21
PHƯƠNG PHÁP DỒN BIẾN (Mixing variable) TRONG CÁC KỲ THI ĐẠI HỌC NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY A. ĐẶT VẤN ĐỀ Kể từ năm học 2001-2002, kỳ thi đại học được tổ chức “3 chung”, vì vậy các bài toán bất đẳng thức ít xuất hiện và nếu có thì độ hóc búa cũng giảm đi. Mặc dù vậy, cho dù ít xuất hiện nhưng các bài toán bất đẳng thức trong các kì thi đại học cũng không nằm ngoài các bất đẳng thức đối xứng, hoán vị … Do đó nếu vận dụng linh hoạt phương pháp dồn biến các bài toán bất đẳng thức trở nên dễ dàng hơn Trong nghiên cứu của tôi, không thể nói là cách sử dụng phương pháp dồn biến sẽ ngắn gọn hơn hay là dễ hiểu hơn. Song mục đích của tôi là sử dụng một phương pháp chung, phương pháp dồn biến cho tất cả các bài toán bất đẳng thức trong các kì thi đại học mà chúng tôi đề cập đến. Đề tài nghiên cứu sẽ giúp giáo viên và học sinh có một tài liệu tiếp cận với phương pháp dồn biến, một phương pháp mới để giải tốt các bài toán bất đẳng thức

pp dồn biến

Embed Size (px)

