47
МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Ангилалтын код 45.080 Төмөр замын хэрэглээ - Зам - Замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлт- 1435 мм ба түүнээс өргөн замын цариг 2-р хэсэг: Огцом өөрчлөлттэй муруйлт бүхий чиглэлийг төслөх үеийн харьцуулалтын нөхцөл, суман шилжүүлэг ба огтлолцол МNS MNS EN 13803-2: 2016 Railway applications - Track - Track alignмent design paraмeters - Track gauges 1435 мм and wider - Part 2: Switches and crossings and coмparable alignмent design situations with abrupt changes of curvature Стандартчиллын Үндэсний Зөвлөлийн 2016 оны.. дугаар сарын.. -ны өдрийн.. дугаар тогтоолоор батлав. Энэхүү стандарт нь 2016 оны.. дугаар сарын..-ны өдрөөс эхлэн хүчинтэй. “Төмөр замын хэрэглээ. Зам. Замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлт. 1435 мм ба түүнээс өргөн замын цариг” МNS MNS EN 13803 стандарт нь дараах 2 хэсгээс бүрдэнэ. Үүнд: - 1-р хэсэг: Энгийн шугам - 2-р хэсэг: Огцом өөрчлөлттэй муруйлт бүхий чиглэлийг төслөх үеийн харьцуулалтын нөхцөл, суман шилжүүлэг ба огтлолцол 1. Хамрах хүрээ Энэхүү стандарт нь тахир дээрх огцом өөрчлөлттэй замаар явах хамгийн их хурдыг тодорхойлоход ашиглах зорилго бүхий замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлтийн хэмжээ ба дүрмийг тодорхойлно. Гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийг авч үзнэ. Ийм нөхцөл байдал доорх нөхцөлд үүснэ. Үүнд: - Суман шилжүүлэг ба огтлолцол салаалж буй замд - Шилжих тахиртай чиг залах боломжгүй бол - Шилжих тахирын урт шулуун замын хамгийн бага шаардагдах хэмжээнээс бага байхад Суман шилжүүлэг ба огтлолцлын иж бүрдэл, тэдгээрийн дэд системийн механик ажлын дэглэмд тавигдах техникийн шаардлага зохих стандартад тусгагдсан байна. Энэхүү стандартаар тогтоосон хязгаар хэмжээнд зохицсон нөхцөлөөр техникийн нөхцөл бүхий хөдлөх бүрэлдэхүүний техникийн шаардлага д тохирч буй эсэхийг шалгах туршилтыг мөн энэхүү стандартаар зааж өгнө. Энэхүү стандартыг 1435 мм ба түүнээс их царигтай тэгш жирээ бүхий зам болон ижил царигтай суман шилжүүлэг ба огтлолцлын тахир дээрх огцом өөрчлөлтийг тогтооход хэрэглэнэ. С хавсралтад заасан зүйлийг 1435 мм ба түүнээс дээш өргөнтэй царигт ашиглана.

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

  • Upload
    others

  • View
    19

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Ангилалтын код 45.080

Төмөр замын хэрэглээ - Зам - Замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлт- 1435 мм ба түүнээс өргөн замын цариг 2-р хэсэг: Огцом өөрчлөлттэй муруйлт бүхий чиглэлийг төслөх үеийн харьцуулалтын нөхцөл, суман шилжүүлэг ба огтлолцол

МNS MNS EN 13803-2: 2016

Railway applications - Track - Track alignмent design

paraмeters - Track gauges 1435 мм and wider - Part 2: Switches and crossings and coмparable alignмent design situations with abrupt changes of curvature

Стандартчиллын Үндэсний Зөвлөлийн 2016 оны.. дугаар сарын.. -ны өдрийн.. дугаар тогтоолоор батлав. Энэхүү стандарт нь 2016 оны.. дугаар сарын..-ны өдрөөс эхлэн хүчинтэй. “Төмөр замын хэрэглээ. Зам. Замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлт. 1435 мм ба түүнээс өргөн замын цариг” МNS MNS EN 13803 стандарт нь дараах 2 хэсгээс бүрдэнэ. Үүнд: - 1-р хэсэг: Энгийн шугам - 2-р хэсэг: Огцом өөрчлөлттэй муруйлт бүхий чиглэлийг төслөх үеийн харьцуулалтын нөхцөл, суман шилжүүлэг ба огтлолцол

1. Хамрах хүрээ

Энэхүү стандарт нь тахир дээрх огцом өөрчлөлттэй замаар явах хамгийн их хурдыг тодорхойлоход ашиглах зорилго бүхий замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлтийн хэмжээ ба дүрмийг тодорхойлно. Гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийг авч үзнэ. Ийм нөхцөл байдал доорх нөхцөлд үүснэ. Үүнд: - Суман шилжүүлэг ба огтлолцол салаалж буй замд - Шилжих тахиртай чиг залах боломжгүй бол - Шилжих тахирын урт шулуун замын хамгийн бага шаардагдах хэмжээнээс бага байхад

Суман шилжүүлэг ба огтлолцлын иж бүрдэл, тэдгээрийн дэд системийн механик ажлын дэглэмд тавигдах техникийн шаардлага зохих стандартад тусгагдсан байна. Энэхүү стандартаар тогтоосон хязгаар хэмжээнд зохицсон нөхцөлөөр техникийн нөхцөл бүхий хөдлөх бүрэлдэхүүний техникийн шаардлага д тохирч буй эсэхийг шалгах туршилтыг мөн энэхүү стандартаар зааж өгнө. Энэхүү стандартыг 1435 мм ба түүнээс их царигтай тэгш жирээ бүхий зам болон ижил царигтай суман шилжүүлэг ба огтлолцлын тахир дээрх огцом өөрчлөлтийг тогтооход хэрэглэнэ. С хавсралтад заасан зүйлийг 1435 мм ба түүнээс дээш өргөнтэй царигт ашиглана.

Page 2: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Тус стандартаар авто угсраа хөшихөөс урьдчилан сэргийлсэн шаардлагыг тогтооно. Энэхүү стандартад заасан хязгаарлах хэмжээсийг шорын үзүүрт буюу тангенциал геометртэй /МNS EN 13232-1 стандартаар тодорхойлсон/ суман шилжүүлэгт хэрэглэнэ. Энэхүү стандартыг хотын болон хот дүүргийн төмөр замын шугамд хэрэглэхгүй. Энэхүү стандартыг хазайлгагч тэвштэй хөдлөх бүрэлдэхүүнд зориулсан замын чиг залах шаардлага д хэрэглэхгүй болно. Суман шилжүүлэг ба огтлолцол дээгүүр хазайлгагчтай хөдлөх бүрэлдэхүүн явахад тавигдах хязгаарлалт, үр дагавар зэрэгт зураг төсөл зохиогч нарын зүгээс анхаарвал зохих зүйлийг H хавсралтад тусгаж өгсөн байна. 2. Норматив ишлэл Энэхүү стандартыг хэрэглэхийн тулд дор дурдсан баримт бичгүүдийг заавал дагаж мөрдөнө. Огноог заасан ишлэлийн хувьд нэр заасан хэвлэмэл материалыг ашиглана. Огноо заагаагүй ишлэлийн хувьд бол ишлэлд заасан баримт бичгийн хамгийн сүүлийн хэвлэл (бүх нэмэлтийг оруулаад)–ийг ашиглана. МNS EN 13232-1:2016, Төмөр замын хэрэглээ. Зам. Суман шилжүүлэг ба огтлолцол 1-р хэсэг: Тодорхойлолт МNS EN 13232-9, Төмөр замын хэрэглээ. Зам. Суман шилжүүлэг ба огтлолцол 9-р хэсэг: Байршлын бүдүүвч МNS MNS EN 13803-1: 2016, Төмөр замын хэрэглээ. Зам. Замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлт. 1435 мм түүнээс өргөн царигтай зам 1-р хэсэг: Энгийн шугам 3. Нэр томьёо ба тодорхойлолт Энэхүү стандартад МNS EN 13232-1, МNS MNS EN 13803-1 стандартад заасан болон дараах нэр томьёо ба тодорхойлолтыг хэрэглэнэ. 3.1

Гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт Тахир дээрх огцом өөрчлөлтийн улмаас гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлт, илүү өндөрлөлт үүснэ. 3.2 Цаг хугацааны үйлдлийн хувьд тахирын огцом өөрчлөлт дээр зам төмрийн

гадна талын дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн зэрэг Боломжит шилжилтийн тооцооллын зарчимд тулгуурласан онолын модельд ашиглах хэмжигдэхүүн мөн. E хавсралтыг үзнэ үү. ∆t гэсэн хэмжигдэхүүн нь тогтоосон тусгай хурдаар боломжит шилжилт хийх үеийн уртыг /зам/ явж өнгөрөхөд зарцуулах хугацаа 3.3

Тэргэнцрийн төвүүдийн хоорондын зай Энэ нь хэмжигдэхүүнийг тооцоолох зорилгоор ашиглах тодорхой өгөгдөл бүхий хөдлөх бүрэлдэхүүний Тэргэнцрийн төвийн хоорондын зай юм. (E

Page 3: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Хавсралтыг үзнэ үү) Тодорхой хөдлөх бүрэлдэхүүн нь гол төлөв тухайн замналаар явах тэргэнцрийн төв хоорондын бага зайтай суудлын вагон байна. 3.4 Муруйн хоёр огцом өөрчлөлтийн хоорондын засварын элементийн нийт

уртын хэмжээ. Муруйн хоёр огцом өөрчлөлтийн хоорндийн шулуун ба тахир элементүүдийн нийт урт (8-р нөхцөлийг үзнэ үү.) 3.5

Клотойдын үзүүлэлтүүд Уртаас хамааран муруйн шугаман өөрчлөлтүүдийг тодорхойлох үзүүлэлт (9.2.2.2 үзнэ үү) 3.6 Өндөр хурдны шугам (2008/57/EC Удирдамжийг үзнэ үү) 3.7 Ердийн төмөр замын шугам (2008/57/EC Удирдамжийг үзнэ үү) 4 Тэмдэглэгээ ба товчлол MNS EN 13803-1 стандарт тусгасан нэр томьёо, товчлол энэхүү стандартад хэрэглэх боломжтой. Нэмэлт тэмдэглэгээ, товчлолыг дор дурдсанаар үзүүлэв:

1-р хүснэгт. Тэмдэглэгээ ба товчлол

No. Тэмдэг Илэрхийлэх утга Нэгж

101 A Клотойдын үзүүлэлт м

102 C

Гадна зам төмрийн тэнцүүлэгч өндөрлөлтийг тооцоход нөлөөлөх хүчин зүйл мм·м·ц2/км2

103

Чиглэлийн элементийн гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлт i; i = 1, 2 мм

104 Iмax Салаалж буй замын уртын туршид байх дутуу өндөрлөлтийн хамгийн их хэмжээ мм

105

Муруйн дахь огцом өөрчлөлтийн нөлөөгөөр үүсэх дутуу ба иүү өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт мм

106

Цаг хугацааны үйлчлэлээр муруй дээрх огцом өөрчлөлт дээрх дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн зэрэг мм/с

107 Салаалж буй зам дээрх хувьсамтгай муруй бүхий суман шилжүүлгийн тоонолж мм

Page 4: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

тал дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт

108

Тангециал i суман шилжүүлэг дээрх муруйн огцом өөрчлөлтийн нөлөөллөөр үүсэх дутуу ба илүү өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт мм

109

Салаалж буй зам дээрх хувьсан өөрчлөгдөх муруй бүхий суман шилжүүлгийн шор талын дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлт мм

110 Lb

Тодорхой үзүүлэлт бүхий хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн төвүүдийн хоорондын зай м

111 Ls Муруйн хоёр огцом өөрчлөлтийн хоорондын завсрын элементийн нийт урт м

112 n Суман шилжүүлгийн эсрэг өнцөг -

113 qA Дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн зэргийг тооцоолоход нөлөөлөх хүчин зүйл мм·м2·ц3/(с·км3)

114 qS

Муруй дээрх хоёр огцом өөрчлөлтийн хооронд завсрын элементүүдийн хамгийн бага уртыг тооцоолоход нөлөөлөх хүчин зүйл м·ц/км

115 qV Хөдлөх бүрэлдэхүүний уртын нэгжийг хөрвүүлэхэд нөлөөлөх хүчин зүйл км·с/(ц·м)

116 R0

Шулуун замыг өөрчлөх үед суман шилжүүлэг ба огтлолцлын салаалж буй замын урт м

117 Ri Чиглэлийн элементийн радиус i нэг замын хязгаарт ; i = 1, 2 м

118 Rid Эсрэг муруйн тэнцүү радиус (8.4 үзнэ үү) м

119 Rj Замын радиус j нэг сум тоонолжийн нэгжид ; j = I, II м

120 Rs Тангенциал бус сумын шорын үзүүр дээрх шууд үйлчлэх радиус м

121 ti Шүргэлтийн буюу тангенциал урт i м

122 v версинус м

5. Ерөнхий шаардлага Замын чиглэлийн төсөл зохиогч нь тусгайлсан хөдөлгөөний хурдаар явах үеийн төрөл бүрийн үзүүлэлтэд зориулсан гол гол боломжит утгыг зааж тогтооход оролцохгүй. Энэ нь хөдөлгөөний аюулгүй байдал, газар зүй, инжинеринг, түүх, эдийн засгийн хязгаарлалттай холбоотой асуудал юм. Энэ тухай хэмжигдэхүүн, үзүүлэлтүүдийг гэрээний баримт бичигт тусгана. Зураг төсөл зохиогч нь энэхүү стандартаар тогтоосон зохих хэмжээсээс хэтрүүлэхгүй байхыг зорих, хамгийн их (хамгийн бага) хязгаарлах хэмжээсийг шаардлага гүй үед хэрэглэх явдлаас зайлсхийх хэрэгтэй. G хавсралтад хязгаарлах (хамгийн их эсвэл бага) хэмжээг хэрэглэхтэй холбоотойгоор үүсэх хязгаарлалт, эрсдэлийг авч үзнэ.

