62
Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123 I. PLANTAGELANDBOUW A. Wat is plantagelandbouw? 1. Bestudeer de afbeeldingen van plantages en bespreek de waarneembare kenmerken. BESLUIT: Het gaat hier om plantagelandbouw Grootschalige / kleinschalige ondernemingen van tientallen / honderden / duizenden hectaren groot. Het grootste deel van de gespecialiseerde productie is voorzien voor eigen gebruik / verkoop op lokale markten / export. Men spreekt van een modern / traditioneel en commercieel / zelfvoorzienend landbouwsysteem. Plantagelandbouwproducten: _______________________________________________________ ___________________________________________________________________________________

Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

  • Upload
    vumien

  • View
    219

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.1

Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123

I. PLANTAGELANDBOUW

A. Wat is plantagelandbouw?

1. Bestudeer de afbeeldingen van plantages en bespreek de waarneembare kenmerken.

BESLUIT: Het gaat hier om plantagelandbouw

Grootschalige / kleinschalige ondernemingen van tientallen / honderden / duizenden hectaren groot. Het

grootste deel van de gespecialiseerde productie is voorzien voor eigen gebruik / verkoop op lokale

markten / export.

Men spreekt van een modern / traditioneel en commercieel / zelfvoorzienend landbouwsysteem.

Plantagelandbouwproducten: _______________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Page 2: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.1

B. Het productieproces

2. Bekijk het filmpje(1) en zet de stappen van het productieproces in de juiste volgorde.

Vul daarna het schema aan op de volgende pagina.

a Wanneer de bananen nog groen zijn worden ze geoogst.

b De bananen worden in kleinere trossen versneden.

c De bananen worden gewassen in een bad en daarna besproeid met een rijpingsremmer zodat ze niet verder rijpen.

d De bananen worden van de percelen naar de centrale werkplaatsen vervoerd via een transportband.

e De bananen worden besproeid met pesticiden via een helikopter of vliegtuig.

f De bananen worden in zakjes verpakt en gaan daarna in kartonnen dozen gelegd.

g Er worden schuimen kapjes tussen de bananen gezet zodat ze elkaar niet beschadigen.

h Er worden zakken rond de bananentros gehangen ter bescherming tegen insecten en extreme weersomstandigheden.

i De bananenplant groeit uit een ondergrondse stengel. Het duurt ongeveer 10 à 15 maanden voor er vruchten aankomen. Elke plant kan 1 tros bananen geven in zijn leven.

j De bananen worden via vrachtwagens naar de haven gebracht waar ze in gekoelde containers terechtkomen, zo worden ze geëxporteerd naar Europa en de VSA. Dit duurt ongeveer 4 weken.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bronmateriaal:

Page 3: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.1

PLANTAGELANDBOUW

INPUT PROCES OUTPUT

- Teeloppervlakte: _____________

Kan vergeleken worden met 324 voetbalvelden!

- Arbeidskrachten?

o ______________________________________

o ______________________________________

- Chemische bestrijding?

_______________________________

- Machines?

o _________________________

o _________________________

o _________________________

- Plantage

o Plant groeit uit _______________________

o Vruchten na _______________________

o Wanneer worden ze geoogst?

_______________________

o Hoeveel trossen geeft 1 plant in zijn leven? _______

- Verwerking

o Bananen worden vervoerd via ________________

o Ze komen terecht in centrale werkplaatsen.

o Wat wordt er daar met de bananen gedaan?

_____________________________________

- Transport

o Worden verzameld in koelhuizen.

o Waar worden ze naartoe gebracht?

_____________________________________

o Hier exporteren grote zeeschepen de bananen naar de

consument.

Gebruik de grafieken op pagina 1. - Welke 3 landen produceren de meeste

bananen?

_________________

_________________

_________________

- Welke 3 landen exporteren de meeste

bananen?

_________________

_________________

_________________

- Wie importeert de meeste bananen?

_________________

_________________

LANDBOUWSYSTEEM: ___________________ (grootschalig en machinaal) en _______________________________ (exportgericht) landbouwsysteem.

Page 4: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.1

II. WAAR

C. Plantagelandbouw in de wereld.

3. Zoek in je atlas een kaart van landbouw in de wereld. Zoek op deze kaart waar plantagelandbouw

voorkomt en kleur deze gebieden rood op de thematische kaart (bijlage 1) in je werkbladen. Maak zelf

een legende.

Duid ook de keerkringen aan. Waar liggen de plaatsen waar plantagelandbouw voorkomt? Waarom

zijn de plantages daar gevestigd?

- ________________ Reden: _____________________________________________

- ________________ Reden: _____________________________________________

D. Latijns-Amerika en Costa Rica

4. Zoek Latijns-Amerika op in je atlas en duid dit aan op de kaart in bijlage 1 met geel. Zoek daarna Costa

Rica op en duid dit aan met groen. Maak zelf een legende.

III. FYSISCHE OMSTANDIGHEDEN

E. Groeivoorwaarden plantagelandbouw

5. In de eerste kolom vind je de groeivoorwaarden voor bananen / plantagelandbouw. Vergelijk deze

met de waarden voor Costa Rica.

Gebruik je atlas om te kijken of Costa Rica voldoet aan de voorwaarden. Verklaar daarna waarom

Costa Rica wel of niet voldoet.

Groeivoorwaarden Costa Rica Gunstig/

ongunstig verklaring

Temperatuur Warm: 20°-30°

Neerslag Nat: 1000mm of meer

Klimaat Warm altijd nat /

Warm met nat seizoen

Vegetatie Weinig begroeiing

Reliëf (kust) Vlakte

Bodem Vruchtbare bodem

Page 5: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.1

IV. SOCIAAL-ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN

F. Sociaal-economische voorwaarden

6. Zoek de volgende elementen op voor Costa Rica, gebruik je atlas.

Bepaal daarna per element of de situatie in Costa Rica gunstig of ongunstig is en leg je uit waarom

a.d.h.v. de uitleg over de elementen.

Costa Rica Gunstig/ ongunstig verklaring

Bevolkingsdichtheid

Analfabetisme

Tewerkstelling in de landbouw

Bruto Nationaal Product

V. DUURZAAMHEID

G. Multinationals

7. Multinationale ondernemingen waren vroeger steeds uit op __________ . Tegenwoordig werken ze

meer en meer aan duurzaamheid. Dit wordt uitgedrukt in de 3Ps.

Wat is een multinationale onderneming?

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

Kijk naar het filmpje(2) van Chiquita en noteer 5 manieren waarop zij werken aan duurzaamheid.

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

Wat zijn de 3Ps? ______________________________________________________________

H. Fairtrade

8. Als reactie op de MNO’s zijn er fairtrade organisaties ontstaan.

Wat betekent fair trade? _______________________________________________________

Fairtrade organisaties zorgen ervoor dat kleine boeren samenwerken om een betere concurrentie te

vormen tegen de MNO’s. Bekijk het filmpje(3) en som 5 van deze verbeteringen op.

____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

Bronnen: filmpjes

Filmpje 1 - https://www.youtube.com/watch?v=zXfqOJWMbSI

Filmpje 2 - https://www.youtube.com/watch?v=gX7XYL1EopQ

Filmpje 3 - https://www.youtube.com/watch?v=w_L6VJZ0LRY#t=660

Bijlage 1

Page 6: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.1

Page 7: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.2

Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123

VI. PLANTAGELANDBOUW

A. Wat is plantagelandbouw?

1. Bestudeer de afbeeldingen van plantages en bespreek de waarneembare kenmerken.

BESLUIT: Het gaat hier om plantagelandbouw

Grootschalige / kleinschalige ondernemingen van tientallen / honderden / duizenden hectaren groot. Het

grootste deel van de gespecialiseerde productie is voorzien voor eigen gebruik / verkoop op lokale

markten / export.

Men spreekt van een modern / traditioneel en commercieel / zelfvoorzienend landbouwsysteem.