DESCRIPTION

bất đẳng thức

Citation preview

PHNG PHP DN BIN(Mixing variable)TRONG CC K THI !"I H#C NH$NG N%M G&N !'()* !+T ,-N !.K/ 01 n23 456 7889:7887; ?i 456 >@A6 0B 64C6 D3 chungE; vF vGH6I6 bJi 0KIn bL0 >Mng 04C6 N0 xOL0 4iPn vJ nQO 6R 04F >S 4R6 bTa 6Ung giV3 >i*MW6 XY vGH; 64K XY N0 xOL0 4iPn n4@ng 6I6 bJi 0KIn bL0 >Mng 04C6 0rKng 6I6 ?i 456 6Ung Mng 04C6 >\i xCng; 4KIn v] ^DK >R nQO vGn X_ng lin4 4K?0 `4@ang `4I` Xbn biQn 6I6 bJi 0KIn bL0 >Mng04C6 0rc ndn Xe XJng 4an TrKng ng4idn 6CO 6fa 0Zi; N64 6fa 0Zi lJ gh X_ng 3S0`4@ang `4I` 64Ong; `4@ang `4I` Xbn biQn 64K 0L0 6V 6I6 bJi 0KIn bL0 >Mng 04C60rKng 6I6 ?i 456 3J 64Tng 0Zi >l 6G` >Qn*!l 0Ji ng4idn 6CO gi giT` giIK vidn vJ 456 gin4 6R 3S0 0Ji liPO 0iQ` 6Gn vmi`4@ang `4I` Xbn biQn; 3S0 `4@ang `4I` 3mi >/ giVi 0\0 6I6 bJi 0KIn bL0 >Mng04C6 * DK 04ni gian vJ l 0Ji Mng 04C6 6a bVnB-T !xNG THyC C{ kITrKng0KJnbSng4idn6CO; 64Tng0Zi3Kng3O\n>@abJi0KInn4ilObiQnvln4ilO n4L0 lJ 4ai biQn; XK >R 64Tng 0Zi 64| `4I0 bi/O bL0 >Mng 04C6 CZ:gi 64| cX?ng 6a bVn n4L0*Gi s , x yl 2 s thc khng m. Khi 2x yxy+ng thc xy ra khi xy,J gaO >tH lJ 6I6 >]n4 lq 6a bVn n4L0 0rKnggI64 giIK RlJ 6Zng 6_ bB 0rA 04iQ0 04}6 64K giVi 0KIn bL0 >Mng 04C6*b* CI6 >]n4 lq 6~n 04iQ0!NH 9!h" hm s( )y f x =li#n t$c tr#n "%n a&'. Khi t(n t%i gi) tr* l+n nh,t -gi) tr* nh. nh,t c/a hm s tr#n "%n .!NH 7!h" hm s( )y f x =li#n t$c tr#n "%n a&' - %" hm( )' 0, ; f x x a b " .Khi ( ) ( ) ( )f a f x f b !NH !h" hm s( )y f x =li#n t$c tr#n "%n a&' - %" hm( )' 0, ; f x x a b " .Khi ( ) ( ) ( )f b f x f a 6* PHNG PHP DN BINTrKng 6I6 ?i 456; nQO 6R bJi 0KIn bL0 >Mng 04C6 04F 6Ung Mng 04C6 >\i xCng 4aH 4KIn v]* MJ nQO 04Q 04F gh X_ng `4@ang `4I` XbnbiQn gaO >tH gi 6}6 @A6 W0 tlJ 6I6 >?i l@Ang 0rOng bFn4 >/ i 6I60Nn4 64L0 64K 0r@m6; 64Mng 4?n 2 2, , ,....2 2x y x yt t xy t+ += = =Bc 2* !In4 giI( ), , 0 f x t t *P4@ang `4I` 64Tng 0Zi >l 6G`>Qn64|ngjn ng5n n4@ 04Q;viP6 In4 giI( ) ( ), , , , f x y z f x t t * !ilO >R gh X_ng n4ilO an giVn vF 64Tng 0a > 4?n 64Q 6n l?i 64| 7 biQn g\*T4N X_ ( BL0 >Mng 04C6 CZgi 64K g\)Gi s , , x y zl 2 s thc khng m. Khi 33 x y z xyz ++ .ng thc xy ra khi xy1C4Cng 3in4B@m6 9!W0 ( )3, , 3 f x y z x y z xyz =++-!W0 2x yt+= ; 0a 6R 2t xy gOH ra( )( )3 23, , ( , , ) 3 0 f x y z f t t z t z xyz - = - B@m6 7 lJ 64Cng 3in43 2( , , ) 2 3 0 f t t z t z t z = +- ,iP6 nJH 04G0 >an giVn vF( ) ( ) ( )3 23 2 22 3 0 2 27 0 8 0 t z t z t z t z t z t z +- + - - + ,GH( ) ( ), , , , 0 f x y z f t t z !Mng 04C6 xVH ra Mng 04C6 CZgi 64K g\ X@ang v1a >@A6 64Cng 3in4; 64Tng 0Zi gi gh X_ngnR n4@ lJ 3S0 bB >l 64K 6I6 64Cng 3in4 0iQ` 04eK*7* CC BI TON B-T !xNG THyC , CCH GII CHwNGP4~n nJH 64Tng 0Zi 64| gh X_ng bL0 >Mng 04C6 CZgi 64K 7 g\; gh X_ng 0Nn4 >an>iPO 6fa 4J3 g\; vJ 6I6 biQn >Bi 04Zng 04@nng >/ 64Cng 3in4 6I6 bL0 >Mng 04C6*Ng4a lJ 64Tng 0Zi 3O\n 64| 6~n 6I6 ?i g\ vJ 6I6 bL0 >Mng 04C6 l@Ang giI6* a* CI6 bL0 >Mng 04C6 >?i g\9* KHI ): 7899 Cho x, y, z l 3 s thc thuc 1;v ; x y x z . Tm gi tr nh nhtc!" #i$u th%c 2 3x y zPx y y z z x= + ++ + +&i'i(Ta 6R 1 1 12 32 3 1 1x y zPy z xx y y z z xx y zx y zx y z= + + = + +! " ! " ! "+ + +# # #$ $ $+ + + # # #$ $ $# # #$ $ $# # # $ $ $% & % & % &!W0, ,y z xa b cx y z= = =; bJi 0KIn 0rc 04Jn4 0F3 giI 0r] n4o n4L0 6fa1 1 12 3 1 1Pa b c= + ++ + + vmi >ilO ilO Tng vF 1 t vJ 2 0 b c bc +- * DLO b[ng gVH ra R( )( , , ) , , 0 f a bc f a t t - 4aH( )( , , ) , , f a bc f a t t B@m6 6n l?i 6fa `4@ang `4I` Xbn biQn >In4 giI ( ), , f a t t*T4eK giV 04iQ0 21. . 1 abc at= =ndn22 21 2( , , ) , ,1 2 3tf a t t f t tt t t! "#$# = = +$#$# $+ + % &!W0 ( ) ( )( ) ( )( ) ( )322 2223 3 2 1 '2' 01 2 32 3 1t t t ttf t f tt tt t - - + - + = + = (+ ++ +kOH ra( ) ( )3233f t f = * DLO b[ng gVH ra an giVn 4an* 7*KHI ): 788Cho x, y, zl 3 s thc )*ng th"+ ,-i th" m.n( )3 x x y z yz ++ =.Ch%ng minh r/ng ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )3 3 33 ) x z x y x y x zy z y z + + + + + + + +Ch%ng minh( !tH lJ 3S0 >l 0KIn rL0 g~n >tH; tH lJ bJi 0KIn Xe;nR>@A6 >Zng >VK ng@ni 3d 0KIn bL0 >Mng 04C6 gZi nBi >@a ra 6I6 >I` In tH lJ >I` In >@A6 >@a ra 6fa bS giIK X_6 z >JK 0?K vJ 6I6 >I` In >@A6 >@ara 6I6 b?n 6R 04/ 0F3 >@A6 0rdn 3?ng; 6O\i lJ >I` In 6fa 64Tng 0Zi* 01 n c!" # &230T!W0 ax3y0 'x310 cy31 ; >ilO Mng 04C6 6~n 64Cng 3in4 0@ang >@ang vmi 3 3 33 ) a b abc c + + T4oa 3n >ilO R gOH ra >`63; XLO b[ng xVH ra tH lJ `4@ang `4I` 6fa 64Tng 0Zi* 4h*ng 1h1 )5n #i6n!W0( ), , f x y z VT VP = -Oan gI0bL0>Mng 04C6 6~n 64Cng 3in4 0a 04LH r[ng 6R 4ai biQn 6R vai 0r n4@n4aO lJ y vJ 1; vJ 04LH >@A6 XLO b[ng xVH ra W0 2y zt+=K4i >R 04eK giV 04iQ0 ( ) ( )2232 3 3

