LEGALIZIMET, SI TA MERRNI TAPINE BRENDA 10 DITEVE

(Në foto) Faksimile e portalit qeveritar për regjistrimin e objekteve të legalizuara. Foto ilustruese

Në faqet 8-9

RREFIMI I STEFAN KAGJINIT

Profil, kush është inxhinieri që shpiku karburantin

shqiptar të avionëve

Policia: Viktima i preu rrugën makinës

Pas ngjarjes, Rakipi dorëzohet në polici. PD: Pas ngjarjes, Rakipi dorëzohet në polici. PD: U manipulua ngjarja. PDIU: Mos bëni politikë U manipulua ngjarja. PDIU: Mos bëni politikë

Aksidentoi për vdekje tregtarin, lirohet deputeti i PDIU, Aqif Rakipi

Deputeti i PDIU-së, Aqif Rakipi ka përplasur dje për vdekje një person në autostradën Tiranë-Durrës, në

zonën e Vorës. Burime zyrtare nga policia e kryeqytetit bënë me dije se deputeti ishte duke udhëtuar drejt Dur-rësit me automjetin e tij tip “Benz” me targa AA002 CY, kur ka aksidentuar për vdekje një këmbësor....

TAKIMET

PAKTI RAMA-BASHA

Në faqen 5

DEMI 1.1 MILIARDE LEKE

Shkeljet, KLSH kallëzon në

prokurori tre zyrtarë bashkie

Senatorët e SHBA në Tiranë:

Zbatoni reformën në drejtësi

Propozimet e PD për reformën zgjedhore: Kusht, votimi elektronik

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktor: Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@hotmail.com

Viti XXIII - Nr. 7501 E diel 13 Gusht 2017 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

‘Deutsche Welle’Dje

PROCEDURA DHE DOKUMENTET PER TE MARRE CERTIFIKATEN E PRONESISE

Në faqen 2

Në faqen 3

librin e tij të fundit, libër që dukej si një bllok përshkrimi dhe vizatimesh, kopertina e tregonte këtë me teksturën e ashpër të letrës në ngjyrë neutrale. Brenda këtij sfondi ndjeje një tjetër letër të ash-për dhe të trashë si sipërfaqja e botuar e një shkëmbi...

‘MILOSAO’/ Reagimi i artistit Anastas Kostandini për libretin e ri pikturik

Pse u fsheh Maks Velo tek “Fshati primitiv” “Uragani festiv”,

ambasadorët: Jemi të impresionuar

nga birra “Korça” Në faqen 6

NATA E KATERT

Pranë liqenit, në këtë ditë vere plot diell dhe

hapësirë liqenore, takova të pazakontin mik dhe profe-sorin tim të dikurshëm të perspektivës, Maks Velon. Sapo u takuam më gostiti me

Në brendësi: Letërsia e Nobelit, argument nga Ag Apolloni. Elegji nga Rexhep Ferri

Udhëzimi, si të aplikoni “on-line” në portalin “E-Albania”: Tarifa 5 mijë lekë. Shtesat për shtëpi, dokumentet për të marrë lejen brenda 45 ditëve

Nga DR. HAJRI MANDRI

Sjellja e re politike, qasje në kontekstin shqiptar

Opinioni Ditësi

Nga ANASTAS KOSTANDINI

“Deutsche Welle”: Z. Stylianides, BE-ja po mbështet Shqipërinë

në situatën shumë të vështirë të sh-uarjes së zjarreve në pyje, që kanë përfshirë pothuajse...

Pritet që politika shqiptare të hyjë në rrjedha të reja dhe të papara

ndonjëherë. Konfi gurimi i një fronti të ri opozitar do të vërë nën presion të madh qeverinë...

Zjarret, BE në solidaritet të plotë me Shqipërinë

Nga CHRISTOS STYLIANIDES

Vijon në faqen 21

në

Në faqen 4

Vijon në faqen 22

Në faqen 7

Suplement

E diel 13 Gusht 20172 - FAQJA E PARE

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës së Autotraktorëve,

Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: http://www.gsh.al, Email: gazetashqiptare@hotmail.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR në “Klasik”Shpk

INTEGRIMIREFORMAT

Kryeministri i vendit,Edi Rama, publikoi

dje raportin nga dëgjesatdhe komunikimi me ban-orët për qarkun e Beratit.Mungesa e ujit, e rrugëve,papunësia janë disa ngaankesat më të mëdha tëbëra nga qytetarët. Por,duket se katër banorë tëkomunës Otllak kanë pa-sur edhe hallin e reformësnë drejtësi, duke ia shpre-hur kështu kreut të qever-isë. Në vijim të raporteve tëpublikuara edhe në ditët ekaluara, qytetarët kanëbërë të ditura problemet etyre në dëgjesat që kanë pa-sur me deputetët e rinj tëzonave të tyre. Kështu,problemi më i madh i qyteta-

Banorët e Otllakut, merak për reformën në drejtësi

Raporti, Rama: Rrugët dheuji, shqetësimi i banorëve

Delegacioni amerikan që mbledh fakte, ambasada zbardh takimet me politikanët shqiptarë

Senatorët e SHBA-ve: Zbatoni reformën në drejtësiBlunt, Metës: Përgëzime Shqipërisë, rol stabilizues në rajon

rëve të këtij qarku ka të bëjëme gjendjen e rrugëve dhe mu-ngesën e ujit të pijshëm. Mëpas vjen edhe mungesa e ujitnë parcela. "Raporti juaj. Pas-qyra zgjedhore dhe raporti idëgjesave për qarkun Berat.

ASAMBLEJAPS vendos të thërrasë në 27 gusht Asamblenë e vetKombëtare. Mbledhja është lënë vetëm pak ditë paranisjes së sesionit të ri parlamentar dhe në të mësohet sedo të diskutohet për qeverinë e re dhe për rezultatin ezgjedhjeve të 25 qershorit.

Miqtë e këtij rrjeti ngaqarku i Beratit janë të lu-tur të bëjnë sugjerime apoankesa, që sipas tyre mundtë mungojnë në këtëraport", shprehet kryemi-nistri Edi Rama.

Një delegacion i përbërë nga katër senatorë nga Shtetet e

Bashkuara të Amerikës viz-itoi dje Shqipërinë, ku utakuan me presidentin IlirMeta dhe politikanë të tjerënga qeveria dhe opozita. Si-pas ambasadës amerikane,takimet kanë pasur në fokusqëllimin për të biseduar mbipartneritetin ndërmjet Sh-teteve të Bashkuara dhe Sh-qipërisë, si dhe çështjet ebashkëpunimit për sigurinë,mbrojtjen dhe luftën ndajterrorizmit. Ambasada e Sh-teteve të Bashkuara në Ti-ranë zbardhi vizitën e katërsenatorëve amerikanë në Ti-ranë dhe takimin e tyre mepresidentin e vendit, IlirMeta. Në deklaratën e am-basadës thuhet se: "Një dele-gacion me katër senatorënga Shtetet e Bashkuara tëAmerikës vizitoi Shqipërinëpër të biseduar mbi partner-itetin ndërmjet Shteteve tëBashkuara dhe Shqipërisë,si dhe çështjet e bash-këpunimit për sigurinë,mbrojtjen dhe luftën ndajterrorizmit". Mësohet gjith-ashtu se senatorët Blunt,Cornyn, Cotton dhe Tillis utakuan me presidentin IlirMeta, por edhe zyrtarë tëqeverisë dhe drejtues të Par-

tisë Demokratike, për të nën-vizuar rëndësinë e rolit tëShqipërisë në stabilitetin ra-jonal, përpjekjet për të luftu-ar terrorizmin dhe rëndësinëe zbatimit të reformave krye-sore, përfshirë reformën nëdrejtësi. Më herët, zyra e sh-typit e kreut të shtetit njof-toi se presidenti Ilir Metabashkëbisedoi me një deleg-acion të Senatit të SHBA-ve,të kryesuar nga senatoriRoy Blunt, të cilët po zhvil-lojnë një vizitë pune faktem-

bledhëse në disa vende tëBallkanit Perëndimor. Kreui shtetit shqiptar dhe sena-torët amerikanë vlerësuanmarrëdhëniet e shkëlqyeradhe partneritetin strategjikmes Shqipërisë dhe SHBA-ve, kontributin e Shqipërisënë NATO dhe rolin e saj sta-bilizues në rajon. Bash-këbiseduesit vlerësuan viz-itën në Malin e Zi të zëv-endëspresidentit të SHBA-ve, Mike Pence dhe mesazhete tij të qarta mbi çështje të

sigurisë rajonale, ato të koor-dinimit të veprimeve nëkuadër të luftës globalekundër terrorizmit dhe ek-stremizmit të dhunshëm.

Presidenti Meta nënvizoi sesiguria është baza e prosper-itetit dhe zhvillimit të rajonittonë, ndaj bashkëpunimikundër terrorizmit dhe krim-

it të organizuar me SHBA-tëdhe NATO-n është ven-dimtar për të ardhmen e sig-urt të vendeve tona dheqytetarëve tanë.

Valentina Madani

PD-ja përmes nënkryetarit Edi Paloka de-

noncoi dje tek senatorëtamerikanë qeverisjen eEdi Ramës, duke e akuzuaratë si klenteliste dhe qëqëndron në pushtet për-mes vjedhjes së votës.Nënkryetari i PD-së, EdiPaloka konsideroi se: "Kjovizitë është dëshmia më emirë e kësaj mbështetjejedhe të interesit të Shtetevetë Bashkuara ndaj krizësqë po kalon vendi". Nën-kryetari Paloka i njohusenatorët me faktin seprej katër vitesh Sh-qipëria është nën diktatine një qeverisjeje të kapurnga interesa të ngushtakriminale, një qeveri ecila ka mbështetur dheështë implikuar drejt-përsëdrejti në kanabiz-imin e vendit. "Me fitimetkolosale të trafikimit tëkanabisit - tha Paloka -është financuar dhe blerjamasive e votës anembanëvendit në zgjedhjet e 25 qer-shorit. Raportet ndërko-

mbëtare, si ai i Departamentittë Shtetit dhe të mediavendërkombëtare kanë thek-suar shqetësimet e opozitës.Krimi i organizuar dhe rritjae trafikimit të drogës ështëbërë nën bekimin politik.Qeveria është njësh mekrimin e organizuar, dukeangazhuar me kohë të plotëdhjetëra individë me rekordekriminale, përfshirë dhe kan-didimin e tyre. Zgjedhjet e 25qershorit treguan më së mirise fenomeni i shitblerjes sëvotës është tashmë masiv, separatë e krimit e të drogësblejnë pushtetin, e pushtetimbahet duke lejuar krimindhe drogën. Ky nuk është më

një shqetësim kombëtar,por po cenon sigurinë e ra-jonit, ashtu siç dhe theksoidhe prokurori italian Rob-erti pak ditë më parë", thek-soi Paloka. Ai u rikonfir-moi senatorëve se, "PD dotë vazhdojë të luftojë për njëShqipëri demokratike e njëqeverisje totalisht të sh-këputur nga interesat krim-inale e korruptive dukembështetur integrimin eu-ropian, ashtu si dheforcimin e shtetit ligjor. Nëkëtë drejtim, kontributiamerikan do të ngelet jetikduke dalë gjithmonë nëkrah të vlerave euroatlan-tike të vërteta".

PD denoncon tek senatorët qeverinë "Rama"

Paloka: Paratë e krimit blejnë pushtetin

DrejtësiaSenatorët Blunt, Cornyn, Cotton dhe Tillis u takuan mepresidentin Meta, por edhe zyrtarë të qeverisë dhedrejtues të PD-së, për të nënvizuar rëndësinë e rolit tëShqipërisë në stabilitetin rajonal, përpjekjet për të luftuarterrorizmin dhe rëndësinë e zbatimit të reformavekryesore, përfshirë reformën në drejtësi.

Delegacioni i senatorëve ngaShtetet e Bashkuara të Amerikësqë vizituan dje Shqipërinë

Presidenti Ilir Meta mesenatorin Roy Blunt

Senatorët e SHBA-ve, gjatëtakimit me drejtuesit e PD-së

E diel 13 Gusht 2017 - 3FAQJA E PARE

Projekti për votimin biometrik, pjesë e marrëveshjes Rama-Basha,

që përfshin identifikimin bi-ometrik, votimin dhe numë-rimin elektronik, është pro-jekti i parë që opozita do tënisë në muajin shtator.Burime në PD bëjnë me dijese në mbledhjen e parë tëgrupit të ri parlamentar, PD-ja do të dalë me kërkesënkryesore për fillimin e zba-timit të këtij projekti, që syn-on garantimin e votës së lirëtë shqiptarëve. Demokratëti kanë dorëzuar mazhora-ncës ofertën e tyre në funk-sion të zhvillimit të zgje-dhjeve të lira dhe të nder-shme, ndaj kërkojnë të nisinnga puna për zbatimin e saj.PD-ja ka propozuar 12 ndry-shime për reformimin eKodit Zgjedhor. Demokratëtpropozuan që të futet për-dorimi i teknologjive nëvotim që në zgjedhjet e 25qershorit 2017, me qëllimidentifikimin e sigurt të vo-tuesve në qendrën e votim-it, verifikimin dhe parandal-imin e votimit të shumëfish-të në të njëjtën qendër voti-mi, ose në qendra të ndry-shme, shmangien e kontrol-lit të votës në mënyrë poli-tike, korruptive apo krimi-nale, modernizimin dhe për-shpejtimin e procesit tëvotimit, numërimit dhenxjerrjes së rezultatit,ndërkohë që sigurohet për-dorimi i thjeshtë i tekno-logjive. Por, mazhoranca dheOSBE-ODHIR e rrëzuankërkesën e opozitës me ar-gumentin se nuk ka kohëpër aplikimin e saj nëzgjedhjet e 25 qershorit dhese ky proces merr dy vitekohë. Por, projekti i demo-kratëve ishte një ndër pikatkryesore të marrëveshjes së18 majit mes Edi Ramës dheLulzim Bashës. Konkre-tisht, demokratët kanë pro-pozuar një platformë tëplotë për zhvillimin ezgjedhjeve sipas stan-dardeve, e cila ka në themelrekomandimet e OSBE-ODI-HR për zgjedhjet e 2013-ësdhe të 2015-ës. Në 12 propoz-imet që kanë bërë demokra-tët për ndërhyrje në KodinZgjedhor kërkohet dekrim-inalizimi i procesit zgjedhor,duke zbatuar në mënyrë tëplotë ligjin e dekriminalizim-it, i cili siguron që asnjë kan-didat me rekorde kriminale tëmos marrë një post tëzgjedhur, si dhe të mos jenëpjesë e procesit zgjedhor dhefushatës së partive dhe kandi-datëve. Prej kohësh PD-ja kakërkuar votim dhe numërimelektronik e këtë e ka përkthy-er në propozim në platformëne saj, duke kërkuar për-dorimin e teknologjive nëvotim, me qëllim identi-fikimin e sigurt të votuesve nëqendrën e votimit, verifikimindhe parandalimin e votimit të

shumëfishtë, shmangien ekontrollit të votës në mënyrëpolitike, modernizimin dhepërshpejtimin e procesit tëvotimit, numërimit dhe nxjer-rjes së rezultatit. Për sa i për-ket financimit të partive dhe

fushatës, opozita propozon qëkorniza ligjore për finan-cimin e partive dhe fushatëszgjedhore të rishikohet për tësiguruar barazi si dhe me-kanizma efikase kontrolli tëburimeve të financimit dhe

shpenzimeve, me qëllim ga-rantimin e financimit tëligjshëm. Për këtë arsye, PDpropozon që financimi i par-tive politike dhe ai për zgjedh-jet të jetë 100% nga buxheti ishtetit. Po ashtu, në plat-

formën e PD propozohen nëKodin Zgjedhor, kriteret ndal-uese për përdorimin e buri-meve njerëzore dhe aseteveshtetërore në fushatën zgjed-hore në favor të subjektevezgjedhore apo kandidatëve.

Ultimatumi i demokratëve që në mbledhjen e parë të grupit të ri parlamentar

Propozimet e PD-së për reformënzgjedhore: Të nisë puna në shtatorKusht i patjetërsueshëm, votimi elektronik

Valentina Madani

DRAFTI I PD-SË PËR REFORMËN ZGJEDHORE

1. Dekriminalizimi i procesit zgjedhor. Zbatimi i plotë iligjit të dekriminalizimit, në germë dhe frymë është kyçpër një proces zgjedhor të besueshëm dhe tëpranueshëm. Zbatimi i ligjit të dekriminalizimit duhet tësigurojë që asnjë kandidat me rekorde kriminale tëmund të marrë një post të zgjedhur.2. Përdorimi i teknologjive në votim. PD kërkon futjen eteknologjive në votim në vitin 2017, me qëllimidentifikimin e sigurt të votuesve në qendrën e votimit,verifikimin dhe parandalimin e votimit të shumëfishtë nëtë njëjtën qendër votimi ose në qendra të ndryshme,shmangien e kontrollit të votës (cenimin e lirisë sëvotës) në mënyrë politike, korruptive apo kriminale,modernizimin dhe përshpejtimin e procesit të votimit,numërimit dhe nxjerrjes së rezultatit, ndërkohë qësigurohet përdorimi i thjeshtë i teknologjive.3. Financimi i partive dhe fushatës. Pavarësishtpërputhjes me standardet e Këshillit të Europës, kornizaligjore për financimin e partive dhe fushatës zgjedhoreduhet rishikuar për të siguruar barazi sipas standardevendërkombëtare, mekanizma rigorozë dhe efikasëkontrolli të burimeve të financimit dhe shpenzimeve, meqëllim garantimin e financimit të ligjshëm, tëmjaftueshëm dhe transparent.4. Përdorimi i burimeve shtetërore dhe presioni mbiadministratën. Duhen forcuar në Kodin Zgjedhor, kriteretndaluese për përdorimin e burimeve njerëzore dheaseteve shtetërore në fushatën zgjedhore në favor tësubjekteve zgjedhore apo kandidatëve. Për këtë qëllim,duhet rishikuar edhe kuadri ligjor penal.5. Media dhe fushata. Korniza ligjore duhet rishikuarme qëllim garantimin e parimit "par condicio" osekushteve të barabarta, si dhe të shmanget çdo formëcensure të drejtpërdrejtë apo të tërthortë nga shteti

apo media të veçanta.6. Listat e zgjedhësve dhe sistemi i adresave. Duhetrishikuar kuadri ligjor dhe administrativ për hartimin elistave të zgjedhësve, si dhe të garantohet integriteti idokumenteve të identitetit. Kuadri ligjor duhet tëgarantojë që zgjedhësit të votojnë sipas vendbanimitfaktik të regjistruar.7. Votimi i emigrantëve. Ndryshimet ligjore përregjistrimin e emigrantëve përbëjnë rrezik për të drejtëne votës së emigrantëve, pasi regjistrimi në regjistrin eemigrantëve passjell heqjen automatike të tyre nga QVnë territorin e Republikës së Shqipërisë.8. Rishpërndarja e mandateve. Duhet siguruarinformacion periodik mujor për ndryshimet e popullsisënë gjendjen civile, me qëllim sigurimin e shpërndarjessë drejtë të mandateve sipas qarqeve.9. Roli i policisë në zgjedhje. Duhet rishikuar kornizaligjore që rregullon Policinë e Shtetit dhe rolin e saj nëprocesin zgjedhor. Policia e Shtetit duhet të garantojë qëpersona me rekorde kriminale apo të lidhur me strukturakriminale të mos jenë të pranishëm pranë qendrave tëvotimit apo të dëmtojnë fushatën e subjekteve zgjedhore.10. Forcimi i politikës penale. Rishikimi dhe sipas rastit,ashpërsimi i politikës penale në lidhje me krimetzgjedhore.11. Referendumet. Duhet rishikuar korniza ligjore qërregullon referendumet, me qëllim garantimin efikas e tëpapenguar nga ligji apo vullnetet politike, apoekstraligjore e të drejtës për demokraci të drejtpërdrejtë.12. Sistemi zgjedhor. Reforma duhet të marrë nëshqyrtim edhe optimizimin e sistemit zgjedhor dheeliminimin e hapësirave për abuzim me të. Ndërkohë qësistemi duhet të garantojë përfaqësim politik, ai duhet tësigurojë efikasitet në qeverisje.

RRËZIMIMazhoranca dheOSBE-ODHIR errëzuan kërkesëne opozitës meargumentin senuk ka kohë përaplikimin evotimit elektroniknë zgjedhjet e 25qershorit dhe seky proces merrdy vite kohë.Projekti idemokratëveishte një ndërpikat kryesore tëmarrëveshjes së18 majit mes EdiRamës dheLulzim Bashës.

Petrit Vasili:Shkollëpakëti

promovonturizminnë gusht

Ish-kryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, Pet-

rit Vasili, reagoi sërish djendaj politikës për turizmin,që kryeministri Rama nd-jek çdo ditë në rrjetin so-cial "Facebook". Këtë herëpër mungesën e strategjisëpër turizmin. Vasili shpre-het se e gjithë bota i bënpromocione, panaire turis-tike dhe reklamë turizmitgjithë vitin, me përjashtimtë korrikut dhe gushtit,ndërsa Rama i bën në gushtnë përfundim të sezonit. Ni-sur nga statuset që pub-likon kryeministri Ramaçdo mëngjes në rrjetet so-ciale, kreu i grupit par-lamentar të LSI thotë se kjogjë duhet të bëhej në fillimtë sezonit turistik. Përmesnjë postimi në rrjetin so-cial "Facebook", ai e etike-ton Ramën si "kryeminis-tri shkollëpakët". "Gjithëbota i bën promocione,panaire turistike dhe rek-lamë turizmit gjithë vitin,me përjashtim të korrikutdhe gushtit. Ky shkollëpa-këti, kryeministri ynë, bënpromocion në gusht, në tëdalë të sezonit turistik, prabën një lloj aksham pazari.Aferim i qoftë, kaq di, kaqbën!", përfundon ironikishtkreu i deputetëve të LSI.

Komisioni Parlamentarpër Reformën Zgjedhore

E diel 13 Gusht 20174 - EKONOMI

Rreth 427 mijë ndërtime pa lejë, pas marrjes së lejes, 5 mijë lekë për të marrë tapitë

Lejet e legalizimit, regjistrim për 10 ditë në HipotekëProcedurat dhe dokumentet për të marrë certifikatën e pronësisë

Në të gjithë vendin ngaviti 1991 deri në vitin2014 janë ndërtuat pa

leje 427 mijë shtëpi e njësi bi-znesi. Të gjithë personat qëkanë ndërtuar pa leje dhejanë pajisur me lejen e legal-izimit mund të marrin tapinëpër shtëpinë apo njësinë e bi-znesit brenda 10 ditëve menjë kosto prej 5 mijë lekësh.Në faqen zyrtare të Hipo-tekës mësohet se ky shërbimmund të merret pa shkuar nëdyert e këtij institucioni, porpërmes shërbimit që ofrohetnë 'e-Albania'. Shërbimi elek-tronik u vjen në ndihmëqytetarëve që të dërgojnë njëaplikim për regjistrimin eobjekteve të legalizuara.Bëhet regji-strimi i objektittë legalizuar menjëherë paspërcjelljes për regjistrim ngaAgjencia e Legalizimit, Ur-banizmit, Integrimit tëZonave/Ndërtimeve Infor-male, të lejes së legalizimitdhe dokumentacionit. Regji-strimi kryhet në favor të sub-jektit, të cilit i është lëshuarleja e legalizimit. Pasdërgimit të aplikimit drejtZRPP-së, ai do të procesohetnga specialisti i ZRPP-së dhenë varësi të informacionit,kthimi i përgjigjes dhe i ma-terialeve të kërkuara ngakërkuesi kryhet nëpërmjetinfor-mimit me e-mail,dërgimit të përgjigjes elek-tronike tek "Dokumentet emia" në profilin e qytetaritnë 'e-Albania', si dhe me shër-bim postar nëse qytetarikërkon për-gjigjen në formatletër. Kërkesa për kryerjen enjë shërbimi nga Zyra eRegjistrimit të Pasurive tëPaluajtshme (ZRPP), nëzbatim të Ligjit Nr. 33/2012bëhet nga kërkuesi vetë osenëpërmjet përfaqësuesit tëtij, noteri apo asistenti i no-terit. Pranë Zyrave tëRegjistrimit të Pasurive tëPaluajtshme funksiononRegjistri Elektronik i Për-punimit të Kërkesave, i ciligaranton trajtimin e prak-tikave sipas radhës së para-qitjes së kërkesave. Mini-malisht, në regjistër regjis-trohen numri i kërkesës,data e paraqitjes dhe data epërfundimit të afatit përtrajtim, sipas rendit kro-nologjik.KËRKUESIKËRKUESIKËRKUESIKËRKUESIKËRKUESI

Kërkuesi që paraqet njëkërkesë për kryerjen e njëshërbimi nga ZRPP-ja, pa-jiset me një numër identi-fikimi të kërkesës dhe Ko-din e Sigurisë, me anë të tëcilëve mund të verifikojëgjendjen e trajtimit të kër-kesës së tij . Kthimi ipërgjigjes elektronike dhei materialeve të kërkuaranga kërkuesi kryhet në-përmjet dërgimit tek "Do-kumentet e mia" në 'e-Al-bania' dhe informimit me

Ornela Manjani DOKUMENTACIONI I NEVOJSHËM

Dokument identifikimi i përdoruesit: kartëidentiteti ose pasaportë biometrike (i nevojshëmpër t'u loguar në portalin 'e-Albania').Shkresë përcjellëse nga institucioni që kalëshuar aktin.

HAPAT E PROCEDURËS

Identifikohuni si qytetar ose si biznes në portal.Zgjidhni shërbimin "Regjistrimi i objekteve tëlegalizuara".Klikoni butonin "Përdor".Plotësoni formularin elektronik me të dhënat enevojshme mbi Zyrën Vendore të Regjistrimit tëPasurive të Paluajtshme, mbi pronën, mbishërbimin/shërbimet e kërkuara dhe taksat enevojshme.Klikoni butonin "Dërgo" në faqen e fundit tëformularit.Shkarkoni mandatpagesën me të cilën mund tëparaqiteni në bankë për të kryer pagesën enevojshme.Punonjësi i ZRPP-së proceson kërkesën eardhur dhe në varësi të vendimit që merret, i kthenpërgjigje me e-mail aplikuesit, me URL-në eshkarkimit të përgjigjes elektronike të ruajtur tek"Dokumentet e mia" në 'e-Albania', ose menjoftimin e arsyes së refuzimit.

e-mail për shkarkimin epërgjigjes elektronike.Gjithashtu, nëse qytetaridëshiron përgjigjen nëfor mat letër, e merr në-përmjet shërbimit postar.Çdo tarifë për shërbiminnë ZRPP paguhet në llog-arinë bankare të Zyrës sëRegjistrimit.

Shtesa për shtëpi, dokumentetpër të marrë lejen

Marrje e një lejeje për shtesë në shtëpinë ekzistueseose për ndërtimin e një banese të re kërkon 11 do-

kumente dhe 45 ditë kohë. Aplikimi kryhet në faqen "e-Albania". Për aplikimi për leje ndërtimi për ndërtime tëreja apo shtesa, me sipërfaqe të përgjithshme deri në 250m2 pranë Njësive të Qeverisjes Vendore mund të bëhet'online'. Me shërbimin me një ndalesë dhe procedura tëthjeshtuara, transparente dhe të shpejta, reduktohenbarrierat administrative dhe përmirësohen praktikate aplikimit për lejet përkatëse. Personi i interesuarpër të ndërtuar duhet të paraqesë kërkesën përndërtim, duke plotësuar formularin elektronikisht.Personat që aplikojnë duhet të paraqesin dokumenteqë vërtetojnë të drejtat pasurore të pronës, zhvillim,përfshirë marrëveshjet midis pronarëve dhe zhvil-luesit ose/dhe palëve të treta, plani i vendosjes sëndërtimit mbi fragmentin e hartës në gjendjen ekzis-tuese, projekti i ndërtimit dhe relacioni përkatës,grafiku paraprak i punimeve dhe afati i dorëzimit tëobjekteve, sipas fazave të zbatimit dhe preventivi. Nëfaqen "e-Albania" mësohet se nuk janë të detyrueshmeprojektet e instalimeve, si dhe mbikëqyrja dhe kolau-dimi i punimeve, me kushtin që zbatuesi të dorëzojënjë deklaratë noteriale, me të cilën të konfirmojë,nën përgjegjësinë e tij të plotë civile dhe penale, seobjekti është ndërtuar në përputhje me lejen e ndërtimitdhe projektin përkatës.