Plantagelandbouwproducten: Rietsuiker, soja, aloë vera, koffie, thee, cacao, ananas, bananen,

katoen, rubber, …

Page 8: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.2

B. Het productieproces

2. Bekijk het filmpje(1) en zet de stappen van het productieproces in de juiste volgorde.

Vul daarna het schema aan op de volgende pagina.

a Wanneer de bananen nog groen zijn worden ze geoogst.

b De bananen worden in kleinere trossen versneden.

c De bananen worden gewassen in een bad en daarna besproeid met een rijpingsremmer zodat ze niet verder rijpen.

d De bananen worden van de percelen naar de centrale werkplaatsen vervoerd via een transportband.

e De bananen worden besproeid met pesticiden via een helikopter of vliegtuig.

f De bananen worden in zakjes verpakt en gaan daarna in kartonnen dozen gelegd.

g Er worden schuimen kapjes tussen de bananen gezet zodat ze elkaar niet beschadigen.

h Er worden zakken rond de bananentros gehangen ter bescherming tegen insecten en extreme weersomstandigheden.

i De bananenplant groeit uit een ondergrondse stengel. Het duurt ongeveer 10 à 15 maanden voor er vruchten aankomen. Elke plant kan 1 tros bananen geven in zijn leven.

j De bananen worden via vrachtwagens naar de haven gebracht waar ze in gekoelde containers terechtkomen, zo worden ze geëxporteerd naar Europa en de VSA. Dit duurt ongeveer 4 weken.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

i e h g a d b c f j

Bronmateriaal:

Page 9: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.2

PLANTAGELANDBOUW

INPUT PROCES OUTPUT

- Teeloppervlakte: groot

Kan vergeleken worden met 324 voetbalvelden!

- Arbeidskrachten?

o Veel handenarbeid

o Goedkope arbeidskrachten

- Chemische bestrijding?

Sproeihelikopter met pesticide

- Machines?

o Liftsysteem

o Transportbanden

o Wasinstallaties

- Plantage

o Plant groeit uit een ondergrondse stengel

o Vruchten na 10 à 15 maanden

o Wanneer worden ze geoogst?

Wanneer de bananen nog groen zijn

o Hoeveel trossen geeft 1 plant in zijn leven? 1

- Verwerking

o Bananen worden vervoerd via het liftsysteem

o Ze komen terecht in centrale werkplaatsen.

o Wat wordt er daar met de bananen gedaan?

Verdeeld, gewassen, besproeit en ingepakt

- Transport

o Worden verzameld in koelhuizen.

o Waar worden ze naartoe gebracht?

Uitvoerhavans

o Hier exporteren grote zeeschepen de bananen naar de

consument.

Gebruik de grafieken op pagina 1. - Welke 3 landen produceren de meeste

bananen?

India

Brazilië

Ecuador

- Welke 3 landen exporteren de meeste

bananen?

Ecuador

Costa Rica

Colombia

- Wie importeert de meeste bananen?

Verenigde Staten van Amerika

Europa

LANDBOUWSYSTEEM: MODERN (grootschalig en machinaal) en COMMERCIEEL (exportgericht) landbouwsysteem.

Page 10: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.2

VII. WAAR

C. Plantagelandbouw in de wereld.

3. Zoek in je atlas een kaart van landbouw in de wereld. Zoek op deze kaart waar plantagelandbouw

voorkomt en kleur deze gebieden rood op de thematische kaart (bijlage 1) in je werkbladen. Maak zelf

een legende.

Duid ook de keerkringen aan. Waar liggen de plaatsen waar plantagelandbouw voorkomt? Waarom

zijn de plantages daar gevestigd?

- Aan de kust Reden: Havens voor export, vlak reliëf

- Tussen de keerkringen Reden: Warme klimaten

D. Latijns-Amerika en Costa Rica

4. Zoek Latijns-Amerika op in je atlas en duid dit aan op de kaart in bijlage 1 met geel. Zoek daarna Costa

Rica op en duid dit aan met groen. Maak zelf een legende.

VIII. FYSISCHE OMSTANDIGHEDEN

E. Groeivoorwaarden plantagelandbouw

5. In de eerste kolom vind je de groeivoorwaarden voor bananen / plantagelandbouw. Vergelijk deze

met de waarden voor Costa Rica.

Gebruik je atlas om te kijken of Costa Rica voldoet aan de voorwaarden. Verklaar daarna waarom

Costa Rica wel of niet voldoet.

Groeivoorwaarden Costa Rica Gunstig/

ongunstig verklaring

Temperatuur Warm: 20°-30° 20°C-30°C G Warm genoeg

Neerslag Nat: 1000mm of meer 1000mm – 2000mm G Genoeg regen

Klimaat Warm altijd nat /

Warm met nat seizoen Warm seizoen altijd nat

G Permanente groei

Vegetatie Weinig begroeiing Tropisch regenwoud O Dichte begroeiing

Reliëf (kust) Vlakte 0-100m: vlakte G Makkelijk te bewerken

Bodem Vruchtbare bodem Tropische bodem O Weinig voedingstoffen

Page 11: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.2

IX. SOCIAAL-ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN

F. Sociaal-economische voorwaarden

6. Zoek de volgende elementen op voor Costa Rica, gebruik je atlas.

Bepaal daarna per element of de situatie in Costa Rica gunstig of ongunstig is en leg je uit waarom

a.d.h.v. de uitleg over de elementen.

Costa Rica Gunstig/ ongunstig verklaring

Bevolkingsdichtheid 50-100 iwn/km² G Veel ruimte

Analfabetisme < 5% G Veel technische kennis

Tewerkstelling in de landbouw 10-30% O Weinig inkomen uit andere sectoren

Bruto Nationaal Product €5000-10000 G Geld voor investeringen

X. DUURZAAMHEID

G. Multinationals

7. Multinationale ondernemingen waren vroeger steeds uit op winst . Tegenwoordig werken ze meer en

meer aan duurzaamheid. Dit wordt uitgedrukt in de 3Ps.

Wat is een multinationale onderneming?

Grote ondernemingen die in meerder landen vestigingen hebben en de lokale inwoners als

goedkope werkkrachten gebruiken en geen of weinig rekening houden met het milieu.

Kijk naar het filmpje(2) van Chiquita en noteer 5 manieren waarop zij werken aan duurzaamheid.

Bossen planten, scholen bouwen, hogere lonen, water besparen, CO² uitstoot verminderen, gelijke

rechten voor man en vrouw, ondersteunen van lokale gemeenschappen.

Wat zijn de 3Ps? People, planet, profit

H. Fairtrade

8. Als reactie op de MNO’s zijn er fairtrade organisaties ontstaan.

Wat betekent fair trade? Eerlijke handel

Fairtrade organisaties zorgen ervoor dat kleine boeren samenwerken om een betere concurrentie te

vormen tegen de MNO’s. Bekijk het filmpje(3) en som 5 van deze verbeteringen op.

Waterputten bouwen, eerlijke lonen, weginfrastructuur aanleggen, waterkanalen bouwen, eerlijke

concurrentie, verpakkingscentra plaatsen, kabelbanen installeren, huizen, scholen en bruggen

bouwen.

