PERDARAHAN INTRAKRANIAL

7/21/2019 PERDARAHAN INTRAKRANIAL

http://slidepdf.com/reader/full/perdarahan-intrakranial-56d9b30dc3093 1/31

BAGIAN ILMU RADIOLOGI REFERAT

FAKULTAS KEDOKTERAN SEPTEMBER 2015

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MAKASSAR

PERDARAHAN INTRAKRANIAL

Oleh :

NIKMATUL HUSNA PAKAYA

10542 0306 11

Pembimbing :dr. IRIANI BAHAR M.K!" S#.R$d

DIBAWAKAN DALAM RANGKA TUGAS KEPANITERAAN KLINIK

BAGIAN ILMU RADIOLOGI

FAKULTAS KEDOKTERAN

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MAKASSAR

2015

KATA PENGANTAR

1



Puji syu u! "#"s eh"$i!"# All"h SWT "!en" seg"l" lim%"h"n !"hm"# $"nhi$"y"h&Ny" se!#" seg"l" emu$"h"n y"ng $ibe!i "n $"l"m se#i"% esuli#"nh"mb"&Ny" sehingg" %enulis bis" menyeles"i "n !e'e!"# ini $eng"n ju$ul K(li#is

Tube! ul(s") Tug"s ini $i#ulis seb"g"i s"l"h s"#u sy"!"# $"l"m menyeles"i "ne%"ni#e!""n lini $i b"gi"n Ilmu R"$i(l(gi)

Be!b"g"i h"mb"#"n $i"l"mi $"l"m %enyusun"n #ug"s ini) N"mun* be! "# b"n#u"n* s"!"n* !i#i $"n m(#i+"si $"!i %embimbing se!#" #em"n&#em"n sehingg"#ug"s ini $"%"# #e!seles"i "n $eng"n b"i )

Penulis s"m%"i "n $eng"n h(!m"# $"n #e!im" "sih e%"$" $!, sel" u %embimbing #el"h b"ny" melu"ng "n -" #u $eng"n #e un $"n s"b"! $"l"m

membimbing* membe!i "n "!"h"n $"n (!e si sel"m" %!(ses %enyusun"n #ug"sini sehingg" $"%"# #e!seles"i "n $eng"n b"i )

Penulis meny"$"!i b"h-" !e'e!"# ini m"sih j"uh $"!i "%" y"ng $ih"!"% "n(leh "!en" i#u $eng"n e!en$"h"n h"#i %enulis " "n sen"ng mene!im" !i#i $"ns"!"n $emi %e!b"i "n $"n esem%u!n""n #ug"s ini)

Sem(g" !e'e!"# ini be!m"n'""# b"gi %emb"." umumny" $"n %enulis se."!"husus)

M" "ss"!* Se%#embe! /012

Penulis

LEMBAR PENGESAHAN

2



3"ng be!#"n$" #"ng"n $i b"-"h ini : N"m" : Ni m"#ul 4usn" P" "y"

STB : 1025/ 0607 118u$ul Re'e!"# :P!rd$r$%$& I&'r$(r$&)$*

Tel"h menyeles"i "n #ug"s $"l"m !"ng " e%"ni#e!""n lini %"$" b"gi"n IlmuR"$i(l(gi 9" ul#"s Ke$( #e!"n Uni+e!si#"s Muh"mm"$iy"h M" "ss"!)

M" "ss"!* Se%#embe! /012Pembimbing

dr. Ir)$&) B$%$r M.K!" S#.R$d

DAFTAR ISI

3



4"l"m"n S"m%ul i

Lemb"! Penges"h"n ii

K"#" Peng"n#"! iiiD"'#"! Isi i+

A) PENDA4ULUAN 1B) ANATOMI DAN 9ISIOLOGI /

) DE9INISI 6D) EPIDEMIOLOGI 5E) ETIOLOGI 59) PATOGENESIS 5G) KLASI9IKASI 2

1) Pe!$"!"n E%i$u!"l 2/) Pe!$"!"h"n Sub$u!"l ;6) Pe!$"!"h"n Sub"!".hn(i$ 125) Pe!$"!"h"n In#!"+en#!i ule!

/02) Pe!$"!"h"n In#!"se!eb!i //

4) KESIMPULAN /5I) KA8IAN ISLAM /2

DA9TAR PUSTAKA /7

4



PERDARA4AN INTRAKRANIAL<Ni m"#ul 4usn" P" "y"* I!i"ni B"h"!=

A. PENDAHULUAN

Pe!$"!"h"n in#!"se!eb!"l <I 4= #e!j"$i e#i " $"!"h #ib"&#ib" mene!(b(s e j"!ing"n (#" * menyeb"b "n e!us" "n %"$" (#" * y"ng $"%"# menimbul "n gej"l"mi!i% $eng"n s#!( e) Pe!$"!"h"n in#!"se!eb!"l L(b"! #e!j"$i %"$" l(bus se!eb!"llu"! g"ngli" b"s"l) G"ngli" b"s"l "$"l"h s#!u #u! y"ng #e!le#" $i (#" <b"gi"n#e!bes"! $"!i (#" = y"ng memb"n#u $"l"m (n#!(l m(#(!* ge!" "n m"#"* $"n 'ungsi

(gni#i')1

Gej"l" s#!( e&se%e!#i bi"s"ny" mun.ul #ib"&#ib" sel"m" I 4* menyeb"b "n gej"l"&gej"l" y"ng se%e!#i s" i# e%"l"* elem"h"n* ebingung"n* $"n elum%uh"n*#e!u#"m" %"$" s"#u sisi #ubuh) Penum%u "n $"!"h menem%"# "n #e "n"n %"$"(#" $"n mengg"nggu %"s( "n ( sigen) 4"l ini $"%"# $eng"n .e%"# menyeb"b "n

e!us" "n (#" $"n s"!"') 1

Ini "$"l"h e"$""n $"!u!"# me$is y"ng membu#uh "n %e!"-"#"n sege!") I 4 #i$" bi"s" se%e!#i s#!( e is emi <bil" %embuluh $"!"h #e!sumb"# (leh be u"n=* #e#"%i

lebih se!ius) 1

Peng(b"#"n umumny" melib"# "n (%e!"si un#u mem%e!b"i i %embuluh $"!"hy"ng !us" ) Te!g"n#ung %"$" l( "si %e!$"!"h"n $"n juml"h e!us" "n* %eng(b"#"n j"ng " %"nj"ng $"%"# men." u% 'isi * u."%"n* $"n #e!"%i ( u%"si) Keb"ny" "n(!"ng memili i bebe!"%" #ing "# ."."# #e#"%)1

Pe!$"!"h"n in#!".!"ni"l me!u%" "n "sus g"-"# $"!u!"# $"l"m neu!(im"ging) Ts."n $"n MRI -"jib $il" u "n un#u menge#"hui mun.ulny" %e!$"!"h"n %"$"

"sus %e!$"!"h"n in!" !"ni"l) %e!$"!"h"n in#!".!"ni"l bi"s"ny" mun.ul seb"g"ihy%e!$ens %"$" T&s."n "!en" (nsen#!"si %!(#ein $"n e%"$"#"n m"ss" y"ng#inggi) n"mun "$"ng& "$"ng mun.ul seb"g"i lesi is($ens m"u%un hi%($ens)Pe!$"!"h"n in#!".!"ni"l %"$" MRI s"ng"# (m%le s (leh "!en" i#u* membu#uh "n %enge#"hu"n #en#"ng %"#('isi(l(gi $eg!"$"si $"!"h)

