Upload
afric
View
70
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych. Badanie wykonane na zlecenie Urzędu Miasta w Grodzisku Mazowieckim przez PBS Spółka z o.o. Sopot, październik 2005 roku. Spis treści. Opis badania 1. Charakterystyka badania4 - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Raport z badania
Postawy młodzieży wobec
uzależnień i zagrożeń społecznych
Badanie wykonane na zlecenie
Urzędu Miasta w Grodzisku Mazowieckim
przez PBS Spółka z o.o.
Sopot, październik 2005 roku
2
Spis treści
Opis badania
1. Charakterystyka badania 4
2. Cele badania 5
3. Charakterystyka próby 6
Prezentacja wyników
1. Najważniejsze wyniki badania 10
2. Oceny i samoocena uczniów 12
3. Sytuacja rodzinna 19
4. Aktywność w czasie wolnym
27
5. Sytuacja szkolna 30
6. Wsparcie i pomoc 38
7. Substancje uzależniające 47
8. Papierosy 50
9. Alkohol 56
10. Narkotyki 82
11. Marihuana 90
12. Amfetamina 95
Opis badania
4
1. Charakterystyka badania
Projekt badawczy: Badanie postaw młodzieży wobec uzależnień i
zagrożeń społecznych
Klient: Urząd Miejski w Grodzisku Mazowieckim
Wykonawca: PBS Spółka z o.o.
Termin realizacji
prac terenowych: 10 – 14 października 2005 roku
Metodologia: badanie ilościowe w formie ankiety audytoryjnej (z
zapewnieniem anonimowości)
Długość wywiadu: 45 minut
Próba: uczniowie klas 6 szkół podstawowych oraz klas 1, 2 i
3 szkół gimnazjalnych z Grodziska Mazowieckiego
Ilość badanych osób: 1235 uczniów:
299 uczniów klas 6
szkół podstawowych
323 uczniów klas 1
szkół gimnazjalnych
314 uczniów klas 2
szkół gimnazjalnych
299 uczniów klas 3
szkół gimnazjalnych
Ilość badanych klas: 48 klas
Prace terenowe: przeszkoleni ankieterzy PBS Spółka z o.o.
Analizy statystyczne: SPSS, Excel
5
2. Cele badania
Cel główny
Przeprowadzone badanie służyło przede wszystkim zebraniu informacji na temat
postaw uczniów klas szóstych szkół podstawowych oraz pierwszych, drugich i trzecich
szkół gimnazjalnych wobec środków uzależniających – papierosów, alkoholu
i narkotyków.
Cele szczegółowe
Problematyka badania objęła następujące obszary:
• Oceny i samoocenę uczniów;
• Sytuację rodzinną;
• Aktywność w czasie wolnym;
• Sytuację szkolną, w tym zagadnienie przemocy w szkole;
• Spostrzegane możliwości uzyskania pomocy w sytuacjach trudnych;
• Postawy wobec papierosów, alkoholu i narkotyków, a w szczególności:
– spostrzeganą dostępność substancji uzależniających,
– ocenę ich szkodliwości dla zdrowia,
– wiek inicjacji dla poszczególnych środków,
– częstotliwość zażywania poszczególnych substancji.
6
klasa i szkoła ilość badanych uczniówprocent wszystkich
badanych
6 klasa
szkoły podstawowej299 24%
1 klasa
gimnazjum323 26%
2 klasa
gimnazjum314 25%
3 klasa
gimnazjum299 24%
łącznie: 1235 100%
3. Charakterystyka próby Rozkład próby w klasach
Przy doborze próby wykorzystano listę wszystkich klas 6 szkół podstawowych oraz
klas 1, 2 i 3 szkół gimnazjalnych z terenu Grodziska Mazowieckiego. Dobór próby był
równoliczny – wylosowano do badania po 12 klas każdego poziomu. W sumie badanie
objęło 1235 uczniów w 48 klasach.
Szczegółowe ilości uczniów poszczególnych klas, którzy wzięli udział w badaniu
prezentuje tabela.
Wszystkie wyniki prezentowane są dla ogółu badanych uczniów oraz dla dwóch grup
wiekowych: uczniów młodszych – uczęszczających do 6 klasy szkoły podstawowej
oraz do 1 klasy gimnazjum i uczniów starszych – uczących się w 2 i 3 klasie
gimnazjum.
7
klasa i szkoła liczebności w próbie liczebności ważone do
struktury populacji
6 klasa
szkoły podstawowej299 294
1 klasa
gimnazjum323 318
2 klasa
gimnazjum314 319
3 klasa
gimnazjum299 304
łącznie: 1235 1235
3. Charakterystyka próby Ważenie zbioru
Aby dostosować rozkład uczniów w poszczególnym wieku otrzymany w
wylosowanej próbie do rozkładu rzeczywistego (w całej populacji) należy dokonać
ważenia zbioru. Polega to na nałożeniu na poszczególne grupy wiekowe wskaźników –
wag, większych lub mniejszych od 1. W ten sposób odpowiedzi części uczniów (tych
którzy są w próbie niedoreprezentowani w stosunku do populacji) są „rozmnażane” a
pozostałych (tych, którzy są nadreprezentowani) „zmniejszane”.
Poniższa tabela prezentuje liczebności uczniów poszczególnych klas: rzeczywiście
występujące w próbie i ważone.
8
uczniowie starsi
55%
45%
uczniowie młodsi
57%
43%
Rys. Płeć badanych uczniów
uczniowie ogółem
56%
44%
dziewczęta chłopcy
3. Charakterystyka próby Płeć badanych uczniów
Pod względem płci większość wśród badanych uczniów stanowiły dziewczęta –
– 56%. Dysproporcja między dziewczętami i chłopakami była nieco większa w klasach
młodszych (57% stanowiły dziewczęta, 43% chłopcy) niż w klasach starszych (proporcja
wyniosła odpowiednio 55% do 45%).
Prezentacja wyników
1. Najważniejsze wyniki badania
11
1. Najważniejsze wyniki badania
• Dwie trzecie pytanych osób ocenia siebie jako uczniów bardzo dobrych lub raczej
dobrych.
• Trzy czwarte uczniów (74%) uważa, że jest lubiana przez rówieśników w szkole.
• Co trzeci uczeń (37%) jest bardzo zadowolony ze swojego życia.
• W przypadku 68% pytanych uczniów oboje rodzice mają zatrudnienie, w 7% domów
nie pracuje żadne z rodziców.
• Połowa uczniów uważa, że w ich domu panuje bardzo dobra atmosfera.
• Średnio co drugi uczeń ocenia atmosferę panującą w jego szkole jako bardzo lub
raczej dobrą.
• Połowa pytanych uczniów padła ofiarą różnych form przemocy w szkole lub w jej
najbliższym otoczeniu. Najczęściej spotykali się oni z agresją słowną.
• W trudnej sytuacji życiowej zdecydowana większość uczniów szukałaby pomocy
u rodziców: 72% u matki, co trzeci uczeń (37%) u ojca.
• Najczęściej wskazywanymi osobami i miejscami, w których można zdobyć
substancje odurzające są: handlarze, koledzy i szkoła.
• 44% uczniów przynajmniej raz zapaliło papierosa. Zrobił to co trzeci młodszy uczeń
oraz co drugi uczeń starszy.
• Ponad połowa pytanych uczniów uważa, że nawet sporadyczne palenie tytoniu jest
szkodliwe dla zdrowia.
• Ponad połowa uczniów (55%) przynajmniej raz piła alkohol. Co czwarty uczeń (27%)
upił się alkoholem.
• 16% pytanych uczniów przyznało się do spróbowania narkotyków. Zrobił to co
dziesiąty uczeń młodszy i co piąty uczeń starszy.
• Do najczęstszych środków inicjacji narkotykowej należą: marihuana oraz leki
uspokajające i nasenne brane bez zalecenia lekarza.
• 72% uczniów uważa, że nawet sporadyczne zażywanie narkotyków jest bardzo
szkodliwe dla zdrowia.
2. Oceny i samoocena uczniów
13
Rys. Za jakiego ucznia się uważasz?
31% 30% 32%
44% 44% 44%
23% 22%
1%1%1%1%1%1%
23%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
bardzo dobrego
raczej dobrego
średniego
raczej złego
bardzo złego
2. Oceny i samoocena uczniów Ocena siebie jako ucznia
Największy odsetek pytanych uczniów (44%) uważa się za uczniów raczej dobrych,
a co czwarty (23%) twierdzi, że jest uczniem bardzo dobrym. Niemal jedna trzecia
badanych (31%) ocenia siebie jako uczniów średnich – i na tle całej grupy jest to ocena
niska, ponieważ zaledwie 2% badanych mówi o sobie, jako o uczniach raczej złych i
bardzo złych.
Średnia ocena siebie jako ucznia wyrażona na skali od 1-bardzo zły do 5-bardzo dobry,
wynosi dla wszystkich badanych uczniów 3,87.
Uczniowie młodsi oceniają siebie w roli ucznia niemal identycznie jak uczniowie starsi.
Średnia ich ocen na skali 5-cio stopniowej wynosi 3,88, a dla uczniów starszych 3,85.
14
Rys. Czy jesteś lubiany(a) przez kolegów i koleżanki?
24% 23% 25%
38% 37%38%
36% 37% 34%
2%2%2%
1%1%1%0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
tak
raczej tak
różnie bywa
raczej nie
nie
2. Oceny i samoocena uczniów Ocena relacji z rówieśnikami
Nieco lepiej, niż ocena siebie w roli ucznia wypada ocena relacji z rówieśnikami.
Średnio co trzeci uczeń (36%) twierdzi, że jest lubiany przez kolegów i koleżanki
w szkole, podobna grupa (38%) uważa, że jest raczej lubiana. Co czwarty uczeń jest
przekonany, że relacje te są różne – z jednymi lepsze, z innymi gorsze. Zaledwie 3%
pytanych uczniów sądzi, że rówieśnicy ich nie lubią lub raczej nie lubią.
Proporcje wybieranych odpowiedzi są bardzo podobne bez względu na wiek pytanych.
15
uczniowie starsi
12%
27%
12%1% 5%
22%
21%
uczniowie młodsi
15%
25%
8%2%1% 2%18%
29%
Rys. Średnie ocen szkolnych
wszyscy uczniowie
14%
25%
10%1% 1% 4%
20%
25%
od 5,0 do 6,0 od 4,5 do 5,0 od 4,0 do 4,5od 3,5 do 4,0 od 3,0 do 3,5 od 2,5 do 3,0od 2,0 do 2,5 od 1,0 do 2,0
2. Oceny i samoocena uczniów Średnie ocen szkolnych
Pytani uczniowie deklarują dobre i bardzo dobre wyniki w nauce. Co czwarty uczeń
w ubiegłym roku szkolnym uzyskał średnią ocen pomiędzy 4,5 a 5,0 i taki sam odsetek
pomiędzy 4,0 a 4,5. 14% pytanych uczniów uzyskało najwyższe wyniki (średnia ocen
wyższa niż 5,0) a 6% najniższe (średnia ocen poniżej 3,0).
Nieco wyższe oceny deklarowali uczniowie młodsi – w tej grupie pojawiło się więcej niż
wśród starszych uczniów średnich powyżej 4,5 a mniej średnich niższych.
16
Rys. Oceny z zachowania
wszyscy uczniowie
11%
44%
3%
42%
wzorowa dobrapoprawna nieodpowiednia
uczniowie młodsi
51%
11%2%
36%
uczniowie starsi
11%38%
4%
47%
2. Oceny i samoocena uczniów Oceny z zachowania
Równie wysoko przedstawiają uczniowie swoje oceny z zachowania – dominują
oceny wzorowe (44%) i dobre (4%). Tylko 3% pytanych podało, że na koniec ubiegłego
roku szkolnego otrzymało ocenę nieodpowiednią.
