Upload
buidiep
View
222
Download
5
Embed Size (px)
Citation preview
Rituelen in een breed perspectief i.s.m.
Driedaagse werkconferentie in Drakenburg te Baarn
1e jaargang oktober 2015
2
Welkom op de School of Rituals! .
Het Moment organiseert in samenwerking met de Funeraire Academie voor het eerst in
Nederland de werkconferentie School of Rituals. U bent van harte welkom op het
Conferentiecentrum Drakenburg in Baarn voor 3 dagen workshops, lezingen en
ontmoetingen!
Het conferentiecentrum Drakenburg
Ritueel begeleiden in breed perspectief
Rituelen zijn symbolische handelingen en zo oud als de mensheid zelf. De belangstelling voor
rituelen is weer helemaal terug, vooral in de uitvaartwereld. In de uitvaartwereld is de
ritueelbegeleider een begrip geworden. Naast afscheidsbijeenkomsten zijn er ook
gedachtenisvieringen waaraan de ritueelbegeleider meewerkt. De afgelopen decennia wordt
steeds duidelijker, dat ondanks de ontkerkelijking de belangstelling voor rituelen groeit.
Mensen zijn altijd op zoek naar passende vormen met betekenisvolle inhoud.
De behoefte aan rituelen echter overstijgt het afscheidsmoment. We zien meer
trouwrituelen en geboorterituelen. Steeds vaker wordt een ritueel ook ingezet voor andere
scharniermomenten: bij samengestelde gezinnen, bij adoptie van kinderen, bij toetreden tot
een woongroep of een nieuwe werkkring. Ook initiatierituelen, coachrituelen en
scheidingsrituelen verheugen zich in een groeiende aandacht.
3
Ben jij een professional die inspiratie, verbinding en verdieping zoekt?
De doelgroep voor deze werkconferentie betreft een breed publiek. Naast
ritueelbegeleiders, uitvaartbegeleiders, rouwbegeleiders en trouwambtenaren is er ook
aanbod voor mensen uit de zorg en het bedrijfsleven. Alle professionals, die rituelen
toepassen in hun werk of die dat willen ontwikkelen, zijn van harte welkom.
De interesse in het ritueel begeleiden verbreedt zich de laatste jaren en daarmee groeit de
behoefte aan ontwikkeling. Bij het opleiden van de ritueelbegeleiders ligt de focus voor Het
Moment op het ritueelcompetent maken van de professional. Deze driedaagse biedt je een
kennismaking met het jonge vakgebied van de ritueelbegeleider, een verdieping of een
verbreding van het ritueel begeleiden en de kans om andere professionals te ontmoeten en
inspiratie op te doen.
Plenaire zaal ‘De schaapskooi’
Wat levert het op?
Tijdens deze driedaagse werkconferentie krijgt u de kans om op verschillende manieren
kennis te maken en ervaring op te doen met rituelen. Er zijn verschillende workshops op het
gebied van afscheid, initiatie, relatie en werk en u kunt deelnemen aan 3 daarvan. Daarnaast
is er elke dag een plenair gedeelte en op de dinsdagavond is er een lezing.
4
Inspirerend programma
Er staat een prachtig programma op stapel, waarbij de focus ligt op doen en ervaren.
Maandag is er een gezamenlijke start, waarna in de middag en de avond de 1e workshop
plaatsvindt. Dinsdag is de 2e workshop in de ochtend en de middag. Dinsdagavond is er een
open lezing waar ook externe gasten welkom zijn. Woensdag is de 3e workshop in de
ochtend en de middag en daarna ronden we aansluitend de driedaagse gezamenlijk af.
Het plenaire gedeelte van de maandag gaat over ‘ritueelcompetent’. Professor Martin
Hoondert van de Tilburg University verzorgt een theoretische inleiding. Het is het
uitgangspunt voor de hele driedaagse. De plenaire gedeelten van dinsdag en woensdag laten
een hele andere benadering zien van het werken met rituelen. Het gaat dan om de expressie
en de ervaring met rituelen. Aan het programma van de dinsdagavond wordt nog gewerkt.
