ชวตหลงเกษยณ...ในแบบสมมาชพ กบ ดร.อดศกด ศรสรรพกจ กรรมการมลนธสมมาชพ

RIF-MAGAZINE

บทบรรณาธการ

เปดใจ บก.

พบกนอกครงสำ�หรบ RIF-MAGAZINE หรอ “สมมาชพรายปกษออนไลน” ฉบบท 2 ประจำาเดอนเมษายน 2555

ขอนำ�เสนอเรองร�วทน�สนใจทงทเปนส�ระคว�มร บทคว�ม และกจกรรมต�งๆ ทเกดขนในมลนธสมม�ชพ (มสช.) และ

เครอข�ย โดยขอบเขตของเนอห�มงเนนคว�มรพนฐ�นทเข�ใจง�ยและเปนประโยชนตอผอ�นในวงกว�ง อกทงยงเปนก�ร

ประช�สมพนธมลนธสมม�ชพ (มสช.) ใหเปนทแพรหล�ยสสงคมตลอดจนประช�ชนผสนใจทวไป

บทคว�มทปร�กฏใน RIF-MAGAZINE นน ลวนเปนผลง�นของมลนธสมม�ชพ (มสช.) และองคกรภ�คเครอข�ย

ทรวมมอกนสร�งสรรคสงทดง�มเพอสงคม โดยจะหมนเวยนกนนำ�เสนอขอมลผ�นคอลมนต�งๆ ทน�สนใจ อ�ท คอลมน

กจกรรม คอลมนล�นข�ว และคอลมนบอกเล�สมม�ชพ

เรมดวยคอลมนบอกเล�สมม�ชพ ซงในฉบบนเร�พ�ท�นไปพบกบ ดร.อดศกด ศรสรรพกจ อดตอธบดกรมวชาการ

เกษตร กบชวตหลงเกษยณทไมยอมเกษยณต�มอ�ย ตอดวยบรรย�ก�ศกจกรรมและโครงก�รต�งๆ ทท�ง มสช. และเครอ

ข�ยจดขนในคอลมนกจกรรม และคอลมนล�นข�วล�นกระจ�ยข�วทงในบ�นและนอกบ�นซงครงนนำ�เสนอข�ว ดร.สมคด

จาตศรพทกษ ในโอกาสเขาเยยมชมชมชนสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย (ชสอ.) พรอมแนะแนวท�งก�รดำ�เนนง�น

เพอชวยเหลอคนจน ปดท�ยดวยคอลมน มสช. Update เปนก�รบอกกล�วคว�มคบหน� รวมทงแนะนำ�ผลง�นและโครงก�ร

ทสำ�คญของท�งมลนธสมม�ชพ (มสช.)

กองบรรณ�ธก�รจงหวงเปนอย�งยงว� สมม�ชพร�ยปกษนจะเปนประโยชนตอผอ�นทกท�น อกทงยงส�ม�รถทำ�

หน�ทเปนสอกล�งท�งคว�มคดระหว�งสงคมกบชมชน เพร�ะเชอว�ก�รมสมม�ชพจะทำ�ใหบ�นเมองรมเยนเปนสข เพร�ะ

สมม�ชพ คอ วถชวตและสงคมทดง�ม และ วถชวตและสงคมทดง�ม เปน จตสำ�นกใหมของก�รพฒน� เพอคว�มสมดล

ทเจรญขนทงเศรษฐกจ สงคม และ สงแวดลอม รวมเปนสวนหนงในก�รสร�งสรรคสงคมไทยใหน�อยกบมลนธสมม�ชพ

เพร�ะสมม�ชพคอท�งออกของสงคมไทย

บรรณาธการ

บอกเลาสมมาชพ

ดร.อดศกด ศรสรรพกจ รบราชการ

ตำาแหนงอธบดกรมวชาการเกษตร กระทรวง

เกษตรและสหกรณ เปนตำาแหนงสดทาย

กอนเกษยณอายราชการเมอวนท 1 ตลาคม

2550 แตใชว�ชวตก�รทำ�ง�นในวงก�ร

ร�ชก�รจะหมดลงเพยงเท�น ปจจบน ดร.อด

ศกดยงเข�รบตำ�แหนงสำ�คญในหล�ยสถ�บน

อ�ทเชน ต ำาแหนงทปรกษาใหกบกรมวชาการ

เกษตร และสถาบนวจยและพฒนาพนทสง

ตำาแหนงกรรมาธการวสามญของวฒสภา ตำาแหนงนายกสมาคมนกบรหารการพฒนาการเกษตรและสหกรณ และ

ตำาแหนงกรรมการใหกบมลนธตางๆ เชน มลนธระพสาครก มลนธสมมาชพ เปนตน

ดร.อดศกด กล�วถงบทบ�ทในฐ�นะทปรกษ�ว� ก�รทำ�ง�นในฐ�นะทปรกษ�เปนก�รแนะแนวท�งในก�รดำ�เนนง�น