Page 5: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Ямар ч тохиолдолд замын чиглэлийн төсөл зохиогч нь үндэсний стандартыг баримтлан илүү өндөр шаардлагыг анхаарвал зохино. Суман шилжүүлэг ба огтлолцлыг суурилуулж угсрахтай холбоотой маш чухал шаардлагыг В хавсралт-д заасан. Эдгээр шаардлага нь суман шилжүүлэг болон тоонолжийн аль алин дээрх замын чиглэлийн элементийн бүтцэд нөлөөлнө. Мөн улмаар хөдөлгөөний хамгийн хурд, ашиглалтын хугацааны өртөгт нөлөөлнө. Төсөл зохиогч нь асуудлыг энэ шаардлага д аль болох нийцүүлэх талаас нь хандвал зохино Одоогийн байгаа техник тоноглол нь энэхүү стандартад тохирохгүй бол аюулгүй байдал (Жишээ нь дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт, тахир дээрх огцом өөрчлөлт хоорондын элементийн урт, аюулгүй байдалтай холбоотой үзүүлэлтүүд MNS EN 13803-1 стандартад жагсаасан) талаасаа боломжгүй бол яаралтай өөрчлөх хэрэгтэй. Стандартад тохирохгүй бусад техник тоноглолыг аль болох бага хугацаанд буюу дараагийн замын засварын үед өөрчилнө. Төмөр замын эрх бүхий байгууллага, үйлдвэрлэгч тангенциал бус (EN 13232-9 үзнэ үү) суман шилжүүлэгт тавих хязгаарлалт (сумын оролтын өнцгийн шаардлага )-ыг тогтооно. F хавсралтад тангенциал бус сумын шорын үзүүр дээрх боломжит хамгийн их хурдыг тооцоолох аргачлалыг тодорхой заасан байна.

6 Муруйн огцом өөрчлөлт дээрх гадна талын жирээний дутуу

өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийг үнэлэх зарчим

6.1 Ерөнхий зүйл

Хөдөлгөөний аюулгүй байдал, зорчигчийн тав тухын талаарх үйлчилгээний туршлагад тулгуурласан үндсэн зарчмыг энэхүү стандартын 6.2-д тусгасан. Европын төмөр замын зарим эрх бүхий байгууллага E хавсралт (Мэдээллийн)–д боломжит шилжилтийн зарчмыг хэрэглэнэ. Салаалж буй зам дээрх шулуун эсвэл тойрог хэлбэрийн тахирыг хувьсах муруйтай хослуулсан байх үеийн тахиртай төрөл бүрийн хэлбэрийн суман шилжүүлгийг одоо ашиглаж байна. Геометрийн төрөл бүрийн байршлыг энэхүү стандартын 9.2.2-д заасан суман шилжүүлгийн эдгээр хэлбэрүүдэд ашиглана. Хувьсан өөрчлөгдөх муруйн тахирыг Клотойд хэлбэрийн энгийн суман шилжүүлэгт ашиглана. Хавсралт D-д онолын тооцооллын аргыг заасан байна. Замын чиглэлийн төрөл бүрийн элементүүдийн дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй хөдлөх бүрэлдэхүүнтэй харьцуулахад дээрх тооцооллын аргыг ашиглана.

6.2 Гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн

хязгаарлах хэмжээнд суурилсан зарчим

Харилцан нийлж буй тахир ба шулууны хооронд эсвэл холболтын харилцан уулзаж буй нум, эсрэг тахирын хооронд гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлалт дээр энэ зарчим тулгуурлана. Гадна зам төмрийн дутуу өндөрлөлт, хурд, радиус, өндөрлөлтийг дараах томьёогоор тодорхойлно.

Энд

AC AC

Page 6: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

С ба

Илүүдэл өндөрлөлттэй тахир байвал энэ томьёог ашиглана. Харилцан нийлж байгаа тахирын хооронд (Жиш: Завсрын элементгүй хоёр нум) байх зам төмрийн өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийг энэ томьёогоор бодно. Эсрэг тахирын хувьд ийм байна. харин харилцан холбогдсон тахир бол. Хязгаарлах хэмжигдэхүүнийг 7.1.-д заасан. Тахирын 2 огцом өөрчлөлтийн хоорондын завсрын элементүүдийн хязгаарлах уртыг 8.2-д үзүүлсэн болно. Тахирын хооронд зай байхгүй эсвэл завсрын элемент нь 8.3.2-д заасан стандартын бус урттай бол зам төмрийн гадна талын дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хэмжээсийг анхааралдаа авах ёстой.

7. Шилжих тахиргүй тойрох тахир

7.1 Дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн зарчимд үндэслэсэн

хязгаарлах хэмжээс

7.1.1 Ерөнхий зүйл

Тахирын гадна зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн зарчмыг 6.2-д тусгаж өгсөн болно. Шулуун ба өндөрлөлтгүй тахирын хооронд тахирын огцом өөрчлөлтийн дээгүүр

явах зөвшөөрөгдөх хамгийн их хурд 7.1.2 ба 7.1.3-д заасан дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээнд суурилна.

Энд

С C = 11,8 мм·м·ц2/км2

1-р зураг. Тахир ба өндөрлөлтгүй шулуун хоёрын хослол ТАЙЛБАР: Хэрэв 6.2-той нийцүүлэн зураг төсөл нь дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээний зарчимд тулгуурласан бол дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн өөрчлөгдөх хурдны хязгаарлах хэмжээнд нийцүүлэх шаардлага гүй. Боломжит шилжилтийн зарчимд нийцсэн д Е хавсралтад тусгасан байна.

7.1.2 Суман шилжүүлэг ба огтлолцлын байршил

AC AC AC AC

AC AC

AC AC

Page 7: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Суман шилжүүлэг ба огтлолцол нь зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээг Хүснэгт 2-д заасан болно.

1а-р хүснэгт. Дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээс –Өндөр хурдны шугам

хурд м цаг

Ашиглаж болох хэмжээс

100 80 60

Хамгийн их хязгаарлах хэмжээс

120 105 85

2b-р хүснэгт. Дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээс

-Энгийн шугам

Хурд м цаг

Ашиглаж болох хэмжээс

100 60

Хамгийн их хязгаарлах хэмжээс

120

ТАЙЛБАР: Хамгийн их хязгаарлах хэмжээний 10 мм-ийн хүлцэл нь өндөр хурдны зам болгож шинэчлэх шаардлагатай шугамд одоо байгаа суман шилжүүлгийн хувьд зөвшөөрөгдөнө.

7.1.3 Энгийн зам Гадна талын зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлттэй энгийн замын чиглэлийг замын бүтцийн чиг залалт хатуу хязгаарлагдсан тийм үед хэрэглэдэг. Хязгаарлагдмал уртын зааг доторх чиглэлийн хэмжээ бага хэмжээгээр хэлбэлзсэн тохиолдолд эсвэл нарийн бүтэцтэй тахиртай /зэргэлдээ нийлэх тахирын радиусад бага хэмжээний өөрчлөлттэй бол/ хэсэгт дээрх хязгаарлалт үүсдэг. Энгийн зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн байвал зохих хэмжээг хүснэгт 3-д үзүүлэв.

AC AC

Page 8: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

2-р хүснэгт. Тахирын гадна зам төмрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом

өөрчлөлтийн байж болох хэмжээ

хурд м цаг

Ашиглаж болох хэмжээс

50 40 30

Дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн их хэмжээсийг хэрэглэхээс зайлсхийх хэрэгтэй. Гарцаагүй тохиолдолд (тухайлбал суман шилжүүлэг ба огтлолцлыг хэтэрхий шахуу ойрхон холбосон) их хэмжээсийг хэрэглэх болбол хязгаарлах хэмжээсүүд нь 7.1.2-д зааснаас хэтрэхгүй байх ёстой. 7.2 Боломжит шилжилтийн зарчимд үндэслэсэн хязгаарлах хэмжээ Европын төмөр замын эрх бүхий байгууллага боломжит шилжилтийн зарчмыг хэрэглэнэ. E хавсралтыг үзнэ үү. E.3.-д энэхүү зарчимд хэрэглэх хязгаарлалтыг тусгасан. 7.3 Хэвтээ тахирын хамгийн бага радиус Төрөл бүрийн хөдлөх бүрэлдэхүүн явдаг (суман шилжүүлэг ба огтлолцол дээрх салаалж буй замыг оруулаад) бүх зам дээр тахир бүрийн төслийн хамгийн бага радиус 150м –ээс багагүй байна. Эсрэг тахир дээр завсрын богино элементтэй эсрэг чиглэлийн тахир дээр чиг залалтын бүтцийг 8.4-д нийцүүлбэл зохино. 8 Хэвтээ тахирыг нэгтгэн хэрэглэх тухай 8.1 Ерөнхий зүйл Эсрэг болон завсрын элементтэй эсрэг чиглэлийн тахир, тахирын холболт, завсрын элементтэй тэр чиглэлийн тахирыг үүсгэхийн тулд хэвтээ тахирыг нэгтгэх шаардлагатай. Нөхцөл байдлын төрөл бүрийн хэлбэрийг 2-р зурагт харуулсан. Замын элементүүд нь тогтмол тахиртай байж (2-р зурагт заасанчлан) болох ба мөн шилжих тахиртай (шилжих тахир дээр тавьсан суман шилжүүлэг, мөн өөрчлөгддөг тахир бүхий суман шилжүүлэгтэй бол) байна. Зарим тохиолдолд завсрын элементүүд стандартын бус урт бүхий шилжих тахир болно. Өөрөөр хэлбэл шилжих тахир өөрөө MNS EN 13803-1 стандартын шаардлага д нийцэхгүй байна гэсэн үг. Практикт дараах газарт ийм нөхцөл үүсдэг. Үүнд:

Суман шилжүүлэг, огтлолцол дээр салаалж буй замд;

Суман шилжүүлэг ба тоонолжтой нийлж буй энгийн замд;

Бүрэн шилжих тахир төслөж боломжгүй энгийн замд (өртөө, зөрлөгийн замд);

Том тойрох радиустай энгийн замд;

AC AC AC AC

AC AC

ACAC AC AC AC AC AC

AC

AC AC AC

AC AC

Page 9: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Зэрэгцэн орших тахирын хоорондын радиусад бага хэмжээний ялгаатай байх тэр газарт байх нарийн төвөгтэй бүтэц бүхий тахирт;

Замын төв тэнхлэгийн шугамын хооронд чиглэл эсвэл зай дээрх бага хэмжээний өөрчлөлттэй энгийн замд

2-р зураг. Чиг залах элементүүдийн хослол 8-р бүлэгт дараах асуудал тусгагдана. Үүнд:

– Тахирын хоёр огцом өөрчлөлтийн хоорондын завсрын элементүүдийн хязгаарлах урт;

– Чиглэлийн элементүүдийн хослол тус бүрд хэрэглэх боломжтой дутуу

өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт; – Завсрын түгжилтээс хамгаалах шаардлаг. 8.2 Тахирын хоёр огцом өөрчлөлтийн хооронд завсрын элементүүдийн

хязгаарлах урт Тахирын огцом өөрчлөлттэй тангенциал цэг нь хөдлөх бүрэлдэхүүний хэвийн бус динамикийг үүсгэнэ. Тахирын хоёр огцом өөрчлөлтийн хооронд завсрын элементүүдийн хязгаарлах уртыг дараах томьёогоор олно:

м Энд

– хүчин зүйл м ц км - ийг 4-р хүснэгтэд тодорхойлсон болно.

- галт тэрэгний хамгийн их хурд км ц

AC AC

AC

Page 10: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

3-р хүснэгт. Тахирын огцом өөрчлөлттэй 2 тангенциал цэгийн хооронд

хамгийн бага уртыг тодорхойлох хүчин зүйлийн хязгаарлах хэмжээс

хурд м цаг

Ашиглаж болох хэмжээс

0.20 0,25b 0.30b

Хамгийн их хязгаарлах хэмжээс

0,10 0.15 0.20

Хэрэв тооцоолол нь боломжит шилжилтийн зарчимд үндэслэсэн бол тахирын

2 огцом өөрчлөлтийн хооронд элементүүдийн уртыг E хавсралтад нийцүүлэн үнэлэх хэрэгтэй.

8.3 Нэгдмэл тахир дээрх тахирын огцом өөрчлөлт дээр орших дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт

8.3.1 Завсрын элементүүдийн урт нь хамгийн бага хязгаар хэмжээтэй тэнцүү, эсвэл түүнээс их байна.

Хэрэв завсрын элементүүдийн нийт урт , хязгаарлах хэмжээнээс их байвал тахирын огцом өөрчлөлттэй тангенциал цэгүүдийг тус тусад нь авч үзнэ. Тангенциал цэг тус бүрийн дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийг 7.1 –д зааж өгсөн байна.

