siles

ia

NR 1 (37) / 2014 (styczeń) ukazuje się na terenie Śląska i Zagłębia ISSN 2082-1417 M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y

www.panoramasilesia.pl

czyli przeszłość połączona ze współczesnościąLINIE cZASu

HIpSTERSKISpOSÓb życIAZ ulic Nowego Jorku, Berlinai Londynu zawitała do Polski już kilkalat temu. Dotknęła główniewielkich miast ze stolicą krajuna czele. Dziś coraz częściej ujętaw cudzysłów, coraz rzadziejtraktująca się ze śmiertelną powagą,choć dalej bardzo medialna

MODERNIZMW SĄSIEDZTWIEFAMILOKÓWDziś Katowice przypominająwielki plac budowy. Remonty orazpowstające obiekty nie pozostająbez wpływu na wygląd miasta.Czy jednak ten wpływ jestpozytywny, a nowe budynkiwpisują się w swoje otoczenie?

Z drugiej strony

styczeń 2014 nr 1 (37)2

ww

w.m

atra

s.pl

ww

w.m

atra

s.pl

PANORAMA SILESIAAdres redakcji: ul. Szpitalna 3, 41-250 Czeladź, redakcja@panoramasilesia.pl

Redaktor naczelny: Marek Szeles / m.szeles@panoramasilesia.pl / Zespół: Monika Pacukiewicz, Adrian Karpeta, Tomasz Adamiec, Łukasz Respondek, Dawid Kwiecień /Fotoreporter: Łukasz Kaliszewski, Adrian Larisz / Skład: emildesign / Wydawca: Panorama Silesia Sp. z o.o. / ul. Szpitalna 3/ 41-250 Czeladź / Reklama i Promocja: Rafał Bura,reklama@panoramasilesia.pl, / tel. 696 617 550 / Kolportaż: Erwin Sławik / Druk: Polskapresse Sp. z o.o. Oddział Poligrafia / ul. Baczyńskiego 25a, 41-203 Sosnowiec

„Panoramę Silesia” znajdą Państwo w takich miejscach, jak:

Panorama

poleca

Al tus, Ka to wi ce, ul. Uni wer sy tec ka 13Ener go mon taż -Po łu dnie, Ka to wi ce, ul. Mic kie wi cza 15Biu ro Cen trum Ka to wi ce, ul. Mic kie wi cza 29 Rek to rat Uni wer sy te tu Ślą skie go, Ka to wi ce, ul. Ban ko wa 12Rek to rat Uni wer sy te tu Eko no micz ne go, Ka to wi ce, ul. 1 Ma ja 5Co gi ta tur, Ka to wi ce, ul. Gli wic ka 9aJazz Club Hip no za, Ka to wi ce, pl. Sej mu Ślą skie go 2MG Cen trum, Ka to wi ce, ul. Ko le jo wa 54Ho tel Ar se nal Pa la ce, Ka to wi ce/Cho rzów, ul. Pa de rew skie go 35Cen trum In for ma cji Tu ry stycz nej, Ka to wi ce ul. Ry nek 13Lor ne ta z Me du zą, Ka to wi ce, ul. Ma riac ka 5Flow Club, Ka to wi ce, ul. 3 Ma ja 23Ka to Bar, Ka to wi ce, ul. Ma riac ka 13Tom med, Ka to wi ce, ul. Fre dry 22Oko Mia sta, Ka to wi ce, Ron do im. Gen. Je rze go Zięt ka 1Ślą ski Urząd Wo je wódz ki, pl. Sej mu Ślą skie go 1Biu ro ESK 2016, Ka to wi ce, pl. Sej mu Ślą skie go 2Qu ali ty Ho tel Ka to wi ce, ul. Szy bow co wa 1AWSZMOiJO Gal lus, Ka to wi ce, ul. Gal lu sa 12Ba wa ria Mo tors, Ka to wi ce, al. Roź dzień skie go 204Te atr Ślą ski, Ka to wi ce, Ry nek 10 Bi blio te ka Ślą ska, Ka to wi ce, pl. Ra dy Eu ro py 1 Le xus, Ka to wi ce, al. Roź dzień skie go 208A Au to ko pex, Ka to wi ce, al. Roź dzień skie go 208 B.Fit, Ka to wi ce, ul. Dą brów ki 10Cy fer blat, Ka to wi ce, ul. Dam ro ta 6Cen trum Sztu ki Fil mo wej, Ka to wi ce, ul. So kol ska 66Ga le ria Szyb Wil son, Ka to wi ce, ul. Oswo bo dze nia 1Re nault Pie trzak, Ka to wi ce, ul. Bo cheń skie go 125Pro -Mo to, Ka to wi ce, ul. Rze pa ko wa 6Re gio nal na Izba Go spo dar cza, Ka to wi ce, ul. Opol ska 15Fun dusz Gór no ślą ski, Ka to wi ce, ul. So kol ska 8Fil har mo nia Ślą ska (Ha la Gal lus), Ka to wi ce, ul. Pszczyń ska 6Tau ron PE, Ka to wi ce, ul. Lwow ska 23 Księ gar nia Ma tras, Ka to wi ce, Sta wo wa 10Księ gar nia Ma tras, Ka to wi ce, pl. Wil hel ma Szew czy ka 1 (dwo rzec PKP)

Księ gar nia Ma tras, Ka to wi ce, Cho rzow ska 107(Si le sia Ci ty Cen ter)Ge szeft, Ka to wi ce, Mor cin ka 23-25Zło ty Osioł, Ka to wi ce, Ma riac ka 1Long man, Ka to wi ce, Gli wic ka 10Den tim Cli nic, Ka to wi ce, ul. Opol ska 7Dę bo we Ta ra sy, Den tim Cli nic, Ka to wi ce, ul. Ba il do na 12Cen trum Kul tu ry Ka to wi ce, Ka to wi ce, pl. Sej mu Ślą skie go 2WSZOP, Ka to wi ce, ul. Ban ko wa 8Do bra Kar ma, Ka to wi ce, ul. Św. Jac ka 1Urząd Miej ski, By tom, ul. Par ko wa 2Au to -Boss, Cho rzów, Dro go wa Tra sa Śred ni co wa 51 Mar ra kech, Cze ladź, ul. Woj ko wic ka 13Ope ra Ślą ska, By tom, ul. Mo niusz ki 21/23 Peu ge ot Lu bos, By tom,ul. Strzel ców By tom skich 82C Re nault Ba mar ko, By tom, ul. Strzel ców By tom skich 51 Cen trum Dzia łal no ści Pod wod nej „Nu rek -By tom”, By tom, ul. Cho rzow ska 28AJazz Club Fan tom, By tom, ul. Że rom skie go 27Mu sic Re pu blic Mu seum, By tom, pl. Ja na III So bie skie go 2Ago ra By tom, pl. Ko ściusz kiHa la na Skar pie, By tom, ul. Fry cza Mo drzew skie go 5aTe atr Dzie ci Za głę bia, Bę dzin, ul. Te atral na 4 Urząd Miej ski, Bę dzin, ul. 11 Li sto pa da 20Za mek, Bę dzin, ul. Zam ko wa 1Cen trum Han dlo we Po go ria, Dą bro wa Gór ni cza, ul. Ja na III So bie skie go 6Ne mo, Dą bro wa Gór ni cza, Ale ja Róż 1Ga le ria Se ce sja, Gli wi ce, ul. Gro do wa 5ASi łow nia Du blet, Gli wi ce, ul. War szaw ska 35Squ ash Ball Club, Gli wi ce, ul. Ro bot ni cza 2Biu ro wiec GZUT, Gli wi ce, ul. Ko ściusz ki 1CAu to stra da A4, Punkt Ob słu gi Klien ta, My sło wi ce, ul. Pia sko wa 20Ślą ski Klub Gol fo wy, Sie mia no wi ce Ślą skie, ul. So wiaHo tel Va can za, Sie mia no wi ce Ślą skie, ul. Olim pij ska 4Re nault Pie trzak, Świę to chło wi ce, ul. By tom ska 39Urząd Mia sta, Pie ka ry Ślą skie, ul. By tom ska 84

MBP w Ru dzie Ślą skiej, ul. Dą brow skie go 18Cen trum In for ma cji Miej skiej, So sno wiec, pl. Stu le ciaAgen cja Roz wo ju Lo kal ne go, So sno wiec, ul. Te atral na 9Sa lon Be ren do wicz & Ku blin, So sno wiec, ul. War neń czy ka 2 Urząd Mia sta So sno wiec,al. Zwy cię stwa 20EXPO SILESIA, So sno wiec, ul. Bra ci Mie ro szew skich 124Śro du la, So sno wiec, ul. Zu zan ny 24Urząd Mia sta Ra dzion kówul. Mę czen ni ków Oświę ci mia 42Cen trum Kul tu ry Ka ro lin kaRa dzion ków, pl. Ja na Paw ła II 2Mu zeum Chle ba, Ra dzion ków, ul. Z. Nał kow skiej 5Za mek Tar no wi ce Sta re, Tar now skie Gó ry, ul. Py sko wic ka 39Mu zeum Miej skie, Ty chy, ul. Ka to wic ka 9Ty skie Bro wa rium, Ty chy, ul. Mi ko łow ska 5Me ra, Ty chy, ul. Prze my sło wa 70Ko pal nia Gu ido, Za brze, 3 Ma ja 93Mu zeum Gór nic twa Wę glo we go, Za brze, ul. 3 Ma ja 19Pa no ra ma tra fia tak że do naj lep szych szkółśred nich w re gio nie:LO Fi lo ma ta, Gli wi ce, ul. Boj kow ska 20A II LO, Gli wi ce, ul. Wró blew skie go 9 Tech ni kum nr 1, Gli wi ce, ul. Cho rzow ska 5III LO, Ka to wi ce, ul. Ada ma Mic kie wi cza 11 I Spo łecz ne LO, Ka to wi ce,ul. Mi ko łow ska 26 I LO, Ka to wi ce, ul. Sien kie wi cza 74Cen trum na Ma riac kiej, Ka to wi ce,ul. Ma riac ka 10 Ze spół Szkół Pla stycz nych, Ka to wi ce, ul. Ułań ska 7A Ślą skie Tech nicz ne Za kła dy Na uko we,Ka to wi ce, ul. So kol ska 26 Tech ni kum nr 1, Ka to wi ce, ul. Tech ni ków 7Tech ni kum nr 2, Ka to wi ce, ul. Ra ci bor ska 3Ka to lic kie LO, Za brze, ul. Tar no pol ska 3III LO, Za brze, ul. Sien kie wi cza 33IV LO, So sno wiec, pl. Zil lin ge ra 1 I LO, Cho rzów, ul. Dą brow skie go 36 I LO, By tom, ul. Strzel ców By tom skich 9IV LO, By tom, pl. Si kor skie go 1Tech ni kum nr 2, By tom, ul. Po wstań ców Ślą skich 10Tech ni kum nr 8, Ra dzion ków, ul. Kno sa ły 113

Ko lej nej Pa no ra my szu kaj cie w lutym

„Wilk z Wallstreet”Satyryczna rekonstrukcja jednejz najbardziej zwariowanych karierw historii światowego biznesu. JordanBelfort prowadzący interesy na krawędziprawa, bądź je łamiąc, zwrócił na siebieuwagę amerykańskiego wymiarusprawiedliwości, lecz nawet wtedy niezrezygnował z hulaszczego trybu życia.W ten sposób rozpoczęła sięemocjonująca gra w kotka i myszkę z FBIoraz instytucjami nadzorującyminowojorską Wall Street.Jego historia została przeniesionana ekran kinowy przez Martina Scorsese,a w rolę Belforta wcielił się LeonardoDiCaprio.

„Pod mocnymaniołem”Najgłośniejsza powieść Jerzego Pilcha,uhonorowana Nagrodą Literacką NIKE '2001.Studium nałogu i walki z uzależnieniem oraz opisuczuć alkoholika dogłębnie przybliżającyczytelnikowi rzeczywistość pijackiego świata.Szpitalny oddział samobójców-deliryków kojarzy siętylko z więzieniem. Każdy z przebywających tam, maswoje podłe życie poza psychiatrykiem i marzyo wyjściu z niego. Główny bohater-narrator, jestpisarzem i realizuje się poprzez spisywanieniebanalnych „historii życia” swoich towarzyszy.A że epizody życia codziennego przeplatają sięz pijackimi halucynacjami, czytelnik raz po raz tracikontrolę nad fabułą powieści niczym po jednymgłębszym. Lektura, która wciąga niczym nałóggłównego bohatera!

Do zobaczenia lub przeczytania

1. Media. Resortowe dzieci; Dorota Kania, JerzyTargalski, Maciej Marosz; Fronda

2. Hobbit; J. R. R. Tolkien; Amber3. Silmarillion; J. R. R. Tolkien; Amber4. Inferno; Dan Brown; Sonia Draga5. Zamień chemię na jedzenie; Julita Bator; Znak6. Wołanie kukułki; Robert Galbraith; Wydawnictwo

Dolnośląskie7. Drugi dziennik 21 czerwca 2012 – 20 czerwca 2013;

Jerzy Pilch; Wydawnictwo Literackie8. Wałęsa. Człowiek z teczki; Sławomir Cenckiewicz;

Zysk i S-ka9. Wiedźmin. Sezon burz; Andrzej Sapkowski;

SuperNowa10. Doktor Sen; Stephen King; Prószyński Media

11. Pięćdziesiąt twarzy Greya; E. L. James; Sonia Draga12. Pod mocnym aniołem; Jerzy Pilch; Świat Książki13. Dowód; Eben Alexander; Znak14. Boks na ptaku, czyli każdy szczyt ma swój

Czubaszek I Karolak; Maria Czubaszek, WojciechKarolak, Artur Andrus; Prószyński Media

15. Biegnij, chłopcze, biegnij; Uri Orlev; GrupaWydawnicza Foksal

16. Alibi na szczęście; Anna Ficner-Ogonowska; Znak17. Rzeczowo o modzie męskiej; Michał Kędziora; Sine

Qua Non18. Anioły jedzą trzy razy dziennie; Grażyna Jagielska;

Znak19. Krok do szczęścia; Anna Ficner-Ogonowska; Znak20. Policja; Jo Nesbo; Wydawnictwo Dolnośląskie

Książki są dostępne w sieci Księgarni Matras, Katowice: ul. Stawowa, Dworzec PKP, ul. Chorzowska

Od 17 stycz nia na ekra nach kinmoż na oglą dać naj now szy filmWojt ka Sma rzow skie go „PodMoc nym Anio łem”. Re ży ser ze -kra ni zo wał po wieść Je rze go Pil -cha o tym sa mym ty tu le Głów -nym bo ha te rem jest uza leż nio nyod al ko ho lu pi sarz Je rzy, w któ -re go ro lę wcie lił się Ro bertWięc kie wicz. Ak tor w swo imdo rob ku ma czte ry Or ły, pięćZło tych Ka czek, dwa Zło te Lwyoraz na gro dę spe cjal ną War -szaw skie go Mię dzy na ro do we goFe sti wa lu Fil mo we go.

Woj tek Sma rzow ski współ pra -cu je głów nie z gro nem swo ichulu bio nych ak to rów. „Pod Moc -nym Anio łem” nie jest wy jąt -kiem, więc zo ba czy my tu do brze

zna ne nam twa rze – Ma ria -na Dzię dzie la, Ar ka diu sza Ja ku -bi ka i Bar tło mie ja To py, choć je -go ro la w tym fil mie jest sym bo -licz na. W ob sa dzie zna leź li sięrów nież mię dzy in ny mi: Ju lia Ki -jow ska, Ja cek Bra ciak, Iwo -na Wszoł ków na, Kin ga Pre is,Lech Dy blik, An drzej Gra bow -ski, Iwo na Biel ska, Ro bert Wa -bich, Mar cin Do ro ciń ski, ErykLu bos, Iza Ku na, Krzysz tofKiersz now ski oraz Hen ryk Go łę -biew ski.

„Pod Moc nym Anio łem” krę -co no w Kra ko wie, Brze sku i No -wym Są czu, a na ty tu ło wy barza adap to wa no kra kow ską Ca feSza fę przy zbie gu ulic Fe li cja neki Ma łej.

