99
Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych Badanie wykonane na zlecenie Urzędu Miasta w Grodzisku Mazowieckim przez PBS Spółka z o.o. Sopot, październik 2005 roku

Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

  • Upload
    afric

  • View
    70

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych. Badanie wykonane na zlecenie Urzędu Miasta w Grodzisku Mazowieckim przez PBS Spółka z o.o. Sopot, październik 2005 roku. Spis treści. Opis badania 1. Charakterystyka badania4 - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

Raport z badania

Postawy młodzieży wobec

uzależnień i zagrożeń społecznych

Badanie wykonane na zlecenie

Urzędu Miasta w Grodzisku Mazowieckim

przez PBS Spółka z o.o.

Sopot, październik 2005 roku

Page 2: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

2

Spis treści

Opis badania

1. Charakterystyka badania 4

2. Cele badania 5

3. Charakterystyka próby 6

Prezentacja wyników

1. Najważniejsze wyniki badania 10

2. Oceny i samoocena uczniów 12

3. Sytuacja rodzinna 19

4. Aktywność w czasie wolnym

27

5. Sytuacja szkolna 30

6. Wsparcie i pomoc 38

7. Substancje uzależniające 47

8. Papierosy 50

9. Alkohol 56

10. Narkotyki 82

11. Marihuana 90

12. Amfetamina 95

Page 3: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

Opis badania

Page 4: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

4

1. Charakterystyka badania

Projekt badawczy: Badanie postaw młodzieży wobec uzależnień i

zagrożeń społecznych

Klient: Urząd Miejski w Grodzisku Mazowieckim

Wykonawca: PBS Spółka z o.o.

Termin realizacji

prac terenowych: 10 – 14 października 2005 roku

Metodologia: badanie ilościowe w formie ankiety audytoryjnej (z

zapewnieniem anonimowości)

Długość wywiadu: 45 minut

Próba: uczniowie klas 6 szkół podstawowych oraz klas 1, 2 i

3 szkół gimnazjalnych z Grodziska Mazowieckiego

Ilość badanych osób: 1235 uczniów:

299 uczniów klas 6

szkół podstawowych

323 uczniów klas 1

szkół gimnazjalnych

314 uczniów klas 2

szkół gimnazjalnych

299 uczniów klas 3

szkół gimnazjalnych

Ilość badanych klas: 48 klas

Prace terenowe: przeszkoleni ankieterzy PBS Spółka z o.o.

Analizy statystyczne: SPSS, Excel

Page 5: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

5

2. Cele badania

Cel główny

Przeprowadzone badanie służyło przede wszystkim zebraniu informacji na temat

postaw uczniów klas szóstych szkół podstawowych oraz pierwszych, drugich i trzecich

szkół gimnazjalnych wobec środków uzależniających – papierosów, alkoholu

i narkotyków.

Cele szczegółowe

Problematyka badania objęła następujące obszary:

• Oceny i samoocenę uczniów;

• Sytuację rodzinną;

• Aktywność w czasie wolnym;

• Sytuację szkolną, w tym zagadnienie przemocy w szkole;

• Spostrzegane możliwości uzyskania pomocy w sytuacjach trudnych;

• Postawy wobec papierosów, alkoholu i narkotyków, a w szczególności:

– spostrzeganą dostępność substancji uzależniających,

– ocenę ich szkodliwości dla zdrowia,

– wiek inicjacji dla poszczególnych środków,

– częstotliwość zażywania poszczególnych substancji.

Page 6: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

6

klasa i szkoła ilość badanych uczniówprocent wszystkich

badanych

6 klasa

szkoły podstawowej299 24%

1 klasa

gimnazjum323 26%

2 klasa

gimnazjum314 25%

3 klasa

gimnazjum299 24%

łącznie: 1235 100%

3. Charakterystyka próby Rozkład próby w klasach

Przy doborze próby wykorzystano listę wszystkich klas 6 szkół podstawowych oraz

klas 1, 2 i 3 szkół gimnazjalnych z terenu Grodziska Mazowieckiego. Dobór próby był

równoliczny – wylosowano do badania po 12 klas każdego poziomu. W sumie badanie

objęło 1235 uczniów w 48 klasach.

Szczegółowe ilości uczniów poszczególnych klas, którzy wzięli udział w badaniu

prezentuje tabela.

Wszystkie wyniki prezentowane są dla ogółu badanych uczniów oraz dla dwóch grup

wiekowych: uczniów młodszych – uczęszczających do 6 klasy szkoły podstawowej

oraz do 1 klasy gimnazjum i uczniów starszych – uczących się w 2 i 3 klasie

gimnazjum.

Page 7: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

7

klasa i szkoła liczebności w próbie liczebności ważone do

struktury populacji

6 klasa

szkoły podstawowej299 294

1 klasa

gimnazjum323 318

2 klasa

gimnazjum314 319

3 klasa

gimnazjum299 304

łącznie: 1235 1235

3. Charakterystyka próby Ważenie zbioru

Aby dostosować rozkład uczniów w poszczególnym wieku otrzymany w

wylosowanej próbie do rozkładu rzeczywistego (w całej populacji) należy dokonać

ważenia zbioru. Polega to na nałożeniu na poszczególne grupy wiekowe wskaźników –

wag, większych lub mniejszych od 1. W ten sposób odpowiedzi części uczniów (tych

którzy są w próbie niedoreprezentowani w stosunku do populacji) są „rozmnażane” a

pozostałych (tych, którzy są nadreprezentowani) „zmniejszane”.

Poniższa tabela prezentuje liczebności uczniów poszczególnych klas: rzeczywiście

występujące w próbie i ważone.

Page 8: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

8

uczniowie starsi

55%

45%

uczniowie młodsi

57%

43%

Rys. Płeć badanych uczniów

uczniowie ogółem

56%

44%

dziewczęta chłopcy

3. Charakterystyka próby Płeć badanych uczniów

Pod względem płci większość wśród badanych uczniów stanowiły dziewczęta –

– 56%. Dysproporcja między dziewczętami i chłopakami była nieco większa w klasach

młodszych (57% stanowiły dziewczęta, 43% chłopcy) niż w klasach starszych (proporcja

wyniosła odpowiednio 55% do 45%).

Page 9: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

Prezentacja wyników

Page 10: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

1. Najważniejsze wyniki badania

Page 11: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

11

1. Najważniejsze wyniki badania

• Dwie trzecie pytanych osób ocenia siebie jako uczniów bardzo dobrych lub raczej

dobrych.

• Trzy czwarte uczniów (74%) uważa, że jest lubiana przez rówieśników w szkole.

• Co trzeci uczeń (37%) jest bardzo zadowolony ze swojego życia.

• W przypadku 68% pytanych uczniów oboje rodzice mają zatrudnienie, w 7% domów

nie pracuje żadne z rodziców.

• Połowa uczniów uważa, że w ich domu panuje bardzo dobra atmosfera.

• Średnio co drugi uczeń ocenia atmosferę panującą w jego szkole jako bardzo lub

raczej dobrą.

• Połowa pytanych uczniów padła ofiarą różnych form przemocy w szkole lub w jej

najbliższym otoczeniu. Najczęściej spotykali się oni z agresją słowną.

• W trudnej sytuacji życiowej zdecydowana większość uczniów szukałaby pomocy

u rodziców: 72% u matki, co trzeci uczeń (37%) u ojca.

• Najczęściej wskazywanymi osobami i miejscami, w których można zdobyć

substancje odurzające są: handlarze, koledzy i szkoła.

• 44% uczniów przynajmniej raz zapaliło papierosa. Zrobił to co trzeci młodszy uczeń

oraz co drugi uczeń starszy.

• Ponad połowa pytanych uczniów uważa, że nawet sporadyczne palenie tytoniu jest

szkodliwe dla zdrowia.

• Ponad połowa uczniów (55%) przynajmniej raz piła alkohol. Co czwarty uczeń (27%)

upił się alkoholem.

• 16% pytanych uczniów przyznało się do spróbowania narkotyków. Zrobił to co

dziesiąty uczeń młodszy i co piąty uczeń starszy.

• Do najczęstszych środków inicjacji narkotykowej należą: marihuana oraz leki

uspokajające i nasenne brane bez zalecenia lekarza.

• 72% uczniów uważa, że nawet sporadyczne zażywanie narkotyków jest bardzo

szkodliwe dla zdrowia.

Page 12: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

2. Oceny i samoocena uczniów

Page 13: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

13

Rys. Za jakiego ucznia się uważasz?

31% 30% 32%

44% 44% 44%

23% 22%

1%1%1%1%1%1%

23%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

bardzo dobrego

raczej dobrego

średniego

raczej złego

bardzo złego

2. Oceny i samoocena uczniów Ocena siebie jako ucznia

Największy odsetek pytanych uczniów (44%) uważa się za uczniów raczej dobrych,

a co czwarty (23%) twierdzi, że jest uczniem bardzo dobrym. Niemal jedna trzecia

badanych (31%) ocenia siebie jako uczniów średnich – i na tle całej grupy jest to ocena

niska, ponieważ zaledwie 2% badanych mówi o sobie, jako o uczniach raczej złych i

bardzo złych.

Średnia ocena siebie jako ucznia wyrażona na skali od 1-bardzo zły do 5-bardzo dobry,

wynosi dla wszystkich badanych uczniów 3,87.

Uczniowie młodsi oceniają siebie w roli ucznia niemal identycznie jak uczniowie starsi.

Średnia ich ocen na skali 5-cio stopniowej wynosi 3,88, a dla uczniów starszych 3,85.

Page 14: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

14

Rys. Czy jesteś lubiany(a) przez kolegów i koleżanki?

24% 23% 25%

38% 37%38%

36% 37% 34%

2%2%2%

1%1%1%0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

tak

raczej tak

różnie bywa

raczej nie

nie

2. Oceny i samoocena uczniów Ocena relacji z rówieśnikami

Nieco lepiej, niż ocena siebie w roli ucznia wypada ocena relacji z rówieśnikami.

Średnio co trzeci uczeń (36%) twierdzi, że jest lubiany przez kolegów i koleżanki

w szkole, podobna grupa (38%) uważa, że jest raczej lubiana. Co czwarty uczeń jest

przekonany, że relacje te są różne – z jednymi lepsze, z innymi gorsze. Zaledwie 3%

pytanych uczniów sądzi, że rówieśnicy ich nie lubią lub raczej nie lubią.

Proporcje wybieranych odpowiedzi są bardzo podobne bez względu na wiek pytanych.

Page 15: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

15

uczniowie starsi

12%

27%

12%1% 5%

22%

21%

uczniowie młodsi

15%

25%

8%2%1% 2%18%

29%

Rys. Średnie ocen szkolnych

wszyscy uczniowie

14%

25%

10%1% 1% 4%

20%

25%

od 5,0 do 6,0 od 4,5 do 5,0 od 4,0 do 4,5od 3,5 do 4,0 od 3,0 do 3,5 od 2,5 do 3,0od 2,0 do 2,5 od 1,0 do 2,0

2. Oceny i samoocena uczniów Średnie ocen szkolnych

Pytani uczniowie deklarują dobre i bardzo dobre wyniki w nauce. Co czwarty uczeń

w ubiegłym roku szkolnym uzyskał średnią ocen pomiędzy 4,5 a 5,0 i taki sam odsetek

pomiędzy 4,0 a 4,5. 14% pytanych uczniów uzyskało najwyższe wyniki (średnia ocen

wyższa niż 5,0) a 6% najniższe (średnia ocen poniżej 3,0).

Nieco wyższe oceny deklarowali uczniowie młodsi – w tej grupie pojawiło się więcej niż

wśród starszych uczniów średnich powyżej 4,5 a mniej średnich niższych.

Page 16: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

16

Rys. Oceny z zachowania

wszyscy uczniowie

11%

44%

3%

42%

wzorowa dobrapoprawna nieodpowiednia

uczniowie młodsi

51%

11%2%

36%

uczniowie starsi

11%38%

4%

47%

2. Oceny i samoocena uczniów Oceny z zachowania

Równie wysoko przedstawiają uczniowie swoje oceny z zachowania – dominują

oceny wzorowe (44%) i dobre (4%). Tylko 3% pytanych podało, że na koniec ubiegłego

roku szkolnego otrzymało ocenę nieodpowiednią.

