Γρηγόρης ΑυξεντίουΑθηνά Ιωάννου

Δημοτικό Σχολείο Χρυσελεούσας

Στ’2

ΜΕΡΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου

γεννήθηκε στο χωριό Λύση

Αμμοχώστου στις

22 Φεβρουαρίου 1928.

Οι γονείς του ήταν ο Πιερής

και η Αντωνία Αυξεντίου.

Είχε μια μικρότερη αδελφή,την

Χρυστάλλα Αυξεντίου.

ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ

Η Λύση είναι δήμος της

επαρχίας Αμμοχώστου στην

Κύπρο. Αποτελεί ένα από

τους οχτώ δήμους της

επαρχίας Αμμοχώστου και

βρίσκεται στα ΝΑ της

Μεσαορίας.Η Λύση ιδρύθηκε

την βυζαντινή περίοδο ενώ,

το 1962 ανακηρύχθηκε

δήμος.

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ

▪ Ο Αυξεντίου είχε ένα πολύ

έντονο χαρακτηριστικό , το

άνοιγμα ανάμεσα στα δυο

μπροστινά δόντια του.

ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΩΣΗ

Φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού του και κατόπιν στο

Γυμνάσιο της Αμμοχώστου.Αφού αποφοίτησε από το Γυμνάσιο, πήγε στην

Ελλάδα με σκοπό να σπουδάσει στη Σχολή Ευελπίδων, όμως στις

εξετάσεις δεν κατάφερε να περάσει. Κατετάγη στον Ελληνικό στρατό και

πέρασε από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Πεζικού, ενώ παράλληλα

μελετούσε φιλολογία για να μπει στην φιλοσοφική σχολή Αθηνών.

Απολύθηκε από το Στρατό ως Έφεδρος ενώ στη συνέχεια υπηρετούσε στα

ελληνοβουλγαρικά σύνορα για λίγους μήνες, προτού να επιστρέψει στην

Κύπρο το 1952.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ

ΚΥΠΡΟ

Το 1952 επιστρέφει στην Κύπρο και

αρχίζει να εργάζεται με τον πατέρα

του.

Τα μυστικά του Αυξεντίου και η ιστορία της

αληθινής αγάπης

Όταν ο Γρηγόρης επιστρέφει στην Κύπρο, τον Ιούλιο τυ 1952

γνωρίζει την Βασιλού , η οποία καταγόταν από μια φτωχή οικογένεια

και εργαζόταν ως μεροκαματιάρα στα χωράφια της οικογένειας του.

Ο ίδιος καταγόταν από μια αρκετά εύπορη οικογένεια λόγω του

έργου τους στα χωράφια.

Αυτό δεν αποτέλεσε εμπόδιο στο να αναπτυχθεί μια σχέση αγάπης

μεταξύ των δύο νέων.

Η Βασιλού

Η Βασιλού δεν μπορούσε να το

πιστέψει ,γιατί εκείνη ήταν από

φτωχή οικογένεια ενώ ο Αυξεντίου

ήταν μορφωμένος και από εύπορη

οικογένεια.

Ο πατέρας του Αυξεντίου δεν είχε

καμιά αντίρρηση όμως

προειδοποίησε την Βασιλού ότι

επειδή ο Γρηγόρης ήταν Έλληνας

υπήκοος ανθυπολοχαγός του

ελληνικού στρατού θα μπορούσε να

τον καλέσουν οποιαδήποτε στιγμή.

Εκείνη είπε πώς τον αγαπούσε και θα

του έμενε πιστή.

Τι είπε μετά τον θάνατο

του Αυξεντίου

«Είμαι ευτυχής που δεν

συνελήφθη ζωντανός».

Τον αγαπούσα πολύ.

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ

Ε.Ο.Κ.Α

[Εθνική Οργάνωση Κυπρίων

Αγωνιστών]

Ο Γρηγόρης μπήκε το 1955 στην ΕΟΚΑ και έδωσε τον λόγο της Στρατιωτικής του

Τιμής, αντί του καθιερωμένου όρκου της

ΕΟΚΑ και μπήκε στον αγώνα κατά των Άγγλων.