Të gjitha familjet bujqësore që kanë marrë

tokë në vitin 1991 me ligjin7510 do të marrin tapitë.Personat që zotërojnëtitujt e pronësisë dhe Ak-tet e Marrjes së Tokës nëPërdorim, të fituara meligjin për tokën bujqësoredo të verifikohen nga ko-misionet vendore pranëNjësive të Qeverisjes Ven-dore. Komisionet vendoredo të verifikojnë nësesipërfaqja e tokës e dhënënë korrik të vitit 1991 ësh-të në përputhje me gjend-jen familjare në atë mo-ment dhe nëse dokumen-ti është lëshuar sipasrregullave dmth., nësejanë të rregullta firmatdhe vula. Më pas titujt erregullt do të regjistro-hen në Hipotekë. "Titujt epronësisë ose aktet e për-dorimit, të dhëna me ligjin7501, sipas të cilit ështëndarë toka bujqësore nëkorrik të vitit 1991 veri-fikohen nga komisionetvendore. Akti i marrjes sëtokës në pronësi, ose aktimarrjes së tokës në për-

dorim, për rastet kur nuk ësh-të marrë tapia do të verifiko-het, pasi mund të mungojnëfirma ose vula në këto doku-mente. Komisionet vendoredo të shqyrtojnë rastet jovetëm për vlefshmërinë lig-jore të aktit, por edhe normëne sipërfaqes për frymë që kapërfituar familja bujqësorenë momentin që është ndarëtoka. Do të verifikohet nësesipërfaqja e përfituar ështëkonform ligjit 7501 dhe a ësh-të në përputhje me sipërfaqene përfituar gjendja familjarenë momentin e përfitimit të

tokës bujqësore", - bëjnë tëditur burime zyrtare ngaHipoteka. Sipas të njëjtaveburime, mësohet se të gjithafamiljet që kanë përfituartokë me ligjin 7501 dhe kanëAktin e Marrjes së Tokës nëPërdorim duhet të bëjnëkërkesë pranë njësive tëqeverisjes vendore për tëmarrë titullin e pronësisë,tapinë. Njësia e qeverisjenvendore bën verifikimindhe më pas dosja kalon nëZyrat e Regjistrimit të Pa-surive të Paluajtshme,bëhet vetëm regjistrimi.

Aplikimi online për certifikatën e pronësisë

Ligji për tokë bujqësore meligjin 7501, si merret tapia

REGJISTRI ELEKTRONIKPranë Zyrave të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme funksionon Regjistri Elektronik

i Përpunimit të Kërkesave, i cili garanton trajtimin e praktikave sipas radhës sëparaqitjes së kërkesave. Minimalisht, në regjistër regjistrohen numri i kërkesës, data e

paraqitjes dhe data e përfundimit të afatit për trajtim, sipas rendit kronologjik.

Faksimile e portalit qeveritar

NJOFTIM ANKANDIPërmbarues gjyqësor privat Artan Sima, në datë 30/08/2017, ditën e Enjte ora 16:00 përfundonankandin e ri (të dytë), për shitjen e pasurive të paluajtshme të llojit:-”Apartament” me sipërfaqe totale 147.50 m2, në vlerën 4.130.000 lekë-”Apartament” me sipërfaqe totale 17.70 m2, në vlerën 495.600 lekë-”Bodrum” me sipërfaqe totale 42.50 m2, në vlerën 833.000 lekë-”Truall” me sipërfaqe totale 76.00 m2, në vlerën 1.276.800 lekë.Pasuritë janë lenë garanci nga debitori z.Pavllo Halit Emini, banues në lagjen nr.12, Blv “Mësonjtorja”,Korçë, për detyrimin ndaj kreditorit z. Aurel Jonel Cyfeku, banues në Blv “6-Dëshmorët”, tek VasportiKorçë.Ankandi zhvillohet pranë zyrës së përmbaruesit me seli lagjen nr.3, Rruga « Avni Rustemi », nr.31 .k,1.Korcë. Kontakt Cel.0674044666, e-mail. simaartan@yahoo.com

SHPALLJE ANKANDIShoqëria përmbarimore “Corrector” shpk, zhvillon ankandin e I-rë, për shitjene pasurisë së paluajtshme,

Pasuria Njësi me Nr. 3/417- N8, Zona Kadastrale 2364, me sipërfaqe 97.2 m², ndodhur në Laç;

Cmimi i ankandit të parë është EUR 64,000 (gjashtëdhjetë e katër mijë euro)Ankandi zhvillohet dt. 18/08/2017, ora 16.00 në adresën, Rruga “Kavajes”,Ndertesa 27, Hyrja 1, Kati i III –te, Tiranë.Kontakt: cel. 0684000061, ose në adresën e email: armels.lole@nchb.al.

E diel 13 Gusht 2017 - 5EKONOMI

Gjatë tremujorit të dytëtë vitit 2017, në tregun

e pensioneve private vulln-etare ushtruan aktivitetine tyre tri fonde pensioni.Analiza e të dhënave përtregun e pensioneve pri-vate vullnetare më30.06.2017 tregon një totalasetesh neto prej 1,496.25milionë lekë dhe me njërritje prej afro 177.51 mil-ionë lekë (13.46%) kraha-suar me fundin e vitit 2016.E shprehur në euro, totali iaseteve neto është 11.28 mil-ionë euro. Numri i anëtarëvenë fondet e pensioneve, më30.06.2017 ishte 19,514anëtarë duke shënuar rritjeprej 12.69% krahasuar mefundin e vitit 2016. Sipas ligjitnë fuqi, çdo individ mund tëbëhet anëtar në një fond pen-

sioni, vetëm pasi të ketëlidhur një kontratë fondi pen-sioni me shoqërinë adminis-truese. Përpara nënshkrimittë kontratës së fondit të pen-sionit, shoqëria adminis-truese duhet të sigurohet seindividi, i cili dëshiron tëbëhet anëtar, e ka kuptuarqë ky është investimi i duhurdhe është i informuar hollë-sisht për risqet, që lidhen meinvestimin në fondin e pen-sionit dhe se risku i agjen-cisë, risku i kredisë, risku i

tregut dhe çdo risk tjetër, qëshoqëron investimin në fon-din e pensionit, ështëshpjeguar qartë. Sipas ligjit,pjesëmarrja në fondin e pen-sionit vullnetar nuk përjas-hton detyrimin e personavepër t'u siguruar sipas dis-pozitave ligjore në fuqi. Nëlegjislacion është mirëpër-caktuar që anëtari i fondittë pensionit, sipas zgjedhjes,ka të drejtë të marrë pag-esën e menjëhershme tëvlerës neto të aseteve në llog-

arinë e vet ose pagesat peri-odike, në formë pensioni, qëi përgjigjen kësaj vlere: kurmbush moshën e pensionittë parashikuar me ligj përsistemin e pensionit tëdetyrueshëm, që zbatohetpër atë anëtar ose 5 vjet për-para se të mbushë moshëne pensionit si dhe kur bëheti paaftë për punë në mënyrëtë përhershme dhe qëvërtetohet, në përputhje melegjislacionin në fuqi.Ndërkohë, shoqëria admin-

istruese mund t'i propozojëanëtarit t'i investojë asetete tij në produkte të tjera fi-nanciare, para se të kryejëpagesën te ky anëtar, sipaspërcaktimeve në pikën 1 tëkëtij neni, por duhet t'ishpjegojë qartë edhe me sh-

krim se ai ka të drejtën e pa-kushtëzuar për të marrëpagesën e të gjitha asetevetë veta në fondin e pension-it. Autoriteti nxjerr rreg-ullore për mënyrat, kushtetdhe procedurat e pagesavetë pensionit.

Raporti i AMF: Rritet me 13.46% anëtarësia në skemë

Pensionet private, rritetnumri i kontribuuesve

Impakti negativ në buxhet arrin deri në 1.1 miliardë lekë

KLSH kallëzon nëprokurori tre zyrtarë

Akuzat, abuzim me detyrën dhe shkelje me tenderat

Ornela Manjani

Kontrolli i Lartë i Shtetit ka kallëzuar penalisht 2 anëtarë të

komisionit të vlerësimit tëofertave të ish-komunës Der-menas në Fier. Dëmi i kon-statuar është 3 milionë lekë,ndërsa impakti negativ në tëardhurat e buxhetit është11.6 milionë lekë. KLSH, meqëllim përmirësimin e situ-atës i ka rekomanduar Bash-kisë Fier masa me karakterorganizativ në lidhje meeliminimin e praktikave qëkanë sjellë impakt negativnë buxhet, kryesisht në fush-ën e tatim-taksave, në vlerën1.1 miliardë lekë.KONTROLLIKONTROLLIKONTROLLIKONTROLLIKONTROLLI

Gjithashtu, Kontrolli iLartë i Shtetit ka kallëzuarnë prokurori një mbikëqyrëspunimesh në Bashkinë UraVajgurore, pasi ka konstat-uar një dëm ekonomik nëvlerë 2 milionë lekë. KLSH,me qëllim përmirësimin e sit-uatës i ka rekomanduarBashkisë Ura Vajguroremasa me karakter organiza-tiv në lidhje me eliminimin epraktikave që kanë sjellë im-pakt negativ në buxhet, krye-sisht në fushën e tatim-tak-save, në vlerën 200 milionlekë. "Gjatë auditimit u kon-statuan shkelje dhe parreg-ullsi të dispozitave ligjore nëfuqi në fushën e prokurimitpublik, në vlerësimin e ofer-tave ekonomike duke vepru-ar me dy standarde vlerësi-mi dokumentacioni për pro-cedurën e prokurimit 'Rive-shje e dy rrugëve paraleleHidrovor-Bregdet dhe hapjetraseje për rrugë paralele mebregdet', ndër të cilat mëkryesoret janë: - Është sh-kaktuar një dëm ekonomiknë vlerën prej 3,085,240 lekëpa TVSH, për skualifikimine padrejtë të OperatoritEkonomik me ofertë me vlerëmë të ulët, në kushtet kurOperatori Ekonomik kaplotësuar kërkesat e doku-menteve standarde të ten-derimit. Janë kryer veprimeme efekt negativ në Buxhe-tin e Shtetit për vlerën11,574,650 lekë, shkaktuar

nga kualifikimi dhe shpalljafitues e operatorit ekonomikme ofertë më të lartë, nëkushtet kur nuk ka plotë-

suar kriteret për kualifikimsipas dokumenteve stan-darde të tenderimit. Për këtoshkelje dhe për të tjera, KLSH

ka kryer pranë Prokurorisësë Rrethit Gjyqësor Fier, ndajD.B. me funksion ish-përgjegjës i Zyrës së Admin-

istrimit dhe Mbrojtjes sëTokës, në cilësinë e kryetarittë Komisionit të Vlerësimittë Ofertave (KVO), në ish-

Komunën Dërmenas, Fier;J.S. me funksion specialistfinance, në cilësinë e anëtarittë KVO në ish-Komunën Dër-menas, Fier dhe K.B. në cilës-inë e anëtarit të KVO në ish-Komunën Dërmenas, Fier,për konsumimin e ele-mentëve të veprave penale'Shkelja e barazisë së pjesë-marrësve në tender apo an-kande publike' dhe 'Shpër-dorimit të detyrës'", njoftonKLSH.SHKELJESHKELJESHKELJESHKELJESHKELJE

Janë kryer veprime meefekt negativ në Buxhetin eShtetit për vlerën 11,574,650lekë, shkaktuar nga kuali-fikimi dhe shpallja fitues eoperatorit ekonomik me ofer-të më të lartë, në kushtet kurnuk ka plotësuar kriteret përkualifikim sipas dokument-eve standarde të tenderimit.

URAVAJGUROREDëmi ekonomik ishkaktuar është 2milionë lekë. Gjatëauditimit ukonstatuan shkeljedhe parregullsi tëdispozitave ligjorenë fuqi në fushën ezbatimit tëpunimeve tëndërtimit, përprocedurën eprokurimit:rehabilitim, ndriçim,gjelbërim ishëtitores së lagjes"18 Tetori".

Ka shkaktuarnjë dëm

ekonomik 3milionë lekëdhe impakt

negativ në tëardhurat eBuxhetit tëShtetit për

11.6 milionëlekë.

FIER

Në 6-mujorin e parë të 2017-ës u shtuan sipërmarrjet e huaja

Sipërmarrësit shqiptarëzënë vendin e parë në Itali

Në 6 muajt e parë tëvitit 2017 në Itali janë

shtuar sipërmarrjet edrejtuara nga të huajt.Konkretisht në Trento,sipërmarrjet e drejtuaranga shqiptarët mbajnëvendin e parë. "Lavocedel-trentino" raporton se derimë 30 qershor 2017 janë3.575 sipërmarrje të drej-tuara nga të huajt. Këto

sipërmarrje zënë 6,9% të to-talit të sipërmarrjeve që kanë total kjo zonë. Në 5 vitete fundit është konstatuartendenca e shtimit të sipër-marrjeve të huaja. Sektoriku sipërmarrjet e drejtuaranga të huajt është ndërtimime 27.8%. Bëhet fjalë përpraktikën ku qytetarët ehuaj shpesh përfundojnëduke ndryshuar raportin e

varësisë në një formë puneautonome. Më pas, ështësektori i tregtisë ku prezen-ca e të huajve varion te 22,2%dhe ajo e turizmit, me 13,2%.Në këtë zonë, në vend të parëpërsa i përket drejtimit të bi-zneseve nga emigrantët, janëshqiptarët me 302 sipërmar-rje individuale (11.7%) Nëvend të dytë është Maroku,emigrantët e të cilit drejtojnë

282 njësi (10,9%), Rumaniame 267 njësi, emigrantët e tëcilës zënë 10.3%, Kina me 139sipërmarrës etj. (5.4%). Sipër-marrësit shqiptarë dhe ru-munë rezultojnë se janëpërqendruar më së shumti nësektorin e ndërtimeve, ku

përfaqësojnë 7.8% e 5.3% tësipërmarrjeve individualeme titullar të huaj. Maro-kenët janë më shumëprezentë në sektorin etregtisë, kryesisht tek ajo evogël, ku përfaqësojnë 6.3%të sipërmarrjeve.

Foto ilustruese

Kontrolli i Lartë i Shtetit

E diel 13 Gusht 20176 - RRETHE

MD: Morëm në dorëzim byzylykët elektronikë

Shkeljet, ministri i PD: Të shkarkohen drejtori iShërbimit të Provës dhe sekretarja e përgjithshme

TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË - Ministria eDrejtësisë ka marrë nëposedim byzylykët, si dheka marrë aprovimin ngakompania për instalimin eserverit qendror të siste-mit elektronik pranë Min-istrisë së Drejtësisë. Por,ndërkohë ministri teknik iDrejtësisë, Gazment Bar-dhi kërkon nga Departa-menti i AdministratësPublike shkarkimin ngadetyra të sekretares sëpërgjithshme të Minis-trisë së Drejtësisë si personpërgjegjës për situatën, sidhe do të paraqesë kallëzimpenal në prokurori përshpërdorim detyre. Pokështu, Bardhi ka ur-dhëruar nisjen e proce-durave për shkarkimin e

drejtorit të Shërbimit tëProvës. Në përfundim të njëdiskutimi të gjatë dhe mesynim garantimin e sigurisëpublike, Ministria e Drejtësisëka arritur më datë 11.08.2017,të kryejë kolaudimin e byzy-

lykëve të mbikëqyrjes elek-tronike, nëpërmjet metodës sëkampionimit rastësor të tyre,si dhe ka marrë në posedimkëto pajisje. Ministri i Drejtë-sisë, Gazment Bardhi, në për-fundim të hetimit administra-tiv mbi këtë çështje, informonopinionin publik se nga veri-fikimi i procedurës dhe situ-atës së krijuar, konstatohetshkelje e ligjit dhe përgjegjë-si disiplinore për sekretarene përgjithshme të Ministrisësë Drejtësisë, znj. JulianaHoxha (pezulluar nga detyrame vendim të Komisionit Ko-

mbëtar të Përzgjedhjes pranëDAP), për shkak të mosnd-jekjes së procedurës sënevojshme ligjore për këtëproces të rëndësishëm përsigurinë publike pas nënsh-krimit të kontratës dhelëvrimit të fondeve financia-re përkatëse nga Buxheti iShtetit. Për këtë qëllim, min-istri i Drejtësisë do të kërkojëshkarkimin nga detyra dhelirimin nga shërbimi civil përsekretaren e përgjithshmetë Ministrisë së Drejtësisë.Gjithashtu, për shkak të kë-tyre shkeljeve është vlerë-

suar se në këtë rast ka edhepërgjegjësi penale dhe Min-istria e Drejtësisë do tëparaqesë kallëzim penal nëprokurori. Nga ana tjetër,hetimi administrativ kaevidentuar përgjegjësi dis-iplinore edhe për drejtorine Përgjithshëm të Shërbim-it të Provës z. Ilir Qafa, përshkak të lejimit të dhëniesnë administrim të ko-mpanisë private të pa-jisjeve në pronësi të Minis-trisë së Drejtësisë. Për këtëarsye, ministri i Drejtësisëka urdhëruar nisjen e men-jëhershme të procedurëspër shkarkimin nga detyratë drejtorit të përgjiths-hëm të Shërbimit të Provësdhe lirimin e tij nga shër-bimi civil.

SHKURT

Sherr me thika përpronën, plagosen dy

persona në SaukTIRANË TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË - Dy persona

janë arrestuar nga policia eTiranës ditën e djeshme, pasigjatë një sherri për motivepronësie në Sauk, kanë sakat-uar njëri-tjetrin me sende tëforta dhe mjete të mprehta.Bëhet fjalë për 41-vjeçarin Ed-uart Dushku dhe 38-vjeçarinSkënder Osma. "Arrestimi ikëtyre shtetasve është bërë imundur pasi, në Sauk janëkonfliktuar me njëri-tjetrin,për motive pronësie, ku përpasojë është dëmtuar me mjetprerës në trup, shtetasiSkënder Osma, ndërsa Edu-art Dushku është dëmtuarme sende të forta në kokë",pohoi policia. Të dy personate dëmtuar janë dërguar nëspital, ku ndodhen jashtërrezikut për jetën. Materialetnë ngarkim të tyre u referu-an në Prokurorinë e RrethitGjyqësor Tiranë, për vepratpenale "Plagosje e lehtë medashje" dhe "Mbajtje pa leje earmëve të ftohta".

I vodhi 8 mijë eurobiznesmenit, kapetturisti nga UkrainaSARANDË SARANDË SARANDË SARANDË SARANDË - Policia e Sa-

randës në bashkëpunim mepolicinë Kufitare të Rinasit,kanë vënë në pranga një 43-vjeçar nga Ukraina, vetëmpak orë pasi kishte kryer njëvjedhje në Sarandë e po ten-tonte të largohej. Blutë e qy-tetit bregdetar ishin njoftuarmesditën e së enjtes, se në njëhotel në rrugën Turizëm-Kanali i Çukës shtetasit I.P.,40 vjeç, nga Tirana, i ishinvjedhur në dhomë 8300 euro.Ai dyshonte se vjedhjen ekishte kryer një turist ukrain-as, me të cilin kishte krijuarmiqësi në plazh. Përmes do-kumentacionit të hotelit, poli-cia ka identifikuar të dyshua-rin si Oleg Koval, banues nëUkrainë. I dyshuari ishte lar-guar në të njëjtën ditë ngahoteli, dhe për këtë policia kandërhyrë shpejt për të paran-daluar daljen e tij nga terri-tori i Republikës së Sh-qipërisë. Në momentin e ndal-imit, atij i janë gjetur edhe 32kartëmonedha të prerjes 50euro, gjithsej 1600 euro.

Tentoi të vrasëbashkëfshatarin, nëkërkim 46-vjeçari

MIRDITË MIRDITË MIRDITË MIRDITË MIRDITË - Një 46-vjeçarështë shpallur në kërkim ngapolicia, pasi ka tentuar tëvrasë me armë zjarri një sh-tetas. Ngjarja ka ndodhur nëfshatin Zajs të Kurbneshit.Mësohet se pas një konfliktipër motive të dobëta mestyre, 46-vjeçari me inicialetD.A., ka tentuar të vrasë mearmë zjarri bashkëfshatarinV.A. 52 vjeç. Materialet heti-more e procedurale do t'ikalojnë për ndjekje të mëte-jshme Prokurorisë së RrethitGjyqësor Lezhë për vepratpenale" "Vrasje me dashje embetur në tentativë", "Pro-dhim dhe mbajtje pa leje earmëve luftarake".

Ambasadori izraelit, Boaz Rodkin: Birra "Korça" është fantastike, e përsosur

Uragan festiv me birra "Korça",pjesëmarrësit: Atmosferë magjike"Bllokohen" hotelet në Korçë, Dardhë, Voskopojë e Pogradec

Ministri teknik i Drejtësisë,Gazment Bardhi

Pronari i birrës “Korça”, IrfanHysenbelli me ambasadorin çek

Pronari i i birrës “Korça”, IrfanHysenbelli me ambasadorin izraelit

Lediona Xheladinaj

KKKKKORÇËORÇËORÇËORÇËORÇË

Një uragan festiv, natae katërt e Festës sëBirrës në Korçë.

Mijëra vetë nga rrethe tëndryshme të vendit si dhejashtë kufijve kanë priturme padurim momentin kurdo të niste festa, ndërsa nukkanë reshtur së mbushurigotat në stendat e birrës "Ko-rça". Mbrëmja e së shtunëska tejkaluar të gjitha parash-ikimet, pasi pjesëmarrësit"zaptuan" sheshin para sta-diumit të qytetit juglindorpër të festuar dhe kon-sumuar birrën e këtij qyte-ti. Në edicionin e 11-të të saj,festa, e cila shënon edhe kul-min e sezonit turistik, kashënuar një rekord pjesë-marrjeje dhe surpriza pafund. Prej fillimit të saj e derinë mëngjes kur festa ështëmbyllur për të vazhduar sot,të gjithë kanë ngritur gotatme birrën "Korça" lart dhekanë kënduar njëzëri e kanëkërcyer duke elektrizuar at-mosferën. Përveç tavolinavetë planifikuara nga bashkiae qytetit, pjesëmarrësit nukkanë hezituar të qëndrojnënë këmbë apo edhe të ulenkudo vetëm për të marrëpjesë në festë dhe për të shi-juar pa fund birrën "Korça".Ashtu sikundër ishte thënënga organizatorët, dekori kaqenë i veçantë këtë vit, poredhe show ka sjellë një su-permbrëmje. KëngëtarëtGjergj Kaçinari, Devis Xher-ahu, Eugent Bushpepa dheDj Meital Barzilay nga Izrae-li kanë ndezur zjarrmbrëmjen, ndërsa shifra epjesëmarrësve ështëshumëfishuar, aq sa në gjithëhotelet e qytetit të Korçës,Pogradecit, Dardhës e Vosk-opojës nuk kishin më vende."Kam ardhur enkas ngaFranca për këtë festë. Kthe-

hem pas 17 vitesh dhe emo-cionet këtu janë të papërsh-krueshme! Jam nga qyteti iKorçës, qyteti i njohur si 'Pa-risi i Vogël'. I gjej shumë ng-jashmëri në fakt, sepse kaqytetari Korça, por mbi tëgjitha ka një markë të vetën,të papërsëritshmen birrën'Korça'. E nuk është thjesht

një birrë, por është një birrëme histori. Këtu lindi birra eparë shqiptare, birra që moriemrin e këtij qyteti", - thaArta Mane.AMBASADORËT

Ambientet e fabrikësmoderne të birrës "Korça"janë shndërruar në destina-cionin më të vizituar të

ditëve të Festës së Birrës.Ambasadori çek, JaroslavLudva dhe më pas ambasa-dori i Izraelit, Boaz Rodkinedhe këtë vit janë ndalur nëambientet e fabrikës kuprodhohet birra e parë sh-qiptare, çka konfirmon sebirra "Korça" mbetet më emira mes pijeve elitare dhejo vetëm. "Është një in-vestim model dhe prodhonnjë produkt model. Ështëbirra më e mirë shqiptare'Birra Korça'", - u shpreh am-basadori çek. Ndërsa, diplo-mati izraelit Boaz Rodkin,teksa ka vizituar dhe vlerë-suar investimin madhor qëështë kryer në fabrikën e bir-rës "Korça", ka shprehurimpresionet e tij. I shoqëru-ar nga presidenti i firmës,Irfan Hysenbelli, ambasa-dori Rodkin ka vlerësuar jovetëm investimin, por mad-je nuk ka hezituar as tarendisë teknologjinë dhe in-vestimin në nivelet maksi-

male. "Jam në një vizitë dy-ditore në Korçë. Kemimundësuar prezencën e njëDJ izraelit në Festën e Bir-rës dhe ishte diçka shumë eveçantë. Rikthehem për tëdisatën herë në ambientet efabrikës së birrës 'Korça'.Teknologjia që ata përdorinështë shumë e mirë, shumëmoderne, mjaft e sofistikuar,dhe mund të them që ështëteknologjia më e mirë që për-doret edhe në vendet e tjeratë botës. Siç e kam bërë edheherë tjetër, kam shijuar bir-rën 'Korça' direkt nga pro-dhimi. Them që birra ështënë të njëjtin standard dhe kashije të mrekullueshme. Unëe konsumoj atë në familjentime dhe vërtet krijon një at-mosferë të shkëlqyeshme.Është një birrë që mund tapish në shtëpi, në festa, ësh-të fantastike, e freskët, e për-sosur për netët e nxehta tëverës. Gëzuar me birra 'Ko-rça'", - tha Boaz Rodkin.

Ambasadori izraelitpara birrës “Korça”

E diel 13 Gusht 2017 - 7AKTUALITET

SHKURTNdërtimet pa leje, pranga2 specialistëve të IMT, nën

hetim edhe 4 policëTIRANË - Tre persona

kanë përfunduar në pran-gat e policisë së Tiranës, nëlidhje me një ndërtim paleje në rrugën "XhanfizeKeko". Të arrestuarit janëAmarildo Duka 29 vjeç dheElton Spahiu 35 vjeç të dyspecialistë të Inspektoratittë Mbrojtjes së Territoritnë Bashkinë e Tiranës, sidhe qytetari Jetnor Gjoka,47 vjeç, pronar i godinës paleje. Sipas bluve, ky i fun-dit ka ndërtuar pa leje njëgarazh me sipërfaqe 530m2, ndërsa dy inspektorëtedhe pse kishin marrë dije-ni për këtë ndërtim, elejuan duke shkelur ligjet.Shtetasit e mësipërm uprangosën për veprat pe-nale "Ndërtim pa leje" dhe"Shpërdorim detyre", pasimë datë 11.08.2017, në ven-din e quajtur rruga "Xhan-fize Keko", pallati ML, Gjo-ka ka kryer ndërtim pa le-jen e organeve kompe-tente. Gjithashtu, në lidhjeme këtë vepër penale,Shërbimi i Çështjeve tëBrendshme dhe Ankesave(SHÇBA) në Policinë e Sh-tetit po heton 4 punonjëspolicie, pasi kanë dyshimese nuk kanë vepruar dukelejuar ndërtimin pa leje.Bëhet fjalë për efektivëtme iniciale: Xh.M., Y.H.,F.D. dhe E.H., punonjës tëKomisariatit nr.4 nëkryeqytet. Gjithashtu,ndaj 4 policëve ka nisurdhe procedimi disiplinornga Drejtoria e Stan-dardeve Profesionale nëDrejtorinë e Përgjithshmetë Policisë së Shtetit përmosveprim.

Jahti me drogë, italiani:Do paguhesha 50 mijëeuro për transportinGREQI - Policia greke ka

peshuar sasinë e drogës qësekuestroi mëngjesin e sëpremtes në ishullin e Kithi-ron. Mësohet se në jahtinluksoz u bllokua një sasimbi 1.8 ton marijuanë. Më-sohet se kontrolli në GPS emjetit lundrues ka zbuluarse ai ishte nisur nga Napolidhe ishte ngarkuar në brig-jet e Shqipërisë me drogë,për t'u drejtuar më pas përnë Greqi. Enigmë mbetetfakti nëse destinacion ishteshteti grek apo Turqia, pasidrejtimi për në Egje e bënmë enigmatike linjën etrafikut. Ndërkaq, kapiteniitalian i jahtit ka treguarpër policinë greke se mjetinlundrues e kishte marrë meqira nga një mjek italian,por pa treguar ndonjë doku-ment që ta vërtetonte këtëgjë. Ai, gjithashtu ka thënëse do të paguhej 50 mijëeuro për transportin edrogës dhe se më parë ishtedënuar në Itali për pjesë-marrje në grabitje me armë.Ndërkohë deri mbrëmëvonë, policia greke nuk dhadetaje për bashkëpunëtorinshqiptar, i cili gjithashtuështë arrestuar.

Policia: Viktima i preu rrugën deputetit. PD: Po manipulohet ngjarja, deputeti mik i Ramës

Aksidentoi për vdekje tregtarin,lirohet deputeti i PDIU-së, Aqif RakipiU largua nga vendi i ngjarjes, u dorëzua në polici pas 10 min

41-vjeçari iu vinte gjoba biznesmenëve në Urën Vajgurore

Aleks Prifti terrorizoi belgët, dyshohet për 100grabitje dhe një vjedhje me pasojë vdekjen e një gruaje

TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË TIRANË - Arrestimi njëjavë më parë i 41-vjeçaritAleks Prifti nga Ura Va-jgurore, i cili ishte kthyernë tmerrin e pikave të kar-burantit dhe të argjendar-ive në disa qytete të ndry-shme të vendit ka ngjallurjo pak interes, për shkak seai është një emër mjaft injohur për drejtësitë evendeve europiane. Kohëmë parë, një grupprokurorësh belgëzbarkuan në Shqipëri, nëkuadër të hetimeve të nisu-ra ndaj Priftit, i cili dysho-

hej si autor i të paktën 100grabitjeve me armë dhe përnjë vjedhje me dhunë me pa-sojë vdekjen e një shtetasejebelge. Burime konfidencialenga policia pohuan se asoko-he prokurorët belgë në bash-këpunim me oficerët e poli-cisë shqiptare kryen veri-fikime rreth këtij të dyshua-ri dhe kontrolle në shtëpinëe tij në Berat. Dyshohet se 41-vjeçari e kishte kryer aktivi-tetin kriminal në Belgjikëpërgjatë viteve 2005-2007.Por, ndërsa hetohej nga bel-gët, ai i humbi gjurmët. Nga

verifikimet ka rezultuar senë vitin 2008, Aleks Priftiështë dënuar në Greqi për"Vjedhje me dhunë" dhe"Goditje për shkak të detyrëstë një punonjësi policie". Bu-rimet policore u shprehën seedhe gjatë kohës që ishte nëburg në Greqi, dyshohet se aikërcënonte biznesmenë nëUrën Vajgurore, duke iu vënëgjoba. Policia dyshon se Prif-ti e kryente aktivitetin krim-inal në bashkëpunim me vël-lain, Saimir Hoxha, i cili u ar-restua në qershor të këtijviti, për gjobëvënie. Pas për-

fundimit të dënimit, në qer-shor 2017-ës, Aleks Prifti ësh-të dëbuar nga Greqia e fillsapo ka hyrë në territorin sh-qiptar, ai ka rinisur aktivite-tin e tij kriminal, duke gra-bitur karburante dhe bi-znese të ndryshme. Gjithash-

tu, burimet policore bënëme dije se dy vëllezërit ikanë ndryshuar emrat, meqëllim që të mos identifiko-hen për shkak të prece-dentëve kriminalë qëkanë në disa vende tëBashkimit Europian.

