14
10. SINIF 177 KARA FİZİK Bir dalga le- ğenine bir cetveli yatay olarak batırıp çıkardığı- mızda doğrusal dalgalar elde ederiz. Derinliği de- ğişmeyen dalga leğe- ninde hız sabittir. = Dalga boyu = .T = Hız .f = T = Periyod f = Frekans Kaynak sabit fre- kanslı ise, dalga le- ğeni derinleştikçe dalganın hızı artar. .f = Hız arttıkça dalgaboyu da artar. 2>1 Sabit frekanslı kay- nakla, dalga leğeni sığlaştıkça dalga hızı ve dalga boyu azalır. Yandaki şe- kildeki gibi. Sabit derinlikli bir dalga leğenine sabit aralıklarla su damlatıldığı zaman, şekildeki gibi dairesel su dalgaları oluşur. .f = SU DALGALARININ DÜZ ENGELDEN YANSIMASI Düz engele gelen atma, engelden aynı şekilde yansır. Bir engele şekildeki gibi gelen atma, aynı açıyla engelden yansır. Bir atmanın iki engelden yansıması şekildeki gibi- dir. Bir KL atması- nın orta nokta- sının engele geldiğinde at- manın görünü- mü şekildeki gi- bidir. Bir KL atmasının iki engelden yan- sıması şekildeki gibidir. Ünite -3 SU DALGALARI Kaynak K Engel K K L L 60 60 60 60 60 K L L K 30 K 1 2 40 40 L K K L 50 0 0 20 70 70 20 20 L L K K K L L K

Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

1 0 . S I N I F 177 K A R A F İ Z İ K

Bir dalga le-

ğenine bir

cetveli yatay

olarak batırıp

çıkardığı-

mızda doğrusal dalgalar elde ederiz.

Derinliği de-

ğişmeyen

dalga leğe-

ninde hız

sabittir.

= Dalga boyu = .T

= Hız .f =

T = Periyod

f = Frekans

Kaynak

sabit fre-

kanslı ise,

dalga le-

ğeni derinleştikçe dalganın hızı artar.

.f = Hız arttıkça dalgaboyu da artar.

2>1

Sabit frekanslı kay-

nakla, dalga leğeni

sığlaştıkça dalga

hızı ve dalga boyu

azalır. Yandaki şe-

kildeki gibi.

Sabit derinlikli bir dalga leğenine sabit aralıklarla su damlatıldığı zaman, şekildeki gibi dairesel su dalgaları oluşur.

.f =

SU DALGALARININ DÜZ ENGELDEN YANSIMASI

Düz engele gelen atma,

engelden aynı şekilde

yansır.

Bir engele şekildeki gibi gelen

atma, aynı açıyla engelden

yansır.

Bir atmanın iki engelden

yansıması şekildeki gibi-

dir.

Bir KL atması-

nın orta nokta-

sının engele

geldiğinde at-

manın görünü-

mü şekildeki gi-

bidir.

Bir KL atmasının

iki engelden yan-

sıması şekildeki

gibidir.

Ünite-3 SU DALGALARI

Kaynak

K

EngelK K

L L

60 60 60

60

60

K

L

LK

30

K

12

40

40

L

K

K

L 50

0

0

20

70

70

2020

L

L

K

K

K

L

L

K

Page 2: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 178

DOĞRUSAL SU DALGALARININ PARABOLĠK

ENGELLERDEN YANSIMASI

Çukur

yüzeye

doğrusal

olarak

gelen

atmalar

odak noktasında odaklanırlar.

Odak noktasından

oluşturulan daire-

sel dalgalar en-

gelden düz olarak

yansırlar.

Engelin merkezin-

de oluşturulan dai-

resel dalgalar yine

merkezde toplanır-

lar.

Engelin merkezinin

dışında oluşturulan

dairesel dalgalar F-

M arasında toplanır-

lar.

Engelin, odak engel

arasında oluşturulan

dairesel dalgaların

yansıması verilmiş-

tir.