Matras poleca

Na absolutnym TOP-ie w ostatnim czasie są dwie książki i – co rzadko się zdarza w tym samym momencie – dwie adaptacje filmowe tych właśnie książek. Jednąwyreżyserował Martin Scorsese, a drugą Wojtek Smarzowski. W obu filmach zagrała plejada znakomitych gwiazd. Wszystko to powoduje, że polecamy naszymczytelnikom zarówno filmy, jak i lekturę obu powieści, gwarantując zupełnie odmienne wrażenia i doznania estetyczne

Nie trze ba być mi ło śni kiem ki na,by wie dzieć, kim jest Mar tin Scor -se se. Twór ca „Tak sów ka rza”,„Chłop ców z fe raj ny”, „Ka sy na”i „Avia to ra” za li cza ny jest do czo -łów ki naj lep szych re ży se rów, a je gonaj now sze dzie ło – „Wilk z Wall

Stre et” wzbu dza emo cje na ca łymświe cie. Śmia łe sce ny przed sta wia -ją ce seks i za ży wa nie nar ko ty kówspo wo do wa ły, że nie któ re kra jezde cy do wa ły się na ocen zu ro wa niefil mu, a w Ma le zji i Ne pa lu cał ko -wi cie za ka za no je go emi sji.

„Wilk z Wall Stre et” opo wia dahi sto rię Jor da na Bel for ta – chci we -go ma kle ra, któ ry za czy nałod han dlu mię sem i owo ca mi mo -rza, a ma jąc 26 lat w cią gu ro ku za -ro bił 49 mi lio nów do la rów, co da łowy nik pra wie jed ne go mi lio na ty -go dnio wo. W je go po stać wcie liłsię Le onar do Di Ca prio. Za tę ro lęak tor otrzy mał Zło ty Glob – dru gąpo Osca rach na gro dę fil mo wą. Tojuż dru ga ta ka sta tu et ka w je go do -rob ku. Pierw szy raz Le onar do Di -Ca prio zo stał na gro dzo ny Zło tymGlo bem za ro lę w fil mie „Avia -tor”. W „Wil ku z Wall Stre et” wy -stę pu ją również: Jo nah Hill, Mat -thew McCo nau ghey oraz Mar gotRob bie. Film jest no mi no wa nydo Osca ra w pię ciu ka te go riach.

Pod Moc nym Anio łem – Woj tek Sma rzow ski Wilk z Wall Street – Martin Scorsese

robert więckiewicz w roliuzależnionego pisarza

leonardo di Caprio w roli Jordana Belforta

Fot. Rabbit Action

Fot. Jacek Drygała

www.panoramasilesia.pl

styczeń 2014 nr 1 (37) 3

„Wszyst ko pły nie” stwier dził He ra -klit z Efe zu, opie ra jąc swo ją fi lo zo -fię na kon cep cji zmia ny i wszedłdo rze ki dwa ra zy, aby swo ją te zęudo wod nić. My jed nak po sta no wi li -śmy zła mać tę za sa dę, wcho dzącdo rze ki wspo mnień i te raź niej szo -ści. Na mo ment za trzy mu je my i co -fa my czas, by spoj rzeć na sie bie i na -sze oto cze nie ocza mi prze szło ści.Prze łom ro ku skło nił nas do od świe -że nia pa mię ci, do wspo min ków do -ty czą cych mo dy, ar chi tek tu ry, kul tu -ry sprzed kil ku dzie się ciu lat i po -rów na nia z dzi siej szy mi tren da mi.Po ka zu je my Śląsk i Za głę bie w per -spek ty wie prze szło ści i te raź niej szo -ści. Jed no cze śnie wy prze dza my nie -co przy szłość, wy róż nia jąc atrak cjekul tu ral ne czy spor to we cze ka ją cenas w tym ro ku.

Po ka zu je my lu dzi, miej sca, zwy -cza je i tren dy w róż nych cza so wychper spek ty wach. Wskrze sza jąc prze -szłość na ła mach ga ze ty i od no szącją do współ cze sno ści, mie li śmy wra -że nie, że od kry wa my nie wi dzial neni ci łą czą ce nas z cza sem na szychro dzi ców, dziad ków czy pra dziad -ków. Mie li śmy też moż li wość spoj -rzeć na sa mych sie bie z per spek ty wy

przod ków i w wie lu wy pad kach mu -sie li śmy przy znać, że owo no we, tana sza współ cze sność to zmo dy fi ko -wa na, ulep szo na for ma prze szło ści.Nie róż ni my się zbyt nio od bo ha te -rów mi nio nych ślą sko-dą brow skichpo ko leń, któ rzy rów nież pra gnę liżyć god nie, szczę śli wie, mod niei wy god nie. I wy ko rzy sty wa li do te -go wów czas naj now sze osią gnię ciatech ni ki, bu dow nic twa oraz wszel -kich in nych sfer ży cia. Jed no cze śnietwo rzy li wy jąt ko wą spe cy fi kę spo -łecz no-go spo dar czą i tra dy cję te gore gio nu.

Dziś pod tym wzglę dem nic sięnie zmie ni ło. Na dal dą ży mydo szczę ścia. Osią ga my to jed nak in -ny mi na rzę dzia mi, któ re są efek tempo stę pu i roz wo ju. Tak funk cjo nu jeca ły świat nie mal od po cząt ku swe goist nie nia. My jed nak ma my to cośwy jąt ko we go, coś je dy nie ślą skie go.Czy jest to za mi ło wa nie do rze czy„gryf nych”, czy spe cy ficz ny ję zyklub kra jo braz... to jest mniej waż ne.Istot ne oka za ło się, że je ste śmy wy -jąt ko wi, a to miej sce nad Bry ni cą jestna sze tak, jak było sto lat te mu.I pod tym wzglę dem na praw dę nicsię nie zmie ni ło.

reklama

Zdję

cie

z ar

chiw

um: L

idii

Hol

ub

Babcia Gertruda mendecka jako druhna na ślubie brata, Katowice 1937 rok1979 rok

pANTA RHEI... PO ŚLĄSKU

Zdję

cie

z ar

chiw

um: M

aria

nny

i Ada

ma

Kalin

owsk

ich

styczeń 2014 nr 1 (37)4

Panorama zdrowia

Miej okoCzło wiek mru ga za zwy czaj15 ra zy na mi nu tę. Pra cu jącprzy kom pu te rze lub w kli ma -ty zo wa nym po miesz cze niuilość mru gnięć ob ni ża siędo za le d wie 7. Wte dy też po ja -wia się uczu cie zmę cze nia, pie -cze nia lub lek kie go za czer wie -nie nia oczu. Wy mie nio ne ob ja -wy mo gą świad czyć o ze spo lesu che go oka – jed nej z naj czę -ściej spo ty ka nych do le gli wo ścioku li stycz nych (z ang. Com pu -ter Vi sion Syn dro me (CVS)).Wszyst kie mu win na jest nie pra -wi dło wa ilość pro du ko wa nychłez, któ re nie do sta tecz nie zwil -ża ją gał kę oczną, przez co oczyna ra żo ne są na roz wój za ka żeńi wni ka nie róż ne go ro dza ju mi -kro or ga ni zmów.

Sto su jąc się do za sa dy, że le -piej za po bie gać niż le czyć, war -to pa mię tać, iż kie dy tyl ko ist -nie je ta ka moż li wość, pra cęz kom pu te rem na le ży ogra ni -czyć do mi ni mum. W in nymprzy pad ku po każ dej go dzi niepra cy z kom pu te rem za le ca sięzro bić pięciomi nu to wą prze -rwę, spoj rzeć przez okno,na od da lo ne od nas obiek ty. Ze -spół su che go oka le czy się je -dy nie ob ja wo wo, sto su jącw tym ce lu pre pa ra ty zwa ne„sztucz ny mi łza mi”, któ re przy -po mi na ją praw dzi we łzy i przy -no szą na tych mia sto wą ulgę pa -cjen to wi.

Waż ne w pro fi lak ty ce CVSjest od po wied nie przy go to wa -nie miej sca pra cy. Pod czas pra -cy z kom pu te rem na le ży umie -ścić śro dek mo ni to ra o oko -ło 10 cm ni żej niż na sze oczy,naj le piej w od le gło ści sta no -wią cej 2-3-krot ność prze kąt nejje go ekra nu. Aby za po biecCVS mo ni tor po wi nien być do -brej ja ko ści i usta wio ny na jaknaj wyż szym od świe ża niu,a miej sce pra cy po win no za -pew niać kom fort pod czas sie -dze nia – waż ne jest od po wied -nie pod par cie gło wy, aby nienad wy rę żać krę go słu pa szyj ne -go. Na le ży rów nież pa mię taćo pra wi dło wym oświe tle niu po -miesz cze nia w któ rym pra cu je -

my – uni kać pra cy z kom pu te -rem w ciem nym po miesz cze -niu, a je śli nie jest moż li we roz -świe tle nie oto cze nia, war tozmniej szyć ja sność mo ni to ra.

Do zdia gno zo wa nia ze spo łusu che go oka le ka rze wy ko rzy -stu ją test Schir me ra, czy li ba da -nie wy dzie la nia łez. Test po le gana umiesz cze niu w za łam ku dol -nym spo jów ki ka li bro wa nychpa sków bi bu ły, któ re w cią gu

dzie się ciu mi nut po win ny zwil -żyć przy naj mniej 10 mm pa skaod kra wę dzi po wie ki. Je że li tenwy nik nie zo sta nie osią gnię ty,le karz mo że stwier dzić ze spółsu che go oka.

Nie le cze nie ze spo łu su che -go oka mo że do pro wa dzić nietyl ko do po gor sze nia się ob ja -wów, ale tak że do po waż niej -szych cho rób oczu, a na wet cał -ko wi tej utra ty wzro ku.

Stres, długa praca przy komputerze, ciągłekorzystanie z tabletów i smartfonówprowadzą do bólu i zaczerwienienia oczu.Choć przez wiele osób te objawy sąbagatelizowane, nie warto ichlekceważyć – mogą być bowiem objawamischorzenia zwanego zespołem suchego oka

na komputer

lek. med. piotr Jaworski, Centrum mikrochirurgii oka opTomeD w Katowicach

LEK. MED. PIOTR JA WOR SKI, oku li sta Cen trum Mi kro chi rur gii Oka OPTO MED w Ka to wi cachspe cja li zu je się w oku li sty ce dzie cię cej, neu ro oku li sty ce, kon tak to lo gii, or to ko rek cji i chi rur gii oka (zaj mu jesię m.in. chi rur gią ja skry, ze za, za ćmy, dróg łzo wych, stoż ka ro gów ki, prze pro wa dza ope ra cje ze za w wy -rów ny wa niu skom pli ko wa nych wad re frak cji u dzie ci i do ro słych). Ukoń czył Ślą ską Aka de mię Me dycz nąw Ka to wi cach i od był wie le za gra nicz nych sta ży (m.in. w In sty tu cie Oku li sty ki Fio do ro wa w Mo skwie). Ukoń -czył też sze reg spe cja li stycz nych szko leń m.in. z za kre su mi kro en do sko pii Co mo, chi rur gii oczo do łu Ros -tock, im plan ta cji IN TAX -ów i apli ka cji so cze wek kon tak to wych. Nie tyl ko sku tecz nie le czy pro ble my ze wzro -kiem swo ich pa cjen tów, ale też wpro wa dza do me dy cy ny no we roz wią za nia. W 1996 skon stru ował i opa ten -to wał apa ra tu rę po mia ro wą wy zna cza ją cą kąt skrę ce nia osi so czew ki kon tak to wej. Wraz z ze spo łem le ka -rzy z OPTO ME DU ja ko pierw si wpro wa dzi li do Pol ski tech no lo gię tzw. in dy wi du al ne go do pa so wa nia mięk -kich i twar dych so cze wek kon tak to wych, a tak że tech ni kę wy ko rzy stu ją cą la ser po łą czo ny z mi kro en do sko -pem do re kon struk cji dróg łzo wych.

styczeń 2014 nr 1 (37)

Panorama Gospodarcza

5

Przywracanie do

rewitalizować czy nie? przed tym pytaniemstają często samorządowcy z województwaśląskiego. Po je dyn cze bu dyn ki, te re ny po prze my sło weczy wręcz ca łe dziel ni ce, przed mie ścia o wa -lo rze hi sto rycz nym – w każ de z nich moż -na tchnąć no we ży cie. Po le do po pi su jestsze ro kie. Zwłasz cza na Ślą sku. To przy wra -ca nie do ży cia mo że być wie lo aspek to we:od przy wra ca nia pier wot nej for my iprze zna -cze nia, jak w Za brzań skiej ko pal ni Gu ido,po nada wa nie zu peł nie no we go zna cze nia,na przykład By tom i oko li ca, gdzie po -nad 100 lat dzia ła ła ko pal nia „Szom bier ki”.Po wsta ło tam po le gol fo we i miej sce pod za -bu do wę de we lo per ską. In ny z moż li wychsce na riu szy wy ko rzy sta nia sub stan cji ele -men tu ar chi tek to nicz ne go to choćby ka to -

wic ki Szyb Wil son przy ko pal ni „Wie czo -rek”. Czy wresz cie to, co dzie je się w oko li -cach ka to wic kie go „Spodka” – czy li po wsta -ją ca tam no wa sie dzi ba Mu zeum Ślą skie go.Mia sta me tro po lii ka to wic kiej po win ny byćprzy go to wa ne, że za 25 lat nie bę dzie jużu nich wy do by cia wę gla lub bę dzie moc noogra ni czo na– ta ką opi nię spe cja li stów zNie -miec usły sza łem nie daw no pod czas kon fe -ren cji zor ga ni zo wa nej w Ka to wi cach przezGór no ślą ski Zwią zek Me tro po li tal ny. Po -rów ny wa li oni na sze ele men ty po prze my sło -we go kra jo bra zu do te go, co dzia ło sięprzed la ty w Za głę biu Ruh ry. Ale to, co mó -wi się o zmierz chu gór nic twa wę gla ka mien -ne go, nie mu si wca le ozna czać, że ko pal nia -ny szyb po wi nien znik nąć zkra jo bra zu. Cho -dzi o po ka za nie za kil ka dzie siąt lat hi sto rycz -

ne go dzie dzic twa, że gór nic two by ło bar dzoważ nym ele men tem ży cia spo łe czeń stwaw tym re gio nie.

wasze Centrum od wielu lat wykonuje badaniaz zakresu zagospodarowania i rewitalizacjiterenów zdegradowanych. Jak zmienia sięświadomość inwestorów czy samorządóww tym zakresie?Ba da nia sub stan cji za war tych w gle bie,grun tach i wo dach to obec nie bar dzo waż nyele ment dla in we sto ra czy lo kal nych sa mo -rzą dów. Sprze da jąc zie mię lub chcąc na niejin we sto wać, przy szli lub obec ni wła ści cie lemu szą wie dzieć, czy nie ma tam np. ukry tejbom by eko lo gicz nej. W ta kim przy pad kutrze ba przede wszyst kim osza co wać kosz tyre kul ty wa cji. W wie lu miej scach, naprzykład w po wsta ją cych stre fach eko no -micz nych, wy ko ny wa li śmy i wy ko nu je myta kie ba da nia dla in we sto rów za gra nicz nych.Chcą wie dzieć, czy bu du ją we wła ści wymmiej scu, bez za gro żeń. I ile bę dzie kosz to wa -ło ich ewen tu al ne usu nię cie. Dla nich to nor -ma, zresz tą i w Pol sce świa do mość w tymza kre sie jest co raz więk sza, a obo wią zu ją ceprze pi sy oraz po wsta ją ce re gu la cje praw new tym za kre sie, co raz do kład niej okre śla jąco, ja ki mi me to da mi i jak do kład nie na le żyba dać w od nie sie niu do kon kret nych ro dza -jów de gra da cji. Przez la ta pa no wa ła w tymwzglę dzie do wol ność w in ter pre ta cji nie któ -rych za pi sów pra wa, co mo gło pro wa dzićprzykładowo do nie po trzeb nych wy dat ków.