ΨΕΥΔΩΝΥΜΑ ΤΟΥ

ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου έπρεπε να

αλλάζει όνομα ή και εμφάνιση.

Τα ψευδώνυμα του ήταν :

"Ζήδρος", "Ρήγας", "Αίαντας",

"Άρης", "Μάστρος", "Ανταίος" και

"Ζώτος".

Σύντομα του δόθηκε η θέση του

υπαρχηγού της ΕΟΚΑ.

Η αμοιβή που έδιναν οι Άγγλοι

Η προσπάθεια των Άγγλων να τον πιάσουν

Από την έναρξη του αγώνα οι Άγγλοι καταζητούσαν τον Γρηγόρη

έναντι γερής αμοιβής.

Αυτοκίνητα και ελικόπτερα περικύκλωσαν το κρησφύγετό του που

βρισκόταν κοντά στα βουνά του Μαχαιρά. Η πολύωρη μάχη άρχισε

και ο Γρηγόρης μένει ανυποχώρητος. Ώρες μετά και αφού αρνόταν να

παραδοθεί, οι Άγγλοι περιέλουσαν το κρησφύγετο με βενζίνη και το

τύλιξαν στις φλόγες, καταγράφοντας το όνομα του Γρηγόρη Αυξεντίου

με χρυσά γράμματα στην ιστορία του τόπου μας.

Μια μέρα με αρκετή ομίχλη ανάμεσα σε 2 λόφους έδωσε ακόμα μια

γενναία μάχη. Τότε ήταν υπαρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α με αρχηγό τον Διγενή

Ακρίτα. Είχε καθήκον να γλιτώσει τον αρχηγό του για να μην λάμβανε

τέλος ο απελευθερωτικός αγώνας. Έτσι έστειλε κάποιους στρατιώτες του

με τον Διγενή και ο Γρηγόρης μαζί με μερικούς άλλους περνούσαν

ενδιάμεσα από τους 2 λόφους στους οποίους υπήρχαν Άγγλοι. Με αυτό

τον τρόπο ο Αυξεντίου διέταξε τους στρατιώτες του να πυροβολούν και

στους δύο λόφους για να ξεγελάσουν τους εχθρούς...και τα κατάφεραν.

΄Εκαναν τους Άγγλους να αυτοπυροβοληθούν. Τότε πάρα πολλοί Άγγλοι

σκοτώθηκαν και ο αρχηγός Διγενής ξέφυγε .Ο αγώνας συνεχίστηκε.

ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΗΣ ΜΑΧΕΣ ΤΟΥ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ:

Μερικές φωτογραφίες από το κρησφύγετο του

Το κρησφύγετο του

Στη Μονή του Μαχαιρά πολλοί αγωνιστές της ΕΟΚΑ, ανάμεσα σε αυτούς και ο Γρηγόρης Αυξεντίου,έβρισκαν καταφύγιο κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα ενάντια στους Άγγλους . Βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από το μοναστήρι, μέσα στο δάσος του Μαχαιρά, σε μια βραχώδη με άγρια βλάστηση περιοχή, επέλεξε ο Αυξεντίου μαζί με τους συναγωνιστές του Αντώνη Παπαδόπουλο, Φειδία Συμεωνίδη, Αυγουστή Ευσταθίου, Ανδρέα Στυλιανού και Μηνά Μηνά, να κατασκευάσουν το κρησφύγετο τους. Όταν οι Άγγλοι ανακάλυψαν το κρησφύγετο αφού κάποιος τους είχε προδώσει καλούσαν τον Αυξεντίου να παραδοθεί αλλά αυτός δεν έκανε ποτέ κάτι τέτοιο.

