Upload
eem-ders-notlari
View
277
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
1/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf
Wrho. Mr. roln @LVILU
stltfstf` va jlsj`
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasfIdanmfsjf` Ol`jtasf
Il`fna Idanmfsjff Bji
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
2/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfMars Ioramlt
stltfstfa Kfrf
L`jlyc stltfstf`
Iar`azf Afjfi va Mljil jjarf
Hjlsj` (dtfilj)
Lnl`tja Mljijlr
rna`jaia Wjlnjlr va Mljijlr
]ldifnjar
Dfphtaz ]astjarf
_lrylns Lnljfzf
Rakrasyhn va @hrajlsyhn Lnljfzf
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
3/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfBfjfi va Hjlsj`
Bfjfi, shnsuz slyml va h` `lril` nasna va hjlyjlrmln hjuln avranfn `lvrlnilsnsljlil` zara0nasna va hjlyjlr shyutjlil`snojlnmril`,bu snojlrn ffnma`f va lrlsnml`f fjf`fjarf kanaj dltjlryjl bujil`yhjunl kftia`tamfr.
Bu ftfblrjl, bfjfifn `hnusu ta` nasna va ta` hjlymafj, nasna va hjly thpjuju`jlrmr.
Avranma`f hjlyjlrn daian dfbfrf mfarfna aft mafjmfr. Lrljlrnml mlfil lz yl ml h`olr`jlr bujunil`tlmr.
Nasna va hjlyjlr zliln farfsfnma sra`jf bfr maffi va bl`ljli kstarfrjar.
rnafn5Lyn olbrf`lml pa paa ylpjln f`f hthihbfjfnf`f aja`trf` lipujnn mlylnil srajarf aft hjilylcl`tr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
4/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfBfjfi va Hjlsj`
Avranma krjan olr`jj` va aftjfjffn namanjarf bfjfisaj lmln 3 kruptl thpjlnil`tlmr5
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
5/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfBfjfi va Hjlsj`
h` `lril` hjln avranma`f nasna va hjlyjlr l`jlil` va zajjf`ja kajaca`ta`fmuruijlrn ncaman slptlil` ffn bfjfifn ratabfjmff bfrfncf tr at`anjar yatarjf
hjilil`tlmr.
Bunun ylnnml f`fncf va nc tr at`anjarf ma mf``lta ljil` zhrunjujuu vlrmr.
Bfjfniayan vayl manatjanaiayan at`anjar rlstkaja at`anjarja bfrjf`ta,
thpjucl hjlsj` hjlrl` krjia`ta,hjlsj` `urli va yntaijarf fja fncajania`ta,fstltfstf`saj yntaijarja maarjanmfrfjia`tamfr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
6/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfHjlsj`-stltfstf` @urljjlr
Avranma iaymlnl kajan dar ayfnbfr namanf vlrmr,namansfz bfr ayhjilz. rnafn,
dlvlyl ltjlnbfr ilmanf plrl yara mar,s`trjlnklz aparjarfnablsnylplr, vs.Bu hjlyjlrnnamanjarf0 yar a`fif,klz ihja`jjarfnfndlra`atf, hjlrl` bfjfnia`tamfr.
Ol`lt bu hjlyjlr zarfnamldl lyrntjva zajbfjkf amfnia`, maarjarfnfva shnujlrnncaman `asfn bfr a`fjma rania` fstarsa`, bukn` bfjkfjarfifzja bllrlilyz.rnafn yliurun na zliln yllcln, blrlen na jma mhjlcln, bfr il`fnlnn
vayl aja`trf` lipujnnmlylnil srasfnf,iayva bldasfnfnvarfifnf, bfr dlstlnn`lknma fyfjaacafnf rancfnfn bfr snlvml ljlcl nhtu, bfr iln shnucunu ncaman`asfnjf`ja bfjaiayfz.
Szamfjan maarjarfnlsjbfjabfjfrfz8 ]li va `asfn hjlrl` bfjiaifz ii`nimr8Bu bfjkfjarf, hjlymln nca slptlil` va `asfn maarjar dljfnma varia` bukn` bfjfi
mzayfnmaii`nmafjmfr!
Bukn` bfjkfjarja slmaca bfr tldifnma bujunil` ii`nmr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
7/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf
]ldifn, kaifta`f bfjkf va manayjara mlylnlrl` kajaca` zarfna bfr ylrkylvlril`tr.
Vlpjln tldifnfn zajjf`jarf5
Bu ylrk `asfn va tli mhru hjilyp, lncl` hjls bfr maar tlil`tlmr.
Bl`l bfr folmayja, bajfrjf bfr kvan mzayfnma (rnafn %61 vayl %66 hjlsj`jl) mhrumur.
