SZPM BESPLATEN VESNIK» za sega{ni i za idni penzioneri

Izleguva edna{ mese~no. Redakcija tel. 02 3223 710 e-mail: kontakt@szpm.org.mk www.szpm.org.mk

]E IZLEZAT11. Dekemvri vo "Nova Makedonija#- Penzionerski vidici18. Dekemvri- Prilog za penzionerivo "Koha#26. Dekemvri - Novogodi{niot brojna "Penzioner plus#

VO OVOJ BROJ...

HRONIKA

INTERVJU SOJORDANKOSTADINOV

str. 2

28 noemvri 2014 godinaGodina VII, broj 76

PENZIONER

OSTVARENI CELITENA POSETATA

str. 7

str. 11

str. 9

str. 12

str. 13

Zdru`enieto na penzioneri odNegotino na 25 oktomvri 2014godina organizira{e proslava

po povod 68 godini od penzioner-skoto organizirawe vo Makedonija,60 godini od formiraweto na Zdru-`enieto na penzioneri vo Negotinoi 10 godini od sozdavaweto na KUD„Raspeani penzioneri”. Proslavataja otvori pretsedatelot na ZP Nego-tino, Petar Zahar~ev, koj pri toaistakna:

- Povod za na{ata sredba e pros-lavata na tri zna~ajni i nesekoj-dnevni jubilei. Godinava odbele`u-vame 68 godini na penzionerskataorganizacija vo Republika Makedo-nija, a. vtoriot jubilej e povrzan zoformiraweto na na{eto zdru`enie.Na 6. Avgust 1954 godina e svikanoosnova~ko sobranie na penzioneriteod Negotino. Vo po~etokot na osno-vaweto, Zdru`enieto bilo so mnogumal broj ~lenovi, a so tekot na ovieizminati godini toa ja dostigna bro-jkata od 3000 penzioneri. ImameSobranie od 21 ~len i Izvr{en od-

bor od 9 ~lena, kako i drugi organi itela preku koi Zdru`enieto od Ne-gotino gi ostvaruva svoite aktiv-

nosti. Imame formirano komisii itoa: za zdravstvo, sport, odmor i re-kreacija i kulturno zabaven `ivot.

Za posebno odbele`uvawe e rabo-tata na Aktivot na penzionerki igrupata „Raspeani penzioneri” pri

na{eto zdru`enie, koja slavi 10 go-di{en jubilej. KUD „Raspeani penzi-oneri” u~estvuva na site republi~kii regionalni sredbi, kako i na sitemanifestacii koi gi organiziraCentarot za kultura „Aco \or~ev” ilokalnata vlast.

Potoa na prisutnite im se obratipretsedatelot na Sojuzot na zdru-`enija na penzioneri na MakedonijaDragi Argirovski koj gi pozdraviprisutnite i istakna deka Sojuzotdenes prerasna vo najmasovna ne-

vladina i nepoliti~ka asocijacijakoja pridonese mnogubrojnoto ~lens-tvo da gi afirmira svoite problemii postigawa, vo organizacija koja sebori nejzinite ~lenovi da gi u`iva-at i unapreduvaat svoite prava, iseto toa blagodarenie na poddr{ka-ta na Vladata na RM i drugite ins-titucii povrzani so penzionerskataproblematika. Isto taka, pretseda-telot Argirovski gi pozdravi vak-vite dru`ewa koi pridonesuvaat zazbli`uvawe na penzionerite od ra-zli~ni sredini, za vospostavuvawekontakti, razmenuvawe iskustva, aisto taka vlijaat vrz raspolo`eni-eto i zdravjeto na penzionerite. Zarabotata na „Raspeani penzioneri”govore{e Ratka Ivanova pretseda-tel na Komisijata za nagradi i po-falbi koja gi potseti prisutnite zapo~etocite na dru{tvoto, za prviteprobi, za anga`manot na prviot pre-tsedatel na „Raspeani penzioneri”Jovan Dav~ev i drugo.

Po dodeluvaweto na blagodarni-cite ~lenovite na „Raspeani penzi-oneri” ispolnija nekolku pesni koibea gromoglasno pozdraveni od pri-sutnite.

Ilija Em{ov

ZP Negotino

Proslava na tri jubilei

Iovaa godina vo organizacija na ZP Kumanovose odr`a manifestacijata „Penzioneriteza svojot grad” na koja pokraj kumanovskite

penzioneri prisustvuvaa i penzioneri od ZP Ko-~ani. Na ovaa tradicionalna sve~anost, predse-

datelot na Sojuzot na zdru`enijata na penzione-ri Dragi Argirovski, na kumanovskite i ko~ans-kite penzioneri im go vra~i visokoto priznaniekoe Me|unarodniot festival za treto `ivotnodoba, koj se odr`uva vo Qubqana, vo RepublikaSlovenija, mu go dodeli na SZPM i na zdru`eni-

jata koi go pretstavuvaa Sojuzot. Priznanieto eza dolgogodi{no u~estvo i pridones vo aktiv-nostite na festivalot, a na koj SZPM u~etvuvave}e pet godini po red.

- Posebno mi e drago i se ~uvstvuvam gord i po-~esten {to Sojuzot na zdru`enijata na penzione-ri na Makedonija go dobi ova priznanie. Dosega-{noto u~estvo na penzionerite od Kumanovo,Probi{tip, Ko~ani, Tetovo i godinava od Pri-lep, samo ja potvrduvaat na{ata zalo`ba deka ivo tretoto `ivotno doba penzionerite mo`at dabidat aktivnvi i kreativni i da go pretstavuva-at na{iot folklor, kultura i identitet i nad-vor od na{ata zemja, - istakna pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski.

- Nagradata za nas e od osobeno zna~ewe bidej-}i ZP Kumanovo be{e prv u~esnik na festivalotod Makedonija. Nie na festivalot vo Qubqanaprvi ja pretstavuvavme Makedonija, makedonski-ot Sojuzot, no i na{iot grad, - primaj}i go priz-nanieto re~e Spirko Nikolovski, pretsedatelna ZP Kumanovo.

- Priznanieto doa|a vo vistinski moment kogase podgotvuvame da go odbele`ime na{iot jubileji da go proslavime sve~eno denot koga e formi-rano zdru`enieto na penzioneri vo Ko~ani, - is-

takna \orgi Serafimov, pretsedatel na ZP Ko-~ani.

Vo ~est na nagradite i odbele`uvaweto naPraznikot na Kumanovo, penzionerite od Kuma-

novo i Ko~ani priredija bogata kulturno umet-ni~ka programa so starogradski pesni, ora i obi-~ai, a vo foajeto na Domot na kulturata „TrajkoProkopiev” be{e otvorena likovna izlo`ba nadela sozdadeni od kumanovskite penzioneri.

Kiro Gerasimov

RISTOKRSTEV - NAJDOBAR[AHIST

INFOPANORAMA

ZABAVA

str. 16

str. 15

str. 3

str. 10

AKTUELNOSTI

KULTURA

POTVRDENA ODGOVORNOSTA VO RABOTATA

MITOVI ZA VITAMINITE

str. 5

str. 8

PROJEKTMULTIETNIK PËR MOSHËN E TRETË NË QENDËR ZHUPË

ZP Kumanovo

Vra~eno visokoto me|unarodno priznanie od na kumanovskite i ko~anskite penzioneri

Duri devet penzioneri od 20 tenagradeni so Tretonoemvriskinagradi, se iska~ija na binata

vo centarot za kultura "Marko Ce-penkov” i gi primija nagradite {toim gi dodeli Sovetot, odnosno Ko-misijata za dodeluvawe nagradi ipriznanija po povod 3-ti noemvri -Denot na osloboduvaweto na Pri-lep.

Kiril \or|ieski, pretsedatelotna ZP Prilep ja primi plaketata zapostignatite rezultati i aktivnos-tite vo izminatite nekolku godinina red, a osobeno vo ovaa godina,koja {to po povod 70 godini od os-loboduvaweto i 1000 godi{ninatana gradot Heroj i prvoborec - Pri-lep, na prilepskite penzioneri,odnosno na Zdru`enieto mu ja dode-lija pretsedatelot na Sovetot nalokalnata samouprava Nikola Di-

meski i gradona~alnikot MarjanRisteski.

Nagradi za `ivotno delo godina-va dobija borecot i u~esnik na pr-voto zasedanie na ASNOM, PeroIvanoski - Tikvar, doktor Qup~oPoposki pretsedatel na Dru{tvotoza nauka i umetnost, kako i pretse-datelite na upravnite odbori naPrilepskata pivarnica Kiril Sa-marxioski i Simon Naumoski na Vi-taminka.

Ivanoski e u~esnik vo makedons-koto revolucionerno dvi`ewe voVtorata svetska vojna, a Poposki enagraden zaradi nau~no-istra`u-va~kata rabota i tvore{tvoto vooblasta na stopanstvoto. Kiril Sa-marxioski dobi nagrada za `ivotnodelo za uspe{noto rakovodewe soPrilepskata pivarnica, koja godi-nava slavi 90 godini, a Simon Nau-

moski pretsedatel na upravniotodbor na Vitaminka, kako op{tes-tveno odgovorna li~nost i kreatorna brendot na prehranbenata indus-trija, prepoznatliv kako na doma{-niot, taka i na svetsiot pazar.

Site tie se penzioneri. Nagrada iplaketa dobi i Zdru`enieto na`eni "Orhideja”, a ja primi nivnatapretsedatelka isto taka penzioner,Margarita Smilevska.

Nagradata Treti noemvri za pe-desetgodi{nata uspe{na rabota ipridones vo razvojot i afirmacija-ta na Prilep, dobi dopisnikot navesnikot „Penzioner plus”, novina-rot vo penzija Kiril Risteski, kakoi novinarot Milan Projkoski i pi-satelkata i slikarka za koja "Pen-zioner plus” pi{uva{e - Marija\or|ieska, isto taka penzioneri odPrilep.

Seto ova e u{te edna potvrda de-ka pridonesot na penzionerite ezabele`an od gradot i lokalnatauprava i deka lu|eto i od treto dobane se zaboraveni bidej}i tie sè u{-te se aktivni i pridonesuvaat voslu~uvawata vo op{testvoto.

K.R.

ZP Prilep

Penzionerite nagradeni od gradot

AKTUELNOSTI PENZIONER plus noemvri 20142

Koga Kole ^a{ule vo svojata imaginacija jadopre temata za makedonskite crnila, tieve}e bea pozaboraveni. Toga{ zo{to ~ove-

kot se zanimava{e so toa pra{awe? Imalo vo ne-go ne{to, tleelo ili podavalo glava za da go po-tseti deka toa crnilo e pritaeno negde, vo nekojadupka, pe{tera ili vo ne~ija glava, i gi ~eka svo-ite pet minuti da se pojavi. ^eka da se sozdadatuslovi da go razviori svojot bran na nespokojs-tva, da im go odzeme mirot na lu|eto, da se prese-li od dupkite, pe{terite ili od glavite na ne-donosenite licemeri na poliwata na `ivotot namirniot narod. Ete toa ti e. Nema mir dodekatrae mirot.

@ivotot na mirniot ~ovek vo tekot na vremetoponekoga{ minuva i niz razni crnila. I, kako {tovodata, otkako }e prote~e niz ~etirieset kamen-~iwa, }e se izbistri i kako zbir na solzi }e pro-dol`i da gi pleni pogledite na krajbre`niteposetiteli, taka i tie crnila so vreme ja vra}aatsvojata nebitnina. ^ovekot po vojnite ja obnovuvasvojata zemja, ku}a, semejstvo. Vo semejstvata posmrt na nekoj blizok doa|aat denovi na novi ra-|awa. Vo svetogledot na poedinecot po temni ra-spolo`enija se vra}a blesokot vo o~ite. Po siteovie premre`ja denovite ispolneti so crnila gizamenuvaat denovi osvetleni so jarka svetlina ibistar um, za da se povrati verbata vo `ivotot itoj da prodol`i po gospodov pat. No, |avolot nemiruva, veli narodnata. \avolot si ja brka svoja-ta rabota. Prodol`uva da pravi procepi za da jakrade svetlinata na `ivotot, da gi voznemiruvalu|eto i ponovo da gi sprovoduva niz crnila koi}e pravat patila i luzni na liceto na ~ovekot, nasokakot, na seloto, na gradot, na dr`avata. Pri-toa se zaborava deka luznite ostanuvaat za cel`ivot, a ako se pravi hiru{ko otsranuvawe naluznata, taa stanuva u{te pozabele`itelna, iu{te potraorna.

Crnilata voop{to, kako i mnogu drugi ne{ta, semanifestiraat i imaat pove}e lica. Edna{ }e sejavat kako namrazuvawe me|u ~lenovi na semejs-tvoto, drug pat kako ocrnuvawe na sopru`niciteeden so drug. Rivalitetot ne edna{ sozdal crni-la me|u sportski ekipi, me|u dve semejstva ilidve sela. Denes rivalitetot ne gi po{teduva niodnosite me|u pripadnicite na dve razli~ni po-liti~ki strani, pa i me|u ~lenovite na tie stra-ni, iako tie mo`ebi pripa|aat na isti semejstvaili na ist narod. Sepak, crnilata se najcrni akozacrnat odnosi na sosedi, na narodi, na dr`avi.

Ako ja sledime istorija na crnilata, so `ale-we }e konstatirame deka tie vo odredeni perio-di silno i konkuriraat na svetlinata. Od nasta-nokot na civiliziraniot svet, pa i od pred toa,crnilata odzele tolku svetlina od `ivotot nacivilizaciite, {to tie bile prinudeni odnovoda go izoduvaat patot na nastanokot i razvojot zada go dostignat nivoto na svoite prethodnici, anekoi civilizacii nikoga{ i ne go dostignalestepenot na razvoj na prethodnite. Ovde zabele-{kata deka sekoja naredna civilizacija odi pon-apred vo razvojot od svoite prethodnici, uslovnonema da ja akceptirame, poradi opasnosta so toada ne mu dademe za pravo na crnilata da slavattriufalno. Duri i Gospod Bog vo svoite propove-di i poraki ne e svesen deka so negovite zborovi,barawa i kletvi, pokraj site dobrodetelstva {togi napravil i gi pravi na ~ovekot, ja stimulirasnagata na crnilata, ako ni{to drugo, zatoa {togo izmislil |avolot za svoj neprijatel, a so toasozdal osnova za nelojalna konkurencija, koja popravilo prerasnuva vo konfrontacija koja ra|acrnila.

Makedonskite crnila ne gi otkri ^a{ule. Itie ne se samo od vremeto za koe toj ja sozdadetaa neodminliva drama od makedonskiot razne-bit. Makedonskite crnila traat i se vle~at oddamnina. Da si spomneme zo{to Carot Samoil goubi brata si Aron, kako Vladislav mu go prekina`ivotot na svojot bratu~ed Gavril. Da si spom-neme kolku bra}a me|u sebe si presudija kakopoddr`uva~i na razli~ni tu|i interesi vo make-donskata istorija. Da si spomneme kolku svoi ~e-da izede revolucijata koja treba{e da im donese

sloboda i na egzekutiranite...Posle site crnila, vo makedonskata mitologi-

ja ostanalo pravilo da se nosi crna obleka, kakosimbol na temninata, da ne se zaboravi na crni-lata. No crnata obleka ne se nosi samo zaradiovaa simbolika i bolkata {to go ti{ti ~ovekatakvata sostojba. Vo mitologijata i istorijata,crna obleka nosat i ve{terkite, prestavnicitena dru`inata na |avolot, mnogu drugi pretstav-nici koi go sataniziraat ~ove~kiot rod.

Vo tekot na mnogu vojni, i osobeno vo Vtoratasvetska vojna vo crna obleka bea uniformiraninajozoglasenite pripadnici na neprijatelskitearmadi koi haraa po evropskite dr`avi i gi li-{tea pripadnicite na narodite koi gi smetaa zaprirodni neprijateli. Vsu{nost, sami gi izmi-sluvaa neprijatelite za da si sozdadat "pole zakulturen natprevar na narodite “ na koi treba daim se odzeme `ivotot, imotot i dr`avata so sitenejzini resursi. Od germanskite esesovci do un-garskite falangi, od nivnite zbratimeni sojuz-nici do prinudenite podanici, crnata uniforma,pokraj kako simbol na pripadnost, ja nosea i kakosimbol na sila i zastra{uvawe na moralno po-jakite od sebe. Na{ite sredini ne bea imuni nazarazata na crnite uniformi, i crnilata {tolu|eto oble~eni vo takvite uniformi gi ostavaazad sebe, i denes u{te gi pametime.

Vo ponovata istorija, makedonskite crnilapredizvikani od crnoko{ula{ite se sve`i, nez-aboraveni spomenici na moralnata nedonosenostna nivnite protagonisti. Tie ne samo {to zacrneamnogu ne{ta vo `ivotot na lu|eto, tuku go naru-{ija kontinuitetot na megusebnoto so`itelstvo irazbirawe na narodite {to se rodile, `iveat itvorat na rodnata makedonska zemja. Nivnoto pr-vo pojavuvawe vo tekot na Vtorata svetska vojnai bliskiot povoen period, so silata na ideolo{-kiot kompromis, no i ne samo so nego, be{e neu-tralizirano. Se poka`a, za `al, deka neutrali-ziraweto i is~istuvaweto na tie degradira~kielementi na makedonskoto op{testvo ne e istarabota. I bidej}i ni{to ne se javuva bez pri~inai bez povod, takvite nesakani gosti na istitelokacii ni gostuvaa i vo tekot na "nedefiniran-ite dejstvija” od pred trinaeset godini. Ne trebada se smeta deka slu~ajnosta od spomnuvaweto nabrojot trinaeset e baksuzno navestuvawe na novicrnila. No isto taka ne treba da se potcenuva ni-vnoto novo pojavuvawe na "korzoto” na makedon-skata samostojna i nezavisna dr`ava.

Koga se pojavija pretposledniot pat, iako uka-`uvaweto za nivnoto dejstvo vo jasno precizira-ni reoni be{e pove}e od evidentno, nadle`niteso ignorirawe minaa preku tie signali, i dr`a-vata do`ivea toa {to do`ivea, nikoga{ ne o~eku-vaj}i takva ataka vrz slobodata i svetlinata nalu|eto od sekojdnevieto. Se zaboravi deka ni{tone se javuva slu~ajno, bezpri~inski i beposledi-~no. Takvata inertost na nadle`nite ja ~ini dr-`avata zastoj vo svetlinata, nezboravni crnila idvaesetgodi{no zanimavawe so samata sebe, mes-to so potrebite i interesite na svoite narodi.

Potcenuvaweto i na najminornata degradacijavo `ivotot na koja bilo sredina i entitet, obi~-no ~ini pove}e otkolku serioznoto zanimavaweso spre~uvaweto i neutraliziraweto na takvitepo~etoci. Vo prirodnite zakonitosti stoi iskus-tvoto so cvrstinata na kamenot. Ako edna kapkapostojano udira vo edna to~ka, atmosferskitepromeni na toplina i smrznuvawe so vreme goerodiraat kamenot, i toj puka po svoite pazuvi.Potoa, nema sila {to }e gi spoi tie napuknatistrani, se dodeka totalno ne se ruiniraat.

Zala`uvaweto deka pojavata na novite crno-ko{ula{i i drugite "ne na{i” nema kapacitet dagi naru{i "stabilnite “ odnosi na kom{iite, rod-ninite, prijatelite e samo la`en i ne presmetanizgovor na nedovetnite ili neodlu~nite nadle-`ni da si ja vr{at svojata uloga za koja moite iva{ite kom{ii, rodnini i prijateli izdvojuvaatod svojata usta i komoditet za da go finansiraatnivnoto postoewe i funkcija. Citiraweto mis-lewa na razno razni eksperti i baja~i ~ija pro-viniencija i interes nikoga{ ne mo`e da se znaeosven da se pretpostavi, na nadle`nite samo imja odzema umnosta navreme da si ja zavr{at svo-jata zada~a, namesto da ~ekaat da vidat {to }e seslu~i. Koga }e se slu~i, ve}e e slu~eno, i vra}a-we nema. Vozot protatnel, rampata e skr{ena, voudolnicata po koja se dvi`i kompozicijata dovo-lna e samo inercijata. A vozot nikoga{ ne e bezlokomotiva koja odnazat turka. Taa {to vle~eve}e nikoj ne ja stiga.

Treba edna{ za sekoga{ da razbereme dekasvetlinata ne zavisi samo od sonceto. Ima lu|ekoi nikoga{ ne go videle sonceto, a ja gledaatsvetlinata. Da im se pridru`ime. Taka i soncetoposilno }e ne osvetluva i gree.

Nedavaweto zna~ewe na pojavuvaweto na raznicrnila vo evolucijata na ~ovekovoto opstojuvaweprestavuva ednakva odgovornost kako i nevolno-to odzemawe svetlina od denot. Tuka nema meri-lo koe mo`e taa ravenka da ja izedna~i. Iakosvetlinata na dolg rok e posilna od temninata,mrakot e sostojba koja nosi nepopravlivi i pov-torlivi zlodela. Da gi zapreme na vreme!

Novata tehnolo{ka era kolku {to navremeno giotkriva rabotite, u{te pobrzo katalizatorskideluva vrz niv. Hemiskata reacija na procesotnikoj ne mo`e da ja kontolira i zapre bez serio-zni posledici za komponentite vo nea. Ako se ra-zbirame, se razbravme. Ako ne, nabrzo }e bidemesvedoci na zatemnuvawe na svetlinata. Veruvamdeka nikoj ne go saka toa, a sepak nesvesno strem-ime vo taa nasoka. Se budime zastra{uva~kibavno.

Vitezite vo crni ko{uliMetodija St. To{evski

Kolumna

So Zakonot za izmeni i do-polnuvawa na Zakonot zapenziskoto i invalidsko

osiguruvawe (Sl.vesnik na RMbr. 160/ 2014 god.) se izvr{ija~etvrti intervencii na ovoj za-kon so {to se doka`uva deka pe-nziskata oblast e dinami~na ivarijabilna.

So ~lenot 1 po ~lenot 117 odpostojniot ZPIO se dodava novaGlava H-a naslovena kako "SO-VET ZA SOCIJALNA SIGURNO-ST” ~ija regulativa e sodr`anavo 2 novi ~lena 117-a i 117-b.

So ~lenot 117-a vo stavot 1 eutvrdeno deka zaradi za{tita ipromocija na socijalnite prava iinteresi na korisnicite na pen-zija i prezemawe na merki zaunapreduvawe na socijalnatapolo`ba i integracija i podob-ruvawe na `ivotniot standardna korisnicite na penzija se os-nova Sovet za socijalna sigur-nost.

Ponatamu, so spomenatata za-konska odredba e reguliranodeka Sovetot gi sledi, prou~uvai ocenuva vlijanieto na socijal-nata politika vrz socijalnatapolo`ba na korisnicite na pen-zija, gi razgleduva efektite odimplementacija na zakonite iproektite za penzionerite ipredlaga merki i aktivnosti zapodobruvawe na standardot nakorisnicite na penzija do Vla-data na Republika Makedonijakako i davawe mislewa i pre-dlozi na zakoni od oblasta nasocijalnoto osiguruvawe i soci-jalnata za{tita..

So ~lenot 117-b od naveden-ite noveli, Sovetot za socijalnasigurnost e sostaven od 11 ~le-novi koi gi imenuva ministerotza trud i socijalna politika zavreme od ~etiri godini. Od ovojbroj na ~lenovi tri ~lenovi seimenuvaat na predlog na Sojuzotna zdru`enija na penzioneritena Makedonija, a ponatamu po

eden ~len imenuva Kabine-tot na zamenikot na pretse-datelot na Vladata, Minis-terstvo za trud i socijalnapolitika, Ministerstvo zafinansii, Ministerstvo zaekonomija, Ministerstvo zazdravstvo, Fond na penzis-koto i invalidskoto osigu-ruvawe na Makedonija, Fondza zdravstveno osiguruvawena Makedonija, Crveniotkrst na Republika Makedo-nija, Agencijta za supervi-zija na kapitalno finasi-rano penzisko osiguruvawe

i po edne ~len od dru{tvata zaupravuvawe so zadol`itelnii/ili dobrovolni penziski fon-dovi.

Analiziraj}i gi izlo`enitezakonski odredbi pozitivno e{to se formira vakov sovet poprimer na nekoi od zemjite nana{eto opkru`uvawe. Od dade-nite nadle`nosti na Sovetot segleda deka tie pred sè se odne-suvaat na socijalnata polo`ba ipodobruvawe na `ivotniot sta-ndard na korisnicite na penzija,po ostvaruvawe pravoto na pen-zija, no i davawe na mislewa ipredlozi na zakoni od oblastana socijalnoto osiguruvawe,vklu~uvaj}i go i ZPIO. Vo rabo-tata na ovoj sovet ima ~lenovi iod pretstavnici od vtoriotstolb {to e pozitivno, bidej}inoviot penziski sistem e sosta-ven od tri stolba - zadol`ite-lno penzisko i invalidsko osi-guruvawe vrz osnova na genera-ciska solidarnost, zadol`ite-lno kapitalno penzisko osiguru-vawe i dobrovolno kapitalnofinansirano penzisko osiguru-vawe.

So ogled deka ovoj sovet girazgleduva efektite od imle-mentacija na zakonite so pred-lagawe merki do Vladata na Re-publika Makedonija, treba da seo~ekuva Sovetot da dava misle-wa i predlozi za donesuvawezakoni koi }e bidat vo interesna penzionerite, a }e gi respek-tira Vladata.

So postojnata odredba na ~le-not 127 e utvrdeno deka baraweza ostvaruvawe pravo od penzi-skoto i invalidskoto osiguruva-we se podnesuva vo filijalite idelovnicite na Fondot, sporedmestoto na poslednoto osiguru-vawe, koja odredba so ~lenot 2na ovie noveli se dopolnuvadeka barawe mo`e da se podnesei preku elektronski pristap naveb stranicata na Fondot. Za

ova dopolnuvawe na ZPIO mo`eda se ka`e deka odgovara na so-vremenoto vreme bidej}i akoosigurenikot `ivee na edno me-sto, a rabotel na drugo mesto damo`e baraweto od doma da gopodnese do nadle`nata fili-jala na Fondot. No, u{te podobro}e bide dokolku po podnesenotobarawe po elektronski pat Fo-ndot po slu`bena dol`nost giutvrdi podatocite za sta` iplata, a gi pribavi i drugitedokazi od nadle`nite institu-cii.

So ~lenot 3 od ovie izmeni naZPIO dosega{nata nadle`nostna Upravniot odbor na Fondotda odlu~uva za koristewe nasredstvata na Fondot se sveduvana davawe predlog {to se ~inideka se otstapuva od osnovnitena~ela sodr`ani vo ~len 8 kadejasno e utvrdeno deka sredstva-ta za PIO i pravata od PIO seobezbeduvaat, odnosno ostvaru-vaat vo Fondot na penziskoto iinvalidskoto osiguruvawe naMakedonija.

Istoto se slu~uva i so odze-mawe na dosega{nata nadel`-nost na Upravniot odbor da od-lu~uva za proda`ba na imot da-den na trajno koristewe na Fon-dot po prethodna soglasnost naVladata, bidej}i sega sprotivnona dosega{nata regulativa, pre-dlog za proda`ba dava Fondot, aVladata odlu~uva.

Kako i vo dosega{nite izmenina ZPIO {to se slu~uvaat predili po istekot na tekovnata god-ina se regulira i pra{aweto nausoglasuvawe na penziite. Ime-no, i ovoj pat vo 2015 godina sederogiraat odnosno von sila sestava redovnoto sistemsko uso-glasuvawe na penziite (~len 37),a vo 2015 godina site vidovi napenzii soglasno so ovoj zakon seusoglasuvaat na na~in {to vkup-niot iznos za isplata na penzi-ite za septemvri 2015 godina sezgolemuva za 5% i se deli sovkupniot broj na korisnici napenzija koi penzijata ja ostvar-ile zaklu~no so septemvri 2015godina.

Na krajot ostanuva da senadevame deka od 1 januari 2016gidina povtorno }e profunkcio-nira redovnoto usoglasuvawespored porastot na platite itro{ocite na `ivot (~len 37), adokolku Vladata e dare`livamo`e i dopolnitelno da gi zgo-lemi penziite na na~in kako taa}e odlu~i i nikoj nema pravo natoa da i zabele`i.

^etvrti izmeni idopolnuvawa na ZPIO

Stanka Trajkova

Crveno - `oltata `ivopisna koreografija naprirodata se vklopuva vo prazni~niot am-bient {to ovoj noemvri ja prekriva tatkovi-

nata. Od edinaesetoktomvriskite fakeli, pa nizceliot noemvri, gradovite na Republika Makedo-nija so razni sve~enosti ja odbele`uvaa sedumde-set - godi{ninata od svoeto osloboduvawe.

