One-Way ANOVA: Social Science Research

การประชมวชาการบณฑตศกษาระดบชาต ครงท 1 โครงการศลปศาสตรมหาบณฑต สาขารฐศาสตร (ภาคพเศษ) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

รวมกบ สมาคมรฐศาสตรแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วนศกรท 14 สงหาคม พ.ศ.2555 ณ โรงแรมรชมอนด จงหวดนนทบร

การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว: การวจยทางสงคมศาสตร One-Way ANOVA: Social Science Research

ปรญญา สรอตตะกล*

Parinya Siriattakul

บทคดยอ

การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว เปนวธเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางตวแปรอสระ 1 ตวแปรกบตวแปรตาม 1 ตวแปร โดยทตวแปรอสระมลกษณะเปนตวแปรเชงกลม ตงแต 3 กลมขน และเปนวธการวเคราะหขอมลทนยมใชในการวจยทางสงคมศาสตร ซงมขอตกลงเบองตนของการวเคราะหขอมล ดงตอไปน 1) ขอมลทน ามาวเคราะห (ตวแปรตาม) ตองมระดบการวดตงแตมาตราอนตรภาค ขนไป 2) ตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมการแจกแจงปกต 3) ตวอยางแตละกลมตองเปนอสระจากกน และ 4) ตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมความแปรปรวนเทากน ดงนนในการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว จงจ าเปนทจะตองตรวจสอบวาขอมลเปนไปตามขอตกลงเบองตนหรอไม หากไมเปนไปตามขอตกลงเบองตน ผวเคราะหจ าเปนทจะตองเลอกใชวธทางสถตทเหมาะกบลกษณะของขอมล การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ค าส าคญ: การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว, การวจยทางสงคมศาสตร

Abstract

One-way analysis of variance is a method for comparing between one independent variable and one dependent variable which independent variable is three or more samples and one-way analysis of variance is a method of statistics which used in social science research which have a basic assumption about the dependent variable comprises of interval scale up, the populations are normally distributed, the population variances are all equal, in the case of independent group designs, independent random samples must have been taken from each population. Have One-way ANOVA allow a basic assumption? If not, researcher has to choose appropriate statistics with data.

* ผอ านวยการ ศนยใหค าปรกษาทางวชาการและวจย สมาคมรฐศาสตรแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร; Email: [email protected]

การประชมวชาการบณฑตศกษาระดบชาต ครงท 1 วนศกรท 14 ธนวาคม พ.ศ.2555 ณ โรงแรมรชมอนด จงหวดนนทบร

[522]

Key Word: One-Way ANOVA, Social Science Research

บทน า

ในการวจยทางสงคมศาสตรจะพบวานกวจยจ านวนมากทสนใจจะเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลมตงแต 3 กลมขนไปวามคาเฉลยแตกตางกนหรอไม จากการคนงานวจยในฐานขอมลโครงการเครอขายหองสมดในประเทศไทย (ThaiLIS-Thai Library Integrated System) ทจดท าโดยส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา พบวา มจ านวนงานวจย วทยานพนธ และสารนพนธจ านวนมากทก าหนดวตถประสงคในการศกษาวา “เพอเปรยบเทยบ” ซงวธการวเคราะหขอมลส าหรบการเปรยบเทยบคาเฉลยระหวางกลมตงแต 3 กลมขนไปนน คอ การวเคราะหความแปรปรวน ซงในกรณทมตวแปรอสระ 1 ตวแปรจะเรยกวา การวเคราะหความแปรปรนแบบทางเดยว (One-way ANOVA) หากมตวแปรอสระ 2 ตวแปรจะเรยกวา การวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two –ways ANOVA) และ ถามตวแปรอสระ 3 ตวแปร กจะเรยกวาการวเคราะหความแปรปรวนแบบสามทาง (three-ways ANOVA) ซงการวเคราะห และการแปลความหมายกจะยากขนตามล าดบ ซงในบทความนจะขอกลาวถงเฉพาะการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ซงในฐานขอมลดงกลาว จะพบวา สวนใหญในการวจยทางสงคมศาสตรนนนยมใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-Way ANOVA) มากกวาการวเคราะหความแปรปรวนประเภทอน และยงพบอกวามการน าขอมลมาวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวโดยไมค านงถงขอตกลงเบองตนในการวเคราะหขอมล (assumptions)

