www.jamawarnews.com № 737 :هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات № سێشەممة № 01/ڕەشەمێ/2712 کوردی № 2013/02/19 زایینی № ساڵی 32 № 8 الپەڕە № ژماره

ئینیێستا : ڕامۆس یەکێکە

لە باشترین بەرگریکارەکانى

جیهان ل7№

چەقى کردنەوەى گرێکوێرەکە کەرکوکە ل6

№

دۆزى کورد، یەک مەسەلە و دوو ملمالنێى جیاواز ل5

№

سه رۆکى هه رێم له گه ڵ الیه نه سیاسییه کان کۆبوویه وه

سه رۆکى هه رێم و سه رۆکى به الغى کۆبوونه وه ى فراکسیۆنه کانى په رله مانى عێراق

وتەبێژى وەزارەتى کارو کاروبارى کۆمەاڵیەتى:

چاوەڕوان دەکرێت دواى ڕاگەیاندنى دواین قۆناغى دامەزراندن ڕێنماى لەبارەى بیمەى بێکارى باڵو بکرێتەوە

محەمەد شارەزووری، ئەندامى پەرلەمانى کوردستان:

داوامان کردوە مووچەی پێشمەرگە وەک مووچەی سەربازێکی عێراقی لێ بکرێت

چوارشه ممه ڕۆژی پاشنیوه ڕۆى به 2013/2/13 ب��������ەرواری ئاماده بوونى به ڕێز محه مه دى حاجى و هه ڤاڵ عه بدواڵى حاجى مه حمود مه حمود سه رۆکى فراکسیۆنى حزبى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست به رێز کوردستان، په رله مانى له هه رێمى سه رۆکى بارزانى مسعود الیه نه نوێنه رانى له گه ڵ کوردستان

سیاسییه کانى هه رێم کۆبووه وه . ت��ه وه رى سێ ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا له

سه ره کى خرانه به ر باس :س��ه ردان��ه ک��ه ى دوا ئه نجامى -1بۆ کوردستان هه رێمى سه رۆکى له ب��ه ش��داری��ک��ردن��ى و ئه ڵمانیا ک��ۆرب��ه ن��دى ئ��اب��وورى داف���ۆس و ئێرله نداى بۆ فه رمیه که ى سه ردانه

باکوور.ره وشى په ره سه ندنه کانى دوا -2س��ی��اس��ى ع���ی���راق ب���ه گ��ش��ت��ى و مووسڵ پارێزگاکانى خۆپێشاندانى

و که رکووک و ئه نبار و سه اڵحه دین و دیاله و ناوچه کانى دیکه ى عیراق.به ناوچه که پێشهاته کانى دوا -3

گشتى و سوریا به تایبه تى.یه ک کۆبوونه وه که به شداربووانى کوردستانیان گه لى هه ڵوێستى مافه و ه��ه رێ��م پ��اراس��ت��ن��ى ل��ه له به رگریکردن و ده ستوورییه کانى سه رتاسه ریى دیموکراسى پرۆسه ى ته ئکیدیشیان و به رزنرخاند عیراق ئاشتیانه ى چ��اره س��ه رى س��ه ر له عیراق گیروگرفته کانى سه رجه م خۆشیان خۆشحاڵى و ک���رده وه ده رب������ڕى س����ه ب����اره ت ب���ه ه��ه ر ده بێته ک��ه ده ستپێشخه رییه ک بارودۆخه که هێورکردنه وه ى مایه ى و جدیى دیالۆگى ده ستپێکردنى و نێوان له بنیاتنه ر تێگه یشتنى لێک ئامانجى به عیراقیه کاندا الیه نه رێککه وتنێکى ک��ای��ه ى هێنانه س��ه رت��اس��ه ری��ى ک��ه ک��ۆت��ای��ى به و

بارگرژه که ى ئێستاى واڵتدا بهێنێنت. الیه نه به شداربووه کانى کۆبوونه وه که :

1 - پارتى دیموکراتى کوردستان2 - یه کێتى نیشتمانى کوردستان

3 - یه کگرتووى ئیسالمى کوردستان4 - بزوتنه وه ى ئیسالمى کوردستان

5 - حزبى زه حمه تکێشانى کوردستاندیموکراتى سۆسیالیست -حزبى 6

کوردستان7 - حزبى شیوعى کوردستان

تورکمانى دیموکراتى بزوتنه وه ى - 8له کوردستان

9 - لیستى چاکسازى تورکمان10 - لیستى هه ولێرى تورکمانى

11 - بزوتنه وه ى دیموکراتى ئاشوورى سریان کلدان گه لى ئه نجومه نى - 12

ئاشوور 13 - لیستى ئه رمه ن 14- لیستى سه ربه خۆ

15 - که سایه تى سیاسى به رێز فه خرى که ریم

2013/2/17 یه کشه ممه ڕۆژی هه رێمى سه رۆکى بارزانى مه سعود له گه ڵ سه اڵحه دین له کوردستان له ف��راک��س��ی��ۆن��ه ک��ان س�����ه رۆک وه زی��ره و ن��وێ��ن��ه ران ئه نجومه نى ف��ی��دراڵ حکومه تى ک��ورده ک��ان��ى

کۆبووه وه .کۆسره ت که ، کۆبوونه وه که دا له سه رۆکى جێگرى عه لى ره س���ول هه رێمى کوردستان و ئه رسه الن بایز و کوردستان په رله مانى سه رۆکى نێچیرڤان بارزانى سه رۆکى حکومه تى بوون ئاماده ى کوردستان هه رێمى ئه و و جیاجیا گرنگى پرسى ،پرۆسه ى رووب��ه رووى که کێشانه ى له عیراق دیموکراسى و سیاسى چاره کان رێگا و ده بنه وه ئێستادا ل��ه و و چ��ۆن��ی��ه ت��ى ده رب����ازب����وون پرۆسه ى دووچارى که ته نگژه یه ى

سیاسى بۆته وه باسیان لێوه کرا . له سه ر ئاستى عیراق ، ئاماده بووان:1 - پشتگیرى خۆیان بۆ هه وڵه کانى بۆ دووپاتکرده وه بارزانى سه رۆک کۆتایى هێنان به ته نگژه که و داوایان کرد که به رێزیان به رده وام بێت له و ه��ه واڵن��ه ى خ��ۆى ، به راوێ��ژک��ردن له گه ڵ الیه نه سیاسییه کانى عیراقدا بنه ماکانى دان��ان��ى مه به ستى به دیموکراتى فیدراڵى ده وڵه تێکى به به ستن پشت به دام��ه زراوه ی��ى ده ستوور و پره نسیپى پێکه وه ژیان

و راسته قینه .2 - ته ئکیدکردن له پرنسیپى ته وافوق به رێککه وتنه کانى به پشت به ستن هه ولێر و رێککه وتنه کانى ترى نێوان

هێز و الیه نه سیاسییه کان.3 - پ��ه ل��ه ک��ردن ل��ه ده رک����ردن و کارکردن به و یاسایانه ى که پێویستن

ده وڵه تى کردنى به دامه زراوه یى بۆ راستکردنه وه ى و فیدراڵ عیراقى

رێره وى حوکمرانى .ئه گه ره کانى ڕووى خستنه - 4و ناوچه که بارودۆخى په ره سه ندنى ئه و له گه ڵ مامه ڵه کردن چۆنیه تى

ئه گه رانه دا.میکانیزمى ب��ه ه��ێ��زک��ردن��ى - 5کارکردنى نوێنه رانى کورد له به غدا و به هێزکردنى هه ماهه نگى نێوانیان.گ��وت��ارى ی���ه ک ل��ه 6 - ج��ه خ��ت هه موو و کرایه وه کوردستان گه لى الیه کیش کۆک بوون له سه ر بایه خى پاراستنى یه کریزى و یه کهه ڵوێستى

الیه نه سیاسییه کانى کورد.له سه ر ئاستى هه رێمى کوردستانیش، سه ر له ته ئکیدیان ئ��ام��اده ب��ووان له چاکسازیى پرۆسه ى به رده وامى

هه رێمى کوردستان کرده وه .

زانکۆ دان��ەم��ەزراوى دەرچ��وان��ى و پ��ەی��م��ان��گ��اک��ان ن��اوی��ان ت��ۆم��ار سودوەرگرتن مەبەبەستى ک��ردووە بارەیەوە ل��ەو بێکارى بیمەى لە کاروبارى کارو وەزارەت��ى وتەبێژى کۆمەاڵیەتى بە ~ ڕاگەیاند بۆ دیارینەکراوە کاتێک ئێستا »تا پێدانى بیمەى بێکارى بۆ دەرچوانى

دانەمەزراوى زانکۆ و پەیمانگا«. وەزارەتى وتەبێژى ئەکرم، عەباس کاروکاروبارى کۆمەاڵیەتى حکومەتى ~ بە کوردستان هەرێمى بیمەى ک��ەى ن��ازان��رێ��ت ڕاگ��ەی��ان��د دەرچ��وان��ى ب��ە دەدرێ���ت بێکارى

دانەمەزراوى زانکۆ و پەیمانگا.ن���اوب���راو ل���ەب���ارەى ڕێ����ژەى ئ��ەو تۆمار خۆیان ناوى کە دەرچوانەى بەکارخستن یەکەکانى لە دەک��ەن ب��ەردەوام ڕێژەکەى وتى ب��راو ناو ناوى ڕۆژان��ەى خەڵک و دەگۆڕێت بەکار یەکەکانى لە دەک��ات تۆمار

خستنى کار.کاوکاروبارى وەزارەت���ى وتەبێژى تائێستا کردەوە ڕوونى کۆمەاڵیەتى نەکراوەتەوە باڵو ڕێنمایەک هیچ بێکارى بیمەى پێدانى ل��ەب��ارەى دواى دەکرێت چ���اوەڕوان وتیشى دامەزراند قۆناغى دواین ڕاگەیاندنى ڕێنماى لەبارەى بیمەى بێکارى باڵو

بکرێتەوە.بێکارى بیمەى پێنەدانى لەبارەى وەرزشى پەیمانگاى دەرچوانى بە هێماى ئەکرم عەباس کۆمپیتەر و تا نییە دیار هێشتا کرد ئەوە بۆ پێدانى ب��ە تایبەت ڕێنمایەکان ئەوە دەرنەچێت بێکارى بیمەى

دەرناکەوێت.پلەى 15ه�����ەزار ئ���ەو ل���ەب���ارەى وەزارەت��ى وتەبێژى دامەزراندنەوە ئەوەى کۆمەاڵیەتى کاروکاروبارى خۆى کاریگەرى ئ��ەوە خستەڕوو وەزارەت���ى ل��ەس��ەر فشار و هەیە ک��ۆم��ەاڵی��ەت��ى کەم ک��اوک��اروب��ارى

دەکاتەوە. ل4

ئەندامى ش�����ارەزووری، محەمەد دیدارێکى لە کوردستان پەرلەمانى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە پێشمەرگە 300 »ئەمساڵ دەک��ات

دادەمەزرێت«.دەک��ات ئ���ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو ئیستحقاقاتى و موچە »کێشەى لەگەڵ پێشمەرگەمان وەزارەت���ى

حکومەتى فیدراڵى عێراقدا«.ئەندامى ش�����ارەزووری، محەمەد پەرلەمانى کوردستان بە ~ و پێشمەرگە لیژنەى وەک ڕاگەیاند کوردستان پەرلەمانى لە شەهیدان کوردستان هاوپەیمانى لیستى و و سۆسیالیست حزبى لیستى و حکومەت لە هاوپەیمانیەکانمان دینار ملیار 40 کە ک��رد دوام���ان ببردرێت لە سێ سەرۆکایەتییەکە بۆ

پێشمەرگەى گوزەرانى ژیان ئەوەى پێ چاکبکرێت، پرۆژە یاساى بوودجە ئەوە دەکەین وا بەاڵم ساڵێکە، بۆ ببێت بە هەمیشەى و ژیان گوزەرانى

پێباشبێت. پێشمەرگەى دەک��ات ئ���ەوە ب��ۆ هێما ن��اوب��راو ئێمە داواکارییەکانى لە »یەکێک لە نوێنەرەکانمانەوە ڕێگەى لە و دەستوورى ئیستحقاقێکى بەغداد ئەویش بەغداد لە هەیە یاسایمان هێزى عێراقى دەستوورى پێى بە بەشێکە کوردستان پێشمەرگەى عێراقى دی��ف��اع��ى م��ەوزوم��ەى ل��ە بوودجەى %17 لە پێویستە بۆیە بدرێت عێراقى دیفاعى وەزارەت��ى لە بەاڵم پێشمەرگە، وەزارەت��ى بە لە بوودجەیە ئەو 2007وە ساڵى لەسەر دەنگى عێراق پەرلەمانى بۆ دەگەڕێتەوە دوات��ر و دەدرێ��ت حکومەتى عێراقى نایدات بە وەزارتى

نزیکەى تائێستا ئەوە پێشمەرگە ئیستحقاقاتى دینار )7(ترلیۆن پێشمەرگە الى حکومەتى عێراقییە، لە ک���ردووە داوام����ان ئێمە ب��ۆی��ە بەغداد لە نوێنەرەکانمانەوە ڕێگەى ئەو گەڕاندنەوەى بۆ هەوڵبدرێت ئیستحقاقە گەر ئەوە گەڕایەوە داواى ئەوەمان کردووە کە هاوتاى موچەى پێشمەرگە لەگەڵ سەربازى عێراقیدا

هەم قەرەبویشیان بکرێتەوە.ل4

ئەنجومەنى ئەندامى ج��اف، ئ��ەش��واق نوێنەرانى عێراق بە ~ ڕاگەیاند و چ��ەک کڕینى لە دەکرێت گەندەڵى کڕینى ل��ە ک���راوە گەندەڵى ه��ەروەه��ا ئامێرەکان کە بۆ کەشف کردنى بۆمبەکان بۆمبرێژکراو سەیارەى و تەقینەوە و

کڕدراون.ئەنجومەنى ئەندامى ج��اف، ئ��ەش��واق نوێنەرانى عێراق بە ~ ڕاگەیاند و چ��ەک کڕینى لە دەکرێت گەندەڵى کڕینى ل��ە ک���راوە گەندەڵى ه��ەروەه��ا ئامێرەکان کە بۆ کەشف کردنى بۆمبەکان بۆمبرێژکراو سەیارەى و تەقینەوە و ناکەن کار ئامێرانە ئەو بەاڵم کڕدراون، تەقینەوەکان ئەوەى هۆى بۆتە ئەمەش روبدەن و ئاشکرا نەکرێن لەالیەن دەزگا گەندەڵى کەواتە دارەکانەوە پەیوەندى تێکچوونى بۆ بووە سەرەکى هۆکارێکى هەندێک هەروەها عێراق ئەمنى ڕەوشى الیەن لەناوەند چاویان بەو پێشکەوتنانە بە کوردستان هەرێمى کە هەڵنایەت ناو دەزگاى لە تەنانەت بینیوە خۆیەوە دانیان نوێنەراندا ئەنجومەنى ڕاگەیاندنى بە کوردستان هەرێمى کە ناوە ب��ەوەدا 17% توانیویەتى خزمەت گوزاریەکى زۆر

پێشکەش بەخەڵکى بکات.ناوبراو وتیشى حکومەتى ناوەند بە %83 نەیتوانیوە خزمەت گوزارى پێشکەش بە

خەڵکى ناوڕاست و خوارووى عێراق بکات کوردستان هەرێمى حکومەتى دەڵێت و دەب��ەن عێراق ب��وودج��ەى زۆر بڕێکى تریان پارێزگاکانى بەشى و بۆخۆیان بوودجەى دەبێت دەڵێن و خ���واردووە بە ئ��ەوەش کە بکرێتەوە ک��ەم هەرێم هەتاوەکو ناکرێت قبوڵ شێوەیەک هیچ نەکرێت، عێراقدا لە گشتى سەرژمێرى لەسەر ڕێکەوتنى پێشتر ئەوە چونکە کراوە و بە هیچ جۆرێک نابێت دەستکارى

بکرێت و مافێکى دەستوورى خۆمانە.عەسکەرى، ئەحمەد ت��رەوە الیەکى لە ئەنجومەنى لە ئەمنی لیژنەی سەرۆکی پ��ارێ��زگ��اى ک��ەرک��وک ب��ە ~ ڕاگ��ەی��ان��د ب��ون��ى ف��ی��رق��ەى دوان����زە و ئۆپرسیۆنى دیجلە کاریگەرى ڕاستەوخۆى هەیە لەسەر تێکچوونى بارودۆخى ئەمنى پاراستنى چونکە کەرکوکە، پارێزگاى هێنانى بە پارێزگایە ئەو ئەمنى دۆخى

و دەبابە هێنانى و عەسکەر و جەیش و فڕۆکە چارەسەر ناکرێت بەڵکو دەبێت و بکەیت بەقووت ئاسایش هێزەکانى بۆ بکەیت دابین بۆ نوێیان کەرەستەى دەرخستنى بۆمبە چێنراوەکان و هەروەها پاداشتى ئەو کەسانە بکەیت کە هاوکارى بەمانە دەک���ەن ئاسایش هێزەکانى دەتوانیت چارەسەرى کێشەى ئەمنى ئەو

پارێزگایانە بکەیت .لە بارەى خراپى ئەو ئامێرانەى کە بە کار دەهێنرێن بۆ کەشفکردنى تەقینەوە ناوبراو ناوەندى حکومەتى ئامێرانە ئەو وتى بۆ گرفتى ئەمەش ناکەن کار کڕیونى هێزەکانى پۆلیس دروستکردوە، بۆیە ئێمە ناچار بووین لەسەر بودجەى پترۆ دۆالرى خۆمان هەندێک ئامێر بکڕین بۆ پۆلیس کە ئامێر باش و کارا بن، نەک وەک ئەو و کڕیونى مەرکەزى حکومەتى کۆنانەى پارەیەکى زۆریان پێدراوە کاریش ناکەن.

