Safi Airways In-flight Magazine Issue 18th ـJuly-August 2013

Historical Reconstruction Of Ameer Ali SherNawayee Tomb

Safi Airways SAFI BY NAME, SAFE BY NATURE

صدسال با مطبوعات درهرات

وزارت ترانسپورت و هوانوردی اولین نمایشگاه تحقیقی-پژوهشی مطبوعات

درهرات برگزارگردید...

تا پایان امسال چندین فرودگاه والیتی درافغانستان به بهره برداری سپرده خواهدشد...

issue no. 18 july/august 2013

Produced by: iDesign Advertising Co

CONTACT US:AFGHANISTAN +93 20 222 2222

UAE: +971 4 2951040

INDIA: +91 11 41600010 / 11www.safiairways.com

KABUL TO DUBAIDOUBLE DAILY FLIGHTS

KABUL TO DELHIFOUR FLIGHTS WEEKLY

KABUL TO HERATDAILY FLIGHTS

“NORTH GATE” 24/7 SECURE ACCOMMODATION 24/7 SECURE ACCOMMODATION Kabul, AfghanistanKabul, Afghanistan

For more information please contact North Gate at: +937.95.988.830 +937.95.988.831 +937.959.994.627 +937.95.994.569 [email protected] [email protected]

~ www.c3po~ www.c3po--ltd.com ltd.com ~ www.c3po~ www.c3po--ltd.com ~ ltd.com ~ www.c3powww.c3po--ltd.com ltd.com ~ www.c3po~ www.c3po--ltd.com ~ ltd.com ~

Welcome to “North Gate”

CargoConstructionProperty & ContentsGroup Personal AccidentMotor Fleet (Passenger & Commercial)

Political Violence

Come, visit us again and help us serve you as always

We are enticing you with an extra ordinary o�er on our roomsSpecial promotional room rates 35% discount on single room.

Even more Facilities !

Shamiana RestaurantShahista Co�ee ShopMoroccan View RestaurantTemperature controlled buildingWi-f i Internet 27/7

Even more safety

NEW!!! 7 micron Abrasionand Blast resistant Film from3M all around the hotel building.security protection,24/7 CC TV monitoringshuttered entrance

To make reservation, pleaseAddress: Charrahi Ansari, Shahr-e-naw, KabulEmail: reservation@saf ilandmarkhotelsuites.comCall Us: 020-2203131

CargoConstructionProperty & ContentsGroup Personal AccidentMotor Fleet (Passenger & Commercial)

Political Violence

Address: Salang Watt infront of old Inhesarat Kabul AfghanistanContact: 020 777 77 77 / E-mail: kabulsteel@saf iglobal.com

SAFI BROTHER COMPANYThe largest dealer of iron & steel bar varity with international standard certi�cates from the famous companies

60Grade

Produced by

Telephone No+93 799 44 65 60

+971 50 74 28 27 3Email

[email protected]@idesign.af

Websitewww.idesign.af

In-flight Magazine8

Like Us On FacebookSa� Airways In-Flight Magazine

Contents

For Advertising Call Us On: +93 799 44 65 60

Chief Editor: Said Zahid DanialEditors: Pro. Hazin, Naeem Mohamoor & Malik MohamoorCreative Director: iDesign Advertising CompanyGraphic Disigners: Zia Sultani & Rohullah KabirTranslator: Fardin UsmaniGraphic Assisstant: Said Rashed SadatReporter: Jawid RostaporMarketing: iDesign Advertising Company

Chairman MessageDear Valued Passenger, Welcome on Board Safi Airways It is our...f

SAFI BY NAME, SAFE BY NATURE If you stopped to ask anyone almost certainly guarantee that they would tell you that the past three...

Pamir, the Famous Land, but Unrecognized Even though the name and fame of Pamir are universaland its skyscraping peaks ...a

Haseena 12- year old ChildAlthough her remark is childish, but we can realize her aims and feelings from her talks because...

Forty Percent Increase in Exports A Officials in Chamber of Commerce and Industry inform of increase in quantum of exports in the first...

18 SportAfghanistan secured a convincing 3-0 win against Pakistan in a friendship football match...

09

14

24

32

42

Dear Valued Passenger,

Welcome on Board Safi Airways. It is our pleasure to serve you and we hope you will enjoy a memorable flight with us. Our multilingual staff is committed in making your journey as comfortable as possible. We have come a long way in a relatively short time. Safi Airways was founded in the year 2006 and established itself as Afghanistan’s privately owned international airline, filling the market gap for a friendly, affordable airline that does not compromise on safety, and in doing so bridging Afghanistan to the rest of the world. Safety and service excellence is our utmost priority and we are improving every day. Our aircrafts are modern and we operate out of Afghanistan with EASA (European Aviation Safety Agency) requirements and ICAO (International Civil Aviation Organization) regulation compliance. Fulfilling our passenger’s expectations with regard to World Class commercial aviation is our goal for the year 2013 and 2014. I strongly believe Afghanistan and Safi Airways are on route to great opportunities as we are positioned at the cross roads of the Silk Route. We are in the process of modernizing our fleet, two Airbus 319 – 112 aircraft have been added to the fleet, we are also upgrading our in-flight offerings in regards to catering and the ambiance on board our aircraft. We will operate a fleet of modern Boeing and Airbus aircraft in optimizing our fleet performance. Today Safi Airways operates to a couple of destinations, from our hub in Kabul. Soon we will operate to Islamabad and points in the GCC. Plans are ongoing with hopes of expanding to more destinations in the coming year. These are volatile times for the global aviation industry with high fuel prices, global economic slowdown and demand and supply mismatch in our region, and in order to beat our competition we will make fundamental changes to our operating system, and compete with innovative ideas and processes. We are proud of being an Afghan airline and have won the confidence of the travelling public as their first choice for air travel to and from Kabul. I would like to thank you for flying Safi Airways and we hope your experience is a good one and hope to see you on board another Safi Airways flight soon. Yours Sincerely,

Ghulam Hazrat SafiChairman

Message from the Chairman

In-flight Magazine 9

In-flight Magazine10

Like Us On FacebookSa� Airways In-Flight Magazine

Hello empathetic friends and Dear passengers!

I am happy to have provided you the contentment by publishing another issue of Safi Airways In-flight Magazine and you entertain your moments by reading interesting topics of this massive magazine and get scientific benefit out of it. As you are aware that our country Afghanistan was on the threshold of celebrating a national event which was the ninety fourth anniversary of Independence Day and the Muslim people of Afghani-stan cherished this auspicious celebration.Nowadays our beloved Afghanistan traverses echelon of progress and improvement by using the fa-cilities and aids of international community in different scientific, cultural, economical and sports section. On August 20th, one day after the celebration of Independence Day of Afghanistan brave youngsters of football national team of the country showed the moral of Afghan bravery in a manly game against national team of Pakistan and in this friendly match defeated Pakistani team 3-0. We express our greetings and congrats to brave nation of Afghanistan and wish the more success. The youngsters of Afghanistan proved in this great match that they can attain good achievements in sports section and now Afghanistan is the land of peace, friendship and brotherhood not the land of war, crime, horror and terror. Today’s generation of Afghanistan is the generation of knowledge, culture and sports fields and Afghanistan can traverse the highways of improvement and develop-ment and can attain achievements in different fields.Hence, O today’s generation and tomorrow’s hope of Afghanistan! Let’s chant the beautiful slogan “We can do it”.The stakeholders of Safi Magazine by expressing felicitations for this great victory wish that the victor nation of Afghanistan especially the young generation succeed in every exam of the history and pass the elections of 2014 successfully which is also historical exam and mark bright future of this ancient and great territory in a good way. Wish you happy and tranquil trip and we invite you to read the topics of this magazine and if you need, take a copy of it with you and advice others to read it. If you have any suggestions or ideas kindly share your it with us on [email protected].