เมอผวจยตองการเปรยบเทยบวาคาเฉลยของตวแปรเชงกลม 2 กลมวามความแตกตางกนหรอไม สถตทใชส าหรบการเปรยบเทยบ คอ t-tests แตเมอตองการเปรยบเทยบคาเฉลยของตวแปรเชงกลมตงแต 3 กลม หรอมากกวา 3 กลมขนไป ผวจยไมสามารถใช t-tests ได ยกตวอยางเชน เมอตองการเปรยบเทยบวธการสอน 3 วธวามความแตกตางกนหรอไม มวธสอน A วธสอน B และวธสอน C เมอใชการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยดวย t-test ซงจะไดทงหมด 3 ค ไดแก 1) วธสอน A กบ วธสอน B 2) วธสอน A กบวธสอน C และ 3) วธสอน B กบวธสอน C หาก วธการแบบนเรยกวา multiple ts

และโดยทวไปผวจยจะก าหนดระดบนยส าคญทางสถตทระดบ .05 (=.05) ซงแปลวา โอกาสทจะเกดความคลาดเคลอน

ประเภทท 1 เทากบ .05 แตวธการ multiple ts จะใหคารวมของ (overall ) เทากบ 1 (1 )n เมอ n คอ จ านวน

ครงของการใช t-test ดงนนเมอก าหนด =.05 คารวมของ (overall ) จะเทากบ 31 (.95) .14 แสดงใหเหนวาวธการ multiple ts นนท าใหมโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 มากกวาเดม ซงแปลวาจะมโอกาสเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 เทากบ 1 ใน 7 นนยอมหมายความวาการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยตงแต 3 กลมขนไปดวยวธ multiple ts ไมควรทจะน ามาใชทดสอบ และเพอแกปญหาดงกลาว Ronald Fisher จงไดพฒนาการวเคราะหความแปรปรวนขน

หลกการส าคญของการวเคราะหความแปรปรวน คอ การแยกความแปรผนทงหมด (Total variation) ของขอมลทน ามาศกษาออกเปนสวน ๆ ตามสาเหตตาง ๆ ทท าใหขอมลมความแตกตางกน ไดแก ความแปรผนระหวางคาเฉลยของกลมประชากรทตองการทดสอบ และความแปรผนระหวางขอมลภายในกลมประชากรเดยวกน แลวพจารณาอตราสวนของความแปรผนระหวางคาเฉลยของกลมประชากรทตองการทดสอบกบความแปรผนระหวางขอมลภายในกลมประชากรเดยวกน ถาอตราสวนมคามาก แสดงวาความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมประชากรทตองการทดสอบมมากกวาความแตกตางระหวางขอมลภายในกลมประชากรเดยวกน ซงสามารถสรปไดวาคาเฉลยของประชากรทตองการทดสอบมอยางนอย 2 กลมทแตกตางกน แตถาอตราสวนดงกลาวมคานอย แสดงวาคาเฉลยของประชากรแตละกลมไมแตกตางกนแสดงดงภาพท 1


[523]

T B WSS SS SS

F Ratio ความแปรปรวนระหวางคาเฉลยของขอมลระหวางกลม ความแปรปรวนระหวางคาเฉลยของขอมลภายในกลม

หมายเหต ถาอตราสวนมคามาก แสดงวาคาเฉลยของประชากรทน ามาทดสอบแตกตางกน ภาพท 1 หลกการส าคญของการวเคราะหความแปรปรวน

