11
ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis iuridiuli fakulteti qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebi eZRvneba profesor luarsab andronikaSvilis xsovnas Tbilisi, 2014 gamomcemloba `iuristebis samyaro~

qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis iuridiuli fakulteti

qarTuli samarTlis aqtualuri

sakiTxebi

eZRvneba profesor

luarsab andronikaSvilis xsovnas

Tbilisi, 2014gamomcemloba `iuristebis samyaro~

Page 2: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

winamdebare krebulSi Sesulia ivane javaxiSvilis saxelobis Tbi­li sis saxelmwifo universitetis iuridiuli fakultetis profe­sorebisa da studentebis naSromebi, romlebic samarTlis sxvadasxva mimarTulebis aqtualur sakiTxebs exeba. statiaTa krebuli eZRvneba qarTuli iuridiuli mecnierebis erT­erTi fuZemdeblis, Tsu­is iu­ridiuli fakultetis damaarseblis profesor luarsab andronikaSvi­lis xsovnas.

krebuli gankuTvnilia iuridiuli fakultetis studentebis, iuristebisa da samarTlis problemebiT dainteresebuli farTo sazo­gadoebisaTvis.

mTavari redaqtorebi: nana WiRlaZe samarTlis doqtori, Tsu­is iuridiuli fakultetis profesori Tornike nemswveriZe Tsu­is iuridiuli fakultetis studenti

saredaqcio kolegia: Tamar zarandia samarTlis doqtori, Tsu­is iuridiuli fakultetis asocirebuli profesori, dekanis moadgile irakli dvaliZe samarTlis doqtori, Tsu­is iuridiuli fakultetis asocirebuli profesori marina gariSvili samarTlis doqtori, Tsu­is iuridiuli fakultetis asocirebuli profesori zviad korZaZe qarTul­amerikuli universitetis asocirebuli profesori, advokati

teqnikuri saredaqcio jgufi: Tornike nemswveriZe simon takaSvili guliko feraZe

statiaTa krebuli gamoica `korZaZis saadvokato biuros~ finansuri mxardaWeriT

© statiaTa avtorebi, 2014© gamomcemloba `iuristebis samyaro~, 2014

ISBN 978-9941-9354-5-9

Page 3: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

winaTqma

winamdebare krebuli eZRvneba profesor luarsab an­dronikaSvilis xsovnas, romlis saxelsac ukavSirdeba umaRlesi iuridiuli ganaTlebis Casaxva da ganviTareba saqarTveloSi. misi cxovreba da moRvaweoba naTeli maga­liTia imisa, rogori xelSesaxebi Sedegi SeiZleba hqondes, mwyobri Rirebulebebis fonze, siRrmiseuli Teoriuli codnis praqtikaSi efeqtur realizebas.

misasalmebelia, erTi mxriv, ivane javaxiSvilis saxe­lobis Tbilisis saxelmwifo universitetis iuridiuli fakultetis studentebis survili, statiaTa krebulis gamocemiT, Tavisi sityva Tqvan am WeSmaritad Rirseuli pirovnebis saxelis ukvdavyofaSi, xolo, meore mxriv, sta­tiebis avtorebis neba, saintereso naSromebis SeTavaze­biT gaamdidron luarsab andronikaSvilisadmi miZRvnili krebulis Sinaarsi. Sesabamisad, dasafasebelia krebulis saredaqcio kolegiis, upirveles yovlisa, studentTa sai­niciativo jgufis (T. nemswveriZe, T. bendeliani, s. takaS­vili) da teqnikuri saredaqcio jgufis mier gaweuli samu­Sao. calke aRniSvnis Rirsia iuridiuli fakultetis stu­dentis, Tornike nemswveriZis roli krebulis momzadebis organizebis procesSi.

xazgasasmelia, rom krebulis gamocemaSi didi wvlili Seitana zviad korZaZis saadvokato biurom, romelmac ga­naxorciela misi finansuri uzrunvelyofa. aseve, statia­Ta krebulis momzadebis procesSi sistematur daxmarebas da mxardaWeras iCenda iuridiuli fakultetis dekanis moadgile, qalbatoni Tamar zarandia.