Bronnen: filmpjes

Filmpje 1 - https://www.youtube.com/watch?v=zXfqOJWMbSI

Filmpje 2 - https://www.youtube.com/watch?v=gX7XYL1EopQ

Filmpje 3 - https://www.youtube.com/watch?v=w_L6VJZ0LRY#t=660

Page 12: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.2

Bijlage 1

Page 13: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.3

Page 14: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.3

Page 15: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.3

Page 16: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 1.3

Page 17: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.1

Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

- Begeleid zelfstandig leren

Surf naar de volgende site en los de opdrachten op: http://aardrijkskunde-plantagelandbouw.weebly.com

A. PLANTAGELANDBOUW

1. Wat is plantagelandbouw? Welke producten zijn er? Opdracht 1

Kijk aandachtig naar de foto’s op de site. Duid de voor jou 4 belangrijkste producten van

plantagelandbouw aan in het groen. Duid daarna de 4 elementen die plantagelandbouw voor jou het best

omschrijven aan in het geel.

cacao(bonen) zeeschepen + 325 voetbalvelden groot

transportbanden en liftsystemen

aloë vera machinaal

koffie(bonen) hoog rendement (winst) chocolade

monocultuur (1 gewas) ananas katoen

wasinstallaties goedkope arbeidskrachten arbeidsintensief

grote percelen multinationale ondernemingen commercieel

sproeihelikopters thee bananen

soja pesticides uitvoerhavens

exportgericht rietsuiker veel handenarbeid

moderne landbouw chocolade grote akkers

2. Het productieproces Opdracht 2

Zet de stappen van het productieproces in de juiste volgorde aan de hand van de filmpjes op de site.

a Wanneer de bananen nog groen zijn worden ze geoogst.

b De bananen worden in kleinere trossen versneden.

c De bananen worden gewassen in een bad en daarna besproeid met een rijpingsremmer zodat ze niet verder rijpen.

d De bananen worden van de percelen naar de centrale werkplaatsen vervoerd via een transportband.

e De bananen worden besproeid met pesticiden via een helikopter of vliegtuig.

f De bananen worden in zakjes verpakt en gaan daarna in kartonnen dozen gelegd.

g Er worden schuimen kapjes tussen de bananen gezet zodat ze elkaar niet beschadigen.

h Er worden zakken rond de bananentros gehangen ter bescherming tegen insecten en extreme weersomstandigheden.

i De bananenplant groeit uit een ondergrondse stengel. Het duurt ongeveer 10 à 15 maanden voor er vruchten aankomen. Elke plant kan 1 tros bananen geven in zijn leven.

j De bananen worden via vrachtwagens naar de haven gebracht waar ze in gekoelde containers terechtkomen, zo worden ze geëxporteerd naar Europa en de VSA. Dit duurt ongeveer 4 weken.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Page 18: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.1

PLANTAGELANDBOUW

INPUT PROCES OUTPUT Vul aan met begrippen uit opdracht 1.

- Teeloppervlakte: _____________

Kan vergeleken worden met

____________________________________________

- Arbeidskrachten?

o ______________________________________

o ______________________________________

- Chemische bestrijding?

____________________________________________

- Machines?

o ______________________________________

o ______________________________________

o ______________________________________

Vul aan met begrippen uit opdracht 2.

- Plantage

o Plant groeit uit _______________________

o Vruchten na _______________________

o Wanneer worden ze geoogst? _______________________

- Verwerking

o Bananen worden vervoerd via________________

o Ze komen terecht in centrale werkplaatsen.

o Wat wordt er daar met de bananen gedaan?

_____________________________________

- Transport

o Worden verzameld in koelhuizen.

o Waar worden ze naartoe gebracht?

_____________________________________

o Hier exporteren grote zeeschepen de bananen naar de

consument.

3. Output: Export Opdracht 3 Gebruik de grafieken op de site. - Welke 3 landen produceren de meeste

bananen?

_________________

_________________

_________________

- Welke 3 landen exporteren de meeste

bananen?

_________________

_________________

_________________

- Wie importeert de meeste bananen?

_________________

_________________

_________________

LANDBOUWSYSTEEM: ___________________ (grootschalig en machinaal) en _______________________________ (exportgericht) landbouwsysteem.

Page 19: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.1

B. WAAR

4. Plantagelandbouw in de wereld. Opdracht 4

Zoek in je atlas een kaart van landbouw in de wereld. Zoek op deze kaart waar plantagelandbouw

voorkomt en kleur deze gebieden rood op de thematische kaart (bijlage 1) in je werkbladen. Maak zelf een

legende.

Duid ook de keerkringen aan. Waar liggen de plaatsen waar plantagelandbouw voorkomt? Waarom zijn de

plantages daar gevestigd?

- ________________ Reden: _____________________________________________

- ________________ Reden: _____________________________________________

5. Latijns-Amerika en Costa Rica. Opdracht 5

Kijk naar de google earth trip op de site en duid Latijn-Amerika (geel) en Costa Rica (groen) aan op de

kaart in bijlage 1. Maak zelf een legende.

C. FYSISCHE OMSTANDIGHEDEN

6. Groeivoorwaarden plantagelandbouw Opdracht 6

In de eerste kolom vind je de groeivoorwaarden voor bananen / plantagelandbouw. Vergelijk deze met de

waarden voor Costa Rica.

Gebruik het klimatogram en de kaarten op de site en je atlas om te kijken of Costa Rica voldoet aan de

voorwaarden. Verklaar daarna waarom Costa Rica wel of niet voldoet.

Groeivoorwaarden Costa Rica Gunstig/

ongunstig verklaring

Temperatuur Warm: 20°-30°

Neerslag Nat: 1000mm of meer

Klimaat Warm altijd nat /

Warm met nat seizoen

Vegetatie Weinig begroeiing

Reliëf (kust) Vlakte

Bodem Vruchtbare bodem

Page 20: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.1

D. SOCIAAL-ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN

7. Sociaal-economische voorwaarden Opdracht 7

Zoek de volgende elementen op voor Costa Rica, gebruik de site en je atlas.

Bepaal daarna per element of de situatie in Costa Rica gunstig of ongunstig is en leg je uit waarom a.d.h.v.

de uitleg over de elementen (deze vind je onder de titeltjes).

Costa Rica Gunstig/ ongunstig verklaring

Bevolkingsdichtheid

Analfabetisme

Tewerkstelling in de landbouw

Bruto Nationaal Product

E. DUURZAAMHEID

8. Duurzaamheid, nu ook bij multinationals. Opdracht 8

Wat zijn de 3 P’s? _____________________________________

Hoe werken de multinationals aan duurzaamheid in hun bedrijf?

9. Fairtrade Opdracht 9

Kies 1 van de 4 fairtrade organisaties op de website (zorg dat je buur een andere organisatie heeft). Open

de link en lees het verhaal van de bewoner, leg het verhaal van de bewoner uit aan je buur en hoe de

fairtrade organisatie hem/haar helpt. Daarna legt je buur het verhaal van zijn gekozen organisatie uit aan

jou.

Hieronder noteer je minstens 5 sleutelwoorden, zodat je je verhaal beter kan vertellen.

Page 21: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.1

Bijlage 1

Page 22: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.2

Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

- Begeleid zelfstandig leren

Surf naar de volgende site en los de opdrachten op: http://aardrijkskunde-

plantagelandbouw.weebly.com

A. PLANTAGELANDBOUW

1. Wat is plantagelandbouw? Welke producten zijn er? Opdracht 1

Kijk aandachtig naar de foto’s op de site. Duid de voor jou 4 belangrijkste producten van

plantagelandbouw aan in het groen. Duid daarna de 4 elementen die plantagelandbouw voor jou het best

omschrijven aan in het geel.

cacao(bonen) zeeschepen + 325 voetbalvelden groot

transportbanden en liftsystemen

aloë vera machinaal

koffie(bonen) hoog rendement (winst) chocolade

monocultuur (1 gewas) ananas katoen

wasinstallaties goedkope arbeidskrachten arbeidsintensief

grote percelen multinationale ondernemingen commercieel

sproeihelikopters thee bananen

soja pesticides uitvoerhavens

exportgericht rietsuiker veel handenarbeid

moderne landbouw chocolade grote akkers

2. Het productieproces Opdracht 2

Zet de stappen van het productieproces in de juiste volgorde aan de hand van de filmpjes op de site.

a Wanneer de bananen nog groen zijn worden ze geoogst.

b De bananen worden in kleinere trossen versneden.

c De bananen worden gewassen in een bad en daarna besproeid met een rijpingsremmer zodat ze niet verder rijpen.

d De bananen worden van de percelen naar de centrale werkplaatsen vervoerd via een transportband.

e De bananen worden besproeid met pesticiden via een helikopter of vliegtuig.

f De bananen worden in zakjes verpakt en gaan daarna in kartonnen dozen gelegd.

g Er worden schuimen kapjes tussen de bananen gezet zodat ze elkaar niet beschadigen.

h Er worden zakken rond de bananentros gehangen ter bescherming tegen insecten en extreme weersomstandigheden.

i De bananenplant groeit uit een ondergrondse stengel. Het duurt ongeveer 10 à 15 maanden voor er vruchten aankomen. Elke plant kan 1 tros bananen geven in zijn leven.

j De bananen worden via vrachtwagens naar de haven gebracht waar ze in gekoelde containers terechtkomen, zo worden ze geëxporteerd naar Europa en de VSA. Dit duurt ongeveer 4 weken.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

i e h g a d b c f j

Page 23: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.2

PLANTAGELANDBOUW

INPUT PROCES OUTPUT Vul aan met begrippen uit opdracht 1.