Uczniowie młodsi znacznie częściej niż starsi zachowywali się wzorowo (odsetki osób
z taką oceną wyniosły odpowiednio 51% i 48%), natomiast mniejsza była grupa uczniów
z oceną dobrą (odpowiednio 36% i 47%) oraz z oceną nieodpowiednią (2% wśród
uczniów młodszych i 4% wśród starszych).
17
Rys. Czy jesteś zadowolony ze swojego życia?
3%5%
22%20%
24%
35%34%
37%
37%42%
32%
3%3%2%3%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
bardzo zadowolony
raczej zadowolony
różnie bywa
raczej niezadowolony
bardzo niezadowolony
2. Oceny i samoocena uczniów Zadowolenie z życia
Większość badanych uczniów jest bardzo zadowolona (37%) lub raczej
zadowolona (35%) ze swojego życia. Podobnie, jak przy innych pytaniach związanych z
samooceną niewielki odsetek badanych (6%) wybrał odpowiedzi negatywne: ‘raczej
niezadowolony’ i ‘bardzo niezadowolony’.
Nieco bardziej krytyczni w ocenach byli uczniowie starsi – częściej niż młodsi deklarowali
umiarkowane zadowolenie oraz twierdzili że bywa różnie: czasem są, czasem nie są
zadowoleni.
18
Rys. Jakie jest Twoje życie w porównaniu do życia Twoich rówieśników?
16% 14% 18%
70% 73% 68%
13% 12% 13%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
bardziej szczęśliwe
równie szczęśliwe
mniej szczęśliwe
2. Oceny i samoocena uczniów Ocena swojego życia
Uczniowie, proszeni o ocenę swojego życia w porównaniu do życia swoich
rówieśników, twierdzą w zdecydowanej większości, że jest ono równie szczęśliwe –
– odpowiedziało tak ponad dwie trzecie pytanych (70%). Wśród pozostałych nieco więcej
jest osób przekonanych, że ich życie jest gorsze od życia rówieśników (16%), niż osób
przekonanych, że jest lepsze (13%).
Odsetek uczniów uważających swoje życie za lepsze niż innych jest zbliżony w obu
grupach wiekowych, natomiast wśród uczniów starszych więcej niż w grupie młodszych
uważa swoje życie za mniej szczęśliwe (twierdzi tak 18% starszych i 14% młodszych
uczniów).
3. Sytuacja rodzinna
20
Rys. Wykształcenie rodziców
19% 22%16%
38% 35%40%
44% 43% 44%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
co najmniej jednoz wyższym
co najmniej jednoze średnim
zawodowe lubpodstawowe
3. Sytuacja rodzinnaWykształcenie rodziców
Jeśli weźmiemy pod uwagę wykształcenie obojga rodziców, największą grupę
(44%) stanowią uczniowie, których co najmniej jedno z rodziców ma wykształcenie
wyższe. Niewiele mniejszą grupę (38%) stanowią rodziny, w których choć jedno z
rodziców ma ukończoną szkołę średnią. Rodzice średnio co piątego ucznia (19%) mają
wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe.
Proporcje wykształcenia rodziców są podobne w grupie uczniów starszych i młodszych.
Jedyną znaczącą różnicą jest nieco większy odsetek rodzin, w których oboje rodzice
mają wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe, wśród uczniów młodszych
(22%) niż w grupie uczniów starszych (16%).
21
3. Sytuacja rodzinna Zatrudnienie rodziców
W przypadku dwóch trzecich pytanych uczniów (68%) oboje rodzice mają
zatrudnienie. W jednej czwartej domów (25%) pracuje tylko jedno z rodziców, częściej
jest to ojciec niż matka. W przypadku 7% uczniów obydwoje rodzice nie mają
zatrudnienia.
Proporcje te są identyczne w obu porównywanych grupach wiekowych.
Rys. Zatrudnienie rodziców
7% 7% 7%
25% 25% 25%
68% 68% 68%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
obydwoje rodzicepracują
jedno z rodzicówpracuje
obydwoje rodzicenie pracują
22
Rys. Posiadanie rodzeństwa
wszyscy badani uczniowie
19%30%
3%
48%
niebrat lub siostradwoje lub więcej rodzeństwabrak odpowiedzi
uczniowie młodsi
20% 29%4%
47%
uczniowie starsi
18% 31%3%
48%
3. Sytuacja rodzinna Posiadanie rodzeństwa
Prawie połowa uczniów (48%) ma brata lub siostrę, a co trzeci (30%) posiada
dwoje lub więcej rodzeństwa. Co piąty pytany uczeń (19%) jest jedynakiem.
Proporcje te niewiele się różnią w rozbiciu na dwie grupy wiekowe – choć wśród
uczniów młodszych odsetek osób nie posiadających rodzeństwa jest nieco wyższy niż
wśród uczniów starszych. W tej ostatniej grupie więcej jest domów, w których jest dwoje,
troje lub więcej dzieci.
23
Rys. Jak często kłócisz się z rodziną?
5% 3% 6%
13%9%
17%
30%
27%
33%
41%
45%
36%
11% 15%7%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
nigdy
rzadko
czasami
często
zawsze
3. Sytuacja rodzinna Ocena atmosfery rodzinnej
Największy odsetek pytanych uczniów (41%) deklaruje, że rzadko kłóci się z
rodziną – niemal co trzeci (30%), że czasami. 18% pytanych stwierdza, że kłótnie z
rodziną zdarzają im się często lub zawsze, a co dziesiąty uczeń (11%) nigdy nie kłóci się
z najbliższymi.
Kłótnie z rodziną znacznie częściej zdarzają się uczniom starszym: prawie co czwarty
uczeń z tej grupy (23%) kłóci się z najbliższymi często lub zawsze (wśród uczniów
młodszych ta grupa stanowi 18%), co trzeci (33%) często (wśród uczniów młodszych
27%) a jedynie 7% nie robi tego nigdy (w grupie uczniów młodszych odsetek ten jest
dwukrotnie wyższy – wynosi 15%).
24
Rys. Jak oceniasz atmosferę panującą w Twoim domu?
12%10%
14%
33%32%
35%
51%56%
47%
2%1%2%2%1%2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
bardzo dobra
raczej dobra
różnie bywa
raczej zła
zła
3. Sytuacja rodzinna Ocena atmosfery rodzinnej
Na pytanie wprost o atmosferę panującą w domu co drugi uczeń (51%)
odpowiada, że jest bardzo dobra, a co trzeci (33%) ocenia ją jako raczej dobrą.
Podobnie jak przy innych pytaniach związanych z oceną ważnych sfer życia (relacje z
rówieśnikami, sytuacja szkolna, samoocena) odpowiedzi negatywne – ‘raczej zła’ i ‘zła”
pojawiały się bardzo rzadko (łącznie 4%). Co ósmy pytany uważa, że atmosfera w jego
domu jest różna – czasem dobra, czasem zła.
Młodsi uczniowie oceniają atmosferę rodzinną lepiej niż starsi. Przede wszystkim
znacznie większy odsetek z nich sądzi, że jest ona bardzo dobra (56%), natomiast
w grupie uczniów starszych (47%).
25
Rys. Czy Twoi rodzice widzą w Tobie więcej wad,niż masz w rzeczywistości?
34% 31%37%
65% 68%63%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
nie
tak
3. Sytuacja rodzinna Relacje z rodzicami
O dość dobrych relacjach z najbliższymi świadczy również fakt, że niemal dwie
trzecie pytanych uczniów (65%) nie zgadza się ze stwierdzeniem, że ich rodzice widzą
w nich więcej wad niż mają rzeczywiście. Pozostałe 34% jest przeciwnego zdania.
Podobnie, jak przy innych pytaniach o relacje z najbliższymi osobami, starsi uczniowie są
bardziej krytyczni – 37% z nich uważa, że rodzice są nadmiernie krytyczni w ocenie ich
osoby, w grupie uczniów młodszych odsetek ten wynosi 31%.
26
uczniowie młodsi
30%
17%4%2%4%
43%
Rys. Warunki materialne rodziny
uczniowie ogółem
26%20%
5%3%3%
43%
bardzo dobre dobreprzeciętne raczej złebardzo złe brak odpowiedzi
uczniowie starsi
21% 23%
5%3%3%
45%
3. Sytuacja rodzinna Warunki materialne rodziny
Większość badanych uczniów (69%) uważa, że warunki materialne ich rodziny są
dobre lub bardzo dobre. 8% pytanych ocenia sytuację materialną swoich najbliższych
jako gorszą niż przeciętna.
Bardziej krytycznie warunki finansowe rodziny widzą uczniowie starsi – w tej grupie
średnio co piąty uczeń uważa, że są one bardzo dobre (wśród uczniów młodszych
twierdzi tak co trzeci pytany), a 8% ocenia je jako lokujące się poniżej przeciętnej (taką
opinię wyraziło 6% młodszych uczniów).
4. Aktywność w czasie wolnym
28
Rys. Formy aktywności w czasie wolnym
17%
66%
31%
37%
57%
67%
15%
8%
73%
35%
24%
56%
61%
16%
7%
69%
33%
31%
57%
55%
6%
15%25%
20%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
jazda na row erze
jazda na deskorolce
jazda na motorow erze
gra na automatach
aktyw ne urpaw ianiesportu
czytanie książek
w ychodzenie zprzyjaciółmi
w łasne hobby
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
4. Aktywność w czasie wolnym Formy aktywności w czasie wolnym
Większość uczniów w wolnym czasie przede wszystkim podejmuje aktywność
sportową, jeździ na rowerze i realizuje własne hobby – ponad połowa deklaruje, że
podejmuje te formy aktywności co najmniej raz w tygodniu. Co czwarty uczeń w wolnym
czasie czyta książki, jeździ na deskorolce lub wychodzi gdzieś z przyjaciółmi.
Uczniowie młodsi częściej wolny czas spędzają na aktywności fizycznej (jazda na
rowerze, uprawianie sportu, jazda na deskorolce) oraz czytaniu książek i grze na
automatach, starsi – częściej wychodzą ze znajomymi.
Zaznaczono te formy aktywności, które są podejmowane przez uczniów co najmniej raz w tygodniu. Uczniowie mogli wybrać kilka odpowiedzi.
29
Rys. Czas spędzany dziennie przed telewizoremi komputerem
2%14%
2%14%
3%14%7%
14%
6%
15%
9%
13%17%
18%
16%
20%
17%
17%22%
17%
20%
16%
25%
18%15%
10%
15%
10%
16%10%8%
8%
8%
6%8%
9%9%
9%
10%
9%7%
9%19%
10%
24%
10%16%
10%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
nie wiem
conajmniej 5 godzin
około 4 godzin
około 3 godzin
około 2 godzin
około 1 godziny
do pół godziny
wcale
uczniowie ogółem uczniowie młodsi uczniowie starsi
4. Aktywność w czasie wolnym Czas spędzany przed telewizorem i komputerem
Znaczną część wolnego czasu uczniowie spędzają przed telewizorem
i komputerem. Co piąty badany uczeń (22%) poświęca na oglądanie telewizji około
2 godzin dziennie, 26% pytanych spędza przed telewizorem mniej niż 2 godziny, a 32%
ponad 2 godziny dziennie.
Podobną ilość czasu uczniowie spędzają przy komputerze, natomiast większy niż
w przypadku telewizji jest odsetek osób, które wcale nie podejmują takiej aktywności,
wynosi on 14%.
Co piąty pytany uczeń (a w grupie uczniów młodszych nawet co czwarty) nie potrafi
oszacować, jaką ilość czasu w ciągu dnia poświęca na oglądanie telewizji. W przypadku
komputera, ta grupa jest mniejsza i wynosi 10%.
5. Sytuacja szkolna
31
Jak oceniasz atmosferę panującą w Twojej szkole?
4% 4%3% 3% 4%
36% 38% 34%
40% 39% 41%
16% 16% 16%
5%0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
bardzo dobra
raczej dobra
różnie bywa
raczej zła
zła
5. Sytuacja szkolna Ocena atmosfery szkolnej
Uczniowie pytani o ocenę atmosfery panującej w ich szkole, odpowiadali
najczęściej, że jest ona raczej dobra (40%) lub różna: czasem dobra, czasem zła (36%).