ئەو ئامێرانەی حکومەتی عێراقی کڕیونی بۆ ئاشکراکردنی تەقینەوەکان کار ناکەن

№

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

№№

www.jamawarnews.com 2 | ساڵی 32 | ژماره 737 | 2013/02/19 | سێشەممەهەواڵ و ڕاپۆرت

محه مه دى به ڕێز 2013/2/12 ڕۆژی حاجى مه حمود به یاوه رێکى وه فدێکى مه کته بى سیاسى حزبى سۆسیالیست سه اڵحه دین له کوردستان دیموکراتى سیاسى مه کته بى باره گاى سه ردانى کردو کوردستانى دیموکراتى پارتى سکرتێرى م��ی��ران��ى ف���ازڵ ل��ه الی��ه ن پارتى شاندێکى و سیاسى مه کته بى به گه رمى ک��وردس��ت��ان دی��م��وک��رات��ى

پێشوازیى لێکرا.عه بدوڵالى هه ڤااڵن که دیدارێکدا له دۆاڵشى محه مه د و مه حمود حاجى مه کته بى ئه ندامانى ره ئوف فاتیح و سیاسى و تانیا تاهیر ئه ندامى یه ده گى مه کته بى سیاسى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان و ئازاد به روارى و زه عیم عه لى و مه حمود محه مه د و جه عفه ر و که رکوکى که مال دکتۆر سیاسى مه کته بى ئه ندامانى ئیبراهیم یه ده گى ئه ندامی شه عبان ره مزى و کانى ئه حمه د و سیاسى مه کته بى به رپرسی په یوه ندییه نیشتیمانییه کانى تیایدا کوردستان دیموکراتى پارتى ئاماده بوون ، باس له به ره و پێشچوونى ه���ه ردووال ن��ێ��وان په یوه ندییه کانى به ڕێز هه ڵوێستى میرانى فازڵ کراو، له گشت مه حمودى حاجى محه مه دى بواره کان به رز نرخاندو به هه ڵوێستێکى

نه ته وه یى له قه ڵه مدا.محه مه دى به ڕێز دی���داره دا له و هه ر ح��اج��ى م��ه ح��م��ود وێ����راى س��وپ��اس بۆ پارتى سیاسى مه کته بى کردنى له م کردنیان پێشوازى و ره خساندن حزبى که ک��رد ته ئکیدى دی���داره دا کوردستان دیموکراتى سۆسیالیستى

هه رێمى ده ستکه وته کانى پاراستنى و نه ته وه یى ئه رکێکى به کوردستان نیشتمان په روه رى ده زانین و پالپشتى ئه زمونه ئه م که ده که ین الیه نه له و

ده پارێزێ. حاجى محه مه دى ب��ه ڕێ��ز ه��ه روه ه��ا گه لى ک��ه ک��رد دووپ��ات��ى مه حمود شانازى ک��ورد گه لى و کوردستان ب��ه راب����ردووى خ��ۆى ده ک���ات و ئه و ده س��ت��ک��ه وت��ان��ه ک��ه ل��ه م��ێ��ژووى گه له که ماندا به ده ست هاتووه هه ر له و حه فید مه حمودى شێخ حکومه تى قازى محه مه د و زۆر قۆناغى تر، به اڵم ئه مه یه که مین جاره گه لى کورد زیاتر ده کات خۆى حوکمى ساڵ بیست له و ده بێت هه موو الیه ک پاراستنى ئه م نیشتمان ئه رکێکى به ده ستکه وته

په روه رانه و نه ته وه ییانه بزانن. الى خۆشیه وه فازل میرانى سکرتێرى دیموکراتى پارتى سیاسى مه کته بى خاڵه که کرد ته ئکیدى کوردستان هاوبه شه کان له نێوان پارتى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى و ک��وردس��ت��ان له پرسه دیموکراتى کوردستان زۆرن نه ته وه یى و نیشتمانیه کاندا و دووپاتى که س هه ندێ ئه مرۆ ئه مه ى که کرد به گرنگى نابینن ئێمه به پێچه وانه وه و ده سه نگێنین هه لى گرنگ به زۆر گرنگى نه دیبێ، دوێنێى ئه و که سه ى

ئه مرۆى زۆر به زه حمه ت بزانێت.ته ئکیدى میرانى ف��ازل ه��ه روه ه��ا گه لى و ک���ورد ن��ه ت��ه وه ى ک��ردک��ه جیاجیاکان قۆناغه له کوردستان میلله تێکى ل��ه و ب��ووی��ه ت��ێ��پ��ه ر چه ک هه لگرتنى و ل��ێ��ک��راو زوڵ���م

هه لگیرساندنى و سته مکاران دژى ش��ۆرش و ب��ه رخ��ودان و ئ���ازادى و مافه کانى له هه ندێک چه سپاندنى واڵت ئاوه دانکردنه وه ى و گه له که مان به هێز په یوه ندى درووستکردنى و دراوسێکانمان واڵته و جیهان له گه ل و زۆر قۆناغى تر و له به ر ئه م چه نده پاراستنى ئه م ئه زمونه ئه رکى هه موو الیه که به ئۆپۆزسیۆن و ده سه اڵته وه له م و واڵت��ه ئ��ه م تاکى ه��ه م��وو و ئیش الیه ک هه موو ده بێ قۆناغه دا بکه ین هاوبه شه کان خاڵه سه ر له له سه ریان ناهاوبه شه کان خاڵه و و بکه ین چ��اره س��ه رى و بوه ستین ئه زمونه ئ��ه م هه موومانه ئ��ه ک��رى

بپارێزین و به ره و پێشى به رین. دی���داره دا ل��ه م میرانى ف��ازل دوات��ر له ئۆپۆزسیۆن که ب��ه وه دا ئاماژه ى به که ده دات ه��ه وڵ واڵتێکدا ه��ه ر هه ڵبژاردن حوکم بگرێته ده ست و کاتێ و به رپرسیارانه به ده گرن ره خنه ش واقعیانه ده گرن، به اڵم به داخه وه له هه ر ئۆپۆزسیۆن کوردستان هه رێمى بدات ئه نجامى حکومه ت که شتێک ئه مه و قه ڵه مى ده ده ن له به خراپ کاره ساته بۆ پێگه یشتنى کۆمه اڵیه تى

خه لکى کوردستان. هه ر له و دیداره دا په یوه ندى دوو قۆلى سۆسیالیست حزبى و پارتى نێوان س��ه رک��ه وت��وو زۆر و م��ێ��ژووی��ى ب��ه وه س��ف��ک��راو ئ��ه م ج���ۆره دی��داران��ه و زانرا پێویست به بوونیان ب��ه رده وام بۆ زیاتر له یه کتر تێگه یشتن و نزیک و کوردستان به رژه وه ندى بۆ بونه وه

خزمه تکردنى گه لى کوردستان.

به ڕێز 2013/2/15 ڕۆژی ئ��ی��واره ى گوندى له مه حمود حاجى محه مه دى به ش���اره زوور ده ڤ��ه رى گوڵه خانه ى مه هدى فایه ق هه ڤاڵ ئاماده بوونى سه رکردایه تى ئه نجوومه نى ئه ندامى مه کته بى به رپرسى عه لى س��ه الح و حزبى پ��ێ��ش��م��ه رگ��ه ى ک���اروب���ارى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست په یمانگاى وه فدێکى به که وت چاوى ف��ه ڕه ن��س��ى ب��ۆ ن��ه ی��زه ک ک��ه پێک رووسل سیریل دکتۆر له هاتبوون لێکۆڵه ر له بوارى کاروبارى جوگرافی و

به رپرسى پرۆژه ى ئه تله سى کوردستان نێوان له هاوبه شه پرۆژه یه کى که په یمانگاکه و زانکۆى سه اڵحه دین و زان بیه ر لێکۆڵه ر له بوارى جوگرافیا له

ناوچه ى دهۆک. حاجى محه مه دى به ڕێز دیدارێکدا له دۆخى سه ر خسته تیشکى مه حمود هه روه ها گۆڕانکارییه کان، ناوچه که و کاره ساتانه ى و نه هامه تى ئه و باسى دواى له یه ک رژێمه له الیه ن که کرد کورد گه لى دژى عێراق یه که کانى شێواندنى له باسى دراوه و ئه نجام

کرد کوردستان خاکى جوگرافیاى نێوده وڵه تییه وه کۆمه ڵگاى له الیه ن ده رهه ق به گه لى کورد ئه نجام دراوه .

محه مه دى به ڕێز دی���داره دا له و هه ر خواست ه��ی��واى م��ه ح��م��ود ح��اج��ى له بن سه رکه وتوو لێکۆڵه رانه ئه و هه موو رووه ش��ه وه له و پرۆژه که یاندا، خۆى پشتیوانییه کى و ه��اوک��ارى دیموکراتى سۆسیالیست حزبى و کاره کانى سه رکه وتنى له کوردستان بۆ ک��وردس��ت��ان ئه تله سى پ���رۆژه ى

خستنه روو.

2013/2/17 ڕۆژی پێشنیوه رۆی مه حمود حاجی محه مه دی ب��ه رێ��ز ئه ندامانی له ژماره یه ک ی��اوه رى به ئه نجومه نی و سیاسی مه کته بی ماڵی شه هید سه رکردایه تی سه ردانی له الیه ن و ک��رد ره ئ��وف��ی س��ی��روان س��ی��روان��ه وه شه هید خ���ان���ه واده ی

به گه رمی پێشوازیان لێکرا.و ب��ارودۆخ له پرسینی هه واڵ دوای حاجی محه مه دی به رێز گوزه رانیان، رۆڵی سه ر خسته تیشکی مه حمود قاره مانێتی و بوێری شه هید سیروان و به رێزیان رایگه یاند: شه هید سیروان و نه به رد پێشمه رگه له بوو یه کێک سۆسیالست حزبی نه ترسه کانی چاو به هه میشه و کوردستان دیموکراتی لێپرسراوییه وه به هه ست و کرده وه جێگای ه��ه رده م و ده ک��رد مامه ڵه ی

متمانه ى هاورێ پێشمه رگه کانی بوه .پاشان به رێز محه مه دی حاجی مه حمود شه هیدانی قاره مانێتی ل��ه باسی زانی پێویستی به و کرد کوردستان حکومه تی هه رێم ئاوری جددی تر له خانه واده ى شه هیدان و ماڵباته کانیان

بداته وه .به رێز سه ردانه که یدا تری له به شێکی تیشکی مه حمود حاجی محه مه دی دڵسۆزی و خ��ۆراگ��ری س��ه ر خسته خانه واده ى شه هید سیروان و به رێزیان رایگه یاند: خانه واده ى شه هید سیروان ره ئوف به ته نها شه هیدی خانه واده یه ک یاخود حیزبێک نیه ، به ڵکو شه هیدی هه موو کوردستانه وه و له و رووشه وه دی��م��وک��رات��ی سۆسیالست ح��زب��ی هه میشه شه هید سیروانی کوردستان حزبی کاتێکیش ه��ه م��وو له بیره و

سۆسیالست دیموکراتی کوردستان له خزمه ت خانه واده ی شه هید سیروان و سه رجه م شه هیدانی رێگای سه ربه رزی

کوردستانه .شه هید خانه واده ی خۆشیانه وه الی سیروان ره ئوف سوپاسی هه ڵوێستی ج��وام��ێ��ران��ه ى ب��ه رێ��ز م��ح��ه م��ه دی هه رده م که کرد مه حمودیان حاجی و له بیره شه هیدانی خ��ان��ه واده ی و ده ک��ات ئاگادارییان له نزیکه وه بۆ وااڵب��وه ده رگ��ای کاتیش هه موو

بینینی ماڵباتی شه هیدان.شه هید هێنانه وه یه وه ب��ی��ر جێی حزبی پێشمه رگه ی ره ئوف سیروان کوردستان دیموکراتی سۆسیالست به کاره ساتێکی 1999 ساڵی له بوو دڵته زێن شه هید بوو و چوه کاروانی

شه هیدانی کوردستانه وه .

بۆ خ��ۆئ��ام��اده ک��ردن به مه به ستى به رنامه ى هاوین و چۆنیه تى جێبه جێ سێکته رى پ���ڕۆژه ک���ان���ى ک��ردن��ى گ��واس��ت��ن��ه وه ى ک��اره ب��ا؛ وه زاره ت���ى ک��ردووه ئاماده خشته یه کى کاره با پڕۆژه کانى سه رجه م ته واوکردنى بۆ

گواستنه وه ى کاره با.شاندێکى له گه ڵ کۆبوونه وه یه کدا له هه ردوو کۆمپانیاى میتاش و زاگرۆس، له چۆنیه تى باسى ک��اره ب��ا وه زی��رى جێبه جێکردنى به رنامه ى هاوین کردوو تیشکى خسته سه ر بوارى گواستنه وه ى له م کارانه ى پ��رۆژه و ئه و و کاره با له ک��اره ب��ا وه زاره ت����ى سێکته ره دا ده کات جێبه جێى ئه مساڵدا ماوه ى

، هاوکات جه ختى له سه ر پابه ندبوونى پابه ندى تاوه کو کرده وه کۆمپانیاکان وه زاره ت��ى راسپارده کانى و رێنمایى شێوه و به باشترین و ب��ن ک��اره ب��ا 2013/6/1 تا پرۆژه کانیان کوالێتى

ئه نجام بده ن. وه زیرى کۆبوونه وه که دا له ته وه رێکى کرد به رنامه یه به و ئاماژه ى کاره با ک��ه ل��ه الی��ه ن وه ه زاره ت����ه وه دان��راوه ب��ۆ ج��ێ��ب��ه ج��ێ��ک��ردن��ى پ��رۆژه ک��ان��ى خۆیدا له کاتى کاره با گواستنه وه ى کاره با وه زاره ت���ى ب��اره ی��ه وه له م و، به رنامه یه کى ریکوپیکى ئاماده کردووه دیاریکراو خشته یه کى به پێى تاوه کو سه رجه م ناوبراو کۆمپانیاى هه ردوو

و ک��اره ب��ا گواستنه وه ى هێڵه کانى خۆشیانه وه له الیه ن بکه ن. جێبه جێ شاندى میوان به ڵێنى پابه ند بوونیان که ک���رده وه دووپ���ات خشته یه ب��ه و ته واوکردنى بۆ دایڕشتووه وه زاره ت له کاتى کاره با هێڵه کانى سه رجه م

خۆیدا.هێڵه کانى س��ه رج��ه م ب��اس��ه جێى 75 که هه ولێر ن��او ڤى ک��ه ى 132هه ریر ئاکرێ- هێڵه کانى کیلۆمه تره و هێڵه کانى کیلۆمه تره و 65 که نزیکه ى ئاکرێ و به عدرێ و رۆژهه اڵتى دهۆک سه رجه م پێویسته کیلۆمه تره و 87ئه م پرۆژانه تا 1ى حوزه یرانى ئه مساڵ

ته واو ببێت.

له کۆبوونه وه یه کدا 2013/2/15 ڕۆژی مه ڵبه ندى کادیرانى و ئه ندام له گه ڵ له تیف لوقمان ه��ه ڤ��اڵ پێنجوێن، مه ڵبه ندى ئه ندامانى که کرد داواى پێنجووێن به گڕوتینى زیاترو به رنامه ى جه ماوه رو ناو بچنه خزمه تگوزارییه وه کار له سه ر داواکاریی و داخوازییه کانیان

بکه ن.به رپرسى له تیف ل��وق��م��ان ه��ه ڤ��اڵ مه ڵبه ندى پێنجوێنى حزبى سۆسیالیست کۆبوونه وه یه کى کوردستان دیموکراتى فراوانى له گه ڵ ژماره یه ک له ئه ندامان و کادیرانى مه ڵبه ندى پێنجوێن ئه نجام دا، ده قیه قه یه ک دواى کۆبوونه وه که دا له پاکى گیانى له رێزگرتن بۆ وه ستان تیشکى مه ڵبه ند به رپرسى شه هیدان، ناوچه که و رووداوه ک��ان��ى سه ر خسته سیاسى پرۆسه ى ب��ه رده م کێشه کانى ناکۆکى مه به سته ش ئه و بۆ عێراق، الیه نه ه��ێ��زو ن��ێ��وان کێشه کانى و که شیکرده وه عێراقى سیاسییه کانى

بوونه ته له مپه ر له به رده م خزمه تکردنى ب���ه گشت دان��ی��ش��ت��وان��ى ع���ێ���راق

پێکهاته کانه وه .به رپرسى ک��ۆب��وون��ه وه ی��ه دا ل��ه و ه��ه ر هێزو پێویسته رایگه یاند: مه ڵبه ند الیه نه سیاسییه کان به پشت به ستن به ده ستوورو رێککه وتننامه کان کێشه کانى له ڕێگه ى و بکه ن چاره سه ر نێوانیان ئه و بده ن هه وڵ ئاشتیانه وه دیالۆگى هۆى که بوونه ته تێپه ڕێنن به ربه ستانه

تێکچوونى پرۆسه ى سیاسى عێراق.ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا ت��رى له به شێکى بۆ ک��وردس��ت��ان��ى سیاسى ره وش����ى ئاماده بووان شیکرده وه و باسى له پرۆژه په رله مان له که کرد بودجه یاساى حزبى فراکسیۆنى رۆڵى په سه ندکراو کوردستانى دیموکراتى سۆسیالیست که موکوڕییه کان ده ستنیشانکردنى له ب��ه و پێشنیارو ئ��ام��اژه ى ب��اس ک��ردو بۆخزمه تکردنى که ک��رد پ��رۆژان��ه ش خستویانه ته روو کوردستان جه ماوه رى

هه روه ها بودجه دا، یاساى پ��رۆژه له و چاکسازى له حزبى هه نگاوه کانى شارو ئاوه دانکردنه وه ى بۆ هه وڵه کانى خسته روو کوردستان شارۆچکه کانى حزبى وه ک ک����رده وه ته ئکیدیشى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان به که ده زان��ن خۆیانى سه رشانى ئه رکى ئه مرۆ ده سته که وته کانى له پارێزگارى سه رجه م خزمه تکردن هه وڵى و بکه ن چین و توێژه کانى کۆمه ڵگه بده ن به بێ

جیاوازى.له به شێکى ترى کۆبوونه وه که دا به رپرسى مه ڵبه ندى پێنجوێن رۆڵ و ئه رکى سه ر له کرد حزب ئه ندامانى کادرو شانى چونه ناو خه ڵک و له نزیکه وه گوێگرتن له رێگه ى و داخوازییه کانیان داواو له کارى رێکخراوه یى و حزبیانه وه هه وڵى جه ماوه ر کێشه کانى چاره سه رکردنى داخوازیانه داواو ئه و بۆ کار و بده ن کوردستان ج��ه م��اوه رى ک��ه ب��ک��ه ن ئاواته خوازى جێبه جێکردنیانن له الیه ن

الیه نه په یوه ندیداره کانه وه . به رپرسى ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا له ه��ه ر مه ڵبه ند وه اڵمى ئه و پێشنیارو بۆچوون له الیه ن که دای��ه وه تێڕوانینانه ى و ئاماده بووى کۆبوونه وه که وه ئه ندامانى خواست هیواى و ک��ران ئاراسته ى مه ڵبه ندى ک��ادی��ران��ى و ئ��ه ن��دام��ان قوڵترو نه فه سێکى ب��ه پێنجوێن خه باتى کاروانى به درێژه باشتره وه شه هیدان بده ن و رێبازه پیرۆزه که یان پێشخستنى ئ��اوه دان��ک��ردن��ه وه و ل��ه

کوردستان به رنه ده ن.

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود سه ردانى مه کته بى سیاسى پارتى دیموکراتى کوردستانى کرد

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود چاویکه وت به به رپرسى پرۆژه ى ئه تله سى کوردستان

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود بنه ماڵه ى شه هید سیروانى به سه رکرده وه

لە ده ستپێکى هاویندا پڕۆژه کانى گواستنه وه ى کاره با جێبه جێ ده کرێن

به رپرسى مه ڵبه ندى پێنجوێن کۆبوونه وه یه کى فراوانى له گه ڵ ئه ندامان و کادیرانى ناوچه که سازدا

№

№№

www.jamawarnews.com3 | 32 سێشەممە | 2013/02/19 | ژماره 737 | ساڵی

دیدار

ئەنجومەنى ئەندامى ج��اف، ئەشواق تایبەتى لە دیدارێکى نوێنەرانى عێراق دەک��ات ئ��ەوە بۆ ئاماژە ~کارتێکى وەکو بوودجە ئێستا »هەتا بە بەرامبەر بەکاردەهێنرێت فشار الیەنەکانى دیکە لە جیاتى ئەوەى وەکو بۆ خزمەتکردنى نیشتمانى پرۆژەیەکى

خەڵکانى عێراق بەکاربهێنرێت«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات “بوودجەى هیچ دەستووریەو مافێکى هەرێمیش کەس بۆى نییە کەمى بکاتەوە یاخود

بیبڕێت«.

