Psychosociale benadering Psychosociale benadering van patiënten met een van patiënten met een

stomastoma Berte Ketelslegers

Vlas 13 november

2008

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 2

1.Psycho-emotionele aspecten bij stoma patiënten2.Fases in slechtnieuws-gesprek

3.Moeilijke gesprekken voor de hulpverlener

Psychosociale benadering van patiënten met een stoma

VLAS 13 november 2008

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 3

Trauma-ervaring Stolling van tijd Black out Dichtklappen Agressie

1.Psycho-emotionele aspecten bij stoma patiëntenMededeling van stoma

noodzaak

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 4

Initiële crisis bij diagnose Aanvaarding is levenslange opdracht Leren leven met diagnose Leren leven met behandeling Leren leven met verwikkelingen Leren leven met herval /opstoten Levens en gezinsperspectief

1.Psycho-emotionele aspecten bij stoma patiëntenProces van aanvaarding

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 5

1.Psycho-emotionele aspecten bij stoma patiëntenPsychologische constitutie van

patiënt Psychologisch well – being Lichaamsbeeld Zelfwaardegevoel Individueel coping en aanpassingsvaardigheden Seksualiteitsbeleving bij stoma patiënt Afhankelijk van leeftijd – levensfase - gender

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 6

Persoonsgebonden Netwerk

1.Psycho-emotionele aspecten bij stoma patiëntenEigen vaardigheden tot

acceptatie

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 7

1.Psycho-emotionele aspecten bij stoma patiëntenRolverandering en rolverwarring tav van

partner

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 8

Concrete directe taal Info in etappes Taal van patiënt Visuele voorstelling Controle op wat gehoord (15% wordt maar gehoord) Stel zelf vragen aan patiënt

2. Fases in slechtnieuwsgesprek

De klap (moeten) uitdelen

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 9

Uitstellen De pil vergulden Bagatelliseren Moraliseren Alleen patiënt of partner inlichten Afdeling of collega’s niet op de hoogte brengen Afschuiven naar derden Onvoldoende tijd nemen

2. Fases in slechtnieuwsgesprek

Valkuilen in hulpverlening

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 10

Open luisterhouding Twee sporen volgen: inhoud en emoties Tempo van de patiënt volgen Lichaamstaal van patiënt observeren Onderdrukte emoties opvangen:

stilvallen – rationaliserenreactie niet in verhouding = verder

bevragen Privacy van de patiënt Patiënt huiswerk geven Uitnodigen voor 2de gesprek

2. Fases in slechtnieuwsgesprek

De klap opvangen

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 11

Patiënten met onderdrukte en uitgestelde emoties Aandacht en motiveren van zelfzorg Aanbrengen en motiveren van irrigatie Bevragen en stimuleren van sociale kwaliteit Partner relatie:

OverbeschermingVrijuit spreken

Driehoek denken doen voelen

2. Fases in slechtnieuwsgesprek

Nazorg en oplossingen zoeken

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 12

Patiënten met onderdrukte en uitgestelde emoties Aandacht en motiveren van zelfzorg Aanbrengen en motiveren van irrigatie Bevragen en stimuleren van sociale kwaliteit Partner relatie:

OverbeschermingVrijuit spreken

Driehoek denken doen voelen

2. Fases in slechtnieuwsgesprek

Nazorg en oplossingen zoeken

Stoma & Psyche

Vlas 13.11.2008 - Berte Ketelslegers 13

Kennis van problematiek Kennis van aanpak Veiligheid bieden aan de patiënt Zelfkennis in omgaan met “vreemde”emoties en gedrag Doorverwijzen indien nodig Bereidheid tot plissit model

3.Moeilijke gesprekken voor de hulpverlener

Stoma & Psyche

Psychosociale benadering Psychosociale benadering van patiënten met een van patiënten met een

stomastoma Berte Ketelslegers

Vlas 13 november

2008