Bu kvan mzayfnfn mnml`f dltl ply fja (rnafn %1 vayl %< hjlsj`jl) ylnjtr.
Bu ylrk tli va `asfn bfr ta` maar dljfnma varfjaiaz. Lncl`, ba`janan bfr muruiun
hjlsj (rnafn %17 hjlsj`jl ylz) yl ml hjls jjarfn hrtljlil va snr maarjarf
(rnafn, 17 `ffjf` bfr snotl rancf bhyjlrnn hrtljlils %61 kvan mzayfnma
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
8/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf
Bu yhjmln ajma amfjan bfjkfjara mlylnlrl` kanajjaia ylpil` va hjlyjlr lrlsnml`f
fjf`fjarfn hjlsj`jlrn bajfrjaia` va kanaj `urljjlr dljfnma hrtlyl `hyil`, byjacabfjfia `lt`ml bujunil` ii`nmr. Ol`lt, bu `urljjlr mhlj `urljjlr kfbf `asfn vamafiazfjf`fjarfkstaraiazjar.
Rlstjlntyl blj hjlyjlrn fncajaniasfnma5uykujlnln yntaijara fstltfstf`saj yntaijar,
`ujjlnjln slyjlrl fstltfstf`bu slyjlr lrlsnml`f blntjlrl fstltfstf`saj blntjlrujljln bfjfi `urljjlrnl ml fstltfstf`saj `urljjlr
lm varfjia`tamfr.
Hjlsj`-stltfstf` @urljjlr
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
9/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf
stltfstf saj bfjkfjar lncl` h` slyml`f hjly vayl nasnanfn kzjaniasf va fncajaniasf
fja ajma amfjabfjfr.Bu yhjmln ajma amfjan bfjkfjar va ujljln `urljjlr ml lncl` h` slyml`f hjly va nasnaffn kaarjfmfr.]a` bfr hjlyl uykujlnlilzjlr.
Hjlsj`-stltfstf` @urljjlr
rna`5Vlz kajia hjlsj %17 maia`ja, f`f `az plrlltnmlnbfrfnfn `asfnjf`ja ylzkajacafsyjanaiaz.
Lncl`, plrl ltn h` `az yfnajamffifz zliln,
bunjlrmln yl`jl` ylrsnn ylz kajacaf ncaman`astfrfjabfjfr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
10/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf
stltfstf`saj `urljjlrml rlstjlntyl blj bfr hjlyn h` (shnsuz) `az yfnajaniasfyja
olr`jjlilyl yhj lln rlstkaja namanjarfn bfrbfrfnf mankajayacaf mnjia`tamfr.Byjaca, h` `az ta`rlr dljfnma, bajfrjf va naijf hjln namanjarfn at`fsfnfn hrtljlilmaarhjlrl` krjabfjacaf`lbuj amfjia`tamfr (by`slyjlrylsls).
Hjlsj`-stltfstf` @urljjlr
rna`5"Wrhblbfjfty lnm Stltfstfcs wftd Lppjfcltfhn"
`ftlbnn ylzlr Wakky ]lnk Strlftfn hjunun?77 zlr ltnl `lrj`
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
11/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf
Bfjfisaj lnjli fja fstltfstf`5
phzftfo bfjfijarfn taiajf hjlnkzjaijarfn
ylpjils
, varfjarfnthpjlnils
, lnljfzf vayhruiu ffn kara`jf yntaijarfn kajftfrfjfp uykujlnils fja urlln, shnutl
varfjarman kfmfjara` bujunln hjlsj` manayfijarf fja hbea`tfo `lrlr variama naijf
rhjhjln bfjfi mljmr.
stltfstf`saj yntaijarfn kravf0
Bfr lrltrilnn an lz kfmarja va an at fn yhruijlily sljlylbfjaca` bffima pjlnjlnils,Marjanan slyslj bfjkfjarfn mzanjaniasf va maarjanmfrfjiasf,Ajma amfjan bfjkfjarfn yhruijlnils va shnu `lrjils
yhjjlrn bajfrjaia` va ratia`tfr
stltfstffn ]lni
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
12/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrfstltfstffn ]lrfdasf
Hjlsj` (Wrhblbfjfty) fja fjkfjf fj` `lytj bfjkf lns hyunjlrnml rlstjlnil`tlmr.
Hjlsj` fja fjkfjf ljiljlr0
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
13/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrfstltfstffn Snojlnmrjils
_arfjarfn maarjanmfrfjiasfnma `ujjlnjil muruiunl kra0
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
14/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfMaf`an ]fpjarf
Lrltriljlrml fjkfjanfjan `lrl`tarfstf`jarfn taspftf ji va/vayl slyi yhjuyjl ylpjr.jiva/vayl slyiyhjuyjl ajma amfjan bfjkfjara varfmanfr.
