SPIS TERŚCI

1. WSTĘP ................................................................................................................................ 5

2. CZĘŚĆ ANALITYCZNA ................................................................................................... 8

2.1. Wprowadzenie ............................................................................................................. 8

2.1.1. Stosowane metody analiz „inwentaryzacyjnych”................................................. 8

2.1.2. Model pośrednich możliwości jako stosowana metoda analizy symulacyjnej... 10

2.2. Schemat obsługi ruchu turystycznego na obszarze mazurskim ................................. 12

2.2.1. Analiza hierarchicznego układu ośrodków turystycznych ................................ 12

2.2.1.1. Źródła danych ................................................................................................. 12

2.2.1.2. Badanie hierarchicznego układu ośrodków turystycznych ............................. 12

2.2.1.3. Wnioski ........................................................................................................... 15

2.2.2. Analiza systemu transportu drogowego ............................................................. 16

2.2.2.1. Źródła danych ................................................................................................. 16

2.2.2.2. Badanie istniejącego systemu drogowego ...................................................... 16

2.2.2.3. Wnioski ........................................................................................................... 17

2.2.3. Analiza systemu transportu kolejowego ............................................................. 18

2.2.3.1. Źródła danych ................................................................................................. 18

2.2.3.2. Badanie istniejącego systemu kolejowego ..................................................... 18

2.2.3.3. Wnioski ........................................................................................................... 20

2.2.4.1. Źródła danych ................................................................................................. 20

2.2.4.2. Badanie istniejącego systemu wodnego ......................................................... 21

2.2.4.3. Wnioski z przeprowadzonej analizy ............................................................... 23

2.2.5. Wnioski z analiz – schemat obsługi ruchu turystycznego na obszarze mazurskim 24

2.3. Schemat obsługi ruchu turystycznego na obszarze sudeckim ................................... 25

2.3.1. Analiza hierarchicznego układu ośrodków turystycznych ................................ 25

2.3.1.1. Źródła danych ................................................................................................. 25

2.3.1.2. Badanie hierarchicznego układu ośrodków turystycznych ............................. 25

2.3.1.3. Wnioski ........................................................................................................... 28

2.3.2. Analiza systemu transportu drogowego ............................................................. 28

2.3.2.1. Źródła danych ................................................................................................. 28

2.3.2.2. Badanie istniejącego systemu drogowego ...................................................... 29

2.3.2.3. Wnioski ........................................................................................................... 30

2.3.3. Analiza systemu transportu kolejowego ............................................................. 30

2.3.3.1. Źródła danych ................................................................................................. 30

2.3.3.2. Badanie istniejącego systemu kolejowego ..................................................... 30

2.3.3.3. Wnioski ........................................................................................................... 31

2.3.4. Wnioski z analiz – schemat obsługi ruchu turystycznego na obszarze sudeckim 32

2.4. Analiza porównawcza schematów obsługi ruchu turystycznego na obszarach mazurskim i sudeckim .......................................................................................................... 33

2.5. Analizy symulacyjne w obrębie obszaru mazurskiego .............................................. 34

2.5.1. Źródła danych ..................................................................................................... 34

2.5.2. Analizy symulacyjne - modelowanie funkcjonowania systemu komunikacyjnej

obsługi ruchu turystycznego w obrębie obszaru mazurskiego .......................................... 38

2.5.3. Wnioski z analiz symulacyjnych obszaru mazurskiego ..................................... 45

2.6. Analizy symulacyjne w obrębie obszaru sudeckiego ................................................ 47

2.6.1. Źródła danych ..................................................................................................... 47

2.6.2. Analizy symulacyjne - modelowanie funkcjonowania systemu komunikacyjnej

obsługi ruchu turystycznego w obrębie obszaru sudeckiego ............................................ 50

