Przeciążeniamięśni+i+ścięgien+ - prosportsupport.comprosportsupport.com/wp-content/uploads/2015/10/Przeciążenia... · OrtopediaA+RehabilitacjaA+Sport Podstawowe+fakty+ A+urazy+mięśni+sąnajczęstszymi+kontuzjami+w+sporcie+(55%)+

Przeciążenia mięśni i ścięgien

Krzysztof Guzowski, PT, MSc

Ortopedia -‐ Rehabilitacja -‐ Sport


Podstawowe fakty

-‐  urazy mięśni są najczęstszymi kontuzjami w sporcie (55%) -‐ rehabilitacja ścięgna jest procesem długotrwałym

-‐  tendinosis vs tendiniMs -‐  ścięgna nie lubią zmian obciążeń

-‐ rozgrzewka i czynności wyciszające po grze/treningu -‐ badania okresowe (lekarskie i fizjoterapeutyczne) oraz treningi przygotowania fizycznego -‐> wczesna interwencja w przypadku występowania asymetrii w sile i elastyczności mięśni oraz zakresu ruchu w stawach -‐ przygotowanie mięśni i ścięgien zawodnika do konkretnej pracy jaką muszą wykonywać w danej dyscyplinie (np. praca ekscentryczna, wytrzymałość) -‐ masaż sportowy (rozgrzewający, przedstartowy, leczniczy, regeneracyjny, relaksacyjny)


Profilaktyka przeciążeń

-‐ terapia powinna wzmacniać naturalne procesy naprawcze -‐ leczenie musi być dopasowane każdej kolejnej fazy gojenia -‐ RICE – zminimalizowanie krwiaka -‐> ograniczenie rozwoju blizny -‐> skrócenie procesu regeneracji -‐ unieruchomienie w pierwszej fazie gojenia w celu zapobiegnięcia powstania rozległego krwiaka oraz następczemu włóknieniu -‐> wzmocnienie tworzącej się tkanki (unieruchomienie do 5 dni i potem mobilizacja mięśnia)

(Järvinen 1975)


Leczenie nadwerężeń mięśni



-‐ techniki obniżające napięcie mięśni i poprawiające warunki dla krążenia krwi i limfy (masaż klasyczny i limfatyczny, fizykoterapia, punkty spustowe, PosiMonal Release, Kinesiotaping, techniki powięziowe, praca nad łańcuchami mięśniowo-‐powięziowymi, masaż funkcyjny, masaż kostką lodu, PIR, neurodynamika, PNF (Contract -‐ Relax, Hold -‐ Relax))

-‐ Masaż poprzeczny w celu:

-‐ zachowania ruchomości w obrębie więzadła, ścięgna (z i bez pochewki) lub mięśnia oraz zapobiegnięcia tworzenia się „sklejających” blizn (m.in. dzięki syntezie proteoglikanów)

-‐ spowodowania lokalnego przekrwienia (zmniejszenie bólu poprzez przyspieszenie destrukcji substancji P, prawdopodobnie dzięki uwolnieniu histaminy)

-‐ produkcji kolagenu, jego równoległego zorganizowania i wydłużenia gojących się włókien

(Chamberlain 1982, Cyriax, Russell 1980, Frost 1973)



-‐ wczesne (po kilku dniach) wprowadzenie ćwiczeń izometrycznych -‐> właściwe ułożenie włókien kolagenowych, przyspieszenie wnikania naczyń kapilarnych oraz zapobieganie atrofii mięśniowej

-‐ ćwiczenia koncentryczne -‐> masaż poprzeczny i trening kolagenowy (25% bezbolesnej siły, 200-‐300 powtórzeń raz dziennie)

-‐ stretching -‐> dopiero w fazie włóknienia (od 7-‐ 21 dnia) -‐> poprawa rozciągliwości blizny i elastyczności mięśnia

-‐ maści lecznicze i rozgrzewające

-‐ leczenie przyczynowe (mobilność, wzmacnianie, aspekt neurologiczny)

fenomen „catch up” -‐> prowadzić terapię w kontekście całego łańcucha kinetycznego, pamiętając o utrzymaniu w dobrej kondycji innych części ciała, a także wykorzystując proksymalno – dystalne wzorce aktywacji mięśni

(Kibler 1998)



-‐ strapping/taping kompresyjny (pozwala na powrót do gry z naciągnięciem mięśnia, zapobiega zbyt silnemu rozciąganiu uszkodzonego rejonu mięśnia i redukuje obrzęk; ważny aspekt psychologiczny dla zawodnika)



-‐ dezorganizacja wiązek kolagenu – przeciążenie -‐> zmiana kolageny typu I w typ III; delikatny (4% rozciągnięcia) stretching balistyczny z częstotliwością 0,5 Hz prowadzi do wzrostu typu I kolagenu -‐> praca ekscentryczna -‐ dobry efekt tworzący ścięgno

(Wang i wsp. 2007) -‐ angioneogeneza – nowe naczynia krwionośne z wolnymi zakończeniami nerwowymi -‐> ciepło zmniejsza przepływ krwi

(Pelz i wsp. 2004, Eikesdal i wsp. 2002) Możliwe, że ćwiczenia i ultradźwięki pomagają w problemach przewlekłych bo ciepło zamyka procesy neowaskuklaryzacji. -‐ uszkodzenia komórkowe – wskutek gromadzenia się wolnych rodników/utleniaczy w organizmie; istnieje wpływ ćwiczeń na poziom wolnych rodników w ciele człowieka np. ekstremalne wysiłki powodują wystąpienie stresu oksydacyjnego

(Martarelli, Pompei 2009)


Wpływ ćwiczeń na zmiany o charakterze zwyrodnieniowym w obrębie ścięgna

Terapeuta musi sobie zdawać sprawę w jakiej fazie patologii znajduje się obecnie ścięgno pacjenta! Niezmiernie ważne jest określenie celu naszych działań -‐ na jaką pracę będzie narażane ścięgno? Utrata elastyczności jednostki mięsień-‐ścięgno oraz jej antagonistów są związane z tendinopaMą.

