ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ ПРОФСОЮЗОВ

ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ «АКАДЕМИЯ ТРУДА И СОЦИАЛЬНЫХ ОТНОШЕНИЙ»

Кафедра экономики и менеджмента

ФИНАНСОВЫЙ УНИВЕРСИТЕТ ПРИ ПРАВИТЕЛЬСТВЕ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ

БРЕСТСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННО-ТЕХНИЧЕСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ

ЕВРОПЕЙСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ И ЭКОНОМИКИ В ВАРШАВЕ

УНИВЕРСИТЕТ им. КАРДИНАЛА СТЕФАНА ВЫШИНСКОГО В ВАРШАВЕ

МЕХАНИЗМЫ УСТОЙЧИВОГО РАЗВИТИЯ ЭКОНОМИКИ

Сборник статей по материалам Международной

научно-практической конференции Москва, 20 апреля 2018 г.

Москва-2018

2

УДК 330.34(06) ББК 65.013я43

М55

Рецензенты: доктор экон. наук, профессор Департамента менеджмента

Фиансового университета Р.Ю. Стыцюк; доктор экон. наук, профессор, зав. кафедрой корпоративного управления ФГБОУ ВО «Государственный университет управления» В.Г. Антонов.

Редакционная коллегия: науч. ред. д-р экон. наук, проф. Н.Ю. Псарева;

д-р экон. наук, проф. Збигнев Цекановский (Zbigniew Ciekanowski) (Польша); д-р техн. наук, проф. Ю.Н. Павлючук (Белоруссия);

отв. за выпуск канд. экон. наук, доцент О.Н. Кондрашин.

М55 Механизмы устойчивого развития экономики: сборник статей по мате-риалам международной научно-практической конференции (Москва, 20 апреля 2018 г.) [редкол.: науч. ред. д-р. экон. наук, проф. Н.Ю. Псарева, д-р. экон. наук, проф. З. Цекановский (Zbigniew Ciekanowski) (Польша), д-р. техн. наук, проф. Ю.Н.Павлючук (Белоруссия), отв. за вып. канд. экон. наук, доц. О.Н. Кондрашина]. – М.: ИИЦ «АТиСО», 2018. – 395 с.

ISBN 978-5-93441-674-5

В сборник включены материалы Международной научно-практической конференции «Механизмы устойчивого развития экономи-ки», организованной кафедрой экономики и менеджмента ОУП ВПО «Академия труда и социальных отношений» при активном участии коллег из Брестского государственно-технического университета (Брест), Инсти-тута экономики Национальной академии наук Республики Беларусь (Минск), Европейского Университета информационных технологий и эко-номики в Варшаве (Польша), Университета им. кардинала Стефана Вы-шинского в Варшаве (Польша), Финансового университета при Правитель-ства Российской Федерации (Москва). Представленные в сборнике статьи содержат разнообразные механизмы и инструменты управления в различ-ных секторах экономики, позволящие обеспечить конурентоспосбность российского бизнеса. Сборник рекомендован студентам, аспирантам, на-учным работникам, занимающимся проблемами управления, а также руко-водителям всех ветвей власти. Статьи печатаются в авторской редакции.

УДК 330.34(06) ББК 65.013я43

ISBN 978-5-93441-674-5 © Оформление. ОУП ВПО «АТиСО», 2018

3

СОДЕРЖАНИЕ

Аветисова Г.К. Бюджетный процесс как механизм устойчивого развития экономики …………………………………….. 7

Аль Сабри Х.А., Аль Махди А.Т.А.

Стратегия Катара в кризисе в Персидским заливе …..... 13

Альборова О.А. Проблемы создания гостиницы в курортном городе ..... 17

Анциферова А.В., Балоян А.А.

