26
Giảng viên: ThS. Trần Quang Khải TOÁN RỜI RẠC Chương 3: Suy luận – Chứng minh

Qui nạp toán học

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Tìm hiểu qui nạp toán học

Citation preview

  • Ging vin: ThS. Trn Quang Khi

    TON RI RC

    Chng 3:Suy lun Chng minh

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Ni dung

    1. Gii thiu.

    2. Cc quy tc suy lun

    3. Phng php chng minh.

    Quy np ton hc.

    4. Pht biu quy.

    5. Bi tp Hi p.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 2

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Gii thiu

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 3

    Hai vn trong ton hc:

    1. Khi no mt suy lun ton hc l NG?

    2. PHNG PHP no xy dng cc suylun ton hc?

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Gii thiu Trong ton hc

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 4

  • Ton ri rc: 2011-2012

    OK

    Gii thiu - Trong tin hc

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 5

    ProgramD liu 1 Kt qu 1

    ProgramD liu 2 Kt qu 2

    ProgramD liu n Kt qu n

    Hmmm!Tm by!

    OK

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Cc khi nim

    nh l: theorem = a TRUE statement

    mt pht biu hoc cng thc c suy lun ra t cc tin da vo cc quy tc suy lun s chng minh.

    Tin (Axiom cn gi l nh )

    mt mnh khng ph thuc vo s chng minh.

    gi thit c s ca cc cu trc ton hc.

    Gi thit (Hypothesis)

    Nhng mnh /pht biu ng c s dng tranh lun hoc nghin cu.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 6

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Chng minh l g?

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 7

    Quy tc suy lun nh l

    nh l c CM

    Tin Gi thit

    ca nh l

    Quy tc suy lun = c ch rt ra kt lun t nhng iu c khng nh khc.

    S chng minh c th thc hin bng vic kt hp ccbc chng minh.

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Cc quy tc suy lun (1)

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 8

    Simplification(Lut rt gn)

    Addition(Lut cng)

    Modus ponens(Lut tch ri)

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Cc quy tc suy lun (2)

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 9

    Hypothetical syslogism (Tam on

    lun gi nh)

    Disjunctive syslogism(Tam on lun

    tuyn)

    Modus tollens

  • Ton ri rc: 2011-2012

    V d

    1. Kaka tng ot qu bng vng Th Gii. Do Kaka tng ot qu bng vng Th Gii hoc gii hc sinh gii ton ri rc cp phng.

    2. Tri th nng nc v bn ang qung bom. Do bn ang qung bom.

    3. Nu bn chm gi th bn ca bn cm lnh. Nu bn ca bn cm lnh th bn y ht x. Vy nu bn chm gi th bn ca bn ht x.

    4. Nu ln bit lp trnh th g bit chi Game. G khng bit chi game. Vy ln bit lp trnh.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 10

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Quy tc suy lun vi lng t

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 11

    Universal instantiation(S c th ha )

    Universal generalization(S tng qut ha )

    Existential instantiation(S c th ha )

    Existantial generalization(S tng qut ha )

    vi bt k

    vi mt s

    vi mt s

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Phng php chng minh

    1. Chng minh trc tip (direct).

    2. Chng minh gin tip (indirect).

    3. Chng minh bng phn chng (contradiction).

    4. Chng minh quy np (inductive).

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 12

  • Ton ri rc: 2011-2012

    1. Chng minh trc tip

    Chng minh p q bng cch ch ra:

    Nu p l ng th q phi ng.

    V d: Nu n l s l th n2 cng l s l

    CM: gi s n l th n = 2k + 1

    n2 = (2k + 1)2

    = 4k2 + 4k + 1

    = 2(k2+2k) + 1 (l s l)

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 13

  • Ton ri rc: 2011-2012

    2. Chng minh gin tip

    Chng minh p q bng cch:

    thc hin chng minh trc tip q p.

    s dng (p q) (q p).

