Razvoj na humani resursi - fznh.ukim.edu.mk · Teorii za u~eweto Bihevioristi~ki: ... Maslova teorija na motivacija Fiziolo{ki potrebi Potrebi za sigurnost Socijalni potrebi Potrebi

1

Razvoj na humani resursi

Razvoj na humanite

resursi i individuite

vo organizaciite

Fakultet za zemjodelski nauki i hrana - Skopje

Katedra za ekonomika i organizacija

2

Identifikacija na

razvojnite potrebi

Analizata za potrebite za obuka e proces kojse sostoi od sobirawe podatoci koi idozvoluvaat na edna organizacija da giprepoznae i sporedi aktuelnite позиции иизвршност so posakuvanite.

Potrebata za obuka e pottiknata od:– Nekoj vid nedostatok vo momentalnata izvr{nost

– Promeni vo celite na organizacijata

– Pro{iruvawe na pazarot

– Zbogatuvawe na asortimanot

– Unapreduvawe na tehnologijata

– @elba za podobra izvr{nost

3

Identifikacija na

razvojnite potrebi (2)

Kako metodi za identifikacija na potrebitese koristat: observaciite, анкетата, skenirawena dokumentacijata, sproveduvawe na testoviso primeri za rabotata, proverka narezultatite na vrabotenite itn.

Najvaèn faktor – u~estvoto na samiotpersonal vo utvrduvawe na potrebite, problemite, i ideiте za nivno nadminuvawe

zatoa {to

Razvиtokot na humanite resursi podednakvovklu~uva odgovornost i na organizacijata i navrabotenite

4

Metodi za razvoj na

humanite resursi

Може да бидат најразлични (од едноставнидо софистицирани модели за развој);

Пример:– Внатрешни методи во организацијата;

– Целно креирани модули надвор од организацијата;

– Менторство;

– Примена на современите ИКТ

06/11/2017 5

Mentorstvoto kako metod

Zna~aen metod za pottiknuvawe na razvoj

Mentorite obu~uvaat menaxeri sposobni da

davaat poddr{ka, pomo{ i sovet na

pomladite vraboteni

Rabotata na mentorot e da go pomognat

izgraduvaweto na doverbata na pomladite

vraboteni, svesnosta za organizacijata i

nejzinata politika; i izgraduvawe na

li~en profil vo biznisot

6

Кarieraта во РХР

Што претставува кариерата?– Napreduvawe

Imawe portfolio za kariera – zbir napovrzani rabotni iskustva koi moàt da se kombiniraat i da dadat dokaz za kariera vooblasta na pove}e raboti

Дефиниција: Model sostaven od iskustvapovrzani so rabota {to edna li~nost gisteknuva vo tekot na ìvotot

Konceptot za doìvotna kariera se pove}e is~eznuva, a se budi svesnost za promena na perspektivite ikariernite aspiracii {to zavisi od fazata na ìvototna li~nosta i razvojot na karierata.

http://images.google.com/imgres?imgurl=http://www.career-in-your-suitcase.com/Images/career2_cover.gif&imgrefurl=http://www.career-in-your-suitcase.com/Buy_The_Book.htm&h=256&w=180&sz=16&hl=en&start=10&tbnid=NJQEmbBufLT_1M:&tbnh=111&tbnw=78&prev=/images%3Fq%3Dcareer%26svnum%3D100%26hl%3Den%26lr%3D%26sa%3DG

http://images.google.com/imgres?imgurl=http://www.career-in-your-suitcase.com/Images/career2_cover.gif&imgrefurl=http://www.career-in-your-suitcase.com/Buy_The_Book.htm&h=256&w=180&sz=16&hl=en&start=10&tbnid=NJQEmbBufLT_1M:&tbnh=111&tbnw=78&prev=/images%3Fq%3Dcareer%26svnum%3D100%26hl%3Den%26lr%3D%26sa%3DG

7

Menaxersko obrazovanie

Najvaèn stepen – diploma za biznis

administracija – MBA

U~ewe na fakulteti

U~ewe na dale~ina

10 декември 2018 8


Procesi na u~ewe




Definicija za u~ewe

U~eweto e proces na sintetizirawe i transformirawe na iskustvoto vo znaewe, ve{tini, stavovi, vrednosti, emocii, setila i veruvawa.

Seto u~ewe po~nuva so na{eto razbirawe na sopstvenoto iskustvo vo site situacii, so nivno obrabotuvawe vo stavovi i odnesuvawa i so toa steknuvawe na novi znaewa i ve{tini ili zajaknuvawe na ve}e steknatite.

Sredinata vo koja se raboti e va`na vo procesot na u~ewe


Teorii za u~eweto

Bihevioristi~ki:fokusirano na promenata na odnesuvaweto (Pavlov,

Skiner, Vatson)

Kognitivno: (Pixet, Vigotski i dr.)

Socijalno: se odnesuva na imitacijata na odnesuvawe i idejata

za modelirawe (Bandura i dr.)