1



B. ANATOMI d$& FISIOLOGIe!eb!um $"n me$ull" s%in"lis $ili%u#i (leh #ig" memb!"n* "#"u meningen:

$u!"m"#e!* "!".hn(i$e"m"#e!* $"n %i"m"#e!)/

Du!"m"#e! en.e%h"li se."!" (n+esi(n"l $u!"m"#e! #e!$i!i $"!i $u" l"%is"n>l"%is"n en$(s#e"l $"n l"%is"n meninge"l) Ke$u" l"%is"n ini be!hubung"n e!"#*

e.u"li se%"nj"ng #em%"#&#em%"# #e!#en#u $im"n" me!e " #e!%is"h $"nmemben#u sinus +en(sus) L"%is"n meninge"l "$"l"h $u!"m"#e! y"ngseben"!ny") Me!u%" "n memb!"ne 'ib!(s" %"$"# $"n u"# y"ng membung us(#" $"n mel"nju# "n $i!i se#el"h mel"lui '(!"men m"gnum seb"g"i $u!"m"#e! me$ull" s%in"lis) Du!"m"#e! meli%u#i 9"l? .e!eb!i* Ten#(!ium .e!ebelli* $"n 9"l?.e!ebelli) B"ny" "!#e!i y"ng men$"!"hi $u!"m"#e!* y"i#u "!#e!i ."!(#is in#e!n"*"!#e!i m"?ill"!ies* "!#e!i %h"!ynge" "s.en$ens* "!#e!i (..i%i#"lis* $"n "!#e!i+e!#eb!"lis) D"!i su$u# linis y"ng #e!%en#ing "$"l"h "!#e!i meninge" me$i"* y"ngse!ing !us" %"$" .e$e!" e%"l") @en"&+en" meninge" #e!le#" $i $"l"m l"%is"nen$(s#e"l $u!"m"#e!) @en" meninge" me$i" mengi u#i ."b"ng&."b"ng "!#e!i"meninge" me$i" $"n be!mu"!" e $"l"m %le?us +en(sus %#e!yg(i$eus "#"u sinuss%hen(%"!ie#"lis) @en"&+en" #e!le#" l"#e!"l #e!h"$"% "!#e!iny")/

A!".hn(i$e"m"#e! "$"l"h su"#u memb!"ne lembu# y"ng #i$" %e!me"ble y"ng

meli%u#i (#" $"n #e!le#" $i"n#"!" %i"m"#e! $isebel"h $"l"m $"n $u!"m"#e! $isebel"h lu"!) Memb!"ne ini $i%is"h "n $"!i $u!m"#e! (leh !u"ng %(#ensi"l*$isebu# s%"#ium sub$u!"le* $"n $"!i %i"m"#e! (leh s%"#ium sub"!".hn(i$eumy"ng #e!isi (leh ."i!"n .e!eb!(s%in"lis)/

2



G"mb"! 1: %en"m%"ng (!(n"l b"gi"n "#"s e%"l" mem%e!lih"# "n l"%is"n uli#e%"l"* l"%is"n meninge")/

Pi"m"#e! "$"l"h memb!"n +"s.ul"! y"ng $eng"n e!"# membung us (#" *membung us gy!us&gy!us $"n m"su e $"l"m sul.us&sul.us y"ng #e!$"l"m)/

O#" $isu%l"i (leh $u" "!#e!i ."!(#is in#e!n" $"n $u" "!#e!i +e!#eb!"lis) Keem%"#

"!#e!i ini be!"n"s#(m(sis %"$" %e!mu ""n in'e!i(! $"n memben#u .i!.ulus-illisi) A!#e!i ."!(#is in#e!n" mun.ul $"!i sinus ."+e!n(sus %"$" sisi me$i"l %!(.essus .lin(i$eus "n#e!i(!) Kemu$i"n "!#e!i ini membel( e bel" "ng menuju

e sul.us .e!eb!i l"#e!"lis) Disini* "!#e!i ini be!."b"ng menj"$i "!#e!i .e!eb!i"n#e!i(! $"n "!#e!i .e!eb!i me$i")/

A!#e!i +e!#eb!"lis* ."b"ng $"!i "!#e!i %e!#"m" A)Sub.l"+i") P"$" %inggi! b"-"h %(ns* "!#e!i ini be!g"bung $eng"n "!#e!i $"!i sisi l"inny" memben#u "!#e!i b"sil"!is)/

+. DEFINISI

Pe!$"!"h"n in#!" !"ni"l "$"l"h is#il"h (le #i' y"ng men." u% be!b"g"i (n$isiy"ng be!be$" $i#"n$"i $eng"n " umul"si e s#!"+"s ule! $"!"h $"l"m !u"ngin#!" !"ni"l y"ng be!be$")6

%e!$"!"h"n in#!" !"ni"l "$"l"h e"$""n eg"-"# $"!u!"#"n me$is y"ng $i#"n$"i$eng"n e!us" "n neu!(l(gis "-"l "#"u%un em"#i"n) mun#"h* %e!ub"h"n #ing "#

3



es"$"!"n* $"n %ening "#"n #e "n"n $"!"h %"$" %"sien s#!( e " u#* $i.u!ig"i %e!$"!"h"n in#!".!"ni"l)4

D. EPIDEMIOLOGI

Neg"!"&neg"!" $i Asi" memili i insi$en y"ng #inggi #e!h"$"% ej"$i"n %e!$"!"h"n in#!".e!eb!"l $"!i $"e!"h "#"u neg"!" l"in y"ng "$" $i $uni")2

E. ETIOLOGI• 4i%e!#ensi : %ening "#"n #e "n"n $"!"h $"%"# menyeb"b "n "!#e!i e.il

%e."h $i $"l"m (#" )• Ob"#&(b"#"n "n#i ("gul"n s%e!#i .(um"$in* -"!'"!in* $"n he%"!in y"ng

$igun" "n un#u %eng(b"#"n s#!( e $"n %eny" i#! j"n#ung)• A!#e!i +en" m"l'(!m"si <"+m=• T!"um" e%"l"• G"nggu"n %e!$"!"h"n• Tum(! • Amyl(i$ "ngi(%"#i)• Pe!$"!"h"n se."!" s%(n#"n7

F. PATOGENESIS

N(n#!"um"#i. %e!$"!"h"n in#!"se!eb!"l %"ling se!ing h"sil $"!i e!us" "nhi%e!#ensi e $in$ing %embuluh $"!"h <mis"lny"* hi%e!#ensi* e l"m%si"* %eny"l"hgun""n n"! (b"=* #e#"%i jug" mung in "!en" "u#(!egul"#(!y $is'ungsi

$eng"n "li!"n $"!"h (#" y"ng be!lebih"n <mis"lny"* .e$e!" !e%e!'usi*#!"ns'(!m"si hem(!"gi * %"%"!"n $ingin=* %e."hny" "neu!ysm "#"u "!#e!i(+en(usm"l'(!m"#i(n <A@M=* "!#e!i(%"#i <mis"lny"* "mil(i$ se!eb!"l "ngi(%"#hy*M(y"m(y"=* $iub"h hem(s#"sis <mis"lny"* #!(mb(lisis* "n#i ("gul"n* %e!$"!"h"n$i"#esis=* hem(!"gi ne !(sis <mis"lny"* #um(!* in'e si=* "#"u +en" (bs#!u si(u#'l(- <mis"lny"* #!(mb(sis +en" .e!eb!"l=)2

N(n%ene#!"#ing $"n #!"um" #embus !"ni"l jug" %enyeb"b umum $"!i %e!$"!"h"n)

P"sien y"ng meng"l"mi #!"um" e%"l" #um%ul $"n emu$i"n mene!im" -"!'"!in"#"u .l(%i$(g!el $i"ngg"% be!isi ( un#u meng"l"mi %e!$"!"h"n in#!" !"ni"l#!"um"#i ) Menu!u# sebu"h %eneli#i"n* %"sien y"ng mene!im" .l(%i$(g!elmemili i %!e+"lensi lebih #inggi se."!" signi'i "n l"ngsung %e!$"!"h"nin#!" !"ni"l #!"um"#i $ib"n$ing "n $eng"n %"sien y"ng mene!im" -"!'"!in)Te!#un$" %e!$"!"h"n in#!" !"ni"l #!"um"#i j"!"ng $"n h"ny" #e!j"$i %"$" %"sieny"ng mene!im" -"!'"!in)2

4



4i%e!#ensi !(nis mengh"sil "n +"s ul(%"#i %embuluh $"!"h e.il y"ng $i#"n$"i$eng"n li%(hy"lin(sis* ne !(sis 'ib!in(i$* $"n %engemb"ng"n h"!.(#&B(u.h"!$"neu!ism"* mem%eng"!uhi %ene#!"si "!#e!i selu!uh (#" meli%u#i len#i.ul(s#!i"#es*

#h"l"m(%e!'(!"#(!s* ."b"ng %"!"me$i"n $"!i "!#e!i b"sil"!* "!#e!i .e!ebell"! su%e!i(!* $"n "n#e!i(! "!#e!i .e!ebell"! in'e!i(!)2

