YUSİF BALASAQUNLU

QUTADQU BİLİK(poema)

| a , : > * * a y o a n R e s ; ’im ü K A $ i P R ET iöe N T ifj^

| İŞLOH İDAROSİNİN

| K İ T A B X A N A S I

B a k ı - 2 0 0 3

A zB 2 3 - ;

T o rc ü m o c d o n i v ə ö n s ö z ü n m ü ə l l i f i X Ə L İL R Z A U L U T IJR K

N ə ş r o h a z ır la y a m " A r a z " a li ə d ə b i , X ə l i l R z a U lu tü r k vo a k a d c m ik Y u s i f M ə m m ə d ə l iy e v m ü k a fa t la r ı la u rc a tı

F i r ə n g i z x a n ı m U l u t ü r k

E lm i r e d a k to ru v ə ö n s ö z ü n m ü ə l l i f i

f ı lo lo g iy a e lm lə r i d o k to r u , p r o fc s s o r Kamil Vdli Nərimanoğlu

R e d a k to ru Z ü l f ü q a r Ş a h s e v ə n l i

B a l a s a q u n l u Y .B 23 Q u ta d q u b il ik (p o c m a ) . B ., G o n c l ik , 2 0 0 3 . so h . 4 0 4 .

Əziz oxucu, türk dünyasının böyük oğlu, görkomli xalq şairi Xəlil Rza Ulutürkün torcümosindo sizo toqdim ctdiyimiz bu kitab türkdilli xalqlann möhtoşom abidosidir. XI osrin yadigarı - Yusif Qalasaqunlunun "Qutadqu bilik" (Sadot gotiron clm) kitabında ayrı- ayn sinif, toboqo vo zümrolorin oxlaqı, dünyagörüşü, borcu, mosuliyyot dorocosi, imtiyazları, Allah vo bondo qarşısmda başlıca vozifolorinin nodon ibarot olduğu poctik dillo vcrilmişdir.

Hor bir tiirk qızı üçün or cvino cchiz kimi aparılan bu kitab on böyük, on müqoddos hodiyyodir. Ən ali oxlaqi doyorlori oks ctdiron "Qutadqu hiliy"i türk dünyasının möhtoşom Əxlaqi kodcksi do adlandırmaq olar.

4703030200B --------------------- - 9 8 Az

M 653(07)-98

© Gonclik, 1998 © Firongiz xanım Ulutürk, 2003.

DÖVLƏTÇİLİK HAQQINDA, BÖYÜK KİTABIN POETİK TƏRCÜMƏSİ HAQQINDA SÖZ

Qarşımda təxminərı 20 ç.v. həcmində əfyazma var. Bu əlyazma Yusif' Balasaqunlumm "Qutadqu bilik" poemasının poetik tərdiməcidir. Bu qiymətli əfyazmanı oxuduqca beynimdə iki axarda fıkirlər, diişüncələr toplamr. Bu

jik ir və diişüncələri oxucu ilə böliişmək istəyi qarşısıalınmaz bir həvəsə çevrilir. Həmin fıkirlərin bir axarı "Qutadqu bilik" dünyası ilə, o hiri axarı isə Xəlil Rza dünyası ilə bağlıdır. Bir-birini tamamlayan bu axarlar biri dənizə, biri iimmana axıb, elə orda da bir-birinə əbədi qovuşur. Böyiik ümmanın adı Tiirklük, ulu dimyamn adı Tiirk Dımyasıdır.

H ələ qələm dostum Ram iz Əsgərlə 1980-ci illərdən çevirməyə başladığımız və dostumuz Azər Mustafazadənin yaxından köməyi ilə 1994- cü ildə işıq üzii görən "Qutadqu biliy"in* filoloji tərciiməsi bizi Yusij' Balasaqunlunun sənət diinyası ilə həmişəlik bağlamışdı. Və bu bağhlığı Xəlil Rzanın poetik tərciiməsində bir daha duyduq, bir daha gördiiL

Eşitmişdik ki, miibariz şair "Qutadqu bilik"lə çox maraqlanır. Bu bizi çox sevindirdi. Çiinki Azərbaycanda yalmz məhdud elmi dairədə tanınan bu ölməz poema hər kəsin oxuması, bilməsi zəruri olan əsərdir. Bunun iiçiin

ftloloji tərciimədən daha çox poetik tərciiməyə ehtiyac duyulurdu. Vaxtı ilə Nizaminin əsərlərini də biz öncə hərfi tərciimədə, sonra poetik tərciimədə oxumuşuq.

Həmin tərciimələr içərisində mərhum Mir Cəlalın öz poetikliyi ilə şer tərcüməsindən geri qalmayan çevirmələrini xatırlayıram. Bəlkə də təfərriiat və elmi dəqiqlik iiçiin fıloloji tərciimə gərəklidir, ancaq kiitləvilik, yaşarılıq iiçün bədii poetik tərciimənin gördüyii işi heç nə görə bilməz.

Bu mənada Xəlil Rza ədəbiyyat tariximiz, mənəviyyatımız iiçiin, bugiinkü dövlət m üstəqilliyi iiçiin əvəzedilm əz bir iş görmüş, "tiirk "Şahnaməsi"ni Azərbaycan tiirkcəsinə çevirmişdir.

* * *

...Bir dəf'ə Tiirkiyədə mənə "Qutadqu biliy"in son tərciimələrindən birini bağışlamışdılar. Və mən əlimdə kitab dayandığım zaman böyük tiirk

* Yusif Balasaqutüu, "Qutadqu hitik" - "Xoşhəxtliya aparan elm " ( Türkivə türk- casindən və özbək türkcəsindən istifadə etm əklə Xaqanivyə türkcəsindən çevirəntər, ön söz və qeydlərin müəllifləri prof. Kamil Vəliyev və Ramiz Əsgər), Azənıəşr, Rakı, 1994.

alimi mərhum Bahəddin Ögəl əlinubki kitabın adını sonışdu. Mən dedim: "Qutadqu bilik" - "Xoşbəxtliyə aparan kitab". O giilimsəyib:

- Yox, oğlum, o kilabın adı "Dövlət kitabı"dır, "Dövlətnamə”dir. Tiirk dövləti fəlsəfəsi, düşiincəsi haqqında ən böyiik söz də bu kitabdadır. Azərbaycanın bu kitaba ehtiyacı çoxdur,

Müdrik alimin sözlərindəki həqiqəti inkar etmək mümki'm deyil.Türk xalqlanmn xilqətindəki inanış islamda qanunauyğun inikasını

tapdığı üçiin äirk və islam mədəniyyəti VII-VIIIyüzilliklərdən sonra tiirk - islam mədəniyyəti kimi dünya tarixinə daxil oldu. Bu böyük prosesi əks etdirən yüzlərcə, minlərcə öməklər arasında "Qutadqu bilik" başda gəlir.

Qut - tiirkrə səadət, xoşbəxtlik, uğurlu tale deməkdir. "Qutadqu bilik" - xoşbəxtliyə, səadətə aparan elm, bilik deməkdir (qut-xoşbəxt, ad-etmək mənalı adlardan fe l düzəldən şəkilçi, -qu-feldən ad diizəldən şəkilçidir; bil(mək) felin kökii, -ik-feldən ad diizəldən şəkilçidir).

Bu möhtəşəm abidənin müəllifı türk-islam ədəbiyyatmın ilk böyük sənətkarı Yusif Xas Hacibdir (1017-1077).

Istər Yusif Balasaqunlunu, istərsə də onun müasiri, "Divani liiğət-it- tiirk"ün miiəllifi Mahmud Kaşğarini yetirən tarixi şərait və miihit bizim üçün maraqsız ola bilməz. Qaraxanhlar sülaləsinin islamı ilk qəbul edən və Kaşqarda ilk türk islam dövləti yaradan Əbdülkərim Satuq Buğra Qaraxan Soğdi dili və mədəniyyəti yerinə türk dili və mədəniyyətinin əsasını qoydu. Balasaqun şəhəri Türküstanın qədim şəhərlərindən biri kimi Kubalıq (Gözəl şəhər), Qara Ordu, Quz-Ordu, Uluş, Balıq adları ilə adlanmış və Mahmud Kaşğarinin "Divan"ında verilən xəritədd tam mərkəzdə göstərilmişdir. Kaşqar (Ordukənd) paytaxt olsa da, Balasaqun şəhəri Qaraxanhların çox böyiik şəxsiyyətlərindən biri olan Harun tərəfindən ikinci böyük iqtisadi və mədəni mərkəzə çevrilmişdi. Samanilərin zəifləməsi, Qaraxanldarın İslama döniişü Qərbi Tiirküstanda yeni və qiidrətli dövlətçilik sisteminin yarandığını göstərirdi. Təsadiifı deyil ki, uzun müddət yaşamasa da, tiirk ədəbi dilinin və mədəniyyətinin formalaşmasında miihüm rol oynayan Qaraxanhlar daha möhtəşəm Türk İslam dövləti olan səlcuqların sələfı rolunu ləyaqətlə oynamışdır.

Haciblik - "Qutadqu bilik" əsərində bir növ hökmdarın ideoloji istiqamətlər iizrə miişaviri kimi "xidmətlərin ən incəsi" tək qiymətləndirilir. "Hacib olmaq və irəli keçib insanlara yo l göstərmək" üçün əsaslı şərtlər qoyulur. Bu şərəfli vəzifə iiçiin ağd, zəka, tədbir, bilikdən savayı boy-bmun, səliqə-səhman, nurani sifət də tələb olunur. Saray həyatının beyni kinü fəaliyyət göstərnıəli olan Hacib üçün gərəkli şərtlərə həsr olunmuş 90 beyt bunu sübut edir. Əlbəttə, Yusifin bu xiisusiyyətləri bir növ canlı örnək idi. Dövriinün mütəfəkkir sənətkarı, dövlət xadimi olan Yusif Xas Hacib tiirk islanı tarixini, nıədəniyyətini dərindən məninısəmiş ideoloq idi. Əsərin başdan-başa türkcə yazdması, gəlm ə sözlərin azlığı, qədim adətləri, etnoqrafik xüsusiyyətləri gözəl bilməsi, Quran, islam fəlsəfəsini dərindən

mənimsəməsi Yusif Balasaqunlunu yalnız bir sənətkar kirni deyil, həm də türk dövlətçilik tarixinin qiidrətli fikir-məfkurə simalarından biri kimi tanıdır. Təsadiiji deyil ki, "Qutadqu biliy"in zəngin materialı əsasında dini, əxlaqi, didaktik, hiiquqi, sosial-siyasi, estetik, pedaqo/i, psixoloji baxışlar sistemi üzərində ayn-ayrılıqda kitablar, əsərlər yazmaq mümkündiir.

Məlumdur ki, tiirk fəlsəfəsi və dövlətçilik tarixi islama qədər böyiik bir inkişaf mərhələsi keçmişdir. Türklərin tarixdə öziinəməxsus yer tutması yalnız hərbi müvəffəqiyyətlə bağlı deyildir. Tiirklük aləmini diinyaya və insana fəlsəfı baxış, hiiquq və dövlət diinyabaxışından ayrı təsəwiir etmək olmaz. Qədim türkiərdə törü (törə) adlanan şifahi ədliyyə sisteminin, adət və ənənələrdə öz əksini tapmış hüquqi baxışlar toplusunun böyiik əhəmiyyəti olmuşdur. Yusif Balasaqunlu islam fəlsəfəsi ilə qədim tiirklərin törələrdən, tanrıçdıqdan, həyat və düşiincə tərzindən gələn fəlsəfəsini iizvi şəkildə birləşdirərkən təbii ictimai-sosial fəlsəfı baxışlart ifadə etmişdir. Bu mənada, əsər "Türklərin nıənəvi tərəjini, siyasi və idarəçilik göriişlərini ortaya qoymaqla Tiirk dövlətinin ictimai-siyasi biinövrəsini tanıtmağı bacarmışdır"*.

"Qutadqu biliy"in diinyada tanınmasında böyiik zəhməti olan Rəşid Rəhməti Aratın dediyi aşağıdakı sözlərə əlavə etmək çox çətindir: "Yusif bu əsəri ilə insan həyatının manasını təhlil etmiş, onun cəmiyyət və eyni zamanda dövlət içindəki vəzifəsini təyin edən bir fəlsəfi - həyat fəlsəfəsi sistemi fonnalaşdırnuşdır"**. Şübhəsiz ki, bu baxışlar sistemini YusifXas Hacib özii yaratmamışdır, mövcud haqq, ədalət, dövlət, hüquq, ədliyyə, əxlaq anlayışlarını gözəl bir iisiubda canlandmnış miitəfəkkir - ideoloq səriştəsi ilə sistemləşdirmişdir. İslamı qəbul etmiş tiirklərin m illi həyat fəlsəfəsi vətəndaş və dövlət baxışı, bilavasitə milli dövlətin müqəddəsliyi prinsipi bu gün iiçün də müasirdir. Molla və ya axund məscidə layiq olmaya bilər, amma Allah evi olan məscid miiqəddəsdir. Seçilmiş, təyin edilmiş və yaxud irsi olaraq başına tac qoyu/muş hökmdar uğursuz və ləyaqətsiz ola bilər, ancaq milli dövlət m iiqqəddəsdir. Bu m iiqəddəslik bilinm ədikcə və tamnmadıqca, ətə, qana çökməyincə, beyinlərə hopmaytnca o döviətin yaşamaq haqqı şiibhəli olacaq. Dövlətin qanuniarı da, ona əsasən, ordusu və idarə sistemi də o zaman möhtəşəm və qiidrətlidir ki, hər bir vətən övladı, öziinii vətəndaş sayan şəxs həmin dövləti öz ailəsi qədər sevir və miiqəddəs tutur. Vətəndaşın döviətçilik hissini və milli dövlətə məhəbbətini ijadə etmək baxımından "Qutadqu biiik" örnək əsərlərdən biri kimi tariximizə daxil olub.

Bu fikirlər bəlkə də milli dövlətə miiasir Ixıxışdır və haradasa subyektiv yozumdur. Və şiibhəsiz ki, marksizm-leninizmin dövlət konsepsiyasına uyğun deyil. Etirazıımz yoxdıır. Ancaq bizim iddiamız metod konsepsiyası deyil, milli dövlətə tariximizdən, törələrimizdən, kökdən, biinövrədən gəiən

* I. Qafesoğlu. "Qutadqu bilik" \>ə Kiiitür tariximizdəki yeri, Istanbui, 19X0, x. 4.** R.R. Arat "Qutadqu bilik" - Mətn. Ankara, 1979, s. XXV.

baxışları açıqlamaqdır. Hzmin baxışların açıqlanması gəncliyimizdə milli dövlət əqidəsini förmalaşdırmaq, dövlətçilik namusunu, qeyrətini aşılamaq iiçiin zəruridir. Miiasir dimyanm mürəkkəb siyasət əlijbasında dövlətçilik və demokratiya prinsiplərini əqidə, amal səviyyəsində dərk etmədən heç bir azadlıqdan və miistəqillikdən söhbət gedə bilməz. Azərbaycanm azadlıq və müstəqilliyini köklii şəkildə dərk etməsi üçün ədəbi və tarixi qaynaqlarumzm miiasir gözlə oxunması, şərh edilməsi, tədris və təbliği çox vacibdir. Bu baxımdan da "Qutadqu biliy"in sətirləri içərisində yatan həqiqətlərin aşkar edilməsinə böyiik ehtiyacımız var.

"Qutadqu biliy"in tədqiq və nəşr tarixi geniş bir mövzudur və məqsədimiz təfərrüatı ilə bu mövzunu əhatə etm ək olmasa da, əsas araşdırmaları vurğulamağa ehtiyac var.

Klassik tiirkologiyamn H. Vamberi, V. Radlov, /I.Z Validov, S.Y. Ma- lov, R.R. Arat kimi niimayəndələrinin nəşr, tərciimə baxımından xidmətləri çox böyükdür. Onlarla birlikdə V.V. Bartold, Z.V. Toğan, P.K. Juze, A.N. Kononov, İ. Qqfesoğlu kimi araşdırıcüar tədqiqatları ilə "Qutadqu biliy"in diinya elmi səviyyəsinə çıxmasında ciddi rol oynamışlar*.

"Qutadqu biliy"in nəşrləri içərisində iiç nəşri biz xiisusilə qeyd etmək istərdik. Birincisi görkəmli Türkiyə alimi Rəşid Rəhməti Aratın 1947 və 1979- cu il nəşrləridir, ikincisi görkəmli özbək alimi K. Kərimovun Daşkənd nəşridir, üçüncüsii görkəmli rus tiirkoloqu S.N. İvanovun abidənin rus dilinə tərcuməsidir**. Araşdırmaların içərisində "Qutadqu biliy"in tarixi, bədii - poetik, dil xiisusiyyətlərinə həsr olunmuş çoxlu dəyərli əsərlər vardır. Yuxarıda adları çəkilən araşdırıcdardan başqa A. Baskakov, A.M. Şerbak, X. Koroğlu, M.N. Xıdırov, E. Fazilov, Ə. Tennişev, İ.V. Stebleva, S.Q. Klyaştorm, Q.F. Blaqova, N.S. Banarlı, A.S. Ləvənd, L. Banelli, O. Aiberti, M. Aran, A. Bombaçi, F. Rəhməti, M. Xartman, S. Cağatay, Ə. İnan, İ. Nəcmi, A. Riistəmova, A. Valitova və b. tədqiqatçüarın onlarca əsərlərinin iizərində dayanmaq iiçiin geııiş imkan yoxdur. Bu araşdırmaların içərisində A. Dilaçarın, İ.V. Steblevamn, S. Başerin adlannı çəkdiyimiz əsərlərini, eləcə də, 900 illiyi miinasibətilə "Sovetskaya tyurkoloqiya" jurnahnın biitöv bir nömrəsini (1970, N<j 4) başdan-başa (cəmi 13 məqalə) "Qutadqu biliy"ə lıəsr olunmasını ayrıca qeyd etınəyi özümüzə borc bilirik.

"Qutaqdu bilik"dəki insan konsepsiyası, ağü anlayışı, hikmət j'əisə/əsi qut və törə kimi anlayışların çoxsəpkili təhlili ilə iizə çıxa bilər. Ümumiyyətlə,

* Rax: .4.3. liauudoa. H o o n m n b ie pvK onucu « <tH’p<'aııcKoCı oöjıacmu. 3.B. <). ııı. XX, I9 t4 . C . /.. Maııon. I Iumhiiviuku dpemıe-ımopKCKoü ınıcbM cııııocınu, M . Jl., /V.ı'/. li.B. liapmoıibd. J(«eıuu)naııib jıeKifuü ııo ucınopuu ın yp eyK u x uapodon Cpedııeü A ıuu. ComııenuH, nı. V. .4.11. Koııoııoa. I I o jm u lOcutjıa I>ajıaca<'vncKo,’o "lijıajadaınııoe vtanue", M ., I9H3.

** R.R. Arat. Cöst. jsjri. "Kulaıtşiu hilih" (saodatqaiul/ovçil) hilim) n jşri hazırlavaıı K.Karimov. Daşkənd, /971. lOcutjı liajıacajyıtcKUÜ "kjtajoıkjınnoe :w a n u e". Mı<)auıtc nodt'omotiwı C. / /. Maanon. M., 19X3.

əsərdə sosial-fətsəji, etik problemlərin qoyuluşunun biitöv bir sistem daşıdığı şiibhəsizdir. "Fənahq cahillikdən doğar, xəstəliklər, pisliklər bir nöqsandan irəli gəlir. Miialicə ilə xəstəiiklər sağaldıla bilər, tərbiyə ilə pisləri yaxşı etmək olar, oxumaq yoiu ilə biliksiziərə bilik verilmiş olar”. "Hökmdar miüətini, ailə başçısı aiiə iizvlərini oxutmağa və tərbiyə etməyə məcburdur", "İqtisadi baxımdan cəmiyyətdə iiç ayn sinij’vardır: zənginlər; orta sinfı təşkil edən ordu və məmurlar, jüqəra sinifolan xalq... Fəqət himayə və təşviqlə qara camaat (qara budun) deyilən xalq orta sin if dərəcəsinə qalxa bilər. Orta sinif də get-gedə zənginlərlə birləşər. Beləlikiə, cəmiyyətdə yoxsul və ziilm görmiiş bir sin if qalmaz"... kimi onlarca, yiizlərcə fik ir yalnız ideal cəmiyyətin modeli haqqında diişüncələr deyil, həm də Orta Asiyanın miisəlman Tiirk dövlətinin ideoloji biinövrəsidir.

"Fərdin xoşbəxtliyi zəhmətin xoşbəxtliyinə bağlıdır. Fərdlər cəmiyyətın və cəmiyyətin başı oian hökmdarın yaxşılığı üçiin çalışsalar, qısası, hökmdar ədaiətli olsa, millət xoşbəxt olar" fikri, qanun haqqında diişiincələri Yusij Xas Hacibin dövlətçilik baxışlarını açıqlayan örnəklərdən biridir.

"Qutadqu biliy"in dili, poetikası haqqında çox damşmaq olar. Əsər xan dili deyə adlandırılan Kaşqar-Xaqaniyyə ləhcəsində yazılmışdır. Qaraxanm dövlət dili kimi sabitləşməyə başlayan ədəbi dilin kamil öməyi kimi "Qutadqu bilik" diqqət çəkir. Bu yeni Orta Asiya tiirk ədəbi dili qrammatik sabitiiyi və normativliyi ilə, liiğət tərkJbinin doiğuniuğu, zənginliyi ilə ortaya çıxır. Bu epik əsər türk dilinin şüurlu miinasibətlə seçilən əsərlərindən biridir. Əsərdə doğma diiə, dövlət dilinə o qədər böyiik bir sevgi var ki, heyrətlənməyə biimirsən və istər-istəməz anlayırsan ki, dövlət və Vətən sevgisi eiə ana dilindən başlayır. Və ana diiinə dövlət ölçüləri iiə yanaşma, dəyərləndirmə milli təfəkkünm başında gəlir.

"Şahnameyi-tiirk" adlanan "Qutadqu bilik" çox maraqlı poetik quruiuşa malikdir. Əsər məsnəvi formasında epik mənzumədir. 6645 beytdən ibarət bu əsərdə 124 beyt həcmiruiə üç parça və 173 də dördliik var. Kitaba sonda əlavə edilən 77 heytdən ilxırət mənzum miiqəddimə də var. Bəzən əsərin heca vəznində yazıldığı iddia edilsə də, bu böyiik epik mənzumə əruz vəznində - kəsik (qısaj nıütəqarib vəznində yazdmışdır. Fa'iilün Fa'ülüın Fa’ülün Fa'ül təjiləsi "Şahnamə” vəzni kimi şərqdə məşhurdur.

Əsərin lüğət tərkibi əsasən tiirk mənşəli sözlərdən ibarətdir. Tiirk dilinin fenoioji quruiuşuna çox uyğun olmayan bu vəzndə kiassik əsər vazan Yusif Xas Hacib böyiik sənətkarlıq nümayiş etdirınişdir. Bu ənənə tiirk xalqlarının ana dili kiassik poeziyasında, xıisusən, Əhməd Yuqnəki, Əhməd Yasəvi, Yunis İmrə, Nəsimi, Rəbquzi, Əlişir Nəvai, Zahirəddin Babur, Qazi Bürhanəddin, Xətai, Sultan Vəiəd, Aşıq Paşa, Füzuli... yaradıcılığı tiçün məhək rolunu oynamışdır.

Bayatı, mani qoxulu dördliiklər türk dıhnin öz təbiı axarını əks etdirmək baxmmdan maraqlıdır.

Əsərin çox zəngin qafiyə sistemi vardır. Ailıterasiya, anaföra, epföra,

zənginliyi türk şer dilinin potensialını reallaşdırmaq baxımından diqqəti çəkir. Ümumən, əsərdə tiirk dilləri iiçun, xüsusən poetik dil iiçün səciyvəvi olan təkrarlar sistemi miihüm rol oynayır.

Əsərin məcazlar sistemi daha çox tiirkcədir. Və ərəb-fars ədəbiyyatmın giiclii təsirinə nisbətən az uğrayır. Dialoji üslub, didaktik deyim tərzi, yeri gəldikcə rəsnıi-publisist boyalar əsərin bədii poetik siqlətini zəiflətmənıiş, əksinə, onu daha da zənginləşdirmişdir. Jstifadə olunan j'razeoloji birləşmələr, atalar sözləri və zərb-məsəllər əsərin dilində xəlqiliyi giicləndirmişdir.

"Qutadqu bilik" türk ger sənətinin ilk böyük qalalarından biridir ki, bu qalasız zəngin tiirk klassik poeziyasını təsəwiir etmək qeyri nıünıkündiir*.

* * *

Türk dimyasımn milli-azadhq hərəkatı dövriiniin böyiik miicahidi və görkəmli söz ustası Xəlil Rzanın "Qutadqu biliy"ə miiraciəti qətiyyən təsadiifi deyil. Bu yola Xəlil bəyi əqidəsi, qan yaddaşı, inamı və imkanı gətirmişdi. Hələ özbək - Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələr tarixini öyrənərkən X. Rzanın qədim qaynaqlarla üzləşməsi, onları öyrənməsi, araşdırması aliııı- sənətkar iirəyinin tələbi kimi ortaya çıxmışdır. Tərciiməyə yazdığı ı"m sözdə alim-şairin böyiik zəhməti aydınca hiss olunur.

X.Rza bu əsəri miiəyyən nıənada sərbəst çevirsə də, kanonik nıətnə sayğı iləyanaşmış, istər orijinalın R.R. Arat çapını, istərsə də özbək alimi K.Kərimovun çapını gərəyincə öyrənmiş, çağdaş tiirk dillərini və rus dilini (S.N. İvanovun poetik tərcibnəsi) ustalıqla incələmişdir.

Nəticədə diinyaya həm "Qumadqu bi/ik" böyükliiyiinü, həm də X’.Rza iislubunu layiqincə təmsil edən orijinal bir tərcümə gəlmişdir.

Əsərin vəznini, qafiyə sistemini, ümumən tiirk nəf'əsini ustalıqla saxiayan tərciiməçi miiasir ritmi və konteksti də unutnıannşdır. Kiçik ixtisarla və sərbəst tərcüm ə m əqam larını şa ir təxəyyiiliin iin q a n u n la n ilə dəyərləndirmək olar. Hər ciddi tərcümə əsəri b ir varadıcılıqdır, bir diinyagörüşün if'adəsi və təsdiqidir. Bu mənada "Qutadqu biliy"in gələcəkdə də poetik və jiloloji tərciimələri ola bilər. Hər nəsil öz keçmişinə, vaddaşına öz səsi, öz nəfəsi ilə qayıdır. Bizə elə gəlir ki, nə qədər təıviimələr olursa- olsun bir tərcümə həyata həınişəlik vəsiqə alıb. Bu xalq şairi, milli nnicahid Xəlil Rzanın "Qutadqu bilik" tərciiməsidir.

Allah Xəlil Rzaya, onun şəhid oğlu, qəhrəman Təbrizə rəhmət eləsin!"Qutadqu bilik" qalası uca olsun!Tanrı türkii qorusun!Anün.

Kamil Vəli NƏRİMANOCrLU profcssor

* Bu b a rjth alraflı hax: H.H. Ccfmena. I ’amuıııue mıopKCKU-x no nteniKux ı/ıopM « X I «eKe. M., 1971.

XƏLİL RZA ULUTÜRK

İLK MÖHTƏŞƏM ABİDƏM İZ

XI əsr yadigarı "Qutadqu bilik" türkdilli xalqların ilk poeması, onların dil xiisusiyyəthrini, bədii təfəkkiir gücünü öz avnasında göstərən birinci möhtəşəm ədəbi abidəsidir. Bir xalq deyil, bütiin tiirkdilli ulusiann ortaq sərvətidir və çox giiman ki, həmin dövrdə, yəni Qaraxanlılar deyilən Türk sülaləsinin əzəm ətli b ir dövlət g ib i çiçəkləndivi çağlarda həmin dövlətin himayəsində yaşayanların və ədəbi dili bilənlərin hamısı iiçiin anlaşıqlı olmuşdur.

Poemanın yazıldığı dövrdə Qaraxanlılar dövləti Yuxarı Çindən tutmuş Xəzər sahillərinəcən olduqca geniş bir ərazini əhatə edən möhtəşəm bir məmləkətin başında dururdu və dastanın ruhundan bəlli olur ki, özüniin renesans çaqlarım yaşayırmış. Başqa sözlə desək, hmin Tiirk dövlətinin, Tiirk ruhunun çiçəklənməsi iiçim belə bir əsərin varanması zəruri imiş. D övht quruluşu, dövht başçısı necə olmahdır, dövlət başçısı ilə rəiyyət, cəmiyyət ilə fərd arasmdakı miinasibətlər necə qurulmalıdır? Ayrı-avrı sinif, təbəqə və ziim rəhrin əxlaqı, di'myagörüşii, borcu, məsuliyyət dərəcəsi, imtiyazları, allah və bəndə qarşısında başlıca vəzifəsi nədən ibarətdir? Poema bu gibi sorğulara cavab vermək iiçiin yazüm ışdır. Dövlət başçısı və rəiyyət necə davranmahdır ki, bu möhtəşəm Tiirk dövləti daha da çiçəklənsin, düşmən qarşısında sarsılmasın, öz milli istiqlahm, ərazi böyiiklüyünü axıradək qoruvub saxlava bilsin, ayrı-avrı tayfalar, xanlar, dərəbəylər arasındakı didişmələrə son qoysun, onları diişmənə qarşı vahid bir cəbhədə birləşdirə bilsin - poema yaradıcısı bu gibi məqsədləri də aydınca izhyir, ən tutarlı, m diiriist cavablarmı verməvə çalışır.

Ozəməüi Kaşqar şəhərini (Ordukəndi) öziinə paytaxt seçmiş Qaraxanidar dövhti şimalda Balasaqun, qərbdə Səmərqənd, ortahqda Öıkdnd Ilerat gibi böyiik elm, sənət, ticarət, mədəniyvət, mərifət mdrkəzlərinə ınalikdi. Yaradılan elmi, bədii əsərlərin çoxu ərəbcə,

farsca idi, lakin tarixi gedişat, xalqın təfəkkiir tərzi, mənəvi ehtiyacı məhz ana dilli doğma ədəbiyyatın yaradılmasım təhb edirdi. Poema yaradıcısı Yusif Xas llacib Baiasaquniunun dahiliyi bundan ibarətdi ki, həmən ehtivacı hamıdan öncə duymuş, böyiik idrak giicıinü, aşıb- daşan ilhamını doqınalıq iistiində kökiəmiş və demək oiar kı, öz

dövrünün ensiklopedisi adlana biləcək möhtəşəm bir abidə yaratmışdır. Poemanın dil saflığı, arılıqı, ərəb-fars sözlərinin, yabançı kəlmələrin çox nadir hallarda, yalnız zərurət məqamlarında işlədilməsi göstərir ki, Balasaqunlu Yusif bəy Tiirkcənin incə bilicisi, təəssübkeşi, cəfakeşi və mətin qoruyucusudur. Poemadan bəlli olur ki, o, öz dövrüniin bıitiin elnüərindən xəbərdardır. Tarixi, coqrafiyanı, ulduzşünaslıqı, ilahiyyatı, Quranı, fiqhi kamil bilir, ən başlıcası adı böyiik hərflər ilə yazılmağa layiq insandır, miisəlmandır, haramı yaxın qoymavan, halalltğa giivənən, öz gündəlik ruzusunu, səadətini daşdan çıxaran zəhmət xadimidir, hər iki dünya qarışsında iizüağdır.

Balasaqunda anadan ohnuş YusifXas llac ib bu əsəri 50 vaşı- na əlvida dediyi çağlarda, 462-ci ildə (miladi hesabla 1069-1070) on səkkiz aya tamamlamışdır. Öz dövründə böyiik nüfüz və şöhrət qazanmış dastanı çinlilər "məmləkətin ədəb aynası", maçınhlar "Zəkalar zinəti", iranhlar "Türkiin şahnaməsi", şərq uluslarından bir çoxu "Ölkənin öyüdnaməsi", Tiirklər "Qutadqu bilik" (səadət gətirən elm) adlandırmışlar. Müəllif heratda bitirdiyi əsəri Kaşğara, Xaqan dərgahına, Tavğac Uluğ Buğra Qaraxan hiizuruna ərmaqan aparmış. təşəkkiir və minnətdarlıq ifadəsi olaraq haciblik (vəzirlik) rihbəsi qazanmışdır.

"Qutadqu bilik" yalnız öz müəllifinin devil, ümumən Tiirkcənin, Tı'irk bədii təfəkküriinün əbədi və əvəzsiz heykəlidir. Aradan keçən doqquz əsr ərzində nə qədər şəhərlər, səltənətlər, imperiyalar, sultanlar xəritədən və tarixdən silinmiş, yerlə-yeksan olmuş, bu möhtəşəm abidə isə öz təravətini itirməmiş, bircə qönçəsinin də solmasına, tufanlara düşməsinə yo l verməmişdir.

Poemadakı dörd qəhrəman m iiəllif idealını təcəssüm etdirir. Giindoğdu - ədalətin, Aydoldu (bədrlənmiş Ay) - bəxtin və dövlətin, Ögdülmiiş (əqlə yetmiş) - əqlin, zəkanın, Ozğurmuş (oyanmış) - qənaətin timsalıdır. Bu dörd surətin arasındakı suallar, cavublar Qaraxanlılar səltənətinin başçısından, hakimindən tutmuş rəivvətədək biitün təbəqələrin, ziimrələrin, fərdlərin əxlaqını, ədəb qavdalarını, hərəkət, fəaliyyət xətlərini miiəyyən edir. Buna görə poema öviid, nəsihət, təlim-tərbiyə nıhu ilə doludur.

Osərin varlığı XIX əsrin birinci yarısında bəlli olmuş, poemanın hicri 843-də (miladi 1439-da) Ileratda lləsən Qara Sayil Şəms tərəfındən uvğur vazısı ilə köçürülmüş nüsxəsi Tiirkiyənin Toqat şəhərinə göndərilmiş, buradan isə hicri 879-da (miladi 1474-də) Əbdürrəzzaq Şeyxzadəyə ərməğan verihnək iiçün Fənəri oğlu Qədi Əli

tərəfmdən İstanbula gətirilmişdir. Məşhur tarixçi və şərqşünas Xammer Purqştal onu satın almış, Vena saray kitabxanasına yetirmişdir. Bundan sonra əsər barədə birinci xəbər / 823-cii ildə fransız şərqşii- nası Jaubert Amedes tərəfmdən jum al məqaləsi biçimində yayınlan- mışdır.

I870-ci ildə məşhur macar alimi Vamberi "Qutadqu biliy"m ən mühihn hissələrini "Uyğur dili abidələri və "Qutadqu bilik" adı altında almancaya çevirisi ilə birlikdə nəşr etmişdir.

1890-cı ildən etibarən məşhur rus şərqşünas alimi Radlov əsərin araşdınlması işinə girişmişdir. 1896-cı ildə kitabın ərəb əlifbası ilə köçüriilməsi - ikinci niisxəsi Qahirədə tapılmışdır. Onun dörd cilddən ibarət fotosurəti hazırda Özbəkistan Elmlər Akademiyasının şərqşii- naslıq institutunda saxlanmaqdadır.

1913-cii ildə şərqşiinas alim Vəlizadə Fərqanə ekspedisiyası zamam Məhəmmədhacı Eşan Laləreşin şəxsi kitabxanasında "Qutadqu biliy"in ərəb əlifbası ilə yazılan niisxəsi olduğunu elm aləminə xəbər vermişdir. Məşhur özbək alimi Fitrət bundan, - əsərin Nəməngən nüsxəsindən soraq tutunca 1924-də Məhəmmədhacı Eşan Laiəreşdən niisxəni almağa, Daşkənd kitabxanasına gətinnəyə nail olmuşdur. Çox keçmədən "Maarif və oxucu" dərgisində Fitrətin Nəməngən niisxəsinə dair məqaləsi basılmış, daha sonra poemanın ayrı-ayrı parçaları nəşr edilmişdir (1928).

Bundan sonra adlı-sanh şərqşiinas Malovun araşdırmalarında həmən niisxənin avrı-avrı parçalarını, tərcüməsini, izahlarını, üç nüsxənin miiqayisəli təhlilini görüriik (1929).

"Qutadqu biliy"in övrənilməsində Valitovanın xidmətlərini qeyd etmədən keçinmək olmaz. Şərq mədəniyyətini, Qaraxanhlar dövlətinin tarixini, bu tarixin öyrənilməsində "Qutadqu bilik" əsərinin rolunu, mövqeyini düriist müəvyənləşdirınəkdə Valitova tiirkologiya elminə böyük hədiyyə vermişdir. Bu gibi uğurlara haxmayaraq "Qutadqu bilik" ilə bağlı övrənilməmiş cəhətlər hələ az deyil. Xiisusilə əsərin dilinə dair fikirlər hələ tam durulmamış, sabitləşməmişdir. Uvğur dili, altav dili, tiirk dili, "Qutadqu bilik" dili, Qaraxan/ılar dih, Buğraxan dili gibi anlayışlar bu sahədə ən çox işlənən terminlərdir. Burası şəksizdir ki, kitabın dili o dövrdə yaşamış biitiin tiirk qəbilələri iiçiin an laşıqh olm uş, on ların ham ısın ı evn i əd əb i d il ətrafında birləşdirınişdir. Əsərin ilk niisxəsi hansı əlifba ilə yazdıb? S. E. Malov bunu ərəb yazısı adlandırır. Uvğur yazm ilə köçüriilmüş Vena niisxəsi XV əsrin yadigarıdır.

H ələlik burası da cavabsız q a lır ki, əsərin ön sözü və mündəricatı kim tərəfındən vazılıb? H. İ. İlminski ön söziin müəllif tərəfındən deyil, başqasının qələmilə yazıldığmı iddia edir. Fitrət və başqa Avropa alimləri də bu fıkirdədirlər. S. E. M alov isə bizi bu ftkirdən sakındırır, böylə hesab ed ir ki, "Qutadqu bilik", "Tiirkiin şəcərəsi", "Qisasül ənbiya", "Hibətül həqaviq" gibi əsərlərin ön sözii müəlliflərə məxsusdur, kitabı tərənnüm, vəsf məqsədilə vazmışlar.

Əsər hansı vəzndə yazılıb - bu sorğuya verilən cavablar tiirlüdür. Həcib Asim, A. Sədi gibi alimlər böylə hesab edirlər ki, poema Tiirk şeri üçün doğma vəzndədir, onbirlik hecanuı əsasən 6-5 bölgiisü əsasında qələmə alınmışdır. Məşhur Tiirk alimi Mehmet Fuad Köpriilü, özbək dahisi Fitrət isə iddia edirlər ki, "Qutadqu bilik" böviik İran şairi Firdovsiyə məhəbbətlə, əruzun "Şahnamə" vəznində yazılmışdır. Buradakı vəzn qiısurlarını isə o zamankı Türk əruzunun hələ tam büllurlaşmaması ilə izah etmək olar.

Bizim fikrimiz böylədir ki, "Qutadqu bilik”dən həm onbirlik hecaya, həm də əruza uyar bol-bol misallar gətirmək olar. Çox giiman ki, əsər doğrudan da "Şahnamə" əruzunda nəzərdə tutulmuş, ancaq işin gedişində Tiirk təfəkkiir tərzinin öz xiisusiyyətləri, öz tələbləri bu qəlibi dağıtmış, necə deyərlər doğmalıq ögeylik ilə çulğaşmışdır.

"Qutadqu biliy"in başltca pafosu ideal cəmivyətin, ideal insantn tərənniimündən ibarətdir. O, mövcud ictimai quruluşu rədd edir, damğalavır, mərdlərin, qəhrəmanların bu giin olmadığım, keçmişdə qaldıqlarını bəyan edir, ah çəkir, fər\>ad qoparır. Həvatda yeganə təsəllin i elmi, həyatı, m iix təlif bilik, idrak sah ələrin i Öyrənib mənimsəməkdə və allaha stğınmaqda, ibadətdə görür. Bu baxımdan əsərin adı diqqətəlayiqdir: "Qutadqu bilik" - səadət gətirən elm deməkdir. Deməli, insan həvatına yalnız elm, yalnız idrak gücii səadət gətirə bilər. Yusif Xas Ilacibin diinyagörüşündə Fərabi, Əbu ƏIi ibn Sina gibi dahilərin fəlsəfi qənaətləri ilə səsləşən cəhətlər çoxdur. I/iss olunur ki, o, öz sələfiərinin yaradıcılığın ı mükəmməl öyrənmiş, mənimsəmişdir. Yusifə görə maddi aləm ruhun qiivvəti əsasmda yaradüsa da, öz qanunauyğunluqlan ilə inkişaf edir, irəliləyir. O, daim yürüş, veniləşmə halındadır. Canlı-cansız biitiin mövcudat, o ciimlədən yeddi səyyarə, on iki bürc allah tərəfmdən yaradıldığı halda, yuxanda, aşağtda yer tutur və qarşıdurma qanunları əsasında hərəkət edirlər. Alimlər, təbiblər, ulduzçular, ziya lılar Yusif qələm ində əlçatmaz yiiksəkliyə qaldırılır, əzizlənir, böyük ilhamla tərənnüm olunurlar. Şair onların qədrini bilməyə, qiymətini verməvə çağırır. YusifXas Hacibin

coşğun insansevərliyi, humanizmi kəndçilər, tacirlər, çarvadarlar, sənətkarlar, əkinçilər və başqa ixtisas sahibləri iistünə qoşduğu misralarda xiisusi bir qiivvətlə meydana çvcır.

Yalnız "Qutadqu biliy"in deyil, həmçinin Orxan-Yenisev abidələri, Turan yadigarlan, uyğur əlyazmaları, "Divanü lüğətid türk", "Hibətiil həqayiq", "Məhəbbətnamə", "Oğuznamə", "Təfsir", "Qisasül ənbiya" gibi möhtəşəm əsərlərin öyrənilməsində xüsusi xidmətləri olan P. M. Melioranski, V. V. Radlov, V. Tomsen, E. E. Bertels, Fitrət, Mehmet Fuad Köprülü, S. E. Malov, 11. A. Baskakov, İ. A. Batmanov, V. M. Nasilov, A. K. Borovkov, A. M. Şerbak, E. N. Nəcib, S. M. Mütəllibov, Q. Vamberi, Q. Kərimov, A. A. Valitova, N. İ. İl- minski, Q. A. Əbdürəhmanov, A. P. Qəyyumov, H. S. Siileymanov, E. İ. Fazilov, Ş. Şükürov, Q. Mahmudov, İ. Qoşqartayev gibi alimlərin böyük xidmətlərini qiymətləndirmədən keçinmək olmaz.

Ayrı-ayrı millətlərə məxsus tiirlü alimlər qələmindən çvcmış bu rəngarəng araşdırmaları vahid bir məhvər ətrafinda birləşdirən sonuc bundan ibarətdir ki, olduqca qədim tarbcə və zəngin ədəbi gələnəkiərə malik Türk ədəbiyyatı böyük, universal bəşər mədəniyyətinin üzvü bir hissəsidir. Tamı və hissəni layiqincə öyrənmək və aralarındakı dialektik əlaqələri açmaq borcumuzdur. Bu zərurəti aydın dərk etdiyim üçiin "Qutadqu biliy"i çağdaş Azərbaycan Tiirkcəsinə uyğunlaşdırmağt lazım bildim.

Bakı, 22 may 1994.

MƏRHƏMƏTLİ, MEHRİBAN TANRININ ADI İLƏ

H ə m d ü sə n a , şü k ü r lə r v ə a lq ış la r o lsu n o n o z iz , o n u lu T a n n y a ki, b ö y ü k lü k sah ib i, ə n q ü w ə t l i p ad şah d ır, y e r i-g ö y ü y arad an d ır, bü tün n ə fo s a la n la ra ru z u v e rə n d ir . O n ə is tə so q ıla r , n o y i is to so y erin o y e tirə r , y a fə lü m a y a ş a y v ə y a h k ə m u m a y u r id (Y o n i n o y o istoso q ə s d e d ə r , n ə y ə ix tiy a r q ıls a h ö k m e d ə r) . B e lo lik lo , a d a m la r arasında o z ə m ə tlə u c a lm ış T a n r ın m r ə s u lu n a sa n s ız s a la m la r o lsu n . R əsu lu n s o fd a ş la r ı o lm u ş ə z iz v ə q iy m o t l i s o h a b o lo r ü z ro , r iz v a n a lla h u o le y h ü m ə c m ə in ə (y ə n i o n la rın h a m ıs ın ın ü s tü n o T a n n n ın raz ılığ ı sa ç ılm ışd ır) .

B u k ita b o ld u q c a ə z iz d ir . Ç in a l im lə rin in m o s o l lə r i lo yarad ılıb . M a ç in şa ir lə r in in şe rlo ri ilo b o z ə n m iş b u k ita b ı o x u y a n , b u bey tlo rin m o n a s ın ı an la y a n k işi k ita b d a n d a o z izd ir . M a ç in a lim lo r i, şa irlo ri bu q o r a r a g ə l d i l ə r k i, G ü n d o ğ a n v i l a y o t in d o , T ü r k ü s t a n e l lə r in d o B u ğ ra x a n d ilin d ə b irc ə k im s ə b u k ita b d a n y a x ş ı k ita b y a z a b ilm oz. B u k i ta b h a n s ı p a d ş a h l ı ğ a , y a x u d h a n s ı i q l im o y c t s o , h o d s iz y ax ş ılığ ın d a n , so n d o ro co caz ib o li o ld u ğ u n d a n h o m in e l lo r in a lim lo ri q o b u l ed ib h ə r b ir in ə m ü x to l if ad , lə q o b v e rd ilo r . Ç in li lo r "ə d o b lo r m ü lk ü " d e d iİo r . M a ç in m o lik in in n o d im lo r i " M o m lo k o tin ay n ası" a d la n d ır d ı la r . G ü n d o ğ a n l ı la r " Z in o tü l ü m o r a " , İ r a n l ı la r "T ü rk ü n şa h n a m o s i" ad ı v e rd ilo r. B u y o lla b o z ilo ri b u k ita b ı "M o m lo k o tin n ə s ih o tn a m o s i" , tu ra n lıla r iso " Q u ta d q u b ilik " ( s o a d o t g o tiro n cln ı) ad lan d ır ıb la r . K ita b ın to r tib ç is i B a la s a q u n d a d o ğ u la n , p o h r iz sah ib i (y ə n i d ö zü m lü , sobrli, q o n ao tc il b i r k iş id ir) . K ita b ı K a ş ğ a rd a b itirib G ü n d o ğ a n m o lik i T a v ğ a ç x a n d o r g a h ın a g o t i r m iş d i r . M o lik o n u o z iz lo y ib , d o y o rlo n d ir ib ö z sa ra y ın d a X as H a c ib e tm işd ir . B u n a göro Y u s if u lu X a s H ac ib adı m o şh u r o lu b d ü n y a y a y a y ılm ış d ır . K itab bu fo z ilo tlo rilo q iy m o tlid ir. B iri - o d l, ik inc isi - d ö v lo t, ü ç ü n c ü sü - oql, d ö rd ü n c ü sü - qonao t. Y on i b u n la rın h o r b ir in o T ü rk c o b ir a d vcrilib. Y a z a r o d lo G ü n d o ğ d u ad ı q o y u b k i, p a d şa h d ır , d ö v lo to A y d o ld u adı v e r ib ki, v o z ird ir, oql ü çün Ö g d ü lm ü ş ad ın ı s c ç ib k i, v o z irin oğ ludur, q o n a o to O z ğ u n n u ş adı q o y u b ki, Ö g d ü lm ü şü n q a rd a ş ıd ır . B ö y lo lik lo o n la r ın a ra s ın d a k ı h c k a y o n i s u a l- c a v a b ş o k l in d o q u rm u ş d u r . Q o y o x u cu n u n k ö n lü açılsın , m ü so n n ili ö z g ü d u a la r ilo y a d q ıls ın , inşallah.

H am ıdan , h o r k ə sd ə n ü s tü n d ü r x u d a , T ə k ona y a ra ş ır d u a -sə n a da.

B ö y ü k lü k sa h ib i z ü lc ə la l o d u r, Y arad an , tö rə d o n , p ü rk ə m a l o d u r.

O d u r y e rin -g ö y ü n , x ə lq in y iy ə s i,N u ş e lə so n in d ir m in b ir tö h fə s i.

O n d a n ru z u a la r a lə m d ə h ə r ko s, H am m ı y ed iro r , tə k ö z ü y e m ə z .

Y e d irə r , iç iro r, ac q o y m a z h eç v a x t, H o r n o fo s sa h ib i o n u n la x o şb ə x t.

O k im i isto so şa n -şö h rə t v e ro r , L o y a q o t, o zo m o t, şü c ao t v e ro r.

S c ç m o ro su lu n u n m in n o td a rıy am , D ö rd b ö y ü k k im səy o sa la m , e h tiram .

M o h ə m m o d p e y ğ o m b o r x ilq ə tin b a ş ı, G ö z -q aş ı, v a rlığ ı, can ç ırp ın ış ı.

B u k itab no q o d o r m ü q o d d o s , o z iz , B ilik lo r d o n iz i, on to m iz d o n iz .

O n d a d ır b o ro k o t, h o r q əd ri q iy m o t, Ü lv iy y o t, so a d o t, şü k rü q ə n a o t.

G ö r n e c o d ü zü lü b a lim lo r sö z ü ,İnci sa n d ığ ıd ır , z ə k a g ü zg ü sü .

M o ş r iq m o lik lo ri, M aç in b o y lo ri S c ç ib b irc o -b irc o d ü rrü , g ö v h o ri.

K ita b m ı, sal q ay a , y o x sa x o z in o ? D ü rd a n o ta p a rsa n , d ü şso n iz ino .

A lim d o n a lim o irsd i, no y a x ş ı,M in d o fo o x u y a , a n la n ıa z n aş ı.

A I o x u , borq v u rsu n o v c u n d a a lm az , H e y if , b o z i tü rk lo r v cc in o a lm a z .

K ita b d a n fcyz a lan - ö z g o b ir ca h an ! B u h ə d d o b o lk o d o u c a lm a z y az an .

18

19

20

21

B u k ita b g ö z n u ru n , k ö n ü l ç ıra ğ ın ,H o r ik i d ü n y a d a a rx an , d a y a ğ ın .

M a ç in a lim lə ri , Ç in h ə k im lo r i ,O n u n h e y ra n ıd ır h a ç a n d a n b o ri.

D o la ş T ü rk ü s ta n ı , M o ş r iq i ç o x -ç o x , C a h a n d a b u q o d ə r ü lv i k ita b y o x .

K ita b ın q ə d r in i b i lə n lə r b ilo r ,H a rd a n d ır n a d a n d a o c ü r ə h ü n o r?

E y d o s t, h ə r n a ş ıy a v e rn ıə k ita b ı, V e rm ə , y o x sa o n d a e şq in q ilab ı.

22 O n u b il ik s iz lo r d ə rk e d o b ilm o z , Ə z iz lə r , o x ş a y a r z ə k a s a ç a n kos.

23 B u ğ ra x a n d ö v rü n d o n a lıb sü rü n ü ,X a n d ili, x a n ru h u , x a n ö lç ü sü n ü .

2 4 B u c ü r k ita b ı h e ç o lu b m u y a z a n ? K im d ə v a r b u ilh a m , b u ru h , b u l is a n ?

25 K im in b a l sa ç ıl ıb q a y m a q d ilin d o n , Ə y ilib ö p ə r ə m o n u n ə l in d ə n .

26 B a şd a b ir a d v c r ib o n a h o r ş ə h o r , Y e rd ə k i, g ö y d o k i a rif lo r, ə r lo r .

27 H o r e lin , h o r y u rd u n b ilic ilə r i ,A lıb s a p a d ü z m ü ş b u in c ilə r i.

Ç in lilo r a d v c r ib "M ü lk ü n o d o b i" M a ç u n lı "Ə n isu l m ə m a lik " d cy ib .

Ş o rq d ə h e y ra n la n g ö rü n n o q o d o r, "Z in ə tü l ü m a ra ’’ d e m iş ç in lilo r .

"Ş a h n a m o " sö y lo d i İran lı o n a ,"Q u ta d q u b il ik " d ir şö h rə t T u ra n a .

D ild o , to fo k k ü rd o m in -m in m ö c ü z o , G o lib b u k ita b d a ç ıx m ışd ır ü z ə .

Z o r im iş k ita b a a d v e rə n u s ta d ,T an rıs ı y a r o lsu n , aç sm q o l-q a n a d .

T ü rk c o n in q ü d ro ti , cü ro ti, o z m i,B u g ö zo l k ita b ın b a y ra m ı, b o z m i.

B u k ita b h ə r k o s in d o rd in o q a ra , D a y a q d ır illah k i, h ö k m d a rla ra .

28

29

30

31

32

33

34

36

37

38

39

41

M ü lk a la n su lta n la r d a im q ay ğ ılı, N ə c ü r o tu rm a lı, n ə c ü r d u rm a lı?

D ö v lə ti q u rm ağ ı ö y rə n m ə lid ir ,O n a n e le r m e c h u l, n e le r b e llid ir .

Q a lx ır, a b a d o lu r , sö k ü r d e d ö v le t, T ə ra q q i, te n ə z z ü l e n b ö y ü k h ey rə t!

N e c ü r q a n a d ta p ır q e h rə m a n o rd u N e c ü r x ila s e d ir e z ilə n y u rd u ?

A ç ıb b u k ita b d a y e r in d ib in i, V e rm iş e m h ə r şe y in ö z tə r tib in i.

40 D ö v lə t i u c a ltm a q is tə y ə n k iş i, Y a ln ız m ü d r ik lə re ta p ş ıra r işi.

G ə r e k l i , ü rə k li , s ə x a v e tli ə r , M in -m in şü a sa ç a n q ə m ə r ə b ə n z ə r .

42 Q ü d rə tl i ş a h la rd a x a lq ın h a q q ı var, X a lq ı u c a ld a n la r d a im u ca la r.

43 Ş a h a q ü d rə t v e rs in rə iy y ə t g ə rə k , Ş a h x ə lq i q o ru su n gö z b ə b ə y itə k .

D ö y ü ş e m ə rd a n ə q ılınc tu tm a ğ ı, O rd u n u q a ld ır ıb c e n g ə a tm a ğ ı

N ə c ü r d a rm a d a ğ m ed ib a tm ağ ı, Ə z m ə y i ö y rə td im , b aşa d ü ş m ə n i.

G ö s to rd im k ita b d a h o r b ir tə d b ir i , X a lq ı x ila s e d e n h ə rb i tə d b ir i.

Q ü d rə t l i su lta n ı ço x se v ə r e l lə r , Ü z ü n ü g ö rm o y i to b ə rr ik b ilə r .

Ş a h g o r ə k u c a lts ın x id m o t o h lin i, D o rg a h d a n q o v la s ın illo t əh lin i.

T a n ıs ın d ü rü s tü , n ad ü rü s tü d ə ,A lo v b o ğ u lm a s ın k ü ld e , tü s tü d ə .

B u rd a y ır tıc ı d a , b a ş k ə s o n d o var. C a n ın ı v e r m ə y ə to lo s ə n d ə v ar.

C ə s u r , v o k a lə tl i , q ə h ro m a n ü rə k , N ə u m a r: d a ğ b o y d a x o z in ə g o ro k .

Ş a h m r ə iy y ə to v a rs a rə ğ b o ti,G e d ə r ə z iy y o ti , o lm a z m ö h n ə ti .

44

45

46

47

48

49

50

51

52

AZORBAYCAN HeSCUOÜKASl PHE-ZİDEWTİNİN17

IŞLOR lOAriOStNlN

K İ T A B X A N A S I

S u ltan , u c u z tu tm a n ə s ih ə t im i,D u a q ıl, a lq ış la b u ad o tim i.

54 N ə z ə r sa l, a n la k i, k ita b y a z a n o r,Ə n b ö y ü k s ə rv ə rd i , ə n b ö y ü k h ü n ə r .

55 Ş ah b ə x t iy a r o la r , g e d ə r irə li,D ə rk e ts ə ö y d ü y ü m fə z ilo tlə r i .

A n la y a r c a h a n d a n ə d i r k iş ilik ,M ə rd lik , p a k iz ə lik , ə n d iş ə , b ilik .

Ə s lim d ə n , n ə s l im d ə n sö z a ç ır d ilim , N ə c ü r ç iç ə k lə n d i v ə tə n im , e lim .

Ö z d o ğ m a e l im d ə n ç ıx a n d a n b o r i, Y a z d ım , ta m a m la d ım b u şa h o sə r i.

Y e tird im k ə m a la K a şğ a r e lin d o , V e rd in ı h ə r v o s f ın i a n a d ilin d o .

X a n la r x a n ı T a v ğ a c Q a ra B u ğ ra m n , Ö n ü n d ə s ə s lə n d i şe rim , d a s ta m m .

V e rd i q ə lə m h a q q ı, ə n a m m ü k a fa t, M ə n i o z iz lo d i o q ü d rə tl i za t.

M ə n ə x a s h a c ib lik ü n v an ı v e rd i, Y a x m lıq , d o ğ m a lıq im k a n ı v e rd i.

Y u s i f x a s h ac ib i ə z iz lo d ilə r ,S ay ıld ı h ü n ə rv ə r , m ü d rik , m ö tə b o r .

B u k ita b - şa irin m ü q ə d d o s y ü k ü , X o lq ə n işa n v e r ir d ö rd to b ə rrü k ü .

B irin c i ə d a lo t - h a q q ın o sa s ı,İk inc i d ö v lo td ir - iqba l a rx a s ı.

Ü ç ü n c ü - id ra k d ır in sa n a ş ö h rə t , D ö rd ü n c ü - q ə n a o t, m ə ğ z in d o sə h h o t.

M o n o m n işa n v e ro n n ə d ir s o a d ə t - Ə d a lə t, q o n a o t, to fo k k ü r, d ö v lo t.

V e rd im o d a lo to G ü n d o ğ d u ad ı,Ş ah lıq , su lta n lıq d ır on u n m u ra d ı.

V o z ir lik m ö v q e y i tu ta n A y d o ld u , D o ğ ru d a n d ö v lo tin d ay a ğ ı o ld u .

İd ra k a v c rm iş ə m Ö g d ü lm ü ş ad ı V ə z ir in o ğ lu d u r , ə q l in u s ta d ı.

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

O zg u rm u ş ad ın ı ald ı q ə n a ə t , Y a x ın d ır v ə z irə bu ü lv i x ilq ə t.

K ita b ın m ə ğ z id ir b u d ö rd fə z ilə t , Y a z ıb b itirm işəm , q a n ım d a q e y rə t.

Ə rə b c ə , ta c ik c ə b u e ü r k ita b ç ə x , B iz im d ilim iz d ə h ey h a t m is li y o x .

B u n u n q iy m ə tin i b i lə n lə r b ilir,B u c ü r z ə k a la ra a r i f dey ilir.

T ü rk c ə tə r a n ə lə r q o şm u ş a m s ə n ə , O x u d a , u n u tm a , d u a q ıl m ə n ə .

M ə n ö td ü m a lə m d ə n , s ə n e ş it ö z ü n , Ib rə t a l, q ü d rə t ol, a ç ıls ın g ö zü n .

İ lah i, a lə m d ə h ə r k ə s ə y a r o l, M ö m in ə ru z u v e r , ilk p ə r a s ta r ol.

1 K ita b m b a ş la n ğ ıc ı, y e d d i p la n e t, o n ik i b ü rc .2 İnsanın qədri, qiyməti.3 D ilin x is lə t lə r i , fa y d a s ı, z ə rə r lo r i .4 Kitab yazan öz üzrünü bildirir.5 Öyüdünü, nəsihətini söyləyir.6 Bilik, oxu fəzilotlərini, faydasını anladır.7 Kitabın düzülüşünü, yazann yaşını aytır.8 Qıhq, əhval pozuqluğunun zərorlorini aytır.9 Kitabın başı, Gündoğdu, ədalot üstüno söz.10 Aydoldu Gündoğdu hüzuruna gəlm iş.11 Aydoldunun Gündoğdu xaqanla görüşii.12 Aydoldu dövlət xadimi olduğıınu bildirir.13 Yenə dövlətin sifətlərini, fəzilətlərini aytır.14 Dövlətin vəfasızlıqı, gəldi-gedər olması.15 Giindoğdu Aydolduya özünü tamtdırır.16 Giindoğdu ədl sifotini biliyilo nişan verir.17 Aydoldunun Əlik boyə sualı.18 Əlik bəyin Aydolduya cavabı.19 Danışmaq yaxşımı, yoxsa susmaq?20 Qutun ağmalığını, dövlotin vofasızhğını aytır.21 A y d o ld u n u n o ğ lıın a n o s ih ə ti.22 Aydoldunun Əlik xaqana öyiid kitabı.23 Əlik xaqanın Ögdi'ılmüşü öz hüzuruna çağırması.24 Ə lik x a q a n ın Ö g d ü lm iişo sua lı.25 Ö g d ü lm ü şü n Ə lik x a q a n a ca v ab ı.26 O x u n u n (m ü ta liə n in ) y c ri.27 Boylor nccə olmalıdır.28 Vozirlər ncco olmahdır.29 Q o şu n b a ş ç ıla n n e c o o lm a lıd ır .30 Haciblor neco olmahdır.31 Pordodorlor neco olmalıdır.32 E lç ilo r n cc o o lm a h d ır .

33 B aş k a tib - y a z ıç ı n e c ə o lm a h d ır .34 X ə z in o d a r n e c ə o lm a h d ır .35 D əstirx a n ç ıla r n e c ə o lm a lıd ır .36 Ş ərab ç ıla r n e c o o lm a lıd ır .37 B o y lə rin x id m o tk a r la ra b o rc u .38 Ə lik b ə y in Ö g d ü lm ü ş ə su a lı.39 G ü n d o ğ d u n u n O z ğ u rm u ş a m o k tu b g ö n d ə rm ə s i.40 Ö g d ü lm ü şü n O z ğ u rm u ş ilə k o n u ş m a s ı.41 D ü n y an ın fə z ilə t lə r i , fa y d a s ı, z ə rə r lo r i .42 D ü n y an ın q ü s u r la n , e y ib lə r i.43 F ani d ü n y a d a b a q i liy i q a z a n m a q y o lla n .44 Ə lik m ə k tu b u n u n c a v a b ım g ö n d ə r ir .45 Ə lik in Ö g d ü lm ü şü O z ğ u rm u ş u n y a n ın a ik inci

g ə z g ö n d ə rm ə s i.46 Ik inci k o n u ş m a n ın b ə y a n ı.47 B ə y lə r x id m o tin in q a n u n -q a y d a la rı .48 S aray d a k ı q a p ıç ıla r i lə rə f ta r .49 E v lo n m ə , o ğ u l-q ız tə rb iy o s i n e c ə o lm a lıd ır .50 R ə iy y o tlə r i lə ro fta r .51 Q o n a q h ğ a g e tm o k , g e tm ə m o k h a q q ın d a .52 S ü fro b a ş ın d a ə d ə b q a y d a la rı.53 Y ığ ın c a ğ a d o v o t q a y d a la n .54 F an i a lo m d o n ü z d ö n d ə r ib b a q i l iy o c a n a tm a.55 Q afıllik d o n o y a n m a ğ ın b o y a n ı.56 Ə lik Ö g d ü lm ü şü z iy a rə t ü ç ü n a d a m g ö n d o rir .57 O z ğ u rm u şu n Ə lik h ü z u m n a g ə liş i .58 O z ğ u rm u şu n Ə lik b o y o ö y ü d ii.59 E1 a b a d a n lığ ın ın m o n fo ə tlo r i .60 Ö g d ü lm ü şü n v a y s ın ıb tö v b o y o d a y a n ış ı .61 Y ax şılığ a y a x ş ılıq .62 O z ğ u rm u ş x ə s tə lə n ir . Ö g d ü lm ü şü ç a ğ ır td ır ır .63 O zğ u rm u şu n y u x u g ö rm o si.64 Ö g d ü lm ü şü n q a rd a ş ın a sa rı g c tm o s i.65 Fani d ü n y a y a v u ru lu b y aşay ış ı z a y e tm o k haqqında.66 D ö v ra n m g o ld i-g c d ə r liy i, d o s tla n n c o fa s ı.

M ƏRHƏM ƏTLİ, MEHRİBAN t a n r i n i n ADI İLƏ

Y ü z m in a lq ış s ə n ə , e y p ə rv ə rd ig a r , V ah id , u lu T an rı, fə n a d a n k ə n a r .

S e h r in lə y a ra td ın ə n g in lik lə r i Ə rz i, a l g ü n ə ş i, ay ı, ü lk ə ri .

Q a d irsə n , "01" d e d in , o ld u b u d ü n y a , Y er-g ö y , v a rlıq , h ə r şe y h ö k m ü n lə ə h y a .

B ü tü n v a r lıq la r ın d ə rd i v a r ik o n ,D ə rd s iz v ə şə r ik s iz y a ln ız ö z ü n s o n .

E y q ad ir, e y azad , ə b ə d i u s ta d ,S ə n d ə n ö z g ə s in ə y a ra ş m ır b u ad .

B ö y ü k lü k , q a d irlik y a ln ız s ə n o x a s , V a h id sə n , ö lm ə z s ə n , m is lin ta p ılm a z .

V a rm ı ta y ın , rn is lin ? Y o x ... y e g a n o s o n , Ə z ə llə r ə z ə l i , so n su z sa n , ə h so n .

S ıq m ır t ə s o w ü r o y e g a n ə liy in ,H ə r k ə s ə p a y v e rir a z a d ə liy in .

Ş ə k s iz y e g a n ə s ə n , e y ö lm o z a ta N ə tə f t işə s ığ d m , n ə k a in a ta .

İç sirri, d ış s irri g ö s to ro n m a y a k , K ö n lü m ə y a x ın sa n , g ö z ü m d o n u z a q .

A y v ə G ü n o ş g ib i iş ıq sa ç ırsa n ,V a n n ı v a r lığ ım d o rk e d ə n in sa n ?

Ş e y x lə r y ığ ın ı y o x , v a h id s ə n e y p ir , Ö zü n y a ra tm ısa n , h ə r şe y so n in d ir .

H ə r şey g o ld i-g e d o r... so n so d a im sa ğ , Y arad a n , y a şa d a n ö z ü n s o n an e a q .

H o r b ir y a ra n m ış ın y a n ın d a şa h id ,Ö z ü n şa h id s iz so n , e y u lu v ah id .

T a n n n ın o x ş a n , tay ı, m is li y o x ,H an s ı id rak o n u q a v ra m ış a z -ç o x ?

N ə g ə z ə r , n ə ya ta r... d a im o y a q d ır, M is li, b ə n z ə r i y o x ... o lm a y a c a q d ır.

N ə sa ğ d a , n ə so ld a , n ə o w ə ld ə d i r ,N o a ltd a , n ə ü s td ə ... y e rs iz m i o p ir?

M ə k a n ı y a ra td ı.. . ö z m ə k a n ı y o x ,O n su z h e ç b ir k ə s in b ir im k a n ı y o x .

E y h ə r s ir rə y a x m , h ə r q ə lb ə ə z iz , S u rə tlə r , ş ə k i l lə r sə n d o d i ş ə k s iz .

S o n in y a ra td ığ m d ağ la r, d ə n iz lə r ,U ca la r , ç ö k o k lo r , ç ö llo r n ə q ə d o r! ..

S o n in d ir g ö y s ə m a , m in -m in A y , ü lk ə r , Q a ra n lıq g e c o lo r , a y d ın g ü n d ü z lo r .

U ç a n la r , g o z o n lə r , n ə fə s a la n la r ,S o n d o n ru z u ta p ıb o ld u b o rq ə ra r .

Ə rş d o n b a ş la m ış n ə m to rp a ğ a c a n ,A ta m , s o n v c rm isə n h o r c a n lıy a can .

İm an ı k a m il tu t, e y h a q q a ta p an ,B ir o la n T a n r ıy a e lm ilə in an .

S o n s o ru ş m a o n u n n e c o liy in i," A m in !" d c , d o rk e lo in c o liy in i.

H a rd a d ır, n o c ü rd ü r , s o rm a m a ra q la , Y c rd o m i, g ö y d o m i, ö z ü n ü sa x la .

Ə fv c t su ç la r ın ıı e y u c a m -u lu m ,Son d o rd s iz a ğ a m sa n , m o n d o rd li q u lu n .

S o n o s ığ ın m ış a m , so n so n p o n a h ım ,D ard a ə l im d o n tu t, e y q ib lo g a h ım .

Y e tirs in p c y ğ o m b o r m o n o ö z ü n ü , Y a p ış s ın q o lu m d a n q iy a m o t g ü n ü .

S a la m , d ö rd c ş in o , y ü z m in sa la n ıla r , O n la ra h o m iş o m ə h o b b o tim v ar.

G ö s to r q iy a m o td ə o p a k ü z lə r i ,B izo y o l g ö s to rs in m ü d rik sö z lo ri.

V ə s f ın ə a c iz o m , e y c a n ım -g ö z ü m , H o m d in i ö z ü n q ıl, tü k ə n ir sö z ü m .

PEYĞƏM BƏR ƏLEYHİSSƏLAMIN FƏ ZİLƏ TLƏ R İ

T a n n e lç is iy d i H ə z r ə t p e y ğ ə m b ə r , X ə lq iç rə m ö tə b ə r , k iş i l ik d ə ə r .

M ə ş ə lə çe v ird i z ü lm ə t g e c ə n i, H ü sn ü n ü n n u ru n a q ə r q e td i so n i.

0 x ə b ə r g ə tird i p ə rv ə rd ig a rd a n ,D o q ru y o la ç ıxd ın , s ə n e y q ə h r ə m a n .

A ta -an as ım fə d a q ıld ı o ,Y a ln ız ü m m o t ü ç ü n a ç d ı d o ğ ru y o l.

N ə g ü n d ü z iə r y ed i, n ə g e c o y a td ı ,T ə k sə n i ta n n d a n s o rd u , u c a ltd ı.

0 so n in u ğ ru n d a ç o x ç ə k d i n a lə ,S ə n o n a h ə m d q ıl, s ə a d ə t d ilə .

39 B ü tü n q a y ğ ıla n ü m m ə t ü ç ü n d ü , Ü m m ə tin u ğ ru n d a , m ə ş o lo d ö n d ü .

A tad an , a n a d a n y a x ın , m e h rib a n , Ü m m ə ti so ra rd ı y a lm z T a n rıd a n .

0 el s ə a d ə ti , a llah z o h m ə ti ,T a n n v erg is iy d i x ü lq ü , x ilq ə ti.

İp ə k tə b iə t li, ə lia ç ıq , m o rd ,Q ılıq lı, m e h rib a n H ə z r ə t M o h ə m m o d !

H am y e rd ə , g ö y d ə o q o d ə r o z iz ?T a n n q a rş ıs ın d a h ö rm ə ti h o d s iz .

B ü tün b a şç ıla ra b ir g ö z işığ ı,B ü tü n p e y ğ ə m b ə r lə r o n d a n a ş a q ı.

45 M ə n o n u n y o lu n a k ö n ü l b a ğ la d ım ,Q ö v m ü n ü , h ö k m ü n ü b ə r k q u c a q la d ım .

Ö zü n eh tiy a t tu t m ə n im k ö n lü m ü , O n u n la o y a n ım q iy a m ə t g ü n ü .

İlah i, o lim d ə n ö z ü n y a p ış g o l, B ə d ir lə n m iş A y tə k g ö rd ü m ü z ü n ü .

33

34

35

36

37

38

40

41

42

43

44

46

PEYĞƏMBƏR SƏHABƏLƏRİNİN, RİZVANALLAHİ ƏLEYHİM FƏZLLƏRİ

4g Alqışa layiqdir onun dörd eşi - Mosləhot m əbodi, ülfət günoşi.

49 İki qaynatası, iki damadı,Xəlqin sevimlisi, qolu, qanadı.

50 Hamıdan birinci, öndoydi Atiq, Gözü-könlü doğru, Tanrıya sadiq.

51 Malım da, canım da qurbandır! - dedi, Yalnız rəsuluna sevinc dilərdi.

52 Holo xalq osilli Faruq adlı ər - Dilindo yaşardı qolbindəkilor.

53 Xolqo şoriəti nişan verərok,Qaldırdı pordoni, göstərdi ömək.

54 Sonra Osman goldi, o ülvi xilqət, Kişilər kişisi, oliaçıq, mord.

55 Cüt qızını verdi peyğombor ona,Osa canını da öz rosuluna.

s6 Holo hozrot ƏIi - mordlik nıoşoli, Əqlino təslimdi qılınclı oli.

„ Comord, oliaçıq, himmoti uca,Bilikli, todbirli, gonc ikon qoca.

s8 Dinin, şoriotin dayağıdılar,Onlara zülm etdi kafor o ki var.

,9 Bu dörd cş monimçin dörd mizac gibi, Verdilor qolbimi, diriliyimi.

•0 Üzümü tutmuşam porvordigara,Min salam yetirir mondon onlara.Onlara soadət, sevinc verim mon, Qiyamət günündə tutun əlimdon.

ŞÖVKƏTLİ, ZƏFƏRLİ, M ƏDƏDLİ, HƏQİQƏT VƏ DİN DAYAQI TAVĞAÇ ULU BUĞRA QARA XAN

ƏBA ƏLİ H ƏSƏN BİNNİ ARSLAN XAN RƏHM ƏTULLAHİ ƏLEYHİM ŞƏNİNƏ

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

Ö n c ə Ş ə r q d ə n ə s d i b a h a r y e llə r i, S o n ra ə t i r s a ç d ı c ə n n ə t g ü llə r i.

D e y ə s ə n b ir a z c a b o z id i d ü n y a , Ə lv a n r ə n g lə r i lə b ə z o n d i d ü n y a .

Ç ə k d i d ö v lə t y a y ı s ə fa l ı b ah a r,Q ışa h ö k m e lo d i: - k o n a r ol, k o n ar .

G ü n ə ş ş ö lə ç ə k d i, q a y ıtd ı y en o , B a lıq q u y ru ğ u n d a n Q u ru b ü rcü n o .

N e c ə ə t i r s a ç d ı a ğ a c la r , lə k lə r ,A l, sa rı, q ırm ız ı, y a ş ılc a ro n g lo r.

Y a ş ıllıq p ə r d ə s i tu td u h ə r y an ı, T a v ğ a c y o la sa ld ı Ç in k a rv a n ın ı.

N e c o z ə n g in lo ş d i d o ro lo r , dağ lar,A l, y aş ıl g e y in d i b a ğ ç a la r , b ağ la r.

G ü ld ü , q a h -q a h ç o k d i tü rlü ç iç o k lo r , İp a r , k a fu r o tr i d o n iz lo r qod o r.

Q o ro n fıl n o fo s li so b a k ü lo y i,D aq ıtd ı a lo m o m işk , ip a r iyi.

T u tm u ş y c r i-g ö y ü q ırq o v u l, ağ q u ş , Q a z , ö rd o k so d a s ı n o x o ş o lu rm u ş.

G ö y d ə c o h -c o h v u ru r d u m a q a ta n , D o v o k a rv a n ım ı n az lı u ça rı?

E şin i ç a ğ ır ır ila rq u ş y a lq ız ,Y o x sa se v d iy in i h a ra y la y ır q ız?

K o k lik q o h q o h o s i d ü ş ü r d ağ la ra , A ğ z ı q an g ib id ir , q a ş ı q ap q a ra .

G ö y d o q a ğ ı ld a y a n q a ra q a rğ a la r , Y erd o q o m z o sa ta n q ız a m ı o x şa r?

G ü lşo n d o s o n a la r -b ü lb ü llo r ö to r, İb ran i su ru n u ç a la r so ra so r .

Ə lik lo r , c ü y ü r lo r ç o n ıo n n o fo s li, İn o k lo r, b u ğ a la r ü lfo t n o fo s li.

80

81

7g G ö y lə r g ö z y a ş ıy la d ed i sö z ü n ü ,G ü llə r q a h -q a h ç ə k ib a ç d ı ü z ü n ü .

79 M ə n ə tə n ə v u rd u d ü n y a g ü ln ə fə s ,- X a q a n ın ü z ü n ü g ö rm ə d in m i b ə s ?

B ə lk ə y u x la y ırsa n , d u r, aç g ö z ü n ü , B ə lk ə e ş itm irsə n , e ş it sö z ü m ü .

N e ç ə ild ə n b ə r i m ə y u s , d u l id im , A td ım d u l d o n u m u , a ğ lib a s g e y d im .

g2 U lu x a q a n o ld u b ə y im ... b ə z ə n d im , U ğ ru n d a c a n ım d a q u rb a n d ır , d e d im .

g3 B u lu d g u m b u ld a d ı, d a v u l d ö y ə rə k , X aq a n q ılın c ıtə k b ə r k v u rd u ş im şə k .

g4 Q ılın c y ı ld ın m la r s ıy ırd ı q ın d a n ,D a ğ la r s i lk ə lə n d ı q ışq ır ığ m d a n .

g5 A lə m i fə th e td i T a v ğ a c B u ğ ra x a n ,O n a p e ş k o ş ə l s u n q ə y ik i c a h a n .

g6 E y d in in şö v k o ti, h a q q ın q ılın c ı, D ö v lə tin d a y a ğ ı, m il lo tin tacı!

g7 B a y a t h as il e td i d ilə k lə r in i ,B a y a t m ə d o d k a r ın h ifz e ts in so n i.

8g E y d ü n y a c ə m a lı , d ö v lə t d a y a ğ ı,A rs la n tə rp ə n iş l i h a q q m b a y ra ğ ı!

B o x t s ə n ə ə l v e rd i , fo lə k q ılın c - q ın , B o x tin i, tə x tin i T a n rı s a x la s ın .

A lo m a ra m ta p d ı x aq a n ı g ö rc o k , R o n g -ro n g ə rm o ğ a n la r g ö n d o rd i fo lo k .

Ç ıx d ı o d y u v a d a n a lo m q u ş to k i, R u m u n q e y s o r lo r i , h in d in ra jla k ı.

92 M o d h e d ib , şa d o lu b q u c a q la şd ıla r , S e v in c ta x ta ç ıx d ı, a ş ıb -d a şd ıla r .

93 B ü rü d ü a lə m i n ə q o d ə r ç iç ə k , D a ğ -d ə ro , ç ö l -ç ə m ə n ç iç o k d ə n g ö y ç o k .

94 X ə ş d u r q ö n ç o -q ö n ç ə ə t i r sa ç a n la r , Y a ş ıla a ğ ü z lə q a p ı açan la r.

95 Ç iç ə k v a r - a lo v lu q ə ly a n ç o k m o d o , Ç iç ə k v ar , g ö b o y i m işg tö k m o d ə .

89

90

91

96 Ş ə rq d ə n ə rm a ğ a n la r d a ş ıy a n d a v a r ,Q ə rb d ə n x id m ə t ü ç ü n g ə lə n c a n d a var.

B ə x t g ə l ib q a p ıy a x id m ə t e tm ə y ə , Q a p ıla r açılu-, h ö rm ə t e tm ə y ə .

Y a z ın x id m ə ti lə f ə x r e td i to p raq , D ü ş m ə n b o y u n ə y d i , tə s l im o la ra q .

X a q a n d a v u lla r ı k ü k ro d i, daşd ı, G ö rm ə y ə n g ö z lə r in u y ğ u s u q aç d ı.

A lo m a ra m ta p d ı, y o l a ç d ı b ə x tə ,X a q a n ə d a lə t i ç ıx a rd ı tə x to .

S ə x a v ə t ü z ü n ə ta m a rz ı q a lan ,Q o y g ə lib x a q a n ı g ö rsü n y a x ın d a n .

C o fa s ız , v ə fa lı k iş i is tə s ə n ,O n u n g ö z lə r in ə d iq q ə t y e t i r sə n .

N o f u m sa n , d ü ş m ə d o n b o rc a , z iy a n a , B ə r i g ə l , x id m o t q ıl, k ö n ü l v e r o n a .

X o şro fta r, m ü la y im , m e h rib a n , ad il,A q il ə r ö z ü d ü r , ö z g ə s i d ey il.

E y g ö z ə l x ilq o tli, m ü q o d d ə s u ru ğ ,V a r o lun , q a lm a s ın a lo m q u p q u ru .

E y T ü rk lo rin b ə x t i , şü k r e tm ə k g o ro k , S o n o d ö v lo t v e rd i, ç in v e rd i fo lək .

A ta la r sö z ü n d ə b ir to b ir d o var:A ta n ın k ö h lo n i ö v la d a q a lar.

M in h o d iy y o v e rn ıiş s o n o b u a lo m , "Q u ta d q u b il ik " d ir m o n im h o d iy y o m .

N ö v -n ö v o rm a ğ a n la r k e ç o r i, o b o s , M o n im o rm a ğ a n ım o b o d i, ö lm o z .

M a l-d ö v lo t tü k o n ir a x a r s u g ib i,S ö z o b o d i q a lır , g o z ir a lo m i.

Y az ıld ı k i ta b a x a q a n ın ad ı,D cm o k , k ita b la b ir o b o d i qald ı.

Y a ro b b , m o d o d k a r o l h o r işd o o n a , D a im d ö v lo t q u ş u q o n s u n b aş ın a .

D o s tu n u u c a tu t, d ü şm o n in i y ıx ,S cv in c i b o l o lsu n , d o rd i azac ıq .

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

U4 Qoy yağsm yağışlar, güllər açılsın, Bağlar yaşıllansm, otir saçılsın.

U5 O tapsm bəxtini, sınmasm qaşı, Əyilsin önündə düşmənin başı.

U6 Boz yer olmayınca mis gibi qızıl, Ovcu lalə-lalə, bağn yamyaşıl.

U7 Türic təxti, türk bəxti yaşasm, gülsün, Onu görməyənin gözü tökülsün.

ug Gözündə qalmasın bir dilək, arzu, Ucaltsın başmı medodkar özü.

U9 Xalqına fəxr ilə hemdəm kəsilsin,Bir Loğman ömrünü yaşaya bilsin.

YEDDİ SƏYYARƏ VƏ ON İKİ BÜRC

120 Yaradan, boy veren, əfv edən ağam, Mübarek admla sözə başlaram.

121 Könlüncə yaratdın sonsuz aləmi, Günəş, A y - işıqlı cüt salxım gibi.

122 Yaratdın fələyi - dolanar, dönər, Ulduzu gah yanar, gah lapdan sönər.

123 Özünson xəlq edən min-min ülkori, Zülmot geceləri, ağ gündüzleri.

124 Bu mavi semada ulduzlar rəng-rong, Biri yolgöstoron, biri borbəzok.

125 Biri bəşor üçün yaranmış ancaq,Biri yol itende olur şam-cu-aq.

,26 Biri lap zirvodo, biri aşağı,Biri od, birinin kemdir işığı.

127 Hamsından ucada Zühol-Sekantir,Bir bürcde iki il sekkiz ay gozir.

12g İkinci ulduzun adı Onaydır1,Bir bürcdo duruşu on iki aydır.

129 Ü ç ü n c ü a d la n ır K ö rü d -M ə rr ix , M a rs ,H a ra b a x s a g ö r ə r y a ş ıl, g ö y , ə tla z .

130 D ö rd ü n c ü a d la n ır Y a ş ıq , y a d a Ş o m s ,G ö z ü qam aşdu-an , ö z ü m ü q ə d d ə s .

131 B e ş in c i N a h id d ir , y a Z ö h rə , S ev it,S e v ib b a x s a , ş a d o l, ö z ü n ü o v u t.

132 Y a n ın d a d ö rd ta r id - A rz u u ld u z u ,K im ə y a x ın la ş s a b ə n d o lu r özii.

133 A ltın d a A y g o z ə r - ilk ad ı Y a lç ıq ,G ü n ə ş i g ö ro n d ə ta p a r ay d m lıq .

134 O n iki b ü rc d ə v a r , h o rə s i b ir z ə r ,İk i x a n ə lilə r , tə k x a n ə li lə r .

135 Q u ru - Y a z u ld u z u , U d d a ç ıra ğ b a n ,E rə n d ız - J e v z a d ır , K iirü k - S o ra ta n ,

136 S ü n b ü lə A rs la n a - Ş ir ə h ə m n ə fə s ,Ü lg ü - M iz a n , Ç a z a n - Ə q rə b , Y a y d a Q ö v s .

137 O q la q -Ja d iy , Q o n a q -D ə v ə , B a lıq -H u t, D o ğ a rk ə n g ö rü n m ə z s a f g ö y d o b u lu d .

138 Ü ç ü -y a z u ld u z u , ü ç ü y a y ın k ı,Ü ç ü -p a y ız ın k ı, ü çü q ış ın k ı.

139 Ü ç ü -o d , ü ç ii su , ü ç ü -h a v a d ır ,Ü ç ü to p raq o ld u , d ə r d ə şə fa d ır .

140 B ir-b ir in o y a ğ ı u ld u z la r d a var.G a h h iic u m ç ə k d ilo r , g a h b a r ışd ıla r .

141 Q a rışm a z , y a r ışm a z y a ğ ı u ld u z la r ,G ö rü şm ə z ... y a d la n n q isa s h iss i v ar.

142 G ö r y a ra d a n T a n r ım n e c ə y a ra td ı,A lə m y a ra ş ıq lı... ə lv a n hoyatlı.

143 Y e to r ... izn v e r in in sa n d a n d e y im ,İn san ın s a m b a lı - id ra k v ə e lm .

İNSANIN QƏDRİ ELMİ İLƏ BİLİNİR

144 Mükəmmol yaratdı insanı Tanrım, Ona boxş elədi hünər, bilik, fohm.

145 O n a k ö n ü l v e rd i, b ir d o r ə v a n d il, Ə n d işə , x ü lq , h ə m d ə g ö z o l q ılıq , fel.

146 İn san ti ls im lə r i s ın d ırs ın d e y ə ,O n a fəh m , b ilik v e rd i h ə d iy y o .

147 B a y a t k im ə v e rd i ə q l , id ra k , b ilik , Ç ıx d ı ü rc a h m a m in -m in g ö z ə llik .

14g B iliy i q u d ro t sa y , fə h m i d ə u lu ,Ə n b ö y ü k in s a n a d ö n d ə r ir q u lu .

149 M ə n isb a t e d iro m , d iq q ə t k ə s i l s ə n , D in lo n ə d e y irə m , sö z g ö tü r m o n d ə n .

150 Z ə k a k im d o d ir s ə u lu d a o d u r ,B ilik li b ə ş ə r in b ö y ü k o ğ lu d u r.

151 E lm in ə , f ə h m in ə sö y k ə n ir d e y ə ,İn sa n ç a ta b i l i r m in -m in d ilə y o .

152 B ilik li k iş id ə n b ə la u za q d ır ,H eç v a x t d a r a y a q d a q a lm a y a c a q d ır .

153 E lm s iz k iş in i te z h a q la y ır d o rd ,Ö lü r, y o x o lm u rsa d ə rd , ə l ə m , illə t.

154 G o l-g ə l, e y b ilik s iz , ö z ç a rə n i b il, E lm s iz a lç a q sa n , e lm li - aq il.

155 E lm - b a rlı b a ğ d ır ... o n a y e tiş so n , Ç a ta rsa n n ə q o d o r m ə tlə b in o sə n .

156 Q a lx ır , z o k a o h li u c a lır q a t-q a t,E lm ilə sa y ılır o n o z iz u s ta d .

157 B o y lo r n ə c ü r a ld ı d ö v ra n ı o lə - Y a ln ız z ə k a ilo , y a ln ız e lm ilo .

DİLİN FƏZİLƏTİ, FAYDASI VƏ ZƏRƏRİ ÜSTÜNƏ

15g E lm in , tə fə k k ü rü n d ilm a n c ıd ır d il, K işin i b ə x t in ə d il ç a td ır ır , b il.

ı59 K işin i o z iz lə r , u c a ld a r d a d il,Y a ra r ə r b a ş ın ı, q o c a ld a r d a d il.

160 A ğ ız q ə f o s in d ə d il b ir a c a rs la n ,Ö zü n ü p a rç a la r u ç sa n , b u ra x sa n .

D ilin d e n d a d ç ə k ə n g ö rü n v ə d e y ir : D ilin i q ısm a y a n ta p a rm ı x e y ir?

Ç ə x b ə la y a sa ld ı ö z d ilim m ə n i,B a ş ım k ə s i lm ə m iş k ə s in d ilim i.

S ö z ü n ə s ə rh ə d q o y , b a tm a s m b a ş ın , D ilin i d iş lə k i, s ın m a s ın d işin .

S a k in e l d ilin d ə n ... b u d u r ç ə tin i, F itn ə k a r p a x ılla r ç e y n ə r ə tin i.

T a n n c ila v e rd i d ilə , ağ ıla ,M ə rd ə l, d il y iy ə s i, b a ş ın ı sa x la .

Ö z ü n ə ra h a th q , d in c lik d ilə sə n , D ilin d ə n s ila h s ız s ö z ç ıx a rm a sə n .

E lm li k iş i lə r e lm in g ü z g ü s ü ,Ö z b a ş ım y e y ə r n a d a n ın sözü .

S ö z ü n ç o x lu ğ u n d a m ə n a g ö rm ə d im , G ə v ə z ə n a t iq ə x e y irs iz d ed im .

S ö z ü ç ə x ç e y n ə m ə ... a z ç ığ ır -b a ğ ır , Y ü z sö z t i ls im in i b i r c ə s ö z lə q ır.

S ö z d e y ə n in b a ş ı g ö y lə rə d ə y ə r ,İ fra y t sö z in san ı a lç a ld a r , ə y ə r .

E ld ə h ö rm ə ts iz d i b o ş d a m şa n la r ,F ə q ə t "lal" d e y i lə n b ir d a m ğ a d a v ar.

İn d i k i, b ö y lə d ir .. . s ö z d ə d ü rü s t o l, N itq in y ığ c a m o lsu n , z ə k a g ü c ü n b o l.

D ilin i sa x la y a n b a ş ın ı sa x la r ,Q ıs a sö z d e y ə n in u z u n ö m rü v ar.

D il n ə fi b a şq a d ır , a r tıq ü y ü tm ə , M ə d d a h d ili d ə v a r , a r i f d ili d ə .

Ç a lış , b ir c ə sö z ü n m in q ə lb ə g irs in , Q a ra n lıq q ö z lə r ə iş ıq g ə tirs in .

B ilik s iz in sa n la r k o rd u şü b h ə s iz , E lm d ə n q ü v v ə t al, e y n ad a n , ac iz .

G ə lo n b ir g ü n g e d ir... p a r la q y a ş a so n , S ö z ü ö ld ü rm o s ə n , ö z ü n ö lm ə z so n .

K işin i ik i ş c y şu x s a x la r düzü :B iri - o r x ilq o ti, b iri - ə r sö z ü .

179 İn san g ə ld i-g e d ə r ... sö z d ü m ə b ə d i, Ö lm ə z sö z in sa n ı sa x la r ə b ə d i.

180 Ö z ü n ə ə b ə d i h ə y a t is tə sə n ,F e lin d ə n , s ö z ü n d ə n im d a d is tə sə n .

181 D ili m ə d h e lə d im , y a m a n la d ım da , B u n la r s ə n in ç in d ir , q a ls ın y ad ın d a .

182 Y ü z -y ü z , m in -m in k ə la m id ra k a s ığ m a z , G ə rə k l i s ö z lə r in say ı az d ır , az.

lg3 B ö y ü k d ü r d a n ışa n , o ğ lu m , s ə n in lə , M ə n d ə n a ş a q ıd a əq lin i d in lə .

184 Ə n ə z iz sö z ü m ü s ə n ə s ö y lə rə m ,A ta n ə s ih ə t i b ü tö v b ir a lə m .

185 S ə n ə q ız ıl q a ls a m iras , q u la q as:A ta sö z ü q o d ə r d ə y ə r i o lm a z .

186 X ə r c lə s ə n , tü k ə n ə r x ə z n ə n in y ü z ü , X ə z in ə g ə t i r ə r a ta la r sözü .

187 A ta n ın ö v la d a ilk m ira s ı - sö z ,D in lə s ə q a z a n a r oğ u l b i r ə y ü z .

18g S ö z d e y o b ild im m i? O ğ lu m ç o k m ə q ə m , Ə g ə r p e ş m a n o lu b ü z r is tə s ə n .

KİTAB YAZARI ÜZR İSTƏYİR

189 D ilo y im s ö z id i, e y u lu a lim ,G ə lə c o k n ə s l ü ç ü n b eş -ü ç s ö z d e d im .

190 A ğ lın a g ə lə n i d o rh a l d e m ə so n ,S ö zü n y a n lış o ls a b o la g ö ro rso n .

191 E1 d ili y a m a n d ır , h e ç b ils o n n e y n ə r? X ə b is lə r , p a x ı l la r o lin i çe y n o r.

192 D ə rd a ğ ır g ə l ə n d ə dil su s su n g o ro k , S ö z lə y o x , m o rd lik lə d ə rd i o rid o k .

193 S o rğ u la r s o ru ş a r q u p m a n g ö z ü n ,B ü tü n s o rğ u la ra c a v a b s a n ö z ü n .

195 İn sa n o la n y e rd ə y a n ılm a q d a v ar, M o g ə r y a n ı lm a y a n b ir in sa n o la r?

196

197

198

199

200

201

202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

E lm ə h li s e y rə k d ir , e lm s iz lə r ç o x , N a d a n tu tu b y eri, a l im ə y e r y o x .

214 C a h an ı tu tm a ğ a z ə k a v ə t g ə r ə k , X a lq ı ra m e tm ə y e fə ra sə t, ü rə k .

B a şs ız la r b a ş lıy a d ü ş m ə n k o s ilib , Ə d a v o t ü lf ə t i o r ta d a n silib .

215 A lə m i ə q l i le tu td u c a h a n g ir , X ə lq i ra m e lə y o n e lm in se h rid ir .

K iş in in k iş id ə n x e y li fə rq i v a r , Y a ln ız e lm d ə d i r b u fə rq , b u m e y a r .

216 Y a ran d ığ ı g ü n d ə n y o ld a d ır b ə ş ə r , U d u r b u y ü rü ş ü y a ln ız a q illə r .

M o n sö z ü d e y irə m y a ln ız a l im ə , G ö z ü b a ğ la n m ış a s ə n in sa n d e m o .

217 H ə r h a n s t d ö v r d ə rü tb ə , x ə z in ə , K im ə şö lo s a ç ıb ? A lim ü z ü n ə .

H a d a n a , n a k ə s o h e ç b ir sö z ü m y o x , E y a lim , ö z ü m ə m x id m ə tç in a z -ç o x .

218 K iş in in e y b in i n ə s ilə r? İd ra k , E lm in b u la ğ ıd ır , o n u q ıla n p ak .

S ə n ə ö z sö z ü m ü y a v a ş d e y ira m , S ə n d ə n u ta n ıra m , ü z r is to y irə m .

219 E lm , z ə k a s ə n o v e rm ə s ə m u ra d , Y a ln ız b u n d a n so n ra q ılın c a o l at.

S ö z d e y o n y a n ıla r , y o ld a n a z a r d a , D in lə y ə n d ü z ə ld ə r so h v i a rad a .

220 X a lq a b a şç ı o lu r b ilim d ə n b ə y lə r , Q ılın c ç a lır y a ln ız k o r d o rə b o y lo r .

S ö z c ilo v lu g o ro k d ə v o b u m u to k , H an sı s ə m tə ç ə k s ə n o ra g e d ə c ə k .

221 A lə m i tu tm a ğ a z o k a v o t g o rə k , X a lg ı r a m e tm ə y ə fə raso t, ü ro k .

B ilib ə n d a n ışa n ü r fa n ə h l i v ar, M o n im g ö z lo rim in iş ığ ıd ır la r .

222 E lm ilo fo ra so t, b ilik lo q e y rə t, K iş iy o b o x ş c d i r e ş s iz so ltə n o t.

B ü tü n y a x ş ıl ıq la r e lm d o n d o ğ ar, G ö y lo ro y o l a ç ır a l im ad lı nur.

223 T u tm a q is to y irso n iki ca h an ı,S o ru ş ö z k ö n lü n d ə n : b o s e lm in h a n ı?

B ü tü n sö z lo r in i e lm ilo sö y lo , Y a ln ız a lim ü z ü s a ç m a d a şö lo .

224 Ö z ü n o y a x ş ıh q is to sə n ə g o r , Y a x ş ıh q y o lu n u tu t, e y h u n ə rv o r .

S ö z e n d i to p ra ğ a m a v i so m a d a n , S ö z lo q a n a d la n d ı, u c a ld ı in san .

225 A dı q a la b ilo r , in sa n ö z ü y o x , B a tırsa n ad ın ı to y u q sa n , to y u q .

D ib s iz d o n iz g ib i so n s u z d u r in sa n , O d ib d ə b il ik d ir lə l ilo m o rca n .

D o n iz d ə n in c in i s ə n ç ıx a rm a sa n , O n u b ir ç a y d aş ı, c a y la q daşı san .

B o z y c r in a l tın d a q ız ıl layı v a r ,

226 A d q a lır , d ü n y a d a n te z k ö ç ü r in sa n , A d ın y a ş a y ırs a , s o n d o y aşa rsa n .

Y A X Ş IL A R A Q A T I L M A Q

Q az ıb ç ıx a r ıls a b a ş d a tac o lar.

A lim ö z e lm in i d illo n d irm o so ,227 Y ax şılıq fü rso ti k e ç ib so o lo ,

H o m sö z d o , h o m işd o y a x ş ılıq cy lə .Y o x d u r o c lm d o n fa y d a h cç k o so .

E lm ilo to fo k k ü r q a n a d d ır q o şa ,228 S o v u şa r ig id lik , s ö n o r h o y a t da ,

B ir g ü n u y u y a rsa n to p rağ ın a ltd a .B a c a rsa n q a n a d la n , y ü k so l g ü n o şo .

E şit, n o lə r s ö y lo r b u k o n d in b o y i, O d a b a y ra q cd ib y a ln ız b iliy i.

229 Ö m rü q o n im o t b il, y a x ş ıh q e t ki, O d u r q a z a n d ıra n e şq i, ü lfo ti.

231

232

233

234

235

236

237

238

239

240

241

242

243

244

245

246

247

H eç k ə s b u d ü n y a d a ö lü m s ü z dey il, H anstnm k ö n lü n d ə y a n ıb s a işıq ,M ə rd in y a x ş ılığ ı b a ş ta c ıd ır , b il.

J T T '

V erib b u a lə m ə z in ə t, y a ra ş tq .C a h a n d a d a ğ b o y d a ə r lə r d o ğ u ld u ,

249 B ə ş ə r b ə y lə r in d ə n k im d o fə z ilə t ,A x ırd a to p ra ğ m q is m ə ti o ld u . O lu b sa q ə tirm iş x a lq a s o a d ə t .Y ax ş ı d a , y a m a n d a , b ə y d ə , k ö lo d ə , 250 B u g ü n do y a ş a y ır y a x ş ı k iş i lə r ,Ö lü r... ad ı q a lır y a ln ız ö lk ə d ə . Ə n v ac ib iş lə r ə b a ş ç ı k iş i lo r .G ə lm iş , s ə n ə ç a tm ış in d i d ə n ö v b o t, E lm in m ə b ə d in ə h a k im s ə h ə r k im ,Y a lm z y a x ş ılıq e t, a d -sa n q o y u b get.

C J 1

A rifı, a lim i irə l i ço k ir.Ş ah o ls a d a b ir g ü n d ö ş ə n ir y e rə ,

7 0 B ir cü t ə l - in s a n ın ə m o k a lo ti,A lq ış a d -sa n q o y u b , ca n v e rə n lə ro .

LjtJ,

E lm ilə s a x la y tr b ə ş ə r iy y ə t i .Y a ln ız ik i a d ı y a ş a d ır h ə y a t: B iri y a x ş ı ad d ır, b ir i y a m a n ad .

253 G ö r h an sı e şq ilo ç ırp ın m ış ü ro k : A cı, y o x su lu d a z o n g in lo ş d irm o k .

S eç g ö tü r... y a m a n a d d ə rh a l sö k ü lü r , 254 B ə şə r in fə x r id ir s o x a v ə tl i lə r ,Y ax ş ı a d d a n ə r z ə iş ıq tö k ü lü r . O n u y aşa rı b il, ö lü b s ə o g o r.

Y ax ş ı a d ç ıx a r ts a n la y iq so n e ş q ə , 255 B ilib ö lm ə y in i h a z ır l ıq y a p a n ,Y a m a n a d ç ıx a r tsa n , y a ln ız so y ü şg o . B ir d aş m o k tu b y a z tr b iz ə m o z a rd a n .Z ö h h a k ın c ə m d ə y i lo n ə t q a z a n d ı, 256 H o r k im o x u y u rs a m o z a r d a ş ın ı,F ə r id u n h ə l ə d ə b ə ş o r in an d ı. D o rk e d ir h o y a tın ç a ğ la y ış ın ı.B iri y a x ş ı id i ö y d ü lo r o n u , 257 E lm d ə n q o d rli c a h a n d a n o v a r?B iri y a m a n id i, s ö y d ü lə r on u . N ad a n ın ö y ü d ü - h o q a rə t, q u b a r .Y a m a n m ı x o ş g ə l ir , y a s o n ə y a x ş ı,

258 Ü rfan n u ru sa ç a n a q sa ç lı k iş i,X a lq ın lə n ə tim i, y o x s a a lq ış ı? N ec o to sv ir c d ir g ö rü n g o rd iş i:Y a m a n lıq y a x ş ılıq r ə m z id ir in sa n , 259 Y uxarı b a ş d a c a y e r tu td u n a d a n ,S cç , g ö tü r b ir in i, h an s tn ı u m sa n . A şağ ıy a d ö n d ü h o m o n y e r o la n .

H a m ın ı s ın a q d a n ç ıx a r ır z a m a n , 260 A lim y e r tu tu rsa a ş a ğ ı b a ş d a ,İş ıq la z ü lm ə td ir , y a x ş ıy la y a m a n . O rd a lə lo d ö n ü r a d ic o d a ş da .M o rd lo r a d ç ıx a r ır , a lğ ış q a z a n ır , 261 Ə y lo ş a şağ ıd a , y a y u x a r ı q a lx ,Ə c la flıq e d o n lo r q a rğ ış q az an ır . H ö rm o tin i e lm in g ö s to ro r an c a q .M in d ə fə s ın a d ım z ö v q ü iflic i,

262 Y ü zü n d o n se ç il ir y a ln tz ik i or!D airn gcri g e td i, ü z ü ld ü g ü cü . Biri b o y , 0 b iri a l im h ü n o rv o r.H açan , h a n s ı y c rd o g ö rü b b ir k iş i,

263 Q a la n la r m iy a n o ... d o y iş i r d o n u ,B o h ro -b a r y c tirə şo r in g o rd iş i? İs to son b u n u se ç , is to so n o n u .P is lik - c o h o n n o m d ir , y a ln ız y a n d ıra r , 264 S on ind i h an s ısan , ta p m a c a n ı aç ,S a la m a t q o y d u ğ u b irc o d a şm ı v a r? İk is in d o n b iri... ü ç ü n c ü d o n q aç .

F ik ir v e r , n o q o d o r so lo f lo r in v a r : 265 Q ılın c a lıb -sa ta n to h lü k o sa ç a r ,A v a m la r , a lo m i b a s ıb a la n la r ... Q o lo m a h b -sa ta n e lm o yo l açar.

266

267

268

269

270

271

272

273

274

275

276

277

278

279

2K0

281

A lim tö h fə s id ir g ö z o l q a n u n la r , S ü rü n ə n i ə r ş ə q a ld ır ır o n la r.

Ö lü n ü n d ir iy ə m ira s ıd ır sö z ,A ta la r sö z ü n ü n n ə f ı b ir ə y ü z .

E lm siz a d a m la r k o r g ib id ir, k o r ,N u r is tə e lm d ə n , e y zav allı, nu r.

G ö zo l s ö z - d o d a q d a re y h a n , q ız ılg ü l, C ə s u r n a t iq lə r i v ə s f e t, ey k ö n ü l.

A rif lə r iç in d ə T ü rk c o m ə s ə l v a r ,Q o y d e y im , s a b a h a q a ls ın y a d ig a r .

D ilin k ü rk ü sö z d ü r, ə q lin k ü rk ü söz , M ə rd in k ü rk ü ü z d ü r , ü zü n k ü rk ü göz.

Y ax şı s ö z lə r d e y ə r m ə rd ö m rü b o y u , D aim ü z ü n d o d ir ü z ü n ü n suyu .

S on b a x , d iq q ə tlə b a x T ü rk b o y lo r in o , Y a x ş ılıq b iç ilib əy in lo r in o .

T ü rk b o y lə r i iç ro o n şö h ro tli o r,A lp Ə r T o n q a idi - d a im sə fo rb o r.

E l-o b a iç in d o ad lı-sa n lı , m o rd ,E lm li, z ə k a iı, o n c o s u r x ilqo t.

Ə fro s iy a b d erd i ta c ik lo r ona,X alq ı b ir lo şd ir ib y ığ d ı b aş ın a .

K im lo r d o la n d ıra r b o şo r iy y o ti?0 k o s k i, g ü c lü d ü r e lm i, so n o ti.

T a c ik lo r k ita b d a y a z ıb la r b u n u .K itab - a ş ıb -d a şa n ə q l in y ck u n u .

Ə n so r t d ü y ü n lo ri k im aç a b ilo r - A ğ ızlı k iş ilo r, a lim k işilo r.

Q u lan ı b a s m a ğ a n o r a rs lan g o ro k , C ah an ı tu tm a ğ a h ü n o rli e rk o k .

Z ü lm o ti b o ğ m a ğ a , iş ıq o lm a ğ a ,E lm ilo y o l a ç ır C a h a n g ir ağ a .

D ü şm o n in b o y n u n u q ılın c la v u ra n , A d il s iy a so tlo o lu r q o h ro m a n .

ELM, ZƏKA - İDRAK FƏRQLƏRİNİN NƏFLƏRİNİ BİLDİRİR

2g3 B ilirsə n q ə s d im i, e y u lu a lim ,E lm d ə n , z ə k a d a n - id ra k d a n d e y im .

2g4 Z ü lm ə t b ir g e c o d ə m ə ş ə ld i r z ə k a . E lm d ir n u r s a la n k o r q a ra n lığ a .

2g5 E lm ilə , id ra k la y ü k s ə lir in san , Q ə d r-q iy m o tin i e lm in lə q a z a n .

2g6 Y a d e t z ə k a ta c ı N u ş irə v a n ı,N e c ə iş ıq la td ı o q li cah an ı.

2g7 E lm i s a y o s in d ə (m ə n e ş i tm iş ə m )Q a ç m ış c ə h ə n n o m d ə n ə h l i- c o h ə n n ə m .

2gg S o a d ə t g o tird i x a q a n m il lə tə ,A d m ı h ə k k c td i ə b ə d iy y ə to .

2g9 Ç o c u q k i, h o lo lik y ü z ü tm ü r q ə lo m , K a m a la , id ra k a d o lm a y ıb , n o q ə m .

290 Q o lo m d o d in c o lir z o k a sö n o n d o ,Q o c a o ld o n d ü şü b d a ğ d a n c n o n d o .

291 Ə g o r ö ls ə d o li, o n a ö lü m y o x , Ö ld ü m ü , q a ld ım ı, n ə b ils in y a z ıq ?

292 A ğ ıls ız , k a m a ls ız y ü n g ü l k iş i lo r A rs ız d ır b o h ro s iz a ğ a c la r q ə d ə r .

293 E lm d ir y a ra d a n q o d r i-q iy m o ti,S a v a d s ız a d a m ın no m o r ifo ti?

294 Z o k a lı k iş i lə r n o b o x tiy a m ıış ,D cm o li, o sli d o , n ə s li d o v a m ıış .

295 İd rak ı o la n ın n o c a b o ti v a r ,İd rak ı o la n la r b o y lik q a z a n a r.

2% Ü zü b q a ra y c rd o n o lin i in sa n ,S açd ı k a in a ta e lm ilo ü rfa n .

297 Z o k a d a n sa ç ıl ır a lo m o şö lo ,B o y lo r x a lq iş in i g ö rü r o q l ilo .

29g D ü n y a d a no q o d o r g ö z o l s o n o t v ar, İd rak s a y ə s in d ə y a ra n m ış o n la r.

299 N o b ö y ü k m a ta h d ır d e m ə to fo k k ü r, H ə lə z ə r rə s in in h ö k m ü b ö y ü k d ü r .

300 A lim n ə d e y irsə d in lə m ə k g ə ro k , 318 S o n ra d a n v a y s m a r q ə z ə b li k işi,D ö rd şe y i y a d ın d a sa x la s ın ü rə k . D ü rü s t g ö rə b ilm ə z ə n ad i işi.

301 B iri - o d -a lo v d u r , b ir i-x ə s tə lik ,319 M ü d rik k iş i lo rə sə r-sa m b a l g ə rə k ,

B iri - q a n d ü ş m ə n , o d a ü s tə lik . A y v o G ü n ə ş k im i n u r c a m a l g o rə k .

302 D ö rd ü n c ü - e lm d ir , ö m ü rd ə n b a h a , 320 K işi - x o ş q ıh q h , m ü la y im , m ə tin ,S ən b u d ö rd c ə şe y i u c u z tu tm a ha! Ç ıra ğ ı o lm a lı m ə d o n iy y ə t in .

303 B u n la rd a n h ə r b iri a lim k im id ir ,321 K işi z o k i g o r ə k - iş g ö ro b ils in ,

Y ə n i h ə m fa y d a lı, h ə m z ə rə r lid ir . E lm in i e l lo ro p a y v e rə b ils in .

304 E lm k im y a k im i h ə m iş ə co m d ir , 322 S e ç s in g o rə k lin i , g o rə k s iz lə r i,T ə fə k k ü r c ö v h ə r i, q o lb ə m ə lh ə m d ir . G ö rs ü n y a ra rlın ı, y a ra rs ız la n .

305 E lm g ü l su y u n a b ə n z ə y i r b ir az , 323 N u r ilo z ü lm o tin fə rq in i b ils in ,N ə e lm i, n ə ə tr i g iz lə ü n ə k o lm a z . Ö z ü n ü n d o rd in i, s ə r in i b ils in .

306 G ü lab ı g iz lə tso n , g ə lə c ə k ə tri,324 H ə r s ö z ü b iş i ra n k a m il k iş ilə r ,

D ilə o d v u ra c a q e lm in h o r so tri. Ç iy y e m ə z , o ti d ə b iş ir ib y e y o r .

307 E lm sə n in ö y lo s ə rv ə tin d i k i, Y e to r m o tlo b in o b u c ü r a d a m la r ,D arta , ç a la b ilm o z b ir o ğ ru -o y ri. H o r ik i d ü n y a d a m ə ğ ru r a d a m la r .

308 E lm a y a ğ ın d a q a n d a ld ır .. . ə h s o n ! 326 K iş iy o d ü ş m o n d ir q o h ri, q o z o b i,Y ararsız iş lə ro g e d o b ilm o z so n . D a im ç ı lğ ın y a ş a r , d a im o so b i.

309 E lm in q u d ro tilo o ld u m u ro h b o r, 327 B u sö z o o m o l e t, e y ü z ü n u r lu ,U ca , p a k ad in i o r z o n c ir lo y o r . Y a şa o r q ü ru r lu , a lim q ü ru rlu .

310 Q an d a la sa ld ığ ın c a n a v a rı so n , 328 Q o h r c d o n a d a m la r b ilik s iz o lu r ,İstod iy in so m to y ö n ə ld o c ə k s o n . Q o z o b in iç in d o z o k a b o ğ u lu r .

311 Z o k a sə n in ü çün o n m ü q o d d ə s a n d ,329 C o h a lo t k iş iy o d ü şm o n d i, d ü şm o n ,

E lm so n in ü çü n m e h rib a n u s ta d . A lç a q h q y a ra n ır k in d o n , q o z o b d o n .

312 B ild iy in d ü şm o n d ir , b ilik s iz o ro , 330 E lm li k iş i lo r sö z ü n ü n ori,Y c to r b u d ü şm o n lik o n u ö ld ü ro . S ö zü - ü ro k h ö k m ü , can b o ra b o r i.

313 T ü rk c o b ir rnoso l v a r b u n a b o n z o y o n , 331 İn san ın iço ri d ü şm o n lo ri v ar,O x u vo h o k k c lo ö z b e y n in o so n . Q ə lb i s ö k ü r - tö k ü r , d a ğ ıd ır o n la r.

314 Z o k a lıy a e ş d ir z o k a s ı, ağ lı, 332 D ü şm o n d ir - y a la n a ö y ro şo n d ilin ,N a d a n a lo k o d ir ö z n ad a n lığ ı. V o d o x ila fh ğ ın - b a ş q a q a tilin .

315 Q am ın ı, o y n in i g ö rü rso e lm in , 333 İçki d ü ş g ü n lü y ü - b a şq a d ü şm o n in .Y av u z q o ld a ş ın d ır b ilik s iz liy in . D ü şm ə n to h lü k o d ir , b a şa d ü ş n ıo n i.

316 Q ə z o b i ö z ü n d o n iraq tu t, iraq , 334 İfra tç ılıq ö z ü - d ü ş m o n - n a ta ra z ,U y m a q o h r e tm o y o h e ç v o d ə , h c ç vax t. İfrat k im s o lo rin s e v in c i o lm a z .

317 Q o zo b lo , q o h r ilo iş g ö rm o , s a k ın , 335 X ü lq ü n , x a s iy y o tin a lç a q lığ ı da,Y o x sa p u ç a ç ıx a r ö m rü n , v a rh ğ ın . Z o h o rli ila n a b o n z o y ir q ın d a .

336 Y a m a n d il, ac ı d il - ə n y a v a d u y ğ u ,A d am ı o ld ü rə n z ə h ə r tu lu ğ u . 352

337 B u c ü r q u s u r la n n ik is i, üçü ,B irlə ş sə , tü k ə n m o z in sa n ın g ü c ü . 353

338 X əb is in , k in lin in g ic o lə r b aş ı,H ey h a t, ə tə y in d ə n o tö k m ə z d aş ı. 354

339 G əl, e y y a x ş ı k iş i, y a x ş ı ol y e n o ,Y ax şı ç ıra q tu tu r ö z ö lk ə s in o . 355

340 E şit n ə c ü r o lu r m ə tin , m ö to b ə r ,X alq a o l u z a d a n m ü d r ik k iş ilo r. 356

341 Y ax şılıq y a şa y ır , ö lm ü r h eç v o d ə ,Y am a n lıq g o b ə r ir , o z iz lo n so do. 357

342 Y am a n te z q o c a lır , ö m rü b e ş -ü ç gü n ,Y ax şı m ə ş ə l id ir u z u n b ir ö m rü n . 358

343 Y ax şı h ə r g ü n ta p ır b ir d ilo y in i,Y a m a n d a im y e y i r ö z ü ro y in i. 359

K İT A B A A D V E R M Ə Y İ M V Ə Q O C A L I Ğ I M360

344 K ita b a a d v e rd im " Q u ta d q u b ilik " , 361

T ap sın o x u y a n la r a ğ g ü n , x o şb o x tlik .

345 B itird im k itab ı. S iz o tan ışd ır , 362

0 , iki d ü n y a n ı q u c a q la m ışd ır .

346 M o rd iki d ü n y a n ın so a d o tin i, T ap ırsa q a z a n ır ö z q ism o tin i.

363

347 S ö zü m ü n o v v o li Ə lik G ü n d o ğ d u , Ö n co d e m ə liy o m a d h a rd a n d o ğ d u .

364

34 X A y d o ld u b a ro d o k o n u şd u m so n ra , S ald ı şö lə s in i b o x tli çağ la ra .

365

349 G ü n d o ğ d u d e d iy im ç in o d a lo td ir , A y d o ld u d c d iy im b o x t, so a d o td ir .

366

3M) Ö g d ü lm ü ş h a q q ın d a sö z d c d im so n ra , Ə q li a ld ı b iz i u ca lıq la ra .

367

351 O n la rın y a n ın d a O z ğ u rm u ş d u ru r , 368

A fıy o t d c y iro m , a f ıy o t o d u r.369

D ö rd n ə s n o ü s tü n d ə y ü rü td ü m sö z ü , O x u y u b d ü şü n sə n aç ıla r gözün .

S e v in c lə y ü rü y ə n ey m ə ğ ru r ig id , S ö z ü m u c u z tu tm a, k ö n lü n lə cşit.

M ö h k ə m o l, ay rılm a h a q q ın y o lu n d a n , V erm o g ə n c liy in i ə b ə s ... fay d a lan .

G o n c lik g o ld i-g e d ə r ... tu t q o d rin i b il. N o q ə d o r b o rk tu tsan ... d a im i d ey il.

İk ilik g ü cü v a r sə n d ə ... m in o lsu n , İ ta ə t, ib a d o t a d ə tin o lsun .

G ə n c lik o ld o n çıxd ı... v a y s ın u ’a m m o n , K o s iro m ... fa y d a yox a h d a n , n a lo d o n .

A rx a d a q a lıb sa k im in q u x y a ş ı, G o n c liy i o n u n la g e d ir y a n a ş ı.

S a la m , g o lib ça td ın , ey o lli y a ş ım ,A ğ q u z ğ u n g ib id ir a ğ a ran b aş ım .

N o ç ö y lo r o lli y aş? Ö lü m b ir o ğ ru ,H o r h a ld a g c d iro m o c o lo d o q ru .

K im o lv id a d e so a ltm ış y a ş ın a ,Y a z g e d ir... y a n a ş ır ö m rü n q ış ın a .

O tu z n o v e rd iso o lli y a ş a ld ı,A ltm ış g o lso ça tsa , d a h a n o q a ld ı?

S o n o n c y lo m işo m , e y o lli y a ş ım ,Q isa s is to y o n im , b o lk o b a ş d aş ım !

Ş irin g o n c liy im d i ç ıx an q a rşu n a ,K im lo r z o h o r q a td ı m o n im a ş ın ıa ?

İndi y a y d ı q o d d im , o z a m a n la r - o x , O n d a d a , in d i d o a rz u la r ım çox .

M o n o n o v e rd iso q a y n a r g o n c liy im , K a y b c td i q o c a lıq ... h an ı d in c liy im ?

A1 m o n i y a n ın a , cy a lo m p o n a h Ö m rü m o a d v u ru r ç o k d iy im h o r ah .

A y a q la r sü rü n ü r ... a y a q la r ağ ır.Y o rğ u n g ö z lo r im i q a ra n lıq b as ır.

G c td i a ğ ız d a d ı, k ö n ü l a to ş i,H an ı g ə n c liy im in u ç a r k ö h lo n i?

370

371

372

373

374

375

376

377

378

379

380

381

382

383

384

385

386

387

D ur, y ığ ış , e y q o c a , ş ə lə n i b ağ la ,Ö tə n g ü n lə r in ə h ö n k ü rü b ağ la .

B ü tö v b ir h ə y a tı v e rm is ə n y e lə ,Q a la n g ü n lə r ü ç ü n b ir ü z ü r d ilə .

E y m ə n im ö lm ə z im , h a ra c a n a td ın , B u n c a ö lə r in i n e ç in y a ra td m ?

D u a ç ın a n ı, h ə r ş e y ö z ə l in d ə d ir ,Y a ş ım ın ü s tü n ə b ir a z yaş g ə lir .

S ə n d ə n q ü w ə t a lıb b a ş la d ım sö z ə .B ir g ü n ta m a m la ra m , v e rsə n ic az ə .

E y d ilim , v ə s f e l ə u lu T an rın ı, Q u rd -q u şd a n a r ıtd ı k ö n ü l ta rlam ı.

Q ə lb lə r ə n u r sa ld ı, se çd i, y a ra td ı,D o ğ ru y o l g ö s tə r ib d a d m ıa ça td ı.

T u lla d ı z ü lm ə td ə n m ə n i işığa,Q ə rq o ld u m g ü n ə ş ə , y a r-y a ra ş ığ a .

A z ıb b a tm ış id im , y o l g ö s tə rd i, y o l, O d d a n ç ıx a rm a s a , k ü l o la rd ım , k ü l.

S ev d i, ə z iz lə d i , m ə n i u ca ltd ı,X ə ta la r y o lu n d a n d a r td ı, ç ıx artd ı.

K ö n lü m ü d o ld u rd u s ə a d ə t ilo ,D ilim ə c a n v e rd i ş o h a d ə t ilə .

İd rak ım , q a y o m d ir p e y ğ o m b o r sö z ü . Y ap ışs ın q o lu m d a n p e y ğ o m b o r ö zü .

M ə n n o y d im ? T a q o ts iz , y o lsu z b ir k ö lo , İlahi, y e tişd im so n in fozlin lo .

N ec o şü k r e d im k i, e ş its in T a n rım ? Ç a tsın im d a d ım a a ğ s a b a h la n m .

İlahi, b ilirso n a c iz liy im i,T o k so n o b ə l l id ir q o lb im in q o m i.

S ə n o şü k r c tm o y o g ü c ü m ç a ta rm ı?S o n ö zü n şü k r e lo ö z ü n o , T a n n rn !

İm k an v c rm o ç ıx ım h aq q ın y o lu n d a n , S ö n n ıo s in k ö n lü m d o b u d in , b u im a n .

C a n ım ç ıx a n z a m a n ü s tü m o to lo s ,A x ır n o fo s im i ş o h a d o tlo kos.

3gg A la n d a q o y n u n a y era ltı m ə n i,Y a ğ d ır m ə z a r ım a ö z rə h m ə tin i .

3g9 T a q ə ts iz q u lu n a m , e y u lu y ə z d a n , Ö z ü n fo z lin i lə k e ç g ü n a h ım d a n .

390 B ü tü n m ö m in lə rə h ə y a n sa n , h ə y a n ,B u g ü n b ir n iş a n v e r b a q i d ü n y a d a n .

GÜNDOĞDU ELBAŞI ÜSTÜNƏ SÖZ

391 F ə h m fə h m e lə y ir , b ilik b ild ir ir , V ə fa s ız d ü n y a n ı b iz ə g ü ld ü rü r .

392 Q artım ış q a r ıd ır , m ə lə k c i ld i v a r ,B ir q ız c ə m a lın d a g ö rü n ə n k a f ta r .

393 Ö z ü n ə c ə z b e d ə r o şu x g u ln ə fə s ,F ə q o t ə l u z a ts a n ə l in i v e m ıə z .

394 S e v m ə z s e v ə n lə r i , c e y ra n tə k q a ç a r , O n d a n q a ç a n la n n a y a ğ ın q u c a r.

395 B o z ə n g ö r ə r s ə n k i, b ə z ə n ib g c d o r , B o z ə n b a x a r y e rə , n a z la n ıb g e d ə r .

396 G a h d a n a z x a s ın ı ç e v ir ə r s ə n ə ,T u tm a q is to y o rso n , o l v e rm o z , d ö n o r .

397 N e ç ə b o y q a r ıtd ı, q a n m a z ö zü .N e ç o b o y k ir itd i , c ə h -c o h d ir sö z ü .

398 C a h a n d a m ə rd , c ə s u r b ir b ə y d o v a rd ı, A lə m s a y ə s in d o b ir la lo z a rd ı.

399 D ö v lo ti b o rq ə ra r , a d ı G ü n d o ğ d u . B ə x tin in g ü n o ş i v a x tm d a d o ğ d u .

400 Ə m ri, feli d ü rü s t, g ö z ü -k ö n lü to x ,D ili b a ld a n ş ir in , y a la n s ö z ü y o x .

401 H ü sy ar, z ə k a ə h l i , s a v a d ı ə la ,D ü şm ə n ə a m a n s ız , o d -a lo v , b ə la .

402 Q ü d rə tli , q ü ru r lu e l b a h a d m ...O n u te z y ü k s ə ltd i m ə rd a d d ım la r ı.

403 H ü m m ə tlə y ü rü d ü b s iy a s ə t in i ,Ç o x u c a tu ta rd ı lə y a q ə tin i.

404

405

406

407

408

409

410

411

412

413

414

415

416

417

418

419

420

421

B u n a u y a r g ə l ir ş a ir in sö z ü ,O x u y u b a n la sa n a ç ıla r g ö zü n .

K iş in in h ü sn ü d ü r h ü m m ə t, m ü r ü w o t , H ə r b ir a lç a q h ğ a a lo v lu n ifrə t.

M ə rd in ö z h ü m m ə ti, ö z n ıü rü v v o ti, A rtın r o n d a k ı q ə d ri-q ijT n ə ti.

G ü n d o ğ d u x ilq ə ti ö m o k d ir b iz o ,G ü n ə ş v ə A y k im i n u r sa çd ı o rzo .

H ə r k im a ğ ılh sa ç ə k d i y an ın a ,U ca ltd ı ö z ü n ü n k ə h k ə şa n ın a .

Y ığ d ı ə tra f ın a s e ç m ə b ə y lə r i - Z ə k a h , q e y rə tli m in h ü n ə rv ə r i.

X a lq a can y a n d ırd ı, y a ra td ı, q u rd u , M ü d rik k iş ilə r in ü s tü n d ə d u rd u .

T ək i y a rd ım e ts in h ə r b aş ı u c a ,O d a n ə fə s d ə r ib d in c ə ls in a z c a .

B ir g ü n q ay ğ ıla m b d ed i: - Ş ü b h ə y o x , B u b o y lik iş lə ri ə z a b l ıd ır çox .

H ə r iş in n o q ə d o r b a ş a ğ n s ı v a r ,İş lə r tü rlü -tü rlü , v a x t az , m a c a l d a r .

T ə k c o n as ıl g ö rü m b u q o d ə r işi,M o n o y a rd ım g ə r ə k , iş g ö ro n k işi.

Y e ts in im d a d ım a b ir o ro n , b ir o r, Q cy ro tli, b ilik li, c ə s u r , h ü n o rv o r.

D ili d ü z , q o lb i d ü z , iş lo q o l-b o y u n , M eh rib an , im an lı, h a q s c v o r o lsu n .

S irrim i, o h d im i b ild ir im o n a ,B ü tün iş lə r im i q o y su n y o lu n a .

M ü d rik , d ü n y a g ö rm ü ş , s ın a n m ış k işi, B a şın d a n k eç ir ib b ü tü n g o rd iş i.

M o n ə k ö m o k ç ilo r , y a rd ım c ıla r v e r E lm li, q c y rə tli, h ə r işo qad ir.

Y a rd ım ç ıla r g o ro k q e y rə tli , işc il,Y a ln ız iş g ö ro n lə r h ə y a ta q ab il.

Y ard ım çı ço x o ls a m ə ş ə q q o t o lm a z . B o y lo r b o y işini g ö ro r , k cy fi sa z .

422 Y ard ım ç ı - b ə y liy in q a n a d ı, q o lu ,O n su z h an s ı tə d b ir y e r in i tu td u ?

423 G ü n d o ğ d u y a rd ım ç ı ta p a b ilm ə d i,- N o q ə m , b ir c ü t ə l im sa ğ o lsu n ! - dedi.

424 H ə r g ü n ta b e lə d i y ü z m ə şo q q o to , D in c ə lso , d in c lik d o d ö n d ü z ə h m ə to .

425 Y ax ş ı ki m ü q ə d d ə s b ə x t in y iy o s i,B u h a q d a b o x ş e d ib b ir s ö z tö h fo s i.

426 B ir s e v in c u m u rsa n , y ü z k ə d ə r g o lir , M o şo q q o t k ö k ü n d o q a y a la r d ə lir .

427 B ö rk ü d ə b ö y ü y ü r , b ö y ü d ü k c o b a ş ,B aş a ğ r ıs ıy la d a g o l ind i tu ta ş .

428 Ə lik b ü tü n e lə g ö z -q u la q o ld u .A çıld ı q a p ıla r , q a ra ağ o ld u .