Uczniowie młodsi znacznie częściej niż starsi zachowywali się wzorowo (odsetki osób

z taką oceną wyniosły odpowiednio 51% i 48%), natomiast mniejsza była grupa uczniów

z oceną dobrą (odpowiednio 36% i 47%) oraz z oceną nieodpowiednią (2% wśród

uczniów młodszych i 4% wśród starszych).

Page 17: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

17

Rys. Czy jesteś zadowolony ze swojego życia?

3%5%

22%20%

24%

35%34%

37%

37%42%

32%

3%3%2%3%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

bardzo zadowolony

raczej zadowolony

różnie bywa

raczej niezadowolony

bardzo niezadowolony

2. Oceny i samoocena uczniów Zadowolenie z życia

Większość badanych uczniów jest bardzo zadowolona (37%) lub raczej

zadowolona (35%) ze swojego życia. Podobnie, jak przy innych pytaniach związanych z

samooceną niewielki odsetek badanych (6%) wybrał odpowiedzi negatywne: ‘raczej

niezadowolony’ i ‘bardzo niezadowolony’.

Nieco bardziej krytyczni w ocenach byli uczniowie starsi – częściej niż młodsi deklarowali

umiarkowane zadowolenie oraz twierdzili że bywa różnie: czasem są, czasem nie są

zadowoleni.

Page 18: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

18

Rys. Jakie jest Twoje życie w porównaniu do życia Twoich rówieśników?

16% 14% 18%

70% 73% 68%

13% 12% 13%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

bardziej szczęśliwe

równie szczęśliwe

mniej szczęśliwe

2. Oceny i samoocena uczniów Ocena swojego życia

Uczniowie, proszeni o ocenę swojego życia w porównaniu do życia swoich

rówieśników, twierdzą w zdecydowanej większości, że jest ono równie szczęśliwe –

– odpowiedziało tak ponad dwie trzecie pytanych (70%). Wśród pozostałych nieco więcej

jest osób przekonanych, że ich życie jest gorsze od życia rówieśników (16%), niż osób

przekonanych, że jest lepsze (13%).

Odsetek uczniów uważających swoje życie za lepsze niż innych jest zbliżony w obu

grupach wiekowych, natomiast wśród uczniów starszych więcej niż w grupie młodszych

uważa swoje życie za mniej szczęśliwe (twierdzi tak 18% starszych i 14% młodszych

uczniów).

Page 19: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

3. Sytuacja rodzinna

Page 20: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

20

Rys. Wykształcenie rodziców

19% 22%16%

38% 35%40%

44% 43% 44%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

co najmniej jednoz wyższym

co najmniej jednoze średnim

zawodowe lubpodstawowe

3. Sytuacja rodzinnaWykształcenie rodziców

Jeśli weźmiemy pod uwagę wykształcenie obojga rodziców, największą grupę

(44%) stanowią uczniowie, których co najmniej jedno z rodziców ma wykształcenie

wyższe. Niewiele mniejszą grupę (38%) stanowią rodziny, w których choć jedno z

rodziców ma ukończoną szkołę średnią. Rodzice średnio co piątego ucznia (19%) mają

wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe.

Proporcje wykształcenia rodziców są podobne w grupie uczniów starszych i młodszych.

Jedyną znaczącą różnicą jest nieco większy odsetek rodzin, w których oboje rodzice

mają wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe, wśród uczniów młodszych

(22%) niż w grupie uczniów starszych (16%).

Page 21: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

21

3. Sytuacja rodzinna Zatrudnienie rodziców

W przypadku dwóch trzecich pytanych uczniów (68%) oboje rodzice mają

zatrudnienie. W jednej czwartej domów (25%) pracuje tylko jedno z rodziców, częściej

jest to ojciec niż matka. W przypadku 7% uczniów obydwoje rodzice nie mają

zatrudnienia.

Proporcje te są identyczne w obu porównywanych grupach wiekowych.

Rys. Zatrudnienie rodziców

7% 7% 7%

25% 25% 25%

68% 68% 68%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

obydwoje rodzicepracują

jedno z rodzicówpracuje

obydwoje rodzicenie pracują

Page 22: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

22

Rys. Posiadanie rodzeństwa

wszyscy badani uczniowie

19%30%

3%

48%

niebrat lub siostradwoje lub więcej rodzeństwabrak odpowiedzi

uczniowie młodsi

20% 29%4%

47%

uczniowie starsi

18% 31%3%

48%

3. Sytuacja rodzinna Posiadanie rodzeństwa

Prawie połowa uczniów (48%) ma brata lub siostrę, a co trzeci (30%) posiada

dwoje lub więcej rodzeństwa. Co piąty pytany uczeń (19%) jest jedynakiem.

Proporcje te niewiele się różnią w rozbiciu na dwie grupy wiekowe – choć wśród

uczniów młodszych odsetek osób nie posiadających rodzeństwa jest nieco wyższy niż

wśród uczniów starszych. W tej ostatniej grupie więcej jest domów, w których jest dwoje,

troje lub więcej dzieci.

Page 23: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

23

Rys. Jak często kłócisz się z rodziną?

5% 3% 6%

13%9%

17%

30%

27%

33%

41%

45%

36%

11% 15%7%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

nigdy

rzadko

czasami

często

zawsze

3. Sytuacja rodzinna Ocena atmosfery rodzinnej

Największy odsetek pytanych uczniów (41%) deklaruje, że rzadko kłóci się z

rodziną – niemal co trzeci (30%), że czasami. 18% pytanych stwierdza, że kłótnie z

rodziną zdarzają im się często lub zawsze, a co dziesiąty uczeń (11%) nigdy nie kłóci się

z najbliższymi.

Kłótnie z rodziną znacznie częściej zdarzają się uczniom starszym: prawie co czwarty

uczeń z tej grupy (23%) kłóci się z najbliższymi często lub zawsze (wśród uczniów

młodszych ta grupa stanowi 18%), co trzeci (33%) często (wśród uczniów młodszych

27%) a jedynie 7% nie robi tego nigdy (w grupie uczniów młodszych odsetek ten jest

dwukrotnie wyższy – wynosi 15%).

Page 24: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

24

Rys. Jak oceniasz atmosferę panującą w Twoim domu?

12%10%

14%

33%32%

35%

51%56%

47%

2%1%2%2%1%2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

bardzo dobra

raczej dobra

różnie bywa

raczej zła

zła

3. Sytuacja rodzinna Ocena atmosfery rodzinnej

Na pytanie wprost o atmosferę panującą w domu co drugi uczeń (51%)

odpowiada, że jest bardzo dobra, a co trzeci (33%) ocenia ją jako raczej dobrą.

Podobnie jak przy innych pytaniach związanych z oceną ważnych sfer życia (relacje z

rówieśnikami, sytuacja szkolna, samoocena) odpowiedzi negatywne – ‘raczej zła’ i ‘zła”

pojawiały się bardzo rzadko (łącznie 4%). Co ósmy pytany uważa, że atmosfera w jego

domu jest różna – czasem dobra, czasem zła.

Młodsi uczniowie oceniają atmosferę rodzinną lepiej niż starsi. Przede wszystkim

znacznie większy odsetek z nich sądzi, że jest ona bardzo dobra (56%), natomiast

w grupie uczniów starszych (47%).

Page 25: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

25

Rys. Czy Twoi rodzice widzą w Tobie więcej wad,niż masz w rzeczywistości?

34% 31%37%

65% 68%63%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

nie

tak

3. Sytuacja rodzinna Relacje z rodzicami

O dość dobrych relacjach z najbliższymi świadczy również fakt, że niemal dwie

trzecie pytanych uczniów (65%) nie zgadza się ze stwierdzeniem, że ich rodzice widzą

w nich więcej wad niż mają rzeczywiście. Pozostałe 34% jest przeciwnego zdania.

Podobnie, jak przy innych pytaniach o relacje z najbliższymi osobami, starsi uczniowie są

bardziej krytyczni – 37% z nich uważa, że rodzice są nadmiernie krytyczni w ocenie ich

osoby, w grupie uczniów młodszych odsetek ten wynosi 31%.

Page 26: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

26

uczniowie młodsi

30%

17%4%2%4%

43%

Rys. Warunki materialne rodziny

uczniowie ogółem

26%20%

5%3%3%

43%

bardzo dobre dobreprzeciętne raczej złebardzo złe brak odpowiedzi

uczniowie starsi

21% 23%

5%3%3%

45%

3. Sytuacja rodzinna Warunki materialne rodziny

Większość badanych uczniów (69%) uważa, że warunki materialne ich rodziny są

dobre lub bardzo dobre. 8% pytanych ocenia sytuację materialną swoich najbliższych

jako gorszą niż przeciętna.

Bardziej krytycznie warunki finansowe rodziny widzą uczniowie starsi – w tej grupie

średnio co piąty uczeń uważa, że są one bardzo dobre (wśród uczniów młodszych

twierdzi tak co trzeci pytany), a 8% ocenia je jako lokujące się poniżej przeciętnej (taką

opinię wyraziło 6% młodszych uczniów).

Page 27: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

4. Aktywność w czasie wolnym

Page 28: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

28

Rys. Formy aktywności w czasie wolnym

17%

66%

31%

37%

57%

67%

15%

8%

73%

35%

24%

56%

61%

16%

7%

69%

33%

31%

57%

55%

6%

15%25%

20%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

jazda na row erze

jazda na deskorolce

jazda na motorow erze

gra na automatach

aktyw ne urpaw ianiesportu

czytanie książek

w ychodzenie zprzyjaciółmi

w łasne hobby

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

4. Aktywność w czasie wolnym Formy aktywności w czasie wolnym

Większość uczniów w wolnym czasie przede wszystkim podejmuje aktywność

sportową, jeździ na rowerze i realizuje własne hobby – ponad połowa deklaruje, że

podejmuje te formy aktywności co najmniej raz w tygodniu. Co czwarty uczeń w wolnym

czasie czyta książki, jeździ na deskorolce lub wychodzi gdzieś z przyjaciółmi.

Uczniowie młodsi częściej wolny czas spędzają na aktywności fizycznej (jazda na

rowerze, uprawianie sportu, jazda na deskorolce) oraz czytaniu książek i grze na

automatach, starsi – częściej wychodzą ze znajomymi.

Zaznaczono te formy aktywności, które są podejmowane przez uczniów co najmniej raz w tygodniu. Uczniowie mogli wybrać kilka odpowiedzi.

Page 29: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

29

Rys. Czas spędzany dziennie przed telewizoremi komputerem

2%14%

2%14%

3%14%7%

14%

6%

15%

9%

13%17%

18%

16%

20%

17%

17%22%

17%

20%

16%

25%

18%15%

10%

15%

10%

16%10%8%

8%

8%

6%8%

9%9%

9%

10%

9%7%

9%19%

10%

24%

10%16%

10%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

nie wiem

conajmniej 5 godzin

około 4 godzin

około 3 godzin

około 2 godzin

około 1 godziny

do pół godziny

wcale

uczniowie ogółem uczniowie młodsi uczniowie starsi

4. Aktywność w czasie wolnym Czas spędzany przed telewizorem i komputerem

Znaczną część wolnego czasu uczniowie spędzają przed telewizorem

i komputerem. Co piąty badany uczeń (22%) poświęca na oglądanie telewizji około

2 godzin dziennie, 26% pytanych spędza przed telewizorem mniej niż 2 godziny, a 32%

ponad 2 godziny dziennie.

Podobną ilość czasu uczniowie spędzają przy komputerze, natomiast większy niż

w przypadku telewizji jest odsetek osób, które wcale nie podejmują takiej aktywności,

wynosi on 14%.

Co piąty pytany uczeń (a w grupie uczniów młodszych nawet co czwarty) nie potrafi

oszacować, jaką ilość czasu w ciągu dnia poświęca na oglądanie telewizji. W przypadku

komputera, ta grupa jest mniejsza i wynosi 10%.

Page 30: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

5. Sytuacja szkolna

Page 31: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

31

Jak oceniasz atmosferę panującą w Twojej szkole?

4% 4%3% 3% 4%

36% 38% 34%

40% 39% 41%

16% 16% 16%

5%0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

bardzo dobra

raczej dobra

różnie bywa

raczej zła

zła

5. Sytuacja szkolna Ocena atmosfery szkolnej

Uczniowie pytani o ocenę atmosfery panującej w ich szkole, odpowiadali

najczęściej, że jest ona raczej dobra (40%) lub różna: czasem dobra, czasem zła (36%).