luarsab andronikaSvilisadmi miZRvnili statiaTa krebuli saintereso SenaZeni iqneba qarTuli iuridiuli literaturis fondisTvis.

nana WiRlaZesamarTlis doqtori, Tsu­is

iuridiuli fakultetis profesori2014 wlis seqtemberi, Tbilisi

Page 4: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

`me iuristi var, mtkicebis sabuTebis moyvaruli.~

profesori luarsab andronikaSvili

1872-1939

Page 5: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

profesor andronikaSvilis biografiuli narkvevi

cnobili qarTveli iuristi luarsab andronikaSvili (ruseTSi cnobilia andronikovis gvariT) daibada 1872 wlis 14 Tebervals (axali stiliT 26 Tebervali) kaxeTis sofel oJioSi (axlandeli axmetis raioni). umaRlesi iu­ridiuli ganaTleba peterburgis universitetis iuri­diul fakultetze miiRo, sadac 1892 wels Caabara. aq an­dronikaSvili samarTlebrivi azris korifeebis leqciebs ismenda; kerZod, konkunovis leqciebs samarTlis Teoria­Si, sergeeviCis _ samarTlis istoriaSi, sergeevskis _ sisxlis samarTalSi, foinickis _ sisxlis samarTlis pro­cesSi, diuvernuas _ samoqalaqo samarTalSi, martensis _ saerTaSoriso samarTalSi da sxv. mesame kursze androni­kaSvili Tavs anebebs peterburgis universitets da saswa­vleblad germaniaSi midis. swavla jer cnobil haidelber­gis universitetSi filosofiis fakultetze ganagrZo, sadac ismenda filosofiis kurss cnobil mecnierTan _ kuno fiSerTan, Semdeg ki strasburgis universitetSi _ profesor vindelbandTan. es dawesebulebebi maSindeli filosofiuri ganaTlebis centrebs warmoadgendnen. yo­velive amis paralelurad andronikaSvili samarTlis cno­bili mecnierebis _ elinekisa da labandis leqciebsac ar iviwyebda saxelmwifo samarTalSi. amis Semdeg, 1897 wels, igi brundeba ruseTSi da swavlas agrZelebs peterburgis universitetSi, romelsac 1899 wels amTavrebs. universi­tetis dasrulebis Semdeg andronikaSvili advokaturaSi Sedis da jer nafic veqil vatsonis TanaSemweoba SeiTav­sa, Semdeg vinaveris. man Tavidanve kargad moirgo advoka­tis aqtiuri roli. luarsab andronikaSvili procesebze monawileobda, rogorc damcveli, mxolod politikur da samoqalaqo saqmeebze da peterburgis xuT saukeTeso veqilTa ricxvSi Sedioda, romelTac `oqros xuTeuls~ uwodebdnen. xazgasasmelia, mogebuli saqmeebis androni­kaSvilisaTvis damaxasiaTebeli mecnieruli dasabuTebis

V

Page 6: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

maRali xarisxi. 1906 wels igi nafic veqilTa TanaSemwee­bis Teoriuli konferenciebis xelmZRvanelad airCies, romelsac Tormeti wlis ganmavlobaSi ucvlelad edga sa­TaveSi. aRsaniSnavia luarsab andronikaSvilis roli 1903 wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin­jad da gasaaxleblad Seqmnil sakanonmdeblo komisiis mu­Saobis procesSi, romelic ruseTis droebiTi mTavrobis iniciativiT Seiqmna. masSi Sediodnen _ koni, tagancevi, JiJilenko, liublinski da sxvani. andronikaSvils sjul­debis ori Tavis _ politikuri da sarwmunoebriv dana­SaulTa _ momzadeba daevala. 1917 wlidan igi droebiTi mTavrobis mier iniSneba senatis wevrad cnobil iuristeb­Tan erTad, rogorebic iyvnen _ samarTlis Teoriis spe­cialisti petraJicki, civilisti profesorebi gambarovi da grimi, samarTlis istorikosi diakonovi da sxv.

luarsab andronikaSvils hyavda ori Svili _ irakli da elefTeri. irakli andronikaSvili (andronikovi) iyo cnobili literaturaTmcodne ruseTSi, filologiis mecnierebaTa doqtori, xolo elefTer andronikaSvili ki _ cnobili qarTveli fizikosi, fizikis mecnierebaTa do­qtori, Tsu­is profesori, saqarTvelos ssr mecnierebaTa akademiis akademikosi.