Co szósty pytany (16%) uważa, że atmosfera szkolna jest bardzo dobra, natomiast 7%
uczniów ocenia ją jako raczej złą lub złą.
W podziale na grupy wiekowe nie ma różnic w odsetkach osób oceniających atmosferę
szkolną jako bardzo dobrą. Uczniowie starsi częściej jednak oceniali ją jako raczej dobrą
(41% odpowiedzi uczniów starszych i 39% uczniów młodszych), młodsi częściej
twierdzili, że jest ona różna – czasem dobra, czasem zła (uważa tak 38% uczniów
młodszych i 34% uczniów starszych).
32
Rys. Czy po zakończeniu szkoły podejmieszdalszą naukę?
3%
3%10%
12%
8%
84%79%
88%
1%2%2%2%2% 1%2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
tak
raczej tak
nie wiem
raczej nie
nie
5. Sytuacja szkolnaPlany kontynuowania nauki
Zdecydowana większość pytanych uczniów (94%) jest przekonana, że po
ukończeniu obecnej szkoły będzie lub raczej będzie kontynuowała naukę szkolną.
Niewielkie odsetki uczniów nie wiedzą (2%) lub nie planują (4%) dalszego kształcenia
się.
Grupa osób zdecydowanych lub rozważających dalszą edukację jest liczniejsza wśród
uczniów starszych (wynosi 96%) niż wśród uczniów młodszych (91%).
33
Rys. Czy podejmiesz dalszą naukę w swoim mieście?
21%14%
27%
19%
14%
23%
21%
22%
19%
15%
17%
13%
18%23%
14%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
tak
raczej tak
nie wiem
raczej nie
nie
5. Sytuacja szkolna Plany kontynuowania nauki poza miejscem zamieszkania
W grupie uczniów, którzy w mniej lub bardziej zdecydowanym stopniu planują
dalszą naukę, co piąty (21%) nie wie jeszcze, czy chciałby się uczyć nadal w swoim
miejscu zamieszkania, czy poza nim. Taki sam odsetek uczniów (21%) chciałby po
zakończeniu obecnej szkoły wyjechać do innej miejscowości, a nieco mniejsza grupa
(18%) planuje dalej uczyć się w Grodzisku Mazowieckim.
Uczniowie starsi, zdecydowanie częściej niż młodsi, chcieliby kontynuować edukację
poza miejscem zamieszkania – planuje to co drugi starszy uczeń (w grupie uczniów
młodszych co trzeci).
34
Rys. Ilu uczniów z Twojej szkoły, Twoim zdaniem:
11% 14%8% 5% 5%
19%11%
4%
23%
16%
6%
31%27%
27%
26%
15%
15% 20%
36%
57%
75%
2% 2% 2% 2% 2%
1%
20%
2%
18%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
palipapierosy
pije alkohol upija sięalkoholem
spróbowałonarkotyków
regularnieużywa
narkotyków
brak odpowiedzi
nikt lub prawie nikt
mniejszość
połowa
większość
prawie wszyscy
5. Sytuacja szkolnaSpostrzegana powszechność używek w szkole
Poprosiliśmy uczniów o ocenę ilości osób w ich szkole, które mają kontakt
z różnymi substancjami uzależniającymi. Zebrane odpowiedzi pokazują, że najbardziej
powszechnym środkiem jest alkohol – 14% pytanych uważa, że piją go prawie wszyscy
uczniowie, a co piąty, że robi to większość. W ocenie uczniów zdecydowanie mniejszy
odsetek kolegów i koleżanek upija się alkoholem – 9% sądzi, że zdarza się to prawie
wszystkim, według 11% pytanych – większości.
Kolejną popularną używką są papierosy – co dziesiąty uczeń twierdzi, że palą je w
szkole prawie wszyscy, a co piąty (19%), że robi to większość. 15% uczniów uważa, że
w ich szkole nie pali prawie nikt.
Ponad połowa uczniów (57%) jest przekonana, że prawie żaden z uczniów ich szkoły nie
spróbował narkotyków, a trzy czwarte (75%) sądzi, że tylko nieliczne osoby regularnie
ich używają. O tym, że substancji odurzających próbowali prawie wszyscy uczniowie jest
przekonany co dwudziesty uczeń (5%). Taki sam odsetek twierdzi, że prawie wszyscy
uczniowie w szkole regularnie zażywają narkotyki.
35
Rys. Ilu uczniów z Twojej szkoły, Twoim zdaniem:odpowiedzi uczniów młodszych
8% 8% 5% 4% 5%
11%6%
18%
8%
5%
36%
33%
21%
16%11%
25%34%
57%
71%80%
2% 2% 3% 3%
1%2%9%
2%
13%
3%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
palipapierosy
pije alkohol upija sięalkoholem
spróbowałonarkotyków
regularnieużywa
narkotyków
brak odpowiedzi
nikt lub prawie nikt
mniejszość
połowa
większość
prawie wszyscy
5. Sytuacja szkolnaPowszechność używek w szkole według uczniów młodszych
Nieco odmiennie wyglądają oceny powszechności używania substancji
uzależniających w ocenie uczniów młodszych. Według nich najpopularniejszą używką są
papierosy, o tym że palą prawie wszyscy w szkole przekonane jest 8% pytanych. Co
dziesiąty (11%) sądzi, że pali większość.
Podobne odsetki uczniów uważają, że większość (9%) lub prawie wszyscy (8%) w ich
szkole piją alkohol. Jednak o tym, że równie wiele osób upija się jest przekonana tylko
połowa tej grupy (odpowiedzi ‘prawie wszyscy’ i ‘większość’ wybrało łącznie 11%
pytanych). Równocześnie ponad połowa uczniów młodszych (57%) twierdzi, że nikt lub
prawie nikt z ich szkoły nie upija się alkoholem.
Zdecydowana większość uczniów uważa, że w szkole prawie nie ma osób, które
spróbowały narkotyków (71%) lub używają ich regularnie (80%).
36
Rys. Ilu uczniów z Twojej szkoły, Twoim zdaniem:odpowiedzi uczniów starszych
13%19%
10% 6% 6%
27%
16%
5% 2%
29%
23%
7%3%
25% 21%
34%
36%
18%
4% 5%16%
44%
70%
2% 1% 1% 1% 2%
31%
23%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
palipapierosy
pije alkohol upija sięalkoholem
spróbowałonarkotyków
regularnieużywa
narkotyków
brak odpowiedzi
nikt lub prawie nikt
mniejszość
połowa
większość
prawie wszyscy
5. Sytuacja szkolnaPowszechność używek w szkole według uczniów starszych
Uczniowie starsi oceniają wszystkie substancje uzależniające jako bardziej
powszechne w szkole niż w ocenie uczniów młodszych. Największe różnice dotyczą
najpopularniejszych używek: alkoholu i papierosów.
Połowa starszych uczniów (50%) twierdzi, że większość lub prawie wszyscy w ich szkole
piją alkohol, o równej powszechności upijania się przekonany jest co czwarty pytany
uczeń (26%).
40% uczniów ocenia, że prawie wszyscy lub większość rówieśników szkolnych pali
papierosy.
W ocenie uczniów starszych powszechniejsze jest także próbowanie i regularne
zażywanie narkotyków – 6% pytanych uważa, że dotyczy to prawie wszystkich w szkole,
mniej niż połowa uczniów (44%) sądzi, że prawie nikt z ich kolegów nie próbował
narkotyków.
37
Rys. Sytuacje, które przydarzyły się uczniom w szkolelub w jej najbliższym otoczeniu:
47%
7%
39%
4%
11%
13%
4%
8%
6%
10%
49%
33%
4%
10%
14%
4%
8%
5%
13%
48%
36%
4%
11%
13%
4%
8%
6%
11%
7%7%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
żadna z pow yższychsytuacji nie miała miejsca
inna niż w ymienione formaagresji
agresja słow na
zmuszenie do uczestnictw aw czynie chuligańskim
zniszczenie w artościow egoprzedmiotu
ściganie jakopierw szoklasisty
zmuszenie do oddaniapieniędzy
kradzież przedmiotóww artościow ych
kradzież pieniędzy
pobicie
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
5. Sytuacja szkolna Przemoc w szkole
Prawie połowa pytanych uczniów (48%) podała, że nigdy nie padła ofiarą przemocy
na terenie i jej najbliższego otoczenia. Pozostała grupa najczęściej spotkała się z
agresją słowną - obiektem wyzwisk był średnio co trzeci uczeń (36%). Dosyć częstą
formą przemocy w szkole jest również ściganie pierwszoklasistów tzw. „kotów”, jego
ofiarą padło 13% pytanych. Jeden na dziesięciu uczniów (11%) został pobity w szkole
lub jej najbliższej okolicy, takiemu samemu odsetkowi pytanych zniszczono jakiś
wartościowy przedmiot.
Ofiarami przemocy na terenie szkoły równie często stawali się uczniowie młodsi i starsi.
6. Wsparcie i pomoc
39
uczniowie starsi
81%
19%
uczniowie młodsi
81%
19%
Rys. Wiedza na temat możliwości uzyskania pomocy
wszyscy uczniowie
81%
19%
wiem nie wiem
6. Wsparcie i pomocWiedza na temat możliwości uzyskania pomocy przez ofiary przemocy w szkole
Zdecydowana większość pytanych uczniów (81%) deklaruje, że wie, dokąd mogą
zwrócić się osoby, które padły ofiarą przemocy na terenie szkoły, aby uzyskać pomoc.
Wiedzę taką w równym stopniu posiadają wszyscy uczniowie, bez względu na wiek.
40
Rys. Czy łatwo jest uzyskać pomoc, gdy ktoś padł ofiarą przemocy w szkole lub w jej otoczeniu?
6% 5% 7%6% 6% 7%
17% 16%18%
23%22%
24%
20%20%
20%
11%11%
10%
17% 20%15%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
nie wiem
bardzo łatwo
łatwo
raczej łatwo
raczej trudno
trudno
bardzo trudno
6. Wsparcie i pomocSpostrzegana dostępność pomocy dla ofiar przemocy w szkole
Uczniowie nie tylko w większości wiedzą, gdzie może uzyskać pomoc ktoś, kto
padł ofiarą przemocy, większość z nich sądzi, że uzyskanie takiej pomocy jest raczej
łatwe (23% wszystkich odpowiedzi). Co piąty pytany uczeń (20%) uważa, że jest to
łatwe, a jeden na dziesięciu (11%), że bardzo łatwe.
Prawie co trzeci pytany sądzi, że ofierze przemocy w szkole będzie raczej trudno (17%
odpowiedzi), trudno (6%) lub bardzo trudno (6%) uzyskać pomoc.
Nieco bardziej sceptycznie oceniają możliwość uzyskania pomocy uczniowie starsi.
41
Rys. Korzystanie z pomocyw sprawie przemocy w szkole
uczniowie ogółem
14%
4%
82%
tak nie brak odpowiedzi
Rys. Czy jesteś zadowolonyz uzyskanej pomocy?
17%
12%
5%
21%
32%
13%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
tak
raczej tak
trudno powiedzieć
raczej nie
nie
6. Wsparcie i pomocKorzystanie z pomocy dla ofiar przemocy w szkole
Jak pokazują slajdy 34, 35 i 36, połowa badanych uczniów deklaruje, że
w większym lub mniejszym stopni padła ofiarą przemocy w szkole lub w jej otoczeniu,
jednocześnie większość (81%) wie, gdzie w takiej sytuacji może szukać pomocy
i postrzega taką pomoc jako dość łatwą do uzyskania (uważa tak 54% uczniów).
Pomimo tego tylko co szósty uczeń (14%) korzystał z takiej pomocy. Ponad połowa tych
osób była z uzyskanej pomocy zadowolona (32% uczniów, którzy korzystali z pomocy)
lub raczej zadowolona (21% uczniów). Prawie co trzeci uczeń korzystający z pomocy
(29%) był z niej w mniejszym lub większym stopniu niezadowolony.
