QUAN H LAO NG

QUAN H LAO NG1. Quan h lao ng l g?L tt c nhng iu c cp trong Lut Lao ng?Bao gm nhiu kha cnh:Vic lmTin cngBo him x hiDy nghAn ton v sinhThc t, l quan h gia ngi bn-ngi mua sc lao ng:Xc lp lao ng nh mt hnh thc hng haLao ng l i tng to nn mi quan h lao ngS mua bn thng qua th trng lao ngCc yu t ca mi quan h lao ng:Cc yu t ca mi quan h lao ng:Yu t th nht:Quan h lao ng (c nhn) l quan h gia ngi lao ng lm thu v ngi i thu lao ng. Hai ngi ny tha thun vi nhau v cng vic ngi lm thu cn phi thc hin, v iu kin ngi lm thu lm vic v v nhng th m ngi lm thu c ngi thu tr cng v nhng cng vic v ngi lm thu thc hin theo yu cu ca ngi thu.Nu ngi thu lao ng thu nhiu hn 1 ngi (v d 100 ngi chng hn) v nhng ngi ny lin kt li vi nhau, bu ra i din cho mnh i thoi, thng lng v/hoc k tha c lao ng tp th gia tp th ngi lao ng lm thu v ngi thu lao ng th khi hnh thnh quan h lao ng tp th. y phi ht sc lu ko li nhm gia quan h lao ng tp th vi mt tp hp cc quan h lao ng c nhn. \S khc bit l ch quan h lao ng tp th th phi c ch th i din cho ci tp th , cn nu khng c ch th i din th lc , tuy v hnh thc mnh c th thy c nhiu ngi lao ng tham gia vo mi quan h ny nhng thc ra n ch l php cng c hc ca cc mi quan h lao ng c nhn nn n ch l mt tp hp cc quan h lao ng c nhn ch cha phi l quan h lao ng tp th.4Cc yu t ca mi quan h lao ng:Yu t th hai:Cc ch th thc hin mc c, tha thun v cng vic v tin lng;Ch yu c din ra bi s mc c, t th hin s i thoi, tranh chp lao ng, nh cng khi m t qu trnh tng tci thoi thc ra n ch l mt s tp dt, mt s khi u cho qu trnh mc c thi, cng nh ngi bn v ngi mua cho hi, nnh nhau hay khen nhau my cu cho n sng ci l tai trc khi mc c y m (cn trong nh ngha ca ILO th i thoi li bao gm mc c y nh).

Cn khi nim "tranh chp lao ng" thc ra l ch mt tnh hung khi thng lng (mc c) b tht bi hoc khng hot ng. Th cho nn nu ch ni "mc c" thi th cng hm l s mc c ny c th thnh cng hay tht bi, m nu tht bi th c th s xut hin tranh chp. Nh vy ti tuy khng ni n t "tranh chp" nhng n hm trong "mc c".