Borbata za nacionalno osloboduvawe makedon-

skite borci, organizirani vo prvite partizanskiedinici na 24 avgust (vo Skopje) i na 11 i 12 okto-mvri (vo Prilep i vo Kumanovo), vo 1941-ta godi-na, iako nedovolno vooru`eni, no ispolneti soiskrena re{enost, ja prodol`ija niz ~etirigodi-{nata krvava borba za kone~eno istrebuvawe naneprijatelite od na{ite pokoreni i razgoreni og-ni{ta. Prvite oslobodeni makedonski gradovibea Ki~evo i Debar u{te na 11 septemvri vo 1943godina, koga vo Debarca be{e sozdadena prvataslobodna teritorija. Za kuso vreme okupatorite sigi povratija izgubenite gradovi, no slobodarskiot

bran ve}e ne mo`e{e da se zapre.Odredite prerasnaa vo narodna vojska koja za-

brevtano go {iri borbeniot duh i akcija. Na 24 av-gust 1944 godina e oslobodeno Berovo, na 8 sep-temvri Kru{evo, a naredniot den, na 9-ti Prilep.Vo tekot na oktomvri se oslobodeni i [tip (na 3-ti), Kriva Palanka (na osmi), a na 22-ri sloboda-ta go ogrea i Ko~ani. Najgolemiot broj makedonski

gradovi e osloboden vo tekot na noemvri 1944godina. Na 5-ti Strumica, na 6-ti Radovi{, ana 7-mi Resen, Ohrid i Gevgelija. Na 9-ti no-emvri slobodata promar{ira vo Struga i Ve-les, a po dva dena e oslobodeno Kumanovo. Na13-ti noemvri, kone~no e osloboden i glavni-ot grad na dr`avata Skopje. Poslednite gra-dovi od Makedonija {to ja do~ekaa slobodatabea Gostivar (na 18-ti) i Tetovo (na 19-ti no-emvri 1944). Fa{isti~kite okupatori se pro-terani od celata teritorija na Makedonija, azdru`enite partizanski brigadi go prodol-`ija pobedonosniot osloboditelen pohod vookolnite gradovi na Kosmet, se do Srem, kogavo maj narednata godina fa{izmot be{e kone-

~no pobeden.Zatoa, ovoj noemvri vo Makedonija e ispolnet so

slaveni~ki duh. Za izvojuvawe na ovaa slobodamakedonskiot narod dade 24 iljadi `rtvi, borci inevino naselenie. No, koga bila vo pra{awe slo-bodata, dilemi nemalo nikoga{. Partizanskatazakletva sekoga{ go istaknuvala zavetot - koj um-rel za slobodata - dovolno `iveel! Vo niven spo-men i blagodarnost, na{ata inspiraciji za novipobedi vo slobodata, se i }e ostanat ve~ni. Ovojnoemvri slavime. No i ve~no pametime!

St.L.

70 godini od osloboduvaweto na makedonskite gradovi

Noemvriski praznuvawa

NASTANIPENZIONER plus noemvri 2014 3

Sovetot na op{tina Gevgelija popovod 7-mi noemvri - Denot naosloboduvaweto na Gevgelija, gi

dodeli sedmonoemvriskite nagradi vorazli~ni oblasti na tvorewe i po-stignati rezultati koi pridonelevo sevkupniot razvoj i afirmacijana Op{tinata. Zlatna plaketa edodelena i na ZP Gevgelija, kakopriznanie za postignatite rezulta-ti vo site segmenti od `ivotot napenzionerite, kako {to se aktivno-stite: otvorawe penzionerski klu-bovi, solidarna pomo{ na stari li-ca, u~estvo na muzi~ki manifesta-cii kade se afirmira bogatotofolklorno bogatstvo na ova pod-nebje, kako i uspe{no u~estvo nasportskite manifestacii. Sve~e-nosta po povod Praznikot be{e or-ganizirana pod pokrovitelstvo na gra-dona~alnikot na Gevgelija Ivan Fran-gov, a nagradite na dobitnicite im givra~i pretsedatelot na Sovetot na Op-{tinata Dragi Haxi Nikolov.

Vo ime na 3600 penzioneri od op{ti-nata Gevgelija za nagradata se zabla-godari pretsedatelkata na Zdru`e-nieto Lena Semenakova, koja istakna

deka taa pretstavuva priznanie no ipottik za u{te pogolemo anga`irawevo sproveduvaweto na programskiteaktivnosti na ZP i natamo{na afirma-

cija i pridones vo sevkupniot razvoj naop{tinata. Pri dodeluvaweto na Sed-monoemvriskata nagrada na ZP Gevge-lija, za negovite pripadnici posebna~est be{e prisustvoto na pretsedate-lot na SZPM Dragi Argirovski, koj pre-stojot vo Gevgelija go iskoristi zasredba so ~lenovite na Izvr{niot iNadzorniot odbor na Zdru`enieto, ka-

ko i so pretsedatelite na resornitekomisii. ^estitaj}i ja nagradata „7-minoemvri” so zlatna plaketa toj istaknadeka vo poslednite godini aktivnos-

tite na ova zdru`enie dadoarezultati koi se prepoznat-livi kako vo ramkite na op-{tinata, taka i vo Sojuzot.Ovaa presti`na nagradatreba da bide motiv plus dase prodol`i so otpo~natiteaktivnosti za vra}awe naimotot na penzionerite, ot-vorawe na novi penzioners-ki klubovi, dru`ewe pomnogu povodi, u~estvo na ma-nifestaciite od muzi~ki isportski karakter, so {to sepostignuva aktivno i dosto-instveno stareewe vo treto-

to doba. Pretsedatelot Argirovskiistakna deka priznanijata i nagradite{to se dodeleni na Sojuzot i na zdru-`enija na penzioneri vo Republikata inadvor od nea, se najdobar dokaz zaedinstvoto postignato vo SZPM vosproveduvaweto na zaedni~ki kreira-nata politika.

L.S.

Pravno-ekonomskiot forum na IO na SZPM, na 20-tinoemvri 2014 godina ja odr`a {estata redovna sed-nica na koja se rasprava{e za pove}e aktuelni pra-

{awa od rabotata i dejstvuvaweto vo tekovnata godina. Sosednicata rakovode{e pretsedatelot na Forumot, StamenFilipov, a prisustvuva{e i pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski i sekretarot na IO Stanka Trajkova.

Pogolem del od sednicata Forumot mu posveti na pra-{aweto za volontersko anga`irawe na penzionerite so-glasno Zakonot za volonterstvo i Statutot na SZPM, za{to vovedni zabele{ki dade sekretarot Stanka Trajkova

koja zboruva{e za odredbite {to se odnesuvaat na penzi-onerite i nivnoto anga`irawe vo praktikata. Taa istaknadeka poseben pridones kon dooformuvaweto na volonter-skoto anga`irawe na penzionerite se o~ekuva so realiza-cijata na proektot „Penzioner - volonter”, ~ii prakti~niaspekti mo`at da se sogledaat i vo pilot-proektot za fo-

rmiraweto na penzionerskata socija-lna karta, ~ii nositeli se pripadni-cite na Zdru`enieto na penzioneri„\or~e Petrov”.

Svoe viduvawe za volonterstvotodade i pretasedatelot na SZPM Dragi Argirovski kojistakna deka vrz volonterska osnova se temeli vkupnotodejstvuvawe vo Sojuzot, bidej}i, ako toa ne e taka, sigurnona sredbite, na reviite, sportskite natprevari, na pik-nicite i dru`ewata na penzionerite ne bi mo`elo da seobezbedi tolkav broj u~esnici (i do 8.000), kolku {to beana sredbite vo Oraovica, Lesnovo i na drugi mesta. Toa etendencija i na Evropskata unija, a Sojuzot glavno se pri-sposobuva na tie standardi.

Za pravnite aspekti na volonterstvoto zboruvaa Sal-tir Karovski, d-r Fidan~o Stoev, m-r Ilija Adamos-ki, Risto Frangov, Atanas Kutle{evski i drugi. Be{epotencirana ulogata na Forumot vo iniciraweto pro-meni vo zakonskata regulativa {to se vo interes napenzionerskata populacija. Taka, Saltir Karovski japokrena inicijativata za izmenuvawe i dopolnuvawena Zakonot za bezbednost vo soobra}ajot na pati{tata,vrzano za pravoto na voza~ka dozvola kaj postarite li-ca, koi poradi ograni~uvaweto vo godinite se izlo`enina tro{oci po razni osnovi. Forumot zazede stavSZPM na razni na~ini da inicira i predlaga promenivo zakonskata regulativa {to se vo polza na penzion-erskata populacija imaj}i gi predvid i ograni~uvawata{to gi imaat i vo bankite vo odnos na dodeluvawetokrediti ili drugi povolnosti {to im se nudat na pom-

ladite korisnici na uslugi, za {to diskutiraa Jovan Gi-novski, Dragi Stoilkovski i Jovan Dam~evski, nave-deuvaj}i konkretni primeri od praktikata.

Forumaot ednoglasno go usvoi Izve{tajot za rabotata vo2014-ta godina i donese Programa za rabota vo 2015 godina.

M.Dimovski

Sednica na Pravno-ekonomskiot forum na IO na SZPM

Volonterizmot vo fokusot

ZP Gevgelija

Dobitnik na Sedmonoemvriska nagrada

Po povod Denot na penzioneritena Makedonija i Denot na Make-donskata revolucionerna borba,

na 22 .10. 2014 godina se odr`a dru`e-we na najaktivnite penzioneri so ra-kovodstvoto vo ZP [tip i Karbinci/Na ovaa sve~ena penzionerska sredba

prisustvuvaa gradona~alnikot na[tip, prim. m-r Il~o Zahariev, pot-pretsedatelot na Izvr{niot odbor naSZPM, Metodija To{evski kako i drugigosti i pretstavnici na mediumite.

Najnapred prisutnite gi pozdravi iim gi ~estita praznicite pretsedate-lot na ZP [tip i Karbinci, MihailVasilev. Potoa toj vo svoeto obra}a-we zboruva{e za aktivnostite i uspe-site na zdru`enieto vo izminatiotperiod, na poleto: na sportot, kultur-no zabavniot `ivot, ekskurziite, ot-voraweto klubovi za dru`ewe, soci-jalnite paketi i drugo. Isto taka toj

zboruva{e za izgradbata na penzione-rski dom koja e vo tek, za dobrata so-rabotka so lokalnata samouprava, sogradona~alnikot na [tip, so SZPM ipretsedatelot na Sojuzot, Dragi Argi-rovski.

Po svoeto obra}awe, toj na grado-na~alnikot na [tip, prim. m-r Il~oZahariev mu dodeli blagodarnica.Gradona~alnikot Zahariev se zab-lagodari na uka`anata ~est i izrazizadovolstvo od sorabotkata so pen-zionerite. Pretsedatelot Vasilevim dodeli blagodarnici i na `ens-kata ekipa za vle~ewe ja`e za osvo-enoto treto mesto na 19-tite Repub-li~ki penzionerski sportski nat-prevari vo Tetovo. Za osvoeno sre-bro vo tr~awe - `eni, blagoarnicadobi Galaba \or|ieva, a za zlatniotmedal vo ma{ka konkurencija votr~awe, blagodarnica dobi Riste

Netkov. Blagodarnici dobija i trener-ite Nikola Ivanov - Asparuh, TodorNedelkov i Dimitar Paparov, a Make-donka Kitanova za pridones vo podgo-tovkite. Pretsedatelot Vasilev do-deli blagodarnici i na TV „Iris” i TV„Star” za navremeno izvestuvawe, ablagodarnici dobija i gradona~alni-kot na Op{tina Karbinci Zoran Minov,d-r Vlatko Mita{ov pretsedava~ naSovetot na op{tina [tip, potoa Qu-p~o Zdravev rakovoditel na podra~-nata edinica na PIOM vo [tip i Me-todija To{evski potpretsedatel naIzvr{niot odbor na SZPM, za dobrata

sorabotka i pridones vo rabotata naZP [tip i Karbinci. Od imeto na na-gradenite se zablagodari potpretse-datelot na IO na SZPM Metodija To-{evski, pri {to toj ja istakna dobratasorabotka na zdru`enijata so SZPM,kako rezultat na {to realizirani semnogu aktivnosti, otvoreni se pove}epenzionerski klubovi, zapo~nata e iz-gradba na domovi za stari koi se poka-`aa kako nasu{na potreba na novotovreme i drugo. Na krajot potpretseda-telot na IO na ZP [tip i Karbinci,Kosta [teriev vo imeto na zdru`eni-eto, mu vra~i blagodarnica na pretse-datelot Mihail Vasilev za uspe{notovodewe i postignatite uspesi na ZP[tip i Karbinci.

Cveta Spasikova

Po povod 4-ti noemvri, Denot naosloboduvaweto na Bitola, Ak-tivot na penzionerki pri ZP Bi-

tola, pod Tumbe Kafe organizira{ezaedni~ko dru`ewe i ~estvuvawe napraznikot, na koe prisustvuvaa nad 400u~esnici i gosti od ~etirinaeset Ak-tivi na penzionerki od RM.

Na ovaa masovna sve~enost prv naprisutnite im se obrati pretsedate-lot na SZPM Dragi Argirovski, koj goistakna zna~eweto na vakvite sobiripo povod znameniti datumi i nastani,na koi neizbe`no se steknuvaat i noviprijatelstva i se zacvrstuva sorabot-kata pome|u aktivite na penzionerki izdru`enijata. Prisutnite gi pozdravii pretsedatelot na ZP Bitola TomeIliovski, a vo znak na blagodarnost

za u~estvoto na sredbata, pretseda-telkata na Aktivot na penzionerki odBitola, Marika Ilievska im vra~i poeden karanfil na pretsedatelkite naaktivite od gostinkite zdru`enija.

- Ova e eden od najubavite momenti

vo godinata. Po povod zna~aen jubilej,70 godini od osloboduvaweto na Bi-tola, na edno mesto se sobrani tolkugolem broj Aktivi na penzionerki. Ova

e navistina sobir za pa-metewe. Sekoj ~ovek,osobeno vo ovie godini,so sebe nosi razli~niproblemi i ova e ubavamo`nost barem za malkuda se zaboravi na niv.Vakvite sredbi pretsta-vuvaat i pottik za pro-dlabo~uvawe na sora-botkata i za razmena nainformacii, no i za `i-votot na `enata i voop-{to na lu|eto od ovaa

doba. - re~e potpretsedatelot na ZPBitola Cvetanka Angelkovska.

Sredbata pomina vo prijatno raspo-lo`enie, so igra i pesna pod TumbeKafe. .

D. Todorovski

ZP Bitola

Se razlea pesna pod Tumbe Kafe

Po povod Jubilejot, 70 godini slo-boden Radovi{, za "Osobeni dos-tignuvawa vo rabotata na Zdru-

`enieto na penzionerite i afirmacijana op{tinata Radovi{“, gradon~alni-kot Sa{ko Nikolov i pretsedatelot nasovetot Nikola Miovski na sve~enataakademija vo Centarot za kultura „AcoKaramanov”, na Jordan Kostadinov mu gododelija najvisokoto op{tinsko priz-nanie, 6-to Noemvrska plaketa. Toabe{e povod za razgovor so pretsedate-lot na ovaa zdru`enie.

Pretsedatele Kostadinov, pret-stavete ni go najnapred ZP Radovi{ iKon~e?

ZP Radovi{ i Kon~e e formirano1961 godina i od formiraweto do denesvo kontinuitet se razviva i ostvaruvavidlivi rezultati. Sekoja generacija godala svojot pridones vo dogradbata naorganizacijata i vo zbogatuvaweto nasodra`inata vo rabotata. Denes vozdru`enieto ~lenuvaat preku 3700 pen-zioneri organizirani vo devet og-ranoci, pet komisii, Aktiv na penzio-nerki, Izvr{en odbor, Nadzoren odbori Sobranie kako najvisok organ na zdr-u`enieto. Vo zdru`enieto ~lenuvaatkorisnici na penzija i tie se zdru`uva-at zaradi za{tita i unapreduvawe nazaedni~kite celi i interesi, za pokva-litetna zdravstvena za{tita i za una-preduvawe na kulturnite, sportskite ihumanitarnite potrebi. Vo site oviesegmenti na{ite penzioneri so godiniostvaruvaat aktiven tvore~ki `ivot.

Ima mislewe deka ste dosta ak-tivni vo delot na zravstveno human-itarnite aktivnosti. Ka`ete ni ne{-to za toa.

Da, penzionerite se lica koi najmno-gu se izlo`eni na zdravstveni proble-mi i zatoa pove}e od potrbno e da im sepomogne na postarite lica i na licatakoi ne mo`at da se gri`at sami za sebe.Za taa cel vo zdru`enieto organizira-me pove}e zdravstveno humanitarniaktivnosti kako {to se poseta na bolnii iznemi{teni penzioneri, delewepaketi so higienski i prehrambeni ar-tikli, organizirawe edukativni sred-bi, preventivni pregledi, besplatnomerewe na {e}erot vo krvta, davawevakcini protiv grip i nastinka za pen-zioneri so niski primawa, organizi-rawe odmor i rekreacija, a isto takaedna{ godi{no vr{ime anketa za snab-denosta na aptekite so potrebni leko-vi, i go sledime odnosot na zdravstve-nite rabotnici kon postarite pacientii obratno. Seto toa go pravime vo ram-kite na na{ite mo`nosti, izdvojuvaj}iedna tretina od finansiskite sredst-va, a sega so poddra{kata od lokalna-ta samouprava, ve}e se sozdavat i po-dobri uslovi za organizirawe na pove-}e humanitarni akcii i vklu~uvawe napogolem broj penzioneri vo istite.

Radovi{koto zdru`enie se vbro-juva me|u pouspe{nite i vo oblasta

na sportot. Kakvi rezultati postig-nuva ZP Radovi{ i Kon~e na toj plan?

Komisijata za sport i rekreacija us-pe{no gi organizira sportskite aktiv-nosti. Na{ite sportisti ve}e 19 godi-ni osvojuvaat pove}e diplomi, pehari imedali. Na 22-maj vo Sveti Nikole iovaa godina go osvoivme prvoto mestovo regionot. Toa e rezultat na redov-nite treninzi vo site disciplini. Zasportistite koi se kvalifikuvaat zaregionalni natprevari sekoga{ obez-beduvame sportski maici i besplatenvikend do Star Dojran. Isto taka, naj-uspe{nite sportisti na reginalnite irepubli~kite natprevari i pari~no ginagraduvame, se razbira simboli~no.

Penzionerite od Radovi{ i Kon-~e vo site dru`ewa sekoga{ se naj-brojni. Ka`ete gi va{ite iskustvakoi mo`at da poslu`at kako primerza drugite.

I vo ovaa prilika }e istaknam dekakoga e vo pra{awe dru`eweto, zabava-ta, igrite i pesnite za na{ite penzio-neri nema konkurencija i ve}e ~etirigodini po red sme rekorderi i sekoga{najbrojni. Toa e fakt koj potvrduva de-ka na{ite penzioneri i znaat i mo`atda se organizirat i dru`at. Vo tekot naovaa godina, gostuvame vo 28 zdru`e-nija ili skoro sekade kade {to bevmepokaneti. Na 20 juli ovaa godina nasredbata vo s.Oraovica bevme doma}i-ni na preku 8 000 penzioneri od 37zdru`enija. Vo ovaa prilika bi sakalda upatam i edna poraka do site pret-sedateli na zdru`enijata, koga orga-niziraat sredbi na otvoren prostor dane se pla{at i da ne go ograni~uvaatbrojot na u~esnicite.

Del od zdru`enijata ve}e vos-postavija sorabotka so penzioneriteod drugi dr`avi, dali ZP Radovi{iKon~e planira nekoja takva sorabot-ka?

Dosega nemame vospostaveno nekojaposodr`ajna takva sorabotka, no mina-tata godina 208 na{i penzioneri ja po-setija sosedna Albanija, ovaa godina150 penzioneri ja posetija Bugarija, na28 Juli bevme doma}ini na penzioneri-te od Holandija, a na sredbata vo Ora-ovica ostvarivme sredba so penzione-rite od Francija. Ve}e na{ite penzio-neri posakuvaat da gi posetime Srbija,Hrvatska i Slovenija i se nadevam de-ka }e vospostavime sorabotka so nekoiod tie zdru`enija.

Dosega zboruvavte za aktivnosti-te na zdru`enieto, a sega edno li~nopra{awe. Kolku vi zna~i 6-to Noemv-riskata plaketa i dali ja o~ekuvavte?

Smetam deka sekoj posakuva da slu-{ne dobar zbor za sebe ili da dobiepriznanie za toa {to go raboti. 6-toNoemvriskata plaketa e najvisoko pri-znanie koe go dodeluva op{tinata Ra-dovi{. Jas vo `ivotot sum dobival po-ve}e priznanija, diplomi, blagodarni-ci, pari~ni i predmetni nagradi, noovaa nekako mi e najdraga zatoa {to jadobiv na 70 godi{ninata od Denot naosloboduvaweto na Radovi{, a mo`ebii poradi toa {to skoro celiot rabotenvek go minav vo odbranata na Op{tina-ta i na Republika Makedonija. Nagra-data pred sè ja ~ustvuvam kako priz-nanie na site penzioneri koi so svoiteaktivnosti pridonesoa vo zgolemuvawena popularnosta i afirmacija na zdru-`enieto i na op{tina Radovi{.

Razgovorot go vode{e Liljana Mladenovska

Intervju so Jordan Kostadinov, pretsedatel na ZPRadovi{ i Kon~e

Priznanie za osobenidostignuvawa vo rabotata

ZP [tip i Parbinci

Proslaven praznikot so odbele`uvawe na uspesite

REKLAMI PENZIONER plus noemvri 20144

Fondot za zdravstveno osiguruvawe na Makedonija saka da ja alar-mira i informira javnosta, odnosno svoite osigurenicite za sos-tojbata so enormno zgolemenata upotreba na lekovite anksioli-tici i hipnotici, odnosno za nesakanite {tetni efekti koi tie gipredizvikuvaat.

Anksioliticite i hipnoticite se grupa na lekovi koi se koristat zanamaluvawe na napnatosta, voznemirenosta, naru{enoto spiewe, strav, depresivno raspo-lo`enie, nervoza i drugi stresni sostojbi.

Vo ovaa grupa na lekovi vleguvaat slednite generi~ki imiwa diazepam ili popoznatme|u narodot so za{titenite imiwa diazepam i apaurin, potoa bromazepamot poznatkako leksilium i bromazepam, alprazolamot odnosno heleks i zolpidemot popoznatkako sanval.

Spored analizata na podatocite na Fondot za potro{uva~kata na ovie lekovi mo`e dase konstatira deka godi{no vo 2010 nad 1 milion i 250 iljadi recepti se realizirani voapteka, {to zna~i deka prose~no sekoj vtor `itel na RM upotrebil po najmalku ednopakuvawe od ovie lekovi vo tekot na godinata. No alarmantno i zagri`uva~ki e toa {topotro{uva~kata na ovie lekovi vo 2013 godina se zgolemuva na nad 1 milion i 600 ilja-di realizirani recepti, odnosno za okolu 30%.

U~estvoto na ovie lekovi vo vkupniot broj na realizirani recepti se dvi`i od 8,18% vo2010 do 8,98% vo 2013. So ovie brojki anksioliticite kako grupa na lekovi se na vtoromesto, a generi~kiot lek diazepam e na ~etvrto mesto od desette naj~esto propi{uvanilekovi.

Najgolema potro{uva~ka e konstatirana vo slednite gradovi:za diazepam i apaurin vo Berovo i Negotino, za leksilium i bromazepam vo Bitolaza heleks vo Ki~evo iza sanval vo VinicaPodatocite so koi raspolaga FZOM uka`uvaat na ogromnata potro{uva~ka na ovie

lekovi i trendot na postojano zgolemuvawe, no taa se odnesuva samo za onie lekovi koise podignati od apteka na tovar na FZOM, a ne i za tie koi se kupuvaat na privatni recep-ti i {to se koristat pri bolni~koto lekuvawe, {to zna~i deka potro{uva~kata e u{tepogolema.

Od tie pri~ini Fondot so ovaa preskonferencija saka da gi predupredi osigurenitelica za nesakanite efekti od upotrebata na ovie lekovi i da gi alarmira izbranitelekari za zgolemenoto koristewe na istite, vo nasoka pri propi{uvaweto zadol`itel-no da gi po~ituvaat upatstvata za medicinata bazirana na dokazi.

Pokraj efektite za osloboduvawe od simptomite za koi se propi{ani (namaluvawe nanapnatost, stresot, nervozata) ovie lekovi davaat i dopolnitelni nesakani kratkoro~nii dolgoro~ni nesakani ({tetni) dejstva:

Od kratkoro~nite {tetni dejstva }e gi spomeneme:usporena rabota na mozokot, slaba koncentracija, konfuzija,

nerazbirliv govor, {to doveduva do problemi so edukacija i steknuvawe na novive{tini, problemi vo sekojdnevna rabota kako i problemi pri izvr{uvawe na doma{niteobvrski i vospituvaweto na decata i sl.

zabavenite refleksi doveduvaat do problemi so vozeweto na avtomobil i dr. pre-vozni sredstva,

namalenata koordinacija, pospanosta, vrtoglavicite i zamorot se opasni za profesionalnite voza~i i upravuva~i na mehanizacija i

ma{ini, koi mo`at i da dovedat do povredi i nesre}i so katastrofalni posledici. Odtie pri~ini strogo e zabraneto za vreme na upotrebata na ovie lekovi da se upravuva soavtomobil, te{ka mehanizacija i sl.

Namalenata koordinacija isto taka mo`e da dovede do gubewe na ramnote`ata,pa|awa i povredi osobeno kaj postarite lica, grade`ni i drugi rabotnici koi rabotat naviso~ina.

namaluvaweto na krvniot pritisok, namaluvaweto na di{eweto i namaluvaweto na srcevata rabota, se potenciraat pri istovremena upotreba na

alkohol i kombinacija so drugi lekovi za hroni~ni bolesti, {to mo`e da dovede dokoma i smrt. Nivnata upotreba nepovolno deluva kaj pacientite so hroni~ni bolestina belite drobovi (HOBB i astma) poradi efektot na namaluvawe na di{eweto.

depresija, namaleno libido, glavobolki, tremor, naru{eno pamtewe, ko{mari, halucinacii, agresija, muskulna slabost, nekontrolirano mokrewe, zapek, naru{uvawe na menstrualniot ciklus i dr.

No sepak skriena i najgolema opasnost od dolgotrajnata i kontinuirana upotreba naovie lekovi e pojavata na psihi~ka i fizi~ka zavisnost. Pacientot mo`e mnogu brzo darazvie tolerancija na lekovite, toa zna~i deka e potrebna se pogolema doza za da sepostigne sakaniot efekt, {to doveduva do pojava na zavisnost. Ovie sostojbi mo`e da sejavat kako kaj pacienti koi go primaat lekot po preporaka na lekar, taka i kaj tie {to gozloupotrebuvaat.

Pokraj gorenavedenite nesakani ({tetni) efekti, ovie lekovi mo`e da predizvikaat idrugi nesakani efekti koi se javuvaat i kaj drugite grupi na lekovi:

zameten vid, bolki vo gradi, te{kotii pri di{ewe ote`nato goltawe, ko`en osip, ~e{awe, crvenilo,gadewe i povra}awe, angioedem - otok na grlo i du{nikotanafilakti~en {ok, koi pretstavuvaat vitalno zagrozuva~ki sostojbiembriotoksi~no dejstvo (mo`e da vlijaat vrz razvojot na plodot i ne se koristat kaj

bremeni `eni).

FZOM konstatira deka upotrebata na anksiolitici i hipnotici ima trend na zgolemu-vawe, {to e alarmanten podatok za zdravjeto na nacijata, namalenata rabotna sposob-nost i otsustvo od rabota, imaj}i gi vo predvid gorenavedenite {tetni efekti {to gipredizvikuvaat ovie lekovi.

Od tie pri~ini Fondot apelira: do osigurenite lica da gi sledat sovetite na lekarite i da ne insistiraat izbran-

iot lekar da im propi{uva lekovi na nivno barawe, odnosno sprotivno na upatstvata zalekuvawe spored medicina bazirana na dokazi

do izbranite lekari pri propi{uvaweto na lekovite da gi sledat upatstvata sporedmedicina bazirana na dokazi, prezentirani za vreme na specifi~nata medicinskaedukacija za dijagnostika i terapija na depresivnite sostojbi vo tekot na 2013 godina, azemaj}i gi vo predvid site nesakani i {tetni efekti koi gi predizvikuvaat ovie lekovi.

Pravo na refundacija na sredstva za koristewe nazdravstvena usluga dijaliza vo stranstvo

So Pravilnikot za sodr`inata i na~inot na ostvaruvaweto na pravata i obvrskiteod zadol`itelnoto zdravstvenoto osiguruvawe, Fondot ovozmo`i na osigurenite licakoi koristat hemodijaliza podolgo da prestojuvaat vo stranstvo. Imeno osigurenitelica koi privremeno prestojuvaat vo stranstvo, na tovar na sredstvata na Fondot }emo`e da koristat 13 hemodijalizi vo godinata vo stranska zdravstvena ustanova i toane podolgo od 30 dena.

Toa zna~i izvr{enite dijalizni tretmani vo stranstvo osigurenite lica }e gi plata-ta so sopstveni sredstva i po vra}aweto vo R Makedonija mo`at da podnesat barawe doFondot za povratok na sredstva. Platenite zdravstveni uslugi, Fondot gi priznava vovisina na utvrdenata referentna cena za dijaliza, namaleni za visinata napropi{anoto u~estvo. Referentnata cena na eden dijalizen tretman iznesuva 5400denari, pri {to osigurenoto lice pla}a u~estvuva od 1 denar.

Za da go ostvarat ova pravo, osigurenite lica vo soodvetnata podra~na slu`ba naFondot podnesuva baraweto za nadomest na sredstva za izvr{eni zdravstveni uslugiza dijaliza vo stranstvo na propi{an obrazec - DS , a vo prilog treba da gi dostavislednite dokumenti:

- Medicinska dokumentacija za izvr{enite zdravstveni uslugi za dijaliza vo stranstvo prevedena od ovlasten preveduva~;

- Smetki / fakturi so dokaz za pla}awe za platenite zdravstveni uslugi za dijaliza prevedeni od ovlasten preveduva~ i

- Dokaz za transakciska smetka na podnositelot na baraweto.

TRIBINAPENZIONER plus noemvri 2014 5

Vesnik za sega{nite i za idnitepenzioneri

Izdava~:SZPM

Godina VII - broj 76noemvri 2014 god.