Thank You Said Zahid Danial Chief Editor

FRAUD CAN KILL!

Afghanistan | 0700107300 (cell) | 318-237-3912 x7303 (DSN)United States | +1-866-329-8893 (int’l line) | 94-312-664-0378 (DSN)

[email protected]

Do the right thingreport frauD, waste anD abuse of u.s. reconstruction money

السفــــــرةاالفــغـــــــــانــــــــی

ریـسـتـــــــــــــــــورانتAL SUFFRA AL AFGHANIA RESTAURANT

L.L.C.

Tradi�onal Afghani Buffet RestaurantEnjoy The Real Taste of Afghani Food

The B

igge

st

Afg

hani R

esta

uran

t

in th

e U.A

.E.

Al Meena Rashid Road, Opp Ramada Jumeirah Hotel, Near Capital Hotel, Al Meena Residence, Shop No.1, Bur Dubai ‐ U.A.E.Email: [email protected] | info@alsuffraalafghani‐restaurant.com | Toll Free : 800‐7227

www.alsuffraalafghani‐restaurant.com

السفــــــرةاالفــغـــــــــانــــــــی

ریـسـتـــــــــــــــــورانتAL SUFFRA AL AFGHANIA RESTAURANT

L.L.C.

Sheikh Zyed RoadTrade

CenterR/A

SatwaR/A

Mankhool Road

Ramada Jumeirah Hotel

IranianHospital

Al Meena Rashid Road Al Wasl Road

LalQila Restaurant

Jumeira Road

Union House Na�onal Flag

CapitalHotel

New Gold Souq

Port RashidSignal

2nd

Dec

embe

rRo

ad

BBQ Tonight

AL SUFFRAAL AFGHANIA RESTAURANT

Dry Docks

Dubai DrivingSchool

nts e |id Be er sg tn I F ots oe dB


SAFI BY NAME, SAFE BY NATUREReport from Arabian Aerospace Magazine

If you stopped to ask anyone almost certainly guarantee that they would tell you that the past three decades of almost constant wars have made it one of the world’s most dangerous countries, with much-publicized withdrawal of the western forces that are cur-rently occupying the country, these are major concerns about the future-but for now Afghanistan is not high on the agenda for route developers. And yet there is a future-and people need to be there to do business and prepare the way for the rebuilding of the country.Afghanistan has a proud history. It was an ancient focal point of the Silk Road and human migration. Archaeologists have found evi-dence of human habitation dating back from more than 5000 years. The land has been home to various peoples through the ages and has been the battleground for foreign invaders, including Alexander the Great, Genghis Khan and, in the modern era, Russia and the coalition forces led by the Americans. However, it has also been the source of a number of major empires such as the Greco-Bactrians, Kushans, Hephthalites, Saffarids, Gaznavids, Ghorids, Khiljis, Timurids, Mughals and Durranis-many of which still have control or respect in certain parts of the modern Afghanistan.As a Briton, the advice from my Government about visiting Afghanistan was clear: Don’t go! As a European, the travel message was also clear: “Afghani-stan airlines are on the EU blacklist. Safety, it seems, is an issue. All of which makes the challenge facing a carrier that describes itself as “the airline of Afghanistan” somewhat greater than most. From a modern administrative office in the Dubai Airport

Free Zone, Safi Airways is working to surmount that challenge. Safi was the first private airline in the history of Afghan aviation. It was founded in 2006 by Ghulam Hazrat Safi, Afghan business-man from the Herat. The Safi family has a wide range of interests including property, agriculture, hotels and retail, with a name known throughout the country. “From the start the idea was to run the air-line properly to international standards,” said marketing manager Naeem Mahmoor. The airline has its headquarters in the heart of Kabul but opened the office in Dubai for security and safety rea-sons and to use the UAE as a gateway for other airlines to pass passengers for the final stage of the journey to Afghanistan. Safety is a key issue for any passenger and that has been the number one priority for Afghan airlines. “If you want other airlines to use your services you have to match their safety standards-or even be better,” Mahmoor said. For Safi, its world collapsed in February 2010 when the European Union (EU) put all Afghan airlines on its blacklist. The carrier was effectively banned from European airspace, putting an immediate end to its newly formed and successful flights to Frankfurt and its plans to expand to other key European or even US routes. Zaidan Khalifat is Safi’s director of quality and safety. “It was di-sastrous for us and we had done nothing wrong,” he said. “The EU decided that the Afghanistan Civil Aviation Authority had failed to prove it could monitor and control its AOC holders. It was all about the oversight.” Safi knew its level of standards was right-its immedi-


ate problems was demonstrating that to the world. The answer was the International Air Transport Association (IATA), which spearheads the world’s airline operations. “We needed to join IATA and we needed to get the safety audit,” Khalifat said. The IATA operational safety audit (IOSA) programme is recognised globally and is the accepted evaluation system designed to assess the operational management and controls systems of an airline. It is supported by the FAA and EASA. The audit process is intense but, in February 2012, Safi passed and was accredited by IATA. The airline was also admitted as a full member of IATA. For chief executive Pierfranco Prato – formerly-COO of Kuwait’s Wataniya airline and previously Alitalia-this was a key step in emphasizing the reputation of the airline. “We have come a long way and it has been no easy task in establishing a commercial airline from this part of the world.” He said. “The aviation industry and the country’s infrastructure are gradually being built and improving every day. Safi Airways is patronized by the expatriate Afghan community, the western community working for a variety of NGOs, the local busi-ness community, and the blue collar workforce, who are residents in Afghanistan and the GCC.” But that reputation has not reached as far as Brussels. And, despite being recognised by IATA as a “safe” airline, Safi remains on the EU blacklist. IATA director general Tony Tyler described the EUs stance as “absurd”. Speaking at the IATA annual general meeting in Cape Town in June, Tyler said that Safi met all international safety standards and was

IOSA certified. “They say the issue is oversight and yet it is ok for European carriers to fly in. if it is not safe for Safi, then it is not safe for all airlines. I think it is time for the European Union to think again.” Tyler took the opportunity to criticize the whole concept of the EU blacklist. “There is no transparency and no international standard. The whole ban list is not helpful for safety. Airlines don’t know why they are on the banned list-and they don’t know how to get off it. that is simply wrong.” I was invited to see the operation for itself, to visit Kabul. Witness the ground handling and talk to passengers and staff. “Remember Afghanistan is a war zone, it is different. But it is also like being in Karachi, Rio or Mexico City. Security is a matter of real life, but is it worth seeing,” Prato said. And it was. Kabuls main airport is small but there was a warm wel-come from the immigration and customs officers. Even the machine-gun toting security staffs on the airfield were polite and friendly as they pointed photographer Ian Billinghursts camera lens away from the rows of afghan Air Forces G-222s, (similar to the USAF C-27A transporters) and Russian-built helicopters, while overhead, Ameri-can Apache helicopters patrolled the military base at the far side of the runway. The mountains on the route between Dubai and Ka-bul are stunning with rugged views that match any of the Nepalese or central Asian postcard points. At 35000ft Safi’s full service was also up to scratch. The team is truly international, with American or European pilots, cabin crew-including Afghani women-providing a