*ئایا بودجەى عێراق بە کوێ گەشتووە قوربانى بکرێتە بودجە دەکرێت ئایا

ملمالنێ سیاسیەکان؟هەموو عێراق ب��وودج��ەى ب��ەداخ��ەوە ساڵێک حکومەتى ناوەندى ئەیکات بە بە کوردستان هەرێمى لەسەر فشار تایبەتى بوودجەى پێشمەرگە و هەروەها ڕێژەى لە 17%ى هەرێمى کوردستان کە ئەمانە وەکو فشار بەکاردەهێنن لەسەر کورد ئ��ەوەى بۆ کوردستان هەرێمى ئێمە بەاڵم نەکات، خۆى مافى داواى وەکو نوێنەرانى کورد لە عێراق هەموو ساڵێک ئەو شەڕە دەکەین و ئەمساڵیش دروست فشارانەیان ئەو ئاشکرا بە لەسەر کرد داکۆکیمان ئێمە و دەکرد ئەوەى کە ڕێژەى کورد لە عێڕاق لە %20 بۆ 22% نەک لە 17%ى وە بوودجەى هیچ دەستووریەو مافێکى هەرێمیش کەس بۆى نییە کەمى بکاتەوە یاخود

بیبڕێت.پ��رۆژە نەهاتووە ئ��ەوە کاتى *ئایا یاسای بوودجە لە ملمالنێ سیاسیەکان بهێنرێتە دەرەوەو بکرێتە پرۆژەیەک بۆ

خزمەت کردنى گەالنى عێراق؟سیاسی پرۆسەى گشتى بەشێوەیەکى و نابینرێت تیا دیموکراسیەتى عێڕاق ساڵێک هەموو ب��وودج��ەش ه��ەروەه��ا بەکاردەهێنرێت فشار کارتێکى وەک کە داوادەکەین هەموو ساڵێک ئێمە و

حساباتى ختامیمان بۆ بنێردرێت، بەاڵم بۆ ختامیمان حساباتى ساڵێک هیچ نانێردرێت و هەروەها سەرفیاتى بوودجە دەکرێت س��ەرف چ��ۆن نازانین ئێمە کە بڕگانەى ئەو چونکە کاتێک، هیچ دەستمان ناگاتە پێیەتى پێویستمان هیچ عێراق پارێزگاکانى بوودجەى وە ئێمە بۆیە نییە، تیادا عەدالەتێکى لە عێراق بوودجەى پێویستە، دەڵێین ملمالنێ سیاسیەکان بهێنرێتە دەرەوە و بە تەواوەتى ڕوون بکرێتەوە و وە هەموو ساڵێک حساباتى ختامى بوودجە بگات بە دەستى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق، بوودجە ئێستا هەتا بەداخەوە بەاڵم بەکاردەهێنرێت فشار کارتێکى وەکو بەرامبەر بە الیەنەکانى دیکە لە جیاتى نیشتمانى پرۆژەیەکى وەک��و ئ��ەوەى عێراق خەڵکانى خزمەتکردنى ب��ۆ

بەکاربهێنرێت.*ئایا نزیکترین کات کەیە بۆ پەسەند ئایا وە ع��ێ��راق ؟ ب��ودج��ەى ک��ردن��ى لەسەر ڕێکەوتنى کورد داواکاریەکانى کراوە یاخود تا ئێستا بە هەڵواسراوى

ماونەتەوە؟ وەک هەموومان ئاگادرابن ئەنجومەنى بە وکارەکانى ئیش عێراق نوێنەرانى

هێزە چونکە بەڕێوە، ن��اڕوات باشی ک��ارەک��ان��ى ب��ۆ کێشە سیاسیەکان ئەنجومەنى نوێنەران دروست دەکەن و هەروەها هەموو جارێک هێزە سەرۆکى کوتلەکان سەبارەت بە بودجە دەکەونە ڕێکەوتن و لە دوایدا پەشیمان دەبنەوە کۆبونەوەى ئەمڕۆ وای��ە بڕیار وە و بە بێت تایبەت نوێنەران ئەنجومەنى بەاڵم عێراق، بودجەى کردنى پەسەند ڕێکناکەوێت ئەوەش من بۆچوونى بە چونکە دوادەخرێت، و سەرناگرێت و هێشتا بارودۆخى سیاسی جێگیر نییەو سیاسیەکان ئاڵۆزیە گرژو کاتێک هەر بوودجەش کاتە ئ��ەو ب��وون��ەوە هێور

پەسەند دەکرێت.کاریگەرى سیاسی ڕەوش��ی *ک��ەوات��ە ژێرخانى و ب��ودج��ەش ل��ەس��ەر هەیە

ئابوورى عێراقیش ؟ بە دڵنیایەوە 100% ملمالنێ سیاسیەکان و بوودجە لەسەر هەیە کاریگەریان و بوونەوە کەم کێشەکان هەرکاتێک کاتە ئەو بۆیەوە هێور بارودۆخەکە لەسەر سیاسیەکان کوتلە سەرۆکى لەسەر و دادەنیشن گفتوگۆ مێزى

بوودجەى عێراق ڕێکدەکەون.ک��راوە ڕێکەوتن ئێستادا ل��ە *ئ��ای��ا

لەسەر داواکاریەکانى کورد لە بودجەى 2013دا؟

ئێمە بەبەردەوامى گفتوگۆ لەگەڵ هەموو الیەنەکان دەکەین بەاڵم هەموو ساڵێک ئەوان شەڕى نەفسیمان لەگەڵ دەکەن نادەن پێشمەرگە بودجەى کە بەوەى و هەرێم ئەو دەڵێن سزاى هەروەها و پارێزگایانە دەدەن ئەگەر ناردنە دەرەوەى نەوت دوا بخەن بەاڵم ئەمساڵ دەوڵەتى کایەوە هێنایە ت��ازەى شتێکى یاسا بوودجەى بەشە کە ئەوەیە ئەویش بە بکرێتەوە کەم کوردستان هەرێمى بیانووى ئەوەى کە هەرێمى کوردستان ترى پارێزگاکانى بوودجەى زۆرب��ەى بردووە کە ئەمەش تەنها بۆ شاردنەوەى شکستەکانى خۆیانە، چونکە سەرۆکى حکومەتە سەرۆکى کە یاسا دەوڵەتى عێراق هاواڵتیانى بە نەیتوانى خزمەت بکات و شکستى هێناوە لە بەڕێوەبردنى واڵتدا هەموو ئەمانەش بۆ شاردنەوەى بە س��ەب��ارەت وە شکستەکانیانە.

بەاڵم ڕێکدەکەون، بەڵێ ڕێکەوتنیش لە هۆڵى پەرلەماندا پەشیمان دەبنەوە کاتێک کرد شتیان هەمان پاریش وە دوڵەتى یاسا ڕێککەوتن، بەاڵم لە هۆڵى پەرلەماندا دەنگیان بە بەشە بوودجەى پەرلەمان نەدا بۆیە پێموایە ڕێککەوتن بێت پەرلەماندا هۆڵى لەناو دەبێت ئەگەر نا ئەوانەى تر هیچ زەمانێک نییە

بۆ ئەوەى قسەکانیان ببەنە سەر.شکستى یاسا دەوڵ��ەت��ى *دەوت��رێ��ت ئایا واڵت��دا بەڕێوەبردنى لە هێناوە

هەرێمى بەسەر شکستەکانى دەوێ���ت دەرى وا یاخود بهێنێت؟ کوردستاندا هۆکارى کوردستان هەرێمى کە بخات

شکستەکانیەتى ؟دان نایانەوێت ئەوان دڵنیاییەوە بە بەڵکو خۆیاندا شکستەکانى بە بنێن هەرێمى کوردستان دەکەن بە هۆکارى شکستەکانیان ، ئەوان نەیان توانییوە بەگەالنى پێشکەش گ��وزارى خزمەت و ن��اوڕاس��ت تەنانەت بکەن عێراق خزمەت ڕووى ل��ە ع��ێ��راق خ���وارووى گوزاریەوە وێرانە و گەندەڵیەکى ئیجگار زۆر هەیە لەو ناوچانەدا و وە هەروەها لە ڕووى ئەمنیشەوە شکستێکى گەورەیان هێناوە و نەیانتوانییوە ئەمنیەتى خەڵک گەندەڵى چونکە بپارێزن ناوچانە لەو هەروەها و چەک کڕینى لە دەکرێت ئامێرەکان کڕینى لە ک��راوە گەندەڵى و بۆمبەکان کردنى کەشف بۆ کە بۆمبرێژکراو س��ەی��ارەی و تەقینەوە

کڕدراون، بەاڵم ئەو ئامێرانە کار ناکەن ئەمەش بۆتە هۆی ئەوەی تەقینەوەکان لەالیەن نەکرێن ئاشکرا و روب���دەن کەواتە دارەکانەوە پەیوەندی دەزگا بووە سەرەکی هۆکارێکی گەندەڵی عێراق ئەمنی ڕەوش��ی تێکچوونی بۆ پێشکەوتنانە ب��ەو چاویان ه��ەروەه��ا بە هەرێمىکوردستان کە هەڵنایەت خۆیەوە بینیوە تەنانەت لە ناو دەزگاى ڕاگەیاندنى ئەنجومەنى نوێنەراندا دانیان بەوەدا ناوە کە هەرێمى کوردستان بە گوزاریەکى خزمەت توانیویەتى %17

بەاڵم بکات، بەخەڵکى پێشکەش زۆر نەیتوانیوە بە %83 ناوەند حکومەتى بە خەڵکى خزمەت گوزارى پێشکەش و بکات عێراق خ��وارووى و ناوڕاست کوردستان هەرێمى حکومەتى دەڵێت دەبەن عێراق بوودجەى زۆر بڕێکى تریان پارێزگاکانى بەشى و بۆخۆیان بودجەى دەبێت دەڵێن و خ��واردووە بە ئ��ەوەش کە بکرێتەوە کەم هەرێم هیچ شێوەیەک قبوڵ ناکرێت هەتاوەکو سەرژمێرى گشتى لە عێراقدا نەکرێت، لەسەر ڕێکەوتنى پێشتر ئەوە چونکە نابێت ج��ۆرێ��ک هیچ ب��ە و ک����راوە دەستکارى بکرێت و مافێکى دەستوورى

خۆمانە.ئێستا ک��ە خۆپیشاندانانەى *ئ��ەو ناوچە سونیەکانى عێراقدا هەیە لە وەزعى سەر کردۆتە کاریگەریەکى چ

سیاسی و ئابوورى عێراق ؟ئ��اب��وورى حکومەتى ب��ە س��ەب��ارەت کە کرد گ��ەورەى هەڵەیەکى عێراقی ناوچانەى ئ��ەو سنوریەکانى خاڵە بەمەش کە ئەنبار وەک��و داخست زیانێکى گەورەى لە ئابوورى عێراق دا هەروەها خۆتان دەزانن لە هەر واڵتێک نەبێت بوونى سەالمەتى و ئاسایش بوونیان واڵتەدا لەو وەبەرهێنان ئەوا نابێت و هیچ کۆمپانیایەکى وەبەرهێنان نایەتە عێراق لەبەر نەبوونى سەالمەتى، وتتم وەک سیاسیش بە س��ەب��ارەت حکومەتى ناوەندى شکستى هێناوە لە بەڕێوەبردنى واڵتدا وە ئەم خۆپیشاندانە ناوەند حکومەتى لەسەر فشارێکى ئەوەى بەڵگەى بە ک��ردووە دروس��ت ئەوان پێشتر ئامادەنەبوون بێنە هەولێر بۆ کۆبوونەوە، بەاڵم ئێستا هەندێک لە پیشانداوە ئامادەییان ئەندامەکانیان گفتوگۆ و کۆبوونەوە بۆ هەولێر بێنە کردن بۆ چارەسەر کردنى کێشەکان و داواکارى لە بە بۆچوونى من هەندێک خۆپیشاندەران دەستوورى و ڕەوایە و دەبێت جێبەجێ بکرێت، بەاڵم هەندێکى هەڵوەشاندنەوەى وەک ناڕەوایە تریان

دەستوور کە ئەوە نادەستووریە.

ئەحمەد عەسکەرى، سەرۆکی لیژنەی پارێزگاى ئەنجومەنى ل��ە ئەمنی تایبەتى دی��دارێ��ک��ى ل��ە ک��ەرک��وک دەکات ئەوە بۆ ئاماژە ~پارێزگاى ئەمنى دۆخى »پاراستنى کەرکوک بە هێنانى جەیش و عەسکەر و هێنانى دەبابە و و فڕۆکە چارەسەر

ناکرێت«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات »دروست کردنى هەر هێزێکى ئەمنى لە دەرەوەى دەبێتە ئاسایش هێزەکانى و سوپا بارودۆخەکە و نانەوە کێشە هۆى ئەوەى جیاتى لە ئەدات تێک زیاتر

چارەسەرى بکات«.

*لە ئێستادا وەزعێکى نائارام هەیە ناوچەکانى هەموو و عێراقدا لە گ��رت��ۆت��ەوە ب��ە ت��ای��ب��ەت��ى ن��اوچ��ە بۆچوونى ب��ە ئ��ای��ا جێناکۆکەکان جەنابتان ئەمە چ پەیامێکى هەیە ؟ئەمنى مەسەلەى من بۆچوونى بە بەستراوەتەوە بە بارودۆخى سیاسیەوە هەر کاتێک بارودۆخی سیاسی لە عێراق ئەمنیش بارودۆخى ئ��ەوا تێکبچێت ناوچە لە تایبەت بە تێکدەچێت کە ناوچانەى ئەو لەسەرەکان کێشە کێشەکانیان بە هەڵواسراوى مانەتەوە بۆ چارەسەریان دەس��ت��ووردا لە و حکومەتى ب���ەاڵم دۆزراوەت�������ەوە، بکات جێبەجێیان نەیتوانیوە ناوەند تێکدەران کە کردووە واى ئەمەش تەقینەووە و بقۆزنەوە هەلە ئ��ەو

ناوچە تایبەت بە ناوچانە لەو بکەن جێناکۆکەکان لە پێش هەمووشیانەوە کەرکوک بۆ ئەوەى پێکهاتەکانى ئەو ناوچانە بدەن بە یەکدا و دەیانەوێت لە خەڵکى واتێبگەیەنن کە ئەم نیزامە دەبێت فاشلەو نیزامێکى ت��ازەی��ە بگەڕێننەوە بۆ نیزامە گۆڕبەگۆڕەکەى

پێشوو . *ک���ەرک���وک ب���ە ح��وک��م��ى ئ���ەوەى پێکهاتەیە ف���رە پ��ارێ��زگ��ای��ەک��ى ئایا هەیە تایبەتى بارودۆخێکى کردنى دروس��ت بە عێڕاق حکومەتى ئ��ۆپ��ەراس��ی��ۆن��ەک��ان��ى دی��ج��ل��ە و وە لەو 12 فرقەى هەبوونى هەروەها پارێزگایەدا کاریگەرى نەبووە لەسەر ئەو ئەمنى بارودۆخى چوونى تێک

پارێزگایە ؟ڕاستەوخۆى کاریگەرى دڵنیایەوە بە بارودۆخى تێکچوونى لەسەر هەیە چونکە پ��ارێ��زگ��ای��ە، ئ��ەو ئەمنى پاراستنى دۆخى ئەمنى ئەو پارێزگایە بە هێنانى جەیش و عەسکەر و هێنانى ناکرێت چارەسەر فڕۆکە و و دەبابە ئاسایش هێزەکانى دەبێت بەڵکو نوێیان کەرەستەى و بکەیت بەهێز بۆ دابین بکەیت بۆ دەرخستنى بۆمبە چێنراوەکان و هەروەها پاداشتى ئەو کەسانە بکەیت کە هاوکارى هێزەکانى دەتوانیت بەمانە دەک��ەن ئاسایش ئەو ئەمنى کێشەى چ��ارەس��ەرى

پارێزگایانە بکەیت .*دەوت���رێ���ت خ��ەن��دەق��ێ��ک دروس���ت

بۆ کەرکودا چ���واردەورى بە دەکرێت ڕێگرى کردن لە کردەوەى تێکدەرانە لە کەرکوک ئایا ئەمە ڕێگرى ناکات لە گەورەبوونى کەرکوک وەکو شارێک؟کەرکوک لە خەندەقەکە چونکە نا خەندەقە ئەو هەروەها و گەورەترە ئەو ئەمنى بارودۆخى تاوەکو کاتیە کاتە ئ��ەو دەبێت چ��اک پارێزگایە پڕبکرێتەوە، دەتوانرێت خەندەقەکە کە خەندەقە ئ��ەو ئێستا لە ب��ەاڵم تایبەت بە گرنگە دەکرێت دروس��ت کە کەرکوک خۆرئاواى و باشوور لە تێکدەران کە تەختانیە ناوچانە ئەو ناو نەیەنە بازگەکانەوە لە ئەتوانن کەرکوک و بە ئاسانى بە شوێنەکانى بۆمب و کەرکوکەوە ناو دێنە تردا ناو دێننە تێکدەرانە کەرەستەى و کردنى دروس��ت بە کە پارێزگاکەوە ئەم خەندەقە ناتوانن ئەو کارە بکەن.میلیشیایەک بەتەمایە *مالیکى ب��ۆ ع��ەرەب��ەک��ان و ت��ورک��م��ان��ەک��ان دروست بکات دیارە ئەمە بۆ ئەوەیە تەشەنوجاتێک لە نێوان برا عەرەبە ک���وردەک���ان���دا و ت��ورک��م��ان��ەک��ان و دورس����ت ب��ک��ات ئ��ای��ا ئ��ەگ��ەر ئەمە بە س���وود ئ��ەم��ە پێنەیەت ک��ۆت��اى بەرەو عێراق ئەمە دەگەیەنێت کێ

هەڵدێر بردنە؟دروست کردنى هەر هێزێکى ئەمنى لە دەرەوەى سوپا و هێزەکانى ئاسایش دەبێتە هۆى کێشە نانەوە و بارودۆخە ئەوەى جیاتى لە ئەدات تێک زیاتر

هاوشێوەى ئەمە بکات چارەسەرى کارەکانى ڕژێمى پێشووە بە دروست و جاش و قەومى ح��ەرەس کردنى فاشەلین هەمووى ئەمانە کە ئەوانە هێناوە و لە کۆتایدا دەبنە سەر ئێشە

بۆ حکومەت و بۆ خەڵک.سەرۆکى وەک��و جەنابتان *پەیامى لیژنەى ئەمنى لە پارێزگاى کەرکوک هێزە ب��ۆ و ک��ەرک��وک خەڵکى ب��ۆ ئەمن ب��رای��ان��ى ب��ۆ و سیاسیەکان ئاسایش ک��ە ئ��ەوان��ەى ئاسایش و

دەپارێزن چییە ؟ من داوام لە هەموو خەڵکى کەرکوک ئەوەیە کە هاوکارى تەواوى هێزەکانى ئێمە چ��ون��ک��ە ب��ک��ەن، ئ��اس��ای��ش هەیە تێکدەران لەگەڵ تەجروبەمان تێکدەران لە کەرکوک پەالمارى هەموو پێکهاتەکان ئەدەن بە کورد و عەرەب ئەوەیە بۆ ئەمەش تورکمانەوە و پێکاهاتانەدا ئ��ەو نێوان لە کێشە الکەى الی��ەک هەر و بکەن دروس��ت هاوکارى بۆیە ، بکات تۆمەتبار تر گوێدانە بی ئەمنیەکان هێزە کردنى تاکێکى هەموو ئەرکێکى ن��ەت��ەوە ئ��ەوەى پێش ئ��ەوەى بۆ کەرکوکە ئەو کردەوانە ڕووبدەن و قوربانى لێ بکەوێتەوە ئەنجامدەران و ڕێکخەرانى

دەستنیشان بکرێن .*ه���ەوڵ���ێ���ک ه���ەی���ە ب����ۆ ئ�����ەوەى کەرکوک پۆلیسی بەڕێوەبەرایەتى ب��اک��ورى ن��ەوت��ى کۆمپانیای وەک���و لێبکرێت و ڕێژەى کورد تیایدا کەم

بکرێتەوە بکرێتە ڕێژەى %5 و شەڕ لە کە دەفرۆشرێن پۆلیسانە ب��ەو هەرێمەوە هاتونەتەوە ئەو ناوچانە بەرگرى بۆ ئێوە چییە ئایا هەوڵى کردن لەمە و هەروەها زیاد کردنى

دەوریاتى پۆلیس لە کەرکودا ؟پێکهاتەکانى و پۆلیس بە سەبارەت پ��ارێ��زگ��ا ئ��ەن��ج��وم��ەن��ى ل��ە ئێمە بەشدارى کە لەسەرى ڕێکەوتوین و بێت چ��ۆن ئەبێت پێکهاتەکان وە ڕابگیرێت تەوازونە ئەو ئەبێت یاخود بۆ کەمکردنەوە هەر هەوڵێک قبوڵ پێکهاتەیەک وەالخستنى پۆلیسشى بە سەبارەت وە ناکرێت کەرکوک دەبێت خەڵکى کەرکوکیش بێت و لەو شارەدا بێت و هیچ کاتێک

وەک ناتوانێت ن��اوەن��د حکومەتى ڕێ��ژەى باکوور نەوتى کۆمپانیای

کورد لە پۆلیسدا کەم بکاتەوە .*دەوت���رێ���ت ئ���ەو ئ��ام��ێ��ران��ەى کە ک��ردەوە کەشفکردنى ب��ۆ ه��ێ��ن��راون

تێکدەرانەکان کار ناکەن؟ناوەندی حکومەتی ئامێرانە ئ��ەو کڕیونی کار ناکەن ئەمەش گرفتی بۆ هێزەکانی پۆلیس دروستکردوە، بۆیە بودجەی لەسەر بووین ناچار ئێمە ئامێر هەندێک خۆمان دۆالرى پترۆ و باش ئامێر کە پۆلیس بۆ بکڕین کۆنانەى ئەو وەک نەک بن، ک��ارا و ک��ڕی��ون��ی م��ەرک��ەزی حکومەتی کاریش پێدراوە زۆری��ان پارەیەکى

ناکەن.

