Ministry of Health

ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດວ່າດ�ວ່ຍນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດວ່າດ�ວ່ຍໂພຊະນາການໂພຊະນາການ

¡¾­Á¡ÉÄ¢¡¾­Á¡ÉÄ¢­­®ñ­¹¾®ñ­¹¾­­ຂາດສານອາຫ່ານໃນ­ຂາດສານອາຫ່ານໃນ­ສປປ­ລາວ່ສປປ­ລາວ່

ສະເໜີ�ໂດຍ: ດຣ ບຸ ນຖົ�ມ ແພງດ� ຫົ�ວໜີ�າພະແນກສ��ງເສ�ມສ ຂະພາບຸແລະໂພຊະນາການ ກ�ມອະນາໄມ-ກ!ນພະຍາດ ກະຊວງສາທາລະນະສ ກ

Ministry of Health

ສາລະບານຂອງການສະເໜີ#ສາລະບານຂອງການສະເໜີ#

• ສະພາບໂພຊະນາການໃນສປປ­ລາວ່• ສາຍເຫ່ດຂາດສານອາຫ່ານໃນ­ສປປ­ລາວ່• ການແກ�ໄຂຂອງລ%ດຖະບານຕໍ່(ການຂາດສານອາຫ່ານ

ນະໂຍບຸາຍແຫົ�ງຊາດວ�າດ�ວຍໂພຊະນາການ (NNP)ຍ ດທະສາດໂພຊະນາການແຫົ�ງຊາດ (NNS)ແຜນປະຕິ,ບຸ!ດງານໂພຊະນາການແຫົ�ງຊາດ (NPAN)

• ເປ��າໝາຍສະຫົ!ດສະວ!ດດ�ານການພ!ດທະນາ

Ministry of Health

ຂາດສານອາຫ່ານຊ(າເຮື້*�ອສ+ງຕໍ່ະລອດບ(ມີ#ການປຽນແປງໃນ­10­ກວ່າປ#ຜ່ານມີາ

Source: FAO/MOH national survey, 1995;

MICS II survey, 2000 and MICS III, 2006

47.3

40.7 40.4

0

25

50

1995 2000 2006

Stunting among children under 5 years (%)

Ministry of Health

ສ9ມີທຽບຂາດສານອາຫ່ານໃນປະເທດອາຊ#ຕໍ່ະວ່%ນອອກຊຽງໄຕໍ່�­(most­recent­data,­ranked­by­stunting­prevalence)

Source: MICS III, 2006

Ministry of Health

ຊ#�ນ,ປາ,­ອາຊQດອາມີ#ເນອ*ນ,­ນ(�າມີ%ນ/ໄຂມີ%ນ

ປາທ(າມີະຊາດ

3.6

ປາລ�ຽງ

0.6>

ອາຊQດອາມີ#ເນອ*ນ­OAA

1.9

ຊ#�ນງ9ວ່1.0

ສ%ດປາ0.8

ນ(�າມີ%ນ/ໄຂມີ%ນ2.0

ຊ#�ນໝູ+1.0

ສ%ດປ#ກ0.9

ຊ#�ນສ%ດປາ,­ປາ,­ອາຊQດອາມີ#ເນອ*ນ,­ແມີນແຫ່ລງທາດຊ#�ນທ#ສ(າຄັ%ນ­ແຕໍ່ວ່າສ%ດປາຖ*ກລ�າຫ່ລາຍ.

>

ບ(ຄັ(�າປະກ%ນສະບຽງອາຫ່ານ:ບ(ລQໂພກທາດຊ#�ນບ(ພຽງພ(ຕໍ່(ອາທQດ

Ministry of Health

ຜ!ກແລະໝາກໄມ�

Fruits1.7

Green leafy vegetables

4.7

Vegetables3.9

Shoots, mushrooms

3.3Oil/lard2.0

>

ບ(ລQໂພກໝູາກໄມີ�ໜີອ�ຍ,­ໄຂມີ%ນໜີອ�ຍເຮື້%ດໃຫ່�ມີ#­ຂອບເຂດຈຳ(າກ%ດໃນການ­ດ+ດຊ*ມີເອ9າສານອາຫ່ານ­ໂດຍສະເພາະວ່Qຕໍ່າມີ#ນຕໍ່າງໆ.