2.6.3. Wnioski z analiz symulacyjnych obszaru sudeckiego ........................................ 55

3. ANALIZA PORÓWNAWCZA WYNIKÓW MODELOWAŃ NA OBSZARACH MAZURSKIM I SUDECKIM.................................................................................................. 57

4. CZĘŚĆ PROJEKTOWA ................................................................................................... 59

4.1. Wnioski do projektu ................................................................................................... 59

4.2. Koncepcja projektu .................................................................................................... 60

4.3. Projekt ........................................................................................................................ 62

4.4. Podsumowanie projektu ............................................................................................. 68

5. BIBLIOGRAFIA ............................................................................................................... 69

6. SPIS TABEL I RYSUNKÓW .......................................................................................... 72

5

1. WSTĘP

Ruch turystyczny definiowany jest jako podróże podejmowane w celach rekreacyjnych,

poznawczych, kulturalnych lub wychowawczych, pieszo lub dowolnym środkiem komunika-

cji [Gaworecki, 2003]. Wiąże się ze zjawiskiem podróży oraz dobrowolnym, czasowym prze-

bywaniem ludzi poza miejscem swojego zamieszkania [Tkocz, 2006]. O możliwości dojazdu

do celu podróży decyduje dostępność komunikacyjna, przez co rozumie się istniejący układ

powiązań komunikacyjnych łączących stałe miejsce zamieszkania turysty z punktem docelo-

wym jego podróży oraz sieć komunikacyjną zapewniającą turystom możliwość przemiesz-

czania się wewnątrz wybranego regionu turystycznego. [Wyrzykowski, 2010]. Przedmiotem

opracowania będzie ruch turystów pomiędzy miejscami zakwaterowania a atrakcjami zlokali-

zowanymi wewnątrz badanych obszarów (mazurskiego i sudeckiego).

Celem niniejszej pracy jest porównanie funkcjonowania systemów obsługi komunikacyj-

nej ruchu turystycznego wewnątrz obszarów sudeckiego i mazurskiego.

Pierwszym etapem projektu było określenie granic opracowania. Wybrano dwa tereny,

biorąc pod uwagę ich dużą wartość dla turystyki oraz znaczne różnice w położeniu, ich

ukształtowaniu oraz historii, które w istotnym stopniu wpłynęły na rozwój komunikacji tych

przestrzeni.

Obszar mazurski zlokalizowany jest w północno-wschodniej części Polski, w wojewódz-

twie warmińsko-mazurskim. Terytorium opracowania stanowią cztery gminy (rysunek 1.).

Dwie z nich położone są w powiecie węgorzewskim – gmina Węgorzewo (część miejska

i wiejska) oraz Pozezdrze (gmina wiejska), natomiast kolejne, w powiecie giżyckim – gmina

Giżycko (cześć miejska i wiejska) oraz Kruklanki (gmina wiejska). W skład gminy Węgo-

rzewo wchodzi 31 sołectw [BIP UM w Węgorzewie], gminy Pozezdrze –14 [BIP gminy Po-

zezdrze], gminy Kruklanki – 12 [Portal Internetowy Gminy Kruklanki], natomiast gminy Gi-

życko – 27 sołectw [BIP gminy Giżycko]. Łączna powierzchnia obszaru opracowania wynosi

1022,89 km 2.

6

Rysunek 1. Mazurski obszar opracowania

Obszar sudecki (rysunek 2.) położony jest w południowo-zachodniej części Polski, na

terenie województwa dolnośląskiego. Gminy będące przedmiotem opracowania to: Stara Ka-

mienica, Szklarska Poręba, Piechowice, Jelenia Góra, Janowice Wielkie, Mysłakowice, Pod-

górzyn, Karpacz i Kowary. Wszystkie wchodzą w skład powiatu jeleniogórskiego. W obrębie

opracowania występują pięć gmin miejskich: Jelenia Góra, Szklarska Poręba, Piechowice,

Karpacz oraz Kowary. Pozostałe to gminy wiejskie o następującej liczbie sołectw: gmina Sta-

ra Kamienica – 10, gmina Podgórzyn – 10, gmina [Portal Internetowy Gminy Podgórzyn],

gmina Mysłakowice – 11 [Oficjalna Strona Gminy Mysłakowice] Janowice Wielkie – 6 [Ofi-

cjalna Strona Gminy Janowice Wielkie]. Powierzchnia obszaru sudeckiego wynosi 479,72

km2,

, czyli ponad dwukrotnie mniej niż obszaru mazurskiego.