- Teeloppervlakte: Grote percelen

Kan vergeleken worden met 324/325 voetbalvelden

- Arbeidskrachten?

o Veel handenarbeid = arbeidintensief

o Goedkope arbeidskrachten

- Chemische bestrijding?

Sproeihelikopters met pesticides

- Machines?

o Liftsysteem / kabelbaan op plantage

o Transportbanden in de central werkplaatsen

o Wasinstallaties in de central werkplaatsen

Vul aan met begrippen uit opdracht 2.

- Plantage

o Plant groeit uit een ondergrondse stengel

o Vruchten na 10 à 15 maanden

o Wanneer worden ze geoogst? Wanneer ze nog groen zijn

- Verwerking

o Bananen worden vervoerd via liftsysteem / kabelbaan

o Ze komen terecht in centrale werkplaatsen.

o Wat wordt er daar met de bananen gedaan?

Verdeeld, gewassen, besproeid en ingepakt

- Transport

o Worden verzameld in koelhuizen.

o Waar worden ze naartoe gebracht?

Uitvoerhavens

o Hier exporteren grote zeeschepen de bananen naar de

consument.

3. Output: Export Opdracht 3 Gebruik de grafieken op de site. - Welke 3 landen produceren de meeste

bananen?

India

Brazilië

Ecuador

- Welke 3 landen exporteren de meeste

bananen?

Ecuador

Costa Rica

Colombia

- Wie importeert de meeste bananen?

Europa

USA

LANDBOUWSYSTEEM: MODERN (grootschalig en machinaal) en COMMERCIEEL (exportgericht) landbouwsysteem.

Page 24: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.2

B. WAAR

4. Plantagelandbouw in de wereld. Opdracht 4

Zoek in je atlas een kaart van landbouw in de wereld. Zoek op deze kaart waar plantagelandbouw

voorkomt en kleur deze gebieden rood op de thematische kaart (bijlage 1) in je werkbladen. Maak zelf een

legende.

Duid ook de keerkringen aan. Waar liggen de plaatsen waar plantagelandbouw voorkomt? Waarom zijn de

plantages daar gevestigd?

- Aan de kust Reden: Havens voor export, Vlakte

- Tussen de keerkringen Reden: Warme klimaten

5. Latijns-Amerika en Costa Rica. Opdracht 5

Kijk naar de google earth trip op de site en duid Latijn-Amerika (geel) en Costa Rica (groen) aan op de

kaart in bijlage 1. Maak zelf een legende.

C. FYSISCHE OMSTANDIGHEDEN

6. Groeivoorwaarden plantagelandbouw Opdracht 6

In de eerste kolom vind je de groeivoorwaarden voor bananen / plantagelandbouw. Vergelijk deze met de

waarden voor Costa Rica.

Gebruik het klimatogram en de kaarten op de site en je atlas om te kijken of Costa Rica voldoet aan de

voorwaarden. Verklaar daarna waarom Costa Rica wel of niet voldoet.

Groeivoorwaarden Costa Rica Gunstig/

ongunstig verklaring

Temperatuur Warm: 20°-30°C 20°C-30°C gunstig Warm genoeg

Neerslag Nat: 1000mm of meer 1000mm – 2000mm gunstig Genoeg neerslag

Klimaat Warm altijd nat /

Warm met nat seizoen Warm met nat seizoen

gunstig Permanente groei

Vegetatie Weinig begroeiing Tropisch regenwoud ongunstig Dichte begroeiing

Reliëf (kust) Vlakte 0-100 m = Vlakte gunstig Makkelijk te bewerken

Bodem Vruchtbare bodem Tropische bodem ongunstig Weinig voedingsstoffen

Page 25: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.2

D. SOCIAAL-ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN

7. Sociaal-economische voorwaarden Opdracht 7

Zoek de volgende elementen op voor Costa Rica, gebruik de site en je atlas.

Bepaal daarna per element of de situatie in Costa Rica gunstig of ongunstig is en leg je uit waarom a.d.h.v.

de uitleg over de elementen (deze vind je onder de titeltjes).

Costa Rica Gunstig/ ongunstig verklaring

Bevolkingsdichtheid 50-100 inw/km² Gunstig Veel ruimte

Analfabetisme < 5% Gunstig Veel technische kennis

Tewerkstelling in de landbouw 10-30% Ongunstig Weinig inkomen uit andere sectoren

Bruto Nationaal Product €5000 - €10000 gunstig Geld om te investeren

E. DUURZAAMHEID

8. Duurzaamheid, nu ook bij multinationals. Opdracht 8

Wat zijn de 3 P’s? People, Planet, Profit

Hoe werken de multinationals aan duurzaamheid in hun bedrijf?

Bossen planten, scholen bouwen, hogere lonen, water besparen, CO² uitstoot verminderen, gelijke rechten man - vrouw

9. Fairtrade Opdracht 9

Kies 1 van de 4 fairtrade organisaties op de website (zorg dat je buur een andere organisatie heeft). Open

de link en lees het verhaal van de bewoner, leg het verhaal van de bewoner uit aan je buur en hoe de

fairtrade organisatie hem/haar helpt. Daarna legt je buur het verhaal van zijn gekozen organisatie uit aan

jou.

Hieronder noteer je minstens 5 sleutelwoorden, zodat je je verhaal beter kan vertellen.

Waterput bouwen, eerlijke lonen, wegeninfrastructuur, waterkanalen voor irrigatie,

Eerlijke concurrentie, verpakkingstations bouwen, kabelbanen plaatsen, huizen bouwen

School bouwen, bruggen bouwen

Bijlage 1

Page 26: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.2

Page 27: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 2.3

Weebly-site: www.aardrijkskunde-plantagelandbouw.weebly.com

Page 28: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.1

Plantagelandbouw: Plátanos uit Costa Rica!

Wat?

1. Productieproces:

1 ______________________________________________________________________________

2 ______________________________________________________________________________

3 ______________________________________________________________________________

4 ______________________________________________________________________________

5 ______________________________________________________________________________

6 ______________________________________________________________________________

7 ______________________________________________________________________________

8 ______________________________________________________________________________

9 ______________________________________________________________________________

10 _____________________________________________________________________________

2. Plantagelandbouwproducten.

______________________________________________________________________________

3. Landbouwsysteem.

_____________ (grootschalig en machinaal) en _______________ ___(exportgericht) landbouwsysteem.

Waar?

