Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Posteromedial, Posterolateral Köşe
Onarım ve Rekonstrüksiyonları Dr. Uğur Gönç
Çankaya Ortopedi Grubu, Ankara
Dr. Asım Kayaalp Dr. Uğur Şaylı Dr. Reha Tandoğan Dr. Mümtaz Alparslan Dr. Mahmut Kış Dr. Mazhar Tokgözoğlu Dr. Kürşat Teker Dr. Bülent Atilla Dr. Gürkan Erkula Dr. Muharrem Yazıcı Dr. Altuğ Tanrıöver Fzt. İpek İkiz
XV. İleri Cerrahi Artroskopi Kursu Ankara 2014
Çanka
ya O
rtoped
i
Posteromedial Yaralanma
Çanka
ya O
rtoped
i
Yüzeyel iç yan bağ
• Anterior lifler belirgin bir bağ şeklinde
• Posterior lifler (POL) postero-medial kapsül ile birleşik
• Distal oblik lifler Çan
kaya
Orto
pedi
İç yan bağ
Posterior oblik ligament
Semi-membranosus
Çanka
ya O
rtoped
i
Yüzeyel iç yan bağ
• Posterior oblik lifler(PMK) – Ekstansiyonda gergin
• Anterior paralel lifler
– Fleksiyonda gergin
• Distal oblik lifler – Boyu değişmez
Interactive Knee Çanka
ya O
rtoped
i
15-17 mm
• Eklem çizgisinin 2-3 mm distalinde tibiaya yapışır
• Medial menisküse sıkıca bağlı
• Fleksiyon-ekstansiyonda boyu değişmez
Derin iç yan bağ
Çanka
ya O
rtoped
i
Yüzeyel iç yan bağ
• Bütün fleksiyon açılarında dizin primer valgus engelleyicisi – 30-90 derece fleksiyon arası
en belirgin – Tam ekstansiyonda PMK’nin
% 30 katkısı var
• Bütün fleksiyon açılarında dizin primer dış rotasyon engelleyicisi
Robinson JR: Am J Sports Med 2006,
34:1815
Çanka
ya O
rtoped
i
Postero-medial kapsül
• Arka çapraz bağ yokluğunda posterior tibial translasyonun en önemli engelleyicisi
• AÇB ve PMK birlikte yaralandığında mutlaka tamir ya da rekonstrükte edilmelidir
Çanka
ya O
rtoped
i
Postero medial köşe yaralanmalarında lezyon nerede ?
Sims WF: Am J Sports Med 2004,32:337
Çanka
ya O
rtoped
i
İzole İYB Yaralanması
• Konservatif tedavi – Tüm Gr I ve Gr II yaralanmalar – Çoğu Gr III yaralanma
• Cerrahi tedavi – Bağın eklem içinde interpoze olması – Büyük kemik avülziyonu – Açık yaralanma – Birlikte tibia plato kırığı – Sporcularda tibial taraftan komplet avülziyon – Anteromedial rotatuar instabilite
Amendola A et al:Iowa Orthopaedic Journal 26:77-90
Çan
kaya
Orto
pedi
Açık yaralanma
Çanka
ya O
rtoped
i
Bağın eklem içinde sıkışması
Çanka
ya O
rtoped
i
Sporcularda tibial insersiyondan komplet ayrılma
Çanka
ya O
rtoped
i
ÖÇB + Gr III İYB yaralanması
• İYB iyileşmesini bekle sonra ÖÇB – Noyes FR :Am J Sports Med. 1995;23:380-389.
– Shelbourne D: Am J Sports Med. 1992;20:283-286.
• Sadece erken ÖÇB yap, İYB kendiliğinden iyileşir – Halinen J : Am. J. Sports Med. 2006; 34; 1134
– Hara K: Am. J. Sports Med. 2008; 36; 333
• Hem ÖÇB hem de İYB için erken cerrahi – Amendola A et al:Iowa Orthopaedic Journal 26:77-90
Çan
kaya
Orto
pedi
Nakamura N: Acute Grade III Medial Collateral Ligament Injury of the Knee Associated with Anterior Cruciate Ligament Tear : The
Usefulness of Magnetic Resonance Imaging in Determining a Treatment Regimen Am. J. Sports Med. 2003; 31; 261
• Femoral avülziyonlar rezidüel laksite kalmadan iyileşir. • MRG’de İYB yüzeyel liflerinin tamamını ilgilendiren
yaralanmalarda rezidüel laksite riski yüksektir.
