Olgu · Olgu 51 yaşında, erkek çiftçi. Göğüs ağrısı, terleme, bulantı ile başvuruyor. Akşam kırda topladığı mantarlardan yemiş, çorba

Olgu51 yaşında, erkek çiftçi.Göğüs ağrısı, terleme, bulantı ile başvuruyor.Akşam kırda topladığı mantarlardan yemiş, çorba ve bir kadeh rakı içmiş1 saat sonra bulantı ve çarpıntı şikayetleri başlamış

EKG: Sinüs ritminde,ST değişikliği yokKan basıncı:90/60 mmHgNabız 124/dk ritmik,Yüzde belirgin flushing’ivar.Kardiyak enzimleri, açlık kan şekeri, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri normalNe düşünürsünüz??

Olgu

Yard. Doç. Dr. Deniz Orayİzmir Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD.

Nisan 2014Sunum süresİ: 25dk

Mantar Zehirlenmeleri

Referanslar

http://emedicine.medscape.com/

Coprinus atramentariusDisülfiram benzeri reaksiyon

Olgu

Öğrenim Hedefleri

Mantar zehirlenmelerinin çoğu benign

Ölümler Amanita türlerine bağlıAmanita ülkemizde bulunur

Geç semptom başlangıcı: Kötü prognoz>6 saat

Ölümler KC yetmezliğine bağlı48‐72 saat

Kimlerde görülür?

Çocuklarda (istemsiz)

Turistlerde

Köylülerde

Kötüye kullanım

Hangi sendromlar?

Erken başlangıçlı GIS semptomlar (sık)Geç başlangıçlı GIS semptomlar (mortal, ülkemizde görülür)

Muskarinik sendrom (ülkemizde görülür)

Anti kolinerjik sendrom‐Panterina (ülkemizde görülür)

Halüsinasyon (ülkemizde görülür)

Geç başlangıçlı böbrek yetmezliği (ülkemizde bildirilmemiş)

Disülfiram benzeri reaksiyon (ülkemizde görülür)

Mantarı ayırt edebilir miyiz?

Amanita muscaria


Amanita pantherina



Coprinus Micaceus

Amanita phalloides


Amanita verna


Gyromitra esculenta


30 patients (38.4%) grilled themushrooms,28 patients (35.8%) stirfried,20 patients (25.6%) consumedmushroom sun cooked.

Nasıl tüketiliyor?

Semptom başlangıcı genelde ilk saat (43%).

En sık GİS (42%) Renal fonksiyon bozukluğu 6 hasta (7%)10 hastada hematüri (12.8%)15.3% KCFT bozukluğu.2 hasta KC yetmezliğinden ölüm (2.8%)

2002 ‐ 2007, 317 VakaTamamı kaza ile alım!Çoğunluk sonbahar

Kimler, nasıl tüketiyor?

Semptomlar?

86% bulantı79% kusmaLatent faz çoğunda <6 saat (86%).3 hasta akut KC yetmezliğinden ölümOrtalama hastanede kalım süresi 3 gün.

Kimlerde görülüyor?

Pediatric and Adult Emergency, Internal Medicine andICU Departments of Cumhuriyet University Hospital

294 vaka.3 ‐ 72 yaş 173 kadın90 vaka 16 yaş altı58% erken yaz dönemi.

Bulgular, mortalite?

97% erken 2% geç toksisite%34 semptom ilk iki saat içerisindeEn sık GİS3 hasta fulminan KC yetmezliğine bağlı ölüm.

Anamnez

Erken başlangıçlı GIS semptomları

En sık mantar zehirlenmeleri grubuSıklıkla kırlarda bulunurAmanita türleri ile karışabilir


Semptomlar 2 saatte başlar:GIS kramplarıTitremeBaşağrısıMiyaljiSulu diyare [Bazen kanlı...fekal lökosit (+)]Akut gastroenterit ile karışabilir


TedaviAktif kömür(Mantarın non‐toksik olduğu ispat edilene kadar verilmelidir)IV hidrasyon


Geç başlangıçlı GIS zehirlenmesi6‐24 saatKC yetmezliği ve ölüm2 mantar sorumlu:Amanita phalloidesAmanita virosaAmanita vernaGyromitra esculente

Amanita: Evcik kıran, köy göçüren

Geç başlangıçlı GIS zehirlenmesi

Amanita türleri

Mantar ölümlerinin %95’inden sorumluSonbahar aylarındaAmatoxin:Proteine bağlanmazEnterohepatik dolaşıma katılırmRNA oluşumunu engeller

Amanita zehirlenmesi fazları

6‐24 saat içinde ağır sulu diyareHipovolemi, hipoglisemi oluşturabilirIV hidrasyon gerektirir

12 saatte diyare düzelir

3‐4 günde KC enzimleri yükselirSarılık, sağ üst kadran ağrısı, ensefalopatiÖlüm 7. günlerde