7

Rysunek 2. Sudecki obszar opracowania

Następnie przystąpiono do wykonania szeregu analiz „inwentaryzacyjnych” dla obu ob-

szarów – hierarchicznego układu ośrodków turystycznych, systemu transportu drogowego,

systemu transportu kolejowego. Dodatkowo dla obszaru mazurskiego powstała analiza syste-

mu transportu wodnego. Były one podstawą do analizy porównawczej schematów obsługi

ruchu turystycznego obu rejonów.

Kolejnym etapem było przeprowadzenie analiz symulacyjnych systemów transportowych

obszaru mazurskiego oraz sudeckiego. Ich celem jest ocena funkcjonowania i możliwości

poprawy sytuacji rozmieszczenia i zagęszczenia dróg, linii kolejowych oraz szlaków wod-

nych. Na ich podstawie powstała analiza porównawcza wyników modelowań na obszarach

mazurskim i sudeckim.

Ostatnim elementem pracy było wykonanie projektu w oparciu o wcześniejsze analizy

i symulacje. Zadanie projektowe polegało na zbadaniu, jak wprowadzone zmiany w sieci

transportowej wpływają na rozkład obciążenia układów komunikacyjnych.

69

5. BIBLIOGRAFIA

Książki i czasopisma

BANASIK W., BUCHOLZ M., 2010, Strategia Rozwoju Turystyki Województwa Warmiń-

sko-Mazurskiego, Wydawnictwo Gaudentium, Olsztyn.

BĄK I., 2011, Ocena stopnia atrakcyjności turystycznej podregionów w Polsce, Folia Pomer.

Univ. Technol. Stetin., Oeconomica 285 (62), 7–18.

GAWORECKI W.W., 2003, Turystyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa: 18.

GĄDEK-HAWLENA T., 2010, Przestrzenne rozmieszczenie infrastruktury transportu dro-

gowego w Polsce i jej dopasowanie do potrzeb ruchu turystycznego – zarys problemu, Zeszy-

ty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 590 Ekonomiczne Problemy Usług nr 52: 455 –

464.

LIJEWSKI T., MIKUŁOWSKI B., WYRZYKOWSKI J., 2008, Geografia turystyki Polski,

Polskie wydawnictwo ekonomiczne, Warszawa, str. 73-195.

LITWIŃSKA E., 2004, Stan równowagi w modelowaniu systemów osadniczych za pomocą

modeli przesunięć bilansu, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław: 34 –

40.

TKOCZ S., 2006, Geografia turystyczna jako nauka, Kraków.

WYRZYKOWSKI J., 2010, Potencjał turystyczny w ujęciu geograficznym, Zeszyty Nauko-

we Uniwersytetu Szczecińskiego nr 590 Ekonomiczne Problemy Usług nr 52: 33 – 42.

ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU POWIATU WĘGORZEWSKIEGO NA LATA

2007 – 2015, 2007, Węgorzewo.

ZIPSER T., 1983, Zasady planowania przestrzennego, Wydawnictwo Politechniki Wrocław-

skiej, Wrocław: 66 – 72, 76 – 78.

ZIPSER T., 2010, Powiązania transportowe jako generatory struktury przestrzennej systemu

osadniczego, Czasopismo Techniczne z. 3. Architektura z. 1-A: 21 – 30.