Çanka
ya O
rtoped
i
Akut Medial Cerrahi Tamir
• Akut AÇB + postero-medial köşe yaralanmaları
• Çoklu bağ yaralanmaları
– Akut bi-kruşiat yaralanma + medial taraf yaralanmaları
– ÖÇB + AÇB + DYB + İYB
Çanka
ya O
rtoped
i
AÇB + PMK yaralanması
Çanka
ya O
rtoped
i
AÇB + PMK yaralanması
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
AÇB allogreft rekonstrüksiyon + PMK primer tamir sonrası Çan
kaya
Orto
pedi
ÖÇB+ AÇB + İYB yaralanması
Çanka
ya O
rtoped
i
Medial tamir
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Rekonstrüksiyon sonrası
Çanka
ya O
rtoped
i
Cerrahi strateji
• Mümkünse ilk 3 hafta içinde primer tamir • Büyük implantlar yerine dikiş kancaları tercih
edilmeli • Medial menisküs, PMK ve semimembranosus
insersiyonunu değerlendir • IYB doku kalitesi yetersiz ise rekonstrüksiyon yap
(akut olgularda nadir)
Çanka
ya O
rtoped
i
Medial menisküs ve derin IYB/PMK için dikiş kancaları ile tespit
Çanka
ya O
rtoped
i
Kronik medial laksite
Çanka
ya O
rtoped
i
Tedavi seçenekleri
• Kemik blok ilerletme
• Sadece yüzeyel İYB rekonstrüksiyonu – Hamstring grefti – Patellar tendon grefti
• Yüzeyel İYB + Posteromedial kapsül rekonstrüksiyonu
Çanka
ya O
rtoped
i
Kemik blok ilerletme
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Lind M: Anatomical Reconstruction of the Medial Collateral Ligament in Patients With Chronic Medial Collateral Ligament Instability and
Posteromedial Corner of the Knee. Am J Sports Med 2009 37: 1116
• Hem yüzeyel İYB anterior lifleri
hem de postero-medial kapsül
rekonstrüksiyonu
• Semi-tendinosus grefti
• İnterferans vidası tespiti
Çanka
ya O
rtoped
i
Feeley BT: Isometry of medial collateral ligament reconstruction. KSSTA 2009 e-pub
• Femur : Medial epikondilin 4mm proksimal ve posterioru
• Tibia : Tibial insersiyonun herhangi bir yeri
• ST yapışması uygun değil !!!
Çanka
ya O
rtoped
i
Medial rekonstrüksiyon
• Tek tendon yeterli
• Çoklu bağ allogreft
• Femur vida Tibia staple
Çanka
ya O
rtoped
i
Medial izometri
Çanka
ya O
rtoped
i
Posteromedial Yaralanma
• Tüm İYB yaralanmaları konservatif iyileşmez • Cerrahi tedavi
– AÇB + PMK yaralanması – Çoklu bağ yaralanmaları
• ÖÇB + İYB – Seçilmiş vakalarda cerrahi gerekebilir
• Akut vakalarda primer tamir çoğunlukla mümkün
Çanka
ya O
rtoped
i
Posterolateral Yaralanma
Çanka
ya O
rtoped
i
Peroneal
sinir
Çanka
ya O
rtoped
i
Dış yan bağ
Biceps tendonu
Popliteus
Çanka
ya O
rtoped
i
Dış
Yan
Bağ
Popliteo-fibuler
Ligament
Ana yapılar
• DYB
• PFL
• Popliteus
Çanka
ya O
rtoped
i
Biyomekanik
Posterolateral oluşumlar
• Varus (DYB) • Eksternal rotasyon (popliteus)
• Posterior translasyon
Primer dizginleyici
Sekonder dizginleyici
Çanka
ya O
rtoped
i
Konservatif tedavi ?