429 B o ğ d u ö z o lilo y a ra m a z la n ,A td ı y a m a n la n e ld ə n d ış a n .

B u c ü r to m iz lo d i e li-e la tı,Ş ö h ro ti y ü k so ld i , d ö v lə ti a r td ı.

B u rd a şa ir d ili sö z d e m iş g ö z o l,O lm u ş a ğ ız la rd a , d illo rd ə n ıo so l:

432 Q afill ik u c u n d a n ço x la rı ö ld ü ,A y ıq lıq h o m iş o im d a d a g o ld i.

S ak ın , q a filliy i ö z ü n o a r b il,H o r ik i d ü n y a d a m isg in d i q a fil.

Y u rd u b a s ıb g o ls o d ü şm o n q o f ild o n ,Ö n co q a fil o lu r g o b o ro n , k ö p o n .

D aim a y ıq -sa y ıq , h ü şy a r o im a sa n ,Y ırtıc ı d ü ş m o n i n o c ü r y ıx a rs a n ?

Ö lk o d ə a y ıq o l, e y b aşç ı q ü d ro t,B unu to lo b c d i r h o m d o şo rio t.

V ax tı ö ld ü rə n lo r o n b ö y ü k a x m a q ,H əlo ki q a d irso n , q a fil o lm a , qalx !

A y ıq b a ş ç ıla rd a n q u w o t a l ır k o n d ,B ü rü y ü r ö lk ə n i x e y ir - b o ro k o t.

E lb aşı a y ıq sa ç iç ə k lo n o r y u rd ,E yn i su d a n iç ə r h o m q o y u n , h o m q u rd .

430

431

433

434

435

436

437

438

439

S e v ə n lə r e şq i lə o n u ö y d ü lə r ,Y a ğ ıla r e ş id ib b o y u n ə y d ilə r .

P ə n a h is tə d ilə r ç o x la r ı o n d a n ,Ç o x la n ö p d ü lə r a s ta n a s ın d a n .

K ö n lü a y ıq la n n f ık ri , m ə tlə b i , Ə lv a n d ır s ə h ra d a ç iç ə k lə r g ib i:

B ə y lik - a y ıq lıq d ır , h aq q y o lu n a ç ıx , E y k a m a lı g ü n o ş , ç ö h rə s i aç ıq .

B ə y lik - s iy a sə td ir , e y e ls e v ə r b o y , O n u d o ğ ru -d ü z g ü n y ü rü tm ə k g ə ro k .

B ə x tiy a r y a ş a y a r e llo r , ə m in o l, B ə y lə r i tu ts a la r d o ğ ru - d ü rü s t yo l.

Y ax ş ı a d - m ə rd ü ç ü n n ec o s ə a d o t! Ö lm ə z lik , ü lv iy y ə t, o n u lv i q ism ə t.

B ə y b a y ra q e lə s o in sa n iy y ə ti,B ü tü n y a x ş ılıq la r o la r q ism o ti.

E lb aş ı u c a ltd ı e li-o b an ı,B ü rü d ü ca h a n ı şö h rə ti , şanı.

M 9 A lq ış la r , d u a la r o n u u ca ltd ı,A d -sa n ı, d ö v lə ti g ü n b ə g ü n a rtd ı.

O ld u c a h a n x a lq ı o n a a ş in a ,Y ığ ıld ı h ə r y a n d a n e llo r b a ş ın a .

441

442

443

444

445

446

447

448

450

A k 'D O L D U G Ü N D O Ğ D U N U N X İ D M Ə T İ N Ə G Ə L D İ Y İN İ B İ L D İ R İ R

451 A y d o ld u ad la n a n s ə rv ə r , h ü n ə rv o r , E şitd i avay ı, o ld u sə fo rb ə r .

452 C a v a n m ə rd iy id d i, rə f ta r ı ip o k ,Z ə k a lı, e lm li, q e y ro tl i , z iro k .

Ü zü n ü n n u ru n d a n g ö z q a m a şa rd ı , D ilin d o d o ğ ru lu q q a y m a ğ ı v a rd ı.

K am il ö y ro n m işd i n e ç o s ə n ə ti , G o zo rd i, c ism in d o so n ə t q u d ro ti.

D ü şü n d ü : - N ə ü ç ü n x a lq d a n a y r ıl ım ? N e c o s ə n ə t im lə b o ş -b e k a r q a l ım ?

453

454

456

457

458

459

460

461

462

463

464

465

466

467

468

469

470

471

472

470

Q o y g e d im E lb a ş ı h ü z u ru n a m ə n ,O n a x id m ə t e d im c a n d a n , k ö n ü ld ə n .

Ş ad o lsu n E lb a ş ı, g e ts in tə ş v iş im O n a q a n a d v e rs in s ə n ə t im , işim .

Z o k a lı, b ilik li, in c ə rə f ta r lı S ə n ə t l i-h ü n ə r li b ə y m iş - v ü q a r lı .

B u rd a y a d a d ü ş ü r şa irin sö z ü ,H ə y a tı ə k s e d ə n ilh am g ü z g ü sü .

Z ə k a lı q ə d r in i b i lə r z ə k a lı ,A lim b ilik sa tsa , a lim d o a lı...

A x m a q h a rd a n b ils in q ə d r in i e lm in ,E lm in x ir id a n a lim d e y ilm i?

A rif ın a d m ı a r if lə r b ilə r ,N a d a n h a rd a n b ils in n ə d i r e lm , h ü n ə r?

E lm in d ə y ə r in i b i lə r x ir id a r ,G ö v h ə r in q ə d r in i g ö v h ə rşü n a s la r .

A y d o ld u a tla n d ı, b e lin d ə y a ra q ,

B a h a d ır ç iy n in d o a lim v ü q a n ,Y ö n ə ltd i k ö h lə n i E lb aşı s a n .

D ed i: - M ü q ə d d ə s b ir s ə f ə r e d irə m ,E lin x id m o t in ə ö z ü m g e d iro m .

H ə r şe y q ü rb ə t e ld o g ə rə k d ir , g ə r ə k : X u rc u n , q a y n a n m ış su , g e y im , d u z -ç ö rə k .. .

Y ax şı k i, q ız ılım , g ü m ü şü m d ə v a r , Q ız ılım tü k ə n s o , rə n g im sa ra la r .

S ö z ü n ü s i r tu ta n m ü d rik b ir k iş i,G ö rü n n ə s ö y lo y ir , a n ıb g ə rd iş i :

S a ra y x id m ə tin o g e d ə n k im s ə n o İki şe y g ə r ə k d ir , q o y d e y im s ə n ə :

B u n u n b ir in c is i - sa ğ b o d ə n , s a ğ c a n T a k i iş g ö r ə s ə n s ə n a x ıra c a n .

İk inc i - s a f a l tu n , s a f q ız ıl g ə rə k ,Y o x sa k ö h lə n in d o y e m lo n m ə y ə c ə k .

A ç ıla r ü z ü n ə o n d a q ap ıla r ,S ə n ə q a p ı a ç a n a d a m ta p ıla r.

474

475

476

477

478

479

480

481

482

483

484

485

486

487

488

489

490

491

G ö z q o y d u a ld ığ ı q ız ıl-g ü m ü şə : " G ə rə y im o la c a q h ə r v ax t, h e m iş ə " .

E lb a ş ı m ü lk ü n ə s a n y ö n ə ld i,Ç a p d ı k ö h lə n in i, h ə r d ə n d in c ə ld i.

A x ır k i, tə x ta d ı , ç a td ı m ə n z ilə ,A ğ ıl a rz u la ra y o l a ç ır h ə lə .

A ra d ı ş ə h ə r d ə b ir y e r - d ü ş ə rg ə , T a p m a d ı... d a r im iş y e r ü z ü b ə lk ə .

Q ə m y e d i... ü z q o y d u q o n a q e v in ə , G e c ə o rd a y a td ı... s ə b r e d ib y e n ə .

İşb ilə n , s ö z b ilə n a lim k im d i, k im ? E şit, m ə s lə k in d ə n b i r m is ra d ey im !

D o la n m a q ç ə tin d ir h ic ra b ir y e r d ə - T a m şs ız -b iliş s iz g ə z ib ş ə h ə rd ə .

Y o x sa b ir h ə m d ə m i n e y lə s in q ə r ib , D o la ş a r ş ə h ə r i q ə m g in , m ü z tə r ib .

T a n ışs ız a d a m la r g ö z s ü z ə o x şa r, S ö y m ə a ld a n sa la r , d ö y m ə a z sa la r .

K iş i m ə k a n se ç sə y a b a n c ı e li,Ism ə tli g ə l in tə k la l o lu r d ili.

E y y e rli b i lə g ə n , s ə n in d ir b u y e r , Ə z iz tu t q ə r ib i , y e m ə k - iç m ə k v er .

Y ad ı d o ğ m a b ils ə n , n u r la n a r g ö z ü , A q z ın d a b a l d a d a r sö h b ə ti-sö z ü .

T a n ış -b iliş g ə rə k b iz ə h ə r y e rd ə , İllah k i, q ə r ib ə y a d b ir ş ə h ə rd ə .

A y d o ld u p o r işa n g o z d i a lə m i, S ara ltd ı ü z ü n ü q ə r ib l ik q ə m i.

B ir g ü n y a x m la şd ı a d a m la r ilə , H ü c rə tu td u ... d ö n d ü b ir q ız ılg ü lə .

Y ar-d o s t ço x a ld ı, q ə lb in ə g ird i, B ö y ü y ə -k iç iy o x o ş ü z g ö s tə rd i.

Ö zü n o d o s t tu td u m o rd b ir ta n ış ı, A d ı K o sa m ışd ı, iş lə r i yax şı.

A y d o ld u sö y lo d i k im o ld u ğ u n u , T am am a g a h c td i q ə s d in d o n o n u .

492 N ə c ü r g ə lib ç ıx m ış - d e d i - b u y u rd a , B ilib g ö rd ü k lə r i n ə lə rd i b u rd a .

493 H ö k m d ə , fə rm a n d a E lb a ş ıy a tə n ,X as H a c ib E rs iq i ta n ıy ın lü tfə n .

4 9 4 O n u n h ü z u ru n a g e td i K o sa m ış ,İc a z ə is te d i, s ö z ə su sam ış .

495 O n u d iq q ə t i lə d in lə d i H ac ib ,B ild i k i, v a c ib d i m ə q s ə d i , v ac ib .

496 K o sa m ış b ild ird i k im o ld u ğ u n u ,B u ra h a n s ı d i lə k g ə tirm iş o n u .

497 - G ə ls in h ü z u ru m a A y d o ld u ö zü , G ö rü ş ə k , k o n u şa q . O , m ə n i g ö rsü n .

498 E lb a ş ı d ü ş ü n ə r sö z lə r in iz i,G ö rü ş tə y in e d ə r , d in le y ə r s iz i.

499 K o sa m ış o v c u n d a d ə rd in i b o ğ d u ,- A y d o ld u , q ü n a y d ın , g ü n e ş in d o ğ d ü .

500 T o lə s , g e t, ta n ış o l H ac ib ilə sə n ,Y ə q in b a ş a g ə le r , h ə r n ə d i lə s ə n .

501 Ö z d il in lə sö y lə , n ə m ə tlə b in v ar, U ta n m a , q o y s ə n i e ş its in a şk a r .

502 Ç a td ırd ım , b ə l l id ir o n a h ə r sö z ü n ,D ah a d ü rü s t o la r , sö y lo s ə n ö z ü n ,

503 D ili d ə , k ö n lü d ə d ü z g ü n o la n la r ,M ü d rik k e la m la n q ə y m u ş y a d ig a r .

504 Y o ld a ş ın n o q ə d e r y ax ın o ls a da , Ö z ü n d ə n y a x ın ı y o x d u d ü n y a d a .

505 D o st işi g ö rm o y in h ü sn ü b a şq a d ır ,A m m a ö z ü n g ö rs o n d a h a y a x ş ıd ır .

506 Ə g ə r ö z ü n ü ç ü n m e h rib a n u m sa n , Ö z ü n d ə n m e h r ib a n ta p ılm a z , inan .

507 A y d o ld u g e y in d i, q a lx d ı y e r in d ə n , K o sa m ış la b irg e y ü rü d ü lə r te n .

508 E lbaşı ç ıx a n d a e v d ə n ey v a n a ,R ast g ə ld i H a c ib in x id m ə tk a r ın a .

509 K o sam ış iç ə r i g ird i, q ay ıtd ı,M ehri, s ö z -s ö h b ə ti ü lf ə t y a ra td ı.

510

511

512

513

514

515

516

517

518

519

520

521

522

523

524

525

526

527

A y d o ld u ç a y g ib i b ir ç a ğ la y ışd a ,H a c ib y e r g ö s tə rd i y u x a n b a şd a .

S a ç ıld ı d il in d ə n b a l g ib i sö z lə r ,- G ə l ib h a ra d ü şd ü n , a tın n ə tə h ə r ?

V a rm ı y a r -y o ld a ş m , d o s tu n , ta n ış ın , İ ç m ə y ə ş ə rb ə tin , y e m ə y ə a ş m ?

N ə ilə m ə ş ğ u ls a n , n ə d ir m ə tlo b in ?N ə g ə rə k , d o lu m u , b o ş m u d u r c ib in ?

- E y b ə x t iy a r H a c ib - d ed i A y d o ld u - K ö n lü m ə E lb a ş ı se v g is i d o ld u .

U z a g d a n ta n ıd ım o n u n sə s in i,E lm in i, ə q lin i, irad ə s in i.

O n a x id m ə t e tm ə k - k ö n lü m d ə m ə ra m , O n u n d ə rg a h ın ı a rz u la m ışa m .

G ö rü rsə n n ə lə r d ir k ö n lü m d ə n k e ç ə n , X id m ə tç i o la ra m s o n g ü n ü m ə c ə n .

H a c ib A y d o ld u n u b ə y ə n d i y a m a n ,O n u v ə s f e lə d i ü rə k d ə n , c a n d a n .

Ü z ü n u r lu id i, r o f ta n ip ə k .Ö z ü y a x ş ılq la r tə c ə s s ü m ü tə k .

Ö z ü n ü se v d iro n m ə rd i sa l y a d a ,F ə z i lə t s a y ılır n ö q s a n la n da.

H ə r k im se v ilm o so san k i b ay ılır , Ə d o b -ə x la q ı d a n ö q sa n sa y ılır .

B ə lk ə s ö z lə r im ə isb a t u m u rsa n ,B u y u r, d in lə m ə n i, e y ə z iz in san .

S ev so n , g o lin o lu r q o c a q arı d a ,D ö n ü r q ız ılg ü lə t ik a n la n da .

S e v sə n , q u sü ru d a se v im li o lu r ,S ax sın ı s a y ırs a n m irv a ri, b ü llu r ,

H a c ib A y d o ld u n u o z iz lə d i k i,T o lə s m ə , n o fo s d ə r , g ö z ü m g ilə s i!

T ə y in c tm ə l id ir e lb a ş ı ö n c o ,H a rd a g ö rü ş m ə li , n o z a m a n , n e c o ?

S ö z ü n ü e ş its in , ü z ü n ü g ö rsü n ,U c u z tu tm a s ın d a , q ə d r in i b ils in .

52g B ir a z c a s ə b r e lə ... n ə d ə rd ç ə k , n ə q ə m , B ü tü n iş lə r in i ö zü m g ö re c ə m .

529 - B ü tü n ç a rə lə r in m ə n d ə d ir - d ed i,Ə n y a x ş ı sö z lə r i seçd i, x ə rc lə d i .

530 İn san y a x ş ıh ğ ı b a x b u c ü r o lu r,A ğ rıd a n y a ra y a m ə lh ə m q o y u lu r .

531 E şit n ə c ü r o lu r x a lq ın a r ə h b ə r ,B ü tü n iş lə r in i d ü rü s t g ö rə n lo r .

532 K im in k i, b a ş m d a n a ş ır d ö v lə ti ,0 , g o rə k y ü rü ts ü n x a lq s iy a sə ti .

5 33 İ s tə s ə x a lq ın ı d o la n d ıra b ə y ,X ilq ə ti x o ş g ə r ə k , ro fta rı ip o k .

534 X a lq a ö z ö rn rü n ü h ə s r e tso h ə r k im ,D ili ş ə k ə r g ə r ə k , ö z ü m ü la y im .

535 D ü n y a v ə fa s ız d ır , c ü t lə r q a l ır tə k ,B u g ü n tik a n o lu r d ü n ə n k i ç iç ə k .

536 A ğ g ü n ö tə r id ir , in a n m a o n a ,B u g ü n so n o q ism o t, sa b a h q o n şu n a .

537 E y a ğ b a x ta ç a ta n , in a n m a b a x ta ,B u g ü n v a r , s a b a h y o x ... m o d a rı sa x ta .

538 V a rsa v a r -d ö v lə t in , y a x ş ıh q q a z a n ,Ə lin d o n ç ıx a c a q in a n b ir z a m a n .

539 S o n ə q is m o t o ls a b o y lik rü tb o s i,K iç ik tu t ö z ü n ü , e y b o x t y iy o s i.

540 S ə a d o t k ə m ə r i b a ğ la d m , ş a d o l,H ac ib ç o x d a n ışd ı, şo n sö z lo ri bo l.

541 T o lo sm o , d ü rü s t o l iş g ö ro n d o so n ,B ağ lı q a p ıla r d a a ç ıla r h ö k m o n .

542 A lim b u b a rə d o s ö z d ey ib q ə ş ə n g ,O n u y a ğ -b a l g ib i n u ş e tm o k g o rə k .

543 G o ro k iş g ö r ə n d ə d ü rü s t g ö ro sə n , Y a m b ız ın a d ö y o r d a im tə lə s o n .

544 G o rə k tə lə s m ə s in iş ə c a n fo d a ,H o r şe y b a ş a g ə l i r ö z m ə q a m ın d a .

545 A y d o ld u d in lə d i d e y ilə n lə r i ,D cdi: - S ə b r e d i r a m h a ç a n d a n bo ri:

547

548

549

550

551

552

553

554

555

556

557

558

559

560

561

562

563

H a c ib m ə n i g ö rd ü , m ə n i d in lə d i ,Ö z ü tə y in e ts in v ax tı, fü rsə ti.

H a ç a n is tə s ə n iz o d ə m g ə lə r ə m , D ü rü s t, d o ğ ru s ö z d ə n n u r a l ı r a lə m .

A y d o ld u y e r in d ə n q a lx d ı, q a y ıtd ı, E v in ə g ec ç a td ı, b ir a z c a y a td ı.

X ü lq ü -x ilq ə ti sa f, ru h u - x ə z in ə . A y d o ld u H a c ib in y a td ı k ö n lü n ə .

D ed i: - G ö rm ə m iş ə m b ö y lə ə r k iş i, B ilik li, z ə k a lı , h ü n ə rv ə r k işi.

B u c ü r b a h a d ır la r h ə lə se y rə k d ir , E lb a ş ıy a g ə r ə k - x a lq a g ə rə k d ir .

Q ız tə k h ə y a h d ır b ö y lə k iş i lə r ,A d ı d a q ız ad ı... ə b ə s m i m ə g ə r ?

Q ız ism ə t k iş i lə r n ə q ə d ə r ə z iz ,Ə n b ö y ü k sə rv ə td ir , ta p a b ils ə n iz .

N e ç ə s ə n ə t b i l i r A y d o ld u ə r ə n ,Y a ln ız s ə n ə tin lo ə h d o y e to rso n .

H ac ib , E lb a ş ıy a , d cd i f ık rin i:O q u l ta p ıla rm ı A y d o ld u k im i?

X ü lq ü -x ilq o ti sa f, rə f ta r ı ip o k ,B iliy i, z ə k a s ı b ir x o z in o to k .

- T ap , g ə tir , g ö rü şo k ... h a rd a d ır , y c r i? G ö rm o k is to y iro m o h ü n o rv o ri.

Ç o x d a n iz lo y irə m o c ü r o r lə r i - B o y liy o y a ra y a n d ila v o rlə r i.

Ç a tm ışa m o h d im o , a y c a n ım -g ö z ü m , B ö y lo k iş ilo ro m ü ş ta ğ a m ö z ü m .

T o lo s , h ü z u ru m a , g e t, o n u ça ğ ır , X id m o to h a z ır e t, e y m o rd b a h a d ır!

Ç ıx d ı d a r v a z a y a H a c ib fo ro h li ,T a p d ı b i r o ğ la n ı, "q a ç , to lo s ! " - d c d i .

O ğ la n x o b o r v c rd i . . . A y d o ld u fö v ro n , G e y in d i , a t la n d ı h a l -o h v a l ı şo n .

T o rp ə d ib k ö h lo n i , s a ra y a g o ld i ,H a c ib i g ö r ü n c o k e f i d ü z o ld i .

565

Y u x a r ı b a ş d a c a y e r v e r d i H a c ib , Ə y lə ş d i A y d o ld u , ə d ə b i v a c ib .

- Ç a ğ ı r h ü z u ru m a ! - d e d i E lb a ş ı , Ə y lə ş ə k , k o n u ş a q b i r a z y a n a ş ı .

566

567

568

569

AYDOLDUNUN ELBAŞI İLƏ GÖRÜŞÜ

H a c ib ! - B o x t k ə m ə r in b a ğ la n d ı a r t ıq , A y d o ld u , q a lx ! - d e d i. - O m ə r d ə l i sıx .

A y d o ld u t ə z im lə ö n d ə g ö r ü n d ü ,E lb a ş ı n u r la n d ı , a ç ıld ı k ö n lü .

Ş ir in b i r d il i l ə s ö z ə b a ş la y a n ,A y d o ld u b a ş ç ın ı q o y m u ş d u h e y ra n .

- K im s o n , a d ın n ə d ir , h a r d a n g ə l i r s ə n ? Q o r ib l ik ç o k ir s o n n ə d ə n ö trü s ə n ?

570 A y d o ld u d in lo d i o n u d iq q o t l ə ,F ik r in i b i ld i rd i b ir f o s a h o tlə .

571 İk i c iz g is i v a r z o k a ə h l in in ,B ir i ş ir in d i ld i , o b ir i to m k in .

572 Ş a ir b u n a u y ğ u n m is ra la r d c m iş : T o lo s m o , s o b r ilo b a ş a g o l i r iş.

573 H o r işd o d iq q o tl i , c h t iy a t l ı o l,T o lo s ik i ş lo rd o n k a r a ş m a z , o ğ u l.

574 B ü tü n iş lo r in i o g o r s o b r i lo ,G ö rs o , b o y q a t ın a y ü k s o lo r k ö lo .

575 - E y b o x t iy a r u s ta d , şa d c td in m o n i , X id m o tlo s ü s lo n i r q u llu q k ö h lo n i .

576 M o n im k ö h lo n im - q u l, y e r im iz h o y o t , F c lim - in s a n iy y o t , iş im d o - x id m ə t .

577 S o n in d o r g a h ın a g o ld im o h d ilo ,B u g ü n o h d in ı d ö n ü r b i r q ız ı lg ü lo .

578 S ə n m o n i y a x ın tu t ö z x id m ə t in o , Q a y ta r m a , d ö z o r o m c o b r ə , ç ə t in o .

579 E lb a ş ı ş a d o ld u , d in lə d i b i r d o ,G ö y d o g ə z d iy in i ta p m ış d ı y e r d o .

580

581

582

583

584

585

586

587

588

589

590

591

592

593

594

595

596

597

M ə n i m ə f tu n e td in , A y d o ld u b u g ü n , T a n n v e r g is iy m iş x i lq ə t in , h ü s n ü n .

S id q i lə x id m ə t q ıl m ə n im q a p ım d a , S a ra y - b i r m ə b ə d d i r , o n a t a p ın d a .

S ə n d ə n y a x ş ı x id m ə t , m ə n d ə n m ü k a fa t , X id m ə t d ü r ü s t o ls a a ç ı la c a q b a x t .

B u rd a x id m ə t e l ə , z ə h m ə t in i ç ə k , Z ə h m ə t h a q q ın ı d a ö d ə y ə c ə k b ə y .

Y e r ö p d ü A y d o ld u , d e d i: - E lb a ş ı , G ö z u c u n u r s a ç s a , v a r a ş ıb -d a ş ı . . .

S ə n ə x id m ə t ü ç ü n ç ıx m ış a m e v d ə n ,B u u z u n y o l la r d a s o n d e m iş ə m m o n .

S ə n ə x id m ə t ü ç ü n g ü c v e r s in x u d a , S ə n ə x id m ə t ü ç ü n a tm a s ın o d a .

S e v in ib , ş a d o lu b e ş iy ə ç ıx d ı,Y a n a r m ə ş ə l g ib i e y n i a ç ıq d ı.

B ə x t i y e y in k iş i n ə s ö y lə r , e ş it!B ə x ti s a l q a y a n ı o r ta d a n d e ş ir .

B ə y g ü lü b b a x a r s a m ə r d ə g ö z u c u , M o rd in a ş ıb -d a ş a r e ş q i , s e v in c i .

X o ş s i f ə t g ö s to r s o b ə y l ə r a d a m a ,A d a m d a ş d a o ls a g ə lo r i lh a m a .

K im ə y a x ın tu ts a b o y lo r ö z ü n ü ,G e c o d o n ç ıx a r a r a ğ g ü n d ü z ü n ü .

B ə y lik - s ə a d o t i . K im s o a d o to ,Y a x ın s a y o l a ç a r ü lv i q is m o to .

A y d o ld u b a ş la d ı o g ü n x id m o to ,D aim e lb a ş ıd a n o y a n d ı e r tə .

G ü n d ü z p a s ib a n d ı , g e c o k e ş ik ç i ,Y a ln ız x id m o t in d ə ta p d ı s e v in c i .

E lb a ş ı y a n ın a g ir ib ç ıx a n d a ,İs ti b ir b a x ış ı d u y d u b i r a n d a .

G ü n b o g ü n a r t ı rd ı ö z x id m o t in i ,E lb a ş ı d a o n a m ə h o b b ə t in i .

B o y lə r o z iz lo y o r m ə rd i iş ilo ,İş lo z o r k iş iy o ç e v r i l ə r k ö lə .

59g X id m ə t e t, x id m ə t lə b ə y l ik ta p ır q u l, X id m ə ts iz y ü k s ə lm iş d e h a n s ı o ğ u l?

599 İn d i d ə g ə l d in lə a l im s ö z ü n ü ,Ş a ir ə b ə n z ə d i r o d a ö z ü n ü .

D ə y ə r s iz x id m ə t lə ç a t ı r d ə y ə r ə , Y e r s iz q a n a d la n ır ə n y ü k s ə k y e rə .

G ə r ə k b ü d r o m ə d ə n e d o s o n x id m ə t , X id m ə tə b a ğ l ıd t r o n ü lv i q is m ə t .

A y d o ld u x id m o td ə c o ş u r , ç ı rp ın ır , E lb a ş ı h ö r m ə t lə a ç ı r q a p ın ı .

R ü tb o ç i b o y a td ı r ü tb ə b a ş ın d a , G ü ld ü k ö n lü - g ö z ü s e v in c y a ş ın d a .

604 A y d o ld u x id m o td o A y -G ü n o ş o ld u , E lb a ş ı d ö v lo ti b i r ə b e ş o ld u .

605 S ın a d ı E lb a ş ı o n u y ü z işd o ,G ö rd ü q u z u d e y i l , q o ç d u d ö y ü ş d ə .

600

601

602

603

AYDOLDU ÖZÜ DÖVLƏT OLDUĞUNU BİLDİRİR

E lb a ş ı b i r s o h o r o tu r m u ş d u tə k , Ç a ğ ırd ı , A y d o ld u g ə ld i s e v in c ə k .

D u rd u q a r ş ıs ın d a , ü z ü n d ə to m k in , İn co b i r işa ro d e d i : - Ə y lə ş in .

A y d o ld u c ib in d o n b i r to p ç ıx a rd ı , Ə y lə ş d i , o to p a s ö y k o n d i a rd ı.

N e ç o su a l v c rd i o n a E lb a ş ı ,A ld ı c a v a b ın ı . . . ç o x g ö z o l , y a x ş t .

A ç ıld ı ç ö h ro s i , ş o n lo n d i k ö n lü , B o s n iy ə A y d o ld u y u m d u g ö z ü n ü .

E lb a ş ı to x ta d ı , n i tq s a ç m a d ı , A y d o ld u g ö z ü n ü y u m d u , a ç m a d ı.

612 E lb a ş ı d i l lo n ib s ö z s o r u ş a n d a , A y d o ld u tu r ş u td u ü z ü n b i r a n d a .

E lb a ş ı d ü ş ü n d ü : b u ə s r a r n o d i r - Z e h n i, z ə k a v o t i ö z y e r in d ə d ir . . .

606

607

608

609

610

611

613

614

615

616

617

618

619

620

621

622

623

624

625

626

627

628

629

630

631

B a x d ı i l t i f a t la , A y d o ld u g ö rd ü ,B o s n iy ə ü z ü n ü o n d a n ç c v ir d i?

E lb a ş ı q o z o b l i . Q ə z ə b i a lm a z .- T ə k ə b b ü r k i ş i y ə o s la y a ra ş m a z .

S ə n ə in a n m a q la y a n ı lm ış a m ç o x ,İn d i n a s ı l d c y im s o h v im -s u ç u m y o x ?

A lim k o la m ın ı d in lə , n o d e y ir :T ə lo s ik iş l ə r d ə n g o lm o z b i r x c y ir .

T e z - tə lə s ik b iş ə n a ş ı y c y o n d o ,X ə s t ə d ü ş m o z m ə g o r y c n id o n b o n d o ?

T ə l ə s m ə k d a im a b o la g o tiro r ,E h t iy a t l ı o lu r m o tin lo r , m o rd lo r .

M ə n im s ə h v im b u k i, ( g o lim lo n ə to )S iz i ta m m a d a n a ld ım x id m o to .

B o y g o r ə k q u lu n u iş lo ts in o v v o l ,O n d a n s o n r a d c s in : - B u y u r g o l , y ü k s o l!

Q u l g o r o k s ın a n s ın , d ö z s ü n z i l lo to , Z i l l ə td ə n y o l a ç s ın a d a , şö h ro to .

A y d o ld u s ö y lo d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı, N c ç in q o z o b l is o n , ç a tıl ıb q a ş ın ? !

N o d ir s o h v im - s u ç u m , b ilm iro m ö z ü m , B o lk o d c y o s in iz , a ç ıls ın g ö z ü m .

V a rs a s o h v im - s u ç u m , o rk e lo , q ın a , Y o x s a . . . ü z - g ö z ü n ü tu rş u tm a m a n a .

Ş a ir b u n a u y ğ u n n o d c m iş , d in lo ,G ö z o l s ö z s a ç m a d a a lo m o şö lo .

X id m o tç i y a n ı ls a h a r a y la o n u ,Ö y ro n h a n s ı y c r d o so h v o ld u ğ u n u .

V a rs a s o h v i- s u ç u , v c r c o z a s ın ı ,Y o x s a ... m ü k a fa t ın to r - to z o s in i .

E lb a ş ı k ü k ro d i, q o z o b sa ç a ra q :- E y a ğ ı ld a n a z a n , c y n a d a n a x m a q !

S o n h a ra , n ıo n h a r a ? S o fc h i tn b ir i ,S o n k im d o n a lm ıs a n fo z i lo t lo r i?

M o n o x id m o t in m i? H an ı x id m o l in ?B o lk o x c y r in d o y ib ? D ə y ib m i? Ç o tin .

635

632 M ə n ilt ifa t q ı ld ım x id m ə t g ö r m ə d ə n , A y a q a lt ı e td in m e n i b ə s n ə d ə n ?

633 A lt ın a to p q o y u b d ə r h a l o tu r d u n , O tu rm a q y e r id i r b u y e r ? C a v a b v e r .

634 M ə n s o n ə s ö z d e d im , s ə n d ə n s ö z a ld ım , Y u m d u n g ö z lə r in i , h e y r ə td ə q a ld ım .

S ə n i o fv e d ə l im , s ö z d e d im m in b ir , N iy ə ü z ç e v ir d in ? M ə n ə c a v a b v e r .

636 N e ç in e ş i tm o d in b u s ö z ü , o ğ u l!- B ə y ə y a x ın o ls a n , e h t iy a t l ı o l!

637 A ta n d e m o d im i m ə g ə r : - U n u tm a ,A y b a la , ö z ü n ü b o y ə ta y tu tm a !

M o g ə r d e m o d im i ta y fa r ə h b ə r i :- Ç o k m o a y a ğ ın d a n b o y h ü n ə r v ə r in ? !

G e tm ə , y a x ın la ş m a . A lo v d u b ə y lə r , Y a x la ş s a n y a n d ır ıb k ü l e d o c o k lə r .

C o h o n n o m o d u n d a n b e t ə r o d d u b o y ,H ə r k im y a x ın la ş s a z o q q u m y e y o c ə k .

A lo v d u , a to ş d i b o y in a r ş ın ı ,Ə g o r o n u b a s s a n , ü z ə r b a ş ın ı .

642 B o y lo r - q o rx u , ü rk ü , v a h im ə , d o h ş o t , Q o rx m a s a n , q o rx u d a n d o y ə n o k , q ü v v o t.

638

639

640

641

AYDOLDU ELBAŞIYA DÖVLƏTİN SİFƏTLƏRİNİ GÖSTƏRİR

643

644

645

646

A y d o ld u , g ö z ü n d ə n u r to b o s s ü m ü ,D c d i: - S o n k o n u ş d u n , c ş i t s ö z ü n ıü .

S o n h o r n o d c d in s o d ü ş ü n d ü m a s a n , G o ro k so n d o iş d o n a g a h o la s a n .

B u ra n e ç in g o ld im , ö y ro n , r o h b o r im : M o n im ş a k o r im d ir g ö s to r d ik lo r im .

M o n o y c r g ö s tə r d in , m o n o y lo ş m o d im ,- Y o x d u y e r im m o n im , b u n u b il - d c d im .

T o p u y e r ə q o y u b f ık r e lo d im k i,N o y o b o n z o y i ro m - b ilo s o n to k i.

648

649

650

651

652

653

654

655

656

657

658

659

660

661

662

663

664

665

T o p k im i q ə r a r s ız , y e r s iz - y u v a s ız ,T o p k im i s ə y y a r a m , to p k im i y a lq ız .

S ə n b a x d ın l ü t f i lə . . . m ə n s o g ö z y u m d u m , S ə n ə g o s tə rd im k i , n ə k ü s , n ə d ə it.

D ö v lə t im , k ö ç k im i y a lq ız , b ia ra m ,K im m ə n ə i l i ş s ə b ə r k y a p ış a r a m .

S ə n s u a l la r v e r d in . . . m ə n d ə s ö z d e d im , S ə n b a x d ın l ü t f i lə . . . m ə n ü z g iz lə d im .

D e d im : - b ə l l i o l s u n q ı l ığ ım s ə n o , C ə fa k e ş , d ö n ü k ə m , in a n m a m ə n ə .

B u T ü rk c ə m ə s ə l i e ş it , n ə s ö y lə r , A ğ s a q q a l , p ip a n i , d ü n y a g ö r m ü ş o r!

Ə r k iş i? İ n a n m a b o x tə , d ö v lə tə ,B ə x t d e y ib ö z ü n ü s a lm a q o f lə tə .

A x a r s u , r ə v a n d i l , v a r -d ö v lo t , a ğ g ü n ,B i r y e r d ə d a y a n m a z , g ə z o r y e r ü z ü n .

İn a n v ə f a s ız d ı r d ö v lə t , s o a d o t ,A y a ğ ı s ü r ü ş k ə n , ö z ü k o m f ü r s ə t .

E lb a ş ı s ö y lə d i : - A y d ın d ır s ö z ü n ,S ə n i x i la s e td i m ə n t iq l i ü z rü n .

Q iy m ə t l i s ö z lə r in m o n i ə y l ə d i , S ə n o t in - h ü n o r in h a n s ı y e r d o d ir ?

A y d o ld u s ö y lo d i : - Ç o x d u s o n o tim ,Ç a tır in s a n la ra n o f im , d ö v lo t im .

B ü tü n b ö y ü k lo r d ə n ü z r i s t ə r d i l im ,Y a ş ım a z o ls a d a d ü r ü s td ü fe lim .

Ü z ü m n u r a n id i r , x i lq o t im g ö z o l ,Ə h d im o ç a td ır ıb m o n i b i r c ü t o l.

Ö z ü m h a r d a o ls a m , n ıin - m in d i lo k lo r , M o n o p e y v o n d o lu b , m o n im lo g o z o r .

D a im m o n im lo d ir s e v in c , f o ra ğ ə t ,M o n d o n q a ç a q d ü ş ü b o z a b , m o ş o q q o t .

K im m o n lo d a r t ı ş s a te z g e d o r b a d a ,K im m ə n o b a ş o y s o ç a ta r m u r a d a .

M o n d o n te z v u r u la r v u rm a q is to y o n , M o n d o n te z b a s ı la r , " b a s a c a m !" d e y o n .

667

668

669

670

Q o y d e y im b i r sö z d ə q a ls ın y a d ig a r , O x u s u n , ö y r ə n s in a r i f a d a m la r .

H a rd a d ö v lə t o lsa , t ə z im e t, g ö rü ş ,Ç a ts a n s ə a d ə tə , d ə r d - q ə m lə d ö y ü ş ,

Q o v u ş s a n a ğ g ü n ə , o ls a n b ə x t iy a r ,Ç a rp ış , v a r l ığ ın d a m in - m in a rz u la r .

- S ə n ə t in , h ü n ə r in g ö z ə ld i . . . L a k in ,B ə s s ə h v in , q ü s u ru n y o x m u d u r s ə n in ?

- M ə n im z iy a n v e r ə n s ə h v im - s u ç u m y o x , F ə q ə t m ə r d l ə r m ə n d ə n g i le y l id i r ç o x .

671 Y a m a n lıq d a m ğ a s ı ta x ıb ç iy n im ə ,Ç o x la n v ə f a s ız d e y i r lə r m ə n ə .

672 M ə n ə q ü s u r d e y i l b iq ə ra r l ığ ım ,Y e n i s i f ə t t a p ı r m ə n im v a r l ığ ım .

673 B ü tü n k ö h n ə ş e y lə r s a ra l ı r , s o lu r ,Ç o x u q e y z im iz in h ə d ə f ı o lu r .

674 K ö h n ə ç o x lu g ə r ə k t ə z ə ç ıx a n d a ,G ö y ç ə m ə n k ö tü y ü k ü n c ə s ıx a n d a ? !

675 G ö rs ə n y e n id ə d i r l ə z z ə t , h ə l a v ə t ,L ə z z ə t t ə l ə b e d i r b il k i , m ə ş ə q q ə t .

676 V ə f a s ız d e d i l ə r b u n u n ç u n m ə n ə ,Y ü z lə k ə v u r d u la r d ö n ü k lü y ü m ə .

677 G ö rü n b u b a r ə d ə n ə d e m iş o z a n ,B ö y ü k g e r ç ə k lə r i b ir s ö z lə y o z a n .

678 Q a y d a d ır : g ü l s o lu r , h ə r g ə lo n g c d i r ,H ə r ş c y y a r a d a n ın ö z ə l in d ə d i r .

679 H ə y a t d e d ik lə r i a ğ y e lə b ə n z ə r ,Ə s d im i , k im ta p a r o n d a n b i r o s ə r ?

İ n a n m a g o rd iş o , ç o x ş e y h ə d o r d i ,A ğ g ü n d ə , s ə r v ə t d ə g ə ld i - g e d o r d i .

D ö v lə t o lm a s a y d ı b u n c a v ə f a s ız ,S ə a d ə t iç in d ə y a ş a rd ıq y a ln ız .

6g2 D ö v lə t g ə ld i - g e d ə r o lm a s a y d ı g o r ,M o g ə r q a r a la r d ı b iz im a ğ g ü n lə r ?

E lb a ş ı s ö y lə d i : - Ü z ç e v ir m ə y in ,N if ro tin a y d ın d ı . R o m z id i ç o rx in .

680

681

683

684

685

686

687

688

689

690

691

692

693

694

695

696

697

698

699

700

701

A y d o ld u s ö y lo d i : - B a ş q a d ı to q d ir , X i lq ə t im v a z a t a n c e y ra n g ib id i r .

T a p a b i l ə r m i h e ç m ə n i s e v ə n lə r ? T a p s a d a s a x la y a b ilə rm i m ə g o r ?

M ə n i ta p a n k iş i s a x la r s a m ö h k ə m , Ə l in d ə n s iv i ş ib ç ıx a b i lm ə r ə m .

S ə n i b ə r k tu tm a ğ ın n ə d i r m e y a n ,S a y g ö r ə k b u n la r ı , ö y r ə n ə k b a r ı.

S ə n i b ə r k tu tm a ğ ın tə r z i v a r y ə q in , N ə d i r ə l a m ə t i b u m ə ta n ə t in ?

- M ə n i b ə r k tu tm a ğ ın b ö lg ü lə r i v a r , Q o y d e y im , d o s tu n d a n q a ls ın y a d ig a r .

M ə n i b ə r k tu ta n ın d ili b a l g ə r ə k ,Ö z ü s a f , m ü la y im , x i lq ə t i ip ə k .

E h t iy a t g ö z lə s in , m ə ğ ru r la n m a s ın , Y a r a m a z iş l ə r o y a x ın d u rm a s ın .

B i ls in ö lç ü s ü n ü v a n n - d ö v lə t in , X i lq ə t in ə u y ğ u n h a q q y o lu s e ç s in .

Ö z ü n d ə n b ö y ü y ə to z im e y lə s in , Ö z ü n d ə n k iç iy ə b a l s ö z lə r d e s in .

Ş ü a r ı: b ö y ü y ə h ö r m o t , e t in a ,K iç iy i s a lm a s ın a y a q a ltın a .

İ ç k iy ə , q u m a r a m ə h o l q o y m a s ın , F a y d a s ız i ş l ə r ə p u l s o v u rm a s ın .

Ə li p a k , d ili b a l , ö z ü m ə rd , m o tin , Ş ü a to k d ü z o ls u n x ü lq ü n , x i lq o t in .

V o fa s ız o lm a s ın n c y lə s in d ö v lo t , G ö rü n tə lo b e d i r n e c o fo z ilo t.

B u rd a y a d a d ü ş ü r ş a ir in s ö z ü - B iz im T ü rk c o m iz in ş ə k o r i , d u z u :

D ö v lo t o lo k c ç s o , c i lo v la , to lo s .V a z a ta n c e y r a n d ır , q a lm a ğ a d o y m i)z .

M ö h k ə m tu ta n ü ç ü n d ö v lo t b a g id ir , G e ts ə b i r d o g ə lm o z , b iry o l lu q g e d ir .

E lb a ş ı s ö y lə d i : - S e v m iş o m s o n i,B ə s n iy o c ö v r e d ib a t ı r s a n m o n i?

702

703

704

705

706

707

708

709

710

711

712

713

714

715

716

717

718

719

B ir v a x t n o v o fa s ız , n o b iq o ra rd ın , X o ş b o x t g o l iş in lə sa n k i b a h a rd m .

B u g ü n b iq ə ra r s a n , h ə m d ə b iv o fa , V ə fa n ı v ə d e d ib q ılı rs a n c ə fa .

A ta d a n , a n a d a n m e h rib a n o lu b , O v c u n d a tu tu r s a n , lü t f i lə d o lu b .

B ə s n iy ə d ö n ü k s ə n , d a ş m ıd ır ü z ü n , H an ı o d ü n ə n k i q ıl ın c ın , s ö z ü n ?

D ö v lə t i g a h y ığ a r , g a h d a s ə p ə r s ə n , B ü tü n q a p ı la r ı b ird ə n q a p a rs a n .

A y d o ld u s ö y lə d i: - X o ş b ə x t k im s ə n ə , S ə n ə t im , s ə h v im d ə b ə l l id i r s ə n ə .

A ç d ım , b i r -b i r d e d im iş in s i r r in i - M o n i b o rk tu ta n ın h ə r tə d b ir in i .

K o m ə n d ə s a lm a s a m ə n i tu ta n o r, C e y ra n to k q a ç a ra m , k im ə s i r e d ə r ?

E ş it, n ə lo r d e y ir a q il b ir in sa n , S ö z ü n ü n m a y a s t tə c rü b ə , a d -s a n :

S a x la y a b i lm o s ə n g ə lir , g e d i r b ə x t , S ə n y e m ə s ə n , y e y ir b ir ö z g ə x o ş b ə x t .

V o fa s ız d ö v lo to y e t iş s ə n b ə r k tu t, T u tm a sa n , g e d o c o k , o ls a d a y a q u t .

- S a ğ o l, b o lə d o ld u m f ə z i lə t in ə ,B o s A y d o ld u a d ı n ə d e m ə k d i , n ə ?

K in ı v c rm iş b u a d ı, n ə d i r d o y o r i? Ö y ro n o k , a ç ıls m m ə ğ z i , c ö v h o r i .

- A y a b ə n z o d ib lə r m ə n im a d ım ı, M o n im x i lq ə t im i, m ə n im z a tım ı.

D o ğ a n d a d ü n y a y a A y k iç ik g ə l i r . S o n ra y a v a ş - y a v a ş a r tır , y e k o l ir .

A lə m o n u r s a ç ı r b o d ir lo n ə n d o ,G o z ir k a in a tı iş ıq se lin d o .

T a m a m b o d ir lo n ib q a lx d ım ı ö v c o , K iç i l ir , k iç i l ir , s o lu r g e td ik c ə .

İ tir p a r la q l ığ ı , s a n k i m o h v o lu r ,G e d ir , b i r d ə g o l i r , ç ö h r ə s in d ə n u r.

720

721

722

732

724

725

726

727

728

729

730

731

732

733

734

7-35

736

737

E lə m ə n ö z ü m d ə A y g ib i a ç a m ,G a h p e y d a o lu r a m , g a h m o h v o lu ra m .

Ü z tu ts a m z ə i f ə , q ü w o t v e r ir o m , Ə z ə m ə t , lo y a q o t , ş ö h r o t v e r i r ə m .

B ir lü t z ə n g in l ə ş ə r d ü n y a la r b o y u , M ə n g e t s ə m , tö k ü lə r ü z ü n ü n s u y u .

H ə r n ə y ığ m ış d ıs a , m ə h v o lu b g e d o r , X ü lq ü , x a s iy y ə t i , a d -s a m ito r .

B u n a u y a r g ə l ə n s ö z d e y ib şa ir ,O s ö z g ö z s ü z ü ç ü n g ö z b ə b o y id i r .

K iş iy o v a r - d ö v lə t , ş ö h r ə t g ə ld im i ,N u r s a ç a r , p a r la y a r y e n i A y k im i.

D ö v lə t v ə f a s ız d ı r , c a n v e r m o h ə d o r , D o lğ u n A y k im id ir , in c o l ib g e d o r .

Y e n o b i r m ə n a n ı q o y d e y im s o n o , D in lə y ib f ə h m e lə , in a n d a m o n o .

G ə z ə r i m ə n z i ld i r A y ın m o k a n ı,D a im d o y iş m o d ə . . . m o k a n ı h a n ı?

A y b ü r c ü S ra ta n d ö n ə r , d o la n a r , E v r i lə r , ç e v r i lo r , s ö n o r , n u r la n a r .

G ir s o h a n s ı b ü r c ə , q a lm a z , ç ıx a r A y , Q o n d u ğ u m o n z i l i s a n k i y ıx a r A y .

E lə m ə n ö z ü m d ə A y a b o n z o r o m , B a tm a q b ir a lo m d ir , ç ıx m a q b ir a lo m .

G ə l i r ə m , g e d iro m .. . Y ü r ü ş ü m s o y u q , G o z ir ə m a lo m i, y u r d u m -y u v a m y o x .

A lim n e c o g ö r ü b is te d a d ım ı, B u n u n ç ü n A y d o ld u q o y m u ş a d ım ı.

H ə r b i r q ü s u r u m u , f o z i lə t im i,B u d u r , d e d im s iz o b ir d ö v lə t k im i.

H o r şe y i s ö y lo d im a ç ıq - a r x a y ın ,İs to r ro d d e lo y in , is to r s a x la y ın .

D in lo d im . S ö z lo r in n u r s a l ı r q o lb o , Ö z ü n d o , s ö z ü n d o - b ö y ü k q o lo b o .

S o n k im i s o r d a r ı , c y m o ğ r u r a d a m , G ö y d o a x ta rm ış a m , y e r d o ta p m ış a m .

73g B a y a t k im ə v e rs ə g ü l a ç a n d i lə k , O n a c a v a b ım ız şü k r o ls u n g ə rə k .

739 B u g ü n d o n b e le m ə n ta m ə z a ra d ə k , U lu y ə z d a n ım a şü k r e d e n g ə r ə k .

740 G ö r n e d i r a l im in b iz e x ita b ı,Ö z ü k ö ç ü b g e tm iş , q a lm tş k ita b ı:

741 E y n e m ə t sa h ib i, ş ü k r e t , k a m a ç a t, Ş ü k r e t s ə n , r iz q in i ç o x a ld a r b a y a t.

742 H e y f , u n u d u r ö z ü n n e m o t s a h ib i, Ş ü k r e tso , T a n r ın ın s m a rm ı q e lb i?

743 A z c a k ə r e m ü ç ü n ç o x -ç o x ş ü k r q ıl , N e m e t n ə s ib o lsa , s ə n q ə d r in i b il .

744 Ş ü k r e d ə n in r iz q i b ir ə b e ş o la r ,E v i a ş ıb -d a ş a r , n e m ə tlə d o la r .

745 A lq ış la r s ö y lə d i e lb a ş ı o n a ,D e d i: - G e c ə -g ü n d ü z y a x ın o l m a n a .

746 V ə s f e td i d o s tu n u , g ö z ü n d ə ş e f q e t , V e rd i q ız ıl-g ü m ü ş , v a r -d ö v lo t , x e lo t .

747 N e i ş l e r g ö r ə c e k - a n la td ı o n a ,İ ş d ə z ə k a u m d u , z ə h m ə td ə m ə n a .

74g Y e tişd i A y d o ld u q ə d r ə - q iy m ə tə , T a p ın d ı iş a d lı u lu m ə b ə d e .

749 E lb a ş ı d ü şü n d ü : - E y d i l i -q a f i l ,H a m ıd a n k a m ilm iş A y d o ld u , k a m il .

ELBAŞI GÜNDOĞDU AYDOLDUYA ƏDL SİFƏTİNİN NECƏ OLDUĞUNU BİLDİRİR

B ir g ü n o tu rm u ş d u G ü n d o ğ d u y a lq ız , S ıx ıld ı b o ş c v d o y a r s ız -y o ld a ş s ız .

Ç a ğ ırd ı d o s tu n u , y o l v c rd i o n a ,D o s t iç o ri g ir c o k o l v c rd i o n a .

752 Ö n ü n d o A y d o ld u d a y a n d ı m o ğ ru r , E lb a ş ı s ö z d c m ir , b i r m ü d d e t su s u r .

- Ə y lo ş in , s ö y lo d i iş a ro t i lo ,D o p d o lu n o z a k ə t , m o h o b b ə t i lə .

750

751

753

754

755

756

757

758

759

760

761

762

763

764

765

766

767

768

769

770

771

Ə y lo ş d i A y d o ld u a h o s to , y a v a ş , C a n ın d a s ıx ın t ı , b ir az d a to la ş .

B a x d ı E lb a ş ıy a g ö z u c u , x o lv o t,E lb a ş ı tu r ş s i f ə t , q a ş q a b a q l ı , p o r t.

Ə y lə ş ib , a l t ın d a g ü m ü ş k ü r s ü s ü ,Ü ç a y a q ü s tü n d ə d u ru r b u k ü rsü .

Ə lin d o b i r b ıç a q , ö z ü b ir a z s ə r t , S o lu n d a d o r m a n v a r , s a ğ ın d a ş ə rv o t .

O n u g ö r ə n k im i q o rx d u A y d o ld u , D ə r in n ə f ə s a ld ı , ro n g i s a ra ld ı .

B a ş ın ı q a ld ır ıb d e d i E lb a ş ı:- B ir t ə r p ə t d i l in i , b ir s ö z d e y a x ş ı.

L a lm ıs a n , k a r m ıs a n , b i r s ö z d e m ir s o n , Y a lq ız m ı g ö r m ü s o n m o n i b u rd a s o n ?

A y d o ld u s ö y lə d i : - X o ş b ə x t e lb a ş ı , S ö z d ə c ü r ə ts iz o m , n itq d o n a ş ı.

B u c ü r x ü lq ü n ö z g ə , fe lin d o ö z g o , B u n u n ç ü n e y m ə n ib d u rm u ş a m g e n d o .

B u g ü n ö y ü d v e r m iş b iz i ö y ro d o n : Y a x ın d u r m a b o y o q ə z ə b lə n i r k ə n .

B u s ö z ü d e m iş lo r g ö z n e c ə g e rç o k :O d v ə z ə h o r o lu r q ə z ə b lə n ə n b o y .

B ə y lə r q o z ə b s a ç s a , q o h r i lə s o rx o ş , Y a x m d u r m a o n a , e y x i lq ə t i x o ş!

B ə y lə r q o h ro d o lu b s a ç ırk o n h id d o t, O n la r d a n u z a q o l , e y b o ş o r iy y o t.

B ir c ü t m is ra d e y im , y a ra m ı b a ğ la , O n u sa l q o lb in o , ö z ü n ü s a x la .

Q o z o b li v a x t ın d a y a n a ş m a b ə y o , Y a n a ş s a n , ü r c a h s a n q o d rs iz l iy o .

B o y lo r b u z ü ro k li a r s la n a b o n z o r , Q o z o b lo n s o , k ü k ro r , b a ş ın ı ü z o r .

E lb a ş ı s ö y lo d i : - G ö z d o n s ö z a ld ın , N iy ə to o c c ü b d o , h e y ro td o q a ld ın ?

- H e y r ə t iç in d o y o m , b o li, e y d o d o , N c ç in o y lo ş m is o n g ü m ü ş k ü r s ü d o ?

772

773

774

775

776

777

778

779

780

781

782

783

784

785

786

787

788

789

B u n c c o o tu ru ş , b u n e c o k ü rs ü ?C a v a b v e r , a y ıra q o y r id ə n d ü z ü .

N o d ir o l in d ə k i o u z u n b ıç a q ?Ş ə rh et, m o n a s ın ı a n la y a q , a ç a q .

S o lu n d a d ə r m a n v ar , s a ğ ın d a ş ə r b ə t , B iz ə n o lo r d c y i r b u b a l iş a rə t?

S o rt q ə z o b iç in d ə q a ş q a b a q lt b ə y , İ t ird im a ğ l ım ı b u h a lı g ö rc o k .

D in ib -d a n ış m a d ım , e lo b il la ld ım , T ə ə c c ü b iç in d ə , h e y r ə td ə q a ld ım .

E lb a ş ı s ö y lo d i : - A n la d ım s ə n i ,D in lə , m ə n d ə d e y im b a ş d a n k e ç ə n i .

M ə n d ü n o n ç a ğ ırd ım . S o n g ə ld in , h o lə , S ə n o y e r g ö s tə rd im e h t ira m ilə .

F e lin i , fo n d in i m o n d o n g iz lə d ib ,Ə c a y ib iş in d o n b o h s a ç a n r ə q ib .

M o n q o z o b s a ç a n d a q o rx u d a n ə s d in , S o n o q ə h r q ı ld ım , s ö z ü n ü k ə s d in .

S o n ra n o lo r d e d in : - M o n b o x to m , ta n ı, A n la h o r iş d o k i m ə ğ z i, m ə n a n ı .

V e rd in y o z u m u n u , h ə r fe l in n o d ir ?M o n a ç d ım , o x u d u m o n la r ı b ir -b ir .

Q a n d ım , q o b u l e td im s o n in ü z rü n ü ,S ə n i o z iz lo d im , a y ö m rü m -g ü n ü m .

M o n d o g ö s to r i r o m in d i g ü n k im i, A y d ın iş lo r im i, s o n o tlo r im i.

B u d u r , d iq q o t e lo , ro m z lo r r ö v ş o n ,A d il s iy a s o t in m o k a n ıy a m m o n .

Q u rd u ğ u m k ü r s ü ü ç a y a q l ıd ır ,D iro n ib to r p a ğ a , o rz o b a ğ l ıd ır .

B ü d ro m ir , s a r s ı lm ır ü ç a y a q lı la r ,Ç ü n k i b o rk d a y a n a n ü ç d a y a ğ ı v a r .

T i tr o s o , b ü d ro s o ü ç ü n d o n b ir i ,G e d o r b u k ü r s ü m ü n d iz in in k iri.

Y e ro b o rk d i r o n i r ü ç a y a q l ı la r ,D ö rd o lsa , b o lk o d o o y r i, lo n g o la r .

G ö z y e t ir , d ü z ş e y lə r u z u n o lu r la r , U z u n o la n la r ın d ü z q a m ə t i v a r .

Ə y r i l ik r ə m z id i r h ə r g ö d ə k o la n ,B ü tü n ə y r i l ə r in to x u m u y a m a n .

H a n s ı d ü z b ü d r ə s ə q a ln ıa z , y ıx ı l a r , D ü z lə r d ü z d a y a n s a , h ə m i ş ə y a ş a r .

M ə n im iş d ə k lə r im d ü z g ü n d ü r o x tə k , Ə d a lə t h ö k m ü n ü g ö r ə s ə n g ə r ə k .

İ ş d ə h ö k m ü m q ə t i , ə d a l ə t im ç o x , B ə y m id i r , q u lm u d u r , m ə n ə d ə x l i y o x .

Ə l im d ə tu td u ğ u m b ıç a q d ır s a , b a x , B iç m ə k , k ə s m ə k ü ç ü n y a r a n m ış , a n c a q .

C in a y ə t iş in i u z a tm a ra m ç o x ,B a ç a q tə k k ə s ə r ə m , b ıç a ğ ım b i r o x .

Z i l l ə t ç ə k ə n l ə r ə v e r i r ə m ş ə r b ə t ,G ə l ib d ə r g a h ım a ta p s a ə d a lə t .

Ş ə r b ə t i iç d im i, ş a d o lu b g e d ə r ,S e v in c i , ş a d h ğ ı d ü n y a la r q ə d ə r .

D ə r m a n ı v e r i r ə m o k i m s ə y ə k i,Ö z ü q ə d d a r o la , ə m ə l i ə y r i .

B a l y o x , z ə h ə r - z ə q q u m v e r i r ə m o n a ,B u z ə q q u m c a v a b d ı r z a l ım l ığ ın a .

M ə n im q a ş -q a b a ğ ım , ü z tu r ş u tm a ğ ım , Z a l ım a g ü z ə ş td i r c a v a b d ı r , s a k in .

İ s tə r y a x ın o ls u n , i s t ə r s ə u z a q ,İ s tə r ç a x m a q g ib i ç a x a n b i r q o n a q . . .

Y a ö z c iy ə r p a r a m .. . m ə n ə d ə x l i y o x , - H ö k m ü m a d il o lu r , b e y n im d ə s o y u q .

B ə y liy in ö z ü lü d ü z g ü n lü k d ü , b i l ,B ə y lə r a d il o ls a , ç i ç ə k l ə n ə r e l .

A q i l lə r sö z d e m iş b u f ı k r ə b ə n z ə r , A q i l lə r sÖ zü n ü tu ta n y ü k s ə l ə r .

B ə y liy in t ə m ə l i d ü z lü k d ü d ü z lü k ,C a n ı, ş a h d a m a r ı d ü z lü k , tə m iz l ik .

B ə y tu ts a d o ğ r u y o l , a d i l s iy a s ə t ,H ə r b ir m ə t lə b in ə y e t i ş ə r ə l b ə t .

- G ü n d o ğ d u , e y m o n im b a ğ r m ıın b a ş ı , A d ın d a m ə n a v a r , a ç y a x ş ı-y a x ş ı .

- D u y m u ş x i lq ə t im i o ta r ix y a z a n ,Ə n d ü rü s t a d s e ç ib m ə n im ç ü n o z a n .

K iç i lm ə z , q a r a lm a z , a l G ü n ə ş o b a x , H ə m iş ə y e tk in d ir , h ə m iş o p a r la q .

M ə n im d o x i lq ə t im G ü n o ş ə b o n z o r ,S a fa m , m ü q o d d o s o m a l G ü n ə ş q ə d ə r .

G ü n d o ğ a r , a l ə m i n u ra q o r q e d o r ,N u r s a ç a r , iş ığ ı h ə r k ə s ə y e tə r .

M ə n d ə G ü n ə ş k im i y o x o lm a m , v a ra m , H a m ıy a e y n i c ü r iş ıq s a ç a ra m .

G ü n ç ıx s a , a l ə m ə is t i l ik v e r ə r ,G ü l a ç a r m in l ə r c ə g ü llə r , b i tk i lə r .

gl5 M o n im ə d a lə t im h a n s ı e la ta ,Ç a ts a , ç iç o k a ç a r sa l q a y a s ı d a .

Y a x ş ıy a , y a m a n a G ü n o ş fə rq q o y m a z , H a m s ın a n u r s a ç a r , ö z ü a z a lm a z .

E y n i b i ç in ıd ə d i r m ə n im d o fc lim ,M ə n d ə n b o h r ə lo n i r m in o b a m , e l im .

G ü n ə ş b ü r c ü s a b i t . . . d a im b o r q ə r a r , D ə y iş m o m .. . G ü n ə ş ə b ə n z ə y i ş im v a r .

G ü n b ü r c ü A r s la n d ır - h e ç v a x t to rp o n m o z , B ü rc ü s a rs ı b i lm o z , a z a lm a z , c n m o z .

B ö y lo y o m , d o y iş m o z m o ğ z im , a d o t im ,N u r s a ç m a q d a n s a v a y y o x d u r h a lo t im .

808

809

810

811

812

813

814

816

817

818

819

820

A Y D O L D U N U N E L B A Ş I Y A S O R Ğ U S U

H2ı A y d o ld u s ö y lo d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı, Iş ığ a q o rq e lo h o r y a ra n m ış ı .

x22 U zu n y o l la r k e ç ib , ç o k ib m in z i l lo t , S ə n in d o r g a h ın a ç a td ım n o h a y o t .

821 F e y z in , f o z ilo tin b o l o ld u ğ u n d a n ,G o ld im d o r g a h ın a , e y x o ş b o x t a d a m !

824

825

826

827

828

829

830

N a s ıl x id m o t cd im sö y lo m o n s o n o , S o a d o t g ü n o ş i g ü lsü n ü z ü n o ? !

Ə r x id m o ti b o y i s a lm a s a ra z ı,Y ü z m o ş o q q o t ç o k o , v a rm ı m o n a s ı?

E ş id in , n o d c m iş b ir o r o ğ lu o r, X id m o ti n a m in o q a lx a n b o x to v o r .

Ə g o r x id m o t e tso b o y o x id m o tk a r , B o y i şa d c tm o k d ir on d ü rü s t m c y a r .

Ö y lo x id m o t e t k i, ra z ı q a ls ın b o y , R a z ıd ır , q a p d a r a ç ılır , d e m o k .

X id m o t e td iy in i b ilso x id m o tk a r ,Ə n y u x a r ı b a ş d a ş o ro f y e r i var.

B o y i şa d e lo s o x id m o t o h li q u l, A ç ı la r ö n ü n d o o n iş ıq lı y o l.

ELBAŞININ AYDOLDUYA CAVABI

831 - A y d o ld u , d in lo d im so n i h o v o s lo , M o n o s e v in c d ilo , ö z ü n ü g ö z lo .

832 M o n s o n o b o h s a ç ım y a r a r s ız la rd a n , Y a ra r s ız h o r şe y d o n u z a q la ş o la n .

833 B iri y a la n ç ıl ıq - o n b ö y ü k m o ro z ,B iri z o ra k ıl ıq - y ır tıc ı b i r n o fs .

834 G ö z ü m ü n d ü ş m o n i s a y d ım o n la r ı - A r v o h o y a b i lm o z k ü t m o lu n la r ı .

8 3 <5 Q u ru m s a q g o d o lo r , g o r o k s iz , b ifb r , A lç a q la r , s a x ta la r , o l io y r i lo r .

„3f) Q a ti l lo r , m i t i l lo r q a n d ü ş m o n im d ir , L o y a q o t , ş o ra fo t , şan d ü ş m o n im d ir .

K37 S o n in d o d ü ş m o n in n a k o s lo rd is o , D c m o k , s o n g o rd a ş ıq , v c ro k s o s - s o s o .

K38 D c m o k , n o fo s d a ş ın ı , q a n q a r d a ş ım s a n . F o x r im , if t ix a r ım , u c a b a ş ım s a n .

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA SUALI

839 A y d o ld u sö y lo d i : - D in lo d im so n i, Y c n o b ir s ö z ü m v ar, a g a h c t m o n i.

g40 K im d ir y a x ş ı k iş i c a h a n d a so n c o ,G ö z o l q ıl ıq la r ı y c t iş ir n c c o ?

ELBAŞININ AYDOLDUYA CAVABI

841 Ə r k iş i , n o r k iş i o d u r k i, d o d o ,X a lq ın a f a y d a s ı d o y s in ö lk o d ə .

842 X a lq a x id m o t in i e lo s in p e ş o ,M ü k a fa t u m m a s ın g ö rd ü y ü işo .

843 Y u r d a fa y d a v c rs in , m in n o t q o y m a d a n , Ö z ü ö z g o s in d o n fa y d a la n m a d a n .

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA SUALI

844 A y d o ld u s ö y lo d i : - A n la d ım so n i, Q o lb im d o o h d im v a r , a g a h c t m o n i.

845 D o ğ ru lu q d a n d a n ış . N o d ir d o ğ ru lu q ? B o lk o o n d a n s a v a y iş ıq y o lu y o x ? !

84f) N o d ir b u d ü n y a d a d o ğ r u lu q y o lu , T o n ıo l i , c ö v h o r i , q a n a d ı, q o lu ?

ELBAŞININ AYDOLDUYA CAVABI

847 - B a ş q a d ı r d o ğ r u n u n o v s u n u , s ir r i - Q o lb i d o , d i l i d o , sö z ü d o b ird i.

848 M o ş o lo b o n z o s in k iş in in k ö n lü - B ir o ls u n h o r z a n ıa n iç iy lo ç ö lü .

849 Q o lb in i o v c u n a a l ıb y ü rü s o ,M o ğ r u r b a x a b i ls in k o s o , n a k o s o .

85() D o ğ ru lu q m o r d ü ç ü n s o a d o tlo to n , İn s a n lıq d c m o k d i r b a ş d a n , b in o d o n .

8;sı İn sa n y o x , in s a n l ıq q iy m o t l id ir , b il , D o ğ ru lu q a z a ln ı ış , a d a m a z d e y il.

852 Buna uyar demiş sözünü şair,Bəxş edib sözünün duzunu şair.

853 Deyənlər, gülənlər ərzə sığmazdır,Ər kişi, mərd kişi bəs neçin azdır.

854 Adam yox, kişilik üstündü, qafıl, Yalnız ər kişini bəyənir aqil.

AYDOLDUNÜN ELBAŞIYA SUALI

855 Aydoldu söylədi: - Xoşbəxt Elbaşı,Bu sözü mənimçün aç yaxşı-yaxşı.

856 Yaxşı mümkünmüdür yamana dönsün, Yamanlar dəyişsin, yaxşı görünsün?

ELBAŞININ AYDOLDUYA CAVABI

857 Y a x ş ı la r d ü n y a d a n ö v - n ö v , e ü r b ə e ü r , D o ğ ru y o l tu ta n la r h a q q k ö r p ü s ü d ü r .

858 M ə rd , a n a d a n g ə lm ə y a x ş ı la r d a v a r , D a ş ı , q a y a n ı d a y a r a r , y o l a ç a r .

859 K ö ç ə r i , ö tə r i y a x ş ı l a r v a r k i,Q o ş u ls a y a m a n a k i r l ə n ə r b e y n i .

860 Y a m a n la r d ü n y a d a a z ı ik i c ü r - F itr i y a m a n la r ın q o lb i ö lü d ü r .

861 P a x ıl v a r , x o b is v a r - c ə m d o y i m o r o z , Y u s a n , d ə r y a la r d a p a k e d ə b i lm o z .

862 K ö ç ə r i , ö tə r i y a m a n la r d a v a r ,Q o ş u ls a d o ğ r u y a b o lk o d o ğ ru la r .

863 F itr i y a x ş ı la r d a n y a x ş ı la r tö r ə r , O n la rd a n in s a n l ıq m o n f o o t g ö r ə r .

864 F itr i y a m a n la r ın d ə r m a n ım ı v a r ?A lo m o b o la d ır , x a lq a z ə h r im a r .

865 T ü rk c o b i r m o s o l v a r , q o y d e y im b u n u , K a m il y a ş a m a ğ ın ö y r ə n y o lu n u .

866 Q o b r ə c o n d o y iş m ir , y a ş a y ı r q ı l ıq - H a la l s ü d d o n g ə l ə n s a f l ıq , y a x ş ı l ıq .

g67 Ö lm ə z d ir in s a n ın f ıtr i x i lq ə t i ,Ə c ə l p o z m a y ın c a d ə y iş m o z q ə t i .

868 S ü d i lə , s ü m ü k lə g ə lə n b i r a d ə t , Y e rin a l t ın d a d a y a ş a y a r ə lb ə t .

869 Y a x ş ın ın y o ld a ş ı o la rs a y a m a n , Ö z ü n ü i t i r ə r o d a a n b a a n .

870 Y a x ş ıy a q o ş u la n y a m a n d a b i r n u r - O d a y a x ş ı l ığ ın q u r tu lu ş u d u r .

g7l V u ru ls a , b ə n d o ls a y a x ş ıy a y a m a n , B ə lk ə ta p a im a n e ş q u c b a t ın d a n .

g72 U lu s q a n a d la n a r , y a x ş ıs a b ə y i ,X ü lq ü g ö z ə l o la r , r ə f ta r ı e y i .

873 B ə y lə r y a x ş ı la r a v e r s ə lə r d ə y ə r , Y a m a n la r d a iş i y a x ş ı g ö r ə r lo r .

874 A ld a ts a b ə y lə r i y a m a n q u z ğ u n la r , X a lq a d iv a n tu ta r ə l i u z u n la r .

875 Y a m a n b a ş q a ld ır s a , y a x ş ı la r ö lə r , Y a x ş ı d a ğ a d ö n s ə , y a m a n k iç i lə r .

g76 Ə g ə r y a x ş ı o l s a b ə x t iy a r b ə y lə r , E l lo r d o g ü l a ç ıb , g ü l d ə r ə c ə k lo r .

877 B ə y lo r d o p o z u lu b y a m a n la ş s a la r ,B ir g ü n ç ı r t ıq ç a l ıb y a m a n la r o y n a r .

87g S iy a s o t y c r i td i b ə y - b ö y ü k in s a n :Y a m a n ın y c r id i r q o fə s , y a z in d a n .

879 Ə g o r y a x ş ıd ı r s a x a lq e lç i lo r i ,T a m a m y a x ş ı o la r x id m o tç i lo r i .

880 Ə g o r y a x ş ı o ls a b o y lo r ö z lo r i ,S o a d o t g ü l lo r i b ə z o y ə r y e r i .

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA SUALl

881 A y d o ld u s ö y lo d i : - N u r ü s tü n o n u r, E lb a ş ı, d e d iy in s ö z lo r d o ğ r u d u r .

882 Y a x ş ıd ır , o lb o t to , y a x ş ı l ıq b i lo n , F a y d a lı iş lo r i te z g ö r m ə l is o n .

883 B ü tü n x a lq i s to y i r v a r ı - d ö v lo t i ,N o c ü r b a ş a g o l i r b o s b u n iy y o t i?

899 Y a x ş ılıq i s t ə y ə n k im d ir? B il , e y y a r , Y a x ş ı iş g ö r m ə y i k ə s b i s a y a n la r .

884 E lb a ş ı s ö y lo d i : - Ə s l k iş i lo r , Ə s l y a x ş ı l ığ ı d a im a d ilo r .

900 Y a m a n lıq g ö r s ə d ə y a x ş ı q a la n la r , S iz ə d ü n y a la r c a m ə h ə b b ə t im v a r .

885 Ə sl ş c y c a h a n d a d a im b a ş o lu r , Ə s il o m o l lə r ə m ə r d lo r q o ş u lu r .

901 S ö y lə , e y y a x ş ı l ıq , s ə n d ə n k im d o y a r ? G ə l b ə r i , q o y d e y im , q a ls ın y a d ig a r .

886 A lç a q la rd ı g ö r o n y a m a n iş lo r i, G o rə k s ın d ı r ı l s ın q a n l ı d iş lo r i .

902 B irc ə g ü n m ü g ə r o k y a x ş ı l ıq s o n ə ? X e y r , ş ö lə s a la r b ü tü n ö m r ü n ə .

887 U c u z y a t ıb q a l ı r q a y a d a , d a ş d a , İp ə k ə z iz lo n i r y u x a r ı b a ş d a .

903 S ə n o b u d ü n y a d a a ld ığ ın lə z z ə t , V e r ə r o d ü n y a d a z i l lə t , m ə ş ə q q ə t .

888 Y a x ş ı te z y ü k s o l i r , t ə k q im o t l id ir , Y a m a n d ib o ç ö k ü r , x ı l t a d o t l id ir .

904 Y a m a n lıq , y a x ş ı l ıq so l v ə s a ğ c o h ə t , S o lu n d a c o h ə n n ə m , s a ğ ın d a c o n n ə t .

889 B u r d a ə s l s ö z ü z o k a la r d e m iş , Z ə k a tö h lb s id i r o n d a d l ı y e m iş .

905 Y a m a n b u d ü n y a d a b o lk ə d ə r a h a t , Ç ə k o r o d ü n y a d a z i l lə t i y ü z q a t.

890 Y a x ş ı l ıq - z i rv o d ir . L a k in h o r k iş i , M ə g o r g ö ro b i l i r b u y ü k s o k iş i?

906 Y a x ş ı b u d ü n y a d a s i tə m ç ə k s ə d ə , Y a ş a r o d ü n y a d a ü lv i z i r v ə d ə .

891 L a p y a x ş ı o ls a d a x i lq o td o b i r k o s , E lm s iz , s a v a d s ız y ü k s o lo b i lm o z .

907 Y a x ş ı a d - s a n q o y u b d ü n y a d a n g e t s ə n , Ə rz in o n x o ş b ə x t i ö z ü n ü b i l s ə n .

892 A y d o ld u s ö y lə d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı , N o q o d o r v o s f lo r q a z a n ıb y a x ş ı .

908 G ö r n ə g ö z ə l d e m iş , k ö k s ü n d o h ü n o r , D ü z s ö z ü o n b ö y ü k s ə r v o t b i lə n lo r :

893 B o s o n u n y o x m u d u r b i r c o n ö q s a n ı , B a rı b ir c o s in i g ö s to r in . . . h a n ı?

909

910

Y a m a n lıq ö n ü n d ə y a x ş ı iş g ö r ə n ,H eç b i ls o n , n o q ə d ə r ə z o m o t l is o n .

E y y a x ş ı , d e g ö rü m , k im d o y a r s o n d o n ? A e m ış a m , h o m iş ə m ö h ta e ın a m m o n .

E L B A Ş IN IN A Y D O L D U Y A C A V A B I911 Y a x ş ı la r g ö r s o d o m in q e y lü -q a l ı ,

894 - Y a x ş ı to r i f lo n ir , b e lo d i q a y d a , R a z ıy a m , y a n ın d a q u l k im i q a l ım .Y a x ş ı x is lo tlo r i v o s f o lu n m a d a .

912 B o y lik o g o r m o n o y a m a n lıq e ts o ,

895 Ö m rü n d o y a x ş ı l ıq b i lm o y o n a lç a q , A tır a m , cn , g ö tü r , a r d ın c a g e t so n .M o rd lo ro h o m iş o m a n e o la c a q .

913 A d a m la r ın x ü lq ü ç o x z a m a n b i r o x ,

896 Y a m a n la r ç o x z a m a n y a x ş ı y a ş a y ır , H o la v o ti a z d ır , to o s s ü fü ç o x .Y a x ş ı la r q o lu n d a q a n d a l d a ş ıy ır .

914 B u n a u y a r d e m iş s ö z ü n ü ş a ir ,

897 K im y a x ş ı l ıq e ts o y a x ş ı l ıq ta p a r , M o ğ z in i a n la s a n , tö k o r s o n to d b ir .D a rd a d a ö z ü n ü s a n a r b o x t iy a r .

915 Y a x ş ı v a y s ın a r m ı g ö r s o y a x ş ı iş?

898 B ir g ü n lü k s e v in c i f ı ir s o t b i lo n lo r , Y a m a n la r ç o x z a m a n p e ş m a n l ıq ç o k m iş .Y a m a n b ir iş tu ts a a x ı r d a in lo r .

916 T o o s s ü f g o t i r i r y a m a n lıq s o n d a , Y a m a n a q a rş ı d a y a x ş ı o l o n d a .

917

918

919

920

921

922

923

924

925

926

927

928

929

930

931

932

933

934

Y a m a n ı m ə d h e tm ə k m ü m k ü n m ü m o g o r? Y a m a n ı m o d h e d ə n g ö z d ə n te z d ü ş o r .

G ə d a l ıq , a lç a q h q , a l la h s ız l ıq d a ,Y a m a n l ıq r o m z id ir g id i d ü n y a d a .

B ə la d a , m ö h n ə t d ə ç a p s ın a t ın ı - Y a m a n la r g ö tü r s ü n m ü k a fa t ım .

G ö z ə l in s a n la ra v u ru lu b d a s ə n ,N ə c ü r y a x ş ı la n v ə s f e tm o y o s ə n ,

İ n s a n h q , s ə x a v o t , m ə n f o ə t n o d ir - Y a x ş ı k iş i lo r d ə n g ə lo n tö h f o d ir .

Y a x ş ı la r c a h a n d a n ə d i r , d ü ş ü n n o - Y a x ş ı a d a m la rd a n q a la n x o z in ə .

D o s tu n y a x ş ıd ır s a , n o is to s o e t,G e ts ə b u z q ü tb ü n ə b u z la ğ a c a n g c t.

S c v in c , a rz u , n e m o t, v a r - d ö v lə t , y a t ı r - Y a ln ız y a x ş ı la n n m ü k a fa t ıd ır .

D ə r k e t b u s ö z lə r i , c ə n a b A y d o ld u , S o rd u ğ u n s u a la c a v a b ım o ld u .

A y d o ld u y c r ö p d ü , to z im e d o ro k :- Y a x ş ı s iy a s ə t l i e y t ə b ə r r ik b o y .

C a h a n a h ö k m e td in , y ü z i l lo r y a ş a ,Y a lm z f ə r a ğ ə t lo ö m rü v u r b a ş a .

B ə y lo r a y r ı lm a s ın b ö y ü k lü y ü n d o n .S o a d o t ə y i l ib ö p s ü n ü z ü n d o n .

E llo ro h ö k m e lo ö z q ü d r o t in lo ,B o y lik m ö h k o m lo n s in o z o m o tin lo .

A x a r s u la r g ib i a r z u n ç a ğ la s ın ,V a r -d ö v lo t q a p ım a ç s ın , b a ğ la s ın .

B a ş ın d a n tö k ü ls ü n s e v in c , s o a d o t , G o b o rs in d ü ş m o n in , g ö z ü n d o h o s ro t .

D in lo , n o lo r d c y i r x id m o tç i k iş i ,X id m o t s a y ə s in d o d o ğ u b G ü n o ş i .

T a p ın m a , ta p ın s a n , m o rd lo ro ta p ın . M ə rd lo r y c rd o q o y m a z h a q lm ın h a q q ın .

Y a ln ız s o x a l ım n x id m o t in i q ı l ,E v in i z o r , g ü m ü ş , d a ş -q a ş k a n ı b il .

935 X o s is ə , a c g ö z e x id m ə t q ı lm a h e ç , S o n ra v a y s ın a n d a g e c o la c a q , g e c .

936 X ə s is ö z ü n d e n d e r u z u ə s i r g e r , Ö z g ə y ə z ə r r ə d ə q ıy a rm ı m ə g ə r ?

937 B itir ib s ö z ü n ü g e td i A y d o ld u ,Ü z q o y d u e v in ə , k e f ı d u ru ld u .

938 K e ç d i ö m r ü -g ü n ü b i r k e ş m e k e ş d ə - G e c e lə r u y ğ u d a , g ü n d ü z le r iş d e .

939 Ç ə k d i E lb a ş ın ı o n u n q ü d r e t i - S o n s u z s e d a q o t i , b ö y ü k x id m ə t i .

940 G ü n lə r g ə ld i - k e ç d i . . . g ü n le r v ə f a s ız , A y d o ld u ü z ü a ğ ç a lış d ı y a ln ız .

DANIŞMAQMI YAXŞIDIR, YOXSA SUSMAQ?

E lb a ş ı d o s tu n u ç a ğ ırd ı b i r g ü n , G ö rc o k y e r g ö s tə r d i ə y l ə ş m ə k ü ç ü n .

942 Ə y le ş d i , g ö z ü n ü d ik e r ə k y e r ə , S u s d u , d in m ə m e y o s ö z v e r o - v e r ə .

- N ə ü ç ü n s u s u r s a n , n ə d i r b u s ü k u t? D il in i d iş in lo tu tm u s a n m ı, tu t.

- Q ə z ə b h e y k e l i s ə n , a b ə y l o r b o y i, S iz i g ö r o n le r in g e d ə r ü r ə y i .

E lb a ş ı d in d ir ib s ö z s o r u ş m a m ış N e c o a ğ ız a ç ım m o n b a ş ı b a tm ış ?

S ö z s o ru ş , c a v a b a l.. . b ö y le d i q a y d a . B a ş q a m ü a m ilo y o x d u r d ü n y a d a .

K im s e b i r k im s o n i ç a ğ ır td ır ıb s a , Y c r id ir , ilk d o f o ö z ü d il a ç s a .

948 S ö z s o r u ş u lm a m ış ü y ü d o n k o s o ,Y a n a q q a l s ö y lə n o r , y a d a g o v o z o .

K im lo r s a y ı lm a d a a x m a q , y a d ə l i - B ə y s ö z s o r u ş m a m ış d il a ç a n d il l i .

Q o c a la r y a n ın d a s u s , h ə lo g ə n c s o n , S a ğ q a lm a q i s t ə s e n , k e s d i l in i so n .

941

943

944

945

946

947

949

450

951 D ilin i d iş l ə r i a l t ın d a s ıx a n F a ra ğ a t y a ş a y a n n o s ö y lo r , a m a n :

952 Q a ra b a ş y a ğ ıs ı u z u n d i ld i , d i t ,G ö r n e ç ə b a ş y e m iş b u x ı r d a q a til.

953 D ilin i s a x la k i, b a tm a s ın b a ş ın ,Y o x s a b a ş y e y ə e ə k s ö z lü f ə r ra ş ın .

954 E lb a ş ı s ö y lo d i : - A n la d ım , d ə d o , Ç ə t in d i r d i l l in in s ü k u n o ti d o .

955 S ü k u t g ö z lə m ə l i ik i k im s o v a r :B ir is i n a d a n la r , o b ir i la l la r .

956 L a l ın d il i b a tm ış , ö z ü f a ğ ır k o s ,N a d a n ö z d i l in i d in c q o y a b i lm o z .

957 Q ıf ı l l ı o lm a lı n a d a n ın d il i ,A lim a z a d l ığ ı - d ü n y a n ın d ili .

95g A lim s ö z ü g ə r o k y e r ə su k im i,S u y u o la n ç ö l lo r g ü lş ə n d e y i lm i?

959 Z ə k a n ə h ə n g in in s o s i k o m o lm a z , Z ü la l b u la ğ ıd ı r , ç a ğ la r , a z a lm a z .

960 A lim g ü l b i t i ro n s o h ra y a o x ş a r ,Q a z s a n h a r a s ın ı , o r d a su ç a ğ la r .

961 Y a n a r ç ö l k im id ir n a d a n ın k ö n lü - D o ry a g ə t i r s ə n d ə b i tm o z b i r g ü lü .

962 A y d o ld u s ö y lo d i : - D ü z a n la d ın k i, H e ç k im s a x la y a m a z d il y ıx a n k o s i.

963 M ü d rü k k iş i lo ro y a r a ş ı r a v a z ,G o rə k l i s ö z lo r i d ə f n e tm o k o lm a z .

964 G ə r o k li k o s lo r d o n s ö z a lm a q g o ro k , S ö z s o r u ş m a s a la r s ir r i h if z e d ə k .

965 S ö z s o rm a q - e r k o k l ik , c a v a b - z o i lo ; G o ro k c a v a b v e r ib b a x a s a n k e fo .

966 G ö rs ü n z ə ifo n i g o r o k e rk o k o r ,B u ş ir in v ü s a ld a n c ü t o ğ u l tö r ə r .

ELBAŞININ AYDOLDUYA SIJALI

967 - A n la d ım , s ö z lo r in d o ğ r u d u r ta m a m , Y e n o s o ru ş m a lı b i r s ö z s o r u ra m .

96g S ö y lə d in n o lo rd i d il in z o ro r i ,B o s o n u n d o y o r i , b a r ı , b o h ə r i?

% 9 p ü i n b ə la s ın d a n q o r x s a y d ın ö z ü n , İ tə rd i , b a ta rd ı m ə h s u ld a r s ö z ü n .

AYDOLDÜNUN ELBAŞIYA CAVABI

970 S ö z ü n f a y d a s ın ı a n la m a q g ə r ə k ,D ili v ə s f e t m ə y ə q a d irm i ü ro k ?

97) Y a v a s ö z lo r ç ıx a r n a d a n d i l in d o n ,O a s ıls ın g ə r ə k h e y v a n d il in d o n .

972 Y a v a sö z , y a v a d il ö z d ü ş m o n in d ir ,Ö z b a ş ın ı y c y o n d ilin s o n in d ir .

973 Y a v a s ö z e v in o y a s g o t i r i r , y a s ,S ö z s ö y lo , o v c u n d a b ə r q v u r s u n a lm a z .

974 D o y s a c a h il q a rm , y a ta r ö k ü z tə k ,Y a v a s ö z lo r d e y ib . . . q o y k ö p s ü n g o ro k .

975 Y e s ə , d o y s a , y a t s a b o s id ir , b o s i, N o fs in in k ö lo s i , b o ğ a z k ö lo s i .

976 C is m , c a n y a ş a y ı r q o şa , b o ra b o r ,A lim c i s m in d o n ç o x c a n ın ı g ö z lo r .

977 Q u la q d a n g iro n s ö z c a n p a y ıd ı r , c a n , C is m in c is m p a y ı k c ç i r b o ğ a z d a n .

978 B il iy in ik ic o o la m o ti v a r ,K im o n u q a v r a s a ü z ü a ğ y a ş a r .

979 B iri d i l , o b ir i b o ğ a z , y o n i n o fs ,A rifd i b u n la r ı fo h m e lo y o n k o s .

9XH N o fs in o , d i l in o s a h ib o lm a lı ,X o ş b o x td ir y a ş a y a n b u c ü r m o n a lı .

ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI

98, - S a ğ o l, d o rk e lo d im v e r d iy in d o rs i -N o y m iş sö z ü n o s l i , s ö z ü n b o h ro s i .

982 B o s s ö z h a rd a n g o l ir , h a y a n a g e d i r ?G o l aç b u n la r ı d a , e y s ö z ü q a d ir .

983 H a rd a s u s m a q g ə r o k , h a r d a s ö z d c m o k - G ə l aç b u n la r ı d a e y z o k a lı b o y .

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI

9g4 S ird i m ə n im ü ç ü n , b a ş d a n - b a ş a s i r - S ə s lə n iş - b i r h is s ə , s ö z - o n h is s o d ir .

985 D ə q q u z u d e y i l ir , b ir i s ə s lo n ir , D e y ilm iş in m o ğ z i c a n d a b o s lo n ir .

ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI

986 - S ə n m ə n ə d e s ö z ü n n ə t i c ə s in i - F a y d a n ın , z o r ə r in d ə r ə e ə s in i .

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI

987 - S ö z ü d ü r ü s t d e s ə n ç o x fa y d a s ı v a r , S a h ib in i y e r d o n ə r ş ə q a ld ır a r .

988 S ö z s ə n i q a ld ı r a r to p r a q d a n o r ş o - Q u y u n u n d ib in d ə n q ız ıl G ü n ə ş o .

9g9 N i tq e d ə b i lm o y ə n d il d ö n o r n o y o - E n d i r ə r in s a n ı d a ğ d a n d ə r o y o .

ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI

990 - S ö z ü n ç o x u n o d ir , s ö z ü n a z ı n o ?A ç ıb b u ə s r a r ı m ə n ə d e s ə n ə !

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI

991 Ü r ə y ə ç a t ıb s a d e y i lm o y ə n sö z ,O d u r s ö z ü n c a n ı , e y b o x t i g ü n d ü z .

992 B ə s s ö z ü n a z ı n o ? S o ru ş a n a so n S o rğ u s u b o y d a c a c a v a b v e r o s o n .

993 B u fe lo b o n z o td i s ö z ü n ü ş a ir ,N u r s a ç d ı, a ğ e td i ü z ü n ü şa ir .

994 S o ru ş a n a s ö y lo s ö z ü n ü y ığ c a m , D ü ş ü n -d a ş m s ö y lo , g ö s to r c h t i r a m .

995 Çox dinlo, az danış. Artıq söz demə, Meydan vermə sözə. Meydan ver elmə.

ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI

996 Elbaşı söylədi: - Anladım səni,Yeno bir sözüm var, agah et məni.

997 Çin sözü, mərd sözü kimdən eşidək? Sözü kimo deyək, bunu aç görək.

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI

998 Sözü dinlə, qoru ən böyük səylə, Alimdon eşidib nadana söylə.

999 Böyüklordon eşit ürəkli sözü,Ötür kiçikloro gorəkli sözü.

1000 Sözü çox-çox dinlə, fəqət az-az de, Dəniz canda gərək, damla dilində.

10(u Alim ola bilməz çox danışanlar,Amma çox dinləyən alim də olar.

1002 Elmdən uzaqdır füzul, gəvəzə,Az sözlü alimlər şöhrotdir bizə.

ELBAŞININ AYDOLDUYA SUALI

1003 - Anladım fıkrinin doğruluğunu,Yeno bir sorğum var, şorh elo bunu:

1004 Sözü açmaq gorok, yoxsa gizlətmok? Dilo erk, azadlıq, ya dustaq etmok?

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI

1005 A y d o ld u s ö y lə d i : - D o s tu m , q u la q a s , D il s ö z i ş lo tm o s ə e lm a ş k a r o lm a z .

K)06 H ə r v o s f in , s ö y ü ş ü n ö z m o q a m ı v a r , N itq i s ö y m o k o la r , ö y m o k d o o la r .

1007 T o k , v a h id T a n r ın ın m ö v c u d lu ğ u n d a n D ililo b ə h s a ç ı r b u q o d o r in sa n .

1009

1010

1 0 1 1

1012

1013

1014

1015

1016

1017

1018

1019

1020

1021

1022

1023

1024

1025

B a y a t x ə lq e lo m iş y ü z m in h o y a t ı ,Y ü z m in d o v ə s f e d ir b i r to k b a y a t ı .

C a n ın d a c a n o la n h ə r b i r f o rd ü ç ü n ,B ir d il , b i r d o k i, k ö n ü l o s a s d ır .

C a n d il i y a r a td ı , d il i s ə s ö z ü ,S ö z ü o y r i lə r in s ö n ü r g ü n d ü z ü .

S ö z ü s ə r r a s t d e s o n , o d d u r k o s o r i ,S ö z ü o y r i d e s ə n , ö l, e y ö lo r i .

S ö z ü n d o ğ ru d u rs a , d a n ış e ş q ilo ,S ö z ü n y a la n d ır s a , g iz lo t , d o f n e lo .

N itq in b a ts a s o n ə la l d e y o r lo r , la l,Ç o x d a n ış s a n - y a n ş a q , g o v ə z o , n a q q a l.

B ə ş o r in d ü ş m ə n i g o v o z ə lo r d i r ,S a x a h k iş i lə r ç o x ş e y ə q a d ir .

E lb a ş ı ş a d la n d ı q u la q a s d ıq c a :- Y a rd ım c t, c y T a n r ı, e y b a ş ı u c a !

Ə z iz , m e h r ib a n s a n , e y u lu a ğ a m ,S o n in d u a ç ın a m , n o q o d ə r s a ğ a m .

M o n o s ə n d o n y e td i m in - m in y a x ş ı l ıq , G ü n a h k a r q u lu n a m , ib a d o t im y o x .

M o n i q o v u ş d u rd u n s o a d o t im o ,B u ra h a t d ü n y a m a , v a r - d ö v lo t im o .. .

N e c o şü k r e d im k i, a c iz d i r d i l im , Ş ü k rü n ü ö z ü n e t, o lsu n to s o l l im .

E lb a ş ı a ç a ra q x o z in o s in i ,V c rd i h o r m ö h ta c ın ö z tö h f o s in i .

E lb a ş ı d o s tu n u o z iz lo y o ro k ,N c ç o o n a m v c rd i , a lq ış d c y o r o k .

O n a b o x ş e lo d i v o z ir l ik . Ə la - B a y ra ğ ı, d a m ğ a s ı , n a ğ a ra s ıy la .

O n u b ü tü n y u r d a h ö k m ra n c td i, D ü ş m o n i d iz ç ö k d ü , y a b a n ı g e td i.

B u y c n i d ö v ra n d a n g ü l d o r o -d o r o , A y d o ld u b a ş o ld u b ü tü n iş lo ro .

E lb a ş ıy a m in - m in d u a q ı la r a q ,G ü l a ç d ı , b a r v c rd i , z o n g in lo ş d i x a lq .

1026

1027

1028

1029

1030

S ard ı b ə x t iy a r h q e l i -u lu s u ,B ir y e rd ə d o la ş d ı q u rd i lə q u z u .

Q u ru ld u m ü k ə m m ə l, a d i l s iy a s ə t , Ç o x a ld ı v a r -d ö v lə t , g e td i m ə ş o q q ə t .

K eçd i g ü n lo r , a y la r b u m in v a l ilo , A bad lıq y a r o ld u ö lk ə y ə , e lo .

Y eni v i la y ə t lə r , k ə n d lə r y a r a n d ı , X ə z in ə q ız ı ld a n a l ış d ı , y a n d ı .

E lbaşı s e v in d i, ta p d ı h ə l a v ə t , C a h an d a a v a z ı h a m ıd a n b ü lə n d .

BƏXTİN VƏ DÖVLƏTİN VƏFASIZLIĞI

1031

1032

1033

1034

1035

1036

1037

1038

1039

1040

1041

1042

H ə lə d ü n ə n ə d ə k o a ğ b o x t id i,İtird i tə x tin i, q a r ıd ı b ə x t i .

A lim n ə l ə r d e y i r b u f e lə d a ir : N e m ə t b o l o la n d a , q i s m ə t tü k ə n ir .

Ç a ğ ın r b u d ə m d o k im s ə b a y a tı : N e m ə t a ş ıb -d a ş ır , ç a t ır k ö ç v a x tı .

B u rd a h ö k m v e r m iş z o k a k ü r s ü s ü : N a d a n a g ö z o la r a l im in s ö z ü .

Y ıx ıla n y ü k s o ld i , u c a la n e n d i , Y ü rü y ə n d a y a n d ı , n u r la n a n sö n d ü .

E h tiy a t v a x t ıd ır , a y ıq o l , e y b ə y , T ü k o n o n tü k ə n ib , d ə r in g e d o c ə k .

A y d o ld u x o ş b ə x td i h a ç a n d a n b o r i, H c y h a t, g o ld i ç a td ı v id a d o m lo r i .

B o d r lə n m iş A y ı in c o ld i , s ö n d ü ,B a rlı y a y d a n s o n r a q ışm ı g ö r ü n d ü ?

Y a r ış a n m ə z a c la r q a t -q a r ış o ld u , B iris i d i r ç ə ld i , b e ş i h e ç o ld u .

Y e m o k lə r iş ta h a b o la k o s ild i , X o s to lik k ö n lü n d o n h o r z ö v q ü s i ld i .

P o z u ld u m o z a c ı, g e td i ta q ə t i , B ü k ü ld ü , a lç a ld ı s o rv q a m o ti .

P o h lo v a n b o y u n u x o s to l ik b ü k d ü , Y ıx ıld ı y a ta ğ a , g ö z y a ş ı tö k d ü .

1043

1044

1045

1046

1047

1048

1049

1050

1051

1052

1053

1054

1055

1056

1057

1058

1059

Y ığ ış d ı h ə k im lə r , q a n a d g ə r d i l ə r ,N ə d i r b u x ə s tə l ik - s u a l v e r d i lə r .

D e d i b ə z i lə r i : - Q a n tu tu b o n u ,G ə l h ə c ə m ə t q o y a q , a z a ld a q q a n ı .

D e d i b ə z i lə r i : - Ş ə r b ə t iç ird o k , Q u ru y u b . . . c iy o r i y u m ş a l ts ın g ə r o k .

- X e y r ! G ü la b v e rə k ! - d e d i b ir is i - A z a l ıb c a n ın d a ş o h d i- ş ir ə s i .

N e ç ə d a v a - d ə r m a n , m o lh ə m a ld ıla r . H ə r n ə g ə r ə k d i r s ə i ş ə s a ld ıla r .

H e ç b ir i, h e ç b ir i v e r m ə d i fa y d a , K ə s i ld i m ə d a r ı , sö n d ü h u ş u da.

D in lə , n o lə r d e m iş tə d b ir l i in sa n ,S ə n to d b ir ə h l in i h a m ıd a n b a ş s a n .

İ s tə r ş ə l i s a 1 ta p , is to r M it r id u s 2,İ s t ə r ç u rn i3, u g it4, is to r tə z y a k 5, b u z .

İ s t ə r d u a x a n tu t, is to rs ə tə b ib ,H a n s ı g e d ə n şo x s i s a x la y a b il ib ?

E y s a la m a t g ə z ə n , q a f ıl o lm a s ə n ,B u g ü n s a ğ o ls a n d a , s a b a h ö lü s ə n .

E lb a ş ı e ş i td i d o s tu b ə r k y a t ır ,X ə s to l ik a z q a la can a lm a q d a d ır .

G e td i , A y d o ld u n u g ö z ü y lo g ö rd ü . N o b z in i d in lo d i , h a lın ı s o rd u .

X o tr in n o is to y ir , n e c ə d i r k ö n lü n ? Y a tm ıs a n .. . d e y o s o n , y a x ş ıs a n b u g ü n .

A y d o ld u s ö y lə d i : - B ir a z to x ta , d u r , M o n i b ir d o r d tu tu b - d ə r m a n ı y o x d u r .

M ə n im d ü z iş lə r im ə y i ld i b i r d ə n , G ö z lo r im a ç ı lm ır q o m d ə n -q o h o r d o n .

Ş a d l ıq g o t i r ə r d i h o r d o ğ a n g ü n ü m ,İn d i z ü lm o td ə y ə m , b a ş ın a d ö n ü m .

G ü v ə n c im , s e v in c im tü k o n ib d a h a , M o n d ə n ü z d ö n d ə rd i v o f a s ız d ü n y a .

5 - dorman, məlhom adları.

1060 Şadlıq, arzu, nemət arxada qaldı, Ələm, qayğı, möhnot canımı aldı.

1061 Səndən ayrılıram, gözlərimdə qəm, Həsrətlə, möhnətlə ölüb gedirom.

1062 Xalqın başbiləni, mərdlərin mərdi,Bu gün sağ olsaydı nələr deyərdi:

1063 Necə yaxşı olar: günlər ötməyə,Golə bəxtiyarlıq, bir də getməyə.

)064 Gör necə yaraşır qızıl tağ bəyə, Sağ-salamat qala, adam ölməyə!

1065 Gənclik illərində günəşdik, aydıq,Ey kaş ömür boyu qocalmayaydıq.

ELBAŞIYA AYDOLDUNUN CAVABI

1066 - Burax bu sözləri! - dedi Elbaşı - Böylə çiy danışma, ey bağrım başı!

1067 Adam sağalar da, xəstələnər do, Mogor tokco bizik düşon bu dordo?

1068 Hardandı dilində bu sönük sözlor? Adam öz könlünü pozarmı mogor?

1069 Mon sono güvənib iş görmüşəm... son İnşallah, sağalıb düzəlocokson.

1070 Bağrıma od salma, danışma bu cür, Bayat şəfa verər, ona min şükür.

AYDOLDUNUN ELBAŞIYA CAVABI

l07l - B o x t iy a r E lb a ş ı , b ir d a y a n , b ir d u r , B u d o rd in ç a r o s i , d o rm a n ı y o x d u r .

1()72 H o r g o lo n , o lb ə t to , b ir g ü n g e d o c o k . G ö y o ro n s o la c a q , q a lx a n e n o c o k .

1073 D a ğ b a ş ı d o r o n in d ib i m ö h la c ı , S e v in c q o m g ə t i r i r , ş ir in d o ac ı.

1074 D o y işd i s ö z ü m ü n , a ğ z ın u n d a d ı, B ə d o n im r u h u m a v ə f a q ılm a d ı.

1975 B u n u b i ld i rm iş ə m h e y d ö n o - d ö n o , K ö n lü r a h a t l ığ ın g ə r o k d i r m ə n o .

1076 D e s ə lə r y o x ö lü m ... b u n a in a n m a , Ə lb ə t tə , ö lü r ə m .. . ş ü b h ə l i s a n m a .

1077 B u ra x ıb g e d i r s ə d ü n y a o l in i ,Q ın a m a , in a m s ız s a y a r a q m o n i.

1078 C ə f a ç o k m iş ə m s ə m a n tu tm a b u g ü n , D a h a c ə f a l ıd ı r d ü n y a s ə n ü ç ü n .

1079 S ə n d ə ö lə c ə k s ə n m o n d ə n s o n ra , b il , İ n a n m a d ü n y a y a , e y d il i q a f ıl .

1080 M o n i x id m ə ts iz d ə ə z iz lə m is ə n , H e y if , x id m o t im i g ö r m o d in h e ç so n .

1081 B il iro m k ö n lü n c ə d e y i l b u iş im , T ə k r a r la n m a y a c a q g e d iş -g o l iş im .

10g2 Ö lü rə m , ə r k l iy o h o s ro t , ta m a r z ı , Q a ç m a ğ a b i r y e r y o x , d a lm a ğ a a rz u .

1083 Y o x id im , y a ra td ı , x ə lq c td i m o n i, S ü d ə m o r b a la y d ım , b ö y ü td ü m o n i.

1084 T o r - to m iz ü z ü m d ə s a q q a l g ö rü n d ü , Q a r a q u z ğ u n id im , a ğ q u ş a d ö n d ü m .

1085 O x g ib i q a m o tim n e c o o y i ld i ,H o y a tım tü k o n d i , o c o l im g o ld i .

ın86 A lim g ö z ə l d e m iş q ə m l i , q ü r u r lu ,E ş it b u k o la n ı ı , e y ü z ü n u r lu .

10H7 A ğ q u ş m o q a m ın a g ə l ib ç a ta n la r , A ğ a p p a q iş ığ a d ö n s o , y e r i v ar.

I0g8 K im in k i, o y i ld i ç in a r q a m o ti ,G o ro k sa fa ç ıx s ın , b u ls u n fü rs o t i .

1089 A ğ sa ç ın , s a q q a l ın o b o s d ir d e m o , H a z ır o ln ıa l ıs a n , v a x td ı r ö lü m o .

1090 A n m ış b u m o q a m ı, s ö z d e m iş şa ir , B u n u so n d o q a v ra , e y q o e a , c y p ir!

)09l Ö lü m d o n s o r a q d ı r a ğ a ra n s a ç la r ,A y ıq o l, o l in d ə so n f ü r s o t in v a r .

,092 Y e , n u ş e t d ü n y a n ın n e m ə t lo r in i , S a b a h ö lü m g o l ib y e y ə c o k so n i.

1093

1094

1095

1096

1097

1098

1099

(100

1101

1102

1103

1104

1105

1106

1107

1108

1109

1110

- T ə lə s m ə , s ə b r q ıl, d o s tu m A y d o ld u , S ə h v in in s ə b ə b i k ə s ə l l ik o ld u .

H ə r x ə s tə k ö ç s ə y d i d ü n y a d a n ə g o r , D ü n y a d a q a lm a z d ı r u z u y e y ə n lə r .

B a y a t b u d ə r d in ə ş ə f a v e r ə c ə k ,R u h u n u d in c s a x la , k ö n lü n ü ip ə k .

- E y R ə b b im , s ə n ö z ü n v e r ş ə fa ! - d e y ə , Q a ld ırd ı ə l in i E lb a ş ı g ö y ə .

Ə lə m lə , k ə d ə r l ə q a lx d ı y e r in d ə n ,Y ö n ə ld i s a r a y a m ə y u s , p ə jm ü r d ə .

M a l-d a v a r p a y la d ı y e t im - y e s i r ə ,U m u d v a r , b u s ə x a g ə l i r g ə t i r ə .

Ö lü m ü ö ld ü r o b i lə r m i g ü m ü ş ?Ə r lo r c a n y o lu n d a x ə z in ə tö k m ü ş .

V a r -d ö v lə t ö lü m ü y u b a ts a y d ı g ə r ,V a r l ı la r d ü n y a d a h eç ö lm ə z d i lə r .

A y d o ld u s a r s ı ld ı , q ız ıld ı ü m id ,Q o y d u o l lo r in i q o y n u n a s a k it .

- E y m is i l s iz ö m rü m ! - g ə ld i fo ry a d a , G ö z ə l g ə n c l iy im i v e r m iş ə m b a d a .

E ş s iz h ə y a t ım ı q a f il k e ç ird im ,İg id lik ç a ğ ım ı fo n a y a v e rd im .

B ir i ld ı r ım g ib i t e z ö td ü ö m rü m ,İn d i o c o l ç a t ıb , a y ö m rü m -g ü n ü m !

Y ığ d ım a c g ö z lü k lo d ö v lo t i , m a lı ,Ö z ü m m o h v o lu ra m , d ü n y a la r q a l ı r .

Ə lim i, d i l im i u z u n e tm iş o m ,İnd i ç a tm ış o c o l , n o fo s im d o k o m .

D e y in d i , v a y s ın d ı , x e y li a ğ la d ı ,M in o f s u s , ö lü m o ç a ro b u lm a d ı .

İn sa n n o q o d o r k i, ç a tm a y ıb k a m a ,B o z o n h o s r o t q a l ı r e ş q o , i lh a m a .

Ə h d in o ç a t ı r s a n , d c m o k , h o y a t v a r ,Ç o x z a rn a n h o y a td a s ö n ü r a rz u la r .

V a r -d ö v lo t in s a n ın ö r tü r g ö z ü n ü ,G ö y d o n ü s tü n tu tu r b ə z o n ö z ü n ü .

11 Ll

L112

1113

1114

1115

1116

1117

1118

1119

1120

1121

1122

1123

1124

1125

1126

1127

1128

A z c a y ü k s ə ld im i , m ə ğ r u r d a y a m r ,Y a ln ız ə c ə l v a x t ı q a lx ır , o y a n ır .

Y e s ə , iç s ə , d o y s a , " m o n ə m , m o n !" d c y o r , A c s a , z ə h r im a r d a , z ə q q u m d a y e y o r .

B e z ə r k ü l f ə t in d ə n , ə z iy y ə t ç ə k o r ,T a p s a s e v d iy in i y e n ə d ə r d ç ə k ə r .

V a y s ın d ı A y d o ld u , ç ə k d i d ə r in ah :- M o n s ə n in y o lu n u i t i rd im , A lla h !

Q ız ı lı , g ü m ü ş ü y ığ d ım b i r y c r ə ,N e ç in p a y la m a d ım y e t im - y e s i r ə ?

V a x tın d a b ö lm ə d im d ö v lə t i - v a r ı ,S ö y d ü m d ə , d ö y d ü m d o g ü n a h s ız la r ı .

X e y ir l i iş lə r i g ö r m ə k g o r ə k ,O n d a n u r s a ç a r d tm b a r l ı a ğ a c tə k .

B u g ü n v a y s ın m a ğ ın n ə m ə n a s ı v a r? G ə lib b a ş ım ü s to d a y a n ıb k a f ta r .

In s a n a m e h r ib a n , d o ğ ru s ö z lü ə r ,G ö z ü n n o lo r d e m iş , e ş i t s in b o ş o r .

Ö lü m ə a ç ıq d ır b ü tü n q a p ı la r ,Q a p ıd a n g i r m ə y ə n m ə g o r ta p ı la r?

S ö y lə ö lü m n ə d i r , y a ş a y ış n o d ir ?M ə n h a rd a n g o l i r o m , y o l h a r a g e d ir?

T ə k r a r ö lm ə y ə m i , n e ç in d o ğ u ld u m ? Y o x s a , a ğ la ş m a y a s ə b o b k a r o ld u m .

D ü n y a d a ö lü m d ə n a m a n s ız n o v a r? M ə n irn d ə ü s tü m d o n o s d i b u rü z g a r .

G ö rm ü ş b u m o q a m ı, s ö z d c m iş ş a ir ,G ö z ü a ç ı la n la r o n u d in lə y ir .

D ü n y a d a ö lü m d ə n a m a n s ız n o v a r?B a lı z o h r im a r a ç c v ir o n r ü z g a r !

Ö lü m b ir q a r a n h q u ç u r u m d u k i, G ö rü n m ü r , o s l in d o h c ç y o x d u r d ib i.

D a im ö z s ö z ü n ü u d a n s a x ta k a r ,B u g ü n v o s iy y ə t in n o m o n a s ı v a r?

U y u b n c m o t lo r o , e y q a f i l y a ta n ,Ə c o l g ö z lə r in i a ç d ım ı b i r a n ?

1129 S ə rv ə td o n , ş ö h r ə td ə n d o y m a y a n a c g ö z , In d i ə c ə l g o l ib . . . b u y u r s ö z d e , sö z .

P u l ü ç ü n m in d o n a g ir o n f ı tn ə k a r ,Q a ra y e r a l t ın d a b a ğ r ın ç a tla y a r .

B u x a lq a g ü lm ü s ə n ö m r ü n b o y u n c a , İn d i ə c ə l g ə l ib . . . a ğ la d o y u n c a .

1132 D in lə , n o lə r d e m iş a l im s ə n o tk a r . X o iq ə x e y i r v e r ə n x o ş b ə x t l ik ta p a r .

K im k i, ö n o m v e r i r y a x ş ı b i r a d a , Y a m a n h q e tm ə s in ik i d ü n y a d a .

S ə n in k i, x i lq ə t in g ö z ə ld i b u n c a ,S ö z ü n d o , ö z ü n d ə u c a o l, u c a .

A y d o ld u a ğ la d ı , g ə ld i f ə r y a d a ,H e y h a t, f ə r y a d la r ı v e rm ə d i fa y d a .

Q a r d a ş la r ü s tü n o z o r s a ç a -s a ç a , Q ız ı l - g ü m ü ş v e rd i a c a -m ö h ta c a .

G ö y lo r ə g ö z d ik d i : - E y u lu a ğ a m , S ə n o , y a ln ız s o n ə ta p ın a c a ğ a m .

M o n i S o n y a r a td ın , v c r d in p ə r v o r iş , Ö m r ü m f e y z in im iş , s o x a v o tin m iş .

İb a d o t q ı la r d ım s ə n o o k i v a r .K o s ir n o f o s im i o c o b - b u k a f ta r .

Ö lü m d o n q a ç ış y o x ... d ü ş ü n m o k ç o t in , M o n o n o s ib o ls u n s o n in r o h m ə t in .

Y a m a n i ş l ə r g ö r d ü m b ir z a m a n , d in lo , Ə fv e lo , r o h n ı e lo m o rh o n ıo tin lo .

Y a v a h q d a k c ç d i h ə y a t ım , o fs u s , B o y liy im u ğ u r s u z , d ö v rü m u ğ u rs u z .

K ə s d i s ö z lo r in i , b ü k ü ld ü b o y n u .A x ıtd ı g ö z y a ş ı , g ö r c ə k o ğ lu n u .

1130

1131

1133

1134

1135

1136

1137

1138

1139

1140

1141

1142

1 143

A Y D O L D U O Ğ L U Ö G D Ü L M Ü Ş Ə Ö Y Ü D V E R İ R

M44 B irc o o ğ lu v a r d ı - n ıe h r ib a n , k iç ik - B a ğ ç a d a y e n ic o g ü lə n q ö n ç o c ik .

1145 Əsli tazo bahar, adı Ögdülmiiş,Üzü G ünoş gibi, fcl-otvarı xoş.

1146 Çağırdı yanına ata oğlunu,G öz yaşı axıdıb oxşadı onu.

1147 - M on ölüb gcdirom.. can bala, dinlo! Bütün varım-yoxurn qalır tok sono.

U4S M onim göz işığım, birco balamsan,M on vidalaşıram, csan qal, csan.Türkün türk kolamı könül sazıdır,1149 . v ,H or kosın göz nuru oğlu-qızıdır.

1150 Ağ üzü sara ldar oğul-qız qomi,Dibsizdir sonsuz bir uçurum kimi.

1[51 Kimin oğlu-qızı, xatını varsa,Əcoli çatanda batm azmı yasa?

1152 Ata övlad üçün can yandırar, can.Ö vlad tcz ç ıxarar atanı yaddan.

1153 Qulaq as, can bala, cy dolm uş bulud, U nutm a sözüm ü, mono könül tııt.

1154 Mon ata olm uşanı bir öm ü r sono,A dım A ydoldu , bax, nozor sal m ono.

U55 Ö m rüm ün badosi çırpılır daşa,M on ölüb gcdirom... toki son yaşa.

1|56 Y aşam aq şirindir, ölüm çox acı,Y oxdur qaçış yolu, çarom , olacım.

1157 Hcyran könül vcrdim m on bu diinyaya, M ondon qaçıb döndü o, bivofaya.

1158 Soslodi yanına, aldatdı moni,Mon könül vcrondo, o atdı moni.

|15y D ü n y a c o f a qvldv, q a r ıd ı b o x t im ,Barı son aldanm a, cy tacü-toxtim !

, 160 Gorokli işlori b ir yana atdım ,G oroksiz işlorlo başımı qatdım.

1161 Bir osim ycl gibi sovuşdu ömrüııı,Alonıi g ö rm om iş ö lüm ü gördüm .

116, M alım -m ülküm qalır. Q a ls tn da, qom yox, Hcyhat, o ldon tutan b ir k im sonom yox.

1163

1164

1165

1166

1167

116«

1169

1170

1171

1172

1173

1174

1175

1 176

1177

I 178

1 179

1180

N ə d c m iş ö lü m ü d ü ş ü n ə n in sa n , D ü ş ü n ü b b ir a z c a ü ş ü n o n in sa n .

Ö lü m ü g ö r o n d ə m ə h v o ld u g e td i, Ş a ir in i lh a m t, a l im in c lm i.

Ö lü m ü n c a y n a ğ ı n ec o a m a n s tz ,B a ğ rı p a r ç a la y ı r q a n s tz , im a n s ız .

Ö lü m - o n ə z a z i l , y ır t ıc ı c ə l la d ,D a ğ ı d o ro e td in , a b a d ı b ə rb a d .

A n m ış b u o h v a l t b ir b o y ü k ş a ir ,Ə n d ü rü s t , o n d o q iq s ö z lə r d c m iş d ir :

S ö y lə y in a lə m d o k im v a r - h iy lə s iz ? O h a n s t h iy lo d i r , o ls u n ç a ro s iz ?

H iy lo , to d b ir , ç a r ə h ə r ş e y ü ç ü n v a r , Y a ln ız h iy lo s iz d i r ö lü m - o k a f ta r .

O ğ u l q u la q a s d ı ö z a ta s ın a ,D il a ç d ı , y c t iş s in sö z a ta s ın a .

- A ta , o y la ğ tn d ır b u so m a , b u y e r , S o n o b i r s ö z d c y irn , m o n o c a v a b v c r .

B u g id i d ü n y a d a ç o x y a ş a d ın so n , S o n o t , e lm ö y r o n o n z o k a o h lis o n .

Ç o x şe y i ö y r o n b s ın a m ıs a n d a ,Ö m ü r k e ç ir m is o n b ö y ü k c a h a n d a .

E y c lm in , id ra k ın y a x ın s ird a ş ı ,S o n d o ç a ro v a rm ı ö lü m o q a r ş ı?

Y o x s a b a ş q a ç a ro , x o z in o n k i, v a r - Q ız ı l ın , g ü m ü ş ü n , p u lu n b o rq o ra r .

P a y la x o z in o n i , to k i ö z ü n q a l , S o n ra d a n ta p ı la r a l tu n , c a h -c o la l .

D in lo , n o lo r d e m iş g ö z ü to x k iş i , D u z -ç ö ro k s a h ib i , so x a g ü n o ş i:

Y e d ir in s a n la r ı , p e ş k o ş v e r h o r g ü n , V a z k c ç , q ız ı l ın d a n b a h a d ır ö m r iin .

V a r -d ö v lo t ta p ı la r , c a n s a ğ l ığ t y o x , Q u ş a h o y a t g o r o k , d o n o lu r a z -ç o x .

C a n -b a ş s a la m a ts a , g ü l a ç a r d i lo k , Q ız ıl d a , d a ş -q a ş d a g c d ib , g o lo c o k .

A Y D O L D U N U N Ö G D Ü L M Ü Ş Ə C A V A B I

tl81 O ğ lu m , c a m m -g ö z ü m , y a x ş ı q u la q a s , S ə n b u c ü r iş lə r d ə n u m u d u n u k ə s .

ug2 Q ız d d a n ö lü m ə b ir ç a r ə y o x d u r ,E lm d ə x o x g ə l i r , x o x e l ə x o x d u r .

1183 Q ız ı l d a d a ç a ts a .. . n ə d ə r d i v a r d ı - S u lta n , b ə y lə r b ə y i m in il y a ş a rd ı .

1[84 M ə g ə r x ila s e td i h ik m ə t , h ə k im i? Q ə lu n d a n tu td u m u a l im in e lm i?

1185 Ö lü m ü n ç a r ə s i d e g i la s d ım ı,H ə k im lə r ə b ə d i y a ş a m a z d ım ı?

1186 X ə t i r - h ö r m ə t b i ls ə ö lü m te z , y a g e c , T ə b ə r r ik p e y ğ ə m b ə r ö lə r d im i h e ç ?

ug7 H e s a b la b u q ə d ə r x ə lq i , b ə ş ə r i ,V a rm ı ö lü m ü ç ü n d a im d ip d ir i?

U8g D ü n y a -m e h m a n x a n a .. . g ə l ə r - g e d ə r k ö ç , F ild ir , ə jd a h a d ır , d o y m a z q a rn ı h e ç .

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N A Y D O L D U Y A C A V A B I

ug9 - A ta , s ə n ö lü rn ü d ü z d ü ş ü n m ü s ə n , A ğ lın a , z e h n in ə , f ə h m in ə ə h s ə n .

u9n B ə s b u z ə k a n ə d i r , q a f ı l l ik n ə d i r ?G ö z y a ş ın ö z ü n ü i t t ih a m e d ir .

U91 N ə ü ç ü n y ığ m ıs a n b u q ə d ə r d a ş -q a ş ?V a x tın d a v e r ə y d in y o x u l la r a k aş .

U92 Q a fll y a ş a n ı ı s a n " h e y if !" d e y i r s o n , S ö z d o ö z - ö z ü n ü e y ib lo y ir s o n .

u93 V u r b a ş ın ı d a ş a , q a n -y a ş tö k , ç a t la ,İn d i n o fa y d a v a r b u n la rd a n , a ta ?

A Y D O L D U N U N Ö G D Ü L M Ü Ş Ə C A V A B I

u94 M ə n im o h v a h m d a n ib ro t a l , o ğ lu m , S a b a h a h a z ır la ş , q u rb a m n o lu m .

1195

1196

1197

1198

1199

1200

1201

1202

1203

1204

1205

1206

1207

1208

1209

1210

1211

1212

M ə n q a f il o lm u ş a m , s ə n o lm a q a f i l ,H ə r g ü n ü , h ə r an ı b i r q ə n im ə t b il .

B ü tü n y a r a n m ış la r ö lü b d ə g e d ir .H ə lə ta p ı lm a y ıb ö lü m ə tə d b ir .

B ü tü n ö lo r i lə r v a x tın ə s ir i ,V a x tı ç a ta n k im i q u ru y u r d ir i.

Ş a ir b u n a u y ğ u n sö z d e m iş in c ə ,O s ö z ə b ə d id i r , ö lm ə z d i m ə n c ə .

H ə r b i r ö lə r in in b ə l l id i v a x t ı - S o n g ü n ü , s o n d ə m i, s o n ix tila tı.

V a x t g ə ld i - ç a td ım ı, h ə y a t d a s ö n ə r , S ə n i y o la s a la n g ü n lə r g ö rü n ə r .

G ö r m o n n ə g ü n d ə y ə m , ib r ə t a l, o ğ u l, Q a lx , a y ıl, ö lü m ə d a im h a z ı r o l.

S ə n s ə n b i r c ə d ə rd im .. . C a n d e m ə k a s a n , A x ı k iç ik ik ə n m ə n s iz q a l ır s a n .

M ə n d o n s o n r a y ə q in y a ş a r s a n - ç o x -ç o x , M ə n im s ə n d ə n sa v a y , b i r t ə ş v iş im y o x !

Ö v la d ı b ö y ü ts o a ta z ə h m ə t i ,K e ç o r b a la s ın a a ta x i lq ə t i .

Ö v la d m e h r g ö r s ə b ir d ə d o ğ u la r , A ta - a n a s ın ın ü z ü a ğ o la r .

Ö v la d y a ş a y a r s a d iq q ə td ə n k ə n a r ,Y o q in a r s ız o la r , y a r a m a z o la r .

T ə r b iy ə v e r o r o k a ts a h ə y a ta ,İd ra k ə h l i y a p a r ö v la d ı a ta .

Ö v la d la r y e t i r m iş , d ü n y a g ö r m ü ş p ir , T o rb iy o h ö k m ü n d ə n g ö rü n n o d c y ir :

K im in o ğ lu - q ız ı b ö y ü s ə b ia r ,H a l ın a ö z ü d ə , y e r - g ö y d o a ğ la r .

B a ş s ız q a la n ö v la d - p a ç a v r a , c ın d ı r , T a q s ı r ö v la d d a y o x , a ta s ın d a d ır .

Y a m a n s a ö v la d ın x ü lq ü , x i lq o t i ,D e m o li, g ö r m o y ib a ta z o h m o ti .

A ta ö v la d ın a v e r s o to r b iy ə ,H a q q ı v a r f o x r e d o , " ö v la d ım !" d c y o .

1213 G ö z q o y ö v la d ın a , c y a ta n ıc m a r , S o n o g ü lm o s in lo r o s k ik a d a m la r .

1214 B o x ş c t ö v la d ın a e lm i, so n o ti ,T a k i, g ö z o l o ls u n x ü lq ü , x ilq o t i .

ÖGDÜLMÜŞÜN AYDOLDUYA CAVABI

1215 ~ S o n in q a y ğ ın ilo d ü ş d ü m h o y a ta , M o n im ç ü n h o r s ö z ü n ö r n o k d ir , a ta .

1216 ^ ə n g c d o n d o n s o n ra y a ş a r a m m ı m o n ? D ü ş m o z m i g ö z ü m d o n b u ç ö l , b u ç o m o n ?

1217 T o k i b u d ü n y a d a b i l ib y e r in i ,Q a n ım d a h is s c d im d ilo k lo r in i .

(218 D a h a n o ç a r o v a r , y e t iş s o o c o l?H o r a l ın y a z ıs ı - b i r h ö k m i- o z o l .

1219 A ğ la m a q b o z o k d i r x u d a o rn r in o ,Ə m r g o ld i, a ğ la - b u d u r o n o n o .

p20 Ç o x la r ı a ğ la y ıb , a h - f o ry a d c d ib ,Q o y u b s o r v o t in i , b i r y o l lu q g c d ib .

12, ( B i l ird in d ü n y a n ın p u ç o ld u ğ u n u .N c ç in q a f ıl q a ld ın ö m rü n u z u n u ?

|222 B ir y c r o g o ls o d o b ü tü n d ü n y a la r ,S o n o ik i a r ş ın b e z q is m o t o la r .

1223 Q a y ğ ' ç o k ir s o n s o y a ş a m a q ü ç ü n ,A ğ la , g ö z y a ş ı tö k , d in c o ls in g ö z ü n .

p24 A ğ la , fo rq i y o x d u r , d ö n m o z ö to n g ü n , D a h a g c c o n g o l i r - q a r a n l ıq d ö v rü n .

1225 T o ş v iş in m o n o m s o , q o m ç o k m o z in h a r , M in b ir to ş v iş k e ç ir , n o fa y d a s ı v a r?

)226 S o n x o lq o lu n m u s a n , y a r a n a n ö lü r ,Y a ln ız X a l iq in d ir o b o d i ö m ü r .

1227 M e h r ib a n a ta m d ın - ç o x şe y o q a d ir , S o n d o n d o m e h r ib a n T a n r ım b a q id ir .

I22x S o n i O y a ra td ı . V e rd i v a r - d ö v lo t , M o n im k i d c y i lm i o d ö v lo t o lb o l.

1229

1230

1231

1232

1233

1234

1235

1236

1237

1238

1239

124(1

1241

1242

1243

1244

1245

1246

K iç iy o , b ö y ü y o b o x ti , q is m o ti,Q o d rs iz o q o d r i 0 v e rm o d im i?

D in lo , n o lo r s ö y lo r a l im in s ö z ü ,D in lo s o a ç ı la r n a d a n ın g ö z ü .

M o rd s ö z d o ild ır ım , o lm a z k o s o r i ,D in lo , a l t - ü s t e lə k ə s a f ə t l ə r i .

İz z o t o n d a n g o l i r - u lu T a n r ıd a n ,Ə z iz d i, v a h id d i , s o n s u z d u Y ə z d a n .

K iç iy o b ö y ü k lü k , g ö z s ü z lo r ə n u r ,Q ə d rs iz o q o d r b ə x ş e d ə n O d u r .

O ğ lu n u fo x r i lə d in lo y ir d e y ə ,A y d o ld u o l in i q a ld ırd ı g ö y ə .

X u d a y a ş ü k r c td i, g ö z ü n d ə h ö r m ə t ,- O ğ lu m a b o x ş c d ib a ğ ı l , f ə r a s o t .

Ü rə y im s a k i td i r o ğ u l s a r ıd a n ,S ə a d o t iç in d o y a ş a y a r m ü d a m .

G ö rü n , n o s ö y lo m iş z ə k a y o lç u s u ,Q a n sa , t o ş n ə l ə r ə b ə x ş e l ə y ə r su .

B a y a t k im o v c r s ə z ə k a v ə t , b i l ik ,Ç a ta r m u r a d ın a o , h ə m iş ə l ik .

Ə h d in o k im ç a tır? X ü lq ü y a x ış ı la r .A y d a , g ü n d o o n u o z iz lo r , o x ş a r .

K in ıin k i, y a x ş ıd ı r x ü lq ü , x i lq o t i ,Q u c a r s o a d o t i , e şq i, ü lfo ti .

A y d o ld u o lin i q a ld ırd ı g ö y o ,Y a lv a rd ı B a y a ta m in ş ü k ü r d c y o .

