Прекршок и Прекршок и прекршочна постапкапрекршочна постапка

Поим, видови, санкции, Поим, видови, санкции, постапкапостапка

Поим на прекршокПоим на прекршок

Прекршок претставува Прекршок претставува противправно дело кое со противправно дело кое со закон е определено како закон е определено како прекршок, чии обележја се прекршок, чии обележја се определени со закон и за кое определени со закон и за кое е пропишана прекршочна е пропишана прекршочна санкција.санкција.

Прекршочни санкцииПрекршочни санкции

За сторен прекршок се За сторен прекршок се изрекуваат:изрекуваат:

1.1. Прекршочни санкции за Прекршочни санкции за полнолетни сторителиполнолетни сторители

2.2. Прекршочни санкции за Прекршочни санкции за малолетни лицамалолетни лица

3.3. Прекршочни санкции за Прекршочни санкции за правни лицаправни лица

4.4. Посебни прекршочни меркиПосебни прекршочни мерки

Прекршочни санкции за Прекршочни санкции за полнолетни сторителиполнолетни сторители Глоба (парична казна) од 15 Глоба (парична казна) од 15

до 1000 еврадо 1000 евра ОпоменаОпомена Престанок на важење на Престанок на важење на

возачка дозвола (една година возачка дозвола (една година и повеќе)и повеќе)

Забрана за управување со Забрана за управување со моторно возило (од 30 дена моторно возило (од 30 дена до една година)до една година)

Прекршочни санкции за Прекршочни санкции за полнолетни сторителиполнолетни сторители Забрана за вршење професија, Забрана за вршење професија,

дејност или должност (од 3 до 15 дејност или должност (од 3 до 15 дена прекршочен орган, а суд од дена прекршочен орган, а суд од една до пет години)една до пет години)

Протерување на странец од земја Протерување на странец од земја (од една до десет години, само (од една до десет години, само суд)суд)

Задолжително лекување на Задолжително лекување на алкохоличари или наркомани - алкохоличари или наркомани - лица со болести на зависности (до лица со болести на зависности (до две години, само суд)две години, само суд)

Услови за изрекување Услови за изрекување прекршочни санкциипрекршочни санкции Глобата се пропишува и Глобата се пропишува и

изрекува како главна санкцијаизрекува како главна санкција Опомената се изрекува наместо Опомената се изрекува наместо

глоба кога се работи за полесен глоба кога се работи за полесен прекршокпрекршок

Забрана за вршењепрофесија, Забрана за вршењепрофесија, дејност или должност се дејност или должност се изрекува само кога на изрекува само кога на сторителот му е изречена глобасторителот му е изречена глоба

Услови за изрекување Услови за изрекување прекршочни санкциипрекршочни санкции Престанок на важење на возачка Престанок на важење на возачка

дозвола или забрана за дозвола или забрана за управување со моторно возило се управување со моторно возило се изрекуваат со глоба, опомена или изрекуваат со глоба, опомена или како самостојни санкциикако самостојни санкции

Протерување на странец од земја Протерување на странец од земја се изрекува со глоба, опомена или се изрекува со глоба, опомена или како самостојна санкцијакако самостојна санкција

Задолжително лекување на Задолжително лекување на алкохоличари или наркомани се алкохоличари или наркомани се изрекува заедно со глоба или како изрекува заедно со глоба или како самостојна санкцијасамостојна санкција

Прекршочни санкции спрема Прекршочни санкции спрема малолетни лицамалолетни лица На малолетник помлад од 14 На малолетник помлад од 14

години (дете) не може да се години (дете) не може да се примени прекршочна санкцијапримени прекршочна санкција

На малолетник од 14 до 16 години На малолетник од 14 до 16 години (помлад малолетник) можат да му (помлад малолетник) можат да му се изречат само воспитни меркисе изречат само воспитни мерки

На малолетник од 16 до 18 (постар На малолетник од 16 до 18 (постар малолетник) може да му се изрече малолетник) може да му се изрече воспитна мерка, а по исклучок и воспитна мерка, а по исклучок и глобаглоба

Прекршочни санкции спрема Прекршочни санкции спрема правни лицаправни лица

Глоба од 200 до 5000 евраГлоба од 200 до 5000 евра Привремена забрана за Привремена забрана за

вршење одделна дејност вршење одделна дејност (судот може да изрече од (судот може да изрече од шест месеци до пет години, шест месеци до пет години, органот на управа може да органот на управа може да изрече од 3 до 30 дена)изрече од 3 до 30 дена)

Посебни прекршочни меркиПосебни прекршочни мерки

Конфискација на имот и Конфискација на имот и имотна корист прибавени со имотна корист прибавени со прекршокпрекршок

Одземање на предмети Одземање на предмети прибавени со прекршок (може прибавени со прекршок (може да изрече и орган на управа да изрече и орган на управа покрај судот)покрај судот)