range of languages and dialects, and service standards that match most international airlines. The Thursday afternoon flight from Dubai was packed. Passengers were from all over the world. One Australian Government official had flown to Dubai with emirates before transferring to sari; an American NGO worker was on regular journey from Texas to the afghan capital. “I have flown with other airlines to Kabul but Safi does a good meal, it goes on time and it is has a good reputation for safety,” she said. On the ground, Safi’s own staff are quickly remov-ing the baggage and busying the passengers to the arrivals lounge. Ground handling services Unusually, Safi provides its own ground handling services. Director of ground operations is Hamit Kahveci. TV screens in the Dubai office enable him and his team to see how the operations are working at any time. “We have much greater control and can pro-vide a better service to our customers by managing this with our own staff,” Kahveci said. At the moment routes from Kabul are limited. The airline is reviewing it fleet options. It currently operates just four aircraft-a Boeing 767, a Boeing 757 and a pair of A320s. it flies twice daily to Dubai, has a daily service to Herat, and flies four times a week to Delhi. Prato believes there is much more in store. “We are working vigorously on route expansion. Jeddah and Riyadh in Saudi Arabia, Mashhad and Najaf in Iran and Islamabad in Paki-stan will be coming up soon. We shall also add more frequency to our Delhi sector,” he said. Safi Airways also operates ACMI char-ters, Hajj and Umrah flights, VIP and special flights. It frequently welcomes Afghanistan president Hamid Karzai as a passenger. Last year the carriers operated Hajj charters and carried more than 10000 pilgrims from Kabul to Jeddah and back “as the only full-services carrier operating out of Dubai to Kabul, we have an edge over the low cost carriers on the route. We have targeted the premium up market sector,” Prato said. The airline has been investing in people with a new highly experienced management team. Heading the commercial business is Husain Nalkhanday, an indus-try veteran, who has worked with British Airways, Gulf Air, Etihad and Nasair. Nalkhanday is focusing on the route development and also driving up the service standards even higher, whether it is on board or through the airlines passenger-facing sales offices in Kabul and Dubai. Of course, by operating from the two centers we are do-ing a lot of things by remote control,” he said. “Afghanistan has a complex business environment with the challenges of security. But here are a lot of opportunities. Air travel has great prospect because of the mountainous landscape and the resulting poor road structure and total lack of a rail network. “The country has lost 30-40 years of its operational life. It is trying to get back on the world map. But it is making huge progress, not

only in managing the security situation but also through develop-ment as well.” Regional airports Afghanistan is planning on five new regional airports with funding from the international commu-nity and the Afghan Government. “The country is good at heart. Moving forward is the way. There are a lot of people inside the country and internationally who want to make it work,” Nalkh said. Of course, getting Safi off the banned list and seeing the civil avia-tion system meet international standards, is one of those key aims. “The FAA is working with Ministry of Transport to bring avia-tion to the level. It has chosen Safi as its partner and we are help-ing. Hopefully in the year the hurdle will be over and we can get on,” Nalkhanday said. He believes that, once the EU ban is lifted, the airline will grow quickly with long-haul point-to-point flights and re-connecting again with the popular German market through Frankfurt. Safi is currently reviewing its fleet options. “We clearly need more short-haul aircraft, which we can use for domestic or neighboring countries,” said Nalkhanday. “We are looking at options now. It has to be the right aircraft. Kabul is dusty and has a 6,000ft elevation. The aircraft need to be capable of hot and high operations. A320, Fokkers, even MDs can be used.” The airline could also be increasing its Dubai flights. “Dubai is most important. It is a great gateway to the world,” he added. “Our flights are currently operating 85-90% full each day and we could add a third flight and start targeting the labor market to grow market share. “We are certainly not planning to compete on cost. We want to add value and we are looking at improving services even more.” In June the airline launched a new food service on its routes, with the catering supplied from Safi’s own Landmark Hotel at shahr-e-naw central Kabul. Mahmoor said: “Business class passengers will be welcomed with our very own Safi Airways signature drink and will be able to enjoy a selection of carefully prepared canapés with refreshing beverages and tempting appetizers, local and internation-al main courses and a choice of delectable desserts served on fine china and glassware. “Passengers seated in economy class will enjoy the best of local and international cuisines, made fresh and prepared to the highest standards, as we are the only full-service carrier operating to and from Kabul, we believe in quality and excellence for Safi Airways, valued clientele. “The majority of our clientele are western expatri-ates and the affluent local population. Our flight attendants are busy going through the process of attain-ing excellence in various disciplines of catering and presentation. “There is a high emphasis on how to exceed guests, expectation and how to pay attention to the smallest details of service. This is what will set Safi Airways apart from its competition in the region and stay on top as a leader in the full service category,” Mahmoor concluded.


7 February 2013 until stocks last.

With the relationship between Afghanistan and Pakistan of-ten marked by diplomatic fouls and offsides, it took a football match in Kabul to bring the neighbours together on Tuesday 20 August. The Friendship Match Presented by Roshan was a FIFA-sanctioned friendly played at the Afghan Football Federa-tion’s stadium with a capacity of seven thousand people. The delirious crowd cheered almost everything, even a throw-in. It was the first international football game played in the Af-ghan capital for a decade and the few thousand people lucky enough to get tickets were bent on shouting their team to victory. The visitors were Pakistan, whose national team last played in Kabul in 1976, when they lost 1-0. Three decades on the Afghans were favorites again, even without the partisan home crowd, higher than their neigh-bors in FIFA world rankings and fielding a stronger team. The official line was that the game was a match for peace, and it didn’t matter who won or lost. In reality, the Afghan crowd were shamelessly hungry for victory on the Astroturf pitch, and their team delivered, scoring once in the first half and twice more before the final whistle. Pakistan barely had a shot on goal. Sanjar Ahmadi kicked the first goal for Af-ghanistan in the 19th minute, the only in the first half. In the

second half Ahmad Arash Atifi scored the second goal in the 53rd minute and Marul hit the third and final goal 17 minutes later.The match was promoted as a symbol of football’s ability to foster peace and unite countries in a shared love of sport, but the result was celebrated by many Afghans as a sweet victory over an old and bitter adversity. “I am a huge football fan, and this match was so important for us,” said Shabir Ahmad, 27, a government employee at the match. “There are a lot of rivalries between Afghanistan and Pakistan, even if this match was meant to boost friendship.” The AFF was first founded in 1922 and admitted to FIFA in 1948. It was suspended in the 1990’s during the civil war and ensuing Taliban rule.Fans flocked from all over Afghanistan to try and attend the match, including Shafiqullah, who came from volatile south-ern Kandahar province. Because his flight was delayed, he couldn’t find a ticket, which cost between 100 and 300 Af-ghanis ($2 and $5). “I came to Kabul all the way from Kan-dahar to watch this match and did not manage it. I am very sad,” said Shafiqullah, who like many Afghans goes by one name. “I feel like Afghanistan has won the World Cup. Actu-ally, it is better than the World Cup,” said student Rohullah


Ismailzada, a Barcelona fan who had blown 500 Afghanis ($10) meant for school fees on a black-market ticket. “I thought this might not happen again, or I might not be alive. God will provide money for my studies. “I hope to come to many more international games here,” said Haroon Shirzad, a 21-year-old student who was shirtless and painted from the waist to his hairline in the colours of the Afghan flag. Youths such as Rohullah & Shirzad sat alongside men with long, grey beards in the buoyed up crowd. There did not appear to be any women in the stands outside the VIP and media areas. And though the mood was overwhelmingly positive and con-vivial, the match was a brief bright moment in an otherwise troubled and often bloody relationship. STRAINED RELATIONSHIP Pakistan and Afghanistan share a large and porous border riddled with insurgents and smuggling activity, and have a history of strained relations that sometimes led to clashes. The lines of riot police at the entrances to the stadium were nervous but orderly; they had been preparing for this day for a week, according to one of them.“Security has to be very tight because it is such an impor-tant game,” he said. And while the game was celebrated as a chance to promote Afghanistan’s future, the ghosts of the

past were never far away. Other reminders were also present. The match was played less than a kilometer away from Ghazi Stadium, which today is used by the national football team to train. During the brief rule of the Taliban, however, Ghazi Stadium was used for public executions and mutilations of people who had transgressed the Taliban’s strict laws. Once the match was finished the Afghan team ensured the Afghan crowd knew just how pleased they were to have beaten Paki-stan - dancing in circles and waving large Afghan flags. “I’m so proud that Afghanistan beat Pakistan; Pakistan has always looked down on us,” Afghan head Coach Mohammad Yousuf Kargar told local television and added, the main goal is to create better relations between nations in both countries.” The head of Afghanistan’s soccer federation, Karamudeen Karim, said the contest was “a positive signal of normalcy in Afghanistan.” He added, this match “will open the door for other countries to visit Afghanistan and to play this fantastic game.” As football fever sweeps across the country, The Friendship Match was the ideal lead-in to the start of the second season of the eight-team Afghan Premier League, which kicked off on August 22nd at the AFF Stadium in Kabul. A second game between the two nations is scheduled for December in the northeastern Pakistani city of Lahore.



