Rečnik-leksikon

pojedinačni termini i složenice prevedeni sa engleskog jezika

berza-finansije-bankarstvo-knjigovodstvo-osiguranje-pravo

Rečnik je leksikonskog tipa. Namenjen je prevashodno studentima iz raznih oblasti

ekonomije kao i profesionalnim prevodiocima angažovanim u ovim oblastima. Što se

tiče pravne terminologije i latinskih složenica, oni su uglavnom vezani za imovinsko-

pravna pitanja i zakonske odredbe u okviru zakona koji regulišu oblasti berze,

finansija, bankarstva, osiguranja, knjigovodstva, prava. I pored jakog usmerenja

sastavljača ovog rečnika ka stručnoj terminologiji, na više mesta bilo je neminovno

uneti opšte ekonomske termine, pa i termine opšteg značenja uglavnom radi

pojašnjenja složenijeg stručnog termina datog u nastavku, ili jednostavno na osnovu

dugogodišnjeg iskustva prevodioca.

S velikom pažnjom će biti razmatrane sugestije koje bi doprinele poboljšanju

kvaliteta rečnika.

Autor

A

A = visoki do srednji rejting hartija od vrednosti

AA (Aa) = visoki rejting hartija od vrednosti

AAA (Aaa) = najviši rejting hartija od vrednosti

AAAA = vidi: American Association of Advertising Agencies

AAII = vidi: American Association of Individual Investors

ABA = vidi: American Bankers Association

ABA vidi: American Bar Association

A/C = vidi: current account

A&L = vidi: assets and liabilities

A&L Management = menadžment aktive i pasive – upravljanje stavkama u bilansu

stanja

abandon = odreći se, napustiti – (imovina) odreći se dobrovoljno i zauvek imovine,

najčešće su u pitanju nekretnine; (opc.) odreći se prava na naplatu ili prodaju opcija

pre njihovog dospeća; (hart. od vredn.) pravo da se premijom pokrije odustajanje od

ugovorom utvrđene kupoprodaje hartija od vrednosti; (akc.) pravo da prilikom

statusnih promena kompanije akcionari vrate svoje akcije kompaniji;

abandoned property = napušteni posed

abandonment = čin dobrovoljnog i konačnog odricanja od prava vlasništva

abandonment option = opcija prema kojoj ulog može da bude obustavljen pre isteka

roka

abate (a nuisance) = otkloniti (smetnju)

abatement = smanjenje, umanjenje – (dug) smanjenje/umanjenje iznosa duga ili

iznosa regularne isplate; otklanjanje; (prav.) smanjenje testamentarne sume radi

prodaje vlasništva testatara da bi se dugovi isplatili prema prioritetima; (prav.)

odustajanje od ili obustavljanje sudskog postupka;

abduct = (prav.) oteti neku osobu;

abduction = (prav.) čin otimanja neke osobe;

abet = (prav.) podstaći/navesti na nedelo; saučesništvo u nedelu;

abeyance = neograničeno vlasništvo nad nepokretnom imovinom sa pravom na

privremeno oduzimanje ili zaplenu iste

ability to pay = sposobnost plaćanja, sposobnost otplate duga; (kom. obv.) ukazuje na

sposobnost komunalnih vlasti da otplaćuju dugovanja vezana za njihove emisije

dužničkih hartija od vrednosti;

ab initio = lat. od početka

able-bodied person = fizički sposobna osoba

abnormal = neuobičajen, nepredviđen, nenormalan; višak;

abnormal returns = nepredviđeni prinos, nenormalni prinos, neuobičajeni prinos –

kod analiza deo prinosa koji nije predvidjen faktorima kao što je tržište tj. koji se ne

mogu objasniti tržišnim kretanjima; (portf.) razlika između uobičajenog prinosa

portfolia i prinosa prema tržišnom indeksu;

about = oko, cirka – (akreditiv) vezano za akreditiv označava dozvoljenu razliku do

10% iznad ili ispod sume ili količine ili obračunske jedinice navedene u akreditivu;

above par = iznad nominale – slučaj kada je trenutna/sadašnja tržišna vrednost akcija,

obveznica ili neke druge kamatne hartije od vrednosti veća od vrednosti u trenutku

njenog emitovanja

above the line = izvan uobičajenih poslovnih izdataka i prihoda, izvan dohotka i neto

profita u bilansu ili bilansu stanja

abrogate = derogirati; poništiti; ukinuti; poništiti ugovor (= to abrogate a contract)

ABS = vidi: asset-backed security

absolute = u potpunosti i bezuslovno

absolute advantage = apsolutna prednost – (ek.) prednost jedne države ili oblasti nad

drugom u odnosu na cenu proizvodene robe;

absolute priority rule = pravilo apsolutnog prioriteta – prednost u redosledu

podmirenja potraživanja prilikom likvidacije

absolute sovereign immunity = pravilo da strana država ima imunitet kod svih vrsta

sudskih procesa

absorption costing = vidi: full costing

absorb = asimilacija, transfer ili ukrupnjavanje iznosa na računu ili više računa tako

da prvi subjekt gubi svoj identitet i biva apsorbovan u okviru drugog entiteta

absorbed = apsorbovano – (em. hart. od vredn.) javna emisija hartija od vrednosti

koja je u potpunosti prodata;

absorption point = tačka zasićenja, tačka apsorpcije – (hart. od vredn.) podrazumeva

korekciju cena hartija od vrednosti da bi se omogućila dalja trgovina istim usled

zasićenja tržišta;

absorption rate = stopa apsorpcije – procena vrednosti nepokretne imovine vezano

za određenu lokaciju

abstinence = (porez) politika jedne država da odbije potpisivanje ugovora o

bilateralnoj saradnji sa državama takozvanim «poreskim oazama» s obzirom da ove

podržavaju izbegavanje poreskih obaveza;

abstract = izvod, izvod iz dokumenta

abstract of judgement = izvod iz presude abstract of title = vlasnički list

abuse = zloupotreba

abuse of discretion = ugrožavanje diskrecionog prava – (sud) eufemizam za grešku

sudije prilikom sudskog procesa;

abuse of process = ugroženost procedure

abut = (imov.) dodirivanje dve parcele; accelerated benefits = ubrzana isplata duga, otplata pre roka – (osig) nekada polisa životnog

osiguranja podrazumeva isplate nosiocu polise pre smrti kao na primer kod duga, katastrofe ili dugotrajnog obolenja;

accelerated depreciation = ubrzana amortizacija – metoda koja se primenjuje

prilikom depresijacije tj. primena većih umanjenja na ime amortizacije u početnim

godinama života imovine, dozvoljena delatnost u okviru poreskog sistema

acceleration clause = odredbe o jednokratnom ispunjenju ugovornih obaveza –

ukoliko, na primer, zajmoprimalac ne otplati jednu ratu, prema ovim odredbama

obavezan je da otplati celokupan iznos preostalog duga odjedanput

acceleration principle = princip ubrzanja – princip glasi: promene u potražnji za robom široke potrošnje dovode do još većih promena u potražnji kapitalne robe

accept = prihvatiti; primiti u okvire neke grupe ili društva; (dug) preuzeti na sebe

nečije obaveze ili dugovanja;

acceptance = akcept, prihvatanje, potvrđivanje – (men.) terminska menica uz

obavezu isplate u budućnosti na šta je lice koje vuče menicu pristalo potpisom

dopisujući «prihvaćeno» na menici; (ponuda) neopozivi pristanak na neku ponudu ili

na minimalne izmene; (ugovor) pristanak na odredbe iz ugovora čime je ugovor

zaključen; (prevoz) potvrda od strane primaoca isporuke o isporučenoj robi čime se

obustavlja odgovornost prevoznika za istu; (odluka) odluka koja je naišla na široko

odobravanje;

acceptance house = akceptna kuća – finansijska kuća koja pozajmljuje sredstva na osnovu meničnih garancija

acceptance letter of credit = akceptni akreditiv – akreditiv kojim se umesto pristanka

na isplatu, odmah nakon uručenja od korisnika zahteva prezentacija terminske menice

izdate od korisnika na emitujuću ili neku drugu banku, ipak, korisnik može da, uz

diskont, bude odmah isplaćen

acceptance of bonds = prihvatanje obveznica

acceptance of service = (sud) pristanak optuženog da bude branjen;

accepted draft = prihvaćena menica – menica prihvaćena od akceptora tako što

stavlja svoj potpis i «prihvaćeno» na prednju stranu iste čime se obavezuje da je

isplati po njenom dospeću

accepting bank = akceptna banka – banka koja potpisom «prihvaćeno» na terminsku

menicu, preuzima odgovornost da istu isplati po njenom isteku

acceptor = akceptor – strana koja potpisuje tekst «prihvaćeno» na menici ili obligaciji

obavezujući se da isplati navedenu sumu pri dospeću

accept the charges = preuzeti na sebe tuđa plaćanja

access = (prav.) pravo i mogućnost pristupa posedu; (opšte) pristup, mogućnost

pristupa;

accession = prijem, dodatak na vlasništvo – (prav.) postupak na osnovu kojeg jedna

zemlja postaje članica najčešće već postojećeg međunarodnog sporazuma; (prav.)

pravo na celokupnu dobit vezanu za vlasništvo nad imovinom bilo po osnovu

prirodnog rasta vrednosti iste ili poboljšanja njenog kvaliteta;

accessory = (prav.) saučesnik u nedelu; dodatak koji poboljšava kvalitet nečega;

accessory before and after the fact = (prav.) saučesnik pre i posle izvršenog

kriminalnog dela – prema presedentnom pravu za saučesništvo pre i posle izvršenog

kriminalnog dela smatra se podstrekivanje, ohrabrivanje i pomoć a nokon dela pomoć

u prikrivanju i izbegavanju odgovornosti izvršioca kriminalnog dela; accidental death benefit = (osig.) povoljnost kod životnog osiguranja koja podrazumeva dodatnu

isplatu obično u visini nominalnog iznosa osiguranja u slučaju slučajne smrti, a takođe se naziva i dupla naplata;

accommodation = prilagođavanje uslovima, javni smeštajni kapaciteti – (usl.)

aranžman u korist drugog lica koji nije vezan za naknadu i bilo koji vid kompenzacije

tj. besplatna usluga;

accommodation bill = menica potpisana od jednog lica radi podmirenja dugovanja

drugom accommodation paper = prenosivi instrument potpisan od jedne strane bez prijema neke vrednosti za

uzvrat

accommodaton note = menica ili bankarski akcept indorsiran, prihvaćen ili vučen na

nosioca u korist drugog lica, potpisnik menice obično ne naplaćuje niti traži

kompenzaciju za ovakav čin. accommodative monetary policy = politika centralne banke smanjenja kratkoročnih kamata sa ciljem

da se stimuliše ekonomski rast, čime novac postaje jeftiniji za zajmotražioce; labava monetarna politika za razliku od čvrste monetarne politike;

accomplice = saučesnik

accomplice liability = (prav.) odgovornost lica u saučesništvu, iako nije izvršilac

kriminalnog dela;

accord and satisfaction = poravnanje – (prav.) termin koji se odnosi na isplatu u

potpunosti, vezanu za neku obavezu i podrazumeva ispunjenje svih odredaba iz

ugovora i sl.;

account = (fin.) račun; stanje na računu, obračun; – najčešće račun u banci (takođe

kod brokera, u maloprodaji, vezan za kreditnu karticu itd.); (knjig.) pozicija tj. stavka

u knjigovodstvu izražena u vidu neke sume, obračun: stanje na bankovnom računu,

stanje sredstava za isplatu ličnog dohotka, pozicija troškova poslovanja i sl.;

account agreement = ugovor o korišćenju tekućeg računa u banci

account balance = stanje na računu, bilans – sredstva na računu umanjena za

dugovanja za izveštajni period

account day = vidi: settlement day account executive = ovlašćeni prodavac – lice sa dozvolom da prodaje hartije od vrednosti i zakonskim

punomoćjem, (u SAD) vezano za položen ispit iz Serije 7 i Serije 63, najčešće zaposlen kod brokera ovlaščenog od strane SEC, NYSE i NASD

account executives = pojedinac ili pojedinci iz brokerske ili dilerske kuće ili

reklamne ili neke druge agencija sa kojima klijenti najčešće kontaktiraju; registrovani

predstavnici tj. izvršitelji naloga vezanih za račune komitenata i stokbrokeri koji

pripadaju prodajnom odelenju brokerskih kuća;

account for expenses = podneti račun, opravdati izdatke, opravdati troškove

account(s) payable = dugovanja – neizmirene obaveze prema potražiocima

accountability = odgovornost – (korp.) odgovornost odbora direktora prema

akcionarima za poslovne aktivnosti korporacije;

accountant = knjigovođa

accountant's letter = vidi: accountants opinion

accountant's opinion = mišljenje ovlašćenog knjigovođe u vidu pisanog izveštaja

accounting = aktivnosti oko sastavljanju finansijskog obračuna ili izveštaja;

knjigovodstvo;

accounting data = računovodstveni podaci – uključuju: knjigovodstvene knjige

priliva i dugovanja, glavnu knjigu poslovanja, statističke podatke koji su sastavni

delovi finansijskih izveštaja, pohranjeni ili u kompjuteru ili u pisanoj formi na papiru

accounting earnings = ukupna zarada firme unesena u bilans stanja

accounting equation = (knjig.) knjigovodstvena jednačina: aktiva – pasiva = kapital