TIRANËTIRANËTIRANËTIRANËTIRANË

Deputeti i PDIU-së,Aqif Rakipi ka përplasur dje për vde-

kje një person në au-tostradën Tiranë-Durrës, nëzonën e Vorës. Burime zyr-tare nga policia e kryeqytetitbënë me dije se deputeti ish-te duke udhëtuar drejt Dur-rësit me automjetin e tij tip"Benz" me targa AA002 CY,kur ka aksidentuar për vde-kje një këmbësor. Bëhet fjalëpër 54-vjeçarin Seit Sorra,lindur dhe banues në fshatiKus, Kashar. Mësohet se de-puteti është larguar ngavendi i ngjarjes, por 10minuta pas aksidentit auto-mobilistik që i mori jetëntregtarit është paraqiturvetë në komisariatin e poli-cisë nr.2. Pas kryerjes së ve-primeve hetimore para-prake, hetuesit e çështjessqaruan se viktima i kishteprerë rrugën deputetit tëPDIU-së. Nisur nga ky fakt,ai është liruar me urdhër tëprokurorisë dhe pritet tëhetohet në gjendje të lirë.Pas ngjarjes së ndodhurrreth orës 04:51 të ditës sëdjeshme ka reaguar PartiaDemokratike. Përmes njëdeklarate për shtyp, PD de-klaroi se ka dyshime seriozeqë po manipulohen provatdhe vendngjarja në favor tëdeputetit që njihet si mik ikryeministri Rama. SipasPD-së, Aqif Rakipi ka qenëduke udhëtuar me shpejtë-si kur ka përplasur për vde-kje këmbësorin. Nga anatjetër është kundërpërgjig-jur edhe policia, e cila sqaroise sapo mori njoftimin përaksidentin, u sigurua vendii ngjarjes dhe nisën vep-rimet proceduarale së bash-ku me deputetin e PDIU, qëdrejtonte makinën e përf-shirë në aksident. Sipasbluve, largimi nga vendi ingjarjes i deputetit nuk pen-gon hetimet. "Pavarësishtlëvizjes nga vendi i ngjarjesdhe paraqitjes në komisari-

PDIU: PD po bën politikë me një aksidenttragjik, prokuroria të mos ndikohet

PDIU-ja i është kundërpërgjigjur PartisëDemokratike për deklaratën lidhur me

aksidentin tragjik të shkaktuar nga depute-ti i saj, Aqif Rakipi. PDIU-ja i ka shprehursë pari ngushëllimet familjes së viktimësdhe më pas i është drejtuar PD-së, duke equajtur mjerim. "PD, në mjerim, kërkon tëbëjë politikë e opozitë me një aksident tragjik

e nuk sheh që është ende në qeveri. Ështëpër të ardhur keq që përpiqet mjerisht tëabuzojë me raste aksidentesh e fatkeqësish.PDIU i kërkon Prokurorisë dhe Policisë tëmos ndikohet politikisht në zbardhjen ekësaj ngjarjeje tragjike. I shprehim ngush-ëllime familjes së të ndjerit për këtë fatkeqë-si tragjike", thuhet në deklaratën e PDIU.

atin e policisë të drejtuesittë automjetit, theksojmë sejanë kryer të gjitha veprimethetimore dhe procedurale,ekzaminimet e ndryshmekriminalistike, testi i alkoolit(i cili rezultoi zero) dhe sqa-rimi i rrethanave të ngjarjes.NGJARJA

Sipas burimeve policore,

aksidenti ka ndodhur rrethorës 04:51 në autostradënTiranë-Durrës, në afërsi tëmbikalimit të kthesës së Ka-mzës, përballë me tregunushqimor. Menjëherë passinjalizimit, blutë kanë sh-kuar në vendngjarje dhekanë nisur hetimet. Burimete mësipërme pohuan se ak-

sidenti ka ndodhur për sh-kak të viktimës Seit Sorra, icili i ka prerë rrugën mak-inës së deputetit, tip "Benz"me targa AA002 CY. Mësohetse 54-vjeçari Sorra ka qenëduke udhëtuar nga Durrësinë Tiranë dhe sapo ka zbri-tur nga një furgon, ka tentu-ar që të kalojë rrugën jo në

mbikalim, por në autostradë,kur është përplasur për vde-kje nga makina e deputetit.Viktima, tregtar i zonës, kandërruar jetë në vend si pa-sojë e përplasjes së fortë.POLICIA

"Menjëherë është nisurpatrulla e policisë për të ver-ifikuar informacionin, e cilapak minuta më vonë ka kon-statuar një person në rrugëpa shenja jete dhe në këtomomente, afërsisht në orën04:51 minuta, Komisariati iPolicisë nr.2 ka njoftuar qënë këtë komisariat ështëparaqitur shtetasi A.R., meautomjetin e tij, tip "Mer-cedes" (i dëmtuar në pjesëne përparme të tij) i cili dek-laroi se ka përplasur një per-son në autostradë dhe podorëzohej në komisariat",thuhet në njoftimin e poli-cisë. Gjithashtu, nënjoftimin e policisë thuhetse "ndërkohë është formuargrupi hetimor dhe ështëkërkuar ndërhyrja eprokurorit të gatshëm, pornuk u mundësua lidhjanëpërmjet celularit, të ciline kishte të fikur. Në këtokushte u kryen veprimet epara hetimore në vendin engjarjes dhe gjatë kryerjessë veprimeve, u njoftuaprokurori i Rrethit GjyqësorTiranë, i cili pasi u informuapër rrethanat dhe veprimete para, kërkoi që krahas ek-spertit autoteknik të poli-cisë, të caktoheshin edhe dyekspertë të tjerë autotekni-kë të jashtëm, me qëllim kry-erjen e një ekspertimi au-toteknik me grup ek-spertësh".

Grabitësi Aleks Prifti

Deputeti i PDIU-së, Aqif Rakipi Makina e aksidentuar e deputetit

E diel 13 Gusht 20178 - DOSSIER

VLERESIMIAVIATORET

INTERVISTA/ Një jetë kushtuar punës: Nga Zagoria, në Akademinë e Aviacionit në Moskë

Rrëfimi i Stefan Kagjinit - Kush është inxhinieri qëshpiku karburantin e reaktivëve "Made in Albania"Në mbledhjen e muajit maj, kryesia e Sho

qatës së Aviatorëve vendosi t'i propozojëKëshillit Bashkiak të Libohovës që t'i ako-

rdojë titullin "Nderi i Qytetit", Stefan Kagjinit.Disa ditë më pas miku i të dyve, Abazi, më sjell

CV-në njëfaqëshe dhe propozimin me dëshirën e Ste-fanit për një kafe.

- Të lutet për një kafe. Seç ka një kërkesë që do të tathotë vetë.

Dy ditë më pas, një mëngjes fund maji i kisha zënë"pritë" në cepin e pasmë të godinës së Liceut Artistik.Kisha shkuar disa minuta përpara. Nuk e kisha takuarasnjëherë të parin dhe të vetmin akademik të sh-kencës së aviacionit tonë luftarak (në fushën e me-kanikës), ndaj isha kurioz ta "studioja" pak që pa utakuar.

Abazi, sapo mbërriti më kapi bërrylin; - Ja, po vjen!Dhe nxitoi për ta ndihmuar të kalonte rrugën.

Më zgjati dorën aq miqësisht sikur njiheshim prejvitesh. U çapitëm ngadalë drejt kafenesë.

- Ju faleminderit që më begenisët...Foli ngadalë. Buzët i dridheshin nga pak e qepallat

hera-herës përpëliteshin.- Ç'thua, inxhinier!? E kam për nder të ulem me

ju. Jeni një "monument kulture", - mundohem tëbëj shaka, duke i ledhatuar dorën që s'po i zintevend në tavolinë.

Para meje qëndronte një "monument", jo i kul-turës, por i shkencës së Aviacionit tonë. Ishte njëmonument 87-vjeçar që, domosdo, kishte parë ekishte "ngrënë" shumë në jetë e që ishte anashkalu-ar me apo pa "dashje" nga ata që komanduan sh-krimin e historisë së Aviacionit shqiptar.

E lanë në hije se akademiku nuk ishte nga ata që u"shkundte" pluhurin komisarëve apo kujtdo qoftë nënomenklaturën e ushtrisë. As nuk ia kishte nevojënkëtij 'zanati' e as nuk e kishte në karakterin e tij. Aiishte shkencëtar, shihte punën, teknikën, debatonteme këdo, qoftë ky teknik aeroplani, koleg apo titullarregjimenti, aviacioni a ministrie. Pa komplekse. Umerrte mendim për problemet, kërkonte llogari, nukbinte dakord për konformizëm me askënd. Por paspune ishte mik me të gjithë. Por me një edukatë ekulturë që i impononte kujtdo vetëm respekt. Kujtdo!Por jo kujtdo! Jo atyre që e donin patjetër një fotografinë tabelën e emulacionit, një buzëqeshje nga shefi apo,pse jo, një gradim apo emërim më lart. Këto "virtyte"Stefanit nuk i shkonin as në ëndërr.

Kamerieri, që e njihte si klientin më sqimatar,jo vetëm për moshën, po kujdesej me mjaftpërkushtim për të.

Po e vështroja tek zgjati dorën që i dridhej lehtëdrejt filxhanit të çajit. Një fisnikëri që i buronte ngasytë, nga balli tashmë i brazduar thellë. "Një plak ibukur", thashë me vete. Këmisha e bardhë, akull ebardhë shkrihej me bardhësinë e flokëve domosdosh-mërisht të rralluar. Nga mosha e nga jeta. Se puna e tijishte truri. E truri ndodhej nën ato flokë që mebardhësinë e tyre "elegante" flasin shumë. Pa filluartë flasë unë nxjerr nga çanta bllokun dhe stilolapsin. Ishtyva mënjanë në tavolinë. Sapo më erdhi mendimipër të shkruar diçka për këtë "plak" që fsheh shumëpasuri në "minierën" e tij.

- I thashë dhe Abazit... Ju faleminderit juve të Sho-qatës që u kujtuat për mua. Të më falni që vitin ekaluar, kur më akorduat "Certifikatën e Mirënjohjes",me rastin e 65-vjetorit të Aviacionit, nuk erdha dot nëceremoni. Isha i pamundur.

Fliste ngadalë, gati duke i rrokëzuar fjalët. Me tepërmirësjellje e pak me turp.

- Tani që po më bëni nderin e dytë...eh! Jam dy herëi nderuar. Pse ta fsheh. M'u bë qejfi... megjithëse jam nëkilometrat e fundit të jetës, ju më rinuat duke më vlerë-suar. Punova gjithë jetën...me ndershmëri

Sami Guzina *

e...partishmëri, si i thoshin dikur. Bëra sa munda e jami paqtë me ndërgjegjen time. Kam ikur 14 vjeç nga shtë-pia e fshati e kam punuar ku ka pasur nevojë shteti eatdheu, por...nejse! Nuk kam kërkuar kurrë asgjë e s'kambërë kurrë kërkesa për vete. Ja, sot po jua bëj juve...Nukdua të jem i nderuari i Libohovës e as i Gjirokastrës.Nuk më njeh kush andej. E dua këtë nder në krahinëntime, në Zagori. Jam nga Sheperi, fshati i Çajupit tonë.Nuk e di a e kanë nderuar me këtë titull Çajupin, as përtë tjerë burra të nderuar të asaj krahine, nuk e di. Pormeqenëse po më nderoni, le të jem atje.Megjithëse....(psherëtin thellë, i ngul sytë diku në murinpërballë sikur e kërkon të shkruar atje atë që do të mëthotë)...megjithëse dhe atje pakkush më njeh tani. Unëika herët, kalama. Dhe të tjerët pas meje. Këtyre vitevetë hallakatura janë turrur të gjithë tatëpjetë...fushave,në Gjirokastër a Greqi. E ç'të bënin më atje?! Pa ujë...Aq pranë qiellit e gjithë kohën me sytë nga qielli. E ujiishte atje, dy hapa larg, nën mal. Disa km tubacioneduheshin për të ngjallur një krahinë të tërë, më të buku-rën në Shqipëri. Ngjalleshin njerëzit, fushat e bagëtia.Por më kanë thënë, se unë kam vite pa u ngjitur andej,nga vitet që mbaj në kurriz, më thanë se paska investu-ar një kompani gjermane e ka sjellë ujin. Hallall! E praatje dua të nderohem. Të paktën kanë mbetur malet,aroma e sherebelës dhe e çajit, kanë mbetur ca strehë-za të pashembura e sokakët ku kam lozur me shokët....kanë mbetur varret e të parëve të mi. Ja, këtë kisha.

U mbush me frymë sikursapo i kish ngjitur ato të përpje-ta, deri lart nën qiell, që quhetZagori. Atij fshati që i pati kën-duar Çajupi e që i di për-mendësh çdo fëmijë.

Zgjati shumë ky ligjërim ipërvuajtur. Më drejtohej muapor e kishte me të tjerë. E kishteme jetën. Aq shumë nuk besoj tëketë folur kurrë. As në mbledh-jet e dikurshme të kolektivit apotë organizatës së partisë. E pa-shë që fshiu sytë e përlotur. Pa ifshehur. Një burrë dinjitoz nukka turp as të përlotet para kujti-meve. Para jetës së tij. Një jetëqë do ia kishte zili kushdo. Jetae inxhinierit të vetëm mekanikme diplomën e studimeve gjas-htë e kusur vite në Akademinë eMoskës, drejtoi punë të rëndë-sishme, uzina e institucione sh-

kencore, shpiku karburantin "Made in Albania" përaeroplanët reaktivë që në vitin 1961, duke i kursyerAtdheut (arkës së shtetit) të tij miliona e miliona dol-larë për 50 vitet në vazhdim.

E si të mos përlotet ky gjigant, kur për të nuk ushkrua dy gisht në gazetat e kohës, një fotografi nëtabelat e emulacionit, një falënderim para kolektiv-it... asgjë!

Në kooperativën matanë rrugës një shofer bëri një"shpikje", ashtu partizançe, për të kursyer 2-3 litra naf-të, e buçitën radiot, vërshuan gazetarët e brenda mua-jit gdhiu "HERO I PUNËS SOCIALISTE".

- Po mirë o mirë! Dhe për këta duhej folur, por dhejuve ju takonte. Pse?

- Nuk e di. Mbase unë isha ndryshe. Nuk dija t'uservilizohesha, t'u vija para e pas "shefave", përkun-drazi, debatoja me ta për t'u bërë puna më mirë...

- Ndonjë "kleçkë" në biografi...Edhe po, edhe jo! Si familje e fis ishim të ndershëm,

dhe luftën e ndihmuam sa mundëm. E kisha një kush-ëri (të tretë) me mbiemrin tim. Si kuadër i lartë i ko-hës mori pjesë në atë "Konferencën e famshme" të Ti-ranës, viti 1956. Doli dhe ai kundër vijës...Që të nesër-men e shkarkuan nga detyrat e Partisë e në 1961-in efutën në burg. Në fakt mua nuk ma përmendën kurrë,pse të them kot, por ndoshta dhe dosja ime... në faktnuk u dhashë shkak asnjëherë, përkundrazi...

- Po pse atëherë ky "izolim" i juaji? Mbase dhe ju etepronit (desha ta ngacmoja)...

- Jo, kurrë! Ja, më njeh Abazi (Velçani). Kemi punuarbashkë në uzinë. Më njohin qindra të tjerë. Kurrë nuk ekam ngritur zërin, s'kam sharë njeri. Thashë, kemi de-batuar. Unë nuk njihja shoqëri në punë. Kishte dhe qe-jfmbetje, si kudo. Se i kërkoja llogari teknikut apo inx-hinierit të bazës; - Ngrihet burri i botës në ajër nga punajote. Ndaj duhet cilësi, siguri, shkencë e jo... oburra! Ja,m'u kujtua Niko Hoxha. Pilot e komandant si ai s'ka pa-sur, por shpesh nuk respektonte rregullat teknike. Donteme çdo kusht vetëm të fluturonte. Ai ishte i çmendurpas qiellit. Si atë ditë që do të provohej vajguri ynë. Ai ekishte marrë përsipër fluturimin eksperimental. Nepunuam tre muaj. Ishim grup inxhinierësh, unë nga avi-acioni, një kimist, Koço Pepa dhe një i naftës, PetrikaBallauri. Ishte punë me përgjegjësi. Bëmë mjaft eksper-imente me pompat e naftës së avionëve. Debatuam, stu-diuam literaturë ruse. Ditën e natën. Unë kisha një stu-dim të një inxhinieri sovjetik për uljen e nivelit të squfu-rit në karburant deri në 0,01%. Dhe ia arritëm. Gjithëkomanda e Aviacionit aty. Vetë Arif Hasko, atëhere Ko-mandant i Mbrojtjes K/Ajrore qëndroi një javë me ne, palëvizur nga laboratori. Komandant Nikon nuk e zinte ven-di, donte të ngrihej sa më shpejt në ajër. Ai s'pyeste përrreziqe e për rregulla. Për veten e tij, flas. Se për të tjerët,kryesisht më të rinjtë, kërkonte zbatim të rregullave tëfluturimit deri në perfeksion. Ah, po! E more' komandanti

me mustaqe.... Vinte te ne çdo 2-3 orë; - Hë, mbaruat? Akoma meato epruveta? Kur të kthehem, edua avionin në pistë...

Unë nuk nxitohesha. Firmae fundit do të ishte e imja. Atëditë që Niko Hoxha u shkëputnga pista e turbinat buçisninëmbël, kam derdhur lot. Nukta fsheh. Jo nga lavdia ime. Ja,plaça! Ore... Atdheu fitontethasë me dollarë. Pilotët tanëdo ngriheshin në ajër...se ishtebllokuar karburanti i tyre ngarusët. E pra ishte një sukses.Më dukej vetja në teatrin"Balshoi" të Moskës e dëgjojanjë orkestër simfonike. Pse tafsheh, u ndjeva dhe krenar sekisha arritur diçka edhe unë.Fundja, nuk më kishin dërguargjithë ato vite nëpër shkolla eAkademi për sytë e bukur. Ja,

për këtë i duhesha Atdheut. Për këtë punë, po themi,vite më pas, në 1973-in përgatita dhe një studim prej30 faqesh për titullin "Kandidat i shkencave". Më ish-in qepur mjaft kolegë...dhe e bëra temën, por i vunëgurë nën rrota. Dikujt nuk i pëlqente që unë do të ishai vetmi me titull të tillë në Aviacion. Histori e gjatëkjo. (Dhe fshin syzet ngadalë duke vështruar filxha-nin e çajit sikur të ishte "filxhani i kafesë" ku ishinthurur ato intrigat "alla shqiptare").

- Inxhinier Stefani! Sapo vendosa të shkruaj diçkapër ju në gazetë. Në fillim të shtatorit mbushni 87 vjeç.Le të jetë një urim nga unë dhe Shoqata e Aviatorëvepër ditëlindjen tuaj. Jua lexova CV-në e shkurtër.Shumë të shkurtër. Përtej thjeshtësisë suaj nga një faqejetëshkrim për jetën dhe punën e një kuadri si ju, fshi-hen dhe tregohen shumë gjëra. Në periudhën embretërisë kaluat fëmijërinë, gjatë luftës mbaruat sh-kollimin fillestar, pastaj...

Ai ngriti kokën ngadalë drejt meje. Eh, pleqtë! (kupo futem dhe unë ngadalë) Janë si fëmijët. Lumtur-ohen kaq shpejt, me një dhuratë a një lodër të thjeshtë.Dhe e shfaqin në mënyrën më të sinqertë. Sidomos ataqë nuk janë mësuar me të tilla dhurata në jetë.

- Pra, që 14 vjeç zbritët tatëpjetë Zagorisë përtë vazhduar për 4 vjet shkollën për topograf në Ti-ranë. Në '43-shin erdhët në Gjirokastër ku dhe u përf-shitë, si të gjithë të rinjtë e kohës, me lëvizjen anti-fashiste, ashtu ilegalçe.

Fill pas Çlirimit, në tetor të '45-ës deri në dhjetor të'47-ës përfunduat shkollën e Aviacionit për teknikaeroplani në ish-Bashkimin Sovjetik. Po më pas?

- U kthyem në Atdhe, ne teknikët dhe pilotët qëmbaruan së bashku me ne....Por Shqipëria nuk kishteas aeroplanë e as aviacion. Ne teknikët në fillim të1948-ës na dërguan në Jugosllavi (Vojvodinë) për tëpunuar me rrogë si teknik-katërshe. Kjo punë zgjativetëm një vit, se u prishëm politikisht meJugosllavinë. U rikthyem, e pa u çmallur me familjetna nisën në Bashkimin Sovjetik. Tashmë bashkë mepilotët. Në Harkov, në përbërje të një regjimenti sov-jetik u krijua dhe një skuadrilje me pilotë e teknikëshqiptarësh. Edhe këtu me rrogë. Skuadrilja jonë ko-mandohej nga Areteo Konomi. Kujtoj disa kolegë; Qir-jako Trebicka, Daut Gurabardhi, Kadri Zela....Punonim e fluturonim si të barabartë me sovjetikët.Trajtimi dhe pagat të njëllojta. Teknikët, p.sh. pagu-heshin 800 rubla në muaj, kurse pilotët 1200 rubla.Vazhduam deri në fund të 1950-ës.

- Për humor, ju që atëherë paskeni punuar si refug-jatë nëpër botë... (qesh me sinqeritetin e atij njeriu qëta vendos zemrën në tavolinë).

- Po, tamam, si të thuash. Madje punuam në profe-sionin tonë, të trajtuar shumë mirë nga të dyja palët eduke përfituar mjaft përvojë, që na u desh kur u krijuaaviacioni ynë në prill të vitit 1951.

- E pra, pa u krijuar aviacioni, që në fillim të këtijviti Ju u përzgjodhët për të studiuar në Moskë. As mëshumë e as më pak por në Akademinë e inxhinierisësë Aviacionit "Zhukovski".

- Ah, se mos harroj. Tani m'u kujtua, kur shkuamnë Bashkimin Sovjetik në 1945-ën kishte studentë ngagjithë vendet ish-socialiste të kohës (Europa Qendroree Ballkani). Nga Jugosllavia e atëhershme ishte dhenjë djalë me emrin Ljubomir Kavaja. E kujtoj dhe tani.Djalë i shkathët që fliste veç sllavishtes e rusishtesdhe shqip. Atë e kishim përkthyes në fillim. Ta për-menda këtë fakt se më pas më mbeti peng pse nuk epyeta kurrë; çne ai me këtë mbiemër safi shqiptar eshqipfolës thuajse si ne, e me emrinLjubomir(Paqedashës-Paqësor). Nuk ia mësovaorigjinën.

Tani... e lamë tek Akademia.... Unë shkova në fillimtë 1951-it. Isha i vetmi nga sektori teknik. Mëpas, në mos gabohem, në 1954-ën shkuan dhe

Kuçovë, 1969 (i treti nga e majta)

Inxhinieri Stefan Kagjini

Në Bashkimin Sovjetik, 1948(i pari majtas, lart)

E diel 13 Gusht 2017 - 9DOSSIER

British American Tobacco Albania sh.p.k.Njofton se duke filluar nga data 15 Gusht 2017, cmimet e reja maksimale të

shitjes me pakicë për produktet e saj të duhanit do te jenë si vijon:

Nr MARKA Çmimi

maksimal/paketë i shitjes me pakicë

1 Kent Nanotek (Infina) 300 2 Kent Demislims Neo 280 3 Kent Demislims Spektra 280 4 Kent HD Neo 300 5 Kent HD Infina 300 6 Kent HD Neo 10 cigare 150 7 Lucky Strike Red 230 8 Lucky Strike Blue 230 9 Like Strike Blue 10 cigare 120

10 Lucky Strike NFF King Size 6 mg 230 11 Lucky Strike NFF Demislims 6 mg 220 12 Lucky Strike NFF King Size 4 mg 230 13 Lucky Strike NFF Demislims 4 mg 220 14 Rothmans Leggera 230 15 Rothmans of London (Blue) 200 16 Rothmans of London (Sky Blue) 200 17 Rothmans of London (Silver) 200 18 Dunhill FC 7 mg (Produkt i ri) 320

19 Dunhill FC 4 mg (Produkt i ri ) 320

*Çmimet shprehen në LekNjoftimi i mësipërm bëhet në përputhje me Udhëzimin e Ministrit të FinancaveNr.6, datë 30.01.2015 “Për tatimin mbi vlerën e shtuar”.

British American Tobacco Albania sh.p.k.Tirane, Rr:”Kavajes”, ish Kombinati Ushqimor

web: www.bat.comoffice phone: +355 (0) 42 255084

katër shokë .Irakli Bajrami për avio-motor, Yze-din Lame për radio, Rasip Shyti për armatim e

Bashkim Gjoliku -pajime speciale. Para meje, në fillimtë vitit 1950 ishin nisur, po në Akademinë "Zhukovski",dhe pilotët Edip Ohri, Niko Hoxha e Babaçe Faiku. Meqenë korrekt pilotët kishin kritere shumë të forta shën-detësore e profesionale. Për shembull: Babaçe Faikun,ish-partizan e më pas pilot shumë i mirë, nuk e pranuannë Akademi se ishte i shkurtër nga shtati. Në fakt ishteshumë i shkurtër. Kështu që në fund të vitit 1952 (aka-demia për pilotët ishte trevjeçare) atë e përfunduanvetëm Edipi e Niko. Këta ishin dhe të vetmit akade-mistë nga pilotët tanë. Deri sa u hap dega e Aviacionitnë Akademinë tonë ushtarake, pas viteve '70. Unë epërfundova Akademinë në gusht të vitit 1957. Plot 6vjet e gjysmë studime.

- Gjashtë vjet e gjysmë në Moskë. Si ishte Moskaatëherë? Jeta juaj jashtë Akademisë?

- Eh, Moska! I gjithë Bashkimi Sovjetik punontepër Moskën. Kam studiuar e punuar mbi 10 vjet andeje kam parë mjaft qytete, por Moska....ehu! Të them tëdrejtën, unë dilja rrallë. Studioja shumë...

- E megjithatë nuk i keni shpëtuar shoqërisë mendonjë vajzë...?

- Pyetje e pashmangshme. Ma kanë bërë mijëra herë,madje dhe nipi kur u rrit (skuqet si ndonjë adolesh-ent). Po... e kisha dhe unë një. Familjet sovjetike, jovetëm në Moskë, e kishin për nder që ndonjë djalëshoqërohej me vajzën e tyre. Aq më tepër që i dashurii saj të ishte i huaj. Pse mos ta themi! Rusët na pëlqe-nin ne shqiptarët. Na ftonin në shtëpi, na merrnin nëpushime a fundjava familjare.

- Më së fundi, pas 12 vjet "bredhjesh" nëpër botë, nëgusht të 1957-ës ju u kthyet në Shqipëri me titullin"Inxhinier akademik i Aviacionit".

- Po. Titull i lartë, shkollim.... Na "hanin" duart përpunë. Më caktuan shef të së vetmes ofiçinë të mirëm-bajtjes së aeroplanëve të të vetmit regjiment luftarakderi atëherë, në Kuçovë (atëherë, Qyteti Stalin). Nëprill të 1961-it më emëruam kryeinxhinier pranë Ko-mandës së Aviacionit, në Tiranë, ku punova për 5 vjet.Gjatë kësaj periudhe u krijua regjimenti luftarak i Ri-nasit me skuadrilje supersonikësh MIG-19, Shkolla elartë e Aviacionit në Vlorë. Ofiçina e mirëmbajtjes sëKuçovës u zmadhua e modernizua duke u kthyer nëUzinë të Aviacionit ku kontrolloheshin e riparoheshintërë tipat e aeroplanëve nga specialistët dhe inxhini-erët tanë. U riktheva si drejtues në uzinë, në vitin 1966.Pas heqjes së gradave u bë revolucion "alla kinez" nëushtri. Filloi qarkullimi i kuadrove nga qendra në bazëe që këtu "dilnin kuadro" nga klasa punëtore për tëdrejtuar institucione... deri dhe shkencore. Në vitin1969 më kaluan në Drejtorinë e industrisë ushtarakepranë Ministrisë së Mbrojtjes ku punova deri sa dolanë pension, në vitin 1982. Aty mbaja përgjegjësi sh-kencore për degën e Aviacionit, i cili gjatë atyre viteveu zmadhua në cilësi e sasi me dy regjimente të rejaluftarake, ai i helikopterëve në Farkë (1967 ) dhe iGjadrit ( 1974 ). Duhej një drejtim shkencor në ek-spllatimin dhe kontrollin e teknikës luftarake, për-gatitja e kuadrove të reja, e kështu me radhë.

