Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1 0 . S I N I F 177 K A R A F İ Z İ K
Bir dalga le-
ğenine bir
cetveli yatay
olarak batırıp
çıkardığı-
mızda doğrusal dalgalar elde ederiz.
Derinliği de-
ğişmeyen
dalga leğe-
ninde hız
sabittir.
= Dalga boyu = .T
= Hız .f =
T = Periyod
f = Frekans
Kaynak
sabit fre-
kanslı ise,
dalga le-
ğeni derinleştikçe dalganın hızı artar.
.f = Hız arttıkça dalgaboyu da artar.
2>1
Sabit frekanslı kay-
nakla, dalga leğeni
sığlaştıkça dalga
hızı ve dalga boyu
azalır. Yandaki şe-
kildeki gibi.
Sabit derinlikli bir dalga leğenine sabit aralıklarla su damlatıldığı zaman, şekildeki gibi dairesel su dalgaları oluşur.
.f =
SU DALGALARININ DÜZ ENGELDEN YANSIMASI
Düz engele gelen atma,
engelden aynı şekilde
yansır.
Bir engele şekildeki gibi gelen
atma, aynı açıyla engelden
yansır.
Bir atmanın iki engelden
yansıması şekildeki gibi-
dir.
Bir KL atması-
nın orta nokta-
sının engele
geldiğinde at-
manın görünü-
mü şekildeki gi-
bidir.
Bir KL atmasının
iki engelden yan-
sıması şekildeki
gibidir.
Ünite-3 SU DALGALARI
Kaynak
K
EngelK K
L L
60 60 60
60
60
K
L
LK
30
K
12
40
40
L
K
K
L 50
0
0
20
70
70
2020
L
L
K
K
K
L
L
K
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 178
DOĞRUSAL SU DALGALARININ PARABOLĠK
ENGELLERDEN YANSIMASI
Çukur
yüzeye
doğrusal
olarak
gelen
atmalar
odak noktasında odaklanırlar.
Odak noktasından
oluşturulan daire-
sel dalgalar en-
gelden düz olarak
yansırlar.
Engelin merkezin-
de oluşturulan dai-
resel dalgalar yine
merkezde toplanır-
lar.
Engelin merkezinin
dışında oluşturulan
dairesel dalgalar F-
M arasında toplanır-
lar.
Engelin, odak engel
arasında oluşturulan
dairesel dalgaların
yansıması verilmiş-
tir.
SU DALGALARININ MERCEK ġEKLĠNDEKĠ SU
ORTAMINDAN GEÇĠġLERĠ
Doğrusal dalgala-
rın yakınsak mer-
cek şeklindeki sığ
ortamdan geçişi
Doğrusal dalgala-
rın ıraksak mercek
şeklindeki sığ or-
tamdan geçişi
Doğrusal dalgala-
rın yakınsak mer-
cek şeklindeki de-
rin ortamdan ge-
çişi
Doğrusal dalgala-
rın ıraksak mer-
cek şeklindeki
derin ortamdan
geçişi
Dairesel dalgala-
rın yakınsak
mercek şeklinde-
ki sığ ortamdan
geçişi
Dairesel dalgaların
ıraksak mercek
şeklindeki sığ or-
tamdan geçişi
K
L K
L
F
K
L
F
FM
Sığ
derin(d) derin(d)
F
derin(d) derin(d)Sığ
dderin
Sığ Sığ
Sığ Sığdderin
F
Sığ
Derin
F
Derin
derin(d) derin(d)Sığ
F
FM
F
SU DALGALARI
10 . S IN I F KARA FİZ İK 179
Sabit derinlikli dalga leğenine eşit aralıklarla dam-
la damlatıldığında dairesel su dalgaları elde edilir.
Dairesel dalgalar eşit hızlarla yayılır.
Derinliği değişen dalga leğenine sabıt aralıklarla
damla damlatıldığında, dairesel dalgaların görü-
nümü yandaki gibidir.