G. KLASIFIKASI

Te!$"%"# em%"# #i%e %e!$"!"h"n in#!" !"ni"l y" ni> %e!$"!"h"n e%i$u!"l* %e!$"!"h"n sub$u!"l* %e!$"!"h"n sub"!".hn(i$* %e!$"!"h"n in#!"se!eb!"l $"n %e!$"!"h"n %e!i+en#!i ul"!&in#!"+en#!i ul"! <P@4&I@4=)1. P!rd$r$%$& E#)d,r$*

$. D!-)&)")

Pe!$"!"h"n e s#!"$u!"l <ED4=* jug" $i en"l seb"g"i hem"#(m" e%i$u!"l*"$"l"h um%ul"n $"!"h y"ng #e!ben#u "n#"!" %e!mu ""n $"l"m #eng (!" $"n l"%is"n lu"! $u!"m"#e!) Umumny" #e! "i# $eng"n !i-"y"# #!"um" $"n#e! "i# %"#"h #ul"ng #eng (!" ) Sumbe! %e!$"!"h"n bi"s"ny" "!#e!imeninge"l !(be <%"ling se!ing* "!#e!i meninge"l me$i"=) ED4 bi"s"ny" bi (n+e s $"l"m ben#u $"n $"%"# menyeb"b "n e'e m"ss" $eng"n

he!ni"si). E#)d!/) * )

Bi"s"ny" %e!$"!"h"n e%i$u!"l #e!lih"# %"$" %"sien mu$" y"ng #el"hmen$e!i#" #!"um" e%"l"* bi"s"ny" $eng"n %"#"h #ul"ng #eng (!" #e! "i#)

. E') * )

T!"um" "$"l"h %enyeb"b h"s %e!$"!"h"n e%i$u!"l) T!"um" #um%ul

membe!i "n $"m%" e e%"l" $"!i se!"ng"n* j"#uh* "#"u e.el" ""nl"inny") Dis#(si"* %e!s"lin"n '(!.e%s* $"n m(l$ing #eng (!" y"ng be!lebih"n mel"lui j"l"n l"hi! #el"h #e!lib"# $"l"m %e!$"!"h"n e%i$u!"l %"$" b"yi b"!u l"hi!)

d. P$' -)") * )

Pe!$"!"h"n e%i$u!"l #e!u#"m" $iseb"b "n (leh g"nggu"n s#!u #u!"l $"!i$u!"l $"n %embuluh $"!"h %"$" .!"ni"l umumny" #e! "i# $eng"n %"#"h

5



#ul"ng ."l+"!i"l) L"se!"si "!#e!i meninge"l me$i" $"n menye!#"i sinus$u!"l "$"l"h e#i(l(gi y"ng %"ling umum) Sejuml"h e.il e%i$u!"lhem"#(m" #el"h $il"%(! "n $eng"n #i$" "$"ny" #!"um") E#i(l(giny"

#e!m"su in'e si %"$" #ul"ng #eng (!" * m"l'(!m"si %embuluh $"!"h $"!i$u!"m"#e!* $"n me#"s#"sis e #eng (!" ) %e!$"!"h"n e%i$u!"l s%(n#"n jug"$"%"# be! emb"ng %"$" %"sien $eng"n ("gul(%"#i be!hubung"n $eng"nm"s"l"h me$is l"in <%eny" i# h"#i mis"lny"* s#"$ium " hi!* "l (h(lisme

!(nis* %eny" i# l"inny" y"ng be!hubung"n $eng"n $is'ungsi #!(mb(si#=)!. G$/ $r$& (*)&)"

Ti$" se%e!#i %e!$"!"h"n sub$u!"l* %e!$"!"h"n e%i$u!"l bi"s"ny" $i%i.u

(leh #!"um" e%"l" y"ng jel"s) sebu"h #"n$" h"s $"!i %"sien mu$""$"l"h" "$"ny" .e$e!" e%"l" <b"i sel"m" (l"h!"g"* "#"u " ib"# $"!i

e.el" ""n en$"!""n be!m(#(!= y"ng mung in #i$" ehil"ng"nes"$"!"n se."!" semen#"!") se#el"h .e$e!" emb"li e #ing "# es"$"!"n

y"ng n(!m"l <lu.i$ in#e!+"l=* #e#"%i bi"s"ny" meng"l"mi s" i# e%"l" y"ng %"!"h) se."!" be!#"h"% se#el"h bebe!"%" j"m be!i u#ny" me!e " " "n

ehil"ng"n es"$"!"n) Pe!$"!"h"n e%i$u!"l #e!us be! emb"ng s"m%"i

menimbul "n %ening "#"n #e "n"n in#!".!"ni"l $"n mung in he!ni"si)*

%u%il %"$" sisi %e!$"!"h"n %e!#"m"&#"m" sem%i#* #e#"%i emu$i"n menj"$ileb"! $"n #i$" be!e" si #e!h"$"% %enyin"!"n ."h"y") inil"h #"n$" b"h-"he!ni"si #en#(!"l menj"$i eny"#""n) %"$" #"h"% es"$"!"n sebelum s#u%(! "#"u (m"* bis" $ijum%"i hemi%"!ese "#"u se!"ng"n '( "l);

-. G$/ $r$& r$d) * )

T&s."n #"n%" (n#!"s

P"$" h"m%e! se#i"% "sus %e!$"!"h"n e%i$u!"l #e!lih"# %"$" T&s."ne%"l") Membe!i "n g"mb"!"n hem"#(m" be!ben#u bi (n+e s "#"u

menye!u%"i lens" .embung se!ing #e!le#" $i "!e" #em%(!"l "#"u#em%(!(%"!ie#"l* g"mb"!"n l"in y"ng $"%"# $i#emu "n y"i#u %e!gese!"n g"!is #eng"h)

6



G"mb"!&/ : g"mb"!"n bi (n+e s)MRIMRI $"%"# jel"s menunju "n %e!gese!"n $u!"m"#e! y"ng mun.ulseb"g"i g"!is hy%(in#ense %"$" T1 $"n T/ u!u#"n y"ng memb"n#u$"l"m membe$" "nny" $"!i hem"#(m" sub$u!"l) A u# ED4 mun.ulis(in#ense %"$" T1 $"n menunju "n in#ensi#"s +"!i"bel $"!i hi%( ehy%e!in#ense %"$" u!u#"n T/ ) ED4 sub" u# "-"l mun.ul hy%(in#ense %"$" T/ s""# " hi! sub" u# $"n ED4 !(nis hy%e!in#ense %"$" e$u"

T1 $"n T/)

G"mb"!&6: MRI e%i$u!"l hem"#(m" & meningg"l "n %!(#(n $"e!"he%"$"#"n & hy%e!sign"l $i $"e!"h #em%(!"l "n"n T/W & $u!"

$i%"n$"ng seb"g"i g"!is hy%(sign"l)//

Angi(g!"'i

7



4"l ini $"%"# $igun" "n un#u menge+"lu"si %enyeb"b n(n#!"um"#i.$"!i ED4 <y"i#u A@M=) 8"!"ng "ngi(g!"%hy $"%"# menunju "nl"se!"si "!#e!i meninge"l me$i" $"n (n#!"s e s#!"+"s"si $"!i "!#e!i

meninge" $i%"s"ng "n e +en" meninge" $i en"l seb"g"i Ctrem track

sign C)

. D)$ & ")" $&d)&

4em"#(m" sub$u!"l#e!j"$i " ib"# %engum%ul"n $"!"h $i"n#"!" $u!"m"#e! $"n "!".hn(i$)g"mb"!"n T&S."n hem"#(m" sub$u!"l* #"m%" %enum%u "n ."i!"ne s#!"" si"l y"ng hi%e!$ense be!ben#u bul"n s"bi#)*10

meningi(m"mung in hy%e!$ense$eng"n mening "# "n (n#!"s $"n bi"s"ny" j"uh $"!i '!" #u! <mis"lny" %"!"'"l.ine=)

%. P!& $'$&

/ %ilih"n %eng(b"#"n un#u %"sien #e!sebu# "$"l"h <1= sege!" in#e!+ensi be$"h $"n </= "-"l* (nse!+"#i'* %eng"m"#"n linis $e "# $eng"n

emung in"n e+" u"si #e!#un$") Pe!h"#i "n b"h-" ED4 .en$e!ung un#u

mem%e!lu"s +(lume lebih .e%"# $"!i hem"#(m" sub$u!"l* $"n %"sienmeme!lu "n %eng"m"#"n s"ng"# $e "# ji " !u#e (nse!+"#i' $i"mbil)

). Pr & ")"

B"h "n $eng"n hem"#(m" y"ng !el"#i' bes"!* se."!" umum .u u% b"i *"s"l "n gum%"l"n #e!sebu# $ie+" u"si sege!") Sebu"h hem"#(m" e.il#"n%" e'e m"ss" "#"u #"n$" s-i!l $"%"# $i(b"#i se."!" (nse!+"#i'*

"$"ng& "$"ng menyeb"b "n "lsi'i "si $"!i $u!"m"#e!)