_arfjarfn nftajar ffn `asfn maarjarf bfjfniaz hjup, kanajjf`ja olr`jmr. Bu zajjf`fstltfstf`ta rlsslj (lns rlstkaja) maf`an `lvrlin hrtlyl `lril`tlmr. @anmfsfnaolr`j maarjar ltlnln T, V, U kfbf dlrojarja folma amfjan h`ju`jlr rlsslj maf`an hjlrl`bfjfnfr. Szkajfif, bfr snotl`f rancfjarfn bhyjlr va lrj`jlr lyr bfrar rlstkajamaf`anmfr. n`,rancfjarfnbu vlsojlr`ffjarlrlsnmlslbft hjilyp,mafia`tamfr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
15/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa Kfrf_arfjarfn Dlsslsfyatf
stltfstf`saj maarjanmfriaya ljnlcl` varfjarfn dlsslsfyatf va mhruju` maracasf y`sa`
hjiljmr. Bu namanja, lrltriljlrn yrtjiasfnma `ujjlnjln ljat va a`fpilnjlrndlsslsfyatf fja ljlnjlrnbfjkf va mf``ltf naijfmfr.
Lyn`lrl`tarfstf` `lbl bfr j ljatf (ajf` iatra) fja jjabfjacafkfbf, mldl dlssls bfrj ljatf (if`rhiatra) fja ma jjabfjfr. jijarma `ujjlnjlcl` ljatjarfn dlsslsfyatmaracasf jjannasnajarfn by`jnava `hnunun naifnakramaffr.
Rl`lijlrn dlsslsfyatf hnmlj` slys fja bajfrjanfr. Dlsslsfyatfn h` `` tutujilskvanfjfrjf` va maf`anjffn `lybhjilsnl, karafnman by` tutujils ml rl`lih`juunamanfyja fjaidltljlrnlyhj llclnmlntlvsfya amfjiaz.
Bunmln mhjly, blz maarjanmfriajarma varfjarfn yuvlrjltjils olymlj hjlbfjfr.Vuvlrjltil fjaifnmaasls hjlrl`0 ltjlcl`dlnama bujunln rl`li 1 vayl mldl by`fsa bfr nca`fdlna maarf< lrtrjr,ltjlcl`dlnama bujunln rl`li 1man``fsa bfrnca`fdlna maarflyn`ljr. rnafn,2.?=4; slyshnmlj`dlna tlilsdljfnma2.?=6, f`f hnmlj`dlna tlilsdljfnma 2.?1, bfr hnmlj`dlna tlilsdljfnma fsa 2.?hjlrl` ljnlbfjfr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
16/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfHrlnjlr va Vzmajar
Bfr prhbjaifn folmasfnma iutjl` varf maarjarfnf varia`tansa hrln va yzma maarjarfnf
varia` mldl lymnjltc hjil`tlmr.
rna`5Vly filj aman bfr olbrf`lml knj`hrtljlil
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
17/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfLnl`tja va rna`
Lrltrjln bfr `hnuyl lft varfjarman `asfn shnujlrl ujljil` fstanfyhrsl, `hnuyl lftbtn ajailnjlrn fncajaniasf kara`fr.
Lrltrilyl lyrjln plrl va zlilnn snrj hjils namanfyja bu murui fi`lnszmr.stltfstf saj iathtjlr ylrmiyjl `hnu fja fjkfjf ajailnjlrmln rlstkaja safjif snrjslyml rnafn maarjanmfrfjiasf fja ajma amfjan shnujlr bajfrjf bfr kvan mzayfnma ti`tjaya kanajjatfrfjabfjfr.
zarfnma murujln `lrl`tarfstf`jarja fjkfjf btn ajailnjlr ffna ljln thpjujul lnl`tja(phpujlsyhn) manfr.
Lnl`tjaman rlstkaja a`fjan va zarfnma fncajaia ylpjln snrj ajailnjlr thpjujuunlfsa rna`manfr.
Szkajfif, ]r` fnslnnn vcut jjarf bajfrjania` fstanfyhrsl, j`anfn btn fnslnjlrzarfnma ji ljil` yarfna j`ayf taisfj amacaf mnjan blz bjkajarman rlstkajarna`jar safjara` bunjlr zarfnma ji ylpjr va ajma amfjan shnujlr kanajjatfrfjfr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
18/131Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfLnl`tja va rna`
_lrjln shnujlrn tutlrjj safjan rnafn lnl`tjayf taisfj atiasfna bljmr.
]aisfjf at`fjayan an naijf f`f dusus5rnafn by`jrlstkaja safjif hjilsmr.
Lrltriljlrml zliln, plrl, a`fpiln va dlsslsfyat bl`inmln lnl`tja yarfna rna`zarfnmaljjr. rnafnby`jfsa szamfjan bu ol`trjarasls ljnlrl`bajfrjanfr.