SU DALGALARININ MERCEK ġEKLĠNDEKĠ SU

ORTAMINDAN GEÇĠġLERĠ

Doğrusal dalgala-

rın yakınsak mer-

cek şeklindeki sığ

ortamdan geçişi

Doğrusal dalgala-

rın ıraksak mercek

şeklindeki sığ or-

tamdan geçişi

Doğrusal dalgala-

rın yakınsak mer-

cek şeklindeki de-

rin ortamdan ge-

çişi

Doğrusal dalgala-

rın ıraksak mer-

cek şeklindeki

derin ortamdan

geçişi

Dairesel dalgala-

rın yakınsak

mercek şeklinde-

ki sığ ortamdan

geçişi

Dairesel dalgaların

ıraksak mercek

şeklindeki sığ or-

tamdan geçişi

K

L K

L

F

K

L

F

FM

Sığ

derin(d) derin(d)

F

derin(d) derin(d)Sığ

dderin

Sığ Sığ

Sığ Sığdderin

F

Sığ

Derin

F

Derin

derin(d) derin(d)Sığ

F

FM

F

Page 3: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

10 . S IN I F KARA FİZ İK 179

Sabit derinlikli dalga leğenine eşit aralıklarla dam-

la damlatıldığında dairesel su dalgaları elde edilir.

Dairesel dalgalar eşit hızlarla yayılır.

Derinliği değişen dalga leğenine sabıt aralıklarla

damla damlatıldığında, dairesel dalgaların görü-

nümü yandaki gibidir.

DOPPLER OLAYI

Eğer dalga kay-

nağı ok yönünde

hareket ettirilirse,

dalga boyu kay-

nağın hareket

yönünde küçü-

lürken, kaynağın

hareket yönünün

tersinde ise daha büyük ölçülür.

1 = (d + K).T 2 = (d - K).T

Dalga kaynağının hareketinden ötürü dalga bo-

yunun ve frekansının değişmesi olayına Doppler

olayı (Doppler kayması) denir.

PERĠYODĠK DALGALARIN YAYILMA HIZI

Su dalgalarının yayılma hızı ortamın derinliğine

bağlıdır.

Derinlik arttıkça hız da artar.

= .T

Derinliği her yerde

aynı olan dalga le-

ğenine 4 saniye ara-

lıklarla su damlatılı-

yor. Kaynak ok yö-

nünde 6 cm/s hızla

hareket ettiriliyor. Su

dalgalarının hızı 8 cm/s dir. Kaynağın ilerleme

yönünde oluĢan dalgaların frekansı kaç

1/S'dir?

2 = (d-K).T = .f

T = 4s 8 = 8.f

2 = (8-6).4 f= 1 s-1

2 = 8 cm

Sabit derinlikli dalga

leğeninden kaynak 2

saniyede 10 damla

su damlatıyor. Dal-

ganın hızı 9 cm/s dir.

Kaynak sola doğru 3

cm/s hızla hareket

ettiriliyor. Kaynağın

ilerleme yönünün tersinde oluĢan dalgaların

frekansı kaç s-1

'dir?

1 = (d+K).T 1 = .T

2 saniyede = 10 damla 2,4 = 9T

T = 1 damla 1.f = 9

T = 0,2s. f = 8

30

24

90

4,2

9

1 = (9+3).0,2 f = 1s4

15

1 = 2,4 cm

Damlalık

2

Damlalık

1

22

Ör nek

Çözüm

Ör nek

Çözüm

21 K

Kaynak K

dd 21

1

K3 cm/s

d d

3 cm/s

Page 4: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 180

SU DALGALARINDA KIRILMA

Derin or-

tamdaki

dalga hızı,

sığı orta-

ma göre

daha faz-

ladır. Derin ortamda dalga boyu daha büyüktür.

Dalga şekildeki gibi

ara kesit yüzeyine

paralel gelmiyorsa,

kırılma olayı gözlenir.

Sığ ortama göre dal-

ganın hızı azalaca-

ğından doğrultusu

değişir, yani kırılır.

Aynı kaynaktan gönderilen dalganın derin ortam-

dan sığ ortama geçişte frekansı ve periyodu de-

ğişmez.

Sığ ortama geçen

dalganın dalga boyu

ve hızı azalır.

S

d

S

d

sin

sin

STROBOSKOP

Dalgaların yayılma hızının gü-

venilir bir biçimde ölçümü için

yararlandığımız araçtır.