Cn "nh cng" l mt hnh ng xy ra khi tranh chp b b tc v xt cho cng th nh cng cng chnh l mt hnh ng mc c hay ng hn l gy sc p ln qu trnh mc c. Bi vy, cho gn vn , chng ta ch cn ni qu trnh "mc c" thi l i din cho tt c cc qu trnh tng tc khc. 5Cc yu t ca mi quan h lao ng:Yu t th ba:Khi hai bn (ch thu lao ng v lao ng i lm thu) tng tc vi nhau v nhng ni dung nu yu t th 2 th c kh nhiu nhng yu t bn ngoi tc ng vo s tng tc v tcRt nhiu yu t ngoi cnh (yu t kinh t, x hi, vn ha,..) tc ng vo quan h lao ng v phi lun hiu rng bn thn nhng yu t ny khng phi l nm trong quan h lao ng v bi vy ng ph cng i tm li gii cho quan h lao ng nhng yu t ny. ng vo quyt nh ca mi bn trong qu trnh tng tc.V d khi cu lao ng trn th trng cao hn cung th lc ngi lao ng c xu hng "p" ngi thu lao ng tr lng cao hn, v ngc li khi cu lao ng thp hn cung trn th trng lao ng (v d thi k kinh t khng hong) th ngi thu lao ng li th "thng phong" p ngi lao ng vi nhng iu kin v lng bng thp hn. Hoc khi ch s gi sinh hot tng th ngi lao ng c xu hng i tng lng b chi ph sinh hot,.61. Quan h lao ng l g?Vy th phi chng quan h lao ng l tin lng, l bo him x hi, l an ton v sinh lao ng, l dy ngh,...nh ai gii thch cho ti ngy xa? v nu quan h lao ng l my th th c tng cng qun l nh nc my ci th th l quan h lao ng s n? Nhng chnh sch l v nhng tiu chun lao ng, c p dng trong quan h lao ng ch bn thn nhng chnh sch ny khng phi l v quan h lao ng v khng gii quyt c nhng vn v quan h lao ng.1. Quan h lao ng l g?C phi l to dng quan h lao ng lnh mnh, cn tng cng nhng chnh sch v i sng tinh thn, vt cht cho ngi lao ng? Phi ni rng nhng chnh sch ny nu lm c th s rt tt, nhng n li khng gii quyt c vn quan h lao ng. C th hiu nhng chnh sch ny n tt theo kiu nh l tm b cha bnh y, nhng nu m ch tm b thi th cha th no c bnh? Cha bnh th phi iu tr bng y hc chnhm chnh sch th nht l v tiu chun lao ng c p dng trong quan h lao ng v nhm th hai l v nhng yu t mi trng tc ng n quan h lao ng m thi.81. Quan h lao ng l g?ct li ca quan h lao ng ch cn l v hai ch th v ton b nhng tng tc gia hai ch th ny, cng vi s tng tc ca bn th ba (Chnh ph) vo bn thn hai ch th v vo quan h gia hai ch th ny;B lut Lao ng ch c chng 13 v cng on, chng 5 v thng lng, tha c lao ng tp th v chng 14 v tranh chp lao ng c coi l iu chnh quan h lao ng tp th thi. Nu cng c quan h lao ng c nhn th tnh thm c chng 4 v hp ng lao ng na.Quan h lao ng khng phi l siu lnh vc 92. Nhng hnh thc tng tc trong quan h lao ngC th ni l nu khng c hot ng tng tc th khng tn ti bt k mi quan h no, hay ngc li l c quan h th t s phi c tng tc, c th l di hnh thc ny hay hnh thc khc, thm ch l tng tc v hnh.

T suy ngh v cc mi quan h i thng nh quan h m con, quan h bn b, quan h thy tr, thm ch quan h vi k th th s thy trong cc mi quan h ny u xy ra cc tng tc vi cc hnh thc biu hin khc nhau, vi cc mc ch khc nhau v vi cc sc thi tnh cm khc nhau.102. Nhng hnh thc tng tc trong quan h lao ng112. Nhng hnh thc tng tc trong quan h lao ngHnh thc tng tc u tin trong quan h lao ng l i thoi, trao i. y l s tng tc n gin nht ca s mc c, n gin n ni c th ngi ta cng khng nhn ra l mt phn ca qu trnh mc c. Qu trnh ny n gin bi c hai bn i thoi dng nh u hiu nhau v chp nhn c 3 ni dung m dng nh h phi mc c nh nu phn trn. i thoi y ch vi mc ch lm cho hai bn hiu nhau hn, thng cm vi nhau hn gi cho mi quan h c yn bnh.

Ni vy ch n mt thi im nht nh th mt bn hoc c hai bn s xut hin nhu cu mc c thc s. Khi s xut hin hnh thc tng tc th hai l mc c hay thng lng tp th v mt, hai hoc c ba ni dung nu trn, trong ni dung th hai v nhng quyn li m ngi lao ng lm thu c hng thng l phn ct li nht v cng l "gay cn" nht ca qu trnh mc c.

Khi thng lng tp th thnh cng th hai bn s chuyn sang hnh thc tng tc th ba l k tha c lao ng tp th. Tha c c th bao gm mt, hai hoc c ba ni dung ni trn nhng thng th ngi ta t trng tm vo ni dung th hai, tc nhng quyn li m ngi thu lao ng ng tr cho tp th ngi lao ng lm thu.