Iskustveno: gi opfa}a site vidovi na u~ewe (Kolb, Xarvis)


Biheviorizam

Koga se odnesuva na u~ewe vklu~uva

pottik i reakcija

Pavlov: reagirawe na stimulans, npr.

ku~e - yvon~e – hrana - plunka

Torndajk: povtoruvaweto na reakcija na

stimulans go zajaknuva u~eweto

Skiner: nagradenata reakcija go

zajaknuva u~eweto


Kognitiven pristap

Pixet: detskata sposobnost da konceptualizira se razviva so nivnoto rastewe

Arlin: sposobnosta za pra{uvawe se razviva so procesot na stareewe

Noigarten, Mo{man: vozrasnite se porefleksivni razmisluva~i

Rigel: razvoj na dijalo{kata misla

Gaw: devet procesi vo u~eweto


Teorija na socijalno u~ewe

Lu|eto moàt da u~at so nabquduvawe

na aktivnostite na drugite i ishodite

od tie aktivnosti bez pomo{ na u~itel

ili trener

Imitiraweto e najvoobi~aen na~in na

socijalno u~ewe

Vo organizaciite potrebno e da se znae

koi lu|e treba da se sledat, odnosno da

ima obu~eni mentori


Iskustveno u~ewe

Ciklusno u~ewe na Kolb:

Konkretno iskustvo

Reflksivna opservacija

Apstraktna konceptualizacija

Aktivno eksperimentirawe

Formi na u~ewe na Xarvis:

Neu~ewe

Nerefleksivno u~ewe

Refleksivno u~ewe


Konkretno iskustvo

Observacija i

refleksija

Formulacija na

apstraktni koncepti

i generalizacija

Testirawe na

koncepti na novi

situacii

Ciklusno u~ewe na Kolb


Motivacija za u~ewe

Koga lu|eto ne se vo harmonija so sopstvenata

sredina, obi~no se motivirani da u~at za da ja

vratat ramnoteàta

Ako pak, ne se svesni za taa potreba ili

nemaat volja da u~at treba da ima motivatori

koi }e im pomognat da preminat od

bezobzirnost i odbivawe vo sostojba da u~at

od sopstvenite iskustva


U~ewe za li~en i

profesionalen razvoj

S# {to u~ime vliajae na nas

Nema podelba me|u li~no i profesionalno

u~ewe – s# e li~no u~ewe

Odnosot me|u li~noto i profesionalno

u~ewe treba da bide celosno priznato vo

organizacijata



MOTIVACIJA




[to e motivacija?

Proces koj go pottiknuva odnesuvaweto, ja

poddrùva aktivnosta i go menuva

odnesuvaweto

Definicija:

– S# {to doveduva do aktivnost, ja naso~uva i go

opredeluva nejziniot intenzitet i vremetraewe

Objasuva:

– Stepen na aktivnost

– Pravec i vid na aktivnost

– Upornost vo postignuvawe na postavenata cel


Maslova teorija na motivacija

Fiziolo{ki potrebi

Potrebi za sigurnost

Socijalni potrebi

Potrebi za po~ituvawe

Samoispolnuvawe


Hercbergova teorija na

motivacija

Zadovolstvoto i nezadovolstvo pretstavuvaat dve kvantitativno razli~ni pojavi koi se zaemno nezavisni.

Nekoi pri~initeli predizvikuvaat zadovolstvo od rabotata, dokolku se prisutni, no nivniot nedostig ne predizvikuva nezadovostvo:

vidot na rabotata, samostojnosta vo rabotata, mo`nost za samoinicijativa I qubov sprema toj vid rabota.

Faktori koi predizvikuvaat nezadovolstvo od rabotata, no nivnoto podobruvawe ne predizvikuvazadovolstvo od rabotata:

plata, rakovodewe, me|u~ove~ki odnosi, fizi~ki uslovi na rabota i sl.


Vrumova teorija na motivacija

Se razgleduva celiot ciklus na motivacija

Vo odreden moment poedincite biraat samo nekoi celi - Celta kon koja se te`nee (motiv na pribliùvawe, i celta kon koja ne se stremi (motiv za izbegnuvawe)

I dvete celi zavisat od prifatenoto o~ekuvawena zadovolstvo ili nezadovolstvo koe sledi

So koja verojatnost }e go doìveeme zadovolstvoto?