Stroboskop: Üzerinde eşit ara-

lıklarla yarıklar bulunan, merkezi

çevresinde dönebilen dairesel bir araçtır.

fS = Stroboskobun frekansı

N = Stroboskobun yarık sayısı

fd = Dalganın frekansı

fd = n.fS d = .fd

Doğrusal bir dalga kaynağı 4 saniyede 20 dalga

üretiyor. 3 dalga tepesi arası uzaklık 12 cm olarak

ölçülüyor. Dalganın yayılma hızı kaç cm/s'dir?

2 = 12 cm fd = 5s-1

= .fd

= 6 cm = 6.5 = 30cm/s

Dalga leğeninde oluşturulan periyodik su dalgala-

rına 8 yarıklı stroboskop ile bakılıyor.

Stroboskobun frekansı fS = 4 s-1

olduğunda dal-

galar duruyor gibi görülüyor. Dalga boyu 2 cm

olduğuna göre, dalgaların yayılma hızı

cm/s'dir?

fd = n.fS d = .fd

fd = 8.4 d = 2.32 = 64 cm/s

fd = 32s-1

Dalga leğeninde 6s-1

frekanslı dalgalar üretiliyor.

3 yarıklı stroboskop ile bakıldığında dalgalar du-

ruyormuş gibi görünüyor. Stroboskobun frekan-

sı kaç s-1

dir?

Fd = n.fS 6 = 3.fS fS = 2s-1

8 yarıklı bir stroboskop, 5 saniyede 10 devir yap-

tığında, periyodik su dalgaları duruyormuş gibi

görünüyor. Dalga boyu 2 cm olduğuna göre,

dalganın hızı kaç cm/s dir?

5 saniyede = 10 devir d = .fd

1 saniyede = fS d = 2.16

fs = 2s-1

d = 32 cm/s

fd = n.fS

fd = 8.2 = 16 s-1

Ör nek

Çözüm

Ör nek

Çözüm

Ör nek

Çözüm

Ör nek

Çözüm

Sığ

Derin

Su dalgalarının kırılması

S

d

dS

S d

Derin

Derin Ortam Sığ Ortam

Page 5: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

10 . S IN I F KARA FİZ İK 181

1. Sabit derinlikli

dalga leğeninde

engele gelen at-

manın, engelden

yansımıĢ hali aĢa-

ğıdakilerden han-

gisi gibidir?

2. Sabit derinlikli dalga

leğeninde bir KM

atmasının engelden

yansıması şekildeki

gibidir. Bu atmanın

engele gelmesi

aĢağıdakilerden

hangisi gibidir?

3. Sabit derinlikli

bir dalga leğe-

ninde engele

Ģekildeki gibi

gelen KL atma-

sının engelden

yansıması aĢa-

ğıdakilerden

hangisi gibidir?

4. Sabit derinlikli bir

dalga leğeninde

engele Ģekildeki

gibi gelen KL at-

masının engelden

yansıması aĢağı-

dakilerden hangi-

si gibidir?

TEST - 1

A)

30

K M

B)

60K

M

C)

30

M K

D)

K

M

E)

30K

M

A) B) C)

D) E)

K

M

20K

M

20M

K

20

M

K

30K

M

A) B) C)

D) E)

Engel

L

K

15

Engel

K

L

75

Engel

K

L

75

Engel

L

K

25

Engel

L

K

65

A) B) C)

E)

Engel

37

K

L

Engel

53

K

L

Engel

37

K

L

D)

Engel

53

K

L

Engel

K

L

K

Su

M20

K

M

Su

60

K

Su

L

25

Engel

Su

Engel

K

L

37

Page 6: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 182

5. Bir dalga leğe-

ninde oluşturulan

atma önce I, son-

ra II engeline ge-

liyor. Atmanın II.

engelden yan-

sıması nasıldır?

6. Bir dalga leğenin-

de oluşturulan

atma önce I, son-

ra II engeline geli-

yor. Atmanın II.

engelden yansı-

ması nasıldır?

7. Bir dalga leğeninde

oluşturulan atma

engele şekildeki gibi

geliyor. Atmanın

engelden yansı-

ması nasıldır?