DOPPLER OLAYI
Eğer dalga kay-
nağı ok yönünde
hareket ettirilirse,
dalga boyu kay-
nağın hareket
yönünde küçü-
lürken, kaynağın
hareket yönünün
tersinde ise daha büyük ölçülür.
1 = (d + K).T 2 = (d - K).T
Dalga kaynağının hareketinden ötürü dalga bo-
yunun ve frekansının değişmesi olayına Doppler
olayı (Doppler kayması) denir.
PERĠYODĠK DALGALARIN YAYILMA HIZI
Su dalgalarının yayılma hızı ortamın derinliğine
bağlıdır.
Derinlik arttıkça hız da artar.
= .T
Derinliği her yerde
aynı olan dalga le-
ğenine 4 saniye ara-
lıklarla su damlatılı-
yor. Kaynak ok yö-
nünde 6 cm/s hızla
hareket ettiriliyor. Su
dalgalarının hızı 8 cm/s dir. Kaynağın ilerleme
yönünde oluĢan dalgaların frekansı kaç
1/S'dir?
2 = (d-K).T = .f
T = 4s 8 = 8.f
2 = (8-6).4 f= 1 s-1
2 = 8 cm
Sabit derinlikli dalga
leğeninden kaynak 2
saniyede 10 damla
su damlatıyor. Dal-
ganın hızı 9 cm/s dir.
Kaynak sola doğru 3
cm/s hızla hareket
ettiriliyor. Kaynağın
ilerleme yönünün tersinde oluĢan dalgaların
frekansı kaç s-1
'dir?
1 = (d+K).T 1 = .T
2 saniyede = 10 damla 2,4 = 9T
T = 1 damla 1.f = 9
T = 0,2s. f = 8
30
24
90
4,2
9
1 = (9+3).0,2 f = 1s4
15
1 = 2,4 cm
Damlalık
2
Damlalık
1
22
Ör nek
Çözüm
Ör nek
Çözüm
21 K
Kaynak K
dd 21
1
K3 cm/s
d d
3 cm/s
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 180
SU DALGALARINDA KIRILMA
Derin or-
tamdaki
dalga hızı,
sığı orta-
ma göre
daha faz-
ladır. Derin ortamda dalga boyu daha büyüktür.
Dalga şekildeki gibi
ara kesit yüzeyine
paralel gelmiyorsa,
kırılma olayı gözlenir.
Sığ ortama göre dal-
ganın hızı azalaca-
ğından doğrultusu
değişir, yani kırılır.
Aynı kaynaktan gönderilen dalganın derin ortam-
dan sığ ortama geçişte frekansı ve periyodu de-
ğişmez.
Sığ ortama geçen
dalganın dalga boyu
ve hızı azalır.
S
d
S
d
sin
sin
STROBOSKOP
Dalgaların yayılma hızının gü-
venilir bir biçimde ölçümü için
yararlandığımız araçtır.
Stroboskop: Üzerinde eşit ara-
lıklarla yarıklar bulunan, merkezi
çevresinde dönebilen dairesel bir araçtır.
fS = Stroboskobun frekansı
N = Stroboskobun yarık sayısı
fd = Dalganın frekansı
fd = n.fS d = .fd
Doğrusal bir dalga kaynağı 4 saniyede 20 dalga
üretiyor. 3 dalga tepesi arası uzaklık 12 cm olarak
ölçülüyor. Dalganın yayılma hızı kaç cm/s'dir?
2 = 12 cm fd = 5s-1
= .fd
= 6 cm = 6.5 = 30cm/s
Dalga leğeninde oluşturulan periyodik su dalgala-
rına 8 yarıklı stroboskop ile bakılıyor.