42
Rys. Korzystanie z pomocyw sprawie przemocy w szkole
uczniowie młodsi
14%
4%
82%
tak nie brak odpowiedzi
Rys. Czy jesteś zadowolonyz uzyskanej pomocy?
14%
9%5%
24%
31%
18%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
tak
raczej tak
trudno powiedzieć
raczej nie
nie
6. Wsparcie i pomocKorzystanie z pomocy dla ofiar przemocy w szkole przez uczniów młodszych
Z pomocy w sprawie przemocy na terenie szkoły korzystało 14% młodszych
uczniów. Większość z nich jest zadowolona z pomocy, jaką uzyskała, kolejne 24%
pytanych uważa się za raczej zadowolonych.
Co czwarty uczeń (23%) mniej lub bardziej negatywnie ocenia pomoc, którą otrzymał.
43
Rys. Korzystanie z pomocyw sprawie przemocy w szkole
uczniowie starsi
13%
3%
84%
tak nie brak odpowiedzi
Rys. Czy jesteś zadowolonyz uzyskanej pomocy?
22%
15%
6%
18%
33%
6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
tak
raczej tak
trudno powiedzieć
raczej nie
nie
6. Wsparcie i pomocKorzystanie z pomocy dla ofiar przemocy w szkole przez uczniów starszych
Uczniowie starsi korzystali z pomocy równie często jak ich młodsi koledzy. Różnią
się jednak w jej ocenie.
Co trzeci korzystający z pomocy uczeń (33%) jest z niej zadowolony, a 18% uważa się
za raczej zadowolonych. Większe niż w grupie uczniów młodszych są odsetki osób
raczej i zdecydowanie niezadowolonych – wynoszą one odpowiednio: 15% i 22%.
44
uczniowie starsi
5% 8%
87%
uczniowie młodsi
6% 6%
88%
Rys. Korzystanie z Telefonu Zaufania
uczniowie ogółem
6% 7%
87%
tak nie brak odpowiedzi
6. Wsparcie i pomocKorzystanie z Telefonu Zaufania
Zdecydowanie rzadziej niż z pomocy dla ofiar przemocy w szkole, uczniowie
korzystali z Telefonu Zaufania. Jego numer wybrało tylko 6% pytanych. Odsetek ten
jest podobny zarówno w grupie uczniów starszych, jak i wśród uczniów młodszych.
45
Rys. Osoby, do których można się zwrócićw trudnej sytuacji
2%
1%
3%
2%
1%
3%
3%
19%
42%
77%
2%
1%
3%
37%
38%
4%
20%
32%
67%
12%
7%
0%
8%
27%
3%
1%
10%
32%
5%
3%
19%
72%
0%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
sam(a) bym sobie radził(a)
poradnia lub inna instytucja
kolega lub koleżanka
ksiądz
pedagog szkolny
nauczyciel
w ychow aw ca klasy
ktoś z dalszej rodziny
rodzeństw o
ojciec
matka
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
6. Wsparcie i pomoc Osoby zaufane
Zdecydowana większość uczniów, poproszona o wskazanie osób, do których
mogłaby zwrócić się w trudnej sytuacji życiowej, na pierwszym miejscu wskazuje matkę
(odpowiedź taką wybrało 72% pytanych). W dalszej kolejności, z prawie o połowę
mniejszą ilością wskazań, znajduje się ojciec (37%) oraz koledzy i koleżanki (32%). Co
piąty uczeń (19%) zwróciłby się do rodzeństwa. Uczniowie bardzo niechętnie szukaliby
pomocy u: nauczycieli, wychowawców, pedagogów oraz w poradniach – odpowiedzi
takie wybrało od 1% do 3%. Co dziesiąty pytany uczeń (10%) nie szukałby pomocy, ale
samodzielnie próbował rozwiązać swój problem.
Uczniowie młodsi, częściej wskazywali na rodziców, jako na osoby zaufane. Starsi
chętniej zwróciliby się do rówieśników.
46
Rys. Stosunek do wiary
wszyscy uczniowie
81%
8%3% 8%
wierzący poszukującyobojętny niewierzący
uczniowie młodsi
88%
5%2% 5%
uczniowie starsi
75%
11%4%10%
6. Wsparcie i pomocStosunek do wiary i religii
Większość pytanych uczniów (81%) deklaruje, że są osobami wierzącymi,
a zaledwie 3% to osoby niewierzące. Pozostali dzielą się na dwie grupy – osoby
poszukujące (8%) i religijnie obojętne (8%).
Młodsi uczniowie zdecydowanie częściej niż starsi oceniają się, jako osoby wierzące
(odsetek takich osób wnosi 88%, a wśród starszych uczniów 75%).
W grupie uczniów starszych dwukrotnie więcej osób niż wśród młodszych spostrzega
siebie jako niewierzących (odpowiednio 4% i 2%), religijnie obojętnych (11% i 5%) oraz
poszukujących (10% i 5%).
7. Substancje uzależniające
48
Rys. Jak łatwe byłoby dla Ciebie zdobyciewymienionych substancji?
2,222,292,50
2,59
2,242,192,35
2,82
3,103,32
3,39
1,941,952,152,19
1,891,951,95
2,212,462,78
2,71 2,512,642,852,99
2,582,43
2,74
3,38
3,68
3,95 3,85
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
Średnie ocen na skali od 1-niemożliwe do 5-bardzo łatwe.
7. Substancje uzależniające Spostrzegana dostępność substancji uzależniających
Uczniowie zostali poproszeni o ocenę, jak łatwe byłoby dla nich zdobycie różnych
substancji uzależniających, oceny były wyrażone na skali od 1-niemożliwe do 5-bardzo
łatwe. Substancją najłatwiejszą do uzyskania są papierosy – średnia ocena wynosi 3,39.
Dość łatwo jest także uzyskać piw9 (średnia 3,32) i wino (średnia 3,10), nieco trudniej
wódkę (2,82). Zdecydowanie trudniej jest uzyskać środki odurzające: łatwość zdobycia
środków dość powszechnych, jak leki uspokajające i środki wziewne, uczniowie oceniają
odpowiednio na 2,59 i 2,5. W dalszej kolejności plasują się: marihuana (2,35), sterydy
anaboliczne (2,29) oraz amfetamina (2,24). Uczniowie jako najtrudniejsze do zdobycia
oceniają heroinę (2,22) oraz LSD (2,19).
Uczniowie starsi oceniają wszystkie substancje jako łatwiejsze do zdobycia, niż
uczniowie młodsi.
49
Jak bardzo szkodliwe jest dla osób w Twoim wiekusporadyczne zażywanie wymienionych substancji?
1,441,531,56
1,87
2,28
1,79
1,401,491,461,671,67
2,02
1,481,561,67
2,081,92
2,53
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
papierosy alkohol upijanie s ię m arihuana am fetam ina narkotyk i tw arde
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
Średnie ocen na skali od 1-bardzo szkodliwe do 5-zupełnie nieszkodliwe.
7. Substancje uzależniająceSpostrzegana szkodliwość substancji uzależniających
Uczniowie oceniali przy pomocy skali 5-cio stopniowej (od 1-bardzo szkodliwe do
5-zupełnie nieszkodliwe), jak szkodliwe dla osób w ich wieku jest nawet sporadyczne
używanie różnych substancji uzależniających. Za najmniej szkodliwe uważane jest picie
alkoholu (średnia ocena szkodliwości 2,28), a w dalszej kolejności – upijanie się nim
(średnia 1,87). Nieco mniej szkodliwe jest w ocenie uczniów palenie papierosów (1,79).
Za najbardziej szkodzące zdrowiu uczniowie uważają narkotyki twarde (1,44), natomiast
szkodliwość dwóch najpopularniejszych środków odurzających oceniana jest nieco
„łagodniej” – dla amfetaminy średnia wynosi 1,53, dla marihuany 1,56.
Starsi uczniowie spostrzegają zażywanie środków uzależniających jako mniej szkodliwe,
niż w odbiorze uczniów młodszych. Największe rozbieżności pojawiają się przy
substancjach ocenianych jako najmniej szkodliwe dla zdrowia (przede wszystkim przy
alkoholu), natomiast oceny szkodliwości narkotyków różnią się już nieznacznie.
8. Papierosy
51
uczniowie starsi
53%
47%
uczniowie młodsi
34% 66%
Rys. Próbowanie papierosów
wszyscy uczniowie
44%
56%tak nie
8. PapierosyPróbowanie papierosów
Do palenia papierosów przynajmniej raz w życiu przyznaje się prawie połowa
(44%) badanych uczniów. Znacznie częściej deklarację taką składają uczniowie starsi
(53%
z nich ma za sobą pierwszego wypalonego papierosa) niż uczniowie młodsi (34% z nich
przynajmniej raz paliło papierosy).
52
Rys. W jakim wieku zapaliłeś pierwszego papierosa?
42%
53%
35%
24%
30%
20%
20%
24%
16%12%
1%
10%1%
4%3% 1%1% 3%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
nie wiem
16 lat
15 lat
14 lat
13 lat
12 lat
11 lat lub wcześniej
8. PapierosyWiek inicjacji nikotynowej
Spośród tych uczniów, którzy zadeklarowali przynajmniej jednorazowe zapalenie
tytoniu, duża grupa badanych (42%) zrobiła to po raz pierwszy w wieku lat 12 lub
wcześniej (połączone odpowiedzi: ’12 lat’ oraz ’11 lat lub wcześniej’).
Tak młody wiek inicjacji tytoniowej deklaruje zdecydowanie więcej uczniów młodszych
(83% tych, którzy spróbowali papierosów), niż starszych (55%). Natomiast uczniowie
starsi dwukrotnie częściej (24%) niż młodsi (12%) deklarują zapalenie pierwszego
papierosa w wieku 13 lat. 16% uczniów starszych pierwszy raz paliło w wieku 14 lat,
a jedynie 4% w wieku 15 lat.
53
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się palić papierosy?
38%
25%
15%
15%
10%
9%
15%
8%
14%
11%
40%
57%
7%3% 3%
5%
26%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
8. PapierosyCzęstotliwość palenia papierosów
W przypadku wielu badanych kontakt z tytoniem nie skończył się na jednokrotnym
eksperymentowaniu. Do wielokrotnego palenia papierosów (20 i więcej razy) w ciągu
życia przyznaje się 38% uczniów, którzy przynajmniej raz zapalili. Przynajmniej
dwudziestokrotne palenie papierosów w ciągu ostatniego roku, deklaruje nieco mniej
ankietowanych – średnio co czwarty (25%). Natomiast w grupie osób najbardziej
zagrożonych nałogiem – tych, którzy deklarowali, że w ciągu ostatniego miesiąca palili
przynajmniej 20 razy, znalazło się 15% uczniów.
54
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się palić papierosy?
26%
45%
17%29%
9%19%
15%
14%
8%
11%
8%
9%
12%
17%
7%
9%
33%
21%
15%
14%
13%
10%
35%
59%
56%
14%3% 6% 7%
5%
5%
47%
1%2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
8. PapierosyCzęstotliwość palenia papierosów
Podział badanych uczniów na grupy wiekowe ujawnia różnice w częstotliwości
palenia papierosów przez uczniów młodszych i starszych. Do wielokrotnego
(przynajmniej 20 razy) palenia tytoniu w ciągu życia przyznają się częściej uczniowie
starsi (45%) niż młodsi (26%). W ciągu roku do wielokrotnego (20 razy i więcej) palenia
przyznaje się 29% uczniów starszych i 17% uczniów młodszych. Prawie co piąty (19%)
uczeń starszy deklaruje wielokrotne palenie tytoniu w ciągu miesiąca przed badaniem.
Tak częste palenie deklaruje natomiast prawie co dziesiąty (9%) uczeń młodszy.