ซงความแปรผนทงหมด (Total variation) สามารถค านวณไดจากความแปรผนระหวางกลม (Between Groups

variation) และความแปรผนภายในกลมเดยวกน (With Group Variation) โดยมขอตกลงเบองตนของการน าขอมลมาวเคราะหดงตอไปน 1. ขอมลทน ามาวเคราะห (ตวแปรตาม) ตองมระดบการวดตงแตมาตราอนตรภาค (Interval scale) ขนไป 2. ตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมการแจกแจงปกต 3. ตวอยางแตละกลมตองเปนอสระจากกน 4. ตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมความแปรปรวนเทากน

การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว

วธเปรยบเทยบคาเฉลยส าหรบกรณกลมตงแต 3 กลมขนไป เรยกวา การวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA หรอ ANOVA F test) แมวาเปาหมายในการวเคราะหจะเพอเปรยบเทยบคาเฉลย แตกลบเรยกกวาการวเคราะหความแปรปรวนเนองจากพนฐานของวธการค านวณพจารณาจากความแปรผนของคาเฉลยตวอยางทสมพนธกบความแปรผนภายในกลม

กรณขอมลมลกษณะบางประการไมเปนไปตามขอตกลงเบองตนของการวเคราะห ความแปรปรวนจะมผลตอความเปลยนแปลงของระดบนยส าคญ และความไวของตวทดสอบซงมผลตออ านาจการทดสอบดงน

1. ถาขอมลมการแจกแจงไมเปนโคงปกต ถาประชากรทศกษามการแจกแจงคะแนนมความเบ (Skewness) หรอมความโดง (Kurtosis) ไมมากนก หรอแตละกลมประชากรมการแจกแจงคลายคลงกน การแจกแจงแบบ F จะไมคอยไดรบความกระทบกระเทอน ดงนนเพอแกปญหาการแจกแจงประชากรทไมเปนปกต และเพอใหการทดสอบมความคงทน (test is robust) ซงหมายถงกรณทขอมลลกษณะไมเปนไปตามขอตกลงเบองตน แตคาระดบนยส าคญของการทดสอบยงคงใกลเคยงกบคาทก าหนดไว ควรก าหนดตวอยางใหใหญเพยงพอ หรอใชสถตไมใชพารามเตอร

2. ถาความแปรปรวนของประชากรไมเทากนทกกลม หรอไมมความเปนเอกพนธเมอทดสอบความเปนเอกพนธของความแปรปรวนของประชากรทมขอมลในตวอยางตางกนแลวพบวา ความแปรปรวนแตกตางกนจะแกไขโดยเพมขนาด

ความแปรผนทงหมด TSS

ความแปรผนระหวางกลม

BSS

ความแปรผนภายในกลม

WSS


[524]

ของตวอยางใหทกกลมมขนาดเทากน แตหากจ าเปนตองใชจ านวนตวอยางไมเทากน การฝาฝนขอตกลงเบองตนขอน จะมผลอยางมากตอการทดสอบนยส าคญ

ตวอยางการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว

งานวจยของ พรพมล วรยะกล (2555) ไดท าการศกษาแนวทางการพฒนาตลาดผลตภณฑผกปลอดภย : กรณผกไฮโดรโปนกส สาหราย และเหด

ในการเปรยบเทยบความคดเหนตอสวนประสมทางการตลาดจ าแนกตามอาชพ แสดงดงภาพท 2

ภาพท 2 การเปรยบเทยบความคดเหนตอสวนประสมทางการตลาดจ าแนกตามอาชพ

อนดบแรก ทดสอบตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมการแจกแจงปกตหรอไม ดวยการทดสอบ Kolmogorov-Smirnov ตารางท 1 การทดสอบตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมการแจกแจงปกตหรอไม

อาชพ-ความคดเหนตอสวนประสมทางการตลาด Kolmogorov-Smirnov Statistic df p

นกเรยน/นกศกษา .091 71 .200 ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ .128 37 .134