(= trajna imovina + tekuća sredstva): (kratkoročna dugovanja + dugoročne obaveze) =

(kapital + profit) - isplate zaposlenima + vlasnicima (plate+dividende);

accounting estimate = finansijska obračun – procena pojedinih elemenata vezanih za

finansijski izveštaj

accounting insolvency = knjigovodstvena nesolventnost – slučaj kada pasiva

premašuje aktivu

accounting liquidity = finansijska likvidnost vidi: liquidity

accounting method = vidi: accounting practices

accounting period = (knjig.) obračunski period;

accounting policy = računovodstvena politika

accounting practices = metoda finansijskog obračuna

accounting principles = principi finansijskog izveštavanja, knjigovodstveni principi

– metode prema kojima se izrađuju izveštaji i dostavljaju zvanične informacije o

finansijskom poslovanju

accounting rate of return = prosečna stopa priliva – metoda izračunavanja

profitabilnost pri čemu se ukupni priliv gotovine u toku trajanja projekta umanjuje za

troškove, dobijeni iznos se zatim deli sa predviđenim trajanjem projekta kako bi se

došlo do godišnjeg priliva koji se dalje deli sa troškovima investicija, rezultat je

prosečna stopa priliva

accounting ratios = (fin. komp.) finansijski-obračunski koeficijenti – koriste se pri

finansijskim analizama reazultata za određeni period, kao i pri poređenju sa drugim

kompanijama i poređenju rezultata poslovanja sa projektovanim rezultatima,

uglavnom su svrstani u sledeće kategorije: koeficijenti profitabilnosti, likvidnosti,

investicione pogodnosti, efikasnosti;

account number = broj računa

account party = lice koje podnosi zahtev banci ili nekom drugom subjektu da izda

menicu

account reconciliation = usklađivanje bilansa računa u banci sa realnim stanjem u

odnosu na broj preostalih čekova, kamata, bankarske provizije i slično

accounts receivable = potraživanja – dugovanja poslovnog partnera vezano za

prodaju neke robe ili usluga, najčešće se obračunavaju kao tekuća sredstva

account statement = izvod iz banke, stanje na računu u banci; stanje svih transakcija

koje se tiču hartija od vrednosti na relaciji broker/diler i klijenta;

accreditation = akreditacija, (na)imenovanje; autorizacija;

accredited investor = akreditovani investitor, ovlašćeni investitor – (u SAD) zvanični

investitor mora biti ili finansijska institucija ili ogranak emitenta ili akreditovani

investitor tj. individualac sa neto vrednošću sredstava u posedu od najmanje milion

USD ili godišnjim dohotkom od najmanje 200.000 USD i da investicija ne prelazi

20% vrednosti sredstava u posedu istog accreted value = teoretska cena po kojoj bi obveznica mogla da se prodaje ukoliko bi tržišne kamate

ostale na postojećem nivou

accretion = (prav.) nanos mulja i zemlje usled čega dolazi do uvećanja površine

zemljišta; rast vrednosti imovine internom ekspanzijom, akvizicijom i prirodnim

uzrocima kao što su starenje, na primer, viskija ili rastom drveća i slično; (obv.)

usklađivanje razlike u ceni između obveznice kupljene po diskontnoj ceni i nominalne

vrednosti obveznice; accretive = rast spoljnim dodavanjem – obično se odnosi na akviziciju nakon koje se očekuje uvećanje

prinosa po akciji

accrual = akumulacija, pripisano – narasla kamata na dug, pripisana kamata na

dugovanje; kumulativne obaveze (u bilansu); neplaćene obaveze; zatezno nagomilani

troškovi; (knjig.) iznos duga koji na kraju godine nije alociran a ipak tereti račun

kompanije, dodaje se utrošku sredstava za koji se umanjuje bilans profita i gubitaka.

Isti iznos se zatim dodaje na stavke plaćanja dobavljačima u sekciji tekućih obaveza u

okviru bilansa stanja;

accrual basis = bilans budžeta na bazi prihoda i troškova accrual basis accounting = (knjig.) knjigovodstvena metoda (usklađena sa principima GAAP vezano

za pripremu finansijskih izveštaja) uzročnosti prihoda i rashoda – najčešće korišćena knjigovodstvena metoda koja beleži dohodak kada je zarađen i troškove kada nastanu za razliku od knjigovodstva na bazi gotovine koje beleži dohodak kada je primljen i troškove kada su plaćeni, ovi principi uključuju potraživanja, dugovanja i zalihe;

accrual bond = obveznica koja ne isplaćuje kamate i prodaje se po velikom diskontu u odnosu na

nominalnu vrednost, a dospeva u visini nominale, pri čemu je njena osnovna prednost u tome da ne nosi nikakav rizik od reinvestiranja; obveznica koja isplaćuje kamatu zajedno sa glavnicom pri dospeću;

accrual concept = vidi: accrual basis accounting

accrual of discount = (obv.) narasla vrednost diskontnih obveznica – godišnje uvećanje

knjigovodstvene vrednosti obveznica kupljenih ispod nominalne vrednosti;

accrual of obligation = dospeće obligacije – obaveze do datuma kada strana koja je

preuzela obavezu mora da istu realizuje, na primer, menica koju mora da isplati lice

koje je vuklo menicu na određeni datum accruals = vidi: accrual basis accounting

accrue = akumulisati, uvećati, rasti; (prav.) steći pravo, pravo na tužbu po ugovoru,

na primer, proističe iz kršenja odredaba ugovora; steći u vlasništvo;

accrued assets = narasla vrednost zarade koja još nije isplaćena accrued benefit = beneficije po osnovu minulog rada – penzijske povoljnosti stečene po

osnovu rada u nekoj kompaniji, a često se određuju prema skali zarada u okviru kompanije

accrued charges = odloženo plaćanje; narasla plaćanja;

accrued dividend = kumulativna dividenda – dividenda koja se smatra prihodovanom ali

nije objavljena niti isplaćena

accrued expenses = odložena plaćanja – narasli izdaci u toku obračunskog perioda čija je isplata

odložena

accrued income = odloženi dohodak – zarađeni dohodak u toku fiskalne godine

neisplaćen do kraja ovog perioda

accrued interest = kumulativna kamata, pripisana kamata – prispela akumulisana

kamata na obveznicu ili neku drugu hartiju od vrednosti koja vuče fiksni prihod, u

odnosu na poslednju, koja nije isplaćena; (bilans) kamata iskazana kao dug kompanije

u bilansu stanja;

accrued inventory = stavka naraslih zaliha – privremena pozicija radi zaduženja robe

faktički primljene i na zalihama koja još nije fakturisana

accrued liability = za isplatu – postojeća dugovanja koja nisu podmirena u toku

obračunskog perioda, na primer, u proizvodnji: plate, porezi, nabavka materijala i sl

accrued market discount = uvećanje tržišne cene diskontovanih obveznica

accrued payroll = odložena isplata ličnog dohotka

accrued revenue = odloženi prihod – zarađeni prihod koji još nije realizovan ili

registrovan

accumulate = akumulisati, prikupiti, sakupiti

accumulated depreciation = kumulativna depresijacija – ukupna depresijacija neke

imovine od njenog sticanja

accumulated dividend = kumulativna dividenda – neisplaćena dividenda vlasnicima

kumulativnih prioritetnih akcija koja se do isplate u knjigama vodi kao obaveza

accumulation = (korp. finans.) korporativni profiti neisplaćeni u vidu dividendi ali su

dodati na osnovnu masu kapitala korporacije; (invest.) kontrolisana kupovina velikog

broja akcija radi izbegavanja povećanja cena; (zajedn. fondovi) stalna ulaganja u

fiksnu masu dolara i reinvestiranje dividendi i kapitalne dobiti;

accumulation unit = akumulaciona jedinica – akcije na različitim računima tj.

investicionim portofolijima

accusation = optužba

accused = optuženi

acid-test ratio = vidi: quick ratio acknowledge = potvrditi, overiti – na primer, da je potpis na brokerskom ili bankarskom dokumentu

autentičan radi transfera sa računa

acknowledgment = potvrđivanje u vidu overavanja, na primer, potpisom na kraju

nekog dokumenta

ACORN = vidi: Classification of Residental Neighbourhoods

acquire = steći, sticati: kupiti;

acquirer = kupac

acquiring = sticati; kupovati;

acquiring firm = firma kupac

acquisition = akvizicija; sticanje; kupovina; – direktna kupovina celokupne

kompanije ili dovoljne količine akcija za preuzimanje kontrole nad nekom

kompanijom gde kupac plaća akcionarima cenu po akciji u gotovini nakon čega oni

prestaju da budu akcionari kupljenog društva, s tim što se pravni sujektivitet stečene

kompanije ne gasi; sticanje kontrole u korporaciji kupovinom akcija ili njihovom

zamenom na neprijateljski ili prijateljski način;

acquisition cost = cena akvizicije kompanije ili imovine; (inv.) podrazumeva cenu i

pripadajuću proviziju brokera vezano za investicije u hartije od vrednosti;

acquisition date = datum akvizicije – datum na koji je izvršena finansijska

transakcija koji se utvrđuje radi poreza na dobit

acquisition debt = lične pozajmice za kupovinu, izgradnju i rekonstrukciju stambenih

objekata

acquisition of asstes = akvizicija imovine – slučaj prilikom integracije ili

konsolidacije kada kupac vrši akviziciju imovine druge firme

acquisition of stock = akvizicija akcija – slučaj prilikom integracije ili konsolidacije

kada kupac vrši akviziciju akcija druge firme

acquit = (sud) osloboditi optužbe;

acquitance = priznanica

acquited of charges = (sud) oslobođen optužbi, oslobođen sudskog postupka;

acquittal = (sud) oslobađajuća presuda;

across The Board = širom berze, celokupna berza – najčešće se koristi kada je cela

berza zahvaćena nekim jakim talasom neuobičajenih aktivnosti (na primer, talasom

dobitka ili gubitka)

act = činjenje, čin; zakon; (zak.) predlog zakona koji je izglasan i postao zakon;

acting in concert = saglasne aktivnosti – slučaj kada investitori zajednički rade ka

jednom cilju; saglasno ka jednom cilju;

acting upon the information = preduzeti radnje na osnovu informacija

action = aktivnost; pomeranja – promene u ceni i volumenu akcija ili na celokupnom tržištu; (prav.) parnica u kojoj jedna strana ili strane tuže drugu; aktivnosti kada se radi o vladinom

telu;

actionable subsidy = subvencije koje štete industriji neke od članica Svetske

trgovinske organizacije (WTO-STO), njihovom imidžu i interesima istih

action ex contractu = (ugovor) zakonska aktivnost koja proizlazi iz kršenja dužnosti

koje ne proističlu iz odredaba ugovora;

action ex delicto = (opšte) zakonska aktivnost koja proizlazi iz nezakonitog

postupanja, na primer, prevare, greške, propusta i sl.;

action to quiet title = (sud) sudski postupak radi utvrđivanja vlasništva nad

imovinom;

active account = aktivni račun – račun klijenta kod brokera preko kojeg se odvija

veći broj transakcija

active asset = aktivna imovina – imovina koja se koristi u svakodnevnom poslovanju

active bond = aktivne obveznice – korporativni dužnički instrumenti kojima se trguje

na berzi, na primer, NYSE Active Bond Crowd

active fund = aktivni fond – investicioni fond čija se uprava zalaže da premaši svoje

prethodne rezultate

active income = aktivni prihod – lična primanja, lični dohodak, plate, provizije

actively managed fund = aktivno upravljanje fondom – fond iz čijih sredstava se

kupuju i prodaju hartije od vrednosti u cilju ostvarenja prihoda

active market = aktivno tržište – (hart. od vredn.) podrazumeva tržište sa velikim

volumenom trgovine hartija od vrednosti;

active money = novac u opticaju

active participation = aktivno učešće – koristi se kod: izdavanja nepokretnosti,

odlučivanja i sl.