Co szósty pytany (16%) uważa, że atmosfera szkolna jest bardzo dobra, natomiast 7%

uczniów ocenia ją jako raczej złą lub złą.

W podziale na grupy wiekowe nie ma różnic w odsetkach osób oceniających atmosferę

szkolną jako bardzo dobrą. Uczniowie starsi częściej jednak oceniali ją jako raczej dobrą

(41% odpowiedzi uczniów starszych i 39% uczniów młodszych), młodsi częściej

twierdzili, że jest ona różna – czasem dobra, czasem zła (uważa tak 38% uczniów

młodszych i 34% uczniów starszych).

Page 32: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

32

Rys. Czy po zakończeniu szkoły podejmieszdalszą naukę?

3%

3%10%

12%

8%

84%79%

88%

1%2%2%2%2% 1%2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

tak

raczej tak

nie wiem

raczej nie

nie

5. Sytuacja szkolnaPlany kontynuowania nauki

Zdecydowana większość pytanych uczniów (94%) jest przekonana, że po

ukończeniu obecnej szkoły będzie lub raczej będzie kontynuowała naukę szkolną.

Niewielkie odsetki uczniów nie wiedzą (2%) lub nie planują (4%) dalszego kształcenia

się.

Grupa osób zdecydowanych lub rozważających dalszą edukację jest liczniejsza wśród

uczniów starszych (wynosi 96%) niż wśród uczniów młodszych (91%).

Page 33: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

33

Rys. Czy podejmiesz dalszą naukę w swoim mieście?

21%14%

27%

19%

14%

23%

21%

22%

19%

15%

17%

13%

18%23%

14%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

tak

raczej tak

nie wiem

raczej nie

nie

5. Sytuacja szkolna Plany kontynuowania nauki poza miejscem zamieszkania

W grupie uczniów, którzy w mniej lub bardziej zdecydowanym stopniu planują

dalszą naukę, co piąty (21%) nie wie jeszcze, czy chciałby się uczyć nadal w swoim

miejscu zamieszkania, czy poza nim. Taki sam odsetek uczniów (21%) chciałby po

zakończeniu obecnej szkoły wyjechać do innej miejscowości, a nieco mniejsza grupa

(18%) planuje dalej uczyć się w Grodzisku Mazowieckim.

Uczniowie starsi, zdecydowanie częściej niż młodsi, chcieliby kontynuować edukację

poza miejscem zamieszkania – planuje to co drugi starszy uczeń (w grupie uczniów

młodszych co trzeci).

Page 34: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

34

Rys. Ilu uczniów z Twojej szkoły, Twoim zdaniem:

11% 14%8% 5% 5%

19%11%

4%

23%

16%

6%

31%27%

27%

26%

15%

15% 20%

36%

57%

75%

2% 2% 2% 2% 2%

1%

20%

2%

18%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

palipapierosy

pije alkohol upija sięalkoholem

spróbowałonarkotyków

regularnieużywa

narkotyków

brak odpowiedzi

nikt lub prawie nikt

mniejszość

połowa

większość

prawie wszyscy

5. Sytuacja szkolnaSpostrzegana powszechność używek w szkole

Poprosiliśmy uczniów o ocenę ilości osób w ich szkole, które mają kontakt

z różnymi substancjami uzależniającymi. Zebrane odpowiedzi pokazują, że najbardziej

powszechnym środkiem jest alkohol – 14% pytanych uważa, że piją go prawie wszyscy

uczniowie, a co piąty, że robi to większość. W ocenie uczniów zdecydowanie mniejszy

odsetek kolegów i koleżanek upija się alkoholem – 9% sądzi, że zdarza się to prawie

wszystkim, według 11% pytanych – większości.

Kolejną popularną używką są papierosy – co dziesiąty uczeń twierdzi, że palą je w

szkole prawie wszyscy, a co piąty (19%), że robi to większość. 15% uczniów uważa, że

w ich szkole nie pali prawie nikt.

Ponad połowa uczniów (57%) jest przekonana, że prawie żaden z uczniów ich szkoły nie

spróbował narkotyków, a trzy czwarte (75%) sądzi, że tylko nieliczne osoby regularnie

ich używają. O tym, że substancji odurzających próbowali prawie wszyscy uczniowie jest

przekonany co dwudziesty uczeń (5%). Taki sam odsetek twierdzi, że prawie wszyscy

uczniowie w szkole regularnie zażywają narkotyki.

Page 35: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

35

Rys. Ilu uczniów z Twojej szkoły, Twoim zdaniem:odpowiedzi uczniów młodszych

8% 8% 5% 4% 5%

11%6%

18%

8%

5%

36%

33%

21%

16%11%

25%34%

57%

71%80%

2% 2% 3% 3%

1%2%9%

2%

13%

3%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

palipapierosy

pije alkohol upija sięalkoholem

spróbowałonarkotyków

regularnieużywa

narkotyków

brak odpowiedzi

nikt lub prawie nikt

mniejszość

połowa

większość

prawie wszyscy

5. Sytuacja szkolnaPowszechność używek w szkole według uczniów młodszych

Nieco odmiennie wyglądają oceny powszechności używania substancji

uzależniających w ocenie uczniów młodszych. Według nich najpopularniejszą używką są

papierosy, o tym że palą prawie wszyscy w szkole przekonane jest 8% pytanych. Co

dziesiąty (11%) sądzi, że pali większość.

Podobne odsetki uczniów uważają, że większość (9%) lub prawie wszyscy (8%) w ich

szkole piją alkohol. Jednak o tym, że równie wiele osób upija się jest przekonana tylko

połowa tej grupy (odpowiedzi ‘prawie wszyscy’ i ‘większość’ wybrało łącznie 11%

pytanych). Równocześnie ponad połowa uczniów młodszych (57%) twierdzi, że nikt lub

prawie nikt z ich szkoły nie upija się alkoholem.

Zdecydowana większość uczniów uważa, że w szkole prawie nie ma osób, które

spróbowały narkotyków (71%) lub używają ich regularnie (80%).

Page 36: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

36

Rys. Ilu uczniów z Twojej szkoły, Twoim zdaniem:odpowiedzi uczniów starszych

13%19%

10% 6% 6%

27%

16%

5% 2%

29%

23%

7%3%

25% 21%

34%

36%

18%

4% 5%16%

44%

70%

2% 1% 1% 1% 2%

31%

23%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

palipapierosy

pije alkohol upija sięalkoholem

spróbowałonarkotyków

regularnieużywa

narkotyków

brak odpowiedzi

nikt lub prawie nikt

mniejszość

połowa

większość

prawie wszyscy

5. Sytuacja szkolnaPowszechność używek w szkole według uczniów starszych

Uczniowie starsi oceniają wszystkie substancje uzależniające jako bardziej

powszechne w szkole niż w ocenie uczniów młodszych. Największe różnice dotyczą

najpopularniejszych używek: alkoholu i papierosów.

Połowa starszych uczniów (50%) twierdzi, że większość lub prawie wszyscy w ich szkole

piją alkohol, o równej powszechności upijania się przekonany jest co czwarty pytany

uczeń (26%).

40% uczniów ocenia, że prawie wszyscy lub większość rówieśników szkolnych pali

papierosy.

W ocenie uczniów starszych powszechniejsze jest także próbowanie i regularne

zażywanie narkotyków – 6% pytanych uważa, że dotyczy to prawie wszystkich w szkole,

mniej niż połowa uczniów (44%) sądzi, że prawie nikt z ich kolegów nie próbował

narkotyków.

Page 37: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

37

Rys. Sytuacje, które przydarzyły się uczniom w szkolelub w jej najbliższym otoczeniu:

47%

7%

39%

4%

11%

13%

4%

8%

6%

10%

49%

33%

4%

10%

14%

4%

8%

5%

13%

48%

36%

4%

11%

13%

4%

8%

6%

11%

7%7%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

żadna z pow yższychsytuacji nie miała miejsca

inna niż w ymienione formaagresji

agresja słow na

zmuszenie do uczestnictw aw czynie chuligańskim

zniszczenie w artościow egoprzedmiotu

ściganie jakopierw szoklasisty

zmuszenie do oddaniapieniędzy

kradzież przedmiotóww artościow ych

kradzież pieniędzy

pobicie

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

5. Sytuacja szkolna Przemoc w szkole

Prawie połowa pytanych uczniów (48%) podała, że nigdy nie padła ofiarą przemocy

na terenie i jej najbliższego otoczenia. Pozostała grupa najczęściej spotkała się z

agresją słowną - obiektem wyzwisk był średnio co trzeci uczeń (36%). Dosyć częstą

formą przemocy w szkole jest również ściganie pierwszoklasistów tzw. „kotów”, jego

ofiarą padło 13% pytanych. Jeden na dziesięciu uczniów (11%) został pobity w szkole

lub jej najbliższej okolicy, takiemu samemu odsetkowi pytanych zniszczono jakiś

wartościowy przedmiot.

Ofiarami przemocy na terenie szkoły równie często stawali się uczniowie młodsi i starsi.

Page 38: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

6. Wsparcie i pomoc

Page 39: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

39

uczniowie starsi

81%

19%

uczniowie młodsi

81%

19%

Rys. Wiedza na temat możliwości uzyskania pomocy

wszyscy uczniowie

81%

19%

wiem nie wiem

6. Wsparcie i pomocWiedza na temat możliwości uzyskania pomocy przez ofiary przemocy w szkole

Zdecydowana większość pytanych uczniów (81%) deklaruje, że wie, dokąd mogą

zwrócić się osoby, które padły ofiarą przemocy na terenie szkoły, aby uzyskać pomoc.

Wiedzę taką w równym stopniu posiadają wszyscy uczniowie, bez względu na wiek.

Page 40: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

40

Rys. Czy łatwo jest uzyskać pomoc, gdy ktoś padł ofiarą przemocy w szkole lub w jej otoczeniu?

6% 5% 7%6% 6% 7%

17% 16%18%

23%22%

24%

20%20%

20%

11%11%

10%

17% 20%15%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

nie wiem

bardzo łatwo

łatwo

raczej łatwo

raczej trudno

trudno

bardzo trudno

6. Wsparcie i pomocSpostrzegana dostępność pomocy dla ofiar przemocy w szkole

Uczniowie nie tylko w większości wiedzą, gdzie może uzyskać pomoc ktoś, kto

padł ofiarą przemocy, większość z nich sądzi, że uzyskanie takiej pomocy jest raczej

łatwe (23% wszystkich odpowiedzi). Co piąty pytany uczeń (20%) uważa, że jest to

łatwe, a jeden na dziesięciu (11%), że bardzo łatwe.

Prawie co trzeci pytany sądzi, że ofierze przemocy w szkole będzie raczej trudno (17%

odpowiedzi), trudno (6%) lub bardzo trudno (6%) uzyskać pomoc.

Nieco bardziej sceptycznie oceniają możliwość uzyskania pomocy uczniowie starsi.

Page 41: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

41

Rys. Korzystanie z pomocyw sprawie przemocy w szkole

uczniowie ogółem

14%

4%

82%

tak nie brak odpowiedzi

Rys. Czy jesteś zadowolonyz uzyskanej pomocy?

17%

12%

5%

21%

32%

13%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

tak

raczej tak

trudno powiedzieć

raczej nie

nie

6. Wsparcie i pomocKorzystanie z pomocy dla ofiar przemocy w szkole

Jak pokazują slajdy 34, 35 i 36, połowa badanych uczniów deklaruje, że

w większym lub mniejszym stopni padła ofiarą przemocy w szkole lub w jej otoczeniu,

jednocześnie większość (81%) wie, gdzie w takiej sytuacji może szukać pomocy

i postrzega taką pomoc jako dość łatwą do uzyskania (uważa tak 54% uczniów).

Pomimo tego tylko co szósty uczeń (14%) korzystał z takiej pomocy. Ponad połowa tych

osób była z uzyskanej pomocy zadowolona (32% uczniów, którzy korzystali z pomocy)

lub raczej zadowolona (21% uczniów). Prawie co trzeci uczeń korzystający z pomocy

(29%) był z niej w mniejszym lub większym stopniu niezadowolony.