BESPLATEN MESE^EN VESNIK

Izdava~ki sovet:Dragi Argirovski (pretsedatel)Besnik PocestaMetodija To{evskiStanka TrajkovaGido Boj~evskiQubomir \or|ievPavle SpasovSofija SimovskaMilan DimitrovskiE-mail: argirovski@szpm.org.mk

Redakciski odbor:

Metodija To{evskiGlaven i odgovoren urednik;Kalina Slivovska - Andonovazamenik glaven i odgovoren urednik;

^lenovi:Mendo Dimovski, urednik;Cvetanka IlievaBaki Bakiu,Milan Axievski,Fruska Kostadinovska

Lektor:Verica Tocinovska

Adresa:SZPM "12 udarna brigada”br. 2. zgrada na SSM - SkopjeP.fah. 440

Telefon: 02 3223 710tel-faks: 02 3128 390

Web: www.szpm.org.mkE-mail: kontakt@szpm.org.mk

Kompjuterska obrabotka:SZPM

Pe~ati:Grafi~ki centar Skopje

Rakopisite i fotografiite ne sevra}aat.

Spored Zakonot, za vesnikot se pla}adanok spored posebna namalenadano~na stapka.

PENZIONERplus

Poslednite dva meseca od sekoja go-dina (pa i od ovaa 2014 god.), voFondot na PIOM se rezervirani za

donesuvawe na strate{ki dokumenti zaponatamo{nata rabota i proektirawetona prioritetnite celi. Taka, i ovojpat,koga vo Fondot na PIOM se odr`aa trisednici na Upravniot odbor, na dnevenred, bea Buxetot na Fondot na PIOM za2015 god. i Strate{kiot plan za perio-dot od 2015 do 2017 god., kako i infor-maciite za sostojbata so naplatata nazakupninata za izdadeniot deloven pro-stor vo domovite za `iveewe i klu-bovite za korisnicite na penzija.

Strate{kiot plan na Fondot na PIOMkako dokument e sostaven del na Buxetotna Fondot za 2015 god. i istiot gi so-dr`i razvojnite procesi na strategisko-to planirawe, negovite elementi ipodobruvaweto i povrzuvawe na Strate-giskiot plan so Buxetot. Vo vrska so Iz-ve{tajot od izvr{eniot vonreden popisi utvrduvawe na sostojbata na osnovnitesredstva - imot na Fondot na PIOM, so-glasno donesenata Odluka na prethodna-ta sednica na Upravniot odbor na Fon-dot, formirana e Komisija za vonredenpopis i utvrduvawe na sostojbata na os-novnite sredstva - imot na Fondot naPIOM, so cel da se utvrdi fakti~katasostojba na kamp-prikolkite koi se imotna Fondot vo avtokampot „Gradi{te” voOhrid. Komisijata, po izvr{eniot uvidna sostojbata na prikolkite, podgotviIzve{taj vo koj se konstatira deka kamp- prikolkite na Fondot vo avtokampot„Gradi{te” ne se za upotreba i istitetreba da se rashoduvaat. Od informaci-jata za sostojbata so naplatata na zakup-ninata za izdadeniot deloven prostorvo domovite za `iveewe i klubovite zakorisnicite na penzija, se gleda dekaFondot na PIOM raspolaga so delovenprostor vo domovite za `iveewe i klu-bovite za dneven prestoj na korisnicitena penzija vo vkupna povr{ina od8.407,13 m2, od koi, 5.231,49 m2, ili 62,23% se izdadeni pod zakup. Delovniotprostor e izdaden pod zakup prete`no napravni lica, a del, odnosno 1.155,55 m2,ili 20%, e otstapen na zdru`enijata napenzioneri. Me|utoa, vo periodot od jan-uari do juni 2014 godina, kon zakupcitena delovniot prostor, Fondot ima fak-turirano iznos od 5.765.455 den. i brutonaplateno iznos od 5.699.017 denari.Spored podatocite na Fondot, mo`e dase zaklu~i deka bruto fakturiranoto zaovoj period vo sporedba so istiot peri-od od minatata godina e namaleno za1,95% kako rezultat na pomalku izdadendeloven prostor pod zakup za prvite{est meseci od ovaa godina, potoa teko-vnata naplata e namalena za 0,79% vosporedba so istiot period od prethod-nata godina, naplatata na prenesenitepobaruvawa e zgolemena za 4,58%, a odvkupno utu`enite pobaruvawa vo visinaod 3.976.442 den., vo ovoj period se na-plateni samo 99.737 den., ili 2,51%. No,Oddelenieto za stopanisuvawe so imo-tot na Fondot, }e prodol`i so preze-maweto kontinuirani merki i aktivnos-ti za podobruvawe na procentot na na-plata na zakupninata vo naredniot pe-

riod. I sostojbata so naplatata na zakupni-

nata za izdadeniot stanben prostor vodomovite za `iveewe i klubovite za ko-risnicite na penzija za periodot od pr-vite {est meseci od 2014 god., poka`uvadeka Fondot na PIOM stopanisuva so 15penzionerski domovi vo RM, vo koi na-platata na zakupninata za izdadeniotstanben prostor se vr{i so zadr{ka odpenzijata na korisnicite na penzija koi`iveat vo niv. Problem so navremenatanaplata na zakupninata postoi samo vooddelni penzionerski domovi, vo koi, sonivnoto prezemawe od strana na Fondot,sè u{te `iveat lica koi ili ne se pen-zioneri, ili se korisnici na stranskapenzija i koi sami si ja pla}aat zakupni-nata, a ne so direktna zadr{ka od penzi-jata. [to se odnesuva za sostojbite voDomot za `iveewe na korisnicite na pe-nzija vo Prilep, Fondot ima dostavenoinformacija do Vladata na RM, pri {totaa donese Zaklu~ok, spored koj, Fondotna PIOM so Ministerstvoto za trud isocijalna politika }e izvr{at uvid vodokumentacijata za stanarite vseleni voDomot, odnosno da se konstatira koj giispolnuva, a koj ne gi ispolnuva usloviteza smestuvawe i za istoto da se infor-mira Vladata na RM, po {to taa }e done-se zaklu~oci za ponatamo{no postapuva-we, zaradi nadminuvawe na sostojbata sostanarite. Zna~ajno e da se istakne dekagodinava e izvr{eno usoglasuvawe nasite vidovi penzii od 5%, ili vo nomi-nalen iznos od 600 denari. Ottuka, pro-se~nata penzija za mesec avgust 2014 god.iznesuvala 12.457 den. i istata vo odnosna dekemvri 2013 god. e zgolemena za5,2%, kako rezultat na redovnoto usog-lasuvawe na penziite. Vkupniot broj nakorisnici na penzija so sostojba na 31avgust 2014 god., iznesuval 293.717 kori-snici, pri {to, vo odnos na dekemvriprethodnata godina, ima porast na kori-snicite na penzija za 0,7 procenti. Odpogornoto mo`e da se konstatira, dekavo 2014 god., Fondot na PIOM, soglasnoZakonot za PIO, izvr{il usoglasuvawavo iznos od 600 den. za site korisnici napenzija, so {to e podobren socijalniotstatus na korisnicite na penzija sonajniski iznosi na penzija.

[to se odnesuva so naplatata nazaostanatite neplateni pridonesi zapenzisko i invalidsko osiguruvawe za-klu~no do 31.12.2008 god., kako i tekov-nite sostojbi so naplatata na pridone-site za prvoto polugodie od 2014 god.,vkupno se naplateni pridonesi za pen-zisko i invalidsko osiguruvawe vo iznosod 14.375.701.715., od koi, samo420.529.295 den. se pridonesi do krajotna 2008 god. za koi e nadle`en Fondot davodi postapka za naplatata. Iako, ovojiznos e pogolem vo odnos na naplateniotiznos vo istiot period od prethodnatagodina, sepak, konstatirano e deka sèpomalku se vr{i naplata na pridonesotdo 31.12.2008 god., od pri~ini {to mnoguod obvrznicite se likvidirani, ili sevo postapka na ste~aj, kako i zaradi fa-ktot {to Fondot nema zakonska mo`nostda vr{i konfiskacija na imotot na ovieobvrznici za naplata na pobaruvawata,tuku takva mo`nost ima samo Upravataza javni prihodi.

m-r. Sne`ana Kutuzovska

vo rabotataPotvrdena odgovornostaOD RABOTATA NA FONDOT NA PIOM

Po povod 70 godini od oslobodu-vaweto na Ohrid - 7-mi noemvri,ZP Ohrid i Debrca, odr`a prigo-

dna sve~enost na koja zboruva{epretsedatelot na IO \or|i Trp~eski.Prisutnite i gostite od Lokalnata sa-mouprava, od ZP Struga, ZP Solidar-nost - Aerodrom od Skopje, Crveniotkrst, Centarot za socijalni raboti odOhrid i drgi asocijacii i nevladiniorganizacii i u~ili{ta, gi pozdravi ipraznikot im go ~estita zamenik-gra-dona~alnikot na Ohrid, Angel Janev.Vo ramkite na sve~enata prigoda be{epromoviran Prira~nikot za prevencijaod opasnosti za penzionerite "Vnima-vajte na va{ata bezbednost”. Za ovojproekt, podgotven od Otsekot za preve-ncija vo sorabotka i partnerstvo so ZPOhrid i Debarca i ZP Struga, zboru-va{e @ivorad Savi}, prestavnik naOtsekot za prevencija pri SVR Ohrid.Toj istakna deka Prira~nikot ima in-formativno-edukativen karakter i

sodr`i niza prakti~ni soveti za pre-venirawe razni opasnosti i okolnostiod sekojdnevniot `ivot vo koi mo`atda se najdat penzionerite i povozras-nite lica. Isto taka, Prira~nikot„Vnimavajte na va{ata bezbednost” imaza cel da se zajakne noviot koncept napolicisko rabotewe so zaednicata, sovklu~uvawe na lokalnata samouprava,urbanite zaednici i gra|anite, za

zgolemuvawe na bezbednosta vo nase-lenite mesta.

Vo ramkite na odbele`uvaweto na 7-mi noemvri, Denot na osloboduvawetona Ohrid i promocijata na Prira~-nikot, be{e izvedena i poetsko-scens-ka programa od grupa u~enici od OU"Hristo Uzunov# pod rakovodstvo na na-stavni~kata vo penzija Ristana Meru-xeska Mojsoska. K. Spaseski

Na po~etokot na oktomvri, vo ram-kite na odbele`uvaweto na De-tskata nedela, za de~iwata od

gradinkata "Goce Del~ev” od Probi{-tip, direktorkata Slavica Serafimo-va organizira{e prezentirawe del odna{ite tradicii, po~nuvaj}i od podgo-tvuvawe zdrava hrana ili tradicio-nalni jadewa, zapoznavawe so izvorna-ta nosija, pa se do izvornite instru-menti - gajdata, kavalot, dvojankata,tapanot, dudu~eto. Vo ostvaruvawetona ovoj proekt bea vklu~eni i ~lenoviod KUD "Veseli penzioneri” pri ZPProbi{tip. Na samiot vlez vo gradin-kata, koja nalikuva na ku}i~ka od baj-kite, babite i dedovcite oble~eni voizvorni nosii, so nasmevki i grst pes-ni~ki i stihotvorbi, bea pre~ekani ipozdraveni od de~iwata. Taka zapo~naednodnevnoto dru`ewe so „vnucite” zada prodol`i so interesno zamislenitesodr`ini.

Penzionerite najnapred im prika`aana de~iwata eden star obi~aj - lupewe

klasje, prosledeno so nekolkuvikoi~ki pesni, vo koe so golemaradoznalost i radost se vklu~ijai tie. Druga grupa penzioneri pakbe{e vklu~ena vo prakti~no pod-gotvuvawe zelnik, edno od naju-bavite i najzdravite makedonskijadewa. Zapo~na so mesewe testo,sukawe kori i sobirawe na zel-nicite vo tepsii. Vo celiot proces sevklu~ija i de~iwata koi so malitera~iwa se trudea da isukaat po nekojakora, a sukajki si potpevnuvaa pesni~kinau~eni vo gradinka. Interesno i vese-lo be{e koga mesea testo i zaedno sosvoite vospituva~ki se trudea danapravat kola~iwa za da gi poslu`atgostite. De~iwata golem interes po-ka`aa i za instrumentite. Im beainteresni gajdata, kavalot, dvojankata.Gi zemaa vo race i se obiduvaa dazasvirat na istite, no ne im uspeva{e,pa gi zamolija dedovcite da impoka`at kako se sviri, no istovremenoi od {to se napraveni, koj gi izrabotu-

va, kolku vreme tie svirat na ovieinstrumenti i sli~no. Se sozdademo{ne interesna i prijatna atmosvera.Na krajot se se zaori oro na gajda ikaval, se zapeja pesna, se razlea dets-kata smea, a penzionerite bea presre-}ni, duri neveruvaa deka ovie mali"seznajkovci”, od tri do pet godini, }epoka`at tolkav interes za na{ite tra-dicii i obi~ai, za nosiite, za instru-mentite i sli~no. Sekako, najinteresnobe{e koga gi vkusija zelnicite, a bea ipresre}ni {to i tie so sopstvenira~iwa napravija jadewa po vkusot natradicijata.

M. Zdravkovska

ZP Probi{tip

Prezentirawe na tradiciite

Vo ~est na praznikot 13 Noemvri -denot na osloboduvaweto na Sko-pje vo ZP Centar se otvori u{te

eden nov klub na penzionerite vo ogra-

nokot „Dane Krap~ev”. Ova vsu{nost eosmi po red klub na penzionerite voova skopsko zdru`enie.Ostanuva da seotvorat u{te dva: vo „Goce Del~ev” voneposredna blizina na Xamijata vo ^a-ir i „Mile Arsovski” kaj Univerzalnasala. Vo svoeto obra}awe na sve~enos-ta po povod otvoraweto na klubot „Da-ne Krap~ev” , pretsedatelot na IO Pa-vle Spasev informira{e deka klubo-vite vo poslednite dva ogranoka sepredviduva da se otvorat vo prviotdel od 2015 godina. PretsedatelotSpasev mu izrazi blagodarnost na gra-dona~alnikot na op{tina Centar An-drej @ernovski za materijalnata pod-dr{ka bez {to ne bi mo`elo da se rea-

lizira ovaa golema potreba na penzio-nerite od centarot na Skopje. Pozdra-vuvaj}i gi mnogubrojnite penzioneridojdeni na otvoraweto na klubot, gra-

dona~alnikot @ernovski najnapredim go ~estita 13 Noemvri i naglasideka otvoraweto na klubot na samiotpraznik ne e slu~ajno, bidej}i pen-zionerite se tie koi se najzaslu`niza slobodata na glavniot grad i zatoa {to deneska pretstavuva Skopje.Sorabotkata so lokalnata samoupra-va kako mo{ne pozitivna ja oceni ipretsedatelot na Sobranieto na ovazdru`enie d-r. Krste Angelovski,koj veti deka so istoto tempo prodo-l`uvaat i natamu. Potrebata za vakovprostor vo koj vo dolgite i studenizimski denovi }e mo`eme da se sobi-rame, da igrame {ah i domino, da ~i-

tame vesnici, da se napieme topol ~aj ikafe, da odr`uvame sostanoci, liter-

aturni sredbi, ednostavno da drugaru-vame, be{e golema i sega taa na na{asre}a eve stana realnost - istaknaanekoi od prisutnite.

Po povod 13 Noemvri vo Zdru`enietoCentar se odr`a i sredba so {ahistiteod zbratimenoto zdru`enie „Ko~ani”.Ova vsu{nost be{e vozvratna poseta nako~anskite penzioneri koi na verskiotpraznik Petrovden im uka`aa gosto-primstvo na penzionerite od ZP „Cen-tar”.

Srde~no dobredojde i ubav prestojna gostite im posakaa pretsedatelot naIO na zdru`enieto Pavle Spasev ipretsedatelot na Sobranieto dr. KrsteAngelovski. Potoa gostite i doma}ini-te gi pozdravi pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski koj re~e deka vak-vite sredbi se za pozdravuvawe, bidej-}i na niv se razmenuvaat iskustva i natoj na~in se sozdava edinstvo, se gra-

dat pati{tata na sorabotka...Pretsedatelot na Ko~anskoto

zdru`enie \or|i Serafimov za-blagodaruvaj}i se na gostoprimst-voto predlo`i ovie poseti da sta-nat tradicionalni, na 13 Noemvrida se odr`uvaat vo Skopje, a naPetrovden vo Ko~ani.

Potoa se odr`a {ahovski turnirna koj silite si gi odmerija na cr-no- belite poliwa penzionerite odZP „Centar” i penzionerite od ZP„Ko~ani”, a tesna pobeda izvojuvaagostite.

C. Ilieva

Zasileni aktivnosti vo ZP Centar

ZP Ohrid i Debrca

Prira~nik za prevencija od opasnosti

Belasi~ki vidiciLETO Gospodovo 2014 godinaBelasica, Planina na krajniot Jugoistok, so edennajvisok,ko stamen vrv, za nea iljadnaSamoilova vojskaja prolea svojata krv.Od srtot na Belasica gore, na jug ~ini{ se gleda, Beloto more,na istok ko planinaski xin, se izvi{il gordiot i buntoven Pirin.Na sever pogledni dole,

ko {aren kilim rasposlan, se protegaOgra`den i plodnoto strumi~ko pole. Niz poleto, zmiulest moderen pat, a na zapad vo nedogled se {iriStrumica-najubaviot Makedonski grad.Se vi{neat stoletni bukovi {umiMevlem i lek za se~ii gradi,Go slu{am tivkiot planinski vetreckako, niz ostrite dolovi na Belasicaja raznesuva `uborlivata i penlivapesna, na Smolarskiot, Kole{insklitei Gabrovski vodopadi.

Atanas Pertemov- penzioner

REKLAMI PENZIONER plus noemvri 20146

HRONIKAPENZIONER plus noemvri 2014 7

Vo ruralnata op{tina Centar @u-pa startuva{e realizacijata namultietni~ki proekt za potre-

bite na penzionerite. Proektot zaadaptacija na Klubot na penzioneritevo ovaa op{tina e od IPA Programitena EU. Gradona~alnikot na ovaa op{-tina Arjan Ibraim ne informira{edeka Proektot e poddr`an od stranana multietni~kite fondovi i imavrednost od 18 iljadi evra, dodeka so 2iljadi evra u~estvuva lokalnata vlastna op{tina Centar @upa.

- Sega veruvam deka e nadminat pro-blemot so potrebniot prostor za potre-bite na licata od tretoto doba vo ovaaop{tina. Dosega penzionerite od ovaaop{tina nemaa mo`nost da se rekrei-raat i da sozdavaat svoi aktivnosti. Sodobienite sredstva }e se izvr{i celo-

sna adaptacioja na Klubot na penzni-onerite koj se nao|a vo noviot objektna op{tiunata Centar @upa i koj do-sega ne mo`e{e da se zavr{i od fi-nansiski pri~ini. Prostoriite naKlubot }e imaat centralno greewe isè drugo {to e potrebn, kako i so dru-ga potrebna infrastruktura. Istotaka, za Klubot nema da se pla}a ki-rii, veli gradona~alnikot Ibraim.Mebelot na klubot }e go obezbediZdru`anieto na penzionerite.

Inaku, ovoj objekt koj ima 110 met-ri kvadratni se o~ekuva da gi ispol-ni celosno potrebite na klubot naovaa op{tina kade ima okolu 400penzioneri. Pretsedatelot na zdru`e-nieto Debar - Centar @upa, BesnikPocesta, vo koe ima okolu 2 iljadi~lenovi veli deka sega i penznioerite

od @upa }e imaat odli~ni uslovi zasvoite aktivnosti isto kako {to giimaat i onie od Debar.

Vjolca Sadiku

ZP Debar i Centar @upa

Multietni~ki proekt za penzionerite voop{tina Centar @upa

Zdru`enieto na penzioneri od Demir Hisar voizminatiot mesec go realizira{e vtoriotdel od akcijata “Solidarnosta od najstarite

za najstarite”, vo koja finansiski se pomagaatinvalidski penzioneri so poniski penzii. Inakuovoj Proekt e vo sklop na inicijativata na SZPMkoj 2014 godina ja proglasi za godina na solidar-nosta.

Demirhisarecot Mirko Despotovski e invalids-ki penzioner so niska penzija na kogo pretsedate-lot na ZP Demir Hisar od imeto na site demirhis-arski penzioneri mu vra~i pari~na pomo{, sred-stva koi mu se potrebni za skapite lekovi koi muse neophodni. Go sretnavme so babi~kata vo dvorotsi sedat i si muabetat.

- Golema blagodarnost do rakovodstvoto na ZPDemir Hisar i za site penzioneri ~lenovi na zdru`enieto za iska`anata pomo{i pru`enata raka. Mojot apel e ovoj ubav i blagoroden gest da prodol`i i za drugipenzioneri moi kolegi, - ni re~e dedo Mirko.

Predsedatelot Pere Petreski vo povod ovaa prigoda istakna:- Tuka nema da zastaneme. Vo ramkite na na{ite mo`nosti i ponatamu }e pro-

dol`ime so davawe pomo{ na penzioneri na koi taa im e neophodna. Vo sklop soProgramata za rabota za 2014 gogina planirano e do krajot na ovaa godina da giposetime site ogranoci na Zdru`enieto na penzioneri i sekade kade {to imapotreba }e pomagame na penzioneri kako ~i~ko Mirko, za da im gi olesnime inapravime poubavi penzionerskite denovi.

Z. Stevanovski

ZP Demir Hisar

Humanosta pred se

Penzionerski volonterskiservis po evropski terk

Zornica. Nebesnica. Mirnica, Mi-losica. Gi ~ekam tivkite boi nautroto. Te{ko mi e da gi do~ekam.

Ima nekoja nepodnosliva smrdea vovozduhot. Lu|eto baraat malku slobod-no par~e, za da go poglednat neboto.Planinite okolu Skopje potonati volesna utrinska izmaglica.

Temninata e otsustvo na svetlina,zloto (grdoto) e otsutnost na qubovta(ubavoto). ]e ja baram svojata denicaili no}ica? Dali stojam na svoi noze igo dopiram sigurno tloto pod mene?Tekstov ne e upaten do onie koi ja znaat(poznavaat) tajnata na postoeweto.

"Urga” od Nikita Mihalkov e filmkoj opi{uva edno mongolsko semejstvokako `ivee vo sklad so prirodata. No,postoi kineskiot zakon koj go zabranu-va ra|aweto na ~etvrto dete i harmo-ni~niot `ivot na semejstvoto e naru-{en. Doma}inot Gombo }e bara spas, ponagovor na `enata, vo najbliskiot gradso kupuvawe na kontraceptivni sred-stva. Se slu~uva poznanstvoto so Rusi-not-kamionxija, sonot na Gombo koga sevra}a doma i kone~no negoviot neuspehda donese del od civilizacijata domapokraj televizorot. Sledno {to bi sa-kala da gledam od Mihalkov e negoviotfilm "Nedovr{ena piesa za mehani~kopianino”. Del od ovie filmovi sekoga{mo`e da se najde na youtube, a poneko-ga{ gi ima i celi. Vo ovoj slu~aj pozna-vaweto na stranskite jazici e od ne-procenlivo zna~ewe, mislam, za da seizgleda filmot bez titlovi na maj~i-niot jazik.

Bidej}i odamna filmot e nezaobiko-lna kulturna potreba na dene{ninata,mo`ebi dobro bi bilo da se ugledamena predlogot na re`iserot Mihalkov.

Imeno, toj predlo`i da se vovede pred-met za filmot vo u~ili{tata "100” naj-dobri filmovi, koi decata i mladitevo pubertet bi gi gledale i bi zboru-vale za nivnoto zna~ewe. Spisanieto iveb-stranata Toma (www.foma.ru) goprifati vedna{ predizvikot i pokaniprofesinalci i umetnici da predlo`atfilmovi. Istovremeno, treba da objas-nat i zo{to gi predlagaat. Pa, taka mo-`e, nekoi qubiteli na filmot od pen-zionerite da predlo`at 100 najubavifilmovi, tokmu za penzionerite so ob-jasnenie zo{to tokmu niv gi predlagaat.

Na va{ite vnu~iwa pak, mo`ete daim go predlo`ite filmot "Journey tothe Christmas star” (Patuvawe do Bo`i}-nata yvezda) koj e vo {vedska produk-cija, a dostapen e na youtube celosno iso titlovi na angliski jazik. Za pogo-lemite romantici, babi, dedovci ivnuci od pubertetska vozrast od lis-tata "100 najdobri filmovi” pobarajtegi vo celost, isto na youtube: "Urokifrancuzkogo” (^asovi po francuski),"RaskazÎ o lÓbvi” (Raskazi za qubov-ta) i "A zori zdesÏ tihie” (Ovde zoritese tihi). Najnakraj mo`ete da go pogle-dnete i da se potsetite na svojata prvaqubov gledaj}i go filmot na ruski "Di-kaÔ sobaka dingo” (Divoto ku~e dingo),prelo`en od Veb-stranata www. azby-ka.ru. Se nadevam deka ne site penzio-neri i nivni deca i vnuci se vqubeni-ci edinstveno na sovremenata ameri-kanska produkcija. Osobeno na slove-nofilite ovaa predlo{ka }e im bideinteresna.

Znaeme deka svetlinata nè lekuva izatoa ja barame nasekade. Zatoa dobraalternativa e svetlopisot, kako {to enare~en filmot.

Patem zborot zornica me asocira nazarnica, na gorewe. Zatoa {to koga sera|a denot kako da gledame nekoe gore-we, nekoi plamewa pred da izbie pr-viot son~ev zrak na denot. Taka akosvetlinata e simbol na `ivotot, u{tepove}e e goreweto koe ja prediziviku-va istata.

Kolku nas lu|eto vo 21 vek zora ne zo-ri. Kakva e na{ata zora i dali mirnostapreminuva vo mirnotija, ispolnetost icelovitost. Dali na{iot `ivot se sle-al vo mudrost i blagodarnost za pro`i-veanoto. Kolku gi korstime receptite nana{ite predci i nivniot povik, iakoodamna ne se so nas, za toa kako da zas-tanaeme i da stoime na svoi noze. Velatne sme mo`ele denot da go pominemesami od sebe bez da zememe nekoj hemis-ki stimulans, makar i kafe. E pa da, nemo`eme! Odgovorot i re{enieto go ima ipoznato ni e. Ili mo`ebi ne?

Prikve~er koga na neboto go gledamedenot i no}ta vo pozdravna pregratkapred kone~no da si re~at zbogum do ut-re prikve~er, se raduvame na ubavina-ta. Prirodata ne e zla, zatoa e ubava.Ubavinata ne doa|a od nadvore{nosta,fizi~kiot izgled, tuku od prisustvotona qubovta. Zatoa ne bi trebalo da sesamoopravduvame i zala`uvame dekanas nikoj ne nè saka i zatoa i nie nequbime. Ne ~ekaj i o~ekuvaj vozvra-}awe na qubovta, samo qubi, zatoa{to ako postoi{, ve}e si vozquben.@ivot e ubav samo ako qubi{ i impomaga{ na drugite.

Qubovta e smisolot na na{eto pos-toewe, bidej}i se {to postoi vo vsele-nata ni zapoveda nam lu|eto da qubime.

Nebesnice, Mirnice gori da ne sogo-ri{! Maja Baleva

Qubovta e smisol na na{eto postoewe

Brojot na vozrasni `iteli odgodina vo godina e se pogolem.Taka e vo svetot, taka e vo Ev-

ropa, a taka e i kaj nas. Samo na{iotSojuz na zdru`enija na penzioneri naMakedonija broi okolu 250 000 pen-zioneri, a zaedno so drugite sojuzitaa brojka se pribli`uva kon 300 000penzioneri. Toa vo procenti izrazenoe okolu 17 otsto od vkupnoto nasele-ni vo Republika Makedonija. Voposlednite nekolku godini ovaa mno-gubrojna populacija si go nao|a mesto-to koe i pripa|a, blagodadenie na so-pstveniot anga`man, na anga`manotna rakovodstvata na zdru`enijata, nasojuzite, no i na ladata i dr`avata.No sekoga{, mo`e da bide podobro,osobeno vo eden segment koj poneko-ga{ podzaborava na nas najstarite`iteli- patuva~i, kupuva~i, pacien-ti...

Se razbira deka postojat i takvikoi se ubavi primeri, koi svoite pro-izvodi i uslugi koga gi planiraat mi-slat na veteranite na trudot, na oniekoi sè u{te se aktivni i prisutni voop{testveniot, kulturniot, sports-kiot `ivot. Takva e kompanijata ONE,koja kreira{e nekolku paketi name-neti za penzionerite za fiksna i mo-bilna telefnija i televizija. Takva eNLB bankata koja sekoj mesec na 1. imja dava penzijata na penzionerite i

nejziniot NLB srebren paket.Takva e TTK bankata koj ima po-volnosti za penzionerite, kako iKomercijalnata Banka koja sekojagodina gi pomaga penzionerskitesportski aktivnosti. Koga sme kajbankite se postavuva pra{awetozo{to bankite ne ja pomeruvaatstarosnata granica za dobivawekredit, koga i statisti~ki e do-ka`ano deka ~ove~kiot `ivot seprodol`i, a se prodol`i i sta-rosnata granica za penzionira-

we. Zo{to ne bi davale krediti zalekuvawe nameneti za penzioneri?!

Sepak, za sre}a ima i takvi koiznaat deka postoime, no malku se...