Czyli jak zwykle główną przeszkodą sąpieniądze?Po dam ta ki przy kład z na sze go do świad cze -nia: CBiDGP przy go to wa ło pro jekt za go spo -da ro wa nia re jo nu sta wu Ku dro wiec w Cheł -mie Ślą skim. Pierw sze za pi ski o tym miej scu

są da to wa ne na XVI wiek i mó wią o wy ko -rzy sty wa niu akwe nu do ho dow li ryb. Przy -pusz czal nie po za ho dow lą sta wy mo gły słu -żyć do prze trzy my wa nia ryb przy wo żo nychz róż nych re jo nów Księ stwa Pszczyń skie gona ryb ny targ w Za brze gu, któ ry w tym okre -sie był jed nym z naj waż niej szych wi śla nychtar go wisk ryb nych, gdzie za opa try wa li siękup cy kra kow scy. Ho dow la pod upa dła jed -nak na prze ło mie XVIII i XIX wie ku.A przez ostat nie de ka dy bu dow le hy dro tech -nicz ne i in ży nier skie na tym te re nie ule głycał ko wi tej de wa sta cji. Swo je zro bi ła oczy wi -ście dzia łal ność gór ni cza. Dzię ki za pro po no -wa nym roz wią za niom to miej sce suk ce syw -nie od ży wa. Nie bez zna cze nia by ło w tymwy pad ku part ner stwo pu blicz no -pry wat ne,bo nie za wsze sa mo rząd mo że udźwi gnąćca ły koszt re wi ta li za cji. Trze ba pod kre ślić, żeprze mysł na Ślą sku od ci snął głęb sze pięt noniż choćby wŁo dzi. Prze cież ła twiej za adap -to wać po miesz cze nia daw nej szwal ni niż hu -ty me ta li nie że la znych. A na pew no ta niej.

rynek mieszkań powstałych na przykładw dawnych loftach może wskazywać na pewnąmodę. Czy to pana zdaniem wyraźny trend?Gdy jest moż li wość re sty tu cji da ne go obiek tu,na pew no jest on po żą da ny ze wzglę duna swój hi sto rycz ny cha rak ter. Osob ną kwe -stią jest to, czy mó wi my oobiek tach zlo ka li zo -wa nych w cen trach miast, czy na obrze żach.Tu taj istot na mo że być war tość sa mych dzia -łek. Ob ser wu ję też, jak zna ko mi cie pol scy ar -chi tek ci po tra fią pod nieść wa lor es te tycz ny ta -kich miejsc np. przez od po wied nie oświe tle -nie. Ale nie tyl ko opusz czo ne bu dyn ki po trze -bu ją re wi ta li za cji. Za miesz ka łe fa mi lo ki teżstra cą swój cha rak ter, je śli nikt nie za dba o ichod no wie nie, aprze cież ta kich osie dli jak Ni ki -szo wiec, nie ma ni gdzie in dziej w Pol sce.

O modzie na rewitalizację terenów i obiektów poprzemysłowych rozmawiamy z dr inż. GrzeGOrzeM SPOrySzeM z Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego Sp. z o.o. w Lędzinach ż

ycIA

pole golfowe. przykład rewitalizacji zdegradowanych terenów po Kopalni „szombierki” w Bytomiu

Armada Golf Club

CBiDGP

Panorama architektoniczna

styczeń 2014 nr 1 (37)6

Dziś Ka to wi ce przy po mi na ją wiel ki plac bu do wy. Re mon ty oraz po wsta ją -ce obiek ty nie po zo sta ją bez wpły wu na wy gląd mia sta. Czy jed nak tenwpływ jest po zy tyw ny, a no we bu dyn ki wpi su ją się w swo je oto cze nie?

no we, a sTa re

– Uwa żam, że za rów no no wa sie dzi ba Mu zeum Ślą skie go, jak i Na ro -do wej Or kie stry Sym fo nicz nej Pol skie go Ra dia to obiek ty bar dzomoc no wpi sa ne w kon tekst za sta nej prze strze ni. Sie dzi ba NO SPR-u,za pro jek to wa na przez To ma sza Ko nio ra, z fa sa dą z ce gły klin kie ro wejoraz czer wo ny mi ak cen ta mi wo kół okien, na wią zu je za rów no do po -bli skich Bo gu cic, jak i nie co od da lo ne go Ni ki szow ca. Za to No we Mu -zeum Ślą skie jest szcze gól nie do brym przy kła dem wy ko rzy sta nia te re -nów po prze my sło wych z za cho wa niem ich cha rak te ru. Fakt, że zo sta -ło zlo ka li zo wa ne pod zie mią, ma sym bo licz ny sens i po ka zu je, żeŚląsk prze stał od ci nać się od swo jej gór ni czej tra dy cji – twier dzi Zo fiaOsli slo, au tor ka al bu mu „Ka to wic ka Mo der na 1927-1939”.

mu zeum Ślą sKie

Pra cow nia Rie gler Rie we Ar chi tek ten z Gra zu, pro jek tu ją ca no wą sie -dzi bę mu zeum, zde cy do wa ła się na mak sy mal ne wy ko rzy sta nie prze -

strze ni pod po wierzch nią zie mi. Ogra ni czy ła do mi ni mum in ge ren cjęw te ren bę dą cy po zo sta ło ścią po Ko pal ni Wę gla Ka mien ne go „Ka to -wi ce”. Po nad po wierzch nię wy sta ją je dy nie szkla ne bok sy, któ re od -po wia da ją za do świe tle nie wnętrz oraz bu dy nek ad mi ni stra cyj ny.W pod ziem nej czę ści Mu zeum Ślą skie go umiesz czo no prze strze nieeks po zy cyj ne, sa le kon fe ren cyj ne, bi blio te kę, pra cow nie mu ze al ne,trzy kon dy gna cyj ny ga raż oraz hol, gdzie ma ją od by wać się kon cer tyczy fe sti wa le.

Z ko lei sta ra ma szy now nia ma te raz słu żyć ja ko re stau ra cja,a w ma ga zy nie odzie ży bę dzie mie ści ło się Cen trum Sce no gra fii Pol -skiej. Wie ża szy bu „War sza wa”, dzię ki do bu do wa niu win dy oraz uzu -peł nie niu klat ki scho do wej, bę dzie umoż li wia ła zwie dza ją cym do sta -nie się na plat for mę, z któ rej roz cią ga się wi dok na pa no ra mę Ka to wic.

War to do dać, że pra cow nia Rie gler Rie we Ar chi tek ten ZT GmbHna le ży do świa to wej czo łów ki w swo jej bran ży. Jej pro jek ty zo sta łyuho no ro wa ne mię dzy in ny mi Au striac ką Na gro dą Bu dow la ną orazNa gro dą Ar chi tek to nicz ną Sty rii. Fir ma by ła też no mi no wa na do Eu -ro pej skiej Na gro dy Ar chi tek to nicz nej oraz Świa to wej Na gro dy Ar chi -tek to nicz nej. Pra cow nia ma swo ją fi lię w Ka to wi cach. Pro wa dzi nad -zo ry au tor skie przy re ali za cji no wej sie dzi by Mu zeum Ślą skie go,

a w 2012 ro ku otrzy ma ła wy róż nie nie w kon kur sie ar chi tek to nicz nymna za go spo da ro wa nie prze strze ni Ryn ku w Ka to wi cach.

na ro Do wa or Kie sTra sym fo niCz na pol sKie Go ra Dia w Ka To wi CaCh

W bli skim są siedz twie no wej sie dzi by Mu zeum Ślą skie go wy ra sta in -ny obiekt god ny uwa gi. Trwa ją tam pra ce przy bu do wie gma chu Na ro -do wej Or kie stry Sym fo nicz nej Pol skie go Ra dia w Ka to wi cach, za pro -jek to wa ne go przez pra cow nię Ko nior Stu dio. Pro jekt ten otrzy mał na -gro dę w kon kur sie Eu ro pe an Com mer cial Pro per ty Awards 2010w Lon dy nie w ka te go rii bu dyn ków uży tecz no ści pu blicz nej.

Bu dy nek z ele wa cją po kry tą szkłem oraz ce głą klin kie ro wą ma byćczę ścią ka to wic kiej Osi Kul tu ry, skła da ją cej się z no wej sie dzi by Mu -zeum Ślą skie go oraz Mię dzy na ro do we go Cen trum Kon gre so we go.

No wa sie dzi ba NO SPR -u skła da się z dwóch czę ści od dzie lo nychod sie bie czte ro kon dy gna cyj nym atrium z holem ka so wym, re stau ra cjąoraz skle pa mi mu zycz ny mi. Pierw sza część, któ ra jest ser cem gma chu,to dwie sa le kon cer to we. Ta więk sza po sia da es tra dę o po wierzch ni po -nad 250 me trów kwa dra to wych. Moż na ją do wol nie pro fi lo wać dzię kiza sto so wa niu sys te mu plat form. Po mie ści 1800 słu cha czy. Mniej szasa la, zwa na ka me ral ną, jest prze wi dzia na na kon cer ty dla 300 osób.

MODernizM

Górnik Architekt Bartek Barczyk

Panorama Architektonicza

styczeń 2014 nr 1 (37) 7

Dru ga część obiek tu to pier ścień z po miesz cze nia mi dla mu zy ków.Pro jekt ob jął rów nież oto cze nie budowli. Na pla cu wej ścio wym ma jąznaj do wać się fon tan na, traw ni ki i drze wa. NO SPR bę dzie po łą czo nyz no wą sie dzi bą Mu zeum Ślą skie go kład ką.

W po wsta wa niu oka za łe go gma chu Na ro do wej Or kie stry Sym fo -nicz nej Pol skie go Ra dia w Ka to wi cach bie rze udział sze reg róż nycheks per tów. Do współ pra cy za pro szo no mię dzy in ny mi fir mę Na ga taAco ustic, któ ra od po wia da za świet ną aku sty kę Walt Di sney Hallw Los An ge les czy Da nish Ra dio Con cert Hall w Ko pen ha dze.

Ga le ria Ka To wiC Ka

18 wrze śnia 2013 ro ku otwo rzo no w cen trum mia sta Ga le rię Ka to wic -ką. Jej bu do wa sta no wi ła je den z ele men tów kil ku eta po wej in we sty cji,w efek cie któ rej pow stał też no wy dwo rzec ko le jo wy oraz ter mi nal au -to bu so wy. No wy obiekt nie wszyst kim przy padł do gu stu. Częśćmiesz kań ców re gio nu uwa ża, że Ga le ria kom plet nie nie pa su je do ota -cza ją cych ją bu dyn ków.

– Ga le ria Ka to wic ka jest nie for tun nie po łą czo na z dwor cem, wy ko -na na ze złej ja ko ści ma te ria łów, za chłan nie za anek to wa ła prze strzeń.Nie ma żad ne go związ ku ani z ota cza ją cy mi daw ny plac Szew czy ka

eklek tycz ny mi ka mie ni ca mi, ani z od two rzo nym w daw nym kształ ciebru ta li stycz nym dwor cem – twier dzi Zo fia Osli slo.

– Punk tem wyj ścia dla ar chi tek tów przy go to wu ją cych pro jekt prze bu -do wy by ła bry ła sta re go dwor ca ko le jo we go – za rów no je śli cho dzi o ar -chi tek tu rę, jak i uży te ma te ria ły – be ton, szkło i me tal. Stąd też osta tecz nykształt – miał on na wią zy wać do po przed nie go dwor ca, a nie do oko licz -nych ka mie nic – tłu ma czy Da niel Muc z biu ra pra so we go Ga le rii Ka to -wic kiej – Oce nę bry ły Ga le rii Ka to wic kiej i te go, co wnio sła do prze strze -ni miej skiej, po zo sta wia my każ de mu z osob na. Ga le ria mu si za ko rze nićsię w cen trum, że by każ dy mógł spoj rzeć na nią z dy stan sem. Wie rzy myjed nak, że obiekt prze trwa pró bę cza su – do da je Da niel Muc.

oszCzęD noŚć ener Gii i eKo lo Gia

Jak wy glą da współ cze sna ar chi tek tu ra i pa nu ją ce wśród pro jek tan tówtren dy? Ogrom ny na cisk kła dzie się na oszczęd ność ener gii i ochro nę śro -do wi ska, więc pro jek tan ci obie ra ją kie ru nek pro eko lo gicz ny. Te tren dynie do ty czą jed nak tyl ko bu do wy wiel kich obiek tów. Pry wat ni in we sto rzyrów nież obie ra ją tę dro gę przy swo ich pro jek tach. Po wsta ją ce do my jed -no ro dzin ne są prze szklo ne, dzię ki cze mu ich prze strzeń wy peł nia świa tłosło necz ne. Po nad to do ich bu do wy wy ko rzy stu je się na tu ral ne ma te ria ły.

– W 2013 ro ku w Po zna niu roz po czę ła się naj no wo cze śniej szai naj bar dziej eko lo gicz na re ali za cja kom plek su pię ciu biu row ców „Pi xel”, za pro jek to wa nych przez pra cow nię JEMS Ar chi tek ci. W tymsa mym cza sie zre ali zo wa no pierw szą pa syw ną i jed ną z naj bar dziejener go osz częd nych w Eu ro pie ha lę spor to wą dla Uni wer sy te tu Rol ni -cze go w Kra ko wie. Po nad to w War sza wie za koń czo no pierw szy etapbu do wy pro eko lo gicz ne go kom plek su War szaw skie Ogro dy Biz ne -su – mó wi Ma te usz Gór nik z Górnik Architekt.

– Na sza pra cow nia, dzia ła ją ca na te re nie Gór ne go Ślą ska, re ali zu jepro eko lo gicz ne i ener go osz częd no ścio we tren dy. W 2013 ro ku pra -cow nia otrzy ma ła dwie na gro dy. Pierw szą za pro jekt do mu ener go osz -częd ne go w kon kur sie zor ga ni zo wa nym przez wy daw nic two Mu ra tor„Ener go osz częd ny Dom Do stęp ny”. Dru gą na to miast zdo by li śmyw mię dzy na ro do wym kon kur sie zor ga ni zo wa nym przez World Ar chi -tec tu re Com mu ni ty 20+10+X za mo der ni za cję bu dyn ku jed no ro dzin -ne go z lat siedemdziesiątych położonego w Za wier ciu, któ ry zo stał za -pro jek to wa ny ja ko bu dy nek pro eko lo gicz ny i ener go osz częd ny – opo -wia da Ma te usz Gór nik.

Da wid Kwie cień

w sąsiedztwiefamiloków

Katowice stały się dużym miastem dopiero w efekcie rozwoju gospodarczegow XIX wieku. Mimo to, przemierzając katowickie ulice, znajdziemy wieleciekawych rozwiązań architektonicznych. z jednej strony mamy pięknezabudowania osiedla robotniczego Nikiszowiec z charakterystyczną cegłą,a z drugiej katowicką modernę, której przedstawicielem jest jedenz pierwszych w europie Drapacz Chmur przy ulicy Żwirki i Wigury lub też halawidowiskowo-sportowa zwana „Spodkiem”. Architektura Katowic jest więcnie tylko interesująca, ale także zróżnicowana

KONIOR Studio

Muzeum ŚląskieKONIOR Studio

Panorama sportowo-rozrywkowa

styczeń 2014 nr 1 (37)8

Me cze bę dą się co praw da od by waćtak że w sze ściu in nych mia stach na te -re nie Pol ski, ale dla Ka to wic za re zer -wo wa ne zo sta ły te naj waż niej sze, bopół fi na ło we i sam fi nał roz gry wek.Oprócz Ka to wic, zma ga nia naj lep -szych dru żyn siat kar skich na świe cieob ser wo wać bę dą mo gli tak że miesz -kań cy Byd gosz czy, Gdań ska, Ło dzi,Kra ko wa i Wro cła wia. Siód mym mia -stem gosz czą cym siat kar ski mun dialjest War sza wa, gdzie za pla no wa no or -ga ni za cję me czu otwar cia na... Sta dio -nie Na ro do wym. Po wie rze nie Pol sce or ga ni za cji takwiel kiej im pre zy siat kar skiej, to for mauzna nia nie tyl ko dla na szych za wod -ni ków, ale też ki bi ców, któ rzy do pin -gu jąc pol ską ka drę za gra ni cą, wzbu -dzi li po dziw i świa ta. Mię dzy na ro do -wa Fe de ra cja Pił ki Świa to wej (FIVB)na zwa ła na wet to zja wi sko żar to bli wie"vol ley -land -Po land".

Oprócz spor to we go splen do ru Mi -strzo stwa Świa ta, nie za leż nie od dys -cy pli ny, to zna ko mi ta oka zja do pro -mo cji da ne go kra ju na ca łym glo bie.Mo że my też być pew ni, że dzię ki ro ze -gra niu w Ka to wi cach pół fi na łów i fi na -łu tej im pre zy, na zwę na sze go mia stapo zna ją mi liar dy lu dzi na świe cie.Moż li we, że kil ka mi lio nów na wet jąza pa mię ta i być mo że kil ka dzie siąt ty -się cy ze chce w póź niej szym cza siemia sto od wie dzić.

