Upload
cassidy-rosales
View
76
Download
9
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ. Özel eğitime gereksinim duyan çocuklar. Beden, Zihin, Ruhsal, Sosyal Duygusal ve Sağlık durumlarındaki olağandışılıklar nedeni ile normal eğitimden yararlanamayan çocuklardır. Mental retardasyon nedir?. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ
Özel eğitime gereksinim duyan
çocuklar• Beden,• Zihin,• Ruhsal,• Sosyal• Duygusal ve• Sağlık durumlarındaki olağandışılıklar
nedeni ile normal eğitimden yararlanamayan çocuklardır.
Özel Eğitime Gereksinim
Duyan Bireyler
Engelli Ayrıcalıklı
Zihinsel
işitsel
görme
bedensel
Süregen hastalıklar
Uyum bozuklukları
Konuşma engeli
Üstün zekalı
Üstün yetenekli
Mental retardasyon nedir?
• 18. aydan önce başlayan ve aşağıdaki alanlardan en az ikisini içeren, uyum sağlama yetersizliği ya da bağımlılık – Öz bakım,– Ev içi yaşantı,– İletişim, – Sosyal ilişkiler, – Kendi kendini iş yapabilme – Akademik, – İş, – Boş zaman, – Sağlık ve güvenlik
Gelişme geriliği/mental retardasyon
• Çok ağır bir gerilik yoksa 2 yaşın altında mental retardasyon terimi kullanılmamalıdır.
• Bilişsel yetenekler ve uyum yeteneği ortalamanın belirgin olarak altındaysa mental retardasyon kullanılmalıdır.
Mental retardasyon sınıflaması
• Hafif (IQ 55-70)• Orta (IQ 40-54)• Ağır (IQ 25-39)• Çok ağır (IQ<25)
Gündelik yaşamda gereken yardımın derecesine göre de sınıflandırılır (aralıklı, kısıtlı,
ciddi, sürekli yardım gerektirme)
Hafif Düzeyde Zihinsel engelliler
(Z.Y.= 8-11)Maksimum
Potansiyelleri Özbakım becerileri Gramer kurallarına
uygun konuşma Temel sosyal kuralları
bilir ve uygular Basit işlerde
çalışabilir Kendi başına alışveriş
yapabilir. Sosyal ilişkide
bulunabilir
Sınırlılıkları Eğitimleri uzun
tekrarlara dayanır Soyut kavramları
öğrenemez
Orta Düzeyde Zihinsel engellilerZ.Y.=6-8
• Maksimum Potansiyelleri
• Yardımzı bazı temel özbakım ihtiyaçlarını karşılayabilirler
• Reklam spotlarını ve çok basit metinleri okuyabilir
• 2-3 aşamalı komutları takip edebilir
• Temel akademik becerileri öğrenebilir
SınırlılıklarıBağımsız
alışveriş yapamaz
Tek başına bir yerden bir yere gidemez
Yazılı iletişimi başaramaz
Ağır Düzeyde Zihinsel engellilerZ.Y.=3-6
• Maksimum Potansiyelleri
• Çatal ve kaşık kullanabilir
• Giyisilerini giyebilir
• Tuvalet eğitimi alabilir
SınırlılıklarıSürekli bakıma ve
gözetime gerekisinimleri vardır.
Hareket becerileri sınrılıdır
Düzyazıları okuaymaz
Alışveriş yapamaz
Çok Ağır Düzeyde Zihinsel engelliler
Z.Y.=3 ve daha küçük• Maksimum
Potansiyelleri• Dökerek de
olsa çatal kaşık kullanabilir
• Tuvalet alışkanlığını kısmen kazanabilir
SınırlılıklarıNörolojik özürü
de bulunmaktadır.
Birden fazla engeli bulunabilri
Sıklıkla hareket edemez
Yönergeleri takip edemez
Mental retardasyonun değerlendirilmesi
• Gelişimsel testler kullanılarak yapılır– Bayley Scales of Infant
Development – DENVER– Ankara Gelişimsel Tarama
Envanteri– WISC-R (Wechsler Intelligence
Scale for Children-revised)
Mental retardasyon
• Sıklığı tüm toplum içinde %3’tür.
• %85’i hafif mental retardasyondur.
• Erkek:kız= 1.5:1• Mental retardasyon bir
hastalık olmayıp, altta yatan patolojik durum sonucu oluşan bir belirti ya da bulgudur.
Mental retardasyon etiyolojisi
• Prenatal• Natal• Postnatal• çevresel nedenler
Global gelişme geriliği
– Motor•Kaba motor• İnce motor
– Konuşma ve dil – Sosyal– Duygusal– Entellektüel
Mental retardasyon ayırıcı tanısı
• Öğrenme güçlükleri (Özgül öğrenme güçlükleri)– Okuma, yazma, matematik
• Yaygın gelişimsel bozukluk• Otizm• Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu• Anne yoksunluğu• Kronik hastalıklar• Duygusal problemler• Serebral palsi
Gelişme geriliği riski taşıyanların erken
saptanması•Prematüre bebekler ya da doğum ağırlığı 2 kg’ın altındaki bebekler ,
•Yenidoğan döneminde sorunları olanlar (menenjit vb)
•Gelişimsel kilometre taşlarına geç ulaşan bebekler
–3-4. ayda başını tutamayan–3-4. ayda sosyal gülümsemesi olmayan –7-8. ayda destekli oturamayan –1 yaşında yürüyemeyen –1.5 yaşında tek sözcük söylemeyen
• Erken bebeklik döneminde tekrarlayan konvülziyon.