After the collapse of Taliban regime in the country, the citizens of Afghanistan passed two presidential and provin-cial council elections and two parliamentary elections suc-cessfully and by their partaking in two terms, they elected Hamid Karzai as the president and also brought their repre-sentatives to House of Representatives and in this period the House of Representatives has passed tens of law in different fields. From that time up to now the world has recognized Afghanistan as a democratic country and public government and based on this legitimacy, international community coop-erates with the government of Afghanistan. Holding presidential elections of 2014 is the most important and fundamental matter not only for the people but also for the government of Afghanistan. Efforts of Afghan Govern-ment Ranks in holding presidential elections in every sec-tion that is related to elections is felt and seems noticeable. Empowerment of security forces of the country for securing peace and stability; efforts for more motivation of Afghan citizens to participate in the process of elections by indepen-dent commission of elections and other governmental and nongovernmental institutions with the cooperation of public media are the main programs and are in proceeding, but pass-ing election law by the parliament and signing it by Hamid Karzai, President of Afghanistan, guaranteed the transpar-ency of holding presidential elections. This law was enacted and became applicable after signing and based on the decree of Hamid Karzai, President of Af-ghanistan. Some officials of supporting institutions of elec-tions in the country believe with signing election law by the president, citizens of Afghanistan got confirmed that presi-dential elections will be held as transparent and fair in the light of this law because in their belief, this law guarantees the autonomy of independent commission of elections. Jandad Speenghar official at fair and free election founda-tion says, ”Election law is the biggest and the most justified document for the elections to be held in Afghanistan and in-deed by signing this law, the process of holding elections in the country is specified and based on the contained articles in the mentioned law, we can define and identify the quality

of transparent elections and competency of independent elec-tion commission as liable institution.” Although the oppositions and political parties accuse the gov-ernment for not holding the elections, efforts and consecu-tive and continued plans of Afghan Government for holding coming elections shows the fact that the government of Af-ghanistan is not only interested in holding elections but also is trying to hold coming elections in a secured atmosphere and transparent and fair way. Signing election law by the president of Afghanistan Hamid Karzai is indicative of accepting obligations and responsibili-ties of the coming presidential elections. The matter which clarified insubstantial rumors to citizens of Afghanistan that the government has serious determination and decision to hold elections. Meanwhile Noor Ahmad Noor speaker of independent com-mission of elections said to the reporter of Safi Magazine, “What is written in election law will be performed and this law has given authority to independent commission of elec-tions; therefore, we know it is our responsibility and we will act based on this law.” Mr. Noor clarified that after signing election law; all the schemes of independent commission of elections will be applicable based on this law. Speaker of independent commission of elections emphasized that in election law quality, characteristics and specialties are speci-fied for the nominees of presidential elections, parliamentary elections and the national council. Therefore, those who nominate themselves for presidential elections should correspond with the specialties which are considered for them in the law; otherwise they will not have the right to be nominated in elections. On the other hand, se-curity officials talk about preparation of their security forces for providing safety during elections. Seddique Seddiquee speaker in ministry of interior of Afghan-istan says, “National policemen become more professional day by day and preparation to take security responsibilities becomes more every day and this is itself the indicative of ca-pability of security forces. Mr. Seddiquee also said, “Provid-ing security on the day of elections is the serious and momen-


tous responsibility of policemen and other security forces. They effort and have serious plans and police are protectors of citizens and the country every time and everywhere not only on the day of holding elections but also on the other days. Providing security on the day of holding elections is the most important responsibility of national policemen and oth-er security forces because election is the most important and basic matter for the government and citizens of Afghanistan. Therefore, the ministry of interior and other security institu-tions do their overall attempt so that the citizens of the coun-try go towards the ballet boxes on the day of holding elections in a safe atmosphere without fear and terror. Mr. Seddiquee pointed ministry of interior in coordination with ministry of defense and national department of security of the country have some plans to provide security on the day of holding elections and the work is progress regarding this matter. On the other hand, speaker in independent commission of elections talks about the extension of voting card distribution offices in Kabul and provinces of Afghanistan for a number of citizens who haven’t taken voting cards yet or who have lost their previous voting cards. According to Mr. Noor, the number of participants who go to registration centers to get voting cards becomes more every day and it shows the par-taking of citizen of the country in the process of future elec-tions. Holding presidential elections and other elections in the country is not only the responsibility of Afghan Government but also it is the responsibility of every citizen. For this reason, there is need that all the citizens of Afghani-stan attempt for holding transparent and fair elections in the country and fulfill their responsibility towards this national and public process. Malik Setez official of civil society net-work says, “Election is the most fundamental component of democracy; through elections the citizens elect statesmen. It means the people themselves elect in charge for them and their country. Therefore, the citizens have main responsibility in elections and every citizen is responsible to supervise the process and transparency of the elections, give vote and insert the ballet paper into the ballet box based on the merit and schemes of the nominees. Mr. Setez also emphasized that the destiny of the country and the nation is related to the schemes of nominees and this destiny is also related to the vote of ev-ery citizen.

Therefore, all the people of Afghanistan who work in govern-mental or non-governmental institutions are responsible and obliged to support election process and attempt for transpar-ent and fair elections and co-operate the government, officials of election commission, and other institutions that are respon-sible to hold elections. Although a number of citizens talk about their participation in the process of elections and voting for their favorite nominee, they want the security institutions to provide safety on the of elections. Mohammadullah Behrozyan, student at faculty of political sciences and law said to Safi Magazine, “We are ready to take part in the future presidential elections of Af-ghanistan and election is considered the only choice for the stability of country’s future, but there is need so the govern-ment officials and election commission should show serious-ness in holding transparent elections without fraud. Mohammad Ayaz Frotan, student at faculty of sociology in social sciences of Kabul University also says providing se-curity is the only condition to hold transparent and fair elec-tions. He emphasizes not only the government but also the people must fulfill their responsibility to hold elections and co-operate the government and security forces regarding this matter. Sarwar Leqaa, student at graphics faculty of fine arts empha-sizes all the citizens should take part in the process of elec-tions bravely so that they can mark the future of their country. He clarifies if the people want, there will be no fraud in the elections because people are the ones who vote and elect their future leader, so if the people vote based on the specialty and schemes of their favorite nominees, there will little possibility of fraud. After the collapse of Taliban regime in the coun-try, the citizens of Afghanistan passed two presidential and provincial council elections and two parliamentary elections successfully and by their partaking in two terms, they elected Hamid Karzai as the president and also brought their repre-sentatives to House of Representatives and in this period the House of Representatives has passed tens of law in different fields. From that time up to now the world has recognized Afghanistan as a democratic country and public government and based on this legitimacy, international community coop-erates with the government of Afghanistan.