Postignuvaweto ne edna cel se javuva kako instrument za postignuvawe na ponatamo{ni celi


Motivacioni pottiknuvawa

- pofalbi i ukori

Pofalbite i nagradite se silen pozitiven

pottik na aktivnost, bidej}i so niv se

zadovoluva mo{ne izrazenata potreba za

afirmacija pred sebe i drugite

Ukorite i kaznite ili spre~uvaat da dojde do

aktivnost ili indirektno go prisiluvaat

~ovekot na rabota koja samo po sebe ne

doveduva do zadovolstvo i sprotivno od

pofalbite pretsavuvaat napad na negovite

potrebi za po~ituvawe



- konfliktni situacii

Pri konfliktnite situacii nastanuva

neusoglasenost pome|u èlbite na ~ovekot-

rabotnik i negovite mo`nosti

Izlez: zgolemuvawe na svoite znaewa

Dokolku izlezot predizvika u{te pogolemi

pote{kotii doveduva do frustracija

Sepak, lu|eto razli~no reagiraat vo

konfliktni situacii i nivnoto nivo na

izdr`livost vo vakvi uslovi e razli~no



- natprevaruvawe

Spontano natprevavuvawe so samiot sebe i so drugite

– potrebno e da se ovozmoì sledewe i poznavawe na rezultatite {to gi postignuva rabotnikot

Smileno organizirawe na razli~ni oblici na natprevaruvawa

– Vrednosta na uspehot e pogolema so toa {to i drugite se stremat kon istata cel

– Organizirano vo izedna~eni grupi, bidej}i vistinski natprevar postoi samo toga{ koga sekoj poedinec ili grupa ima teoretska mo`nost da pobedi ili uspee

Mo`ni negativni posledici

– Sozdavawe nezdrava sprotivnost me|u natprevaruva~ite

– Neuspehot kaj najslabite moè da dovede do frustracii

– Uspehot kaj najdobrite moè da dovede do potcenuvawe na drugite



- sorabotka

Pretpostavuva deka sekoj poedinec gi

prifatil celite, kon koi se stremi grupata

kako svoi sopstveni

Kolektivna motivacija

Potreba za neposredno kolektivno priznanie

od ~lenovite na ekipata, na koja pedinecot i

pripa|a

Za{tita od frustracija bidej}i ne se

zaedni~ki samo celite, tuku i odgovorosta za

eventualniot neuspeh na poedincite



- zarabotuva~ka

Parite deluvaat kako op{to motivaciono sredstvo bidej}i preku niv moè da se zadovolat raznite potrbi, od osnovni biolo{ki do kulturno-obrazovni

Zarabotuva~kata kako materijalen nadomestok za izvr{enata rabota moè da deluva razli~no vrz motivacijata na rabotncite, vo zavosnost od toa vo odnos na {to e odmerena i kakvi op{testveni vrednosti se odrazuvat vo nea

Sistem na nagraduvawe

Pla}awe po u~inok

Premisko nagraduvawe

Pla}awe po vreme

Kombinirano



IZGRADBA NA

EFIKASNI TIMOVI




[to e TIM?

Tim - mala grupa na lu|e so

nadopolnuva~ki sposobnosti koi seposveteni na работа od zaedni~kипристап, celi i so takov ангажман вокој се smeta deka членовите moàt da

se potprat eden na drug

Rabotna grupa - zbir na individui za

koi nema osobena potreba od zgolemen

obem na rabotewe ili pak

oportunizam


Koga grupata e tim?

Timskata rabota voobi~aeno e izvodliva vo

uslovi koga slednive elementi kotiraat so sredna ili visokа вредност:

• Potrebi na rabotata

• Nesigurnost vo zada~ata ili proektot

• Potreba od raznolika ekspertiza od strana naексперти

• Nagradite да se dodeluvaat za trudot na timot, a ne

za trudot na individuite

• Postignuvaweto na celta na timot e zna~ajna zaцелата organizacijata


Mestoto na timovite vo

razvojot na humanite resursi

Razvoj na vnatre{nite sposobnosti

U~ewe na efikasni ve{tini од grupata

Podobruvawe na izvr{uvawe nazada~ata со timska rabota


Gradewe na efikasni

sposobnosti na grupata

Podobruvawe na komunikacijata

– Odnesuvawe orientirano kon ispolnuvawe na zada~ata

– Odnesuvawe orientirano kon procesite vo grupata, t.e odrùvawe na ~lenovite i me|usebnite odnosi vo grupata

Sprotivstavuvawe na nefunkcionalnite normi – grupata ne moè da funkcionira s# dodeka ne se postavat nekoi jasni normi i dogovori vo vrska so:

– Spravuvawe so problemi od socijalen ili emocionalen tip

– Karakteristikite na rabotnata atmosfera

– Reakciite na neverbalni signali na iritacija i zdodevnost

Gradewe na kohezija

– Potreba od kohezija

– Negativnost: pojava na “grupno mislewe”


Zgolemuvawe na performansite

preku timska rabota

Postojat tri na~ini za pottiknuvawe na procesite

vo grupata za da se podobri kvalitetot na krajniot

rezultat:

Podobreno donesuvawe na odluki

Podobro re{avawe na problemite

Podr{ka na povisoki nivoa na kreativnost

Documents

Razvoj na humani resursi - fznh.ukim.edu.mk · Teorii za u~eweto Bihevioristi~ki: ... Maslova teorija na motivacija Fiziolo{ki potrebi Potrebi za sigurnost Socijalni potrebi Potrebi