ئەشواق جاف، ئەندامى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

هێزە سیاسیەکان کێشە بۆ کارەکانى ئەنجومەنى نوێنەران دروست دەکەن

ئەحمەد عەسکەرى، سەرۆکی لیژنەی ئەمنی لە ئەنجومەنى پارێزگاى کەرکوک:

دروست کردنى هەر هێزێکى ئەمنى لە دەرەوەى سوپا و هێزەکانى ئاسایش دەبێتە هۆى کێشە نانەوە

دیمانە: ~

دیمانە: ~

حکومەتی عێراق هەڵەیەکی گەورەی کرد کە خاڵە سنووریەکانی ناوچە سونیەکانی داخست، چونکە زیانی گەورەی بە ئابووری عێراق گەیاند

№

№

№

www.jamawarnews.com 4 | ساڵی 32 | ژماره 737 | 2013/02/19 | سێشەممەڕاپۆرت

ئەندامى ش����ارەزووری، محەمەد دیدارێکى لە کوردستان پەرلەمانى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە پێشمەرگە 300 »ئەمساڵ دەک��ات

دادەمەزرێت«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات »کێشەى وەزارەت���ى ئیستحقاقاتى و موچە حکومەتى ل��ەگ��ەڵ پێشمەرگەمان

فیدراڵى عێراقدا هەیە«.

کە دی��ن��ارەى ملیار 40 ئ��ەو *ب��ڕى بۆ زی���ادک���را 2013 ب���وودج���ەى ل��ە وەک ئ��ەم��ە پێشمەرگە وەزارەت�����ى پێشمەرگە ب��ە دەدرێ����ت بەخشین ی��ان ب��ەب��ەردەوام��ى م��وچ��ەى هێزى

پێشمەرگە زیاد دەکرێت؟و پ��ێ��ش��م��ەرگ��ە ل��ی��ژن��ەى وەک کوردستان پەرلەمانى لە شەهیدان کوردستان هاوپەیمانى لیستى و و سۆسیالیست حزبى لیستى و حکومەت ل��ە هاوپەیمانیەکانمان دینار ملیار 40 ک��ە ک��رد دوام���ان ببردرێت لە سێ سەرۆکایەتییەکە بۆ ئەوەى ژیان و گوزەرانى پێشمەرگەى پێ چاکبکرێت، پرۆژە یاساى بوودجە ئەوە دەکەین وا بەاڵم ساڵێکە، بۆ ببێت بە هەمیشەى و ژیان گوزەرانى

پێباشبێت. پێشمەرگەى *داوات��������ان ک������ردووە ل���ە ڕێ��گ��ەى ن��وێ��ن��ەران��ى ک���ورد ل��ە ب��ەغ��داد بۆ ه���اوت���اک���ردن���ەوەى م��وچ��ەى ه��ێ��زى سوپاى بە کوردستان پێشمەرگەى

عێراق؟ئێمە داواک��اری��ی��ەک��ان��ى ل��ە یەکێک لە نوێنەرەکانمانەوە ڕێ��گ��ەى ل��ە و دەستوورى ئیستحقاقێکى بەغداد ئەویش بەغداد لە هەیە یاسایمان هێزى عێراقى دەستوورى پێى بە بەشێکە کوردستان پێشمەرگەى

عێراقى دی��ف��اع��ى م���ەوزوم���ەى ل��ە بوودجەى %17 لە پێویستە بۆیە بدرێت عێراقى دفاعى وەزارەت���ى لە بەاڵم پێشمەرگە، وەزارەت��ى بە لە بوودجەیە ئ��ەو 2007وە ساڵى لەسەر دەنگى عێراق پەرلەمانى دەدرێ���ت و دوات��ر دەگ��ەڕێ��ت��ەوە بۆ حکومەتى عێراقى نایدات بە وەزارتى نزیکەى تائێستا ئ��ەوە پێشمەرگە ئیستحقاقاتى دی��ن��ار )7(ت��رل��ی��ۆن عێراقییە، حکومەتى الى پێشمەرگە

لە ک����ردووە داوام����ان ئێمە ب��ۆی��ە بەغداد لە نوێنەرەکانمانەوە ڕێگەى ئەو گ��ەڕان��دن��ەوەى بۆ هەوڵبدرێت ئیستحقاقە گەر ئەوە گەڕایەوە داواى ئەوەمان کردووە کە هاوتاى موچەى عێراقیدا سەربازى لەگەڵ پێشمەرگە

هەم قەرەبویشیان بکرێتەوە.*ت��اچ��ەن��دە ک��ارت��ان ل��ەس��ەر ئ��ەوە ک������ردووە ک���ە م���وچ���ەى ه��ێ��زەک��ان��ى پێشمەرگە هێزى هەشتاى و حەفتا

دوو ئ��ەم موچەى کە بەرزبکەنەوە هێزە کەمە؟

ی��ەک��ێ��ک ل��ە داواک��اری��ی��ەک��ان��م��ان بەرزکردنەوەى موچەى ئەو دوو هێزە ک��ردووە داوام���ان لیژنە وەک ب��وو، پشتگیرى کوردستانیش پەرلەمانى پێشمەرگە موچەى ئیتر کە کردوین لە )600( هەزار دینار کەمتر نەبێت، ئیستحقاقاتى و موچە کێشەى ئێمە لەگەڵ پێشمەرگەمان وەزارەت����ى هەیە، عێراقدا فیدراڵى حکومەتى بۆیە نییە، ناوخۆ هێزەکانى وەک کێشەیە ئ��ەو چ��ارەس��ەرى تائێستا ن���ەب���ووە، ب����ەاڵم ب��ۆی��ە ئ��ەم��س��اڵ بڵێن کە ئەوەى دیار بە نەوەستاین عێراق چارەسەرى بکات زانیمان کەوا ڕەنگە چارەسەرەکە کاتى بوێت بۆیە پێشمەرگە موچەى کە دوامانکردووە نەبێت، کەمتر ه���ەزار )600( ل��ە دیارە هەردوو هێزى حەفتا و هەشتا بۆ هەرێمیان سەرۆکایەتى بڕیارێکى دەرچووە کەوان بچنە ژێر دەسەاڵتى

وەزارەتى پێشمەرگە.*دوا لە وەزارەتى ناوخۆ کرا کە ئەو کارمەندانەى کە لە وەزارەتى ناوخۆ کار دەکەن کارى دووەم نەکەن ئایا

لە ئێستادا ئەو داوایە گونجاوە؟نابێت فەرمانبەر واهەیە بڕیارێکى بکات، ئیش دوو واتە بکات، ئیش عێراقى کۆنەکانى قانونە پێى بە سەر نەکاتە کاریگەرى ئ��ەوەى بۆ ئێستا پێموایە ب��ەاڵم ئیشەکەى، ڕێگر کە وانییە قانونى مادەیەکى ئیش دوو ئ��ەوەى لەبەردەمى بێت لەوانەى بەشێک چونکە نەکرێت، پێشمەرگەن دەک��ەن ئیش ئێستا ناتوانرێت خراپە ژیانیان و گوزەران بەو موچە کەمەوە ڕێگەى لێبگیرێت، ئەو جێبەجێکردنى پێموایە بۆیە کاتێک قورسە زۆر بڕیارێکى بڕیارە ئیشى دەگیرێت خەڵک ل��ە ڕێگە بتوانرێت ئەوەی بەبێ نەکات دووەم

ژیان گوزەرانى دابینبکرێت.دەس��ک��ەت��ى 2013 *ل���ەب���وودج���ەى و شەهیدان کەسوکارى بۆ تێدایە

ئەنفالکراوان و کیمیاباران؟150ه�����ەزار دی��ن��ار دەچ��ێ��ت��ە س��ەر موچەى شەهیدانى سەنگەر و ئەنفال وەزارەت��ى ه��ەروەه��ا کیمیاباران و خانووى کۆمەڵێک دواى شەهیدان کردبوو بۆ کەسوکارى شەهیدان ئێمە لیژنەکەمان لە ناو پەرلەمان لەو بڕە سەرۆکایەتییەکان لە بڕا کە پارەى یەکێک لە خاڵەکانى ئێمە دابینکردنى بخرێتە سەر بوو دینار دەملیار بڕى بوودجەى وەزارەتى شەهیدان ئەویش بۆ دروستکردنى خانوو بۆ کەسوکارى

سەربەرزى شەهیدان.م��اف و و یاسا ک��ات��دا ه��ەم��ان ل��ە شەهیدان کەسوکارى ئیمتیازاتى 2007تەعدیلەکەى ساڵى 9ى ژمارە کوردستان پەرلەمانى هاتۆتە ئێستا خوێندنەوەى دا س��ێ مانگى ل��ە ئێمە لیژنەکەى دەکرێت بۆ یەکەمی و ژی��ان بەمەش دەک��ات تەعدیلەکە باش شەهیدان کەسوکارى گوزەرانى

دەبێت.*سااڵنە وەزارەتى پێشمەرگە پێویستى

بە چەند پلەى دامەزراندنە؟دامەزراندن بۆ وەزارەتى پێشمەرگە کەمە بەپێى ئەو فۆڕمانەى کە بۆ ئێمە هاتووە دادەمەزرێنن، کەس )300( ئەمساڵ ئێستا پێشمەرگە دامەزراندنەکەى وەک جاران نەماوە ئەویش بە پێى تەمەن و

کۆمەڵێک مەرجە.*ئ��ای��ا 300پ���ل���ەى دام���ەزران���دن���ە بۆ پێشمەرگە گونجاوە لە ئێستاى هەرێمى

کوردستاندا؟لە ڕووى ژمارەوە کافى نییە، بەاڵم لە ڕووبەڕوبونەوەى و مەعنەویات ڕووى هێزى ئەو پێشمەرگە هێزى دوژم��ن بەعس توانى کە ب��وو پێشمەرگەیە

بەهەژێنێت.

زانکۆ دان���ەم���ەزراوى دەرچ��وان��ى و پ��ەی��م��ان��گ��اک��ان ن��اوی��ان ت��ۆم��ار سودوەرگرتن بەمەبەستى ک��ردووە بارەیەوە ل��ەو بێکارى بیمەى لە کاروبارى کارو وەزارەت��ى وتەبێژى کۆمەاڵیەتى بە ~ ڕاگەیاند بۆ دیارینەکراوە کاتێک ئێستا »تا پێدانى بیمەى بێکارى بۆ دەرچوانى دانەمەزراوى زانکۆ و پەیمانگاکان«.

بیمەى بێکارى چارەسەرى گرفتەکانى دەرچوانى دانەمەزراو

ناکاتب��وارى چاالکەوانى بەڕێز، ئەبوو ~ بە مەدەنى کۆمەڵگاى بۆ بێکارى بیمەى پێدانى وت دەرچوانى دانەمەزراوى دەرچوانى چارەسەرى پەیمانگاکان و زانکۆ بیمەیە ئ��ەو ناکات کێشەکانیان بۆ بێت چارەسەر وانییە شتێکى

گرفتەکان. حکومەت پێویستە وتیشى ناوبراو لە بیر پیوەندیدارەکان الیەنە و دۆزینەوەى هەلى کار و دروستکردنى کۆمپانیا و ڕەخساندنى کار بکاتەوە بۆ دەرچوانى زانکۆ و پەیمانگاکان.

بیمەى بێکاری بەشێک لە پێداویستییەکان پڕ دەکاتەوە

خ���ەرم���ان م��ح��ەم��ەد، دەرچ����ووى گەر وت ~ بە پەیمانگا بدرێت بەبەردەوامى بێکارى بیمەى و زانکۆ دانەمەزراوى دەرچوانى بە پەیمانگا بەشێک لە پێداویستییەکان پڕ دەکاتەوە، نەک تەنها بۆ شەش مانگ ئەو بیمەى بێکارییە بدرێت بە

دەرچوانى دانەمەزراو.ناوبراو وتیشى پێویستە حکومەت و وەزارەتى کارو کاروبارى کۆمەاڵیەتى دەرچوان بۆ بڕەخسێنن کار هەلى بە پێى پسپۆڕى کە لەگەڵ خواست و پسپۆڕى دەرچوەکاندا بگونجێت.ڕۆژانە خەڵک ناوى تۆمار دەکات لە یەکەکانى بە کارخستنى کار

وەزارەتى وتەبێژى ئەکرم، عەباس کاروکاروبارى کۆمەاڵیەتى حکومەتى ~ بە کوردستان هەرێمى بیمەى ک��ەى ن��ازان��رێ��ت ڕاگ��ەی��ان��د دەرچ��وان��ى ب��ە دەدرێ���ت بێکارى

دانەمەزراوى زانکۆ و پەیمانگا.ن���اوب���راو ل���ەب���ارەى ڕێ����ژەى ئ��ەو تۆمار خۆیان ناوى کە دەرچوانەى بەکارخست یەکەکانى لە دەک��ەن ن��او ب��راو وت��ى ڕێ��ژەک��ەى ب��ەردەوم ناوى ڕۆژان��ەى خەڵک و دەگۆڕێت

بەکار یەکەکانى لە دەک��ات تۆمار خستنى کار.

کاوکاروبارى وەزارەت���ى وتەبێژى تائێستا کردەوە ڕوونى کۆمەاڵیەتى نەکراوەتەوە باڵو ڕێنمایەک هیچ

بێکارى بیمەى پێدانى ل��ەب��ارەى دواى دەکرێت چ���اوەڕوان وتیشى

دامەزراند قۆناغى دواین ڕاگەیاندنى ڕێنماى لەبارەى بیمەى بێکارى باڵو

بکرێتەوە.بێکارى بیمەى پێنەدانى لەبارەى وەرزشى پەیمانگاى دەرچوانى بە

هێماى ئەکرم عەباس کۆمپیوتەر و نییە دی��ار هێشتا ک��رد ئ��ەوە ب��ۆ

پێدانى بە تایبەت ڕێنمایەکان تا ئەوە دەرنەچێت بێکارى بیمەى

دەرناکەوێت.پلەى 15ه�����ەزار ئ���ەو ل���ەب���ارەى وەزارەت��ى وتەبێژى دامەزراندنەوە ئەوەى کۆمەاڵیەتى کاروکاروبارى خۆى کاریگەرى ئ��ەوە خستەڕوو وەزارەت���ى ل��ەس��ەر فشار و هەیە کەم کۆمەاڵیەتى ک��اروک��اروب��ارى

دەکاتەوە.پێویستە حکومەت ڕێنماى

پێویست دەربکات 2013 ساڵى ب��وودج��ەى پ���رۆژە ل��ە الیەن لە کە کوردستان هەرێمى ى کراوە پەسەند کوردستان پەرلەمانى پێویست ڕینماى حکومەت پێویستە دەرب��ک��ات ب��ۆ ف��راوان��ک��ردن��ى ت��ۆڕى بۆ بێکارى بیمەى و کۆمەالیەتى کەمکردنەوەى ڕێژەى هەژارى و بێکارى.

محەمەد شارەزووری، ئەندامى پەرلەمانى کوردستان:

حەوت ترلیۆن دینار ئیستحقاقاتى پێشمەرگە الى حکومەتى عێراقییە

وتەبێژى وەزارەتى کارو کاروبارى کۆمەاڵیەتى: چاوەڕوان دەکرێت دواى ڕاگەیاندنى دواین قۆناغى دامەزراندن ڕێنماى لەبارەى بیمەى بێکارى باڵو بکرێتەوە

دیمانە: عومەر غواڵمى

دیمانە: ~

توندوتیژی خێزانی

دژ توندوتیژى لە باس ڕۆژان��ە بەشێک دەکرێت، ئافرەتان بە مافەکانى بوارى چاالکەوانى لە ب��ەوە نێر ڕەگ���ەزى ئ��اف��رەت��ان توندوتیژى کە دەک��ەن تاوانبار ئەنجام ئافرەتان بە بەرامبەر لەو ب��اس کاتێکدا لە دەدەن، ئافرەتان کە ناکەن توندوتیژیانە ئەنجامى پ��ی��اوان بە بەرامبەر بە م��ێ ڕەگ����ەزى ی��ان دەدەن رامبەر بە ڕەگەزى مێ توندوتیژى

ئەنجام دەدات. بەشێک دەسەلمێنێت ئەوە ئەمە نانێن ب��ەوەدا دان ئافرەتان لە لە بەشێکن ئافرەتانیش کەوان بەرامبەر توندوتیژى ئەنجامدانى بەرامبەریان ڕەگ��ەزەک��ەى ب��ە ئەو ج��ا مێینە ڕەگ����ەزى ی��ان ت��ون��دوت��ی��ژی��ی��ە ج��ەس��ت��ەى ی��ان دەروونى یان بە شێوەى نوسین

و زمان بێت.ڕووی��داوە جار زۆر نمونە وەک ک��ات��ێ��ک ئ��اف��رەت��ێ��ک پ��رۆس��ەى دەدات ئەنجام ه��اوس��ەرگ��ی��رى هاوبەش ژیانى پیاوێکدا لەگەڵ لەسەر پێشتر دەک��ات دروس��ت چ��ەن��د خ��اڵ��ێ��ک ڕێ��ک��دەک��ەون، هاوبەش ژیانى لە پاشماوەیەک لەو خااڵنە کە پێشووتر هەندێک ل��ەس��ەرى ڕەگ�����ەزە دوو ئ���ەو لێى ئافرەتەکە ڕێککەوتوبوون ئەمە ک��ە دەب��ێ��ت��ەوە پشیمان ڕەگەزى لەسەر سلبى کاریگەرى بەرامەرى دروست دەکات هەندێک جار جیابوونەوەى بە دواى خۆیدا جۆرەکان لە بەجۆرێک هێناوە. بەرامبەرە، مافى پیشیلکردنى نێوان لە جیابوونەوە کاتێکیش ڕوودەدات جیاواز ڕەگ��ەزى دوو مەعنەوییەوە و مادى ڕووى لە هەروو ڕەگەزەکە زیانمەند دەبن، لە جۆرێکە حاڵەتەدا لەو بەاڵم

توندوتیژى بەرامبەر بە پیاو.لەسەر ک��ار تەنها بە ناکرێت نێر ڕەگەزى تەنها بکرێت ئەوە ب��ەوە ک��وردی��دا کۆمەڵگاى ل��ە تەنها ک��ە بکرێت ب��ار ت���اوان بەرامبەر توندوتیژى کە هۆکارە دەکرێت دەک���ات، ئ��اف��رەت ب��ە ئ���ەو چ��االک��ەوان��ان��ەى ب���وارى لەسەر کار ئافرەتان مافەکانى کۆمەڵگا تاکەکانى هۆشیارى توێژەکانییەوە بەسەرجەم بکەن هەموو لە توندوتیژى ئەوەى بۆ کەمبکرێتەوە ڕووەک��ان��ی��ی��ەوە کاتێک کۆمەڵگا لە بنبڕبکرێت ئ��ەوە ک��را ه���ەردوو ڕەگ��ەزەک��ە

سودمەند دەبن.پیاوان تەنها کۆمەڵگادا لە بۆیە ئەنجامدانى ل��ە نین ب��ەرپ��رس ت��ون��دو ت��ی��ژى ب��ەرام��ب��ەر بە ئافرەتیش بەشکە بەڵکو ئافرەت تواناى قەد بە توندوتیژى لە دەکەوێتە بەرپرسیاریەتى خۆى

ئەستۆ.کە نەرێت و داب لە هەندێک ک��وردى کۆمەڵگاى ل��ە پێشتر ئەنجامدراوە کارێکى ئاساى بووە خۆى، کاتى بۆ بووە دروستیش بە ئێستادا لە دەبینرێت بەاڵم هۆى هۆشیارى تاک و دروستبونى نەرێتە و داب ئەو ڕێکخراوەکان ئەژمێر توندوتیژى وەک ڕەنگە

بکرێت. ڕێ��ک��خ��راوەک��ان��ى م��اف��ى م��رۆڤ و ئ��اف��رەت��ان ڕیکخراوەکانى و و ب��ااڵ خوێندنى و پ����ەروەردە مامۆستایانى و ڕۆش��ن��ب��ی��ران ئەستۆ دەکەوێتە ئەرکیان ئاینى کردنەوەى هۆشیار لەبەرامبەر ئ��ەوەى بۆ کۆمەڵگا تاکەکانى

توندوتیژى ئەنجام نەدەن.