activity = aktivnost – (berza) obim poslovanja berze u određenom vremenskom

periodu;

activity accounting = izveštaj o aktivnostima – skup informacija o finansijskim ili

poslovnim aktivnostima značajnim za kompaniju

activity ratio = stopa aktivnosti, koeficijent aktivnosti

act of God = viša sila, vis major actual = aktuelan, postojeći, sadašnji

actual market = spot tržište – tržište na kojem se kupuje i prodaje roba kao što su cerealije, zlato, nafta

ili kompjuterski čipovi za gotovinu i odmah isporučuje, takođe: gotovinsko tržište

actual notice = činjenično stanje

actual rate swap = vidi: zero basis risk swap actuals = stvarna sredstva – stvarna fizička roba koja se isporučuje nakon isteka ugovora, za razliku od

fjučers ugovora na tu robu; bilo koja vrsta fizičke robe;

actuarial evaluation = (osig.) procena stručnog lica o mogućem trajanju života osiguranika;

actuary = stručno lice koje procenjuje rizik, naročito kod osiguravajućih društava u cilju formiranja visine

premije

ACU = vidi: Asian Currency Unit

ad = manji oglas u novinama (od lat. addendum)

ad agency = reklamna agencija

ADB = vidi: African Development Bank

ad colligendum bona = lat. (sud) sudski izvršitelj testamenta;

addback = povraćaj isključenih stavki

addendum = lat. prilog, dodatak

addict = zavisnik, ovisnik

addiction = zavisnost

additional margin = zahtev za isplatu dospelih dugovanja

additur = (sud) slučaj kada optuženi pristane na veći odštetni zahtev kako bi izbegao

pokretanje novog sudskog procesa;

add-on interest = kamata koju dužnik ne isplaćuje već dodaje na iznos glavnice

address of record = zvanično ili osnovno boravište pojedinca, kompanije ili

organizacije

adeem = (prav.) odbiti poklon – poništiti testamentarni poklon uništenjem, prodajom

ili davanjem istog trećem licu u toku života testatora;

ademption = (prav.) slučaj kada imovina navedena u testamentu ne može biti

prenesena na naslednika s obzirom da preminulo lice nije bilo u posedu iste u

momentu smrti; čin odbijanja;

adequate remedy = (sud) odšteta koja podrazumeva punu praktičnu, efikasnu i

odgovarajuću odštetu u datim uslovima;

adhesion contract = standardni potrošački ugovor koji se ispunjava na licu mesta bez

mogućnosti pregovaranja tj. promena u datim odredbama ugovora

ad hoc = lat. ad hok; za ovu priliku; za određenu svrhu, namenu;

ad hoc committee = poseban, specijalni komitet – komitet imenovan samo u

određenu svrhu

ad infinitum = lat. zauvek; neograničeno; beskonačno;

adjourn = okončati deo zasedanja; odložiti zasedanje nekog tela, najčešće se misli na

sud;

adjudication = (sud) akt izricanja presude, presuda, odluka ili naredba izdata od suda,

naročito se koristi kod bankrotstva da sudskom odlukom označi da je dužnik u stanju

bankrotstva;

adjust = uskladiti; podesiti, prilagoditi; (osig.) doneti odluku o visini štete na ime

osiguranja;

adjustable = prilagodljivo, promenljivo

adjustable life insurance = (osig.) promenljivo životno osiguranje – životno

osiguranje kojim je nosiocu polise omogućeno da promeni nominalnu vrednost,

premiju, uslove vezane za rokove i neke druge odredbe iz polise;

adjustable rate mortgage = promenljiva (plivajuća) kamata na hipotekarni kredit

adjusted = usklađeno sa satandardima; (osig.) donesena odluka o visini štete na ime

osiguranja;

adjusted basis = (knjig.) usklađena knjigovodstvena osnovica – u knjigovodstvu

predstavlja prvobitnu cenu imovine usklađenu sa troškovima razvoja, depresijacije,

oštećenja i sl., važno zbog procene radi utvrđivanja poreske osnovice; adjusted gross income = prilagođeni bruto dohodak – služi za utvrđivanje poreza na lični dohodak;

lični dohodak nakon izvesnih korekcija, ali pre standardnih i pojedinačnih odbitaka i ličnih beneficija;

adjustment = korekcija – na primer, promena cene

adjustment assistance = tehnička asistencija na radu: finansijska pomoć u vezi obuke

i ponovnog zapošljavanja, kao i pomoć kompanijama i industrijskim sektorima u

prilagođavanju novim uslovima i teškoćama u novonastalim uslovima povećane

konkurencije i sl.;

adjustment bond = korektivne obveznice – u procesu rekapitalizacije na pragu

bankrotstva, ukoliko se vlasnici obveznica slože, izdaju se korektivne obveznice u

zamenu za već postojeće, a iste isplaćuju kamate pod uslovom da su one zarađene

adjustments = (knjig.) usklađivanje stavki za određeni period izveštavanja;

ad hoc surveys = (mark.) ad hoc ispitivanje ciljne grupe – upitnici upućeni na

članove ciljne grupe koji prethodno nisu ispitivani;

ad litem = lat. samo u svrhu parnice/parničenja – na primer, odnosi se na lice koje je

imenovano od suda samo u svrhu odbrane

administer = izvršavati dužnost vezanu za posao

administration expenses = vidi: administrative expense

administrative dissolution = raspustiti kompaniju odlukom nadležnog organa –

ukinuti rad kompanije odlukom Ministra za privredu ili sličnog zvaničnog tela kao

posledicu neplaćanja poreza, nedostavljanja godišnjeg i kvartalnog izveštaja o

poslovanju itd.

administrative expense = (knjig.) administrativni troškovi – troškovi koji ponekad

predstavljaju opšte troškove a koji nisu direktno vezani za prodaju, proizvodnju,

distribuciju i sl. već su deo ukupnih troškova vođenja firme: knjigovodstva, opšteg

rukovođenja i sl.;

administrative hearing = saslušanje pred vladinom agencijom ili nekim

administrativnim komitetom

administrative law = (prav.) upravno pravo – sinonim za prirodno pravo pred

tribunalom ili kvazi sudskim tribunalom;

Administrative Tribunal = Administrativni tribunal – specijalni sud koji razmatra

tužbe zaposlenih u Međunarodnoj organizaciji rada i ostalim međuvladinim

organizacijama, funkcioniše u prostoru između vlade i sudstva

administrator = staratelj, upravitelj (imenovan od suda); sudski izsvršitelj u slučaju

ostavštine bez testamenta i imenovanog izvršitelja od strane umrlog;

admissibility review = postupak Komisije(a) za ljudska prava kojim se proveravaju

kršenja ljudskih prava pre pokretanja sudskog postupka

admissible evidence = (prav.) prihvatljivi dokaz;

admission = (sud) izjave jedne strane u sudskom sporu, obično optuženog pre

sudskog procesa da su određene činjenice istinite (nije priznanje);

admission against interest = (sud) izjave protivne ličnom interesu;

admission of evidence = (sud) prihvatanje dokaznog materijala od strane sudije u

postupku;

admission of guilt = (sud) priznanje krivice;

admission to bail = (sud) nalog suda u kriminalnom postupku da optuženi može da se

brani sa slobode uz prethodno uplaćenu kauciju;

admit = (sud) u sudskom postupku potvrditi neku iznesenu tvrdnju suprotne strane;

priznati; dopustiti pristup, propustiti;

admitted asset = (osig.) potvrđena imovina – zakonski prihvatljiva imovina kod

utvrđivanja finansijskog stanja osiguravajuće kuće;

adopt = usvojiti; usvojiti dete;

adoption = usvajanje; čin usvajanja deteta;

ADR = vidi: American Depositary Receipt i (prav.) alternative dispute resolution

ad referendum = lat. na osnovu kasnije odluke – (ugovori) slučaj kada su određene

odredbe izostavljene u ugovoru i biće naknadno razmotrene;

ADS = American Depositary Share

ad seriatim = lat. jedno za drugim

adultery = preljuba; prevara bračnog partnera;

ad valorem = lat. prema vrednosti, na osnovu vrednosti

ad valorem duty = ad valorem carina – carina utvrđena na osnovu vrednosti, obično

izražena u procentima

ad valorem tax = porez ad valorem – porez na nepokretnosti (u SAD) predstavlja

osnovni izvor priliva sredstava u budžet lokalnih vlasti

advance = avans; (cena) uvećanje tržišne cene akcija, obveznica, robe ili neke druge

imovine; (fin.) zajam dat finansijkoj instituciji; (bank.) dozvoljeno prekoračenje na

banovnsom računu;

advance against collection = kratkoročna pozajmica ili kredit prodavcu, najčešće

izvozniku, od strane banke nakon što je menica prihvaćena od strane kupca, najčešće

uvoznika

advanced arrangements = prethodne pripreme

advance payment bond = garancija banke – predstavlja obavezu banke da će u

slučaju da plaćanja vezana za neki ugovor ne budu izvršena ona preuzeti obavezu

isplate istog

advanced refunding = tehnika zamene jedne emisije obveznica drugom – zamenu

koriste uglavnom lokalne vlasti kada imaju mogućnost da pozajmljuju novac tj.

emituju obveznice pod novim povoljnijim uslovima u odnosu na prethodno emitovane

obveznice

advanced technology products = proizvodi nove tehnologije, proizvodi visoke

tehnologije

advancer = naziv za akcije koje su dobile na vrednosti ili uvećale svoju vrednost u

određenom periodu

advantage = prednost; povoljnost;

adverse = suprotno; (knjig.) mišljenje ovlašćenog kontrolora da finansijski izveštaji

neke kompanije u celini nisu u skladu sa regulativom koja se odnosi na finansijsko

izveštavanje;

adverse interest = suprotno interesu

adversely = lošije, negativno; suprotno;

adverse party = (sud) suprotna strana u sudskom postupku;

adverse possession = održaj – sticanje prava svojine na zemlju usled dužeg perioda

korišćenja iste

advertizing = reklamiranje, promocija, prezentacija

advertizing agency = reklamna agencija

advertising allowance = sredstva za reklamu – iznos koji proizvođač daje

distributeru ili bilo kojem licu u lancu distribucije radi promovisanja svojih proizvoda

advertising medium = reklamni medijum – medijum preko kojeg se ciljnoj grupi

prenosi reklama: televizija, novine itd.

advertising specialty = reklamni specijalitet – roba koja nosi obeležje kompanije

koja se na taj način reklamira (upaljač, olovka, tabakera i sl.)

advertising substantiation = stvarna podloga za reklamu – (u SAD) prema regulativi

Federalne komisije za trgovinu za tvrdnje iznete u reklami potrebna je i faktička

podloga

advertorial = u štampanim medijima ili na internetu, reklama napravljena tako da

radi uverljivosti izgleda kao vest. vidi: infomercial

advice = (opšte) savet; obaveštenje; izveštaj o: naplati, isplati, proizvodnji, prevozu,

dostavi itd.; (akred.) avizo, obaveštenje avizirajuće banke u ime emisione banke

korisniku o uslovima u kreditnom pismu;

advice note = obaveštenje da će nešto biti učinjeno – prethodi isporuci robe, dostavi

fakture itd.

advised credit = akreditiv čiji uslovi su dostavljeni korisniku preko avizirajuće banke

u ime emisione banke pri čemu avizirajuća banka ne daje garanciju o naplati

akreditiva

advising bank = avizirajuća banka – najčešće se radi o odnosu inostrane

koresepondentne banke prema banci emitentu akreditiva pri čemu je banka bliska

korisniku akreditiva koja istog informiše o pristiglosti akreditiva, nakon čega korisnik

mora da podnese potrebna dokumenta uz menicu kako bi bio isplaćen. Banka zatim

prosleđuje dokumenta na banku emitenta koja nakon prihvatanja dokumentacije

odobrava isplatu menice na osnovu akreditiva.

advisor = ekspert savetnik, savetodavac

advisory opinion = savetodavno mišljenje suda ili porote na zahtev

advisory board = savetodavni odbor

advisory fee = cena savetodavnih usluga

advisory letter = vidi: newsletter

advocacy = zagovarati neku ideju, na primer, određenu politiku

advocacy advertising = reklamiranje u smislu lobiranja u korist neke ideje ili

političkog stava

affiant = (prav.) lice koje je potpisalo izjavu pod zakletvom pred sudskim pisarom ili

za to autorizovanim licem;

affidavit = (sud) pisana izjava data pod zakletvom pred ovlašćenim licem, na primer,

sudskim pisarom;

affidavit of domicile = izjava o boravištu umrlog u vreme smrti

affiliate = pridružiti se, filijala, ekspozitura – dve kompanije su pridružene kada je

manje od polovine akcija jedne u vlasništvu druge ili kada su obe ogranci treće

kompanije; termin koji se koristi prema Pravilu 144 (u SAD) za osobu koja upravlja

kompanijom (na primer: direktor, izvršni direktor, upravljački akcionar itd.); (bank.)

organizacija koja je u vlasništvu banke ili ova ima kontrolu nad njom;

affiliated company = ogranak, filijala

affiliated person = pridruženo upravno lice – visoki službenik, direktor ili lice u

vlasnštvu najmanje 10% glasačkih akcija kompanije ili, što je najčešći slučaj, član ili

poverenik familije spomenutih lica; osoba koja je u poziciji da vrši direktan uticaj na

aktivnost korporacije; affinity fraud = prevare usmerene prema određenim demografskim grupama: starijim ljudima, etničkim

ili konfesionalne grupe

affinity marketing = marketing prema afinitetima – usmeren na pojedince sa

zajedničkim interesovanjima pa time i usmerenja ka istom proizvodu, na primer: želja

i mogućnosti za provodom u prirodi inicira razmišljanja o vikendici, hotelima,

prevoznom sredstvu, štampanim izdanjima koja obrađuju ovu tematiku itd., pa tako

lanac hotela koji cilja na čitaoce turističkih informativnih glasila istaći će svoju

promotivnu ponudu u njima itd.

affirm = (sud) potvrda odluke prvostepenog suda od strane apelacionog suda;

potvrditi novim dokaznima;

affirmative act = akt podrške, dobrovoljno izvršeno delo

affirmative covenant = obavezujuće odredbe kojom se predviđaju određene

aktivnosti firme

affix = priključiti – nešto dodati na nepokretnost zauvek

affordability index = index mogućnosti – index kojim se određuje finansijska

sposobnost potrošača da kupi kuću

AFL-CIO = Dobrovoljno udruženje američkih sindikata radnika formirano 1955.

godine integracijom AFL – American Federation of Labor (Američko udruženje

radnika) i CIO – Congress of Industrial Organization (Kongres industrijskih

organizacija).

