Embed Size (px)
Citation preview
1
REPUBLIKA E SHQIPËRISË
KUVENDI
Këshilli Kombëtar i Integrimit Europian
Dokument parlamentar
PROCESVERBAL
Data 16.11.2015, ora 10:00-11:20
Drejton mbledhjen:
Majlinda Bregu – kryetare e Këshillit
Rendi i ditës:
Prezantimi i raportit të Komisionit Europian për Shqipërinë për vitin 2015 nga zoti
Christian Danielsson, drejtor i Drejtorisë së Përgjithshme të Fqinjësisë dhe Negociatave të
Anëtarësimit në Komisionin Europian.
Marrin pjesë:
Majlinda Bregu, Aldo Bumçi, Fatmir Xhafaj, Oerd Bylykbashi, Eduard Shalsi, Edi
Paloka, Genc Pollo, Flamur Noka, Ridvan Bode, Albana Vokshi, Klajda Gjosha, Odeta
Barbullushi, Eralda Çani, Ilda Zhulali, Igli Totozani, Besnik Dervishi, Pranvera Strakosha,
Klodjan Seferaj, Ilva Tare, Kol Nikollaj, Nikolin Jaka, Arben Shkodra, Alba Çela, Mirton
Resuli (anëtar zëvendësues), Edvin Kulluri (anëtar zëvendësues), Eduard Halimi dhe Claudia
Vollmer.
Mungojnë:
Taulant Balla, Spartak Braho, Arta Dade, Alfred Peza, Shpëtim Idrizi, Fatmir Mediu,
Erion Braçe, Genc Ruli, Gramoz Ruçi, Klodiana Spahiu, Monika Kryemadhi, Gjergji Vurmo,
Gledis Gjipali, Shkëlqim Ganaj, Edith Harxhi, Irma Baraku, Vasil S.Tole, Dhori Kule, Anila
Basha, Adriatik Llalla, Zana Vokopola dhe zëvendëskryetari i Këshillit të Lartë të Drejtësisë.
Të ftuar:
Ylli Manjani – ministër i Drejtësisë
Idlir Peçi – zëvendësministër i Drejtësisë
2
Ermonela Xhafa – drejtoreshë e Përgjithshme e Jetësimit të Prioriteteve dhe
Marrëdhënieve Juridiksionale me Jashtë dhe Integrimit në Ministrinë e Drejtësisë
Elira Zaka – drejtoreshë e Përgjithshme e Planifikimit Strategjik dhe Integrimit në
Ministrinë e Punëve të Brendshme
Gentjana Sula – zëvendësministre e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë
Christian Danielsson – drejtor i Drejtorisë së Përgjithshme të Fqinjësisë dhe
Negociatave të Anëtarësimit në Komisionin Europian
Romana Vlahutin – ambasadore e Bashkimit Europian në Shqipëri
Michela Matuella – drejtuese njësie e Drejtorisë së Përgjithshme të Fqinjësisë dhe
Negociatave të Anëtarësimit në Komisionin Europian
Giulio Venneri – zyrtar përgjegjës për Shqipërinë në Drejtorinë e Përgjithshme të
Fqinjësisë dhe Negociatave të Anëtarësimit në Komisionin Europian
Jan Rudolph – drejtues i Sektorit Politik pranë delegacionit të BE-së në Tiranë
Plamena Halacheva – zëvendësdrejtuese e Sektorit Politik pranë delegacionit të BE-së
në Tiranë
Artes Butka – eksperte politike pranë delegacionit të BE-së në Tiranë
3
HAPET MBLEDHJA
Majlinda Bregu – Përshëndetje të gjithëve!
I nderuar zoti Danielsson,
E nderuara zonja Ambasadore,
E dashur Michela,
Faleminderit që shprehët dëshirën për të diskutuar sot me Këshillin Kombëtar të
Integrimit Europian për progresraportin e Shqipërisë apo raportin e Shqipërisë me progresin
drejt Bashkimit Europian!
Të premten në mëngjes, kur u vendos për këtë takim, asnjëri nga ne nuk e dinte se
mbrëmja do të ishte shokuese dhe mpirëse për të gjithë.
Brenda dhjetë muajve një prej vendeve themeluese të Bashkimit Europian dhe një nga
kryeqytetet, prej të cilit përfytyrimi ynë për Europën ka marrë formë, u gjend papritur dhe pa
merituar nën sulm.
Sot Shqipëria është në ditë zie kombëtare, ndaj në shenjë dhimbjeje për ata që nuk e
gëzuan dot jetën e ndërtuar në mes të Europës, në shenjë mbështetjeje me popullin francez
dhe nderimi për vlerat tona të përbashkëta,
Ju ftoj për një minutë heshtje!
(Mbahet një minutë heshtje.)
E paçin dheun të lehtë!
Nuk do të zgjatem shumë, pasi axhenda parashikon më pak sesa 1 orë e 30 minuta
punime, por më lejoni të ndaj me ju para se të kalojmë në axhendën e ngushtë të këtij takimi.
Prej së premtes, Europa ka bindur edhe më skeptikët se tashmë ka edhe një tjetër
kuptim: nuk është më aq e pandryshueshme, aq e qendrueshme, aq e sigurt; nuk mjafton të
qenit vend anëtar për të jetuar në paqe, siguri e stabilitet; nuk është më vetëm bashkimi pa
kufij së brendshmi, kryesisht edhe me një monedhë, i kulturave tolerante që jetojnë duke u
shkrirë me njëra-tjetrën, as vetëm ëndrra e të gjithë të pamundurve që dynden drejt saj, se e
shohin si garanci për të marrë frymë lirisht.
Prej së premtes, Europa po jeton një dimension të ri, atë të një dhimbjeje të
përbashkët, dhe këtu as fare ka rëndësi nëse je vend anëtar i Bashkimit Europian, vend
kandidat apo vend që ka hapur negociatat.
Jo! Prej së premtes, nëse do të perifrazoja një historian gjerman, Köhler: “As në
kuptimin gjeografik dhe as në atë historik nuk ka më një Europë statike”.
4
Prej së premtes, Europa është e përbashkët me vlerat, pasiguritë dhe kërcënimet që i
kanosen asaj.
Është fatkeqësi që herë pas here na duhet një tronditje e madhe për të hapur sytë dhe
për të parë një të vërtetë, e cila qëndron ngultaz para të gjithëve. Ajo që na bashkon të
gjithëve është ndjenjë; ajo që na ndan është burokraci.
Prej së premtes, askush nuk shpreson se çmenduria e një shteti të çmendur, si ISIS, do
të vijë duke u zbehur vetvetiu, por të gjithë shpresojnë se vendimmarrja europiane do të
zgjohet edhe nga përkundja. Të gjithë presin që të ketë vendime të forta e të prera kundër
terrorizmit atje ku ai lindi dhe atje ku ai mbretëron.
Të gjithë e dinë, që prej së premtes, se Europa ka një çështje kryesore, atë të sigurisë.
E vetmja gjë që nuk ka rëndësi sot është je apo nuk je vend anëtar i Bashkimit Europian. Kur
vriten njerëz të pafajshëm në mes të Parisit, sa i sigurt mund të ndihet një qytetar tjetër që
jeton në një vend më pak të sigurt?
Në shtator, zoti Danielsson, kur u takuam së bashku në zyrën tuaj, ju ishit duke
përgatitur një mini-Summit për vendet e Ballkanit, për t’u përballur me azilkërkuesit.
Vazhdon të jetë kjo kriza më e madhe që Europa ka njohur gjatë këtyre viteve. Por, ndërkohë
që tryezat dhe samitet organizohen pa reshtur, krimi i organizuar vepron dhe nuk ulet të
lexojë konkluzionet e mbledhjeve, as të zbërthejë se cila pikë e deklaratave e bën atë të
dridhet më fort.
Prej së premtes besoj se ka ardhur koha për të menduar të gjithë bashkë se zgjerimi
nuk mund të jetë më pjesë e politikës së jashtme të Bashkimit Europian dhe të Ballkanit
Perëndimor, por çështje e politikës së tij të brendshme.
Prej së premtes, edhe më pak dëshirë do të ketë për ta përmendur dhe për të dëgjuar
për zgjerimin e Europës me vende të reja.
Nëse duhet të lëvizim të gjithë në një kohë, ky Ballkan yni dhe kjo Europë e gjitha
jona, qasja përbashkuese sot është siguria dhe stabiliteti në çdo aspekt. Vetëm në emër të
parimeve, se ne jemi të gjithë europianë, mund të ketë një investim afatgjatë në siguri dhe në
stabilitet; një qasje, ku vendimmarrja politike të mos plastelinizohet dhe të përfundojë në
deklarata takimesh më së shumti; një qasje që të na vërë ne para presionit real për zbatimin e
detyrimeve me kalendarë kohorë të qartë.
Ndaj më lejoni ta mbyll, duke përsëritur atë çka e kemi diskutuar shpeshherë të gjithë
bashkë dhe që lidhet drejtpërdrejt me këtë takim: hapja e negociatave me Shqipërinë nuk
mund të jetë një garë pa kohë. Këtu ne, pala shqiptare, jemi të gjithë dakord.
5
Nëse perspektiva e anëtarësimit bëhet e paqartë dhe e largët, nëse ngelet në një
gjendje pezull në vendet tona, ky lloj vakuumi vendimmarrjeje mund të shkaktojë më shumë
destabilitet.
Koha e pakufijtë në dispozicion dhe asnjë datë e sigurt në proces i shtyn pa drojë
politikanët qeverisës te përqendrimi vetëm tek interesat personale politike. Në vend të
motivimit për të ecur më shpejt, duke mos pasur rivale as kohën, përqëndrohen te klientelizmi
dhe tek autoritarizmi. Besoj se ky duhet të jetë shqetësimi ynë, i përkthyer, në gjuhën e
progresraportit dhe të Komisionit Europian, në reforma të papërmbushura sa për të merituar
hapjen e negociatave këtë vit. Por kushtëzimi duhet të ketë afate kohore dhe monitorim më të
rreptë. Shqiptarët e dinë realitetin në të cilin jetojnë dhe asnjë progresraport nuk u thotë dot
më shumë.
Prej së premtes, përgjumja i ka pasojat e qarta, ndaj më mirë të shkundemi të gjithë
bashkë!
Duke vijuar me çështjet e ngushta të diskutimit të raportit të progresit të Shqipërisë
me Bashkimin Europian, më lejoni t’ju bëj prezente se si do të procedojmë në vijim.
Do të kemi një prezantim të raportit të Komisionit Europian nga zoti Christian
Danielsson, drejtor i Drejtorisë së Përgjithshme të Fqinjësisë dhe Negociatave të Anëtarësimit
në Komisionin Europian, më pas do të kemi një periudhë të caktuar, diku te njëzet minuta,
për diskutime dhe pyetje nga pjesëmarrësit, për të përfunduar në orën 11:20.