Strony internetowe

BIULTYN INFORMACJI PUBLICZNEJ GMINY GIŻYCKO

http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/ Witryna internetowa, stan z dnia

15.10.2012.

BIULTYN INFORMACJI PUBLICZNEJ GMINY POZEZDRZE

http://bip.warmia.mazury.pl/pozezdrze_gmina_wiejska/169/Statut_Gminy/ Witryna interne-

towa, stan z dnia 15.10.2012.

70

BIULTYN INFORMACJI PUBLICZNEJ URZĘDU MIEJSKIEGO W WĘGORZEWIE

http://gmina.wegorzewo.sisco.info/ Witryna Internetowa, stan z dnia 15.10.2012.

FORUM UŻYTKOWNIKÓW I MIŁOŚNIKÓW JACHTÓW TYPU WENUS

http://venuska.pl/forum/viewtopic.php?t=163, stan z dnia 25.10.2012.

OFICJALNA STRONA GMINY JANOWICE WIELKIE http://www.janowicewielkie.eu/

Witryna internetowa, stan z dnia 17.10.2012.

OFICJALNA STRONA GMINY MYSŁAKOWICE http://www.myslakowice.pl/ Witryna

internetowa, stan z dnia 17.10.2012.

OFICJALNA STRONA GMINY WĘGORZEWO http://www.wegorzewo.pl Witryna interne-

towa, stan z dnia 12.11.2012.

OFICJALNA STRONA MIASTA GIŻYCKO http://www.gizycko.pl Witryna internetowa,

stan z dnia 14.11.2012.

OPEN STREET MAP http://www.openstreetmap.org/ Witryna internetowa, stan z dnia

19.09.2012.

PORTAL INTERNETOWY GMINY GIŻYCKO http://www.ugg.pl Witryna internetowa,

stan z dnia 14.11.2012.

PORTAL INTERNTEOWY GIMNY KRUKLANKI www.kruklanki.pl Witryna internetowa,

stan z dnia 15.10.2012.

PORTAL INTERNETOWY GMINY PODGÓRZYN http://www.podgorzyn.pl/ Witryna in-

ternetowa, stan z dnia 17.10.2012.

PORTY NA MAZURACH http://www.portynamazurach.pl/ Witryna internetowa, stan z dnia

30.09.2012.

POWIAT GIŻYCKI http://www.powiatgizycki.pl/ Witryna internetowa, stan z dnia

20.09.2012.

POWIAT WĘGORZEWSKI http://www.powiatwegorzewski.pl/aktualnosci.php Witryna in-

ternetowa, stan z dnia 20.09.2012.

SERWIS DROGI PUBLICZNE http://drogipubliczne.eu Witryna internetowa, stan z dnia

20.11.2012.

SERWIS INFORMACYJNY O REGIONIE MAZURSKIM www.mazury.info.pl Witryna

internetowa, stan z dnia 22.09.2012.

SZKOŁA ŻEGLARSTWA PUNTO VITA http://www.puntovita.pl/ Witryna internetowa,

stan z dnia 30.09.2012.

71

Akty prawne

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia

wykazu dróg krajowych i wojewódzkich D.U.1998.160.1071.

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 20.10.2009 r. zmieniające rozporządzenie

w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych D.U.2009.187.1446

USTAWA z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych Dz.U.1985.14.60 ze zm.

ZAŁĄCZNIK do Uchwały nr XII/63/11 Rady Powiatu Jeleniogórskiego z dnia 29.09.2011 r.

Turystyka w powiecie jeleniogórskim http://www.starostwo.jgora.pl/plikownia/sesja_11.pdf

Witryna internetowa, stan z 15.11.2012.

ZARZĄDZENIE NR 73 GENERALNEGO DYREKTORA DRÓG KRAJOWYCH I AUTO-

STRAD z dnia 2 grudnia 2008 w sprawie nadania numerów drogom krajowym Dz. Urz. MI

2008.15.78 ze zm.