African Development Bank = Afrička banka za razvoj

after-acquired title = naknadno stečeno pravo vlasništva

after date = zapis koji se koristi na finansijskom instrumentu kao što je menica kako

bi se odredio dan dospeća u vidu određenog broja dana nakon dana vučenja menice

after-discovered evidence = naknadno otkriveni dokazi

after-hours market = tržište nakon zatvaranja berze

aftermarket = vidi: secondary market

after sight = po viđenju

after-tax income = dohodak nakon poreza – dohodak nakon primene saveznog

poreza, kao i poreza države članice federacije i lokalnog poreza ukoliko su primenljivi

after-tax real rate of return = ostvareni prihod nakon podmirenja poreza usklađen sa

stopom inflacije

after-tax profit margin = marža profita nakon podmirenja poreza tj. odnos neto

dohotka i neto prodaje

against actuals = transakcija na robnoj berzi gde se fjučersi zamenjuju ili prenose za

gotovinsku poziciju

against cash = vidi: against actuals

agencies = agencije u okviru državnih institucija; (berza) hartije od vrednosti

državnih agencija; (vidi: agency)

agency = (berza) hartije od vrednosti emitovane od strane vladine organizacije ali ne i

Ministarstva, a obuhvataju emisije agencija: Federal Home Loan Mortgage

Corporation (FHLMC ili Freddie Mac), Federal National Mortgage Association

(FNMA ili Fannie Mae) i Government National Mortgage Association (GNMA ili

Ginnie Mae); neki od vladinih administrativnih sektora; zastupništvo;

agency areement = ugovor o zastupanju

agency bond = obveznice poludržavnih i državnih agencija – postoje poludržavne

korporacije u privatnom vlasništvu, kao i određene federalne agencije koje prikupljaju

sredstva emitovanjem i prodajom obveznica i kratkoročnih diskontnih nota

pojedincima i institucionalnim investitorima. Ova sredstva se koriste za davanje

povoljnih kredita određenim grupama građana uključujući kupcima stambenog

prostora, studentima ili poljoprivrednicima/farmerima. Ova vrsta hartija od vrednosti

ne mora da bude registrovana kod SEC.

agency costs = agencijski troškovi – troškovi vođenja tj. upravljanja kompanijom,

troškovi vezani za poslovodstvo kompanije

agency cross = unakrsne agencijske usluge – podrazumeva se da agent deluje u

interesu obe strane i kada kupuje i kada prodaje

agency problem = agencijski problem – sukob interesa izmedju vlasnika firme

(akcionara) i njihovih zastupnika-agenata (menadžmenta) tj. problem sukoba interesa

kod upravljanja kompanijom;

agency securities = agencijske obveznice vidi: agency bond

agency theory = teorija agencije – odnosi se uglavnom na troškove upravljanja

agency tort = agencijska štetna radnja

agency transaction = agencijska transakcija – obaveštenje brokera svom klijentu da

je izvršio nalog i naplatio proviziju za pružene usluge

agenda = dnevni red

agent = agent, ovlašćeni posrednik, zastupnik

agent bank = banka koja nastupa u ime neke druge banke; banka koja nastupa u ime

zajmoprimaoca i vlasnika obveznica;

agents = posrednici, brokeri, zastupnici, agenti

agglomeration = aglomeracija, integracija

aggravated damages = (sud) izuzetno visoka odšteta izrečena u presudi od strane

suda za posebno teške slučajeve nezakonitog delovanja u odnosu na oštećenu stranu;

aggregate = ukupno, suma

aggregate corporation = korporacija sa više od jednog akcionara

aggregate demand = ukupna potrošnja – sveukupan iznos potrošen od strane

građana/potrošača, kompanija i vlade

aggregate demand curve = kriva ukupne potrošnje – kriva ukupne potrošnje uvek

ima trend nadole sa porastom cena

aggregate supply = ukupna ponuda – ukupna proizvodnja i prodaja kompanije prema

tekućim cenama, troškovima i proizvodnim kapacitetima

aggressive = agresivni nastup - (berza) maksimalna dobit uz maksimalni rizik;

aggressive growth fund = fond usmeren na akcije kompanija brzog rasta

AGI = vidi: adjusted gross income, annual gross income

aging = sazrevanje – koncept prema kojem novoemitovane hipoteke teže da otplaćuju

sebe sporije od starijih

AGM = vidi: Annual General Meeting

agreement = aranžman, sporazum

agreement corporation = ovlašćena korporacija da sklapa poslovne aranžmane u

međunarodnom poslovanju

agricultural credit = poljoprivredni kredit, kredit za poljoprivredu – pozajmice,

zapisi, menice i bankarski akcepti za finansiranje poljoprivrednih aktivnosti

AICPA = vidi: American Institute of Certified Public Accountants

AIDA = (mark.) skraćenica za pažnja, interesovanje, želja i akcija koji stoje u osnovi

marketinških aktivnosti: privući pažnju, podstaći interesovanje, razviti želju, inicirati

akciju;

AIMR = vidi: Association for Investment Management and Research

air pocket stock = udar na akcije – velika panična prodaja akcija i mali broj kupaca

istih

airport revenue bond = aerodromske obveznice – obveznice koje emituje grad, srez,

okrug, država ili aerodromske loklane vlasti kako bi se prikupila sredstva za razvoj

infrastrukture aerodroma

ALCo = vidi: Asset and Liability Committee

alias = alijas

alibi = (prav.) alibi – tvrdnja odbrane kojom treba da se dokaže da optuženi nije

fizički bio u stanju da izvrši nedelo za koje je optužen;

alien = stranac

alienable = prenosivo, otuđivo

alienate = otuđiti ili prodati u potpunosti i bezrezervno; (prav.) transfer imovine ili

vlasništva svojom voljom, naročito nepokretnosti;

alienation = vlasništva nad nepokretnom imovinom

alien corporation = strana kompanija – (u SAD) kompanija koja je inkorporisana

prema zakonu druge države bez obzira gde vrši svoje aktivnosti;

alimony = (prav.) alimentacija –sudskom odlukom određena suma koju jedan od

supružnika mora da isplaćuje drugom nakon razvoda braka;

alimony payment = isplate alimentacije

aliquot = (prav.) deo nasledstva za raspodelu prilikom utvrđivanja nasleđene imovine

nakon smrti njenog vlasnika; allegation = (sud) optužba koju treba dokazati na sudu;

allege = tvrditi, teretiti

alliance = alijansa – vojni savez/pakt dve ili više država najčešće sa planom

zajedničke ofanzive ili pomoći prilikom napada na jednu od članica alijanse

allocated to = alociran; pripisuje se; pripisano; vezan za;

allocating costs = alokacija troškova, utvrđivanje izvora troškova

allocation = raspoređeno, usmereno prema planu

allocative efficiency = potpuna efikasnost – kada su svi ekonomski kapaciteti u

potpunosti i efikasno popunjeni allonge = alonž, dodatak hartiji od vrednosti – dokument dodat hartiji od vrednosti, akciji a najčešće

menici u slučaju kada je pozadina originala puna, u praksi je retka pojava jer i same menice više nisu uobičajeno sredstvo

all ordinaries index = indeks cena akcija na Australijskoj berzi

all or none offering = ponuda sve ili ništa

all or none order = nalog sve ili ništa – trgovački nalog označen sa AON koji se

mora u potpunosti izvršiti

allotment = raspoređena sredstva;udeo deponovan u specijalne svrhe; raspodela

prema utvrđenom planu; (hart. od vredn.) određena količina hartija od vrednosti koja

pripada svakom od učesnika u investicionom bankarskom sindikatu osnovanom u

cilju plasmana i distribucije novih emisija hartija od vrednosti; kontigent;

allowable sampling error = dozvoljena greška prilikom uzorkovanja

allowance = redovno isplaćivana suma; (diskont) popust koji daje prodavac na svoju

robu; (nakn.) predviđeni odbitak tj. umanjenje fakturisane vrednosti robe na ime

naknade zbog oštećenja ili neispravnosti iste i sl.; rezervni fond formiran radi

eventualnih nepovoljnih promena vrednosti imovine kompanije;

allowance age = starosna grupa oslobođena plaćanja poreza – u VB, na primer, neka

lica preko 65 godina starosti kao što su samci i bračni parovi sa prihodima do

određenog iznosa imaju pravo na izuzeće od poreskih obaveza

allowance for depreciation = (knjig.) akumulisana suma pripisana troškovima u cilju

otpisa cene nepokretne imovine u toku njenog procenjenog korisnog života i ne mora

da znači umanjenje njene vrednosti niti su to stvarna novčana sredstva koja bi se po

toj osnovi akumulisala;

allowance for doubtfull acounts = vidi: allowance method

allowance for doubtfull debts = vidi: allowance method

allowance method = (knjig.) metoda primenjena pri unošenju potraživanja koja se ne

mogu naplatiti, datih u procentima od ukupnog iznosa potraživanja;

alpha = alfa (mera) – analitička mera potencijalnog uvećanja cene na osnovu

primarnih pokazatelja kao što su stope rasta zarade i tekućih pokazatelja uspeha

kompanije; (hart. od vredn.) koeficijent kao mera kolebanja cene hartija od vrednosti

pod uticajem vantržišnih faktora;

alphabet stock = vidi: tracking stock

alpha stock = (VB) obične akcije velikih i dobro poznatih kompanija u VB

altered cheque = izmenjeni ček – najčešće falsifikat alternate account = grupni račun – račun koji ima više korisnika sa istim pravom korišćenja sredstava

na računu bez prethodnog obaveštavanja ili konsultacije drugih vlasnika u vezi korišćenja tih sredstava

alternate director = zamenik direktora – lice koje zamenjuje odsutnog direktora

alternative = alternativni, druga mogućnost alternative assets = alternativna imovina – imovina koja ima potencijalnu ekonomsku vrednosti za

vlasnika ali se tradicionalno ne smatra imovinom, na primer, potraživanja

alternative dispute resolution = (prav.) alternativna rešenja sporova – metode kojim

se sukobi i rasprave rešavaju privatno a ne sudskim postupkom obično u formi

posredovanja ili arbitraže, najčešće imenovanjem treće strane koja treba da posreduje

u sporu, s tim što podrazumeva kompromisna rešenja;

alternative investments = alternativni investicioni fondovi – investicije u: umetnička

dela, robu, robne fondove, derivate, stranu valutu, hedž fondove, naftu i gas,

dragocene metale, nepokretnosti, ljubiteljske/hobi artikle, kao i berzansku robu alternative minimum tax = minimalna visina poreza – odredba Poreske uprave SAD o minimalnom

porezu kojom se obezbeđuju poreske uplate kompanija i induvidualaca sa visokim dohotkom nezavisno od odbitaka, beneficija, kredita, izuzeća i poreskih olakšica

alternative option = alternativna opcija – druga, bolja opcija

alternative order = dvostruki nalog, alternativni nalog – dva naloga izdata brokeru

pri čemu se realizacijom jednog poništava drugi nalog

AMA = vidi: asset management account

amalgamation = združivanje, udruživanje – (VB) spajanje kompanija; spajanje dva

ili više poslovna subjekta u jedan;

ambac = holding kompanija koja pruža finansijsku garanciju za klijente kako u

privatnom tako i javnom sektoru

ambassador = ambasador – najviši stalni predstavnik neke države u stranoj državi ili

u okviru Ujedinjenih nacija

ambient media = ambijentalni mediji, mediji u okruženju – mediji u našem

neposrednom svakodnevnom okruženju: ulični panoi, reklame na benzinskim

pumpama, zgradama, ulaznicama, računima itd.