2. P!rd$r$%$& S, d,r$*

$. D!-)&)")

Sebu"h hem"#(m" sub$u!"l <SD4= "$"l"h um%ul"n $"!"h $i b"-"hl"%is"n $"l"m $"!i $u!"m"#e! #e#"%i e s#e!n"l un#u (#" $"n memb!"n

8



"!".hn(i$) Sub$u!"l hem"#(m" "$"l"h jenis y"ng %"ling umum $"!i#!"um" lesi m"ss" in#!" !"ni"l)11

. E') * )

Penyeb"b hem"#(m" sub$u!"l " u# meli%u#i be!i u# ini:

T!"um" e%"l"

Penggun""n (b"#&(b"#"n "n#i ("gul"n

Pe!$"!"h"n in#!" !"ni"l n(n#!"um"#i. "!en" "neu!ism" (#" *

m"l'(!m"si "!#e!i* "#"u #um(! <meningi(m" "#"u me#"s#"sis $u!"l)

P"s."(%e!"si < !"ni(#(mi* S9 shun#ing=

4i%(#ensi in#!" !"ni"l <mis"lny"* se#el"h %ungsi lumb"l* lumb"l S9

eb(.(!"n* shun# lumb(%e!i#(ne"l* "nes#esi e%i$u!"l s%in"l)

Pele.eh"n "n" "#"u sin$!(m b"yi #e!gun."ng <%"$" el(m%( usi"

"n" =

S%(n#"n "#"u #i$" $i e#"hui <j"!"ng=

Penyeb"b hem"#(m" sub$u!"l !(nis meli%u#i be!i u# ini:

T!"um" e%"l" <mung in !el"#i' !ing"n* mis"lny"* %"$" (!"ng y"nglebih #u" $eng"n "#!('i se!eb!"l=)4em"#(m" sub$u!"l " u#* $eng"n "#"u #"n%" in#e!+ensi be$"hS%(n#"n "#"u i$i(%"#i

9" #(! !isi ( hem"#(m" sub$u!"l !(nis meli%u#i be!i u# ini:Al (h(lisme !(nisE%ile%si

K("gul(%"#iKis#" "!".hn(i$Te!"%i "n#i ("gul"n <#e!m"su "s%i!in=Peny" i# "!$i(+"s ul"! <mis"lny"* hi%e!#ensi* "!#e!i(s.le!(sis=T!(mb(si#(%eni"Di"be#es melli#us

9



P"$" %"sien y"ng lebih mu$"* "l (h(lisme* #!(mb(si#(%eni"* g"nggu"n("gul"si* $"n #e!"%i "n#i ("gul"n (!"l y"ng #el"h $i#emu "n un#u

menj"$i lebih umum) Kis#" "!".hn(i$ lebih se!ing $i "i# "n $eng"n

hem"#(m" sub$u!"l !(nis %"$" %"sien y"ng lebih mu$" $"!i 50 #"hun)P"$" %"sien y"ng lebih #u"* %eny" i# j"n#ung $"n hi%e!#ensi "!#e!i y"ng$i#emu "n lebih umum) D"l"m sebu"h %eneli#i"n* 17 %"sien $eng"nhem"#(m" sub$u!"l !(nis be!"$" $i #e!"%i "s%i!in) Dehi$!"si u#"m""$"l"h (n$isi u!"ng umum #e! "i# $"n $i#emu "n se."!" be!s"m""nh"ny" / $"!i %"sien)11

. P$' -)") * )

Pe!$"!"h"n #e!j"$i $i"n#"!" $u!"m"#e! $"n "!" n(i$e") Pe!$"!"h"n $"%"# be!"s"l $"!i !u%#u! $"!i b!i$ging +ein* !u%#u!e g!"nul"si( %"..hi(ni* %e!lu"s"n %e!$"!"h"n $"!i '(ss" %i"m"#e!* $"n jug" bis" $"!i %e!$"!"h"n

(n#usi( se!eb!i)1/

d. G$/ $r$& (*)&)"

s" i# e%"l"ebingung"n

Pe!ub"h"n %e!il" u %usingMu"l $"n mun#"hlesu "#"u meng"n#u be!lebih"n

elem"h"n"%"#i

ej"ng11*16

!. G$/ $r$& R$d) * )"T&S."n

• 4i%e!" u#

D"l"m eb"ny" "n "sus %"sien #i$" $i.i#!" "n $"l"m '"sehi%e!" u# <j"m %e!#"m" "#"u lebih=* #e#"%i %"$" esem%"#"n e#i "h"l ini $il" u "n m" " #"m%il !el"#i' is($ense e (!#e s y"ng

10



be!$e "#"n* $eng"n %en"m%il"n be!%u#"!&%u#"! "!en" ."m%u!"n be u"n* se!um $"n $"!"h #i$" membe u $"n be! el"nju#"n)se!ing "$" $e!"j"# %embeng " "n (#" y"ng men$"s"!i <#e!u#"m"

%"$" %"sien mu$" $i m"n" #!"um" e%"l" se!ing lebih %"!"h= y"ngmen(nj(l "n e'e m"ss" y"ng $i.i%#" "n (leh (le si)15

• A u#

Pen"m%il"n l"si $"!i hem"#(m" sub$u!"l " u# "$"l"h h(m(genhy%e!$ense e s#!"&" si"l be!ben#u bul"n s"bi# y"ng menyeb"! $i'us)

G"mb"!&5: Pe!$"!"h"n sub$u!"l " u#15

• Sub" u#

Ke%"$"#"n " "n #u!un e 604U $"n menj"$i is($ense e (!#e sy"ng be!$e "#"n* membu"# i$en#i'i "si be!%(#ensi !umi#) Kun.iun#u i$en#i'i "si mem+isu"lis"si "n sebu"h juml"h #"n$"&#"n$"#i$" l"ngsung * #e!m"su :

S9 $iisi sul.i #i$" men."%"i #eng (!" mel"in "n memu$"! elu"! e sub$u!"l y"ng e'e m"ss" #e!m"su %eni%is"n sul."l

<$is#(!si= $"n %e!gese!"n g"!is #eng"h* %eneb"l"n jel"s (!#e s)

11



g"mb"!&2: D"!"h "bu&"bu me!u%" "n sub" u# %e!$"!"h"n *se$"ng "n $"!"h %u#ih me-" ili " u#)11

• K!(nis

A hi!ny"* sub$u!"l menj"$i hi%($ens $"n $"%"# men."%"i 0hu$"n " "n is($ense un#u .s'* $"n hyg!(m"s sub$u!"l)

G"mb"!&7: N(n & (n#!"s " si"l T s."n menunju "n be!ben#u bul"n s"bi#* !(nis S9 & is($ense meningg"l "n hem"#(m"sub$u!"l <%"n"h=) A$" %eni%is"n !ing"n +en#!i el l"#e!"l i!i)/6

MRIPen"m%il"n hem"#(m" be!+"!i"si $eng"n e"$""n bi( imi"hem(gl(bin y"ng be!+"!i"si $eng"n usi" hem"#(m") U!u#"n s#"n$"! y"ng %"ling sensi#i' "$"l"h 9LAIR )

12



• hi%e!" u#

T1 : is(in#ense e m"#e!i "bu&"buT/ : is( e hy%e!in#ense9LAIR : hy%e!in#ense e S9

• " u#

T1 : is( e hy%(in#ense menj"$i "bu&"bu %e$uliT/ : hy%(in#ense menj"$i "bu&"bu %e$uli9LAIR : hy%e!in#ense e S9