سەربەست کەریم

لیستى هاوپەیمانى کوردستان و لیستى حزبى سۆسیالیست و هاوپەیمانیەکانمان

لە حکومەت دوامان کرد کە 40 ملیار دینار ببردرێت لە سێ سەرۆکایەتییەکە بۆ ئەوەى ژیان گوزەرانى پێشمەرگەى پێ چاکبکرێت

№

№

خەڵک ڕۆژانە ناوى تۆمار دەکات لە یەکەکانى بەکار

خستنى کار

№

№

№

www.jamawarnews.com5 | 32 سێشەممە | 2013/02/19 | ژماره 737 | ساڵی

خوازیارى تورکیا کوردەکانى کەمینە ب��ە ف��ەرم��م��ی ن��اس��ان��دن��ى س��ەرج��ەم مافەکانى خۆیان و گرەنتییەکى زیاترن بۆ پارێزگاریى لێکردن لە مافەکانیان. ببێتە کە ئەمەى لەپێناو تورکیاش دەبێ ئەوروپادا، یەکێتى لە ئەندام مافى ستانداردەکانى لەگەڵ خ��ۆى بگونجێنێت. یەکێتییەدا ئەم مرۆڤى واڵتە خوازیارى ئەم ئەگەر پێیە بەم پەسەندکرانى خۆیەتی، ئەوا پێویستە وەک کوردەکان داخوازیى زۆرینەى قبوڵ کردنى زمانەکەیان وەک یەکێک زانکۆکان و لە ڕەسمییەکان زمانە لە باڵوکردنەوەى کتێب دەربارەى کلتورو بهێننەدى. خۆیان سیاسى مێژووى بەشێک هێشتا ئ��ەم��ەش��دا، ل��ەگ��ەڵ خەونى ک��وردەک��ان دانیشتوانى لە یەکگرتن و سەربەخۆ کوردستانى لە ک��ورد کۆمەڵگاکانیترى ل��ەگ��ەڵ بیریان لە ناوچەکەدا سەرتاسەرى هەوڵە چەشنە ئەو نەچۆتەدەرەوە. ناتوانرێ بۆ سەربەخۆیى، هەمەالنەیە تورکیا کۆتاییانەى چوونى لەگەڵ یەکبگرێتەوە. ئەوروپادا یەکێتى بۆ ناکات ح��ەز تورکیا ل��ەب��ەرئ��ەوەى مشتومڕ لەسەر یکپارچەیى خاکەکەى

بکات و دەبێ بەدواى ڕێگاچارەسەرێکى زۆر هاوسەنگتردا بگەڕێت.

ئەم ڕێگاچارەسەرە دەتوانێ مۆدیلێکى س��ەرب��ەخ��ۆی��ى ن��م��ون��ەى ه��ەرێ��م��ى کوردستانی عیراق بێت کە حکومەتێکى لۆکاڵى کوردیى لە دەسەاڵتى دەوڵەتى ناوەندى تازە هەڵبژێردراودا لە بەغداد بەشدارە. ئەم مۆدیلە، سەرکەوتووترین ک��وردە. سەربەخۆیى ئەزموونێکى ئەمەش کە کوردەکان یەکەمین نەتەوە کاریگەرانەى دژایەتییەکى کە بوون کۆنتڕۆڵى ک��رد، حسێنیان س��ەدام لەڕیزى لەبەردەستدایەو ناوچەکەیان واڵت��ەک��ەدان و ناوچەکانى ئارامترین کە ک���ردووە ڕەزام��ەن��د واشنتۆنیان ئەزموونە ل��ەم پشتیوانى چاالکانە بکەن. بەاڵم پێدەچێ ئەم پێکەوەژیانە س��ەرک��ەوت��ووەى ن��ێ��وان دەوڵ��ەت��ى کوردیى لۆکاڵى دەوڵەتى ناوەندى و پەیدابوونى بۆتەمایەى عیراق، لە ناوچەیەکى ئارام بۆ کوردەکانى تورکیا تێدەکۆشن سەربەخۆیى لەپێناو کە بەتایبەتى پارتى کرێکارانى کوردستان )PKK( کە ئەمریکا بە ڕێکخراوێکى بوژانەوەى دەبات. ناوى تیرۆریستى ئەم پارتە لەسەر سنورەکانى تورکیا،

توندى نیگەرانییەکى بۆتەمایەى ئەنقەرە.

یەکێتى س��ەرۆک��ى تاڵەبانى ج��ەالل نیشتیمانى کوردستان یەکێکە لە دوو ڕۆڵگێڕە سەرەکییەکەى سیاسەتەکانى مەسعود ئەویتریش عیراقدا، لە کورد لە لەمەوپێش ماوەیەک کە بارزانییە نێودەوڵەتى و لێکۆڵینەوەى )ناوەندى کرد پێشکەش وتارێکى ستراتیژى( واشنتۆنە. بیرکردنەوەى ناوەندى کە

ئ��ەو ل��ە وت��اردان��ەک��ەى خ��ۆی��دا بە کرێکارانى پ��ارت��ى ب��ۆ ئ��ام��اژەک��ردن کرد ئ��ەوە بۆ ئاماژەى کوردستان، ئەم هەموواندایە لەبەرژەوەندى کە دەربکرێت، عیراق باکورى لە حیزبە هێنایەوە وەبیرى ناوبراو هەروەها گروپە ئەم دوورخستنەوەى بۆ کە سەربازییانە ڕێگاچارەسەرێکى هیچ

لەبەردەمدا نییە.کە دەکرێت پێشبینى هەربۆیەشە

دەبێ ئەم جەنگاوەرانە کە لە هەرێمى پرۆژەیەکى عیراقدان، کوردستانی پێشکەش هاوسەنگانەیان بنچینەیى و پراکتیکیانەیان چانسێکى تا بکرێت ب��درێ��ت��ێ ب��ۆ ت��ەس��ل��ی��م��ک��ردن��ەوەى م��ەدەن��ى ژی��ان��ى ب��ۆ چەکەکانیان و بەلەبەرچاوگرتنى بەاڵم بگەڕێنەوە، حیزبە ئ��ەم واشنتۆن ک��ە ئ��ەم��ەش هەژمار تیرۆریستى ڕێکخراوێکى بە هاریکاریى و چەشنە ئ��ەو دەک���ات،

گفتوگۆیە مەحاڵ نییە.بەهەرحاڵ دەبێ ئەنقەرە زمانى گفتوگۆ لەگەڵ کورد بگرنەبەر، چونکە شەڕى چەندین دەیەی رابردوو دەریخست کە ناتوانێ سەربازی، ڕێگاچارەسەرى بکاتەوە، یەکالیى ک��ورد کێشەى لە شەڕانە ب��ەو ئەنقەرەش خەونى ئەویش کە دەکەوێتەوە دوورتر واقیع

چوونە ناو یەکێتى ئەوروپایە.سەرچاوە: رۆژنامەى نیویۆرک تایمز نوسینی: جۆزیف نای

)دابەشکردنى پرۆژەى الیەنگرانى سەربەخۆ( واڵت��ى سێ بۆ عیراق وەک چارەسەرێک بۆ قەیرانى ئەم دواییەى عیراق ژمارەیان کەم نییە، بەاڵم هەمووان دەبێ ئەم گریمانەیە بەهێز زۆر گریمانەیەکى وەک بچەسپێنن خ��ۆی��ان��دا لەمێشکى و ئیرانییەکان ت��ورک��ەک��ان، ک��ە بەسودوەرگرتنێکى ع��ەرەب��ەک��ان ه��ۆش��ی��اران��ە ل���ەب���ارودۆخ���ى پڕ و ناوەراست رۆژهەاڵتى لەئاژاوەى هیچ هێشتا کە هەلومەرجەدا لەو جۆرە سیستەمێکى تایبەتى لەدواى حسێن(ەوە )س��ەدام لەناوچوونى نەبووە، زاڵ ناوچەکەدا بەسەر بەرژەوەندییە تا نادەن بەوە رێگە میللییەکانیان بکەوێتە مەترسییەوە خواستە ب��گ��ەن��ە ک���وردەک���ان و

مێژووییەکانى خۆیان.عیراق دابەشکردنى بەواتایەکیتر بەرفراوانى دەستوەردانى ئەگەرى واڵت��ە دراوس��ێ��ک��ان ل��ە ک��اروب��ارى

ن��اوخ��ۆى ئ��ەم واڵت���ەدا ب���ەدواوە بەدەستوەردانى تەنانەت دەب��ێ ،

سەربازیشەوە.س��ەرەن��ج��ام س�����ەرەراى ئ���ەوەى زۆرینەى دانیشتوانى عیراق شیعەن ناڕازییەکانى چەکدارە زۆرینەى و ئ����ەم واڵت�����ە ل���ە پ���ەی���ڕەوان���ى بەم واشنتۆن سوننەمەزهەبن، دەک��ات بۆ لێکدانەوەى چەشنە جەنگێکى ئاگرى هەاڵیسانى کە دابەشبوونى عیراق، لە ناوخۆیى

ئەم واڵتەى بەدواوەدەبێت. واشنتۆن ئ��ەوەى بەپێچەوانەى سیاسیە هێزە خستوویەتەڕوو، ئەندامى یا عیراق سەرەکییەکانى واڵتەن، ئەم کاتییەکەى حکومەتە ی���اخ���ود ه���اری���ک���ارى ح��ک��وم��ەت بەڕێوەچوونى بەمەبەستى دەکەن ئەویش ئایندەدا، لە هەڵبژاردن )رەوایەتى( بەخشینى بەئامانجى

بەحکومەتێکى نوێ . لە سااڵنى رابردوودا ئایەتوڵاڵ )عەلى

سیستانى(ى مەرجەعى شیعەکانى فتوایەک، ب��ەدەرک��ردن��ى عیراق بۆ الیەنگرانى ناوى تۆمارکردنى ئایندەى لەهەڵبژاردنى دەنگدان بەئەرکى سەرشانیانى واڵتەکەیان

دانا. بێگومان، ئەم پێکهاتەیە رەوایەتى پیشاندانى و ج��ەم��اوەری��ی��ان��ە عیراقە شیعەکانى ی��ەک��ڕی��زى دی��ارى واڵت��ە ئ��ەم کەئایندەى دەکات. دامەزراندنى حکومەتێکى م���ەش���روع ک���ە ل��ەپ��راک��ت��ی��ک��دا سیاسى پشتیوانییەکى خاوەنى بتوانێ و بێت ناوخۆ بەرفراوانى بکات، راکێش دەن��گ��دەران راى ک��ارات��رە و ک��اری��گ��ەرت��ر زۆر وەک نیگەرانکەرى لەپرۆژەیەکى لە لەپێناو عیراق( )دابەشکردنى

تیرۆریزمدا. ڕیشەهەڵکێشانى بێگومان ئەنجامدانى ئەم پرۆسەیە، پ��ێ��وی��س��ت��ى ب��ەچ��اودێ��ری��ی��ەک��ى ت��ەواوى پشتیوانییەکى و ورد

مەسەلەیە ئەو ئەمریکایە، سوپای پێویستى ناوەڕاستیش رۆژهەاڵتى ستراتیژێکى داڕشتنى پێیەتى. گێڕانەوەى بەمەبەستى درێژخایەن پرەنسیپى و سەقامگیریى ئارامى، دی��م��وک��راس��ی��ی��ە ب��ۆ ن��اوچ��ەک��ە، نابێ هەرگیز ئ��ەوەش س���ەرەراى واڵتانى گونجاندنى هەوڵەکانى رۆژه���ەاڵت���ى ن���اوەراس���ت ل��ەگ��ەڵ سیستەمى نێو زاڵ��ى سیستەمى

رابوەستێنرێت. نێودەوڵەتیدا جارێکیتر پێویستە کۆتاییدا، لە جەخت لەسەر ئەم خاڵە بکرێتەوە پراکتیزەترین و گونجاوترین کە بارودۆخەکە رزگارکردنى بۆ پرۆژە ئێستا، ن��ەخ��وازراوەى رەوت��ە لەو هەوڵدانە بۆ دامەزراندنى عیراقێکى فیدراڵ وەک بەشێک لە پرۆسیسى لە رەس���ەن فیدراڵیزەکردنێکى

رۆژهەاڵتى ناوەراستدا CNN :سەرچاوەنوسینی: راڵف جۆنسۆن

پارتى ڕێ��ب��ەرى ئۆجەالنى عەبدوڵاڵ لە )PKK( کوردستان کرێکارانى داخ��وازى پارێزەرەکانییەوە ڕێگەى بەشداریى بۆ بەرفراوانى کۆنفرانسێکى وەکو تا کرد، تورکیا دەوڵەتى کوردو بەڕێگاى ئاشتیخوازانە کێشەى کورد لەو پارچەیەى کوردستاندا چارەسەر بکەن.

)عەبدوڵاڵ پەیامەکەى بەشێکى لە پێویستە ه���ات���ووە: ئ����ۆج����ەالن(دا ک��ۆن��ف��ران��س��ێ��ک ب���ۆ دۆزی����ن����ەوەى دانانى کوردو مەسەلەى هەقیقەتەکانى ساز پێکەوەژیان بۆ بناغەیەک بەردى تورک ک��وردو ڕەوش��ى ئەمڕۆ بدرێت، پێستەکانى سپی پێست و ڕەش وەک نیڵسۆن چارەسەرى قۆناغى ئەفریقاى ماندێالو سەرۆک وەزیر فیدریک دەکالرک وای���ە، ئ��ەو کاتە س���ەرۆک دەوڵ���ەت و )دەکالرک(، ئاپارتاید بەڕێوەبەرایەتى ڕاس��ت و ه��ەرە ڕێگەچارەى کە بینى )نیڵسۆن پێکهاتنەوەیەو دروس���ت م��ان��دێ��ال(ش ک��ە ب��ە دەی���ان س��اڵ لە ساڵى لە کرابوو، زیندانى زیندانیشدا )1990(دا ئازاد کراو زۆر لەسەرخۆو بە هێمنانە هەڵسوکەوتى کرد و هیچ قینێکى پێکهاتن و دوای��ش نەگرتبوو، دڵ لە ماندێال جڵەوى هەڵبژاردندا، لە پاشان

دەسەاڵتیشى گرتەدەست. پەیامەکەیدا بەشێکیترى لە هەروەها

باکورى ل��ە ک��ورد کێشەى ه��ات��ووە: بۆ گشتى لێبوردنێکی بە کوردستان کوردستان کرێکارانى پارتى هێزەکانى ئەگەر ناکرێت، چارەسەر )PKK(لەمەوپێش ماوەیەک بێت یادتان لە پرۆژەیەکى ئاشتیخوازانەى )10( خاڵیمان گشتى لێبوردنى پرۆسەى باڵوکردەوە، تەنها یەکێک بوو لەو خااڵنە و تاوانبارانى لە لێبوردن ئەو جەنگەش دەبێ داواى هەرکاتێک بکەن... خەڵک ڕایگشتى و چارەسەرکردنى بۆ ج��ددى هەنگاوى کێشەى کورد لەالیەن دەوڵەتى تورکیاوە

خۆى هەوڵەکانى ئ��ەوا درا، ئەنجام دەخاتەگەڕ بۆ گەڕاندنەوەى گەریالکانى )PKK( کرێکارانى کوردستان پارتى تورکیا. لە سیاسى پرۆسەى ناو بۆ کارێک چ دەتوانین ئێمە بەدەرلەمە لە ئاگربەستیان قۆناغى داواى بکەین، گەریالکانى پارتى کرێکارانى کوردستان )PKK( کرد، ئەم قۆناغەش جێبەجێ خۆمان سەرشانى ئەرکەکانى ک��را و بەهاریش ت��اوەک��و ک���رد، جێبەجێ دەبێتەوە، ڕوون پتریش هەڵوێستیان پێویستە دەوڵەتى ئەنقەرە تا ئەو کاتە

وەاڵمێکى ڕوونى ئاگربەستەکە بدەنەوە. پەیامەکەشدا ک��ۆت��ای��ى ل��ە دواج����ار لەگەڵ لە هاتووە کە: ئەو داواکارییانە ئ��ەوروپ��اش��دا یەکێتى م��ەرج��ەک��ان��ى کلتوری، مافە پێویستە وێکدێنەوەو نەتەوەى سیاسییەکانى کۆمەاڵیەتى، کورد لە چوارچێوەى بنەماکانى یەکێتى ئەو بۆ بکرێن، مسۆگەر ئ��ەوروپ��ادا کۆمەڵگایەکى پێشنیازى مەبەستەش

مەدەنى دەکەم. سەرچاوە: رۆژنامەى گاردیاننوسینی: لیزلى گێڵب

)AFP( پ��ری��س ف��ران��س ئ��اژان��س��ى لەراپۆرتێکدا پیالنى وەزارەتى کشتوکاڵى سوریا ئاشکر دەکات کە داواى وەرگرتنى پارێزگاى ک��وردی جوتیارانى لە ب��اج حەسەکە دەکات، پێشتریش بڕیارى لەم

شێوەیە بوونى نەبووە.هاتووە: راپ��ۆرت��ەدا ئ��ەم س��ەرەت��اى لە بەکتابێکى سوریا کشتوکاڵى وەزارەت��ى نهێنى بۆ بەڕێوەبەرایەتییە کشتوکاڵییەکانى پارێزگاى حەسەکە، داواى وەرگرتنى باج

و خەراج لە نزیکەى )30,000 تا 35,000( جوتیارانى کشتوکاڵى زەوى دۆنم هەزار کورد دەکات، ئەمەش ناڕەزایى زۆرى لەناو

جوتیارانى ناوچەکەدا دروست کردووە.دەوڵەتى پێشتریش بوترێ پێویستە سوریا دەستى بەسەر سەدان دۆنم زەویى جوتیارانى کورد لەناوچەى حەسەن قەاڵ، ناوچەیەکیتردا چەند و س��وس دۆڵ��ى گرتووە، چونکە نەوت و کانى سروشتیترى

تێدایە.

