Roeihandleiding Hilversumse Roeivereniging Cornelis Tromp

versie 1 oktober 2011

Roeihandleiding Cornelis Tromp

2 - 25 versie sept 2011

Inhoudsopgave 1 INLEIDING ................................................................................................................................ 3 2 DE INSTRUCTIE....................................................................................................................... 3

Traject Volwasseneninstructie........................................................................................................... 3 Roeikleding.......................................................................................................................................... 4

3 DE ROEIBEWEGING................................................................................................................ 4 Algemeen............................................................................................................................................. 4 Uitpik (zie plaatje nr 1)........................................................................................................................... 4 Recover (zie plaatje 2 t/m 10)................................................................................................................ 4 Inpik (zie plaatje 10) .............................................................................................................................. 4 Haal (zie plaatje 11 t/m 18) ................................................................................................................... 5 Boordroeien (oarsen) ............................................................................................................................ 5 Scullen .................................................................................................................................................. 5

4 HET MATERIAAL..................................................................................................................... 7 Boottypen ............................................................................................................................................ 7 Wherry’s:............................................................................................................................................... 7 C-boten: ................................................................................................................................................ 7 Oars- of boordboten: ............................................................................................................................. 7 Scull-boten: ........................................................................................................................................... 7 Behandeling van het materiaal......................................................................................................... 11 De boot roeiklaar maken................................................................................................................... 11 Voor het roeien:................................................................................................................................... 11 Na het roeien: ..................................................................................................................................... 12 Het uit- en inbrengen van een wherry.............................................................................................. 12 Algemeen............................................................................................................................................ 12 Uitbrengen .......................................................................................................................................... 12 Inbrengen............................................................................................................................................ 13 Het tillen van een C-boot .................................................................................................................. 13 Het uit- en inbrengen van C-materiaal ............................................................................................. 14 Algemeen............................................................................................................................................ 14 Uitbrengen .......................................................................................................................................... 14 Inbrengen............................................................................................................................................ 14 Het tillen van glad materiaal ............................................................................................................. 15

5 COMMANDO’S....................................................................................................................... 16 Boten tillen ........................................................................................................................................ 16 Het naar buiten brengen van een boot ................................................................................................ 16 Bij de waterkant (op het vlot) aangekomen.......................................................................................... 17 Commando’s bij het naar binnen brengen van een boot...................................................................... 18 Roeicommando’s .............................................................................................................................. 19 Instappen en van de kant af komen:.................................................................................................... 19 Wegvaren............................................................................................................................................ 19 Stoppen .............................................................................................................................................. 19 Noodstop............................................................................................................................................. 19 Koerscorrectie..................................................................................................................................... 19 Rondmaken......................................................................................................................................... 20 Aanleggen........................................................................................................................................... 20 Na aankomst....................................................................................................................................... 20 Algemene commando's....................................................................................................................... 20

6 Schema traject Volwasseneninstructie ............................................................................... 21 7 Belangrijkste vaarregels uit het BPR................................................................................... 22 8 Veiligheid ............................................................................................................................... 24

Vaarbeperking instructie...................................................................................................................... 24 Winterkleding ...................................................................................................................................... 24 Hesjes................................................................................................................................................. 24 Omslaan.............................................................................................................................................. 24 AED .................................................................................................................................................... 24 Mobiele telefoon.................................................................................................................................. 24



1 INLEIDING De Hilversumse Roeivereniging Cornelis Tromp is opgericht in 1936. Met rond de 750 leden hoort Tromp bij de grootste roeiverenigingen van Nederland. We zijn trots op het prachtige roeiwater, dat wel tot het mooiste van Nederland gerekend mag worden. In Hilversum wordt geroeid op verschillende niveaus, van beginner tot vergevorderde, van toerroeier tot wedstrijdroeier, van jong tot oud. Ook mensen met een lichamelijke beperking kunnen bij Tromp terecht. Leden kunnen sportief en recreatief hun hart ophalen en na het behalen van hun roeibevoegdheden gebruik maken van verschillende boten. In deze handleiding staat informatie over de instructie, de roeibeweging, het materiaal,,de roeicommando’s en de belangrijkste vaarregels. De inhoud is onderdeel van de instructie. 2 DE INSTRUCTIE De meeste nieuwe leden van Tromp komen in de instructie om te leren roeien. Je leert roeien, sturen, in een ploeg roeien en omgaan met het materiaal. Roeien is een technische sport; het vraagt tijd om het goed te leren. Wie al kan roeien, laat dat zien aan de Roeiproevencommissie en krijgt de bevoegdheid die bij zijn of haar niveau past. Je wordt ingedeeld in een instructiegroep. In overleg met de coördinator van die groep kan je na enige tijd net zo veel gaan oefenen als je zelf wilt. In de zomermaanden krijg je de gelegenheid om extra roeikilometers te maken onder begeleiding van instructeurs. In de instructie op Tromp zijn er een paar momenten waarop je aan de Roeiproevencommissie laat zien wat je geleerd hebt. Je krijgt dan een bevoegdheid waarmee je ook in andere typen boten mag gaan roeien. Traject Volwasseneninstructie In dit boek vind je een schema van de volgorde in de instructie. Je begint in een C1-boot, een eenmansboot. De volgende bevoegdheid haal je in een C4, met vier roeiers en een stuur. Dan heb je de basisdiploma’s S1 en St1. Je mag hiermee roeien in een C1, C2, C3, C4, enkele en dubbele wherry’s. Je kan nu ook meedoen aan tochten. Kom altijd! Zorg dat je op tijd omgekleed aanwezig bent, zodat voor aanvang van de les boten en instructeurs kunnen worden ingedeeld. Ben je echt verhinderd, meld je dan de avond van tevoren af bij je coördinator. Geef vakanties, al bekende data waarop je niet kan, ruim van tevoren door. Het voorkomt dat instructeurs voor niets komen en roeimaatjes een lege roeiplek niet kunnen opvullen. Bij storm, mist (minder dan 200 meter zicht), vorst of ijs wordt er niet geroeid. Een vaarverbod wordt bekendgemaakt op het schoolbord buiten. Dan is er een alternatief programma. Je gaat op het indoor roeiapparaat, of krijgt theorieles. Na de instructie wordt dikwijls gezamenlijk koffie gedronken. Omdat we een vereniging zijn, runnen we de club met zijn allen. Dat betekent dat iedereen een bijdrage levert.