- M in -m in m ö v c u d a t ı n c c o y a r a td ın , R iz q in lo h a m ın ın d a d ın a ç a td ın .

M o n i S o n y a r a td ın , v e rd in b o x t , k o ro m . G ü n a h k a r q u lu n a n ı , ib a d o ts iz o m .

M o n i u c a tu td u n b u v a x ta k im i,B a h a ra ç a td ı r d m d ilo k lo r im i.

V c rd in m in - n ı in n c m o t, a r z u -k a m , d a d - ta m , S o n d o n ço x r a z ıy a m , e y u lu a ğ a m !

M o n o h ö k m ü n ç a td ı, g c d iro m a r t ıq ,B irc o b a la m q a l ır , o rz ə y a ra ş ıq .

1247 Mən ölüb getsəm do, cahan baqidir, Onu bəxtiyar et, ona həyat vcr.

1248 Hər iki dünyada qahmar çıxaraq,Ağ günə yaxın ct, pis gündon uzaq.

1249 Çatdır yaxşılığa, yamandan saxla, , Yeməyin, geyməyin möhtacı qılma.

P50 Min bir dua qıldı sidqi-ürəkdən:- Yarəb, özün gözlə zalım foləkdon.

P51 Dinlə, nələr demiş ağ saçh bir or, Kişilik rəmzidir bu yaxşı sözlor.

1252 Bayat kimə verso yardım, inayot,Hor iki dünyada tapar soadot.

P53 Tanrıdan qismətin hidayot olsa, Verəcok əhdini hor iki dünya.

1254 Çatsa Bayat fəzli hansı xilqoto,Yetər hər niyyotə, arzu-neməto.

1255 Buna uyğun demiş aqil bir kişi,İnansa aqilo düzələr işi:

1256 Tanrı kimi scvsə, yenor çotini,Yeyor lozzot ilo öz nemotini.

1257 İnansa Tanrıya, qurtuluş tapar,Bəla qapısını biryolluq qapar.

1258 Aydoldu söylodi: - Anla, ey oğul, Unutma ölümü, daim hüşyar ol!

1259 İnanma dünyaya, bir ycldir - hodər, Dünya nemotlori tez golib-gedor.

1260 Bayata tapşırdım mon soni bork-bork, İstoso holavot, şəfqət verocək.

1261 Budur, ayrıhram bu gün mon sondon, Göz yaşım üzümdon süzülür don-don.

ı267 Nolor etmolison mondon sonra son, Dinlo, biror-biror açıq dcyim mon.

AYDOLDU ÖGDÜLM ÜŞƏ ÖYÜD VERİR

1263 Dilinlo, könlünlo tapın Bayata, İnanma, hazır ol daim hoyata.

1264

1265

1266

1267

1268

1269

1270

1271

1272

1273

1274

1275

1276

1277

1278

1279

12X0

1281

Yaxşı-yaxşı işlər Bayat əmridir,Yalnız ona tapın, onundu təqdir.Hər nə gərəyinsə Bayatdan dilə, Ondan böyük güc yox, bunu dərk elə. Uca tut əmrini, fərmanlarım - Hər iki dünyada pərəstarım.Unutma özünü, qısalt dilini,Heç vaxt havalanma, gözlə felini.Atılma alova var-dövlət üçün,Zora çevrilməsin qüvvətin, gücün.Yaşadım bir müddət, gedirəm indi, Məndən örnək götür, növbə sənindi.Mən yığa bilsəm də, yeyə bilmədim, Günlərim tez ötdü, bəhrə görmədim. Sən qalan malım m ənə yük oldu,Nuş olsun, rahat ye, ey gözüm odu. Bacarsan, sonindi var-dövlət, ad-san, Hər iki dünyada pak, üzüağsan.Bunca var-dövləti tuta bilm əsən,Üzün saralacaq, çıxıb əlindən.Doğru ol, kamil tut fel-ətvarını, Düzlükdə taparsan iftixanm.Dinlə, nolor demiş doğru-düzgün or, Hər iki dünyaya sahib hünərvor:Rahatlıq istoso kişi... qoy onda, Dincliyi axtarsın doğruluğunda.Son bəylik istəsən, inan, ay bala,Ona yetişorson doğruluğunla.Hökm etmək istoson böyük xalqa son, Doğruluq yolunu gorok seçosən. Mordin düzgün olsa xilqoti, işi,Hor iki dünyada doğar Günoşi. Aydoldu söylodi: - Eşit, son, bala, Qorun cohonnomdən yaxşılığınla.Yalnız yaxşıhq et, yamandan hozor, Yaxşı ol, ardınca yaxşıhq gəzər.

1283

1284

1285

1286

1287

1288

1289

1290

1291

1292

1293

1294

1295

1296

1297

1298

1299

Uyma yaman işo, parçalar soni, Yamanlıq ilandır, o çalar soni.M ey içmə, qoşulma alçaqlara son, Əmin gəz, özünü ülvi biləson.Bu iki xilqətdən səadət qaçar,Onun qapısını yoxsulluq açar.Polad dizlərinin qırar girini,İki növ əclafdan gizlə sirrini.Söz gəzdirənlərdən həzər, əlhəzər, Görüb bildiyini aləm ə çözər.Sınanmış mərdləri möhkomcə tut son, Ondan yüz m ənfəət, ülfət görorson.Söz dinlə, hər sözo inanma foqot,Faş etmə sirrini, möhkomco gizlot.Özünü yaxşı tut, hosod apärma,Sonə qom gotirər bu iki omma.Əyalı boş qoyma, qapını qapa,Bunu qanmayanlar fəlakot tapar.Yadı evə qoyma, oyalı çölo,Qoyma sınanmamış evinə golə.Çox da qayğı çokmo, xülqünü xoş tut, Xoş olsan, qonacaq ovcuna yaqut.İndi buna bonzor bir sözü dinlo,Əmol et, düz golor dünya soninlo.Yamançün dövlotin no monası var, Yoxsuldur, daşsa da o dövlot, o var.Hoyasız horzodon hozər, əlhozor,Min alqış, alonıi ismotlor bozor. Tolosmə, hor işdo çəm tap, sobr elo, Çatarsan ohdino yalnız səbr ilo.Boyə yaxşı-yaxşı xislətlor gorok, Tapsa, ömrü-günü çiçokloyocok.Düzgün al-ver eiə, işi düz apar, Düzgün olsan, səni bəxt Özü tapar.Qoru gözlorini, az ye, halal ye,Nofsini, dilini saxla, haqqı dc!

13n0 U z a q o l, h a z ır s a x ə y a n o to x a lq ,A v a m q iy a m ın a q a n ş m a h e ç v a x t .

1301 D il in d ə g ə z m ə s in b ə y lo r in sö z ü , Y a ln ız y a x ş ı l ığ a k ö n ü l v e r , q u z u m .

13(12 ^ ə ö z ü n ü ə s k i l t , n o ö z g ə s in i ,Y a ln ız y a x ş ı l ıq e t, b o ğ h o v ə s in i .

1303 H a n s ı y e rə g i r s ə n , g ö r ç ıx ış ın ı , G ö rm ə s o n , f ə la k ə t y e y ə r b a ş ın ı .

1304 A1 ö z ü n ü o lo q ə z ə b lə n ə n d ə ,S ə b r l i s e v in c i ö n d o d ir ö n d ə .

1305 D ö z ü m lü k iş i lo r n ə d e m iş , d in lo ,Ə y ri iş d ü z o lə r s o b r e tm ə y in lə :

1306 S o b r q ı la n la r ın u c a la r b a ş ı ,Q o n a r s a ğ ç iy n in ə s ə a d o t q u şu .

1307 Ü z v e r s ə b i r z i l lə t , m ö h n ə t , m o ş ə q q ə t , S o b r e ts o n , a r d ın c a g o lə r s ə a d o t.

1308 B o x tin v ə d ö v lo t in a ş ıb -d a ş a n d a ,M o rd o ls a n , y a ş a r s a n a z a d c a h a n d a .

1309 S o b r e lo , s o b r d o o r x ilq o t i v a r .S o b r e d ə n g ö y o d ə b i r g ü n y o l ta p a r .

1310 D a r g ü n ü , ö lü m ü d a im y a d d a tu t,N o ö z ü n ü , n o d o o s lin i u n u t.

13|1 D ilin d o n ç ıx m a s ın b ir c o y a la n s ö z ,S o n i u e u z e d o r o n a g o h a n sö z .

L312 Q o h u m a , q a r d a ş a m e h r s a ç b o l - b o l , B ö y ü y o , k iç iy o g ü lo rü z , m o r d o l.

1313 S ü f rə a ç , ç ö r o k v e r , b ig a n o d u r m a ,H o r k o s in e y b in i c o ld ü z o v u rm a .

1314 M o b ə d o s ə c d o q ıl , ta p ın A lla h a ,İ tirm o ö z ü n ü , b a tm a g ü n a h a .

1315 V arıtı a ş tb -d a ş s a lo v ğ a la n m a h e ç , Y a m a n d a n ə lh ə z o r , y a x ş ı l ığ ı se ç .

1316 V u ru lm a d ü n y a y a , b u z ö v q i tə c o k , İn a n m a s o rv o to , g ə lm iş , g e d o c o k .

1317 H o y a ta b ə n d o lm a , x o ş b i r y u x u d u r , B ə x to b e l b a ğ la m a , q u ş g ib i u ç u r .

1318 G ü n k e ç ir . . . g ü n lə r in ç ə lə n g in i h ö r , S ü rə k l i , ü r ə k l i , g ə r o k l i iş g ö r.

1334

1319 M e y iç m ə , z in a y a y o l v e r m o ə s l a , F a s iq d ə n , m o k k a rd a n ö z ü n ü s a x la .

1335

1320 B u ik i x a s s ə d ə n s ə a d ə t q a ç a r , İ n s a n a g ə d a l ıq y o lu n u a ç a r .

1336

1321 E ş i t , n ə l ə r d e m iş s ın a n m ış k iş i , Ç iy n in d ə g ə z d i r ə r q ız ı l G ü n ə ş ı :

1337

1322 M e y iç m ə , z in a d a n h o z ə r , ə lh o z o r , Z in a , m e y d a l ın c a f ə la k ə t g ə z ə r .

1338

1323 M e y s ə n i b a t ı r a r m in b i r g ü n a h a . T ü p ü r ə r ü z ü n ə z in a b i r d a h a .

1339

1324 S ə n ə d e y ə c ə y im b u n la rd ı , o ğ lu m , U n u tm a s ö z ü m ü , q a n a d ım - q o lu m .

1340

1325 T u ts a n s ö z lə r im i , y a d e t s ə n h ə r v a x t , S e v in c in a r ta c a q , a z a lm a y a c a q .

1341

1326 A ta ö y ü d ü m ü s e v e h t i r a s la , Ü r ə y in d ə b e s lə , u n u tm a ə s la .

1342

1343

A Y D O L D U E L B A Ş I Y A Ö Y Ü D N A M Ə 1344Y A Z I B Q O Y D U Ğ U N U B İ L D İ R İ R

1327 Q o y d u q a r ş ıs ın a k a ğ ız , m ü r o k k o b ,- B is m illa h ! - d e y ib o n g ö s to r d i o d o b .

1345

1328 S o n in d ə r g a h ın d ır ə n u c a d o r g a h , Y a r a d a n , b ö y ü d ə n , ə f v e d o n A lla h !

1346

1329 Y a r a td ı m i l lə t i , y ü z m in x i lq o t i , R iz q i l ə b ə s l ə d i b ə ş o r iy y ə t i .

1347

1330 - O I! - d e s ə x ə lq e d ə r i s to d iy in i , O n u n ic a d ıd ı r h o r k ö h n o , y e n i .

1348

1331 O n u n ö z h ö k m ü d ü r b ü tü n a rz u la r , O n a g ə r ə k d e y i l n ə y a r d ım , n ə y a r .

1349

1332 Ö lü m ə n a m iz o d ə m a n ə t i ç o x , D i r i lə r ö lə r i , o n a ö lü m y o x .

1350

1333 Ə z iz p e y ğ ə m b o r ə m ə n d ə n m in s a la m , Ç a td ı r s ın A l la h ım e ş q , e h t i r a m .

1351

A ls ın s a la m ım ı s ə h a b ə lə r i ,E ş q im i T a n r ıd a n d u y s u n h ə r b ir i.

P a r la q , u z u n y a ş a , x o ş b ə x t E lb a ş ı , X a lq a b a x , ə y n in d ə b ə y l ik q u m a ş ı.

İ ş im -g ü c ü m tə k is , a d ım A y d o ld u , T ə k is l ik y ı r t ı ld ı , p e y m a n ə m d o ld u .

S ıx ır b o ğ a z ım ı ö lü m c a rç ıs ı ,Y o x q u r tu lu ş y o lu , n ic a t h a v a s ı .

M ə n i y a x ş ı tu td u n , q ıld ım in a y ə t , M ə n s ə g ö s to r m ə d im la y iq l i x id m ə t .

S ə n in ç in y a z ır a m b u m ə k tu b u m u , Y ü z - y ü z h ü m m ə t in ə c a v a b ım b u m u ?

C a h a n i ş l ə r in ə b ə l ə d d im b i r a z , S o n in iş lə r in i d ü z g ö rd ü m , u s ta d !

İn d i d o y a z ı r a m v ə s iy y ə t im i ,O x u ö y ü d ü m ü , n o s ih ə tim i.

D in lo , n o l ə r d c m iş m e h r ib a n b i r ə r , M e h r d i r o n b ö y ü k in sa n i d ə y ə r !

M e h r ib a n k iş in in m e h ri , s ö z - s o v u , O ls u n s ə n in ü ç ü n b i r o v ç u o v u .

K iş in in ə n ç in i - m e h r ib a n k iş i , S ö z ü m ə o m o l e t , ç a ğ ır G ü n ə ş i .

E lb a ş ı , e y m o n im c a n ım - c iy ə r im , S ö z ü m o o m o l c t, ta c ım , s o r v ə r im !

Ə c ə l g o ld i ç a td ı , m ə n g ö r n ə h a ld a , T o o s s ü f , g ö z y a ş ı v e rm o d i f a y d a .

İnd i g o r o y im d ir ib a d ə t l ə r im , F o ry a d ım , a h ım d ır b o d s i f ə t lo r im .

Q a ld ı q ız ı l - g ü m ü ş , c a h - c o la l , b ü s a t , O n la rd a n q is m o tim - y a ln ız h c s a b a t .

H o s ro tlə ö lü r o m , h ə s r ə t f a y d a s ız , K o s i lə n u m u d u m s ö n ə n b i r y ı ld ız .

Ö lü m - b i ix t iy a r . Ş ə k s iz , ş ü b h ə s iz , S iz d ə a r x a m ız c a g ə l ə c ə k s in i z .

S a y ıq o l, y a x la ş ı r o k a f ta r b a ş ı ,H ə r b i r t ə d b ir in i g ö r y a x ş ı-y a x ş ı .

1352

1353

1354

1355

1356

1357

1358

1359

1360

1361

1362

1363

1364

1365

1366

1367

1368

1369

M ə r d l ik tə x u m u s ə p , h ə l ə k i , s a ğ s a n , Y o x s u la v a r g ə r ə k , s ə n ə d ə a d - s a n .

Z o r la y o x , e ş q i l ə e l q ə l b in ə g ir , F e l in lə , d i l in lə x a lq ı s e v in d ir .

D in lo , n ə l ə r d e m iş d o ğ r u e u l b i r o r , H ə lə c a v a n ik ə n h ü ş y a r , s ə f o r b o r :

Ö lü m ə h a z ır o l, ç a tm a m ış , o c o l ,X ə s t ə y o x , s a ğ ik ə n ib a d o to g o l.

G ö z y a ş ı n ə v e r i r ə c o l ç a ta n d a , B ü r ü n ü b k ə f ə n ə y e r d ə y a ta n d a .

E lb a ş ı , p ü x tə o l m ə n d ə n s o n r a so n , F ü r s ə t d ə m lə r in i v e r m ə ə l in d o n .

H ə r i ş d ə d ü z g ü n o l, y e tk in o l b a r ı , S ə n i a ld a tm a s ın d ü n y a n ın v a r ı .

Y ü rü t x a lq ın ü ç ü n a d il s iy a s ə t ,O v a x t ö z g ü n ü n d ə x o ş k e ç o r ə lb o t .

Q ə s d e tm ə c a n ın a b e ş -ü ç k o n d ü ç ü n , A t ı lm a a lo v a v a r - d ö v lo t ü ç ü n .

D ü n y a n ın f ə x r is o n , o n a q u l o lm a ,V a r ı b a ş d a n a ş a n b ir y o x s u l o lm a .

H ə d s iz m ə ğ r u r la n m a , h a v a la n m a ç o x , D ü n y a in a n ı la n b i r ş e y d e y i l , y o x !

Y a x ş ın ı y a x ın tu t , y a m a n d a n h o z ə r , Ç a lış , k i r lo n m ə s in o v c u n d a k ı z o r .

X ə b is i , a c g ö z ü a t b i r k ə n a r a ,V e r m ə ç ö ro y in i v o f a s ız la ra .

Q a lm a ib a d o td o n , g ü n a h d a n s a k ın , İb a d o td o n s a v a y y o x d u r p o n a h ın .

Ö lü m p u s q u d a d ır , u n u tm a b u n u ,O s o n i b o ğ m a m ış ö z ü n b o ğ o n u .

A d a m h a r a q a ç s a , ö lü m h a q la y ır , S a x la n m a z o ls a d a tu tu b s a x la y ır .

S a y ıq o l... n o q o d o r u z u n y a ş a s a n , Y e n o b u to r p a ğ a y a s la n a c a q s a n .

K im q a ç ıb q u r tu lu b ö lü m d o n , h a n ı? K im y a ş a y a b i l ib a r t ıq b i r a m ?

1370 D ö v rü , g ü n ü , ö m rü tu tm u ş d u r a n la r ,Y a x ş ı b i r m ə s ə l i q o y m u ş y a d ig a r :

1371 N ə s i l lo r b ir u z u n k a r v a n a o x ş a r ,N ə q ə d ə r g e ts ə d ə a x ı rd a to x d a r .

1372 Ö v la d k i, a ta n ın b e l in d ə n g ə lü r,M ə n z il i b ir m ü d d ə t a n a b ə tn id i r .

1373 E lə k i, d o ğ u ld u , q o y u lu r a d ı ,H e y ç a p ır , a l t ın d a f ə lə y in a t ı .

1374 G ü n d ü z lə r b i r ç ə r ə k , g e e ə b i r ç ə r ə k , Ö lü m ü n ə d o ğ ru a p a r a r f ə lə k .

1375 B u d ü n y a b i r b ö y ü k m e h m a n x a n a d ı r , Ç ıx d ın m ı s ə f ə r i n h a n s ı y a n a d ı r ?

1376 S o n ə b u a lo m d ə ik ic ə y o l v a r ,D ü ş ü n , h a ııs ı y o la ç ıx s a n x o ş o la r?

)377 İş in b i t ib d e m o k , y o l g ə l s o s a ğ d a n ,Y o lu n s o ld a n g ə ls o , d ö y b a ş ın a , y a n .

137g D ü n y a b i r t a r l a d ı r x o ş b ə x t E lb a ş ı , G ö ro r s o n , y e y o r s ə n d ə n y a x ş ı - y a x ş ı .

l379 Ə k d iy in g ö y o r o r . B iç ə r s ə n tə k r a r ,H o r n o y i v e r ib s ə to b iə t a la r .

13so E v y ıx m a , q a n tö k m ə , ö z g o n i s o y m a ,B ir g ü n d iv a n tu tu r ə c ə l a d a m a .

1381 B ə y o ls a n , q u l o ls a n - y u x u d u r h ə r k o s - G e td im i, d ü n y a y a b i r d a h a g ə lm o z .

(-82 R ö y a y a b o n z o y i r ö tə n g ü n lə r in ,B ir r ö y a d a n s a v a y n ə y in v a r s o n in ?

,383 D in lo , n o lo r d e y i r , a n ıb k e ç m iş i , B a y ı ld ıq d a n s o n r a a y ı la n k iş i .

13g4 Ş a ir b u n a d a i r q o ş u b ş e r in i ,A1 o x u , d ə r k e l ə s ö z c ö v h ə r in i .

13g5 O y a q k ə n k e ç i r d in ö m rü y u x u tə k ,O n u n n ə f a y d a s ı? C a v a b v e r g ö r o k .

1386 Ö m rü n ə q o ş u ld u m in a r z u - d i l ə k ,H a m ıs ı to ə s s ü f , k ə d ə r , k ü y - k ə lo k .

13g7 S ağ ik ə n f ık i r lə ş , e y d i l i - q a f i l ,Ö lü m ə y a x ın d ı r d ir i l iy in , b il .

1388

1389

1390

1391

1392

1393

1394

1395

1396

1397

1398

1399

1400

1401

1402

1403

1404

1405

A c la r q a r ş ıs ın d a aç s ü f r ə n i s ə r ,Ə b ə d i y a ş a y ır s ə x a v ə t l i l ə r .

İ n a n m a o rd u y a , a th la r a s ə n ,O rd u d a n , q ız ı ld a n f a y d a y o x ə s lə n .

Ö z ü n ü ö z g ə y ə h ə s r e tm ə , q a f ı l , O d la n m a , k ü l o lm a , ö z q ə d r in i b i l .

S ə n d ə n ö n c ə g ə l ə n d ü n y a b ə y lə r i ,G ö z y u m u b g e td i lə r . G ö z y u m m a . D ir il!

B u ö lü m s ə n i d ə y a x a la y a c a q ,F ü r s ə t d ə m lə r in i b u r a x m a d a n q a lx !

D in lə , n ə l ə r d e m iş z ə k a G ü n ə ş i - D ü n y a n ın e y b in i d ə r k e d ə n k iş i :

Ş o r s u y a b ə n z ə y i r b u d ü n y a m a lı , İ ç i r s ə n , d o y m u r s a n , n ə m lə n m ir d il in .

K ö lg ə n ə b ə n z ə y i r d ü n y a , e y q o ç a q ,G e t, a rd ın c a g ə l ə r , q a ç s a n , q a ç a c a q .

B o ş s a q i g ib id i r d ü n y a n ın iş i - V e r i lə n b a d ə n i i t i r i r k iş i .

Ö z ü n y a x ş ıh ğ ı k ə s f e t, e y q o ç a q ,B ə y i y a x ş ı o ls a , y a x ş ı la ş a r x a lq .

Y ığ ış ıb s a ra y a a c c a n a v a r la r ,T ə m iz lə s a ra y ı , e y u lu s ə rd a r !

X a lq q u z u s ü rü s ü , b ə y d ə b a ş ç o b a n , X a lq y a ş a r , o la r s a ç o b a n n ıe h r ib a n .

C i lo v la iş v a x t ı q ə z o b i , q c y z i ,B o y lə r q ə z o b s a ç s a p o z a r b o y liy i .

H e ç k o s ə , h e ç v ə d ə a c ı s ö z d e m ə ,A c ı s ö z b o n z ə y i r k o r c ə h ə n n o m o .

T ə d b i r l i , tə m k in l i , d in c , m ü la y im o l, G ü n a h ın a z o ls u n , y a x ş ı l ığ ın b o l.

Q a r ş ıd a u z u n y o l , a ğ ı r b i r s o f o r ,Y o la h a z ır l ıq g ö r , e y t ə d b i r l i ə r !

Q o s r , s a ra y t ik m o , x o ş b ə x t E lb a ş ı ,Q o y q a r a y e r ü ç ü n d a ş ü s t ə d a ş ı .

Q ız ıl d a ş ıy ır s a n x o z n ə y ə te z - te z ,S o n o ik i a rş ın b e z g o r ə k d i , b e z .

1406

1407

1408

1409

1410

1411

1412

1413

1414

1415

1416

1417

1418

1419

1420

1421

1422

1423

Ş a ir b u b a r ə d ə n ə y a x ş ı y a z m ış ,H ə r s ö z ü ə n g ö z ə l ş e r ə ə s a s m ış .

Q a fıl ö m rü b o y u h e y d a r ta r , y ığ a r , Ö lü m ə ç a rə m i b u d ö v lə t , b u v a r?

Ç a tıb m u ra d m a z ə n g in l ə ş ə n d ə ,G ö rə r k i, ə c ə l i d a y a n m ış ö n d ə .

R a h a t h ə y a t ın la f ə x r e tm ə , a b ə y , Q ü ru ru n s ö n ə c ə k b i r q ığ ı l c ım tə k .

Ə b ə s , b o ş y a ş a m a b u a l ə m ü ç ü n , C a n lı n a m iz ə d s ə n c ə h ə n n ə m ü ç ü n .

İp ə k y a ta ğ ın d a a ğ n a y a n g ü lü n c ,Q a ra y e r a l tm ı d ü ş ü n d ü n m ü h e ç ?

B u g ü n g ö z ə l l ə r l ə m a z a q la ş a n c a n , S a b a h k ı ta b u tu a n d ın m ı b i r a n ? !

B u g ü n a t ç a p ı r s a n q ə m s iz , k ə d ə r s i z , A ğ a c a t m in ə r s ə n s a b a h , y ə h ə r s iz .

G e t, ö lü m ə q a r ş ı b i r a ğ a c ə k s ə n , S a b a h a h d a ç ə k ə b i lm o y ə c ə k s ə n .

Q a lx , A l la h d a n is tə g ü c d ə n i z - d ə n iz , A lla h ü m m a n v e r ə r s ə n ə , ş ü b h ə s iz .

N ə g ə l s ə b a ş ın a , v a y s ın m a , s a k ın , B o y u n o y q ə z a y a , b ə r k o ls u n a ğ z ın .

S ə n ik i d ü n y a d a m ə ğ ru r , ü z ü a ğ , Y a ş a y a r s a n , o ls a n b e ş ş e y d o n u z a q .

Ö z g ə q a n ı tö k m ə , q is a s , x ü s u m o t , H a ra m , z o r a k ı l ıq - ə n a lç a q s ifo t .

M e y iç m ə , f ı tn ə d ə n h ə z ə r , ə l h ə z o r , D a ğ ıd a r b o y l iy i a lç a q k im s ə lə r .

İ s tə s ə n h ə m iş ə b o y l ik e d ə s ə n ,G o rə k z ü lm ü y ıx ıb ə d l i g ü d ə s o n .

E lb a ş ı, s ə n b u g ü n e l in b a ş ıs a n , X a lq ın p ə n a h ı o l , a y ıq y a ş a s ə n !

B o y n u n a ə n a ğ ı r y ü k g ö tü r n ıü s ə n , A y ıl, q a f ı l o lm a , d ö r d ə l l i to r p ə n !

B o ş h ə v o s a r d ın c a q a ç ı r b o d o n , c a n , Q u l o lm a , h ə v ə s l ə r q u lu d u r in s a n .

1424

1425

1426

1427

1428

1429

1430

1431

1432

1433

1434

1435

1436

1437

1438

1439

1440

1441

K e ç ir d iy in h o y a t - a c y e l , q a r a y e l , Y e l q o ld a n tu ta c a q , v e r o c o k m i ə l ?

Q a la n g ü n lə r in i a y ıq v u r b a ş a ,T ə k c ə ö z ü n ç ü n y o x , x a lq ü ç ü n y a ş a !

V ə f a q ıld ım ı h e ç b u d ü n y a s o n o ?V ə f a q ı ld ım ı h e ç , g ö z y e t i r m o n o .

D in lə , n ə l ə r d e m iş tə d b ir l i b i r o r , T ə d b i r l i k i ş i lə r e lm ə s ə f ə r b ə r !

D ü n y a - b ir d ü ş ə rg o , ə n - u lu k a r v a n , S a x la rm ı k a rv a n ı d ü ş ə r g ə m ü d a m ?

B u d ü n y a s a ra y ı b i r q a z a n c y c r i,B u r d a n o y i ta p s a n , a l g ə t i r b o r i.

K ö ç ü n ü ö z ü n d ə n te z g ö n d o r , u s ta d , G o r ə k l in i g ö n d ə r , g o r ə k s iz i a t.

G e d ir ə m .. . m o n o b a x , q o f lo td ə n o y a n , Ç a lış k i, q o y a s a n y a x ş ıe a a d - s a n .

İ s t ə s ə n b ə y l iy in o ls u n o b o d i ,Y ü k s ə k tu tm a h s a n s o n b u m o b o d i .

Y ıx z ü lm ü , a d i l o l, ta p ın T a n r ıy a , L a y b a la y a ç ı ls ın q a p ın T a n r ıy a .

H e ç v a x t q a f ı l o lm a , a y ıq - s a y ıq o l , Ç ıx m a s ın r a s t ın a m ə ş o q q o t l i y o l.

Ə1 s a x la , iş g ö rm o , e y u lu b o n d o , Q o z o b in b e y n in i s i lk o lo y o n d o .

X a lq ın a m a n ta p a r , b ə y l ik o l v c ro r , B ö y ü k lo r s ö z ü n ü d in lə s o n o g o r .

B ü tü n y a x ş ı la r ı q o ru , q u c a q la ,Ə c la f ın , a lç a ğ ın g ö z ü n ü d a ğ la .

A d il s iy a s o t in s u s d u r s u n ş o r i ,B ə x t in k ə m o r b a ğ la r , s e v s o n b o ş o r i .

M ə ş h u r a l im k iş i n ə d e m iş , d in lə , S ö z ü n d o n p a y g ö tü r ö z z ö v q ü n ilo .

E lb a ş ı , ş ü a r c t , d ü z s iy a s o t i ,Y o x s a i t i ro r s o n b ə ş o r iy y ə t i .

H o r k im y ü r ü d o r s o y a x ş ı s iy a s o t , A d - s a n ı o b o d i y a ş a y a r o lb o t .

1442

1443

1444

1445

1446

1447

1448

1449

1450

1451

1452

1453

1454

1455

1456

1457

1458

1459

S ə n t ə m ə l ü s tü n d ə , s ə n e lm ə y a x ın , Ə s lin i, n ə s l in i u n u tm a , s a k ın .

Y a m a n la r d ə b in ə u y m a m ə b a d a ,0 s ə n i ö ld ü r ə r ik i d ü n y a d a .

Ö m ü r ö tə r id i r , te z g e d ir b a d a ,G ə lə n ö lü m is ə d u ru b q a r ş ıd a .

M ə n d ə n ib r ə t g ö tü r , q a lx , h a z ı r h q g ö r , H ə lə r k i , d i r i s ə n , b i tm o m iş ö m ü r .

K iş id ə n irs q a la r , c a n ım - c iy o r im ,İ rs im , x a t i r ə m d ir s ö y lə d ik lə r im .

Ə n ə z iz d o s t b i ld im c a h a n d a s ə n i ,S ə n ə is r q o y u r a m b u x a t i r ə n i .

S ö z d ü r ə n fa y d a l ı , o z iz y a d ig a r ,S ö z ə ə m ə l e ts o n , b ə x t in b o x t o la r .

Y a d ig a r q o y u r a m , b u n u u c a tu t,N ə s ö z lə r i u n u t , n ə m ə n i u n u t .

N o q ə d o r y a ş a s a m , b i l i r k i , a lo m , Ö lü m d ə n q u r tu la b i lm ə y o c o y ə m .

G ə l i r ə v v o l - a x ı r o c ə l te z , y a g e e , Ə c ə ld ə n q u r tu la n o lu b m u d u r h e ç ?

Ə z ra y ı l ö n ü n d o m ə r d a y ıq g ə r ə k ,U z u n y o l g c tm o y ə h a z ır l ıq g o ro k .

V a r m ıd ı r ö lü m d o n q u r tu lu ş y e r i?Y o x .. . a l ın , g ö tü r ü n g o r ə k l i lo r i .

Ö lü m ü n d o n o v v o l ö z ö lü m ü n ü ,G ö rə n o q u la q a s , g ö r n o d i r y ö n ü .

Ö z v a x t ın d a g o l i r ö lü m n ö v b o t i ,S ə n d o h a z ır l ıq g ö r , y u b a n m a q o ti .

Q ız ıl k ə m ə r i l ə lo v ğ a la n a n la r ,Ə co l g o lo n k im i k ə m ə r i a ç a r .

M o n s ə n in h a q q ın ı ö d ə d im , e y d o s t , B u d u r s ə n o s e v g im , s ə n o d i r , e y d o s t.

T a n r ım p o n a h ın d a s a x la s ın s ə n i , Y e m o k d o , g e y m ə k d o a ç s ın b o x t in i .

Ö m rü x o ş b o x t k e ç i r , m in i v u r b a ş a , X a lq ın a x id m ə td ə şa d , a z a d y a ş a .

1460

1461

1462

1463

1464

1465

1466

1467

1468

1469

1470

1471

1472

1473

1474

1475

1476

1477

M e h r im , m ə h ə b b e t im s ö z lo r im d ir , al, E y ü z ü g ü tıə ş l im , s a ğ - s a la m a t q a l .

M ə n ö lü b g e d irə m , x o ş b ə x t E lb a ş ı , Q a l ı r b i r c e b a la m - b a ğ r ım ın b a ş ı .

Y a lv a r d ım A lla h a b a la m g o lo n d o , İ s t ə s ə s a x la y a r o d i ç in d ə d o .

Ü s tü n d ə g ö z o l k i, b a tm a s ın b o h o r , A tm a , a lç a q la r a q o ş u la b i l ə r .

T a n n d ı r i lk s ə b ə b y a r a td ığ ın a ,B ü tü n y a x ş ı-y a m a n b a ğ l ıd ı r o n a .

O ğ u l-q ız s a h ib i a ta y la a n a ,D a im c a v a b d e h d ir y a x ş ı -y a m a n a .

B u d u r , m ə n ö lü r ə m - o n u n a ta s ı , O ğ lu m y e t im q a l ır , o ğ lu m a n a s ız .

O lu b s a a z a c ıq x id m ə t m o q a m ım , Y a x ş ı y o la ç ıx a r c iy ə r p a r a m ı .

D e m irə m ç ö r o k v c r , e lm ö y r o t ə v v o l , E lm i s a y o s in d ə x a lq a tu t s u n o l.

U c a v ə p a k o ls u n x ü lq ü , x i lq o t i , B ə h rə - b a r g ə t ı r s in x a lq a x id m o t i .

B o ş -b e k a r q a lm a s ın , y e n s in ç o t in i , Y e n s ə , y a p a c a q d ır s ə a d ə t in i .

N ə y i ö y r ə n ib s o k iç ik k ə n h ə r k o s , B ü tü n ö m rü b o y u u n u d a b i lm ə z .

D in lo , n o lo r d e m iş s ö z d e y o n k iş i , Z ə k a d ə n iz in d ə ü z d e y o n k iş i:

S ə n e lm in s ü d ü y lə b ö y ü t u ş a ğ ı , O lm a z h eç b i r v ə d ə ə l i a ş a ğ ı .

O ğ lu n a , q ız ın a b o z ə n ş i l lo v u r , D ö y ü lo n o d ə b l i , e lm l i o lu r .

B it ird i m ə k tu b u , v e rd i o ğ lu n a ,- E lb a ş ı d o s tu m d u r , te z ç a td ı r o n a .

B u m ə k tu b s ö z d c y i l , v ə s iy y ə t im d i r , H a n ııy a , h o r k o s ə m o h ə b b o t im d i r .

O x u s u n n a m o n i , tu ts u n s ö z ü m ü , Ə c o ld o n ç o k m o s in a y ıq g ö z ü n ü .

1478

1479

1480

1481

1482

1483

1484

1485

1486

1487

1488

1489

1490

1491

1492

1493

1494

1495

Ö p d ü ö v la d ın t , b a s d ı b a ğ r ın a ,S ü z ü ld ü g ö z y a ş ı y a n a q la r ın a .

- O ğ lu m , ə h v a h m ı g ö r d ü n , u n u tm a , N ə g ü n d ə g e d i r e m , a y ıq o l, y a tm a .

B u g ü n ə b i r ö m ü r y o l g ə l i r i k b iz , S e n in d ə n ö v b ə t in ç a ta c a q ş ə k s iz .

Ə n v a c ib s ö z ü m ü d e m iş ə m s ə n ə , X a t ı r l a , d e r k e l ə , d u a q ı l m ə n ə .

E lb a ş ı i s tə s o , x id m o t q ıl o n a ,C a n y a n d ı r i ş i n ə , y o l-y o ru ğ u n a .

E lm ö y r ə n , b o ş - b e k a r k e ç i r m ə g ü n ü , D ü z o l, m ü la y im o l, q o r u x ü lq ü n ü .

E lb a ş ı g e c y a t s a , g e c y a t , e r t ə d u r , E r k ə n o y a n a n la r b ə x t iy a r o lu r .

T a n r ın ın ə m r in i a ğ ı r tu t , a ğ ı r ,E lb a ş ıy a x id m o t ta p ın a ğ ın d ır .

H ə z ə r q ıl , y a n a ş m a y a r a m a z la r a , Y o l - y o r u q t ə m iz lə , y a x ş ı l ıq a ra .

Ö z ü n ə - s ö z ü n ə d a im e h t iy a t , S a ğ - s a la m a t y ü r ü , s a la m a t , ra h a t.

A ğ la d ı , o ğ lu n u q u c a q la y a r a q ,Y e n ə b i r a h ç ə k d i , ə f s u s lu b i r ah .

- İ n a m ı ö ld ü r ə n v ə f a s ız d ü n y a ,N e ç in h o d ə f s e ç d in m ə n i c e f a y a ?

M in b i r n e m ə t i l ə b o s lə n o n c a n ım , Q a ra y e r a l t ın d a n ə c ü r d o la n ım ?

Ç ıp la ğ a m , b i r z a m a n d o ğ u ld u ğ u m to k , O n d a d a , in d i d a a ğ la ğ a n , k ö v r o k .

Ö lü m ü n ü g ö r ü b a ğ la y a n k iş i ,N e c ə t ə s v i r e d i r g ö r ü n g ə r d iş i :

A n a m ın b ə t n i l ə to r p a ğ ın b ə tn i ,O m ə n ə s ü d v e r d i , b u i la n z ə h r i .

N u r lu d a ğ b a ş ın d a n d ü ş ü b z ü lm o tə , G e d ir ə m m ə z a r a , ə b ə d iy y ə tə .

B ir -b ir ü z r i s t ə d i y o ld a ş la r ın d a n ,M a v i a s im a n a ta p ş ı r ı ld ı c a n .

1496

1497

1498

1499

L500

1501

1502

1503

1504

1505

1506

1507

1508

1509

1510

1511

1512

1513

K ə s d i a ğ la m a ğ ı, d o n d u g ö z y a ş ı , V a r ın d a n p a y a ld ı q o h u m - q a r d a ş ı .

- E lb a ş ı! - d e y irk ə n k ə s i ld i d i l i ,K im k ə s d i? Y a ra d a n - u lu s e v g i l i .

S ö n d ü s o n n ə f ə s i " T a n r ım " d e y ə n d ə , G e e ə g ü n d ü z ü n ü ə v ə z l ə y ə n d ə .

- Ə rş i-ə la ! - d e y ə y e r i to r k e td i , Q u ru c is m i q a ld ı , c a n u ç u b g e td i .

G e td i c a n , a n a d a n h e ç o lm a m ış tə k , A d ın d a n n iş a n ə , iz q a ld ı g e rç o k .

Q ə f lə t y u x u s u n d a n o y a n a n k iş i ,G ö rü n n a s ıl y o z u r b ö y lə g o r d iş i .

C ə s ə d in y ö n ü m ü q ə b i r i s ta n d ı r , R u h u n s a m ə k a n ı ə r ş i - ə la d ı r .

Q u ru q ə f ə s q a ld ı , u ç u b g e td i c a n , H a ra u ç d u ? B i l i r tə k u lu Y ə z d a n .

X o ş b ə x td i r , y o l a ls a ə r ş i - o la y a ,Ə y i ls ə r a s t g ə l ə r m in b i r b ə la y a .

İ k is in d ə n b i r i - o n u n q is m o t i ,D a im y a ş a y a c a q - ö lm o z , o b ə d i .

G ö r n ə y ə b ə n z ə y i r in s a n ın ö z ü , A d -s a n ç ıx a rd ım ı t ü k ə n i r s ö z ü .

O h a r d a n g ə lm ə d ə , h a y a n a v a r ı r ? H a n s ı d ü ş ə r g ə d ə d u r u r , d a y a n ı r ?

B u s ir r i b i l i rm i b i r u lu a l im ?H a n s ı z ə k a v ə t l i , h a n s ı m ü ə l l im ?

Y o x , b u n u d ə r k e d ə n z ə k a y o x h o lə , B i r c ə u lu T a n r ı - ü lv i m ə r h o lə . . .

G ə z ə r n iş a n ə s iz , y e y o r , i ç ə r d ə ,İ t ə r n iş a n o s i g ö z l ə r g ö r ə n d o .

Q ıs a ö m ü r lü d ü r in s a n - O a z m a n , S ö z ü d i l iu z u n , tə ş v iş i ü m m a n .

A z a d lıq a x ta r ıb , d ü ş ü b d ə r d lo r ə , B u la ş ıb n ə q ə d ə r k ə s a f ə t l o r ə .

A lo m i tu ts a d a h ə s r ə t i ç in -ç in . . .Y e n o q a y a k ö k s ü g ə r i l ib n e ç in ?

1514 D in lə , n ə l ə r d e y i r b i r m ə r d h ü n ə r v ə r , Ö lü m ü d ə r k e d ib h a z ır o la n ə r :

15(5 N e c ə a m a n s ız s a n , e y q a n m a z ö lü m , M in s i la h ö n ü n d ə b a s ı lm a z ö lü m !

ı516 H e ç k ə s ə v e r m ə y ib q u r tu lu ş , a m a n , Y ır ta n , p a r ç a la y a n a c e a n a v a rs a n .

1517 G ə ls in y e r ü z ü n o k a ş ö y lə b i r g ü n - A l i lə r y a ş a s ın , a lç a q la r ö ls ü n .

1518 Ö lü r b ö y ü k - k iç ik , y a x ş ı v ə y a m a n - Q a r a y e r a l t ın d a y ü z -y ü z , m in - m in ca n .

1519 Y ü z il d o , m in il d ə y a ş a y a b i ls ə n , Y o x d u r q a ç ış y o lu , s ə n ö lm ə l i s ə n .

1520 G ö rü n n o lo r d e y i r o m ə ğ r u r , u c a ,X a lq a b a ş ç ı o la n m ü d r ik b i r q o c a :

1521 Ö lü m s ü z y a ş a m a q n e c ə y a x ş ı iş,Ö m ü r d a n y e r i t ə k ş ə f ə q lə n ə r m iş .

1522 M ə n i r a h a t l ığ a ç a td ıra n ö lü m ,K o s d i şah d a m a r ı , d in c ə ld i k ö n lü m .

1523 İn sa n y a m a n d e y i l , b ə d x i lq ə t id i r ,İn s a n y a m a n d e y i l , p is n iy y ə t id i r .

1524 Ö Iü h e y r ə t l im i? D o ğ u la n ö lo r ,Q a r a y e r a l t ın a h a m ı s ə f ə r b o r .

ı525 Ö lü m d o b lə r in d o b u d ü n y a g ir in c ,İ s to r tu t b u d ə b i , is tə r tu tm a h e ç .

X A Q A N E L B A Ş I Ö G D Ü L M Ü Ş Ə Ö Y Ü D V E R İ R

1526 E lb a ş ı d o s tu n u n tu td u y a s ın ı ,Ç a ğ ırd ı y a n ın a c a n p a r ç a s ın ı .

1527 ~ O ğ lu m , b ə s d i d a h a , ç ə k m o q o m - k o d o r , K ə d ə r in g e td im i, s e v in c in g ə lo r .

)52g T ə k c ə s ə n in d e y i l m ü s ib ə t , o lo m ,M ə n i d ə d a ğ la d ı b u k ə d ə r , b u q ə m .

1529 B u h a q d a d ü ş ü n m ə , ö z ü n ü o v u t ,X id m o tə h a z ır la n , ç iy n in i ş a x tu t.

1530

1531

1532

1533

1534

1535

1536

1537

1538

1539

1540

1541

1542

1543

1544

1545

1546

1547

A ta n ö lü b s ə d ə a ta y a m s ə n ə , A ta n a m , b a l a m o l, q o y m a ş a m s ö n ə .

Ö g d ü lm ü ş y e r ö p d ü : - Ə z iz E lb a ş ı , B a ş ç ıs a n , b u a d ı y ü z i l l ə r d a ş ı .

M ə n s ə n in s a d iq in , x i d m ə tk a r q u l 'in , S ə n ə c a n ım q u rb a n , q a n a d ım - q o lu m .

S ə n ə f ə d a o ld u a ta m ın c a n ı,İ n d i T a n r ı v e r i r y e n i q u r b a n ı .

Ç ıx a rd ı e ib in d ə n m ə k tu b u o ğ u l , V e r d i E lb a ş ıy a : - O x u , s a k i t o l.

E lb a ş ı m ə k tu b u a ç d ı, o x u d u ,- E y z e h n in , z ə k a n ın m ə ş ə l i , o d u .

K iş i l ə r s ə r v ə t i , m e h r ib a n k iş i ,E v im in d a y a ğ ı, A y ı , G ü n ə ş i .

Ç ə k d in z ə h m ə t im i d i r i l iy in d ə , Y e y ir s o n q ə m im i h ə l ə b u g ü n d ə .

V e r ə b i lm ə m iş ə m h a q q ın ı , h e y h a t , S ə n in h a q la r ım ö d ə s in B a y a t .

S ə n m ə n i n ə q ə d ə r ş a d e tm is ə n s ə , M in d ə f ə q a y ta r s ın q o y u lu k im s ə .

E lb a ş ı y a ş tö k ü b a h ç ə k d i b u a n , S il ib g ö z lə r in i ç ıx d ı o ta q d a n .

Ç ə k i ld i e v in ə , q a p a n d ı q a p ı ,Y a s tu td u , t i t r ə d i m in k ö n ü l s a p ı.

O ğ u l d a d i l in d ə a ta n ın a d ı ,Y e t im ə , y o x s u la g ü m ü ş p a y la d ı .

U n u td u g e t - g e d ə a ta q ə m in i ,Y a x ş ı la r b ö y ü td ü z ö v q a lə m in i .

T u td u a ta s ım n n ə s ih ə t in i ,A ğ g ü n lə r b ə z ə d i s ə a d ə t in i .

D in lə , n ə l ə r d e y i r a q i l b i r k iş i , B a ş ın d a n k e ç ib d i r n e ç ə x a lq işi:

M ö h k ə m tu t a t a m n n ə s ih ə t in i ,B a ğ la r y a d y o lu n u , a ç a r b ə x t in i .

A ta n ı , a n a m d i lş a d e y l ə s ə n ,Y ü z ü n ü a la r s a n , b i r in i v e r s ə n .

1548

1549

1550

1551

1552

1553

1554

1555

1556

1557

1558

1559

1560

1561

1562

1563

1564

1565

Y o ld a ş E lb a ş ı d a , q ə lb in d ə ş ə fq ə t , Y ü rü td ü a ğ ı l l ı , a d il s iy a s ə t .

G ü ld ü , ç i ç ə k lə n d i , z ə n g in lə ş d i x a lq , Q a lx d ı , E lb a ş ıy a d u a q ı la r a q .

Y a lq ız o tu r m u ş d u E lb a ş ı b i r g ü n , Q a p a d ı k i ta b ı , d ü ş ü n m ə k ü ç ü n .

K ö n ü l d in c ə lm ə d i , h e y r ə td ə q a ld ım , H a m b i r ə r k iş i , o ls u n q a n a d ım ? !

G ö z ü m d ə A y d o ld u f ə z i lə t lə r i ,K iş i l ə r k iş i s i , e y h a q q ın ə r i .

Ə n y a x ş ı d o s t id in m ə n ə h ə y a td a , X a lq ü ç ü n h ə r iş in y u x a r ı q a td a .

İ ş im b ə r b a d o ld u , b o ş q a ld ı y e r in , H a n ı s ə n ə ə v ə z b i r c ə y a v ə r im .

N e ç in u n u tm u ş a m m ə n Ö g d ü lm ü ş ü , H a r d a n ta p a s ıy a m ö y lə b i r e ş i?

Ö lə r k ə n A y d o ld u ta p ş ırm a d ım ı, B ö y lə m i x a t ı r l a r a d a m a d a m ı.

A ta k ö ç d ü - g e td i , o ğ u l k i, s a ğ d ır , S ö n ə n in y e r in d ə y a n a n ç ı ra q d ır .

Q a lx d ı , ç a ğ ır td ı r d ı o , Ö g d ü lm ü ş ü , A n d ı m ə h ə b b ə t l ə y a x ın k e ç m iş i .

Ö g d ü lm ü ş s e v in c ə k iç ə r i g i r c ə k , G ö rd ü k i , y a lq tz d ı r , tə k ə y l ə ş i b b ə y .

E lb a ş ı ə l v e r d i , x ə y a la d a ld ı ,- O ğ lu m , f ə l ə k s ə n i n ə h a la s a ld ı?

D o ğ ru m u , ə y r im i y o lu n - y o r u ğ u n ? Ö tə n g ü n lə r in d o n s u a lın , s o r ğ u n ?

D e, a t a n d a n s o n r a n e y lə d i f ə lə k , H ə s r ə t iç in d ə m i y e n ə d ə ü r ə k ?

Ö g d ü lm ü ş d i l l ə n d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı , Y ü z y a ş a , a d q a z a n b u n d a n d a y a x ş ı .

M ə n s iz ə x id m ə td ə n ç ıx d ım k ə n a r a , F ə lə k ü z d ö n d ə rd ı ', a z d ım , n ə ç a r a ?

E lb a ş ı ü z ü n ə ta m a r z ı q a ld ım ,D o rd , ə l ə m iç in d ə s o ld u m -s a ra ld ım .

1566 B u g ü n d ə v ə t q ılıb m ə n i E lb a ş ı , M ə n ə b e l b a ğ la y ı r d ö v lə t . . . n ə y a x ş ı .

1567 A d ın ç ə k i l ə n d ə n u r la n d ı g ö z ü m ,İ ş ığ a q ə r q o ld u g ü n ü m - g ü n d ü z ü m .

1568 S o rğ u y a - s u a la tu td u E lb a ş ı ,G ə n c in c a v a b la r ı n e c ə d o y a x ş ı .

Ö G D Ü L M Ü Ş E L B A Ş I X İ D M Ə T İ N Ə G İ R İ R

156Q - O ğ u l , in d ə n b e lə k ö n lü n ü s ıx m a , D a y a n x id m ə t im d ə , b u y o ld a n ç ıx m a .

Q a r ş ım d a a ta n ın x id m ə t lo r i ç o x ,O n u n h a q la r ın ı ö d ə d im m i? Y o x .

N ə q ə m , b u h a q la r ı ö d ə r ə m s o n o ,T ə k i g e n d ə n b a x a n v u r m a s m to n o .

E ş i t , n ə l ə r d e m iş ü ç o r d u b o y i ,S ö z ü n b ö y ü k lü y ü - o n u n d i ro y i .

Ç ə k s ə z ə h m ə t in i k im s ə d ü n y a d a , U n u tm a z ə h m ə t i , ö lü o lm a h a ! ..

B u r a x m a ə l in d ə n in s a n iy y o t i ,G ö s tə r in s a n la ra ə r lə y a q o t i .

U ğ r u n d a k im ç ə k s ə b i r a z c a z o h m ə t , G ö s tə r d a h a b ö y ü k h ö r m ə t , m o h o b b ə t .

İn s a n ı ta n ıd ır in s a n iy y o ti ,K iş in i ə r g ü c ü , k iş i q e y ro t i .

N ə q ə m , h e ç o lm a s ın v a r ın , d ö v lo t in , T o k i q a r a lm a s ın in s a n iy y ə t in .

Ö g d ü lm ü ş y e r ö p d ü : - D ü n y a la r ım v ar, E lb a ş ı e d i r s ə m o n ə e t ib a r .

X id m o tk a r q u lu n a m , e y m ə b ə d ə y a r . X id m ə tk a r q u lu n u m ə b o d u c a ld a r .

İ s to s o n u c u z tu t , i s to s ə n a ğ ı r - S ə n ə b a ğ ış la d ım , c a n q u rb a n tn d ı r .

A s ta a d d ım la r la ç ıx d ı o ta q d a n ,D ü ş ü n d ü ç o x ş e y ə q a d i rd i in sa n .

L570

1571

1572

1573

1574

1575

1576

1577

1578

1579

1580

1581

1582

1583

1584

1585

1586

1587

1588

1589

1590

1591

1592

1593

1594

1595

1596

1597

1598

1599

O g ü n d ə n s ıx d ığ ı y u m r u ğ u n d a q ə m , X id m ə t k ə m ə r in i b a ğ la d ı m ö h k ə m .

G e c ə lə r k e ş ik ç i , g ü n d ü z p a s ib a n , Ç a lış d ı , d ö n m ə d i tu td u ğ u y o ld a n .

X id m ə t E lb a ş ıy a ə l v e r s ə ə g ə r , D ö v lə t g ü n d ə n - g ü n ə q a lx a r , y ü k s ə lə r .

D ö v lə t k ö h lə n in i x id m ə td ə ç a p a n , Ə r ə n b a h a d ın x a t ı r la b i r an !

- B ə y l ə r d ö v lə t in i i s to y ə n k iş i ,S ə n b ə y f ə r m a n ın a tə s l im tu t işi.

B ə y in ü r ə y in c ə iş g ö r m ə y ə n lə r , Y a ln ız ö z lə r in i l ə n ə t l ə s in lə r .

O n u n x id m ə t in i b ə y ə n m ir s ə b o y , Ö m r ü ə f s a n ə d i r , b i r h e ç d ir d e m o k .

E lb a ş ı ə y lə d i c a v a n d o s tu n u ,M ü x t ə l i f i ş l ə r ə y a r e td i o n u .

B i r g ü n E lb a ş ın ı f ık i r lə r s ıx d ı :- M in ə f s u s , A y d o ld u ə l im d ə n ç ıx d ı.

Q u lla r , x id m o tç i l ə r g ö rü n n ə q o d o r ! H e y h a t , ə s a s iş i h a n s ı h o ll e d ə r ?

A y d o ld u d a n s a v a y iş b a c a r a n y o x , O n u n tə k m e h r ib a n , g ö z ə l in s a n y o x .

Y a x ş ın ı , y a m a n ı s m a y a n , g ö r o n ,A ğ s a ç h u s ta d ı d in lə d in m i s ə n .

E y h ə r m o t lo b in ə ç a ta n , q u la q a s , İ t i r s ə n , o z iz d o s t b i r d ə ta p ı lm a z .

Y e y ə n lə r , i ç ə n lə r , g ə z ə n l ə r n ə ç o x , H e y f , in s a n s ö z ü n o la y iq lis i y o x .

H a n ı y e r ü z ü n d ə ö y lə b i r in s a n ,O n a ö m rü n b o y u a rx a la n a s a n ? !

G ö r ş e r in u s ta d ı n ə d e m iş , d in lo ,H o r b e y t i n u r la m b b i r m ə n a i lə :

Ç o x u m a m h - m a ta n , d a d a ç a ta n y o x , D a d a ç a ta n o ls a , y a ş a m ı r a z - ç o x .

Q u lla r , x id m ə tç i l ə r g ö rü n n ə q ə d ə r , G ü l a ç a n , b a r v e r ə n v a r m ıd ı r m ə g ə r ?

1601

1602

1603

1604

1605

1606

1607

1608

1609

1610

1611

1612

1613

1614

1615

1616

1617

E lb a ş ı s ö y lə d i : - B ö y lə m ə s ə l v a r : U ğ u r lu ö l s ə d ə u ğ u r u q a la r .

K im d i r A y d o ld u n u n o ğ lu , u r u ğ u ? M ə g ə r o d e y i lm i n ə s l in b a ş b u ğ u ?

A ta ö ld ü , g e td i , q a ld ı b o ş y e r i ,O ğ lu n a v e r m iş ə m h ə m ə n b a ş y e r i .

M ə n o n a tə r b iy ə , h a la l d u z - ç ö r ə k , İn s a n s ə a d ə t i b ə x ş e d ə m g ə r ə k .

Y a r a r l ı o ğ u ld u r , h ə r a d d ım ı o x , G ə n c l iy in d ə n s a v a y b i r n ö q s a n ı y o x .

X a lq ın b a ş b i lə n i , b ə x t ə v ə r b i r ə r , G ö rü n , n ə l ə r d e m iş y ığ c a m , m ü x tə s ə r :

B ə y lə r y e t iş d i r s ə h a n s ı u ş a ğ ı,B ə y d ə n o , d u rm a l ı b i r b a ş a ş a ğ ı.

B ə y lə r k im i tu ts a ö z ü n ə y a x ın ,O , n e c ə y ü k s ə lə r , g ü l a ç a r , b a x ın !

A y d o ld u h a q q ın ı ö d ə m ə k g ə r ə k , O ğ lu n a in s a n i b i r k ö m ə k g ə r ə k .

Ü s tü m d ə o m ə r d in ç o x d u r z ə h m ə t i , G ə r ə k u n u tm a y a q in s a n iy y ə t i .

Y a d d a n ç ıx a r m a y a q ə r k i ş i lə r i ,S a x s ı la r i ç in d ə z ə r k i ş i l ə r i .

İ d ra k ı ü m m a n d a n , s ə m a d a n g e n iş , S ö z ü n o v ç u s u g ö r n ə lo r s ö y lə m iş :

D a im y a x ş ı l ıq e t, e y y a x ş ı in s a n , Y a x ş ı l ıq o b ə d i , ö lm ə z b i r a d - s a n .

Y a x ş ı l ıq q o c a lm a z , q a r ım a z , ö lm ə z , Ö m r ü ç o x u z u n d u r , y a ş a r , ə s k i lm ə z .

E lb a ş ı ç a ğ ır d ı c a v a n d o s tu n u ,İ ş in ü s t q a t ın a q a ld ırd ı o n u .

O x ş a d ı , v ə s f e td i ə z i z l ə y ə r ə k ,O n a q a y d a - q a n u n b ə x ş e td i f ə lə k .

N iz a m G ü n ə ş o ld u , s i y a s ə t b i r A y , T i ls im l i q a p ı la r a ç ıld ı ta y - ta y .

E lb a ş ı k a r ıx s a , o n a g ö z o ld u ,E lm d ə , s ə n ə t d ə sö z ü s ö z o ld u .

- İ ç d ə , d ış a r ıd a b ü tü n iş lə r im ,D ü z g e d ir , y ü z y a ş a , e y h ü n ə r v ə r im .

B ir ö m ü r y o l g e td im , ç iy n im d ə d a ğ la r , B i lm ə d im d a ğ ç a p a n o ğ u l la r d a v a r .

S ə n i k i, ta p m ış a m , b ə x t iy a r a m m ə n , H ə lə y o l la r k e ç ib y ü k s ə lə c ə k s ə n .

F il q ü w ə t l i o ğ u l , o ğ u l g ib i fil,H ə lə k iç ik k ə n d o a ş k a r o lu r , b il .

1622 B u n a u y ğ u n g ə l ə n m is ra la r d a v a r , O x u s a n m o n a s ı g ü l-g ü l a ç ıla r .

1623 Ö g d ü lm ü ş g e c ə n i g ü n d ü z ə q a td ı , G ü n d ü z o lm a y a n ı g e c ə y a r a td ı .

1624 G ə r ə k s i z n o v a r s a lə ğ v e td i , a td ı, Ə k d iy i a ğ a c l a r b ə h r ə y ə ç a td ı .

1625 U n u td u E lb a ş ı m ə ş ə q q ə t l ə r i ,A r td ı , a ş ıb - d a ş d ı e l s ə r v ə t lə r i .

1618

1619

1620

1621

E L B A Ş I N I N O G D U L M U Ş Ə S U A L I

1626

1627

1628

1629

1630

1631

1632

1633

E lb a ş ı d o s tu n u ç a ğ ır d ı b i r g ü n ,S o rm a q , c a v a b a lm a q , u c a l tm a q ü ç ü n .

- O ğ u l , y a x ş ı d in lə , k ö n ü l tu t m o n o , D iq q o tlo q u la q a s b ö y ü k d e y ə n o .

H o r s u a l , h o r c a v a b b ir x o z in o d ir ,D e , f a y d a lı n ə d i r , f a y d a s ız n o d ir ?

Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - E y q ü d r o t l i b ə y , M ə r d lə r in y a x ş ıs ı , ü r fa n l ı n o h o n g .

Ə n fa y d a lı n o s n o ik i d ü n y a d a ,G ö z o l x i lq ə td i r k i , te z y e t i r d a d a .

İk in c i - ş ə rm , h o y a , ü ç ü n c ü - d ü z lü k , H o r ş e y d ə n g ə r o k l i , h ə r ş e y d ə n b ö y ü k .

X o ş x i lq ə t la y iq d ir ç o ş ğ u n a lq ış a ,D a im ç ə k i l ə r s ə n y u x a r ı b a ş a .

M ə n i l l ə t s a y ır a m h ə y a s ız l ığ ı ,İ s m ə t c ö v h ə r l id i r in s a n q ı l ığ ı .

1634 D ü z lü k , ş ə r m ü h ə y a , i ş ıq l ı x i lq o t ,Ə n b ö y ü k s ə r v ə t in , ə n b ö y ü k d ö v lə t .

1635 S a f l ıq , d ü r ü s t lü k d ə s ə n i a p a ş k a r ,B u ik i d ü n y a d a b ə x t iy a r q ı la r .

1636 - B ə s y a r a m a z n ə d i r ? - s o r d u E lb a ş ı - Y a r a m a z d a n n ə c ü r q o r u n s u n y a x ş ı?

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N E L B A Ş I Y A C A V A B I

1637

1638

1639

1640

1641

1642

1643

1644

1645

1646

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - C a v a b ım ı sə n , Y a d ın d a s a x la s a n m in a lq ış , o h s o n !

M ə n d ə y a r a ş m a y a n ü ç q ə b a h o t v ar, F e l i y a m a n o la n d a im a lç a la r .

Y a la n sö z to x u y a n n o z o r d o n d ü şo r , Y a la n la ə k iz d i r b u d ü n y a d a şo r .

P a x ıl l ıq , a c g ö z lü k o n b ö y ü k b ə l a ,B u d ə r d ə n a d a n la r o lu r m ü b tə la .

K im in a lç a q d ır s a x ü lq ü - x i lq o t i ,İ ş ığ ı g ö rd ü m ü , a r ta r z ü lm o t i .

K im in a d ç ıx a r s a y a la n ç ı l ığ ı ,S ö z ü y o x , a ğ z ın d a n tö k ü lo r q ığ ı .

A c g ö z ü l ə n ə t l ə r m o r i f o t e ln ıi ,Ə n y a v a , ə n x u d b in , m is g in d e y ilm i?

A c g ö z lü k d ə n b ö y ü k h a n s ı m o r o z var? Y ığ a r , y e y ə b i lm o z , ö z g o y o q a la r .

Q ız ı l ı y ığ s a n d a y e y ə b i lm ə d in ,O ld u ö z d ü ş m o n in , y e r a l t ı d o rd in .

S iz e y b u d ü n y a m q a m a r la y a n la r , A ş ım h a z ır la , x e y r a t y e y ə n v a r .

E L B A Ş IN IN Ö G D Ü L M Ü Ş Ə S U A L I

1647 E lb a ş ı s ö y lə d i : - D in lə d im s ə n i , B ir d o c a v a b la n d ır k ö n ü l d e y ə n i .

1648 A lim o lu r m u h e ç a n a d a n g ə lm ə ? Y a s o n r a la r ç a t ı r id r a k a , e lm ə ?

1649 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı , I n s a n b u d ü n y a y a g ə l i r x a m , n a ş ı.

1650 E lm ə y iy ə lə n i r ö td ü k c ə i l lə r ,S ə n ə t i ö y r ə n i r h e y b i r ə r - b i r ə r .

1651 E lm s iz d o ğ u la n in sa n ta m a ş a - E lm i m ə n im s o y ib ç ə k i l i r b a ş a .

1652 F ə h m , a ğ ı l , is te d a d - a n a d a n g ə lm ə , T ö r ə n iş ü s tü n d ə g ə l i r a lə m ə .

1653 T ə f ə k k ü r d ə n s a v a y f ə z i lə t lə r i ,K iş i ö y r ə n d ik c ə g e d ir ir ə l i .

]654 D in lo d i E lb a ş ı , x e y li s e v in d i,- M ə n ö z d i lə k ç ə m i ta p m ış a m - d e d i.

1655 A ta s ı ç ıx s a d a ə l im d ə n d ü n ə n ,Y e r in d ə o ğ lu v a r , b ə x t iy a r a m m ə n .

)656 T a n n y a m in d ə f ə şü k r e tm ə k g ə r ə k , X a lq a h a q q - o d a lo t , x a lq a d u z -ç ö rə k !

1657 Ö g d ü lm ü ş n o q ə d ə r ə z iz , m e h r ib a n , B ü tü n i ş lo r in o c a n q u rb a n d ı, ca n .

1658 Y a x ş ı i ş l o r g ö rü r , q ız ı ld ır ə l i ,Y a x ş ıy a y a x ş ıy la c a v a b v e rm ə li!

1659 D in lo , n o lo r d e y i r n ıə rd lo r b a ş ç ıs ı , X a lq ın k a m il o ğ lu , n o r lo r b a ş ç ıs ı :

1660 K im s o n o g ö s to r s ə k iş i x id m o t i ,U c a lt , d o y o r lo n d i r in s a n iy y ə ti .

1661 V o fa y a v o f a d ı r in s a n lıq h a q q ı ,V o fa q ıl , d ü z d a v ra n , q o ru ə x la q ı .

1662 E lb a ş ı d o s tu n u o z iz lə y o r ə k ,D e d i, ü lv i l ə r i ta m tm a q g ə r o k .

1663 G o n c ig id g ü n b ə g ü n ş ö h r ə t q a z a n d ı , D u a la r e td i lo r , h ö rm o t q a z a n d ı .

1664 S a y ı ld ı , a d a ld ı ta y - tu ş iç in d ə ,L o lo , d ü r r ə d ö n d ü y ü z d a ş iç in d o .

1665 K ö n lü n ü , d i l in i k ə m tə r tu ta r a q ,Ə d a lo t y o lu n d a y ü r ü d ü q a ç a q .

1666 D ili b a ld a n ş ir in , ü r ə y i a ç ıq ,M ə h ə b b ə t q a z a n d ı , m ə h ə b b ə t - iş ıq .

1667

1668

1669

1670

1671

1672

1673

1674

1675

1676

1677

1678

1679

1680

1681

1682

16X3

1684

A r t ıq y a r - y o ld a ş ı , q o h u m - q a r d a ş ı , T a y - tu ş u o la n ın u c a la r b a ş ı .

İn s a n q a n a d ta p a r , v a r s a d a y a ğ ı , C o ş a r b ə x t b u la ğ ı , s ə r v ə t q a y n a ğ ı .

V a r - d ö v lə t y a r a ş ı r a ç ıq s i f ə t ə , T ə v a z ö a l im ə , m ə r d l ik ş ö h r ə tə .

E ş it , n ə l ə r d e m iş p i r a n i u s ta d :A q il i d in lə y ə n a la r ü s tü n ad .

K im in v a r - d ö v lə t i a ş s a b a ş ın d a n , T ö v a z ö g ö z l ə s in y a r a n ış ın d a n .

D ö v lə t i ə l i n ə a la n b a h a d ır ,T ə v a z ö g ü c ü n ə s a x la m a l ıd ı r .

B ə x t n ə y i a n d ı r ı r - g ü l a ç a n b a ğ ı , K ö k ü , r i ş ə s id i r q ə lb a ç ıq h ğ ı .

F e li x o ş , m ü la y im , k ə m t ə r k i ş i lə r , N u r lu d u r , g ö z o ld i r d ü n y a la r q ə d ə r .

N ə q ə d ə r m is g in d ir ö z ü n ü d a r ta n , K ib ir l i , x ü d p ə s o n d o n d a n d a n a d a n .

H a m ıy a y a r a ş ı r v a r - d ö v lo t , b ü s a t , A q i lə ik i q a t , b ə l k ə d o y ü z q a t .

B u n a u y a r g ə l ə n b i r b e y t i o x u ,A ğ ıl k a m a n ın d a d i l lo n d i r o x u .

M ə g o r y a r a ş ı r m ı n a d a n a d ö v lə t? K a ş a q i l in o l s u n h o r n ö v s o a d o t .

N a d a n ın d ö v lo t i tə s a d ü f id i r ,A lim d ir d ö v lə to ç a tm a ğ a q a d ir .

N a d a n v a r - d ö v lo t lə b ö y ü k o la r m ı? A lim o y a r a ş ı r b ö y ü k m o q a m ı.

V a r -d ö v lo t , s ə a d o t ç a ts a n a d a n a , V o fa q ı lm a y a c a q ö m ü r lü k o n a .

B u f ık ro d o l i l v a r o l im d ə , d o l i l , O x u , q ə d r in i b i l , m ə n a s ın ı b il .

U c a ld a r k iş in i d ö v lə t , s ə a d ə t , T ə b o r r ik g ü n lə r ə ç a td ı r a r o lb o t.

N a k o s ə ü z tu ts a v a r - d ö v lə t a z - ç o x , D ö v lo t i q a m a r la r , s ə a d o t i y o x .

1685 S ın a d ı E lb a ş ı c a v a n d o s tu n u ,B ü tü n iş lə r in d ə d ü z g ö r d ü o n u .

1686 G ö y lə r ə q a ld ırd ı , ə z i z l ə y ə r ə k ,Ə z iz tu tm a s a d a s o lm a d ı ç iç ə k .

1687 0 ’ y e n ə a l ə m ə s a ç d ı ə t r i n i ,Ə s la a z a l tm a d ı ə r x id m ə t in i .

1688 B ə y b ir d a y a q b i ld i o n u ö z ü n ə ,O n a ta p ş ır ı ld ı y a t ı r - x ə z in ə .

16g9 Ə m a n ə t s a x la d ı lə l , in c i , m ə r c a n , Ə m a n ə t s a x la y a n m ə r d ə c a n q u r b a n .

1690 Ö g d ü lm ü ş d ü z lü k lə a d - s a n a ç a td ı , E lb a ş ı g ü n b ə g ü n o n u u c a l td ı .

)691 C ü rm ü n ü , c y b in i q o y u b b i r y a n a , B ü tü n iş lə r in i s a ld ı s a h m a n a .

1692 U n u d u b ö z ü n ü b ə y i b ə y b i lə n , Z ə r r o c ə d ö n m ə d i ö z x id m ə t in d ə n .

1693 X e y li e h t iy a t l ı , k a m il b i r o r ə n ,D in lə , n ə lo r d e m iş b ir g ü n s in ə d o n :

1694 K iş iy o y a r a ş ı r q ız ı l v ə g ü m ü ş ,Ə r k iş i q ız ı ld a n q a t -q a t ü s tü n m ü ş .

1695 A lim k o la m d e m iş - d i l lo r ə z b o r i : G ö z o s ü r m ə e d in d ü z k iş i lə r i .

1696 Ə Ii d ü z , k ö n lü d ü z ə r k i ş i l ə r ə ,A z d ı, q u rb a n o ls a n b ə lk o m in k ə r ə .

ı697 D ü z k iş i lo r d e m iş b u n u , q u la q as , D e m iş : Ə m a n ə tə x ə y a n o t o lm a z .

1698 O rd u d a b ir in c i k im l ə r f o r q lə n i r ? K im in ö z ü d ü z d ü r , n iz a m i d o q iq !

1699 K im d ir v ə s f ə la y iq ? S ə x a v o t l i lo r , T o h q iro p a x ı l la r , d a r x i s lo t l i l ə r .

1700 Ə lo m li , k o d o r l i a d a m la r n o ç o x ,D a im n ə s o y ığ ı r , a m m a r iz q i y o x .

n o ı Q u y u y a , d ə n iz ə , o d a g i r o n v a r , D in c ə lm ir a l ə m i a y a q la y a n la r .

1702 D ə y ə rs o b ir in in z ə h m ə t i s ə n ə ,C ə ld o l, y a r b a ğ r ın ı , v e r ə v ə z i n ə .

1703

1704

1705

1706

1707

1708

1709

1710

1711

1712

1713

1714

1715

1716

1717

1718

1719

1720

Y e r i p a y - p iy a d a q u la c la y a n la r ,Y a l ın ə l l ə r i l ə d a ğ ı ç a p a n v a r .

G ə d ik l ə r a ş a n la r , q a y a ç a p a n la r ,Y e r q a z a n , d a ş y a ra n , s u ç ıx a r a n la r .

D ö y ü ş d ə q ı l ın c d a n z ə r b ə y e y ə n lə r ,C a n f ə d a q ı la n la r g ö r ü n n ə q ə d ə r .

İ n s a n d ü r lü -d ü r lü . . . a d a m a ld a d a n , Y o lk ə s ə n , b a s m a ç ı , q a t i l , e v ç a p a n .

B u n la r y e m o k , g e y m ə k , ta m a h ü ç ü n d ü r , H e y v a n a b ə n z ə y ə n in s a n c ü r b o c ü r .

B u n la r n a d a n iş i. Ç o x u g ö z ü d a r ,Q o y u n s ü r ü s ü d ü r c a h i l a d a m la r .

Ö z r iz q in i y e y o n h a la l la r b a ş q a ,T a p m ır A l la h a , ü l f ə to , a ş k a .

D in lə n ə lo r d e y i r d ü n y a la r g o z o n ,E ş q i tü k o n m o y o n s a n b a l l ı o ro n :

E n d ə r ə d ib in o , y a q a lx d a ğ a s ə n , Q is m o t in d o n a r t ıq y e y o b i lm o z s o n .

K ö n lü n ü , d i l in i d ü z s a x la h o r v a x t , G ü n ü n - g ü z o ra n ın k o m o lm a y a c a q .

Z ə n g in l ik i s to s ə n d a r ı lm a q o ti,K a m il o l, u c a tu t in s a n iy y o t i .

D ü n y a y a h ö k m r a n o lm a q is to s o n ,H a q q ı, ə d a lə t i o ld ə n v c r r n o so n .

G ö rü n n ə s ö y lo m iş b i r o r o ğ lu o r, A lo m i o d l i lo y e y o n h ü n o r v o r .

Ö z ü n b u d ü n y a d a b ə y l ik is to s ə n ,C o s u r o l, s ö z ü n ü m o rd , a ç ıq d e so n .

S o ru ş , k im lo r tu tu b d ü n y a ü z ü n ü ,K im k i, d ü z ta n ıd ıb x a lq a ö z ü n ü .

İn sa n s o a d o tə ç a tm a z m ı m o g ə r ,D ü z o ls a k ö n ü l lo r , d ü z o l s a d i l lo r?

Y a ln ız d o ğ r u lu ğ u , in s a n iy y o t i ,Ş ü a r c d o n lo r in a ç ı l ı r b o x t i .

Ç a td ı s o a d o tə Ö g d ü lm ü ş , ç a td ı ,X a lq a m o h o b b o t i q o l - b u d a q a td ı.

1721

1722

1723

1724

1725

1726

1727

1728

1729

1730

1731

1732

1733

1734

1735

1736

1737

1738

İn a n d ı E lb a ş ı, k a m ild i d o s tu ,P a k ə l l i , d o ğ ru ç u , a d i ld i d o s tu .

D o s tu h ə r s m a q d a n ş ə r ə f l ə ç ıx d ı ,E lb a ş ı d o s tu n a f ə x r i lə b a x d ı .

A l im n ə s ö y lə m iş , d in lə s o n a d ə k , N a d a n b o y u n b ü k ü b d ü ş ü n s ü n g ə r ə k .

X id m ə tç i q u lu n a g ö z y e t i r ə n b ə y , Ə s lin i , n ə s l in i ö y rə n s in g ə r o k .

B ə y ə a ln ıa ç ıq g ö rü n s ə q u lu ,G ə r ə k a ç s ın o n a y ü k s ə l iş y o lu .

B u y o ld a x id m ə tk a r ta p a r e t ib a r ,B ə y d ə , x id m ə tk a r d a ş ö h r o t q a z a n a r .

N e c ə d ü rü s t d e m iş g ö rü n Y ə ğ m a b ə y - F o h m i, f ə r a s o t i e l lə r ə ö r n ə k :

M ə s o l v a r - ç ö rə y i ç ö r ə k ç iy ə v e r ,İ ş i i ş b i lə n o - b u n d a d ır x e y ir .

T a p ş ı r s a iş in i y a ra m a z la ra ,B ə y n a ç a r q a la c a q - n a ç a r , a v a ra .

T a n r ı h a n s ı b o y ə v e r s ə b i r in c i,Ö n c ə b o x ş e lo y i r y a x ş ı x id m o tç i .

K im is ə n o z o r d ə n s a lm a q is t ə s o ,P is b i r x id m o tç in i v e r ir o ş ə x s o .

B u c a h il ö y lo b i r o c a q ç a t ı r k i,T ü s tü y o b ü r ü y ü r tu td u ğ u m ü lk ü .

E lb a ş ı d o s tu n u v ə s f e d ə - e d o ,V e rd i Ö g d ü lm ü ş o v ə z i r l iy i d ə .

B ir a z d a y ü k s o ld ib m e h r ib a n c td i , E llo r in ü s tü n d o h ö k m ra n e td i .

V e rd i y a ra q , g c y im , d a m ğ a d a , a t d a , S o a d o t im k a n ı, e v d ə , b ü s a t d a .

V e rd i t ə r i f n a m ə , to ş o k k ü r n a m o ,S ö z lo r i s ö z d e y i l , b a lm ış s ə n d e m o .

H ə lə s a ra y o h l i , m ü la z im o r lo r ,C a n f o d a q ı ld ı la r , p e ş k ə ş v e r d i lo r .

Ə n a m la , t ə z im lə g ə ld i ç o x la r ı , M ü m k ü n m ü u n u tm a q y ü z y a d ig a r ı?

1739 Ö g d ü lm ü ş y ü rü td ü a d i l s iy a s o t , K iş iy ə n ə v a z iş , b ö y ü y ə h ö r m o t.

1740 Ə d a lə t d u y ğ u s u , tə m k in i , s ə b r i , E ld ə n u z a q e td i z ü lm i l ə c ə b r i .

1741 V a r - d ö v lə t , s ə a d ə t , a x ış d ı s e l - s e l , M ö h k ə m lə n d i b ə y l ik , ç i ç ə k l ə n d i e l.

1742 A r td ı s e v ə n lə r i y e n i e jd o r in ,Y ır t ı ld ı b a y ra ğ ı s e v m ə y ə n lə r in .

1743 E lb a ş ı q u r tu ld u v ə s v ə s ə l ə r d o n ,Z ö v q a ld ı b ə x t in ə g ü lo n s o h o r d o n .

1744 A n la d ı s ir r in i b u g ə lh a g ə l in ,Ü r f a n m o ş ə l iy n ı iş o b a ş , o b e y in .

1745 B u c ü r a r i f lə r i ö y m ə m o k o lm a z , N a d a n ı , ə c la f ı s ö y m ə m o k o lm a z .

1746 B a r l ı b a ğ a b ə n z ə r f ə z i lo t l i lo r , Ü fu n ə t s a ç m a d a d a r x is lo t l i lo r .

1747 S ə a d ə t y a r a ş ır y a ln ız a r i f ə ,A lim in q iy m ə ti s ığ m ır tə r i f o .

174g S ə n g e t İ la b o y in e ş i t s ö z ü n ü ,E ş i ts ə g ö z s ü z lə r ta p a r g ö z ü n ü .

1749 Ş a ir g ö z ə l d e m iş , b u y u r ç iç o k d o r , B e y ti d u y a b i l s ə n m iş k o tr i v e ro r .

1750 P is °> n a d a n a y o x , s ə r v o t , s o a d o t , A lim o , a r ifo y a r a ş ır ə l b ə t .

17 5 1 D ö v lo t ta b c d o rn ıi n a d a n o l in d o ? X e y r , a ş ıb -d a ş a r ü r fa n o l in d o .

1752 A lim a ç ı la rk o n q ız ılg ü l g ib i ,N a d a n s ö n ü b g c d ə r s o y u q k ü l g ib i .

1753 E lb a ş ı q o v u ş d u s o a d ə t in o ,H o m d c td i x a l iq in ü lv iy y o t in o .

1754 - S ə n s o n e lm i v e ro n , e y u lu T a n r ı , Ə q l ü ç ü n y a r a td ın s o n s u z lu q la r ı .

1755 Ö n c o b il ik v e r d in , s o n r a a z a d l ıq , Ç o k m o n i d ü z lü y ə , o lm a y ım y a z ıq .

1756 Ö y lə g ü c lü c t k i , ö z h o m d ə m in i , B ü tü n m o z lu m la r ın ç ə k im q ə m in i ,

1757 Ö z ü n p ə n a h ım o l, e y p ə r v ə r d ig a r ! P a y la d ı y o x s u la v a r - d ö v lə t , d a v a r .

1758 Ö td ü g ü n lə r , a y la r , s e v in c i s e l-s e l , B o y a td ı , y a r a td ı , z ə n g in lə ş d i e l.

1759 B ə li , ə r k i ş i l e r e l in n a x ş ıd ır , Ö lm ə s ə , m in i l l ə r q a ls a y a x ş ıd ır .

1760 Ç a ta r s ə a d ə t ə b ə y y e t i r ə n x a lq , X a lq i s ə d ü z lü k lə y ü k s ə lə r a n c a q .

1761 Q a r ış ı r to r p a ğ a y a x ş ı , y a m a n d a , B i r c ə a d - s a n q a l ı r b a q i c a h a n d a .

ELBAŞININ ÖGDÜLM ÜŞƏ SUALI

1762 Y a lq ı z o tu r m u ş d u E lb a ş ı b i r g ü n , U m s u n d u , d a n x d ı Ö g d ü lm ü ş ü ç ü n .

1763 G ö r ü ş d ü lə r .- S a la m .

- Ə le y k ə s s a la m ,A ta n ə v a z i ş i g ö r m ə y ə n b a la m .

1764 T e z g e td i , a t a n a ta m a rz ı q a ld ın ,N ə s o h ə r ö y r ə td i , n e e lm ə d a ld ın .

1765 S o n i b ö y ü tm ə y ə ta p m a d ı m a c a l ,N o b i r ö y ü d v e r d i , n ə a ğ ı l , k a m a l.

1766 B ə s n e c o o ld u k i , q a lx ıb b o y a td ın , S ə n o to , k a m a la , ə q l ə d o ç a td ın ?

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

1767 - Elbaşı, ömrünü kamil vur başa,No qodər istəsən, o qədər yaşa.

176g Tanrı kimə qılsa lütf, inayət,Yetor diləyinə, yüksələr əlbət.

|769 Türkcə bir m əsəl var, diqqət yetir bir, Ağsaqqal dilində gözəl səslonir:

1770 Bayatın fəzlilə yetişir insan,Tapır diləyini, qazanır ad-san.

1771

1772

1773

1774

1775

1776

1777

1778

1779

1780

1781

1782

1783

1784

1785

1786

1787

1788

T a n r ı v e r ə n lə r i a l ə m ə b ə ş ə r ,N ə q a r a to p r a k la r , n ə m a v i g ö z lə r .

M ə d ə d , y a r d ım o ls a u lu T a n r ıd a n , H ə r b i r d i lə y in ə q o v u ş a r in s a n .

B i r d ə y a d d a s a x la , ə z i z E lb a ş ı , O ğ u lu b ö y ü d ü r a ta a lq ış ı .

E lb a ş ı ə l v e rd i , q a y ğ ım a q a ld ı ,T a le ü z ə g ü ld ü , b a ş ım u e a ld ı .

B ə y lə r d iq q ə t in d ə n y a y ın m a y a n k ə s , Ç a ta r m ə t lə b in ə , z ə h m ə t i i tm ə z .

İn s a n b a ğ k im id ir , b ə y s ö z ü d ə - su , S u iç ib b a r v e r m ə k ə n b ö y ü k a rz u .

B ə h r ə - b a r y e t i r i r su i ç ə n b a ğ la r , Ə t r - ə n b ə r , ç i ç ə k l ə r o n u q u c a q la r .

B ə y ö z f ə r m a m n ı y a z ıb s a y a x ş ı , Q u lu n b ə x t i g ü lə r , u c a la r b a ş ı .

F ə rm a n ın s ö z lə r i o lm a s a y a x ş ı ,Q u lla r q a n a ğ la y a r , t ö k ə r g ö z y a ş ı .

T a n r ıy a c a n a t s ın g ə r ə k a d a m la r , A ç ı l a r q a p ı la r , T a n r ı o l s a y a r .

T a n r ı , k ə r ə m i lə ə z i z l ə r q u lu ,A ç a r q a r ş ıs ın d a m ə r i f ə t y o iu .

Y a ln ız e lm ə h l id i r a z a d , b ə x t iy a r , Y a ş c a k iç ik s ə d ə , b ö y ü k s a y ı la r .

E lb a ş ı s o ru ş d u : - B ə s e y h ü n ə r v ə r , E lm ə h a n s ı y o l la y iy ə lə n i r l ə r ?

İn s a n t ə b i ə t ə n a l im d o ğ u lu r ,Y o x s a ö y r ə n d ik c ə k a m a la d o lu r?

Ö g d ü lm ü ş d il a ç d ı , a ğ h - h u ş u c ə m :- B u s ö z ə ə s a s l ı c a v a b v e r ə c ə m .

A ğ ıl, k ö n ü l v e r s ə ə z ə l d ə n Y ə z d a n , E lm in c ö v h ə r in ə s a h ib o lu r s a n .

C ö h v ə r in o ld u m u , b u n d a n s o n ra s ə n , H ə r ş e y ə c a n a ts a n ö y r ə n ə c ə k s ə n .

E lm ə y iy ə l ə n ə n a l im d ə o lu r ,X a lq ü ç ü n , y u r d ü ç ü n b i r d ə d o ğ u lu r .

1789

1790

1791

E lm ə ö z v a x t ın d a v e r m ə s ə k ö n ü l , H ə lə q ö n ç ə ik ə n s o la r q ız ı lg ü l .

Ö v la d ı e lm ə h l i g ö rm ə k i s t ə y ə n , T ə lə s , c o c u q ik ə n d ü ş ü s tü n ə s ə n .

C o c u q y a v a ş - y a v a ş ö y r ə n ir e lm i, B ə s a l im ? A l im l ik f itr i d e y i lm i?

1792 B iliy i, s ə n ə t i , g ö z ə l x i lq ə t i , M ə n im s ə y ə n ta p ı r h ə r s ə a d ə t i .

S ə n ə t i c a v a n k ə n ö y r ə n ir in s a n , S o n ra a l im l ik lə q a z a n ır a d - s a n .

B u n a u y ğ u n g ə l i r tü r k c ə b i r m ə s ə l : E lm i z ə r r ə - z ə r r ə m ə n im s ə , y ü k s ə l .

1795 Ö y r ə n ə n in s a n la r b a ş k ə s ə n o lm a z , D a im ö y r ə n s ə d ə z i r v ə y ə ç a tm a z .

1796 İ s te d a d , ö y r ə n m ə T a n r ıd a n g ə l ə r , Z ə h m ə t l ə b i r l ə ş s ə q a t -q a t y ü k s ə lə r .

T a n r ı v e r g is id i r f ə h m , f ə r a s ə t , F ə r a s ə td i r v e r ə n b iz ə s ə a d ə t .

H a m ıd a n ü s tü n d ü r is te d a d l ı la r ,Y ü z s ə n ə t s a h ib i q o l- q a n a d l ı la r .

İd ra k s ız ə r l ə r ə ə r d e m ə k ç ə t in , O n la r la l o ğ lu d u r b ə ş ə r iy y ə t in .

1793

1794

1797

1798

1799

E L B A Ş I N IN O G D U L M U Ş Ə S U A L I

1800

1801

1802

1803

1804

E lb a ş ı s ö y lə d i : - D in lə d im s ə n i , Y e n ə b i r s ö z ü m v a r , e y lə l m ə d ə n i .

F ə h m in , f ə r a s ə t in e lm d ə n f ə r q i , S ə r h ə d d i h a r d a d ır , a ç ın b u s ir r i .

F o h m in , f ə r a s ə t in ö z ü n ə d ə n d i r , D e y in , h a r d a n g ə l ib , h a r a g e d ə n d i r ?

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - Ə z iz E lb a ş ı , Q iy m ə td ə m a t q o y u r e lm , d a ş -q a ş ı .

F ə r a s ə t m ə k a n ı b a ş b e y in d ə d i r ,B a ş b e y in s a h i ls iz b i r x ə z in ə d i r .

lg05 X i lq ə t i p a k i z ə , iş i b ə h r o l i ,İ n s a n ın q o lu n d a z ə n c i r d i f ə h m i .

lg06 T a n r ı b u x o v la d ı e lm i lə b iz i - B iz im d i l im iz i , x i lq ə t im iz i .

lg07 İ d r a k ə h l i ö lm ə z , id r a k s ız ö lü ,G ə l su la , e y y a z ıq , b u t ə ş n o ç ö lü .

lgog İ n s a n z ü lm ə t b a s a n b i r e v k im id ir , İ d r a k - m ə ş ə ld i r k i, o n a n u r v e r i r .

1809 N ö v - n ö v y a x ş d ıq la r id r a k d a n g ə l i r , E lm i s a y ə s in d ə in s a n y ü k s o l i r .

lgl0 B iz i in sa n e td i e lm i lə id r a k - Ə d a lə t y o lu n u g ö s tə r ə n ç ıra q .

„u S ə n id ra k y o lu n u tu ts a n c a h a n d a , X ə z in ə ta p a r s a n ö z v a r l ığ ın d a .

lgl2 E lm s iz n ə id in ? İ lx ıd a b i r a t,G ö r h a r a y ü k s ə ld in , e y d a d i - b id a d .

lg ı3 Q o ş u lm a i lx ıy a , s ü r ü n m ə y e rd o ,C ə h - c ə h v u r , q a n a d ç a l ş a h z i r v ə lə r d ə .

m 4 - Y e n ə b i r s ö z ü m v a r - d e d i E lb a ş ı , E y g ü n ə ş s i f ə t l im , y a x ş ıd a n y a x ş ı .

lgl5 S ə n m ə n ə id ra k ın v e r d in v ə s f in i ,M ə n b i lm ə k i s t ə r ə m o n u n m o ğ z in i .

lgl6 N e c ə d i r g ö r k ə m i , x ü lq ü , x i lq o t i , uc -adu, c ö v h ə r i , y a ş ı , f ı t r ə t i ?

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N E L B A Ş I Y A C A V A B I

lg,7 - X ilq o t i g ö z o ld i r id ra k ə h l in in , S e v in c i , g ü v ə n c i , ş a d lığ ı m in - m in .

lglg Ü z ü iş ıq l ıd ır , y a ş ı ç o x c a v a n ,B ü tü n y a x ş ı la r a y o l b a ş la r o n d a n .

lgl9 Ö z ü s a n b a l l ıd ı r , y e r iş i y ü n g ü l ,H a m ıy a m e h r ib a n , n u r ə f ş a n k ö n ü l .

lg20 G ü l a ç a r , b a r v e r ə r , h a r a v u r s a ə l , K im ə s ö z ü y e t s ə , ç a ğ ır a r : g ə l -g o l .

1822

1823

1824

1825

1826

1827

1828

1829

1830

1831

1832

1833

1834

1835

1836

1837

1838

H ə s s a s , is t iq a n l ı , s e v im li , ş ə n d ir ,B ü tü n in s a n la r a x e y ir v e r ə n d ir .

M ü d r ik , u z a q g ö r ə n , e n ç ə t in iş i,K a m il h ə l l e l ə m ə k o n u n v ə r d iş i .

Ə n ç ə t in d ü y ü n ü a ç a b i l ə n ə r ,B u la m q s u la r ı d u r u ld a n h ü n ə r .

G ö z lə r s a ğ ı- s o lu , ö n ü , a rx a n ı ,S e ç ə r iş g ö r m ə y ə ə n d ü r ü s t am .

Q a ç a n ı s a x la y a r , u ç a n ı tu ta r ,Y a m a r , s ın ıq la r ı b a ş -b a ş a ç a ta r .

İ d ra k s ız h ə m iş ə q ə m g in , m ü k ə d d ə r ,- S ə n s iz , id r a k ə h l i , ö lü r ə m ! - d e y ə r .

S ə n d ə n ç a tm a z m ə n ə b i r z ə r r ə , b i r iz , S ə n s iz g i r l ə n ə n lə r Ö lüdü ş ə k s iz .

Ö lg ü n lə r ə c a n s a n , d i l s iz l ə r ə s ö z ,E y z ü l m ə t d ə m ə ş ə l , g ö z s ü z lə r ə g ö z .

İ d ra k id r a k l ıy a s ö y lə r : - E ş im s ə n ,H ə r iş im i g ö r ə n c a n g ü n ə ş im s ə n .

G ö z ə ld i r x i lq ə t i id r a k ə h l in in ,S a f d ır t ə b iə t i id r a k ə h l in in .

E lm - id r a k ə h l in in h e r ə l a m ə t i ,B ir g ö v h ə r ş ö lə s i , z ə r ə l a m ə t i .

D ili, s ö z ü d o ğ ru , d ə r d l iy ə h ə m d ə r d , B ü tü n i ş d ə k i lə r i k a m ila n ə , m ə rd .

X ü lq ü x o ş , d u y ğ u s u ə n in c ə d u y ğ u , G ü n ə ş ə y ö n ə lm iş y o lu - y o ru ğ u .

S ə b ir l i , s a n b a l l ı , n u r ə f ş a n , m ə t in ,Ə n a ğ ı r i ş l ə r d ə n ə l ç ə k ə r ç ə t in .

Ö z ü g ə n c , h ə r f e l i , h ə r iş i k a m il , C a v a n m ə r d l ə r o n a a r z u m ə n d , m a il.

B u ş e r i d u y m a q d a s ə n x i r id a r s a n , A ç ıla r m ə n a s ı , m ə ğ z in ə v a r s a n .

İşi q o s - q o c a m a n , ö z ü n ö v c a v a n ,A ç ıla r m ə n a s ı , m ə ğ z in ə v a r s a n .

G ə n c l iy i - m ə h ə b b ə t , q o c a l ığ ı m ə rd , Ö zü b a ş d a n - b a ş a s e v in c , s ə x a v ə t .

lg39 S e v in d i E lb a ş ı , d e d i : - E y h ü ş y a r , S ö z ü n d ə e lm -a ğ ı l d ə r y a la r ı v a r .

lg40 T a n n m m ə n ə v e rd i ş a n - ş ə r ə f , a d - s a n , S ə n d ə o n u n m ə n ə ə r m a ğ a m s a n .

184L Ç ə k m is ə n n ə q ə d ə r m ə ş ə q q ə t im i ,T a n r ı ö z ü v e r s in s ə n in ə h d in i ,

lg42 M ə n im y ü k lə r im i a ld ın ç iy n in ə .M ə n d in c .. . a m m a d ü ş ü r a ğ ı r l ıq s ə n ə .

1843 T a n n d a n d i lə r ə m q ü w ə t , m ə ta n e t , B i r ə -b e ş ö d e r ə m h a q q ın ı , e y m ə rd .

1844 S ə n in b u x id m ə t in - q ə h r ə m a n l ıq d ı r , M e h r in e n q iy m ə t l i m e h r ib a n l ıq d ı r .

lg45 X id m ə t a lə m in d ə k ä m i l , m ü q ə d d ə s , Ö z g ə n i d ü ş ü n e r , ö z ü n ü g ü d m e z .

1846 G ö rü n n ə l ə r d e m iş x id m ə tç i o ğ u l , B ə y in i d in c l iy e q o v u ş d u r a n q u l:

1847 B ə y in d a ğ la r q ə d ə r u c a la r b a ş ı , M e h r ib a n , m e r d o ls a q u lu , iş d a ş ı .

1848 D ik ə ld e r q ə d d in i b ə y d ə , n ö k ə r d ə - X id m ə t o la n y e r d ə , m e h r o la n y e rd ə .

)849 A ls a ö z ç iy n in ə m ə ş ə q q ə t i q u l ,T a le b ə y b a ş ın a s ə p ə r q ız ı lg ü l .

1850 H a n s ı b ə y ta p a r s a b ö y lə b i r q u lu ,S a n a r k i , T a n r ın ın b ə x ş i ş id i r b u .

1851 Ç o x u n u n q ə lb in d ə b ö y le b i r i s tə k , Y a ş a y ıb d ü n y a d a g ö r n e q e d ə r b ə y .

1852 E lb a ş ı h ö k m ü n d ə ç i ç e k l ə n d i e l ,D u a la r , a lq ış la r k ü k r ə d i s e l- s e l .

1853 O n d a n x ə b e r tu td u n e ç ə d o s t d iy a r , Ü z ü n ü g ö r m ə y i a r z u la d ı la r .

lg54 Y ü k s ə ld i E lb a ş ı , tö r ə s i y a x ş ı ,Gül açdı yurdunun toprağı, daşı.

ELBAŞININ ÖGDÜLM ÜŞƏ SUALI

1855 E lb a ş ı ç a ğ ır d ı c a v a n d o s tu n u ,- D in lo , m o n s ö z d e y im , s e n e ş i t b u n u .

1856 C a n y e td i v ü c u d a , b a x d ı , n ə g ö rd ü , O n u n h ə r q is m in i m ö c ü z e g ö rd ü .

1857 K ö n ü l x o ş lu ğ u v a r , g ö z x o ş lu ğ u v a r , B ə s c a n m ü d d ə a s ı , c a n n e y i x o ş la r?

185g Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - A h ç ə k ə n k ö n ü l , N ə y i a r z u la s a o n u x o ş c a b il .

1859 Y e r ü z ü n ü g ö r m ə k - g ö z ə x o ş g ə l i r , T a p s a a r z u s u n u k ö n ü l d in c ə l i r .

1860 E lb a ş ı s o r u ş d u : - E y z ə k a ə r i ,B ə s n ə d i r s e v g in in n iş a n ə lə r i?

1861 H a m ın ın b a ş ın d a e ş q id d ia s ı ,N e d i r b u s e v g in in m e ğ z i , m ə n a s ı?

ÖGDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

1862 ^ a x t °^ u r > Ç12 i l ə o ğ la n g ö rü ş ü r ,G ö z g ö z ə b a x a n d a q ə lb ə o d d ü ş ü r .

1863 D ü n y a d a n ə q ə d ə r m a n e ə lə r v a r ,F e q ə t q ə lb ö n ü n d ə m e g ə r b ə n d o la r?

1864 S e v irm i, s e v m ir m i - b i lm ə k i s t ə s ə , K ö n ü l c a v a b v e r s in g ə r ə k h ə r k ə s ə .

lg65 E ş q in ö z h ü s n ü v a r , ö z d ə s t i - x ə t t i ,B u x ə t t i e k s e d e r y a rm s u r ə t i .

1866 Ş a ir b u b a r ə d ə g ö z ə l s ö z d e m iş ,D in lə b u k ə l a m ı , e y s ö z ü k iş m iş :

1867 S e v ə n b i r in s a n ın ü z ü e ş q o la r , D a m ş s a , d i l a ç s a s ö z ü e ş q o la r .

186g S e v irm i, s e v m ir m i , b i lm ə k is t ə s o n , O n u n g ö z l ə r in in iç in e b a x s ə n .

ELBAŞININ ÖGDÜLM ÜŞƏ SUALI

1869 E lb a ş ı s ö y le d i : - D in lə d im s e n i ,Y e n ə b i r s ö z ü m v a r , e y le l m ə d ə n i .

ı870 M ə n ə d iq q ə t y e t i r , s ö y lə g ö r ü m b ir ,Ə n g ə r e k l i s ö z ü k im l ə r s ö y le y i r ?

ÖGDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

1871 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı , B ə y lə r in e lm i lə u c a l ı r b a ş ı .

1872 B ə y l ə r e lm in ta e ı , e l m ə b a y r a q d a r , A v a m q u l s ö z ü n ə h a n s ı lü z u m v a r ?

1873 S o ru ş m a q a s a n d ır , c a v a b s a ç ə t in , C a v a b ın m ə ğ z id i r e lm i q ü d r ə t in .

lg74 M ə n im iş im ç ə t in , s ə n in k i a s a n ,S ə n m ə n i x a r e tm ə , e y b ö y ü k in s a n .

ELBAŞININ ÖGDÜLM ÜŞƏ CAVABI

l875 S o ru ş a n la r b i r a z in a d k a r o lu r , B i lm ə d ik lə r in i s o ru ş u r , s o ru r .

t876 B u i ş ə ə s l in d ə ş a d o lm a q g ə r ə k ,H ə r c a v a b a ç ı l ı r b i r x ə z in ə tə k .

ÖGDÜLM ÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

1877

1878

1879

1880

1881

1882

1883

E y s iy a s ə t ə h l i , b i l i r s ə n k i , s ə n , E ş i tm ə k ü s tü n d ü r s ö z s ö y lə m ə k d ə n .

S ö z d e y ə n c a n q o y u r s ö z ü n y o lu n d a , D in lə y ə n k e r ç ə k i r ə l i q o y n u n d a .

A l im k ə la m ı v a r b ə n z ə y i r lə lə !H ə lə s ö z d e m ə m iş d iq q ə t l ə d in lə .

D in lə m ə k g ü c ü n ə a l im o la n v a r , G ə v ə z ə , ö z ü n ü n b a ş ın d a n b a s a r .

M ə g ə r ç o x d a n ış a n t a p ı r b i r x e y i r ? D in lə m ə k q u la ğ a d in c l ik g ə t i r i r .

D e y i lm ə m iş b i r s ö z q ız ı ld ı r x a l is , D i l in d ə n ç ıx d ım ı s a r ı m is d i , m is .

E lb a ş ı s ö y lə d i : - D ü z d e d in , o ğ u l , D ö v lə t k ə m ə r in i b a ğ la d ın , s a ğ o l.

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

1884 ~ E y x ə ş b ə x t E lb a ş ı - ə h d im , m u ra d ım , M ə n im ş ə r ə f ım d ir q u l lu q ç u a d ım .

1885 V e r s ə c a m m d a q u l d e m ə z : ə f s u s !T ə k i o n u n b ə y i b ə x t iy a r o ls u n .

1886 ^ ə n ö z b i ld iy im i d e y i r ə m y a lm z ,Ə g ə r s ə h v im o ls a b a ğ ış la y ım z .

BƏYLİYƏ LAYİQ BƏ Y NECƏ OLM ALIDIR

1887 E lb a ş ı s ö y lə d i : - S ö z ü m v a r h ə l ə , B e y n im ə o d b a s ıb v e r m ə d ə ş ö lə .

1888 B ö y ü k v a r , k iç ik v a r , y a x ş ı -y a m a n v a r , T a n r ım ız y a r a d a n x i lq ə td i r o n la r .

1889 S a v a d l ı , s a v a d s ız , d ö v lə t l i , y o x s u l ,A ğ ı lh , a ğ ı ls ız , n a ç a r , g ə d a , q u l. . .

1890 O n la r a b a ş ç ı b ə y n a s ıl o lm a h ? H ö k m ü n d ə n s ə a d ə t h a s il o lm a lı!

18 9 1 Ö y lə y a ş a s m k i , ç i ç ə k lə n s in e l,A x s ın x ə z in ə y ə s ə rv ə t i s e l- s e l .

1892 Y u r d , u lu s q o v u ş s u n is t ə d iy in ə ,D ü ş m ə n b o y u n b ü k s ü n , s o n q o y s u n k in ə .

1893 X a lq a q a n a d v e r s in d ü z g ü n s iy a s ə t , O rd u n u s a x la s m e lm i lə q ü d r ə t .

1894 Y a y ıl s ın c a h a n a a d ı , şö h rə tı ',Ö lk o y ə s ığ m a s ın v a r ı- d ö v lə t i .

1895 X a lq a i l l ə r b o y u b i r d a y a q o ls u n ,H ə r ik i d ü n y a d a ü z ü a ğ o ls u n .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

lg96 Ç ə tin sö z 'lə r s o r u r m ə n d ə n E lb ə y im ,S ə n ə h a la l o l s u n r ə n c im , ə m ə y im .

1897 B ə y l iy in iş in i k im b i lə r ? B ə y lə r ,T ö rə d ə , n iz a m d a o n la rd a n g ə lə r .

lg9g A n a d a n o la n d a b ə y d o ğ u lu r b ə y .İ ş g ö r ü b ö y r ə n ir , y ü k s ə l i r d e m o k .

lg99 T a n r ı h a n s ı b ə y ə g ö r f ü r s ə t v e r i r : O n a a ğ ı l , k ö n ü l , f ə r a s ə t v e r ir .

1900 İ d ra k , q a b i l iy y ə t , is te d a d , im a n , O n a b ə x ş o lu n u r b a ş d a n , b in a d a n .

1901 B ə y l ik iş i y a ln ız b ə y l ə r iş id ir ,B u iş b i r u lu s u n y ü k s ə l iş id i r .

1902 B u n la r ı s ə n m ə n d ə n y a x ş ı b i l i r s ə n , Ç ü n k i a ta n b ə y d i , ö z ü n d ə b ə y s ə n .

E L B A Ş I N IN Ö G D U L M U Ş Ə C A V A B I

1903 A n la d ım , s ö z ü n d ə e e y r a n m iş g i v a r , Ə t r in d ə n m ə s t o lu r ç ö l l ə r , s ə h r a la r .

İ ş g ö r ə n k i ş i l ə r g ö r ü r iş in i ,G e n d ə n v a x t d a g ö r ü r tə r p o n i ş in i .

B u r d a iş g ö r ə n m ə n , g e n d ə n b a x a n so n , M ə n im p is im i d ə y a x ş ı g ö r ü r s ə n .

E lm ilə , e ş q i lə y ü k s ə l ə n q ü d r ə t ,T a n r ı b o x ş e l ə d i s ə n ə f ə r a s ə t .

Ə d a lə t h is s in i m ə n im s ə y ib s ə n ,M ə n ə x id m ə t e td in k iç ik l iy in d ə n .

H ə r iş i ö y r ə n d in , v a r d ın m ə ğ z in ə , S ö z ü n lə , i ş i n lə s a d iq s ə n m o n ə .

K iş i s a d iq lə r d ə n s o r a r s ö z ü n ü ,S a d iq f ə d a q ı la r s ə n ə ö z ü n ü .

U m u d u m s ə n o d i r , ç ü n k i s a d iq s o n , S ə n d o n g ö z l ə y i r ə m d ü z c a v a b ı m ə n .

E ş it , s a d iq k iş i n ə s ö y lə m iş , n o :S ə d a q ə t m e y a r d ı r in s a n iy y ə tə .

1912 A r i f l ə r s a d iq i v ə s f e l ə m iş lə r ,O n a in s a n la r ın x a s ı d e m iş lə r .

A tm a , b a s b a ğ r ın a s ə d a q ə t l in i ,B ö y lə d i r z ə k a n ın , e lm in to l im i.

1904

1905

1906

1907

1908

1909

1910

1911

1913

Mergon

ÖGDÜLMÜŞÜN CAVABI

1914 Ö g d ü lm ü ş ə r b ə y i tu td u a lq ış a :- E y ə l i y u x a r ı , d in e , a z a d y a ş a .

1915 B ə y l iy ə y a r a y ır y a lm z h ü n ə r v ə r ,

M e r g ə n lə r 1, z ə k a la r , c ə s u r k i ş i lə r .

1916 A ta s ı b ə y d i r s ə o ğ u l d a b ə y d i r ,O d a a t a s ı tə k q ü d r ə t d e m ə k d ir .

1917 E lm ə k im s u s a y ır ? F ə r a s ə t l i l ə r ,K im b ö y ü k s a y ı l ı r ? S ə x a v ə t l i lə r .

1918 X a lq a b a ş ç ı o lu r b ə y lə r e lm i lə ,S ə a d o t g ə t i r i r o b a y a , e lə .

1919 B ə y a d ı b a ğ l ıd ı r b ilik s ö z ü y lə ,O , b i l ik g ə t i r i r d a im ö z ü y lə .

1920 A ğ ı l l ı , e lm li , h ü n ə r v ə r b ə y i n - D ü ş m o n i m ə h v o lu r , g ə l s ə d ə m in -m in .

1921 D in lo , n o lə r d e m iş c ə s u r , h ü n ə r v ə r , S ın a q la r d a n ç ıx m ış , d ü n y a g ö r m ü ş ə r :

1922 B o y g o r ə k z ə k a l ı , c ə s u r , m ə r d o la ,T a k i, to x u n m a y a o n a ş ə r , b ə la .

1923 F e li, x ü lq ü g ö z o l , s ə n o t ə h l i b ə y , A d -s a n q a z a n m a ğ ı b a c a r s ın g ə r ə k .

1924 Q ır ıb h ə y a t a d l ı g ü c lü a x a r ı ,Y a ln ız e lm a d a m ı q a lx ır y u x a r ı .

1925 T o x u m u s a ğ la m s a , p a r t la d ı r d a ş ı ,T u tu r o r k i ş i lo r y u x a r ı b a ş ı .

1926 B o y k iş i m ü q o d d o s , s a f o ls u n g o ro k , Ü s to lik k i r p ik d o n o d q a p a n , z i ro k .

1927 C o ld v o c ə s u r g ə r ə k x a lq ın s ə r v o r i , O n d a g ö ro b i l ə r b ö y ü k iş lə r i .

1928 D in lə , n o lə r d e m iş Ö tü k ə n b ə y i ,F ə lo y i r a m e d i r s ö z ü n k ö m ə y i .

1929 D ili d ü z , k ö n lü d ü z , x ü lq ü g ö z ə l b o y , H a m ıd a n z ə k a l ı , u c a , ə z ə l b o y .

snaypcr.

1930

1931

1932

1933

1934

1935

1936

1937

1938

1939

1940

1941

1942

1943

1944

1945

1946

1947

G ö z ü to x , k ö n lü to x , s ə x a v ə t l i , m ə rd , B ə y lə r z ə k a ə h l i , ə n u lu q ü d ro t .

Y a x ş ıh q e tm ə y ə u z u n d u r ə l i ,İ s m ə t l i , x o ş ü z lü , h ü n ə r m ə ş ə l i .

X a lq a h ə y a t o ls a b u c ü r m o t in lə r , O n d a n e l in f ə x r i ö v la d la r tö ro r .

K im lə r s a la b i l i r iş i s a h m a n a ?O k ə s k i, g ü v ə n i r e lm ə , ü r fa n a .

X a lq ı e lm a r x a l ı d o la n d ı r ı r b ə y , E lm s iz a c iz d ir , b ir h e ç d i r d e m ə k .

K ita b d a n e lə k i, b ir a z g e n d ü ş o r , B ə y in b ə y l iy i d ə q ü w ə d o n d ü ş o r .

D ə r d in in d ə v a s ı ü r f a n d ı r y e n o , Q o v u ş s a ü r fa n a , a r s la n d ır y e n ə .

D ə r d in ə lo ğ m a n tə k ç a r ə g ə z ə n b ə y , S a v a d lı , e lm li , c ə ld o ls u n g o ro k .

K im k i, e lm ə ç a tır , ç i lç ı r a q o lu r ,H ə r ik i d ü n y a d a ü z ü a ğ o lu r .

H ə r ik i d ü n y a n ı f ə th e d o n in s a n , B ə x t iy a r d o ğ u lu r b a ş d a n - b in a d a n .

Ş a ir b u n is b ə t l ə d e m iş s ö z ü n ü ,B u s ö z g ö z s ü z lə r in a ç a r g ö z ü n ü .

Ə r ə n lo r iç in d ə m ə n ə s ö y lo b ir , H a m ıd a n b o x t iy a r o la n ı k im d i r ?

M ə n c ə b ə h r ə a l ıb b ə h r o v e r o n lo r ,H ə r ik i d ü n y a d a y a ş a r b o x to v o r .

P a k iso ə x la q ı , d ü r ü s t s ə iş i ,B ə y i tə rk e lo m o z ta le g ü n o ş i .

Ə d ə b i , ə r k a m , g ö z o l ə x la q ı ,T a n r ı k im ə v e r s ə g ü lə r n ö v ra ğ ı .

B a ş ın d a n tö k ü lə r n c m ə t l ə r x a s ı ,İ s t ə r ö z ü y e s in , is to r p a y la s ın .

T a n r ı b o n d ə s in ə h ə r f o z i lo t i ,V e r i r k i, n u r s a ç s ın x ü lq ü - x i lq o t i .

B o y o g ö z o l ə x la q , y ü z s ə n o t g ə r ə k , T a k i , ç iç o k lə n s in ş o h o r , k ə n d - k ə s o k .

1948

1949

1950

1951

1952

1953

1954

1955

1956

1957

1958

1959

1960

1961

1962

1963

1964

1965

N e c ə s ə a d ə tm iş g ö z ə l d a v ra n ış ,G e y im d ə , y e y im d ə o n d a n y a r a n m ış .

K im in y a r a n ış d a n b ə d s ə x i lq ə t i ,Q o y a l s ın g ö z ü n ə m in f ə la k ə t i .

X ilq ə t i , r ə f ta r ı n a q is o la n la r ,Ö z ü n ü h ə m iş ə b ə l a y a s a la r .

B ə y s a f o lm a lıd ı r , b ə y m ü tə f ə k k i r , S a f l ığ a c a n a ta n ə r m in lə r c ə d i r .

Q o rx u h is s i o lu r m ə r d l ə r d ə b i r a z ,B u d u y ğ u o n la r ı s ın m a ğ a q o y m a z .

B ə y k i , m ü tə f ə k k ir , s a fd i l o lm a d ı , B a ta c a q m u ra d ı , b a ta c a q a d ı .

B ə y in z in ə t id i r s ə b r i lə q ə r a r ,B e l in d ə k ə m ə r d i b u ik i m e y a r .

Y a ln ız tə f ə k k ü r d ə n , e lm d ə n k ö n ıə k ! T a k i , ö z iş in d ə lə n g im ə s in b o y .

Y a ln ız id ra k ə h l i iş g ö r s ü n g ə r ə k ! C a h i l g ö z o g i r i r q a r a t ik a n tə k .

B iz ə a q i l g ə r o k , k ö n ü l , g ö z g ə r ə k . Ə g ə r k ö n ü l y o x s a , g ö z n e y lo y ə c o k ?

E ş it , n ə l ə r d e m iş e l in s ə r d a r ı ,M o tin , d ü n y a g ö r m ü ş , k ö n ü l m e m a r ı .

K im d o v a r s a a ğ ı l , o n u v ə s f c d in , " K iş id ir ! " d c y ib ə n a rd ın c a g e d in .

V a r s a is tc d a d ı , s a v a d ı , e lm i,O n u n y a m a n ı d a y a x ş ı d e y i lm i?

Ə n b ö y ü k x ə z in ə a ğ ı ld ır ş ə k s iz ,A ğ ıl s a h ib in o a l im d e y in s iz .

Ə lh ə z ə r , d ü ş m ə n d i r y ü n g ü lm ə z a c l ıq , Ü z ü n q a r a o la r , b e y n in q a r a n l ıq .

Y ü n g ü llü k , ç a ş q ın h q b iz i m ə h v c d i r , Ç o x u c a h i l l iy in n iş a n ə s id i r .

G ö rm ə , t ə lə s ik iş k ö n ü ls ü z o lu r ,B ir q a ş ıq s u d a d a in sa n b o ğ u lu r .

D a im s ə b ir l i o l, s ə b i r - m ü q ə d d ə s , Y a ln ız ib a d ə tə y u b a n m a , tə lo s .

1966

1967

1968

1969

1970

1971

1972

1973

1974

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1981

1982

1983

İ s m ə t l i , x o ş s i f ə t , g ö z ü - k ö n lü to x , M ü la y im o lm a ğ ın , in a n , m is l i y o x .

A z q a la d ü n y a n ı b a s ıb y e s ə d ə , D o y m a y a n a c g ö z lə r d u r u r h ə l ə d ə .

A c g ö z lü k - a z a rd ı, ç a l ı ş m a ə b ə s ,O n u lə ğ m a n la r d a s a ğ a ld a b i lm ə z .

A c la r y e y ib - iç ə r , a x ı rd a d o y a r ,A c g ö z b u d ü n y a n ı ə l d ə n m i q o y a r?

A c g ö z d ə n b ə y o lm a z , g ə d a d ı r , g ə d a , D ü n y a n ı d ö r d ə l l i q a m a r la s a d a .

K a m il , m ə r d k iş i lə r n u r ü s tü n ə n u r , K a m i l in iş i d ə z a v a ls ız o lu r .

F ik ir , id ra k ə h l i , x i lq ə t l i b i r k ə s , A lç a q ə m ə l l ə r ə ə l v e r ə b i lm ə z .

T a n r ı k im ə v e r s ə i s m ə t , f ə z i l ə t , Ü s tə l ik b ə x ş e d ə r v a r - d ö v lə t , iz z ə t .

S a k ın , b ə d ə m ə ld ə n h ə z ə r , e h t iy a t , E h t iy a t ü s tü n d ə q u ru lm u ş h ə y a t .

E h t iy a t k ə m ə r d i r b e l in d ə s ə n in , Z ü lm ə td o ç ı r a q d ı r ə l i n d ə s o n in .

V a r l ığ ın p a k iz ə , d i l in d ü z o ls u n , X a lq a x c y ir g ə t i r , g ü n ə ş in d o ğ s u n .

B ə y lə r ö z x a lq ın a e t s ə x ə y a n ə t ,S ə n o n d a n g ö z l ə m ə x e y i r - b ə r ə k ə t .

D ü z k ö n ü l, d ü z o m ə l , p a k iz o x i lq o t . . . B u n s u z q a ç a q d ü ş ə r e ld ə n s ə a d ə t .

V ə d ə x i l a f b ə y d o n g ö z l ə m ə h a ra y , Ö m r ü n ü z a y e d ə r , g ü n ü n ü a h -v a y .

B o y n a s ıl o lm a l ı? Z i r ə n g , m ə r d , a y ıq , Y o x s a m in z a v a la q a t la ş m a l ıy ıq .

X a lq ın k ö k lo r id i r b ir c ü t n u r , iş ıq - B ir i d ü z s iy a s ə t , b ir i a y ıq l ıq .

A y ıq b ə y d ü ş m ə n in ə z o r b a ş ın ı , G ö v h o r ə ç e v i r o r y u r d u n d a ş ın ı .

H a n s ı b o y y ü r ü t s ə d ü z g ü n s iy a s ə t , G ə t i r ə r x a lq ın a a ğ g ü n , s o a d ə t .

J9g4 A y ıq lıq , s iy a s ə t , - b u ik i m e y a r , B ə y liy i y a ş a d a n iq t id a r , v ü q a r !

19g5 D ü ş m ə n i x a r e d ə n a y ıq d ö y ü ş ç ü ,N ə d e m iş , s ö z ü n d ə d ə r y a l a r g ü c ü :

19g6 X a lq a k im g ə r ə k d i r ? A y ıq E lb a ş ı , B ə y lə r , b ir a y ıq d a n m in a y ıq y a x ş ı .

19g7 A y ıq lıq - b ə y l ə r in y ü k s ə l i ş y ö n ü , Q a f ıl l ik b ə y l iy in k ə s i r k ö k ü n ü .

1988 A y ıq o l, d ü ş m ə n in b o y n u n u s ın d ı r , A d il o l, ə d l i l ə x a lq ı d o la n d ır .

19g9 D a ğ ıd ı r ö lk ə n i b a ş ı -b e y n i q a n ,D ü z y o lu b u r a x ıb ə y r in i tu ta n .

1990 B ə y i y ıx a b i lə r , g ə z ə r s ə d im d ik ,Ö n e ə z o r a k ıh q , s o n r a c a h i l l ik .

1991 S ın d ır m a q i s t ə s ə n d ü ş m ə n b o y n u n u , A y ıq q u la ğ ın la d in lə s ə n o n u .

1992 Y a ln ız a y ıq b ə y l ə r y ıx a r d ü ş m o n i , Q a f i l l ik d a ğ ıd ı r y u rd u , ö lk ə n i .

1993 B ə y lə r q a f ı l o ls a b a ş a g ə l m ə z iş, B ü r ü y o r ö lk ə n i t ə n o z z ü l , tə ş v iş .

19 9 4 A y ıq v u r u b - y ıx a r q a f ı l i d a im ,Y o x s a q a r t d ü ş m ə n i k im y a x a la r , k im ?

1995 B o y i a y ıq o ls a E lb a ş ı e n m ə z ,ƏI q a ld ır a n o ls a ç ö k ə r , s e v in m ə z .

1996 D o la n d ıra b i lm ə z x a lq ı z ü lm k a r ,X a lq d a z ü lm ü y ıx a n y ı r t ı c ı l ıq v a r .

1997 G ö r n ə d e m iş d i l im - s ö z ü m ü q o d d o s : Z ü lm ü n id a rə s i ç o x s ü r ə b i lm ə z .

1998 Z ü lm o d - a lo v d u r , q a r s a r to r p a ğ ı ,Ə d a lə t s a f s u d u r , g ö y ə r d ə r b a ğ ı .

1999 İ s tə s ə n i l l ə r c ə h ö k m e d ə s ə n ş a d ,A d il s iy a s ə t lə x a lq ın ı u c a l t .

20 0 0 Z ü lm - m ə m lə k ə t i d a ğ ıd a n tu f a n , Ə d a lə t - b a ğ - b o s ta n , d a s ta n , g ü lü s ta n .

2001 Z a lım v ir a n q o y d u ş ə h ə r i , k ə n d i ,A x ırd a a c q a l ıb ç ö ld ə g ə b ə r d i .

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

Düz siyasət yapsa bəylər, ağalar, Bəylik əsrlərcə yaşar bəxtiyar.Hər şeydən rəzili sözün palçığı - Bəyin iş başında yalançılığı.Sözü də, özü də düz olmalı bəy,Xalqı ona arxa, o, xalqa kömək.Hər işi xalq üçün dağdan ağır yük, Yalançı dönükdür, ən böyük dönük. Eşit, nələr demiş vəfalı mətin:Vəfadır cövhəri insaniyyətin.Vəfasız adamlar cəfadır xalqa, Köpəkdir, zahirən adam olsa da.Umma yalançıdan vəfa, ya iman,Bu söz illər boyu çıxm ış sınaqdan.Kişi mergən gərək - cəsarətli, mord, Düşməni yandıra ondakı qüdrət. Qəhrəman olmalı ordu rəhbəri,Ta ürəkli etsin ürəksizləri.Ürəkli baş olsa ürəksizlərə,Dönər miİyon könül bir soməndərə.Mənim sözlorimə isbat istosən,Oxu bu beytimi, ey könlü rövşon:İtlər ilxısına arslan olsa baş,Arslana çevrilor it yavaş-yavaş.Arslan sürüsüno başçı olsa it,Arslan itə dönər, eşit, ey igid.Xoşrəftar, mülayim, soxavotli boy, Xalqına ən böyük köməkdir, kömək.Şöhrəti kim tapar? Soxavətlilor,Bu şöhrət dünyaya səadət çilor.Mərdlər axıb gələr, bir ordu olar, Ordular başçısı bəy də bəxtiyar.Bütün sərvətini xalqa paylayan,Bir mərd bəyan etmiş, gör nodir bəyan:Süfron açıq olsun, ərmağamn bol, Səadət saçmağa hər gün hazır ol.

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

2036

2037

Çörəkli kişilər - səxa m ədəni,Verimlə əskilm ez ağ quşun dəni.Əldə qılınc, balta... canda cəsarət,Sərvət qayğısını çəkərmi heç mərd?N ə cür sərvət yığır alim cahangir, Ordunun hər fəthi bir xəzinədir.Elləri tutmağa ordular gərək,Ordu saxlamağa dövlət, var gərək. Yalnız zəngin eldən pay almaq olar,Sən adil siyasət apar, ey sərdar! Saydığım dörd şertdən biri olmasa, Bəylik bərbad olub, batacaq yasa.Beş şeyi özündən uzaq etsə bey,Şöhrəti, ad-sanı əskilm əyecək.Biri - çaşqınlıqdır, biri acgözlük, Üçüncü - cahillik, dağdan ağır yük.Dördüncü - pozğunluq, en böyük bəla, Beşinci yalandır, bənzəyir yala.Bu beş rəzalətdən bəy uzaq gərək,Onda hökmü, sözü daşdan keçəcək. Pozğunlar aləm in ən bədbəxtidir,Çünki özgeni də o, bədbext edir.Buna uyğun gələn müdrik bir sözü,Gör necə göstərir şerin güzgüsü: Pozğunlar köpəkdir, qapağan itdir, Varlığı, cəm dəyi bir torba ətdir.Pozğunun düşməndən fərqi var məgər? Düşmen ləng edəni pozğun cəld edər. Fatehlik istəsən, xoşbəxt Elbaşı,Öncə görməlisən üç işi yaxşı:Laləyə dönəndə qılıncında qan,Dartıb aldığmı paylamalısan.Dilində hər cüm lə qənd olmalı, qənd, Sənə bəy də, qul da bənd olmalı, fcond.Bəyə qüdrət gərək dava-dalaşda, Sevilsin, əyləşsin yuxarı başda.

2038

2039

2040

2041

2042

2043

2044

2045

2046

2047

2048

2049

2050

2051

2052

2053

2054

2055

Gülər üz, şirin söz, xoş, incə rəftar, Aman, bizim beyə nasıl yaraşar! Yumşaq, əliaçıq, lətif, rehmdil,B əyi yerin-göyün yaraşığı bil.Türlü sənətləri bilersə kamil,N ə qədər evlərdə yandırar qəndil.Kişilər sərvəti, xalq içrə kamil,Sevən könülləri etməzmi mənzil?Bu cür mərd bəylərə qul olar bəşər, Sevən ürəyində aləm yerləşər. Bədsifət, yalançı, lovğa, gözüdar, Adamlar qoy bizdən uzaq olsunlar. Alçaqlıq, çaşqınlıq, yüngüllük aşkar, İnsanı aləmdə sergerdan qoyar.Avamla, cahille bağlanan ülfot,B əyə şan gətirməz, gətirər zillət.Qara - qul qarası, bəy isə ağdır,Bu fərqlə əbedi yaşayacaqdır. Şöhrətli, yetkin bəy olmaq istəson,Öz ər mənliyindən imdad istə sən. Qara işler görsə bəy bu cahanda, Zülmət rəngi alar özü bir anda.Ortaboy, səsi gur, üzü işıqlı,B ey gərok cəld, cəsur, yar-yaraşıqh.Nuruna gəlenlər baxsm, vurulsun, Sevenlər az qala heyranı olsun. Düşməne amansız, dosta mehriban, Hüsnü görən gözo nur bağışlayan...Boyca hündür olsa, v ə s f eylom oziz, Bir az gödək olsa, yaxşı deməriz. Ortaboy, şivorək, enlikürəkli,Döyüş meydamnda üzlü-ürəkli...Görün, yüz döyüşdən çıxan bir kişi, N ecə təsvir edir odda bişmişi.Q əzəbli, natəvan, cahil gödəkboy, Bəzən öz qövmünə toy tutdurur, toy.