Το τέλος του Γρηγόρη

Αυξεντίου

Στις 3 Μαρτίου του 1957 οι

Άγγλοι το περικύκλωσαν με

αυτοκίνητα και ελικόπτερα, μετά

από πολύωρη μάχη και αρκετούς

νεκρούς Άγγλους έριξαν βενζίνη

στο κρησφύγετο και τον έκαψαν

ζωντανό.

Τι απέγινε το σώμα του

Το καμένο σώμα του θάφτηκε στις 4 Μαρτίου στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, στο χώρο που είναι γνωστός σήμερα ως

«Τα φυλακισμένα μνήματα»

από τους Άγγλους στρατιώτες.

Πως τιμάται κάθε χρονιά

Στην Κύπρο θεωρείται εθνικός ήρωας, και τιμάται κάθε χρόνο με

μνημόσυνο στο Μοναστήρι Μαχαιρά, σε ημερομηνία που πλησιάζει

εκείνην του θανάτου του.

4 εικόνες που περιγράφουν τον Γρηγόρη Αυξεντίου

“

”

Οι Έλληνες ποιητές και άλλοι ανθρώποι για να

τιμήσουν αυτόν τον ήρωα έγραψαν ποιήματα,

τραγούδια κ.α..

Μερικά από αυτά είναι :

1.Αντωνού Αυξεντίου, Σήμερον που σ᾽αντίκρυσα

2.Πιερής Αυξεντίου, Στον γιο μου

3.Γιάννης Ρίτσος, Αποχαιρετισμός στον Γρηγόρη Αυξεντίου

4.Κώστας Μόντης, Διάφορα ποιήματα

5.Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Γρηγόρης Αυξεντίου

6.Άγνωστος Άγγλος ποιητής, Η μπαλάντα του Γρηγόρη

Αυξεντίου

7.Λεύκιος Ζαφειρίου, Δήλωση της μάνας του Γρηγόρη

Αυξεντίου λίγο πριν πεθάνει ή ωδικά πτηνά υπερίπτανται

της Αθήνας

8.Δημήτρης Κοσμόπουλος, Λεπτομέρεια

9.Χρυσάνθη Ζιτσαία, Ο Ένας (Η σπηλιά του Μαχαιρά)

10.Χρυσάνθη Ζιτσαία, Μάνα του Αυξεντίου

11.Χρυσάνθη Ζιτσαία, Σπηλιά του Μαχαιρά

12.Γεώργιος Α. Μαρκίδης, Γρηγόρης Αυξεντίου

13.Άντης Περνάρης, Ωδή στον Γρηγόρη Αυξεντίου

14.Νίκος Σπανός, Τ᾽ όραμα τ᾽ αντρείου

15.Νίκος Κρανιδιώτης, Γρηγόρης Αυξεντίου

16.Νίκος Παναγιώτου, Στο Γρηγόρη Αυξεντίου

17.Μιχάλης Πασιαρδής, 3 του Μάρτη

18.Σπύρος Παπαγεωργίου, Άτιτλο

19.Χρήστος Μαυρής, Μνήμη Γρηγόρη Αυξεντίου

20.Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ, Η σκήτη

Ο Γιάννης Ρίτσος διάβασε ο ίδιος το ποίημα του "Αποχαιρετισμός", λίγες

ώρες μετά το θάνατο του Γρηγόρη Αυξεντίου.

"Λέτε νάναι πιο φαρδιά η πύλη του θανάτου ; Εδώ τελειώνω. Δεν ξέρω

πάρα κάτω.

Τ’ άλλα φτιάχτε τα, πείτε τα, εσείς. Κέρδισα ακόμη μια στιγμή μεγάλη σαν

ολόκληρο τον πόνο. Δεν ήξερα πως μια στιγμή μπορούσε νάχει τόση

διάρκεια.

Δεν είχα φανταστεί πως ο πόνος μπορούσε να σκέφτεται. Κι όλα έχουνε το

βαθύ νόημά τους και προσμένουν να το βρούμε. Κι ο κόσμος θα φτώχαινε

αν έλειπε ένα χαλικάκι, ένα τζιτζίκι, ή κ’ η φωνή του γαλατά μες στο

χάραμα. Τόμαθα.