Penzionerite ne gi zaboravaat iznaat deka postojat i nekoi pomalikompanii kako {to e na primer Kom-panijata za prevoz na patnici i orga-nizirawe ekskurzii i letuvawa NAKBUY koja po mnogu povolni ceni so-rabotuva so golem broj na penzioner-ski zdru`enija i koja samo vo minata-ta godina pru`i usluga na okolu 2 500penzioneri i im go razubavi `ivotot.Takvi se kompaniite KRKA i ZEGIN,potoa kompanijata, KM MARJAN DoolSkopje, koja dava popust za merni me-dicinski instrumenti za penzioneri,kompanijata VERO so nejziniot pen-zionerski pojadok, Turisti~kata age-ncija GO-Da travel i drugi. No malkuse. Treba da gi ima pove}e, bidej}itoa {to go pravat denes za penzion-erite i postarite, utre istoto }e gokoristat i tie bidej}i toa }e stanetradicija i praktika. Vo svetot, a naBalkanot na primer vo Slovenija,postoi cel saem za treto doba na kojizlo`uvaat kompanii ~ii proizvodi iuslugi se nameneti na pripadniciteod treto doba. Zo{to ne bi bilo takai kaj nas?!

Kalina S. Andonova

Ima i koi znaat deka postoime, no malku se...

Denovive penzionerite od stru{ki-ot region po~esto mo`at da se sre-tnat vo {umata otkolku vo nasele-

nite mesta. Celi semejstva sobiraat pe-~urki, a so ogled na toa {to ima bogatrod, od proda`bata mo`e da se realizi-ra solidna zarabotuva~ka. Me|u sobira-~ite ima i golem broj na penzionerite odpodjablani~kite sela i okolu Karaor-man, kade {to ima i najmnogu pe~urki.

- Tolkav rod na vrgawot ne pametime.Rodot e tolku bogat {to za eden denpoedinec mo`e da sobere i nad 100 kg.Zadovolni sme i od kvalitetot na pe-~urkata, bidej}i se raboti za mlad vr-gaw i re~isi bez isklu~ok od prva kla-

sa. Zarabotkata e pove}e od zadovoli-telna, - veli Kosto Kostoski eden odnajpoznatite pe~urkari od stru{kiotkraj. Poznava~ite na pe~urkite velatdeka glavnata pri~ina za tolkaviot rodse toplata podloga od predhodniotperiod i visokata vlaga vo po~vata.

- Ne e mala rabota samo za eden denda se zaraboti do pedesetina evra.Ovie pari se melem na rana za nas `i-telite od planinskite kraevi, bidej}inemame mo`nost da zarabotime do-polnitelni sredstva od ne{to drugo.Bi bile sre}ni i prezadovolni ako va-kov ili sli~en rod imame i vo nared-nite sezoni, - veli Pavle Cvetanoski

penzioner od selo Globo~ica, Stru{ko.Posebna gri`a se vodi za otstranu-

vawe i uni{tuvawe na otrovnite gabi.Linijata me|u opasnite gabi i oniedrugite e mnogu tenka, pa lesno mo`e dase zgre{i. Takvi se na primer gabite odvidot amaniti, ednite se mnogu vkusnii preubavi, a drugite od istiot vid semnogu opasni i otrovni. Od 100 000poznati vidovi se smeta deka samo dvaodsto sodr`at otrovi opasni za ~ove-kot, sepak se pri~ina za mnogobrojnitruewa. Otrovite {to gi sodr`at dejs-tvuvaat na nervniot sistem, krvotokot,crniot drob, mozokot i na bubrezite.

S. Kukune{oski

ZP Struga

Penzionerite zarabotuvaat i od pe~urki

Vo organizacija na ZP Novo Selo,na 12-ti oktomvri vo renomira-niot restoran „Sonce” vo selo

Borisovo, be{e proslaven Denot napenzionerite 20-ti septemvri vo pri-

sustvo na pove}e zdru`enija od Repu-blikata i toa od op{tinite: Strumica,Radovi{, [tip, Lozovo, Peh~evo, Ka-vadarci, Del~evo, \or~e Petreov -Skopje i Probi{tip. Proslavata ja

otvori i dobredojde na gostite imposaka pretsedatelot na ZP NovoSelo, Nikola Kalpa~ki, izrazu-vaj}i golemo zadovolstvo {to nasredbata prisustvuvaat golem brojpenzioneri od zdru`enija {irumRepublikata.

Vo ime na SZPM se obrati Jor-dan Kostadinov, ~len na Izvr{-niot odbor na SZPM, koj gi poz-dravi penzionerite i istakna de-

ka Sojuzot so golem entuzijazampoddr`uva vakvi i sli~ni sredbi, bi-dej}i tie se mo`nost penzionerite daizlezat od svoite domovi, da zabora-vat na svoite sekojdnevni problemi ida go zbogatat svojot socijalen i kul-turen `ivot.

Penzionerite na ovoj den imaa mo`-nost da gi posetat nadaleku pro~uen-ite Smolarski, Kole{inski i Gab-rovski vodopadi, kako i Mikrinskiteizvori. Sredbata zavr{i so zaedni~kodru`ewe na penzionerite koi izrazi-ja `elba za pointenzivna me|usebnasorabotka i po~esti sredbi vo idnina.

N.K.

ZP Novo Selo

Proslava na Denot na penzionerite

Pri krajot na oktomvri ovaa godi-na, vo organizacija na ASB - Ar-baiter Samaritarien Bond - Ger-

manija, vo Ohrid se odr`a seminar natema “Zajaknuvawe na kapacitetite nagra|anskite organizacii”, na koj u~est-vuvaa pretstavnici od Albanija i Ma-kedonija. Na seminarot bea opfatenitemi za strate{ko planirawe na ini-cijativite na socijalnite politiki voRM, finansirawe na gra|anskite or-ganizacii, kako i ostvaruvawe na me|u-sebna sorabotka. Vo taa nasoka presta-vni~kite od SZPM, Sevastija Cvetkov-ska - Sotirovska i Mara Ili}, koiu~estvuvaa na seminarot na pokana naZdru`enieto na studenti i mladinci sohendikep - ZSMH, vospostavija kontaktso pretsedatelite na 15-tina gra|ans-ki organizacii od RM, so koi razgova-raa za sorabotkata vo nasoka na pod-dr{ka na gra|anskite organizacii soiskusen i profesionalen kadar, {tomo`at da ponudat zdru`enijata na pen-

zioneri ~lenki na SZPM, za {to stanazbor i na seminarot.

Pritoa bea prezentirani kreativniidei i predlozi za vospostavuvawekontakti i idna sorabotka so akcenti-rawe na potrebata za vospostavuvawe"Penzionerski volonterski servis“ poprimerot na zapadno-evropskite zemji- [vajcarija, Germanija i Holandija,kade u~estvoto na penzionerite vopoddr{ka na op{testvoto se pottiknu-va i e od isklu~itelno zna~enie zanegoviot razvoj. Vo toj kontekst e i nas-tojuvaweto na SZPM vo idnina da stanepolnopravna ~lenka na mre`ata ne-vladini organizacii na nacionalnonivo, kade ~lenuvaat najzna~ajnite inajaktivnite organizacii koi nudatsocijalni uslugi, pri {to }e bide vklu-~en i vo regionalnata mre`a koja gi op-fa}a Hrvatska, Crna Gora, Srbija, Ko-sovo i Albanija, {to otvara mo`nost zaidna sorabotka i mobilnost za del od~lenstvoto na SZPM. S.C.S.

AKTIVNOSTI PENZIONER plus noemvri 20148

Denovive, delegacija na Sojuzotna zdru`enijata na penzioneritena grad Skopje, predvodena od

pretsedatelot d-r Krste Angelovski,prestojuva{e vo Zdru`enieto na pen-zionerite na gradot Belgrad vo Repu-blika Srbija. Vo delegacijata beapretstavnici na zdru`enijata na pen-zionerte od: Centar, Aerodrom, ^air,Saraj, Ilinden, \or~e Petrov, [utoOrizari, Butel i ZVP. Cel na poseta-

ta be{e razmena na iskustva okolu ra-botata na zdru`enijata na grad Skopjei na Belgrad. Skopskata delegacija voBelgrad be{e pre~ekana od ~lenovina rakovodstvoto i penzionerite odSojuzot na penzionerite na Srbija -Gradska organizacija na penzioneriteBelgrad.

Prisutnite najprvo gi pozdravi, iz-razuvaj}i dobrodojde i prijaten pres-toj, pretsedatelot na Sojuzot na pen-zionerite na Srbija \uro Peri}, kojsezablagodari za vakvata inicijativa iistakna nekoi segmenti od rabotata nanivnite zdru`enija. „Imame sli~niproblemi, sli~na organiziranost, fi-nansiraweto ni e najgolem problem,imame reduktirawe na penziite vo po-slednite godini, so tretata doba ima-me problemi itn. Na ovaa sredba trebada se slu{ame, da razmenime iskustvai da vidime kako vo idnina, ako e mo-`no da iskoristime i va{i pozitivniiskustva”, - re~e pokraj drugoto Peri}.

Na gostite od Skopje, dobrodojde iprijatan prestoj im posaka i VasilijeBelobrkovi}, sekretar na GOP na Be-lgrad i pretsedatel na IO na dvi`e-weto TDS, koj istakna deka sme orga-nizirani na sli~en na~in. Rabotimevolonterski, a ovaa godina poslabostoime finansiski. Vo 2008 godinaformiravme dobrovolen Solidarenfond kade, ~lenovite u~estvuvaat so1% od penzijata, koja mu se vra}a narazni na~ini. Toa se poka`a mnogu ko-risno. Na sportski plan organizirameolimpiadi, a dobro bi bilo da organi-

zirame zaedni~ki akcii, natprevari isli~no.

So golemo vnimanie na sredbata be-{e sledeno izlagaweto na d-r KrsteAngelovski koj gi pozdravi doma}i-nite i vo ime na pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski, pri {to gizapozna so rabotata na Sojuz na ZP nagrad Skopje i SZPM, ka`uvaj}i i za is-torijata, sostavot - strukturata, klu-bovite dnevnite centri, penzioners-

kite domovi. Isto taka toj informi-ra{e i za finansiraweto na zdru`e-nijata, a zboruva{e i za drugi aktuel-ni temi povrzani so `ivotot i rabota-ta na penzionerite. Dimitrije Boga-tinoski od ZP Solidarnost Aerod-rom, zboruva{e za finansiraweto nazdru`enijata i klubovite, kiriite,sportskite aktivnosti, olimpijadite,sekciite i drugo.

Vo diskusijata se vklu~i i SaltirKarovski, koj uka`a na iskustvata voPravno-ekonomskiot forum, pri {tore~e deka vo zavr{na faza e donesu-vaweto Zakon za penzionersko orga-nizirawe, istaknuvaj}i ja potrebata zanormativnoto regulirawe na organiza-cijata na penzionerite. Metodija Nov-kovski od ZP \or~e Petrov, me|u dru-goto ja istakna potrebata za prodol-`uvawe na sorabotkata i polzuvawe naiskustvata. Na krajot od dvete stranibe{e izrazeno zadovolsto od sredba-ta, so edinstven zaklu~ok za korisnos-ta i potrebata za natamo{na sorabot-ka. Pokanata za vozvratna poseta oddoma}inite be{e so zadovolstvo pri-fatena.

Pri vra}aweto, delegacijata isko-risti u{te edna mo`nost da stapi vokontakt i ostvari sredba so rakovod-stvoto na ZP Jagodina, kade pretseda-telot na Zdru`enieto Slobodan Ni-koli} informira{e za rabotata, us-pesite i problemite na penzionerite,koi se pote{ko uspevaat da se spravatso predizvicite na nivnoto `iveewe.

Baki Bakiu

Aktivot na penzionerki„Zora” od Butel i Zd-ru`enieto na penzio-

neri od Lebane, RepublikaSrbija, godinava vosposta-vija kontakt za sorabotka.Startot na sorabotkata za-po~na koga Aktivot na pen-zionerki „Zora”, po pokanaod penzionerite od Lebanegi posetija vo po~etokot namesec septemvri, a se so celda se razmenat idei i iskustva, no i dase dru`at. Vo ramkite na vozvratnataposeta, na 25-ti oktomvri, ~etiriesetpenzioneri od ZP Lebane, bea gosti naAktivot na penzionerki „Zora”. Sve-`iot, no prijaten oktomvriski den,be{e pogoden za pro{etka, pa gostitego iskoristija za poblisko zapoznava-we na gradot i negovite kulturno is-toriski znamenitosti, za koi samoslu{ale, a sega i gi vidoa. Go razgle-daa i pro{etaa plo{tadot, ja posetijacrkvata Sv. Dimitrija, Muzejot na ma-kedonskata borba i Starata ~ar{ija.Posebno zadovolstvo im napravi po-setata na crkvata Sv. Presveta Bogo-rodica, na padinite na Skopska CrnaGora, kade {to za gostite i doma}ini-te zaedni~ki ru~ek priredi Ana [i{-kova, penzionerka i ~len na Aktivotna penzionerki „Zora”, vernik, dona-tor i golem human ~ovek. Se zapea pe-sna, se razvi zaedni~ko oro, site bearaspolo`eni. Za prijatnata atmosfe-ra pridonese i dobrata muzika vo koja

bea zastapeni makedonski i srpskipesni i ora.

- Na{iot aktiv sekoga{ e raspolo-`en za sorabotka. Vo taa nasoka gi po-kanivme na{ite prijateli, penzioneriod Lebane da ni gostuvaat vo Skopje.Ova be{e vozvratna poseta. Koga bev-me tamu ubavo ne pre~ekaa. Ne pro{e-taa do izletni~kite mesta Prolom ba-wa i Lukovska bawa. Dvete poseti jazacvrstija me|usebnata sorabotka -istakna pretsedatelkata na Aktivotna penzionerki „Zora”, Nade`da Dav-~eva.

Na krajot, pred samoto zaminuvawe,pretsedatelkata na ZP Lebane, Mili-ca Bankovi} re~e:

- So zadovolstvo ja prifativmepokanata da gi posetime na{ite pri-jateli od Skopje. Se dru`evme celden, razmenivme iskustva, go razgle-davme Skopje, peevme i igravme. Pre-zadovolni sme i takvi sredbi }e imau{te mnogu.

Vasil Pa~emski

Delegacija na Sojuzot na ZP na grad Skopje vo Belgrad

Ostvareni celite na posetata

Zdru`enieto na penzioneri KrivaPalanka i ovaa godina za svoitepenzioneri organizira{e ~eti-

ridnevna ekskurzija do na{ite isele-nici vo Vojvodina R. Srbija. Ekskurzi-jata be{e realizirana vo vremeto od

6-ti do 9-ti noemvri ovaa godina, pri{to bea poseteni Pan~evo, Ka~arevo,Glogow i Jabuka. Patuvaweto, so od-redeni odmori do pristignuvaweto,penzionerite bez problemi, zdravs-tveno dobro go podnesoa. Ekskurzijataja predvode{e sekretarot na zdru`e-nieto Blagoja Nikolovski, koj ima{edobro poznavawe na mar{utata i mes-

tata za obikolka.Ova ~etiridnevno patuvawe i vidu-

vawe so svoite najbliski rodnini iprijateli vo navedenite mesta be{emo{ne interesno i vozbudlivo. Sred-bata vo Pan~evo be{e posebno ~uvs-

tvitelna bidej}i doma-}inite so du{a gi o~eku-vaa svoite najbliski, sopove}e ~lenovi od seme-jstvata i so prevoznisredstva za pobrzo da giodvedat doma. Sleduvaasrde~ni dobrodo{lici,gu{kawa, baknuvawa iobostrani solzi rados-nici.

Istoto se povtoruva-{e i pri sredbite voKa~arevo, vo Glogaw,Jabuka i sekade, kade

{to penzionerite od Kriva Palankase sretnuvaa so svoite najbliski rod-nini i prijateli. Intersno e da sespomne i da se potseti deka ovie na{iiselenici vo ovie mesta vo Vojvodinadatiraat u{te od dale~nata 1945/46godina, koi posle osloboduvaweto beaisprazneti, kade se naselija od Kri-vopalane~kiot kraj masovno, so celi

familii vo potraga po podobar `ivot.Toga{ im bea dodeleni napu{teniku}i i imoti, vo koi se vselija i tamudo dendenes ostanaa da `iveat.

Za vreme na posetata na rodniniteima{e i novi poznanstva i steknuvaweprijateli so razmena na mislewa i in-formacii za `ivotot i so `elba da sezacvrstuva vrskata i da se neguvaatrodninskite odnosi, a taa tradicijada prodol`i, da se razviva i da seprenesuva na pomladite. Pri posetatabea vospostaveni kontakti i so rako-vodstvata na tamo{nite penzioneri ibea razmeneti mislewa i iskustva od`ivotot i rabotata na zdru`enijata napenzioneri so otvorawe pogolemi mo-`nosti za pobliska sorabotka. Sred-bata obostrano be{e oceneta kako naj-dobra dosega i }e ostane za pametewei za doma}inite i za gostite.

Ispra}aweto, isto taka, be{e im-pozantno. Za da gi ispratat svoite bli-ski dojdoa bukvalno site od famili-ite, i malo i golemo. Mestata na poa|a-we zali~ija na sobiri, kade {to povto-rno ima{e solzi radosnici i taguvawe,zo{to posetata ne trae{e u{te po-dolgo.

Arsen Ilievski

ZP Kriva Palanka

^etiridnevna poseta kaj svoite vo Vojvodina

Vo prostoriite na ZP „Centar”neodamna se odr`a konstitu-tivnata sednica na Sobranieto

na ova skopsko zdru`enie. Kako {to ered, najnapred be{e izbrano rabot-noto pretsedatelstvo, be{e donesenDelovnikot za rabota i bea izbrani iVerifikacionata i Kandidacionatakomisija. Izlagawe za dosega{niteaktivnosti i rabota na zdru`enietopodnese pretsedatelot na IO PavleSpasev.

Vo izve{tajniot period, oceni pre-tsedatelot Spasev, Sobranieto so us-peh go vode{e d-r. Krste Angelovski ibea odr`ani 12 sednicii na koi be{eraspravano po nad 55 pra{awa od ob-lasta na penzionerskata problemati-ka. Sobranieto ima doneseno niza

zna~ajni odluki programi za rabota naSobranieto i na izvr{niot odbor,kako i Odluka za zbratimuvawe nazdru`enieto so ZP Ko~ani.

Vo svoeto izlagawe, pretsedatelotSpasev izdvoi i nekoi aktivnostitena IO. Me|u drugoto toj istakna dekaIO odr`al 29 sednici na koi bilerazgleduvani i re{avani mnogu pra-{awa od interes na penzionerite ibile doneseni pove}e va`ni odluki,me|u koi i Odlukata za otvorawe pen-

zionerski klubovi, Odlukata za pro-glasuvawe sportisti na godinata nazdru`enieto, Odluka za ednokratnapari~na pomo{ na onie penzioneri nakoi taa im e najpotrebna i drugo. Nad-zorniot odbor po detalnoto razgle-duvawe na dokumentite konstatira{e

deka zdru`enieto rabotelo ekonomi-~no i doma}inski. Zabele`livi ak-tivnosti imale i site komisii nazdru`enieto, dodeka rabotata na og-ranocite be{e poorganizirano prekuotvoraweto na klubovi vo 7 ogranoci.Vo diskusijata be{e naglaseno dekazdru`enieto vo izminatiot periodsosema uspe{no gi realizira{e pro-gramskite opredelbi. Sekojpat se po-a|a{e od interesite i potrebite napenzionerite i pritoa niedna oblastne be{e zapostavena. Zdru`enieto,be{e naglaseno vo diskusijata, sose-ma uspe{no se vklopilo vo misijatana SZPM za podobruvawe na zdravst-venata polo`ba na penzionerite, so-cijalnata za{tita, no i ostanatitepotrebi na penzionerite.

Potoa na konstitutivnata sednicana ZP Centar bea verifikuvani man-datite na izbranite ~lenovi na Sob-ranieto.Za pretsedatel povtorno be-{e izbran d-r. Krste Angelovski, a zapotpretsedatel be{e izbrana Vasil-ka Cvetkovska. Za ~lenovi na Sobra-nieto na SZPM bea izbrani Krste An-gelovski i Saltir Karovski. Isto ta-ka, bea izbrani i 10 ~lenovi na IO i3 ~lena na komisijata za statutarni ipravni pra{awa. Posle konstitutiv-nata sedica se odr`a i prvata sedni-ca na IO vo noviot sostav, na koja zapretsedatel povtorno be{e izbranPavle Spasev.

C. Ilieva

Konstitutivna sednica na Sobranieto na ZP Centar

Izbrani novi rakovodstva

Odborot na Registriranata orga-nizacija za solidaren fond i~lenarina na 30-ti oktomvri

2014 godina ja odr`a desettata sedni-ca na koja rasprava{e za regulirawe-to na otvorenite pra{awaod Proektot za a`urirawena evidencijata kaj ~len-kite, kako i za drugi aktu-elnosti povrzani so ras-predelbata na ~lenarinatapo sojuzi i re{avaweto nasporni pra{awa i proble-mi vo odgovornost na Orga-nizacijata. So sednicatarakovode{e pretsedatelotna ORO Metodija To{evski,a na istata prisustvuvaapresedatelot na SZPMDragi Argirovski i sekre-tarot na IO Stanka Trajkova.

Po vovednite zabele{ki na pretse-datelot Metodija To{evski i usvoju-vaweto na dnevniot red, diskusijataglavno be{e naso~ena kon iznao|awe-to na~in za pobrzo re{avawe na otvo-renite pra{awa okolu a`uriraweto iusoglasuvaweto na evidencijata na~lenstvoto kaj ~lenkite. Vo svoetoobrazlo`enie pretsedateot na Odbo-rot uka`a na potrebata za dopolnuva-

we ili donesuvawe nova odluka vovrska so ovaa problematika, bidej}ise pojavija problemi i nepo~ituvawena regulativata vo oddelni slu~ai,{to go ote`nuva dejstvuvaweto na or-

ganizacijata. Za podobruvawe na sos-tojbata osobeno vo odnos na neispla-tenite ~lenarini svoe viduvawe ipredlog ima{e Dimitrija Bogatinos-ki, koj se zalo`i da se regulira pos-tapkata so ovie sredstva. Imaj}i gipredvid problemite so evidencijatana ~lenstvoto, pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski zboruva{eza potrebata trite sojuzi na korisni-ci na invalidska penzija da ja zavr{at

zada~ata okolu a`uriraweto na evi-dencijata kako op{ta zakonska obvrs-ka i pomo{ vo ureduvaweto na odnosi-te me|u zdru`enijata. Vo svojata dis-kusija sekretarot Stanka Trajkova od

pove}e aspekti go potencira-{e zna~eweto na ova pra{awei zatoa predlo`i istoto da seregulira so nova odluka naOdborot, {to be{e ednoglas-no prifateno od ~lenovite.

Kako primer za nesredenataevidencija i problemite {tose pojavuvaat von SZPM i naovaa sednica be{e sporewetona ~lenovite na Odborot Krs-to Canev i Qubomir Janevokolu pripadnosta na invali-dskite penzioneri od ZIPSveti Nikole i ZP Lozovo, a

Odborot donese zaklu~ok da se zaka`enova sredba i ovoj problem me|u zdru-`enijata i dvata sojuzi da se razre{i.Na sednicata, isto taka, stana zbor iza sostojbata na ~lenstvoto vo Zdru-`enieto na penzioneri OVR - Skopje,za koe pretsedatelot Argirovski in-formira{e za ispravenata gre{ka voevidencijata od strana na FondotPIOM, {to ja prifati i ORO.

M.D.

Desetta sednica na ORO za solidarni sredstva i ~lenarina

Zna~ajni odluki za natamo{no dejstvuvawe

Sorabotka so penzioneriteod Lebane

INFOPENZIONER plus noemvri 2014 9

Na 18-ti noemvri 2014 godina, vosve~enata sala vo DHO „Dare Xa-mbaz” vo Skopje, be{e realizi-

rana humanitarnata kabaretska prets-tava „U kafan~e kar{i Stan~e”. Pret-stavata e proizvod na vzaemnata `el-ba na odgovornite na proektot „Dnevencentar za stari lica i centar za da-vawe pomo{ vo doma{ni uslovi” voCrven krst na grad Skopje i artistiteod Dramskata rabotilnica na KUD „\o-ko Simonovski” od Zdru`enieto na pe-nzioneri Kumanovo. Pretstavata jaslede{e i pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski, zaedno so svojot tim,kako i pogolem broj penzioneri pripa-dnici na skopskite zdru`enija. Ovaadranska izvedba na amaterite artisti

od Kumanovo be{e aktualizirana socel da im ovozmo`i na povozrasnitequbiteli na teatarot den ispolnet sou`ivawe vo kulturna aktivnost.

Isto taka, pretstavata nesamo {to pridonese povoz-rasnite gra|ani da u`ivaatvo kulturata, tuku i da po-mognat na socijalno zagro-zeno semejstvo. Imeno, vle-znicite bea prodavani posimboli~na cena, a so toaposetitelite pomognaa da seizgradi pokriv od ku}ata naedno socijalno zagrozenosemejstvo. So ovoj nastan gimotivirame licata vo tretodoba da imaat aktivno i

ubavo sekojdnevie, ispolneto so ved-rina i humanost.

Tihana Obradovi}

Vo DHO „Dare Xambaz” vo Skopje

Humanitarna kabaretska pretstava

Denovive vo Javnoto pretprijatie„Makedonski {umi” podru`nicaDemir Kapija na pokana od rako-

voditelot Jovan Jovanov se odr`a ra-botna sredba na koja prisustvuvaa pre-tsedateli na Zdru`enijata na pen-zioneri od Negotino Petar Zahar~ev,od Kavadarci Risto An|u{ev, od Kava-darci - invalidi Stoj~e Ristov i odDemir Kapija Blagoj Kavazov.

Bidej}i pove}e godini nanazad pen-zionerite od Negotino, Kavadarci iDemir Kapija se snabduvaat so ogrevnodrvo od podru`nicata Demir Kapija,rakovoditelot na podru`nicata se os-

vrna na dosega{nata rabota, istaknu-vaj}i deka vo izminatite godini so ma-li problemi uspe{no se snabduvaatpenzionerite so ogrevno drvo. Taka naZP Negotino mu e ispora~ano 1500mprostorni ogrevno drvo, dab i buka, naZP Kavadarci 2000 metri, na ZP Ka-vadarci-invalidi 600 metri i na ZPDemir Kapija 500 metri. Na sredbatatoj go istakna svoeto zadovolstvo oddosega{nata sorabotka so `elba ista-ta da prodol`i i ponatamu. I rakovo-ditelite na zdru`enijata se zadovolniod sorabotkata i od anga`iranosta narakovoditelot i istaknaa deka ispo-

rakata na ogrevnoto drvo se odviva vodogovorenite rokovi.

Pokraj ovaa aktivnost, na 30.10.2014godina na inicijativa na rakovodstvo-to na ZP Negotino be{e organiziranobesplatno merewe na {e}er vo krvta zapenzionerite ~lenovi na zdru`enieto.Ova e petti pat kako se organiziravakva akcija vo ovaa godina, a zaradigolemiot interes se o~ekuva istata daprodol`i ponatamu.

Isto taka denovive zapo~na i vakci-nacija protiv grip. Kako i predhodnitegodini i ovaa Izvr{niot odbor doneseodluka na penzionerite koi se vakci-niraat da im bidat povrateni po 100denari od uplatenata suma za vakcina.

I. Em{ov

ZP Negotino

Novi aktivnosti

ZP Debar i Centar@upa neodamna rea-lizira{e dvodnevna

ekskurzija vo RepublikaAlbanija . Pretsedatelotna komisijata za kulturai rekreacija na ovaa zd-ru`enie Gafur Boli~ine informira{e deka ce-lta na ovaa ekskurzijabila penzionerite od De-bar i Centar @upa da gi razgledaat iposetat poznatite kulturno istoriskispomenici vo nekolku gradovi na Al-

banija, no isto taka, soniv se ovozmo`uva i dru-`ewe me|u penzioneritei nivna rekreacija .

Vo tekot na posetata naAlbanija, okolu triese-tina penznineri vo Dra~go posetija poznatiotstar amfitaetar, vo Kru-ja go posetija poznatiotAlbanski nacionalen mu-

zej i tvrdinata, vo Skadar tvrdinataRozafa kako i mestoto kade se spoju-vaat Bel i Crn Drim, i sekade bea in-

formirani za golemoto zna~ewe naposetenite kulturno istoriski spome-nici. Za vreme na posetata osobeno in-teresirawe penzionerite imaa za Tvr-dinata Rozafa i za Muzejot na Sken-derbeg vo Kruja. Penzionerite ja pose-tija i Tirana, glavniot grad na Alba-nija .

Spored Programata penzionerite odZP Debar i Centar @upa do krajot naovaa godina, }e imaat u{te edna pose-ta nadvor od granicite na Makedonijai toa vo Kosovo.

Vjolca Sadiku

Debarskite penzioneri vo poseta na Albanija

Na osmi noemvri pede-setina penzioneri odZru`enieto na OVR vo

ranite utrinski ~asovi soavtobus se upatija kon Ohrid,za po kojznae koj pat da sepro{etaat niz gradot, da giposetat poznatite ubavini.

U{te od samoto trgnuvaweod Skopje do`dot im be{epostojan pridru`nik. No naovie penzioneri koga }e trgnat na ne-koe patuvawe raspolo`enieto ne mo-`e ni{to da im go naru{i, pa ni do`-dot. Popatno zastanaa na Stra`a i zapojadok se po~estija so pro~uenite me-kici.

I vo prekrasniot Ohrid gi pre~ekado`dlivo vreme, no najupornite seupatija da go posetat Plao{nik i da govidat i po~uvstvuvaat i vo vakvo do`-dlivo ruvo. Pogolemiot del penzio-neri pro{etaa po ~ar{ijata i pokrajkejot, a potoa se smestija po kafuli-wata na samiot plo{tad. A toj den sepraznuva{e i Mitrovden, pa neo~eku-vano penzionerite prisustvuvaa naliturgijata i proslavata na ovoj vers-ki praznik {to se odr`a na plo{ta-dot.

