PROGRAM NAUCZANIApliki.koweziu.edu.pl/programy/przedmiotowe/Technik_informacji... · postugiwaC sig prograrnami i bazami danych: dBase, Mikro CDSIISIS, MAC, obstugiwaC wybrane bazy

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

INSTYTUT BADAN EDUKACYJNYCH

Pracownia Programow Ksztalcenia Zawodowego

PROGRAM NAUCZANIA

DLA ZAWODU

TECHNIK INFORMACJI NAUKOWEJ 414 [03]

Dla: szkoly policealnej - na podbudowie programowej liceum og6lnoksztalcqcego

Zatwierdzam

Minis,tgr Edqkacji Narociowej & ,u ProL dr Ilab. Miroslaw Ilnndke

Warszawa 1997

Program nauczania przygotowaia I i-.,

Komisja Programowa dla Zawod6w Archiwistyki i lliforrnacji Naukowej

powolana decyzjq Nr 27 Ministra Edukacji Narodowej

z dnia 12 rnaja 1994 r. w sprawie skladu

Komisji Programowej dla Zawodow Archiwistyki i lnformacji Naukowej

I. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU

SZKOtA SREDNIA ZAWODOWA Szkola Policealna Zawod: technik informacji naukowej Podbudowa programowa: liceurn ogolnoksztalcqce

Dla mlodzieiy I Dla doroslych*

semestr I razem I razem I razem

Lp. Przedrnioty nauczania (obowiqzkowe)

3 I Jezvki informacvine

4 I Opracowania informacyjne

Bibliotekarstwo

Jezyk obcy I (angielski)

Jezyk obcy I1 (rosyjski lub niemiecki)

Zajecia praktyczne

Zarys wiedzy o gospodarce

Praktyka zawodowa

Razem godzin przedmiotow zawodowych obowiqzkowych

Wychowanie fizyczne

Ogolem godzin przedmiotow obowiqzkowych

Nadobowiqzkowe zajecia pozalekcyjne

tygodniowo

godzin tygodniowo w 2-letnim cyklu nauczania

godzin tygodniowo w 2-letnim cyklu nauczania w forrnie stacjo- narnei

godzin w 2-letnim cyklu nauczania w formie zaocznej

4 tygodnie w semestrze II i IV

26 26 26 26

28 28 28 28 56 38 700

* Wyrnlary poszczeg6lnycli przedinlol6w dzlell sle odpowlednlo nn le same semeslry co w szkole din mlodzieiy.

II. PROGRAMY NAUCZANIA PRZEDMIOTOW ZAWODOWYCH

Wykaz przedrnlotow zawodowych

1 lnformacja naukowa - podstawy I organlzacja

2 lnformatyka

3 Jezyk~ lnformacyjne

4 Opracowanla lnformacyjne

5 B~bl~otekarstwo

6 Jezyk ang~elskl

7 Jezyk n~ern~eck~

8 Jqzyk rosyjskl

9 Zajqc~a praktyczne

10 Zarys w~edzy o gospodarce

11 Praktyka zawodowa

INFORMACJA NAUKOWA - PODSTAWY I ORGANIZACJA

1. SZCZEGOLOWE CELE KSZTALCENIA

W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczen (sluchacz) powinien

umiek:

zdefiniowac podstawowe terminy z dziedziny naukoznawstwa i informacji

naukowej,

wskazac dziedziny pokrewne w stosunku do informacji naukowej:

bibliotekoznawstwo, bibliologia (ksiggoznawstwo) i archiwistyka oraz

scharakteryzowac krotko przedmiot kaidej z tych dziedzin,

okreslic role informacji naukowej jako czynnika postgpu w nauce, technice,

gospodarce i kulturze, zdefiniowac termin "polityka informacyjna" i scharakteryzowac wplyw panstwa oraz

organizacji spolecznych i zawodowych na gromadzenie zasobow informacyjnych i

stosowanie nowoczesnych technologii informacyjnych, wymienic instytucje nadzorujqce dzialalnosC informacyjnqw Polsce,

scharakteryzowac dzialalnosc informacyjnq, jej elementy i infrastrukturg oraz

nadzor nad n ia

scharakteryzowac zadania wybranych stowarzyszen zawodowych w dziedzinie

informacji naukowej,

wymienik najwainiejsze systemy i sieci informacyjne dzialajqce w Polsce,

wymienik najwainiejsze zagraniczne i migdzynarodowe systemy informacyjne

oraz organizacje zajmujqce sip informacjq naukowq,

scharakteryzowac organizacje dzialalnosci normalizacyjnej w dziedzinie

dokumentacji informacji naukowej w skali krajowej i migdzynarodowej,

poprawnie identyfikowac normy w dziedzinie dokumentacji informacji i bibliografii,

okreslik aktualny stan regulacji prawnych, dotyczqcych organizacji dzialalnosci

informacyjnej w Polsce,

wskazac i zinterpretowac przepisy prawne dotyczqce ochrony wlasnosci

intelektualnej,

zdefiniowac terminy "potrzeba informacyjna" i "uiytkownik informacji",

scharakteryzowac metodologie badania potrzeb informacyjnych,

0 przeprowadzic badanie potrzeb informacyjnych z zastosowaniem przyjgtych regul

metodologicznych,

lnformacja naukowa - podstawy i organizacja

scharakteryzowac istotg rnarketingu w odniesieniu do inforrnacji naukowej,

wyjaSniC znaczenie rozpoznania i przewidywania popytu na uslugi inforrnacyjne

oraz wskazac sposoby jego styrnulacji i zaspokajania,

okreslic czynniki warunkujqce bezkonfliktowy przebieg stosunkow rnigdzyludzkich,

wskazac zachowania poiqdane i niepoiqdane w sytuacji pracy,

wspoluczestniczyc w pracach zespolu.

2. MATERIAL NAUCZANIA

1. Terminologia informacji naukowej

. definicje terrninow i okreslen: nauka, dziedzina nauki, naukoznawstwo,

definicje terrninu "inforrnacja" (w znaczeniu potocznyrn i cybernetycznyrn),

definicje terrninu "inforrnacja naukowa" w jego dwoch podstawowych znaczeniach:

a) nauka o inforrnacji naukowej (inforrnatologia),

b) dzialalnoSC naukowo-inforrnacyjna (dzialalnosC dokurnentacyjno-informacyjna),

charakterystyka dziedzin pokrewnych w stosunku do inforrnacji naukowej:

bibliotekoznawstwa, bibliologii (nauki o ksiqice, ksiggoznawstwa) i archiwistyki

oraz przedrniotow ich badan,

definicje terrninow: inforrnacja bibliograficzna, inforrnacja faktograficzna,

inforrnacja skierowujqca (inforrnacja o inforrnacji), inforrnacja patentowa,

inforrnacja norrnalizacyjna, inforrnacja techniczno-handlowa (inforrnacja firrnowa).

2. Podstawy dziatalnosci informacyjnej

deflnrcja terrnrnu "polrtyka rnforrnacyjna",

wplyw paristwa oraz organlzacjl spolecznych I zawodowych, fundacjl ~ t p na

grornadzenle zasobow lnforrnacyjnych (aktow prawnych), stwarzanre ram

organrzacyjnych, dotacje, I I

rnfrastruktura lnformacyjna w Polsce (placowkl lnforrnacjl, zblory rnforrnacyjne,

pracownlcy rnforrnacj~, Srodkr technrczne) - charakterystyka ogolna,

typy placowek lnforrnacjl w Polsce I rch zadanta,

rola rnforrnacj~ naukowej jako czynnlka postgpu w nauce, technlce, gospodarce I I

kulturze zadanla tnstytucjl nadzorujqcych dzlalalnosC rnformacyjnq w Polsce,

lnformacja naukowa - podstawy i organizacja

wybrane instytucje centralne lub dziedzinowe realizujqce dzialalnoSc inforrnacyjnq

illub prace badawcze z zakresu nauki o informacji naukowej (Instytut lnformacji

Naukowej, Technicznej i Ekonornicznej; Biblioteka Narodowa; Centralny Osrodek

lnformacji Patentowej przy Urzgdzie Patentowym RP; Osrodek lnformacji i

Dokumentacji Polskiego Komitetu Normalizacyjnego; Centrum Upowszechniania

Nauki PAN; Oirodek Przetwarzania lnforrnacji; Centrurn lnformacji Naukowej i

Przemyslowej; Centralna Biblioteka Rolnicza; Gl6wna Biblioteka Lekarska) i ich

zadania, najwazniejsze systemy i sieci inforrnacyjne dzialajqce w Polsce,

zasady wspolpracy i wymiany informacji z innymi placowkami krajowymi i

zagranicznyrni, zadania wybranych stowarzyszen zawodowych w dziedzinie inforrnacji naukowej,

najwazniejsze zagraniczne i rnigdzynarodowe systemy i sieci inforrnacyjne,

najwazniejsze zagraniczne i migdzynarodowe organizacje rzqdowe i pozarzqdowe

zajmujqce sig informacjq naukowq, m. in. United Nations Educational, Scientific

and Cultural Organization (UNESCO), International Organization for

Standardization (ISO), Federation Internationale de Documentation (FID),

International Federation of Library Association (IFLA).

3. Normalizacja w dziedzinie inforrnacji naukowej

organrzacja dzralalnobcr normalrzacyjnej w dz~edzlnre ~nformacj~ naukowej, w sk41

krajowej i migdzynarodowej, norrny stosowane w dziedzinie dokumentacji, inforrnacji i bibliografii (m. in. norm,/

dotyczqce kodow, transl~teracj~, jgzykow lnformacyjnych, zasad opracowywanla,

przechowywanla I udostgpnianra lnformacjl oraz noSn1k6w I forrnatow zaplsu L

danych)

4. Zagadnienia prawne

przeglqd aktow prawnych regulujqcych dzialalnosC inforrnacyjnq do 1990 r.,

propozycje rozwiqzari regulacji prawnych, dotyczqcych organizacji inforrnacji

naukowej, technicznej i ekonomicznej w Polsce,

przepisy prawne dotyczqce ochrony wlasnosci intelektualnej, w tym przepisy

prawa autorskiego i prawa wynalazczego.

5. Badanie potrzeb uiytkownik6w informacji

zasady kategoryzacji uzytkownikow informacji, wstgpne formulowanie potrzeb informacyjnych roznych grup uzytkownikow,

I~~fortnacja naukowa - podstawy i organizacja

narzgdzia do badania potrzeb informacyjnych (ankiety, kwestionariusze

wywiadow),

zasady przeprowadzania wywiadow roznych typow (wywiad skategoryzowany,

wywiad czeiciowo skategoryzowany, wywiad nieskategoryzowany) z

uzytkownikami informacji, 8 roine typy badali potrzeb informacyjnych: badania caloSciowe i reprezentacyjne,

wybor pr6bki reprezentacyjnej,

podstawowe miary statystyczne znajdujqce zastosowanie przy badaniu potrzeb

inforrnacyjnych uzytkownikow (srednia arytmetyczna, wskaznik struktury, wskaznik

dynamiki).

Cwiczenia

Opracowan~e ank~ety do badanla potrzeb ~nformacy/nych okreilonej grupy

uzytkown1k6w Oplacowanle kwest~onar~usza wywladu Przeprowadzenle wywladow z

uzytkownlkam~ ~nformacji - badanla potrzeb uzytkown~kdw (uwaga zaleca srq

podzlel~d zadanla w grupre sluchaczy w ten sposdb, by kazdy sluchacz przeprowadz~l

wyw~ady z 2-3 osobam~, przy czym wyw~ady powlnny by6 przeprowadzone wedlug

jednolrtej metody) Wybor probk reprezentacyjnej populacj~ wskazanej przez

nauczyc~ela (np pracownlkdw placowek ~nformacj~, na podstaw~e Informatora o

placbwkach)

6. Marketing w informacji naukowej

marketing w zastosowaniu do uslug informacyjnych - charakterystyka ogolna,

rozpoznawanie i przewidywanie popytu na uslugi informacyjne,

Srodki ksztaltowania podazy uslug informacyjnych oraz stymulacji popytu na nie

(m.in. reklama, promocja),

8 sposoby zaspokajania popytu na uslugi informacyjne.

7. Podstawowe pojecia z zakresu organizacji pracy

organizacja procesu pracy, cykl organizacyjny dzialania - informacja jako podstawa podejmowania decyzji,

etyka zawodowa (rodzaje zachowari, public relations, wspoipraca zespolowa).

lnfonnacja naukowa - podstawy i organizacja

3. UWAGl 0 REALlZACJl

Wiedza zawarta w tym przedmiocie obejmuje podstawowe wiadomosci o

informacji naukowej jako dyscyplinie naukowej i jej terminologii, organizacji

dzialalnosci informacyjnej w kraju, infrastrukturze informacyjnej i uiytkownikach

informacji. Uczen (sluchacz) w trakcie realizacji tego przedmiotu powinien opanowac

podstawowq terminologig, ktorej znajomosC jest niezbgdna przy realizacji programu ,,

takich przedmiotow jak Bibliotekarstwo, Jezyki informacyjne oraz Opracowania

informacyjne. W realizacji zajec przewiduje sie glownie metodg wykladow, dyskusji i

metode problemowq. Cwiczenia przewidziano tylko dla jednego dzialu - badania

potrzeb uzytkownikow. Umiejgtnosci z tego zakresu bgdq poglebiane na zajeciach

. praktycznych.

Najwigcej czasu nalezy poswigcic zrozumieniu terminologii i organizacji

infrastruktury informacyjnej. Jednym z trudniejszych zagadnien do opanowania przez

ucznia jest zagadnienie marketingu w informacji naukowej; nauczyciel powinien

dqzyc do tego, aby uczniowie zrozumieli istote marketingu.

Specyfika przedmiotu wskazuje, i e powinny byc zastosowane nastgpujqce

kryteria oceniania:

poprawnose poslugiwania sig terminologiqzawodow~ formulowanie def~nicji podstawowych terminow z zakresu informacji naukowej,

trafnosc interpretacji aktow prawnych.

W tym przedm~oc~e najczgsctej stosowanyml metodam~ ocenlanla powlnno byc

odpytywan~e ustne, prace plsemne w form~e referatow, anklet, opracowati, testow I

- sprawdz~anow oraz obserwacja dz~alan~a w sytuacjl symulowanej, np

przeprowadzen~e wyw~adu standaryzowanego I nlestandaryzowanego lub

obserwacja w sytuacj! realnej

TreSci programowe przedmiotu lnformacja naukowa - podsfawy i organizacja '

ulegajq stalym zmianom. Nauczyciel powinien zatem Sledzid na biezqco rozwoj

sytuacji i uzupelniac swq wiedzg, tak aby przekazywak uczniom (sluchaczom)

aktualne wiadomosci.

4. PODSTAWOWE SRODKI DYDAKTYCZNE

statuty organizacji zajmujqcych sig informacjq naukowq,

8

lnformacla naukowa - podstawy 1 organlzacla

normy stosowane w dzledz~nre dokumentacj~, ~nformacj~ I b~bllografrl oraz

komentarze do norm,

dokumenty zawlerajqce przeprsy prawne dotyczqce organlzacjr lnformacjr

naukowej, technlcznej I ekonomlcznej w Polsce,

dokurnenty zawlerajqce przeplsy prawne dotyczqce ochrony wlasnoscl

~ntelektualnej, wzory anklet I kwest~onar~uszy wywradow,

ulotk~ reklamowe, ogloszen~a rtp uzywane podczas karnpan~i promocyjnej

dla ucznia (sluchacza)

1.Bernatowicz R.: Marketing w informacji naukowo-technicznej - zarys metody

badan. Warszawa: ClNTE 1984 (SINTO Materialy Metodyczne, 15)

2. Bleszynski J.: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Wprowadzenie. Stan prawny na

dzieh 15 kwietnia 1994 r. Warszawa: Wyd. Prawnicze 1994

3.Dembowska M.: Nauka o informacji naukowej (informatologia). Organizacja i problematyka badan w Polsce. Warszawa: IlNTE 1991 (Inforrnacja naukowa, 1)

4.Gorski A,: Wdraianie postepu naukowo-technicznego a inforn~acja naukowa.

Warszawa: IlNTE 1987 (Prace IINTE, 65)

5.Pietkiewicz E.: Sekretariat menedzera. Grodzisk Mazowiecki: 1991

6.Pietkiewicz E.: Savoir vivre dzisiaj. Warszawa: 1991

7.Slownik terminologiczny informacji naukowej. [Red. nacz. M. Dembowska.]

Wroclaw: Zakl. Nar. im. Ossolinskich 1979

8.Sordylowa B.: lnformacja naukowa w Polsce. Problemy teoretyczne, irbdla,

organizacja. Wroclaw: Zakl. Nar. im. Ossoliriskich 1987

9.Sojka J.: Makler informacyjny. Bibliotekarz 1990 nr 7 s. 3-6

10.Sztumski J.: Wstgp do metod i technik badan spolecznych. Wyd. 3 zmienione.

Warszawa: PWN 1984 (rozdzialy: 6. Wywiad, 7. Badania ankietowe)

11. Wojciechowski J.: Marketing w bibliotece. Warszawa: SBP 1993

12.Wysocki A,: Cele i zadania polityki informacyjnej w zarysie. Warszawa: IlNTE

1985 (Prace IINTE, 55)

dla nauczyciela

(Uwaga: sluchacze mogq takie korzystaC z tych pozycj, ale ze wzgledu na stopieli

tr'udnosci zawartego w nich materiatu, powinni to czynik w konsultacji z nauczycielem)

Informacja naukowa - podstawy i organizacja

1 .Chmielewska-Gorczyca E., Sosiriska-Kalata B.: lnformacja naukowa z

elementami naukoznawstwa. Warszawa: WSiP 1991

2,Dobrowolska A,: Organizacja dzialalnoSci informacyjnej w kraju i za granicq

(skrypt dla studentow kierunku inforrnacja naukowo-techniczna). Katowice: US

1986

3.Gomy M., Nowak P.: Wstep do informacji naukowej. Poznan: UAM 1989

4.lnformacja naukowa z elementami naukoznawstwa: poradnik dla nauczycieli

przedmiotu uzupelnia~qcego w liceach i technikach. Warszawa: ClNTE 1987

5.lnformacJa naukowa z elementanii naukoznawstwa (uzupelniajqcy przedmiot

nauczania): program liceurn ogolnoksztatcqcego oraz liceurn zawodowego i

technikurn [oprac. R. Miszczuk]: Ministerstwo OSwiaty i Wychowania. lnstytut

I. _, Programow Szkolnych. Warszawa: ClNTE 1987

6.Slownik encyklopedyczny terminologii jqzykbw informacyjno-wyszukiwawczych.

[Red. nauk. 8. Bojar]. Warszawa: Wyd. UW 1993

7.Tittenbrun K.: Leksykografia terminologiczna w dziedzinie informacji naukowej.

Warszawa: IlNTE 1988 (Prace IINTE, 66)

INFORMATYKA

1. SZCZEGOLOWE CELE KSZTAtCENlA

W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczeri (stuchacz). powinien

umieC: zdefiniowat podstawowe pojgcia stosowane w informatyce,

okresliC zasady dziatania mikrokomputer6w,

objaSnit zasady dziatania sieci komputerowych,

obslugiwat sprzgt komputerowy (i jego podstawowe urzqdzenia peryferyjne),

postugiwaC sig podstawowyrn oprogramowaniem systemowym i uzytkowym,

poslugiwaC sig wybranym edytorem tekstu,

- poslugiwat sig wybranym arkuszem kalkulacyjnym,

uzytkowaC sieC rozlegtq, w tym korzystat z ustug tych sieci (np. Internet, file

transfer protocol ))ftpcc, WWW),

postugiwaC sig wybranym programem antywirusowym,

objasnic zisady dziatania sieci lokalnych,

scharakteryzowat programlsrodowisko Windows,

okresliC zasady budowy wsp6lczesnych baz danych,

postugiwaC sig prograrnami i bazami danych: dBase, Mikro CDSIISIS, MAC,

obstugiwaC wybrane bazy danych na nosniku CD-ROM, w tym hiper- i

multirnedialne bazy danych,

poslugiwat sig typowymi srodkami technicznymi stosowanymi w pracy biurowej.