Do t’ju lutesha që të grumbulloni pyetjet apo komentet tuaja, në mënyrë që të jemi sa
më efikas me kohën, sikurse do t’ju lutesha, në rast se do të ketë nevojë për ndërhyrje, të
respektojmë kohën në dispozicion dhe njëkohësisht të mos përsërisim ato që do të thotë
parafolësi.
Zoti Danielsson, fjala për ju.
Christian Danielsson – E nderuara zonja Kryetare,
Të nderuar ministra,
Të nderuar deputetë,
I nderuar zoti Prokuror,
Të nderuar anëtarë të këtij komisioni,
Është kënaqësi e madhe të jem sot këtu!
Mendoj që ky komision tregon qartësisht rëndësinë e trajtimit të çështjeve që kanë të
bëjnë me rrugëtimin e Shqipërisë drejt Bashkimit Europian dhe kjo në mënyrë të
përbashkuar.
6
Është thelbësore, në mënyrë që të merret pikërisht mbështetja e duhur për reformat e
ndryshme, të cilat kërkohen nga Shqipëria në këtë rrugëtim; është e rëndësishme, në mënyrë
që të ketë diskutime të hapura për këto reforma; është thelbësore që të ndërtohet dhe të ketë
më shumë mbështetje publike.
Ndaj është kënaqësi e veçantë për mua që të gjendem këtu sot dhe prandaj mezi pres,
pra kam kënaqësinë të them disa fjalë rreth progresraportit, i cili u miratua javën e shkuar.
Por përpara se ta bëj këtë, më lejoni që njësoj si ju, e nderuara zonja Kryetare, të kujtoj se ajo
që pamë nga ai krim burracakësh dhe ai krim i tmerrshëm në Paris ilustron qartë, tregon qartë
nevojën për të qëndruar të përbashkuar për vlerat e Europës, për atë që përfaqëson Europa
dhe këtë ne mund ta bëjmë bashkë. E bëjmë këtë në Bashkimin Europian, e bëjmë këtë në
kontekstin më të gjerë të Europës, në të cilën Shqipëria është një pjesë e rëndësishme.
Këta kriminelë, këta terroristë do të vazhdojnë të na sfidojnë dhe do të jetë vetëm me
anën e një bashkëpunimi të ngushtë dhe të këmbënguljes për t’i mbrojtur vlerat tona që ne të
jemi të suksesshëm.
Më lejoni tani të them disa fjalë rreth raportit që u prezantua javën e shkuar.
Ju e keni parë që ne kemi treguar edhe një strategji. Këtë herë kjo është një strategji
për pjesën tjetër të mandatit. Është e qartë se tregon atë që ne e konsiderojmë pjesë thelbësore
për secilin prej atyre vendeve që e kanë marrë këtë rrugëtim, duke përfshirë Shqipërinë. Pra,
aty theksohen gjërat thelbësore që në të gjithë këtë proces ne shikojmë: çështje që kanë të
bëjnë me sundimin e ligjit, pra shtetin e së drejtës, luftën kundër korrupsionit, luftën kundër
krimit të organizuar; çështje që kanë të bëjnë me funksionimin e institucioneve demokratike,
duke përfshirë këtu reformën në administratën publike, si dhe natyrisht me menaxhimin
publik financiar; çështje që kanë të bëjnë me të drejtat e njeriut, duke përfshirë këtu lirinë e
medies, si dhe çështje që kanë të bëjnë me funksionimin e ekonomisë dhe me atë që është
shumë e rëndësishme për të vënë themelet e rritjes ekonomike që është e nevojshme, në
mënyrë që vendet të ecin përpara, jo vetëm për sa i përket pasurisë, të themi, begatisë dhe
mirëqenies për qytetarët e vendit, të Shqipërisë, por edhe për sa i përket motivimit që lipset
dhe kurajës pikërisht për të ndërmarrë këto reforma. Këto janë, pra, aspektet thelbësore të
cilat duhen trajtuar gjatë gjithë kësaj kohe.
Po ashtu, raporti tregon edhe rëndësinë e bashkëpunimit rajonal. Në Ballkanin
Perëndimor ka vërtet mundësi, shanse për sa i përket infrastrukturës së përbashkët,
ekonomisë, po ashtu edhe mundësi për sa u përket lidhjeve dhe rrjeteve ndërmjet qytetarëve
dhe jo vetëm rinisë. Pastaj, në raport ne e përgëzojmë Shqipërinë, në veçanti për përpjekjet që
ka bërë vendi për të mbështetur procesin e Berlinit dhe për të ecur përpara në këtë proces. Kjo
7
është pra strategjia. Pastaj, progresraporti kalon te vendet individuale dhe këtu, për sa i përket
Shqipërisë, tregon pikërisht progresin e qendrueshëm dhe të vazhdueshëm që kemi parë për
sa u përket disa reformave të vështira, po ashtu, për sa i përket vendosshmërisë së shoqërisë
shqiptare për të ecur përpara. Progres të qendrueshëm ka edhe për sa i përket përmbushjes së
çështjeve më thelbësore, pra kushteve të cilat duhen përmbushur.
Tani më lejoni të kaloj tek elementet më të rëndësishme.
Për sa i përket sundimit të ligjit, gjë thelbësore, ne kemi treguar që sistemi ligjor i
Shqipërisë është në një fazë të hershme, sepse në këtë raport më duhet të them se ne, për herë
të parë, po shikojmë edhe gatishmërinë e vendit; nivelin e përgatitjes për të gjithë procesin.
Pra, jo vetëm për dymbëdhjetë muajt e fundit, por edhe në një mënyrë më të përgjithshme.
Kështu që, për sa i përket sundimit të ligjit, kemi parë sesi Shqipëria ka ecur përpara. Ajo që
ne shikojmë është se në tryezat e rrumbullakëta që ka kryer Shqipëria, ka ndërmarrë edhe një
reformë në gjyqësor që është e vështirë, thelbësore dhe themelore. Pra, e kuptojmë që kjo
punë do të jetë e vështirë; e kuptojmë që do të ketë nevojë të ndërmerren hapa kurajozë nga të
gjithë, por kjo do të jetë një gjë aq e rëndësishme dhe jo vetëm për shoqërinë, për shqiptarët,
jo vetëm për faktin se do të jetë thelbësore për vetë procesin e anëtarësimit, por edhe sepse
mbi të janë ndërtuar dhe do të vazhdojë puna edhe për të gjitha ato çështje të tjera të
rëndësishme në shoqëri përpara se vendi të bëhet shtet anëtar.
Antikorrupsioni, lufta kundër krimit të organizuar, funksionimi i ekonomisë, klima e
biznesit; të gjitha këto kanë të bëjnë me sundimin e ligjit dhe prandaj ky do të jetë një
element shumë thelbësor për të ardhmen dhe ne mezi presim të punojmë nga afër me ju për
çështjet.
Po ashtu, për sa i përket luftës kundër korrupsionit, që ky është një element thelbësor,
ne e kemi parë që kemi një strategji të re, një plan veprimi dhe kjo është gjë e mirë, por, nga
ana tjetër, duhen ndërmarrë hapa të mëtejshëm, duhet të ketë një punë edhe më të mirë për sa
i përket historikut, për të parë pikërisht që ju po ecni përpara në mënyrë të vazhdueshme dhe
kjo ka për të qenë e rëndësishme për Shqipërinë. Në terma konkretë, kjo do të thotë që duhet
të ketë hetime më proaktive, pra duhet të ketë ndjekje penale dhe dënime, ndëshkime. Pra, ne
shikojmë progres për sa i përket një niveli më të vogël të korrupsionit, por më pak progres për
sa i përket luftës kundër korrupsionit të zxyrtarëve të lartë.
Për sa i përket krimit të organizuar, ku hapa të tillë janë ndërmarrë, raporti tregon një
qasje shumë të vendosur të Shqipërisë për sa i përket luftës kundër marihuanës, por për sa i
përket korrupsionit është shumë e rëndësishme që të ketë një historik solid që kriminelët të
çohen përpara drejtësisë dhe që dënimet të kryhen. Në këtë kontekst, unë dëshiroj që ta
8
përgëzoj parlamentin shqiptar për punën që po bëhet për sa i përket dekriminalizimit. Ky
është një sinjal shumë i rëndësishëm dhe ne mezi presim pikërisht këtë pjesë, legjislacionin.
Për sa i përket reformës në administratën publike, këtu ne vëmë re që Shqipëria është
e përgatitur në mënyrë të moderuar, ka strategji, ka vullnet politik dhe ka përfshirje të
shoqërisë civile, por natyrisht këtu zbatimi është shumë i rëndësishëm.
Përvoja na ka treguar që administrata publike është thelbësore jo vetëm për sa u
përket shërbimeve për qytetarët shqiptarë, për dhënien e këtyre shërbimeve, por është shumë
e rëndësishme edhe për klimën e biznesit, gjë që do të ketë lidhje të drejtpërdrejtë me
investimet e huaja.
Ekonomia. Ne e kuptojmë që ka pasur progres për sa u përket shifrave, e shikojmë që
ka rritje dhe kjo po ecën përpara, por ka edhe sfida substanciale, të cilat kanë të bëjnë me
infrastrukturën, me arsimin dhe me trajnimin profesional, si dhe me ato që kanë të bëjnë me
menaxhimin e financave publike dhe me politikat ekonomike. Këtu ne kemi dëshirë që të
bashkëpunojmë me programin kombëtar të vitit të ardhshëm, i cili do të jetë shumë i
rëndësishëm për hapat e mëtejshëm që do të ndërmarrë Shqipëria.
Për sa na përket neve, pra Komisionit Europian, ne jemi miku juaj më i mirë në këtë
proces. Ne kemi një rol mbështetës për ju dhe do ta bëjmë këtë. Do të vazhdojmë ta bëjmë
këtë me formën e këtyre lloj takimeve, mbledhjeve, që janë thelbësore; do të dëgjojmë
shqetësimet tuaja dhe se si mendoni ju që po ecim ne, pra si është puna jonë. Do ta bëjmë
këtë edhe me anën e asistencës financiare dhe, po ashtu, do të vazhdojmë ta bëjmë edhe me
anën e asistencës teknike.
Ne dhe unë me zor pres të kemi një bashkëpunim të afërt dhe që së bashku të mund të
vazhdojmë shumë për këtë ndërmarrje të rëndësishme, që është ecja më përpara e Shqipërisë
drejt Bashkimit Europian. Kjo është e rëndësishme jo vetëm për ato arsye, të cilat ju i
përmendët në fillim të këtij takimi.
