Prof. dr. Besim BEQAJ 1

Biznesi ndërkombëtar

Prof. Dr. Besim BEQAJ

Prof. dr. Besim BEQAJ 2

Domosdoshmëria e Biznesit Ndërkombëtar:

Objektivat e të mësuarit

Të kuptojmë historinë dhe rëndësinë e biznesit global.

Të mësojmë definicionin e biznesit ndërkombëtar. Të njohim (mësojmë) rritjen e lidhjeve globale të

sotshme. T’i vlerësojmë mundësitë dhe sfidat e ofruara nga

biznesi ndërkomëtar.

Prof. dr. Besim BEQAJ 3

Sferat e biznesit ndërkombëtar

Prof. dr. Besim BEQAJ 4

Definimi i Biznesit ndërkombëtar Biznesi ndërkombëtar paraqet të gjitha

transakcionet komerciale (private dhe qeveritare) në mes të dy apo më shumë vendeve.

Biznesi ndërkombëtar përbëhet prej transaksioneve të cilat lindin, kryhen dhe zhvillohen përtej kufijve të vendit me qëllim të plotësimit të objektivave të individëve dhe organizatave.

Qëllimi i biznesit privat është rritja ose stabilizimi i profitit i cili parcijalisht mvaret nga:

Shitjet e jashtme dhe Resurset e jashtme

Prof. dr. Besim BEQAJ 5

Arsyet e bërjës së BN Zgjerimi i shitjes Kërkimi i resurseve Divesifikimi i burimeve të shitjes dhe furnizimit Minimizimi i rrezikut konkurues

Cilat janë bizneset më te globalizuara në botë? Sporti dhe rendësia e tij si biznes – lojtarët, tifozet,

trajneret Bizneset jolegale

Prof. dr. Besim BEQAJ 6

Format e BN Exporti i mallrave dhe shërbimeve Importi i mallrave dhe shërbimeve Investimet e huaja të drejtëpërdrejta Investimet portofol Kontratat menaxheriale Aleancat strategjike

Joint veture Veprimet tjera

Prof. dr. Besim BEQAJ 7

Faktorët e rendësishëm në BN Rritja dhe zgjerimi i shpejtë i teknologjisë Liberalizimi i politikave qeveritare për levizjen

midis vendeve të produkteve dhe burimeve Zhvillimi i institucioneve të nevojshme për të

mbështetur dhe lehtësuar tregtinë ndërkombëtare

Rritja e konkurrencës globale Konsumatorët i njohin dhe dëshirojnë

produktet dhe shërbimet e jashtme Raportet politike në mes fuqive të mëdha

ekonomike janë përmirësuar Rritja e bashkëpunimit ndër-nacional

Prof. dr. Besim BEQAJ 8

Globalizimi Transportimi është më i shpejtë Komunikimi mundëson kotroll të aktiviteteve nga largësitë Shpenzimet e transportit dhe komunikimit nuk janë të larta

për biznesin ndërkombëtar Barrierat e ulëta qeveritare ndaj levizjës së

mallrave, sherbimeve dhe resurseve iu mundëson ndërmarrjeve shfrytëzimin e përparësive të biznesit ndërkombëtar

Globalizimi është proces i rritjës së ndervashmërisë së vendeve

Prodhimi i automobilave Prodhimi i ushqimit

Prof. dr. Besim BEQAJ 9

Funksionimi i BN Kur funksionohet jashtë, ndërmarrjet duhet të

përshtasin metodat e tyre të zakonshme biznesore. Kjo ndodh për shkak se kushtet e jashtme shpesh diktojnë përdorimin e metodave të përshtatëshme dhe sepse menyra e funksionimit të biznesit ndërkombëtar dallon nga metodat dhe menyrat e funksionimit të biznesit vendor.

Si shpjegohet ndikimi i jashtëm në biznes? Shkencat politike studiojnë marrëdheniet në mes

biznesit dhe shtetit Shkencat ekonomike pse levizin të mallërat,

shërbimet, kapitali dhe monedhat nga një vend në tjetrin

Prof. dr. Besim BEQAJ 10

MJEDISI OPERATIV

FAKTORËT FIZIK DHE SHOQËROR

- Poitikat dhe praktikat ligjore- faktorët kulturor- forcat ekonomike- ndikimi gjeografik

FAKTORËT KONKURUES - Përparësitë kryesore ne çmime, marketing, inovacion, apo faktorë të tjerë- Përparësitë dhe aftësitë komparative të konkurrencës- Dallimet konkurruese sipas vendeve

OPERACIONET

OBJEKTIVAT- Rritja e shitjeve- kërkimi i resurseve- minimizimi i rrezikut

Format- Importi dhe exporti- Turizmi dhe transporti- Licencimi dhe franshiza- Projektet me çelës në dorë - Menaxhimi i kontratave- Investimet direkte dhe portfolio

STRATEGJIA

MJETETFunksionet- Marketingu- Prodhimi global dhe zingjiri furnizues- Kontabiliteti- Financat - Resurset humane

Alternativat- Zgjedhja e vendit- Organizimi dhe mekanizmat e kontrollit

Biznesi ndërkombëtar: Funksionimi dhe ndikimet – Daniels/Radebauch/Sullivan

Prof. dr. Besim BEQAJ 11

Pyetjet kyçe para se të lëvizet drejt tregjeve ndërkombëtare: Si do të përshtatet ideja, produkti, ose

shërbimi jonë në tregun ndërkombëtar? A do të ishte më mirë të kyçemi në një treg

përmes tregtisë apo përmes investimeve? Cilat janë ndryshimet e nevojshme në

produkt në mënyrë që produkti t’i përshtatet kushteve të tregut të jashtëm?