x x t yz y z t + = + =,F vGH 2 2 22x tx t t + + 4aH( ) ( )2 22 x t t + * kOH ra( )1 x t Ta 6R( ) ( ) ( ) ( )3 2 3, , 2 * ) f x t t x t t x t y z = + + + - +( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )3 3 3 2, , , , 2 * f x y z f x t t x z x y x t t y z - = + + + - + - -s0 4J3 g\ ( ) ( ) ( ) ( ) ( )3 3 3 22 * , 0; g x x z x y x t t y z x t= + + + - + - - Ta 6R( ) ( ) ( ) ( )2 2 2' 3 2 g x x z x y x t = + + + - + ( ) ( ) ( ) ( )'' * 2 0 gx x z x y x t = + + + - + = ,GH ( ) ( )23' '(0) 02g x g y z = = - DK >R 04eK >]n4 lq 7 0a 6R( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )3 3 3 22 2 * g x g t t y t z t t y z = + + + - - -( )( ) 33 2 2 333 2 2 33 33 3t y t t y ty yt z t t z tz z+ = + + ++ = + + +( ) ( )3 33 2 2 2 3 33 2 2 2 23 2 22 3 ( ) 3( )8 (3 3 2 2 2)8 () ) 2)t y t z t t y z t y z y zt t y z y z yzt t y z yz+ + + = + + + + + += + + + + -= + + -Ndn ( ) ( )2 22 2 2( ) ) ) 2 2( ) * 3 0 gt t y z yz y z y z t y z! "#$ = + - - + - - =- - #$ #% &DK >R ( ) ( ) ( ) ( ), , , , 0 , , , , f x y z f x t t f x y z f x t t - P4@ang `4I` Xbn biQn 64| 6n l?i viP6 >In4 giI bi/O 04C6 4ai biQn g\( ) ( ) ( )3 23, , 2 * 0 0 f x t t x t t x t t = + + + - 0rKng >ilO an giVn vF ( ) ( ) ( )3 23, , 2 * 0 0 f x t t t t t t t t + + + - =,GH tH 64Tng 0Zi v1a >@a ra 3S0 bL0 >Mng 04C6 W6 0r@ng 64K `4@ang `4I` 64Tng 0Zi >l 6G` >Qn 5h6n x7t8 ,iP6 In4 giI( ) ( ), , , , f x y z f x t t ** !l X} b]Mng 04C6 CZgi 04F 2 2

1 1 2 3 2 1 23 2 1 2 2 t t ttt t t t+ =+ + + +=+ + + kOH ra( )82

81 232, , 3 2f a t t ttttt t+ + +,+ -Tmi >tH; 64Tng 0a 6R 04/ gh X_ng `4@ang `4I` 4J3 g\ >/ 0F3 GTNN 6fa( ), , f a t t; 4KW6 6R 04/ gh X_ng BL0 >Mng 04C6 CZgi 64K g\ 8 8

2,2 ,2 t tt,J `63*DLO b[ng xVH ra ilO giV gh x t ndn221( , , ) 3 f x t t tt +B[ng 6I64