Źródła kartograficzne

MAPA GŁÓWNE MIĘDZYNARODOWE LINIE KOLEJOWE (AGC) oraz ważne między-

narodowe linie transportu kombinowanego (AGTC) (PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE

S.A.).

MAPA LINII KOLEJOWYCH W POLSCE. Maksymalne prędkości rozkładowe na liniach

znaczenia państwowego (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A).

MAPA LINII KOLEJOWYCH wg indykatywnego wykazu dużych projektów dla PO „I i Ś”

(PKP Polskie Linie Kolejowe S.A).

MAPA LINII KOLEJOWYCH W POLSCE zarządzanych przez PKP Linie Kolejowe S.A.

oraz innych zarządców.

MAPA MIĘDZYNARODOWE LINIE KOLEJOWE AGC i AGTC. Planowana sieć kolei

dużych prędkości (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.).

MAPA POWIAT GIŻYCKI – DROGI POWIATOWE, WOJEWÓDZKIE I GMINNE Witry-

na internetowa http://www.powiatgizycki.pl/o-powiecie/ , stan z dnia 22.09.2012.

MAPA POWIAT WĘGORZEWSKI – MAPA SIECI DRÓG Witryna internetowa

http://www.powiatwegorzewski.pl/aktualnosci.php, stan z dnia 22.09.2012.

MAPA SIEĆ KOLEJOWA W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM.

PODSTAWOWY UKŁAD DROGOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO opubli-

kowany przez Dolnośląską Służbę Dróg i Kolei we Wrocławiu.

TRANS-EUROPEAN TRANSPORT NETWORK OUTLINE PLAN, railways (Polska)

http://www.skyscrapercity.com Witryna internetowa, stan z dnia 12.10.2012.

72

6. SPIS TABEL I RYSUNKÓW

Spis tabel

Tabela 1. Ocena atrakcyjności ośrodków turystycznych w obszarze mazurskim .................... 14

Tabela 2. Ocena atrakcyjności ośrodków turystycznych w obszarze sudeckim ...................... 27

Spis rysunków

Rysunek 1. Mazurski obszar opracowania ................................................................................. 6

Rysunek 2. Sudecki obszar opracowania ................................................................................... 7

Rysunek 3. Hierarchiczny układ ośrodków turystycznych na obszarze mazurskim ................ 13

Rysunek 4. Schemat wynikowy układu ośrodków turystycznych na obszarze mazurskim ..... 15

Rysunek 5. Układ transportu drogowego według klas dróg na obszarze mazurskim .............. 17

Rysunek 6. Schemat wynikowy układu drogowego na obszarze mazurskim. ......................... 18

Rysunek 7. System transportu kolejowego .............................................................................. 19

Rysunek 8. Schemat wynikowy analizy sieci kolejowej .......................................................... 20

Rysunek 9. System transportu wodnego na obszarze mazurskim ............................................ 22

Rysunek 10. Schemat wynikowy analizy systemu transportu wodnego w obszarze mazurskim

.................................................................................................................................................. 23

Rysunek 11. Układ transportowy z wyznaczonymi ośrodkami turystycznymi na obszarze

mazurskim ................................................................................................................................ 24

Rysunek 12. Hierarchiczny układ ośrodków turystycznych na obszarze sudeckim ................ 26

Rysunek 13. Schemat wynikowy analizy ośrodków turystycznych obszaru sudeckiego ........ 28

Rysunek 14. Układ transportu drogowego ze względu na klasy dróg na obszarze sudeckim . 29

Rysunek 15. Schemat wynikowy układu drogowego na obszarze sudeckim........................... 30

Rysunek 16. Układ transportu kolejowego na obszarze sudeckim .......................................... 31

Rysunek 17. Schemat wynikowy układu kolejowego na obszarze sudeckim .......................... 31

Rysunek 18. Układ transportowy z wyznaczonymi ośrodkami turystycznymi na obszarze

sudeckim ................................................................................................................................... 32