Okolu pladne se upatija kon SvetiNaum. Popatno go posetija novonapra-veniot kompleks, takanare~en Ostrovna koskite i Muzejot na voda. Zaradivrne`livoto vreme, za `al, na ovamesto se zadr`aa mnogu kratko i ne gividoa i po~uvstvuvaa negovite visti-

nski ubavini. Pri pristignuvaweto na Sveti Naum

do`dot za kratko prestana, duri voeden moment se pojavija i son~evitezraci i blesna prekrasnata ubavina nacelosno obnoveniot komleks {to sitegi izraduva. Poplo~eni pateki, ubavouredeni zeleni povr{ini, uredenidrveni baraki za proda`ba na suveni-ri, tokmu taka kako {to trba{e odam-na da se sredi ovoj na{ biser. Sitebea odu{eveni od crkvata i celiotkompleks, od preubaviot pejsa`. Vohotelot na MVR, vo prijatniot ambientna restoranot se potsetija i na pomi-natite odmori vo ova nivno nekoga{noletuvali{te.

Vo docnite popladnevni ~asovi ek-skurzijantite se upatija nazad konSkopje. Site velea deka malku }e dre-mnat za da se odmorat. No, tie sepak sepenzioneri od MVR, tie sekoga{ sebudni i spremni za dru`ba i pesna. Iovoj pat toa se potvrdi. Celo vreme popatot se ore{e pesna, {egi i smea.

Sowa Smileska

Na verskiot praznik Mitrovden,ovaa godina po vtorpat, se odr`amanifestacijata „Kompirijada

2014” vo Kriva Palanka. Organizatorina nastanot bea Aktivot na pen-zionerki od ZP Kriva Palanka iKlubot „Dostoinstvo” pri Crveniotkrst od gradot koj isto taka japoddr`uva ovaa manifestacija zakoja postoi `elba da stane tradi-cionalna.

Kako {to ka`uva i samoto ime nanastanot, manifestacijata be{eposvetena na eden od glavnite ze-len~uci od toj region, kompirot kojzazema va`no mesto vo ishranatana lu|eto od ovie kraevi. Pred go-lem broj prisutni, glavno penzionerki,no i gosti od okolnite gradovi i od sitegeneracii, se odvivaa dvata dela namanifestacijata. Prviot del be{e re-vijalen na koj vrednite doma}inki gipoka`aa svoite znaewa i umeewa voprigotvuvawe razni tradicionalni ja-dewa, od koi nekoi se i podzaboraveni,no i novi, napraveni od kompiri.

Vo vtoriot del koj ima{e natpreva-

ruva~ki karakter se izbira{e najbrzlupa~ na kompiri, najdolga izlupenalu{pa i najgolem kompir.

Prazni~nata atmosfera be{e nado-

polneta so ubavite nastapi na etno gru-pata od Kumanovo, sostavena od penzio-neri, folklornata grupa od Kriva Pa-lanka, kako i pesnite ispeani od poz-natiot makedonski estraden umetnik,isto taka penzioner, Krume Spasovski.I ovaa godina, kako i minatata ova be-{e eden ubav i nezaboraven den za gra-dot, a posebno za najstarite `iteli,penzionerite. B. Stoj~evska

ZP Kriva Palanka

Kompirijada 2014

Zdru`enie na penzioniranite rabotnici od OVR na RM

Vo poseta na ubavinite naOhrid

Neodamna vo Osnovnoto u~ili{te"Hristo Uzunov”, se odr`a tradi-cionalna Me|ugeneraciska sred-

ba na u~enicite i penzionerite. Sred-bata ja organiziraa ZP Ohrid i Debrca,OU ,,Hristo Uzunov” i Mesniot ogranok„Gorna Vla{ka Maala”.

Od imeto na Lokalnata samoupravaMe|ugeneraciskata sredba ja pozdravizamenik-gradona~alnikot na OhridAngel Janev, pretsedatelot na ZP Oh-rid i Debrca \or|i Trp~eski, direk-torot na O.U ,,Hristo Uzunov”, m-r To-ni Simonovski i pretsedatelot namesniot ogranok na penzionerite Gor-na Vla{ka Maala, Slobodan Pupino-ski.Tie vo pozdravnite obra}awa, is-taknaa deka, sredbata ima za cel da gizbli`i penzionerite so najmladite,decata i u~enicite, no i so nivniteroditeli i nastavnici, bidej}i na tojna~in se premostuva golemiot genera-

ciski jaz me|u najmladite i najvozras-nite. Sredba se odr`a pod mototo„Me|ugeneraciska sredba: mudrosta napostarite i mladosta na decata, da sesplotat vo me|usebna qubov, po~it isorabotka”.

Vo kulturno-umetni~kiot del od Me-|ugeneraciskata sredba u~ili{niot hori dramskata sekcija nastapija so ne-kolku muzi~ki to~ki, recitacii i humorpod rakovodstvo na nastavni~kata pomuzi~ko Vera Buloska, a potoa KUD priZP Ohrid i Debrca, ispolni spletohridski starogradski pesni. Za uspe-{nata sorabotka i pridonesot vo orga-niziraweto na ovaa tradicionalna Me-|ugeneraciska sredba, pretsedatelotna Izvr{niot odbor \or|i Trp~eski isekretarot Stefan Vladimirov, imvra~ija priznanija i blagodarnici nau~ili{teto ,,Hristo Uzunov”, na direk-torot m-r Toni Simonovski, na profe-

sorot po muzika Ilija Buloski i na pre-tsedatelot na mesniot ogranok GornaVla{ka Maala, Slobodan Pupinoski.

Predhodno, penzionerite i u~enici-te od istoto u~ili{te odr`aa debatana tema: Kako se stignuva do penzion-er, kakov e standardot na penzioner-ite i za odnosot na penzionerite kondecata i mladite vo semesjstvoto.

Krste Spaseski

ZP Ohrid i Debrca

Me|ugeneraciska sredba na penzioneritei u~enicite od O.U. ,,Hristo Uzunov#

ZP Butel kontinuirano i planski giostvaruva zacrtanite zada~i odProgramata za rabota. Iako e mla-

do zdru`enie, toa posebno se afirmi-ra otkako se registrira pod imetoZdru`enieto na penzioneri od Op{-tinata Butel, koga ja intenzivira so-rabotkata so lokalnata samouprava ivo toj odnos navistina mo`e da slu`iza primer vo ramkite na SZPM. Pret-sedatelot Qup~o Dimovski istaknuvadeka Zdru`enieto so Op{tinata imapotpi{ano memorandum za sorabotka igi nabroja benefitite {to gi imaat pe-nzionerite od vakvoto regulirawe naodnosite. Gradona~alnikot Petre La-tinovski ima poseben respekt kon pri-padnicite na tretata doba i preku So-vetot na op{tinata prezema merki zapodobruvawe na kvalitetot na `ivotot

na penzionerite i na drugite gra|ani.Minatiov mesec, toj otvori u{te edenklub vo ogranokot „Sv. Kliment Ohrid-ski” pri {to veti deka do krajot na go-dinata }e obezbedi otvorawe klub i vonaselbata Radi{ani, so {to }e biderealizirana programata za poddr{ka

na penzioneriite i vo ruralnite sre-dini, koi }e imaat svoe kat~e za dru-`ewe, za igrawe {ah, karti i drugi za-bavni igri. Vo ramkite na gri`ata zapenzionerskata populacija mo`e da sevbroi i neodamne{noto otvorawe na„@ito” marketot do Policiskata sta-

nica vo koj zaradi pristapniteceni, najredovni kupuva~i sepenzionerite.

Vo minatiot period ZP Butelostvari brojni aktivnosti i voramkite na SZPM, pri {to zabe-le`itelno u~estvo ima{e narepubli~kite manifestacii, aprvenstveno na reviite na pes-ni, muzika i igri, i na sportski-te natprevari na koi {to, na re-gionalno nivo, se poka`a kakodobar soorganizator i doma}in.

Isto taka, toa redovno u~estvuva{e ina masovnite sredbi i piknici na ze-leno, i na drugi manifestacii za koizdru`enieto participira{e vo tro{o-cite za prevoz, a vo pove}eto slu~aiobezbeduva{e i meni po povolni ceni.Aktivnostite kontinuirano se odvivaai vo letnite meseci, a spored Planot,Rakovodstvoto glavno be{e fokusira-no na organiziraweto ekskurzii i po-seti na turisti~ki mesta i kulturno-istoriski znamenitosti. Spored pot-pretsedatelot na IO na Zdru`enieto,Nikola Stojanovski, interesot za va-kvite izleti e mo{ne golem, a izborotna u~esnicite se vr{i po ogranocite sonastojuvawe da se opfatat pove}e raz-li~ni ~lenovi. Posebni i nezaboravnivpe~atoci penzionerite od Butel nosat

od patuvawata vo Elenec, vo Dojran,Oraovica, Pelince, ^a{ka - manstirot„Presveta Bogorodica”, Gorno Vranov-ci, Mavrovi anovi, manastirot „Sv. Jo-van Bigorski”, `enskiot manastir „Raj-~ica” kaj Debar, Vev~ani, Struga, Ohrid- manastirot „Sveti Naum” i Tetovo -Le{ok. Do site ovie destinacii, no i zavreme na prestojuvaweto, posetiteliteskoro sekoga{ bea pridru`uvani odzvucite na gajdata na Stojko Stanoevs-ki i tarabukata na Ivan \or|iev i sitezaedno peeja i se dru`eja. Raska`uvaj-}i za impresiite i ubavite momenti,penzionerkata Sloboda Ustun, ne gokrie{e zadovolstvoto, posakuvaj}i va-kviot trend vo Zdru`enieto da pro-dol`i i vo idnina.

M. Dimovski

Na edna od poslednite sobraniskisednici na Zdru`enieto na pen-zioneri od Bitola, koga kriti~ki

se razgleduvaa realiziranite zada~i,edna od najeksploatiranite be{e tema-ta za gri`ata na penzionerite i nemo}-ni lica vo Op{tinata.

Ako nekoja aktivnost so godini davarezultati na op{to zadovolstvo na sitepenzioneri, barem {to se odnesuva naovoj period, toa e snabduvaweto so og-revno drvo i drugi prehrambeni namir-nici po povolni ceni i uslovi (otplatana rati). Taka, od 03. 11. 2014 godina, seotpo~na so zapi{uvawe za ogrevno drvoza slednata godina.

- Golemo e zadovolstvoto od sozna-nieto deka potrebnata kubika`a na og-revno drvo e na vreme ispora~ana, bla-godarenie na dobrata sorabotkata sodobavuva~ite. [to se odnesuva do ce-nata, na{eto zdru`enie sekoga{ nasto-juva taa da bide {to e mo`no poniska,odnosno poprifatliva za na{ite ~le-novi, - istakna Tome Iliovski, pret-sedatel na bitolskite penzioneri.

So ogled na toa {to stanuva zbor zanajbrojnoto zdru`enie vo SZPM, trebada se napomene deka, za razlika od pre-thodnata godina, interesot za nabavkana ogrevno drvo kaj penzionerite e zgo-lemen. D. T.

Zimata mo`e da po~ne

ZP Butel

Kontinuirani aktivnosti i uspesi

PANORAMA PENZIONER plus noemvri 201410

Vo izminatiot ~etirigodi{en ma-ndat, Zdru`enieto na penzione-ri „Gazi Baba”, vode{e i vodi

neprekinato gri`a za zdravjeto i sta-ndardot na penzionerite. Zdru`enie-to odvojuva namenski sredstva za ed-nokratna pari~na pomo{ na bolni isocijalno zagrozeni penzioneri, a koeima posebno zna~ewe ovaa godina, kojae proglasena za solidarna. Vo progra-mata na Zdru`enieto se predvideni idrugi aktivnosti, me|u koi i poseta nabolni i iznemo{teni lica {to sesproveduva vo ogranocite zaedno soAktivot na penzionerki. So takvitelica se razgovara i se spodeluvaatte{kotiite so koi se soo~uvaat vosekojdnevniot `ivot.

Vo ovoj period, dodeleni se 650,000denari so isplaten personalen danok.Komisijata za zdravstvena za{tita zaperiodot od 2011 zaklu~no so 2014 go-dina ima dodeleno pomo{ na 180 pen-zioneri. Visinata na pomo{ta iznesu-

va od 3.000 do 5.000 denari, {to {to eregulirano vo Pravilnikot donesen zaovaa namena. Navidum skromno, no se-pak ja budat nivnata nade` deka ne sezaboraveni i prepu{teni sami na sebe.

Pretsedatelot na Komisijata zazdravstvena za{tita, d-r KostadinGrekovski smeta deka ednokratnatapari~na pomo{ odi vo vistinski race.

- Izvr{niot odbor, posebno vklopu-vajki se vo godinata na solidarnostdodeli ednokratna pomo{ i na nekol-ku bolni penzioneri koi ne gi ispol-nuvaat uslovite od pravilnikot. Istotaka, Zdru`enieto ima postignato do-govor so upravata na Negorski Bawi,na{ite penzioneri da imaat mo`nostda koristat popust vrz osnova na pot-vrda izdadena od Zdru`enieto od 10%i 20% vo zavisnost od godi{noto vre-me koga gi koristat bawskite uslugi. -ni re~e \orge Andonov, pretsedatelna IO na Zdru`enieto.

V. Pa~emskiVo Zdru`enieto na invalidskipenzioneri i invalidi na trudotBIP Bitola se ~uvstvuva razdvi-

`enost na vrabotenite i povremenoanga`irani lica koga se vo pra{awepogolemi aktivnosti.

Iako, vo svojot godi{en plan i pro-grama za rabota Zdru`enieto nastojuvakon dadenite obvrski vo celost da seposveti, se ~ini kako posebno da sestava akcent na odbele`uvawe na (ne-delata) odnosno Denot na nivnotoZdru`enie, koe se odbele`uva sekojagodina.

Imeno na 07.12.2014 godina, Denot naZdru`enieto na invalidski penzione-ri i invalidi na trudot BIP Bitola, seorganizira sredba na srodni Zdru`e-nija od celata zemja, kako i starosni,invalidski i trudovi invalidi.

Vo taa nasoka navremeno se preze-maat aktivnosti za nesmetano realizi-rawe na ovaa aktivnost. Vo organizi-rawe na sevkupnata aktivnost e vklu-~en Aktivot na `eni pri Zdru`enietona invalidski penzioneri i invalidina trudot BIP Bitola, predvoden odVioleta Nastevska.

- Pokraj redovnite, sekojdnevni ak-tivnosti na Zdru`enieto, vo ovoj peri-od od godinata, dejstvuvaweto e naso-~eno kon obezbeduvawe i snabduvawena na{ite ~lenovi so ogrevno drvo idrugi produkti. Osobeno vnimanie pos-vetuvame na nedelata na Zdru`enieto.Na 7-mi dekemvri e ubava mo`nost, ed-na{ vo godinata da se ostvari sredba idru`ewe so site penzionerski zdru`e-nija vo Makedonija. Naedno ova e mo`-nost za razmenuvawe iskustva i re{a-vawe na tekovnite problemi na koi na-iduvaat na{ite {titenici, - istaknuva

Rade Angelevski, pretsedatel naZdru`enieto na invalidski penzio-neri i invalidi na trudot BIP Bitola.

Ednodnevnata sredba }e se odr`i vorestoranot "Imperator”.

D. Todorovski

Intenzivni aktivnosti

Po skoro dvegodi{nite nedorazbi-rawa i podelbi na tabori voZdru`enieto na invlidski pen-

zioneri od Prilep, sega vo predizbo-rieto kako da se “smirija” strastite.

Po mnogute uka`uvawa za neaktivnostave}e se prezedoa i konkretni akcii zaza`ivuvawe i na ova Zdru`enie. Takadvaesetina penzioneri go iskoristija

prijatnoto vreme za ednodnevna posetana manastirot Sveti Naum, Ohrid i Po-gradec vo sosedna Albanija. Iako delod niv pove}epati go razgledale Ohridi Ezeroto, tie sepak se voodu{evuvaana znamenitostite najprvo na naciona-lniot park Gali~ica na Prespanskoto,a potoa i na Ohridskoto Ezero i mana-stirskiot kompleks. Na vra}awe osta-naa bez zdiv od ubavinite i spomeni-cite na gradot za{titen od Unesko.

- Prvpat sum na krajbre`jeto Pogra-dec. Me voodu{evija, posebno izvoritena Crn Drim od drugata strana na gra-nicata. Mnogu se gradi i re~isi se enovo - re~e Kiril Dameski, penzionerod Topol~ani - Prilepsko.

Del od penzionerite zaedno so ak-tuelniot pretsedatel, Tome Mazgalos-ki, koj patem najavi deka so novite iz-bori se povlekuva od pretsedatelskatafunkcija, se interesiraa za zapo~nuva-

we na sorabotka so penzionerite odPrilep i Pogradec.

Vo godinava {to izminuva preku ovaZdru`enie na pove}emina ~lenovi imbea obezbedeni okolu 500 kubni metridabovi i bukovi ogrevni drva, koi sepla}aa na rati. Na dvaesetina penzio-neri so poniski penziski primawa imbe{e dodelena ednokratna pari~na ne-povratna pomo{ od po 2000 denari. Beaorganizirani i ednodnevni ekskurziido Dojran, Negotino, Kavadarci i [tip.Za denot na invalidskite penzionerive}e se napraveni spisoci za poseta naZdru`enieto vo Bitola.

So voveduvaweto na gradskiot avto-buski prevoz vo Prilep, Zdru`enietose anga`ira skoro site ~lenovi da pa-tuvaat besplatno na nekolkute liniiso posebni kni{ki izdadeni preku ovaaorganizacija.

K. Risteski

ZIP Prilep

Konkretni akcii za pogolema aktivnostZP Gazi Baba

Postojana gri`a za bolnite penzioneri

Nad 50 penzioneri i penzionerkiod skopskite zdru`enija na pen-zioneri Centar i Karpo{ go po-

setija spomen obele`jeto posveteno naheroinata od Debar Ibe [erif Pali-ku}a, vo s. Premka.

Zaedno so penzionerite od Skopjebea i Aktivot na penzionerki od ZPKi~evo koi zaedno polo`ija sve`ocve}e na spomen plo~ata posvetena namladata Ibe Paliku}a koja na 2209.1944 godina vo te{ka borba go dadesvojot `ivot za slobodata.

- Za borbeniot pat vo NOV na IbePaluku}a govore{e prestavnikot naSojuzot na borcite od NOV od Op{tina

Karpo{ Lidija Jeremi}.Potoa penzionerite od Skopje zaed-

no so doma}inite od Ki~evo go posetija

Manastirskiot kompleks Sveti \or|ijavo selo Kne`ino kade pred prisutnitegovore{e ~lenot na Izvr{niot odborna SZPM Du{an Ristoski istori~ar odKi~evo, koj me|u drugoto istakna dekatuka postoi arheolo{ki lokalitet sobazilika od 6-ti vek i manastir od 13-ti vek vo koj se so~uvani dosta freskiod ovoj srednovekoven manastir. Pen-

zionerite isto taka ja posetija iKu}ata na Umetnosta koja e voneposredna blizina na seloKne`ino i ja posetija bogatataizlo`ba na Me|unarodna liko-vna kolonija {to tradicionalnose odr`uva sekoja godina vo ovojprekrasen predel vo ZapadnaMakedonija. Penzionerite odSkopje go prodol`ija patot konturisti~koto krajbre`je na Oh-ridskoto Ezero i duhovniot kom-pleks Plao{nik.

A. Ristoska

Ki~evo

Skopjani se poklonija na hrabrata Ibe Paliku}a

KULTURAPENZIONER plus noemvri 2014 11

@ivotnite pateki ne vodat vorazli~ni pravci. Nekoi od nivse raziduvaat, nekoi se vkrstu-

vaat. Patot na Kiro Bo{kovski e pri-mer za vtoroto. Roden e vo 1952 godinavo selo Slep~e, Prilepsko. Po zavr{u-vaweto na Voenata akademija profe-sionalniot anga`man go zapo~nuva votoga{nata JNA, za da go prodol`i voArmijata na Republika Makedonija,kade {to se penzionira kako potpolko-vnik. I tuka bi ja zavr{ile {totukuzapo~natata storija za nego, ako KiroBo{kovski nema{e i se u{te ima ednagolema qubov {to go sledi siot `ivot- gajdata. Pretpladne vojnik - poplad-ne i vo seto slobodno vreme svira~ nagajda. Talentot, qubovta i prvata gajdagi nasledil od svojot tatko koj{to se-dumdeset godini drugaruval so ovoj in-strument.

Kiro Bo{kovski so gajdata u{te zavreme na aktivnata slu`ba u~estvuvalna razni kulturni manifestacii vo ze-mjata i vo stranstvo, a na Festivalot„Pece Atanasovski” vo Dolneni, kakosolo, duo i trio gajda, se zakitil so na-

gradi vo site tri kategorii. Po penzio-niraweto nao|a pove}e vreme za svoetohobi i „vakuumot” {to nastanuva vo se-~ij `ivot, toj ne go po~uvstvuval blago-darenie na gajdata i vklu~uvaweto votoga{noto ZP Kisela Voda, kade {tostanuva ~len na Komisijata za kultur-no-zabaven `ivot. Denes toj e pretse-datel na ogranok i na Komisijata zakulturno-zabaven `ivot vo ZP Soli-darnost - Aerodrom, a naedno ja orga-nizira i ja vodi muzi~kata sekcija.Organizator e i neposreden u~esnik vobrojni kulturno-zabavni aktivnosti naZdru`enieto, koe so svojata folklornai peja~ka grupa postigna zabele`itel-ni uspesi na regionalnite i na Repub-li~kata revija na pesni, muzika i igri,kako i na manifestaciite: Ilindenskidenovi - Bitola, Ilindenski denovi -Kru{evo, Balkanskiot festival voOhrid i drugi.

Sredbite na muzi~kata sekcija voZdru`enieto sekoga{ se rabotni - seve`ba repertoarot za sekoj sleden na-stap so gajda, kavali i tapani. Se svi-rat akordite na makedonskiot melos od

site krai{ta na dr`avata. Sepak, Bo-{koski ima svoi omileni melodii. Toase orata: Te{koto, ma{koto za ramo i`enskoto nevestinsko, prilepsko.

Koga stana zbor za gajdata doznavmedeka Kiro imal iskustvo i so {kotska-ta gajda za koja{to veli deka e prefor-sirana vo odnos na makedonskata koja{to e daleku pomelodi~na. Vo toj kon-tekst, istaknuva deka na makedonskatagajda, spored nego, simbolot naMakedonija i du{ata na makedonskiotnarod, potrebno i e pogolemo vnimanie,na nekoj na~in reklama i pogolemaafirmacija, za mladite da ja prodol-`at tradicijata na najstariot make-donski muzi~ki instrument. Li~no, senadeva, deka negovite vnu~iwa, Dimi-tar i Kiril, }e ja prodol`at semejnatatradicija na Bo{koski - svireweto nagajda.

L.Pandeva

Sredbata so ovoj prilepski i makedonski slikar janapravivme na negovata likovna izlo`ba vogalerijata na CK "Marko Cepenkov#. Minoski se

pretstavi na prilepskata likovna publika so 25 akva-reli. Ovojpat na negovite sliki pretstaveni se pejsa-`no kamenite masivi na Markovite Kuli. Po mnogutesamostojni i zaedni~ki izlo`bi vo Makedonija i nad-vor od nea kako vo Srbija, Bugarija, Grcija i drugi zem-ji, ovoj 77 godi{niot penzioner gi slika{e nadalekupoznatite Markovi Kuli, dobli`uvaj}i im gi na qubi-telite na umetnosta.

- So edno ~udno vol{ebstvo, smirenost i skromnosti so samo nemu svojstven suptilen na~in gi sozdavaovie nepovtorlivi dela, koloritni pejsa`i, vo koi seprepoznava negovoto slikarsko majstorstvo i umetni-

~kata ume{nost da se na-crta, oboi, precizira ap-strakcijata vo samo edendoloven mig, ve}e minat ipomalku sovr{en od onoj{to doprva }e sledi -istakna istori~arot naumetnosta, Elizabeta De-rmenkoska - Cefi, pro-moviraj}i ja najnovata iz-lo`ba na Minoski.

- Ne mislam da zapram so slikawe. Dodeka mo`am daja dr`am ~etkata vo rakata i dodeka mo`am da ja mr-dam, }e slikam. Imam idei za novi pejsa`i, novi tem-atski predizvici, se razbira, vo mojata, za mnoguminate{ka tehnika - akvarelot - izjavi Minoski na otvo-raweto na negovata izlo`ba "Markovi Kuli#.

Minatata godina ovoj poznat i priznat majstor na ak-varelot, Ilija Minoski, ja dobi tretonoemvriskatanagrada za `ivotno delo na gradot Prilep. K.R.

Ilija Minoski, priznat slikar-akvarelist

Sredba so povod

Vo prostoriite na ZPKo~ani bea pretsta-veni dvete najnovi

knigi na ko~an~anecotJordan Jordanov, inakupolkovnik vo penzija, koj`ivee vo Skopje. Knigitese vo izdanie na izdava~-kata ku}a „Akademski pe-~at” od Skopje. Pretstavuvaj}i go avto-rot pretsedatelot na ZP Ko~ani \or|iSerafimov istakna:

- Posebno sme sre}ni {to mo`eme dabideme del od organizacijata na pro-mocijata na na{iot sogra|anin, pen-zionerot Jordan Jordanov. Za ovaa celnie obezbedivme prostor i sekojasredba so Jordanov ne raduva bidejkitoj ja napolnil osumdesettata godina ise u{te tvori.

Knigite gi pretstavi novinarot ipublicist Mi{o Kitanovski koj zbo-ruva{e za vrednosta na ovie dve knigi,posebno na knigata „Me|u postoeweto ispomenite”, zatoa {to toa e kniga zasemejnoto steblo na Jordanov, koe seprostira i vo Makedonija i vo bratskaSlovenija, od kade mu be{e i `ivotna-ta sopatni~ka.

Zadovolen od posetata na promoci-jata Jordan Jordanov go iska`a zado-volstvoto od srde~niot priem na nego-

vite sogra|ani, upatuvajki iskrenizborovi na blagodarnost za seto toa{to go napravija promocijata da uspee.Inaku, Jordan Jordanov e avtor na{est knigi vo koi zboruva i za soz-davaweto na Makedonskata dr`ava.

Po promocijata na dvete knigi na J.Jordanov, se odr`a i generaciskatasredba na nekoga{nite u~enici odko~anskoto osnovno u~ili{te, so {tobe{e odbele`ana i 70-godi{ninata,pri {to proret~enite slavenici, evo-ciraa svoi spomeni od nekoga{nite{kolski denovi, pritoa ka`uvaj}i imnogu {egi na svoja smetka.

K. Gerasimov

ZP Ko~ani

Promovirani dve knigi naJordan Jordanov

Velika Nastoska od2005 godina od koga~lenuva vo Peja~kata

grupa pri ZP Ohrid i Debr-ca, stana za{titen znak popeewe na izvorna narodnapesna. Ve}e deset godini,taa neizostavno u~estvuvana regionalnite folklornirevii na penzionerite od^etvrtiot region, a nasta-puvala i na mnogu sredbi ipenzionerski dru`ewa nizRepublikava. Nejzini najo-mileni izvorni narodni pe-sni {to gi pee na penzio-nerskite sredbi i reviitese "Reka gazit maloj mome#"Igrale, igrale devoj~iwa# "Oj devoj~eranbel moj# ,,Mome odit niz livada#"Devoj~ence qubi{ li me mene# i u{temnogu drugi. Del od ovie izvorni pesni

gi pee vo pridru`ba nagajda so poznatiot gajdax-ija od Bel~i{ta - Debrca,Cvetko Bla`eski. Nejzi-niot nastap sekoga{ e ka-rakteristi~en po narod-nata nosija od podnebjetood kade {to pripa|a inarodnata pesna. Ne samovo Ohrid, Nastoska e pop-ularna vo regionot na De-brca,od kade {to i potek-nuva, poto~no od selotoMramorec. Muzikata i pe-eweto na familijata Nas-toski vo rodnoto selo naVelika e stara i dolgatradicija, koja denes pok-

raj nea, ja neguva i poznatiot harmoni-ka{, nejziniot sin Cvetko Nastoski, inejzinite vnu~iwa, za koi doprva }e seslu{ne.

Za svoite nastapi po razni povodikade u~estvuva i Peja~kata grupa priZP na Ohrid i Debrca, Velika ima do-bieno brojni priznanija i blagodarni-ci, kako i od Ohridskoto zdru`enie,poradi nejzinata unikatnost i raritetvo neguvaweto na izvornata narodnapesna, ne samo od ohridskiot region,tuku i po{iroko vo Republikava.

Interesno e da se spomne i faktot{to Velika, so za~leuaweto vo Peja~-kata grupa pri ZP Ohrid i Debrca, voistata godina, aktivno se vklu~uva ivo Sportskata ekipa. Bez malku dese-tina godini, se natprevaruva na op{-tinsko i regionalno nivo, kako i ne-kolku pati na Republi~kata sportskapenzionerska olimpijada. Imala oso-beno dobar uspeh vo disciplinitepikado i vle~ewe ja`e. Najgolem spor-tski uspeh i e osvojuvaweto na prvotomesto vo disciplinata pikado na Re-publi~kite sportski penzionerskinatprevari i vtoro mesto vo disci-plinata vle~ewe ja`e.

Pokraj peeweto i sportskiot duh,Velika e dobrodu{na, komunikativna isekoga{, pa i na ulica, e podgotvena davi zapee barem eden stih, od nejziniotbogat repertoar. K. Spaseski

Velika Nastevska, penzionerka od ZP Ohrid i Debrca

Izvornata narodna pesna i e `ivotna opsesija

Pred da se odivo penzija mno-gumina si go

postavuvaat istotopra{awe: dali den-ovite }e bidat zdo-devni, da li }e bidatmonotoni...? Odgovo-rot e: ne! Nema mestoza panika. Ima bez-broj na~ini kreativ-no da se ispolniprazninata vo vre-meto i da se izbrka samotijata i sekojden da bide prekrasen, u`ivaj}i i ra-botej}i ne{to {to gi pravi sre}ni izadovolni.