Stroboskobun frekansı fS = 4 s-1
olduğunda dal-
galar duruyor gibi görülüyor. Dalga boyu 2 cm
olduğuna göre, dalgaların yayılma hızı
cm/s'dir?
fd = n.fS d = .fd
fd = 8.4 d = 2.32 = 64 cm/s
fd = 32s-1
Dalga leğeninde 6s-1
frekanslı dalgalar üretiliyor.
3 yarıklı stroboskop ile bakıldığında dalgalar du-
ruyormuş gibi görünüyor. Stroboskobun frekan-
sı kaç s-1
dir?
Fd = n.fS 6 = 3.fS fS = 2s-1
8 yarıklı bir stroboskop, 5 saniyede 10 devir yap-
tığında, periyodik su dalgaları duruyormuş gibi
görünüyor. Dalga boyu 2 cm olduğuna göre,
dalganın hızı kaç cm/s dir?
5 saniyede = 10 devir d = .fd
1 saniyede = fS d = 2.16
fs = 2s-1
d = 32 cm/s
fd = n.fS
fd = 8.2 = 16 s-1
Ör nek
Çözüm
Ör nek
Çözüm
Ör nek
Çözüm
Ör nek
Çözüm
Sığ
Derin
Su dalgalarının kırılması
S
d
dS
S d
Derin
Derin Ortam Sığ Ortam
SU DALGALARI
10 . S IN I F KARA FİZ İK 181
1. Sabit derinlikli
dalga leğeninde
engele gelen at-
manın, engelden
yansımıĢ hali aĢa-
ğıdakilerden han-
gisi gibidir?
2. Sabit derinlikli dalga
leğeninde bir KM
atmasının engelden
yansıması şekildeki
gibidir. Bu atmanın
engele gelmesi
aĢağıdakilerden
hangisi gibidir?
3. Sabit derinlikli
bir dalga leğe-
ninde engele
Ģekildeki gibi
gelen KL atma-
sının engelden
yansıması aĢa-
ğıdakilerden
hangisi gibidir?
4. Sabit derinlikli bir
dalga leğeninde
engele Ģekildeki
gibi gelen KL at-
masının engelden
yansıması aĢağı-
dakilerden hangi-
si gibidir?
TEST - 1
A)
30
K M
B)
60K
M
C)
30
M K
D)
K
M
E)
30K
M
A) B) C)
D) E)
K
M
20K
M
20M
K
20
M
K
30K
M
A) B) C)
D) E)
Engel
L
K
15
Engel
K
L
75
Engel
K
L
75
Engel
L
K
25
Engel
L
K
65
A) B) C)
E)
Engel
37
K
L
Engel
53
K
L
Engel
37
K
L
D)
Engel
53
K
L
Engel
K
L
K
Su
M20
K
M
Su
60
K
Su
L
25
Engel
Su
Engel
K
L
37
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 182
5. Bir dalga leğe-
ninde oluşturulan
atma önce I, son-
ra II engeline ge-
liyor. Atmanın II.
engelden yan-
sıması nasıldır?
6. Bir dalga leğenin-
de oluşturulan
atma önce I, son-
ra II engeline geli-
yor. Atmanın II.
engelden yansı-
ması nasıldır?
7. Bir dalga leğeninde
oluşturulan atma
engele şekildeki gibi
geliyor. Atmanın
engelden yansı-
ması nasıldır?
8. Bir dalga leğe-
ninin düşey
kesiti şekildeki
gibidir. K kay-
nağı sabit peri-
yotlu dalgalar
üretmektedir.
Üretilen dalgaların I, II, III bölgelerindeki dalga
boyları arasındaki iliĢki nasıldır?