พนกงานบรษทเอกชน/ลกจางทวไป .070 111 .200 ประกอบธรกจสวนตว .092** 143 .005

อน ๆ โปรดระบ .091 33 .200 ** p < .01 จากตารางท 1 พบวา คาสถตทดสอบมคาอยระหวาง .070 - .128 และคา p > .05 เกอบทกกลม ดงนนพอจะสรปไดวาขอมลแตละกลมมการแจกแจงใกลเคยงการแจกแจงแบบปกต อนดบตอไป ตรวจสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหความแปรปรวนกอนวาความแปรปรวนแตละกลมเทากนหรอไม ดวย Levene Test ดงตารางท 2

ตวแปรอสระ (ตวแปรเชงกลม) นกเรยน/นกศกษา

ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน/ลกจางทวไป

ประกอบธรกจสวนตว อน ๆ โปรดระบ

ความคดเหนตอ สวนประสมทางการตลาด


[525]

ตารางท 2 การวเคราะหความเทากนของความแปรปรวน

Levene Statistic df1 df2 p .304 4 390 .875

จากตารางท 2 พบวา คา p > .05 แสดงวาความแปรปรวนของแตละกลมเทากน ดงนนจงท าการวเคราะหขอมลตอ

วา คาเฉลยแตละกลมแตกตางกนหรอไมดวยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ดงตารางท 3 ตารางท 3 การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-Way ANOVA)

แหลงความแปรปรวน SS df MS F p

ระหวางกลม 1.109 4 .277 1.044 .384 ภายในกลม 103.588 390 .266

รวม 104.697 394

จากตารางท 3 พบวา p > .05 แสดงวาคาเฉลยของแตละกลมไมแตกตางกน แสดงวากลมคนทมอาชพตางกนจะมความคดเหนตอสวนประสมทางการตลาดไมแตกตาง

การเปรยบเทยบพหคณ

การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลม (Multiple Comparison) อาจเรยกอกอยางหนงวา การเปรยบเทยบพหคณ หรอเรยกวา a posteriori test เปนภาษาลาตน แปลวา สงทมาภายหลง หรอ post hoc test เปนภาษาลาตน แปลวา หลงจากน ซงจะใชเมอพบวา F จากการวเคราะหความแปรปรวนมนยส าคญทางสถต ซงสามารถตอบสมมตฐานการวจยไดเพยงวา มประชากรบางกลมทมคาเฉลยแตกตางจากกลมอน แตไมสามารถใหค าตอบไดวา มประชากรกลมใดบางทมคาเฉลยตางกน ซงมหลายวธดวยกน โดยแบงออกเปน 2 กลมใหญๆ คอ การเปรยบเทยบพหคณทมเงอนไขเกยวกบความเทากนของคาความแปรปรวน

ผเขยนน าเสนอวธการเปรยบเทยบพหคณทมเงอนไขเกยวกบความเทากนของคาความแปรปรวนซงเปนวธทไดรบความนยม และสามารถใชโปรแกรมส าเรจรปในการวเคราะหได ซงประกอบไปดวย 5 วธ ดงตอไปน

1. Fisher’s least significant difference (LSD) 2. Duncan’s new multiple-range test 3. Student-Newman-Keuls’ procedure 4. Tukey’s honestly significant difference 5. Scheffe’s method


[526]

ตารางท 4 ประสทธภาพของวธเปรยบเทยบพหคณ

วธการเปรยบเทยบพหคณ

อ านาจการทดสอบ โอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1

ความแกรง (robustness)

โอกาสทจะพบความแตกตาง

1. Fisher’s least significant difference (LSD) 2. Duncan’s new multiple-range test 3. Student-Newman-Keuls’ procedure 4. Tukey’s honestly significant difference 5. Scheffe’s method

ต าทสด

สงทสด

สงทสด

ต าทสด

สงทสด

ต าทสด

จากตารางท 4 พบวา วธการเปรยบเทยบพหคณทมความแกรงสงทสด และมโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอน

ประเภทท 1 ต าทสด คอ Scheffe’s method แตส าหรบผเขยนแนะน าใหใช Tukey’s honestly significan difference กบ Scheffe’s method ควบคกน ซงทง 2 วธเปนสถตทมความแกรง และมโอกาสทจะเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 ต า การเปรยบเทยบพหคณทไมมเงอนไขเกยวกบความเทากนของคาความแปรปรวน

ผเขยนน าเสนอวธการเปรยบเทยบพหคณทไมมเงอนไขเกยวกบความเทากนของคาความแปรปรวนซงเปนวธทไดรบความนยม และสามารถใชโปรแกรมส าเรจรปในการวเคราะหได ซงประกอบไปดวย 4 วธ ดงตอไปน 1. Tamhane’s T2 2. Dunnett’s T3 3. Gamea-Howell 4. Dunnett’s C ส าหรบงานวจยชนตอไปจะเปนการน าเสนองานวจยทพบวาแตละกลมนนมคาเฉลยแตกตางกน ในตวอยางตอ ๆ ไป ผเขยนขอน าเสนอเฉพาะการทดสอบความกนของความแปรปรวน การทดสอบความแตกตางของคาเฉลย และการเปรยบเทยบพหคณ

งานวจยของ ธวชชย จงยงเจรญ (2555) ไดศกษาเรองความพงพอใจของผมาใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภม

ในการเปรยบเทยบความพงพอใจของผมาใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมจ าแนกตามชวงอาย แสดงดงภาพท 3


[527]

ภาพท 3 ความพงพอใจของผมาใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภม จ าแนกตามชวงอาย

ตารางท 5 การวเคราะหความเทากนของความแปรปรวน Levene Statistic df1 df2 p

1.106 5 394 .357

จากตารางท 5 พบวา p > .05 แสดงวาความแปรปรวนของแตละกลมเทากน ดงนนจงท าการวเคราะหขอมลตอวา คาเฉลยแตละกลมแตกตางกนหรอไมดวยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ดงตารางท 5 6 ความแตกตางของความพงพอใจของผมาใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมระหวางชวงอายท

แตกตางกน

SS df MS F p

2.85 5 0.57 2.90* .014 77.62 394 0.19

80.48 399

* p < .05 6 p . 5 สถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมทมชวงอายแตกตางกนจะมความพงพอใจแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 พหคณ (Multiple Comparison) Tukey 6

ตวแปรอสระ (ตวแปรเชงกลม) ต ากวา 20 ป 20 – 29 ป 30 – 39 ป 40 – 49 ป 50 – 59 ป 60 ปขนไป

ความพงพอใจ


[528]

ตารางท 7 การทดสอบความแตกตางของคาเฉลยรายคดวยวธทดสอบแบบ Tukey

ชวงอาย

X

ต ากวา 20 ป

20-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-59 ป 60 ปขนไป

3.84 3.58 3.48 3.43 3.61 3.47

ต ากวา 20 ป 3.84 - 0.26 (0.37)

0.36 (0.07)

0.41* (0.03)

0.23 (0.66)

0.37 (0.78)

20-29 ป 3.58 - - 0.10 (0.39)

0.15 (0.06)

-0.03 (0.99)

0.11 (0.99)

30-39 ป 3.48 - - - 0.05 (0.98)

-0.13 (0.65)

0.01 (1.00)

40-49 ป 3.43 - - - - -0.18 (0.40)

-0.04 (1.00)

50-59 ป 3.61 - - - - - 0.14 (0.99)