Pro mo cję te go wy da rze nia Ka to wi -ce roz po czę ły we wrze śniu 2013 ro ku.Na Ma riac kiej w Ka to wi cach ru szyłspe cjal ny ze gar od mie rza ją cy czasdo roz po czę cia Mi strzostw, a ucznio -wie ka to wic kich szkół otrzy ma li 2014pi łek siat ko wych z lo go te go wy da rze -nia. Pre zy dent Piotr Uszok za pew nił,że do wrze śnia 2014 ro ku wszyst kieważ niej sze in we sty cje w mie ście,szcze gól nie ko mu ni ka cyj ne, zo sta ną

za koń czo ne. Jest to istot na de kla ra cja,szcze gól nie w kon tek ście te re nów są -sia du ją cych ze „Spodkiem”, gdzie po -wsta je Mu zeum Ślą skie oraz obiektNa ro do wej Or kie stry Sym fo nicz nejPol skie go Ra dia. Już dziś moż na sięspo dzie wać, że w po bli żu „Spodka”po wsta nie stre fa ki bi ca praw do po dob -nie o wie le więk sza, niż pod czasEURO 2012. Z pew no ści we wrze śniute go ro ku do Ka to wic przy ja dą or ga ni -za to rzy tej im pre zy, przed sta wi cie leme diów z ca łe go świa ta, ty sią ce ki bi -ców. Ale przede wszyst kim naj lep szena świe cie dru ży ny siat kar skie. Miej -my na dzie ję, że naj więk szą gru pę bę dąsta no wi li ki bi ce pol scy i to nie tyl kodla te go, że je ste śmy go spo da rza mi Mi -strzostw Świa ta, ale przede wszyst kimdla te go, że w „Spodku” za gra na sza re -pre zen ta cja.

ma rek sze les

ROK 2014 ZA PO WIA DA SIę W RE GIO NIEŚLą SKIM JA KO WIEL KA UCZTA SPOR TO -WA I KON CER TO WA. OPRóCZ Cy KLICZ -NyCH Wy DA RZEń, JAK OFF FE STI WALCZy RA WA BLU ES, CZE KA Ją NAS Wy DA -RZE NIA O ŚWIA TO WyM WRęCZ PO ZIO MIE.TRA Dy CyJ NIE JUż WŚRóD OR GA NI ZA TO -RóW CIE KA WyCH ZDA RZEń KUL TU RAL -NyCH, ROZ RyW KO WyCH I SPOR TO WyCHPRyM WIE DZIE KA TO WIC KI „SPODEK”.Jed nak pa trząc na ka len darz imprez,wca le nie ustę pu je mu za brzań ski Dom

Mu zy ki i Tań ca, a dzię ki or ga ni za cji Li feFe sti val i za pla no wa ne mu na te go rocz nąedy cję kon cer to wi Eri ca Clap to na do te -go gro na z pew no ścią moż na tak że za li -czyć Oświę cim.

Bo ny m i De ep pur ple

Nie zwy kle cie ka wie za po wia da się te go -rocz ny okres Wa len ty nek. 14 lu te gow ka to wic kim „Spodku” wy stą pią kul to -we ze spo ły świa to we go POP -u, w tymmię dzy in ny mi Bad Boys Blu e, Al pha -

vil le i Bo ny M. Z ko lei dla zwo len ni kówpol skiej mu zy ki Dom Mu zy ki i Tań caw Za brzu przy go to wał spe cjal ny, eks klu -zyw ny Kon cert Wa len tyn ko wy Syl wiiGrzesz czak. Te go dnia dla za ko cha nychwy stą pią też: Ka ta rzy na Gro niec w So -snow cu, Gol den Li fe w Ła zach, Ma ciejMa leń czuk w Wo dzi sła wiu Ślą skim,Enej w Isteb nej, czy Re na ta Prze mykw Mi ko ło wie. Jed nak żad ne z tych wy -da rzeń nie jest w sta nie prze bić te go, cocze ka nas na stęp ne go dnia. 15 lu te go

o godz. 20. roz pocz nie się bo wiem kon -cert kul to we go ze spo łu świa to wej sce nyroc ko wej De ep Pur ple. Gru pa wpi sa -na zo sta ła do Księ gi Re kor dów Gu ines saja ko naj gło śniej szy ze spół świa ta. Uzna -wa ny jest za naj waż niej szą ka pe lę w hi -sto rii mu zy ki, któ ra współ two rzy ła ta kiega tun ki jak he avy me tal oraz hard rock.Ma na swo im kon cie 100 mln sprze da -nych płyt i dzia ła nie prze rwa nie od 44lat. Mu zy cy czę sto od wie dza ją Pol skę,a ich kon cer ty cie szą się nie słab ną cymza in te re so wa niem. Wy ni ka to za pew nez te go, że na sce nie rock ma ni da ją wciążnie sa mo wi ty po pis ży wio ło wo ści. Po -za tym, kto by nie chciał na ży wo po słu -chać „Smo ke On The Wa ter”, utwór takkla sycz ny dla roc ka, jak „Eine kle ine na -cht Mu sik” Mo zar ta dla każ de go me lo -ma na. 

sTrauss, Chór ar mii i ze spół pie Śnii Tań Ca

A pro pos kla sycz nej mu zy ki, cie ka wąpro po zy cję szy ku je na po cząt ku lu te goDom Mu zy ki i Tań ca w Za brzu, w któ -rym od bę dzie się Wiel ka Ga la – Straussi przy ja cie le. Jest to pro jekt na wią zu ją cydo zna nej na świe cie for mu ły wie deń -skich kon cer tów no wo rocz nych. Po mysłzro dził się kil ka lat te mu w Wiel ko pol -sce, a dziś prze mie rza ca ły kraj. Gwiaz -da mi Wiel kiej Ga li w Za brzu bę dzieZbi gniew Wo dec ki, Gra ży na Bro dziń -ska, An drzej Lam pert i Ja cek Wój cic ki.Dla wi dzów za tań czy du et zna ny z Tań caz Gwiaz da mi: Ra fał Ma se rak oraz An -

na Gło gow ska. Spo rym za sko cze niembę dzie za pew ne fakt, że w ro lę kon fe ran -sje rów wcie lą się dwie po sta cie o kom -plet nie róż nej sty li sty ce i oso bo wo ści:Bo gu sław Ka czyń ski oraz Krzysz tofSki ba, li der ze spo łu Big Cyc. Już samten fakt za po wia da wie le nie spo ty ka nychzda rzeń sce nicz nych.

Dla Każ De Go CoŚ mi łe Go

Wy mie nio ne do tąd kon cer ty i zda rze niakul tu ral ne do pie ro otwie ra ją li stę wszyst -kich te go ty pu przed się wzięć w tym ro kuw wo je wódz twie ślą skim. W ka len da riumza miesz czo nym na por ta lu www.kon cer -to ma nia.pl od no to wa nych zo sta ło 330 im -prez wi do wi sko wo-es tra do wych. Za pew -ne i to nie jest li sta wy czer pu ją ca, alemoż na na niej zna leźć róż no rod ne pro po -zy cje dla każ de go gu stu po czy na jącod ze spo łu Letz Zep – Zep pe lin’s Re su -rec tion, któ re go co ve ry uzna ne są przezwie lu za lep sze od ory gi na łu, przez wy stę -py Ze spo łu Pie śni i Tań ca Śląsk oraz Ma -zow sze czy Chó ru Ar mii Ale xan dra Pu -sto va lo va, a na ka me ral nych kon cer tachRe na ty Prze myk czy Ste ve’a Hac ket takoń cząc. Do te go trze ba do dać wie le ple -ne ro wych im prez roz ryw ko wych, w któ rew ro ku wy bor czym szcze gól nie ob fi tu jąka len da rze sa mo rzą do we. W ten spo sóbry su je nam się ob raz re gio nu, któ ry ja wisię ja ko za głę bie roz ryw ko we i ża denmiesz ka niec Ślą ska lub Za głę bia nie mo -że po wie dzieć, że u nas nic się nie dzie je.

ma rek sze les

Mistrzostwaświata i okolicrozgrywki sportowe w regionie śląskim, niezależnie od dyscypliny, będą w tym roku zdominowaneprzez jedno, ale za to ogromne i międzynarodowe wydarzenie. Katowice po raz pierwszy w historiistaną się we wrześniu tego roku areną zmagań podczas Mistrzostw Świata w piłce siatkowejmężczyzn 2014. Siatkarze rozegrają swoje mecze między innymi w katowickim „Spodku”,mieszczącym ponad 11 tysięcy widzów

Śląskie zagłębie rozrywkoweDeeppurple.com

Fivb.org

Panorama śląskiej mody

styczeń 2014 nr 1 (37)

Za nim pad ną od po wie dzi, za trzy maj my się na chwi lę w cza sach mi -nio nych. – Eks po no wa ne na wy sta wie fo to gra fie przed sta wia ją styl,ja ki pa no wał w la tach 30., 60. i 80. Ka to wi czan ki zdo bi ły się w wy -twor ne gar son ki i pli so wa ne kiec ki. Waż ny ele ment sta no wił tak że ka -pe lusz, ka bo tek czy ga lan da. Przed wo jen ne Ka to wi ce by ły ele ganc kiei eks tra wa ganc kie. To mia sto skraj no ści, gdzie eu ro pej ska mo da mie -sza ła się ze stro ja mi lu do wy mi, gdzie męż czyź ni w szy tych na mia ręgar ni tu rach po zo wa li do zdjęć z gór ni ka mi w bergmůńo kach – opo -wia da Ewa Mar ci nek, dy rek tor Si le sia Ci ty Cen ter.

Źró dłem in for ma cji o pa nu ją cych tren dach lat 70. by ła wy da wa -na w Ka to wi cach „Pa no ra ma”. Był to je dy ny ko lo ro wy ty go dnikna Ślą sku. – Przy znam, że daw na „Pa no ra ma”, ślą ski ma ga zyn ilu -stro wa ny, był mi nie zmier nie bli ski. Pi sa łam na wet pra cę dy plo mo -wą: „Mo da żeń ska lat 70. na pod sta wie ma ga zy nu Pa no ra ma” – mó -wi Dag ma ra Gda la, mi ło śnicz ka no wych me diów, współ au tor ka blo -ga Si le sia Stre et Lo ok. – Ru bry kę mo do wą w ga ze cie pro wa dzi łaWe ra Szta bo wa. Bar dzo sze ro ko pi sa ła o ów cze snych pro jek tan tach,re la cjo no wa ła po ka zy mo dy, opi sy wa ła kro je, ma te ria ły, wzo ryubrań – do da je Dag ma ra. – Ślą zacz ki, czer piąc wzor ce z tej ru bry ki,no si ły m.in. szmi zjer ki, su kien ki z moc no pod kre ślo ną ta lią, tor bykon duk tor ki, ba skin ki, su kien ki z de kol ta mi po dob ny mi do tych, ja -kie by ły w mę skich pod ko szul kach – wy mie nia au tor ka blo ga.

Jak mo da to i ko lo ry – a tych, jak na tam te cza sy by ło co nie mia ra. –Na uli cach kró lo wa ła czer wień, biel i gra nat. Po ja wia ły się też ostre tur -ku sy, bu tel ko wa czy przy żół co na zie leń, ko lo ry mło de go grosz kui bor do. Mod ne by ły od cie nie be żu. Onie mia łam, czy ta jąc, ile by łowte dy okre śleń na ko lo ry w mo dzie – mó wi Dag ma ra. Po wo dze niemcie szył się tzw. styl ma ry nar ski. Hit sta no wi ły su kien ki i bluz ki w ko -twi ce i ża glów ki. Z du żą apro ba tą pod cho dzo no też do kwie ci stych tu -nik, ręcz nie wy ra bia nych bran so le tek, du żych oku la rów czy ka mi ze -lek. W sza fie na le ża ło mieć tak że dzier ga ne lub fu trza ne ba na no wespód ni ce.

Czy dzi siaj moż na mó wić o mo dzie ślą skiej? – My ślę, że ce chy cha -rak te ry stycz nej, któ ra by wy róż nia ła ślą skie tren dy, nie ma. W twór -czo ści mło dych twór ców po ja wia ją się ty po we dla Ślą ska na pi sy, gra fi -ki z ar chi tek tu rą i w tym kon tek ście mo że my mó wić o ślą skiej mo dzie.Na to pie jest też twór czość „gryf nie” wy ko rzy stu ją ca na ubra niach ślą -skie na pi sy – mó wi Dag ma ra Gda la. Po dob ne go zda nia jest Mi le -na Be ka lar ska, au tor ka blo ga www.maj le na -fa shion.blog spot.com, stu -dent ka ama tor sko zaj mu ją ca się pro jek to wa niem, któ ra twier dzi, żew prze szło ści mo da ślą ska wy róż nia ła się o wie le bar dziej na tle in nychre gio nów cha rak te ry stycz nym stro jem ślą skim, czy li „cięż ką” syl wet -ką oraz bo gac twem w zdo bie niach i fa so nach. Te raz gra ni ca co raz bar -dziej się za cie ra. Jed nak nasz re gion, mo że po chwa lić się ta ki mi mar -ka mi jak gryfnie (www.gryf nie.com/sklep).

Po chod ną dzia łal no ści gryf nie jest po wsta ły na osie dlu Ko szut ka,sklep z pro duk ta mi lo kal ny mi, pro mu ją cy ślą skie mar ki i pro jek tan -tów. – Znaj dzie my w nim ga dżety i książ ki o Ślą sku, a tak że sztu kę,di zajn oraz wła śnie ślą ską mo dę. W su mie bę dzie my mie li pro duk -

ty 30 ma rek, z te go 90 procent po cho dzi ze Ślą ska. Za pro si li śmydo współ pra cy bli sko 50 pro jek tan tów, są to za rów no stu den ci za -czy na ją cy swo ją przy go dę z mo dą, jak i ci już do świad cze ni w bran -ży – mó wi Mi chał Ku bie niec, współ wła ści ciel skle pu. Wy strój sa lo -nu też na wią zu je do Ślą ska. Jest su ro wy, mi ni ma li stycz ny, ko re spon -du je z pro duk ta mi. W pla cach przy Ge szef cie są po ka zy mo dy, pro -mo cje ko lek cji, fe sty ny dziel ni co we, de ba ty. – Wła śnie ta kie od dol -ne ini cja ty wy ma ją wpływ na toż sa mość re gio nu. To ni mi moż -na kre ować po zy tyw ny jej od biór – dodaje.

Po ję cie mo da ślą ska mo że być za tem bar dzo sze ro ko ro zu mia ne.W kon tek ście ubrań ja wi się ja ko łącz nik ro dzi me go folk lo ru orazdo dat ków za czerp nię tych wła ści wie ze wsząd. Na le ży być przedewszyst kim na cza sie. Jak za tem po ła pać się w tym ty glu no wo ści?Po mo cą słu żą au tor ki no tat ni ka in ter ne to we go – Si le sia Stre et Lo -ok. – Je ste śmy jedy nym blo giem w Pol sce, któ ry po przez mo dę re -kla mu je swój re gion, pro jek tan tów i miesz kań ców. Po przez in ter ne -to we wpi sy po ka zu je my, że Śląsk to cie ka we miej sce, gdzie two rząi ży ją lu dzie peł ni pa sji i ta len tu. Pre zen tu jąc na szą sty li za cję do bie -ra my tło, któ re jest cie ka wym ele men tem ar chi tek to nicz nym, dzię kicze mu opi su je my i za po zna je my czy tel ni ków z ka wał kiem na sze gore gio nu – wy ja śnia Dag ma ra Gda la.

To mek Osso liń ski (pro je tant), Jo an na Ho ro dyń ska (mo del ka, sty list kai pro jek tant ka), Ilo na Kanc lerz (pro jek tant ka, po my sło daw czy ni i or ga ni -za tor ka pro jek tu Mod ny Śląsk) czy So phie Ku la (pro jek tant ka, przez Fa -shion Ma ga zi ne okrzyk nię ta de biu tem ro ku). Te na zwi ska prócz te go, żesą zna ne w du żym świe cie mo dy, łą czy ślą skie po cho dze nie. Nie da sięukryć, że w tzw. ślą skiej mo dzie dzie je się co raz wię cej i cie ka wiej.A udo wad nia to choćby impreza od by wa ją ca się pod szyl dem pro jek tuMod ny Śląsk. Pierw sza edy cja de dy ko wa na jest kie run kom w mo dzie in -spi ro wa nej kul tu rą fol ko wą, a jej za da niem jest po ka za nie naj cie kaw szychten den cji nie tyl ko ze Ślą ska, ale z ca łe go kra ju. W 2013 ro ku w ra machEu ro pej skie go Kon gre su Go spo dar cze go od by ły się po ka zy mo dy w bu -dyn ku sta re go dwor ca PKP w Ka to wi cach. Pro jekt Mod ny Śląsk jest – jakpo wie dzia ła je go po my sło daw czy ni, pro jek tant ka Ilo na Kanc lerz – ini cja -ty wą spo łecz ną słu żą cą pro mo cji oraz in te gra cji śro do wisk zwią za nychz mo dą na Ślą sku. Plat for ma po wsta ła na fa ce bo oku. Sku pia twór cówi wy ko naw ców z ca łe go re gio nu. Roz wi ja kre atyw ne my śle nie, a co naj -waż niej sze słu ży po zy tyw nym zmia nom w bu do wa niu wi ze run ku no wo -cze sne go Ślą ska. Plat for ma przed się wzię cia pod ha słem Mod ny Śląskjest do stęp na pod ad re sem www.fa ce bo ok.com/Mod ny Slask.