\.d 2. MATERIAL NAUCZANIA

1. Terminologia i zastosowanie informatyki

podstawowe terrniny informatyki: informacja, inforrnatyka, sprzgt,

oprogramowanie, komputer, algorytm,

wazne wydarzenia w rozwoju informatyki: kolejna generacja rnaszyn cyfrowych,

miniaturyzacja, wzrost mocy obliczeniowych, sztuczna inteligencja,

zastosowania informatyki: podstawowe oprogramowanie, pakiet zintegrowany,

poczta elektroniczna, systemy ekspertowe, hipermedia, multimedia.

2. System komputerowy

schemat funkcjonalny systemu komputerowego,

pamigt RAM, pamiec ROM.

Cwiczenia

Unichamianie komputera. Wtqczanie i wytqczanie elementow stanowiska

kornputerowego. Wprowadzanie danych z klawiafury. Interpretowanie fypowych

komunikatow pojawiajqcych siq na ekranie.

3. Urzqdzenia zewngtrzne komputera

pamigci dyskowe, w tym dyski optyczne,

klawiatura,

monitor,

my=, drukarka,

ploter,

skaner,

streamer,

karty diwigkowe,

karty fax/modemowe.

Cwiczenia

Uruchamianie i obstuga wymienionych urzqdzeh

4. System operacyjny DOS

pojecie, funkcje i cechy systemu operacyjnego DOS,

organizacja i zarzqdzanie katalogami, nazewnictwo i zarzqdzanie plikami (kopiowanie, usuwanie),

zarzqdzanie dyskami,

uruchamianie programow,

wspolpraca z innymi urzqdzeniarni zewngtrznymi,

konfigurowanie systemu.

Cwiczenia

Podstawowe polecenia systenw operacyjnego DOS, okreSlanie pojemnoSci

noinikdw pamiqci. Przygotowywanie noSnik6w panliqci (formafowanie dyskietek).

Obsluga programow: Edit, Help, MemMaker, Msd.

b~formatyka

5. Nakladka na system operacyjny Norton Commander

charakterystyka programu Norton Commander,

praca w oknach,

klawisze funkcyjne listwy dolnej,

polecenia menu gornego,

polecenia menu pionowego,

menu uiytkownika,

archiwizacja plikow (kompresja i dekompresja plikow),

Norton Utilities - charakterystyka ogolna programow.

Cwiczenia

Praca z programem Norton Commander Kompresja I dekompresja pllkow z - wykorzystanlem programu Norton Commander Poslug~wan~e S I ~ wybranym~

programam1 Norton Ubl~tles

6. ~ r o d o w i s k o graficzne MS Windows

charakterystyka programu/srodowiska WINDOWS,

podstawowe polecenia programu WINDOWS,

menedier plikow,

menedier programow,

schowek,

zegar - kalkulator - gry,

Chicago Windows (Windows '95).

Cwiczenia

Korzystanie z systemu pomocy. Uruchamianie aplikacji WINDOWS: kalkulator, zegar,

gry.

7. Edytory tekstow

podstawowe funkcje edytorow tekstu,

charakterystyka wybranych edytorow tekstu

Cwiczenia

Pisanie w wybranym edytorze tekstow.

8. Arkusze kalkulacyjne

budowa arkusza kalkulacyjnego,

wprowadzenie informacji do arkusza,

sposoby graficznej prezentacji danych z arkusza,

drukowanie arkusza

Cwiczenia

Obsluga wybranego arkusza kalkulacyjnego

9. Ochrona oprogramowania przed wirusami komputerowymi

zasady ochrony danych i program6w komputerowych,

poznanie wybranych programow antywirusowych.

~ w i c z e n i a

Korzystanie z wybrariego programu antywirusowego

10. Sieci lokalne

zasady dz~alan~a slecl lokalnych

program TERM90 (w Norton Commander)

~ w i c z e n i a

Logowanie I wylogowanie komputera w sieci. Rozroinianie uprawnieh w sieci.

Korzystanie z zasobdw sieci lokalnej.

11. Sieci rozlegle

poczta elektroniczna,

zdalny transfer plikow (ftp), dostgp do serwisow informacyjnych (Gopher, World-Wide Web, Archie, etc.)

Cwiczenia

Napisanie I wyslanre Irstu pocztq elektronlczn~ przeglqdanre poczty elektronrcznej

Tworzenie ksrqzki adresowej Nawrgowanre po sreo Zdalria praca z bazq danych I Przeszukrwanie baz danych w siea Internet z wykorzystanrem WWW Poslugiwar~re

sig innyrni wybranymi programami dzralajqcymr w srecr rozleglej

12. Hiper- i multimedia

wprowadzenie do hiper- i rnultirnediow,

wydawnictwa (ksiqzki, encyklopedie, czasopisma) elektroniczne,

SuperMemo.

~ w i c z e n i a

Zapoznanie sig ze strukturq i moiliwoSciami wyszukiwawczymi systemow hiper- I

multimedialnych.

Iflforfnatyka

13. Bazy danych

zasady budowy wspolczesnych baz danych,

istotne elementy systernu baz danych,

typologie wspolczesnych baz danych, kartoteka - prosta baza danych w Srodowisku Windows,

pakiety zintegrowane.

Cwiczenia

Por6wnywanie rbznych pakiet6w do obslugi baz danych.

14. Pakiet i bazy danych dBase

charakterystyka pracy w systemie dBase,

tworzenie struktury rekordu,

wprowadzanie inforrnacji,

aktualizacja danych,

porzqdkowanie i indeksowanie,

wyszukiwanie informacji,

relacje w bazach danych, drukowanie wynikow i ich zapamigtywanie na nosniku magnetycznym.

Cwiczenia

Obsluga programu dBase.

15. Pakiet i bazy danych Mikro CDSllSlS i MAK

charakterystyka programow Mikro CDSllSlS i MAK,

wprowadzenie i rnodyfikacja danych,

wyszukiwanie inforrnacji,

drukowanie informacji,

wymiana informacji.

Cwiczenia

Obsluga programu Mikro CDS/ISIS. Obsluga programu MAK.

16. Korzystanie z baz danych na nosniku CD-ROM

zasady dzialania czytnika CD-ROM,

typologia baz danych na dyskach optycznych,

warunki korzystania z baz danych na CD-ROM,

kryteria wyboru baz danych.

111 for~nalyka

~ w i c z e n i a

Obsluga czytnrka CD-ROM Obsluga wybranych baz danych na CD-ROM Wydruk

wynikow 1 zapamretywanie rch na nodnrkach magnetycznych.

17. ~ r o d k i techniczne w miejscu pracy

telefax,

r kserokop~arka,

r dyktafon,

kamera w~deo,

rzutnrk plsma,

r lnne

Wiedza teoretyczna i umiejgtnosci praktyczne zawarte w tym przedmiocie

wiqiq sig w zasadzie ze wszystkirni przedmiotami zawodowymi i s q nieodzowne w przyszlej pracy zawodowej. Kaidy absolwent musi znac podstawowe czynnosci

obslugi komputera i umiec wprowadzac dane z klawiatury. Umiejetnosci uzyskane w

trakcie realizacji przedmiotu wykorzystywane s q

. w bibliotekarstwie - przy automatyzacji procesow bibliotecznych i korzystaniu z

publicznie dostgpnych katalogow bibliotecznych online (OPAC), . w opracowaniach inforrnacyjnych - przy korzystaniu i tworzeniu katalogow

komputerowych i wydawnictw elektronicznych,

w jezykach informacyjnych - konieczna jest znajomosc baz danych, operatorow

logicznych, operatorow tekstowych oraz umiejetnosc korzystania z

komputerowych slownikow, leksykonjw i tezaurusow.

Do najtrudnlejszych zagadn~en w tym przedm~oc~e nalezq zagadn~en~a

dotyczqce baz danych I relacj~ w nlch

Specyf~ka przedm~otu wskazuje, ze powlnny by6 zastosowane nastepujqce

kryterla ocenlanra

poprawnosc poslug~wan~a slg term~nolog~qfachowq . um~ejatnosc korzystan~a z senvrsow ~nformacyjnych, np Internet, WWW,

e um~ejetnosc pracy w slecr lokalnej,

dokladnosc I estetyka wykonywanego zadanra,

lnformafyka

sprawnosc w korzystaniu z urzqdzen takich jak drukarka, skaner, streamer, karty

fax modemowe.

Metody oceny:

odpytywanie ustne,

sprawdziany praktyczne.

W realizacjj przedmiotu szczegolnq uwage nalezy zwrocic na wykazanie

przydatnosci srodkow i metod inforrnatyki w dziedzinie informacji naukowej, a takie

wdroienie sluchaczy w proces dalszego ustawicznego samoksztalcenia. W realizacji

prograrnu istotnym wydaje sie by6 ksztalcenie u sluchaczy umiejetnosci dostrzegania

i formulowania problemow, ktore w dziatalnosci informacyjnej mogq bye

rozwiqzywane za pomocq kornputera.

Zajecia z tego przedmiotu - poza przekazaniern niezbgdnej wiedzy teoretycznej

w formie wykladow - powinny mieC przede wszystkirn charakter cwiczen i zajec

praktycznych (nabywanie nowych praktycznych urniejetnosci).

Zajecia powinny odbywac siq w pracownillaboratoriurn komputerowym, najlepiej

z dostepem kazdego sluchacza do kornputera. W przypadku duiego zroinicowania

urniejetnosci sluchaczy, naleiy zapewnic sluchaczom slabiej przygotowanyrn

rrioiliwosc dodatkowych cwiczen i dostgpu do kornputerow.

Wybor poszczegolnych prograrnow (wersji systemu DOS, WINDOWS, edytora

tekstow, arkusza kalkulacyjnego, baz danych itd.) oraz literatury przedrniotu,

pozostawia sie osobom prowadzqcym zajecia, w zaleznosci od mozliwosci, potrzeb i

zainteresowan sluchaczy.

4. PODSTAWOWE SRODK~ DYDAKTYCZNE

Dyskietki demonstracyjne (demo, shareware) oraz Tutory do poszczegolnych

programow

Pasnik J., Skucinska M.: Komputerowe wyszukiwanie informacji "Mini-Micro

CDSIISIS". Krakow: LSI-Ben 1994 (dyskietka dernonstracyjna) . Pyzik L.: W oczkach sieci komputerowych. Rzeszow: 1994 (dyskietka

demonstracyjna)

Stal J., Zurowicz M.: lnforrnatyka w zadaniach. Krakow: 1994

Informafyka

Pracownia komputerowa wyposazona w komputery klasy IBM PC 486133 MHz

- z oprogramowaniem systemowym DOS 6.22 i Windows,

- z nakladkq Norton Commander v . 4.0

Pakiety programowe takie jak:

- edytor tekstu (np. Word 6.0 lub kolejne jego wersje),

- arkusz kalkulacyjny (np. Excel 5.0 lub kolejne jego wersje).

(Uwaga nalezy dbad, aby byly to najnowsze wydanra ksrqzek 1 aby odpowradaly one

odpowrednrm wersjom prezentowanych na dwrczenrach program6w komputerowych)

dla ucznia (sluchacza)

1.Bielec J . , Kaczor A,, Kaczor R. : Przy komputerze bez stres6w. Krakow:

Wydawnictwo Fortis 1994

2.Biniszewska K.: Zastosowanie komputera osobistego IBM PC jako podrecznego

nofatnika, kalkulatora i kalendarra. Warszawa 1989

3. Elek A,: Wirilsy kompuferowe. Profilaktyka i zwalczanie. Gdynia 1991

4.Faber R., Nowicki Z.: Uiytkowanie pakietu Mikro CDS/ISIS. Wyd. I I zm. i

rozszerz. Warszawa 1991 (Informacja Naukowa, 5 )

5. Faudrowicz A,: Garid wiedzy o komputerach. Warszawa: MlKOM 1994

6. Gajek T . : Zakup i rozbudowa PC. Wyd. I 1 popr. i uzup. Warszawa: Helion 1995

7 . Copuch B. : Poznaj sw6j komputer IBM PC. Warszawa: MlKOM 1995

8. Neska I . , Motoszko J . : Przewodnik po sieci Internet. Warszawa: OPI 1994

9. Nowakowski Z. , Sikorski W . : Informatyka bez tajernnic. Cz. I. Obsluga

mikrokomputer6w. Warszawa: MlKOM 1995

10.Nowakowski Z., Sikorski W.: lnformatyka bez tajemnic. Cz. 11. Uzytkowanie

mikrokomputerow. Warszawa: MlKOM 1993

1 1. Put D., Zurowicz M.: Podstawy obslugi komputera w praktyce. Krak6w 1 995

12. Sikorski W. : Bazy danych. Wprowadzenie dla poczqfkujqcych. Warszawa:

MIKOM 1994

13. Sikorski W . : Przewodnik po ISM PC, czyli od DOSa przez WINDOWS do aplikacji.

Warszawa: MIKOM 1995

14. Sikorski W . : Slownik terminow i komunikatdw komputerowych. Warszawa:

MlKOM 1995

18

Infonnatyka

15. Simpson A,: DOS 6. Szybki start. Warszawa: Komputerowa Oficyna Wydawnicza

"Help" 1994

16.Simpson A,: Tw6j pieiwszy koniputer. Warszawa: Koniputerowa Oficyna

Wydawnicza "Help" 1994

dla nauczyciela 1,. Koronkiewicz P.: Alchemia pamieci. Wroclaw: Crorna 1994

2. Mini-niicro CDS/ISIS (wersja 2.3). Dokumentacja uzytkowa. Warszawa 1991

(Inforrnacja Naukowa, 3)

3. Muraszkiewicz M., Rybiliski H. : Bazy danych. Warszawa: Akademicka Oficyna

Wydawnicza 1993

4. Pakiet MAK. Obduga bazy. Opr. J . Wierzchowski. Warszawa 1993

5. Pankowski T.: Podstawy baz danych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

1992

6.Parker D. J . , Starret B.: Przewodnikpo CD-ROM. Warszawa: lntersoftland 1993

7.Pasnik J . , Skuciriska M.: Koniputerowe wyszukiwanie informacji "Mini-Micro

CDS/ISIS". Krakow: LSI-Ben 1994 (zawiera dyskietkg dernonstracyjnq)

8.Pyzik L.: W oczkach sieci komputerowych. Rzeszow 1994 (zawiera dyskietkg

demonstracyjnq)

9. Steinbrink B.: Multiiiiedia u progu XXI wieku. Warszawa: lntersoftland 1994

JCZYKI INFORMACYJNE



umieC:

operowac podstawowq terminologiq z dziedziny jqzykow informacyjnych, w

stopniu umoiliwiajqcym samodzielne korzystanie z literatury przedmiotu,

odroiniac slownictwo i gramatyke, skladajqce sie na jezyk informacyjny,

scharakteryzowac jezyk haset przedmiotowych,

scharakteryzowac jqzyk deskryptorowy,

- scharakteryzowac jqzyk slow kluczowych,

omowiC cechy klasyfikacji monohierarchicznej i polihierarchicznej,

omowiC cechy klasyfikacji fasetowej,

rozpoznawak jqzyki informacyjne stosowane w systemach informacyjno-

wyszukiwawczych, postugiwat sie roinymi jqzykami informacyjnymi, zarowno przy wprowadzaniu

danych do systemu informacyjno-wyszukiwawczego, jak i przy wyszukiwaniu, tj.

podczas formulowania pytari,

korzystac ze skomputeryzowanych slownikow, leksykonow itp, podczas

wprowadzania informacji i podczas wyszukiwania,

zdefiniowac, a nastqpnie wybraC z istniejqcych jezykow informacyjnych najbardziej

przydatny w miejscu pracy oraz ewentualnie zmodyfikowac go na potrzeby

konkretnej sytuacji.


1. Terminologia Podstawowe terminy: jqzyk informacyjny (jqzyk informacyjno-wyszukiwawczy),

dokumentacyjny jezyk informacyjny, faktograficzny jqzyk informacyjny, opis formalny

i opis rzeczowy, slownictwo (leksyka) i gramatyka (skladnia) jqzyka informacyjnego,

relacje paradygmatyczne i relacje syntagmatyczne, prekoordynacja i

postkoordynacja, wyraienia proste i wyraienia ztoione, wskazniki roli, wskainiki

wiqzi, wagi, klasyfikacja, klasyfikacja monohierarchiczna, klasyfikacja

polihierarchiczna, klasyfikacja fasetowa, kody semantyczne, haslo przedmiotowe,

temat i okreslnik, slowo kluczowe, tezaurus, deskryptor i askryptor, czgsC

Jezyki informacyjne

alfabetyczna tezaurusa i czesC systematyczna tezaurusa, indeksowanie

dokumentow, charakterystyka wyszukiwawcza dokumentu, tematowanie

(przedmiotowanie), klasyfikowanie, analiza deskryptorowa, jezyk wyszukiwawczy,

instrukcja wyszukiwawcza, hipertekst, jezyki informacyjno-wyszukiwawcze baz

danych, operatory logiczne, operatory tekstowe.

2. Przeglqd historii jezykow informacyjnych: od klasyfikacji do jezyka

naturalnego i jezykow graficznych.

3. Typologia jezykow informacyjnych

typologia jezykow informacyjnych w zaleznosci od zastosowan: jezyki stosowane

w bibliograficznych i faktograficznych systemach informacyjno-wyszukiwawczych,

typologia jezykow informacyjnych w zaleinosci od slownictwa: jezyki na bazie

klasyfikacji, jezyki hasel przedmiotowych, jezyki slow kluczowych, jezyki

deskryptorowe.

Cwiczenia Porownywanie przykladow i zastosowah jezykow informacyjnych roinych typow

4. Gramatyka jqzyka informacyjnego

slownictwa jezykow informacyjnych, relacje paradygmatyczne (zwlaszcza

synonimia i hierarchia) i sposoby ich oznaczania,

prekoordynacja i postkoordynacja,

klasyfikacje, hasla przedrniotowe, slowa kluczowe, deskryptory,

tezaurusy,

gramatyka jezykow informacyjnych, relacje syntagmatyczne i sposoby ich

oznaczania,

Srodki gramatyczne w jezykach informacyjnych: na bazie klasyf~kacji, slow

kluczowych, hasel przedmiotowych, w jezykach deskryptorowych, gramatyka pozycyjna, wskainiki roli, wskainiki wiezi, wagi.

Cwiczenia

Analizowanie slownika i gramatyki typowych jezykow informacyjnych na przykladzie:

I ) bibliograficznej bazy danych i faktograficznej bazy danych, 2) klasyfikacji, jqzyka

hasel przedmiotowych, jqzyka slow kluczowych i jezyka deskryptorowego. Proba

utworzenia jpzyka informacyjnego dla podanej dziedziny.

5. Opis informacji gromadzonych w systemie informacyjno-wyszukiwawczym

Srodki jezykowe stosowane do opisu informacji w systemach informacyjno-

wyszukiwawczych, zwlaszcza w bazach danych,

zasady tworzenia charakterystyk wyszukiwawczych dokumentow w wybranych

jezykach informacyjnych, z wykorzystaniem: klasyfikacji (np. Uniwersalnej

Klasyfikacji Dziesigtnej - UKD, Polskiej Klasyfikacji Tematycznej - PKT, klasyfikacji

patentowych), jezyka haset przedmiotowych (np. Jqzyka Haset Przedmiotowych ,,

Biblioteki Narodowej - JHP BN), jezyka stow kluczowych, jezyka deskryptorowego.

Cwiczenia

Sporzqdzanie charakterystyk wyszukiwawczych: klasyfikowanie, tematowanie,

indeksowanie za pomocq s16w kluczowych, indeksowanie w jpzyku deskrypforowym.

6. Forrnulowanie pytali

Srodki jezykowe stosowane do formutowania pytan w systernach informacyjno-

wyszukiwawczych,

zasady tworzenia instrukcji wyszukiwawczych,

jezyki wyszukiwawcze w bazach danych, operatory logiczne, operatory tekstowe,

komputerowe slowniki, leksykony, tezaurusy.

