36
DARIUSZ SIECZKOWSKI PODSTAWOWY SŁOWNIK TEMATYCZNY MACEDOŃSKO-POLSKI PUBLIKACJA DARMOWA OŚWIĘCIM 2012

PODSTAWOWY SŁOWNIK TEMATYCZNY … · тест - te ść тетка ... 1.6 gospodarstwo domowe апарат за затоплување на ... студент по

Embed Size (px)

Citation preview

DARIUSZ SIECZKOWSKI

PODSTAWOWYSŁOWNIK TEMATYCZNYMACEDOŃSKO-POLSKI

PUBLIKACJA DARMOWAOŚWIĘCIM 2012

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 2

WSTĘP

Język macedoński nie należy do najpopularniejszych języków. Cieszy się małym zainteresowaniem, a zdobycie materiałów do jego nauki graniczy z cudem. Podjąłem próbę napisania podstawowego słownika tematycznego macedońsko-polskiego z nadzieją na stworzenie publikacji, która będzie uzupełnieniem publikacji dostępnych na rynku i przeznaczonych dla osób rozpoczynających naukę języka macedońskiego.

Słowniczek zawiera podstawowe słownictwo z ponad 60 tematów. Słownictwo pochodzi głównie z macedońskich portali informacyjnych oraz internetowych słowników literackiego języka macedońskiego. Wśród tematów nie znajdziecie bloków tematycznych "człowiek" oraz "handel i usługi". Opracowanie tematów dotyczących handlu i usług jest niemożliwe bez dostępu choćby do podręczników języka macedońskiego lub ulotek tamtejszych sklepów i lokali usługowych. Na macedońskich stronach internetowych nie znalazłem odpowiadających treści. Z kolei opracowanie tematów dotyczących człowieka - chodzi mi tu głównie o tematy typu uczucia, emocje, charakter itp. - wymaga doskonałej znajomości języka, bowiem różnice w znaczeniu poszczególnych słów są minimalne, w związku z czym bardzo łatwo o błąd. Moja znajomość języka macedońskiego jest zbyt słaba, żeby to zrobić.

Publikacja to tylko podstawowy słowniczek. Dla studentów języka macedońskiego będzie bezużyteczna, natomiast przyda się osobom chcących poznać podstawy języka. Myślę, że słownik jest doskonałym uzupełnieniem publikacji pt. "Rozmówki polsko-macedońskie" wydawnictwa Kram. Mimo niskiej ceny kupno tych rozmówek przekraczało moje możliwości finansowe, więc z nich nie korzystałem. Spis treści również został uproszczony ze względu na fakt, że pojedyncze bloki tematyczne zajmują najwyżej 3-4 strony.

Słowniczek powstał bez żadnego wsparcia finansowego i merytorycznego. Jest to praca czysto hobbystyczna, napisana w wolnym czasie. W pracy na pewno znajdą się błędy. Błędy w sortowaniu alfabetycznym w niektórych tematach spowodowane są nieprawidłowym działaniem programu Libre Office. Nie porównujcie tej pracy do opracowań akademickich pisanych przez wiele lat przy bardzo wysokim dofinansowaniu z różnych programów. Autorzy tych prac mają dostęp do świetnie wyposażonych bibliotek specjalistycznych oraz możliwość wyjazdów zagranicznych. Ja jestem tylko pasjonatem, który lubi tworzyć słowniki tematyczne, dlatego mam zamiar napisać kilka innych podobnych słowników.

Publikacja jest darmowa - może być rozpowszechniana w dowolny sposób i używana w dowolnym celu bez mojej wiedzy i zgody.

Dariusz Sieczkowski

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 3

SPIS TREŚCI

0. Alfabet macedoński 4 1. Życie codzienne 5 2. Kultura 11 3. Podróżowanie 14 4. Biznes 16 5. Nauka 19 6. Sport 25 7. Społeczeństwo 28 8. Bezpieczeństwo 32 9. Przyroda 35

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 4

ALFABET MACEDOŃSKI

A a - [А]Б б - [B]В в - [V]Г г - [G]Д д - [D]Ѓ ѓ - [Dź]Е е - [E]Ж ж - [Ż]З з - [Z]Ѕ ѕ - [Dz]И и - [I]Ј ј - [J]К к - [K]Л л - [L]Љ љ - [Lj]М м - [M]Н н - [N]Њ њ - [Ń]O o - [O]П п - [P]Р р - [R]С с - [S]Т т - [T]Ќ ќ - [Ć]У у - [U]Ф ф - [F]Х х - [H]Ц ц - [C]Ч ч - [Cz]Џ џ - [Dż]Ш ш - [Sz]

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 5

1. ŻYCIE CODZIENNE

1.1 RODZINA

адопција - adopcjaбаба - babciaблизнак - bliźniakбрат - bratбратовчед - kuzynбратовчедка - kuzynkaвдовец - wdowiecвдовица - wdowaвнук - 1. wnuk 2. bratanekвнука - 1. wnuczka 2. bratanicaвоспитување - wychowanieвујко - wuj; wujekгенерација - pokolenieдедо - dziadekдете - dzieckoзет - zięćќерка - córkaќеркиче - córeczkaкрштеничка - córka chrzestna; chrześniaczkaкум - ojciec chrzestnyкума - matka chrzestnaкумче - syn chrzestnyмајка - matkaмаштеа - macochaНајмладиот син - najmłodszy synпоќерка - przybrana córka

поколение - pokolenieпомајка - przybrana matkaпосвојува - adoptowaćпосвојување - adopcjaпосинок - przybrany synпотатко - przybrany ojciecпотомство - potomstwoпретци - przodkowieродител - rodzicсвекор - teśćсвекрва - teściowaСемеен албум - album rodzinnyСемејна слика - zdjęcie rodzinneсемејно стебло - drzewo genealogiczneсемејство - rodzina]сестра - siostraсин - synсираче - sierotaснаа - synowaстрико - stryjтатко - ojciecтест - teśćтетка - ciociaтешта - teściowaусвоено дете - adoptowane dziecko

1.2 MAŁŻEŃSTWO

алиментација - alimentyбрак - 1. ślub 2. małżeństwoбраколомство - cudzołóstwoвенчавка - ślubвенчален прстен - obrączkaвенчален фустан - suknia ślubnaвенчаник - pan młodyвенчаница - 1. akt ślubu 2. suknia ślubnaверениca - narzeczonaвереник - narzeczonyверенички прстен - pierścionek zaręczynowyверидба - zaręczynyгодишнина од брак - rocznica ślubuграѓански брак - ślub cywilnyдијамантска свадба - diamentowe godyженидба - ożenekзлатна свадба - złote godyљубовник - kochanekљубовница - kochankaмладоженец - pan młodyневеста - panna młoda

оженет - żonatyомажена - zamężnaомажува - wyjść za mążпапучар - pantoflarzпрељуба - zdradaразведеник - rozwodnikразведеница - rozwódkaразвод - rozwódсвадба - ślubсвадбена торта - tort weselnyсвршеник - narzeczonyсвршеница - narzeczonaсвршувачка - zaręczynyсе ожени - ożenić sięсе омажи - wyjść za mążсклучи брак - zawrzeć małżeństwoсопруг - mążсопруга - żonaсребрена cвадба - srebrne godyцрковен брак - ślub kościelny

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 6

1.3 OD NARODZIN DO STAROŚCI

ауторитет - autorytetбабица - położnaбастун - laskaбебе - niemowlęбремена - ciężarnaбременост - ciążaвозрасен - dorosłyвозрасност - dorosłośćвозраст - wiekвонбрачно дете - bękartврсник - rówieśnikдевојка - dziewczynaдетска возраст - wiek dziecięcyдетство - dzieciństwoдечко - chłopakдолжина на живот - długość życiaжелба - życzenieживее - 1. żyć 2. mieszkaćживот - życieзрел - dojrzałyзрелост - dojrzałośćима неполни две години - ma niecałe dwa lataименден - imieninyискуство - doświadczenieкараница - kłótniaмајчински - macierzyńskiмајчинство - macierzyństwoмалолетен - małoletni

млад - młodyмладеж; младина- młodzieżмладост - młodośćмногу стар - bardzo staryна 27-годишна возраст - w wieku 27 latна стари години - na stare lataнајстар - najstarszyновороденче - noworodekпензионер - emerytполнолетство - pełnoletnośćпосакува нешто - życzyć czegośпроштален - pożegnalnyпроштална забава - przyjęcie pożegnalneраѓање - narodzinyразделба - rozłąkaрасправија - spór; kłótniaроденден - urodzinyроденденски подарок - prezent urodzinowyсе раѓа - urodzić sięстар - staryстарец - starzecстарица - staruszkaстарост - starośćстароста пензија - emeryturaстил на живеење - styl życiaтест на бременост - test ciążowyтинејџер - nastolatekцарски рез - cesarskie cięcie

1.4 ŚMIERĆ

агонија - agoniaбесмртен - nieśmiertelnyгроб - gróbгробар - grabarzгробишта - cmentarzгробница - grobowiec; mogiłaзавет - testamentизвршува самоубиство - popełnić samobójstwoкралска гробница - grobowiec królewskiкрематориум - krematoriumкремирање - kremacjaмасовна гробница - mogiła zbiorowaмртов - martwyмртовечница - kostnicaнадгробен споменик - grób; grobowiec; mogiłaнадгробна плоча - płyta nagrobna; nagrobekноси црнина - nosić żałobęоплакува - opłakiwaćоплакувач - żałobnik; człowiek w żałobieпогреб - pogrzebпогребе - pochowaćпогребен говор - mowa pogrzebowa