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Danielsson!
Besoj që ne jemi të gjithë të qartë se pavarësisht debateve të lodhshme politike që
zhvillojmë me njëri-tjetrin, miku më i mirë i Shqipërisë në këtë proces është Komisioni
Europian, i cili shpeshherë duhet të trokasë në vëmendjen edhe të vendeve anëtare, por
njëkohësisht edhe të forcojë ritmin e kërkesës së llogarisë ndaj vendeve tona për të plotësuar
detyrimet.
Ky është takimi i parë që ne zhvillojmë pas progresraportit.
9
Ligji i ri “Për rritjen dhe forcimin e rolit kontrollues të Kuvendit në procesin e
integrimit” parashikon që, brenda tri javëve nga dalja e progresraportit, qeveria të raportojë
në seancë plenare për masat që do të marrë për gjetjet, sugjerimet, komentet ose të quajturat
ndryshe shortcomings, që dalin nga ky dokument. Besoj se në përmbushje të këtij detyrimi
ligjor ne do të ulemi përsëri bashkë.
Ky Këshill nuk ka më shumë se sa mandati i konsultimit, por ka forcën e pasjes në një
tryezë të gjithë aktorët, ndaj është forumi më i lartë për të diskutuar qëndrime, të cilat qeveria
merr në proces.
Unë do të propozoja, duke shpresuar se do të gjej edhe mirëkuptimin tuaj dhe,
njëkohësisht, pa dashur të ndërhyj në pjesën e planifikimit apo të kalendarit kohor që
Komisioni Europian ka përgatitur për mënyrën sesi do të adresohet raporti nga qeveria
shqiptare, por brenda dhjetorit, pra në mbyllje të këtij viti, të kemi mundësi të diskutojmë
edhe një herë për një draft-plan veprimi sesi do të adresohen detyrimet, të cilat lihen tashmë
si detyra, duke filluar nga janari i këtij viti, duke ju sjellë në vëmendje se jemi edhe në fazën
kur buxheti tashmë është në përmbyllje, edhe për të parë se sa nga prioritetet e këtij procesi,
të cilat janë gjetje në këtë raport, do të gjejnë vend dhe pasqyrohen edhe në buxhetin e ri që
do të miratohet së shpejti në parlament.
Besoj se më pas do të kemi kohë, e kam të qartë se nuk mjafton një dokument draft
për të mbërritur te masterpiece, por në rast se ky proces do të vazhdojë dhe duhet të jetë një
proces ndërveprues, askund më mirë sesa këtu, ku jemi të gjithë: shoqëri civile, media,
politikanë të të gjitha krahëve politikë, përfaqësues nga institucionet e pavarura, nuk ka vend
më të mirë për të diskutuar, ndoshta mes nesh edhe pa praninë e medieve, se na bën t’i
ngrejmë tonet pak më lart, për situatën aktuale dhe për hapat e mëtejshme.
Atëherë, po hap pjesën e pyetjeve dhe të komenteve, duke ju kujtuar se kemi më pak
ose, më saktë, diku te 50 minuta kohë, ndaj do t’ju lutesha që të jeni sa më konçizë.
Po, zoti Bumçi.
Aldo Bumçi – Zoti Danielsson, mirë se keni ardhur në Shqipëri!
Ju thatë që raporti dhe qasja juaj është të merremi me gjërat kryesore: “underline the
fundamentals” dhe besoj se biem të gjithë dakord që zgjedhjet janë në listën e gjërave të
rëndësishme.
Shqipëria organizoi zgjedhjet lokale në qershor dhe unë po u referohem vetëm të
dhënave dhe fakteve të raportit të OSBE-ODIHR-it, jo të opozitës. Shkurtimisht raporti thotë:
“Vëzhguesit morën akuza të shumta për presion të ushtruar ndaj sektorit publik nga drejtues
të koalicionit qeverisës, kryesisht ndaj mësuesve, punonjësve të shëndetësisë, duke përfshirë
10
kërkesa për të marrë pjesë në tubime, për të siguruar vota, si dhe kërcënime për heqje nga
puna nëse nuk votonin për kandidatët e koalicionit qeverisës”. Dhe këtu vjen pjesa më e
rëndë. Këto akuza, së bashku me rastet e vërejtura ditën e zgjedhjeve, rritën shqetësimin rreth
mundësisë së zgjedhësve për të hedhur votën e tyre pa frikën e ndëshkimit: “The ability of
voters to cast their vote free of fear of retribution.” Pra, në Shqipërinë e vitit 2015, pasi
morëm statusin e vendit kandidat, votuesit të kenë frikë të hedhin votën; ta hedhin votën pa
frikën e ndëshkimit.
Por raporti i OSBE-ODIHR-it ka edhe disa gjetje të tjera: “Në disa zona u vërejt
prezenca e grupeve mbështetës partiakë brenda dhe jashtë qendrave të votimit, të cilët mund
të jenë potencialisht intimidues për zgjedhësit”.
Gjithashtu, grupi i vëzhguesve vëzhgoi grupe njerëzish që përfaqësonin partitë në
pushtet, Partinë Socialiste dhe LSI-në, me laptopë, lista zgjedhësish, duke kontrolluar kartat e
identitetit të zgjedhësve jashtë qendrave të votimit. Këto janë disa nga akuzat: bëhet fjalë për
blerje masive votash, që gjendet gjithashtu në raport, tërheqjen e kartave të identitetit e të
tjera.
Pyetja ime është: nëse këto ndodhin pas marrjes së statusit të vendit kandidat, që
duhet ta kishte nxitur për konsolidim të demokracisë, si besoni ju që kushtëzimi i Bashkimit
Europian do të funksionojë në këtë drejtim? Sepse, pas marrjes së statusit, kemi këtë raport
tejet kritik me gjetje që nuk i gjenit që nga viti 2003.
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Po, zoti Danielsson.
Christian Danielsson – Faleminderit, zoti Bumçi!
Është, në fakt, një pyetje e mirë. Nuk kam hyrë në të gjitha mesazhet apo përfundimet
e këtij raporti, por ky është njëri prej tyre: është shumë e rëndësishme që Shqipëria të
përmbushë rekomandimet e raportit të OSBE-ODIHR-it për sa u përket zgjedhjeve. Kjo është
një çështje e cila do të jetë thelbësore jo vetëm për sa u përket zgjedhjeve në të ardhmen, por
një çështje të cilën ne do ta ndjekim nga afër.
Majlinda Bregu – Po, zonja Vokshi.
Albana Vokshi – Faleminderit!
Në fakt, në pamundësi për t’i përmbledhur në një kohë të shkurtër të gjitha çështjet që
unë kam nxjerrë nga progresraporti, do të doja të thosha mendimin tim për progresraportin, i
cili më duket pak a shumë i përciptë.
Shpeshherë thuhet për çështje të ndryshme, po marr shembull të drejtën e informimit,
se mbulohet nga ky ligj, por nuk futet në detaje për t’u analizuar a janë informuar vërtet
11
qytetarët shqiptarë, si janë informuar e të tjera. Pra, nuk bëhet një analizë e thellë e faktorëve
dhe aktorëve, si dhe sesi janë implementuar ligjet në Shqipëri.
Nuk është se ne kemi pasur mungesë ligjesh në Shqipëri, por mënyra e implementimit
të tyre ka qenë gjithmonë një problem. Kjo është ajo që unë vërej në këtë progresraport dhe
shpeshherë pasazhe të ndryshme të sjellin ndërmend pasazhet e shtatë vjetve të fundit në
progresraport. Por, gjithsesi, unë do të doja të fokusohesha më shumë në çështjen e
azilantëve, çështje të cilën unë e kam ngritur në çdo mbledhje të këtij Këshilli.
Unë e falënderoj zonjën kryetare që ka gjetur këtë format për të na ftuar të gjithëve,
edhe ministra, edhe aktorë dhe faktorë të tjerë nga shoqëria civile dhe jo vetëm, por edhe
institucionet e pavarura, sepse shpeshherë për të gjitha shqetësimet që ne ngremë, nuk po flas
për denoncimet, qeveria na adreson te faqja “transparencë.al”. Pra, kjo është një mundësi që
edhe vetë ministrat të na japin një lloj mendimi apo komenti për shqetësime të ndryshme që
opozita po ngre.
Shqetësimi që unë dua të shpreh është që qeveria, sot e kësaj dite, nuk ka një strategji
të qartë të hartuar në lidhje me rikthimin e azilantëve. Pra, mund të ketë aksione apo urdhra të
ndryshme nga ministri të ndryshme, si, për shembull, ai i para disa ditëve: futja në shkollë e
të gjithë fëmijëve të azilantëve të rikthyer, por kjo qeveri nuk ka një strategji me një plan
pune, me një buxhet të shoqëruar për rikthimin, sistemimin dhe riintegrimin e azilantëve që
po rikthehen ditët e fundit. Në lidhje me këto unë do të doja t’ju bëja një pyetje, edhe pas
ngjarjeve që ndodhën në Paris të premten e shkuar: a keni ju në plan një rianalizë dhe rihetim
të të gjitha fakteve që po shkaktojnë këto flukse kaq të mëdha të emigrantëve? Sigurisht,
analiza për shkaqet e emigrantëve nga Siria duket se do të duhet të thellohet edhe më tej, por
a keni ju një analizë të thelluar se cilat janë shkaqet e vërteta të azilantëve nga Shqipëria apo
nga vendet e tjera të Ballkanit, sepse, siç është evidentuar edhe nga ambasadorë të ndryshëm
në Shqipëri, nuk janë vetëm azilantë për shkak të varfërisë, por janë edhe ato që janë në poste
të mira drejtuese? Pra, nuk është thjesht varfëria.
Por, gjithsesi, unë dua të ngre një shqetësim dhe të tërheq vëmendjen tuaj: a mendoni
ju që shkak për këtë azilim kaq të madh në Shqipëri është numri shumë i madh i të
burgosurve, i të paraburgosurve, i cili arrin në 38 mijë vetëm në vitin e fundit? Janë 38 mijë
të burgosur apo të paraburgosur për pamundësi pagese të faturave të energjisë elektrike dhe
kjo pamundësi pagese mund të ketë ardhur si pasojë e papunësisë së lartë, që ju e keni
evidentuar në raportin tuaj të progresit apo si pasojë e uljes së ndjeshme të buxhetit social,
për shembull, 25% për personat me aftësi të kufizuar apo të personave që duhet të jenë në
skemën e invaliditetit. A jeni ju në dijeni të pushimeve masive pasi kjo qeveri ka ardhur?