ambulatory = promenljivo, nešto što se može može promeniti ili obnoviti, kao što je

testament

ambush marketing = marketing na prepad – reklamiranje, najčešće u toku sportskog

događanja

amend = izmeniti u cilju poboljšanja – (zak.) izmeniti odredbe zakona; (opšte)

izmeniti odredbe bilo kojeg pisanog dokumenta;

amended return = korigovani porez na dohodak

amendment = dodatak, modifikacija – izmena koja se odnosi na pravni dokument

American Association of Advertising Agencies = Udruženje reklamnih agencija

SAD

American Association of Individual Investors = Udruženje individualnih

investitora SAD sa sedištem u Čikagu

American Bankers Association = Udruženje američkih bankara

American Bar Association = Udruženje advokata SAD

American Depositary Receipt = američki depoziti – akcije stotinu najvećih svetskih

kompanija izvan SAD kao što su: BP, Gucci Group, Sony, Toyota koje se prodaju i

kupuju na američkom tržištu akcija u SAD dolarima

American Institute of Certified Public Accountants = Američki institut

ovlašćenih/zvaničnih državnih knjigovođa

American National Standards Institute = Američki institut za standardizaciju

american option = vidi: american-style option

American Standard Code of Information Interchange = Standardni kod SAD za

razmenu informacija između baza podataka

American Stock Exchange = Američka berza akcija – druga po veličini berza akcija

u Sjedinjenim Američkim Državama posle Njujorške berze (vidi: NYSE)

american-style option = opcija američkog tipa, američka opcija – opcija koja se

može realizovati bilo kog datuma između kupovine i njenog dospeća.

AMEX = vidi: American Stock Exchange

amicus curiae = lat. (sud) prijatelj suda;

amortization = amortizacija – (opšt.) transakcija ili hartija od vrednosti gde se

glavnica umanjuje u toku protoka vremena; (trošk.) alokacija troškova imovine u toku

njenog korisnog života; (dug) periodično umanjenje glavnice duga otplatom u ratama;

(knjig.) knjigovodstveno umanjenje tj. redukcija pokretne imovine, najčešće prilikom

popisa; (obv.) redukcija bazne cene obveznice kupljene uz premiju na nominalnu

vrednost; (depr.) sinonim za depresijaciju tj. umanjenje aktive ili pasive, uglavnom

kada se radi o pokretnoj imovini; (kap.) umanjenje troškova kapitala, slično

depresijaciji predstavlja meru «trošenja» vrednosti trajne imovine kao što je oprema

ili objekti; amortization of premium = otplata premije – isplata kamate vezane za dug kako bi se pokrila premija

plaćena za dug na osnovu kojih dužnik ne samo da plaća kamatu već i deo svoje premije, što podrazumeva uvećanje periodične uplate

amortization schedule = rokovi amortizacije – rokovi za otplatu duga

amortization term = uslovi otplate duga, obično se izražavaju u mesecima

amortized value = amortizaciona vrednost – amortizacijom umanjena određena vrednost hartije od

vrednosti

amount = količina, vrednost, iznos, suma

AMT = vidi: alternative minimum tax

analysis = analiza, razrada, rasčlanjivanje

analyst = analitičar; zaposleni u banci, kod brokera, savetnika ili investitora koji

proučava kompanije i predlaže akvizicije kompanija, berzanske kupovine ili prodaje i

sl.;

analyze = analizovati, razrađivati, proučavanjem rastavljati na suprotne delove

ancillary = sporedni dodatak – odnosi se na manje značajni deo, na primer, sporedni

dohodak bi bio onaj deo dohotka stečenog od aktivnosti koje se ne odnose na

primarnu delatnost kompanije

and interest = uključujući kamate – termin koji se koristi prilikom kotiranja cena

obveznica u značenju da će prodavac primiti kamatu

angels = obveznice koje se s obzirom na dobar rejting preporučuju za investicije; lica

u posedu kapitala za investiranje;

animus contrahendi = lat. namera da se sklopi ugovor

annotations = (prav.) skraćeni sadržaj zakona, dokumenta ili činjenica; objašnjenja

uz osnovni tekst;

annual = godišnji vidi: yearbook

annual basis = na godišnjoj osnovi

annual credit sales = godišnja prodaja na kredit

annual general meeting = godišnja skupština – sastanak koji se održava na kraju

svake fiskalne godine gde akcionari i uprava razmatraju rezultate poslovanja u

prethodnoj godini kao i planove i izglede za budućnost, zatim se biraju članovi odbora

direktora, raspravlja se o problematici za koju su zainteresovani akcionari itd.

annual gross income = godišnji bruto dohodak – ukupni godišnji dohodak pre

umanjenja i izdvajanja

annualize = uskladiti na godišnjem nivou, pretočiti na godišnju osnovu – izraziti neku

veličinu ili podatak datih za kraći ili duži period od godine dana na nivou dvanaest

meseci

annualized discount = diskontovanje na godišnjem nivou – procenat diskonta na

nominalnu vrednost državnih obveznica na hartije od vrednosti u određenom

momentu

annual meeting = vidi: annual general meeting

annual percentage rate = godišnja stopa u procentima – (dug) ukupna cena

pozajmice izražena u procentima od pozajmice na godišnjem nivou uključujući

kamate, otplatu glavnice, sve troškove, troškove vezane za aranžman i sl. a uzima se u

obzir kod izbora najpovoljnije ponude;

annual percentage yield = godišnji prinos izražen u procentima

annual report = godišnji izveštaj – izveštaj koji su javne korporacije obavezne da

dostave svojim akcionarima u skladu sa regulativom SEC. Sadrži informacije o

finansijskim rezultatima i celokupnom poslovanju u protekloj fiskalnoj godini, kao i

pogled na buduće poslovanje; vidi: Form 10K

annual return on investment = godišnja stopa prihoda na investicije

annuitant = lice koje prima redovne isplate kao što su penzija ili anuiteti

annuity = anuitet – vrsta ugovornih garancija kojima se predviđa akumulacija

imovine i koje garantuju fiksne ili varijabilne isplate u budućnosti, uglavnom prilikom

odlaska u penziju; (osig.) anuitet – proizvod osiguranja koji dolazi u dve forme:

fiksnoj i varijabilnoj – fiksna u vidu jednokratne isplate ili periodične doživotne

isplate anuitaru, a varijabilna pretpostavlja posebni račun uz ugovor o anuitetima koji

se smatra hartijom od vrednosti jer zavisi od akcija čija vrednost varira u zavisnosti

od kretanja cena na tržištu;

annuity unit = anuitetne akcije – akcije vezane za varijabilne anuitetne podračune

(investicioni portfoliji) u toku perioda prihoda od istih

annul = poništiti

annulment = poništenje

anonymous order = anonimni nalog

ANSI = vidi: American National Standards Institute

antedate = antidatirati – naknadno izmeniti datum na nekom dokumentu

antenuptial (prenuptial) = veridba; predbračni ugovor;

antenuptial (prenuptial) agreement = vidi: antenuptial

anticipated = predviđeni, očekivani

anticipation = podmirenje obaveze pre njenog dospeća; (fin.) otplata obaveza pre

roka radi uštede na kamatama – ukoliko je u pitanju rabat ili diskont koristi se termin

anticipation rate; (trg.) račun koji je isplaćen pre roka, bez diskonta; (knjig.) naplate

na dohodak i zaradu pre nego što su isti ostvareni; (opšte) predviđati, očekivati;

anticipation rate = vidi: anticipation

anticipation warrant = kratkoročna obveznica emnitovana na osnovu budućeg

prihoda

antidilution provision = odredbe sporazuma kojim se štiti investitor od usitnjavanja

udela vlasništva u kompaniji u slučaju raspodele akcija, emisije dodatnih akcija ili

neke druge aktivnosti kompanije kojom bi se ugrozila vrednost vlasništva investitora

anticipatory avoidance = pokriće kao nadoknada za eventualno kršenje i

neispunjavanje osnovnih obaveza jedne strane u sporazumu

antidumping duties = antidamping uvozne dažbine, zaštitne dažbine vezane za uvoz

strane robe

antigreenmail ammendment = odredba protiv zelene pošte – amandman na Zakon o korporacijama u SAD kojim se zabranjuje kupovina ciljne kompanije uz premiju od strane spoljnih akcionara bez odobrenja akcionara koji ne učestvuju u transakciji

antitakeover ammendment = odredba Zakona o korporacijama SAD kojom treba da

se oteža neprijateljsko preuzimanje najčešće rezultujući u povećanju cene ciljne

kompanije

anti-trust = antitrustovski, antimonopolski

antitrust laws = antitrustovski zakoni – antimonopolski zakoni usmereni protiv radnji

kojima se ograničava ili sprečava konkurencija (tri zakona: Sherman Anti-Trust Act iz

1980., Clayton Anti-Trust Act iz 1914. i Federal Trade Commission Act iz 1914.

godine)

any-or-all tender offer = direktna ponuda sve ili ništa – direktna ponuda za

neodređeni broj akcija ciljne kompanije

AON = vidi: all-or-non

AP = vidi: accounts payable

APC = vidi: average propensity to consume

APEC = vidi: Asia Pacific Economic Co-operative

appeal = (sud) apelat; žalba višem sudu; uložiti žalbu;

appear = izgledati; (sud) pojaviti se na sudu;

appearance = pojava; (sud) pojavljivanje pred sudom, prethodna rasprava;

appellant = (sud) podnosilac žalbe apelacionom sudu;

appellate court = (sud) apelacioni sud;

appellee = (sud) strana protiv koje se podnosi žalba apelacionom sudu;

applicant = (bank.) lice na čiji zahtev banka izdaje akreditiv; lice koje podnosi molbu

ili se prijavljuje za nešto: posao, pasoš, viza, licencu, dozvolu, kartu itd.;

application form = pristupnica; molba u vidu formulara;

applied economics = primenjena ekonomija

appointed guardian = imenovani staratelj – (sud) formalni staratelj imenovan od

strane suda za razliku od prirodnog staratelja, zakonitog oca ili majke;

apportionment = proporcionalna raspodela – razdvajanje i distribucija nečega na

proporcionalne delove; svakom prema udelu u celom;

appraisal = procena

appraisal fee = troškovi procene, provizija za procenu

appraisal rights = pravo akcionara da zahtevaju naknadni uvid i objektivnu procenu

svojih akcija kako bi se odredila njihova stvarna vrednost, akcionari mogu da

sprovedu ova prava i sudskim putem

appraise = stručno proceniti vrednost imovine

appraiser = procenitelj, stručni procenitelj vrednosti imovine

appraised = procenjeni

appreciate = dobiti na vrednosti u toku vremena prirodnim putem

appreciation = uvećanje vrednosti imovine prirodnim sledom događanja za razliku

od (namernog) poboljšanja ili dodavanja; uvećanje cene ili vrednosti;

approach = prići; (sud) pristupiti sudiji ili mestu za svedočenje;

approach the bench = (sud) pristupanje advokata mestu za ispitivanje svedoka;

approach the witness = (sud) molba advokata sudiji za dozvolu da otpočne sa

ispitivanjem svedoka;

appropriate = dati ili nameniti određenu sumu novca nakoj osobi ili određenom cilju

appropriation = alokacija neto dohotka na različite pozicije; alokacija zadržane

zarade za određene namene, najčešće za unapređenje postojećih kapaciteta

approval = odobrenje, saglasnost

approve = odobriti, autorizovati, potvrditi

approved carriers = ovlašćeni prevoznici – odnosi se na berzanske usluge prevoza

plemenitih metala blindiranim vozilima

approved charge = odobrena sredstva – sredstva odobrena od strane osiguravajućeg

zavoda za lične zdravstvene usluge s tim što sva plaćanja koja prelaze odobrena

sredstva padaju na teret korisnika zdravstvenih usluga

approved list = odobrena lista – lista investicionih ciljeva u koje zajednički fond

može da ulaže

approved overdraft = odobreno prekoračenje

approx. = vidi: approximately

approximate = izvršiti aproksimaciju, dati približnu procenu

approximately = oko, cirka

approximate price = orijentaciona cena, približna cena

approximation = aproksimacija – procena približne vrednosti

appurtenance = sporedni delovi nepokretnosti, priključeni delovi nepokretnosti

APR = vidi: annual percentage rate

a priori assumption = nužna/a priori pretpostavka – pretpostavka kojoj ne treba

dokaz

APT = vidi: arbitrage pricing theory

APY = vidi: annual percentage yield

arbitrage = arbitražiranje, arbitraža – (berza) čin kupovine po niskim cenama i

simultana prodaja hartija od vrednosti ili druge robe na jednom tržištu i njihova