دۆزى کورد، یەک مەسەلە و دوو ملمالنێى جیاواز

قەیرانى دیالۆگ و جەنگى ناوخۆیى لە عیراق

سوریا زەوى کوردان داگیر دەکاتکورد و تورک، لە جیاوازییەوە بۆ یەکسانی

کورد لە میدیاکانەوە

№№

www.jamawarnews.com 6 | ساڵی 32 | ژماره 737 | 2013/02/19 | سێشەممەبیرو ڕا

کێشە ناوچە و کەرکوک کێشەکانى ئاساییکردنەوەى پرسى و لەسەرەکان بارودۆخە سیاسى و ئەمنیەکەی هەمیشە بووەتە بابەتێکى تاقەت پڕوکێن و پرسیارى عیراق سیاسى دواڕۆژى دەرب��ارەى زۆر کێشانە ئەم دڵنیاییەوە بە دەوروژێنێ . ب��ەردەوام هەڕەشە لە ق��ەوارەى سیاسى یەکگرتووى عیراق دەکەن و پێشدەچێت بە ئاریشەکان و کێشە هێشتنەوەى بۆ بێت ڕێگەخۆشکەر چارەسەرنەکراوى هەڵوەشانى پایەکانى پرسى هاواڵتیبوون و ئینتیمابوون لەناو ڕیزى دانیشتوانەکەیاندا کە هەرگیز خوازیارى ئەو هەموو نەهامەتى لەناو کە نین خوێناوییانە کارەساتە و

شارەکەیاندا ڕوودەدەن. سەرچاوە بە دەوڵەمەندە کە کەرکوک بە تەمەنى مێژوودا لە سرووشتییەکان لە 5 ه��ەزار س��اڵ م��ەزەن��دە دەکرێت و و ئایین ڕەگەزو زەمانەوە کۆمەڵێک دێر نەتەوەى جیاوازى تیادا دەژى و چاوەڕوانى لێدەکرێت کە وێناى عیراقێکى بچووککراوە ب��ەاڵم ب��ک��ات، جیهان ب��ە پێشکەش خوێناوى قەیرانێکى بە ئەمڕۆ دەبینین درێژەکێشانى و تێدەپەڕێت ڕاستەقینەدا کێشەو ملمالنێکان تووشى خوێنبەربوونى ئەو ڕۆشنایى لەبەر ئەویش ک���ردووە، ناکۆکییە نەتەوەییانەى کە دەمێک ساڵە دەوروبەریدا ناوچەکانى و کەرکوک لە بوونیان هەیە. ئەوە لەڕاستیدا وێنایەکى لە عیراقێکدا کە نێگەتیڤانە دەبەخشێت لێى دەخوازرێت لەسەر بناغەى هاوبەشى نەتەوەیى پێکەوەژیانى و نیشتمانى بنرێتەوە، بونیات مەزهەبى و ئایینى و باروودۆخە ئەم لەسایەى ئێستا ب��ەاڵم پێچەوانەکەى عێراقدا ناسەقامگیرى

دەبینین. ڕەگ ک��ە شارستانیەیدا تەمەنە ل��ەو سەردەمى بۆ دەگەڕێتەوە ڕیشاڵى و ش��ارس��ت��ان��ی��ەت��ەک��ان��ى ب��اب��ل��ی��ی��ەک��ان و هەمیشە میدییەکان، و ئاشورییەکان کەرکوک بەسەر جیهانى دەرەوەیدا کراوە لەنێوان پێکەوەژیانى پەیامى و ب��ووە

و شارستانیەت و ن��ەت��ەوە لە زۆرێ��ک ئایینە جیاوازەکاندا هەڵگرتووە، سەرەڕاى ئەو نێوان لە کە شەڕانەى ئەو هەموو کاتێک ڕووی��ان��داوە شارستانیەتانەدا فسێفسائیانەى نەخشەیەکى هەریەکەیان بۆخۆى کێشاوە کە هەر لە دێر زەمانەوە

کەموێنە بووە.داگیرساوى ئاگرێکى سەرزەمینەدا لەو ناخیدا ل��ە و دەبینرێت هەمیشەیى ڕووب��ارێ��ک ن��ەوت ه��ەی��ە، ب��ەاڵم لەبرى ئەوەى ببێتە نیعمەت بۆ دانیشتوانەکەى مەرگ مایەى بووەتە پێچەوانەوە بە ناکۆکییەکان. چەقى و خوێنڕشتن و کۆنترین تۆمارەکانى سەر تەختە قوڕێنیە نووسراوەکانى مێژوو بە نووسینى مسمارى کە لە قەاڵى کەرکوکدا دۆزراوەتەوە ئاماژە بۆ ئەوە دەکات کە شارەکە بە هەموو ناوو نازناوە عەرەبى و کوردى و تورکى و زمانە جیاوازەکانى تریشەوە، ئاماژە بۆ گرنگى و پایەدارى ئەم شارە دەکەن لەالى دۆست

و دوژمنانى. و دەن��گ و ف��رەڕەگ��ەز کەرکوکى لەناو ڕەنگى جۆراوجۆردا هەر لە کۆنەوە کورد و تورکمان و عەرەب موسوڵمانانى شیعە و سوننە و ئەرمەنى و کلدان و ئاشورییەکان نیشتەجێبوون، م��ەن��دائ��ى سابیئە و ئەوانى ئاسایى ژیانى شتێک هیچ بەاڵم تێکنەداوە تەنها بڕیارێکى سیاسى نەبێت دەری��ک��ردووە حسێن س��ەدام ڕژێمى کە ئیمزاکردنى بۆ خۆئامادەکردن لەکاتى ساڵى ئ���ازارى )11(ى ڕێکەوتنەکەى کێشە ناوچە و کەرکوک کاتێک ،1970لەبەردەم کۆسپێک وەک لەسەرەکان کۆتاییهێنان بە شەڕى درێژخایەنى نێوان یەکەکانى لەدوا یەک حکومەتە و کورد عێراق سەری هەڵداوە، هەر لەبەرئەوەشە کە مەسەلەى کەرکوک بە هەڵپەستێردراوى چەند ئەنجامى چ��اوەڕوان��ى لە مایەوە سەرژمێرییەکى دانیشتواندا بە مەبەستى دانیشتووى نەتەوەکانى ڕێ��ژەى زانینى کەرکوک کە دەریانخستووە کورد زۆرترین ئەنجامە ئەو بەاڵم پێکدەهێنێت، ڕێژە بووە هۆى هەوڵدانى حکومەتى بەغدا لە

ئێستا و ڕابردووشدا بۆ بەرەنگاربوونەوە و تەنگەتاوکردنى کورد و نانەوەى ئاژاوە و نائارامى بەردەوام تاوەکو ڕێژەى کورد لەو

شارەدا کەمبێتەوە.11ى ڕێکەوتنى سەرنەگرتنى ل��ەدواى لەنێوان شەڕ دەستپێکردنەوەى و ئازار و کوردستان ڕزگاریخوازى بزوتنەوەى حکومەتى عێراقدا لە سەرەتاى حەفتاکانى لەو کاتەدا حکومەتى ڕاب��ردوودا سەدەى سنوورى گۆڕینى بە دەستیکرد بەغدا ئیدارى کەرکوک و ناوچە کێشە لەسەرەکان عەرەب خەڵکى زۆرترین کە بەجۆرێک هاوردەى کەرکوک و ئەو ناوچانە کران و ناوى )التأمیم( بەسەر شارى کەرکوکدا بڕا بەرفراوانى سیاسەتێکى چوارچێوەى لە لەدژى پێشوو ڕژێمى کە بەعەرەبکردندا

شارەکە پەیڕەوی کرد.دەتوانین بڵێین سیاسەتى بەعەرەبکردنى ک��ەرک��وک و ن��اوچ��ەک��ان��ى دەوروب����ەرى ساڵى لە بۆداڕێژراو پالن بەشێوەیەکى هەندێک پێکردووە، دەستی 1963وە پێیانوایە کە ڕژێمى پاشایەتى یەکەم جار بەیارمەتى ڕاستەوخۆى کۆمپانیاى نەوتى پێکردووە دەستى کەرکوکدا لە عیراق کاتێک ژمارەیەکى زۆر کرێکارى عەرەبى لە دەرەوەى شارەکەوە هێنا بۆ کارکردن گەڕەکى لەدواییدا کە نەوتدا کەرتى لە

تایبەت بەخۆیان لە نزیک دامودەزگاکانى ن��ەوت��ەوە ب��ۆ دروس��ت��ک��ردن. ه��ەروەه��ا عیراق نەوتى کۆمپانیاى کە دەوترێت هاواڵتیە ئاشورییەکانى لە باقوبەوە هێناوە بە ک��ردوون، نیشتەجێی کەرکوک لە و تایبەتى ئەوانەى لەماوەى جەنگى یەکەمى جیهانى و دواى جەنگ لە ئێرانەوە هاتوون

بۆ عێراق.1968وە لەساڵى ه��ەر پێشوو ڕژێمى بەشێوەیەکى بەرنامە بۆداڕێژراو پرۆسەى بەتەنها نەک چڕکردەوە بەعەرەبکردنى ترى شارەکانى لە بەڵکو کەرکوک، لە و کورد زۆرینەى کە عیراقدا باکوورى مۆرکى کوردى بوو لەوانە خانەقی و چەند بوون کوردى ناوچەى سەربە کە الیەک خانەقى و کەرکوک سەربە بەتایبەتى بوون، ئەو پرۆسەیە بەردەوام بوو تا دواى ڕاپەڕینى ساڵى 1991 ئەو کاتەى کە تەنها گەیشتە هاوردەکان ژمارەى کەرکوک لە دەگاتە ژمارەیان کە خێزان )15707(

)93857( کەس.ناسیۆنالیستەکانى ع��ەرەب��ە ل��ەالی��ەن بۆ دراوە زۆری���ش ه��ەوڵ��ى ع��ێ��راق��ەوە شارى دیمۆگرافیاى و سروشت گۆڕینى دەرچوونى لەپێش تەنانەت کەرکوک، دەوڵەتی کاتى بەڕێوەبردنى یاساى عێراق لە سەردەمى پۆڵ بریمەر، حاکمى

مەدەنى ئەمریکا لە عێراق و هەڵبژاردنى ل��ەدواى ڕاستەوخۆ کە شارەوانیەکان ڕوخانى ڕژێمى سەدامەو لە 24ى ئایارى 300 دیاریکردنى ئەنجامدرا. 2003دا عەرەب و تورکمان و کورد لە نوێنەر ئەمریکیەکانەوە لەالیەن ئاشورییەکان و ئەنجومەنى یەکەمین بۆ هەڵبژێردران )30( پاشان کە کەرکوک ش��ارەوان��ى ل��ەوان و هەڵبژێردرا ل�ێ ئەندامیان لەنێوان یەکسانى بە ئەندامیان )24(نەتەوەکاندا دانران و هێزەکانى ئەمریکاش دام��ەزران��د بێالیەنیان ئەندامى )6(ناکۆکى ئاگرى دانەگیرسانەوەى لەپێناو

و ملمالنێى ئیتنیدا بوو.کە ئ��ەوان��ەش و س��ەدام و بێت ئەگەر لەپێش ئەوەوە فەرمانڕەوایەتى عێراقیان درووس���ت کێشانەیان ئ��ەم ک����ردووە کردبێت ئەوە گوزەرى کرد، بەاڵم ئێستا دانیشتوانى ئەو ناوچانە لە هەموو نەتەوە و سیاسەتمەداران لە داوا جیاوازەکان بیرێکى کە دەکەن عێراق عاقڵمەندانى کێشە ڕیشەیى چ��ارەس��ەرى لە ج��دى ناو نەکەونە و بکرێتەوە ملمالنێکان و هەڵەى کوشندەى دیکەوە کە کارەسات بەدواى خۆیدا دەهێنێت و دەچێتە سەر زۆرو کارەساتە و نەهامەتى خەرمانى

زەوەندەکانى عێراق.

ئێستادا لە هەنگاوەکانى چارەسەر ئیفلیج بووە لە عێراقدا، خۆپیشاندەران داواکارییەکانیان لە بەردەوامن ڕۆژانە ح��ک��وم��ەت��ی��ش ه��ەن��گ��او ن��ان��ێ��ت بۆ نێو سیاسییەکانى الیەنە چارەسەر، دەک��ەن تۆمەتبار یەکتر عێراقیش بەوەى کە بەرامبەرەکانیان هۆکارن بۆ

نائارامى عێراق. ڕۆژانەش بارى ئەمنى و خزمەتگوزاى مانەوەى مەترسیدایە، لە عێراقدا لە عێراق ناجێگیرەدا دۆخە لەم عێراق لەسەرجەم دەک���ات چەقبەستوتر دەڕەخسێنێت ب��وار و ب��وارەک��ان��دا ب��ۆ ت��ەش��ەن��ەک��ردن��ى گ��ەن��دەڵ��ى لە

دامودەزگاکانى حکومەتدا. ناجێگیرەى بارودۆخە لەم دەربازبون پێویستى بە متمانەیەکى بە هێزە کە دروست سیاسییەکان الیەنە نێو لە

لەسەر ب��ن س��ور ه��ەم��وی��ان و بێت چارەسەرکردنى قەیرانەکان و گەڕانەوە لە دوور هاواڵتیان ب��ەرژەوەن��دى بۆ

بەرژەوەندى حزبى و مەزهەبى.

قەیرانەکانى نێو لە عێراق مانەوەى ل��ەب��ەرژەوەن��دى شیعەدا و سوننە هەموو پێویستە نییە، تاکێک هیچ ڕاستییەکان بۆ بگەڕێنەوە الیەنەکان

سودیان هاواڵتیان کۆێدا لە بزانن و پێدەگات بگەڕێنەوە ئەو خاڵە و عێراق

لە تەنگەژەکان ڕزگار بکەن.دەسەاڵت بەڕێوەبردنى قۆناغى ئەمڕۆ لە بکرێتەوە جیا دەب��ێ��ت گ���ۆڕاوە هاواڵتیان ب��ەردەوام تر، قۆناغەکانى دەکرێت و دەبێت زیاتر خواستیان خواستەکانى ل��ەگ��ەڵ دەس��ەاڵت��ی��ش

هاواڵتیاندا هەنگاو بنێت.دەکرێت سەرکردە سیاسیەکان چاوێک بخشێننەوە سیاسى ب��ارودۆخ��ى بە تەماشایەکى بارى ئەمنى پارێزگاکانى ڕۆژانە کە بکەن ناوەڕاست و باشور ئەنجام تێکدەرانە ک��ردەوەى چەند دەبێتە بێتاوان ه��اواڵت��ى دەدرێ���ت ناوخۆى و ئابوورى بارى و قوربانى واڵت ڕوو لە دابەزین دەکات و ئاستى بژیوى خەڵک زۆر الواز دەبێت لە بەر

مەترسى بارى ئەمنى.ناکۆکییەکانى و ئەمنیدا فەرغى لە

تێکدەران پیگەى الیەنە سیاسییەکان خۆیان بەهێز کردووە ڕۆژانە عێراق لە

دواکەوتن نزیک دەکەنەوە.قەیرانەکاندا گ��ەرم��ەى ل��ە ع��ێ��راق ناتوانێت هیچ هەنگاوێک بۆ چاکسازى مەترسیدارەى قۆناغە ئەو تا بنێت

ئێستا تێنەپەڕێنێت.ت��ا ق��ەی��ران ب�����ەردەوام ب��ێ��ت هیچ بە ب��گ��ات ناتوانێت پێکهاتەیەک لە کە ئ��ەوەى خ��ۆى خواستەکانى

دەستووردا دەستنیشان کراوە.ڕیکەوتن و دایلۆگ لە دوورکەوتنەوە بارێکى ب���ەڕووى ڕوو پێکهاتەکان و لێکترازان و دەکاتەوە مەترسیدار ئاراوەوە، دێنێتە بوون پارچە پارچە باشترین چارەسەر ئەوەیە لەم دۆخەى هەر ببرێت دەستوور بۆ پەنا ئێستا دەستوور بڕگەکانى پێى بە الیەنێک مافى خۆى پێبدرێت عێراق لەم قەیرانە

دەرباز بکەن کە بەرۆکى گرتووە.

زانستەیە ئ��ەو ئ��اب��وورى زانستى دەکۆڵێتەوە، دەگمەنى کێشەى لە لە بریتییە دەگمەنیش سەرەکیترین دەگمەنى سەرچاوەکان و نەمانیان لە سروشتدا، سەرچاوەکانیش دابەشبوون بەسەر دوو جۆردا سەرچاوەى سروشتى سەرچاوە ئ��اب��وورى، س��ەرچ��اوەى و هیچ سەرچاوانەن ئەو سروشتیەکان لەبەرامبەر وات��ە نییە نرخێکیان نرخێک هیچ مرۆڤ دەستکەوتنیاندا نابەخشێت، سەرچاوە ئابوریەکان ئەو

پڕکردنەوەى تواناى کە سەرچاوانەن بە هەیە مرۆڤیان پێداویستیەکانى شێوازێکى راستەوخۆ یان ناراستەوخۆ بەهایەکەوە، هەبوونى بە پابەندن و م���رۆڤ دەس��ت��ى ل��ە دەره��ێ��ن��ان و ئەم ل��ەب��ەر هەیە بەکارهێنانیاندا دەبێتە کە هەیە تێچونیان هۆکارەش هۆى دیاریکردنى بەها بۆ سەرچاوەکان نرخى بە کۆتایدا لە بەهاکەش و »سەرچاوە دادەنرێت سەرچاوەکان کە س��ەرچ��اوان��ەن ئ��ەو ئابورییەکان

نرخیان هەیە«.

سەرجەم ئ��اب��ووری��ەک��ان س��ەرچ��اوە بنەماکانى بەرهەمهێنان لەخۆ دەگرێت سەرمایە، )زەوى، لە بریتین کە دەستى کار، رێکخستن و بەڕێوەبردن(، و ئابوریانەش خواست ئەم سەرچاوە پێویستیان و هەیە خستنەڕوویان گەیاندنى بەیەکتر بۆ بازاڕێکە بە ک��ڕی��ار و ف��رۆش��ی��ارى س��ەرچ��اوەک��ان کاتێکى لە دی��اری��ک��راو نرخێکى بە چەندین ب��ازاڕەش ئەم دیاریکراودا، ه��ۆک��ار ک��اری��گ��ەرى ل��ەس��ەر دروس��ت زیادبوونى ه��ۆى دەبێتە و دەک��ات

سەرچاوەکان خستنەڕووى و خواست کاریگەریەکانیش پێچەوانەوە بە یان خۆى، شمەکەکە )نرخى لە بریتین نرخى شمەکى جێگرەوە، تەکنەلۆژیا، ئارەزووى بەکاربەر، ژمارەى دانیشتوان هتد...( کاردانەوەى کاریگەرییەکانیش هۆى دەبنە یان دووالیەنەن هەمیشە یان سەرچاوەکان بەکارهێنانى زیاتر کەمتر ه��ۆى دەبنە پێچەوانەوە بە

بەکارهێنانى سەرچاوەکان.کێشەى جیهان هەموو ئ��ەم��ڕۆدا لە کەمى و دەگمەنى سەرچاوەکانى هەیە

خاوەنى کوردستان هەرێمى ب��ەاڵم سەرچاوەیەکى ئێجگار زۆرى سەرچاوە ئابوریەکانە و بەهۆى کەمى و نەبوونى نەتوانراوە تەکنەلۆژیاوە پێشکەوتنى کەڵک لە سەرچاوە ئابوریەکان ببینرێت بەرهەمهێنانى خزمەتى بخرێتە و شمەک و خزمەتگوزاریەوە بۆ تاکەکانى کۆمەڵ، پێویستە بیر لە هاوردەکردنى بکرێتەوە پێشکەوتوو تەکنەلۆژیاى پەرەپێدانى ل��ە بەکاربهێنرێت و سەرچاوەکانى چیتر و پیشەسازیدا هەرێم بەبێ کەڵکى تەماشا نەکرێن.