Uczniowie młodsi częściej deklarują sporadyczne (1-2 razy) palenie papierosów w ciągu
życia niż uczniowie starsi. Deklarację taką złożył co trzeci (33%) młodszy oraz średnio
co piąty (21%) starszy uczeń. Częściej również młodsi niż starsi ukrywają częstotliwość
palenia w tym okresie – paliło, lecz nie podało ile razy – 14% uczniów młodszych oraz
3% uczniów starszych
55
Rys. Czy sporadyczne palenie papierosów jestszkodliwe dla osób w Twoim wieku?
56%65%
48%
24%
18%
29%
10% 8%12%
5% 5% 6%
5% 5% 5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
zupełnie nieszkodliwe
raczej nieszkodliwe
trudno powiedzieć
raczej szkodliwe
bardzo szkodliwe
8. PapierosyPostrzeganie szkodliwości palenia papierosów
Mimo, iż 44% badanych przyznaje, że przynajmniej raz paliło papierosy, większość
zdaje sobie sprawę, że nawet sporadyczne palenie jest szkodliwe dla zdrowia – uważa
tak 80% badanych uczniów (zsumowane odpowiedzi ‘bardzo szkodliwe’ i ‘raczej
szkodliwe’ ). Co dziesiąty uczeń (10%) twierdzi, że palenie nie szkodzi zdrowiu (łącznie
odpowiedzi: ‘raczej nieszkodliwe’ i ‘zupełnie nieszkodliwe’). Porównując obie grupy
wiekowe można zauważyć, że uczniowie młodsi są nieco bardziej przekonani
o szkodliwości palenia niż ich starsi koledzy: 65% uczniów młodszych i 48% starszych
twierdziło, że palenie jest bardzo szkodliwe. Co dziesiąty badany uczeń (10%) nie ma
zdania na temat szkodliwości palenia papierosów.
9. Alkohol
57
Rys. Próbowanie alkoholu,upicie się
wszyscy badani uczniowie
28% 39%
6%
27%
próbowałem upiłem się nie próbowałem brak odpowiedzi
uczniowie starsi
31%
25%3%
41%
9. AlkoholPróbowanie alkoholu i upijanie się
39% pytanych uczniów nie próbowało alkoholu. Średnio co czwarty pytany uczeń
(28%) pił alkohol, ale nigdy się nie upił, podobny odsetek przynajmniej raz upił się
alkoholem. 6% pytanych uczniów nie odpowiedziało, czy kiedykolwiek piło napój
alkoholowy.
Wśród uczniów młodszy grupa osób, które nie piły alkoholu jest dwukrotnie większa niż
w przypadku uczniów starszych. Co trzeci młodszy uczeń (37%) pił alkohol (w tym 12%
młodszych uczniów upiło się), a wśród uczniów starszych robiło to prawie trzy czwarte
(72%).
uczniowie młodsi
25%
55%
8%
12%
58
9. Alkohol Wiek inicjacji alkoholowej
Średnio co trzeci uczeń, który pił alkohol (35%) spróbował go po raz pierwszy
w wieku 11 lat lub wcześniej. Blisko co czwarty uczeń (23%) spróbował alkoholu po raz
pierwszy jako 12-latek, co piąty (20%) w wieku 13 lat, 13% w wieku 14 lat, natomiast
jedynie 4% w wieku 15 lat.
Wśród uczniów młodszych aż 43% swój pierwszy kontakt z alkoholem miało w wieku
11 lat lub wcześniej, a prawie co trzeci (29%) w wieku 12 lat. 14% uczniów młodszych
pierwszy raz piło alkohol w wieku 13 lat.
Co trzeci starszy uczeń (30%) pierwszy raz alkoholu spróbował jako 11-latek lub
wcześniej, a co piąty (20%) w wieku 12 lat. Blisko co czwarty (23%) w wieku 13 lat,
a prawie co piąty (19%) w wieku 14 lat. 6% uczniów starszych pierwszy raz piło w wieku
15 lat.
Rys. Kiedy, jeśli w ogóle zdarzyło Ci się po raz pierwszy pić alkohol?
35%43%
30%
23%
29%
20%
20%
23%
13% 19%14%
3%1%
6%4%
2%5%10%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowie młodsi uczniowie starsi
brak odpowiedzi
16 lat
15 lat
14 lat
13 lat
12 lat
11 lat lub wcześniej
1%
59
9. AlkoholWiek pierwszego upicia się alkoholem
Wśród uczniów, którzy zadeklarowali picie alkoholu, 44% nigdy się nie upiło. Wśród
pozostałych największy odsetek stanowią uczniowie, którzy upili się po raz pierwszy
w wieku lat 14, co dziesiąty uczeń zrobił to jako 13-latek.
Ponad połowa uczniów młodszych (52%) deklaruje, że nigdy się nie upiła. Odsetki
uczniów, którzy po raz pierwszy upili się w wieku lat 11, 12 lub 13 są zbliżone i wynoszą
od 8% do 9%. Blisko co piąty (18%) młodszy uczeń nie odpowiedział na to pytanie.
W grupie uczniów starszych 39% deklaruje, że nigdy się nie upiło. Najliczniejsza jest
grupa tych, którzy twierdzą, iż upili się pierwszy raz w wieku 14 lat – stanowią oni 22%.
O połowę mniejszy odsetek – średnio co dziesiąty uczeń (12%) – deklaruje, że po raz
pierwszy upił się mając 13 lat.
Rys. Kiedy, jeśli w ogóle zdarzyło Ci się po raz pierwszy upić alkoholem?
15%
22%
44%
52%
39%
6%7% 9%
8%8%
8%
12%8%11%
4%
5%
6%
1%
1%
1%
4%
18%
9%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowie ogółem uczniowie młodsi uczniowie starsi
brak odpowiedzi
nie upiłem się
16 lat
15 lat
14 lat
13 lat
12 lat
11 lat lub wcześniej
60
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się pić alkohol?
35%
18%9%
30%
14%
14%
15%
12%
17%
21%
26%
13%
37%
29%
5% 3% 4%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
w życiu w ostatnim roku w ostatnimmiesiącu
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
9. AlkoholCzęstotliwość picia alkoholu
Spośród badanych 58% deklaruje, że przynajmniej raz w życiu piło alkohol. W tej
grupie do wielokrotnego picia alkoholu (ponad 19 razy) w ciągu życia przyznaje się 35%
uczniów. Nieco mniej (30%) deklaruje, że piło od 6 do 19 razy, natomiast 14% twierdzi, iż
piło kilkakrotnie (3-5 razy). 17% badanych twierdzi, że piło sporadycznie 1-2 razy w życiu.
W ciągu ostatniego roku 18% badanych piło ponad 19 razy, natomiast 29% przyznaje się,
że piło od 6 do 19 razy. 15% deklaruje, iż piło kilka razy (3-5 razy), natomiast do
sporadycznego picia alkoholu (1-2 razy) przyznaje się średnio co piąty (21%) uczeń.
Odsetek uczniów, którzy w tym czasie w ogóle nie pili, wynosi 13%.
Do wielokrotnego picia alkoholu – 20 i więcej razy – w czasie ostatnich 30 dni przed
badaniem przyznaje się prawie co dziesiąty uczeń (9%). Od 6 do 19 razy piło 14%
uczniów, 12% piło kilkakrotnie (3-5razy), natomiast sporadycznie (1-2 razy) piło 28%
badanych. Ani razu w tym okresie nie piło 37% uczniów.
61
9. AlkoholCzęstotliwość picia alkoholu przez uczniów młodszych i starszych
Uczniowie starsi dwukrotnie częściej (43%) niż młodsi (21%) deklarują, że pili
alkohol wielokrotnie (ponad 19 razy) w ciągu życia. Odsetki uczniów, którzy w ciągu życia
pili alkohol od 6 do 19 razy są takie same. Kilkakrotne picie (3-5 razy) deklaruje 13%
uczniów młodszych i 14% starszych. Częściej natomiast uczniowie młodsi (27%) niż
starsi (11%) twierdzą, że pili sporadycznie (1-2 razy) w życiu.
W ciągu ostatniego roku do wielokrotnego picia alkoholu przyznaje się 23% uczniów
starszych i połowa mniej uczniów młodszych (10%). Odsetki uczniów pijących alkohol w
tym czasie 6-19 razy oraz 3-5 razy są nieco wyższe wśród uczniów starszcy. Młodsi
uczniowiei częściej (22%) niż starsi (8%) deklarują, że nie pili ani razu w ostatnim roku.
W grupie najbardziej zagrożonych nałogiem – tzn. tych, którzy pili 20 i więcej razy
w okresie miesiąca przed badaniem – znalazło się 11% uczniów starszych oraz 4%
młodszych. Uczniowie młodsi częściej (49%) niż starsi (30%) deklarują, że nie pili ani
razu w tym okresie, natomiast starsi częściej (29%) niż młodsi (19%) przyznają, że pili
w tym okresie sporadycznie (1-2 razy).
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się pić alkohol?
21%
43%
10%23%
11%
30%
26%
31%
10%
15%
13%
14%
13%
17%
11%
12%
27%
11%
24%
20%
19%
29%
22%
8%
49%
30%
10% 7%
4%
30%
2%6% 2%2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
62
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się upić alkoholem?
15%10% 6%
26%
7%
20%
17%
12%
28%
33%
24%
20%
50%
11%
18%
1%3%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
9. AlkoholCzęstotliwość upijania się
Spośród uczniów, którzy zadeklarowali, że przynajmniej raz w życiu upili się
alkoholem, najliczniejsze są grupy uczniów, którzy upijali się 3-5 razy (28%) oraz 6-19
razy (26%) w ciągu życia. Co piąty badany (20%) upijał się kilkakrotnie (3-5 razy),
natomiast do wielokrotnego (ponad 19) upijania, przyznaje się 15% badanych.
Co trzeci badany (33%) deklaruje, iż w ciągu ostatniego roku upił się 1-2 razy. Odsetki
uczniów, robiących to 3-5 razy oraz 6-19 razy są podobne i wynoszą odpowiednio 18% i
17%. Co dziesiąty uczeń pijący alkohol upijał się wielokrotnie, natomiast co piąty (20%)
deklaruje, iż nie upił się ani razu w tym okresie.
Połowa uczniów twierdzi, że w ciągu miesiąca przed badaniem, ani razu się nie upiła.
Blisko co czwarty uczeń (24%) upił się 1-2 razy. Więcej niż co dziesiąty badany (12%)
upijał się kilkakrotnie (3-5 razy). Podobny odsetek uczniów deklaruje, iż piło od 6 do 19
razy oraz 20 i więcej razy – odpowiednio: 7% oraz 6% uczniów.
63
9. AlkoholCzęstotliwość upijania się przez uczniów młodszych i starszych
Do wielokrotnego upijania się alkoholem (ponad 19 razy) w ciągu życia przyznaje
się taki sam odsetek uczniów młodszych jak i starszych – 15%. W przypadku osób,
które deklarują, że upijały się 6-19 razy i 3-5 razy – odsetki te są zbliżone i wynoszą dla
uczniów młodszych i starszych odpowiednio: 27% i 26% oraz 17% i 20%. Nieco więcej
uczniów starszych (30%) niż młodszych (23%) upiło się 1-2 razy w życiu.
Najmniej zróżnicowaną ze względu na wiek częstotliwość upijania się ujawniają
uczniowie w ciągu ostatnich 12 miesięcy – odpowiedzi uczniów młodszych i starszych
nie różnią się znacznie od siebie.
W czasie miesiąca przed badaniem, ani razu nie piło 47% uczniów młodszych i 51%
starszych. Częściej młodsi uczniowie (13%) niż starsi (5%) upijali się 6-19 razy,
natomiast starsi nieco częściej (7%) niż młodsi (4%) upijali się wielokrotnie (ponad 19
razy). Częściej także starsi (24%) niż młodsi (21%) deklarują, że upili się 1-2 razy
w ostatnim miesiącu.
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się upić alkoholem?