1919 wlis dasawyisSi andronikaSvili sacxovreblad midis q. tulaSi, sadac iuriskonsultad muSaobs da amav­droulad aswavlis axali filosofiis kurss tulis peda­gogiur institutSi. 1920 wlidan igi moskovSi gadadis da muSaobas iwyebs rsfsr­is saxalxo meurneobis umaRlesi sabWos iuriskonsultad, paralelurad moskovis sityvis saxelmwifo institutSi kiTxulobda leqciebs sasamarT­lo mWermetyvelebaSi. mis saxelTan aris dakavSirebuli iuridiuli fakultetis daarseba Tbilisis saxelmwifo universitetSi. 1921 wlidan Tbilisis saxelmwifo uni­versitetis sibrZnismetyvelebis fakultetis sabWos mer luarsab andronikaSvili mowveul iqna samoqalaqo kaTe­dris docentis Tanamdebobaze da mieca profesorTa sar­go. maleve mas profesoris samecniero wodeba mieniWa. sa­

VI

Page 7: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

qarTveloSi dabrunebis Semdeg igi leqciebs kiTxulobda Tbilisis politeqnikur institutSi _ administraciul samarTalsa da savaWro samarTalSi. iuridiuli fakulte­tis Seqmnis pirvel wlebSi ZiriTad iuridiul discipli­nebSi leqciebs profesori andronikaSvili kiTxulobda, rac miuTiTebs mis samarTlis mecnierebaSi Rrmad ganswa­vlulobaze. igi erTnairad maRal doneze flobda samo­qalaqo, saxelmwifo, administraciul da sisxlis samar­Tals. andronikaSvili xelmZRvanelobda leqciebs dis­ciplinebSi _ samoqalaqo samarTlis procesi, damnaSavis fsiqologia, sisxlis samarTali, sisxlis samarTlis pro­cesi, kriminalistika da sxv.

miuxedavad imisa, rom profesor andronikaSvils sa­mecniero naSromebi ar dautovebia, man qarTvel studen­tebs SesTavaza msoflio civilistikis udidesi figuris henrix dernburgis pendeqtebis samtomeulidan, erTis _ zogadi nawilis qarTulenovani Targmanis samecniero re­daqcia. igi aseve, saintereso mTargmnelobiT saqmianoba­sac eweoda. man germanulidan rusulad Targmna araerTi samarTlebrivi Tu filosofiuri samecniero naSromi.

sicocxlis bolo wlebSi andronikaSvili `ganagebda samoqalaqo samarTlis kaTedras~ da aseve iyo sisxlis sa­marTlis kaTedris profesori. igi gardaicvala 1939 wlis 19 dekembers. dakrZalulia didubis sazogado moRvaweTa panTeonSi.

Tornike nemswveriZeTsu­is iuridiuli fakultetis studenti

VII

Page 8: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

profesor luarsab andronikaSvilis Sesaxeb

iSviaTad Tu Semxvedria iseTi Rrmad erudirebuli iuris­ti, rogoricaa profesori andronikaSvili.

prof. giorgi (zozo) naneiSvili

mTeli iuridiuli fakulteti luarsabis mxrebze dgas.