4. Situering

Werelddeel: ____________________ Land: ___________________________

5. Waar vinden we plantagelandbouw terug?

- _________________________ Reden: ________________________________________

- _________________________ Reden: ________________________________________

Page 29: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.1

Fysische omstandigheden

Klimaat: ______________________________ (temperatuur:_________ & neerslag: ________________)

Vegetatie: ____________________ Waarom slecht? __________________________________

Reliëf: ____________________ ___ Waarom goed? __________________________________

Bodem: ______________________ Wat is er wel nodig? _________________________

Sociaal-economische omstandigheden

Bevolkingsdichtheid: __________________ Waarom gunstig? _________________________________

Analfabetisme: ______________________ Waarom gunstig? _________________________________

Bruto nationaal product: ______________ Waarom gunstig? _________________________________

Tewerkstelling primaire sector: _________ Waarom ongunstig? _______________________________

Duurzaamheid

6. De 3 Ps

P____________, P___________, P___________

7. Multinationale ondernemingen

Voorbeelden: _____________________________________________________________

4 manieren waarop zij werken aan duurzaamheid:

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

8. Fairtrade organisaties

Voorbeelden: _____________________________________________________________

4 manieren waarop zij kleine boeren helpen:

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

Page 30: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.2

Plantagelandbouw: Plátanos uit Costa Rica!

Wat?

1. Productieproces:

1 zaadje groeit uit een ondergrondse stengel

2 de bananenplant wordt besproeit met pesticiden

3 er worden plastic zakken rond de trossen gedaan ter bescherming tegen extreem weer en insecten

4 er worden schuimen kapjes tussen de kleine trosjes gezet zodat ze elkaar niet beschadigen

5 de bananen worden geoogst terwijl ze nog groen zijn (na 10 à 15 maanden)

6 de trossen worden vervoerd via een kabelbaan

7 de trossen worden versneden tot kleinere trosjes

8 ze worden gewassen en besproeit met rijpingsremmer

9 de trosjes worden in zakjes en daarna kartonnen dozen ingepakt

10 ze worden in koelcontainers naar de haven gebracht waar ze geëxporteerd worden via zeeschepen

2. Plantagelandbouwproducten.

Rietsuiker, soja, aloë vera, koffie, thee, cacao, ananas, bananen, katoen, rubber, …

3. Landbouwsysteem.

Modern (grootschalig en machinaal) en commercieel (exportgericht) landbouwsysteem.

Waar?

4. Situering

Werelddeel: Latijns-Amerika Land: Costa Rica

5. Waar vinden we plantagelandbouw terug?

- Aan de kust Reden: Havens voor export, vlakte

- Tussen de keerkringen Reden: Warme klimaten

Page 31: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.2

Fysische omstandigheden

Klimaat: Warm altijd nat (temperatuur: 20°C-30°C & neerslag: 1000mm of meer)

Vegetatie: Tropisch regenwoud Waarom ongunstig? Dichte begroeiing

Reliëf: Vlakte Waarom gunstig? Makkelijk te bewerken

Bodem: Tropische bodem Wat is er wel nodig? Vruchtbare bodem

Sociaal-economische omstandigheden

Bevolkingsdichtheid: Laag Waarom gunstig? Veel ruimte voor plantages

Analfabetisme: Laag Waarom gunstig? Veel technologische kennis

Bruto nationaal product: Hoog Waarom gunstig? Veel geld om te investeren

Tewerkstelling primaire sector: Laag Waarom ongunstig? Ook weinig inkomsten uit andere

sectoren

Duurzaamheid

6. De 3 Ps

People, Planet, Profit

7. Multinationale ondernemingen

Voorbeelden: Chiquita, Dole, Max Havelaar

4 manieren waarop zij werken aan duurzaamheid:

Waterputten bouwen, eerlijke lonen, weginfrastructuur aanleggen, waterkanalen bouwen, eerlijke

concurrentie, verpakkingscentra plaatsen, kabelbanen installeren, huizen, scholen en bruggen

bouwen.

8. Fairtrade organisaties

Voorbeelden: Oxfam, Banelito, APPBOSA, …

4 manieren waarop zij kleine boeren helpen:

Bossen planten, scholen bouwen, hogere lonen, water besparen, CO² uitstoot verminderen, gelijke

rechten voor man en vrouw, ondersteunen van lokale gemeenschappen.

Page 32: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.3

Page 33: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.4

Plátanos uit Costa Rica! Speluitleg

1. Benodigdheden per spel voor 4 spelers:

4 pionnen

1 dobbelsteen

14 bananenpunten

1 spelbord

4 paspoorten

20 MNO-gebeurteniskaartjes

20 kleine boer-gebeurteniskaartjes

30 vraagkaarten

4 duelkaarten

2 puzzels Latijns-Amerika

2 x 11 fotokaarten productieproces

1 memory-game: eerlijke handel

1 memory-game: plantagelandbouw producten

4 invulschema’s

2. Voorbereiding:

De klas (20lln) wordt in 5 groepjes verdeeld, maximum 4 leerlingen per groepje.

De banken worden verschoven zodat er 5 ‘speelhoeken’ gevormd worden.

In elke speelhoek wordt 1 spel gelegd.

3. Doel:

Je bent een bananenteler (MNO of kleine boer) en je tracht zoveel mogelijk bananen te telen om winst te

maken. Je moet onderweg wel rekening houden met gebeurtenissen, vragen en duels, deze kunnen je

sneller vooruit helpen of net tegenhouden.

Wie het eerst aan het einde van het pad is, is de winnaar van het spel.

4. Spelverloop:

Elke speler krijgt een paspoort. Er zijn twee soorten paspoort, het paspoort van de kleine boer en het

paspoort van de multinationale onderneming.

De spelers stellen zich aan elkaar voor aan de hand van hun paspoort.

De spelers plaatsen hun pionnen op het startvakje. Elke speler gooit de dobbelsteen 1 keer, degene

met de hoogste worp mag beginnen, daarna ga je kloksgewijs verder.

Tijdens het spel krijg je antwoorden op de vragen van de mindmap. Vul deze aan, dit is je leerstof.

Page 34: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.4

5. Spelregels:

Je komt terecht op:

Een blanco vakje Er gebeurt niets. De volgende speler is nu aan de beurt.

Een ?-vakje

VRAAGKAART De speler links van je trekt een vraagkaart en leest deze voor. Indien je juist antwoordt op de vraag mag je nog eens gooien. Indien je fout antwoordt moet je een beurt overslaan.

Een G-vakje

GEBEURTENISKAART Afhankelijk van je paspoort trek je een kleine boer gebeurteniskaart of een MNO gebeurteniskaart. De speler leest voor wat er op zijn gebeurteniskaartje staat en voert het gevolg uit.

Een !-vakje

DUELKAART Dit is een duel. De speler trekt een duel-kaart en kiest een tegenstander uit waartegen hij wil strijden. Degene die wint verdient 1 bananenpunt.

* Bananenpunten: Met deze punten kan je een gebeurtenis teniet doen. Bijvoorbeeld: Je trekt een gebeurteniskaart en je moet 2 vakjes achteruit. Je levert 1 bananenpunt in waardoor je niet achteruit moet. Dus 1 gebeurtenis kost 1 bananenpunt.

Finishvakje

Om te finishen moet je precies op het vakje terechtkomen. Het aantal ogen dat een speler teveel gooit moet hij terug. Bijvoorbeeld: Sta je op vakje 50 en je gooit 3 dan ga je op vakje finish vakje 50 vakje 49.

Page 35: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.5

MNO-paspoort

Naam: Timothy Smiths Bedrijfsleider Chiquita Je werkt voor Chiquita, een van de multinationale ondernemingen (MNO) die handelt in bananen. Chiquita heeft vele bananenplantages in Costa Rica, Ecuador, Panama, Colombia, … met de afzetmarkt in West-Europa en de Verenigde Staten. Winst is je hoofddoel, ook al gaat dit soms ten koste van het milieu en je arbeiders.

Kleine boer paspoort

Naam: Juan Carlos Kleine individuele bananenboer Je hebt je eigen kleine bananenplantage in Costa Rica. Heel wat van jou landbouwpercelen zijn je ontnomen door MNO’s. Je verbouwt bananen om te overleven. Elke banaan die geëxporteerd kan worden is voor jou van levensbelang. De bananen die niet goed gekeurd zijn voor export verkoop je op de lokale markt.