(Cook i wsp. 2004) W problem tendinopaMi uwikłany jest także ograniczony zakres ruchu sąsiadujących ze ścięgnem stawów.

(Malliaras i wsp. 2006) Badanie jako punkt wyjścia do terapii.


Rehabilitacja ścięgien

Faza I -‐ edukacja pacjenta w zakresie ergonomii czynności codziennych i stanowiska pracy -‐ pozbyć się bólu stałego i nocnego, relaksacja tkanek (kinesiotaping, pozycjonowanie różnych części ciała, głębokie i powolne oddychanie (obniżenie poziomu kortyzolu we krwi), techniki tkanek miękkich, neurodynamika (ślizgi nerwów), wyciszenie układu współczulnego (np. TENS), techniki oscylacyjne i wahadłowe)

Bez bólu wraca siła, czynny zakres ruchu i poprawia się mechanizm propriocepcji.

(Ben-‐Yishay i wsp. 1994, Brox i wsp. 1997, Beox i wsp. 1999, Streenbrink i wsp. 2006)

-‐ zmniejszyć poziom aktywności -‐ chcemy zmniejszyć aktywność tenocytów -‐> mniejsze odkładanie agrekanu -‐> ścięgna mniej spuchnięte -‐> zmniejszenie dolegliwości bólowych





-‐ przywrócenie bezbolesnego zakresu ruchu -‐ opóźnianie zaników mięśniowych -‐ przywrócenie kontroli sensomotorycznej



-‐ stabilizacja łopatki

Niestabilność łopatki występuje u 68% pacjentów z patologią stożka rotatorów. (Warner i wsp. 1992, Kuhn i wsp. 1995)

-‐ ćwiczyć inne części ciała -‐ 54% siły łańcucha kinetycznego pochodzi z mięśni kończyn dolnych i tułowia (Kibler 1995)

-‐ zmiana diety

Złe odżywianie powodują zwiększenie ilości wolnych rodników i degenarację ścięgien. (Radak i wsp. 2002)

Pozytywny wpływ kwasu omega 3 i antyoksydantów na ból w przypadku przewlekłych dolegliwości ścięgien.

(Mavrogenis i wsp. 2004)

Możliwe, że kwas omega 3 może zatrzymać neowaskularyzacje.

Ograniczenie spożywania węglowodanów przy występowaniu stanu zapalnego.


Rehabilitacja ścięgien Faza II

-‐ rotacja zewnętrzna – w celu obniżenia głowy kości ramiennej

-‐ inne ćwiczenia obniżające głowę kości ramiennej (wyprost, przywiedzenie)


Rehabilitacja ścięgien -‐ masaż poprzeczny i trening kolagenowy

masaż poprzeczny:

-‐ ścięgno z pochewką: poruszanie pochewki po napiętym ścięgnie dla likwidowania „szorstkości” powierzchni maziowej ścięgna

-‐ ścięgno bez pochewki: dla rozbicia bolesnej blizny (Chamberlain 1982, Cyriax, Russell 1980, Frost 1973)

-‐ odzyskiwanie pełnego zakresu ruchu np. praca nad deficytem rotacji wewnętrznej -‐ wzorce funkcjonalne PNF, Tai Chi -‐ Specyficzna Rehabilitacja Sportowa



Faza III

-‐  ćwiczenia sensomotoryczne -‐ program ogólny dla całego ciała, program dla łopatki, program dla stożka rotatorów

(Jobe i Pink 1993, Lephart i Henry 2000)

ddd



-‐ trening pracy ekscentrycznej i trening pliometryczny barku – poprawia propriocepcję (Swank i wsp. 2002) i siłę

-‐  trening ekscentryczny i mocne rozciąganie na przewlekłe zmiany zwyrodnieniowe ścięgna Achillesa, ścięgien prostownika palców i nadgarstka , FCU, a także więzadło rzepki

(Alfredson i wsp. 1998, Budoff i wsp. 2005, Young i wsp. 2005, Alfredson i wsp. 2000 )

-‐ ćwiczenia z rotacją wewnętrzną



Faza IV

Zakończenie formalnej rehabilitacji i rozpoczęcie (zwykle 8 -‐ tygodniowego) interwałowego programu dla konkretnej dyscypliny sportowej.


Dziękuję

Documents

Przeciążeniamięśni+i+ścięgien+ - prosportsupport.comprosportsupport.com/wp-content/uploads/2015/10/Przeciążenia... · OrtopediaA+RehabilitacjaA+Sport Podstawowe+fakty+ A+urazy+mięśni+sąnajczęstszymi+kontuzjami+w+sporcie+(55%)+