prodaja na drugom u cilju ostvarenja profita; pokušaj sticanja profita vezano za

promene cena nekog instrumenta;

arbitrary = arbitrarno – voluntaristički, koje nije poduprto objektivnim ili suštinskim

razlozima

arbitrage pricing theory = teorija arbitražnog vrednovanja u okviru pozitivne

portfolio teorije

arbitrageur = arbitražer – lice koje pribavlja i akumuliše akcije potencijalne ciljne

kompanije radi kasnije prodaje istih zainteresovanom ponuđaću; špekulant na berzi

hartija od vrednosti;

arbitration = arbitraža – (prav.) metoda poravnanja sporova između kompanija i

klijenata; arbitraža, arbitriranje;

arbitrator = sudija arbitražer – (prav.) lice koje vodi arbitražu i postupa kao sudija;

posrednik u izmirenju;

arithmetic mean = aritmetička sredina

arithmetic return = prost prihod

ARM = vidi: adjustable rate mortgage

arm's length principle = princip objektivnog poslovanja – transakcije između firmi

koje pripadaju jednoj matičnoj kući moraju biti realizovane kao da firme nisu

niukakvoj korelaciji

arm's lenght transactions = transakcije između lica koja nemaju nikakve druge veze

osim odnosa kupac-prodavac

arraignment = (sud) u SAD saslušanje, prijem optužnice i izjava optuženog o krivici

koji prethode suđenju za kriminalno delo; izjašnjavanje optuženog o krivici;

optužnica;

arrearage = zaostatak, kašnjenje u vezi obaveza; (invest.) neisplaćene kamate na

obveznice, ili dividende vezano za kumulativne prioritetne akcije;

arrears = zaostala plaćanja, neisplaćeni računi, dospela dugovanja

arrest = (sud) uhapsiti;

arrest warrant = (sud) sudski nalog za hapšenje;

arson = piromanija

article = predmet, proizvod; (prav.) član zakona; deo ugovora, testamenta ili statuta;

articles of association = akta kompanije, akta udruživanja

articles of dissolution = zvanični dokument koji se podnosi predsedniku vlade

federalne jedince u okviru koje je kompanija inkorporisana pre prekida rada

partnerstva ili korporacije, u kojem se iznosi plan distribucije akcija

articles of incorporation = osnivačka akta kompanije – zvanični dokument koji se

podnosi predsedniku vlade federalne jedinice u okviru koje je kompanija

inkorporisana u kojem se navodi delatnost korporacije, delatnost u okviru zakona,

klase hartije od vrednosti koje će biti emitovane i prava i obaveze akcionara i

direktora

artificial person = kompanija ili korporacija koja u skladu sa zakonom postoji

odvojeno od lica koja istom upravljaju i u čijem je vlasništvu

ascertain = utvrditi – kontrola kojom se nalazi i utvrđuje nešto sa sigurnošću,

najčešće uvidom u originalna dokumenta

ASCII = vidi: American Standard Code of Information Interchange

ASE = vidi: Athens Stock Exchange

ASEAN = vidi: Association of Southeast Asian Nations

A – share = A akcije

Asian currency units = dolari deponovani u većim poslovnim centrima u Aziji

Asian Development Bank = Azijska banka za razvoj

Asian dollars = azijski dolari (dolar SAD u Aziji)

Asian option = azijska opcija – opcija čija vrednost pri dospeću zavisi od prosečne

vrednosti hartija od vrednosti u osnovi u toku određenog perioda

Asia Pacific Economic Co-operative = Ekonomska kooperacija zemalja Pacifika:

zemlje ASEAN-a i: SAD, Kanada, Australija, Novi Zeland, Japan, Kina, Južna Koreja

i Tajvan

as is = ukazuje na to da roba na prodaju ne uključuje garanciju što podrazumeva da

kupac u celosti snosi rizik vezan za stanje i kvalitet robe i lično mora da izvrši pregled

iste

ask = ponuđena cena – cena po kojoj market mejker ili broker nudi hartije od

vrednosti ili berzansku robu; ponuda;

assault = pretnja napadom ili realizacija napada na neku osobu

assemble = sastaviti

assertain = utvrditi – na primer, datum na koji je neka suma isplaćena, na osnovu

dokumentacije

asserted claims = iznete tvrdnje

assertion = potvrđivanje; izjava; odbrana; zahtev;

assessable insurance = (osig.) vrsta osiguranja na osnovu koje osiguranik ima pravo

na dodatne premije ukoliko su gubici neočekivano visoki;

assessed valuation = vidi: assessed value

assessed value = procenjena vrednost – (porez) propisana poreska osnovica za

nepokretnosti uvedena od strane lokalnih vlasti, a često predstavlja deo tržišne

vrednosti;

assessement = (proc.) procena ili utvrđivanje vrednosti imovine, najčešće u svrhu

podmirenja poreskih obaveza; (otpl.) usitnjavanje rata za otplatu dugovanja; (naplata)

naplata, na primer, poreza ili obaveza;

assessor = procenitelj – (porez) zvanični, državni procenitelj vrednosti imovine radi

oporezivanja iste;

asset = imovina koja prema svom kvalitetu ima određenu vrednost

asset activity ratios = koeficijenti korišćenja imovine

asset allocation = usmeravanje imovine, alokacija imovine – savremena investiciona

portfolio teorija ima za cilj maksimalnu dobit uz maksimalno mali rizik što

podrazumeva proporcionalno razdvajanje imovine na široko polje investicionih

kategorija, na primer, na akcije, obveznice i gotovinu, što zapravo podrazumeva

ulaganje u različite hartije od vrednosti

Asset and Liability Committee = u bankarstvu: Komitet za aktivu i pasivu

asset acquisition = akvizicija imovine korporacije – kupovina najvrednije imovine

korporacije naročito kod bankrotstva iste

asset-backed bond = obveznice podržane imovinom – obveznice sa podlogom

pozajmica ili gotovinom vezanom za robu i usluge koji su nabavljeni na kredit

asset backed securities = vrsta obveznica, uglavnom bankarskih i ostalih finansijskih

institucija, poduprta pozajmicama datim potrošačima, na primer, pozajmice vezane za

kreditne kartice, pozajmice za kola i sl.

asset-based lending = zajam zajemčen imovinom – deo pozajmica, na primer, kod

realizacije LBO kupac pribavlja od sredstava vezanih za imovinu ciljne kompanije

asset basis step-up = uvećana imovinska osnovica (uvećana poreska osnovica)

asset class = klasa tj. kategorija imovine – različite investicione kategorije ponekad

se nazivaju klase imovine od kojih su najvažnije akcije, obveznice i gotovina

asset class factor models = faktorski modeli klasifikovane aktive

asset coverage = imovinsko pokriće – pokazatelj do koje mere neto imovina pokriva

određenu klasu prioritetnih akcija, dužničke instrumente ili obične akcije

asset/equity ratio = koeficijent ukupne imovine prema akcionarskom kapitalu

asset hired for temporary use = unajmljena imovina na privremeno korišćenje –

(knjig.) ova sredstva se ne uključuju u bilans uspeha kao trajna ili neka druga

imovina, s tim što se izdaci vezani za najamnine upisuju u bilans stanja;

asset/liability management = upravljanje aktivom i pasivom u finansijskoj instituciji

radi realizacije dva cilja: sticanje dobiti na investirana sredstva i uvećanje i održavanje

pozitivnog nivoa aktive u odnosu na pasivu u okviru institucije

asset-liability risk = izloženost imovine firme riziku

asset management account = imovinski račun koji pruža izuzetne povoljnosti

vlasnicima kao što su: kamate na sredstva na računu, čekove, kreditnu karticu,

mogućnost transfera novčanih sredstava, direktno deponovanje sredstava, povoljne

kredite i sl. uz minimalna plaćanja vezana za ove usluge

asset option = vidi: multifactor option

asset pricing model = model vrednovanja finansijske imovine koja se bazira na

sistematskom riziku

assets = (opšt.) imovina koja ima vrednosti, u vlasništvu fizičkog lica ili pravnog

subjekta; deo imovine; (tek. imovina) tekuća sredstva: gotovina i ostali likvidni

instrumenti, uključujući potraživanja, koja mogu da se pretvore u gotovinu u okviru

perioda do jedne godine; (trajna imovina) postrojenja, oprema, nepokretnosti i ostala

kapitalna sredstva, umanjeno za amortizaciju; (odložena sreds. i prethodno upl. sreds.)

izdaci na ime troškova osiguranja, kamata ili najamnine kao imovina koja će biti

amortizovana u toku određenog perioda; (nevidljiva imovina) imovina sa određenom

vrednošću koja se ne može izmeriti: gud vil, patenti, autorska prava i zaštitni znak;

(dug) posed tj. celokupna imovina pojedinca, udruženja, korporacije ili nepokretnosti

u odnosu na podmirena dugovanja; (ostav.) zaostavština nakon smrti nekog lica;

(knjig.) aktiva;

assets and liabilities = aktiva i pasiva

asset turnover = promet sredstava – odnos neto prodaje prema neto sredstvima

asset value = vrednost imovine – neto tržišna vrednost akcija korporacije

assiduously = izuzetno pažljiva i uporna aktivnost

assign = (prav.) preneti na drugo lice deo ili celokupnu imovinu ili odgovornost;

assignable = prenosivo – (prav.) zakonska mogućnost prenosa vlasništva na drugo

lice;

assignee = lice na koje se prenosi deo imovine

assignment = dužnost koja treba da bude izvršena, naročito u vojsci; prenos

celokupnih ili dela ugovornih prava sa cedenta na cesionara (poverilac poveriocu)

assignment of proceeds of a letter of credit = ukoliko se banka složi korisnik

prenosi pravo da se celokupna sredstva ili deo istih isplati drugom licu nakog što su

potrebna dokumenta podnesena

assignability = prenosivost

assignor = prenosilac, lice koje daje ovlašćenje; cedent;

assimilation = asimilacija – podrazumeva prodaju tj. apsorpciju svih novoemitovanih

akcija na tržištu plasiranih od strane potpisnika (vidi: absorption)

Associate Justice = član Vrhovnog suda SAD imenovan od strane Predsednika SAD

associates = kolege sa posla

association = udruženje

Association for Investment Management and Research = Udruženje za upravljanje

investicijama i istraživanje – između ostalog daje mišljenje o kompetentnosti i

stručnosti finansijskih analitičara sa najmanje tri godine iskustva i odgovarajućom

univerzitetskom diplomom

Association of Southeast Asian Nations = Udruženje jugoistočnih zemalja Azije od

1967. godine: Bruneji, Indonezija, Malezija, Filipini, Singapur i Tajland

assume = pretpostaviti; preuzeti dužnost ili odgovornost i sl.; preuzeti na sebe nečiji

dug ili troškove, i sl.

assumed interest rate = usaglašena kamatna stopa sa stopom rasta; (osig.) kamatna

stopa koju koriste osiguravajuće kuće vezano za ugovor o anuitetima;

assume greater risk = preuzeti veći rizik

assume the credit = podići kredit, uzeti kredit; preuzeti kredit;

assumption = petpostavka; preuzimanje, usvajanje – (isto: taking over) neku

aktivnost kao obavezu ili preuzimanje nečije obaveze

assumption of liabilities = preuzimanje materijalnih obaveza

assured = osigurano lice ili poslovni subjekt, najčešće u ugovorima o osiguranju

asymmetry = nesimetričnost, neizbalansiranost

ASX = vidi: Australian Stock Exchange

Athens Stock Exchange = Atinska berza akcija ATI = vidi: adjusted gross income

ATM = vidi: automatic teller machine

ATP = vidi: advanced technology products

at par = nominalna vrednost, po nominalnoj vrednosti (vidi: face value)

at sight = po viđenju, po podnošenju zahteva – označava prenosivi instrument

plaćanja kao što je menica koja se realizuje nakon što je predata adresatu menice na

uvid

attack = napad

attempt = pokušaj; (zakon) pokušaj delovanja u pravcu izvršenja kriminalnog dela;

napad;

attempt to = pokušati

attest = (sud) potpisana izjava/potvrda pod zakletvom o određenom stanju, obavezi ili

odgovornosti od strane lica koje daje izjavu, često u prisustvu sudskog pisara; atest –

verifikacija nekog dokumenta, kvaliteta proizvoda i sl.;

attestation = atestacija – akt svedočenja, na primer, potpisivanju nekog dokumenta

at the money = po tekućoj ceni, saglasno tržišnoj ceni – na primer, opcija čija je cena

pri realizaciji ista ili skoro potpuno ista kao tržišna cena akcija ili fjučersa u osnovi

attorn = vidi: attornment

attorney = (SAD, VB) advokat predstavnik – agent ili lice imenovano da deluje u ime

drugog lica;

attorney at law = advokat – lice sa zvaničnom dozvolom da se bavi pravom, da daje

pravne savete i da predstavlja klijente pred sudom ili nekom državnom agencijom

attorney-client privilege = zagarantovana tajnost informacija u posedu advokata

attorney in fact = predstavnik de facto – lice imenovano od drugog lica da ga

predstavlja

attorney's fee = izdaci za pravne usluge

attornment = pristanak implicite ili eksplicite na prenos prava – na primer, kada

zakupac pristaje na promenu vlasnika zakupljene imovine, ili se lice podvrgava

sudskoj odluci koje u drugom slučaju nema nikakvog autoriteta nad tim licem

attract = privući

auction = aukcija, javna prodaja, nadmetanje

auctioneer = aukcionar, učesnik u nadmetanju

auction market = tržište nadmetanjem – obavezan način poslovanja na svim većim

berzama

auction period = period u okviru kojeg se realizuje aukcija, uključujući poziv na

aukciju i bilo koje produženje rokova

auction statement = izveštaj sa aukcije

audi alteram partem = lat. (sud) pravo da bude saslušan – pravo optužene strane da

bude saslušna;

audience = (mark.) javnost – svi ljudi, pojedinci, domaćinstva, zaposleni u

kompanijama itd. koji preko medija čitanjem, gledanjem, slučanjem dolaze u kontakt

sa reklamom preko medija

audit = revizija, provera, inspekcija, provera tačnosti – procena

finansijskih/knjigovodstvenih podataka od strane kontrolora tj.