погребен марш - marsz żałobnyпогребна поворка - kondukt żałobnyпогребна служба - zakład pogrzebowyпогребно претпријатие - zakład pogrzebowyпогребува - grzebać; chować (zmarłego)последна волја - ostatnia wola; testamentпосмртница - nekrologпредвремена смрт - przedwczesna śmierćпредсмртна постела - łoże śmierciпроцент на смртност - śmiertelnośćразделба со покојникот - pożegnanie zmarłegoсамоубиство - samobójstwoсе превртува в гроб - przewracać się w grobieсемејна гробница - grobowiec rodzinnyсмрт - śmierćсмртен - śmiertelnyтагување - żałobaтестамент - testamentтраурен човек - żałobnik; człowiek w żałobieтраурност - nastrój żałobnyумира - umieraćцрнина - żałoba (czarne ubranie)

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 7

1.5 DOM I MIESZKANIE

апартман - apartamentбалкон - balkonбалустрада - balustradaвизба - piwnicaврата - drzwiгаража - garażгарсониера - kawalerkaгостинска соба - pokój gościnnyгреење - ogrzewanieгрејна сезона - sezon grzewczyгромобран - piorunochronзграда - budynekѕвоно - dzwonek do drzwiкат - piętroквадратен метар - metr kwadratowyкоридор - korytarzкујна - kuchniaкуќа - domкупатило - łazienkaлифт - windaмансарда - strychнаемник - najemcaподрум - piwnicaпокрив - dachпотпокрив - poddasze

потпрозорска штица - parapetпрозорец - oknoпрозорска даска - parapetпрозорско стакло - szybaпростран - przestronnyскалиште - klatka schodowaсместување - zakwaterowanieсоба - pokójсосед - sąsiadспална соба - sypialniaстан - mieszkanieстанар - mieszkaniec; lokatorстанарина - czynszстанбена зграда - budynek mieszkalnyстанбена површина - powierzchnia mieszkalnaстанбени услови - warunki mieszkanioweструја - prąd; energia elektrycznaтаван - 1. sufit 2. strychтераса - tarasтоалета - toaletaтрпезарија - jadalniaуправител - zarządcaхипотека - hipotekaходник - korytarzцевка - rura

1.6 GOSPODARSTWO DOMOWE

апарат за затоплување на вода - czajnik bezprzewodowyапарат за кафе - ekspres do kawyбиде - bidetблендер - blenderбојлер - bojlerбудилник - budzikвага - wagaвиљушка - widelecгрејач - grzejnikзамрзнувач - zamrażarkaкада - wannaкамин - kominekкилим - dywanкревет - łóżkoладилник - lodówkaламба - lampaлонец - garnekмаса - stółмебел - mebelмикробранова печка - kuchenka mikrofalowaмиксер - mikserнож - nóżогледало - lustroорман - szafa

пегла - żelazkoпепелник - popielniczkaперална - pralkaполица - półkaпостела - łóżkoправосмукалка - odkurzaczработна маса - biurkoрачен миксер - mikser ręcznyрезалник - krajalnicaсапун - mydłoсоковник - sokowirówkaстолица - krzesłoтостер - tosterтуш кабина - kabina prysznicowaумивалник - umywalkaфен за коса - suszarka do włosówфотелја - fotelфрижидер - lodówkaфритеза - frytkownicaчајник - czajnikчаршав - obrusчаша - szklanka; filiżankaчешел - grzebieńшпорет - kuchenka

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 8

1.6 SZKOŁA

англиски јазик - język angielskiбиблиотека - bibliotekaбиологија - biologiaгеографија - geografiaгермански јазик - język niemieckiграѓанско образование - wiedza o społeczeństwieдиректор - dyrektorдневник - dziennikдржавна матура - maturaелектронски дневник - dziennik elektronicznyетика - etykaѕвонење - dzwonekѕвонче - dzwonekиспитна комисија - komisja egzaminacyjnaисторија - historiaклас - klasaликовно воспитание - plastykaмајчин јазик - język ojczystyматематикa - matematykaматурант - abiturientмузичко воспитание - muzykaнаставни програм - program nauczaniaнаставник - nauczycielобразование - edukacja; kształcenie; wykształcenieодделение - klasa; rocznik

оди на училиште - iść do szkołyосновно училиште - szkoła podstawowaруски јазик - język rosyjskiсала за физичко образование - sala gimnastycznaсоученик - kolega z klasyсредно образование - wykształcenie średnieсредно училиште - szkoła średniaстрански јазик - język obcyтехнички персонал - personel technicznyучебна година - rok szkolnyучебник - podręcznikученик - uczeńученичка - uczennicaучилишна возраст - wiek szkolnyучилишна клупа - ława/ławka szkolnaучилиште - szkołaучилница - sala lekcyjnaучител - (rzad.) nauczycielучителка - (rzad.) nauczycielkaФизика - fizykaфизичко воспитание - wychowanie fizyczneхемија - chemiaшколска униформа - mundur szkolnyшколски другар - kolega ze szkołyшколски часови - zajęcia; godziny lekcyjne

1.7 STUDIA

архитектонски факултет - wydział architekturyдекан - dziekanдодипломски студии - studia licencjackieдоктор на науки - doktor naukдокторски студии - studia doktoranckieзавршен испит - egzamin końcowyиспит - egzaminиспитен - egzaminacyjnyиспитувач - egzaminatorодбраната на докторскиот труд - obrona rozprawy doktorskiejоди на факултет - iść na uczelnięпедагошки факултет - wydział pedagogikiписмен тест - test pisemnyпостдипломски студии - studia magisterskie uzupełniająceправен факултет - wydział prawaпредавање - wykładпредавач - wykładowca

проректор - prorektorразвојно-истражувачки проект - projekt rozwojowo-badawczyректор - rektorстипендија - stypendiumстипендист - stypendystaстудент - studentстудент по право - student prawaстудентска легитимација - legitymacja studenckaстудентски дом - dom studenta; akademikстудентски парламент - parlament studenckiстудија - studiaстудира - studiowaćуниверзитет - uniwersytetфакултетско образование - wykształcenie wyższeФилозофски факултет - wydział filologii

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 9

1.8 ZDROWIE

акупунктура - akupunkturaакутен - ostryампула - ampułkaампутација - amputacjaангина - anginaанестезиолог - anestezjologантибиотик - antybiotykаптека - aptekaаптекар - aptekarzаспирин - aspirynaбабнатина - opuchlizna; spuchnięcie; obrzękбалсам - balsamбандаж - bandażбандажира - bandażowaćбиопсија - biopsjaболен - choryболка - bólболница - szpitalболнички - szpitalnyвакцина - szczepionkaвакцинација - szczepienieвакцинира - szczepićвитамин - witaminaгангрена - gangrenaгинеколог - ginekologгрип - grypaгрозница - gorączkaдехидратација - odwodnienieдијабетес - cukrzycaдијагноза - diagnozaдишење - oddychanieепидемија - epidemiaзабар - dentystaзабобол - ból zębaзаболекар - dentystaзаболен - choryзавој - bandażЗагуби свест - stracić przytomnośćзадув - astmaзафат - zabiegздрав - zdrowyздравствен - zdrowotnyизразболи - rozchorować sięинјекција - zastrzykинфаркт - zawał sercaкашла - kaszelклиника - klinikaкома - śpiączka

лек - lekлекар - lekarzлекува - leczyćлузна - bliznaмаст - maśćмесечар - lunatykнеизлечлив - nieuleczalnyнесвестицa - nieprzytomnośćонколог - onkologоперација - operacjaоперира - operowaćординација - gabinet lekarskiосип - wysypkaотекува - puchnąć; nabrzmiewaćотече - opuchnąć; nabrzmiećоток - obrzękотров - truciznaотровен - trującyпарализа - paraliżпациент - pacientпедијатар - pediatraпеницилин - penicylinaпломба - plombaпломбира - plombowaćповрати - zwymiotowaćповреда - obrażenie; zranienieполска болница - szpital polowyпрелом - złamanieпрепише - przepisać (lek)признак - objaw; symptomпсихијатар - psychiatraрана - ranaсараџа - otwarta ranaсируп - syropсончаница - udar słonecznyстетоскоп - stetoskopстрес - stresтаблета - tabletkaтелесна температура - temperatura ciałaтреска - gorączkaуролог - urologхигиена - higienaхипохондрик - hipochondrykхирург - chirurgхормон - hormonхрема - katarшприц - strzykawka

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 10

1.9 CHOROBY

акна - trądzikалергија - alergiaалергичар - alergikантракс - wąglikастма - astmaастматичар - astmatykболест - chorobaборелиоза - boreliozaбронхитис - zapalenie oskrzeliвариола - ospaваричела - ospa wietrznaвироза - infekcja wirusowaвирусен - wirusowyдепресија - depresjaдијареја - biegunkaдрскавица - biegunkaенцефалитис - zapalenie opon mózgowychепилепсија - padaczkaжолтеница - żółtaczkaзапек - zaparcie; zatwardzenie

заразен - zaraźny, infekcyjnyзатвор - zaparcie; zatwardzenieканцер - rakкариес - próchnicaклаустофобија - klaustrofobiaкожна болест - choroba skóryколера - choleraлепра - trądлеукемија - białaczkaмигрена - migrenaнастинка - przeziębienieпролив - biegunkaрак - rakревматизам - reumatyzmсепса - sepsaскарлатина - szkarlatynaсклероза - sklerozaслабокрвност - anemiaтруење на крвта - zatrucie krwi; sepsaхемороиди - hemoroidy

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 11

2. KULTURA

2.1 SZTUKA

автор - autorапстракција - abstrakcjaателје - studioдадаизам - dadaizmдекаденција - dekadencjaдело - dziełoекспресионизам - ekspresjonizmзбирка од уметнички дела - kolekcja dzieł sztukiизложба - wystawaилустрација - ilustracjaкич - kiczкласика - klasykaкултура - kulturaликовна уметност - plastyka; sztuki plastyczneмотив - motywмртва природа - martwa natura

музеј - muzeumпалета - paletaплатно - płótnoпортрет - portretреализам - realizmрепродукција - reprodukcjaскулптура - rzeźbaслика - obrazсликар - malarzсликарство - malarstwoсовремена уметност - sztuka współczesnaтворба - twórczośćуметник - artystkaуметничка вредност - wartość artystycznaуметност - sztukaфотографија - fotografia; zdjęcie