A) 1 = 2 = 3 B) 1>2>3 C) 2>3>1
D) 3>1>2 D) 3>2>1
1.A 2.B 3.D 4.A 5.D 6.B
7.C 8.C
A) B) C)
D) E)
K L
45
L
K
L
70
K
20
K
L
20
L
K
A) B) C)
D) E)
K
30
M
K
60
M
M
30
K
K M
30
M
K
A) B) C)
E)D)
25
K
M
K
M
30
K
M
60
M
K
K
M
Su
I
L
K
20
II
Su
M
K
30
I
II
III
KSu
I
M
K
30
II
SU DALGALARI
10 . S IN I F KARA FİZ İK 183
1. Sabit frekanslı
kaynak K nok-
tasından dalga
üretiliyor. Dal-
gaların M, F, T
nokta dalga
boylarını sıra-
layınız?
A) M = F = T B) M>F>T C) T>F>M
D) F>M>T E) M>F = T
2. Bir dal-
ga le-
ğeninde
K kay-
nağı
sabit
frekanslı dalgalar üretiyor. Dalgaların ilerlemesi
şekildeki gibidir. Bu dalgaların I, II, III bölgele-
rindeki hızlarını sıralayınız?
A) 1>2>3 B) 1 = 2 = 3 C) 3>2>1
D) 1 = 2>3 E) 2>1 = 3
3. Sabit derinlikli
dalga leğenine
sabit frekanslı
damlalar damlatı-
lıyor. Dalganın
yayılma hızı 3,
kaynağın hızı
dir. 1/2 oranı kaçtır?
A) 4
3 B)
3
2 C) 1 D)
2
1 E)
2
3
4. Bir su dalgası en-
gele şekildeki gibi
gönderiliyor. Dal-
ganın O noktası
engele geldiğinde,
dalganın Ģekli na-
sıldır?
5. F noktası parabolik
engelin odak nokta-
sıdır. Noktalar eşit
aralıklıdır. R'de
oluĢturulan daire-
sel dalgalar hangi noktadan geliyormuĢ gibi
yansır?(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
A) K B) F C) M
D) K-F arası E) F-Marası
6. doğrusal bir su dal-
gasının K, L, N or-
tamlarında izlediği yol
şekildeki gibidir. K, L,
N ortamlarının de-
rinlikleri nasıldır?
A) HK>HL>HN B) HK>HN>HL C) HN>HL>HK
D) HL>HK>HN E) HL>HN>HK
TEST - 2
A) B) C)
D) E)
Engel
S R
O
70 20
Engel
S R
O
20 70
Engel
S R
O
20 20
Engel
S R
O
70 70Engel
R S
O
20 70
M
K
F T
I
II
III
K
K
2
d
1
Su
Engel
S
R
70
O
30
60
70
K L
N
MFK T S R
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 184
7. I engeline Ģekilde-
ki gibi gelen su
dalgası II engelin-
den nasıl yansır?
8. I engeline Ģekil-
deki gibi gelen su
dalgası II enge-
linden nasıl yan-
sır?
9. Parabolik en-
gelin N nokta-
sına su damla-
tılıyor. OluĢan
dairesel dal-
galar engelden yansıdıktan sonra hangi nok-
tada odaklanır? (F: engelin odak noktası nokta-
lar arası uzaklıklar eşittir.)
A) M B) P C) S D) L E) K
10.
X ortamında oluşturulan dalgaların Y ve Z ortam-
larına geçişleri şekillerdeki gibidir. > α >dir.
Dalganın bu ortamlardaki hızları arasındaki
iliĢki nasıldır?
A) X>Y>Z B) X = Y = Z C) Z>Y>X
D) Y>X>Z E) X>Y = Z
11. K bölgesinde üre-
tilen dalgalar M
bölgesini geçip
L'de şekildeki gibi
odaklanıyor. K ve
L aynı derinliklidir. M bölgesinin konumu aĢağı-
dakilerden hangisi gibidir?(s= sığ, d= derin)
A) I B) II C) I, II D) II, III E) III
1.B 2.A 3.D 4.C 5.C 6.A 7.A 8.C 9.C 10.A 11.a
A) B) C)
E)D)
35
M
P
O
35
P
M
O
55
M
P
O
55
M
P
O
M
P
O
A) B) C)
E)D)
PSO
30
P
SO
30
P
S
O
60
P
S
O
65
P
S
O
Z
X - Ortamı
Z - Ortamı
X
Y
X - Ortamı
Y - Ortamı
X
Sd d
I
Sd d
II
dS S
III
Su
II
PI
55O
S
65
MPS N F L T K
Su
II
P
M I
35
O
L
M
K
SU DALGALARI
10 . S IN I F KARA FİZ İK 185
1.