profesori grigol rcxilaZe

`iSviaTi zneobrivi mimzidvelobiT mosili adamiani.~

profesori TinaTin wereTeli

`misi leqcia xmamaRla azrovnebis procesi iyo.~

docenti fati gokieli

`andronikaSvili swored cocxali sityviT itacebda da aRa f rTovanebda msmenels.~

profesori vladimer mayaSvili

`luarsab, Sen waxvedi rogorc SesaniSnavi momRerali; waxvedi da Tan waitane mTeli Seni simdidre da momxibvle­

loba.~

akademikosi ivane javaxiSvili

`luarsab andronikaSvilis zneobrivi avtoriteti imde­nad didi iyo, rom es Tviseba misi gardacvalebis Semde­gac ki misabaZad da sanimuSod darCa ruseTis kulturul wreebSi.~

profesori oTar gamyreliZe

`andronikaSvili swored cocxali sityviT itacebda da aRafrTovanebda msmenels.~

profesori vladimer mayaSvili

VIII

Page 9: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

`luarsab andronikaSvils axasiaTebda zusti da Rrma iu­ridiuli analizisa da iuridiuli konstruqciebis Camoya­libebis unari.~

profesori TinaTin wereTeli

luarsab andronikaSvili Teatraluri xelovnebis didi mcodne iyo; igi Rrma megobruli grZnobiT iyo daka­

vSirebuli rusTavelis TeatrTan da Tavisi rCeviT xSi­rad did daxmarebas miwevda.

saxalxo artisti akaki xorava

`luarsab andronikaSvili Rrma iuridiuli ganaTlebisa da farTo filosofiuri erudiciis mqone mecnieri iyo.~

profesori sergo jorbenaZe

`rodesac kote marjaniSvilsa da sandro axmetels Soris damokidebuleba gansakuTrebiT gamwvavda, moda­

veebma gadawyvites momrigebeli sasamarTlo aerCiaT. me sandro axmetelma mTxova sasamarTloSi misi interesebi

damecva, magram kote marjaniSvilma Cems winaaRmdeg iseTi pirovneba gamoiyvana, romelsac sul tyuilad rom elepa­

raka, me ver vajobebdi. es iyo luarsab andronikaSvili.~

akademikosi Salva nucubiZe

IX

Page 10: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

10

Sinaarsi

Tornike nemswveriZeluarsab andronikaSvili ­ sityvierebis Teoriis didi ostati da xelovnebaTmcodne ..............................13

luarsab andronikaSvilisityva warmoTqmuli SoTa rusTavelis saxelobis Teatris saiubileo saRamoze ..........................................17

sulxan onianiqarTuli enis gramatikis faqtori, rogorc bralis sakiTxis Semecnebis arapirdapiri wyaro .....................26

nana WiRlaZedroebiTi sagamoZiebo komisiis konstituciuri statusi .................................................................................40

Tamar zarandiauZravi nivTebis keTilsindisieri SeZena arauflebamosili gamsxviseblisagan qarTul sasamarTlo praqtikaSi ....................................................59

ekaterine axalkacikerZo aRmasruleblis instituti qarTul samarTalSi ..........................................................79

Tamar bazRaZesatransporto dokumentebis saxeebi ...........................92

simon takaSvilimikrosafinanso organizaciebis dafuZnebisa da saqmianobis zogierTi samarTlebrivi sakiTxi qarTuli kanonmdeblobis mixedviT ...............................................111

Page 11: qarTuli samarTlis aqtualuri sakiTxebilaw.ge/wp-content/uploads/2016/04/ქართული... · wlis ruseTis sisxlis samarTlis sjuldebis gadasasin ... analizi ..... 193 goga xatiaSvili

11

Tamar bendeliani`yvelaze mWidro kavSiris~ ganmsazRvreli prezumfciebis konkurencia saerTaSoriso kerZo samarTalSi .............................................................132

Tornike nemswveriZeTanabari zomis saarCevno olqebi, rogorc xmis micemis Tanasworuflebianobis erT­erTi safuZveli – arsebuli realoba da perspeqtivebi saqarTveloSi .....................................................................153

daviT abesaZeorjer gasamarTlebis dauSvebloba – strasburgis sasamarTlo praqtikisa da qarTuli kanonmdeblobis analizi ................................................................................ 193

goga xatiaSviliarasrulwlovan msjavrdebulTa resocializaciis calkeuli problemuri sakiTxebi ..............................218