Page 42: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

42

Rys. Korzystanie z pomocyw sprawie przemocy w szkole

uczniowie młodsi

14%

4%

82%

tak nie brak odpowiedzi

Rys. Czy jesteś zadowolonyz uzyskanej pomocy?

14%

9%5%

24%

31%

18%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

tak

raczej tak

trudno powiedzieć

raczej nie

nie

6. Wsparcie i pomocKorzystanie z pomocy dla ofiar przemocy w szkole przez uczniów młodszych

Z pomocy w sprawie przemocy na terenie szkoły korzystało 14% młodszych

uczniów. Większość z nich jest zadowolona z pomocy, jaką uzyskała, kolejne 24%

pytanych uważa się za raczej zadowolonych.

Co czwarty uczeń (23%) mniej lub bardziej negatywnie ocenia pomoc, którą otrzymał.

Page 43: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

43

Rys. Korzystanie z pomocyw sprawie przemocy w szkole

uczniowie starsi

13%

3%

84%

tak nie brak odpowiedzi

Rys. Czy jesteś zadowolonyz uzyskanej pomocy?

22%

15%

6%

18%

33%

6%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

tak

raczej tak

trudno powiedzieć

raczej nie

nie

6. Wsparcie i pomocKorzystanie z pomocy dla ofiar przemocy w szkole przez uczniów starszych

Uczniowie starsi korzystali z pomocy równie często jak ich młodsi koledzy. Różnią

się jednak w jej ocenie.

Co trzeci korzystający z pomocy uczeń (33%) jest z niej zadowolony, a 18% uważa się

za raczej zadowolonych. Większe niż w grupie uczniów młodszych są odsetki osób

raczej i zdecydowanie niezadowolonych – wynoszą one odpowiednio: 15% i 22%.

Page 44: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

44

uczniowie starsi

5% 8%

87%

uczniowie młodsi

6% 6%

88%

Rys. Korzystanie z Telefonu Zaufania

uczniowie ogółem

6% 7%

87%

tak nie brak odpowiedzi

6. Wsparcie i pomocKorzystanie z Telefonu Zaufania

Zdecydowanie rzadziej niż z pomocy dla ofiar przemocy w szkole, uczniowie

korzystali z Telefonu Zaufania. Jego numer wybrało tylko 6% pytanych. Odsetek ten

jest podobny zarówno w grupie uczniów starszych, jak i wśród uczniów młodszych.

Page 45: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

45

Rys. Osoby, do których można się zwrócićw trudnej sytuacji

2%

1%

3%

2%

1%

3%

3%

19%

42%

77%

2%

1%

3%

37%

38%

4%

20%

32%

67%

12%

7%

0%

8%

27%

3%

1%

10%

32%

5%

3%

19%

72%

0%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

sam(a) bym sobie radził(a)

poradnia lub inna instytucja

kolega lub koleżanka

ksiądz

pedagog szkolny

nauczyciel

w ychow aw ca klasy

ktoś z dalszej rodziny

rodzeństw o

ojciec

matka

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

6. Wsparcie i pomoc Osoby zaufane

Zdecydowana większość uczniów, poproszona o wskazanie osób, do których

mogłaby zwrócić się w trudnej sytuacji życiowej, na pierwszym miejscu wskazuje matkę

(odpowiedź taką wybrało 72% pytanych). W dalszej kolejności, z prawie o połowę

mniejszą ilością wskazań, znajduje się ojciec (37%) oraz koledzy i koleżanki (32%). Co

piąty uczeń (19%) zwróciłby się do rodzeństwa. Uczniowie bardzo niechętnie szukaliby

pomocy u: nauczycieli, wychowawców, pedagogów oraz w poradniach – odpowiedzi

takie wybrało od 1% do 3%. Co dziesiąty pytany uczeń (10%) nie szukałby pomocy, ale

samodzielnie próbował rozwiązać swój problem.

Uczniowie młodsi, częściej wskazywali na rodziców, jako na osoby zaufane. Starsi

chętniej zwróciliby się do rówieśników.

Page 46: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

46

Rys. Stosunek do wiary

wszyscy uczniowie

81%

8%3% 8%

wierzący poszukującyobojętny niewierzący

uczniowie młodsi

88%

5%2% 5%

uczniowie starsi

75%

11%4%10%

6. Wsparcie i pomocStosunek do wiary i religii

Większość pytanych uczniów (81%) deklaruje, że są osobami wierzącymi,

a zaledwie 3% to osoby niewierzące. Pozostali dzielą się na dwie grupy – osoby

poszukujące (8%) i religijnie obojętne (8%).

Młodsi uczniowie zdecydowanie częściej niż starsi oceniają się, jako osoby wierzące

(odsetek takich osób wnosi 88%, a wśród starszych uczniów 75%).

W grupie uczniów starszych dwukrotnie więcej osób niż wśród młodszych spostrzega

siebie jako niewierzących (odpowiednio 4% i 2%), religijnie obojętnych (11% i 5%) oraz

poszukujących (10% i 5%).

Page 47: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

7. Substancje uzależniające

Page 48: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

48

Rys. Jak łatwe byłoby dla Ciebie zdobyciewymienionych substancji?

2,222,292,50

2,59

2,242,192,35

2,82

3,103,32

3,39

1,941,952,152,19

1,891,951,95

2,212,462,78

2,71 2,512,642,852,99

2,582,43

2,74

3,38

3,68

3,95 3,85

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

Średnie ocen na skali od 1-niemożliwe do 5-bardzo łatwe.

7. Substancje uzależniające Spostrzegana dostępność substancji uzależniających

Uczniowie zostali poproszeni o ocenę, jak łatwe byłoby dla nich zdobycie różnych

substancji uzależniających, oceny były wyrażone na skali od 1-niemożliwe do 5-bardzo

łatwe. Substancją najłatwiejszą do uzyskania są papierosy – średnia ocena wynosi 3,39.

Dość łatwo jest także uzyskać piw9 (średnia 3,32) i wino (średnia 3,10), nieco trudniej

wódkę (2,82). Zdecydowanie trudniej jest uzyskać środki odurzające: łatwość zdobycia

środków dość powszechnych, jak leki uspokajające i środki wziewne, uczniowie oceniają

odpowiednio na 2,59 i 2,5. W dalszej kolejności plasują się: marihuana (2,35), sterydy

anaboliczne (2,29) oraz amfetamina (2,24). Uczniowie jako najtrudniejsze do zdobycia

oceniają heroinę (2,22) oraz LSD (2,19).

Uczniowie starsi oceniają wszystkie substancje jako łatwiejsze do zdobycia, niż

uczniowie młodsi.

Page 49: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

49

Jak bardzo szkodliwe jest dla osób w Twoim wiekusporadyczne zażywanie wymienionych substancji?

1,441,531,56

1,87

2,28

1,79

1,401,491,461,671,67

2,02

1,481,561,67

2,081,92

2,53

1,00

2,00

3,00

4,00

5,00

papierosy alkohol upijanie s ię m arihuana am fetam ina narkotyk i tw arde

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

Średnie ocen na skali od 1-bardzo szkodliwe do 5-zupełnie nieszkodliwe.

7. Substancje uzależniająceSpostrzegana szkodliwość substancji uzależniających

Uczniowie oceniali przy pomocy skali 5-cio stopniowej (od 1-bardzo szkodliwe do

5-zupełnie nieszkodliwe), jak szkodliwe dla osób w ich wieku jest nawet sporadyczne

używanie różnych substancji uzależniających. Za najmniej szkodliwe uważane jest picie

alkoholu (średnia ocena szkodliwości 2,28), a w dalszej kolejności – upijanie się nim

(średnia 1,87). Nieco mniej szkodliwe jest w ocenie uczniów palenie papierosów (1,79).

Za najbardziej szkodzące zdrowiu uczniowie uważają narkotyki twarde (1,44), natomiast

szkodliwość dwóch najpopularniejszych środków odurzających oceniana jest nieco

„łagodniej” – dla amfetaminy średnia wynosi 1,53, dla marihuany 1,56.

Starsi uczniowie spostrzegają zażywanie środków uzależniających jako mniej szkodliwe,

niż w odbiorze uczniów młodszych. Największe rozbieżności pojawiają się przy

substancjach ocenianych jako najmniej szkodliwe dla zdrowia (przede wszystkim przy

alkoholu), natomiast oceny szkodliwości narkotyków różnią się już nieznacznie.

Page 50: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

8. Papierosy

Page 51: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

51

uczniowie starsi

53%

47%

uczniowie młodsi

34% 66%

Rys. Próbowanie papierosów

wszyscy uczniowie

44%

56%tak nie

8. PapierosyPróbowanie papierosów

Do palenia papierosów przynajmniej raz w życiu przyznaje się prawie połowa

(44%) badanych uczniów. Znacznie częściej deklarację taką składają uczniowie starsi

(53%

z nich ma za sobą pierwszego wypalonego papierosa) niż uczniowie młodsi (34% z nich

przynajmniej raz paliło papierosy).

Page 52: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

52

Rys. W jakim wieku zapaliłeś pierwszego papierosa?

42%

53%

35%

24%

30%

20%

20%

24%

16%12%

1%

10%1%

4%3% 1%1% 3%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

nie wiem

16 lat

15 lat

14 lat

13 lat

12 lat

11 lat lub wcześniej

8. PapierosyWiek inicjacji nikotynowej

Spośród tych uczniów, którzy zadeklarowali przynajmniej jednorazowe zapalenie

tytoniu, duża grupa badanych (42%) zrobiła to po raz pierwszy w wieku lat 12 lub

wcześniej (połączone odpowiedzi: ’12 lat’ oraz ’11 lat lub wcześniej’).

Tak młody wiek inicjacji tytoniowej deklaruje zdecydowanie więcej uczniów młodszych

(83% tych, którzy spróbowali papierosów), niż starszych (55%). Natomiast uczniowie

starsi dwukrotnie częściej (24%) niż młodsi (12%) deklarują zapalenie pierwszego

papierosa w wieku 13 lat. 16% uczniów starszych pierwszy raz paliło w wieku 14 lat,

a jedynie 4% w wieku 15 lat.

Page 53: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

53

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się palić papierosy?

38%

25%

15%

15%

10%

9%

15%

8%

14%

11%

40%

57%

7%3% 3%

5%

26%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

8. PapierosyCzęstotliwość palenia papierosów

W przypadku wielu badanych kontakt z tytoniem nie skończył się na jednokrotnym

eksperymentowaniu. Do wielokrotnego palenia papierosów (20 i więcej razy) w ciągu

życia przyznaje się 38% uczniów, którzy przynajmniej raz zapalili. Przynajmniej

dwudziestokrotne palenie papierosów w ciągu ostatniego roku, deklaruje nieco mniej

ankietowanych – średnio co czwarty (25%). Natomiast w grupie osób najbardziej

zagrożonych nałogiem – tych, którzy deklarowali, że w ciągu ostatniego miesiąca palili

przynajmniej 20 razy, znalazło się 15% uczniów.

Page 54: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

54

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się palić papierosy?

26%

45%

17%29%

9%19%

15%

14%

8%

11%

8%

9%

12%

17%

7%

9%

33%

21%

15%

14%

13%

10%

35%

59%

56%

14%3% 6% 7%

5%

5%

47%

1%2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

8. PapierosyCzęstotliwość palenia papierosów

Podział badanych uczniów na grupy wiekowe ujawnia różnice w częstotliwości

palenia papierosów przez uczniów młodszych i starszych. Do wielokrotnego

(przynajmniej 20 razy) palenia tytoniu w ciągu życia przyznają się częściej uczniowie

starsi (45%) niż młodsi (26%). W ciągu roku do wielokrotnego (20 razy i więcej) palenia

przyznaje się 29% uczniów starszych i 17% uczniów młodszych. Prawie co piąty (19%)

uczeń starszy deklaruje wielokrotne palenie tytoniu w ciągu miesiąca przed badaniem.

Tak częste palenie deklaruje natomiast prawie co dziesiąty (9%) uczeń młodszy.