MNO-paspoort

Naam: Kees Joling Bedrijfsleider Dole Je bent bedrijfsleider bij het fruitbedrijf Dole. Dole is 1 van de grote multinationale ondernemingen die bedrijven hebben over de hele wereld. Zij hebben bananenplantages in Costa Rica Colombia, Ecuador, Guatemala en Honduras waar lokale arbeiders werken. Vroeger was je doel voornamelijk winst maar sinds kort werk je ook aan duurzaamheid door bossen aan te planten en dorpen voor arbeiders te bouwen.

Kleine boer paspoort

Naam: Arcelio Lacayo Kleine verenigde bananenboer Je bent een kleine boer in Costa Rica die samenwerkt met omliggende bananenboeren en Banelino (fair trade organisatie). Banelino zorgt ervoor dat jullie een eerlijke prijs krijgen voor de teelt en dat de arbeidersomstandigheden verbeteren.

Page 36: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.6

Gebeurtenis MNO

Gebeurtenis MNO

Gebeurtenis

MNO

Gebeurtenis

MNO

Gebeurtenis MNO

Gebeurtenis MNO

Gebeurtenis

MNO

Gebeurtenis

MNO

Gebeurtenis MNO

Gebeurtenis MNO

Page 37: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.6

Gebeurtenis: De grote exportlanden (Ecuador, Costa Rica en Colombia) hebben je een contract aangeboden om nieuwe plantages te bouwen in hun landen. Je kan nu meer bananen telen en verkopen. Je winst stijgt enorm en je wordt de grootste MNO van de bananenhandel.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Je bedrijf heeft overleg gehad met de 2 grootste importgebieden van bananen. Zowel de Verenigde Staten van Amerika als Europa hebben je een contract aangeboden. Je kan nu meer bananen verkopen en zal dus meer winst maken.

Ga 1 vakje vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt een groot perceel landbouwgrond gekocht in Costa Rica. Het perceel bevindt zich in dun bevolkt gebied. Je kan dus een grote plantage van honderden hectare bouwen en meer bananen telen. Je winst stijgt.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Om de duurzaamheid van het bedrijf te verzekeren heb je een nieuw bos aangeplant. Zo kom je tegemoet aan één van de 3 P’s (People, Planet, Profit).

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Om aan één van de 3 P’s(People, Planet, Profit) te voldoen heb je een school en een dokterspraktijk gebouwd in het dorp van je werknemers.

Ga 3 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt je arbeiders betere werkomstandigheden aangeboden. Je hebt een nieuwe waterleiding geplaatst en hun verloning verhoogt. Hierdoor maak je iets minder winst maar krijg je wel een fairtrade label.

Ga 1 vakje vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt een nieuw project opgestart in Costa Rica. Je legt een nieuwe plantage aan waardoor er nieuwe jobs gecreëerd worden. Nabij de plantage bouw je ook een dorp voor de arbeiders met de basisvoorzieningen. De duurzaamheid van je bedrijf gaat erop vooruit.

Ga 3 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt een helikopter gekocht om de teelt te besproeien met pesticides. Hierdoor slaagt een groter percentage van je oogst.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt een contract afgesloten met een fairtrade organisatie waardoor je nu een fairtrade label op je bananen kan plakken. Hierdoor zijn er meer landen die je bananen willen invoeren en vergroot je winst.

Ga 3 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Er is een nieuw akkoord met de overheid. De MNO’s mogen nu braakliggende percelen landbouwgrond gebruiken voor hun plantages als ze minstens 2 bomen per are (10m²) landbouwgrond planten.

Ga 1 vakje vooruit.

Page 38: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.6

Gebeurtenis: De overheid van Costa Rica heeft opgemerkt dat je je arbeiders niet eerlijk vertoont. Je krijgt een boete van € 10000 opgelegd en moet een tegenprestatie leveren voor de inwoners van het dorp. Je bouwt een school.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: De kleine boeren hebben zich verenigd en een proces aangespannen bij de overheid. Je moet 1/5de van je landbouwgrond teruggeven aan de kleine boeren.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: Om je perceel landbouwgrond te vergroten heb je een bos nabij de plantage gekapt. De inwoners van het dorp zijn dit gaan melden bij de overheid. Je moet dit bos heraanplanten en mag er geen landbouwgrond van maken.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: De kabelbaan van de percelen naar de centrale werkplaatsen is stuk. De arbeiders moeten nu tros per tros te voet naar de centrale werkplaatsen brengen en hierdoor verlies je heel wat tijd en dus winst.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: Er zijn protesten uitgebroken in het dorp waar je plantage gevestigd is. De kleine boeren zijn boos omdat je hun landbouwgrond onrechtmatig hebt afgenomen. Hierdoor zijn de werkzaamheden op je bedrijf stilgevallen en verlies je een hele week aan oogst en dus ook winst.

Ga 3 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Om de arbeiders van je plantage vooruit te helpen heb je een dorp gebouwd. Het dorp is echter van slechte kwaliteit en één van de huisjes is ingestort. Er zijn 2 arbeiders gewond geraakt en je moet de ziekenhuiskosten betalen. Daarbovenop krijg je een boete van de overheid wegens onveiligheid.

Ga 2 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: De helikopter om met pesticiden te sproeien is stuk. Bijgevolg kan je een week lang niet sproeien en mislukt de helft van je oogst. Je verliest een aanzienlijk bedrag van je winst.

Ga 2 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Hevige regenval heeft de oogst zwaar beschadigd. Je verliest de helft van je oogst en veel winst.

Ga 2 vakjes achteruit

Gebeurtenis: Je hebt een nieuwe soort pesticides aangekocht om de je bananen te beschermen. Helaas zijn je arbeiders hierdoor ziek geworden en kunnen ze een week lang niet werken.

Ga 1 vakje achteruit.

Gebeurtenis: De arbeidsinspectie is op bezoek geweest en heeft besloten dat je arbeiders te lange uren werken. Je moet hierdoor meer arbeiders aanwerven en je winst daalt.

Ga 2 vakjes achteruit.

Page 39: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.6

Gebeurtenis kleine boer

Gebeurtenis kleine boer

Gebeurtenis

kleine boer

Gebeurtenis

kleine boer

Gebeurtenis kleine boer

Gebeurtenis kleine boer

Gebeurtenis

kleine boer

Gebeurtenis

kleine boer

Gebeurtenis kleine boer

Gebeurtenis kleine boer

Page 40: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.6

Gebeurtenis: Je hebt je samen met andere kleine boeren verenigd en kan zo meer bananen telen. Door de samenwerking slaagt een groter deel van je oogst en krijg je meer winst.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Door het lage analfabetisme in je land heb je een goede kennis van zaken. Je technische kennis is goed bruikbaar bij het telen van bananen. Zo kan je meer bananen telen aan lagere kost.

Ga 3 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt geïnvesteerd in plastic zakken tegen de insecten. Dit verhoogt de kans op slagen van je oogst.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Een fairtrade organisatie heeft je onder haar vleugels genomen. Ze hebben ervoor gezorgd dat je een eerlijke verloning krijgt voor je teelten, ook heb je het fairtrade label ontvangen. Andere landen zijn nu meer geneigd om jouw bananen te verkiezen boven die van MNO’s.

Ga 1 vakje vooruit.

Gebeurtenis: Een fairtrade organisatie heeft een medisch hulpcentrum nabij je dorp gebouwd. Nu kan je je laten behandelen wanneer je ziek bent en ben je sneller terug aan het werk. Hierdoor kan je meer bananen telen.

Ga 1 vakje vooruit.