G"mb"!& : %e!$"!"h"n sub$u!"l " u# %"$" MRI)15

• sub" u#Mung in mun.ul bi (n+e s be!ben#u %"$" bi$"ng (!(n"l bu "n be!ben#u s"bi# y"ng me!u%" "n %en"m%il"n h"s $i %es"-"#" si"lT1 : bi"s"ny" hy%e!in#ense "!en" "$"ny" me#h"em(gl(binT/ : Pen"m%il"n +"!i"bel bi"s"ny" hy%e!in#ense9LAIR : hy%e!in#ense

13



g"mb"!& : A si"l T1 m"gne#i. !es(n"n.e im"ging menunju "n bil"#e!"l hem"#(m" sub$u!"l sub" u# $eng"n in#ensi#"s siny"lmening "#) A!e" in#ensi#"s meneng"h me!u%" "n %e!$"!"h"n lebih" u# e $"l"m (le si sub" u#)11

• !(nis

T1 : ji " hem"#(m" s#"bil #"m%" ny" is(in#ense un#u S9* $"%"#mun.ul hy%e!in#ense un#u S9 ji " "$" !eblee$ "#"u in'e si )T/ : ji " hem"#(m" s#"bil #"m%" ny" is(in#ense un#u S9* ji ""$" !eblee$ hem"#(m" "%%e"e!s hy%(in#ense9LAIR : hy%e!in#ense e S9

14



G"mb"!&;: A si"l 9LAIR MR menunju "n hem"#(m" sub$u!"l!(nis $eng"n siny"l hy%e!in#ense < %"n"h=)/6

-. P!& $'$&

Se%e!#i h"lny" %"sien #!"um"* !esusi#"si $imul"i $eng"n AB <j"l"nn"%"s* %e!n"%"s"n* si! ul"si=) Semu" %"sien $eng"n Gl"sg(- (m" S."le<G S= s (! u!"ng $"!i h"!us $iin#ub"si un#u %e!lin$ung"n j"l"nn"%"s) P"$" %"sien y"ng #i$" memili i e'e m"ss" y"ng signi'i "n %"$"s#u$i %en.i#!""n $"n #i$" "$" gej"l" "#"u #"n$"&#"n$" neu!(l(gis e.u"lis" i# e%"l" !ing"n* hem"#(m" sub$u!"l !(nis #el"h $i"m"#i $eng"n s."nse!i"l $"n #el"h #e!lih"# #e#"% s#"bil "#"u un#u menyeles"i "n) Mes i%un

!es(lusi hem"#(m" #el"h $il"%(! "n* i#u #i$" $"%"# $i%e!."y" $i%!e$i si*$"n #i$" "$" #e!"%i me$is y"ng #el"h #e!bu #i e'e #i' $"l"m mem%e!.e%"#!es(lusi hem"#(m" sub$u!"l " u# "#"u !(nis) Be$"h un#u mun.ul$e (m%!esi #el"h $i"nju! "n ji " hem"#(m" sub$u!"l " u# $i "i# "n$eng"n %e!gese!"n g"!is #eng"h lebih bes"! $"!i "#"u s"m" $eng"n 2 mm)O%e!"si jug" #el"h $i!e (men$"si "n un#u hem"#(m" sub$u!"l " u#melebihi 1 .m $eng"n e#eb"l"n) In$i "si ini #el"h $im"su "n e $"l"m

Pe$(m"n Pengel(l""n Be$"h A u# Sub$u!"l hem"#(m" y"ng $iusul "n(leh %e!us"h""n %"#ung"n "n#"!" B!"in T!"um" 9(un$"#i(n $"n K(ng!esAhli Be$"h Neu!(l(gi* $i!ilis %"$" #"hun /007)11

. Pr & ")"

Mes i%un hem"#(m" sub$u!"l se!ing $i"ngg"% seb"g"i en#i#"s y"ng !el"#i' jin" %e!lu $i."#"# b"h-" "ng " em"#i"n $i hem"#(m" sub$u!"l " u#y"ng membu#uh "n %embe$"h"n seben"!ny" s"ng"# #inggi <20&;0 =*

#e!u#"m" %"$" %"sien y"ng "n#i ("gul"n* $"n h"ny" /0 %ulihse%enuhny")

3. P!rd$r$%$& S, $r$ %& )d

$. D!-)&)")

Pe!$"!"h"n sub"!".hn(i$ < SA4 = "$"l"h s"l"h s"#u jenis %e!$"!"h"nin#!" !"ni"l e s#!"&" si"l $"n menunju "n "$"ny" $"!"h $"l"m !u"ngsub"!".hn(i$)12*17

15



. E') * )

Pe!$"!"h"n sub"!".hn(i$ "$"l"h %e!$"!"h"n "n#"!" m"#e! "!".hn(i$ $"n %i") Se."!" umum* #!"um" e%"l" "$"l"h %enyeb"b %"ling umum* #e#"%i

#!"um"#is %e!$"!"h"n sub"!".hn(i$ bi"s"ny" $i"ngg"% seb"g"i g"nggu"ny"ng #e!%is"h) S%(n#"n <%!ime!= %e!$"!"h"n sub"!".hn(i$ bi"s"ny" h"sil$"!i %e."hny" "neu!ism") Sebu"h b"-""n in#!" !"ni"l s"..ul"! "#"u be!!y"neu!ism" "$"l"h %enyeb"b $i se i#"! 2 %"sien) Pe!$"!"h"n $"%"# be!hen#i se."!" s%(n#"n) Aneu!ism" %e!$"!"h"n $"%"# #e!j"$i %"$" semu"usi"* #e#"%i %"ling se!ing #e!j"$i $"!i usi" 50&72) Penyeb"b u!"ng umum"$"l"h "neu!ism" mi (#i * m"l'(!m"si "!#e!i* $"n g"nggu"n %e!$"!"h"n)1

. P$' -)") * )

D"!"h $i !u"ng sub"!".hn(i$ menyeb"b "n meningi#is imi" y"ng umummening "# "n #e "n"n in#!" !"ni"l un#u h"!i "#"u bebe!"%" minggu)@"s(s%"sme se un$e! $"%"# menyeb"b "n is emi" (#" '( "l> se i#"! /2 $"!i %"sien mengemb"ng "n #"n$"&#"n$" se!"ng"n #!"nsien#is.hemi. <TIA= "#"u s#!( e is emi ) E$em" (#" m" sim"l $"n !isi (+"s(s%"sme $"n in'"! be!i u#ny" <$isebu# (#" m"!"h= "$"l"h #e!#inggi

$i "n#"!" / j"m $"n 10 h"!i) 4i$!(se'"lus " u# se un$e! jug" umum)Su"#u %e!$"!"h"n ul"ng "$"ng& "$"ng #e!j"$i* %"ling se!ing $"l"m-" #u se i#"! h"!i)1

d. G! $*$ K*)&)"

Gej"l" u#"m" "$"l"h s" i# e%"l" %"!"h y"ng $imul"i se."!" #ib"&#ib"<se!ing $isebu# %e#i! s" i# e%"l"=) 4"l ini se!ing lebih s" i# %"$" b"gi"n$e "# bel" "ng e%"l") B"ny" (!"ng se!ing mengg"mb"! "nny" seb"g"i

Cs" i# e%"l" #e!bu!u y"ng %e!n"hC $"n #i$" se%e!#i jenis l"in $"!i s" i#e%"l") S" i# e%"l" mung in mul"i se#el"h %e!"s""n mun.ul "#"u %"#"h

$i e%"l")Gej"l" l"in :

Penu!un"n es"$"!"n $"n e-"s%"$""n.

Ke#i$" ny"m"n"n m"#" $"l"m ."h"y" #e!"ng < '(#('(bi" =.

16



M(($ $"n e%!ib"$i"n %e!ub"h"n* #e!m"su ebingung"n $"n mu$"h

#e!singgung)

Nye!i (#(# < #e!u#"m" nye!i lehe! $"n nye!i b"hu=) Mu"l $"n mun#"h.

M"#i !"s" $i b"gi"n #ubuh.

Lehe! " u.