Daslpjliljlrml `ujjlnjlnsaibhjjar fsa lnl`tjava rnaakraolr`jj`kstarfrjar.Lnl`tjama
L`jlil
rna`ta
N Ajailn slys n
Hrtljlil
W Hrln p
2 _lrylns S2
Stlnmlrt slpil S
x
Hrtljlilnn stlnmlrt dltls
Sx
Rakrasyhn `ltslys b
@hrajlsyhn `ltslys r
T
Lnl`tjaya lft N, , 2, ... kfbf maarjara plrliatramanfjia`tamfr.Lnl`tja plrliatrajarfnfn bfrar tldifnf hjln n, T, S2, ... b kfbf rna` maarjarfna mafstltfstf`manfjia`tamfr.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
19/131
Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
stltfstfa KfrfKajaca` marsfn `hnusu
L`jlyc stltfstf`.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
20/131roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`
Wrho. Mr. roln @LVILU
stltfstf` va jlsj`
Mars 25 L`jlyc stltfstf`
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
21/131roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`]lni
ncajaia shnucu ajma amfjan dli varfjarfn fstltfstf`saj yntaijar `ujjlnjlrl`
zatjaniasf l`jlyc fstltfstff `hnusumur.
L`jlyc fstltfstf`ta `ujjlnjln yntaijar5
Ora`lns ]lbjhjlr
a`fjjar va Krlof`jarDfsthkrli va Ora`lns WhjfklnjlrStun va Wlstl Krlof`jarf
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
22/131roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
@ujjlnjlnan ylyknyntaijarmanbfrfmfr.
rna` Ora`lns ]lbjhsu
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
23/131roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
_arfjarf ora`lns tlbjhjlr ylrmiyjl snojlnmrilnn ylrlrjlr yja
zatjanabfjfr5
jkfjfmaf`anfnmljidl``nmlbfjkf ljnlbfjfr._arfjarfn dlnkf maarjaratrlonmlkrupjlnmkrjabfjfr.Hrtljlil, stlnmlrt slpil va vlrylns kfbf maarjar mldl `hjlydaslpjlnlbfjfr.
Bu ylrlrjlrnl `lrn varfjarfn snojlnmrjils srlsnml (zajjf`ja snolrlj`jlrnn kanf tutujils dljfnma) bfjkf va dlsslsfyat `lyb hjil`tlmr.n`,dardlnkf bfr snonlrljffnamanolr`jmaarjarslmaca h lrljnhrtl maarffja taisfj amfjfrjar.
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
24/131
roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
Ora`lns tlbjhjlrnnmzanjaniasfnmallml`fsrlfzjanfr5
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
25/131
roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
Ora`lns tlbjhjlrnnmzanjaniasfnmallml`fsrlfzjanfr5
?. Sno jfiftjarfnfn hrtljliljlr ljnlrl` sno maarjarf (sno hrtljliljlr)bajfrjanfr.
;. _arfjar tlrlnlrl` dar snolmaca`varf slys(ora`lns) bajfrjanfr.
Ora`lns tlbjhsunml`f dar bfr sno ffn nfspf (hrlnslj) ora`lns, a`jaiajf ora`lns vaa`jaiajf nfspf(hrlnslj) ora`lns maarjarf daslpjlnr.
Nfspf Ora`lns5 bfr snon ora`lnsnn (n) thpjli varf slysnl (N) bjnp,
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
26/131
roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
rna`
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
27/131
roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
rna` < UI5
MK9=.;-
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
28/131
roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`Ora`lns ]lbjhjlr
rna` < UI5
Ora`lns tlbjhsunun tlrlilstununl bl`jmnml varfjarfn dlnkf maarjaratrlonml yhunjlt va varf krubunl lft mljin a`jf `lblcl krjia`tamfr
aaimarsnhtjlrf.chi
8/10/2019 Olaslk Ve statistik - Erzurum Teknik niversitesi Ders Notlar
29/131
roln @lyilz Arzurui ]a`nf` nfvarsftasf
L`jlyc stltfstf`a`fjjar va Krlof`jar
Lnjlij bfjkfjarf `lrlbfjia` ffn a`fjjarfn
va krlof`jarfn fzfifnma a`sanjarfn hrlntjhjilsnl va kara`jf l`jlyc bfjkfjarfbujunmurilsnl mf``lt amfjiajfmfr. _arfjarfa`fj va krlof`jarja kstarianfn ylrlrjlrllml`fkfbf zatjanabfjfr5
Lnjljlbfjfrjf` lrtrjr.Mf``lt a`fjaca` dususjlr bajfrtfjfr.Mljin bffif dl``nml bfjkf sljlnr.]ldifn `hjlyjlr
-2
-