Düşey kesiti şekil-I'deki gibi olan dalga leğeninde
sabit periyotlu kaynağın oluşturduğu dairesel dal-
gaların üstten görünüşü şekil-II'deki gibidir. Buna
göre, 1, 2, 3 hızları arasındaki iliĢki nedir?
A) 1>2>3 B) 3>2>1 C) 1 = 2 = 3
D) 1 = 3>2 E) 3>1>2
2. Özdeş iki
dalga le-
ğeninde
sabit peri-
yotlu K ve
M kay-
naklarının
oluştur-
duğu doğ-
rusal dal-
gaların
üstten gö-
rünümü
şekildeki gibidir. AĢağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıĢtır?
A) Dalgaların hızları eşittir.
B) K kaynağı frekansı daha büyüktür.
C) Her iki leğendeki dalgaların dalga boyları eşit-
tir.
D) Kaynakların oluşturduğu dalgaların ilerleme
yönleri zıttır.
E) M kaynağının periyodu daha büyüktür.
3. Sabit derinlikli bir
dalga leğeninde,
sabit periyotlu kay-
nak ok yönünde ha-
reket ederken oluş-
turduğu dairesel
dalgaların görünü-
mü şekildeki gibidir.
1, 2, 3 dalga boylarının büyüklükleri arasın-
daki iliĢki nedir?
A) 1 = 2 = 3 B) 1>2>3 C) 3>2>1
D) 1 = 3>2 E) 1 = 2>3
4.
Özdeş leğenlerde sabit periyotlu K, L, M kaynak-
larının oluşturdukları doğrusal dalgaların üstten
görünümü şekildeki gibidir.
Buna göre:
I. 1 = 2 = 3 (Hızları)
II. 1<2<3 (Dalga boyları)
III. f1 = f2 = f3 (Frekansları)
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II ve III
D) II ve III E) I ve II
TEST - 3
13
Şekil -II
Kaynak
Şekil -I
2
K kaynağı M kaynağıL kaynağı
1. Leğen 2. Leğen 3. Leğen
1 2 3
31 K2
K
K kaynağı
M kaynağı
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 186
5.
Sabit periyotlu dalgaların I. Ortamdan II. ortama
geçişi şekildeki gibidir.
> α olduğuna göre;
I. 1>2
II. 2>1
III. f1 = f2
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I ve III
6.
Bir dalga leğeninde sabit periyotlu K kaynağının
ürettiği dalgaların dalga tepelerinin görünümü şe-
kildeki gibidir.
Ġlerleyen dalgaların:
I. Hızı artar.
II. Dalga boyu değişmez.
III. Frekansı değişmez.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
7.
Bir dalga leğeninde sabit periyotlu kaynağın üret-
tiği dalgaların I, II, III bölmelerindeki ilerlemesi
şekildeki gibidir. Dalgaların I, II, III bölmelerin-
deki hızları 1, 2, 3 ve frekansları f1, f2, f3
arasındaki iliĢki nedir?
A) 1 = 2 = 3 B) 1>2>3 C) 3>2>1
f1 = f2 = f3 f1> f2> f3 f3> f2> f1
D) 3>2>1 E) 1 = 2 = 1
f1 = f2 = f3 f1> f2> f3
8.
ġekil -I'deki derinliği sabit dalga leğeninden
oluĢturulan dalgaların üstten görünüĢü Ģekil-
II'deki gibi olması için aĢağıdaki verilenlerden
hangisi yapılmalıdır?