Rysunek 19. Sieć transportowa - rozkład prędkości rzeczywistych ......................................... 35

Rysunek 20. Lokalizacja rejonów obliczeniowych .................................................................. 36

Rysunek 21. Rozkład mas źródłowych i celowych .................................................................. 37

Rysunek 22. Drzewo wariantów modelowań dla obszaru mazurskiego .................................. 38

Rysunek 23. Obciążenie sieci oraz więźba ruchu dla prędkości rzeczywistej i KZK = 5min

przy selektywności p=0,002 ..................................................................................................... 40

73

Rysunek 24. Obciążenie sieci oraz więźba ruchu dla prędkości rzeczywistej i KZK = 22min,

przy selektywności p =0,002 .................................................................................................... 41

Rysunek 25. Obciążenie sieci oraz więźba ruchu dla prędkości jednorodnej i KZK = 5min

przy selektywności p =0,002 .................................................................................................... 42

Rysunek 26. Obciążenie sieci oraz więźba ruchu dla prędkości jednorodnej i KZK = 32min,

przy selektywności p =0,002 .................................................................................................... 44

Rysunek 27. Obciążenie sieci i wymiana ruchu dla prędkości jednorodnej i KZK = 32 min,

przy selektywności p = 0,000002 ............................................................................................. 45

Rysunek 28. Schemat podsumowujący analizy symulacyjne na obszarze mazurskim ............ 47

Rysunek 29. Sieć transportowa - rozkład prędkości rzeczywistych ......................................... 48

Rysunek 30. Lokalizacja rejonów obliczeniowych .................................................................. 49

Rysunek 31. Rozkład mas źródłowych i celowych .................................................................. 49

Rysunek 32. Drzewo wariantów modelowań dla obszaru sudeckiego ..................................... 50

Rysunek 33. Obciążenie sieci oraz więźba ruchu dla prędkości rzeczywistej i KZK = 5min,

przy selektywności p = 0,002 ................................................................................................... 51

Rysunek 34. Obciążenie sieci oraz więźba ruchu dla prędkości rzeczywistej i KZK = 30min,

przy selektywności p = 0,002 ................................................................................................... 52

Rysunek 35. Obciążenie sieci i wymiana ruchu dla prędkości jednorodnej i KZK = 5min, przy

selektywności p = 0,002 ........................................................................................................... 53

Rysunek 36. Obciążenie sieci i wymiana ruchu dla prędkości jednorodnej i KZK = 30 min,

przy selektywności p = 0,002 ................................................................................................... 54

Rysunek 37. Obciążenie sieci i wymiana ruchu dla prędkości jednorodnej i KZK = 30 min

przy selektywności p = 0,000002 ............................................................................................. 55

Rysunek 38. Schemat podsumowujący wyniki modelowań na obszarze sudeckim ................ 56

Rysunek 39. Schemat koncepcji projektowej dla obszaru mazurskiego .................................. 61

Rysunek 40. Schemat koncepcji projektowej dla obszaru sudeckiego .................................... 62

Rysunek 41. Nałożenie obciążeń sieci istniejącej i projektowanej na obszarze mazurskim .... 63

Rysunek 42. Schemat wynikowy projektowego modelowania obszaru mazurskiego ............. 64

Rysunek 43. Nałożenie obciążeń sieci istniejącej i projektowanej na obszarze sudeckim –

wariant 1 ................................................................................................................................... 65

Rysunek 44. Schemat podsumowujący wynik wariantu pierwszego projektu na obszarze

sudeckim ................................................................................................................................... 66

Rysunek 45. Nałożenie obciążeń sieci istniejącej i projektowanej na obszarze sudeckim –

wariant 2 ................................................................................................................................... 67

74

Rysunek 46.Schemat podsumowujący wynik wariantu drugiego projektu na obszarze

sudeckim ................................................................................................................................... 67