Gebeurtenis: Je hebt samen met enkele kleine boeren een proces aangespannen tegen een MNO die delen van jullie landbouwgrond heeft ingepikt. Je wint het proces, krijgt de percelen terug en een kleine schadevergoeding.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Door samen te werken met andere kleine boeren heb je een chemisch product kunnen kopen om je gewassen te beschermen tegen insectenplagen. Je kan nu meer bananen oogsten en verkopen.

Ga 1 vakje vooruit.

Gebeurtenis: Een fairtrade organisatie heeft voor jou en je buren een kabelbaan gezet op de percelen. Je kan nu sneller werken en meer bananen tegelijk oogsten. Je hebt ook het fairtrade label verkregen.

Ga 3 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Een fairtrade organisatie heeft een nieuwe waterleiding geplaatst in je dorp. Hierdoor is de algemene gezondheid erop vooruit gegaan en zijn er minder zieken.

Ga 2 vakjes vooruit.

Gebeurtenis: Een fair trade organisatie heeft voor jou en naburige boeren een kabelbaan geplaats op de percelen. Je kan nu sneller werken en meer bananen tegelijk transporteren. Je hebt ook het fair trade label verkregen.

Ga 3 vakjes vooruit.

Page 41: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.6

Gebeurtenis: Je hebt een nieuw perceel verkregen maar niet genoeg schuimen kapjes om tussen de trossen te zetten. Een deel van je oogst raakte beschadigt bij het transport naar de centrale werkplaats.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: Er is hevige regenval geweest en een deel van je plastic zakken is kapot gegaan door het stormweer. Je moet investeren in nieuwe plastic zakken.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: Een multinationale onderneming heeft een deel van je landbouwgrond afgenomen. De overheid heeft dit pas na 5 maanden kunnen terug gegeven aan jou. Je bent een groot deel van je oogst kwijt en krijgt maar een zeer lage compensatie.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: Je hebt met je zuurverdiende c enten een nieuwe soort pesticiden gekocht. Het is helaas erg giftig en je bent ziek geworden. Je kan 2 weken niet meer werken.

Sla een beurt over.

Gebeurtenis: De waterleiding van je dorp is verroest. Er is dus geen vers water meer en je moet in een naburig dorp gaan om aan drinkwater te komen. Hierdoor verlies je erg veel tijd die je nodig hebt om op je perceel te werken.

Ga 2 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Een multinationale onderneming heeft 1 van je afnemers ingepikt. Het bedrijf waar je bananen naar exporteerde krijgt nu bananen van Chiquita. Je krijgt je bananen niet meer op tijd verkocht en verliest een groot deel van de winst.

Ga 3 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Het was te duur om plastic zakken rond de trossen te hangen en je hoopte dat er geen insectenplaag zou komen dit jaar. Helaas is dit wel het geval. Je verliest de helft van je oogst.

Ga 2 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Je hebt je verenigd met andere boeren en er is protest gekomen tegen de MNO’s. De overheid legt echter een zware boete op voor de overlast tijdens dit protest waardoor je dit geld niet kan investeren in je landbouwgrond.

Ga 2 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Samen met andere boeren heb je een nieuw stukje grond gekocht. Helaas is de grond erg onvruchtbaar en willen de nieuwe bananenplanten niet groeien.

Ga 2 vakjes achteruit.

Gebeurtenis: Je verkoopt je oogst door aan een MNO die deze dan exporteert naar Europa en de Verenigde Staten van Amerika. Je krijgt voor je oogst echter maar een klein bedrag waardoor de MNO meer winst maakt op jouw oogst dan jijzelf.

Ga 1 vakje achteruit.

Page 42: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.7

? ?

? ?

? ?

? ?

? ?

Page 43: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.7

Vraag: Wanneer worden de bananen geoogst? Oplossing:

a) Wanneer ze nog groen zien b) Wanneer ze geel zijn c) Wanneer ze op de grond vallen

Vraag: In welk klimaat worden bananen het best geteeld? Oplossing:

a) Warm altijd nat klimaat b) Warm klimaat met nat seizoen c) Warm altijd droog klimaat

Vraag: Waarom worden er schuimen kappen tussen de trossen gezet vlak voor het oogsten? Oplossing:

a) Om de trossen al te verdelen. b) Om de bananen te beschermen tegen

elkaar. c) Tegen de insecten.

Vraag: Hoe worden de bananen vervoerd van Costa Rica naar Europa? Oplossing:

a) Met het vliegtuig b) Via een schip c) Beiden zijn mogelijk

Vraag: Hoe worden de pesticiden over de grote velden verspreid? Oplossing:

a) Via een tractor en aanhangwagen b) Via een vliegtuig c) Via een helikopter

Vraag: Waarom worden er plastic zakken over de trossen gezet? Oplossing:

a) Tegen harde regen b) Tegen de insecten c) Beiden

Vraag: Welke van de onderstaande producten zijn niet geteeld via plantagelandbouw? Oplossing:

a) Appels b) Koffie c) Katoen

Vraag: Welke van onderstaande organisaties is een MNO (multinationale onderneming)? Oplossing:

a) Chiquita b) APP Bosa c) Oxfam

Vraag: Waaraan groeit de bananentros? Oplossing:

a) Aan een bananenboom b) Aan een bananenplant c) Aan een bananenstruik

Vraag: Wat is de gemiddelde grootte van een bananenplantage? Oplossing:

a) 86 voetbalvelden groot (43 HA) b) 208 voetbalvelden groot (104 HA) c) 324 voetbalvelden groot (162 HA)

Page 44: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.7

Vraag: Een druppeltje regen kan geen kwaad! Hoeveel bedraagt de gemiddelde jaarneerslag nodig om bananen te telen? Oplossing:

a) 200 - 400 mm b) 400 – 1000 mm c) 1000 mm of meer

Vraag: Laat die zon maar schijnen! Hoeveel bedraagt de gemiddelde temperatuur nodig om bananen te telen? Oplossing:

a) 0-20°C b) 20-30°C c) 30°C of hoger

Vraag: Om een bananenplantage te beheren moet er veel geïnvesteerd worden. Hoeveel bedraagt het Bruto Nationaal Product in Costa Rica? Oplossing:

a) € 1000 – 5000 b) € 5000 – 10000 c) € 10000 – 20000

Vraag: Worden er op een plantage 1 of meerdere gewassen geteeld? Oplossing:

a) 1 gewas = monocultuur b) Meerdere gewassen c) Beiden zijn mogelijk

Vraag: Hoe is de arbeid op een bananenplantage? Oplossing:

a) Voornamelijk handenarbeid b) Voornamelijk machinaal c) Een combinatie van de twee

Vraag: Welke van de onderstaande ondernemingen is het minst op winst uit? Oplossing:

a) Chiquita b) Dole c) Max Havelaar

Vraag: Waar zijn de plantages meestal gevestigd? Oplossing:

a) In het binnenland b) Aan de kust c) Beiden zijn mogelijk

Vraag: Hard zweten! Plantagelandbouw is … Oplossing:

a) Arbeidsintensief (veel handenarbeid)

b) Arbeidsextensief (weinig handenarbeid)

Vraag: Plantagelandbouw is … Oplossing:

a) Kapitaalintensief (veel geld nodig om te investeren)

b) Kapitaalextensief (weinig geld nodig om te investeren)

Vraag: Hoelang duurt het om van een ondergrondse stengel tot een oogstklare bananentros te komen? Oplossing:

a) 3 - 6 maanden b) 6 - 10 maanden c) 10 - 15 maanden

Page 45: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.7

Vraag: Hoelang duurt de reis van de banaan van de plantage in Costa Rica tot West-Europa? Oplossing:

a) 2 weken b) 4 weken c) 6 weken

Vraag: Op welke breedtegraad groeien bananen het best? Oplossing:

a) Tussen de 2 keerkringen b) Tussen de keerkring en de poolcirkel c) Op de polen