Ameer Ali Sher Nawayee’s Tomb is located in Herat Avenue, the re-construction work of which was completed during a project after a year. This project was put into operation simultaneously on the day of celebrating cultural heritage of Herat.Aria Raufian chairman of culture and information of Herat said to the reporter of Safi Magazine, “Reconstruction work of Ameer Ali Sher Nawayee’s Tomb with original architecture and design of Herat was completed during eight months at the cost of three million and three hundred thousand Afghanis from the budget of ministry of culture and information.” According to the chairman of culture and information of Herat, Ameer Ali Sher Nawayee’s Tomb was destroyed based on an agreement with Uzbekistan be-fore this in the year 2004, but its work was stopped due to UNISCO’s preven-tion about the architectural design of it; its work with original architecture of Herat restarted a year ago and completed in this period.” Ayamuddin Ajmal responsible for the monuments of Herat said,”Ameer Ali Sher Nawayee’s Tom has been constructed with infrastructure of 49 meters square and height of 9 meters as 7 on 7 meters square. This tomb has been made in ancient style and original architecture and in some parts of this tomb Herati tiles have been used.” On the other hand, the department of culture and information of Herat talks about reconstruction of tens of historical buildings, but emphasizes by paying attention to the quantity of historical buildings in this province, the budget of the ministry of culture and information is negligible in this regard.


RECONSTRUCTION OFAmeer Ali Sher Nawayee

TOMB

Therefore, they want more assistance for reconstruc-tion of historical buildings in Herat Province. Assisting countries amongst them Italy showed interest in taking part to reconstruct historical buildings in Herat Prov-ince, but there is serious need that ministry of culture and information of the country should take serious ac-tion regarding this. Chairman of culture and information of Herat also said, “Amongst 430 archeological regions and cultural heritage in Herat Province, more than seventy percent of them are in the state of destruction and if the gov-ernment doesn’t pay attention to the condition of these heritages, more of them will be destroyed; not in too dis-tant future.” Based on historical narratives of Timurid (Teymoori) period, Ameer Ali Sher Nawayee, minister and poet of Herat Timurid period has been buried in this place beside the tomb of Gohar Shad Begom, wife of Shah Rukh Mirza, king of Timurid period. These two tombs are located at the beginning of Herat Avenue, near historical mossala (place for prayer outside a town), which is called Bagh-e-Zanana (women’s garden) for years. Ameer Ali Sher Nawayee, great thinker, poet, literate and dexterous writer of Timurid period, statesman, fa-mous and well-known personality around the world, was born in the month of February, 1441, in a religious and intellectual family in Herat Province. He started his preliminary education at four years of age and began po-etry when he was ten years old. Ameer Ali Sher Nawayee was bilingual poet, which means he has written a lot of poems and stories in Turk-ish and Dari languages. In his writings he has evoked people to goodness, truth, virtue, purity and education. One of his valuable phenomena is Kulyat-e-Khamsa (The collection of five). His pseudonym was “Nawayee” in his Turkish poetry and phenomenon and “Fanee” in his Dari poetry and phenomenon. Since Ameer Ali Sher Nawayee was a skillful poet, scholar, writer and shifty politician, and at the same time he was the foster brother of Sultan Husse-in Bayeqra, he became trustworthy and dependable for Sultan (King) and worked in acute posts of the govern-ment and achieved high ranks. Nawayee also made continual attempts and untiring ef-forts for the empowerment and stability of Sultan Hus-sein Bayeqra’s Government and emerged triumphant out of the problems. He played key and creating role in de-velopment and prosperity of Khurasan of that time. He developed a lot of schools, madrasas (school of learning Islam Religion), mosques, hospitals and bridges during Bayeqra’s Government, the number of which reaches to more than 370. His death happened in the year 1527 in Herat, and he had been buried in Herat Avenue.


PAMIR, THE FAMOUS LAND, BUT UNRECOGNIZED

Mountains is located in the south of it. Pamir Mountains oc-cupy 70,000km square of area. The height of this land from the sea level is 4000 meters which causes the problems of water and weather. Winter in this region prolongs up to seven months and only in the month of January, there is no dew at night and temperature reaches up to seventy degrees during the day.” Pamir has rather dry weather and snow and rain are scarce. The winds are cold, but not intense, but despite dry weather, many and ever-flowing lakes flow from its valleys and hillsides. Its lakes which include Qaragol with 300,000 meters square area and Sarigol with 4267 meters square area flow in Aamo River.Imamuddin Farhadi official in tourism section of Pamir Tour-ism institution said to Safi Magazine about this, “Most of the waterlines that descend from Pamir Mountains, are known as the assistants of Amoo River, but the other section of Pamir water flows in east side namely in China and it is combined with Tarim River and descends towards China.” Mr. Farhadi also said the highest mountain of Pamir is called Tagharma which has 7899 meters height. Other mountains that have been formed in Pamir side and are located in north of Tian-shan Mountain Series, are extended from around Samarqa-nd to inside Turkistan and China; and in the south, they are formed from Queen lone, Qaraqurum and Himalayas which

ven though the name and fame of Pamir are universal and its skyscraping peaks bestows pride to the earth and earthlings and has owned the title of roof of the

world, it has hidden some mysteries in its heart that the hu-man has not been able to discover and identify them yet. This time Safi Magazine in the series of its productive and investi-gative reports has introduced Pamir, the mythical land, which is located in the east of Afghanistan. Pamir, the land which is well known as the roof of the world, is the highest peak of the world in this region. A place, the deer of which have worldwide fame. This mountainous place with its Skyscraping Mountains always covered with snow, forms the highest region in south east continent of Central Asia which belongs to Afghanistan. This region was once famous by the name of god of sun. This word is taken from Pae Meer which means Pae Meetra (Mee-tra’s foot). It is also called roof of the world in local language. According to general geography book of Afghanistan, “Part of this region belongs to north neighboring countries of Af-ghanistan such as, Tajikistan and Kirghizstan and a part of it belongs to Pakistan. Eastern part of it ends in the deserts and sand dune of Turkistan and China and as it is clear from the north in Fergana and in the west it lowers in the length of floods that form Aamo River and Series of Qaraqurum


are all connected to one another. Habibullah Aria, lecturer of geography at faculty of geology in Ka-bul University says about this, “Pamir which has as much fame around the world is that much unrecog-nized and mysterious because the cold weather and height of this region have caused fewer researches to be done about it. On the other hand, problems and disorders of three decades caused the chances of academic research not to be done about the recognition of natural and im-portant regions such as Pamir.” In the western part of Pamir is located the Series of Hindukush Mountains and its sequel which includes Baba Mountain (Koh-e-Baba), White Mountain (Saped Koh), Black Moun-tain (Siya Koh) and north mountains of Khurasan such as, series of Suleiman Mountains along Sindh River in south part ends in Baluchistan and Indian Ocean Coasts. According to Mr. Farhadi, the main ways of neigh-boring countries of Pamir namely Afghanistan, Pun-jab, Turkistan, Kashghar and Iran pass through this series of mountain. In the hillsides related to Pamir and Wakhan District of Badakhshan province are lo-cated agricultural lands and wide deserts. Although the number of population that lives in Pamir is more than 370 families, these inhabitants are mobile and live like nomads which means in summer season they move to higher peaks and with the coming of autumn and beginning of winter they come back from the hills to lowlands and deserts because both the thickness of snow layer and limitless coldness of weather obstruct them from living in the mountains and their livestock can’t tolerate the limitless cold-ness of the weather and if they remain in the higher parts of the mountains, they will die. Therefore, Pamir dwellers have to inhabit in summer in one region and in the winter in another one. Asaar Hakimi, journalist and researcher says Kirgiz and Turkish nations form the original inhabitants of Pamir and a number of them after the coup d’état against M. Daud Government and beginning of Communist Government in Afghanistan in the year 1978 immi-grated to Turkey and settled in that country. Pamir settlers have their own language which is called Pamiri Language, but amongst the settlers, who live in the regions related to Pamir, there are common languages such as, Wakhani, Sheghnani, Ashkashmi, Yazghulami, Monjani, Bartangi, and Bejawi; the set-tlers of this region talk in these languages. Although they have assigned Pamir glaciers more than thousand glaciers, but as Mr. Hakimi says at the midst of high peaks where there is no possibil-ity of going, are thousands of undiscovered glaciers that have been full of ice and hail in length of thou-sand years and are still sable. It is said that Pamir Mountains are full of natural resources such as, mo-lybdenum, tungsten, rare metals, mica, and crystal