Uczniowie młodsi częściej deklarują sporadyczne (1-2 razy) palenie papierosów w ciągu

życia niż uczniowie starsi. Deklarację taką złożył co trzeci (33%) młodszy oraz średnio

co piąty (21%) starszy uczeń. Częściej również młodsi niż starsi ukrywają częstotliwość

palenia w tym okresie – paliło, lecz nie podało ile razy – 14% uczniów młodszych oraz

3% uczniów starszych

Page 55: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

55

Rys. Czy sporadyczne palenie papierosów jestszkodliwe dla osób w Twoim wieku?

56%65%

48%

24%

18%

29%

10% 8%12%

5% 5% 6%

5% 5% 5%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

zupełnie nieszkodliwe

raczej nieszkodliwe

trudno powiedzieć

raczej szkodliwe

bardzo szkodliwe

8. PapierosyPostrzeganie szkodliwości palenia papierosów

Mimo, iż 44% badanych przyznaje, że przynajmniej raz paliło papierosy, większość

zdaje sobie sprawę, że nawet sporadyczne palenie jest szkodliwe dla zdrowia – uważa

tak 80% badanych uczniów (zsumowane odpowiedzi ‘bardzo szkodliwe’ i ‘raczej

szkodliwe’ ). Co dziesiąty uczeń (10%) twierdzi, że palenie nie szkodzi zdrowiu (łącznie

odpowiedzi: ‘raczej nieszkodliwe’ i ‘zupełnie nieszkodliwe’). Porównując obie grupy

wiekowe można zauważyć, że uczniowie młodsi są nieco bardziej przekonani

o szkodliwości palenia niż ich starsi koledzy: 65% uczniów młodszych i 48% starszych

twierdziło, że palenie jest bardzo szkodliwe. Co dziesiąty badany uczeń (10%) nie ma

zdania na temat szkodliwości palenia papierosów.

Page 56: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

9. Alkohol

Page 57: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

57

Rys. Próbowanie alkoholu,upicie się

wszyscy badani uczniowie

28% 39%

6%

27%

próbowałem upiłem się nie próbowałem brak odpowiedzi

uczniowie starsi

31%

25%3%

41%

9. AlkoholPróbowanie alkoholu i upijanie się

39% pytanych uczniów nie próbowało alkoholu. Średnio co czwarty pytany uczeń

(28%) pił alkohol, ale nigdy się nie upił, podobny odsetek przynajmniej raz upił się

alkoholem. 6% pytanych uczniów nie odpowiedziało, czy kiedykolwiek piło napój

alkoholowy.

Wśród uczniów młodszy grupa osób, które nie piły alkoholu jest dwukrotnie większa niż

w przypadku uczniów starszych. Co trzeci młodszy uczeń (37%) pił alkohol (w tym 12%

młodszych uczniów upiło się), a wśród uczniów starszych robiło to prawie trzy czwarte

(72%).

uczniowie młodsi

25%

55%

8%

12%

Page 58: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

58

9. Alkohol Wiek inicjacji alkoholowej

Średnio co trzeci uczeń, który pił alkohol (35%) spróbował go po raz pierwszy

w wieku 11 lat lub wcześniej. Blisko co czwarty uczeń (23%) spróbował alkoholu po raz

pierwszy jako 12-latek, co piąty (20%) w wieku 13 lat, 13% w wieku 14 lat, natomiast

jedynie 4% w wieku 15 lat.

Wśród uczniów młodszych aż 43% swój pierwszy kontakt z alkoholem miało w wieku

11 lat lub wcześniej, a prawie co trzeci (29%) w wieku 12 lat. 14% uczniów młodszych

pierwszy raz piło alkohol w wieku 13 lat.

Co trzeci starszy uczeń (30%) pierwszy raz alkoholu spróbował jako 11-latek lub

wcześniej, a co piąty (20%) w wieku 12 lat. Blisko co czwarty (23%) w wieku 13 lat,

a prawie co piąty (19%) w wieku 14 lat. 6% uczniów starszych pierwszy raz piło w wieku

15 lat.

Rys. Kiedy, jeśli w ogóle zdarzyło Ci się po raz pierwszy pić alkohol?

35%43%

30%

23%

29%

20%

20%

23%

13% 19%14%

3%1%

6%4%

2%5%10%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowie młodsi uczniowie starsi

brak odpowiedzi

16 lat

15 lat

14 lat

13 lat

12 lat

11 lat lub wcześniej

1%

Page 59: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

59

9. AlkoholWiek pierwszego upicia się alkoholem

Wśród uczniów, którzy zadeklarowali picie alkoholu, 44% nigdy się nie upiło. Wśród

pozostałych największy odsetek stanowią uczniowie, którzy upili się po raz pierwszy

w wieku lat 14, co dziesiąty uczeń zrobił to jako 13-latek.

Ponad połowa uczniów młodszych (52%) deklaruje, że nigdy się nie upiła. Odsetki

uczniów, którzy po raz pierwszy upili się w wieku lat 11, 12 lub 13 są zbliżone i wynoszą

od 8% do 9%. Blisko co piąty (18%) młodszy uczeń nie odpowiedział na to pytanie.

W grupie uczniów starszych 39% deklaruje, że nigdy się nie upiło. Najliczniejsza jest

grupa tych, którzy twierdzą, iż upili się pierwszy raz w wieku 14 lat – stanowią oni 22%.

O połowę mniejszy odsetek – średnio co dziesiąty uczeń (12%) – deklaruje, że po raz

pierwszy upił się mając 13 lat.

Rys. Kiedy, jeśli w ogóle zdarzyło Ci się po raz pierwszy upić alkoholem?

15%

22%

44%

52%

39%

6%7% 9%

8%8%

8%

12%8%11%

4%

5%

6%

1%

1%

1%

4%

18%

9%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowie ogółem uczniowie młodsi uczniowie starsi

brak odpowiedzi

nie upiłem się

16 lat

15 lat

14 lat

13 lat

12 lat

11 lat lub wcześniej

Page 60: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

60

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się pić alkohol?

35%

18%9%

30%

14%

14%

15%

12%

17%

21%

26%

13%

37%

29%

5% 3% 4%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

w życiu w ostatnim roku w ostatnimmiesiącu

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

9. AlkoholCzęstotliwość picia alkoholu

Spośród badanych 58% deklaruje, że przynajmniej raz w życiu piło alkohol. W tej

grupie do wielokrotnego picia alkoholu (ponad 19 razy) w ciągu życia przyznaje się 35%

uczniów. Nieco mniej (30%) deklaruje, że piło od 6 do 19 razy, natomiast 14% twierdzi, iż

piło kilkakrotnie (3-5 razy). 17% badanych twierdzi, że piło sporadycznie 1-2 razy w życiu.

W ciągu ostatniego roku 18% badanych piło ponad 19 razy, natomiast 29% przyznaje się,

że piło od 6 do 19 razy. 15% deklaruje, iż piło kilka razy (3-5 razy), natomiast do

sporadycznego picia alkoholu (1-2 razy) przyznaje się średnio co piąty (21%) uczeń.

Odsetek uczniów, którzy w tym czasie w ogóle nie pili, wynosi 13%.

Do wielokrotnego picia alkoholu – 20 i więcej razy – w czasie ostatnich 30 dni przed

badaniem przyznaje się prawie co dziesiąty uczeń (9%). Od 6 do 19 razy piło 14%

uczniów, 12% piło kilkakrotnie (3-5razy), natomiast sporadycznie (1-2 razy) piło 28%

badanych. Ani razu w tym okresie nie piło 37% uczniów.

Page 61: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

61

9. AlkoholCzęstotliwość picia alkoholu przez uczniów młodszych i starszych

Uczniowie starsi dwukrotnie częściej (43%) niż młodsi (21%) deklarują, że pili

alkohol wielokrotnie (ponad 19 razy) w ciągu życia. Odsetki uczniów, którzy w ciągu życia

pili alkohol od 6 do 19 razy są takie same. Kilkakrotne picie (3-5 razy) deklaruje 13%

uczniów młodszych i 14% starszych. Częściej natomiast uczniowie młodsi (27%) niż

starsi (11%) twierdzą, że pili sporadycznie (1-2 razy) w życiu.

W ciągu ostatniego roku do wielokrotnego picia alkoholu przyznaje się 23% uczniów

starszych i połowa mniej uczniów młodszych (10%). Odsetki uczniów pijących alkohol w

tym czasie 6-19 razy oraz 3-5 razy są nieco wyższe wśród uczniów starszcy. Młodsi

uczniowiei częściej (22%) niż starsi (8%) deklarują, że nie pili ani razu w ostatnim roku.

W grupie najbardziej zagrożonych nałogiem – tzn. tych, którzy pili 20 i więcej razy

w okresie miesiąca przed badaniem – znalazło się 11% uczniów starszych oraz 4%

młodszych. Uczniowie młodsi częściej (49%) niż starsi (30%) deklarują, że nie pili ani

razu w tym okresie, natomiast starsi częściej (29%) niż młodsi (19%) przyznają, że pili

w tym okresie sporadycznie (1-2 razy).

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się pić alkohol?

21%

43%

10%23%

11%

30%

26%

31%

10%

15%

13%

14%

13%

17%

11%

12%

27%

11%

24%

20%

19%

29%

22%

8%

49%

30%

10% 7%

4%

30%

2%6% 2%2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

Page 62: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

62

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się upić alkoholem?

15%10% 6%

26%

7%

20%

17%

12%

28%

33%

24%

20%

50%

11%

18%

1%3%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

9. AlkoholCzęstotliwość upijania się

Spośród uczniów, którzy zadeklarowali, że przynajmniej raz w życiu upili się

alkoholem, najliczniejsze są grupy uczniów, którzy upijali się 3-5 razy (28%) oraz 6-19

razy (26%) w ciągu życia. Co piąty badany (20%) upijał się kilkakrotnie (3-5 razy),

natomiast do wielokrotnego (ponad 19) upijania, przyznaje się 15% badanych.

Co trzeci badany (33%) deklaruje, iż w ciągu ostatniego roku upił się 1-2 razy. Odsetki

uczniów, robiących to 3-5 razy oraz 6-19 razy są podobne i wynoszą odpowiednio 18% i

17%. Co dziesiąty uczeń pijący alkohol upijał się wielokrotnie, natomiast co piąty (20%)

deklaruje, iż nie upił się ani razu w tym okresie.

Połowa uczniów twierdzi, że w ciągu miesiąca przed badaniem, ani razu się nie upiła.

Blisko co czwarty uczeń (24%) upił się 1-2 razy. Więcej niż co dziesiąty badany (12%)

upijał się kilkakrotnie (3-5 razy). Podobny odsetek uczniów deklaruje, iż piło od 6 do 19

razy oraz 20 i więcej razy – odpowiednio: 7% oraz 6% uczniów.

Page 63: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

63

9. AlkoholCzęstotliwość upijania się przez uczniów młodszych i starszych

Do wielokrotnego upijania się alkoholem (ponad 19 razy) w ciągu życia przyznaje

się taki sam odsetek uczniów młodszych jak i starszych – 15%. W przypadku osób,

które deklarują, że upijały się 6-19 razy i 3-5 razy – odsetki te są zbliżone i wynoszą dla

uczniów młodszych i starszych odpowiednio: 27% i 26% oraz 17% i 20%. Nieco więcej

uczniów starszych (30%) niż młodszych (23%) upiło się 1-2 razy w życiu.

Najmniej zróżnicowaną ze względu na wiek częstotliwość upijania się ujawniają

uczniowie w ciągu ostatnich 12 miesięcy – odpowiedzi uczniów młodszych i starszych

nie różnią się znacznie od siebie.

W czasie miesiąca przed badaniem, ani razu nie piło 47% uczniów młodszych i 51%

starszych. Częściej młodsi uczniowie (13%) niż starsi (5%) upijali się 6-19 razy,

natomiast starsi nieco częściej (7%) niż młodsi (4%) upijali się wielokrotnie (ponad 19

razy). Częściej także starsi (24%) niż młodsi (21%) deklarują, że upili się 1-2 razy

w ostatnim miesiącu.

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się upić alkoholem?