• İzole Grade 1-2 yaralanmalarda 3 haftalık ekstansiyon dizliği sonrası rehabilitasyon
– Kannus P: Am J Sports Med 1989 17(1):83-8.
Çanka
ya O
rtoped
i
Cerrahi tedavi
• Birlikte çapraz bağ lezyonu varsa • Grade 3 yaralanmalarda
– Krughaug Y: Knee Surg Sports Traumatol Arthros 1998 6(1):21-5
– Ferrari JD: Sports Med Arthros Rev 1999, 7(4):273-88
• Konveks tibia platosu ve varus açılma eğilimi sebebiyle medial tarafın aksine PLK iyileşme yeteneği çok az
Çanka
ya O
rtoped
i
Akut Yaralanmalar
• Erken elektif cerrahi – Cerrahi planlama – İlk 2 hafta içinde
• Tüm bağlara eş zamanlı cerrahi !!! – Aşamalı cerrahi aşırı yük
• Çapraz bağlar – Avülsiyon primer tamir – Gövde yaralanmaları rekonstrüksiyon
• PLK primer tamir
???
Çanka
ya O
rtoped
i
Liow RY, Ligament repair and reconstruction in traumatic dislocation of the knee. J Bone
Joint Surg Br. 2003;85:845–851.
• 22 çoklu bağ yaralanması, 32 ay izlem • Lysholm skorları
– Erken cerrahi: 87 – Gecikmiş cerrahi: 75
• Hareket açıklığı benzer • Stabilite erken cerrahi grupta daha iyi
Çanka
ya O
rtoped
i
Artroskopi
– Lateral kompartmanın açılması – Lateral menisküs periferik
yırtıkları – Medial kompartmanda kırıklar ve
kıkırdak ezilmeleri
Çanka
ya O
rtoped
i
PLK artroskopi – Popliteus avülziyonu
Çanka
ya O
rtoped
i
Cerrahi İlkeler
• Önce çapraz bağlara girişim – Dizi anatomik pozisyonuna getir
• Posterolateral yapıları değerlendir – Kemik avülsiyonlar – Dokuların katilesi
Çanka
ya O
rtoped
i
Akut tamir
• Dikiş kancaları • Abzorbe olmayan 2 no. iplik • DYB tespiti
– 300 flek ve valgus
• Popliteus tespiti – 600 flek ve iç rotasyon
Çanka
ya O
rtoped
i
Tibio-fibuler ayrılma
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
Primer Tamir
Çanka
ya O
rtoped
i
Femoral sıyrılma
Çanka
ya O
rtoped
i
Femoral taraf Çan
kaya
Orto
pedi
Akut femoral “peel-off”
Çanka
ya O
rtoped
i
Akut fibular ‘‘peel of’’
Çanka
ya O
rtoped
i
Avulsiyon yaralanmaları
Çanka
ya O
rtoped
i
Kemik avülsiyonlarda primer tespit uygun
Çanka
ya O
rtoped
i
Fibula avulsiyon
Çanka
ya O
rtoped
i
Fibula avulsiyon
Çanka
ya O
rtoped
i
• Doku hasarı tamire izin vermeyecek kadar fazla ise PRİMER REKONSTRÜKSİYON
Çanka
ya O
rtoped
i
Stannard JP: The posterolateral corner of the knee: repair versus reconstruction. Am J
Sports Med. 2005;33(6):881-8.
• 64 diz 24-59 ay izlem – Primer tamir : % 37 başarısız – Primer rekonstrüksiyon: % 9 başarısız
• “.... use reconstruction rather than repair in the majority of patients who sustain posterolateral corner tears after high-energy injuries ”
Çanka
ya O
rtoped
i
Güçlendirme
Çanka
ya O
rtoped
i
Güçlendirme
Çanka
ya O
rtoped
i
Kronik yaralanmalar
Çanka
ya O
rtoped
i
Kronik PLK tedavi
• Ekstremite dizilimi !!!