– By ła bym ostroż na z uży wa niem po ję cia mo da ślą ska. Le piejfor mu ło wać stwier dze nia – mo da na Ślą sku. A z nią jest co raz le piej.Śle dzi my tren dy, po dą ża my za mo dą, a tak że co raz wię cej otwie rasię bu ti ków z ubra nia mi mło dych pro jek tan tów. Czy Ślą za cy ubie ra -ją się do brze? Cięż ko od po wie dzieć na to py ta nie, po nie waż coozna cza w tym przy pad ku sło wo „do brze”? Na pew no szu ka myjesz cze swo je go sty lu, ale sta je my się co raz od waż niej si, choć wciążbo imy się kry ty ki in nych – pod su mo wu je Dag ma ra Gda la.

Rafał Bura

Czy nadal jesteśmy

modniWystawa zdjęć Narodowego Archiwum Cyfrowego orazfotografa Józefa Ligęzy, która stanęła na Placu Tropikalnymw Silesia City Center, zabrała odwiedzających w modowąpodróż do przeszłości. Można było na własne oczy przekonaćsię o tym, że katowiczanie zawsze byli modni i stylowi. Wszakw latach 60. ulica w stolicy Śląska przypominała tęnajmodniejszą w swoich czasach – londyńską. Sporą atrakcjęwystawy stanowią wmontowane w nią lustra, w którychodbijał się dzisiejszy styl... No właśnie… jaki jest? Czy można bez kozery mówić o pojęciumoda śląska? Czy Śląsk jest modny?

?

9

helena i Gertruda mann, lata 30. ul. 3-go maja, Katowice

maria Kocur, zdjęcie wykonaneprzez ulicznego fotografa,Katowice, 1936 rok

Katowice, lata 30. moja ciocia, Katowice, 1935 rok

rodzina podczas powrotu z mszy, Katowice, lata 30.

Zdjęcie z archiwum: Małgorzaty Szymiczek Zdjęcie z archiwum: Cecylii Doroty Zdjęcie z archiwum: Lidii Holub Zdjęcie z archiwum: Walerii Sinicy Zdjęcie z archiwum: Marii Cyran

Panorama zdarzeń

styczeń 2014 nr 1 (37)10

W ramach Projektu „Katowice – styloweod zawsze” w Silesia City Center ruszyła kolejnawystawa prezentująca stolicę Śląska na dawnychfotografiach. Tym razem przy współpracyz „Gazetą Wyborczą” wystawę stworzyli samimieszkańcy Katowic, którzy nadesłali zdjęciaz własnych, prywatnych archiwów. Posiadają oneniepowtarzalny klimat zatrzymany w obiektywieaparatów nawet kilkadziesiąt lat temu.Postanowiliśmy część z nich udostępnić naszymczytelnikom i gorąco namówić do obejrzeniakilkunastu najlepszych zdjęć prezentowanychw Silesia City Center

KatOwiCe stylowe od zawsze

Dziadek w. mendecki (w środku) na balu karnawałowym 1932/1933 lata 20. lub 30.

Krystyna i siegfrid B., rodowici katowiczanie, moinieżyjący przyjaciele, zdjęcie z sierpnia 1957

zajezdnia i warsztaty Śląskich linii autobusowych przy ulicy mickiewicza w Katowicach 1935 - 1939

Babcia adelajda, lata 30.ulica warszawska, 1937

piknik na początku lat 30. Trzecia z lewej to moja babcia - adelajda Dehner, ostatni z lewej to mój dziadek -adolf Jendrysek. nie byli jeszcze wtedy małżeństwem. pozostali dwaj panowie to bracia dziadka, a panie to:po lewej obok babci siedzi siostra dziadka anna, a po prawej najstarsza siostra babci łucja

Zdjęcie z archiwum: Marianny i Adama Kalinowskich

Zdjęcie z archiwum: Moniki KassnerZdjęcie z archiwum Elżbiety Dyhdalewicz

Zdjęcie z archiwum Brunona Sikory

styczeń 2014 nr 1 (37) 11

Panorama zdarzeń

KatOwiCe stylowe od zawsze

lata 20. lub 30.

zajezdnia i warsztaty Śląskich linii autobusowych przy ulicy mickiewicza w Katowicach 1935 - 1939

zdjęcie wykonano w 1971 roku, na zdjęciu uwieczniono 5 z 7 sióstr. pierwsza z lewej anna to moja mama,następne to ciocie: aniela, elfryda, róża i zofia.

piknik na początku lat 30. Trzecia z lewej to moja babcia - adelajda Dehner, ostatni z lewej to mój dziadek -adolf Jendrysek. nie byli jeszcze wtedy małżeństwem. pozostali dwaj panowie to bracia dziadka, a panie to:po lewej obok babci siedzi siostra dziadka anna, a po prawej najstarsza siostra babci łucja

prababcia i pradziadek ze strony ojca, 1901 rokzdjęcie z lat 40. XX wieku

moja matka (druga z prawej) razem z koleżankamiw zakładzie krawieckim w Bogucicach, 1932 rok

młodsza siostra mojego pradziadka Guntera f., lena, prawdopodobnie ze swoimi rodzicami,moimi prapradziadkami. Katowice, czerwiec 1918 zdjęcie z lat 40. XX wieku

Zdjęcie z archiwum: Agnieszki Przewdzieckiej

Zdjęcie z archiwum: Moniki Kassner

Zdjęcie z archiwum: Agnieszki Przewdzieckiej

Zdjęcie z archiwum: Józefa Heisiga

Zdjęcie z archiwum Katarzyny Stolarskiej

Zdjęcie z archiwum: Adama KamioskiegoZdjęcie z archiwum: Marka

Zdjęcie z archiwum: Marka

Zdjęcie z archiwum: Ewy Hornik-Pietrzyk

styczeń 2014 nr 1 (37)12

Panorama stylów

Nie bez przy czy ny do tek su do łą czo na jestde fi ni cja z por ta lu Wi ki pe dia oraz jej iro -nicz ne go od po wied ni ka. Bo wiemhip ste rzy to jed na z naj bar dziejulot nych i nie okre ślo nych sub -kul tur. Nie wia do mo na wet, czyjest sub kul tu rą, czy mo żepost sub kul tu rą lub sub kul tu -rą w cu dzy sło wie. We długde fi ni cji Wła dy sła wa Ko -pa liń skie go, hip ster to „za -pa lo ny mi ło śnik jaz zu,oso ba za mi ło wa na w rze -czach mod nych i ele ganc -kich, w no wo ściach”. Wia -do mo, że sło wo po cho dziz lat 40. Spra wa kom pli ku jesię, gdy chce my od czy tać je gopo cho dze nie. Jest bo wiem kil kawer sji ge ne zy. Pierw sza mó wi, żewzię ło się od okrzy ku hep, uży wa -ne go w śro do wi skach jaz zo wych ja kowy raz apro ba ty dla czy ichś umie jęt no ści,sty lu, wy czu cia. Dru ga, że po cho dziod hop – slan go we go okre śle nia opium. Trze cia, żeod hi pi, co w afry kań skim na rze czu ozna cza: otwie rać ko muśoczy. We dług Ro ber ta Lan ha ma, au to ra ksią żecz ki „The Hip sterHand bo ok”, hip ster to ktoś, kto ukoń czył li be ral ną ar ty stycz ną szko -łę, któ rej dru ży na fut bo lo wa nie wy gra ła me czu od cza su rzą dów Ro -nal da Re aga na i ma jed ne go przy ja cie la re pu bli ka ni na. Uwiel bia ter -min post mo der nizm, uży wa słów w zna cze niu iro nicz nym, spę dzawol ny czas w ba rach, ale ni gdy w sie cio wych, w któ rych kel ne rzyma ją pla kiet ki z imio na mi, al bo gdzie gra się w rzut ki. Bar dzo nie -hip ster skie są m.in. sa mo cho dy ty pu suv, przed mie ścia, książ ki z wy -pu kły mi li te ra mi na okład ce, pra ca na eta cie, bo żo na ro -dze nio we swe try z mi ko ła jem i mu zy ka, któ rąmoż na usły szeć w ra diu.

spo sóB na ży CieHip ster ski spo sób na ży cie? Z pew no ściąjest to od cię cie się od ja kich kol wiekstan dar dów, po cząw szy od do bo ru gar -de ro by, po ku po wa ne pro duk ty czy na -wet pia sto wa ne sta no wi sko – mó wiSzy mon, spe cja li sta ds. so cial me dia.

Je śli cho dzi o wy znacz ni ki hip ster -skie go spo so bu na ży cie to spra wa jestdo syć pro sta, przy naj mniej mam ta kiewra że nie – ma być mod nie, ale pod przy -kryw ką, w nie oczy wi sty spo sób, ma być al -ter na tyw nie i ni szo wo, ma być ina czej niżwszy scy i wszyst ko – do da je Ba sia, wła ści ciel kajed nej z agen cji re kla mo wych.

Ubiór? Przede wszyst kim nie mo że ko ja rzyć się z ja ką kol wiek sub kul -tu rą – wy glą da ra czej na wy pad ko wą za ku pów w se cond han dzie i in -fil tra cji bab ci nej sza fy.

To jest trud ny styl. Trze ba spra wiać wra że nie, że czło wie ko wi zu -peł nie na mo dzie nie za le ży. Na nie wta jem ni czo nych hip ster mo żespra wiać wra że nie, jak by przed chwi lą wstał z łóż ka (fry zu ra) i ubie rałsię po ciem ku – mó wi Ania, stu dent ka Aka de mii Sztuk Pięk nych,a z za mi ło wa nia – pro jek tant ka.

Met ki są wy klu czo ne. Kto ma wie dzieć, że to z Ber li na, ten wie.Za ło żyć moż na nie mal wszyst ko. Istot na jest kom bi na cja sty lów, np.spor to we go z re tro al bo ki czu z ele gan cją. Do brze wi dzia ne są tak żecy ta ty z róż nych mo do wych epok. Dziś tzw. vin ta ge to pod sta wa hip -

ster skie go sty lu. Na zwa ma to do sie bie, żemoż na okre ślić nią wła ści wie wszyst ko, co

ma zwią zek z prze szło ścią. Je śli cho dzio strój to re gu ły wy da ją się dość pro ste.

Hip ster ubie ra się w wą skie spodnie,tramp ki lub adi da sy sty li zo wa ne

na mo de le z lat 70., fla ne lo we ko -szu le lub ko szul ki w se rek. Do brzewi dzia ne jest wszyst ko, co wy glą -da jak wy cią gnię te ze sta rej sza fyro dzi ców.

Śro dek trans por tu? Wy słu żo ny ro -wer, obo wiąz ko wo wy po sa żo nyw wi kli no wy kosz, a w nim die te -

tycz na żyw ność, fran cu skie ba -giet ki i świe żo ze rwa ny szczy pio -

rek – mó wi Szy mon. Try um fy świę -cą pie czo ło wi cie od na wia ne am ster -

dam ki i sta re ko la rzów ki. Ba -sia do da je, że naj mod niej -

sze jest jed nak tzw. ostreko ło. Są to ta kie ro we -

ry, któ re nie po sia da ją ha -mul ców i prze rzu tek. Po cząt ko -

wo by ły uży wa ne przez ulicz nych ku rie -rów. Jak ła two moż na się do my ślić – sąbar dzo nie wy god ne i ma ło bez piecz ne,ale wła ści cie lom to nie prze szka dza.

Sprzęt? Choć dla więk szo ści hip ster -skich atry bu tów po pu lar ność ozna czana tych mia sto we skre śle nie z li sty rze czy,któ re war to mieć, są od tej re gu ły wy jąt ki.

Nie zmien ną po pu lar no ścią cie sząsię wszyst kie pro duk ty fir my

Ap ple. W mod nych ka wiar -niach trud no do strzec ko goś,

kto za miast bia łe go mac bo -oka miał by zwy kły sza ry lap top,a iPho ne to dziś bar dziej do dat ko wa częśćcia ła niż ga dżet.

Za wód – syn? Hip ster nie trud ni się pra cą,prę dzej to pra ca znaj du je nie szczę sne gohip ste ra „fre elan ce ra”, któ ry two rzy ar ty -stycz ne wi zje świa ta na swo im wy słu żo -

nym sprzę cie z lo giem nad gry zio ne go jabł -ka. Ja ko że nie spo sób przy pi sać mu okre ślo -

ne go za wo du, po moc na de szła z hu mo ry stycz -nych por ta li in ter ne to wych ty pu Kwejk. Praw do -

po dob nie to tam na le ży do szu ki wać się na ro dzinokre śle nia syn/cór ka ja ko wol nych za wo dów – czytaj:

po bie ram pie nią dze od bo ga tych ro dzi ców, to waż ny pro jekt.Pro jekt to sło wo rów nie waż ne jak vin ta ge. Je śli za py tasz hip ste ra, coro bi, pra wie za wsze od po wie, że pra cu je nad ja kimś pro jek tem. Po ma -ga zor ga ni zo wać kon cert, wy sta wę, co kol wiek, co po zwo li mu uni kaćpra cy na eta cie i naj bar dziej na świe cie nie hip ster skiej kor po ra cji.Wszy scy do sko na le wie my, że etat ogra ni cza czło wie ka. Mam ko le gę,któ ry zmie nia pra cę sta ty stycz nie co dwa mie sią ce. Dzie je się to z po -wo dów iście fi lo zo ficz nych, uwa ża, że każ dy tak po wi nien ro bić, abyunik nąć mo no to nii. Ta kie to chy ba tro chę hip ster skie? – do da jez uśmie chem Szy mon.

Miej sce spo tkań? Ka wiar nia, któ ra wie czo rem za mie nia się w klub, tocen trum ży cia hip ste ra. Jak zo sta ło już stwier dzo ne – gar dzi on sie -ciów ka mi. Tam bo wiem moż na spo tkać się z pa skud ną ka wą, a bar ma -

ni ma ją pla kiet ki z imio na mi.W miej scach, gdzie po ja wia ją się

ce le bry ci, po lu ją pa pa raz zi i od by wa jąsię im pre zy fir mo we, hip ster nie by wa ni gdy.

Wy bie ra lo kal ne ba ry z do mo wym wy stro jem, gdzie me nu wy pi sa nejest kre dą na ta bli cy al bo sza rym kar to nie. Po noć za ma wia tar tę z eko -lo gicz nym so kiem al bo pi wem z ma łe go bro wa ru, ko niecz nie nie pa ste -ry zo wa nym, tak sły sza łam – mó wi Ba sia. Waż ne, że by mieć do brykon takt z bar ma nem. War to po ga dać z nim o ży ciu, kie dy bę dzie ro biłci lat te – do da je Szy mon. Za tem ka wiar nia po win na speł niać trzy wa -run ki: mieć nie co asce tycz ny wy strój, bez prze wo do wy In ter net i do brącaffé lat te (naj le piej tak że w wer sji z mle kiem so jo wym).

Do by cia człon kiem hip ster skiej sub kul tu ry nikt nie chce się przy -zna wać. Tak że dla te go, że dziś wszy scy z hip ster stwa się śmie ją. Swo -istą ba zą iro nicz nych ha se łek sta no wi oczy wi ście in ter net. Ka wa ły o tejgru pie spo łecz nej we szły do ka no nu ni czym te o Ja siu. Z resz tą jestprze cież po stać hip ste ra Ant ka, krą żą ca po sie ci. Sam znam kil ka ka -wa łów, np. Dwóch hip ste rów wcho dzi do ba ru. Pierw szy wszedł, za -nim knaj pa sta ła się po pu lar na. Dru gi zro bił to iro nicz nie – przy ta cza

Szy mon.Pro fil, któ ry jest zbio rem zmo dy fi ko wa nych ob -raz ków – Ant ko wi nie wy szło, po wstał w 2012.