Deze informatie verschijnt binnenkort op de Social Media: Het Moment en Facebook.
Hermien Embsen en Ton Overtoom, de initiatiefnemers van de driedaagse, doen
gezamenlijk de afsluiting.
Maandag 5 oktober Dinsdag 6 oktober Woensdag 7 oktober
Ochtend 10.00-12.30 uur
Workshops (deel 1)
10.00-12.30 uur
Workshops (deel 1)
Middag 14.00-14.15 uur
Plenair welkom
Middag 14.15-15.00 uur
Plenair ‘ritueelcompetent’
13.30-14.30 uur
Plenair ‘expressie’
13.30-14.30 uur
Plenair ‘ervaring’
Middag 15.00-17.30 uur
Workshops (deel 1)
14.30-17.00 uur
Workshops (deel 2)
14.30-17.00 uur
Workshops (deel 2)
Middag 17.00-17.15 uur
Plenaire afsluiting
Avond 19.30-22.00 uur
Workshops (deel 2)
19.30-22.00 uur
Plenaire lezing
5
Workshops!
Er is een divers aanbod aan workshops en in elk daarvan wordt een andere invalshoek van
het ritueel begeleiden belicht. Tijdens de werkconferentie kun je deelnemen aan 3
workshops, elke dag 1. Een workshop duurt 5 uur verdeeld over 2 dagdelen met een
lunch/dinerpauze.
Hieronder lees je iets over de inhoud van de workshops en de achtergrond van de
workshopleiders. Op het aanmeldingsformulier geef je aan waar je voorkeur naar uitgaat.
We vragen je om 2 reservekeuzes te maken.
Overzicht van de workshops en workshopleiders:
01: Word MasterChef in MarriageRituals! Gemma van Baasbank
02: Rouw en Rituelen Ton Overtoom
03: Rituelen rond rouw en verlies bij mensen
met een verstandelijke beperking Annemieke Kappert
04: Rituelen bij het levenseinde Marian van der Veen
05: Rituelen in, over, met de natuur Tineke Nugteren
06: Rituelen bij loopbaancoaching Hermien Embsen
07: De weg naar het midden – Rituelen bij transities Rien van der Zeijden
08: Herdenkingsrituelen Katrien Smeyers
09: Tot de dood -of een ritueel- ons scheidt Wianda van der Pluijm
10: Anders kijken met rituelen Willemien Jansen - van de Scheur
Impressie van een ritueel
6
Workshop 1: Word MasterChef in MarriageRituals!
In de workshop: ‘Word MasterChef in
MarriageRituals!’ vergaar je niet alleen kennis,
maar komen we ook met elkaar tot rituelen, die je
in je eentje niet zo snel bedacht zou hebben.
We maken optimaal gebruik van de aanwezige
expertise en leren op een efficiënte manier zoveel
mogelijk van elkaar.
Deze workshop is interessant voor jou als je:
- Je ‘voorraadkast’ wilt bijvullen bij op het gebied van huwelijksrituelen;
- Je meer wilt weten over welke ingrediënten tot welke rituelen leiden;
- Je wilt leren welk gereedschap je hebt en hoe je dat kunt gebruiken;
- Je een kijkje in de keuken van je collega’s wilt nemen!
Aan het einde van de workshop:
- Is de plank ‘huwelijksrituelen’ in je voorraadkast goed gevuld;
- Weet je het recept voor een persoonlijk huwelijksritueel;
- Heb je zelf een ritueel ontworpen en misschien uitgevoerd;
- Kortom: ben je een MasterChef in MarriageRituals!
Gemma van Baasbank werkt sinds 2012 als
ritueelbegeleider in de omgeving van Nijmegen. Vanuit
AltijdCeremonies begeleidt zij naast uitvaarten ook
huwelijks- en geboorteceremonies. Na een studie aan de
Radboud Universiteit Nijmegen, heeft zij jarenlang in het
bedrijfsleven gewerkt. De overstap naar ritueelbegeleiding
voelde heerlijk en zij geniet er elke dag van!