12
Meqenëse ju e cekët pjesën e administratës publike, unë mendoj se edhe ajo analizë
nuk është e thelluar dhe nuk i ka nxjerrë problemet ashtu siç duhet, sepse thuhet që duhet të
kemi një administratë jo të politizuar dhe jonepotike, por, në fakt, disa prej shkaqeve dhe
denoncimeve, që ne si opozitë kemi bërë, por jo vetëm, unë këtu kam denoncime që kanë
ardhur nga vetë Partia Socialiste...
Unë mund t’jua dorëzoj, janë mesazhe që kanë shkuar në drejtim të deputetëve, të
cilët kërkojnë emra për t’u punësuar në administratën publike apo në administratën tatimore;
kërkohen emrat nga deputetët! Mund t’jua vë në dispozicion të gjitha listat që kam këtu. Pra,
unë mendoj që administrata është shumë e politizuar, për të mos thënë faktin se ka shumë
persona që marrin vendimet e gjykatave të formës së prerë.
Kam rastin këtu të një personi, i cili punon në Kryeministri, pra në zyrën e
Kryeministrit, i cili ka marrë vendim të formës së prerë të Gjykatës së Shkallës së Parë dhe të
Shkallës së Dytë dhe ky person as nuk rikthehet në vendin e punës (është te zyra e
Kryeministrit), as nuk merr paratë për vendin e punës. Pra, për sa i përket reformës në
administratën publike, përveç atyre që shkruhen në progresraportin, që ju keni paraqitur apo
që paraqitët një pjesë edhe sot, a nuk mendoni se ka ende shumë punë për të bërë dhe që
administrata nuk po shpëton nga politizimi, për të mos thënë nga kriminalizimi, e cila është
njëra prej çështjeve që duhet cekur edhe në raport, dhe sigurisht nepotizmi?
Vetëm dy ditë më parë, nga bashkia janë larguar 200 punonjës, pa asnjë argumentim
të qartë të arsyes pse ato po largoheshin nga puna.
Unë mendoj se e gjithë kjo të çon në atë që njëra prej arsyeve pse shqiptarët azilojnë
është jo vetëm që ka varfëri shumë të madhe, e cila po thellohet çdo ditë edhe më shumë, por
edhe sepse nuk gjejnë asnjë shpresë te kjo qeveri apo te politikat që kjo qeveri ka ndërmarrë
në dy vjetët e fundit.
Faleminderit!
Ndoshta mora pak më shumë kohë, por ju siguroj që kam çështje të tjera që nuk i kam
cekur.
Majlinda Bregu – E vërtetë, por kjo meqë mbulon shumë çështje, Albana, në
komisionin tënd, se kohë more pak më shumë se të tjerët, në fakt.
Po, zoti Danielsson.
Christian Danielsson – Në fakt, ne e kemi sqaruar këtë gjë edhe në raport.
Megjithatë, më lejoni të jap shumë shkurtimisht një përgjigje të pyetjeve që ngritët.
Kur flitet për azilkërkuesit, dihet se azilkërkimi është një nga prioritetet kryesore, së
bashku me luftën kundër terrorizmit, kështu që mund të shihni, për shembull, sa shumë është
13
marrë politika në takimet e shumta që organizohen nga krerët e shteteve për të diskutuar këtë
çështje.
Sigurisht që azilkërkuesit e pabazuar është çështje që duhet të trajtohet bashkërisht
nga Shqipëria, por, gjithashtu, edhe nga Bashkimi Europian. Për këtë arsye është marrë
vendimi që shteteve anëtare t’u sugjerohet që ta konsiderojnë Shqipërinë si një vend të sigurt
origjine. Mendoj se kjo mund të ndihmojë në këtë kuadër, pra njerëzit të mos kenë
prezumimin që ato do të marrin azil në çdo moment kur të futen në një vend të Bashkimit
Europian.
Sigurisht, azilimi është një e drejtë individuale, ku çdo çështje do të shqyrtohet më
vete, por prezumimi i përgjithshëm është që do t’u jepet azil, për shembull, personave të cilët
dalin nga Shqipëria.
Për sa i përket çështjes së sistemit penal, në raport do të shikoni që kjo është një
çështje e cila është trajtuar gjerësisht. Kjo çështje do të ndiqet edhe më pas dhe të cilën në
këtë proces do ta ngremë në mënyrë të vazhdueshme.
Për sa i përket ligjit për administratën publike dhe nëpunësin civil, ajo çfarë shikohet
në raport ose ajo çfarë njohim në raport është që ka strategji, ka plane. Ekziston një ligj për
nëpunësin civil, por ky ligj sapo ka filluar të zbatohet. Nga ana tjetër, ne jemi shumë të qartë
për sfidën e Shqipërisë për të trajtuar çështjen e depolitizimit dhe sigurisht këtë çështje do të
vazhdojmë ta monitorojmë shumë nga afër. Kjo është shumë e rëndësishme, sepse jo vetëm
lidhet me të drejtat individuale të njeriut, siç u përshkrua nga ju, por edhe me funksionin e
administratës civile, gjë e cila është shumë e rëndësishme, në mënyrë që të mund të zbatohen
dhe të krijohet struktura e nevojshme për funksionimin e duhur të administratës.
Majlinda Bregu – Faleminderit!
Atëherë, për të krijuar idenë e saktë të gjithëpërfshirjes që ka në këtë Këshill,
megjithëse shoh se e kërkon fjalën zoti Bylykbashi, por do t’ia jap fjalën zotit Kulluri, i cili
është përfaqësues i shoqërisë civile, nga “Albanian Policy Center”, zonjës Tare, e cila është
përfaqësuese e medies në këtë Këshill, më pas zotit Bylykbashi dhe zotit Jaka, si përfaqësues
i komunitetit të biznesit.
Në qoftë se nuk e mbani mend radhën, do t’jua kujtoj përsëri.
(Ndërhyrje pa mikrofon.)
Patjetër, zoti Pollo, ju kërkoj ndjesë!
Po, zoti Kulluri.
Edvin Kulluri – Faleminderit, zonja Bregu!
Të nderuar deputetë,
14
I nderuar zoti Danielsson,
Shkëlqesia Juaj, zonja Ambasadore Vlahutin,
Shkurtimisht do të ndalesha në disa çështje, që, në fakt, janë e njëjta çështje.
Besoj se kësaj tryeze i vlen pjesa kritike e progresraportit dhe jo konfirmimi i atyre
hapave që mund të jenë marrë edhe në sens pozitiv.
Shkurtimisht, do të thosha se çështja e drejtësisë, çështja e mosecjes së zgjidhjes së
problemit të pronave, e korrupsionit, e krimit të organizuar, në thelb janë të koncentruara në
një çështje nga pikëpamja, po themi, e procedurës politike se si mund të marrin një rrugë më
të mirë. Këto janë të gjitha të lidhura me një reformë të kërkuar në sistemin e drejtësisë nga
opinioni publik, partitë politike, shoqëria civile, biznesi dhe qytetarët, ashtu si dhe nga
Komisioni Europian. Ato janë të lidhura në mënyrë organike, sepse kemi të bëjmë me
mungesë progresi në zbatimin dhe në respektimin e lirive dhe të drejtave themelore të njeriut,
por, zoti Danielsson, do të thosha në disa raste të të drejtave natyrore të njeriut. Besoj se kësaj
tryeze i vlen të diskutohet në këtë formë një gjë kaq serioze.
Besoj se, po ashtu, këto çështje janë të lidhura edhe me atë që do ta quaja konsumim i
mënyrave dhe i rrugëve të tranzicionit, i instrumenteve të tranzicionit. Nëse Shqipëria do të
bëjë një hap më tej në integrimin europian, çka do të thotë marrjen e statusit të vendit
kandidat dhe progresimin në këtë rrugë, besoj se këto janë çështje serioze për t’u anashkaluar.
Meqenëse të katër këto dimensione, duke filluar që nga ai i pronës dhe për të
vazhduar me të tjerat, janë të lidhura me sistemin e drejtësisë, unë kam edhe një koment dhe
një formë pyetjeje qoftë për zonjën ambasadore, qoftë edhe për zotin Danielsson nëse kanë
një përgjigje: a mendoni se është më mirë që reforma në drejtësi të zhvillohet në këtë
mungesë, le të themi, informacioni që ka shoqëria përgjithësisht dhe opinioni publik? Duhet
t’i nënshtrohet një debati publik më të hapur, pra jo vetëm të politikës, por edhe më gjerë.
Këtë e kam koment për të gjitha palët, pra për qeverinë, si iniciatore, dhe për opozitën që
duhet të kenë mundësinë t’i tregojnë opinionit publik se çfarë po ndodh me këtë reformë në
drejtësi.
Ajo që është më e rëndësishme, dhe këtë e them me plot bindje në emër të institutit,
nuk mendoj se një sistem drejtësie që sot nuk jep llogari duhet të shkojë në drejtimin e
kontrollit politik të segmenteve të caktuara të pushtetit; këtu e kam fjalën për ekzekutivin, me
sa kemi dijeni.
A do të ishte më mirë që kushti i panegociueshëm i pavarësisë së gjyqësorit të ishte i
panegociueshëm në reformën në drejtësi, të kërkohen dhe të gjenden rrugët që drejtësia t’i
kthehet efiçencës, t’i largohet korporatizmit...? Besoj se për këtë biem dakord që ka një
15
mungesë llogaridhënieje nga drejtësia te pushtetet e tjera dhe, mbi të gjitha, pyetja themelore
për ta mbyllur, zonja Bregu: kush do t’i kontrollojë pushtetet e tjera nëse drejtësia i
nënshtrohet politikës?
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Po marrim edhe pyetjen nga përfaqësuesja e medies dhe po
vijojmë pastaj me raundin tjetër.
Në fakt, zoti Manjani më ka kërkuar fjalën për një ndërhyrje, meqenëse do të largohej
besoj.
Ilva, po, të lutem!
Ilva Tare – Në qoftë se do të vazhdojë zoti Manjani, apo...?
(Kryetarja e Këshillit ndërhyn pa mikrofon.)
Në rregull.
Atëherë, po i bie shumë shkurt, zoti Danielsson.
Nëse keni pasur mundësi të informoheni, a e ka lexuar siç duhet klasa politike
progresraportin që sapo është publikuar?
E dyta, po bëhet një vit plotësisht nga marrëveshja për dekriminalizimin e politikës.
Pse nuk është bërë ende asgjë? Çfarë ju kanë thënë juve?
Christian Danielsson – Faleminderit!
Ne mund të japim thjesht dhe vetëm këshilla. Vendimet dhe procesi në vetvete për
reformën në drejtësi është një proces dhe një vendim për Shqipërinë. Ju takon juve për të
siguruar që ky është forumi më i mirë për Shqipërinë dhe për atë çka përpiqet të arrijë
Shqipëria.