อย�งเชน การจดมหกรรมพชสวนโลกซงมก�รจดง�นชวงเดอนธนว�คม 2554 ถง เดอนมน�คม 2555 นน ในฐ�นะท

ปรกษ�ของสถ�บนวจยและพฒน�พนทสงซงมหน�ทวจย ศกษ� คนคว�ง�นบนพนทสง บทบ�ทหลกคอก�รใหคำ�ปรกษ�

คำ�แนะนำ�เกยวกบรปแบบของก�รจดง�น ซงรวมถงก�รจดมหกรรมพชสวนโลกในครงนดวย

ทงน ดร.อดศกด ยงไดกล�วถงปญห�มลพษทเกดขนในภ�คเหนอตอนบนว� ปญห�เรองควนไฟทเกดขนในภ�คเหนอ

ตอนบนขณะน ส�เหตลวนเกดจ�กฝมอมนษยรอยเปอรเซนตแตจะเปนโดยคว�มบงเอญหรอเจตน�กมองไดหล�ยด�น

เชน ก�รทงบหร ก�รเผ�เพอห�ของป� ก�รเตรยมหน�ดน ซงมองไดหล�ยมมแตทงนแมจะมเรองมลพษเข�ม�รบกวนใน

ขณะทมก�รจดมหกรรมพชสวนโลกแตกระแสตอบรบกอยในเกณฑดซงจ�กผลสำ�รวจมยอดผเข�รวมง�นกว�สองล�นคน

ชวตหลงเกษยณ...ในแบบสมมาชพ

สำ�หรบแนวท�งก�รแกไข ดร.อดศกด ใหคว�มเหนในเรอง

นว� สงแรกทควรทำ�ในตอนนคอ ก�รสร�งคว�มเข�ใจ

กบประช�ชน เพร�ะปญห�ทเกดขนอยในขณะนเกดจ�ก

ก�รข�ดคว�มเข�ใจคว�มสำ�คญของทรพย�กร ในสวน

ของกระทรวงเกษตรและสหกรณไดใหคว�มชวยเหลอและ

สนบสนนในเรองน โดยสงเจ�หน�ทสำ�นกง�นเกษตรอำ�เภอ

ทมคว�มคนเคยและใกลชดกบประช�ชนลงพนทสร�งคว�ม

เข�ใจ ซง ณ วนนอ�จจะยงไมเหนผลเท�ทควรแตเชอว�ถ�

เร�ทำ�ตอไปก�รสร�งคว�มเข�ใจสร�งจตสำ�นกใหประช�ชน

ในอน�คตเมอเข�มองเหนคณค�กจะเกดคว�มรก หวงแหน

ไมอย�กทำ�ล�ย และพรอมทจะปกปองรกษ�

ในด�นคว�มชวยเหลอนน ดร.อดศกด กล�วว�

ขณะนไดมก�รชวยเหลอเพอบรรเท�คว�มเดอดรอนของ

ประช�ชนในระดบหนงดวยวธก�รทำ�ฝนหลวงเพร�ะฝน

หลวงจะชวยทำ�ใหควนจ�งลงเกดคว�มชมชนในพนท ดง

นนโอก�สทจะเกดก�รขย�ยพนทในก�รถกเผ�กลดนอยลง

หล�ยคนสงสยว�ทำ�ไมไมทำ�ฝนหลวงทกวนเพร�ะก�รทำ�

ฝนหลวงปจจยหลกคอคว�มชน บ�งทคว�มชนไมพอกไม

ส�ม�รถทำ�ได ฉะนนเมอคว�มชนไดเร�จะเรมทำ�ฝนหลวงทนทเพอชวยบรรเท�คว�มเดอดรอนของประช�ชน

สำ�หรบปญห�เรองอทกภยนำ�ทวม ดร.อดศกด ไดแสดงคว�มคดเหนเกยวกบเรองนว� ปญห�นำ�ทวมเมอปล�ยป

ทแลวสอนใหเรยนรหล�ยอย�งไมว�จะเปนส�เหตหลกในก�รบรห�รจดก�รนำ� หรอคว�มไมเปนเอกภ�พในก�รบรห�ร