Na het halen van je eerste bevoegdheden, S1 en St1, ga je wellicht zelf basisinstructie geven. Je krijgt daarvoor een cursus roei-instructeur. Deze bestaat uit twee avonden en twee dagdelen. Ook leerzaam voor je eigen roeitechniek! Met die kennis op zak ga je 25 keer lesgeven, onder begeleiding van een coördinator. Daarna kun je zelf weer les krijgen voor een volgende bevoegdheid. Het zou zomaar kunnen dat je het lesgeven zo leuk vindt, dat je bij de vaste groep instructeurs wilt horen. Roeikleding Draag sportkleding die strak om je lichaam zit en eenvoudige gympen met dunne zolen en smalle hakken of waterschoentjes. In eerste instantie roei je je nog niet warm, houd hier rekening mee. Draag bij koud weer meerdere laagjes, geen jas of dikke fleece. Dit materiaal neemt erg veel water op, wat gevaarlijk kan zijn bij het omslaan. Neem altijd een set droge roeikleding mee, een handdoek en douchespullen voor als je een nat pak oploopt. Trompkleding bestaat uit een Trompshirt of een Tromppakje. Deze kleding is verplicht bij het afroeien. Er zijn ook truien, regenjacks, korte of lange broeken en turtles (een soort bodywarmer) in de clubkleuren verkrijgbaar. 3 DE ROEIBEWEGING Algemeen Roeien is de beweging die een roeiboot op de meest effectieve manier door het water laat gaan. De techniek zal in het algemeen geen blessures veroorzaken. Het is een doorgaande, soepele beweging. Om het overzichtelijk te maken is de roeibeweging in vieren te delen: - uitpik - recover - inpik - haal Uitpik (zie plaatje nr 1) De uitpik is het moment waarop het blad met de handen op de handles soepel verticaal uit het water wordt geduwd. Dat gebeurt vanuit de ellebogen. Het bovenlichaam helt iets naar achteren. De schouders zijn open, laag en ontspannen. De benen zijn gestrekt. De voeten houden contact met het voetenbord. Het blad wordt na de uitpik weer horizontaal gedraaid door de handle een draai te geven en de kraag in de dol te laten klikken. Vervolgens wordt het lijf vanuit het bekken door het aanspannen van de buikspieren klaargemaakt voor de recover. Recover (zie plaatje 2 t/m 10) De volgorde van de recover is: armen – rug – benen ofwel: wegzetten – inbuigen – oprijden. De recover wordt ontspannen uitgevoerd. Tijdens de recover maakt de roeier zich op voor de volgende haal en rust even uit (recovering, herstellen). De handles losjes in de handen, de duimen op de koppen bij scullen en aan de onderkant van de handle bij oarsen. De armen worden gestrekt. Het bovenlichaam buigt vanuit de heupen rustig naar voren. De handen leunen licht op de handles en geven doldruk. Deze houding wordt aangehouden tijdens de gehele recover. De roeier rijdt op het rolbankje als vanzelf achter de handen aan en laat de boot zodoende onder zich door glijden. Het blad wordt tijdens het oprijden geleidelijk weer in verticale stand gedraaid. Het draaien begint zodra de handen boven de knieën zijn. Het blad staat verticaal aan het eind van de recover. Inpik (zie plaatje 10) De inpik is een subtiele beweging, die alles te maken heeft met timing. De snelheid en balans van de boot mag er niet door worden verstoord. Zodra de roeier zo ver mogelijk naar voren is gereden, de onderbenen staan nu verticaal, plaatsen de gestrekte armen het blad in het water. Dat gebeurt door een beweging vanuit de schouders. De armen blijven gestrekt, de roeier zit nog ingebogen in de recover-houding.



Haal (zie plaatje 11 t/m 18) De volgorde van de haal is: benen – rug – armen ofwel: uittrappen, doorvallen, bijhalen. Het blad wordt na het plaatsen tegen het water afgezet. Je duwt als het ware met je voeten de boot van je vandaan. Het blad blijft gedurende de gehele haal verticaal en nét zichtbaar onder water. Er blijft druk op het blad tot de uitpik. De roeier blijft nog steeds ingebogen in de recover-houding. In het eerste deel van de haal, de beentrap, verandert dus alleen de hoek van de knieën. De schouders blijven vóór het bankje. De armen blijven zo lang mogelijk (bijna) gestrekt. De rug gaat pas naar achteren doorvallen (15 graden) als de roeier bijna helemaal is uitgetrapt. Pas daarna worden de armen gebogen. Figuur 1: illustratie: de haal in 18 stapjes Boordroeien (oarsen) De roeier roeit met één boordriem: met de riem aan bakboord of met de riem aan stuurboord. Bij boordroeien is de beweging asymmetrisch, maar wordt toch zo veel mogelijk symmetrisch uitgevoerd. Dat wil zeggen dat men zich met draaiend bovenlichaam boven de kiel door de boot beweegt, dus bijna niet naar bak- of stuurboord hangt, behalve bij de inpik. Scullen De roeier roeit met twee riemen. De hele roeibeweging is symmetrisch. Tijdens de doorhaal komen de handen zo dicht mogelijk bij elkaar: links boven rechts. Dan ligt de boot recht. In Nederland is de afstelling van de dollen hierop ingericht.