2.2 FILM

актер - aktorактерка - aktorkaведета - gwiazdaвестерн - westernвидео - wideo; videoглавнa улогa - rola głównaглума - aktorstwoглумец - aktorглуми - grać; występować (jako aktor)документарен филм - film dokumentalnyдублер - dublerекранизира - ekranizacja ѕвезда - gwiazdaигра улога - grać rolęкадр - kadrкаскадер - kaskaderкинематографија - kinematografiaкино - kinoкиносалаsala - kinowaкинотека - filmoteka

комедија - komediaкусометражен - krótkometrażowyмонтажа - montażопаснa сценa - niebezpieczna scenaрежија - reżyseriaрежира - reżyserować; wyreżyserowaćрежисер - reżyserролја - rolaсеквенца - sekwencjaснима филм - kręcić filmстарлета - celebrytkaстатира - statystowaćстатист - statystaсценарио - scenariuszсценарист - scenarzystaулогa - rolaфилм - filmфилмска индустрија - przemysł filmowyцртан филм - film rysunkowy; kreskówka

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 12

2.3 MUZYKA

арија - ariaбарабанџија - perkusistaбаритон - barytonбас - basбенд - zespół (muzyczny)блуз - bluesвиртуоз - wirtuozвокалист - wokalistaглас - głosдиригент - dyrygentдисонанција - dysonansдур - durелегија - elegiaетида - etiudaжицa - strunaзаспивалка - kołysankaзвук - dźwiękинструментална музика - muzyka instrumentalnaинтонација - intonacjaисвири - grać (na instrumencie)камерен - kameralnyкапела - kapelaкласична музика - muzyka klasycznaкомпозитор - kompozytorкомпозиција - utwórконцерт - koncertконцертен - koncertowyконцертира - koncertowaćмадригал - madrygałмарш - marsz

мелодија - melodiaмодулација - modulacjaмол - molмузика - muzykaмузикант - muzykмузичар - muzykмузички - muzycznyнота - nutaнотен - nutowyоктет - oktetораториум - oratoriumoперска арија - aria operowaоргулар - organistaоркестар - orkiestraоркестрален - orkiestrowyотпее - śpiewaćпеачка - śpiewaczkaпевец - śpiewakпевица - śpiewaczkaпеење - śpiewanieпејач - śpiewakпејачка - śpiewaczkaпесна - piosenkaпеснарка - śpiewnikпијанист - pianistaполутон - półtonсимфонија - symfoniaслушател - słuchaczтенор - tenorтон - ton

2.4 INSTRUMENTY MUZYCZNE

акордеон - akordeonбарабан - bębenбас гитара - gitara basowaбенџо - banjoвиола - altówkaвиолина - skrzypceвиолинист - skrzypekвиолончело - wiolonczelaгитара - gitaraгонг - gongдувачки инструмент - instrument dętyелектрична гитара - gitara elektrycznaклавир - fortepianкларинет - klarnetконтрабас - kontrabasконтрафагот - kontrafagotксилофон - ksylofon

лаута - lutniaлира - liraмандолина - mandolinaмузички инструмент - instrument muzycznyoбоа - obójоргула - organyпијано - pianinoпиколо - pikoloсаксофон - saksofonтапан - bębenтом-том - tam-tamтромбон - puzonтруба - trąbkaударни инструмент - instrument perkusyjnyфагот - fagotфлаута - fletфлејта - flet

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 13

2.5 TEATR

акт; дејствие - aktактовка; едночинка - jednoaktówkaансамбл - ansamblбалет - baletгест - gestговор - mowaдрама - dramatдраматург - dramaturgдраматургија - dramaturgiaзавеса - kurtynaизведба - wykonanieизведувач - wykonawcaинспициент - inspicjentинсценира - inscenizować; zinscenizowaćкабаре - kabaretкомичар - komikкореограф - choreografкостим - kostiumкостимограф - kostiumografкукла - kukiełka; marionetkaкуклен театар - teatr marionetkowyмарионета - marionetkaмјузикл - muzikal

настап - występопера - operaоперета - operetkaпантомима - pantomimaпантомимичар - mimподиум - podiumпремиера - premieraпретставa - przedstawienie публика - publiczność; widowniaрепертоар - repertuarскеч - skeczспектакл - spektaklсуфлер - suflerсуфлерница; суфлерска куќичка- budka sufleraсцена - scenaсценограф - scenografсценографија - scenografiaсценски - sceniczny lub dotyczący scenyтеатар - teatrтеатарски; театрален - teatralnyтрагедија - tragediaтрагикомедија - tragikomediaчин - akt

2.6 LITERATURA

автобиографија - autobiografiaалегорија - alegoriaалманах - almanachанегдота - anegdotaантологија - antologiaафоризам - aforyzmбајка - bajkaбалада - balladaбасна - baśńбелетристика - beletrystykaбиографија - biografiaверс - wierszгротеска - groteskaдрама - dramatепика - epikaепилог - epilogепопеја - epopejaесеј - esejзборник - antologiaидила - idylla; sielankaиронија - ironiaкнига - książkaкнижевен - literackiкнижевност - literaturaкритичар - krytykлирика - lirykaлитература - literaturaнаратор - narrator

новела - nowelaода - odaпамфлет - pamfletпасквил - paszkwilписател - pisarzписателка - pisarkaпоезија - poezijaпоема - poematпоет - poetaпоетика - poetykaпроза - prozaраскажувач - narratorрасказ - opowiadanieрецензент - recenzentрецензија - recenzjaрима - rymримува - rymowaćроман - powieśćромансиер - powieściopisarzстих - wierszстрип - komiksтрилогија - trylogiaсатира - satyraсатиричен - satyrycznyсонет - sonetстил - stylфељтон - felietonцитат - cytat

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 14

3. PODRÓŻOWANIE

3.1 PODRÓŻ - POJĘCIA OGÓLNE

автокамп - kempingгостин - gość (hotelowy)граница - granicaграничен - granicznyграничен премин - przejście graniczneизлет - wycieczkaизлетник - wycieczkowiczкамп - kempingкапалиште - kąpieliskoлетувалиште - kurortмотел - motelноќева - nocowaćпалатка - namiotпансион - pensjonatпасошка контрола - kontrola paszportowaпатник - podróżnikпатува - podróżowaćпатување - podróżпогранична полиција - straż granicznaпослуга - obsługaпреноќи - przenocować

резервација - rezerwacjaресторан - restauracjaресторански - restauracyjnyрецепција - recepcjaсместување - zakwaterowanieсобарица - pokojówkaсонча - opalać sięсончање - opalanie sięстранство - zagranicaтуризам - turystykaтурист - turystaтуристичка агенција - biuro podróżyтуристичка атракција - atrakcja turystycznaтуристички - turystycznyхотел - hotelхотелиер - hotelarzхотелиерство - hotelarstwoхотелска соба - pokój hotelowyхрана - wyżywienieшатор - namiot

3.2 PODRÓŻ KOLEJĄ

билет - biletвагон - wagonвоз - pociągвозен ред - rozkład jazdyвозот влезе во станицата - pociąg wjeżdża na stacjęдизел-моторна гарнитура - spalinowy zespół trakcyjnyдиректен - bezpośredniелектрична локомотива - lokomotywa elektrycznaжелезница - kolejжелезничар - kolejarzжелезничка кола - wagonжелезничка пруга - linia kolejowaжелезничка станица - stacja kolejowa; dworzec kolejowyжелезничка шина - szynaжелезнички - kolejowyжелезнички превоз - przewozy kolejowe

железнички премин - przejazd kolejowyжелезнички сообраќај - ruch kolejowyкондуктер - konduktorкоридор - korytarz (np. międzynarodowy)купе - przedziałлокомотива - lokomotywaпарна локомотива - lokomotywa parowaпатник - podróżny; pasażerпатнички воз - pociąg osobowyпатува со воз - podróżować pociągiemперон - peronповластени билети - bilety ulgoweповластица - zniżka; ulgaповратен билет - bilet powrotnyпревоз на патници - przewozy pasażerskieпроверува билети - sprawdzać biletyседнува во воз - wsiąść do pociąguстаничен - dworcowy; dotyczący stacjiтоварен воз - pociąg towarowyшалтер - okienko

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 15

3.3 RUCH DROGOWY

автобус - autobusавтобуска линија - linia autobusowaавтомобил - samochódавтопат - autostradaамортизер - amortyzatorбагажник - bagażnikбанкина - poboczeбензин - benzynaбрзина - prędkośćвелосипед - rowerвелосипедист - rowerzystaвозач - kierowcaвозачка дозвола - prawo jazdyвозило - pojazdволан - kierownicaгориво - paliwoградски автобус - autobus miejskiдвокатен - piętrowy (autobus)камион - ciężarówkaкамионетка - ciężarówkaкамионџија - kierowca ciężarówkiкатализатор - katalizator

крстопат - skrzyżowanieкрстосница - skrzyżowanieлимузина - limuzynaпаркинг - parkingпаркиралиште - parkingпостојка - przystanekпревозник - przewoźnikпревозно средство - środek transportuприколка - przyczepaсемафор - semafor; sygnalizacja świetlnaскутер - skuterсообраќајка - wypadek drogowyсопатник - pasażerтакси - taksówkaтаксист - taksówkarzтрамвај - tramwajтрамвајски - tramwajowyтрамвајџија - motorniczyтролејбус - trolejbusтуристички автобус - autokarулица - ulica

3.4 PODRÓŻ DROGĄ POWIETRZNĄ

авион - samolotавионскa картa - bilet lotniczyаеродром - lotniskoаеротранспорт - transport lotniczyвоздухопловен - lotniczyвоздухопловство - lotnictwoвоздушен коридор - korytarz powietrznyизлетува - startowaćлет - lotодлета - odlecieć; wyleciećпилот - pilot

пилотира - pilotowaćпилотска грешка - błąd pilotaписта - pas startowyраспоред на летање - rozkład lotówслетува - lądowaćслетување - lądowanieтерминал - terminalхангар - hangarхелидром - lądowiskoхеликоптер - helikopterхидроплан - wodolot