Znaej}i deka toa e taka, okolu pet-naesettina penzionerki od ZP SvetiNikole se dogovorija da gi realizira-at svoite damne{ni `elbi i da se po-svetat na likovnata umetnost i umet-nost na pravewe makrame. Ovie entuz-ijasti penzionerki na 15.10.2014 godi-na formiraa sekcija na koja i dadoaime "Ov~epolska zunica”. Zunica epojas {to go nosat `enite na selo isimbolizira te`ok `ivot na makedon-skata `ena.

Na sednicata na IO na ZP Sveti Ni-kole od 20.10.2014 godina donesena e

odluka da se dadecelosna poddr{kana sekcijata "Ov-~epolska zunica”koja }e raboti vosklop na Zdru`e-nieto i }e gi ost-varuva svoite pr-ava preku dosta-veni barawa, pro-grama, proekti idrugo, a isto taka}e bide i finan-

siski podr`uvana.So sozdadenite dela }e bidat na-

praveni izlo`bi po razni povodi, adel od niv }e bidat prodadeni i sred-stvata }e odat vo humanitarni celi.

Vo ve{tinite na likovnata umetnost}e gi obu~uva i vodi Svetlana Ivanov-ska, a vo umetnosta na pravewe makra-me Bocka Gligorova. Sekcijata ima isvoe logo koe go izraboti Ivanovska avo koe e sodr`ana zunicata po kojasekcijata e i nare~ena.

Za pretsedatelka na umetni~katagrupa be{e izbrana Vukica Petru{eva.

So formiraweto na ovaa umetni~kagrupa ZP Sveti Nikole gi ostvarisvoite zacrtani aktivnosti za ovaagodina. V.P.

ZP Sveti Nikole

Ov~epolska zunica

ZP Kumanovo i ovaa godina ja orga-nizira{e tradicionalnata mani-festacija „Penzionerite za svojot

grad”, pri {to vo foaeto na Domot nakulturata „Trajko Prokopiev” be{e ot-vorena i likovna izlo`ba na dela soz-dadeni od kumanovskite penzioneri.So svoi likovni dela na ovaa impozan-tna sredba na penzionerite, na kojaprisustvuva{e i pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski, se pretstavijapogolem broj slikari penzioneri. Bo-ris Arsovski pove}e od 20 godini slikavo grafika, tu{ ili moliv, so motivina stara arhitektura, {etajki niz Ma-kedonija sozdava novi dela relaksir-aj}i se glavno vo slobodnoto vreme.Slikite gi podaruva na svoite pri-jateli po razni povodi i prigodi.

Dragan Gligorovski na izlo`bata sepretstavi so 7 sliki na hamer inspri-ran od ubavinata na raznovidni cve-}iwa. So boici - molivi, mnogu preci-zno i koloritno se preneseni ubavi-nite na prirodata, vo sprega so prosto-rot. Budimir Stojkovski - Qube, kako~len na DLUK u~estvuval na mnogu gru-pni izlozbi vo Kumanovo i Skopje, aima dobieno pove}e nagradi. Negovitesliki se veren prikaz na arhitektura-ta na nekoga{no Kumanovo. MiloradMladenovski za prvpat izlaga na ovaaizlo`ba, slika od najrana mladost ra-zni pejsa`i, portreti i vo pove}e teh-niki, maslo na platno, grafiki i drugo.Redai Iseni od Matej~e, isto taka, pr-

vpat se pojavuva i se pretstavi so 4sliki. Inaku prva samostojna izlozbamu bila 1968 godiona vo Pre{evo, 1969i 1971 vo Kumanovo, Skopje i Belgrad.Na grupni izlo`bi u~estvuval vo mnogugradovi na porane{na Jugoslavija, li-kovni kolonii i javni publikacii. Zasvojata dolgogodi{na plodna rabotaima dobieno pove}e priznanija, a vo1995 godina dobitnik e na Noemvriskanagrada na grad Kumanovo. Pero Dodev-ski so zadvolstvo slika otkako e pen-zioner, u~estvuval na grupni izlo`bina samouki, slika vo razni tehniki imotivi i svoite dela gi podaruva nasvoite bliski rodnini i prijateli. Tojgo naslika i portretot na patronot naKUD „\oko Simonovski” i slikata mu japodari na ZP Kumanovo.

Slikaweto na ovie entuzijasti impretstavuva zabava i zadovolstvo, is-klu~uvaj}i ja materijalnata strana, {tovsunnost i vo praktika go doka`uvaat.

S.L.

ZP Kumanovo

Penzionerite umetnici zasvojot grad

Vo ramkite na proektot „Dne-ven centar za stari lica icentar za davawe pomo{ vo

doma{ni uslovi” vo Crven krst nagrad Skopje, edna od aktivnostitekoja ve}e 1 godina kontinuirano serealizira e slikarskata rabotil-nica. Sekoj ~etvrtok u~estvuvaat isozdavaat umetni~ki tvorbi 13 ta-

lentirani korisnici, koi gi naso-~uva i nadgleduva prof. m-r Stoj-~e Tocinovski. Ovaa godina na 12-tiot Me|unaroden Salon za najdo-bar strip vo Veles 2014, u~estvu-

va{e i Bog-dan Niko-li}, kakopretstavnikod slikars-kata sekcija,koj izrabotistrip ednaod najsofis-

ticiranite izrabotki, odno-sno proizvodi na slikars-kata rabotilnica. Vo stripotglaven junak e Jordan HaxiKonstantinov - Xinot. So iz-rabotkata na stripot i u~es-tvoto na natprevarot, BogdanNikoli} se zdobi so Zlatenstrip, specijalna nagrada zau~estvo na konkursot za stripna 12 Me|unaroden salon nastrip vo Veles. So ovaa akti-vnost na Dnevniot centaru{te edna{ se doka`a deka

licata vo treto doba mo`at uspe-{no da u~estvuvaat vo site razno-vidni aktivnosti na op{testvotoi da davaat svoj zna~aen pridones.

T. Obradovi}

Dvanaesetti Me|unaroden Salon za najdobar strip

"Zlaten strip# za Bogdan Nikoli}

ZP Solidarnost - Aerodrom

Prodol`uvawe nasemejnata tradicija

IZBOR OD ALBANSKI PENZIONER plus noemvri 201412

Ditë më parë, delegacion i Lidhjessë shoqatave të pensionistëve tëqytetit Shkup, të udhëhequr nga

kryetari d-r Kërste Angellovski, qëndru-an në Lidhjen e shoqatave të pension-istëve të Beogradit. Në delegacion ishinpërfaqësues të shoqatave pensioniste të:Qendër, Aerodrom, Çair, Saraj, Ilinden,Gjorçe Petrov, Shuto Orizari, Butel dheShPU. Qëllimi i vizitës ishte shkëmbim ipërvojave rreth punës së shoqatave tëShkupit dhe Beogradit.

Delegacioni i Shkupit në Beograd, uprit nga drejtues dhe anëtarë të shoqa-tave të Lidhjes së shoqatave të pension-istëve të Serbisë – Organizata e pensio-nistëve të qytetit Beograd.

Të pranishmit, i pari i përshëndeti dukeju shprehur mirëseardhje dhe duke judëshiruar qëndrim të këndshëm, kryetarii Lidhjes së pensionistëve të SerbisëGjuro Periq, i cili ka thënë se takimi ës-htë iniciuar nga delegacioni i Shkupit, përçka ai falënderoi. Ndërkaq, lidhur me pu-nën e shoqatave, ndër të tjerat ka thënë:kemi organizim dhe probleme të ngjash-me, financimin e kemi problem, kemi re-duktim të pensioneve në vitet e fundit,kemi probleme me moshën e tretë etj.Jemi këtu në këtë takim, të dëgjohemi, tëshkëmbejmë përvoja dhe të shohim seçka për të ardhshmen...

Mysafirëve nga Shkupi ju shprehumirëseardhje dhe qëndrim të këndshëmedhe Vasilije Bellobërkoviq, sekretar iKPQ (GOP) i Beogradit dhe kryetar i KE iLëvizjes TDS, i cili në fjalën e tij, ndër tëtjerat ka thënë:

Jemi të organizuar ngjashëm dhe pu-nojmë vullnetarisht. Në këtë vit, më dobët

qëndrojmë financiarisht. Në vitin 2008,kemi formuar Fondin solidar vullnetar kuanëtarët marrin pjesë me 1% të pension-it sasi e cila ju kthehet në mënyra të ndry-

shme. Ky fond, është treguar shumë i su-ksesshëm. Për shëndetin e pensionistë-ve, ndër të tjerat organizomë olimpiada.Është mirë të organizojmë aksione dhegara të përbashkëta etj.

Nga ana e nikoqirëve, me vëmendje tëmadhe u ka përcoll fjala e d-r KërsteAngellovskit, i cili pasi përshëndeti edhenë emër të kryetarit të LShPM Dragi Ar-girovski, i njohu me punën e Lidhjes sëpensionistëve të qytetit të Shkupit dhe tëLShPM nëpër gjithësi si: për historikun,përbërjen dhe strukturën, klubet, qendratditore, shtëpitë pensioniste. Në pjesën edytë, d-r Kërste Angellovski, njoftoi për fi-nancimin e shoqatave dhe standardetgjatë saj. Interesim të madh tek nikoqirëtngjalli fjala e d-r Kërste Angellovski, pjesaqë kishte të bëj me parashikimet e Lid-hjes së pensionistëve të Maqedonisë përperiudhën e ardhshme...

Dimitrije Bogatinovski, nga ShP Soli-darnost Aerodrom, i njohu nikoqirët rrethfinancimit të shoqatave dhe të klubeve,qiratë, aktivitetet sportive, olimpiadat, se-

ksionet etj. Në informimin e nikoqirëve ubashkëngjit edhe Salltir Karovski, përfa-qësues i ShP Butel dhe Qendër, i cili ndërtë tjerat ka informuar me punën dhe për-vojën e tij në Forumin ekonomiko juridikku ai është anëtarë, për çka ka thënë seForumi është në fazën përfundimtare tësjellë Ligjin për organizim të pensionistë-ve, nevoja për rregullimin normativ të or-ganizimit të pensionistëve, për Lidhjen eeprorëve rezervë ushtarak, për Ligjin e ripër komunikacion (pjesa që ka të bëj mepensionistët) etj.

Metodija Novkovski, nga ShP GjorçePetrov, ndër të tjerat ka theksuar nevojënpër vazhdimin e bashkëpunimit, përvojatgjatë bashkëpunimit me pensionistët ekomunës Palilula në Beograd etj.

Në fund, të dy palët shprehën kënaqë-sinë për takimin, se ajo ishte shumë e fry-tshme dhe ashtu duhet vazhduar edhenë të ardhshmen.

D-r Kërste Angellovski, në fund të ta-kimit, i ftoi nikoqirët të vizitojnë Lidhjen eShP të qytetit të Shkupit, ftesë e cila upranua me kënaqësi.

Në tu kthyer për në Shkup, delegacionishfrytëzoi edhe një mundësi të mirë. U vunë kontakt dhe shfrytëzoi takim edhe medrejtues dhe anëtarë të ShP të qytetit Ja-godinë, ku kryetari i shoqatës NikoliqSllobodan, dha informacion për punën eshoqatës, sukseset dhe vështirësitë meçka la të kuptohet se nuk janë të kënaqurme standardin e pensionistëve...

Takimi si në Beograd, po ashtu edhenë Jagodinë ishte shumë i frytshëm meçka plotësisht u realizuan qëllimet e viz-itës dhe vizita të tilla duhet të bëhen edhenë të ardhshmen. Baki BAKIU

Delegacion i Lidhjes ShP të Shkupit në Beograd

U realizuan qëllimet e vizitës

Dibër, 27 tetor - Në komunën ruraleQendër Zhupë, filloi implementimi injë projekti multietnik për nevojat

e pensionistëve. Projekti i pushtetit ven-dor në komunën Qendër Zhupë për tëadaptuar lokalin e klubit të pensionistëvenë këtë komunë nga IPA Programet, tëUnionit Europian, ka marrë dritë jeshiledhe aktivitetet në drejtim të funksionimittë këtij klubi kanë filluar. Kryetari i komu-nës Qendër Zhupë, Arjan Ibrahim, na in-formoi se projekti është i përkrahur ngafondet multietnike të UE dhe kap vlerënprej 18 mijë eurove, kurse me 2 mijë euromerr pjesë pushteti vendor. Ne tani kemizgjidhur përfundimisht problemin në lid-hje me nevojat e moshës të tretë në ko-munën tonë, theksoj kryetari Ibrahim i cilishtoj se deri tani mosha e tretë nuk kapasur mundësi që të argëtohet dhe të zh-villoj aktivitete në shoqatën e tyre të pen-sionistëve. Kryetari në fjalë ka theksuarse me këto mjetet, pritet adaptimi i plot ilokalit që gjendet në objektin e rij të ko-munës, por që është në fazë të papërfu-

nduar. Lokali i klubit do të pajiset me nxe-hje qendrore si dhe me infrastrukturë ujo-re dhe të gjitha pajisjet teknike të nevo-jshme. Kryetari i komunës Qendër Zhupëthotë se klubi i pensionistëve edhe psegjendet në objektin e pushtetit lokal nukdo të paguajë qira .

Në lidhje me këtë projekt inventarin tëklubit të pensionistëve e ka siguruar Lid-hja e pensionistëve të Maqedonisë. Për-ndryshe, ky objekt i cili ka 110 metro kat-ror, pritet që të plotësojë tërësisht nevojate klubit të moshës së tretë të kësaj komu-ne ku ka afro 400 pensionistë. Besnik Po-cesta, kryetari i shoqatës së pension-istëve Dibër - Qendër Zhupë, e cila kambi 2 mijë anëtarë thotë se tani edhe pe-nsionistët e Zhupës do të keni kushtet enevojshme. Ne kemi shoqatë të përbash-kët dhe kjo shoqatë do të vazhdojë ta ke-të selinë në Dibër. Por, ishte e kohës qëpërveç klubit të pensionistëve në Dibër tëfunksionoj edhe një klub i pensionistëvenë Qendër Zhupë, ka thënë Pocesta.

V. Sadiku

Projekt multietnik për moshëne tretë në Qendër Zhupë

Në organizim të ShPM dheFondit për shëndetësi nëRM si dhe Shoqatës së pe-

nsionistëve dhe Organizatës ko-munale të Kryqit nga Kërçova, umbajt punëtori kushtuar mbrojtjessë shëndetit dhe të drejtave tëpensionistëve. Punëtorinë e hapisekretari i ShP Kërçovë, DobreLlazareski. Kryetari i LShPM Dra-gi Argirovski, përshëndeti pensionistët epranishëm, të cilët kishin ardhur në nu-mër të madh, duke theksuar se SZRMgjithmonë angazhohet dhe kujdesohetpër shëndetin dhe të drejtat e pensionis-tëve. Prandaj, kjo punëtori i është kushtu-ar po të njëjtës temë. Në punëtori ka foluredhe drejtori i FSShM, Nazim Xhemaili, icili para pensionistëve arsyetoi Progra-min e FSShM në tërësi, me të cilin janëparaparë të mbahen më shumë punëtoritë këtij lloji me të vetmin qëllim që Fonditë jetë më afër pensionistëve, në mbrojt-jen e shëndetit të tyre dhe të drejtave të

tyre të cilat ju takojnë. Në pjesën profesi-onale të punëtorisë, morën pjesë me fja-lën e tyre d-r Amela Cela dhe Ivana Ata-nasoska. Pensionistët e pranishëm, nëdiskutimin e tyre, morën pjesë me pyetjesidomos për pjesën “Termini im”, i ciliedhe pse me lëshime të vogla, megjithatëështë treguar mjaftë i suksesshëm meçka janë mënjanuar pritjet e shumta nëentet shëndetësore. Pensionistët pyetënedhe për zgjerimin e listës pozitive të ila-çeve, shërbimet spitalore etj. Në përgjig-jet e shumë pyetjeve, mori pjesë edhedrejtuesi i Fondit për shëndetësi nga Kër-çova Llaze Grujoski. A. Ristoska

Shëndeti dhe të drejtat e pensionistëve - përparësipër FSShM dhe LShPM

Pensionisti nga Tetova Simon Zllatev- Mone, eventualisht është mbled-hësi më i madh i të mbledhurave

etno-muzeje. Disponon me koleksion prejmbi 2. 000 eksponatesh.

Më tepër se gjysma janë të vendosuranë 7,2 metra katror, që përfaqëson reko-rdin e llojit të vet. Me këtë moment, aimuzeun e vet në Xhepçishtën e Tetovës,e prezanton si më të voglin etno-mize nëbotë, me çka ka konkurruar edhe për lib-rin e rekordit të Ginisit. Etno-eksponatettjera janë në hyrje të shtëpisë së tij pri-vate, drejtpërdrejt në lokalin e Muzeut.Eksponatet janë të mbledhura nga 30materialeve të ndryshme, si mjete përnevojat shtëpiake, armë, enë të vjetra përmatje, vegla, veshje popullore, monedhadhe sende të tjera. Disa prej tyre kanërekordin e vet me prejardhje prej mëshumë se 8.000 vite para erës së re. Nëkoleksion gjenden sende nga të gjithaperiudhat e gjertanishme deri te shekulli i

njëzet. Shumica prej tyre janë dhuratënga qytetarët. Ai me kujdes i ka mbledhurdhe me kujdes i vendos në raft për t’iparë numër i madh vizitorësh.

Në ditët sapo të mbaruara Evropianepër trashëgimin kulturore, që këtë vitmbahen si “Trashëgimi kulturore rurale”nën patronazh të Këshillit Evropian dheUnionit Evropian, në vendin tonë të për-krahur nga Ministria e kulturës dhe Mu-zeut të Maqedonisë, etno-muzeu xhep-çishtian, u përfaqësua me ekspozitën“Veshje e Podgorit tetovar”. Përveç kësaj,Moneja ka përgatitur dhe u përfaqësuaredhe me ekspozitën “Fotografi të vjetraqë nuk zbehen” , "Zbukurimi-kulmi i ma-qedonases së bukur", "Arashin, sytë,okanin, rabush, Shinik... masa matëse nëharresë" dhe "Në kartat është amaneti".

Në librin përkujtimor të Muzeut, janë tëregjistruar shumë emra të shkencë-tarëve, profesorëve, studentëve, qytetar-ëve... Sveto Dimovski

Etno muzeu më i vogël nëbotë në fshatin Xhepçishtë

Ma rastin e jubileut, 70 vjet nga Ditae çlirimit të Ohrit - 7 Nëntori, ShPOhër dhe Debarcë, mbajtën sole-

mnitet në të cilin ka folur kryetari i KE iShP Ohër dhe Debarcë Gjorgji Tërpçev-ski.

Mysafirët dhe pensionistët e pran-ishëm nga Ohri, Debarca, Struga dheShkupi, si dhe nga asociacione të tjeradhe shoqata joqeveritare dhe shkolla, ipërshëndeti zëvendës-kryetari i Ohrit,Angel Janev.

Në korniza të këtij takimi, u bë pro-movimi i Doracakut për preventivë ngarreziqet për pensionistët “Kujdesuni përsigurimin tuaj”. Për këtë projekt, përgati-tur nga Seksioni për preventivë nëbashkëpunim dhe partneritet me ShPOhër dhe Debarcë dhe ShP Strugë, ka

folur Zhivorad Saviq, përfaqësues iSeksionit për preventivë pranë SPMOhër. Ai ka theksuar se Doracaku ka ka-rakter informativ dhe edukativ i cili përm-ban numër të konsiderueshëm këshillapraktike për preventivë nga rreziqe tëndryshme dhe rrethana nga jeta e përdit-shme të cilat mund të gjenden pension-istët dhe personat më të rritur. Gjithashtu,Doracaku “Kujdesuni për sigurimin tuaj”,mbartë porosinë që të forcohet koncepti iri në punën policore me bashkësinë, meqëllim përmirësimi të bashkëpunimit mepolicinë dhe rritjen e sigurisë në vend-banimet.

Në korniza të shënimit të 7 - nëntori,Ditës së çlirimit të Ohrit dhe promovimine Doracakut, është realizuar programipoetik-skenik nga grup nxënësish ngaShF "Hristo Uzunov" nën drejtimin earsimtares në pension Ristana Merux-heska Mojsoska. K.Spaseski

pensionistëtPreventivë nga rreziqet për

Java për përkujdesin e personave tëmoshuar në komunën e Dibrës shë-nohet me shum aktivitetet. Aktivitete

janë të koordinuara nga sorganizata ko-munale e Kryqit të Kuq dhe shoqatës tëpensionistëve Dibër dhe Qendër Zhup.Organizatorët e këtij aktivitetei thonë seqëllimi kryesor i programit për shënimin ekësaj jave ndërkombëtare është që tijepet një përkrahje më e madhe moshëssë tretë.

Në lokalet e Kryqit të Kuq në Dibër sotu organizua matja gratis e sheqerit nëgjak dhe tensionit të gjakut. Poashtu nëprani të një ekipi të mjekëve u dhanë ed-he këshilla mjeksore për pensionistët,meqëllim që ata të kenë një kontinuitet nërealizimin e kontrollave shëndetsore. Ak-tiviteti në fjal zgjati disa orë dhe një nu-mër i madh i të moshuarave u paraqitën

dhe shfrytëzuan mundësit për zbulimin ediabetit dhe sëmundjeve të tjera gratis.Sekretari i Kryqit të kuq në Dibër Isni tel-qiu theksoi se bashkëpunimi i kësaj orga-nizate humanitare me shoqatën e pen-sionsitëve pati sukses. Duke dhënë kës-hilla mjeksore në takimin që u mbjat mepensionistët, kryetari i komisionit për shë-ndetsi në organizatën humanitare, mjekuspecialist Fitim Alili theksoi se tek popul-lata e moshuar në Dibër ka nevoj që tërritet vetëdija për një kontroll të rregullt pamarë parasysh shëndetit që kanë pen-sionistët. Është për tu theksuar se në kë-të takim pensionistët u interesuan edhepër mundësit që jep Ligji aktual për shën-detsi për mjekimin e sëmundjebve të ve-çanta. Kryetari i shoqatës të pensionistë-ve Dibër Qendër Zhup Besnik Pocesta,duke përshëndet këta aktivietet tha se

aktivitetet kushtuar Javës për përkujdestë personave të moshuar kanë një dome-thënje të madhe sidomos për rritjen e ve-tëdijes të pensionistëve për të kontrolluarshëndetin e tyre.

Përndyshe në kuadër të kësaj jave dyorganizatat në fjalë patën edhe tribunënë temë,, të rrespektojmë të moshuarit,,dhe njëkohësisht në mediat lokale utransmetuan emisione kushtuar moshëssë tretë dhe kujdesin që duhet ta kenë tërinjtë ndaj tyre. Vjollca Sadiku

AKTIVITETE TË SHUMTA NË JAVËN PËR PUJDESINE PERSONAVE TË MOSHUAR

Rreth 50 pensionistë Dibran gjat fu-ndjavës vizituan qytetet të bukuratë Shqipërsi Korçën dhe Pograde-

cin. Ata u relaksuan dhe u dëfryen pakufij gjat këtij eskurzionit një ditor në këtoqytete të bukura. Duke nisur që në orëte hershme të mëngjesit, pensionistët di-bran pasi hynë në Republikën e Shqipë-rsi, vizitën e pare e bënë në qytetin e bu-kur piktoreskt të Pogradecit. Atje shëti-tën për rreth liqenit të bukur të Pograde-cit, si dhe qytetin . Njëherit vizituan edhelokacionin turistik të Drilonit, ku është metë vërtet një atraksion dhe vend I veçan-të. Në orët e drekës vazhduan rrugën përnë Korçë, qytetin e shkollës së pare shq-ipe, Duke vizituar qytetin e bukur të Kor-çë, pensionistët vizituan dhe katedralen ekëtij qyteti që është mjeft e pukur me njëarqitetkturë jashtzakonsht të veçantë.

Dita kur pensionistët dibranishin në Korçë ishte dhe ditae affabetit shqiptar. Me këtërast atavizituan dhe objektine shkollës së pare shqipeqë tani më është kthyer nëmuze kombëtar. Aty u njo-htuan për domethënjen eshkollës, mësuesit e pare sidhe shkollën dhe bankën epare. Cicëroni ju spjegoi gjithëka përdomethënjen e këtij muhzeu. Më pas atashëtitën në qytet dhe nëorët e mbrëmjesu kthyen në Dibër. Kryetari I komisionitpër kultur dhe rekreim Gafur Bolliçi natha se eskurzionet e shoqatës të pen-sionistëve janë teje të mirpritura dheshum domethënëse për moshën e tretë.Interesimi I antarëve të shoqatës përkëto eskurzione është shum I madh dhe

ato janë shum të mirpritura . Pensionistëtngelën të kënaqur nga ky eskurzion I ciliu la mbresë shum të gjithve, dhe shpre-hnin kënaqësin duke thënë se kjo ishtenjë dit e veçantë për ta dhe e paharuarnga që u larguan nga përdiçmëria mono-tone e tyre si dhe kaluan një dit memoshatarët e vet duke shkëmbyer bisedadhe njohuri të reja.

V. Sadiku

Pensionistët Dibran vizituan Korçën dhe Pogradecin

Shoqatat e pensionistëve Dibër Qe-ndër Zhupë, gjatë vikendit realizoinjë ekskursion dy ditor në disa

qytete të Shqipërisë. Kryetari i Komisionitpër kulturë dhe rekreim Gafur Bolliçi, nainformoi se qëllimi i këtij ekskursioni ishteqë pensionistët e dy komunave të infor-mohen dhe drejt për drejt t’i shohin mon-umentet e njohura të kulturës dhe tra-ditës në Republikën e Shqipërisë. SipasBolliçit, është një ekskursion në kuadër tëProgramit të shoqatës për këtë vit dhemes tjerash këto aktivitete të shoqatësjapin mundësi për një shoqërim dhe

rekreim të pensionistëve.Gjatë vizitës dy ditore në Shqipëri afro

30 pensionistë vizituan në Durrës, amfi-teatrin e njohur, në Krujë Muzeun kom-bëtar dhe Kalanë e njohur, në Shkodërkalanë e Rozafës si dhe lokacionin kubashkohet Drini i Bardh dhe Drini i Zi.Gjatë vizitave nga ana e ciceronëve, atau informuan për domethënien historike tëmonumenteve dhe historinë e tyre.Normalisht, gjatë vizitës një interesim tëveçantë pensionistët patën për Kalanë eRozafës si dhe Muzeun kombëtar tëSkënderbeut në Krujë. Duhet theksuar se

pjesa dërmuese e pensionistëve për herëtë parë patën mundësi që të informohenme këta monumente të njohura kom-bëtare.

Pensionistët gjatë vizitës patën mun-dësi që të njohin nga së afërmi bukurit eshumta natyrore dhe njëkohësisht vizitu-an kryeqendrën shqiptare Tiranën.

Kryetari i komisionit për kulturë dherekreim Gafur Bolliçi na informoi se derinë fund të këtij viti në kuadër të programitdo të realizohet edhe një ekskursion nëKosovë.

V.S.

Pensionistët dibran vizitojnë monumentetkulturore-historike në Shqipëri

Faqen e redaktoi Baki Bakiu

ZDRAVSTVOPENZIONER plus noemvri 2014 13Pokrenuvawe inicijativa do Ministerstvoto za zdravstvona RM vo programite za rana detekcija na malignite zabolu-vawa, pokraj rak na grloto na matka, rak na debeloto crevoi rak na dojka da vovede i

Programa za rano otkrivawena rak na prostata

Sogleduvaj}i go rakot na prostata kaj ma{kata populacija kako naj~est vid raki kako isklu~itelno seriozen zdravstven problem, inicijativna rabotna grupapod rakovodstvo na Institutot na socijalna medicina na Medicinskiot fakultetvo Skopje, ja pokrenuva inicijativata pretstavena vo naslovot - programa za ranootkrivawe na rak na prostata vo RM.

Kako obrazlo`enie na ovaa inicijativa se naveduvaat podatoci za rak naprostata, i sporedbeno za rak na dojka kako naj~est vid rak kaj `enskata popu-lacija, koi se odnesuvaat na Evropa-40 zemji (E-40), Evropskata Unija (EU-27), iMakedonija (RM) publikuvani od Me|unarodnata agencija za istra`uvawe na rakotpri SZO vo European Journal of Cancer (49, 26.02.2013 str. 1380-1388). Ovie poda-toci pretstavuvaat predviduvawe (prognoza) za dijagnosticirani slu~ai na poja-vata na ovie vidovi rak (incidencija), i za umirawe od istite dijagnozi za 2012godina, presmetani na 100.000 `iteli.

Incidencija za rak na prostata (S61) Incidencija za rak na dojka (S50)E-40 96,0 E-40 94,2EU-27 110,8 EU-27 108,8RM 43,7 RM 101,4

Umirawe od rak na prostata (S61) Umirawe od rak na dojka (S50)E-40 19,3 E-40 23,1EU-27 18,9 EU-27 22,4RM 23,5 RM 36,3

Spored ovie predviduvawa za 2012 godina na Me|unarodnata agencija za istra-`uvawe na rakot pri SZO, se gleda deka stapkata na umreni od rak na prostata voRM e za okolu 18-20% povisoka od prosekot na E-40 i EU-27, dodeka incidenci-jata - novootkrieni odnosno dijagnosticirani slu~ai na rak na prostata e pove}eod 50% pomala od prosekot na E-40 i EU-27. Indirektno mo`e da se pretpostavideka ranoto otkrivawe na rak na prostata vo RM e na nedozvolivo nisko nivo vosporedba so sostojbite vo E-40 i EU-27 i zatoa smrtnosta vo RM e zna~itelnopovisoka.