(F= dalga üreten kaynak)
A) Kaynak sağa doğru hareket ettirilmiş.
B) Kaynağın frekansı arttırılmış.
C) Leğenin K ve M ayakları altına takoz konul-
muş.
D) Leğenin L ve N ayakları altına takoz konul-
muş.
E) Leğene su ilave edilmiş.
1
221
I. II.
d 2d 3d 4d
d d 3dd 2dd 2d 3d
I II III
K
F
K M
N
Şekil -I
N
L
L
K M
Şekil -II
SU DALGALARI
10 . S IN I F KARA FİZ İK 187
9. Şekildeki sabit derinlikli
dalga leğeninde F kay-
nağı doğrusal dalgalar
üretmektedir. Kaynak
dalga üretirken fre-
kansı zamanla düzgün olarak arttırılırsa, dal-
gaların üstten görünümü nasıldır?
10.
Şekil-I'deki sabit derinlikli dalga leğeninde F kay-
nağının oluşturduğu dalgaların üstten görünüşü
Şekil-II'deki gibi olması için:
I. Leğenin M ve N ayakları altına takoz konul-
malı
II. Kaynağın frekansı zamanla azalmış.
III. Kaynağın periyodu zamanla artmış.
Ġfadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III
11.
Sabit derinlikli dalga leğeninde kaynak sabit fre-
kansta çalışarak doğrusal su dalgası oluşturuyor.
Oluşan su dalgalarının hızı , dalga boyu , fre-
kansı f dir.
Musluk açılarak kaptan bir miktar su boĢaltı-
lırsa,, ve f nasıl değiĢir?
K L M
A) Artar Azalır Artar
B) Azalır Azalır Değişmez
C) Azalır Azalır Artar
D) Değişmez Azalır Azalır
E) Artar Değişmez Değişmez
12.
Sabit derinlikli dalga leğenlerinde su dalgalarının
K ortamından L ortamına geçişi Şekil-I, K orta-
mından M ortamına geçişi Şekil-II'deki gibidir.
Dalgaların K, L, M ortamlarındaki hızları K, L,
M arasındaki iliĢki nedir?
A) K=L=M B) K>L>M C) M>K>L
D)L>M>K E) K>L=M
1.A 2.C 3.E 4.E 5.D 6.E 7.D 8.C 9.B 10.E 11.B 12.C
A) B)
C) D)
E)
F
K M
NL
Şekil -I Şekil -II
Musluk
Kaynak
K
L
K
M
F
K M
NL
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 188
1. Kaynak, sabit fre-
kanslı damlalar bı-
rakıyor. Dalgaların
üstten görünüĢü
nasıldır?
2.
İnce kenarlı bir engel, Y ve Z ortamlarına şekilde-
ki gibi konuluyor. Y ve Z ortamlarında üretilen
doğrusal dalgaların X engelini geçtikten sonra gö-
rünümü şekildeki gibi oluyor. Bu ortamların de-
rinlikleri arasındaki iliĢki nasıldır?
A) hY>hX>hZ B) hZ>hX>hY C) hY>hZ>hX
D) hZ>hY>hX E) hX>hY>hZ
3. Sabit derinlikli dalga le-
ğeninde kaynak sola
doğru 4 cm/s hızla hare-
ket ederek 2 saniye ara-
lıklarla damla damlatıyor.
1 = 6 cm olduğuna gö-
re, 2 kaç cm'dir?
A) 12 B) 16 C) 18 D) 22 E) 24
4. Sabit de-
rinlikli dal-
ga leğe-
ninde K
kaynağı
sabit fre-
kanslı dalgalar üretiyor. Dalgaların dalga boyu 1,
hızı dir. K kaynağının frekansı artarsa ve
nasıl değiĢir?