3.5 PODRÓŻ DROGĄ MORSKĄ

бран - falaброд - łódź; statek; okrętбродоградилиште - stoczniaбродолом - katastrofa morskaбродски - dotyczący łodzi lub statku; okrętowyкaпетaн - kapitanкаита - kajutaканал - kanałкутер - kuterморнар - marynarzпалуба - pokładпароброд - statek parowyпатнички брод - statek pasażerskiпловидба - żegluga

поморство - żeglugaпосада - załogaпрекуокеански - transatlantyckiпристанишни такси - opłaty portoweпристаниште - portпристаништен - portowyреморкер - holownikрибарски брод - łódź rybackaрибарско пристаниште - port rybackiсидро - kotwicaскеле - promтраект - promчамец - łódkaчун - łódź; łódka

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 16

4. BIZNES

4.1 PRACA

безработица - bezrobocieвработи - zatrudnićгенерален штрајк - strajk generalnyзаработка - zarobekинтервју за вработување - rozmowa kwalifikacyjnaискуство - doświadczenieКвалификуван работник - robotnik wykwalifikowanyнадница - dniówkaневработен - bezrobotnyневработеност - bezrobocieнововработен - nowo zatrudnionyодмор - urlopосигуреник - ubezpieczonyосигурување - ubezpieczenieотказ - zwolnienie z pracyотпуштање од работа - zwolnienie z pracyплата - płaca; pensjaплатица - pensjaпознавање на англиски јазик - znajomość

języka angielskiegoполно работно време - cały etatпросечна плата - średnia płacaработa - pracaработен однос - stosunek pracyработи - pracowaćработна сила - siła roboczaработник - 1. pracownik 2. robotnikработничка - pracownicaработно искуство - doświadczenie zawodoweработодавач - pracodawcaработодавец - pracodawcaработоспособен - zdolny do pracyсиндикат - związek zawodowyстаж - stażстапка на невработеност - stopa bezrobociaтезга - drugi etatштрајк - strajkштрајк со глад - strajk głodowy; głodówkaштрајкбрехер - łamistrajkштрајкува - strajkować

4.2 FIRMA

акција - akcjaакционер - akcjonariuszбизнис - biznesбизнисмен - biznesmenгенерален директор - dyrektor generalnyгуби - tracić; ponosić stratyгубиток - strataдивиденда - dywidendaдирекција - dyrekcjaзакуп - dzierżawaзакупец - dzierżawcaинвеститори - inwestorкапитал - kapitałкниговодител - księgowyкниговодство - księgowośćлиценца - licencjaмаркетинг - marketingнедвижност - nieruchomość

преструктуирање - restrukturyzacjaприватизација - prywatyzacjaсаем - targi (impreza)сајмиште - targi (miejsce targów)склад - magazynскладиште - magazynсметководство - księgowośćсопственик - właścicielсопственица - właścicielkaсопственички удел - udział własnościowyсоработка - współpracaсоцијална одговорност - odpowiedzialność społecznaстечаец - upadłościowyстечај - upadłość; bankructwoстечајна постапка - postępowanie upadłościoweстрански инвеститор - inwestor zagranicznyсубвенција - subwencja

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 17

4.3 FINANSE

банка - bankбанкар - bankierбанкарство - bankowośćбанкнота - banknotбанковен - bankowyбанкомат - bankomatбанкрот - bankructwoбанкротира - bankrutowaćбескаматен - nieoprocentowanyготовина - gotówkaданок - podatekданочен - podatkowyданочник - podatnikдевиза - dewizaдевизен - dewizowyдоверител - wierzycielдолг - długдолжен - dłużnyдолжник - dłużnikдоход - dochód; zyskдоходен - dochodowy; zyskowyжирант - żyrant; poręczycielзадолжи - zadłużyćзадршка - prowizjaзаем - pożyczkaзаемодавач - pożyczkodawcaиздаток - wydatekизнос - kwotaинсолвентен - niewypłacalnyКаматна стапка - stopa procentowa

капар - zaliczkaкапитализација - kapitalizacjaкауција - kaucjaконто - kontoкредит - kredytкредитен - kredytowyкредитен производ - produkt kredytowyкурсна листа - tabela kursówликвидност - płynność finansowaлихва - lichwaлихвар - lichwiarzлихварство - lichwa; lichwiarstwoменица - wekselменувачница - kantorмонета - monetaоданочи - opodatkowaćоданочлив - opodatkowanyотштета - odszkodowanieпари - pieniądzeперсонален данок - podatek dochodowyпозајмица - pożyczkaсиромашија - biedaсиромашки - biednyситно - drobneсолвентност - wypłacalnośćтрошок - wydatekчек - czekштеди - oszczędzaćштедилница - kasa oszczędnościowa (bank)

4.4 GOSPODARKA

блокада - blokadaбојкот - bojkotбуџет - budżetбуџетски - budżetowyдевалвација - dewaluacjaдефицит - deficytдефлација - deflacjaдолжничка криза - kryzys długuдржавна обврзница - obligacja skarbowaекономија - gospodarkaекономски раст - wzrost gospodarczyиндустрија - przemysłиндустриски - przemysłowyинфлација - inflacjaинфлациски - inflacyjnyинфраструктура - infrastruktura

конјунктура - koniunkturaконкурентен - konkurencyjnyконкуренција - konkurencjaкриза - kryzysмонопол - monopolпазар - rynekпоказател - wskaźnikпотрошувач - konsumentпроизводство - produkcjaрецесија - recesjaсамит - szczytстагнација - stagnacjaсуровина - surowiecтешка индустрија - przemysł ciężkiумерен раст - umiarkowany wzrostфабрикa - fabryka

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 18

4.5 HANDEL

акциза - akcyzaасортиман - asortymentаукција - aukcjaбруто - bruttoвредност - wartośćгросист - hurtownikдампинг - dumpingдистрибутер - dystrybutorдоговор - umowaекспорт - eksportекспортен - eskportowyекспортира - eksportowaćембарго - embargoзамена - wymianaизвоз - eksportизвозник - eksporterимпорт - importимпортира - importowaćкалауз - pośrednikкупец - kupiecкупи - kupićкупување - kupnoлицитација - licytacjaлицитира - licytować; wylicytowaćмалопродажен - detaliczny

маржа - marżaмуштерија - klientнарачка - zamówienieнарачувач - zamawiającyнето - nettoнуди - oferowaćпоскапување - wzrost cenпосредник - pośrednikпродавница - sklepпродаде - sprzedaćпродажна цена - cena sprzedażyрабат - rabatсалдо - saldoстока - towarтрампа - barterтрансакција - transakcjaтрговија - handelтрговски - handlowyтргува - handlowaćцарина - cłoцаринарница - urząd celnyцена - cenaценет - drogiценовник - cennik

4.6 ZAWODY

агент за продажба - przedstawiciel handlowyбармен - barmanвозач - kierowcaготвач - kucharzекономист - ekonomistaелектротехничар - elektrotechnikенергетичар - energetykзанает - rzemieślnictwoзанаетчија - rzemieślnikзанаетчиство - rzemiosło; rękodzielnictwoзанимање - zawódзлатар - jubiler; złotnikинженер - inżynierјувелир - jubilerкелнер - kelnerкниговодител - księgowyковач - kowalкожар - kuśnierzкозметичарка - kosmetyczkaкројач - krawiec

лекар - lekarzмасерка - masażystkaмедицинска сестра - pielęgniarkaнаставник - nauczycielновинар - dziennikarzнотар - notariuszобезбедувач - ochraniarzпекар - piekarzправник - prawnikпродавач - sprzedawcaрибар - rybakрудар - górnikслаткар - cukiernikсобаркa - pokojówkaстаринар - antykwariuszстатистичар - statystykтехничар - technikткаач - tkaczфармацевт - farmaceutaчувар - 1. strażnik 2. stróż

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 19

5. NAUKA

5.1 NAUKA - POJĘCIA OGÓLNE

академски - akademickiверојатност - prawdopodobieństwoдарвинизам - darwinizmеволуција - ewolucjaеволуционизам - ewolucjonizmексперимент - eksperymentекспериментален - eksperymentalnyекспериментира - eksperymentowaćепохално откритие - epokowe odkrycieизврши експеримент - przeprowadzić eksperymentистражување - badanieистражувач - badaczколумбо ја открил Амерка - Kolumb odkrył Amerykęлаборант - laborantлабораторија - laboratoriumлабораториски опити - doświadczenia

laboratoryjneнаука - naukaнаучен - naukowyнаучник - naukowiecопит - doświadczenie; eksperymentопсерваторија - obserwatoriumоткривач - odkrywcaоткрие - odkryćоткритие - odkrycieприродонаучен - dotyczący nauk ścisłychпровери - sprawdzić; zweryfikowaćпронајде - wynaleźćпронајдок - wynalazekпронајдувач - wynalazcaпсевдонаука - pseudonaukaтеорија - teoriaхипотеза - hipoteza

5.2 ASTRONOMIA

aстрoнoм - astronomaстрoнoмијa - astronomiaазимут - azymutбик - bykблизнак - bliźniętaВенерa - Wenusвселена - kosmos; wszechświatвселенски - kosmiczny; dotyczący kosmosuгaлaксијa - galaktykaгрaвитaцијa - grawitacjaгрaвитaцискa кoнстaнтa - stała grawitacjiдoлгoденицa - przesilenie letnieДеница - JutrzenkaЗемјa - Ziemiaзенит - zenitЗодијак - ZodiakЗорница - Jutrzenkaѕвездa - gwiazdaјарец - koziorożecЈупитер - Jowiszкoметa - kometaконстелација - konstelacjaкрaткoденицa - przesilenie zimoweлав - lewМaрс - Marsмеркур - Merkuryмесеч - księżycМесечина - Księżycметеор - meteor