Çfarë kërcënimesh mund të na paraqiten nga konkurrenca (e brendshme/globale)?

Si mund të neutralizohen këto kërcënime?

Prof. dr. Besim BEQAJ 12

Vlera e lidhjeve globale Sot, lidhjet globale e ndërlidhin tregtinë,

tregjet financiare, teknologjinë, dhe standardet jetësore së bashku në një mënyrë të paparë!

Investimet globale i shtyejnë kompanitë të rishikojnë dhe të luajnë me rregulla të reja në: praktikat biznesore kërkesat ligjore etikë

Prof. dr. Besim BEQAJ 13

TregtiaNjë ngricë në Brazil dhe efektet e saj në

prodhimin e kafës do të kenë pasoja negative të cilat do të manifestohen me pamjaftueshmëri të këtij produkti dhe si pasojë e kësaj çmimet do të rriten.

Prof. dr. Besim BEQAJ 14

Tregjet financiareNjë rrënie e vlerës se Pezos Meksikane u

manifestua me ndryshime negative në tregjet financiare të të gjitha ekonomive ne rritje dhe kishte efekte të mëdha në Poloni, Hungari dhe Republikën Çeke.

Prof. dr. Besim BEQAJ 15

Teknologjia krijon lidhje të fuqishme individuale

Teknologjia kompjuterike, komunikimet satelitore, dhe telekomunikacioni u mundëson qasje në kohë reale të njerëzit dhe informatat në nivel global.

Prof. dr. Besim BEQAJ 16

Njerëzit... Dëgjimi i muzikës botërore Përcjellja e programeve ndërkombëtare të trensmetuara nga CNN etj. Veshja e xhinseve të kaltërta dhe vallëzimi i valleve të njëjta Ushqimet si hamburger, tacos, dhe pica Rezultati është që investimi ndërkombëtar është në shkallën më të lartë të paparë deri me tani.

Prof. dr. Besim BEQAJ 17

Ndikimet makroekonomike të Biznesit Ndërkombëtar

Tregjet globale e rrisin numrin e konsumatorëve potencial.

Ndërmarrjet mund të rrisin aftesine e mesimit më shpejt dhe të prodhojnë produkte me shpenzime më të ulëta shumë më shpejt.

Ndërmarrjet mund të përmirësojnë aftësitë e tyre konkurruese.

Prof. dr. Besim BEQAJ 18

Biznesi Ndërkombëtar krijon ndryshime ndërkombëtare

Çmimet e produkteve të teknologjisë së lartë bien si pasojë e konkurencës globale

VCR’s nuk prodhohen më në SHBA Vetëm një përqindje e vogël e

motoçikletave prodhohen në SHBA Industria e këpucëve në SHBA është duke

u shuar.

Prof. dr. Besim BEQAJ 19

Përparësitë e mundshme për një ndërmarrje ndërkombëtare:

Qasje në teknologjinë e avancuar Aftësia për të kapitalizuar zhvillimin e

produktit Fuqia superiore financiare Thellësia dhe gjerësia e talentit për të

menaxhuar Rreziku politik i reduktuar

Prof. dr. Besim BEQAJ 20

Ndikimet e jashtme në BN Veprimi i ndërmarrjes në rrethinë kërkon jo

vetëm njohuri menaxheriale për funksionimin e biznesit, por gjithashtu kërkohet njohuri bazë për shkencat shoqërore:

shkencat politike, ligjshmerinë, antropologjinë, sociologjinë, psikologjinë, makroekonominë, dhe gjeografinë.

Prof. dr. Besim BEQAJ 21

Evoluimi i strategjive në procesin e ndërkombëtarizimit

Qasja pasive në aktive në drejtim të mundësive të reja

Veprimet ndërkombëtare krahas atyre vendore në biznes

Drejt qasjeve të palimituara në menyrat e veprimit

Lokacionet pakta të jashtme drejt atyre të shumta dhe të palimituara

Ngjajshmëritë drejt jongjajshmërive në ambient

Prof. dr. Besim BEQAJ 22

Forcat kundërthenëse Standardizimi global vs. Praktikave nacionale

Praktikat e standardizimit global tentojnë të zvogëlojnë shpenzimet. Praktikat nacionale iu mundësojnë ndërmarrjeve të adaptohen në kushtet unike lokale.

Konkurenca e vendeve vs. Konkurencës së ndërmarrjeve

Vendet moderojnë plotësimin e kushteve globale të efikasitetit dhe qëllimeve biznesore sepse ka rivalitet me vendet tjera.

Sovraniteti vs. Raportet ndër nacionale Vendet janë të gatëshme të lejojnë prekje të

sovranitetit me qëllim: Arritjes së reciprocitetit Qasja e përbashkët ndaj problemeve Ballafaqimi me shqetësimet extrateritoriale

Prof. dr. Besim BEQAJ 23

Përmbledhje:

Biznesi ndërkombëtar ka ekzistuar që nga formimi i kufijve nacional

Biznesi ndërkombëtar i ka dhënë formë historisë botërore

Lidhjet globale janë çelës i mundësive dhe sukseseve të biznesit ndërkombëtar

Prof. dr. Besim BEQAJ 24

Pyetje për të diskutuar:

- Krahasoni dhe ballafaqoni biznesin vendor dhe atë ndërkombëtar.