Cwiczenia

Formulowanie pytari do baz danych rdznych typdw, sporzqdzanie instrukcji

wyszukiwawczych dokumentdw, korzystanie ze skompuferyzowanych slownik6w,

leksykondw, fezaurusdw.

7. Wspolczesne systemy informacyjno-wyszukiwawcze

por6wnanie nowych klasyfikacji monohierchicznych i polihierarchicznych takich

jak: jezyk haset przedmiotowych, stow kluczowych, deskryptorowy,

porownanie typowych jezykow informacyjnych,

wady i zalety jezykow informacyjnych r6inych typow,

hipertekst, Srodki jezykowe przeznaczone do wykorzystania przez mniej doswiadczonego

uzytkownika baz danych (tryb wyszukiwania menu),

Srodki jvzykowe przeznaczone dla doSwiadczonego uzytkownika (tryb ekspert).

Cwiczenia

Przeprowadzanie wyszukiwania rdznymi sposobami (najpienv ciqg kilku prostych

pytari, nastepnie jedno pytanie zlozone), korzystanie z powiqzari hipertekstowych,

prdby dobierania jezykdw informacyjnych do okreslonych sytuacji (jako element

projektowania baz danych). 22

Realizacje przedmiotu trzeba zaplanowat w korelacji z przedmiotami

Informatyka, Opracowania informacyjne, B~bliotekarstwo i lnformacja naukowa -

podstawy i organizacja.

Cze.56 zajeC - wyklady poswigcone np. terminologii czy zarysowi historii

jgzykow informacyjnych - mozna planowat w duzych grupach, Cwiczenia - w grupach

mniejszych.

Najwazniejsze jest uiwiadomienie sluchaczom:

- roinorodnosci w dziedzinie jezykow informacyjnych,

- zwiqzkow miedzy slownictwem a skladniqjezyka informacyjnego,

- przygotowanie ich do uczenia sig konkretnych jezykow informacyjnych, z

ktorych bgdq korzystat w praktyce zawodowej.

Nauczyciel powinien z gory zdecydowat sig na przykladowe jezyki

informacyjne, ktore bgdzq analizowane na zajeciach i odpowiednio do tego

zaplanowat w czasie kolejnoiC omawiania terminologii. Terminologii trzeba wiec

uczyt na przykladach.

Warto wybrat jakqs jednq wqskq dziedzing, powszechnie znana tj. nie

wymagajqcq wiedzy specjalistycznej, np. miasta, komunikacja miejska czy turystyka

gorska i kolejno ksztaltowaC umiejetnofci, np.: tworzenia klasyfikacji, tworzenia

tezaurusa, twdrzenia zasad gramatyki, korzystania ze stworzonego jezyka do

opisywania obiektow i wyszukiwania opisow obiektow. Takie Cwiczenia

przeprowadziC zarowno z jezykiem dokumentacyjnym, jak i z jezykiem

faktograficznyrn. Na przyktad, najpierw ustaliC, ze tworzymy jezyk dla bazy danych

gromadzqcej ksiqzki o turystyce, a potem - dla bazy danych gromadzqcej opisy

obiektow turystycznych.

Warto podkreflat, ze czesto w praktyce lepiej konsekwentnie stosowat prosty

jezyk informacyjny (np. jezyk slow kluczowych), niz tworzyC jezyk bardzo zlozony,

skomplikowany (np. jezyk kodu semantycznego), kt6rego stosowanie jest trudne i

pracochlonne, co zwiekszy prawdopodobieristwo licznych blgdow.

Przy realizacji zajet z przedmiotu jezyki informacyjne przy ocenie umiejgtnosci

proponuje sig wykorzystaC nastepujqce kryteria i metody oceny:

kryteria

- poprawnoit poslugiwania sig terminologiq zawodowa

Jezyki informacyjne

- dokladnosc wykonania zadania,

- dobieranie jezykow informacyjnych do okreslonych zadan,

metody oceny

- prace pisemne: test, prace sprawdzajqce - sprawdziany praktyczne, np. uklad

kart informacyjnych wedlug wybranej klasyfikacji, opracowanie rzeczowe

dokumentow na podstawie poznanych klasyfikacji i jezykow informacyjnych,

- odpytywanie ustne.


Tabllce UKD wraz z indeksem, --'. Slown~klezyka hasel przedm~otowych Blbliotekl Narodowel Oprac J Trzc~nska I

E. Stgpniakowa. 2 vol. Warszawa: Biblioteka Narodowa 1993, Tezaurus Zagadnien Rolniczych (Centralna Biblioteka Rolnicza),

Tezaurus "Bezpieczefistwo pracy i ergonomia" (Centralny lnstytut Ochrony Pracy).

Tezaurus Metalurgii Zelaza (Instytut Metalurgii ielaza),

Bielicka L., Scibor E.: Pomoce do nauczania przedmiotu "Jezyki informacyjne".

Wyd. 2. Warszawa: ClNTE 1985 (Materialy Szkoleniowe, 47),

Baza danych o jqzykach informacyjnych opracowanych i adaptowanych w Polsce

(wg: Tomasik-Beck J., Scibor E.: Baza danych o jezykach informacyjnych

opracowanych i adaptowanych w Polsce. Zagadnienia lnformacji Naukowej 1993

nr l(61) s. 63-80.), instrukcje korzystania z jezykow informacyjnych omawianych na zajqciach, np.

dokumentacja dla uiytkownikow baz danych, roine slowniki jezykow . r

informacyjnych.

CzgSC twiczen bedzie przeprowadzona w pracowni komputerowej, a jako

pomoc dydaktyczna sluiyc bedq polskie bazy danych. Wyboru baz danych powinni

dokonac wspolnie nauczyciele tego przedmiotu i przedmiotu Informatyka. Na

przyklad polskie bazy danych z dziedziny prawa, to: POLSKA BlBLlOGRAFlA

PRAWNICZA, LEX i LEX POLONICA.

5. LITERATURA

1. Artowicz E.: lnterpretacja terminu "relewancja" w informacji naukowej. ZIN 1989

nr 1 (54), s. 3-38 24

Jezyki informacyjne

2. Babik W . : Struktura pola semantycznego jezyka informacyjno-wyszukiwawczego '

dla materialow kartograficznych w Swietle potrzeb ich uiytkownikdw. Zagadnienia

lnformacji Naukowej 1992 nr 2(60) s. 47-65

3.Bielicka L. A,: Zasady gramatyczne w jqzykach deskryptorowych. Warszawa:

llNTE 1985 (Prace IINTE, 49)

4.Bielicka L. A,, Scibor E.: Jezyki informacyjne: rodzaje i zastosowania w

dzialalnoSci informacyjnej, Warszawa: ClNTE 1982 (Materialy Szkoleniowe, 25)

5.Bielicka L. A,, Scibor E.: Srodki jezykowe sfosowane w bazach danych.

Zagadnienia lnformacji Naukowej 1990 nr 2(57) s. 109-1 45

6.Bielicka L. A,, Scibor E.: Wprowadzenie do teorii jezyk6w informacyjnych.

Warszawa: ClNTE 1981 (Materiaty Metodyczne, 21) .-

7 . Bojar 8 . : Zarys jezykoznawstwa dla studentow bibliotekoznawstwa i informacji

naukowej. Warszawa: Wyd. Uniw. Warszawskiego 1991

8.Chmielewska-Gorczyca E . : Jezyk wyszukiwawczy a potrzeby informacyjne

uiytkownikow. ZIN 1991 nr 1 (58), s. 3-39

9. Chmielewska-Gorczyca E . : Funkcje tezaurusa w systemie informacyjno-

wyszukiwawczym. ZIN 1995 nr 112 s. 65-66

10.Gramatyka jezyka deskryptorowego na Ne gramatyk innych jezykdw

informacyjnych. Poletylo M. (red.). Warszawa: IlNTE 1975 (Prace, Studia,

Przyczynki, 2 )

11.Jabrzemska E., Scibor E.: Zasady opracowywania i stosowania dziedzinowo-

galeziowych klasyfikacji tematycznych. Warszawa: ClNTE 1986 (SINTO Materialy Metodyczne, 26)

12. Januszewska M.: Systemy hipertekstowe - rys historyczny. ZIN 1992 nr 1 (59), s.

85-1 00

13. PN-92N-09018 Tezaurus jednojezyczny. Zasady tworzenia, forma i struktura

14. Poletylo M. : Metody indeksowania i wyszukiwania informacji przy pomocy

tezaurus6w. warszawa: ClNTE 1970 (Prace, Studia, Przyczynki, 211970)

15. Quy D.T.: Metodyka budowy jezyka informacyjno-wyszukiwawczego dla systemu

informacji specjalisfycznej (na przykfadzie informacji o fechnologii preparatdw

enzymatycznych). Zagadnienia lnformacji Naukowej 1989 nr 2 (55) s. 11 9-1 54

16.Sacharnyj L. V . : Struktury kojarzeniowe w jqzyku naturalnym i w jezyku

informacyjno-wyszukiwawczym (na przykladzie jqzyka hasel przedmiotowych).

Zagadnienia lnformacji Naukowej 1989 nr 1 (54) s. 75-102

17. Sadowska J.: lnstrukcja tematowania i katalogu przedmiotowego. Warszawa:

Stow. Bibliotekarzy Polskich; Biblioteka Narodowa 1991

OPRACOWANIA INFORMACYJNE

1. SZCZEGOLOWE CELE KSZTAlCENlA

W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczeri (sluchacz) powinien

umieC:

zdefiniowat pojqcia: dokurnent pierwotny, dokument wtorny, dokument pochodny,

dokument publikowany, dokument niepublikowany, dokument tekstowy, dokument

pozatekstowy, wyrnienik obowiqzujqce krajowe normy bibliograficzne i dokumentacyjne,

sporzqdzat opracowania inforrnacyjne (spisy bibliograficzne, informatory itp),

dobrat optymalne wydawnictwa informacyjne i zbiory informacji odpowiednio do

potrzeb uzytkownikow,

stosowak norrny bibliograficzne i dokumentacyjne przy opracowywaniu

dokumentow,

wyrnienik podstawowe rodzaje irddel informacji,

scharakteryzowaC: podstawowe wydawnictwa informacyjne.


1. Typologia dokurnentow

kryteria charakterystykl I podzlalu dokurnentow

dokument plerwotny,

dokurnent pochodny, - dokument wtorny,

dokurnent publlkowany,

dokurnent n~epubllkowany,

dokument tekstowy,

dokurnent pozatekstowy (mapy, plany, nuty, fotografle)

2. rodl la inforrnacji (pismiennicze, audiowizualne, elektroniczne)

ksiqzki i ich typologia,

czasopisrna, artykuly i ich typologia,

dokumenty normatywno-techniczne:

dokumenty patentowe: opis patentowy,

dokumenty normalizacyjne: normy - pojqcie, podzial, rodzaj i struktura normy,

Opracowania k~formacyjne - -

literatura firmowa (techniczno-handlowa): charakterystyka i rodzaje, . dokumenty audiowizualne: ogolna charakterystyka i rodzaje, . nowe typy dokumentow:

katalogi komputerowe,

wydawnictwa elektroniczne.

3. Rodzaje i forrny inforrnacji o dokurnentach (irodlach) inforrnacji

(wydawnictwa inforrnacyjne)

. opis bibliograficzny:

wykaz obowiqzujqcych polskich norm,

technika opisu bibliograficznego,

rodzaje opisow bibliograficznych,

szczegolowe zasady opisu bibliograficznego,

zasady opisu bibliograficznego roinych typow dokumentow,

Cwiczenia

Sporzqdzenie opisu bibliograficznego kilku roinych rodzajow dokumentow

. zestawienia bibliograficzneltematyczne: '

ogolna charakterystyka,


zasady sporzqdzania zestawien tematycznych,

Cwiczenia

Sporzqdzenie zestawienia ternafycznego na wybrany temat

bibliografie:

ogolna charakterystyka i podzial,

uklady bibliograficzne,


zasady opracowywania bibliografii,

Cwiczenia

Opracowanie bibliografii zalqcznikowej. Opracowanie bibliografii bibliografii

opracowania dokumentacyjne (analityczno-syntetyczne):

charakterystyka ogolna,

typy opracowan analityczno-syntetycznych,

wykorzystanie,

Opracowania mformacylne

Cwiczenia

Sporzqdzenle wybranego typu opracowania dokurnentacylnego

wydawnlctwa leksykalne (slownlkl, encyklopedle),

informatory

wydawnictwa informacyjne o informatorach,

Informatory o placowkach prowadzqcych dzralalnosC ~nformacyjnq,

rnformatory o zagranlcznych I krajowych bazach danych

4. Kartoteki informacyjne i katalogi biblioteczne

zasady budowy kartotek lnformacyjnych,

karta informacyjna dokumentu,

' karta katalogowa

Cwiczenia

Opracowanie karty informacyjnej wybranego dokumentu. Opracowanie karfy

ka talogowej.

Przedm~ot Opracowanla ~nformacylne sclsle zwlqzany jest z przedrn~otamr

B~bl~otekarstwo I Jqzyki ~nformacylne oraz, w pewnyrn zakres~e, z Informatykq W reallzacj~ zajec przewiduje S I ~ glown~e metode wykladu oraz cwlczen, na ktore

nalezy polozyc glowny nac~sk W trakcre real~zacj~ cwiczen uczeri powlnlen uzyskaC

urnreletnosC poprawnego opracowania roznego typu dokumentow wg

obow~qzujqcych norm oraz sporzqdzan~a wydawn~ctw lnforrnacyjnych

Najwlgcej czasu nalezy poswlqcrc na metodykg opracowanra irodel rnformacji

Z tych wzgledow umlejetnosk posluglwanla srg przez ucznlow obowlqzujqcym~

normaml na opls blbliograf~czny roznego rodzaju dokumentow powinna byc

sprawdzana przez nauczyc~ela podczas calego cyklu nauczanra Najefektywnrejsze

metody nauczanra to cwrczenia

Przy ocenre umlejt$noScl nabytych przez ucznrow nalezy zastosowac

nastqpujqce kryterra

poprawnose poslug~wan~a s ~ g terminologlqfachowq,

zgodnosc wykonywanej pracy z normaml I zasadam~ metodycznyrn~,

dokladnosc wykonanego zadania

Opracowania informacyjrle

Stosowanymi metodami oceny powinny byd:

pytanie ustne,

prace pisemne: test, opis bibliograficzny roznego rodzaju dokumentow,

bibliografia, karta informacyjna, zestawienie tematyczne.


Podczas zajed z tego przedmiotu uczniowie powinni opanowad zasady

opracowania r6znego rodzaju dokumentow oraz umiejetnosC sporzqdzania

wydawnictw informacyjnych. Uczniowie powinni mied do dyspozycji rbznorodne ',

dokumenty: ksiqzki, czasopisma, wydawnictwa seryjne, bibliografie, informatory,

informacje ekspresowe, przeglqdy dokumentacyjne, biuletyny informacyjne, literature

techniczno-handlowq, opisy patentowe, normy, dokumenty pozatekstowe (mapy,

wykresy, diagramy, nuty, plakaty itp.).

5. LITERATURA

dla ucznia (sfuchacza)

1. Chmielewska-Gorczyca E., Sosiriska-Kalata B.: lnformacja naukowa z elemenfami

naukoznawsfwa. Warszawa: WSiP 1991

2. PN - 89/N - 01224 Bibliotekarstwo i bibliografia. Opracowanie zbiorow informacji o

dokumentach. Terminologia

3. P N - 89/N - 01225 Bibliotekarstwo i bibliografia. Rodzaje i czqSci sktadowe . ,

bibliografii. Terminologia I</

4. Sordy Iowa B: lnformacja naukowa w Polsce. Problemy teoretyczne, irodla,

organizacja. Wroclaw: Ossolineum 1987

5. Sordylowa B.: fr6dla informacji naukowej. Zarys problematyki. Przeglqd : Biblioteczny 1981 z. 1 s. 5-24

6. Tatarkiewicz J.: Literafura firmowa. Pr6ba systemafyzacjipojqd. Aktualne Problemy

lnformacji i Dokumentacji 1979 nr 6 s. 7-13

dla nauczyciela

1. Bogdan G.: Karfoteki informacyjne. Warszawa: ClNTE 1985 (Materialy

Szkoleniowe, 42)

2.Fercz J., Niemczykowa A,: Podstawy nauki o ksiqzce, bibliofece i informacji

naukowej. Warszawa: PWN 1991

3 0

Opracowanla lrlfonnacylne

3 Kalka-Wtos~riska Blblloteka fachowa Wyd I I Warszawa ClNTE 1987 (Materlaly

Szkolenlowe, 56)

4 Kobylarz J Informacja patentowa w tw6rczoSc1 wynalazczej Warszawa ClNTE

1987 (Materlaly Szkolenlowe, 58)

5 Ratajewskr J Zarys technikl opracowania informacyjno-dokun~entac~ynego irodel

mfo~niacj~ naukowej, technicznej 1 ekonon~lcznej Katowlce 1978

6 Szewc A Wprowadzenie do lnformacj~ pafentowel I norri7al1zacyjr~ej (Skrypt dla

studentow lnformacjl naukowo-technlcznej) Katowlce Unlwersytet Slqskl 1991

7 Tatarklewlcz J , M~lewska W Llteratura f~rmowa I jej zbldr w b~bl~otece fachowej

Warszawa 1980

8 Zasadowa H Wydawnlctwa inforlnacyjne Cz I Problematyka og6lna Cz 11 Spls

brbl~ograficzny Warszawa ClNTE 1986 (Materlaly Szkolenlowe)

1. SZCZEGOLOWE CELE KSZTACCENIA

W wyniku zorganizowanego procesu nauczania (uczen) sluchacz powinien

umiec: . zdefiniowak podstawowe pojecia z dziedziny bibliotekarstwa i bibliotek,

wskazac podstawy prawne dziatalnosci bibliotek i ogolnokrajowej sieci

bibliotecznej,

scharakteryzowac podstawowe funkcje biblioteki: gromadzenie, opracowanie,

udostgpnianie zbiorow,

opisac strukturg organizacyjnq biblioteki,

przedstawic organizacjg krajowej sieci bibliotecznej,

okreslik zadania bibliotek w krajowej sieci bibliotecznej,

podac definicjq zbiorow bibliotecznych,

okreslic sposoby pozyskiwania irodet informacji,

dokonac ewidencji dokumentow zgodnie z obowiqzujqcymi przepisami,

stosowac odpowiednie normy bibliograficzne i dokumentacyjne,

sporzqdzic opis katalogowy,

opisac podstawowe rodzaje katalogow: formalne, rzeczowe, centralne,

scharakteryzowac system bibliograficzny i biblioteczny,

wyjasnic funkcje automatyzacji w procesach gromadzenia i opracowania zbiorow,

a takie rozpowszechniania informacji,

okreslic mozliwosci i znaczenie automatyzacji w dziatalnosci informacyjnej

bibliotek,

* praktycznie postugiwaC sie komputerem i stosowac techniki komputerowe w

bibliotece,

podac zasady wspolpracy i wymiany informacji z innymi placowkami krajowynii,

opisac rolg i funkcjg archiwow w panstwie i spoteczenstwie,

scharakteryzowac strukturg organizacyjnqarchiwow w Polsce,

wymienid i omowic akty prawne o archiwach panstwowych i narodowym zasobie

archiwalnym, przedstawic rolg i funkcje organizacji migdzynarodowych w dziedzinie archiwow,

wymienic zasady gromadzenia oraz przechowywania akt w archiwum

zakladowym.


1. Podstawowa terminologia

pojecia: bibliotekoznawstwo, bibliologia, bibliotekarstwo, ksiggoznawstwo i wzajemne relacje migdzy nimi.

2. Prawo biblioteczne

pojqcie prawa bibliotecznego (ustawy, dekrety, uchwaly, rozporzqdzenia),

eel ustawodawstwa bibliotecznego,

podstawy prawne bibliotek w Polsce od 1945 r. do chwili obecnej,

podstawowe postanowienia w projekcie ustawy bibliotecznej (z 7 XI 1994 r.);

zmiany w stosunku do ustawy z 1968 r.

Cwiczenia

Analiza i interpretacja tekstow ustaw.