Мандатна (скратена) Мандатна (скратена) прекршочна постапкапрекршочна постапка Кога службеното лице ќе утврди Кога службеното лице ќе утврди

дека е сторен прекршок, на дека е сторен прекршок, на сторителот ќе му врачи покана за сторителот ќе му врачи покана за плаќање на глоба, во рок од осум плаќање на глоба, во рок од осум дена од врачувањето на поканатадена од врачувањето на поканата

Ако сторителот не ја плати Ако сторителот не ја плати доброволно глобата, службеното доброволно глобата, службеното лице ќе поднесе барање за лице ќе поднесе барање за поведување на прекршочна поведување на прекршочна постапка до надлежниот суд постапка до надлежниот суд односно прекршочен органодносно прекршочен орган

Прекршочна постапкаПрекршочна постапка ПоимПоим: збир на процесни : збир на процесни

дејствија за откривање и дејствија за откривање и казнување на сторител на казнување на сторител на прекршок, преземени од страна прекршок, преземени од страна надлежните органинадлежните органи

Прекршочна постапкаПрекршочна постапка

Надлежни органиНадлежни органи: : 1.1. основен суд (судија поединец) и основен суд (судија поединец) и 2.2. прекршочен орган:прекршочен орган:А) орган на управа или организација со А) орган на управа или организација со

јавни овластувања;јавни овластувања;Б) друг орган што врши јавни овластувања Б) друг орган што врши јавни овластувања

на надзор над спроведување на закони на надзор над спроведување на закони со кои се пропишани прекршоци; со кои се пропишани прекршоци;

В) апелационен суд (за судски прекршоци В) апелационен суд (за судски прекршоци во втор степен); во втор степен);

Г) Управен суд (за прекршоци во втор Г) Управен суд (за прекршоци во втор степен изречени од прекршочен орган) степен изречени од прекршочен орган)

Надлежност на прекршочни Надлежност на прекршочни органиоргани Кога со закон му е пропишана исклучива Кога со закон му е пропишана исклучива

надлежност (општа)надлежност (општа) По сите прекршоци за кои е пропишана По сите прекршоци за кои е пропишана

санкција (позитивна енумерација):санкција (позитивна енумерација):А) Глоба во точно определен износА) Глоба во точно определен износБ) Глоба за физичко лице до 500 евраБ) Глоба за физичко лице до 500 евраВ) Глоба за правно лице до 1000 евраВ) Глоба за правно лице до 1000 евраГ) Изрекување глоба на самото местоГ) Изрекување глоба на самото местоД) Забрана за управување со моторно Д) Забрана за управување со моторно

возило до 30 денавозило до 30 денаЃ) забрана за вршење дејност или Ѓ) забрана за вршење дејност или

професија од 3 до 15 денапрофесија од 3 до 15 дена

Состав на прекршочен органСостав на прекршочен орган

Во прекршочниот орган се Во прекршочниот орган се формира Комисја за формира Комисја за одлучување по прекршок одлучување по прекршок составена од овластени составена од овластени службени лица со соодветен службени лица со соодветен степен на стручна подготовка степен на стручна подготовка и работно искуство, од кои и работно искуство, од кои најмалку еден е дипломиран најмалку еден е дипломиран правник со правосуден испитправник со правосуден испит

Поведување на прекршочна Поведување на прекршочна постапкапостапка

По службена должност, по По службена должност, по барање од овластено лице барање од овластено лице или овластен орган или по или овластен орган или по барање на оштетениотбарање на оштетениот

Поведување на прекршочна Поведување на прекршочна постапкапостапка Барањето за поведување Барањето за поведување

прекршочна постапка содржи:прекршочна постапка содржи:1.1. Основни податоци за идентитетот Основни податоци за идентитетот

на сторителот;на сторителот;2.2. Фактички опис на прекршокотФактички опис на прекршокот3.3. Правна квалификација на Правна квалификација на

прекршокот (освен кога прекршокот (освен кога подносител е оштетениот)подносител е оштетениот)

4.4. Докази што треба да се изведатДокази што треба да се изведат5.5. Потпис на подносителот на Потпис на подносителот на

барањетобарањето

Донесување одлукаДонесување одлука Ако прекршочниот орган утврди Ако прекршочниот орган утврди

дека постојат законските услови дека постојат законските услови за спроведување прекршочна за спроведување прекршочна постапка, должен е да ја постапка, должен е да ја спроведе и да донесе одлука за спроведе и да донесе одлука за прекршокпрекршок