profesionalnog/zvaničnog i nezavisnog lica a prema utvrđenim principima

upoređivanja knjigovodstvenih stavki sa izdatim ili primljenim fakturama vezanim za

poslovanje kompanije

audit report = izveštaj revizora – izveštaj koji sastavlja spoljni revizor čime se

potvrđuje da su finansijski izveštaji kompanije tačni i da objektivno odslikavaju

situaciju u kompaniji

audit sampling = uzorkovanje prilikom revizije finansijkih izveštaja – odabir uzoraka

koji predstavljaju manje od 100% ukupnih podataka kako bi se došlo do što tačnijeg

rezultata

auditor's certificate = vidi: audit report

augment = pojačati, uvećati; potvrditi;

aunculus = lat. ujak

austerity = sprovodođenje ekonomske politike koja ima za cilj smanjenje inflacije,

uvoza, budžetskih izdavanja itd.

Australian Stock Exchange = Australijanska berza akcija

autarky = ekonomska nezavisnost kao zvanična politika zemlje, autarhija,

samodovoljnost

Autex System = Autex elektronski sistem za trgovinu velikim paketima hartija od

vrednosti

authorization = autorizacija – dokument kojim se daje zvanično odobrenje ili nalog

authorize = autorizovati, ovlastiti

authorized capital stock = (SAD) maksimalni broj akcija određenog tipa koji prema

zakonu kompanija može da emituje i koji mora biti predviđen i unesen u akta

kompanije;

authorised overdraft = dozvoljeno prekoračenje sredstava na računu ili kredita i sl.

authorized share capital (VB) = vidi: authorized capital stock

athorized shares = vidi: authorized capital stock

automated = automatizovano

automated teller machine = bankomat, mašina za automatsko izdavanje novca sa

gotovinskog računa uz karticu

automatic data capture = automatsko obuhvatanje podataka

automatic exercise = automatska realizacija – zaštitna mera Korporacije za kliring

opcija koja se odnosi na vlasnike opcija da odmah po dospeću realizuje opciju u ime

nosioca opcije

automatic stay = automatsko mirovanje postupka – (bankrot.) (SAD) mogućnost

nakon usvojenog zahteva za zaštitu u skladu sa članom 11. Zakona o bankrotstvu da

se pribavi saglasnost suda da dalji postupak u vezi bankrotstva miruje;

automatic teller machine = vidi: automated teller machine

automatic withdrawal = automatsko povlačenje – mogućnost koju nudi zajednički

fond svojim akcionarima da povuku određenu količinu gotovine mesečno ili

tromesečno, a po osnovu dividendi, kapitalne dobiti ili zarade od hartija od vrednosti

automobile expenses = odbici vezani za korišćenje privatnog automobila u poslovne

svrhe, uključuju: utrošeno gorivo, ulje, popravke, gume, pranje vozila itd. kao i

umanjenja vezana za visinu amortizacije

autoregressive = autoregresivna metoda – predpostavlja analizu podataka iz prošlosti

radi predviđanja budućih događaja

autrefois acquit = (sud) odredba prema kojoj se licu koje je oslobođeno neke optužbe

ne može ponovo suditi po istoj optužbi;

availability float = deponovani čekovi kompanije koji još nisu realizovani

available assets = vidi: liquid assets

available-for-sale investments = (knjig.) raspoloživa finansijska sredstva za prodaju

– kratkoročna likvidna sredstva za slučaj potrebe;

aval = aval – termin kojim se označava garancija treće strane za određenu isplatu

average = prosek – matematički način prikazivanja promene u ceni reprezentativnih

akcija; ponderisana matematička sredina odabranih hartija od vrednosti;

average collection period = prosečno vreme naplate potraživanja –potraživanja za

period od 360 dana

average costs = prosečni troškovi – (inv.) prosečni troškovi akcija; (proizv.) količnik

ukupnih fiksnih i varijabilnih troškova i ukupnog broja proizvoda; (nabavke) ukupan

iznos vezan za nabavku robe podeljen sa brojem kupljenih artikala;

average daily balance = prosečni dnevni bilans – kamata koja teče na kreditnu

karticu ili na deponovana sredstva može se izračunati na osnovu prosečnog dnevnog

bilansa, na primer, za kreditnu karticu: utvrđuje se prvo dnevno dugovanje i deli sa

brojem dana u okviru kojih se ispostavlja račun a rezultat množi sa provizijom

average down = umanjenje prosečne cene – kupovina veće količine hartija od

vrednosti po nižoj ceni ujedno umanjujući time njenu prosečnu cenu

average equity = prosečni dnevni bilans na trgovačkom računu – misli se, na primer,

na brokere koji vrše dnevni obračun dobitaka ili gubitaka na računima svojih

mušterija

average fixed cost = prosečni fiksni troškovi – fiksni troškovi po jedinici proizvoda:

količnik fiksnih troškova i broja jedinica proizvoda

average inventory = prosečne zalihe

average life = prosečni život – (berza) vreme za koje će biti isplaćena polovina

ukupnog duga;

average maturity = prosečno dospeće – prosečni rokovi dospeća vezani za

obveznice, instrumente i ostale oročene investicije u portfoliju

average option = vidi: Asian option

average portfolio maturity = prosečno dospeće svih obveznica u portfoliju

average price option = opcija sa prosečnom cenom

average propensity to consume = (mogućnost) prosečna potrošnja – predstavlja

proporcionalni utrošeni deo dohodka, na primer, ukoliko pojedinac potroši 5000 USD

od dohodka od 10000 USD onda je njegova prosečna potrošnja 0,5

average rate of return = (inv.) aritmetički prosek godišnje stope prihoda na dve ili

više investicije; (korp. finans.) koeficijent prosečnog priliva gotovine prema

investiranoj sumi;

average rate of tax = prosečna poreska stopa – predstavlja procentualni izraz

uplaćenog poreza u odnosu na dohodak, na primer, ukoliko je od ukupnog dohodka

od 20000 USD u plaćeno 2500 USD na ime poreza onda je prosečna poreska stopa

12,5

average total cost = prosečni ukupni troškovi – predstavlja zbir prosečnih fiksnih

troškova i prosečnih varijabilnih troškova

average variable cost = prosečni varijabilni troškovi – varijabilni troškovi po jedinici

proizvoda: količnik varijabilnih troškova i broja jedinica proizvoda

averaging = uprosečivanje

a vinculo matrimoni = lat. razvod

a viso = neoročena sredstva

avoidance = izbegavanje; poništenje;

avoidance of contract = poništavanje ugovora usled nemogućnosti ispunjenja

ugovornih odredaba čime se ugovorne strane oslobađaju obaveza po istom ugovoru

avoir depois = sistem mera koji se koristi u VB i SAD: unce, funte, jardi itd.

avunculus = vidi: aunculus

avulsion = uvećanje zemljišnog poseda nanosima mulja i erozijom prouzrokovanih

iznenadnom i neočekivanom promenom rečnog toka

award = nagrada za neko činjenje; (sud) dosuditi, dodeliti, odluka nekog tela u sporu

o dodeli prava jednoj strani u sporu; (obv.) prihvatanje – odluka da se prihvati ponuda

vezana za prodaju komunalnih ili državnih obveznica; (arbitr.) odluka arbitražog

suda;

B

B = rejting hartija od vrednosti – postoji rizik od nelikvidnosti

Ba = rejting hartija od vrednosti – postoje izvesni spekulativni elementi

Baa = rejting srednjeg kvaliteta hartija od vrednosti

B2B = skraćenica za business-to-business – (mark.) ukazuje na odnos marketinga

firme prema firmi (poslovnom kupcu) direktno, za razliku od marketinga usmerenog

od firme prema potrošaču

B2C = kompanija koja prodaje robu ili pruža usluge krajnjem korisniku istih

baby bells = «zvončići» - sedam regionalnih telefonskih kompanija stvorenih nakon

razgradnje sistema AT&T 1984. godine

baby bond = obveznice čija je vrednost ispod 1000 USD

backed up = podržan

back-end load = provizija na prodaju akcija iz zajedničkog fonda – neki zajednički

fondovi podrazumevaju dodatna plaćanja tj. proviziju prilikom prodaje akcija iz

fonda, ova plaćanja se s protokom vremena držanja akcija u fondu ukidaju, a ovakve

akcije se nazivaju akcije klase B

back-end rights plan – vrsta otrovne pilule kao odbrane od preuzimanja koja

podrazumeva isplatu dividendi koja će se aktivirati u slučaju da neprijateljski osvajač

kupi određeni broj akcija. Nakon ovakvih aktivnosti akcionari mogu da razmene svoja

prava (glasačka prava) kombinovana sa njihovim akcijama za odredjenu sumu novca

i/ili drugim hartijama od vrednosti u vrednosti koju odredi ciljna kompanija. Odbor

direktora ciljne kompanije utvrdjuje minimalnu cenu za akcije kompanije; (prov. na

akc.) planovi razmene akcija vezani za proviziju;

back fee = provizija vezana za produženje opcije ukoliko kupac izrazi želju

backlog = zaostali poslovi; (anal.) vrednost neispunjenih narudžbina u okviru

proizvodne organizacije – pokazatelj uspešnosti poslovanja proizvođača;

back office = operativni odeljak u banci – mesto u banci gde se vrši isplata čekova,

deponuju sredstva i povlači novac i kamate na deponovana sredstva prebacuju na

račun; (brok.) administrativni deo brokerske kuće koji služi kao podrška osnovnim

aktivnostima vezanim za trgovinu hartijama od vrednosti

back taxes = zaostali porezi koji nisu plaćeni na vreme

back-to-back credit = slučaj kada banka daje kredit kupcu tako što primi dokument

od prodavca a svoja kreditna dokumenta, u kojima se ime prodavca ne pojavljuje,

upućuje kupcu

back-to-back letters of credit = dva kreditna pisma jedno u korist kupčevog agenta a

drugo treba da finansira prodavca

back-to-back loan = interna dvostrana pozajmica – pozajmica na relaciji matične

kuće i njenih ogranaka u inostranstvu

backwardation = situacija kada spot cene nadmašuju cene vezane za forvardse

backward integration = spajanje kompanija unazad – slučaj kod vertikalnih

kupovina kada, na primer, proizvođač obezbeđuje izvor sirovina kupovinom pogona

za proizvodnju potrebnih sirovina

bad debts = loša dugovanja – nanaplativa dugovanja koja se smatraju izgubljenim i

najčešće se otpisuju vidi: uncollectible accounts

bad faith = loša namera – namerno izbegavanja preuzetih obaveza

bail = (sud) kaucija, polog, garancija za okrivljeno lice da može da se brani sa

slobode;

bailee = ostavoprimac; depozitar;

bailing out = beg iz posla, izvući se iz nevolje – podrazumeva brzu prodaju hartija od

vrednosti ili robe nezavisno od njihove trenutne vrednosti; (prav.) platiti kauciju za

pritvoreno lice i puštanje istog na slobodu; (fin.) pomoć kompaniji, banci ili instituciji

u nevolji, na primer, pomoć države SAD Krajzleru, motorna industrija, početkom

osamdesetih godina;

bailor = deponent; lice koje je otpremilo robu;

bailout = finansijska pomoć osiguranoj banci ili štedionici koja ostvaruje manjak u

poslovanju kao posledicu gubitaka vezano za pozajmice, padom tržišta ili naglim

povlačenjem deponovanih sredstava, a pomoć pružaju za to formirane (u SAD)

federalne agencije i odnosi se pre svega na obeštećenje depozitara

balance = (knjig.) bilans, saldo – razlika između izdataka i prihoda;

balanced budget = izbalansiran budžet

balanced economy = uravnotežena trgovina, izbalansirana ekonomija – stanje

domaćih finansija u kojem je uvoz jednak ili približno jednak izvozu

balanced fund = izbalansirani fond – pojedini zajednički fondovi investiraju u

kombinaciju običnih akcija, prioritetnih akcija i obveznica kako bi obezbedili najveći

mogući prinos uz maksimalno mali rizik

balanced mutual fund = izbalansirani zajednički fond – fond sa diverzifikovanim

portfolijom akcija i obveznica

balanced scorecard = model merenja poslovnog uspeha podacima koji se odnose na

finansijske aktivnosti, interno poslovanje, uvođenje nove tehnologije rada i obuke,

kao i odnose prema mušterijama

balance due = dugovanje

balance of payments = platni bilans – dokument u kojem su navedene sve

ekonomske i finansijske transakcije između kompanija, banaka, privatnih

domaćinstava i državnih institucija, između država u toku određenog vremena, a

uključuje trgovinski bilans, plaćanja vezana za prevozničke usluge, turističke usluge,

finansijske usluge, kretanje kratkoročnog i dugoročnog kapitala, kamate, dividende,

trgovinu zlatom itd.