3. Zbiory biblioteczne

pojgcie zbiorow bibliotecznych , typologia dokumentow (dokumenty pisrniennicze i niepismiennicze),

multimedia.

Cwiczenia

Dokonywanie typologii roznych rodzajow dokumentow bibliofecznych.

4. Organizacja biblioteki

rola i funkcje bibliotek w spoleczenstwie,

sieclsystem biblioteczny,

organizacja biblioteki (m.in. struktura organizacyjna biblioteki, organizowanie

stanowiska pracy),

kierowanie dzialalnosciq biblioteki.

Cwiczenia

Okreslenie struktury organizacyjnej okreslonej biblioteki

5. Zadania bibliotek

gromadzenie i ewidencjonowanie zbiorow:

irodla inforrnacji o zbiorach (ksiggarskie i wydawnicze),

polityka gromadzenia zbiorow,

BiO/iotekarstwo

ir6dla wplywu materialow bibliotecznych,

specjalizacja zbiorow bibliotecznych,

selekcja materialow bibliotecznych,

dokumentacja zwiqzana z gromadzeniem zbiorow: akcesja, inwentaryzowanie,

kontrola zbior6w,

(f wiczenia

Pokaz rdznych irddel informacji o zbiorach. Sporzqdzanie przyktadowych dowoddw

wplywu materialdw bibliotecznych. Ewidencjonowanie dokumentow w zaleinoSci od

jednostki ewidencyjnej (jednostkowej i sumarycznej) i inwentarzowej. .

Przeprowadzanie skontrum bibliotecznego.

warsztat informacyjny biblioteki: katalogi formalne, katalogi rzeczowe, katalogi 'L . . .. centralne, kartoteki informacyjne, encyklopedie i slowniki, bibliografie,

~w iczen ia

Udzielanie informacji bibliotecznych, bibliograficznych, faktograficznych.

Poszukiwanie informacji w rdznych rodzajach wydawnictw. Przeprowadzanie

czynnoSci technicznych zwiqzanych z udostepnianiem zbiordw. Wypetnianie

formularzy zwiqzanych z udostepnianiem zbiordw. Opracowanie sprawozdania

statystycznego z dzialalnoSci biblioteki za wyznaczony okres.

6. Katalogi biblioteczne - og6lna charakterystyka

katalogi formalne,

katalogi rzeczowe,

katalogi centralne.

(- Cwiczenia

Korzystanie z kafalogdw.

7. Krajowa sieC biblioteczna

biblioteki publiczne,

biblioteki naukowe,

biblioteki szkolne i pedagogiczne,

biblioteki fachowe,

biblioteki polskie poza granicami kraju.

8. Biblioteka Narodowa - rola i funkcje

bibliografia narodowa,

9. Automatyzacja procesow bibliotecznych

funkcje automatyzacjl blblrotek,

z~ntegrowane systemy b~bl~oteczne,

publ~cznle dostepne katalogl blblroteczne onllne (OPAC), standaryzacja lnformacjl

b~bl~ograf~cznej,

10.Dokumenty archiwalne i ich rola w spoteczenstwie

typy archiwow,

rola I funkcje archlwow w panstwle I spoleczenstwle,

organlzacja arch~wow w Polsce,

podstawowe akty prawne o arch~wach,

narodowy zasbb archiwalny i jego podzial.

3. UWAGI 0 REALlZACJl

Wiedza zawarta w przedmiocie Bibliotekarsfwo posiada charakter

interdyscyplinarny i uwzglgdnia problemy dotyczqce nauki o ksiqzce i bibliotekach,

zagadnienia organizacji i zarzqdzania bibliotekq oraz sieciq/systemem

bibliotecznym. Obejmuje ona takie dzialalnoik praktycznq, wynikajqcq z

podstawowych funkcji biblioteki, tj. gromadzenia, opracowywania i udostepniania

zbiorow oraz dzialalnosci informacyjnej.

Zajec~a z tego przedm~otu wlqzq SIC bezpoiredn~o z przedm~otam~

Opracowania inforniacyjne I Jqzykl inforniacyjne, a takze Inforniatyka W real~zacj~ -

przedm~otu wykorzystak nalezy w~adomosc~ I um~ejetnosc~ na temat opracowanla

formalnego rdznego rodzaju dokumentow uzyskane na zajeclach z przedmlotu

Opracowania informacyjiie, a um~ejetnosc~ dotyczqce opracowanla rzeczowego

uzyskane w procesle nauczanla przedmlotu Jgzyk~ inforniacyjne

Nauczyciel powinien zwrocik szczegolnq uwage na warsztat informacyjny

biblioteki, jego organizacje i prawidlowe wykorzystanie. Jednym z zagadnieti jest

korzystanie z komputerowych katalogow bibliotecznych.

W real~zacji przedm~otu zaleca slg metody wykladu, Cw~czen oraz metode

problemowq

Zalecanymi kryteriami oceny umiejetnosci uzyskanych przez uczniow

(sluchaczy) s q

znajomosc termlnologll,

sprawnosc korzystanla z katalogow, bleglosc korzystanla z warsztatu ~nformacyjnego,

sprawnosc poslug~wan~a S I ~ komputerem w procesle wypozyczen,

dokladnosc I estetyka wykonywanych zadan.

Metody oceny

odpytywan~e ustne,

prace prsemne, referaty,

,-, testy-sprawdz~any, . obserwacja w sytuacjl realnej I symulowanej, np projekt organrzacji fachowej

blblrotekl zakladowej


Teksty ustaw bibliotecznych z 1946 r., 1968 r. i obecnie przygotowywanych

projektow

Statuty organizacyjne bibliotek

Regulaminy organizacyjne

Druki do sprawozdawczosci Roine irodla informacji o zbiorach

--\ Roine dowody wplywu materialow bibliotecznych

Dokumentacja zwiqzana z akcesjq, inwentaryzacjq i kontrolqzbiorow

Lenartowicz M.: Przepisy katalogowania ksiqzek, cz. 1

PN 73-IN-01 152

PN-82lN 01 152.01

PN-82lN 01 152.00

PN-82lN 01 152.07

PN-82lN 01 152.03

PN-82/N 01 152

PN-82/N 01 152.06

* PN-821N 01 158

Sprawozdania, statystyka udostgpniania

p~ --

a Formularze do ewidencji, udostgpniania i kontroli zbiorow na podstawie: lnstrukcja

Ministra Kultury i Sztuki z dnia 15 maja 1984 r. w sprawie ewidencji materialow

bibliotecznych, ich wyceny i inwentaryzacji oraz odpisywania tych ubytkow w tych

materialach. Dziennik Urzgdowy Ministra Kultury i Sztuki 1984 nr 7 poz. 34

Regulaminy udostgpniania zbiorow

Program pracy biblioteki szkolnej

Projekty nowej ustawy bibliotecznej

5. LITERATURA

.--,

1 .Archiwistyka praktyczna dla archiwistow zakladowych. Oprac. zbior. pod red. S.

Klys. Poznan: 1986

2. Biblioteka i informacja w systemie edukacji. Warszawa: 1993

3.Biblioteka Narodowa - stan i oczekiwania. "Przeglqd Biblioteczny" 1984 nr 314 s.

263-433

4. Biblioteki w Polsce. Warszawa: 1983

5. Bibliotelti w Polsce dziS i jutro. "Przeglqd Biblioteczny" 1988 nr 314 s. 285-532

6.Bierikowska B., Chamerska H . : Tysiqc /at ksiqiki i bibliotek w Polsce. Wroclaw:

1992

7.Chmielewska-Gorczyca E.: Prezentacja informacji w katalogu online.

"Zagadnienia lnformacji Naukowej" 1988 nr 2 s. 123-1 51

8,Cwiekowa J . , Przelaskowski R. : Polskie biblioteki naukowe. Zarys problematyki.

Warszawa: 1975

9. Dekret o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi z 17 kwietnia 1946 r.

10. Drzewiecki M.: Biblioteki szkolne i pedagogiczne w Polsce. Rola w procesie

dydaktycmym i miejsce w krajowej sieci biblioteczno-informacyjnej. Warszawa:

1990

11. Dziubecka R.: Nowe typy zbiornic dokumentow. Fonoteki i filmoteki. Warszawa:

1977. Materialy szkoleniowe

12. Eco U.: 0 bibliotece. Wroclaw: 1990

13. Encyklopedia wiedzy o ksiqzce i bibliotece. Wroclaw: 1971

14. Grabowska: Systemy online w bibliotekach. Warszawa: 1992

15. Howorka 0.: Elementy prawa dla bibliotekarzy i dokumentalistow. Warszawa:

1990

Bibliofekarslwo

16.lnstrukcja Ministra Kultury i Sztuki z dnia 15 maja 1984 r. w sprawie ewidencji

materialdw bibliotecznych, ich wyceny i inwentaryzacji oraz odpisywania tych

ubytkdw w tych materiatach. Dziennik Urzgdowy Ministra Kultury i Sztuki 1984 nr

7 poz. 34

1 7 . Katalog firm wydawniczych 1994. Warszawa: 1 994

18. Kgdziora T . : Multimedia w polskiej edukacji. Dostep do wiedzy. W :

Bibliotekoznawstwo i inforrnacja naukowa. Ksztalcenie dla przyszloSci. Praca

zbiorowa pod red. E . 8. Zybert. Warszawa: 1995

19.Klossowski A,: Biblioteka Narodowa w Warszawie. Zbiory i dzialalnoSC.

Warszawa: 1990

20. Klossowski A,: Biblioteki polskie na obczyinie. Warszawa: 1992

21. Kolodziejska J.: Biblioteki publiczne. Gldwne kierunki rozwoju. Warszawa: 1972 i ..

22,Lenartowicz M. : Nowe polskie normy dotyczqce katalogdw bibliotecznych.

"Poradnik Bibliotekarza" 1990 nr 415 s. 29-31

23. Lenartowicz M.: 0 formacie MARC dla niewtajemniczonych. "Przeglqd

Biblioteczny" 1978 nr 2 s.195-204

24. Lenczowski A,: Udostepnianie zbiordw. Organizacja i technika. Warszawa: 1985

25. Mgzyriski A,: Problemy polityki bibliotecznej w Polsce. 0 poszukiwania Swiatla w

tunelu. "Bibliotekarz" 1991 nr 6 s. 8-12

26. Osigglowski J.: Przechowywanie i konserwacja ksiqzki. Poznan: 1982

27. PN-89/N-01224. Bibliotekarstwo i bibliografia. Opracowanie zbiordw informacji o . dokumentach. Terminologia

28. PN-89/N-01225. Bibliotekarstwo i bibliografia. Rodzaje i czeSci sktadowe

bibliografii. Terminologia

L. 29. Polski slownik archiwalny. Pod red. W . Maciejewskiej. Warszawa: 1974

30.Projekty nowej ustawy bibliotecznej, rn.in.: Czajka S.: SBP wobec ustawy o

bibliotekach. W : Jak pornagaC bibliotekorn? Dylernaty czasu przernian. . Propozycje i Materialy nr 2 Warszawa 1995 s. 13-24; Biuletyn lnforrnacyjny SBP.

1994 nr 2 s. 44-58; Biuletyn lnforrnacyjny SBP. 1995 nr 2 s. 5-11; Projekt ustawy

o bibliotekach z 7.11.1994 r . "Bibliotekarz" 1995 nr 1 s. 3-8

31.Rob6tka H. , Ryszewski B., Tornczak A,: Archiwistyka. Warszawa: 1989

32. Sojka J.: Makler informacyjny. "Bibliotekarz" 1990 nr 7 s. 3-6

33. Typologia dokumentdw. Prace lnstytutu Bibliograficznego BN nr 21 Warszawa:

1976

34. Ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o bibliotekach. "Dziennik Ustaw" 1968 nr 12 poz.

63

38

Bbliofekarsfwo

35.Wieprzkowski J . : Konserwacja ksiqgozbio,dw. lnforrnator dla bibliotekarry. "Biblioteka w szkole" 1991 nr 11-72 (zeszyt rnonogyaficzny)

36. Wieprzkowski J . : Vademecum ltonse~wacji ksiqiki. Warszawa: 1983

37. Wolosz J.: Elementy organizacji. 0 niekforych pojqciach podstawowyc/i. Struktura

organizacyjna biblioteki i jej znaczenie. "Poradnik Bibliotekana" 1976 nr 112 s.16-

20; nr 5 s. 125-1 28

38. Wroclawska M.: 0 normie opisu bibliograficznego i "Przepisach katalogowania

ksiqzek" uwagi nie spdinione. "Przeglqd Biblioteczny" 1988 nr 2 s. 191 -1 95

39.Wroclawska M.: 0 wprowadzeniu w Polsce nowych zasad opisu

bibliograficznego. "Przeglqd Biblioteczny" 1990 nr 314 4. 93-104

40. Wypoiyczanie niiqdzybiblioteczne. Warszawa: 1992

41. Zyska B.: Ochrona zbiordw bibliotecznych przed zniszczeniem. T . 1

Charakterystyka materialow w zbiorach bibliotecznych. Katowice: 1991 (Skrypty

Uniwersytetu ~ lqsk iego, 463)

42. Zrnigrodzki Z.: Bibliotekarstwo. Warszawa: 1994

Poziom podstawowy dla poczqtkujqcych

1. SZCZEGO~OWE CELE KSZTALCENIA


umieC:

. rozumiec proste wypowiedzi ustne,

. czytaC ze zrozumieniem proste teksty,

wyrazad proste mysli i zyczenia, . poprawnie stosowac podstawowe terminy fachowe,

wypelniat podstawowe formularze,

sporzqdzac proste opisy bibliograficzne,

wprowadzac do komputera dane w jqzyku angielskim,

tiurnaczyc z uiyciem slownika proste teksty fachowe na jgzyk polski.


1. Funkcje i umiejqtnosci

przywitac, pozegnac, pozdrowic, przedstawic siebielinnych,

zapytaclprzekazad informacjg, poprosic o powtorzenielwyjasnienie, przeprosic, . opisac osobglprzedmiot, wypelnic prosty formularz, przeliterowac, policzyc,

poinformowadlwskazaC drogg, miejsce, pozycjq; podad godzing,

wyrazic upodobanie, iyczenie, propozycje, skargq,

podac liczbgliloSClrozmiar, . opisac czynnosClstan w terainiejszosci i przeszlosci, . porownac osoby, przedmioty, stany,

. zaprosiclodpowiedziec na zaproszenie, podzigkowac, . napisac krotki listlnotatkg nt. biezqcych czynnosci/stanow i zamiarow na

przyszloSc,

wyrazic opinig, zgodziClnie zgodzic sig z rozmowcq, wynegocjowac,

. zrelacjonowaC czyjqs wypowiedi,

daclodmowiclpoprosic o pozwolenie na wykonanie czynnoici,

. wykazac zainteresowanie, nawiqzaclpodtrzymaC rozmowq, wyrazic wspolczucie,

40

Jqzyk angielski

. napisat notatkg dotyczqcq ustalen (bliska przyszlosc), . przewidziec, odgadnqc, zaplanowak, zasugerowac, doradzic, zaoferowac, . ostrzec, przekazac obiekcje, przeciwstawic siglzaoponowac, . przekazac informacjg telefonicznie,

. opracowac wypowiedz pisemnq,

zaprezentowac dluzszq ciqglq wypowiedz ustna . przetlumaczyc prosty tekst na jgzyk polski (ze slownikiem),

. zrozumiec dane statystyczne w tabelach i wykresach, . okresllc czynnosc~lstany trwajqce w przeszlosc~,

zgodz~cln~e zgodzlc slg na wykonanle czynnoscl,

. przekazae wladomosC (ustnle I pisemnle),

.-, . zrozumiec ogtoszenia prasowe (oferty pracy),

. wyznaczydlumowi~ spotkanie, . napisat Ilstlpodanie (o pracg), . wyrazic wqtpliwosc, pewnose, przypuszczenle,

. nakazac, zrelacjonowac nakaz,

przekazac sens ogolny tekstu fachowego (skimming), . znalezc konkretne informacje w tekscie (scanning),

korzystae ze stownikaltezaurusa.

2. Pojqcia i obszary uiycia

. wlek, kraj, narodowosk, zawod; alfabet, liczebniki glowne i porzqdkowe,

adres, numer telefonu, dni tygodnia, miesiqce, daty, . wyglqd zewngtrzny, kolory, czgsci ciala, ubrania,

stany emocjonalne i fizyczne,

1 . umiejetnoSci, zainteresowania, pragnienia, podobrenstwa, roznlce, cechy flzyczne I przymroty, . czynnoscl I stany teraznlejsze I przyszle,

I czynnoscildzialania codzienne i rutynowe, czgstotliwos~; relacje czasowe, . cele, intencje, instrukcje, zobowiqzania; warunki,

. ekwiwalentnosclinterpretacja znaczen w obu jgzykach,

1 . materialylprodukty, procesy wytwarzania,

pewnosClwqtpliwosC, prawdopodobienstwolmoiliwoSC, prawdalfalsz, . roznice migdzy jgzykiem formalnym i nieformalnym,

ocena przydatnosci tekstow fachowych w pracy zawodowej, opinia.

Jqzyk angielski

Funkcje i pojgcia przedstawione w Materiale nauczania odpowiadajq generalnie

materialowi zawartemu w dwoch kolejnych tomach The New Cambridge English

Course (patrz Literatura).

Zaklada sig, ze najwyzszq efektywnokd osiqga sig w zintegrowanym nauczaniu

wszystkich czterech sprawnokci jgzykowych; tym nie mniej w poczqtkowych stadiach

nauki (I i II semestr) istotniejsze bgdzie rozwijanie sprawnosci rozumienia (w mowie,

ale t e i w piSmie) oraz mowienia (pamigtajqc, by do tego nie zmuszad - niekt6rzy .

uczniowie potrzebujq wigcej czasu na ,,osluchanie sig", co moie wynikat z ich , indywidualnych strategii uczenia sig).

Nauczyc~el powlnlen mleC swobodg w decydowanlu 11e czasu w danej gruple

sluchaczy nalezy posw~gcld poszczegolnym elementom formalnym I znaczenlowym

jgzyka Pon~ewaz przyswajany przez uczntbw jgzyk obcy ma sluzyd Im do

komunlkacj~, nle nalezy oczekiwad od nlch perfekcyjnego opanowanla strony

formalnej, waznlejsze bgdzle rozwljanle przez nlch rozumlenla znaczen

roznorodnych form syntaktycznych, a takze zdobywan~e um~ejgtnosc~ przekazywanla

zam~erzonych znaczeri

TreSci nauczania uloione sq spiralnie, co ulatwia uczniowi stopniowe

opanowanie jgzyka na roznych poziomach analizy jgzykowej (fonologicznym, rnorfo-

syntaktycznym i semantycznym). Nie naleiy oczekiwad, ani wymagad, by nowo

wprowadzony material zostal szybko i w pelni przyswojony - przyswojenie i

podkwiadome (automatyczne) stosowanie regul jgzykowych wymaga czasu i

znacznego wysilku ze strony tak ucznia jak nauczyciela (od ktorego dodatkowo i '%*.

nalezy sig spodziewad znajomoSci mechanizmow rzqdzqcych procesami

przyswajania jgzyka obcego oraz duzej cierpliwoSci !).

Wyrnowa i prozodia nie s q osobno uwzglgdnione w programie; zawarte sq w

przewodnikach metodycznych dla nauczyciela (Teacher's Books). Potrzeby

globalne i indywidualnych uczniow w danej grupie mogq by6 rozne - najlepiej oceni

je nauczyciel, ktory tez uwzglgdni specyfikg cech jezyka ojczystego rnajqcych wplyw

na wymowg w jgzyku obcym.