Gemma gaf eerder workshops over onder andere de
‘Gouden combinatie van Rouwen en Trouwen’ en over ‘Het
persoonlijk symbool in zowel afscheids- als
huwelijksceremonies’.
7
Workshop 2: Rouw en Rituelen
Ze zeggen: Rituelen helpen bij een rouwproces. Rituelen hebben blijkbaar een functie. Er zijn
veel rouwtheorieën, die beschrijven hoe het rouwproces verloopt. Telkens zijn er weer
nieuwe modellen. Is er een onderling verband te leggen tussen wat er gezegd en geschreven
is over rouw?
Hoe is dit te combineren met de kennis over
rituelen? Ook bij rituelen spreken we van een
proces en het symbool speelt hierin een
belangrijke rol. Voor een professional, die
werkt met rouw en rituelen, is het van belang
inzicht te hebben in de relatie tussen de
genoemde onderwerpen.
De theoretische uitwerking van rouw en
rituelen levert een interessant model op,
beter bekend als ‘De wet van Overtoom’. Om
te komen tot een praktische toepassing is er het ‘rouwspel’. In de workshop maken we de
connectie tussen de theorie en de praktijk met dit kaartspel. Op deze manier worden rouw
en rituelen bespreekbaar gemaakt bij nabestaanden, in rouwgroepen en met iedereen, die
te maken krijgt met verlies.
Ton Overtoom was van jongs af aan al geïnteresseerd in
symbolen en rituelen. Vanuit zijn theologiestudie legde
hij verbanden met muziek-, theater- en filmwetenschap
als het ging om kennis over symbolen en rituelen. Door
zijn universitaire uitstapje naar de niet-westerse
culturele antropologie werd hem duidelijk, dat voor de
mens symbolen en rituelen altijd al een grote rol spelen
in het bestaan.
Als medeoprichter van ‘Het Moment opleidingen’ heeft
hij zich verdiept in ritueel begeleiden bij afscheid. Hij is
als gastdocent werkzaam bij o.a. een rouwopleiding voor
het onderdeel rouw en rituelen.
Voor het ‘Handboek rouw, rouwbegeleiding,
rouwtherapie, tussen presentatie en preventie’ schreef
hij een uitvoerig artikel over rouw en rituelen. Dit is ook
het onderwerp van zijn promotie-onderzoek bij de Radboud Universiteit Nijmegen.
Een overtoom, Boerhaave Museum Leiden
8
Workshop 3:
Rituelen rond rouw en verlies bij mensen met een verstandelijke beperking
Ieder mens heeft recht op het nemen van afscheid.
Een waardevol afscheid is een eerste, helende stap in
het omgaan met verlies en rouw. Rituelen en
symbolen spelen bij dat intieme, kleine afscheid een
belangrijke rol.
Met het nemen van afscheid ervaren huisgenoten van
een overledene, dat er sprake is van een overgang en
dat er voorgoed iets veranderd is. Daarna kunnen ze
verder. Rituelen en symbolen zijn voor mensen met
een verstandelijke beperking belangrijke elementen
om een afscheid te kunnen ervaren. Al blijft het lastig om vast te stellen dat een afscheid
invloed heeft. In de dagelijkse praktijk ervaart Annemieke Kappert hoe belangrijk het is om
stil te staan bij de manier waarop mensen met een verstandelijke beperking rouwen.
Als we het levensverhaal van een cliënt kennen, wordt het eenvoudiger om een symbool of
ritueel te kiezen dat het afscheid kan dragen.
In de workshop gaan we vanuit de praktijk actief aan de slag:
- Hoe geef je een afscheid voor mensen met een verstandelijke beperking vorm?
- Welke rituelen en symbolen passen hierbij?
- We delen praktijkvoorbeelden. Hoe ga je om met ervaringen van rouw en verlies en
welke symbolen en rituelen kun je hiermee verbinden?
Annemieke Kappert is geestelijk verzorger en
ritueelbegeleider bij afscheid, rouw en verlies. Ze werkt bij
Amerpoort, een zorgorganisatie, die ruim 2400 mensen met
een verstandelijke beperking ondersteunt. Zij verzorgt
zondagse vieringen, uitvaarten van cliënten en ondersteunt
medewerkers in het omgaan met afscheid en rouw. Samen
met nabestaanden geeft zij vorm aan rituelen rondom
afscheid en rouw.