•4-5 yaşında beslenme, giyinme ve tuvalet konusunda aileye bağlı olan çocuklar
Eğitimlerinde dikkat edilmesi gerekenler
• Başarılı yaşantılar sağlama• Sık tekrar• Geri bildirim• Çocuğun yeterlilik düzeyinin
değerlendirilmesi• Doğru yanıtları pekiştirme• Bir defada öğrenilecek kavram
sayısını sınırlama
ISITME ENGELLİLER
Tanım
Doğuştan ya da sonradan işitme işlevinde
oluşan azalma ya da işitme işlevinin yok olması• Çok hafif• Hafif• Orta • Ağır • Çok ağır
İşitme kayıpları ve özellikleriNiteliği İşitme kaybı Özelliği
Çok Hafif 27-40 desibel Zayıf ve uzak sesleri algılamakta güçlük çekerler,Sözcük gelişimlerine dikkat edilmelidir.Okul ortamında genelde sorun yaşamazlar
Hafif 41-55 desibel Uzak sesleri ve sınıf ortamında bazı sesleri algılamakta güçlük çekerlerSözcük dağarcığı yeterince zengin olmayabilirKonuşma bozukluğu görülebilir
orta 56-70 desibel Dil gelişimleri, kelime dağarcıkalrı ve dili kullanma beceriler yetersizdir. İşitme cihazına ihtiyaç duyarlarErken yaşta özel eğitim
ağır 71-90 desibel Dil gelişimi yetersizdir.Konuşma ve dil gelişimi için özel eğitim İşitme cihazına gereksinim duyarlar
Çok ağır 91 desibel ve +
Bazı yüksek sesleri duyabilriler. Ancak duyma daha çok titreşimlerin hissesdilmesi şeklindedir. Erken ve uzun süreli özel eğitimden yararlanmaları gerekemektedir
Görme Engelliler
• Engel nasıl Anlaşılır?Sağa sola amaçsız uzanmaSık sık biryerlere çarpma ve düşmeUzun süreli aynı yere bakmaSık sık gözlerini ovma ve kaşımaResmin renklerini ayırt edememeGözlerin kızarması ve yaşarmasıNesnelere çok yakından bakma ve
sürekli dokunmak isteme
• Görme engelliler her yaşta eğitim
• alabilir
Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
• Otizm• Asperger sendromu• Rett sendromu
OTİZM
• Sosyal ilişkilerde,iletişimde ve yineleyen kısıtlı hareketlerde işlev bozuklukları bulunmaktadır.
• Bozuklu 3 alanda kendini gösterir:1. Sosyal etkileşim eksikliği2. Sözel ve sözel olmayan ileitşimde
yetersizlik3. Hayal kurma ve yaratna gücünde
sınırlılık
Diğer belirgin özellikleri
• Ritüeller• Baş kaldıran ve meydan
okuyan davranışlar• Özel beceriler (müzik,
matematik ve hafıza)
Asperger sendromu
• Diğer kişilerin duygularını fark etmedeki güçlükler nedeniyle iletişim ve ilişki kurmada güçlük çekerler.
• Otizmden farklı olarak dilde daha az sorun yaşarlar
• Normal ya da normal üstü zeka düzeyi• Hobilere ya da koleksiyonlara takıntılı
ilgi • Rutin bir yaşamı severler.
Rett Sendromu
• Genellikle kızlarda görülür• Yaklaış 18 aya kadar normal gelişim
gösterirlerken önce bir hızlı gerileme ardından da duraklama evresine girerler.
• İnce ve açık renk derili yüzleri, sivri burun, küçük el ve ayaklar bazı tipik fiziksel özellikleri arasında yer alır
• Ellerini uzun süre kullanamazlar• Tekrarlayan el hareketleri• El ve ayakta kasılma ve titremeler
Özel Öğrenme Bozukluğu
• Fiziksel duygusal nörolojik yada zeka düzeyleri ile ilgili herhangi bir problemleir olmamasına rağmen varolan potansiyellerini kullanamayan çocuklardır.
• Sınıfta tembel ya da baarısız olarak nitlenedirilen pek çok öğrencinin gizil sorunu ÖZEL ÖĞRENME BOZUKLUĞU’dur.
Türleri
• Disleksi• Discalculi• Yazılı anlatım bozukluğu• Başka türlü adlandırılamayan
öğrenme bozukluğu
Sorun genellikle öğrenmenin dört
aşamasından birindedir.• İnput (giriş): duyu organlarında
gelen bilginin beyne iletilmesi• İşlem (bilginin anlaşılması,
kaydedilmesi, organize edilmesi)• Bellek (depolama): Anlaşılan bilgi
depolamak üzere kaydedilir.• Output (çıkış): beynin bilgiyi
mesaj olarak hücrelere kaslara veya dile göndermesi
DEHB
• Aşırı hareketlilik• Dürtüsellik• Dikkat sorunları
Aşırı hareketlilik belirtileri
• Eller veya ayakların kıpır kıpır olması
• Oturduğu yerden hemen kalma• Uygunsuz durumlarda da
koşturup bir yerlere tırmanma• Çoğu zaman hareket halinde
olma• Etkinliklere katılmada zorlanma
Dürtüsellik Belirtileri
• Soru tamamlanmadan cevabını verme
• Bekleme güçlüğü• Başkalarının sözünü kesme
Dikkat eksikliği belirtileri
• Ayrıntılara dikkat edememe• Dikkatsizce hatalar yapma• Onunla konuşurken dinlemiyormuş gibi
gözükme• Zihinsel çaba gerektiren görevlerden
kaçınma• Dikkatin dış uyaranlardan hemen
dağılması• Unutkanlık• Yönergeleri izlemekte güçlük