Trong qu trnh din ra quan h lao ng c th din ra tranh chp gia hai bn v quyn hay li ch. c bit l trong qu trnh thng lng tp th th ngi thu lao ng c th khng ng vi yu sch v li ch no ca tp th ngi lao ng a ra, dn n tranh chp gia hai bn v li ch. Nh vy, tranh chp lao ng l hnh thc tng tc th t din ra trong quan h lao ng tp th.122. Nhng hnh thc tng tc trong quan h lao ng(5) gii quyt tranh chp, v l thuyt th hai bn s chuyn sang hnh thc tng tc ha gii. Hai bn c th t ha gii hoc cng c th ha gii vi s tham gia ca bn th ba vi t cch trung gian ha gii. Nh vy, ha gii l hnh thc tng tc th nm.

(6) C th trong mt v tranh chp, sau tt c nhng n lc m phn, ha gii nhng hai bn vn cha "tm phc khu phc" nhau th v vic s a ln Trng ti lao ng phn xt. Nh vy, trng ti c th coi l hnh thc tng tc th su ca quan h lao ng.

(7) Trong mt s trng hp, v vic tranh chp, c bit l tranh chp lin quan ti quyn cng on v th tc nh cng c th a ln ta n lao ng, Qu trnh t tng c th coi l hnh thc tng tc th by.. Tuy nhin, hnh thc ny chim t l rt nh so vi cc v vic c x l thng qua ha gii v trng ti.132. Nhng hnh thc tng tc trong quan h lao ng(8) S tranh chp c th dn ti vic tp th ngi lao ng t chc nh cng gy sc p i vi ngi s dng lao ng, hoc ngc li ngi s dng lao ng b xng gy sc p i vi tp th ngi lao ng. V bn cht th hnh ng b xng l hnh ng ngc li ca nh cng v t khi xy ra trong thc t nn gin lc, ti ch cp n nh cng nh mt hnh thc tng tc th tm.

(9) nh cng xy ra th t phi c gii quyt nh cng. Bi vy gii quyt nh cng c th coi l hnh thc tng tc th chn trong quan h lao ng. Thc ra, vic coi gii quyt nh cng l mt hnh thc tng tc ring trong quan h lao ng l hi mang tnh khin cng, bi bn thn qu trnh ny v l thuyt bao gm cc hnh thc tng tc c lit k phn trn, bao gm ha gii, trng ti v ta n. Tuy nhin, trong bi cnh Vit Nam, khi tt c cc cuc nh cng n nay u khng tun theo trnh t th tc php lut quy nh, ngha l u khng qua c ba qu trnh trn th t nhin hnh thnh mt qu trnh rt...Vit Nam vi tn gi ring l qu trnh gii quyt nh cng (t pht) vi nhng c ch cng rt...c trng (ti s vit mt bi ring v ni dung ny).

(10) Cui cng, hnh thc tng tc th mi l hnh thc xy ra trong sut qu trnh quan h lao ng l tham vn, bao gm tham vn hai bn ti ni lm vic v tham vn ba bn cp quc gia v cp a phng.142. Nhng hnh thc tng tc trong quan h lao ng153. Mt s lun im l thuyt nghin cu v quan h lao ngQuan h lao ngMc on kMc xung tV d v mt khung l thuyt

L thuyt ng thun x hing thun l kt qu ca s t gic, s t nguyn ng ca mi ngi vi nhau ch khng phi l kt qu ca s cng bc; S ng thun ng vai tr quan trng trong vic duy tr s n nh v pht trin ca x hi; V li ch m con ngi cng nhau i n s ng thun. Li ch nm ngay trong s ng thun v bn cht ca s ng thun chnh l tm kim li ch ng thun x hi l kt qu ca kh c x hi, ca tho lun x hi. X hi cng t do th cuc tho lun y cng dn ch v cng t n s thng nht chung. Rousseau, trit gia Php thi k Khai sng, l mt trong nhng ngi u tin a ra cc nguyn l c bn ca s ng thun, t nn mng cho khoa hc ng thun thng qua tc phm Contract Sociale - Kh c x hi.