8.3.2 Техникийн шаардлага д үл нийцсэн уртын завсрын элемент эсвэл завсрын элемент байхгүй байх

Завсрын элементүүдийн нийт урт 8.2-д заасантай нийцэхгүй бол хамгийн их зөвшөөрөгдөх хурд дутуу өндөрлөлтийн (-р зураг.-2 үзнэ үү) доорх огцом өөрчлөлтөд суурилагдах ёстой. Үүнд:

– Эсрэг тахирт бол:

– Эсрэг чиглэлийн 2 тахир ба шулуун оруулгын хувьд бол:

гэсэн хэмжээнээс богино уртаар тусгаарлагдсан тахир дээрх 2 огцом өөрчлөлт байгаа газарт тэнцүүлэгч чиглэл үүснэ. Харин энд тахирын 2 дахь огцом өөрчлөлт тахирын нэг дахь огцом өөрчлөлттэй зарим байдлаар харилцан үйлчлэх ба энэ үед 2 тангенциал цэгүүд дээрх тахирын нийт өөрчлөлт өсөх хандлагатай

байна. Энэ тохиолдол нөхцөлийг Гэсэн томьёогоор тооцож үнэлнэ.

- Нарийн төвөгтэй тахир бол:

AC AC

AC ACAC AC AC AC AC AC

AC

AC AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

Page 11: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

- Ижил чиглэлийн 2 тахирын хувьд (өндөрлөлтгүй шулуун оруулгатай бол),

Ямар ч тохиолдолд энэ хослолыг байлгахаас татгалзах ба байх төвөгтэй тахирыг ашиглана.

гэсэн хэмжээнээс богино уртаар тусгаарлагдсан тахир дээрх 2 огцом өөрчлөлт байгаа газарт тэнцүүлэгч чиглэл үүснэ. Харин энд тахирын 2 дахь огцом өөрчлөлт тахирын нэг дахь огцом өөрчлөлттэй зарим байдлаар харилцан үйлчлэх ба энэ үед 2 тангенциал цэгүүд дээрх тахирын нийт өөрчлөлт буурах хандлагатай байна. Дүрэм ёсоор бүх тангециал цэгүүд болох i хэмжээг хэмжээтэй харьцуулан дүгнэнэ. Зам төмрийн гадна талын дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хэмжээнүүдийг 6.2-д заасан тооцооллын зарчмыг ашиглан шалгах ба хязгаар хэмжээ нь 7.1-д заагдсан байна.

8.4 Авто угсраа хөшихгүй байх шаардлага

Хурд 60 км/ц –аас бага байх бол зураг төсөл зохиогч нь автоугсраа хөшилт гаргахгүй байх шаардлагыг тооцож үзнэ үү ёстой. Эсрэг чиглэлийн тахир (150-300 м-ийн радиустай) дээр авто угсрааны хөшилт гаргахгүй байх зорилгоор шулуун оруулгын хамгийн бага уртыг тооцоолоход зориулсан шаардлага байна. Эдгээр шаардлага нь бага хурдтай үеийн авто угсрааны толгойг чиглүүлэх зорилго бүхий хамгийн бага зай болон хөдлөх бүрэлдэхүүний найрлагад (энэ үед дагуу хүч үйлчлэхгүй) үндэслэсэн байна. Энэхүү дүн шинжилгээнд ашиглах зорилготой үндсэн хөдлөх нэгжийн зарим үзүүлэлтүүдийг доорх байдлаар үзүүлэв. Үүнд: – Сүүлчийн гол, тэргэнцрийн тэнхлэг хоорондын зай 12 м; – Завсрын нүүр тал, төгсгөлийн гол эсвэл тэргэнцрийн тэнхлэг хоорондын зай 3 м; – Хөдлөх нэгжийн хувьд хийгдэх шилжилт 5 мм;

– мм-ийн хэмжээнд багтах хос дугуйн хөдөлгөөн 30 мм; – Авто угсрааны толгойн хамгийн бага онолын сэргээлт 25 мм. Эсрэг чиглэлийн тахирын радиус (R1 ба R2) –ыг доорх томьёогоор тэнцүүлэгч радиус шилжүүлнэ.

Эсрэг чиглэлд байх тойрог маягийн 2 тахирын хооронд шулуун оруулгын уртын хязгаарлах хэмжээ нь Хүснэгт 5 ба -р зураг. 3-д заасан үндсэн хөдлөх бүрэлдэхүүнд суурилна.

Бүх төрлийн хөдлөх хөдлөх бүрэлдэхүүний авто угсрааны толгой дээр 50 мм-ийн

онолын сэргээлт хийх -ийн хувьд байж болох туршилтаар тодорхойлсон хэмжээс бүхий урт вагоныг багтаасан) хувьд чөлөөтэй ашиглах боломжтой байна. Тусгай нөхцөл болох тухайлбал чиглэлийн богино олон элемент, их хэмжээний дагуу хүч бүхий (татах түлхэх систем) үйлдлийн систем, онолын нарийвчилсан шинжилгээ, талбайн үнэлгээ зэргийг явуулах шаардлагатай.

ТАЙЛБАР: Эсрэг чиглэл дэх тахирын тодорхой нөхцөлд зөвхөн шулууныг завсрын элемент гэж авч үзнэ.

AC AC

AC AC

Page 12: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

4-р хүснэгт. Завсрын шулууны уртын хязгаарлах хэмжээс

110 105 100 95 90 85 80 75

Ашиглаж болох хэмжээс

a

0 4,8 6,0 7,0 8,0 9,0 10,2

11,5

Хамгийн их хязгаарлах хэмжээс

- - 0 3,2 4,3 5,1 6,0

6,8

a байвал зохих хэмжээг авахдаа урт вагоны замд зориулсан хамгийн бага хязгаар

хэмжээг сонгоно.

Түлхүүр

1 , м-ээр

2 , м-ээр 3 Хамгийн бага хязгаарлах хэмжээ 4 Байвал зохих

3-р зураг. Шулуун оруулгын уртын хязгаарлах хэмжээ нь -ийн функц болно.

9. Суман шилжүүлэг, огтлолцлын байршлын зураг төслийн үзүүлэлтүүд

чиглэлийн дүрмүүд

9.1 Ерөнхий дүрэм 9.1.1 Хэвтээ чиглэл Суман шилжүүлэг ба огтлолцлын боломжтой бол шулуун замд эсвэл маш том хэмжээтэй тойрох радиустай замд тавина ТАЙЛБАР: Тахир дээр байрласан суман шилжүүлэг ба огтлолцол нь засвар үйлчилгээний өндөр зардлаас, стандартын бус байдлаас /тусгай иж бүрдэл/ ангид байх ёстой. Ийм байрлал гадна

AC AC

AC AC AC

AC AC

Page 13: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

талын зам төмрийн өндөрлөлт, дутуу өндөрлөлтийн бага хязгаарлалтаас үүсэх хурдны хязгаарлалтыг шаардана.

9.1.2 Босоо чиглэл

Суман шилжүүлэг ба огтлолцол бүхий зам нь нэг түвшинд байх эсвэл тогтмол хэвгийтэй байх тэр газарт тавигдсан байх ёстой. Хэрэв суман шилжүүлэг, огтлолцлыг гарцаагүй босоо тахиртай зам дээр тавих бол босоо тахирын радиус нь MNS EN 13803-1 стандартад заасан хэмжээнд тохирч байх ёстой ба Хүснэгт 6-д заасан хязгаар хэмжээнээс бага байж болохгүй.

Өндөрлөлт байхгүй суман шилжүүлэг, огтлолцлын нэгжийн хувьд авч үзвэл замын босоо чиглэлийн нугарлыг сүүлчийн сумын дэр бүрээс хойш дараалуулан хийж болно. Өндөрлөлттэй суман шилжүүлэг, огтлолцлын нэгжийн хувьд авч үзвэл замын босоо чиглэлийг нугарлыг хийхдээ ердийн сумын дэр дээрх замын хэвгийн ялгаварт тааруулан хийнэ. Энэхүү тохируулалтаас үүсэх босоо радиус дээрх үр нөлөөллийг /хэрэв хүснэгт 6-д заасан хязгаарлалтыг хэрэглэж байгаа бол/ үл тооцно.

5-р хүснэгт. Босоо тахирын радиусын хязгаарлах хэмжээ

Овойлт Хотгор

Байвал зохих хэмжээ

3000

Хамгийн бага хэмжээ

ТАЙЛБАР: Зарим үндэсний стандартад суман шилжүүлэг ба огтлолцлыг босоо тахирт суурилуулахыг үл зөвшөөрнө.

9.2 Гадна талын өндөрлөлтгүй шулуун зам дээрх суман шилжүүлэг,

огтлолцлын байршил 9.2.1 Энгийн суман шилжүүлэг

4-р зураг. Стандарт суман шилжүүлэг – геометрийн байршил ба дутуу өндөрлөлтийн диаграм

Өндөрлөлтгүй шулуун зам дээрх энгийн суман шилжүүлгийн геометрийн байршил, дутуу өндөрлөлтийн диаграмыг -р зураг. 4-д үзүүлэв. Суман шилжүүлгийн энэ хэлбэрт салаалж буй замын зураг төслийг 6-р зүйлд заасан шаардлага , 7-р зүйлд заасан зургийн үзүүлэлтэд нийцүүлэн хийнэ.

AC AC

AC AC AC AC

AC ACAC AC AC AC

Page 14: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Тойрог хэлбэрийн тахир эсвэл тахир, салаалж буй замын тахирын хослолын хэлбэрийг 8-р зүйлд заасан ёсоор зураг төсөлд тусгана. Салаалж буй зам дээрх өндөрлөлтийн хэвгий, өндөрлөлтийг хамгийн сүүлийн сумын дэрийн дараа огтлолцлын ард зөвхөн хэрэглэнэ.Гэхдээ тусгай иж бүрдэл ашигласан салаалж буй зам дээр өндөрлөлт үүсгэхээр суман шилжүүлгийг хийж байгаа бол дээрх байдлаар хэрэглэнэ. 9.2.2 Янз бүрийн тахиртай суман шилжүүлгүүд 9.2.2.1 Ерөнхий зүйл

Янз бүрийн тахиртай энгийн суман шилжүүлгийн геометрийн байршил, дутуу өндөрлөлтийн диаграмыг 5-р зурагт үзүүлэв.

5-р зураг. Янз бүрийн тахиртай стандартын суман шилжүүлэг Геометрийн байршил, дутуу өндөрлөлтийн диаграммын боломжит хувилбарыг -р зураг. 5-д дор дурдсан байдлаар харуулав. Үүнд: – Суман шилжүүлгийн тоонолж тал дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт

0 байх; – Элементийн уртын нэг ба хоёр нь L1, L2, эсвэл L3 о хэмжээтэй байх. Салаалсан замын хувьсан өөрчлөгдөх тахирын нэгээс нөгөөд шилжсэн суман шилжүүлгийн дутуу өндөрлөлтийн дигарммыг -р зураг. 6-д үзүүлэв

AC AC

Page 15: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

6-р зураг. Янз бүрийн тахиртай төрөл бүрийн суман шилжүүлэгт зориулсан дутуу өндөрлөлтийн диаграм

ТАЙЛБАР: Янз бүрийн муруйлтай хэсгийн тахир нь гол төлөв шугаман өөрчлөлтийн зэрэглэлтэй байна. Жиш: Клотойд тахир.

Янз бүрийн тахиртай суман шилжүүлэг дээр салаалж буй замын геометрийн байршил нь дор дурдсан ерөнхий шаардлагыг агуулна.Үүнд: - Замын тэнхлэгийн дагуу хэмжсэн чиглэлийн элементийн урт нь хос дугуй зам

төмрийн хооронд болон зам төмрийн чигийн дагуу чөлөөтэй явах боломжийг олгох хүрэлцээтэй хэмжээтэй байх ёстой.

Чиглэлийн элементийн бүтэц нь хөдлөх бүрэлдэхүүн тогтвортой байдалд явах нөхцөлийг хангана. Бэлчрийн суман шилжүүлгүүдийн тоонолж тал дээрх дутуу өдөрлөлтийн огцом

өөрчлөлтийн хэмжээ нь бага байвал зохино. 9.2.2.2 Клотойдын үзүүлэлтүүдийн хязгаар хэмжээ (A) Янз бүрийн тахиртай, одоо байгаа суман шилжүүлгийн Клотойдын үзүүлэлтүүдийн (A) хязгаар хэмжээг -р зураг. 7-д үзүүлэв. Эдгээр хэмжээ нь 25 мм/с ба 90 мм/с

хоорондын дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн зэрэгтэй тохирно.

Суман шилжүүлгийн зам салаалж буй тахирын зураг төслийг хийхдээ -р зураг. 7-д заасан хэмжээнд нийцэх Клотойдын үзүүлэлтийг ашиглана.

AC AC

AC AC

Page 16: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Тайлбар: 1 Хурд, км/ц 2 Клотойдын үзүүлэлтүүд, м-ээр 3 A мax 4 A мin

7-р зураг. Хурдтай харьцуулсан клойтодын үзүүлэлтүүд (A)-ийн хязгаар хэмжээ

ТАЙЛБАР: Өндөрлөлт тогтмол байхад клотойдын үзүүлэлт (A) ба дутуу өндөрлөлтийн цагийн үйл ажиллагаа гэх өөрчлөлтийн зэрэг хоорондын харьцааг дараах томьёогоор илэрхийлэгдэнэ.

Энд

9.2.2.3 Суман шилжүүлгийн тал ба тоонолжийн тал дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээс

Хувьсан өөрчлөгдөх тахиртай суман шилжүүлгийн сум тал ба тоонолж тал дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээг Хүснэгт 2-д тусгайлан үзүүлэв.