Vraag: Er is veel technische kennis nodig om grote ondernemingen als plantages te beheren. Hoe hoog is het analfabetisme in Costa Rica? Oplossing:

a) Minder dan 5% b) 5 – 20% c) 20 – 50%

Vraag: Er zijn weinig inkomsten uit andere sectoren. Hoeveel bedraagt het percentage van de bevolking dat werkt in de primaire sector (landbouw) in Costa Rica? Oplossing:

a) Minder dan 10% b) 10 – 30% c) 30 – 50%

Vraag: Er is veel ruimte nodig om aan plantagelandbouw te doen. Hoeveel bedraagt de bevolkingsdichtheid in Costa Rica? Oplossing:

a) 10 – 50 inw/km² b) 50 – 100 inw/km² c) 100 of meer inw/km²

Vraag: Veel MNO’s werken tegenwoordig aan een duurzaam bedrijfsbeheer. Met welke 3 elementen moeten ze dan rekening houden? Oplossing:

a) Aarde, winst, dieren b) Mensen, aarde, dieren c) Mensen, aarde, winst

Vraag: Fairtrade organisaties helpen kleine boeren aan betere leefomstandigheden. Welke van de onderstaande items is geen verbetering? Oplossing:

a) Medicinale hulpverlening b) School c) Langere werkuren

Vraag: Fairtrade organisaties helpen kleine boeren aan betere leefomstandigheden. Welke van onderstaande items is geen verbetering? Oplossing:

a) Nieuwe huizen bouwen voor arbeiders b) Afgeven landbouwgrond c) Waterleidingen voorzien

Vraag: Welke van onderstaande machines wordt niet gebruikt bij plantagelandbouw? Oplossing:

a) Liftsysteem voor transport op de percelen b) Automatisch zaaisysteem op de percelen c) Transportband in centrale werkplaatsen d) Wasinstallatie in de centrale werkplaatsen

Vraag: Nadat de bananen geoogst zijn gaan ze naar de werkplaatsen. Wat wordt er niet in die werkplaatsen gedaan? Oplossing:

a) Gewassen b) Verdeeld in trossen c) Besproeit met pesticiden d) Ingepakt in dozen

Page 46: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.8

! !

! !

Duel - puzzel Kies een tegenstander waartegen je gaat strijden! Jullie krijgen beiden een puzzel van een werelddeel. Vervolledig de puzzel en benoem het werelddeel. Wie eerst klaar is krijgt 1 bananenpunt.

Duel – fairtrade memory

Kies een tegenstander waartegen je gaat strijden! De memorykaartjes worden met de keerzijde naar boven gelegd. Om de beurt mag 1 speler 2 kaartjes omdraaien. Het doel is om zoveel mogelijk fairtrade organisaties te matchen. De speler die op het duel vak kwam mag starten. De speler met de meeste paren krijgt 1 bananenpunt.

Duel – producten memory

Kies een tegenstander waartegen je gaat strijden! De memorykaartjes worden met de keerzijde naar boven gelegd. Om de beurt mag 1 speler 2 kaartjes omdraaien. Het doel is om zoveel mogelijk producten te matchen. De speler die op het duel vak kwam mag starten De speler met de meeste paren krijgt 1 bananenpunt.

Duel - productieproces

Kies een tegenstander waartegen je gaat strijden! Jullie krijgen beiden gemixte kaarten van het productieproces van een banaan. Leg de kaarten om ter snelst in de juiste volgorde. Wie eerst klaar is krijgt 1 bananenpunt.

Page 47: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.9

Page 48: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.10

Memory: Plantagelandbouw

Producten

Memory: Plantagelandbouw

Producten

Memory: Plantagelandbouw

Producten

Memory: Plantagelandbouw

Producten

Memory: Plantagelandbouw

Producten

Memory: Plantagelandbouw

Producten

Page 49: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.10

Chocolade

Chocolade

Katoen

Katoen

Bananen

Bananen

Page 50: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.10

Thee

Thee

Soja

Soja

Ananas

Ananas

Page 51: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.10

Koffie

Koffie

Aloë Vera

Aloë Vera

Rietsuiker

Rietsuiker

Page 52: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.11

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Memory:

Eerlijke handel!

Page 53: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.11

Page 54: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.11

Page 55: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.11

Page 56: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.12

Page 57: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.12

Page 58: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 3.13

Page 59: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 4.1

Toets Plantagelandbouw in Latijns-Amerika /15

Naam: ___________________________ Klas: ________ Datum: _______________

1. Benoem de activiteit van het productieproces per foto. ( /2)

2. Zet de foto’s in de juiste volgorde. ( /1)

A. ______________________________________ B. ________________________________________

C. ______________________________________ D. _______________________________________

Volgorde: _______________________

3. Benoem het landbouwsysteem van plantagelandbouw en verklaar. ( /2)

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

4. Waar zijn plantages het best gelegen? Leg in eigen woorden uit waarom. ( /2)

- ______________________. Reden: _______________________________________________________

- ______________________. Reden: _______________________________________________________

Page 60: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 4.1

5. Moet de bevolkingsdichtheid van een land waar plantagelandbouw is laag of hoog zijn?

Motiveer je keuze. ( /1)

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

6. Benoem de 3P’s. ( /1)

P______________, P______________, P______________

7. Benoem 2 multinationale ondernemingen. ( /1)

_____________________________________________________________________________________

8. Benoem 2 manieren waarop multinationals aan duurzaamheid werken. ( /2)

______________________________________ ______________________________________

9. Benoem 2 fairtrade organisaties. ( /1)

_____________________________________________________________________________________

10. Benoem 4 manieren waarop fairtrade-organisaties de kleine boeren helpen. ( /2)

______________________________________ ______________________________________

______________________________________ ______________________________________

Succes!

Page 61: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 4.2

Toets Plantagelandbouw in Latijns-Amerika /15

Naam: ___________________________ Klas: ________ Datum: _______________

1. Benoem de activiteit van het productieproces per foto. ( /2)

2. Zet de foto’s in de juiste volgorde. ( /1)

A. Bananen worden vervoerd via liftsysteem B. Bananen worden geëxporteerd via zeeschepen

C. Bananen worden gewassen D. Bananenplant groeit uit een ondergrondse stengel

Volgorde: D – A – C – B

3. Benoem het landbouwsysteem van plantagelandbouw en verklaar. ( /2)

Modern (grootschalig en machinaal) en commercieel (exportgericht) landbouwsysteem

4. Waar zijn plantages het best gelegen? Leg in eigen woorden uit waarom. ( /2)

- Aan de kust Reden: Havens voor export, vlakte

- Tussen de keerkringen Reden: Warme klimaten

Page 62: Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123aaportfolioangeliquespilstyns.weebly.com/uploads/2/3/9/0/23905590/... · Bijlage 1.1 Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen

Bijlage 4.2

5. Moet de bevolkingsdichtheid van een land waar plantagelandbouw is laag of hoog zijn?

Motiveer je keuze. ( /1)

Laag, voor plantagelandbouw moet er veel ruimte zijn door de grote percelen.

6. Benoem de 3P’s. ( /1)

People, Planet, Profit

7. Benoem 2 multinationale ondernemingen. ( /1)

Chiquita, Dole, Del Monte, Max Havelaar, …

8. Benoem 2 manieren waarop multinationals aan duurzaamheid werken. ( /2)

Bossen planten, scholen bouwen, hogere lonen, water besparen, CO² uitstoot verminderen, gelijke

rechten voor man en vrouw, ondersteunen van lokale gemeenschappen.

9. Benoem 2 fairtrade organisaties. ( /1)

Oxfam, Banelino, El Guabo, APP Bosa, …

10. Benoem 4 manieren waarop fairtrade-organisaties de kleine boeren helpen. ( /2)

Waterputten bouwen, eerlijke lonen, weginfrastructuur aanleggen, waterkanalen bouwen, eerlijke

concurrentie, verpakkingscentra plaatsen, kabelbanen installeren, huizen, scholen en bruggen bouwen.

Succes!