Zdo był kil ka na ście ty się cy fa nów w za le d wiekil ka dni. Zdję cie wraż li we go chło pa ka

w oku la rach z gru by mi opraw ka mi, pa pie -ro sem oraz kub kiem ka wy w dło ni, szyb -ko sta ło się sym bo lem hip ste ra.

O hip ste rach by ło już wszę dzie:na okład kach cza so pism, w te le wi -zjach śnia da nio wych, w ka wiar niach,na uli cach miast i w kam pa niach re -kla mo wych. Wy ni ka z te go, że hip ste -rzy tra fi li do ma in stre amu. Czy to za -

tem ich ko niec? Po dob no za awan so wa -ny hip ste ryzm prze kła da się na wet na wy -

jąt ko wo ostrą se lek cję pro duk tów w osie -dlo wym wa rzyw nia ku, bo tyl ko tam moż -

na uciec od zgieł ku sie ció wek i sza re go tłu mu.Czy nie wszy scy tak cza sem ro bi my? Za hip ster ski

po wo li uwa ża ny jest każ dy fe sti wal fil mo wy czy mu -zycz ny. Za mek kę tej gru py spo łecz nej zo stał nie daw no uzna ny

mu zycz ny Off Fe sti wal w Ka to wi cach. Nikt jed nak nie wie, czy z po -wo du ze spo łów, pu blicz no ści czy jesz cze cze goś in ne go. A mo że każ -dy z nas ma w so bie coś z hip ste ra?

Rafał Bura

WIKIPEDIA: Hipster – przedstawiciel współczesnej subkultury, funkcjonującej zarównowśród nastolatków, jak i ludzi po 20. i 30. roku życia i starszych.Wyznacznikiem stylu hipsterów jest deklarowana niezależność wobecgłównego nurtu kultury masowej (tzw. „mainstreamu”) i ironiczny stosunekdo niego oraz przesadne akcentowanie swojej oryginalnościi indywidualności. Hipsterzy silnie podkreślają swój wizerunek, rozumianyzarówno poprzez wyrazisty i „artystyczny” strój (m.in. w stylu vintage), jaki poprzez wyjątkowe, nieszablonowe zainteresowania. Pośród hipsterówceniona jest deklarowana niezależność myślenia, zajmowanie siętwórczością artystyczną, zainteresowanie niszowymi formami kultury,w tym muzyką, filmem niezależnym itd., niezależnymi magazynami typuVice i Clash i stronami internetowymi takimi jak Pitchfork Media (cytatz Wikipedii).

NONSENSOPEDIA:(…) Hipster – to ktoś tak oryginalny, że w skali oryginalności od 1 do 10jest siedemnastką. Brzydzi się komercją i nie słucha zespołów, którychnazwę da się wymówić (...) (cytat z Nonsensopedii).

z ulic Nowego Jorku, Berlina i Londynu zawitała do Polski już kilka lat temu. Dotknęła główniewielkich miast ze stolicą kraju na czele. Dziś coraz częściej ujęta w cudzysłów, coraz rzadziejtraktująca się ze śmiertelną powagą, choć dalej bardzo medialna. O czym mowa? O ciągle trudnejdo uchwycenia, ale raczej niegroźnej dla społeczeństwa (czy aby na pewno?) – epidemii hipsterów

HIp STER SKIspo sób na ży cie

Kieł kow ski wdo rob ku ma już kil kauda nych pro jek tów (Sy me trie Mo -der ni zmu, Prze strze nie Art De co,Pro jekt PKP). Mi ło śnik ar chi tek tu -ry, fo to gra fii, mo der ni zmu iGór ne -go Ślą ska. Li nie Cza su to bo daj naj -gło śniej sze z je go przed się wzięć.Pew nie dla te go, że zdję cia bu dząogrom ne emo cje. Uka zu ją miej scai obiek ty, głów nie w Ka to wi cachi w By to miu, do któ rych Gór no ślą -za cy ma ją ogrom ny sen ty ment.Naj istot niej sze za ło że nie to jak naj -do kład niej sze od da nie miej sca zar -chi wal ne go ob ra zu 100, 50 czy 30lat póź niej. Moż na po tem ła twooce nić, któ re z nich, te sprzed latczy obec ne, wy glą da ją ko rzyst niej.Sam au tor nie ma zbyt du żych wąt -pli wo ści. – Miej sca z prze szło ściwy glą da ją le piej – uwa ża. – Do mi -nu je ład i po rzą dek, a sa ma prze -strzeń jest bar dziej upo rząd ko wa na.Te zdję cia ma ją edu ko wać, przy po -

mi nać o prze szło ści, ale mo gą teżsta no wić pe wien ma te riał dla osóbod po wia da ją cych za to, jak wy glą -da ją na sze mia sta – twier dzi.

z TeJ sa meJ per speK Ty wy

Obec nie Li nie Cza su uka zu ją po -nad 20 róż nych miejsc. Jest wśródnich m.in. Dro go wa Tra sa Śred ni -co wa w la tach 80., ka to wic ka uli -ca 3 Ma ja w 1915 ro ku, by tom skiRy nek w 1909 ro ku, Dom Han dlo -wy Ślą zak w la tach 70. Obok ma -te ria łów ar chi wal nych znaj du ją sięobec ne fo to gra fie do kład nie tychsa mych miejsc. Ma ją do kład nie ta -ki sam kadr, ogni sko wą, kąt wi dze -nia. Sło wem – są ich ko pią uchwy -co ną kil ka dzie siąt lat póź niej.Na stro nie li nie cza su.pl użyt kow -nik otrzy mu je no wa tor ski sys tem,dzię ki któ re mu, za po mo cą su wa -ka, moż na do kład nie uchwy cićzmia ny na fo to gra fiach. Kieł kow -

ski tłu ma czy, że pra ca nad jed nąpo zy cją to kil ka go dzin wy tę żo nejpra cy. Po le ga na od szu ka niu miej -sca, z któ re go fo to gra fia zo sta ławy ko na na, zro bie niu je go ide al ne -go od wzo ro wa nia, o do kład nie ta -kiej sa mej ogni sko wej i mo zol -na ob rób ka w pro gra mie gra ficz -nym. – Nie każ de ar chi wal ne zdję -cie na da je się do ta kiej prze rób ki.Czę sto zda rza się, że o ile ist nie jebu dy nek znaj du ją cy się na fo to gra -fii, to nie ma miej sca, z któ re go zo -sta ła zro bio na – pod kre śla To meki do da je, że przed roz po czę ciemprac, mu siał prze brnąć przez spo rąilość ar chi wa liów. Wy brał tyl ko te,któ re się nada wa ły. – W ubie głymro ku nie mia łem zbyt wie le cza su,ale w tym bę dę chciał do dać ko lej -ne miej sca – za pew nia. Jak za po -wia da, na pew no znów po ja wią sięte z Ka to wic i z By to mia, ale też in -nych ślą skich miast. – Szcze gól -

nych pre fe ren cji nie mam. Wszyst -ko za le ży od do stęp no ści ma te ria -łów, głów nie zdjęć i pocz tó -wek – wy ja śnia To mek. Oso by,któ re dys po nu ją cie ka wy mi ar chi -wa mi za pra sza do kon tak tu po -przez stro nę in ter ne to wą pro jek tu.

na TyCh sa myCh za Ku paCh

Li nie Cza su spo tka ły się z bar dzopo zy tyw nym od bio rem spo łecz -nym. Nic więc dziw ne go, że wła -dze By to mia za pro si ły Kieł kow -skie go do przy go to wa nia nie zwy -kłe go ka len da rza 2014 na 760-le -cie mia sta. Tym ra zem sta re pocz -tów ki po łą czo no ze współ cze sny -mi zdję cia mi. Nad wy da niem ka -len da rza pra co wa ło mnó stwoosób: gra fi cy, fo to gra fo wie, znaw -cy i pa sjo na ci hi sto rii, ko lek cjo ne -rzy pocz tó wek. Sta re łą czy sięz no wym w nie zwy kle sy me trycz -ny, spój ny i har mo nij ny spo sób.

Po jed nej stro nie uli cy sto ją sa mo -cho dy z lat 20., a po dru giejwspół cze sne, w jed nym miej scuza ku py ro bią da my z po cząt kówubie głe go stu le cia i obec ni miesz -kań cy By to mia. Oba świa ty łą czyjed no: pięk na by tom ska ar chi tek -

tu ra. – Przed się wzię cie jestwpraw dzie nie ty po we, ale je goefekt jest na pew no za do wa la ją -cy – jak zwy kle skrom nie o swo jejpra cy mó wi Kieł kow ski.

łu kasz re spon dek

Panorama wspomnień

styczeń 2014 nr 1 (37) 13

Ciekawy projekt śląskiego fotografa Tomka Kiełkowskiego

LINIE cZASuczyli przeszłość połączona

ze współczesnością

W jednej chwili można przenieść siędziesiątki lat wstecz i sprawdzić, jakto samo miejsce wygląda dziś. efekt?Oszałamiający. Jego autorem jestśląski fotograf Tomek Kiełkowski.Projekt nosi nazwę Linie Czasu, a jegokontynuacją jest poniekąd tegorocznykalendarz Bytomia wydany na 760-lecie miasta

Zdjęcia: Tomasz Kiełkowski

Panorama zmiany

styczeń 2014 nr 1 (37)14

Kolejka linowa w Parku Śląskim – reaktywacja

Nowa ELKAgodnie zastąpiła To było jak rytuał: po niedzielnym seansie

„Bonanzy”, całe rodziny zmierzały na elkę,aby z góry podziwiać swoje ulubionemiejsca. Stara kolejka linowa byłasymbolem śląskiej solidności – a uderzającw ton bardziej patetyczny – wizjonerstwa.Była przecież najdłuższą tego typu atrakcjąw europie. Otwarta we wrześniu zeszłegoroku nowa elka miała zapełnić lukępo wysłużonej poprzedniczce. również tęw wyobrażeniach i wspomnieniachużytkowników. Nowe miało zastąpić stare,i tak samo cieszyć. Tak też się stało

no wa el Ka (2013 – ...)

Bu do wa no wej El ki trwa ła półro ku. Otwar to ją 8 wrze śniaubiegłego roku. W cią gu za le d -wie czte rech mie się cy funk cjo -no wa nia z atrak cji sko rzy sta -ło 80 ty się cy osób. Na ra zie od -two rzo no je den od ci nek ko lej -ki – od Sta dio nu Ślą skie godo Ślą skie go We so łe go Mia -stecz ka. Je go dłu gość to 2200me trów. El ka to obec nie naj no -wo cze śniej sza ko lej li no waw Pol sce i je dy na dzia ła ją ca

w sys te mie mie sza nym – mado dys po zy cji za rów no ośmio -oso bo we gon do le, jak i czte ro -oso bo we krze seł ka. Tych pierw -szych jest 15, a dru gich 30. Tra -sa oraz sta cje są mo ni to ro wa neprzez 40 ka mer. Mak sy mal -na pręd kość wy no si 5 me trówna se kun dę. Wy ciecz ka w obiestro ny trwa na to miast śred niopół go dzi ny. Jed no cze śnie ko lej -ką mo że po dró żo wać 240 pa sa -że rów. Pod czas jaz dy moż -na oglą dać m.in. Ro sa rium, Ha -

lę Wy staw „Ka pe lusz”, pro me -na dę ge ne ra ła Je rze go Zięt ka.Przy sta cjach ko lej ki usta wio -no 10 wy re mon to wa nych krze -se łek sta rej El ki. Te raz peł niąfunk cję sty lo wych ła wek. Bi letnor mal ny w jed ną stro nę kosz -tu je 10 zł, w obie 15 zł, a ulgo -wy 8 i 12 zł. No wa El ka, w od -róż nie niu od swo jej po przed -nicz ki, mo że jeź dzić przez ca łyrok, a gon do la mi, któ ry mi sta rako lej ka nie dys po no wa ła, mo gąpo dró żo wać nie peł no spraw ni.

sTa ra el Ka (1967 – 2006)

Elek trycz ne Li no we Ko le je po -wsta ły – jak nie mal wszyst kiein we sty cje w tam tych la -tach – w czy nie spo łecz nym.Bu do wa ną przez dwa la ta atrak -cję otwar to 7 wrze śnia 1967 ro -ku. Przez pra wie 40 lat swo je gofunk cjo no wa nia ko lej ka krze seł -ko wa prze wio zła 15,5 mi lio -na pa sa że rów. Jed no cze śnie mo -gło nią po dró żo wać 1200 osób.Tra sa mia ła pra wie 6 ki lo me -trów i skła da ła się z trzech two -

rzą cych trój kąt sta cji. Ko lej kakur so wa ła od Sta dio nu Ślą skie -go do We so łe go Mia stecz kai od lu na par ku do Pla ne ta riumŚlą skie go m.in. nad ślą skimzoo. El ka jeź dzi ła śred nio 10me trów nad zie mią. Prze jazd ca -łej tra sy zaj mo wał pra wie go dzi -nę. Naj więk sze ob lę że nie El kaprze ży wa ła pod czas Świę taTry bu ny Ro bot ni czej i 22 lip ca.Wte dy kur so wa ła na wetdo trzeciej w no cy. Star si by wal -cy mo gą pa mię tać, że przy wej -

ściu na każ dą sta cję dzia ła ły au -to ma ty z bi le ta mi, a pra cow ni cyko lej ki no si li te sa me spodnieoraz ko szul ki w trzech głów -nych ko lo rach: żół tym, nie bie -skim oraz czer wo nym. El ka by -ła otwar ta je dy nie w se zo nie let -nim, w okre sie od ostat nie goweek en du kwiet nia do po ło wypaź dzier ni ka. Jeź dzi li nią m.in.zna ni mu zy cy, ak to rzy i ko mu -ni stycz ni dy gni ta rze. Ostat nikurs ko lej ki od był się w paź -dzier ni ku 2006 ro ku.

starą ELKę

Krzesełkowa kolej jeździła w parku Śląskim przez 39 lat nowa elka jest najnowocześniejszą kolejką linową w kraju

ARC\Park Śląski

Panorama kulturalna

styczeń 2014 nr 1 (37) 15

Bu cha ją cy z ko mi nów dym, wie że wy cią -go we szy bów ko pal nia nych, prza śni tu -byl cy z dość ogra ni czo ny mi ho ry zon ta mi.To wa run ki, któ re jesz cze pół wie ku te mumu siał speł niać nie mal każ dy film o Ślą -sku. Po tem był prze łom – twór czość Ka zi -mie rza Kut za. Dziś nasz re gion na szkla -nym ekra nie jest bar dzo róż no rod ny,a am bit ne i do bre fil my moż na wy mie -niać jed nym tchem.

fil my pro pa Gan Do weZa czę ło się już w 1920 ro ku od „Mę -czeń stwa lu du gór no ślą skie go”. Był topierw szy film zre ali zo wa ny w re gio nal -nej sce ne rii. Nie ste ty, nie za cho wa ła się

żad na je go ko pia. Nie mal 20 lat póź niej,w 1939 ro ku na krę co no „Czar ne dia men -ty” w re ży se rii Je rze go Ga bry el skie go.Ak cja to czy się w ko pal ni, któ rą za gra -nicz ni wła ści cie le za mie rza ją za mknąć.Na py ta nie, co cha rak te ry zo wa ło ślą skieki no przed wo jen ne, od po wiedź mo że byćjed nak tyl ko jed na: zni ko ma ilość po zy -cji. Zde cy do wa nie le piej by ło w la -tach 50. i 60., ale by naj mniej nie prze kła -da ło się to ja kość. W fil mie „Au to bus od -jeż dża 6.20” gra na przez Alek san drę Ślą -ską bo ha ter ka wy jeż dża z cen tral nej Pol -ski i opusz cza mę ża. Po sta na wia ro bićka rie rę w Za brzu. W „Ro dzi nie Mil car -ków”, któ ra opo wia da o po wsta niach ślą -

skich, bo ha ter ka wy cho dzi na to miastza nie miec kie go szty ga ra, a ten za mie -rza... wy sa dzić przy zna ną w ple bi scy ciePol sce ko pal nię. – Per swa zja po li tycz na,pro pa gan da, agi ta cja – krót ko okre śla ki -no tam te go okre su hi sto ryk i fil mo znaw -ca Jan F. Le wan dow ski, au tor prze wod ni -ka „Ki no ślą skie”. – Ob raz jest jed no li ty:szy by, ko mi ny, po czci wi Ślą za cy, ide al -nie na da ją cy się do ro bo ty. A mó wią cypo praw ną pol sz czy zną ak to rzy nie prze -ko nu ją, są ma ło na tu ral ni – uwa ża.