Маркетинговая информационная технология как элемент разработки стратегии компании ……….… 21

Аринович Е.Ю. Развитие физической культуры и спорта в регионах на примере Хабаровского края ……………………………. 24

Арутюнян И.Э. Проблемы совершенствования финансового механизма холдинговой компании …………………….. 27

Бабаева А.Р. Роль брендбука в формировании гостиничного Бренда ……………………………………………………. 32

Багатырова А.Б. Механизмы продвижения футбола …………………… 36

Балабина С.В. Сравнительный анализ основных подходов к стоимостной оценке …………………………………... 39

Башарова Ю.Ф. Критерии оценки преподавателя глазами студент …..... 44

Бирюкова В.В. Стратегические альянсы как современная форма интеграции (на примере франко-японского сотрудничества Renault-Nissan) ………………………... 48

Вирясова В. Особенности дефиниции сочетания термино в «слияние и поглощение» в системе корпоративного управления ………………………………………….…… 52

Галкина М. Информационные технологии в управлении лизингом на предприятии …………………………………….……. 57

Гарный А.В. Роль маркетинга в конкурентоспособности бизнеса 61

Глазунова М. Д. Совершенствование методики оценки эффективности функционирования дочерних компаний в составе холдинга …………………………………..…... 65

Голодова Ж.Г., Ранчинская Ю.С.

Тенденции и направления валютно-финансовой интеграции в целях обеспечения устойчивого развития стран- участниц ЕАЭС …………………..…… 70

Горбачев А.Н. Подходы к управлению теплоснабжением в целях устойчивого развития …………………………. 76

Гофурбеков Э.А. Методы оценки конкурентоспособности компании ….. 82

Грибанова Д.А. Использование инноваций в деятельности гостиничных предприятий …………………………..….. 87

Дадашева К. А. Социальная ответственность как элемент формирова-ния разработки нового продукта фирмы …………..…...

90

4

Даньшин Н.В. Экономическое влияние английской премьер-лиги на экономику страны и регионов …………………..….. 94

Досугова А.В. Риски в стратегическом планировании предприятия .... 98

Дрыгин Н.М. Транснациональные компании (ТНК): структура, типология, Роль ТНК в мировой экономике ………..…. 102

Евтеев Д. А. Планирование государственных и муниципальных закупок ………………………............ 106

Жуков Р.С. Рациональное освоение территории как фактор ресурсного обеспечения устойчивого развития экономики РФ ………………………………... 112

Жукова Н.А. Российский экспорт в условиях санкционного Давления …………………………………………………. 117

Жукова М.А. Подготовка специалистов гостиничного дела с использованием кейс-технологий …………………… 122

Заверняев К.О. Легализация доходов, полученных преступным путем в банковском менеджменте, как угроза экономической безопасности России ………………….. 125

Иванова Л. С. Возможности метода экспертныхоценок для определения эффективной работы персонала ……. 131

Кабанова А.М., Елисеева Е.А.

Анализ финансового состояния организации …………. 135

Калашников Н. Д. Формирование эффективной маркетинговой стратегии в системе управления корпораций …………. 140

Калякин О.А. Основные аспекты обследования финансово- экономического блока предприятия …………………… 146

Каптерев А.И. Зарубежные системы бизнес-аналитики и управления корпоративными знаниями ……………... 150

Карпов М.В. Роль коммуникаций в цифровой экономике …………... 156

Ключников Н.И Инновационный подход к отбору детей для профессионального занятия спортом ……………... 161

Кондрашина О.Н. Модель оценки стратегического потенциала отрасли ... 167

Кондрашихин А.Б. Заработная плата как фактор устойчивости в социальной сфере: вопросы методологии исследования …………………………………………….. 170

Корнева Г.В. Система управления запасами – основа управленческого учета ………………………………….. 177

Корнева О.В. Место бухгалтерской службы в системе управления: правовые и организационные аспекты ………………… 181

Кочеткова А.М. Цифровая трансформация российских банков ………... 188

Кукушкина Д.В. Роль налоговой политики корпорации с учетом стадий ее жизненного цикла …………………. 193

5

Марковка Н. И., Жукова Н.А.