Çanka
ya O
rtoped
i
Rekonstrüksiyon öncesi • Belirgin varus önce YTO
– Varus dizlerde yapılacak yumuşak doku rekonstrüksiyonları zaman içinde gevşer
Savarese E.:J Orthopaed Traumatol 2011
• Osteotomi sonrası % 40 olguda
başka girişime gerek yok Christel P.: ESSKA 2006 Innsbruck
Çanka
ya O
rtoped
i
Kronik PLK rekonstrüksiyonu
• Onlarca yöntem tarif edilmiş – Tenodezler – Kemik blok ilerletmeleri – DYB rekonstrüksiyonları – Popliteus rekonstrüksiyonları – Popliteo-fibuler ligament rekonstrüksiyonları
• Çoğu anatomik olmadığı için zaman içinde gevşer
Çanka
ya O
rtoped
i
Biceps tenodezi
Sports Med Arthros Rev 1999 Çanka
ya O
rtoped
i
Patellar tendon ile DYB
rekonstrüksiyonu
Hamstring tendonu ile DYB
rekonstrüksiyonu
Sports Med Arthros Rev 1999 Sports Med Arthros Rev 1999
Çanka
ya O
rtoped
i
Posterolateral askı
Çanka
ya O
rtoped
i
Tek femoral tünel DYB+Popliteus rekonstrüksiyonu (popliteus by-pass)
Sports Med Arthros Rev 1999
Çanka
ya O
rtoped
i
Anatomik rekonstrüksiyon
• Bütün hasarlı yapıların ayrı ayrı anatomik rekonstrüksiyonu – DYB – Popliteus – Popliteo-fibuler ligament
• Femurda iki ayrı tespit noktası • Tibial ve fibular ayrı tüneller
Çanka
ya O
rtoped
i
LaPrade RF ve ark. Am J Sports Med 2004; 32:1405-14
Çanka
ya O
rtoped
i
DYB: 30 derece Popliteus +PFL : 60 derece
Çanka
ya O
rtoped
i
Yüzeyel kat
Çanka
ya O
rtoped
i
Peroneal sinir
Çanka
ya O
rtoped
i
DYB
Çanka
ya O
rtoped
i
Popliteus tendonu ve DYB
Çanka
ya O
rtoped
i
Trans-tibial ve trans-fibular tüneller
Çanka
ya O
rtoped
i
Trans-tibial tünel
Çanka
ya O
rtoped
i
Trans-fibular tünel
Çanka
ya O
rtoped
i
Femoral giriş yerleri
Fibula başı Biseps
ITB
popliteus DYB
Çanka
ya O
rtoped
i
Femoral tüneller
Çanka
ya O
rtoped
i
Femoral tüneller
Çanka
ya O
rtoped
i
Greftler
Çanka
ya O
rtoped
i
popliteus
Çanka
ya O
rtoped
i
popliteus
DYB
Çanka
ya O
rtoped
i
DYB femoral tespit
Çanka
ya O
rtoped
i
Popliteus femoral tespit
Çanka
ya O
rtoped
i
Fibular tünel tespit Çanka
ya O
rtoped
i
Tibial tünel tespit
Çanka
ya O
rtoped
i
Çanka
ya O
rtoped
i
DYB
POPLİTEUS
Çanka
ya O
rtoped
i
Klinik Sonuçlar
• Yaralanan yapılar ve uygulanan tekniklerin çok farklı olması nedeniyle homojen seriler yok
• Akut tamirlerin sonuçları, kronik rekonstrüksiyonlardan daha iyi
• Anatomik olmayan yöntemlerde 1 (+) laksite beklenen sonuç
Çanka
ya O
rtoped
i
Posterolateral Yaralanma
• Bütün komponentler aynı anda düzeltilmeli – Çapraz bağlar – Popliteus – Dış yan bağ – PFL
• Erken tamir sonuçları daha iyi • Doku kalitesi iyi primer tamir • Rekonstrüksiyon anatomik yöntemler
Çanka
ya O
rtoped
i