8. Bir dalga leğe-

ninin düşey

kesiti şekildeki

gibidir. K kay-

nağı sabit peri-

yotlu dalgalar

üretmektedir.

Üretilen dalgaların I, II, III bölgelerindeki dalga

boyları arasındaki iliĢki nasıldır?

A) 1 = 2 = 3 B) 1>2>3 C) 2>3>1

D) 3>1>2 D) 3>2>1

1.A 2.B 3.D 4.A 5.D 6.B

7.C 8.C

A) B) C)

D) E)

K L

45

L

K

L

70

K

20

K

L

20

L

K

A) B) C)

D) E)

K

30

M

K

60

M

M

30

K

K M

30

M

K

A) B) C)

E)D)

25

K

M

K

M

30

K

M

60

M

K

K

M

Su

I

L

K

20

II

Su

M

K

30

I

II

III

KSu

I

M

K

30

II

Page 7: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

10 . S IN I F KARA FİZ İK 183

1. Sabit frekanslı

kaynak K nok-

tasından dalga

üretiliyor. Dal-

gaların M, F, T

nokta dalga

boylarını sıra-

layınız?

A) M = F = T B) M>F>T C) T>F>M

D) F>M>T E) M>F = T

2. Bir dal-

ga le-

ğeninde

K kay-

nağı

sabit

frekanslı dalgalar üretiyor. Dalgaların ilerlemesi

şekildeki gibidir. Bu dalgaların I, II, III bölgele-

rindeki hızlarını sıralayınız?

A) 1>2>3 B) 1 = 2 = 3 C) 3>2>1

D) 1 = 2>3 E) 2>1 = 3

3. Sabit derinlikli

dalga leğenine

sabit frekanslı

damlalar damlatı-

lıyor. Dalganın

yayılma hızı 3,

kaynağın hızı

dir. 1/2 oranı kaçtır?

A) 4

3 B)

3

2 C) 1 D)

2

1 E)

2

3

4. Bir su dalgası en-

gele şekildeki gibi

gönderiliyor. Dal-

ganın O noktası

engele geldiğinde,

dalganın Ģekli na-

sıldır?

5. F noktası parabolik

engelin odak nokta-

sıdır. Noktalar eşit

aralıklıdır. R'de

oluĢturulan daire-

sel dalgalar hangi noktadan geliyormuĢ gibi

yansır?(Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)

A) K B) F C) M

D) K-F arası E) F-Marası

6. doğrusal bir su dal-

gasının K, L, N or-

tamlarında izlediği yol

şekildeki gibidir. K, L,

N ortamlarının de-

rinlikleri nasıldır?

A) HK>HL>HN B) HK>HN>HL C) HN>HL>HK

D) HL>HK>HN E) HL>HN>HK

TEST - 2

A) B) C)

D) E)

Engel

S R

O

70 20

Engel

S R

O

20 70

Engel

S R

O

20 20

Engel

S R

O

70 70Engel

R S

O

20 70

M

K

F T

I

II

III

K

K

2

d

1

Su

Engel

S

R

70

O

30

60

70

K L

N

MFK T S R

Page 8: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 184

7. I engeline Ģekilde-

ki gibi gelen su

dalgası II engelin-

den nasıl yansır?

8. I engeline Ģekil-

deki gibi gelen su

dalgası II enge-

linden nasıl yan-

sır?

9. Parabolik en-

gelin N nokta-

sına su damla-

tılıyor. OluĢan

dairesel dal-

galar engelden yansıdıktan sonra hangi nok-

tada odaklanır? (F: engelin odak noktası nokta-

lar arası uzaklıklar eşittir.)

A) M B) P C) S D) L E) K

10.

X ortamında oluşturulan dalgaların Y ve Z ortam-

larına geçişleri şekillerdeki gibidir. > α >dir.

Dalganın bu ortamlardaki hızları arasındaki

iliĢki nasıldır?