Ajo çfarë mund të bëjmë ne nga ana jonë është të ofrojmë atë çfarë ne mund të bëjmë
si për sa u përket proceseve, si për sa i përket substancës, në mënyrë që të përmbushen
standardet që kërkohen nga një shtet i cili aspiron që të bëhet anëtar i Bashkimit Europian.
Kuptimi im është që procesi, i cili ka nisur tashmë, është kompleks, gjithëpërfshirës,
një proces i cili ka përdorur dhe ka marrë avantazhet e këshillave më të mira për sa i përket
substancës së saj, dhe këtu i referohem Komisionit të Venecias.
Nga pikëpamja e Komisionit, ne mezi presim që reforma të vijojë më tej dhe
shpresojmë që ky proces ka qenë gjithëpërfshirës dhe që i ka përmbushur të gjitha
pritshmëritë kur flitet për thelbin e tij. Megjithatë, në këtë kuadër, sepse mendoj që ky është
një element shumë i rëndësishëm, më lejoni të them që si pjesë e këtij procesi gjithëpërfshirës
shoqëria civile është kyçe. Është nëpërmjet shoqërisë civile që shumë prej çështjeve kryesore
16
do të trajtohen dhe, po ashtu, shoqëria civile do të bëjë të mundur që një pjesë e mirë e
njohurive aktive të çështjeve të shumta në kuadrin e reformës të mund të ekzistojnë.
Kështu që ne jemi shumë në përputhje me pikëpamjen që çdo shtet dhe, në këtë rast
Shqipëria, të mund të marrë këshillat e nevojshme për të pasur një proces të gjerë dhe
gjithëpërfshirës me shoqërinë civile.
Për sa i përket çështjes së dekriminalizimit, në raport përmendet kjo gjë dhe jo vetëm
përmendet, por, gjithashtu, theksojmë pa masë rëndësinë shumë të madhe të çështjes së
dekriminalizimit dhe mezi po presim që të miratohet ligji për dekriminalizimin këtu në
parlament. Nga ana tjetër, duam t’ju themi që substanca e këtij ligji nuk është detyra jonë,
është detyra juaj, dhe ne mezi presim që të shohim të miratohet ky ligj.
Majlinda Bregu – Faleminderit, edhe një herë!
Atëherë, zoti Manjani ka një ndërhyrje.
Ne i kemi ftuar ministrat sot, në fakt, nuk është se ministrat janë anëtarë të Këshillit,
por për të dëgjuar dhe për të ndjekur punimet e tij, më lejoni që t’ju falënderoj juve që keni
gjetur kohën për të qenë këtu!
Me sa shoh janë përfaqësues të katër ministrive, përfshirë edhe zëvendësministren e
Jashtme. Nuk shoh përfaqësues nga Ministria e Brendshme...
(Zonja Zaka ndërhyn pa mikrofon.)
Më falni!
Nuk shoh kënd nga Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë ose që mbulon
kryesisht çështje, le të themi, të të drejtave të njeriut në pjesën e prioritetit të pestë.
Atëherë, fjalën e kanë zoti Manjani, zoti Jaka dhe zoti Bylykbashi, por sigurisht që
edhe zoti Pollo po priste radhën.
Ylli Manjani – Shumë faleminderit, zonja kryetare!
Duke ju kërkuar ndjesë për këtë ndërhyrje, po themi, në radhën që ju përcaktuat, për
shkak të angazhimeve ndoshta duhet të largohem, por sigurisht Ministria e Drejtësisë do të
mbetet këtu deri në fund. Prezent është zëvendësministri, zoti Idlir Peçi, i cili do të vazhdojë
ta ndjekë këtë çështje.
Qëlloi që marrja e detyrës së ministrit të Drejtësisë përkoi me daljen e progresraportit
dhe sigurisht, në njëfarë mënyre, në kuptimin e organizimit të punës ndihem me fat, sepse, ta
themi të vërtetën, me atë çfarë kam lexuar unë në raport, nga A-ja te Zh-ja, është gjëja më
realiste që kam parë.
Më rezulton që, pa as më të voglin diskutim, ai raport është bibla e punës sime si
ministër i Drejtësisë. Sigurisht, ka disa gjëra që lidhen drejtpërdrejt me ministrin e Drejtësisë
17
dhe kjo do të zbërthehet në një plan shumë agresiv pune për t’i realizuar ato të meta apo ato
shqetësime të ngritura, por ka edhe disa çështje, të cilat ministri i Drejtësisë do të duhet të
kontribuojë, do të duhet të jetë thjesht në rolin e kontribuesit, siç është fjala për reformën e
dekriminalizimit apo edhe për reformën në drejtësi në tërësi, lidershipi i së cilës është këtu në
parlament.
Mbetem përgjithësisht i bindur që kemi shumë punë për të bërë, por më duhet të
saktësoj një gjë, që ndoshta të jemi të qartë dhe besoj se ky është forumi. Ato që besoj unë se
Komisioni Europian pret nga ne për reformën në drejtësi janë dy gjëra që kanë vlerë të
barabartë.
E para, do të duhet të biem dakord për disa ndryshime kushtetuese, sepse këto
ndryshime kushtetuese duhet t’u paraprijnë ndryshimeve të thella në reformën në drejtësi. E
thënë shqip, pa këto ndryshime kushtetuese nuk kemi reformë të thellë, pra është shumë e
rëndësishme ta kuptojmë këtë gjë kështu, por edhe për të sqaruar opinionin publik se çfarë do
të thotë reformë në drejtësi.
Së pari, do të thotë të ndryshojmë Kushtetutën dhe, së dyti, ta bëjmë organizativ dhe
funksional të gjithë kuadrin ligjor që buron nga Kushtetuta e ndryshuar. Këto janë dy
momente që nuk duhet, besoj unë, të kemi asnjë ekuivok, asnjë nostalgji apo ku e di unë se
çfarë.
Sigurisht, ka shumë diskutime dhe debate për këtë çështje. Unë mbetem
përgjithësisht një njeri besnik i debatit. Jam njeri që më pëlqen të debatoj, ju e dini këtë, dhe
jam i gatshëm ta ushtroj këtë detyrë edhe brenda këtij kuadri, por duhet të kuptojmë një gjë:
nëse vërtet duam të marrim një ftesë për të çelur negociatat për t’u anëtarësuar, duhet patjetër
të kuptojmë që ndryshimet kushtetuese janë të rëndësishme dhe duhet t’i bëjmë.
Pavarësisht diskutimeve që çelen në këtë dhe pastaj të fillojmë me gjithë set-in ligjor
dhe bazën legjislative për të ndërtuar, po themi, “shtetin e ri” në thonjëza, por një shtet
funksional, një shtet që të ketë pak a shumë ato parime, që edhe zoti Kulluri me shumë të
drejtë i renditi, dhe që vlen t’i diskutojmë edhe në atë kontekst.
E treta, çështja e debatit. Ka një axhendë publike për debatin publik, ende jo politik,
duhet ta themi, por publik po, një herë, i cili nuk është i lidhur shumë me ne, me institucionet
publike dhe politike, por është i lidhur me shoqërinë civile, me organizatat që na asistojnë,
për hir të së vërtetës, dhe kanë bërë një punë të jashtëzakonshme, e cila është për t’u
vlerësuar, madje për t’u mbivlerësuar, sepse ka qenë një punë heroike, aq më tepër në kushtet
e mjedisit politik shqiptar. Por unë, si ministër i Drejtësisë, më duhet të fokusohem dhe fokusi
im është tek ato çështje që thotë progresraporti: te çështjet e mirëqeverisjes, çështjet që kanë
18
të bëjnë me transparencën, që kanë të bëjnë me... Në fakt, nuk më pëlqen fjala “luftë”, për të
thënë të vërtetën, duhet ta them edhe këtë, se duket sikur në mëngjes shkojmë në luftë, por,
në fakt, shkojmë në punë, jo në luftë. Por lufta kundër korrupsionit mbetet një gjë e
përditshme në kuptimin që qeverisja e mirë, transparenca, ligjshmëria e të tjera janë ato që
duhet të na udhëheqin dhe kam përshtypjen se do të jetë thelbi i axhendës së qeverisë në
vetvete.
Tani, këtu ka shumë çështje të tjera, të cilat sigurisht nuk mund t’i trajtojmë në këtë
kuadër. Progresraporti është vërtet i gjerë. Unë u mundova të jap dy-tri orientime, siç e
mendoj unë këtë punën e reformës në drejtësi, por jo vetëm ajo që i takon fushës së drejtësisë.
Mbetem i bindur se reforma e dekriminalizimit është e para. Duhet ta bëjmë një orë e
më parë, sepse edhe për ne ka disa detyra ligjore që burojnë nga ajo, siç është reformimi i
Zyrës së Gjendjes Gjyqësore, që duhet ta jap këtë informacion e kështu me radhë. Pastaj,
çështja e debatit publik dhe politik mbetet një çështje që duhet ta trajtojmë me shumë
vëmendje dhe, sigurisht, në bashkëpunim me Komisionin e Posaçëm. Lideri ynë në këtë pjesë
është komisioni i posaçëm parlamentar dhe ne jemi të gatshëm që të kontribuojmë.
Më falni, që u zgjata dhe faleminderit!
Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Manjani!
Nuk besoj se do të ndihet ndonjëri ligësht në rast se axhendë e qeverisë do të jenë
detyrimet dhe rekomandimet që dalin nga progresraporti, madje ne ju kërkojmë që të ecni
vetëm mbi bazën e kësaj axhende.
Atëherë, të lutem, Nikolin, do t’ia jap fjalën Oerdit, për faktin se lidhet me çështjet që
ngriti zoti Manjani, pra jemi në të njëjtën pjesë të kriterit politik, dhe për të pasur mundësi që
zoti Danielsson t’u përgjigjet të dyve me një përgjigje dhe pastaj po jua jap fjalën juve.
Oerd Bylykbashi – Faleminderit, zonja Bregu!
Zoti Danielsson, ju uroj edhe unë mirëseardhjen!
Ju falënderoj për prezantimin që u bëtë pikave kryesore të raportit!
Unë do të ndalem shkurtimisht te një çështje që ju e përmendët, që e keni si themelore
për Shqipërinë në këtë periudhë, për fat të keq, te çështja e kriminalizimit të politikës dhe të
administratës publike, si dhe e nevojës shumë të fortë për dekriminalizimin e të gjithë kësaj.
Tashmë ky është një fakt, të cilin e kanë pranuar të gjithë, është pranuar edhe nevoja
për ta përmbyllur këtë proces me sukses. Progresraporti e përmend, gjithsesi unë besoj që pak
rreshta nuk i japin të gjithë dimensionin e nevojshëm ose dimensionin e vërtetë të këtij
fenomeni, që, për fat të keq, kemi gati dy vjet që luftojmë përditë dhe po mbushet një vit, po
19
ashtu, për fat të keq, nga një marrëveshje e rëndësishme që çoi jo vetëm në mbylljen e një
bojkoti, por na çoi drejt hapash më konkretë, drejt dekriminalizimit.