In 2009 studeerde zij af bij Het Moment als ritueelbegeleider.
De opleiding volgde zij vanuit haar dagelijkse werk als
geestelijk verzorger. Niet alleen dát was bijzonder. In
Nederland was zij de eerste ritueelbegeleider in dienst van
een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. “De opleiding bleek een
bevestiging van de dagelijkse praktijk: rituelen en symbolen zijn niet weg te denken in het
leven van mensen met een verstandelijke beperking. Ook, of misschien juist, in hun laatste
levensfase en rondom het overlijden zijn deze belangrijk voor hen.”
9
Workshop 4: Rituelen bij het levenseinde
De afsluiting van een leven is een
gebeurtenis, waarbij we bij uitstek op zoek
zijn naar zin en betekenis. Afscheid nemen
wordt extra moeilijk als er onopgeloste zaken
spelen, onverwerkte rouw naar boven komt
of men blijft hangen in boosheid of
opstandigheid, omdat het leven niet af voelt.
De ervaring leert dat levenseinde-rituelen
het proces van afscheid en loslaten
ondersteunen en zelfs bevorderen. De
impact hiervan op de gemoedstoestand van de stervende en de dichte kring eromheen,
blijkt enorm.
Tijdens het eerste deel van de workshop wordt aandacht besteed aan de basistheorie en
wordt uitgebreid ingegaan op de praktijkervaring met rituelen aan het sterfbed. In het
tweede deel gaan de deelnemers zelf aan de slag met een casus en delen ze hun ervaring en
inzichten met elkaar.
Vanuit de behoefte naar zin en betekenis, kwam Marian
van der Veen na haar studie psychologie in contact met de
hospicezorg. Dit stimuleerde haar om zich te verdiepen in
stervensbegeleiding, rouwverwerking, rouwcoaching en
het volgen van de opleiding ritueel begeleiden. Sinds 2008
heeft zij een eigen praktijk, waarin zij begeleiding biedt bij
het levenseinde. Vanaf 2010 werkt zij ook als trainer bij
Het Moment. Nog altijd is zij zeer actief in een hospice,
waar zij naast de zorg ook voorgaat in levenseinde-rituelen
en herdenkingen.
10
Workshop 5: Rituelen in, over, met de natuur
Natuur is vaak niet meer dan een
setting, een achtergrond waartegen
onze menselijke emoties en drama’s zich
afspelen. Natuur is ook vaak ‘daar’,
buiten ons. Natuur is in het hedendaagse
leven getemd tot plekken, waar we de
hond uitlaten of waar we met vakantie
gaan. Natuur is ook het laatste woord
dat we kunnen gebruiken als onze
zingevingsprocessen en redeneringen
stilvallen. Maar hoe vertrouwd zijn we
eigenlijk met wat we natuur noemen? “Goed, laten we bescheiden beginnen: het landschap.
Dat is veelal door mensen gemaakt, en aan menselijke maten en behoeften aangepast. Juist
daarom voelt het zo goed. Omdat het natuur is op een kier, een beetje van de mens en een
beetje van dat veel grotere. Niet teveel van dat groter-dan-de-mens, anders raken we onze
zekerheden en ons gebruikelijke perspectief kwijt. En toch blijft iets trekken. Wat?”
Deze workshop is uit 3 delen opgebouwd:
- een inleidende filosofisch-antropologische lezing over natuur en natuurbeleving;
- een interactieve sessie, waarin we associatief ingaan op wat natuur is in de
fenomenen natuurbegraven en asverstrooiing in de natuur;
- een rituele wandeling in het bos.
Waarom is deze workshop iets voor jou? Misschien omdat je zelf wel ‘iets’ met natuur hebt.