Do nauczania terminologii i pojgd z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji

naukowej (m.in. gromadzenie i opracowanie zbiorow, katalog(i), katalogowanie, dary,

Jezyk a~iglelsk~

egzemplarz obowrqzkowy, kslggozb~br, ~ t d ) zaleca slg pozycje wymrenlone w pozycjl

Literatura dla poz~oniu S~ed~iiego Cenne bgdq zwlaszcza teksty fachowe

publlkowane w Llbrary Jouinal I lnnych czasoplsmach tego typu, ktore ewentualnle

mozna adaptowat dostosowujqc zlozonoit jezyka I problematykl do aktualnego

stanu zaawansowanla jezykowego studentbw


plansze,

follogramy,

kasety magnetofonowe,

kasety wrdeo z frlmamr edukacyjnymr oraz frlmamr w orygrnalnej wersjr jezykowej

5. LITERATURA

Kurs jezyka angielskiego (General English)

1 Swan M , Walter C The New Cambridge English Course CUP

Student's Book 1, 2,

Practice Book 1, 2,

Student's Casette Set 1, 2,

Teacher's Book 1, 2,

Class Cassette Set 1, 2,

Test Book I , 2,

Sfudenf Achvlty Book, .- Teacher's Guide,

Vldeo Cassette 1, 2

2 Vlney P , Vlney K Grapevine OUP

Vldeo Actlvlty Book,

V~deo Cassette 1, 2 (wybrane lekcje),

Jezyk angfelsk~

Poziom Sredni dla Sredniozaawansowanych



umiec: . czytac ze zrozumieniem mniej skomplikowane teksty fachowe, . rozurniec dluisze wypowiedzi ustne,

. udzielic ustnie prostej informacji fachowej, . wypelnic bardziej zloione formularze, . przygotowac proste pisrna urzedowe, , . poslugiwad sig terminologiq specjalistyczna . sporzqdzac opisy bibliograficzne w jezyku angielskim,

przeszukiwac anglojezyczne bazy danych, . tlumaczyc proste teksty fachowe z jezyka polskiego na angielski.


1. Funkcje i umiej~tnosci

. uzyskaclprzekazac informacje osobista wyrazic prosbe, zareagowac na prosbe,

wezwac ratunek (pogotowie, strai poiarna etc.), . opisac sytuacje, wydarzenia, zjawiska, . zdefiniowac pojqcia,

-.> . dokonac notatek, napisac proste sprawozdanie, . przedstawic opinie wlasna wyjaSniC nieporozumienie,

znaleic w tekscie potrzebnq informacje; zdobyd inforrnacje przez telefon,

przekazac informacj~lzaakcentowac wazny element przekazu; przedstawic ofertg, .

. przedstawiClpoprosiC o opinie (ustnie i na pismie),

napisac proste pismo urzgdowellist formalny, . wynotowac najwainiejsze informacje z (ustyszanego/przeczytanego) tekstu

fachowego, . strescik, sparafrazowac tekst,

napisac abstrakt artykulu fachowego, . znaleik informacje w bazie danych; wprowadziC dane do bazy,

przetlurnaczyc prosty tekst fachowy z jezyka polskiego na jezyk angielski.

Jvzyk a~igielski

2. Pojqcia i obszary uiycia

. pragnienialarnbicje,

umiejetnosc dyskutowania, . nagle wypadkilwzywanie pomocy,

. sposoby przekazywania i uzyskiwania inforrnacji,

wyrazanie sqdow (pewnos6 - rnoiliwosC), . stosunki rnigdzyludzkie; porady w iyciu codziennyrn, . strategic kornunikowania sig, . sposoby rozurnienia tekstow i przekazywania ich tresci; formularze, pisrna

urzgdowe,

relacje czasowelprzestrzenne; podobienstwa, roinice, cechy wspolne, . . sposoby uczenia sig slownictwa; korzystanie ze stownika, tezaurusa, bazy danych,

praca, osobowosc, transakcje, pieniqdze,

. klasyfikowanie na podstawie cech wspolnych, uogolnianie, podsumowywanie, . liczby i jednostki miary,

slownictwo fachowe i specjalistyczne.

W programie dla sredniozaawansowanych proponuje siq wykorzystanie

The New Cambridge English Course, czesci 3 i 4, ktory przeznaczony jest zarowno

dla uczniow kontynuujqcych naukg po opanowaniu rnaterialu zawartego w czesciach

1 I 2 jak I dla tych, ktorzy ukonczyl~ lnny kurs podstawowy, program doprowadza do

pozlomu b~eglosc~ jgzykowej wyrnaganej do zdanla egzarnlnu na Cambridge F~rsf Cehfrcate ~n Engl~sh (FCE)

a Dla zmaksymalizowania wynikow nauczania nacisk nalezy kfasc nie tyle na

poprawnosc formalnq jgzyka ucznia, co na efektywnost komunikowania

zarnierzonych znaczen, a z drugiej strony na wlasciwe rozurnienie jezyka

adresowanego do ucznia (jako sluchacza [nagrania audio i video], czy czytelnika

[teksty, glownie fachowe]). Przy takim postuiacie, naleiy zachecac uczniow do:

pracy w parach i malych grupach w czasie zajeC w klasie,

rozurnienia sensu wypowiedzi ustnej i pisernnej (glownie sensu ogolnego,

ignorujqc pojedyncze wyrazy, jesli nie s q istotne dla zrozurnienia tekstu),

systematycznej pracy wtasnej.

(Zobacz ,,Uwagi o realizacji" dla ,,Poziomu podstawowego".

Jezyk angielski


plansze,

foliograrny,

kasety rnagnetofonowe, kasety wideo z filrnarni edukacyjnyrni oraz filrnarni w oryginalnej wersji jqzykowej

5. LITERATURA

Kurs jezyka angielskiego (General English)

1. Swan M., Walter C.: The New Cambridge English Course. CUP.

Shldent's Book 3, 4,

Practice Book 3, 4, Student's Casette Set 3, 4,

Teacher's Book 3, 4,

Class Cassette Set 3, 4,

Test Book 3, 4,

Sti~dent Activity Book,

Teacher's Guide,

Video Cassette 1, 2 (wybrane lekcje)

2. Viney P., Viney K.: Grapevine. OUP

Video Activity Book,

Video Cassette 1, 2 (wybrane lekcje)

Jqzyk fachowy (English for Specific Purposes)

1. COLLINS. Slownik polsko-angielski i Stownik angielsko-polski. Fisiak J. [red.],

Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW 1996

2. Jolly D.: Writing Tasks. Cambridge: CUP 1984

3. The Librarian's Glossary and Reference Books. Harrod, L.M. [ed.]. London: The

Library Association 1977

4. Library Journal, i inne dostgpne czasopisma z zakresu bibliotekarstwa

5. Nadstoga Z.: Business Letters. Poznati: Oficyna Wydawnicza ,,ATENA 1992

6. Ralston A., Reilly E.D.: Encyclopedia of Computer Science. New York: Van

Nostrand Reinhold 1993

7. Schwarz C., Seaton M., Fisiak J.: English-Polish Learner's Dictionary. Warszawa:

Wydawnictwo Naukowe PWN 1996

8. Taylor L. J.: A Librarian's Handbook. vol. 1 & 2. London: Andre Deutsch. A

Grafton Book 1982 46

Jqzyk angielski

1. Watters C. : Dicfiol~ary of Information Science and Technology. Boston: Harcourt

Brace Jovanovich 1992

Poziorn podstawowy dla poczqtkujqcych



umiec: . okreslic, czego dotyczy wysluchana wypowiedz, . dokonac wyboru danej informacji z uslyszanego tekstu, I

. . . zaklasyfikowac uzyskanq wypowiedi 'jako zgodnq lub niezgodnq z podanq

wczesniej informacjq,

. czytaC ze zrozumieniem nieskomplikowane teksty pisane,

. dokonac wyboru potrzebnej informacji z przeczytanego tekstu, . ocenic, czy podane informacje sqzgodne z tekstem,

. uszeregowac informacje zawarte w tekscie wedlug ich waznosci, . uloiyc plan tekstu, . podtrzymac rozmowe,

udzielic ustnych odpowiedzi do pytan zwiqzanych ze sluchanym lub czytanym

tekstem,

forrnulowac wlasne proste wypowiedzi,

uloiyc pytania do prostego tekstu, . napisat prosty list,

-. . sporzqdzic krotki opis,

wypelnic prosty formularz, . wyjasnik podstawowe terminy fachowe,

przetlumaczyc prosty tekst fachowy na jezyk polski,

korzystac ze slownika ogolnego i slownikow fachowych.


1. Wskazywanie i prezentacja osob, identyfikacja osob podawanie irnienia i

nazwiska, pytanie o nazwisko, prosba o powtorzenie, prosba o przeliterowanie,

alfabet niemiecki.

Jqzyk r~iemiecki

2.0kreslenie narodowosci, kraju pochodzenia, adresu zarnieszkania, pytanie o

jezyk ojczysty, stan cywilny, zawod, zajecie - nauka; zdania proste oznajrnujqce;

czesci zdania: podmiot i orzeczenie; okreslanie terazniejszosci; odmiana

czasownika w Prasens; czasowniki kommen, lernen, sein.

3 Llczebn~k~ glowne

4 Zdan~e pytajqce, zdan~e pytajqce od slow pytajqcych, wer, woher, was, wann,

zdan~a pytajqce - lnwersja podm~otu I orzeczenla

5 Rzeczownlk, rodzaj rzeczown~ka, rodzajnlk n~eokreslony I okreslony der, d~e, das,

die, ein, eine, ern

6 Pozdrowren~e I przywltanle grzecznosc~owe

7 Wyrazan~e pos~adan~a I braku, przypuszczenle, wezwanle do dz~alan~a,

przeczenle kein w rnlanownlku I brernlku llczby pojedynczej I rnnoglej, dekllnacja

rzeczownika: mianownik, biernik liczby pojedynczej i rnnogiej.

8.Zawody rneskie; tworzenie ienskich okreglen osobowych za pomocq przyirnka -

in.

9.Waluta nierniecka.

10,Przyrnioty rzeczy, wyraianie doznan fizycznych: zwroty DurstlHunger haben,

czas i relacje czasowe: okreslenie czasu z halb i vjerfel vor/nach.

11 Czasown~kl rozdz~eln~e zlozone

12 Okreslanre przeszlosc~ czasown~k~ sein I haben w Praterrtum

13.0kreslen1e czasu; okoliczniki czasu okreslajqce pory dnia: heute morgen,

morgens, heute vormittag, vormittags.

14.Zaleinosci czasowe: wyraienie fruher, spater, zu spat.

15.Pytanie o czas trwania: wie lange.

16,Wyraienie iyczenia, moiliwosci; czasowniki modalne: konnen i mogen.

17.Dni tygodnia, nazwy miesigcy, pory roku, liczebniki porzqdkowe.

18.0rzeczenie i jego uzupelnienie w rnianowniku, bierniku, uzupelnienie jakokciowe,

okol~czn~k rniejsca, k~erunku, czasu przypo~qdkowanle

19 Relacje czasu hrstorycznego I obecnego

20.Pytanie o czas zegarowy i udzielanie odpowiedzi.

21. Das Perfekt.

22,Perfekt czasownikow regularnych i nieregularnych.

23.List i jego forrnalne wyrnogi.

24,Orientacja w rniescie: pytanie o droge i udzielanie informacji, przestrzen:

okreslanie relacji przestrzennych, deklinacja rzeczownikow: Dafiv i Genitiv.

25.Okoliczniki rniejsca; przyirnki: zu, nach, bei, an, auf, von, aus - Dativ.

26,Czasowniki modalne: konnen, wollen, durfen, sollen, miissen; lrnperfekt i Perfekt. 49

Jqzyk nierniecki

27,Wyrazenie rozkazu, polecenia, proSba o radg, wyrazanie oceny.

28.Czasowniki z koricowkq -ieren.

29.Wyrazanie nastrojow (zadowolenia, niezadowolenia, podziwu).

3O.Przyimki + Dativ na pytanie wo?, przyirnki + na pytanie wohin?, (in, an, auf,

uber, unter, vor, hinter, neben, zwischen).

31 .PrzynaleznoSC i posiadanie, zairnki dzieciawcze i ich deklinacja.

32,Dopelnienie w celowniku, zaimek osobowy.

33.Slowotw6rstwo; rzeczowniki zlozone.

34,Stopniowanie przyrniotnik6w, porownanie als, wie, Rekcje przymiotnikow.

35.Zdanie bezosobowe z man, es.

36 Tryb przypuszczajqcy czasownlkow modalnych konnen, durfen, wyrazenle

zyczenla, proSby

37 Termlnologla lnforrnacj~l naukowej Informabonsbarrrere, Inforinatronsballast,

Informationsfonds, Informationsmittel, Informationsnetz, Informationsnutzer,

Informationsprozess, Informa6onsquelle, Informations - Recherchesprache,

Dokumentationssprache, lnformationsruckgewinnungssystem, Informationsstelle,

lnternationale Standardbuchnummer, lnternationale Standard-Serial-Numer,

Internationale Standard, Norm, Standard, Transkription, Annotation, audiovisuelle

Materialen, Buchgestaltung, Dokumentationssprache, akronym, Zimelien,

Transparenz, Abfrage, Anfrage, Rechercheauftrag.

38.Terminologia informacji naukowej: lnterner Speicher, Angeschlossener Speicher,

Computerwissenschaft, Datentrager, Datenverarbertungsszstem, Datenformat,

Datensatz, Datenubertragung, Datenumwandlung, Datenvorbereitung,

Datenbank, Zentralkatalog, gez~elte Informatron, Alphabetrscher Code, Sbchwotf,

Schlusselwort, Alphabetrscher Index, automatrsches Indexieren ( -

39 Wyrazanle mozl~woSc~ oraz n~emozl~woSc~

40,Terminologia inforrnacji naukowej: Bibliographic, Allgemeinbibliographie, ,

Bibliothekarische Klassifikation, Deskriptor, Deskriptorenanzahl,

Deskriptorensprache, Verzeichnis zitietfer Literatur, Zitierungsregister,

Zitierungsindex, Zentraler Thesaurus, Gesamtthesaurus, alphabetischer

Thesaurus, aufgabenbezogener Thesaurus, Basithesaurus, Grundthesaurus,

Alphabetischer Schagwortveneichnis, Frageprofil, Recherchevorschrift,

Recherchebild.

41 .Zdania podrzgdne zlozone ze spojnikiem dan.

42. Das Praferitum czasownikow regularnych i nieregularnych.

43.Zdania czasowe ze spojnikiem bevor, nachdeni als, wenn.

44,Przymiotnik i jego funkcja jako orzecznika i przydawki 5 0

Jgzyk nierniecki

45,Deklinacja przyrniotnika, rodzaje deklinacji.

46.Budowa zdan podrzgdnie zloionych

a) przyczynowych ze spojnikiem weil, denn, da,

b) celu ze spojnikiern damit, przyzwolenie z obwohl.

W czasie nauki jgzyka uwzglgdnia sig wszystkie cztery sprawnosci jgzykowe.

W pierwszych dwu sernestrach nacisk kladzie sig na sprawnoici rozurnienia ze

sluchu i rnowienia. Na tyrn etapie uczqcy sig jgzyka zdobywa okreslony zasbb

slownictwa i urniejqtnosci poslugiwania sig nirn. W sernestrach Ill i IV szczegolny

nacisk potoiony jest na pracg z tekstarni ogolnyrni i zawodowyrni.

Program nauczania jezyka niernieckiego Iqczy kornunikacyjne i kognitywne

techniki nauczania. Majq one prowadzit do realizacji konkretnych intencji, oraz do

przyswojenia przez sluchaczy okreslonych kategorii pojgciowych.

Celem pracy nad materialern gramatycznyrn jest wspieranie uczenia sig jgzyka

poprzez refleksje nad forrnarni, strukturarni i funkcjarni jgzyka, co ma prowadzit do

receptywnego i produktywnego jego zastosowania.

Program nauczania nie podaje gradacji materialu jezykowego. Nauczyciel sarn

rnusi podjqt decyzjg odnosnie do kryteriurn gradacji oraz zakresu, w jakirn bgdzie

rozwijat poszczeg6lne sprawnosci jqzykowe.

I _ 4. PODSTAWOWE SRODKI DYDAKTYCZNE

foliogramy,

kasety z nagranlarnl,

tasrny video,

czasoplsma fachowe,

plansze z tabelarycznyrn przedstaw~en~ern tematow grarnatycznych

5. LITERATURA

1. Griesbach H . , Schulz D.: Deiltsche Sprachlehre fur Auslander. Grundstufe I Teil.

Grundstufe 2 Teil. Hueber Verlag 1995

2 Helb~g G , Buscha J Deufsche Grammat~k Langensche~dt Leipzig, Berlin,

Munchen 1991

3 Neuner G Deutsch akbv Neu I A Warszawa Warszawsk~ Dom Wydawniczy

1992

4 Neuner G Deutsch aktrv Neu 16 Warszawa Warszawsk~ Dom Wydawniczy

1992

5 N~eder L Lernergrammatlk fur Deutsch als Fremdsprache Munchen Hueber

.. Verlag 1987

6 Slownrk termrnologrczny rnformacjr naukowej Warszawa 1984

Jqzyk niemiecki

Poziom sredni dla sredniozaawansowanych



umieC: . sparafrazowae dluisze wypowiedzi ustne,

. rozpoczqc i poprowadzie rozmowg,

. udzielic fachowej informacjr ustnie lub pisemnie,

. samodzielnie korzystac ze wspolczesnej literatury fachowej,

. czytak ze zrozumieniem teksty ogolne i fachowe wspolczesne i dawne,

. korzystak z obcojqzycznych baz danych,

napisat list prywatny,

sformulowa~ pismo urzgdowe, . podat tresc z samodzielnie przeczytanej lektury, dluiszych tekstow literackich i

fachowej, . wypelnid bardziej zloione formularze, . poslugiwac sig terminologiq specjalistycznq,


1.Strona bierna czynnosciowa i stadialna; strona bierna z czasownikami

modalnymi.

2.ZnajomosC wainiejszych formularzy, umiejqtnosc ich wypelniania.

3.lmieslow czasu terainiejszego - tworzenie; imieslow czasu przeszlego w funkcji

przydawki i orzecznika.

4.Wyraianie przymusu, zaleinosci, koniecznoici; tryb przypuszczajqcy tworzony

od Prateriturn.

5,Gazeta jej zawartosk, nazwy dzialow i podzial formalny.

6.Tryb przypuszczajqcy utworzony od PlusquamperfekL

7.Tryb przypuszczajqcy i jego uzycie: zdania iyczeniowe nierealne i warunkowe

nierealne oraz zdania wyrazajqce przypuszczenie i moiliwosc nierzeczywistq.

8.Wyraienie zarzutow, przeproszenie, wezwanie do wspolnego dzialania,

ostrzeienie, odradzanie; terminologia informacji naukowej.

Jqzyk niemiecki

9.Listy urzgdowe, udzielanie odpowiedzi na listy, wyrnogi formalne, przyklady listow

urzgdowych, typowe sformulowania.

10.Wyrazanie moiliwosci i niernoiliwosci; terminologia inforrnacji naukowej:

Informationsbarriere, Informationsballast, Informationsfonds, Informationsmiftel,

Informationsnetz, Informationsnutzer, Informationsprozess, Informationsquelle,

Informations - Recherchesprache, Dokumentationssprache, Informafionsstelle,

lnformationsruckgewinnungssystem, lnternationale Standardbuchnummer,

lnternationale Standard-Serial-Numer, lnternationale Standard, Norm, Standard,

Transkription, Annotation, audiovisuelle Materialen, Buchgestaltung, ,

Dokumentationssprache, Akronym, Zimelien, Transparenz, Abfrage, Anfrage,

Rechercheauftrag.

1 1 . Rzeczowniki ztozone - 12.lnforrnacja o Srodkach rnasowego przekazu: radio, telew~zja, prasa - ich rola i

znaczenie.

13.W obcym kraju; proiba o inforrnacje: wyrazenie prosby w roznych sytuacjach

(poczta, apteka).

14. Kraje obszaru jgzyka niemieckiego.

15.System spoleczny, gospodarczy i polityczny w Niemczech

16.System oswiaty w Niemczech.

17.lnformacje o Austrii i Szwajcarii.

1 B.Mieszkanie, otoczenie, srodowisko naturalne cztowieka.

19.Wyrazenie bliskobci, stosunki interpersonalne, wyrazenie sympatii i antypatii;

Konjunktiv I.

20.Werbalne i niewerbalne sposoby przekazywania informacji.