15% 15% 9% 10% 7%
27%
17%
13%
17% 20%
14% 18%
14%
23%30%
33% 33%
21%24%
21% 20%
47% 51%
17%9%
4%
20%26%
5%
12%
4% 3% 2% 1%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
w życiu w ciągu roku w ciągu miesiąca
64
9. AlkoholMiejsca spożywania alkoholu
Badani najczęściej piją alkohol ‘w domu u kogoś’ lub ‘u siebie w domu’ – takich
odpowiedzi udzieliło odpowiednio: 46% oraz 41% badanych. Popularne jest także picie
na świeżym powietrzu (‘na ulicy, w parku’) – dotyczy ono 36% badanych. Nieco mniej –
34% uczniów nie podało konkretnego miejsca (odpowiedz: ‘gdzieś indziej’). W dalszej
kolejności uczniowie wymieniają: wycieczkę szkolną – 22%, dyskotekę – 20%, bar lub
pub – 15% oraz restaurację – 8% uczniów.
Starsi uczniowie częściej niż młodsi piją alkohol: u kogoś w domu – odpowiednio 51%
i 35%, ‘na ulicy, w parku’ (odpowiednio 43% i 20%), podczas wycieczki szkolnej
(odpowiednio 25% i 14%) oraz ‘w barze lub pubie’ (19% i 7%i).
Równie popularne wśród obu grup wiekowych uczniów są takie miejsca, jak: swój dom
(40% i 41 % uczniów), dyskoteka (21%) oraz restauracja (8% starszych i 6% młodszych).
Rys. Miejsca, w których najczęściej pijesz alkohol:
8%
19%
21%
25%
35%
43%
41%
51%
6%
18%
14%
33%
20%
40%
35%
8%
15%
20%
22%
34%
36%
41%
46%
7%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
w restauracji
w barze lub pubie
w dyskotece
na wycieczce szkolnej
gdzieś indziej
na ulicy, w parku
u siebie w domu
u kogoś w domu
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
65
9. AlkoholŹródła zaopatrywania się w alkohol
Najczęściej uczniowie zaopatrują się w alkohol od pełnoletnich kolegów (50%) lub po prostu
kupują go w sklepie (30%). Inne sposoby to: wzięcie go z domu bez wiedzy rodziców (19%), kupno
na bazarze (16%), kupno od nielegalnych handlarzy (14%) lub kupno w sklepie samoobsługowym
(10%). Z innych źródeł, niż wymienione w ankiecie zaopatruje się 10% badanych uczniów.
Uczniowie starsi częściej niż młodsi zdobywają alkohol od pełnoletnich kolegów lub kupują go w
sklepie. Natomiast uczniowie młodsi częściej niż starsi biorą alkohol z domu kupują na bazarze lub
zdobywają od nielegalnych handlarzy.
Młodsi uczniowie (22%) częściej niż starsi (10%) nie potrafili podać źródła zaopatrywania się w
alkohol (odpowiedź ‘nie wiem’).
Rys. W jaki sposób osobie niepełnoletniejnajłatwiej zdobyć alkohol?
9%
14%
11%
13%
17%
39%
55%
22%
6%
16%
20%
22%
16%
10%
14%
16%
19%
30%
50%
10%
44%
21%
10%10%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
nie wiem
w sklepiesamoobsługowym
w inny sposób
od nielegalnychhandlarzy
na bazarze
wziąć z domu (bezwiedzy rodziców)
w sklepie
od pełnoletnichkolegów
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
66
62%
7%4%14%
13%
nigdy 1-2 razy 3-4 razy
5-6 razy 7 lub więcej razy
46%
26%
14%
10%4%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcejrazy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu piwa
W ciągu ostatniego roku prawie co piąty badany (18%) przynajmniej 5 razy
(połączone odpowiedzi ‘5-6’ oraz ‘7 i więcej razy’) próbował kupić piwo. 20% uczniów
zadeklarowało, że próbowali kupić piwo kilka razy (połączone odpowiedzi: 1-2 razy oraz
3-4 razy).
Spośród tych osób, blisko połowa (46%) nigdy nie spotkała się z odmową ze strony
sprzedawcy.
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży piwa?
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić piwo?
uczniowie ogółem
67
75%
2%9% 5%9%
nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy
38%
28%
22%
8%4%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcej razy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu piwa przez uczniów młodszych
W grupie uczniów młodszych odsetek tych, którzy próbowali kupić piwo
przynajmniej 5 razy w ciągu ostatniego roku, wynosi 11%. Kilkakrotne próby (1-4 razy)
zakupu piwa ma za sobą 14% młodszych uczniów.
Spośród tej grupy uczniów, 38% nigdy nie spotkało się z odmową ze strony sprzedawcy.
Rys. Ile razy sprzedawca odmówił Ci sprzedaży piwa?
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić piwo?
uczniowie młodsi
68
50%
10%
5%19%
16%
nigdy 1-2 razy 3-4 razy
5-6 razy 7 lub więcej razy
50%
25%
10%4%11%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcejrazy5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. Alkohol Próby i efektywność zakupu piwa przez uczniów starszych
Uczniowie starsi częściej niż młodsi próbowali w ciągu ostatniego roku kupić piwo.
19% z nich próbowało przynajmniej siedmiokrotnie, natomiast 36% kilkakrotnie (1-4
razy) kupić piwo.
Połowie z nich sprzedawca nigdy nie odmówił ze względu na ich młody wiek.
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży piwa?
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić piwo?
uczniowie starsi
69
76%
4%3%8%9%
nigdy 1-2 razy 3-4 razy
5-6 razy 7 lub więcej razy33%
26%
23%
13%5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcej razy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. Alkohol Próby i efektywność zakupu wina
Średnio co dziesiąty uczeń (11%) w ciągu ostatniego roku przynajmniej 5 razy
próbował kupić wino (połączone odpowiedzi: ‘5-6-razy i ‘7 lub więcej razy’), natomiast
13% badanych próbowało kupić wino 1-4 razy (połączone odpowiedzi: ‘1-2 razy’ oraz ‘3-
4 razy’).
Co trzeci uczeń nigdy nie spotkał się z odmową sprzedaży wina ze względu na swój
młody wiek.
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wino?
uczniowie ogółem
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wina?
70
83%
7% 1%4%
5%
nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy
26%
25%
28%
20%
2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcejrazy5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wina przez uczniów młodszych
Spośród uczniów młodszych prawie równoliczne są grupy badanych, którzy
próbowali kupić wino przynajmniej pięciokrotnie w ciągu ostatniego roku (8%) oraz tych,
którzy próbowali kilkakrotnie (1-4 razy) kupić wino (9%).
Średnio co czwartemu (26%) spośród nich nigdy nie odmówiono sprzedaży wina.
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wina?
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wino
uczniowie młodsi
71
69%
4%4%
13%10%
nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy
38%
27%
20%
9%6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcej razy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wina przez uczniów starszych
Uczniowie starsi częściej niż ich młodsi koledzy i koleżanki próbowali kupić wino
w okresie ostatniego roku. Przynajmniej 5 razy próbowało kupić 14% badanych,
natomiast 17% ma za sobą kilkakrotne (1-4 razy) próby zakupu tego alkoholu.
Spośród tych uczniów, którzy próbowali kupić wino, 38% nigdy nie spotkało się
z odmową sprzedawcy.
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wino?
uczniowie starsi
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wina?
72
76%
4%3%9%8%
nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy
31%
31%
23%
10%5%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcej razy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wódki
W ciągu ostatniego roku 12% uczniów przynajmniej 5 razy próbowało kupić wódkę
(połączone odpowiedzi: ‘5-6-razy i ‘7 lub więcej razy’). Taki sam odsetek (12%)
badanych próbował 1-4 razy (połączone odpowiedzi: ‘1-2 razy’ oraz ‘3-4 razy’).
Prawie co trzeci (31%) uczeń nigdy nie spotkał się z odmową sprzedaży wina ze
względu na swój młody wiek.
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wódkę?
uczniowie ogółem
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wódki?
73
83%
3%2%7% 5%
nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy
24%
30%
29%
11%
7%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcej razy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wódki przez uczniów młodszych
Spośród uczniów młodszych 9% deklaruje, że próbowało dokonać zakupu wódki
przynajmniej 5 razy. Niemal tyle samo badanych (8%) próbowało kilkakrotnie (1-4 razy)
kupić wódkę.
Blisko co czwarty (24%) z nich nigdy nie spotkał się z odmową sprzedaży wódki ze
względu na swoją niepełnoletność.
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wódkę?
uczniowie młodsi
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wódki?
74
70%
11%
5%3%10%
nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy
36%
31%
19%
10%4%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7 lub w ięcej razy
5-6 razy
3-4 razy
1-2 razy
nigdy
9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wódki przez uczniów starszych
Podobnie, jak w przypadku innych wspomnianych wcześniej alkoholi, także prób
zakupu wódki częściej dokonywali starsi uczniowie – 13% z nich ma za sobą
przynajmniej pięciokrotne próby zakupu tego alkoholu. 16% próbowało kupić wódkę 1-4
razy.
Wśród tych, którzy próbowali kupić wódkę, 36% nigdy nie spotkało się z odmową
sprzedawcy.
Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wódkę?
uczniowie starsi
Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wódki?
75
Rys. Czy sporadyczne picie alkoholu lub upijanie się jest szkodliwe dla osób w Twoim wieku?
55%
15%16%
12%
9%
21%
15%
11%7%
7%15%
9%9% 9% 10% 6%
51%44%
27%39%
66%
27%
27%21%
24%
21%
12%
5%5%6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
picie upijaniesię
picie upijaniesię
picie upijaniesię
zupełnie nieszkodliwe
raczej nieszkodliwe
trudno powiedzieć
raczej szkodliwe
bardzo szkodliwe
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowiestarsi
9. Alkohol Spostrzegana szkodliwość picia alkoholu i upijania się
Badani uczniowie są świadomi, że picie, a zwłaszcza upijanie się alkoholem jest
szkodliwe dla zdrowia. 63% badanych uczniów uznało sporadyczne picie alkoholu za
szkodliwe (połączone odpowiedzi ‘bardzo szkodliwe’ i raczej szkodliwe’), a 76% uczniów
twierdzi, że zdrowiu szkodzi sporadyczne upijanie się (łączne odpowiedzi ‘bardzo
szkodliwe’ i ‘raczej szkodliwe’).
Bardziej o szkodliwości picia alkoholu przekonani są uczniowie młodsi – twierdzi tak
51% w porównaniu do 27% uczniów starszych. Podobnie jest w odniesieniu do upicia
się napojem alkoholowym. Za ‘bardzo szkodliwe’ uznało ten fakt 66% młodszych
w porównaniu do 44% starszych uczniów.
76
9. AlkoholOpinie związane z piciem alkoholu
Ankietowani zostali zapytani o opinie na temat alkoholu. 84% badanych uczniów
wyraziło opinię, że picie szkodzi zdrowiu, po 83% badanych twierdzi, iż zbyt często ma
zły wpływ na życie rodzinne, niektóre skutki picia są okropne oraz, że picie zbyt często
prowadzi do groźnych wypadków. 81% uczniów jest przekonanych o tym, że trudno
przestać pić, gdy wpadnie się w nałóg, natomiast 80% badanych twierdzi, że ludzie,
którzy piją, tracą panowanie nad sobą w nieprzyjemny sposób.
Spośród badanych 41% twierdzi, że nie pije z powodów religijnych.
Uczniowie młodsi nieco częściej niż ich starsi koledzy i koleżanki zgadzali się
z twierdzeniami wymienionymi w ankiecie. Różnica między grupami wiekowymi
najwyraźniej zarysowała się w przypadku dwóch pytań. Uczniowie młodsi znacznie
częściej niż starsi twierdzą, że picie jest wbrew ich zasadom – odpowiednio: 75%
(młodsi) i 49% (starsi) oraz, że alkohol ma wstrętny smak – odpowiednio: 70% (młodsi)
i 46% (starsi).