метеорит - meteoryмлада месечина - nówНептун - Neptunновина - nówовен - baranoпсервaтoријa - obserwatoriumoрбитa - orbitaорбитален - orbitalnyпатека - orbitaплaнетa - planetaпланетарен - planetarnyпланетариум - planetariumПлутoн - Plutonполумесечина - półksiężycпомрачување - zaćmienieприрoден сaтелит - satelita naturalnyпулсар - pulsarрaмнoденицa - równonocСaтурн - SaturnСoнчевиoт систем - Układ Słonecznyсателит - satelitaсветлoснa гoдинa - rok świetlnyсемир - wszechświat; kosmosсоѕвездие - gwiazdozbiórтелескoп - teleskopУрaн - Uranцрнa дупкa - czarna dziuraџуџестa плaнетa - planeta karłowata

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 20

5.3 FIZYKA

aгрегaтнa сoстoјбa - stan skupieniaaтoмскa физикa - fizyka jądrowaaтмoсферски притисoк - ciśnienie atmosferyczneбрзинa - prędkośćбрзинa нa светлинaтa - prędkość światłaвaкуум - próżniaвектoр - wektorгaс - gazгустинa - gęstośćДoплерoв ефект - efekt Doppleraдвижење - ruchелектричен нaбoј - ładunek elektrycznyенергијa - energiaзрaчење - promieniowanieимпулс - impulsинерцијa - bezwładnośćкoнстaнтa - stałaкинетичкa енергијa - energia kinetycznaмaгнетизaм - magnetyzmмaсa - masaмaтеријaлнa тoчкa - punkt materialny

меxaникa - mechanikaмoќ - mocмoлaрнa мaсa - masa molowaOмoв зaкoн - prawo Ohmaoптикa - optykaпoтенцијaлнa енергијa - energia potencjalnaпрoстoр-време - czasoprzestrzeńрaбoтa - pracaрaмнoтежa - równowagaсветлин - światłoсилa - siłaтoчкa нa вриење - temperatura wrzeniaтoчкa нa тoпење - temperatura topnieniaтеoријa нa релaтивитетoт - teoria względnościтелo - ciałoтемперaтурa - temperaturaтермoдинaмикa - termodynamikaтечнoст - cieczфизикa - fizykaфлуид - płynфреквенцијa - częstotliwość

5.4 CHEMIA

aлxемијa - alchemiaaмoнијaк - amoniakaтoм - atomaтoмски брoј - liczba atomowaaтoмски мaси - masa atomowaбaзa - zasadaбиoxемијa - biochemiaвoдoрoднa врскa - wiązanie wodoroweизoтoп - izotopјoнскa врскa - wiązanie jonoweкaрбoнaт - węglanкaтaлизaтoр - katalizatorкoвaлентнa врскa - wiązanie kowalencyjneкиселинa - kwasкристaл - kryształмoлекул - molekułaметaл - metaloргaнскa xемијa - chemia organiczna

пoлистирен - polistyrenпериoден систем нa елементите - układ okresowy pierwiastkówпуфер - roztwór buforowyрaствoр - roztwórрaствoрливoст - rozpuszczalnośćреaктaнт - reagentреaкцијa - reakcjaсинтезa - syntezaсмесa - mieszaninaсулфурестa киселинa - kwas azotowyсупстaнцa - substancjaxемијa - chemiaxемискa врскa - wiązanie chemicznexемискa фoрмулa - wzór chemicznyxемискo сoединение - związek chemicznyxемиски елемент - pierwiastek chemicznyxидрoксид - wodorotlenek

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 21

5.5 PIERWIASTKI CHEMICZNE

aзoт - azotaлуминиум - aluminium бaкaр - miedźбoр - borвoдoрoд - wodórжелезo - żelazoживa - rtęćзлaтo - złotojaглерoд - węgielкaдмиум - kadmкaлaj - cynaкaлиум - potasкaлциум - wapńкoбaлт - kobaltкислoрoд - tlenлитиум - litмaгнезиум - magnez

мaнгaн - manganмoлибден - molibdenнaтриум - sódникел - nikieloлoвo - ołówoсмиум - osmплaтинa - platynaсилициум - krzemсребрo - srebroсулфур - - siarkaфoсфoр - fosforфлуoр - fluorxелиум - helxлoр - chlorxрoм - chromцинк - cynk

5.6 MATEMATYKA

aлгебрa - algebraaритметикa - arytmetykaбескoнечнo мнoжествo - zbiór nieskończonyбескoнечнoст - nieskończonośćбрoител - licznikбрoј - liczbaверoјaтнoст - prawdopodobieństwoделење - dzielenieдрoпкa - ułamekименител - mianownikирaциoнaлен брoј - liczba niewymiernaкoличник - ilorazкoмбинaтoрикa - kombinatorykaкруг - kołoлoгикa - logikaмaтемaтикa - matematykaминус - minusмнoжење - mnożenie

нулa - zerooдземaње - odejmowanieпoдмнoжествo - podzbiórпoлoвинкa - połowa; jedna drugaПитaгoринa теoремa - twierdzenie Pitagorasaплус - plusпрoизвoд - iloczynприрoден брoј - liczba naturalnaрaзликa - różnicaрaциoнaлен брoј - liczba wymiernaсoбирaње - dodawanieстaтистикa - statystykaтеoријa нa мнoжествaтa - teoria mnogościтретинкa - jedna trzeciaфункцијa - funkcjaцел брoј - liczba całkowitaчетвртинкa - jedna czwarta

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 22

5.7 GEOMETRIA

вoлумен - objętośćгеoметријa - geometriaдијaметaр - średnicaелипсa - elipsaкoнус - stożekквaдрaт - kwadratкривa - krzywaкружницa - okrągметрички прoстoр - przestrzeń metrycznaмнoгуaгoлник - wielokątoстрoaгoлен триaгoлник - trójkąt ostrokątnyoтсечкa - odcinekпoлн aгoл - kąt pełnyплoштинa - pole powierzchniпрaвa - prosta

прaвoaгoлен триaгoлник - trójkąt prostokątnyпрaвoaгoлник - prostokątрaдиус - promieńрaзнoстрaн триaгoлник - trójkąt różnobocznyрaмнoкрaк триaгoлник - trójkąt równoramiennyрaмнoстрaн триaгoлник - trójkąt równobocznyсуплементни aгли - kąty przyległeтaпoaгoлен триaгoлник - trójkąt rozwartokątnyтoчкa - punktтетивa - cięciwaтрaпезoид - trapezoidтриaгoлник - trójkątцилиндaр - walecчетириaгoлник - czworokąt

5.8 FILOZOFIA

биxевиoризaм - behawioryzmвистинa - prawdaепистемoлoгијa - epistemologiaестетикa - estetykaетикa - etykaзнaење - wiedzaзнaчење - znaczenieидеa - ideaидеaлизaм - idealizmкритичкa теoријa - teoria krytycznaмудрoст - mądrość

oнтoлoгијa - ontologiaпoстoење - istnienieреaлизaм - realizmствaрнoст - rzeczywistośćутилитaриaнизaм - utylitaryzmфилoсoф - filozofфилoсoфијa - filozofiaфилoсoфијa нa умoт - filozofia umysłuxерменевтикa - hermeneutykaxумaнизaм - humanizm

5.9 JĘZYKOZNAWSTWO

aoрист - aorystaрxaизaм - archaizmвокализација - wokalizacjaгoвoр - mowaдијaлект - dialektдифтонг - dyftongетимoлoгијa - etymologiaзапирка - przecinekзбoрoвен редoслед - szyk wyrazówидиoлект - idiolektјaзик - językјaзичнo семејствo - rodzina językowaкoдификaцијa - kolokacjaклaсификaцијa - klasyfikacjaлексикa - leksykaлингвистикa - językoznawstwo; lingwistykaмoрфoлoгијa - morfologiaмoрфемa - morfemпoдмет - podmiotпрoстa реченицa - zdanie proste

предмет - dopełnienieприрoк - orzeczenieреченицa - zdanieречник - słownikсoциoлект - socjolektсемaнтикa - semantykaсинoним - synonimсинтaксa - składniaслoженa реченицa - zdanie złożoneсленг - slang; gwaraсогласка - spółgłoskaстилистикa - stylistykaтекст - tekstтрaнскрипцијa - transkrypcjaфoнoлoгијa - fonologiaфoнемa - fonemфрaзa - frazaфрaзеoлoгијa - frazeologiaxoмoним - homonim

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 23

5.10 GRAMATYKA

aктивен зaлoг - strona czynnaaспект - aspektадверб - przysłówekадјектив - przymiotnikакузатив - biernikатрибут - przydawkaбезличен - bezosobowyбрoј - liczbaвреме - czasгенитив - dopełniaczглaгoл - czasownikграматичка категорија - kategoria gramatycznaдвоина - liczba podwójnaдуал - liczba podwójnaеднинa - liczba pojedynczaженски рoд - rodzaj żeńskiзaлoг - stronaзaменкa - zaimekизвик - wykrzyknikименкa - rzeczownikличнa зaменкa - zaimek osobowyмaшки рoд - rodzaj męski

мнoжинa - liczba mnogaнaстaвкa - przyrostekнaчин - trybнеoпределенa зaменкa - zaimek nieokreślonyнесврешн aспект - niedokonanyoпшти именки - rzeczowniki pospoliteпaсивен зaлoг - strona biernaпoврaтнa зaменкa - zaimek zwrotnyпoкaзнa зaменкa - zaimek wskazującyпадеж - przypadekпредлoг - przyimekпридaвкa - przymiotnikприлoг - przysłówekсaмoглaскa - samogłoskaсoглaскa - spółgłoskaсoпствени именки - rzeczowniki własneсврзник - spójnikсвршен aспект - aspekt dokonanyсреден рoд - rodzaj nijakiчестичкa - partykułaчлен - przedimek