stones and the stated stone is azure which is related to the district Kiran Manjan of Badakhshan Province in Pamir Land. In the midst of other part of Pamir Mountains Series along Darwaz district of Badakh-shan Province, are gold mines as well, but profes-sional work has not been done on them yet. Pamir Region is divided into two parts of Eastern Pamir and Western Pamir. Eastern Pamir is an im-passable region and it resembles the highlands of Tibet and Qaraqurum and its mountains despite the height of 5000 to 6000 meters, look like low-height plateaus. The deserts of Pamir are expanded to the width of 4000 to 5000 meters. Thick layers of snow exist in the height of 450 to 550 meters. The temperature differs greatly in the shade and in the sun and sometimes reaches to 48 to 55, -0 degrees. Its soil is salty, mostly frozen and sometimes is covered with tundra soil. The winds that blow in this region pass the mountain peaks for this reason; they contain little rain between 75 to 100mm in a year. Economical income of the ingenu-ous Pamir Settlers is only formed by livestock due to the cold weather and other inappropriate tasks, but settlers of regions related to Pamir in the districts of Wakhan and Sheghnan in addition to livestock, they do business and farming as well. Pamir has wide and green pastures and Pamiri camels and yaks graze in these pastures as herd in the summer season, but in the winter season, hay must be provided for them because the thickness of snow is so much that the animals are not able to take out the hay under the snow in the winter season. Pamir settlers own the lo-cal music and culture and tradition related to them. Their tradition differs greatly from the tradition of the settlers in the districts located along Pamir. Dawlat Mohammad Joshan, Pamiri writer and poet points out; lack of commuting Pamiri settlers to other places over the years has caused them to have their own, special culture. For example, their wedding an-niversary is kind of that after wedlock anniversary, the groom doesn’t have permission to go to bride’s house for a year and the bride must live in her fa-ther’s house till a year. There were no even clay houses in Pamir some years before now and they made their houses from wad of camel, yak and sheep wool and because of this, they moved from one place to another easily and pitched their tents everywhere. Most of their clothing and footwear are made from wool and hide of sheep be-cause coldness of weather is limitless in Pamir, but woolen and skin-made clothing and footwear are very warm and by wearing them, less coldness of the weather is felt. Animal ghee, animal butter, cheese, yogurt, milk of sheep, yak and camel, dried curd of yak, and mutton are the common and usual foods of Pamirian.



T V C O M M E R C I A L

MA

R

KE

TI

NG

PR

I NT

ME

DIA M

ONITORING

+93 0 799 446 [email protected]@gmail.com


T V C O M M E R C I A L

MA

RK

ET

IN

G

PR

I NT

ME

DIA M

ONITORING

+93 0 799 446 [email protected]@gmail.com


USAID intends to launch a program of $200 Million for Af-ghanistan’s women, to guarantee the role of women in Af-ghanistan’s future; boosting and capacity building of women in political and economical field is the key target of this pro-gram. Afghanistan’s women were more vulnerable than the other stratum in the past three decades. Continued fighting, traditional society and unpleasant tra-ditions were the main challenges that restricted the role of women in political and social fields, but in the past twelve years both the government and the international community paid special attention to the women’s status and right now we can see the position of Afghanistan’s women in every field in a noticeable way. In the past twelve years, tens of advocate institutions for the woman rights developed in Af-ghanistan. These institutions work for obtaining the rights, capacity building and justice of the women who are vio-lated. Most of these institutions are funded by the interna-tional community and countries that support Afghanistan

financially. cial facilities and aids were inclined for boosting, improving and capacity building of women in Afghanistan, the work of advocate institutions of woman rights was feeble and their achievements were less than what was expected, but beside these defects, achievements in developing and ac-tivating women in politics and society, learning and educa-tion are observed and women’s condition comparing to 10 years back especially during the regime of Taliban when the women even didn’t have the right to come out of their houses is non-comparable. But after 12 years cooperation of interna-tional community for Afghanistan, speculations for decrease of these aids day by day has caused the concern of Afghan citizens at present time. The United States has promised to aid two hundred million dollars for the purpose of boosting and capacity building of Afghan women, which means Americans still show interest in boosting and developing Afghanistan’s women. Rajeev Shah, chairman of USAID in Afghanistan has said this

Two Hundred Million Dollars US Aid to Boost and Develop Afghanistan’s Women


But if the government and international community support Afghan women, they will have more ad-vancement in politics and society in the future. But chairman of USAID mentioned about this solicitude of Afghan women that they would continue their co-operation in Afghanistan, “The United States pays special attention to the role of Afghan women in politics and society; we believe that the women will form a big part of society, economy and politics of this country in the future 10 years namely up to the year 2024. If the women are not beside the men in the government, there is no doubt that Afghanistan won’t have noticeable success.” According to Mr. Rajeev, advancements were at-tained for the rights of women in last twelve years, but continuing advancement of women for security and stability of Afghanistan has main importance in the future. “The United States of America has al-ways asked the leadership and rank of Afghanistan’s government to pay special attention to political deci-sions and provide chances for the women and girls. The government of Afghanistan has also shown seri-ousness regarding this matter and this is an achieve-ment both for us and for the government of Afghani-stan.” Poverty and illiteracy amongst the women of Afghanistan, especially the women who live in the remote areas are the other challenges and the wom-en themselves obstruct their rights and privileges; a number of woman rights activists believe that there was no struggle in the last twelve years as it was ex-pected to eradicate violence against the women, but to struggle seriously the violence against the women; at first the awareness of their rights that they don’t know about should be speed up; and literacy courses should be launched for the illiterate women; eighty percent of whom live in the villages of Afghanistan. Nevertheless, it is assumed that both the government of Afghanistan and international community have reached the outcome that women form half of the ef-figy of society and without their participation in com-munity and politics; the society resembles the bird with broken wings that cannot fly. For this reason, there is serious attention for the advancement of the women so this genus that has faced the violence and frustration for years; build the capacity and alongside with the men participate in welfare and easement of the society.

is the biggest investment in boosting and developing sector of Afghanistan’s women as compared to other countries. On the other hand, chairman of USAID has informed the cooperation and interest of countries such as Australia, Britain, Japan and European Union in boosting sector of Afghanistan’s women. Partici-pation of these countries will increase the sum to four hundred and sixteen million US dollars and with this toll; great functions will be done for Afghanistan’s women. This program which is named “Promotion” includes placement skills of women aged between 18-30 years, helping entrepreneur women by credits and microfinance, teaching the women who want to have role in politics, launching gender and learning vocational skills institute, and providing international scholarships for the women and two hundred million dollars will be consumed in these sections. The chairman of USAID also said that by operating this program they try to launch 3500 small businesses like trade for Afghan women so that by boosting local development, they may compensate the decrease of foreign aids for this country. Meanwhile a number of woman rights activists are worried that by egression of international forces from Afghanistan the scope will become restricted for them and the achievements which they obtained in 12 years will be lost. Anar Kali Honaryar senator at Afghanistan senate said about this to the reporter of Safi Magazine, “The problems of Afghanistan’s women are more than what the media and political parties mention about and if Afghan government and the international commu-nity don’t pay more attention to this, it is feared that by the egression of foreign forces from Afghanistan the women in the remote areas of Afghanistan will face more problems and the freedom and respective right which they attained by passing the years won’t be reachable anymore.” Mrs. Honaryar also said that old traditions and traditional society of Afghanistan are the main challenges that women are faced with and these problems are deemed the serious barriers on the way of woman activity in the society.