,L, 21.Terminologia inforrnacji naukowej: lnterner Speicher, Angeschlossener Speicher,

Computenuissenschaff, Datentrager, Datenverarbeitungsszstem, Datenformat,

Datensatz, Dateniibertragung, Datenumwandlung, Date~ivorbereitung,

Datenbank, Zentralkatalog, gezielte Information, Alphabetischer Code, Stichwort,

Schlusselwort, Alphabetischer Index, automatisches Indexieren.

22.Nabycie urniejgtnosci korzystania ze slownikow specjalistycznych.

23.Zdania przydawkowe z zaimkami wzglgdnyrni.

24.Terminologia informacji naukowej: Bibliographie, Bibliothekarische Klassifikation,

Allgemeinbibliographie, Deskriptor, Deskriptorenanzahl, Deskriptorensprache,

Verzeichnis zitierter Literafur, Zitierungsregister, Zitierungsindex, Zentraler

Thesaurus, Gesamtthesaurus, alphabetischer Thesaurus, aufgabenbezogener

Thesaurus, Basithesaurus, Grundthesaurus, Frageprofil, Alphabetischer

Schagwortverzeichnis, Recherchevorschriff, Recherchebild. 54

Jgzylc ~lie~lliecki

25.Zawody, poszukiwanie pracy; mowa zalezna; czasowniki wymagajqce

dopelnienia w odpowiednim przypadku; relacje czasownika; czasowniki z

przyimkarni.

Program Iqczy komunikacyjne i kognitywne techniki nauczania. W nauczaniu

jgzyka na poziomie Sredniozaawansowanym uwzglgdnia sig wszystkie cztery

sprawnosci jgzykowe niezbgdne do uzyskania pozqdanej kompetencji jgzykowej.

Opiera sig ona na opanowaniu leksyki, bardziej zlozonej problematyki dotyczqcej

zasad gramatycznych oraz terminologii fachowej.

Szczegolny nacisk powinno polozyC sig na czynne poslugiwanie sig jgzykiem - w tym celu nalezy jak najwigcej stwarzaC sytuacji w ktorych rnogq znalezC sig uczqcy

jgzyka, a ktore bgdq motywacjq do jego stosowania.

Najtrudniejszym zagadnieniem moze okazaC sig opanowanie leksyki, ktora

bezpoSrednio wiqze sig z profilem zawodowym.

Problemem tez moze bye opanowanie skladni - a w szczegolnokci budowa

zdan zlozonych. Ich znajomost jest wszakze niezbgdna do uzyskania bardziej

kompletnej komunikatywnoSci jgzykowej.

Ocenianie uczniow dotyczy rozumienie slowa mowionego, pisanego, leksyki

sprawnokci mowienia, pisania, sprawnoSci w stosowaniu struktur gramatycznych

oraz korzystanie ze slownikow. Znajdq tu zastosowanie przeroznego rodzaju testy,

,. ' techniki kontrolujqce dane sprawnokci, sprawozdania z sarnodzielnej lektury, reakcje Id,

na zadawane pytania, pisanie ze sluchu, produkcja wlasnego tekstu.


foliogramy, . kasety z nagraniami, . tasmy wideo, . czasopisma fachowe, . plansze z graficznym przedstawieniem zagadnien gramatycznych

J ~ z y k ~~reln~ecki

5. LITERATURA

1 Eggers D Wege Munchen Hueber Verlag 1995

2 Helbrg G , Buscha J Deutsche Grammafik Langenscherdf Lelpzlg, Berlin,

Munchen 1991

3 Neuner G Deutsch aktrv Neu 1C Warszawa Warszawskl Dorn Wydawnlczy

1992

4 N~eder L Lernergrammabk fur Deutsch als Fremdsprache Munchen Hueber

Verlag 1987

5 Smlechowska J Deutsch fur d~ch Tell I, Tell 2 Warszawa Wledza I Swat 1996

6 Stownik terminologiczny informaqr naukowej Warszawa 1984 , , 7 Beza S Deufsch rm Buro Warszawa Anke Klelnschmldt Poltext 1995

Poziom podstawowy dla poczqtkujqcych



umiec: odebrac poprawnie tresc prostej wypowiedzi,

wybierac potrzebnq informacje z uslyszanego tekstu,

. czytak ze zrozumieniem nieskomplikowane teksty, wybierac potrzebne dane z przeczytanego tekstu,

ukladac pytania do przeczytanego tekstu,

udzielac odpowiedzi na pytania do przeczytanego tekstu,

ukladak plan przeczytanego tekstu,

formutowaC wlasne wypowiedzi,

poprawnie stosowac podstawowe terminy fachowe,

redagowac skrocone opisy bibliograficzne,

sporzqdzac skrocone opisy bibliograficzne,

wypelniac proste formularze, korzystac ze slownikow ogolnych i fachowych,

tlumaczyd proste teksty fachowe na jgzyk polski,

wprowadzat do komputera dane w jezyku rosyjskirn.


1,Przywitania. Formy grzecznosciowe. Alfabet

samogloski: twarde (a, o, 3, bi, y ) i miekkie (n, e, 8, u, m), spolgtoski: zwykle (diwigczne i bezdiwieczne) i "syczqce" (twarde - m, u, y i

migkkie - Y, w); zmiekczenie spolgtosek przez migkkie samogloski oraz znak

miekki (b); znak twardy (b); akcent.

2.Prezentacja i identyfikacja osob, podawanie imienia i nazwiska. Pytanie o

nazwisko. Prosba o powtorzenie. Prosba o przeliterowanie

pisownia i wymowa samogtosek po m, lu, L(, r, u(, zamiana u na bi po niektorych przedrostkach (uapamb -pasblspamb, 06bieparnb),

57

Jqzyk rosyjski

pisownia migkkiego (b) i twardego (b) znaku po niektorych przedrostkach.

3.0kreSlenie narodowokci, kraju, adresu zamieszkania. Potwierdzenie i zaprzeczenie. Zdania pytajqce zaimki osobowe R, mb~, OH, oHa, OHO, M~I, sbl, OHU,

czasowniki I koniugacji (~ecmu, usyvamb, uclcamb, numb, no3~asamb) - czas

terazniejszy.

4.Zawod, zajecie, nauka. Pytanie o jezyk ojczysty, stan rodzinny

rzeczowniki; rodzaje rzeczownikow; przyimki s, Ha, nod, c z rzeczownikami i

miejscownikami liczby pojedynczej, zaimki wzglgdne i pytajqce Kmo, vmo, veii, Y ~ R , vbe, Y ~ U , ~ a ~ o i i , ~omopbiii,

KBKOB.

\ ., 5.0dmiana rzeczownik~w zywotnych i niezywotnych w liczbie pojedynczej i liczbie

mnogiej - biernik i mianownik. Czasowniki II koniugacji (pewumb, npocumb,

Kynumb, cudemb). Przysl6wki miejsca ~decb, maM, mym.

6.0dmiana rzeczownik6w w liczbie pojedynczej i mnogiej - dopelniacz i celownik.

Zaimki ~ a ~ o i i , ~omopblii. Czasowniki zomoeumb, aomosumbcrr, uazomosumb,

yvumb, yvumbcrr, u3yvamb.

7,Przymiotniki. Odmiana twardotematowa przymiotnikow. Przymiotniki sb~cwuii,

H U ~ W U ~ ~ , cmapwuii, Mnadwuii, nyvwuii, xydwuii. Czasownik mumb.

8,Liczebniki glowne i porzqdkowe od 1 do 20. Odmiana migkkotematowa

przymiotnikbw ( ~ p e n ~ u i i , mou~ui i , ped~uii). Stopniowanie przymiotnikow w

polqczeniu ze skladnikami 6onee, MeHee, ca~bl i j , ~au6onee, HauMeHee.

! ,-., ~ w i c z e n i a

Wypelnienie prostego forn~ularza.

9,Liczebniki glbwne od 20 do 100. Liczebniki zbiorowe dsoe, mpoe, o6a, o6e,

nonmopa, nonmopb~. Liczebnik non- (nonzoda, nonvaca). Spojnik moxe, malcme.

10.Zaimki dzierzawcze ~ o i i , MOR, ~ o e , MOU, msoij, rneog, meoe, msou, Haw, Hawa,

Hawe, Hawu, saw, sawa, eawe, sawu. Zaimki wskazujqce smom, sma, smo,

smu, mom, mo, ma, me, m a ~ o i i . Czasowniki udmu, npuiimu, (npu)examb.

11.Czasowniki z partykulq -CR (yvumbcrr, copes~osambcrr). Okreslenie ruchu -

przedrostki czasownikowe s-, 63-, 603-, sbl-, do-, Ha-, o-.

12.Czas przeszly czasownikow (ruman, yvun). Czas przyszly czasownikow (6ydy

vumamb, 6ydy yvumb). Rzeczowniki liczby pojedynczej i mnogiej w celowniku.

5 8

Jezyk rosyjsk~

~wiczenia

Przekazad treSd przeczyfanego teksfu

13,Czasowniki uccnedoeamb, peanuaoeamb, opza~uaoeamb. Czasownlkl

nieosobowe ceemaem, MHe Kaxemcg, MHe d y ~ a e m c ~ . Przyslowki ruchu myda,

cmda, ommyda, omcmda.

14.Czas zegarowy. OkreSlenie czasu, pory dnla,. podzlal mleslqca, roku Czasownikr

nleregularne xomemb, 6examb, damb, ecmb.

~wiczenia

Napisad krbtkq notafkg

15 OkreSlen~e czasu trwania czynnoscl . rzeczownlkl w blernlku, rzeczownlkl w blernlku z przylmkaml (8, Ha, sa), . przymlotnlkl dzlerzawcze z przyrostkam~ -08 (-ee), -UH (-HUH), 4 ,

. zalmkl ~0gblnla j~Ce eecb, ece, e c ~ , ece

Cwiczenia

Wyrazenle opinn, upodobania

16.Rzeczowniki w narzgdniku. Okolicznik czasu (oce~bm, eec~oii , ~ H Q M , eevepom,

HOY~M). Zaimki okreslajqce caM, cams, caMo, c a w , c a ~ b i i , cannag, cannoe,

c a ~ b ~ e . Czasowniki I koniugacji 6pamb, xdamb, xamb, nocrnmb.

Cwiczenia

Napisanie krbtkiego listu.

17 Narzgdnlk w funkcjl okol1czn1k6w rnlary I wag1 z przylmklem e, do, Ha ( e e c o ~ e , CPOKOM Ha , eb~cornoii do ) Llczebnlkl od 100 do 1000 Zalmkl przeczqce

-, H U K ~ O , ~ u ~ m o , H U K ~ K O ~ ~ , ~ u v e i i

Cwiczenia

Utozyd plan przeczytanego feksfu

18.Rzeczowniki w miejscowniku z przyimkami o (06, 060), Ha, e, no. Tryb

rozkazujqcy czasownikow, partykula nycmb (nycmb oHa ~anuwem!), da (qa

adpaecmeyem!). Zaimki nieokreSlone ( K ~ o , vmo z partykutq -mo, -~u6ydb, -17~60,

~oe - ; HeKmo, Hevmo, t ie~uii).

19 Czasownlkl dokonane I nledokonane Rzeczownlkl w blernlku wyrazajqce

stosunek czasowy oraz cz~stotl~wosC wykonywanla czynnosc~ (pa3 e Mecgy, 12

KM e vac). Przylmkl w relacjach czasowych 8, aa, ~ e x d y , HaKatiytie, no, nod,

vepea

59

Jezyk rosyjski

18,Czasowniki dokonane - czas przeszly (ucve3~ymb - ucre3, ale KpuKHymb -

K P U K H Y ~ ) . Czasowniki dokonane - czas przyszly. Przyimek w okolicznikach czasu

z rzeczownikami w liczbie mnogiej (no HovaM, no remeepea~).

19,Opisywanie samopoczucia. Czasowniki ~yscmsosamb, gonemb, manoeambcrr.

Wyrazenia: ryscmsosamb ce651, manoeambcrr Ha ..., Ymo 6onum, reM 6 o n e ~ .

Wyraienie potrzeby, koniecznoici ( H ~ O ~ X O ~ U M O , ~ado/~ymf io ,

d0n~eH/6blHy~tde~, cnedyem, npuxodumcrr).

Cwiczenia

Wyrazenie proiby, propozycja. Napisanie krotkiego podania.

22.Wyrazanie emocji: czasowniki yduenrrmbcrr, mocKoeamb, zpycmumb,

, padosambcrr, manemb, npusecmsoeamb, nosdpasnrrmb. Wyraienia manb, vmo;

KaK xopou/o; oreHb nnoxo; rr pad; rr ~eydoenemsopeti.

23.Formy krotkie przymiotnikow ( ~ y m e ~ , xopour, u ~ m e p e c e ~ ) . Zaimki Ka~dbli?,

scrr~uii, nto6oii w funkcji wyrazu okreslajqcego amd doe deno) i w funkcji wyrazu

okreslanego ( ~ a ~ d b i i i us ~ a c ) .

Cwiczenia

Pnekazanie wiadomoici. Umowienie na spotkanie. Napisanie podania o prace

24.Czasowniki niedokonane - strona bierna w liczbie pojedynczej i mnogiej w czasie

terainiejszym (pa3pa6ambisaemcrr, cmpoumcrr; pa3pa6amblsalomcrr,

cmporrmcrr), przesztym (paapa6amb1eancrr, cmpouncrr; pa3pa6amb/8anucb,

cmpounucb) i przyszlym (6ydem cmpoumbcrr, 6ydym cmpoumbcrr).

Cwiczenia Wyraianie zamiaru. Zrelacjonowanie wypowiedzi.

25.lrniestow przymiotnikowy czynny czasu terainiejszego z przyrostkami - ~ L L ( -

(-KILL(-), -aq- (-FILL(-) i czasu przeszlego z przyrostkami -w-, -ew-.

Cwiczenia

Zaopiniowanie, zasugerowanie. Zredagowanie tekstu pisemnego

26.lmieslow przymiotnikowy bierny czasu terainiejszego (od czasownikow

niedokonanych) i czasu przeszlego (od czasownikow dokonanych).

C wiczenia

Przetlumaczenie nieskomplikowanego tekstu na jqzyk polski

27.lmieslow przyslowkowy niedokonany (vumarr, npu3~asa~1, K O H Y ~ R ) i dokonany

(nporumas, S~KOHYUB, 3anep~~1cb) . Wyraienie prosby, zezwolenia, zakazu. GO

Jpzyk rosyjski

Cwiczenia

Podtrzymanie rozmowy. Sformulowanie wypowiedzi.

28,Terrninologia inforrnacji naukowej: atiHomayuR, pe@epam, ati~omupoeamb,

adpec U H @ O ~ M ~ ~ U U , U H @ O ~ M ~ ~ U O H H ~ ~ ~ aHanU3, apXU6, nOUCK, 6 a H ~ d a ~ t i b l ~ ,

6a3a d a ~ ~ b l ~ , 6~6nuospa@u~, meKyLyaR 6u6nuospa@u~, ompacneeafl

6u6nuospa@ux, o6~4a57 6u6nuozpa@u~, p e m p o c f l e ~ m u e ~ a ~ 6u6nuospa@urr,

meMamuvecKaR 6u6nuozpa@u~, 6u6nuome~a, 6ronnernetib, cnpasovtio-

L I H @ O ~ M ~ ~ U O H H ~ ~ ~ 6t0flfletnetib.

~w iczen ia

Napisanle prostego i krotkiego opowiadania.

. 29 Terrnlnologia inforrnacj~ naukowej xapartmepucmulta, xyptian, pe@epamue~b/G

mypHan, da~tible, a t i ~ e m ~ b r e dati~ble, 6u6nuo2pa@uvec~ue da~tible,

Cflpa804Hble d a ~ ~ b l e , doKyMeHm, t i e 0 ~ y 6 ~ ~ ~ 0 8 a t i b l ~ ~ O K Y M ~ H ~ , ~ 0 p ~ a m ~ 6 H b l G

60KyMeHm, 8mop~ ' f t i b l~ ~ o K ~ M € ' H ~ , O/JU2UHan d o ~ y ~ e t i m a , d0Ky~eHm~p06amb,

docmyn, u t iqbop~ayu~, 6u6nuoapa@uvec~a~ U H @ O ~ M ~ ~ U R , meKyLyaR

UH@O/JM~L(UR, U H @ O P M ~ ~ U O H H O - ~ O U C K O ~ ~ / ~ .

Cwiczenia

Praca ze slownikami przy tlumaczeniu tekstu rosyjskego.

30,Terrninologia z dziedziny inforrnacji naukowej: HopMa, noucs, ny6nu~ayurr,

C~UCOK, cemb, mesaypyc, ~ a s e a ~ u e , mumyn, nonbsoeamenb, @ o ~ d , ucmovtiulc,

Kapma, KapmovKa, KapmomeKa, Kamanos, ~amanoausupoeamb, ~naccuqbu~ayu~ ,

numepamypa.

Cwiczenia I Tlumaczenre fragmentow artykulu, sporzqdzen~e streszczenra artykulu

Wprowadzenie danych podstawowych wjezyku rosylsklm do komputera


W trakcie nauki jgzyka uwzglgdnia sig potrzeby zawodowe i moiliwosci

sluchaczy. Na poziornie podstawowyrn uczqcy sie zdobywa okreslony zasob

slownictwa i urniejgtnosci poslugiwania sig nirn. Celern pracy nad rnaterialem

gramatycznyrn jest wspornaganie sluchaczy w uczeniu sie jezyka poprzez poznanie

jego forrny, struktury i funkcji. Program nauczania nie podaje gradacji materialu

Jezyk rosyjski

jqzykowego. Nauczyciel Sam musi podjqk decyzjq co do kryterium wainoici oraz

zakresu, w jakim bqdzie rozwijal poszczegolne sprawnoici jqzykowe.

Przy ocenianiu uczniow wazne s q nastqpujqce kryteria:

znajomoik slownictwa,

poprawne stosowanie terminologii fachowej,

praktyczna znajomoSC gramatyki,

sprawnoik wypowiedzi,

poprawnosC: pisowni,

umiejqtne poslugiwanie siq stownikiem.

Podstawowq metodq oceny przyswojonego materialu jest:

odpytywanie ustne, prace pisemne (dyktanda, testy, formularze, tlumaczenia z jqzyka rosyjskiego na

jezyk polski, streszczenie, opracowanie na konkretny temat).

Stosowanie roznych kryteriow i metod powinno gwarantowak pelniejszq i

bardziej trafnq ocenq umiejetnosci ucznia.


teksty podrpcznikowe,

czasopisma fachowe,

slowniki, encyklopedie,

przewodniki, informatory,

kwiczenia gramatyczne,

wzory formularzy,

kasety z nagraniami w jezyku rosyjskim,

komputerowe bazy danych.

5. LITERATURA

1 .Brzozon J.: ylre6tiu~ pyCCK020 R3b/Ka. Krakow 1993

2.Fidyk M., Skup-Stundis T.: Nowe repetytorium z jqzyka rosyjskiego. Warszawa:


3.Kopaliriski W.: Slownik mit6w i tradycji kultury. Warszawa: PIW 1985

4 Polska Norma Informacja naukowa Zagadn~enia organizacyj/?e 1 prawne

Termrnologia Ustanowrona przez Polskr Komrtet Norri~alrzacj~, Mrar 1 JakoSo dnra

21 grudnra 1987 r

5 Slownlk termrnologrczny rnforinacjr naukowej Ossol~neum 1979 6 Wojctk T Gralnatyka jqzyka rosy/skiego Stud~um kontrastywne Warszawa

PWN 1973

7 C~enaHoea E , Uesneea 3 , T p y w l l ~ a Jl Pycc~uii R ~ ~ I K d n ~ scex Moc~sa 1977

8 UYKMH A PYCCKU~~ f l3b lK 6 duanoax M O C K B ~ 1983 9 jJepn6ac n A Pycc~ui i R3blK Ha KYpCaX MocKsa 1982

10 T ~ ~ M U H O ~ O ~ U V ~ C K U ~ ~ cnosapb no H ~ Y V H O ~ ~ U H @ O ~ M ~ ~ L J U Moc~sa 1966

I1 3dpascmsyiimel Podrqcznik do naukr jqzyka rosy/sk~ego Zeszyt dw~czeri

Warszawa Gebethner & S-ka 1995

Jqzyk rosyjski

Poziom sredni dla sredniozaawansowanych


W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczen (stuchacz) powinien

umied: czytaC ze zrozumieniem teksty ogolne i fachowe,

r tlumaczyc proste teksty fachowe z jezyka polskiego na rosyjski z uiyciem

slownika, korzystac ze wspolczesnej literatury fachowej,

, rozumiek dtuzsze wypowiedzi ustne,

rozumiee i postugiwac sig terminologiqfachowa

udzielic prostej informacji fachowej ustnie lub pisemnie,

przekazaC tresc przeczytanej literatury fachowej,

*. sformulowaC pisrno urzgdowe,

wypelnic srednio zloione formularze,

przeszukaC obcojezycine bazy danych.