Figuur 2: de roeihaal beter bekeken



4 HET MATERIAAL Boottypen Tromp beschikt over een vloot van ruim honderd boten. Er zijn boten speciaal bedoeld voor de (basis)instructie en boten waarvoor je roeibevoegdheden moet hebben. De wedstrijdroeiers beschikken over speciale lichte wedstrijdboten, waarin door die roeiers, alleen in overleg met de coaches, geroeid mag worden. De meeste boten zijn gemaakt van kunststof. Het getal geeft het aantal roeiplaatsen aan. Tromp beschikt over vier soorten boten: - Wherry’s - C-boten en het zgn. gladde materiaal: - Boord- of oarsboten - Scull-boten. Wherry’s: enkele en dubbele Dit zijn brede, open boten met een (buiten)kiel en kimkielen. Wherry’s worden zowel in de lessen als voor het roeien van tochten gebruikt. Een enkele wherry heeft plek voor één roeier en één stuurman, een dubbele wherry heeft twee roeiplaatsen en een brede plek voor een of twee stuurlieden. Een dubbele wherry die ook voor boordroeien kan worden gebruikt, wordt een tub genoemd. Bij tochten kunnen de open voor- en achterpunt worden afgedekt met een zog. huik of afdekzeil. C-boten: C-één; C-twee; C-drie en C-vier Dit zijn open kunststof boten. De meeste C-boten zijn scull-geriggerd. De C-vier wordt geroeid met stuurman. Oars- of boordboten: De + betekent: mét stuurman. De – betekent zonder stuurman. 2+ (twee met); 2- (twee zonder); 4+ (vier met); 4- (vier zonder) en 8+ (acht) Dit zijn lichte, smalle boten waarin de roeiers elk één riem hanteren. Scull-boten: Het kruisje staat voor twee riemen per roeier. 1x (skiff); 2x (dubbeltwee); 4x (dubbelvier); 4x+ (gestuurde dubbelvier) en 8x+ (gestuurde dubbelacht) Dit zijn lichte, smalle boten waarin ieder met twee riemen roeit.



Hieronder zijn 9 schematekeningen afgebeeld van de voorkomende typen met daarbij genoteerd de officiële codering en betekenis daarvan. vaarrichting boeg met boegbal Figuur 3: boottypen



Figuur 4: onderdelen van de boot: Wherry

39. Stelringen

39



Figuur 5: : onderdelen van de boot: C1 en Skiff

/lijfhout

Voorplecht

Achterplecht

of handle

38



Behandeling van het materiaal Het roeimateriaal van Tromp is zeer kostbaar en kwetsbaar. Wees er dus zuinig mee. Zand, ijs, smeer

en takken beschadigen de boten. Het boegballetje is voor de veiligheid van de roeier, en niet bedoeld als bumper. Het balletje mag de

kant niet raken bij het aanleggen. De bootsman en de ledenwerkplaats onderhouden de vloot. Schrijf schade duidelijk in het schadeboek,

met naam en datum, zodat de boot gerepareerd kan worden. Het schadeboek hangt bij de afschrijflijsten.

Schade aan materiaal na ongelukken moet direct worden gemeld aan de Commissaris Materiaal en de bootsman, onder andere in verband met de verzekering.

Nooit aan de riggers tillen, maar op de in Figuur 6 en 7 aangegeven plaatsen. De dweilen/handdoeken om de boten schoon te maken na gebruik uitspoelen, uitwringen en ophangen

aan de rekjes in de loods. De stelcommissie zorgt voor afstelling van de afschrijfboten, zodat de boot past bij het gewicht van de

roeier. Hiervoor worden de volgende gewichtsklassen gehanteerd: U = ultralicht tot 50 kg (jeugdboten) L = Lichtgewicht van 50 tot 70 kg M = Middelgewicht van 70 tot 85 kg Z = Zwaargewicht boven de 85 kg Roeiers zijn niet bevoegd zelf iets aan de afstelling te wijzigen, tenzij zij daarvoor - bijvoorbeeld vanwege een wedstrijd - toestemming hebben van het bestuur. De boot roeiklaar maken Voor het roeien: Eerst pakt de roeier de riemen en brengt ze met de bladen naar voren wijzend naar buiten. De bladen worden ‘met de holle kant boven’ op de steiger gelegd, of aan het begin van de lange steiger

(aan het schuine kantje) met het blad rechtop in het water en de kraag leunend op de steigerkant. Leg de riemen nooit in de loop voor de loods, maar tegen de hoge rand aan, zodat er makkelijk overheen gestapt kan worden.

De stuur is verantwoordelijk voor de commando's. Als er geen stuur is, ligt de verantwoordelijkheid voor het sturen bij de boeg.

Het uit- en inbrengen van boten wordt gedaan met tenminste het aantal roeiers plus de stuur. Doe dat met de bijbehorende commando’s (zie hoofdstuk: 5.)