Politika është kriminalizuar në nivelet më të larta, në nivelet e përfaqësimit në
parlament, në pushtetin vendor. Të dhënat janë konkrete, emrat janë konkretë, administrata
gjithashtu është rëndë e kriminalizuar.
Jo më larg se javën e kaluar, ne denoncuam rikthimin në polici, në INTERPOL, të një
personi, i cili më parë ishte akuzuar për përfshirje në trafiqe droge dhe korrupsion. Ishte
larguar për këto arsye, u rikthye në Policinë e Shtetit. Ky është episodi i fundit i një zinxhiri
rastesh në administratë, në polici e të tjera. Pra, është qartazi një pakt për të qeverisur në këtë
mënyrë.
Tani, për të mos shkuar në këto fakte që ne i dimë, gjithashtu, mua më vjen keq që
duhet të theksoj që i gjithë ky një vit pothuajse i humbur vjen për shkak të një bllokimi
intensiv të këtij procesi, aq më shumë përpara zgjedhjeve të 21 qershorit.
Parlamenti dështoi edhe pse kishte draft-legjislacion, të propozuar nga opozita, të
miratonte rregulla për përjashtimin nga kandidimi të këtyre personave.
Tani ne jemi në një fazë të avancuar për sa i përket negocimit në lidhje me
përmbajtjen e ligjit, megjithatë ka çështje konkrete që mbeten për t’u zgjidhur qartazi, ka
probleme me individë me emra specifikë, të cilët përpiqen të mos kapen nga sistemi.
Ndërkohë që ne do të insistojmë deri në fund që askush, asnjë person me rekord kriminal të
qëndrojë në poste publike të zgjedhura apo të emëruara.
Kështu që do të vij te pyetja. Siç e thashë, unë besoj që pak rreshta në progresraport,
sado që mund të theksojnë rëndësinë e çështjes nuk i japin drejtësi kësaj çështjeje shumë të
madhe e, për rrjedhojë, në momentin që ne, po vij te pyetja, do të miratojmë këtë legjislacion,
ku, siç ju vazhdimisht thoni, për shembull, edhe në raste korrupsioni, por edhe në raste të
tjera: “Ligjet janë të mira”, shumë mirë, por duhet t’i zbatojmë.
Për ne është themelor zbatimi i këtij ligji me efikasitet, me shpejtësi për të larguar ata
që janë sot në funksione publike dhe për t’i ndaluar në të ardhmen.
Sa do të jetë prioritet dhe fokus i komisionit zbatimi rigoroz në detaj i këtij ligji, pra
sa ju do ta ndiqni, sepse, vërtet një sukses në këtë fushë do të rrisë besimin e publikut në
institucionet shqiptare, ato politike apo në administratë, siç e thoshit edhe ju në raport, pra sa
do të jetë ky një fokus i vazhduar në periudhën që vijon nga komisioni?
Faleminderit!
Christian Danielsson – Për çështjen e përjashtimit nga shërbimi civil për ata që
shkelin ligjin, ne nuk kemi ndonjë çelës për këtë, dua të them një çelës për sa i përket
20
legjislacionit europian. Ka shtete anëtare, të cilat e kanë këtë lloj legjislacioni. Ne nuk është
se nuk e vlerësojmë, për arsyet të cilat ju i përmendët, ne jemi të interesuar që ata të jenë
punonjës profesionistë të administratës publike, si dhe të institucioneve demokratike, të cilat
funksionojnë mirë. Nga ky këndvështrim, ne do ta ndjekim atë. Ja pse unë e përmenda, siç
është përmendur edhe në progresraport.
Majlinda Bregu – Atëherë, fjalën e kanë zoti Jaka, zoti Pollo dhe pastaj zoti Noka.
Nikolin Jaka – Faleminderit!
Në radhë të parë, do të doja të falënderoja kryetaren, zonjën Bregu, për këtë
pjesëmarrje, ku grupet e interesit dhe sipërmarrja private e gjejnë veten pjesë të kësaj tryeze
dhe aq më tepër në këtë takim të rëndësishëm, që është edhe progresraporti i Komisionit
Europian për Shqipërinë!
Faktikisht do të doja të isha sa më konçiz.
Çfarë mund të bëjë dhe si mund të reagojë sipërmarrja private kur kemi rreth 25 vjet
që kërkojmë të aderohemi dhe të integrohemi në Bashkimin Europian; kemi të paktën 20 vjet
që ka filluar procesi i negocimit dhe i bisedave të palëve, si dhe njëkohësisht kemi po 25 vjet
që thjesht vetëm qarkullojmë politikanë, nga opozitarë në pozitarë dhe e kundërta, dhe asgjë
më tepër; konsumohen edhe sipërmarrës dhe qytetarë, asgjë tjetër, dhe ajo çfarë është sot
është shumë e ndjeshme dhe shumë e prekshme, sidomos për sipërmarrësit shqiptarë, ku
duhet të jemi të vëmendshëm, pasi sipërmarrja shqiptare përbën 85% të GDP-së shqiptare dhe
84% të numrit të të punësuarve në Shqipëri?
Sa vëmendje ka kushtuar Bashkimi Europian, Komisioni Europian ndaj asistencës te
sipëmarrja private dhe grupit të interesit, te shoqëria civile, në mënyrë që shqiptarët ta shohin
të ardhmen e tyre të sigurt në zhvillimin ekonomik të qendrueshëm dhe në hartimin e
politikave të qendrueshme për këtë ekonomi?
Është fatkeqësi e madhe që sot, sapo hapim televizorin, ne nuk dëgjojmë asgjë tjetër
veçse artikulim akuzash të rënda të njërës a tjetrës palë, ndërkohë që nuk përballemi me asnjë
lloj penalizimi apo përgjegjësie të palëve, të cilëve u drejtohen akuzat apo që artikulojnë
akuzat. Kjo është një dilemë e madhe e sipërmarrjes private, pasi ne ende nuk trajtojmë sot se
si mund të tërheqim investitorët e huaj në Shqipëri, se si mund të tërheqim emigrantët që
kanë emigruar në 25 vjet në vendet e Bashkimit Europian për të investuar në vendet e tyre në
Shqipëri, por vazhdojmë ende në shifra të larta të nivelit të emigrimit dhe mungesës së
optimizmit dhe dëshirës për të qendruar në Shqipëri.
21
Çfarë do të bëjë Bashkimi Europian në këtë rast dhe sa i gatshëm është të kontribuojë
me asistencë, por njëkohësisht edhe me një partneritet ndoshta më të ngushtë me sipërmarrjen
private, pasi edhe tregu, në kapitujt e negociatave, zë rreth treçerekun e këtyre kapitujve?
Faleminderit!
Christian Danielsson – Ju falënderoj që ma drejtuat këtë pyetje, e cila është shumë e
rëndësishme! Unë e përmenda që në fillim se ekonomia është elementi më thelbësor dhe
efekti kryesor për procesin e hyrjes në Bashkimin Europian dhe në këtë rast për Shqipërinë
dhe arsyeja që ne besojmë pse është kaq e rëndësishme, është ajo të cilën ju tregoni dhe keni
bërë. Në mënyrë që ne të vazhdojmë do të duhet të kalojmë disa reforma sfiduese dhe të
vështira, që do të thotë një ndryshim shoqërues në strukturën e ekonomisë drejt diçkaje që
nuk mund të japë rritje të qëndrueshme.
Unë mendoj që ne kemi një dialog shumë të mirë për sa i përket kësaj çështjeje me
Shqipërinë dhe mezi po pres që ajo të marrë formën e një programi ekonomik, reformues, e
cila është bërë prej Shqipërisë çdo vit dhe për të cilën ne, nga ana e EU-së kemi bërë komente
dhe kemi dhënë rekomandime, të cilat kanë qenë konkrete të adresuara për ekonominë
joformale, si dhe duke parë biznesin e klientit për të punuar në ekonominë europiane dhe atë
të Ballkanit Perëndimor.
Gjithashtu, kjo lidhet edhe me reforma që kërkojnë një kohë më të gjatë si, për
shembull, përzierja e asaj që është prezantuar ndërmjet sistemit të edukimit dhe sistemit të
trajnimit të profesioneve, për të cilat tregu shqiptar ka nevojë. Ne mund të japim këshilla
vetëm për rekomandimet, siç është vendosja në vendin e duhur të strukturave dhe politikave,
të cilat rezultojnë që nuk janë bërë dhe duhet të realizohen nga qeveria dhe parlamenti. Ne
mezi po presim t’ju ndihmojmë gjatë përpjekjeve tuaja për t’i realizuar. Për këtë arsye ne po
fokusohemi në çështje, të cilat lidhen me bashkëpunimin rajonal, që mund të quhet ndryshe
lidhje me njëri-tjetrin, sepse ne besojmë shumë që një element në këtë kontekst ka të bëjë me
infrastrukturën, me infrastrukturën e transportit dhe atë të energjisë, si dhe me lidhjen e pjesës
tjetër të Ballkanit Perëndimor, në termat e një ekonomie të përbashkët botërore të tregut nga
Shqipëria ose nga Vatikani për në tregun Perëndimor.
Majlinda Bregu – Fjalën e ka kërkuar zoti Pollo.
Genc Pollo – Faleminderit!
Bashkimi Europian i kushton vëmendje lirisë së shprehjes dhe lirisë së fjalës, edhe
nëpërmjet konferencës dyditore “Speak up” që u mbajt para disa ditësh në Bruksel, ku zoti
Danielsson mbajti fjalën e hapjes dhe ku morëm pjesë unë dhe shumë kolegë të tjerë nga
22
Shqipëria. Por, kur u kthyem, mësuam për një nismë ligjore të Kryeministrit, sipas së cilës ata
që kritikonin qeverinë dhe të tjerë për gjëra të pavërteta mund të dënoheshin deri në tre vjet
burg.
Opozita reagoi, kundërshtoi shoqëria civile, shoqatat e ndryshme, opinioni publik,
edhe organizatat ndërkombëtare. Mësuam që qeveria do ta tërhiqte për rishikim këtë nismë
ligjore, këtë amendim që i bëhej Kodit Penal.
Pyetja ime konkrete në këtë rast është për përfaqësuesit e qeverisë.