* p < .05 จากตารางท 7 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจ สถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมทมชวงอายแตกตางกน พบวา ผใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมทมชวงอายต ากวา 20 ปมความพงพอใจมากกวาผใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมทมชวงอาย 40-49 ปอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนการเปรยบเทยบคาเฉลยของคอน ๆ พบวา ความพงพอใจ สถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภมไมแตกตางกน การวเคราะหความแปรปรวนเมอความแปรปรวนแตละกลมไมเทากน ขอตกลงเบองตนของการวเคราะหความแปรปรวน คอ ความแปรปรวนของแตละกลมตองเทากน หากความแปรปรวนของแตละกลมไมเทากนไมสามารถใชสถตเอฟ (F-test) ได แตจะใช Welch test หรอ Brown-Forsythe ซงสามารถใชโปรแกรมส าเรจรปในการวเคราะหได ส าหรบงานวจยชนตอไปจะเปนการน าเสนองานวจยทพบวาแตละกลมนนมคาเฉลยแตกตางกน แตความแปรปรวนแตละกลมไมเทากน งานวจยของพลกฤษณ ไพรสานฑวณชกล (2554) ไดศกษาเรองภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบการ

ในการเปรยบเทยบภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบการจ าแนกตามลกษณะธรกจของสถานประกอบการ แสดงดงภาพท 4


[529]

ภาพท 4 ภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบการ จ าแนกตามลกษณะธรกจของสถานประกอบการ

ตารางท 8 การตรวจสอบความเทากนของความแปรปรวนระหวางกลมโดยใช Levene’s test

Levene Statistics df1 df2 p ภาพลกษณของมหาวทยาลย 4.041** 3 438 .007

** p < .01

จากตารางท 8 พบวา คา p < .01 แสดงวาความแปรปรวนของแตละกลมไมเทากน จงตองใชสถตทดสอบ Welch Test ในการทดสอบคาเฉลยแสดงดงตารางท 7 ตารางท 9 การทดสอบความแตกตางของคาเฉลยดวย Welch Test

Statistics df1 df2 p ภาพลกษณของมหาวทยาลย 8.889** 3 21.805 <.001

** p < .01 จากตารางท 9 แสดงวา ผบรหารสถานประกอบการทประกอบธรกจทแตกตางกน มการรบรภาพลกษณมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรแตกตางกน ดงนนผวจยจ งด าเนนการวเคราะหเปรยบเทยบพหคณ (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Dunnett T3 เพอพจารณาวาคาเฉลยของคใดบางทแตกตางกน ดงตารางท 8 ตารางท 10 การทดสอบความแตกตางของคาเฉลยรายคดวยวธทดสอบแบบ Dunnett T3

การรบรภาพลกษณ

X

ธรกจ ผผลต

ธรกจผใหบรการ ธรกจ ซอมาขายไป

ธรกจ ประเภทอน

4.01 3.77 3.68 3.53 ธรกจ ผผลต

4.01 - .238 (.123)

.323 (.257)

.476** (.096)

ธรกจผใหบรการ 3.77 - - .084 (.282)

.238 (.151)

ธรกจ ซอมาขายไป

3.68 - - - .153 (.271)

** p < .01

ตวแปรอสระ (ตวแปรเชงกลม) ธรกจผผลต

ธรกจผใหบรการ ธรกจซอมาขายไป

อน ๆ

ภาพลกษณ


[530]

จากตารางท 10 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของภาพลกษณของมหาวทยาลย ศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบ จ าแนกตามลกษณะธรกจ พบวา ผบรหารสถานประกอบการทประกอบธรกจผผลตมการรบรภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรมากกวาผบรหารสถานประกอบการทประกอบธรกจประเภทอนอยางมนยส าคญ ทระดบนยส าคญ .01 สวนการเปรยบเทยบคาเฉลยของคอน พบวา ภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบการไมแตกตางกน

Dunnett T3 เปนวธการเปรยบเทยบพหคณ (Multiple Comparison) ในกรณทความแปรปรวนแตละกลมไมเทากน ดงนนหากมการละเมดขอตกลงเบองตนแลวไปใชวธการเปรยบเทยบพหคณ (Multiple Comparison) ในกรณทความแปรปรวนแตละกลมเทากนจะสงผลใหผลการทดสอบผดพลาดได ดงตารางท 11