2056

2057

2058

2059

2060

2061

2062

2063

2064

2065

2066

2067

2068

2069

2070

2071

2072

2073

Ortaboy, silahlı, cengə səfərbər,İşi miyanə tut, ey qüdrətli ər! Fitnədən, badədən, m eydən əlhəzər, Pakizəlik seven mərd ayıq gərek. Bəylər mey içm əyə qurşansa əgər, Ellər qan-yaş tökər, m em ləkət inlər. Cahangir bənd olsa eyşe, işretə, Xalqını uğradar yüz fəlakətə.İşini görmeson öz vaxtında sən,Quş gibi uçsan da neyləyəcəksən?Dinlə, nələr demiş telim çi rəhbər - Nadanı içkidən çəkindirer ər.Sən ey boğazımn, nəfsinin qulu, İçme, yıxar seni bu geda yolu.Avam meyxor olsa, yurdu batacaq, B əy batsa, xalqın da bəxti yatacaq. Mey zahirən şəkər, əslinde zəhər, Sonu - düşmənçilik, dava-dalaş, şor. Doli - divanedir məst olan axmaq, Məstin vaxtımı var iş görə sərvaxt?Eşit, nələr demiş düşünən bir ər, Çoxlu sürünöcək nefsinə nökər?Ən vacib işini atıb kenara,Ən murdar iş görür sərxoş avara.Homişə mestane, həm işə xumar, Xalqı düşünmoyə haçan vaxt tapar?Ən alçaq işlərə meydir yol açan, Sərxoşdur ən vacib işlərdən qaçan. Fəsad olan yerdən var-dövlət gedər, Fəsadçı bəyliyi pozar, m əhv edor. Var-dövlət təmizlik, halallıq istor, Xoşbəxt ola b ilm əz haram yeyənlor.Meyperəst, fəsadçı, alçaq olsa bəy, El-oba özü də düşgünləşəcek.Avamın səhvini beylər düzəldər,Bəy özü büdrəsə, kim əlac edər?

2074

2075

2076

2077

2078

2079

2080

2081

2082

2083

2084

2085

2086

2087

2088

2089

2090

2091

Napakı su ilə pak edir insan,B əs su iylənərsə, nəylə yuyasan? Həkimdir xəstənin gələn üstünə, Həkim bəs neyləsin özü xəstəsə?Xalq üçün öməkdir bəyin rəftarı, Onun hər addımı, işi, qərarı.Hansı yöndədirsə bəyin nizamı,Xalq görüb-götürür o intizann.Dinlə, sözlərim ə isbat istəsən,Gərək hər kəlm əyə diqqot verəsən. Bəylər hansı yolla getsə, əmin ol, Qulunun keçdiyi yoldur həm ən yol. B əy yaxşısa dövlət, var aşıb-daşar, Onun qulları da bəxtiyar yaşar.Tamam gərəksizdir kibr, lovğalıq,Düz yoldan çıxarsan, yazıq bədqıhq. Təvazö əh lisə xoşbəxtdir, inan:O bəyin sərvəti aşar başından.Dinlə, nələr demiş fazil bir insan - Xalq içrə nüfuzlu, müdrik, qocaman: B əy ki, lovğalanıb dartdı özünü, Zülmətə çevirir ağ gündüzünü.Kibr ilə ucalan görmədim heç vaxt, Kəmtərlərin çoxu mayaq, çilçıraq.Kibirdən nə fayda? Könül soyudur, Kəmtər kişilərsə nur üstüno nur.B əy nasıl olmalı? Mülayim, yumşaq, Yoxsa ümidlərin doğrulmayacaq.B əy açıq könüllü, munis, mehriban... Keçə bir çoxunun günahlarından. Məhəbbət, sodaqət artacaq ona, Sadiqlər olacaq qol-budaq ona.Xalqa başçı gərək, bəyə də hümmət, Hümmətin rəhnidir məhəbbot, mürvot.Mürvəti, qeyrəti car olsa ərzə,Bəyin boy şikarı çıxacaq düzə.

2092

2093

2094

2095

2096

2097

2098

2099

2100

2101

2102

2103

2104

2105

2106

2107

2108

2109

Ölüsən hümməti olmayan insan,Hər iki dünyada üzüqarasan. Hümmətlə əkizdir adil siyasət,Başçı kamilliyi, cürət, qətiyyət.Bəy nizam yaradır siyasətilə,Avama nur saçır fərasətilə.Sözümə şahiddir şer, incəsənət,Harda şahid varsa, ordadır sənət. Bəylər dərgahmı siyasət bəzər,Bəylər siyasətlə bir nizam düzər. Siyasət təzələr köhnə rüzgan, Yandırıb kül eylər yaramazları.Dövlət möhkəmlikdə dağ olsun deyə, İki qüdrət gərək yurda, ölkəyə. Orduya zər, gümüş, ənanı verəsən, Xalqı ədalətlə sevindirəsən.Ədalət ulusu qanadlandırır,Ənam alan ordu min səddi qırır. Bəydən razı qalsa xalq ilə ordu,Daim çiçəklənər dərgahı, yurdu. Xalqına ədalət göstərm əsə bəy,Haqqı qorumasa, sevinm əyəcək.Bəyliyin kökünü dağıdır onlar - Xalqın ortasına rəxno salanlar.Ordu sərvət bulub olmasa dilşad, Qından çıxmayacaq qıhnclar, heyhat.Qıhnc tutan bəyin qolu bükülməz, Qılıncsız o kimdir? Biçarə bir kəs.Xalqa rəhbər olan bəy vuruşanda, Xalqa keşik çəkir qılınc, aybalta.Qıhncla, baltayla düşməni yıxan, Cahangir nə demiş, qulaq as, inan!Ey ölkələr tutan, xalqı saxlayan, Qafillik zəhərdir, çıxarma yaddan.Yurd qılınc altında çı'çəklənəcək, Qılınc keşikçisə, xatircəmdi bəy.

2110

2111

2112

2113

2114

2115

2116

2117

2118

2119

2120

2121

2122

2123

2124

2125

2126

2127

Qıhnc tərpənirsə, yağı tərpənməz, Qılınc qma girsə, dolanma əbəs.Qılınc tutanlara ənam ver, onam,Özün də şad yaşa, könlündə inam.Bəxtiyar Elbaşı, bu xalq işləri,Ağırdır, çətindir əzəldən bori.Başçı olmaq çətin... xalq-əzomətdir, M əşəqqət üstündən m əşəqqot gəlir. Rəhmət gözləyirsən, lənət deyirlər,Səfa yox... Cəfası dünyalar qədor.Hansı yana baxsan dəhşotdi, dohşət,Bir damla şadlığı boğur yüz möhnət.Sevənlərin tək-tək... kin bosloyon çox, Dərdin bol, qomin bol... fərağətin yox. Könül belə yerdə inamsız olur,İnamsız ürəklər təşvişlə dolur.Yolunda xəbər var hor addımbaşı, Xətərli iş görən yaşarmı yaxşı?Görün fazil kişi nə söyloyir, no,Hər sözü dürdanə, beyni-xozinə!Xalq - bir dağ qalası, xalq boynu qılca, Ona inanmadıq ömür boyunca.Xalqın hər işində min-min xotor var, Saysız müsibətlor, faciəlor var.Biri sevinc tapır, mini qom-kodər,Öz başını yeyon bəylər nə qodər. Dünyadan kam almaq istosən əgər, Cəsur ol, bar versin gördüyün işlər.Dilini, könlünü saxla tortomiz,Get Tanrı əmrini oziz tut, oziz.N eyləso qail ol, Tanrıya sığın,Razı qal, xidmətdir razı qalmağın.Xalqa mehriban ol, munis, mehriban, Yaxşılıq taparsan, xeyirxah olsan.Xalqa zəror vurma, borəkot gotir, Dazbaş yamanları dünyadan itir.

212g M ə rd o ls a n , s ə n in d i r h ə y a t , k a in a t , O y n a -g ü l, d ö v ra n sü r , y a ş a y ıb - y a r a t .

2129 Ö ls ə n , o d ü n y a y a h ə l ə u m u d v ar .T a n r ı y a x ş ı la ra y a x ş ıl ıq s a n a r .

2130 B ə y lə r ə e lm - id ra k , f ə z i l ə t g ə r ə k ,S iz ə , a y E lb a ş ı , g ü c - q ü w ə t g ə r ə k .

2131 B u iz z ə t , lə y a q ə t k im d ə v a r s a , v a r ,X a lq o n a b a ş e y ə r , b ə y a d la n d ır a r .

2132 X a lq a b a ş ç ı o lu r m ə ta n e t l i l ə r ,X e y ra t , e h s a n v e r ə n s ə x a v ə t l i lə r .

2133 D in lə , n ə l ə r d e m iş e lm ə h l i - z i r ə n g ,H ə r b e y t i x a lq ü ç ü n r ə n g b ə r ə n g ç ə lə n g .

2134 D o ğ ru - d ü r ü s t g ə r ə k z ə k a v ə t l i b ə y , D ü n y a y a so s s a l ı r f ə r a s ə t l i b ə y .

2135 N e c o g ö z ə l o la r , n e c ə d o y ü k s ə k ,X a lq a h o y a n o ls a s ə x a v ə t l i b ə y .

2136 M ə r d , y u m ş a q k ö n ü llü , g ö z ü to x , a d il , S u ç la r ı o fv e d ə n , fe li m ö to d i l .

2137 Z e h in d ə , z o k a d a h a m ıd a n ü s tü n ,S iy a s o t i d ü z g ü n , tö r ə s i d ü z g ü n .

2138 H a n s ı y u r d u n b o y i o ls a b ö y lo c ə ,O rd a s ə h o r g ü lo r , ə r iy ə r g e c ə .

2139 Y a r a n a r ö lk o d ə x o ş b ə x t , d in c h o y a t ,B u c ü r m o rd k i ş i lo r te z g e d i r , h e y h a t.

2140 M o n im b i ld ik lo r im b u d u r , E lb a ş ı ,D ü şü n d o r in - d ə r in , d u y y a x ş ı-y a x ş ı .

ELBAŞININ ÖGDÜLM ÜŞƏ SUALl

214J A n la d ım , m ü k ə m m ə l , g ö z ə l d a n ış d ın ,N ə y a n l ış s ö y lə d in , n ə b ir a z ç a ş d m .

2)42 Y e n o s o r u ş m a h b i r m ə t lə b im v a r , D u ru lsu n f ik r im d ə b u la n ıq s u la r .

2143 B ə y in b ö y lə d i r s ə ə q l i - k ə m a h ,B ə s o n u n v ə z i r i n a s ı l o lm a lı?

2144 Qızılla, gümüşlə dolsa xəzino, Var-dövlət sığmasa dünya üzünə,

2145 Ədalət hökmündə çiçəklənsə el,Ordu ənam alıb kükrəsə sel-sel,

2146 Xalq rahatlıq tapsa, ad çıxartsa bəy, Yaxşılıq hər yanda hakimdir, demək.

BƏY VƏZİRI NECƏ O LM ALIDIR

2147

2148

2149

2150

2151

2152

2153

2154

2155

2156

2157

2158

2159

B əyə yardım əli uzadan vəzir,Daim ondan ötrü səadət gozir.Şübhəsiz, bəylərə vacibdir kömək, Vəzir yaxşı olsa, dinclik tapar bəy. N ə qədər səhvləri düzoldir bir-bir, Bəylərin yükünü daşıyır vozir.Vəzirliyə güclü, müdrik, müqtodir, Fəhmli, qeyrotli kişi gorəkdir.Zehni dərin gərək, idrakı doniz, Tədbiri düşmoni diz çökdürə, diz.İşdə üz ağardan, doğruçu, zirong. Sovuşa günləri alim ömrü tok.Vəzirlik zor işdir - çətindən çətin, Qüdrətin, qeyrətin, zehnin, zəhmətin. Millətin timsalı bir oğul gərok, Xilqəti pakizo, rəftarı ipok.Zəkavətli nəsil - köklü, əsilli,Bəhrə, bar gətirən yaxşı nosildi. Vəzir iman əhli, büllur gibi saf, Xalqın inandığı, sevdiyi insan.Kişilər kişisi, mərd, mütofəkkir, Dordlilor dərmanı loğman demokdir.Daim ayıq-sayıq, mülahizəli,Yamanı yandıran hünər m oşəli. Hökmü daşdan keçən cürot, ləyaqət, Vəzir bəydon sonra ən ulu qüdrət.

2160

2161

2162

2163

2164

2165

2166

2167

2168

2169

2170

2171

2172

2173

2174

2175

2176

2177

Toxumsuz kişilər napak olurlar, Onun vəzirlikde nə ölümü var? Övladsız kişilər cəfa gətirir, övladlı sədaqət, vəfa gətirir.Eşit, nələr demiş tədbirli insan,Sən tədbir ohlini xalqa başçı san! Nəsilli kişinin xülqü xoş olur,Xalqa əl uzadır nur atası nur.Sonə quş iliyi, bal yedirso də, Napakın xülqündə zədə var, zədə.İsmətli, gözü tox, or kişi gərək, İsmotsiz kişilər verərmi çörək? Acgöz bu dünyanı yesə də doymaz, Gözütox gərək ki, sərvəto uymaz. İsmotli insanlar yaxşıdan yaxşı, Kişilor scçmosi, kişilər başı.Hor kim ismotliso ona ver işi,Üz vermo, rədd elə üzlü cakeşi. Dilino doğru söz gəlmoyon alçaq, Hoyasız, abırsız kölodir ancaq.Nosihət vermoyən, candan xoşlayan, Abırlı bir şoxsin dediyini an:İsmotsiz kişidon hozor, olhozor! Bulaşıq qanında oqrəblər gəzər. Arsızın sifoti mogor sifotdir?Moroz vo qorozdir, sümüksüz otdir. Abırlı sifotlər işıqdır, işıq,Şan-şərof moşoli, yurda yaraşıq. Xalqa xeyir verən, işi düz göron, Vozirin nur yağar mərd çöhrosindon. İncəso roftarı, xoşsa xilqoti,Xcyri şad/andırar bəşəriyyoti.İşin bayraqdarı dürüst olmasa, Axsayar boy işi, götürər əsa.Bəy gərok inansın xidmətçisinə - Düzlüyün, saflığın mərd elçisino.

2178

2179

2180

2181

2182

2183

2184

2185

2186

2187

2188

2189

2190

2191

2192

2193

2194

2195

Camallı, kamallı, müdrik kişilər, Xalqa xeyir verər dünyalar qədər. Kimin işıqhsa, nurlusa üzü,Qəlbində yaşadır günü, gündüzü. Yaxşını, yamanı görən bir insan, Dinlə, nələr deyib çıxmış sınaqdan: Qəlbə ayna tutur insan surəti,Hüsnü günəş olur, pakdı xilqəti. Təndir bir-birinə içiylə çölü,İçərisi bağdır, üzü bağ gülü.Sanbalh, cəlallı, xoşsifət dədo, Layiqdir şahlığa, vəzirliyə də. Hesaba, kitaba vurğun bir usta,Türlü yazılardan xəbərdar olsa,Yer tutsa elmdə, incəsənətdə,Yaxşı vəzir çıxar ondan, əlbəttə. Kitabla, hesabla dürüst iş görər,Ayı, günü, vaxtı dəqiqləşdiror. Hesab-kitab özü bir haqq-hesabdır, Haqq-hesab güdənlor əhli-savabdır.Kişi güclü gərək... güclü tez ölm əz, Gücsüzlor dünyada iş görə bilmoz.Q üw ət elmdədir, yalnız elm də,Ə1 boyda yazının söz m əşəlindo. Hər yazı qüvvətin əlamətidir,Yazını yaradan ruh qüdrətidir. Yazını-pozunu anlamayanlar,İli, ayı, günü no cür hesablar? Alimlər yazını k əşf etmosəydi, Hesab öyronməyin çarosi noydi?Holo xolq etmomiş aləmi Tanrı, Lövhəni, qoləmi yaratmadımı?Bondosi neynirso, yazır məloklor, Tanrım o dünyada yazını boklor. Yumşaq ol, yumşağın boxti gotirir, Gördüyü hor işdon gül otri gəlir.

2196

2197

2198

2199

2200

2201

2202

2203

2204

2205

2206

2207

2208

2209

2210

2211

2 2 1 2

2213

Yumşaq təbiətli, mülayim adam, Görün nələr deyir şad olmağından: Yumşaq könüllülər sevir, sevilir, Daşürək mətləbə çatmadan ölür.Mülayim kişilər sürətlə qalxır,Dağal dağ başına quyudan baxır. Kimdir vəzirliyo əsil namizəd? Oxumuş, öyrənmiş, qələm li qüdrət,Dili də, qolbi də, işi də düzgün, Namus, vicdan əhli hamıdan üstün... Yaxşını yamandan dürüst ayıran, Gözütox, işbilon, mehriban insan... Şəriəto sadiq, imam kamil,Büllur kişiləri bir xəzino bil.Vardırsa böyləcə fəzilətləri,Onu vəzifoyə çəkin iroli.Şaha vozir olsa bu cür adamlar,Özü do, xalqı da murada çatar. Bəylorin işləri rastına düşor,Ölko çiçoklonor, el zənginloşor.İnan, vozir olsa yavuz, yaramaz, Qarışar boy, goda... ayırmaq olmaz.Yaxşı vozir ilo qüdrət tapar xalq, Azad nofos alar, bar veror tornaq. Eşit nolor demiş zokası ümman, Varlığı clm ilo çırağban insan!Boyin könlü, dili düz olsa, inan, Yayınmaz xidmotçi haqqın yolundan.Boylor zahm olsa, qaniçən olsa, Onun xidmət ohli düzolmoz osla. Boylor yaxşıdırsa, barı-bohori,Ənamı yüksoldor xidmotçilori.Ülviso, pak iso bəyin cövhori,Atar, yaxın qoymaz bodxislotlori. Yaman harda olsa, tapar yamanı, Yaxşını k əşf elə, ey yaxşı, tanı.

2214

2215

2216

2217

2218

2219

2220

2221

2222

2223

2224

2225

2226

2227

2228

2229

2230

2231

Y a m a n y a x ş ı i l ə b i r l ə ş ə b i lm o z , D o ğ ru ə y r i i l ə g ü l ə ş ə b i lm ə z .

Q a y n a y ıb - q a r ış m a z g ü n d ü z lə g e c o , A ğ s u la r a lo v a c a n a ts ın n e c ə ?

B i lm ə d ik lə r in i b i lm ə k i s t ə s ə n , G ö rə n d ə n , b i l ə n d ə n y a r d ım i s t ə sə n .

H ə r k ə s ö m ü r s ü r ü r ö z d ə s to s i lo , D ü z s ə n s ə , q o ş u lm a b i r ə y r i f e lə .

F ik r im in is b a t ı b u b e y t i d in lo ,D ə n v e r ə r , d i l t a p a r ö z ü s ə n in lə .

U ç a n , y ü r ü ş y a p a n x i l q ə t l ə r ə b a x , H ə r k ə s ö z ta y ım ta p m a d a a n c a q .

Q a r ış m ır , te z q a ç ı r y a x ş ı y a m a n d a n , T ə r k e t b u q a n u n u , u n u tm a b i r an .

V ə z ir ö z b ə y i n ə g ə n ə ş ə k ç id i r , G ə n ə ş ə k ç i ə r l ə r ə l b i r v ə d i lb i r .

C a h ilə , a l ç a ğ a q o ş u lm a o s la ,B u n d a n f u q ə r a d a ç ə k o r d ə r d , b ə la .

B ə y lə r y a x ın tu ts a p is i , n a k o s i ,H ə m ö z a d ı b a ta r , h ə m d o ö lk o s i .

E lb a ş ı, t a p ı l s a b ö y lə b i r v ə z i r ,B ə y d ə , f ü q o r a d a y a ş a y a r o lb ir .

B ə y ç a ta r c a h a n d a h o r m u r a d ın a ,İş i q a n a d q o ş a r q o l - q a n a d ın a .

X a lq ı z ə n g in lə ş o r , g e d o r iro li ,A rta r , a ş ıb - d a ş a r x o z in o lə r i .

Q o c a lm a z , ş ö h r ə t i t u t a r c a h a n ı ,Ö z ü g e d ə r k ə n d ə q a l a r a d - s a n ı .

B ilə r , o d ü n y a s ı , b u d ü n y a s ı v a r , H o r ik i d ü n y a d a y a ş a r b o x t iy a r .

E lb a ş ı s ö y d o d i : - D o rk c ld im s o n i , Y a x ş ı s ö z lə r in lo a y ı l td ın m o n i .

B o s o rd u b a ş ç ıs ı n a s ı l o lm a l ı ,K i b a d a g e tm ə s in b o y in c o la l ı .

O rd u y a e ş q i lə b a ş ç ıh q e t s in ,X a ta ç ıx a r m a d a n ə h d i n o y e ts in .

2232 Darmadağın etsin qanlı düşməni,Böylə bir qəhrəman açırmı səni?

ORDU BAŞÇISI NECƏ OLM ALI

2233 Ögdülmüş söylədi: - Xoşbəxt Elbaşı, Zərbən altındadır düşmənin başı.

2234 Şübhəsiz gorəkdir ordu rəhbəri, Hökmündə saxlasın qart düşmənləri.

2235 Mükomməl, dözümlü bir erkok gorək, İgid ki, köksündə dağ boyda ürok.

2236 Orduya intizam, nizam gətirmok, Düşməni mohv etmək ən nəhong əmək

2237 Bu işo qəhroman, mülayim, mergon, Düzü - çörəyi bəl, pak xilqotli, şən,

2238 Zirong, ayıq-sayıq oğul gərok ki, Düşmon boğazına girsin dirsəyi.

2239 Açıq süfrəsinin otrafında cəm,Com olsun cosurlar, - böyük bir alom.

2240 Yetirsin orduya bütün malları,Çoxalsın dostları, yoldaşı-yarı.

2241 Əynindo geyimi, altında atı,Yarağı mat qoysun yclm iş elatı.

2242 Oğlum, qızım deyo yığmasın sorvol, Bağına bağ suyu, altına dövlot.

2243 Yığsın, paylasın da var-dövlotini, Qaynağa çevirsin öz qüdrotini.

2244 Yedirsin, içirsin, paylasın onam,At, silah... önündə qul, koniz, qulam...

2245 Yığışsın başına seçmo igidlor, Dağda-daşda yatan canfoda mordlor.

2246 Daşdan od çıxaran ağlı bir ovsun,Özü dev ürəkli, qeyrətli olsun.

2247 Congdə kimo qərok ağciyor kişi? Qanmda gəzdirsin qızıl günoşi.

2248 Üroksiz adamlar pozar ordunu,Pozulan ordu da mordlər yurdunu.

2249

2250

2251

2252

2253

2254

2255

2256

2257

2258

2259

2260

2261

2262

2263

2264

2265

2266

Vuruşu cəsurlar aparmalıdır,Düşmətıin başını qoparmalıdır.Şübhəsiz, cəbhədə ölüm də haqdır, Tutub bu dünyanı kim qalacaqdır?Eşit nələr demiş devürək bir ər, Ölümü, düşməni tapdayan hünor.Heç vaxt əbəs ölmür cəsur bir insan, Görüb qart düşməni neçin qorxasan? Düşmənin başında qasırğa ol, vur! Anla, yoxsa ocol, ölüm də yoxdur.Ar-namus uğrunda döyüş müqoddos, Mərd əzər düşməni, qisasdan dönmoz.Ar-namus güdonlor cəbhədo coşar, Arsızlar tülkü tok sivişib qaçar.Bəzən igidləşir qovğada qorxaq,Özünü öldürür mərdliyo dustaq.Ar-namus əhlidir dcvürəklilor,Ölsə də, namusu uğrunda ölər.Könlün açıq olsun, xilqotin tom iz,Bu halda xalq istər... sevilərsiniz.Qəlblərə od salır xoşsifot insan, Naqqallar, cahillor çəkinir ondan.Ordunun başçısı dartsa özünü,Yağı qaraldacaq ağ gundüzünü.Kibr, qürur əhli qoflətdo qalar,Ya vaxtsız gəbəror, ya borbad olar.Mərd, igid, sanballı, xoşsifot biror, Gec-tez şöhrot tapar dünyalar qodor.Amansız olmalı oclafa qarşı,Yaxşılar gün görsün bir az da yaxşı.Ordunu yüksoldir düzgün siyasot, Gözləro nur verir, qolbloro q ü w ot.Orduya can verir əmro itaot,Itaət - duz-çörok, cürot, ləyaqot.Başsız, pozğun olsa hər hansı ordu, Onu öz içindon yeyəcok qurdu.

2267

2268

2269

2270

2271

2272

2273

2274

2275

2276

2277

2278

2279

2280

2281

2282

2283

2284

Yaxşılara hörmət, yamana nifrət - Bundadır qələbə, şöhrət, ləyaqət! Yaxşıya yaxşıhq ucaldar səni,Sevincin bilərsən mərd sevincini.Qulun olar, sənə ağ günlər dilər, Feyzini, lütfünü görən kişilər.Dinlo, bu barədə nə söyləm işlər,Beyti dork eləsən qanına işlər!Mərdlər yaxşılığın quludur, qulu,Sən get, yaxşılıq et, aç bu haqq yolu. YJytn ki bayraq etmiş insaniyyəti,Son do göstor ona insan ülfəti.Başçı gərək bəzən qıy vura bilsin, Düşmon görünəndə tor qura bilsin. Congdo şir biləkli, aslan ürəkli,Mərd gərək... gözündo düşmənin şokli... Donuz tək hücumçu, qurd gibi cosur, Öküz tok qisascıl, ayıtək fondgir.Qızıl tülkü təki usta, hiylogər,Bir qara nor gibi kinli, hünorvor.Ala qarğa gibi ayıq-sayıq, şon,Qaya quzğunutok uzağı göron.Cosarotdo arslan, coldlikdo qaplan, Gccolor ana tok uyğusuz qalan...Kimdo bu sifətlor çəm lonm iş olsa, Başçıdır... haqqı var bu adı alsa.İntiqam alaraq düşməni ozon, Darmadağın cdon, əzmino ohson!Daim sufron açıq, duz-çöroyin bol... Zofor ordusuna buyur, başçı ol! Köhlonin, geyimin yaraşır sono,Çoxları mehmandır açıq süfrono.Hoyat cövhəridir şərbətin, aşın,Dinlo, nələr deyir İla qardaşın:Ad almaq istosən duz-çörək yedir, Ölmozlik istəsən, milyon qolbə gir.

2285

2286

2287

2288

2289

2290

2291

2292

2293

2294

2295

2296

2297

2298

2299

2300

2301

2302

Duz-əörək verənlər bilirlər yəqin: Səxavət rəmzidir insaniyyətin. Böyüklük istəsən geniş sufrə aç, Ömür-gün diləsən, min neməti saç!Vəzirə bir sıra xislətlər gərək,Gizgilər çəkə ki, iş getm əyo ləng.Sözü dürüst ola, feli düz, rəvan,İtirər inamı, danışsa yalan.Daim süfrə aça, səxavət saça,Paxıldan, nakəsdən cəld uzaqlaşa.Cəngdə cəsarətli, qeyzi dipdiri, Düşmən tez öldürür ağciyərləri.Məkri, hiyləni də bacara az-çox, Arslanı öldürür qəfıl dəyən ox. Hücuma qaldıra lazım gələndə,Dönə ağ bayrağa ordu önündə.Olsa bu görkəmdə ordu başçısı, Düşmən dağ da olsa qalar damcısı. Qolu qılınc olar, qılıncı uzun,Dönər şöhrətinə yurdun, ulusun.Dəxli yox... od yağa, boran-qar yağa, Tab edər aclığa, yuxusuzluğa.Yaraqlı-yasaqlı, köhlonli, məğrur,At üstə kişilər bir də doğulur.Nöqsandır ordunun böyüklüyü do, Çoxu başsız qalır hücum çokəndo. Baxdıq, ordu gördük on iki rninlik, Ona ordu dedik, çoxdur demodik. Görün nolor demiş congçi hünorvor,- Mənə dörd min kişi döyüşdo yetər.Ordu yayğın olsa tez çökor yoqin, Onu sağ-salamat saxlamaq çotin.Şöhrətli, cürətli igid nə söylor:İgidsə, basılmaz silahlı ləşgor.Aləmo səs salan congi no dcmiş:- Sayca çox ordunu üstələ, - demiş.

2303

2304

2305

2306

2307

2308

2309

2310

2311

2312

2313

2314

2315

2316

2317

2318

2319

2320

Seçmə kişilər ver, böyük ordu yox, Silahlı əsgər ver, dönük ordu yox! Nizamsız ordudan nizamlı əsgər, Qat-qat cəsur olur, qat-qat mötəbər.Başçı cəngdə gərək ley gibi ensin, Vuran oğullarla əhatələnsin. Gözdo-qulaqda ol, seç vurhavurda, Kəşfıyyat əhlini, avanqardı da.Ön q ü w ə çatınca kəşfıyyatçıya, Düşməni elə vur, qoparsm qıyya.Ordunu hazırla, keşikçilər seç,N ə çox arxada qal, nə iroli keç.Keşikçi düzməkdə mahir olmalı, Qərargah qurmağa qadir olmalı.Bayraqdar gizlətsin öz nəqşəsini, Zorboçi hifz etsin dev zərbəsini. Tutsun əsas hissə ən möhkəm yeri, Uzaqlaşdırmasın, yığsın əsgəri.Dayan ayıq-sayıq, qafil olma heç, Əgər qafıl olsan başından vaz keç! Qaldırıb ön səfı, yanaş düşməno, Göz qoy ota, suya, çölə-çəm əno. M öhkomlən ordaca, döymə düşmoni, Azmısan, çoxmusan, görmosin səni.Elo ki, borkidin, dil almaq gərək, Düşmonin halını anlamaq gərok. "Dili" öyrondinmi, işə cold giriş, Düşmonin boynunu sındırmaqdır iş. Keşik sayıqlığı buna deyorlər, Congdə kim sayıqsa, odur hünorvor. Sənin yol vəsiqən - ayıq bəy sözü: Silahlan, şir gibi şadlandır bizi.Düşməni yıxmağa iki silah var,Bu iki yaraqla düşmənin batar.Ən qəvi düşməni məhv edir hiylə, Hiylə qur, düşməni qamna bolo.

2321

2322

2323

2324

2325

2326

2327

2328

2329

2330

2331

2332

2333

2334

2335

2336

2337

2338

Keşik və sayıqlıq - ikinci yaraq,Hər kinı keşikdəsə basılmayacaq.Ayıq-sayıq duran keşikçi yəqin,Qıracaq boynunu qafıl düşmənin.Düşmən ərdusu çox... səninkisə az... Qorxma, atıl cəngə... qayıtmaq olmaz. Çarpışmaq imkanı vardırsa, çarpış,Yoxsa zireh geyin, belindən yapış.Yatsın, ver yuxuya, hücum et gecə, Azmısan, çoxmusan hardan biləcək?Əgər hücum üçün tapmasan q ü w ə ,Onda elçi göndər, gazan girəvə.Dost ol üzəvari, görlə ehtiyat,Döyüşdə çaşmamaq vacibdi qat-qat. Sülhdən kar aşmasa, qəsd etsə düşmən, Vuruşmaq istəsə, qaçma önündən. Yubanma, ordu çək, cəngə cəsur get, Köhlən ver, ənam ver, mərdləri v ə s f ct.Yubansan, sirrini düşmən b iləcək , Üstünə qasırğa, tufan gələcək.Dinlə nələr demiş, qırıb sədləri, Düşməni məhv edən döyüş əsgori: Sınanmamış düşmən hələ çox uzaq, Sınansa, hökmünə göz alışacaq.Başında tufan ol, gizlət nəqşəni, Yubansan, döyüşdə yenəcok səni.Bir bölük qoşunu pusquda saxla,Yürü oxçulardan azca qabaqda. Köhlənbaz, bahadır cəngavərləri,Ön qatara qoy ki, güdsün əsgəri.Köhlənbaz, sınanmış təcrübəlilər,Həm tədbirli olur, həm də hünərvər.

Döyüşə can atır yeniyetmolər,Lakin leysan gəlsə, odları sönər.Gərək sağda-solda, arxada, öndə, Seçmələr dayansın döyüş gedəndə.

2339 Düşmən cəng yerinə yaxınlaşanda, Səngərdən sıçrasın mərdlər bir anda.

2340 ə w ə l uzaqdan oxla vuruşmaq, Yaxında süngüyə əl atmaq ancaq!

2341 Aybalta, qıhnc da qoy düşsün işə, Yaxala, məhv elə dımaqla, dişlə!

2342 Çəkilmə, düşməno arxa çevirmə,Vur, vur, ölüncə vur! Girəvə vermə!

2343 N ə söylər cənglərdə bərkimiş əsgər: Səbr et, səbrin ilə düşmən yenilər.

2344 Gəlin, qız şadlanar toy gərdəyində, Qəhrəman döyüşdə "qan-qan!" deyəndə.

2345 Mərdlor at oynadar, nərildər nər-nər, Düşməni ram edər, əsir götürər.

2346 Yağını gördümü, coşar qeyrəti,Əzər, özgəsinə verməz növbəti.

2347 Düşmənin başında at oynadan ər, Döyüşdə ya ölər, ya qalib gələr.

2348 Atılar vuruşa min bir camyla,Qızardar üzünü düşmən qanıyla.

2349 Qızarar qalxanı, zirehi, atı,Al-yaştl boyanar silah büsatı.

2350 At salıb qəsd etsə düşmənin sənə,Tab et, dal çevirmə, zorbə vur yeno.

2351 Qaçsa, vermo aman, arxadan izlə,Seyr etmo, toqib et qaynar qeyz ilo.

2352 Bir yerdo durmasa, get, sürotlo get, Qoyma əsir ala, onu əsir et!

2353 Düşmon ordusunu dağıdan mordlor, Nəfos dorib onu tamam m əhv edor.

2354 Düşmon uzaqlaşsa, sən getm ə, dayan, Çünki yorularsan qayıdan zaman.

2355 Çıxmazda ölümə üz tutur düşmon,Ölürsə üz-üzə neçin gələsən?

2356 Qafıl olmayanlar çattr əhdinə,Qafıl ölüb gedir su içəndə də.

2357

2358

2359

2360

2361

2362

2363

2364

2365

2366

2367

2368

2369

2370

2371

2372

2373

2374

Ehtiyat gərəkdir bu yerdə, gülüm, Ehtiyatsız olsan, labüddür ölüm.M ənə hikmət açdı sınanmış bir or, Sınanmış kişinin hər sözü gövhər: Düşmən uzaqlaşsa, təqib etm ə son, Qayıtsa, bəlko də kötək yeyorson. Düşmən dağılmışsa, cəm ola bilmoz, Odu su söndürsə, bir də dirilmoz. Çıxmaza düşənlər mərd ölüm dilər, Ölüm istəyənlər öldürüb-ölər.Ənam, ormağan ver iş göronloro,Zər alıb minnotdar olsun zorgoro.Mərdə halal olsun ənam, ərmağan, Təki sevsin səni ərmağan alan.Yamam v ə s f etsən o, yaxşılaşar, Yaxşını v ə s f etsən, bir az da coşar. Boğar arslanı da ənam alsa mərd,At qızılquş olar, üstündə xəlot. Görsən yaralanıb, məlhəm ver ona, Əsir düşsə, pul bas, qaytar yurduna. Dəfn elə hörmətlə, ölonlər olsa,Baş çək övladına, unutma əsla. Döyüşçü ruhlanar, şad olar onda, Qoyar canını da sənin yolunda.İsti söz, açıq üz, ənam -soxavət, Ucaldır insanı bu üç fəzilət.Ucalsan, çoxları qul olar sana, Uğrunda atılar oda, leysana.Bu beytə fıkir ver, yaxşı düşün sən, Şah beyti üstün bil min xəzinədon. İlıq söz, açıq üz, səxavot göstər, Toplansın başına səni sevonlor. Qızılla, gümüşlə gedib qul alma, Yetər bu üç sifət, ey mərd üloma!Ordu başçısında bu sifot gorok, Səxavot, cəsarot, ozom ət gərok.

2375 Q ız ı l-g ü m ü ş s a ç ıb s a f to x u m ə k s ə n , Q ız ıl f ə d a i lə r k ə ş f e d ə c ə k s ə n .

2376 H ə m ə n ü ç s i f ə td i r h ə r ş e y in b a ş ı ,Q u lu , q a ra v a ş ı g ö r y a x ş ı-y a x ş ı .

2377 B ə y ta p s a b u sa y a q o r d u b a ş ç ıs ı ,İş i r ə v a c ta p a r , q a lm a z q a y ğ ıs ı .

2378 O rd u b a ş ç ıs ı d a d u y a r if t ix a r ,B i lə r k i, b a ş ın d a q e y r ə t ta c ı v a r .

2379 Bəli, yaxşı vəzir, yaxud sərkərdə, Gərək bəxtə dönsün təxt olan yerdə.

2380 O n d a b ə y q o v u ş a r d i lə k lə r in ə ,Ə rz in g ü c ü a x a r b i lə k lə r in ə .

2 3 8 1 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı , B u ik i s ə n ə t i d u y y a x ş ı-y a x ş ı .

2382 S ə r k ə r d ə - b i r a lə m , v ə z i r - b i r a lə m , B ir i q ı l ın c tu tu r , o b ir i q ə lə m .

2383 X a lq ın c i lo v u n u ik i ə l tu tu r ,İk is i b i r o ls a , n u r ü s tü n ə n u r!

2384 M ə r d lə r in m ə r d i b il o n u n la b u n u , H a n s ı b a ş ə y m ə s ə v u r d u r b o y n u n u !

2385 H a n s ı x e y i r v e r s ə , x e y i rx a h ı o l,Z o r ə r v e r s ə b ir i , o n a y a ğ ı o l.

23g6 B ə y k im d i r a l ə m d ə - x a lq ın b a ş ç ıs ı ,B u ik i x id m ə tç i - h a q q ın b a ş ç ıs ı .

23g7 O n la r d ı r m i l l ə t ə q o l-q a n a d v e ro n , B ə y l iy ə b o r ə k ə t , h ə la v ə t v e rə n .

2388 A lim g ö r n ə d e y ir , a r a ş d ır , a ra , Q a z m a q h p lo v d u r , ü s tü n d ə q a ra .

2389 B i r y u rd u q ı l ın c la tu ts a n d a tə k s o n , Q ə lo m in o lm a s a n e y lə y ə c o k s o n ?

2390 Q ıl ın c ın h ö k m ü n d ə q a n q o r x u s u v a r , F ə g ə t q ə l o m d ə d i r ə s l iq t id a r .

2391 S ə n q ı l ın c g ü c ü n ə v u r s a n d a q a p a z ,O n u u z u n m ü d d ə t s a x la m a q o lm a z .

2392 Ə n q u d r ə t l i f a te h y a ln ız q ə l ə m d i r , Q ə lə m s iz , q i s m ə t in a h d ır , o lo m d ir .

2393

2394

2395

2396

2397

2398

2399

2400

2401

2402

2403

2404

2405

2406

2407

2408

2409

B ild iy im b u n la r d ı r , x o ş b ə x t E lb a ş ı , S o rd u n , b e y a n e td im b ə l k ə d ə y a x ş ı .

E lb a ş ı s ö y lə d i : - A n la d ım s ə n i ,Y e n ə b i r s o rğ u m v a r , e y l ə l m ə d ə n i .

S ə n H a c ib ü s tü n ə m ə n ə b i lg i v e r ,N a s ı l o lm a lıd ı r , d a n ı ş y e r b ə y e r .

B ir H a c ib g ə r ə k k i , h a c ib lə r b a ş ı - T a x tm k e ş ik ç is i , ə d l in n ə q q a ş ı !

B ə y liy in u ğ r u n d a c a n f ə d a b i r ə r ,A ç ıb b i r c ə - b i r c ə m ə ğ z in i g ö s tə r .

HACİB NECƏ OLM ALIDIR

- Y ü z y a ş a , m in y a ş a , x o ş b ə x t E lb a ş ı , Ö lk ə b i r ü z ü k d ü r , s ə n o n u n q a ş ı .

H a c ib s o n d ə r ə c ə s a f o ls u n g ə r ə k , D o ğ ru ç u , d ö z ü m lü , m ə ğ r u r , d iz i b ə rk .

F e li d ü z , x ü lq ü x o ş , z a t ı to m iz , p a k , X a lq a x e y i r v e r ə n a y g ü n b i r id r a k .

Ö z ü d ə s a f o la r , s a f i s ə z a tı , B ə h r ə m ə n d e l ə y ə r e l i - e la t ı .

Y a x ş ı k i ş i l ə r d ə n y a x ş ı l ıq g ə l ə r , - G e y im , y e m ə k - iç m ə k , ə n a m ç o x g ə lo r .

F e li d ü z g ü n o ls a , s ö z ü n ü d in lə r ,S ö z d in lə y ə n k iş i s a f l ıq d a g ö v h ə r .

İ s m ə t l i , to x g ö z lü , m ü la y im H a c ib . . . H a c ib k i , h ə r şe y i b i lm ə s i v a c ib .

G ö z ü to x k iş i lə r r u ş v ə t g ö tü r m ə z , D ə r h a l g ö z d ə n d ü ş ü r r ü ş v ə t a l a n k ə s .

V a rm ı r ü ş v ə tx o r u n n a m u s u , a r ı?R ü ş v ə t b ə r b a d e d i r a b a d l ıq la r ı .

H a c ib m ü tə f ə k k i r , i s m ə t l i , to m iz , O la rsa , te z d o la r b o ş x ə z in ə m iz .

Y e rs iz iş tu ta r m ı q ə z ə b l i k im s ə ? Q ə h r - q ə z ə b s a ç m a z , ə l v e r m ə z p is ə .

A ğ g ü n ə te z ç ıx ır z ə r i f k i ş i l ə r ,B irc ə m ü lk ü o lsa , T a n r ı b e ş e l ə r .

2410 Cam sulu kişi pula pul deməz,Elmə sahib olsa, zirvədən enməz.

24U Ürəyi, idrakı dərya bir kişi,Görün nasıl öyür elm oyrənmişi:

2412 B əy işi görməyə elm əhli gərək,Cahil, nadan kimdir? Yoluq bir köpək.

2413 Kimdə ki, clmdən yoxdur bir əsər, Çoxdan gəbərmişdir, olsa da bir nər.

2414 Yalnız öz elmilə ucalır insan,Elmsiz gədanı guru kötük san.

2415 Bomboş müqəvvadır elm siz adam,Elm əhli yüksəkdir göydən, səmadan.

2416 İldırım hökmüylə şəri yarmasan, Min-bir günahından qurtularmısan?

24)7 Nicatın - zehinli, zirəng olmağın, Xalqına xidmətdə nəhəng olmağın!

2418 M eyvəsiz ağacdır zehinsiz gəda,Aclara, lütlərə səndən nə fayda?

2419 Zchinli qucaqlar iki dünyam,Qazanar hor şeyi - şöhrəti, şam.

2420 Zehin, zoka əhli əsil kişidir,Xalqın ruh atoşi, can günoşidir.

2421 Nurani çöhrosi saqqalsız, təmiz,Laçın ozomətli, hamıya oziz.

2422 Gctdimi-goldimi azca yaxına,Mordliyi nur saça boy-buxununa.

2423 Yalnız mərdlərindir hörmot, ozom ət, Yalnız sanballıya verilir qiymot.

2424 Kimlor bu aləmdə sevir-sevilir - Feli düz, işi pak, mərd mütəfəkkir.

2425 Ö zgələr qəmini yeyə bilm əsən,Yaxşı olmağını əfsanə bil sən.

2426 Xalqla üz-üzədir həmişo Hacib,Üzünün nurani olması vacib!

2427 Gözlər işıq alsın gərək üzündon,Canlar ruzu tapsın təbəssümündon.

2428

2429

2430

2431

2432

2433

2434

2435

2436

2437

2438

2439

2440

2441

2442

2443

2444

2445

A lim n ə l ə r d e m iş g ö r o n a d a i r : İn s a n ın g ö r k ə m i ə s l ə s ə r d i r .

B ir c ü t g ö z s u iç i r m ə r d ç ö h r ə s in d ə n , Ə y il, s ə n d ə n u ş e t n u r ç e ş m ə s in d ə n .

N u ra n i ç ö h r ə y ə e ş q i l ə b a x s a n ,O g ü n a ğ b ə x t in i s ə n t a p a c a q s a n .

A ğ ıl l ı , k a m a ll ı , a ç ıq k ö n ü l lü ,İn sa n n ə z ə r im d ə b i r q ız ı lg ü ld ü .

K a m i l lə r u n u tm u r v e r d iy i v ə d i , C a h i l lə r a n a rm ı d e d iy i n ə d i?

H u ş s u z la r a l ə m d ə iş g ö r ə b i lm ə z , A ld ığ ı n ə f ə s d ə ə b ə s d i , ə b ə s .

H u ş s u z la r iç i b o ş , q u r u m ü q ə w a , K ö n ü l s a h ib lə r i - g ü n ə ş , s u , h a v a !

Y o x s u la , y e t im ə , d u la ə l tu ta n ,İn sa n id r a k ə h l i , ə z i z , m e h r ib a n !

Q a n u n k e ş ik ç is i , z ı r ə n g , ç e v ik , m ə r d , H a c ib y e r ü z ü n d ə ə n g ü c lü x i lq ə t !

B ö y ü k d ü r , h a m ıy a k iç ik l ik e d ə r ,Ö z ü ç o x m ü la y im , d i l i q ə n d , ş ə k ə r .

H a c ib in n u r s a ç s ın g ə r ə k s u r ə t i ,P a k , in c ə x i lq ə t i , i n s a n iy y ə t i .

D in lə n ə l ə r d e m iş a r l ı a r s ız a :K ö n lü n ü k iç ik tu t, d i l in i q ıs a .

M ə r d lə r ə v e r i l i r ü ç b ə x t , ü ç q ı l ı q - G ü lə r ü z , is t i s ö z , t ə v a z ö k a r l ıq .

S e v ib - s e v i lə n in p a k o lu r z a t ı ,Q u l v ə ə s i r e d i r e l i - e la t ı .

Ö z ü n ü , s ö z ü n ü b i l ə n b i r H a c ib , E h tiy a t ə h l id i r - s ə b i r l i , n ə c ib .

D ili d ə , q ə lb i d ə e y n i o lm a l ı ,X a lq ın g ö r ə n g ö z ü , b e y n i o lm a l ı .

D ü rü s t b i lm ə l id i r h ə r b i r s ə n ə t i , Y a z d ığ ı k i ta b d a ö z d ə s t i - x ə t t i .

S ə n ə t i , h ü n ə r i ç i lc ı r a q o ls u n ,B ü tü n s a h ə lə r d ə ü z ü a ğ o ls u n !

2446 Haciblik sənəti ən incə xidmət, Düşünsən anlarsan bunu, nəhayət.

2447 Hacib, arxasında mərdlər, mətinlər, Xalq önündə gedən öndərdi, öndər.

244g Dinlə, nə hikmətdir şairin sözü - Axsağın ayağı, gözsüzün gözü.

2449 Hacibin dünyada varı, dövləti,Heç bilsən nələrdir - on fəziləti.

2450 İti göz, saf könül, həssas qulaq, dil,Üz nuru, qamət, iş, elm, idrak, pak əl.

2451 Yaşasın Elbaşı - özü, sözü dürr,Hacib öz bəyinin görən gözüdür.

2452 Qanunu, qaydası, iş nizamı var,Varsa tez açılar önündə yollar.

2453 Buna uyğun golir bir alim sözü,Qoy könül verənlor dork etsin özü!

2454 Böyükdür, uludur haciblik işi,Görür böylə işi yalnız ər kişi.

2455 Böyüyü, kiçiyi yoxdur bu işin,Boyliyə xidmotdir sənin günoşin.

2456 Katib, xozinoçi, çəkmoçi, dorzi,Əyan da, sərkar da colb etsin sizi.

2457 Hacib onarn veror... növ-növ elçilər, Golonlər, gedonlor qəsro nur çilor.

2458 Təqdiri, tokzibi gözlor önündo, Töhmoti, xoləti, ziyafoti do.

2459 İş görso, tortibi qalmaz yarımçıq, Soslor kişilori: - Haydı, yola çıx!

2460 Yoxsula, yetimo, dula ol tutan,Hacib hamısını dinlər mehriban.

2461 Gəlorkən qobula şikayətçilor,Yanar ürpkloro hacib su çilor.

2462 Kəsər qarşısını yamanın, şərin,Açar meydamnı xeyir işlərin.

2463 Sarayda öylə bir iş taprnaq çotin, Hacibin pak oli ona doymosin.

2464

2465

2466

2467

2468

2469

2470

2471

2472

2473

2474

2475

2476

2477

2478

2479

2480

2481

Yardım da ondandır hər vaxt, hər zaman, Düşsə iş quyuya, səbəb də ondan.Hacib ayıq-sayıq, hüşyar olm alı,Şərin qarşısında divar olmalı!Gərək hifz eləsin bəyin sirrini,Əqli cilovlasın həvəslərini.Bir könül yıxmasın, ev uçurmasın, Dilindən havayı söz qaçırmasın. Çıxıb-gedənləri qəsrə səsləsin ,Harama, rüşvətə nifrət bəsləsin .Bəy! İki xislətdən dem ərəm vaz keç, Onlara əl vermə, iş tapşırma heç.Bir yalançı qəssab, bir əliəyri,Milyonçu olsa da, xalqa nə xeyri?Kimdə aşkardısa bu iki xislət,Əlhəzər, qaç ondan, ey ulu xilqot!Üç fəzilət gərək xidmət əhlindo:Ehtiyat güdməsə düşocək bondo.Bəzən fənalığa göz yuma bilsin,Sirr saxlaya bilsin, nitqi kosilsin.Eşit, nələr demiş alim bir insan,Hökmün daşdan keçər, ona inansan:Başın istəsən ki, qalsın salamat,Sən bəyin sözünü car çəkm o heç vaxt.Batır bəy sirrini açan bir kişi,Dili söz qaçırsa, sınacaq dişi.Məgər gizli qalır ləyaqotsiz iş!Yaymış bəy sirrini, başı kosilm iş.Ağzını boş qoyan göror barını,Qıyıqla tikorlor dodaqlarını.Pirani sözünü qoy bilsin nadan:Oz başını yeyor sirr saxlamayan.Vacibdir əm əldə, sözdə ehtiyat,Bəzən görməmoli, gözdo chtiyat!Bəyo yanaşmasın, xahiş olmasa,Açmasın ağzını, söz sorulmasa.

24g2 Dinlə, nələr deyir kamal sahibi, Kamalın, idrakm görünmür dibi:

2483 Susma, bərkdən danış yeri gələndə, Söz söylə, üz göstər maliklərə də.

24g4 Dünyada hər şeyin öz məqamı var, Qaçmasın gözündən qoy fənalıqlar.

,485 Sənət, hünər əhli ulu Hacibin,Hökmü daşdan keçər, əmin ol, əmin.

, 4g6 Budur bildiklərim, xoşbəxt Elbaşı, Soruşdun, söylədim bəlko də yaxşı.

24g7 Elbaşı söylədi: - Anladım səni,Yenə bir sözüm var, ey ləl modoni.

24gg İndi aşkar elə, bildir bu halı:Qapılar başçısı nasıl olmalı?

DARVAZAÇI NECƏ OLM ALIDIR

24g9 Ögdülmüş söylodi: - Xoşboxt Elbaşı, Rahat vo dinc yaşa, ey feli yaxşı.

2490 Gorok darvazaçı mehriban olsun, Gecosi gündüzo nordivan olsun.

2491 Qanını, canını verib xidmoto,Yanar moşol kimi atsın zülmoto.

24y2 Qanunu, adoti bilsin, qorusun,Hor fcli, omoli doğru, düz olsun.

2493 Qız'h, gümüşü,çöroyi, duzu,Yığsın öz başına yurdu, ulusu.

2494 Bokçiyo baş çoksin yatmazdan önco, Sabahkı işlori tapşırsın geco.

24ı)s Yerboyer elosin müsafirlori,Ayığı, sayığı çoksin iroli.

2496 Bir günlük işinin bəhrəsi, barı - Qapanır sarayın darvazaları.

2497 Doyişsin növbəni, görüb sohori, Geconin, gündüzün keşikçiləri.

2498

2499

2500

2501

2502

2503

2504

2505

2506

2507

2508

2509

2510

251L

2512

2513

2514

2515

B o y in h ü z u r u n a v a r s a g ə l ə n l ə r ,C ə m q ə b u l o lu n s u n q o y b i r ə r - b i r o r .

Ö z ü d ə y s in g ö z ə , t e z d ə ç ə k i l s in , Q ə b u l i s t ə y ə n lə r q o y g e d ib - g ə l s in .

G ə r ə k q a r ş ı la s m , g ə l ib s ə o n l a r - Y a r a q l ı -y a ra q s ız n ö v b ə tu ta n la r .

Q ə b u l b i t ə n k im i h a q q ın ə s g ə r i - Q a p ıla r b a ş ç ıs ı g i r s in iç ə r i .

X a lq ın v ə k i l i t ə k q o y d i l ə g o l s i n - Z i l lə t ç ə k ə n l ə r ə h ə m d ə m k ə s i l s in .

Q ız ıl , g ü m ü ş a ls ın , ə r m a ğ a n a l s ın , Y a rd ım u m a n la r ı t e z y o la s a l s ın .

Ö y rə n s in x id n ıə td ə k im d i r b o ş - b e k a r , C ın q ır ı ç ıx m a d a n s ə s s iz y a n a n la r !

H a n s ı x e y i r v e r ir , h a n s ı ş o r d i , ş o r? H a n s ın d a n m i l l ə t ə h a n s ı p a y d ü ş ə r ?

B ə y ə b ə y a n e t s in b u n la r ı b i r - b i r , K im ə x ə l o t d ü ş ü r , k im ə k o r q ə b i r .

Ç ıx s ın , b o y a n e t s in h ə r t ə d b i r in i , B ə x ş iş a l ıb g e d o n s ü lh o s g o r in i .

Ə y lə ş s in , b a ş ın d a f ik i r a x a r ı ,H eç k im ö z iş in d ə n d ü ş m o s in a y r ı.

Y a x ş ı q a r ş ı la y a q y a d q o n a q la r ı , B iz d o n u m u b - k ü s o n y o ld a ş ı , y a r ı .

T a n ıy a q d ə s to r x a n g ə t i r ə n lo r i ,H a n s ı y a r a m ır s a , q a y ta r a q g e r i .

Ş ə r b ə t p a y la n a n d a e h t iy a t g ə r ə k ,O n a q a n ş m a s ın b a ş q a b i r a h o n g .

V e rm ə li h ə r k ə s ın ö z q is m o t in i , D ü rü s t p a y la m a lı b o y n e m ə t in i .

N ə z o rd ə n q a ç m a s ın to k i b u y e r d o , Ç ö ld ə , iç o r id ə b ir c o n ə f ə r d ə .

İk i ş e y g ə t i r i r b o y ə şan-şöhrot: Q a p ıd a b a y ra ğ ı ,, s ü f r ə d ə ncmot.S a ra y y a r a ş ığ ı ik i m ə r d d ə v a r : S ə a d ə tə a ç a r , b ə y o if t ix a r .

2516 Biri saraybaşı, o biri Hacib,Hacib azadlığı hər şeydən vacib.

2517 Bəyə layiq olsa bu iki kişi,Ərzə şölə salar bəylik günəşi.

251g Yaramaz, ayrıca diqqət olmasa, Saqiyə, aşpaza, yataqşünasa.

2519 Hər gün öz yerində olsun bərqərar, Kamandar, laçındar, tuğçu-bayraqdar.

2520 Gağırsm günorta dost və yarını, Aparsm yem oyə yoldaşlarını.

252( Yedirsin, içirsin, versin varını - Fikir nübarını, söz nübannı.

2522 Köhlon bir at seçsin ağ güno layiq, Silahı, geyimi özünə layiq.

2523 Qorib, yad bir adam gəlsə xidmotə, Sınasın, ev versin, çəksin ülfətə.

2524 Öyrənsin necədir halı, ovqatı - Ycməyi, gcyirni, silahı, atı.

2525 Aclara, toxlara baş çəksin bir-bir, Anlasm kim yersiz, kim ycrindodir.

2526 Olsun dord ohlinin dostu, homdomi, İsti yaraların sorin məlhomi.

2527 İşo çıxmayanlar tapılsa tok-tok, Öyronsin nccodir, haçan gəlocok?

2528 Xostoso üstüno həkim göndorok, Yolunu azıbsa, yoldan döndorok.

2529 Bunların hanıısı bəyo sədaqot,Boylik qarşısında xidmotdir, xidmot.

253Q Dinlo, nolor dcyir bir xidmot ohli, Hörmotli, ağsaqqal, pir - xidmot ohli:

253, Xidmotçi boyino sadiq olmalı,Sadiq də xidmətə aşiq olmalı!

2532 Boyliyi, dövləti möhkəmlondiron,Qulu ozəm ətli xidmətçi bil son.

2533 Gözlor özünün yox, bəyin xeyrini,Ulu bir soyadın, soyun xeyrini.

2534

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

Mehrsiz, bəhrəsiz, yaman övladdan, Yaxşı bir xidmətçi ustundür, inan. Ağac fayda versə, olaram qulu,Gül zərərli olsa, tapdaram gülü. Faydası dəymirsə, tərk et qardaşı, Ondan fayda veron qara daş yaxşı.Üzün açıq olsun, rəftarın yumşaq, Özün təvazökar, sözün do bal, yağ.Acı dil, bəd sifət noyino gorok, Görənlər soyuyub üz döndərocok.İsbatdır sözümə, oxu bu beyti; Məğzini göstərir sözün suroti. Dilindən, ağzından zəhər saçan var, Sümüyü qılınclar, ürəyi oxlar. Gülüm, inan gedər xoncor yarası, Getməz dil yarası, o şor yarası. Boylor at minibon atlansa congo, Çövkana, şikara, ya dost görmoyo.Onu hər bəladan qorumaq gorok, Xotordon, qovğadan qorumaq gorok.Xata sağda, solda, arxada, öndo - Congdo, quş ovunda, at bclindo do.Əlhozor, rodd elo zay adamları, Şübholi koslori gözdo tut barı.Boyi hifz elosin sadiq kişilor, Mordliyo, saflığa aşiq kişilor.Başçı nizamlasın sof-sof loşgori, Göndorsin ycrino keşikçilori.Kiçik sə f girmosin böyük sofloro, Konar yanaşmasın boyo-rohboro.Sarayda necoso oturmaq, durmaq Bu hüsnü yolda da gorok qoruyaq. Ey böyük hökmdar, ulu cahangir, Monco, saraybaşı böylo gorokdir.Dinlo, bu sözlorim qalstn yadigar: Çöroyi tapdayan üroyi tapdar.

2552 Ər kişi istəson - dəryalar kimi,Seç, öyronmiş olsun sənəti, elmi.

2553 Elbaşı söylodi: - Anladım səni,Yenə bir sözüm var, ey ləl mədəni.

2554 Bilirsən, şübhəsiz, sən bu şakəri, Ellərə göndorir bəy elçiləri.

2555 N o cür olmalıdır elçi sifəti - Onun mahiyyəti, xülqü, xilqəti?

2556 Uzaq ölkoloro baş çəkir səfır,Hansı fozilətlər ona gərəkdir?

ELÇİNİN SİFƏTLƏRİ

2557 Ögdülmüş söylodi: - Xoşbəxt Elbaşı, Öyronin clçini siz yaxşı-yaxşı.

2558 Elmi, morifoti hər şeyo qadir,EIçi çoxlarından üstün kimsədir.

2559 Elçidir Tanrının əziz balası, Mordlorin olası, kişilər xast.

256n Elçi sahmanlayır növ-növ işlori,Ram edir no qodor keşmokeşləri.

256, Bilikli, todbirli, mərd sözlü, zirong, EIçi idrak ohli, xatircom gorok.

2552 B ‘r olsun cahanda sözüylo özü, Düzoltsin oyrini, əymosin düzü.

2553 Xalqa başçt olmuş müdrik, müqtodir, Kişi nolor dcyir, eşit, cahangir:

2554 Kimi oyatmışsa clmin nofosi,Odur hor ordunun baş sorkordosi!

2,55 Harda, hansı yerdo zoka nuru var, Orda iş gctmokdo, zofor borqorar.

2555 Mogor görmomison ozoldon bəri: Ölünü dirildir alim ollori!

255? Haçan, harda sönmüş zoka Iampası? Ağ günü göstərir elmin kompası.

2568

2569

2570

2571

2572

2573

2574

2575

2576

2577

2578

2579

2580

2581

2582

2583

2584

2585

Gözütox, vəfalı kişilər gərək,Saflıqda büllur tək, düzlükde ox tək. Kimdir verən b əyə xeyir, bar-bəhər? Onu eandan sevən sədaqetlilər.Sədaqət əhlini öz ürəyin bil,Böləndə, şan balın, duz-çörəyin bil. Vəfalı xidmətçi şah damarındır,Əbədi xəzinən, iftixanndır.Acgözlər özünü tez verir bada,Ondan elçi olmaz heç vaxt dünyada. Gözütox gədalar bir özgə xilqət,Səbr etsə, bəlkə də tapar bərəkət. Acgöz - nəfs əhlidir, nəfs də düşmən, Həfsgir gədadır, yadda saxla sən.Dinlə nələr demiş gözütox bir or, Gözütox kişilər - bəylərə rəhbor! Acgözlük lüt qoysa kimi dünyada, Zəngin edə bilm ez ony bəy, gəda. Nəfsinə dustaqdır tamahkar, dustaq, Onun xilaskarı ölümdür ancaq.Acgözə, dargözə nəsihət veron,Alimin nə çıxır görün dilindən:Bəy olmaq istəsən, gərək önco son, Könül bəyliyini m ənim soyosən.Qara qul olsa da, bəydir gözütox, Bəysə də acgözün quldan fərqi yox.Acgöz bəy olsa da, yoxsuldu, yoxsul, Boydən də üstündür gözütox bir qul. Zərif, təvazökar, ismotli bir or,Ən çətin elmi də dork edo bilər.Üzündo yoxdursa abrı-isməti,0 qoruya bilm əz haqq-ədaloti.Feli yaxşı olsa çıxar min oddan, Mordsə, dözümlüsə qazanar ad-san. Dözümlü, qüvvotli, elm ohli bir or, Daşdan od çıxarar, dəryadan gövhər.

25g6 D in lə , n ə l ə r d ey ir, b u b e y t i o x u ,T ü k ü y a r ı b ö le r e lm in d ü z o x u .

2587 B ü tü n e lm lə re q u c a q a ç , q u c a q ,O n d a s ə a d ə t in a ş ıb -d a şa c a q .

2588 Q a r ta l ə r ş ə q a lx a r , g i rm ə z b o ş h in ə , Q a n a d ç a lm a q ile ç a ta r ə h d in ə .

2589 S o r u ş g ö r m ə tin lə r n e ç in m ə t in d ir ? Ç ü n q ə l ə m e h lin i y ıx m a q ç ə t in d i r .

2 5 9 0 D in lə y ib - ö y r e n m ə k , y a z m a q , o x u m a q , E lm ə , s ə a d ə t ə y o l a ç ır a n c a q .

2591 S ə n ə t in i b i lə n ü z ü a ğ y a ş a r ,H ə r d a m la q a n ın d a b ir d ə r y a c o ş a r .

2592 E lç i s ö z ə , ş e r ə v u rğ u n o lm a lı , K i ta b la r ü s tü n d ə k a m a l b u lm a lı!

2593 G ö z ə l b o lm ə l id i r n ü c u m u , tib b i , N ə h r ə d ö n m ə l id i r i lh a m ı, tə b i .

2594 C ə b r i , h ə n d ə s ə n i , ş a h m a t ı , n ə r d i , M ü k o m m ə l ö y r ə n s ə , d a h a n ə d ə r d i?

2595 Y ü k s ə l ə r , r ə q ib ə ç ə k s ə g ö z d a ğ ı , B a c a r s a r o q ə m d e n k ö k ç ıx a r m a ğ ı .

2596 Y ü k s ə lo r , ç ö v k a n d a h a m ın ı ö ts ə ,Y a y ç ə k ib , o x a t ıb m e r g ə n l ik e t s ə .

2597 X o t t i g ö z ə l o ls a , b i l s ə d i l le r i ,Y a r a r b u lu d la r ı , ş im ş ə k o l lə r i .

2598 Ç a ta r m u r a d ın a b u c ü r e lç i lo r ,S ə h h ə t i a l ə m ə iş ıq , n u r ç i lə r .

2599 Z e h in l i , z ə k a l ı , q ü d r ə t l i , z i r ə n g , O lm a s ı b ə y l iy ə ç ə lə n g d i r , ç ə lə n g .

2600 Y a r a m a z o la r s a ö z g ə n in q u lu ,S ın a r b o y in q o lu , b e y l iy in q o lu .

2601 O lm a s a c ü r ə t i , e ş q i, h ü n ə r i ,E lç i g ö r ə b i lm ə z d ü r lü iş lə r i .

2602 İ ş in d e - g ü c ü n d ə g ö s tə r s ə h ü n ə r ,O n u ə z i z l e y ə r , o n u s e v ə r lə r .

2603 S ir r i s a x la m a ğ ı b a c a r s ın g ə r ə k ,H ə r k ə s i d in l ə m ə k b a ş q a b i r ə m o k .

2604

2605

2606

2607

2608

2609

2610

2611

2612

2613

2614

2615

2616

2617

2618

2619

2620

2621

Elçi ola bilsə sənət ustadı,Eldə şöhrət tapar bəyin b əy adı.Elm əhli ağsaqqal eşit nə demiş: Qanmazın beynini qarğalar yem iş. Sənəti, qüdrəti, elmi olanlar,Heç vədə qocalmaz, həyatı anlar.Bir cüt qanad tapar sənət sahibi, Yüksələr günəşə laçınlar gibi.Kimin ki, öz işi, öz sənəti var,Ona səcdə qılar ən uca dağlar.Hər hansı sorğuya düz cavab verən, Elçi hazırcavab, mərd gərək əslən. Tapar ağ bəxtini meydən çəkinsə, Həyatda özünü apara bilsə.Savadlı m ey içsə, savadsız olur, Məst-xumar savadsız dərhal pozulur. Elmin, mərifətin düşməni içki, Cəngin, ədavəlin m ayəsidir ki...O kəs ki, qurşanır m eyə, işrəto,Son qoyur ömründə hər səadətə.Xülqü xoş, ismətli, zərif kişi də, Bəzən gözdən düşür içki içəndo.İsməti, saflığı, zəkam, elmi,Meyə qurban verən namərd deyilmi? İtirir bəxtini m eyə qurşanan,Həm dəli sayıhr, həm axmaq, nadan. Dilə m ey dəyəndə korşalır beyin, Yanıb külə dönür cismin, ürəyin.Aqil nələr demiş, oxu bu beyti: Badədə boğulur kişi qeyrəti.Könül sirlərini faş edir içki,Keçir yad əlinə ürəyindəki.Elm əhli mey içsə elm sizləşir,Cahil eşşəkləşir, qat-qat pisləşir.Ağıllı eiçini bas bağrına, sıx,Dili şirin olur, ürəyi açıq.

2622

2623

2624

2625

2626

2627

2628

2629

2630

2631

2632

2633

2634

2635

2636

2637

Dili şirin olan cəzb edir bizi,Caziblərdir yapan işlərimizi.Sözü unutmaya, ülfət bağlaya,Bilsə hansı sirri, canda saxlaya.Saqqalı qırxılmış, boy-buxunlu, mərd, Kişilər gözəli, ağ üzlü xilqət.İki fəziləti onun zinəti,Comord təbiəti, bir də hümməti.Sözü şəkər ola, dili nabat, qənd,Böyük də, kiçik də şirin dilə bənd. Elçinin silahı müdrik sözüdür,Tapar diloyini olsa sözü dürr.Bəxtiyar Elbaşı, bu cür elçini,Tapsan ucaldarsan şərafətini.Göndər öz elcini, çək də sınağa,Yaxınsa - yaxına, yadsa - uzağa!Elbaşı söylədi: - Anladım səni,Yeno bir sözüm var, ey ləl mədoni. Sonin söz borcun var. Söz - əngin alom, Mon sonə söz haqqı ödəmoliyom.No cür olmalıdır boylikdo katib,Nozakot, hüsnü xətt, moktubu tortib?

KATİB NECƏ OLM ALIDIR

Ögdülmüş söylədi: - Ey boxtiyar boy,Bu işə münasib bir adam gorok.Bəy özü nə qodər kamil olsa da,Bir katib gərək ki, batmasın soda.Sirri açmaq olar yalnız katibo,Vəfası qanaddır ilhama, təbə.Sirri saxlamaqda imanı kamil,Dürrü qorumaqda onu dəniz bil.İç aləm faş olsa, xaniman yanar,Açılsa bəy sirri, can alovlanar.

2638

2639

2640

2641

2642

2643

2644

2645

2646

2647

2648

2649

2650

2651

2652

2653

2654

2655

Möhkəm saxlansa da beyin bəy sirri, Agah etməlidir iki nəfəri.Onun biri - katib, digəri vəzir,Yalnız iki mərdə açılmalı sirr.İşdən agah etsən iki nəfəri,Dərhal yoxa çıxar inciklikləri.İki mərd olmalı sirr dağarcığı,Açsalar, onların yox qanacağı. Sənətkar nə demiş, bir sətrini an: Dilini kəsm əli sirri saxlayan.Bəyin inam yeri, dəyanət gərək,Sirri saxlamasan başın gedəcək.Ağzını açdınmı, toxum saçılır,O söz toxumları ləkə sancıhr.Sözü xalq eşidir, dəfn etm ək olmaz, Sözü pərdəlem ək, gizlətm ək olmaz.Ağızdan saçılan gah oddur, gah su, Birinci-yazıdır, ikinci - pozu.Qaynar cəhənnəmdir gerəksiz kolam, Ağzından çıxdımı, yanarsan müdam.Dirilik suyudur incə, yaxşı söz,Qoy axsın gülşənə, gül dər, çiçək üz.Xəbərdar edirəm mərdlik pirini, Möhkəmcə saxlasın könül sirrini.Əzbərlə şerimi, ey ülvi xilqət, Bağnmm başı ol, sirrini gizlet.Sirrin canda qalsın, gətirmo dilə, Ocağın dönmesin bir ovuc külə.Başın düşmənindir əzəl gündən dil, Cilovla düşmoni, təslim edə bil.Xətti gözəl olsun, hər sözü usta, Ondan fal açmağı bacarmaq iste.Xətti gözəl olsa, məktub qəlb açar, Dönər al qönçəyə, söz ətir saçar. Gözəl xət birləşsə fəsahət ilə ,Bu yazı çevrilor ən şirin dilə.

2656

2657

2658

2659

2660

2661

2662

2663

2664

2665

2666

2667

2668

2669

2670

2671

2672

2673

Eşit, nələr deyir İla məntiqi:Ən gözəl üsuldur məktubun nitqi. Yazı - can cövhəri, fıkir gövhəri - Əbədi yaşadır yaxşı sözləri.Yazıçı kitabı yazmasa egər,Hikməti, qüdrəti nə cür bilinər? Olmasa alimin xətti, əl izi,B izə kim göstərər keçmişimizi?Bir yazı meydanda olmasa hakim, Şifahi sözlərə kim inanar, kim?Bu yurddan o yurda xəbər göndərən, Yazı, xətt olmasa yapışar nədən? Böyük bir ölkəni xətti mübarək, Yazımn hökmüylə dolandırır bəy. B eyliyə əzəm ət, qüdrət verənler,Üç nofor kişidir, bəli, üç nəfər.Biri - alimlərdir, biri katiblər,Biri də igidlər, daim səferbər. Onlardı çökdüren qan düşməni, Canavar ağızlı harın düşməni.Alim gərek olur ən çetin anda, M oslohət verirlər cavab yazanda.Moktub ayırd edir bütün işləri, Sındırır yırtıcı, qanlı dişleri...Mərdlor qılınc ilə deyir sözünü, Qolom do ağ edir xalqın üzünü.EIo ki, birloşir bu üç növ kişi, Susdura bilirlər hər keşməkeşi.Qalan tayfalrı ardınca aşkar,Yalnız bu üç qüdrət çəkor, aparar. Qılınc yurd alandır, sədleri qırır, Qoləm də nur saçtr, el dolandırır.Üç mərdə güvənib bizim Elbəyi, Təzolər aləmi, gülər diloyi.Elm ilə aparar siyasətini,Əql ilə göstərər məharətini.

2674

2675

2676

2677

2678

2679

2680

2681

2682

2683

2684

2685

2686

2687

2688

2689

2690

2691

Qılınc fəth eləyər özgə ölkəni,Qələm k əşf eləyər qızıl m ədəni.Qılmcdan daman qan yol açar fəthə, Qələmin qarası altun gətirər.Qıhncla qələmdir yurdun m ayəsi, Bugünkü, sabahkı işin yiyəsi.Bu iki fəzilət, bu iki qüdrət,Ən böyük hökmdür, ey ulu xilqot.Böylə bir qoşqu var, d iqqəüə oxu, Sən yaxşı sözlərdən bir çə lən g toxu. Dürüst qələm çalan saçar fəzilot, Qılınc vuran kişi - bir özgə qüdrot.Qıhnc ellər tutar, yurdlara girər, Qələm gülşən salar, çiçəkləndirər. Qüdrətli, gözütox, sadiq, səm im i, Katib dəyərlidir xəzinə kimi.Nəfsini öldürmüş, gözütox insan,Özü xəzinədir əslinə baxsan.Acgöz, tamah əhli əşya quludur, Onuncun ehsan ver, ey camalı nur!Tamahkar kölədir, lap boy olsa da, Ən alçaq adamdır bütün dünyada.İtirər özünü, acgözsə katib,Göz açıb görər ki, can oldon gedib.Qızıl, gümüş görsə heyranı olar, Yeyər xocasımn başını aşkar.İşdən bərk yapışar sadiq xidm ətçi, Daim dərgah üçün alışar içi.Mahnı, canım qılar da fəda,Bəyliyi uğrunda, bəyi uğrunda.Yaramaz işlori atar bir yana, ^Mey vurmaz dilino, dönər loğmana.Elmdən gen düşər, qurşansa m eyo, Xətti xəta tapar, dəym oz heç nəyə. Katib geco-gündüz eldə gorəkdir, Təlob olundumu, öndə gərokdir.

Bu iki qüdrəti seç diqqətlə sən,Ver işi onlara, ver hörmətlə sən.Xətti dürüst katib, dili qend elçi, Bəyliyin sevinci, bəyin sevinci.Yaxmda, uzaqda biganəlikdən,Ədavət törəsə, onlan gör sən.İş irəli getsə, ya geri qalsa,Yalnız onlardan gör, ey böyük usta.

26% Katib yamlmasın gərək yazıda,Elçi yağ-bal etsin sözü ağzında.Katib mətin gərək, mükəmmel gərək, Ona tapşırılan iş açsın çiçək.Bu cür mərdlər olsa qəsrin zinəti, Yurda işıq salar insaniyyəti.Budur bildiklərim, qibleyi-aləm,Sizo boyan etdim, bitdi vəzifəm .Elbaşı söylədi: - Anladım səni,Yeno bir sözüm var, ey ləl mədoni. No cür olmalıdır bəs xəzinəçi?Ona aydın olsun ovcumun içi.Verim xozinemi, qızıl-gümüşü. Yetirsin yerino özü hər işi.

2692

2693

2694

2695

2697

2698

2699

2700

2701

2702

2703

2704

2705

2706

2707

XƏZINƏÇI NECƏ OLM ALIDIR

Ögdülmüş söylədi: - Xoşbəxt Elbaşı, Dərdin dərmanı bil qızıl-gümüşü. Dürüst, etibarlı, təmiz bir insan,Olsa xəzinoçin, peşmanlamazsan. Dinlo, nolər deyir min keşməkeşi, Yarıb, qalib çıxan zəngin bir kişi:Can şirin olsa da, bir gün yerindir, Qızıl-gümüş ki, var candan şirindir. Gümüşdür yumşaldan daş könülləri, Gümüşdür əyən də əyilm əz əri.

2708

2709

2710

2711

2712

2713

2714

2715

2716

2717

2718

2719

2720

2721

2722

2723

2724

2725

Gümüş görmüş adam gəlib həvəsə, Yeridir "görürom mələk!" söy ləsə .Ən inadcıl adam sərtlikdə bir şir,Qızılı gördümü mülayimləşir.Olsa xəzinəçi gözütox bir can,Bəxti, səadəti aşar başından.Baxta ki, var-dövlət onun naxşıdır,Yenə Tanrısından qorxsa yaxşıdır.Seçsin yaraqhnı, yaraqsızı da,Halalı, haramı, əxlaqsızı da.Gözütox kişilər ülvi, müqəddəs, Var-dövlət istəm əz, rütbə istəm əz. Görüb-götürmüşsə dünyanı, hərgah,Onu yıxa bilm əz acgözlük, tamah. Tanrıdan qorxursa, ülvi bil onu,Tutacaq həm işə haqqın yolunu.Doğruluq pakhqdır, nəfı, xeyri var, Əbədi ginclikdir, əbədi bahar.Pakm ömrü-günü həlavətlidir,Bəxti, səadəti sel qüdrətlidir.Dinlə, nələr deyir bir dost-mehriban,Bu sözə əm əl et, ey yaxşı insan.Dilin düz, könlün düz, hərəkətin düz, Düz olsan güləcək bəxtino gündüz.Düz olsan gələcək bəxtin, ağ günün, Sevincin, şadlığın, dövlətin, mülkün.Hüşyar, m ərhəm ətli, sapsağlam, mətin... Mətin ol, bar versin qoy səadətin. Qayğısız kişidən həzər, əlhəzər,N ə xoşlar xəzinə? Fərasətli or.Əyrini düzəldir yalnız fərasət,Ondadır yamam qandıran cürət.Çatar, məst olmasa, bəxti imdada, Bacarsın özünü aparmağı da.Bütün var-yoxunu verib küləyə,Sonda lüt qalacaq qurşansa meyo.

27 2 6 0 > g ə r a k b ir a z c a ə l ib ə r k o la ,T a k i, b o ş x ə z in ə g ü n b ə g ü n d o la .

2727 X id m ə tç i s a d iq s ə , s ə a d ə t ta p a r , C a n fə d a x id m ə tç i b ə y i b ə y y a p a r .

2728 M ə r d lə r in b a ş ı s a y s ə d a q ə t l in i , N ö k ə r s ə n , b ə y e d ə r s ə d a q ə t s ə n i .

2729 S a y ıq x ə z in ə ç i h e s a b ı g ö z lə r ,C a n ın ı q ıy s a d a , v a r ı ə z iz lə r .

2730 H e ç n ə y i u n u tm a z z ə k a s a h ib i , H e s a b la iş g ö r ə r i lh a m ı, tə b i .

2731 Ç o x ş e y i u n u d a r , z ə k a s ız , x u m a r , O n a x ə z in ə m i ta p ş ır m a q o la r?

2732 H e s a b ı, k i ta b ı y e r l i -y e r in d ə ,D a im a y ıq g ə r ə k ö z i ş lə r in d ə .

2733 X ə z in ə ç i , h ə m d ə k a t ib d e m ə k d ir , A lır h e s a b la r ı y a z ıy a b ir -b i r .

2734 G ə li r i , ç ıx a r ı k a ğ ız d a b ə l l i ,X ə t t in d o n b il in ir h ə r iş in h ə l l i .

2735 V a x tı, a y ı, ili d ü rü s t y a z m a lı , H e sa b d a ç a ş m a s a p o z u lm a z h a lı.

2736 H a q q -h e s a b k a ğ ız d a g ö r ü n ü r a ş k a r , Y a z d ım ı, a ç ı l ı r b a ğ l ı q a p ı la r .

2737 D in lo , n o lo r d e m iş m e h r ib a n b i r o r: X id m o tç i iş in i h e s a b la g ö rə r .

273(i H e sa b s ız h e ç b ir iş d ü r ü s t s a y ı lm a z , İn a n m a y a d d a ş a , q o lo m g ö tü r , y a z .

2739 H o r şc y ç ıx ı r y a d d a n , y a z ı la n q a l ı r , X id m ə tç i q a f i l s o ö m r ü q ıs a lır .

2740 H a q q -h e s a b ç ə k m ə y i b a c a r s ın g o r o k , Ö z ü to d b ir tö k o n , q ə lo m l i , z i ro n g .

2741 H e s a b d a y a n ı ls a h a n s ı x id m ə tç i , H e s a b a t v p r ə n d ə s ö n o r s e v in c i .

2742 K ita b ın , h e s a b ın o ls a m ü k ə m m o l , Y a n ılm a z y a d d a ş ın , ç ıx m a z b ir o n g o l .

2743 T ə k i id ra k e ş q i d ö n m ə y ə so n d o , M a c a l ta p s a n , ö y r ə n h ə n d ə s o n i d ə .

2744

2745

2746

2747

2748

2749

2750

275 L

2752

2753

2754

2755

2756

2757

2758

2759

2760

2761

N a z ik d ir , in c ə d i r h ə n d ə s ə e lm i ,Ə rş ə a y n a tu ta n q ü d r ə t d e y i lm i?

B i l im d a n b i r k i ş i n ə d e m iş d in lo : Q a z m a q l ı p lo v tə k e lm i n u ş e lo .

A l im lə r b ə n d o ls a , b a ş ı a y l a n a r , H ə n d ə s ə e lm in i b i r d ə r y a s a n a r .

O n u n h ə r d ü s tu r u le y s a n d a n b ö y ü k , D ö y ə r h ə r d a m la s ı y e d d i q a t g ö y ü .

B iiik li , z ə k a l ı , f e l i d ü z g ə r o k ,Z ə k a lı k i ş i l ə r i t i r m ə z ə m ə k .

Z ə k a l ı k i ş i lə r d o ğ r u , d ü z o lu r ,B ə x ti g ü n d ü z o lu r , ö m r ü iş ıq , n u r .

Z e h in s iz d a ş q ı r a , d a ğ y a r a b i lm o z , H o y a td a ö z ü n ü a p a r a b i lm o z .

S a ra y d ır s a x la y a n x ə z in o ç in i ,Ö z m ə n l iy i b i l s in s a r a y iç in i .

K ö n lü , d i l i d o ğ r u , fe l i d ü z g o r o k ,N ə o d , tü s tü v u r s u n o n u , n ə ş im ş o k .

S a x la s ın d i l in i , g ö z ü to x o ls u n ,H ə v ə s i a ğ l ın a ta b e tu tu ls u n .

G ö z g ö r ü b s e v ə n i k ö n ü l a r z u la r ,A rz u q a r ş ıs ın d a b i r s ə r h ə d m i v a r ?

Y e d d i q a t v ü c u d u n k ö n ü ld ü r b ə y i ,D aşı d a ç a t la d ı r o n u n is t ə y i .

A lim n ə l o r d e m iş : - C o ş m a , e y y a z ıq , R a m e t k ö n lü n ü , r a m . Y ığ g ö z ü n ü , y ığ .

K ö n ü lə t ə s l im d i r b ə d ə n d ə , c a n d a , O d u r d a ğ ı y ıx a n , d a ğ q a ld ı r a n d a .

B o ş b i r m ü q o w a d ı r k ö n ü l s ü z k iş i , Ə lin d ə m ə h v o la r y ü z a l im iş i .

X ə z in ə b o k ç is i ə l i b ə r k g o r o k ,Q ız ılın ü s tü n d ə y a t a i la n tə k .

S ə x a v ə t g ö z o ld i r , a m m a q u la q a s :Ö z g ə s o r v ə t i l ə s ə x i l i k o lm a z .

A lv e r u s ta l ığ ı in c ə b i r s ə n o t ,A lv e r i b i lm ə y o n g ö r m ə z m o n f o ə t .

2762

2763

2764

2765

2766

2767

276X

2769

2770

2771

2772

2773

2774

2775

2776

2777

2778

2779

H ə r m a lın u c u z u , b a h a h s ı v a r ,A lv e ri b i lm ə y ə n d ə r h a l a ld a n a r .

B ils ə h ə r d a v a n n ö z q iy m ə t in i , M ü m k ü n m ü a ld a d a o n u h ə r d ə n i?

A lış -v e r iş özü b a ş q a b i r o v s u n ,T ə k i v ə f a əh li, ş ir in d il o lsu n .

V a x tın d a q a y ta rsm tə k i b o rc u n u ,O n d a r ə d d e lə m ə z , s a y a r la r o n u .

A lq ıd a -s a tq ıd a d ü z o ls a fe li, Y u m u lm a z heç k ə s in s ə x a v ə t ə l i .

Ə n a m p a y la n a n d a d ö y ü ş ç ü lə r ə ,G o ro k ta m a m -k a m a l h a m ım g ö rə .

X id m ə tç i o n am ı ə s i r g ə y ə r s ə ,C a n d a k in sa x lan a r, g ö z l ə r d ə q ü sso .

D in lə , g ö r no d e m iş s ə x a v ə t l i ə r , K ö n lü n d o b o s lə n s in d ü r d a n ə s ö z lo r .

S cv o n i s e v m o y ə n o ls a d ü n y a d a ,V o d o x i l a f ç ıx an g ə d a d ır , g o d a .

N ə y is ə k im o s o v e r m ə y ə c ə k s o n ,N c ç in v o d e d irso n , e y ə h d i k ə s o n ? !

B o y p o z s a v ə d in i , ç ö k ə r g c t -g c d o , O n a x a lq in a m ı, v a r - d ö v lo t i d o .

S a y ıq o lm a lıs a n , s a y ıq , m ö to b o r ,İşi o ld o n v e ro r ik i lo ş o n lo r .

B o y sa ra y ın d a k ı x id m ə tç i lo r in , C a n fo d a x id m o ti m o ğ z id i x e y r in .

B a b a t g ü z o ra n lı x id m o tç i lo r v a r , G ö rs o b o y so v q a tı , n e c o ş a d la n a r .

B o y in b o x ş iş in i k o s o r s o b o k ç i ,Y a r lığ ı a la n ın s ö n o r s e v in c i .

T a p s a m u ra d ın ı , e ş q in i in s a n ,Q u ru ç ö p o ls a d a , s o n o n u fil s a n .

D in lo , n o lo r d e m iş a ğ s a ç l ı u s ta d : İn sa n m u r a d is to r , m u r a d v c r , rn u ra d .

E lo k i, o h d in o q o v u ş d u in sa n ,V c rs ə c a m n ı d a , u f d e m o z , in a n .

2780 B a c a r, q a r ış q a n ı s ə n f i lə d ö n d ə r ,A ğ g ü n , b a h a r o l s u n q ə y o n a ö n d ə r .

27g[ Z ə k a lı , q e y r ə t l i , i s m ə t l i , z ə r i f ,X id m ə tç i ta p s a b ə y , s a n k i, g ü l d ə r ib .

2782 Q°y o n a ta p ş ı r s ın x ə z in ə s in i ,Ö d ə s ə h a q q ın ı , s e v s ə , b ə s id i .

2783 E lb a ş ı s ö y lə d i : - A n la d ım s ə n i ,Y e n ə b i r s ö z ü m v a r , e y l ə l m ə d ə n i .

2784 B ə y y e y ib - i s m ə l i , l ə z z ə t a lm a l ı . . .B ə s s ü f r ə m e m a r ı n e c ə o lm a l ı?

2785 T ə k i b ə y x ö r ə k d ə n ş ü b h ə lə n m o s in , B ə y o n a in a n s ın , " A f ə r in ! " d e s in .

2786 Y e s in l ə z z ə t i lə , k e f - d a m a q i lə , D ö n m ə s in ə n g ə l ə y e m a d l ı t ə l ə .

2787 S ə n m ə n ə ş ə r h e l ə b u n la r ı b i r - b i r ,E y b a h a d ır ə ğ u l , e y ə h l i - t ə d b i r .

SÜFRƏ BAŞÇISI NECƏ OLM ALIDIR

2788 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı , B u iş i x o ş s im a b i r m ə r d ə ta p ş ır .

2789 A d a m la r iç in d ə n p a k b i r k iş in i ,S e ç ib o n a ta p ş ı r s ü f ro iş in i.

2790 S a d iq , s ə d a q o t l i , i s m ə t l i , to m iz ,B i r a d a m a x ta r k i, b ü l lu r , lo k o s iz .

2791 Ö y lə b ir a d a m k i, b o y in u ğ r u n d a , H a z ırd ı v e rm o y o la p c a n ın ı d a .

2792 B o y ü ç ü n h o r x o to r b o ğ a z d a n o lu r , A ş ç ı b ü l lu r g o r ə k , n u r g ib i b ü l lu r .

A şç ı b ə d n o z o r d o n q a p s ın o d g o r o k , B ə y ə h ə r m o q a m d a e h t iy a t g ə r ə k .

M il lo t b a ş ç ıs ım n m in d ü ş m o n i v a r , D ü ş m o n a d d tm b a ş ı o n a to r q u r a r .

D iq q o tli o lm a s a a ş ç ı a ş ın d a ,B ə y d ü ş o r x o ta y a s ü f r o b a ş ın d a .

2793

2794

2795

2796

2797

2798

2799

2800

2801

2802

2803

2804

2805

2806

2807

2808

2809

2810

2811

2812

2813

S ın a n m ış x id m ə tç i d a ş d a n ç ıx a n s u - N e m ə ti s ü f rə y ə v a x t ın d a q o y su n .

X ilq ə ti , x id m ə ti, z ə h m ə t i a ş k a r ,S ü frə m e m a rın a in a n m a q o la r .

D in lə , n ə lə r d e m iş m ü d r ik b i r in s a n ,H ə r z ə k a d a m la s ı ə n g in b i r ü m m a n .

S iz n ə y in ü s tü n d ə z ə h m ə t ç ə k s ə n iz ,O , se v im li o lu r, s e v im li , ə z iz .

Ö m ü r-g ü n q o y sa n ız n ə y in y o lu n d a , Ç a rp a n q ə lb in iz i g ö r ə r s iz o n d a .

Ö m ü r -g ü n u ld u z u , iş - a x a n u ld u z , Z o h m o to v e r ilm ir ö m ü r -g ü n , ə f s u s .

K iş i a ğ ız a ç m a z , ö m rü ö ts ə d ə ,Z o h m ə ti , q a y ğ ıs ı h ə d ə r g e ts ə d o .

G ö z ü to x , k ö n lü b ə y , ü z ü n u r lu a y ,S a f in sa n g ə r ə k k i, ö m r ü a x a r ç a y .

D o rin d ü ş ü n c ə l i , im a n lı , d in li ,V o fa lı in s a n la r h a m ıy a b ə l l i .

B ir a z in c ə o lu r b o y to b iə t i ,X o ş la y ır p a k iz o , d a d l ı n e m o ti .

A şp a z ı p a k is o aş d a p a k o lu r ,D a m a ğ a d a d v e r ir , k e f lo r d u r u lu r .

Ə ti, y a ğ ı k a f i , s u y u m ü q o d d o s ,X ö ro y o x o s is lo r d a d v e r o b i lm o z .

A c g ö z ü n , x o s is in h o r iş i b o d d ir ,B u b o d lik m o r d ü ç ü n o n b ö y ü k d o rd d ir .

D o ğ ru , d ü z x a d im o o h s o n d e , o h s o n , A m m a b il o n d a n d a y a x ş ı ö z ü n s o n .

B ü tü n k iş i lo ro in a n .. . a m m a b i l ,H e ç k im ö z ü n q o d o r m ö to b o r d e y i l .

M o q a m ı g o lm iş k ə n b i r s ö z d c y im , b il, U n u tm a b u s ö z ü , c y d il i -q a f i l :

H a m ıy a in a n d a , a m m a b il k i, s o n , Ö z ü n ç ü n c a n f o d a y e n o ö z ü n s o n .

E y m o n im o rm a n ım , d in im - im a n ım ,H ifz e lə , h ə r s e y d o n o z iz d i r c a n ın .

2814

2815

2816

2817

2818

2819

2820

2821

2822

2823

2824

2825

2826

2827

2828

2829

2830

2831

D ili d ü z , q ə lb i d ü z s ü f r ə m e m a r ı , S ə n i q o r u m a ğ ı b a c a r s ın b a r ı .

P a k iz ə k iş i lə r , ə z i z , m ü q e d d o s ,Y o x s a b i r c ə t i k ə b o ğ a z d a n ö tm ə z .

T a n r ı ö z ü s e v ir p a k i z ə lə r i ,B ə x ş e d i r p a k a d ı , ə z m i , h ü n ə r i .

P ak s ü f r ə x o ş g ə l i r h ə r b i r in s a n a , S u , r u z u p a k i s ə s in i r d ə c a n a .

N a p a k la r s ü f r ə d ə n i ra q ... ə lh o z o r !O , b a l d a y e d i r s ə z ə h ə r d i , z o h o r .

O lm a s a d o g r u lu q , in a m , e t ib a r , Y e m ə y in , i ç m ə y in m o g o r x e y r i v a r?

A ş ç ı ə y r id i r s ə h ə r iş i ə y r i . . .Ü s tə l ik n ə q ə d ə r x id m o tç i lo r i?

R u z u o ğ r u la r ı y ığ ı ş s a q o s r o ,B ə r ə k ə t ta p a r m ı a ç ı la n s ü f ro ?

K iş iy ə y a r a ş ı r d o ğ r u lu q , o x la q ,Y o x s a k im s ü f r o d ə s c v in c ta p a c a q ?

D in lə , g ö r n o d e y i r b i r ü lv i x i lq o t , Y a ln ız d ü z l ə r t a p ı r x e y ir , b o r o k o t .

D ü z a d a m b ü d r ə m o z , b o x t iy a r o lu r , N u r lu g e c ə s in d o n o s k i lm o y i r n u r .

H a rd a o n ıb a d u r u b q a lx ı r x o y a n o t , O rd a n q a ç a q d ü ş ü r v a r - d ö v lo t , ü lfo t.

X ə y a n o t h a r d a s a h a q la s a b iz i , Q u ru d a r to p r a ğ ı , iç o r d ə n iz i .

B ə y in i ç o x s e v ə n x a d im c a n f o d a , B a c a rs ın ö z ü n ü a p a r m a ğ ı d a .

F o d a k a r x a d im in fo d a k a r l ığ ı ,Q o y a r d a ğ ü s tü n o e lo b il d a ğ ı .

P a k iz o x a d im in z o k a s ı a lm a z ,X ö ro k g o t i r o n d o , c o ld o ls u n b i r az .

G ü n d ə l ik x id m o t i - o n b ö y ü k o v s u n , Q a y d a n ı g ö z lo s in , g ö z ü to x o ls u n .

D o la n s ın h ə m iş o e h t iy a t i lə ,D ö n sü n a ğ l ı - h u ş u b i r q ız ı lg ü lo .

2g32 B ə y in ə q ə b rə d ə k v ə f a l ı o lsa , Ö m ü rlü k q a z a n a r x e y ir l i a d -s a n .

Z ə k a lı k iş i lə r a d -sa n a rz u la r ,E lm ə h l i sə d a q ə t, v ə f a , e t ib a r .

E lm əh li-k işiləT , ə r ə n lə r x a s ı , V ə fa n ın , d ü z lü y ü n , ə d l in a rx a s ı.

K iş i lə r s ə rv ə r i - z ə k a l ı k iş i ,N ə lə r sö y lə m işd ir , q u la q v e r , e ş it!

Z o k a l ı , v ə fa lı m ə rd lə r i ta n ı - S o n ə fo d a q ıla r b ü tü n c a n ım .

N a to m iz , cə fa k a r , m ə r d l iy ə g ü n ü , V o d ə v e r s ə b e lə , u d a r sö z ü n ü .

S ö y lo d im , eş itd in , x o ş b ə x t E lb a ş ı , B u c ü r o lm a lıd ır a ş ç ı la r b a ş ı .

G ö ro y i , sü f ro s i-ş o fa b ə x ş e d ə n ,B o y y e s in , iç s in d ə ş u b h o lə m ə d o n .

M o n im b ild ik lo r im b u d u r , s ö y lo d im , A ğ lım a g o lo n i b ə y a n e y lə d im .

E ib a ş ı s ö y lo d i : - D in lə d im s o n i, Y c n o b i r sö z ü m v a r , e y lo l m o d o n i.

A ç m o n o m o tlo b i, b i ld i r o h v a l ı - M c y , ş o rb o t b a ş ç ıs ı n e c ə o lm a lı .

Ö y lo b ir b aşç ı k i, ç in ö v la d ı ç in - B o y o n u n o lin d o n m e y a l ıb iç s in .

2833

2834

2835

2836

2837

2838

2839

2840

2841

2842

2843

MEY, ŞƏRBƏT BAŞÇISI NECƏ OLM ALIDIR

2844

2845

2846

2847

Ö g d ü lm ü ş sö y lo d i : - X o ş b o x t E lb a ş ı , B u n u d a şo rh e d im q o y y a x ş ı -y a x ş ı .

H a q q y o lu ta p ın c a m in c o fa ç o k m iş , S a q i lo r b a ş ç ıs ı E q d iş n o d e m iş :

V o fa lı , c a n f o d a , g ö z ü - k ö n lü to x ,B a ş sa q i d ü z lü k d o o x o lm a h , o x .

M o n im s o m iş o ls a b u s i f o t lo r i ,Ə h d in o y o l a ç a r fo z ilə t lo r i .

2848

2849

2850

2851

2852

2853

2854

2855

2856

2857

2858

2859

2860

2861

2862

2863

2864

2865

N ö v -n ö v ə d ə v ə l ə r y a r d ım ı o l s u n - G u rn i , r e y h a n s u y u , g ü v a r iş , m o c u n .

B u d ü r lü d ə r m a n la r lo ğ m a n g ib id i r , O n u n ü m m a n ın d a m ə r c a n g ib id i r .

Q u ru , y a ş m e y v ə d ə , b u z lu ş ə r b ə t d ə , O n u n tö h f ə s id i r s i z ə , ə l b ə t t ə .

H a m ıy a i lk x ə t ə r b o ğ a z d a n g ə l i r ,A ğ ız lə z z ə t in i a ş p a z la r b i l i r .

A şp a z , ş ə r a b ş u n a s s a y ıq o lm a s a , Z ə q q u m a d ö n m ə z m i s ü f r ə l i m a s a ?

A lim n ə is tə y i r , e h t iy a t , t ə d b i r ,N e m ə t i a h ə s t ə y e m ə k g ə r ə k d i r .

B o ğ a z ı q o r u s a n , b a ş d a u c a la r ,A z y e y i lə n r u z u l ə z z ə t l i o la r .

B ə x t in i i t im ı i ş h a r a m y e y ə n lə r , N ə f s in ə q u l o la n a c l ə lö y ü n lə r .

İn sa n m b o ğ a z ı - b o ğ m a l ığ ıd ı r ,O n u n h ə m lo ğ m a m , h ə m g ö z d a ğ ıd ır .

Z ə k a l ı , e ln ı l i o la r s a y o q in ,T a p a r a ç a r ın ı in s a n iy y ə t in .

Z ə k a tu n c s ip o r d i r y a m a n a q a r ş ı , Q a y n a y ıb - q a r ış m a z y a m a n a y a x ş ı .

Ə y rin i h ə b s e d ib b a s ı r l a r d a m a ,K ö tü k g ö n d o r i l i r o d d a e d a m a .

S ə n h a q q y o lu n u tu t , c y g o n c b a h a d ır , D o ğ ru lu q q ız ı ld a n q a t - q a t b a h a d ır .

K ö n lü p a k , o q li ç o x , ü ro y i d ü z s o , S ə ra b ç ı ç e v r i l i r b i r m ü q o d d o s o .

B ü tü n ə m o l lo r i s a f o ls u n g o r o k , C u m m a s ın y a m n a h o r g ü n h o r k ö p o k .

Ö z ü h a z ı r la s ın ş o h d i , c ö v h ə r i ,Ö z ü d a m ğ a la s ın b ü tü n m e y lə r i .

R e y h a n d a , ş ü y ü d d ə , o d v iy y o lo r d o , D ö n s ü n tə b o r r ik o o p a k o l lo r d o .

T o m iz h a z ı r la s ın ö z ü h o r ş c y i - Q u ru , y a ş m e y v o n i , g ü la b ı , m e y i .

2866

2867

2868

2869

2870

2871

2872

2873

2874

2875

2876

2877

2878

2879

2880

2881

2882

2883

M e y iç ə n lə r g ö rsü n g ö v h ə r ə b ə n z ə r , Z ə r l i p iy a lə lə r , b ü llu r q ə d ə h lə r .

S in s in iş i-g ü c ü c a n tn a b ə y in ,G ü l a ç s ın , b a r v e r s in ə h d i , ə m ə y i .

Z ə h m o td ir g ə tırə n h ə r ş e y ə m ə n a , İş d ö n ü r h ə y a tın şa h d a m a r ın a .

G ö z ü n n ə l ə r d e y ir a ğ s a ç lı a q il:S ə n a q i l sö z ü n ü a y p a rç a s ı b i l .

N e m ə t i , s ə rv ə ti , h ə r s ə a d ə t i ,D e k im d ir y a ra d a n ? K iş i z ə h m ə t i .

Ə n b ö y ü k se v g iy ə la y iq d ir o n la r - X id m ə t i y o lu n d a ö m ü r q o y a n la r .

S a q i lə r iş in i ta p ş ır ın o n a - Z ə h m ə t in , x id m ə tin s a d iq o ğ lu n a .

O n u n ş ə y ird lə r i s a q q a ls ız , g ö z ə l , G ə r o k h ə r b ir iş ə ə l y e t i r s in , ə l .

O n u n h ə s s a s l ığ ı g ü l t i t r ə y iş i ,A ç s ın k ö n ü llə r i d iq q ə t l i iş i.

P ə h lə v a n s a n b a lh , ç ö h r ə s i a ç ıq , Ç in a rb o y , q a ra sa ç , h ü s n ü n d ə iş ıq .

B e li in c o g ə rə k , y a n la r ı ş iş m a n , B ə d ə n i a ğ a p p a q , ü z ü ə r ğ ə v a n .

Ə y n in ə g e y d iy i ip ə k g ö y , s a r ı , Y a ra ş s ın b o y u n a y a ş ıl p a l ta r ı .

S a q q a ls ız s a q i lə r i ş in ə ə m in - T ə k i iç k i lə r ə tü k d ə d ü ş m ə s in .

Q ə d ə h o tü k d ü ş s ə k ö n ü l b u la n a r , X ö rə y i y e s o n d o l ə z z ə t s i z o la r .

E lə b u n a g ö ro ü z t ə m iz g o r o k , P iy a lə s u n a n la r s a q q a ls ı z g ə r o k .

S a q i ü z ü n u r lu , m ə m iz , p a k iz o . . . Ə l in d o n m e y a ls a n d a d v e r ə r s iz o .

X i lq ə t i x o ş o la n , ü z ü n u r lu ə r ,B i r f in c a n s u y u d a b a l k im i v e r o r .

E y a l im s ö z ü n ə ta m a rz ı , t ə ş n ə D in lo , to q d im e d im b u b e y t i s o n o :

2884 K a m a l, c a m a l ə h l i ç o x ş e y ə q a d i r - Ə lin d ə n n ə v e r s ə b a l - ş ə r b ə td i r .

2905 B u d u r b i ld ik lə r im , x o ş b ə x t E lb a ş ı , D ü şü n d ə r in -d ə r in , d u y y a x ş ı-y a x ş ı .

2885 E y a c - s u s u z q a la n ta m a r z ı in s a n , 2906 B u c ü r x a d im lə rə a ç s a n q o y n u n u ,

G ö z ə l in h ü s n ü n ə b a x s a n , d o y a r s a n . S ın d ıra b i lə r s o n d ü ş m ə n b o y n u n u .

2886 S a q ilə r g ö z ə lə b ə n z ə r o lm a l ı , O v c u n d a p iy a lə ş ə k ə r o lm a l ı .

2907 M ə n d ə q iq s ö y lə d im h ə r ş e y i s ə n ə , D iq q ə t lə q u la q as , s ö z ü m v a r y e n ə .

2887 B ə y g ə r ə k in a n s ın ö z s a q ı s in ə , K i, n u ş e td ik lə r i c a n ın a s in ə .

2908 E lb a ş ı d in lə s ə , aç ıb s ö y lə r ə m ,Y o x sa ö z s in ə m d ə p ü n h a n e y l ə r ə m .

2888 G ö z ü to x , i s m ə t l i , s ə d a q ə t l i ə r ,Ə r x id m ə tç i , a b ə y , d ü n y a y a d o y ə r .

2909 E lb a ş ı s ö y lə d i: - Ə s i r g ə m ə , a y t , A ç ıq x ə z in ə d ə b a ş q a b i r b ü s a t .

2889 D ü rü s t s e ç i lm ə l i b a ş k a t ib , e lç i , B ir d ə a ş p a z i lə s a q i - o in c i .

2910 E lm in d ə n iz is ə n , e lm in ü m m a n ı , Ç ıx a r b ir c ə -b i rc ə lə l i , m o rc a n ı .

2890 İ n c i lə r a l ə m d ə ta p ı lm ı r a s a n ,D ü rü s t s e ç , s o n r a la r v a y s ın m a y a s a n .

2911 Ö g d ü lm ü ş d ö y lə d i: - Ə n ə w ə l s ə n s ə n , D ü r lü b i l ik lə r i x a lq a b ə x ş e d ə n .

2891 B ü d rə s ə , z a y ç ıx s a b a ş k a t ib , e lç i , S ö n ə r b i r c o g ü n d ə x a lq ın s e v in c i .

2912 M o n a ç ıq sö y lə d im , d e y im m i y e n o , N c c o b a x m a lıd ır q u l ö z b ə y in ə .

2892 S aq i, y a x u d a ş p a z z a y ç ıx s a , in a n , Y a ln ız b ə y l ə r g ö r ə r o n la r d a n z iy a n .

2913 B ə y g o ro k ta n ıs ın x id m ə t ə h l in i , T o m iz lik , lo y a q ə t , q e y r ə t ə h l in i .

2893 B ir n e ç ə x a d im i s ə n ö z ü n g ə r ə k , T o x u m lu q d ə n k im i s e ç o s ə n , a b o y !

2914 B o y in h a q q ı- s a y ı q u lu n b o y n u n d a , Q u lu n h a q q ı- s a y ı a z m ıd ı r o n d a ?

2894 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı , B ə y in a d ı q ə d o r b ö y ü k d ü r iş i.

2915 Q u lla r b o y h a q q ın ı h is s e ts in m ü d a m , B o y d o ç ıx a rm a s ın q u lu n u y a d d a n .

2895 B ö y ü k o m ə l lə r d ə b a ş a ğ r ıs ı v a r , G e tm ə s o a ğ r ı la r , b ə y l ik m i q a l a r ?

2916 X id m o tç i ç a l ış ı r g ü z ə r a n ü ç ü n , Z a v a ll ı n e y lo s in g ö r m o s o b ir g ü n ?

2896

2897

A lim g ö r n ə d e y i r . . . a l im s ö z lo r i , B ir d ü z ü m in c id ir , y a d a m ir v a r i .

S ə n d ö z m ə ş ə q q ə tə , d in c l ik is to m o ,

2917 E lb a ş ı s ö y lo d i : - A ç b u y u m a ğ ı , N o d ir x id m o tç in in z o h m o ti , h a q q ı?

M ə ş ə q q ə td ə n d o ğ u r g ə n c l ik , s o n d c m o .X İ D M Ə T Ç İ L Ə R İ N H A Q Q - S A Y I

2898 B ə y m ə ş ə q q o t ç ə k s ə , e l z ə n g in lo ş o r ,Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - E y H a q q a b o n d o ,B ə y d ə ö z t ə x t in d ə r a h a t o y l ə ş ə r . 2918

2899 Ç o x d a ə m in o lm a r a h a t l ığ ın a , X id m o tç i h a q q ı v a r b o y in ç iy n in d o .

R a h a th q , m o ş ə q q o t g e d i r y a n - y a n a . 2919 V a x t ın d a v e r i l s in ru z u , ç ö ro k , su ,

2901-2903 A şp a z d a , s a q i d ə s ə n ə s ə d a q o t , B ir d o x id m o t ü ç ü n h a z ı r h q o ls u n .

V o fa g ö s tə r s o lə r , g ö z ə ld i r o lb ə t . 2920 B o y g ə r o k h o m iş ə h is s e ts in b u n u -

2904 C a n b o s lə , r u h u n u g ə t i r i lh a m a , C a n ın g e d o r o ls a , o la c a r a m a .

X id m o tin n ə q ə d ə r z o r o ld u ğ u n u .

2921

2922

2923

2924

2925

2926

2927

2928

2929

2930

2931

2932

2933

2934

2935

2936

2937

2938

C a n ım , c i ş m in i q u l e d i r f ə d a ,T ə k i ş a d y a ş a s ın b ə y i d ü n y a d a .

T a b e d i r a c - s u s u z , a t l ı , p iy a d a ,Q ılm c z ə r b ə s in ə , q ə f ı l o x a d a .

B ə y i q o r u y a r a q g ə r i r k ö k s ü n ü , G ö z lə y ir s a ğ - s o lu , a r x a m , ö n ü .

D ü ş m ə n q a r ş ı s ın d a d ö n ə r s ip ə r ə ,B ə y ə h ə y a t d i l ə r , ö z ü ö l s ə d ə .

B ə y in ş a d h ğ ıd ı r q u lu n a m ü jd ə , G e c ə l i - g ü n d ü z lü d ö z ə r m in d ə r d ə .

B ə y o n u n h a q q ın ı ö d ə s in g ə r ə k , O ls u n m e h r ib a m , " c a n !" d e s in g ə r ə k .

E ş it, n ə l ə r d e m iş ü ç o r d u x a n ı - K iş i lə r g ö z ə l i , e l q ə h r ə m a n ı .

E y x a lq m b a ş ç ıs ı , e y ta c ı y a q u t , X id m ə tç i q u lu n u d a im u c a tu t .

X id m ə tç i o lm a s a , b ə y d e d iy in ə r , Y u rd u d o la n d ı r a b i l ə r m i m ə g ə r ?

Ə s ill i , n ə s i l l i , k ö k lü o ls a d a ,Q u lu n s a y ə s in d ə b ə y ç a t ı r a d a .

E lb a ş ı, in s a n l ıq - m ü r v ə t d e m o k d ir , M ü r v ə t t ə r i q ə td i r , x id m o t d e m o k d ir .

B ə li , t a p a b i l s ə h ə r k o s y o lu n u ,B a şa v u r m a l ıd ı r x id m ə td ə o n u .

X id m ə tç i c a n q o y u r d o la n m a q ü ç ü n , M ü r v ə t ə l d ə n g e d ə r , o g ö r m ə s ə g ü n .

B ə y ö z x a d im in ə b a ş ç ə k s in g ə r o k - B a r l ım ı, b a r s ız m ı d ə r g a h d a ə m ə k ?

Ə m ə k b a r v e r i r s ə , h a q q ın ı ö d ə , S e v in s in , ş a d o l s u n q o y x id m o tç i d ə .

İn s a n a z s e ç i l i r h e y v a n d a n , in a n - O d a y e m ə k is to r , b u d a h o r z a m a n .

İ lx ın m q a r n ın ı d o y u r m a s a n s o n ,H e ç o n d a n b ə h r ə m i , b a r m ı g ö r ə r s ə n ?

Q ıy a r c a n ın ı d a x id m o tç i s ə n ə ,Ş irin s ö z s ö y lə y ib o n a m v e r s o n o !

2939

2940

2941

2942

2943

2944

2945

2946

2947

2948

2949

2950

2951

2952

2953

2954

2955

2956

X id m ə tç i n ə is tə r : b ə y i şa d o lsu n ,0 d a ö z b ə y in ə q o l-q a n a d o lsu n .

D in lə , g ö r n ə d e m iş m ü d r ik b i r in san , E lm ə h l i u c a d ır G ü n ə ş d ə n , A y d a n .

D o s td a n y a x ş ılığ ı ə s i r g ə m ə s ə n ,O n d ə f ə c a n v e rə r , b i r y o l "c a n !" d esən .

S ə n in q u lu n o la r, g ö r s ə n ə f ın i ,B ir gü l v e r , u ğ ru n d a ta p d a r ə f ın i .

Ə n a m , m ü k a fa t v e r x id m ə tə q a rş ı, Q a m m ı, o y n in i g ö r y a x ş ı-y a x ş ı .

B ə y n e c ə f ə x r e d ib a ç a r q o l-q a n a d , A c ın d a n ö lə r s ə i lx is ın d a a t?

D in lə , n ə l ə r d e m iş a ğ s a q q a l b i r ə r , Ş a h in g ö z lə r id ir b u c ü r ö y ü d lə r .

B ir in sa n u ğ ru n d a in s a n z ə h m ə t i , Q a z a n ır ə n b ö y ü k in s a n iy y ə ti .

İn sa n z ə h m ə t in ə q iy m ə t v e r m ə y ə n , M ə g ə r s e ç il irm i k ö p ə k d ə n , i td ə n ?

U n u tm a , x id m ə tç i ik i c ü r o lu r ,B iri a z a d , e rk in , o b ir i q u ld u r .

Q u l x id m ə t e tm ə s ə , d ə y ə n ə k y e y ə r , A z a d o lm a s a d a t ə r tö k m ə l i , t ə r .

A z a d x id m ə tç iy ə m ü k a fa t v e r s ə n ,O n u a s u d o q ıl z ə h m ə td ə n , iş d ə n .

Y a x ş ı l ıq q u lu d u r a z a d x id m o tç i ,S ə n o n a b o x ş e lə k ö n ü l s e v in c i .

A z a d ı q u l i l ə b ir tu tm a , lə lə ,B ir i d in ə h l id i r , o b ir i k ö lə .

A s a y iş d o r g a h ı - b ə y d o r g a h ın ı , S a x la m a q o n b ö y ü k a r x a n , p ə n a h ın !

X a d im i z ə n g in s ə , a d q a z a n a r b o y ,B u ad ı a n d y e r i b i l ə r g ə lə c o k .

B o y i x id m ə tç iy ə b a ğ la y a n k ə m o r ,S a tıc ı, a l ıc ı f e lin ə b ə n z ə r .

S a tıc ı d o s tu n a n ə s ə v e r i r k i,D o la n s m ö lk ə n i , ta p s ın m ü ş to r i .

2957

2958

2959

2960

2961

2962

2963

2964

2965

2966

2967

2968

2969

2970

2971

2972

2973

2974

A y k e ç ir , il k e ç i r , b a r g ə t i r i r v a r , Q a z a n c ı q a r d a ş t ə k b ö lü ş ü r o n la r .

B ə y d ə , x id m ə tç i d ə o n la r a b o n z ə r , K ita b ı h e s a b ı d ü r ü s t lü k b ə z ə r .

Q u la ş i r in s ö z lə n ə s ə v e r ə r b ə y , Q u lu n c a n ş ə h d in i n u ş e d ə r o m o k .

B a lta d a q a ld ır a r , q ı l ın c d a ç a la r , G ü lə r n iz a m ta p a n e l lə r , o b a la r .

N e m ə t a ş ıb -d a ş a r , x ə z in ə d o la r , D ü ş m ə n in b o y n u n u s ın d ı rm a q o la r .

B ə h r ə - b a r v e r ə n l ə r u lv id i r , a b o y , B ə h r ə - b a r v e r ə n i q o r u m a q g o r o k .

D ü n y a la r d o la ş a n b i r ta c i r b a ş ı , D in lə , n ə l ə r d e m iş , d u y y a x ş ı -y a x ş ı .

F a y d a s ız o ğ u id a n f a y d a l ı b i r q u l U s tü n d ü r . D ü ş m ə n m iş ö y lə b i r o ğ u l.

F a y d a y a c a n a t ı r b ü tü n c a n l ı l a r , F a y d a g ö r m ə z o v ç u e v d o q a r ıy a r .

Q a n a d s ız q u ş u ç m a z , b ə y i n q a n a d ı , O n u n ə s g ə r id i r - o n u n ö v la d ı .

Ə s g ə r lə b i l in i r b ə y i n b ə y g ü c ü ,Q ır ır d ü y ü n lə r i ə s g ə r q ı l ın c ı .

H a n s ı b ə y b a ş ın a y ığ s a m o r d lo r i , S a h ib q ıra n o lu b tu ta r h ə r y e r i .

S ə n ə td ə - h ü n ə r d ə k a m il o la n b o y , Ç a ta r h ə r ə h d in ə , b a ş ın d a ç ə lə n g .

M in -m in s ə n ə t g ə r ə k c a h a n g i r ə k i, S ə n ə t s a y ə s in d ə tu t s u n h ə r y c r i .

O ğ u l, s ə n o t ö y r ə n , q iy m ə t v e r o n a , D ö v lə t q u ş u g ib i q o n a r b a ş ın a .

S ə n ə t i , h ü n ə r i d ö v lə t q u ş u s a y ,E n ə r d ə , ç iy n in ə q o n a r G ü n ə ş , A y .

D ü n y a la r d o la ş a n a ğ s a ç l ı s o r v ə r , D in lə , n ə l ə r d e m iş , h ə r s ö z ü b i r z ə r :

S ə n ə t i , h ü n ə r i u c a tu t , u c a ,U c a ld a r o s ə n i ö m r ü n b o y u n c a ,

2975

2976

2977

2978

2979

2980

29K1

2982

2983

2984

2985

E lm , s a v a d ö y rə n , g ə z m ə b o ş -b e k a r , B e y n in d ə n u r sa ç a r g ü n ə ş lə r , a y la r .

H a y q ırd ı E lb a ş ı: - V a r o l, h ə r z a m a n , E y z ə k a y o lç u şu , ta z ə - tə r f ıd an .

B iz o so n g ö s tə rd in ə n d ü rü s t y o lu , V o f a h k iş i lə r u lu d a n u lu !

X a lq ım ın ü s tü n d ə m ə n ə m h ö k m ra n , S ö z ü m lə , iş im lə a ç ıld ı m e y d a n .

F ə f ə t b ə y l iy im lə fə x r e tm irə m m ə n , F ir a v a n l ıq d e y i l k ö n lü m d ə n k e ç ə n .

İ s tə y im b u d u r k i, q a r ş ım d a k ıla r ,O ls u n m ə n d o n z ə n g in , g ü c lü , b ə x t iy a r .

Ö z g o n i ş a d e tm ə k ö z ş a d lığ ım d ır ,Y a x ş ı a d q a z a n m a q - a z a d l ığ ım d ır .

B ü tü n x o z in ə m i , g ü m ü şü , z ə r i ,V c r im , ş a d e lə y im g ə r ə k ə s g ə r i .

N o d ir o h d im m ə n im ? Y a x ş ı b ir a d -s a n , N o z o rd o n sa lm a s ın m ə n i Y a ra d a n .

B ü tü n iş ç ilo r im v a r q a z a n s ın , v a r ,A z ı m o n im q o d ə r z ə n g in o lsu n la r .

Ö ls ə m , d u a i lə y a d e lə s in lə r ,O y a d ıb ru h u m u şa d e lo s in lə r .

ÖGDÜLM UŞUN ELBAŞIYA CAVABI

29K6

2987

2988

2989

2990

B u işo n o q o d ə r z o k a q ü w o s i ,S o r f e td i E lb a ş ı - e l in n o fə s i .

Y a x ş ı b ir a d - s a n d a n , h ö r m ə td ə n s a v a y , Ö lo n k im s ə n ə y ə n ə q a l ı r , e y v a y .

V a r ın ı- y o x u n u x o r c lə m i l lə t ə ,Q a z a n b u d ü n y a n ı , a x i r ə t i d ə .

S o n d ə k i, b u q o d ə r q ız ıl - g ü m ü ş v a r , H o r h a n s ı ö lk ə n i q u l e tm ə k o la r .

E ş it , n o lə r d e m iş a l im o la n b o y , B ə y l iy in ə s a s ı q ız ı ld ı g e rç ə k .

2991

2992

2993

2994

2995

2996

2997

2998

2999

3000

3001

3002

3003

3004

3005

3006

3007

3008

B ə y g ə r ə k z ə r s e ç ib o r d u y a r a ts ın , D ü ş m ə n in b o y n u n a z ə r k ə m ə n d a ts ın .

Ç o x lu ə s g ə r g ə r ə k , ç o x x ə z i n ə y o x ,B ə y to x o lm a s a d a , e l to x g ə r ə k , to x !

B ə y y u r d u b a s ı lm a z , v a r s a o r d u s u ,O rd u s u o lm a s a , g ü lm ə z a rz u s u .

B ə y d ə n q a y ğ ı , h ö r m ə t g ö r ə r s o o rd u , H ö k m i l ə f ə th e d ə r h ə r h a n s ı y u rd u .

B ə y o ls a m ə h e b b ə t , s ə x a v ə t k a n ı ,Ö z o v c u n d a tu ta r ik i c a h a n ı .

A lim g ö r n ə d e y i r : d a r g ö z d ü r s ə b ə y , X a lq a h ö k m e tm ə s i ç o x s ü r m ə y ə c ə k .

- R ə d d o ls u n , x ə s i s d ə n , ə l h ə z ə r ! - d e y ə , H a m ı q u c a q a ç ı r s ə x a v ə t l iy ə .

S ə n ə t - h ü n ə r ə h l i x ə s i s d ə n q a ç a r , C o m ə r d in b a ş ın a g ü l - ç iç ə k s a ç a r .

B ə y lik v ə x ə s i s l ik b i r - b i r in ə z id d ,X ə s is i h ə r y e r d ə f ə la k ə t g ə z i r .

X a lq ı ə l d ə s a x la r b i r c ü t q ü w ə v a r :Q ız ıl , b i r d ə q ı l ın c - ik i b a y r a q d a r .

Y u rd u s ə x a v ə t l ə m ö h k ə m lə n d i r ə k ,B ə y ə b ə y l ik v e r ə n s ə x a d ır , e y b o y !

İ ld ır ım q ı l ın c ın d ü ş m ə n b a ğ r ın ı ,P a rç a la r , k ə s ə r d ə şa h d a m a r ın ı .

Q ız ı l ı , g ü m ü ş ü s a ç s a y a ğ ı ş t ə k ,Y u rd u q ı l ın c s ız d a d o la n d ır a r b ə y .

Q ıl ın c ın , q ız ı l ın m is l i v a rm ı h e ç ?B u ik i q ü d r ə t i ö z ü n ü ç ü n se ç .

Q ız ı ld ır d ə r d l in in r ə n g in i a ç a n ,D u m a n h y o l la r a a l ş ə f ə q s a ç a n .

H a rd a q ı l ın c v u r s a n , o r d a g ü m ü ş v a r , G ü m ü ş o la n y e r d ə q ıh n c ın p a r la r .

G ü m ü ş s a ç , y ığ ı l s ın b a ş ın a m ə r d l ə r , G ü m ü ş d ə r m ə y ə n i q ı l ın c ın la d ə r .

E y g ılın 'c lı ig id , d ö n m ə s in o d u n ,Q ı l ın c a q u r b a n d ı r y ığ d ığ ın a l tu n .

3009

3010

3011

3012

3013

3014

3015

3016

3017

3018

3019

3020

3021

3022

3023

3024

3025

3026

X ə s is h e y to p la y a r d ö v lə t i - v a n ,S ə x i q ıl ın c ıy la a la r o n la n .

B ə ş ə r q a n u n la r ı b u c ü r y a ra n m ış , X ə s i s ə h ə q a rə t , s ə x iy ə a lq ış .

Ö g d ü lm ü ş y a lv a rd ı: - E y p ə r v ə rd ig a r , E lb a ş ı h ə m iş ə o lsu n b ə rq ə ra r .

Ş a d o ld u E lb a ş ı d u a -s ə n a d a n ,- S ə n s o n p o n a h ım ız , e y u lu Y ə z d a n !

İn a m m o b o d im iz ö z ü n s ə n y a ln ız , S ə n s ə n a ğ ı r g ü n d ə s ığ m d ığ ım ız .

M ə n im s o n d ə n sa v a y y o x b i r d a y a ğ ım , S o n s ə n u m u d y e r im , ş a d lıq q a y n a ğ ım .

Y ü z y a x ş ı l ıq g ö rd ü m - s ə n d ə n y a d ig a r , M ə n ə v e r m ə d iy in b i r d ilə k m i v a r .

Y a ln ız d u a m ilə s ığ ın d ım s ə n ə ,M ə n q ə m g in , s ə n q ə m s iz u lu k im s ə n ə .

K ö m ə y im , q ü d rə tim s ə n d o n d i y a ln ız , G ö s to r h a q q y o lu n u , e y p ə n a h ım ız !

Ö g d ü lm ü ş , g ü v o n c im , ta q ə t im , ta b ım , H o r c ü r y a x ş ıl ıq d a n ü s tü n k ita b ım .

Ə n b ö y ü k s e v in c i b ə x ş e td in m o n o , Y ü z y o l m in n ə td a ra m u lu tö h fo n o .

S o n m o n im ö m rü m ə ş a n - ş o r ə f , a d -s a n , C is m in i, c a n ın ı fo d a q ılı rs a n .

Y a rd ım is to y ir ə m , v e r im h a q q ın ı , O la s a n k ö n lü m ü n x e y l i y a x ın ı .

E lb a ş ı s ö y lo d i : - E y g ö v h o r , e y z o r , S o n i v o s f e lo y ir z o k a v o tl i lo r .

C a m a l d a s ə n d o d ir , k a m a l d a s o n d o , E lm , m o r ifo t d o , e y u lu b o n d o .

D o ğ ru ç u , v o f a l ı , s o d a q ə t l i s o n ,Ə l in d ə n tu tu r s a n in s a n la r ın , s ə n .

X id m ə t q a lm a d ı k i, b a c a r m a y a s a n , Ç a tm ır x id m ə t in o ə n a m , o rm a ğ a n .

İn d i m o n d ə n s o n ə b i r ə v ə z g o ro k , Ö d o y im h a q q ın ı , y a ş a s e v in c o k .

3027

3028

3029

3030

3031

3032

3033

3034

3035

3036

3037

3038

3039

3040

3041

3042

3043

3044

S ə n k i , m ə n ə b u n c a ş a d l ıq v c r m is ə n , X u d a d a n x e y r in i y ü z q a t g ö r ə s o n .

E lb a ş ı to x ta d ı , f ik ir l i b a x d ı ,X id m ə tç i y e r ö p d ü , a y a ğ a q a lx d ı.

M in ib k ö h lə n in i y o la d ü z o ld i , S e v in c lə r iç in d o e v in ə g ə ld i .

Q ıld ı g e c ə - g ü n d ü z ö z x id m o t in i , X id m ə t i g ə t i r d i s ə a d ə t in i .

P a r la d ı id ra k ı , e lm i, b i l iy i ,G ü ld ü rd ü , ra m e td i b ə x t i fo lo y i.

E ş it , n ə l ə r d e m iş d ö v lə t l i b i r o r, D ö v lə t i d ü n y a y a s ə s s a la n h ü n o r .

K im in k i , d ö v lə t i a ş ır b a ş ın d a n ,O , x o ş b ə x t y a r a n ıb y a r a m ş ın d a n .

D ö v lə t ü z a ğ a r d ı r , u c a ld ı r b a ş ı ,B a ş ın a ğ b u lu d la d u r a r y a n a ş ı .

O z a n b u n a u y ğ u n s ö z a r a m ış d ır . D in lə h ə m ə n s ö z ü , e y m o r d b a h a d ır .

H ə r k im d ö v lo t l i s o , o q l in o y o x s ö z , O n u n a s ta r ı d a ü z g ö rü n o r , ü z .

C a h a n f ı lo s o f u n a t iq o l s a d a , D ö v lo ts iz s ə g ə r o k s a lm a s ın so d a .

B u d ü n y a q a n u n u b ö y lə d i r a n c a q , D ö v lə t i o la n la r ş ö h r ə t ta p a c a q .

D ö v lə t a b ı r v e r i r a b ı r s ız a d a ,U ğ u r la r g ə t i r i r u ğ u r s u z a da .

K im o ü rc a h o l s a c a h a n d a s o rv o t , İç in i , ç ö lü n ü b o z o y o r o lb o t.

D ö v lə td i r g o t i r ə n a rz u la r ı d a ,Ş ə ro f ı , ş ö h r o t i , iq t id a r ı d a .