fil my prze ło muPrze ło m na stą pił pod ko niec lat 60. dzię -ki fil mom Kut za. – Mia ły tę nie spo ty ka -

ną do tej po ry ce chę, że uka zy wa ły naszre gion z per spek ty wy gór no ślą skiej, niewar szaw skiej – tłu ma czy Le wan dow skii okre śla je ja ko no we otwar cie oraz zmia -nę spo so bu mó wie nia o Ślą sku. – Prze -kaz zmie nia się w nich dia me tral nie, tak -że w sen sie es te tycz nym, te fil my by łyma ni fe sta cją gór no ślą skiej ro dza jo wo ścii gór no ślą skiej od ręb no ści kul tu ro -wej – do da je fil mo znaw ca. Z ca łe go tryp -ty ku ślą skie go, na któ ry skła da ją się „Sólzie mi czar nej”, „Per ła w ko ro nie” i „Pa -cior ki jed ne go ró żań ca”, z dzi siej szej per -spek ty wy mo że naj waż niej szy jest tenostat ni film. To w nim eme ry to wa ny gór -nik sprze ci wia się ak cji wy bu rza nia dom -ków gór ni czych i prze sie dle nia miesz -kań ców do blo ków z wiel kiej pły ty, bro niswo je go Ślą ska przed to ta li tar ną wła dzą.Po zo sta łe dwa fil my ma ją cha rak ter bar -dziej hi sto rycz ny. Po dob nie jak „Grzesz -ny ży wot Fran cisz ka Bu ły” Ja nu sza Ki -da wy. Tu jed nak lo sy ty tu ło we go bo ha te -ra w re aliach dwu dzie sto le cia mię dzy wo -jen ne go wy pa da ją bar dzo na tu ral nie. Ko -lej ne waż ne fil my tam te go okre su tona pew no „Ma gnat” Fi li pa Ba jo na, „Pa -mięt nik zna le zio ny w gar bie” Ki da wy,„Śmierć jak krom ka chle ba” i „Za wró co -ny” Kut za.

fil my am BiT neNaj więk szy „wy syp” fil mów krę co nychna Ślą sku i o Ślą sku moż na za ob ser wo -wać w cią gu ostat nich kil ku na stu lat. Są toza zwy czaj ob ra zy am bit ne, róż no rod ne,nie ma w nich jed no li tej ten den cji. Ist ny -mi po zy cja mi są tu fil my Le cha Ma jew -skie go. W „An ge lu sie” śle dzi my lo sy ist -nie ją cej na Ślą sku w la tach 30. gmi ny

okul ty stycz nej, w „Wo jacz ku” – mło de goi eks cen trycz ne go po ety w okre sie schył -ko we go Go muł ki. Współ cze sny ob razŚlą za ków, ich pro ble my, pró bu ją prze ka -zać fil my „Be nek” Ro ber ta Gliń skie goi „Ewa” Ada ma Si ko ry i In g ma ra Vil lqi -sta. I trze ba przy znać, że ro bią to dośćuda nie. Le wan dow ski przy zna je, że co razważ niej szą ro lę w tych fil mach od gry wadia lekt, gwa ra czy – jak kto wo li – ję zykślą ski. – On uwia ry gad nia bo ha te rów.A w nie któ rych fil mach, jak np. w „Zgor -sze niu pu blicz nym”, peł ni ro lę mo to ru na -pę do we go, ma ba wić pu blicz ność, przy -naj mniej w in ten cjach. Dzię ki te mu te fil -my, w od róż nie niu od ich po przed ni kówm.in. z lat 50., rza dziej wpa da ją w pu łap -kę sztucz no ści – uwa ża. Część z nich, jak„Prę gi” i „Sen ność” Mag da le ny Pie korz,po wsta ła na ba zie pro zy, i to ta kiej naj -wyż szych lo tów. Nie któ re hi sto rie na pi sa -ło ży cie. Tak by ło oczy wi ście z „Je steśBo giem” Lesz ka Da wi da czy ostat nimob ra zem na krę co nym przez Ma cie ja Pie -przy cę – „Chce się żyć”. – Roz pra węz prze szło ścią za stą pi ły dra ma ty spo łecz -ne i oby cza jo we – za zna cza Le wan dow -ski. Jak wy ja śnia, te fil my nie nio są, jakw PRL, per swa zji po li tycz nej do ty czą cejsys te mu, one opo wia da ją o lu dziach i ży -ciu, są dzi siaj bar dziej zróż ni co wa -ne. – Dla cze go fil mow cy co raz chęt niejwy bie ra ją Śląsk? My ślę, że tak że z po wo -du bo gac twa i róż no rod no ści gór no ślą -skiej sce no gra fii. Na sto sun ko wo nie wiel -kim ob sza rze są za rów no zde gra do wa neob sza ry po prze my sło we, wsie i prze strze -nie wiel ko miej skie go. To na pew noogrom ny sce no gra ficz ny atut – koń czyLe wan dow ski.

Filmowcy i producenci coraz chętniej zaglądają do naszego regionu

w Kinie śląskim lewandowskiopisał ponad 60 filmówz regionalnym rodowodem

film robertaGlińskiego „Benek”przedstawia historięgórnika, który decyduje sięodejść z kopalni

„paciorki jednegoróżańca” to zdaniemkrytyków jedenz najważniejszychfilmów śląskiego kina

w parku Śląskim kręcono film „Chce się żyć” macieja pieprzycy, który miał swoja premieręw zeszłym roku

ZdecydowanieTAK Film na Śląsku

i o Śląsku?

Z tym kry zy sem wie ku śred nie go to wiel ka prze sa -da – stwier dza M. Krze miń ski – naj czę ściej bo -wiem jest tak, że do pie ro ja ko czter dzie sto , pięć -dzie się cio la tek męż czy zna mo że so bie po zwo lićna re ali za cję ma rzeń. Wy ni ka to z od po wie dzial no -ści, bo naj pierw trze ba osią gnąć pew ną sta bi li za cjęży cio wą i nie za leż ność fi nan so wą, za dbać w pierw -szej ko lej no ści o ro dzi nę. Kie dy to się uda, moż -na re ali zo wać ma rze nia. Dla te go czę ściej na dro gieau ta, mo to ry czy in ne pa sje stać nas, gdy je ste śmydoj rza ły mi fa ce ta mi, choć pra gnie my te good dziec ka.

Mi ro sław Krze miń ski jest współ wła ści cie lemfir my. Na swój sta tus ma te rial ny pra co wał wie le lat,wy ko nu jąc róż ne za wo dy, choć od mło do ści in te re -so wa ło go lot nic two. Ma na swo im kon cie dzie siąt -ki wła sno ręcz nie skle jo nych mo de li sa mo lo tów. Znanie mal każ dą pu bli ka cję do ty czą cą la ta nia, a jed nąz je go pierw szych ksią żek był „Dy wi zjon 303” Ar -ka de go Fie dle ra. Ja ko dziec ko, kie dy tyl ko mógł,bu do wał wła sno ręcz nie ja kieś skrzy dła, na cią gałna nie ja kieś wor ki i pró bo wał po le cieć ska cząc zewznie sie nia. Jed nak na star cie w do ro słe ży cie, gdyzo stał na uczy cie lem, nie by ło go stać na re ali za cjęma rzeń. Póź niej by ła żo na, dziec ko i od po wie dzial -ność nie tyl ko ma te rial na za ro dzi nę, bo jak sampod kre śla, lot nic two oprócz te go, że do star cza fan -ta stycz nych wra żeń, jest pa sję nie bez piecz ną. – Te -raz już mo gę so bie na to po zwo lić, bo syn od cho wa -ny, wy szedł z do mu, więc ra zem z żo ną po sta no wi -li śmy, że sko ro mam ta kie ma rze nie i szan sę je gospeł nie nia, to dla cze go nie – mó wi M. Krze miń skii za raz do da je, że mi mo wszyst ko re ali za cja te go

hob by nie by ła ła twa i wy ma -ga ła bar dzo du żo sa mo za par -cia i pra cy. – Aby zdo byćupraw nie nia pi lo ta, trze ba za -li czyć dzie więć eg za mi nówz naj prze róż niej szych dzie dzini znać od po wiedź na kil ka ty się cypy tań eg za mi na cyj nych do ty czą -cych ana to mii czło wie ka, fi zjo lo gii, fi -zy ki, ae ro dy na mi ki, geo gra fii, na wi ga cji,me cha ni ki, pra wa lot ni cze go.

Aby wziąć udział w eg za mi nach, któ re od by -wa ją się w Urzę dzie Lot nic twa Cy wil ne go w War -sza wie, M. Krze miń ski prze szedł 150-go dzin neszko le nie i po świę cił kil ka ty go dni na na ukę. W tymcza sie moc no wspie ra ła go żo na, prze py tu jąc zezdo by wa nej wie dzy. Dzię ki te mu wie wszyst ko o la -ta niu, śmie je się pan Mi ro sław. I choć przy zna je, żeob ser wu jąc młod szych od sie bie uczest ni ków szko -le nia czuł, że ta wie dza cię żej mu wcho dzi do gło -wy, ma wiel ką sa tys fak cję, że wszyst kie eg za mi nyzdał w jed nym dniu i w bar dzo do brym cza sie, bow cią gu go dzi ny i 45 mi nut, a co naj waż niej sze,osią gnął zna ko mi ty wy nik zdo by wa jąc bli sko 95%punk ta cji przy 75% wy star cza ją cych do zdo by ciaupraw nień pi lo ta. – Za ło ży łem so bie ta ki am bit nyplan, aby w jed nym dniu wszyst ko za li czyć, bo niechcia łem kil ka krot nie tra cić czasu na jaz dę do War -sza wy. Są jed nak ta cy, któ rzy pod cho dzą jed no ra zo -wo do dwóch, trzech eg za mi nów zo sta wia jąc so biepo zo sta łe na in ne ter mi ny. Jest ta ka moż li wość. Aletym bar dziej je stem dum ny z osią gnię te go wy ni -ku – mó wi M. Krze miń ski.

Do ku men ty po świad cza ją ce, że jest peł no praw -nym pi lo tem pan Mi ro sław zrzą dze niem lo su otrzy -mał do kład nie w dniu swo ich pięć dzie sią tych uro -dzin. Od tej po ry mo że od da wać się swo jej pa sjispo glą da jąc na zie mię z lo tu pta ka. Cho ciaż swójpierw szy sa mo dziel ny lot od był jesz cze w trak cieszko le nia. Po se rii lo tów z in struk to rem nad cho dzimo ment, w któ rym kur sant sam wsia da do sa mo lo -tu łą cząc się z in struk to rem je dy nie dro gą ra dio wą.Nie jest to mo że wiel kie la ta nie, bo ogra ni cza siędo dwóch krę gów nad lot ni skiem, ale świa do mość,że za ple ca mi nie ma ni ko go, kto sko ry gu je ru chyma net ką, po mo że przy lą do wa niu, że jest się sa me -mu w po wie trzu zda nym je dy nie na sie bie i ma szy -nę, to nie za po mnia ne wra że nia. Ko lej nym był lotna tra sie mię dzy dwo ma lot ni ska mi. W po wie trzunie ma zna ków dro go wych, dro go wska zów. Jest je -dy nie ma pa i po kła do wy kom pas. Na wet je śli wi daćzie mię, to trud no z gó ry stwier dzić, w ja kim się

miej scu czło wiek znaj du je. – Oczy wi ście są do stęp -ne lot ni cze GPS -y, ale po sta wi łem so bie ko lej neza da nie, nie iść na ła twi znę i na uczyć się la taćbez wspar cia osią gnięć tech ni ki, wy cho dzącz za ło że nia, że prze cież mo że się zda rzyć, żeGPS wy sią dzie, a ja tam w po wie trzu nie mo gęsię za trzy mać i za py tać o dro gę. Mu szę so biera dzić sam – opo wia da M. Krze miń ski.

Oka zu je się, że w ogó le la ta nie spo wo do wa -ło w je go za cho wa niu wie le zmian. Stał się jesz -cze bar dziej niż do tąd od po wie dzial ny, choć tej

ce chy ni gdy mu nie bra ko wa ło, prze zor ny, cow la ta niu jest nie zbęd ne i na brał dba ło ści o urzą -

dze nia me cha nicz ne. Le cąc, czło wiek jest zda nyna swo je umie jęt no ści i na ma szy nę. – Uwa żam, żetrze ba być ab so lut nie pew nym, że sa mo lot jest tech -nicz nie spraw ny, nim nas unie sie w po wie trze. Ta kieza cho wa nie prze nio słem te raz na in ne urzą dze nia: sa -mo chód, mo tor, któ rym cza sem jeż dżę. Spraw dza niewszyst kich istot nych ele men tów od po wie dzial nychza mo je bez pie czeń stwo we wszyst kich urzą dze niachla ta ją cych, jeż dżą cych, pły wa ją cych sta ło się dlamnie nor mą, we szło mi w krew.

Pa trząc na Mi ro sła wa Krze miń skie go, pięć dzie -się cio lat ka z upraw nie nia mi pi lo ta, wi dać wy raź nie,że jest speł nio nym czło wie kiem, że re ali za cja dzie -cię cych ma rzeń sta ła się wi sien ką na tor cie je go ży -cia. Sły chać to w gło sie, gdy z pa sją opo wia dao swo ich lo tach do Olsz ty na, Zie lo nej Gó ry czySzcze ci na. Wi dać w za cho wa niu, któ re mu to wa rzy -szy peł ne opa no wa nie i spo kój. To już nie jest sa mowra że nie, to pew ność, że się ma do czy nie nia zeszczę śli wym czło wie kiem. Pan Mi ro sław jest teżży wym do wo dem na to, że war to za cho wać swo jema rze nia z dzie ciń stwa, nie po zby wać się ich i mi -mo wszyst ko no sić wraz z ba ga żem lat cią żą cymna ple cach. Ni gdy bo wiem nie moż na so bie po wie -dzieć „ni gdy” ani na pew no. A z tym kry zy sem wie -ku śred nie go to chy ba fak tycz nie ja kaś ście ma.

ma rek sze les

Panorama indywidualności

styczeń 2014 nr 1 (37)16

Pasjapo pięćdziesiątce

Wiele osób twierdzi, że już po czterdziestce zaczyna się u mężczyznkryzys wieku średniego. Objawia się on kupowaniem drogich,sportowych samochodów lub motocykli czy też realizowaniemwyjątkowych, niecodziennych zainteresowań. MirosławKrzemiński z Będzina w wieku 50 lat zdobył licencję pilota

Panorama kulturalna

styczeń 2014 nr 1 (37) 17

reklama

Magiczna podróż po alternatywnym Świecie

Mu zea tech ni ki, ko lej nic twa, lot ni cze,mor skie i sztu ka sur re ali stycz na. Ge -niusz two rze nia w wer sji rze czy wi steji fan ta stycz nej. Hi sto ria tech no lo gicz nejewo lu cji oraz sur re ali stycz na wi zja kon -struk tor ska. Te dwa tak róż ne, ale po dob -ne świa ty spo tka ją się w tym ro ku pod -czas ma gicz nej „Po dró ży po Al ter na -

tyw nym Świe cie” wy sta wy Ja ro sła waJa śni kow skie go, współ cze sne go sur re ali -sty i przed sta wi cie la pol skie go ste am -pun ku w ma lar stwie po naj więk szychmu ze ach tech nicz nych w Pol sce.

Po dróż roz po czę ła się w stycz -niu 2014 ro ku w Mu zeum Lot nic twaw Kra ko wie. Póź niej bę dzie kon ty nu -

owa na, prze mie rza jąc Pol skę i od wie -dza jąc ta kie miej sca, jak choć by Mu -zeum Tech ni ki i Ko mu ni ka cji – Za jezd -nię Sztu ki w Szcze ci nie, Na ro do we Mu -zeum Mor skie w Gdań sku, Mu zeumPrze my słu i Ko lej nic twa na Ślą sku w Ja -wo rzy nie Ślą skiej czy Mu zeum Mie dziw Le gni cy. Te punk ty po dró ży łą czy jed -

na wspól na idea: ma riaż tech ni ki ze sztu -ką w jej fan ta stycz nym, ste am pun ko -wym wy mia rze.