9.2.2.4 Салаалж буй замын дутуу өндөрлөлтийн хязгаарлах хэмжээс Хувьсан өөрчлөгдөх тахиртай суман шилжүүлгүүдийн салаалж буй зам дээрх хязгаарлах дутуу өндөрлөлтийг 9.3.4-д тусгасан. 9.3 Хэвтээ тахирт суурилуулсан суман шилжүүлэг ба тоонолжийн

байршил

AC AC

AC AC AC AC

AC AC

AC AC

Page 17: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

9.3.1 Нийтлэг дүрэм Стандартын суман шилжүүлэг тоонолжоос бүрдэх суман шилжүүлэг болон огтлолцлыг тахиртай замд тавьж болох ба тэдгээр нь өндөрлөлттэй эсвэл өндөрлөлтгүй байна. Суман шилжүүлэг болон огтлолцлын байршлыг тахиртай замд тохируулах ажлыг түүний стандарт элементүүдийг анхны зураг төслийн дагуу тавьсан замын тахиртай нийцүүлэн ижил радиустай тахир болгох аргаар хийнэ. Энэ тахирлалт нь тодорхой хязгаар дотор хоёр замын тахирлах байдлыг өөрчлөх ба тоонолжийн төгсгөл дээрх огтлолын өнцөг ижил хэмжээгээр үлдэнэ. Стандартын элэментүүдийг тахир байлгах хязгаарлалт байх бөгөөд үүнээс үүдэн тусгайлсан зураг төслөөр зохион бүтээсэн суман шилжүүлэг, огтлолцлыг иж бүрдлийг ашиглан байршлыг тодорхойлно. Хэвтээ тахир дээрх суман шилжүүлэг, огтлолцлын байршлыг замын зураг төслийг хийхдээ 6,7,9-р зүйлүүдэд тодорхойлсон үзүүлэлтүүд, зарчмыг ашиглана. Хэвтээ радиус Стандарт суман шилжүүлэг огтлолцлын элементүүдийг анхны зургаар хийгдсэн замын болон нөлөөлөлд автсан хоёр дахь замын тахирт нийцүүлэн матаж тахийлгана. Хоёр дахь (1/RII) замын тахирын нарийвчилсан хэмжээ нь суман шилжүүлгийн холбоос хэсэг дээр зам төмрийг уртасгах, богиносгох

зарчмаас хамаарна. Хоёр дахь замын тахирын барагцаалсан үнэлгээг тахийлтын давамгайлсан байдалд (бага өнцгийг барагцаалах) суурилан хийнэ. - Дотогш тахиртай суман шилжүүлэг ба тоонолжийн хувьд:

- Гадагш тахиртай суман шилжүүлэг ба тоонолжийн хувьд:

Энд

нь шулуун замын бүтцэд орсон суман шилжүүлэг ба огтлолцлын

элементүүдийн салаалж буй замын тахир мөн. 1-Р ТАЙЛБАР: Шилжих тахирын хувьд, , ба гэдэг нь тухайн газарт буй тахирын хэмжээс. 2-Р ТАЙЛБАР: Дотогш тахиралсан суман шилжүүлэг ба огтлолцлын элементүүд мөн адил тахийлттай байна. Гадагш тахиралсан суман шилжүүлэг ба огтлолцлын элементүүд мөн адил тахийсан , шулуун эсвэл эсрэгээр тахийсан байна. (EN 13232-1 стандартын тодорхойлолт үзнэ үү).

гэсэн тахирын хэмжээсийн ойролцоо тооцоолол нь тэнцүүлэгч өндөрлөлт, дутуу өндөрлөлт, илүү өндөрлөлтийг тооцоход болон шалгуур бүхий хамгийн бага радиус, авто угсрааны хөшилтийг шалгахад хэрэгтэй. Үүнийг чиглэлийг төслөх ажлын тооцоонд ашиглахгүй байвал зохино. 9.3.3 Өндөрлөлт D

Суман шилжүүлэг ба огтлолцол байрласан тахир зам дээрх өндөрлөлт нь Хүснэгт 7-д заасан хэмжээгээр хязгаарлагдана.

AC AC

Page 18: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

6-р хүснэгт. өндөрлөлтийн хязгаарлах хэмжээс

Aшиглаж болох хэмжээс a Хамгийн их хязгаарлах хэмжээс a

100 мм 160 мм

a Бага радиустай тахир дээр ачааны вагон (мушгилтийн үед хатуу байх бүтэцтэй) замаас гарах эрсдэлээс зайлсхийх зорилготой. Дор дурдсан хэмжээгээр өндөрлөлтийг хязгаарлах шаардлагатай (MNS EN 13803-1 ишлэл

үзнэ үү.): Энэ шаардлага зөвлөмжийг суман шилжүүлэг болон огтлолцлын элементийн бүхий бүх замд хэрэглэнэ.

Эсрэг тахийсан ба өндөрлөлттэй суман шилжүүлгүүдийн замын нэг дээр, мөн өндөрлөлт бүхий суман шилжүүлэг ба огтлолцол нийлсэн зарим тахир дээр өндөрлөлт нь эсрэг байна. Өөрөөр хэлбэл гадна талын зам төмөр дотор талын зам төмрөөс нам байна. Эсрэг өндөрлөлттэй үеийн дутуу өндөрлөлтийг доорх томьёогоор тодорхойлно.

Энд

Дутуу өндөрлөлт нь 9.3.4. заалттай нийцнэ.

9.3.4 Дутуу өндөрлөлт I

Суман шилжүүлэг ба огтлолцол байрласан зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн хамгийн их хязгаарлах хэмжээс MNS EN 13803-1 стандартад заасан ёсоор байна.

Гадна талын зам төмөр (жирээ) жигд үргэлжлээгүй зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн ашиглаж болох хэмжээс -ийг Хүснэгт 8-д тусгав.

7-р хүснэгт. Дутуу өндөрлөлтийн ашиглаж болох хэмжээс

Суурин нийтлэг тоонолж

110 90 Хасагдсан

Мохоо тоонолж 100 75 Хасагдсан

Хөдлөх хэсэгтэй огтлолцол

130a 120a 80

Тохируулах хэрэгсэл

100 80 80

a Ачааны галт тэргэнд зориулсан ашиглаж болох хэмжээс (MNS EN 13803-1 стандарт үзнэ үү).

AC AC

Page 19: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

9.3.5 Илүү өндөрлөлт E

Мөрдлөг болгохын хувьд MNS EN 13803-1 стандартад заасан ёсоор хэмжээ нь нэгэн адил утгыг агуулах ба ашиглах боломжтой.

- Aшиглаж болох хэмжээс 110 мм; - Хамгийн их хязгаарлах хэмжээс 130 мм (суудлын галт тэргэнд 110 мм) Жигд үргэлжлээгүй нам зам төмөртэй зам дээрх илүү өндөрлөлтийн ашиглаж болох хэмжээсийг Хүснэгт-9-д үзүүлэв.

8-р хүснэгт. илүү өндөрлөлтийн ашиглаж болох хэмжээс

Суурин нийтлэг тоонолж

110 90 Хасагдсан

Мохоо тоонолж 100 75 Хасагдсан

Хөдлөх хэсэгтэй огтлолцол

110 110 80

Тохируулах хэрэгсэл

100 80 60

AC

AC AC AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

Page 20: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

А хавсралт (Мэдээллийн)

Ерөнхий бүтцийг авч үзнэ үүсэн тухай

Төмөр замын хөдлөх бүрэлдэхүүний хувьд замын чиглэлийг дагуулан хөтлөхөд хүндрэлтэй байдаг. Зам төмөр дугуйны харилцан үйлчлэл нь хажуугийн чиглүүлэх хүчийг хангаж өгөх ба энэ нь тэгшилсэн замаар хос дугуйг хөтөлнө. Хөдлөх бүрэлдэхүүний өнхөрсөн бодит зам нь дор дурдсан төрөл бүрийн хүчин зүйлээс хамааралтай байна. Үүнд: a) Замын төлөвлөлтийн зураг төсөлд тусгагдсан чиглэлээр болон орон зай дахь

зам төмрийн онолын байрлалын тусламжтайгаар хөдлөх бүрэлдэхүүн өнхрөх онолын замыг тогтооно. Гол төлөв энэхүү онолын байрлалыг замын дундаж чиглэл эсвэл хэвтээ хавтгай, дагуу огтлолын (хэвтээ ба босоо чиглэл) аль алин дээр авсан зам төмрийн дундаж проекцоор тодорхойлно. Түүнээс гадна замын огтлолын түвшинд, өндөрлөлт дээр төсөлсөн хувилбар бас байна.

b) Төслийн чиглэлтэй харьцуулахад бодит байдал дээр зам дээр өөрчлөлт (замын зөвшөөрөгдсөн геометрийн хүлцэлтэй харьцуулбал), зөрчил үүсэх тохиолдол байна. Энэ нь стандартын заалт биш болно.

c) Замын доод бүтэц, эсвэл замын бүрдэл хэсэг нь замын хувьсан өөрчлөгдөх,

янз бүрийн уян хатан байдлын динамик нөлөөллийг үүсгэнэ. d) Зам төмөр-дугуйн харилцан үйлчлэл буюу чиглүүлэх хүч нь хөдлөх

бүрэлдэхүүн замаар явах байдлыг хянах ба тууштай аргаар өөрчлөгдөнө гэж үзэж болохгүй. Өөрөөр хэлбэл нэг ижил хөдлөх бүрэлдэхүүний нэг ижил дугуйн замын ижил үеэр давтан өнхрөхдөө зам төмөр-дугуйн авцалдааны нэг ижил цэгтэй байхгүй. Үүнээс үүдэн чиглүүлэх хүчний үйлчлэл нь тохиолдлын өөрчлөлтэй байдаг.

e) Чиглүүлэх хүчний өөрчлөлт нь зам төмөр ба дугуй хоорондын чөлөөтэй гүйх

хязгаар доторх хос дугуйн хөдөлгөөнийг, тэргэнцрийн ба хөдлөх бүрэлдэхүүний биеийн хөдөлгөөнийг үүсгэнэ. Эдгээр хөдөлгөөн нь шилжүүлэгч ба тоонолжийн иж бүрдлийн элементэд нөлөөлөл үзүүлэхээс гадна зам төмрийн өнхрөх гадаргуу дээрх зам төмөр –дугуйн авцалдааны цэгийг өөрчилнө. Улмаар цариг доторх хос дугуйн хөндлөн байрлал нь замын чигийг даган явж буй хөдлөх бүрэлдэхүүний явалтын замд нөлөөлнө.

f) Зам төмрийн ажлын ирмэгийн дагуух төслийн тасалдмал байдалд болон

чиглүүлэх элемент (шилжүүлэгчийн хэсэг, тоонолж, сахал зам төмөр, хаших зам төмөр)-д ирэх динамик үйлчлэл нь зарим тохиолдолд маш чухал бөгөөд үүнийг дутуу өндөрлөлтийн нөлөөлөлтэй хамтатган авч үзвэл зохино.

Замын чиглэлийн төсөлд урьд өмнөх хүчин зүйлийн дийлэнхийг анхааран авч үзнэ үүдэг. Энэ нь замын чиглэлийн төсөлд нь энгийн шугамын замд зориулагдаж байхад чухал ач холбогдолтой. Өөрөөр хэлбэл шулуун ба тахиртай чиглэлийн элемент хоорондоо шилжих тахираар (радиус нь алгуураар нэмэгдэж, буурах байдлаар) холбогдсон байна. Энэ тохиолдолд MNS EN 13803- 1 стандартад заасан замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлт зам төмөр – дугуйн харилцан үйлчлэлийн харьцуулсан нөлөөлөл, хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн нумын байдлыг хангаж өгнө. Тахир дээрх алгуур өөрчлөлтөөс илүү огцом өөрчлөлт үүсэх тохиолдолд хөдлөх бүрэлдэхүүнээс янз бүрийн хариу үйлчлэл үзүүлэх бөгөөд ийм

Page 21: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

нөхцөлд стандартын энэ хэсэг замын чиглэлийн төслийн үзүүлэлтийг тогтоож өгнө. Ерөнхийдөө үүнийг хүлээн авч хэрэгжүүлэх ёстой ба ийм огцом өөрчлөлт бүхий чиглэлд хөдлөх бүрэлдэхүүний хөдөлгөөний жигд байдал алдагдаж, MNS EN 13803-1 стандартад суурилсан чиглэлтэй харьцуулбал зорчигчийн тав тухтай байдал хангах боломж буурдаг. Иймээс газар дээрх хэмжилтийг чиглэлийн тусгай хослол тус бүрээр хийвэл зохино. Туршлагад суурилсан энэ санал нь замын чиглэлийн төсөл дээр дурдсан хөдлөх бүрэлдэхүүний хөдөлгөөний бусад эх үүсвэрээс тусгаарлах боломжийг олгоно. Дугуй ба зам төмрийн огтлолоор (гадаргуугийн байдлаар) дугуй-зам төмрийн нарийвчилсан авцалдааг тодорхойлох ба эдгээр огтлол нь дугуй зам төмрийн зохих стандартад заагдсан байна. Зам төмрийг ердийн замд ашиглана. Эсвэл зам төмрийг суман шилжүүлэг, тоонолжид үйлдвэрлэх зорилгоор тусгайлан Металлл боловсруулалт хийнэ. Үүссэн авцалдааны цэг нь чиглэлийн төслийн тусгайлсан үзүүлэлт, царигийн хязгаар дахь дугуйн байрлал,хөдлөх бүрэлдэхүүний явах ангийн нумын шинж чанараас хамааралтай.

Page 22: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

В хавсралт (Мэдээллийн)

Суман шилжүүлэг ба тоонолжийг суурилуулах тухай

B.1 Стандарт суман шилжүүлэг, тоонолжийн элемент B.1 a)-р зураг. дээр үзүүлсэн суман шилжүүлгийн тоонолжийн хэсэг дээр тахирлан салаалж буй зам бүхий суман шилжүүлгийн тоонолж, хаших зам төмөр, бусад элемент нь салаалж буй зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн улмаас илүү их хүчний үйлчлэлд өртөнө. Стандарт суман шилжүүлгийн тоонолжийн хэсэг дээр салаалж буй замын чиглэл B.1 b)-р зураг). дээр заасанчлан шулуун байх ба тахирын нэмэлт огцом өөрчлөлтийг оруулаагүй байвал зохино.