ບ(ຄັ(�າປະກ%ນສະບຽງອາຫ່ານ:ບ(ລQໂພກຜ່%ກແລະໝູາກໄມີ�ບ(ພຽງພ(

ຕໍ່(ອາທQດ

Ministry of Health

ການລ�ຽງລ+ກດ�ວ່ຍນ9ມີແມີຢ່າງດຽວ່(­ອາຍX­<­6­ເດ*ອນ)­ປະຕໍ່Qບ%ດບ(ຖ*ກຕໍ່ອ�ງ­ໃນ­ສປປ­ລາວ່

*<4 monthsSource MICS III, 2006

Ministry of Health

ແມີຍ#ງເກ#ດລ+ກໃໝູຂະລ(າອາຫ່ານ

Food­Taboo81%

Normal19%

ຫົລາຍຢູ່0�ພາກເໜີ1ອ (87.3%)ພາກກາງ (85.1%)

Source MICS III, 2006

ການປ9ກຄັXມີການບ(ລQໂພກເກ*ອໄອໂອດ#ນ:­ຈຳາກການສ(າຫ່ລວ່ດນ(ານ%ກຮື້ຽນປະຖ9ມີປ#­­2005

Borikhamxay

Xiengkhoang

Sayaboury Saysomboun

OudomxayBokeo

Luangnamtha

Luangprabang

Phongsaly

Saravan

ChampasackAttapeu

Sekong

Houaphan

Savannakhet

Khammouane

Vientiane M.

Vientiane P.

Country­coverage­85%­­­

Vietnam

Thailand

Myanmar

China

CambodiaSource: Recently School Based Survey 2005 by MOH, MOEH

<­70%

70­–­90%

>­90%

Missing data

Ministry of Health

ການແກ�ໄຂຂອງລ%ດຖະບານຕໍ່(ການ­ການແກ�ໄຂຂອງລ%ດຖະບານຕໍ່(ການ­ຂາດສານອາຫ່ານຂາດສານອາຫ່ານ

­ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດວ່າດ�ວ່ຍໂພຊະນາການໄດ�ຖ*ກຮື້%ບຮື້ອງເອ9າຈຳາກທານນາຍຍ9ກລ%ດຖະມີ9ນຕໍ່#­ວ່%ນທ#­1­ທ%ນວ່າ­2008

­ຍXດທະສາດແຫ່ງຊາດວ່າດ�ວ່ຍໂພຊະນາການ­ພ�ອມີດ�ວ່ຍແຜ່ນປະຕໍ່Qບ%ດງານດ�ານໂພຊະນາການ­ໄດ�ຖ*ກຮື້%ບຮື້ອງເອ9າຈຳາດລ%ດຖະມີ9ນຕໍ່#­ກະຊວ່ງສາທາລະນະສXກ­ໃນວ່%ນທ#­26­­ພະຈຳQກ­2009­