Внутренний контроль и управление рисками …………. 196

Матвеева Н.С. Формирование и развитие контрактной системы в сфере закупок товаров, работ, услуг для обеспечения государственных и муниципальных нужд …………….. 201

Меренков А.О. Интеллектуальные транспортные системы в обеспече-нии городской мобильности нового поколения ………. 207

Никитина Т.Р. Проблемы правового регулирования коммерциализа-ции интеллектуальной собственности в России ………. 210

Оганесян С. В. Современное состояние и тенденции развития мирового рынка патентов ………………………………. 215

Павлова Н.В. Кадровый потенциал государственной и муниципальной службы ………………………………. 219

Павлова И.В. От чего зависит стоимость бизнеса ……………………. 225

Павлючук Ю.Н. Новицка Ю.

Роль интернета в функционировании организации …... 231

Позднякова В.А. Проблемные вопросы увеличения посещаемости футбольных матчей ……………………………………... 237

Прокофьева Е.И. Блоггинг как инструмент маркетинговой Деятельности …………………………………………….. 240

Псарева Н.Ю. Интеграционные процессы в экономике ……………… 243

Пузыня Т.А. Роль цифровых технологий в формировании устойчивого развития экономики …………………….... 247

Разумовский В. А. Проектное управление при разработке и внедрении корпоративных промышленных технологий ………….. 250

Ранга А. Корпоративная социальная ответственность как инструмент разрешения трудовых конфликтов … 256

Савостьянов С. В., Хоменок С. В..

Повышение конкурентоспособности предприятия с помощью информационных технологий …………….. 259

Селедкова А.Д. Корпоративные конфликты: роль руководителя в разрешении конфликта ………………………………... 263

Селиванова А. В. Некоторые проблемы эффективности управления собственностью государственных предприятий ……… 266

Семенова О. А. Корпоративная социальная ответственность как инструмент обеспечения устойчивого развития экономики …………………………………………........... 271

Сизова Н.Д. Инвестиционная привлекательность регионов ……….. 274

Смирнов И.Е. Внедрение системы менеджмента качества ISO 9000 ... 284

Соловьев А.К. Проблемы государственного регулирования устойчивого развития пенсионной системы РФ ………

290

6

Солуянов В.К. Повышение качества пассажирских сервисов в рамках развития городского пассажирского транспорта ……... 296

Старикова Е.А. Интеграция производственных единиц в холдинге …... 300

Сычев К. Г. Социальная ответственность как фактор разработки стратегии развития фирмы ……………………………... 303

Сяткин Д.И. Оценка зарубежного опыта антикоррупционной Политики ………………………………………………… 306

Темерова С.А., Псарева Н.Ю.

Синергетические эффекты вертикальной интеграции на примере ПАО «Лукойл» …………………………….. 310

Терентьев А.И. Кадровая политика в органах государственной власти . 315

Тихонов Н.А. Инструменты Интернет-маркетинга для продвижении продукции ………………………………………………... 321

Третьяк В.П. «Третья волна» Элвина Тофлера и подрыв товарного производства …………………………………………….. 325

Туркина Е.В. Развитие территорий на основе событийного туризма . 331

Удовенко И.П. Стандарты и механизмы обеспечения экономической устойчивости семьи в контексте социального партнерства ……………………………………………… 334

Усманов М.Р. Социальная политика в условиях кризиса …………….. 339

Хаванова Е.А. Франчайзинг в России: проблемы развития …………... 343

Хамидуллина З.Ч. Актуальные аспекты организации учета затрат в стратегическом управленческом учете ………………. 347

Худинян А.А. Роль информационных технологий РФ ………………... 351

Череповецкий П.С Нейромаркетинг – как перспективный инструмент развития маркетинга в индустрии гостеприимства …... 354

Щека П.В. Роль информационных технологий в формировании устойчивого развития экономики ……………………… 358

Щербина М.А. Автоматизация процессов управления: основные направления ………………………………….. 361

Яковина М.А., Псарева Н.Ю.

Бизнес-модели компании ……………………………….. 364

Новицка Ю., Марьянски А.

Менеджер как представитель элиты человеческих ресурсов организации …………………………………... 368

Пшыходска И., Майковска Й.

Национальная администрация-значение качества услуг и имиджа ………………………………………….. 373

Цекановски З., Вишневски Я, Шимански З.

Человеческий капитал и развитие предприятий ………. 379

Хшоншч А., Цекановски З.