Theo ng, x hi l tng l x hi xy dng trn c s mt kh c c tt c mi thnh vin t nguyn tun theo. Kh c x hi chnh l kt qu ca tho thun x hi v l cng ngh ch yu tm kim s tho thun. Hay ni cch khc, tho thun l phng thc c bn tm kim ng thun hay dn ch x hi, l nn tng chnh tr hc ca ng thun x hi.

Nh vy, ng thun x hi l trng thi ng thun cao nht v n phn nh trng thi nhn thc ca con ngi v s ng thun v li ch, l kt qu ca s thng nht nhn thc trn quy m x hi trong tt c cc lnh vc ca i sng, v chnh iu to ng lc cho s n nh v pht trin ca x hi.

18L thuyt ng thun x hiNhn thc tnh tt yu ca s ng thun v li ch phn nh tm nhn ca mi ngi v li ch tng th. L thuyt v ng thun, do , tr thnh l thuyt v tm nhn trong xy dng cu trc x hi tng lai. ng thun l gii hn hp l ca u tranh v hp tc, cn ng thun x hi l biu hin ca s ng thun mc cao nht, rng ln nht, v n to ra s thng nht chnh tr, kinh t v vn ho ca x hi.

Tm nhn chnh l tnh nht qun trong s pht trin ngh ca mi ngi, l tinh thn trch nhim ca con ngi i vi nhng iu mnh ngh. S thng nht v tm nhn iu chnh v hi t nhng kin, nhng quan im c nhn. Khi , li ch chung c t ln trn li ch ring, ngn hn v m bo s pht trin bn vng ca x hi.

Khng th to ra mt x hi m lun lun phi ci cch bi ci cch i hi phi c chi ph v bao gi cng li nhng hu qu nht nh. Cn phi phi xy dng x hi da trn cu trc tm nhn v cng c to ra tm nhn chnh l ng thun.

19L thuyt ng thun x hiNhng ni dung c bn ca tnh ng thun x hiTho thun l cch thc con ngi m phn cng nhau i n s nht tr chung, do , tho thun l nn tng ca ng thun;Ba mt c bn ca ng thun x hi:ng thun chnh tr, ng thun kinh t v ng thun vn ho20L thuyt on kt x hi ca DurkheimKhi nim on kt x hi ca Durkheim c ni dung gn ging vi khi nim hi nhp x hi ang s dng hin nay.Durkheim dng khi nim on kt x hi ch cc mi quan h gia c nhn v x hi, gia cc c nhn vi nhau, gia c nhn vi nhm x hi. Nu nh khng c s on kt x hi th cc c nhn ring l, bit lp khng th to thnh x hi vi t cch l mt chnh th.21L thuyt on kt x hi ca Durkheimon kt c hc Khi nim on kt c hc l kiu on kt x hi da trn s thun nht, n iu ca cc gi tr v nim tin.Cc c nhn gn b vi nhau v s kim ch mnh m t pha x hi v v lng trung thnh ca c nhn i vi truyn thng, tp tc v quan h gia nh. Sc mnh ca thc tp th c kh nng chi phi v iu chnh suy ngh, tnh cm v hnh ng ca cc c nhn. 22L thuyt on kt x hi ca Durkheimon kt c hc Trong x hi kiu c hc, quyn t do, tinh thn t ch v tnh c lp ca cc c nhn rt thp. S khc bit v tnh c o ca c nhn l khng quan trng.X hi gn kt kiu c hc thng c quy m nh, nhng thc cng ng cao, cc chun mc, lut php mang tnh cht cng ch. 23L thuyt on kt x hi ca Durkheimon kt hu c Khi nim on kt hu c l kiu on kt da trn s phong ph, a dng ca cc mi lin h, tng tc gia cc c nhn v cc b phn cu thnh nn x hi. Trong x hi kiu hu c, mc v tnh cht chuyn mn ha chc nng cng cao th cc b phn trong x hi cng ph thuc, gn b v on kt cht ch vi nhau. X hi on kt hu c thng c quy m ln, thc cng ng yu, nhng tnh c lp, t ch c nhn c cao; Cc quan h x hi ch yu mang tnh cht trao i v c lut php, kh c kim sot v bo v.24