Let op dat de dollen/riggers nergens tegenaan stoten, m.n. de deuren en andere boten. Voordat de boot in het water wordt gelegd, worden de balletjes van de dollen verwijderd. Zodra de boot

in het water ligt en de riemen in de dollen liggen, worden de balletjes in de bak in de loods gelegd. De stuur blijft bij de boot, terwijl de roeiers de boot roeiklaar maken. De riemen worden in de dollen gelegd. Eerst die aan de kant van de steiger om de boot te verbinden

met de wal, daarna die aan de kant van het water. Bij scull-riemen legt men de kraag van de laatst aangebrachte riem op de kraag van de riem die al in de dol ligt. Bij boord/oars-riemen legt men de kraag van de riem aan de waterzijde op het boord aan landzijde.

De riemen worden zo in de dollen gelegd, dat de naam van de boot leesbaar is als de roeier een haal maakt. Dat wil zeggen: rood is voor de roeier rechts, bakboord en groen links, stuurboord.

De riemen hebben het nummer van de roeiplek waar ze bij horen. De roeiplek van de boeg is nummer één. De andere nummers volgen. Dus de slag van een vier is nummer vier, de slag van een acht is nummer acht.

Controleer of het rolbankje goed rijdt en juist geplaatst is, zo niet: goed plaatsen, maak slidings en wieltjes schoon met een doekje.

In het geval dat een onderdeel van de boot ontbreekt, en het is op te lossen met reservemateriaal, kan je alsnog vertrekken. Neem alleen reservemateriaal uit de loods, geen riemen of bankjes uit andere boten. Indien nodig in schadeboek vermelden.



Na het roeien: Boten worden na het uitstappen zorgvuldig en met voldoende mensen, uit het water gehaald, let bijv. op

vinnetjes en roertjes, buiten op schragen schoongemaakt en afgedroogd. Is de boot erg vuil, gebruik dan de tuinslang.

Bij een boot met afneembaar roer en ruggesteun, zorgt de stuur hiervoor. Zo nodig worden rolbankjes met elastiek vastgezet.

De wijze waarop boten uit en in de loods worden gebracht en de daarbij behorende commando’s wordt uitgelegd in hoofdstuk: 5.

Het uit- en inbrengen van een wherry Algemeen Al onze wherry’s worden opgeborgen op hun bijbehorende rolwagen. Een wherry is na gebruik op de juiste manier in de loods opgeborgen als : de punt van de wherry het eerste de loods ingaat de 4 witte markerings strippen op het lijfhout – bij de slagplaats ter hoogte van de gundellopers en bij de

boegplaats ter hoogte van de achterstops van de slidings – zich boven de wielen van de rolwagen bevinden

de riemen ter zijde van hun eigen boord en met de bladen bij de stuurvlonder zijn aangebracht het roer achter de stuurstoel is gelegd Alle boten, die voorzien zijn van een messingstrip onder de kiel, mogen in en uit het water respectievelijk geduwd en getrokken worden over de aangebrachte ijzeren strip op de steiger bij de waterkant. Uitbrengen duw de rolwagen met wherry naar het midden van het loodsvak haal de riemen en het roertje uit de boot en leg deze op de steiger controleer of de boot door de vorige gebruiker op de juiste manier op de rolwagen is geplaatst, is dit niet

het geval, laat 4 roeiers de boot met de handgrepen optillen en op de juiste manier op de rolwagen plaatsen

duw de rolwagen met wherry naar buiten totdat deze tegen de ijzeren strip van het hoge steigerdeel stuit

controleer nu of de achtersteven van de boot zo’n 25 cm over de steiger hangt, zo niet dan corrigeren drie roeiers- één aan de voorsteven, twee elk aan een handgreep bij de voorsteven tillen de boot hoog

op, zodat deze vrijkomt van de rolwagen de achtersteven zal op de ijzerenstrip bij het water van de lage steiger komen te rusten tijdens de boot over de kielbalk in het water schuiven door de drie roeiers zal de 4-de roeier de boot

recht houden de huid mag de steiger en de waterrand nooit raken, zie tekening mocht er tijdens het schuiven een stagnatie optreden, dan zal waarschijnlijk een bevestigingsschroef

van de messingstrip van de kiel uitsteken; even de boot ter plaatse optillen en iets verder richting water bewegen – daarna verder schuiven

Pas op ! : stap niet op de rolwagen – blessure ! laat de boot door zijn vaart een stuk van de steiger komen de voorsteven tiller pakt op tijd het landvast beet trek de wherry naar links of rechts naar de steigerkant de rolwagen wordt terug in de loods geplaatst de wherry verder vaar klaar maken.



Inbrengen na het aanleggen stapt de stuur uit en houdt de boot vast de roeiers leggen de riemen aan de waterkant op de juiste manier in de boot daarna stappen de roeiers uit- om daarna de riemen aan landzijde in de boot te leggen de stuur legt het roer achter de stuurstoel de rolwagen wordt naar buiten op zijn plaats gebracht de roeiers zorgen er nu voor dat de boot loodrecht op de steiger voor zijn eigen vak komt te liggen men dompt de boot drie keer, vervolgens tillen drie roeiers bij de voorsteven de boot hoog op en

trekken de boot nu zover naar binnen, totdat de witte markeringen op het lijfhout zich boven de wielen van de rolwagen bevinden terwijl de vierde roeier de boot recht houdt

het achterste gedeelte van de boot komt dan op de ijzeren strip te rusten de rolwagen mag hierbij niet geraakt worden nu de voorsteven laten zakken en op de rolwagen plaatsen controleer of de achtersteven 25 cm boven het water hangt, zo niet, dan corrigeren nu de rolwagen met wherry op zijn plaats in de loods duwen Het tillen van een C-boot ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~ ~~~~ ~~~~ Figuur 6: Tillen van een C-boot De C4 is aan de binnenzijde voor en achter voorzien van metalen handgrepen.