A) X>Y>Z B) X = Y = Z C) Z>Y>X

D) Y>X>Z E) X>Y = Z

11. K bölgesinde üre-

tilen dalgalar M

bölgesini geçip

L'de şekildeki gibi

odaklanıyor. K ve

L aynı derinliklidir. M bölgesinin konumu aĢağı-

dakilerden hangisi gibidir?(s= sığ, d= derin)

A) I B) II C) I, II D) II, III E) III

1.B 2.A 3.D 4.C 5.C 6.A 7.A 8.C 9.C 10.A 11.a

A) B) C)

E)D)

35

M

P

O

35

P

M

O

55

M

P

O

55

M

P

O

M

P

O

A) B) C)

E)D)

PSO

30

P

SO

30

P

S

O

60

P

S

O

65

P

S

O

Z

X - Ortamı

Z - Ortamı

X

Y

X - Ortamı

Y - Ortamı

X

Sd d

I

Sd d

II

dS S

III

Su

II

PI

55O

S

65

MPS N F L T K

Su

II

P

M I

35

O

L

M

K

Page 9: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

10 . S IN I F KARA FİZ İK 185

1.

Düşey kesiti şekil-I'deki gibi olan dalga leğeninde

sabit periyotlu kaynağın oluşturduğu dairesel dal-

gaların üstten görünüşü şekil-II'deki gibidir. Buna

göre, 1, 2, 3 hızları arasındaki iliĢki nedir?

A) 1>2>3 B) 3>2>1 C) 1 = 2 = 3

D) 1 = 3>2 E) 3>1>2

2. Özdeş iki

dalga le-

ğeninde

sabit peri-

yotlu K ve

M kay-

naklarının

oluştur-

duğu doğ-

rusal dal-

gaların

üstten gö-

rünümü

şekildeki gibidir. AĢağıdaki ifadelerden hangisi

yanlıĢtır?

A) Dalgaların hızları eşittir.

B) K kaynağı frekansı daha büyüktür.

C) Her iki leğendeki dalgaların dalga boyları eşit-

tir.

D) Kaynakların oluşturduğu dalgaların ilerleme

yönleri zıttır.

E) M kaynağının periyodu daha büyüktür.

3. Sabit derinlikli bir

dalga leğeninde,

sabit periyotlu kay-

nak ok yönünde ha-

reket ederken oluş-

turduğu dairesel

dalgaların görünü-

mü şekildeki gibidir.

1, 2, 3 dalga boylarının büyüklükleri arasın-

daki iliĢki nedir?

A) 1 = 2 = 3 B) 1>2>3 C) 3>2>1

D) 1 = 3>2 E) 1 = 2>3

4.

Özdeş leğenlerde sabit periyotlu K, L, M kaynak-

larının oluşturdukları doğrusal dalgaların üstten

görünümü şekildeki gibidir.

Buna göre:

I. 1 = 2 = 3 (Hızları)

II. 1<2<3 (Dalga boyları)

III. f1 = f2 = f3 (Frekansları)

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II ve III

D) II ve III E) I ve II

TEST - 3

13

Şekil -II

Kaynak

Şekil -I

2

K kaynağı M kaynağıL kaynağı

1. Leğen 2. Leğen 3. Leğen

1 2 3

31 K2

K

K kaynağı

M kaynağı

Page 10: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 186

5.

Sabit periyotlu dalgaların I. Ortamdan II. ortama

geçişi şekildeki gibidir.

> α olduğuna göre;

I. 1>2

II. 2>1

III. f1 = f2

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

6.

Bir dalga leğeninde sabit periyotlu K kaynağının

ürettiği dalgaların dalga tepelerinin görünümü şe-

kildeki gibidir.

Ġlerleyen dalgaların:

I. Hızı artar.

II. Dalga boyu değişmez.

III. Frekansı değişmez.

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

7.

Bir dalga leğeninde sabit periyotlu kaynağın üret-

tiği dalgaların I, II, III bölmelerindeki ilerlemesi

şekildeki gibidir. Dalgaların I, II, III bölmelerin-

deki hızları 1, 2, 3 ve frekansları f1, f2, f3

arasındaki iliĢki nedir?

A) 1 = 2 = 3 B) 1>2>3 C) 3>2>1

f1 = f2 = f3 f1> f2> f3 f3> f2> f1

D) 3>2>1 E) 1 = 2 = 1

f1 = f2 = f3 f1> f2> f3

8.