77
Rys. Czy zgadzasz się z poniższymi stwierdzeniami?procent uczniów, którzy odpowiedzieli pozytywnie
33%
52%
53%
46%
49%
66%
66%
72%
74%
78%
80%
80%
81%
49%
56%
70%
75%
75%
77%
82%
86%
84%
85%
85%
86%
87%
41%
55%
58%
62%
77%
80%
81%
83%
83%
83%
84%
81%
49%
71%
72%
51%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
nie piję z pow odów religijnych
od picia się tyje
picie zniszczyło kogoś, kogo dobrze znam
alkohol ma w stętny smak
picie jest w brew moim zasadom
picie zbyt dużo kosztuje
moi rodzice mają złą opinię o ludziach, którzy piją
picie zbyt często prow adzi do przestępstw i przemocy
ludzie, którzy piją, tacą panow anie nad sobą wnieprzyjemny sposób
trudno przestać pić, gdy w padnie się w nałóg
picie zbyt często prow adzi do groźnych w ypadków
niektóre skutki picia np. kac są okropne
picie zbyt często ma zły w pływ na życie rodzinne
picie szkodzi zdrow iu
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
9. AlkoholOpinie związane z piciem alkoholu
78
9. Alkohol Spostrzegane konsekwencje picia alkoholu
Badanych uczniów zapytano o prawdopodobieństwo wydarzenia się im różnych
sytuacji, gdy będą pod wpływem alkoholu. Średnie wyniki zostały przedstawione na
5-stopniowej skali od 5, które oznacza, że dana sytuacja wydaje się badanym wysoce
prawdopodobna do 1 – zupełnie niemożliwa.
Spośród zjawisk wywołanych piciem alkoholu najbardziej możliwe badanym wydają się
‘negatywne’ skutki. Najczęściej wymieniają to, że alkohol może zaszkodzić ich zdrowiu
(średnia: 3,1), będą mieć kaca (średnia: 2,99). W następnej kolejności badani uważają,
że pod wpływem alkoholu zrobią coś, czego będą żałować (średnia: 2,84), zrobi im się
niedobrze (średnia: 2,81) oraz, że będą mieć kłopoty z policją (średnia: 2,74). Najmniej
prawdopodobne uczniom wydaje się, że nie będą w stanie przestać pić (średnia: 2,52).
Wśród ‘pozytywnych’ skutków najwięcej uczniów uważa, że pod wpływem alkoholu
poczują się odprężeni oraz, że będą się świetnie bawić (średnia: 2,67). Badani uważają
też, że po wypiciu alkoholu zapomną o swoich problemach (średnia: 2,61), staną się
bardziej towarzyscy (średnia: 2,45) oraz, że poczują się szczęśliwi (średnia: 2,42).
Uczniowie młodsi nieznacznie częściej uznają sytuacje ‘negatywne’ jako bardziej
możliwe do wydarzenia się, a uczniowie starsi częściej postrzegają sytuacje ‘pozytywne’
jako możliwe po wypiciu alkoholu. Wyjątkiem jest prawdopodobieństwo wystąpienia
kaca.
W tym przypadku zarówno uczniowie młodsi, jak i starsi wydają się jednakowo świadomi
cierpienia z powodu kaca – średnie dla grup wynoszą odpowiednio: 3 i 2,99.
79
Rys. Na ile jest możliwe, że poniższe sytuacje zdarzą się Tobie po wypiciu alkoholu?
2,67
2,69
2,34
2,79
2,99
2,94
2,57
2,66
2,69
2,99
2,96
2,17
2,7
2,42
2,35
2,37
2,91
2,95
2,97
3
3,24
2,42
2,52
2,61
2,67
2,67
2,74
2,81
2,84
2,99
3,1
2,222,45
1 2 3 4 5
poczuję się szczęśliwy
będę bardziejtowarzyski
nie będę w stanieprzestać pić
zapomnę o swoichproblemach
będę się świetnie bawić
poczuję się odprężony
będę miał kłopoty zpolicją
zrobi mi się niedobrze
zrobię coś, czego będężałował
będę miał kaca
zaszkodzi to mojemuzdrowiu
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
Średnie ocen na skali od 1-bardzo prawdopodobne do 5-zupełnie nieprawdopodobne.
9. Alkohol Spostrzegane konsekwencje picia alkoholu
80
9. Alkohol Rzeczywiste konsekwencje picia alkoholu
Uczniów, którzy deklarowali przynajmniej jednokrotne picie alkoholu zapytano o to,
czy mieli w związku z tym jakieś problemy. Najczęściej wymieniano kłótnię lub sprzeczkę
– wskazało na nią 26% badanych, problemy z rodzicami (23%), problemy z przyjaciółmi
(23%). W następnej kolejności wymieniano: zniszczenie rzeczy lub ubrania (22%),
przepychankę lub bójkę (21%), wypadek lub uszkodzenie ciała (18%) oraz kłopoty
z policją (17%).
Odpowiedzi badanych z obu grup wiekowych nie różnią się znacząco w większości
przypadków. Uczniowie starsi częściej niż młodsi mają problemy z przyjaciółmi,
z rodzicami, zniszczono im rzeczy lub ubranie oraz częściej mieli kłopoty z policją.
Uczniowie młodsi natomiast częściej niż starsi deklarują, że prowadzili pojazd pod
wpływem alkoholu, częściej byli ofiarami kradzieży oraz częściej uzyskiwali gorsze
wyniki w nauce.
81
Rys. Czy po wypiciu alkoholu miałeś któryśz wymienionych problemów?
11%
14%
15%
14%
15%
16%
16%
18%
18%
21%
23%
25%
25%
27%
14%
15%
18%
17%
16%
17%
15%
19%
21%
20%
20%
26%
12%
15%
15%
16%
16%
16%
17%
18%
21%
22%
23%
23%
26%
18%
15%14%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
bycie ofiarą kradzieży
niechciane doświadczenia seksualne
kontakty seksualne bez środkówantykoncepcyjnych
prowadzenie motocykla lub samochodu podwypływem alkoholu
gorsze wyniki w nauce
utrata pieniędzy lub wartościowych przedmiotów
problemy z nauczycielami
kłopoty z policją
wypadek lub uszkodzenie ciała
przepychanka lub bójka
zniszczenie rzeczy lub ubrania
problemy z przyjaciółmi
problemy z rodzicami
kłótnia lub sprzeczka
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
Procent uczniów, którzy odpowiedzieli pozytywnie.
9. Alkohol Rzeczywiste konsekwencje picia alkoholu
10. Narkotyki
83
Rys. Znajmość środków odurzających:
68%
40%
47%
69%
76%
76%
78%
44%
78%
27%
31%
41%
63%
61%
24%
49%
33%
39%
55%
68%
70%
69%
34%
69%
77%
53%45%
60%
60%
68%
50%
72%
59%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
narkotyki wziewne
sterydy i anaboliki
crack
"kompot" - polska heroina
ecstasy
heroina
kokaina
amfetamina
LSD
marihuana
środki uspokajające lub nasenne
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
10. NarkotykiZnajomość środków odurzających
Do najbardziej znanych środków odurzających należą: środki uspokajające oraz
nasenne, kokaina, marihuana, amfetamina i heroina – zna je ponad dwie trzecie
pytanych uczniów. Najmniej znanymi narkotykami są: crack i LSD.
Znajomość poszczególnych środków odurzających jest zdecydowanie większa wśród
uczniów starszych, niż w grupie uczniów młodszych – różnice wynoszą od kilku do
kilkudziesięciu punktów procentowych. Największe dysproporcje dotyczą substancji
mało znanych: LSD, tzw. „polskiej heroiny” oraz cracku.
84
Rys. Gdzie i od kogo w Twojej okolicy można zdobyćśrodki odurzające?
55%
11%
21%
27%
13%
11%
14%
20%
65%
9%
18%
8%
9%
10%
14%
60%
15%
23%
11%
10%
17%
7%
12%
9%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
nie wiem
gdzie indziej
od kolegi lubznajomego
od handlarza,dealera
na dworcu
w parku
w pubie, knajpie
w szkole
uczniowie ogółem
uczniowie młodsi
uczniowie starsi
10. Narkotyki Źródła dostępności narkotyków
Większość pytanych uczniów nie wie, gdzie lub od kogo można zdobyć substancje
odurzające – odpowiedź taką wybrało 60% pytanych. Pozostali, jako źródło zdobycia
narkotyków, wymieniali najczęściej dealerów i handlarzy narkotykowych (23%), szkołę
(17%) oraz kolegów (15%).
W obu grupach wiekowych te trzy „źródła” uzyskiwania środków odurzających były
wymieniane najczęściej i w tej samej kolejności. Widać jednak, że uczniowie starsi
wymieniali więcej miejsc i osób, od których mogliby zdobyć narkotyki.
85
uczniowie starsi
21%
9%
70%
uczniowie młodsi
10%9%
81%
Rys. Próbowanie narkotyków
wszyscy badani uczniowie
16%9%
75%
tak nie brak odpowiedzi
10. Narkotyki Próbowanie narkotyków
16% pytanych uczniów przyznało się, że przynajmniej raz spróbowało jakiejś
substancji odurzającej. Odsetek ten jest dwukrotnie wyższy w grupie uczniów starszych
– do spróbowania narkotyków przyznała się co piąta osoba, niż w grupie uczniów
młodszych, gdzie narkotyków próbował co dziesiąty uczeń.
Około 10% uczniów w obu grupach wiekowych nie odpowiedziało na pytanie, czy
kiedykolwiek próbowało jakiejś substancji odurzającej.
86
Rys. Jaki był pierwszy środek odurzający,którego spróbowałeś?
20% 16%23%
31%
17%
38%
4%
9%
9%
11%
8%5%
5%
5%5%
8%
4%4%
3%
4%6%
8%
5%5%
8%
8%4%
9%
5% 5% 5%
2%
2%
2%
2%
1%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
nie w iem, jaki to był środek
sterydy i anaboliki
narkotyki w ziew ne
"kompot" - polska heroina
ecstasy
heroina
kokaina
crack
amfetamina
LSD
marihuana
leki uspokajające lubnasenne
10. Narkotyki Środek inicjujący
Najczęstszym środkiem inicjacji narkotykowej jest marihuana. Była ona pierwszą
zażytą substancją odurzającą dla 31% uczniów, którzy spróbowali narkotyków, co piąty
uczeń jako pierwsze zażył leki uspokajające lub nasenne bez zalecenia lekarza, a co
dziesiąty – amfetaminę.
Taka kolejność zostaje zachowana również po rozbiciu odpowiedzi uczniów na dwie
grupy wiekowe. Widać jednak, że wśród uczniów młodszych marihuana, nie jest już tak
powszechną substancją inicjacji narkotykowej – pojawia się równie często jak leki. W tej
grupie, znacznie częściej niż wśród uczniów starszych, pierwszym przyjętym środkiem
odurzającym były: LSD (odpowiednio 9% i 2% wskazań), sterydy (9% i 2% wskazań)
i kokaina (8% i 4% wskazań).
5% uczniów, którzy spróbowali narkotyków, nie wie jaki środek wzięli pierwszym razem.
87
Rys. Skąd wziąłeś pierwszy środek odurzający,którego spróbowałeś?
6% 6% 7%
5% 7%
9%8%
10%3%
4%4%5%
3%9%9%
8%4%
3%
4%3%
5%
4%3%
5%8%
3%
11%9%
10%
8%
35%45%
28%
2%
2%
3%
1%2%
2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
brak odpow iedzi
z innego miejsca
w ziąłem z domu, bezpozw oleniadostałem od jednego zrodzicówkupiłem od obcej osoby
kupiłem od kogoś, znanegotylko ze słyszeniakupiłem od kolegi
braliśmy w spólnie zprzyjaciółmidostałem od obcej osoby
dostałem od kogoś,znanego tylko ze słyszeniadostałem od starszegokolegidostałem od kolegi w moimw iekudostałem od rodzeństw a
10. Narkotyki Pochodzenie pierwszego zażytego narkotyku
Zdecydowana większość uczniów (45% uczniów młodszych i 28% uczniów
starszych) nie chciała podać, skąd uzyskała pierwszą zażytą substancję odurzającą.