- Po raportet tuaja me kolegë të vjetër, p.sh. FotoLako, Perikli Teta etj....

Kam punuar me shumë kolegë e kam pasur mar-rëdhënie shumë të mira pune, përtej kritikave që ukam bërë e debateve të përbashkëta. Por kam një men-dim që dua ta them... Në punët e teknikës luftarake efluturuese, pra në aviacion, nuk lejohen, nuk duhenlejuar, shkruaje me të zeza, "shpikje" a "shkencë" per-sonale, për ego a dëshira shefash a urdhra partiake.

Shkencën e bëjnë institucionet, grupet apo ekipetshkencore, uzinat.... "Ekspertë" të tillë marrin në qafëjetë shokësh që ngrihen në ajër apo dëmtojnë tekni-kën që kushton miliona nga djersa e popullit. Me disa

pseudo specialistë kam qenë i rreptë. Por vetëm nëorarin e punës. Nëse dikush këto inate i ka mbajturdhe jashtë punës, është punë e tyre. Tani më pyete përdisa emra. Foto Lakon e kisha koleg e mik të mirë,ishte njohës i mirë i punës kur ishte kryeinxhinier iaviacionit, kurse Perikliu ishte një kuadër i ri e stu-dioz....

- Po nga pilotët, komandantët... marrëdhëniet me to?- Ishin shumë ....e shumë të mirë. Kuadro që sakri-

fikuan gjithçka për qiellin e Atdheut. Disa dhe mbetënqiejve si dëshmorë të Kombit. Por disa pa dashje "fus-nin hundët" dhe në ato fusha që nuk ishin kompetentë.P.sh. në atë të teknikës. Ata ishin ekspertë tëfluturimit...dhe të drejtimit. Asnjë pilot nuk thoshtekurrë; nuk fluturoj! Kam pasur dhe shumë miq mes pi-lotëve. Bardhyl Taçi si komandant regjimenti e më paskomandant i Aviacionit ishte i mrekullueshëm, paçkase shpesh ishte i ashpër. Të gjithë e mirëkuptonin....Mahmut Hysa një fisnik i lindur e me sedër të vërtetëburri. Madje nga kjo sedër dhe vdiq para kohe, mbasedhe nga një presion nga lart se i u vranë tre pilotë bren-da një kohe të shkurtër, paçka se si komandant i regji-mentit të Rinasit ai ishte në Akademinë ushtarake. EdipOhri...kam bërë shumë debate me të, për punën, tekni-kën, kuadrot... Vinim nga e njëjta Akademi Aviacioni.Ai Komandant i Aviacionit e unë Kryeinxhinier i Avi-acionit apo i Uzinës. Pse, me cilin do shkëmbeja ide, dodebatoja e do kërkoja zgjidhje problemesh ë Me koman-dantin tim. Disa servilë apo dhe të paaftë, këta janë dhefrikacakë, booobo, vinin duart në kokë. Kur u dënuaEdipi në mes të viteve '70 me "puçistët e ushtrisë", mëthirrën në gjyq të deponoja kundër tij. Thashë këto qëpo t'i them dhe ty. I kam neveri ata njerëz që të ngjitenkur je i "madh" e s'lënë shqelm pa të futur po u rrëzove.Këta s'janë burra. I heq "kapelën" Vasil Andonit, BilalSinës, për vlerësimin që u bënin dijes e punëve të inx-hinierëve e teknikëve. Se nuk mund ta imagjinoj dikë,kushdo qoftë ai, që guxon të ngrihet në ajër duke u be-suar duarve të teknikëve të aeroplanit e kur zbret nëtokë nuk i shtrëngon dorën atij tekniku.

- Inxhinier, a i keni rënë lapsit se sa ka kursyershteti nga shpikja Juaj e vajgurit reaktiv "T S - 1"?

(Me një thjeshtësi admiruese, sikur bëhej fjalë përtre kile spinaq.)

- Uf, jo! Mbase duhet t'i ketë bërë Komanda e Avia-cionit, Ministria e Mbrojtjes apo ajo e Financave. Diqë janë miliona dollarë (deri atëherë blihej nga jashtëshumë shtrenjtë, me dollarë). Turbinat janë si gojë cik-lopësh, nuk ngopen me karburant. Sa aeroplanë kish-te Shqipëria? Sa fluturime realizoheshin në muaj, ponë vit, po për 50 vitet nga 1961-i e këtej? Ne i hoqëmbuxhetit të shtetit një barrë të madhe.

- Si një nga specialistët më të spikatur të ushtrisë embase i vetmi në aviacion për teknikën, si thoni; Aishte i domosdoshëm gjithë ai aviacion për një vendqë "hante bukë me tollona"?

- Duhen parë gjërat në kohë. Ishin vitet e luftës sëftohtë. Gjithë shtetet armatoseshin, edhe me aeroplanëbashkëkohorë. Sot i gjykojmë se shumë gjëra nuk du-heshin bërë ose duhet të ishin bërë ndryshe. Politikatmegalomane patjetër që ndikuan në ekonomi, në jetëne njerëzve. Nuk duhej të harxhohej gjysma e buxhetitvetëm për ushtrinë e mbrojtjen. Populli u përgatit përtë luftuar kundër 3-4 superfuqive njëherësh. Një utopie idiotizëm. Edhe lufta ka parimet e saj. Disa raportetë tilla luftarake kiheshin parasysh edhe në kohë tëlashta e jo më në kohë moderne. Shqipërisë i duhej njëskuadrilje MIG-19 PM dhe një katërshe helikopterësh.Ja, ti ke fluturuar vete vite të tëra me ato helikopterë,sa harxhonin? Gati një ton benzol special për një flu-turim deri në Tropojë a Sarandë. Edhe ai blihej medollarë nga jashtë. Madje kishte periudha krizash ebllokadash që mezi i realizonim kontratat. E kështuështë kjo punë....Atëherë kishim shumë aeroplanë etani nuk kemi asnjë. Mbase jemi i vetmi vend në botëqë aerodromet i kemi bosh e ku bëhen gara me maki-na e kuaj...( buzëqesh hidhur duke tundur kokën). Nukka faj populli që drejtohet nga politika ekstreme. Paplanifikim e pa perspektiva.

- T'i kthehem një pyetjeje kurioze. Në vitet 1948,kur ju punuat në Vojvodinë të Jugosllavisë, ka qenënjë pilot sportiv shqiptar( i vetmi në llojin e tij), ngaDardha e Korçës, i quajtur Koço Kotepano, i cili kathyer rekordet e Jugosllavisë e të Ballkanit në sportetme avionë pa motor. A keni dëgjuar për të apo kenipasur fatin ta njihni?

- Oh, patjetër! (Ngre kokën hareshëm drejt meje.)Ishim në një aerodrom. Ai ishte krenaria jonë. Të gjithëgazetat e tyre shkruanin se një shqiptar ishte kampioni Jugosllavisë, madje dhe i Ballkanit. Koço ishte një djalëi talentuar dhe guximtar për atë sport të qiellit. Di që ukthye bashkë me ne pas krizave politike e më pas nuk edi ku ka përfunduar. S'kam dëgjuar për të.

- Pa...dale...dale! Po ti nga e ke njohur?- Ja, siç po u njoh ju. Fare rastësisht. Para dy vjetësh

një shoku im korçar, kushëri me të, më tregon për re-kordet e tij të asaj kohe, për jetën e tij... I shkova nështëpi, e takova e biseduam gjatë.

Më dha mjaft fotografi të kohës, artikuj gazetash,libreza fluturimi e diploma për rekordet. Ishte isëmurë rëndë, por ato ditë mbaheshe. Isha i pari që e"zbulova" e shkrova një shkrim të gjatë për të në gazetë.

Publiku duhet të dinte se Shqipëria kishte dhe figuratë tilla, por që më pas humbën bashkë me ato sporte tëcilat as sot nuk i kemi e bota i kishte gati një shekullmë parë. Pas kthimit nga Jugosllavia ai rekordmendhe i vetmi pilot i rrallë, humbi....askush nuk e priti,nuk u shkrua asgjë, nuk ka asnjë rresht në historikune aviacionit shqiptar apo të olimpizmit tonë, sepse aiishte dhe sport. Koço humbi në radhët e klasës punë-tore me thjeshtësinë e tij. Të mos ishte ajo bisedë erastësishme as unë e as publiku shqiptar nuk do tamerrte vesh kurrë, se Koço Kotepano ndërroi jetë njëjavë pasi lexoi jetën e vet në gazetë.

- Paske bërë një punë të fisme. Sot shumë gazetambushen çdo ditë vetëm me politikë e lajme rruge enuk kujtohet kush për këta njerëz që fundja përfaqë-suan Atdheun e tyre duke i dhënë një emër më të bukur.

- Tani të ndalemi pak në jetën juaj private. Sa fëm-ijë keni?

- Kam dy vajza, të dyja ekonomiste. E madhja që

nga 1997-a jeton në Detroit të SHBA. Ka një djalë tash-më 27 vjeç.

- Sa herë e keni vizituar?- Kam qenë katër herë tek vajza. Për të fundit herë

kur nipi përfundoi shkollën e mesme. Më ftuan të marrpjesë në ceremoni. Këto vitet e fundit mosha nuk mëlejon të lëviz. Ja e pe, mezi e kaloj rrugën deri tek kaf-eneja. Shyqyr që kam pranë vajzën e dytë që jeton memua në një pallat. Ajo menaxhon biznesin e saj famil-jar, bashkë me të shoqin. Kanë dy vajza dhe një djalë.

- A të kanë mbetur shumë shokë?- Eh, pak...Ikin për ditë. Ja, Abazi më bën shoqëri.

Dhe shokë, miq, ish kolegë më vizitojnë, takohemikëtu në kafene. Dje, p.sh. më erdhi Arqile Peri. Njëinxhinier dhe burrë zotni. Kemi punuar bashkë dhe

në uzinën e Kuçovës. Në mos gabohem...ka punuardhe në regjimentin tuaj disa vjet.

- Po. Kemi punuar bashkë e nuk i heq asnjë presjevlerësimit tuaj për inxhinier Arqilenë. Një shok i rrallë.Gjatë luftës së Kosovës, në pranverën e vitit 1999 kamenaxhuar në mënyrë specifike punët teknike të regji-mentit të helikopterëve. Duhet ta themi se ishin he-likopterë të vjetruar, por në sajë të punës së special-istëve e teknikëve ne pilotët fluturonim të qetë e tësigurt. Dhe inxhinier Arqilea ishte gjithmonë aty, mesteknikëve, ditë e natën...Realizuam mbi 215 misionehumanitare e fluturime luftarake pa defektin më të vogël.

- Kështu është kjo jetë. Punuam e u plakëm. Kemikaluar vite të bukura në punë të përbashkët, paçka senë jetë ka dhe.... Jeta është si deti. Eshtë i bukur, porka dhe dallgë...shpesh dhe furtunë. I zoti është ai që di"not" e nuk mbytet. Nuk duhet t'ua lëmë fajin vetëmdallgëve.....

Për t'i shkëputur këto mendime Akademikut tash-më të "lodhur" e kam munduar tri ditë. Modestia dhethjeshtësia e tij shpesh më ndërpriste; "E lëmë këtë...nuk ia vlen...isha si tërë shokët..."

Megjithatë besoj se kam arritur të paraqes portre-tin e një kuadri, specialisti e njeriu nga më dinjitozëtnë armën e aviacionit, në gjithë historinë e tij. Mashton këtë besim edhe mendimi i dhjetëra ish-kolegëve, kryesisht të brezit të vjetër, të cilët e kanënjohur nga afër, qofshin inxhinierë, teknikë a pilotë,me të cilët jam takuar këta 2-3 muaj. Kur u kam thënëse po shkruaj diçka për Stefan Kagjinin më kanë sh-trënguar dorën...

E pra, jam ndjerë i lumtur që e njoha, që u bëmëmiq. Ai me figurën, mendjen e kontributin e tij meri-tonte prej kohësh shumë më tepër, por...duhet të vijënjë ditë... Organizimi i tërë kuadrove të aviacionit nëvite në shoqatën tonë të përbashkët bëri të mundurdhe "heqjen e pluhurit" nga supet e mjaft kolegëve, thua-jse të harruar, siç ishte dhe Koço Kotepano, pilotët luft-arakë Besnik Shahe e Bardh Lubonja, inxhinieri AgimBylyku, mjeku i aviacionit, akademiku i Leningradit,Lulëzim Bilbili, apo të tjerë si Stefan Kagjini, paçka senuk patën fatin e kolegëve të mësipërm, mbetën pa njëfotografi në "tabelën e emulacionit" të institucionit ngaku i dhanë shumë Atdheut të tyre.

Me vlerësimin që po i bën Shoqata e Aviatorëve,qoftë dhe ky portret në këtë gazetë prestigjioze, janënjë homazh në të gjallë të tyre.

* Ish-pilot* Ish-pilot* Ish-pilot* Ish-pilot* Ish-pilot

Foto Marubi, Shkodër (Stefani djathtas)

E diel 13 Gusht 201710 - SPECIALE

PAGESAT E PËRSHPEJTUARARreth 24 mijë dosje ish-pronarësh ndodhen në shqyrtimnë Agjencinë e Trajtimit të Pronave. Për rreth 9 mijëdosje ka përfunduar shqyrtimi dhe një pjesë prej tyre

kanë marrë kompensimin, ndërsa pjesa tjetër është në pritjetë shqyrtimit ose pagesave. "Gazeta Shqiptare" do të botojëtë plotë listën e dosjeve që ndodhen në ATP që nga viti 1993-2016, për të cilat çdo i interesuar mund të marrë informa-cion mbi fazën ku ndodhet dosja sipas një grafiku të vendo-sur në fillim të këtij muaji nga Agjencia. Sipas ligjit në fuqi,për të gjitha dosjet që kanë një vendim për njohje, i intere-suari mund të aplikojë për pagesë të përshpejtuar, çka do tëthotë se nuk është i detyruar të presë rendin kronologjiktë pagesës, por mund t'i marrë paratë 'jashtë radhe'.GRAFIKUGRAFIKUGRAFIKUGRAFIKUGRAFIKU"Duke filluar nga data 03.04.2017, takimi me trashëgimtarëte subjektit të shpronësuar apo personat me prokurë nëlidhje me sqarimet, depozitimet e dokumentacionit apoçdo procedure tjetër në funksion të zgjidhjes sa më tëdrejtë të objektit të kërkesës, do të bëhet në pesë ditë dhee grupuar në qark", thuhet në urdhrin që mban firmën e

Drejtoreshës së ATP-së, Sonila Qato. Agjencia do të presëdokumente çdo ditë të javës, nga ora 9:00 e mëngjesit derinë 15:00 pasdite, por qarqet do të kenë ditë të dedikuara."Grupet e punës të cilat shqyrtojnë kërkesat e Komu-niteteve Fetare do t'i kryejnë takimet me subjektet eautorizuara çdo ditë të hënë, nga ora 09.00-15.00. Grupete punës të cilat shqyrtojnë kërkesat për qarqet Tiranë,Elbasan, Dibër do t'i kryejnë takimet me subjektetkërkuese çdo ditë të martë, nga ora 09.00-15.00. Ndërsagrupet e punës të cilat shqyrtojnë kërkesat për qarqetVlorë, Fier, Gjirokastër, do t'i kryejnë takimet me sub-jektet kërkuese çdo ditë të mërkurë, nga ora 09.00-15.00",thuhet në urdhër. Ndërsa për qarqet e tjera janë përcak-tuar e enjtja dhe e premtja. "Grupet e punës të cilatshqyrtojnë kërkesat për qarqet Durrës, Korçë, Berat dot'i kryejnë takimet me subjektet kërkuese çdo ditë tëenjte, nga ora 09.00-15.00. Grupet e punës të cilat shqyr-tojnë kërkesat për qarqet Shkodër, Kukës, Lezhë, do t'ikryejnë takimet me subjektet kërkuese çdo ditë tëpremte, nga ora 08.00-14.00", thuhet në urdhër.

DOSJET NË ATP

Agjencia e Trajtimit të Pronave/ Publikohet lista me dosjet nga viti 1993-2016 që presin kompensimin

Ish-pronarët, 24 mijë dosjet në shqyrtimPronarët, grafiku me datat kur mund të merrni informacion për dosjen

1. Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarisht brenda 1viti, atëherë ai përfiton 20% të vlerës së kompensimit dheheq dorë nga pjesa tjetër e kësaj vlere.2. Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarisht brenda 3vitesh, atëherë ai përfiton 30% të vlerës së kompensimit dheheq dorë nga pjesa tjetër e kësaj vlere.3. Kur subjekti kërkon të kompensohet financiarisht brenda 5vitesh, atëherë ai përfiton 40% të vlerës së kompensimit dheheq dorë nga pjesa tjetër e kësaj vlere.4. Prioritet do të kenë aplikimet që kërkojnë të kompensohenfinanciarisht brenda 1 viti, nga kërkesat për kompensimbrenda 3 apo 5 vitesh.

147.3

TE DREJTE PARABLERJE

E DREJTE PARABLERJE

60.8

12120 13.2.1993 Durres Feruze Shehu 1996

12121 1.9.1994 Durres Gani Xherai 1996

12122 1.9.1994 Durres Latif Emiri 1996

12123 27.10.1993 DurresMustafa e Hatixhe Kacani 1996

12124 24.9.1996 Durres Jovan Stavri 1996

12125 28.6.1996 DURRES Muharrem Hodhe 1996

12126 16.5.1996 ELBASANMUSTAFA, 

ISMAILARAPI BASHKIM ARAPI 1996

12127 17.6.1996 ELBASAN XHEMALI CERMA BASHKIM CERMA 1996

12128 29.3.1994 ELBASAN BANUSH BALLA HAJDAR BALLA 1996

12129 23.8.1994 ELBASAN MEHMET KARRIQI GANI KARRIQI 1996

12130 25.6.1996 Kukes Rrushe Qema Rrushe Q ema 1996

12131 25.6.1996 Kukes Fatmir Kastrati Fatmir Kastrati 1996

12132 PA DATE TIRANE SALI URUCI MEXHIT URUCI 1996

12133 7.2.1996 TIRANE AHMET URUÇI PETRIT URUÇI 1996

12134 9.2.1996 TIRANE SALI URUÇI MEXHIT URUÇI 1996

12135 1.4.1994 TIRANE SABIHA KASIMATI SABIHA KASIMATI 1996

12136 1994 Vlore Arif Alikaj Muharem Kuka 1996

12137 1996 Vlore Shyqyri Idriz i Mynyr Idrizi 1996

12138 1994 Vlore Jorgji ,Spiro PacoVasil ,Llaz ar Paco 1996

12139 1995 Vlore Tasim Zyka, Sazan Zyka 1996

12140 1995 Vlore Foto Gjika 1996

12141 1994 Vlore Thoma Papagjika Angjeliqi Papa 1996

12142 1995 Vlore Kosta Lezo Kosta Lezo 1996

12143 1994 Vlore Rexho plaku Agim plaku 1996

12144 1993 Vlore Hasan Hajrullai Hajrulla Hajrullai 1996

12145 26,.7.92 Durres Ludovik Shkjezi 1995

12146 1.9.1994 Durres Hasan Jakupi 1996

12147 30.8.1994 ELBASANAHMET 

TAHSIM

HASTOPALL IAHMET HASTOPAL LI 1996

12148 29.8.1994 ELBASANSADET,  

HASANÇIFTJA GEZIM BASHA 1996

12149 3.6.1996 ELBASAN ADEMPAMA, 

(RAMA)ABDYL PARALLOI 1996

EJTA E PARABLERJE S

 PER DEPO, STAQCIONI I TRENIT DHE

1 E DREJT PARABLERJE

t parablerje shtepie

12150 25.9.1998 ELBASAN ADEMPARALLOI 

(RAMA)1996

12151 Fier Myslym Bregu Kamber Bregu 96

12152 1994 Gjirokaster Irfan Hashrova Ferhat Hashrova 1996

12153 Gjirokaster Cerciz Manga Cerciz Manga 1996

12154 30.8.1994 Korce Q amil Asan 1996

12155 1996 KORCE SHAHIN CANE 1996

12156 Viti 1995 Lezhë Nikoll Leka Nikoll Leka 1996

12157 1996 Vlore Ali Sula Ali Sula 1996

12158 " Berat Ramiz Paja 1996

12159 17.5.1994 Berat BEDRI BALA 1996

12160 16.4.1994 Berat KAMBER SHINKO 1996

12161 18.3.1994 Berat DEMIR MUSAJ 1996

12162 16.4.1995 Berat NOVRUZ MUKA 1996

12163 18.3.1994 Berat RESUL PLAKU 1996

12164 3.11.1995 DIBER HAXHI KOLA BAJRAM KOLA 1996

12165 20.3.1996 DIBER VESEL LAMI XHEMAL LAMI 1996

12166 10.3.1994 Korce Fetah Shupe 1996

12167 28.4.1994 Korce Abas Maksuti 1996

12168 31.8.1994 Korce Aferdita Pepi 1996

12169 23.11.1995 Korce Llambi Kole 1996

12170 30.9.1993 Korce Andrea Dhroso 1996

12171 23.5.1996 Korce MediHasani (Seiti ) 1996

12172 26.6.1996 Kukes Nefai l Mucaj Nefai l Mucaj 1996

12173 27.7.1996 Kukes Selman Metalija Selman Metalija 1996

12174 26.6.1996 Kukes Zenun Metalija Zenun Metalija 1996

12175 1996

12176 11.3.1994 TIRANE HYSEN VEIZI 1996

12177 31.8.1994 TIRANE HEKER DALLIA FEJZULLA DALLIA 1996

12178 31.8.1994 TIRANE MYSLIM BERBERI MYSLIM BERBERI 1996

12179 31.8.1994 TIRANE HAMZA XHIHANIFETHI 

XHIHANIXHIHANI 1996

es per objektet ne rast privatizimi

E DREJTE PARABLERJE

12180 31.3.1994 TIRANE KASEM XHIHANI NAIM XHIHANI 1996

12181 28.12.1995 TIRANE MURAT MISRI DRITA MISRI 1996

12182 18.3.1994 Vlorë Mehmet Duma Flamur Duma 1996

12183 9.10.2007 Berat jonus Kora 1996

12184 Durres Abdi Subashi 1996

12185 Durres Mersel Dema 1996

12186 8.9.1993 Durres Avni Dabulla 1996

12187 5.4.1994 DurresVlash Jorgji

(Mitrushi) Brisku 1996

12188 DurrësMustafa e Hamza Kosova 1996

12189 DURRES Ramiz Hali li 1996

12190 18.10.2000 Durres 1996

12191 12.2.1996 ELBASAN SADIK HOXHA SADIK HOXHA 1996

12192 28.6.1996 ELBASAN SULEJMAN POLE NEKI POLE 1996

12193 30.12.1994 ELBASAN LAZE IBRAHIMI SERJAN IBRAHIMI 1996

12194 9.5.1996 ELBASAN MERSIN HOXHOLLI IZET HOXHOLLI 1996

12195 7.5.1996 ELBASAN ESTREF GURI XHEVDET GURI 1996

12196 19.6.1996 ELBASAN ISMAILHAXHIMUS 

AIMAHMUT

STAMBOL 

LXHIU1996

12197 23.12.1994 ELBASANHAMIDE,BAN

UNEZIRI

FERDINAN DSARACI 1996

12198 31.8.1994 ELBASAN LIVAN JAHO AISHE JAHO 1996

12199 31.8.1994 ELBASAN RAMADAN RIKARAMADA N

RIKA 1996

12200 31.8.1994 ELBASAN BARIE RIKA RIZA RIKA 1996

12201 31.8.1994 ELBASAN ZYFER MEMA ZABIT MEMA 1996

12202 31.8.1994 Fier Skënder Delibashi Haxhi Delibashi 1996

12203 Fier Xhevdet Çelotrashëgimt arët 96

12204 Fier Ylver Patosi 96

12205 1994 Fier Hasan Myftari Ilmi Myftari 96

12206 1994 FierHasim dhe Dervish Hoxha Fatmir Hoxha 1996

12207 1994 FierHalit dhe Hamza Myrtaj Hamza Myrtaj 96

12208 Fier Hasan Balla Ali Balla 96

12209 Fier Asllan Xhema Islam Xhema 1996

E diel 13 Gusht 2017 - 11SPECIALEose parablerje

E drejta e parablerjes

12210 Fier Kristaq Mëngjezi Liri Capo 96

12211 26.7.1993 Kukes Haxhi Mula Niman Mula 1996

12212 9.9.2003 Shkoder Rexhep Macaj Lutfije Çukaj 1996

12213 10.9.2003 Shkoder Ujk Tafi li Kol Tafi li 1996

12214 24.12.1993 TIRANE DIONIS BECI DHIONIS BECI 1996

12215 25.1.1994 TIRANEKOMUNITETI 

MYSLYMAN

KOMUNITE TI 

MYSLYMA N1996

12216 25.3.1994 TIRANE EMINE JUMA LILJANA BINXHIU 1996

12217 TIRANE SADIK SHIMA 1996

12218 11.1.1995 TIRANE SADIK SHIMA REXHEP SHIMA 1996

12219 29.5.1996 TIRANE BESIM KAZAZI IZET KAZAZI 1996

12220 31.8.1994 TIRANE HYSEN PEZAREXHEP, 

ZENEPE ETJPEZA 1996

12221 7.3.1996 TIRANE RAMAZAN PLAKU XHAVIT PLAKU 1996

12222 6.9.1994 TIRANE ZYHDI RRAKLLI NAIM RRAKLLI 1996

12223 PA DATE TIRANE SURE AJAZI BEQIR AJAZI 1996

12224 24.3.1994 TIRANEXHAVIT DHE 

MUSAQOLI MUSA QOLI 1996

12225 21.8.1996 TIRANE SHABAN KRASNIQI 1996

12226 1.3.1996 TIRANE ALI NASUFI NEBI NASUFI 1996

12227 27.9.2007 BeratLil i Fil ip

ThimiSinjari 1996

12228 1995

12229 17.6.1996 Shkoder Ndue FushaTrash. Fusha 96

12230 TIRANE KADRI QOQJA KADRI QOSJA 1996

12231 Gjirokaster 1996

12232 14.3.1994 Vlore Kico Zaho Irma Zaho 1996

12233 2.7.1996 DIBER SALILLANI 

(RIZVANI)ILIR SALLAKU 1996

12234 16.3.1994 DIBER SALILLANI 

(RIZVANI)