D ö v lə t ə ld ə n g e t s ə ə y o r b a ş ım , Q u y u d a g ö r ə r s ə n h o r tə la ş ım .

B a ğ la n m a d ü n y a y a , e y a ğ ı l l ı ə r , B a şm , u c a b a ş m m in b ə la ç ə k o r .

B u b ə d z a t , o m a n ə t d ü n y a d a n o l ç ə k , Y a ln ız o d ü n y a y a tə lə s , e y ü r ə k !

3045

3046

3047

3048

3049

3050

3051

3052

3053

3054

3055

3056

3057

B u a lç a q m ə k a n d a n ə l ü z , e y x ə s tə , Y a ln ız u c a y e rd ə b ir m ə q a m is tə .

E y k ö n lü p a k iz ə , e y fe li d o ğ ru ,C a n a t h ə r s a h ə d ə p a k l ığ a d o ğ ru .

E y h im m ə t sa h ib i, b u y u rd a u y m a , G e t, s ə n i b ə k lə y ir h ə q iq i d ü n y a .

S ə n o b u d ü n y a y o x , a x i r ə t g ə r ə k , T ə rk e tm ə s ə n , s ə n i o tə rk e d ə c ə k .

D ü n y a c ə fa ç ıd ır , o n a c ə f a q ıl ,S ə n i x i la s e d ə r o z a m a n ə q l .

E y b a ş ı a y la n a n , e y y o ld a n a z a n , S e v m o b u d ü n y a n ı, z in d a n d ı , z in d a n .

D ü n y a q u y u s u n a q u y u la n a n la r ,N o y u x a r ı q a lx a r , n ə s e v in c ta p a r .

Q u rtu l b u q u y u d a n , q a lx y u x a r ı , q a lx , İ b a d ə t lo k c ç ir v a x t ın ı a n c a q .

Q a y ıt o y r i y o ld a n , tü p ü r , tö v b ə q ıl, Ü Iv i b i r a lo m i a r z u la r ağ ıl.

E lb a ş ı, k ö n lü n d ə p a k , ü lv i n iy y o t, X a lq ü ç ü n y ü rü td ü y a x ş ı s iy a s ə t .

D in c o ld i e l -o b a , ta p d ı s ə a d ə t ,D ü ş m o n z ə if lo d i , d o s t b u ld u q ü v v o t.

E lb a ş ı ş a d h q la q u c d u c a h a n ı ,B ü rü d ü a lə m i ş ö h ro t i , ş a n ı.

G ü n lo r b u m in v a l la b o x t iy a r ö td ü , C a n a v a r q u z u y la y o ld a ş l ıq e td i.

E L B A Ş IN IN Ö G D Ü L M Ü Ş Ə S U A L I

M m Ç a ğ ırd ı E lb a ş ı Ö g d ü lm ü ş ü k i, S o rs u n ə h v a l ın ı , b i ls in k e f ın i .

3n59 G ü n lo r n e c ə k e ç ir , e y b ə d r l i a y , Ö lk ə d ə y o x s u lm u ç o x a ld ı , y a b o y ?

3060 N ə q ə d ə r y a ra m a z , y a v u z v a r e ld ə ? X a lq ın ə h v a l ım a n la y a q b i r d ə .

3061 S ö y ü ş m ü , a lq ış m ı d i l l ə r d ə g ə z ə n ? X a lq q ın a y ı r b iz i , y a d e y ir : - Ə h s ə n .

3062 Y a x ş ı l ığ ım m ı b o l , n ö q s a n la r ım m ı, M ə n ə a y d ın s ö y le , b i l im ç a r a m ı .

ÖGDÜLMÜŞUN ELBAŞIYA CAVABI

3063

3064

3065

3066

3067

3068

3069

3070

3071

3072

3073

3074

3075

3076

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - Ə z iz E lb a ş ı , M u ra d b a ş a g ə ld i g ö r ü n n ə y a x ş ı .

E lb a ş ı a l ə m in q e y d i n ə q a ld ı ,S e v in c lə ç o x a ld ı , q ə m lə r a z a ld ı .

T a p d ı a ğ b ə x t in i , z ə n g in lə ş d i x a lq , Ç iç ə k lə n d i ş ə h ə r , g ü l a ç d ı q ış la q .

X a lq ın g e c ə l ə r i , g ü n d ü z lə r i d in c , B ü rü d ü ö lk ə n i s ə a d ə t , s e v in c .

A lq ış la r s ə s l ə n i r d i ld ə - a ğ ız d a ,S iz ə d u a ç ıd ı r o ğ u l d a , q ız d a .

Z ü lm - o d - a lo v d u r , ə d a l ə t d ə - su . S ə n in ə d a lə t in y ıx d ı k a b u s u .

A lə m ç i ç ə k lə n d i s iy a s ə t in lə ,Z a l im k ü lə d ö n d ü ə d a lə t in lo .

E lb a ş ı, x a lq ü ç ü n ü ç n ö v b ə l a v a r , B ə y q a f i l o la r s a y u r d u ta la n a r .

Q u rd la r s ö k ü b - tö k s ə e l in b a ğ r ın ı , E lb a ş ı d u y m a s a a h ı - a ğ r ım .

M ə g ə r b u ü ç d ə r d d ə n s ə n d ə b i r i v a r? C a n a v a r s ü r ü y o n ə c ü r s o x u la r ?

E y d ü z s iy a s ə t l i s a f b ə y , z ə r i f b o y , T a n r ım b o x ş e lo y ib s o n o o q l , ü ro k .

N ə q ə d ə r q o r x u lu iş lə r i g ö rd ü n ,X a lq a r u z u v e r d in - ə y in - b a ş v e rd in .

X u d a y a ş ü k r i lə ib a d ə t e y lə ,B ir a z c a r a h a t o l , f ə r a ğ ə t e y l ə .

K ə n a rd a n ü z v e r s ə n o q o d o r x ə ta , O n u lə ğ v e t m ə y ə h a z ı r a m , a ta !

3077

3078

3079

3080

Ş a d o ld u E lb a ş ı, f a t ih ə v e rd i,Ş ü k r e td i T a n rıy a , a z a ld ı d ə rd i .

- U lu s a h ib im sə n , e y m e h r ib a m m , U c a l td ın k ö lə n i, q u l n a tə v a m .

S ə n m ə n ə g ö s tə rd in h ə r y a x ş ı l ığ ı . G ə z ir ə m , b o y n u m d a m in b o rc u n d ağ ı.

H a v a x t ö d ə y ə rə m b u q ə d ə r b o rc u ? Ş ü k rü m ü ö z ü n q ıl, e y ip in u c u !

ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ SUALI

3081 E lb a ş ı s ö y lə d i: - E y Ö g d ü lm ü ş ü m , X u d a n ın fo z lid ir s ə n lə g ö rü şü m .

3082 B ü tü n y a x ş ı l ıq la r c ə m o lu b s ə n d ə , S o n s o n z ü lm ü y ıx a n , ə d l i t ik ə n d ə .

M m X u d a ö z ü v e rd i h o r tö h fə s in i ,Ü s to lik o n h is s ə p a y b ild i s ə n i .

3084 B o y ö z ü n ə q ə d ə r c ə h d e l ə s ə d ə , Q u lu o l v e r m ə s ə , ç a ta rm ı ə h d ə ?

39H5 B ir c ü t g ö z g ib id ir b ə y l ə n ö k ə r i , Ç ö lü b ir i g ö rü r , iç i d ig o r i .

3086 Ə g o r y a x ş ıy a m s a , s ə n ə g ö r o y o m , Q u lu m s a n , b a la m s a n , e y b ö y ü k a lo rn .

3087 A lo m i f ə th e d ə n , e l lo r s a x la y a n , X a q a n n o lo r d e m iş , q u la q v e r b i r an :

30X8 S o d a q o tli q u lu ta p m ış d ı r s a b o y ,O q u lu q ız ı la q ə r q e ts in g o ro k .

3089 B u ğ ü n k iş i ta p m a q a s a n d ı r m o g o r ? B o x to v o r s a y ı l ı r ta p a n , b o x to v o r .

3090 S o d a q o tl i o lu r q u l la r ın x a s ı ,S o d a q ə t o h l in i k im lə r ta p a s ı?

3091 S o d a q o t o h l in i ta p m a s a b ə ş o r ,N ə c ü r in s a n l ıq d a n b ə h s a ç a b i lo r ?

3092 Y a m b - y a x ı l ı r a m , Ö g d ü lm ü ş , in a n : B irc o s o n s ə n m ə n ə a ta n d a n q a la n .

3093 S ə n in t ə k b i r i d ə o ls a y d ı ə g ə r ,F ik ir ç ə k ə r d im m i h e ç z ə r r o q o d ə r ?

3094 E y d ü r ü s t x i lq ə t l i k ö n ü l lo ğ m a n ı ,S o n i ə l d ə n v e r s ə m , b a ş q a s ı h a n ı?

3095 S ə n in b u t ə k l iy in b ə r k s ıx ı r m ə n i ,T a p a b i l ə r s ə n s ə ta p ö z e ş in i .

3096 S o n in d ə z ə h m ə t in y ü n g ü l lə ş ə r d i , M ə n im d ə d u a m ı g ö y e ş id ə r d i .

3097 Q o h u m - q a r d a ş a ra , g ö r v a r m ı b ir i, Q ə lb i s ə n in k i t ə k iş ıq lı , ir i? !

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

3098 ~ °^ s u n E lb a ş ı - d e d i Ö g d ü lm ü ş , Ə li i ş ə y a ts ın , q ö n ç ə v e r s in iş.

3099 D a im b a ş a g ə l s in ə h d i - m u r a d ı , D in e ə ls in ç ı rp ın a n q o lu - q a n a d ı .

3100 M ə n im z ə h m ə t im d ə n q a y ğ ı la n m a s ın , T o x tu ts u n k ö n lü n ü , ə b ə s y a n m a s ın .

3101 M ə n im m ə ş ə q q ə t im , d in e l iy im d o v a r , D in c l ik m ə ş ə q q ə t i d a im y u m ş a ld a r .

3102 Ə g ə r e l i ş in ə f a y d a v e r m o y i ,C a n d a n a r z u la s a n , e ş it , E lb ə y i .

3103 A lim n o lə r d e m iş , q u la q v e r b a r ı:E lm i m ə n im s ə s in e l b a ş ç ı la r ı .

3104 Ç o x o ls a e lm li id a ro ç i lo r ,U c a ld a r ö lk ə n i , y u r d a n u r ç i lə r .

3105 Y a r d ım ç ı , e lm ə h l i e d o r s ə k ö m o k , Ç a ta r r a h a th ğ a , y e y ib y a t a r b ə y .

3106 B u c ü r id r a k ə h l i , e lm o v ə f a d a r , M o n im q a r d a ş la r ım a r a s ın d a v a r .

3107 H ə r iş i c ə ld g ö r o n , o la b a c a r a n ,A y ıq , m ü tə f ə k k i r m ə r d l ə r v a r , in a n .

310g F c l i - ro f ta r ı d ü z , a d ı Ö g d ü lm ü ş ,B ü tü n y a x ş ı l ıq l a r ə l in i ö p m ü ş .

3109 H e y if , b u d ü n y ad a n ü z d ö n d ə rd i tez , Q o v u ş d u xudaya , k ö n lü p ak , tə m iz .

3110 S o v u ş u r g ü n lə ri ib a d ə t i lə ,Y u y u r su ç la rm ı b u a d e tilə .

3 (n M ə n im k in d ə n ço x d u r f ə z i lə t lə r i ,O - k i ş i lə r başı, m e rd lə r s e rv e r i .

3112 M o n im o q ard a ş ım e l v e rs e m ə n ə , Z ə k a s ı n u r sa la r h ə r fe lə - f e n n ə .

3113 O n d a E lb a ş ı d a x a t irc ə m o la r,T u ta r b u a lə m i, y a ş a r b ə x t iy a r .

3U4 E lb a ş ı s ö y lə d i: - T a p a rsa m o n u , C a n ın ra h a tla n a r , a ç ı la r d o n u .

3115 B u iş e h a z ır la ş , ə z iz a rk a d a ş ,E n s in d a ğ d a n d ü z ə q o y y a v a ş -y a v a ş .

3116 O n u ç a ğ ırm a ğ a k im i g ö n d ə r ə k ? G ə lo r m i b u y an a ... tə d b ir tö k g ö rə k .

3117 S ifa r iş g ö n d ə ro k , y a m o k tu b y a z a q ? H a n s ı y a x ş ıd ı g ö r, ö z ü n ta p , q o ç a q .

31lg Ö g d ü lm ü ş sö y lə d i: - E y in c ə m o n a , Ö z ü n c a v a b v erd in ö z su a lm a .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

3119 Sizə qardaşımdan bəhs açdım, a boy, Gəlormi, golməzmi, çətindir demok.

3120 Sono hörmət qoyar, gələrsə ogor, Golmoso formanın qiymətdon düşor.

3121 G olm əsə, sıxar da ismət, ar moni. Elbaşı dərd çəkər, qınayar məni.

3122 Elbaşı söylədi: - Mən söz sourşdunı, Son de suahmın ardınca qoşdun.

3123 Çağır, kimdi görək o ləl mədəni, G əlm əsə nə üçün qınaram səni?

3124 Dcdin, bolli oldu fozilotləri,Çağıraq, açılsın fəzl dəftəri.

3125 D e y i r lə r e lm , ü r f a n , z ə k a ə h l id i r , U m a r a m : g ö r ü n s ü n o ə h l i - t ə d b i r .

3126 B ü tü n in s a n la r a tə n d i r , d e m ə l i ,Ü s tə l ik m ə ş ə l d i r , z ə k a m ə ş ə l i .

3127 Y a ln ız z ə k a l a r d ı r iş b a e a r a n la r ,S u d a n d a , d a ş d a n d a o d a l ı r o n la r .

312g D iq q ə t lə q u la q a s s ə n b u s ö z lə r o ,N a lı n a lb ə n d ə v e r , z ə r i z ə r g ə r ə .

E lm i lə a ç ı l ı r ə n m ö h k ə m d ü y ü n ,E lm ə v a q i f s ə n s ə f ə x r e l ə , ö y ü n .

E lm i h ə l ə d ü n ə n q a v r a y a n in s a n , Q a v ra d ın m ı, b u g ü n m a ğ m u n o lm a z s a n .

3131 T ə k c ə m ə n ə d ə y m ə z o n u n f a y d a s ı ,S ə n d ə q a r d a ş ın d a n q a la r s a n ra z ı .

3132 K iş iy ə d ü n y a d a q a rd a ş g ə r o k d i r ,Q a rd a ş y o x s a , d o s t tu t, d o s t l u q k ö m o k d ir .

3133 G ö rü n e l r ə h b ə r i n ə g ö z ə l d e y ib :Q a rd a ş ı o la n la r q a l ib d i , q a l ib .

3134 Q a rd a ş l ı m ə r d l ə r in g u r g ə l ə r s ə s i ,D o s ta q a n a d v e r ə r d o s tu n n ə f ə s i .

3135 Ö z ü n ə q a r d a ş ta p , y o x s a q a r d a ş ın ,Q a rd a ş ə v ə z i d i r m ə r d a r k a d a ş ın .

3129

3130

OGDULMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI

3136 B ə x t iy a r E lb a ş ı! - d e d i Ö g d ü lm ü ş - M ə n ç a r ə ta p a r a m , m ü m k ü n d ü r g ö rü ş .

Ö z ü m tə k g e d o r ə m , v e r s ə n ic a z o , D ə v ə t e l ə y ə r ə m s ö h b ə tə - s ö z ə .

Z ə k a d ə n iz in d ə n s ö z lo r s e ç ə r o m ,H ə r s ö z ü n ə y n i n ə b i r d o n b iç ə r ə m .

3139 Ö z ü n y a x ş ı o la r m ə k tu b y a z a s a n , E ş its in , n ə d e y i r v e r d iy in f ə r m a n .

F o rm a n ı d in lə y ib c ə ld ə k i lm o s in , M ə n ə in a n s a d a m ə n d ə n b i lm o s in .

3137

3138

3140

S ö z ü n s ö z y e r i v a r , f ə rm a n m fə rm a n , Y a z ın ın tə s ir i ö z g ə d ir , inan .

3142 E y ə s li p a k iz ə , in sa n ı tan ı:A v a m ı o v la y a r b ə y in fə rm a m .

A lim k iş i lə r d ə n q a lm a m ə s ə l v a r : T u tq u n k ö n ü llə r i b ə y sö z ü a ç a r .

İ s ti b ir s ö z d esə b ə y ö z q u lu n a ,İ l lə t s o v u ş s a da , ru h v e r ə r o n a .

D il in in a l t ın a b a l q o y u rs a b ə y ,D a im s e v i lə c ə k v ə s f e d i lə c ə k .

3141

3143

3144

3145

ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI

3146 E lb a ş ı s ö y lə d i: - B u d u rs a ç a ra , Y a z a l ım m ə k tu b u , s a la l ım to ra .

3147 S o n g e d ə s i o lsan , g e t , h a z ır h q g ö r , M ə k tu b u y a z ıra m , ö z ü n lə g ö tü r .

ELBAŞI GÜNDOĞDU MƏKTUB YAZIR

3148 Y a z d ı, q a r ş ıs ın d a m ü r ə k k ə b , k a ğ ız ,Z ə m in h a z ır la d ı iş in ə y a ln ız .

3149 T a n r ın ın a d ıy la b a ş la d ı s ö z ə ,O d u r o fv e lə y ə n , o d u r m ö c ü z ə .

3150 Y a ln ız T a n r ım ız d ır b iz ə q o l- q a n a d , B ü tü n d o r d l i lo r ə d ə r m a n d ı r b u ad .

3151 D u a m ın - s o n a m m y o x n ə h a y o t i , Y a ln ız x u d a v e r ir b iz o q is m ə ti .

3152 B ü tü n x i lq ə t lə r i ö z ü y a ra td ı ,Y a ln ız X u d a v e r i r b i z ə q is m ə ti .

3153 Q a d ird i , ç a td ı r ı r b iz i q is m ə tə , G ö s tə r i r h ö k m ü n ü h ə r b i r x i lq ə to .

3154 A y a y a r - y a r a ş ıq , g ü n ə ş ə iş ıq ,G ö y ə g ö y r ə n g v e r ə n X a liq d i , X a liq .

3155 H ə m iş ə h ə r l ə n ə n f ə l ə y ə b a x , g ö r , D ö n ü b d o la n m a s ı T a n r ı h ö k m ü d ü r .

3156

3157

3158

3159

3160

3161

3162

3163

3164

3165

3166

3167

3168

3169

3170

3171

3172

3173

Ö z ü d ü z ü b - q o ş d u q ə z a - q ə d o r i ,Q ə z a y a b o y u n ə y , s ə c d o q ıl , k ir i.

Q ıld ı n ə i s t ə s ə , q ı la c a q y e n o ,O d u , h ə r n ə d e s ə , o la c a q y e n o .

S iz ə E lb a ş ıd a n a lo v lu s a la m ,E s ə n l ik d i l ə y ə n m ə k tu b y a z ır a m .

S a ğ - s a la m a tm ıs a n , d in c y a ş a r m ıs a n , Y ü k ü n ü r a h a tc a d a ş ıy ı r m ıs a n ?

E ş itd im ... jo ik s ə k m iş f ə z i lə t lo r in ,S ə n in y o x m u ş m is l in , e y h ü n o r v o r im .

T a n r ıd a n v e r i l ib s ə n o b u q is m o t - E lm -ü r fa n , f ə z i lə t , ə q l , z o k a v o l .

E ş itd im b u s a y a q x is l ə t lo r in i ,S ə n i a r z u la d ım , e y g ö z ü m , so n i.

G ö n d ə r d im q a r d a ş ın Ö g d ü lm ü ş b o y i , K i s ə n ə y e t i r s in m ə n d ə k i r o y i.

B ild im v a z k e ç m is ə n o z iz lo r in d ə n , K ə n d in d o n , x a lq ın d a n , c a n - c iy o r in d o n .

T o k - to n h a ü z q o y u b d a ğ a g c tm is o n , İ b a d ə t y o lu n d a ə h d ə y e tm is ə n .

S ö y lo q a r d a ş la r ın n e y lo m iş s o n o ? N e ç in ü z d ö n d ə r d in , m o n o d c s o n o !

A ç m o n ə , s ə n o b i r z ü lm c d i l ib s o ,G ə l b u ra , v a r l ığ ın in c id i l ib s o .

S ə n ə ə d a lo t l ə q ı la r a m m o d o d , T a p a rs a n b u y e r d ə s e v in c , s o a d o t.

Q a rd a ş d a n q a r d a ş a ç a ta r m o n fo o t , H ə la v ə t ta p a r s a n , y a ln ız h o la v o t .

Q o h u m la , q a r d a ş la b a r ış m a q g o ro k , D o s t la ra q a y n a y ıb q a r ış m a q g o ro k .

H a rd a y a x ın la r ın , ə z iz lo r in v a r ,B a x k ö n ü l g ö z ü y lo , a x ta r a n ta p a r .

B u şe r in y a z a r ı n o l ə r d e y ir g ö r : Q a r ış a n c a n la r ın h ü s n ü ö z g o d i r .

Q a ra y e r a ğ s u y la q o v u ş a n z a m a n , G ü lü s ta n y a r a n ır , in a n , g ü lü s ta n .

3174 E lə k i, b ir lə sd i q a rd a ş la r , d o s tla r , Q o l-q a n a d ta p an la r s ə a d ə t b u la r .

3175 İb a d ə t y o lu n u se ç sə n , b u r d a s e ç , Ş ə h ə r in q ış la q d a n f ə rq i v a r m ı h e ç ?

3176 H ə r y e r d ə e y n id ir ta ə t , ib a d ə t ,B u r d a a z c a asan , d a ğ d a ç ə t in , sə r t .

3177 Ö n c o g e t m ə n im s ə e lm i, ü r fa n ı , S o n ra d in ə ta p m , o x u Q u ra n ı.

3178 İk i x a s k iş id ir ç a la n q ə lə b ə ,B ir i m ü ə l l im d ir , b ir i tə lə b o .

3 , 7<) Ö y r ə d ə n , ö y r ə n ə n - d ü n y a y a m e m a r , S ü rü y o q a t ı l ı r y e r d ə q a la n la r .

ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ OYÜDÜ

31S() İn d i h a n s ın d a n s a n , ü r ə y in i aç ,İ k is in d o n b ir i o l, ü ç ü n c ü d o n q a ç .

31X1 D o r in d o n m o n im s ə , h ik m o to u ğ ra ş , Y o ru lm a , u s a n m a , z ə h m ə to q a tla ş .

3182 E lm ö y ro n , q u la q a s m o s lo h ə to so n , S o n ra y o lla n a rs a n ib a d o tə s ə n .

31X3 E ş it . n o lo r d c y ir b ilg i v c r o n lo r , S o c d o n i b i r m ü jd ə s a n a n ə r o n lo r .

3|84 T a n r ıy a s o c d o n i e lm d o n ö y ro n ,Q a p ın a d a m ğ a v u r , b i l im d o n , ö y r ə n .

3185 B i lg is iz s o c d o n in n ə f a y d a s ı v a r , B i lg is iz a b d a l la r n ic a tm ı ta p a r .

31K6 E lm s iz s o c d o y ə u y a n n a ş ıd ır ,A lim in r ö y a s ı o n d a n y a x ş ıd ır .

3187 E y d a ğ la r b a ş ın d a h a q q a ta p ın a n , K o n d d o ib a d o t in ü s tü n d ü r o n d a n .

3188 Ü m m o td o n u z a q d a ib a d o t o lm a z ,N ə o ru c ə l v e r ə r , n o d ə k i n a m a z .

31g9 K ö n ü l v e r m is ə n s o ib a d o tə so n ,N e ç in q a r ış m ır s a n b u h ü m m ə tə s o n ?

3190

3191

3192

3193

3194

3195

3196

3197

3198

3199

3200

3201

3202

3203

3205

3206

3207

3208

Z a h id in e ş q i l ə n ə o d la n ı r s a n ?B ə la d ı z a h id l ik , s ə n a ld a m r s a n .

Ö y ü n m ə , h ə d ə r d i s ə n in a d ə t in , K im s ə y ə x e y r i y o x b u ib a d ə t in .

İ b a d ə t t ə r z in i g ö z l ə m ə k g o r ə k ,O n u e l g ö z ü n d ə n g iz lə m ə k g ə r o k .

K iş i s ə n , h if z e l ə b u a d ə t i s ə n ,G ö z ə s o x m a y a s a n ib a d ə t i s ə n .

X ə lv ə t ib a d ə t i x o ş la y ır a ğ ı l ,E ş i t b u k ə l a m ı , o n a ə m ə l q ıl .

T ə v a z ö g ö z l ə y ə n m ə r d l ə r , m ə t in lə r , Y ü z il s ə c d ə q ıla , o n u a z b i lə r .

S ə n e ş i t d o s tu n u n m ə s lə h ə t in i , A d a m la r g ö r m ə s in ib a d o tin i .

E n d ü z ə , s ə c d ə q ıl k ə n d d ə , ş ə h o r d ə , S ə n in h ə r d u a n a ç ə k i l s in p ə r d o .

X a lq a x e y r in d ə y s in , d ə r d in o y a ra , Q o h u m a - q a r d a ş a b i r ç a ro a ra .

G ö r d u l g ə l in lə r i , a n a s ız la r ı ,Ş il , ə l s iz - a y a q s ız , ç a r a s ız la r ı .

X a lq i l ə f ə r i z ə n a m a z ım q ıl ,C ü m ə n a m a z ın ı q ı l - h a c ı s a y ı l .

Ə I tu t y o x s u l la r a , h a la l p u l q a z a n , M ə d ə d q ıl , h ə r e v d ə q a y n a s ın q a z a n .

B u c ü r x id m ə t lə r d ə ib a d ə td i , b i l , K ö n ü l r a h a t l ığ ı s ə a d ə td i , b i l .

N a m a z d a , o r u c d a ö z x e y r in ə d i r ,Ö z x e y r in i g ü d o n n ə ç id i r , n ə d i r ?

K iş i l ə r d ə n ü s tü n , k i ş i lə r b a ş ı ,B u b e y t i s ö y lo y ib g ö rü n n ə y a x ş ı:

Ö z x e y r in i g ü d m o k k iş i l ik d e y i l , Ö z g ə n in x e y r in i g ü d ə n d i k a m il .

Ə rd i ö z g ə ü ç ü n b ə n ö v ş ə d ə r ə n , Y a x ş ıy a , p i s ə d ə k o r ə m g ö s tə r o n .

K iş i f a y d a v e r s in g ə r ə k b i r k ə s o ,Q o y ö ls ü n k im ə s ə x e y r i d o y m o s ə .

3209

3210

3211

3212

3213

3214

3215

3216

3217

3218

3219

3220

3221

3222

3223

3224

3225

3226

A ç q a r ın d o y u ra n ,ə y in -b a ş v e rə n , K iş in i m ə rd lə r in g ü lta c ı b il sə n .

Y a ln ız ib a d ə tə k ö n ü l v e rə n k ə s , T a n rm ın lü tfu n ə y o l ta p a b ilm ə z .

T a n r ı s e v in c in i is tə y ə n in sa n ,İs la m se v in c in i q a z a n b u b a ş d a n .

T a n r ı m ö h ta c d ey il s ə n in s ə c d ə n ə , Y a x ş ı a d q a la c a q c a h a n d a s ə n ə .

Y a x ş ı a d k iş in in ib a d ə tid ir ,İ b a d ə ts iz a d d a m ü v ə q q ə tid ir .

T a n r ın a ib a d ə t b ə n d ə liy in d ir ,X a lq m a x id m ə td ə n g ü c a lıb g ed ir.

Ə li- k ö n lü a ç ıq , s ə x a m ə d ə n i ,A lim g ö r n ə d e m iş , e ş i t n ə ğ m ə n i:

T a n r ıy a s ə c d ə q ıl. Ə z iz d i s ə c d ə n , A n c a q s ə c d ə n i lə ç o x ö y ü n m ə sə n .

T a n r ıy a ta p ın m a q b ə lk ə d ə a s a n , G ə r ə k x a lq ın ı d a u n u tm a y a s a n .

G ə l, g ə l , ç a ğ ın r a m , O z ğ u rm u ş , sə n i, Ö z x c y r in i g ü d ə n s a n m a s o n m ə n i.

G o ls o n , u d a c a q s a n , q a z a n a c a q s a n , M o n o z o r ə r i y o x , g ə lm ə s ə n , in a n .

S o n i ç a ğ ırd ım k i, b i r a d - s a n q a z a n , X a lq a x e y r in d ə y s in , a b a d o la s a n .

D e d iy im s ö z lə r ə d iq q ə t l ə y a n a ş ,Ç in o lsa , d a y a n m a , Ç in s o d d in i aş.

M o n ə y a r d ım ç ı o l o rd a y o x , b u rd a , V a r la n d ır y o x s u lu , q ü v v o t v e r y u rd a .

M ə n ə a d - s a n g ə t i r , ö z ü n ə x e y ir , O n d a ik i d ü n y a in a n , s o n in d i r .

M o n i y a x ş ı la ş d ır , ö z ü n y a x ş ı o l, Ə rd o n o r ö y r o n ə r , ə r n a x ış ı o l.

S o n m ə n o y a x ş ı o l, T a n r ı d a s ə n o - Q ıla c a q lü t f ü n ü ö z b ə n d ə s in ə .

E ş i t n ə l ə r d e m iş ta c ik a lim i: Y a y ılm ış s ə d a s ı i ld ır ım k im i.

3227

3228

3229

3230

3231

3232

3233

3234

3235

3236

3237

3238

3239

3240

3241

3242

3243

3244

X a lq b ə y i g ə t i r s ə x a lq a s ə a d ə t ,A ş a c a q b a ş ın d a n , in a n v a r - d ö v lo t .

Y a x ş ı l ığ ı b ə y ç ü n a rz u la a n c a q ,B ə y in y a x ş ı o ls a x e y i r g ö r o r x a lq .

A v a m y a x ş ı o la r y a lm z ö z ü y ç ü n ,E lb ə y i y a x ş ıs a , e l d ə g ö r o r g ü n .

Y a ln ız in s a n la r a x e y i r g o t i r o n ,A d a m ı k iş i b i l y e r ü z ü n d ə so n .

X o ş la r y a x ş ı i ığ ı b o lk ə h o r in s a n ,B ə s y a x ş ı l ıq n ə d i r , g ə r ə k q a n a s a n .

Y a x ş ı l ıq o d u r k i , x a lq a s o a d ə t , V e r m ə y in g ə t i r s in s o n o h o la v o t .

X a lq a m e h r ib a n d ı r y a x ş ı k iş i lo r ,M e h i ö z ü b ə l k ə d ə ə n k a m il o s o r .

S ö y lə d im s ö z ü m ü b u m ə k tu b ilo , Q u ru d u q ə l ə m d ə s o n u n c u g ilə .

Q a la n s ö z lə r im i , a y ü z lü m , y e n o , D o ğ m a c a q a r d a ş ın y e t i r ə r s o n ə .

B a ğ la d ı m o k tu b u m ö h ü r lə y o r o k , G ö tü rd ü Ö g d ü lm ü ş : - M ü b a ro k , a b o y .

E lb a ş ı s ö y lə d i : - Q a lx , y o la ç ıs s o n , Q a la n s ö z lə r im i ö z ü n d e y o r s o n .

A lim s o n , m ö h k ə m o l, ə l ib o ş g o lm ə , G ə ls in h ü z u r u m a o so s , o n o ğ m o .

A lim g ö r n ə d e m iş : - H o f ə s i o v s u n , B ir e lç i g ö n d ə r k i , s ö z ü n s ö z o ls u n .

R ə v a m ı h e ç s ə n o s ö z ö y r o d im m ə n ? Ö z ü n k i , h ə r ş e y i d ü r ü s t b i l i r s o n .

K ö n lü n d ə n o v a r s a h o p s in i s ö y lo , D ə r d in o d ə r m a n o l , b i r o la c e y lo .

Ö g d ü lm ü ş - o n o c ib , o g ö z o l in s a n ,- Ə v o t! Ə v o t! - d e y ib ç ıx d ı o ta q d a n .

A tla n ıb y o l la n d ı e v in ə s a r ı ,D ə y iş d i o y n in d ə o la n p a l t a n .

B a td ı q ız ı l G ü n ə ş - o n u r lu s a n d ıq , İ ş ıq lı d ü n y a y a ç ö k d ü q a r a n h q .

32 4 5 Q a p a n d ı g ö y lə r in aç ıq q ü b b ə s i,S iy a h s a ç la r ıy la b ə y a z ç ö h rə s i.

3246 C a n a m a z y a n ın d a d ə s tə m a z a ld ı,Q ıl ıb n a m a z ın ı , u y ğ u y a d a ld ı.

3247 S ö k ü ld ü d a n y e ri, ç ə k ild i h ə b ə ş , O y a n d ı Ö g d ü lm ü ş , d o ğ u n c a g ü n ə ş .

3248 S a b a h n a m a z ıy la ə h d in o e rd i, F ik ir l i - f ik ir l i to sb e h ç e v ird i.

3249 D ik o ld i a l G ü n o ş - o n u r lu q a lx a n , Ç ı ra ğ b a n ü z ü n ü g ö s tə rd i c a h a n .

3250 S ü rd ü k ö h lo n in i o d a ğ b a ş ın a ,Y e tiş d i o rd a k ı q a n n d a ş ın a .

3 2 5 , M o n z i lo ç a t ın c a e n d i a t ın d a n ,Q a p ın ın a ğ z ın d a d a y a n d ı b ir an .

3252 D ö y d u , ta q q ıld a td ı . O z ğ u rm u ş q a lx d ı,- Y a T a n r ı! - d e y ib ə n irə l i ç ıx d ı.

3 2 5 3 A ç ın c a q a p ın ı q u c a q la ş d ıla r ,G ö rü ş ü b ö p ü ş ü b s o ra q la şd ıla r .

3254 Y a p ış d ı q o lu n d a n , sa ld ı iç ə r i,B a ş d a n iş a n v e rd i ə n r a h a t y e r i .

3255 B ö y ü k s e v in c g ə ld i k iç ik o d a y a ,D e d i: - Ş ü k ü r s ə n ə , ş ü k ü r X u d a y a !

3256 A y r 'h b y e n id o n g ö rü ş ə n z a m a n ,N o q o d o r b o x tiy a r o la rm ış in sa n .

3257 N o b ö y ü k s o a d ə t - a ğ y o la d ü ş m o k - Q a rd a ş d a n a y r ıl ıb b ir d o g ö r ü ş m o k .

3258 N o b ö y ü k s o a d ə t - v e r ib b a ş -b a ş a , B u n c a y a x ın o la q a rd a ş q a rd a ş a .

3 2 59 G ö rü n n o lo r d e m iş m e h r ib a n q a r d a ş - M c h r , ü lfo t b a ğ la y a n k ö n ü ld a ş , s ird a ş :

3260 G ö r ü ş s ə , ö p ü ş s ə ik i m e h r ib a n ,K o d o r d a m la o la r , s e v in c b i r ü m m a n .

3261 Ə n b ö y ü k b ə x t ə v ə r s a y ın o n la r ı - A y r ı l ıb s a la m a t ta p ış a n la r ı .

3262 O z ğ u r m u ş s o r u ş d u q a rd a ş la r ın ı , Ö g d ü lm ü ş o r z e td i if t ix a r ın ı .

3263 O z ğ u r m u ş s o r u ş d u : - H ü z u r u m a s ə n , D e n e c ə g ə lm is ə n , n ə d i r d i l ə k ç ə n ?

3264 E ş i td im E lb a ş ı m ə h r ə m d i r s ə n ə ,H ic a t v e r i r s in iz m e h r i s t ə y ə n ə .

3265 E l in q a y ğ ıs ın ı ç ə k ə n ə ə h s ə n ,B u iş d ə n ə l ü z ü b n ə c ü r g ə lm is ə n ?

ÖGDÜLMÜŞÜN O ZĞURM UŞA CAVABI

3266 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - E y ə z iz a d a m , Ö z ü m g ö r ü ş ü n ü a r z u la m ış a m .

3267 G ə ld im , ş a d l ığ ım ız q o l - b u d a q a t s ın , H ə s r ə t in , ə l ə m i n q o y b a ş ı b a t s ın .

3268 G ə ld im , n ə s l im i z ə ç ə l ə n g h ö r m ə y o , B u g ü n f ü r s ə t ta p d ım s ə n i g ö r m ə y ə .

3269 S ə n i g ö r m ə d iy im g ö r n e ç ə i ld ir ,B u f u r s ə t ə l i m ə d ü ş m ə d i b ild ir .

3270 Y a x ş ı k i, t a p m ış a m b u s a b a h im k a n , Ş ü k ü r , e y Y a r a d a n , e y u lu Y o z d a n .

3271 S a ğ - s a la m a t o ls a in s a n d ü n y a d a ,Ə h d i g ö z d ə q a lm a z , ç a ta r m u r a d a .

3272 F ü r s ə t i ə n y a x ş ı q ə n i m ə t b i lə n ,K iş i n ə l ə r d e m iş , e ş i td in m i s ə n .

3273 T ə k i b a ş s a ğ o ls u n , h ə r ş e y d ü z ə lə r , Y e n id ə n b i r l ə ş ə r a y r ı d ü ş ə n lə r .

3274 S ə n d i lə k d i l ə m ə , c a n s a ğ l ığ ı u m , M in d i l ə k y a r a d ı r s a ğ l ıq , e y q u z u m !

3275 T a n r ı m ə t l ə b im ə ç a td ır d ı m ə n i , S a ğ - s a la m a t ta p d ım c a n is tə y in i .

3276 B u s ö z d ə n b a ş q a d a y e n ə s ö z ü m v a r , İ s tə s ə n d e y ə r ə m , c a n r a h a t la n a r .

OZĞURMUŞ ÖGDÜLM ÜŞ İLƏ DANIŞIR

3277 O z ğ u r m u ş c ö y lə d i : - D in lə d im s ə n i ,S ə n d ə e ş i t , q a rd a ş , k ö n lü m d e y ə n i .

3278 Y e g a n ə y a ra d a n , o b ö y ü k b a y a t,S ə n ə b ə x ş e lə s in m in -m in y a x ş ı ad.

3279 K iş i d ü z y ü rü s ə m ə s lə k y o lu n u , S a x la m a z y o lu n d a n d ə rd -c a v a b o n u .

3, 80 S ın a n m ış k iş i lə r e ş it n ə d e im iş ,Ö y rə n m ə n a s ın ı , e y k ö n lü g en iş .

32gl C a n d a q a y n a y ır s a b ir a rz u -d ilə k ,A y a q y o r u ls a d a b ü d r ə m ə y ə c ə k .

3282 D ilə k u z a q y o lu y a x ın la ş d ıra r ,C a n b u la r , g ö z ü n ə g ö rü n s ə n ig a r .

3283 Q a y ğ ın ı ç o k i r ə m , m ə n im d ir b u q ə m , Q o lb im d ə n o v a r s a a ç ıq d e y irə m .

3284 H a n ı q o h u m -q a rd a ş , h a n ı ş ə h ə r , k ə n d ? H o p s in i to r k e td in , a td ın n ə h a y o t.

3285 M in b i r b ə l a g ö rə n e y y a lq ız in sa n , N c c o n a to v a n s a n , a c -y a la v a c s a n .

32 8 6 D o rd in i ç o x ç o k ir q o h u m -q a rd a ş ın , O n la r d in c o lo rm i, ç a tıq s a q a ş ın ?

3287 Y a lq ız l ıq y a m a n d ır . Y a lq ız q a la n k ə s , D a im d o rd o d ü ş ə r , m u ra d a y e tm o z .

,288 E v d o ə y lo ş m o y o q a lm a y ıb g ü c ü m , C a n d a ta q o tim y o x , e tm ə y o h ü c u m .

32K9 M in b ir c o h ə n n ə m i, d ə rd i-q u b a r ı , M o g o r tə k s o n in ç ü n y a ra d ıb T a n r ı?

3290 M o n o a ç ıq s ö y lo , b i l im d ü z ü n ü - S o n h a rd a n a lm ısa n b u n c a d ö z ü m ü ?

O Z Ğ U R M U Ş U N Ö G D Ü L M Ü Ş Ə C A V A B I

3291 O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : - S ö z ü n d ü r r im iş , E ş it , m o n d ə d e y im , e y b a ğ r ı g e n iş .

3292 ^ u s Ö 2İər k i , d e d in , q a n ım - c a n ım s a n , Q a r d a ş ım , s i r d a ş ım , m e h r ib a n ım s a n .

3293 Q a r ın d a ş d ə r d in i q a r ın d a ş ç ə k o r ,Y a d g ə l ib h a l ın a y a n a r m ı m o g o r?

3294 N e ç in a y r ı lm ış a m q a r d a ş la r ım d a n , N e ç in t ə n h a h ğ a c a n v c r m iş ə m , c a n ?

3295 O r d a a y d ın g ö r d ü m n a q is l iy im i , B u r d a s a u c a ld ı r ib a d ə t m o n i.

3296 T ə n h a l ıq y o lu n u s e ç d im b u r a d a , T ə n h a ib a d ə t l ə y e t im m u ra d a .

3297 D ü n y a iş lə r in o k ö n ü l v e r o n k o s , H a q q a , ib a d ə tə y o l a ç a b i lm o z .

329g D ü n y a q a p ıs ın ı q a p a m a y ın c a , Y a r ım ç ıq ib a d ə t b ic a d ır , b ic a .

3299 S ın d ır a b i lm ə s ə n n o f s in b o y n u n u , O y u n d u r ib a d o t , b i r d in o y u n u .

3300 A r i f lə r n o d e m iş , y a x ş ı q u la q a s ,N ə f s ilo ib a d ə t b i r y e r ə s ığ m a z .

3301 X id m ə tç i b i r q u lu y o ld a n ç ıx a r a n , Y a lm z ö z n o f s id ir , c a h a n d a , in a n .

3302 N ə f s in ə q u l o la n ö z d u s ta ğ ıd ı r ,N ə f s o n a ə n y a x ın , i lk in y a ğ ıd ır .

3303 N ə f s in g ü c g ə l ə n d o b a ş q a ld ı r s a c a n , Y a ln ız id r a k ın la o n u y ıx a rs a n .

3304 B u n u n ç u n a tm ış a m ş o h o r i , k o n d i , D a ğ la r ın b a ş ın d a y a lq ız a m in d i.

3305 İ n s a n ö v la d ın d a n d ö n d o r s o m d o ü z , N o q iy b o t o h l iy o m , n o b i r a ğ ı r sö z .

3306 Q a r d a ş ım , d e m o k i, y a lq ız a m , to k o m , M ə n o a l la h ım ın ö z ü d ü r h o m d o m .

3307 U z a ğ a m q a r d a ş d a n , d o s td a n b i r q o d o r , A c a m m ı, to x a m m ı - q o y b i lm o s in lo r .

3308 E lin k ö n lü s ın s a a lm a q ç ə t in d i r ,B u iş y a ln ız h a q q ın , ə d a lo t in d ir .

3309 N o n im d o y m o s o d ə b i r x e y r im x a lq a , Z iy a n d a g ö r m o z lo r , in a n , a y q a ğ a .

3310 Y a x ş ıh q , y a m a n lıq , x e y ir , y a z iy a n , H a q q ın ö z i ş id i r b a ş d a n , b in a d a n .

3311 Ə r ş d ə n b a ş la m ış y e r a l t ın a d ə k , T a n r ın ın h ö k m ü d ü r h o r iş , h o r işd o k .

3312

3313

3314

3315

3316

3317

3318

3319

3320

3321

İ n s a n d a n g ö rd ü y ü n z iy an , y a x ey ir, Y a m a n d a , y ax ş ı d a s ə n ə b ə l lid ir .

D e y r is ə n s ə c d ə y ə v a rm ıd ır h a c ə t?Q u la q a p ı a ç ır , in a n , ib a d ə t.

Q u lu n q u ld u r ad ı. X id m ə t n ə y ax ş ı! G ə r o k a y ı lm a s ın s o c d ə d ə n b a ş ı.

T a n n x o ş g ö rs o d o , x o ş g ö r m ə s ə d ə , M is ils iz q ü v v o d ir ib a d ə t, s ə c d ə .

M o n o z iy a n y o x d u r y a lq ız l ığ ım d a n ,B u y o l la n ə f s d o n x i la s o lu r ca n .

B u b c y t i s ö y lo y o n g ö r n ə lə r d em iş :İç i b a l tu m u d u r , z a h ir i y e m iş .

D e y ir s o n e l lo ro q a y n a y ıb q a r ış ,D c g ö y d o n m i d ü şü r , h a n ı d o s t- ta n ış ?

Y a n ım a g o lm is o n b u s a b a h e rk ə n , F o rq e t, a y r ı d ü şd ü m ib a d o tim d ə n .

T o k c o b i r s o n in lo ü lf ə t im , m e h rin ı, G ö r n o z iy a n v c rd i, b o s h an ı x c y r im ?

Q a y n a y ıb - q a r ış s a m in s a n la ra m o n , A y r ı d ü ş m o ro m m i ib a d ə t im d o n ?

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N O Z Ğ U R M U Ş A C A V A B I

3322

3323

3324

3325

3326

3327

3328

- E ş itd im sö z ü n ü - Ö g d ü lm ü ş d ed i, M o n im d ə f ik rim i s o n d in lə in d i.

S o n in s ö y lo d iy in s ö z lə r y a la n d ır , G ö z o k ü l ü fü rə n , b a ş a ld a d a n d ır .

H a y a n o lm a lıs a n d ir i lo ro so n ,S o n i k iş i b i l ib d e s in lə r o h so n .

D ir i , s a ğ o lm a ğ ın n o d ir n iş a m ?O n u x e y i r v e r ə n i ş in d o n ta n ı.

E v lo n m o k g ə ro k k i , a l ın s ın b o h o r , Ö v la d s ız k iş iy o n a x o ş d e y o r lo r .

G ö r n ə g ö z ə l d e m iş a r i f a d a m la r : Ö v la d s ız k iş in in a d - s a n ım ı v a r ?

O ğ u l - q ız h ə r e v in b ə r ə k ə t id i r ,S ə n o a r x a o la n b i r n ə s i l g ə t i r .

3329 K im d o n o ğ u l q a l s a y u r d a y a d ig a r ,S o n o n u d ir i b i l , ta p s a d a m o z a r .

3330 K iş i o ğ u l - q ız s ız k o ç s ə d ü n y a d a n , A d -s a n ı p u ç o la r , y u r d u d a v ir a n .

OZĞURMUŞUN Ö G D ÜLM Ü ŞƏ CAVABI

3331 Ö z ğ ü r m u ş s ö y lə d i : - D ü z d e d in s ö z ü , A m m a b i r m ə t l ə b d ə c ə lb e d i r b iz i .

3332 X o ş b ə x t s ə n , ö v la d ın y a x ş ı ç ıx a r s a , S ə n d ə n s o n r a y a n a n b i r ş a m ın v a r s a .

3333 Ö v la d ın z a y ç ıx s a y a n a r m ı o c a q ?S ə n in p a p a ğ ın ı y e r o s o x a c a q .

3334 Y a d la r , b ig a n ə l ə r , x ə b i s k ö p ə k l ə r ,S ə n i l ə n ə t i l ə y a d e d ə c ə k lə r .

3 335 O ğ u l- q ız d ü ş m ə n s ə , d ü ş m ə n n ə la z ın ı? İ k iq a t d ü ş m ə n ə v a r m ıd ı r lü z ü m ?

3 336 Z ə r ə r d ə n , z ü l m ə t d ə n q o y u lm u ş h im i , D ü ş m ə n o la n y e r d ə n iş ıq g ə l ə r m i?

3 3 37 N e c ə d ü r ü s t d e m iş g ö r a q i l d o d o :Z a y ö v la d z ü l m ə t d i r s ə n in ü s tü n d o .

3 33g A lim k ə l a m ı d a tu ş g ə l i r b u n a ,K ö n lü a ç ıq la r ın h a q b o y a n ın a .

3 339 Y a n d ır m a ö z ü n ü o ğ u l- q ız d e y ə ,B ü tü n ö v la d la r m ı q a lx ı r z i r v ə y ə ?

3 340 M u r a d a y e t ə n o , b ə l a ç ə k ə n s ə n ,0 d ö v r a n s ü r ə c ə k , s ə n ö lə c ə k s ə n .

3 3 4 , E v lə n o n g ə m i y ə m in m iş g ib id i r , D ə n iz in q o y n u n a g i r m iş g ib id i r .

3342 O g u l- q ız d o ğ u l s a d a ğ ı l ı r g o m i,D ə n iz d ə b o ğ u lm a q , h e ç k iş i l ik m i?

3343 O ğ u l- q ız a ta y a y a r o l s u n g ə r ə k , O lm a s ın ö n ü n d ə z ə h ə r l i x ö r ə k .

3344 O ğ u l- q ız z a y ç ı x s a te z v e r ə r b a d a , A ta n ın , a n a m n a d - s a n m ı d a .

3345 B u c ü r a i l ə d ə n k im u m a r v ə f a ?U m s a b ə l a g ö r ə r , y a c ö v r ü c ə f a .

3346

3347

3348

3349

3350

3351

3352

3353

3354

3355

3356

3357

B u c ü r z i l l ə t ç e k ir ö v la d a ta s ı,F il g ib i d a ş ıy ır m ö h n ə ti, y as ı.

Ü lf o td a ş , a rk a d a ş , d o s t - d e d in g ə rə k , D e m ə d in b u y ü k ü k im lə r ç ə k ə c ə k ?

D in lə , n ə l ə r d e y ir h ö k m ü h ik m ə tin : K ö n ü l z o r i f şe y d ir , q o ru m a q ç ə t in .

K ö n ü l ç o x z ə r i f b ir ş ü ş ə y ə b ə n z ə r , G ö z lə , to x u n m a s ın , e y o ğ u l, x ə tə r .

K ö n ü l z ə r i f l iy i h a m ıy a ə y a n - Ə r iy i r is t id o n , d o n u r s o y u q d a n .

D o s t d o s td a n in c is ə d ü ş m ə n lik tö rə r , D ü ş m o n l ik , ə d a v ə t ö lü m d ə n b e tə r .

D ü ş m ə n q o y m a z s ə n i a la s a n m u ra d , V c r ə r h ə la v ə ts iz , d i lx o r b ir h ə y a t .

D ü ş m o n in n o q ə d ə r k iç ik o ls a d a , S o n o n u b ö y ü k b il n a m ə r d d ü n y a d a .

F il in d ü ş m ə n id i r x ırd a c a h ü n ü - G i r i r q u la ğ ın a , d e ş ir g ö z ü n ü .

D ü ş m o n lo d ö y ü ş d ə q o c a lm ış b i r ə r , D in lo , n o lo r d e m iş , tu ta n d a s o n g o r .

N o y in d o n q o rx u ra m d ü ş m ə n in , d c y ib , Q a f i l l ik c tm o y in o n b ö y ü k e y ib !

D ü ş m o n i ö n d o b il h ə r a d d ım b a ş ı , D ü ş m o n o d ü ş m ə n o l, y a x ş ıy a y a x ş ı .

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N O Z Ğ U R M U Ş A C A V A B I

3358

3359

3360

3361

D in lo y in Ö g d ü lm ü ş n ə l ə r s ö y lə y i r :- M o n im c ö z lə r im ə q ə lb in d o y e r v e r .

H a la ld a n y a r a td ı a l ə m i a l la h ,Y e m o k , iç m ə k v e rd i , g ü l ə n d ə s a b a h .

Y a x ş ı d o s t ta p a n la r , ü l f ə t y a p a n la r , Y a x ş ı i ş l ə r g ö rə r , s ə a d ə t b u la r .

X e y i r v e r o n lə r ə q a y n a - q a r ı ş s o n , X e y i r n i ş a n ə d i r k iş i f e y z in d o n .

3362

3363

3364

3365

3366

3367

3368

3369

3370

3371

3372

3373

3374

3375

3376

3377

3378

3379

T ə k - tə n h a d o la n a n y a lq ız k i ş i lə r ,N ə b i r x e y i r v e r ə r , n ə d ə b a r - b ə h o r .

X e y ir g ə t i r m ə y ə n a d a m ö lü d ü r ,Y a ş a m ır , h ə y a td a y a ln ız s ü r ü n ü r .

H ə r k im in ç o x d u r s a d o s tu , y o ld a ş ı , Ş a n - ş ö h r ə t q a z a n ı r , u c a l ı r b a ş ı .

D o s tu ç o x o la n la r q a lx ı r g e t -g e d ə .Q a z a n ır b u g ü n k ü , a x i r ə t i d o .

D ə r d ç ə k s ə n , d ə r d ç ə k ə r , ş a d o ls a n , g ü lo r , Ə g ə r la z ım g ə l s o , u ğ r u n d a ö lə r .

Y a x ş ı h ə r n ə y i n v a r , x a lq a ç ə k ə r c a r , A m m a n ö q s a n ın ı fa ş e tm o z , s u s a r .

Y a ln ız c ə n g o y a d a r m ü r g ü lü m ə r d i , Y a x ş ıs ı , y a m a n ı b i l i n ə r q o t i .

D ö y ü ş , c ə n g o lm a s a ta n ın a r m ı ə r ?A d -s a n ı , ş ö h r ə t i n o c ü r b i l in o r ?

H ə r k im in p a r la q s a f ə z i lo t l ə r i ,A z a lm ır b a ş ın d a n d ü ş m ə n fo rd lə r i .

H ə r k im y a m a n l ığ ı d ü n y a d a n s i l ir ,O n a ö z ə t r a f ı d ü ş m o n k ə s i l i r .

B ir d ü ş m ə n i z lə y i r h o r y a x ş ı iş i,Ö lü d ü r d ü ş m o n i o lm a y a n k iş i .

D ü ş m ə n i ç o x o la n z o r k i ş id i r , q a n ,Ç o x d u r f ə z i l ə t i b a ş d a n - b in a d a n .

D ü ş m ə n lo d ö y ü ş d o b o y a t ı r in sa n ,K im q a z a n a b i l ə r d ü ş m o n s iz a d - s a n ?

D in lə n o lo r d e m iş ş ü c a ə t l i o r ,Y a ln ız h ü n ə r o h l i k a m a l a b i lo r :

B ir m o r d m in n ə f ə r i s a y a r m ı d ü ş m ə n , P a x ı lh q g ö r m ə s ə o m in n o f ə r d o n ?

Q u rd d ö n ü b b a x a r m ı k ö p o y o s a r ı ,A r d ın c a d ü ş s o d ə it i lx ı la r ı?

Ö z g ə a y a ğ ın a d ü ş m o r ə m d e r s ə n ,Ə b ə s d a n ı ş m a r a m , d in m o r ə m , d e r s ə n .

A d a m la r o lm a s a h a r d a d u r a r s a n ,K im in b a r o s in d o m ə c l i s q u r a r s a n ?

3380

3381

3382

3383

3384

3385

3386

3387

3388

3389

3390

3391

3392

3393

3394

3395

33%

3397

K im d i m ə rd ? D ilin ə ş ə k ə r , b a l q a ta n , K iş i lə r y a n ın d a b a ş y e r i tu ta n .

K im d i m ə rd ? T ik a m g ü l i lə ə y ə n ,A c ı d a n ış a n a ş ir in sö z d e y ə n .

K im d i m ə rd ? D a ğ y ü k ü n a l tın a g irə n , C ə f a q ı la n a d a v ə f a g ö s tə rə n ?

Q is a s k ö k lə r in i c a n d a çü rü tsü n , Q ə lb in d o o la n ı d i ld ə y ü rü tsü n .

Y a x ş ı l ıq g ü c ü n ə a d -s a n q a z a n a n ,K iş ilo r n o d e m iş , q u la q v e r b i r an :

Y a m a n d a n ış m a y ın . Y a m a n -a ğ ırd ır , Z o r i f k ö n ü llo r i y a m a n a ğ r ıd ır .

O s o n i s ö y s ə d ə . s ə n ə n u v ə s f e t, A lç a q d ır . S ə n ü lv i q a ta n n d a g e t.

S o n ə c o f a q ıls a , s ə n g ö s tə r v o fa ,Y a x ş ı v ə f a sa ça r, y a m a n d a c ə fa .

Q o h u m u n , q a rd a ş ın ə l ü z s ə s ə n d ə n ,S o n y a x ın l ıq y a ra t, e y q o h u m s e v ə n .

S o n o b i r z ü lm k a r z ü lm e tso ə g o r ,Ə fv e t, k c ç s u ç u n d a n , d in b ö y lə s ö y lə r .

B ir g ü n a h iş lə so q u l, y a c a r iy o ,Ə fv c lo , o l in d ə o lsu n so rm a y o .

D ö z ü r h o r c ə fa y a m ə ş ə l ü r ə k lo r , M o rd lo r ö lü m ü d ə s o b r ilo b o k lə r .

H ic ra b i r g u ş o y ə ç o k i l ib g e t s ə n ,N o c ü r ta p a c a q s a n y a x ş ı l ığ ı s o n ?

O rd a q ız ı l , g ü m ü ş , g ö v h o r , m is m i v a r? D a x m a d a r a h a th q n ə c ü r ta p ı la r?

N o o ğ u l-q ız d o rd i, n o z o r - z in o t in ,N o q o s r in , y u rd u n v a r , n o s o a d o tin .

B ir q o ld a n y a p ış a n ə l in d o y o x d u r , A d -s a n ın , ə m o lin , f e l in d o y o x d u r .

H ə r ş e y d o n v a z k e ç d in d a m la s ın a d o k , H a n s ı a x m a q s ə n o z a h id d e y ə c o k ?

Z a h id l ik k ə m ə r i b a ğ la y a n b i r o r ,A z a q a n e o la r , ç o x u r ə d d e d ə r .

3398 K im s ə t a p m a y a n ı z a h id lə r ta p a r ,O n u n s e b r a d l a n a n b i r s i l a h ı v a r .

3 3 99 M ə rd k im d i r ? M in ç e ş id ə h d i o l s a d a , T a m a m ü z d ö n d ə r ə o n d a n d ü n y a d a .

34 0 0 Y a ln ız k ö n ü l v e r s in ib a d ə t in ə ,Ə1 tu ts u n y o x s u la , b i r d ə y e t im ə .

34 0 ( G ə lh a g ə l d ü n y a y a b e l b a ğ la m a s ın , G e th a g e t d ü n y a y a y a s s a x la m a s ın .

340 2 Ç a ts a a r z u la r a , g ə t i r s ə ə l i ,Q ə lb in i g ö s tə r s in ş ə k ə r , b a l d ili .

3403 Ə m ə l e t s ö z ü m ə , e y x ü lq ü y a x ş ı , M ə r d l ik d i r in s a n ın ə z ə l n a x ış ı .

3404 K im d i y e r ü z ü n d ə ə r l ə r i n ə r i -O k ə s k i , s e ç m iş d i r m ə r d l ik s ə n g ə r i .

3405 K im d i h a m ıd a n b a ş , ü lv i , h ü n ə r v o r - Ç a t ıb m in a r z u y a b ü d r ə m ə y ə n lə r .

OZĞURMUŞUN Ö GDÜLM ÜŞƏ CAVABI

3406 O z ğ u r m u ş s ö y lə d i : - A ç ıq d a n ı ş , d in , E y b ə d r l ə n m iş a y , n ə d i r m ə t l ə b in ?

3407 I c a z ə v e r i r o m , d ö z ü m ü k ə s d ə ,C a v a b v e r , ə h d in i , a r z u n u is tə .

3408 M ə n ə a ç ıq s ö y lə , n ə d i r i s t ə y in ?H a n s ı a r z u la r la ç a r p ı r ü r ə y in ?

ÖGDÜLM ÜŞÜN O ZĞURM UŞA CAVABI

3 409 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - S ö z ü m b u d u r k i, A ç ım k ö n lü m d ə k i b i r d i lə k ç ə m i .

3410 E lb a ş ı G ü n d o ğ d u ta n ıy ı r s ə n i ,O n u n ç ü n y a n ın a g ö n d ə r d i m ə n i .

3411 M ö h k ə m a r z u la y ı r k i, s ə n i g ö r s ü n , M ə n i v ə k i l i t o k g ö n d ə r ib b u g ü n .

3412 S ə n in ç in n o q o d ə r ç ə t in o ls a d a ,G ə r ə k b a ş ç o k o s ə n b ö y ü k u s ta d a .

3413

3414

3415

3416

3417

3418

3419

3420

3421

3422

3423

3424

3425

3426

3427

3428

3429

3430

B i l i r s ə n , E lb a ş ı, n e c ə su lta n d ır ,X a lq a ç o x can fəd a , ço x m e h rib a n d ır .

Ü z ü n ü g ö rə n lə r b ə x t iy a r o lu r ,H ə r ik i d ü n y a d a s ə a d ə t b u lu r .

E ş i t n ə l ə r d em iş c a h a m tu ta n ,X a lq ı d o la n d ıra n şa n lı h ö k m ra n .

A d il , s a f o lm a q d a b ir s ə a d ə td ir , S ə a d ə t s a ç a n la r x a lq a b a r v e r ir .

H a r d a ş ö h r ə t ta p sa b ə y in b ə y a d ı,O y e r i z iy a r ə t özü şə fa d ı.

Ə d a lə t , d o ğ ru lu q ə s a sd ır , ə s a s ,Ə d a lo t o lm a s a , y a şa y ış o lm a z .

D ü n y a ta p m a s a y d ı ad il b ə y lə r i ,T a n r ı ş u m la y a rd ı y e d d iq a t y e r i .

A d i l b ə y i ta p an , sa la m v e r ə n z a t, Q u r tu la r g ü n a h d a n , ta p a r d a n ic a t.

G ö r ü r s o n a d a m a m , g ö z ü -k ö n lü to x , S o b o b e lb a ş ıd ır , b a ş q a d a ğ ım y o x .

T a n r ım z ə k a v erd i, h ə l ə e lm d ə , B ü tü n y a x ş ıl ıq la r g ə l i r ə l im d ə n .

T a n r ım ın v e rd iy i b a c a r ıq , q ü d r ə t ,E1 y ü k ü ç o k m ə y ə ç a ğ ır ı r ə lb ə t .

N e ç in g ö r m ə k is to r s ə n i E lb a ş ı - D o s t o l lo r q a ld ıra r ə n a ğ ır d a ş ı .

M in n o tç i g ə lm iş o m , k o r t i l s im i q ır , M o n i to k q a y ta rm a , e y m ə r d b a h a d ır .

Ö z o l i l ə y a z ıb m ə k tu b g ö n d ə r ib , O x u y u n , h ə r s ö z ə c a n ş ə h d i v c r ib .

Ç ıx a r d ı c ib in d ə n b ə y m e k tu b u n u ,A ç d ı h ö r m o t ilə O z ğ u rm u ş o n u .

O x u d u d iq q ə t l ə f ık rə d a la ra q ,D c d i: - E lb a ş ıd a t ə f ə k k ü rə b a x !

Ç a ğ ı n r y a n ın a , m ə n ə g ə l d e y ir , S ö z ü n d ə n s a ç ı l ı r b ə r ə k ə t , x e y ir .

M o n ə m o s lə h ə t v e r , n ə c ü r d a v ra n ım , Ç ə t in d i r m ə n im ç ü n , c a n ım , su lta n ım .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURM UŞA CAVABI

3431

3432

3433

3434

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - B iz im E lb a ş ı S ə n i y a d a s a l ı r h ə r a d d ım b a ş ı .

D i l in d ə n d ü ş m ü r h e ç a d ın , s o y a d ın , N ə z ə r i s ə n d ə d i r b ö y ü k u s ta d ın .

K ö n ü l k im i s e v s ə o n u q ı la r y a d ,D i l in d ə d o la ş a r ə z iz , d o ğ m a ad .

S e v ə n n ə l ə r d e y i r , o x u b u b c y t i ,Ü r ə y ə q id a d ır y a r ın s u rə t i .

3435 K ö n ü l k im i s e v s ə g ö z b a x a r o n a ,B a x a r , h e y ra n q a l a r h e y ra n l ığ ın a .

3436 N ə q ə d o r m ə t lə b i v a rs a k ö n lü n d o , Ç ıx a r , a ş k a r o la r b i r g ü n d i l in d o .

O z ğ u rm u ş s ö y lo d i : - Y o l g ö s to r m ə n o , E y ig id , m ö h ta c a m n ıə s lo h o t in o .

Ə n y a x ın h ə m d ə m im , q a r d a ş ım s o n s o n , Q a r d a ş l ıq b o r c u n u ö d o m ə l is o n .

34 3 9 M ə s l ə h ə t v e r m o y o la y iq o l, la y iq ,B u iş ə b ir l ik d o y o l ta p m a l ıy ıq .

Q a r d a ş s a n , ü s to l ik y o ld a ş ım o l s ə n , Y o ld a ş l ıq , q a r d a ş h q o k iz d i r o s lo n .

S ə n c iy ə z o n y a x ın m e h r ib a n ım s a n ,S ə n ə in a n ır a m , e y o z iz in s a n .

3437

3438

3440

3441

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURM UŞA CAVABI

3442 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - Ö z s ö z ü n ü so n ,E y b ə x t iy a r k iş i , s o r u ş m a m ə n d o n .

3443 D ə v ə tç i g ö n d ə r ib m o n i E lb a ş ı ,M ə n d o n m i u m u r s a n y a rd ım , e y n a ş ı?

344 4 G e d ə k , g o l! - d e m o k d ə n y o x b a ş q a sö z ü m , B a ş q a s ö z d e m o y o g ə l ə r m i ü z ü m ?

3445 Q o ş a g e tm ə l iy iz , b a x m a d a n g e r i,B a ş q a m ə s lə h ə t in q a l ıb m ı y e r i?

3 4 4 6 E ş it, n ə l ə r d e m iş e lm ə h l i , a q i l ,Z ə k a m o b o d in o s o c d ə q ıl , ə y i l .

3447

3448

3449

3450

3451

3452

3453

3454

3455

3456

3457

345X

3459

3460

3461

3462

3463

3464

X e y r in i b i lə n lə r ö zü b a ş tac ı,O n u n m o s lə h ə tə n ə eh tiy ac ı?

Ö y lə b i r k im s o d ə n m ə s lə h ə t u m k i, B i lm ə s in x e y r in i , m ə n fə ə tin i.

Ö z x e y r in i g ü d o n x e y rə ca n a tır ,X e y r o c a n a tm a q d a zo rak ılıqdu -.

D e y ir s o n g ö tü r -q o y , m ə s lə h ə t g ə rə k ,H o r ş e y d ə n ü s tü n d ü r ə m r e d ə n ü rə k .

S o n ə o n m e h r ib a n e lə ö z ü n s ə n ,Ö z ü n b i ld iy in i s o rm a ö z g ə d ə n .

Ə n y a x ş ı m ə s lə h ə t , z ə r i f g ü ld ə s tə ,S o n in ö z ü n d o d i r , ö z ü n d ə n is tə .

S o n i d e y o - d e y ə y o l k e ç m iş ə m tə k , M o s lo h ə t b u d u r k i, b ə r a b ə r g e d ə k .

Ə rş o ç o k i lm iş d ir n ic a t, y a x ş ıl ıq ,Y a x ş ıh q x ə lq iç rə y u x u d u r a r tıq .

Ş o h o rd o , k o n d d ə k i y a x ş ıh q la r ı ,S o n o b i r - b i r d e d im , e y if t ix a n m !

Y a x ş ı l ıq d i lo d im T a n r ıd a n s ə n ə ,C a n v e r s in h ə r sö z ü m , d e d im , c a n so n o .

İn s a n d a n q a ç ırs a n , n e y lə m iş in s a n ?S o n x a lq a q a y n a y ıb -q a r ış m a lıs a n .

Ç a r ə q ıl , m ə lh o m q o y is la m d o rd in o , C o n n o td ə y e r v e rə r y a ra d a n so n o .

T a n r ıy a s o c d o q ıl, d i l i -k ö n lü d ü z ,Y a ş a ö m rü n b o y u b ə x t iy a r , a ğ ü z .

X a lq a q a y n a -q a r ış , b i r g ə ö m ü r sü r , X o lq in e y b in i y o x , ö z e y b in i g ö r .

S o n o u y ğ u n g ə lə n b u b e y t i o x u ,Ə m o l e t s ö z ü n ə , e y h a q q ın o x u !

U m s a n h a n s ı y e r i , o y e r d ə y a ş a ,A n c a q ö z ü n ü d ə u n u tm a , h a şa .

K iş i ö z x e y r in i g ü d m ə y ə b i lm ə z ,D ü z y o ld a v ü q a r la , i f t ix a r la g ə z .

X ü lq ü n y a x ş ı o lsu n , y a x ş ıl ıq u m s a n ,M in b i r s e v in c ta p a r o z a m a n in sa n .

3465 Y a x ş ı l ıq h ə r y e r d ə y a x ş ı l ıq d ı , b i l , Y a x ş ı l ıq ö n ü n d ə y a x ş ıc a ə y i l .

3466 X ü lq ü n y a x ş ı o ls u n , y a m a n h ğ ı a t, Q o rx m a , ta p a c a q s a n s ə a d o t , n ic a t .

OZĞURMUŞ DÜNYA EYBLƏRİNDƏN DANIŞIR

3467 O z ğ u rm u ş s ö y lə d i : - d in lə d im s ə n i ,İn d i d ə s ə n e ş i t k ö n lü m d e y ə n i .

3468 B u d ü n y a ö z ü n ü s e v d ir m iş s ə n ə ,F ə z i l ə t d e m is ə n e y ib lə r in ə .

3469 H e y r ə t e tm ə m ə y in a y d ın d ı r m ə n ə ,S e v ə n s e v d iy in in v a r m a z e y b in ə .

3470 B u d ü n y a s e v d ir ib s ə n ə ö z ü n ü ,Y a m a n ı y a x ş ı t ə k ö r tü b g ö z ü n ü .

3471 S e v ə n n ə l ə r d e m iş , a y d m d e y i lm i, F ə z i l ə t b i l i r s ə n y a r ın e y b in i .

3472 S e v im li o lm a ğ ın n ə d i r n iş a n ı - Q ız ı lg ü l s a n ı r s a n o n d a t ik a n ı .

3473 D ü n y a m s e v m ə y in n i ş a n ə s i d ə ,Q ö z ə l l ik s a y m a q d ı r e y b i o s l in d ə .

3474 D ü n y a n ı n ə q ə d ə r v ə s f e t s ə n , ö y s ə n , S ə n ə g ö s tə r ə r ə m m in e y b in i m ə n .

3475 İ n s a n g ü n a h e t s ə , T a n r ım in c iy ə r ,D ü n y a b i r ə m a n ə t y e r d i , k ö ç ! - d e y o r .

3476 N e ç in i s t ə y i r s ə n ə m a n ə t y e r i?Y a ln ız c ə n n ə t d ə d i r s ə a d ə t y e r i .

3477 Ş a d e tm ə k i s t ə s ə T a n r ı , q u lu n u ,O n a d ü n y a v e r m ə z , a ç a r y o lu n u .

347g B u d ü n y a ü z ü n d ə y a x ş ı d e n ə v a r ? A f ə td i r , T a n r ıd a n b iz i g e n s a la r .

3479 S ığ m a z y e r ə - g ö y ə z ə n g in lə ş o n lə r ,Y a ln ız y o x s u l o lu r tə v a z ö k a r ə r .

3480 M ə n k im o m ? T a n r ın m d ə l i s i b i r k ə m ! D ü n y a t ə lə b e t s ə it k im i ö l lo m .

34gl Ç ıp la q d o ğ u la n la r ç ıp la q d a g ed ir, T u tm a q y o x , d ü n y a n ı a tm a q g ə rə k d ir .

3482 N e ç in q ü ru r lu s a n , e y ö lə r i ş ə x s ,Ü ç c ə g ü n lü k q o n a q d e y i ls ə n m i b ə s ?

34g3 H ə y a t d a r t ı r b iz i ö lü m ə d o ğ ru ,D a im f ü r s ə t g ü d ü r ə z r a y ı l - o ğ ru .

34g4 D ü n y a q a p ı a ç ır , h ə r g ü n b i r q a p ı ,H ə r m ə z a r b ir ş ə x s i h ə y a td a n q a p ır .

34g5 B u rd a ü ç c ə g ü n lü k q o n a q l ıq ü ç ü n , D ir ə n m ə ç iy n in d ə d a ğ b o y d a y ü k ü n .

3486 D ü n y a v ə f a s ız d ı r , d o lu r , b o ş a h r ,H ə r n ə v e rm iş d ir s ə ə l i n d ə n a l ır .

34g7 Ö n c ə b e ş ik v e r ir , s o n r a d a m ə z a r , B a ş q a k im s ə lə r ə b a h a r , la lə z a r .

34gg D ü n y a d e d ik lə r i k ö lg ə y ə b ə n z ə r , İ z lə y ə r s ə n , q a ç a r , q a ç a r s a n iz lə r .

34g9 F ik ir v e r , tu ş g ə l i r b u k ə la m s ə n o , D ü ş ü n m ə n a s m ı e y p a k k im s ə n ə .

3490 İ z lə s ə n b u d ü n y a , ö n ü n d ə n q a ç a r , Y a ln ız m ə r d k im s ə lə r o n d a n b a ş a ç a r .

3491 S e y r e lo , d ə r k e lə b u q ü lü - q a h ,D in i b a s ıb y e y ir d ü n y a n ın m a lı .

3492 ^ ə z ə g ə l in k im i b ə z ə n i r d ü n y a , Ə s l in d ə c i lv ə s i r ö y a d ı , rö y a .

3493 C a n v e r m ə , b u ra x m a z q a r t ım ış q a r ı , Y a p ış a r y a x a n d a n , d a r ta r y u x a r ı .

3494 Q ıh ğ ı c ə f a d ır , ö z ü b iv ə fa ,Q ıy m a z k i, g ö r ə s ə n ü ç c ə a y s ə fa .

3495 D ü n y a y a b a ğ la n a n s ö n ə r g e t - g e d o ,B i r ö lü m ə b ə n z ə r d ir i l iy i d ə .

3 496 Ö m ü r q iy m ə tl id ir , d ü ş ü n s o n b i r az , O n u b o ş i ş l ə r ə s ə r f e tm ə k o lm a z .

3497 Ö m ü r s ə r m a y ə d i r y a x ş ı l ıq ü ç ü n ,H ə d ə r , b o ş k e ç irm ə o n u s ə n b u g ü n .

3498 D ü n y a n ın m ə ğ z id i r , d iq q ə t v e r , d iq q o t, H a la l , h a r a m , ş ü b h ə - b u ü ç ə l a m ə t .

3499 D ü n y a o x ş a r s ə n i , a x ı r d a q o v la r , Ö n c o ş ə r b ə t v e ro r , s o n r a z o h r im a r .

35QQ H a la l ın , h a r a m ın ö z q iy m ə t i v a r , E h t iy a t g ö z l ə s ə n ş ü b h ə n d a ğ ı la r .

3501 S e v in c i a z q a l a a z d ı r a r s ə n i ,Ə lə m i , q a y ğ ı s ı b e z d i r ə r s ə n i .

3502 B i r ş a d lıq v e r ə r k i, s o n u ə lo m d ir , Ü z ü s e v in c d i r s ə , a s ta r ı q ə m d ir .

3503 B i r n e m o t u z a d a r , h a q q ı m o ş ə q q ə t , Z i l l ə t ç o k d i r m ə s ə v e r o r m i n e m o t?

3504 D in lə , n ə l ə r d e m iş a y ıq - s a y ıq ə r : H ə z ə r , d ü n y a s ə n ə b ə l a y e t i r ə r .

3505 Z ə n g in l ik i s t ə s ə n y o x s u l o l , y o x s u l , Y o x s u l lu q b a y l ıq d ı r , b u n a o m in o l.

3506 S ə n ə k ə c b a x a n la r q o y q a n s ın b u n u : Q a r a y e r a l t ın d a v e r ə r b o r c u n u .

3507 H ə r n ə d ə r m i s ə n s ə , b i r g ü n p u ç o la r , H ə r n ə y ığ m ıs a n s a , ç ö k ə r , u ç u la r .

3508 G e d ə r g e d ə r i l ə r , g ə l ə r g o lo s i ,A ğ la r v a ğ a m o la n , g ü lo r q ö n ç o s i .

3509 D ə y i ş ə r g e d ə r i , g ə l ə r i d ü n y a , Y e t i rm iş , i t i rm iş n ə lo r i d ü n y a .

3510 A r i f k ö n ü l v e r m o z k ö ç u b g e d o n ə , H a z ı r la r ö z ü n ü u ç u b g ə l ə n ə .

3511 Ö lü m ü d ə r k e d ə n d ü ş ü n s ə a z -m a z , Y u b a n m a z , d ü n y a d a b i n ə b a ğ la m a z .

3512 ^ o l d a e v t ik ə r m i y o la s ə f ə r b ə r ? T a n q a h to p la y a r m ı k ö ç ə n k iş i lo r ?

3512 B u d ü n y a s ə n in ç in b i r m e h m a n x a n a , M e h m a n o l, ö m r ü n ü b a ğ la m a o n a .

3514 H a l ı d ə y i ş m ə y ə n b i r k im s ə v a rm ı , A q i l d o d ü n y a d a n v ə f a u m a r m ı?

3515 Ö v l iy a la r u m d u a l im d ə n b ə h o r , Z a h id lə r d ü n y a m tə r k e l ə d i l ə r .

3516 B u d ü n y a k ö n lü n ü a l s a d a ə l ə ,Q o rx , g ö z o g ö r ü n m o z t ə l ə d i r , t ə l ə .

3517 Ç o x la r ı d ü n y a d a q a f i ld i , q a f ıl ,U n u tm u ş ö zü n ü , i l iş ib s ə , b il.

2518 A y ıq , e h tiy a tlı ş a ir lə r b a ş ı ,G ö r n ə l ə r sö y lə m iş , d u y y a x ş ı-y a x ş ı .

2519 M in il h ə la v ə t lə d ö v ra n s ü r s ə d ə ,Y e n ə s o lu r , sö n ü r in s a n g e t -g e d ə .

3520 A x ırd a q a r a y e r q is m ə td i r o n a ,T o p ra q n o v e rm iş s ə b a s ı r b a ğ r ın a .

3521 N ə tö k s ə n a ş ın a , ç ıx a r q a r ş ın a ,D ir il ik ə l in i ç ə k ə r b a ş ın a .

3422 S o n d ə m d ə ah ç ə k s ə n , n ə f a y d a s ı v a r , İl, ay , g ü n ş a h id d ir s ə n s ə n g ü n a h k a r .

3423 D ü n y a n ın d in c liy i ü ç ş e y ə b a ğ l ı , Ü ç lü k d ə n y a ra n ır ö m ü r n a ğ ı l ı .

3524 S e v in c i , d in c liy i y a r a d ır ü ç lü k , G ö tü r m ə ç iy n in o , e y d o s t , b a ş q a y ü k .

3525 B ir g ü n g ə l ib ç a tır ö lü m s o y u ğ u , Y o x d u r h o la v ə ti , b i r a f ə td i r o .

3526 O ğ u l-q ız q a y ğ ıs ı - b a ş q a b i r z o h m o t, Ö v la d to ş v iş in i ç ə k m ə k m ə ş ə q q o t .

3527 D in lo , n ə l ə r d e m iş s ə n in u s ta d ın : Ə r id ir k iş in i o ğ u l-q ız , q a d ın .

3528 Q a d ın la s ö z -s ö h b ə t ş ir in o ls a d a ,S a n k i y u y u n a r s a n b u z g ib i s u d a .

3529 D ü n y a d e d ik lo r i m ə lə k - c a d u g ə r ,S o n o ş ə r b ə t v e rə r , ü s tü n d o n z o h o r .

353 0 Ü z d o n ə y o b ə n z ə r - ş ir in n e m ə tə , Ə s lin d o m ə z ə s iz , d u z s u z s ö h b o tə .

3531 A ğ a p p a q g ü n ü m ü q a ra ld a n d ü n y a , Q o b r a d lı e v im i d a ra ld a n d ü n y a .

3532 D ü n y a n m d in c l iy i ü ç ş e y ə b a ğ l ı ,E y x i lq ə t i g ö z ə l , e y b a ğ r ı d a ğ l ı .

3 5 33 D ü ş m o n in - c ism i c a n v ə d ü n y a d a d ı , B u ik i t o l ə d i r q ə lb in f ə ry a d ı .

3534 Ü ç ü n c ü d ü ş m ə n in - d in o ğ r u s u d u r , Ə lh ə z o r ! T a n r ıd a n m ə t lə b im b u d u r .

3535 Ü ç d ü ş m ə n .. . ü ç ü d ə q a n s ız , q ə v i , s ə r , C is m ü - c a n tö r ə d i r b ö y ü k ə d a v ə t .

3536 T a n r ın ı z ik r e t s ə n , g e d ə r b ə l a la r , Q o rx m a , g e t. B u d ü n y a y e r i n d ə q a la r .

3537 Ö d ə r ə m c i s m ü - c a n t ə l ə b i n i m ə n ,F ə q ə t ö lü m g ə l s ə c a n g e d ə r o ld ə n .

3 5 3 8 G ö r n ə g ö z ə l d e m iş ə r m ü tə f ə k k i r ,B u s ö z m e y a r g ib i b i z ə g ə r ə k d i r .

3539 C is m ü - c a n in c id ir , d ə r d v e r i r m ə n ə , G ü ld ü rü r , a ğ la d ır h e y d ö n ə - d ö n ə .

3 5 4 0 H ə r d ə n to x y a t ı r a m , h ə r d ə n s u s u z , ac, Ü rə k b i r a r z u y a , b i r ə h d ə m ö h ta c .

3541 Ç a ts a m b i r ə h d im ə , b i r ə h d im q a l ır , M ə g ə r d ə r m a n t a p s a m , d ə r d im a z a lır?

3542 R a m e d ə b i lm ir ə m c i s m i lə c a n ı ,S ə n ö z ü n tə s l im e t , u lu Y ə z d a m m .

3543 Y a m a n in a d c ı ld ı r b u c i s m i l ə c a n ,N ə c ü r ə z iz lə s ə n , m e h r u m m a o n d a n .

3544 C is m ü c a n ş ik a rç ı k ö p ə y ə b ə n z ə r , T o x a a ğ a s ın ı t a n ıy a r m ə g ə r ?

3545 G e tm ə z o v d a l ın c a d o lu s a q a r n ı , S a y m a z a ğ a s ın m a r z u la r ım .

3546 C is m c a n q a y ğ ıs ız o ğ la n a o x ş a r ,T o x s a , o y n a r q a ç a r . G e t , b i r il a x ta r .

3547 T ə r p ə n m ə z y e r in d ə n , to x d u r s a a z -m a z , O n u n n a z ı i lə o y n a m a q o lm a z .

3548 Ö m ü r ü ç c ə g ü n d ə n ib a r ə td i , b i l ,Y u x u v ə g e c ə l ə r h e s a b d a n d e y i l .

3549 B ir i ö tə n g e c ə , d ig ə r i e r tə ,Ç ıx a r m ı, ç ıx m a z m ı e r t ə y ə b ə n d ə ?

3550 Y o x d u r b u n d a n s a v a y d i r i l ik , Ö m ür, S a b a h ın s o n lu ğ u f ə n a g ö r ü n ü r .

3551 E r k ə k a t ə ş in i s ö n d ü r m ə k ü ç ü n ,Q a d ın la g ö rü ş d ə m a c a ld ı r b u g ü n .

3552 İ s t ə r a r v a d o ls u n , i s t ə r n a z ə n in - O d u n u b i r t ə h ə r s ö n d ü r o r s o n in .

3553

3554

3555

3556

3557

3558

3559

3560

3561

3562

3563

3564

3565

3566

3567

3568

3569

3570

B o ğ a z m d in c ə le r , d o y u b s a q a m ın ,Ə b ə s d i r b a ş q a c ü r ç a lış m a la r ın .

Q a n n d o y u rm a q ç in b u d ü n y a d a s ə n ,A rp a d a , h a lv a d a y e y ə b i lə r s ə n .

Ş ə k ə r , h a lv a y e y e n o y a n a r s ə h ə r ,Y e n ə a c a m d e y ə r , y e n ə v e r d e y ə r .

G ö rü n n ə s ö y lə m iş g ö z ü - k ö n lü to x , Y o x s u l m ü tə f ə k k ir , h ə r k ə l m ə s i ox :

S ə n ö m rü n b o y u n c a q a y m a q , b a l y e d in , M ə n c a d , k ə p ə k y e d im . S ın m a d ı q ə d d im .

D o y d u q d a h ə r g e c ə b ə r a b ə r y a td ıq ,Y e n ə s ü b h h a v a s ı b iz i o y a td ı.

D ü n y a n ı tu ts a n d a b i r g ü n ö lü r s ə n , M ə z a r d a h a m ıy a tə n d a ş g ə l i r s ə n .

Q a r a y e r a l tın d a , b ö y lə d i r q a y d a , Y a n b a y a n u y u y u r y o x s u l d a , b a y d a .

Ə m a n ə t d ü n y a n ı g ö rü b ü ç c ə g ü n ,N e ç in ö y ü n ü rs ə n , e y m ə ğ r u r ö lg ü n ?

D ü n y a n ı tu tm a ğ a c a n a ta n q a ğ a ,Ö lü m d ə c a n a t ı r s ə n i tu tm a ğ a .

D ir il ik , h e la v e t s ə n d ə n g e n g ə z e r , B e n d in i q ırm a ğ a o lu m tə le s ə r .

H ə r c a n l ı , şü b h ə s iz , b i r g ü n ö lə c ə k ,H a n s ı g ü n ö le c e k ? B i lo n lə r tə k - tə k .

C o c u k a r z u la r k i ç ıx s m s a q q a l ı ,S a q q a l l ı n ə is te r? A ğ a r s ın ç a lı.

S a q q a l a ğ a ra n d a ö lü m y a n a ş ır ,S e n in s i la h ın y o x ö lü m e q a rş ı.

Y a n d ır m a ö z ü n ü b u d ü n y a ü ç ü n ,Ə b o s s a ç ı lm a s m a te ş in , g ü c ü n .

D ü n y a d e d ik le r i ş o r s u y a b o n z o r ,N o q e d ə r iç s ə d ə d o y m a z tə ş n ə l ə r .

Q u m ç ö lü n ə o x ş a r h ə r in sa n o ğ lu , D o y m a z , y o l a ç s a d a y ü z n ə h r ə d o ğ ru .

D ü n y a d e d ik lə r i s ə ra b g ib id i r ,T u tm a q is t ə y i r s ə n , ç ə k i l ib g e d ir .

357 L

3572

3573

3574

3575

3576

3577

3578

3579

3580

3581

3582

3583

3584

3585

3586

3587

İ lğ ım d ıı:, ç a tm a z s a n n ə q ə d ə r g e ts o n , G ö r ü n ə r , s o n r a d a i t ə r n ə z ə r d ə n .

Ə1 v e r m ə , b a ş ə y m ə c i s m ə , c a n a s ə n , İ s tə y i - o y u n d u r , ş a d l ığ ı - m a tə m .

Y a ş a d ığ ın g ü n lə r g e td im i , g o lm o z ,N ə q ə d ə r y a ş a r s a n , b i r k im s ə b i lm o z .

Ç a lış , b o ş ö tm ə s in ə l i n d ə k i g ü n , H a z ır la ş ö lü m ə , y a ş a d in ü ç ü n .

D in lə , n ə l ə r d e m iş a y ıq , h ü n ə r v ə r ,H ə r c ü r k ə s a f ə td ə n t ə m iz l ə n m iş ə r :

S o v u ş a n g e c ə n i s a ld ın y o la s ə n , S a b a h k ı g ü n ü n d ə ç ıx a c a q ə l d ə n .

G ü n lə r in a r a s ı b i r c ə l ə h z ə d i r ,B u d u r ö m r ü n -g ü n ü n , e y p ir o ğ lu p ir .

Ö tə n ö td ü - k e ç d i , tü k ə n d i n o f ə s ,

M ə n i ç a ğ ı r ı r s a n ş ə h o r ə , k ə n d ə , N ə f s im in q u lu y a m . C a n h a n ı m ə n d ə ?

C is m ü - c a n d ü ş m ə n d i r , b a ş q a d ü ş m ə n in , A d ı z ə n g in l ik d i r , t ə l ə d i r y ə q in .

N ə f s ə , c i s m ə , c a n a b a ş ə y m ə , o ğ u l, U y m a d i l ə k l ə r ə , m ö h k o m o l, m ə r d o l.

D in lə , n ə l ə r d e m iş a y ıq , h ü n ə r v ə r , N ə f s in in b o y n u n u s m d ı r a n b i r ə r :

U y m a c a n a , c i s m ə , e y e lm i y ü k s ə k , N ə f s ə ə s i r o ls a n , d in in ç ö k ə c ə k .

H is s in ə , n ə f s in ə ə s i r d ü ş ə n ə ,K iş i d e m ə k o lm a z , a y d ın m ı s ə n ə ?

N ə f s in ə , c i s m in ə x ə r a c v e r ə n k ə s , Q a r ış a r to p r a ğ a , e ş q o la b i lm ə z .

Z ə k a s ız a d a m la r ç o x d a n ö lü d ü r ,H ə r ə h d i , i s t ə y i b i r q a n g ö lü d ü r .

B u d u r , a ç ıq d e d im , n ə d i r b u d ü n y a ,G e t d ü ş ü n , g ö z ü n d ə n ç ə k i l s in rö y a .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI

3588 Ö g d ü lm ü ş sö y lə d i: - D in lə d im sə n i, E y b ə x t iy a r k iş i, s a f l ıq m ə d ə n i .

3589 H a lı b ö y lə ik ə n q o c a d ü n y a n ın ,Ö z ö m ü r y o lu n u b a ğ la m a , sa k ın !

3590 B u g e n iş a lə m i q ılm a b u n c a d a r , G ü n a h k a r q u lu n a ta n r ı f ə z l i v a r .

3591 Ə z a b ı b o ls a d a , r ə h m i k ə m d e y il, G ü n a h k a r ın a d a r ə h m ə t d e y ir , b il.

3592 R ə h m ə to ü m id q ıl, ə z a b d a n ç ə k in , S ə c d ə e t, b o n d ə l ik k ö h lə n in i m in .

3593 A lo m , a t ıb g o ls ə ş ə h ə r i , k ə n d i ,H a m ı d a ğ a ç ıx sa , d a ğ s ö k ü lə rd i .

3594 A lə m p o z u la rd ı , e y b ə n d ə M ə c n u n , N ə s l i k o s i lə r d i in s a n o ğ lu n u n .

3595 B ü tü n x a lq d ü n y a n ın e ş q ilə c o ş sa , G e c o n i g ü n d ü z ə q a t ıb ç a lış sa .

3596 A ts a ib a d ə t i , to p la s a p u l-m a l,M ə g ə r d o lm a z d ım ı c ə h ə n n ə m d ə r h a l?

3597 İk i e v y a ra n d ı x a lq ü ç ü n ə l b ə t , B i r i - c ə h o n n ə m d ir , o b i r i - c ə n n ə t .

3598 İk i g ö z v e r i l ib b iz o .. . b a x m a ğ a B ir i a x i r o tə , b ir i c a h a n a .

3599 İk i ə l v e r i l ib - tu ts u n , d a lğ a n ı,B ir i a x i ro t i , b ir i d ü n y a n ı .

3600 C ü t a y a q v e r i l ib - a d d ım la s ın d a ,B ir i o d ü n y a d a , b ir i y a x ın d a .

3601 D in lo , n o lo r d e m iş z ə k a v o t l i lo r ,A y ıl , q a f i l o lm a , e y g ü n a h k a r or!

3602 B u ik i d ü n y a n ı y a ra td ı x u d a ,B u n u ta p m ıs a n s a , is tə o n u d a .

3603 İn s a n ö v la d ın ı - a c q a la n , d o y a n ,B i r m i l l ə t y a ra td ı b ö y ü k Y a ra d a n .

3604 Q a m ın a y e m v e rd i , ə y n in ə g e y im , B u d u r y a ş a y ış ın ilk ş ə r t i d e y im .

3605 G e y im z ə r u r id i r , h ə l ə r u z u d a ,H a la l s ü f r ə m iz in h a la l d u z u d a .

3606 H a la l d ü n y a ta p s a n , g ö tü r s ə n b ə h ə r , O n d a n y o x s u la d a p a y u c u g ö s tə r .

36Q7 N ə f s in in g ö z ü n ə ş iş s o x a n k iş i ,N e c ə g ö z ə l q u r u r h e ç b i l s o n iş i .

3608 G ö z lə ə d a lə t i , ç ə k in T a n r ıd a n ,F ə z l in ə u m u d e t, r a h im d i Y ə z d a n .

3609 B ə n d ə l ik y o lu n d a n a z m a , b ü d r ə m ə ,Y o l h a q q ın y o lu d u r , b a ş q a s ö z d e m ə .

3610 N a ş ıy a , n a d a n a n ə s ih ə t v e r ə n ,G ö r n e c ə d ü r r s a ç ıb x ə z in o s in d ə n :

3611 U m u d d a n , q o r x u d a n c ü t q a n a d b a ğ la , B u ik i q ü d r ə td i r n u r s a ç a n a ğ la .

3612 D in lə f ə r m a n ım , q u l lu q e t h a q q a , Q ə d ə m b a s s a ra y a , a r x a la n d a ğ a .

3613 U m u d la q o r x u d u r s ə n ə c ü t q a n a d , Q a n a d la n , q a lx ə r ş ə , e y m ö h tə ş ə m z a t.

3614 Ü z m ə u m u d u n u , s u ç lu y a m d e y ə ,B a ğ la n ib a d ə tə , ə l q a ld ı r g ö y ə .

3615 B ə n d ə l ik d e m ə k d i r t a ə t , ib a d ə t ,H ə r k im s ə b ə n d ə s ə e t s in ita o t.

3616 T a n r ı b u y r u ğ u n u m ü q ə d d ə s tu ta n ,Z a v a l g ö r m ə y ə c ə k b a ş d a n , b in a d a n .

3617 Ö z ü n ə a m a n s ız ö z ü n o l , ö z ü n ,D a ş ı p a r ç a la s ın id ra k ın , s ö z ü n .

361g B u d u r , m ə n s ö y lə d im b i ld ik lo r im i ,S ə n ə x o ş g ə l i r s ə , g ö tü r f ik r im i.

3619 F ik r im i, z ik r im i q ə b u l e tm ə s ə n ,C a v a b v e r , m o ğ z in i m ə n im s o y im m o n .

3620 S ö z ü u z a tm a ğ m n ə m ə n a s ı v a r?Y a r ım c ü m lo d ə n d ə d o s t d o s tu a n la r .

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLM ÜŞƏ CAVABI

3621 O z ğ u r m u ş ə l in i q o y d u a ln ın a ,D a l ıb x ə y a l la r a , a ra d ı m ə n a .

3622

3623

2624

3625

3626

3627

3628

3629

3630

3631

3632

3633

3634

3635

3636

3637

3638

3639

D e d i: - Ə z iz q a rd a ş , tə ş v iş im a rtd ı, M e h r in , m ə h ə b b ə t in m ə n i o y a td ı.

T a n r ı n ic a t v e rs in , q ü s s ə m i y e d in ,B u y a x ş ı s ö z lə r i m ə n im ç in d e d in .

D ü ş ü n d ü m , d a ş m d ım , q a rd a ş , m ə n y e t im , B u iş d ə g ö rü n m ü r s ə la h iy y ə t im .

K ö n lü m is tə m ir h e ç , q a ç ır b u iş d ə n , K ö n ü l s e v m ə y ə n iş x a ta d ı ə s lə n .

S e v ib - s e v i lm ə k lə b ə x t iy a r o la n ,O z a n g ö r n ə s ö y lə r , b i r b e y t in i an:

H a n s ı b i r a d d ım ı a tm a q i s tə s ə n ,Ö n c ə m ə s lə h ə t l ə ş ö z q ə lb in lə sə n .

Y a x ş ı k iş i lə r o ü z tu tm a q o la r ,A n c a q la p y a x m d a ö z ü r ə y in v a r .

H a m ıd a n m e h r ib a n s ə n ə ö z ü n s ə n , K ö n lü n i s t ə m ə y ə n iş g ö rm ə o s lə n .

B u n u y a d d a sa x la , e y q ə lb i b ü l lu r :K ö n ü l s e v m o y ə n iş f a y d a s ız o lu r .

M ə n ç a ş ıb q a lm ış a m , e y p i r o ğ lu p ir , K ö n lü m b u a d d ım ı a tm a q is to m ir .

S o n d o n d ö n o - d ö n ə ü z r i s t ə y i r ə m ,M o n i y a lq ız b u ra x , e y ü lv i h o m d o m .

N ə x ü lq ü m , ş ö h rə tim , n o q ı l ığ ım v ar, G ö rü ş s ə k , E lb a ş ı m o n d ə n ə ta p a r?

M o n d ü n y a d a n q a ç ıb g o ld im b u y c ro , N o ü z lo q a y ıd ım o ra d ü b a r ə ?

İn s a n a x id m ə td o n ə l ç ə k m iş o m , o l, T a n r ıy a s o c d ə n i s a y m ış a m o f z o l .

B u ra x , m o ş ğ u l o lu m ib a d o t im lo ,D u a ç ın o la ra m , e y h ü s n ü şö lo .

İk i c a n v o h d ə t i b u lm a q is tə s o n ,M ə n i y o x , g ö r ü ş ə ö z ü n ü s c ç so n .

Z o h m ə t m o n im o ls u n , f ə r a ğ o t s o n in , E lb a ş ı y a n m d a iş, x id m o t s o n in .

Ü n s iy y ə t y a r a d a n b i r h ü n ə r v o r in ,F ik r in o d iq q ə t e t, c a m m - c iy o r im .

3640 G ö z ü n ü - k ö n lü n ü s ə f ə r b ə r q ı la n , Ç ıx a r a r ə h d in i d a ş d a n - q a y a d a n .

3641 X a lq n ə y ə g ü v ə n i r ? M in b i r d ə b in ə , Ç a rp ış ır , ç a t ı r d a ö z m ə t l ə b in ə .

3642 D in lə , n ə l ə r d e m ış e ş q i m ü q ə d d ə s , V ə f a s ı d i l l ə r d ə d a s ta n o la n k ə s :

3643 Y a x ın l ıq m e y a r ı ö z k ö n lü n d ü , b i l , T a p a r u z a ğ ı d a , y a x ı n s a k ö n ü l .

3644 V ə fa n ın g ö z ü y lə b a x s a n g ö r ə r s ə n , B e ş c ə q a r ış y e r d i r Ş ə r q d ə n Q o r b ə c ə n .

3645 Ö g d ü lm ü ş ş ö y lo d i : - D in lə d im s ə n i , S o n d ə e ş i t m ə n i , e y l ə l m o d ə n i .

3646 E lb a ş ı g ö z lə y i r , g ö z d ik ib s a n a ,M ə n i u ta n d ır m a , m o k tu b y a z o n a .

3647 Ö z ə l i lə y a z ıb , g ö n d o r ib k a ğ ız ,O n a c a v a b y o l l a b a r ı b i r a ğ ız .

3648 M ə n y o la d ü ş ü r ə m , c a v a b v e r m ə n ə , M ö h ta c a m b e ş k ə l m ə v id a s ö z ü n ə .

3649 H ə m m ə k tu b u m u r a m , h ə m d il c a v a b ı , E y m ə n im k ö n lü m ü n ta v a n ı , ta b ı .

Ə LCAVAB

3650 O z ğ u r m u ş s ö y lə d i : - G ə r ə k s ə y a z ı , Y a z a r a m in d ic ə c a v a b k a ğ ız ı .

3651 K a ğ ız , q o lə m a ld ı , m ü r ə k k ə b ta p d ı , S ö z lə r i e l ə b i l h a v a d a n q a p d ı .

3652 T a n r ın ın a d ıy la b a ş la d ı s ö z ə ,Y a r a d a n , ə f v e d ə n u lu m ö c ü z ə !

3653 D i l im d ə , k ö n lü m d ə m in - m in d u a la r , S ə n ə ta p ım r a m , e y p ə r v ə r d ig a r !

3654 N ə q ə d ə r x i lq ə t i ö z ü n y a r a td ın ,G e y im , r u z u v e r d in , h ə y a t a a td ın .

3655 V a h id s o n , m is i l s iz , b i r c ə s ə n y ə q in , Ö z ü n s ə n x a l iq i ik i a l ə m in .

3656 B iz d ə n ç o x y ü k s ə k d ə , u c a d a s a n ç o x , Ş ə r ik in , o r ta ğ ın , b ə n z ə r i n d o y o x .

3657

3658

3659

3660

3661

3662

3663

3664

3665

3666

3667

3668

3669

3670

3671

3672

3673

3674

U lu lu q , b ö y ü k lü k y a r a ş ır s a n a ,Q a d ir h ö k m ra n s a n c ü m lə -c a h a n a .

Y a ra td ın n ə q o d o r q u lla r ın ı s ə n , H a m s ın a in a y ə t ə t a e tm is ə n .

H ö k m ü n d ə n r ə n g a ld ı m a v i a s im a n ,A y , g ü n o ş , u ld u z d a a s ı ld ı o rd a n .

K ü l r ə n g l i to p ra q d a a ğ su , y a ş ı l su , K ü lə k , a tə ş - a lo v , ç ə m ə n q o x u s u .

Y a ra td ın h ə r ş e y i.. . d ü n y a q u ru ld u ,N o h a m in , n ə a rx a n , n ə m is l in o ld u .

İ s to s ə n q u lu n u o z iz lə y ə r s ə n ,Y a x u d s o c d ə s in i q ə h r e lə y ə r s ə n .

H o r k ə s in q o z a s ı b ə l l id i r s ə n ə ,S o n s iz v a rm ı ç a ta n ö z m ə t lə b in ə ?

S a la m la r s e v im li p e y ğ ə m b ə r im ə ,B iz ə y o l g ö s tə rə n b a ş r ə h b ə r im ə .

Y a z d ım E lb a ş ıy a d u a m ə k tu b u ,M o n im s a ğ l ıq a r z u m , s a la m ım d ı b u .

E lb a ş ıs ı g ö s tə rd i m ə r h ə m ə t in i ,G ö z ü m iş ıq la n d ı , ö p d ü m x o tt in i .

M ə h ə b b ə t y a ş a y ır d ü rü s t x o t t in d o ,H ə r b i r ö y ü d ü n d ə , n ə s ih o t in d o .

M ə n ə v o d e lo y ir n o lə r , a y n ə lo r ,Ə n a m , y e m o k - iç m o k , s a y s ız tö h fo lo r .

A rz u la r d a l ın c a q a ç a n in s a n la r ,D o la ş ır a lə m i , g o z i r b iq ə ra r .

D ö v lo td o n b ir z iy a n g ö r m o m iş o m m o n , V a r l ığ ım is in ib m ə r h ə m ə t in d ə n .

Ö ls ə m , a ş k a r o la r z ə r ə r im b o lk o ,B i r x e y i r g ö r m ə y ib m ə n d ə n b u ö lk o .

N o v ə f a q ı lm ış a m e l in y o lu n d a ,N ə x id m ə t e tm iş o m q o lu m q o lu n d a .

N o tö r ə b i lm iş ə m , n ə d ə b , n o a d o t,N ə d o g ö s to m ı iş ə m ö n ü n d ə x id m o t.

B ə lk ə ç o x la r ın a c ə f a v e r m iş ə m ,C ə f a m ə k tə b in ə v a r m a q d ır p e ş ə m .

3675

3676

3677

3678

3679

3680

3681

3682

3683

3684

3685

3686

3687

3688

3689

3690

3691

3692

S ığ ın d ım , T a n r ım a v e r d im c a n ım ı ,Q o y ö z ü q o r u s u n d in - im a m m ı.

Y e m ə y i , g e y m ə y i ə s i r g ə m ə y ə n , T a n r ım a b o r c lu y a m y e r d ə n g ö y ə c ə n .

S ə n d ə n d ü n y a la r ı q ız ı r q a n m a d ı ,M ə n ə v e r m ə d im i b u e t iq a d ı?

Y a r a td ı , y a ş a td ı , v e r d i p ə r v ə r i ş ,B ə l i , d ü n y a b ə y i , o n u n d u d ə r d iş .

B a y l ığ ım , z a y l ığ ım , y a x ş ım , y a m a n ım , Y a lm z T a n r ıd a n d ır , e y s ə x a k a m m .

H a q q ın q a p ı s ıd ı r y a ln ız ə b ə d i - M ə n im s ə c d ə y e r im , x a l q ın m ə b ə d i .

N e ç in g ə lm ə l iy ə m h ü z u r u n a m ə n ? N e ç in b ə y ö m r ü n ü z a y e tm ə l iy o m ?

T a n r ı q u l la r ıy ıq b iz h ə r ik im iz ,Q u l lu q iç in d ə y iz p a k i z ə , tə m iz .

Q u la s ə c d ə q ı lm a q y a r a ş m a z b iz ə ,S ə n ö z ü n v e r m ə z s ə n b u n a ic a z ə .

E y y ü k s ə k k ö n ü l lü , e ş i t b u s ö z ü ,G ö r k im i g ö s tə r i r z ə k a g ü z g ü s ü .

İ n s a n a y a r a ş m a z in s a n a s ə c d ə ,İ b a d ə t q ı l ı r s a n h a n s ı m ə b ə d ə ?

K im ə ta p ın m a l ı? Y a ln ı z A l la h a ,Q a p ın ı a ç ıq q o y h a q q a , d ə r g a h a .

M ə n im d ö r d a r z u m u y e t i r y e r in ə ,M o n s ə c d ə q ı la r a m o h a ld a s o n o .

B i r ö m ü r v e r m ə n ə , ö m ü r n ö q s a n s ız , B i r g ə n c l ik i s to rə m , g ə n c l ik x ə z a n s ız .

Y o x s u l lu q d a n u z a q h ə y a t v e r , h ə y a t , A z a r s ız , b e z a r s ız g ü n lo r - ş a d , a z a d .

M ə n ə b ə x ş e l ə s ə n b u d ö r d fü rs o t i , S ə c d ə n ə g o lə c o m , e y s ə a d ə t im !

S ə n i m ə b ə d b i l ib q u lu n o la c a m , C a n ım ı v e r ə c ə m , e y b a ş ı u c a m !

B u n la r ı v e r m o y ə g ü c ü n y e tm o s ə , M ə n ə a ç ıq b i ld i r , e y u lu k im s o .

3693 M ə n im ru z u m d a v a r , ə y in -b a ş ım da , Y e n ə g ə r ə k o lsa b ə x ş e d ə r X u d a .

3694 H ə y a t d a , ö lü m d ə , q ə d i r - q iy m ə t d ə , O n u n ə l in d ə d i r - T a n r ı ə l in d ə .

3695 Y a ln ız z ə k a la r d ır b u n u d ə r k e d ə n ,B a ş q a c ü r o la rm ı, e y h a q q a h ə m d ə m ?

3696 M ə n i b i r c ə T a n r ım q o r u d u ğ u tə k ,S ə n q o ru y a rm ıs a n , e y a d ı y ü k s o k ?

3697 T a n r ım m ə n i g ö z lə r d ə r d d ə n , b ə la d a n , M ə n s ə n i g ö z lə r ə m , s a ğ q a ls a m , in a n .

369g M ə n i y e d i r m ə z s ə n ö z ü n y e m ə s ə n , A m m a T a n n m y e m ə z , r u z u v e r ir k ə n .

3699 D ə r d i ş ə r h e tm ə y in n ə m ə n a s ı v a r? D il im d e m ə s ə d ə h a q q m ə n i a n la r .

3700 M ə n ə b ə l a g ə l s ə n e y lə y ə r q u ld a r? A m m a T a n n m m ə n i z o r d a n s a x la y a r .

3701 S o n b a ğ ış la rm ıs a n , o ls a m g ü n a h k a r? M in g ü n a h ım o la , a ğ a m b a ğ ış la r .

3702 E ş it , n ə l ə r d e y ir g ü n a h k a r b ə n d o ,D il s u s m u r , s i r r im iz fa ş e d i lə n d ə .

3703 E y ç in m e h r ib a n ım , v ə f a l ı a ğ a m , Y o x d u r s ə n d ə n s a v a y d a y a ğ ım , a rx a m .

3704 E y a rz u q a y n a ğ ı, e y d ə r d o ç a ra , Q o l- q a n a d v e r i r s ə n q a n a d s ız la r a .

3705 S e v in c im , g ü v ə n c im , d a y a ğ ım d a so n , D ə r d im ə ş ə fa s a n , e y m u r a d v e ro n .

3706 Ş ^ d h q iç in d o y ə m , s ə n s ə n ş a d l ığ ım ,E y ə h d im , ilq a r ım , e y a z a d h ğ ım !

3707 Y a n ın d a s u ç lu y a m , g ü n a h k a r a m m o n , R ə h m in h ü d u d s u z d u r , e y s u ç d a n k c ç o n .

3708 İn c i tm o k ö n lü m ü , k e ç g ü n a h ım d a n , M o n i ə f v e lə s ə n , g ö r m ə z s o n z iy a n .

3709 E lb a ş ı , b u d ü n y a g ə ld i - g e d ə r d i r ,D ir i l ik v a x t ı d a b i r g ü n tü k ə n ir .

3710 İ n a n m a d ü n y a y a v ə f a s ı h a m ?B u r d a b in ə q u ru b o lm a h e y ra n ı .

3711

3712

3713

3714

3715

3716

3717

3718

3719

3720

3721

3722

3723

3724

3725

3726

3727

3728

Ö te n g ü n lə r in i k e ç i r d in o b o s ,B a r ı s a b a h ım z a y e tm o , to lo s !

Ö tə n g ü n lə r iç rə g ə r ə k i i s i v a r ,V a r s a , h a z ı r l ıq g ö r , s a b a h a a p a r .

Ö z ü m ə h v a l ım ı y a x ş ı b i l i r o m ,S ö z ü m E lb a ş ıy a o la r m ı m ə lh o m ?

D u a ç ı o la r a m E lb a ş ıy a m o n ,M ə n i y a lq ız q o y u b s e y r e t s ə g e n d ə n .

T a n r ım r a z ı q a ls ın , ş a d o ls u n d e y o ,M ə n ö m r ü v e r i r o m y a l n ız s o c d ə y o .

D ü n y a o v u c b o y d a , d ü n y a k ə m n ə f o s , M ə n ə b u d ü n y a d a h e ç n ə g ə r ə k m o z .

D ü n y a y e r l i - d ib l i d a ğ ı l s ın , n o q ə m , Q a m ım to x , ə y n im s a z , ü lv id i r s o c d ə m .

D in lə , n ə l ə r d e m iş e ş q i m ü q o d d ə s , T a n r ıd a n , b ə x t in d ə n r a z ı o la n k ə s :

Q a r ın d o y u r m a ğ a s u , ç ö r ə k y e to r ,V a r d ır ə y in - b a ş d a h ə l ə b i r q o d o r .

T a p a ra m r u z u m u ö m r ü m b o y u n c a , T a n r ım v e r ib m ə n ə h o r ş e y d o y u n c a .

Ə b ə s h a r a y la y ı r m ə n i E lb a ş ı - M ə n d ə n e lm y a x ş ı , z ə k a v ə t y a x ş ı!

B ə lk ə e l i ş i n ə y a r a ra m ç ə t in ,Y a r a r l ı n ə y im v a r , e y s ə a d ə t im !

G e ts ə m d ə s ə c d ə d ə n a y r ı lm a z b a ş ım , S ə n ç in m in iş g ö r ə r o r d a q a r d a ş ım .

G ö r m ə k i s t ə y i r s ə n s ə n m ə n i y a x ş ı ,S ə n ö z ü n y a x ş ı o l, a d i l E lb a ş ı .

C a h a n d a n ə q ə d ə r ş ö h r ə t l i l ə r v a r ,S ə n in ə t r a f ı n a y ığ ış ıb o n la r .

M ə n d ə n E lb a ş ıy a d ə y ə r m i s ə m ə r ? H ə la v ə t s i z i ş l ə r h e ç i ş d i r m ə g ə r ?

M ə n i y a lq ız b u r a x , ü z r i s t ə y i r ə m ,M ə n ə a c ıq la n m a , k ə r ə m q ı l , k ə r ə m .

B u g ü n q a r d a ş ım d a d in lə d i m ə n i , Y e t i r ə r ü n v a n a d e d ik lə r im i .

3799 B itird i m ə k tu b u , d ed i: - B u y u r , al, G ö tü rd ü k ağ ız ı q a rd a ş ı d ə rh a l .

3730 H o r n ə d ü şü n d ü m s ə y a z d ım d a b ir -b ir , D il lo d e d iy im d ə s ə n ə b ə l l id ir .

3731 B i r -b ir a g a h e td im h ə r iş d ə n s ə n i,Ə1 ç o k s in E lb a ş ı, tə k q o y s u n m ə n i.

3732 E lç i s ö z a p a ra r , c a v a b g ə t i r ə r ,E ş i td in c a v a b ı , e y ə r o ğ lu ə r !

3733 D in lo , n o lo r d e m iş ü ç o rd u x a m , X o b o r d a r e lo m iş c ü m lə c a h a n ı:

3734 Z a v a l y o x e lç iy ə , y o l g e ts ə k ə s ə ,O n a ta p ş ır ı la n sö z ü d ü z d e s ə .

3735 E lb a ş t b u n d a n d a y a x ş ı s ö y lə m iş ,S ö z d e y o n c lç in i in c itm o ! - d e m iş .

3736 H o r n ə e ş id ib s ə d ü z d e s o o g ə r ,E lç iy o ö lü m y o x , b i l in m ü x tə s ə r .

3737 E lç i d e d ik lo r i v a s itə ç id ir ,S ö z ü d ü z d e y irs ə , i r a d la r h e ç d ir .

3738 E lç i s o m im is o , ra z ı q a l ıb so n ,Ə n a m v e rm o l is o n , v o s f e tm o lis o n .

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N O Z Ğ U R M U Ş A C A V A B I

3739 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - F ik r in i b i ld im , H o r n o d a n ış d ın s a d iq q ə t k o s i ld im .

3740 Y a z d ın E lb a ş ıy a c a v a b m ə k tu b u , Ə m in o l , ç a ta e a q s a h ib in o b u .

3741 B irc o , o z iz q a rd a ş , şü b h o m b u d u r k i, B ig a n o b i lm o y i r E lb a ş ı s ə n i .

3 742 Y e n o g ö n d o r o c ə k m ə n i y a n ın a ,Y c n o ç a ğ ır a c a q ö z ü n v a n ın a .

3743 O z ğ u r m u ş s ö y lə d i : - S e v im li q a r d a ş , D a n ış m a , b a ğ r ım a d a ş b a s ır a m , d a ş .

3744 M o n q ə d o m b a s m a ra m S iz in ü n v a n a , S ə n d o z ə h m ə t ç ə k ib g ə i m ə b u y an a .

3745

3746

3747

3748

3749

3750

3751

3752

3753

3754

3755

3756

3757

3758

3759

3760

3761

3762

T a p ı lm a z b i r ş e y i i s t ə m ə k - y a m a n , D e y i lm ə z b i r s ö z ü s o r m a q d a - z iy a n .

Y a x ş m ı , y a m a n ı g ö r ə n b i r k iş i ,N e e o t ə s v i r e d i r g ö r ü n g ə r d iş i :

S o r u lm a z b i r s ö z ü s o r m a , a m a n d ır , U m u lm a z b i r ş e y i u m m a , z iy a n d ır .

H ə r y e r ə y ü r ü m ə p a y - p iy a d a s ə n , M ə ş ə q q ə t g ə t i r i r h ə r y ü r ü ş ə s lə n .

O z ğ u r m u ş s ö y lə d i : - G e t , s ö y k ə n , e lm ə , G ə lm ə b u y a n la r a , b i r d a h a g ə lm ə !

Ö g d ü lm ü ş s o n s ö z ü b ə y a n e y lo d i :- B itd i , h ü z u r u n d a n a z a d a m - d e d i -

Q a r d a ş ım , h ə m d ə m im , c a n ım , c iy ə r im , B u d u r b i ld ik lə r im , d ü ş ü n d ü k lə r im .

Ö g d ü lm ü ş a t la n d ı , q a y ı td ı g e r i ,E v in ə ç a t ın c a g ü ld ü g ö z lə r i .

G ü n ə ş q ü r u b e td i , iş ığ ı s ö n d ü ,S ə m a b a ş d a n - b a ş a q a r a g ö r ü n d ü .

C a h a n ın ç ö h r ə s i k ö m ü r m ü o ld u ? Y a ta n la r u y u d u , g ö z l ə r y u m u ld u .

Y a ta ğ a g i r in c ə , y a td ı Ö g d ü lm ü ş ,Y u x u s u ü s tü n d ə u ld u z la r g ü m ü ş .

O d g ib i y a n a n d a Ş ə r q in y e l ə s i ,B ü r ü d ü a lə r n i g ə l in ş ö lə s i .

Q a lx d ı d a n y e r in d ə n m ə r c a n l ı s ü p ə r , S a ç ı ld ı c a h a n a a ğ m ir v a r i l ə r .

Ö g d ü lm ü ş s a ra y a g ə ld i b i r b a ş a ,D u rd u la r b i r m ü d d o t ü z b o ü z , q o şa .

- N e c ə d i r O z ğ u r m u ş , h a l ı , o h v a l ı?İ ş g ö r ə b i ld in m i, x a lq a ğ s a q q a l ı?

H o r iş d ə u s ta s a n , s ə n k a m il u s ta , G ö rü ş ü n b i r o s ə r e td im i d o s ta ?

Ö g d ü lm ü ş ə v v o lc ə m ə k tu b u v e rd i ,E lb a ş ı o x u d u , b a x d ı , ç e v ir d i .

B ü r ü ş d ü s if o t i , a z c a q ız a r d ı ,A z c a n o f ə s d ə r ib x ə y a l a v a r d ı .

3763 D e d i: - Q a rın d a ş ın k o s k in d a n ış ır ,A m m a y o x n ö q sa n ı, s a n m ıra m çaşır.

3764 D o ğ ru s ö z d e y ə n lə r a lo v d u r , a lo v ,İp ə k y a y h ğ ım a t ik a n b ü k m ü ş o .

3765 S ö y lə g ö rd ü y ü n d ə n , e ş i td iy in d ə n ,D i l lə d e d iy in i y e t i r m ə n ə s ə n .

37 6 6 Ö g d ü lm ü ş h ə r şe y i b ə y a n e y lə d i ,O lu b k e ç ə n lə r i d ü rü s t s ö y lə d i .

3767 - B ə h s a ç d ıq ə q ld ə n , z ə k a g ü c ü n d ə n , T a n r ıy a s ə c d ə n in b ö y ü k lü y ü n d ə n .

3768-3770 E lb a ş ı d iq q ə t lə d in lə d i o n u ,H is s e td i z ə k a d a n y o ğ r u ld u ğ u n u .

3771 K ö n ü l a rz u la d ı, ta m a rz ı q a ld ı ,İn a n , ta m a r z ıh q ə n m ü ş k ü l h a ld ı .

3772 E lə b i l q ıh n c d ır , k a y b e d i r q a n ı ,T a m a rz ı itir ir a z a d l ığ ım .

3773 K ö n lü m ü z - b ir b ə y d i r , b iz o n u n q u lu , B o y g e d ə r , a rd ın c a a ra r ız y o lu .

3774 Ə h d in ə ç a tm a s a d in c ə lm ə z k ö n ü l ,B a ş a p a r ıb g e ts ə tə s l im e d ə b i l .

3775 Ö g d ü lm ü ş , h a q q ı y o x u m u b - k ü s o n in ,Ə s il , ç in a d a m m ış q a r d a ş ın s ə n in .

3776 E y k a ş , s ö z lə r in i e ş i tm ə y ə y d im ,F e l in d o m ü d r ik m iş , e lm in d o a lim .

3777 E ş itd im , k ö n lü m d ə y e r v e r d im o n a ,M o rd o l, ç a td ır m ə n i d o s t v ü s a l ın a .

3778 S ə n y a x ş ı b i l i r s ə n ş a h d i l ə k ç ə m i ,Ü z ü n ü g ö r m ə s ə m d in c ə lə r ə m m i?

ÖGDÜLMÜŞÜN ŞAH ELBAŞIYA CAVABI

3779 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - E y x ü lq ü g ö z ə l , X a lq i ç r ə m ö h tə ş ə m , h ö k m ü m ü k ə m m ə l .

37g0 D e d im q a rd a ş ım a : - 01 d a x a t i r c o m , G ö n d ə r s ə E lb a ş ı, b i r d ə g ə l ə c ə m .

37g[ S ə n ı a p a r a c a q b i r g ü n y a n ın a ,

D ü n ə n a ç ıq - a y d ın d e m iş ə m o n a .

37 8 2 D e d i: - G ə lm ə d a h a . G e tm o y o c ə y ə m , Z o r o lm a z ü r ə y ə , b o ğ a r m o n i q o m .

3783 - E ş i td im s ö z ü n ü - d e d i E lb a ş ı - Y a n ın a b i r d a h a v a r y a x ş ı - y a x ş ı .

378 4 B u n e c ə o lu r k i, ş a h b u d a q ə y ə , K ö n lü i s t ə y ə n i d ə r ə b i lm o y ə ? !

37g5 B u n e c ə o lu r k i, x a lq ın b a ş ç ıs ı ,Q a la y a n a - y a n a , q ə l b in d ə s ız ı?

3786 H ə r b i r y a x ş ı l ığ m ö z ç a la r ı v a r ,D i lə k n ə c ib d i r s ə , c a n ə h d o ç a ta r .

3787 B u a rz u y e n ə d ə m ə n ə d o r d o ld u , P a r t la y a r ü r ə y im , g ö r m ə s o m o n u .

3788 B i z ə u y ğ u n g ə l i r , o x u b u b e y t i ,O x u , e y k ö n lü m ü n ta b ı - ta q ə t i .

378 9 D ü n y a d a h ə r d ə r d in b i r d ə r m a n ı v a r , H ə r c a n m ə lh ə m in i b i r lo ğ m a n a ra r .

379 0 D ə r m a n ı o lm a y a n d ə r d o la b i lm ə z , Ç a ta r m ə t l ə b in ə a r a r s a h ə r k ə s .

3791 E lb a ş ı , e y a d ı , ö z ü b ə x t iy a r ,Ç a r ə s i o lm a y a n a l ə m d ə n ə v a r ?

3792 T ə k i b a ş ın u c a , c a n ın s a ğ o ls u n , Ö m r ü m g ö z lə r in ə ç i l ç ı r a q o ls u n .

3793 P e ş im a n o lm a ğ m n ə m ə n a s ı v a r ?S ö z ü b ə y a n e td im , a x t a r a n ta p a r .

3794 H ə r z ə k a m ü lk ü n d ə b i r k ə l a m y a t ı r , S ə n s ö y lə s ö z ü n ü , e y m ə r d b a h a d ır .

3795 D i l l ə d e y i lm ə y ə n s ö z b i r a z a s a n , D i l in d ə n ç ıx d ım ı p e ş m a n o lu r s a n .

3796 D e m ə d iy in s ö z lə r s ə n ə q u ld u , q u l,S ə n s ö z ü n q u lu s a n , d e s ə n , ə m in ol.

3797 S ö z ü h e s a b la d e , t ə l ə s m o ə b ə s , T ə l ə s ik d e y i l ə n s ö z b ə h r ə v e r m o z .

3798 Ç a ğ ır d ım , O z ğ u r m u ş g ə l m ə d i b u r a , B u n u d ü ş ü n m ə d im m ə n g ü n ü q a ra .

3799 O n u n g ə lm ə s in i b ilir k i, ç i lə m ,E lb a ş ı b i r is tə r , m ə n y ü z is t ə r ə m .

3800 M o tlə b im b u d u r k i, v e r ə k ə l - ə l ə ,S iz ə x id m ə t e d ə k q o ş a k ö n ü l lə .

3801 M ə n o n u n ə q ə d ə r tu td u m s a d i lə , D irə n d i , g ə lm ə d i h ə la v ə t i lə .

3802 Ə g ° r la z ım b i ls ə n , b i r d ə g e d ə r ə m , D e y ə r ə m sö z ü m ü , tə k i ç ə k m ə q ə m .

3803 E lb a ş ı b i r d a h a q o y m ə k tu b v e r s in , O x u s u n m ə k tu b u , im a n g ə t i r s in .

3804 E lb a ş ı s ö y lə d i : - G ö n d ə r d im k a ğ ız , A ld ım c a v a b ın ı s ə r r a s t , a m a n s ız .

3805 Y e n i b i r m ə k tu b u n n ə m ə n a s ı v a r ,S ə n ö z ü n m ə k tu b s a n , e y b iz ə s im s a r .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

3806 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - X o ş b ə x t E lb a ş ı , Y e n ə b i r k a ğ ız y a z s ə n y a x ş ı -y a x ş ı .

3807 E lç il ik b ə l k ə d ə b i r a z tu ta r s ız ,S ö z d ə n v ə f a h d ı r ə l b o y d a k a ğ ız .

3808 M o k tu b - ş a h id lik d ir . A ld ın m ı ə l ə , T a b e t m ə z ö n ü n d ə n ə to r , n ə t ə l ə .

3809 E lb a ş ı s ö y lə d i : - B u d u r s a a r z u n , M ə k tu b d a y a z a ra m , e y c a n ım -g ö z ü m .

3810 M ə k tu b a x ı n a d ir? B e ş - o n k ə l m o sö z , İn s a n ın y e r in i v e rə rm i k a ğ ız ?

3811 H o r n ə g ə r ə k d i r s ə d i l in lə s ö y lo ,B a ğ la o n u m ə n ə tə d b ir lə , s ə y lə .

ELBAŞININ OZĞURMUŞA M ƏKTUBU

3812 E lb a ş ı g ö tü r d ü m ü rə k k ə b , q ə l ə m ,B i r m ə k tu b y a z d ı k i, h ə r s ö z ü a lə m .

3813 Y a r a d a n , ə f v e d ə n , u lu m ö c ü z ə , T a n r ın ın a d ıy la b a ş la d ı s ö z ə .

3814

3815

3816

3817

3818

3819

3820

3821

3822

3823

3824

3825

3826

3827

3828

3829

3930

3831

O ğ ru y a , d o ğ r u y a f ə r m a n ı y e t ə n , T a n r ın ın h ö k m ü n ə ə h s ə n , m in ə h s ə n !

Y ə x d a n v a r y a r a d a n , v a r ı y o x q ıla n , Y e g a n ə , p a k iz ə , s a f , u lu , Y ə z d a n !

V a h id d i r . K ö n lü n ü o n a v e r , o n a ,S ə c d ə q ı l , n u r d ü ş s ü n q o y id ra k m a .

O n u n y e tm ə d iy i b i r m ə t l ə b m i v a r?Y o x d e s ə y o x e d ə r , o l d e s ə o la r .

B ü tü n c a n l ı l a r a r u z u v e r ə n d i r ,Ö lü m g ö n d ə r ə n d i r , y o l d ö n d ə r ə n d i r .

Q ə d r , q ə d r s iz l ik o n u n h ö k m ü d ü r , B ö y ü y ə , k iç iy ə y o l a ç ır , g ü d ü r .

M in d i l ə k d i l ə y ə r , b i r k i m s ə b i lm ə z , Y ü z q ə z a y ü r ü d ə r . . . h a n ı d u y a n k ə s ?

M in s a la m y e t i r s in q o y r ə h b ə r im ə , S e v im li , m ü q ə d d ə s p e y ğ ə m b ə r im ə .