15% 15% 9% 10% 7%

27%

17%

13%

17% 20%

14% 18%

14%

23%30%

33% 33%

21%24%

21% 20%

47% 51%

17%9%

4%

20%26%

5%

12%

4% 3% 2% 1%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

w życiu w ciągu roku w ciągu miesiąca

Page 64: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

64

9. AlkoholMiejsca spożywania alkoholu

Badani najczęściej piją alkohol ‘w domu u kogoś’ lub ‘u siebie w domu’ – takich

odpowiedzi udzieliło odpowiednio: 46% oraz 41% badanych. Popularne jest także picie

na świeżym powietrzu (‘na ulicy, w parku’) – dotyczy ono 36% badanych. Nieco mniej –

34% uczniów nie podało konkretnego miejsca (odpowiedz: ‘gdzieś indziej’). W dalszej

kolejności uczniowie wymieniają: wycieczkę szkolną – 22%, dyskotekę – 20%, bar lub

pub – 15% oraz restaurację – 8% uczniów.

Starsi uczniowie częściej niż młodsi piją alkohol: u kogoś w domu – odpowiednio 51%

i 35%, ‘na ulicy, w parku’ (odpowiednio 43% i 20%), podczas wycieczki szkolnej

(odpowiednio 25% i 14%) oraz ‘w barze lub pubie’ (19% i 7%i).

Równie popularne wśród obu grup wiekowych uczniów są takie miejsca, jak: swój dom

(40% i 41 % uczniów), dyskoteka (21%) oraz restauracja (8% starszych i 6% młodszych).

Rys. Miejsca, w których najczęściej pijesz alkohol:

8%

19%

21%

25%

35%

43%

41%

51%

6%

18%

14%

33%

20%

40%

35%

8%

15%

20%

22%

34%

36%

41%

46%

7%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

w restauracji

w barze lub pubie

w dyskotece

na wycieczce szkolnej

gdzieś indziej

na ulicy, w parku

u siebie w domu

u kogoś w domu

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

Page 65: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

65

9. AlkoholŹródła zaopatrywania się w alkohol

Najczęściej uczniowie zaopatrują się w alkohol od pełnoletnich kolegów (50%) lub po prostu

kupują go w sklepie (30%). Inne sposoby to: wzięcie go z domu bez wiedzy rodziców (19%), kupno

na bazarze (16%), kupno od nielegalnych handlarzy (14%) lub kupno w sklepie samoobsługowym

(10%). Z innych źródeł, niż wymienione w ankiecie zaopatruje się 10% badanych uczniów.

Uczniowie starsi częściej niż młodsi zdobywają alkohol od pełnoletnich kolegów lub kupują go w

sklepie. Natomiast uczniowie młodsi częściej niż starsi biorą alkohol z domu kupują na bazarze lub

zdobywają od nielegalnych handlarzy.

Młodsi uczniowie (22%) częściej niż starsi (10%) nie potrafili podać źródła zaopatrywania się w

alkohol (odpowiedź ‘nie wiem’).

Rys. W jaki sposób osobie niepełnoletniejnajłatwiej zdobyć alkohol?

9%

14%

11%

13%

17%

39%

55%

22%

6%

16%

20%

22%

16%

10%

14%

16%

19%

30%

50%

10%

44%

21%

10%10%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

nie wiem

w sklepiesamoobsługowym

w inny sposób

od nielegalnychhandlarzy

na bazarze

wziąć z domu (bezwiedzy rodziców)

w sklepie

od pełnoletnichkolegów

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

Page 66: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

66

62%

7%4%14%

13%

nigdy 1-2 razy 3-4 razy

5-6 razy 7 lub więcej razy

46%

26%

14%

10%4%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcejrazy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu piwa

W ciągu ostatniego roku prawie co piąty badany (18%) przynajmniej 5 razy

(połączone odpowiedzi ‘5-6’ oraz ‘7 i więcej razy’) próbował kupić piwo. 20% uczniów

zadeklarowało, że próbowali kupić piwo kilka razy (połączone odpowiedzi: 1-2 razy oraz

3-4 razy).

Spośród tych osób, blisko połowa (46%) nigdy nie spotkała się z odmową ze strony

sprzedawcy.

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży piwa?

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić piwo?

uczniowie ogółem

Page 67: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

67

75%

2%9% 5%9%

nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy

38%

28%

22%

8%4%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcej razy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu piwa przez uczniów młodszych

W grupie uczniów młodszych odsetek tych, którzy próbowali kupić piwo

przynajmniej 5 razy w ciągu ostatniego roku, wynosi 11%. Kilkakrotne próby (1-4 razy)

zakupu piwa ma za sobą 14% młodszych uczniów.

Spośród tej grupy uczniów, 38% nigdy nie spotkało się z odmową ze strony sprzedawcy.

Rys. Ile razy sprzedawca odmówił Ci sprzedaży piwa?

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić piwo?

uczniowie młodsi

Page 68: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

68

50%

10%

5%19%

16%

nigdy 1-2 razy 3-4 razy

5-6 razy 7 lub więcej razy

50%

25%

10%4%11%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcejrazy5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. Alkohol Próby i efektywność zakupu piwa przez uczniów starszych

Uczniowie starsi częściej niż młodsi próbowali w ciągu ostatniego roku kupić piwo.

19% z nich próbowało przynajmniej siedmiokrotnie, natomiast 36% kilkakrotnie (1-4

razy) kupić piwo.

Połowie z nich sprzedawca nigdy nie odmówił ze względu na ich młody wiek.

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży piwa?

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić piwo?

uczniowie starsi

Page 69: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

69

76%

4%3%8%9%

nigdy 1-2 razy 3-4 razy

5-6 razy 7 lub więcej razy33%

26%

23%

13%5%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcej razy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. Alkohol Próby i efektywność zakupu wina

Średnio co dziesiąty uczeń (11%) w ciągu ostatniego roku przynajmniej 5 razy

próbował kupić wino (połączone odpowiedzi: ‘5-6-razy i ‘7 lub więcej razy’), natomiast

13% badanych próbowało kupić wino 1-4 razy (połączone odpowiedzi: ‘1-2 razy’ oraz ‘3-

4 razy’).

Co trzeci uczeń nigdy nie spotkał się z odmową sprzedaży wina ze względu na swój

młody wiek.

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wino?

uczniowie ogółem

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wina?

Page 70: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

70

83%

7% 1%4%

5%

nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy

26%

25%

28%

20%

2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcejrazy5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wina przez uczniów młodszych

Spośród uczniów młodszych prawie równoliczne są grupy badanych, którzy

próbowali kupić wino przynajmniej pięciokrotnie w ciągu ostatniego roku (8%) oraz tych,

którzy próbowali kilkakrotnie (1-4 razy) kupić wino (9%).

Średnio co czwartemu (26%) spośród nich nigdy nie odmówiono sprzedaży wina.

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wina?

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wino

uczniowie młodsi

Page 71: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

71

69%

4%4%

13%10%

nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy

38%

27%

20%

9%6%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcej razy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wina przez uczniów starszych

Uczniowie starsi częściej niż ich młodsi koledzy i koleżanki próbowali kupić wino

w okresie ostatniego roku. Przynajmniej 5 razy próbowało kupić 14% badanych,

natomiast 17% ma za sobą kilkakrotne (1-4 razy) próby zakupu tego alkoholu.

Spośród tych uczniów, którzy próbowali kupić wino, 38% nigdy nie spotkało się

z odmową sprzedawcy.

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wino?

uczniowie starsi

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wina?

Page 72: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

72

76%

4%3%9%8%

nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy

31%

31%

23%

10%5%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcej razy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wódki

W ciągu ostatniego roku 12% uczniów przynajmniej 5 razy próbowało kupić wódkę

(połączone odpowiedzi: ‘5-6-razy i ‘7 lub więcej razy’). Taki sam odsetek (12%)

badanych próbował 1-4 razy (połączone odpowiedzi: ‘1-2 razy’ oraz ‘3-4 razy’).

Prawie co trzeci (31%) uczeń nigdy nie spotkał się z odmową sprzedaży wina ze

względu na swój młody wiek.

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wódkę?

uczniowie ogółem

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wódki?

Page 73: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

73

83%

3%2%7% 5%

nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy

24%

30%

29%

11%

7%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcej razy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wódki przez uczniów młodszych

Spośród uczniów młodszych 9% deklaruje, że próbowało dokonać zakupu wódki

przynajmniej 5 razy. Niemal tyle samo badanych (8%) próbowało kilkakrotnie (1-4 razy)

kupić wódkę.

Blisko co czwarty (24%) z nich nigdy nie spotkał się z odmową sprzedaży wódki ze

względu na swoją niepełnoletność.

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wódkę?

uczniowie młodsi

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wódki?

Page 74: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

74

70%

11%

5%3%10%

nigdy 1-2 razy3-4 razy 5-6 razy7 lub więcej razy

36%

31%

19%

10%4%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

7 lub w ięcej razy

5-6 razy

3-4 razy

1-2 razy

nigdy

9. AlkoholPróby i efektywność zakupu wódki przez uczniów starszych

Podobnie, jak w przypadku innych wspomnianych wcześniej alkoholi, także prób

zakupu wódki częściej dokonywali starsi uczniowie – 13% z nich ma za sobą

przynajmniej pięciokrotne próby zakupu tego alkoholu. 16% próbowało kupić wódkę 1-4

razy.

Wśród tych, którzy próbowali kupić wódkę, 36% nigdy nie spotkało się z odmową

sprzedawcy.

Rys. Ile razy w ciągu ostatniego roku próbowałeś kupić wódkę?

uczniowie starsi

Rys. Ile razy sprzedawca odmówi Ci sprzedaży wódki?

Page 75: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

75

Rys. Czy sporadyczne picie alkoholu lub upijanie się jest szkodliwe dla osób w Twoim wieku?

55%

15%16%

12%

9%

21%

15%

11%7%

7%15%

9%9% 9% 10% 6%

51%44%

27%39%

66%

27%

27%21%

24%

21%

12%

5%5%6%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

picie upijaniesię

picie upijaniesię

picie upijaniesię

zupełnie nieszkodliwe

raczej nieszkodliwe

trudno powiedzieć

raczej szkodliwe

bardzo szkodliwe

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowiestarsi

9. Alkohol Spostrzegana szkodliwość picia alkoholu i upijania się

Badani uczniowie są świadomi, że picie, a zwłaszcza upijanie się alkoholem jest

szkodliwe dla zdrowia. 63% badanych uczniów uznało sporadyczne picie alkoholu za

szkodliwe (połączone odpowiedzi ‘bardzo szkodliwe’ i raczej szkodliwe’), a 76% uczniów

twierdzi, że zdrowiu szkodzi sporadyczne upijanie się (łączne odpowiedzi ‘bardzo

szkodliwe’ i ‘raczej szkodliwe’).

Bardziej o szkodliwości picia alkoholu przekonani są uczniowie młodsi – twierdzi tak

51% w porównaniu do 27% uczniów starszych. Podobnie jest w odniesieniu do upicia

się napojem alkoholowym. Za ‘bardzo szkodliwe’ uznało ten fakt 66% młodszych

w porównaniu do 44% starszych uczniów.

Page 76: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

76

9. AlkoholOpinie związane z piciem alkoholu

Ankietowani zostali zapytani o opinie na temat alkoholu. 84% badanych uczniów

wyraziło opinię, że picie szkodzi zdrowiu, po 83% badanych twierdzi, iż zbyt często ma

zły wpływ na życie rodzinne, niektóre skutki picia są okropne oraz, że picie zbyt często

prowadzi do groźnych wypadków. 81% uczniów jest przekonanych o tym, że trudno

przestać pić, gdy wpadnie się w nałóg, natomiast 80% badanych twierdzi, że ludzie,

którzy piją, tracą panowanie nad sobą w nieprzyjemny sposób.

Spośród badanych 41% twierdzi, że nie pije z powodów religijnych.

Uczniowie młodsi nieco częściej niż ich starsi koledzy i koleżanki zgadzali się

z twierdzeniami wymienionymi w ankiecie. Różnica między grupami wiekowymi

najwyraźniej zarysowała się w przypadku dwóch pytań. Uczniowie młodsi znacznie

częściej niż starsi twierdzą, że picie jest wbrew ich zasadom – odpowiednio: 75%

(młodsi) i 49% (starsi) oraz, że alkohol ma wstrętny smak – odpowiednio: 70% (młodsi)

i 46% (starsi).