ILIRE , 

GANIMET E, 

SALLAKU , 

RIZVANI , 1996

12235 1994 Fier Taqi Bare 1996

12236 16.8.1994 Fier Kosi Bare Lil i Bare 96

12237 30.8.1994 Fier Haxhi Kanaj Seit Kanaj 96

12238 1996 KO RÇË Kadri Avdullai 1996

12239 26.5.1994 Kukes Zarife Tobli Zarife Tobli 1996

per objektin e ndertuar ne truall

E DREJTE PARABLERJE

12240 Kukes Ismail Laçi Mehmet Laçi 1996

12241 Kukes Arif Tobli Zarife Tobli 1996

12242 Kukes Arif Tobli Zarife Tobli 1996

12243 Kukes Ahmet Feriti Sami Feriz i 1996

12244 7.3.1995 TIRANE FOTINI ZALLOTI FOTINI ZALLOTI 1996

12245 TIRANE SELIM ALIMEHME TI ISLAM ALIMEHE MTI 1996

12246 TIRANEMEHMET E 

HASANZELA 1996

12247 15.11.1993 TIRANE SHYQYRI BLAKÇORI QERIME BLAKÇORI 1996

12248 1994 Vlore Jani Bekani Jani Bekani 1996

12249 1.9.1994 Durres Ahmet Dervishi 1996

12250 19.8.1994 Durres Rexhep Selimi 1996

12251 11.2.1994 Durres Hajrije Celkupa 1996

12252 14.05..96 Durres Xhemal Turku 1996

12253 3.3.1994 Durres Hamza Muço 1996

12254 5.4.1994 Durres Nikolla Kapuli 1996

12255 1.9.1994 Durres Thomaidha Qëndro 1996

12256 1.9.1994 Durres Isa Tepshi 1996

12257 15.8.1994 Durres Zef Çuni 1996

12258 1995 Fier Fecor Beqiraj Fecor Beqiraj 1996

12259 1995 Fier Gani Avdullai Gani Avdullai 1996

12260 1995 Fier Qazim Sulaj Yzedin Sulaj 1996

12261 Kukes Sali Sheta Sali Sheta 1996

12262 Kukes Sali Sheta Sali Sheta 1996

12263 Kukes Tahir LalaMal dhe Ibrahim Lala 1996

12264 Kukes Tahir LalaMal dhe Ibrahim Lala 1996

12265 Kukes Musli Kastrati Islam Kastrati 1996

12266 Kukes Musli Kastrati Islam Kastrati 1996

12267 Kukes Man Çela Man Çela 1996

12268 24.4.1994 Kukes Ibrahim Pavdeja Uke Pavdeja 1996

12269 Kukes Ibrahim Pavdeja Uke Pavdeja 1996

E DREJTE PARABLERJE

=9 M2

Drejte parablerje

12270 Kukes Sahit Peka Hajdar Peka 1996

12271 Kukes Haxhi Peka Halim Peka 1996

12272 Kukes Hysen Peka Hasan Peka 1996

12273 KukesImer, Kadri , Petrit, Avdi ,

Fl

Nenada Pellumb Nenada 1996

12274 KukesImer, Kadri , Petrit, Avdi ,

Fl

Nenada Pellumb Nenada 1996

12275 17.12.2008 Berat Azbi Aliaj 1996

12276 24.2.1994 ELBASAN YMER YSHKA SELAUDIN YSHKA 1996

12277 11.3.1994 ELBASAN ALI YSHKAIBRAHIM 

KASEMYSHKA 1996

12278 1996 Fier Vero Lamaj vero Lamaj 1996

12279 1994 Gjirokaster Sejati Roci Novruz Roci 1996

12280 1994 KO RÇË Riza Pambuku 1996

12281 1996 KO RÇË Mehmet Topi 1996

12282 25.3.1994 KORCE ISTREF ZEJVETI 1996

12283 31.12.2008 Korçe Riza Karamuca 1996

12284 30.8.1994 Korçe Besim Kadiu 1996

12285 31.8.1994 Korçe Sotir Robo 1996

12286 31.8.1994 Korçe Tosun Mersimllari 1996

12287 31.8.1994 Korçe Shefki Isallari 1996

12288 20.2.1995 Korçe Iljaz Tefik 1996

12289 29.8.1994 Korçe Arif Fazo 1996

12290 18.10.2001 Korce Maksut Tahirllari 1996

12291 17.8.1995 Korce Ahmet Gurali 1996

12292 Korçë Riza Minaroll i 1996

12293 ska Korçë Aqif Lena 1996

12294 ska Korçë Qani Aliçkoll i 1996

12295 Lezhe Preng Marku Preng Marku 1996

12296 PA DATE TIRANE ZYBER XHAMETA IBRAHIM XHAMETA 1996

12297 28.2.1994 TIRANE HASANTROKA 

(DOBJANI)ISUF DOBJANI 1996

12298 RRAHMAN XHAMETA 1996

12299 29.6.1994 TIRANEMUSTAFA, 

QAZIMKAPIDANI ENVER KAPIDANI 1996

6052

E DREJTE PARABLERJE

PARABLERJE 1732  M2

12300 23.3.1994 TIRANE ABAZ TOPI 1996

12301 1994 Gjirokaster Pilo Nikollaa Ana Barjami 1996

12302 Gjirokaster Llukan Tite O llga Tite 1996

12303 25.3.1996 Kukes Musa Aga Musa Aga 1996

12304 27.6.1996 Kukes Fatmir Metali ja Fatmir Metali ja 1996

12305 1994 Vlorë Eleni Çika Dhimitër Baxha 1996

12306 Kukes Ismail Laçi Mehmet Laçi 1996

12307 27.6.1996 Kukes Ibish Metalija Ibish Metalija 1996

12308 27.6.1996 Kukes Imer Hoxha Imer Hoxha 1996

12309 28.6.1996 kukes Feta Sakajani Feta Sakajani 1996

12310 28.6.1996 kukes Isuf Muca Isuf Muca 1996

12311 28.6.1996 kukes Zhuje Metaliaj Zhuje Metaliaj 1996

12312 28.6.1996 kukes Bajram Metaliaj Bajram Metaliaj 1996

12313 28.6.1996 kukes Ramadan Lusha Ramadan Lusha 1996

12314 28.6.1996 kukes Haxhi Asl lani Haxhi Asl lani 1996

12315 28.6.1996 kukes Ibrahim Jeminaj Ibrahim Jeminaj 1996

12316 6.8.1993 TIRANE HAMDI PAZARI HAMDI PAZARI 1996

12317 TIRANEADLIJE ,

JALLDEZE , 

DIBRA, 

PEQINI, 1996

12318 17.8.1994 TIRANEMEHMET, 

FATIMEKARAPICI QEFSERE KARAPICI 1996

12319 3.12.2007 Berat Kostandin Kasapi 1996

12320 Berat Kostandin Kasapi 1996

12321 17.4.1996 DIBER HAZIS NDEU ISLAM NDREU 1996

12322 16.12.1993 DIBER QAZIM BIBA PETRIT BIBA 1996

12323 17.4.1996 DIBER REXHEP NDREU ELEZ NDREU 1996

12324 25.6.1996 DIBER SALI BUSHI SALI BUSHI 1996

12325 16.12.1993 DIBER ADEM BIBA ADEM BIBA 1996

12326 15.5.1996 DIBER ZENEL SPAHIU 1996

12327 14.5.1996 DIBER KAPLLAN KECI 1996

12328 11.1.1996 Korce Q amil Topalli 1996

12329 1996 Korçe Hasan Medali 1996

E diel 13 Gusht 201712 - SPECIALEE DREJTE PARABLERJE PER NDERTESEN 1300 M2

E DREJTE PARABLERJE

E DREJTE PARABLERJE

12330 1.12.1995 Lezhe Mark Gjoka Ndrek Marku 1996 1716

12331 23.4.1994 Shkoder Selim Kurtal ia Sel im Kurtalia 1996 3069 200

12332 1993 Vlore Haki Rumani Fadil Rumani 1996 1997 4,400.00

12333 1994 Vlore Hetem Myrto Shaqir Shero 1996 2801 1,300.00

12334 1995 Vlore Jorgo Shameti Vasil Shameti 1996 2518

12335 1993 Vlore Thanas Fatini Thanas Pando 1996 3943 120.00

12336 1996 Vlore Vangjel Nimo Kosta Nimo 1996 3488 1,200.00

12337 1.7.1996 ELBASAN HAJRIESHENGJER GJI

HAJRIESHENGJER GJI

1996 8522 55

12338 31.8.1994 ELBASAN JONUZ KALA AGIM KALA 1996 2201 2170

12339 31.8.1994 ELBASAN GANI ZENEJA ALI ZENEJA 1996 2763 4116

12340 31.8.1994 ELBASAN SHEFIT MEMA IBRAHIM MEMA 1996 3186 3165

12341 29.7.1993 ELBASAN REXHEP BRAHIMI LUFTI BRAHIMI 1996 1842 9816

12342 31.8.1994 ELBASAN RIZA RIKA NEVRUS RIKA 1996 1863 1528

12343 O3.03.1994 ELBASAN SHEQERE DERMYSHI SHEQERE DERMYSHI 1996 1842 2250

12344 29.8.1994 ELBASAN TAHIR FACIA SELAJDIN FACIA 1996 3683 1500

12345 15.12.1993 ELBASAN NAZIF FACE HAXHI FACE 1996 3683 900

12346 8.2.1994 ELBASAN OSMAN HIDRI BAJRAM HIDRI 1996 1517 5800

12347 1994 Korçe Halim Kocibelli 1996 3528 3596

12348 1996 Korçe Hajredin Musa 1996 1627 350

12349 9.1.1996 Lezhe Nikolin Vlashi Nikolin Vlashi 1996 1716

12350 Lezhe Ndue Ndoka Ndue Ndoka 1996 3224

12351 28.9.1993 TIRANE ISMAIL AGALLIU 1996 8360 294

12352 21.10.1993 TIRANEXHEVDET, 

ABDURRAMAKUMBARCE XHEVDET KUMBARC E 1996 8350 250

12353 31.3.1994 TIRANE KUME ZANA KUME ZANA 1996 8140 292

12354 " DURRESVangjel e Telemak

Anastasiad hi 1996 8512 287

12355 16.12.2008 Durres Hajri Kodra 1996 8514 628

12356 24.11.1993 Durres Inajete Peshkepia 1996 8512 105

12357 1.4.1994 DurresBeqir Hajredin

Kollciu Hoxha 1996 8512 1265

12358 31.8.1994 Durres Jani Prifti 1996 8514 186

12359 17.1.1994 Durres Petro Kisi 1996 8512 384

12360 1.9.1994 Durres Anastas Goga 1996 8514 4000

12361 5.10.1993 Durres Ibrahim Shtini 1996 8512 200.5

12362 19.6.1995 Durres Xhaferr Brinja 1996 8513 246.1

12363 11.3.1994 Durres Pjetro Doniska 1996 8512 426

12364 12.5.1995 Durres Stefan Lipja 1996 8513 252.68

12365 1993 Fier Ali Beqiri 1996 8534 736.00

12366 1996 KORCE IDRIZ ISAKU 1996 1187 22

12367 14.5.1996 Kukes Isuf Pashku Rasim Pashku 1996 2683 300

12368 24.8.1994 Kukes Ethem Bajraktari Hamit Bajraktari 1996 1178 266

12369 21.12.1994 Kukes Ajet Nerguti Q amil Nerguti 1996 1726 900

12370 9.8.1994 Kukes Islam Duraku Kujtim Duraku 1996 2724

12371 9.5.1996 Kukes Selam Taci Enver Taci 1996 1726 960

12372 9.9.2003 ShkoderRamadan ; Bajram ; H

Kukaj Adil Zeka 1996 1871 240

12373 25.1.1994 Shkoder Beqir Lacaj Beqir Lacaj 1996 3982 1730

12374 21.10.1993 TIRANE QAZIM MUZAQI BESIM MUZAQI 1996 8350 56

12375 21.10.1993 TIRANE PETER TERCA JORGJI TERCA 1996 8350 360

12376 pa date TIRANE ATHANAS FINDIKU VASIL FINDIKU 1996 8350 28

12377 11.6.1996 TIRANE HYSEN QATIPI HYSEN QATIPI 1996 8350 140.5

12378 PA DATE DIBER LUL LICA HASAN LICA 1996 2019 5582

12379 23.3.1994 ELBASAN XHEMILE STRINGA SKENDER STRINGA 1996 8522 1000

12380 1994 ELBASAN HYSEN GORDURI PETRIT GORDURI 1996 2856 9810

12381 23.3.1994 ELBASAN RIZA KOTHERJA HYSEN KOTHERJA 1996 8523 350

12382 17.2.1993 ELBASAN KAMBER TAFANI KAMBER TAFANI 1996 8522 80

12383 25.4.1996 ELBASAN JAKUP KANA RITVAN KANA 1996 8523 1204

12384 25.2.1994 ELBASAN REFIK ZABZUNI ZENEPE ZABZUNI 1996 8521 130

12385 19.6.1996 ELBASAN ISMAILHAXHIMUS 

AIMAHMUT

STAMBOL 

LXHIU1996 8525 125

12386 30.8.1994 Fier Q erim Debashi Hedije Baxhia 1996 3695 12,200.00

12387 Fier Kozma Xhako Lili Xhako 1996 3691 5,600.00

12388 1994 Fier Lil i Bare Artur Bare 96 1557 3,660.00

12389 Fier Shahim Majaci Shahim Majaci 1996 1414 5,000.00

12390 29.8.1994 Fier Uani Kiti Bare Mina Bare 96 1557 4,400.00

12391 31.8.1994 Fier Llambi Bare 96 1557 1,430.00

12392 31.8.1994 Fier Josif Bare 96 1557 1,430.00

12393 21.8.1994 FierHamit e

IslamArapaj Etem Arapaj 96 3934 11.62

12394 Fier Selfo Resuli 1996 3691 8,100

12395 Fier Liçi Xhaho Andon Xhaho 96 3691 2,400

12396 Fier Riza Sulejmani Qani Sulejmani 1996 3691 10,820

12397 28.6.1996 kukes Binak Metal iaj Binak Metal iaj 1996 2674 8700

12398 28.6.1996 kukes Selman Metal iaj Selman Metal iaj 1996 2674 2080

12399 28.6.1996 kukes Hysen Kastrati Hysen Kastrati 1996 3037 3616

12400 28.6.1996 kukes Sejdi Kastrati Sejdi Kastrati 1996 3037 3600

12401 28.6.1996 kukes Besim Metaliaj Besim Metaliaj 1996 2674 2782

12402 28.6.1996 kukes Zenel Koka Zenel Koka 1996 2431 10210

12403 28.6.1996 kukes Kadri Koka Kadri Koka 1996 2431 8615

12404 28.6.1996 kukes Hezir Meshi Hezir Meshi 1996 2244 17792

12405 28.6.1996 kukes Gezim Metaliaj Gezim Metaliaj 1996 2674 3816

12406 30.8.1994 TIRANEJORGJI, 

ANDREA, ADHAMI JORGJI ADHAMI 1996 8360 119

12407 1994 Vlorë Spiro Bituni 1996 8641 170.00

12408 1993 Vlorë Vangjel Pando Vasi l Pando 1996 8642

12409 10.7.1998 Kukes KadireDomi (Shehu) Kadire

Domi (Shehu) 1996 1819 12000

12410 23.2.1994 TIRANEISMETE, RIZA,

RUKIE, SHKOZE ISMETE SHKOZA 1996 8350 201

12411 1.7.1994 TIRANE SHERIF BICI SHERIF BICI 1996 8350 94

12412 1995 Fier Sabri Gogo Kozma Gogo 1995 2286 5,000.00

12413 Gjirokaster Thanas Shamo O llha Tako 1996 2126 360

12414 1.7.1996 Shkoder Rrok / Gjon Preka David Preka 96 1965

12415 20.6.1996 ShkoderHajdar ;

MajeRexhepi

Trash. Hajdari ,Di

b dh

96 1495

12416 PA DATE TIRANE HAJDAR KUCIMUHAME T

KUCI 1996 2596 6440

12417 20.10.1993 TIRANE REFIK TOPTANI REFIK TOPTANI 1996 2066 93

12418 pa date TIRANEHASAN, 

SEFERVOGLI QANIJE VOGLI 1996 8150 55

12419 pa date TIRANEHASAN, 

SEFERVOGLI QANIJE VOGLI 1996 8160 54.8

12420 TIRANEZYBER, 

MAHMUT, HUQI 1996 8330, 8340 26100

12421 TIRANEKIJE, HYSEN, 

SULEJMANNURISHMI ASTRIT NURISHMI 1996 8350 57

12422 1.6.1994 DIBER FERIK TEFA NAZIMETE ET‐HEMI 1996 1325 2450

12423 7.3.1996 ELBASAN ESMA SYRYKU HALIL SYRYKU 1996 2924 4000 14100

12424 16.5.1996 ELBASAN YMER HOXHA BEQIR HOXHA 1996 1517 3314

12425 1994Gjirkokast er Burhan dhe

Xhaferr Beu Burhan Beu 1996 8541 435

12426 28.6.1996 kukes Asllan Metal iaj Asl lan Metal iaj 1996 2674 1696

12427 28.6.1996 kukes Ramadan Metal iaj Ramadan Metal iaj 1996 2674 7420

12428 28.6.1996 kukes Avdyl Morina Avdyl Morina 1996 3073 29290

12429 17.5.1994 kukes Esat Aga Esat Aga 1996 2463 12700

12430 28.6.1996 kukes Shpend Meshi Shpend Meshi 1996 2244 28337

12431 30.6.1996 kukes Maxhun Metaliaj Maxhun Metal iaj 1996 2674 4494

12432 28.6.1996 kukes Mehmet Dema Mehmet Dema 1996 3720 23357

12433 28.6.1996 kukes Sali Dinaj Sal i Dinaj 1996 1740 25442

12434 29.6.1996 kukes Kadri Metaliaj Kadri Metal iaj 1996 2674 7867

12435 30.6.1996 kukes Baftjar Kastrati Baftjar Kastrati 1996 1599 17533

12436 18.7.1996 kukes Begishe Metaliaj Begishe Metal iaj 1996 2674 18015

12437 18.7.1996 kukes Ali Ceka Ali Ceka 1996 2674 24324

12438 18.7.1996 kukes Elez Thaçi Elez Thaçi 1996 1510 1108

12439 1994 Vlore Halil Ruci Aga Ruci 1996 1464 330.00

12440 1996 Vlore Kosta Papa Kosta Papa 1996 1378 510.00

12441 11.11.1993 Vlore Zeko Xhelilitrashegim 

taret1996 1253

12442 10.10.1993 DIBERXHEVDET, 

MUHARREMSHEHU ATLI SHEHU 1996 2932 100

12443 DIBERXHAFERR , 

KAMBER , MEHJA YLLI 1996 2932 264

12444 Fier Serim Resuli Laver Resuli 96 3691 10,650

12445 1994 Korçe Hysni Kolami 1996 3637 1110

12446 12.8.1994 Berat Muhamet Korbi 1996 2423 3500

12447 2.6.1995 BeratRIZA, 

HAJDARZYLA 1996 3531 750

12448 17.8.1994 Berat BANUSH KAPXHIU 1996 1835 600

12449 27.9.1994 BeratNeim dhe Alime Meçe 1996 2033 5294

12450 5.7.1994 Berat Q ani Brami 1996 2033 3758

12451 4.3.1996 BERAT FUAT GJO NI 1996 3476 7000

12452 27.3.1996 DIBER IBRAHIM BASHA IBRAHIM BASHA 1996 1743 7065

12453 15.8.1996 DIBER QEMAL MIFTARI QEMAL MIFTARI 1996 8611 300

12454 27.3.1996 DIBER DESTAN KURTI FIQIRI KURTI 1996 3444 672

12455 9.4.1996 DIBER BAJRAM BASHA DILAVER BASHA 1996 1743 6198

12456 15.8.1994 Durres Isa Kapedani 1996 8512 600

12457 30.8.1994 Durres Murat Arapi 1996 8515 7500

12458 5.4.1994 Durres Thimi Manabeu 1996 8513 253

12459 1.9.1994 Durres Ramazan Çullhai 1996 8513 320

12460 1.12.1995 Korce Tefik Hyska 1996 3544 300

12461 3.8.1994 KORCE THO MAS SHANO 1996 1187 45.5

12462 30.6.1996 Kukes Arif Thaçi Arif Thaçi 1996 1510 41584

12463 15.11.1993 TIRANE NURIE KARAPICI FIQIRI KARAPICI 1996 8380 600

12464 23.3.1994 TIRANE HALIM BLAKÇORI IDRIZBLAKÇORI 

(BLAKSORI1996 8360 145

12465 10.6.1996 TIRANE SULEJMANHASANI 

(KORRA)

SALI KORA 

(KORRA)

KORA 

(KORRA)1996 1436 1925

e-mail: milosao2005@yahoo.com

Reda

ktor

: Be

n A

ndon

i; G

rafi

ka e

num

rit A

dria

na M

atra

ku 2

97

NË KËTË NUMËR: Rudyard Kipling, Rexhep Ferri, Anastas Kostandini, Ag Apolloni, Petraq Risto, Sokrat Paskali, Sali Bytyçi etj...

Pse u fsheh Maks Velotek “Fshati primitiv”?!

FUNDI I METANARRATIVAVE

E DIEL13 Gusht

2017

Fshati primitiv i Maksit zbulon

fuqishëm ankthin, makthin,

enigmat, të vërtetat natyrale

jashtë dogmave, egërsinë e të

vërtetave të kohës jo thjesht me

format abstrakte dhe

formaliste, por me njerëz,

pemë, kafshë, gurë, mullarë,

banesa, sende dhe orendi krejt

realiste, mu ashtu si do të

dukeshin fshatrat dhe jeta jonë

shqiptare e zhytur nën ujin e

detit pas një përmbytjeje

epokaliptike. Gjithë ato

vizatime në libër të lënë pa

frymë në organicitetin e tyre.

Vijon në faqet 16-17

Industria dita ditës e shton ndotjen e ambientit, ekonomia është e pafuqishme përballë barkut të uriturtë botës, zhvillimi i hovshëm i industrisë së autom-

jeteve shton fatkeqësitë e komunikacionit, prodhimetnukleare sinjalizojnë për një luftë termonukleare, pran-daj epistemologjia pozitiviste e modernizmit që bazo-het në idenë se dija dhe shkenca do ta bëjnë botën mëtë mirë, nuk duket fort bindëse. Dyshimin në këtë epis-temologji së pari e shprehën postmodernistët, të cilëte konsideruan atë thjesht një metanarrativë (metare-cit) dhe këmbëngulën në mendimin që edhe ajo,

Nga Ag Apolloni sikurse metanarrativat e tjera, i nënshtrohet keqpërdorim-it (Walker 1996). Kështu, postmodernizmi nuk është një ten-dencë e modernizmit, por është e kundërta e tij.

Termi metarecit i filozofit francez Jean-François Lyo-tard, është bërë i njohur gjithandej si metanarrativë dheka kuptimin e rrëfimeve të mëdha si: iluminizmi, ideal-izmi, komunizmi dhe disa metanarrativa të tjera që post-modernizmi i refuzon duke shpallur mosbesimin ndaj tyre:“Në një thjeshtëzim të skajshëm, postmoderna është mos-besim ndaj metanarrativave” (Lyotard, 1979: 7). Pra, post-modernizmi sjell fundin e metanarrativave.

FUNDI I HISTORISËFUNDI I HISTORISËFUNDI I HISTORISËFUNDI I HISTORISËFUNDI I HISTORISËNë vitin 1989, kur ra muri i Berlinit dhe u përmbys

komunizmi, filozofi amerikan Francis Fukuyama botoi

esenë e famshme “Fundi i histories”, të cilën më vonëe zgjeroi dhe e plotësoi. Kësaj sintagme filozofike qëshënjonte mbarimin e historisë, i kishin paraprirë disametarrëfime religjioze e filozofike. Mirëpo, unanimishtpranohet që pararendës të Fukuyama-s janë Hegel,Marx dhe Kojève, sipas të cilëve “fundi i historisë”nënkuptonte: ardhjen e lirisë për të gjithë, si rezultati luftërave të Napoleonit, pas të cilit nuk do të ketëmë luftëra dhe revolucione (Hegel); ardhjen e barazisësë klasave e cila shihej si fund i luftës së klasave, qëishte konflikti më i madh në histori (Marx); ardhjen eshtetit post-revolucionar si shtet ideal (universal dhehomogjen), i cili do t’i rrafshonte konfliktet klasoredhe nacionale (Kojève).

14 - E diel 13 Gusht 2017ARTE PAMORE

BBOTIM Ky shkrim i artistit Kostandini vjen si një reagim i drejtpërdrejtë ndaj librit të artistit Velo, me temën“Fshati primitiv”. Me të gjitha “armët” e botës figurative, Maksi dëshiron të flasë duke ia dalë të thotënjë unitet vlerash që të kujtojnë kompleksitetin e arteve që njerëzit primitivë, antikë, deri në ata tësotmit kanë përdorur për realizimin e veprave të mëdha e të pavdekshme. Konstruktet vizuale dhevizionare të Maksit të kujtojnë tempujt, urbanizmin dhe rrjetin urban mbi të cilat qëndrojnë të gjithadetajet dhe kuptimet sado të vogla qofshin, na thotë autori

“Fshati primitiv, ku era e ftohtë e Realizmitnuk zhduku qelizat e artit të lirë”

Pranë liqenit, në këtë ditë vere plot dielldhe hapësirë liqenore, takova tëpazakontin mik dhe profesorin tim të

dikurshëm të perspektivës, Maks Velon. Sapou takuam më gostiti me librin e tij të fundit,libër që dukej si një bllok përshkrimi dhevizatimesh, kopertina e tregonte këtë meteksturën e ashpër të letrës në ngjyrëneutrale. Brenda këtij sfondi ndjeje njëtjetër letër të ashpër dhe të trashë sisipërfaqja e botuar e një shkëmbi kuprimitivët vizatonin skemat e gjuetisë.“Fshati primitiv” merr tingëllimën dytësorenë gjuhën frënge, nuk dukej i rastësishëm,për më tepër nën nënvizimin “livred’artiste” me tirazh të kufizuar prej 200kopjesh. Numri i librit tim ishte 31, ishpërndarë nën prestigjin e vulës së thatënë reliev si dhe nënshkrimit të vetë autorit,ishte një dhuratë dhe provokim njëherësh.Fill pas kopertinës, faqja e dytë grishtelexuesin me një vepër grafike të realizuardirekt mbi sfond të zi me karbon të bardhë.Tre figurat siluetike të çonin direkt nëteatrin e supozuar antik. Gjestikulacionikrijohej me një lehtësi gati inkoshiente, jotë një artisti që nënshkruan thjesht “Velo”,por të një fryme plot forcë dhe stuhi epokalegati anonime. Anonimiteti në këtë rast ështëvetsakrifikimi si rrugë për të çuarnatyrshëm tek emri i këtij autori “blasfemik”kundrejt sfiduesit tash të njohur të tëashtuquajturit realizëm socialist në artinshqiptar. Pra, Fshati primitiv i Maksit zbulonfuqishëm ankthin, makthin, enigmat, tëvërtetat natyrale jashtë dogmave, egërsinëe të vërtetave të kohës jo thjesht me formatabstrakte dhe formaliste, por me njerëz,pemë, kafshë, gurë, mullarë, banesa, sendedhe orendi krejt realiste, mu ashtu si do tëdukeshin fshatrat dhe jeta jonë shqiptare ezhytur nën ujin e detit pas një përmbytjejeepokaliptike. Gjithë ato vizatime në libër tëlënë pa frymë në organicitetin e tyre.Megjithëse bardh e zi ato të lejojnë të shijoshdhe një “ngjyrë” që derivon prej kontrastevetë ashpra të së realiteteve në të zi dhe tëasgjësë apo humnerave të hiçit në të bardhë.Eshtë ngjyra e eklipsit, një ngjyrë pa ngjyrëqë karakterizon gjithë “kapriçot” antisocialiste të Maks Velos.

Në kuadratin konvencional të formatit,autori, së pari organizon sipërfaqen e cila nëkëtë rast duket dhe si një sipërfaqe letre kuarkitektet dhe inxhinierët e ndërtimitrealizojnë planimetrinë e godinave në prerjeshumë planëshe. Pra, “themelet” e gjithëkëtyre konfigurimeve simbolike dhe nëtrajta të kuptueshme, përpara se të lemëvolume në hapësirën që nënkupton e bardha

Maksi dhe arti primitiv

Maksi nuk e ka bërë veprën e tijthjesht dhe vetëm për të sfiduar artinzyrtar që sterilizonte lirinë e ekspre-sioneve, as si mohues dhe përbuzësi vlerave plastike që dhe në këtë artdogmatik ekzistonin nën shumëartistë të talentuar. Jo, ai arriti tëkuptonte dhe ndiente që në qelizëlirinë e shprehjes dhe të mendimit,vetëm mbi suprinën konvencionale tësë cilës ndërtohej një art i madh dhemodern. Ai ka ndjerë gjithashtupërkatësinë me artin e madh moderntë pas luftës, që me zbulimet e vetae çoi njerëzimin drejt demokracivedhe të drejtave të njeriut.

Në këto grafika ekzemplare

Në këto grafika ekzemplare dhe tëpangatërrueshme, në shprehjenshqiptare dhe jo vetëm, ai arrin tëbashkojë në disa arte të quajturafigurative. E para është arti i arkitek-turës dhe i inxhinierisë. Tjetra ështëskulptura, në kuptimet e saj bazikedhe primordiale, e parë si një vazhdimi arkitekturës. Elementi i tretë ështëgrafika e bardhezisë, në përplasje tëfuqishme të konfigurimeve shumë tëpasura të formave (shih këtu grafikëndance e realizuar në 1993).