B ü tü n e ş l ə r in ə d u a - s ə n a la r ,D ö rd u lu k im s ə y ə m ə h ə b b ə t i m v a r .

E y ə q l i a l ə m ə in c i l ə r s ə p ə n ,S ə n ə y ü z m in s a la m , e h t i r a m , ə h s ə n !

K ö n lü m ə m r e l ə d i , m ə k tu b g ö n d ə r d im , B ə s h a r d a q a lm ıs a n , e y ə z i z a l im ?

G ö n d ə r d im ü s tü n ə q a r d a ş ım m ə n , Ə h d im b u o ld u k i , d ə r h a l g ə l ə s ə n .

B u r a ü z tu tm a ğ ı r ə v a g ö r m ə d in ,B iz d ə d o ğ r u d a n m ı s ə f a g ö r m ə d in ?

Y e t i rd i h ö k m ü n ü q a r d a ş ın m ə n ə , M ə k tu b d a y a z m ıs a n , a lq ış ş ə s t in ə .

O x u d u m m ə k tu b u , d ü ş ü n d ü m x e y l i, B iz d ə n q a ç a q d ü ş m ə , e y id r a k ə h li .

B a ld a n ş i r in s ö z l ə r g ö n d ə r d im s ə n ə , Z ə q q u m d a n a c ıd ı r c a v a b m m ə n ə .

Y e n ə d in lə m ə n i , a m e h r ib a m m , Q ə lb in d ə y e r tu t s u n a d ım , ü n v a n ım .

D a ğ la r ın q o y n u n d a z a h id o lm u s a n , A lm ıs a n b u a d ı , ç o x u c a lm ıs a n .

3832 E1 iç rə b ə l l id ir a d ın , ü n v a m n , Y a y ılm ış a lə m ə ş ö h rə t in , ş a n ın .

3833 A d ın - s a n ın ç ü n d ü r ib a d ə t in d ə ,S ə r f e tm ə g ü c ü n ü ə b ə s , b ih u d ə .

3834 X a lq ın g ö z ü d ü ş s ə ib a d ə t in ə ,P o z u la r , s a la r s a n iş i ç ə t in ə .

3835 T a ə t - ib a d ə t d ə p ə r d ə l i g ə r ə k ,B ə d g ö z ə g ə lm ə s in s ə c d ə y ə e n m ə k .

3836 S e v im li q u lu n u g iz lə d ə r X u d a ,X a lq o n u n d ilin i b i lm ə z d ü n y a d a .

3g37 K ə n d ə g ə l , q ış la q d a e l iç r ə y a ş a ,E1 x ə b ə r tu tm a s ın s ə c d ə n d ə n , h a şa !

3838 H a la l b i r d ü n y a ta p , d o y d u r a c la r ı , Ö z ü n ü d ə a z c a tə m in e t b a r ı .

3839 H ə r ik i d ü n y a n ı b u b a ş d a n q a z a n , Q a z a n h a la l ç ö rə k , ş a n - ş ə r ə f , a d -sa n .

3840 E y b iz ə g ə lm ə y ə n , d in lə b u b e y t i , D in lə , n ə lo r d e y ir a l im q ü d r ə t i :

3841 A lla h b ə n d ə s in ə x e y i r v e r , x e y i r , Y a ln ız x e y irx a h la r , x a lq , in s a n d e y ir .

3g42 Z o r la s ə s lə y i r ə m s ə n i q ış la ğ a ,B ir x e y r in i g ö rsü n m ü s ə lm a n q a ğ a .

3843 E y z a h id , a n la k i, x a lq x e y i r g ü d ü r , X e y ir g ə t i r m ə y ə n ç o x d a n ö lü d ü r .

3844 Y a ln ız ö z x e y r in i g ü d ə n a d a m m ı? H a m ı d ü ş ü n d ü r s ü n s ə n i q o y , h a m ı!

3845 Ö z m a lım v e r m ə k b i r a z c a a s a n , G ə r ə k c a n ım d a fo d a q ıla s a n .

3846 Y a ln ız c a n - c a n d e y ə n m e h r ib a n d e y il, X a lq m e h r s a ç a n a m e h r ib a n d e y ir .

3847 D e y i r lə r f ı la n k ə s y a x ş ı k iş id ir ,K im d ir y a x ş ı k iş i , a n la t m ə n ə b ir .

3g4g M ü m k ü n m ü in s a n a y a x ş ı s ö y lə m ə k , Ç ə k m ir s ə b i r q a y ğ ı, q ıy m ır s a ə m ə k ?

3849 E y e lm i m ö tə b ə r , p a k iz ə m ə r d ə r , N ə z ə r s a l b u f ik rə , f ə h m in i g ö s tə r .

3850 D o ğ r u - d ü z g ö r ü n s ə s ə n ə s ö z lə r im , Y u b a n m a , d ik i l ib y o l a g ö z lə r im .

3g51 B i r a z z ə h lə tö k ü r s ö z u z a n a n d a ,S ö z ü y ığ c a m d e y ə r k iş i c a h a n d a .

3852 D e y ir ə m , b u n u n la k i f a y ə t l ə n ə r ə k ,S ö z y o x , b i r -b i r in i a n la m a q g ə r ə k .

3g53 Q a la n s ö z lə r im i q a n n d a ş ım a , D e m iş ə m , s ö h b ə td ə ç ıx a r q a rş ın a .

3g54 M o k tu b u b i t i rd i , x ə t t i q u r u td u ,L ə lə k q ə l ə m in i i ş d ə n s o y u td u .

3g55 B a ğ la d ı m ə k tu b u m ö h ü r lo y ə r ə k , G ö tü r d ü Ö g d ü lm ü ş - o l l ə r i ş im ş ə k .

3856 - C ə ld to rp ə n , b u d o r d in ç a r ə s i s ə n d ə , O n u d ə v ə t e lə ş o h ə r ə , k o n d ə .

3857 B u r a g ə l ə n k im i x ə b o r v e r m ə n ə ,O n u ç a td ı r a r a m h ə r b i r ə h d in ə .

3858 - Ə lb ə t tə . . .Ö g d ü lm ü ş q a lx d ı a y a ğ a ,

Y ö n ə ld i e v in ə , g i r d i o ta ğ a .

3859 S ü f r ə a r x a s ın d a k e ç i r d i v a x t ı ,A ç d ı y a ta ğ ım , b i r a z c a y a td ı .

3860 Ü z ü n ü g iz lə td i R u m u n g ö z o l i ,G ö y ə q a r a ç ə k d i z ə n c i n in o li .

861 Q a r a q u ş r ə n g in ə b o y a n d ı g ö y lə r , Q a r a n ğ u y e r id i ta ə r ş ə q ə d ə r .

3862 D ik ib g ö z lə r in i q a r d a ş g Ö z ü n ə ,D a ld ı x o y a l la r a y a t a q d a y e n ə .

3863 G e c ə d a ş k ö m ü r d ə n , z ü l m ə t d ə n q ara , O y a n d ı , y a n a r k o n g ö y d ə a y p a ra .

3864 Q a Çdı g ö z l ə r in d ə n ş i r in y u x u s u ,S ö n d ü s ə m a la r ın a y ı , u ld u z u .

3865 Q a lx d ı d a n y e r in d ə n g ü n ə ş ş ö lə s i , G ü ld ü r d ü a lo m i n u r lu ç ö h r ə s i .

3866 T ə h a r o t . D ə s ta m a z . B a m d a d n a m a z ı, D u a - s ə n a ilo t ə r p ə n ə n a ğ z ı.

3g67 B ir ç o c u q y a rd ım ı. K ö h lə n m in m ə s i ,M ə n z i lə ç a tın c a a td a n e n m ə s i .

3868 ~ Ə z iz qardaş'- - d e y ə d u a q ılm a s ı ,G ö y d ə n iş ıq a la n n u r lu s im a s ı .

3869 QaPl ta q q ıltıs ı. ..- B u y u r iç ə r i .

S ə c d ə d ə n a y r ıla n q a rd a ş ə l lə r i .

3870 O n a n im d a r v e rd i y u x a r ı b a ş d a ,G ö z lo r in tiz a rd a , ü r ə k tə la ş d a .

3g71 - Q a r d a ş ım , ə z iy y ə t ç ə k m is ə n y e n ə ,A x ı n iy o g ə ld in , b i r s ö y lə m ə n ə !

3872 M ə n k i, ö z f ik r im i s ö y lə d im k ə s ə ,Z o r la m ı ç o k ir s ə n m ə n i q ə f ə s ə ?

3873 Y a x ş m ı-y a m a m b i lə n b ir a d a m ,D in lo , n ə lo r d e m iş b a ş d a n -b in a d a n :

3874 M o rd ü ç ü n k a f ıd ir b ir c ə im ta h a n , S e v ib - s e v m ə d iy i b i l in o r ə la n .

3875 M is i lo a l tu n u s e ç m o y ə n b i r o r,Ç o k s o s i r d a ş ın a b i r a z c a , y e tə r .

3876 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - A y ö m r ü m - g ü n ü m , M o n o a c ıq la n m a , b a ş ın a d ö n ü m .

3877 V e rd im E lb a ş ıy a m ə k tu b u n u z u ,D o y d i d a m a ğ ın a d il in in d u z u .

3878 Ö z o l i lo y a z d ı c a v a b m ə k tu b u ,B u y u r u n , b a ş ç ıd a n ə r m a ğ a n d ı b u .

3879 O z ğ u r m u ş m ə k tu b u a ld ı, o x u d u ,Y a n d ı g ö z lo r in d o q ə lb in in o d u .

3880 D ü ş ü n d ü : q a rd a ş ım , a ğ ı r g ö rü ş d ü ,M o n im q is m o tim o g ö rü n n o d ü şd ü .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURM UŞ İLƏ İKİNCİ GÖRÜŞÜ

3X81 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - Ə z iz q a rd a ş ım , Y a x ş ı l ıq d i lo y ir s o n ə E lb a ş ı.

3g82 H o r n o d e y i ro m s ə d iq q o tlo d in lo ,B i r d o d ü ş o rm i o la b u f ü r s ə t o lo ?

38g3 B u r d a ib a d ə t in , e y m ə r d b a h a d ı r , D e m i r ə m y a x ş ıd ı r , y a x u d y a m a n d ır .

3884 A n c a q k ö n ü l v e r s ə n ş ə h ə r ə , k ə n d ə , Y a x ş ı l ıq a ç ı la r y a ln ız ö n ü n d ə .

3885 D ü n y a n ın r ü z g a r ı h e ç d ə b ə d d e y i l , H a m ı ə l b i r o ls a q a n a d t a p a r e l .

3886 D ü n y a n ı t ə r k e t s ə n z a h id o la r s a n , B ə lk ə q a z a n a r s a n s ə r m a y ə , a d - s a n .

3887 D ü n y a n ı ö z ü n ə d ü ş m ə n b i lm ə s ə n , X a lq a x e y i r v e r s ə n n u r la n a r ç ö h r ə n .

3888 D in lə , n ə l ə r d e m iş s ə x a v ə t l i ə r ,İ n s a n ı b ə z ə y i r d ö v lə t , b a r - b ə h ə r .

3g89 V a r - d ö v lə t ə h l in d ə e lm - id r a k a ra , D a im ə l u z a d a r y a x ş ı l ıq la r a .

3890 İ n s a n a s ə a d ə t , v a r - d ö v lə t g ə r ə k ,K a m a ls ın , g ö z ü n d ə q a lm a s ın d i lə k .

3g91 Ə z iz l ik i s t ə s ə n v a r - d ö v lə t v e r ə r ,S ə n ə h ə c c a d la n a n z i y a r ə t v e r ə r .

3g92 K iş in in d ö v lə t i , v a r ı o lm a s a ,D i l i q ıs a o la r , ə l i d ə q ıs a .

3893 N e ç in s ə a d ə t i t ə r k e l ə y i r s ə n ?N e ç in g ö tü r m ü r s ə n n ə s ih ə t i s ə n ?

3g94 İ n s a n ı lü t q o y a r y a ln ız ib a d ə t ,S ə n i m ü f l is g ö r ə r b ü tü n c ə m iy y ə t .

3g95 B ə n d o s i T a n r ın ı i b a d ə t l ə y o x , M ə h ə b b ə t l ə ta p ır , i n c ə d i r b u y o l.

3g96 M in - m in n a m a z ə h l i c a n a m a z ü s tə , İ t i r d i y o lu n u a x ı r n ə f ə s d ə .

3g97 B i l i r ə m , s ə c d ə n i x o ş la y ı r X u d a ,İ b a d ə t ç a td ı r ı r b iz i m u r a d a .

3g98 A n c a q s ə c d ə n in d ə m in - m in n ö v ü v ar , Ə n u y a r l ı s m ı ö y r ə n k im ta p a r ?

3899 İn d i k i , b ö y lə d i r , ib a d ə t i s ə n ,G ə r ə k ö z ü n ü ç ü n k ə s f e l ə y ə s ə n .

3900 D e d iy im s ö z l ə r ə y a x ş ı n ə z ə r s a l ,M ə n ə b i r c a v a b v e r , e y ə h l i - k a m a l .

3901 M ə n im f ık ir lə r im a ğ l ın a b a ts a ,Ə m ə l e t sö z ü m ə , e y b ü llu r , e y saf.

3902 Q U1 ° l m a h is s in ə , d o ğ ru lt k ö n lü n ü , X a lq a q a y n a -q a r ış a s a y iş g ü n ü .

3903 - D a ş s a ld ı b a ş ım a , se v im li q a rd a ş , İn a n , b o ş q a b ın id a z ə h ə r lə n d i aş .

3904 T u ta lım , O z ğ u rm u ş s ə n i d in lə d i ,E lb a ş ı y a n m d a iş lə rə m - d e d i.

3905 A x ı x id m ə t in d ə ö z q a y d a s ı v a r , B u n la r ı b i lm ə y ə n n a s ıl d a v ra n a r?

3906 O tu r u b -d u r m a ğ ın , g ir ib -ç ıx m a ğ ın , Y o lu n u b i lm ə s ə ç a ş m a z m ı ç a ş q ın ?

3907 X id m ə tç i n ə s ö y lə r , h e ç b i l i rm is ə n ? A z ı ü ç s ın a q d a n ç ıx a n a ə h s ə n !

3908 B ə y lə r o x id m ə td ə e h t iy a th o l,D ilin i , k ö n lü n ü d o ğ ru tu t, o ğ u l.

3909 Ö y rə n q a y d a la r ı , a d ə t lə r i s ə n ,X id m ə ti d ə r k e ts ə n , b ə h r ə lə n ə r s ə n .

3910 M ə n x ü lq ü , x ilq ə ti b a m b a ş q a a d a m , T o r t ib ə , a d ə to , in s a n a y a d a m .

3911 N ə c ü r x id m o t q ılım s o n in b ə y in ə ? B u q a p ı ö m ü r lü k q a p a n m ış m ə n ə .

3912 N e ç in z o r la y ır s a n , n ə d i r b u g o rd iş ? E lb a ş ıy a x id m ə t , h e ç a s a n m ı iş?

3913 Ö g d ü lm ü ş sö y lo d i: - S ö z d ü s ö z ü m ü z , Ü z ü a s ta r e tm o , e y h ü s n ü g ü n d ü z .

3914 E lb a ş ı h o r şe y i ə f v e d i r , g ö rü r ,D u r b o r a b o r g e d ə k , y a n ıo n i ö ld ü r .

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLM ÜŞƏ CAVABI

3915 _ M o n im b u s ö z lə r im - d e d i O z ğ u r m u ş - S o n ə x o ş g ö rü n m ə z , e y x i lq ə t i x o ş!

3916 B iz ə y a r a ş a r m ı s a ra y d a r o n g - r ə n g ,R o s m i q a y d a la r ı d ü rü s t b i lm ə m o k ?

3917 X a lq a b a ş ç ı l ığ ı ö y r ə n d i b o y lo r ,B ə y l ə r s a y ə s in d ə ö lk ə ç i ç ə k lə r .

3918 R ə s m i q a y d a la r ı b i lm ə s o o n la r ,Y u rd u id a r ə n i n a s ı l b a c a r a r ?

3919 O n la n n s i la h ı e lm , z ə k a v ə t ,S ö n ə r s ə z ə k a v ə t ö lm ə z m i m il lo t?

3920 G ü n ə ş t ə f ə k k ü r l ü c a h a n r ə h b ə r i ,G ö r n ə g ö z ə l d e m iş b u s o t i r lo r i :

3921 D ü n y a r ə h b ə r in ə z ə k a v o t g o r ə k ,X a lq ı r a m e tm o y o c ə s a r o t g ə ro k !

3922 B ə y in b o y q ı l ın c ı y ı ld ı r ım , a lm a z , Y o x s a y a d b o y n u n u s ın d ı r m a q o lm a z !

3923 N iz a m la r , q a y d a la r y a r a tm a l ıy ıq ,X a lq a , y u r d a la y iq , b o ş ə r o la y iq .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURM UŞA CAVABI

3924 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - S e v im l i q a rd a ş , B u iş ç ə t i n d e y i l , iş g ö r o s o n k a ş .

3925 M ə n ə m q a y d a la r ı m ü k o m m ə l b ilo n , D e y im b i r c o - b i r c ə , s ə n d ə a l, ö y rə n .

39, 6 Ö y r ə n m ə k e y b o lm a z b i lm ə d iy in i , İ n a d la ta p a r s a n h o r d i lə y in i .

3927 B e y n i i ş ıq l ı la r a p a ç ıq d e y ib , Ö y r o n m o y ə n lə r ə y a r ım ç ıq d e y ib .

3928 A lim d o ğ u lm a y ıb d ü n y a d a h e ç k im , Ö n c ə d i l y a r a n ıb , s o n r a s ö z , d e y im .

3929 E lm i ö y r ə n m o k lo a l im o lu r s a n ,E lm a ls a n , h o r iş in g e d o c ə k a sa n .

3930 O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : - B u d u r s a o h d in , S ö z ü m y o x . . . q o lb im o ş ə b n ə m ç ilə d in .

3931 S o n m ə n i s a ra y a h a r a y la y ı r s a n ,N o d o n ib a r ə td i r x id m o t , iş , f i la n ?

3932 S o n m i b u d o b lo r i ö y r o d o c ə k s ə n ,Y a ö z ü m ö y r o n ib b i lm o l iy ə m m ə n ?

3933 R ə s m i q a y d a la rın d e b ir q is m in i, N iz a m d a n , tə r t ib d ə n a g a h e t m ə n i.

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA SÖZÜ

3934 - E y is te d a d ə h l i-d e d i Ö g d ü lm ü ş ,S ə n la p d o ğ ru d e d in , a ğ z ın fa l im iş .

3935 Ə w ə l tu td u ğ u n y o l y a n l ış id i ç o x , İn d i h a q q a g ə ld in , b u n a ş ü b h ə y o x .

3936 İn d i m ə n sö y lə y im , s ə n e ş it , ö y r ə n , G ö z ü n iş ıq la n s ın b i ld ik lə r in d ə n .

3937 Ö y r ə n s ə n d ilin ə g ə lm ə s in y a la n , Y a la n la r in sa n ı m ə h v e d ir ə la n .

BƏYLƏRƏ XİDMƏT NƏDƏN İBARƏTDİR

3938 İk i ç e ş id o lu r x id m ə tç i k iş i ,G ü n o c a n v e rm ə k d ir b ir in in işi.

3939 B iri c a v a n ik o n b a ş la r x id m ə tə ,B o y a ta r , ö m rü n ü v e r o r z ə h m o tə .

3940 H ə lo k iç ik ik ə n iş ə b a ş la y a n , H a m ıd a n c o ld o la r , h a m ıd a n r ə v a n .

3941 B u g ü n h a n s ı d o b i s ə n ə ö y r o ts o m ,E lo h e s a b e t k i, h ə l ə k iç ik s ə n .

3942 S ə n ə b o d sö z ü m d ə g ə t i r ə r s o m o r , M o n ə in a n m a q la ta p a r s a n b ə h ə r .

3943 H o lə k iç ik ik ə n x id m ə ti ö y r o n ,B o y a t ıb o la rsa n m a h ir iş g ö r o n .

3944 G ir m o y i , ç ıx m a ğ ı , r ə s m i d ə b lo r i , Ö y r ə n k i, m o n im s ə m o ğ z i, c ö v h o r i .

3945 E r to o y a n m a lı , c ə ld o lm a lıs a n , D i l in - k ö n lü n d ü rü s t , ö z ü n s ıx ı lq a n .

3946 D a im a ç ıq o lsu n q u la ğ ın , g ö z ü n , X id m ə to m ü rrto z ir g e c o n -g ü n d ü z ü n .

3947 X id m ə td o c h t iy a t ə n b ö y ü k m e y a r , D il in i d i ş in lə s ıx m a ğ ı b a c a r .

3948

3949

3950

3951

3952

3953

3954

3955

3956

3957

3958

3959

3960

3961

3962

3963

3964

Ə n k iç ik i ş l ə r d ə n b a ş la n t r x id m ə t ,B ə y ə q u l lu q ö z ü - q ü d r ə t , I ə y a q ə t .

B ə y in h ü z u r u n a g i r ib - ç ıx m a ğ ı ,Ö y r ə n .. . q a z a n a r s a n s ö z d e m ə k h a q q ı .

A z - ç o x b i r r ü tb ə y ə ç a ta r s a in s a n ,B ə y ö z m u r a d ın ı g ö t ü r e r o n d a n .

M e r g ə n 1 d e v ü r ə k s ə y a y d a o x o la r , X id m ə tç i y ü k s ə ls ə , v ə z i r , m ö h ü r d a r .

R ə f t a n n p a k o la , ü z ü n d ə n u r lu ,S a q i l ik e d ə r s ə n , e y g ü n ə ş o ğ lu !

A q i l lə r k a t ib l ik i ş in ə y a r a r ,Y a z ı , h e s a b b i l ə n - b a ş x ə z in ə d a r .

L a y iq l i y e r in i tu ta r s a in s a n ,İ ş in d ə z ö v q a la r ö z v a r l ığ m d a n .

E ş i t , b i r x id m ə tç i n ə d e m iş m ə n ə : X id m e t i b a c a r a n ç a ta r ə h d in ə .

D a y a n s a n b ə y iİə b i r g ü n ü z - ü z ə ,Ç ə k in k i , q a r ş ın d a d u r m u ş m ö c ü z ə .

S ö z ü n p ü x tə g e r ə k , k ö n lü n - d i l i n d ü z , X i lq ə t in p a k iz ə , i ç ə r in g ü n d ü z .

G ö z ü n ü y e r ə d ik , ş a x b a x m a b ə y ə ,Ö z ü n d iq q ə t k ə s i l , d iq q ə t h ə r ş e y ə .

A y a q d a h a z ı r o l, ə l i n ə l ü s tə ,P a k iz ə n ə f ə s in b a h a r , g ü ld ə s to ,

Q a p ıd a n g i r ə n d ə s a ğ a y a ğ ı a t,S ö z ü d iq q ə t l ə d e , t ə m k in l ə a n la t .

M ə t lə b i a ç a n d a d iz ç ö k ə d ə b l ə ,Ə l in ə l ü s tü n d ə , h ü s n ü n d ə ş ö lə .

Q a n n lm a , ç e v r i lm ə s o la , y a s a ğ a ,S ö z o d iq q ə t k ə s i l , h ə s s a s o l, q a ğ a .

B i r s ö z s o r u ş u ls a , d ü z v e r c a v a b , düz . Ə m r i ic r a e l ə v a x t ın d a , d ü r ü s t .

M e y iç m ə , b o ş - b e k a r d a y a n m a h e ç v ax t, Y a r a m a z t ip l ə r d ə n u z a q o l , u z a q .

3965 G ö rü b e ş itm e y in ö z m ə q a m ı v a r ,B i r g ö z ü n k o r o lsu n , b i r q u la ğ ın k ar .

39 6 6 ? u c u r a p a ra rsa k iş i x id m ə t i ,İ ş i r ə v a c ta p a r , a ğ o la r b ə x t i .

3967 B ə z is i a t , ax u r, ilx ı s a h ib i ,B ə z i s i d o la n a r s ə r k ə r d ə g ib i .

396g B ə z i s i m ö h ü rd a r , b ə z is i h a c ib ,O la r b ə z is i d ə v ə z ir , s ə rk a t ib .

3969 B i r ç o x u q a z a n a r d a n iş m ə n d a d ı,B i r ç o x u g ö k a y u q - tü r k m ə n q a n a d ı.

3970 B e z i s i in a n c b ə y , b ə z is i ç a ğ n ,B ir i b a t ı r tə k in , o b ir i ç a v lı .

3971 X id m ə tç i o llə r i b ir in i o x ş a r ,T ə q d i r y o l la r ın d a b ir i a d d ım la r .

3972 R ü lb ə lə r m ü x tə lif . . . ç a ts a n b i r in ə ,Y a r o la r ə n ü lv i a r z u la r s ə n ə .

3973 X id m ə tç i ç a ta rs a b u m ə r t ə b ə y ə ,S a n a r k i , ö m rü n ü b ə x ş e d ib b ə y ə .

39 74 Y ü k s ə k v ə z if e n i tu ts a b i r a lç a q ,Ə n y a v a iş lə rə m e y d a n a ç a c a q .

39 7 5 A l im b u b a r ə d e d ü z d e m iş b iz ə : V e r m ə v o z ifə n i lə y a q ə ts iz ə !

397 6 Y a x ş ı la r u c a h r y a x ş ı o s a s la ,N a k o s o , n a d a n a e l v e r m ə o s la !

3977 Y ü k s ə k m ə r tə b ə y ə d ı r m a ş s a n a d a n , Y e y ə r x o c a s ın m b a ş ım ə la n .

3978 B o y g ə r ə k q u lu n a m ə r i f ə t v e r o ,E lm in s a y ə s in d ə g ü c - q ü w e t v e ro .

397 9 Q u la b i r im ta h a n , b i r s ın a q g ə r o k , Z o k a s ı p a r la q s a u c a l tm a q g o r o k .

39 8 0 Q u ̂ s ü b u t e d ib s ə s ə d a q ə t in i ,B ə y g ə r ə k k ə s m ə s in m ə r h ə m ə t in i .

39gl B ə y l ik c ə la l ın ı s a h m a n a s a la n ,T ə r t ib ç i n ə d e m iş , d in lə y a x ın d a n .

3982 N o q ə d ə r y ü k s ə lə , q u l y e n ə q u ld u r , B ə y ə x id m ə t i l ə y a ln ız , u lu d u r .

3983

3984

3985

3986

3987

3988

3989

3990

3991

3992

3993

3994

3995

3996

3997

3998

3999

4000

N e c ə k iç ik o l s a y e n ə b ə y d i r b ə y , Y ü k s ə k x id m ə tç id ə n b i r x e y l i y ü k s ə k .

E y b ə y q a y ğ ı s ıy la q ə d r l ə n ə n q u l ,B ə y in i b ö y ü k b i l , u c a tu t , o ğ u l!

B ə y in l ə t ə n l ə ş m ə , ö c ə ş m ə ə s la ,O n u y o r m a l ıs a n h a n s ı ə s a s la ?

B ə y lə r in g ö z ü n d ə o d v a r , a lo v v a r , S a k ın , k ü l e d in c ə s ə n i y a n d ı r a r .

B ə y l ə r z ə m a n ə d i r , z ə m a n ə y a m a n ,S ə n z ə m a n ə i lə s a z o lm a l ı s a n .

D in lə , n ə l ə r d e m iş ö m r ü s ə f ə r b ə r , X id m ə td ə y ü k s ə lə n , d i l ə k ta p a n ə r :

A l im - ə z ə m ə td i r , a l im i d in lə ,R u h u n u o x ş a y a r i p ə k s ə s i l ə .

B ə y g ö z ü n d ə n g ü lü b b a x s a a d a m a ,O n a ş a d o lm a s ə n , ç o x d a in a n m a !

İ n a n m a x id m ə tə , q ü r u r la n m a ç o x , Y o ld a n s a p a n b ə y d ə y o x d u r r ə h m , y o x .

Ş ö h rə t l i , y a b ö y iik , k i ç ik b a h a d ı r ,Y a ln ız x id m ə t i l ə a d a m s a y ı l ı r .

B ə y lə r x id m ə t in d ə b ə r k d u r u ş g ə r ə k , S a r s ı la n , b ü d r ə y ə n y e y ə c ə k k ö tə k .

B ə y s ə n i n ə q ə d ə r y a x ın tu t s a d a , U n u tm a ö z ü n ü , d ü z o l d ü n y a d a .

B ə y y a x ş ı o l s a d a , o n d a n q o r x , ç ə k in , C ə z a g ö z ö n ü n d ə n g e t m ə s in tə k i .

G a h d a n a to ş o lu r b ə y l ə r , g a h d a n - su , G ü ld ü r ü r , a ğ l a d ı r s ö z ü n d o ğ r u s u .

H ə z ə r ü ç x i lq ə t in q o n ş u lu ğ u n d a n - Y a n a r o d , a x a r su , k ü k r ə m i ş a r s la n .

Z ə b ə r d ə s t a r s la n a b ə n z ə y ə r b ə y l ə r , S a k i t s ə i p ə k d ə n y u m ş a q g ö r ü n ə r .

Q ə z ə b i k ü k r ə s ə a l a r c a n ın ı ,S ö k ə r q a b ı rğ a n ı , i ç ə r q a n ın ı .

Y a x ın g e tm ə b ə y ə , q ə z ə b l e n o n d ə ,S a la r t ə h q i r i l ə s e n i k ə m ə n d ə .

4001 C a v a b v e r , so ru şsa , g e t ç a ğ ır a n d a ,V a r o l, q o d r li o l d a im c a h a n d a .

4002 Ə rz in i v a x t ın d a b ə y a n e y lə y ə n ,K iş i n ə l ə r d em iş , d iq q ə t v e r , ö y rə n :

4003 - B u y u r , g ə l! - d e s ə lə r q iy m ə t in a y d ın ,- Ç ıx , g ö z lə ! - d e s ə lə r s ö y ü ş d ə n sa k m .

4004 Ö z y e r in i b i lə n , g ö z ü to x a d a m ,M ö tə b ə r s a y ı l ı r ə z ə l b in a d a n .

4005 Ü ç ş e y d ə n u z a q o l, u z a q o l, u z a q ,O lm a s ə r t , a m a n s ız , y a ş a ü z ü a ğ .

4006 Q°v* d ü ş m ə n in d ir a c g ö z lü k , y a la n , Ç ə k in ü ç y a ğ m ın y a v a l ığ ın d a n .

4007 Ö z ü n ü s a f sa x la , h ə m iş ə p a k o l,B ə y l ik tə m iz l ik d ir , y a x u d b a ş q a y o l.

4008 Q a ti l , q a y n a -q a r ış , s a ra y ı ta n ı ,Ə z iz tu t d a s ə n i e z iz tu ta n ı.

4009 S a l la y ıb ə l in i s a ra y a g ir m ə ,Ə1 v e r , h e ç k im s ə y ə a r x a ç e v irm o !

4010 Ə y lo ş m ə k is tə s ə n ö z y e r in i b i l ,A d a m la r s ə n in ç in p a y ə n d a z d e y i l .

4011 U c a d a n ö s k ü rm e , q e h - q ə h ə ç ə k m o , A lç a q l ıq s a y ıla r s e r t m ü h a k im ə .

4 0 (2 Y e rd o b a r d a ş q u rm a , b a ş -a y a q y a tm a , B o r k d o n d a n ış m a q la x a lq ı o y a tm a .

4013 U n u tm a ö z ü n ü , b i r d ə ə s l in i ,U n u ts a n , z o m a n ə k o s o r s ə s in i .

4014 Ö z ü n d ə n b ö y ü y ü n s ö z ü n ü d e m ə ,S ö z ü s e ç ib s ö y lə , d u s ta q e y lə m o .

4015 Ü z ü n ü a ğ e d ə n d ü z s ö z , d ü z k ə la m , N itq in y a x ş ı l ığ a y ö n o ls in m ü d a m .

4016 M c y s a ra y a s o x u lm a h e ç v a x t ,İ ç ə n i a l ç a ld ı r y a r a m a z ə x la q .

4017 A m a n d ı r , ü ç ş e y d ə n e h t iy a t g ə r ə k , G ö z lə y ə b i lm ə s o n b a ş ın g e d o c ə k .

4018 B o y in b ə y s ir r in i s a x la y ıb n ih a n ,G ö z b ə b o y in g ib i q o r u m a h s a n .

4019 İkinci - xalq içrə faş etm ə bəyi, Ehtiyat köm ləgi geyinsin əynin.

4020 Üçüncü sarayda nakəsdən çəkin,Düz apar özünü sərvlər təkin.

4021 Bu üç ehtiyatı güdm əyən naşı,Addım ata bilm əz, kəsilər başı.

4022 Görünmür gözlərə baş verməyən iş, M əgər zəngmi çalır qabaqca gərdiş?

4023 Sən əyləşm iş əlsan yuxarı başda, Böyük gələn kimi o yeri boşla.

4024 Bəylər söz soruşsa qısılma, danış, Yerində konuşan mərdlərə alqış.

4025 Dinləyən var isə de bildiyini,Sözünü kəssələr, toxta, bir də de.

4026 Bəylər çağırsalar süfrə başına,Qonaq ol aşma, yem əyə başla.

4027 Öncə sağ əlinlə götür yem əyi, Unutma bismillah - Allah deməyi.

4028 Özgənin önündən götürmə yemək,Öz qarşmdakmı nuş etmək gərək.

4029 Birinci tikəni özgəyə ötür,N ə süngü təm izlə, nə btçaq götür.

4030 Tələsm ə, qadıntək yem əkdən sakın, "Buyur-buyur!" deyə dayanma çaşqın.

4031 Tox olmaq, az yem ək qəbahət deyil, Bəylər süfrəsinin qiymətini bil.

4032 Gördüyün hər işə sidq ilə yanaş,Nur, işıq tapasan. D em əyəsən kaş...

4033 § a‘r gözəl demiş, coşanda ilham, Qızıldan üstündür hər qızıl kəlam.

4034 Bir iş, bir ixtiyar sənə verilsə,Yalnız elm ə güvən, ey cəsur kimsə!

4035 Əmr alsan, gücünü sərf elə bol-bol, Ayıq-sayıq davran, səxavətli ol.

4036 Yurdu, qəbiləni get, idarə et,Bir əlində qılınc, birində dövlət.

4037 D ü z o l, y a x ş ı d a v ra n v ə z i r l ik e ts ə n , Y a r a m a z s iy a sə t y ü r ü tm ə ə s lo n .

4038 M o s lo h o tç i o lsa n f ə r a s ə t g ö s tə r ,S a p m a s ın y o lu n d a n b ə y z ə r r ə q ə d ə r .

4039 E h tiy a tl ı d a v ra n , o ls a n g ö k a y u q , T ü rk m o n b a ş ç ıla r ı ş ö h r ə tə la y iq !

4040 Ö z ü n o rd u b a ş ı , E lb a ş ı o ls a n ,M o rd lo ş , q u la ğ ın ı, g ö z ü n ü a ç sə n .

4041 İşd ir , H a c ib o ls a n , r ə d d e lə p u lu , Ş a d la n d ır y e t im i, d u lu , y o x s u lu .

404, O ls a n x o z in o ç i o lin p a k g ə r ə k - G ü n o ş d o n s a ç ıla n q ız ı l ş ü a tə k .

4043 S ir r i f a ş e lə m o s ə rk a l ib o ls a n ,B ir m o k to b d c m o k d ir h ə r m ə k tu b y a z a n .

4044 B u n la r a d ç ıx a ra n x id m ə tç i lo r d i r ,Ö z g o lo r q a p ıd a a d i n ö k ə rd ir .

4045 Y e n o tü r iü - tü r lü x id m ə tç i lə r v a r: Y e r -y a ta q u s ta s ı, a ş p a z , la ç ın d a r .

4046 Ç o x d u r o z iy y o ti b u x id m o t lo r in ,R a h a t lığ ı az ca , z o h m o ti m in -m in .

4047 Q o d ir -q iy m o t u m sa n ö z ü n ə o g o r ,Ə z iz lo m o rd lo r i, e y o r o ğ lu , o r .

4048 D a im u lu la ra g ö s to r k i, h ö r m o t ,T ö k ü ls ü n b a ş ın d a n d ö v lo t , s o a d o t.

4049 E şit, n o lo r d e y ir q a r iy o s ö z ü ,Ə m o l c d o n lo r in a ç ı la r g ö z ü .

4()50 U lu h ö m ıo lin i s a x la y a n u d a r ,A y a ğ a q a lx a r k i, g ə lm iş ta c id a r .

405) U lu y a Ia y iq d ir k iç ik h ö rm o ti ,U lu d a k iç iy o v e ro r fü rs o t i .

405, Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - d a rd a , ç o t in d o ,B u c ü r d a y a n a r la r b o y x id m o t in d o .

4053 M o n d e d im , ö y r ə td im , s o n d o ö y ro n d in , B o y lo ro x id m o t in b ö y lo d i fo n d i.

4054 B o y lo ro x id m o t in b ö y lo d ir y o lu - A ğ g ü n o , a ğ b o x to ç a tm a q ü s u lu .

4055 H e ç b i l s ə n n ə s ö y lə r u ğ u r lu x id m ə t , Ö y r ə n k i , o n d a d ı r x e y i r , b ə r o k ə t .

SARAYDAKI ORDU İLƏ SÖHBƏT BƏHSİ

4056 O z ğ u r m u ş s ö y lə d i : - B u s ö z lə r i m ə n , E ş i td im , e y c o m ə r d , s o n in d i l in d ə n .

4057 Y e n ə b i r s ö z ü m v a r s o n d ə n s o rm a l ı , D ü rü s t c a v a b la r d ı r d ö v lə t in ı , m a lım .

405g S a ra y a b a ş ç ə k s ə m b i r x id m ə tç i tə k , B ə y im d ə r g a h ın d a d u r m a ğ ım g ə r ə k .

4059 G ə r ə k b ə l ə d o la m y o la - y o r u ğ a , Y a ş a y ış b u n la r s ı z k e ç in m ir , q a ğ a .

406 0 O rd u y a q a y n a y ıb - q a r ı ş m a q g ə r o k , O n la r a ta y o lm a q , y a r a ş m a q g ə r ə k .

4061 N e c ə y a n a ş m a h , a ç , g ö s t ə r b u n u , Ö y rə n im ü lf ə t in , e ş q in y o lu n u .

ƏLCAVAB

4062 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - İ s tə k l i q a rd a ş , G ə r ə k l i d ə b l ə r i te z ö y r ə n ə k k a ş .

4063 S ə n ə h ə r m ə t lə b i ö y r ə tm ə l iy ə m , Q o ş u n la ü l f ə t i ş ə r h e tm ə l iy o m .

4064 K im in i y o ld a ş b il , k im in i tə n d a ş ,B u c ü r b a ş a g ə l ib y a ş a y ış , q a r d a ş .

4065 E v in ə d o s t g ə t i r , s ə d a q ə t a p a r ,S ə n i d o ğ m a b i ls in s a ra y d a k ı l a r .

4066 S ə n i d o s t b i lm ə s ə s a r a y a d a m ı, Y e m ə k - iç m ə y in d ə o lm a z d a d - ta m ı.

4067 Ə d l i lə s a r a y ı ç i ç ə k lə n d i r ə n , X id m ə tç i n ə d e m iş , f ık i r v e r , ö y rə n :

406g S ə n i d o ğ m a b i l s ə s a r a y d a k ı l a r ,B ə y d ə m e h r ib a n m , h ə y a n ın o la r .

406 9 Q ə d ir , h ö r m ə t - iz z ə t , ş ö v k ə t i s t ə s ə h , O r d u d a n y a r d ım a l, ü l f ə t i s t ə s ə n .

4070 Bəylər dost bilsə də səni hər zaman, Gərək ordu ilə yaxınlaşasan.

4071 Sarayda əsasən üçcə tayfa var,İşdə, yaşayışda onlardı meyar.

4072 Biri - ululardır. Bu hikməti qan,Uluya xidmətlə xoşbəxt olarsan.

4073 Yüksok uluları əzizləm əklə,Onlar da ucaldar səni ürəklə.

4074 Alim bu barədə nə deyibdi, nə,Alim kəlamına olma biganə.

4075 Ululuq kişiyə böyükdən yetər,Uluya xidmətlə qalxar südəmər.

4076 Ulular sözünü tutmağınla sən,Kamala çatarsan, kama yetərsən.

4077 Ulular - xoşbəxtdir. Bağmda bar dər, Yaxşı xidmət etsən, ağ günlər gələr.

407g Orda tay-tuşlann, curların da var,Mohəbbot göstərsən, düşmən dost olar.

4079 Çoxu arkadaşın, tondaşm sonin.Mehr saç, olarlar qardaşın sənin.

40g0 Orda sondon kiçik həmdəmlor do var, Kimsə şan balı tək, kimsə zəhrimar.

40g) Xidmot edonlərə ürək-dirək ver,Ayağı altında titrəməsin yer.

4082 Dolama, onlara dost ol, hayan ol,Basma başlarından, adam sayan ol.

4083 No qodər çox olsa qohum-qardaşın,Soni v ə s f edorlor, ucalar başın.

4084 Hor yadı özünə düşmən bilmo son, Düşmoni çox olan küsər bəxtindon.

4085 Düşmon az da olsa düşmondir yeno, Düşmondən fayda var - kim deyər sono?

40g6 Düşməndon min bəla, m əşəqqət görən, Hüşyar nolər demiş, diqqət yetir sən.

40g7 Bircə düşmənin də ziyam mindir, Min-min dostun ola, azlığı mandır.

4088

4089

4090

4091

4092

4093

4094

4095

4096

4097

4098

4099

4100

4101

4102

4103

4104

4105

Düşm əni adama no fayda vcrər,Verərsə adama axmaq deyərlər.N ecə şad edirsə təndaşın soni,Sən də o cür davran, görsün mehrini. Təndaşın, yoldaşın çalış çox olsun,Ta ki, dem əyəson dar gündə: əfsus.Nakəsdən özünə dost tutma heç vaxt, Yolundan azdırar səni bodəxlaq.Özünə şan-şərəf, ad-san istəsən,Qoşulma əclafa, piso, nakəso.Hər kəs öz curuyla gəzər, yaşar da, Bitkilər, heyvanlar, qanadlılar da.Yaxşını, yamanı görən bir şair,Eşit, nələr deyir, nəlor söyləyir:Gördüm qız sığırçın, oğlan sığırçın... Rəngləri qapqara... göroson neçin?Fərqlidir su quşu, qaraquş, ağquş, Bir-birindon uzaq, başqa cür olmuş.Hər uçar tanıyır öz oxşarını,Adamsan, son də tap londaşlarını.Yaxınhq etməyin çeşidləri var,İki cür tapışır dost arayanlar.Tanrım gətirir ortaya comərd,Tanrı rizasına bağlayır ülfot.Öz xeyrindən ötrü dost tutan da var, Olarmı bərqərar bu saxta meyar?Tanrımn eşqilo dost tutsan ogər, Qaşqabaq sallama, mchrini göstor.Sakın, bu dünyada güdmə mənfoət, Yalnız o dünyada görərsən modəd. Yalmz öz xeyrini güdən arkadaş,Sana dost olamaz, ondan uzaqlaş.Dostun ziyanını, xeyrini görən,Kişi nələr demiş, fıkir ver, öyron.Sına öz dostunu xeyirdə, şərdo,O, möhkom dayansa, möhkəm ol son do.

4106 Dostun ürəyini bilmək istəsən,Bir az alın turşut, bir az qəzəblən.

4107 Öyrən işıqhmı varlığı, beyni,Nədir sevmədiyi, nədir sevdiyi.

4108 Düşmon adını çək, dost adını çək, Halı dəyişm əsə, sadiqdir demək.

4109 Uzaqlaş, yanaşma qeybət əhlinə, Yandırar, fitnəsi od qoyar sənə.

4U0 Qiybətdən törəyir fısqü fəsadlar, Qiybətçi başmı kəs açıq-aşkar.

41U Sakın, yaxın düşmə kor tamahkara, Sənə düşmən olar, söykər divara.

4U2 Tamahkar alçaqdır, girər qılığa,Sənə qardaş deyər, ya əkə-ağa.

4U3 Səndən - uzaq gəzər, yoxsa tamahı, N ə qənd dili olar, nə saxta ahı.

4U4 Tamahsız dostlara arxalan, inan. Qayğısız yaşayın əziz, mehriban.

4U5 Dönor vəfalılar qol-qanadına,Yaxşı - yaman günde çatar dadma.

4U6 Eşq ile süfrə aç, duz-çörək yedir, Görorson dostların dünya qodordir.

4U7 Süfro, açıq çöhrə - bu iki sorvot, Yaxşı - yaman gündə iş göror olbot.

4UX Tolimçi kolamı ozborim olmuş,Bu sözo oməl et, ey xilqəti xoş:

4U9 Cozb etsin dostları duz-çörok süfron, Var olsun bal dilin, günoşli çöhron.

4I2(I Xalqı moftun edir bu iki qılıq, Bundan yaxşısını vcribmi Xalıq?

4121 İki cür düşmon var, iki cür yağı, Çalış, tolosinin olma dustağı.

4122 Düşmondən zohərli yağılar da var, Ömürlük yağıdır, kafordir onlar.

4123 Ycno bir yağı var, gözüno mil çok, Ondan qisasını alasan gorok.

4124

4125

4126

4127

4128

4129

4130

4131

4132

4133

4134

4135

4136

4137

4138

4139

4140

4141

Cəng apar, meydan aç kafərə qarşı, Can qoy, alovlandır toprağı-daşı.Pul üstə, mal üstə gedirsə, döyüş, Götürsün faydanı qoy düşmən ölmüş. Pul verib düşməni dost etmək olar, Düşmən saxlamağın nə mənası var?Cəsur ol, düşməni dostuna döndər, Sağ-salamat yaşa, sakit, sofərbər.Yağıdan fayda yox, elm-idrak götür, Xeyirsiz işləri özgəyə ötür.Çalış, düşmənin yox, dostun çoxala, Düşməni olana üz verər bola.Yaxşı adamları özünə dost tut, Nakəsi, namərdi rədd elo, unut.Əhdə çatmaq üçün iki cür dost var, Biri Allah sevər, sadiq, vofadar.Biri qayğı çəkən, xalq hünərvəri,Ey mərdlər sərvəri, sev bu kəsləri.Onlardır yaşadan insaniyyəti,Qəlbə şölə salır kişi suroti.Bu cür insanlarla ü lfət bağla sən, Qüdrət alacaqsan ər qeyrətindən.Xilqəti qapqara, ətəkləri yaş, Nacinsdən, nakəsdən tamam uzaqlaş.Uzaqlaş qaradan, osli pak adam,Ağda ləkə qalır daim qaradan.N ecə təlim verib hoyat alimi,Bilici qavrasa yüksəlor elmi.Qarışma yamana, ey yaxşı kişi, Ovlayar soni də pislik vərdişi.Bənd olma nakəsə, ey adı uca,Adm ləkələnər ömrün boyunca.Qaynayıb-qarışma yaramazlara, Yaxana sarmaşar o üzüqara.Ülvi kişilərə rast gəlm işəm mən, Yanaşıb nakəsə, düşüb nəzərdən.

4142 Yaxşılar görmüşəm, yaman dost üçün, Yandırıb canını, tükənib gücü.

4143 Saraydır öndəki o bəyiər evi,İçində rəngborəng adamlar növü.

4144 Orda xəbislər də, cılızlar da var,Harda paxıl olsa, bir cəncəl çıxar.

4145 Səno həsəd qılar bomboş adamlar,Salar səni oda, özünü yırtar.

4146 Günəş varhğını görməz xəbislər,Sənin hər yaxşını yamanlar, pislər.

4147 Sarayda vuruşur zülmət ilə nur,Biri qalib gəlir, biri məhv olur.

4148 Sən, könlüm günəşi, həmişo parla,Heç kəsə darılma, yaşa vüqarla.

4149 Xəbislik - mərəzdir, çətin sağalır,İnsanı günbəgün taqətdən salır.

4150 Yaxşı da, yaman da hökmüdür haqqın, İstoso yandırar, kül olar azğın.

4J5J Paxıllar dünyada nə qazamr, no?Bir gün düçar olur bəlaya, dordo.

4J52 Daim yaxşılıq et, tapdıqca macal,Ucal mordliyinlə, həmişo ucal.

4153 Soni şad elosin şadlıq tapanlar,Dord-qom çokonlərə qəmxar ol, qomxar.

4L54 Onda adın çıxar, səni sevərlor,Can atar dostunu görməyo ellor.

4155 Düşmənin azalsm, dostun çoxalsın, Varlığm ülfətdən güc-qüw ot alsın.

4156 Boş bilmo düşməni birco olsa da,Onu sal toləyə, onu ver bada.

4157 Düşməni dizinin altına qoyan,İgid nolor demiş, diqqət ver bir an:

4158 Heç vaxt qafil olma, qalx ayağa, get, Cosur ol, düşməni darmadağın et.

4159 Xırda düşməni də yekə, zorba bil, Dəmirdən qalxan tut, çək gözünə mil.

4160 Daşı dost joikünü, sındırnıa dostu,Qurtar düşsə dara dərhal, əlüstü. ’

4161 Canma, nıalına qəsd edon düşmən,Dost cildi geyibsə, sök cildini sən’.

4162 İ.Ç'ni> ÇÖlünü bilən düşmonin,Istəsə canını alar da sənin.

4163 Düşmən dost cildinə girorsə əgər, Malına, canına qəsd edo bilor.

4164 Özünü, dostunu qoruduğuntok, Aşnanı-dostu da qorumaq gorək.

4165 Dost tutmaq asandır, dost olmaq çətin, Düşmən olmaq asan, öc almaq çətin.

4166 Düşmənin vardırsa canını gözlə,Qurtula bilm əzsən quruca sözlə.

4167 İki növ adamdan həzər qıl, ey pir,Biri qiybət əhli, biri tamahgir.

4168 Qiybətçil, tamahkar, daim minsifət,Səni yıxacaqlar, verdinso fürsət.

4169 ? orab düşgünündən özünü gözlə,O, vəfa qılmayıb hələ heç kəsə.

4170 Öz xeyrini güdən dostdan uzaqlaş,Bir gün düşmən olur sono bu oğraş.

4171 H əm işə yaxınlıq, ülfot istəsən,B əslə dostlarını gözün üsto son.

4172 Unısan aşıb-daşan bəxtiyar hoyat,Mərd ol, həsəd qılma heç koso, heç vaxt.

4173 Q *zıl s a ç , d ü ş m o n o to lo q u r , to lə ,Qul et, saqqalını tez keçir olo.

4174 Istəsən bir adam sondon gen olsun, Vermə, nə istosə, cohonnom olsun.

4175 Uzun Ömür istəson, soxavot göstor, Süfrəndə dostların çörok yesinlər.

4176 Sevilm ək istoson nitqin bal olsun, Könlündon dilijıə düz bir yol olsun.

4177 Qədir-qiymot umsan, sev insanları, Alçaltma, uca tut dainı onları.

4178

4179

4180

4181

4182

4183

4184

4185

4186

4187

4188

4189

4190

4191

4192

4193

4194

4195

Sanma ki, zənginlik yaranır asan, Hamını razı sal, bəhrə taparsan.İstəsən öysünlər səni mükəmməl, Çöhrən açıq olsun, rəftarın gözəl.Göstər kişilərə kişi sifəti,Kişilik yaradır insaniyyəti.Özünü düşünmək qəhrini çəksən,Kişi xilqətini kəsf edəcəksən.Sözünü mənalı söyləyən arif,Fikir ver, bu beyti nə gözəl deyib: Sənin dilin-könlün, bir də rəftarın, Bildirir nə imiş üzün-astann.Yaxşısa rəftann, dilinlə könlün,Dem ək, əslin, zatın pak imiş, gülüm. Alçaqdan, nakəsdən hozər qıl, həzər, Üzünün suyunu töküb də gedər.Nakosə əl verməz fərasətli ər,Gör no gözəl demiş, bağmdan gül dər: Qoşulma alçağa, saf, mülayim ol, Alçaqlar törədir fəsadı, oğul.Yanaşma cahilo, yesən də qəm, dord, Yaxınhq haqqını pozur cəhalət.Açma hər yetono könül sirrini,Dağ edor, toz boyda kəm-kəsirini. Homişo mohobbət, ülfot istoson,Şiş sox tamahına, boğ nofsini son.Dil aç vo düz danış, söz soruşsalar, Yersiz nitqin soni nozordon salar.İ s to s o n h o m iş o ü z ü n a ğ o ls u n ,F e lin d ü z , d ilin d o b a l , q a y m a q o lsu n .

SÖzünü, özünü uca istəson,Ram et tamahını, qıyma dosta son. Yalanı, böhtanı qılınc gibi kəs,Düz olsan, üzünün suyu tökülmoz.Harda baş qaldırsa dövlot, soadot,Ü lfo t ta p o n u n la , o n to m iz ü lfo t .

4196 Mərd ilə , cəsurla öcəşm ə hədər, Çörəyin, suyun da zəqqum a dönər.

4197 Heç kəsin ardınca danışma əbəs, Böhtan yıxar səni, bağın bar vcrməz.

4198 Söz bir qasırğadır, söz - acı rüzgar, Bir az incə davran, halın təng olar.

4199 Özündən böyüyə qeysərlik etmə, Dilini cəncələ öyrətm ə, getmə!

4200 Qona böyüklərin ləyaqətini,Qorusan, taparsan səadətini.

4201 Tay-tuşdan ayrılma, qayna-qarış sən, Murad al görüşdən, ahş-verişdon.

4202 Səni eziz ləsə , sən də ozizlo,Səni gözdən salsa, dargözü pislə.

42Q3 N ə cür davransalar o cür ol, oğul, Səne şirin dosta sən də şirin ol.

4204 Yaxşıya yaxşı ol, yamana yaman, Nakəs, alçaq sendən görməsin aman.

4205 Qaydanı-qanunu bilən bir kişi,N ece təsvir edir görün gərdişi:

4206 Ayrılma, orduya qayna-qarış sən, Qüdrət al, cürət al hər nəfərindən.

4207 Mən dedim her şeyi, eşitdin sən də, Yer ver sözlərim ə öz ürəyindo.

420g Sənə siz desələr, sən də söylə: siz, Bundan da uca tut, bundan da əziz.

4209 O sənə çor desə, çor söylə son də, Əks-səda qopsun qaya sinəndən.

QARA KÜTLƏ İLƏ SÖ H BƏ T BƏHSİ

42[0 Özğurmuş söylədi: - Bu səs, bu avaz, Yatdı üroyimə, ey ehvalı saz.

42 H Yene bir sözüm var, ey üzü nurlu, Cavab ver ona da, nitqin uğurlu...

4212 Mon bu gün baş çekib konde-şəhərə, Qaynayıb-qarışam gərək ellərə.

4213 Onlarla ülfəti nə cür qurmalı,Necə oturmah, necə durmalı.

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI

4214 Ögdülmüş söylədi: - Bu iş, bu əmol, Xeyli gərəklidir, ey xülqü gözəl.

4, 15 Məndon ən zəruri mətləbi sordun,Dinlo, bəlli olsun, səngisin odun.

ÖGDÜLMÜŞ OZĞURMUŞA QARA CAMAATA QAYNAYIB-QARIŞMAĞI ÖYRƏDİR

4216 Qara camaatın rəftarı, feli,- Xülqüno, zatına yaraşır xeyli.

42[7 Düz vo sado olur onlar, şübho yox, Qaydanı, tərtibi anlamazlar çox.

421« Tay olma onlara, ancaq anla ki,Onlarsız iş keçmoz, ay mənim bəyinı.

4219 Qara camaatdan götürmə qara,Qoyma ləkə düşo zatı paklara.

4220 Onlar başsız olur, başsız vo çaşqın, tşlori, güclori nizamsız axın.

42?1 Əsas qayğıları qarın otarmaq,Ycmokdi, içməkdi dərdlori ancaq.

4222 Eşit nələr demiş, hər sözü gövhor, Adamlar forqini yaxşı bilon or:

4223 Çoxları yaşayır tamam nizamsız, Yeməkdir, içməkdir qayğısı yalnız.

4224 No qodər gödənbaz dönüb iflico,Yatır yer altında, cohonnomdocə.

4225 Avam, qarnı doysa, azadlıq istər, Zoncirde saxlansın gorok bu ontər.

4226 Qaynayıb-qanş da son bu canlara,Yem ək ver, içmək ver daim onlara.

4227 Bir az yumşaq davrarı, nə istosə vcr, Verm əsən, almazsan, xeyirdi alver.

4, 9g Düşün, çox damşma, dilini saxla, Sözün daşdan keçər az danışmaqla.

4229 Dinlə, nələr demiş mahir, hünərvər, Özünü, sözünü möhkəm tutan or:

4230 Hər sözü dilindən çıxarma əbəs, Cümlon şimşok olsun, qılınc gibi kəs.

4231 Göz qoy, az danışar zəkavətlilər, Özünü danlar ki, çox dedim, yetər.

ƏLƏVİLƏR İLƏ MÜAMİLƏ

232 Təkcə bəyləri yox, əsgərləri yox, Gorək tanıyasan hammı az-çox.

4233 Ölkədə peyğəm bər övladları var, Onları dost tutan səadət tapar.

4234 Möhkəm sev onları, canm, başın bil, Ö zgə yox, onları can sirdaşm bil.

4235 Peyğəmbər qardaşı, hamıya qəmxar, A li xanədana mənsubdur onlar.

4236 Bəlkə tikanlıdır dildə sözləri,Qızılgül gibidir ancaq özləri.

ALİMLƏR İLƏ ÜLFƏT

4237 Böyük alimlori tanımaq gorok,Onlar yol göstərir xalqa mayaktək.

423g Sən alim sözünü uca tut, uca,Öyrən nə söyləsə ömrün boyunca.

4239 Gərəkli, gərəksiz cahanda no var, Seçir, haq yolunu göstərir onlar.

4240 Xidmət et alimə, öyrən elmini,Ondan əsirgəm ə şirin dilini.

4241 Ondan həqiqəti öyronir hamı,Dinin özoyidir alim kəlamı.

4242 A lim o lm a s c a y d ı a l ə m d ə ə g ə r ,B u q ə d o r n e m o tlə r b i tə r d i m o g ə r?

4243 X a lq a m ə ş o l tu tu r a l im in e lm i,İ ş ıq lı g ö rü rs ə n g e c ə a lə m i .

4244 A l im ə tə z im q ıl , y o l a ç , ç ö r ə k v e r , Ş ir in s ö z lə r in d ə o n a g o rə k d ir .

4245 O n la r ın v ü c u d u z ə h o r ə b ə n z o r ,S o n a c ı d a n ış m a , n ə v a z iş g ö s tə r .

4246 D ilin y a ğ -b a l o ls u n , d u z - ç ö ro k y e d ir , Q ə d i r 'q iy m o t q o y m a q q o y b i ls in n o d ir .

4247 A lim x i lq o t in i p i s l ə m ə h e ç v a x t ,E lm in i m o n im s o , b a ş ın ı u c a lt .

4248 H a v a n d ır , s u y u n d u r a l im in e lm i,H a q q y o lu g ö s to r o n a l im d e y i lm i?

4249 T o k o b i r s ü rü n ü a r d ın c a ç ə k o r ,O to k o y ə b o n z o r m ü d r ik a l im lo r .

4?50 Y o l v e r m o a l im o to x u n s u n q a d a ,Ü z ü a ğ o la r s a n ik i d ü n y a d a .

4251 Ö lk o d o b a m b a ş q a ta y fa la r d a v a r ,E lm i, s o n o t i lo tü r lü d ü r o n la r .

TƏBİBLƏR İLƏ ÜLFƏT

425, L o ğ m a n lo y a q o tl i m ü d r ik to b ib lo r , X o s to l ik ö n ü n d o s u p o rd ir , s u p o r .

4253 H o k im s iz , to b ib s iz k e ç in m o k o lm a z , Ş o fa q a y n a q la r ı a z ta p ıh r , az .

4254 H e ç v a r m ı d ü ş m o y o n b i r g ü n y a ta ğ a ? H o k im d ir q a ld ır a n o n u a y a ğ a .

4255 X o s to l ik ö lü m o o n y a x ın y o ld a ş , Ö lü m b a ş ım ız a la p d a n d ü ş o n d a ş .

4256 Ə z iz lo , y a x ın tu t h o k im lo r i so n , G ə r o k l i m o r d lo ro o h s o n , m in o h so n .

4257 Əfsunçu bəlko də şefa denizi - Yeldən, əcinnədən qoruyar bizi.

4258 Yeldon, cindən gələn xostəlikləri, Əfsunçu sağaldır əzəldon bəri.

4259 İstosən kam alıb bəhrolənəsən, Gərək dost tutasan əfsunçunu sən.

4260 Əfsunçu sözünə inanmır təbib, Əfsunçu təbibdən zərbələr yeyib.

4261 Dərdlərə məlhəmdir hokim dərmanı, Əfsunçu qovlayır cini, şeytanı.

YUXU YOZUMÇULARI İLƏ ÜLFƏT

4262 B'r də bu aləmdə yuxu elmi var, Yozumçu düşünor, yuxunu yozar.

4263 Bəli, yuxu görür yatarkon insan, Gorək düz yozasan, yozumçu olsan.

4264 Boxtə, yaxşılığa çəkən bir yozum, Səni dilşad edər, ey mənim quzum.

4265 Yuxu yamandırsa, yaxşılıq et son - Gərək yoxsullara ənam verosən.

4266 Tanrı bəndəsinə daim mehriban - Yozum çalarları ondan ərmağan.

4267 Yaxşı yuxu görsə şad olar insan, Yamansa... Tanrıya sığınmalısan.

4268 Yetimə, yoxsula əl tutsan əgər,Tanrı hər bəlanı d ə f edə bilər.

4269 Yuxunu həm işə yaxşılığa yoz,Incə yuxular gör, röya görən dost.

4270 Savadlı, mehriban yozum çu yoldaş, Bir deyil, beş deyil, çox olaydı kaş.

4271 Əzizlə onları, oziz arkadaş,İstəsən qardaş bil, istəsən sirdaş.

4272

4273

4274

4275

4276

4277

4278

4279

4280

4281

4282

4283

4284

4285

4286

4287

Başqa bir tayfa da ulduzçulardır,Onlann çox inco yolları vardır.Ay, gün, il hesabı onlara meyar,Hesab bizə sadiq, bizo vəfadar.Hesabın qapısı açılar haçan,Hondəso elmini öyrənən zaman.Öyron vurma, bölmə, kəsr elmini sən, Gərək hor sahəni kamil biləsən.Tozifi, tonsibi, kök alrnağı da, M ənim səmok gərək, böylədir qayda. Gör yeddi qat fələk nəymiş, mənimsə, Com nədir, təfriq1 nə, səthi ölçmo no? Cəbrü müqabili mükəmməl öyrən,Aç, aç Uqlidisin2 qapısını sən.Dünya işlorini, axiroti do,Alimlor hesabla öyronər, dədo.Hesab pozularsa, ey yaxşı insan,Axirot işi do pozular, inan,Düşünüb yaxşı bir iş görək deson,Yey vaxtı, nos vaxtı gərək biləson. Uğurlu, uğursuz ay da, gün do var, Uğurlu vaxtı seç, ey aytq - hüşyar.Savadlı, qocaman, ağsaçlı insan,Eşit nolor demiş, bir xozinə san.Kim ki, arxalanır elmə, biliyo,Hansı addım atsa çatar diloyo.Elm - daşı kosən ildırım, almaz,Elm kölgolonso, ol işə yatmaz.Dinlo ulduzçunu, dərhal inanma,Yalnız Tanrı verir nuru adama.Ulduzçu alimo mehr ilə yanaş,Vurma başına daş, lütf elə, qardaş.

Riyaziyyat.Evklid.

4288

4289

4290

4291

4292

4293

4294

4295

4296

4297

4298

4299

4300

4301

4302

4303

Ş a i r l ə r k in ıd i b ə s ? M ə r d i ö y ə n lə r , N a m ə r d i s ö y ə n lə r , l ə n ə t d c y ə n lo r .

Q ı l ın c d a n i t id i r d i l i ş a ir in ,T e ld ə n d ə in c ə d i r y o lu ş a ir in .

H ə r n ö v n a z ik s ö z ü b u d ü n y a d a s ə n , Ş a ir in d i l in d ə n e ş id ə c ə k s ə n .

G ö v h ə r i , in c in i , y a q u tu b iz ə ,Ş a i r lə r d i v e r ə n , g i r ib d ə n iz ə .

Ö y s ə l ə r o n la r ın m ə d h i y a y ı la r , S ö y s ə lə r , s ö y ü lo n b o d n a m s a y ıla r .

Ə z iz lə , y a x ş ı tu t ş a ir i , q a rd a ş ,Ş a ir in d il in o d ü ş m o y ə s ə n k a ş .

M ə d h u m s a n , ş a i r i ə z iz lo , u c a lt , O n u n ç ü n b a ğ - b a ğ a t , x o ş h o y a t y a ra t.

N ə k e ç s ə k ö n lü n d o n v e r , ö p o l in d ə n , Ö z ü n ü s a tın a l ş a i r d i l in d ə n .

KƏNDÇİLƏR İLƏ ÜLFƏT

D e h q a n la r d ü n y a d a g ə r ə k l i ta y fa , G ə r ə k l i , ü r ə k l i , ç ö r ə k l i ta y fa !

T ə k lo n m ə , o n la ra q a y n a - q a r ı ş so n , T a p d ığ ın ç ö r ə y i y a v a n y e m ə z s ə n .

S ə n ə x e y i r v e r ə r d a im k ə n d ç i lə r , Y e m ə k d ə n , iç m o k d o n h ə l a v o t y e tə r .

M ö h ta c d ı r o n la ra a l ə m d ə k im v a r , A c a n , q ım ı ld a n a n , n o f ə s a la n la r .

Ş ü b h o s iz , g o r o k d ir k ə n d ç i l ə r s ə n ə , Y o x s a k im d o n y e to r b a r - b o h o r s o n o ?

Q a rd a ş , q a y n a - q a r ış , k ə n d ç id ə n k a m al, B o ğ a z ın y a ş o la r , ç ö r o y in h a la l.

E ş it, n ə lo r d e n ı iş e h t iy a t o h li ,H a la lh q a ş iq i , p a k h o y a t ə h l i .

H a la ll ıq y o lu n u tu ta n b i r id ra k , M u z d u n u p a k e d o r , b o ğ a z ın ı pak .

4304 H o r y e y ə n tik ə n i a tm a a ğ z ın a ,H a la l b i r q ism ə t v e r p a k b o ğ a z ın a .

4305 G o d a y o x , b ə y o lm a q i s t ə s ə n ə g ə r , U z a q o l z in a d a n , h ə z ə r q ıl, h ə z ə r .

4 3 0 6 Q o d ir -q iy m ə t u m sa n , e y x ü lq ü g ö z ə l , F i tn o d ə n , fo sa d d a n ə l ç ə k , h a q q a g ə l .

4307 M a y a m z a y c d o n f ıs q ü - f i ic u rd u ,F is q o h li n a k ə s ə , n a c in so s u rd u .

4 3 0 « Q o ru f is q o h lin d o n s ə a d o t in i ,Y a n d ır ıb k ü l e d ə r lə y a q ə t in i .

4309 E lm ə m e y d a n v e ro n , p a k x i lq ə t l i ə r , D in lo , n o lo r d e m iş , o z b ə r b i l ə z b o r .

4310 F is q ü f ü c u r ilo ü l f o td ə n s a k ın , Q iy m o td o n d ü ş ə rs ə n , z a y o la r h a q q ın .

4311 F is q ü - fü c u r o h li ta p a rm ı d ö v lə t?T a p s a q o n a q g ib i te z g e d o r o lb o t .

4312 K o n d ç in i u c a ld ır m o rd lik s o x a v ə t , T a n r ı v e r g is id ir o n d a k ı q ü d ro t.

4313 K o n d ç id i r b o ro k o t, n c m o t m o d o n i , G o z o n in ru z u s u , u ç a n ın d o n i.

4314 A y n lm a k o n d ç id o n , c a n d e , c a n e ş it, Ü z ü n a ç ıq o lsu n , r ə f ta r ın r o ş id .

SÖVDƏGƏRLƏR İLƏ ÜLFƏT

4315 S ö v d o g o r a lo m d o b a m b a ş q a ta y fa ,O n a b ig a n o lo r ta p a rm ı fa y d a ?

4316 T a n r ıy a ta p ş ır ıb iq t id a r ın ı ,A ra r la r y a ş a m a q ü s u lla r ın ı .

4M7 O n la r a b ig a n o ta p a rm ı ç ö r ə k ?A l-v c r , g e d iş -g o l iş , g ö r -g ö tü r g o ro k .

43lx S ö v d o g o r q ö v m ü n d o h o r n o d c s o n v ar , Ə n g ö z o l n e m o tlo r , o n y a x ş ı m a lla r .

43l9 G o z o r lo r a lo m i ş ə rq d o n q o r b o c o n , T a p ıb g o t i r o r lo r h o r n o is to s o n .

4P 0 Tutiya, tobərrik, bahalı mallar,Yalmz orılardadır, alomdir onlar.

4321 Sövdogər olmasa, nə cür geyorson, Qara keş gönünü öz əynino son?

432, Çindon, Hind-Çindon golm oso karvan, Bahah malları hardan alarsan?

4323 Sövdogər olmasa, incini, loli,Sapa nə cür düzər bir ustad oli?

4324 Bu cür söhbotlorin görünmür sonu,Bir daşdan yaranar, v o sf etsən onu.

4325 Bağı bağbana ver, zəri zorgoro, Qorxma, aç qapını sövdogorloro.

4326 Sən bu tayfa ilə qayna-qarış ki, Ad-samn, şöhrətin tutsun alomi.

4327 Yaxşını, yamanı diyarbədiyar,Car çokən, tamdan onlardı, onlar.

4328 Səno azmı-çoxmu töhfə qılsalar,Ə vəz ver, şad olub razı qalsınlar.

4329 İncədir onların təbiotləri,Çox aydın seçirlər zərori, xeyri.

4330 Müdrük, dünyagörmüş, pirani kişi, Nasıl tosvir edir görün gordişi:

4331 Adını alomdo yaymaq istoson,Əzizlo, uca tut müsafiri son.

4332 Adm yayılsınmı obaya-elo?Onda sövdəgəri bohromond elo.

4333 Yaxşı ad çıxarmaq, şöhrət istosən, Əziz tut müsafir karvanını son.

4334 Sövdogorlər ilə bu cür baş-başa, Ə l-əlo veribən bəxtiyar yaşa.

ÇARVADARLAR İLƏ ÜLFƏT

4335 B ü tü n h e y v a n la r a b a ş ç ı ç a r v a d a r , H c y g o z o r , q a r ş ıd a y o r u c u y o l la r .

4336 no hağı, no mal-mülkü var, Yalnız xeyir veror elləro onlar.

4337 Ayğırlar, köhlonlər, mayalar, norlər, Əlləri altında daim səforbər.

4338 Onların nemoti süzmə, qurut, yağ, Qımızdır, ağüzdür, qaymaqdır ancaq.

4339 Yeyimdir, geyimdir, minikdir atlar,Əziz tut, şad olsun qonaq çarvadar.

4340 Çörok ver, oskilməz peşkəşi onun - Süd, qatıq, bulama, çuval-çuval yun.

4341 No fitno bilorlor, nə hiylə, nə şor,Ə1 tut, əsirgəmo nə istəsəlor.

4M2 Genişdir onların könül meydanı,Bilmoz, gözləm ozlər qanun-qaydanı.

4343 Rast golson, onları duymağa çalış, Tərtibsiz, qaydasız həyata alış.

4344 Dildo dost deson, de... dost bilmo ancaq, Cahildə olarmı zəka, qanacaq?

4345 Xalqma qaynayıb, qarışan arif,Çıxıb min sınaqdan, görün no deyib:

4346 Çox da yaxın tutma savadsızları,Korlayar işlori, pozar qatarı.

4347 Tolimçi neco də söyləyib qoşong,İşi iş bilono tapşırmaq gorok.

4,48 Yanaşma nadana, özünü saxla,Özünü saxlayan güvənir ağıla.

4349 Nadandan, cahildon hozor, olhozor, Qanında homişo alçaqlıq gozor.

4350 Çarvadarlar ilə ülfət yap... amma, Sözlərim yolunda olsun rohnüma.

4351 Səno doqiq dedim hor şeyi bir-bir - Əlbir yaşamağın tərzi necədir.

SƏNƏTKARLARİLƏ ÜLFƏT

4352 Hünərmənd - sənotkar bir başqa zümro, Dolanmaq naminə dözor do cobro.

4353 Bunlar da gərəkli mərdlordir, ey mord, Bəhrəmənd olarsan, ülfət qıl, ülfət.

4354 Dəmirçi, çəkm əçi, boyaqçı, zorgər, Rəssamlar, oxçular hünor göstərər.

4355 Onlardır yaradan gözəllikləri,Xeyri, bərəkəti, sərfəti zəri.

4356 Həyatda onların çoxdur bənzəri, Mümkünmü sanamaq iş göronlori?

4357 Qoşul, sev onlan, ixtilat yarat.Şad elə, mehrinlə qaynasın həyat.

4358 İşini görsələr, iş haqqım ver,Çağır, yedir, içir, gül bağım ver.

4359 Nakəs tanımasın səni adamlar,Adına qonmasın bir toz, bir qubar.

4360 Xalqına mehriban, könlü pak, uca,Qoca nələr demiş, çiyni dağ qoca:

4361 Səadət istəmə, yaxşı ad isto,Səadət yaranır yaxşı ad üstə.

4362 İnsan ölüb gedir, adındır qalan,Yaxşı ad özü də balandır, balan.

4363 Adın batmaqdansa özün batıb get,Adı ləkələnsə, yaşarmı igid?

4364 Əlində beş günlük mayadır hoyat, Yaman lənətlənir, qalır yaxşı ad.

YOXSULLAR İLƏ DAVRANIŞ

4365 Çağır, yedir, içir kasıbları son,Daim açıq olsun ürəyin, süfrən.

4366 Bütün köm əksizlər duaçın olar,Dua yaxşı şeydir, ey xalqa qəmxar.

4367 Onlardan var-dövlət, əvoz istomo,Ə vəz Tanrıdandır sənin üstüno.

436g Kimo işin düşsə xidm ətində dur,Ülfot bağlamalı zümrəlor budur.

4369 Qaçma, işi düşsə, çat imdadına,O da zaman gələr, yetər dadına.

4370 Həyatda hamınm könlünü görsən,Hor iki dünyanı tapa bilərsən.

HANSI XATINLA EVLƏNMƏLİ

4371 Evlonmok istəson dörd olsun gözün,Ən gözol xatını özün seç, özün.

4372 İsmətli, zokalı m ələk seç, m ələk,Əsli do, nəsli də pak olsun gərək.

4373 Düşün, əl dəyməmiş ev qızını al,Yad nəfəs görməmiş bir sahibcəmal.

3474 Qıltqlı, mehriban, gözü-könlü tox, Yalnız səni sevsin, özgəsini yox.

4375 Çalış ki, özündən ulu olmasın,Kişi arvadınm qulu olmasın.

4376 Dinlo, nəlor demiş sınanmış dodə, Sınanmış dədələr çoxdu ölkədə:

4377 Özündon bir azca kəmtərini al,Düz olsun, qız olsun. Dad versin vüsal.

437g Ondan kamal istə, camal istomo, Qızınsın homişə sonin istino.

4379 Üzünü ağ edon, sənə münasib,Qızılgülo dönsün, üstündo osib...

4380 İnan, vacib deyil üz gözolliyi,Toki şölo versin öz gözolliyi.

4381 Ey gözol istoyon, gözol istomo,Saralar ağ üzün... ağa pis denıə.

438, Evlonmok eşqino düşon üzüağ,Dörd çeşid xatından uzaq ol, uzaq.

4383 Kimi zongin xatın, bəy xatın istər,Kimi günoş xatın, ay xatın istor.

4384 Əsli-nosli olsun - soraqlar biri,Zatı ali gorok, soyu zor, iri.

4419 N ə qədər igidin solub bənizi,Qadın ucbatından bükülüb dizi.

4420 Qadın ucbatından dağ boyda kişi,Bəzən deşik gəzib girm əyə, deşik.

4421 Şərəfli-şöhrətli nə qədər əri,Qara yerə soxub qadın əlləri.

4422 Qadın cinayəti, pozğunu, azğın...Tanrı bizi ondan özü saxlasın.

ƏL ALTINDAKI KİMSƏLƏRİ YAXŞI SAXLAMALI

4423 Qul«- qaravaşı, nökəri şəksiz,Yedirin, içirin, geydirin təmiz.

4424 Qüvvəsinə görə işlədin ancaq,Bilin Tanrı bunu unutmayacaq.

4425 Q üw əsindən artıq işlətsən ogər,Inan, Tanrı sənə düşmən kəsilər.

4426 Onların hamısı Tanrı quludur,Qula zülm edəni cəhənnəm udur.

4427 Sən böyük, onlarsa kiçikdir, lolə,Gərək rəftar etsin böyük kiçiklə.

4428 Kiçik tu t özünü, böyük olsan da,Təvazö yaraşır böyüyə müdam.

4429 Dinlə, gör nə demiş zokavətli or,Yaz bunu qəlbinə, ey sinədəftər.

4430 X a lq a ÇÖrok v e rə n o r o ls a n o g o r ,Dilinlo, qəlbinlə təvazö göstor.

4431 Unutma özünü, olsan da azman,A ğ boxt özü gəlib, düz yoldan azma.

4432 Soxavət, nozakət ucaldar soni,Daim pakizo tut ev-eşiyini.

4433 Evindo bol elə yem ək-içm əyi,Unutma, Tanrıdır verən hor şcyi.

4434 Golirin-çıxarın homahəng olsun,Bir yandan boşalan, bir yandan dolsun.

4435

4436

4437

4438

4439

4440

4441

4442

4443

4444

4445

4446

4447

4448

4449

4450

4451

4452

Alımda, verimdə sərrast, dürüst ol, Alış-veriş vaxtı qapanmasın yol. Məbada ovcun daş, əlin bərk ola, Yalnız soxavotlo udarsan, bala! Sevənin işino qarışma zinhar,Soni sevmoyonlər gülər, gəc baxar. Soni ucuz tutsa qohum-qardaşın, Ağrıyar ürəyin, ağrıyar başın.Yaxşı adamlardan əl üzmə, haşa,Kişi ol, kişilər içində yaşa.Kəndo gəlsən, əl tut aca, səfılə ,A ğ üzün solmasın təəssüf ilə.Böyük yol üstündə ev tikmə, sakın, Ayağı altında qalarsan xalxın.Daşqın çay üstündə binolonmə heç, Qaladan uzaqlaş, bürcdon də vaz keç. Bu üç qonşuluqdan səno səm ər yox, Ziyanı bağrına min ox sancar, ox.Ev almaq istosən, tam qonşunu,Ycr almaq istəsən, soruş suyunu. Bodxahı, nacinsi yandır od gibi,Felin düzgün olsun yorğa at gibi.Boy adı aldınmı, şükr elo, yetor,Baş alıb gctmosin sevinc, ya kodor. Unutma Tanrını, bir do ölümü,Açıq tut gözünü, bir do könlünü. Sözünü düşün dc, can vcrrno qomo, Bomboş gün kcçirib toossüflonmo. Hodsiz lovğalanma, nifrotlonorson, Dargöz, paxıl olma, lonotlonorson.İnco tobioti, insaniyyoti,Ün salan no demiş, öyron bu bcyti:Yaxşı ad istoson, qulaq as, dinlo, Heyran qoy alomi soxavotinlo.Qul ctmok istoson azad adamı,Ycno soxavotdir işin oncamı.

4453 İ s tə s ə n g ö y lə r ə u c a l s ı n b a ş ın ,E lm , ü r f a n o ls u n g ə r ə k s i r d a ş ın .

4454 İ s t ə s ə n a l ə m ə ü n s a l s ın a d ın ,Ə z iz lə q o n a ğ ı , y a x ın ı , y a d ı .

4455 S a k it , f ə r a ğ o t l i ö m ü r i s t ə s o n ,E y x i lq ə t i g ö z ə l , q a f ı l o lm a s ə n .

4456 T a n r ıy a ib a d o t m ə r a m ın s a , b il: H ə v ə s in , ta m a h ın ç o k g ö z ü n ə m il.

4457 İn s a n lıq q a t ın a q a lx m a q is to s o n , C ilo v la , z o n c i r lo , b o ğ n o f s in i so n .

445g D in lə , n ə l o r d c m iş d ü ş ü n ə n in sa n , Ə m o l e t b u s ö z o , e y x i lq o t i sa f.

4459 S ə n i ç u lğ a m a s ın n ə f s in d a ş q ın ı ,A y a ğ ı a l t ın a s a la r b a ş ın ı .

4460 H ə f s y a m a n o la r , y a x ş ı l ıq g ö r s o , S ın d ır a r b o y n u n u , c a n v e r m o n o fso .

4461 Ö g d ü lm ü ş s ö z ü n ü ta m a m c y lo d i ,- A v a m ın r o f ta r ı b ö y lo d i r - d c d i.

4462 M ə n d e d im h ə r ş e y i , c ş i td in ö z ü n , D ü ş ü n s o n , b o lk ə d o q a lm a z b i r sö z ü n .

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ SUALI

4463 O z ğ u r m u ş s ö y lo d i : - E y x ü lq ü g ö z ə l, E ş i td im , h o r şc y i d e d in m ü k ə m m ə l .

4464 S ə n d ə n s o r u ş m a l ı b i r s ö z v a r y e n ə , O n u a ç ıq la y ıb m ə n o - v e r s o n o !

4465 Q a y n a y ıb - q a r ış s a m a d a m la r i lo ,G ə r ə k m e y d a n v e r im d a im g e t-g o lo .

4466 M ə n i s ü f r ə s in o ç a ğ ı r a n la r ı ,G o r ə k m o n d o b i r g ü n ç a ğ ı r a m b arı.

4467 Z iy a fo t i n ə c ü r q o b u l e tm ə l i ,N ə c ü r ç a ğ ı r m a l ı , n o c ü r g e tm o li?

4468 B u n u b i r o r - b i r o r d o q iq l ə ş d i r ə k ,H o r ş e y d ə n x o b ə r d a r o lm a ğ ım g o rə k .

ÖGDÜLMÜŞ SÜFRƏYƏ DƏVƏT, QONAQ GETMƏ QAYDALARINI ÖYRƏDİR

4469

4470

4471

4472

4473

4474

4475

4476

4477

4478

4479

4480

4481

4482

4483

4484

- G o rə k l i i ş d i r b u - Ö g d ü lm ü ş d e d i - D in lo , e y q a r ın d a ş , s ə n b u s ö h b o ti .

D ə v o t e d i l ə n l ə r n ö v -n ö v , r ə n g b ə r ə n g , A ş la r , x ö r o k lə r d ə b u n a h o m a h o n g .

Z iy a fo t a ş ı v a r , s ü n n ə t b ə z m i v a r , İ lk o s d i g ü n ü n d o b a ş q a b i r ç a la r .

K im i ç a ğ ır ı r s a n ? Q a r ın d a ş la r ı ,B ö y ü y ü , k iç iy i , ta y - tu ş u , y a r ı.

Ö lü y o x a t i ro , m a tə m a ş ı v a r ,N iş a n , a d a x la n m a , h o m d ə m a ş ı v a r .

H a n s ı z iy a f o to v a r ıb g e tm o li ,B o ik o g e tm o m o li , a y ı rd e tm ə l i .

T a y - tu ş , y a r , v o fa d a r m o c l is l ə r in o ,G c t k i, g ö z q o y a s a n b ə z m in to h r in o .

B o l lu y c m o k - iç m ə k , ç a ta rm ı x ö r o k - M c z b a n a h o r şey i ö y r ə tm o k g o r o k .

Y a x ın la r , q o n ş u la r , a ş n a la r , d o s t la r , S o n i ç a ğ ır s a la r , v a r e y b o x tiy a r .

B il k i, ç a ğ ır ı r la r T a n r ı a d ın a ,Q a n a d q o ş o n la r ın q o l- q a n a d ın a .

S o n o h o s r e d i lm iş z iy a f ə t o ls a , S c v in d ir o n la r ı , ç o k in m o o s la .

K ö n ü l z iy a fo t i ə z iz , m ü b a r ə k , G e tm o s o n in c iy o r , g e d ə s o n g o r o k .

Y a rı ac , y a r ı to x q a lm a q d a a s a n ,T o k i q o n a q l ıq d a a ğ r ım a y a s a n .

B i r c o n c o l ç ıx a r s a z a t ıq ı r ıq m o s t , Y c d iy in , iç d iy in c a n m a s in m o z .

S a k ın , q a rn ın ü ç ü n h o r y e r o g c tm o , Ö z ü n ü q o d ir s iz -q iy m o ts iz c tm o .

N o fs o ş iş s o x m a ğ ı b a c a r a n in s a n ,N o d c m iş : b u sö z ü b i r x o z in o s a n .

4485 N ə f s in in q u lu y o x , a ğ a s ı o l s ə n , A lç a lm a , e y u c a , e y ü lv i m ə d ə n .

4486 D a ğ b o y d a k iş i lə r g ö r m ü ş ə m k i, m ə n , N ə f s in ə q u l o lu b d ü ş m ü ş n o z ə r d ə n .

4487 G ö r m ü ş ə m n ə q ə d ə r k ü b a r , b ə y , a ğ a , N ə f s i u c b a t ın d a n b a t ıb p a lç ığ a .

4488 N ə f s in in k ö lə s i b a y l a r g ö r m ü ş ə m , A x ır d a lü t q a l ıb , z a y l a r g ö r m ü ş ə m .

4489 E y ü lv i, m ü z ə f ifə r , q u l o lm a n ə f s ə , N ə f s in in k ö lə s i d ü ş ə r m ə h b ə s ə .

4490 H ə r h a n s ı m o c l is d ə y e y ə r k ə n x ö r ə k , Ə d ə b i , ə r k a n ı g ü d ə s ə n g ə r ə k .

4491 Q a y d a n ı b i lm ə y ə n f ə r a s ə t s i z ə r ,Q a y d a g ö z l ə y ə n d ə n u ta n m a z m ə g ə r ?

4492 Y e m ə y ə b a ş la s ın b ö y ü k lə r ə w ə l , B a ş la b u n d a n s o n ra , s ə n d ə u z a t o l.

4493 Ç i rm ə s a ğ q o lu n u , h a q q a d ın ı ç ə k , T a n r ın ı y a d e d ə n z ə n g in l ə ş ə c ə k .

4494 Ö z g ə ö n ü n d ə k i d ü r m ə y i a lm a ,N ə v a r s a q a r ş ın d a y e , f ık r ə d a lm a .

4495 M ə c l i s d ə i ş l ə tm ə s ü n g ü , y a b ıç a q , Y ü n g ü lü , n a d a n ı ə z i z l ə m i r v a x t .

4496 A z c a y e m ə l i s ə n to x o ls a n b e l ə ,A d a m y e y ib - iç i r y a r - y o ld a ş i lə .

4497 Ç e y n ə , u d t ik ə n i , u d y a v a ş - y a v a ş , A ğ z ın la p ü f lə m ə , i s t id i r s ə a ş .

449g Y e m ə y i u z a q d a n ö z ü n o s a r ı ,D a r tm a , p o z u lm a s ın s ü f r ə g ü lz a n .

4499 Ə d ə b s iz a d a m la r p o z a r q a y d a n ı , Ə d o b s iz a d a m d a q a n a c a q h a m ?

4500 T ə r t ib i , ə d ə b i g ö z l ə y ə n k iş i ,N e c ə t ə s v i r e d ib g ö r ü n g ə r d iş i .

4501 D ü n y a d a h ə r ş c y in ö z q a y d a s ı v a r , Q a y d a g ö z lo y ə n in ü z ü a ğ o la r .

4502 Q a y d a g ö z l ə m ə y o n b ə d x i lq o t k ə s in , İ n a n m a b i r işi i r ə l i g e ts in .

4503

4504

4505

4506

4507

4508

4509

4510

4511

4512

4513

4514

4515

4516

4517

451S

4519

4520

Q o lu n u ç i rm o y ib iş ta h la y e s o n ,S ü fro s a h ib in i s e v in d iro rs o n .

B ir i z o h m o t ç o k ib s ü f r ə a ç ır s a ,O n u n z o h m ə t in i z a y e tm ə ə s la .

G ö r n o g ö z ə l d e y ib a y ıq b i r in s a n , G ö y q u r ş a ğ ı g ib i m ə n a s ı ə lv a n :

M o r d ü r ə k b i r z o r i f ş ü ş o y ə b ə n z o r , E h t iy a t l ı d a v ra n , s ın ıb tö k ü lə r .

Q o lb i k i, s ın d ırd ın h ə la v o t g e d o r , K ə s i l ə r y a x ın l ıq , ü z ü lo r s o m o r .

A 1 o lo q o lb in i y a x ın l ıq u m s a n ,Ç o t in y a n a ş a rs a n , q o lb i s ın ıb s a .

Ç o x y e rn o , ru z u n u q o d o r in c ə y e , A r i f lo r d e y o n i to k ra r s o n d o d e :

Ç o x y c m o k in sa n ı a ğ ı r la ş d ı r a r ,H o z m i ç o t in lo ş o r , v e r o r d o rd , a z a r .

D o r d b o ğ a z d a n g ir ir , r a m c t n o f s in i , A z y c m o k , a z iç m o k ö ld ü r m o z so n i.

D o r d - a z a r in sa n ı ta q o td o n s a la r , Y e tm o z im d a d ın a n a lo , a h u - z a r .

H o k im lo r , lo ğ m a n la r y a x ş ı d e y ib k i, A z y c m o k ö z ü d ü r o n d ü rü s t h o k in ı .

X o s to l ik ö lü m ü n x o b o r ç is id ir , M o r o z in s o d a s ı ö lü m s o s id ir .

X o s to l ik a fo td i r , s o n y c r i m o z a r , O r d a h o la v o td o n b ir n iş a n m ı v a r?

A d a m d c d ik lo r i ib lis , y a m o lo k , İ s tin i, s o y u ğ u fo rq e ts in g o ro k .

Y e m o s in , m o z a c ı g ö tü r m o y ir s o , R a h a t l ıq g o t im ı i r ru z u h o r k o s o .

İs ti a ş y c m is o n , s o y u q ş o r b o t iç , B o z o n is ti ç a y iç , s o y u q d a n v a z kcç .

C o ş ğ u n d o liq a n lı b a h a r z a m a n ı , S o y u q s u la r iç so d u r u la r q a n ı .

Y a ş ı q ır x ı ö to n g o ro k o s l in d o ,İs ti s u la r iç s in p a y ız fo s lin d o .

4521

4522

4523

4524

4525

4526

4527

4528

4529

4530

4531

4532

4533

4534

4535

4536

4537

4538

A l tn u ş , a l tm ış b e ş , y e t m iş y a ş l ı la r ,İ s t i ç a y iç o rs ə , q ı ş d a n q o ru n a r .

S o y u q lu ğ a q a rş ı is t i n e m o t lo r ,Ə n y a x ş ı ç a r ə m iz d e y i lm i rn o g o r?

Ş a x ta h ə d d i a ş ıb g ə t i r s o z iy a n ,İ s t i , q u r u n e m ə t t u t a r q o lu n d a n .

S o y u q la r d ü ş ə n d o i s t id i r ç a r o ,İ s t i g ü c g o lə n d ə k e ç s o r in lə r ə .

X ə t r in n ə is tə y ir , is t i , s o y u q m u ?T a p o r ta m e y a r ı , i l ıq o v d u ğ u .

B u y o l la n iz a m la ö z m o z a c ım ,R a h a t d o la n m a ğ ın ta p o la c ın ı .

L o ğ m a n n ə s ö y lə m iş , e ş i t b u sö z ü , A n la m ə n a s m ı , a y c a n ım - g ö z ü m :

N ə f s n ə d e m ə k d i r , m ö c ü z o d i r b u - A ğ , q a ra , s a r ı , a l r o n g l ə r to p lu s u .

B u n la r b ir -b i r in o d ü ş m ə n k ə s i lm iş , D ü ş m ə n lə r to q q u ş s a d ü z o l ə r m i iş?

M ə z a c ın n o is tə r , d ə r k e tm ə l i s ə n , B a ş q a y e m ə k lə r i t ə r k e tm o l is o n .

D e n o y lo f ə r q lo n i r h e y v a n d a n in sa n , N ə f s in to lə b i lə d o la n m a l ı s a n .

E ş it , n ə l ə r d e m iş a ğ s a ç l ı q o c a ,A n la , y a d d a s a x la ö m r ü n b o y u n c a :

Q ırx y a ş ı ö ts ə d ə ö z m ə z a c ın ı , B i lm ə y ə n ta p a rm ı c a n o la c ın ı ?

E lm i q a v r a m a y a n , s ın a q g ö r m o y ə n , N a d a n a n e c ə s ə n in s a n d e y ə s o n ?

Y o l- y o r u q b i lm ə y ə n , s a y m a y a n e ln ıi, M ə g o r c ü ta y a q lı h e y v a n d e y i lm i?

B a x ta k i, g ü n g ö r ü b , d ö v r a n la r sü rü b , N a d a n ın m ə s k ə n i s ü r ü d ü r , sü rü .

L o ğ m a m n ə n m ə ş h u r b i r k ə l a m ı v ar: A d a m a z y e y ə r s ə , s a l a m a t y a ş a r .

Y a ş a m a q is tə s o n a z a r - b e z a r s ız , D ə r m a n ın "A z " a d l ı n ü s x o d i r y a ln ız .

4539 D olanm aq istoson b ir azca asan, D ilini d işin lo saxlam alısan.

ÖGDÜLMÜŞ OZĞURMUŞA QONAQLIĞA DƏVƏT QAYDALARINI ÖYRƏDİR

4540 D o v o t e d i r s o n s o a d a m la r ı s ə n B u d o v o to la y iq iş g ö r m ə l is o n .

4541 Y e m o k , iç m o k g ə r o k to m iz , to r - to m iz , Y c r , s ü f ro , p iy a lo , p a l ta r p a k iz o .

4542 N e m o t lo r m ü x to l if , x ö r o k lo r r ə n g - ro n g , G ö ro n d o iş ta h ın a ç ı ls ın g o ro k .

4543 D o v o ts iz g o lo n lə r s a y m a z n ö q s a n ı ,D o v o t l i ç o x b ilo r la p a z n ö q s a n ı .

4544 Y c m o k lo r , iç k ilo r d a d l ı, p a k iz o - B ö y ü k i lh a m v e ro n g o r o k m o c lis o .

4545 İ s to r u z a q o lsu n , is to rs o y a x ın ,Ç a ğ ı r k i, d o s tla r ın x o tr i q a lm a s ın .

4546 G o lo n lo r g o lo c o k . G o lm o y o n lo r d o , S a y ıb la r ! - d e y o c o k x e y i rd o , şo rd o .

4547 M o c lis d o b o ğ a z ı is la n m a y a n la r ,B o lk o q o b r o q o d o r q e y z in i s a x la r .

454K G ö z q o y , y e m o k - iç m o k h a m ıy a ç a ts ın , G c c ik o n ö z ü d o b i r n e m o t d a d s ın .

4549 A d a m la r y e s in lo r , s o n p iy a lo tu t,İ ç s o lo r b i r d a h a d o ld u r , h a z ı r c t.

455() Y c m o k s ü f ro s in d o iç k i b o l g o ro k , H o m a h o n g iş lo n ir y e m o k lo iç n ıo k .

4551 Y e m o k s ü f ro s in d o iç k i o lm a s a ,Z o h o ro , z o q q u m a d ö n m o z m i m a s a ?

4552 A y ra n , is k o n c o b i, r c y h a n ş o r b o t i ,G ü la b v c r , n u ş e d ib a n s ın c o n n o t i .

4553 S o n in h o r p iy a lə n d ir i l ik s u y u ,D ir i l ik s u y u v c r h o y a t ın b o y u .

4554 B ü tü n b ö y ü k lə r o ç a ta c a q m ı a ş ?K iç ik lə r d o y u n c a y e y ib , iç s in k a ş .

4555

4556

4557

4558

4559

4560

4561

4562

4563

4564

4565

4566

4567

4568

4569

4570

4571

4572

Ç a lış , y c m ə k - i ç m ə k h a m ıy a ça ts ın , S ö y ü b g e tm o s in l ə r , a c l a r d a d ad s ın .

Ş irn i s ü f r ə s i a ç , g ə t i r y e r - y e m iş ,Y a ş , q u r u m e y v ə l ə r , q o z - f ın d ıq , k iş m iş .

B a c a r s a n h a m ıy a ip o k p a r ç a v e r ,S e v ir d iş h a q q ım , h ə r q o n a q sev ir.

G ö rd ü n k i, d ü z o l ib , k ö k d ü k c f lə r i , G e d ə n i q a y ta r m a y o lu n d a n g c ri.

Q o n a q l ığ a g o lə n d ö r d c ü r ta y fa v ar, S a y ım b i r c o - b i r c o , t a m n s ın o n la r .

K im is i g o l i r d ə , y e y i b - i ç i r d ə ,X o s is in a r d ın c a ö l ç ü b - b i ç i r d o .

C a v a b ə n h e ç k ə s i ç a ğ ı r m ı r a n c a q ,B a ş ım b ü r ü y ü b to k y e y ə n q o n a q .

A d a m v a r c a n a t ı r i ç ə b a d ə n i ,C a v a b o n c v in ə ç a ğ ı r ı r s ə n i .

A d a m v a r , b o r k l ik d o b ə l k ə , d a ş -d ə m ir - N ə q o n a q ç a ğ ır ı r , n o q o n a q g ə lir .

D ir i y o x , ö lü b i l b ö y l ə s i n i s ə n ,G ö rü ş m o , q o ş u lm a , o l v e r m ə ə s lə n .

A d a m v a r , r o d d c d i r ç ö r ə y i , d u zu ,A n c a q d u z - ç ö r ə y o ç a ğ ı r ı r s ə n i .

M o n s ə n ə g ö s t ə r d i m ə n d ü r ü s t yo lu , A l im lə r v ə s f e d ə n f e l i , d ü z y o lu .

F ə r q i y o x , q o n a q o l , y a q o n a q çağ ır,A z y e , t a m a h ın m q o l l a r ın ı q ır .

U n u tm a : ç o x y e y o n d ə r d m ə n d o la r,İ t i r ə r ə z m in i , r ə n g i s a r a la r .

Ö z ü n ü d o rk e d ə n m ə t in , m ö tə b ə r ,Ə r d i l in d ə n ç ıx ıb b u y a x ş ı sö z lə r .

D ə rd b o ğ a z d a n g i r ə r , c a n d a y e r lo şə r , Q o c a ld ıb ö ld ü r ə r o ş ə r o ğ lu , şə r.

C i lo v la n ə f s in i , a z a r s ı z y a ş a ,S a ğ la m o l, h ə y a t l a v e r ib b a ş -b a ş a .

İ s tə r q o n a q ç a ğ ır , i s t ə r q o n a q get,T o k i ç o x y e m ə y i b i r y o l lu q tə rg it .

4573 B udur m on söylodim , son də eşitdin,Sözü uzatm ayaq m otləbə yetdin.

4574 Q aynay ıb-qarışm aq ən ülvi duyğu - B udur yaşam ağın yolu-yoruğu.

4575 D üşün , dorin düşün dediyim sözü,Ey m onim könlüm ün günü-gündüzü.

OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜŞƏ BU DÜNYADAN ÜZ DÖNDƏRİB O DÜNYAYA BAĞLANMAĞI BİLDİRİR

4576 O zğurm uş söylodi: - B u sö z lə rin son,Eşit cavabını, cy dolu m odən .

4577 İnan, kim öyrənso bu kəlam ın ı,G ö tü ro r dünyadan arzu-kam ını.

4578 F oqo t yaşam ağın çox sevən kişi,Ö nco bilm olid ir, b ir neçə işi.

4579 A dam ki, hcy yığır bunca dövlot-var, Ö m ürsüzso , bunun no m ənası var?

4580 Ə g o r bu dünyaya qalm ışsa hcyran,H açan ibado tə vaxt tapar insan?

4581 F ik ir ver, yanım a golm ison bu gün, V ax tım ız qaldım ı ibadot üçün?

4582 B ir (brdo vcrirsə bu qodor zoror,M oni bu alorno bağlam a hodor.

45K, M on özüm üz qoysam kondo, şohoro,İşim do, sözüm do ça tar clloro.

4584 H oyata qaynay ıb -qarışanda biz,İbadot qapısı qapanır şoksiz.

4585 Q ocalıb , qarıy ıb dönm üşdüm külo,D irild im T anrıya ibadotim io.

4586 Socdosiz , Tanrısız no cü r do lan ım ,M ono yaraşarn ıı, cy m ehriban ım ?

4587 B olko eşitm isən bunu b ir zam an,N o dem iş zokası üm m an b ir insan:

4588 Q ocalıq işini cavan ikon gör,Q ocanın qalırm ı d izlorindo gir?

45g9 S əcd əy ə , taə tə g ən c ikon tə lo s ,B u n la r q o c a h q d a b o lk o d o ə b o s .

4590 N ə q ə d ə r k i, g ə n c s o n x c y i r v e r , x e y i r , Q o c a ld ın a t ə ş in , o d u n d a g e d ir .

4591 N ə q ə d ə r x o ş o la r - g o n c l ik ç a ğ ın d a , B ü tü n g ö z o l l ik lo r b i t s in b a ğ ın d a .

4592 ^ e c ə g ü lü n c o la r - t a q ə t s i z k iş i ,İ s to s ə y e r is in g o n c l ik y c r iş i .

4593 Y a ş a m a q ü ç ü n d ü r , a l ə m d ə h ə r şc y , Y a şa m tü k ə n d im i , s ö n ü r q ü v v o , h ey .

4594 Y ır -y ığ ış e td in m i , s ö n ü r h o y a t ın ,S o ru ş k im ə q a l ı r , ç a lğ ın , b a y a t ın .

4595 T u ta lım , ö y r ə n d im ş a h a x id m ə t i , Ö y rə n d im , n e c ə d i r x a lq ın x ilq o t i .

4596 Ö lə n d ə b u n la rd a n k im ə n ə fa y d a ,Ü ç a r ş m b e z o lu r p a y ın a x ı rd a .

4597 Ö z ü n ü a lo v a , b u z a a tm a ğ v n ,B u m u n ə t i c ə s i , e y ç a ş q ın , a z ğ ın ?

4598 S ə n i b ö y ü td ü m ü d ü n y a n ın m a lı? D a ş d a n k e ç ə n s ö z ü n , o c a h - c ə la l ın ?

4599 C a h a n d a b u ik i q i s m ə td ə n s a v a y ,E y k a ş , ö lm ə z l iy i p a y a la y d ın , p ay .

4600 Ö lü m h ə r q i s m ə t i ə l im d ə n a lır . N ə y im ə g ə r o k d i r d ü n y a , a z a lım ?

4601 A x ı s ə a d ə t in ö z n i ş a m v a r .Q a y d a d ır , a ğ g ü n l ə r ü z ü a ğ a rd a r .

4602 B ə x ts iz l ik in s a n ı v a x t s ı z q u ru d u r , Q o c a ld ır ş ö v q ü n ü , ə z m in i u d u r .

4603 N e c ə d ü r ü s t d e m iş g ö r b ö y ü k a lim , B u n u s a x la y a d d a , e y ə h l i - tə l im .

4604 N ə d i r b i l i rm is o n ə r s ə a d ə t i - A tır y a m a n l ığ ı , t u tu r q e y r o t i .

4605 Q o c a h q ç a ğ ın d a , n ə f s i d a l ın c a , G e d ə n lə r b ə d b ə x td i r , y a ş a y ı r b ica .

4606 D o m ird o n b ir şo h o r , p o la d d a n s a r a y 1, T ik s o n d o to rp a q d ır a la c a ğ ın p a y .

4607 H a n ı it o ğ lu it, g ö r ü n m ü r n iy ə ?

M in ib q a ra q u ş u q a lx a rd ı g ö y ə 2.

460S - T a n rı m o n o m ! - d e y o f ə x r e d ə n h a n ı?

U d d u d o n iz g ib i lo v ğ a q a r ğ a n ı3.

4609 H a n ı q a m a r la y a n x o z in ə lə r i ,

İn d i b i l in m ir h c ç q o b r in in y e r i4.

46H) H a n ı g ü n d o ğ a n d a n g ü n b a ta n a c a n ,

A t b e l in d o u ç a n , a l ə m i q u c a n 5.

461, H a n ı q u r ş a ğ a c a n d ö n ü b ila n a ,

S u y u y a ra -y a ra g iro n ü m m a n a 6.

4612 H a n ı u lu s la ra , e l lə r ə s o r v ə r ,

Ə s ir iy d i q u ş la r , d iv lo r , p ə r i l o r 7.

46L, H a n ı ö lm ü ş lo ro ca n v e r ə n k iş i?

N o fo s i ilk b a h a r , h o y a t g ü n o ş i? 8

4614 N a n ı b u d ü n y a y a y o l g ö s to r o n o r,

S a y ıla n , s e ç i lo n r o h b o r p e y ğ o m b ə r 9.

46(5 E y x ü lq i p a k iz ə , n ö v -n ö v m ö c ü z o ,M o g o r d c m o d im i o lv id a b iz o ?

46)6 B ö y lo d ir a lo m in q a y d a - q a n u n u ,İ s to r s a y m a b u n u , is to r s a y b u n u .

4617 D o y d u m u m o d ə s i k ü l ro n g l i y e r in ?H o lo to lo b c d ir : q u r b a n la r v c r in .

46,g A ç ın b u to r p a ğ ın la y - la y q a t ın ı ,G ö r k im lo r b o z o y ib o n u n a l t ın ı .

46l9 A r i f lo r , a l im lo r b o y lə r n e c o ld u ,_________ S ığ m a d ı a lo m o , d ö n d ü h e ç o ld u .

1. Şoddada işaro2. Nomruda işaro3. Firona işaro4. Haruna işaro5. İsgondor Zülqomcyin.6. Hozrot Musa7. Süleyman pcyğombor8. İsa pcyğombor9. Hozrot Mohommod

4620

4621

4622

4623

4624

4625

4626

4627

4628

4629

4630

4631

4632

4633

4634

4635

4636

4637

B u r d a b ə y i q u ld a n , ş a h ı y o x s u ld a n ,F ə r q e t m ə k ç ə t in d i r , b i r s a y n ıa q a s a n .

D ə r d - a z a r b i lm ə y ə n m in - m in q ə h r ə m a n , H e c ə s a k i t y a t ı r q ım ı ld a n m a d a n .

B u c ü r n ə r k i ş i l ə r y e r d ə y a t ı r k ə n ,D ir i q a la r m ıy ıq y a m ə n , y a d a s ə n ?

B ö y ü k h a q q y o lu n a ç ıx m ış s a b.ir m ə rd , X ır d a , c ı r i ş l ə r ə h e ç o la rm ı b o n d .

C ı l ız h ə v ə s l ə r d ə n u z a q la ş m ış a m ,D a y a ğ ım T a n r ım d ı r , v a r ıb g c t p a ş a m .

B iz i a c g ö z lü k d ü r q u l e d o n ə n ç o x ,A td ım a c g ö z lü y ü , t o x d u g ö z ü m , to x .

V ə f a s ı z d ü n y a n ı t ə r k e d ə n , g c d ə n ,K iş i n ə l ə r d e m iş , e ş i t d i l in d ə n !

T a p d ım d i lo y im i ö z ü m h o y a td a ,H a n ı h ə r i s l iy im ? - T o p iy im a l td a .

D i lə k d ə n , a r z u d a n ə l ç o k d im ta m a m ,B a ş q a b i r a l ə m i n s o r a ğ ın d a y a m .

B u d ü n y a b ə n z o y i r o k in y e r in o ,S ə p s ə n h a n s ı d ə n i o , b i to r y c n ə .

Y a x ş ı l ıq tö r ə y ə r y a x ş ı to x u m d a n ,Y e m ə y in , g e y im in y a r a n a r o n d a n .

Y a m a n to x u m ə k s o n d ö n o r y a m a n a ,O b ir i d ü n y a d a m in ə r b o y n u n a .

B u g ü n a r z u la r ı b a s m a s a m d a m a ,S a b a h y e t ə r o m m i a r z u y a - k a m a ?

S ə n i tə rk e tm ə m iş , s ə n o n u t ə r k ct,O , s ə n d ə n d o y m a m ış , s o n o n d a n d o y ... g e t .

S ə n o n d a n d o y m a m ış o s o n d ə n d o y a r,O n u tə k q o y m a m ış , s ə n i to k q o y a r .

N ə y in o g o r o k d i r u y d u ğ u n h o y a t ,O , s ə n i a t ı r s a , o n u ç o x d a n a t.

T o rk e t, b u d ü n y a n ı , c y ü z ü l ə n can ,Y a ln ız o d ü n y a d a d in c l ik ta p a r s a n .

B u n d a n y a x ş ıs ın ı i s t ə r ə m d c s ə n ,H o r ik i d ü n y a n ı i t i r m e b i r d ə n .

4638

4639

4640

4641

4642

4643

4644

4645

4646

4647

4648

4649

4650

4651

4652

4653

4654

4655

İ s tə s a h ib in i iki a lə m in ,A x ir ə t d ü n y a d a n f ə r q l id i r y ə q in .

S ə n in d ir d ü n y a y a t ə m ə l q o y a n la r ,O n u x o lq e lo y ə n o n u lu m e m a r .

Q o rx m a in s a n la rd a n a r z u la r ı b o ğ , D a y a ğ ın - A lla h d ır , y a ln ız o n d a n q o rx .

Ə n u lu q ü d ro ti a t ıb b i r y a n a ,R ə v a m ı x id m ə tim a c g ö z in s a n a .

X id m ə t d ə d ü n y a d a n ö v - n ö v , c ü r b ə c ü r , B ir i b o ş . . . o b ir i q ə b u l o lu n u r .

Q ə b u l e d i lm ə y ə n x id m ə t n ə h s d i , n ə h s , V a x tı , ö m rü -g ü n ü , h ə r şe y i ə b ə s .

Q o b u l e d i l i r s ə , x id m ə t n u ru , n u r , B a ş ın d a s ə a d ə t ç ə lə n g i o lu r .

A c m ıs a n , to x m u s a n ? F ə rq i a z d ır , az , Q a t la ş h o r z o h m ə tə , y u b a n m a q o lm a z .

Q o b u l e d i lm ə y ə n x id m ə td ə n ə l ç ə k ,B i l k i, ö m ü r -g ü n ü n h ə d ə r g e d ə c ə k .

N ə d i r x id m ə t in in b a r ı , b o h r ə s i ,N o d i r x id m o t in in s o n ə tö h v ə s i?

X id m o tin ö z y o lu ə d ə b - o r k a n ı ,G ö r o n d a n n o d e m iş İ la c rk in i :

Ç o t in d ir b o y lo ro x id m o t v o r d iş i ,D a ğ la r ı y ıx s a n d a g ö r ü n m ü r iş in .

X id m o ti y a r ı t s a n c a n o ld o n g c d ir , Y a r ıd a b i lm o s o n , ö m ü r -g ü n b it i r .

E y x id m o t fo d a s ı, b u işd o n o l ç o k ,İn a n k i, b u y o ld a b a ş ın g e d o c o k .

G ü m a n e d o r s o n k i, b o y a lq ış d c y o r , L a p d a n q ə z ə b s a ç a r , s ö y o r , o d tö k o r .

O n u n x id m o t in i a n la m a q ç o t in ,O n d a n u m d u ğ u n u g ö r m o z s o n y o q in .

B u d ü n y a q o ra rs ız k ö lg ə y o b o n z o r , Ç o v ğ u n u , k ü lo y i b a ş ın d a n o s o r .

B u d ü n y a - ilğ ım d ır . G e tm o , to x ta , d u r , U z a q d a n g ö rü n ü r , y a x ın d a y o x d u r .

4656

4657

4658

4659

4660

4661

4662

4663

4664

4665

4666

4667

4668

4669

4670

4671

4672

4673

D ö v lə t n ö v b ə t i lə y e t i ş o r s ə n ə ,A m m a v ə f a q ı lm a z , te z g e d ə r y e n o .

İ n d i g ə r ə k d e y i l b u d ü n y a m ə n ə , D ə y s in n ö v b ə t i d ə ö z t ə p ə s i n ə .

B ə s im d i q u lu n u y a d e t s ə , T a n r ım - S e v in c im , g ü v ə n c im , u lu m e m a r ım .

S e v ə n im y o x m u d u r ? O s e v s ə y e tə r , B a ş q a c ü r d ü ş ü n ə n ib l i s d ə n b e tə r .

P ə n a h ım , u m u d u m , ə r m a n ım , ə h d im , Y a ln ız u lu T a n r ım , u lu m o b ə d im !

R u z u m - a rp a , c a d ı, g e y im im - d ə r i , B u n la r y e t ə r m ə n ə , c a n ım - c ig ə r im !

E ş i t n ə l ə r d e y o r , n o l ə r s ö y lo y o r , K a h a d a y a ş a y a n m e h r ib a n b i r o r.

B i r q o y u n d o r is i , b i r o v u c k ə p o k , B u n la r y e t ə r m ə n ə s o n g ü n ü m o d o k .

Ş ə k ə r d ə n d a d l ıd ı r b u c a d , b u ç ö r ə k , B o z d ə r i g ö z ü m d ə i p ə k d ə n q ə ş o n g .

F ə r q i y o x , y e m ə k d i r a r p a , y a b u ğ d a , S u s a s a n , d a d v e r ə r b i r iç im s u d a .

C a d a , b o z z a m a c a y a v a n d ı r d e m o , M ə z a c ın p o z u la r , m a l k im i y c m o .

G e tm ə d a d a rd ın c a , ə z a b d ı d a d - ta m , D ib s iz b i r q u y u y a d ü ş o r s o n m ü d a m .

A ğ ız l ə z z ə t i d i r n ö v - n ö v n e m ə t l ə r , Q a ç m a d a d a r d m c a , h e y v a n s a n m o g ə r?

İ p ə k d ə , c ın d ı r d a g e y in m o k o la r ,S ə n q a lx o d ü n y a y a h a z ı r la ş , c y y a r .

S o n i to x s a x la y a r b i r ö y n ə y e m o k ,İk i il b ə s im d i r g e y d iy im g ö m lə k .

B i r g e y im , b i r q a r ın y e m ə k ü ç ü n m o n , G e d im ö z g o s in ə q u l o lu m n o d o n ?

U c a g ö y d ə n tu tm u ş n ə m to r p a ğ a c a n , H a r d a o lu r - o l s u n d o r d ç ə k i r in s a n .

B ü tü n d o r d l i l ə r d ə n x ə b ə r d a r h o s s a s , Ö z ü d ə r d ç o k m ə y o n T a n r ıd ı y a ln ız .

4674 E lo b u n a g ö ro o h d im - m u r a d ım , T a n r ıd ır , h o r şc y i o n a b a ğ la d ım .

4675 T a n r ın ın v a r lığ ı m ə n o b ə l l id i r , M o b o d im k ö n lü m o ilk tə s o l l id i r .

4676 Y u x u s u z q a lm ış a m , h a r d a d ı r T a n r ım ? Ö z ü m d o b i lm ir ə m , h a r d a a x ta r ım .

4677 Y u x u s u z q a lm ış a m , g o z i r ə m o n u ,H o r y e rd o h ö k m ü v a r , ö z ü b ə s h a n ı?

467g A x ta ra n u y u m a z .. . a x ta r ın , ta p ın , D ö n m ə y in in a d d a n , q a y a la r ç a p m .

467<) T a p m a d ım d e y ib o n u y u m a q o lm a z , Q o lu n k ü lü n g o lsu n , ir a d o n a lm a z .

4680 A x ta r d in c o lm o d ə n , y a tm a m o b a d a , Y a t ıb t ıs v u ra n la r ç a tm a z m u ra d a .

4681 M o tin d u rm a l ıs a n ç ə t in d o , b ə r k d o , K im ç a ta r o h d in o y o rğ a n -d ö ş o k d o .

4682 Ö n c o m o n i sc v d i, s o n r a m o n o n u , T a p d ım b u c ş q ilo h a q q ın y o lu n u .

4683 Ö n c o o s o ru ş d u , s o n r a m o n o n u , Ö y ro n d im o z o ld o n v a r o ld u ğ u n u .

4684 O u lu q ü d r o t i s c v m o y im n o c ü r?N o q o d o r b a x ıra m , s o n s u z g ö rü n ü r .

4685 M o n i x i la s c d i r m in -m in b o la d a n , T o k o m m i, ü s tü m d o d u ru rs a n Y o z d a n .

4686 Ə n o v v o l o m o n i s c ç d i , a ra d ı ,M o n d o o n a v c rd im ə h d i , m u ra d ı .

4687 T a n r ım , u lu T a n r ım m o n i y a r a td ı , O n u n s a y o s in d o q a lx ıb b o y a td ım .

4688 B ü tü n b o la la rd a n m o n i o n o v v o l , Q u r ta ra n ı s c ç d im , x a lq d a n ü z d ü m ol.

46X9 O n a s ığ ım ra m y a ln ız q a la n d a ,B irc o ad ı b o s d ir m o n o c a h a n d a .

4690 B irc o o d u r m o n im a r x a m , d a y a ğ ım , Ö y ü n c ü m , g ü v o n c im , s ığ ın a c a ğ ım .

4691 Ç a t ıb T a n r ıs ın a p a k o la n b ir o r ,D in lo , n o lo r d e m iş , a lo m o n ə lo r :

4692

4693

4694

4695

4696

4697

4698

4699

4700

4701

4702

4703

4704

4705

4706

4707

4708

4709

N ə varsa kön lü m d ə, açaram sono, U çaram ü stü n ə , uçaram yeno.

H ə r y e rd ən ə l ü zsəm , ey m on im arxam , Q açaram yanına, q anad v e r m onə.B u dünya b əd ə li o d ü n y ad ı, b il, Q ism ətin budursa , o q ism o t deyil.B u dünya varından ol ü zm əy in c ə ,S ən görə b ilm əzsən dö rd işi m onco. A tıb bu dünyan ı ə d ü nyan ı tut,A x irə t o rdad ır, son m ək an ı tut.

Ö təri dünyadan üz döndorm o sən ,Ə bəd i dünyaya ça ta rm ısan sən ?

B u dünya x ə tə rli... ş ə rb ə ti - zohər, Y em ək -içm ək istə, tam am tazə -tə r.V az keç m in is tək d ən , a rzu -d ilək d ən ,Ə n gözəl yerin b il ax iro ti son.B əli, ey ö g d ü lm ü ş , b u d u r hoq iqət, D edim b ild iy im i, b itm o zm i söhbo t?V əfasız a ləm i tə rk e tm o y in co ,Q ucaq açm ayacaq ax irə t, m onco.Ü z d ö ndərm əy inco boş adam lardan , Q əbul e tm əy ə cək səc d ən i Y ozdan .

A rzunun boynunu sın d ırm alısan ,Y oxsa haqq yo luna d iişm oyocok can. D ünyanı k önü ldən ç ıx arm aq go rək ,Boş qalnıış o ycri T an rı tu tsun tək.Ö təri dünyadan ö tüb get, foqot,Ö təri dünyadan u m m a forağot.N o fsin in gözüno şiş so x a b ilson ,Y oqin ki, düşərson haq q y o lu n a sən.

S əhorin , axşam ın k eçm əsin obos,Ö tən gün ötdüm ü, b ir d ah a golm oz.

D öyərson d iz in ə om r o tso h əd ə r,B ir do bu alom p g o lo rsən m ogor?D inlo, n o lo r dem iş o z iz , m ehriban ,B iliy i d o ry a tok d ərin b ir insan:

47l0 B u k o n d d ə n o k ə n d o k ö ç o n b i r k iş i, K ö ç ü te z g ö n d o rs ə y u b a n m a z işi.

47U Y ü k ü n ü g ö n d ə r s ə ö z ü k ö ç m ə m iş ,G ö z ü n u r lu o la r, id ra k ı g e n iş .

4712 F ə r q i y o x , k ö ç ü n ü g ö n d ə r m o , g ö n d ə r , Ö z ü n k ö ç m ə l i s ə n , e y q a f i l b o ş ə r .

4713 F ə r q i y o x , y a b o y o l, y a d a q u l, k ö lo , B i r g ü n ö lü m s ə n i a la c a q ə lo .

4714 İ s tə r m in il y a ş a , i s t ə r o n s o k k iz , Y a ln ız a d q o y u ru q b u a l ə m d ə b iz .

4715 İ s t ə r a c , y o x s u l o l, i s t ə r m ü lk ə d a r , S ö k ü r h o y a t ın ı h ə f lə lə r , a y la r .

4716 Ş ö h ro t u c a l ts a d a s ə n i g ö y lə r ə ,B i r g ü n b a ta n b a ş ın g i r ə c ə k y e rə .

4717 B e k a r , b o ş k e ç ir s ə k iş i h ə y a t ı ,G e d ib o d a g irə n h e y v a n d ı z a tı .

4718 Ö z ü n s a ğ -s a la m a t , ö m ü r -g ü n h o d o r , Q a r d a ş , b u c ü r h ə y a t , h ə y a td ı r m o g o r?

47ı9 Ə s la m o n im ü ç ü n q a y ğ ı la n m a so n , G ö z d ə n q a n - y a ş tö k ü b a ğ u la n m a so n .

4720 S o n o k o lo k g o lir , u y m a k o lo y o ,B u d ü n y a to lə d ir , d ü ş m o to lo y o .

4721 S o n o g o lo n d ö v lo t b ir g iin g e d o c o k , T u tm a s ın g ö z ü n ü s a x ta b o r -b o z o k .

4722 Ö lü m la p d a n ç ıx ır q a r a p u s q u d a n , Y a tm a , q a f l l o lm a , a z m a s ın g ü m a n .

47?3 Ö lü rn a ç ıb g c d ib m in - m in q a l l l i , D a ğ ıd ıb n o q o d o r d o s t q o r o n l l l i .

4724 E ş it , n o lo r d c m iş a y ıq b ir k iş i , Ö lü m d o n q a f il in y a m a n d ır işi.

4725 Ö lü m c a y n a ğ ın a k c ç m iş a d a m la r , Y a d ım a d ü ş ə n d o a ğ la r a m z a r -z a r .

4726 H a n ı m ə n -m o n d e y ib h ö k m e lo y o n lo r ? D a d ın a y c td im i b a r ı b i r n o fo r?

4727 G ö z o g ö r ü n m ə d o n ö tü r ö m ü r -g ü n ,Ö to n g ü n b i r d a h a q a y ı tm ır , d ü ş ü n .

4728

4729

4730

4731

4732

4733

4734

4735

4736

4737

4738

4739

4740

4741

4742

4743

4744

4745

İ n a n m a d ö v lə t ə , f o r a ğ ə to so n ,V o f a g ö s tə r ib m i k im ə s ə o s lə n ?

Ö z ü n ü d ü n y a d a n b ö y ü k b i lo n lo r , B e ş c ə q a r ış y e r d ə y a tm a y ı r m o g ə r ?

Ö lü m z in d a n e td i y ü z a y n a b ə n d i , M in - m in e v i , q ə s r i , ş ə h ə r i , k ə n d i .

Y a t ı r y e r a l t ın d a g ü l g ib i c a n la r , B iz im b u g ə l i ş ə g ö z q a p a y a n la r .

G ö z y e t i r o n la r a , f ik i r v e r b i r a n , A y ır d e d ə r s ə n m i g ö r b ə y i q u ld a n ?

H a r a y la s ə r v ə t i , ş ö h r ə t i , ş a n ı - Ö lü m ə d o v g ə l ə n b i r q ü v v ə t h a n ı?

K im v u ru b ö lü m ü n d ö ş ü n d o n g e r i , M ə h v e td i n ə q ə d ə r p e y ğ o m b o r l ə r i .

B u q a n s ız , im a n s ız , c ə f a ç ı , a lç a q , D ü n y a y a in a n a n a x m a q d t r a n c a q .

M ə h v o lu r q a r a g ü n , a ğ g ü n ü m ü z d ə , Y a m a n d a , y a x ş ı d a , ə y r i d ə , d ü z do.

Z o n g in ə , y o x s u la m ə h ə l q o y m a d a n , T o x lu ğ u , a c l ığ ı ç a l ı r o r ta d a n .

D in c l ik d ə , z i l l ə t d ə ö tə r i ş im ş o k .. . B ə s k im ə g o r ə k d i r b u n c a k ü y - k ə lə k ?

D in lə , n ə l ə r d e rn iş b i l iy i ü m m a n , X ə t t i , h ə r ə k ə t i d ü r ü s t b i r in s a n .

A z c a ş ö h r ə t ta p a n , a z c a v a r la n a n , Ö y lə z ə n n e d i r k i, a z m a n d ı r , a z m a n .

N ə q ə d ə r q ü d r ə t l i c a h a n g i r lə r in , K ö k s ü n ü q o p a r d ıb ö lü m ü n ş ir i .

M ə q s o d im b u n la r ı s ə n ə d e m o k d i , Y a x ş ı k i, q ə lb im d ə q a lm a d ı o h d im .

B u n la r ı b i l ə n l ə r ç o x ş e y ə q a d i r - V ə f a s ız d ü n y a d a n o l ç o k ib g c d ir .

İ t ird im g o n c l iy i , ç o x a ld ı y a ş ım ,G e td i ş ə v o r ə n g i , a ğ a rd ı b a ş ım .

Ö lü m q ə m in d ə y ə m , b a ş ə s i r g o r a , H a lım n a s ı l o la r ö lü m d ə n s o n ra .

4746 Q a y ğ ıla r g ə t i r ib m ə n i r iq q o to ,N o c ü r ş a h y a n m a g e d im x id m ə to ?

4747 Ə c ə l k ö h lo n in d ə h a z ı r s a y ə h o r , Y ə h o r d ə n y a p ış s ın g ə r o k b u o l lə r .

474g M ə n d ə n E lb a ş ıy a b i r f a y d a d o y m o z , Q o y x e y ir , m ə n f ə ə t g ü d m ə s in ə b ə s .

4749 O d ü n y a s ı ü ç ü n d i lo r s ə m ə n i ,H a z ıra m ö p m o y ə q ə d ə m lo r in i .

4750 Ö z ü n b i l i r s o n k i, b iz i T a n r ım ız ,İk ic o iş ü ç ü n y a ra d ıb y a ln ız .

4751 Y a c o n n o t o h liy ik , y a c ə h o n n ə m lik ,Y a o z iz -g ir a m i , y a m u r d a r k o m ik .

4752 B a ş ım ız ü s tü n d o d a y a n a n u lu ,B iz o n iş a n v e r ir h ə r ik i y o lu .

4753 B iz o n o la z ım d ır - q u lu n q u l h a lı ,T a n r ı d iq q o t in o la y iq o lm a lı.

4754 T a n r ı q ü d r o t in o la y iq o ls a q u l,H o r n ö v y a x ş ı l ığ a a ç a b i lo r y o l .

4755 S o n ra ib a d o to b o rk g ir iş m o l i ,H o y a t q a p ıs ın ı q o y a ç s ın o li.

4756 M o n im b ild ik lo r im b u n la r d ı r a n c a q ,H o r şc y i s ö y lo d im , c y o z iz q o n a q .

4757 M o n d o n b i r s ö z u m d u n , d c d im , y ü z ü n ü , S ö z ü n o la s ın ı , sÖ zün d ü z ü n ü .

475g S o n o b u d ü n y a n ın , a x i ro t in d ə , G ö s to r d im y o lu n u , e y n a ş ı b o n d o .