    V d: Nu 3n+2 l s l th n l s l

    CM: Gi s n chn (kt lun trn l FALSE): n = 2k

    3n + 2 = 6k + 2 = 2(3k + 1) (chn)

    Vy gi thit l FALSE.

    nh l c chng minh.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 14

  • Ton ri rc: 2011-2012

    3. Chng minh bng phn chng

    M t:

    Cn chng minh pht biu p l T.

    Gi s tm c mu thun q sao cho p q l T.

    Tc (p F) l T. Khi p phi l F th p l T.

    c s dng khi c th tm c mu thun dng r r, tc mnh p (r r) l T.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 15

  • Ton ri rc: 2011-2012

    3. Chng minh bng phn chng

    V d: Chng minh l s v t

    Gi s l s hu t, tc trong av b khng c c chung (phn s ti gin)

    Khi hay .

    Suy ra a2 l s chn hay a cng l s chn.

    Ta t vy suy ra b l s chn.

    Vy phn s a/b l khng ti gin Mu thun

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 16

    2

    2b

    a2

    2

    2

    2b

    a 222 ab

    ca 2 22 42 cb

    )( rrp

  • Ton ri rc: 2011-2012

    4. Chng minh bng quy np

    Tnh c sp tt: mt tin c bn trn tp cc s nguyn

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 17

    Mi tp hp khng rng cc s nguyn khng mlun lun c phn t nh nht.

    }3,9,15,2,4,1{

    }9,7,5,3,1{

    2

    1

    S

    S

  • Ton ri rc: 2011-2012

    4. Chng minh bng quy np

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 18

    Hai bc chng minh:

    1. Bc c bn: Chng minh l TRUE.

    2. Bc quy np: CM l TRUE

    )1(P

    )1()( nPnPn

    Php chng minh quy np thng dng chngminh mnh dng

    S dng tnh c sp tt ca tp hp.)(nPn

  • Ton ri rc: 2011-2012

    4. Chng minh bng quy np

    V d: Tng ca n s nguyn l khng m u tin l n2.

    CM:

    1. Bc c bn: vi n = 1 ta thy P(1) l TRUE.

    2. Bc quy np: gi s ta c gi thit P(n) l TRUE

    khi

    Tc l P(n+1) l TRUE nu P(n) l TRUE.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 19

    2)12(...531 nn

    12)12()12(...531 2 nnnn2)1( n

  • Ton ri rc: 2011-2012

    quy (Recursion)

    Recursive definition (nh ngha quy):

    i khi kh nh ngha mt i tng mt cch tng minh.

    nh ngha i tng bng chnh n.

    V d:

    Bn tng qu sinh nht cho bn mnh:

    Qu tng l ci hp qu ng ci hp qu.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 20

  • Ton ri rc: 2011-2012

    quy (Recursion)

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 21

  • Ton ri rc: 2011-2012

    quy (Recursion)

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 22

  • Ton ri rc: 2011-2012

    nh ngha quy

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 23

    Hai bc:

    1. Cho gi tr ca hm ti 0.

    2. Cng thc tnh gi tr hm ti s nguyn nt cc gi tr hm ti cc s nh hn.

    Cn gi l nh ngha quy np.

  • Ton ri rc: 2011-2012

    nh ngha quy

    V d:

    1. Hm giai tha

    D thy

    V

    Nn

    2. Dy Fibonacci:

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 24

    !)( nnF

    1)0( F

    )1(!)1(...3.2.1)!1( nnnnn

    )1).(()!1()1( nnFnnF

    21

    1

    0

    1

    0

    nnn fff

    f

    f

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Thut ton quy

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 25

    Gii bi ton ban u bng cch rt gn n thnh bi ton ging nh vy nhng c d liu u vo nh hn.

    V d: thut ton quy tm UCLN(a,b)

    int UCLN(int a, int b){

    if(a == 0) return b;

    else return UCLN(b mod a, a);

    }

  • Ton ri rc: 2011-2012

    Bi tp Hi p

    1. Chng minh nu a2 l s chn th a cng l s chn.

    2. Vit hm quy (ngn ng C) tnh s Fibonacci th n.

    Chng 3: Suy lun - Chng minh 26