1 Rzeczown~kl llczby pojedynczej zakonczone na -ij, -uD Czasown~k 6blrnb, ecmb,

RBJJflmbCR, Ha~od l lmb~f l

2 Termlnolog~a ~nformacj~ naukowej. u~qSopnnayufl, peqSepam, L I H ~ S O ~ M ~ ~ U O H H ~ I ~ ~

aHanua, 6aHK datlblx, 6a3a da~blx, 6u6nuozpaqbu~, 6;6nuome~a,

pec;beparnus~biii mypHan, cnpasov~b~e da~ble, ~ O K Y M ~ H ~ , ernopuv~b~i j

~ O K Y M ~ H ~ , OpLl2UHafl d0KyMeHma

3.Znajomosc wazniejszych formularzy, umiejetnosc ich wypelnienia. 1

4.Rzeczowniki rodzaju zenskiego zakonczone na -b (nb~nb, ~ b l u b , eewb).

Czasownik uMemb.

5.0dmiana nazwisk rosyjskich zakonczonych na -08, -ee, -HH oraz -oij

Cwiczenia

Wezwanie pogotowia, strazy poiarnej, policji itd.

J p y k rosyjski

6,Czasownik MOclb: bliskoznaczne - MOXHO ( M H ~ MOXHO, MOXHO ~ n p o ~ ~ m b ? ) ,

pa3pewamb (pa3peiuume cnpocumb?); zaprreczenie - ~ e n b 3 ~ ( M H ~ ~enbsn, Mtie

Henb3n CnpOCUmb?).

~wiczen ia

OpisaC, zdefiniowak, streSctC, przekazad wiadornoSC.

7,Czasownik npuxodumbcn ( M H ~ npuxodumbcn, e a ~ npudemcn); don me^ (-a, -0, - bi), H ~ X H O , cnedyem, 8biHy~deH, n p u ~ y x d e ~ . Rzeczowniki rodzaju nijakiego

zakohczone na -MR ( u M ~ , e p e ~ n ) .

8.Wyraianie prrymusu, zaleinosci, koniecznosci. Zaimki ~ a ~ o i i , ~omopbiii, rnanoii,

maKoe i przystowka maK.

- . Cwiczenia

StreScid tekst rosyjski NapisaC list nieformalny lub relacje.

9.Terminologia informacji naukowej: meKyLyarr u ~ q b o p ~ a y u ~ , u ~ @ o p ~ a y u o ~ ~ o -

nouc~oebiii, HopMa, noucK, ny6nuayun, cemb, meaaypyc, @ o ~ d , ucmovcrun,

Kapma, Kamanoz, ~naccuqbu~ayu~ , KHuzoxpaHunuue.

Cwiczenia

Pneczytad prosty tekst fachowy.

10.Zaimki nieokreslone z partykutami -mo, -~u6ydb, -nu60 (~mo-mo, K ~ O - ~ u 6 y d b ,

~mo-nu60, KaK~e-H~6ydb), Koe- ( ~ o e - ~ m o ) . Zaimki tie~ornopbiii, ~ e ~ u i i , Hevmo.

Cwiczenia

Przeczytac prosty tekst fachowy.

1 1 .Czasopismo, jego zawartoSC, nazwy dzialow i formalny podzial

Cwiczenia

Zrozumiec i streScid dluiszq wypowiedi.

12.Liczba i przypadek. Rzeczowniki i przymiotniki wystqpujqce po liczebnikach dea,

rnpu, vembipe, o6a. Wyrazenie wzajemnego ustosunkowanla dwoch osob

(przedmiotow): dpy2 dpyza, dpyz K dpy?yay, dpy2 c dpysou.

13.Wyraianie zarzutow, przeproszenie, ostrzeienie, odradzanie, wezwanie do

wspolnego dzialania. Terminologia informacji naukowej: xpaHeHue,

U H @ O ~ M ~ ~ U O H H ~ ~ W deRmt?flbHocmb, K H U ~ O O ~ M ~ H , nevam~ble U ~ ~ ~ H U R , UCmOYHUK

U H @ O ~ M ~ ~ U U , d0KyMeHmaflbHblii UCmOVHUK, 6u6nuomev~biLi O ~ M ~ H .

14.Poslugiwanie si? slownikami specjalistycznymi.

Jazyk rosyjski

Cwiczenia

ZnaleiC w tekScie fachowym pofrzebnq informacjq.

15.Czasowniki zwrotne (u~mepecoeambcn, depxambcn, 2omoeumbcn).

Odpowiedniki partykuly nie: He (nie mogg - n He ~ o z y ) , Hem e em, n He vuman;

Hem epeMeHu, y MeHn Hem Gpama), 6ec-/6e3- (nieksztaltny - 6e~qb0p~e t f~b l i i ) .

~wiczen ia

Zdobyd informacjq przez telefon. Napisad krbtkie sprawozdanie.

16.Plsma urzgdowe, udzielanie odpowiedzi na pisrna, wymogl formalne, przyklady,

typowe sforrnulowania Prryst6wki odpowladajqce na pytanla ade7 ~ y d a 7

o m ~ y d a 7

17.Rzeczowniki nieodmienne. Nazwiska i nazwy geograficzne. Czasowniki

nieregularne. Tryb warunkowy.

~wiczenia

PrzettumaczyC na jqzyk rosyjski prosty opis bibliograficzny. Polqczyd zdania w teksf

spdjny.

18 lnformacja o med~ach radio, telew~zja, prasa Ich rola I znaczenle

Cwiczenia

PrzettumaczyC fragmenty artykulu na jqzyk polski z pomocq slownika. Wynotowad

najwainiejsze informacje z przeczytanego tekstu fachowego.

19 Zdan~a orzekajqce, pytajqce, rozkazujqce. Zdanla wykrzyknikowe

~wiczen ia

Przetlumaczyd fragmenty artykulu na jczyk rosyjski, streScrC tekst. '-..

20 Konstrukcje okreilajqce czas ( ~ a , e meveHue, biernlk bez przylmka)

Cwiczenia

PrzetlumaczyC fragmenty feksfu na jqzyk rosyjski korzystajqc ze slownika

specjalistycznego.

21 .Zaw6d, poszukiwanie pracy, podanie o pracg, zyclorys

Cwiczenia

Ttumaczenie fragmentdw tekstbw fachowych. Przedstawienie oferty

Jazyk rosyjslti

22,Terminologia informacji naukowej: qbo~d, 6u6nuomertrblii qbo~d, @ o ~ d

doKy~etrm06, C ~ ~ ~ ~ O V H O - U U @ O / ~ M ~ ~ U O H H ~ ~ ~ OH^, pelTlp~Cflel(m~/~~blf i OH^, uadamenbcmso, 6u6nuoz1~aqbuvec~uii C ~ O ~ H U K , uadatrue, uada~ue C U Z H ~ ~ ~ H O ~ ~

UH@O~M~L(UU, uadamenbcmso, nonbaoeamenb u~qbopuayuu.

~ w i c z e n i a

Napisanie abstraktu artykulu fachowego.

23 Transl~teracja Terminologia informacj~ naukowej mumyn, ~ a a s a ~ u e , jaznasue,

ehVetrede/7btr~~, asmop, ~ o K ~ M ~ H ~ ~ ~ u o H H ~ ~ , UH@O~M~~UOHHO-~OUCKO~~H

cucmeua, qba~rnozpaqbovec~arr cucmeua, peecmp, nepevetib, CnUCOK,

CnpaeoYtiuK, nametrm, CneyuanucrnulrecKaR numepamypa, Konun, ~amanoz,

~amanosuauposamb, anqbasumtrb~ii Kamanoa, noucKosan KapmomeKa,

3K33Mnnnp, Cf7pat3OVHble datitible

~ w i c z e n i a

Znalezienie informacji w bazie danych.

W czasie nauki jgzyka duzy nacisk kladzie sig na pracg z forrnularzarni,

ankietami, instrukcjarni i innymi dokumentami oraz z tekstami dotyczqcymi informacji

naukowo-technicznej. Szczegolnie wazne jest gruntowne opanowanie slownictwa i

terminow fachowych.

Praca nad materialem gramatycznym ma na celu wspieranie uczenia sig jgzyka

poprzez analize jego struktury. ~ a u c z ~ c i e l musi zadecydowat o kryterium gradacji ~, ,, materialu jgzykowego oraz zakresu w jakim bgdq rozwijane poszczeg6lne

sprawnoSci jgzykowe.

Przy ocenie uczniow nalezy stosowat nastgpujqce kryteria:

znajomoit slownictwa,

biegtoit w stosowaniu terminologii specjalistycznej,

praktycznq znajomoit gramatyki,

sprawnoit wypowiedzi,

poprawnost pisowni, 4

umiejqtnost poslugiwania s i ~ slownikiem fachowym,

, swobodne poruszanie siq w rosyjskojqzycznych bazach danych

Jezyk rosyjsk~

Podstawowq metodq oceny przyswojonego materlalu jest

odpytywan~e ustne,

d~alog na zadany temat, prace plsernne (rozne rodzaje testow, dyktanda, streszczenla, wypracowanla),

wyszuk~wan~e lnformacj~ w obcych bazach danych

Wszystko to powlnno gwarantowac pelnlejszq I bardztej trafnq ocene w~edzy

ucznla


teksty podrgcznikowe,

czasopisma fachowe,

slowniki, encyklopedie, przewodniki,

wzory pism urzgdowych,

cwiczenia i teksty gramatyczne,

wzory formularzy,

kasety magnetofonowe,

kasety wideo,

komputerowe bazy danych.

5. LITERATURA

.. 1.Bojarska G.: Jqzyk rosyjski. Dla studentow bibliotekoznawstwa i informacji

naukowej. Warszawa 1994

2. Brzozon J.: Yve6nu~ pyCCK020 R361Ka. Krakow 1 993

3.Cweiman T., Torzecka W.: Materiaty do praktycznej nauki jezyka rosyjskiego.

t o d i 1984

4.Fidyk M., Skup-Stundis T.: Nowe repetytorium z jqzyka rosyjskiego. Warszawa:


5,Golubiewa A,, Zqbkowska J.: Cwiczenia z gramatyki prakfycznej jqzyka

rosyjskiego. Warszawa 1978

6.Wojcik T.: Gramatyka jqzyka rosyjskiego. Studium kontrastywne. Warszawa:

PWN 1973

7.Kopalinski W.: Slownik mitow i tradycji kultury. Warszawa: PIW 1985

Jezyk rosyjski

8,Kowalska N . , Krawczyk L., Zoron Z.: Cwiczenia z gramatyki opisowej jezyka

rosyjskiego. Warszawa 1978

9.Polska Norma. lnformacja naukowa. Zagadnienia organizacyjne i prawne.

Terminologia. Ustanowiona przez Polski Komitet Normalizacji, Miar i JakoSci dnia

2 1 grudnia 1987 r.

10.nyflbKklHa M.: Y r e 6 ~ u ~ pyCCKO20 R3blKa dnff ~trJydeHm08 UHOCmpaHye8. MocKsa

1958

1 1 .Aepk16ac n. A,: Pycc~uij R3bIK Ha KYpCaX. M O C K B ~ 1982

1 2. Slownik terminologiczny informacji naukowej. Ossolineum 1 979

13. T ~ ~ M L I H o ~ ~ o ~ u V ~ C K L I ~ ~ CflOeapb I70 Hayrnoii U H @ O ~ M ~ L ( U U . M O C K B ~ 1966

; 14. ypo~oe no paseumuto p e w . Moc~sa 1978

,\ 1 5 . A n e ~ c a ~ ~ p o e a 3 . E.: Cfl08apb CUHOHUMOt3 pyCCKO20 R3blKa. M O C K B ~ 1969

16.P03e~~af lb A. 3 . : f l p0 f l~~HaR UflU cmporua~? C f l 08apb -~ f l pa80 ' f~~~ . Moc~ea

, , P ~ c c K M ~ F13blK,, 1988

1 7. t iayV~o-mexnuvec~a~ u n @ o p ~ a yun

18.Pe@epamue~blii mypHan

ZAJgCIA PRAKNCZNE



umiek:

korzystac z podstawowego warsztatu informacyjnego, biblioteki i osrodka

informacji, tzn. roznych rodzajow ewidencji zbiorow, katalogow, kartotek

wydawnictwa itp., zamowiC wydawnictwa przydatne w zbiorach biblioteki na podstawie katalogbw

wydawniczych i innych materialow, wprowadzik do odpowiedniej ewidencji nowe nabytki biblioteczne,

, oznakowak nowe nabytki (pieczetowanie, sygnatury itp.),

sporzqdzak opisy bibliograficzne ksiqzek, czasopism, artykulow z czasopism i

innych typ6w dokumentow gromadzonych w bibliotece (np. dokumenty zycia

spolecznego, zbiory specjalne, wycinki prasowe) w forrnie tradycyjnej oraz

komputerowej, wykorzystywat odpowiednie normy i ewentualnie inne przepisy dotyczqce zasad

sporzqdzania opisbw bibliograficznych roznych typow dokumentow gromadzonych

w bibliotece i osrodku informacji,

stosowaC zasady transliteracji w opisach bibliograficznych na podstawie

obowiqzujqcych norm dla alfabetu cyrylickiego,

sporzqdzak opisy rzeczowe (charakterystykg wyszukiwawcz~ w jezykach

informacyjnych stosowanych najczgsciej w bibliotekach i osrodkach inforrnacji,

tzn. w UKD lub w innej klasyfikacji, w jgzyku deskryptorowym, w jgzyku haset 1. -/ . przedrniotowych itp.,

przejmowaC opisy bibliograficzne z innych baz, np. ksiqzek zagranicznych z

katalogu Biblioteki Kongresu dostgpnej na CD-ROMie lub w Internecie, a ksiqzek

polskich z "Przewodnika Bibliograficznego" dostgpnego na CD-ROMie za lata

1986-1 994 w systemie MAK,

dostosowat sporzqdzone samodzielnie lub przyjgte z innych zrodel opisy

rzeczowe dokumentow do wymagari systemowych danej biblioteki i osrodka

informacji dla dokumentow o podobnej treici wlqczonych juz do katalogu,

uzupelniat opisy bibliograficzne o elementy biblioteczne (nr inwentarza, sygnatury

itp.1, wlqczaC. opisy bibliograficzne i katalogowe do kartotek tradycyjnych i komputerowych,

70

Zajecia praktyczile

. umieszczak ksiqzki i czasopisma oraz inne nabytki w magazynach i w zbiorach

podrgcznych,

poznawat kategorie i potrzeby uzytkownikow biblioteki i osrodka informacji,

sporzqdzat ankiety dotyczqce badania potrzeb uzytkownikbw, . przeprowadzat wywiady w celu zbadania stopnia zaspokojenia potrzeb

uzytkownikow,

udostgpniak informacjg i zbiory biblioteczne odpowiednio do potrzeb

uzytkownikow, udzielat: informacji o charakterze bibliotecznym, tzn. o zakresie i zasiggu zbiorow

biblioteki, warsztacie informacyjnym, formach udostgpniania itp.,

udzielad inforrnacji bibliograficznych i udostgpniad uzytkownikorn bibliografie w

formie tradycyjnych wydawnictw i baz komputerowych (CD-ROMow i dostgpnych

w trybie online) w celu wyszukiwania inforrnacji na interesujqcy ich temat,

opracowat spis b ib~io i raf iczn~ na podstawie baz tradycyjnych i komputerowych

na temat zgloszony przez uzytkownika,

wydrukowak fragmenty baz komputerowych na potrzeby uzytkownikow,

korzystat z sieci lokalnych i rozleglych (np. Internet, Medline) w celu

przygotowania inforrnacji dla uzytkownikow

* udzielad uzytkownikom informacji faktograficznych na podstawie ksiggozbioru

podrgcznego danej biblioteki i ewentualnie innych irodel, obslugiwak sprzgt biurowy, np. telefax, dyktafon, kamera wideo, rzutnik pisma,

kserokopiarka,

korzystat z poczty elektronicznej,

* wprowadzak dane z klawiatury,

przygotowywak noSniki pamigci (formatowanie dyskietek),

* postugiwat sig wybranymi programami Norton Utilities,

uruchamiat aplikacje Windows (kalkulator, zegar, gry),

korzystat z programow antywirusowych,

logowak i wylogowywad komputer z sieci,

korzystak z zasobow sieci lokalnych,

postugiwad sig wybranym edytorem tekstow,

* postugiwad sig wybranym arkuszem kalkulacyjnym,

obslugiwaC wybrane bazy na CD-ROM.

Zajpcia p r a k t p ~ e


1. Gromadzenie i ewidencja zbiorow:

gromadzenie zbiordw bibliotecznych i ich rodzaje,

ewidencjonowanie nowych nabytkow i wlqczanie ich do zbiorow,

organizacja magazynowania zbiorow w bibliotekach i osrodkach informacji,

systerny ustawiania zbiorow w magazynach i w pomieszczeniach

przeznaczonych dla czytelnikow (czytelniach, informatoriach itp.) wg cech

formalnych albo rzeczowych, np. w UKD lub wlasnej klasyfikacji. 4

2.0pracowanie zbiorow:

opracowanie formalne; rodzaje wydawnictw informacyjnych,

zasady sporzqdzania opisow bibliograficznych na noSnikach konwencjonalnych i

komputerowych,

format MARC do sporzqdzania opisow bibliograficznych, poziomy

szczegolowoSci opisow bibliograficznych w zaleinosci od potrzeb biblioteki i

osrodka informacji,

zautomatyzowane systemy biblioteczne najczgsciej stosowane w Polsce, np.

ISIS, MAK, MOL lub inne, przeglqdy bibliograficzne i dokumentacyjne.

3.Wyszukiwanie informacji:

podstawowe typy jezykow informacyjnych, struktura ich slownikow i reguly

gramatyczne,

stosowanie w praktyce podstawowych typow jgzykow informacyjnych do opisu

tresci dokumentow, pytan, ukladu katalogow, ksiggozbiorow, kartotek i

zawartosci wydawnictw informacyjnych oraz innych,

urniejqtnosc korzystania z polskich i zagranicznych baz danych bibliotecznych i

bibliograficznych w celu przejmowania z nich gotowych opisow

bibliograficznych i wyszukiwania informacji.

4.Zastosowanie informatyki w informacji: I

urzqdzenia zewnetrzne komputera,

system operacyjny DOS, nakladka na system operacyjny Norton Commander,

srodowisko graficzne MS Windows,

zasady ochronydanych,

dzialanie sieci lokalnych,

edytory tekstow,

arkusze kalkulacyjne,

Zajecia praktyczne

bazy danych,

sieci komputerowe lokalne i rozlegle.

5,Badanie potrzeb uiytkownikow, obsluga uiytkownikow i udostgpnianie zbiorow:

ewidencja czytelnikow i wypozyczen metodq tradycyjnq i w bazie komputerowej,

kategoryzacja uiytkownikow,

dostosowanie form obslugi do wydzielonych kategorii uiytkownikow,

badanie potrzeb uiytkownikow (ankieta, wywiad),

warsztat informacyjny biblioteki i osrodka informacji dostgpny dla czytelnikow i

przeznaczony tylko dla pracownikow,

rodzaje informacji udostqpnianej uzytkownikom,

udostqpnianie zbiorow w czytelniach i wypoiyczalniach,

, - korespondencja z uzytkownikami.