ตารางท 11 การทดสอบความแตกตางของคาเฉลยรายคดวยวธทดสอบแบบ Tukey

การรบรภาพลกษณ

X

ธรกจผผลต ธรกจผใหบรการ ธรกจซอมาขายไป ธรกจประเภทอน 4.01 3.77 3.68 3.53

ธรกจผผลต 4.01 - .233 (.121)

.323 (.182)

.476** (.142)

ธรกจผใหบรการ 3.77 - - .084 (.216)

.238 (.183)

ธรกจซอมาขายไป 3.68 - - - .153 (.228)

** p < .01

จากตารางท 11 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของภาพลกษณของมหาวทยาลย ศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบ จ าแนกตามลกษณะธรกจ พบวา ผบรหารสถานประกอบการทประกอบธรกจผผลตมการรบรภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรมากกวาผบรหารสถานประกอบการทประกอบธรกจประเภทอนอยางมนยส าคญ ทระดบนยส าคญ .01 สวนการเปรยบเทยบคาเฉลยของคอน พบวา ภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถานประกอบการไมแตกตางกน จากตารางท 10 และ 11 จะเหนไดวาผลลพธทไดระหวางวธ Dunnett T3 กบ Tukey จะใหผลลพธเหมอนกน แตคาสถตไมเทากน ผเขยนแสดงการเปรยบเทยบคาสถตของทง 2 วธดงตารางท 12 ตารางท 12 การเปรยบเทยบระหวางวธ Dunnett T3 กบ Tukey

วธ ความแตกตางของคาเฉลย ความคลาดเคลอนมาตรฐาน p Dunnett T3 .476 .096 .001

Tukey .476 .142 .005


[531]

จากตารางท 12 พบวา คาความคลาดเคลอนมาตรฐานของวธ Tukey มากกวาวธ Dunnett T3 (.142 > .096) และคา p ของวธ Tukey มากกวาวธ Dunnett T3 (.005 > .001) แสดงใหเหนวา การละเมดขอตกลงเบองตนในกรณทความแปรปรวนแตละกลมไมเทากนจะท าใหโอกาสการเกดความคลาดเคลอนประเภทท 1 (Type I Error) สงขน และมผลกระทบตอความมนยส าคญทางสถต

บทสรป

การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว : การวจยทางสงคมศาสตร ผเขยนหวงวาจะเปนประโยชนอยางยงส าหรบนกวจยทางสงคมศาสตรทตองการทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของตวแปรเชงกลมตงแต 3 กลมขนไป แตสงทจะขาดไมได คอ การค านงถงขอตกลงเบองตนของการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ซงไดแก 1) ขอมลทน ามาวเคราะห (ตวแปรตาม) ตองมระดบการวดตงแตมาตราอนตรภาค (Interval scale) ขนไป 2) ตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมการแจกแจงปกต 3) ตวอยางแตละกลมตองเปนอสระจากกน และ 4) ตวอยางแตละกลมมาจากประชากรทมความแปรปรวนเทากน การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวจะเรมดวยการทดสอบวาขอมลมการแจกแจงแบบปกตหรอไม ดวยการทดสอบ Kolmogorov-Smirnov หากพบวามการแจกแจงใกลโคงปกต จงด าเนนการตรวจสอบความแปรปรวนเทากนหรอไมดวย Levene Test เมอพบวาความแปรปรวนเทากน จงทดสอบความแตกตางของคาเฉลยดวยการวเคราะหความแปรปรวน ดวยสถตเอฟ (F-test) ซงการทดสอบดวยสถตเอฟ (F-test) เปนการทดสอบโดยรวม (Over all test) โดยจะทดสอบวามคาเฉลยแตกตางกนหรอไม ถาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (Significant) กจะบอกไดเพยงวามคาเฉลยอยางนอย 1 คทมคาแตกตางกนแตจะไมสามารถบอกไดวาเปนคใดบาง ซงจะตองท าการทดสอบหลงการวเคราะห (Post hoc test) โดยวธการเปรยบเทยบพหคณ (Multiple comparison) ทมเงอนไขเกยวกบความเทากนของคาความแปรปรวนซงมอยหลายวธ แตถาตงแตขนตอนการทดสอบความแปรปรวนดวย Levene Test พบวาความแปรปรวนแตละกลมไมเทากน ใหผวจยด าเนนการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยดวย Welch test หรอ Brown-Forsythe และเมอพบวาคาเฉลยแตกตางกน จะใชวธการเปรยบเทยบพหคณ ทไมมเงอนไขเกยวกบความเทากนของคาความแปรปรวน ผเขยนหวงเปนอยางยงวาผอานจะใหความส าคญกบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหขอมล และเลอกใชสถตใหเหมาะสมกบลกษณะของขอมล เพอผลสรปอางองประชากรจะไดมความถกตอง และแมนย ามากยงขน