Shoh që dy ministrat, që e kanë fushë të përgjegjësisë, nuk janë më me ne këtu, por
ndoshta mund t’i përgjigjet zonja Gjosha: a mos ndoshta mund të ishte ky momenti për
qeverinë që t’i bashkohej thirrjes dyvjeçare të opozitës që ta anulonte krejt këtë ligj, por jo
vetëm kaq, të kalonte në dekriminalizimin e plotë të shpifjes, duke i bërë një shërbim
Shqipërisë, por edhe duke kënaqur kërkesat e vazhdueshme edhe të organizatave
ndërkombëtare, ku Shqipëria është pjesë, si OSBE-ja dhe Këshilli i Europës, si dhe thirrjen
konstante që vjen nga Brukseli për këtë çështje?
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Atëherë, për t’i përmbledhur, kemi gjithsej edhe 15 minuta kohë.
Zoti Paloka ka kërkuar fjalën.
Zonja Gjosha, megjithëse pyetja ju është drejtuar juve, pavarësisht se e përsëris që ky
ishte një takim jo për të dëgjuar ministrat, megjithatë zoti Pollo jua ka drejtuar pyetjen juve,
prandaj do t’ju lutesha të jepnit një koment të shkurtër.
Atëherë, fjalën do ta marrin zoti Paloka, zoti Noka... Elira është drejtoreshë e
Integrimit në Ministrinë e Punëve të Brendshme.
Ju lutem, një moment sa të përgjigjet zonja Gjosha për pyetjen e zotit Pollo dhe do të
vazhdojmë pastaj me ndërhyrjet e tjera.
Klajda Gjosha – Unë shumë shkurt...
Majlinda Bregu – Do t’ju lutesha vetëm të mos zgjateni, sepse të gjithë e kanë kohën
në limit.
Klajda Gjosha – Absolutisht, shumë shkurt, sepse nuk dua të marr kohën e të tjerëve
këtu në Këshill, por sa për t’ju dhënë një përgjigje.
Kjo është një nismë që ka ndërmarrë Kryeministri, duke parë edhe situatën politike në
vend dhe në Kuvend, në, fakt, ku ne shpeshherë ndeshemi mes akuzash të pavërteta me njëri-
tjetrin, por jam e bindur që do të jetë një ligj që do të kërkojë shumë debat, do të kërkojë të
shikohet në brendësi, si dhe do të shikohen edhe praktikat më të mira europiane.
23
Është vetëm në fillimet e tij, kështu që le të presim dhe të shikojmë se cili do të jetë
edhe ndërtimi i ligjit. Unë shpresoj që të gjithë bashkë të gjejmë gjuhën e përbashkët dhe
konsensusin, duke parë edhe ekspertizën më të mirë edhe të vendeve anëtare, ashtu siç ato i
kanë dhe e implementojnë këtë ligj në vendet e tyre.
Majlinda Bregu – Atëherë, vazhdojmë me zotin Paloka.
Edi Paloka – Faleminderit, zonja Bregu!
Unë kam një pyetje shumë të thjeshtë. Në fakt, u përmend edhe sot që korrupsioni
është çështje thelbësore e progresraportit dhe ky është fakt i ditur, por, për çfarë pashë unë,
mendoj që në progresraport nuk është pasqyruar kjo rëndësi e kësaj çështjeje, megjithatë ky
është pikëvështrimi im.
Duke paraqitur disa fakte të fundit, pyetjen time e lidh me çështjet e korrupsionit.
Zoti Danielsson, përpara pak kohësh në Shqipëri, institucioni më i rëndësishëm, që
kontrollon mënyrën sesi përdoren fondet publike në Shqipëri, pra paratë e mbledhura nga
taksapaguesit shqiptarë, Kontrolli i Lartë i Shtetit ka denoncuar (me fakte, me dokumente)
faktin që mbi 700 milionë euro vetëm këtë vit janë shpërdoruar apo vjedhur nga administrata
shtetërore, qeveria dhe gjithë ç’varen prej saj.
Ka disa ministra të akuzuar të kësaj qeverie drejtpërdrejt nga opozita, por jo vetëm
nga opozita, se kanë përdorur postet e tyre për të favorizuar klientë, familjarë apo edhe veten
direkt në marrjen e këtyre fondeve. Ka fakte që tregojnë deri aty se këto fonde u jepen
njerëzve që janë të lidhur drejtpërdrejt me Kryeministrin. Rasti më flagrant dhe më evident
është ai i një biznesmeni që përfiton jo një herë, por disa herë, fonde publike me të vetmen
meritë se ka ndërtuar vilën e Kryeministrit. Ky është një fakt i akuzuar nga opozita dhe kurrë
i mohuar, sepse ka edhe dokumente për këto.
Pa e zgjatur, unë do të doja të dija: a jeni ju në dijeni të këtyre fakteve, të këtyre
informacioneve dhe si e gjykoni?
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Fjalën e ka zonja Zaka.
Elira Zaka – Së pari, dëshiroj të falënderoj zotin Danielsson për prezantimin dhe për
praninë në këtë tryezë të nderuar!
Unë jam këtu në cilësinë e drejtoreshës së Përgjithshme të Planifikimit Strategjik dhe
Integrimit në Ministrinë e Punëve të Brendshme.
Në këtë pozicion kam si udhërrëfyes dhe material të përditshëm të punës sime
rekomandimet e Komisionit Europian, në veçanti progresraportin dhe Planin Kombëtar të
Integrimit Europian.
24
Leximi i këtij raporti të fundit ishte në vështrimin tim shumë pozitiv, shumë realist, i
përshkuar nga një frymë objektiviteti dhe këtu i referohem veçanërisht kapitullit 24 dhe
prioritetit 4 “Lufta kundër krimit të organizuar”, për të cilët ministria jonë është ministri lider,
pra drejtuese.
Në lidhje me rekomandimet specifike që janë bërë në këtë raport, më vjen mirë që
këto po trajtohen praktikisht çdo ditë nga ministria jonë, sepse kanë qenë pjesë e
rekomandimeve të mëparshme dhe të udhërrëfyesit dhe, si të thuash, ne jemi në proces të
realizimit të tyre, por marrja e këtij dokumenti na vë përpara një detyrimi për të hartuar një
plan konkret dhe shumë realist për t’i realizuar dhe për t’i çuar deri në fund rekomandimet e
Komisionit Europian.
Në lidhje me komentet specifike të zonjës Vokshi për çështjet e azilantëve, për sa i
takon Ministrisë së Punëve të Brendshme, do të thosha se kjo ministri ka ngritur një grup
pune, i cili drejtohet nga zëvendësministrja e Punëve të Brendshme, për të hartuar një plan
konkret masash për çështjen e pritjes së azilantëve të kthyer. Ka një urdhër të drejtorit të
Përgjithshëm të Policisë, i cili rregullon procedurën e kthimit dhe në bashkëpunim me
Ministrinë e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë do të hartohen një plan masash për riintegrimin e
tyre në shoqëri.
Nga ana tjetër...
Majlinda Bregu – Elira, të lutem, jo për të të ndërprerë, por nuk besoj se kishte për
qëllim për të të kërkuar raport se çfarë po bën Ministria e Brendshme...
Elira Zaka – Jo, ishte thjesht një sqarim.
Majlinda Bregu – Zonja Vokshi ka shprehur qëndrimin e saj.
Në rast se ke ndonjë pyetje, të lutem, sepse është ora 11:15 dhe ka vetëm 5 minuta
kohë edhe për folësit e tjerë.
Elira Zaka – Jo, kam edhe një shënim tjetër.
Majlinda Bregu – Nëse ke ndonjë pyetje që Ministria e Brendshme ka nevojë të dijë
se si ta përmirësojë punën, të lutem ta adresosh!
Elira Zaka – Me këtë koment mbarova.
Kam vetëm një koment të fundit në lidhje me punësimin në Policinë e Shtetit të një
personi të kriminalizuar, me akuza kriminale.
Unë e kam ndjekur, si të gjithë ju, deklaratën për shtyp të Policisë së Shtetit në lidhje
me ripunësimin e këtij personi dhe ky është një sqarim për audiencën: në bazë të kësaj
deklarate del qartë që personi është ripunësuar pas pushimit të ndjekjes penale nga ana e
prokurorisë.
25
Këto ishin me pak fjalë qëndrimet e mia.
Majlinda Bregu – Faleminderit edhe për qëndrimin tuaj!
Fjalën e ka zoti Shalsi, meqenëse shoh që sot maxhoranca ka qenë më e heshtur,
megjithatë unë e falënderoj zotin Shalsi që ka qëndruar këtu, sepse zoti Xhafaj u largua, të
paktën për sa i përket pjesës së parlamentit!
Më pas fjalën e ka zoti Noka.
(Zonja Barbullushi kërkon fjalën.)
Zonja zëvendësministre e Jashtme, kam përshtypjen se keni pyetje apo koment?
Ju lutem, jini konçizë, sepse duhet të mbaroni të tre brenda 5 minutave!
Faleminderit!
Eduard Shalsi – Shumë faleminderit edhe për kushtëzimin!
Pjesë e demokracisë është edhe fakti që opozita në tryeza të tilla, pavarësisht
qëndrimeve, sipas opinionit tim, të pastra politike merr më shumë kohë sesa edhe
maxhoranca, sikundër nuk ndodhte më parë.
(Zonja Bregu ndërhyn pa mikrofon.)
Gjithsesi, nuk ka asnjë problem për mua.
E gjetëm progresraport, në fakt, nuk është progresraport, është raport shumë
interesant. Ka një ndryshim në krahasim me atë të viteve të kaluara nga mënyra sesi është
konceptuar.
Nuk do të doja të merresha me një pjesë të deklaratave, e thashë, pastërtisht politike
që edhe u deklaruan sot, por kam një pyetje për përfaqësuesin e Komisionit Europian në
lidhje me ndryshimin e qasjes në përgatitjen e raportit, gjë që, e thashë, e konsiderojmë si një
roadmap shumë interesant. Ka krahasimisht ku gjendet Shqipëria edhe në vendet e tjera, por
pyetja ime është se pse ndryshoi këtë vit qasja e përgatitjes së raportit?
E dyta, a do të vijojë të ndryshojë mënyra e shqyrtimit apo e skrutinimit të vendeve të
cilat aspirojnë për t’iu bashkuar Bashkimit Europian? Pra, a do të vijojë më tej raporti; do të
detajohet ndryshe?
Kam edhe një koment për të gjitha qëndrimet politike.
Unë drejtoj një komision parlamentar, ndaj pyetjet që shtrohen para nesh janë: nëse
Shqipëria ka pasur progres; nëse po ecën sipas rekomandimeve të Bashkimit Europian dhe, e
treta, jemi të gjithë koshientë që nuk mund të shkojmë nga një hap në një tjetër duke
kapërcyer disa faza. Me këtë dua të them, nëse kemi një rritje 1% apo nëse kemi pasur një
status zgjedhor të mëparshëm, nuk mund të shkojmë nga një stad anormal në stad perfekt, pa
kaluar në në disa faza normalizimi.