Использование мотивации в процессе управления человеческими ресурсами ………………………………. 385

368

- какие конкурентные стратегии предприятие будет использовать для укре-пления своей позиции на рынке (лидерства в издержках, дифференциации или фокусирования) какой должна быть стратегия роста предприятия в долгосроч-ной перспективе.

Успешной будет бизнес-модель, которая будет базироваться на инновациях - начиная от идеи новой потребительской ценности (товара, услуги), способа ее создания и заканчивая новыми подходами к работе с потребителями и партне-рами для того, чтобы генерирование доходов от продажи потребительской цен-ности происходило в течение длительного времени и обеспечило фирме быст-рый рост.

Список литературы:

1. Джонсон М., Кристенсен К., Кагерманн Х. Обновление бизнес-модели / Harvard Business Review — Россия. Март 2014. — с.63–72.

2. Котельников В. Модель бизнеса и ее шесть компонентов. - Режим досту-па: http://www.cecsi.ru/coach/business_model.html. (дата обращения: 13.06.2018)

3. Маркова В. Д. Отрасль и рынок: методические аспекты анализа / Эконо-мическое управление корпорацией: Сб. науч. тр. — Новосибирск: ИЭОПП СО РАН, 2014. — С. 23–30.

4. Сооляттэ А. Бизнес-модели компаний: определение, эволюция, классифи-кация. - Режим доступа: http://www.klubok.net/article2302 (дата обращения: 13.06.2018).

5. Стрекалова Н. Д. Концепция бизнес-модели: методология системного анализа / Н. Д. Стрекалова / Известия Рос. гос. пед. ун-та им. А. И. Герцена, 2016. – № 92. – С. 95–105.

Ю. Новицка, к.э.н., Высшая школа менеджмента в Варшаве (Польша)

А. Марьянски, к.э.н., Академия общественных наук в Лодзи (Польша

МЕНЕДЖЕР КАК ПРЕДСТАВИТЕЛЬ ЭЛИТЫ ЧЕЛОВЕЧЕСКИХ РЕСУРСОВ ОРГАНИЗАЦИИ

Аннотация. В исследовании определены источники, характеризующие управленческую элиту, ссылаясь на историческую особенность идентификации социальной элиты. Аспекты, демонстрирующие построение эпистемологиче-ской власти, которая является одним из элементов фундаментальных слоев так называемого интеллекта организации. Подчеркнута важность социальных ком-петенций, которые рассматриваются как квинтэссенция существования интел-лектуального социального и организационного уровней.

Ключевые слова: разведка, организация, менеджер, элита, менеджер.

dr Julia Nowicka Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, Polska

dr Andrzej Marjański Społeczna Akademia Nauk w Łodzi, Polska

369

MENEDŻER JAKO PRZEDSTAWICIEL ELITY ZASOBÓW LUDZKICH ORGANIZACJI

MANAGER AS A REPRESENTATIVE OF ELITY

RESOURCES OF HUMAN ORGANIZATIONS

Annotation.The study identifies the sources characterizing the management elite, referring to the historical feature of identifying the social elite. The aspects showing the building of epistemological authority, which is one of the elements of the funda-mental layers of the so-called organization's intelligence. The importance of social competences was emphasized, which are treated as the quintessence of the existence of the intellectual social and organizational layer.

Keywords: intelligence, organization, manager, elite, manager

Wstęp Elity nazywane były na przestrzeni wieków inteligencją narodu. Klasyczne ujęcie

elit wyróżnia jej członków spośród jakiejś społeczności, dając im szansę na czerpanie określonych dóbr z faktu przynależności do elit68. Tym, co określa inteligencję w organizacji jest jej działalność, związana z funkcją pełnioną przez ekspertów i kierowników69. Niewątpliwie atrybutem reprezentanta elit jest obfitość i rozdział wzorów cnót obywatelskich, wzorów intelektualnych i kompetencji merytorycznych. Za trzeci filar, utrzymujący inteligencką warstwę organizacji w mocy można uznać dążenie do krzewienia haseł lojalnościowych, umiłowanie i pasję do wykonywanych zadań oraz umiejętność łączenia życia zawodowego i prywatnego w taki sposób, by od osoby kierującej zespołem ludzi emanowały spokój i zrównoważenie.