چەقى کردنەوەى گرێکوێرەکە کەرکوکە

قەیرانەکاندایەعێراق لە گەرمەى

کاریگەرى تەکنەلۆژیا لەسەر سەرچاوە ئابوریەکانى کوردستان

سابیر عەبدوڵاڵ کەریم

ئیبراهیم مەحمود

هەوراز زایر

KaiwanAzad@yahoo.com

لێکدانەوە بۆ ڕووداوەکەی )17ی شوباتی2011ز(

)پێنجشەممە( ڕۆژی عەسری لە ب��ەرواری )17ی ش��وب��ات��ی2011ز( لەو یەکێک ب��ووە سلێمانی، ش��اری ت��ۆم��اران��ەی م��ێ��ژووی ش��ارەک��ە، تا جیاوازەوە دیدی بە ئایندە نەوەکانی ڕۆژەدا لەو بکەن. بۆ خوێندنەوەی لە پڕ مێژوییەکی کە )سلێمانی(، و ک��وردای��ەت��ی خەباتی بۆ ش��ان��ازی و کورد نەیارانی بەرەنگاربوونەوەی پەناگایەک ب��ووە هەبوو، خاکەکەی شۆڕشەی زنجیرە لەو پشتیوانی بۆ بەرپابوون! عەرەبی واڵتێکی چەند ئەو واڵتانەی لە کاتی نەهامەتی کوردا دەرگایاندا! لە هێزیشدا لە و لێیاندا ب���ەوەش ڕووداوێ���ک���ی ن���ەخ���وازراوی هۆی ب��ووە دواج��ار کە لێکەوتەوە، چەندین برینداربوونی و شەهید ڕۆڵ���ەی ک���وردی خ���ودی ش��ارەک��ە. ئەوەشی جێگای پرسیارە ئەوەیە، کە ئەو ڕۆاڵنەی ئەو ڕۆژە شەهید و بریندار مێژوویی نەیانزانی هەرگیز ک��ران، کەسانی وەک )زەین ئەلعابدین کوڕی عەلی( سەرۆکی تونس و )موحەممەد حوسنی موبارەک(ی سەرۆکی میسر و لبیبا سەرۆکی قەزافی( )موعەممەر سەرۆکی ساڵح(ی عەبدولاڵ )عەلی و ی��ەم��ەن ک��ێ ب���وون و چ��ی ب���وون؟ هۆکاری ب��وون��ە ئ��ەوان��ەی تەنانەت نەیانزانی هێمنانە، خۆپیشاندانێکی الڕێدا بە خۆپێشاندانە ئەو کەسانێک دەبن و خەونی گەیشتن بە دەسەاڵتی هەرێمی لە واڵتانە لەو ئیسالمییەکان ئەو تاقیدەکەنەوە. ئێراق کوردستانی بۆ ساڵ )دوو( تەنیا دوای خەونەی ئیسالمییەکانی کە دەرکەوت، جیهان )م��وح��ەم��م��ەد ب��وون��ە چ���ۆن میسر دیوێکی بە تر م��وب��ارەک( حوسنی )موحەممەد ئەوەی وەک هەر تردا. بەکاربوونی دەست دوای لە مورسی( واڵتی لە ئیسالمی سەرۆکێکی وەک بەرتەسکردنەوەی بۆ هەنگاوی میسر،

ئازادییەکان نا. ه��ەر چ��ۆن بێت دواج��ار )17ی زۆربەی و مێژووییەک کرایە شوبات( هاواڵتیانی و خوێنەوار و سیاسی ڕوان��ی، لێیان گەورەیی بە شارەکە ڕوودانی هۆکاری ئەوان هەر چونکە ب���وون. دی���ارە ئ���ەوەی ئ���ەوان بۆی چ���وون، ئ��ەوە ن��ەب��وو، ک��ە ڕووی���دا، کوردییەی هێزە لەو بوو تۆڵە بەڵکو نەیاری بە )1964ز(ەوە ساڵی لە بێئەوەی زانی؟ ناوچەکە و شارەکە ئ��ەوە چووبن، بۆ ل��ەوان ت��اک ی��ەک مێژووییەکی ل��ە ت��ۆڵ��ەک��ردن��ەوە ک��ە نییە ڕووپۆشکردنی مانای خۆیی، لەکاتێکدا دەرەک��ی! ڕووداوێ��ک��ی بە ئایندەکەی دەرەکییەکەش ڕووداوە ن��ادی��ار ب��ێ��ت! ت��ەن��ان��ەت ئ��ەوان��ەی ڕەخساند، ڕووداوەی��ان ئەو زەمینەی خۆیان ه��ەر کە ن��ەچ��وون، ئ��ەوە بۆ )1991-2011ز( س��ااڵن��ی ن��ێ��وان ل��ە هەژموون س��ن��ووردارک��ردن��ی هەوڵی ئیسالمییەکانی ف��راوان��خ��وازی و کوردستانیاندا! بۆیە دوای ئەو ڕووداوە ئەوەی کە نەپرسی، لەوەی کەسێک ئەوی بۆچی؟ پێشوو ساڵی )دە(

)17ی شوبات( لەپای چی؟ لێرەوە تێگەیشتن بۆ لێکدانەوەی ڕووداوی )17ی شوبات( جارێک زووە، دەکرێت شرۆڤە کاتێک ئەوە چونکە ڕووداوەدا ئەو بەسەر ساڵ چەندین هۆکاری ن��ەوەی��ەی ئ��ەو و تێپەڕێت هەر مێژوو. ببێتە ب��ووە ڕووداوەک���ە چاوی بە ئیمڕۆ نەوەی ئەوەی وەک بیست سەیری نەفرەتەوە و ڕەخنە ساڵ لەمەوبەری خۆی دەکات! ئەوەش درێژایی بە ک��ورد مێژووی ڕەوتێکە چ��ەن��دی��ن س��اڵ ب��وون��ی ب��ەخ��ۆی��ەوە ئاراستەیەی بەو ڕەوتەکەش بینیووە. نەبێت قبوڵ ڕابردووی نوێ، )نەوەی ژیابێت، خۆی بۆ هەر ڕاب��ردووش و بۆ هەر ئێستاش نەوەی ئەوەی وەک چاوەڕوانی دەبێت بۆیە دەژی، خۆی

نەفرەتی نەوەکانی داهاتوو بێت(.

لێکدانەوەکانی مێژوو

د. کەیوان ئازاد

№№

www.jamawarnews.com7 | 32 سێشەممە | 2013/02/19 | ژماره 737 | ساڵی

وەرزش

ناپۆلى ی��ان��ەى ب��ەت��وان��اى ی��اری��زان��ى لە گ��ەڕان��ەوەى ل��ەدواى )هامسیک( ئۆتۆمۆبێلەکەى الى بۆ فڕۆکەخانە لەالیەن یانەکەى ڕاب��ردووى یارى لە هێرشى نەناسراو چەکدارێکى چەند لە کاتێکدا بوو کە کرایە سەر. ئەمە لە کە کاتەى ئەو ناوبراو یاریزانى ویستى دەرەوە هاتۆتە فڕۆکەخانە سوارى ئۆتۆمۆبێلەکى بێت 3 چەکدارى و س��ەرى ک��ردە هێرشیان نەناسراو داوایان لێکرد هەرشتێکى گران بەهاى پێیەتى بیدات بە ئەوان و ئەویش ئەو دایە بوو دەستى لە کە کاتژمێرەى چەکدارەش 3 ئەو و ئ��ەوان دەس��ت کاتژمێرە ئ��ەو وەرگرتنى دواى لە جێهێشت شوێنەیان ئەو ڕاستەوخۆ پەیوەندى یەکسەر یاریزانەش ئەو و بە نزیکترین بنکەى پۆلیسەوە کرد و لێکۆڵینەوەکانیش دەستیان پێکردووە

کاپتنى یانەى بایرەن میونخى ئەڵمانى بەر ئاگریندا لێدوانێکى لە الم فلیپ ئیمارت یاریگاى بۆ لەسەفەرکردنیان ببێتە باڤارى یانەى ئەمڕۆ بڕیارە کە میوانى تۆپچیەکانى لەندەن، لە میانەى خولى شانزەى قۆناغى چوونى یارى بەرگریکارى ئەوروپا، پاڵەوانى یانە مانشافت دووپاتى کردەوە بۆ یەکسان نین ڕازى و ن��اک��ەن ی���ارى ب���وون بۆ تەمەکان شارى لە بەگەڕانەوەیان واڵتى ئەڵمانیا ئەگەر نزیک نەبنەوە لە قۆناغى هەشت. یاریزانى تەمەن )29(دەزگاکانى بۆ دا لێدوانێکى لە ساڵ ڕاگەیاندنى ئەڵمانى دەڵێت : لە ڕاستیدا ئێمە باش دەزانین ئەم یاریەى بەرامبەر ئەرسناڵ ئەنجامى دەدەین ئاسان نیە، بۆ هەموان دووپاتى دەکەمەوە بایرەن لە لەندەن بۆ دەکات سەفەر میونخ یارى تا ئەو کاتەى پێناو سەرکەوتن زیاتر نەبێت. الم کاریگەرى گەڕانەوە دەڵێت : بڕوا ناکەم ئەرسناڵ بە پالنى لە ه���ەروەک بکات ی��ارى هێرشبەر پێش دەکات، یارى ئینگلیزى خولى

بەهێرشە پشت فینگەر دەکەم بینى پێچەوانەکان ببەستێت، لە دوا یاریمان ڕوداوە ئ��ەم لیگا بۆندس خولى لە

ڕویدا، ئێمە باش دەزانین چۆن ڕێگرى دەکەین لە هێرشە پێچەوانەکان.

ڕۆژن��ام��ەى دی��ف��ن��س��ا س��ەن��ت��رال��ى ئ��ی��س��پ��ان��ى بەو ئ��اس��ت��ە ئاماژە

ب��������ەرزەى هێڵى یاریزانى یانەى ناوڕاستى ڕی����اڵ م���ەدری���د و بەڕازیل هەڵبژاردەى کە دەکات کاکا ڕیکاردۆ بەرامبەر ڕاب���ردوو ی��ارى لە کرد. پێشکەشى فالیکانۆ ڕایۆ کردووە ئاشکرا ئەوەشى ڕۆژنامەکە ڕایۆفالیکانۆ بەرامبەر ی��ارى کاکا شەشەم یارى فەرمیە لەم وەرزە وەک دەکات بەشدارى سەرەکى یاریزانى

سەلتافیگۆ بەرامبەر ئ��ەوەى دواى برنابیۆ سەنتیاگۆ لە ئیشبیلییە و یارى کرد، لەیارى بەرامبەر ئەلکویانۆ ئەیاکس و ئیسپانیا شاى جامى لە ئەمستەردام لە خولى یانە پاڵەوانەکانى وەک کاکا ک��رد. بەشدارى ئەوروپا بەتواناکانى بەرز ئاست یاریزانێکى ئەوەیە شایەنى سەلماندى خ��ۆى پێکهاتەى لە سەرەکى یاریزانى وەک جۆزێ مۆرینهۆ بێت لەیاریە گەورەکان دیفنسا داهاتوو. یەکالکەرەوەکانى ئەوەشى ئاشکرا کردووە تا ئێستا کاکا لەنێوان قاچەکانى خەزێنەى جادوگەر برنابیۆ هاندەرانى دەتوانێت هەیە هەلێکى و ئەگەربێت بکات دڵخۆش گونجاوى بۆ بڕەخسێت لەالیەن ڕاهێنەر

جۆزێ مۆرینهۆوە.

سیتى مانچستەر یانەى ڕاهێنەرى ئاماژە ئینگلیزى »ڕۆبەرتۆ مانشینى« و یانەکەى هێرشبەرى بەتواناکانى »کارلۆس ئەرجەنتین هەڵبژاردەى ئاستە ئ��ەو دواى دەک���ات، تێڤز« بەرزەى بەرامبەر یانەى لیدیز یونایتد )32( قۆناغى لە ک��رد پێشکەشى کاتێک ئینگلتەرا، یەکێتى جامى نێو لە خاوێن گۆڵى بەچوار توانیان بەدەست سەرکەوتن ئیتحاد یاریگاى ئەگوێرۆ و ئەباچى یاریە لەم بهێنن، مانشینى ک��رد. تۆمار گۆڵەکانیان ئێس ئى تۆڕى بۆ دا لێدوانێکى لە بى ئێن دەڵێت : کارلۆس یاریزانێکى بەگەڕانەوەى دڵخۆشین ئێمە گرنگە، لە و بێت ئەگەر تۆمارکردن، بۆگۆڵ بارودۆخێکى باشیش نەبێت ئەوا هەر ڕۆژە شەش م��اوەى گرنگە، بۆئێمە هەلى ئەگەر بەاڵم نەرکردووە، یارى گۆڵ دەتوانێت ئ��ەوا بڕەخسێت بۆ تۆمار بکات. مانشینى زیاتر دەڵێت : گۆڵە بەتۆمارکردنى پێویستمان ئێمە

لەسەرجەم هێرشبەرەکان لەالیەن ئەگەر وەرزە، لەم م��اوە یاریەکانى لە سەرکەوتووبن ئەگوێرۆ و تێڤز تۆمارکردنى گۆڵ لەسەرجەم یاریەکانى دەگەرێنەوە تر جارێکى ئ��ەوا م��اوە هێنانى بەدەست بۆ ڕکابەرى نێو بۆ ئینگلیزى. نایابى خولى ن��ازن��اوى تاچەند مانچستەر سیتى چانسى هەیە جامى ن��ازن��اوى هێنانى لەبەدەست )2011( کەلەساڵى ئینگلیزى یەکێتى

دەڵێت مانشینى هێنا، بەدەستى نازناوە ئەم بردنەوەى وایە بڕوام :زۆرگرنگە، ڕوونە ئەگەر سەر کەتووبین ماوەى لە گۆڵ دوو تۆمارکردنى لە )20(خولەک، یاریەکانى جام سەختە، ئەرسناڵ لە نێو یاریگاى ئیمارت دۆرا ئێمە پێویستە بالکبێرن، بەیانەى تەکریزى خۆمان لە دەست نەدەین و

دواتر نازانم چى ڕوو دەدات.

توانى فیرۆنتینا یانەى ئەوەى دواى بەسەر )4×1(سەرکەوتن بەئەنجامى بهێنێت بەدەست ئینتەرمیالن یانەى )25( هەفتەى یاریەکانى میانەى لە یاریزانى ئیتاڵیا، کالچیۆى خولى ئاشکراى یۆفیتیچ ستیفان مۆنتیگرى ت��وان��اى فیرۆنتینا ی��ان��ەى ک���رد یانە بۆخولى س��ەردەک��ەوێ��ت هەیە دەڵێت ستیفان ئەوروپا. پاڵەوانى سەرکەوتنە بەم دڵخۆشین ئێمە :

یانەکەمان هاندەرانى سوپاسى و لە بوون ئێمە پاڵپشتى کە دەکەین زیاتر یۆفیتیچ زەحمەتەکان. کاتە ئاستێکى توانیم ئەمشەو : دەڵێت گۆڵ دوو , بکەم پێشکەش ب��اش تۆمار بکەم زۆر بەختەوەرم، پێویستە بۆلۆنیا ل��ەی��ارى بیر ل��ەس��ەرم��ان تۆمار سەرکەوتن تاوەکو بکەینەوە بەردەوام پێویستە لەسەرمان بکەین

بین لەو ئاستە بەرزەمان.

لە ئیسپانى م��ارک��اى ڕۆژن��ام��ەى یانەى کردەوە باڵوى نوێیدا چاپى بەرشلۆنە گەشتەکەى دەست پێکرد بۆ چاودێرى کردنى گۆڵچیەکى نوێ ، نێودەوڵەتى گۆڵچى ئەوەى دواى »ڤیکتۆر ئیسپانیا ه��ەڵ��ب��ژاردەى یاریگاى لە دا »بڕیارى ڤاڵدێس کامپ نوو بەردەوام نەبێت لە وەرزى ئاماژەیەکى ڕۆژنامەکە داه��ات��وو. تیتۆ نێوان بەکۆبونەوەکەى گرنگى وزارێتا زوبى و ڕاهێنەر فیالنۆڤاى داواى ڕاهێنەر نیۆرک، لە کردووە بلوگرانە وەرزشى بەرشێوبەرى لە ک����ردووە ب��ۆ ش��وێ��ن گ��رت��ن��ەوەى گۆڵچیەک ل��ەگ��ەڵ بۆند ڤاڵدێس مەدریدیەکە ڕۆژنامە بکەن. ئیمزا یانەى ک���ردووە ئاشکرا ئ��ەوەش��ى پێنچ تواناکانى چاودێرى بەرشلۆنە ناوەکان ئێستا دەک���ات، گۆڵچى یانەى کارگێڕى دەستەى لەالیەن گۆى و گفت ئەوەى بۆ بلوگرانەیە ڕۆژنامەى لەسەربکرێت. ت��ەواوى ک���ردووە ئاشکرا زی��ات��رى م��ارک��ا گۆڵچى ئیسپانى و یانەى مانچستەر لیستى لەسەروى خیا دى یونایتد ئەو گۆڵچیانەیە بەرشلۆنە دەیەوێت بکات، ئیمزا لەگەڵ گرێبەستى

گۆڵچى ب���ەاڵم پ����ێ����ش����ووى

ئەتلەتیکۆمەدرید ئ���ام���ان���ج���ێ���ک���ى ی��ان��ەى دوورى

چونکە بەرشلۆنەیە ی���ان���ەى م��ان��چ��س��ت��ەر

بەئاسانى وا یونایتد نابێت. ب�����ەردارى دەس���ت

بریتین پاڵێوراون گۆڵچیانەى ئەو لیڤەرپوڵ و لە : پیپى ڕینا گۆڵچى گۆڵچى وە ئیسپانیا، هەڵبژاردەى الوى بروسیا منشنگالدباغى ئەڵمانى مارک ئەندرى تیرشتیجان، وەگۆڵچى ڤالەنسیا فسنت گویتا، کیکۆ کاسیال

گۆڵچى یانەى ئیسپانیۆل.

ڕادی���ۆى ل��ەگ��ەڵ دانیشتنێکدا ل��ە یانەى بەتواناى یاریزانى کەتەلۆنیا )ئاندرێس ئینیێستا( باسى لە ئاستى : ووتى و کرد وەرزەی��دا لەم خۆى ڕاهێنان باشترین پێویستە هەمیشە

ب��دەى بتوانى باشترین ئەنجام و پێشکەش ئاست بکەى بۆ ئەوەى بتوانى ڕکابەرى یاریزانە لەگەڵ ن کا نا ا تو بە

ى بکەمنیش و

ه��ی��وادارم کە وەرزى بتوانم

بتوانم داه��ات��ووش وەک ئەم وەرزە بەباشى لە

من هەرچەندە یانەکەمدابم خزمەت نازانم تا ئێستا چەند گۆڵم بۆ یانەکەم کە دەزان��م ئەوە بەاڵم تۆمارکردووە

نەکردووە. تۆمار گۆڵم میسى وەک یاریزانى لێدوانەیدا ئەو بەشێکى لە ناوبراو باسى لە چەندین یاریزان کرد کە یەکێک لەو یاریزانانە بەرگریکارى )سێرجیۆ م��ەدری��د ڕی���اڵ ی��ان��ەى

بارەیەوە لەم و بوو ڕامۆس( هەمیشە م��ن ووت����ى:

ه���ان���دەرى ئ��ەو

ی��اری��زان��ە ئەو چونکە ب��ووم یاریزانێکە کە بەهەموو ت��وان��اک��ى ل��ە خ��زم��ەت یانەکەیدایە و هەڵبژاردە باشترین ل��ە یەکێکە و

بەرگریکارانى جیهان.