Nga Anastas Kostandini formave (shih këtu grafikën dance erealizuar në 1993). Një tjetër dukuri ështëkarakteri monumental i këtyrekonfiguracioneve simbolike në të cilat nukështë e huaj lëvizja ashtu si e kundërta ekësaj – ngrirja metafizike. Maksi lehtë tëprovokon, duke ia dalë që grafikat e tij t’ishtjellojë si godina të çuditshme plotanimacione njerëzore qoftë mbi sipërfaqen eterrenit “tokë”, ashtu dhe mbi tokë medimensionet në hapësirë. Po ashtu, vihet redhe një tjetër dukuri. Eshtë veshja mekuptime dramaturgjike, deri në subjekte dheskena njerëzore të morisë së formave tëpafundme dhe tmerrësisht kontrastuese tëkëtyre figuracioneve. “Te sheshi” viti 2000,ose “Teatri në fshatin primitiv” viti 2016,“Ndërmjetësim” viti 1998, “Postmodernia nëfshat” viti 2000. Me të gjitha “armët” e botësfigurative, Maksi dëshiron të flasë duke iadalë të thotë një unitet vlerash që të kujtojnëkompleksitetin e arteve që njerëzit primitivë,antikë, deri në atë të sotmit kanë përdorurpër realizimin e veprave të mëdha e tëpavdekshme. Konstruktet vizuale dhevizionare të Maksit të kujtojnë tempujt,urbanizmin dhe rrjetin urban mbi të cilatqëndrojnë të gjitha detajet dhe kuptimet sadotë vogla qofshin. Pa ç’ka se duket sikur nuk ipërket gjuhës vizuale, kuptimet që lindin prejfamave janë si destinacioni final i autorit.Asnjë gjest grafik apo teknik nuk është bërëpa qëllim dhe kuptim. Rendja mbasinkoshiencës shpërdoruese dhe rraskapitësetë formaliteteve duket se është e huaj përMaksin. Ai dëshiron të flasë, dëshmojë,tregojë dhe të denoncojë me format e tijsimbolike. Ai rindërton sipas mënyrës së tijgjithçka, paralel mbi të njëjtën truall ku tëgjithë të “tjerët” realizonin të ashtuquajturinart të realizmit socialist. Maksi nuk ka bërëveprën e tij thjesht dhe vetëm për të sfiduarartin zyrtar që sterilizonte lirinë eekspresioneve as si mohues dhe përbuzës ivlerave plastike që dha në këtë art dogmatikekzistonin nën shumë artistë tëtalentuar. Jo, ai arriti të kuptonte dhe

dhe të pangatërrueshme në shprehjenshqiptare dhe jo vetëm ai arrin të bashkojënë disa arte të quajtura figurative. E paraështë arti i arkitekturës dhe i inxhinierisë.Tjetra është skulptura në kuptimete saj bazike dhe primordiale e parësi një vazhdim i arkitekturës.Elementi i tretë është grafika ebardhezisë, në përplasje të fuqishmetë konfigurimeve shumë të pasura të

e letrës tonë, si sipërfaqe mbi truall. Ato tëçojnë lehtë të mendosh dhe volumet qëderivojnë, nëse këto sipërfaqe të zeza mbi tëbardhë i imagjinon si vegullime territori.Maksi rregullon në paqe një territor kaotiknë mënyrë shumë të organizuar.Përgjithësisht këto sipërfaqe ndërtimi mbitokë nuk janë ashtu vetëm për arsye të njëplanimetrie artistike dhe simbolike, por dhepër arsye të tjera. Në këto vizatimeprimitiviste dhe shumë moderne të bie nësy këmbëngulja e artistit për rrugën e tij dhepandryshueshmëria e habitshme në njëhark kohor shumë të zgjatur (prej vitit 1964deri më tash). Në këto grafika ekzemplare

Në foto:Kopertina e librit

Në foto:Maks Velo

Në foto:Punime tëMaks Velos

- 15E diel 13 Gusht 2017 ARTE PAMORE

“Milosao” e këtij numri ishte relativisht emirë. Tema kryesore iu la një dokumenti tëhershëm sa i përket ndarjes dhe politikës qëdo ndiqej me shkrimtarët. Nuk besojmë qëishte shtjelluar shumë mirë, por gjithsesiautori është munduar të sjellë më të mirën.Fabula ishte ngritur mbi një dokument qëështë ruajtur në arkivin personal të DhimitërShuteriqit, ish-kryetar i Lidhjes sëShkrimtarëve, një nga drejtuesit kryesor tëgrupit për kodifikimin e metodës së RealizimitSocialist në Shqipëri. “Në vitin 2009, kydokument bashkë me materiale të tjera janëdorëzuar në Arkivin Qendror të Shtetit.Dokumenti ka 13 faqe të shtypura me makinëshkrimi, me dialekt të theksuar toskë, dhemban datën 13 korrik. Me shkrim dore ështëshënuar viti “1947”. Po me shkrim dore ështëshkruar edhe autori i pretenduar i materialit,Behar Shtylla (Arkiva e PPSH, Dosja nr. 356), idiplomuar në Itali për letërsi, cili asokohe ka

qenë zyrtar i lartë i Partisë Komuniste dhe mëvonë ka punuar në fushën e diplomacisë”,shpjegon autori. Në fakt mungonte pakkoncepti kohor kur është shkruar dhe të gjithërrethanat, por duhet të vlerësojmë autorin përpërpjekjen e tij.

Profesori mjek Pandeli Çina na kish sjellëpërkthimin e poetes së tij të preferuarShimborskës, me një kujdes gati të ndjerë, porqë gjithsesi kërkonin dhe pak më shumë ndjesipër t’iu afruar teknikave të saj poetike. Në këtënumër kishim mike edhe një shkrimtareboshnjake, që redaktori, i ngulur pak si tepërnë punët e tij, nuk mundi ta takonte për tëndarë më shumë gjëra. Ajo ishte e ftuara eShtëpisë Rezidenciale “Poeteka”. Në tëshkuarën dhe sot Jasna Shamiç kabashkëpunuar me revista letrare të njohuranë rajonin tonë dhe në Europë, ka marrë pjesënë konferenca ndërkombëtare në shumëqendra studimore të botës dhe ka dhënëleksione në mjaft universitete të ish-Jugosllavisë dhe Europës. Jasna Shamiç është

edhe Drejtoreshë e Knjizevna sehara përshqyrtimet letrare. Si autore e shumë librave(poezi, romane,) ajo ka botuar në gjuhënfrënge dhe në gjuhën boshnjake. Shkruangjithashtu edhe filozofi dhe ese.

Ndërkohë që redaktori la vend edhe përpërkthyesen Myzejen Shapllo dheshënimeve të udhëtimit. Autorja, ish-studente në Rusi, na erdhi me shënimeudhëtimi nga vendi me të cilin është idashuruar. Nuk kam për qëllim të tregoj tëgjitha çfarë pashë gjatë kësaj vizite tëshkurtër, sepse është e pamundur të mbahenmend, por do desha t’ju tregoja sa kishtendryshuar vendi ku unë kalova vitet e rinisë,ku u rrita si moshë dhe si njeri, ku morakulturë dhe drejtim në jetë, shprehet ajo meshumë empati... Në fakt, mund të na kishtedhënë pak më shumë, po të ishte më e dhënënë këtë zhanër por dhe pak më spontane, porgjithsesi mbetet zgjidhja e saj. Gjithsesi,mund të thuhet se numri ishte i mirë. Layoutpunoi thjesht dhe qartë.

MEA CULPMEA CULPMEA CULPMEA CULPMEA CULPAAAAA …nga numri i shkuar

Që kur lexuesi i thjeshtë bën përpjekjene detyrueshme të hapi libretin e ri

pikturik të artistit Maks Velo ka rënë nëbotën moderne. “Fshati modern”, një cikëli tërë punësh, nisur në vitet ’60 ka qenë njëhabitat, ku autori ka strehuar veten por kagjetur edhe mënyrën e tij të shprehjes. Muashtu si e mendonte dhe e ndjente. Një cikëli tërë, me plot 500 vizatime, i cili për hir tësë vërtetës ka nisur në mënyrë preçize prejvitit të largët 1964. Janë të njohura tashmënë krijimtarinë e Velos vizatimet abstraktetë asaj kohe si “Tri shenjëza”, por shumëpak të perceptueshme për të mos thënëshumë të dënueshme për një masë kolegështë tij, që bënin karrierën e tyre me kanonete Realizmit Socialist. Por mu ato punë dotë ishin në një farë mënyre edhe shenja edënimit dhe justifikimi mbi dënimin e tij,bajagi të gjatë. Shumë prej punëve paraketë tij u ekzekutuan. Pas viteve ’90, mu nëbazë të fotografive të veprave që ruheshinnë dosjen e përpunimit të hetuesisë, ai irimori si tema dhe mundi të restauronteatë korpus që i ka kapluar të gjithë artin evet. “Cikli është një rrëfim i plotë. E bëraqë fshati primitiv të mos humbiste, të kishtenjë magjepsje. Dhe ashtu u bë. Primitivitetiështë vetë i pazakontë. Ai ka brendatragjizmin e zhdukjes, shpresën e sëardhmes dhe madhështinë e thjeshtësisë.Sa herë jam në vështirësi dhe banoj aty dhepastaj kthehem dhe mund të vazhdojbetejën. E di që e kam të fituar”, tha Velo.Për artistin lëkura e tij e vërtetë është letrae vizatimit.”

A ka punuar me vetëdije për t’iushmangur Realizimit Socialist? Apo kadashur të jetë një zë i veçantë në artin etij? Studiuesit e interesuar kanë masën ematerialit, ku mund të abstragojnë poredhe të gjykojnë, kurse vetë autori e kapërmbushur misionin edhe madje i gjetivetes një strehë, ku mund të punonte mesemiotikën e vet, por edhe me shpalosjen eideve të veta në artin kombëtar. Një art nëdukje shumë naiv, por që në vetvete ishtenjë kapërcim i paprecedentë për artin qëpredikonte Realizmi Socialist. Ka që ekanalizojnë këtë lloj arti në tëashtëquajturin art naiv. Por në kontekstine koncepteve të artit naiv thuhet se: ai

Pse u fsheh Maks Velotek “Fshati primitiv”?!

Nga Ben Andoni

ndryshe nga arti popullor, nuk tregondomosdoshmërish një kontekst ose traditë tëdallueshme kulturore. Arti naiv është injohur dhe imituar shpesh për thjeshtësinëdhe sinqeritetin e saj fëmijëror. Pikturat ekëtij lloji zakonisht kanë një stil linear tëparaqitjes e me një shprehje rudimentare tëperspektivës, thonë manualet që epërkufizojnë këtë art. E Maksi nuk bën njëart naiv, porse u mundua që brenda kanonevetë një arti, që është larg Realizmit, të tregojëtë gjithë vrundujt që e mundojnë. Ai vetë ustrehua në këtë art dhe kërkoi të gjenteprehjen e shpirtit por edhe shprehjen e tijartistike, duke kontribuar me njohuritë, dukepërcjellë frymëzimet dhe përshtatur formën.“Shpërfytyrimet” e kësaj bote ishin në njëfarë mënyre vetë shpërfytyrimet reale tëbotës së vërtetë ku jetonte individi socialist.Dhe, për autorin duhej një përzierje e tillëpasi tek e fundit kjo përzierje primitivitet-modernitet, e grishte modernin që për tëshpëtuar të shkonte e të jetonte në fshatinprimitiv, atë që Maksi u fsheh për të bërë artine tij. ”Libri është një abetare e qytetërimeve.Fshati primitiv bëri që të jem në harmoni mebotën. Ai ishte vendi i veçantë ku mund tëfshihesha dhe t’i shpëtoja diktaturës.Diktatura komuniste aty nuk arrinte dot. Nëmes të atij fshati është ngritur busti im, ai ivërteti. Ai jam unë”.

Vazhdimisht Maksi është munduar tëprovokojë përmes artit të tij, por edhe tëtregojë se vendos shina të tjera, ku do tëtrasojë rrugën e vet. Në këtë rast, kur dopërmendë fshatin primitiv, ai do të thotë parapublikut se: “Bishat e buta më bënë të kuptojartin. Shkëmbinjtë filluan të vrapojnë sikuajt. Gurët fluturuan në qiellin alumin dheu shndërruan në mozaikë. Moderniteti iprimitives është fillimi i vërtetë se ështëfillestari që përsëritet”. Maks Velo, arkitektnë profesion, është publicist dhe shkrimtardhe në jetë ka provuar dënimin në vitin 1978sepse: vepra e tij “inspirohet nga Modigliani,Braque dhe Picasso, duke iu kundërvënëmetodës së realizmit socialist”. Arti i tij ishtenjë nga arsyet që dënimi për të ishte monolitdhe i pakthim. Filloi një jetë të vështirë pasvitit 1986 kur u liria nga burgu, por që eintensifikoi artistikisht pas vitit ’90, kurShqipëria e hodhi poshtë sistemin e vjetër.

ndiente që në qelizë lirinë e shprehjesdhe të mendimit, vetëm mbi suprinën

konvencionale të së cilës ndërtohej një art imadh dhe modern. Ai ka ndjerë gjithashtupërkatësinë me artin e madh modern të pasluftës, që me zbulimet e veta e çoi njerëzimindrejt demokracive dhe të drejtave të njeriut.Maksi nuk është vetëm një realizues artistik.Ai së gjithash është një vizionar qytetërimi,gjithashtu Maksi transferon natyrshëmmodernitetin dhe modernizmin deri në

qelizat e një shoqërie të vogël periferike siajo e jona. Shoqëri që prodhon pafundprobleme duke humbur shpesh ekuilibrindhe normalitetin. Vepra e profesor Maksitflet shumë më tepër se sa teksti i tij profetikdhe minimalist. Ai kërkon të rindërtojë nënjë kuadrat gjithçka dhe gjithë territorinkombëtar e ballkanik në kuptime njerëzore,urbane, plastike, simbolike, harmonike.Maksi afirmon harmoninë mbi kaosin.

Pogradec – 27 korrik 2017Pogradec – 27 korrik 2017Pogradec – 27 korrik 2017Pogradec – 27 korrik 2017Pogradec – 27 korrik 2017

PPOEZIA LETËRSIA KLASIKE E NOBELIT

Kjo poemë është përkthyer në shqip nga disa autorë.Ndër ta Fan Noli, Skënder Luarasi, Robert Schvarc,Vedat Kokona, Ukzenel Buçpapaj, DiabolisDassaretis dhe Dine Dine. Përkthimi prej kaq shumëemrash të shquar të kulturës shqiptare tregon jovetëm bukurinë e pafund të kësaj poeme, stilin,vargun, mesazhin por edhe larminë ejashtëzakonshme dhe aftësinë e pafundmeshprehëse të gjuhës sonë të ëmbël shqipe. Unë enisa si një eksperiment shumë të vështire dheguxova ta rreshtoj punën time përkrah këtyre emravetë nderuar, shkruan autori, duke na sjellë sfidën e tij...

“IF” (Në qoftë se) është një poemë e shkruar nga laureati britanik i Çmimit Nobel,Rudyard Kipling, në vitin 1895. Ajo u publikua për herë të parë në vitin 1910 si njënderim që ai i bëri Leander Starr Jameson – it. Ajo është shkruar në formën e njëkëshille prindërore ndaj djalit të poetit, John – it dhe ka formën e një poeme të shkruarsi një shembull i stoiçizmit të periudhës viktoriane.

NGA RUDNGA RUDNGA RUDNGA RUDNGA RUDYYYYYARD KIPLINGARD KIPLINGARD KIPLINGARD KIPLINGARD KIPLING

Mos e humb toruan kur tjerëve për-rreth teje iu është tretur!Dhe veçse të fajsojnë ty asgje nuk iu ka mbetur…Nëse i beson vetes kur të gjithë njerëzit tek ty dyshojnë,Leri të qetë, hapur dyshimin ndaj teje ta tregojnë!Nëse pret dot dhe nga pritja e gjatë nuk lodhesh,Ose i rrethuar prej gënjeshtrash atypari ndodhesh,I urryer po qe, urrejtjen – me urrejte mos e zëvendëso!Dhe përsëri as si më i miri, as më i zoti mos u trego!

Nëse endërro – bëje, por ëndrra mos të të sundojë!Nëse mendo – mendo por mendimi thjesht mos të mundojë!Nëse njësoj i duron edhe triumfin edhe dështimin,Dhe këta, si dy mashtrues ta venë në prove durimin,Në se arrin të dëgjosh të vërtetën që vetë e ke thënë,Të shpërdredhur prej kopukëve, në kurthin e tyre për të shtënë,Ose të shohësh gjërat që iu kushtove jetën, në rrënim,Ndalo dhe hoop! Rindërto bash prej mbetjeve në shkatërrim!

Nëse do mund t’i mblidhje tërë fitimet e jetës tënde, në një!Dhe të rrezikoje t’i humbësh në një bast: Kokë a Pilë,Të filloje nga e para, dhe tash pa asgjë, pa shtëpi a vilë,Të mos e kthesh kokën mbrapa për atë që nuk vjen më.Nëse do bëje të të bindeshin trupi, zemra e nervi zemërak,Edhe për shumë kohë për ato që nuk kthehen më kurrë,Dhe kështu të mbahesh kur s’ka mbetë më për ty, aspak,Përveç ofshamës që të ysht pa ndarë: Mbahu bre burrë!

Nëse flet dot me turmat pa e humbur virtytin,Ecën përkrah mbretërish, i thjeshtë e njerëzor,Nëse nuk e sheh të keqen as tek armiqtë as miqtë që të cytin,Nëse njerëzia besojnë tek ti, por nuk të shohin si hyjnor,E nëse mund të mbushësh minutën e mosfaljes, aq e vështirë,Me gjashtëdhjetë sekonda të gjata që të qetësojnë, si shërim:E jotja është Toka dhe gjithçka që gjendet në të, e qetë dhe e dlirë,Dhe çfarë është më e vlefshmja: Ti do jesh Burrë – biri im.

Përkthyer nga Mal Berisha, Diplomat, Historian & Publicist

NË QOFTË SE!

16 - E diel 13 Gusht 2017TEORI LETËRSIE

AARGUMENT Postmodernizmi është konsideruar lëvizje që ka sjellë disa funde: fundin e metanarrativave si idealizma kolektive,fundin e historisë si fund të sistemeve totalitare, fundin e realitetit si fund të simuluar, fundin e seriozitetit si fund tënostalgjisë, fundin e frymëzimit si fund të sakralitetit të letërsisë, fundin e magjisë si fund të trikave magjike tëautorit, fundin e krjimit si fund të origjinalitetit dhe fundin e romanit si fund të pastërtisë zhanrore. Ndërsa, ngavitet ’90, ka filluar të flitet për një fund tjetër: fundin e postmodernizmit. Le t’i shohim fundet që solli kjo poetikë,për të parë pastaj edhe fundin e saj.

Nga Ag Apolloni

ROMANI NËPOSTMODERNIZËM

Në postmodernizëm, romani është kon-sideruar formë dominante letrare. Por,kur dihet që brenda kësaj forme janëfutur edhe poezia, drama, tekstet endryshme shkencore, fetare, politikeetj., atëherë vihet në dyshim vetënatyra e romanit. Romani ka dominu-ar, por sapo të bëhet pyetja se sa për-qind ky roman ka qenë roman dhe sapërqind forma të tjera, atëherë linddyshimi mbi dominimin e tij, ose lindnevoja për ta parë atë më shumë sibrikolazh zhanresh sesa si formë tëvetëmjaftueshme. Pra, romani ka mar-rë fund pikërisht nga goditja që ia kanëdhënë së brendshmi zhanret e tjera.

POSTMODERNIZMI SI TEORIPostmodernizmi edhe kur trajton temaserioze, i përpunon në struktura ko-mplekse dhe i filtron nëpër diskurseironike. Ironia artikulohet jo thjesht sinjë tallje, por më shumë si një pancirracional që e mbron shkrimtarin nganostalgjia për të kaluarën. Për ta luftu-ar nostalgjinë, postmodernizmi gjithç-ka e kthen në lojë ironike, prandaj edheepoka e postmodernizmit është quajturndryshe edhe “epokë e ironisë”.

FUNDI I METANARRATIVAVE

Pra, fundi i konflikteve ështëfillim i jetës paqësore dhe fund ihistorisë njerëzore, që është bërëobjekt edhe i Fukuyama-s, sipastë cilit, fundi i historisëdomethënë ardhje e demokracisëliberale si forma e vetme e duhure qeverisjes për të gjitha shtetet(shih Fukuyama 1989).

Natyrisht edhe teza e Fukuya-ma-s është vënë në dyshim dheështë kritikuar nga filozofë tëndryshëm, pasi që synon t’ibindë njerëzit se demokracia e“stilit amerikan” është i vetmisistem politik korrekt, pavarë-sisht që kjo tezë ilustrohet edheme shembuj nga Bashkimi Euro-pian dhe proklamon pluralizmindemokratik.

FUNDI I REALITETITFUNDI I REALITETITFUNDI I REALITETITFUNDI I REALITETITFUNDI I REALITETITEdhe pse ka prejardhje re-

ligjioze, termi simulacion (lat. sim-ulacrum) lidhet me realitetin post-modern. Sipas Jean Baudrillard-it,i cili e inauguron dhe përfaqësonfilozofinë e simulacionit, realitetii sotëm më nuk është realitet,sepse në të dominon virtualiteti.Konceptin e simulacionit ai e ba-zon në botën virtuale që na e ofronekrani, në botën e simuluar të“Disneyland”-it, në pushtimin ebotës nga mediat që e tranfor-mojnë botën tonë në një hiperre-alitet. Prandaj, për të ishte nor-male që, pas rrëzimit të KullaveBinjake më 11 shtator 2001, tëjepte deklaratën: “ata e bënë, porne e dëshiruam”, duke sugjeruarme këtë se na kishte marrë mallitë ndodhte diçka e vërtetë dhe emadhe në realitet, pasi gjërat e til-la ndodhnin vetëm të simuluara.

Sipas Baudrillard-it, hiperreali-teti si gjendje postmoderne e kazëvendësuar realitetin. Internetidhe mediat kanë krijuar realitetinmedial që ka sjellë fundin e reali-tetit banal. Rrjedhimisht, ashtu siçështë kthyer realiteti në hiperre-alitet, edhe letërsia është kthyernga fiksioni në surfiksion (Spanos),apo metafiksion (Hutcheon).

FUNDI I SERIOZITETITFUNDI I SERIOZITETITFUNDI I SERIOZITETITFUNDI I SERIOZITETITFUNDI I SERIOZITETITPostmodernizmi edhe kur traj-

ton tema serioze, i përpunon nëstruktura komplekse dhe i filtronnëpër diskurse ironike. Ironia ar-tikulohet jo thjesht si një tallje, pormë shumë si një pancir racional qëe mbron shkrimtarin nga nostalgjiapër të kaluarën. Për ta luftuar nos-talgjinë, postmodernizmi gjithçkae kthen në lojë ironike, prandajedhe epoka e postmodernizmit ësh-të quajtur ndryshe edhe “epokë eironisë”.

Sipas Linda Hutcheon-it, rrëfi-mi postmoder n, duke qenëmetafiksion historiografik, është

“pastime ëith past time” (1988:105-123). Kjo zbavitje, siç mund tëmerret me mend, kufizohet mepërmbajtjen, ndërsa loja vazhdonedhe me formën (montazh,kolazh, brikolazh etj.). Kështu,ironia është një filtër postmoderni rrëfimeve serioze.

FUNDI I FRFUNDI I FRFUNDI I FRFUNDI I FRFUNDI I FRYMËZIMITYMËZIMITYMËZIMITYMËZIMITYMËZIMITNë antikitet, frymëzimi shihej si

akt sakral që i printe krijimit, oseshkrimit. Supozohej se poeti, gjatëfrymëzimit (inspirimit), ishte në

injoron frymëzimin nga muzat. Ve-pra postmoderne kontrollohet ngaarsyeja, jo nga emocionet.

FUNDI I MAGJISËFUNDI I MAGJISËFUNDI I MAGJISËFUNDI I MAGJISËFUNDI I MAGJISËPër kohë të gjatë, lexuesit kanë

lexuar romanet që u janë ofruaratyre si rezultat, jo si proces. Teor-icienët që nga kohët e lashta kanëfolur për parimet e shkrimit të ve-prës letrare, por pa procesin e kr-ijimit. Krijimi është konsideruar sinjë lloj magjie e shkrimtarit, i cilina ofron vetëm rezultatin e atij pro-cesi magjik.

Mirëpo, në postmodernizëmshpjegimi i këtij procesi kthehet nëparim krijues dhe njihet me emrin“poioumenon” (Alastair Fowler1989: 372). Ky term i referohet njëtipi specifik të metafiksionit në tëcilin tregohet për procesin e krijim-it, kur, për shembull, narratori (apoautori) gjatë rrëfimit shqetësohetpër veprën që po e krijon dhe nis eshpjegon sesi e ka filluar, si do tavazhdojë dhe si do ta mbarojë. Kyfenomen haset shpesh, si p.sh. teVladimir Nabokov (Pale Fire), Sal-man Rushdie (Midnight’s Chil-dren), Kurt Vonnegut (Slaughter-house-Five, apo Breakfast of Cham-pions) etj.

Fenomeni poioumenon ështëbërë shenjë identifikuese e roman-eve postmoderne, kur lexuesi, nënjëfarë mënyre, bëhet pjesëmarrësnë ndërtimin e teksteve postmod-

erne, ose së paku lejohettë jetë i pranishëm nëpunishten e shkrimtaritpër t’i parë trikat emagjisë së tij.

FUNDI I KRIJIMITFUNDI I KRIJIMITFUNDI I KRIJIMITFUNDI I KRIJIMITFUNDI I KRIJIMITEdhe pse të gjithë sh-

krimtarët e një gjuheposedojnë sasi të bara-bartë të shkronjave, disaquhen të mëdhenj e disatë vegjël. Edhe pse tëgjithë shkrimtarët e njëgjuhe përdorin shkronjatë njëjta, prapë mun-dohen të jenë të ndry-shëm. Të gjithë sh-krimtarët e një gjuhekanë një alfabet,domethënë kanë në dis-pozicion numër të bara-bartë shkronjash. Logjik-

isht, krijuesi më i madh i një kom-bi është shpikësi i alfabetit. Tëtjerët nuk janë krijues (shpikës),por kombinues. Paradok-salisht, krijues konsidero-hen këta të dytët, jo ai ipari, çka do të thotë sekrijues janë kombi-nuesit, jo shpikësit.

Në këtë rrjedhë, Um-berto Eco si makinë tëparë kombinatorike eshihte alfabetin. Njerëzite ndryshëm kombinojnëshkronja të njëjta. Njerëz-it e ndryshëm kombinoj-në “ndryshe” shkronjat enjëjta. Me terma të

Orëell-it, mund të themi se “tëgjithë shkrimtarët janë të barabar-të, por disa shkrimtarë janë më tëbarabartë se të tjerët”. Janë “tëbarabartë” (të njëjtë) në mjetet(shkronjat) që kanë, por janë “mëtë barabartë” (të ndryshëm) ngaaftësia që kanë për t’i përdorur atomjete. Dhe, jo te krijimi, por te “ko-mbinimi ndryshe” qëndron vlera eshkrimtarëve.

Shpikje është alfabeti. Gjithçkatjetër në letërsi është kombinimshkronjash, veçse në postmodern-izëm romani nuk mund të quhetthjesht kombinim shkronjash, porkombinim shenjash, pasi që në tëfuten edhe imazhe, domethënë ap-likohet metoda e montazhit, meteknikat collage, cut-up, apo dé-coupé (e filluar me dadaistët dhe epasuar nga postmodernistët), qëlejon implikimin e fotografive, pen-tagrameve, pikturave, vizatimevedhe skicave në tekst.

Potpuria (Ëalker 1996) në teor-inë postmoderne shënjon veprën qëpërzien gjithçka brenda vetes, ve-prën që ndërtohet sipas teknikës sëmontazhit dhe jep rezultatin ekolazhit. Arti nuk ka kufij

gjeografikë, prandaj inkuadrimi ikulturave të ndryshme brenda njëvepre arti është krejt normal, sido-mos sot, kur arti shihet më shumësi kombinim sesa si krijim. Autoripostmodern nuk e konceptonorigjinalitetin si shpikje ex nihilo,por si mënyrë specifike e trajtimittë një objekti.

Siç thotë John Barth, letërsiapostmoderne është “letërsi e shter-uar”, prandaj ajo operon me prak-tikat e mëparshme, duke fituarkështu epitetin “letërsi e rim-bushjes”; ajo pranon brenda saj tëgjitha praktikat e mëparshmeletrare, ngaqë është një “ars com-binatoria”. Për shkak se vepra post-moderne është brikolazh, autorëtpostmodernë shpesh janë akuzuarpër plagjiat. Ndër shembuj më tënjohur është D. M. Thomas me ro-manin “Hoteli i Bardhë”, që imitonshumë stile, përzien shumë mate-riale të trajtuara edhe më parë ngatë tjerët dhe përmban disa para-grafë nga “Babi Yar” i Anatoli Kuz-netsov-it.

Kështu, krijimi merr fund siorigjinalitet dhe jeton nën maskëne autenticitetit.

FUNDI I ROMANITFUNDI I ROMANITFUNDI I ROMANITFUNDI I ROMANITFUNDI I ROMANITSipas studiuesve Ëellek e Ëar-

ren, “teoria e gjinive është parim iprejardhjes: ajo e klasifikon letërs-inë dhe historinë e letërsisë jo si-pas kohës ose vendit (periudhësapo gjuhës kombëtare), por sipastipave të posaçëm letrarë të orga-nizimit ose të strukturës” (1984:226). Kjo teori e tri gjinive letrareu inaugurua në kohën e roman-tizmit. Lirika, epika dhe dramati-ka janë arkigjinitë e triadësromantike (Genette, 1979: 70).

gjendje dehjeje hyjnore dhe se ipërkiste Zotit (gr. enthousiasmos –t’i përkasësh Zotit). Ky koncept uruajt deri në romantizëm, u vu nëdyshim në modernizëm, u mohuanë postmodernizëm. Kalimi i letër-sisë nga shkalla zero në shkallën edytë, tregon kalimin nga inspiriminë kombinim. Së këndejmi, krejtletërsia postmoderne është “arscombinatoria”, me stil brikolar.