Misschien omdat je natuur meer in je rituele praktijk wilt betrekken. Misschien omdat
cliënten in de natuur troost en innerlijke balans kunnen vinden. Of wellicht gewoon maar
omdat natuur ‘in’ is, omdat je nieuwsgierig bent, omdat je ‘natuurrituelen’ wel aan je
repertoire wilt toevoegen, of omdat er al genoeg gepraat wordt en je wilt leren hoe je
natuur kunt laten spreken. En dat begint al met de raad: trek verstandige kleding en
schoenen aan. En je hebt mijn verzekering dat dit zeker geen bomenknuffelsessie wordt.
Dr. Albertina (Tineke) Nugteren is indologe en religie-
wetenschapper. Ze is als universitair hoofddocent verbonden
aan het Departement Cultuurstudies van Tilburg University.
Zich ontwikkelend en verbredend vanuit haar specialisatie in
Zuid-Aziatische culturen houdt ze zich als cultuurweten-
schapper sinds lange tijd ook bezig met verbindingen tussen
natuur, religie en ritualiteit. Zo kwam ze ondermeer op de
groeiende (individuele, commerciële en ecologische) interesse,
die er in sommige Westerse landen is voor natuurbegraven.
11
Workshop 6: Rituelen bij loopbaancoaching
Het ritueel markeert bij een verandering het
scharniermoment. Veranderingen in de
werksituatie hebben een grote invloed op
het zakelijke en het persoonlijke leven van
mensen. Als coach begeleid je mensen niet
alleen bij het maken van keuzes, maar ook
bij het handelen in het heden, een terugblik
naar het verleden en met de focus op de
toekomst. Bij het voltrekken van rituelen
zijn de coachée en de coach in hun kracht.
Tijdens deze workshop krijg je inzicht in het effect van rituelen bij persoonlijke en/of
organisatorische veranderingen in de werksituaties. Coachen met rituelen is met elkaar in
verbinding staan vanuit de ontwikkelingsniveaus: fysiek, emotioneel, cognitief en spiritueel.
Je ontdekt hoe je als coach op een natuurlijke en authentieke wijze de ander begeleidt bij
zijn of haar verandering. Door rituelen toe te passen ontdek je als coach waarom rituelen bij
een transformatieproces in een werksetting zo effectief zijn.
Hermien Embsen heeft veel ervaring als coach bij
persoonlijke en organisatorische veranderingen. In 1992
start ze als loopbaanadviseur bij een internationale
organisatie, waar ze in 1995 vestigingsmanager werd.
Destijds werkte ze vooral met psychologische testen en was
ze gericht op outplacement. In 2002 is zij met Het Moment
gestart en vanaf 2005 is ze als zelfstandig ondernemer
binnen deze organisatie verder gegaan als loopbaancoach.
Zij richt zich de laatste jaren meer op de persoonlijke
ontwikkeling met behulp van symbolen en rituelen.
Hermien zoekt met symbolen aansluiting bij de leef- en
werkomgeving van de coachée. “De coachée voltrekt een ritueel en gebruikt daarbij een
persoonlijk symbool om zo betekenis te geven aan de toekomstige situatie. Binnen de
coachtrajecten staat niet alleen het inzicht centraal, ook het handelen vanuit het
toekomstperspectief is belangrijk. Hierbij spelen symbolen en rituelen volgens mij een
essentiële rol.”
12
Workshop 7: De weg naar het midden – Rituelen bij transities
Workshopleider Rien van der Zeijden
neemt ons mee in een tijdloos verhaal,
een verhaal dat steeds weer verteld en
geleefd moet worden. “Over verdwalen,
gevangen zitten en de wonderbaarlijke
ontsnapping. Over monsters,
beproevingen en geheime sporen op je
weg. Het verhaal leidt naar een
verrassende plek in het midden. Ken je
mij? Weet jij mij beter dan ik?”
In deze inspirerende workshop krijg je een inkijkje in de fascinerende wereld van het
labyrint. Ervaar wat het lopen van een labyrint in je teweeg brengt, welke vragen het kan
beantwoorden en opwerpen en hoe je deze vorm in kunt zetten als ritueel bij
zelftransformatie.