یاریزاێکى ناپۆلى لەالیەن سێ چەکدارى نەناسراوەوە هێرشی کرایە سەر

فلیپ الم :

بۆ بردنەوە یارى لەگەڵ ئەرسناڵ دەکەین

لە پێکهاتەى مۆرینهۆدا ماوە!!کاکا هێشتا

تێڤز یاریزانێکى گرنگەمانشینی :

یۆفیتیچ :

فیرۆنتینا ئەتوانێت سەرکەوێت بۆ خولى یانە پاڵەوانەکان

بەرشەلۆنە ژمارەیەک گۆڵچی بۆ

جێگرتنەوەى ڤاڵدێس دیارى دەکات

ئینیێستا :

ڕامۆس یەکێکە لە باشترین بەرگریکارەکانى جیهان

№№

№

№

№ خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

№ دیزاین

سەعید ئەحمەد

№ سەرنووسەر

پشدەر بابەکر

№ جێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

سینەماکارى کورد و جیهانى یەڵماز گیونای

ناشرینترین ژن لەجیهاندا

ژنی یاسر عەرەفات:

پەشیمانم لەوەی شوم بە عەرەفات کرد

کچە کوردێک لەهۆڵیۆد

نیکی کەریمی هیوایەتەکانی دەدرکێنێ

پیاوێک بۆ ماوەى 15 ساڵە لە گۆرستان دەژیت

ناسراوى سینەماکارى جیهانى و ک���ورد گیونای، یەڵماز ن��اوى ت��ەواوەت��ى »ی����ەڵ����م����از پیوتیون«ە، لە 1937 س��اڵ��ی لە یەکێک ل��ە دێ��ه��ات��ەک��ان��ى شارى »ئەدەن«�ە ل����ە ب����اش����وورى رۆژهەاڵتى ئەنازۆڵ لە باوکێکى هەژارى جوتیار »یەڵماز ل��ەدای��ک��ب��ووە. سادەیى سەرەڕاى گیونای« بەشى توانى کەچى ژیانی، لە بااڵ خوێندنى لە ئابووریى زانکۆى ئەستەمبوڵ و خوێندنى بااڵ ئەنکەرە زانکۆى لە مافناسى بەشى

تەواوبکات. ساڵى 1958دا پاش ئەوەى پڕۆپاگەندەى ئەوەیان بۆ دروستکرد، کە گوایە »یەڵماز گیونای« سەر بە پارتى کۆمۆنیستە بۆ ماوەى 18 مانگ فەرمانى بەندکردنیان بەسەردا سەپاند. بەهۆى بەندکردنیەوە وەک ئەکتەرێک لە کارى هونەریى دابڕا،

ئەمەش پاش ئەوەى ڕۆڵى لە چەندین ناوێکى هەبوو ج��ۆراوج��ۆردا فیلمى

تایبەت بەخۆى پەیداکردبوو.فیلمى ل��ە گیوناى ،1966 س��اڵ��ى - Hudutlarin Kanunu«»ئومەر ڕۆڵ��ى دا سنوور« یاساکانى لیوفتى ئاکادش«دا بینی. ئەو فیلمەش بەیەکێک لە کلیلەکانى کارى بزووتنەوەى هەر دادەن��رێ��ت، گیوناى سینەماى خۆیشى سیناریۆکەى نووسیبوو. دواى ئەم بەرهەمە گیوناى ڕێگاى دەرهێنانى لە باس گیوناى کارەکانى گرتەبەر. دەکردو کۆمەڵگە جیاجیاکانى توێژە زەق بەشێوەیەکى جیاوازیانەى ئەو دا دەخستەڕوو هەربۆیە فیلمەکانى لە یەکەم کارى دەرهێنانى فیلمى لە ساڵى - Seyyit Han« بەناوى 1986دا Aç« فیلمى پاشان و بووکى زەوی« گورگەبرسییەکان« – Kurtlarکەهەردووکیان 1969دا، ساڵى لە ئیتاڵیان ڕیالیزمى نوێى کاریگەرى لەسەر بوو، بەاڵم هەردوو فیلمى ناوبراو

بایکۆت کران.گ��ی��ون��اى ب���ۆ ی��ەک��ەم��ج��ار ت��وان��ى کارەکەى بۆ نێودەوڵەتى خەاڵتێکى وەد ەستبیهێنێت، ئەویش لەسەر فیلمى »Umut – هیوا« لە ساڵى 1970دا،

ئەمەش لە میانەى فێستیڤاڵى )کان(�ى سینەمایى دا، ئەو فیلمەش باس لە دەکات، نەهامەتى خەڵکى و هەژاریى هەربۆیە نەتوانرا پەخشبکرێت. بەدواى وەدەستیهێنا، سەرکەوتنانەى ئ��ەو بەئەنجام دیکەى بەرهەمى چەندن ساڵى بێئومێدەکان لە وانەش: گەیاند ساڵى ب��ەج��ەرگ – ئ���ازا ،1971دواى .1971 ساڵى ئ���ازار ،1971ئ��ەو ک��ودات��ا س��ەرب��ازی��ەى ل��ە ساڵى ئەو لەسەر ڕووی��دا، تورکیا لە 1971و ساڵ هەیبوو جیاوازانەى بۆچوونە نیوێک ژیانى لە بەندیخانە بەسەربرد. بەندیخانەو لە هاتنەدەرەوەى پاش ڕەخنەگرییەکان، فیلمەکۆمەاڵیەتییە لە و بەرهەمەکانى کەرەستەى بوونە چاوى لە بوو دڕکێک دا کا ت هەمان تورکیا. لە ف��ەرم��ان��ڕەوا سەربازانى بەاڵم گیوناى توانى لە ساڵى 1974دا هەژاران – فیلمى و هاوڕی - فیلمى بەرهەمبهێنێت. هەرهەمان ساڵ جارێکى پارێزەرێک کوشتنى بەتۆمەتى دیکە ئەوەى سەرەڕاى بەندیخانەوە. خرایە بەتوندى ت��ۆم��ەت��ەى ئ��ەو گ��ی��ون��اى فەرمانى ساڵ 19 کەچى ڕەتکردەوە، بەندکردنیان بەسەردا سەپاند. لەکاتى بەندیخانەدا لە ژیانى بەسەربردنى

کەوتە نووسینەوەى سیناریۆ بۆ فیلم و بەنهێنى ڕەوانەى دەرەوەى بەندیخانەى دەکردو دەکرانە فیلم لەوانەش - لەو ەڕگا Zeki« ساڵى 1978دا، لە دەرهێنانىلە .»Düsman« و »Öktenساڵى 1981 دا پاش وەرگرتنى مۆڵەت دەرەوەى لە پشوو بەسەربردنى بۆ بەندیخانە ، گیوناى لە ڕێگاى یۆنان-�ەوە بەڕێدەکەوێت و ڕۆژئاوا ئەورپاى بەرەو لە نهێنى بەشێوەیەکى ماوەیەک بۆ یەکێک لەشارەکان دەژیا. ساڵى 1981 ڕەگەزنامەى تورکى لێسەنرایەوە، ساڵى ى بەرهەمهێنا ڕێگا – فیلمى 1982گیونایە. فیلمى بەناوبانگترین کە بەرهەمانەی لەو بوو »Yol«یەکێک هونەر جیهانى ب��ەه��ەم��وو گیوناى ناساندو لەسەر ئەم کارەى خەاڵتى چڵە لە ئەوەش وەرگرت، زێرێنى خورماى سینەمایى کا ن-ى فێستیڤاڵى میانەى لە یەکەمجار بۆ ساڵ 16 پاش دا، سینەماکانى لەسەر 1999دا ساڵى تورکیا نیشاندرا. دوا بەرهەمى – دیوار ساڵى 1983 بوو، بەاڵم ئەم بەرهەمەى پێشووى فیلمەکانى کوالیتیى هەمان نەبوو. یەڵماز رۆژى 1984/9/9 و لە تەمەنى 47 ساڵى دا لە پاریس کۆچی

دوایى کرد.

تەرمى مردنی، لە ساڵ 153 دواى لەجیهاندا ل��ە ژن ناشرینترین لە و م��ەک��س��ی��ک گ��ەڕێ��ن��رای��ەوە واڵتەکەى خۆى نێژرا. ئەو ژنە ناوى بەهۆى و باسترانا«یە »جولیان دەگمەنەوە، بۆماوەیى حاڵەتێکى تووکنى و ری��ش��ن دەم��وچ��اوێ��ک��ى ه��ەب��ووەو لە س��ەدەى ن���ۆزدەدا لە بەگوێرەى ژیاوە. ئەوروپا واڵتانى نێت، عەرەبییە سایتى هەواڵێکى و ئەمریکاییە جولیان، هاوسەرى بەجیهاندا گەشتى تەرمەکەیەوە بە بۆ ه��ات��وون خەڵکیش ک����ردووەو

ت��ەم��اش��اک��ردن��ی. وێ���ڕاى ن��ازن��اوى ناشرینترین ژن لە جیهاندا، جولیان نازناوى )ژنە مەزنەکە(شى پێدراوە،

زۆرى ستەمێکى بەرپەرچى چونکە ژیانیدا سەختیى بەسەر داوەتەوەو

سەرکەوتوو بووە.

ژنی یاسر عەرەفات سەرۆکی کۆچکردووی فەلەستین بۆ یەکەم جار چەند نهێنییەکی

لەبارەی هاوسەرگیریى ل���ەگ���ەڵ ع���ەرەف���ات رۆژنامەی ئاشکراکرد. تورکی ی »سەباح« سوها ب��اڵوی��ک��ردەوە، ع��ەرەف��ات ژن��ی یاسر عەرەفات رایگەیاندووە ل��ەوەی پەشیمانە بەعەرەفات ش��وی جار 100 کردووەو لێى هەوڵیداوە ە و بێتە جیا

ب���ەاڵم رێ��گ��ری��ان ل��ێ��ک��ردووە. زەمەن ئەگەر دەڵێت هەروەها

ناکات. بەعەرەفات شو دواوە بگەڕێتەوە عەرەفات کۆچی دوای دەڵێت هەروەها ب��ەدەی��ان داواک����اری لێکراوە هاوسەرگیرى لەدوای نایەوێت بەاڵم ک���ۆچ���ی ع���ەرەف���ات سوها شوبکاتەوە. لەساڵی ع���ەرەف���ات لەدایکبووەو 1963کە 1990 ل��ەس��اڵ��ی س��اڵ 27 ت��ەم��ەن��ی ب��وو ش��وی ب��ە یاسر ع���ەرەف���ات ک���رد کە 61 تەمەنی ئەوکات تا هاوسەرگیریەکەیان بەاڵم بوو، ساڵ

ساڵی 1992 ئاشکرانەکرا.

یەکێک لەکچە ئەکتەرەکانی هۆڵیۆد فیلمی چەندین ب��ەش��داری ک��ە کوردێکە کچە کردووە سینەمایى ئیلیا شەوکەت«. »ئیلیا بەناوی لە ساڵەو 23 تەمەنی شەوکەت دایکێکى کوردو بەرەگەز باوکێکی دایکبووە. لە ن��ەروی��ژى ئێرلەندى ئەو کچە کوردە ناوى تەواوى »ئااڵ فیلمى چەندین ل��ە ش���ەوک���ەت«ەو هەیەو س��ەرەک��ى رۆڵ��ى ئەمەریکى یەکەمین کارى لە ساڵى 1999 دا بووە.

باس ئێرانی ئەکتەری کەریمی نیکی لە هیوایەتەکانی دەکات و رایگەیاند فیلمێک لە بینین رۆڵ دوای نایەوێت بەکاری بەڵکو کارنەکات و دابنشێت دیکەوە سەرقاڵ دەبێت. نیکی کەریمی رۆژنامەی لەگەڵ لەچاوپێکەوتنێکدا ماوەی رایگەیاندووە العربی« »القدس جیهانێکی چووەتە ساڵە 10 نزیکەی

سیناریۆی ه��ەن��دێ��ک دی���ک���ەوەو فیلمیشی هەندێک ن��وس��ی��وەو کتێبێکیشی چەند دەرهێناوەو دەڵێت هەروەها وەرگ��ێ��ڕاوە. دوو نێوان لەماوەی نایەوێت کار بەبێ بەبێدەنگی فیلمدا ئاماژەی کەریمی دابنیشێت. هیوایەتەکانی بەوەشکردووە بینین رۆڵ ل��ە ج��گ��ە ئ���ەو و وێنەگرتن ل��ە ی��ە بریتی

و دەرهێنان و وەرگ��ێ��ڕان

لەوەشدەکات باس سیناریۆ. نوسینی کە پەیوەندی بە مۆسیقاوە بەهێزە و ئامێرێکی دیاریکراوی مۆسیقی ناژەنێت و دەگرێت مۆسیق لە گ��وێ بەڵکو گوێگرتن لە چێژ و ب��ووە ئ��ال��ودەی لێى وەردەگرێت. ئەو ئەکتەرە ئێرانیە راش��ی��گ��ەی��ان��دووە ئ��ەو ه��ەر لە حیجابی م��ن��داڵ��ی��ەوە پ��ۆش��ی��وەو دەڵ��ێ��ت »ل��ەوەت��ەی چ��اوم ک�����ردووەت�����ەوە ح����ی����ج����اب����م پ����ۆش����ی����وە، حیجاب رێگری ن���ەک���ردووە ل���������ەوەی داه��ێ��ن��ان

بکەم«.

ب��ری��ات��ی��س��ی��الڤ س��ت��ۆی��ان��ۆڤ��ی��چ، سربییە ساڵەى )43( هاواڵتییەکى ماڵ بێ ساڵە )15( م��اوەى بۆ و دەژی��ت. گۆرستان لە و حاڵە و کرێکار پیشتر کە ستۆیانۆڤیچ،

ئێستا پێش ساڵ چەندین و بووە بۆ خانووێک ئەوەى بۆ دا هەوڵى خۆى دروست بکات، بەاڵم نەیتوانى گۆرستان لە دا ب��ڕی��ارى بۆیە و بکات دروس��ت خۆى بۆ شوێنێک

بحەوێتەوە. تێیدا ب����ەردەوام و سەرەتادا لە دەڵێت، ستۆیانۆڤیچ لەنێو ئ���ەوەى ب��ۆ ب��وو ن��اخ��ۆش گۆرستان بژیم، بەاڵم دواتر و ساڵ

بە ساڵ توانیم خۆم بگونجێنم.

پەرلەمانى عێراق و پەسەند کردنى بودجە

عێراق پ��ەرل��ەم��ان��ى م��اوەی��ەک��ە سەرقاڵى تاوتوێ کردن و پەسەند بەاڵم 2013ی��ە بودجەى کردنى کە بودجە ، دەهێنێت شکست پەیوەندى بە ژیانى ڕۆژانەى خەڵک گەشەى و ئابوورى ژێرخانى و ئ��اب��ووری��ەوە ه��ەی��ە ب��ەداخ��ەوە بەکار یەکتر دژى چەکێک وەک چوونە مۆدێلى یان ، دەهێنرێت ئەنجومەنى هۆڵى لە دەرەوە ن��وێ��ن��ەران ب��ۆ ئ���ەوەى ژم��ارەى دەنگى و نەبێت ت��ەواو یاسایى پێنەدرێت ، واڵت کە لە ئێستادا ئەمنى کێشەى دەیان بەدەست خزمەتگوزاریەوە و وئابوورى بە ی���ارى ناکرێت دەناڵێنێت پرۆژە و کۆمپانیاکان پێشینەى بکرێت خزمەتگوزارەیەکانەوە عێراق گەالنى ناشکرێت خۆ و س���ەرى دەردە کێشەو ل��ەو ناڕەحتیانە بەردەوام ژیان بەسەر بە پەیوەستە هەرچی ، ب��ەرن داواکاریەکانى کوردەوە مەسەلەى پ��ارەى پێشمەرگەو ب��ودج��ەى ڕێ��ژەى و ن��ەوت کۆمپانیاکانى ک��وردس��ت��ان ه��ەرێ��م��ى %17ى و س��ی��ادى ب��ودج��ەى زۆرى و وەزارەتى خەرجیەکانى هەروەها بەرژەوەندى لە ئەمانە بەرگریە ، کوردستانن و عێڕاق خەڵکى کە پێشمەرگە مەسەلەى جارێ کوردستان خاکى زۆرى بەشێکى بەشێکە کوردستانیش دەپارێزن بەشێکى کەواتەئارامى عێراق لە عێراق دەپارێزێت ئەمە سەرباری ئەوەی لەو کاتانەى کە مەترسی پێشمەرگە دەکرا ناوخۆ شەڕى شیعەو بارەگاى و بەغداد چووە سەرکردەکانیانی و سوونەکانى دەپ��اراس��ت ه��ەروەه��ا ئ��ەوان��ەى هەولێر ل��ە ب��وون ئۆپۆزسیۆن دەیان خوێند ئەو کات پێشمەرگە ، بێتەوە بەعس نەیدەهێشت کۆمپانیا پ��ارەى بە س��ەب��ارەت دەرهێنراوى نەوتى نەوتیەکان خەزێنەى دەچێتە کوردستان حکومەتى ناوەندیەوە وە لە ڕێگەى هێڵى نەوتى عێراق و کۆمپانیاى %83ى لە دەفرۆشرێت سۆمۆوە ترى پارێزگاکانى بۆ داهاتەکەى پ��ارەى ن��ەدان��ى ئیتر ، عێراقە ئەگەر ، ؟ بۆچى کۆمپانیاکان غاز و نەوت یاساى دەگوترێت دەرنەچووە کێ بوون ئەوانەى کە ڕەشنووسی لە ساتەکان دوا لە پاشگەزبوونەوە یاساکە پ��رۆژە ل��ە وەرگ��ێ��ران��ى دەق���ى ک��وردى گۆڕانى کۆمەڵێک ع��ەرەب��ی و بە سەبارەت ، کرد؟ گەورەیان دەبێت سیادى خەرجى زۆرى بکات ب��ەوە درک الی��ەک هەموو زۆرب���وون���ى خ��ەرج��ى س��ی��ادى کردنى پێشکەش حسابی لەسەر هاواڵتیانى بە خزمەتگوزاریە کە دەزانین هەمووشمان عێراق ئ��اوو ب��ە پێویستیان ه��اوالت��ی��ان نەخۆشخانە و ڕێگاوبان و کارەبا بە س��ەب��ارەت ، هەیە ئ���اوەڕۆ و چەکدارەکان هێزە خەرجى زۆرى بە نەبێتەوە عێراق ئ��ەوەی��ە بۆ واڵتێکى چەکدارى کە سەربکێشێت ئ��ەوە چونکە دیکتاتۆریەت ب��ۆ عێراق هاواڵتیانى زۆری��ن��ەى الى شتێکى قێزەونە بۆیە هەموو الیەک و دەستوور بە ب��وون پابەند بە ڕێککەوتنەکان و وەفا بۆ دەنگدەران پابەندى ، شەهیدان خوێنى و بااڵکان ب��ەرژەوەن��دی��ە پاراستنى زوترین کات بە بدەن بن و هەوڵ بودجە پەسەند بکرێت و پرۆژەکان کەسیش نابێت پێبکەنەوە دەست پێشکەوتنەکانی لە بێت نیگەران هەرێمی کوردستان هەروەها ئۆباڵی شکستەکانی بەسەر کورددا بێنێت.

سەنگەر بابەکر

ئا:~