Het uit- en inbrengen van C-materiaal Algemeen Commando's worden altijd gegeven door de stuur of boeg. Uitbrengen C1 Bij een C1 tilt men met 2 personen in de dwarsspanten. Een C1 wordt parallel aan de steiger te water gelaten. C2 Bij een C2 tilt men met 2 of 3 personen in de dwarsspanten. Een C2 wordt parallel aan de steiger te water gelaten. C3 Bij een C3 tilt men met minstens 3 personen, 1 aan de boeg en 2 bij het voetenbord van de slag. Een C3 wordt haaks op de kant te water gelaten, de achtersteven eerst. C4 Bij een C4 tilt men met 5 personen, 1 aan de boeg, 2 bij de slagpositie en 2 bij de positie van de 'Drie'. Een C4 wordt haaks op de kant te water gelaten, de achtersteven eerst. LET OP: de C4 mag niet met de kiel over de kant worden geschoven aangezien deze geen verstevigde

kielbalk en metalen strip heeft. Als de tillers bij de slagpositie niet verder richting water kunnen lopen, dan lopen deze om naar de

positie van de 'Twee'. De boot kan nu met de achtersteven in het water worden gelegd en kunnen de tillers bij positie 'Drie' de

boot loslaten. De tillers bij positie 'Twee' lopen nog even mee en laten de boot ook los als de tiller bij de boeg boot

verder kan doorduwen. Voor de C4'en die op rolwagens/karretjes liggen geldt:

o Boot uitrijden. o Overslagjes los. o Roeiers plaats innemen als voornoemd. o Boot naar waterkant rijden tot voorste karretje stoot tegen steigerrand. o Verder handelen als voornoemd.

Inbrengen Het uit het water halen van C-materiaal gebeurt in omgekeerde volgorde. LET OP: de boeg van C-materiaal gaat altijd als eerste de loods in. De schragen op de steiger en de leggers in en buiten de loods steunen de boot op de plaats van de

rode driehoeken die op de buitenzijde van de boot zijn geplakt. Idem voor de eventuele rolwagens/karretjes.



Het tillen van glad materiaal Figuur 7: Tillen van glad materiaal De roeiers staan bij de plekken waar de nummers in het schema staan. De stuur geleidt de boot en staat in de buurt van de stuurstoel en tilt eventueel iets ter bescherming van het vinnetje.

stuur



5 COMMANDO’S Commando’s bestaan uit twee delen, om ervoor te zorgen dat iedereen op hetzelfde moment dezelfde actie uitvoert. Hiermee voorkomt men schade aan mens en materiaal. 1. Waarschuwingscommando (de omschrijving van de actie) 2. Uitvoeringscommando (het NU! = moment van uitvoeren) Boten tillen Het naar buiten brengen van een boot Op commando van de stuurman wordt een boot als volgt naar buiten gebracht: aan de boorden Ligt de boot onder heuphoogte: overpakken… NU! tillen gelijk... NU! onderdoor… Ligt de boot op karren op de grond: tillen gelijk…NU! Ligt de boot boven heuphoogte: aan de boorden tillen gelijk… NU! in de handen

De roeiers stellen zich bij de boot op. De roeiers staan zodanig, dat de boegen het meest het voorschip, en de slagen het meest het achterschip tillen. (Zie bijlage 1) Zij trekken eventueel de uitschuifstellingen naar buiten, zodat ze de boot makkelijker kunnen tillen. Ieder pakt met één hand het dichtstbijzijnde boord en slaat de andere arm over de boot heen en pakt zo ook het andere boord vast. De boot wordt van de stelling genomen en iedereen stapt met het schip in het gangpad en let op huid en dollen. De boot mag nooit over de stelling worden geschoven. Bij boordboten komt de roeier tegenover zijn rigger te staan. Bij scull-boten om beurten aan het andere boord. De roeiers van één boord kruipen om de beurt onder de boot door. Iedereen pakt nu het boord met twee handen vast en de boot kan (in de handen) naar buiten worden gedragen. De boot wordt eerst naar het midden van het gangpad gereden, waarna de roeiers zich aan weerszijden van het schip tegen over elkaar opstellen. Men pakt de boot in de handen en tilt bij het commando en draagt de boot zo naar buiten. Iedere roeier grijpt met de ene hand het boord aan de gangpadzijde en onderlangs met de andere hand het andere boord. De boot wordt opgetild en voorzichtig naar het gangpad gebracht (niet schuiven). De roeiers van één boord stappen mee, het andere boord gaat onderdoor. Een ieder staat zo op zijn eigen plaats. Laat de boot zakken tot heuphoogte, de boot kan hierna de loods uit worden gedragen.



Ligt de boot hoog: rechter of linker schouder… NU! uitstappen… NU! in de handen... NU!

Commando’s als boven maar dan wordt de boot in het gangpad hoog gehouden. De boot kan op één schouder, op beide schouders of in de handen naar buiten worden gedragen. Daarvoor gelden de volgende commando's: De boot, die boven de hoofden is, wordt schuin over één schouder getild. (De roeiers staan onder de boot, handen nog aan twee boorden, 1 arm gestrekt, 1 arm gebogen.) Voordat de boot in de handen naar buiten gedragen kan worden, moet eerst worden uitgestapt (onder de boot vandaan). Scullers spreken van te voren af naar welke kant zij uitstappen.De roeiers stappen om en om naar rechts en links uit op het commando: Geeft aan dat de boot verder in de handen tussen de roeiers in kan worden gedragen.