Pozostali najczęściej brali narkotyki wspólnie z przyjaciółmi (9%), bądź dostawali je od
kolegów, przede wszystkim starszych (9%), od rodzeństwa (6%) oraz brali z domu, bez
wiedzy rodziców (8%).
Uczniowie starsi częściej niż młodsi pierwszy środek odurzający wzięli z domu lub
otrzymali od rówieśników.
Większość uczniów pierwszy zażyty narkotyk dostała od kogoś (27%), tylko co dziesiąty
uczeń go kupił.
88
Rys. Czy dla osób w Twoim wieku jest szkodliwesporadyczne zażywanie wymienionych substancji?
wszyscy badani uczniowie
69% 71%76%
13%
9%6%
6%4%5% 5% 4%4% 3% 3%
12%
7%
2%2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
marihuana amfetamina narkotyki "twarde"
brak odpowiedzi
zupełnie nieszkodliwe
raczej nieszkodliwe
trudno powiedzieć
raczej szkodliwe
bardzo szkodliwe
10. Narkotyki Spostrzegana szkodliwość narkotyków
Pytani uczniowie zdają sobie sprawę, ze szkodliwości narkotyków. 69% uważa, że
nawet sporadyczne zażywanie substancji odurzających przez osoby w ich wieku jest
bardzo szkodliwe, a dalsze 13%, że jest raczej szkodliwe. 5% wszystkich uczniów
uważa, że narkotyki są zupełnie nieszkodliwe.
W ocenie uczniów marihuana i amfetamina są trochę mniej szkodliwe niż tzw. narkotyki
twarde.
89
Rys. Czy dla osób w Twoim wieku szkodliwe jestsporadyczne zażywanie wymienionych substancji?
uczniowie młodsi i starsi
76% 76% 80%
62%67% 73%
7% 6%
19%16% 12%
6% 6%5%
7% 6%5%3%4% 5% 4% 5% 4% 4%
4% 2% 4% 3% 3%
8%
6%2%2% 2%2%
3%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odopowiedzi
zupełnie nieszkodliwe
raczej nieszkodliwe
trudno powiedzieć
raczej szkodliwe
bardzo szkodliwe
uczniowie młodsi uczniowie starsi
10. Narkotyki Spostrzegana szkodliwość narkotyków
Pytani uczniowie młodsi spostrzegają sporadyczne nawet zażywanie narkotyków
jako bardziej szkodliwe niż uczniowie starsi, ponad trzy czwarte jest przekonane, że jest
to bardzo szkodliwe. W przeciwieństwie do starszych kolegów nie różnicują oni wyraźnie
szkodliwości różnych typów narkotyków.
Starsi uczniowie różnicują oceny szkodliwości poszczególnych środków odurzających:
o dużej szkodliwości narkotyków twardych jest przekonane jest trzy czwarte pytanych
(73%), ale w odniesieniu do marihuany twierdzi tak 62%.
11. Marihuana
91
uczniowie starsi
55%
26%
19%
uczniowie młodsi
30% 47%
23%
Rys. Próbowanie marihuany
uczniowie, którzy spróbowali narkotyków
34%
45%21%
tak nie brak odpowiedzi
11. MarihuanaIlość uczniów, którzy spróbowali marihuany
Wśród uczniów, którzy przynajmniej raz zażyli narkotyk, prawie połowa (45%)
spróbowała marihuany, a tylko co piąty uczeń (21%) nie brał tej substancji. Jedna trzecia
uczniów po inicjacji narkotykowej nie chciała odpowiedzieć na pytanie, czy próbowali
marihuany.
Odpowiedzi znacznie częściej nie udzielali uczniowie młodsi – dotyczy to prawie połowy
uczniów młodszych, którzy próbowali narkotyki. Tylko co trzeci uczeń z tej grupy
przyznał się do zażywania marihuany. Wśród uczniów starszych odsetek osób, które
próbowały marihuanę wynosi 55%.
92
Rys. W jakim wieku zażyłeś po raz pierwszy marihuanę?
12% 10%14%
10% 14% 7%
11% 10%12%
14%4%
20%
9%
13%
43%
61%
32%
2%
3%
2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
brak odpowiedzi
16 lat
15 lat
14 lat
13 lat
12 lat
11 lat lub wcześniej
11. Marihuana Wiek pierwszego zażycia marihuany
Wśród uczniów, którzy próbowali marihuany odsetki tych, którzy zażyli ją po raz
pierwszy w wieku lat: 11, 12, 13, 14 lub 15 są zbliżone i wynoszą od 9% do 14%.
Młodsi uczniowie najczęściej próbowali marihuany pierwszy raz w wieku 12 lat, czyli na
przełomie piątej i szóstej klasy szkoły podstawowej. W grupie uczniów starszych co piąty
zażył marihuanę po raz pierwszy jako 14-latek, czyli będąc już w gimnazjum.
Znaczna grupa uczniów, którzy próbowali marihuany nie chciała podać wieku, w którym
robiła to po raz pierwszy – wśród uczniów młodszych było to 61%, a w grupie uczniów
starszych – 32%.
93
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać marihuanę?
21%15%
10%
20%
14%
9%8%
8%
15%
14%
12%
8%
22%
35% 34% 34%
22%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
11. Marihuana
Częstotliwość zażywania marihuany
Wśród uczniów, którzy zażywali marihuanę co trzeci nie chciał udzielić odpowiedzi
na temat częstotliwości przyjmowania narkotyku. Co piąty uczeń (21%) brał marihuanę
ponad 19 razy w ciągu swojego życia, podobny odsetek (20%) robił to od 6 do 19 razy.
15% uczniów poprzestało na 1 lub 2-krotnym kontakcie z marihuaną.
8% uczniów próbujących marihuany nie brało jej w ciągu ostatniego roku, a co piąty nie
robił tego również podczas ostatniego miesiąca. Odsetki osób, które brały narkotyk 1-2
razy lub od 3 do 5 razy są zbliżone, niezależnie od tego, czy pytamy o całe życie,
ostatni rok, czy ostatni miesiąc. Im krótszy okres czasu, tym mniejsza grupa osób,
biorących marihuanę do 6 od 19 razy (w ciągu ostatniego roku dotyczyło to 22%
uczniów, w ostatnim miesiącu 14%) i ponad 19 razy (w ostatnim roku dotyczyło to 15%
uczniów, w ostatnim miesiącu – co dziesiątego).
94
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać marihuanę?
19% 22%14% 16%
7% 12%
24%25% 20%
19% 12%
14%11%
6% 9%
11%
17%
10%
17%
12% 13%
5%
10%
13%
27%
45%
29%
44%
28%
43%
28%
18%
3%2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
11. MarihuanaCzęstotliwość zażywania marihuany przez uczniów młodszych i starszych
Uczniowie młodsi znacznie częściej niż starsi nie odpowiadali na pytanie o
częstotliwość zażywania marihuany, mimo tego odsetki osób, które zażywały narkotyk
ponad 19 razy w ciągu całego życia i w ostatnim roku są zbliżone w obu grupach
wiekowych. Wśród uczniów młodszych najliczniejszą grupę stanowią te osoby, które
przyjmowały marihuanę od 6 od 19 razy w ciągu całego życia (24%), w ostatnim roku
(25%) i w ostatnim miesiącu (19%), w grupie uczniów starszych odsetki te są wyraźnie
niższe. Starsi uczniowie dwukrotnie częściej niż młodsi deklarują też nie branie
marihuany w ciągu ostatniego roku (co dziesiąty starszy uczeń i co dwudziesty młodszy)
i w ostatnim miesiącu (27% uczniów starszych i 13% uczniów młodszych).
12. Amfetamina
96
uczniowie starsi
28%
29%
43%
uczniowie młodsi
27% 47%
26%
Rys. Próbowanie amfetaminy
uczniowie, którzy próbowali narkotyków
28%
36%
36%
tak nie brak odpowiedzi
12. Amfetamina Ilość uczniów, którzy spróbowali amfetaminy
Wśród uczniów, którzy próbowali narkotyków prawie co trzeci (28%) przynajmniej
raz brał amfetaminę – odsetek ten jest podobny w grupie uczniów młodszych i wśród
uczniów starszych. Znaczna część pytanych uczniów, co drugi uczeń młodszy i co trzeci
starszy, nie odpowiedziała, czy kiedykolwiek brała amfetaminę.
97
Rys. W jakim wieku zażyłeś po raz pierwszy amfetaminę?
9% 7%12%
7% 8%6%
9% 10% 8%
11% 9%13%
6%3%
8%
4%
57%63%
51%
2%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
uczniowieogółem
uczniowiemłodsi
uczniowie starsi
brak odpowiedzi
16 lat
15 lat
14 lat
13 lat
12 lat
11 lat lub wcześniej
12. Amfetamina Wiek pierwszego zażycia amfetaminy
Ponad połowa uczniów, którzy próbowali amfetaminy nie podała wieku, w którym robili
to po raz pierwszy. Dla pozostałych wiek inicjacji wynosi najczęściej od 11 do 14 lat.
W grupie uczniów młodszych wiek ten jest nieco niższy – co dziesiąty uczeń brał
amfetaminę pierwszy raz jako 13 latek, podobna grupa w wieku lat 14. Najczęściej
uczniowie ci próbują amfetaminy na przełomie szkoły podstawowej i gimnazjalnej.
Wśród uczniów starszych pojawiają się dwie dość wyraźne grupy: uczniowie którzy
próbowali amfetaminy w szkole podstawowej, przed ukończeniem 12 lat stanowią 12%, a
kolejne 13% przyjmowało tę substancję po raz pierwszy w gimnazjum w wieku lat 14.
98
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać amfetaminę?
22% 19% 16%
17%
15%
5%7%
10%
4%
6%
9%
7%11%
53%
39% 40%
22%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
12. Amfetamina
Częstotliwość zażywania amfetaminy
Wśród uczniów, którzy zażywali amfetaminę połowa nie odpowiedziała na pytanie
o to, jak często przyjmowała ten środek. Co piąty uczeń (22%), podobnie jak
w przypadku marihuany, zażywał amfetaminę ponad 19 razy w ciągu swojego życia,
nieco mniejszy odsetek (17%) robił to od 6 do 19 razy. Tylko 4% uczniów poprzestało
na jedno lub dwukrotnym wzięciu amfetaminy.
7% uczniów próbujących amfetaminę nie robiło tego podczas ostatniego roku, a co
dziesiąty nie brał tej substancji również podczas ostatniego miesiąca. Odsetki osób,
które brały narkotyk 1-2 razy lub od 3 do 5 razy wahają się od 4% od 10% i są tym
większe, im krótszego okresu czasu dotyczą. Podobna tendencja rysuje się w grupie
osób, które przyjmują amfetaminę najczęściej.
99
Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać amfetaminę?
20% 23% 18% 19% 16% 16%
13% 20%23%
12% 16%
5%
17% 4%
4%
4% 4% 8%4%
13%
9% 6%10% 12%
57%50%
39% 39% 41% 39%
19%
4% 10%
6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
brak odpowiedzi
ani razu
1-2 razy
3-5 razy
6-19 razy
ponad 19 razy
w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu
12. AmfetaminaCzęstotliwość zażywania amfetaminy przez uczniów młodszych i starszych
Przy porównaniu uczniów młodszych i starszych widać, że odsetki osób biorących
amfetaminę najczęściej, czyli ponad 19 razy są zbliżone: dla całego życia wynoszą 20%
wśród uczniów młodszych i 23% u starszych, dla ostatniego roku odpowiednio – 18%
i 19%, a w przypadku ostatniego miesiąca po 16%.
W grupie uczniów starszych większe są odsetki osób zażywających amfetaminę
regularnie (ponad 5 razy w poszczególnych okresach czasu) i takich, które brały ją raz
lub dwa, niż w grupie uczniów młodszych.
Wśród uczniów, którzy próbowali amfetaminy co dziesiąty młodszy uczeń i 6% uczniów
starszych nie robiło tego w ciągu ostatniego roku, a nieco większa grupa (odpowiednio
10% i 12%) nie brał narkotyku w ostatnim miesiącu.