A) Değişmez Değişmez
B) Artar Artar
C) Azalır Azalır
D) Artar Azalır
E) Azalır Değişmez
5. Şekildeki dalga leğe-
ninde K kaynağı doğ-
rusal su dalgaları üreti-
yor. A ucundan B ucu-
na doğru ilerleyen dal-
galar ile ilgili olarak:
I. Hızı değişmez.
II. Dalga boyu azalır.
III. Frekansı değişmez.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I ve III
TEST - 4
A) B)
C) D)
E)
Y- Ortamı Y- Ortamı Z- Ortamı
F
Z- Ortamı
Kaynak
K
A B
d
1 2
d
K
K
SU DALGALARI
10 . S IN I F KARA FİZ İK 189
6.
Bir dalga leğeninde M ortamında üretilen dalgala-
rının N ortamına geçişi şekildeki gibidir.
Buna göre:
I. Dalganın hızı N'ye geçişte azalmıştır.
II. Dalga boyu N'ye geçişte artmıştır.
III. M'den N'ye geçişte frekans azalmıştır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
7. K ortamında oluşturu-
lan sabit periyotlu dal-
gaların üstten görün-
tüsü şekildeki gibidir.
Buna göre:
I. K ortamı M ortamından derindir.
II. M ortamına geçen dalgaların frekansı azal-
mıştır.
III. M ortamına geçen atmanın hızı değişmemiş-
tir.
Ġfadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) I, II, III
D) Yalnız I B) II ve III
8. Sabit derinlikli dalga leğeninde
kaynak 2 saniyede 16 dalga
üretiyor. 8 yarıklı stroboskop ile
bakıldığında dalgalar duruyor
gibi gözüküyor. Stroboskobun
frekansı kaç s-1
dir?
A)1 B) 2 C) 2
3 D)
3
2 E) 4
9. Düşey kesiti
şekildeki gibi
olan dalga le-
ğeninde K
kaynağı sabit
periyotlu doğ-
rusal dalgalar
üretiyor. Dalgaların üstten görünüĢü nasıldır?
M
N
A) B)
C) D)
E)
K ortamı
M ortamı
K
SU DALGALARI
KARA FİZ İK 10 . S IN I F 190
10. Sabit derinlikli dalga leğeninde bir kaynak sabit
frekansta çalışarak doğrusal su dalgası üretiyor.
Dalga leğeninden bir miktar su alınırsa:
I. Dalgaların hızı azalır.
II. Dalgaların frekansı artar.
III. Dalgaların dalga boyu değişmez.
Yargılarından hangileri doğru olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
11.
Bir dalga leğenine ince kenarlı ve kalın kenarlı
engeller şekildeki gibi konuluyor. Engellerin odak
uzaklıkları eşit ve ortada odaklar çakışıktır. En-
geller aynı kalınlıkta ve suya göre sığdır. I orta-
mında oluĢturulan dairesel dalgalar III orta-
mında nasıl yayılır?
12.
Yukarıdaki dalga leğenlerinden oluĢturulan
doğrusal dalgaların hangileri, kırıldıktan sonra
odaklanırlar?(s= Sığ, d= derin)
A) Yalnız III B) I ve II C) III ve IV
D) I ve III E) II ve IV
13. Sabit de-
rinlikli dal-
ga leğe-
ninde şe-
kildeki gibi
bir K ortamı oluşturuluyor. L ortamında oluşturu-
lan atmalar K ortamını geçip L ortamında odakla-
nıyor.
Buna göre:
I. Atmanın hızı K ortamında azalır.
II. K ortamı L ortamından derindir.
III. Atmanın dalga boyu K ortamında, L ortamına
göre daha büyüktür.
Ġfadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
1.C 2.B 3.D 4.E 5.B 6.A 7.D 8.A 9.B 10.A 11.A 12.A 13.D
derin
F F F
I II III
derin derin
A) B)
C) D)
E)
F
F
I
S Sd Sığ
II
Derin
III
S Sd Sığ
IV
Derin
L Ortamı
F
L Ortamı