Water is the source of life and the first resource for contin-uation of humanity world because if there were no water, life would be impossible not only for the human, but also for all living-things and plants on earth. In all countries of the world, water is the most important need and resource of growth and expansion, but Afghanistan in spite of having underground water resources and flowing waters, hasn’t been able to benefit a little of these resources. Engineer Sultan Mahmood, general director of irrigation bu-reau of Afghanistan in ministry of water and power says, “The most important water resources of Afghanistan are the flowing and ever-roaring rivers which are flowing in four seasons of the year, but at the present time, only thirty percent of these waters are utilized and the remaining water of Afghanistan is utilized by the neighboring countries, Iran and Pakistan.” Although exact statistics about the amount of Afghanistan waters is not available, and overall research hasn’t been done about this, but the statistics which has been presented by the ministry of water and power shows; the flowing waters of our country reach to more than seventy five billion cubic meters and only 25-30% of it is utilized inside the country and the remaining 70% is utilized by the neighboring countries. Engi-

neer Shujauddin Ziayee, adjutant in the ministry of water and power said to the reporter of Safi Magazine, “From the col-lection of water resources in the country which is estimated to seventy five billion cubic meters; twenty billion cubic meters of it is formed by underground waters and the remaining is formed by flowing waters.” Adjutant of ministry of water and power outlined some of the water resources of Afghanistan based on flowing rivers in different provinces of the country as follows; Amoo River, which is located in the north-eastern part of Afghanistan, and is originated from Pameer Mountains, contains nearly twenty two billion cubic meters of water. Helmand River, located in the east-southern part of Af-ghanistan, contains nearly nine billion cubic meters of water. Hariroad River, located in Herat in the west of Afghanistan, contains twenty eight billion cubic meters of water. Kokcha River, from Badakhshan Province to Kunduz Province, is the largest ever-flowing river that forms a big part of Afghanistan waters. Well fountains and rain water are forming other parts of water resources of Afghanistan as well. Waters of shallow streamlets, lakes, rivers, dams, natural and artificial ponds, glaciers of mountains and peaks, and evapo-

“Afghanistan Watersor Wasteful Wealth”


ration are the other part of flowing waters of Afghanistan. Adjutant of ministry of water and power also says, their sur-vey shows the central parts of Hindukush and Baba moun-tains which have occupied provinces such as, Parwan, Maid-an Wardak, Bamyan, Diekundi, Cheghcheran, Pul-e-Khumri and Sar-e-Pul, are large water resources of Afghanistan and based on this survey, 80% water resources of Afghanistan are formed by Hindukush Mountains. Afghanistan contains hundreds of lakes and more than twenty five large rivers and the most important rivers of Afghanistan that pass by the spreading deserts are: Amoo River in Bada-khshan Province, Helmand River and its lakes in the southern province Helmand, Kabul River in the capital of Afghanistan, Andarab River or Kunduz River in Kunduz and Baghlan provinces, Hariroad River and Murghab River. Ministry of water and power has divided Afghanistan waters into five zones which are as follows: Amoo River Zone which is composed of Wakhan and Kokcha Rivers from Badakhshan to Kunduz and districts of Andarab and Khenjan of Baghlan Province, north river zone which is composed of Balkhab and Sar-e-Pul Province, western river zone which is composed of Hariroad, Murghab, Shireen Tagab, Kushk, Adraskan, Kushan, Qaisar, Gulran and Khashroad in Herat Province, Helmand Zone including Hermand which is composed of Arghandab, Ghazni, Tarang, Arghistan and Musa Qalha Riv-ers related to Helmand Province, and also the water resources of fifth zone is Kabul Zone which is composed of Gulbahar, Panjshir, Kabul, Logar, Kunar and Ali Shing and Ali Negar Rivers. Ameer Big Wafayee, who is an engineer at irrigation section of a foreign institution, and who works in constructing small dams, says, “The biggest water resources of Afghanistan are formed by the snows that exist on high and ever- snow cov-ered mountains. In Mr. Wafayee’s belief, “Hindukush Moun-tain and its small branches which have covered more than 75% of Afghanistan, contains 966km height. The average rainfall in these regions is 250-450mm in a year and it is a big water resource.” He believes that rainfall in Pameer Mountains is up to 1000mm in a year and most of eastern Hindukush peaks contain eternal and snow covered glaciers which are big resource of fountains. Areas of Baba Mountain are full of soil dunes. These dunes store the waters in winter and in the summer season these waters flow when the weather becomes hot and are more resource of flowing fountains. North-eastern parts of Afghanistan such as, Kunar, Nooristan, Panjshir valleys, Ba-dakhshan and Takhar provinces form most of the areas which are full of water and greenery.” Doctor Sakhi Ashrafzai, cog-nizant of economical affairs believes that controlling the strat-egy of Afghanistan waters can be one of the best selections for economical growth because water storages of Afghani-stan are national wealth the same as petroleum and if these resources are managed correctly and exploited, Afghanistan will gain billion dollars from selling water budget to neigh-boring countries. The cost of water in international region is one and half to two

dollars per cubic meter. Iran sells its water to Kuwait at this rate using large pipes, but the water of Helmand River, which costs million dollars, slopes to Iran freely. Mr. Ashrafzai says, “If Afghanistan takes only one dollar per cubic meter water from the neighboring countries, it can gain fifty billion dollars income per annum from water export and its value is more than the resources gas, petroleum and copper in the country.On the other hand, Afghanistan has great ca-pacity for agriculture and provision of food stuff in the region level by having extensive lands in the north, south and west, but due to inexistence of water supply system, most of the agricultural lands have remained without cultivation and our country imports hundred-thousand tons of wheat and other food stuff from outside the country especially from Iran and Pakistan yearly and pays enormous costs for this. It is said, if the work of Kamal Khan Dam on Helmand River, located in the district of Char Borjak of Nimroz Province is completed and the extensive deserts are irrigated, the needs for food stuff will be solved in country level. Chairman of irrigation bureau of water and power ministry said that the construction work of Kamal Khan Dam had been contracted with Czechoslovakia at the cost of thirty three million American Dollars in the period of Mohammad Daud Khan Government, but because the situation of Afghanistan became critical, its practical work was postponed, but work of this dam restarted some time ago and improvements have been done in its construction. Based on statistics of water and power ministry, by complet-ing Kamal Khan Dam Project, thousand kilowatts of power will be generated from this dam and the cost of generated power will reach up to twenty-two billion dollars and not only this power will be sufficient for Afghanistan, but it can also be exported to Pakistan.” Adjutant of ministry of water and power says; Salma Dam in Hariroad River is the other biggest resource of power in Afghanistan. According to him, the work of constructing this dam is in progress. Salma Dam has the capacity of storing more than five-hun-dred million cubic meters of water and it can be used for the purpose of irrigating the lands and it can provide the chance of irrigating seventy thousand acres of agricultural lands and in addition to this, forty-two million mega watt of electricity can be generated from this dam. Salma Dam was also founded by the help of India during the government of Mohammad Daud Khan, but three decades of war stopped the work of its construction. Construction of Salma Dam was once again contracted by the Indians in the year 2005, but due to security problems it has not been completed yet, and we are optimistic that it is inaugurated in the coming months Yet officials in ministry of water and power say that inexistence of financial facilities to develop dams and irrigate spreading deserts can be the most important challenges on the way of putting their schemes in operation and also express hope that by putting their schemes in operation, Afghanistan will become self-suf-ficient from the point of agriculture by producing food staff and from the point of power.