B.1-р зураг. Тоонолжийн хэсэг дээрх төрөл бүрийн чиг таталт Ромбо хэлбэрийн огтлолцол, ганцаарчилсан ба хоёрчилсон шорын суурин мохоо тоонолжийн өнцөг 1:9 (EN 13232-9 үзнэ үү)–ээс бага өнцөгтэй байна. Мохоо тоонолжийн өнцөг 1:9-ээс бага байхад сумтай ромбон хэлбэрийн огтлолцол ашиглана. Өндөр хурдны замд тавигдсан болон 280 км/ц ба түүнээс дээш хурдтай гол замд тавих суман шилжүүлэг хөдөлдөг хэсэг бүхий (хөдөлдөг зүрхэвч) тоонолжтой байна. Төмөр замын энгийн шугамд бага хурданд зориулж хөдөлдөг хэсэг бүхий тоонолжоор хангах асуудлыг авч үзвэл зохино. B.2 Шорын хэсэг дээрх замын хөндлөн эсэргүүцэл Хөндлөвчийн төрөл, салаалж буй замын радиус зэргээс хамааруулж зураг төсөл зохиогч нь шорын хэсгийн нийт уртын туршид хөндлөн эсэргүүцэл, замын тогтвор бага байх явдлыг тооцон үзнэ үү шаардлагатай. Замын хөндлөн эсэргүүцлийн бууралт нь замын (зам төмрийн дулааны хүч гагнаастай тэгш зам дээрх дулааны хүчнээс их байх) тодорхой уртын туршид үүснэ. Бага радиустай замын үенд, эсвэл суман шилжүүлгийн тусгай хослол зэрэгт шорын хэсгийн ба нийлж буй замын хөндлөн эсэргүүцлийг нэмэх шаардлагатай. B.3 Уулзваргүй гагнасан, уулзвартай замын хооронд шилжилтийн хэсгийн шахалт

a) Тахиртай тоонолж бүхий бүхий салаалж буй зам

b) Шулуун тоонолж бүхий салаалж буй зам

Page 23: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Үргэлжилсэн гагнаастай зам төмрийн үзүүрт орших шилжилтийн шахалттай хэсэгт суман шилжүүлэг, огтлолцлыг суурилуулсан бол замын тогтворыг зохих зураг төсөл, бүтцийн стандарт, үндэсний стандартад нийцүүлэн магадлах шаардлагатай. Шаардлагатай бол суман шилжүүлэг, огтлолцлыг уулзаж буй гагнаастай зам төмрөөс тусгаарлах зорилгоор тохируулах уулзвар суурилуулбал зохино.

B.4 Гүүрийн дээр, доор орших суман шилжүүлэг, огтлолцол Гүүрийн өргөтгөсөн урт 30-40 м байхад боломжтой бол гүүрийн тохируулах уулзвар дээрх хөдөлгөөнд өртөж буй замын уртад суман шилжүүлэг, огтлолцлыг суурилуулах ёсгүй. Хэрэв ингэхээс аргагүй тохиолдолд гүүрийн бүтэц, суман шилжүүлэг, огтлолцол хоорондын харилцан үйлчлэлийн нарийвчилсан дүн шинжилгээг хийх ёстой. Гүүрийн тохируулах уулзвар дээр суман шилжүүлэг, огтлолцол суурилуулах нь дүрэм ёсоор боломжгүй. Олон виадук дээгүүр өнгөрөх, хөдөлгөөнт тулгуур байхгүй нь зэрэг хязгаарлалтыг авч үзнэ үү ёсгүй B.5 Ромбон огтлолцол, шортой ромбон огтлолцол, нэгдсэн суман шилжүүлэгт тавигдах хязгаарлалт Өндөр хурдтай зам, маш их ачаалалтай замд ромбон огтлолцол, шортой ромбон огтлолцол, нэгдсэн суман шилжүүлэг тавихгүй. Ажлын хавтгайн жигд үргэлжлэхгүй хэсэг хуримтлагдсанаар өнхрөлтийн динамик нөлөөлөл өсөж улмаар их хэмжээний засварын зардал гарна. Боломжтой бол энгийн суман шилжүүлэгтэй байршлыг үүсгэх зорилгоор ийм суман шилжүүлэг ба огтлолцлын байршлыг дахин төлөвлөж бүтцийг өөрчилнө. Галт тэрэгний хурд 100 км/ц –аас их 140км/ц хүртэл бол суурин мохоо тоонолж дээрх зам төмөр-дугуйн харилцан үйлчлэлийг авч үзнэ үү хэрэгтэй ба ингэхдээ мохоо тоонолжийн бүтцийн үзүүлэлт, үндэсний стандартын шаардлагыг тооцож үзнэ.

B.6 Металл дэртэй суман шилжүүлэг огтлолцлын байршил Металл дэртэй суман шилжүүлэг ба огтлолцлын байршил нь балластын үед их хэмжээний доргилт үүсгэдэг, үүнээс үүдэн хаших зам төмөр дээрх замын хажуугийн эсэргүүцэл буурдаг.Энэ нь замын геометрийн чанарыг бууруулах хандлагатай. Металл дэртэй суман шилжүүлэг ба огтлолцлын байршлыг галт тэрэгний хурд 50км/ц-аас их бол хэрэглэх шаардлага гүй. ТАЙЛБАР: Суман шилжүүлгийн нэгдсэн түгжих системийн нэг хэсэг болгон ашиглаж буй Металл тулгуурт энэ хязгаарлалт үйлчлэхгүй.

B.7 Нийлж байгаа суман шилжүүлг Суман шилжүүлэг нэг нь нөгөөтэй дараалан нийлж байвал тоонолжийн уг дараагийн суман шилжүүлгийн үзүүр хоорондын зай дараах байдалтай байна. Үүнд: - Тоонолж ба дараагийн суман шилжүүлэг стандартын элементтэй байх, эсвэл холбох зам төмрийн бодит урт нь тоонолжийн төгсгөл, жааз зам төмрийн өмнөх уулзварын хооронд суурилсан байна.

- Тоонолжийн угийн урт тулгуур дэр нь дараагийн суман шилжүүлгийн өмнөх сумын дэрэнд саад болох ёсгүй.

Page 24: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Суман шилжүүлг өөр хоорондоо шортой талаараа уулзаж байгаа бол шорын үзүүрийн хоорондын зай дараах байдалтай байна. Өөрөөр хэлбэл шортой талаараа уулзаж буй жааз зам төмөр бүхий суман шилжүүлэг нь стандартын элементээс бүрдэнэ. Мөн холбох зам төмрийн бодит урт жааз зам төмрийн урд уулзварын хооронд байна. Суман шилжүүлгийн шорын үзүүрийн хоорондын зай 8.2-д заасан шаардлагатай нийцэх ёстой. B.8 Холбох зам ба эсрэг тахиртай дараалсан суман шилжүүлг

Эсрэг тахир үүсгэсэн дараалсан суман шилжүүлэг, холбох замын хөдөлгөөний хамгийн их хурдыг (Өндөрлөлтгүй шулуун зам дээрх) 6,7,8–р зүйлд нийцүүлэн тооцоолно. Зураг төсөл зохиогч нь зураг төсөл хийхдээ өгөгдсөн хурд, замын тусгаарлагдсан зайд тохируулан шулуун тоонолжтой стандартын суман шилжүүлэг ашиглахыг эрмэлзэх ёстой. Ийм суман шилжүүлгийг холбоосонд ашигласнаар завсрын шулууны урт нэмэгдэн хаших зам төмөр дээрх динамик нөлөөлөл буурна. Холбох замын төв хэсгийн хязгаар дахь бүх зам төмрийн босоо тэгшлэлт нь зам төмрийг ижил ажлын хавтгайд байх боломжийг олгоно.

Тайлбар: 1. стандарт суман шилжүүлгийн өнцөг (ажлын хавтгайд): 1:n 2. ажлын хавтгай дээрх замын зай

3. хэвтээ хавтгай дээрх хазайлтын өнцөг:

, үүнээс e

4. хэвтээ хавтгай дээрх замын зай 5. өндөрлөлт D 6. огтлолцсон гурвалжин

B.2-р зураг. Хэвтээ хавтгай дээрх хазайлтын өнцөгт үзүүлэх өндөрлөлтийн нөлөө

Page 25: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

С хавсралт (Норматив)

1435 мм ба түүнээс өргөн царигтай замын үзүүлэлтийн утгыг хөрвүүлэх дүрэм

C.1 Хамрах хүрээ 1435 мм түүнээс өргөн царигтай замд зориулсан энэхүү стандартын 2-р хэсэгт заасан хэмжээг шилжүүлэхэд хэрэглэх дүрэм нь хавсралтад заасан болно. Энэхүү дүрэм нь 1668 мм хүртэл царигтай замд хүчин төгөлдөр мөрдөгдөнө.

C.2 Тэмдэглэгээ ба товчлол

4-р зүйлийг үзнэ үү. 1435 түүнээс өргөн царигтай замын дор дурдсан нэмэлт үзүүлэлт нь энэхүү хавсралтын хувьд чухал зүйл болно.

C.1-р хүснэгт. Тэмдэглэгээ ба товчлол

No. тэмдэглэгээ утга нэгж

123 Тэнцүүлэгч өндөрлөлтийн итгэлцүүр C' = e'/127 10-9 ц2

(цагийн квадрат)

124 өндөрлөлт мм

125 Тэнцүүлэгч өндөрлөлт (De = D + I, D'e = D' + I') мм

126 Дугуйн гадаргуу (тэнхлэгээр) хоорондын зай мм

127 Дутуу өндөрлөлт мм

128

Ri радиустай тэгшлэх элементийн дутуу өндөрлөлт мм

129 дутуу ба илүү өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт мм

130 Цаг хугацааны функцийн утга бүхий тахир дахь огцом өөрчлөлт дээрх өөрчлөлтийн зэрэг мм/с

131 Салаалж буй замын янз бүрийн тахиртай мм

суман шилжүүлгийн тоонолж тал дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт

132 Салаалж буй замын янз бүрийн тахиртай мм

суман шилжүүлгийн шилжүүлэгч тал дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт

C.3 Үндсэн таамаглал 1435 мм ба түүнээс өргөн царигтай замын үзүүлэлтийн хэмжээг шилжүүлэх дүрэм нь MNS EN 13803-1 стандартад заасан зам хөдлөх бүрэлдэхүүнтэй холбоотой үндсэн таамаглал, зарчимд үндэслэгдэн боловсруулагдсан.

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

Page 26: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Зам-хөдлөх бүрэлдэхүүний систем нь төмөр замаар явдаг хөдлөх бүрэлдэхүүн замын дагуу чиглэгдэн явах, зам дээр тогтох, зам-дугуйн харилцан үйлчлэлийн системийн байдлыг удирдах зэрэг үйл явцыг тогтоож өгдөг механикийн систем юм. Дутуу өндөрлөлт нь замын хавтгай дахь нөхөгдөөгүй хажуугийн хурдатгалд пропорционал үзүүлэлт юм. I, I' ба aq (MNS EN 13803-1) нь дараах хамааралтай:

Зам-хөдлөх бүрэлдэхүүний системийн байдал (эх үүсвэр нь хөдлөх бүрэлдэхүүний явж өнгөрсөн траектор) хажуугийн хүчинд шууд нөлөөлөх ба хэрэв MNS EN 13803-1:2002 стандартын F хавсралтад заасан нөхцөл биелэгдэж байвал хажуугийн хүчний өөрчлөлт нэгэн адил байна. Мөн харилцан үйлчлэлийн хүч нь ижил байна. Хүч ба хурдатгалын хооронд (массаар дамжуулан) байгаа пропорционал байдлыг анхаараад хурдатгалыг хянах замаар энэ байдлын хяналтыг тогтооно. C.4 Хөрвүүлэх дүрэм C.4.1 ∆I хязгаарлах хэмжээсийг хэрэглэх тухай 1435 мм-ээс их цариг тус бүрийн хувьд I' гэсэн дутуу өндөрлөлт нь 1435 мм–ийн царигтай замтай холбоотой I хэмжээстэй (MNS EN 13803-1: 2002 стандартын F хавсралт үзнэ үү) доорх томьёогоор дамжин тэнцүү байна.

Энд r хэмжээсийг таслалын дараах хоёр орон хүртэл тоймлоно. Уламжлал авбал:

Энэ маягаар,Дутуу өндөрлөлтийн санаанд оромгүй хувилбар (тасалдана):

( ) –той холбоотой хязгаарлах хэмжээс 1435 мм-ийн царигтай замд зохицох–ийг эдгээр эквивалент томьёонд хэрэглэнэ. Эквивалентын үр дүнг мм (эсвэл мм/с)–ээр тоймлоно. 7.1.2-ийн тайлбарт заасан 10 мм-ийн хүлцэл 10·r мм болно. (үр дүнг мм хүртэл тоймлоно.). C.4.2 Өндөрлөлт D –ийн оролцоотой томьёоны хувьд дараах эквивалентыг тодорхойлно.

Page 27: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Энэ томьёог хэрэглэхдээ үр дүнг нь мм хүртэл тоймлоно.

Багасгасан радиустай (Хүснэгт 7) тахир дээрх мушгиралтыг даах өндөр чадвартай хөдлөх бүрэлдэхүүнд зориулсан өндөрлөлтийн хязгаарыг доорх томьёогоор бодно.

r2 хэмжээг таслалын дараах 2 орноор, D' хэмжээг мм хүртэл тоймлоно.