Μήπως αυτό είναι τάχα κείνο που λένε ηρωισμός ;

Και που ωστόσο δεν τόξερε εκείνος που τον έλεγαν ήρωα; Και μήπως τάχα

η σκέψη νικάει τη σιωπή, τη φωτιά και το χρόνο κι αυτό το λέμε μοίρα ;

Δεν τό ξερα. Τό μαθα. Γεια σας".

Δυο ξεχωριστά ποιήματα ήταν εκείνα που έγραψαν οι γονείς του Πιερής και Αντωνού Αυξεντίου.

ΑΝΤΩΝΟΥ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

«ΣΗΜΕΡΟΝ ΠΟΥ Σ’ ΑΝΤΙΚΡΥΣΑ»

Ποίημα που η μητέρα του Ήρωα, Αντωνού Αυξεντίου, φέρεται να εμπνεύστηκε τη μέρα του θανάτου του απήγγειλε στο πρώτο του μνημόσυνο. Σήμερον που σ’ αντίκρυσα τζι είδα την ζωγραφκιάν σου

Την τόλμην σου φαντάστηκα τζιαι την παλληκαρκάν σου.

Να μεν σε πιάσουν ζωντανόν τζι ας ήταν όπως τύχει,

αφού για την Πατρίδα μας το γαίμα σου εχύθην.

Ξύπνα, Γληόρη μου, να δεις που κόντεψεν η Νίκη

τζι εσέναν βάλλουσιν μπροστά γιατί σ’ εσέν ανήκει.

Ξύπνα να δεις τους κόπους σου, να δεις τα βάσανα σου,

που νυχτοξημερώνεσουν μέσ’ στα κρησφύγετα σου.

Που νυχτοξημερώνεσουν μες στα βουνά, τους βράχους

τζιαι κέρτισες ό,τι έθελες τζιαι πήρες τα μιτά σου.

Ξύπνα να δεις την μάνα σου που στέκεται κοντά σου

τζι έκαμεν σίδερον καρκιάν όπως την λεβεντιά σου.

Θέλω δκυο λόγια να μου πεις, γιέ μου, που την καρκιάν σου μεν κλαίεις.μάνα, μεν κλαίεις που έχασας τον γιό

σου την ώρα του θανάτου σου θα είμαι στο πλευρό σου.

Την ώρα του θανάτου μου, πριχού τα μάθκια κλείσουν,

πέρκι σε δουν, λεβέντη μου, τζιαι σε ξαναφιλήσουν.

Μια μάνα τέτοιου ήρωα εν προσβολή να κλάψει,

προσβάλλει τον λεβέντη της, τζιείνον που θ’ απολάψει.

Χαλάλιν της Πατρίδας μου ο γιος μου, η ζωή μου,

τζι αφού εν επαραδόθηκεν

τζι έμεινεν τζι εσκοτώθηκεν

ας έσιει την ευτζιήν μου.

Γεια σου, Γληόρη Αθάνατε, ήρωα των ηρώων

τζιαι τ’ όνομα σου άφησες παντοτινά στον κόσμον.

Ζήτω, Γληόρη αθάνατε, ας έχομεν εγείαν,

που σιόνωσες το γαίμα σου για την Ελευθερίαν.

Τζι εγιώ έτσι μάνα εν να φανώ όπως τες Ελληνίδες,

που πιάσασιν τα όπλα τους τζιαι τζιείνες οι ιδίες.

Εχόγλασεν το γαίμα μου, όπλον θέλω να πάρω,

πα’ στα βουνά του Μασιαιρά τζιει πάνω να πεθάνω.

Τζιει πάνω που θυσίασεν ο γιος μου τη ζωή του,

τζει πάνω να θυσιαστώ νάμαι τζι εγιώ μαζί του.

ΠΙΕΡΗΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

«ΣΤΟΝ ΓΙΟ ΜΟΥ»

Ο Πιερής Αυξεντίου ήταν ο πατέρας του Ήρωα. Εσύ που εθυσίασες το άνθος της ζωής σου,

ξύπνα να δεις τι γίνεται σ’ εσέ και στους γονείς σου.