Zajqcia praktyczne powinny odbywac siq w szkole i poza szkolq, w osrodkach

informacji i bibliotekach. W szkole, w specjalnie wyposaionych pracowniach, tj. w biblitece i pracowni komputerowej. Biblioteka powinna posiadac wydzielony zasob

magazynowy w ukladzie formalnym oraz podrgczny w ukladzie rzeczowym (najlepiej

w UKD). W zbiorach powinny byc m.in. nastqpujqce wydawnictwa: "Pnewodnik

Bibliograficzny" w formie wydawnictwa i na CD-ROMie, "Bibliografia Zawartosci

Czasopism", wydawnictwa Osrodka Przetwarzania lnformacji i jak najwigcej

dziedzinowych bibliografii roinych osrodkow informacji. Zajgcia powinny sig t e i

odbywat w pracowni komputerowej, odpowiednio wyposaionej (zob. srodki

dydaktyczne w przedmiocie Informatyka). Oprocz komputerow z drukarkami i

czytnikami CD-ROMow (jeden na grupg), powinien by6 przynajmniej jeden pakiet

programow (ISIS lub MAK), aby sluchacze nauczyli sig tworzyc bazy bibliograficzne.

Moina t e i rozwaiyc zlecanie sluchaczom realizacji niektorych tematow poza

szkolq, w sarnodzielnie wybranych bibliotekach i osrodkach informacji, w ktorych

wystqpowaliby jako zwykli uiytkownicy, a nie praktykanci. Tak moina postapic np. w

wypadku dostosowania opisow bibliograficznych, formalnych i rzeczowych do

konkretnych potrzeb (wtedy sluchacz sprawdzi sporzqdzone przez siebie lub

przejgte z innych irodet opisy z tymi, ktore faktycznie wystqpujq w katalogach i bibliotekach). Rowniei wiele opracowan bibliograficznych sluchacze mogliby

realizowak samodzielnie w dostgpnych bibliotekach i osrodkach informacji, a

nauczycielom przedstawic do oceny wynik swojej pracy.

73

ZARYS WIEDZY 0 GOSPODARCE

1. SZCZEGO~OWE CELE KSZTAtCENlA


umiet:

poslugiwat sig pojgciami: potrzeby, dobra, uslugi, produkcja, Lrodki pracy,

przedmioty pracy, sila robocza,

wyjasnid wplyw odpowiedniej organizacji pracy na efekt dziatania,

rozumieC istotg mechanizmu rynkowego, postugiwad sig pojgciami: towar, popyt, podaz, cena,

wyjasnid relacje rnigdzy popytem, podazq a cena

wyjasniC przyczyny inflacji oraz rnetody walki z inflacja

rozrozniad Srodki tnvale i obrotowe,

klasyfikowat podrnioty gospodarcze, urniejscawiad przyszte stanowiska pracy w strukturze organizacyjnej zaktadu,

prowadzid korespondencjg w sprawach przyjgcia do pracy (list motywacyjny,

zyciorys zawodowy, kwestionariusz osobowy), przeprowadzic rozmowg z potencjalnym pracodawcq,

interpretowat obowiqzki i prawa pracownika przy zawieraniu urnowy o pracg,

wyjasnid wplyw wydajnosci pracy na wynagrodzenie pracownika,

charakteryzowad i rozrozniak podstawowe umowy wystgpujqce w dziatalnoSci

gospodarczej (urnowy: zlecenie, o dzielo, dzieriawy, leasingu, sprzedazy, najmu),

interpretowat ustawg o podatku dochodowym od os6b fizycznych,

przedsigbiorstwa,

rozpoznawae lokalny rynek dla prowadzenia dzialalnosci informacyjnej,

scharakteryzowaC czynnoLci zwiqzane z zalozeniem wtasnej firmy,

wyszukad i wykorzystat oferty pracy.


i 1. Podstawowe pojecia i terminologia

potrzeby ludzkle I Srodkl ~ c h zaspokajanla dobra, uslugl,

produkcja I jej czynnlkl srodkl pracy, przedmloty pracy, slla robocza,

I organlzacja pracy - lstota I znaczenle, towar, popyt, podaz I cena,

Zavys wiedzy o gospodarce

. inflacja: pojecie, przyczyny i skutki, metody walki. . rola przedsigbiorstwa w zaspokajaniu potrzeb ludzkich,

cykl gospodarczy: produkcja, obrot towarowy, konsumpcja,

. istota gospodarki rynkowej, konkurencyjnoSC na rynku.

2. Podmioty gospodarcze

Pojgcie podmiotu gospodarczego i klasyfikacja:

przedsigbiorstwo paristwowe: pojgcie, zasady dzialania,

przedsigbiorstwo komunalne: pojecie i zasady dzialania,

u prywatyzacja przedsigbiorstw paristwowych, powszechna prywatyzacja,

spoldzielnia: pojecie i zasady dzialania,

. spolki prawa handlowego: z ograniczonq odpowiedzialnosciq, jawna akcyjna,

tworzenie spolki, kapital spolki (spolka z o.o., akcyjna, cywilna i komandytowa),

struktura organizacyjna podmiotu gospodarczego, zarzqd i komorki produkcyjne,

wydzial produkcyjny i komorki pomocnicze jako przyszle stanowisko pracy

siuchacza, komorki zajmujqce sie sprawami pracowniczymi

rynek pracy, popyt i podaz pracy, bezrobocie: przyczyny i skutki,

poszukiwanie pracy,

oferta pracy: zlozenie oferty, odpowiedi na oferte, agencje pracy,

dokumenty wystgpujqce przy poszukiwaniu pracy: list intencyjny (podanie),

zyciorys (curriculum vitae - c.v.), zaswiadczenie o kwalifikacjach,

rozmowa kwalifikacyjna, odpowiednie zaprezentowanie sig (ubior, zachowanie),

rodzaje zawieranych umow miedzy pracodawcq a pracownikiem: umowa o prace, .-.. umowa-zlecenie,

kodeks pracy: obowiqzki i prawa pracownika,

obowiqzki pracownika: rzetelne wykonywanie poleceri, dyscyplina, lojalnosc, , wspolzycie w zespole, podnoszenie kwalifikacji,

prawa pracownika wynikajqce z rodzaju zawartej umowy: ubezpieczenie, czas

pracy, urlopy wypoczynkowe i okolicznoSciowe, wynagrodzenie,

zwalnianie pracownika,

wynagrodzenie: czynniki wplywajqce na wysokoSC placy jako ceny pracy,

systemy placy: czasowy, akordowy i prowizyjny, doplaty i place uzupelniajqce,

placa nominalna a realna,

podatek dochodowy od osob fizycznych.


3. Podejmowanie dzialalnosci gospodarczej

wybor rodzaju i miejsca dzialalnosci gospodarczej, badanie rynku,

formalnosci zwiqzane z podejrnowaniern dzialalnosci gospodarczej: zgloszenie w

urzgdzie gminy, uzyskanie koncesji, zaloienie rachunku bankowego, uzyskanie

numeru REGON, zgloszenie w urzgdzie skarbowyrn obowiqzku podatkowego,

obowiqzek ubezpjeczenia spotecznego wlaiciciela i jego pracownikow,

ubezpieczenie gospodarcze,

biznes plan,

cena sprzedaiy i jej elementy: koszty, zysk,

podatek akcyzowy, podatek od towarow i uslug (VAT),

dokurnentacja wystepujqca przy sprzedaiy: faktura, rachunek,

formy platnosci: czek, polecenie przelewu, weksel,

produkt, dystrybucja, cena.


Wiedza zawarta w tym przedmiocie obejrnuje podstawowe wiadornosci o

gospodarce, wyjasnia mechanizm rynkowy, omawia problematyke podmiotow

gospodarczych, a takie czynnosci przy podejmowaniu dziatalnosci gospodarczej. W

trakcie realizacji tego przedmiotu uczeli powinien opanowac podstawowq

terminologig, ktorej znajomosc jest niezbgdna w procesie ksztalcenia. Powinien

t a k e przyswoic umiejgtnosci zwiqzane z poszukiwaniern pracy.

Przedmiot Zarys wiedzy o gospodarce Iqczy sig z przedmiotem lnformacja

.., naukowa - podstawy i organizacja, gdzie np. sluchacz uzyskuje wiadomosci na temat

marketingu, niezbgdne przy prowadzeniu firrny. Realizujqc tresci programowe

nauczyciel powinien uwzgl~dniac aktualne zmiany w przepisach prawnych oraz

wskazac sluchaczorn, w oparciu o jakie irodla nalezy aktualizowac wiedzg w tym

zakresie.

Do najwainiejszych tematow tego przedrniotu naleiy zaliczyc formalnosci

dotyczqce podejrnowania dzialalnosci gospodarczej, podatki oraz nabycie

umiejgtnosci zwiqzanych z podejrnowaniern pracy.

Najwiecej czasu naleiy poswigciC problernatyce rnechanizmow rynkowych,

ktore nalezq do najtrudniejszych w rnateriale nauczania.

Zarys w~edzy o gospodarce

W prowadzen~u zaje6 przewlduje s ~ g gtown~e metody wyktadu, dyskusj~, metode

problemowq oraz Cwlczen~a I pokazy umozl~w~ajqce ucznlowt poprawne wypetn~en~e

drukow I formularzy, np podatkowych, wn~oskow o REGON, zgtoszen~a

ubezp~eczen~owego

Ze specyfiki przedmiotu wynika koniecznosk zastosowania nastepujqcych

kryteriow oceniania:

poprawno56 postugiwania sig terminologiqzawodow~ formulowanie definicji i trafnoSC ich interpretacji,

prawidlowe korzystanie z aktow prawnych,

umiejetnotk prawidtowego wypelniania formularzy.

Metody oceny

odpytywan~e ustne, . prace plsemne w form~e testow, opracowania poszczegolnych tematow,

sprawdz~anow, referatow, . obserwacja dz~alania w sytuacji realnej i symulowanej


plansze (fol~ogramy)

klasyf~kacja potrzeb,

klasyf~kacja dbbr I ustug,

wykres krzywej popytu I podazy,

klasyf~kacja podm~otow gospodarczych,

przykladowe schematy struktur organlzacyjnych,

-, przykladowy schemat wydz~atu produkcyjnego, rozne rodzaje druk6w wyn~kajqcych z wykazu um~ejetnosc~ I dw~czeli (umowa o

pracg, umowa zlecen~e, formularze podatkowe),

przyktadowe regulam~ny wewnetrzne przeds~gb~orstwa,

przykladowy b~znes plan

Cwiczenia

Sporzqdzanie: listu intencyjnego, odpowiedzi na oferfe pracy, zyciorysu.

Przeprowadzenie scenki sytuacyjnej zwiqzanej z ubieganiem sie o pracq.

Wypetnianie drukdw: umowy o pracq, umowy zlecenia. Obliczanie wysokoici

wynagrodzenia wedlug rdznych systemdw ptac. Wypetnianie formularza

podatkowego. Wypetnianie wniosku o uzyskanie numeru REGON. Wypelnianie


zgloszenia ubezpieczenia w ZUS Obliczanre ceny sprzedazy Sporzqdzanre faktury I

rachunku

5. LITERATURA

1. Dqbski S.: Ekonomika i organizacja przedsiebiorstw cz. I i 11, WSiP 1994

2. Domatiski 7; . : Tworzenie i rozwbj malego przedsiqbiorstwa, PWE 1993 i

3. Felden J., Gburek R., R6zycki M.: Dam prace. Praktyczny przewodnik dla

szukajqcych pracy. Wydawnictwo Biblioteka Pracownicza

4. Kodeks cywilny

5. Kodeks handlowy

6. Kodeks pracy

7. Komosa A,: Szkolny slownik ekonomiczny, Ekonomik 1992 i.

8. Komosa A.:Technika biurowa, Ekonomik 1996

9. Przepisy regulujqce funkcjonowanie podmiotow gopodarczych

10.Przygotowanie do wejscia na rynek pracy . Polska Fundacja OSrodkbw

Wspomagania Rozwoju Gospodarczego, OLC Poland, Lublin 1994

PRAKTYKA ZAWODOWA

I. SZCZEGO~OWE CELE KSZTALCENIA

W wyniku zorganizowanego procesu nauczania uczeii (stuchacz) powinien

umiec:

': okreslic strukture, typ i zadania osrodka informacji lub biblioteki, w ktorej uczen

(sluchacz) odbywa praktyke,

scharakteryzowac typy dokumentow pierwotnych gromadzonych w miejscu

praktyki,

e scharakteryzowac zrodla wplywu dokumentow,

': przedstawic zasady ewidencji dokumentow,

\~, ': sporzqdzac opisy formalne i rzeczowe dokumentow,

sporzqdzac karty informacyjne, przejmowat opisy bibliograficzne z innych baz danych,

korzystac z podstawowego warsztatu informacyjnego biblioteki i osrodka

informacji, okreslic kategorie i potrzeby uzytkownikow w miejscu praktyki,

poslugiwaC sig arkuszem kalkulacyjnym,

poslugiwac siq edytorem tekstu,

korzystac z poczty elektronicznej,

obslugiwa6 sprzet techniczny znajdujqcy sie w miejscu praktyki, np. telefax,

kamere wideo, dyktafon, rzutnik pisma itp., sporzqdzac materialy reklamujqce osrodek informacjilbibliotekg


1. Miejsce i rola bibliotekilosrodka informacji naukowej w infrastrukturze

Struktura, typ i zadania biblioteki i osrodka informacji naukowej, w kt6rym

sluchacz odbywa praktykg. Organizacja pracy i wzajemne powiqzania migdzy

wszystkimi dzialami biblioteki i osrodka oraz zadaniami w nich realizowanymi. W

przypadku bibliotek/osrodkow informacji nie bgdqcych samodzielnymi jednostkami

okreslenie ich zadari i roli w instytucji macierzystej. Wspolpraca z innymi placowkami

w kraju i za granicq, Formy dzialalnosci gospodarczej biblioteki i osrodka.

Praktyka zawodowa

2. Gromadzenie i ewidencja zbiorow

Typy dokumentow pierwotnych grornadzonych w bibliotece i osrodku inforrnacji.

Forrny nabywania i grornadzenia nowych nabytkow. Realizacja zakupow. Techniki

ewidencjonowania zamowien, nabytkow i ubytkow. Ewidencja bieiqca czasopism.

Ewidencja innych dokurnentow (poza ksiqzkarni i czasopisrnarni) gromadzonych w

bibliotece i osrodku. Kontrola zbiorow.

3. Opracowanie zbiorow i przetwarzanie informacji

Formalne I rzeczowe opracowanle zbrorow Zapoznanre sluchaczy z forrnam~

irodel ~nforrnacyjnych w blblrotece I osrodku ~nforrnacj~ katalogarnr, b~bllograflam~, >

wydawnlctwaml ~nforrnacyjnyrn~ I kornputerowyrnl bazarn~ danych Zapoznanre S I ~ z

komputerowym~ systernarnl ~nformacyjnyrnr wykorzystywanymi w brbl~otece I osrodku, I np ISIS, MAK Proby sporzqdzanla analtz dokumentacyjnych zgodn~e z zasadarn~ I

stosowanyml w osrodku Opracowanre kart rnformacyjnych Wprowadzan~e do baz

tradycyjnych I komputerowych roznych dokurnentow pochodnych

I 4. Wyszukiwanie informacji, udostgpnianie zbiorow i obsluga uiytkownikdw

Ewidencja czytelnikow i wypoiyczen rnetodq tradycyjnq i w bazie

kornputerowej. Zapoznanie sig z ksiggozbiorem podrecznym czytelni. Udostepnianie

uzytkownikom zbiorow w czytelni. Zapoznanie sig z forrnarni udostepniania

informacji roinyrn grupom uiytkownikow. Wyszukiwanie inforrnacji o ksiqikach,

czasopisrnach i artykuiach z czasopisrn na podstawie opisow forrnalnych (jesli

uiytkownik zna autora, tytul, wydawnictwo itp.) i rzeczowych (uiytkownik zna tylko

interesujqcy go ternat) w katalogach, kartotekach, wydawnictwach inforrnacyjnych,

, ' bazach komputerowych itp. Sporzqdzanie zestawien bibliograficznych. Zapoznanie

sie z typem informacji faktograficznej udzielanej uzytkownikorn i proby ich

wyszukiwania. Reklama i marketing.

Praklyka zawodowa

3. UWAGl 0 REALlZACJl

Celem praktyk~ jest poglgb~en~e I rozszerzenle wledzy teoretycznej I

urn~ejgtnoSc~ zawodowych, zdobytych w toku procesu dydaktycznego I zajgC

praktycznych Praktykg zawodowq sluchacze odbywajq w II I IV semestrze naukl

Zaleca s~q, aby praktyk~ w II semestrze odbywaly s ~ g w b~bl~otekach, a w IV

sernestrze w oSrodkach lnformacj~ W II sernestrze najlep~ej byloby odbyc praktyk~ w

duzych b~bl~otekach publlcznych (np B~bl~otece rn st Warszawy) I dz~eln~cowych,

b~bl~otece pedagoglcznej, b~bl~otekach PAN, b~bl~otekach szkol wyzszych,

koiclelnych I klasztornych Jako pomoc w wyszukanlu odpowledn~ej b~b l~otek~ zaleca

s ~ g wykorzystaC aktualne lnforrnatory o b~bl~otekach I osrodkach lnforrnacj~,

wydawane przez OSrodek Przetwarzan~a lnforrnacj~ I B~bl~otekg Narodowq Praktyk~

w IV sernestrze powlnny odbywaC s ~ g w obrodkach ~nforrnacj~

Sluchacze, w oparciu o dotychczasowe zajgcia praktyczne i wiedzg zdobytq w

procesie dydaktycznyrn, w rniarg rnozliwoSci, powinni sarni uczestniczyC w wyborze

odpowiedniej biblioteki i oSrodka inforrnacji dla odbycia praktyki zawodowej.

Najbardziej wskazane byloby odbywanie praktyk w oSrodkach inforrnacji naukowej,

dysponujqcych wlasnyrn systemern komputerowym i dostgpern do innych baz, np. na

CD-ROMach.

Przy kierowaniu na praktykg sluchaczy doroslych, nalezy dobieraC miejsca

praktyki biorqc pod uwagg nabyte przez nich w pracy zawodowej urniejqtnosci, np.

pracownikow bibliotek nalezy kierowaC do osrodkow inforrnacji.

Na podstaw~e rarnowego programu, oirodek ~nformacj~ powlnlen opracowaC

szczeg~lowy program, uwzglgdnlajqcy podstawowe zadan~a o6rodka Przeb~eg , praktyk notowany jest przez stuchaczy w "Dz~enn~kach praktyk", a nastgpn~e

potw~erdzony podp~sern przez op~ekuna praktyk~ Praktyk~ powlnny odbywaC s ~ g w

nlewlelk~ch grupach, Ilczqcych od 2-4 osob

Przy zaliczaniu i ocenianiu praktyki zawodowej sugeruje sig stosowaC

nastgpujqce kryteria i rnetody oceny:

sarnodzielnoSC wykonywanych zadari,

dokladnoSC wykonania zadania,

umiejgtnoSC wykorzystania wiedzy teoretycznej przjl wykonywaniu zadan,

poprawnoSC poslugiwania sie terrninologiq zawodowq

sprawnoSC poslugiwania sig sprzgtern komputerowyrn i biurowym.

Praktyka zawodowa

Podstawowymi metodami oceny powinny bye:

obserwacja dzialania w realnej sytuacji pracy,

obserwacja dzialania w sytuacji symulowanej, np. przedstawienie czynnosci

zwiqzanych z:

zorganizowaniem biblioteki fachowej w zakladzie pracy,

przeprowadzeniem wywiadu majqcego sluiyC zbadaniu potrzeb uzytkownikow,

sporzqdzeniem ankiety,

zamowieniem wydawnictw na konkretny temat.

Documents

PROGRAM NAUCZANIApliki.koweziu.edu.pl/programy/przedmiotowe/Technik_informacji... · postugiwaC sig prograrnami i bazami danych: dBase, Mikro CDSIISIS, MAC, obstugiwaC wybrane bazy