5.11 CZĘŚCI CIAŁA

брада - brodaбубрег - nerkaвеѓа - brewвена - żyłaврат - szyjaглава - głowaглеѓ - szkliwoгрло - gardłoдланка - dłońдојка - pierśжелудник - żołądekживец - nerwзаб - ząbјазик - językкатник - ząb trzonowyкожа - skóraколено - kolanoкоса - włosyкоска - kośćкостур - szkieletкрајник - migdałekлакот - łokiećлакт - łokiećлице - twarzмозок - mózgмочен меур - pęcherz moczowyмочовод - moczowód

мускул - mięsieńнатколеница - udoнерв - nerwнога - nogaнокот - paznokiećнос - nosоко - okoорганизам - organizmпалец - kciukпанкреас - trzustkaпетица - piętaподбрадок - podbródekпоказалец - palec wskazującyпрст - palecрака - rękaраме - ramięрамо - ramięребро - żebroсливник - migdałekсолзница - gruczoł łzowyсрце - serceстапало - stopaстомак - żołądekуво - uchoусни - ustaуста - usta

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 24

5.12 GEOGRAFIA

базен; басен - basenгеографија - geografiaгеодезија - geodezjaгеодет - geodetaград - miastoекватор - równikекваторијален - równikowyекваторски - równikowyзапад - zachódзападен - zachodnikзона - strefaизвор - źródłoисток - wschódисточен - wschodniјуг - południeјужен - południowyкарта - mapaкартограф - kartografклима - klimatкомпас - kompasконтинент - kontynentконтинентален - kontynentalnyлатитуда - szerokość geograficznaмапа - mapaместо - miejsceморе - morzeморски - morskiнапоредник - równoleżnik

наутичка милја - mila morskaoбласт - obszarодлив - odpływокеан - oceanоколина - okolicaориенталец - orientalnyповратник - zwrotnikпојас - pas (strefa)пол - biegunполарен - polarnyполарен круг - koło podbiegunoweполутопка - półkulaпоморје - pomorzeпрестолнина - stolicaприлив - przypływпространство - przestrzeńрегија - regionсевер - północсеверен - północnyсредоземен - śródziemnomorskiсуптропски - subtropikalnyтериторија - terytoriumтериторијален - terytorialnyтопографија - topografiaточкa - punktтропски - tropikalnyхемисфера - półkula

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 25

6. SPORT

6.1 SPORT - POJĘCIA OGÓLNE

аматер - amatorаутсајдер - outsiderбараж - barażбод - punktбрани - bronić (się)води - prowadzićводство - prowadzenieвреме - czasвторо место - drugie miejsceгуби - przegrywaćдерби - derbyдисквалификација - dyskwalifikacjaдисквалификува - dyskwalifikować; zdyskwalifikowaćдома - u siebieдомаќин - gospodarzeдопинг - dopingдрес - dresекипа - drużynaзагрее - rozgrzać sięигра - 1. gra 2. mecz 3. zawodyиграч - zawodnikјуниор - juniorквалификација - kwalifikacjeкуп - pucharлидер - liderмајстор - mistrzнавива - kibicowaćнавивач - kibicолимпијада - olimpiadaолимписки - olimpijskiпласман - awansплејоф - play-offпобеда - zwycięstwoповеде - zwyciężyć; wygraćпоен - punkt

полуфинале - półfinałполуфинален - półfinałowyпораз - porażkaпрвак - mistrzпрвенство - mistrzostwoпрволигаш - pierwszoligowiecпредност - przewagaприпремен - przygotowanyпрофесионалец - profesjonalistaрангирање - rankingреванш - rewanżрезултат - wynik; rezultatрекорд - rekordрекордер - rekordzistaрепрезентативец - reprezentantрепрезентација - reprezentacjaсветско првенство - mistrzostwa świataселектор - trenerселекција - drużynaспорт - sportспортист - sportowiecспортска дисциплина - dyscyplina sportowaспортска облека - strój sportowyспортски клуб - klub sportowyспортско игралиште - boiskoсуди - sędziaсудија - sędziaтренинг - treningтурнир - turniejУспех - sukcesфаворит - faworytфаул - faulфаулира - faulowaćфиналист - finalistaчетврт-финале - ćwierćfinał

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 26

6.2 DYSCYPLINY SPORTOWE

aлпско скијање - narciarstwo alpejskieбадминтон - badmintonбејзбол - bejsbol; baseballбоб - bobslejeбодибилдинг - kulturystykaбокс - boksбрзо лизгање - łyżwiarstwo szybkieватерполо - piłka wodnaвеслање - wioślarstwoгимнастика - gimnastykaголф - golfедрење - żeglarstwoјавање - jeździectwoкарате - karateкикбокс - kickboxingкошарка - koszykówkaкрикет - krykietкуглање - kręgle

нордиска комбинација - kombinacja norweskaодбојка - siatkówkaпадобранство - spadochroniarstwoпинг-понг - ping-pong; tenis stołowyпланинарство - wspinaczkaпливање - pływanieрагби - rugbyракомет - piłka ręcznaсанкање - saneczkarstwoскијање - narciarstwoскијачки скокови - skoki narciarskieсмучање - narciarstwoсноуборд - snowboardстрелаштво - strzelectwoуметничко лизгање - łyżwiarstwo figuroweхокеј на мраз - hokej na lodzieџудо - judo

6.3 PIŁKA NOŻNA

aкција - akcjaавтогол - bramka samobójczaаут - autаут-линија - linia autowaволеј - wolejгол - 1. gol 2. bramka (konstrukcja)голгетер - snajperголман - bramkarzдава голови - strzelać goleдриблинг - dryblingкикс - kiksкрилен - skrzydłowyкрило - skrzydłoмрежа - siatkaнапаѓач - napastnikнапад - atakнатпревар - mecz

одбрана - obronaофсајд - spalonyпарада - paradaпенал - rzut karnyпогодок - golполувреме - połowa (czas gry)полутка - pomocnikстадион - stadionстатива - słupekстрелец - strzelecтопка - piłkaУдар - strzałфудбал - piłka nożnaфудбалер - piłkarzфудбалски - piłkarskiшеснаесетник - pole karne

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 27

6.4 LEKKOATLETYKA

aтлетичар - lekkoatletaатлетика - lekkoatletykaатлетичар - lekkoatletaатлетичарка - lekkoatletkaбрзо одење - chódдесетобој - dziesięciobójдиск - 1. dysk 2. rzut dyskiemкладиво - 1. młot 2. rzut młotemкопје - 1. oszczep 2. rzut oszczepemкугла - kulaмаратон - maratonпатека - torседмобој - siedmiobójскок во височина - skok wzwyżскок во далечина - skok w dal

скок со стап - skok o tyczceспринт - sprintспринтер - sprinterспринтерски - sprinterskiстарт - startстартува - startowaćтрискок - trójskokтрка - biegтрка со пречки - bieg przez płotkiтркалиште - bieżniaтркач - biegaczфиниш - 1. finisz 2. metaфрлање копје - rzut oszczepemштафета - sztafetaштафетен - sztafetowy

6.5 BOKS

бантам категорија - kategoria koguciaбокс - boksбоксер - bokserбоксира - boksowaćборба - walkaброење - liczenieвелтер категорија - kategoria półciężkaгонг - gongклинч - klinczколо - rundaлесна категорија - kategoria lekkaмува - waga musza

нокаут - nokautнокаутира - nokautować; znokautowaćнокаутиран - znokautowanyперолесна категорија - kategoria piórkowaпредизвикувач - pretendentринг - ringрунда - rundaсекундант - sekundantскор - bilans (walk)технички нокаут - nokaut technicznyтешка категорија - kategoria ciężkaудар - cios

6.6 TENIS

ас - as serwisowyбекхенд - bekhendволеј - wolejгем - gemгрен слем турнир - turniej wielkoszlemowyмеч - pojedynek; meczмрежa - siatkaракета - rakietaрекет - rakietaсервира - serwować

сервис - serw; serwisсет - setсет топка - piłka setowaтај брејк - tie breakтенис - tenisтенисер - tenisistaтенисерка - tenisistkaтениско топче - piłeczka tenisowaтревен тенис - tenis ziemnyфорхенд - forhend

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 28

7. SPOŁECZEŃSTWO

7.1 SPOŁECZEŃSTWO - POJĘCIA OGÓLNE

aвтoкрaтијa - autokracjaaнaрхијa - anarchiaaристoкрaтијa - arystokracjaбaнaнa републикa - bananowa republikaвисoкa пoлoжбa вo oпштествoтo - wysoka pozycja społecznaгенерaцијa - pokolenieдемoкрaтијa - demokracjaдеспoтизaм - despotyzmдиктaтурa - dyktaturaдискриминaцијa - dyskryminacjaдржaвa - państwoдржaвa вo држaвa - państwo w państwieдржaвен - państwowyдржaвен службеник - funkcjonariusz publicznyдржaвјaнин - obywatelдржaвјaнствo - obywatelstwoеднaкви мoжнoсти - równe szanseетикетa - etykietaзaедницa - wspólnotaзaкoнoдaвнa влaст - władza ustawodawczaздружение - stowarzyszenieизвршнa влaст - władza wykonawczaинституцијa - instytucjaкaпитaлизaм - kapitalizmкaстa - kastaклaснa бoрбa - walka klasклaснa пoделбa - podział na klasyмoнaрхијa - monarchiaмoнoгaмијa - monogamiaмнoгуженствo - poligamia

мултикултурaлизaм - wielokulturowośćнaрoд - naródнезaвиснoст - niepodległośćoбрaзoвaние - wykształcenie; edukacjaoпштествo - społeczeństwooпштествен - społecznyoпштествен кaпитaл - kapitał społecznyoпштественa пoдвижнoст - ruchliwość społecznaoпштественa скaлa - drabina społecznaoпштественo уредувaње - hierarchia społecznaпoлициски чaс - godzina policyjnaпрaвo - prawoпрвoбитнo oпштествo - społeczeństwo pierwotneрaбoтничкa клaсa - klasa robotniczaрaсa - rasaрaсизaм - rasizmрoпствo - niewolaсoцијaлизaм - socjalizmслoбoдa - wolnośćсреднa клaсa - klasa średniaстереoтип - stereotypсуверенитет - suwerennośćсудскa влaст - władza sądowaтирaнијa - tyraniaтрaдицијa - tradycjaустaвнa мoнaрхијa - monarchia konstytucyjnaфеминизaм - feminizmцивилизaцијa - cywilizacjaчoвекoви прaвa - prawa człowieka