Në letërsinë postmoder ne,frymëzimi mohohet, sepse autoripostmodern e merr lëndën nga li-brat dhe nga dokumentet e ndry-shme, për ta strukturuar tekstin eri si rrjet referencash e citatesh tëpanumërta. Erudicioni i autorit e

Vijon nga faqja 1

- 17E diel 13 Gusht 2017

ah oh ehëhëncuk ncuk ncukpëshpërima veten ndukfort po shndrrit ky diell e pak po nxeh ah oh ehmë mirë shqetësime se mërzinga maja e gishtit te vrima në zemër dhimbjetaporimbi shpatullat e kohës toka shterpëu shkretëe ardhmja tall utopitëpërditësjam sizifi jam gurishpateve thepisur vend kam zënëdhe i huaj dua të mbetemvetëmera që zë fill s’di se kupyetjen sjell si në ëndërrajaks i dashur pse më sheh ashtusjam odiseu sjam orfeu jam demokleume ëndërrat asgjë s’ka ndryshuarato kurrë s’u ndanëpo kjo dritë ka feksur po këta sy i kanë parë kaq të habiturherë të verbuar herë të dremiturpoetët i mbajnë në sy bebetkërrusur zëmekurshenjë përulja shije mehjaxixëllonjat s’dinë asgjë për dritën e tyrembetjenajthi ndjell të bukurën e dheutstepjenajo nuk është emërnuk është femërështë shemërah oh eh ëhë ncuk ncuk ncuk vetëtima veten ndukfort po shndrrit ky diell e pak po nxeh ah oh ehmë mirë shqetësime se merzi nga maja e gishtit te vrima në zemërdhimbje aporitëjam guri s’jam sizifidihatjet e kohësmarrakotjete ardhmja tall përditë utopitëe bukura e dheut s’është emër s’është femër është shemërqë përqesh shëmtitës’jam sizifi jam gurimbi shpinë e në qafë varur rrisi gjithë blasfemitëqë ditën e parë s’jam ai për të cilin kam lindurnga të nëntë qiejt bashkëqëndrorë që nebuloza sjellshtatë kam për ti parë patjetërnë jerm në vegime ka agimenebuloza shtëpija imene jemi të verbër prej syve tanë heraklitjanëne jemi të shurdhër prej veshëve tanë prozaikëne jemi të rëndomtë prej mërzisësi mëri e poezisëdiçka të re presim andej prej nga s’gjë s’ka ardhurpo kjo dritë po fekspo këta sy po e shohinkaq të habiturca të verbuar ca të dremiturnatënkur e bukura e dheut portat e nebulozës çelmarrakotjet i vjellajthi gurijo sizifie ndjellfort po shndrrit ai diell e pak po nxeh ah oh ehah oh ehah oh ehah oh ehëhëncuk ncuk ncukpsherëtima veten nduk

07.04.2017

LETËRSIA SHQIPE

Goethe, si rebel romantik qëishte, nuk i përfillte rregullat

e gjinive letrare, me arsyetimin sekombinimi i tyre mund të prod-hojë variante të pakufishme tëgjinive poetike. Po ashtu, edhe Ar-istoteli nuk ishte ithtar i pastërtisësë gjinive, ndërsa Platoni epopenëe inkuadronte te mënyra mikse.Linda Hutcheon, pasi ka studiuarpoetikën e postmodernizmit, arrinnë konstatimin se tashmë nukmund të flitet për gjini të pastërtë një vepre postmoderne, ngaqëaty kemi intertekstualitet dhe “in-teraksion gjenerik kompleks”(1988: 139).

Prandaj, sot termat novelë (ang.novella) dhe roman (ang. novele)janë zhveshur nga kuptimi i për-caktimit gjinor, por shënjojnëvetëm atë që Genette e quan“mënyrë” (fr. “mode d’imitation”),që në këto raste është mënyrë nar-rative, edhe pse brenda tyre hasimedhe një sërë formash, diskurseshe stilesh që, në rast tëmbajtjes së parimevestrikte, do të duhej tëliheshin jashtë.

Në postmodernizëm,romani është konsideruarformë dominante letrare.Por, kur dihet që brendakësaj forme janë futuredhe poezia, drama, tek-stet e ndryshme shken-core, fetare, politike etj.,atëherë vihet në dyshimvetë natyra e romanit. Ro-mani ka dominuar, porsapo të bëhet pyetja se sapërqind ky roman ka qenëroman dhe sa përqind for-ma të tjera, atëherë linddyshimi mbi dominimin etij, ose lind nevoja për taparë atë më shumë sibrikolazh zhanresh sesa siformë të vetëmjaf-tueshme. Pra, romani kamarrë fund pikërisht ngagoditja që ia kanë dhënë sëbrendshmi zhanret etjera.

FUNDFUNDFUNDFUNDFUNDPostmodernizmi shënoi

fillimin e një ndjeshmërietë re dhe fundin e një

forme të vjetër, sepse u shkrua mefiltra ironikë dhe me kapacitet er-uditi. Por, nga vitet ’90 është tentu-ar që ai të zëvendësohet nga lëvizjetë tjera, të cilat e konsiderojnë atësi periudhë të kryer.

Postmodernizmi ka marrë fundsi periudhë, ndërsa, si projekt ikryer tashmë është kthyer në fon-din e artë të kanoneve letrare (kla-sicizmi, neoklasicizmi, roman-tizmi, realizmi, modernizmi, post-moder nizmi), duke ua lënëradhën lëvizjeve dhe poetikave tëreja. Për fundin e postmodern-izmit kanë folur edhe LindaHutcheon, Ihab Hassan, AndreasHuyssen, Mieke Bal, Raoul Eshel-man, Alan Kirby, Tom Turner,Mihail Epstein, Eric Gans, Robinvan den Akker, Billy Childish eCharles Thomson etj. Disa kanësugjeruar edhe emërtimet eepokës që vjen pas postmodern-izmit: performatizmi (Eshelman),dixhimodernizmi (Kirby), post-

postmodernizmi (Turner), trans-postmodernizmi (Epstein), post-millennializmi (Gans), metamod-ernizmi (van den Akker), rimod-ernizmi (Childish e Thomson) etj.

Përderisa shumica e këtyre këm-bëngulin në mbrojtjen dhe motiv-imin e emërtimeve të tyre, Eshel-man insiston në mbarimin e post-modernizmit duke ia lënë kohësemërtimin e epokës së re: “Ta pagë-zosh epokën (apo çfarëdo tjetër nëshkencat shoqërore) është goxhavështirë. Tash qarkullojnë shumëemra – performatizmi, metamod-ernizmi, dixhimodernizmi, post-postmodernizmi, po i përmendvetëm disa. Ndoshta duhen vitepara se të arrihet një konsensus ivërtetë. “Postmodernizmi” ngashumica nuk është pranuar si termderi kah fundi i viteve ’80, kur tash-më kishte mëse tridhjetë vjet nëqarkullim. Ne jemi në vitin e njëzettë asaj që unë e quaj performa-tizëm, kështu që kam kohë ende.Fitoftë termi më i mirë!” (Eshelman2014: 7). Andreas Huyssen nukpreferon të shpikë një term për tapagëzuar këtë epokë kaotike, por ireferohet asaj me një term të hua-zuar nga Habermasi: “unübersich-tlich” (shih Huyssen 2015: 15). Lin-da Hutcheon, e cila krijoi poetikëne postmodernizmit, e pohon fundine postmodernizmit, por nuk prefer-on të marrë pjesë në debatin përpagëzimin e epokës së radhës: “nejemi në prag të diçkaje të re, osendoshta tashmë kemi hyrë, dhe kjoka të bëjë me teknologjinë dixhitaledhe mediat e reja sociale që tashjanë pjesë e jetës sonë. Nuk bëhemmerak nëse nuk kemi ende njëemërtim për këtë: do ta gjejmë. Pore ndjej që është diçka e re” (Hutch-eon 2013: 15). Ndërsa Ihab Hassan,pyet veten se çfarë ka përtej post-modernizmit, pastaj përgjigjet: “nemezi e kuptuam ç’ishte postmod-ernizmi” (Hassan 2003: 303).

Tash për tash, nuk mund të di-het se cili term do ta pagëzojëepokën tonë, por një gjë dihet mesiguri: postmodernizmi, që solligjithë ato funde, ka marrë fund.Gara e pagëzimit lidhet me fillimine një epoke pas postmoderniste.

(Ky shkrim me titullin “The Endof the Era of Endings” është botu-ar në rrjetin më të madh të re-vistave në Europë, “EUROZINE”.Fusnotat dhe bibliografinë, për sh-kak të hapësirës, i hoqi redaksia)

PPOEZIA Në karakterin e zakonshëm, kundërthurren shumë elementë, vjenkjo poezi e fundit e autorit tonë...

Nga Sokrat Paskali

S’JAM SIZIFI, JAM GURI

18 - E diel 13 Gusht 2017

1.1.1.1.1.Mos pritni.Prapa skenës, mos pritni.Koha është tepër e qartë.Mendimtari i Rodenit edhe çka tjetër mund tëkërkojë?!Mes maskave si njohje, njerëzve nuk u besohet.Gjenerata e parë e fotografive dokumentare ishtebesimi i fundit.Sot në shqiptarhane më shumë flitet për qenin eLasgushit, Bubin se për poezinë e tij.Kjo e vërtetë çfarë pasojash do të lë, nuk e di.Me një qetësi të çliruar nga ankthi edhe kjo liri eshumëpritur, nga ngjyrat e notës e humbi rrugën,për të shprehur diçka të largët në histori e të afërtpër hapjen e rrugëve.Lufta të bën të kuptosh pse bëhen luftërat.Por as para lufës së fundit e pas luftës së funditnga rrjepacakët e tre përqindëshit të diasporës.Për Kosovën.Për bukën e gojësNuk ia dolëm ta kuptojmë se kah po frynë era.

2.2.2.2.2.Autoriteti i njeriut, kur është i rrejshëm, është irrezikshëm.Gjithnjë pak e më pak po mendoj pse është aq irrezikshëm.Ka edhe diçka tjetër që nuk po e kuptoj.Na ishte kur na ishte koha e Skënderbegave.Me histori të pashpjegueshme të Ballkanit.Dhe njohja e mosnjohja e kohës së EnverHoxhës, i cili duke kaluar nëpër kriza identiteti,na bindi se jashta Shqipërisë komuniste nukekziston asgjë.Dhe koha e durimi i Gandit të Ballkanit.Dhe koha e vuajtje të burgut të Mendelës sëKosovës.Dhe koha e Sokolave e Mic Sokolave që nukjanë në listën e engjëjve.Dhe koha për të dalur nga kjo lëkurë pa editur pse.Natyrisht se ka edhe shumëçka tjetër që nandjek e që na del përpara.Për ta kaluar natën me dy a tri fjalë.Nga kronikat e burgut.E, mandej “Raca njerëzore duke ushndërruar në skllevër” e përjeton edhe njëposhtërim.

3.3.3.3.3.Nga një elegji për tokën, vetëm Zoti na mbetipa e parë.Natyrisht, me fajin tonë.Për ta fshehur të vërtetën, nga inati, edhe unëgënjeva.Është tepër vonë për ta fiksuar a jemi dukeqeshur apo duke qarë.

Koha e njerzve të pakënaqur po kthehet vonë.Duke u rrëzuar pritëm gjatë.Me bindje se kjo është Parajsa e vetme e mbyllurmes maleve ku nuk shihet dielli.Për të gjetur atë që e kërkojmë shfrytëzohet rasti.Kjo histori është histori e botës që e kemi humbur.Me ngatërresa e pa adresa e kalendar.Me punë që nuk bëhet vetëm.Kur nata dhe dita dalin nga kanalizimet e ujëravetë zeza.Jo për të gjetur atë që kërkojmë, por për kohënqë nuk ka tjetër rrugëdalje.Kot flasim: po na pëlqen, s’po na pëlqen...Sa për të treguar kujt e nga kush.Në tokën njerëzore.Për çdo ëndërr.Nëna natyrë një herë flet.Lufta vazhdon edhe pas vdekjes.Nga shpëtimi i mbyllur në kafaz, ktheva kokënnë anën tjetër të vdes i qetë.

4.4.4.4.4.Një ditë dikush e pyeti Nastradin Hoxhën:- Nastradin, çka po bën? Çka po pret?- Po pres të shoh se cili po rrëzohet! Ështëkënaqësi kur sheh se cili po rrëzohet.Për t’i kuptuar më mirë njerëzit duhet tëpresim.Në kohën tonë nuk kishte kaq shumë njerëz tëpafytyrë. Patriotë me maska e pa maska.Tani nga vetmia e kapur, nuk ka asgjë mësurreale se lufta e pasluftës dhe hapësira elirisë së humbur.Nuk e di si më erdhi, por e thashë:- Ta hajë dreqi edhe këtë luftë, edhe këtë liri.Të humbur, e të humbur.

Përtej Ballkanit vlerësohen vetëm ata që janëtë dëgjueshëm.Me shqetësime për një jetë të lumtur, nuhatjata prishë mendjen, kur mendjen e ke tëkurdisur mbrapsht.

5.5.5.5.5.Po cili është dizajnimi i milionerëve tëpasluftës?!Cili?Ata edhe para luftës e kanë kuptuar rëndësinëe parave.Publikisht flasin se me nderë e përkushtim ekanë krijuar pasurinë...

E atyre që janë rreshtuar për të kaluar nëpërvrimë të gjilpërës.Nga rreziku krijohen njohuri të shumta.Edhe te intelektualët, që i kemi më shumë sepak, po krijohet një vlerë e rrejshme.Kjo kohë e pagabueshme njeriun epagabueshëm e gjen të varur në degë të një ulliri.Një ditë pas varrimit, atij të gjorit i humb varri.Flitet se e kishte të vështirë të përshëndetej menjerëzit e pagabueshëm.Fotografitë e tyre i shihte çdo ditë nëpër gazetadhe televizion.Natyrisht në lajmet e para, në faqet e para.Për ta mësuar jetën nga e para.Hiqeni kapelën.Qiteni kapelën.Po kalon fatkeqësia...

7.7.7.7.7.Çka nuk po më kujtohet?Koha është ndalur.Njeriu po vonohet.Ajo që e kmi nuk po na mjafton për të qenë tëlumtur.Nga frika nuk ka dëshmitarë.Pas çdo fjale, lirisë përpara i del frika.E vërteta mbyllet si ngjarje e kotë.Atje ku duhet të shkojmë...Edhe e ardhmja prek frikën.Humbjen.Fjalën.Besimin.Dhe fotografitë dokumentare.Shkurt: miku im Robinson Kruso, i ditëve tona,lëri teket, nazet, pritjet...Të qeshur e të zymtë.Planetin tonë të dashur e kemi dhier...Dhe, ia kemi ndryshuar pamjen.Dhe kemi mbetur nga diçka që kemi qenë.Si humbës në mes të ditës.Po shpresoj se këtu nuk është fundi.

Korrik, 2017

LETËRSIA E KOSOVËS

EESSE Ka pak nota metafizike proza e fundit e autorit të njohur kosovar. Thirrja e tokës është një e tillë që e kalon gjithçkadhe i bën thirrje vetës jetës. Por, përgjigje të tilla nuk jepen në jetën e zakonshme, ndaj Rexhep Ferri shkëputetnga realiteti dhe e kërkon gjetiu, në vise ku vetë ai s’ka qenë ndonjëherë... në përjetësi...

ELEGJI PËR TOKËNNga Rexhep FERRI

Fama dhe e drejta e tyre i takon një brezi qëkohën nuk e lë të ikën.Për hir të së vërtetës, o Zot na ruaj mendjense u bëmë për të mos e njohur veten.Sado i rëndësishëm që je, prapë nuk jekërkushi.Si eksperiment i dështuar vjen e shkon bashkëme kohën e virgjëreshave të dhunuara.Si derë e hapur.Kur sytë e majmunit shohin më larg.Shpejt humbet fytyra.Besimi.Duke mos parë fitimtarë.Barka e shpëtimit më çoi të luftoj me dallgë.

6.6.6.6.6.Kjo histori do të mbetet për histori që nuk do tëshkruhet kurrë.Nga shpirti komercial, na kanë humbur tëgjitha ndjenjat për njerëzoren.Këtij kortezhi i shtohet edhe një buzëqeshje engrirë.

- 19E diel 13 Gusht 2017

1.Këtu në fillim ishte Akullnaja e Labradorit nga Veriu në JugLundrim galopant i një kali të bardhë e të verbërKrifa dhe thundra të akullta ktheheshin në ujëNë liqenin para dhjetë mijë vjetësh.Këtu bën kryqin vetëtima dhe shirat vdesin me ylbere të gëzuaraKëtu mban frymën bubullima dhe rrënjët nën shkëmbinj flasin me ujratZbrazet qielli dhe natën nga Hëna bie një grua.

2.Nakomis bie nga Hëna: barkun - baticë si të gjithë nënatLindi të bukurën Uenonah, UenonahKëtu ujërat gjembojnë gjinjtë, burrat i ndezin për luftë e për gjah.“Uenonah, kujdes nga Era e Perëndimit, Uenonah”…Vajza s’e dëgjoi: Era e Perëndimit e mori në krahë.Hiawatha, Hiawatha lindi: i fortë e i bukur sa s’kaGjyshja Nakomis në Hënë iku se nga Hëna ra…

3.Minnehaha, Minnehaha – e vogël sa një kokërr gruriHiawatha i njomë: kalli misriGjithnjë bashkë si lumi me gurin, si fara me plisin.Armatosur me shigjeta dhe vështrim shqiponjeVjen Prijësi, vjen PrijësiE sheh Hiawatha-n ngarkuar me tamburet e fitoreveBurimet gurgullojnë, lumenjtë rrjedhin, loz fara me plisin.

4.Mu shfaq magjistari Perlë Penda, çfarë shihte jashtë e fuste brendaE godita dhe gjaku u avullua si ëndrra. Me sy nga Hëna shpika gërmat.I pranova misionarët e krishterë dhe shefin e Rrobave të ZezaPër kurorën mi fali puplat një skifter, ca yje ranë të flinin

në trastën me shigjetaMinnehaha ime u tret, u bë erë, dimri e ngjiti te HënaI fundmi i mohikanëve m’u shfaq në derë, më ftoi në liqenin XhorxhNjë grusht njerëzish kërcenim rreth zjarreve duke u luturManhatanin e shitëm për 1050 dollarë (goxha vlerë!)

ngaqë i ngjante gishtit të këputur…

Oh, sa i ngjante gishtit të këputur!

5.Hiawatha modern ikur nga poemë e Longfellwoutnë krahët e fuqishëm mban të tjera Minnehahanme një lundër lundron në lumin Hudsonme shigjetat ndezë reklamat në Manhattan.Oh, sa i ngjan gishtit të këputur!Hiawatha i ri vërtitet rreth Liqenit Xhorxhpërshëndet pasagjerët e anijes “Minnehaha”- Hej, Hiawatha, pse lodhesh atje poshtë!?...Stërgjyshja Nakomis e thërret që nga Hëna.

6. Kënga e Minnehaha-s:Qetësi në varrezën e vjetërBar dhe drunj të shenjtëDhe drerë që dashurohen symbyllur.Në Malet Adirondack po bie me dritën e HënësSendërtohem në mish e në shpirt, u flasë luleve, të vdekurve ngaligështiaDhe të vrarëve nga baruti e shigjetat.Drita e Hënës në baltë kallais kujtesat, i bënë të vdekurit me pasqyra.

Në çdo pasqyrë rri hapur një dritare, lulëzon një degë qershie dhe vdes një zog…Këndon Minnehaha në avulloren “Minnehaha”Topat në Fort Williams Henry shtijnë në ajër,Në muzeun e fantazmve lulëzojnë muret-trungjeDhe të vrarët: indianë, anglezë, francezëShpërndahen rrotull me ligjin e luleve.

Në çdo pasqyrë rri hapur një dritare, lulëzon një degë qershie dhe vdes një zog…

7. Hiawatha:Të rrjedhësh me lumin Hudson drejt Manhattan-it:

gisht i zotit të Mikelanxheloszgjatur drejt Njeriutdhe prek Statujën e Lirisë!

Në duart e grataçielave - shpirtrat e reklamaveSi në duart e stërgjyshërve të mi skalpet e të vrarëve…Rreth liqenit Xhorxh ende vrapon I fundmi mohikan.Hej, miku im, eja bëhemi bashkë, rimishërim në breza të rinjZbresim buzë oqeanit në gishtin e këputur ManhattanShitur për 1050 dollarë!Oh, sa i ngjan gishtit të këputur!Gisht magjistar!

8. Mohikani modern:Natën me lupën e Hënës mund të lexosh shkrime të padukshmeVëllimet e pafund të shtretërve: afshin, dehjen, lotëtMundimin për t’i shpëtuar kthetrave të hipnozësNatën me lupën e Hënës.Nata ngarkuar me mistere: oqeani papritmas lindi ishull të riLundroni kolombë me flamujt e stereve, para se ishulli të zhytet përsëri!

LETËRSIA SHQIPTARE BASHKËKOHORE

PPOEZIA Që prej largimit të tij, poezia e Petraq Ristos synon një figuracion tjetër, që t’ipërshtatet hapësirës, por edhe emocionit të autorit tonë, në një nga vendet mëtë mëdha dhe më të vrullshëm të globit...

Hiawatha modern, i fundmi imohikanëve dhe unë – emigranti i fundit

Nga Petraq RISTO Nata me tavernat e lodhura nga pijet dhe muzikaFemrat rimodelohen me dufe porcelaniNën lupën e Hënës lexohet frikaDhe unë lexoj shpirtrat, serioz si vëzhgues uragani.Mbase duke parë veten me lupën e HënësDyshimi bëhet zjarr, ëndrrat piqen në ferr si zogj pa pupla e pendëMe lupën e Hënës shoh një ujk gjigant që vjen me Gishtin e këputur të Manhattan-it ndër dhëmbë.

9. Unë - emigranti i funditQiellin e kam alergji: në metrotë e Manhattan-it vendosa të rriMe fishkëllima trenash, njerëz të lodhur, pëllumba të egër dhe minj… lexoj gazeta me shi…Fle në stola, ushqehem si mundem, lexoj gazeta me shi…Amerikanë, kinezë, arabë, rusë… më mblidhen rrotull, ç’flasin s’e diLexoj gazeta me shi…Muzikantë shëtitës, të verbër që shohin pikëllimin tim në syTë rinj akrobatë, prestigjatorë të lashtë ma ulin hënën përbriNakomis, Minnehaha, Hiawatha, mohikani i fundit më shfaqenpërballë,Habi. Lexoj gazeta me shi…Alarm për bombë… Kaos, çmenduri…Policë me skafandra, agjentë e zjarrfikës, alarm i rremë…Marr frymë. Qetësi. Lexoj gazeta me shi…Takoj lypës, poetë, pastrues, mjekë, klerikë, vejusha në ziNën Hudson-in e madh gjej burimin dhe piMe rrënjët e Wall Street-it ushqehem – mrekulliLexoj gazeta me shi… Jetoj në metrogjysmë urith e gjysmë njeri… Lexoj gazeta me shi…

Manhattan: gisht i zotit të Mikelanxhelos zgjatet drejt Njeriut dhe prek Statujën tënde, Liri!

20 - E diel 13 Gusht 2017LETËRSIA E KOSOVËS

11111.....Jezusin e kapën në një rrugicë të Qy-

tetit, kur po i fliste një grushti të rinjsh,të cilët ishin nxënësit e tij.

Ai ishte i ekzaltuar në kulm dhe flisteme shembuj.

Në kohën kur po thoshte se të gjithëpopujt kanë një Atë dhe janë vëllezër dhese të gjithë popujt, pa marrë parasysh gju-hën dhe lëkurën e tyre, baba të parë tokë-sor e kishin Adamin dhe nënë Evën, dhetë gjithë njerëzit janë mëkatarë dhe përkëtë duhej t’i faleshin Zotit Perëndi, që iufalte mëkatet por, ndërsa nxënësit dëgjo-nin gojëhapur, u afrua një patrullë ush-tarësh romakë.

Jezusi nuk e ndërpreu ligjëratën. Ush-tarët u afruan sikur aty po kalonin rastë-sisht, por që në fillim u kuptua se ata kish-in ardhur në këtë rrugë, në të cilën nukktheheshin kurrë, me qëllim që ta kapninJezusin në emër të Ligjit dhe të Peran-dorit.

Ia vunë hekurat, ndërsa nxënësit nuklëvizën nga vendi, nuk kundërshtuan.

Kur u nisën ushtarët, atmosferën sikure përfshiu një zbrazëtirë, të cilën e mbush-te vetëm Mësuesi me trupin dhe me fjalëte tij plot gaz dhe shpresë...

2.2.2.2.2.Jezusi, duar e këmbë lidhur, printe për-

para, ndërsa ushtarët e armatosur deri nëdhëmbë, e ndiqnin pas. Populli e përqesh-te, por kish prej tyre që, po të mos ishte ishoqëruar nga ushtarët, do t’i binin edheshpullë gojës, me të cilën kishte folur aqshumë kundër besimit të tyre “të kotë”,siç shprehej jo rrallë. Indiferenca me tëcilën po e përcillnin shumica e qytetarëve,po e vriste më shumë se hekurat që ia kish-in lidhur duar e këmbët, dhe më shumë sefjalët e vrazhda të ushtarëve. Kur e shikoje,dukej se nuk i kishte ngelur një pikë gjakunë faqe – ishte aq i zverdhur në fytyrë.Shumë prej qytetarëve bëheshin sikur nuke njihnin.

Kështu kaloi Jezusi nga rrugica ku emorën, pastaj ushtarët të udhëhequr nganjë komandant, gradat e të cilit me siguriishin shumë më të larta se ato që i mbantenë krahë, e endën nëpër të gjitha rrugët eJerusalemit.

Në anën tjetër, një patrullë kishte kapurnjë kriminel ordiner, i cili në këto vitet efundit kishte qenë aktor i shumë vrasjevedhe vjedhjeve në qytet.

Në qendër të Qytetit, të dy patrullat qëvinin nga dy anë të kundërta, u bashkuandhe i bashkuan edhe të dy të kapurit. Kurkrimineli e pa Jezusin, ashtu të hajthëmdhe me fytyrë dyllë të verdhë, sikur umbush urrejtje. Unë me armë kam vrarëdisa njerëz dhe me duar kam vjedhur disatë tjerë, ndërsa ti me gojën tënde çakallëdeshe t’ju vrasësh zotat miliona njerëzve,ndërsa iu ke vjedhur besimin stërgjyshormiliona të tjerëve. Jezusi e vështroi dhe endjeu urrejtjen e njeriut të zhytur nëmëkate, dhe i buzëqeshi. Nga fytyra e tijsikur u shpërndanë në natyrë rreze driteqë ua kalonin edhe rrezeve të diellit. Djal-li, mendoi krimineli.

Masa e mbledhur e popullit më tepërishte përqendruar nga krimineli. Trupi imadh e i shëndoshë i tij, mjekra e zezë dhesytë e mëdhenj, sikur e linin nën hije Je-zusin gjakëpakë, mjekërverdhë...

Pas një shëtitjeje të lodhshme gjatëgjithë ditës nëpër qytet, në mbrëmje e

TTREGIM Një alegori për njërin nga heronjtë e pakontestuar të Kosovës, që autori i ka dhënë atributegati hyjnore përmes rrëfimit të tij...

JEZUI(Kujtimit të U.H.)

Nga Sali Bytyçi

dërguan në dhomat e errëta të kësh-tjellës. Derisa të merrej vendimi ngaGjykata e Lartë, ai do të gjëllinte nëpërbirucat e errëta dhe me lagështi tëkështjellës.

Një gjë e kishte mbajtur në jetë Je-zusin që nga mosha e re, derisa e kapënushtarët: Jeta e njerëzve në Tokë duhejtë ndryshohej, ajo duhej të merrte njëkahje tjetër. Dhe kjo kahje nuk ishte e

vështirë: Zemrat e njerëzve duhej ta der-dhnin vrerin që e kishin akumuluar nëshekuj dhe në vend të vrerit të mbusheshinme Dashuri për më të Afërmin dhe për Kr-ijuesin.

Kaq dhe çdo gjë do të ndryshohej.Në vend që bota ishte shndërruar në

Ferr, në të cilin njerëzit ia nxinin jetënnjëri-tjetrit, do të kthehej në një Parajsë, nëtë cilën do të jetonin sa më mirë.

* * *Ndërsa po e priste vendimin atje thellë

në birucë, i ndriçuar nga Drita e Krijuesitdhe i ngrohur nga Dashuria e Tij, Jezusipo çuditej me popullin, i cili shekuj mëparë e kishte parashikuar ardhjen e tij, dhepo kaq shekuj kishte pritur që të shfaqej,tani kur kishte ardhur, nuk i shkoi pas Atij,përveç disa nxënësve të rinj dhe të papër-vojë, të cilët në Qytet nuk kishin farëpeshe.

I çuditshëm është populli, përsiaste mëvete, dhe më i çuditshëm është pushtetiqë e ndërton populli.

Aq errët ishte në kështjellë, sa nuk di-hej kur mbaronte nata dhe kur fillonte dita.

* * *Jezusi në vete ngërthente Fjalën e Kri-

juesit, Urdhrin e tij për njerëzit, ndaj pa utrembur në rrugën e tij, Jezusi do ta çontederi në fund. Ai e dinte që në fund e pristeflijimi i tij.

Nëse të mëshon dikush, ai është yt vël-la; nëse të mëshon në njërën faqe, kthejatjetrën. Mjaft me konflikte, mjaft meluftëra.

Kështu fliste Jezusi.Në zyrat perandorake të Ruajtësve të

Rendit për çdo ditë vinin njerëz, bash-këqytetarë të Jezusit, të cilët i denonconinligjërimet e tij, që i kishte mbajtur nërrugicat e Jerusalemit.

Një ditë, kujdestari që rrinte në zyrë,deri në ora 14:00, kishte arritur tënumëronte deri në njëzet numrin enjerëzve të cilët kishin sjellë një fjali tëvetme:

- Jezusi ka thënë, ditën e enjte, se,nëse të mëshon dikush shuplakë në njërënfaqe, ktheja tjetrën...

Hynte i dyti dhe përsëriste pikë për pikëtë njëjtën fjali. Kështu i treti, i katërti, gjertek i nëntëmbëdhjeti. Kur i dëgjoi të tënjëzetët, në kulm të zemërimit, nëpunësibërtiti:

- I marri!Hafija u çudit.