Rien van der Zeijden is sinds 2012 werkzaam als
trainer bij Het Moment. Door zijn achtergrond als
theoloog, supervisor en ritueelbegeleider is
'verbinding' zijn kernwoord geworden. Het gaat hem
om verbinding tussen mensen, tussen verschillende
tradities, tussen idee en vormgeving. Ten diepste gaat
het om verbinding met jezelf. Als trainer bij Het
Moment is het zijn ambitie om studenten te
inspireren in het tot stand brengen van deze
verbindingen.
13
Workshop 8: Herdenkingsrituelen
Deelnemen aan de workshop “herdenkingsrituelen” is
denken aan de fijne momenten met een dierbare, is
verbinden met deze herinneringen maar ook met de
zegeningen en de krachten die je hebt meegekregen.
Wil je ook eens proeven van de vele mogelijkheden
om te herdenken? Technieken aangeleerd krijgen die
je zelf in de praktijk kan brengen? Ondervinden dat
rituele handelingen een belangrijke bijdrage kunnen
leveren? Leren hoe je rituelen uit andere culturen kan
integreren in onze westerse gewoontes?
Dan is deze workshop écht iets voor jou! Op het einde
van de workshop neem je mee naar huis: een symbool
voor de persoon die is herdacht, een bundel geschreven herinneringen en technieken en de
ervaring van een ontroerend ritueel dat je zelf opnieuw kan toepassen.
Interesse gewekt? Schrijf je in en breng mee: een voorwerp dat je dierbare representeert en
een boekje om op te schrijven.
Katrien Smeyers
Mijn prachtige beroep ‘ritueelbegeleiden bij afscheid’ bestaat uit uitvaarten begeleiden,
trainen van nieuwe ritueelbegeleiders bij Het Moment en het voorgaan van afscheids- en
herdenkingsrituelen. Vooral de herdenkingsrituelen kennen een sterke groei.
Zo komen nabestaanden bij mij terecht wanneer ze opnieuw afscheid willen nemen.
Therapeuten contacteren me om samen met hun cliënten een afscheidsritueel uit te voeren.
Verschillende organisaties, zoals
lotgenotengroepen, vragen mijn hulp bij
een groter herdenkingsritueel en zelfs de
meer spirituele voorouder-rituelen krijgen
hier hun plaats.
Voor mij persoonlijk horen deze rituelen,
ook in de huidige moderne tijden, bij onze
levensmomenten en behoeftes. Ze
versterken een besef van verbondenheid
met de mensen en de wereld om ons
heen. Herdenkingsrituelen doen ons kijken naar het verleden, het heden en de toekomst.
Ze laten ons de mooie momenten her-denken.
14
Workshop 9: Tot de dood -of een ritueel- ons scheidt
Een ritueel bij het begin van een huwelijk of vaste relatie is een vanzelfsprekendheid
in onze samenleving. Heel anders is het wanneer een relatie eindigt.
Scheiden of uit elkaar gaan is een verlieservaring:
verlies van een droom, een toekomst, een
partner, kinderen, gemeenschappelijke
vrienden en familie. Het is ook een verlies van
perspectief of materiële zaken. Op de schaal
van traumatische gebeurtenissen plaatsen
verzekeraars echtscheidingen hoger dan
verplicht verhuizen, rouw of brand.
In deze workshop gaan we samen aan de slag
om te ontdekken hoe we passende rituelen maken voor deze ingrijpende
verandering in het leven.
Samen inventariseren we:
- De behoeften aan rituelen bij scheiding:
- Met wie we te maken krijgen;
- Wat het doel van het ritueel is.
Daarna gaan we in groepjes aan het werk om een ritueel vorm te geven en uit te
voeren. Durf jij een scheidingsritueel aan?
Wianda van der Pluijm van Zilveren Maan volgde haar opleiding tot ritueelbegeleider
bij Het Moment en is sinds 2011 werkzaam als ritueelbegeleider in Nederland en
België. Zij beperkt zich niet tot rituelen voor uitvaarten, maar ontwerpt rituelen voor
alle scharniermomenten van het leven. In 2014 werd
zij gekozen door de Landelijke Beroepsvereniging
voor Ritueelbegeleiders tot Ritueelbegeleider van
het jaar.