balance of trade = trgovinski bilans – razlika između vrednosti izvoza i uvoza jedne

zemlje u određenom periodu

balance sheet = (knjig.) bilans stanja – dokument/izveštaj o preseku finansijskog

statusa kompanije i njene vrednosti koji se sastoji od podataka o ukupnoj aktivi, pasivi

i vlasničkom kapitalu u određenom momentu;

balance sheet identity = jednakost u bilansu stanja: ukupna imovina (aktiva) =

ukupne obaveze (pasiva) + akcionarski udeo (vlasnički kapital)

balance sheet method of computing taxable income = metoda utvrđivanja

oporezivog dela dohotka – obračun dohotka radi utvrđivanja poreza određuje se

utvrđivanjem razlike između neto vrednosti na početku i kraju obračunskog perioda

balancing = (knjig.) saldiranje u okviru bilansa stanja;

balloon maturity = konačna isplata pri dospeću – bankarski zajam, najčešće

hipotekarni, koji zahteva veću isplatu sume prilikom dospeća konačne otplate zajma, s

tim što se nakon ovakve isplate dug gasi; (obv.) odnosi se na konačnu veću isplatu

vezanu za dospeće duga na obveznice;

balloon payment = konačna isplata – konačna veća isplata glavnice kod hipotekarnog

duga kao i nekih oblika dogovorenih najamnina (vidi: balloon maturity)

ballot = glasanje

ballot box = glasačka kutija

BAN = vidi: bond anticipation note

ban = zabrana; zabraniti;

bank = banka – finansijska institucija koja u poslovanju sa građanstvom i

institucijama prima, pozajmljuje i čuva novac u vidu deponovanih sredstava, keš

čekova ili menica, pozajmica, diskontnih komercijalnih papira i emitovanih

bankovnih promesa naplativih od strane nosioca i sl.

bank acceptances = bankarski akcepti – menice vučene i potvrđene od banke;

finansijski instrumenti koji se koriste kod finansiranja poslovnih aktivnosti vezanih za

uvoz ili izvoz – u osnovi su čekovi i predstavljaju obavezu banke vezano za

sposobnost banke da isplati nominalni iznos ili iznos glavnice na utvrđeni dan

dospeća koji je uglavnom kraći od tri meseca; kratkoročna kreditna investicija

garantovana od strane banke koju realizuje nefinansijska firma i kojom se trguje na

osnovu nominalne vrednosti na sekundarnom tržištu; akcepti – najstarije hartije od

vrednosti na tržištu novca;

Bank Act of 1933 = Zakon o bankama SAD iz 1933. godine

bank & cash = (knjig.) gotovina u banci ili u okviru poslovnog subjekta koja u u

bilansu stanja spadaju u tekuća sredstva, a ukoliko predstavljaju prekoračenje

bankovnog računa nalaze se na poziciji kratkoročnih dugovanja;

bank bill = vidi: bank draft

bank card = čekovna kartica, kreditna karica

bank credit = bankarski kredit; krediti Federalnih rezvervi komercijalnim bankama;

bank deposit = deponovana sredstva u banci – novac koji drži banka i koristi prema

svojoj stručnoj proceni u najkurentnije oblasti ekonomije. Depozitar može od banke

da potražuje deponovana sredstva samo kao opšti zajmodavac ali ne i deponent

određene imovine u banci.

bank draft = bankarska menica – vrsta čeka izdatog od banke na ime računa druge

banke koju je prihvatila preuzimajući obavezu da navedenu sumu u menici isplati

donosiocu na dan dospeća

bank bonds = bankarske obveznice – obveznice koje emituje banka radi pozajmica na tržištu kapitala

banker's acceptances = vidi: bank acceptances

bankers order = vidi: standing order

Bank for International Settlements = Banka za međunarodna poravnanja – međunarodna organizacija locirana u Bazelu, Švajcarska koja deluje kao centralna banka najvećih industrijskih zemalja, osnovana od strane grupe evropskih centralnih banaka 1930. godine

bank guarantee = bankarska garancija – pismo o garanciji obeštećenja izdato od

banke koja se obavezuje da isplati određenu sumu ukoliko treća strana ne ispuni svoje

obaveze ili nastupi bilo koji vid nelikvidnosti iste, na primer, kada banka želi da

oslobodi dospelu robu koju je ona finansirala ali original akreditiva još nije prispeo na

uvid prevozniku i sl.

bank guarantee letter = garantno pismo banke – (opc.) dokument banke kojim ona

potvrđuje da prodavac, na primer, put opcija poseduje dovoljno sredstava u banci da

pokrije prodaju, s tim što su ova sredstva u visini cene pri realizaciji put opcije;

banking = bankarstvo, bankarski

bank line = vidi: line of credit

bankmail = sporazum banke sa kompanijom kod preuzimanja da neće da finansira

drugu ponudu u vezi konkretne akvizicije kompanije sa kojom je sklopila sporazum

bank merger = integracija banaka – konsolidacija dve ili više banaka u jedan subjekt.

U SAD, na primer, pre ovakve akvizicije banke moraju, u skladu sa Zakonom o

integracijama banaka u SAD, da podnesu molbu za odobrenje integracije od strane

Federalne agencije za nadzor

banknote = novčanica, banknota

Bank of England = Centralna banka Velike Britanije

bank overdarfts = prekoračenja na bankovnom računu

bank procedures = (bank.) smernice za implementaciju politike, na primer, Svetske

banke

bank quality = dobar rejting – pogodno za investiranje

bank reconciliation = verifikacija izvoda bankovnog računa

bank reserves = rezerve banke – bankarski depoziti namenjeni zaštiti deponovanih sredstva u banci

bankruptcy = bankrotstvo ; stečaj – nemogućnost da se pokriju prispele obaveze; (u

SAD) bankrotstvo može da rezultuje u tri oblika: 1. prema članu 7. Zakona o

bankrotstvu SAD predviđena je likvidacija i namirenje potražioca sredstvima od

prodaje imovine kompanije, 2. član 11. Zakona predviđa reorganizaciju kompanije

pod nadzorom suda i, 3. članom 13. Zakona kompaniji se daje rok od 3 do 5 godina da

isplati potražiocima dugovanja u potpunosti ili deo, pod uslovom da kompanija prema

proceni suda u tom periodu može da ostvari redovan dohodak;

bankruptcy code = zakonske odredbe o bankrotstvu

bankruptcy court = specijalni federalni sud za pitanja bankrotstva

Bankruptcy Law =Zakon o bankrotstvu

bankruptcy risk = vidi: insolvency risk

bank secrecy = zagarantovana tajnost odnosa banke i klijenta. U zemljama kao što su

Švajcarska i Kajmanska ostrva, na primer, davanje podataka o računu klijenta je

kriminalni akt. Ipak, u određenim slučajevima davanje podataka o privatnim računima

u bankama predviđeno je zakonskim odredbama.

Bank Secrecy Act = Zakon o tajnosti uloga u bankama

bank securities = bankarske hartije od vrednosti – emisija komercijalne banke

prioritetnih i običnih akcija kao i kratkoročnih obveznica

bank service charge = provizija banke – iznosi koje banka naplaćuje za svoje

usluge vezano za račun depozitara

banks for cooperatives = vidi: farm credit system

bank term loan = bankarski kredit na najmanje jednu godinu

bank statement = izvod iz banke, bankovni izvod

bank wire = međubankarski kompjuterski informacioni sistem – povezuje sve

značajnije banke koji ne služi za realizaciju plaćanja već kao efikasni informacioni

sistem

bank withdrawal = povlačenje novca sa računa u banci

banned = zabranjen

bar = odelenje pri NASDAQ koje ima pravo da ukine članstvo u svojoj organizaciji licu ili organizaciji koji krše pravila ovog udruženja; (prav.) kolektivno: svi advokati, Advokatska komora; sleng za milion dolara;

bar association = advokatsko udruženje

barbell strategy = strategija kupovine kratkoročnih i dugoročnih obveznica sa

različitim datumima dospeća, radi postizanja što veće dobiti uz što manje rizika

bar code = bar kod – međunarodna elektronska oznaka na artiklu koja u okviru 13, 12 ili 8 brojeva pruža informacije o zemilji emitentu bar koda, firmi i vrsti artikla, obavezna kod zemalja članica GS1

bar date = krajnji rok

barefoot pilgrim = bosonogi hodočasnik – agresivni i nesofisticirani ulagač koji je izgubio svu imovinu pogrešnim investicijama

bargain = pogodba, pogađanje; povoljna ponuda, povoljna cena;

bargaining unit = pregovarački tim – obično grupa sindikalista imenovanih za pregovore vezano za zahteve radnika sindikata

barometer stock = (VB) vidi: bellwether stock

barren money = beskamatna gotovina, jalova gotovina – gotovina ili novac koji ne vuku kamatu, na primer, pohranjena gotovina u bankarskim sefovima

barrier = barijera, prepreka

barriers to entry = barijere, ometajući faktori – faktori koji ometaju ili odbijaju nove

proizvođače da se priključe poslovanju u nekoj grani industrije

barrister = (SAD) pravni zastupnik u sudskom procesu na višem sudu; branilac,

stručnjak za parnice čija praksa je ograničena na pojavljivanje u sudnici; drugi naziv

za pravnika ili advokata; (VB) pravnik koji učestvuje u javnim sudskim procesima u

okviru vrhovnog suda engleske;

barter = razmena robe bez gotovine, čekova ili bilo kakvog drugog instrumenta

plaćanja, (u SAD) dohodak od bartera se oporezuje

barter system = vidi: barter

base = baza; osnova; merilo;

base amount = osnovni iznos – iznos od kojeg počinje izračunavanje dogradnje ili

oduzimanje dodatnih primanja ili troškova

base capital = osnovni kapital – osnovni kapital uključuje: 1. emitovane i isplaćene

akcije koje nisu: kumulativne, opozive ni otkupljive, a ukoliko su zamenljive onda se

mogu zameniti samo za obične akcije, 2. višak od doprinosa, kao i 3. zadržane zarade

base currency = bazna valuta – valuta u kojoj se kvantifikuje vrednost tržišnog rizika

base market value = bazna tržišna vrednost – presek prosečne tržišne cene jedne

klase hartija od vrednosti

base rate = bazna kamatna stopa, osnovna stopa – koristi se kao indeks prilikom

određivanja uslova vezanih za bankarske kredite ili kreditne linije; (VB) bazna

kamatna stopa za kredite banaka svojoj najboljoj klijenteli;

Basell Committee = Bazelski bankarski komitet – agencija za nadzor u 12 najvećih

industrijskih zemalja koja zagovara zajedničku politiku što se tiče bankarskog kapitala

i nadzora nad finansijskim institucijama

base equity price = bazna cena kapitala

baseline market segmentation study = prva studija segmentacije tržišta – prva ovakva studija tržišta sprovedena od strane novoformirane kompanije

base price = bazna cena – ukupna cena organizacije umanjena za iznos dugovanja

base probability of loss = bazna verovatnoća gubitka – verovanoća da se neće postići

očekivani prihod u okviru portfolija

basic = osnovni; temeljni; bazni;

basic business strategies = osnovni poslovni ciljevi, osnovna strategija poslovanja

……………………