4759 F o la k o t, s o a d o t q o ş a m ö c ü z o ,F o lo k h o r a r z u n u ç ıx a r ı r ü zo .

4760 Y a ln ız d u a c tm o k g o l i r o l im d o n ,S iz o b a ş q a x c y r i n e c o v c r im m o n ?

4761 E lb a ş ı ta p ş ır s ın m o n i T a n r ım a ,O n u q o rq e d o ro m d u a la r ım a .

4762 H o r n o s ö y lo d im s o g e t , ç a td ır o n a , B o lk o ç ıra q tu td u a rz u la r ın a .

4763 Ə m o l e tm o s o n iz s ö z lo r im o s iz ,S o n ra d iz in iz ə d ö y o c o k s in iz .

4764 D ə r y a b i r k i ş id ə n q a lm a m ə s o l v a r ,B u s ö z ü tu ta n ın ü z ü a ğ o la r!

4765 S ə n ə y u x u g ib i g ə l ə n b u s ö z lo r ,O la r o d ü n y a d a d i l i n d ə ə z b o r .

4766 T ə r p ə n , q a f ı l o lm a , g e t , s ö z ü m ü tu t, T u tm a s a n , b a ş ın a o d y a ğ a c a q , o d .

4767 Y e r im ə ü z r i s tə E lb a ş ıd a n s ə n ,D ə r d in ə la c ın ı ta p a n a ə h s ə n .

476g G ə lm ə y in , g e tm ə y in - z o h m o t , m ə ş ə q q ə t , T a n r ım ö z ü v e r s in s ə n ə s o a d ə t .

4769 M ə n i u z a q b i lm ə , ö z ü n ü n k ü y ə m ,M ə n d ə n g ə l ə b i lm ə z s ə n ə ə l ə m , q o m .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI

4770 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - H a q q ın y o lu n u , M ə n ə s ə n g ö s to r d in , k o ş f c td im o n u .

4771 K o s d im ö z s ö z ü m ü , s o n i d in lə d in ı ,H ə r g ö z ə l f ık r in ə a f ə r in d c d im .

4772 B u d u r h a q q a n iy y ə t , s o n d ü z d e y i r s ə n , Q a la n ə y r i y o l la r d ü ş d ü g ö z ü m d ə n .

4773 S ə n in s ö z ü n ç in d ir , m ə n im k i o y u n ,Y a ln ız ç in k o la m a ə y i r ə m b o y u n .

4774 M o n g e d ə r i o ld u m , s o n s a la m a t q a l,E y ik i d ü n y a l ı , s o n e y a ğ z ı fa l.

4775 T a n r ım ö z ü v e rs in i q t i d a r s o n ə ,Q ə m y e m o , y a r o ls u n d u a l a r so n o .

4776 T a n r ıd a n h o m iş o s o r a q g o t i r k i,M o n i h ü ş y a r c d ib a ç s ın q o lb im i.

4777 S a ğ o l, m o n d o g c d im e v im o s a r ı ,M in im k ö h lo n im i , q a lx ım y u x a r ı .

477g M in d i a ğ a t lm , c v in o g o ld i ,D a ld ı x o y a l la r a , b i r a z d in c o ld i .

4779 Y e y ə rk o n , iç o rk o n d ö n d ü m ü g e r i , B c y n in d o d u r u ld u e ş i td ik lo r i .

47K0 G ü n o ş a ğ ü z ü n o q a r a b a ğ la d ı ,Q a r a n l ıq a lo m i b o rk q u c a q la d ı .

47gl Ş o v o s a ç la r ın ı tö k o n d ə ü z ə ,R u m q ız ı y a ra td ı y e n i m ö c ü z o .

47g2 Z o n c i c a m a lı to k a lo m q a r a ld ı , U ç a n la r , q a ç a n la r y ü r ü ş d ə n q a ld ı.

4783 B a ş la n d ı X a liq lo r a z ı-n iy a z ı ,U c a ltd ı ru h u n u x ü f tə n n a m a z ı.

4784 Y u x u s u a z ç o k d i, o y a n d ı n o d o n , G ö rd ü M a rs u ld u z u e n ib z i rv o d o n .

4785 A ş a ğ ı s a l la y ıb b a ş ın ı Ü lk ə r ,Ə q ro b q a lx ıb b ir a z , a ğ a r ıb g ö y lo r .

47g6 U z a n d ı , u y ğ u su g o lm o d i h e y h a t ,Y o l ç o k o n g ö z lə r i o lm a d ı r a h a t .

4787 B i r d o x o y a l la r ın k e ç d i c ə n g in o , G ö y lo r b o y a n d ım ı k a f u r r ə n g in o ?

4788 B ü r ü d ü a lo m i d a n q a r a n l ığ ı ,L a p d a n ş ö lo ç o k d i b ir m ə r c a n d ağ ı.

47g9 İp o k s a ç a q la r ı z ü m rü d d o n , z o r d o n , G ü n o ş b a y ra ğ ın ı q a ld ır d ı y e rd o n .

4790 T o rp o n d i Ö g d ü lm ü ş , q a lx ıb y u y u n d u , Q ıld ığ ı n a m a z ı g ö y lo r o su n d u .

479( G ü n o ş k a in a ta m o rc a n s o p o n d o , S a r a y a ü z q o y d u f ık ir li b o n d o .

4792 E ş itd i E lb a ş ı , v c rd i ic a z o ,G ö rü ş ü b d u rd u la r y c n o g ö z -g ö z o .

4793 Ə y lo ş d i , E lb a ş ı y c r g ö s to r in c o , N o z a k o t y o lç u s u o r u h u in c o .

4794 - E y x i lq o t i g ö z o l, d a n ış g ö r o k b ir , Ə h v a lın n c c o d ir , k c f in n c c o d ir ?

4795 S ö y lo , h a r d a q a ld ı m u ra d ın , iş in ,N o d c d i q a rd a ş ın , o c a n g ü n o ş in ?

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

4796 Ö g d ü lm ü ş q o v d u m u d u m a n ı , ç o n i , S ö y lo d i b a ş ın d a n g ə l ib - k c ç o n i .

4797 H ə r n ə d e m iş d is o q a r d a ş ı o n a ,B i r - b i r E lb a ş ım n q o y d u o v c u n a .

479g A ğ la d ı E lb a ş ı , y a n l d ı b a ğ n ,G ə r d i v a r l ığ ım d ə r in b i r a ğ r ı .

4799 S ö y lə d i : - D ü z d e y i r q a r d a ş m s ə n in ,B u y e r d ə h a q q ı y o x u m u b - k ü s ə n in .

4800 O n a ə b ə s y e r ə z o r g ə l i r ik b iz ,B o ğ u r q ə lb im iz i ö z ə l l ə r im iz .

D ü n y a g ə ld i - g e d ə r , d ü n y a - b o ş , h ə d ə r , B iz im ö m r ü m ü z d ə m ə c h u l b i r s o f ə r . . .

4g02 Y a x ş ı k i, ö n d ə d i r ə b ə d i d ü n y a ,' M ə ş ə q q ə t b u ta y d a , d in c l ik o ta y d a .

4g03 Y a ln ız o r d a ç a t ı r in s a n n e m o tə ,T ə m iz , y a x ş ı d o s ta , h ü s n o , c ə n n ə t ə .

4804 Q a r d a ş ın q a f ı l y o x , a y ıq d ır , a y ıq ,Ə b ə s ç a ğ ır ırv q , o g ə l m o z a r t ıq .

4g05 H e ç o ld u q , ta m a h a ə s i r d ü ş d ü k b iz , H ə d ə r d i ö m r ü m ü z , i ş d ə k lə r im iz .

, Ü r ə y i , m ə n l iy i ö lm ə y ə n in s a n ,E ş it , g ö r n ə d e y ir , f ık i r v e r b ı r an :

4g07 N ə f s d ü ş m ə n in d ir , t a p s a g i r ə v o ,S ə n ə e n d i r ə c ə k ik i n ö v z ə r b ə .

4g0g N ə f s d ir i ld im i, q ə lb ö lü b g c d ir ,Q ə lb k i, ö ld ü - g e td i , s ə c d ə h e ç n ə d ir .

N ə f s ə ə s i r d ü ş ü b b iz im q o lb im iz ,N ə f s - b o y n u y o ğ u n , ü r o k - b i r k ə n iz .

4810 U lu lu q , b ö y ü k lü k , i ş r ə t g ü n lə r i ,S ə r v ə t d ə , ş ö h r ə t d ə g ə ld i - g e d ə r ı .

4gll Ö m r ü n d in c l iy i a z , m ə ş ə q q ə t i ç o x , Q a r ğ ış m , s ö y ü ş ü n , d ə r d in h ə d d i y o x .

4 g l2 S m a q d a n m in d ə f ə s a la m a t ç ıx a n ,A r i f n ə s ö y lə m iş , b u f ik r ə in a n :

4 g l3 B ö y ü k s ə n . . . m ə ğ ru r lu q z o n c i r in i q ır , B ö y ü k lü k ə s l in d ə b a ş a ğ r ıs ıd ı r .

4814 H a r d a ş a d l ıq v a r s a o r d a b ə l a v a r , D in c l ik o la n y e r d ə z i l l ə t b ə r q o r a r .

E L B A Ş I N IN Ö G D Ü L M Ü Ş Ə S U A L I

4815

4816

4817

4818

4819

4820

4821

4822

4823

4824

4825

4826

4827

4828

4829

E y b iz im Ö g d ü lm ü ş - d e d i E lb a ş ı - Ə h d im g ö r m ə k id i o z iz q a rd a ş ı.

A ş ıb -d a ş m a z d ım ı o z a m a n k ö n ü l,M ə g o r o lm a z d ım ı ü r ə y im b ü lb ü l?

D iro n d i, b u y a n a g ə lm ə k is tə m ir , Q o h u m - q a r d a ş ü z ü g ö r m ə k is tə m ir .

H ə r n ə s ö y lo y i r s ə ta m a m d o ğ ru d u r , Ə b o s d i z o r g ə lm o k , f a y d a s ız d ı zo r .

G c td in , z o h m ə t ç o k d in , b i r x e y li z o h m o t, D il in d o , b c y n in d o y o r u ld u ə lb o t.

G ö z lo y o k fü rsə tin , v a x t ın y o lu n u ,G ö ro k b u iş lo rin n o o lu r s o n u .

H ə lo q a r a n l ıq d ır iş lə r , q a r a n h q ,G ö ro k h a ç a n d o ğ u r z ü lm ə td o işıq .

Ç o x d a n g o r i lm iş d ir z a m a n ın y a y ı,G ö ro k n o g ö s to r ir o x d a n s a v a y ı.

B ü tü n iş lo r in i T a n r ıy a ta p ş ır ,P o r v o r d ig a r ö z ü b i lo n y a x ş ıd ır .

G ö ro b i lm o d iy in ç o t in b ir iş i,G ö z lo , k o n a ra q o y , e y m ü d r ik k iş i.

D ü ş o r s ə n iz in o , v a z a t ıb q a ç a r ,Ə1 ç o k s o n , q ayvdar, s ə n o y o l a ç a r .

G ö z lo y o k , b ir m ü d d o t s ın a y a q o n u ,G ö rə k b u g o rd iş in n o o lu r so n u .

B iz i ç a ğ ır a c a q b o lk ə k ö m o y o ,Ö z ü d ü z o ld o c o k tə rz in i b o lk o .

S o n sö z ü E lb a ş ı s ö y lo d i a s ta ,Ö g d ü lm ü ş o ta q d a n ç ıx d ı a h o s to .

G ü n g ü n o c a la n d ı, g e c o s o h o ro ,E lb a ş ı q o rq o ld u d ü ş ü n c o lo ro .

ELBAŞI GÜNDOĞDU OZĞURMUŞU ÜÇÜNCÜ DƏFƏ ÇAĞIRIR

4g 3 0 - B iz ə b i r iş g e r ə k - d c d i E lb a ş ı , Ö g d ü lm ü ş d in lə d i ş a h a r k a d a ş ı .

4831 Ç a ğ ır d ım , g ə lm ə d i b u r a q a r d a ş ın , A rz u m u n , ə h d im in k ə s i ld i b a ş ı .

48 3 2 İ n d i ü r ə y im d ə b a ş q a d ı r m u r a d ,S ə n m ə n ə n ic a t v e r , q u r tu lu ş , n ic a t.

4833 B a r ı h e ç o lm a s a g ö r ü m ü z ü n ü ,E ş id im b e ş k o lm ə a c ı s ö z ü n ü .

4834 Y a o g ə l s in b u ra , y a g e d im o ra ,B o lk ə g ö rü ş o la d o r d im o ç a ra .

4835 G ə l s ə h ü z u ru m a , b i r ö y ü d v c r s o , Q a y ıd ıb g e ts o d o , g i r m ə r o m b o h s o .

483 6 T ə k i tə m iz lo n im , p a k o lu m b i r az ,O n a b u g ö r ü ş ü n z iy a n ı o lm a z .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

4837 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - Ç in d i b u s ö z lo r ,E y ə h d i m ö tə b ə r , ö z ü m ö to b o r .

4838 M ə n o n u b i r d a h a ç a ğ ı r m a l ıy a m , G ö z ü n d o q a lm a s ın to k i a r z u -k a m .

483 9 G e d o r ə m , m o tlo b i a ç a r a m o n a ,O n u g o t i r e r ə m şa h h ü z u ru n a .

4g40 B ir d o m o k tu b y a z ın , z o h m o t o lm a s ın , Ş a h ın ş a h x o t t in ə h o s r o t q a lm a s ın .

4g41 - M ə k tu b n ə y ə la z ım ? - s o r d u E lb a ş ı - G e tm ə y in m ə k tu b d a n m in d o f o y a x ş ı.

4g42 S o n o in a n ır s a , n o la z ım k a ğ ız ,S o n - in a m m o b o d i, v ə f a ta c ım ız .

4g43 E ş it , n ə lo r d c m iş g ö r y a ğ m a b o y i , - H o r iş in d i ro y i , y u r d u n k ö m o y i .

4g44 E lç i m ö to b o r s o , in a m y c r is o ,O n d a n m o k tu b u m m a z d ü n y a d a k im so .

4g45 S ö z ü d i l in lo de , d i l in d ə n e ş it,K a ğ ız o b o s işd ir , e y b iz im r ə ş id .

4846 M ə g o r O z ğ u r m u ş u n y a n ın a g e tm ə k ,O n u d o v ə t e tm ə k ç ə t in m i g e r ç ə k ?

4847 M ə n im m o k tu b u m d a , f ə r m a m m d a s ə n , D i l im d ə n n e d e s ə n , d i l in ə ə h s o n .

4848 Q o y g o ls in , g ö rü ş o k , q a y ı ts ın y e n ə , A z a d l ıq v e rm iş o m h ü r rə m d e y o n ə .

4g49 A s ta , u s ta to rp o n , u lfo t i q ır m a ,Q o y k ö n ü l lü g ə ls in , z o r la ç a ğ ırm a .

4g50 M o n ö z ü n ı g e d o rə m , g o lm ə s o b ə r i , G ö r ə r o m ü z ü n ü , d ö n o r o m g e r i .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

4g51 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - E y ta c id a r ım ,D ilo k c a n d a q a lm a z , y a r o l s a T a n r ım .

4852 S o n in h o r m o tlo b in u c a d ır , u c a ,M o n ö z ü m g c d o ro m o n u n d a l ın c a .

4g53 E lb a ş ı h o m iş o b ə x t iy a r o ls u n ,T a n r ım d a im o n a h a v a d a r o ls u n .

4854 Ö g d ü lm ü ş a t la n d ı , q a y ı td ı g c r i ,S c ç d i , n o o la c a q g e g ə c o k lo r i .

4g55 G ü n o ş , q ız ı l g ü n o ş s a ra ld ı - s o ld u ,G ö y ü z ü n o q o d o r to m iz , s a f o ld u .

4856 G ü n o ş c o m a l ın a ç o k d i z o f o r a n ,S o n ra m e y ro n g in o b ü r ü n d ü c a h a n .

4g57 Ü lu q lo r - k in ıin s o q a r a q a ş la r ı ,H o b o ş in o x ş a r ı , h o b o ş in y a r ı.

4858 Ö g d ü lm ü ş y u y u n d u , to h a r o t a ld ı ,N a m a z b i to n k im i u y ğ u y a d a ld ı.

4859 S a r ıg ö m lo k b ü lb ü l c o h - c o h v u ra n d a , O y a n d ı Ö g d ü lm ü ş , q a lx d ı b ir a n d a .

4g60 S ö k ü lo n d a n y e r i. . . ş o f o q lo n o n g ü n ... M o g o r m a c a lm ı v a r u y u m a q ü ç ü n ?

4861

4862

4863

4864

4865

4866

4867

4868

4869

4870

4871

4X72

4873

4874

4875

4876

4877

4878

Q a r a g ö m lo y in i y ı r t ı r a s im a n , G ö s tə r i r b o y u n u n u r s a ç a n o ğ ia n .

B a x a n d a a i ə m ə g ü lü m s o r n ıg a r ,Q u y u d ib lə r i d ə i ş ıq la n d ı ia r .

Y u y n n d u , d a r a n d ı . . . n iy y o t tu ta r a q , Q ıld ı n a r r a z ın t s a k i t , ü z ü a ğ .

B i r g o n c y a rd ım c td i , ta p d ı a t ın ı ,- Q a rd a ş ım ! - d e y ib o n ç a p d ı a t ın ı.

Q a rd a ş ı e v in o y a x ın la ş a n d a ,Y ə h ə r d ə n q u ş g ib i c n d i b ir a n d a .

K iç ik d a r q a p ın ı ta q q ı ld a d ın c a , G ö rü n d ü q a r ş ıd a p ir a n i q o c a .

- Q a r d a ş ım , no la z ım y e n id o n s o fo r , N e ç in u z a d ır s a n işi b u q o d ə r ?

N e ç in in c id ir s o n ö z ü n ü b u n c a ,İn a n k i, z o h m o tin b ic a d i , b ic a .

B u y u r , g o l iç o r i , s ö z ü n ü s ö y lo ,N c ç in b i r d o g o ld in , d ü z ü n ü s ö y lo .

G ir d i lə r iç ə r i , v e r ib b a ş - b a ş a , Q a ş q a b a q g ö s to rd i q a r d a ş -q u rd a ş a .

- M ə n im z a h id q a ğ a m , ç a ın ıa q a ş ın ı , E ş i t s ö z lo r im i, q a ld ı r b a ş ın ;.

Ş a h a b o y a n c td im d e d ik lo r in i ,A to ş in d a ğ la d ı c a n - c iy o r in i .

S ə n in s ö z lo r in i d in lə d i b i r -b i r ,A h c o k ib in lo d i o o h l i - to d b i r .

- İx t iy a r s a h ib i ö z ü d ü r - d c d i , D ü ş ü n d ü , to z o b i r d i lo k d ilo d i .

M o n i s ö z c ü g ib i b u r a g ö n d o r d i , O n u n , c y b a h a d ır , ö z g o d i d o r d i .

A lo m d o h o r iş in ö z fü rs o t i v a r , Q a ç ırm a f iirso ti, c y ş ö v k o t l i y a r!

E ş it, n o lo r d c m iş . . . b ü tü n c a h a n ı , Ə q li lo m a t q o y a n z o k a ü m m a n ı:

K c ç irm o v a x t ın ı h e ç b i r iş in s o n , K c ç ir s o n , m o q s o d d o n u z a q d ü ş ə r s o n .

4X79 D ü n y a d a h o r k o s in ö z o x ş a r ı v a r ,Ö z ta y ın ı ta p a n b o x tiy a r y a ş a r .

4HK(İ S ö n d ü ilk d ilo y i , b ir in c i o h d i,S o n i z iy a r o to can a t ır in d i.

48gl Ü z ü n ü b ir c o y o l g ö rn ıo k is to y ir ,Y a s o n g o l h ü z u ra , y a d a m o n ! - d cy ir.

4S8? E y b a ğ r ı y a r a l ı , ə z iz q a rd a ş ım ,B u n u n y o x z iy a n ı. . . a ğ r ım a z b a ş ın .

4883 B ilir so n , E lb a ş ı y a x ş ı s u l ta n d ır ,Y o x s u la m c h r ib a n , a c a h o y a n d ı r .

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI

4 xx4 O z ğ u rm u ş s ö y lo d i : - S o n in s ö z lo r in , S o m a d a n y ü k s o k d ir , d ə r y a d a n d o r in .

4KK5 M ü s o lm a n q a rd a ş ı m ü s o lm a n q a rd a ş , G ö rm o s o , s c v m o s o q u ru d a ş d ı, d a ş .

4886 M ü m k iin m ü tu tm a m a q h a q q ın y o lu n u , Z iy a ro t q ı la r a m b u g ü n m o n o n u .

4X87 O n u n h ü z u r u n a v a rm a d ım d ü n o n ,Ç ü n k i ö z x c y r in i b o k lo rd i m o n d o n .

488x İnd i k i, tu tm u ş d u r A lla h y o lu n u , G c d o ro m , ö p o ro m , q u c a r a m o n ıı.

4g89 G ö rm o s in m ə ş ə q q o t , ç o k m o s in d o rd -q o m , G o lm o s in E lb a ş ı , ö z ü m g e d o ro m .

489(l E lb a ş ı x a lq iç ro x a lq ın b o y id ir ,O n a h ö rm o t g o ro k , cl d iro y id ir .

489l Y u rd u x ila s c ts in a h d a n , a m a n d a n , S c ç i ls in , a y r ı l s ın y a x ş ı-y a m a n d a n .

4891 S a v a d l ı , s o b a t l ı , q a n a d lı b ir o r,N o d c m iş - q ız ı ld a n q iy m o l l i sö /.Io r:

489, B o y in fo rm a n ın ı d a im , o lo lb o t ,U ca , o z iz tu ts u n g o ro k ro iy y o t.

4894 B o y o h ö rm o t g o ro k , b ö y lo d ir q a y d a , A lım b -s a t ı la n h in d u o ls a da.

4895

4896

4897

4898

4899

4900

4901

4902

4903

4904

4905

4906

4907

4908

4909

4910

4911

G e d ir ə m , b ə y im ə h ö r m ə t q o y m a ğ a , Z iy a r ə t q ılm a ğ a , h ə m d o m o lm a ğ a .

Q a y ıd ın , f ık r im i ç a td ı r ın o n a ,- G ə l i r ! - m ü jd ə s in i q o y u n o v c u n a .

S ə n g e t , m ə n g ə l ə c ə m b a ş q a b i r a n d a — Q a r a n l ıq d ü ş ə n d ə , ş ə r q a r ış a n d a .

Q ıra r q e y b ə t im i g ü n d ü z g ö r ə n lə r ,O n a a lo v -a tə ş , m ə n ə s ö z d ə y ə r .

Y a tm a , b ə k lə m ə n i ö z e v in d ə c ə ,M ə n s iz ə g ə l ə c ə m , d ü ş o n d ə g e c ə .

Ö n c ə b a ş ç ə k ə c o m s ə n in e v in o ,Ö z ü n b i l ə c ə k s ə n q o s d im n o d ir , n ə .

Ö g d ü lm ü ş ş a d la n d ı : B u iş in g ö z ə l ,X e y li m ü n a s ib d ir , x e y l i m ü k ə m m ə l .

G e d ir ə m , E lb a ş ı x ə b ə r d a r o ls u n ,O n a m ü jd ə v e r im , b o x t iy a r o lsu n .

S ə n d ə ş a d x ə b ə r in ü s tü n ə g ə l ç ıx , S e v in c i o m a s ın a la - y a r ım ç ıq .

İk is i b i r y e r ə q o y d u la r s ö z ü ,Q o n a q - y a z g ü n d ü z ü , g ü n ə ş in g ö z ü .

S ö y lə d i : - C a n q a r d a ş , s ın d ı r m a m ə n i , G ö z ü m y o lu n d a d ır , p o z m a v o d ə n i .

S ə n i g ö z lə y ə c o m g e c o d ü ş ə n d o ,Q a r a la n k a in a t k ö m ü r lo ş o n d o .

H a z ır l ıq g ö r ə c ə m , b iz ə g o l ö n c ə ,P a r la q c ə m a lın ı g ü n g iz lo d in c ə .

M in d i k ö h lə n in i , s in d i y o h ə r ə ,İ c a z ə is to d i , ç a ta n d a q o s ro .

E lb a ş ı - y a z g ü lü , b a h a r s ə h ə r i - A ç d ı ç ö h ro s in i e ş i td ik lə r i .

D e d i: - S e v im li d o s t , ə z iz a rk a d a ş ,B u ş i r in s ö z lə r in ç in o la y d ı k a ş .

İn a n , d a ğ a d ö n d ü s in ə m d ə ü r ə k ,H a r d a g ö r ü ş m ə l i , h a ç a n g ə l ə c o k ?

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

4912 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - D ü ş ə n d ə g e c ə , G ö rü ş b a ş v e ro c o k b iz im e v d ə c ə .

49U M ə n im h ü z u ru m a g o lə c ə k ö z ü ,H a ç a n b u y u rs a n ız , o g ö r ə r s iz i.

4 9 14 - M ə ş ə q q ə t ç ə k m is ə n , e y g ö v h ə r k a n ı, T a n r ı ö z ü v e r s in m ü k a fa tın ı .

4915 O , m ə n im k ö n lü m ü d i lş a d e td i ç o x , M ə n im o n d a n sa v a y b i r d i l ə k ç ə m y o x .

4916 S ə n g e t e v d ə g ö z lə , g ə l s ə , d e m ə n ə , A d a m g ö n d ə r ə c ə m s ə n in e v in ə .

4917 G ö tü r q a r d a ş ın ı , b iz ə g ə l a n c a q ,G ö ro k n u r ü z ü n ü , z iy a r ə t q ı la q .

4918 A lim n ə s ö y lo m iş g ö r b u n a b ə n z o r , Q ız ı la tu tu ls u n g ə r ə k b u s ö z lə r .

4919 D a im y a x ş ı l ığ a c a n a t ı r a d a m ,D ilə k lo r , ü m id la r o n b ö y ü k i lh a m .

4920 T a p s a m u r a d ım , g ü lü r , ş a d o lu r , Q a y ğ ıd a n q u r tu lu r , q o m d ə n q u r tu lu r .

4921 A y r ı ld ı Ö g d ü lm ü ş , e v in ə g o ld i ,A ç d ı y a ta ğ ın ı , a z c a d in c o ld i .

4922 G ü n o ş q ü r u b c d ib ü z y a ş ı r a n d a ,Q a ra d u m a n tu td u o rz i b i r a n d a .

4923 B ü rü d ü a lo m i q a tı b i r z ü lm o t,G ö y lo r c in ü z ü to k q a ş q a b a q l ı , s ə r t .

4924 K o s ild i h a y -h a ra y , s u s d u h o r n o v a r - U ç a n la r , q a ç a n la r , q ım ı ld a n a n la r .

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞ EVİNƏ GƏLİŞİ

4925 Q a lx d ı , a s ta g o ld i O z ğ u r m u ş q o c a ,Ş a d o ld u , q a rd a ş ı q a r ş ı la y ın c a .

4926 E v d o c o g ö rü ş ü b s a la m la ş d ı la r ,Ə1 v e r ib a z q a la q a n a d a ç d ıla r .

4 9 ? 7 S ü f r ə d ə a ü z - ç ö r ə k , r c y h a n ş o r b o t i ,E ib a ş ı q o s r in o a d a m d a g c td i .

497g D ə r h a l c a v a b g o ld i: - B o k io ro m s iz i , G ə l in , q ə b u l e d in d o v o t im iz i .

GÜNDOĞDU OZĞURMUŞ İLƏ GÖRÜŞÜR

492 9 M ə r m o r im a r o tə g o ld i lo r q o ş a ,Ş a h a ç d ı q o y n u n u ik i q a rd a ş a .

493 0 - S a İa m ! X o ş g o ld in iz !- Əleykossaiam,

S özlərə od vcrdi hörm ot, chtiram.4911 Ə1 verdi Elbaşı, nasıi scvindi,

O n u n d u r e lə b il d ü n y a la r in d i.

4932 - B iJ Y u r !Y c r g ö s to rd i , o y lo ş d i z a h ıd ,

İ z z o t, m e h r ib a n l ıq . . . c a n d c , c a n e ş id .

4933 - O z ğ u r m u ş , s a ğ o l k i, z o h m o t ç o k m i s ə n , P iy a d a g ə lm is o n b u m o k a n a so n .

OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI

4934 - M o n k i , so n i ğ ö r d ü m , c y o z iz in s a n , B ü tü n m o ş o q q o t lo r ç ıx d ı y a d ı tn d a n .

4935 K ö n ü llü g o lm iş o m h ü z u r u n a m o n ,B o x to v o r d e y i lm i o h d in ə y c to n ?

49 3 6 Q o lb in in h ö k m ü y lo k ü lü n g ç a la n k o s , D a ğ la r ı y ıx s a d a y o r u ld u m d c m o z .

49 3 7 Z o k a s ı a lo m o ü n s a la n ig id ,A li lo r y a v ğ u s u ( n o s ö y lo r , e ş it.

493H Q a n d a k ı a r z u n u n d o n iz g ü c ü v a r ,H ö k m e ts o n , u z a ğ ı y a x ın la ş d ır a r .

49 3 9 A rz u c ü r o t v c r i r a d a m la r a d a ,Ç a td ı r ı r in sa n ı o h d o , m u ra d a .

i. Xaqandarı iki pillo aşağı vozifo sahibi.

l940 K ö n iiis ü z ış g ö rm o k k im d c y i r a san , Ə n y a x ın m o q s o d d o n u z a q la ş a r s a n .

4941 A y a q ia g o z o n o q is m o l - m o s o q q ə t , E şq iio g o z o n o - n c m o t, s o a d ə t .

4942 M ə n s o n in y a n ın a e ş q ilo g o ld im , B o lk o o y iim iş d i, d ik ə ld i q o d d im .

4943 S c v o n b i r v a r l ığ ın b a ş q a h ö k m ü v a r - Ə n u z a q m o n z ili y a x ın la ş d ır a r .

4944 E lb a ş ı s ö v io d i : - H o r ş e y d o n o v v o l, S o rğ u m a c a v a b v e r ayctın , m ü k o m m o i.

4945 ö i l i r s o n , s a ia m ın fo z ilo t! v a r ,.k ii '; s a ia m v c ro n m c n ro y o i ac a r ,

4946 M o n ı g c r d ü n s o d o , s a la m v e n n o u .n , F o z ı lo l b a r ın ı n c ç in d o r m o d in ?

OZĞUR.VİUŞUN ELBAŞIYA C A V A B i

4947 - N o iiç ü n b ir in c i v c m ıo d im s a la m D a y a n , iz a h c d im , c y ş i r in k o la m !

494X Ç iin k i s a la m v c rm o k s a ğ lıq y o lu d u r , O n u r. ş o ra fo ti x cy li u lu d u r .

4<)4,, S a la m v c ro n a l ır s a ğ l ığ a im k a n , S o la m o t l iy in o o m in o lu r c a n .

4950 B ö y lo b i r m o so l v a r , tu ş g o l i r b u n a , E ş it d o , in a n d a h a q q o ld u ğ u n a .

495ı S a la m v c ro n d ilo r ö z g o y o s a ğ l ıq , S a la m a la n ta p a r d a n ıa ğ ı ç a ğ lıq .

495j, S a la m v c r k i, q o ru n f l tn o d o n , şo rd o n , S a la m al k i, y a ş a s a ğ - s a la m a t so n .

4953 İ lk in s a la m v c ro r b ö y ü k - k iç iy o - A ç ıla n q ız ı lg ü l k ö rp o q ö n ç o y o .

4954 B u y o l la k iç ik lo r şo rd o n q o r u n a r , X c y ro ü m id b o s lo r , y a ş a r b o x t iy a r .

4955 M o n d o n E lb a ş ıy a şo r y c to b i lm o z , K iç iy o m , k iç ik d o n b ir z iy a n g o lm o z .

4956 A n c a q E lb a ş ın ın p o la d d ı r d iz i ,İ s t ə s ə q ə z ə b i q ə h r e d ə r b iz i .

4957 E la t v e r m ə z b ə y ə b i r in c i s a la m ,S ə b ə b i a y d ın d ır , e y ş ir in k o la m .

4958 S ə n m ə n i ilk d ə f ə iş ə , x id m ə tə ,X id m ə tə ç a ğ ırd ın b u im a r o tə .

4959 M ə n s ö z o b a x m a d ım ş a h id d i r k i , e l ,B u a lç a q d ü n y a y a b a ğ la m ı r a m b e l .

4960 S ə n m ə n i ç a ğ ır d ın z i y a r ə t ü ç ü n ,İ n a n d ım , y a n ın a g ə lm iş o m b u g ü n .

4961 D ü z ü b u v a x ta c a n s ə n d ə n q o r x u r d u m , M ə n ə s a la m v e rd in , a r x a y ın o ld u m .

4962 Q o r x u r d u m s ə c d ə m ə q o y a s a n n ö q tə - M ə n i ç a ğ ır a s a n y e n o x id m o tə .

4963 İn a n d ım s ö n m ə y ib k ö n lü n d o iş ıq - S ə n d ə n ç a ta r m ə n ə y a ln ız y a x ş ı l ıq .

ELBAŞININ OZĞURMUŞA CAVABI

4964 E lb a ş ı s ö y lə d i : - S ö z ü n d o n d ö n o n ,B ə y ə b u d ü n y a d a b ə y d c m o r ə m m ə n .

4965 S ö z ü n d ə n d ö n ə n b ə y u c a d a q a lm a z ,U lu m ö v q e y in d ə n b o h r o m ə n d o lm a z .

4966 D ili z ə q q u m - z ə h ə r , y a la n ç ı b ə y lə r ,X a lq ı d o la n d ır a b i l ə r m i m ə g ə r ?

4967 N ə c ü r d o la n d ı r a r o b a n ı - c l i ,O b ə y k i , o d s a ç ı r f i tn o s i - f e l i ?

4968 S ö z ü n d ə n d ö n o n b o y n a m o rd , k o m f ü rs o t , O n d a n q a ç a q d ü ş o r n e m o t, s o a d o t.

4969 Y a la n ç ı k ə z z a b la r n a c in s , x o b is d i r , V o d in d o n d ö n o n lə r o n d a n d a p is d ir .

4970 S ö z ü d ü z in s a n la r s o r v o td i , s o r v ə t , T a n r ım ö z ü v e r s in o n la r a q ü d ro t .

497ı S ö z ü b ö tö v g o r ə k b o y lo r d ü n y a d a , S ö z ü n d o n d ö n ə n lo r te z g e d ə r b a d a .

4972 S ö z ü n ü u d a n la r a rv a d d ır , a r v a d ,S ö z ü d o b o rb a d d ır , ö z ü d o b o rb a d .

4973 O z ğ u r m u ş sö y lə d i: - B iz im E lb a ş ı , H a la l a d q a z a n ıb y a x ş ıd a n y a x ş ı .

4974 T a n r ım ö z ü s o n in q e y d in o q a ls ın - Y u rd u n ç iç ə k lo n s in , x a lq ın u c a ls m .

4975 B ə y lə r x a lq iç in d ə x a s d e m ə k d i , x a s , Ö z ü x a s o lm a s a s ö z ü x a s o lm a z .

4976 A r i f g ö r n o d e m iş : - A d i ld i r s ə b o y , X a lq ı y ü k s ə lə c ə k , z ə n g in lə ş ə c ə k .

4977 B a ş ın d a n tu fa n la r , ç o v ğ u n la r k e ç o n , A ğ s a ç l ı s o n ə tk a r n o d e m iş , ö y r ə n .

4978 E y g id i d ü n y a n ı d ö r d ə l l i tu ta n ,G o lo n s ə n d o q a lm a z , f e l in d o n u ta n .

4979 B a c a r s a n , d ü n y a d a q o y y a x ş ı a d -s a n , S o n o v o f a q ılm a z s ə a d o t , in a n .

4980 Ə1 in u z u n s a d a b ə d y o la g e tm o ,Y a ln ız y a x ş ı l ıq e t, y a m a n l ıq e tm o .

4981 B ə lk o ü z d ö n d ə r ə b ə y l ik v ü q a r ın , F o q o t o ld o n ç ıx m a z y a x ş ı l ıq la r ın .

4982 Y a x ş ı a d - s a n q a z a n , e l y ü k ü d a ş ı , Y a x ş ı l ıq z ü m rü d o d ö n d o r i r d a ş ı .

4983 B ir o s im k ü lo k d ir ö m r ü n g ü n lo r i , V o fa s ız s o a d o t g o ld i - g e d o r i . . .

ELBAŞININ OZĞURMUŞA CAVABI

4 9 K4 E y d o r y a k a m a llı! - d e d i E lb a ş ı - Y o l g ö s to r , ti ls im q ır , aç q a p a n n u ş ı .

4985 S o n i y a x ın b ild im , d o s t - d o ğ m a b ild im , Ə h d im i s ö y lo d im , c ş in k o s i ld im .

4986 M o n o ö y ü d v c r k i, b a ğ d a n b a r d o r im , Y a ln ız y a x ş ı l ığ a y a ts ın o llo r im .

4987 Ç o x u n u n ta m a h ı , n o fs i ş id d o t l i ,A z d ır s o d a q o tl i , ey s o x a v o tl i!

49g8 Ə h d in ə ç a t s a d a b ə y l ə r b i r a n d a , D a y a q ta p a b ilo n a z d ı r c a h a n d a .

49g9 Y e y ib - iç ib g ə z ə n d ə r g a h d a ç o x d u r , A m m a b ə h r ə v e r ə n b i r k im s ə y o x d u r .

4990 B u m ə t lo b ə u y a r b i r c ü t m is ra v a r , Ö y rə n , n ıə n d o n s ə n ə q a ls m y a d ig a r .

4991 A d a m la r b ü r ü y ü b d ü z ü - d ü n y a n ı ,B ə s la y d a g ə t i r ə n b i r k iş i h a m ?

4992 B i r c ə ə r iş in i g ö r m o y ə n m in lo r , M in - m in iş g ö r ə n d ə n u ta n a r mogor?

4993 B o ü , ey O z ğ u rm u ş , b u d ü n y d a so n ,-Hİan n o q o d o r o h s o n g ö rm v iso n !

U c a ld ıb , ta n ıd ıb ö z iş in so n i,4W4 . , |Tannm özii versın h o r motlobın!,

4995 AUah o n a rm n d a n p a y v c r mono do, N o fs im ö lü o ls u n , k ö n i i im a s u d o .

OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI

4996 Ozğurmuş s ö y lo d i : - A b o y im , a z -ç o x , Ü z ü n ıü g ö rü rs o n , iç o rm i y o x .

4997 G ö rs o n iç o r im i, c y lo l m o d o n i ,B o lk o d o s ö y o rs o n , q o v a r s a n m o n i.

4998 Z a h id l ik b o y n u m d a y ü k d ü r , a ğ ı r y ü k , İb a d o t b o la s ı o n d a n d a b ö y ü k .

4999 N o fs in q a p ıs m ı q ı f ı l l a m ış a m ,N o lo z z o t u m u r a m , n o b a ş q a d a d - ta m .

5(KX) M o n im d ü k a n ım d a a l ı ş - v c r iş y o x ,O n u c l g ö z ü n o b o z o d im a z - ç o x .

5(|01 T a n ım a q is to s o n ü ro y im o g ir ,M o ğ z im ü z ü m d o y o x , iç o r im d o d ir .

5002 Ü z d o q o v u n - q a r p ız q o ş o n g o ls a d a , Y e y o n lo r m ö h ta c d ı r lo z z o to , d a d a .

5003 T u ta lım x o ş o tr i , b o r -b o z o y i v a r , D a d - ta m o lm a s a , o n u n n o y i v a r?

51)04 Arıt gör no dcmış: - B ozom o çöiü.İçorin boşdursa olüson, öiü.

5003 Yalnız mahiyyoto fıkir vcr, fıkir, M oğz batindodir, boş şeydi zahir.

ELBAŞININ OZĞURMUŞA CAVABI

5006 Elbaşı söylodi: - Ev variığı nur,İçorin do gözol, üzün do xoşdur.

5u,)7 Son atıb dünyanı yüngülloşm ison,ıVionso dağ a it ında g ö r no g ü n d o v o n ı .

50(,.k i--ı‘nyaıın i ışiorı oaş ım ı q a td ı ,MvU:,ar İbadoto o iim rni ç a td ı?

5(l(),; iViono öyüci ver kı, dardan qurıuUiıiK (,'aiım soado tə , b ı r az. pak olıım,

OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI

5()|() - Boyim, son hom işo goloson kara, Çatasan on böyük yaxşılıqlara.

5011 Bondoior içindo mon kimisi az, M ondon yaramazı bolko tapılmaz.

5012 M ondon yaramazı özüm om yalnız, Böylo yazılm ışdır alın yazımız.

5()|3 M onim sözlorim don sono no fayda? Bolko nağıl fayda, ofsano fayda.

5014 Ancaq öz ağamdan ümid üzm ürom , Başqa sığınacaq, ponah gozm irom .

5(H5 Bilib günahını üzr istoyon or,Görün Tanrısına ncco dil tökor:

5016 G ünahkar, cofakcş, yazıq bondonom , Min taqsır içindo çırpınan nıonom.

5017 Y oxdur sondon savay sığınacağım, Ö zün keç suçum dan, dağım -dayağım .

50ıS Elbaşı söylodi: - Ey ulu hüşyar,Fclin, fozilotin ham ıya aşkar!

50[9 Ö z ü n ü d ü n y a n ın ə n y a r a m a z ı ,S a y s a n d a e l s ə n d ə n r a z ıd t , r a z ı .

5020 D ili d ü z , k ö n li i d ü z , e y p a k m ü ə l l im ,M ə n ə b i r ö y ü d v e r , m ə n d ə d ü z ə l im .

5021 E y fe li m ü k ə m m ə l , f ik r i in c i, d ü r r ,S ə n d ə n u m a c a ğ ım y a ln ız ö y ü d d ü r .

50-,2 T a n r ı v e r ib s ə n ə h ə r f o z i lə t i ,M ə n ə d ə y o l g ö s tə r , b i r iş ıq y c t i r .

5023 B i r n ic a t u ld u z u u m u b k ü s ə n o !T a n r ım o d ü n y a n ı b ə x ş e d o r s o n ə .

OZĞURMUŞ, ELBAŞI GÜNDOĞDUYA ÖYÜD VERİR

5024 ~ Y e r lə r i , g ö y lə r i x ə lq e d ə n B a y a t ,B ü tü n d i l ə k l ə r ə v e r s in q o l- q a n a d .

5025 B u q a r t ım ış f ə l ə k , b u k ö h n ə q u r n a z , Q o c a ld a r h a m ın ı , ö z ü q o c a lm a z .

5026 S ə m n tə k n ə q ə d ə r b ə y i , a y b a la ,S e v m iş , ə z iz lə m iş , s a lm ış d a y o la .

5027 O n a b e l b a ğ la m a , g ö r m o z s ə n s ə f a ,O h ə l ə h e ç k ə s ə q ı lm a y ıb v ə f a .

502g M ə n im ö y ü d lə r im v e r ə r m i s o m o r ?D ö v ra n ın ö y ü d ü b ə s d e y i l m o g o r ?

5029 H a n ı b iz d ə n ö n c ə g ə l ib - g e d o n lo r ,O b o y d a q ü d r ə td o n q a ld ım ı o s o r ?

5030-5031 G ə l i r d o , g e d i r d o b ə y l ik n ö v b o t i ,S o n d ə h a z ı r h q g ö r , y u b a n m a q o ti .

5032 Ö y lo b ir iş g ö r k i, b a tm a s ın a d - s a n ,T o k i o d ü n y a d a d in c l ik ta p a s a n .

5033 B ir iş g ö r m o y ə n lo r y a n a r , y a x ı la r ,İş g ö r , ta c ın o ls u n q o y y a x ş ı l ıq la r .

5034 G ö r n o d ir a l im in h ik m o t l i s ö z ü ,İn c id o n , y a q u td a n q iy m ə t l i s ö z ü :

5035 Ö lü m ü g ö r o n lə r q a la r n n d i r i?H a z ır la ş ö lü m o , e y h ü n o r v ə r im !

5036

5037

5038

5039

5040

5041

5042

5043

5044

5045

5046

5047

5048

5049

5050

5051

5052

5053

Ö lü m ü d ə r k e lə , e y m ü v ə q q o t i , H ə y a t ö tə r id ir , ö lü m - o b o d i .

A rz u -k a m a rd ın c a s ü r ü n ə n a x m a q , Ö lü m lə ç a rp ış m a n n a h a q d ır , n a h a q .

Ö tə n g ü n lo r in i x o y a la g o t ir ,V u r - tu t b ir g e c o l ik r ö y a g ib id i r .

H o r x e y i r a d d ım ın , h ə r y a x ş ı i ığ ın , A d ın a y a z ı l ı r in a n k i, h a q q ın .

A ğ la , ö m rü n -g ü n ü n k e ç ib s ə h ə d ə r , " V a y !" d e y ib d iz in o d ö y m ə y in y e to r .

Ö m rü n q a y n a r ç a ğ ı s o v u ş d u a r tıq , Q a y ıtm a z b ir d a h a d o l iq a n l t l ıq .

Y e to r , ö m rü v e rd in n o f s o h o d iy y o , H a z ır la ş ö lü m o , t ə l ə s s o c d o y o .

A ta n s o n d o n ö n c o b u r d a v a r id i, H ö k m ü d a ş d a n k c ç ə n h ö k m d a r id i.

X o z in o , o z o m o t, o rd u s a h ib i ,B ir ö m ü r y a ş a d ı b o x t iy a r g ib i.

A p a rd ı a x ı rd a o c ə l o n u d a ,B irc o b a ş d aş ı v a r ö m rü n s o n u n d a .

A ta ö y ü d ü n ü b ir x o z in o s a n ,Ə g o r u n u tm a s a n , q a n a d la n a r s a n .

E ş it b u m o so li , e y g ö z ü m -c a n ım , M ü d r ik k o la m la rd ır lo l im - m o rc a n ım .

A ta v o s iy o t i n o s ö y lo r : - O ğ u l, Y a tm a , q a lx , h o m iş o a y ıq - s a y ıq o l!

Ç a ta c a q s o n o d o ö lü m n ö v b o ti ,Ç a lış , a d -s a n q a z a n , e y m iiv o q q o ti .

A ta n ın , a n a n ın ö lü n ıü fe lo n ,S o n o v o s iy y o td ir , d ü ş ü n o b ils o n .

A ta n a - a n a n a q ı lm a d t ş o fq o t,S o n o v e ro c o k m i Ə z r a y ı l f ı ir so t?

A ta n a - a n a n a v e rd i m in c o fa ,S o n o q ı la c a q m ı b u r ü z g a r v o fa ?

X a lq a n ic a t v e rs in ə m o l in , fe lin ,B i r g ü l s o n in o ls u n , g ü lü s ta n c lin .

5054

5055

5056

5057

5058

5059

5060

5061

5062

5063

5064

5065

5066

5067

506X

5069

5070

5071

H a z ır la ş ö iü m o , h ə d ə r ö m ü r -g ü n ,G e c - te z e d ə r s o n i d ü n y a d a n s ü rg i in .

Ç o b a n s a n , s ü rü n ü b ə l a d a n q u r ta r ,B a x .. . a lm ış d ö v ro n i ac c a n a v a r la r .

S o n k i, d a ş ıy ır s a n b u n c a e l y ü k ü ,A y ıq o l, h if z e lə b u b ö y ü k lü y ü .

Y u rd u n d a a c q a ls a y a z ıq b ir k iş i ,S ə n d ə n s o ru la c a q o n u n g o rd iş i .

Ş a m k im i y a n m a ğ ın b o lk o d o a s a n , H e y h a t , y o x d u x e y r i , ş ö lo s a ç m a s a n .

Ö m rü n h ə d ə r k e ç ib , y a ş ın ö tü b s ə ,H a y v e r ə b i lo m ı i s o n o b i r k im s o .

D e m iro m k im in s ə d a d ın a ç a tm a ,Y a d ü ç ü n ö z ü n ü a lo v a a tm a !

B ə y l ik ə z o m ə t i , ş ö h r o t d ə , ş a n d a ,Ö lü m g ə lo n k im i i t i r b i r a n d a .

A d il o l, d ü z y ü r ü t s iy a s o t in i ,Q o ru b ə y m ü lk ü n ü , b o y d ö v lo t in i .

E lm -ü r fa n y o lç u s u n o d e m iş , ö y r o n ,A d il o l, k e ç o r s ə n y ü z m a n e o d o n .

B o rk itm o k is to s o n s o l to n o t in i ,B o y s o n , v e r m o o ld o n o d a lo t in i .

Q a z a n m a q is to s ə n a x i ro t i d o ,D ü z lü k ş ü a r o lsu n h o r m o q s o d in d o .

E y " m o n b o y ə m !" d c y o n lo v ğ a la n m a ço x , D ö v lo t v o f a s ız d ır , o n a u r a u d y o x .

İn a n m a d ü n y a n ın s o a d o t in o ,V o fa s ız g ə r d iş in d o y a n o t in o .

B u q o s r in - s a r a y m , c y ş o n b a h a d ır ,S o n i y o la s a la n m c h m a n x a n a d ı r .

S o n d o n o v v o ik i lo r q o n a q q a ld ı la r ,U y ğ u y a d a ld d a r , y a m a n d a ld ı la r .

İn d i b u s o l to n ə t q i s m o td i r s o n o ,Ö z ü n d o n g ü c a l ıb k a m a y e ts o n o .

T ik m o s a r a y -q o s r b u g ü n , b u y c r d o ,M o h v o lu r a b a d d a , x o r a b o lo r d o .

507:

5073

5074

5075

5076

5077

507S

5079

50X0

50X1

50X2

50X3

50X4

50X5

50X6

50X7

50XX

50X9

in d id o n b i l in ır y a ta c a ğ ın y e r ,A d q a z a n , o y c ro b ir ta x t h ö k m ii vcn

" M o n im d ir b u s a ra y !" s ö y lo m c , sa k m , A b a d b o rb a d ilo y a x ın d ır , y a x ın .

D in lo , n o lo r d e y ir b u şa n lı s a ra y :- M o g o r so n in o m m i, e y s o n u c u zay !

" M o n im d ir b u q o s r , m ə n im ! " d e y irs o n , H a ra s ı so n in d ir , c y g o lo n - g e d o n ?

S o n d o n s o n ra k ı la r s ə n ə " ç ıx !" d e y ir ,- Q a la c a q h o r iş in y a r ım ç ıq - d c y ir .

B u d ü n y a z in d a n d ır , e y d ü n y a b o y i, Ə lo m d ir , q ü s s o d ir d iv a r b o z o y i .

B u z i i lm o t z in d a n d a n is to m o şa d lıq , Y a ln ız c o n n o td o d ir ş a d l ıq , a z a d l ıq .

Ö to r i s e v in c lo r s c v in c m i m o g o r ?Ö to r i r a h a t l ıq g o ld im i, g c d o r .

D ö v lo t ö z y e r in d o tu ta rm ı q o ra r ,N o q o d o r y ığ m ıs a n , b i r g ü n d a ğ ı la r .

O d iin y a o b o d i, bu d iin y a ta b u t,B u d iin y a n ı a tıb o d ü n y a n ı tııl.

Ə b o d i s o a d o t , o b o d i n e m o t,S o n d o n n o g ö z lo y ir - z o h m o t, m o şo q q ;

G ö z y c t i r T a n r ım n s o x a v o tin o ,Y o l a ç d ı n o q o d o r fo z ilo tin o .

S o n o n o io r v e rd i - m in -m in d ı lo k , d ii, H ö k m ü n lo d o la n a n b ir o b a , b ır el.

S o n in to k n o q o d o r q u lu n u f a n n ,S o n o m ö h ta c c td i, g ö rd iin o n la n .

T a n r ıy a ş ü k r c lo . V 'o x d u r b a ş q a yo l, T a n r ı b o n d o s in o h a y v er , h a v a ıı ol.

A lla h y a ra td ı kı, ad il o la s a n ,Y a ln ız o d a lo td i r g o tiro n a d -sa ıı .

Q u l o lm a n o fs in o , g ü v o n z o k a n a ,Y a ln ız z o k a v e ro r q u r tu lı ı ş s a n a .

S e v d ir s in x a lq ın a şo fq o tin so n i,B ö y ü k d o , k iç ik d o g ö r s ü n o d lin i .

5090

5091

5092

5093

5094

5095

5096

5097

5098

5099

5100

5101

5102

5103

5104

5105

5106

5107

D in lə b u k o la m ı, e y b i l ik k a n ı ,B i l ik d i r g ə t i r ə n ü z a ğ l ığ ın ı .

Y a x ş ı a d la n a rs a n , y a x ş ı l ıq c t s o n ,U lu s a y ı la r s a n e l iç in d o so n .

A l t - ü s t e tm ə l i s ə n k o s a f o t lo r i ,X a lq d a n a z c a ö n d ə , a z c a i r ə l i .

B ə y lə r b a y ra q d a rd ı , b ə y l o r s o f o rb o r , B ə y lə r in a rd ın c a g e d i r k iş i lə r .

E l - o b a ə y i l s ə , b o y lə r d ü z o ld o r ,B o s b ə y l ə r o y i ls ə , k im lə r d ü z o ld ə r ?

S ə n q o r u y a b i l s ə n ö z s a f l ığ m ı ,X a lq ın d a h if z e d ə r x a lq v a r l ığ ın ı .

G ə r o k s iz iş d ə v a r , g o r o k l i iş d o ,S ə n q o y ü r ə y in i ü r o k l i işd o .

Q o ş u lm a a lç a ğ a , f o s a d d a n ç o k in - S ə n i r ü s v a y e d ə r b u ik i ç i rk in .

F i tn ə n i , f ə s a d ı is to m ir s o n s o ,G ö rm o y a r a m a z iş , q o y d e y im k o so .

M e y iç m o , b o n d o lm a e y ş ü - iş r o to - S ə n i q ə r q e l ə y ə r m e y fo la k o to .

E lm m ə s lə h ə tç in , z o k a y o ld a ş ın ,O ls a .. . s ə m o r v e r o r h o r a x ta r ış ın .

U n u trn a ö z ü n ü , y o lu n d ü z o ls u n , K ö n lü n s a f , iş ıq lı , d i l i n d ü z o ls u n .

Ö y ü n m ə " Ə s g o r im , o r d u m !" d e y o r o k , A ğ a c b a r v e ro n d o b a ş o y s in g o ro k .

N o q ə d o r m o rd lo r in b a ş ın ı o k d i,Ö lü m n o m to p ra ğ ı ü s tü n o ç o k d i .

E lm -ü r fa n a d a m ı g ö r n o s ö y lo m iş : " M o n ə m !" d e y o n lə r i s e v m ir b u g o rd iş .

O rd u n la , h ö k m ü n lo lo v ğ a la n m a ç o x , V a r ın , d ö v lo t in d ə b i r v o f a s ı y o x .

D ü n o n k i p o h lo v a n b u g ü n b i r c ü c ü , S o ru ş , b i r ç ib in ə ç a t ı r m ı g ü c ü ?

Q ə z o b in c o ş a n d a b i r a z o q lə d o l, C i lo v la h i r s in i , to m k in l i , la l o l.

5108 T ə lo s ik iş g ö rm ə ... o k d iy in so la r , Y a ln ız ib a d ə to tə l ə s m ə k o la r .

5109 T ə lə s ə n a m a ls a b i r y a x ş ı b o n d ə , T ə l ə s m o d ö y m ə y o c ə z a v e r ə n d ə .

5110 Q a y n a m a , k ü k r ə m ə , y ü n g ü l o lm a s ə n , S ə b r in c i lo v u n u v e r m ə ə l in d ə n .

5111 X a lq a ə r m a ğ a n v e r , e y s o x a k a m , X ə s is , d a r g ö z b ə y in b a ta r a d - s a n ı .

5112 M ə k r d ə n , h iy lə d ə n ö z ü n ü s a x la ,M ə k r a lo v v u ru r q ə lb ə , a ğ ı la .

5)13 B o x ş e lə h a m ıy a ş ir in s ö z lə r i ,A ln ın g ü n ə ş o lsu n , ü z ü n d a n y e r i.

5114 D ili d ü z , k ö n lü d ü z , o q id o s i d ü z ,D ü z a d a m - lo y a q ə t, q e y r ə t ö lç ü m ü z !

5ı 15 A d i in s a n la r ın y a x ş ı l ığ ın d a n ,X e y ir g ö r ü r v u r - tu t b i r - ik i a d a m .

5U6 B o y in y a x ş ı l ığ ı b a ş q a d ır a n c a q -B ü tü n x a lq ü ç ü n d ü r ş ə n l ik , k e f -d a m a q .

5117 B o y in iş d o k lo r i y a m a n o la r s a , Y a m a n l ıq g ü c lo n o r , e l b a ta r y a s a .

511g Ç o k in y a m a n lıq d a n , h ə z o r , ə lh ə z o r , B a ta r a d ın -s a n ın , e y g o ld i - g e d o r .

5 . 19 Y a m a n lıq z o q q u m d u r , y e m ə z o q q u m u , M o g o r h o y a t b u m u , y a ş a m a q b u m u ?

5 .2 0 Ə z iz lo , y a x ın tu t z o k a o h l in i ,A r t ı r q ü v v o tin i , g o lh a g o l in i .

5121 V o fa lı , m ü q o d d o s , ə r k iş i lo r i , C a n ın - c iy o r in b il o z o ld ə n b o r i .

5122 V o fa s ız , c o fa k e ş , m o k k a rd ı d ü n y a , U y m a , a ta r so n i z ü lm o t q u y u y a .

5ı23 B o z o n c i lv o lo n ib a la r k ö n lü n ü ,S o n ra a r v a d k im i k o s i lo r g ü n ü .

5124 Ö lü m lo ç a r p ış m a q f ık r in d o n o l ç o k ,A t q o m i-q ü s s o n i , e y x a lq a k ö m o k !

5125 Z o r i f s o n , m o s t e tm o z b o y liy in so n ı, Q o f lo t y u x u s u n d a n q a ld ı r c is n ıin i .

5126

5127

5128

5129

5130

5131

5132

5133

5134

5135

5136

5137

5138

5139

5140

5141

5142

5143

İ s tə o d ü n y a n ı , b u d ü n y a m y o x ,F o ra ğ ə t , d in c l ik d o o r d a d ı r a z - ç o x .

S o n s u z b i r s e v in c i , s ə a d ə t i s ə n ,Y a ln ız o d ü n y a d a ta p a b ilo r s o n .

O rd a d ır r a h a t l ıq , m in b i r n e m o t d ə , Q a z a n , ə b ə d i l i k y a ş a c ə n n o td o .

E lm i-ü r fa n ıy la ta m n a n k iş i,N e c ə t ə s v i r e d ir g ö rü n g o rd iş i :

T a n r ı ə ta q ıls a , o h d o y e to r s o n ,R o h n ıə t d o ta p a r s a n , r a h a l l ıq d a so n .

"M o n o m ! M ə n o m !" d c s o n a c g ö z o la r s a n , A c g ö z lü k to ru n d a n q u r tu la rm ıs a r ı?

E lb a ş ı, c l - x ə s tə , lo ğ m a n ı d a so n , X ə s to n ə q u r tu lu ş v e rə c o k m is o n '?

B ə z is i i t i r ib g ü c - q ü v v ə t in i ,C ə k i r y o x s u i iu ğ u n m ə ş o q q o t in i .

K im s ə a c - y a la v a c , k im s o lü t- ü r y a n ,B ə z is i s ıx ı l ı r q o m d o n - q a y ğ ıd a n .

O n la r ın o la c ı s o n d o d i y a ln ız ,Ş o fa v c r o n la ra , c y lo ğ m a n ım ız .

V c rm o s o n o n la ra b i r d a v a - d o rm a n ,D ir i l ik d ü ş m o n i , a f o t o la r s a n .

S o n d o n h c s a b is to r o d ü n y a d a h a q q , B o rc u b u d ü n y a d a v c r i r lo r ancac j.

H o y a t - g o ld i- g e d o r , b o y l ik s o q a la n ,S o n o g o ro k o la n y a x ş ı b ir a d - s a n .

D ü n y a - o k in y c r i, o k in ç i d o s o n ,H o r n o y i o k m is o n , o n u b iç ə r s o n .

Y a x ş ı l ıq to x u m u o k b u r d a a n c a q , Q is m o tin o b o d i d ir ıc lik o la c a q .

Ə d ə b i- o r k a n ı b ilo n b a ş ç ı b o y ,D in lo , n o lo r d c rn iş , g ü id o n o t i r ço k .

E y y u r d u n b a ş ç ıs ı , c y x a iq a r o h b o r , B o h r ə - b a r is to so n to v a z ö g ö s to r .

E lm o h a v a d a r o l, e lm o b a y r a q d a r ,E !m h o r iş in d o q o lu n d a n tu ta r .

5144 Elmin bohrosidir m ükom m əl işlor, Var-dövlot qaynağı, ən gözəl işlor.

5145 Son özün köçmomiş, ey m ordlik əri, Yarat bu dünyadan köçm oyonlori.

5 1 4 6 D oğulan ölso də, xalq, hoyat qalır, Yaxşıdan, yam andan bircə ad qalır.

5147 Y am ana can vermo, yam anı yandır, H ə r şcy gəldi-gedər, ad-san qalandır.

5148 A Y1CI yürüş gərok, ayıq hərokot, Qafili m əh v cdir, zillot, moşoqqot.

5 1 4 9 Boyliyi yaşadır ayıqhq, ad-san,H olo o dünyanı qazanm alısan.

5 150 ^ or 'ki dünyada ağlayır qafil,Ə lindon çıxacaq boylik, bunu bil.

5 15 1 Qan töknıo, artırma özüno düşm on, Bu iki afotin cavabdehison.

5 1 5 2 Haram oynatnıasın yerindən soni, C ohontıom yandırır haram ohlini.

5 1 5 3 Bütün insanlara dost, m ehriban ol, Q anadsıza qanad, cansıza can ol.

5154 M cY içnıo, can vermo fitnoyo, felo,Yıxarsan cvini öz ollorinlo.

5 1 5 5 G olir do, gcdir do dünyadan insan, Y alm z om olinlo yadda qalarsan.

5 1 5 6 S ° n v°d o çatdımı, nofos qaralır, Yam andan, yaxşıdan birco ad qalır.

5 1 5 7 D ünya oxşar soni, o v udar soni,Ə gor qafil olsan, uyudar soni.

5i.sx QafiHik zindandır, gücün varsa, çıx, Bütün işlorini qoyar yarımçıq.

5 !.v) Qofiot olmasaydı, m ordlor socdoy;>, Q apanıb dönordi bolko moloyo.

5160 A ,im c Şq ilo gör no lor dcmiş, O xuyub ozborlo, cy bağrı geniş:

5 ihi Q oflo td ir sevinco, işroto uymaq, N arahat alom do rahat uyumaq.

516 2 Q ə f l ə t y u x u s u n a g e tm ə k y a m a n d ı r ,Y a r ə b , s a x la b iz i b u n d a n , a m a n d ır .

5163 G ö z ü n it i o ls u n , q u la ğ ın h ə s s a s ,M e h r in ə d ü n y a d a b i r k im s ə ç a tm a z .

5164 D in lə , s o r ğ u y a p a r A l la h s ə n in l ə ,T a n r m ın s o r ğ u s u q u r u la n tə lo .

5165 D in lə , n ə l ə r d e y i r m ü d r ik b i r ə r o n ,B ə lk ə q u r tu la s a n to r d a n , t ə l ə d ə n .

5166 " M ə n ə m ! M ə n ə m ! " d e y ə n m o ğ r u r y e k ə b a ş , A l la h s o r ğ u s u n a c ə ld o l , h a z ı r la ş !

5167 Y a x a n d a n y a p ış ıb s i l k ə l ə r s o n i ,S o ra r b i r c ə - b i r c ə i ş d ə k lə r in i .

516g H e d ə r y e y ib - i ç ə n b ia r , b ih e s a b ,H a z ır la ş h e s a b a , ç ıx ış y o lu ta p !

5169 A l la h h ə r m ə t lə b i t ə r p ə d ə n z a m a n ,B i r c ə q a ç ış y o lu ta p a c a q m ıs a n ?

5170 Q a m ç ı d a s ə n d ə d i r , q ı l ın c d a , ş ə k s iz ,Ə z a b a la y iq lə r d iz ç ö k ə c ə k , d iz .

5171 Y a m a n la r a ç m a s a y a m a n l ığ ın ı ,S ə n d ə ə s i r g ə m ə q a m ç ı d a ğ ım .

5172 E lb a ş ı y a m a n s a , e l b a t a r y a s a ,Ç ıx a r h a q q y o lu n d a n r a m o lu n m a s a .

5173 Y a x ş ıy a y a x ş ı o l, h ə s s a s a h o s s a s ,X a lq a b ü tü n lü k lə p is d e m o k o lm a z .

5174 V a x ta la p a z q a l ib .. . u y m a i ş r ə t ə ,N ə y ü n g ü l ş a d lığ a , n ə f ə r a ğ ə to .

5175 Q o ru g ö z n u r u n to k h a q q - o d a lo t i ,D ü z o l, s a r s ı lm a s ın b ə y s ə l to n ə t i .

5176 Ö z ü n tu t ö z ü n ü s o r ğ u - s u a la ,Ə b ə s i ş lo r g ö r m ə , c ə s u r o l, b a la .

5177 E ş i t , n ə l o r d e y i r h a ç a n d a n b ə r i ,E ld ə ş ö h r ə t ta p a n e l h ü n o r v ə r i :

5178 A b ə y , s ə n x a lq ın a ə d l in i g ö s tə r ,G ü c ü n g o ld ik c ə g e t , z ü lm ə s in ə g ə r .

5179 Y o l v e r s ə n q ü s u ra , ü z r i s tə c a n d a n ,T ö v b ə q ı l d i l in lə , ç ə k in y a m a n d a n .

5180

5181

5182

5183

5184

5185

5186

5187

5188

5189

5190

5191

5192

5193

5194

5195

51%

5197

Y ığ m a x o z in o y o q ız ı l -g ü m ü ş ü ,P a y la , s o x a g ö s tə r , tik s ö k ü lm ü ş ü .

S ə n ö lso n , s ə rv ə t in , v a r ın q a la c a q , O ğ u l-q ız ə l in d ə b ə r b a d o la c a q .

X ə r c lə d ö v lə t in i ö z s a ğ l ığ ın d a ,Q u rtu l h a q q -h e s a b d a n o d q a b a ğ ın d a .

K iş i l ə r iç in d ə a q il, m ö to b ə r ,E1 b ə y i n ə d e m iş , ə z b ə r b il , ə z b ə r .

E y s o r v ə t d ü ş g ü n ü , o y u n a u y m a ,G ə l , ö z ü n d ə n s o n ra x ə z in ə q o y m a !

H a q q - h e s a b g ü n ü n d ə d ə y i ş i r r ü z g a r , K a ş s ə n in y a x a n d a n y a p ış m a s ın la r .

Z ə n g in s a y ı l ı r s a n x a lq a r a s ın d a ,N ic a t ta p , s o r v ə td ə n s ə n ə n ə fa y d a ?

V ə f a s ız a l ə m ə k ö n ü l b a ğ la m a ,M in c ə f a g ə t i r i r h ə r m ü lk , h ə r b in a .

S ə n x a lq a r a s ın d a ö n c ə r g ə d ə s ə n , Y e d ir b u d ü n y a n ı o d ü n y a n a s ə n .

Ə c o lin ç a tm a m ış , e y ü z ü q a r a ,P a y la v a r - y o x u n u , v e r y o x s u l la r a .

Ə z ra y ı l g o ld im i, q u r tu lu ş ç ə t in ,D a d a y e to c o k m i v a r ın -d ö v lo t in .

E lm - s o n o t ö y ro n , a z y e , a z d a n ı ş , Y a ln ız ib a d o t in ə l in d ə n y a p ış .

Ö y ro n n o g ü n d ə d i r y o x s u l , d u l , y e t im , Ə z iz lo o n la r ı , im d a d a y e t ib .

Q o v , y a x ın b u r a x m a q c y b o tç i lo r i , Q o y m a a lç a q k e ç o s o n d o n iro li .

F i tn o - fo s a d o h li z ü lm k a r - z ib i l ,O n la r ı h o m iş o ö z d ü ş m o n in b il .

A c g ö z o , d a r g ö z ə o l v e r m o , s a k ın , O n la r m o n liy in i ta la y ı r x a lq ın .

Y a x ş ı o l, o s i r g o r y a x ş ı la r ı H a q q , C o h o n n o m o d u n d a n u z a q o l, u z a q .

K a ş q o y a k ö lg ə d ə t ik a n ı r e y h a n , B u g ü n k ü d ü n y a n ı s a b a h k ı d ü n y a n .

5198

5199

5200

5201

5202

5203

5204

5205

5206

5207

5208

5209

5210

5211

5212

5213

5214

5215

D in lə , e ş i td iy in a l im s ö z ü d ü r ,B u i ş l ə r i g ö r ə n H a q q ın ö z ü d ü r .

B u d ü n y a , o d ü n y a , h o y a t , a x i r ə t , Z id d i r b i r - b i r i n ə b u ik i q i s m ə t .

Q a y n a y ıb - q a r ı ş m a z b u d ü n y a v ə d i n , T a m a h k a r la f ə q ir , a c g ö z lo m ö m in .

D in ə h l i d ü n y a d a n h ə z o r q ı l ı r k o n , D ö r d ə l l i y a p ı ş ı r o n d a n a c g ö d o n .

D ü n y a y a ğ ı ş g ib i , tu f a n g ib id i r ,N ə r ə s i , h a y - k ü y ü t e z g o l ib - g c d i r .

S o r v ə t i , n e n ıo t i q a m a r la y a n k ə s ,H e ç v a x t a x ı r a c a n n u ş e d o b i ln ıo z .

" Z ə n g in ə m ! " s ö y lo s ə n , ü r y a n q a la r s a n , " İ z z ə t l iy ə m ! " d e s o n z ə l i l o la r s a n .

D ü n y a m n to x lu ğ u a c l ıq d ı , e y m o rd , D in c l iy i , s e v in c i - z i l l ə t , m o ş ə q q ə t .

Ə h d in , a r z u la r ın q o r x u lu d u r ç o x ,S ə n b a c a r , n ə f s in in g ö z ü n o ş iş so x !

N ə f s in , ta m a h ın d ı r o n b ö y ü k d ü ş m ə n , O n a ü z g ö s tə r s ə n , ə l d ə n g e d ə r s ə n .

S o n v ə f a g ö s tə r s o n , o q ı l a r c ə fa .S o n c ə f a g ö s tə r k i , o q ı l s ın v ə fa .

N ə f s in i ta p d a s a n , d in c l ik t a p a r c a n , S a v a d m b ə y o la r , b i l i y in d ə x a n .

D ü n y a d ü ş m ə n in d i r , n ə f s in d ü ş m ə n in , B u ik i to lə d o n q u r tu lm a q ç ə t in .

İ n a n m a h ə y a ta , ü m id in i k o s ,O a la g ö z lü y o b o n d o lm a ə b ə s .

B ö y ü k lü k , c a h - c ə l a l g o ld i - g e d ə r i , Q ığ ı lc ım g ib id i r d ö v lə t i n m e h r i .

A l im n o lo r d e m iş b u b a r ə d o g ö r , G ü ld o s tə s ö z l ə r d ə n s o n b i r ç ə lo n g hör.

S ə n ö z b o y l iy in lə l o v ğ a la n m a ç o x ,O n a b e l b a ğ la m a , o n d a v ə f a y o x .

B u m ə n f u r d ü n y a d a n ə l i n ç o k s ə n ə , T a n r ı o d ü n y a n ı v e r ə c ə k s ə n o .

5216

5217

5218

5219

5220

5221

5222

5223

5224

5225

5226

5227

5228

5229

5230

5231

5232

5233

B ə y im , ü ç k iş id o n k a m il l ik is tə ,Ü ç k iş i s a x la y a r x a lq ı g ö z ü s tə .

B ir i q a z ıd ı r k i, x a lq a ilk k ö m ə k , T o fo k k ü r x a d im i p a k , z i r ə n g g ə r ə k .

B iri x o l i f ə d ir . O ls a v ə f a d a r ,E l s ə a d ə t ta p a r , y a ş a r b o x tiy a r .

Ü ç ü n c ü d a y a ğ ın v ə z i r d i , v ə z i r ,X a lq o n d a n o d a lo t , d ü z lü k g ö z lo y ir .

B u ü ç lü k q o ru s a lə y a q ə t in i , M o m lə k ə t q a z a n a r s o a d o tin i .

O n d a k a m a l ta p a r , e l z o n g in lo ş ə r , S ə n in d o p a y ın a d u a la r d ü ş o r .

X a lq ç ö k o r , b u ü ç lü k y a r a m a z o lsa , B ə h r o - b a r y c t iş m ə z y u rd a -u lu s a .

E ş i t b u k o la m ı, m o n im a y ü z lü m , Q o lu n d a n y a p ış a r h ə r m ü d r ik sö z ü m .

B o y i ra m e lə y o n v o z ird i y a ln ız , O n d a n d ı o z m im iz , a b a d h ğ ım ız .

C i lo v u to r s in o h o r lə s o v o z i r ,Ö lk o o s i r d ü ş o r b o la y a , ə s ir .

A ç ıq b i r s ü f r ə y o b o n z ə y i r d ü n y a ,H o r k o s y e y ir , iç ir .. . g e d i r y u x u y a .

B iz d o n o v v o lk i io r s o f o r e td i lo r , Y e d ilo r , iç d ilo r , v a r ıb g e td i lo r .

G ö r n e c o y a t ıb la r n o s ö z , n o s o s -ü n , B iz i ç a ğ ın r la r , g e d o r iz b i r g ü n .

Y e n o b i r n o s i l v a r b o tn im iz d o c o ,O d a y e y o r , iç o r, d ü n y a d a n k ö ç o r .

S ü f r ə n e m ə t lo r i b u g ü n b iz im d ir , Y e y im d o , g e y im d o T a n r ıd a n g o lir .

B iz i h a r a y la y ır ö lü b g e d o n lo r ,H o lo b e y n im iz i to p ik lo y o n lo r .. .

V u ru r , q o v u r b ir i, ç a ğ ı r ı r b ir i , V a r m ıd ır r a h a t l ıq , a s a y iş y e r i?

E y e lm i m ü k o m m o l, x i lq ə t i g ö z o l , V a x tın a a z q a l ıb , q a f i l o lm a g o l.

5234

5235

5236

5237

5238

5239

5240

5241

5242

5243

5244

5245

5246

5247

5248

5249

5250

5251

Harama girişm ə, nəfsin i saxla,Haram lək ə salır q əlbə, ağıla. Qorxusuz, ürküsüz bir ömr istəsən , Y alm z halallıqdan qism ət istə sən.Çörəyi, duzu da, sözü də, halal,K işi n ələr dem iş, öyrən, ibrət al:Halal ye, günaha batma, ey quzum ,O dünyada ruzun halalın olsun. Y eyim i, geyim i halal, pak olan, Günahsız yaşayır başdan-binadan.Pak olub yaşasan daim üzüağ,V ann dərya gibi aşıb-daşacaq.X alqın xeyrini güd, ö z xeyrini yox, Q oy sən in azını qucaqlasm çox. Bütün işlərində igid, mücahid,Böyük şəh ər bəyi nə dem iş, eşit.B əy xalqa səadət gətirsin gərək , Versin yeyim -geyim , halal duz-çörək.Dibi inci dolu dənizdi b əy lər,D ən izə girəni incilər əylər. Q ızıl-güm üş kanı dağ gibidir bəy, D ağ çapan zər tapıb zən g in ləşəcək .Cəsur, səxavətli, ə liaçıq b əy ,Xalqa çörək verən qüdrətdi gerçək. G ünəş gibi parla, ey xalqa baba, Y eyim -geyim görsün səndən el-oba. Əm anət qoyubdur boynuna Tanrı, Hesab sorulacaq, g ö z lə meyarı.

Ö zgənin gözü ylə bax özünə, bəy, Daim yığm adasan q ız ıl, bər-bəzək .D ənizin gövhəri b əs etmir sən ə , İncilər yığırsan, yığırsan yenə.Q ızılı, gümüşü yerin altından,Y ığıb x əz in ən ə çəkirsən müdam.Dağlar töhfəsini - lo li, m ərcanı, C əm ləyə b ilm əsən , sıxılar canın.

5252

5253

5254

5255

5256

5257

5258

5259

5260

5261

5262

5263

5264

5265

5266

5267

5268

5269

Sədəfi, almazı, kəhrəbanı da,Y ığıb saxlayırsan daim yamnda.Qurtula bilmir heç, səndən bir yazıq - N ə uçan, nə qaçan, nə üzən balıq.

İpəyi, atlazı, qumaşı, zəri,Karvanlar gətirir nə vaxtdan bəri.Ən zər if parçalar, Rum matahları, G əlso də heç gözün doyurmu barı? Axura bağlanan atlar nə qədər - Ərəbat, çapağan, ağ köhlən, kəhər. M inlərcə maya, nər, növ-növ dəvəlor, Qatlayıb dizini tikan gəvə lər .Dağda qoyun-quzun, qatırın min-min, Ç əkir keşiyini xidm ətçilərin.

U ca zirvələrdən boz çö lə qədər, Buğalar, öküzlər, inəklər, nələr... Qayaya dırmaşan saqqallı təkə ,N ə boyda sürünü ardınca çokor.Maral, cüyür, ceyran, qırqovul, turac, Səno bos edirmi, ey gözləri ac!

Qulan, dağ keçisi, qaşqaldaq, qaban, Tutub gotirirlər sonə dörd yandan.Donuz, ayı, arslan, tülkü, canavar... Sondon qurtulamaz bir ov, bir şikar. Durna, çö l ördəyi, qaraquş, ağquş, Çayquşu, gölquşu qism otin olmuş. Uçarda, qaçarda şikarın rong-rong, Qırğı, dağ ccyranı, qızılquş, bozgəg. Laçını, qaplanı, polongi, şiri,Ram cdib gətirir sonin mordlorin. Atasız gibidir yalqız qalanlar,Anasız gibidir tonha olanlar.

Sono bos etm əyir bu boyda dünya, Hamının atası, oğlusan guya.Əynino, qarnma bütün dünyanı,Yığsan da ölümdon qurtuluş hanı?

5270 A lom i yığsan da, n ə faydası var,Ölüm damarını candan qoparar.

5271 Hayana baxırsan acgöz, tamahkar, A cgözün nə zaman gözü tox olar?

5272 D in lə, nolər dem iş gözütox insan, G özütox kişini şahlıq tacı san.

5273 A cgözlər tutsa da bütün a ləm i,Zəngin yox, dolamr bir so fil kimi.

5274 A cgözlor n ə godər varh olsa da,Bir yoxsu l kimidir dolu dünyada.

5275 N ə xeyri acgözlor zən g in lo şso də, G özütoxlar gorək bunu şərh cdo.

5276 A cgözə b əs deyil dolu dünyalar, Gözütox pulsuz da boxtiyar yaşar.

5277 Topraq dolm ayınca iki gözüno,A cgöz ac dolanar, go lm əz özünə.

5278 M ənim bildiklərim bunlardır, a boy, Hər nə düşündümso söylod im gerçək.

5279 Söylədim , sə s verdin m əno özün də, Düşünsən, açılar könlün, gözün də.

5280 Düşünsən dediyin yaxşı sözlori,Sonə yük olm asa doyor səm ori.

5281 Eşit nələr demiş zoka yolçusu,Sono öyüd gərok, m ən ə hava, su.

5282 Dinloyib-duyana öyüd ver, öyüd, İçərində qul yox, şir, aslan böyüt.

52g3 Öyüd qanmayana sözd ən no fayda, Canı cohonnəm ə, qoy yansın odda.

52g4 Dinlodi, ağladı Elbaşı zar-zar,Dedi: - Ey m öhtəşom , ey ayıq hüşyar!

5285 İndi dord-ozabdır b əy liy im m ono, N az-nem ot içindo son d incolsono.

5286 G özüm açıldı ki, çoxdan yatm ışam , M on özüm özüm ü oda atmışam.

52g7 A zm ışdım yolum u, ey lə l m odəni,Son haqqın yoluna qaytardın m əni.

5288 M ° n o d u a q ıl k i, d ü z y o la g ə l im , Y a x ş ı s ifo tlo r i m o m im s o y ə l im .

OZĞURMUŞUN ELBAŞIYA CAVABI

5289 O z ğ u r m u ş sö y lo d i: - U lu k im s o n o ,T a n r ı q ü d r o t v e r s in , ç a t is to y in ə .

5290 K a m a l ü s tü n g ə ls in , ra m e t n o fs in i ,N o fs in o b a s ı lm ış g ö r m o y o k s ə n i .

5291 C is m - c a n to lo b i s o n i m o h v e d ir ,U lu v a r l ığ ın ı ç e y n o y ir , d id ir .

5292 D ü n y a d e d ik lo r i b u k a f ta r q a r ı ,U d d u s o n in to k i m in - m in s o rd a r ı .

5293 N o q o d o r m o rd lo r in a x r ın a ç ıx d ı,B i r d o g ö r o c o k s ə n , s ə n i d o y ıx d ı.

5294 O n la r ö z y e r in i to rk e tm iş s a n a ,V a x t ö tü r . . . ö lü m ə h a z ır la ş s a n a !

5295 Ə c o li u n u tm a q y a tm a q d c m o k d ir ,H e ç k o s in n ö v b o s i ö tm ə y ə c o k d i r .

5296 U n u tm a ö z ü n ü , b ə y im , b o rk d a y a n ,Ö z ü n ü u n u ts a n k im l iy in i a n .

5297 B u ik i a m il i h o r k im u n u ts a ,H a q d a n u z a q la ş ıb b a ta c a q y a s a .

529g D in lo , n o lo r d e y ir m ü d r ik , m ö to b o r ,N ə f s in i h o b s c tn ı iş q ü d r ə t l i b i r or:

5299 Q a ş - g ö z a ra s ı tə k y a x ın d ır ö lü m ,Ü z ü n ü n s u y u d u r , u n u tm a , g ü lü m .

53(X) C is m in " M o n ! M o n !" d c s o , d a ğ b a s a ln ın a , Q u lu n d u r , y e r in i ta n ı t so n o n a .

5301 ö l ü m a m a n s ız d ır , d u r u b p u s q u d a ,S ə n i s u d a g ö rs o , tu l l a y a r o d a .

5302 Y o x s a q a r ş ım ız d a b a ş q a o n g o l lə r ,Ö lü m ü n g ö z ü n ə d ik b a x m a q y e to r .

5303 Ə lim d o n o q o d o r iş v a r , d ö y ü ş v a r ,M o g ə r ö lü m v a x t ı iş g ö rm o k o la r?

5304 Öldünmü b əs edər yaln ız bir d ilək - Qara yer altında çürüyüb-itm ək.

5305 Yazıqdır bunları b ilən bir k işi,N ə cür rahat olub yesin b işm işi?

5306 E lm in sayəsin d ə hüm m əti yüksək,A lim nə söy ləm iş d in lə oğul tək:

5307 H üm m ətini uca, könlünü şax tut,Unut bu dünyanı, biryolluq unut.

530g B u dünya bir zindan, iç i ox-ilan,A t bunu, o biri dünyaya bağlan.

5309 Sənin ə w ə l-a x ır yapıncın ancaq,Qara yer altıdır, anla ey qoçaq.

5310 B u dünya - bir zindan, qaranlıq quyu, Z illət, m əşəqqətdir həyatın boyu.

53u Könlün də, ağlın da çıx ıbsa ə ld ən , Zindanda nə cür sən keçin əcəksən?

5312 Burda sürünm əyə dəyərm i az-çox?Ü lvi m əkan isto, bu toprağı yox .

5313 Bu tozdan, çirkabdan ayrıl, uca dur,Bir mokan istə ki, işıqlı, büllur.

5314 E y m ənim günəşim , m in il yaşasan, Y eno yapışacaq ölüm yaxandan.

5315 Ömür uzandıqca baş ağrısı da,Azalmır, çoxalır, böylədir qayda.

531Ğ M in il yaşasan da, b əs d em əz ürək, Y en ə arzuların tükənm əyəcok.

5317 D in lə, n ələr deyir min bir bolanı,D iz altına qoyan el qəhramanı:

531g M in il yaşasan da, ey yazıq insan,Y enə bu dünyadan doym ayacaqsan.

5319 İnsan hər d iləy i dopdolu istor,D ilək tükəndim i, ömür do bitər.

5320 Söz desən, dərk edən bir ürək gərək, Sözü heyran-heyran d in ləm ək gərək.

5321 Söz no zaman verər səm ər, bar-bəhər - O gün ki, d inloyib om əl edolər.

5322

5323

5324

5325

5326

5327

5328

5329

5330

5331

5332

5333

5334

5335

5336

5337

5338

X e y li s ö z s ö y lo d im , e ş i td in ta m a m , S ö z ü m o o m o l e t, e y m ü d r ik ad a m !

S ö z ü m a z a lm a d ı , b o lk ə ç o x o ld u ,A ğ z ım d a a z q a la d i l im q u ru d u .

S ə n ə q ü d r ə t v e rs in , g ü c v e r s in T a n rı, S ə n ə c ə n d ü n y a y a y a x ş ı l ıq la r ı .

G ö y lo r ö z ü v e rs in h ə r m o tlo b in i ,D u a - s ə n a q ıls a n , u n u tm a m ə n i .

S ö z ü n ü b i t i r ib q a lx d ı a y a ğ a ,- B ir a z d in c ə l! - d e d i E lb a ş ı ağ a .

G ə t i r d i s ü f ro y ə b a l , ş o rb o t , tə a m ,- B i r a z c a n u ş e lə , e y g ö z ə l ad a m .

" B is m i l la h ! " d e y ib o n q o l ç i rm o y ə r ə k , K o s d i q o c a z a h id b i r q i s m ə t ç ö rə k .

A z y e d i , T a n r ıy a ş ü k ü r lə r d e d i ,A tın ı is lo d i , a t y e m ü s tə d i .

A y a ğ a q a lx d ı la r z a h id , h ö k m d a r ,B ö y ü k m o h o b b o tlo s a ğ o l la ş d ı la r .

B i r c ü t q a r d a ş g ib i v e r ib b a ş -b a ş a , O ta q d a n ç ıx d ı la r b ə r a b o r , q o ş a .

B i r m ü d d o t o l-o lo d a y a n d ı la r d a ,A y r ı l ıb d o s t ü ç ü n b o y la n d ı la r d a .

Z a h id d a ğ a sa r ı ç a p d ı k ö h lo n i ,Q a rd a ş ı o y i l ib ö p d ü o lin i .

B u s e v g i , n o v a z iş k ö n lü n o y a td ı ,- Q a rd a ş , q a y ı t g e r i . . .

q a r d a ş q a y ı td ı .

G o ld i ö z e v in o q a y ğ ı l ı , q o m g in ,K ö n lü b o m b o ş id i s o m a la r to k in .

Y a td ım ı. . . y o x , o n u a p a rm a d ı h u ş ,Ş o rq d o n g ü n o ş d o ğ d u , d ü n y a - b ir a ğ q u ş .

K a in a t q o r q o ld u k a f u r r o n g in o ,U y d u al g ü n o ş in ö z a h o n g in o .

M o lə k c o m a h to k p a r la d ı d ü n y a ,S a ç d ığ ı a ğ a p p a q k a f u rd u g u y a .

53 3 9 Q a lx d ı , y a ta ğ ın ı s a ld ı s a h m a n a ,Y u y u n d u . Q a ld ırd ı ə l a s im a n a .

5 34 0 G e y d i l ib a s ın ı , a t la n d ı y c n o ,Q a lx d ı y ü k s ə k iy ə - b ə y l ik q o s r in o .

534, S a r a y ın q o y n u n u g o z d i m ü k o d d ə r , Ç a ğ ır d ı E lb a ş ı , x o ş - b c ş e td i lə r .

534, Ö n c ə O z ğ u r m u ş u s o r d u E lb a ş ı , D in c ə ld im i y a x ş ı , g e td im i y a x ş ı?

5 3 4 3 Ö g d ü lm ü ş , e y m ə m im g ö z ü m ü n o d u , Y e m o y im , iç m ə y im d a h a z a y o ld u .

5344 N ə c ü r d o la n m a l ı b u g ü n d o n b e lo ,N o ü z lə ç ıx m a l ı o b a y a - e lo ?

5345 E lb a ş ı o lm a ğ ın n o m ə n a s ı v a r?S a n k i b e l im s ın ıb , k ö n lü m ta r im a r . . .

5346 D o la n a b i lə r m i o r d u s u z ö lk o ,B ə y b ü tü n iş lə r i t ə k g ö r o b o lk o .

5347 Ə s g o r tu tm a q ü ç ü n q ız ı l , z o r g o ro k ,H a m ı b ə y b a ş ın d a s o f o r b o r g o ro k .

5348 D in lə , n o lo r d e y ib o r d u b a ş ç ıs ı ,O n u d i l lo n d ir ib o s g o r q a y ğ ıs ı .

5349 B a x a b i l ə m ı i b o y d ü ş m o n ü z i in o ,O lm a s a m o r d o d u , d o lıı x o z in o .

5350 B u ik i q u d r o t lo b o y l ik c d i r b o y ,T a c ı ş ö lo s a ç ı r q ız ı l g ü n o ş to k .

5351 B ö y ü k s o r v ə t g ə r o k o s g o r y ığ m a ğ a , Q ü d ro t , c ü r o t g o r o k o s g o r y ığ m a ğ a .

5352 M o n im b i r o y n im v a r , b ir d o b o ğ a z ım , D a ğ la r b o y d a y ü k ü ç o k rn o k n ə la z ım ?

ÖGDÜLMÜŞ, ELBAŞl GÜNDOĞDUYA EL-OBANI DOLANDIRMAQ, ADİL SİYASƏT YÜRÜTMƏK

YOLLARINl AÇIQLAYIR

5 )5 3 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - G ö rs iin E lb a ş ı, B ü tü n iş lo r in i q o y y a x ş ı - y a x ş ı .

5354

5355

5356

5357

5358

5359

536(1

5361

5362

5363

5364

5365

5366

5367

536X

536«)

5370

5371

G o ro k s iz s ö z d e m o , e y o q li d ə ry a ,X o ş g c tm o z g ö y lo ro , u lu T a n r ıy a .

B o y liy i z o r ilo a lm a m ıs a n k i,S o n i s e v ib -s e ç ib T a n r ı q ü d ro ti .

M in d o f o şü k r e lo u lu Y ə z d a n a - S ə n i b o y s e ç o n o , ə z iz tu ta n a .

S ö z ü n d ü z , ö z ü n p a k .. . ta p ın X u d a y a , A d il b a ş ç ı l ıq c t c lo -o b a y a .

B a ş ın d a a ğ l ın v a r , o l in d ə c lm in ,R a m e lo , n o f s in ə h a k im o l, h a k in ı.

N o fs in o d a ğ b a s ıb n o s ih o t v e ro n ,Ə ro n n o lo r d e n ıiş e ş i t d i l in d ə n :

Ə y r i y o x , d ü z o lsu n d e y o c i s m ü -c a n , N o fs in in b o y n u n u s ın d ı rm a lıs a n .

S o r t o l, ta la r so n i n o fs ilo h o v o s ,B u ik i o ğ ru n u d a im d o ğ ra , k o s .

S o n n c ç in a c iz s o n , e y u lu s o rd a r , Y a x ş ı l ıq c lm ə y o h o r n ö v g ü c ü n var.

N o ü ç ü n b u q o d o r q a y ğ ı la n ı r s a n ,N e c in ö m r ii-g ü n ü z o q q u m s a n ır s a n ?

D o lu x o z in o n d o , m o r d o rd ıın d a var, H o r işi g ö rm o y o id ra k ın ç a la r .

H o r şe y o y o l a ç ır d o lu x o /.in o ,P a y la d a ş -q a ş la r ı o s g o r lo r in o .

D in lo , n o lo r d c m iş c o n g a v o r b a tır : Q ız ı l s a ç , d iiş m o n i g ö z ü n d o n b a tır !

İ s to s o n g c d o s o n d a im iro li,S c v in d ir m o rd lo r i , ş a d e t o s g ə r i .

D ü ş m o n in b o y n u n u q ırm a q is to s o n , S a x la ö z o r d u n u g ö zü rı ü s to so n .

A r t ır , a z a lm a s ın s i la h la n a n la r ,S o n o c a n ın ı d a v c ro r lo r o n la r .

O rd u n m o h v c lo s in k a f i r d iiş m o n i,S o n p a k s a n , to k q o y m a z Y a ra d a n soııi.

S i la h l ı o r d u n la o z d ü ş m o n i so n ,Ö ls o d o o l ç o k m o z k a f ir l iy in d o n .

5372 Y a x , y a n d ı r e v in i , b ü tx a n ə s i n i ,M ə s c id t ik , te z g ö r ə k m in a r ə s in i .

5373 O ğ lu n u q u l e y lə , q ız ın ı k ə n iz ,Ç a p , g ə t i r . . . te z d o l s u n b o ş x ə z in ə m iz .

5374 Qoru şəriəti, müsəlmanlığı,Y a x ş ı a d - s a n q a z a n , ç a td a s ın y a ğ ı .

5375 S a ta ş m a , d a y a q o l m ü s ə lm a n la r a ,T a n r ı g ü z ə ş t e d ib ö z ü o n la ra .

5376 M ü s ə lm a n q a r d a ş d ır m ü s ə lm a n a , b i l , O n la r a to x u n m a q in s a f d a n d e y i l .

5377 X a lq ü ç ü n h ə m iş ə ə d a l ə t a r a ,Ç a ta r d u a l a n p o r v o rd ig a r a .

537g S ə n ə s o n s e v in c i k im v e r ə r ? X u d a ! Q a z a n b u d ü n y a n ı , o d ü n y a n ı d a .

ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI

5379 E lb a ş ı s ö y lə d i : - Q ə ş ə n g d e y i r s o n , G ö s tə r d iy in y o l la g e d ə c ə y ə m m ə n .

5380 M o n ə y a r d ım ç ı o l, g e d ə k y a n - y a n a , B ə y l ik iş lə r in i s a la q s a h m a n a .

538[ X a lq a ç ö r ə k v e r m ə k , o y in - b a ş v e r m ə k , İç iş i, d ış ı d a s a z la m a q g ə r o k .

5382 Ş a d e lə , o n a m v e r x e y i r x a h la r a , B ə d x a h ı q ə z ə b in q o y ç ə k s in d a ra .

5383 T ə z ə e v , to z ə y u rd , t ə z o b a ğ - b a ğ a t , X a lq a g ü n - g ü z ə r a n , s ə a d ə t y a ra t .

53g4 Y u rd a n ic a t v e r s in in t iz a m , q a y d a , Ç a l ış , y a r a r l ı e t y a r a m a z ı d a .

5385 B u a r z u la r e o ş u r k ö n ü ld o m ü d a m , G ö z ü m ü y u m m a ğ a m a c a l ta p m a r a m .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

5386 Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - E y a d ı y ü k s ə k , S o y u m a , s ə n ö z ü n h ə r i ş ə b a ş ç ə k .

5387 Neçin görm əyəsən görm əli işi,Tolos, çox gözləm ir ömür günəsi.

5388 Bugünkü işini sabaha qoyma,İş üsto iş golər, işdən soyuma.

5389 Ö lkə çiçəklənsə, şad olar insan, Xalqın da, özün də rahatlanarsan.

5390 Y axşıya arxa ol, yamanı yandır, Yamanı ölkədən tez qov, amandır.

5391 Dürüst ol, mötədil rəftarı g ö z lə , Əyrilər düz gibi çıxm asın üzə.

5392 Könlü do, dili də, xülqü do əla,Alim nəlor demiş, yadında saxla:

5393 Qaynayıb-qarışma yamana, m ərd ol, Əyrilik qara yol, doğruluq ağ yol.

5394 Doğruya zaval yox qiyam ot günü, Ərşo dirənocok yamanın ünü.

5395 yaratmalı... başqa çaro yox, Boylor ordusuyla fəxr edir ən çox.

5396 Əsgoro ormağan, onam saçm alı,Hor aca, möhtaca qapı açmalı.

5397 Ümiddir saxlayan xidm otçilori,Ümidi üzülso dönmozmi gcri?

5398 Elbaşı! Xidmotçi cürbocür olur,Biri abır-hoya, biri muzd umur.

5399 Abır gözloyonlor xoş sözo uyur,Oxşa, tökülm əsin üzünün suyu.

5400 Mal-pul istoyono ver istoyini,Sono foda qılar mord üroyini.

s401 M onzil, tozo Elbaş, at istoyon var,Üz suyum üzümdo qalsın dcyon var.

5402 M ergono gümüş ver, pohləvana zor, Tutsan, sonin olsun kondlər, şohorlor.

5403 ƏI uzat, oziz tut zokalıları,Yaraşsın oyninə tazo paltarı.

5404 Ə l v c rm o z o ra k ı , y ır t ıc ı o ls a ,Çıxsa azadlığa, başından basar.

5405

5406

5407

5408

5409

5410

5411

5412

5413

5414

5415

5416

5417

5418

5419

5420

5421

5422

U caltm a dəyyusu, lovğanı, kiitü, B ö y ləs i başına bəladır bütün. Bahadırlar başı nə dem iş, d in lə, A lçaq vara çatsa, baş ə y m əz sonə.Y o l verm ə, yamanlar zən g in ləşso lor, K əndirini eşər, gözünü deşor. Y axşıya, hayan ol... başsız qalanlar, Çıxar haqq yolundan, yolsuzu yanlar.Ər möhtac olanda sökülər donu, Yaxşılar içində görm əzsən onu. Y axşıya yaxşı de, yam anı p islo ,Y axşı ə la olur quruca sözlo .Ö zünə yaxın tut sodaqətini,Özündon kənar et dar x islətin i.Ayır faydasızdan faydalı mordi,Biri quruca daş, biri gövhərdi.Səni sevənlor var, sevm oyonlor var, S evən i son də sev , yad bağrını yar. Sənin sevincindon sev in m oyən kəs, D ost deyil, onunla əlaqoni kos!Forqlondir ülvini zatıqırıqdan,Batsın, omanoto xəy a n ət qılan.Bir işi tapşırma iki noforo,Baxar iş görm odon betor beforo.İşi, iş b iləno tapşırsan ogor,İş görər, görm əsə kodər, qom yeyor. Səno xeyir veron adamları tut,Xeyir verm oyəni rədd elo, unut.Ö zgo gəlirin ə göz dikm o heç vaxt, Qazan özün üçün, xalq üçün ancaq. Soni düşündürsün el m onfoəti,Başqa könülloro göz qoym a qoti.Xeyir gətirono sən do xeyir ver, Uzaqlaş, xeyirsiz tapmasın xeyir.Bar veron mordləri daim ə z iz tut,İş tapşır, boşalsın qoy dolan bulud.

5423 G ö rm o li iş lo r in b u n la rd ır , a b o y , G ö rs o n m o m lo k o tin ç iç o k lo n o c o k .

5424 İş g ö r s o n , s o a d o t, a d - s a n ta p a rs a n , S o n i ç o x y a ş a d a r in a n , o a d -s a n .

5425 X a lq z ə n g in o la rsa , x o z in o n d o la r , T a x t ın d a , b o x tin d ə q a lx ıb u c a la r .

5426 M e h r i , ü l f o t i lo s ö z ü tu ş g ə l ə n ,İn s a n n o lo r d e m iş , d iq q o t v e r , ö y rə n :

5427 H a n s ı m ə m lo k o t in y a x ş ıs a b o y i, Ə s k ilm o z g ü n o ş i , d u z u , ç ö rə y i .

542g Ö lk o n in s o rv o t i - b o y in s o rv o t i , E y n id ir q ü d ro t i , ş a n ı-ş ö h ro ti .

5429 O ğ ru d a n , o y r id o n tə m iz lo y u rd u , K a r v a n la r g ö r s ü n lo r d in c lik sü k u tu .

5430 S i l - s ü p ü r ö lk o d o n f itn o n i, n ıo k r i , Q a ç a ğ ı, q u ld u r u , z o r g o lo n lo r i .

54,ı Y a m a n a y a m a n l ıq e tm o m o k o lm a z , Ə c la f ın , a lç a ğ ın a ln ın a d a ğ b a s .

5432 Y a m a n la r z o n c ird o , z in d a n d a g o ro k , D ü z o lib ta in sa n o lu n c a y a d o k .

5433 B u y e rd o a d a ı ı ı la r c ü rb o c ü r , n ö v -n ö v , F o rq lo n d i r o n la r ı y a x ın d a n g ö rü b .

54,4 Ə z iz lo , u c a tu t a l im lo r i so n ,S o a d o t g o t i r o n a l im o o lıso n .

5435 A lim q a r ş ıs ın d a s o c d o q ıl , o y il ,Ş o r io t y o lu tu t, h a q q ın d o s tu b il.

543f) K o s m o h a q la r ın ı , y c y im - g e y im v cr, T o k i, ey b a y r a q d a r , q o m y c m o s in lo r .

5437 K ö n ü l x o ş lu ğ u y la ö y r o d ib c lm i, Z o k a la r y c t i r m o k h ü n o r d e y i lm i?

543g A rx a n , d a y a ğ ın b il m ö h to s ib lo r i ,Q o lu g ü c lü g o ro k , y u m r u ğ u iri.

5439 M o s c id o s o x u la n , d ü k a n a g iro n , F a s iq ə , b a ş s ız a d o rs v e r s in h ö k m o n .

5440 S o n o ta p ın a n la r b ir a y r ı d o s to ,O n la r a k ö n ü l v e r , d ə y a n o t is to .

5441 O n la r y ü k d a ş ım a z . . . s ə r f e d ib o m ə k , O n la n n y ü k ü n ü d a ş ım a q g o r ə k .

5442 B u n la r d a n s a v a y ı q a r a k ü t l ə v a r , Ə d a lə t g ö z lə y i r s a h ib d ə n o n la r .

5443 D o la n d ı r o n la r ı h a q la , h ö r m ə t lə ,Ü ç y e r ə b ö lü n ü r b u q a r a k ü t l ə .

5444 B i r in c i - z ə n g in lə r , q ü w ə t l i l ə r d i r , S ə r v ə t l i , ş ö h r ə t l i , c ü r ə t l i l ə r d i r .

5445 İ k in c i l ə r k im d i r - o r t a t ə b ə q ə ,O n la r iş g ö r ə m ə z z ə n g in l ə r q ə d ə r .

5446 Ü ç ü n c ü lə r k im d i r - y a la v a c , m ö h ta c , A r a b i r o n la n n q a p ıs ın ı aç .

5447 B ə y y ü k ü y ü k lə m ə o r ta b a b la r a , S a r s ı ls a , b ü d r ə s ə d ü ş ə c ə k d a ra .

5448 O r ta b a b y ü k ü n ü y ü k lə m ə a c a ,Ü z ü lə r , c a n v e r ə r y ü k a l t ın d a c a .

544g D i r ç ə l s ə y o x s u l , a c o r ta b a b o la r , O r ta b a b q a lx ın c a b ə y ə b a b o la r .

5450 O r ta b a b b ə y o ls u n , y o x s u l o r ta b a b , S ə n d ə s ə a d ə t i e l v a r ın d a ta p .

5451 F ir a v a n y a ş a s ın , ç i ç ə k l ə n s i n e l,E l in a lq ış ın ı v a r - d ö v lə t in b i l .

5452 D in lə , n ə l ə r d e m iş ü ç o r d u x a n ı , Ö tm ə v ə f a y o x d u r , q o r u a d - s a m .

5453 Y a x ş ı a d ə h l in i ç o x s e v ib Y ə z d a n , A d -s a n d ü ş m ə y ə c ə k d i ld ə n - a ğ ız d a n .

5454 Ö lə n q o y u b d u r s a y a x ş ı x a t i r ə ,D ir i l ir , q o v u ş u r ik in c i ö m r ə .

5455 T o p ra ğ ın ü s tü n d ə , y e r in a l t ın d a ,Ö z ü n y a x ş ı o ls a n , y a ş a r a d ın d a .

5456 C is m , c a n ö lə r i , a d - s a n ə b ə d i ,V a r o l, e y h ə y a t ın c a n l ı m ə b ə d i .

5457 S ə n d ə r ə i y y ə t i n ü ç c ü r h a q q ı v a r , Ö d ə b u h a q la r ı , o lm a z ü lm k a r .

5458 B ir in c i b u d u r k i, g ü m ü ş ü y o x la , G ü m ü ş ə l a o ls u n , ə y a r ı ə la .

5459 Xalq içrə ədalət yar olsun sən ə - Qoyma zülm etsinlər özgələrinə.

5460 Üçüncü tələbim səndən budur, bu - Qaçaqdan, quldurdan təm izlə yurdu.

5461 R əiyyət haqqını ödərsən onda, Başçısan, başmı qoy el yolunda.

5462 Sənin rəiyyətdən üç tələbin var, Haqqın tələbidir, haqlı tələbkar.

5463 Biri: yarlıqlara etsinlər hörmət, Yetirsin yerinə onu rəiyyət.

5464 İkinci budur ki, azalmasın var,X əzin ə haqqını unutmasınlar.

5465 Üçüncü budur ki, düşm əyək gözdən, D osta dost olsunlar, düşm ənə düşmən.

5466 O vaxt ödəyərsən sən öz borcunu, Onlar da müqəddəs, əz iz borcunu,

5467 B oy də, rəiyyət də getdiyi yolu ,G ərək düz getsinlər, ey adı ulu.

5468 Xalq onda yandırar b əy çırağını, A ləm ə car çəkər yaxşıhğını.

5469 Sənin soadətin bundadır, a b əy ,Hər iki dünyada üzün ağ gərək.

5470 Xalqa elm öyrodon alim lərin var - Kamala, idraka m əşəldir onlar.

5471 Qolları q ü w ətli m öhtəsiblərin,Üzsün boğazım fitnənin, şorin.

5472 Sövdəgər götürsün om anətini,Vcrsin nosihətçi nosihotini.

5473 Kəndçi əkib-biçsin, bəhrə götürsün, İIxıçı ilxını çölo ötürsün.

5474 Sono xidm ət cdən yırtıcı ordu,Q oy yatıb dağıtsın quzğunu, qurdu.

5475 Ənam ver, ehsan ver, pul vcr onlara - Səni gccə-gündüz qoruyanlara.

5476 Ərmağan döyüşo sövq ctsin şiri - Cürətli, caynaqh, məğrur osgori.

5477 Dostlara q ələb ə, düşm ənə ölüm !Sarılsın silaha çəm ənim , çölüm .

547g A çılsın , saçılsın bütün işlərin,Özün o l bayrağı keşm əkeşlərin .

5479 H ər iki dünyada qazanıb ad-san,Haqqı şad e ləyən , ey ulu insan!

54g0 D aim düz olmusan, dürüst ol y en ə , Düzlükdür çatdıran sən i əhd inə.

5481 D üz ol, sevəcəkdir Yaradan sən i,Düz ol, verm ə əld ən ədalətini.

54g2 Bu haqda nə deyir pirani, dinlə,Salsın hər k əlm əsi könlüno şölə:

54g3 Düzdür ki, dayamr yer-göy ayaqda,M in bir nem ət bitir azca torpaqda.

5484 D üşm ə hər sifətə ... D üz ol... düz o lsan , H ər iki dünyada qazanacaqsan.

5485 Budur, bəyan etdim bildiklərim i,İçim, çölüm aydın sən ə gün kim i.

5486 D ilim don saçıldı ya lm z dürüst, düz - Hər iki dünyada xeyir veron söz.

5487 D ərindən düşünsən, sözü m ə baxsan,H ər iki aləm i qazanacaqsan.

54gg Dünyada hər nə var - gəld i-gedəri,Y alnız ad-san qalır həm işo diri.

5489 Eşit, n ələr deyib təlim verən lər - Ömrün m ənasını adda görənlər.

5490 A dım -sam m qalsın, ö lsəm do özüm,M əzar - zülm ət gecəm , adım - gündüzünı.

5491 Bacar yaxşılıq et, ey gö zə l insan,Ad qazan, adınla yaşayacaqsan.

5492 Elbaşı d in lədi bu kolam ları,Könlü işıqlandı, artdı vüqarı.

5493 Öydü Ögdülmüşü: - A fərin , ohsən! Q iym ətli sözlərdi, idrak əh lison.

5494 Tanrı q ü w o t versin, qalxım gedim mən - Sonin hor sözünə ə m ə l edirn mon.

5495

5496

5497

5498

5499

5500

5501

5502

5503

5504

5505

5506

5507

5508

5509

5510

5511

5512

S o n i T a n r ım m ə n o ö z ü g ö n d o r ib , Ü m id im k ö n lü m o b ir a lo m v e r ib .

M ə n o y a rd ım ç ı ol b u g ü n d o n b e lo ,E y ə z iz , m e h rib a n , e y h ü s n ü şö lə .

S ə n o v a r l ığ ım la in a n ır a m m ə n ,S ö z ü n ü g iz lə tm ə ö z h o m d ə m in d ə n .

M o n q ız ıl g ü n o ş o q ə r q o ld u m b u g ü n , X e y ir -b o ro k o td ir s o n d o g ö rd ü y ü m .

D iliy lo ü r o y i b ir o la n k iş i,N e c o to s v i r e d ir g ö rü n g ə rd iş i :

K ö n lü n k im i tu tsa , o n u g ü z g ü b il , G ö rd ü y ü n ö z ü n s o n , ö z g o s i d e y i l .

Ə z iz , n ıe h r ib a n d o s t - b ir a y r ı g ü zg ii, B a x s a n g ö ro c o s o n ö z ü n ü d ü z g ü n .

Y a x ın s a c a n c a n a , k ö n ü l k ö n ü lə ,İn arn q o v u ş d u r a r b ü lb ü lü g ü lo .

H ə r k im o in a n sa n , s ö z ü o n d a n so r , D ü z s ö z d o n n u r a h r , ş o f a ta p ır k o r.

Ö g d ü lm ü ş ş a d o ld u e ş i td iy in d o n ,İ ş ığ a q o rq o lu b q ım ış d ı ş o n -ş o n .

Q u r tu ld u v a r lığ ı d ü y ü n d o n , d a ğ d a n ,- X u d a h a f iz ! - d e y ib ç ıx d ı o ta q d a n .

A tıb r a h a th ğ ı o g ü n d o n b o r i ,E lb a ş ı q o rq e td i n u ra e l lo r i .

Y a rn a n ı d a ğ la d ı , y a x ş ım tu td u ,Ə n a m , e h s a n v e rd i, im d a d a ç a td ı.

N o q ş o lo r ç o k d i k i, e l to z o lo n s in , G ü n lo r iş ıq v e rs in , i l lo r b o z o n s in .

B ü rü d ü ö lk o n i el s o a d o ti ,S e l g ib i ç a ğ la d ı v a r ı, d ö v lo ti .

D o s tu Ö g d ü lm ü ş ü ç o k d i y a n ın a ,B o y b ü tü n iş lo ri ta p ş ırd ı o n a .

Q o y u b d iz a l t ın a d o rd i , o lo m i, Ö g d ü lm ü ş y e t işd i b ir o ğ u l g ib i.

Ö z g o n in g ö z ü y lə ö z ü n o b a x d ı ,B o ş k e ç ə n g ü n lo r i k ö n lü n ü y a x d ı .

5513 - H ə r c ü r l ə k ə l ə r d ə n p a k o ln ıa l ı , p a k - Q ə lb ə h ö k m e lə d i n u r la n a n id ra k .

5514 M ə g ə r a r d e y i lm i q ə f l ə td ə q a ld ırn ,A td ım d ö r -d ö y ü ş ü , u y ğ u y a d a ld ım .

5515 M ə n i t ə r k e lə d i q ü d r ə t , d ir i l ik ,G ö z ü m g ö z lü k u m d u , ə l im d o ç ə l ik .

ÖGDÜLMÜŞ ÖTƏN HƏYATINA ACIYIB TÖVBƏ ETDİYİNİ BİLDİRİR

551Ğ Ö g d ü lm ü ş a h ç ə k d i: - G e td i ö m ü r - g ü n , A y b a td ı , b ə s h a n ı ş ö lə s i ö m r ü n ?

5517 A d i h e y v a n g ib i k e ç i r d im ö m rü ,N e c ə k i , ç ö l l ə r d ə o t y e y ə r s ü rü .

5518 K e ç ir d im v a x t ım ı b ih u d ə , ə b ə s ,Q a f i t in m in g ü n ü b i r ç ö p ə d ə y m ə z .

5519 H a n ı c a v a n l ığ ım , p ə h lə v a n l ığ ım , T ə p ə m d ə n ç ı x a n r tü s tü m ü y a n ğ ın .

5520 Ə c ə l y a x ın la ş ı r , h ə y a t tü k ə n i r ,V a r m ıd ı r ö lü m ə b i r ç a r ə , tə d b ir .

5521 İ n d i m ə n n o y ə m k i, - q o c a ln u ş la ç ın , D ü ş d ü k ü l r ə n g in ə s a q q a l ım , s a ç ım .

5522 H a n ı o tu z ik i le l im , g ö v h ə r im - T ö k ü ld ü a ğ z ım d a n a ğ in c i lo r im .

5523 G ö z lə r im g ö r ə r d i b i r g ü n lü k y o lu ,İn d i s e ç ə b i lm ir q ız d a n o ğ u lu .

5524 Q u la ğ ım a z q a la d a r ı d o lo r d i ,İ m a - iş a r ə y lo g ə z i r o m in d i.

55 2 5 Q u z ğ u n k ə k i l i t ə k q a r a y d ı s a ç ım ,İ n d i a ğ q u ş g ib i a ğ a r ıb b a ş ım .

5526 Ö lü m y a x ın la ş ı r . . . s u ç la r ım ro n g - r ə n g , Q a lx ıb ü z r i s to y ə m T a n r ıd a n g o r ə k .

5527 Y a r a m a z i ş l ə r d ə n ə l ç o k ib ta m a m , L ə k ə d ə n q u r tu lu b p a k o lm a lıy a m .

5528 Ə s la ç a ş m a m a l ı , s a r s ı lm a m a l ı ,Ç a ş a n ın z a y o lu r d ö v lə t i , m a lı .

5529

5530

5531

5532

5533

5534

5535

5536

5537

5538

5539

5540

5541

5542

5543

5544

5545

5546

Yaramaz işlərim qom gotirir, qəm, Yaxın dostlar ilə gonəşm oliyəm . M əsol var, gen olur m əsləhotli don, Dikbaşlar son qoyur öz boxtinə, son. X əstəsən , həkim ə get nüsxə yazdır, G ənəşm ok - davamız, dərmammızdır. Yaxın kişilərlo gonəş, yardım al, Yalqız döyüşçüdon, get bir ordu al. G onoşən götürər səm or, bar-bohər, D öyor dizlorinə gonoşm əyənlər.Gedim qardaşımla m əslohətləşim , Düşormi sahmana sabahkı işim?

Görməli işlori düşünək bir az,Görok yararlıdır, yoxsa yaramaz.B ozon öz işindən baş açmayan kəs, Sorsa başqasından heç no itirmoz.Elm ilo gonoşok birloşon zaman,İnsan nicat tapıb olur kamiran. G onoşokçi alim nə deyir, dinlo: Çatarsan ohdino gonoşm oyinlo.Sözo, m oslohəto m ohəl qoymayan, Səno dost olamaz, uzaqlaş ondan.

Ən müşkül arzuna, istoyino son, Yalnız götür-qoyla çata bilorson.Dan üzü oyanıb oldu soforbor,Elbaşı qosrino at sürdü sohor.İcazo istodi girsin otağa,Elbaşı hörmotlo qalxdı ayağa.

- A boy, üroyimdo qalmasın bu qom, Gcdib qardaşıma baş çokm oliyom . İcazo versoniz, varıb gcdoronı,Ziyarət cdorom, göstorin korom.

- Get, qardaş ozizdir, onu şad cylo, Mondon salamlar de, günaydın söylo.

Sirrino aşina olursa Xuda,Moni unutmasın dualarında.

5547

5548

5549

5550

5551

5552

5553

5554

5555

5556

5557

5558

5559

5560

5561

5562

5563

X udavəndi kərim, adil, mehriban - B ağışlar səhvim i, keçər suçumdan.

- Ə lbəttə!Ögdülmüş qalxdı ayağa,

Ü rəyi köksündə döndü bir dağa. G ünəş, yaqut günəş endi aşağı, Saralan üfiiqlər zəfəran bağı.Çökdü yavaş-yavaş qaranhq yero, Zülm ət gəlib girdi yatan gözloro. Ögdülmüş, evində dinclik sükutu, Ö ncə namaz qıldı, sonra uyudu.

Bir az rahatlandı yorğan-döşəkdo, Fikirlər beynini eşələm ək d o.Gözü yumulm adı, beyni od kim i, Dolandı xoyalı bütün alomi.Qaraquş - M üştəri Şorqdən çıxmada, Üfüqü qərq edir atəşo, oda.Gör necə parlayır Yıldırıq - Sirus, H ələ A yğır ilə Arantiz ulduz.Ucalır yuxarı Sukiç-Q ırqovul,İsrafıl surunu çalır, qalx, oğul. Qaldırdı başını, boylandı Şərqo, Gördü qızıl günəş qalxm ış üfüqo. G ünəş m ərcan səpir m avilikloro, Yandınr səm anı alovlu kürə.A ləm qəh-qəh çək ən gözo l qız oldu, Sevinclor çoxaldı, qəm lor azaldı.

D əstəm az alınca namaz qıldı o,Sürdü köhlonini dağlara doğru.E və çatan kimi döydü qapını,Qardaşı qapadı haqq kitabını. Ö gdülm üş, Ozğurmuş qanad açdılar, Şad olub, ə l vcrib salamlaşdılar. H al-ohval tutdular, ev ə girdilor,Y enə qardaş mehri, ü lfot gördülor.

5564 ~ S ö y lo , n e ç in g o ld in , e y ö m r ü g ü n d ü z , H e ç b ir c o a y d e y il g ö rü ş d ü y ü m ü z !

5565 Ü z ü n h e y v a g ib i, k e f ın a ş a ğ ı,H a rd a i t i rm is ə n n u ru , iş ığ ı?

5566 D il lə n , d a n ış g ö ro k a x ı n ə o lm u ş , Ə h v a lın n o ü ç ü n b ö y lə p o z u lm u ş ?

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI

5567 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - F o lo k o x a td ı,O x u b u y a ra l ı b a ğ r ım a b a td ı .

5568 E ° Io y in ü z ü m o g ü lm o s i m ü m k ü n ,B o lk o y a ta n b o x tim o y a n a b i r g ü n .

5569 Q a f il l ik c tm iş d i b a ğ r ı q a n m o n i , S i lk o y ib o y a td ı b u d ö v r a n m o n i.

5570 Ö z ü m o g ö z q o y d u m , g ö r d ü m a z m ış a m , Q o f io td o ö z ü m o m o z a r q a z m ış a m .

5571 İ n lo y ir o n a ğ ı r y ü k a l t ın d a c a n ,N o c ü r a y r ı lm a lı m in - m in g ü n a h d a n ?

5572 K c ç ird im ö m rü m ü q o s ro x id m o td o ,H a n ı p a y ım m o n im b o s ib a d o td o ?

5573 D ü n y a ö z y c r in d o , c a n o ld o n g c d ir , D ü n y a n ın s o n u y o x , ö m ü r - g ü n b itir .

5574 G o lm iş d im , d o la n a m , y a ş a y a m g u y a , İn d i n o y o g o ro k b u g id i d ü n y a ?

5575 G o ld i b u g ü n ü m d o s o v u ş d u h o d o r , Y a ş a m a q m ü m k ü n m ü s a b a h a q o d o r?

5576 Q u ru m u ş o t k im i tö k ü ld ü s a ç ım , S a q q a l ım - g ü m ü ş ü r o n g a la n la ç ın .

5577 G o ro k o d ü n y a y a h a z ır l ıq g ö r o m ,V c ro m ö z b o rc u m u , q a lm a y a b i r q o m .

557S B u n a o x ş a r , u y a r b i r m o so l d o v ar, Ə m o l c t b u sö z o , c y ö m rü g ü lz a r !

5579 Ö m ü r h o d o r k c ç d i, d a d ç o k i ro m , d ad , B o s q a la n g ü n lo r im ... O d a m ı b o rb a d ?

55g0 G ü n d ü z ü m b o ş k e ç d i , b ə s g e c ə m n e c ə ? M ü m k ü n m ü k e ç ir im ö z ü r ə y im c ə ?

55gl Y e m iş ə m - iç m iş ə m b i r h e y v a n k im i , A c m a q , s u s a m a q d ı r b i r c ə d ə r d - q ə m i m .

55g2 C is m ü - c a n i s t ə y i r h ə r c ü r ə n e m ə t ,O n u b o ğ a m g ə r ə k , y e t iş d i n ö v b ə t .

55g3 Y e tə r y e y ib y a td ı , q a lx s ın a y a ğ a ,Ə lv id a s ö y lə s in ip ə k y a ta ğ a .

55g4 Ö z ü n ə n ə q ə d ə r d ü ş m ə n q a z a n d ı ,B ə s d o s t q a z a n m a ğ ın v a x t ı h a ç a n d ı?

55g5 Ə lim d ə , d i l im d ə u z u n d a n u z u n . . .G ə r ə k ü z r i s t ə y ə m ç o x u n d a n , q u z u m .

5586 K im in s ə g ö z ü n d ə b i r q ı l v a r , d e d im , A n c a q ö z g ö z ü m d ə t i r i g ö r m ə d im .

55g7 H a r d a n q a ç a q d ü ş ə n b i r a l ç a ğ a m m ə n , G ü n a h la r s e l in d ə b a t ıb b a ş - b ə d ə n .

55gg B u g ü n tö v b ə e d ib d ö n ü r ə m y o ld a n , Q ə b u l e t ü z rü m ü , e y u lu Y ə z d a n .

5589 D ə r y a b i l ik l i ə r n ə d e m iş , d in lə ,D ü ş s ü n ö y ü d ü n d ə n q ə l b in ə ş ö lə :

5590 H a z ır , s ə f ə r b ə r o l g ə l m ə m iş o s g ə r , G ə ld im i , t ə ə s s ü f v e r m ə y ə c ə k ə l .

5591 Ö lü m y a p ış m a m ış y a x a n d a n h o lo ,T ö v b ə q ıl , k ö n lü n ü tə m iz , p a k e lo .

5592 G ə n c l ik ç a ğ la n n a s a l ib a d o ti ,Q o c a l ıq a p a r ı r g ü c ü - q ü w o t i .

5593 M ö h k ə m o l , a y ıq o l o c o l g o lm o m iş , G ə ld im i, a y ıq l ıq m o n a s ız b i r iş.

5594 Y a n ın a g o ld im k i, b i r m o s lo h o t v e r , A y a ğ ım a l t ın d a t i t r o m o s in y e r .

5595 A x ı m e h r ib a n ım , q a r ın d a ş ım s a n ,G ö s tə r h a q q y o lu n u , e y ə z iz in sa n .

OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜŞƏ SUAL VERİR

5596

5597

5598

5599

56(X)

5601

5602

5603

5604

5605

5606

5607

5608

5609

5610

5611

5612

Ozğurmuş söylodi: - Ə ziz qardaşım, Dinlo sözlorim i, ucalar başın.Yaxşı bir niyyotlo gəlm ison bura, Tanrı köm ək versin, qorq ol da nura. Burda birco işlo soyum az ürok, N öv-növ, çeşid-çeşid əm ollor gərok.Qoy deyim birini, arxasınca get,Ən yararlı işi k əşf et, om ol et.Mon dağ başındayam, sən də sarayda, Hor şeydon üstündür bizim bu qayda.Sənin xeyrin doyir orda bu yurda, Qarğış qazanarsan, qalsan konarda.Elbaşı ellorin olindən tutur - Sonin işin budur, xidm otin budur. Ölko çiçoklonir, el hovoslonir,Adına no qodor dua soslonir.K işilor başıdır xeyir veronlor, Xeyrixah no demiş, öyron, bil ozbor:

Adamlar içindo kim sayılır baş - Kim ki, xeyir verir elloro, qardaş!X eyir vcrmoyonlor, xeyir veronlor,Biri zoqqum-zohor, biri bar-bohor.N iyyot gözol olsa, iş do iş olar,İnsan qartal gibi yüksolm iş olar. Niyyotin yaxşısa, var olacaqsan,Uca om olloro, yar olacasan.Sonin saraydakı işin, om olin,Boxti, soadoti, foxridir elin.Son qovdun ölkodon Htnoni, şori, Düzoldi siyasot, nizam işlori.Atıb bu işlori çıxsan saraydan,Yaxan qurtularmı de ahu-vaydan?İnan borbad olar siyasot, nizam,Daş üsto daş qalmaz, işdo intizam.

5613 G əlib bir yaramaz tutar ycrini, Dağlayar xalqının ciyərlorini.

5614 Ç əkər yaman yola yaramazları,B eyni cıhzları, dələduzları.

5615 Başının üstündə göy-pərvordigar, Haqqın haqq sorğusu, sonin adın var.

5616 İmkan verm əm əli yaman işlərə,İnsan gözlərini yuman işloro.

5617 D in lə, nələr deyib ölüm süz adam, - D ili, feli doğru, könlü düz adam:

5618 Qaynayıb-qarışma yam anlığa son, Yaman siyasəti ləğ v etm olison.

5619 Yaxşı hünər qazan, yaxşı da ad-san - Hor iki dünyanı satın alarsan.

5620 Tanrı neçin verib bu ozm i son ə - Y axşılıq dağını fəth elosono?

5621 N eçin yaxşıhqdan ə l çokınolison? Yamanın gözünə m il çokm olison?

5622 ^ t ı b ö z x c y r in i , e l in x e y r in i ,Ü s tü n m ü tu tu r s a n d a ğ la r s c y r in i?

5623 Qalsın qulağında sırğa bir sözüm:Özün tap yerini hoyatda, öziin.

5624 M ən cşqə, arzuya könül vcrmodim , M al-dövlot, soadət, sorvot görmodim.

5625 Xalqım a qayanıb-qarışmadım mon, B oylor sarayında çalışm adım mon.

5626 Daim üz çcvirdim dünya malından, Soraq da tutmadım el ohvalından.

5627 Atsam ibadoti, getsom saraya,Yaxa verm orəm m i m ogor ah-vaya?

5628 Ömründə zor-zinot görm om iş adam, N eynor qızıl tapsa... ağzına qadanı!

5629 Qulaq as, qoşulub Çin karvanına,G ozor bir sövdogor no derniş bana:

5630 Lapdan vara çatsa yoxsu l bir kişi,İnan ki, itirər düzgün ycrişi.

5631 Y o x su l z o n g in lo ş ib ç a ts a s o r v ə to ,A z a r ö z y o lu n u , d ü ş o r z i l lo to .

563, G ö rm o m iş g ö ro rso v a r - d ö v lo t , h ü m m o t, Ə lin in a l t ın d a b a ta r m o m lo k o t .