Bij de waterkant (op het vlot) aangekomen boven de hoofden... NU! voor de buiken… NU! overslagen los tenen aan de rand ver… weg luchtkamers dicht

De boot wordt boven de hoofden getild. De boot wordt voor de buiken gekanteld. Met één hand aan een spant en één hand op het dichtst bij de roeier komende boord (nooit aan diagonalen, lopers, riggers of voetenborden.) Elke roeier maakt nog steeds met één hand aan een bint tillend, met zijn andere hand de overslag aan de waterkant van zijn dol los. De roeiers gaan voorzichtig naar voren en zetten hun voeten aan de rand van het vlot. De boot wordt nu voorzichtig door alle roeiers tegelijk in het water gelegd. Het vinnetje en de huid van de boot mogen nooit de kant raken. Vergeet ze niet dicht te doen.



Commando’s bij het naar binnen brengen van een boot Zorg dat schragen klaarstaan om de boot schoon te maken en af te drogen en haal alvast voldoende 'balletjes'. luchtkamers open aan de boorden in de spanten tillen gelijk... NU! boven de hoofden… NU! uitstappen… NU! in de handen... NU! Ligt de boot laag of op heuphoogte in de loods: Ligt de boot hoog in de loods: boven de hoofden, rechter / linker schouder

Maak de luchtkamers weer open. De roeiers gaan naast hun roeiplaats staan. De roeiers pakken ieder een spant en houden de andere hand op het boord dat het dichtst bij is. De boot wordt door de roeiers tegelijk uit het water getild tot voor de buiken. Denk aan huid en vinnetje. Met een zwaai wordt de boot van voor de buiken boven de hoofden gebracht. Boordroeiers stappen naar het boord tegenover hun rigger uit, scullers spreken van te voren af naar welke kant zij uitstappen. De boot wordt in de handen op de schragen gelegd om te worden afgedroogd en schoongemaakt en voorzien van de balletjes. Dan wordt hij in de handen naar binnen gebracht. Dan kan de boot naar binnen gedragen worden en voorzichtig op de leggers neergelegd worden.



Roeicommando’s Instappen en van de kant af komen: klaarmaken om in te stappen instappen gelijk 1 – 2 – 3 overslagjes dicht en voetenborden stellen 1 klaar? – 2 klaar? – 3 klaar? – 4 klaar? stuur stapt in afzetten gelijk… NU! uitzetten gelijk – NU!

Neem de handles met de kopse kanten tegen elkaar in één hand. 1: voet op opstapplankje zetten, 2: gewicht boven de boot, andere voet in voetenbord, 3: gaan zitten Tijdens het instappen óf met de walhand de rigger én de wallekant vasthouden, óf steunen en vergrijpen op het top- of scheerboord. Voetenbord zodanig stellen dat bij oprijden tot bijna verticaal scheenbeen, de voorste wieltjes van het bankje precies tussen de riggers komen. (1=boeg, 4=slag) Alle roeiers duwen de boot met de hand van de kant af: licht overhellen naar veilig boord!! Riem inhalen en met blad loodrecht op de kant afzetten. Pas op: bij paaltjeswallekant blad horizontaal.

Wegvaren slagklaar maken slagklaar AF!

Roeiers gaan in inpikhouding zitten. Roeiers zetten het blad het water in. Roeiers starten tegelijk de haalbeweging.

Stoppen laat… lopen… bedankt… beide boorden vast…NU! bedankt

Commando bij de inpik geven. Tijdens haal dit commando geven. Bladen worden bijna plat (20 graden)op het water gelegd. Bladen rustig draaien naar verticaal, En weer bijna plat leggen.

Noodstop houden NU! Bladen worden onmiddellijk verticaal gezet. Koerscorrectie Trek het touw aan BB-kant als de boot naar BB moet. Trek het touw aan SB-kant als de boot naar SB moet. Daarna de stuurtouwen ontspannen vasthouden, niet strak houden. Let op: uitsluitend tijdens de recover aan het stuurtouw trekken.



BB Best/SB Sterk … bedankt voor best/sterk Light paddle klapje halen BB/SB …NU! beide boorden klapje halen…NU! BB/SB roeit vast …NU!

De roeiers corrigeren samen met de stuur de richting van de boot door meer kracht te geven op het genoemde boord. Beide boorden even veel kracht. Op halve kracht gaan roeien, in onoverzichtelijke situaties zoals bijv. het naderen van de haven. Met vaste bank een haaltje maken met BB/SB. Het kunnen ook een aantal klapjes zijn.

Rondmaken (= keren op het water) rondmaken over BB/SB BB/SB strijkt NU!

Bij rondmaken over BB: BB strijkt eerst, SB haalt (om en om) Bij rondmaken over SB: SB strijkt eerst, BB haalt

Aanleggen slagklaar maken slagklaar in light paddle AF! wil de boeg meekijken? laat… lopen let op de riemen aan SB/BB BB of SB roeit vast… NU! los/vast/.... overhellen en de kant grijpen

Boot in de goede koers leggen (hoek van plm. 45 graden), start vanuit stilstand, denk om windrichting en hou rekening met afdrijven. Eventueel los/vast commando's geven t.b.v. het sturen van de boot met de riemen.

Na aankomst stuur stapt uit overslagjes open uitstappen gelijk 1 2 3

De roeier gaat met één been op het opstapplankje staan. Eén voet aan wal zetten; lichaamsgewicht nog boven de boot. Tweede voet aan wal zetten en riem meenemen.

Algemene commando's houden !! = NOODSTOP hoog scheren brug in zicht beide boorden slippen… NU! BB/SB slippen… NU! liggen… nu! slippen en slapen… nu!

Alle roeiers draaien onmiddellijk de bladen verticaal het water in. Bij hoge golven tijdens de recover bladen hoog boven het water houden Indien nodig: Riemen langszij houden, maar wel op het water t.b.v. veilig boord. BB/SB langszij houden. Achterover gaan liggen voor een lage doorgang. Denk om mogelijke uitsteeksels ónder brug (lampen). Riemen langszij houden en gaan liggen.