Gyromytra esculente

Ülkemizde bulunur: Kuzu göbeği ebesiGyromitrin:Isıya duyarlıdırPişirme etkisini azaltır

2 metaboliti var:Metilhidrazin: pridoksine bağlanır: NöbetMetilformilhidrazin: KC toksisitesi

6‐8 saat sonra GIS semptomları (diyare, B‐K)Hipovolemi, hipoglisemiHalsizlik, baş ağrısıTremor, kas kramplarıNöbet, deliryumKC yetmezliğiStupor, ensefalopatiMethemoglobinemi

Gyromytra esculente

Hepatotoksisite

PTZ yükselir veTDP’ya cevapsızAmonyak seviyesi yükselir: Serebral ödemHepatik ensefalopatiLipaz ve amilaz yükselirSemptomatik pankreatit nadirNötrofil/ trombosit sayısı düşerBb yetmezliğiHepatorenal sendrom

Mortalite

Gyromitra için %15‐35

Amanita için %50

Tedavi

Aktif kömür (Amanita için tekrarlayan dozda)IV hidrasyonDextroz (Hipoglisemiye dikkat)Antiemetikler

TDP /VitK (Koagülopati gelişirse)Laktuloz (Ensefalopati gelişirse)

Amanita için spesifik tedaviler

Hemoperfüzyon/ hemodiyaliz: Etkinliği ???PlazmaferezYüksek doz penisilin (Kc’den amatoxin uptake’ini engeller)Penisilin G 300.000‐1.000.000 U/kg/günSilymarin (Silybilin) (Serbest radikal temizleyicisi)20‐50 mg/kg/d


Legalon


NAC‐ Yükleme 150 mg/kg IV (15dk’da bolus)‐ İlk idame dozu 50 mg/kg IV 4saatte‐ İkinci idame dozu 100 mg/kg 16 saatteSimetidin‐ 10 gram/gün

Pridoksin‐25 mg/kg‐ Üst dozu 25 gram/gün

Gyromitra için spesifik tedaviler

Erken muskarinik semptomlar

“Inocybe” ve “Clitocybe” türleri

Amanitamuscarinanadirenkolinerjiksendrom oluşturur

SLUDGEBradikardiFasikülasyonMiyozis


Semptomlar 30 dk içinde başlar4‐12 saat içinde kendiliğinden düzelir

Bol IV hidrasyon +antiemetiklerAktif kömürAğır olgular için atropin kullanılabilir0.5‐1 mg IV, tekrarlanabilirBronkospazm için albuterol kullanılabilir


Geç böbrek yetmezliği

“Cortinarius” ve “Amanita smithiana” türleriToksisite: Orellanine,ortinarinSıklıkla Avrupa’da bulunur

Geç böbrek yetmezliği

Önce bulantı kusma ve ishal3‐20 gün içinde böbrek yetmezliğiOlguların %30‐50’si diyaliz gerektirirOlguların %50’si düzelirSpesifik tedavisi yok

Halüsilojenik MantarlarMagic mushrooms

Psilocybe cubensis ve Gymnopilus spectabiliPsilosibin (LSD benzeri toksin)

Magic Mushroom ve Kek

Üç bölgede 1 mayıs'ta yasaklandıTüm Amsterdam‘ da 1ocak

Bilinçli tüketilebilirPsilosibin serotonin agonisti veya antagonisti gibi davranabilir.Alımdan hemen sonra (<30 dk)Halusinasyon,öfori,hiperkinezi,ataksi..Anksiyete, midriyasis, nöbet, taşikardi, hipertansiyon, tremor.


Aktif kömürSedasyon‐Diazepam/Fenobarbital

Nöbet kontrolü


Panterinasendromu

Amanita panterina, Amanita muscarina (Gelin mantarı)

İbotenikasid,musimolAntikolinerjik bulgular da eşlik eder: Midriazis, ağız kuruluğu, taşikardi, nöbet, kuru cilt

Panterina sendromu

Panterina sendromuAktif kömürSedasyon‐Diazepam/Fenobarbital

Nöbet kontrolüAtropin kullanılmaz

Disülfiram benzeri reaksiyon

“Koprin” içeren mantarlarMantar + alkol alımındansonraki 1 saat içindeMantar yendikten sonraki3 gün içinde ortaya çıkabilirFlusing, taşikardi, baş ağrısı, bulantı‐kusmaDestek tedavisi

Mantar incelemesi

Mantar örneği saklanacaksa kuru bir kabın içine konmalıdırNemden uzak tutunSoğutmayın

TeşekkürlerSoru ?Katkı ?

Documents

Olgu · Olgu 51 yaşında, erkek çiftçi. Göğüs ağrısı, terleme, bulantı ile başvuruyor. Akşam kırda topladığı mantarlardan yemiş, çorba