ง�นของภ�ครฐ ในสวนของประช�ชนคงเปนตว

กระตนก�รทำ�ง�นของรฐบ�ล สำ�หรบจดออน

ในก�รทำ�ง�นของภ�ครฐโดยสวนตวมองว�ข�ด

ก�รวเคร�ะหสถ�นก�รณทชดเจน ทำ�ใหขอมล

ข�วส�รทสงไปถงประช�ชนไมทนตอเหตก�รณ

เพร�ะประช�ชนส�ม�รถนำ�ขอมลเหล�นนม�

วนจฉยไดว�ควรทำ�อย�งไรตอไป สวนปญห�

ทมองเหนไดชดคอเรองก�รเข�ไปใหคว�มชวย

เหลอ คอข�ดก�รประส�นง�นทำ�ใหเกดก�รชวย

เหลอซำ�ซอนสร�งคว�มขดแยงใหแกสงคม

อย�งไรกต�มปญห�นำ�ทวมทใครหล�ยคนกงวลว�จะมปรม�ณม�กกว�เดม ดร.อดศกด มมมมองในเรองนว� จ�ก

ขอมลท�งด�นวทย�ศ�สตรค�ดว�ภ�วะภยแลงน�จะม�กกว�ภ�วะนำ�ทวม โดยสวนตวคดว�ภ�พรวมของประเทศอ�จจะ

เกดภ�วะภยแลงม�กกว�เท�นนเองและไมอย�กใหไปกงวลกบเรองนจนเกนกว�เหต โดยเฉพ�ะผมสวนเกยวของกบก�ร

บรห�รจดก�รนำ�

นอกจ�กน ดร.อดศกด ในฐ�นะกรรมก�รมลนธสมม�ชพยงไดกล�วถงศนยฟนฟชวตและสมมาชพททางมลนธ

สมมาชพกำ�ลงดำ�เนนง�นอยในขณะนว� มลนธสมม�ชพเปนมลนธเลกแตมคว�มเขมแขงทงในสวนของคณะกรรมก�ร

บรห�รและเจ�หน�ทมลนธทพรอมจะใหคว�มชวยเหลอสงคม ในสวนของก�รพฒน� ก�รสงเสรม และก�รสนบสนนให

เกดสมม�ชพในแตละพนทเปนง�นทเร�ทำ�กนม�โดยตลอด เพร�ะเชอว�ก�รมสมม�ชพหรอก�รมอ�ชพทสจรตเปนพน

ฐ�นทดในก�รพฒน� คอ ไมตองรำ�รวยแตขอใหมคว�มมนคง

สำ�หรบคว�มชวยเหลอนนเพอใหเกดประสทธภ�พในก�รทำ�ง�นจงไดมก�รเชอมโยงเครอข�ยทงหนวยง�นภ�ครฐและ

เอกชนเพอเตรยมคว�มพรอมในก�รดำ�เนนง�น โดยยกตวอย�ง กรมปองกนและบรรเท�ส�ธ�รณภยซงเปนศนยกล�งของ

ประเทศในก�รปองกนส�ธ�รณภย เพอจะดว�ท�งมลนธส�ม�รถเข�ไปรวมในสวนไหนอย�งไรคอ ตองรเรองยทธศ�สตร

ตองมก�รว�งแผนโดยเฉพ�ะเรองทรพย�กรไมว�จะเปนเรองปจจย เครองอปโภค บรโภค ซงในปจจบนไดประส�นคว�ม

รวมมอกบสำ�นกง�นสนบสนน หนวยบญช�ก�รทห�รพฒน� ทมศกยภ�พพรอมใหก�รสนบสนนอปกรณในก�รใหคว�ม

ชวยเหลอ

ปดท�ยดวยนย�มของคำ�ว�สมม�ชพในมมมองของ ดร.อดศกด ศรสรรพกจ ว� สมมาชพแปลตรงตว คอ การ

มอาชพทด มอาชพทสจรต เพราะการมอาชพทดทสจรตในความคดสวนตวมนไปไดนานและมนคง ก�รเรมทละเลก

แลวคอยขย�ยใหญขนมนจะทำ�ใหเกดคว�มเสยห�ยนอย ไมใชว�มเงนเท�นแตลงทนเกนตวผลทไดถ�ดกรวยแตถ�ไมดก

หมดตว เพร�ะฉะนนก�รรจกประม�ณตนรจกคว�มพอเพยงจงเปนสงทจำ�เปนในก�รประกอบอ�ชพในสงคมยคปจจบน

คว�มหม�ยสนแตไดใจคว�มสำ�หรบสงคมยคข�วย�กหม�กแพงเชนน การหนมาสำารวจตวเองเหลยวมองสงคม

รอบขางเลงเหนความสำาคญของการประกอบอาชพในแบบสมมาชพ ตามแนวคดของ ดร.อดศกด สมมาชพกนาจะ