26
Unë besoj se kjo është rruga në të cilën gjendemi.
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Shalsi!
Jemi në limitet e kohës.
Zoti Noka, i fundit ose qan, ose qesh zakonisht. Kam përshtypjen se do të duhet të
jesh shumë konçiz në rast se ke pyetje të drejtpërdrejtë, sepse do të duhet t’ia jap fjalën zotit
Danielsson për përgjigje.
Flamur Noka – Faleminderit!
Shumë shkurt: e vlerësoj raportin, është mjaft pozitiv. Mund të them se ka më shumë
doza pozitiviteti sesa është realiteti, në fakt. Por kam tri pyetje të shkurtra.
Zoti Danielsson, a jeni në dijeni se ministri i Brendshëm i Republikës së Shqipërisë
është i përfshirë në bisedë telefonike me trafikantë droge të një trafiku ndërkombëtar, duke u
justifikuar se arrestimi i kolegëve të këtij trafikanti erdhi si pasojë e shërbimeve dhe jo e
policisë shqiptare, dhe se ky interceptim është i partnerëve tanë dhe jo interceptim yni?
E dyta, a jeni në dijeni që makina personale e ministrit të Brendshëm është përdorur
për trafik ndërkombëtar droge nga trafikantët e drogës?
E treta, a jeni në dijeni se është djegur Laboratori i Policisë Shkencore, ku
disponoheshin prova të mëdha për dhjetëra persona ose të dyshuar si kriminelë në proces, si
dhe se janë djegur dhjetëra e dhjetëra kilogramë drogë si provë e prokurorisë? A mendoni se
ky është problem madhor për vendin tonë? Çfarë do të ndodhte në një vend të Bashkimit
Europian sikur një ministër të kishte gjithë këto skandale rresht?
Faleminderit!
Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Noka!
Po, zonja Barbullushi.
Odeta Barbullushi – Faleminderit!
Shumë shkurt, e falënderoj zotin Danielsson për praninë sot këtu dhe në këtë
platformë! Prania e tij është shumë e rëndësishme jo vetëm se janë përfaqësues si të
maxhorancës, edhe të opozitës, por janë edhe të shoqërisë civile dhe mendoj që në leximin
tonë të progresraportit pikërisht dialogu me shoqërinë civile është vlerësuar pozitivisht dhe
shtrohet përpara, si të thuash, detyra e institucionalizimit të këtij dialogu dhe të këtij
ndërveprimi.
Do të bëj vetëm tri komente shumë shkurt.
27
Nënkuptoj se në axhendën e tij, zoti Danielsson do të vijojë me takime edhe në
Ministrinë e Punëve të Jashtme sot pas këtij takimi, prandaj komentet e mia janë shumë
shkurt.
E para, në lidhje pikërisht me veçorinë e këtij raporti, vlerësojmë punën realiste si të
Komisionit, ashtu edhe të delegacionit në Tiranë, në lidhje me mbledhjen e të dhënave dhe
me raportimin në lidhje me masat dhe ecurinë e qeverisë shqiptare, punës që është bërë në
secilën prej fushave të pesë prioriteteve.
Veçoria, siç u tha këtu përpara, është që jo vetëm shihet progresi në krahasim me vitin
e kaluar, por, po ashtu, edhe ecuria e Shqipërisë sa rrugë përpara i duhet të bëjë deri në
destinacion, deri në momentin që të bëhet vend anëtar. Ky krahasim i dyfishtë në njëfarë
mënyre e ka ngritur shumë lart stekën e krahasimit për Shqipërinë dhe vendet e tjera të
paketës së zgjerimit dhe mendoj se kjo është shumë e rëndësishme për të parë sa larg jemi
dhe sa duhet të ecim. Në këtë drejtim, progresraporti ose raporti, përveçse është një vlerësim,
është edhe një udhërrëfyes shumë i qartë, të cilin besoj, këtu shpreh edhe angazhimin e të
gjithë institucioneve, jo vetëm të Ministrisë së Punëve të Jashtme, se do ta ndjekim me shumë
metikulozitet dhe shumë profesionalizëm për ta parë në detaje.
Shpresoj që në këtë kontekst do të kemi ndoshta vitin që vjen një lloj raporti interim
ose paraprak, jo të presim ndoshta deri në vjeshtën e ardhshme, për të parë ku është ecur me
secilin prej këtyre.
Së dyti, në lidhje me politikën e jashtme të Shqipërisë, dhe unë këtë e them me shumë
kënaqësi që vlerësimi i raportit është shumë pozitiv dhe, në krahasim me vendet e tjera të
rajonit ose përkundrejt vendeve të tjera fqinje, si të rajonit, ashtu edhe të Bashkimit Europian,
Shqipëria vlerësohet se nuk ka asnjë problem të hapur dhe asnjë çështje, po themi, dypalëshe,
si dhe vlerësohet maksimalisht roli konstruktiv i Shqipërisë në rajon. Në këtë drejtim, besoj
se është e rëndësishme të theksojmë që ky vlerësim pozitiv ka ardhur si rezultat i një pune me
hapa të qendrueshëm dhe të vazhdueshëm, pra hapat mund të mos jenë galopant, por janë të
qendrueshëm.
Ajo që shtrohet para nesh tani, dhe këtu shpreh edhe angazhimin për të vazhduar në
këtë drejtim, është bashkëpunimi me vendet e tjera të rajonit, sidomos në fushat prioritare, si:
shteti ligjor, siguria, rendi dhe kjo bëhet edhe më e domosdoshme në kuadrin e krizave, si ajo
e refugjatëve.
Majlinda Bregu – Të falënderoj!
Odeta Barbullushi – Së fundi, për ta përmbyllur, do të falënderoja për këtë
prezantim dhe diskutim të sotëm!
28
Majlinda Bregu – Faleminderit!
Mirë, zoti Danielsson, ia dolët! Tani është radha juaj e fundit për t’u kthyer përgjigje
të gjitha pyetjeve.
Ju rikujtoj se keni pyetjen e zotit Paloka lidhur me korrupsionin, si dhe të të tjerëve në
vijim.
Christian Danielsson – Për sa i përket pyetjes së zotit Paloka dhe deputetëve te tjerë,
mendoj se u referohen të njëjtave çështje që kanë të bëjnë, nga njëra anë, me hapat politikë,
që janë të rëndësishëm që Shqipëria t’i ndërmarrë, dhe nga ana tjetër për çështjen e
korrupsionit. Ne e shohim si thelbësore që kuadri ligjor të shihet ashtu siç duhet dhe është
diçka që e dimë ne dhe vetë Shqipëria. Hapi i ardhshëm është nisja e implementimit dhe kjo
është sfida.
Për sa i përket pyetjeve të zotit Noka, ne nuk jemi hetues! Ajo çfarë jemi apo çfarë po
bëjmë është të kujdesemi për drejtimin dhe, në këtë rast, raporti është shumë i qartë: duhet
bërë më shumë progres lidhur me luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Këto
janë thelbësore për hapat e Shqipërisë në proçesin e paraaderimit. Ne kemi nevojë të shohim
vazhdimisht rezultatet e arritura. Kjo është lidhur ngushtësisht me fazën e aderimit, sepse
ndjekja penale dhe dënimi janë elemente të rëndësishme për këtë kontekst dhe ndikojnë
direkt në funksionalitietin e shërbimit të prokurorisë që nuk duhet të jetë e korruptuar. Për
këtë është shumë e rëndësishme dhe ja pse ne e vendosim theksin mbi këtë çështje.
Një tjetër qasje që lidhet me pyetjen e deputetit Shalsi, analiza që po bëjmë është e
njëjtë duke u bazuar te faktet që kemi, bazuar mbi atë çfarë kemi parë gjatë viteve dhe bazuar
mbi panoramën e plotë të fazës, ku Shqipëria tani është në terma të përgatitjes. Qëllimi nuk
është të vijmë me një strategji të re vitin tjetër, sepse tashmë ne e kemi një strategji, që ka një
emër dhe një datë, por ne duhet të fokusohemi te raporti për të gjetur mënyrën se si Shqipëria
do të ecë drejt progresit dhe kjo do të ndodhë në bazë të rregullave.
Tani për t’ju përgjigjur pyetjes së zëvendësministres së Punëve të Jashtme, ne kemi
një obligim për shtetet anëtare që të raportojmë për të gjitha çështjet me prijoritet thelbësor
për progresin. Tani mendoj se u jam përgjigjur pyetjeve.
Majlinda Bregu – Faleminderit!
Christian Danielsson – Më falni, kam edhe diçka tjetër, për të cilën kam dëshirë të
flas! Është diçka që ka të bëjë me politikën e jashtme. Është shumë e vlerësuar që Shqipëria
29
ka një qëndrim në të njëjtën linjë me pozicionimin e Bashkimit Europian për sa u takon
politikave të sigurisë. Ky është një sinjal i rëndësishëm vullneti për t’u bashkuar me pjesën
tjetër të Ballkanit për një fushë kaq të rëndësishme.
Majlinda Bregu – Faleminderit, edhe një herë!
Një falënderim të sinqertë për të gjithë kohën, zoti Danielsson, që shpenzuat sot me
ne! Sigurisht, kjo mund të jetë dita më e lehtë për sa kohë keni kaluar fazën e vështirë të
hartimit të raportit, të leximit dhe të identifikimit të problemeve reale brenda materialeve dhe
inputeve që Shqipëria dorëzon.
Unë po përsëris edhe një herë në fund të këtij takimi se Këshilli Kombëtar i Integrimit
Europian i rekomandon qeverisë shqiptare që brenda muajit dhjetor të përgatisë draftin e parë
të planit të veprimit për rekomandimet e progresraportit, parashikuar dhe bashkëngjitur me të
edhe faturën financiare për çdo masë.
Ju bëj me dije se takimi tjetër, përveç këtij të radhës në muajin dhjetor, duke filluar
nga janari, shpresoj që të mos jetë më në Tiranë, por në qytete të tjera të Shqipërisë ku do të
diskutojmë për çështje që kanë lidhje drejtpërsëdrejti me kriteret dhe prioritetet për t’u
zbatuar, por për t’iu larguar edhe frymës së tryezave dhe ngjarjeve që ndodhin zakonisht
vetëm në Tiranë.
Sigurisht, jeni i mirëpritur për të qenë dhe për të marrë pjesë, por sigurisht që edhe
zonja ambasadore është e mirëpritur, por besoj se do të na shoqërojë edhe në udhëtimet nëpër
Shqipëri!
Faleminderit të gjithëve!
MBYLLET MBLEDHJA