1. Ewolucja pojęcia elity w polskiej tradycji historycznej Używając termin elita, można traktować ją jako (…) klasę ludzi, którzy w swej

dziedzinie działania osiągają najwyższe wskaźniki70, lub jako ludzi, którzy dysponują szczególną władzą z racji aktywnej kontroli, jaką sprawują nad zasobami71

. W wieku XIX do warstwy inteligenckiej zaliczano tych, którzy mieli przyuczenie do zawodu, jakąś specjalizację i wykształcenie, co najmniej ogólne. Zdobywane ono było często nie w palcówkach edukacyjnych, ale prywatnie. Nie było ustalonego jednego pułapu oddzielającego poziom wykształcenia. Zależne to było od rodzaju profesji i oczywiście płci. Z reguły nie przewidywano dla kobiet prac intelektualnych ani szkolnictwa na poziomie średnim czy wyższym. W tych oświeceniowych liberalizujących lożach (wolnomularskich) spotykali się arystokraci, bankierzy, urzędnicy państwowi i prywatni, nauczyciele, lekarze, oficerowie, duchowni, artyści - słowem społecznie heterogeniczna warstwa ludzi wykształconych72

. Większym

uznaniem cieszyli się posiadający wyższe wykształcenie lekarze czy nauczyciele,

68

W. Sokół, M. Żmigrodzki, Elity polityczne, [w:] Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Wydawnictwo Naukowe UMCS, Lublin 2010, s. 455. 69

J. Szczepański, Struktura inteligencji w Polsce,” Kultura i społeczeństwo”, Warszawa 1960, nr 1-2, s. 37. 70

V.Pareto, Uczucia i działania, Fragmenty socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, War-szawa 1994, s. 49. 71

Tamże. 72

J. Jedlicki, Dole i niedole inteligencji i jej sędziego, Historycy europejscy o inteligencji i intelektualistach, “Kultura i Społeczeństwo”, t. XLIV, 2000, nr 2, s. 177.

370

trochę mniej oczekiwano od np. techników. Wysokie wykształcenie nauczyciela było cenione zwłaszcza na terenie Królestwa Polskiego, gdzie po powstaniu listopadowym w 1831 roku

i w skutek rusyfikacji nie było żadnego uniwersytetu, zdolnego

kształtować nowe elity. Fakt utrudniania życia intelektualnego, charakterystyczny właściwie dla wszystkich ziem Polski znajdujących się pod zaborami, znacznie utrudniał realizację funkcji tożsamej z inteligencją, czyli obsługę życia społecznego. Przedstawiciele warstwy inteligencji koncentrowali się zatem na krzewieniu elementów związanych z narodowością i niepodległością, wolnością i polskością. Choć w kilku źródłach można spotkać opinię, że w czasach zaborów było wiele przypadków kooperacji z siłami okupującymi kraj, to jednak J. Żarnowski twierdzi, iż mimo tych kolaboracji inteligencja tworzyła swoiste tło, (…) którego nie można lekceważyć, gdyż samo istnienie szerokiego środowiska o określonym nastawieniu, nawet pozornie lub naprawdę biernego wywierało ogromny wpływ na szersze warstwy społeczne. Bez takiego tła społecznego nie byłoby aktywnej elity73

.

Do 1918 roku funkcja inteligencji związana z krzewieniem wzorców intelektualnych, kulturalnych i cywilizacyjnych z racji sytuacji politycznej, była ówczesną domeną elity kraju.

Polska niepodległa (1918-1939) przyniosła zmianę proporcji współistnienia funkcji, które charakteryzowały inteligencję. Przede wszystkim trzeba podkreślić, że w literaturze przedmiotu okres ten nazwany jest złotym czasem elity intelektualnej. Głównie w związku z upadkiem etosu arystokracji i zbiurokratyzowanej burżuazji. Do tego tło polityczno-historyczne wysunęło na plan pierwszy wszelkie nurty narodowościowe, związane z upragnionym, wolnym państwem polskim.