C.4.3 Тэнцүүлэгч өндөрлөлт

Тэнцүүлэгч өндөрлөлт дараах байдлаар илэрхийлэгдэнэ.

C' хэмжээг таслалын дараах нэг орноор, D'e хэмжээг мм-ээр тоймлоно.

C.4.4 Бусад томьёо стандартын хэмжээс

C.4.4.1 Авто угсрааны хөшилтөөс сэргийлэхэд тавигдах шаардлага

8.4-д дурдсан 1435 мм–ийн цариг нь энгийн цариг дээр 35 мм нэмсэн үр дүнгээр гарна. C.4.4.2 (A) Клотойдын үзүүлэлтийн хязгаарлах хэмжээс 9.2.2.2 –ийн тайлбарт заасан томьёо нь клойтодын (шилжих тахир) үзүүлэлт A ба 1435 мм–ээс илүү царигтай замд зориулсан цаг хугацааны функцийн дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлт хоорондын харилцан уялдааг тодорхойлно. Энэ хэмжигдэхүүнийг дараах байдлаар хөрвүүлбэл:

Эквивалентыг шалгавал:

Царигийн хэмжээ ямар байхаас үл хамаарч ижил клойтодын үзүүлэлтийн хязгаарыг хэрэглэнэ.

Page 28: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

C.4.4.3 Илүү өндөрлөлт E Мөрдлөг болгоход 9.3.5 –д заасан хэмжээс дараах байдлаар хувиргавал: - ашиглаж болох хэмжээ 110·r мм; - Хамгийн их хязгаар хэмжээ: 130·r мм (суудлын галт тэрэг бол 110·r мм); - Гарсан үр дүнг 5 мм хүртэл тоймлоно:

C.4.4.4 Эсрэг өндөрлөлт 1435 мм –ээс илүү царигтай замын эсрэг өндөрлөлт (9.3.3-ийг үзнэ үү)–т нийцсэн дутуу өндөрлөлтийг тооцоолох боломжийг доорх томьёо олгоно.

I' хэмжээг мм хүртэл тоймлоно. C.4.5 Хавсралт C.4.5.1 Хавсралт B Томьёо (B.2-р зураг, түлхүүр 3):

хувиргавал:

C.4.5.2 Хавсралт H Хазайлгагчтай галт тэрэг H.3 хэмжээгээр хазайхад, хазайлт 275·r мм-аас 300·r мм болох үед дутуу өндөрлөлтийн хамгийн их зөвшөөрөгдөх хэмжээний хязгаар 275-300 мм байна. Гарсан үр дүнг 5 мм хүртэл тоймлоно.

Page 29: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

D ХАВСРАЛТ (Мэдээллийн)

Хажуугийн хурдатгалын хязгаар

D.1 Танилцуулга Хөдлөх бүрэлдэхүүний их бие (жигнэснээр) нь замын чиглэлийн дагуух цэг бүр дээр нөхөгдөөгүй хажуугийн хурдатгалыг (aϑ) хүлээн авна. Энэ нь хөдлөх бүрэлдэхүүний шаланд зэрэгцээгээр үйлчлэх хүндийн хүчний хурдатгал (g) ба төвөөс зугтах (V2/R) хурдатгалын үр дүн мөн. Замын зөрчилтэй хэсэгтэй харьцах хөдлөх бүрэлдэхүүний динамик үйлчлэлээс болж өсөх хурдатгал нь дээр заасны аль нэг дээр нэмэгдэнэ. Хөдлөх бүрэлдэхүүн чиглэлийн онцгой цэгээр өнхрөхөд, өөрөөр хэлбэл тасалдал

байгаа газар эсвэл гэдэг нь чиглэл дээр ба цэг бүрд авсан

тангесийн өнцөг буюу өөрийнх нь хавтгайд байгаа чиглэл байхад түр зуурын хурдатгал (замхрах) үүсэх ба энэ нь ai хурдатгал дээр нэмэгдэнэ. Энэ хурдатгал:

ϑ i

Энд, хөдлөх бүрэлдэхүүн онцгой цэгээр өнхөрсний дараах atr хэмжээ:

i 0 0

Хүснэгт D.1 –ээс C, S хэмжээг авна. Энд харьцуулсан зөөлрүүлэлт, (f замхрахгүй, өнхрөлтийн давтамж), t онцгойлсон цэг дээгүүр хөдлөх бүрэлдэхүүн өнгөрсөн цагаас тооцоолсон цаг.

болон 0 хэмжээ нь MNS EN 13803-1-д заасан хөдлөх бүрэлдэхүүний төрлөөс хамаарна.

D.1-р хүснэгт. C ба S –ийн хэмжээс

C 0

S 0 0

Хэрэв хөдлөх бүрэлдэхүүн онцгойлсон цэгийг урьд нь өнгөрсөн бол түр хугацааны зохих хурдатгал үүсэх ба (хөдлөх бүрэлдэхүүн зохих онцгойлсон цэгээр өнгөрсөн мөчөөс тооцсон цаг) үүнийг нэмнэ. хэмжээ замхрахад atr гэсэн абсолют хэмжээ буурна.

Энгийн уламжлал ашиглавал:

Иймээс,

Page 30: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

D.2 Тэргэнцрийн баазын нөлөөлөл Хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн баазыг одоо хүртэл маш бага нөлөөлөлтэй гэж үнэлж байсан. Энэ ойлголт нь MNS EN 13803-1 стандартад заасан тасалдах

байдал нэлээн их хэмжээтэй чиглэлтэй маш ойрхон бөгөөд, гэхдээ тэргэнцрийн баазыг тооцож үзээд нөхцөл байдал үүсэх бөгөөд өөрөөр хэлбэл энэ тохиолдолд тэргэнцрийн 2 тэнхлэг Lb хэмжээгээр тусгаарлагдсан байна. Ингэхдээ вагоныг их биеийг бүхэлд нь хатуу гэж үзнэ. Вагоны дугуйн тэнхлэгийн болон тэргэнцрийн хооронд их биеийн дунд хэсгийг

томьёогоор тооцоолбол гэдэг нь аливаа хэсгээс гол хэсэг хүртэлх зай нь хөдлөх бүрэлдэхүүний явах чиглэлд эерэг утгатай) буюу хэмжилтийн хэсэг болно. Хоёр голтой хөдлөх бүрэлдэхүүний хувьд түүний их биеийн дунд хэсгийн хурдатгал нь гэсэн хурдатгалын арифметикийн дундаж хэмжигдэхүүн

байна. Энэ нь хөдлөх бүрэлдэхүүний бүх уртын туршийн төвөөс зугтах хурдатгалын шугаман өөрчлөлт болон замын янз бүрийн өндөрлөлтөөс 2 голд үүсэх тэнцвэртэй байгаа хөдлөх бүрэлдэхүүний хажуугийн хазайлтын өнцөгтэй холбоотой. Ингэснээр энэ нь дундаж өндөрлөлтийг төлөөлнө. гэсэн хурдатгал нь замын дунд хэсгээс алслагдах гэсэн хэсгийг өөртөө

агуулна.

λ g

энд, гэдэг нь тэнцвэрийг хангах өндөрлөлт мөн. Иймээс нь эхний

голын тэнцүүлэгч өндөрлөлт, гэдэг нь хоёр дахь голын тэнцүүлэгч

өндөрлөлт болох ба =( )/2 ; ба эдгээр нь D.1-д зааснаар тооцоолсон гэсэн хурдатгал болно. Энгийн уламжлалыг ашиглан дараах байдлаар тодорхойлно.

λ g Ийм маягаар чиглэл дээгүүр явж буй хөдлөх бүрэлдэхүүний аливаа хэсгийн хажуугийн нөхөгдөөгүй хурдатгалын хэмжээ, цаг хугацаанд суурилсан өөрчлөлтийг тодорхойлж болно. D.3 Нөхөгдөөгүй хажуугийн хурдатгалын хязгаарлах хэмжээс\ Чиг таталтаар явж буй хөдлөх бүрэлдэхүүнд үүсэх хажуугийн хурдатгалыг ба

гэсэн хэмжигдэхүүний хамгийн их утгаас тооцож болно.

Page 31: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

D.2 ба D.3 хүснэгтэд тодорхойлсон хэмжээн хязгаарлах хэмжээс болно. Тэдгээр нь MNS EN 13803-1 стандарт болон MNS EN 13803-1:2002 стандартын A.2-д заасан хөдлөх бүрэлдэхүүний зохих төрөлтэй тохирно.

D.2-р хүснэгт. Хязгаарлах хэмжээс [м/c2] [км/ц]

Хөдөлгөөний

төрөл

IV IV V V

I

II

III

200 < ≤230

230 <

≤250

=250

230 <

≤300

≤250

1,40 1,40 0,65 0,95 0,80 0,80 0,65

1,60 1,60 1,00 1,30 1,20 1,20 1,00

a LR: ашиглагдах хэмжээ

b LМ: Хамгийн их

хязгаарлах хэмжээс

D.3-р хүснэгт. Хязгаарлах хэмжээс [м/c3]

Хөдөлгөөний төрөл I II III IV V

0,70 0,70 0,65 0,65 0,65

0,95 1,00 0,90 0,90 0,90

a LR: ашиглагдах хэмжээ

b LМ: Хамгийн их хязгаарлах

хэмжээс

D.4 Дүгнэлт Чиглэл дээгүүр явж буй хөдлөх бүрэлдэхүүний гүйх чадвар MNS EN 13803-1 стандартад бичигдсэн шаардлагатай тохирохгүй бол түүнийг доорх байдлаар тодорхойлно. Үүнд: Хөдлөх бүрэлдэхүүний дунд хэсэг ба хоёр гол (тэргэнцэр) –ын зохих хэсэг дээрх

нөхөгдөөгүй хажуугийн хурдатгал (үнэмлэхүй) –ын хамгийн их хэмжигдэхүүн , түүний цаг хугацаанд суурилах өөрчлөлтийг тодорхойлж D.2 ба D.3 хүснэгтэд заасан хязгаарлах хэмжээгээр шалгана. Ийм маягаар дараах асуудлыг тооцоолно. , , , , ,ба Дээрх дурдсан шалгалтыг MNS EN 13803-1-д заасан шаардлагыг хангаагүй чиглэлийн бүх элементэд хийх ба энэ нь богино урттай элемент шиг орчинд байх элементийг өөртөө багтаана. 1-Р ТАЙЛБАР: Чиглэлийн тасалдах байдал нь хөдлөх бүрэлдэхүүний хөдөлгөөнийг бууруулна. Зураг төсөл зохиогч боломжийн хэрээр MNS EN 13803-1 стандартын шаардлага д нийцсэн

Page 32: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

чиглэлийг хийвэл зохино. Ингэхдээ тэр чиглэлийн зурагт тасалдах байдлыг хамгийн бага байлгах ёстой. 2-Р ТАЙЛБАР: Дээр дурдсан хязгаарлах хэмжээс, томьёо 1435 мм ба түүнээс өргөн царигтай замд хүчин төгөлдөр мөрдөгдөнө.

Page 33: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

E ХАВСРАЛТ (Мэдээллийн)

Бодит шилжилтийн зарчим

E.1 Тахирын огцом өөрчлөлт дээрх бодит шилжилт Тодорхой төрлийн хөдлөх бүрэлдэхүүн тахирын огцом өөрчлөлт дээгүүр явахдаа тодорхой шинжийг агуулсан (Lb) хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн төвийн хооронд зайтай тэнцүү урт дээгүүрх дутуу өндөрлөлт (эсвэл илүү өндөрлөлт) –ийг үүсгэх буюу хаяна гэсэн таамаглалд энэ зарчим тулгуурлана. Энэ зай бас бодит шилжилтийг илэрхийлэхийн зэрэгцээ тахирын огцом өөрчлөлтийн тал тус бүрийн Lb/2 зайг өргөсгөхийг зүй ёсоор шаардана.

Огцом дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөгдөх хэмжээг дараах томьёогоор илэрхийлнэ.

энд ба нь хөдлөх бүрэлдэхүүний хурд, км/ц-аар

Огцом дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн тооцоолсон хэмжээ нь хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн төвийн хоорондын зайнаас хамаарна. Ингэсэнээр -ийн хэмжээс нь дутуу өндөрлөлтийн (MNS EN 13803-1-д

заасан шилжих тахир дээрх) өөрчлөлтийн хэмжээтэй харьцуулах боломжгүй.

Огцом дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөгдөх хэмжээний хязгаарыг E.3 –д заасан болно. (6.2-ийг үзнэ үү) болон хурд, Lb урт -д зориулсан зохих хэмжээ нь дараах томьёогоор илэрхийлэгдэнэ.

) ба гэдэг нь м/цагаар илэрхийлэгдэх хөдлөх бүрэлдэхүүний хурд болно.

Бодит шилжилтийн зарчимд тулгуурласан үед дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн хэмжээн нь 7.1-д заасан хязгаарлах хэмжээстэй тохирч байх ёстой. E.2 Тахирын хоёр огцом өөрчлөлтийн хооронд завсрын богино урт дээрх бодит шилжилт Тахирын хоёр огцом өөрчлөлтийг тодорхой шинж бүхий хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн төвийн хоорондын зайнаас (Lb) бага хэмжээтэй уртаар тусгаарлаж байгаа бол тахирын хоёрдогч огцом өөрчлөлт тахирын анхдагч огцом өөрчлөлттэй харилцан үйлчилнэ. Ингэснээр хоёр тангенциал цэг дээрх тахирын нийт өөрчлөлт нэмэгдэнэ. Дараах томьёогоор огцом дутуу өндөрлөлтийн хэмжээг бодож завсрын элементийн (Ls) уртыг тооцоолно

AC AC

AC AC

AC AC AC AC

AC AC

AC AC AC AC AC AC

AC AC

AC AC

Page 34: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Энд

ба гэдэг нь м/цагаар илэрхийлэгдэх хөдлөх бүрэлдэхүүний хурд болно.