Spored predviduvawata na istata Agencija na SZO, rak na dojka vo RM vo 2012be{e dijagnosticiran na pribli`no isto nivo kako vo E-40 i EU-27, no smrtnos-ta e za okolu 50% povisoka od sostojbite vo E-40 i EU-27. Kako i za prostata, iza dojkata mo`e da se pretpostavi deka ranoto otkrivawe na rakot na dojka vo RMe u{te ponezadovolitelno vo sporedba so E-40 i EU-27.

Sogleduvaj}i gi ovie sostojbi kako i mo`nostite za rano otkrivawe na naj~es-tite maligni zaboluvawa kaj ma{kata i `enskata populacija vo RM, inicijativna-ta rabotna grupa go podnesuva predlogot citiran vo naslovot, so o~ekuvawe deka}e bide usvoen zaedno so ve}e prifatenite programi za rana detekcija na rak nagrloto na matkata, debeloto crevo i dojka. Grupa penzioneri

Vitaminite se korisni, a od koris-noto sekoga{ treba pove}e.

- Pove}eto lu|e ne sfa}aat deka ne-ma vistinska korist ako zemaat pove}eod prepora~anite dozi vitamini i mi-nerali i ne se svesni deka tie mo`atda im na{tetat, - veli d-r Xoana Dua-jar od Nacionalniot zdravstven insti-tut na SAD. Toa osobeno se odnesuva navitaminite rastvorlivi vo masti, koise akumuliraat vo organizmot (A i D vocrniot drob, E i K - vo masnite tkiva).Ako go izedete celiot crn drob na po-larna me~ka, mo`ete da umrete od pre-dozirawe so vitamin A, a vi{okot navitaminot D vo organizmot doveduva donevoobi~aeno visoka sodr`ina na kal-cium vo krvta {to go o{tetuva srceto,bubrezite i drugite organi. Istra`u-vawe od 1994 godina poka`uva deka pu-{a~ite koi zemaat podolgo vreme beta-karotin (provitamin A), se izlo`eni napogolem rizik od rak na belite drobo-vi. Vitaminot E go zgolemuva krvniotpritisok, a vo kombinacija so nekoi le-kovi spre~uva koagulacija. Vitaminitei mineralite komuniciraat edni sodrugi. Ako zemate premnogu vitamin E,toga{ pote{ko se prerabotuva vitami-not K. Visokite koli~ini na vitamin Aja zgolemuvaat potrebata na organizmotod vitamini S i V1. Istoto va`i i zamineralite. Ako zemate pove}e `elezo,go li{uvate organizmot od cink.

Poznato e deka site potrebni vita-mini gi dobivame od hranata - ako ja-deme raznovidno ovo{je i zelen~ukpreku celata godina, ako di{eme ~istvozduh, ako pieme izvorska voda i nesme pod stres. Spored zdravstveniteeksperti samo 3% od lu|eto `iveat ise hranat vaka zdravo. Sodr`inata navitamini vo ovo{jeto i zelen~ukot za-visi od sezonata, od po~vata, od toadali e sve`o ili e transportirano sokilometri. Ovo{jeto i zelen~ukot od-gledani vo stakleni gradini se posi-roma{ni so vitamini i minerali. Eden

plod gubi okolu 30% od sodr`inata navitaminot S koga }e otstoi 3 dena vofri`ider. Na sobna temperatura senamaluvaat za 50%. Nekoi vitamini segubat pri termi~ka obrabotka, na pri-mer vitaminot S, a drugi, kako vitami-not V2, se uni{tuvaat pod dejstvoto nasvetlinata. Zagadeniot vozduh ja zgo-lemuva potrebata od vitamini, a da nezboruvame za pu{eweto: edna cigarauni{tuva do 100 mg vitamin S vo orga-nizmot. Zatoa za da gi obezbedime pot-rebnite koli~estva vitamini od hra-nata mora da jademe mnogu pove}e. Za daprifatime dovolno vitamin V1 - 1,5mg na den, - treba da izedeme 700-800g leb, a za da se nabavat potrebnite 200mg (ili 600 IU) vitamin D, treba da is-pieme deset ~a{i mleko. Vo 100 g sokod jabolko ima okolu 2 mg vitamin S. Zada si ja obezbedite dnevnata potrebnadoza od 65 mg, treba da ispiete 3 l sok.

Koga treba da se zemaat vitami-nite? Nekoi gi pijat nautro na gladno.Drugi nave~er pred spiewe. Ne selekovi, pa mnogumina mislat deka mo`eda se zemaat vo koe bilo vreme. Po ovapra{awe ekspertite se ednoglasni -vitaminite se pijat neposredno pred,po ili za vreme na obrok.

- Re~isi site aditivi treba da seprifatat so hrana za optimalna apsor-pcija, bidej}i sostojkite vlijaat ednina drugi, - veli d-r Ester Blum.

- Ako zemate vitamini rastvorlivi vomasti kako A, D, E ili K, toga{ e potrebnovo jadeweto da ima masti koi }e pomognatpri apsorbiraweto. Ako se pijat na glad-no, nekoi vitamini mo`e da go iritiraat`eludnikot, - predupreduva taa.

Isto taka, nekoi vitamini se gubatpri gotveweto. No, ne site. Eksperi-ment, napraven vo 2009 godina od Ins-titutot za prehranbeni istra`uvawavo SAD, poka`uva deka ~ove~kiot orga-nizam apsorbira okolu 5% od beta-ka-rotinot od eden surov morkov. Koga evaren, ovoj procent otskoknuva na 60, a

koga e prethodno blan{iran i potoavaren - do 90%.

Poznato e deka vitaminot A e kori-sen za o~ite. Beta-karotinot, koj imdava portokalova boja na morkovite, setransformira vo vitamin A vo teloto.Zatoa, kolku pove}e morkovi jademe,tolku podobro }e gledame. Ne e ba{ ta-ka. Vitaminot A e va`en za o~ite, ne-dostigot mo`e da dovede do slepilo -no toj voop{to ne pomaga pri kratkovi-dost ili dalekovidost. Kolku morkovii da jadete, vidot nema da se podobri, arealen nedostig na vitamin A, koj mo`eda predizvika pre~ki vo razvojot, vorazvieniot svet re~isi ne se sre}ava.Za smetka na toa vo razvienite zemjisekoja godina re~isi polovina miliondeca go gubat vidot poradi nedostatokna vitamin A vo hranata. No i tamu mo-rkovite ne se opcija - svetskite orga-nizacii baraat potraen i lesen zaodgleduvawe zelen~uk, na primer sla-tkite kompiri, koi se bogati so beta-karotin, ne pomalku od morkovite.

Vo 70-tite godini na dvaesettiotvek nobelovecot Lines Poling go popu-larizira tvrdeweto deka vitaminot S{titi od lesnata virusna infekcijakoja ne maltretira vo tekot na studen-ite meseci. Sega toa go smetame za ak-sioma. No vo 2007 godina bila naprave-na analiza, koja opfa}a decenii istra-`uvawa i doka`uva deka vitaminot Snema su{tinska uloga vo spre~uvawetona nastinkata. Edinstveno {to pravivitaminskata terapija e da go skrativremeto na nastinka - so eden den vogodinata kaj vozrasnite i ~etiri dena -kaj decata. Ovoj efekt ne mo`e da nènatera da go pieme vo tekot na celatagodina, ako ne bea drugite negovi vred-nosti. Istra`uvawe na Kalifornis-kiot univerzitet vo Los Anxeles, spro-vedeno vo 1992 godina, otkriva deka800 mg vitamin S na den mo`e da goprodol`i `ivotot so 6 godini!?

[to e to~no, a {to ne e? Kako i da evnimavajte i ne preteruvajte so zemawevitamini, kako i so se drugo.

M.D.

Mitovi za vitaminite

Zdravjeto e najva`no ne{to koetreba da go ~uvame postojano, nonaj~esto za nego po~nuvame da se

gri`ime duri koga ne{to }e ni se slu-~i. So cel {to pobrzo da se dojde doozdravuvawe, mnogumina pravat gre{kikoi ne samo {to mo`at da go odologo-vle~at ozdravuvaweto, tuku mo`e da sepredizvikaat i pogolemi problemi.Ova se pette gre{ki koi naj~esto gipravime koga sme bolni, a ne bi treba-lo, pi{uva Yahoo.

1. Premnogu lekovi - Koga }e „zaka-~ime” nastinka ili grip, mnogumina }eposegnat po nekoj farmacevtski proiz-vod so nade` deka pobrzo }e ozdravat.Ako ste nastinati ili boleduvate odgrip }e sakate {to pobrzo da gi smiritesimptomite. Pri toa zemate edna dozaod nekoj medikament, no za 15 minuti ne~uvstvuvate podobruvawe pa posegnu-vate po u{te edna doza? Vnimanie, toamo`e da go odlo`i ozdravuvaweto zaeden den ili dva, a pred zemaweto nakoj bilo prozivod za namaluvawe na

simptomite na nastinka, prou~ete koe evremeto na deluvawe i koja e prepo-ra~anata doza. Preteranata upotrebana lekovi vo tekot na nastinkata mo`eda predizvika novi nesakani simptomii nus-pojavi.

2. Preterano izduvuvawe na nosot -Se ~ini logi~no, zarem ne? Koga stenastinati i vi te~e nosot, tro{ite po-ve}e od desetina rolni hartija za {topobrzo da ja „isfrlite nastinkata”. Se-pak, silnoto „duvawe na nosot” }e do-nese momentalno olesnuvawe, toa mo`eda dovede do toa da „povle~ete” vosinusi te~nost/sluz koja sodr`i ba-kterii. Re{enie? Koga }e go duvate no-sot, pravete go toa ne`no i poleka i ne-mojte pri toa da gi stiskate nosnicite.

3. Zemate stari antibiotici - Daliod lekarot edna{ ste dobile recept zaantibiotici, no ne go potro{ivte celo-to pakuvawe? Sigurno. Mo`ebi ste me|uonie koi go ~uvaat ostatokot od leko-vite ako povtorno zatrebaat. Antibio-ticite deluvaat na bakterii, a ne na

virusi pa nema potreba da se pijat akoe vo pra{awe virus. Osobeno, nikoga{ne bi trebalo da zemate antibiotici nasvoja raka bez preporaka od lekar.

4. Ne gi sledite upatstvata za upo-treba na sprej/kapki za nos - Nosot vie zatnat, imate problemi so di{ewetoi sakate da vdi{ete malku kislorodniz „zatnatite nozdri”? Najverojatnotoga{ ne go ispu{tate od raka sprejotza nos. Pred upotreba sekako pro~ita-jte gi upatstvata za primena i zadol-`itelno pridr`uvajte se kon niv. Akogo koristite podolgo od prepora~anoto,toa mo`e da dovede do novo vospaleniei novi zdravstveni problemi.

5. Piete kafe so nade` deka }edobiete pove}e energija - Koga ste na-stinati ili boleduvate od grip, morada mine vreme za zazdravuvawe. Hid-ratacijata, osven miruvaweto, mnogu eva`na stavkata pri zazdravuvawe. Akose obiduvate da izdr`ite u{te nekojden na rabota pa posegnete po pogolemakoli~ina kafe, ne pravite za sebe do-bro. Kafeto dopolnitelno }e go dehi-drira va{iot organizam i }e gi napravine{tata malku pote{ki. B.A.

koga }e se razbolat Pet najgolemi gre{ki koi gi pravat lu|eto

Od damnina kromidot e omilenasostojka vo specijalitetite nasvetskite kujni. Vo Azija i na

Bliskiot Istok se odgleduva pove}e od5000 godini. Osobeno se cenel vo Egi-pet, kade {to, osven za ishrana, se ko-ristel i kako plate`no sredstvo, aimal i spiritualna vrednost. Egip}a-nite kromidot go stavale vo grobnicitena kralevite za tie kako podarok da goponesat vo zadgrobniot `ivot. Vo po-~etokot na 6. vek vo Indija se koristelvo terapevtski celi, a Grcite i Rimja-nite go koristele kako za~in. Vo sred-niot vek kromidot bil re~isi nezamen-liv zelen~uk vo kujnite na mnogu evro-pski narodi, a ~esto se serviral i zapojadok kako zdrav produkt.

Pove}eto aktivni komponenti vokromidot se sulfurni materii, na pri-mer, alil propil disulfid, komponen-ta na koja mo`e da i zablagodarime zakarakteristi~niot miris i vkus, potoaflavonoidite, osobeno kvercetin.Kromidot e dobar izvor na vitamin C ina hrom. Vsu{nost, tie se odgovorni zablagotvornoto dejstvo na kromidot vrzzdravjeto. Isto kako i lukot, i kromi-dot go odr`uva zdravjeto na srceto i nakrvonosniot sistem. Ova e rezultat nadejstvoto na aktivnite materii za koi

se veruva deka pomagaat za namaluvawena zgolemenoto nivo na holesterol i nahomocistein vo krvta i za namaluvawena zgolemeniot krven pritisok, koj evode~ki faktor na rizik za razvoj nabolesti na srceto i na krvonosniot si-stem.

Kromidot od damnina e poznat i epriznat antibiotik i antipiretik.Ovie svojstva se rezultat na sinerget-skoto dejstvo na vitaminot C, nakvercetinot i na izotiocijanatiteprisutni vo kromidot, poradi {to toj eosobeno prepora~liv produkt pri gripi nastinka. Nekolku studii go doka`a-le antibiotskoto i antipireti~kotodejstvo na kromidot vo olesnuvawe nasimptomite na revmatidniot artritis,alergiskiot rinitis i astmata. Kromi-dot se prepora~uva i vo ishranata nadijabeti~arite. Se pretpostavuva dekakomponentata na kromidot - propildisulfidot, predizvikuva namaluvawena nivoto na glikoza vo krvta, zgolemu-vaj}i go koli~estvoto dostapen slobo-den insulin. Alil propil disulfidoti insulinot imaat izvesna sli~nost vohemiskata struktura. Rezultatot e po-ve}e sloboden insulin koj ja prenesuvaglikozata vo kletkite i posledi~no janamaluva glikozata vo krvta. Kromidot

e dobar izvor na hrom, mineral koj po-maga vo odr`uvawe na normalnoto nivona glikoza vo krvta.

Postojanoto jadewe kromid, baremdvapati nedelno, se povrzuva so zna~a-jno namaluvawe na rizikot od razvoj narak na crevata. Flavonoidite na kro-midot, vo prv red kvercentinot, voopitite sprovedeni na `ivotni, gospre~ile rastot na tumorot i go spre-~ile o{tetuvaweto na kletkite vocrevata {to vodi kon sozdavawe leziivo tkivata i do razvoj na tumor.

Spored istra`uvawata na amerikan-skite nau~nici, kolku kromidot imapojak miris, tolku pove}e e zdrav i epobogat so antioksidansi. So ispitu-vawe na ekstrakt od 10 vida sve` kro-mid, otkrieno e deka onie vidovi kro-mid {to imaat najjak vkus, imaat i naj-silna antioksidativna aktivnost, a sotoa i podobra sposobnost za uni{tuva-we na slobodnite radikali za koi sesmeta deka go zgolemuvaat rizikot odrazli~ni bolesti, osobeno od karci-nom. Pri kupuvawe, vnimavajte kromi-dot da bide ~ist, dobro oblikuvan, bezo{tetuvawa i so suva lu{pa. Kromidottreba da se ~uva na sobna temperatura,podaleku od svetlina.

M. Damjanoska

Kromidot - najdobar prijatel na zdravjeto

Dali znaete deka vozduhot vo do-ma}instvata mo`e da bide dva dopet pati pove}e zagaden otkolku

vozduhot nadvor? Znaete li deka voprosek vo va{iot dom mo`e da se nao-|aat 10 do 30 kilogrami toksi~ni ma-terijali? Se pra{uvate sigurno kade ikako e mo`no toa? Odgovorot e ednos-taven: tie se nao|aat sekade - od plas-ti~nite ambala`i i sredstva za ~iste-we i perewe vo domot, do gradinarskipesticidi i |ubriva. Me|u glavnitepri~initeli na zagaduvawe na `ivot-niot prostor, velat istra`uva~ite, seproizvodite koi sekojdnevno gi upot-rebuvate za ~istewe vo dona}instvoto,bidej}i tie ~esto sodr`at agresivni itoksi~ni hemikalii na koi nesvesno seizlo`uvate ne znaej}i kakvi posledicimo`at da imaat za va{eto zdravje. Ta-ka, ovie sredstva se povrzani so pojavana alergii i astma, iritacii na ko`ata,nepravilna rabota na endokrinite`lezdi, duri i na nekolku vida karci-nom. Eden od najagresivnite proizvodise i detergentite za ~istewe i perewena oblekata.

Spored amerikanskite istra`uvawa,prose~no semejstvo nedelno isperuvaokolu 40 kilogrami ali{ta. Toa se 35milijardi perewa godi{no ili 17,5milijardi ~a{ki detergent za ali{tasamo vo SAD. Taa koli~ina, osven {togo zagrozuva zdravjeto, pretstavuva iseriozen problem za okolinata.

Zatoa, ako upotrebuvate komercijal-ni detergenti, morate da bidete svesniza opasnosta od hemikaliite vo niv.Pome|u takvite hemikalii e natriumo-viot lauril sulfat (SLS) ili natri-mov lauret sulfat (SLES). Ovaa hemi-kalija ja sodr`at re~isi site komerci-jalni detergenti, no isto taka i proi-zvodite za kosa, gelovite, sapunite,kremite za race i podlogite za {minka.Ima 16.000 istra`uvawa koi predupre-duvaat na negovata {tetnost. Ovaa sos-tojka mo`e da predizvika iritacija nao~ite, truewe na vnatre{nite organi,da ja potkopa rabotata na reproduk-tivniot sistem i drugo, a e i nevrotok-si~na, pre~i vo rabotata na endokril-niot sistem, predizvikuva biohemiskii promeni na kletkite, razni mutacii,pa duri i rak.

Spored istra`uvawata, detergentotza ali{ta sodr`i 1,4-diksan. DavidSteinman, aktivist za za{tita na oko-

linata, od 2007 godina izveduva istra-`uvawa na prisutnosta na ovaa sostoj-ka vo proizvodite za doma}instvo. [o-kantnite rezultati poka`uvaat dekamnogu popularni brendovi na {amponi,losioni, pa duri i proizvodi za bebi-wa, go sodr`at ovoj spoj. Me|u niv se inekoi brendovi za organska kozmetika.Ovoj spoj mo`e da predizvika rak, ipoopasen e i od pesticidite.

Vo deterxentite ima i fosfati. Fo-sfatite se zabraneti vo zemjite ~lenkina EU, no pra{awe e, dali e taka vo na-{iot region. Mnogu se popularni vo de-tergentite za obleka poradi svojstvotona ~istewe i omeknuvawe na vodata.Pri~inuvaat nuspojavi vo oblik naproliv, ma~nina i iritacija na ko`ata.Zagri`uva i nivnoto vlijanie na oko-linata. Te{ko e da se pro~isti vodataod niv, pa ~esto zavr{uvaat vo rekite iezerata, kade go uni{tuvaat `ivotins-kiot i rastitelniot svet.

Ostanati zagri`uva~ki sostojki nakoi treba da obratite vnimanie kogakupuvate deterxenti i drugi proizvodiza ~istewe, no i za nega:

obeluva~i, koi mo`at da prediz-vikaat mutacii na bakteriite i aler-giski reakcii

ve{ta~ki mirisi, povrzani sotruewe na ribi i `ivotni, kako i aler-giski reakcii kaj lu|eto.

Se razbira deka seto ova ne zna~ideka ne treba da se koristat detergen-ti za perewe. Treba da se koristat, none teba da se preteruva so nivno koris-tewe, kako i na drugi sredstva za higi-ena vo domot. Koristete sredstva koiporano bile koristeni za ~istewe kako{to e ocet, soda bikarbona, doma{ensapun, pepel i drugo i imajte go seto ovana um za da se za{titite sebe, va{itedoma{ni, no i okolinata vo koja `ive-eme. T.G.

Vo detergentite ima opasnihemikalii

SPORT PENZIONER plus noemvri 201414

Internacionalniot {aho-vski majstor DimitarIlievski e eden od naj-

poznatite makedonski {ahistikoj dostignal vrvni uspesi inadvor od zemjata, a {ahot u{-te od mali noze go nosi vo du-{ata. Toj e najstar {ahovskimajstor vo na{ata dr`ava (od1971 godina) koj pedeset godi-ni e vo vrvot na {ahovskataigra i 60 godini ne se odvojuvaod {ahovskata tabla. @ivot-nata opredelba dokraj da mu se posveti ida mu ostane veren na {ahot, pokraj mno-gute priznanija i nagradi {to gi dobivaldosega, mu ja donese i najgolemata i naj-draga nagrada „13 noemnvri” za `ivotnodelo. Najdobriot {ahist i aktivist voZdru`enieto na penzioneri OVR Skopje,vidno vozbuden, so treperliv glas izjavideka ovaa nagrada ima posebno zna~ewebidej}i doa|a od najkompetentna sports-ka asocijacija - Sojuzot na sportovi naSkopje, a ja dobiva po istoriski povod itokmu na Denot na osloboduvaweto nagradot Skopje, koj e najmnogu vrzan zanegovite uspesi.

- Neizmerno sum radosen i sre}en naova priznanie koe zna~i sublimirawe namoite uspesi {to sum gi postignuval vo{ahot. Siot `ivot sum go posvetil na{ahovskata igra i zatoa nagradata mi eu{te podragocena. No, nejze najmnogu }e ise raduvaat moite vnuci na koi Plaketa-ta vedna{ }e im ja dadam i ostavam voamanet da ja ~uvaat i da se se}avaat namoite pobedi, - veli Ilievski. Makedo-nskata legenda vo {ahot ovaa igra po~-nal da ja igra u{te na 12 godini vo Bi-tola, a ve}e vo 13-tata gi osvoil petta-ta, ~etvrtata, tretata i vtora katego-rija, a na 15 godini e vtor na seniorskotoprvenstvo vo Bitola. Ve}e narednata go-dina izbiva na prvoto mesto, koe go pre-zema od negoviot postar brat, poznatiotmakedonski {ahist Bor~e Ilievski. Vo1961 godina Dimitar bil seniorski pr-vak na Bitolska okolija (Bitola i Pri-lep), a vo 1966 godina stanuva vice{a-mpion na Makedonija. Od godina vo godi-na se redat uspesi na doma{en i na me-|unaroden plan.Taka, vo 1969 godina sta-nuva prvak na Skopje, a 1971 go povtoru-

va ovoj uspeh i steknuva pra-vo na u~estvo na Pettiot me-|unaroden turnir - „Sredbana solidarnosta”, koga gi os-vojuva titulite: jugoslovens-ki {ahovski majstor, fidemajstor i prv bal za titulatainternacionalen majstor. Soosvoenite 180 rejting poeniizbiva na prvo mesto na ma-kedonskata rejting lista i gozazema 120-toto mesto vosvetot. Toga{ e proglasen za

najdobar {ahist na Makedonija. Vo peri-odot od 1977 do 1984 godina, sedum godi-ni nastapuval na prva tabla za {ahovs-kata reprezentacija na Makedonija naturnirite na republikite i pokrainite,a vo 1977 godina ja predvodel {ahovska-ta reprezentacija na Makedonija vo do-pisen {ah. Na pove}e me|unarodni tur-niri nekolku pati ja ima natfrleno nor-mata za internacionalen majstor. Vosvojata bogata {ahovska kariera igral ipobeduval poznati na{i i svetski {ahi-sti. Isto taka, toj e rekorder vo Make-donija po brojot na odigrani {ahovskisimultanki (pove}e od 250), a vo Skopjeima odigrano simultanka na 58 tabli.Dimitar bil {ahovski trener, {ahovskisudija i komentator na partii na [ahov-skata olimpijada vo Skopje 1972 godina,a go komentiral i me~ot za svetski prvakpome|u Boris Spaski i Robert Fi{er1972 godina. Za vreme na rabotniot vekbil na odgovorni rakovodni rabotnimesta i postojano bil op{testveno akti-ven. Vo pozitivnite karakterni osobinivgradena mu e i humanata dimenzija, naj-mnogu izrazena vo daruvawe krv. Iliev-ski 53 pati dosega ja ispru`il svojataraka za da ja dade dragocenata te~nost ida spasi ne~ii `ivot. Negovata aktiv-nost e mo{ne zabele`itelna i vo Zdru-`enieto na policiskite penzioneri vokoe vedna{ se vklu~il po penzionira-weto 2005 godina. Posebno se afirmiralkako ~len na Komisijata za sport i re-kreacija i kako u~esnik vo {ahovskitenatprevari. Kako vrven poznava~ na {a-hot pove}e pati ja delel pravdata na{ahovskoto pole na penzionerskite spo-rtski natprevari na regionalno i repub-li~ko nivo. M. Dimovski

Dimitar Ilievski, dobitnik na nagradata „13 noemvri” za `ivotno delo

Polovina vek vo vrvot na {ahot

Vo Penzionerskiot klub kaj Kolor, se odr`a tradicio-nalnata sredba na dvaesetina penzioneri sportistiod ZP Ko~ani, koi na Republi~kite sportskite igri

vo Tetovo osvoija zlatni, srebreni i bronzeni medali, sogradona~alnikot na Ko~ani, Ratko Dimitrovski.

- Sportskite aktivnosti se sostaven del vo rabotewetona ZP Ko~ani. Vo tekot na godinata organizirame op{tins-

ki natprevari, a najdobrite u~estvuvaat na regionalnitesportski natprevari. Ottamu gi regrutirame najdobritesportisti-penzioneri po disciplini, istakna pred pris-ustnite \orgi Serafimov, pretsedatel na ko~anskatapenzionerska organizacija. Isto taka, toj istakna deka nasportski plan ZP Ko~ani vo tekot na godinata sorabotuva iso ZP Kavadarci preku dvome~ na natprevari vo pove}esportski disciplini na sredbata koja voobi~aeno se odr-`uva pred Republi~kite sportski penzionerski natpreva-ri. Godinava sredbata se odr`a vo Kavadarci. Serafimov,potencita{e i sorabotkata so ZP Centar od Skopje so koeodr`uvaat {ahovski dvome~ vo Ko~ani za Petrovden i voSkopje za Denot na osloboduvaweto na Skopje, 13 noemvri.Gradona~alnikot na Ko~ani Ratko Dimiterovski, im ~es-tita{e na penzionerite sportisti za osvoenite medali voTetovo, istaknuvaj}i ja uspe{nata sorabotka na Op{tinaKo~ani so Zdru`enieto na penzionerite. Dimitrovski jaiska`a podgotvenosta za prifa}awe na site inicijativikoi doa|aat od ZP Ko~ani na kulturen i sportski plan, serazbira vo zavisnost od mo`nostite na op{tinata.

K. Gerasimov

ZP Ko~ani

Penzionerite - sportisti kaj gradona~alnikot

Po povod Denot na Op{tinata, vo organizacija i podpokrovitelstvo na Op{tina Karpo{ na 8-mi noemvri,na fudbalskoto igrali{te „Alumina” se odr`aa Spo-

rtskite penzionerski igri. Vrne`livoto vreme ne gi spre~ipenzionerite od ZP Karpo{ i ZP Taftalixe, da si gi odme-rat silite vo pette sportski disciplini i toa: vo pikado,tr~awe (60 metri `eni i 80 metri ma`i), frlawe |ule teg-newe ja`e i skok vo dale~ina (ma`i). Na ovaa op{tinskapenzionerska manifestacija u~estvuvaa 80 natprevaruva-~i, a poddr{ka im davaa nad 250 naviva~i. Prisutnite gipozdravi i igrite gi otvori gradona~alnikot na Karpo{,Stev~o Jakimovski koj istakna deka e sre}en{to e me|u penzionerite zatoa {to ima ko-ntinuirano dobra sorabotka so dvete zdru-`enija, a se nadeva deka za devet godini i toj}e stane del od ovie natprevari i dru`ewa.

Iako vo nepovolni vremenski uslovi, naigrite se postignaa rezultati za respekt, {tozboruva za dobrata fizi~ka podgotvenost ivitalnost na u~esnicite. Spored rakovodite-lot na Oddelenieto za sport i kultura, d-rPatrik Popovski, evidentirani se slednitepoedine~ni i ekipni pobednici: vo pikado voma{ka konkurencija prvo mesto osvoi Bor~e Zdravkovski,vtoro Mile Dimitrovski i treto @ivko Veljanovski. Vo`enska konkurencija najdobra be{e Bo`ana Bo`inova predRatka Ilioska i Violeta Nestoroska. Vo tr~awe na 60 met-ri, najbrza be{e Qubica Petru{evska, vtora be{e Verka

Andonova i treta Pandora Todorovska. Vo tr~awe na 80 me-tri, prv na celta stigna Mitko Mihajlovski, vtor PavleTrajkovski i tret Risto Dimitrov. Vo frlawe |ule , prvo-to mesto go osvoi Pavle Trajkovski, vtoroto, Alekso Alek-soski i tretoto Pavle Markovski. Vo `enska konkurencija,|uleto najdaleku go frli Cveta Minovska, vtoro mesto za-zede Leposlava Mitkovska i treto Borka Stojkovska. Vo~isto ma{kata disciplina skok vo dale~ina, najdalekuskokna Iv~o Kralevski, vtor be{e Mirko Mihajlovski itret Noki Trajanovi}. Vo tegnewe ja`e, pripadni~kite odpone`niot pol od ZP Karpo{ gi pobedija nivnite vrsni~ki

od ZP Taftalixe, dodeka vo ma{ka konkurencija ekipata naZP Taftalixe be{e podobra od ekipata na ZP Karpo{.