เปนทางออกทดของสงคมไทย

เกบตกกจกรรม

ส จ ป ล ...... บนทกรกการอาน

ศนยพฒน�เดกเลกเทศบ�ลตำ�บลสรรพย� จดกจกรรม

ตอเนองเพอสร�งสรรคปญญ�ใหเย�วชนผ�นก�รนำ�เสนอ

บนทกรกก�รอ�น ในกจกรรม ส จ ป ล เมอวนท 23

มน�คม ทผ�นม� กจกรรมในวนนนสงเสรมใหนองๆ ได

เรยนรทกษะทงก�รอ�น ฟง คด ถ�ม เขยน

ส จ ป ล เปนกจกรรมทใหนองๆ ฝกก�รอ�นหนงสอ

ทตวเองสนใจไมว�จะเปน นท�น เรองสน นย�ย ก�รตน แลวทำ�ก�รบนทกสงทไดรบจ�กก�รอ�น เชน คว�มประทบใจ

ขอคดทไดจ�กก�รอ�น รวมถงคตสอนใจ ลงในสมดบนทกรกก�รอ�น จ�กนนนำ�ม�ถ�ยทอดผ�นก�รเล�เรองในรปแบบ

ทเดกๆ สร�งสรรคขน

โดยม นายจกรพนธ ตนตเสรรตน นายกเทศมนตรตำาบลสรรพยาใหเกยรตเปนประธ�นเปดง�นพรอมดวย

นางประณอม พงษรก รองนายกเทศมนตรตำาบลสรรพยา และผใหญใจดรวมเปนคณะกรรมก�รใหคะแนนนองๆ แตละ

โรงเรยน ในก�รถ�ยทอดบนทกก�รอ�น ก�รจดกจกรรมครงนนอกจ�กจะสร�งคว�มสนกสน�นใหนองๆ แลวยงเปนก�ร

สอดแทรกกระบวนก�รเรยนรผ�นก�รอ�นหนงสอและก�รจดบนทก

หองสมดมชวตของสรรพย�ในวนนแมจะ

เปนแคศนยพฒน�เดกเลกแตภ�ยในกลบมสสน

เปนแหลงเรยนรทรวบรวมทงส�ระและคว�มบนเทง

เพร�ะพวกเข�ตงใจทำ�ใหมชวตเพอประโยชนของ

ชมชนและเย�วชนในทองถน กจกรรมสร�งสรรค

เชนนจะยงคงดำ�เนนตอไปไมหยดนงเพร�ะไดแรง

สนบสนนจ�กผใหญใจดทงหล�ยทตองก�รเหน

แหลงเรยนรแหงนอยอย�งยงยนตอไปดวยมอของ

คนในชมชนเอง

ศนยการเรยนรตำาบลบางระกำา จงหวดนครปฐม

เมอวนท 24 มน�คมทผ�นม� สำานกงานอทยานการเรยนร (Tk Park) รวมกบ มลนธสมมาชพ (มสช.) จด

กจกรรมหองสมดมชวต โครงการแหลงเรยนรใกลบาน สรางหองสมดใหนองๆ ณ ศนยถายทอดเทคโนโลยการเรยนร

ไอซท ตำาบลบางระกำา จงหวดนครปฐม โดยครงนไดรบคว�มรวมมอจ�กผมจตศรทธ�รวมบรจ�คหนงสอผ�นท�งมลนธ

สมม�ชพ (มสช.) ซงทมง�นและอ�ส�ไดนำ�ม�มอบใหนองๆ จำ�นวน 1,500 เลม นอกจ�กนยงไดรบคว�มรวมมอจ�ก

นองๆ โรงเรยนไทยรฐวทย� 4 และ โรงเรยนบ�นหนองปลง เข�รวมกจกรรมสนทน�ก�รรวมถงก�รจดตกแตงหองสมด

ภ�ยในศนยถ�ยทอดเทคโนโลยก�รเรยนรไอซท ใหดมชวตชว�ม�กขน

ศนยถ�ยทอดเทคโนโลยก�รเรยนรไอซท ตงอยในบรเวณของททำ�ก�รองคก�รบรห�รสวนตำ�บล ซงแวดลอมไป

ดวยแหลงเรยนรในชมชนไมว�จะเปน กองทนสวสดก�รชมชนตำ�บลบ�งระกำ� ศนยถ�ยทอดเทคโนโลยก�รเกษตร และ

วดสขวฒน�ร�ม ศนยถ�ยทอดเทคโนโลยก�รเรยนรไอซทเดมทเปนสถ�นทใหคว�มรด�นคอมพวเตอรแกเย�วชนและ

ประช�ชนทวไป เนองจ�กท�งชมชนเลงเหนคว�มสำ�คญของหองสมดจงปรบศนยไอซทใหกล�ยเปนหองสมดมชวตทซง

รวบรวมคว�มรเหม�ะแกก�รศกษ� คนคว�ขอมลจ�กหนงสออกทงยงเปรยบเสมอนก�รเปดโลกกว�งใหนองๆ ได