Kiedy w roku 1939 wybuchła II Wojna Światowa, role poszczególnych warstw społecznych przestały mieć znaczenie i wyjątkowo widoczne granice. Ludzie myśleli o wojennej tragedii i walczyli o życie, co aktywizowało społecznie wszystkie środowiska. Początek zdarzeń wojennych był jednak chwilą, kiedy pojawiały się coraz częściej opinie niezadowolenia w stosunku do intelektualnej Polski międzywojennej, której polityka nie potrafiła zagwarantować pokoju. Szybko jednak te pojawiające się opinie zmieszały się w jedną wojenną niedolę.

Do końca 1945 roku wielu przedstawicieli inteligencji starało się działać na obczyźnie, na emigracji, jednak polityczna kurtyna spuszczona przez Rosję tuż po wojnie uniemożliwiła dojrzewanie i rozwój inicjatyw narodowych podejmowanych przez emigrację.

Czasy socjalizmu (1945-1989) nacechowane były wszechobecną próbą stworzenia dominacji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Totalitarny system polityczny nie uwzględniał możliwości istnienia jakiejkolwiek grupy społecznej, która ma sobie właściwą ideologię, strukturę i poczucie odrębności. Pospiesznie narzucane wzory społeczne, kalkowane z komunistycznego ZSRR, starały się zmonopolizować wszystkie dziedziny życia, także wszystkie funkcje społeczne, jakie do tej pory właściwe były klasie inteligenckiej. Stąd można okres Polski socjalistycznej nazwać początkiem degradacji tej warstwy, która według wielu doprowadziła do schyłku istnienia dotychczas rozumianej inteligencji.

73

J. Żarnowski, Dawne i nowe role inteligencji w Polsce, Historycy europejscy o inteligencji i intelektualistach, “Kultura i Społeczeństwo”, t. XLIV, 2000, nr 2, s. 131.

371

2. Elity współczesnej organizacji Po wojnie nastąpiła masowa migracja ludzi ze wsi do miast. Wraz z nimi

napłynęły konserwatywne wzorce ról społecznych, chociażby roli kobiety i mężczyzny w życiu. Pojawiły się zawody, które zostały zdominowane przez kobiety (oświata, służba zdrowia) kiedyś typowo inteligenckie profesje, przy jednoczesnej degradacji finansowej za uprawianie tych dziedzin. Wyeksponowano model robotnika, kolektywnego pracownika i ten stawiano za wzór cnót i dóbr. Kwestia obsługi społeczeństwa, była więc domeną partii, reszta mogła mieć jedynie status wykonawców, nie twórców czy inicjatorów. Wszechobecna nomenklatura i biurokracja nie były sobie jednak w stanie poradzić z koniecznością rozwijania się pewnych specjalizacji zawodowych, głównie technicznych (media) i ten właśnie obszar stał się enklawą dla ludzi kompetentnych i znających się na swej dziedzinie działania, która ma szerszy niż akordowo produkcyjny charakter. Nowe czasy demokratyczne wytworzyły nowy wzór elit - menedżera.

Postępująca modernizacja i rozwój technologiczny, a co za tym idzie globalizacja organizacji sprawiają, że współcześnie rolę krzewienia wzorców związane są z czerpaniem pomysłów i osiągnięć innych kultur. Elita menedżerska jest nieustannie pośrednikiem w tym procesie i głównym dystrybutorem rozwojowych idei i zasobów organizacji. Tak jak kiedyś w kwestii industrialnego rozkwitu prym wiodły burżuazja i arystokracja, dzisiaj niezmiennie rolą menedżerów, zwłaszcza wyższego szczebla, pozostaje sfera życia naukowego (kompetencji merytorycznych), społecznego i kulturalnego organizacji.