Gradona~alnikot Stev~o Jakimovski im ja ~estita{e po-bedata na najdobrite poedinci i im vra~i prigodni priz-nanija i pehari. M. Dimovski

Sportski penzionerski igri vo Op{tina Karpo{

Tradicionalno natprevaruvawe i dru`ewe

ZABAVAPENZIONER plus noemvri 2014 15

Po~inala nekoja stara babi~ka i oti{la kajSveti Petar. Toj ja pra{al {to saka da i ispol-nat za dobredojde. Se mislela babi~kata irekla:

- Da bide u{te nekoe vreme `iva. - Nema problem rekol Sveti Petar i ja stavil

vo toplomer!* * *

Na avtobuska stanica stojat edna babi~ka iedno mom~e. Babata mu veli:

- Badijala mi zboruva{, ni{to ne te slu{am.- Ne ti zboruvam, xvakam mastika!

* * *Kom{ijata go pra{uva Pero:- Pero pu{i li `ena ti?- Ne - veli Pero.- Toga{ ti gori ku}ata, od prozorcite izleguva

dim.* * *

Vo kni`arnica vleguva ma` i pra{uva:- Ja imate li knigata „Ma`ot e glaven vo

domot#?- Bajkite se na gorniot raft - odgovorila pro-

dava~kata.

* * *Postar ~ovek koj odsednal vo hotel se

sprema da si legne. Vo sobata mu vleguva mlada`ena vo prozirna no}nica:

- Prostete sum ja zgre{ila sobata - mu velitaa zbuneto.

- I ne samo {to ste ja zgre{ile sobata, tukuste zadocnile dvaesetina godini.

* * *Na pogreb eden ma` pla~e i se udira vo glava-

ta. Go pra{uvaat:- [to ti be{e pokojnikot {to tolku go `ali{?- Najgolem dol`nik!

* * *- Zamisli dadov oglas vo vesnik deka baram

`ena. Mi se javija 275 du{i so ista ponuda:- Zemi ja mojava!

* * *Vleguva likoven kriti~ar vo umetni~ko ateqe:- Kakva prekrasna slika, kakva vizija, kakva

ekspresija!- Da?! Pa toa e platnoto kade si gi bri{am

racete od boite!

Nekoj si pro~uen aramija slu{nal za itro{ti-nite na Pejo Itromanecot i re{il da go isprobasvojot aramiski zanaet. Go na{ol Peja vo ~ar{ijai mu predlo`il da go nau~i da krade, se soglasilPejo mislej}i na sebe, deka ne e lo{o ~ovek daznae i ne{to pove}e.

Potkradnale {to potkradnale sitni raboti po~ar{ijata i aramijata videl }e go biduva Peja i zaovaa rabota i re{il da go podlo`i na najzrelispit, pa mu rekol: treba u{te ne{to da ti ka`ami da te isprobam i ako izleze{ i od tuka kako {totreba, }e dobie{ diploma od zanaetot. Ene na vr-bana ima stra~kino sedlo, a vo nego jajca na koile`i stra~kata. Gledaj sega kako }e i gi ukradamjajcata. Se ka~il stariot aramija, go produpil se-dloto odozdola i gi ukral site jajca bez da za-bele`i stra~kata.

Arno ama, vo toa vreme Pejo se ka~il po nego. Duri aramijata bil zanesen so kra`bata, Pejo mugi odvrzal be~vite i poleka mu gi sokril vo trweto. Koga slegol aramijata i se videl bez be~vi,mu rekol na Peja:

- Daj mi gi Pejo be~vite i odi mi so zdravje. I ovoj ispit go polo`i odli~no.

Itar Pejo i stariot aramija

M.T.

Humor

KRSTOZBOR

Nepoznati fakti za Nikola Tesla

Iako Tesla ima 112 patenti registrirani za vremena negoviot `ivot vo SAD, po~inal bez skr{ena para ivo relativna anonimnost na 7 januari 1943 godina, navozrast od 86 godini vo soba broj 3327 vo Wujork Ho-tel. Urna so pepelot na Tesla najnapred se ~uvala nawujor{kite grobi{ta, a 1951 prenesena e vo Belgradkade se ~uva i vo Muzejot "Nikola Tesla” koj se nao|ana Kunska ulica.

Pokraj mnogubrojnite negovi izumi za koi nekoismetaat deka se mnogu pozna~ajni od site izumi koi sepronajdeni za site godini po negovata smrt, imal i ne-koi ~udni idei i neracionalni razmisluvawa i ekspe-rimenti so koi bil opsedanat. Me|u negovite ekstrem-ni idei se sozdavawe na "pi{tol na ~esti~ki” ili"smrtonosen zrak”. Ovie idei mu donele reputacija nali~nost koja se nao|a nekade na sredina me|u genij ilud nau~nik.

Tesla retko spiel. Toj tvrdel za sebe deka niko-ga{ ne spiel pove}e od 2 ~asa, a mu se slu~uvalo daraboti i celi 84 ~asa bez odmor.

Kako relativno star vo vremeto koga se naselil vohotelot vo koj i po~inal sosema sam, imal obi~aj da{eta po wujor{kite parkovi i da spasuva povredenigulabi, koi potoa gi neguval i koga }e ozdravele gipu{tal na sloboda. Vo vrska so ova negovo hobi toj gozamolil gotva~ot od hotelot da prigotvuva posebenmiks od semiwa so koi gi hranel nastradanite gulabi.Tesla bil uveren deka receptot eden den }e go proda-de da se proizveduva i deka so nego }e zaraboti mnogupari.

Tesla bil vegetarijanec. Na krajot od `ivotot seograni~il na taka nare~ena "zmija dieta” od samo mle-ko, med, leb i zelen~ukovi sokovi.

Vo `ivotot, Tesla bil obzemen od ekstremna ave-rzija kon bakteriite, i jadel samo hrana koja bila va-rena.

Spored nekoi istra`uvawa Tesla osobeno mrazelbiseri, a se "pla{el” da dopre kosa, osobeno `enska.

Spored Margaret ^eneu, avtor na knigata "Tesla:^ovekot nadvor od vremeto”, toj navodno, imal foto-grafska memorija, i mo`el da zapameti cela kniga.Takvata memorija bila rezultat na toa {to toj postoja-no gi stimuliral mozo~nite kletki masiraj}i gi prs-tite na nozete, ponekoga{ i 100 pati vo no}ta na seko-ja noga! B. A.

ZANIMLIVOSTI

Dime

M.T.

\

PPPPEEEEJJJJAAAA^̂̂̂OOOOTTTTNNNNAAAA

FFFFOOOOTTTTOOOOSSSSOOOOTTTT

ARTIARTI--LERISKOLERISKO

ZRNOZRNOSKANDISKANDI TONTON

“ELEK“ELEK--TROKARTROKAR--

DIOGRAM“DIOGRAM“

INIC. NAINIC. NAFRAN.FRAN.

PISATELPISATEL@ERIKO@ERIKO

AMPERAMPER ATAK,ATAK,NAVALANAVALA

DEJSTVODEJSTVONA SILANA SILA

PERIOPERIO--DI^NADI^NA

PROMENAPROMENANA NIVOTONA NIVOTONA VODATANA VODATA

GRETAGRETAGARBOGARBO

EDINE^ENEDINE^ENVEKTORVEKTOR

MORKI RAKMORKI RAK

PRISPRIS--TANI[TETANI[TEVO BURMAVO BURMA

OLEODUKTOLEODUKT

BRUTOBRUTO(SKR.)(SKR.)

EGIPETSKIEGIPETSKIBOGBOG

NAJGOLEMNAJGOLEMSATELITSATELIT

NA JUPITERNA JUPITER

GERMANIGERMANI--UMUM

BOKSEROTBOKSEROTPARLOVPARLOV

MOREMORE--PLOVECOTPLOVECOTFERNNDOFERNNDO

RISTORISTOSAMAR^IEVSAMAR^IEV

RE@ISEROTRE@ISEROTSPILBERGSPILBERGODRAZ VOODRAZ VOVISO^INAVISO^INA

STAR GRADSTAR GRADVO GRCIJAVO GRCIJA

AVSTRISKIAVSTRISKIGEOLOGGEOLOGEDUAREDUAR

DECILITARDECILITAR

LANECLANECHOTELIHOTELI

ZEM. KORAZEM. KORAOD SILIC.OD SILIC.

I ALUM.I ALUM.

SVE[. KOJSVE[. KOJDR@IDR@I

UTRINA VOUTRINA VOKAT. CRKVAKAT. CRKVAGOD. VREMEGOD. VREME

SKR. ZASKR. ZA“LIMITED““LIMITED“

@IVCI@IVCI

@ENSKO@ENSKOIMEIME

DIJAGNOZADIJAGNOZA

ITAL.ITAL.RADIO TV.RADIO TV.INIC. NAINIC. NA

POLITI^ARPOLITI^AROT PERTINIOT PERTINI

VOZVI-VOZVI-[ENOST[ENOST

SLIKAROTSLIKAROTALFREDALFRED

ERIK ]ANERIK ]AN

ARTISTOTARTISTOTNELZONNELZON

TE[KATE[KABOLESTBOLESTFRAN.FRAN.

RE@ISERRE@ISERFRANSOAFRANSOA

MESTO VOMESTO VOKOSOVOKOSOVO

PAR.PAR.EDINICAEDINICAVO MAKAOVO MAKAO

GR^KAGR^KABO@ICABO@ICANA PLODNA PLOD--

NOSTANOSTA

GAUSGAUSPAMU^ENPAMU^EN

KONECKONEC

“ID EST““ID EST“UBIEC ODUBIEC OD

ZASEDAZASEDA

@. IME@. IME

OSTROVOSTROVVOVO

JADRANOTJADRANOT

PRISVOJNAPRISVOJNAZAMENKAZAMENKAENERGIJAENERGIJA

RAZBOJ-RAZBOJ-NIKNIK

VID TANCVID TANC

BOJA NABOJA NAKO@ATAKO@ATA

SNAO\AWESNAO\AWEVOVO

PROSTORPROSTOR

DEL ODDEL ODMATEMMATEM--

ATIKATAATIKATA

ALTALT

OSTROV VOOSTROV VOJADRANOTJADRANOT

ENERGIJAENERGIJAKRAT.KRAT.

GODINAGODINAPN.N.E.PN.N.E.

@.G.@.G.GRUBOGRUBO

PLSTNOPLSTNO

KRZNO ODKRZNO ODMOR. KU^EMOR. KU^EBAZILIKABAZILIKA

VOVOISTAMBULISTAMBUL

@AK ARTIN@AK ARTINDENOVIDENOVI

ZNAK ZAZNAK ZAKALCIUMKALCIUM

EGIPETSKIEGIPETSKIZALIVZALIV

HEMISKIHEMISKIZNAK ZAZNAK ZAZLATOZLATO

“PROTIV“PROTIVSITESITE

RIZICI“RIZICI“RADIUSRADIUS

INIC. NAINIC. NAARTISTOTARTISTOT@E@OSKI@E@OSKI

SKR. ZASKR. ZAONTARIOONTARIO

SKANDISKANDI

GRADACIJAGRADACIJANANA

MOTORNOMOTORNOMASLOMASLO

MA[KO IMEMA[KO IMENA GALENONA GALENO

(RISTE)(RISTE)

BOG NABOG NAPODZEM-PODZEM-

JETOJETOMETARMETAR

EDUAREDUARLALOLALO

MUSLIMANMUSLIMAN--SKOSKO

MA[KOMA[KOIMEIME

BLAMA@ABLAMA@A

VODORODVODOROD

ANTI^KIANTI^KIGRAD VOGRAD VO

MALAMALAAZIJAAZIJA

STARASTARAMERKA ZAMERKA ZATE@INATE@INA

BITUMIBITUMI--NOZENNOZEN

FOSILENFOSILENJAGLENJAGLEN

OBLAST VOOBLAST VONEKOGA[NANEKOGA[NAMESOPOTA-MESOPOTA-

MIJAMIJA

SKANDI

PIKNIKPIKNIK

LI^NOST OD GR^KATALI^NOST OD GR^KATAMITOLOGIJAMITOLOGIJA

VIDICI PENZIONER plus noemvri 201416

Tetovskiot kraj bil, e i }e ostanerasadnik na vrvni sportisti i odme|unaroden karakter. Dovolno e

da spomeneme deka vo sega{nite gene-racii se i bra}ata \urovski, Ibraimi,fudbaleri i fudbalski rabotnici odme|unaroden karakter, no i mnogu drugii vo pove}e drugi sportovi. RefikJahja spa|a me|u najstarite, no i naj-poznatite vo belite sportovi. I po-rano kako aktivni, a i sega kako pen-zioneri, Dra{ko Iqovski - ^ajka iRastko Mir~evski se veterani koisvojot `ivot, a i penzionerskite de-novi gi minuvaat u`ivaj}i vo sport-skite nastani i raduvaj}i se na pos-tigawata na nivnite sogra|ani odpomladite generacii, a i penzio-neri.

Dra{ko Iqovski - ^ajka ve}e dvegodini od penzionerskite denovi gipominuva vo istra`uvaweto na klubovii poedinci vo izminatite 70 godini voTetovo, pred se vo odbojka, no i vo ko-{arka, rakomet, tenis, ping - pong, bo-re~ki sportovi, gimnastika, planinar-stvo, skijawe, strela{tvo i najmladiotsport - palaglajderstvo. Veli deka se-to toa se vgraduva vo monografija kojatreba da gi ottrgne od zaborav site ka-rakteristiki, dostigawa, radosti i so-lzi vo eden period koga Tetovo bilo vovrvot na makedonskite sportovi. Rast-ko Mir~evski, pak, vo penzionerskitedenovi u`iva vo prirodnite ubavini naLe{ok, no ne i vo denovite na vikendotkoga e zaedno so sportistite. Ne samo

{to naviva, tuku kolku e mo`no i kolkutoa e prifatlivo, dava soveti na svo-ite pomladi kolegi i sportistite.

Zedni~ko za dvajcata e toa {to bileprofesori po fizi~ko vospituvawe, asportskite karieri gi zapo~nale voodbojka. „Zapo~nav kako igra~ na toga-

{en „Mladost”, a potoa i vo „Quboten”.Bev ~len i na makedonskata reprezen-tacija vo mladinska konkurencija.Me|utoa, ne ostanav samo vo odbojkata.Skijav vo alpski disciplini, osobenoveleslalom, se isprobav i vo strela-{tvo - ga|awe so malokalibarska pu-{ka. Sepak, najdolgo ostanav vo odboj-kata, so koja {to na{eto semejstvo ^aj-ka ima semejna tradicija”, raska`uvaDra{ko Iqovski - ^ajka. Na{iot drugsogovornik Rastko Mir~evski stanalklubski drugar so ^ajka vo istiot klub- „Mladost”. Za godinite minati vo ovojklub svrzano e negovoto natamo{nosportuvawe. „Od mnogute godini pomi-nati vo sportot, sakam da izdvojam dve

karakteristi~ni se}avawa. Ednoto esvrzano za odbojkarski natprevar {togo igravme vo Tetovo, na terenot na to-ga{niot DTV „Partizan”. Vo zavr{ninatprevari od kupot na prostorite natoga{nata Jugoslavija se sretnavme soPartizan od Belgrad. Gostinskite od-

bojkari ne gledaa so ~udewe, za{tonastapivme bosi. Takvi bea uslovi-te vo toa vreme. Vtoroto e za vremena mojot prestoj vo Detroit - SAD,kade bev kako penzioner. Trogatel-no mi deluva{e viduvaweto sona{incite. Mnogumina sakaa da miprijdat, da me pozdravat, a toa gla-vno bea ili moi nekoga{ni u~enici,ili sportisti, nekoi sega treneri,so oformeni semejstva. Toa navis-tina ne mo`e da se opi{e. Najprija-tno e da se do`ivee” - raska`uva

Mir~evski.Vo `ivotnite biografii na dvajcata

penzioneri zabele`uvame: Dra{koIqovski - ^ajka vo rabotnata karieraosven profesor bil i uspe{en zamenikdirektor na Srednoto medicinsko u~i-li{te vo Tetovo. Sogovornikot RastkoMir~evski, pak, profesoruval vo neko-lku sredni u~ili{ta, a bil i upravitelna internat vo Zemjodelskoto u~ili{te.

Dvajcata na{i sogovornici imaa izaedni~ka poraka: }e se vklu~ime voaktivnostite na Zdru`enieto na pen-zionerite vo Tetovo osobeno vo spor-tuvaweto ili kako sportisti, kako tre-neri, kako sudii. Rekoa deka se stavaatna raspolagawe. S. Dimovski

Penzioneri vgradeni vo sportot na Tetovo

Ka`uvaweto na Ivan Ilievski kojiako ima 72 godini i natamu goraboti yvon~arskiot zanaet, ~i-

ni{ potsetuva na eden vid legura, ednaneobi~na me{avina na radost i taga{to se provlekuva niz vremeto {to goozna~uva po~etokot i krajot na negovi-ot raboten vek.

Vo Bitola }e go najdete "Kaj yvon~a-rite”. Taka se vika ulicata i sega, iakoIvan e posledniot yvon~ar. A, tukaima{e {est du}ani i site vadea ubavleb.

Energi~en, uporen, rabotliv... Takove majstorot Ivan. Ne saka da se preda-de i pokraj site "udari” na stranskitekonkurenti od Grcija, Turcija... koi solo{ kvalitet, gi zemaat mu{teriite.Do{lo vreme koga site baraat evtino,a ne kvalitetno. Ni vistinski yvonec,ni vistinski klopotarec nikoj ne od-bira...

Saka majstorot Ivan, da ostavi nas-lednik, ama...

- Devojkite, a i nevestite, ne sakaatmom~iwata da im se vra}aat doma val-kani i ~adosani. Mladite sedat po ka-fuliwata, gubat vreme... Zanaet neu~at, a koj u~i, mo`e da ostani i ne`e-net! - ja otkri tagata majstor Ivon, voova vreme {to ne e ona od negovatamladost.

Yvon~arlokot zapo~na da go u~i koga

ima{e 14 godini. U{te dve, pa }e na-pravi {est decenii vo zanaetot. Kajyvon~arite {este du}ani naredeni:majstor do majstor, so ~iraci i kalfi...Tatko mu, pa Jani, Risto, Mendo, Toma-ki...

Se lieja yvonci i kambani, se praveaklopotarci... Yvonci za koj kolku mo`eda plati, a kambanite do 100 ili 120kgr. Bitolski kambani odea po po-malite mesta i selata. Se prave{e le-gura na bakar i kalaj, se tro{ea i pro-izvodi od dekapiran lim. MajstorIvan go “pe~el” zanaeto kaj Jani. Tatkomu tamu go dal za da nau~i. U~el stopa-nsko, polagal vo 1959 godina za majs-torski ispit.Denes kaj yvon~arite voBitola samo eden du}an se bori za op-stanok.

- Nekoga{ se lie{e olovo, se pravea

stotici yvonci, kantari se pravea, pa{to li ne u{te drugo... Silen udar zayvon~arite dojde vo {eesetite. Lu|etopo~naa da gi napu{taat selata, po~nazaminuvaweto vo stranstvo, stokata senamali. Yvon~arite gi baraat za majs-tori vo Fri`ideri, vo Metalec, vodrugite fabriki...

- Denes doa|a stoka so lo{ kvalitet.Mesto stotina prodavam po desetinayvonci, pravam uslugi za turskite kan-tari {to se sè u{te vo upotreba ili sesuveniri, pravam sa~mi za prijateli iza nekoj {to }e pobara. Rabotam samoza da mo`am da isturkam, da se pre`i-vee. Mladite treba da dojdat i da u~at.Bez dobar zanaet nema pe~alba,- ohra-bruva majstor Ivan i potsetuva, so ta-ga, deka vo Bitola ostana samo u{teeden sobaxija, eden bravar, nekoj kr-pa~-~evlar...

-Zo{to da se nosi od drugi mesta ona{to mo`e tuka da se pravi - podobro,pokvalitetno, majstorski izraboteno.No, tuka treba i dr`avata da se zame-{a. Ima potreba od stimulacija, da imse olesni na mladite da go u~at zanae-tot dodeka ima koj znaeweto da go pre-nese, da gi nau~i.

[to }e se slu~i so zanaetite? ]e goprodol`at li patot ili }e zaminat voistorijata kako tradicija...

Nikola Talevski

Pribegnuvaj}i kon duhovnosta, Li-dija Lu~ko Jeremi} visoko se vo-zdignuva i vo poezijata sozdava

dve preubavi dela, lani „Daragaja”, agodinava „Niz tancot na qubovta”, po-tpomognati od mati~noto zdru`enie napenzioneri, SZPM i op{tinata Kar-po{. Na promocijata na vtorata kniga,na 15-ti noemvri, pred prepolna salapenzioneri qubiteli na pi{aniotzbor, me|u koi b{e pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski, i pretseda-telot na IO na ZP Karpo{ Trajko Sa-veski, vo Kinoteka na R. Makedonija sezboruva{e i se pee{e za qubovta nakoja Lidija i ja posvetuva ovaa stiho-zbirka.

Najprvo horot „Serenada” od ZP Ka-rpo{ so nekolku ubavi pesni gi razga-li srcata na prisutnite, koi vo ime naavtorkata gi pozdravi voditelkataKaterina Jankovska. Od opravdanipri~ini ne bea dojdeni na promocijata,recenzentite na knigata. Goran Mihaj-lov, pretsedatel na Komisijata zakultura i ~len na Sovetot na Op{tinaKarpo{, ja pro~ita recenzijata od Ta-mara Arsovska.

- Poezijata na Lidija Jeremi} ot-kriva darba i slika na poetsko sup-tilno ~uvstvuvawe, lirizam so lucid-na duhovna igra i senzibilitet. Pes-nite na Lidija, kako afirmacija i pro-slava na qubovta, emaniraat senzibi-lni rastrepereni lirski ~uvstva vokoi se obedineti i protkaeni dlaboko

emotivnite intimni duhovni emocii, -e del od preubavata recenzija na Ar-sovska.

So golem interes be{e sledeno ika`uvaweto na pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski, koj ja istaknadimenzijata na duhovnoto tvore{tvona penzionerite koe go poddr`uva ipottiknuva Sojuzot, a kako primer zaposvetenost i sozdavawe novi dela japoso~i poetesata Lidija Jeremi}.

- Za Lidija Jeremi} qubovta e yvez-data vodilka vo `ivotot i edinstven ivistinski pat. Toa nenametlivo i naj-dobronamerno ni go pora~uva taa „Niztancot na qubovta”, - e istaknato vorecenzijata na Goran An~evski, koja japro~ita voditelkata.

Sinot na poetesata, poznatiot ar-tist Dragan Spasov - Dac, so qubovna-ta {ansona „Kako da ti prijdam” gi ra-streperi ~uvstvata na prisutnite koiu`ivaa vo interpretacijata i ~itawe-to stihovi od knigata nagraduvaj}i goso gromoglasen aplauz. Vidno vozbude-na i sre}na avtorkata posebno im sezablagodari na sponzorite i pomaga-~ite. Promocijata po~na i zavr{i vostilot na Lidija, pri {to na krajot be-{e istaknata u{te edna nejzina dob-lesta humanitarnata opredelba i pod-gotvenost da im se pomaga na lu|eto.Inaku knigata e nagradena od Dru{-tvoto na prosvetni rabotnici i lite-raturni tvorci vo RM so II nagrada.

Mendo Dimovski

Po povod 70 godini od osloboduvaweto na Skopje, Gra-dskiot sojuz na zdru`enijata na penzioneri, go organi-zira tradicionalniot turnir vo {ah me|u ekipi od

skopskitezdru`enija.

Doma}in na turnirot be{e ZP Kisela Voda ~ij pretseda-tel Blagoja Arsi} vo svoeto obra}awe istakna deka ova etradicionalen turnir i deka sekoja godina u~estvoto nazdru`enijata e se pogolemo

Turnirot go pozdravi d-r Krste Angelovski pretsedatelna SZP na grad Skopje i Dragi Argirovski, pretsedatel naSZPM. Tie vo pozdravnite govori im posakaa na u~esniciteuspeh vo {ahovskite igri, drugaruvawe, dobro zdravje idolg `ivot.

Na turnirot u~estvuvaa 14 ma{ki i 5 `enski ekipi. Osvenu~esnicite be{e za odbele`uvawe prisustvoto na golem brojnabquduva~i, koi po zavr{uvawe na sekoe kolo gi komenti-raa partiite, gre{kite i pobedite. Deka penzionerite segolemi qubiteli na {ah se poka`a i na ovoj turnir.

Po natprevarot bea podeleni blagodarnici na zdru`eni-

ja koi u~estvuvaa na turnirot i diplomi na najdobrite eki-pi. Vo ma{ka konkurencija prvo mesto osvoi ekipata na ZPCentar, vtoro mesto mu pripadna na ZP Solidarnost - Ae-rodrom, a na treto mesto se plasira ekipata na ZP \or~ePetrov. Vo `enska konkurencija prvo mesto osvoi ekipatana ZP Centar, na vtoro mesto se plasira ekipata na ZP \or-~e Petrov, a tretoto mesto i pripadna na ekipata na ZPKisela Voda.

Prijatno iznenaduvawe za site prisutni be{e, koga orga-nizatorot na turnirot soop{ti deka Dim~e Ilievski - ~lenna ZP „Rabotnici od organite za vnatre{ni raboti na R.M.”ovaa godina dobi 13-noemvriska nagrada na grad Skopje zaosobeni zaslugi i rezultati vo {ah. Mnogu ~estitki bea

upateni do ovoj na{ poznat {ahovski majstor, koj igra {ahmnogu godini i koj donel mnogu priznanija za dr`avniot{ahovski sojuz, a sega i za SZPM.

V. Topalovska

[ahovski turnir vo ~est na 13 Noemvri

Bitola: Ulicata na yvon~arite so eden zanaet~ija

Raboti oti nema koj da go zameni

Nova kniga na Lidija Lu~ko Jeremi}, poetesa od ZP Karpo{

Niz tancot na qubovta

ZP \or~e Petrov se gordee {tovo svoite redovi go ima penzione-rot Risto Krstev koj ovaa godina be-{e proglasen za najdobar {ahist naprva tabla vo poedine~na konkuren-cija na 19. Republi~kite sportskinatprevari {to se odr`aa vo Teto-vo. Na {to se dol`i toa?

Toa e rezultat na moeto dolgogodi-{no {ahovsko iskustvo i poznavawe naovaa drevna igra. Vremeto koe go po-minuvam dodeka igram {ah ne me iscr-puva nitu fizi~ki, nitu pak intelek-tualno, naprotiv me ispolnuva so za-dovolstvo. Igra~ite so koi se sre}a-vam na natprevarite, a toa se glavnostari {ahovski majstori, pove}eto semoi prijateli i poznanici so koi seznaeme. Dobri se i tie, no ete jas ovojpat bev podobar od niv.

Vie pobeduvate i koga igrate voekipa. Kolku e bitna spremnosta naekipata so koja nastapuvate na nat-prevarite?

Toa e edna od najva`nite raboti.Ekipata mora da funkcionira kakoedno semejstvo, a potoa doa|a {ahovs-kata nadgradba. Bez prethodno ka`a-noto, nema uspeh..

Od koga igrate {ah i dali dose-ga ste u~estvuvale na drugi {ahovs-ki natprevari vo Republikata, pa inadvor od nea?

[ahot go igram u{te od prva godinavo sredno u~ili{te. Toga{ nastapuvavza seniorskata ekipa na Kavadarci odkade {to i poteknuvam. Sum u~estvu-val na pove}e natprevari. Imeno kakomladinec imam igrano vo finaleto naseniorskoto prvenstvo na R. Makedo-nija vo Kru{evo vo dale~nata 1964godina. Vo 1974 godina stanav prvak navoeniot klub „22-ri Dekemvri”, pa vosportskiot vesnik SPORT izleze nat-pis so naslov: "Krstev kako Fi{er”.Sum igral na dva mnogu va`ni natpre-vari i so vrvni svetski {ahovski maj-stori kako {to se: Geler, Holmok, Tri-ngov, Andonov, Jano{evi} i drugi. Sitepobedi i natprevari mi se dragi no,me|utoa moram da priznaam deka mi

pravi posebno zadovolstvo {to sumproglasen za najdobar {ahist me|upenzionerite.

Inaku so {ahot se dru`am cel `i-vot. Vo 1998 godina koga ostanav bezrabota otvoriv {ahovski klub "\or~ePetrov# vo prostoriite na sega{na op-{tina. Seto ovaa go postignav vlo`u-vaj}i svoi sredstva i trud i so pomo{na rakovodstvoto na op{tinata. Klu-bot funkcionira{e 4 godini. Za toavreme najmalku 100 roditeli dojdoa dapra{aat dali mo`e da gi zapi{at svo-ite deca vo {ahovskata {kola {toklubot ja najavi. Me|utoa zaradi spletna okolnosti se javi potreba od oslo-boduvawe na prostoriite koi ni beadadeni, a vo nemo`nost da najdam dru-gi, {ahovskiot klub prestana da fun-kcionira. Mislam deka "\or~e Petrov#e golema op{tina i zaslu`uva da ima{ahovski klub vo koj }e se naso~uvaati usmeruvaat mladite.

Dali vo Va{ata familija ima~lenovi koi se dvi`at po Va{itestapki i ve sledat?

Jas imav dvajca sinovi. PomladiotAleksandar, be{e izvonreden {ahovs-ki talent, no za `al, po~ina mlad na36 godi{na vozrast. Postariot sin Kr-ste e isto taka, dobar {ahist i go saka{ahot.

[to bi im prepora~ale na sega{-nite i idnite penzioneri?

Bi im prepora~al fizi~ka i inte-lektualna aktivnost. Edinstveno toago stopira i zabavuva stareeweto.

Qubinko Ristov

ZP \or~e Petrov

Risto Krstev - najdobar{ahist na 19. Republi~ki sportski natprevari - 2014