Донесување одлукаДонесување одлука

Ако не се исполнети законските Ако не се исполнети законските услови, прекршочниот орган е услови, прекршочниот орган е должен во рок од 30 дена писмено должен во рок од 30 дена писмено да го иавести подносителот на да го иавести подносителот на барањето за тоа дека нема да барањето за тоа дека нема да донесе одлука за прекршок, донесе одлука за прекршок, односно дека нема да поднесе односно дека нема да поднесе барање за поведување барање за поведување прекршочна постапка до прекршочна постапка до надлежниот суд, како и за надлежниот суд, како и за причините за таквата одлукапричините за таквата одлука

Содржина на одлука за Содржина на одлука за прекршокпрекршок Увод (назив на доносителот, име и Увод (назив на доносителот, име и

презиме на членовите на презиме на членовите на комисијата, име и презиме на комисијата, име и презиме на сторителот и бранителот, сторителот и бранителот, прекршокот што е предмет на прекршокот што е предмет на постапката)постапката)

Диспозитив (опис на прекршокот, Диспозитив (опис на прекршокот, санкцијата што се изрекува или санкцијата што се изрекува или дека постпката се запира)дека постпката се запира)

Образложение (докази и Образложение (докази и околности на кои се заснова околности на кои се заснова диспозитивот)диспозитивот)

Поука за право на судска заштита Поука за право на судска заштита (тужба)(тужба)

Примена на закониПримена на закони

Закон за прекршоци (Закон за прекршоци (lex lex generalis)generalis)

Закон за општа управна Закон за општа управна постапка (постапка (lex specialis lex specialis кога е кога е надлежен прекршочен орган)надлежен прекршочен орган)

Соодветен закон со кој е Соодветен закон со кој е пропишан прекршокот пропишан прекршокот (материјален закон)(материјален закон)

Второстепена постапка Второстепена постапка (судска заштита)(судска заштита) Надлежен орган: Управен судНадлежен орган: Управен суд Поведување: тужбаПоведување: тужба Рок: 8 дена од доставување на Рок: 8 дена од доставување на

одлукатаодлуката Предмет: одлука за прекршок Предмет: одлука за прекршок

(решение) донесена од (решение) донесена од прекршочен органпрекршочен орган

Дејство: тужбата го одлага Дејство: тужбата го одлага извршувањето на одлуката за извршувањето на одлуката за плаќање глоба во износ од над плаќање глоба во износ од над 100 евра за поединец или 1000 100 евра за поединец или 1000 евра за правно лицеевра за правно лице

Причини за поднесување Причини за поднесување тужбатужба Повреда на материјален законПовреда на материјален закон Повреда на процесен закон Повреда на процесен закон

заради ненадлежност или заради ненадлежност или формални недостатоци на формални недостатоци на одлукатаодлуката

Погрешно и нецелосно утврдена Погрешно и нецелосно утврдена фактичка состојбафактичка состојба

Причини за поднесување Причини за поднесување тужбатужба Нови факти и докази кои Нови факти и докази кои

тужителот без вина не ги знаел тужителот без вина не ги знаел или не бил во можност да ги или не бил во можност да ги предложи во постапкатапредложи во постапката

Висина на изречената глобаВисина на изречената глоба Постоење на можност за Постоење на можност за

ослободување од санкција или ослободување од санкција или ублажување на глобаублажување на глоба

Изрешени санкции одземање на Изрешени санкции одземање на предметипредмети

Трошоци на постапкатаТрошоци на постапката

Постапување на Постапување на второстепениот органвторостепениот орган

Управниот суд при решавање Управниот суд при решавање по тужби поднесени против по тужби поднесени против акти на прекршочен орган акти на прекршочен орган мора задолжително да го мора задолжително да го реши спорот во полна реши спорот во полна јурисдикција, т.е. мериторно јурисдикција, т.е. мериторно со пресуда да ја реши со пресуда да ја реши прекршочната работа.прекршочната работа.

ЛитератураЛитература

Основна литература:Основна литература:

1. Закон за прекршоците од 1. Закон за прекршоците од 2006 година2006 година

Дополнителна литература:Дополнителна литература:

Лилиќ, „Управно право“, Лилиќ, „Управно право“, Београд, 1995, стр. 391-403Београд, 1995, стр. 391-403

Прашања и теми за Прашања и теми за дискусија и есеи:дискусија и есеи: Поим на прекршокПоим на прекршок Прекршочни санкцииПрекршочни санкции ВидовиВидови Услови за изрекувањеУслови за изрекување Мандатна (скратена) прекршочна постапкаМандатна (скратена) прекршочна постапка Прекршочна постапкаПрекршочна постапка Поим на прекршочна постапкаПоим на прекршочна постапка Надлежни органи за водење прекршочна Надлежни органи за водење прекршочна

постапкапостапка Надлежност на прекршочните органиНадлежност на прекршочните органи Состав на прекршочен органСостав на прекршочен орган Поведување на прекршочна постапкаПоведување на прекршочна постапка Одлука за прекршокОдлука за прекршок Примена на закониПримена на закони Второстепена постапка (судска заштита)Второстепена постапка (судска заштита)