3. Funkcje wyższej kadry menedżerskiej Współcześnie działalność gospodarcza miesza się z publiczną, co z kolei daje

inteligencji menedżerskiej dominację także w sferze dystrybucji wzorców kulturowych. Pomocne w tym procesie jest istnienie różnorodnego choć względnie stałego, ustrukturalizowanego sytemu edukacji i szkolnictwa wyższego, co zmusza do zwiększenia i wyspecjalizowania kadry kierowniczych organizacji. Funkcja ta ściśle zazębia się z kwestią obsługi zasobów ludzkich organizacji, gdyż rozwijająca się gospodarka potrzebuje kierownictwa i ekspertów, którzy pokierują tworzącym się i rozkwitającym systemem ekonomicznym. Kwestia równouprawnienia obywatelskiego dotycząca płci, narodowości i wiary zwiększa obszar publicznego odbiorcy rozdystrybuowanych przez elitę zasobów, nakładając na menedżerów poszanowanie szerokorozumianej podmiotowości pracownika. Wydaje się, że analogicznie do okresu międzywojennego w Polsce, który jest nazywany czasem apogeum roli inteligencji pod każdym względem

74, dzisiejsze oddziaływanie kadry

menedżerskiej na ludzi skupionych wokół organizacji jest równie szerokie. W XXI wieku dominująca staje się tendencja nie systemowa, ale

ogólnoświatowa, dotycząca powszechności wykształcenia. Popyt na użyteczny poziom posiadanej wiedzy, ogólnej, zawodowej, przy profesjonalizacji pewnych czynności i dyscyplin, tworzy szeroką gamę nowopowstających specjalizacji biznesowych kadry menedżerskiej. Zasady wprowadzone przez Proces Boloński z zasady mają pomagać w przepływie wiedzy i doświadczenia z perspektywy globalnej, niekoniecznie narodowej. Zaistniała rzeczywistość tworzy menedżerów o 74

Tamże, s.132

372

kosmopolitycznym, biznesowym profilu, których ideą jest wypracowanie lojalności nie do narodu, a do firmy właśnie. Stąd wzrasta znaczenie umiejętności kierowniczych wpływających na budowanie siły kultury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa. Wyzwanie to jest nie lada celem, zwłaszcza, że jak wskazują badania współczesny rynek pracy jest rynkiem pracownika. Pracownika, który często myśląc o korzyściach własnych, zmienia miejsce pracy, gdy nie ma zapewnionych szans awansu, rozwoju i samokształcenia, czyli potrzeb wyższego rzędu (powołując się na klasyczną hierarchię potrzeb A. Maslowa). Współczesny menedżer ma za zadanie zatem być na tyle atrakcyjnym i kreatywnym, by zapewnić pracownikowi zaspokojenie jego rozbudowanych potrzeb i zachęcić go do lojalności względem organizacji, w której jest zatrudniony. Wydaje się, że same kompetencje twarde są tu niewystarczające. Pracownicy bowiem zostają w danej organizacji dlatego, że chcą. Zapewnienie funkcji wolucjalnej jest dziś chyba największym wyzwaniem menedżera. Nie uda mu się tego osiągnąć bez autorytetu epistemicznego, który oparty jest na uznaniu przez zespół pracowniczy wiedzy i kompetencji menedżera, od którego oczekuje się, że będzie przywódcą, nie zaś tylko sprawnie kierującym wykonawcą strategii ekonomicznej firmy. Przywódcą, czyli wzorem cnót, wartości i umiejętności gromadzenia przy sobie ludzi, dla których staje się wzorem, spełniając podstawowe wymogi elity organizacji.

Współczesne czasy (od lat 1990) wskutek ewoluowania roli społecznych określających elitę, kwalifikują do niej ludzi (…) głównych decydentów największych i najbogatszych w zasoby organizacji oraz ruchów politycznych, rządowych, militarnych, profesjonalnych, ekonomicznych, komunikacyjnych i kulturalnych

75.