Scheidingsrituelen hebben haar speciale
belangstelling. “Het is zo bijzonder om met de
betrokkenen aan de slag te gaan in deze zeer
emotionele, spannende periode. Vaak zijn er
kinderen bij betrokken en het is een uitdaging om
samen het doel te bereiken: op een goede manier
samen en gescheiden verder te leven, zonder verlies van vertrouwen.”
15
Workshop 10: Anders kijken met rituelen
In de workshop ’Anders kijken met rituelen,
het ritueel als middel voor meer bewust leven’
neemt Willemien je mee in het beeld van de
professional als parelduiker, op zoek naar de kostbare
waarde van elk mens. Aan de hand van veel
beeldmateriaal, oefeningen en rituelen, daagt zij de
deelnemers uit om met liefde en compassie naar
jezelf te kijken en zo je eigen innerlijke schoonheid te zien. Door ons vanuit deze houding te
verbinden met de mensen op onze weg, kunnen we ook de schoonheid in de ander
ontdekken.
Je maakt kennis met rituelen met een boodschap, een boodschap die tot nadenken stemt,
een boodschap die je misschien raakt, doet glimlachen of een inzicht geeft in je eigen
waardevolle mens-zijn. Uiteindelijk gaat het bij rituelen om ‘zinvol ervaren en de betekenis
die mensen er zelf aan geven’. In deze workshop ervaar je hoe het ritueel zelf leidend is en je
boven jezelf uit kan tillen, zoals een lied dat je raakt, wanneer je het meezingt.
De bedoeling van de workshop is meer bewustzijn te krijgen op hoe je naar jezelf en naar de
ander kijkt. De workshop is geschikt voor iedereen die belangstelling heeft voor dit
onderwerp en speciaal voor professionals die anderen begeleiden bij transformaties.
Immers, wie de eigen schoonheid ziet en ervaart, weet ook de parel van de ander op te
diepen en voor het voetlicht te brengen.
Willemien Jansen - van de Scheur staat in de protestantse
traditie met een open blik naar de universele waarden in
diverse spirituele stromingen. Een groot deel van haar
leven heeft zij zich bezig gehouden met vragen over
zingeving en rouw. Zowel in het maatschappelijk werk, als
in het pastoraat, kwamen deze onderwerpen regelmatig
aan de orde. Sinds zij in 2012 de opleiding tot
ritueelbegeleider bij Het Moment heeft afgerond, is zij
betrokken bij projecten zoals: Rituelen voor het Leven,
Kunst en Allerzielen en de Vrijwilligersacademie. Vanaf
2013 initieert en organiseert zij de Wereld- Lichtjes-Dag-
vieringen in Best. Dit najaar start zij de cursus ‘Ruimte
voor Verlies’ in de vorm van een schrijfreis.
16
Praktische informatie & kosten! .
Het Conferentiecentrum Drakenburg opent gastvrij haar deuren voor de School of Rituals.
Drakenburg is prachtig gelegen in de bossen van Baarn en biedt verschillende mooie ruimtes
voor onze workshops. Het adres van de locatie is Dr. A. Schweitzerweg 1 in Baarn.
Kosten werkconferentie School of Rituals
De kosten voor deelname aan de werkconferentie bedragen € 395,00 voor 3 dagen. Je krijgt
daarvoor 3 workshops naar keuze, de lezing op de dinsdagavond en de deelname aan de
plenaire onderdelen.
Catering lunch en diner
Het Conferentiecentrum Drakenburg biedt een heerlijke
buffetlunch aan voor € 21,00 per dag. Voor € 19,50 per
dag schuif je aan bij het diner in het prettige restaurant.
Tijdens het verschillende programma-onderdelen wordt
de koffie, de thee en het water verzorgd. Overige
consumpties zijn voor eigen rekening.
Het staat je natuurlijk vrij ook om zelf voor lunch of diner te zorgen. Als je gebruik wilt
maken van het lunch- en/of dinerarrangement voor deze dagen, geef je dat aan op het
aanmeldingsformulier. Zie de laatste pagina.
Heb je dieetwensen of last van allergieën?