ġekil -I'deki derinliği sabit dalga leğeninden

oluĢturulan dalgaların üstten görünüĢü Ģekil-

II'deki gibi olması için aĢağıdaki verilenlerden

hangisi yapılmalıdır?

(F= dalga üreten kaynak)

A) Kaynak sağa doğru hareket ettirilmiş.

B) Kaynağın frekansı arttırılmış.

C) Leğenin K ve M ayakları altına takoz konul-

muş.

D) Leğenin L ve N ayakları altına takoz konul-

muş.

E) Leğene su ilave edilmiş.

1

221

I. II.

d 2d 3d 4d

d d 3dd 2dd 2d 3d

I II III

K

F

K M

N

Şekil -I

N

L

L

K M

Şekil -II

Page 11: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

10 . S IN I F KARA FİZ İK 187

9. Şekildeki sabit derinlikli

dalga leğeninde F kay-

nağı doğrusal dalgalar

üretmektedir. Kaynak

dalga üretirken fre-

kansı zamanla düzgün olarak arttırılırsa, dal-

gaların üstten görünümü nasıldır?

10.

Şekil-I'deki sabit derinlikli dalga leğeninde F kay-

nağının oluşturduğu dalgaların üstten görünüşü

Şekil-II'deki gibi olması için:

I. Leğenin M ve N ayakları altına takoz konul-

malı

II. Kaynağın frekansı zamanla azalmış.

III. Kaynağın periyodu zamanla artmış.

Ġfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) I ve II E) I, II ve III

11.

Sabit derinlikli dalga leğeninde kaynak sabit fre-

kansta çalışarak doğrusal su dalgası oluşturuyor.

Oluşan su dalgalarının hızı , dalga boyu , fre-

kansı f dir.

Musluk açılarak kaptan bir miktar su boĢaltı-

lırsa,, ve f nasıl değiĢir?

K L M

A) Artar Azalır Artar

B) Azalır Azalır Değişmez

C) Azalır Azalır Artar

D) Değişmez Azalır Azalır

E) Artar Değişmez Değişmez

12.

Sabit derinlikli dalga leğenlerinde su dalgalarının

K ortamından L ortamına geçişi Şekil-I, K orta-

mından M ortamına geçişi Şekil-II'deki gibidir.

Dalgaların K, L, M ortamlarındaki hızları K, L,

M arasındaki iliĢki nedir?

A) K=L=M B) K>L>M C) M>K>L

D)L>M>K E) K>L=M

1.A 2.C 3.E 4.E 5.D 6.E 7.D 8.C 9.B 10.E 11.B 12.C

A) B)

C) D)

E)

F

K M

NL

Şekil -I Şekil -II

Musluk

Kaynak

K

L

K

M

F

K M

NL

Page 12: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 188

1. Kaynak, sabit fre-

kanslı damlalar bı-

rakıyor. Dalgaların

üstten görünüĢü

nasıldır?

2.

İnce kenarlı bir engel, Y ve Z ortamlarına şekilde-

ki gibi konuluyor. Y ve Z ortamlarında üretilen

doğrusal dalgaların X engelini geçtikten sonra gö-

rünümü şekildeki gibi oluyor. Bu ortamların de-

rinlikleri arasındaki iliĢki nasıldır?

A) hY>hX>hZ B) hZ>hX>hY C) hY>hZ>hX

D) hZ>hY>hX E) hX>hY>hZ

3. Sabit derinlikli dalga le-

ğeninde kaynak sola

doğru 4 cm/s hızla hare-

ket ederek 2 saniye ara-

lıklarla damla damlatıyor.

1 = 6 cm olduğuna gö-

re, 2 kaç cm'dir?

A) 12 B) 16 C) 18 D) 22 E) 24

4. Sabit de-

rinlikli dal-

ga leğe-

ninde K

kaynağı

sabit fre-

kanslı dalgalar üretiyor. Dalgaların dalga boyu 1,

hızı dir. K kaynağının frekansı artarsa ve

nasıl değiĢir?

