Upload
leiden-university
View
35
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Latijns-Amerika en de Verenigde Staten
Summit of the Américas, Trinidad & Tobago, 17 april 2009
Hugo Chávez
Las Venas abiertas de América Latina Eduardo Galeano
(De open aderen van Latijns-Amerika)
Thema’s
De VS als economische en politieke ‘Big Player’ in de regio.
De VS en Latijns-Amerika: Een moeizame relatie.
Latijns-Amerika in de VS: The Latino Community
De VS en Latijns-Amerika in de 19e eeuw: The Manifest Destiny
De VS en Latijns-Amerika in de 20e eeuw: Geo-politieke dominantie
De VS tijdens de Falkland-oorlog (Argentinië-UK, 1982).
De Nieuwe Anti-americanismo: Chávez en de Linkse reactie.
China, Rusland en de dalende Amerikaanse invloed in Latijns-Amerika
De Verenigde Staten:
economische en politieke ‘Big Player’
Verenigde Staten: economische factor
• Een van de voornaamste investeerders (directe investeringen in grondstoffen, industrie, diensten) • Een van de voornaamste kredietverschaffers (leningen aan overheden en ondernemingen) en schuldeisers • Een van de voornaamste markten voor Latijns-Amerikaanse producten • Een van de voornaamste eindbestemmingen voor Latijns-Amerikaanse emigranten → (Remesas, geld naar thuislanden)
REMESAS: De onzichtbare economie
Verenigde Staten: politieke factor
• Sinds 1838 tot op heden diverse militaire acties en bezettingen op Latijns-Amerikaans grondgebied
• Directe en indirecte beïnvloeding van politieke processen in Latijns-Amerika (door middel van politieke, financiële en diplomatieke ondersteuning van bondgenoten en totale tegenwerking van tegenstanders, inclusief aanzetting tot staatsgrepen)
• Verdeel-en-heers politiek tussen de diverse Latijns-Amerikaanse landen (Latijns-Amerikaanse eenheid voorkomen)
De VS en Latijns-Amerika:
Een moeizame relatie
VS-L.A.: Haat-liefde verhouding
VS-L.A.: Haat-liefde verhouding
Rio Grande- Río Bravo: 2 werelden
Illegale immigrante kinderen
VS ook magneet voor Latijns-Amerikaanse elites
VS ook magneet voor Latijns-Amerikaanse elites
Iberische vs Angel-Saksische Culturele werelden
Latijns-Amerika ↔ Verenigde Staten
Rooms-Katholiek ↔ Protestant
Spaans ↔ Engels
Indiaans/Mesties ↔ Blank
Derde Wereld ↔ Eerste Wereld
→
→
Latijns-Amerika in de VS:
The Latino Community
De ‘Reconquista’
‘Se habla español’
De strijd om el Voto Latino
http://www.youtube.com/watch?v=CO2AAUtxUmY&feature=player_embedded
De strijd om el Voto de emigrantes
Leonel Fernández
Calderón en de Mexicaanse migranten
De VS en Latijns-Amerika in de 19e eeuw:
The Manifest Destiny
The American Independence, 1776
Monroe Doctrine, 1823
Manifest Destiny
Monroe Doctrine
The United States would not tolerate a
European nation colonizing an independent
nation in North or South America.
Any such intervention in the Western
hemisphere would be considered a hostile
act by the United States.
Go West: Manifest Destiny
‘American Progress’, schilderij van John Gast, 1872
Go South
Spanje, de schurk
De Cuba kwestie
José Martí Fidel Castro
Amerikaanse bezetting van Cuba: 1899-1902
Havana, mei 1902
The Platt Amendment (1902-1934)
• The Cuban government shall not assume or contract any public debt, after
defraying the current expenses of government shall be inadequate.
• The Cuban government consents that the United States may exercise the right to
intervene for the preservation of Cuban independence, the maintenance of a
government adequate for the protection of life, property, and individual liberty.
• All acts of the United States in Cuba during its military occupancy thereof are
ratified and validated, and all lawful rights acquired thereunder shall be
maintained and protected.
• To enable the United States to maintain the independence of Cuba, and to
protect the people thereof, as well as for its own defense, the government of Cuba
will sell or lease to the United States lands necessary for coaling or naval stations
at certain specified points to be agreed upon with the President of the United
States."