M"s"l"h %englih"#"n> #e!m"su %englih"#"n g"n$"* bin#i &bin#i bu#"*

"#"u ehil"ng"n %englih"#"n semen#"!" $i s"#u m"#")17

!. G$/ $r$& R$d) * )"

T&S."nSensi#i+i#"s T "$"ny" $"!"h sub"!".hn(i$ s"ng"# $i%eng"!uhi (leh juml"h $"!"h $"n sej" %e!$"!"h"n) Di"gn(sis $i.u!ig"i e#i " b"h"nhy%e!"##enu"#ing #e!lih"# mengisi !u"ng sub"!".hn(i$) P"ling umumini jel"s $i se i#"! ling "!"n Willis* "!en" seb"gi"n bes"! "neu!ism" be!!y #e!j"$i $i -il"y"h ini < 72 =* "#"u $"l"m 'issu!e Syl+i"n< 60 = !e' $i%e!lu "n) Sejuml"h e.il $"!"h "$"ng& "$"ng $"%"#$ilih"# $i '(ss" in#e!%e$un.ul"!* mun.ul seb"g"i segi#ig" hy%e!$ense

e.il* "#"u $"l"m #"n$u ( si%i#"l $"!i +en#!i el l"#e!"l) Pen$"!"h"nsub"!".hn(i$ $i el(m%( "n menj"$i em%"# "#eg(!i menu!u# juml"h$"!"h $eng"n s "l" 9is.he!)12

17



G"mb"!&10: A$" #inggi&!e$"m"n $"!"h $i .el"h Syl+i"n <%"n"h bi!u=$"n 'isu!" in#e!hemis%he!i. <%"n"h me!"h=)/5

MRIMRI sensi#i' #e!h"$"% $"!"h sub"!".hn(i$ $"n m"m%umem+isu"lis"si "n $eng"n b"i $"l"m 1/ j"m %e!#"m" bi"s"ny"

seb"g"i hy%e!in#ensi#y $"l"m !u"ng sub"!".hn(i$ %"$" 9LAIR)

G"mb"!& 11: 9LAIR&MRI menunju "n hy%e!in#ense '!(n#"l bil"#e!"l$"n %"!ie#"l sul.i <%"n"h=* (nsis#en $eng"n %e!$"!"h"n sub"!".hn(i$

18



" u#) Kel"in"n MRI lebih men.(l( $"n lebih lu"s $"!i%"$" y"ng$i#unju "n (leh T)/2

DSA: Angi(g!"'i

Digi#"l %engu!"ng"n "#e#e! "ngi(g!"%hy #e#"%Gold Standard un#u $i"gn(sis $"n "!" #e!is"si el"in"n %embuluh $"!"h $"n $i b"ny" %us"#* b"h "n ji " lesi %enyeb"b $ii$en#i'i "si %"$" MRA "#"u TA$"n $i%e! i!" "n membu#uh "n m"n"jemen be$"h* s#u$i "#e#e! $il" u "n) M"n'""# $"!i DSA "$"l"h $u" "li li%"# : !es(lusi s%"si"ly"ng lebih #inggi : lebih m"m%u un#u mengg"mb"! "n %embuluh$"!"h e.il $"n .i!i m(!'(l(gi +"s ul"! <mis"lny" "neu!ism" lehe! $"n

%engg"bung"n %embuluh y"ng be!$e "#"n=) !es(lusi #em%(!"l: (n#!"s$"%"# $ilih"# un#u men.u.i m"su $"n elu"! $"!i m"l'(!m"si+"s ul"!* membe!i "n in'(!m"si %en#ing $"l"m h"l <mis"lny"m"l'(!m"si "!#e!i(+en(s" <A@M= "#"u 'is#ul" "!#e!i(+en(s" $u!"l<DA@9== Sel"in i#u* #e!g"n#ung %"$" %enyeb"bny"* #e!"%ien$(+"s ul"! <mis"lny" "neu!ism" meling "!= mung in #e%"#. 12

-. P!& $'$&

Relie' +"s(s%"sme #e! "i# <#e!j"$i %"$" seb"ny" 20 %"sien $eng"nSA4= $"%"# $i."%"i se."!" me$is $eng"n ."l.ium .h"nnel bl(. e!s.

O%e!"si %eng"ng "#"n $"%"# $iin$i "si "n)Kli%ing be$"h "-"l $igun" "n un#u men.eg"h %e!$"!"h"n ul"ng.

M"n"jemen en$(+"s.ul"! jug" se "!"ng b"ny" $igun" "n)/5

. Pr & ")"

Se i#"! 62 $"!i %"sien meningg"l se#el"h "neu!ism" %e!#"m" %e!$"!"h"n

sub"!".hn(i$> l"in 12 meningg"l $"l"m bebe!"%" minggu "!en" %e."hny" be!i u#ny") Se#el"h 7 bul"n* %e."h / #e!j"$i %"$" #ing "# se i#"! 6 #i"% #"hun) Se."!" umum* %!(gn(sis "$"l"h bu!u $eng"n "neu!ism"* b"i $eng"n m"l'(!m"si "!#e!i* $"n #e!b"i s""# "ngi(g!"'i %embuluh$"!"h #i$" men$e#e si lesi* mung in "!en" sumbe! %e!$"!"h"n e.il $"n#el"h #e!#u#u%i)1

19



4. P!rd$r$%$& I&'r$ !&'r) ,*$r

$. D!-)&)")

Pe!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! < I@4 = h"ny" menunju "n "$"ny" $"!"h

$"l"m sis#em +en#!i el (#" * $"n be!#"nggung j"-"b un#u m(!bi$i#"sy"ng signi'i "n "!en" %e! emb"ng"n hi$!(se'"lus (bs#!u #i' %"$" b"ny" %"sien) 4"l ini $"%"# $ib"gi menj"$i* %e!$"!"h"n %!ime! "#"u se un$e!) %e!$"!"h"n %!ime! menj"$i j"uh lebih umum $"!i%"$" se un$e!: %!ime! : #emu"n y"ng $(min"n "$"l"h b"h-" $"!"h $"l"m +en#!i el*$eng"n se$i i# ji " "$" $"!"h %"!en im)se un$e! : (m%(nen e?#!"+en#!i.ul"! bes"! h"$i! <mis"lny" %"!en im "#"u

sub"!".hn(i$= $eng"n e s#ensi se un$e! e $"l"m +en#!i el)P"$" (!"ng $e-"s" %e!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! se un$e! bi"s"ny" h"sil$"!i %e!$"!"h"n in#!"se!eb!"l <bi"s"ny" b"s"l g"ngli" %e!$"!"h"nhi%e!#ensi= "#"u %e!$"!"h"n sub"!".hn(i$ $eng"n +en#!i el !e'lu s)Pe!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! "$"l"h en#i#"s y"ng be!be$" $"l"m %e$i"#!i $"n$i"ngg"% #e!%is"h > melih"# %e!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! %"$" b"yi b"!ul"hi!)

. G! $*$ K*)&)"P!esen#"si linis %e!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! <#e!le%"s $"!i %enyeb"b="$"l"h mi!i% $eng"n %e!$"!"h"n sub"!".hn(i$) P"sien meng"l"mi #ib"&#ib"meng"l"mi s" i# e%"l" be!"#) T"n$"&#"n$" meningismus jug" h"$i! <y"i#u'(#('(bi"* mu"l $"n mun#"h* $"n lehe! " u=) Pen$"!"h"n y"ng lebih bes"! $"%"# meng" ib"# "n hil"ngny" es"$"!"n* ej"ng* $"n (m%!esi b"#"ng(#" $eng"n (m%!(mi "!$i(!es%i!"si)1 *1;

. G$/ $r$& R$d) * )"T&S."n

Seb"li ny" T n(n (n#!"s "$"l"h "n$"l"n e+"lu"si " u# %"sien y"ng$"#"ng $eng"n (nse# s" i# e%"l" men$"$" "#"u gej"l" s#!( e&se%e!#i>D"!"h $i +en#!i el mun.ul seb"g"i b"h"n hy%e!$ense* lebih be!"# $"!i

S9 $"n $eng"n $emi i"n .en$e!ung %((l e#e!g"n#ung"n* #e!b"i

20



$ilih"# %"$" #"n$u ( si%i#"l) A u#* ji " +(lume $"!"h y"ng signi'i "n$"%"# mengisi +en#!i el* $"n be u"n memben#u F$ilem%"! "nF)1

G"mb"!&1/: N(n.(n#!"s# T s."n menunju "n A@M "lsi'i "si $"n be!gum%"l I@4 * se#i"% hy%e!$ense)/7