1-Р ТАЙЛБАР: Тахирын хоёр өөрчлөлт тус бүрийг E.1-д нийцүүлэн хэмжээг нь тодорхойлно.

Огцом дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн тооцоолсон хэмжээ нь хөдлөх

бүрэлдэхүүний тэргэнцрийн төвийн хоорондын зайнаас хамаарна. Ингэснээр, -ийн хэмжээс ( ) нь дутуу өндөрлөлтийн (MNS EN 13803-1-д заасан шилжих тахир дээрх) өөрчлөлтийн хэмжээтэй харьцуулах боломжгүй.

Огцом дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөгдөх хэмжээний хязгаарыг E.3 –д заасан болно. гэсэн хурд ба гэсэн хослол -ийн хэмжээ өгөгдсөн үеийн Ls –ийн хязгаарлах утга нь дараах томьёогоор илэрхийлэгдэнэ

ба гэдэг нь м/цагаар илэрхийлэгдэх хөдлөх бүрэлдэхүүний хурд болно.

2-Р ТАЙЛБАР: –ийн сөрөг утга гэдэг нь завсрын элемент шаардлага гүй, ингэснээр бодит шилжилтэд нийцсэн аливаа уртыг хэрэглэнэ.

Бодит шилжилтийн зарчимд суурилсан үеийн завсрын уртын Ls хэмжээ нь 8.2 ба 8.3 –д заасан хязгаарлах хэмжээтэй нийцэх ёстой. Энэ шаардлага биелж буй эсэхийг Ls > Lb. гэсэн нөхцөлөөр шалгана. E.3 Бодит шилжилтийн зарчимд тулгуурласан хязгаарлах хэмжээс E.3.1 Ерөнхий зүйл E.1 ба E.2-д бодит шилжилтийн зарчмыг заасан. Бодит шилжилтийн зарчмыг хэрэглэдэг Европын төмөр замын компаниуд нь төрөл бүрийн хөдлөх бүрэлдэхүүнтэй, улмаар тэргэнцрийн төвийн хоорондын зай янз бүр байна. Эдгээр төмөр замын хувьд огцом дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөгдөх хэмжээ нь янз бүр байна. Зарим төмөр замын компаниуд 160 км/цагаас бага хурдтай үед бодит шилжилтийн зарчмыг хэрэглэх явдлыг хязгаарладаг. Хязгаарлалтын жишээг E.3.2 ба E.3.3-д тусгаж өгсөн. E.3.2 Тэргэнцрийн төвийн хоорондын зай 20 м байх хөдлөх бүрэлдэхүүн

AC AC

AC

AC AC AC

AC AC

AC AC

Page 35: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Тэргэнцрийн төвийн хоорондын зай 20 м байх хөдлөх бүрэлдэхүүний цаг хугацаанаас хамааралтай байх үеийн тахирын огцом өөрчлөлтийн дээрх дутуу өндөрлөлтийн хязгаарлах хэмжээг E.1 хүснэгтэд заасан.

E.1-р хүснэгт. Тахирын огцом өөрчлөлт дээрх дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн хязгаар хэмжээс

Сум, тоонолжийн байршил

Ердийн зам

Ашиглаж болох хэмжээс

125 -

Хамгийн бага хязгаарлах хэмжээ

150 55

E.3.3 Тэргэнцрийн төвийн хоорондын зай нь 12.2 м, 10.06 м байх хөдлөх

бүрэлдэхүүн Тэргэнцрийн төвийн хоорондын зай нь 12.2 м,10.06 м байх хөдлөх бүрэлдэхүүнд зориулсан цаг хугацаанаас хамааралтай тахирын огцом өөрчлөлт дээрх дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн хязгаарлах хэмжээг E.2 Хүснэгтэд заасан болно.

E.2-р хүснэгт. Тахирын огцом өөрчлөлт дээрх дутуу өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн хязгаар хэмжээс

Сум, тоонолжийн байршил

Ердийн зам

Ашиглаж болох хэмжээс

35 35

Хамгийн бага хязгаарлах хэмжээ

80 55

AC AC

AC AC

AC AC

AC AC

Page 36: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

F ХАВСРАЛТ (Мэдээллийн)

Тангенциал бус шорын үзүүр дээрх зөвшөөрөгдөх хамгийн их хурдыг

тооцох аргачлал Шорын үзүүр (Rs) дээрх үр нөлөөтэй радиуст зориулсан дутуу өндөрлөлт бол суман шилжүүлэг тоонолжийн байршил дээр салаалж буй зам дээгүүрх хөдөлгөөний хамгийн их зөвшөөрөгдөх хурдыг зохицуулдаг үзүүлэлт мөн. Сумыг шулуун зам дээр суурилуулсан бол шорын үзүүр дээрх үр нөлөөтэй радиусыг бодохдоо шорын үзүүр,хөвч хоорондын шилжилт тэргэнцрийн төвийн хоорондын (Lb) зайтай тэнцүү (версинусын (V) адил) байх явдлыг авч үзнэ. F.1-р зургийг үзнэ үү. Шорын үзүүр дээрх үр нөлөөтэй радиусыг дараах томьёогоор бодно.

Lb ба v нь метрээр хэмжигдэнэ. Хөвчийн Lb урт нь төмөр зам ба замналаар явж буй зорчигчийн вагоны тэргэнцрийн төвийн хооронд хамгийн богино зайтай тэнцүү байна (Е хавсралтыг үзнэ үү). Хэрэв сум нь RI гэсэн радиустай тахирт байрласан бол шорын үзүүр дээрх үр нөлөөтэй радиусыг дараах томьёогоор бодно. - Дотогш тахиртай сумын шорын үзүүрт:

- Гадагш тахиртай сумын шорын үзүүрт:

ТАЙЛБАР: Дотогш тахиртай сум үргэлж нэг ижил муруйтай байх ба энэ тохиолдолд гадагш тахиртай сумыг ижил мурутай (Rs > RI), эсрэг муруйтай (Rs < RI) эсвэл шулуун t (Rs = RI) гэж авч үзэж болно

Дараах байдлаар дутуу өндөрлөлтийг тооцоолно.: - шулуунд тавигдсан суман шилжүүлгийн хувьд:

- Тахирт тавигдсан суман шилжүүлгийн хувьд:

Page 37: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

энд

ба D бол өндөрлөлт мөн Энэ нь эерэг ба сөрөг байна.

ТАЙЛБАР: Is -ийн сөрөг хэмжээс илүү өндөрлөлт заахад үүсэж болно.

Энэ тохиолдолд 125 мм-ийн хамгийн их хязгаар хэмжээг Is -ийн үнэмлэхүй хэмжээнд хэрэглэнэ. Суман шилжүүлэг тоонолжийн байршил дээрх салаалж буй зам дээрх хамгийн их зөвшөөрөгдөх хурдыг тодорхойлохдоо шорын үзүүр дээрх үр нөлөөтэй радиусын дутуу өндөрлөрлөлтийн өөрчлөлтийг тооцож үзнэ үүгүй.

Тайлбар: 1 шорын үзүүр F.1-р зураг. Шорын үзүүр дээрх үр нөлөөтэй радиусыг тооцоолоход шаардлагатай

үзүүлэлт

AC AC

Page 38: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

G хавсралт (Мэдээллийн)

Хязгаарлах хамгийн их /эсвэл хамгийн бага/ хэмжээг хэрэглэхтэй холбоотой

хязгаарлалт ба эрсдэл

Хязгаарлах хэмжээг ашиглахын гол ач холбогдлыг MNS EN 13803-1 стандарт тодорхой тусгаж өгсөн. Үүнээс гадна эдгээр үр дүн ач холбогдлыг мөн эдгээр стандарт хэрэглэх боломжтой. Иймээс зураг төсөл зохиогч зөвшөөрөгдөх хурдны тооцоонд хамгийн их (хамгийн бага) хязгаарлах хурдыг илүү ашиглахаас зайлсхийх хэрэгтэй. Ингэхдээ энэ Европ стандартад заасан “ашиглаж болох хэмжээ”-г эсвэл зураг төслийн хурдад хязгаар хэрэглэх аргыг ашиглана. Тахиртай байрлалын хязгаарт өндөр хурдны хөдөлгөөний үед суман шилжүүлэг ба огтлолцол динамик нөлөөнд илүү өртөмтгий байдаг тул хамгийн их ба хамгийн бага хэмжээг ашигласнаас үүсэх үр дагавар тэгш замын байдалтай харьцуулахад илүү байна. Нарийн төвөгтэй бүтэцтэй суман шилжүүлэг тоонолжийн элементээс хамааран их динамик хэмжээг ашигласнаас гарах эдийн засгийн үр дагавар ямар болох эсвэл бүтцийг боловсронгуй болгох эсэхийн аль чухал болохыг тооцох хэрэгтэй. Замын их бүрдлийн элэгдэл ихэссэнээс замын чанарыг хурдан доройтуулж, замын засварын ажлыг нэмэгдүүлэх ба энэ нь замын суурилуулалт, тогтворжилт, найдвартай байдлыг муутгана. Хамгийн (эсвэл хамгийн бага) их хязгаарлах хэмжээг ашиглахтай холбоотой үүсэх хязгаарлалт, эрсдэл нь замаар явах хөдлөх бүрэлдэхүүний төрөл, дугуй- зам төмрийн харилцан үйлчлэлийн хүчний хэмжээ, хөдөлгөөний нягтралаас шууд хамааралтай. Хөдлөх бүрэлдэхүүн ба суман шилжүүлэг тоонолжийн байршлын харилцан үйлчлэл эсвэл дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлттэй замын чиглэлийн бусад хэлбэр маш нарийн төвөгтэй байна. Одоо хүртэл 250 м –ээс бага радиус, ийм нөхцөлд ашиглах хөдлөх бүрэлдэхүүнийг баталгаажуулсан олон улсын техникийн нөхцөл байхгүй байна. Зохих баримт бичигт хамгийн их хурдаар салаалж буй замаар явах талаар тусгасан байх ба эдгээр нь зам төмөр дугуй хоорондын хязгаарлах чиглүүлэх хүчийг заахгүй, эсвэл үнэлэлт дүгнэлт өгөх үйл явцыг тусгахгүй. Мөн түүнчлэн статистик аргад тулгуурлан төсөөтэй үнэлэлт өгөх боломж байхгүй байна. Тахирын радиусын хэмжээ 200 м-ээс бага бол төрөл бүрийн хөдлөх бүрэлдэхүүн ашиглахад дараах хүчин зүйл хөдлөх бүрэлдэхүүн замаас гарах эрсдэлд үзүүлэх нөлөөллийг ихэсгэнэ. Үүнд:

Дугуй ба зам төмрийн харилцах хэсгийг тослох нөхцөл ;

Тэргэнцрийн хувьсан өөрчлөгдөх эсэргүүцэх чадвар;

Хөдлөх бүрэлдэхүүний тэргэнцэр ба их биеийн хооронд амортизаторын хатуу байдал ;

Галт тэрэгний бүрэлдэхүүний дагуу хүч;

Шорын үзүүр дэх оролтын өнцөг.

Page 39: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Чиглэлийн элементийн хослол баталгаа хангаагүй, эсвэл хамгийн их хязгаарлах хэрэглэж байгаа бол дугуй-зам төмрийн харилцан үйлчлэлийг газар дээр нь хэмжиж баталгаажуулалт хийх шаардлагатай.

Page 40: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

H хавсралт (Мэдээллийн)

Суман шилжүүлэг ба тоонолжийн байршил дээгүүр хазайлгагчтай галт тэрэг

өнгөрөх үеийн зөвшөөрөгдөх хамгийн их хурд H.1 Ерөнхий зүйл MNS EN 13803-1:2016 стандартын E хавсралтад хазайлгагчтай галт тэрэгний үндсэн чухал үзүүлэлтийг тусгасан. Замын түвшинтэй харьцангуйгаар хөдлөх бүрэлдэхүүний их биеийг хазайлгах хазайлгагч системийн шинж чанар нь гэвэл уг систем нь шилжих тахирын эхлэл дээр хөдлөх бүрэлдэхүүний эх байдлын хазайлтыг өөрчлөх (тойрог хэлбэрийн тахирын эхлэл дээр эцсийн байдлаар хазайлгах) ажлын цаг, хариу үйлдэл хийх чадвартай байна. Чиглэлийн хоёр элементийн хооронд шилжих тахир байхгүй бол өөрөөр хэлбэл дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт үүссэн бол хазайлгагч систем зохих ёсоор ажиллаж хариу үйлдэл хийхгүй. H.2 Тахирын огцом өөрчлөлт дээгүүр зөвшөөрөгдөх хамгийн их хурд Хазайлгагчтай галт тэрэгний үйл ажиллагааны мөн чанарын үр дүн нь гэвэл тахирын огцом өөрчлөлттэй суман шилжүүлэг тоонолжийн байршлын салаалж буй замаар өндөр хурдтай явах боломжгүй юм. Иймээс ихэнх хазайлгагч системийн хувьд сум тоонолжийн байршлын салаалж буй замаар явах зөвшөөрөгдөх хурд энгийн хөдлөх бүрэлдэхүүний хурдтай адил байна. Энэ нь ялангуяа хазайлгагч системийн ажиллах хугацаа хариу үйлдэл замын чиглэлийн элемент бүрээр явахад зарцуулах хугацаанаас удаан байдаг эсрэг тахир, замын холбоос зэрэг газарт ихээр тохиолдоно. H.3 Тахир дээр байрласан суман шилжүүлэг тоонолжийн байршил дээгүүрх зөвшөөрөгдөх хурд Суман шилжүүлгийн ажлын ирмэгийн тасалдал (бүтцээс хамааралтай), тоонолжийн үзүүрт хаших ба сахал зам төмрөөс ирэх нөлөөллийн улмаас дугуй-зам төмрийн хажуугийн хүчний динамик байдал, дээд цэгийн хэмжээ нь тэгш замынхаас өндөр байдаг. Хэрэв их хэмжээний дутуу өндөрлөлттэй замд суман шилжүүлэг тоонолжийн байршлыг суурилуулсан бол энэ нөхцөл байдал аюултай болно. Хазайлгагчтай галт тэрэгний голын ачааллыг бууруулсан хэдий ч ийм дээд хэмжээтэй хүчнийн түвшин энгийн галт тэргнээс илүү өндөр хурдаар нэмэгддэг. Зам эсвэл дугуйг гэмтээхгүйн тулд суман шилжүүлэг тоонолж, тохируулах хэрэгсэлтэй төстэй бусад тоноглолоор тоноглогдсон тахиртай гол шугамаар явах хазайлгагчтай галт тэрэгний зөвшөөрөгдөх дутуу өндөрлөлтийг бууруулах шаардлагатай. Тэгш замаар явах хазайлгагчтай галт тэрэгний зөвшөөрөгдөх хамгийн их дутуу өндөрлөлт 275-300 мм гэж тогтоосон байна. Гэхдээ энгийн галт тэргэнд зориулсан хажуугийн хүч, шахалтын харьцуулах түвшинд байлгахын тулд суман шилжүүлэг тоонолж тахиртай гол замаар явах хазайлгагчтай галт тэрэгний хамгийн их зөвшөөрөгдөх дутуу өндөрлөлтийг бууруулах ёстой.