ทองเทยวห�คว�มรผ�นคอมพวเตอรทท�งศนยมไวพรอมบรก�ร

แมจะยงไมไดเปดอย�งเปนท�งก�รแตวนนทกฝ�ยกใหคว�มรวมมอและพรอม

สำ�หรบก�รเปดหองสมดมชวตใหคงอยคชมชนของพวกเข� สำ�หรบพธเปดซงจะจด

ขนในเรวๆ นจะเปนเชนไรท�งทมง�นจะเกบภ�พบรรย�ก�ศม�ฝ�กในครงตอไป

ลานขาว

เมอวนท 26 มน�คมทผ�นม� ดร.สมคด จาตศรพทกษ อดตรองนายกรฐมนตร และ รองประธานคณะกรรมการ

ทปรกษามลนธสมมาชพ พรอมผบรหารมลนธสมมาชพ คณสนธรตน สนธจรวงศ กรรมการ คณณรนณทพ วรยะ

บณฑตกล ผอำานวยการ คณผดงศกด พนแสน รองผอำานวยการ และ คณเกรยงไกร สนบวทอง ผจดการมลนธ

เขาเยยมชมชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย (ชสอ.) โดยมนายกก ดอนสำาราญ ประธานกรรมการชมนม

สหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย และเจาหนาท ชสอ. ใหการตอนรบอยางอบอน

ในก�รน ดร.สมคด จ�ตศรพทกษ ขนกล�วขอบคณท�ง ชสอ. ทใหก�รตอนรบเปนอย�งดพรอมใหแนวท�งก�ร

ดำ�เนนง�นแกผบรห�รและเจ�หน�ทของชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทยว� ตลอดเวล� 6 ปทอยในรฐบ�ล

เสยด�ยทไมมโอก�สไดพบปะกบท�งสหกรณเพร�ะถ�รเรองกลไกของท�งสหกรณกน�จะทำ�ประโยชนอะไรไดม�กกว�

น เมอพนจ�กตำ�แหนงแลวมโอก�สไดบรรย�ยในหวขอทเกยวกบร�กหญ� จงเรมมก�รตรวจสอบ ศกษ� คนคว�เรอง

สหกรณของไทยพบว�เปนองคกรทยงใหญแตกลบถกมองข�มโดยสนเชง

ดร.สมคด จาตศรพทกษ เยยมชม ชสอ.

สหกรณออมทรพยแหงประเทศไทยจะเปนกำ�ลงของช�ตตอไปในอน�คต เพร�ะเศรษฐกจโลกกำ�ลงชะลอตวตอนน

ทกประเทศกำ�ลงเรงพฒน�ภ�ยในใหเขมแขงและก�รพฒน�ภ�ยในตองอ�ศยกลไกบ�งอย�งถงจะเข�ไปสชมชนในระดบ

ร�กหญ�ได ประเทศไทยจะขบเคลอนไดขนอยกบผนำ�ชมชนทงหล�ย

ในมมมองของ ดร.สมคด กล�วถงภ�คประช�ชน

ทเปนแนวท�งหนงทจะทำ�ใหประเทศขบเคลอนไดว�

ภ�คประช�ชนเปนภ�คทมคว�มสำ�คญม�กจะมคว�ม

เขมแขงหรอไมนนสวนหนงขนอยกบภ�คสหกรณ

เมอภ�คประช�ชนออนแอทงภ�คสงคมและก�รเมอง

กออนแอไปดวย โดยสวนตวเหนคว�มสำ�คญของ

สหกรณแมชวงเวล�ทดำ�รงตำ�แหนงท�งก�รเมองจะ

ไมไดทำ�ง�นรวมกนแตวนนถ�มโอก�สกจะอย�กจะ

ทำ�ง�นรวมกนเพอพฒน�สหกรณ

สำ�หรบเหตจงใจททำ�ใหคดทำ�เรองสหกรณออมทรพย ดร.สมคด ใหเหตผลว� ไดมโอก�สไปดสหกรณเกษตรท

ญปนแลวประทบใจ เพร�ะเกษตรกรของเค�เขมแขงม�กดมคว�มสขและมฐ�นะมนคง เมอเข�ไปสอบถ�มจงรว�เค�ใช

วธก�รบรห�รโดยเกษตรกรเองทำ�ใหนกถงเกษตรกรในเมองไทยทำ�ไมจงตองหลงสฟ�หน�สดนทำ�ง�นอย�งหนก เพร�ะ

เกษตรกรทญปนนำ�เทคโนโลยเข�ม�ชวยในขณะทคนไทยไมสนใจเรองเทคโนโลย ผใหญกไมเหนคณค� สหกรณของ

ญปนไมตองม�นงรบประกนร�ค� แตของเร�ตล�ดใหญคอรฐบ�ลคอยชวยเหลอโดยก�รรบจำ�นำ�ทงๆ ทเกษตรกรไทยไม