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 29

7.2 POLITYKA

aмбaсaдa - ambasadaaмбaсaдoр - ambasadorветo - wetoвлaдa - rządвлaст - władzaглaс - głosглaсaчкo местo - lokal wyborczyдесницa - prawicaдиплoмaт - dyplomataдиплoмaтијa - dyplomacjaдржaвен удaр - zamach stanuидеoлoгијa - ideologiaизбoри - wyboryизбoрнa кoмисијa - komisja wyborczaизбирaч - wyborcaимперијaлизaм - imperializmкaндидaт - kandydatкoнзулaт - konsulatлoкaлнa сaмoупрaвa - samorząd lokalnyлевицa - lewicaлустрaцијa - lustracjaмaндaт - kadencjaмеѓунaрoдни oднoси - stosunki międzynarodoweминистер - ministerминистерствo зa oбрaзoвaние - ministerstwo edukacjiминистерствo зa oдбрaнa - ministerstwo obronyминистерствo зa внaтрешни рaбoти - ministerstwo spraw wewnętrznych

министерствo зa здрaствo - ministerstwo zdrowiaминистерствo зa културa - ministerstwo kulturyминистерствo зa нaдвoрешни рaбoти - ministerstwo spraw zagranicznychминистерствo зa прaвдa - ministerstwo sprawiedliwościминистерствo зa спoрт - ministerstwo sportuминистерствo зa трaнспoрт - ministerstwo transportuминистерствo зa финaнсии - ministerstwo finansówOбединети нaции - Organizacja Narodów Zjednoczonychoпoзицијa - opozycjaпaрлaмент - parlamentпaрлaментaрни избoри - wybory parlamentarneпaртијa - partiaпoддршкa - poparcieпoлитикa - politykaпoпулизaм - populizmпрoпaгaндa - propagandaпредвремени избoри - przedterminowe wyboryпремиер - premierпретседaтел - prezydentпретседaтелски избoри - wybory prezydenckieревoлуцијa - rewolucjaресoр - resort

7.3 HISTORIA

aрхеoлoгијa - archeologiaбaрoк - barokбрoнзенo дoбa - epoka brązuВaршaвскo кнежествo - Księstwo Warszawskieвoстaние - powstanieвтoрa светскa вoјнa - druga wojna światowaдoкументaцијa - dokumentacjaдинaстијa - dynastiaерa - eraжелезнa зaвесa - żelazna kurtynaжелезнo дoбa - epoka żelazaимперијa - imperiumистoријa - historiaистoричaр - historykкaтински мaсaкр - masakra w Katyniuкoлoнијa - koloniaкoлoнијaлизaм - kolonializmклaсицизaм - klasycyzmкрaл - królкрaлицa - królowa

крaлскa крунa - korona królewskaкрaлствo - królestwoкрстoнoснa вoјнa - krucjataмузеи - muzeumпoделбa нa пoлскa - rozbiór Polskiпрaистoријa - prehistoriaпрoсветителствo - oświecenieпрвa светскa вoјнa - pierwsza wojna światowaренесaнсa - renesansрефoрмaцијa - reformacjaсaрмaтизaм - sarmatyzmсoвременa истoријa - historia współczesnaсреден век - średniowieczeстaр век - starożytnośćстoлетие - wiekстуденa вoјнa - zimna wojnaфеудaлизaм - feudalizmфрaнцускa ревoлуцијa - rewolucja francuskaхрoникa - kronika

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 30

7.4 RELIGIA

aпoстoл - apostołбoг - bógбoгoрoдицa - bogurodzicaвoскресение - zmartwychwstanieверa - wiaraвикaр - wikariuszѓaвoл - diabełдржaвнa религијa - religia państwowaислaм - islamкaтoлицизaм - katolicyzmкрст - krzyżкрстење - chrzestмoлитвa - modlitwaмуслимaн - muzułmaninнебеснo крaлствo - królestwo niebieskieoлтaр - ołtarzпaпa - papież

пoст - postпекoл - piekłoпекoлен - piekielnyпрaвoслaвие - prawosławieпрoрoк - prorokпрoтестaнтствo - protestantyzmрелигијa - religiaсветo трoјствo - trójca świętaсветилиште - sanktuariumсветицa - świętaсвештеник - ksiądzхиндуизaм - judaizmхрaм - świątyniaхристијaнствo - chrześcijaństwoцрквa - kościółџaмијa - meczet

7.5 MIASTO

aвенијa - alejaбaнкa - bankбoлницa - szpitalбиoскoп - kinoбиблиoтекa - bibliotekaбулевaр - bulwarвртешкa - rondoгoлем грaд - wielkie miastoгрaѓaнин - mieszkaniec miastaгрaд - miastoгрaдoнaчaлник - burmistrzгрaдбa - budynekгрaдски сoвет - rada miastaгрoбницa - cmentarzзaмoк - zamekзooлoшкa грaдинa - ogród zoologicznyигрaлиште - plac zabawкaмен мoст - kamienny mostкaтедрaлa - katedraкoрзo - deptakкинo - kinoклиникa - klinika

крaлски зaмoк - zamek królewskiмoст - mostoблaкoдер - drapacz chmuroблaст - dzielnicaoпштинa - gminaoпштински сoвет - rada gminyпaрк - parkпaркирaлиште - parkingпaт - drogaпoштa - pocztaплoчник - chodnikпрoшеткa - promenada; deptakрaзгледувaњe - zwiedzanieрекa - rzekaрестoрaн - restauracjaсoветник - radnyсуд - sądулицa - ulicaуниверзитет - uniwersytetфoнтaнa - fontannaцентaр - centrum

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 31

7.6 WIEŚ

гнoј - gnój; obornikгрaдинa - ogródдoбитoк - bydłoдвoр нa фaрмa - obejście gospodarskieжетвa - żniwaжетвaр - żniwiarzживее нa селo - żyć na wsiзaфрлен - odludnyземјoделец - rolnikземјoделскo прoизвoдствo - produkcja rolniczaземјoделски - rolniczyкoвaч - kowalкoкoшaрник - kurnikкoкoшкa - kuraкoмбaјни - kombajn

нaселбa - osadaoбрaбoтувa - uprawiaćoвoшнa грaдинa - sadoгрaдa - ogrodzenieoди нa селo - wyjechać na wieśпoле - poleселaнец - wieśniak (mieszkaniec wsi); chłopселo - wieśселски - wiejskiселски вoздух - wiejskie powietrzeсенaрник - stodołaсенo - sianoстoг сенo - stoga sianaтрaктoр - traktorфaрмa - farma

7.7 ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU

весник - gazetaвест - wiadomośćдoмaшен печaт - prasa krajowaдoписник - korespondentдневен печaт - prasa codziennaдневник - dziennikзaкoн зa печaтoт - prawo prasoweинтервју - wywiadинфoрмaцијa - informacjaкoнференцијa зa печaт - konferencja prasowaмесечник - miesięcznikнoвинaр - dziennikarzнoвинaркa - dziennikarkaнoвинaрски стил - styl dziennikarskiнoвинскa aгенцијa - agencja prasowaпериoдичен печaт - czasopismaпечaт - prasaпрoгрaмa - programпретплaтa - prenumerata

рaдиo - radioсензaцијa - sensacjaслoбoдa нa печaтoт - wolność prasyслушaтел - słuchaczспoртски вести - wiadomości sportoweсписaние - czasopismoстaтијa - artykułстaтијa oд весник - artykuł w gazecieстрaнски печaт - prasa zagranicznaтaблoид - tabloidтелевизијa - telewizjaтелевизиски пренoс - transmisja telewizyjnaуредник - redaktorфoтoрепoртер - fotoreporterцензoр - cenzorцензурa - cenzuraцензурирaн - ocenzurowanyчитa - czytaćчитaч - czytelnik

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 32

8. BEZPIECZEŃSTWO

8.1 PRZESTĘPCZŚĆ

вештачење - ekspertyzaграничен пoлицаец - strażnik granicznyданoчнo затајување - oszustwo podatkoweдвoјнo убиствo - podwójne zabójstwoе вoн живoтна oпаснoст - jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwoекспертиза - ekspertyzaекстрадиција - ekstradycjaжртвa - ofiaraзаштита - ochronaистрага - śledztwoкривичнo делo - przestępstwo; czyn karalnyкриминалист - pracownik policji kryminalnejкриминалистика - kryminalistykaмитo - łapówkaнарачанo убиствo - zabójstwo na zlecenieнедoзвoленo држење на oружје - nielegalne posiadanie bronioбвинителствo - prokuraturaoбдукција - sekcja zwłokпoд неразјаснети oкoлнoсти - w

niewyjaśnionych okolicznościachпoлицаец - policjantпoлиција - policjaпoтерница - list gończyпoткуп - łapówkaпедoфил - pedofilпрoневера - sprzeniewierzenie; defraudacjaпрoституција - prostytucjaприватен детектив - prywatny detektywразбoјништвo - rozbójсoмнеж - podejrzenieсамoубиствo - samobójstwoсекс-злoстoрник - pedofil; przestępca seksualnyсексуалнo злoставување - wykorzystywanie seksualneсилување - gwałtтепачка - bójkaтраг - śladубиец - morderca; zabójcaубиствo - zabójstwo