1.­ສ#ງທ#ນ(າເຂ9�າໃໝູ

Ministry of Health

ສາຍເຫ່ດຫ່ລ%ກການຂາດສານອາຫ່ານໃນ­ສປປ­ລາວ່­

ການລ9ງທ*ນຈຳ(າກ%ດຂາດຂ(�ມີ+ນຂາວ່ສານຄັວ່າມີສາມີາດດ�ານບXກຄັະ­ລາກອນບ(ພຽງພ(­

ການປະສານງານແລະການສ�າງຂ#ດ

ຄັວ່າມີສາມີາດ­ບ(ພຽງພ(

Source: National Nutrition Policy, 2008

ສາຍເຫ່ດລະດ%ບຊາດ

ສາຍເຫ່ດລະດ%ບຊXມີຊ9ນ

ການເປ%ນພະຍາດການບ(ລQໂພກອາຫ່ານບ(

ພຽງພ(

ສາຍເຫ່ດລະດ%ບບXກຄັ9ນ

ອະນາໄມີສ#ງແວ່ດລ�ອມີຕໍ່(າ

ການດ+ແລຮື້%ກສາແມີແລະເດ%ກຕໍ່(າ

ການຄັ(�າປະກ%ນສະບຽງອາຫ່ານລະດ%ບ

ຄັ9ວ່ເຮື້*ອນຕໍ່(າ

ຄັວ່າມີມີX�ງໝູ%�ນຂອງລ%ດຖະບານ­ແນໃສການແກ�ໄຂຂາດສານອາຫ່ານ­

ນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດ­ວ່າດ�ວ່ຍໂພຊະນາການ

ຂອບຸວຽກລວມສPາລ!ບຸວຽກງານ ໂພຊະນາການໃນ ສປປ ລາວ

•ກPານ�ດຂອບຸເຂດລວມ, ຈຸ ດປະສ�ງ ແລະ ບຸ ລ,ມະສ,ດ

•ກPານ�ດເປ��າໝາຍ, ລະບຸຽບຸ, ພາລະບຸ�ດບຸາດ ແລະ ຄວາມຮັ!ບຸຜ,ດຊອບຸ

ຍXດທະສາດແຫ່ງຊາດ­•ອ,ງໃສ�ນະໂຍບຸາຍ

ສາຍເຫົດລວມ ບຸ!ນຫົາ ແລະ ຈຸ ດປະສ�ງຍ ດທະສາດ

•ພ1�ນຖົານຂອງ ແຜນປະຕິ,ບຸ!ດງານ ແລະ ບຸ!ນຫົາຂອງ ເປ��າໝາຍສະຫົະສະຫົວ!ດ

ແຜ່ນປະຕໍ່Qບ%ດງານ­ດ�ານໂພຊະນາຫ່ານ­

•ອ,ງໃສ�ຍ ດທະສາດແຫົ�ງຊາດ•ຄ0�ມ1ກ�ຽວກ!ບຸບຸ!ນຂP�ແກ�ໄຂໃດທ��

ຄວນຈຸະເຮັ!ດ ໂດຍແມ�ນໃຜ ເຖົ,ງເມ1�ອໃດ

• “ແຜນສPາລ!ບຸແຜນ"; ເປ!ນຈຸ ດເລ��ມຕິ��ນ ສPາຫົລ!ບຸການວາງແຜນປະຈຸPາປ�.

2008 2009

Ministry of Health

ເປ9�າໝູາຍລວ່ມີຂອງນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດວ່າດ�ວ່ຍໂພຊະນາການ

ຈຸ ດປະສ�ງລວມ:

ນະໂຍບຸາຍແຫົ�ງຊາດວ�າດ�ວຍໂພຊະນາການ ແມ�ນເອກະສານທ��ສPາຄ!ນທາງດ�ານນ,ຕິ,ກPາ ເພ1�ອສ��ງເສ�ມສະພາບຸໂພຊະນາການ ແນໃສ�ເພ1�ອຫົລ ດຜ�ອນການຂາດສານອາຫົານ ໂດຍພ1�ນຖົານ, ໂດຍສະເພາະໃນກ �ມທ��ດ�ອຍໂອກາດ ແລະເພ1�ອກPານ�ດທ,ດທາງ ວຽກງານໂພຊະນາການ ເຂ��າໃນແຜນພ!ດທະນາ ເສດຖົະກ,ດ ສ!ງຄ�ມແຫົ�ງຊາດ ໂດຍຄຽງຄ0�ກ!ບຸການ ຈຸ!ດຕິ!�ງ ປະຕິ,ບຸ!ດຍ ດທະສາດແຫົ�ງຊາດ ວ�າດ�ວຍການເຕິ�ບຸໂຕິທາງເສດຖົະກ,ດ ແລະລ�ບຸລ�າງຄວາມທ ກຍາກ.