Wreszcie sprawa niezaprzeczalnej do tej pory roli inteligencji jako przekaźnika norm kulturowych i cywilizacyjnych. Wszechobecne media i możliwość podróżowania eliminują rozumienie elity jako jedynego dystrybutora kulturowych wzorów i zasobów. To uniemożliwia aktywizację środowiska elit w celu spełniania celów realizowanych przez inteligencję w poprzednim stuleciu. Dodatkowo fakt ciągłego dążenia członków zespołu do warstw elit organizacji może nieść za sobą ryzyko izolowania się tychże od reszty zespołu pracowniczego bądź faworyzowanie pomysłów i ludzi z warstw elit organizacyjnych, co powoduje ryzyko tworzenia hermetycznej kasty. Wskazane zjawiska pokazują jak kruchą jest warstwa współczesnej grupy elity organizacji. Możliwość jej szybkiej wymiany jest kolejną cechą różnicującą dawną i współczesną odsłonę omawianego zjawiska. Wydaje się, że elastyczne zarządzanie jest fundamentem nie tylko sukcesu ekonomicznego organizacji, lecz także ustrukturyzowania się pojęcia menedżera jako przedstawiciela demokratycznej elity społeczności demokratycznej.

Zakończenie Współczesny świat inteligencji zmienia się wraz z tendencjami rozwojowymi

nowych pokoleń. Wydaje się, że elit w dawnym tego słowa znaczeniu nie ma. Współcześnie menedżerowie, wyrośli z dawnej globalnej klasy średniej, biznesmeni,

75

M. Burton, R. Gunther, J. Higley, Elity a rozwój demokracji, [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, J. Szczupaczyński (red.), Wydawnictwo Scholar, Warszawa 1995, s. 17.

373

tworzą oddziałujące na społeczeństwo lobby, warunkując istnienie współczesnych organizacji. Jednak o menedżerach jako specyficznej elicie organizacji może mówić wymiar stratyfikacyjny określający elity. Odnosi się on do cech jej położenia społecznego (władza, bogactwo, walory intelektualne, prestiż społeczny), wewnętrznych więzi (więzy towarzyskie czy wspólnota interesów) oraz wspólnych treści świadomości (poczucie przynależności do elity)76

.

Bibliografia:

1. Dudkiewicz D., O pojęciu i istocie zjawiska elit, Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych I Społecznych, Nr 3(7)/2012, AMW, Gdynia 2012.

2. Pareto V., Uczucia i działania, Fragmenty socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.

3. Szczepański J., Struktura inteligencji w Polsce, „Kultura i społeczeństwo”, Warszawa 1960, nr 1-2.

4. Sokół W., Żmigrodzki W., Elity polityczne, [w:] Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Wydawnictwo Naukowe UMCS, Lublin 2010.

5. Burton M., Gunther R., Higley J., Elity a rozwój demokracji, [w:] Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, J. Szczupaczyński (red.), Wydawnictwo Scholar, Warszawa 1995.

6. Jedlicki J., Dole i niedole inteligencji i jej sędziego, Historycy europejscy o inteligencji i intelektualistach, “Kultura i Społeczeństwo”, t. XLIV, 2000, nr 2.

7. Jedlicki J., Historycy europejscy o inteligencji i intelektualistach, “Kultura i Społeczeństwo”, t. XLIV, 2000, nr 2.

8. Żarnowski J., Struktura społeczna inteligencji w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1964.

9. Żarnowski J., Dawne i nowe role inteligencji w Polsce, Historycy europejscy o inteligencji i intelektualistach, “Kultura i Społeczeństwo”, t. XLIV, 2000.

И. Пшыходска, к.э.н., профессор UTH

Й. Майковска, магистр, Технично-Торговый Университет им. Хелены Ходковской в Варшаве (Польша)

НАЦИОНАЛЬНОЕ НАЛОГОВАЯ АДМИНИСТРАЦИЯ –

ЗНАЧЕНИЕ КАЧЕСТВА УСЛУГ И ИИМИДЖА

Аннотация. Статья касается важности качества услуг и имиджа в Нацио-нальной налоговой администрации. Для правильного функционирования госу-дарства и реализации его экономических, социальных и административных це-лей необходимо надежное, беспристрастное и эффективное функционирование налоговой администрации. В статье подчеркивается, что, несмотря на то, что оценка нынешней налоговой администрации показывает, что качество услуг постоянно растет, однако, для удовлетворения ожиданий общества, необходимо постоянно искать новые решения и инструменты. В процессе улучшения каче-

76

D. Dudkiewicz, O pojęciu i istocie zjawiska elit, Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych I Społecznych, Nr 3(7)/2012, AMW, Gdynia 2012, s. 182.