MRIMRI lebih sensi#i' $ib"n$ing "n T un#u juml"h y"ng s"ng"# e.il$"!i $"!"h* #e!u#"m" $i '(ss" %(s#e!i(!* $i m"n" T #e#"% $i!us" (leh"!#e'" ) Ke$u" 9LAIR $"n b"!u&b"!u SWI <#e!u#"m" %"$" 6T= y"ng sensi#i' #e!h"$"% sejuml"h e.il $"!"h) Te!u#"m" y"ng #e!" hi! " "nmenunju "n sejuml"h e.il %((ling $"!"h $i #"n$u ( si%i#"l* $"nmeng" ib"# "n e!en#"n"n y"ng $iseb"b "n siny"l %u#us 6&5)P"$" 9LAIR in#ensi#"s siny"l " "n be!+"!i"si #e!g"n#ung %"$" -" #us."n) D"l"m -" #u 5 j"m $"!"h " "n mun.ul seb"g"i hi%e!&in#ensun#u S9 y"ng be!$e "#"n $ilem"h "n) Kemu$i"n siny"l lebih

be!+"!i"si $"n bis" suli# un#u membe$" "n $"!i "li!"n #e! "i# "!#e'" <#e!u#"m" $i +en#!i el e#ig" $"n eem%"#= e.u"li u!u#"n l"inny" jug"$igun" "n)1

21



G"mb"!&16: I@4 "$"l"h ny"#" hy%e!in#ense $"n mu$"h $ilih"# %"$"T1)/7

d. P!& $'$& d$& Pr & ")"

Pen$e "#"n %eng(b"#"n u#"m" %e!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! $"%"# $ib"gimenj"$i $u" : %eng(b"#"n %enyeb"b y"ng men$"s"!i %e!$"!"h"n <mis"lny""neu!ism"* A@M=. %eng(b"#"n hi$!(se'"lus (bs#!u #i' . Kemu$i"n h"ny"mung in meme!lu "n %em"n#"u"n h"#i&h"#i linis neg"!" $"n se!i T (#" un#u menil"i u u!"n +en#!i el* "#"u mung in meme!lu "n %enem%"#"ns"lu!"n +en#!i el) Sejuml"h %"sien " "n %e!gi un#u memin#" %eng"lih"n

S9 %e!m"nen <@P shun#= )

5. P!rd$r$%$& I&'r$ !r! r$*

$. D!-)&)")

Bi"s"ny" #e!j"$i "!en" .e$e!" e%"l" be!"#* .i!!i h"sny" "$"l"hhil"ngny" es"$"!"n $"n nye!i e%"l" se#el"h s"$"! emb"li) %e!$"!"h"n

in#!".e!eb!"l bi"s"ny" $iseb"b "n (leh #!"um" #e!h"$"% %embuluh $"!"h*#imbul hem"#(m" in#!"%"!en im $"l"m -" #u 60 meni# 7 j"m se#el"h#e!j"$iny" #!"um") hem"#(m" #imbul %"$" $"e!"h (n#!"l"#e!"l #!"um")6

. E') * )

Penyeb"b %"ling umum $"!i %e!$"!"h"n in#!"se!eb!"l "$"l"h #e "n"n $"!"h#inggi <hi%e!#ensi=) Penyeb"b u!"ng umum $"!i %e!$"!"h"n in#!"se!eb!"l

22



#e!m"su #!"um"* in'e si* #um(!* e u!"ng"n %embe u"n $"!"h* $"nel"in"n %"$" %embuluh $"!"h <mis"lny" m"l'(!m"si "!#e!i=)

. G! $*$ K*)&)"

Gej"l" bi"s"ny" $"#"ng #ib"&#ib" $"n $"%"# be!+"!i"si #e!g"n#ung %"$" l( "si %e!$"!"h"n ) Gej"l" umum #e!m"su :& S" i# e%"l"* mu"l * $"n mun#"h)& Le#"!gi "#"u ebingung"n)& Kelem"h"n men$"$" "#"u m"#i !"s" %"$" -"j"h * leng"n "#"u " i * bi"s"ny"

%"$" s"#u sisi)& Penu!un"n es"$"!"n)& Ke!ugi"n semen#"!" +isi)& Kej"ng

d. G$/ $r$& R$d) * )"

+T S $&

T&S."n "$"l"h H & !"y n(nin+"si' un#u meninj"u s#!u #u! "n"#(mi$i $"l"m (#" un#u melih"# "%" "h "$" $"!"h $i (#" ) Sebu"h#e n(l(gi b"!u y"ng $isebu# T "ngi(g!"'i melib"# "n inje si (n#!"s

e $"l"m "li!"n $"!"h un#u melih"# "!#e!i (#" . 6

G"mb"!&15: T&S."n %e!$"!"h"n in#!".e!eb!"l)6

MRI

MRI "$"l"h #es n(n&in+"si'* y"ng menggun" "n l"%"ng"n $"n'!e uensi gel(mb"ng !"$i( m"gne#i un#u membe!i "n #"m%il"n!in.i $"!i j"!ing"n lun" (#" An$") Sebu"h MRA <M"gne#i.Res(n"n.e Angi(g!"m= "$"l"h s#u$i n(n&in+"si' y"ng s"m"* e.u"li

23



i#u jug" me!u%" "n "ngi(g!"m* y"ng be!"!#i meneli#i %embuluh $"!"hse!#" s#!u #u! (#" )7

G"mb"!&12: hi%e!#ensi in#!".e!eb!"l hem"#(m" MRI)6

!. P!&$'$*$("$&$$&

Se#el"h %enyeb"b $"n l( "si %e!$"!"h"n $i e#"hui* %e!"-"#"n me$is "#"u be$"h $il" u "n un#u menghen#i "n %en$"!"h"n* menghil"ng "n be u"n*$"n me!ing"n "n #e "n"n %"$" (#" ) 8i " $ibi"! "n sen$i!i (#" " hi!ny"" "n menye!"% gum%"l"n $"l"m bebe!"%" minggu&n"mun e!us" "n %"$"(#" y"ng $iseb"b "n (leh I P $"n $"!"h !".un mung in i!e+e!sibel)Umumny"* %"sien $eng"n %e!$"!"h"n e.il < 10 .m6= $"n $e'isi# minim"l$i%e!l" u "n se."!" me$is) P"sien $eng"n %e!$"!"h"n .e!ebell"! <J 6 .m6=y"ng membu!u "#"u y"ng memili i (m%!esi b"#"ng (#" $"nhi$!(se'"lus $i%e!lu "n %embe$"h"n un#u mengh"%us hem"#(m"sesege!" mung in) P"sien $eng"n %e!$"!"h"n l(b"! bes"! <20 .m6= y"ngmembu!u bi"s"ny" menj"l"ni (%e!"si %eng"ng "#"n hem"#(m")7

H. KESIMPULAN

Pe!$"!"h"n in#!" !"ni"l "$"l"h %e!$"!"h"n y"ng #e!j"$i $i $"l"m #ul"ng #eng (!" ) %e!$"!"h"n bis" #e!j"$i $i$"l"m (#" m"u%un $ise elilingny")Pe!$"!"h"n E%i$u!"l "$"l"h %e!$"!"h"n y"ng #e!j"$i $i"n#"!" #ul"ng #eng (!" $"nl"%is"n $u!"m"#e!) Pe!$"!"h"n sub$u!"l "$"l"h %e!$"!"h"n y"ng #e!j"$i "n#"!"$u!"m"#e! $"n "!".hn(i$) Pe!$"!"h"n sub"!".hn(i$ "$"l"h %e!$"!"h"n y"ng#e!j"$i $i !(ngg" sub"!".hn(i$) Pe!$"!"h"n in#!".e!eb!"l "$"l"h %e!$"!"h"n y"ng

24



#e!j"$i $i $"l"m (#" ) se$"ng "n %e!$"!"h"n in#!"+en#!i ul"! "$"l"h %e!$"!"h"ny"ng #e!j"$i $i$"l"m +en#!i el) %enyeb"b %e!$"!"h"n in#!".!"ni"l bis" "!en" .e$e!" e%"l" m"u%un el"in"n

%"$" %embuluh $"!"h)I. KA IAN ISLAM

P"$" $"s"!ny" isl"m meng"j"! "n "g"! um"# y"ng s" i# un#u men."!i %eng(b"#"n $eng"n $"s"! i#ul"h m" " (%e!"si %embe$"h"n e%"l" un#u men(l(ng %"sien $il" u "n $"n jug" m"sih mem%e!#imb"ng "n b"ny" "j"!"n&"j"!"n isl"m #en#"ng eseh"#"n $"n u%"y" %enyembuh"n %eny" i#)