6 Schema traject Volwasseneninstructie Tijdens het oefenen voor een roeibrevet wordt er altijd in instructieboten gevaren Je kan NIET tegelijkertijd instructie krijgen in een Scull- en een Boord-boot, dit i.v.m. inzet instructeurs

en instructie-boten gebruik (S2-St2-S3 en B1-B2-B3) Instructieadvies: beste volgorde is: S1 + St1 + S2 + St2 + S3 en dan pas B1 + B2 + B3 Aan alle roeibrevetten kan een Y worden toegekend; er is dan sprake van een beperking bij de roeier. Juniorleden volgen hetzelfde schema; zij behalen hun S1 brevet echter in een skiff

boordroeien in een gestuurde C2 of C4

scullen/sturen basis

scullen in C1 S1

Wherry's C-boten

Sb/Stb

B1

sturen in C4

Na St1 kan je meedoen met roeitochten in C-materiaal

ploegroeien in een gladde scullboot (4x+ of 2x)

Na Sb/Stb kan je meedoen met roeitochten in wherry's St1

Tromp Instructie Cursus en 25 keer instructie geven. Afroeien voor S2 en B2 is pas mogelijk ná instructie geven. TIC

niet tegelijkertijd les

St2

S2 B2 ploegroeien in een gladde boordroeiboot (4+)

sturen tijdens het ploegroeien in een gladde boot

12 keer instructie geven, afroeien voor S3 en B3 is pas mogelijk ná instructie geven.

S3 B3 skiff boordroeien in een 2-

St2



7 Belangrijkste vaarregels uit het BPR Klein wijkt voor groot Roeiboten behoren tot de kleine schepen en moeten altijd wijken voor alle grote schepen, dat zijn alle schepen langer dan 20 meter inclusief kleinere veerponten, visserschepen en rondvaartboten. Grote schepen kunnen niet snel hun koers of snelheid wijzigen. Geef grote schepen dus alle ruimte en manoeuvreer je niet in een gevaarlijke situatie. Grote schepen zullen meestal het midden van het vaarwater aanhouden, dus snijd geen bochten af en kijk bij opgestuurde nummers regelmatig om. Vrachtschepen hoor je niet aankomen! Houd de stuurboordwal Kleine schepen, dus ook roeiboten, die duidelijk "rechts" houden, mogen hun weg vervolgen als hun pad gekruist wordt door andere kleine schepen, zoals zeilboten, motorboten of andere roeiboten. Verder stellen ze andere kleine schepen in staat ze aan bakboord ("links") in te halen. Door stuurboordwal te houden geef je ook ruimte aan grote schepen. Blijf rekening houden met hun manoeuvres, zoals draaien in bochten, want ook al houd je stuurboordwal, er blijft gelden: klein wijkt voor groot. Kruisende koersen In situaties waar geen stuurboordwal aangehouden kan worden, bijvoorbeeld op open water, gelden de volgende regels: altijd wijken voor grote schepen! Roeiboten wijken voor andere roeiboten die van "rechts" komen, roeiboten wijken voor zeilboten. Motorboten wijken voor roeiboten (reken er niet op!) Een schip dat op open water aan de stuurboordzijde in een betonde vaargeul vaart, houdt op die manier toch de stuurboordwal en dan gelden weer de regels van stuurboordwal houden. Oplopen aan bakboord Ook op het water geldt, "links inhalen". Als je opgelopen wordt, houd dan goed stuurboordwal om de oploper de ruimte te geven. Minder eventueel vaart om de oploopmanoeuvre niet te lang te laten duren. Als oploper eventueel sneller roeien om zo snel mogelijk op te lopen. Op bochtig of druk vaarwater is langdurig naast elkaar varen, vragen om ongelukken! Als je een groot schip oploopt, geldt dat je de veiligste kant moet kiezen. Dat zal meestal stuurboord zijn. Tijdig en duidelijk wijken Als je volgens de vaarregels moet wijken, doe dat dan duidelijk en zo vroeg mogelijk. Maak er geen millimeterwerk van en wacht niet tot het laatste moment. Denk aan andermans bloeddruk en laat zien wat je van plan bent! Koers en snelheid behouden Als je in een situatie volgens de vaarregels niet hoeft te wijken, verander dan niet plotseling van richting en snelheid. Overige scheepvaart niet hinderen Bij manoeuvres, zoals aankomen, afvaren, laten lopen of rondmaken, mag je andere kleine schepen niet onnodig hinderen. Grote schepen mag je Überhaupt nooit hinderen! Kijk dus bij het afvaren niet alleen of je eigen bemanning klaar is, maar wacht ook tot er ruimte is op het water. Ga niet stilliggen bij bruggaten of vlak voorbij een onoverzichtelijke bocht. Kijk bij het rondmaken eerst of je doorgaande schepen niet hindert. Goed zeemanschap In situaties waar geen regels voor (lijken te) zijn gegeven of waar het wijken van één schip alleen niet meer voldoende is, moet ook het andere schip alles doen om een aanvaring te voorkomen. Dat betekent bijvoorbeeld dat je zult moeten wijken voor schepen waarvan de stuurman je te laat ziet of als blijkt dat hij de vaarregels niet kent. Bij een aanvaring hebben altijd beide partijen schuld! Verlichting Een roeiboot moet 's-nachts een gewoon, rondschijnend licht voeren.