Page 41: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Төрөл бүрийн хазайлгагчтай галт тэрэгний явалтын мөн чанар олон янз байх явдлыг хангасны үндсэн дээр хамгийн их зөвшөөрөгдөх хурдыг баталгаажуулахын тулд хариу үйлдэл хийх байдлыг зам, дугуйны элемент дээр шууд хэмжих хэрэгтэй. EN 14363 стандартаар дугуй дээрх энгийн хэмжээн нь ойролцоогоор 20 Грц - 40 Грц шүүлтийн давтамжийн нөлөөлөлд ордгийг тооцож үзвэл зохино. Замын иж бүрдэл (жааз зам төмөр,хаших ба сахал зам төмөр зэрэг) дээр шууд хэмжилт хийгээд дугуйнд хийсэн хэмжилтийн системд нэмж иж бүрдэл болгоно. Хэрэв өндөр хурдаар явах хазайлгагчтай галт тэргэнд үйлчлэх хүч нь хамгийн хурдаар явах энгийн галт тэргэнд үйлчлэх хүчнээс ихгүй байвал замын иж бүрдлийг хүчжүүлэх шаардлага гүй. Дээд хэмжээний хажуугийн хүч дугуйн дэл элэгдээгүй байдлаас их байж дугуйн дэл нь хажуугийн хамгийн их элэгдэлтэй бол хаших зам төмөр дээрх нөхцөл байдлыг шалгах хэрэгтэй болно.

Page 42: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

ZA Хавсралт (Мэдээллийн)

Стандарт ба “EU Directive 2008/57/EC”-ын үндсэн шаардлага хоорондын

харилцан уялдаа “Directive 2008/57/EC1“ зааврын үндсэн шаардлага д нийцсэн аргачлалыг боловсруулж мөрдөхийн тулд энэхүү стандарт нь Европын стандартын хороо, Европын чөлөөт худалдааны холбооноос CEN/CENELEC/ETSI –нд өгсөн мандатад нийцүүлэн боловсруулагдсан болно. Энэ зааврын хүрээнд Европын холбооны албан ёсны сэтгүүлд нийтлэгдсэний дараа наад зах нь нэг гишүүн улсад үндэсний стандарт болж хэрэгжинэ. Ингэхдээ өндөр хурдны төмөр замын систем, суурь бүтцийн дэд системийн харилцан ажиллахад тавигдах техникийн нөхцөлийг ZA.1 хүснэгт, Энгийн төмөр замын систем, Суурь бүтцийн дэд системийн харилцан ажиллаж техникийн нөхцөлийн төслийг (Европын төмөр замын агентлагийн) ZA.2 хүснэгтэд тус тус заасан болно.

ZA.1 хүснэгт. Стандарт, дахин шинэчилсэн өндөр хурдны төмөр замын систем, суурь бүтцийн дэд систем харилцан ажиллах техникийн нөхцөл (2007 оны 12 сард гарсан 2008 оны 03 сарын 19-нд албан ёсоор нийтлэгдсэн), 2008/57/EC Заавар

хоорондын харилцан зохицох байдал

Стандартын зүйл Техникийн нөхцөлийн бүлэг, хавсралт

“2008/57/EC” зааврын зүйл, хавсралт

Тайлбар

7.1.2 Дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн зарчимд суурилсан хязгаарлах хэмжээс Суман шилжүүлэг тоонолжийн байршил Хүснэгт 2a – өндөр хурдны шугам 9.3.3 Өндөрлөлт 9.3.4 Дутуу өндөрлөлт

3.3.1 Суурь бүтцийн үйлчлэх хүрээний нөхцөлийг чухал шаардлагатай тулгах –Аюулгүй байдал

3.4 Суурь бүтцийн үйлчлэх хүрээний нөхцөлийг чухал шаардлагатай тулгах Чухал шаардлага д нийцэх суурь бүтцийн хүрээний элемент 4.2.8.2 Суурь бүтцийн хүрээний утга – Хүрээний үйл ажиллагааны ба техникийн нөхцөл – дутуу өндөрлөлт – суман шилжүүлгийн салаалж буй зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт 4.2.13 Суурь бүтцийн хүрээний утга – Хүрээний үйл ажиллагааны ба техникийн нөхцөл – Замын эсэргүүцэл 4.5 Суурь бүтцийн хүрээний утга – Засварын

Хавсралт III – Чухал шаардлага , Ерөнхий шаардлага Зүйл 1.1.1 – 1.1.2 ба 1.1.3 Аюулгүй байдал

Зүйл 1.2 – Найдвартай байдал хүртээмжтэй байдал Зүйл 1.5 Техникийн хувьд хамтран зохицох байдал

Ердийн зам болон суман шилжүүлэг тоонолжийн замнал дээрх дутуу өндөрлөлт (Харилцан зохицох техникийн нөхцөлийн. 4.2.8.1 Энэ нь 3 MNS EN 13803- 1:2002-ийн 4.2.3-д заасан Харилцан зохицох техникийн нөхцөлийн хавсралтад заасан наалдаагүй шоронд үлдэх замын хатуу байдал

Page 43: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

төлөвлгөө

Page 44: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

ZA.2 Хүснэгт. стандарт, Суурь бүтцийн дэд системд зориулсан Энгийн төмөр замын системийн харилцан зохицох техникийн нөхцөлийн Европын төмөр

замын агентлагын төсөл (2009 оны 12 сарын 12-ний өдрийн төгсгөлийн төсөл) ба 2008/57/EC Заавар хоорондын харилцан зохицох байдал

стандартын зүйл Техникийн нөхцөлийн бүлэг, хавсралт

“2008/57/EC” зааврын зүйл, хавсралт

Тайлбар

7.1.2 3 Хавсралт III Энгийн төмөр замын

Page 45: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлтийн зарчимд үндэслэсэн хязгаар хэмжээ –суман шилжүүлэг тоонолжийн байршил – Хүснэгт 2b –

Энгийн шугам 8.2 Тахирын 2 огцом өөрчлөлтийн хооронд завсрын элементийн хязгаарлах урт

8.4 Авто угсрааны хөшилтөөс хамгаалахад тавигдах шаардлага 9.2.2.2 Хувьсан өөрчлөгдөх тахиртай суман шилжүүлэг

-Клойтодын үзүүлэлтийн хязгаар 9.3.3 Өндөрлөлт 9.3.4 Дутуу өндөрлөлт хавсралт B – B.2 – Замын хажуугийн эсэргүүцэл (шорын хэсгийн) Хавсралт B – B.3 – Уулзваргүй ба уулзвартай зам төмрийн хоорондын шилжилтийн бүсэд үйлчлэх шахалт Хавсралт B – Суурь бүтцийн дэд системийн үнэлгээ

Чухал шаардлага – Хүснэгт 1 – Аюулгүй байдал, найдвартай байдал, ба хүртээмжтэй байдал,

техникийн зохицох байдал 4.2.4.4 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт -дэд системийн үйл ажиллагааны, техникийн нөхцөл – Замын төлөвлөлт – Босоо тахирын хамгийн бага радиус

4.2.5.3 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт – дэд системийн үйл ажиллагааны, техникийн нөхцөл – Замын үзүүлэлт – Өндөрлөлтийн өөрчлөлтийн хэмжээ (цаг хугацаагаар)

4.2.5.4.2 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт – дэд системийн үйл ажиллагааны, техникийн нөхцөл – Замын үзүүлэлт –Суман шилжүүлгийн салаалж буй зам дээрх дутуу өндөрлөлтийн огцом өөрчлөлт

4.2.7.2 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт – дэд системийн үйл ажиллагааны, техникийн нөхцөл Үйлчилж буй хүчинд замаас үзүүлэх эсэргүүцэл – Замын дагуу эсэргүүцэл 4.2.7.3

Чухал шаардлага - Ерөнхий шаардлага Зүйл 1.1.1 – 1.1.2 ба

1.1.3 Аюулгүй байдал Зүйл 1.2 – Найдвартай байдал, хүртээмжтэй байдал

Зүйл 1.5 Техникийн хувьд харилцан зохицох байдал

суурь бүтцийн техникийн нөхцөл өөрчлөгдөх хүртэл төсөл хэвээр байна. Энгийн төмөр замын суурь бүтцийн техникийн нөхцөл Энгийн төмөр замын суурь бүтцийн техникийн нөхцөл 1435 мм царигтай зам бүхий шугамд хүчин төгөлдөр мөргдөгдөж байна (Зүйл 1.2 параграф 4.2.5.1) Стандартын 8.4 нь Энгийн төмөр замын суурь бүтцийн техникийн нөхцөлийн(4.2.4.4)-д иш татсан ба заавал биелүүлнэ.

ердийн зам болон суман шилжүүлэг тоонолжийн замнал дээрх дутуу өндөрлөлт (Харилцан зохицох техникийн нөхцөлийн. 4.2.8.1 Энэ нь 3 MNS EN 13803- 1:2002-ийн 4.2.3-д заасан Харилцан зохицох техникийн нөхцөлийн F хавсралт- Замын хатуу байдал наалдаагүй шоронд үлдэнэ.

Page 46: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

– Хүснэгт 21 – Босоо тахирын хамгийн бага радиус – өндөрлөлтийн өөрчлөгдөх хэмжээ -Дутуу өндөрлөлт Зам төмрийн хажуугийн ба дагуу эсэргүүцэх чадвар

Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт – Дэд системийн үйл ажиллагааны ба техникийн нөхцөл – Үйлчилж буй ачааллыг эсэргүүцэх замын чадвар – Зам төмрийн хажуугийн эсэргүүцэл 4.3.1 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт – Холболтын хэсгийн үйл ажиллагааны ба техникийн нөхцөл –Хөдлөх бүрэлдэхүүний дэд системтэй холбох хэсэг – Хүснэгт 8 ба 9 4.5 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт: Засварын ажлын төлөвлөгөө 4.8 Суурь бүтцийн дэд системийн тодорхойлолт – Суурь бүтцийн бүртгэл 6.2.5.2 Бүрдүүлэгч хэсгийн тохиромжтой байдлын үнэлгээ, дэд системийн баталгаажуулалт – Суурь бүтцийн дэд систем – Төслийн үе шатанд тохирох эсэх таамаглалыг гаргах техникийн шийдэл – Суман шилжүүлэг тоонолжийн зам төмрийн эсэргүүцэх чадварын үнэлгээ

Page 47: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ - mrtd.gov.mnmrtd.gov.mn/upload/files/EN 13803-2_2016.pdf · дэс дарааллын үр нөлөөг элдэв төрлийн үзүүлэлттэй

Ном зүй [1] EN 13232-2, Төмөр замын хэрэглээ – Зам – Сум ба тоонолж – 2-р хэсэг: Геометрийн бүтцийн шаардлага

[2] EN 14363, Төмөр замын хэрэглээ – Төмөр замын хөдлөх бүрэлдэхүүний ажлын үзүүлэлтийг хүлээн авах туршилт – Ажлын байдлыг турших, суурин трушилт

[3] Транс европын өндөр хурдны төмөр замын суурь бүтцийн дэд системд харилцан ажиллахад тавигдах техникийн шаардлага

[4] UIC 510-2, Вагон: дугуй ба хос дугуй – Төрөл бүрийн диаметртэй дугуйг ашиглахад хамаатай нөхцөл

[5] UIC 518, Төмөр замын хөдлөх бүрэлдэхүүнийг динамик талаас нь туршиж баталгаажуулах – Аюулгүй байдал – Замын ядралт – Өнхрүүлэх чанар

[6] UIC 527-1, Суудлын ба ачааны вагон – Бамбайн ялууны хэмжээс – S тахир дээрх замын байршил

[7] ERRI D 202, Уулзваргүй замд (суман шилжүүлэг ороод) үүсэх хүчний тухай ойлголт