เอกสารอางอง ธวชชย จงยงเจรญ. 2555. ความพงพอใจของผมาใชบรการสถานต ารวจภธรทาอากาศยานสวรรณภม . การคนควาอสระ ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐศาสตร, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พรพมล วรยะกล. 2555. แนวทางการพฒนาตลาดผลตภณฑผกปลอดภย: กรณผกไฮโดรโปนกส สาหราย และเหด. ฉะเชงเทรา: คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร. พลกฤษณ ไพรสานฑวณชกล. 2554. ภาพลกษณของมหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบรตามการรบรของผบรหารสถาน ประกอบการ. ชลบร: คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร. Aron, Arthur. 2006. Statistics for Psychology. 4th ed. New Jersey: Pearson/Prentice Hall.


[532]

Aron, Arthur., Elaine N. Aron & Elliot J. Coups. 2006. Statistics for Psychology. 4th ed. New Jersey: Pearson/Prentice Hall. Babbie, Earl., Fred S. Halley, William E. Wagner, III. & Jeanne Zaino. 2011. Adventures in Social Research: Data Analysis Using IBM SPSS Statistics. California: Pine Forge. Coolidge, Frederick L. 2006. Statistics: A Gentle Introduction. 2nd ed. California: Sage. Dowdy, Shirley., Stanley Wearden, & Daniel Chilko. 2004. Statistics for Research. 3rd ed. New York: A John Wiley & Sons. Gravetter, Frederick J. 2009. Statistics for the Behavioral Sciences. 8th ed. Australia: Wadsworth Cengage Learning. Gavin, Helen. 2008. Understanding Research Methods and Statistics in Psychology. Los Angeles: Sage. Howell, David. C. 2007. Statistical Methods for Psychology. 6th ed. Australia: Thomson/Wadsworth. Kumar, Ranjit. 2011. Research Methodology: A Step-by-Step Guide for Beginners. 3rd ed. London: Sage. McQueen, R. A. 2006. Introduction to Research Methods and Statistics in Psychology. New York: Pearson Prentice Hall. Wilcox, Rand R. 2009. Basic Statistics: Understanding Conventional Methods and Modern Insights. New York: Oxford University Press. Warner, Rebecca M. 2008. Applied Statistics: From Bivariate through Multivariate Techniques. Los Angeles: Sage.

http://chonlinet.lib.buu.ac.th/opac/servlet/Search?DLang=T&Type=B&LPP=10&NSH=T&Search1=Gravetter%20Frederick%20J%2e&SearchType=1

http://chonlinet.lib.buu.ac.th/opac/servlet/Search?DLang=T&Type=B&LPP=10&NSH=T&Search1=Gavin%20Helen%2e&SearchType=1

http://chonlinet.lib.buu.ac.th/opac/servlet/Search?DLang=T&Type=B&LPP=10&NSH=T&Search1=McQueen%20R%2e%20A%2e&SearchType=1

Documents

One-Way ANOVA: Social Science Research