ไดมอะไรดอยไปกว�เกษตรกรญปนเลยแตทำ�ไมเร�ถงทำ�ไมได

ในชวตบนปล�ยทเหลอ ดร.สมคด เปดเผยว� ชวตทเหลอตงใจว�จะม�ชวยสหกรณทำ�ในสงเหล�นถอว�เปนก�ร

ทำ�บญเพร�ะสหกรณในประเทศไทยเปนสหกรณทยงใหญ แตกเปนสหกรณทมปญห� สหกรณจรงๆแลวมไวใหคนจน

รวมกนทำ�ใหคนจนดวยกนมชวตทดขนไมว�จะเปนก�รออม ก�รทำ�ร�นค� เปนตน สหกรณออมทรพยมพลงสงแตม

คว�มสขแคเรองกำ�ไร ปนผล ซงนนไมใชสหกรณ เร�ตองห�วธทำ�อย�งไรใหเกดคว�มเขมแขงทงระบบ ในต�งประเทศ

เวล�ของแพงสหกรณจะนำ�สนค�ม�ข�ยในร�ค�ถก

นนเปนสงทสหกรณไทยควรทำ�

ดร.สมคดกล�วเพมเตมว� ถ�ถ�มว�ปญห�

ของสหกรณตอนนแกแกไขไดหรอไม ผมว�ไมมอะไร

ทแกไขไมได สงแรกทสหกรณควรทำ�คอก�รอบรม

อบรมเพอใหเจ�หน�ทสหกรณตนตวทนตอโลกทนตอ

เหตก�รณ เพร�ะถ�เร�ส�ม�รถทำ�ใหเจ�หน�ทของ

สหกรณมคว�มรม�กขนกจะทำ�ใหเค�มคว�มคดคว�ม

อ�นม�กขน เพร�ะทกวนนคว�มเข�ใจยงไมเกดแตอ�ศยหลกก�ร

ทองจำ�ซงไมมประโยชน

อกประก�รหนงคอก�รขย�ยเครอข�ยจะทำ�อย�งไรใหสงเหล�

นเชอมโยงกนใหคนรนใหมในชนบทตนตวใหเข�ใจว�สหกรณเปนท�ง

เลอกทส�มทไมใชทนนยม สงคมนยม แตเปนชวงกล�งคอประช�ชน

ชวยเหลอซงกนและกน ขณะนมหล�ยประเทศคดทำ� Social En-

terprise คอองคกรททำ�อะไรเพอชวยเหลอสงคม ซงสหกรณกเปน

Social Enterprise ไดคอทำ�กจกรรมเพอสงคมไมว�จะเปนก�รสร�ง

โรงเรยน สร�งง�น สร�งส�ธ�รณสข สหกรณทำ�ไดหมดแตทำ�ไมถง

ไมส�ม�รถไปถงจดนนได ฉะนนเร�ตองหนม�ดว�จะฝกอบรมหรอจะ

มแผนยทธศ�สตรรวมกนไดหรอไม ทำ�ในสงทเปนประโยชนตอสงคม

รวมกนไดหรอไม

จ�กนน ดร.สมคดไดกล�วเปดตวมลนธสมม�ชพว� มลนธ

สมม�ชพ (มสช.) เปนมลนธใหมแตมจดแขง วนนสงทสหกรณ

ตองก�รไมใชเงนแตตองก�รเหน Networking ของบคล�กร เพร�ะ

คว�มรไมไดม�จ�กทใดทหนงแตม�จ�กหล�ยทเพร�ะฉะนนตองใช Networking ดงคนเข�ม�แลวพ�ไปศกษ�ดง�นให

เหนและไดเรยนรว�สหกรณทญปนเค�ทำ�กนอย�งไร มระเบยบวนยอย�งไร ฉะนนในขณะทกลไกก�รเมองกำ�ลงมปญห�

เร�ตองห�ท�งชวยเหลอตนเอง สหกรณออมทรพยมทงจดแขงและออน ก�รสอส�รจ�กภ�ยนอกเปนเรองทสำ�คญม�ก

อย�งเชนปจจบนเปนรองประธ�นอยทมลนธร�ม�ธบดไดใหคำ�แนะใหทำ� Channel Rama คอร�ยก�รทนำ�หมอม�นง

พดคยตอบปญห�เรองสขภ�พ สงเหล�นคอก�รรเรมจะเกดขนไดเมอมก�รประชมผบรห�รและมแผนยทธศ�สตร เร�

ตองเรมทำ�เพร�ะเมอภ�ยในพฒน�ภ�ยนอกสอคว�มทกฝ�ยเหนและใหก�รยอมรบกจะเกดก�รสนบสนน

จ�กนน ดร.สมคด จ�ตศรพทกษ กล�วปดท�ยกบช�วสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทยว� ทม�วนนกมแต