Page 77: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

77

Rys. Czy zgadzasz się z poniższymi stwierdzeniami?procent uczniów, którzy odpowiedzieli pozytywnie

33%

52%

53%

46%

49%

66%

66%

72%

74%

78%

80%

80%

81%

49%

56%

70%

75%

75%

77%

82%

86%

84%

85%

85%

86%

87%

41%

55%

58%

62%

77%

80%

81%

83%

83%

83%

84%

81%

49%

71%

72%

51%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

nie piję z pow odów religijnych

od picia się tyje

picie zniszczyło kogoś, kogo dobrze znam

alkohol ma w stętny smak

picie jest w brew moim zasadom

picie zbyt dużo kosztuje

moi rodzice mają złą opinię o ludziach, którzy piją

picie zbyt często prow adzi do przestępstw i przemocy

ludzie, którzy piją, tacą panow anie nad sobą wnieprzyjemny sposób

trudno przestać pić, gdy w padnie się w nałóg

picie zbyt często prow adzi do groźnych w ypadków

niektóre skutki picia np. kac są okropne

picie zbyt często ma zły w pływ na życie rodzinne

picie szkodzi zdrow iu

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

9. AlkoholOpinie związane z piciem alkoholu

Page 78: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

78

9. Alkohol Spostrzegane konsekwencje picia alkoholu

Badanych uczniów zapytano o prawdopodobieństwo wydarzenia się im różnych

sytuacji, gdy będą pod wpływem alkoholu. Średnie wyniki zostały przedstawione na

5-stopniowej skali od 5, które oznacza, że dana sytuacja wydaje się badanym wysoce

prawdopodobna do 1 – zupełnie niemożliwa.

Spośród zjawisk wywołanych piciem alkoholu najbardziej możliwe badanym wydają się

‘negatywne’ skutki. Najczęściej wymieniają to, że alkohol może zaszkodzić ich zdrowiu

(średnia: 3,1), będą mieć kaca (średnia: 2,99). W następnej kolejności badani uważają,

że pod wpływem alkoholu zrobią coś, czego będą żałować (średnia: 2,84), zrobi im się

niedobrze (średnia: 2,81) oraz, że będą mieć kłopoty z policją (średnia: 2,74). Najmniej

prawdopodobne uczniom wydaje się, że nie będą w stanie przestać pić (średnia: 2,52).

Wśród ‘pozytywnych’ skutków najwięcej uczniów uważa, że pod wpływem alkoholu

poczują się odprężeni oraz, że będą się świetnie bawić (średnia: 2,67). Badani uważają

też, że po wypiciu alkoholu zapomną o swoich problemach (średnia: 2,61), staną się

bardziej towarzyscy (średnia: 2,45) oraz, że poczują się szczęśliwi (średnia: 2,42).

Uczniowie młodsi nieznacznie częściej uznają sytuacje ‘negatywne’ jako bardziej

możliwe do wydarzenia się, a uczniowie starsi częściej postrzegają sytuacje ‘pozytywne’

jako możliwe po wypiciu alkoholu. Wyjątkiem jest prawdopodobieństwo wystąpienia

kaca.

W tym przypadku zarówno uczniowie młodsi, jak i starsi wydają się jednakowo świadomi

cierpienia z powodu kaca – średnie dla grup wynoszą odpowiednio: 3 i 2,99.

Page 79: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

79

Rys. Na ile jest możliwe, że poniższe sytuacje zdarzą się Tobie po wypiciu alkoholu?

2,67

2,69

2,34

2,79

2,99

2,94

2,57

2,66

2,69

2,99

2,96

2,17

2,7

2,42

2,35

2,37

2,91

2,95

2,97

3

3,24

2,42

2,52

2,61

2,67

2,67

2,74

2,81

2,84

2,99

3,1

2,222,45

1 2 3 4 5

poczuję się szczęśliwy

będę bardziejtowarzyski

nie będę w stanieprzestać pić

zapomnę o swoichproblemach

będę się świetnie bawić

poczuję się odprężony

będę miał kłopoty zpolicją

zrobi mi się niedobrze

zrobię coś, czego będężałował

będę miał kaca

zaszkodzi to mojemuzdrowiu

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

Średnie ocen na skali od 1-bardzo prawdopodobne do 5-zupełnie nieprawdopodobne.

9. Alkohol Spostrzegane konsekwencje picia alkoholu

Page 80: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

80

9. Alkohol Rzeczywiste konsekwencje picia alkoholu

Uczniów, którzy deklarowali przynajmniej jednokrotne picie alkoholu zapytano o to,

czy mieli w związku z tym jakieś problemy. Najczęściej wymieniano kłótnię lub sprzeczkę

– wskazało na nią 26% badanych, problemy z rodzicami (23%), problemy z przyjaciółmi

(23%). W następnej kolejności wymieniano: zniszczenie rzeczy lub ubrania (22%),

przepychankę lub bójkę (21%), wypadek lub uszkodzenie ciała (18%) oraz kłopoty

z policją (17%).

Odpowiedzi badanych z obu grup wiekowych nie różnią się znacząco w większości

przypadków. Uczniowie starsi częściej niż młodsi mają problemy z przyjaciółmi,

z rodzicami, zniszczono im rzeczy lub ubranie oraz częściej mieli kłopoty z policją.

Uczniowie młodsi natomiast częściej niż starsi deklarują, że prowadzili pojazd pod

wpływem alkoholu, częściej byli ofiarami kradzieży oraz częściej uzyskiwali gorsze

wyniki w nauce.

Page 81: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

81

Rys. Czy po wypiciu alkoholu miałeś któryśz wymienionych problemów?

11%

14%

15%

14%

15%

16%

16%

18%

18%

21%

23%

25%

25%

27%

14%

15%

18%

17%

16%

17%

15%

19%

21%

20%

20%

26%

12%

15%

15%

16%

16%

16%

17%

18%

21%

22%

23%

23%

26%

18%

15%14%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

bycie ofiarą kradzieży

niechciane doświadczenia seksualne

kontakty seksualne bez środkówantykoncepcyjnych

prowadzenie motocykla lub samochodu podwypływem alkoholu

gorsze wyniki w nauce

utrata pieniędzy lub wartościowych przedmiotów

problemy z nauczycielami

kłopoty z policją

wypadek lub uszkodzenie ciała

przepychanka lub bójka

zniszczenie rzeczy lub ubrania

problemy z przyjaciółmi

problemy z rodzicami

kłótnia lub sprzeczka

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

Procent uczniów, którzy odpowiedzieli pozytywnie.

9. Alkohol Rzeczywiste konsekwencje picia alkoholu

Page 82: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

10. Narkotyki

Page 83: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

83

Rys. Znajmość środków odurzających:

68%

40%

47%

69%

76%

76%

78%

44%

78%

27%

31%

41%

63%

61%

24%

49%

33%

39%

55%

68%

70%

69%

34%

69%

77%

53%45%

60%

60%

68%

50%

72%

59%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

narkotyki wziewne

sterydy i anaboliki

crack

"kompot" - polska heroina

ecstasy

heroina

kokaina

amfetamina

LSD

marihuana

środki uspokajające lub nasenne

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

10. NarkotykiZnajomość środków odurzających

Do najbardziej znanych środków odurzających należą: środki uspokajające oraz

nasenne, kokaina, marihuana, amfetamina i heroina – zna je ponad dwie trzecie

pytanych uczniów. Najmniej znanymi narkotykami są: crack i LSD.

Znajomość poszczególnych środków odurzających jest zdecydowanie większa wśród

uczniów starszych, niż w grupie uczniów młodszych – różnice wynoszą od kilku do

kilkudziesięciu punktów procentowych. Największe dysproporcje dotyczą substancji

mało znanych: LSD, tzw. „polskiej heroiny” oraz cracku.

Page 84: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

84

Rys. Gdzie i od kogo w Twojej okolicy można zdobyćśrodki odurzające?

55%

11%

21%

27%

13%

11%

14%

20%

65%

9%

18%

8%

9%

10%

14%

60%

15%

23%

11%

10%

17%

7%

12%

9%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

nie wiem

gdzie indziej

od kolegi lubznajomego

od handlarza,dealera

na dworcu

w parku

w pubie, knajpie

w szkole

uczniowie ogółem

uczniowie młodsi

uczniowie starsi

10. Narkotyki Źródła dostępności narkotyków

Większość pytanych uczniów nie wie, gdzie lub od kogo można zdobyć substancje

odurzające – odpowiedź taką wybrało 60% pytanych. Pozostali, jako źródło zdobycia

narkotyków, wymieniali najczęściej dealerów i handlarzy narkotykowych (23%), szkołę

(17%) oraz kolegów (15%).

W obu grupach wiekowych te trzy „źródła” uzyskiwania środków odurzających były

wymieniane najczęściej i w tej samej kolejności. Widać jednak, że uczniowie starsi

wymieniali więcej miejsc i osób, od których mogliby zdobyć narkotyki.

Page 85: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

85

uczniowie starsi

21%

9%

70%

uczniowie młodsi

10%9%

81%

Rys. Próbowanie narkotyków

wszyscy badani uczniowie

16%9%

75%

tak nie brak odpowiedzi

10. Narkotyki Próbowanie narkotyków

16% pytanych uczniów przyznało się, że przynajmniej raz spróbowało jakiejś

substancji odurzającej. Odsetek ten jest dwukrotnie wyższy w grupie uczniów starszych

– do spróbowania narkotyków przyznała się co piąta osoba, niż w grupie uczniów

młodszych, gdzie narkotyków próbował co dziesiąty uczeń.

Około 10% uczniów w obu grupach wiekowych nie odpowiedziało na pytanie, czy

kiedykolwiek próbowało jakiejś substancji odurzającej.

Page 86: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

86

Rys. Jaki był pierwszy środek odurzający,którego spróbowałeś?

20% 16%23%

31%

17%

38%

4%

9%

9%

11%

8%5%

5%

5%5%

8%

4%4%

3%

4%6%

8%

5%5%

8%

8%4%

9%

5% 5% 5%

2%

2%

2%

2%

1%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

nie w iem, jaki to był środek

sterydy i anaboliki

narkotyki w ziew ne

"kompot" - polska heroina

ecstasy

heroina

kokaina

crack

amfetamina

LSD

marihuana

leki uspokajające lubnasenne

10. Narkotyki Środek inicjujący

Najczęstszym środkiem inicjacji narkotykowej jest marihuana. Była ona pierwszą

zażytą substancją odurzającą dla 31% uczniów, którzy spróbowali narkotyków, co piąty

uczeń jako pierwsze zażył leki uspokajające lub nasenne bez zalecenia lekarza, a co

dziesiąty – amfetaminę.

Taka kolejność zostaje zachowana również po rozbiciu odpowiedzi uczniów na dwie

grupy wiekowe. Widać jednak, że wśród uczniów młodszych marihuana, nie jest już tak

powszechną substancją inicjacji narkotykowej – pojawia się równie często jak leki. W tej

grupie, znacznie częściej niż wśród uczniów starszych, pierwszym przyjętym środkiem

odurzającym były: LSD (odpowiednio 9% i 2% wskazań), sterydy (9% i 2% wskazań)

i kokaina (8% i 4% wskazań).

5% uczniów, którzy spróbowali narkotyków, nie wie jaki środek wzięli pierwszym razem.

Page 87: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

87

Rys. Skąd wziąłeś pierwszy środek odurzający,którego spróbowałeś?

6% 6% 7%

5% 7%

9%8%

10%3%

4%4%5%

3%9%9%

8%4%

3%

4%3%

5%

4%3%

5%8%

3%

11%9%

10%

8%

35%45%

28%

2%

2%

3%

1%2%

2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

brak odpow iedzi

z innego miejsca

w ziąłem z domu, bezpozw oleniadostałem od jednego zrodzicówkupiłem od obcej osoby

kupiłem od kogoś, znanegotylko ze słyszeniakupiłem od kolegi

braliśmy w spólnie zprzyjaciółmidostałem od obcej osoby

dostałem od kogoś,znanego tylko ze słyszeniadostałem od starszegokolegidostałem od kolegi w moimw iekudostałem od rodzeństw a

10. Narkotyki Pochodzenie pierwszego zażytego narkotyku

Zdecydowana większość uczniów (45% uczniów młodszych i 28% uczniów

starszych) nie chciała podać, skąd uzyskała pierwszą zażytą substancję odurzającą.

Pozostali najczęściej brali narkotyki wspólnie z przyjaciółmi (9%), bądź dostawali je od

kolegów, przede wszystkim starszych (9%), od rodzeństwa (6%) oraz brali z domu, bez

wiedzy rodziców (8%).