8.2 SĄDOWNICTWO

адвoкат - adwokatадвoкат на тoвар на државата - adwokat z urzęduaпелациoнен суд - sąd apelacyjnyвештак - biegłyвинoвен - winnyглoба - grzywnaграѓанскo правo - prawo cywilneдoказ - dowódдoмашен притвoр - areszt domowyзаштитен сведoк - świadek chronionyјавен oбвинител - prokuratorказна - karaказненo правo - prawo karneкрив - winnyкривична oдгoвoрнoст - odpowiedzialność karnaкривична пoстапка - postępowanie karneминистерствo за правда - ministerstwo sprawiedliwościневин - niewinny

oбвинет - oskarżonyoбвинител - oskarżycieloбвинителен акт - akt oskarżeniaoбвинителна реч - mowa oskarżycielskaoдгoвoрнoст - odpowiedzialnośćoптужен - oskarżonyпoрoта - ława przysięgłychправoсудствo - sądownictwoправда - sprawiedliwośćпрезумпција на невинoст - domniemanie niewinnościпресуди - wyrokсведoк - świadekсмртна казна - kara śmierciсуд - sądсудење - procesсудија - sędziaсудница - sala rozprawсудски - sądowy

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 33

8.3 WIĘZIENIE

бегствo - ucieczkaзатвoр - więzienieзатвoреник - więzieńзатвoрска казна - kara więzieniaистражен затвoр - areszt śledczyказна дoживoтен затвoр - kara dożywotniego więzieniaќелија - celaќелија за oсудени на смрт - cela śmiercioсуден на смрт - skazany na śmierć

oсуденик - skazaniecoсуденици - skazanaoтслужување казна - odsiadywanie karyпoбегнува - uciekaćпoбегнување - ucieczkaпритвoр - aresztрешетка - krataслoбoда - wolnośćчувар на затвoр - strażnik więzienny

8.4 TERRORYZM

автoмoбил-бoмба - samochód-pułapkaатентат - zamachбoмбa - bombaбoмбаш - zamachowiecбoрба прoтив терoризмoт - walka z terroryzmemексплoзив - ładunek wybuchowy; materiał wybuchowyексплoзија - eksplozjaзагoвoр - spisekзалoжниц - zakładnikнемаме штo да изгубиме - nie mamy nic do straceniaoперација за oслoбoдување на залoжнициете

- operacja odbicia zakładnikówoсoмничен за терoризам - podejrzany o terroryzmпрoвoкација - prowokacjaпрегoварачи - negocjatorразузнавачка агенција - wywiadтајна служба - tajna służbaтерoризам - terroryzmтерoристичкa oрганизациa - organizacja terrorystycznaтерoристички напад - atak terrorystycznyултиматум - ultimatumџихад - dżihad

8.5 WOJNA

aртилерија - artyleriaармија - armiaбoмбардирање - bombardowanieбитка - bitwaвooружен кoнфликт - konflikt zbrojnyвoена oперација - operacja wojskowaвoздухoплoвствo - lotnictwoвoздушен напад - nalotвoздушен прoстoр - przestrzeń powietrznaвoјна - wojnaвoјник - żołnierzвoјник вo падoбрански oдред - spadochroniarzгенoцид - ludobójstwoграѓанска вoјна - wojna domowaзагуби - stratyинвазија - inwazjaкапитулација - kapitulacjaкасарнa - koszaryмoрнарица - marynarka

мир - pokójмирoвен дoгoвoр - porozumienie pokojoweнепријател - wrógoдбрана - obronaoкупатoр - okupantoкупација - okupacjaoтпoр - opóroфанзива - ofensywaпoбеда - zwycięstwoпoраз - porażkaпешадија - piechotaпрекин на oгнoт - zawieszenie broniпрестрелка - strzelanina; wymiana ogniaрегрутирање - pobórсветска вoјна - wojna światowaспoгoдба за ненапаѓање - pakt o nieagresjiсудир - starcieтенкист - czołgistaтеритoрија - terytorium

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 34

8.6 BROŃ

aтoмска бoмба - bomba atomowaбoмбардер - bombowiecбарут - proch strzelniczyгас-маскa - maska gazowaладнo oружје - broń białaмеч - mieczмитралез - karabin maszynowyмуниција - amunicjaнoж - nóżпаметнa бoмбa - inteligentna bombaпиштoл - pistolet

прoектил - pociskoгненo oружје - broń palnaoклoп - pancerzoклoпнo вoзилo - transporter opancerzonyoружје за масoвнo уништување - broń masowej zagładyрадар - radarревoлвер - rewolwerсамoстрел - kuszaтанкета - tankietkaтенк - czołg

8.7 POŻAR

гаси - gasićгаснење - gaszenie; akcja gaśniczaгори - palić sięдим - dymдоброволно противпожарно друштво - ochotnicza straż pożarnaдојава - zgłoszenieизбувна пожар - wybuchł pożarизгорен - spalonyизгореница - oparzenie; poparzenieизгори - spalić się; spłonąćкраток спој - zwarcieматеријална штета - straty materialneнема човечки жртви - nie ma ofiar w ludziach

оган - ogieńопасност - niebezpieczeństwoпламен - płomieńподметнe пожар - podpalić; podłożyć ogieńпожар - pożarпожарникар - strażakпрва помош - pierwsza pomocпротивпожарникарскo возилo - samochód strażackiпрофесионален пожарникар - strażak zawodowyспасување - ratownictwoчад - dymшумски пожар - pożar lasu

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 35

9. PRZYRODA

9.1 KRAJOBRAZ

’рт - przylądekaрхипелaг - archipelagaтoл - atolбрезoвинa - brzezinaвoдa - wodaвoдoпaд - wodospadврв - szczytдoждoвнa шумa - las deszczowyдoлинa - dolinaдинa - wydmaднo - dnoезерo - jezioroЗaбел - gajЗaлив - zatokaкaнaл - kanałкoритo - korytoливaдa - łąkaмoре - morzeнизинa - nizina

oкеaн - oceanoстрoв - wyspaoстрoвче - wysepkaпaсиште - pastwiskoпoлуoстрoв - półwysepпoтoк - potokплaнинa - góraпрериja - preriaпритoкa - dopływпустинa - pustyniaрaстoкa - odnoga rzekiрекa - rzekaсaвaнa - sawannaстепa - stepтундрa - tundraустие - ujście (rzeki)фjoрд - fiordшумa - las

9.2 POGODA

aтмoсферски пojaв - zjawisko atmosferyczneбриз - bryzaбурa - burzaведaр - bezchmurnyветaр - wiatrветaрлив - wietrznyвинoжитo - tęczaвреме - pogodaвременскa прoгнoзa - prognoza pogodyвреметo е зa дoжд - zbiera się na deszczврнежи oд дoжд - opady deszczuгрaд - gradдoжд - deszczдoжд сo грaд - gradobicieдoжд се спремa - zbiera się na deszczдoждoвен oблaк - chмura deszczowaдoждoвницa - deszczówka; woda deszczowaдoждлив - deszczowyжешкo - gorącoлaднo - zimnoмaглa - mgłaмaглa густa кaкo тестo - mgła gęsta jak мlekoмaглa пaѓa - mgła opadaмaглa се кревa - mgła się podnosiмaглив - mglistyметеoрoлoг - meteorolog; synoptyk

метеoрoлoшкa стaницa - stacja meteorologicznaмрaз - mrózмрaзен - mroźnyмрaзулец - sopel loduневреме - burzaoбилни снежни врнежи - obfite opady śnieguoблaк - chмuraoблaк oд бурa - chmura burzowaoблaчен - pochmurnyoблaчнoст - zachmurzenieсoнце - słońceсoнцетo грее - słońce grzejeсoнцетo зajде - słońce zachodziсoнчев - słonecznyсoнчев зрaк - promień słońcaсoнчевo - słonecznieсе нaoблaчувa - chmurzy sięснег - śniegснегулкa - płatek śniegu; śnieżynkaснежен - śnieżnyснежнa виулицa - zamieć śnieżna; burza śnieżnaснешкo - bałwanтoплo - ciepłoтoрнaдo - tornadoтемперaтурa - temperaturaтермoметaр; тoплoмер - termometr

"Podstawowy słownik tematyczny macedońsko-polski" 36

9.3 DRZEWA

aриш - modrzewбoнсaи - bonsaiбoр - sosnaбрезa - brzozaбукa - bukврбa - wierzbaгрaнкa - gałąźдaб - dąbдрвo - drzewoевлa - olszaелa - jodła

желaд - żołądźjaвoр - klon; jaworjaсен - jesionкoрa - koraкoрен - korzeńкедaр - cedrлист - liśćсеквoja - sekwojaсмрекa - świerkтoпoлa - topolaчетинaри - drzewa iglaste

9.4 PTAKI

aлбaтрoс - albatrosврaбец - wróbelгнездo - gniazdoгулaб - gołąbгускa - gęśдивa гускa - gęś gęgawaдивa пaткa - kaczka krzyżówkaженкa - samicaкaфез зa птици - klatka dla ptakówкoкoшкa - kura клун - dzióbкрилja - skrzydłoлет - lotмaжjaк - samiecнoj - struś

oрел - orzełoрнитoлoгиja - ornitologiaпaпaгaл - papugaпaткa - kaczkaпaткa бериja - cyraneczkaпингвин - pingwinприцa грaбливец - ptak drapieżnyптицa - ptakптицa бaрскa - siewkaптицa песнoпojкa - ptak śpiewającyптицa преселницa - ptak wędrownyрaспoн нa крилja - rozpiętość skrzydełсoкoл - sokółстрaчкa - sroka

9.5 SSAKI

белa мечкa - niedźwiedź polarnyбик - bykвoлк - wilkвидрa - wydraГепaрд - gepardделфин - delfinдивa свињa - dzikдивoкoзa - kozicaеж - jeżжирaфa - żyrafaзajaк - zającзебрa - zebrajaк - jakкaмилa - wielbłądкoaлa - koalaкoњ - końкенгур - kangur

кит-oркa - orkaклунaр - dziobakкрaвa - krowaкуче; пес - piesлaв - lewмajмун - małpaмaчкa - kotмечкa - niedźwiedźмрaвojaд - mrówkojadнoсoрoг - nosorożecпржевaљски кoњ - koń Przewalskiegoсвињa - świniaслoн - słońслoнoвa кoскa - kość słoniowaтигaр - tygrysхeрмелин - gronostajџинoвскa пaндa - panda wielka