คว�มจรงใจม�ใหอย�กเหนสหกรณเปนตวขบเคลอนเพอพฒน�ชมชน ดงนนถ�มอะไรใหชวยเหลอหรอใหถ�ท�งมลนธ

สมม�ชพทำ�กประส�นม�ทกฝ�ยยนดใหคว�มรวมมอและใหก�รชวยเหลออย�งเตมท

มสช. Update

เรอง : ณรนณทพ วรยะบณฑตกล

“บญชครวเรอน กบสมมาชพ”

สปด�หทผ�นม�ฉนไดมโอก�สไปประชมรวมกบพนองเครอข�ยแกนนทำ�ก�รสงเสรมใหช�วบ�นทำ� “บญชครวเรอน”

ทจงหวดชยน�ท ระหว�งนงฟงทงช�วบ�นและแกนนำ�คยกนถงผลสมฤทธของก�รทำ�บญชครวเรอนททำ�ใหช�วบ�น “ปลดหน”

ทเรอรง มชวตทลมต�อ�ป�กได ทำ�ใหฉนคดว�เรองนมคว�มสำ�คญม�กๆ คนไทยทกคนควรใชเปนเครองมอ ในก�ร

บรห�รตวเอง ครวเรอน และขย�ยในระดบทใหญขน

อาจารยประเวศ วะส ประธ�นทปรกษ�มลนธสมม�ชพใหนย�มคำ�ว� “สมม�ชพ” ไวว� คออ�ชพทไมเบยดเบยน

ตนเอง ไมเบยดเบยนผอน มร�ยไดม�กกว�ร�ยจ�ย ท�นใหแนวท�งมลนธไวว� “ห�กส�ม�รถสร�งสมม�ชพใหเตมพนท

สงคมไทยจะเปนสงคมทรมเยนเปนสข และน�อยทสดในโลก”

ในชวงเกอบส�มปทฉนรวมกบเพอนๆ หล�กหล�ยส�ข�อ�ชพกอตง “มลนธสมม�ชพ” ขนม� เร�ไดทำ�ภ�รกจ

หล�ยอย�ง ไมว�จะเปนก�รพฒน�เย�วชนและพฒน�ผคนในเชงลกผ�น สถ�บนยวโพธชน พฒน�เครอข�ยผนำ�ทก

ภ�คสวน ผ�นโครงก�รผนำ�-นำ�ก�รเปลยนแปลงรวมมอกบภ�คเครอข�ยทำ�ในอกหล�ยเรองร�ว แตกรเสมอม�ว� ไม

ส�ม�รถ หยงร�กและลงลกเรอง “สมม�ชพเตมพนท” กระทงคณหมอมงคล ณ สงขลา รองประธานทปรกษามลนธ

สมมาชพ แนะนำ�ใหเชญ คณทรรศน สขโต ม�บรรย�ยในโครงก�รผนำ� นำ�ก�รเปลยนแปลง ทจดโดนมลนธเมอสองป

ทผ�น� นนเปนจดเรมตนของคว�มสนใจในเรองของบญชครวเรอน

หลงจ�กศกษ�ทำ�คว�มเข�ใจเรอง “บญชครวเรอน” อยพกใหญ กเหนว�เรองนเปนภ�รกจสำ�คญทเปนพนฐ�น

ก�รสร�งสมม�ชพโดยแท ซงสอดคลองกบภ�รกจของศนยสร�งเสรมสมม�ชพและวส�หกจชมชน ทท�นมน เลยวไพโรจน

เปนประธ�นศนยสร�งเสรมสมม�ชพ ฉนจงชวน พอด ทรรศน ม�เพอรวมขบเคลอนเรองนภ�ยใตมลนธสมม�ชพ

พอดเล�เรองของก�รทำ�บญชครวเรอน ซงไดรวมทำ�วจยกบ ดร.สลาพรณ บวสาย ซงเปนหวหน�ทมวจยภ�ยใต

ก�รสนบสนนของสำ�นกง�นกองทนสนบสนนก�รวจย (สกว.) ว� เปนกระบวนก�รททำ�ใหช�วบ�นส�ม�รถบนทกขอมลเอง

ทงร�ยไดและร�ยจ�ย ทกๆ อย�ง ของทกๆ คนในครวเรอน โดยทำ�ทกๆ วนเพอนำ�ม�วเคร�ะห ประมวลสถ�นก�รณ ทแท