Kështu i kalonte ditët e tij të fun-dit në birucën e errët të Kështjellës Je-zusi, ai i cili kishte menduar për njerëz-it, si ata të jetonin sa më mirë e jo kështusiç jetonin, ndërsa lumi i palodhur injerëzve, të cilët vinin për ta denoncuarnuk kishte fund... Ditët kalonin e fuqitëpo fillonin ta linin ai, i Biri i Vetëm i Kr-ijuesit, po nuk jepej, i lutej në qetësi Kr-ijuesit, po edhe habitej me vendimin e tij,ta flijonte për këta njerëz që mezi pris-nin ekzekutimin e tij!

* * *Ndërsa të lidhur këmbë e duar e nxirr-

nin nga qyteti për ta dërguar në kodrën kudo ta gozhdonin, me kokën ashtu të gjako-sur nga ferrat që ia kishin hedhur sikurorë, dhe turma e njerëzve mezi prisninçastin e kryqëzimit, Jezui kishte drejtuarkokën drejt qiellit, i hidhëruar në vendi-min e tij që, edhe pse nuk e kuptonte derinë fund, duhej t’i bindej patjetër!

Më mirë t’i dërgoje kësaj turme njërrufe e ta digjje, sesa që dërgove Birin tëndtë Vetëm për flijim, o Zoti im, pëshpëristeJezui me zërin që kishte filluar t’i shter-rej, ndërsa turma nuk e ndalte brohoritjen,e rojat nuk e ndalnin rrugëtimin për teKryqi, duke e tërhequr zvarrë atë që, mbitë gjitha, kishte kërkuar të sundonte paq-ja në mesin e njerëzve...

... vetëm një grusht nxënësish po e për-cillnin me lot Jezuin drejt Kryqit; po gjithëjetën e tyre këtë ditë Kryq do ta mbaninmbi shpinat e tyre.

E diel 13 Gusht 2017 - 21OPINION

Opinioni i Ditës

Nga dr. Hajri Mandri *

Sjellja e re politike, qasjenë kontekstin shqiptar

(V(V(V(V(Vijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)

... "Rama 2", pasi situata ekonomike është ende e rënduar, in-vestitorët e huaj nuk duken në horizont, papunësia njeh niveletë papara dhe shpresa se ky vend do të ndryshojë është e mjeg-ullt. Nga ana tjetër, pritet të rritet presioni mbi institucionet edrejtësisë me hyrjen në fuqi të SPAK-ut dhe reforma në drejtësido të fillojë vetëspastrimin e organeve të drejtësisë nga elemen-ti i korruptuar, i instaluar prej dekadash në sistem. Ajo që tanipresin shqiptarët janë reformat e thella në institucionet pub-like dhe që do të shoqërohet me përplasje politike të mëdha.Krimi dhe korrupsioni i majmur dhe i kamufluar, i lidhur menjë mijë fije do të tronditet, po kjo nuk do të thotë që nuk do tëkundërqëndrojë. I lidhur me politikën, krimi dhe pushtetarë tëkorruptuar do të përdorin të gjitha instrumentet për të bllokuarreformat e thella dhe të dhimbshme. Mali i korrupsionit që pretgrushtin e drejtësisë përbëhet nga dosjet e qeveritarëve që flenëme vite. Populli dhe zgjedhësit e thjeshtë që shohin pasuri për-rallore fizike nga njerëzit e tyre dhe komshinjtë, që pak vite mëparë ishin të barabartë, ndërsa pas detyrave të rëndësishme nëvendet ku "bëhet lek", ngritën pasuri të patundshme, të pajusti-fikuara në asnjë rrethanë, si rrogëtarë të shtetit. Kjo pakënaqë-si është akumuluar ndër vite dhe kjo tani ka ardhur në pikën evlimit. Nëse dështon reforma, atëherë fati i shqiptarëve vihetnë pikëpyetje. Pak a shumë prioritet e qeverisë dihen, pasi atojanë deklaruar edhe në fushatë dhe kudo njerëzit i kanë shpal-lur hapur kërkesat e tyre themelore komunitare dhe nuk ështënevoja për të bërë shou sa për të shtyrëstinën e nxehtë të verës me dëgjesa publike.

Madje, këto që dalin nga dëgjesat pub-like janë pika premtimi nga disa subjekteelektorale. Modeli që shqiptarët zgjodhënpër t'u qeverisur dhe alternativa që atapreferuan nuk jep shanse zhvillimi. Ajoështë po ai model i katër viteve të shkuara,ku mbolli varfëri dhe mjerim, papunësidhe mungesë perspektive për të hapur punëtë reja ndërtimtare. Edhe turizmi që ishteshpresë për gjallërimin e ekonomisë nukdha rezultatin e pritur. Partia socialiste ukërkoi shqiptarëve të qeverisë vetëm dhetani ka votat për ta bërë një gjë të tillë. Tëshikojmë performancën e saj. Duke parëmiellin, dihet buka si do të dalë. PS-ja katani pushtet absolut. Dhe pushteti absolutrrezikon korrupsion absolut. Ende nukdihet fuqia opozitariste, hapat dhestrategjia e saj. Nëntori do të na tregojëmatjen e forcave dhe balancën pozitë-opozitë. Nëse do të funksionojë, ka gjasaqë vendi të fuqizojë demokracinë e brendshme dhe institucio-net të marrin seriozitetin që kërkohet. Në horizont për mo-mentin duket një ndarje më e qartë pushtetesh, që veprojnëdhe kundërveprojnë dhe kjo është një shpresë e re që na bën tëbesojmë në konsolidim të shtetit ligjor dhe të demokracisë.Një rol të rëndësishëm do të ketë dhe formatimi i ri dhe pozi-cionimi i Partisë Demokratike, e cila është partia kryesoreopozitare. Roli i saj konstruktiv në mbrojtje të vlerave demokra-tike dhe qëndresa e saj pa u lëkundur dhe me zigzage do tëishte një garante e fortë e reformave. Liria dhe shteti janë tëkundërtat e domosdoshme për jetën e njeriut. Liria na duhetpër t'u mbrojtur nga abuzimet e shtetit, ndërsa shteti na duhetpër t'u mbrojtur të gjithë nga abuzimet me lirinë. PD-ja ështëpara ristrukturimit të plotë dhe të gjithanshëm të saj, ku pokalon një gjendje të vështirë të trazimit dhe çrregullimit tërendit të vlerave dhe të sistemit oligarkik të klasifikuar në dydekada e gjysmë dhe pas dy votimesh refuzuese nga elektoratishqiptar 2013 dhe 2017 është e domosdoshme shkundja dherifreskimi i saj. Duhet të rikonsiderojë strukturat e saj dukebërë një filtrim të thellë të të gjitha strukturave dhe programite statutit, me qëllim të motivohet maksimalisht një strukturëe re drejtuese, e motivuar dhe që nuk është konsumuar dhemajmur në kurriz të demokratëve të thjeshtë, që votojnë ngadëshira për demokraci, pa ditur se kë ka në forume.GABIMET, SI SHËMBËLLTYRA PARADIGMATIKE

Gabimet e PD-së përgjatë historisë së saj janë shëmbëlltyraparadigmatike, (si njësi në procesin e qarkullimit) prandaj du-hen nxjerrë mësime dhe nuk duhen përsëritur. Rol të rëndësishëmtë marrë këshilli kombëtar, kryesia dhe të konsolidohet demokra-cia e brendshme. Të drejtojnë PD-në njerëzit që e duan atë edhenë kohë të mira edhe të vështira, që e duan atë edhe kur u jepkarrige edhe kur dalin në punë private. Vështirë të motivosh nënjë front të përbashkët njerëz idealistë e të përkushtuar në kre-don dhe misionin e tyre dhe të atyre që "kanë lindur me lugëargjendi në gojë". U duhet dhënë fund aleancave me subjekte poli-tike apo individë, pa miratim institucional. Natyrisht, partia ështëorganizatë politike, që hyn vullnetarisht për të kontribuar dhembështetur programin e saj, por secili duhet t'u bindet rregul-

lave dhe të pranojë hierarkinë e vlerave. Pranimi i rendit të vler-ave sa është i rëndësishëm, është edhe i vështirë, pasi ka të bëjëme raporte subjektive të vlerësimit të brendshëm dhe atij të jash-tëm të anëtarit konkurrues. Ndaj, për të shpëtuar nga subjektiv-izmi dhe gabimet apriori duhet që të ndërtohen mekanizma dhefiltra që përcaktohen në statut dhe bëhen normë politike dhe ju-ridike e anëtarësisë. Ndaj, shëndoshja e situatës së brendshme tëPD-së është një shpresë e re për demokracinë shqiptare. Politikaështë përgjegjësi. Në qoftë se merr përgjegjësi politike dhe nukpunon, atëherë duhet të konsiderohet kostoja e të bërit asgjë. Pran-daj analizat, debatet dhe llogaridhënia janë forcë lëvizëse brendanjë force politike. Nëse dikush merr përsipër të jetë kandidatideputet i partisë më të madhe në vend, duhet të jetë responsibëlpër ata poshtë që e votuan. Ta ilustrojmë me një shembull. Nënkry-etari i Partisë Demokratike në degën e Bulqizës filloi një punëintensive për ristrukturimin e PD-së nga seksionet deri te krye-sia e partisë dhe ajo kishte një motivim dhe mobilizim shumë tëmirë. Konkurrimi i Edmondit si kandidat për deputet në zgjedh-jet parlamentare të 25 qershorit, i treti në radhë në listënshumemërore të PD-së për qarkun Dibër ishte një zgjedhje e mirënga kryetari Basha dhe në përputhje dhe me propozimin kryesortë degës PD-së Bulqizë. Me këtë frymë dhe objeksion fitoreje, PD-ja zhvilloi në Bulqizë një fushatë të qetë dhe model, mbështeturnë vlerat programore në rang qendror dhe lokal. Pati takimeshumë të mira dhe mbresëlënëse të grupit elektoral të degës nëçdo fshat dhe lagje votuesish. U arrit rezultati shumë i mirë saPartia Demokratike doli forcë e parë, duke lënë pas PS-në që kish-

te mbështetjen e shtetit, LSI-në që kishte pushtetin vendor dhestrukturat bashkiake në gjithë rrethin. Pavarësisht kësaj, PD-jae qarkut Dibër doli dobët në Mat dhe Dibër dhe kjo bëri që nga tredeputetë që kishte PD-ja në 2013, të marrin dy. Kështu që Edmon-di nuk fitoi mandatin për të cilin luftoi dhe punoi. Një javë pasrezultatit të zgjedhjeve, Edmond Isaku ndërmori në sërë takimeshnë seksione dhe grupseksione të partisë për t'i takuar anëtarëtdhe simpatizantët. E para për t'i falënderuar për mbështetjen dhee dyta për t'u qëndruar afër e për t'u thënë që unë "jam këtu, meju, përsëri dhe së bashku do vazhdojmë luftën. Kemi humbur bete-jën, jo luftën. Nga strukturat pati një mirënjohje të thellë, qëshprehej kudo si një mesazh që do të vlente për tërë politikënshqiptare në përgjithësi. "Ne - i thanë zgjedhësit, - kemi votuardhe i kemi bërë deputetë dhe nuk kanë ardhur asnjëherë të natakojnë dhe herën tjetër kanë ndërruar zonë dhe s'jemi parë meta. Kurse juve zoti Edmond, edhe humbët dhe jeni midis neshkëtu, kjo për ne është respekt për votën tonë, për besimin tonëdhe na detyron të punojmë dhe ta forcojmë më shumë punën përrritjen e Partisë Demokratike të Bulqizës". Ky është një mesazhqë ka të bëjë me një sjellje të re politike, që po afirmohet dalën-gadalë në PD dhe që duhet shkuar drejt lidhjes së fortë të struk-turave drejtuese me seksionet në bazë, atje ku buron mbështetjadhe vota për të cilën më shumë anatemojmë se punojmë. Shpirtinuk do vetëm bukë dhe ujë, do edhe njerëzoren, veprën e mirë-sisë për t'u përmbushur. Njëkohësisht, njerëzit e mençur që drej-tojnë Partinë Demokratike duhet që të kuptojnë qartë se cilat janëvlerat që preferon votuesi. Ata, atje larg, të varfrit në fshat, ciliështë statusi i tyre ekonomik social dhe shpirtëror.KRIZA QË KA MBËRTHYER MARRËDHËNIETNDËRVEPRUESE TË SHTETARIT DHE SHTETASIT

Cila është kriza që ka mbërthyer marrëdhëniet ndërvepruesetë shtetarit dhe shtetasit, të politikanit dhe qytetarit, midis log-osit dhe patosit. E vërteta është se ka një ftohje të qytetarit mepolitikën. E vërteta është se akoma kemi fshatra dhe lagje qënuk kanë të zgjidhur ujin e pijshëm si nevojë jetike, apo ujinvaditës si element progresi ekonomik. Bëjmë mirë të pohojmëse në këto 25 vjet janë të panumërta arritjet dhe ndryshimetcilësore në përmirësimin e jetës së shqiptarëve, por demokra-

cia të hap oreksin dhe nuk të shuan urinë, pasi konsumi i vler-ave dhe shija estetike e jetës ka arritur nivele të reja dhe më tëlarta, prandaj politika duhet të mendojë dhe të punojë ditë enatë për zgjidhje të reja, për daljen nga kriza, për gjallëriminnë radhë të parë të ekonomisë sonë, që ende nuk po startonngjitje. Në historinë e politikës ka njerëz që lënë gjurmë në his-torinë e një komuniteti, duke i bërë atij shërbime të shquara epërjashtimore. Kryetari Basha tani duhet të punojë për të mak-simalizuar motivimin e intelektualëve që i japin partisë mbësh-tetje reale. Pragmatizmi politik është para së gjithash interespër pushtet. Sipas Hobsit, e drejta natyrore është shuma e tëdrejtave të pakufizuara të njeriut, ndaj është e natyrshme qëindividët të bien në konflikt me njëri-tjetrin. Ndaj janë shpikurnormat dhe ligjet për rregullimin e marrëdhënieve mes njerëzve.Ka ikur koha e rutinës organizative, kur njerëzit vraponin paspartive dhe festonin kur pranoheshin anëtarë, tani vrapojnëpartitë pas njerëzve, ndaj duhet komunikim i planifikuar, dia-log dhe shkëmbim idesh, kërkimi i zgjidhjeve dhe përfshirjessë njerëzve konstruktivistë, që ndërtojnë ide, që prodhojnë ide,dhe jo për hir të prezencës historike afatgjatë t'i mbajmë duke ishndërruar në mite dhe idole, tashmë kur vota për ta po largo-het dhe "lëkura iu vlen pesë grosh". Njerëzit protestojnë ngan-jëherë edhe ngaqë janë mësuar me të mira pa mbarim. Protestae njeriut kur ka të drejtë të shqetëson, ndërsa protesta e atij qës'ka të drejtë të argëton. Në fushatën për kryetarin e PartisëDemokratike, u thanë arsyet dhe shkaqet e humbjes së PD-së.Shitblerja e votës, largimi i shqiptarëve në emigrim dhe krye-

sisht demokratë, dalja me vonesë në zgjedhje,ndërkohë që grupet e punës dhe kandidatët duhejtë zbrisnin në zonë një vit përpara për të pasur kon-takte të gjalla me votuesit. Sondazhi italian itelevizionit "Ora News" e nxirrte PD-në 36 për qind.Një javë më vonë, në sondazhin e dytë, 37 për qind.Në sondazhin e tretë regjistrohet rënia e parë eopozitës, për të mbërritur te shifra 29 për qind ezgjedhjeve reale.PD, E VETMJA FORCË POLITIKE QËKONKURROI ME NJË PROGRAM KONKRET

PD-ja ishte e vetmja forcë politike që konkurroime një program konkret, i hartuar në bashkëpunimme ekspertët e CDU-së. Kolonat bazë të programit uemetuan nga 'Çadra', ku u mbajtën për 90 ditë 180ligjërata nga kryetari Basha dhe nga intelektualëbrenda dhe jashtë PD-së. Faktori ndërkombëtar rele-vant ishte në mbështetje. Këshilltari i zonjës Mer-kel, mbështeti fuqimisht programin e PD-së. Por part-nerët ndërkombëtarë nuk i shqetëson shumë, me saduket, shitblerja e votës. Vëzhguesit e OSBE-së, nën-vizuan në raportin e tyre paraprak se pesë për qind efirmave në qendrat e vëzhguara ishin vënë nga një

dorë. Këto janë firma e kartave të bllokuara, që nëse përkthehennë votë shkojnë mbi 70.000. Shitblerja është kompromisi më i pam-oralshëm që u aplikua në atë masë sa cenoi procesin dhe deformoirezultatin. U shfrytëzua varfëria e njerëzve. Shitblerja e votës ushndërrua në një dukuri masive politiko-shoqërore. Pasuria dhekrenaria e të varfrit është nderi, por ai nuk e konceptoi të drejtëne votës si prestigj apo si instrument për të përmirësuar të ardh-men e tij, ndaj e shet lirë, e shpërdoron, shpeshherë voton pa dituras program dhe pa njohur as kandidatin për të cilin po voton. Kjoështë fusha ndërvepruese dhe terreni konkret i shitblerjes së votës.Ndaj këto zgjedhje nuk kanë si të konsiderohen si normale, pa-varësisht qetësisë që u zhvilluan. Partnerë, amerikanë dhe gjer-manë, kanë përparësi Reformën në Drejtësi dhe pak vëmendje kanënë këtë problem elektoral. Elektorati i majtë i regjistruar si fituesrealisht i ka fiktive votat, pasi ata janë lekë droge dhe krimi. Kjo tëbën të mendosh se e djathta shqiptare duhet të riorganizohet dhetë dimensionohet në hapësirat e saja elektorale pasi ajo, edhe nëditën më të keqe, i kundërqëndroi drogës dhe krimit përballë, dukemos u gjunjëzuar para tij në 30 përqindëshin e saj. Duhet vlerë-suar çdo votë që vjen nga elektorati gri, pasi një kokërr gruri nuke mbush hambarin, por ndihmon të tjerat ta mbushin atë. Mar-rëveshja Rama-Basha nuk e ndaloi shitblerjen e votës. Skenari"Create the problem and come with the solution" (krijo problemindhe të dalë me zgjidhje), rezultoi si intrigë politike në favor të PS-së. Kur të hysh në politikë, së pari duhet të mësosh hilet e saj.Popujt kanë komplekset e veta. Në kthesa dhe tronditje të fortahistorike kthehen në psikoza kolektive. Ne duhet të besojmë nëfuqinë dhe ristrukturimin e PD-së. Gjithmonë ka rezistencë ndajndryshimit. Rezistenca ndaj ndryshimit vjen nga frika se nuk përm-bushen interesat e grupit. Duhet të reduktohet kjo frikë për të fa-vorizuar shfaqjen e sjelljeve të reja, modelin e ri. Zakonet e njëgrupi modifikohen më lehtë se te një individ. Përgjithësisht in-teligjenca nuk motivon ndryshim radikal, ajo mbron interesat eveta. Presim vjeshtën dhe shpresojmë në zhvillime të reja demokra-tike me interes kombëtar dhe shoqëror mbarëshqiptar. Njeriu bënmë mirë atë që beson më shumë. Jetojmë në shekullin e elipsës sënatyrës njerëzore inteligjente.

* Pedagog* Pedagog* Pedagog* Pedagog* Pedagog

E diel 13 Gusht 201722 -

Zjarret, BE në solidaritettë plotë me Shqipërinë

(V(V(V(V(Vijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)aqja e parë)

... gjysmën e territorit të saj. A dotë vazhdojë mbështetja e Komi-sionit Europian kur beteja me zjar-rin nuk është e lehtë dhe zjarretmund të shtohen në ditët në vijim?

Christos Stylianides: Vij ngaQipro, vend që gjithashtu ka vuaj-tur nga zjarret shkatërrimtare nëpyje dhe e di drejtpërsëdrejti, jo metë treguar, se sa të rrezikshëm dhetë vështirë mund të jenë zjarret.Kuptoj shumë mirë sfidat e mëdhapër t'i ndalur apo fikur ato. Dëshi-roj të jem i qartë: ne jemi an-gazhuar të bëjmë gjithçka për tëndihmuar Shqipërinë. Për aq kohësa ajo ka nevojë dhe me aksionekonkrete. Në vijim të kërkesës sëShqipërisë për ndihmë, këtë javëne menjëherë vumë në lëvizjeMekanizmin e Mbrojtjes Civile tëBE, që iu përgjigj pa asnjë vonesëkërkesës së Shqipërisë. Po e mbësh-tesim Shqipërinë në dy mënyrakryesore: para së gjithash kemimobilizuar aeroplanët zjarrfikës qëu ofruan nga Greqia përmes Me-kanizmit tonë Europian tëMbrojtjes Civile, që filluan të funk-sionojnë javën e kaluar dhe kanëvazhduar gjithashtu edhe këtëjavë- pikërisht dje (11.08.2017) dyaeroplanë 'Canadair' vepruan nëbashkinë jugore të Dropullit. Për-fitoj nga rasti për të falënderuarGreqinë për bujarinë e saj. Ky ësh-të një shembull i prekshëm i soli-daritetit europian. Së dyti: po udërgojmë autoriteteve shqiptare tëmbrojtjes civile harta satelitorepërmes sistemit 'Kopernikus', tëcilat ndihmojnë shumë personeline mbrojtjes civile për të identi-fikuar frontet e zjarrit dhefokusuar me efektivitet përpjekjetpër të luftuar dhe shuar zjarret. Nëtë gjithë Europën, shumë vende tëtjera si Italia, Franca, Portugaliadhe Mali i Zi, këtë verë, kanë ak-tivizuar gjithashtu Mekanizmin eMbrojtjes Civile të Bashkimit Eu-ropian për të shuar zjarret në pyje.Ne u jemi përgjigjur me shpejtësi.Është një situatë e vështirë, por pobëjmë gjithçka që mundim për tëndihmuar në kapërcimin e saj.

A po bashkëpunon intensivishtMekanizmi i Ndihmës Humanitaredhe Menaxhimit të krizave të BE-së me autoritetet e MbrojtjesCivile në Shqipëri për të menax-huar kësaj vere situatën kritike tëzjarreve masive ne pyje?

Christos Stylianides: Sigurisht.Qendra jonë e EmergjencaveCivile, që punon 24 orë në 7 ditëte javës, është në lidhje të vazh-dueshme me autoritetet shqiptaretë Mbrojtjes Civile. Janë ata që nainformojnë ku duhet ta dërgojmëmbështetjen tonë dhe për çfarë llojndihme kanë nevojë: deri tanikanë kërkuar aeroplanë zjar-rfikës, që janë dërguar menjëherë.Përgëzoj përpjekjet e punonjësveshqiptarë të Emergjencës Civiledhe ata të Greqisë që punuan sëbashku pa u lodhur për t'u përle-shur me zjarret.

Z. Komisioner Stylianides, cilatjanë parimet kryesore që zbatonBE-ja në menaxhimin e rreziqevee fatkeqësive natyrore për populls-

Nga Christos Stylianides *

inë civile në vendet që nuk janëanëtare, si është rasti i Shqipërisë?

Christos Stylianides: Para sëgjithash le të themi që, të paran-dalosh është përherë më mirë setë kurosh. Prandaj, si një parim ipërgjithshëm, ne punojmë me sh-tetet brenda dhe jashtë Evropëspër të rritur kapacitetet parandal-uese. Kur është fjala për menax-himin e rrezikut nga fatkeqësinatyrore, parimet janë të njëjtapër vendet brenda dhe jashtë BE-së. Ne inkurajojmë partnerët tanënë Europë dhe në vende të tjera

Shqipëri dhe gjithashtu ofrojmëkurse trajnimi përmes MbrojtjesCivile të BE-së. Dëshiroj të shtojse, një nga përparësitë e mia si Ko-misioner për Menaxhimin eKrizave është të forcoj Me-kanizmin e Mbrojtjes Civile dhe tërris bashkëpunimin që të jemi tëaftë t'u përgjigjemi edhe më mirëfatkeqësive natyrore. Mekanizmii Mbrojtjes Civile të BE është njëmanifestim i solidaritetit europi-an. Ai demonstron në mënyrakonkrete se çfarë mund të arrijmëkur punojmë së bashku.

Dje në 'Deutsche Welle'

të botës të investojnë në masatparandaluese për të zvogëluarrreziqet në të ardhmen. Për shem-bull të përmirësojnë sistemet ealarmit dhe shkëmbimin e infor-macionit kur shfaqet një krizë. Nëkëtë mënyrë reagimi, përgjigjjandaj saj mund të jetë më e shpe-jtë, më efikase. Në vendet fqinjeme BE-në ne japim gjithashtufonde. Vitin e kaluar u dhanë 20milionë euro për aktivitete tëzvogëlimit të rrezikut nga fat-keqësitë natyrore në rajonin efqinjësisë. Kemi disa programe në

* Christos Stylianides ështëanëtar i Komisionit Europian, ingarkuar për Ndihmat Humani-tare dhe Menaxhimin e Krizave.Mekanizmi i BE për MbrojtjenCivile është një rrjet autoriteteshtë mbrojtjesh civile që mund t'idërgojnë njëri-tjetrit mjete siaeroplanë zjarrfikës ose zjarrfikës.Komisioni Europian koordinon of-ertat vullnetare të shteteve pjesë-marrëse, edhe pse ky mekanizëmmund të bashkëfinancojë transpor-tin e mjeteve dhe ekspertëve tëndihmës në vendet përkatëse.

OPINION

E diel 13 Gusht 2017 - 23ZBAVITJE

GAFORJA

DEMI

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

VIRGJERESHA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Pozicioni i planetëve do t'ju garantojë njëditë të gëzueshme dhe pa kokëçarje, gjatësë cilës do të ndiheni mirë. Shmangni çdolloj veprimtarie të lodhshme dhe mendonitë argëtoheni, ose nëse doni, mendoni tëargëtoheni.

Kjo ditë do t'ju sjellë paqe dhe qetësi, qët'u përkushtoheni punëve të shtëpisë dhetë kaloni mjaft kohë me familjen tuaj. Edhepse kinemanë nuk e kishit në program,plotësojani dëshirën partnerit për ta bërëtë lumtur.

Është e vërtetë se me vullnet arr ihetçdo gjë, por është e rëndësishme edhetë nxirrni në pah ndjenjat tuaja. Jini tëvëmendshëm dhe p r i t i n i kë rkesa t epartnerit. Në çift ka nevojë t'i jepni mëshumë hapësirë dialogut, për të thel-luar mirëkuptimin.

Do të ndiheni pak të paqëndrueshëm.Fatmirësisht, sot do të keni pak kohëpër të r imarrë energj i dhe të largonikështu stresin. Duke qenë se nuk dot'ju duhet të merreni me shkresa, shko-ni në kuzhinë dhe fi l loni të përgatisninjë ëmbëlsirë për drekë.

Mos e zmadhoni shqetësimin që vjen ngamungesa e harmonisë hënore dhe mos uangazhoni të çoni përpara shumë detyra,sepse rezultati do të ishte zhgënjyes. Ven-dosni përparësi, duke u marrë më një gjëtë vetme e duke bërë më të mirën.

Të veshur me elegancë dhe gati për të fes-tuar, jeni të parët që shkoni për të vallëzuardhe të fundit që ikni. E gjithë kjo, falë plan-etëve që ju mbështesin. Jeni të pan-dalshëm, por mos e teproni!

Nëse nata për ju ka qenë e gjatë dhe kenifjetur pak, pozicioni i Saturnit dhe Jupiteritdo të bëjë që sot të jeni të prirur t'i përkush-toheni qetësisë. Nuk jeni prej çeliku, edhepse keni një rezistencë të mirë. Duhet t'ijepni rëndësinë e duhur pushimit.

Është dita e përsosur për sportin, nëse jupëlqen ndonjë disiplinë sportive. Plutonidhe Urani do t'ju japin një ndihmesë të vyerpër të thyer ndonjë rekord. Është e sigurtse nuk duhet të përtoni, por të mendonipër mirëqenien tuaj.

Gjatë ditës së sotme nuk duhet të bëni gjëtjetër, përveçse t'ia lini instinktit tuaj të lin-dur t' ju udhëheqë drejt harmonisë. Nëdashuri do të jepni më të mirën, do të dinitë jeni partner i dashur dhe i kujdesshëm,plot me dashuri në zemër.

Edhe pse do të keni një rënie të lehtë tëenergjisë, për pjesën tjetër të ditës mundtë rrini të qetë në shtëpi pa u druajtur semund t'ju kërkojë dikush. Por, nëse kanevojë për ndihmën tuaj, mos e mohoni,edhe pse do të kishit parapëlqyer të rrinitpa bërë gjë.

Nëse disa çështje do të kërkonin vëmend-jen tuaj urgjentisht, nuk keni çfarë t'i bëni,por mos e ekzagjeroni. Do të dilni nga njësituatë ku duhet të kënaqni dy palë, nësenuk do ta arrini falë zgjuarsisë, do t'ju ndih-mojë fati.

Bashkëveprimi i favorshëm i planetëve nëqiellin tuaj ju ndihmon të rivendosni gëz-imin dhe të gjallëroni lidhje dashurie tëshuara. Mos refuzoni, nëse dikush juparaqet një ftesë. Mund t'u jepni të gjithëvegëzim dhe qetësi.

REKLAME E diel 13 Gusht 201724 -