De VS en Latijns-Amerika in de 20e eeuw:
Geo-politieke dominantie
Theodore Roosevelt en de ‘Gunboat Diplomacy’ tov Latijns-Amerika,
1904-1930
Banana Republics
THE UNITED FRUIT COMPANY (UFCO)
New York
San Francisco
Van New York naar San Francisco: 60 dagen varen (25.000 kilometer)
“From Coast To
Coast”
Nicaragua: 1850
De Panama kwestie
Kanaal en het Panamese nationalisme
9 januari 1964
Studenten hijzen de Panamese
vlag bij de ‘Canal Zone’
21 doden, 400 gewonden
Franklin D. Roosevelt en de ‘Good Neighbor Diplomacy’ t.o.v. Latijns-Amerika,
1933-1945
Periode van relatieve rust (“goede buren”) in de VS-Latijns-Amerika betrekkingen
De Guatemalteekse lente, 1945-1954 [democratische periode. President Arbenz werd door de CIA omvergeworpen omdat hij VS-belangen (waaronder de
United Fruit Company) had benadeeld]: CIA en anti-communisme in L.A.
Juan José Arévalo
(1945-1951)
Jacobo Arbenz
1951-1954
In de periode 1945-1954 maakt Guatemala een democratische periode mee. Maar dan breekt uit de periode van de Koude oorlog
De val van Allende in Chili, 11 September 1973
President Salvador Allende (1970-1973)
Bombardement van het Moneda Paleis, 11 september 1973
Ook rol CIA bij val
De val van Allende in Chili, 11 september 1973
Minister Henry Kissinger op bezoek bij Generaal Pinochet in Santiago, juni 1976
The ‘Contra War’ tegen de Sandinistische regering in Nicaragua, 1981-1989
President Ronald Reagan (1981-1989)
De VS tijdens de Falkland-oorlog
(Argentinië-UK, 1982).
De Falklands/Malvinas oorlog tussen Argentinië en Groot Bretanië, 1982
1982: Argentinië invadeert de Falklands eilanden (onder Brits gezag). Engeland vecht terug.
De Argentijnse rationale
• US-Argentijnse alliantie in de strijd tegen het communisme in Latijns-Amerika (bijv. Argentijnse steun bij de bestrijding van de Sandinistische regering in Nicaragua).
• Bestaan (en van kracht zijnde) van de 1947 Inter-American Treaty
of Reciprocal Assistance (TIAR of Rio verdrag).
• De Verenigde Staten gaan niet in gevaar brengen hun grote belangen in Latijns-Amerika en dus gaan ze niet de kant van Engeland kiezen.
• Engeland, die zich in het midden van een recessie bevindt en veel sociale onrust meemaakt, zal niet betrokken willen raken in een gewapend conflict aan het einde van de wereld en voor een paar minuscule eilanden.
Van euforie tot nederlaag
Argentijnse gevangenen bij Port Stanley
Engeland stuurde troepen naar de Flaklands-eilanden om het Argentijnse leger weg te jagen.
Wat stond op spel bij de Falklandoorlog?: toekomstige claims op Antartica (beginsel van nabijheid) en verwachte exploitatie van mineralen.
De Nieuwe Anti-americanismo:
Chávez en de Linkse reactie
Hugo Chávez en Anti-Americanismo
Anti-Amerikaanse protest in Mexico
Protest tegen aanwezigheid van Obama in El Salvador
Anti-Amerikaanse protest in Santiago de Chile
Tweeding van Latijns-Amerika mbt de Verenigde Staten
NEOLIBERAAL (SOCIAAL-
DEMOCRATIE; PRO-VS)
ANTI-NEOLIBERAAL (LINKS-
RADIKAAL; ANTI-VS)
Mexico (Felipe Calderón) Cuba (Raúl Castro)
Brazilië (Dilma Rousseff) Venezuela (Nicolás Maduro)
Chili (Michelle Bachelet) Bolivia (Evo Morales)
Peru (Ollanta Humala) Ecuador (Rafael Correa)
Colombia (Juan M. Santos) Nicaragua (Daniel Ortega)
China, Rusland en de dalende Amerikaanse
invloed in Latijns-Amerika
China en Latijns-Amerika
Hu Jintao in Latijns-Amerika
China en Latijns-Amerika (rol in verbreiding Panama kanaal)
China en kanaal van Nicaragua? Mogelijke geldschieter en bouwer
VS email-spionage op Braziliaanse president Rousseff
September 2013: verkoeling in de VS-Braziliaanse betrekkingen
Brazilië-China-Rusland
Door lidmaatschap in de BRICS-groep heeft Brazilië een speciale relatie met China en Rusland. De VS is ongerust over deze relaties.
Rusland in Latijns-Amerika
Nicaragua Argentinië
Cuba
Brazilië Bolivia
Ecuador
Rusland op zoek naar nieuwe markten en diplomatieke steun: Cuba, Nicaragua, Bolivia en Ecuador stemden tegen de VN-resolutie die de inlijving van de Krim door Rusland illegaal verklaarde.