5633 Q u l k e ç s ə b a ş ın a y u rd u n , u lu s u n ,Ə li u z u n o la r , d ili d o u z u n .

5634 S o n b u g ü n ç a tsa n d a v a r a -d ö v lo to ,İ ş ro to , ş o h v o to q o y m u s a n n ö q to .

5635 N o fs in i m o rd l ik lo c i lo v la m ıs a n ,B ə y in d o q o lb in i tc z o v la m ıs a n .

5636 B u n la r h a q q ın so n o fo z ilo tid ir ,S o n in ü z a ğ l ığ ın h a q q ş o fq o t id ir .

DÜZƏ-DÜZ O LM AQ , İN SA N İY Y Ə T Ə - İN SA N İY Y Ə T G Ö STƏRM ƏK H AQ Q IN M Ə SL Ə H Ə T İD İR

5637 K iş il ik g ö s to r s o , k iş i l ik g ö s to r ,D ü z o d ü z o lm a lı , o r ö n ü n d o - or.

56,„ S o n a td m s a ra y ı h ü c ro y o g o ld in ,M o g o r d ü ş ü n d ü n m ü h c ç n iy o g o ld in ?

5639 V o fa lı k iş i lo r b o z o n ö y ü n ü r ,S a n ır k i, k ö k s ü n d o d ü n y a d ö y ü n iir .

564() S c ç , a d il n iz a m ı , d ü z s iy a s o t i B u d u r in s a n lığ ın ilk o la m o li .

564| P is o -p is , y a x ş ıy a y a x ş ı o lm a lı ,B ir v c r s o o n v c r ib lo z z o t a lm a l ı .

5642 Z a tı p a k o la n la r p is l ik d o n q a ç a q ,D a im q a p ı a ç a r , s o x a v o t s a ç a r .

5643 H a ra m d a n tö ro y o n h a la l l ıq b i lm o z X a lq a b o la o la r , m o r d lo r o q o fo s .

5644 Y c y im -g c y im v c r ir , n c rn o t s a ç ı r b o y ,B o y in x id m o t in d o d u r m a ğ ın g o ro k !

5645 B o y d ir b u g ü n so n o v a r - d ö v lo t v c ro n , F o z ilo t , z ə k a v o t , s o a d o t v c ro n .

5646 M o g o r u n u tm u s a n b u y a x ş ıh ğ ı ,M o rd o m o r d l ik g ö s to r , c y q ü d r o t d ağ ı.

5647

5648

5649

5650

5651

5652

5653

5654

5655

5656

5657

5658

5659

5660

5661

5662

5663

5664

Doğru söz nə qədər acı olsa da,N uş e lə , gətirər ağzını dada.M ən acı söz dedim, oziz qardaşım, D anxm a, danlma, duy, düşün-daşm .S ən ə söz toxunsa, q əzəb lən m o çox, Doğru söz-acı söz daşdan keçon ox.Müdrik bir kəlama uyğundur sözüm , D inlə bu kəlam ı, günüm -gündüzüm .Doğru söz bibərdi, acılar soni,Qorxma əw ə l-a x ır qovar qüssəni.

Doğru söz nə qədər olsa da acı, Gözünün odudur, başının tacı.Atan vəfat etdi, sən bir çocuqkən,N ə sənət öyrəndin, no hünor, no fond.

Qanadı altına aldı boy soni,Onun sayəsində tapdın bəxtin i.Sənə qapı açdı, b əxş etdi ruzu,Köhlən, qul-qaravaş, torpaq, əkin, su. B əyin sayosindo şöhrətli oldun,Çörəkli, ürəkli, nem otli oldun.

Sənə yaraşarmı indi darılmaq - B əydən üz döndərib düşm oni olmaq?Səndon gözloyirkən dostano köm ək, Onu yalqız qoysan incim ozm i boy?O, sənə nə qodər yaxşılıq etdi,Sənin dost cavabm qaçmaqla bitdi?Beş kişi içində adın-sanın var,Q oy vəfalı deyib alqışlasınlar.Son insan olm ağı hünər tacı san,D inlə, nəlor demiş hünərli insan.İnsanın boxtidir insaniyyoti,Bu ülvi sorvətdon ol çokm o qəti.

Ə ldən verm isənsə insanlığını,Sən noson - bir com dok, bir ot yığını.

Uğrunda can qoydu Elbaşı, əhson,H ay ver yaxşılığa yaxşılıq la son.

56Ğ5 K im d ir x a lq iç in d o ə n y a x ş ı a d a m - K im k i, e l b a n n ı r y a x ş ıh ğ ın d a n .

5666 Y a z ıq b i r u ş a q d ın .. . O , s ə n i a ld ı ,S ə n i u c a l td ıq c a ö z ü u c a ld ı.

5667 C a n ın ı , q a n ın ı f ə d a q ıl o n a ,Y a tm a , ö m rü n ü v e r b o y q u l lu ğ u n a .

5668 H a y v e r y a x ş ı l ığ a y a x ş ı l ığ ın la ,G ö rs ü n q ü d r ə t in i q o y ə r ş i - ə la n .

5669 D in lə , n ə l ə r d e y ir h ə r s ö z ü g ö v h o r , İ n s a n l ıq ö r n ə y i g ö s tə r ə n b i r ə r :

5670 S ə n ə ç ö r ə k v e r ə n m ə r d o b a d ə s u n - Y e d iy in , iç d iy in h a la lın o lsu n .

5671 D u z - ç ö r ə k h a q q ın ı u n u tm a y a n la r , D u z - ç ö r ə k v e r ə n ə c a n f ə d a q ıla r .

5672 İn d i k i, ç a tm ıs a n ö z is tə y in ə ,S o n o ru h v e rə n in y e t k ö m ə y in o .

5673 Ə y n in o z o rx a ra , ip o k g e y m is ə n ,G ö z ü q a m a ş a n v a r k in d o n , h o s o d d o n .

5674 İn d i s ə n b o y in o b o x ş e lo a d - s a n , D ü ş m o n i b a ş o y s in , y a n s ın a c ıq d a n .

5675 Ç a tm a s a n n e m ə tə , o h d ə y e tm is ə n , M a ş a lla h , ü ç y a ş a r b u ğ a g ib is o n .

5676 B u g ü c ü s o r f e lo b ə y x id m ə t in o , D u a - s o n a d ü ş s ü n q o y q is m o tin o .

5677 K ö h lo n , o ro b i a t, a r ğ u m a k m in d in , V a r -d ö v lo t y ığ m ıs a n , d ü n y a s o n in d i .

5678 İn d i g c t işo s a l o z o m ə tin i ,B o y d o q a n a d la n s ın , a ls ın o h d in i .

5679 B i r a z r a h a t la n ıb ç ıx s ın ta x tın a , D ü ş m o n i b a ş o y s in g ü n o ş b a x t ın a .

5680 Ə ' v e rd i , d il v e rd i, g ö z v e rd i s o n o , S o n d o o n u n ü ç ü n k a r a g o ls o n o !

5681 A ç s ın d u a la r ı b o x t in ə a ğ y o l,B i r a z d a d ö v lə t l i , ə z o m o tl i o l!

5682 Y a x ş ı l ıq r o m z id ir o s il k i l i lə r ,A d ı ö lm o z q a la r , d ü ş m o n i ö lo r .

5683 A r i f lə r b u s ö z ü y a x ş ı d e m iş lə r :İ d ra k a y o l a ç a r ə s i l k iş i lə r .

5684 K iş in i ta n ıd ı r k i ş i x i lq ə t i ,X i lq ə t i n e c ə s ə o d u r s u rə t i .

5685 Q ıl ığ ı ş a h id d ir k im o ld u ğ u n a ,F e li a y n a tu tu r h ə m iş ə o n a .

5686 E lb a ş ı f e l in i d ə y i ş s ə ə g o r ,O n a g ö s tə r i ş v e r , d ü z y o lu g ö s to r .

56g7 B ə y d ir b a y r a q d a r ı h o r y a x ş ı l ığ ın ,Ö z ü n ü k ə n a r d a tu tm a q d a n sa k ın !

56g8 İn d i k i , g ə lm is ə n g ə n ə ş m ə k ü ç ü n , Q ə lb im d ə n ə v a r s a a ç ıra m b u g ü n .

5689 H ə r ş e y a y d ın o la r g ö r s ə n c ö v h ə r i ,Ö z ü n b i l ə n lə r i , m ə n d e y o n lə r i .

5690 Ö g d ü lm ü ş ş a d o ld u : - Ə z iz q a r d a ş ım , K iş i lə r b a ş ıs a n , u c a ld ı b a ş ım .

5691 G ö z ə l s ö z lə r d e d in , a ç ıld ı d ü g ü n ,H e ç b i l s ə n n ə q ə d ə r x o ş b ə x to m b u g ü n .

5692 Q a lx d ı q a r ş ım d a k ı q a r a n l ıq p ə r d o ,C a m m d a q u r b a n d ı r s ə n g ib i m o rd o .

5693 Q a lm a d ı k ö n lü m d o b ir d i lə k - a r z u ,M ə n ə d a y a q o ls u n T a n r ın ın ö z ü .

5694 S ə n i d o , m ə n i d ə A lla h s a x la s ın ,F e lim d ü r ü s t o ls u n , x i lq o t im a y d ın .

5695 D u a - s ə n a ilo y a r d ım v e r m o n o , G ə n o ş d in , o m ə l e t ö y ü d lo r im o .

5696 B itird i s ö z ü n ü , q a lx d ı a y a ğ a ,M in d i k ö h lo n in i - o lv id a , q a ğ a .

5697 C a td ı m ə n z i l in o , h a lı, k e y f ı s a z ,S ü f ro d o n a y r ı ld ı , d in c o ld i b i r az.

5698 G ö y ç a td ı q a ş ın ı , g iz lo td i g ü n ü ,G iz io td i b a y a q k ı n u r g ü n d ü z ü n ü .

5699 Z ü lm ə t s a ç la r ın ı y a y d ı d ö r d y a n a ,Q ə rq o ld u g e c o n in q a r a n l ığ ın a .

5700 Y o rğ a n -d ö ş o k a ç ıb d in c o ld i b i r az ,Ş ir in y u x u la r d a n ü ro k u s a n m a z .

5701 Oyandı, başqa bir aləm o girdi,Gülən bir qız gibi göy diş göstərdi.

5702 Günəş baş qaldırdı, saçdı ağ nabat, A ğ quşa bonzodi sonsuz kainat.

5703 Eşq ilə sosləndi səhər namazı,Halal bir yem əkdən dad aldı ağzı.

5704 Mindi köhlonini, qəsrə yönəldi, Elbaşı əy ləşon otağa gəldi.

57{)5 Ozğurmuşu sordu Elbaşı ondan, Sağmı, salamatnıı o müdrik insan.

5706 M əni yad edirmi dualarında,Dua soslonondə ə fv edir Xuda.

5707 İnsan dua ilo soadət tapır,A çılır connoto bir qızıl qapı.

570g Dualar yol açsa göyün qolbino, Yaman batıb gedər yerin dibino.

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

5709 Ö gdülm üş söylodi: - Əm inom , omin, Dürüst sözlər dedin, elm o güvondin.

5710 Amr dualarla qardaşım bizi,Haqdan soraqlayır hor ikim izi.

57U Unutnıuş özünü nıükoddor qoca, Qalm ış yarı canı yanınuzdaca.

5712 Günaha batan biz, dua qılan o, Q ollotdo qalm ışız. Q oflot lodıır, lo!

5713 Kosmir boyo dair dualarım,Bağrında hiss edir bizim ağrını.

5714 Ondan mehribanı cahanda varmı,Atıb öz dordini bizo yanmırmı?

5715 Elbaşı, varmı heç bizim tok qafll, Tamam hodor keçdi günlor clo bil.

57,ft N cm otlor içindo itib do batdıq,Cismi oyaq qoyub özüm üz yatdıq.

5717 Q u rd , i la n y e y e c ə k c is m i l ə c a n ı, Ö lü m d ə n d ü n y a d a q u r tu lu ş h a n ı?

5718 D in lə , idrak əhli nə söy ləm iş, nə - Çıraqdır gözünə, əzb ərləsən ə:

57ig S ən k im sən aləm də - ötəri mehm an, Qurdun, ilanındır ə w ə l-a x ır can.

5720 X oş bir yuxu gibi ömür-gün ötər, Şahiddir sözüm ə sovuşan günlor.

5721 Elbaşı soruşdu halı, əhvalı,N ə cür oturmah, nə cür durmalı.

5722 M ənim səndən savay mehribanım yox, S ən ə iriamram özüm dən də çox.

5723 İşim çö ld ə qalıb, özüm evd əyəm ,Q afıllik içində çoxm u çəkim qəm?

5724 Qulağımsan, eşit, gözlərim sən , gör, D ərdə bir çarə qıl, gözləm ir ömür.

5725 M əndən köm ək umsan, verorəm köm ək, Ömrə m ena verən iş görok gərok.

57 2 6 Ö y r ə n ə k , ə s g ə r l ə r d a v r a n s ın n e c ə ,N asıl yo l açmalı qəm dən scvin cə.

5727 N asıl cilovlayaq zülmkarları,Şər batsın, alimlər qalxsın yuxarı.

5728 Ç içəklənsin ölkə, zen g in ləşsin el,- Şükür, ey Yaradan, şükür! - desin dil.

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

5729 Ö gdülmüş söylədi: - Ey mordloro baş, Tanrım qüdret versin, zirvolordən aş.

5730 Tanrım qüdrət versin... baş vur dorinə, Çatasan ən gözəl d iləklərino.

5731 Q ovuş səad ətə, bəxtiyar yaşa,Ağrı m ənə gəlsin , sən ə yox, haşa!

5732 Canım sə n ə fəda, ey ulu başçı,Sənson təxtim izin tacı, gültacı.

5733 Səndon bir dilokçəm , umacağım var: Azca səbrli ol, verirkən qərar.

5734 Kimi yaxın tutsa, bilirsən ki bəy,Qırır qeybətini paxıl adamlar.

5735 Yəqin ki, tökərsən qaş-qabağım,Girsə aramıza xəbis, fitnəkar.

5736 D inlə, gör nə söylər bahadır bir ər, Müdrik nosihətlər qalır yadigar.

5737 Adam oto bonzər, iy lənm əsin ət, Gərək qoruyasan, ey zövqü bahar.

5738 Aqil hökmdar da b əzən sarsılar, Saxtakar saxtanı car çək ən d ə, car.

5739 B oy qalır təəccüb, heyrət içində, Q eybətçi geybeti edirkən şüar.

5740 C ism , can bir quldur, könlüm üzsə b əy , Könül bəzən yanar, b ezən soyuyar.

5741 Dördü do düşməndir biri-birino,Bir insan könlünün dörd ohvalı var.

5742 Biri ahostodir, biri to ləsən ,Biri gülm ək istər, biri qan ağlar.

5743 Şadlıq istəyonə rast gə ler kodor,K ədər rodd olanda, sevinc oyanar.

5744 X ocalot çokorom, oziz Elbaşı,Son bahar istorkən, yağsa boran, qar.

5745 Mondon inciyorson, girso ortaya,Zohor damızdırsa ağzı zohrimar.

5746 D ilokçom budur ki, özüm don soruş, Moni gözdon salma, coşsa gözü dar.

5747 Hor şeyin dibino, m oğzino var son, Yalnız doqiqlikdon odalot doğar.

5748 Fitnokar alçağı, olbotto dinlo,Ancaq mahiyyoti aşkar et, aşkar.

5749 A rif gör no demiş: yalanı dinlo,Foqot üroyindo yer verm ə zinhar.

5750 Safdır, müqoddosdir atalar sözü,D inlo, gör no dcm iş müdrik alalar:

5751 G ə r ə k l i s ö z lə r i s a x la y a d ın d a , G ə r ə k s i z s ö z lə r d ə n y a x a n ı q u r ta r .

5752 D o ğ ru n u y a la n d a n a y ı rd e d o b il , D o ğ ru s ə n in o ls u n , y a la n ta r im a r .

5753 Ə y r i ə h v a l p o z u r , q a r a ld ı r q a m , Y a ln ız d ü z lə r i tu t , e y m ə r d h ö k m d a r !

ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI

5754 E lb a ş ı s ö y lə d i : - E y a d ı y ü k s o k , Ç a tm ıs a n ə h d in ə i s t ə d iy in tə k .

5755 S ə n ə T a n r ım v e r ib in s a n iy y ə t i ,D il in d ü z , fe lin p a k , ö z ü n o b ə d i .

5756 E1 z iy a n g ö r ü b m ü s ə n in iş in d o n ? H a la l l ıq ə m m is ə n a n a d ö ş ü n d o n .

5757 S ə n ə ç a m u r a ta n n a k o s lə r i ır ıo n , S a y a r a m a l ə m d ə ə n y a v a d ü ş m o n .

5758 F i tn ə k a r f e l in ə u y a r a m m ı h e ç ? T o n - to n d a n ış s a la r , s a y a r a m b i r h e ç .

5759 O la b i l ə r m i k i, e l b a ş ç ıs ı m o n ,F ə r q e d ə b i lm ə y im y a x ş ın ı p is d o n ?

5760 Y a x ş ın ı y a m a n d a n a y ı r m a y a n la r , A d la n a b i lə r m i m ə g e r h ö k m d a r ?

5761 S ın a n m ış k iş in i b i r d ə s ın a y a n ,M ə g ə r s a y ı lm a z m ı e a h i l , y a n a d a n ?

5 762 Q a n u n la r v e r ə n ə b ə y d e y o r m is o n , A y ır a b i lm o s ə d ü z ü ə y r id ə n ?

5763 B ü tü n m ü ş k ü l lo r i h ə l l e d o n in s a n ,S ə n tö h fo g ə lm is ə n m o n o T a n r ıd a n .

5764 D u z - ç ö r o k h a q q ım ç o x d a n v e r m is o n , S ə d a q o t o h l is o n , v o f a n a o h s o n .

5765 M o n d o n s o n o la y iq b i r c a v a b g o ro k , Y a ş a , b o h r ə m o n d o l , e y ş o n i y ü k so k !

5766 E ş i t n o s ö y lə m iş a d a m la r x a s ı , D ü z lü k d o n y a r a n m ış o n u n a v a z ı .

5767

5768

5769

5770

5771

5772

5773

5774

5775

5776

5777

5778

5779

5780

5781

5782

5783

5784

D e k im d ir a lo m d o a d a m la ra b a ş ,O k o s k i, y a r a n ıb in s a n a q a rd a ş .

İ n s a n a c a v a b d ır in s a n iy y ə t in ,A d ın b u n a g ö r ə v e r i lm iş y o q in .

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - B iz im E lb a ş ı , Ç a ts ın s o a d ə tə e l lə y a n a ş ı .

H a q q s ə n ə b ə x ş e t s in ik i a lə m i ,G ü ls ü n a rz u la r ın a x a r s u k im i.

S ə p s in q o d ə m in ə f ə lə k g ü ld ə s to ,D ö v ra n d ö v r e lo s in m u r a d ın ü s to .

E y d il i , fe li d ü z , g ö z ü - k ö n lü şa d ,D a im s a ğ -s a la m a t , b ə x t iy a r y a ş a !

H ə r n o v e rm iş o m s o h a la ld ı r s o n o - S ə r v o t y c y im -g e y im , h ö r m ə t , k a ş a n o .

X id m o t k o m o r in i b ə r k b a ğ la m ış a m , T a n r ım iş ıq v e r s in , e y ç ı ra q , e y şa m .

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i : - X o ş b ə x t E lb a ş ı , S ə n i u n u tm a d ı T a n r ım , n o y a x ş ı.

T a n r ım ö z ü v e r d i s ə n ə s ə a d ə t ,Y a r a ş ı r a d ın a m ə rd l ik , lo y a q o t.

B o y l ik -h ö k m ra n l ıq e tm o k is tə s o n ,D ö r d b ö y ü k q a y n a q d a n q ü v v o t is to so n .

B ir in c i b u d u r k i , d i l in d ü z o lsu n ,İ k in c i - s o a d o t g ə t i r s in q a n u n .

Ü ç ü n c ü - a ç ı ls ın s o x a v o t o lin ,M c h rü ş ə fq o t in d o n g ü c a ls ın o lin .

D ö rd ü n c ü - q o h r ə m a n , m o rd o lm a lıs a n , D ü ş m o n in b o y n u n u s ın d ırm a lıs a n .

B u d ö rd m ü h ü m işi b a c a r m a s a b o y , X a lq ın a ra s ın a r o x n o d ü ş o c o k .

B u n la rd ır b o y liy in ö z o y i , m o ğ z i,Ö z o y i o lm a s a d a y a n a r n o b z i.

S o n ç ıx m a y o lu n d a n , h a q q y o lu n d a s a n , B u y o l la y ü r ü m ü ş ə n u lu k a rv a n .

B u y o ld a n s a p a n la r , ta p m a z so a d o t, D a ğ ıd a r b o y liy i q o f lo t , fo la k o t.

5785

5786

5787

5788

5789

5790

5791

5792

5793

5794

5795

5796

5797

5798

5799

5800

5801

5802

E lb a ş ı , e z i z l ə sə rı ü ç ta y fa n ı ,D e y im b i r c ə - b i r c ə , o n la r ı ta n ı .

B ir in c i - ig id lə r , a t ıc ı la r d ı r ,O n la r ö n c ə b h ə d ə m e r g o n a d la n ır .

İ k in c i - a l im lə r , e l b a ş ç ı la r ı ,O n la r d ı r ö lk ə n in b a r ı , b a h a n .

Ü ç ü n c ü - S ə r k a t ib a d la n a n s a y a r , G ə l i r i , ç ı x a n d ü rü s t h e s a b la r .

S ə n a y ı r b u n la r ı b a ş q a la r ın d a n , Ə z iz lə , ə n a m v e r , e h s a n v e r m ü d a m .

O n d a y u r d b o y a ta r , e l z ə n g in lo ş ə r , N iz a m - in t iz a m d a y o lu n a d ü ş ə r .

A d -s a n ın , h ö r m ə t in a r ta r d o m b ə d ə m , Ü z ü n ü g ö r m ə y ə c a n a ta r a l ə m .

E ş it , g ö r n ə d e y ib b i r x a lq o z a n ı : A d a m ö ls ə b e l ə ö lm o z a d - s a n ı .

Ş a n - ş ə r ə f d e y i lm i g e t s ə n d o ö z ü n , Q a la b u d ü n y a d a s ö h b ə t in - s ö z ü n .

Q o y m u ş s a a l ə m d ə y a x ş ı b i r a d - s a n , Y e r d ə y a t s a b e lə y a ş a y ı r in s a n .

Ö lm ə z lik i s to m ə , ö lm ə z a d is to , H ə y a t ın f ö v q ü n d o b i r h ə y a t is to .

Y a x ş ı a d - s a n h a ra , s ü r ü n m o k h a ra , B ir i o r ş ə g e d i r , b ir i m o z a ra .

S ə n d a im d i r i s e n y a x ş ı l ıq e t s o n , D ir is o n , y a x ş ı l ıq a r d ın e a g e ts o n .

Ö lm o y ir , y a ş a y ı r fe li y a x ş ı la r ,F e li y a m a n la r ın m o g o r n a x ş ı v a r?

Ö lm ü r y a x ş ı x i lq o t m in il ö ts o d o , Ö m ü r -g ü n b i ts o d o , h o y a t its o d o .

Q a la n y a x ş ı l ıq la r , ö m ü r -g ü n , x ü ly a , G ö r v o f a q ı l ıb n u k im o s o d ü n y a ?

B u g id i d ü n y a n ın o lm a h e y r a n ı , V a x tın q o d r in i b il , g ö z ü n q u rb a n ı .

D ü n y a n ın i ş l ə r i o y u n g ib id i r ,T u ts a n a y a ğ ın ı , b a ş o ld ə n g e d ir .

5803 Q a t ı lm a o y u n a , a y ı l , e y x u m a r , Q a tı ls a n o y u n a y o lu n b a ğ la n a r .

5g04 G ö r n ə d ü rü s t d e y ib k i ta b y a z a r ı ,Ə n g ö z ə l ə ş a r ı u n u tm a b a r ı! "

5g05 D ü n y a n ın iş lo r i o y u n d u r , o y u n ,S a k ın , u d a r s ə n i b u q a r a ç o v ğ u n .

5806 M ə r d o l, b ə n d ə l ik e t, h a q q ə m r in i tu t , N ə g ö y f ə rm a n ım , n e y e r i u n u t.

5g07 B u d u r , a ç ıq d e d im b i ld ik lə r im i ,Ç ö lü m , iç im b ə l l i s ə n ə g ü n k im i.

5g08 Ç a ta rsa n ə h d in ə , s ö z ü m ü tu tsan ,M ə n o in a n m a s a n m ə h v o la c a q s a n .

ELBAŞININ ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI

5g09 E lb a n ı s ö y lə d i: - E y m ə n ə h o m d o m , T a n r ıd a n b u iş ə y a r d ım d i lə ro m .

5810 T a n r ı q ü d ro tl id i r , r ə h m e d o r q u z u m , H o r n o q a r a n l ıq s a iş ıq s a l ö z ü n ,

58U N o z o r sa l h o r işo , a x a r - b a x a r o l, G ö z d o n , o ld o n iti , ö z ü n h ü ş y a r o l!

58|2 M o n o u s b u rd o lm a , ö z ü n g ö r iş i, Y a rd ım ç ın o la ra m , g ö r s o n z o r işi.

5813 B it ird i s ö z ü n ü , s u s d u h ö k m r a n , Ö g d ü lm ü ş a h o s to ç ıx d ı o ta q d a n .

5814 M in d i k ö h lo n in i , e v o q a y ı td ı , "D in c o lin " d e y ib ə n s o y u n d u y a td ı.

5815 D a n ü z ü y e n o d o o y a n d ı e rk o n , S a r a y a ü z q o y d u , a l t ın d a k ö h lo n .

5 8 1 6 Q o t 'y y ° l g ö s to rd li o g ü n d o n b o r i, S a ld ı ö z y o lu n a b ü tü n iş lo r i .

5 8 1 7 Ç iç o k lo n d i ö lk o , n o f o s d o rd i e l, C o ş d u E lb a ş ım n s e v in c i s e l-s e l.

5818 Ş o n in o m in d u a , a lq ış u c a ld ı ,A d ı ü ro k lo rd o o b o d i q a ld ı .

5gl9 N ə q ə d ə r g ö z ə ld i r q a n u n la r , q a ğ a ,B ə y l ik q a n u n ü s tə q a l x ı r a y a ğ a .

5g20 B ə y l ik b u c ü r o ls a b a ş ç ı , b a y r a q d a r ,E1 y a ş a r f i r a v a n , a z a d , b ə x t iy a r .

5g21 İ t a ə t g ö s t ə r s ə d ü z x i lq ə t l i e l,G ü n ə ş i h ə m iş ə b ə y l ik ü s t ə b il .

5822 B ə y ə b ə y l ik v e r ə n h a q q ın h ö k m ü d ü r ,B ə y i y a x ş ı o ls a e l d ə g ü n g ö rü r .

5g23 B ə y d ə y a m a n o la r , e l y a m a n o ls a ,Y u r d b a ta r , a r a n ı y a m a n l ıq a ls a .

5g24 B ə y d ə h a q q a g ə l ə r , h a q q a g ə l s ə c l, D i r ç ə l ə r m ə m lə k ə t , ö l ə r f ı tn ə - f e l .

5g25 K e ç d i b u m in v a l la h ə f t ə l ə r , a y la r ,Ö lk ə a b a d o ld u , x a lq d a b o x tiy a r .

5g26 T o z - d u m a n ə r id i , s o y u q lu q g c td i ,B u la n a n d u r u ld u , ə k i l ə n b i td i .

5g, 7 E lb a ş ı q a ld ırd ı ə l a s im a n a ,M in - m in ş ü k ü r d e d i u lu Y ə z d a n a .

OZĞURMUŞ XƏSTƏLƏNİR, ÖGDÜLMÜŞÜ ÇAĞIRIR

582g Y a n a n d a g ö y lə r in q ız ı l ç ı r a ğ ı ,Ö g d ü lm ü ş i s t ə d i a ç s m y a ta ğ ı .

5829 D a r v a z a d ö y ü ld ü , s ə s q o p d u b ə r k d o n , H ö k ə r ə s ə s lə n d i : G ö r k im d i r g o lo n ?

5830 ~ K im s ə b i r k iş id ir , s ö z ü m v a r - d e y ir ,S iz i i c a z ə y lə g ö r m ə k is to y ir .

5831 ~ ^ e t , § ° r n 0 is to y ir? K im d ir , n o ç id ir ? N ə d i r u m a c a ğ ı d e s in , g ö r ə k b ir .

5832 O ğ la n b ' r d ə ç ıx d ı , s o r u ş d u tə k ra r :- H a y a n d a n g o lm is ə n , n o m o q s o d in v a r?

5833 O z ğ u rm u ş g ö n d o r ib , k ö m o k is tə r o m ,O n u n q a r d a ş ın ı g ö r m o k is to ro m .

5834 ~ B u y u r , g o l!M ü s a f i r iç o r i g ird i .

H o r n o d e y i lm iş d i d i lo g o t i rd i .

5835 Ö g d ü lm ü ş h ö rm o tlo q a lx d ı a y a ğ a ,- S a la m ! - Y e r g ö s to r d i g ə lo n q o n a ğ a .

5836 B iz i d o s t b i l i r s o n , r o y in ə o h s ə n ,Ə h d in , a rz u n n ə d i r , h a r d a n g o l ir s ə n ?

5837 O z ğ u rm u ş g ö n d o r d i y a m n a m ə n i , G ö rü ş m ə k is to y ir , ç a ğ ı r ı r so n i.

5g3g X a r a b d ı r o h v a l ı , a ğ ı r x ə s tə d i r ,B a ş ç o k ... g ö z a ç a n d a s o n i is to d i.

5g39 B o r a b ə r g e d ə r ik , h ə r ş e y e d ə r ik . M ə n d o n s ir g iz lo m o , e y d ə r d ə ş o r ik .

5840 ~ Y a m a n d ır o h v a l ı , tu tu b b a ş ın ı,Ö lü m h ə d o lo y ir q a r ın d a ş ın ı .

5841 M o n o v v o lc ə g e d im , s o n a r d ım c a g o l, B u d a to s o l lid ir , e y fe li g ö z ə l .

5842 G e td i . . . e lo b il k i, u ç a n x o y a ld ı , Ö g d ü lm ü ş o llo r i q o y n u n d a q a ld ı.

5g43 Ə lo m lo , k o d ə r lo d o ld u g ö z lo r i , Q a y ğ ı la r iç in d o q a y ı td ı g e r i .

5844 Y a ta ğ a g irso d o y a ta b i lm o d i ,Ç ö k d ü g ö z lo r in ə g e c o z ü lm o ti .

5845 D a ğ ıld ı x o y a h , y u x u s u q a ç d ı,G ö z ü n ü q o m y u m d u , d o r d -o lo m a ç d ı.

58 4 6 S a p s a r ı d a n y e r i q ız a r a n z a m a n , Ə y lo ş d i y e r in d ə d a lğ ın , n ig a ra n .

5847 G ü lş o n d o n g o lo n d o b ü lb ü lü n so s i , C o ş d u s c v o n lo r in c şq i, h o v o s i .

5 8 4« Y o h o r in c itd im i k ö h lo n b c l in i ,B a ş ç o k d i x o s to y o , ö p d ü o lin i .

5849 S o y u n u b a td ığ ı g e y im i ü s to ,B a ş ın d a p a p a ğ ı y a t ı rd ı x o s to .

5850 A x d ı Ö g d ü lm ü ş ü n isti g ö z y a ş ı,- A x ı n o lu b s o n o , o z iz q a r d a ş ım ?

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ CAV ABI

5851 ~ Q a r d a ş , y o l g e d i r ə m , ö lü m o sa r ı , Ö lü m e lç i s c ç ir d o rd i , a z a r ı .

5852 D e d im ! S o n n ə f ə s d ə g ö r ü m ü z ü n ü , S ə n ə z ə h m ə t v e rd im g ü n ü n b u g ü n ü .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABl

5853 ~ M ə n im c a n ım - g ö z ü m , q a p ı lm a h is s ə , D ə r d d ə , x ə s t ə l i k d ə y o ld a ş d ı r b iz ə .

5854 - D ə rd , a z a r n ə d i r k i? K ə f a r o t im iz , D ə r d ç ə k ib y u y u r u q g ü n a h la r ı b iz .

5855 Q ə m y e m ə , s ə n e ş i t a l im s ö z ü n ü , E lm d ir s ö y lə y ə n s ö z ü n d ü z ü n ü .

5856 D ə r d s ə n ə v e r i l ib k ə f a r ə t ü ç ü n .B ü tü n s a ç la n n ı y u y u r d a ğ - d ü y ü n .

5g57 İn a n , b a ş y a s t ığ a y e td iy i z a m a n ,İ n s a n t ə m iz lə n i r g ü n a h la r ın d a n .

5g58 H ə r k ə s a z m ı- ç o x m u b a t ı r g ü n a h a , G ü n a h s ız k i ş i l ə r s e y r ə k d i r d a h a .

5g59 X ə s t ə l i k g e d ə c ə k , s a ğ a la c a q s a n ,B ü tü n g ü n a h la r d a n p a k o la c a q s a n .

5g60 H a r d a ö lü m f ık r i g ə ld i b a ş ın a ?K ö n lü n ü şa x s a x la , b o ş - b o ş d a n ış m a !

OZĞURMUŞUN ÖGDÜLMÜŞƏ CAVABI

5861 - Ö lü m p ə n c o s i v a r b u g ü n y a x a m d a ,

R o b b im ö z ü d e d i m o n o y u x u m d a .

5862 Y u x u d a h o r şey i o y a n c td ilo r ,Ölüm vaxtını da boyan etdilor.

5863 Y a x ş ın ı , y a m a n ı n o q ş e d o n T a n r ı ,N o x u b o s i r g o m ir b iz d o n o s ra r ı .

ÖGDÜLMÜŞÜN OZĞURMUŞA CAVABI

5864 Ö g d ü lm ü ş s ö y lo d i : - E y fc li d o ğ ru , F ik r in in m o ğ z i y o x , g ö z ü n ü n n u ru .

5g65 H ə r m o rə z g o lo n d o g e ts ə y d i b ə n d o , A d a m q a lm az d ı k i, b u y e r ü z ü n d ə .

5g66 B a x m a k i, iş im iz d ə rd d i, aza rd ı, M ə g ə r h o r m o rə z in s o n u m ə z a rd ı?

5867 A d a m y u x u g ö rü r b ə z ə n y a ta n d a , G ə r ə k d ü z y o z a s a n y u x u n u o n d a .

Ö G D Ü L M Ü Ş O Z Ğ U R M U Ş A Y U X U Y O Z U M U N U B İ L D İ R İ R

5868

5869

5870

5871

5872

5873

5874

5875

5876

5877

5878

5879

5880

Y u x u y o z u m u n u g ə rə k b ilə sə n ,E lm d ir , b u e lm i b i lə n ə ə h s ə n !

C ü rb o c ü r y o z u lu r b ir y u x u b ə z o n , A y ırd e tm ə lis ə n , e y f ık ri rö v şə n .

Y u x u n u h ə r k ə s d ə n s o rm a z la r m o n c o , S o ru ş e lm o h lin d ə n so ru ş m a g eco .

G e c o n in , g ü n d ü z ü n ö z y u x u su v ar , T a m a m b a ş q a -b a şq a o lu r , y o z u m la r .

Y u x u y o z u m u n u n e lm i ö z g o d ir,F o h m i o la n ın d ır o n y a x ş ı tə b ir .

Y u x u n u y o z m a s o n ö z b ild iy in to k , S a k ın , h ə r y e tə n o a ç m a m a q go ro k .

Ə s il y u x u d u rm u m o g o r h o r y u x u ? Ç o x d u r y o z u m la n , x ə y a ld ır çoxu .

Y u x u n u y o z a rk o n , a rx a la n c lm o , T u tu şd u r , m o n a v e r , y o z k o lm o -k o lm o .

Y o z u m a can a tır y u x u g ö ro n lo r ,Y o z a b ilm o y o n lo r ta p a rm ı so m o r?

D o ry a k a m a llıla r n o d e m iş , d in lo , B a c a r, o in c in i te z g o tir o lo :

Y u x u y o z u m is to r, o n u y a x ş ı yoz , M o ğ z in i m o n im so , a r tıq n o var, poz.

Y o z m a y am a n lığ a , z iy a n g ö ro rso n , Y a x ş ı m o n a a ra h ə r q ism in d o son .

Y e m o k do , iç m o k d o o lu r y u x u d a , Y u x u d a n n o fay d a d a d s ız s a q ida?

5881

5882

5883

5884

5885

5886

5887

5888

5889

5890

5891

5892

5893

5894

5895

5896

5897

M ö v s ü m i lə b a ğ l ı y u x u la r d a v ar , B a h a rd a in s a n m iş ta h ı a r ta r .

Y a z d a y u x u g ö r ə n d ə l iq a n l ıs a ,Y u x u d a d ü n y a s ı a l q ırm ız ıs a ,

D e m ə k , b ə d ə n in d ə a r t ıq d ır q an ı,G ə r ə k q a n a ld ır s ın b u d ə liq a n lı .

Y a y f ə s l i b a ğ l a n b ir x ə z a n g ö rsə ,S a r ı g ü l, z ə f ə r a n , ə rğ a v a n g ö rsə .

O lm a s ın s ə f r a s ı , sa rılığ ı ç in ,T ə rə n g b in a d la n a n g ü lş irə iç s in .

G ü z f ə s li y u x u d a o r ta y a ş lı g ə n c ,G ö rs ə d a ğ y a q u y u , y a x u d q a ra ro n g ,

Ş ə h d iç s in . b e y n in i tə m iz lə s in q o y , Y o x s a c ü n u n o la r m ə h ə b b ə td ə n o.

Q ış d a y u x u g ö r ə n q o ca , y a q a rı,G ö rs ə q a r , q a s ırğ a , b u z s a lx ım la n ,

D ə rm a n , is ti x ö r ə k q o y o ls u n y c m i, Y o x s a q ü w ə t l o n e r o n u n b ə lğ ə m i .

Q a n ş ıq , d o la ş ıq y u x u la r d a v a r ,Y o z u m u ç ə tin d ir , ə l lə ş m ə n aç a r .

H ə r n ə d ü ş ü n ü rs ə y u x u d a g ö rs ə ,O n u n y o z u m u y o x , g irm ə s in b ə h s o .

Ş ey ta n a z d ırm a s ı y u x u la r d a v ar,A q il o y a n d ım ı q a lx ıb y u y u n a r .

Y a ln ız y u x u s u n d a m ə rd iş lə r g ö ro n , A d a m d a n m ü k o m m ə l y o z u m u m n ıa sə n .

M ə q a m ın m ə q a m d a n fo rq in i b ilm o k ,H ə r q ism i y o z m a ğ a fo ra s ə t g o ro k .

G ö rü n n o lo r d e m iş el a ğ sa q q a lı:H o r k im y u x u g ö rso y o z a n ta p m a lı!

Y u x u n u y o z m a so n ö z b ild iy in tok ,N o c ü r y o z s a n o c ü r g c rç o k io şo c o k .

Y u x u d a a ğ la m a q g ü lm o k d i fc lo n , H o y a td a a ğ la y a r y u x u d a g ü lo n .

589g Y u x u n u n y o z u m u v ah id , to k dey il,B u n u y ad d a sa x la , c y o q li kam il.

5899 G o d a n ın y u x u su , b o y in y u x u su ,E y n i c ü r y o z u lm a z , e y m ə n im q u zu m !

5900 Y u x u d a ç a l-ç a ğ ır , ro q s , o y u n g ö rso n ,Ş ü b h ə lo n a r tm a z m ı h ə y a td a q ü sso n ?

5901 Y u x u d a ağ lay an , ə lə m , q ə m ç ə k o n ,C o ş ğ u n se v in c ta p ır h ə y a td a h ö k m ə n .

5902 Y o z u m la r d a v a r k i, n u r ü s tü n d ə n n u r,F a y d a s ı so n in y o x , ö z g ə n in o lur.

5903 A d a m ın a b a x ır y u x u y o z u m u ,Y a x ş ıy a d o ğ ru tu t d a im ü zü n ü .

5904 Ö y lo y u x u v a r k i, b ə y e d o r son i,Y a x u d tax tdan sa la r, z a y e d ə r son i.

5905 B u n la n n hopsin i b iln ıə li , q a rd aş,S o n ra aç y u x u n u , y o z y a v a ş -y a v a ş .

5906 G ö rd ü y ü n y u x u n u aç ıb d e s ə n o ,M o n o n u ho ll e d ib s ö y lo rə m sono .

OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜŞƏ YUXUSUNU DANIŞIR

5907 O z ğ u n r ıu ş sö y lo d i: - M o n d cy im b ir-b ir,S on d o qu laq a s ıb k ö n lü n d o y c r ver.

5908 B ir p illo k o n g ö rd ü m - z o rd u o ld u q c a ,D ik q o y u lm u ş id i, ho m g c n , h o m uca.

5909 S a y d ım p illo lo ri, q a lx d ım y u x a rı,G e td im ax ıracan e y v a n a s a n .

5910 S o n u n c u p illo d o g ö rd ü y ü m q o ssa b ,S u uzatdı. Içdim. S u vcrnıok savab.

5911 İçd im , h av a la n ıb q o l-q a n a d açd ım ,Ö zü m d o b ilm iro m , o rşo m i u çd u m !

ÖGDÜLMÜŞ OZĞURMUŞUN YUXUSUNU NECO LAZIMSAÖYLƏCƏ YOZUR

5912 Ö g d ü lm ü ş sö y lo d i: - D in lo q ad ası,B u y ax ş ı y u x u n u n ç o x d u r faydası.

5913 Y o z u m d a r ə d d c y lo n a m ü n a s ib i , Ş ə r h in d ü rü s t o lsu n ö z k ö n lü n g ib i.

5914 X e y li d ə y ə r l id ir y u x u d a u ç m a q , Ə z ə m ə t q a z a n m a q , q o l-q a n a d a ç m a q .

5915 D e m ə k b o l o la c a q v a n n - d ö v lə t in , Ş ö h rə tin , h ö rm ə tin , a b n n , ism ə tin .

5916 B ə x tin p i l lə -p i l lə y ü k s ə lə c ə k d ir , A d ın m ü s tü n ə a d g ə lə c ə k d ir .

5917 M ə n im b u f ık r im ə y a x ş ı d ə l i l v a r , D in lə , n ə s ö y lə m iş y u x u y o z a n la r:

591g Y u x u d a n ə rd iv a n y ü k s ə liş d ir . . . q a lx , H ö rm ə tin r ə m z id ir p i l lə sa n a m a q .

59[9 P i l lə -p i l lə q a lx a n ç a tır h ö r m ə tə ,B ə x tə , s ə a d ə tə , v a ra -d ö v lə tə .

5920 A lıb s u iç m is ə n b ə x t in ə l in d ə n ,D ir il ik b u la ğ ı ta n m ısa n ə s lə n .

5921 G ö y lə r ə y ü k s ə lib q a lx d ın y u x a n , D e m ə k h ə r ə h d in i v e r ə c ə k T an rı.

OZĞURMUŞ HƏMƏN YUXUNUN BAŞQA YOZUMUNU VERİR

5922 O z ğ u rm u ş d il a ç d ı, b a ğ n n d a b ir ox :- Y u x u n u n y o z u m u o c ü r d e y il, y o x !

5923 Y a tıb b u y u x u n u g ö r s ə y d in ö z ü n , B a ş q a c ü r o la rd ı y o z u m u n , sö z ü n .

5924 S ə n in is tə d iy in b u d ü n y a d ı , b il,B u d ö n y a ə lb ə t t ə , o d ü n y a d ey il.

5925 M ə n s ə b u d ü n y a d a n q a ç ıb g e d iro m , Ç ə k d iy im b ə la d a n q a ç ıb g e d irə m .

5926 S ə n d ü rü s t y o z m a d ın y u x u m u , q u z u m , E ş it g ö rd ü y ü m ü m ə n ö z ü m y o z u m .

5927 U c a b ir p i l lo k ə n , n ə rd iv a n g ö rd ü m ,O , h o y a t d e m ə k d ir , a y ö m rü m -g ü n ü m .

5928 Q ä lx d ım n ə rd iv a n ı so n p i l lə y o d ə k , D e m o k , b itd i ö m ü r , ə lv id a , d e m o k .

5929

5930

5931

5932

5933

5934

5935

5936

5937

5938

5939

5940

5941

5942

5943

5944

5945

5946

S o n u n c u p il lə d ə su v e rd i q ə s sa b ,S u y u a ld ım iç d im , b itd i h a q q -h e sa b .

N e ç ə a ta lın ı a ta s ız q o y a n ,Q ə s s a b b a ş k ə sə n d ir , q ə s s a b - g ö z o y a n .

N ə q ə d ə r ab a d ı b ə rb a d q ılm ış o ,A lm ış can ım ız ı, ş iv ə n s a lm ış o.

Q a b d a n içd im su y u s o n d a m la y a d ə k , D ir il ik su y u d u r, d e d in , m ü b a rə k .

S u y u n y a n s ın ı iç m iş o lsa y d ım ,B u c ü r d ü şü n m ə y in o la rd ı ay d m .

Ö m rü m ü n y a rıs ı q a la rd ı d e m ə k ,M ə n s ə içd im su y u so n d a m la y a d ə k .

D e m ə li , ə lv id a , tü k ə n d i ö m rü m ,B ü tü n h ə y a tım ı y a ş a d ım , g ö rd ü m .

B iz ə id rak ə h l i n ə d e m iş , d in lə , A lim d ir d an ışan , q a rd a ş , s ə n in lə !

İ ç s ə y a n s ın ı y u x u d a su y u n ,O n u n h ə y a tm ı b itm ə m iş say ın .

S u y u ta m a m iç sə , d e m ə k iş b itib , Q a z m m ə z a n m , d in c ə ls in q o rib .

K ö ç o r i b ir q u şu q , c a n m ö h lə ti az, Y u v a d a n u çd u m u , b ir d ə q a y ıtm a z .

E y m o n im g ö z ü m ü n a ğ ı-q a ra s ı,Ə rş o q a lx m a ğ ım m b u d u r m o n a sı.

T a n n o y an e td i m ə n ə b u n la r ı ,G o ro k h a z ır la şa m , g ö rə m m o z a n .

Y u x u m u n y o z u m u b ö y lə d ir an c aq , S o n in tə b ir in so y a m a q d ır , y a m aq .

T o so lli v c r irsə n , m o n o to so lli,M o n o ö lü m b o lli , o d ü n y a b o lli.

G ö z q o y , cy g ö z ü m ü n q a ra s ı, ağı:Ö lü m m ə z a r-m o z a r q a z ır to p rağ ı.

Ö lü m sö k ü b - tö k ü r h a ç a n d a n b o ri, Y ü z -y ü z q o sr lə r i, im a ro tlo ri.

N o q o d o r su ltan la r, x a n la r , x a q a n la r, Ö lü m c a y n a ğ ın d a o lm u ş ta rim a r .

5947

5948

5949

5950

5951

5952

5953

5954

5955

5956

5957

5958

5959

5960

5961

5962

D a ğ ıtd ı n o q ə d ə r c a n o lm u ş la n ,Q o lu z o r lu la r ı , m e ğ ru r b a ş la n .

M in -m in y e y ib - iç ə n , n ə f ə s a la n v a r , Y a ln ız ö lü m ü ç ü n y a ra n m ış o n la r.

B a ş q a b ir q ə f lə td i r m ə n i y a n d ıra n ,S o n g ü n d ə tö v b ə n i u n u d u r in san .

Ö lü m q a ç ı lm a z d ır - b i ls ə d ə q a fıl, Q ə f lə t y u x u s u n d a n o y a n a n d ey il.

Ö lü m h a q q iş id ir , y o x o n a ç a ra ,G ü n ü n n e c ə k e ç ə r ö lü m d ə n so n ra .

B u d u r b ir c ə a rz u m u lu Y ə z d a n a :İk in c i ö m rü m ü s a ls ın s a h m a n a .

N e s ib im - q ə n a ə t , m ə ş ə q q ə t , z ə h m ə t , G e c ə m g ü n d ü z g ib i n u r la n d ı fə q ə t.

V a r -d ö v lə t y ığ m a d ım , s ə r v o t g ö rm o d im , B o m b o ş a rz u la ra k ö n ü l v e rm o d im .

S o n g ü n ü d ü ş ü n d ü m ilk g ü n d o n b o r i, D e d im : y ü n g ü llə ş s in ö m rü n y ü k lo ri.

H ik m ə t e lm iş ığ ı, n ə s ih ə t v e rə n ,A lim n ə s ö y lə m iş , q u la q a s , ö y ro n :

Y ü n g ü l e t y ü k ü n ü , d ü z ə l t ö z ü n ü ,Y o lu n ç o x in c ə d ir , d ü şü n s o n g ü n ü .

Ç ə k d iy in z i l lə t i y a d ın d a n ç ıx a r ,Ə c ə ld ə n in c im ə , iş in i q u r ta r .

M e h r ib a n q a rd a ş ım , y o l ü s tə y o m m o n , B iliro m a rd ım c a s o n g o lo c o k so n .

B ir a ğ ız s ö z d e y im , s ö z ü m ü d in lo , U n u tm a o n la rı , m o n ö lso m b e lo .

S ə n d ə n a y n lm a d ım sa ğ lığ ım d a m o n , S ö z ü m a y n lm a s ın ö lso m d o so n d o n .

Ö z ü n ü q o f lo to , ey şo ö y ro tm o ,Y a ra m a z iş lo r in a rd ın c a g e tm o .

OZĞURMUŞ ÖGDÜLMÜGƏ ÖYÜD VERİR

5963

5964

5965

5966

5967

5968

5969

5970

5971

5972

5973

5974

5975

5976

5977

5978

5979

B u ra x m a ə lin d o n d ü z lü k y o lu n u , M u ra d - d ü z lü k d ə d ir , u n u tm a b u n u .

B ü tü n ca n lıla ra d o s t, m e h rib a n ol, H a q q a ib a d ə td ir ə n iş ıq lı y o l.

A ld ığ ın az o lsu n , v e rd iy in ü n v an . Q ə z ə b li ça ğ m d a tə m k in lə d av ra n .

U n u tm a ö zü n ü , ö m ü r te z ö tü r,U n u tm a ö lü m ü , g e t, tə d a rü k gör.

B o n d o lm a d ü n y a y a ... s e v d a y a m a n d ır . S ə n g ə ld i-g e d ə rsə n , d ü n y a q a lan d ır.

D u y h a q q m h ö k m ü n ü , y ü k v u rsa d aş ı, X a lq a s ə a d ə t v e r , e y b a ş ı d aş lı.

D ü rü s t o l, ə m o l e t v e rd iy in sö z ə , Y a la n ç ı şax b a x a b ilə rm i ü z o ?

G ü lo r ü z , isti sö z , m e h r ib a n rə f la r , S on i b u d ü n y ad a e d ə r b o x tiy a r .

S ü f in aç , ç ö rə k v e r , g ö s tə r s ə x a v o t, Ö z g o n in ey b in i faş e tm ə , g iz lə t.

C ilo v la no fsin i, b o ğ q ə z o b in i,Ə q lin o y ri y o ld a n q a y ta rs ın son i.

G ü d m o ö z x cy rin i, el x c y r in i güd , Y ü k ü ö z ü n d aşı, x a lq ı şo n b ö y ü t.

P a y la , o rm ağ a n c t v c r-d ö v lo tin i , X a lq d a n o s irg o m o so x a v o tin i.

D in lo , g ö r no d e m iş sa y ıla n k işi, Z o k a s ı, id rak ı b ir ü m m a n k işi:

K iş ilo r b a ş ıd ır x e y ir v c ro n lo r ,X o ş ü z g ö sto ro n lo r , x o ş ü z g ö ro n lo r.

K işin i ta n ıd ır iki fozilo t:B iri m e h rib a n lıq , b iri so x a v o t.

G ö rü n z o k a oh li n o lo r sö y lo m iş : Z o k a d a n y a ra n ır h o r x cy irli iş.

K im d ir b u d ü n y a d a so x a v o tli o r - C a n ın ı x a lq ü çün fb d a cd o n lo r.

5980

5981

5982

5983

5984

5985

5986

5987

5988

5989

5990

5991

5992

5993

5994

5995

59%

Q ız ı l-g ü m ü ş s a ç m a q s ə x a v ə t d e y il, C a m n fə d a s ıd ır ə n b ö y ü k d ə lil.

V a ru ı ı b ə x ş e lə x a lq a s u g ib i,X a lq s ə n i is tə s in ö z o ğ lu g ib i.

İk i ş e y g ə t i r i r d ü n y a y a z in ə t!B ir i h ə y a , is m ə t , b ir i v a r -d ö v lə t .

İ s m ə tl i , d ö v lə t l i y a ş a sa n d a sə n , Ə e ə l in ç a ta n d a a h ç ə k ə c ə k s ə n .

E1 x id m ə t g ö s tə r s ə , b ə y q a n a d la n a r , Ü z ə n g i m ö h k ə m s ə a tlı a tlan a r.

E l in x id m ə t in d ə n k a m a la n in sa n , Ç a tır s a n d ö v lə tə . . . h e y h a t, q o c a sa n .

Ö z ü n k ö ç ə r is ə n , a d -sa n ın q a la n ,B i r g ü n g ə l ib ç ıx a r d iv a n -c a n a lan .

S a x la m a z k ö ç ə r i n ə ev , n ə o rd u , Y o ld a b in a q u rm a z , ö z g ə d ir y u rd u .

Q a rd a ş u n , ö z ü n ü s ə f ə r d ə b i l s ə n , Ş a d la n m a , n ə ç ıx a r s e v in m ə y in d ə n ?

D ü n y a g ə ld i-g e d ə r , c a n -u ç a n b ir o x , B irc ə a x ır g ü n ü d ü rü s t b i le n y o x .

ö l ü m b a ş ın ü s tə h ə m iş ə h a z ır ,V a x t g ə l ir , q a rm a ğ ı b o ğ a z m d a d ır .

B u d ü n y a - tə a m d ır , e y y e r a d a m ı, K im y e m iş s o n a c a n h ə m o n tə a m ı?

N ə f s in i b o ğ a b il , e y ə h l i- tə m k in ,L a l e y lə d ilin i, q iy b ə td e n ç ə k in .

A r i f g ö r n e d e m iş , v e r s ö z ə d iq q ə t , D iq q ə t k ə s i l ə n lə r ç ə k m ə z m ə ş ə q q e t .

A rz u la r b ə s lə m ə k ş ir in o ls a da , A ğ z m a v e rd iy i z ə q q u m d u so n d a .

U c a la n a lç a la r , y ü k s ə lə n e n ə r , Y o x u ş d a e n iş v a r , ş ə k ə r d ə z ə h o r .

D ü n y a g ə l -g ə l d e y ə n b ir q ız a b ə n z ə r , A y ıq o l, g ü ld ü rə r , so n ra ö ld ü rə r .

5997 N o q ə d o r abad ı b ə rb a d e tm iş o, Ş ad lış b ə y lə r in i n a şa d e tm iş o.

5998 Ə I v e r ir , gü l v e r ir , b a l v e r ir s ə n ə , U y m a , ba l a l t ın d a z e h r i g ö rsə n e .

5999 D ü n ə n v e rd iy in i sa b a h a la c a q ,H ə r n ə c ə m e d ib sə , d a ğ ıd ır a lçaq .

5000 K im i g ü ld ü rü b sə a ğ la d a r z a r-z a r , G ü lş e n le r y e r in d e g ö z ə ll ik q oyar.

5 0 0 , F e li c ö v rü -c ə fa , x ilq ə ti a lç a q ,N u ru k e m , tü s tü sü , d u m a n ı d ağ -d a ğ .

B ə z ə n ə r , ö z ü n ü g ö s tə rə n d ilb ə r ,G ə l d e s ə n , to p ra ğ a a y a q d irə y ə r .

Ş e k ə r i a ltm d a z ə q q u m , z ə h r im a r , V ə fa s ız , cə faç ı, m ə k rli m ə k k a r .

^004 D in lə , n ə lə r d e m iş id rak ad a m ı,E y d ö v lə t ç ırağ ı, a ğ g ü n lə r şam ı!

6005 ö t ə r i a lə m o k ö n ü l v e rm ə , d u r,D ü n y a co faç ıd ır , e y ru h u m ə ğ ru r!

6006 D in lə , g ö r no d e m iş s a y ıla n k iş i - B iliy i, z ə k a s ı b ir ü m m a n k işi!

6007 U y u b v ə fa s m a b ü d rə m ə , e y p ir, S ə a d ə t a rd ın e a f ə la k e t g ə lir .

6008 D ö v lo t d ə , d ü n y a d a k ö lg ə y o b o n z ə r , D o y iş ir y e rin i te z - te z o o n to r .

6009 D in in d o y o rlid ir , d ü n y a d o y o rs iz ,D in i m ü q o d d o s tu t, e y e lm i don iz !

6oıo S e v in m o , b u şo n lik to lo d ir , to lo , Y a ln ız h a q q a ta p ın , ib a d o t ey lo .

6oıı S o n i m ə s t e tm ə s in v a r -d ö v lo t, q a rd aş, A y ılsa n d o la ca q g ö z lo rin o y aş .

6o ı2 N o lo r s ö y lə m o k d ə E lb ə y i, d in lo , Z o k a d ır k o n u şa n d in lo , so n in lo !

6o i3 H o r k im i m ə s t e tso so rv o t, v a r-d ö v lo t, Q a ra y e r a ltın d a a y ı la r o lb o t.

6014

6015

6016

6017

6018

6019

6020

6021

6022

6023

6024

6025

6026

6027

6028

6029

6030

S ə r v ə td ə n m ə s t o lu b , k im z a y ılla sa , Ç ə k ə r ə z a b m ı y e r a l t ın d a da.

D ö v lə t x u m a rl ığ ı, v a r x u m a rh ğ ı ,Ş ə ra b m ə s t l iy in d ə n b e tə r d i sak ın !

İ ç k id ə n m ə s t o la n y a ta r , a y ıla r ,A y a ğ a q a lx d ıs a a d a m sa y ıla r .

S ə r v ə t x u m a r ın d a n ü m id in i k ə s , Ö lü m - s i lk ə m ə s ə a y ıla b ilm ə z .

B ə y s ə n b ə y iş i g ö r , q u ls a n qu l işi,Ö z iş in lə u ğ ra ş , e y y a x ş ı k işi.

S ə a d ə t i l lə r i ç o x ç ə k m ə z , in a n , Ş a n -ş ö h rə t i l lə r i ço x ç ə k m ə z , in an .

M in il y a ş a s a n d a b i r g ü n ö lü rs ə n , T o p ra ğ a q a r ış ır , d a şa d ö n ü rs ə n .

B u m ü d r ik k ə la m a q ə lb in d ə y e r v e r , S ə n ə tk a r n ə d e y ir , s ə n ə t n ə d ey ir:

D ir il ik su y u n d a n tu ts a n p iy a lə ,M in b ir s ə a d ə td ə n k a m a ls a n b e lə .

G ə t i r s ə n d ə ə l ə g ö y g ü m b ə z in i ,B ir g ü n y e r q u c a c a q g ü l b ə n iz in i .

Q a rd a ş , n ə g iz lə d im , a ç ıq d e y im q o y , Y a n -y a n a y a ş a y ır m a tə m i le toy .

S e v d ik b u d ü n y a y a g ə lə n d ə n b e r i, Ə lv a n n e m ə tlə r i , g ü l ü z lü lə r i .

E y a rz u , e y m u ra d , y e r -g ö y , ə lv id a , Q a p a d ı q a p ın ı v ə fa s ız d ü n y a .

H a q d a n a y n s a l ı r b u d ü n y a b iz i,G ö rə b ilm ir iz h e ç h a q q iş im iz i.

M in b i r b ə l a g ö r ə n id ra k ə h l i v a r - Q o rx u d a n tə rk e d ir a lə m i o n la r.

K a h a d a y a ş a y ır h ə y a tı b o y u ,R u z u s u - o t - ə lə f , q ar, y a ğ ış su y u .

D a ğ a , b iy a b a n a ü z q o y a n la r v a r - H a q q m p ə n a h m a s ığ ın ır a c la r.

^ 3 ! Y a p ra q la y aş ın an , c ın d ır g e y ə n lə r ,Q az ır , y e r şu m lay a r, a x ıd ır qan -to r.

^032 A d a m var-ə l ç ə k ir işd ə n , h ə v ə s d ə n ,N ə y cy ir, n ə iç ir, n ə y a t ı r q əsd o n .

5033 M ə n b u cü r g ö rü ro m m o rd i, h ü şy a rı - Q ə f lə t y u x u su n d a n o y a n m ış la n .

^ 3 4 İn d i to m k in g ö s tə r , d ö z ü m lü ol so n ,D ü n y a so n in k id ir , b a ş ç ı ö z ü n so n .

m 5 Z o k a saç , n ə fs in in b o y n u n u s ınd ır,Z o k a n işa n əs i m ə rd o lm a ğ m d ır .

m b H iss in o , n ə fs in o ə s ir o la n la r ,D a im m ə ş o q q ə tə , z i l lə to düçar!

m ı B u d u r , m ə n ö lü rə m ... s ə n ə ə lv id a ,S ə n i d o d ü n y a d a b ə k lə r b u qayda .

a m Y a m a n a q a y n a y ıb -q a n ş m a ə s la ,H o r ik i a lə m d ə d ilin q ısa la r .

^ 039 Ə c ə li ç a tm a m ış h a z ır lıq g ö rə n ,K iş i n o lo r d e m iş , sa l y a d a , ö y rən !

W)4 0 Y a m a n a a lu d ə , e y ə h li q ü ru r ,Y a m a m n y cd iy i z ə h r im a r o lu r.

WM1 E y q o llu -q a n a d lı h ə y a t a d a m ı, ö lü m ə ld ə n a lır ö m rü n d a d ın ı.

m 2 " M o n o m -m ə n ə m !" d e y o n , " m ə n i s e v !" d ey o n , H az ır la ş ö lü m ə , c a n g e d ir o ld ə n .

6043 E y d ü n y a k ö lo s i, a c g ö z , a c g ö d o n ,Ö lü m d o n q u rtu la b ilo c o k m is o n ?

^044 G e d irə m , iki d o rd k ö n lü m ü sıx ır:H aq q a ib a d o tim o lim d o n ç ıx ır .

5^45 A ğ a m ın ad ı d a m o n im lo g e d ir - B u ö lü m b ağ rım ı ç e y n o y ir , d id ir.

Y u m u lsa g ö z lo rin b u g ü n , y a sa b ah ,S iz in d u a n ız d ır s o n p o n a h ım , ah!

m ı D u a q ıl, u n u tm a , q a rd a ş , m o n i son ,Ş ü b h o s iz a rd ım c a s o n g o lo c o k so n .

604g G ö rü rs ə n , n e c ə d ir , m ə n im e h v a lım , S ə n ə ib r ə t o ls u n b u g ü n k ü h a lım .

6049 Ö lü r ə m d ə r d i l ə m ə ş ə q q ə t ilə ,S ə n in m ü s ib ə t in ö n d ə d ir h ə lə .

B irc ə A lla h b i l i r b a ş q a b ir y e rd ə , H a ç a n g ö r ü ş ə r ik s ə n in lə b i r d ə .

^ D in lə , n ə l ə r d e m iş ö lə n b ir k iş i, A ğ la y ıb b a ş ın a d ö y m ə k s o n işi!

^ 5 2 B u ç ı r a q g ö z lə r im s ö n ü r g e t-g e d ə , Ə c ə l e ld ə n a l ı r h ə la v ə t i d e .

^ 5 3 İ k ic ə y o l q a lır , m ə n ö lə n z a m a n , H a n s ım s e ç ə r ə m b u ik i y o ld a n ?

^ ,5 4 M e h r ib a n q a rd a ş ım , ö ls ə m , a ğ la m a , D a ğ la m a b a ğ n m ı b i r d e , d a ğ la m a .

6055 S ın d u m a ö z ü n ü , su sm a s ın ağ ıl, Y a lm z tə m k in g ö s tə r , y a lm z d u a q ıl.

6056 Y a ş tö k ü b s ı tq a m a q ə s la g e r ə k m ə z , D ö z t a n n h ö k m ü n ə , k ə s s ə s in i , k ə s .

^ 5 7 İn d i q a y ı t e v ə , k ö n lü n ü s ıx m a , Ə lə m lə , k ə d ə r le y o lla ra ç ıx m a .

Wl58 G ə r ə k l i n ə v a rs a , s ö y lə d im sə n o , U n u tm a sö z ü m ü , q o y m a te z sö n o .

6 055 M ə n d ə n E lb a ş ıy a s a la m la r y e tir , S o n u n c u s a la m ım , so n d ilo y im d ir .

Ö G D Ü L M Ü Ş Ü N O Z Ğ U R M U Ş A C A V A B I

6060 Ö g d ü lm ü ş sö y lo d i: - E y ə z iz b o n d o , N e c e a t ıb g e d im s ə n i b u g ü n d ə ?

6061 A ğ ır d ə r d iç in d e ç ırp ın a n in sa n , R ə v a m ı b u h a ld a y a lq ız q a la sa n ?

6062 O z ğ u rm u ş s ö y lə d i: - Q o m d ə n u z a q o l, S e n m ə n im d ə r d im i ç ə k m ə , a y o ğ u l.

6063 A ğ a m ı y a d e tm e k k a f id ir m o n o , T a n r ım q a n a d m ı g ə r ə r ü s tü m o .

W)64 K im i o z iz tu tsa , u c a lts a Y ə z d a n , Ə y ilm ə z iş lə ri, o lm a z p e ş im a n .

^ 5 V a x tm d a m ü k o m m ə l iş g ö rə n k işi, N e c ə tə sv ir e d ir g ö rü n g ə rd iş i :

60^6 T an rı k im ə v e rs ə y a rd ım , in a y e t,H ə r ik i a lə m d ə ta p a r s ə a d ə t .

m ı G ə lib k im ə ç a tsa T a n r ın ın fez li,H ə r ik i d ü n y a d a a ğ g ü n ü b ə lli .

6068 U n u tsa , tə rk e ts ə X u d a h ə r k im i, G ə b ə r i r it g ib i, c a n a v a r g ib i.

5069 M o n d ə n a rx a y ın o l, v a n b g e t, q a rd a ş , G ö z ü n d ə g ö rm ə y im b ir c ə d a m la y aş .

6070 Q a lx d ı, O z ğ u rm u şu q u c d u Ö g d ü lm ü ş , A x ıtd ı g ö z y aş ı a n a s ı ö lm ü ş .

m ı Q a rd a ş ı ü z q o y d u e v in ə s a n ,A t ç a p d ı, ü z ü n d ə y a ş d a m c ıla ru

^ 7 2 E v in d ə b aş ın a d a r o ld u d ü n y a ,Q a ra ld ı k a in a t, q m ld ı d ü n y a .

6073 D ə rd , e lə m iç in d e ç ırp ın a n in san ,N ə c ü r o tu ra sa n , n ə c ü r d u ra sa n ?

u ) i 4 İn san fo rə h tap ır , ç a ts a m u ra d a , D o rd d o n a ğ la y a n d a ca n g c d i r bada .

6075 T a p sa se v d iy in i, ş a d o lsa , g ü lso , A y rılıq g o lo n d o o y a n a r q ü sso .

6076 Ö to n x a tiro lo r q u c a r b o y n u n u ,H icran m ato şi a ğ ia d a r on u .

6077 D ü n y a d a h ic ra n d a n ə z a b lı n o v ar, D o n izd o n d o rin d ir, ay rılıq , q u b a r.

f iO jK S ağ la r ay rı d ü şo r , b ir d o g ö rü şo r , A ra y ıb -a x ta rıb b ir lo ş o r b o şo r .

6079 Ə n y a m a n ay rılıq ö lü m -it im d ir ,Ö lü m ça ro s in i ta p a n d e k im d ir?

6080 B ü tü n a y r ıh q la r q ısa , y a u zu n ,Ö lü m a y n lığ ı ö z g o d ir , q u z u n ı.

6081

6082

6083

6084

6085

6086

6087

6088

6089

6090

6091

6092

6093

6094

6095

6096

6097

F ik r im in d ə l i l i b u b e y ti o x u : Y a m a n d ır ə b ə d i a y rılıq o x u .

D ib s iz d ir ö lü m ü n v e rd iy i h ic ra n , D a im i z ü lm ə td ir aç d ığ ı y a rğ a n .

S ağ ik ə n y o ld a ş d ır v ü sa l, a y n l ıq , Ö ld ü n m ü v ü s a ld a n d a n ış m a q a rlıq .

Y e d im i, iç d im i Ö g d ü lm ü ş b ir az ,B ir a z y ü n g ü llə ş d i q ılın c a n a m a z .

G ü n ə ş y a v a ş -y a v a ş en d i q ü ru b a , Q a ra ld ı a s im a n , y a td ı e l-o b a .

Y a ta ğ a g irs ə d ə y a ta b ilm ə d i,K ə d ə r o y a q q a ld ı.. . o d in c ə lm o d i.

H ə y ə tə ç ıx d ı k i, s ə n g is in k ə d o r , H ə b ə ş ü z ü k m i q a ra y d ı g ö y lə r .

Y e n ə e v ə d ö n d ü , g ird i y a ta ğ a ,V ə y a td ı, b ir d a h a q a lx d ı a y a ğ a .

Ü z ü n ü g iz lə td i R u m g ö z ə li A y ,A lə m z ə n c is if ə t . . . b u lu d la r la y -lay .

S ü b h ü n b a ş la n ğ ıc ı, g e c ə n in a x n , S ü rə y y a u ld u z u q a lx ıb y u x a n .

D a ld ı u z a q la ra , ə n g in l ik lə rə ,H an ı b u z ü lm e td ə b ir n u r lu z o rro ?

A z c a m ü rg ü lə d i , b ir d ə o y a n d ı,Y a ş ıh g ö y lə r in ə tə y i q a n d ı.

G ö r n e c ə y ü k s ə l ib ş ə rq d ə n M ü ş tə r i, A lıb d ö v rə s in i a lo v d illo ri.

Y e d d i q a rd a ş u ld u z - Y a tık a n o d u r , Y ı ld ın q y a S iru s , A y ğ ır s a ç ır nur.

Y e rə b a ş o y m o d ə E rə n tiz - C e v z a , G ü n ə ş k im ə b ə n z ə r - o n g ö z o l q ıza .

Y u y u n d u , d a ra n d ı. D ilin d o n id a , Q o v u ş d u g ö y lə r ə n a m a z q ıla n d a .

A ltu n r ə n g i a l ıb a ğ a rd ı so m a ,A lo v a b ə n z ə d i , p a r la d ı d ü n y a .

Ə y n in d o ovvo lk ı k ö h n ə p a l ta n ,Ö g d ü lm ü ş at sü rd ü sa ra y a s a n .

Ö099 Ç a ğ ırd ı E lbaşı... to z im e d ə rə k ,D ay a n d ı ö n ü n d o p o r işa n , k ö v ro k .

6100 E lb aşı gö rd ü k i, q a ra lıb a ln ıa z ,M o y u s d u r Ö g d ü lm ü ş , sa ra lıb b ir az.

6K)1 N e c o d ir o h v alın , e y q o ra rlı m o rd ?Q o m g in g ö rü n ü rsə n , n o d ir b u h a lo t?

6102 B u g ü n o y ib so n i k o d ə r ş ö lə s i,N o d ir a ln ın d ak ı q ə m n iş a n ə s i?

6103 Z o fo ra n sarısı ç ö k ü b ç ö h rə n ə ,Ö z ro n g in i v e rib y a d ü n y a s ə n o ?

6104 S o n d o n ki so a d o t ü z d ö n d o rm o y ib ,D ü n y a , ta le s ə n o n ə lo r v e rm ə y ib ?

6105 F o lo k so n in ü çü n d ö v r e lə m o k d o ,H o lo A y la G ü n ə ş , su d a , k ü lo k do.

6106 M o n s o n o q aş -q a b a q g ö s tə rm o m işo m ,G ü lə r s ifə t im i g ö rm ü sə n h ə r d om .

6107 S o n o k im g ö n d ə rd i b u q ə m i, d ə rd i,Kimlor ürəyini qana döndərdi?

610g E y m ə n im əz iz im , feli b o rq ə ra r ,Nodir varhğtnı üzən qayğılar?

6109 Son çokson dərd, oləm , möhnot, moşəqqət, Mon neco taparam sevinc, soadot?

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

6110 Ö g d ü lm ü ş sö y lo d i, p isd ir o h v a lı,Ç ü n k i q a rd a ş ın ın y a m a n d ır halı.

61|1 - G c td im ev lo rin o . A ğ ır x o s to d ir ,X o z a n a u ğ ra m ış b ir g ü ld o s to d ir .

6112 V a y s ın d ı E lbaşı, a x d ı g ö z y a ş ı,- T o o ssü f ... o d la n d ı b a ğ n m m b aşı.

6113 T a n n b ağ ış la s ın , o fv e ts in o n u ,İg id o y a ra ş m ır to p ra ğ ın q o y n u .

6114

6115

6116

6117

6118

6119

6120

6121

6122

6123

6124

6125

6126

6127

6128

6129

6130

N e c ə d ir ə h v a lı? N ə c ü r q ıy m ısa n , E v in d ə tə k q a la x ə s tə b i r in sa n ?

K im b a x ır , k im v e r ir x ö r ə k , y a ç ö rə k ? X ə s tə y ə p ə r ə s ta r b ir a d a m g e rə k .

Y a n ın d a k e ş ik ç i q a lm a d ın n e ç in , H ə y a n ı, h a m is i o lm a d ın n e ç in ?

Ö g d ü lm ü ş s ö y lə d i: - E y e lm i d ə ry a , D e d im b u s ö z lə r i o z a v a llıy a .

B a x m a d ı s ö z ü m ə . Q a y ta rd ı g e r i, G ü c ü m ç a tm a d ı k i, o lu m s u p ə r i.

E lb a ş ı a n la d ı, d ə r k e td i d ə rd i ,T ə z iy ə b ild ird i , tə s ə l l i v e rd i.

Ö g d ü lm ü ş , m ə t in o l, h a q q a d u a q ıl, B ü tü n m ü ş k ü l lə r ə a ç a rd ır ağ ıl.

B iz ə k ö m ə k o ls u n b ö y ü k Y a ra d a n , K e ç s in O z ğ u rm u ş u n g ü n a h la r ın d a n .

G ö y lə r in ə l in d ə n se v in c q a p a sa n , O d d a n , c ə h ə n n ə m d ə n a m a n ta p a sa n .

Q a p ın ı q a p ıy ıb y o lu k ə s m is ə n ,X ə s tə n i a tm a ğ a ç o x tə lə s m is ə n .

S ə n ə b ö y lə r ə f ta r y a ra ş a r m ə g ə r ,B u c ü r a d d ım a tm a z z ə k a v ə t l i lə r .

S ə n i k im q o rx u td u , k im g ö s to rd i zo r , N e ç in y a lq ız q o y d u n x o s tə n i , e y n u r?

T a n n n ın h ö k n ıü b il s ə n b u c ə z a n ı, G ö y lə r r ə v a g ö rd ü o n a q ə z a n ı .

N e ç in a ğ la y ırs a n , g ö z y a ş ın ı k ə s , A lla h a x o ş g e tm ə z , o d la n m a o b ə s .

U c a la n a lç a lır , d o ğ u la n ö lü r ,Y ü rü y ə n to x ta y ır .. . b ö y lə d ir ö m ü r.

S ə b r e t, ib r ə t o ls u n s ə n ə ö lo n lə r ,S ə b r e t, q ə n d ə d ö n sü n y e d iy in z o h o r .

G ə r e k q a ç m a s ın la r ö y ü d d ə n o n la r - Ö lə n i g ö rə n lo r , d ir i q a la n la r.

6131 Ö lə n n ə lə r sö y lə r! - M ə n d o n ib rə t al, T u ta c a q sə n i d ə sa b a h b u za v a l.

6132 B u n a u y ğ u n g ə lə n b ir b e y ti ox u , M ü d rik k ə la m la rd a n b ir ç ə lə n g toxu .

Ş E R

6133 Ö lm ü ş s ə n d ə n ə w ə l a d a m la r m in -m in , S ə n in d ə b ö y lə d ir a x ır q ism ə tin .

6,34 M o n q a fil y a şa d ım , ö ld ü rd ü m vax tı, S ə n d ə z a y o la rsa n , e y b a ş ım tax tı.

6135 E lb a ş ı d o s tu n d a n b i r d a h a so rd u ,N ə c ü r O z ğ u rm u şu b u h ə y a t y o rd u ?

6136 Ö g d ü lm ü ş d an ışd ı g ö rd ü k lə r in i, V o s iy y ə t vax tın ı, ö lü m y e r in i.

6137 G ö s tə rd i g il q ab ı, ə s a s ın ı d a ,- B u n la r x a tiro d ir o n d a n d ü n y a d a .

6138 B u d u r q a rd a ş ım d a n m ə n ə y a d ig a r , Ə sad a , g il q a b d a o l iz lə r i v a r .

6139 G ö tü rsə b irin i E lb a ş ı ə g ə r ,Y ə q in k i, m o rh u m u n ru h u d in c o lo r .

6140 - V er! - ded i E lb a ş ı, a ld ı ə s a n ı,M o n o b o x t g o tirs in u ld u z la r san ı.

6141 X a tirə g il qab ı so n ö z ü n g ö tü r ,B a x a n d a q a ğ a n ın c ə m a h n ı g ö r.

6142 Ö g d ü lm ü ş gil q a b ı g ö tü rd ü , b a x d ı, H ə s ro t g ö z lo rin d o n g ö z y a ş ı ax d ı.

6143 E lb aşı sö y lə d i: f ik ir lə ş o k b iz ,İb ro td ir, ö m o k d ir g ö rd ü k lo rim iz .

6144 O , b ö y lo y aşad ı g id i d ü n y a d a ,A p a ra b ilm ə d i b ir o sa n ı da.

6145 İşo z ə k a v ə t lə y a n a şa n k işi,N e c ə tə s v ir e d ir g ö rü n g ə rd iş i!

6146 S ə rv o ti, d ö v lə ti b a ş d a n a ş sa da ,O n u n ə c ü r tu tsan , ö y lə c ə k eç ir .

6147

6148

6149

6150

6151

6152

6153

6154

6155

6156

6157

6158

6159

6160

6161

6162

D ü n y a m n e y b i ç o x , f ə z i lə t i b ir,O n u n ə c ü r tu ts a n Ö y ləcə k cç ir .

Ö ld ü n m ü , s ə rv ə t in n ə m ə n a s ı v a r ,O n u y e y ə n lə rd i r y a ln ız b ə x t iy a r .

Y e d iy i a ğ a rp a , g e y d iy i c ın d ır , S ə rv ə td ə n , n e m ə td ə n q a ç d ı o fağ ır.

Y a şa d ı, d ö v lə tə , v a ra u y m a d ı, Y e y ib - iç ə n lə r ə ç ö p d ə q o y m a d ı.

Ə n a ğ ır y ü k lə r i ç iy n in d ə n a td ı, Z ə h m ə td ə n , m ö h n ə td ə n ta m a m a z a d d ı.

V a x tın d a iş g ö rd ü , q u r tu ld u q ə m d o n , B iz s ə b a ş a ç m ın q h ə lə s i to m d ə n .

E lb a ş ı s ö y lə d i: - Z ir ə k o l, z iro k ,B ir a z y ü n g ü llə ş ə k , tə lə s , iş g ö ro k .

Q a lx ıb a d d ım la d ı s a ra y a s a n ,Ç ə k ild i e v in ə q ə m ta c id a rı.

Ö g d ü lm ü ş n e ç ə g ü n tə z iy o q ıld ı,Q ə m ö td ü , ç ö h ro s i a z c a aç ıld ı.

U n u td u tə d r ic lə d ə rd i, o lo m i,Y e n ə y ed i, iç d i, y o n d u q o lo m i.

X a lq a b a ş ç ı o la n , e lm ə sö y k o n o n ,K iş i n ə lə r d e m iş , fə h m q ıl, ö y ro n !

ŞER

Ə s ir e y lə s o d ə d o rd , ə lo m so n i, A ğ la y a n g ü lə c ə k , o m in o l, o m in .

D ü n y a n m ə z ə l i b ir q a y d a s ı var: Y a m a n ın y c r in i y a x ş ıla r tu ta r.

Ö g d ü lm ü ş ç iy n in d ə n a td ı d o rd -q o m i, A ç ıld ı ö n ü n d e x id m ə t a lə m i.

İş in o y o lla n d ı h o r g ü n d a n ü zü , P a rla td ı ö m rü n ü x id m o t g ü z g ü s ü .

B ir s o h o r E lb a ş ı ça ğ ırd ı o n u ,S o ru şd u ö lk o n in , e lin ru h u n u .

6163 P c görok nccədir xalqın ohvalı,İ llə r n ec o k eç ir, g ü n lə r in h a lı?

6164 E ş id o n qu lağ ım , g ö rə n g ö z ü m so n ,Q ap ı a ç m a h sa n h o r m ü ş k ü lo son .

6165 S o n o ü z verd i q ə m , to x u n d u b o la , S o y u d u n g ü n d ə lik işd ə n a z qa la .

ÖGDÜLMÜŞÜN ELBAŞIYA CAVABI

6166 Ö g d ü lm ü ş sö y lə d i: - A rt ıb d u a la r, X a lq ın o h v a lın d a b ir y ü n g ü llü k var.

6167 G ö rm ü sə n , n ə q o d o r a lim , b ilim d a n , T a p a b ilm o m işd ir ru z u , g ü z o ra n .

6168 S an k i h eç d ü n y a y a g ə lm ə m iş o n la r, Q a ra y c r a ltın d a n a k a m y a ta n la r.

6169 Q o d d in i d ü z o ltm o k is tə y o n lo r i,T o p ra k u d u b , y e y ir h a ç a n d a n bori.

6ı70 A b a d im aro ti, o rd u n u , q o sr i,T o rk e d ib o lm u ş la r y e r in o s ir i.

6171 Y a tırla r ... so slo ri, n o fo s lo r i y o x ,D ah a a ş ıb -d a şa n h o v o s lo r i y o x .

6172 D a ş la ra ç ırp ılıb ç a ld ıq la rı s a z ,Y c m o y o , g cy m o y o o llo r i ç a tm a z .

6173 T o o s s ü f iç in d o , q ə m g in , m ü k o d d o r , D ö n ü b to p rak o lm u ş q a y n a r d ilo k lo r.

6174 T an rı b u g ü n lo ri b o x ş e d ib b izo , G ir lo n m o k y a ra şa r y a ln ız ac iz o .

6175 T an rı q ü d ro t v c rs in b u g ü n d o n b izo , S ü ro k g o m im iz i n u r lu sa h ilo .

6176 Ö g d ü lm ü ş q o rq c td i o n u a lq ışa ,- A lim b o y , x o şb o x t o l, y ü z illo r yaşa!

6177 A lo m d ö n o r d aşa , q u ru y a r so n siz . Ə slin i, no slin i g ü n o ş g ö ro k b iz .

617X T an rı q ap ı açsın h o r b ir a rz u n a , D ö n o so n n o s lin in d a n u ld u z u n a !

6179

6180

6181

6182

6183

6184

6185

6186

6187

6188

6189

6190

6191

6192

6193

6194

6195

N ə q ə d ə r m ə tlə b in , k a m m , ə h d in v a r , D ö n ü b b a h a r o lsu n , b a h a r , la lə z a r .

S e v in c , şa d lıq iç rə u z u n ö m ü r sü r , B ə x t in ə s ə a d ə t q o y b a s s ın m ö h ü r .

S ə n in tə k k iş i lə r s e y rə lib , h e y h a t,Q a ra y e rd ə y a t ı r m in -m in u lu za t.

T a n n b ö y lə q u ru b d ü n y a işin i,Ç o x d a ə z iz lə m ir ig id k iş in i.

Ö lm ü ş d e m ə k o lm a z b u c ü r ə r lə rə , X ey irx a h , q ə h rə m a n , m ə r d r ə h b ə r lə rə .

S ə n in ö lm ə y in lə , q a lm a ğ ın e y n i,Ç ü n k i fə th e tm is ə n x a lq ü rə y in i .

G ü n b ə g ü n ç o x a lsm s ə n i s e v ə n lə r ,S ə n i s e v m ə y ə n lə r o lsu n d ə r b ə d ə r .

Y e r ö p d ü , k ə s i ld i s ö z ü n a x a r ı,A t m in d i, ü z q o y d u e v in ə s a n .

S ü frə d ə d u z -ç ö rə k .. . b a b a t b ir q id a , D in c ə ld i b ir q ə d ə r ö z o ta ğ ın d a .

Y e n ə sü b h o y a n ıb b a ş la d ı işə , M ə s lə h ə t , n ə z a r ə t - g ü n d ə l ik p e ş ə .

K ö n lü n ü , d ilin i p a k s a x la y a n ə r , O ğ ru y a , ə y r iy ə y o l v e r ə r m ə g ə r ?

A lə m ç iç ə k lə n d i , a r td ı d u a la r ,E l-o b a y a ş a d ı a z a d , b ə x t iy a r .

M ə rd lə r ö lü b g e td i, q a ld ı a d la n , A d -s a n d ır y a ş a d a n ö lə n z a tla n .

D ü n y a y a b ə z ə k d i r b u c ü r a d a m la r , H u rid ir , m ə lə k d i r b u c ü r a d a m la r .

İnsafm v o n la ra a d a m d e y ə k b iz ?B ə s o n d a b iz lə r k im , b iz lə r n ə ç iy iz ?

B iz ə a d a m d e m ə k m ü m k ü n s o ə g o r , Ç a ta r s ə a d ə tə , a ğ g ü n ə , in a n .

O n la rm m o ğ z in i d ə rk e d ə n in san , Ç a ta r s ə a d ə tə , a ğ g ü n ə , in a n .

6I96 B ilə n lo r b ilir k i, ö m ü r b ir and ır, İn sa n g e ld i-g e d ə r , d ü n y a q a lan d ır .

G ü n lə r ə l in d ə d ir . V e r m ə fü rsə ti, H a q q a ib ad əti u n u tm a q ə ti.

Ö y ü d , ib rə t d ə r s i d e y ilm i m ə g o r, S ə n d ə n ə v v ə lk i lə r ö lü b g e td ilo r .

Q a ld ı q əs r, o rd u , q a ld ı sa ra y la r ... B u n d a n ib rə t a la n b ir in sa n m ı v a r?

N ə c ü r q a la la n , is te h k a m la n ,D a ğ ıtd ı, şu m lad ı ö lü m a x a n .

B a ğ la r, g ü lü s tan la r, k o n d lə r , şo h o rlo r , Ö lü m c a y n a ğ ın a v iran , d o rb ə d ə r .

S ə n o n o lo r q a lır , o rd u , b a ğ , sa ray ... N o s ih ə t d ey ilm i b u m ira s , b u p a y ?

6203 O rd u la r sah ib i c a h a n g ir h a n ı?Q a ra y e r a ltıd ır a x ır m o k a n ı.

62()4 H an ı "dard ı y e r im !" d e y ə n E lbaşı,Z o r g o ld i, q a n tö k d ü ... h a n ı b aş d a ş ı?

6205 H an ı h ö k m e lo y o n m ə m lo k o tlo ro ? İnd i m ö h ta c o lu b b e ş q a n ş y e ro .

6206 M ü so lm a n q an ın ı tö k ə n lo r h an ı? M o z a r to p ra ğ ıd ır y e r i, y o rğ a n ı.

6207 H an ı ö zg o s in i in c id o n c a n la r ,İnd i o z ir o n u d a ş la r , tik a n la r.

62ox "D ü n y a m o n im !" d e y o v u ru ş a n la n , D ü n y a sa x lad ım ı q o y n u n d a b a rı?

6209 İp o y i, m o x m o ri b o y o n m o y o n or,S o n i b c şc o ço ro k b e z o b ü k d ü lo r .

6210 H an ı a lo m lo ri q a m a r la y a n la r ,B u d u r son q ism o ti - k iç ik b ir n ıo zar!

62n B oli, b ö y lo c o d ir d ü n y a n ın halı,B ir s ü k u t b o k lo y ir h o r q e y lü -q a h .

6212 D in c liy i - m o şo q q o t, sc v in c i - q ay ğ ı, Q o d ri - q o d irs iz lik , şa d lığ ı - qo rx u .

6197

6198

6199

6200

6201

6202

6213

6214

62İ5

6216

6217

6218

6219

6220

6221

6222

6223

6224

6225

6226

6227

6228

Ç iy n in e d a ğ ı d a q o y sa la r , a p a r , M ə ş ə q q ə t g ə t i r i r d in c lik so n ra la r .

E y d ö z ü m q a la s ı , s ə b r in ö v la d ı,D in lə , n ə l ə r d e y ir tə lim u s ta d ı:

ŞER

E y n e m ə t s a h ib i, n u ş e t ş ü k r e lə .E y z ə h m ə t sa h ib i, əy il, s ə b r e lə .

S ə b r e ts ə n , z ə h m ə t in d ö n ə r n c m ə tə , Ş ü k r e ts ə n , a ç a rs a n y o l s ə a d ə tə .

E y a l im , b u g ü n k ü d ö v rə n ə z ə r sa l,G ö r n e c ə z a y o ld u iş - ə m ə l , am a l.

A lim lə r , a r if lo r sa lın d ı g ö z d o n ,N a tiq lə r la l o ld u , la lla r - g o v ə z ə .

A rtd ı y a ra m a z la r , a z a ld ı m ə rd lo r ,A ğ ız a ç m a d ıla r , ü z b ü rü d ü lə r .

O ru c su z , n a m a z s ız , a l la h s ız g ə d a , Z ü lm ü n ü q a ld ırd ı a la b u lu d a .

İçk i iç m ə y o n lə r x ə s is sa y ıld ı, F itn ə - fə s a d ə h l i-m o rd l ik ö v la d ı.

O ru c -n a m a z o h li , m ü q ə d d ə s a d a m , M u n a fıq a d la n d ı, a y m ə n im ağ a m .

H a ra m b a s ıb y e d i h a la l ə h l in i ,N a tə m iz to m iz i, d in s iz lik d in i.

Y a ln ız a d ı q a l ıb h a la lın ad ı,H a ra m m o m lo k ə ti ça p d ı, ta lad ı.

G ö rü n m ü r h a ra m a h a ra m d e y o n lə r , G e d ib , ə r ş ə ç ıx ıb h a la l y c y o n lo r .

B ə s h a ç a n d a ğ t la r b u q a tı z ü lm o t,S a lsm şö lo s in i, q o p su n q iy a m o t.

K ö n ü llo r p a s a td ı h a ra m y e m ə k d o n , H a rd a n ta p a c a q s a n h a la l ç ö ro k so n ?

S ö z v a r - d a ğ b ü llu ru , k ö n ü l, g ö z n u ru , B u şeri ə z b o r lə , e y fık ri d o ğ ru :

ŞER

5229 K ö n lü m p a x ır tu td u h a ra m y e m ə k d ə n ,M in v e rs t u zaq d ü şd ü m e lm ö y rə n m ə k d ə n .

6230 Z ö v q o o sir d ü şd ü m , h is s ə u ğ ra d ım ,H a q q a ta p ın m a ğ a m a c a l q a lm ad ı.

6 2 3 , D ü n y a da, in sa n d a ö z g ə lo şd ilo r ,D il ay rı. q ə lb a y n ... u z a q d ü şd ü lə r .

5232 Y a ln ız co fa q ıld ı, k ö ç c td i v o fa ,S a d iq ad am la rı b ir d o k im ta p a ?

5233 H anı b ir k işi k i, a rx a la n a sa n ,V o fa lı b ilə so n . s a d iq s a n a sa n .

52 34 Y a x ın u za q la şd ı, d o ğ m a y a d o ldu ,S ö n d ü b ə b o k lə r in s o d a q ə t o d u .

5 235 K iç ik d o o d ə b y o x , b ö y ü k d o b ilik .Q a b a lıq şığ ıd ı, itd i z ə r if l ik .

5235 R ü şv o t b a sd ı-y e d i cşq i, v ic d a n ı,H aq q ü çü n ça lış a n d o ğ ru ç u h an ı?

6237 Ə m a n o t, n o sih o t, v o fa , c tib a r ...N cç in y o x a çıxd ı b u a n la y ış la r?

6238 M iirtə d i, m ü n k iri e d ib b ir to h o r ,Ə m ri m o r u f q ıla n ig id i g ö s to r .

6239 S ö v d o g o r lo ğ v e td i o m a n o tin i,H ü n o rm o n d n a ş ıy a n o s ih o tin i.

5240 A lim m o slo h o ti, q a d ın ism o ti,S an k i a tıb g c td i b o şo r iy y o ti.

5 2 4 | D ü zü n şah tax tın ı tu td u o y r ilik ,B ir T an rı ad a m ı ta p a b ilm ir ik .

5242 Q ab a q c a m a a t ço x , m o s c id lo r azd ı,İndi o k s in o bil so n b u to zad ı.

5243 G ö tü r-q o y x o şla y an to c rü b o li or,D in lo , n o lo r d em iş , c y b iz o so rv o r...

ŞER

5245 H an ı b irc o n o fo r d ü z lü k m c y a n ,B ir A lla h ad a m ı, h a q q to ro fd a r ı?

6246 D ü n y a a l t-ü s t o lu b d a ğ ıld ı ta m a m ,H a n ı h e y r ə t lə n ə n b irc ə s a f a d a m ?

6247 K a f ır tə m in e d ib s ə a d ə tin i,İ s la m b ir -b ir in in y e y ir ə t in i,

624g T a la n - ta ra c y ıx ı r lü t m ü s ə lm a n ı,H a la h h a ra m d a n a y ıra n h a n ı?

6249 İn c ə l ib ü z ü lü r Q u ra n ın s ə s i ,F itn ə - fə s a d o lu b y u rd u n y iy ə s i.

Ü rə k d a ş a d ö n ü b , d il z ə q q u m to z u ,O Z JÜ a / . - . . . . . , , . . ..

D ü z lü k d ə n n ış a n ə y a ln ız d u z so z u .

6251 O ğ u l a ta s ın a a ta l ıq ed ir,O ğ u l b ə y ta x tın d a , a ta k ö lə d ir .

6252 S e v in c q a ç a q d ü şü b , a c g ö z lü k k ö p ə k , B a ş g ir lə y ə n n ə ço x ... y a ş a y a n tə k - tə k .

6253 A c d ır y e t im -y e s ir , b ig a n ə lə r tox ,A lə m d a ğ ıla n d a , h e y r ə t lə n ə n y o x .

6254 Qəlbi> əli-açıq, fazil bir kişi,N e c ə tə s v ir e d ib g ö rü n g o rd iş i:

6255

ŞER

N ə a lə m a y a q d a , n ə q a n u n -q a y d a ,Ş ə r m e y d a n su la y ır , x e y ir b u c a q d a .

M ə m lə k ə t , c l -o b a q a n a ğ la y ır , q a n ,İ1 i ld o n b ə d g o lir , a y a y d a n y a m a n .

A ta h ö rm o tin i a tıb o ğ u l-q ız , Q o c a lıq d a n q o r x u r q o c a la rım ız .

Q a n u n la r , q a y d a la r s a ra ld ı, so ld u , Q a n ş d ı q a ra y a , a ğ d a z a y o ld u .

B u n la r q iy a m ə t in n iş a n o s id ir ,O b ö y ü k , şa n lı g ü n te z g o lo s id ir .

M ə d ə d ! T a n n ö z ü g ö s to rs in o v su n -O ZO (J . . 1 * • •

F itn o d o n , b o la d a n b ız ı q o ru su n .

626l D ö rd y ü z a l tm ış ik i - b u şa n lı ildo , Y a z d ım b u k ita b ı , q o lo m im o ldo .

6256

6257

6258

6259

6262

6263

6264

6265

6266

6267

6268

6269

6270

6271

6272

6273

6274

6275

6276

6277

6278

B ü tü n q ü w ə s in i s ə r f e td i k am al,S ə n d ə , m e h rib a n d o s t, o x u y u b k am al.

T ü rlu -tü rlu o lu r, y o lla r y o ru ğ la r ,B u y u r, seç s ə n in d ir ix tiy a r , q ə ra r.

H ə m d ü n y a y o lu v a r , h ə m d o d in y o lu . Y o lu n av an d o lsu n , iş in u ğ u rlu .

G ö s tə r k işi ə z m i, ə r q o tiy y ə ti ,Y a b u d ü n y an ı s e ç , y a a x irə ti .

Ü ç ü n c ü y o l y o x d u r , y a d ın d a sax la , B ə n d ə l ik is tə sə n , T a n n y a bağ lan !

İlah i, b u sö zü m ə n b a ş la d ım , m on , N ə d ir a rz u m -ə h d im , y a x ş ı b ilirso n .

N ə a d -sa n is tə d im , n ə şa n , n ə şö h rə t, Y a x ın a , y a d a d a u m d u m m ə n fo ə t.

B ə s im d ir , o x u c u m y a d e t s ə m ə n i,A n sa d u a ilə s ö z s ö y lə y ə n i .

U m u d u m d a b u d u r , is tə y im d o bu, M ə n i d u a ilə a n s ın o x u c u .

D ilim sö z sö y lo d i, ə l im s ə y az d ı,D ilin d o , ə lin d ə n ə fə s i y a z d ı.

Y a z d ığ ım k ita b d ır m ə n d o n y ad ig a r , S o n ə k ita b ad lı ə rm a ğ a n ım var.

E y o z iz o x u cu m , m ə n i u n u tm a , D ö ş ə n s ə m to rp a ğ a , ç a t im d a d ım a .

S on q ə m s iz , o b ə d i , so n q ü d ro tliso n , Ş a d la n d ır q u lu n u , o z m in ə o h so n !

Ə fv c t s u ç la n m ı ö z ü n s o n a ğ a m , R u h u m u g ü ld ü rso n , e lo b il sağ am .

A ğ a m s a n , q u lu n a m . Q u l ad ı q u ld u r, F o z ilə t o h liso n , h ö k m ü m u lu d u r.

Q u lu n a m , a ğ a m sa n , e y m o ğ ru r q afu r, M o n i ə z iz lə k i, g ü n a h ım ç o x d u r .

Ş o rq d ə n Q o rb o q ə d ə r g o z b a şd a n -b a şa . B ü tü n m ö m in lə r i ə z iz lə , o x şa .

6279 A c iz ə m , a c iz d ə n a c iz lik g ə lə r ,F ə z i lə t ə h l is ə n , e y ə r o ğ lu or!

6280 R e y h a n ə tr i s a ç a r g ü lş ə n d ə re y h a n ,K im u m a r r a y ih ə q a ra tik a n d a n ?

62gl E y m ə n im u m u d u m , p ə n a h ım , a rx a m , S ə n s iz n ə y ə m a x ı - s u s u z b i r a rx a m .

62g2 G ü n a h k a r q u lu n a m , h ə r iş im c ə fa ,V ə fa l ı a ğ a m s a n , g ö s tə r d ə v ə fa .

62g3 A ğ a m , c ə f a k a r d a n n ə g ə lə r ? C o fa ,Y a ln ız v ə fa l ı la r g ö s tə r i r v ə fa .

62g4 B ü tü n m ö m in lə r i o x şa , ə z iz lə ,O n la n n iç in d ə n m o n i d ə s ə s lə .

62g5 Y ü z m in s a la m ım ı p e y ğ ə m b o r ə su n ,B iz ə y o l g ö s tə rs in , ta c ım ız o lsu n !

M ə n d ə n d ö rd tə r o f ə s a la m la r sö y lo ,OZöO ....................... .

E y m ə n im A lla h ım , e y h u s n u şo lo !

GƏNCLİYƏ ACIMA, QOCALIĞA DAİR

62g7 K e ç d i c a v a n lığ ım s ə y y a r b u lu d tə k , Ö m ü r-g ü n b ə lk ə d ə b ir ə s im k ü lə k .

62gg İz s iz ig id liy im , a h c ə k ir ə m m ə n ,S a x la y a b i lm ə d im , u ç d u n ə l im d ə n .

6289 9 ay ıt> § ə l ’ o v c u m d a sa x la ra m so n i,İ p ə k lə b ə z ə r ə m h ə r q ə d ə m in i .

6290 H a rd a sa n , e y m ə n im m u ra d ım -ə h d im , S ə n i ç o x a ra d ım , ta p a b i lm ə d im .

6291 H ə y a tım ın m ə ğ z i , ö m rü m ü n can ı,N e c ə ş ir in s ə n m iş , ə v ə z in h a n ı?

6292 G ə n c liy im , d in c liy im , q a n a d ım -q o lu m , İ tird im m i s ə n i , q u rb a m n o lu m !

6293 Ö m ü r ə ld ə n ç ıx d ı , h ə d ə r g e td i ca n ,İn d i b i r fa y d a y o x q o c a lığ ım d a n .

6294 S ə n ə a c ıy ıra m , m ə rd ig id liy im ,G etd İn ... s ə n d ə q a ld ı n ə y im - h ə r şey im .

6295 Ə rğ o v a n k im iy d i o d y a n a q la n m ,İndi z ə fə ra n d ır r ə n g im -ç a la n m .

6296 K a fu rm u ç ilo n d i ş ə v ə s a ç la ra ,B o d rli ay hara , b a ta n a y h a ra ?

6297 G ü llə r i say rışan b a h a rd ım , b ah a r ,G o ld i x o za n fə s li , sö n d ü , la ləz a r .

6298 O x k im i d ü p p o d ü z , ç in a rd ı q o d d im ,Y a y k im i ə y ild im , n ə te z ə y ild im .

6299 Ö m ü r g ə ld i-k e ç d i h ə d ə r , u ğ u rsu z ,İnd i q a n -y a ş tö k ü r g ö z lə r im , ə fsu s.

6300 Ç ıx d ı, o ld o n ç ıx d ı d o liq a n h lıq , Q o c a y a m , g ö z lo rim to r g ö r ü r artıq .

63oı Y e d im d ə , içd irn d ə ac h e y v a n k im i, G e td im eşq a rd m c a to z -d u m a n k im i.

6302 Ş ik a rd a b o n d o ld u m b ir q u ş tu tm ağ a , H ey h a t, ö z k ö h lo n im u ç d u u za ğ a .

6303 C a n k im i b o s lə d im d o s tu , y o ld a ş ı, D ü şm o n i ü rk ü td ü m fə q ə t m o n naşı.

6304 S ö y m ü şo m , d ö y m ü şə m , ç ə k m iş ə m d a ra , Ə b o s z ü lm e tm işo m g ü n a h s ız la ra .

6305 D ü şm o n q a rş ıs ın d a g ə r ib s in o m i,D o n u b d a y a n m ışa m sa l q a y a k im i.

6306 Y a tıb o y a n m ışa m iç ə n lo r s a y a q , ' A z m ışa m , ə fv e lə , d e m işo m , e y H aqq!

6307 D o la ş ıb a lo m i h ey s ə h ə r -a x ş a m ,H a q q a ib a d ə ti y a d ırğ a m ışa m .

6308 U lay ıb q u d u rm u ş c a n a v a r k im i,D iş im lo tu tm u şam h o r is to y im i.

6309 Ç o x u n u q ey z im lo s ö k ü b -d id m iş o m ,A lıb p u lla n n ı, o s ir e tm işə m .

6310 - N c ?*n b ö y lə y a n d ın ? - s o ru ş s a A llah , M o g ə r b ir b o h a n ə ta p a ra m m ı, ah!

63)1 S ə fe h d ə n , d ə l id ə n fo rq lo n iro m m i? Ə lim d o n v c rm işə m v a x t d ü rd a n o m i.

6312

6313

6314

6315

6316

6317

6318

6319

6320

6321

6322

6323

6324

6325

6326

6327

6328

M əşəqqət də getdi, işrət də getdi, Əfsuslar içində qalmışam indi.Fərz edək ki, m ənəm ən böyük adam - Xosrovam , Q eysərəm , Şəddadam, Adam.

Nuh kimi keçirib öz gəncliyim i, Tutmuşam aləm i İsgəndər kimi.İldmm qılınclı Heydər olmuşam, Rüstəmtək aləm ə səda salmışam.İsayam, əlim lə göy ələk -vələk ,Nizamlar verirəm, Nuşirəvantək. Harunam, nur saçır xəzinələrim ,Əshabi R əstək dəmir şəhərim.N ə xeyri? Bunlann hamsının sonu, Nədir? Beş çərək ağ, bir məzar qəynu. Ərzə çıplaq gəldim , çıplaq gedirəm,B əs neçin isitdi məni bu aləm.

H əyat vəfasızm ış, ötdü yel kimi,M ən ona bənd oldum bir qafil kimi. M əgər cavan ikən, imdada çatdım?Gör hansı toprağa m ən toxum atdım!M əsəl var, n ə əksən, onu biçərsən, Özümü döym üşəm , kim isə döysəm . Sovuşdu cavanlıq, gəldi qocahq, Tövbənin zamanı yetişib artıq.

Yatma, ibadət qıl, suçlusan, ağla.Oyan, səm alan bir də qucaqla.Qurd, ilan, qurbağa yem i olacaq,Bədəni bəsləd im neçin m ən axmaq? Oyan, Haqqa tapın, ey uyğulu can,Ağla, ağlamasan, əbədi yoxsan.

Qocalıq yanımda, gəncliyim uzaq,Ban indən b clə haqq yolu tapaq.

Qurd fəlok çoxunu toruna saldı,N eçin bu dünyaya bənd olub qaldım?

6329 Atma bir kənara məni, ey Rəbbim, Ayılt, varlığımı pak elə, bilim.

6330 Sənsən, birco sənsən əfv edən ağam, Mənə mərhəmət qıl, axı yazığam.

ZƏMANƏNİN POZULMASI, DOSTLARIN VERDİYİ CƏFA

6331 Gərək dünya boyu səyahot yapaq, Vəfalı bircə mərd qalıbsa, tapaq.

6332 Tapaq, hardan tapaq loyaqətlini? Sonacan axtaraq sədaqotlini.

6333 Tapdım hor arzumu, tapmadım insan, Üzünə doyunca baxaram, tapsam.

6334 Tamarzı qalmışıq, qəhətdir vəfa,Dünya başdan-başa cəfakeş, cəfa,

6335 Gözümə sürtərəm, tapsam vofalı, Alaram çiynimo o gülcəmalı.

6336 Vofalı tapmasam, yoqin ağlaram, Ccyranla, cüyürlə ülfət bağlaram.

6337 Bəsimdir, oynimə bir dori geysom , Suyum - yağış suyu, o t-ə lo f yesom.

6338 Gozim vohşi kimi biyabanlan,O kom insanları görmoyim ban.

6339 Dünyanı tork ctmok - budur son dilək, Yağışa dumana, toza çevrilok.

6340 Ağam, giriflaram vofasızlara,Canımı verorənı bir sadiq yara.

6341 Yalnız adı qaldı, kişinin adı,Özünü haçandı göron olmadı,

6342 Hanı bir mchriban, candan od dorə,No cür könül vcrim mehrsizloro?

6343 Canım-gözüm qodər yaxın bildiyim, Adam iblis imiş, kinı inanar, kim?

6344 Hor kimi dünyada can-ciyor sandım, Gəda olduğuna bir gün inandım.

6345

6346

6347

6348

6349

6350

6351

6352

6353

6354

6355

6356

6357

6358

6359

6360

6361

İnandım dilinə, təəccüblü iş:Dil onun ağzında bir parça ətmiş.

Bu yava dünyada dost gəzm ək əbəs,B əs kim ə inanım, kimi sevim bəs?K im ə verim könül? Pərtəm, yaman, pərt, Dərdimi dem əyə hanı bir həmdərd?Qohumdan-qardaşdan görmədim ülfət, Doğmalar yad o!du, yadlar daha sort. Bütövlük, sədaqət andı içənlər,Andıma sadiqlər tapılmaz məgər?

Duz-çörək, haqqını güdən kimdi, kim, Gümüşə, gövhərə, zorə qərq edim.Sevincə, kədərə şəriklər hanı?Verim varlığımı, alsm canımı. Qohum-qardaş içrə yoxm u bir oğul?Onu b əy sanaram, özümü bir qul.Pərtəm bircə kişi tapmadığımdan,Dərd başımdan basır, qəm ayağımdan. G özəl adətləri tork etsin, atsın,B əs onda xalq necə qaynayıb-artsın? N ələr söyloyirəm , Allah amandır, D əliyəm , ağlımmı başımdan çıxır?B əlk ə beynim şişib, bolkə cünunam. B olkə dərman içim, çoxm u yorğunam? M ənnii tərsavandam, yoxsa adamlar? Bircə adam içro növ-növ adam var.Hanı o mordlor ki, gözdon itdilor,V əfa köhlonini qoyub getdilor.

Heyif, xatirədir o ohd, o ilqar,Onların qoyduğu qayda-qanunlar.

Yaxşılar keçsinlor yuxarı başa,Geri dönmosinlor alçaqlar, haşa!Hanı qayda-qanun, gözol adotlor,Getdilər, özüylo apardı mərdlər.

Getdilər, son demo m ələkm iş onlar, Bugünkü adamda adamlıqmı var?

Getdilər... Mən qaldım kimin olindo - Qeyzin, küdurətin, kinin əlindo.

6364 qədər söyləsom , sözüm tükənmoz, Sus daha, ey könül, dediklərin bos...Zamandır, tərk edok şohori, kondi, Həzor bu dünyadan. Sobrim tükondi.İtək bu dünyadan, yox olaq, quzum,N ə adım bilinsin, no izim-tozum.Çibin xislətlilər, it sifotlilor,İlantok çalanlar m əgər ol çokor?No qədor məşoqqət, dərd çokmok olar? Sevinsin alçaqlar, ağlaram zar-zar.Həzor, bu rozillor moni oymosin,Bir cana bu qodor cofa doymosin.İlahi, qismot ct, üz göstorsinlor,Dörd ulu kimsono, oziz peyğombor.

6362

6363

6365

6366

6367

6368

6369

6370

KİTAB SAHİBİ YUSİF ULU HACİB ÖZÜNƏ ÖYÜD VERİR

6371

6372

6373

6374

6375

6376

6377

Elm öyron, yuxarı başdaca yer scç, Elmin dağ qalası sarsılarmı hcç? Elmsiz dil, könül qalar piyada,Dirilik suyudur clm dünyada,Doryaca bilson do, clm öyron ycno, Biliklo çatarsan yalnız ohdino. Bilikdon uzaqsan "bilirom" deson, Alimlor içindo nadan kimison.

Sahili, dibi yox, ümmandır bilik,Onu damla-damla nuş ctmoliyik.

Bilik dünyasında başın aylanar,Çox şeyi bilmirson, bilmoyi bacar. Özün öz içindo böyüklük yarat, Hcyvan yox, adam ol, özün dada çat.

6378

6379

6380

6381

6382

6383

6384

6385

6386

6387

6388

6389

6390

6391

6392

6393

6394

Bilikli həm işə dalğın, pərişan,Biliksiz, sevinci başından aşan.A lim zəncirlidir, nadan asudə,Dözərm i zəncirə savadsız bəndə?

Beyti beytə qoşdum m ən sübhə kimi, Elm üçün çirmədim biləklərimi.M ənim türkcə sözüm bir vəhşi ceyran, Oxşadxm, ram etdim... oldu mehriban. Sevdim, əzizlədim , qaçmadı məndon,B əs nədən yem versən hürkür do bəzon.

Düşdüm söz dalınca hər gecə-gündüz, Reyhan ətri verdi, durduq üzboüz.Düz söz m ənim üçün Tann, iman-din, Düz söz nəfəsidir idrak əhlinin.Aydın sözlər seçdim işıqlı, böyük,Oxucu çiyninə qoy düşm əsin yük.Fərq et, düz söz hara, əyri söz hara?Biri qar kimi ağ, biri qapqara.Gör neçənci ildə can qıydım sözo,Dörd yüz altımış iki nur saçdı sizo. Yazdım bu kitabı on sokkiz aya,Gül gülo sanldı, misra misraya.Mon hekayə qıldım bildiklorimi,Gül açdı reyhanlı bağçalar kimi.N ə qodər söyləsən , tükonomıi söz,Axar bulaq kimi hey geco-gündüz.Ey Yusif, kəsib at gorəksiz sözü, Ziyandır, rədd e lə ürəksiz sözü.

Uzatma, çox sözün itər şirəsi,Bezor bu çoxluqdan Allah bondosi.

Vofasız dünyanın cofadı feli.Ondan uzaq qaçar təfəkkür əhli.

Sən isə dünyadan bərk yapışmısan, Silkələn, yürüş yap, aynl da ondan.

6395

6396

6397

6398

6399

6400

6401

6402

6403

6404

6405

6406

6407

6408

6409

6410

6411

Güvonmo dünyaya, arxayın olrna, Yalnız Haqqa tapın, yalnız allaha! Vəfasız alomdo qalırmı boşor,Gör azdı yolunu no cür kişilor.

İndi cilvolənir sonin önündo, Bağlanma dünyaya birco zorrə do. Dünyalan tutan boylor gctdilər,Başqa bir alomi moskon etdilər. Gənclik hədor getdi, günlərim izsiz, Ömür tükonmədə... bos neylodik biz? Min il yaşasan da ölümdür sonu, Yığdığın sorvətdon yüksok bil onu.

Umudum sonodir, ey ulu Tann,Oyat yuxusundan nıon günahkan.

Utanmaz qulunam, böyükdür suçum, Yalnız sondon golir işığın ucu.Sondon gizlonmişom, ofv elosono,Bu gün yalvarıram, sığınıb sono.Kodorli monliyim, ey üzülon can, Kimo güvənmison de bu vaxtacan?Dürüst scç yolunu, oyloş bu yaşda, Hor iki alomdo yuxarı başda.Saxlanıır qoynunda gülü-gülşoni - Scvinci talanmış bu dünya moni.

Nofsini cilovla, dilini saxla,Qapa qulağını, no yat, no yuxla.Bütün mönıinloro, ey Robbim, yar ol, Qucaqla boynunu, ozizlo bol bol.Yüz min salam söylo bizdon ustada - Ulu pcyğomboro, çaharyara da. Heratda yaratdım bu kitabı bil,Tarixi sokkiz yüz qırx üçüncü il.

Yazdı türk dilindo bir yazıq bondo, M ohonom ayında, qoyun ilindo.

KİTABIN İÇİNDƏKİLƏR

Dövlotçilik haqqında, böyük kitabın poctik torcümosi haqqmdasöz (Kcınıil Vəli Nərimanoğlu) ..................................................................... 3İlk möhtoşom abidomiz (Xəlil Rza Uhıtiirk)......................................... 9Morhomotli, mehriban Tanrının adı i l o .................................................... 14Fosillor sadalığı:..................................................................................................20Morlıomotli, mehriban Tanrınm adı i l o ....................................................22Peyğombor Əleyhissolamın fozilotlori ...................................................... 24Peyğombor sohabolorinin, rizvanallahi oleylıim fozllori....................25Şövkotli, zoforli, mododli, lıoqiqot vo din dayağı Tavğaç ulu Buğra Qara xan oba Əli Hoson binni Arslan xan rohmotullahioleylıim şonino..................................................................................................26Yeddi soyyaro vo on iki b iirc ......................................................................29İnsanın qodri olmi ilo b ilin ir .......................... .............................................30Dilin foziloti, faydası vo zorori iistüno..................................................... 31K.itab yazarı iızr isto y ir ...................................................................................33Yaxşılara qatılmaq............................................................................................. 35Elm, zoka - idrak forqlorinin noflorini bildirir.....................................39Kitaba ad vermoyim vo q oca lığ ım ............................................................ 42Gtindoğdu Elbaşı üstüno s ö z ........................................................................ 45Aydoldu Gündoğdunun xidmotino goldiyini bildirir.............................. 48Aydoldunun Eibaşı ilo görüşü ......................................................................55Aydoldu öziı dövlot oldıığunu b ild irir ...................................................... 57Aydoldu Elbaşıya dövlotin sifotlorini göstorir....................................... 59Elbaşı Giindoğdu Aydolduya odl sifotinin neco olduğunubildirir..................................................................................................................65Aydoldıınun Elbaşıya sorğıısıı.................................................................... 69Elbaşının Aydolduya ca v a b ı.......................................................................70Aydoldıınıın Elbaşıya su a h ......................................................................... 71Elbaşının Aydolduya ca vab ı.......................................................................71Aydoldıınun Elbaşıya s ııa lı ......................................................................... 71Elbaşının Aydolduya ca v a b ı.......................................................................71Aydoldunıın Elbaşıya su a lı ......................................................................... 72Elbaşının Aydolduya cava b ı.......................................................................72

Aydoldunun Elbaşıya sualı............................................................................73Elbaşınm Aydolduya cavabı.........................................................................74Damşmaqmı yaxşıdır, yoxsa susm aq........................................................ 77Elbaşının Aydolduya sualı.............................................................................78Aydoldunun Elbaşıya cavabı........................................................................79Elbaşının Aydolduya sualı.............................................................................79Aydoldunun Elbaşıya cavabı............................................. .......................... 80Elbaşının Aydolduya sualı.............................................................................80Aydoldunun Elbaşıya cavabı........................................................................80Elbaşının Aydolduya sualı............................................................................. 80Aydoldunun Elbaşıya cavab ı........................................................................80Elbaşının Aydolduya sualı..............................................................................81Aydoldunun Elbaşıya cavab ı.........................................................................81Elbaşının Aydolduya sualı..............................................................................81Aydoldunun Elbaşıya cavab ı.........................................................................81Boxtin vo dövlotin vofasızlığ ı......................................................................83Elbaşıya Aydoldunun cavab ı........................................................................ 85Aydoldunun Elbaşıya cavab ı........................................................................85Aydoldu oğlu Ögdülmüşo öyüd vcrir....................................................... 89Aydoldunun Ögdülmüşo cavab ı..................................................................92Ögdülmüşün Aydolduya cavabı................................................................... 92Aydoldunun Ögdülmüşo cavab ı..................................................................92Ögdülmüşün Aydolduya cavabı................................................................... 94Aydoldu Ögdülmüşo öyüd vcrir.................................................................. 96Aydoldu Elbaşıya öyüdnanıo yazıb qoyduğunu bildirir................100Xaqan Elbaşı Ögdülmüşo öyüd vcr ir ...................................................111Ögdülmüş Elbaşı xidmotino girir.......................................................... 114Elbaşının Ögdülmüşo su a lı.......................................................................117Ögdülmüşün Elbaşıya cav ab ı..................................................................118Elbaşının Ögdülmüşo su ah .......................................................................118Elbaşımn Ögdülmüşo su a lı................... ...................................................125Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı..................................................................125Elbaşının Ögdülmüşo su a lı.......................................................................127Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı..................................................................128Elbaşının Ögdülmüşo su a h .......................................................................130Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı..................................................................131Elbaşının Ögdülmüşo su a lı.......................................................................131Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı..................................................................132Elbaşının Ögdülmüşo cavab ı................................................................... 132

Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı......................................................................132Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı......................................................................133Bəyliyə layiq bəy necə olm alıdır..............................................................133Ögdülmüşün elbaşıya cavab ı....................................................................... 133Elbaşınm Ögdülmüşə ca v a b ı....................................................... ...............134Ögdülmüşün cavabı......................................................................................... 135Elbaşımn Ögdülmüşə su a lı...........................................................................147B əy vəziri necə olm alıdır..................... ...................................................... 148Ordu başçısı necə o lm a lı ..............................................................................153Hacib necə olmalıdır...................................................................................... 162Darvazaçı necə olmahdır...............................................................................167Elçinin s ifə tlə r i................................................................................................. 171Katib necə olm alıdır.......................................................................................175Xəzinəçi necə olm alıdır............................................................................... 179Süfrə başçısı necə olm alıdır............................................................... . 184Mey, şərbət başçısı necə o lm alıd ır ..........................................................187Xidmətçilərin haqq-sayı................................................................................ 191Ögdülmüşün Elbaşıya c a v a b ı..................................................................... 195Elbaşmın Ögdülmüşə su a lı.......................................................................... 199Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı.....................................................................200Elbaşmın Ögdülmüşə su a lı.......................................................................... 201Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı.....................................................................202Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı.....................................................................203Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı.....................................................................204Elbaşınm Ögdülmüşə cavab ı...................................................................... 205Elbaşı Gündoğdu məktub yazır.................................................................205Elbaşmın Ögdülmüşə o y ü d ü ...................................................................... 207Ögdülmüşün Ozğumıuşa cavab ı........................................................... 212Ozğurmuş Ögdülmüş ilə danışır..............................................................212Ozğurmuşun Ögdülmüşə cavab ı..............................................................213Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı..............................................................215Ozğurmuşun Ögdülmüşə cavab ı..............................................................216Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı..............................................................217Ozğurmuşun Ögdülmüşə cavab ı............................................................. 220Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı............................................................. 220Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab:........................................................... 222Ögdülmüşün Ozğurmuşa cav ab ı..............................................................222Ozğurmuş dünya eyblərindən danışır.....................................................224Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı................................................................ 231

Ozğurmuşun Ögdülmüşo cavabı...............................................................232Əlcavab............................................................................................................. 234Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavabı...............................................................239Ögdülmüşün şah Elbaşıya cavabı.............................................................241Ögdülmüşün Elbaşıya cavab ı....................................................................243Elbaşımn Ozğurmuşa məktubu................................................................. 243Ögdülmüşün Ozğurmuş ilo ikinci görüşü.............................................247Ozğurmuşun Ögdülmüşo cavabı...............................................................249Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavabı...............................................................250Ögdülmüşün Ozğurmuşa sö zü ...................................................................251Bəylərə xidmot nodən ibarətdir............................................................... 251Saraydakı ordu ilə söhbot bohsi...............................................................258Əlcavab..............................................................................................................258Qara kütlə ilə söhbot bohsi....................................................................... 266Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavabı...............................................................267Ögdülmüş Ozğurmuşa qara camaata qaynayıb-qanşmağıöyrədir............................................................................................................... 267Ələvilər ilə m ü am ilo ................................................................................... 268Alimlər ilo ü lfot..............................................................................................268Təbiblor ilə ü lfo t ...........................................................................................269Əfsunçular ilo ü lfo t.......................................................................................270Yuxu yozumçuları ilo ü lfo t..................................................................... 270Ulduzçular ilo ü lfo t........................................................................................271Şairlor ilo ü lfo t ...............................................................................................272Kondçilər ilo ü lfo t ........................................................................................ 272Sövdogorlor ilo ü lfot.....................................................................................273Çarvadarlar ilo ü lfot...................................................................................... 274Sənotkarlar ilo ü lfo t...................................................................................... 275Yoxsullar ilo davranış.................................................................................. 276Hansı xatınla cv lon m oli.............................................................................. 277Oğul-qız torbiyosi ncco olmalıdır.............................................................278Ə1 altındakı kimsolori yaxşı saxlam alı..................................................280Ozğumıuşun Ögdülmüşo sualı...................................................................282Ögdülmüş süfroyo dovot, qonaq gctmo qaydalannı öyrodir...... 283Ögdülmüş Ozğurmuşa qonaqlığa dovət qaydalanm öyrodir...... 287Ozğurmuş Ögdülmüşo bu dünyadan üz döndorib o dünyayabağlanmağı bildirir...................................................................................... 289Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı...............................................................300Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı.....................................................................301

Elbaşının Ögdülmüşo su a lı ........................................................................303Elbaşı Giindoğdu Ozğurmuşu üçiincü dofo çağın r......................... 304Ögdülmiişün Elbaşıya cavabı....................................................................304Ögdülmüşün Elbaşıya cavab ı....................................................................305Ozğurmuşun Ögdülmüşo ca v a b ı.............................................................307Ögdülmüşün Elbaşıya cavabı................................................................... 309Ozğurmuşun Ögdülmüş evino g ə l iş i .....................................................309Gündoğdu Ozğurmuş ilə görüşür.......................................................... 310Ozğurmuşun Elbaşıya cavabı................................................................... 310Ozğurmuşun Elbaşıya cavabı................................................................... 311Elbaşının Ozğurmuşa cavabı.....................................................................312Elbaşmm Ozğurmuşa cavabı.....................................................................313Ozğurmuşun Elbaşıya cavabı................................................................... 314Elbaşının Ozğurmuşa cavabı.....................................................................315Ozğurmuşun Elbaşıya cavabı....................................................................315Ozğurmuş, Elbaşı Gündoğduya öyiid ver ir ........................................ 316Ozğurmuşun Elbaşıya cavabı....................................................................331Ögdiilmüş, Elbaşı Gündoğduya el-obanı dolandırmaq, adil siyasotyürütmək yollannı açıqlayır...................................................................... 334Elbaşının Ögdülmiişə ca v a b ı....................................................................336Ögdiilmüşün Elbaşıya cavabı....................................................................336Ögdülmüş öton həyatına acıyıb tövbo etdiyini bildirir................. 344Ögdülmüşiin Ozğurmuşa ca v a b ı............................................................. 347Ozğurmuş Ögdülmüşə sual ver ir ........................................................... 349Diizo-düz olmaq, insaniyyətə - insaniyyot göstormok lıaqqınm əsləhətidir................................................................................................... 351Ögdülmüşün Elbaşıya cavabı...................................................................355Ögdülmüşün Elbaşıya cavabı................................................................... 356Elbaşının Ogdülmüşo cavabı ................................................................... 358Elbaşının Ogdülmüşə ca v a b ı................................................................... 361Ozğurmuş xəstələnir, ögdülmüşii ç a ğ ın r ........................................... 362Ozğıırmuşun Ogdülmüşo cavab ı.............................................................363Ögdülmüşün Ozğurmuşa ca v a b ı.............................................................364Ozğurmuşun Ogdiilmiişo cavab ı.............................................................364Ögdülmüşün Ozğurmuşa ca v a b ı.............................................................364Ögdülmiiş Ozğurmuşa yuxu yozumunu bildirir............................... 365Ozğurmuş Ogdiilmüşə yuxusunu danışır.............................................367Ögdülmüş Ozğurmuşun yııxusunu neco lazımsa öyləco yozur.. 367 Ozğurmuş həm ən yuxunun başqa yozumunu v er ir ....................... 368

Ozğurmuş Ogdülmügo öyüd verir...........................................................371Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavab ı.............................................................. 376Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı................................................................... 379

Şer......................................................................................................................381Şer..................................................................................................................... 382Ögdülmüşün Elbaşıya ca v a b ı....................................................................383Şer......................................................................................................................386Şer......................................................................................................................387Şer...................................................................................................................... 387Şer...................................................................................................................... 388Gəncliyə acıma, qocalığa dair...................................................................390Zomanonin pozulması, dostlann verdiyi c o fa ...................................... 393Kitab sahibi Yusif ulu Hacib özüno öyüd ver ir ................................ 395

Ozğurmuş Ogdülmügə öyüd v c r ir ........................................................... 371Ögdülmüşün Ozğurmuşa cavabı ............................................................... 376Ögdiilmüşün Elbaşıya cavabı......................................................................379Ş e r ......................................................................................................................... 381Ş e r .........................................................................................................................382Ögdülmüşiin Elbaşıya cavabı...................................................................... 383Ş e r .........................................................................................................................386Ş e r .........................................................................................................................387Ş e r .........................................................................................................................387Ş e r .......................................................................................................................................388Goncliyo acıma, qocalığa d a ir................................................................... 390Zomanoriin pozulması, dosdann verdiyi co fa ...................................... 393Kitab sahibi Yusif ulu Hacib özüno öyiid verir................................. 395

Təkrar nəşr.

Yığılmağa verilmiş 23.10.2003. Çapa imzalanmış 10.12.2003. Nəşrin formatı 60x901/16. Həcmi 25,25.

Sifariş 41 .Tirajı 300.

"Şərq-Qərb" ASC çap olunmuşdur. Bakı, A. Ələsgərküç., 17.