Meld dat dan op de achterzijde van het aanmeldingsformulier. Dan zorgen wij dat deze
gegevens worden doorgegeven aan de locatie.
Overnachten
Er zijn 50 bedden beschikbaar op het Conferentiecentrum Drakenburg zelf. De overnachting
kost € 88,50 per nacht per persoon, inclusief een goed verzorgd ontbijtbuffet.
Er zijn 13 eenpersoonskamers en 19 tweepersoonskamers. In
totaal beschikt de locatie over 32 sfeervolle hotelkamers. U
kunt uw voorkeur voor 1 van deze 2 doorgeven bij het
secretariaat. De kamers worden gereserveerd op volgorde
van binnenkomst. Uiteraard kunt u ook overnachten in de
directe regio. Drakenburg beschikt over een lijst met
alternatieve locaties in de buurt.
17
Kosten op een rij:
Deelname werkconferentie School of Rituals: € 395,00
Luncharrangement dinsdag en woensdag: 2 x € 21,00 € 42,00
Dinerarrangement maandag en dinsdag: 2 x € 19,50 € 39,00
Overnachting met ontbijt maandag en dinsdag: 2 x € 88,50 € 177,00
-----------
Totaal arrangementen: € 258,00
------------
Totaal werkconferentie en arrangementen: € 653,00
De Algemene Voorwaarden van Het Moment zijn bij deze activiteit van toepassing. U kunt
deze downloaden van de website. Voor restitutie geldt artikel 5:
- tot 1 maand voor aanvang ontvangt u 75% retour,
- tot 14 dagen voor aanvang ontvangt u 50% retour,
- daarna bent u het volledige bedrag verschuldigd.
Wij zien uit naar een inspirerende School of Rituals,
vol ontmoeting, verdieping en rituelen.
Mogen wij ook jou als deelnemer verwelkomen?
18
Aanmeldingsformulier School of Rituals
Persoonlijke gegevens:
Roep- en achternaam
Geboortedatum
Adres
Postcode en plaats
Mobiel/telefoon p/w
E-mail privé/werk
Beroep
(Voor)opleiding
U doet mee aan drie workshops voor € 395,00. Waar gaat uw voorkeur naar uit bij de
workshops? Maak een top 5, waarbij nummer 1 uw eerste keuze is:
Word MasterChef in MarriageRituals! Door: Gemma van Baasbank
Rituelen bij loopbaancoaching Door: Hermien Embsen
Rouw en Rituelen Door: Ton Overtoom
De weg naar het midden - Rituelen bij transities Door: Rien van der Zeijden
Rituelen bij mensen met een verstandelijke beperking
Door: Annemieke Kappert
Herdenkingsrituelen Door: Katrien Smeyers
Rituelen bij het levenseinde Door: Marian van der Veen
Tot de dood - of een ritueel - ons scheidt Door: Wianda van der Pluijm
Rituelen in, over, met de natuur Door: Tineke Nugteren
Anders kijken met rituelen Door: Willemien Jansen - van de Scheur
Aanmelden voor eten en overnachten (kruis aan wat van toepassing is):
Ja, ik lunch graag beide dagen mee (dinsdag en woensdag) voor 2x € 21,00 = € 42,00
Ja, ik diner graag beide dagen mee (maandag en dinsdag) voor 2x € 19,50 = € 39,00
Ja, ik overnacht graag op Drakenburg beide nachten (maandag en dinsdag), wanneer er nog
slaapplaats beschikbaar is voor 2x € 88,50 incl. ontbijt = € 177,00 totaal
Nee, ik wil geen gebruik maken van deze aanvullende diensten.
* Dieetwensen s.v.p. aan de ommezijde vermelden
Factuuradres, indien deze afwijkt van de persoonlijk gegevens:
Ter attentie van
Adres, Postcode en plaats
Ik machtig Het Moment eenmalig om het bedrag van mijn keuzes van mijn IBAN-rekening
nr.…………………………………………………. te innen t.n.v. …………………………………………….. .
Datum en plaats: …………………………… Handtekening:
Opsturen naar: Oelerweg 134, 7555 GX te Hengelo
Tel. 074-2506081 [email protected]