Geluidsseinen Grote schepen gebruiken geluidsseinen voor het aankondigen van bepaalde manoeuvres, of om aandacht te vragen voor gevaarlijke situaties. Met de scheepshoorn kunnen stoten gegeven van verschillende lengte: een lange stoot van ---------------------- ongeveer vier seconden, een korte stoot van ------ ongeveer een seconde, en een zeer korte stoot -- ongeveer een kwart seconde. Het is goed om als roeier de betekenis van de volgende geluidsseinen te kennen: ---------------------- Attentie ------ Ik ga stuurboord uit ------ ------ Ik ga bakboord uit ------ ------ ------ Ik sla achteruit -- -- -- -- -- -- -- -- Er dreigt een aanvaring! Bruggen Wat betreft bekende bruggen kan het volgende gezegd worden: Kies bij het onderdoorvaren van bruggen bij voorkeur het meest stuurboord gelegen bruggat. Bruggaten gemarkeerd door het roodwitte bord mogen niet gebruikt worden: De aanbevolen doorvaartopening van een brug wordt aangegeven door gele lichten of bakens. Vermijd met een roeiboot waar mogelijk een doorvaartopening met beweegbare brug. Geef de ruimte aan schepen met grotere hoogte die van de beweegbare brug gebruik moeten maken. Voorbeelden: Berlage brug: Deze brug heeft in totaal vijf doorvaartopeningen, waarvan het middelste overspannen is door een beweegbare brug. Alleen de twee stuurboordbruggaten mogen gebruikt worden door roeiboten. Utrechtse brug: Deze brug heeft drie doorvaartopeningen. Zowel het stuurboordbruggat als het middelste bruggat mag worden gebruikt. Rozenoordbrug: Deze brug heeft twee doorvaartopeningen, Alleen het stuurboordbruggat mag worden gebruikt.



8 Veiligheid Vaarbeperking instructie Ervaren roeiers moeten in principe zelf weten welk risico ze bereid zijn om te nemen wanneer zij in de wintermaanden het water op gaan. De vereniging waar zij lid van zijn kan volstaan met informeren en adviseren. Dat geldt echter niet voor beginnende roeiers, zolang zij roei-instructie van de vereniging krijgen. Zij hebben in de regel zelf onvoldoende kennis en ervaring om de risico’s goed te kunnen inschatten en mogen er in enige mate op vertrouwen dat zij door de vereniging tegen gevaren worden beschermd. Daar ligt bij de vereniging dus de verantwoordelijkheid om ongevallen te voorkomen en kan zij, indien het toch tot een ongeval komt, in sommige zelfs aansprakelijk zijn. Om deze redenen is inmiddels besloten te stoppen met het geven van instructie in C1 en skiff buiten de haven zolang het de water kouder is dan 8 º C. Normaalgesproken is dat van ongeveer half december tot begin april het geval. De watertemperatuur zal geregeld worden gemeten en in de wintermaanden op het bord naast de werkplaats te lezen zijn. Is de gemeten watertemperatuur 7 º C of lager dan mogen roeiers die niet over de bevoegdheid S1 beschikken dus niet meer in een C1 het kanaal op, en roeiers die niet over de bevoegdheid S3 beschikken niet meer in een skiff. In de praktijk betekent dat voor beginners dat zij, na in een C1 (volwassenen) of een skiff (jeugd) in de haven de eerste beginselen van het roeien onder de knie te hebben gekregen, hun opleiding in een 2, 3 of 4 moeten voortzetten totdat het water weer warm genoeg is. Winterkleding Er zijn een aantal goede tips die je warmer kunnen houden als je te water raakt. Thermo-ondergoed (een maillot en een T-shirt met lange mouwen) als eerste laag is zeer sterk aan te bevelen. Thermo-ondergoed is niet goedkoop maar een waardevolle investering. Enkele lagen kunststof kleding over je Thermo-ondergoed is beter dan één dikke trui. De lucht tussen de lagen werkt isolerend. Draag GEEN wol en katoen. Dit soort kleding zuigt veel water op en je wordt extra zwaar. Zorg dat de kleding strak om je lichaam zit. Draag geen slobbertruien en broeken. Via je hoofd verlies je veel en snel warmte. Het dragen van een muts voorkomt dat. Niet iedereen vindt roeien met een muts of pet prettig, maar het kan zeker helpen je warm te houden als je te water raakt. Hesjes Ter bevordering van de zichtbaarheid op het water zijn er in de loods reflecterende vesten beschikbaar, met name voor de voorste roeier. Omslaan Onderschat onderkoeling niet. Door het grote warmtegeleidend vermogen van water koel je 25 maal sterker af dan in lucht. Dus na omslaan zo snel mogelijk óp de boot gaan liggen en mét de boot naar de kant trappelen. Je moet ook nog kracht overhouden om op de kant te klimmen. Lees z.s.m. het uitgebreide verhaal hierover in de bewaartrompet. AED Naast de afschrijflijsten hangt een Automatische Electronische Defibrillator, een apparaat dat m.b.v. gesproken woord instructie geeft over het gebruik. Zie voor een uitgebreide toelichting de bewaartrompet. Mobiele telefoon Het verdient aanbeveling om per boot minstens één mobiele telefoon, waterdicht verpakt, mee te nemen om in noodgevallen snel te kunnen reageren.



Deze roeihandleiding kwam tot stand met medewerking van de Denktank en enkele deskundige Trompers. Versie maart 2009 Conny Roozendaal Marit Versteeg Nanneke Groen (voorblad) Bart Tukker (opmaak) Versie 1 oktober 2011 Op initiatief van het instructie-coördinatoren overleg en na goedkeuring door de 'bevoegde instanties'.

Documents

Roeihandleiding Hilversumse Roeivereniging Cornelis Tromp