จรงของช�วบ�น และส�ม�รถออกจ�กวงวนของ “หนสน” ทไมเคยห�ท�งออกได

พอดบอกว�นคอกระบวนก�รท “ระเบด

จ�กข�งใน” ทำ�ใหช�วบ�น “คดเปน” และ

“ตดสนใจเอง” ห�กเข�ตองก�รทจะปลดหนและ

ห�ยจนตองทำ�อย�งไร เปนมตใหมของก�รพฒน�

ทแตกต�งจ�กอดตทสวนกล�ง หรอ คนนอกมก

จะคดให ว�ช�วบ�นควรทำ�อะไร และควรทำ�

อย�งไร ซงไมส�ม�รถแกไขปญห�ทแทจรง ของ

ช�วบ�นไดเลย

ฉนนงฟงช�วบ�นหล�ยคนเล�ถงคว�ม

เปลยนแปลงแปลงหลงจ�กทำ�บญชครวเรอน เข�ตดสนใจ ลด ละ เลก ค�ใชจ�ยบ�งร�ยก�รทไมจำ�เปน เชน หวย

เหล� อ�ห�ร ปย ย�ฆ�เมลง บ�งอย�งห�ทดแทนจนทำ�ใหร�ยจ�ยไมเกน ร�ยได มก�รปลกผกทดแทนก�รซอ และรวม

กนปลกสร�งร�ยไดเพม ก�รมสตและรจกควบคมคว�มตองก�รซอของ สม�ชกในครอบครวทสำ�คญนอกจ�กแกปญห�

ครวเรอนได กลมททำ�บญชครวเรอน ยงม�รวมกนวเคร�ะหปญห� และแกปญห�ระดบชมชน และยงรวมกนทำ�แผน

ชมชน แผนหมบ�น แผนตำ�บล ทำ�ใหเกด ก�รบรห�รจดก�รรวมกน อย�งเปนระบบ

ไมตองสงสยเลยว� ก�รบนทกขอมลพฒน�สก�รวเคร�ะหเปน และคดแกปญห�อย�งเปนระบบ ซงอ�จจะย�กพอสมควร

สำ�หรบสงคมไทย ทไมคนชนกบวฒนธรรมของก�รจดบนทกขอมล แตทกคนสะทอนว�นเปนก�รทำ�ใหเกด ครอบครว

สร�สข เกดก�รปรบเปลยนพฤตกรรม และเกดก�รเกอหนนกนของสม�ชกในครอบครวทเหนปญห�รวมกน นน�จะ

เปนก�รสร�งคว�มเขมแขงใหกบครอบครวโดยแท นเปนเหตผลหลกทมลนธสมม�ชพตดสนใจทจะสงเสรมเรองก�ร

“ทำาบญชครวเรอน” ตอไป แมว�โครงก�รวจยของ สกว. จะจบไปแลวกต�ม เรองก�รบนทกบญชร�ยไดร�ยจ�ย

ถอเปนเรองปกตของภ�คธรกจทจะรอณหภมของธรกจ นเปนส�เหตททำ�ให ภ�คธรกจส�ม�รถเจรญเตบโตม�ก ฉนเอง

อย�กจะมสวนกระตนผอ�นทกท�นใหเรมทำ�ก�รบนทกร�ยได ร�ยจ�ย ของตวเองทกร�ยก�ร และลองวเคร�ะหดว�

เร�มค�ใชจ�ยประเภทใด ม�กนอย และเพอใหเร�มร�ยไดม�กกว� ร�ยจ�ย และมเหลอสำ�หรบก�รออมหรอลงทน ก

ส�ม�รถเรมตนมสมม�ชพไดอย�งง�ยๆ ฉนเชอว�จะเปนพนฐ�นสำ�คญในก�รเปลยนชวตไปสทศท�งทดขน เหมอนกบ

ช�วบ�นเกอบ 2,000 กว�ครวเรอน ทจงหวดชยน�ทไดเรมจนเหนอ�นสงสแลว และมลนธสมม�ชพกำ�ลงสนบสนน

ใหเกดก�รทำ�บญชครวเรอนเพมอย�งกว�งขว�งตอไป

อนทจรงเรองนไมมอะไรซบซอน ง�ย และชดเจน ห�กผอ�นท�นใดอย�กจะไดขอมลเพมเตมส�ม�รถตดตอม�ไดท

ศนยเสรมสร�งสมม�ชพและวส�หกจชมชน มลนธสมม�ชพ www.sammachivonline.com ลองทำ�ดซคะ และถ�เหน

ผลแลวกชวยแนะนำ�คนอนๆ ตอดวยนะคะ ถอว�เปนก�รทำ�บญดวยก�รให “คว�มรและปญญ�” ห�กท�นใด หนวยง�น

ใดอย�กรวมสนบสนนใหกระบวนก�รนขย�ยวงตอไปได อย�งกว�งขว�ง กตดตอเข�ม�ไดทมลนธสมม�ชพ เร�ตองก�ร

เพอนรวมคด และสร�งสมม�ชพเตมพนทอกม�กคะ..