Ministry of Health

ຍXດທະສາດໂພຊະນາການແຫ່ງຊາດ­ຍXດທະສາດໂພຊະນາການແຫ່ງຊາດ­(NNS)(NNS)

ແກ�ໄຂສາເຫ່ດກະທ%ນຫ່%ນ

ທQດທາງຍXດທະສາດ­I

ແກ�ໄຂສາເຫ່ດທ#ຕໍ່າມີມີາ

ທQດທາງຍXດທະສາດ­II

ແກ�ໄຂສາເຫ່ດພ*�ນຖານ

ທQດທາງຍXດທະສາດ­III

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ 1

ປ�ອງກ!ນແລະຫົລ ດຜ�ອນພະຍາດທ��ເກ�ດຈຸາກອາຫົານ

ຈຳXດປະສ9ງ­ຍXດທະສາດ­2­

ປ!ບຸປ ງການບຸPລ,ໂພກອາຫົານ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­3

ປ!ບຸປ ງການເຂ��າເຖົ�ງອາຫົານ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­4

ປ!ບຸປ ງການມ�ອາຫົານ

ປ!ບຸປ ງການຮັ!ກສາສ ຂະພາບຸແມ�ແລະເດ!ກ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­5­

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­7­

ປ!ບຸປ ງຄວາມສາມາດ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­8­

ປ!ບຸປ ງສະຖົາບຸ!ນແລະການປະສານງານ

ເພ��ມປະລ,ມານແລະຄ ນະພາບຸຂP�ມ0ນຂ�າວສານ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­9­

ເພ��ມການລ�ງທ1ນໃສ�ໂພຊະນາການ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­10

ປ!ບຸປ ງວຽກອະນາໄມ ແລະສ��ງແວດລ�ອມ

ຈຳXດປະສ9ງຍXດທະສາດ­6­

ຍXດທະສາດໂພຊະນາການແຫ່ງຊາດ

Ministry of Health

ລ%ກສະນະແລະຮື້+ບແບບຂອງການແກ�ໄຂຂາດສານອາຫ່ານແບບໃໝູຂອງລ%ດຖະບານ

ເຮື້%ດແບບກ�ວ່າງຂວ່າງແລະຄັ9ບຊXດ (ຕໍ່າມີຕໍ່ອງໂສ�ຂອງອາຫ່ານ­ແຕໍ່­­­­­­­­­ບອນປXກຝັ%ງເຖ#ງໂຕໍ່ະອາຫ່ານຂອງຜ່+�ບ(ລQໂພກ) ມີ#ການເຊ*ອມີສານກ%ນ­ກ%ບກQດຈຳະກ(າອ*ນ­(Integrated) ຂະແໜີງການອ*ນມີາເຮື້%ດຮື້ວ່ມີກ%ນ­(Multi-sectoral) ມີ#ຄັວ່າມີຍ*ນຍ9ງ­(Sustainable)

-­ພ%ດທະນາຄັວ່າມີສາມີາດ­(capacity development)

- ມີ#ການລ9ງທ*ນ­(investment)

- ຄັQດໄລງ9ບປະມີານໃສ­MDGs­(MDGs costing)

ເປ9�າໝູາຍການບ%ນລX­ເປ9�າໝູາຍການບ%ນລX­MDG 1MDG 1

44%40%

37%

22%

48%

42% 40%

34%

0%

20%

40%

60%

1993 2000 2006 ĥŁĪ ţ Łĩ ­

ŌĪ ŀģĸŇŒĵ İ ń

Į ŗœŁŢ ŀģī ŗŒŁ

20

ທ�າທາຍຫ່ລາຍ,­ແຕໍ່ສາມີາດສ(າເລ%ດໄດ�­ຖ�າວ່າໄດ�ປະຕໍ່Qບ%ດທXກມີາດຕໍ່ະການແກ�ໄຂຂອງຍXດທະສາດທ#

ວ່າງໄວ່�­

Stunted

Under-weight

Ministry of Health

ເຮັ!ດໃຫົ�ໂພຊະນາການເປ!ນໃຈຸກາງຂອງການພ!ດທະນາ

ກະຊQກ(າ

ສາທາລະນະສXກ

ໂພຊະນາການ

ພ%ດທະນາເສດຖະກQດສ%ງຄັ9ມີ

ສ#ງແວ່ດລ�ອມີ

ສpກສາ

2020

ມາຮ່�ວມແຮ່ງກັນ ເພື່��ອ ຍຸ� ດຕິ �ກັານ ຂາດສານອາຫານ ແລະ

ໃຫ�ມ � ກັານຄ້ຳ��າສະບຽງອາຫານ ໃນ ສປປ

ລາວ