4"l y"ng l"in sey(gy"ny" $i e#"hui (leh se(!"ng muslim "$"l"h #i$" l"h

All"h SWT men.i%#" "n su"#u %eny" i# e.u"li Di" jug" y"ng men.i%#" "n %en"-"!ny") 4"l ini seb"g"im"n" y"ng $is"b$" "n R"sulull"h SAW:/

ز ن ااأ زإد ن ف أ ش

“Tidaklah Allah turunkan penyakit kecuali Allah turunkan pula obatnya”

D"!i !i-"y"# Im"m Muslim $"!i 8"bi! bin Ab$ill"h $i" be! "#" b"h-" N"bi be!s"b$"*

Q V X Y Z[ Y \] ^ _ ]` ^ _ a c Z V X d \] f ] f `_

“Setiap penyakit pasti memiliki obat. Bila sebuah obat sesuai dengan penyakitnya

maka dia akan sembuh dengan seizin Allah Subhanahu wa Ta’ala.” <4R) Muslim=

DA9TAR PUSTAKA1) Pie#!"ngel( "nn) In#!".e!eb!"l 4em(!!h"ge) /01/)---)he"l#hline).(m

$i" ses %"$" 61 "gus#us /012

25

http://www.healthline.com/

http://www.healthline.com/



/) Snell RS* Sugih"!#( L) An"#(mi Klinis Be!$"s"! "n Sis#em) 8" "!#"> EG )/011)

6) 9!"n G* G(el A) In#!".!"ni"l 4"em(!!h"ge)h##%: !"$i(%e$i")(!g $i" ses

%"$" 61 "gus#us /0125) 8(se%h PB* 4"!(l$ PA* e#)"ll) Gui$elines '(! #he M"n"gemen# ('

S%(n#"ne(us In#!".e!eb!"l 4em(!!h"ge) A4A S.ien#i'i. S#"#emen#)h##%s: s#!( e)"h"j(u!n"ls)(!g $i" ses %"$" 61 "gus#us /012

2) Liebes in$ DS) Lu#se%* 4L) In#!".!"ni"l 4em(!!h"ge)h##%s: eme$i.ine)me$s."%e).(m $i" ses %"$" 61 "gus#us /012

7) ku.."!ell( M"!i() In#!".e!eb!"l 4em(!!h"ge) M"y'iel$ lini. "n$ S%ine

Ins#i#u#e)h##%s: m"y'iel$.lini.).(m) Di" ses %"$" 61 "gus#us /012) 9!"n G* G(el A) E?#!"$u!"l 4"em(!!h"ge)h##%: !"$i(%e$i")(!g $i" ses

%"$" 61 "gus#us /012) Ullm"n 8S) E%i$u!"l 4em(!!h"ge)h##%s: eme$i.ine)me$s."%e).(m

$i" ses %"$" 61 "gus#us /012;) M"!$j(n( M* Si$h"!#" P) Neu!(l(gi Klinis D"s"!) 8" "!#"> Di"n R" y"#)

/010)

10) M"! "m S) T!"um" K"%i#is) K"%i#" Sele #" Neu!(l(gi) E$isi e$u")G"j"hm"$" Uni+e!si#y P!ess) 3(gy" "!#": /002)

11)Me"ghe! R8) Sub$u!"l 4em"#(m")h##%s: eme$i.ine)me$s."%e).(m$i" ses %"$" 61 "gus#us /012)

1/) Rus$y Gh" "li M"lue ") R"$i(l(gi Di"gn(s#i ) Pus#" " en$e i" P!ess>3(gy" "!#") /011

16)Seneli. Ri.h"!$) /012) Sub$u!"l 4em"#(m")h##%s: m)-ebm$).(m

$i" ses %"$" 61 "gus#us /01215) G"ill"!$ 9!"n ) Sub$u!"l 4"em(!!h"ge)h##%: !"$i(%e$i")(!g $i" ses %"$"

61 "gus#us /01212) G"ill"!$ 9!"n ) Sub"!".hn(i$ 4"em(!!h"ge)h##%: !"$i(%e$i")(!g $i" ses

%"$" 61 "gus#us /01217) Reinh"!$# MR) Sub"!".hn(i$ hem(!!h"ge)---)n.bi)nlm)nih)g(+ %ubme$

$i" ses %"$" 61 "gus#us /012

26

http://radiopedia.org/


https://stroke.ahajournals.org/

https://emedicine.medscape.com/

https://mayfieldclinic.com/




https://m.webmd.com/




http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed


https://stroke.ahajournals.org/


https://mayfieldclinic.com/




https://m.webmd.com/






1 ) Gi!"l$( EA) Sub"!".hn(i$ 4em(!!h"ge) Me!. m"nu"l)---)me!. m"nu"ls).(m $i" ses 61 "gus#us /012

1 ) Kni%e 4en!y) In#!"+en#!i.ul"! hem(!!h"ge)h##%: !"$i(%e$i")(!g $i" ses

%"$" 61 "gus#us /0121;) Me!.e! 8S) In#!"+en#!i.ul"! hem(!!h"ge)---)n.bi)nlm)nih)g(+ %ubme$

$i" ses %"$" 61 "gus#us /012)/0) O.#"+i"ni D* Es#i"s"!i R* Ku!ni"-"n M* T"n$i"n D) Pe!$"!"h"n

In#!"+en#!i ule! P!ime!) 8" "!#"> 9KUI RS M)8 In$(n Me$ Ass(.* @(lum:71* N(m(!: 2* Mei /011

/1) D"+i$ 8) In#!".!"ni"l 4em(!!h"ge) USA> Me$s."%e) /011)

h##%s: eme$i.ine)me$s."%e).(m//) M(g(se"nu M* P"s.u# M* B"!s"s#e"nu 9* e#)"ll) (m%u#e$ T(m(g!"%hy

< T= @e!sus M"gne#i. Res(n"n.e Im"ging <MRI= in E+"lu"#i(n (' 4e"$Inju!ies) Timis("!" Me$i."l 8(u!n"l)---)#mj)!( $i" ses 1 se%#embe! /012

/6) Kim MS* Lee D4* e#)"ll) A "se (' Sub$u!"l hem"#(m" in %"#ien# -i#h.h!(ni. myel(i$ leu emi" #!e"#e$ -i#h high&$(se im"#inib mesyl"#e)

---)(%eni)nlm)nih)g(+ $i" ses 1 se%#embe! /012/5) Ge!sh(n A* 9el$ R* T-(hig M) Sub"!".hn(i$ 4em(!!h"ge) Le"!ning

R"$i(l(gy) ---)le"!ning!"$i(l(gy).(m $i" ses 1 se%#embe! /012/2) H"+ie! AR* ue!shi AI* Ki!m"ni 89* 3"hi" AM* B" shi R) Neu!(im"ging

(' S#!( e) S(u#he!n Me$i."l 8(u!n"l)---)me$s."%e).(m $i" ses 1se%#embe! /012)

/7) B" shi R* K"m!"n S* Kin e! PR* B"#es @E* e#)"ll) 9lui$&A##enu"#e$

In+e!si(n&Re.(+e!y MRI in A.u#e "n$ Sub".u#e e!eb!"l In#!"+en#!i.ul"! 4em(!!h"ge) A8NR Am 8 Neu!(!"$i(l(gy /0:7/;&767* A%!il 1;;;)---)"jn!)(!g $i" ses 1 se%#embe! /012)

/ ) 4i$"y"# 9) D"n 8i "A u S" i#* Di"l"h y"ng Menyembuh "n u)Muslim)(!)i$) /01/h##%: muslim)(!)i$

http://www.merckmanuals.com/




http://www.tmj.ro/

http://www.openi.nlm.nih.gov/

http://www.learningradiology.com/

http://www.medscape.com/

http://www.ajnr.org/

http://muslim.or.id/

http://www.merckmanuals.com/




http://www.tmj.ro/

http://www.openi.nlm.nih.gov/

http://www.learningradiology.com/

http://www.medscape.com/

http://www.ajnr.org/

http://muslim.or.id/

Documents

PERDARAHAN INTRAKRANIAL