Ar ty sta, któ ry sam sie bie na zy waOpo wie ścio ma la rzem i przed sta wia namma gicz ne ob sza ry zwa ne przez nie goŚwia tem Al ter na tyw nym, tłu ma czy, żepo wstał on w cza sie rów no le głym do na -

szej rze czy wi sto ści. O ile jed nak ko le jena sze go świa ta po to czy ły się tak, jak jezna my z hi sto rii, o ty le w Świe cie Al ter -na tyw nym wy buchł ka ta klizm. Zie miazo sta ła roz bi ta na ty sią ce dry fu ją cychwysp. Ci, któ rzy oca le li, spę dza ją ży ciew wiecz nej po dró ży. W tam tym świe cierzą dzą jed nak zu peł nie in ne pra wa fi zy -ki, niż w na szym. Rze czy ma te rial newol ne są od si ły gra wi ta cji, uno szą sięswo bod nie w po wie trzu. Tyl ko czło wieknie po tra fi uwie rzyć, że po sia da zdol no -ści do la ta nia, dla te go po wsta ją  naj prze -róż niej sze ma chi ny: sa mo lo ty, bal ne olo -ty, po wietrz ne ża glow ce i lo ko mo ty wy.

Pre zen to wa ne na ob ra zach ste am pun -ko we ma szy ny są świet ną pre zen ta cjąfan ta zji ar ty sty. Po wo du ją, że oglą da ją cyprze no szą się w nie re al ny świat ze snu,w któ rym wie le rze czy jest roz po zna wal -nych i po dob nych, ale nic nie jest ta kiesa mo, jak w świe cie rze czy wi stym.Twór czość Ja ro sła wa Ja śni kow skie gosta wia na jest w jed nym rzę dzie z twór -czo ścią Zdzi sła wa Bek siń skie go, To ma -sza Sę tow skie go czy Jac ka Yer ki. O ro -sną cym zna cze niu ar ty sty świad czą licz -ne wy sta wy oraz ce ny ob ra zów, któ resię ga ją obec nie na wet kil ku dzie się ciu ty -się cy zło tych.

ma rek sze les

ferrum Viator - obraz promujący cykl tegorocznych wystaw pierwszy przystanek w magicznej podróży - muzeum lotnictwa w Krakowie

Jarosław Jaśnikowski

Panorama motoryzacyjna

styczeń 2014 nr 1 (37)18

Moda naPrzed de cy zją przede wszyst kim na le ży wziąćpoduwa gę spa la nie. Au ta hy bry do we ma ją nie -sa mo wi cie ni ski ape tyt napa li wo. Wprzy pad kude biu tu ją cej w Pol sce To yo ty Au ris jest to za le -d wie 3.7 l na 100 km pod czas jaz dy w mie ście.Mi mo że po cząt ko wa ce na sa mo cho dów o na -pę dzie hy bry do wym moc no od stra szy, to ła twomoż na wy kal ku lo wać, że w przy pad ku czę -stych po dró ży pie nią dze szyb ko mo gą sięzwró cić. Na le ży też pa mię tać, że eks plo ata cjato rów nież kosz ty ser wi su, któ re

w przy pad ku sa mo cho dów hy bry do wych nieob cią ża ją moc no port fe la. W Ka to wi cach kie -row cy hy bryd mo gą par ko wać w wy bra nychstre fach ta niej lub za dar mo, ale to je dy na za -chę ta, by być pro eko lo gicz nym po sia da czemau ta w Pol sce. Mo da na eko to bar dzo słusz -na dro ga, ale do brze też, by mia ła jed no cze śnieeko no micz ne po par cie. W Eu ro pie Za chod niejwła ści cie le aut eko lo gicz nych są od po wied niowspie ra ni przez rząd, pła cą niż sze po dat ki lubma ją ulgi w ubez pie cze niu.

Wi zja za sto so wa nia na pę du hy bry do we good dzie się cio le ci to wa rzy szy ła prze my sło wimo to ry za cyj ne mu. Wią za ło się to jed nakz opra co wa niem no wych tech no lo gii i prze -zwy cię ża niem wie lu pro ble mów, wśród któ -rych chy ba naj więk szym by ła wy so ka ce na.Pierw szą fir mą, któ rej uda ło się stwo rzyć ma -so wo pro du ko wa ny sa mo chód hy bry do wy jestTo yo ta, któ ra w 1997 ro ku wpro wa dzi łado sprze da ży pierw szą ge ne ra cję mo de luPrius. W 2003 ro ku To yo ta przed sta wi ła Priu -

sa dru giej ge ne ra cji, któ ry oka zał się ryn ko -wym hi tem, ide al nie pa su ją cym do pro eko lo -gicz nej mo dy za chod nich cy wi li za cji. Osią -gnię ty suk ces wy mu sił na po zo sta łych kon cer -nach mo to ry za cyj nych pró bę do go nie nia jejw dzie dzi nie na pę dów hy bry do wych. Dziśprak tycz nie każ dy kon cern mo to ry za cyj ny maw swo jej ofer cie sa mo cho dy o ta kim ukła dzie.Na wet je że li ich sprze daż nie przy no si wiel -kich zy sków – obec ność mo de li hy bry do wychjest ko niecz na ze wzglę dów wi ze run ko wych.

Obec nie w Pol sce nie pro du ku je się se ryj nie żad ne go rdzen nie pol skie go po jaz du oso bo -we go. Re ak ty wa cja pol skiej mar ki naprzy kła dzie Sy ren ki mo że być pierw szym kro kiem

do od bu do wy pol skie go prze my słu mo to ry za cyj ne go. Co praw da pra wa do kon ty -nu owa nia pro duk cji sa mo cho dów podmar ką Sy re nawy ku pił Ar ka diusz Ka miń -ski, wła ści ciel AK Mo tor In ter na tio nal Cor po ra tion – mo że wy twa rzać lub zle -cać stwo rze nie kul to wych aut pod no wym szyl dem (Sy re na Me lu zy na), w na -wią za niu do kla sy ka sprzed po nad 30 lat. Jed nak kon sor cjum kut now skichfirm – AMZ -KUT NOSp. zo.o. iPo lfar mexS.A. re ali zu je pro jekt „Re ak ty wa -cja pol skie go prze my słu mo to ry za cyj ne go – Sy ren ka”. No wo cze sny wi ze ru -nek i sty li sty ka, no wo cze sne tech no lo gie ma te ria ło we, no wo cze sny ni sko emi -syj ny na pęd spa li no wy oraz al ter na tyw ny eko lo gicz ny na pęd elek trycz nyprzy lek kiej kom po zy to wej kon struk cji nad wo zia ma uczy nić z Sy ren ki pierw -szy po wie lu la tach pol ski po jazd, któ ry bę dzie sku tecz nie kon ku ro wać z po -dob ny mi roz wią za nia mi eu ro pej ski mi.

Na obec nym eta pie fir ma nie zdra dza da nych tech nicz nych. Po dyk to wa nejest to fak tem, że nie zde cy do wa no w 100% ja kie pod ze spo ły zo sta ną za sto so -

wa ne. Moż na je dy nie po twier dzić, że sil nik bę dzie ma ło li tra żo wy, a w przy szło -ści rów nież elek trycz ny. Je śli pro to typ się spodo ba, sy ren ka za pro jek to wa na przez pol -skich in ży nie rów, mo że wró cić na dro gi.

Samochody hybrydowe mają coraz więcej entuzjastów, choć faktycznie są hybrydami między samochodami z silnikami spalinowymi a napędzanymi elektrycznie.Silniki hybrydowe są ekologiczne i oszczędne. Koncerny samochodowe widzą drzemiący w nich potencjał i dostosowują swoją ofertę do oczekiwań entuzjastówekologicznego i tańszego użytkowania auta. Czy wobec tego przeciętny Kowalski powinien skusić się na zakup?

HybRyDę

W Czerwcu 1955 roku pierwszysamochód marki Syrena został oficjalniezaprezentowany na Międzynarodowych

Targach Poznańskich. Produkcjasamochodu trwała do 1983 roku. Nie

ma wątpliwości, że Syrena to legendapolskiej motoryzacji. Pod koniec

zeszłego roku było głośno o Firmie AKMotor International Corporation, teraz

o powrót samochodu na drogi stara sięfirma AMz-KUTNO. zbudowała

od podstaw prototyp, używając do tegocelu nowoczesnych technologii, dzięki

którym bez ogromnych nakładówfinansowych być może uda się

uruchomić produkcję mało seryjną

Legendarna

SyRENKAwróci nadrogi?

AMZ

- KU

TNO

Sp.

z o

.o.

Toyota prius plug-in 2013

Toyota auris Touring sports 2013

Toyota Konsek Sosnowiec

Panorama gastronomiczna

styczeń 2014 nr 1 (37) 19

W Sky Barze delektować można się nie tylko widokami. Siłę lokalustanowi szeroka gama koktajli. Napoje serwuje m.in. jedenz najlepszych barmanów w Polsce – Rafał Nawrot. Jego autorskitrunek – True Bacardi Desire (dostępny w barze) wygrał polską edycjęBacardi Legacy Cocktail Competition 2013 – jednego z najbardziejprestiżowych konkursów barmańskich – mój napój zrodził sięz połączenia entuzjazmu, ciężkiej pracy oraz miłoścido barmaństwa – wyznaje Rafał. Nasz pracownik ma ogromną szansęna powtórzenie swojego zeszłorocznego sukcesu, co pozwoli mupo raz drugi reprezentować Polskę na arenie międzynarodowej. Mamyw kraju wielu doskonałych barmanów, a jeden z najlepszych pracujeu nas. Bardzo się z tego powodu cieszymy i wspieramy go w swoichpasjach – mówi Magdalena Adamska, Specjalista ds. Sprzedażyi Marketingu w Hotelu Qubus.

Mimo tego, że Sky Bar jest typowym drink barem i wybórgastronomiczny jest ograniczony, to w ofercie znajduje się szerokiwybór przekąsek. Sky Bar jako Coffee Bar oferuje kawy, herbaty orazdesery przygotowywane przez kuchnię Qubus Hotel. Od poniedziałkudo piątku w godzinach od 10:00 do 18:00 serwowane są drożdżówki,ciasta, dwa rodzaje sałatek, cztery rodzaje kanapek – dodajeMagdalena Adamska. Specjał stanowi kajmak, sernik oraz gorącepanini i focaccie. Okazała pojemność lokalu sprawia, że Sky Bar możebyć doskonałym pomysłem na imprezy firmowe, przyjęciaokolicznościowe lub szkolenia. Klimat lokalu najlepiej służy jednakromantycznym wieczorom.

Lokal znajduje się na Pogoni, w dzielnicy studentów,a dokładnie na rogu ulic Grota-Roweckiego i Pustej. Ulicaw Sosnowcu ma renomę iście krakowskiej, a krakowskiKazimierz wiódł kulinarny prym wśród zapiekanek, bo too nich głównie mowa. Czas przeszły nie jest tuprzypadkiem, gdyż do walki o miano najlepszych polskichfast foodów stanął sosnowiecki Zapiekarnik. – Chcieliśmystworzyć miejsce proste, charakterystyczne, w którymmożna zjeść szybko i zdrowo. Taki polski fast food, tylkonie aż tak bardzo fast – mówi Mariusz Piotrowicz.Do odwiedzenia bistra zachęcają regionalne nazwyzapiekanek jak Duma Edwarda, Przysmak Janka, Radochaz Marchewy, Zielony Sielec czy Dar Stawików. – Samazapiekanka jest produktem tradycyjnym, ale w połączeniuz naszą wyobraźnią i zaangażowaniem robi się wyjątkowa.Chcieliśmy przedstawić je w ciekawy i zabawny sposób,stąd nazwy nawiązujące do miejsc, wydarzeń i osóbzwiązanych z naszym miastem – wyjaśnia właściciel.

Zapiekarnik to jedyne miejsce w Sosnowcu, w którymmożna zjeść autorskie zapiekanki pełne ulubionychsmaków. – Staramy się żeby nasze zapiekanki byłysmaczne, naturalne i ładne, tak, żeby każdy byłzadowolony, że nas odwiedził. Nasze Zapieksy robione sąz pasją, od podstaw, ze składników dostarczanychod sprawdzonych dostawców – dodaje Karolina Piotrowicz.

W zależności od wielkości, miłośnicy ciepłych bagietekmuszą liczyć się z kosztem od 5,5 do 9,5 zł. W bistrodostaniemy też frytki własnej produkcji. Lokal jest czynnycały tydzień, w godzinach 12 – 22/23. Wszelkieaktualności związane z Zapiekarnikiem można śledzićna jego facabookowym profilu. Mimo że lokal działaod niedawna, już może pochwalić się przychylnymiopiniami internautów:

Zapiekany mistrzostwo świata! Testowane byłyPrzysmak Janka oraz Czarne na Morawie. Pieczywkoidealnie chrupkie, składniki czuć, że świeżutkie i sosywłasnej produkcji.

Budka z jedzeniem jedyna w swoim rodzaju. Widokwarzyw i przypraw stojących za szybką miło zachęcado spróbowania czegoś z oferty, która jest olśniewająca,a swoimi nazwami nawiązuje do Sosnowca. Próbowałamzapiekanki Kazimierz Płomień iii... Tak jak ktoś już tutajstwierdził, wygrał mecz. Jeszcze tam wrócę. Miejsce mapotencjał, zobaczymy jak to wyjdzie. (Wpisy pochodząz adresu www.facebook.com/zapiekarniksc)

Panorama Silesia, dzięki uprzejmości właścicieli,dysponuje dwoma podwójnymi bonami na duże zapiekanki.Zatem warto śledzić profil na facebookuwww.facebook.com/panoramasilesia, za pomocą któregobędzie można wygrać owe zaproszenia.

Lokal na wysokim poziomie

Dobry wizerunek

Sky Bar w Katowicach

To tutaj zapierającą dech w piersiach panoramę Śląskapodziwiali muzycy red Hot Chilli Peppers czy Phil Collins.zlokalizowany na 27. piętrze Qubus Hotel PrestigeKatowice to najwyżej położony bar w tej części kraju

zdrowe fast foody. Brzmi abstrakcyjnie? Nie dla Mariuszai Karoliny Piotrowicza, którzy od 4 stycznia w Sosnowcuprowadzą bistro – zapiekarnik. Właściciele zgodnietwierdzą, że można u nich zjeść dobrze i zdrowo

fast foodów

Sky Bar

Zapiekarnik

Panorama regionu

styczeń 2014 nr 1 (37)20

części jednego strojuZna ny w Pol sce pro du cent mu zycz ny Do na tan w nie kon wen cjo nal ny spo sóbpro mu je sło wiań ski folk lor. Nie jest jed nak pre kur so rem ta kich dzia łań. 4 la tate mu, z oka zji 50-le cia ist nie nia, człon ki nie Ze spo łu Re gio nal ne go Pszczy na,sta nę ły przed obiek ty wem apa ra tu fo to gra ficz ne go, by po zo wać do spe cjal ne -go, li mi to wa ne go ka len da rza. Ko bie ty od sła nia ją ce nie co cia ła spra wi ły, żezdję cia cie szy ły się du żym za in te re so wa niem. Zy ski z ich sprze da ży zo sta łyprze zna czo ne na stro je dla mę skiej czę ści ze spo łu.

Cho ciaż pa nie za pew nia ły, że ro bią to pierw szy i ostat ni raz, to z oka zji25-le cia Mu zeum Pra sy Ślą skiej znów po zo wa ły do ka len da rza. Tym ra zemzdję cia by ły czar no -bia łe, a nie kom plet nie ubra nym ko bie tom to wa rzy szy ły ma -

szy ny dru kar skie. Mo ty wem głów nym naj now sze go ka len da rza jest na to miaststrój lu do wy. Ko bie ty po zu ją jed nak do zdjęć ubra ne tyl ko w je den z ele men tówstro ju. Fo to gra fie utrzy ma ne są w do brym sma ku, a na gość nie jest wul gar na.

Po mysł Ze spo łu Re gio nal ne go „Pszczy na” spo tkał się zdu żym za in te re so wa -niem nie tyl ko w Pszczy nie, ale w ca łym kra ju, a na wet po za je go gra ni ca mi. Ka -len darz tra fił mię dzy in ny mi do Bel gii, Nie miec oraz Wiel kiej Bry ta nii. Cho ciażza in te re so wa nie ka len da rzem jesz cze nie uci chło, to ze spół już my śli o ko lej nymi za po wia da, że rów nież nie bę dzie moż na na zwać go stan dar do wym.

Dawid Kwiecień12

zdjęcia: Towarzystw

o Miłośników

Ziemi Pszczyńskiej