Σε όλες τις βουνοπλαγιές έκτισες τη φωλιά σου

και πέταγες και σκέπαζες όλους με τα φτερά σου.

Τον βρήκαν με την προδοσιάν, με του τυράννου δώρα,

κι ελπίζω να τιμωρηθούν κι αυτοί σαν έλθει η ώρα.

Γιατί ο ππαράς της προδοσίας εν κοφτερόν μασιαίριν

τζι όποιος τον πιάσει αυτοκτονεί με το δικόν του σιέριν.

Πα’ στα βουνά του Μασιαιρά και εις τες τρεις του Μάρτη

ήτουν μια μέρα συμφοράς κοντά σε μέναν νάρτει.

Κάποιος βοσκός σκληρόκαρδος τζιει πάνω εξαγοράσθην

και οδηγίες έδωσεν εις τον στρατόν του Χάρντιγκ.

Στρατός με ελικόπτερα γυρόν συναντήθηκαν

πως θα τον πιάνναν ζωντανόν οι Άγγλοι φαντάστηκαν.

Εφέρασιν τζιαι ρεπόρτερ τζιαί δημοσιογράφους

για να τον σατιρίσουσιν στους κινηματογράφους.

Και όμως δεν δειλίασεν ποττέ στες απειλές τους,

ούτε στες παρακλήσεις τους, ούτε εις τες φωτιές τους.

Με τα φιλιά πολόγιασεν αυτούς πού ᾽σιε μιτά του

Γιατ’ εν έθελεν να τους ιδεί κι αυτούς νεκρούς κοντά του.

Ώρες δέκα ολόκληρες μιτά του πολεμούσαν

και να πλησιάσουσιν κοντά του δεν τολμούσαν.

Ώστι τζιαι βαλαν του φωθκιάν να κρούσει να τον πιάσουν,

γιατί ολόκληρον στρατόν είδαν πως εν να χάσουν.

Έτρεξα και εζήτησα κι εγώ το λείψανόν σου

για να σε φέρω για ταφήν στην Λύσην, στο χωρκόν σου.

Κι ο Χάρντιγκ ο αιμοχαρής, για να με τιμωρήσει,

αρνήθην εις την αίτησιν, την δίψαν του να σβήσει.

Μόνος θα πάω να τον δω τζιαι να πιστοποιήσω,

αν εν ο γιος μου ο νεκρός τζιαι πίσω να γυρίσω. Παιδί μου, όταν σ’ αντίκρυσα, ήτουν απελπισία,

στάθηκα και σε κοίταζα όμως με ψυχραιμίαν.

Γύρισα και τους μίλησα, παιδί μου, όταν σε είδα

Ελπίζομεν εις τον Θεόν πως θαρτει τζιείν’ η μέρα

που σύντομα εν να γινεί η Κύπρος ελευθέρα.

Νάρτουμεν να σε φέρουμε στο μνήμα το δικό σου,

στον τόπο που γεννήθηκες πόν χώμα πατρικόν σου.

Δυο συγκινητικά ποιήματα από τους γονείς του

ΠΗΓΕΣ: • https://el.wikipedia.org/wiki/Γρηγόρης

_Αυξεντίου

• https://www.alphanews.live/sites/defau

lt/files/inline-images/afxentiou-

825x470.jpg

• https://olympia.gr/2019/03/03/γρηγό

ρης-αυξεντίου-ο-σταυραετός-του

• https://www.bigcyprus.com.cy/el/desti

nations/troodos/krisfygeto-toy-grigori-

ayxentioy-sto-mahaira

ΠΗΓΕΣ:

• https://xronografos.com

• https://antonispetrides.wordpres

s.com/2016/03/03/afxendiou-

poems_1/

• https://www.youtube.com/watch

?v=20hHltM5L3A

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩΑθηνά Ιωάννου

Στ’2