A) Değişmez Değişmez

B) Artar Artar

C) Azalır Azalır

D) Artar Azalır

E) Azalır Değişmez

5. Şekildeki dalga leğe-

ninde K kaynağı doğ-

rusal su dalgaları üreti-

yor. A ucundan B ucu-

na doğru ilerleyen dal-

galar ile ilgili olarak:

I. Hızı değişmez.

II. Dalga boyu azalır.

III. Frekansı değişmez.

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

TEST - 4

A) B)

C) D)

E)

Y- Ortamı Y- Ortamı Z- Ortamı

F

Z- Ortamı

Kaynak

K

A B

d

1 2

d

K

K

Page 13: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

10 . S IN I F KARA FİZ İK 189

6.

Bir dalga leğeninde M ortamında üretilen dalgala-

rının N ortamına geçişi şekildeki gibidir.

Buna göre:

I. Dalganın hızı N'ye geçişte azalmıştır.

II. Dalga boyu N'ye geçişte artmıştır.

III. M'den N'ye geçişte frekans azalmıştır.

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

7. K ortamında oluşturu-

lan sabit periyotlu dal-

gaların üstten görün-

tüsü şekildeki gibidir.

Buna göre:

I. K ortamı M ortamından derindir.

II. M ortamına geçen dalgaların frekansı azal-

mıştır.

III. M ortamına geçen atmanın hızı değişmemiş-

tir.

Ġfadelerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve III C) I, II, III

D) Yalnız I B) II ve III

8. Sabit derinlikli dalga leğeninde

kaynak 2 saniyede 16 dalga

üretiyor. 8 yarıklı stroboskop ile

bakıldığında dalgalar duruyor

gibi gözüküyor. Stroboskobun

frekansı kaç s-1

dir?

A)1 B) 2 C) 2

3 D)

3

2 E) 4

9. Düşey kesiti

şekildeki gibi

olan dalga le-

ğeninde K

kaynağı sabit

periyotlu doğ-

rusal dalgalar

üretiyor. Dalgaların üstten görünüĢü nasıldır?

M

N

A) B)

C) D)

E)

K ortamı

M ortamı

K

Page 14: Ünite-3 SU DALGALARIfizikcicozer.com/lolwork/pages/Su_Dalgaları.pdf · SU DALGALARI KARA FİZİK 180 10. SINIF SU DALGALARINDA KIRILMA Derin or-tamdaki dalga hızı, sığı orta-ma

SU DALGALARI

KARA FİZ İK 10 . S IN I F 190

10. Sabit derinlikli dalga leğeninde bir kaynak sabit

frekansta çalışarak doğrusal su dalgası üretiyor.

Dalga leğeninden bir miktar su alınırsa:

I. Dalgaların hızı azalır.

II. Dalgaların frekansı artar.

III. Dalgaların dalga boyu değişmez.

Yargılarından hangileri doğru olur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

11.

Bir dalga leğenine ince kenarlı ve kalın kenarlı

engeller şekildeki gibi konuluyor. Engellerin odak

uzaklıkları eşit ve ortada odaklar çakışıktır. En-

geller aynı kalınlıkta ve suya göre sığdır. I orta-

mında oluĢturulan dairesel dalgalar III orta-

mında nasıl yayılır?

12.

Yukarıdaki dalga leğenlerinden oluĢturulan

doğrusal dalgaların hangileri, kırıldıktan sonra

odaklanırlar?(s= Sığ, d= derin)

A) Yalnız III B) I ve II C) III ve IV

D) I ve III E) II ve IV

13. Sabit de-

rinlikli dal-

ga leğe-

ninde şe-

kildeki gibi

bir K ortamı oluşturuluyor. L ortamında oluşturu-

lan atmalar K ortamını geçip L ortamında odakla-

nıyor.

Buna göre:

I. Atmanın hızı K ortamında azalır.

II. K ortamı L ortamından derindir.

III. Atmanın dalga boyu K ortamında, L ortamına

göre daha büyüktür.

Ġfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

1.C 2.B 3.D 4.E 5.B 6.A 7.D 8.A 9.B 10.A 11.A 12.A 13.D

derin

F F F

I II III

derin derin

A) B)

C) D)

E)

F

F

I

S Sd Sığ

II

Derin

III

S Sd Sığ

IV

Derin

L Ortamı

F

L Ortamı