Uczniowie starsi częściej niż młodsi pierwszy środek odurzający wzięli z domu lub

otrzymali od rówieśników.

Większość uczniów pierwszy zażyty narkotyk dostała od kogoś (27%), tylko co dziesiąty

uczeń go kupił.

Page 88: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

88

Rys. Czy dla osób w Twoim wieku jest szkodliwesporadyczne zażywanie wymienionych substancji?

wszyscy badani uczniowie

69% 71%76%

13%

9%6%

6%4%5% 5% 4%4% 3% 3%

12%

7%

2%2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

marihuana amfetamina narkotyki "twarde"

brak odpowiedzi

zupełnie nieszkodliwe

raczej nieszkodliwe

trudno powiedzieć

raczej szkodliwe

bardzo szkodliwe

10. Narkotyki Spostrzegana szkodliwość narkotyków

Pytani uczniowie zdają sobie sprawę, ze szkodliwości narkotyków. 69% uważa, że

nawet sporadyczne zażywanie substancji odurzających przez osoby w ich wieku jest

bardzo szkodliwe, a dalsze 13%, że jest raczej szkodliwe. 5% wszystkich uczniów

uważa, że narkotyki są zupełnie nieszkodliwe.

W ocenie uczniów marihuana i amfetamina są trochę mniej szkodliwe niż tzw. narkotyki

twarde.

Page 89: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

89

Rys. Czy dla osób w Twoim wieku szkodliwe jestsporadyczne zażywanie wymienionych substancji?

uczniowie młodsi i starsi

76% 76% 80%

62%67% 73%

7% 6%

19%16% 12%

6% 6%5%

7% 6%5%3%4% 5% 4% 5% 4% 4%

4% 2% 4% 3% 3%

8%

6%2%2% 2%2%

3%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odopowiedzi

zupełnie nieszkodliwe

raczej nieszkodliwe

trudno powiedzieć

raczej szkodliwe

bardzo szkodliwe

uczniowie młodsi uczniowie starsi

10. Narkotyki Spostrzegana szkodliwość narkotyków

Pytani uczniowie młodsi spostrzegają sporadyczne nawet zażywanie narkotyków

jako bardziej szkodliwe niż uczniowie starsi, ponad trzy czwarte jest przekonane, że jest

to bardzo szkodliwe. W przeciwieństwie do starszych kolegów nie różnicują oni wyraźnie

szkodliwości różnych typów narkotyków.

Starsi uczniowie różnicują oceny szkodliwości poszczególnych środków odurzających:

o dużej szkodliwości narkotyków twardych jest przekonane jest trzy czwarte pytanych

(73%), ale w odniesieniu do marihuany twierdzi tak 62%.

Page 90: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

11. Marihuana

Page 91: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

91

uczniowie starsi

55%

26%

19%

uczniowie młodsi

30% 47%

23%

Rys. Próbowanie marihuany

uczniowie, którzy spróbowali narkotyków

34%

45%21%

tak nie brak odpowiedzi

11. MarihuanaIlość uczniów, którzy spróbowali marihuany

Wśród uczniów, którzy przynajmniej raz zażyli narkotyk, prawie połowa (45%)

spróbowała marihuany, a tylko co piąty uczeń (21%) nie brał tej substancji. Jedna trzecia

uczniów po inicjacji narkotykowej nie chciała odpowiedzieć na pytanie, czy próbowali

marihuany.

Odpowiedzi znacznie częściej nie udzielali uczniowie młodsi – dotyczy to prawie połowy

uczniów młodszych, którzy próbowali narkotyki. Tylko co trzeci uczeń z tej grupy

przyznał się do zażywania marihuany. Wśród uczniów starszych odsetek osób, które

próbowały marihuanę wynosi 55%.

Page 92: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

92

Rys. W jakim wieku zażyłeś po raz pierwszy marihuanę?

12% 10%14%

10% 14% 7%

11% 10%12%

14%4%

20%

9%

13%

43%

61%

32%

2%

3%

2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

brak odpowiedzi

16 lat

15 lat

14 lat

13 lat

12 lat

11 lat lub wcześniej

11. Marihuana Wiek pierwszego zażycia marihuany

Wśród uczniów, którzy próbowali marihuany odsetki tych, którzy zażyli ją po raz

pierwszy w wieku lat: 11, 12, 13, 14 lub 15 są zbliżone i wynoszą od 9% do 14%.

Młodsi uczniowie najczęściej próbowali marihuany pierwszy raz w wieku 12 lat, czyli na

przełomie piątej i szóstej klasy szkoły podstawowej. W grupie uczniów starszych co piąty

zażył marihuanę po raz pierwszy jako 14-latek, czyli będąc już w gimnazjum.

Znaczna grupa uczniów, którzy próbowali marihuany nie chciała podać wieku, w którym

robiła to po raz pierwszy – wśród uczniów młodszych było to 61%, a w grupie uczniów

starszych – 32%.

Page 93: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

93

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać marihuanę?

21%15%

10%

20%

14%

9%8%

8%

15%

14%

12%

8%

22%

35% 34% 34%

22%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

11. Marihuana

Częstotliwość zażywania marihuany

Wśród uczniów, którzy zażywali marihuanę co trzeci nie chciał udzielić odpowiedzi

na temat częstotliwości przyjmowania narkotyku. Co piąty uczeń (21%) brał marihuanę

ponad 19 razy w ciągu swojego życia, podobny odsetek (20%) robił to od 6 do 19 razy.

15% uczniów poprzestało na 1 lub 2-krotnym kontakcie z marihuaną.

8% uczniów próbujących marihuany nie brało jej w ciągu ostatniego roku, a co piąty nie

robił tego również podczas ostatniego miesiąca. Odsetki osób, które brały narkotyk 1-2

razy lub od 3 do 5 razy są zbliżone, niezależnie od tego, czy pytamy o całe życie,

ostatni rok, czy ostatni miesiąc. Im krótszy okres czasu, tym mniejsza grupa osób,

biorących marihuanę do 6 od 19 razy (w ciągu ostatniego roku dotyczyło to 22%

uczniów, w ostatnim miesiącu 14%) i ponad 19 razy (w ostatnim roku dotyczyło to 15%

uczniów, w ostatnim miesiącu – co dziesiątego).

Page 94: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

94

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać marihuanę?

19% 22%14% 16%

7% 12%

24%25% 20%

19% 12%

14%11%

6% 9%

11%

17%

10%

17%

12% 13%

5%

10%

13%

27%

45%

29%

44%

28%

43%

28%

18%

3%2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

11. MarihuanaCzęstotliwość zażywania marihuany przez uczniów młodszych i starszych

Uczniowie młodsi znacznie częściej niż starsi nie odpowiadali na pytanie o

częstotliwość zażywania marihuany, mimo tego odsetki osób, które zażywały narkotyk

ponad 19 razy w ciągu całego życia i w ostatnim roku są zbliżone w obu grupach

wiekowych. Wśród uczniów młodszych najliczniejszą grupę stanowią te osoby, które

przyjmowały marihuanę od 6 od 19 razy w ciągu całego życia (24%), w ostatnim roku

(25%) i w ostatnim miesiącu (19%), w grupie uczniów starszych odsetki te są wyraźnie

niższe. Starsi uczniowie dwukrotnie częściej niż młodsi deklarują też nie branie

marihuany w ciągu ostatniego roku (co dziesiąty starszy uczeń i co dwudziesty młodszy)

i w ostatnim miesiącu (27% uczniów starszych i 13% uczniów młodszych).

Page 95: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

12. Amfetamina

Page 96: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

96

uczniowie starsi

28%

29%

43%

uczniowie młodsi

27% 47%

26%

Rys. Próbowanie amfetaminy

uczniowie, którzy próbowali narkotyków

28%

36%

36%

tak nie brak odpowiedzi

12. Amfetamina Ilość uczniów, którzy spróbowali amfetaminy

Wśród uczniów, którzy próbowali narkotyków prawie co trzeci (28%) przynajmniej

raz brał amfetaminę – odsetek ten jest podobny w grupie uczniów młodszych i wśród

uczniów starszych. Znaczna część pytanych uczniów, co drugi uczeń młodszy i co trzeci

starszy, nie odpowiedziała, czy kiedykolwiek brała amfetaminę.

Page 97: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

97

Rys. W jakim wieku zażyłeś po raz pierwszy amfetaminę?

9% 7%12%

7% 8%6%

9% 10% 8%

11% 9%13%

6%3%

8%

4%

57%63%

51%

2%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

uczniowieogółem

uczniowiemłodsi

uczniowie starsi

brak odpowiedzi

16 lat

15 lat

14 lat

13 lat

12 lat

11 lat lub wcześniej

12. Amfetamina Wiek pierwszego zażycia amfetaminy

Ponad połowa uczniów, którzy próbowali amfetaminy nie podała wieku, w którym robili

to po raz pierwszy. Dla pozostałych wiek inicjacji wynosi najczęściej od 11 do 14 lat.

W grupie uczniów młodszych wiek ten jest nieco niższy – co dziesiąty uczeń brał

amfetaminę pierwszy raz jako 13 latek, podobna grupa w wieku lat 14. Najczęściej

uczniowie ci próbują amfetaminy na przełomie szkoły podstawowej i gimnazjalnej.

Wśród uczniów starszych pojawiają się dwie dość wyraźne grupy: uczniowie którzy

próbowali amfetaminy w szkole podstawowej, przed ukończeniem 12 lat stanowią 12%, a

kolejne 13% przyjmowało tę substancję po raz pierwszy w gimnazjum w wieku lat 14.

Page 98: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

98

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać amfetaminę?

22% 19% 16%

17%

15%

5%7%

10%

4%

6%

9%

7%11%

53%

39% 40%

22%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

12. Amfetamina

Częstotliwość zażywania amfetaminy

Wśród uczniów, którzy zażywali amfetaminę połowa nie odpowiedziała na pytanie

o to, jak często przyjmowała ten środek. Co piąty uczeń (22%), podobnie jak

w przypadku marihuany, zażywał amfetaminę ponad 19 razy w ciągu swojego życia,

nieco mniejszy odsetek (17%) robił to od 6 do 19 razy. Tylko 4% uczniów poprzestało

na jedno lub dwukrotnym wzięciu amfetaminy.

7% uczniów próbujących amfetaminę nie robiło tego podczas ostatniego roku, a co

dziesiąty nie brał tej substancji również podczas ostatniego miesiąca. Odsetki osób,

które brały narkotyk 1-2 razy lub od 3 do 5 razy wahają się od 4% od 10% i są tym

większe, im krótszego okresu czasu dotyczą. Podobna tendencja rysuje się w grupie

osób, które przyjmują amfetaminę najczęściej.

Page 99: Raport z badania Postawy młodzieży wobec uzależnień i zagrożeń społecznych

99

Rys. Ile razy zdarzyło Ci się zażywać amfetaminę?

20% 23% 18% 19% 16% 16%

13% 20%23%

12% 16%

5%

17% 4%

4%

4% 4% 8%4%

13%

9% 6%10% 12%

57%50%

39% 39% 41% 39%

19%

4% 10%

6%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

brak odpowiedzi

ani razu

1-2 razy

3-5 razy

6-19 razy

ponad 19 razy

w życiu w ostatnim roku w ostatnim miesiącu

12. AmfetaminaCzęstotliwość zażywania amfetaminy przez uczniów młodszych i starszych

Przy porównaniu uczniów młodszych i starszych widać, że odsetki osób biorących

amfetaminę najczęściej, czyli ponad 19 razy są zbliżone: dla całego życia wynoszą 20%

wśród uczniów młodszych i 23% u starszych, dla ostatniego roku odpowiednio – 18%

i 19%, a w przypadku ostatniego miesiąca po 16%.

W grupie uczniów starszych większe są odsetki osób zażywających amfetaminę

regularnie (ponad 5 razy w poszczególnych okresach czasu) i takich, które brały ją raz

lub dwa, niż w grupie uczniów młodszych.

Wśród uczniów, którzy próbowali amfetaminy co dziesiąty młodszy uczeń i 6% uczniów

starszych nie robiło tego w ciągu ostatniego roku, a nieco większa grupa (odpowiednio

10% i 12%) nie brał narkotyku w ostatnim miesiącu.