Although her remark is childish, but we can real-ize her aims and feelings from her talks because she has big wishes which is the access of her peers to Child Magazine. She wishes that all the kids of her country get the possession of child magazine. Has-eena Mohasir is 12- year- old kid who has launched child magazine for the first time after thirty years. She has depicted the wishes of her country kids with images and sentimental words. Haseena Mohasir, who is twelve years old, is the stu-dent of class eight. She is the chief editor and conces-sionaire of child magazine and she says she has taken qualifying test of three years. In Afghanistan, most of the girls who are the peers of Haseena not only lack the access of magazine and child literature but also are deprived of school and education in the remote areas, but this Afghan child has handled the initia-tive and at least has launched the monthly magazine titling Afghan Child to her peers in Kabul. The reporter of Safi Magazine has had special in-terview with Haseena Mohasir and has sought her views and talks that you read the main points in the following: Child literature has empty position in Afghanistan even though serious necessity was felt in this section. Nothing was done in child literature section in the past thirty years. Neglect of education officials and the media has caused the inexistence of even one child magazine amongst the mass written media. But now the outcome of Haseena’s one year endeavors and attempts have resolved this need to some extent and at least there is a child magazine for some of Kabul kids. Although we can’t say that a monthly magazine is sufficient for a country which has five million kids, we can acclaim this movement so that the other kids such as Haseena in the surrounding areas of the coun-try handle such initiative so magazine selling stalls are developed at the door of each school and Afghan kids depict their imaginations on the pages of these magazines; the wish which Haseena imagines about it as well. Haseena says after she printed monthly magazine of child, her classmates showed a lot of interest and most of them tried to launch the maga-zine and some of them promised to cooperate and give her articles for the coming issues of magazine. Not only the classmates and peers of Haseena Mo-hasir but also Afghan government officials including Hamid Karzai and Kabul governor are surprised and have acclaimed Haseena’s initiative and have called her on. She says I didn’t imagine to be invited to the presidential palace for this work and to be called on by the president, but after I was encouraged I had

strange feeling and my commitment for continuation of this work became more. She also said, “The presi-dent appreciated me for printing this magazine and promised cooperation for the next issues.” Haseena says those who sprinkle acid on the face of girl stu-dents should know that we are ready to seek knowl-edge and the terror and horror won’t obstruct them from education. Although the world of this girl is still childish, she has realized the wishing world of her country kids. She says may the day come that all Afghan kids go to school in peace and security and study and learn for their future. In Afghanistan not only women and old aged people during the war and right now come across the violence by the Taliban terrorists but also the kids have suffered different violence. Haseena requests all the families and parents of Afghan kids to have intact behavior with their children. She says, “All the parents should encourage their children to seek knowledge; it is their responsibility because the future of Afghanistan is in the hands of today’s chil-dren, therefore, it is necessary that we should be edu-cated generation so that we can mark the destiny of our society and shouldn’t be needy of the foreigners. Haseena Mohasir says although economical prob-lems and making a living are the serious challenges on the way of Afghan citizens’ life; she emphasizes that the parents should work themselves and provide the facility of learning for their children. Haseena tells the parents who obstruct their daugh-ters from going to school to change their minds be-cause boys and girls have equal rights and position near God(Allah) and for this reason obstructing the girls from going to school is itself an anguish in the rights of girls. The printed articles in the monthly magazine of Afghan Child include advice and motto, hobby, readable and interesting guidance not only for the kids but also for the mothers. The language she has used in the articles of this magazine is full of affection, intimacy and cordial-ity. She has discussed the untold stories of her coun-try’s kids in a way to have the kid understand they are the audience. Afghan Child Magazine includes stories, jokes, riddles, hobby, poem, kids ‘messages, cartoon, advice and motto with simple words from which the kids learn a lot of things. The first issue of Afghan Child Magazine was print-ed in circulation of 500, but the concessionaire of the magazine says if she finds financial aid regarding this, she will increase the number of her magazine so that the kids may get more access to this magazine.

to reach the goal advertise with us !

to advertise here call us:+ 9 3 ( 0 ) 7 9 9 4 4 6 5 6 0

i d e s i g n . a f @ g m a i l . c o mm a r k e t i n g @ i d e s i g n . a f

w w w. i d e s i g n . a f

In-flight Magazine 35Plaese share and let us know your favorite at [email protected]

Test your eyes and mindCount how many times your favorite person appears among these portraits

Play this gamewith your partner

MANY PROVINCIAL

Airports TO Be Exploited bythe End of this Year in Afghanistan

ing Ghazni Airport was contracted out with another company before this, but due to commitment offense and indifference of the authorities of that company that did not complete the work on time, the agreement was canceled and the work of constructing this airport was contracted out with another local company two months ago and now the work is in progress and it is going well according to the scheme and the work of surrounding is in the process of completion and the runway and other parts are going to be prepared in no time. Based on information of ministry of aviation and transportation, the de-mand for investment in air transportation has increased in the current year comparing with past years. Mr. Qalatwal clari-fied that up to now many big; international air transportation companies have demanded investment in air transportation section of Afghanistan. Emirates Company starts its flights to Afghanistan very soon and KLM Company of Holland and Swiss demand to have flights to Afghanistan. He conforms that Kabul International Airport cannot fulfill the demand for facility and capacity of all these flights at the present time,; but a Japanese Company has promised to develop Kabul Airport and increase the ca-pacity of this airport. An agreement of twenty seven million

Ministry of civil aviation and trans-portation holds the project of recon-structing nearly ten airports in different provinces of Afghanistan in the current year. Nangyalai Qalatwal, speaker in ministry of civil aviation and transpor-tation in an interview with Safi Maga-zine said, “It is stipulated that by the end of current year; the work of re-constructing airports of Badakhshan,

Bamyan, Ghazni, Farah and Nimroz will be completed and exploited.”Mr. Qalatwal also said that right now the sur-rounding walls of Ghazni province airport are in the process of being completed and it is stipulated that the work of con-structing the runway and the other parts of the airport will also start in the near future. According to the speaker of ministry of aviation and trans-portation, the cost of constructing Ghazni province airport is paid from the developmental budget of the ministry of avia-tion and transportation, but the contributory countries have also helped this ministry in reconstructing most of the airports in Afghanistan. He also clarified that the work of construct-


dollars has been signed with this Japanese Company and we hope the work of it to be started soon. Meanwhile the speaker in ministry of aviation and transportation talks about big and spreading schemes of this ministry in the current year. Mak-ing transportation law equivalent to worldwide standards ac-cording to which we can adjust the plans of this ministry in modern system is the most important work; says the speaker of ministry of aviation and transportation. Transportation of Afghanistan came into being seventy years ago and in the no-tion of transportation affair conversant; this law is out of date and lacks international modern standards. Mr. Qalatwal also said that the ministry of aviation and trans-portation sent tens of students of civil aviation institute to dif-ferent countries in scholarship and tens of students who had gone in scholarship in the previous years have come back to Afghanistan and work in different sections of the ministry of aviation and transportation. Mr. Qalatwal also said, “Trans-portation system of Kabul City will be changed and by bring-ing change to this system; the ministry of aviation and trans-portation will do its utmost endeavors to lessen the problems of transportation in Kabul City. Ministry of civil aviation and transportation of Afghanistan and ministry of aviation and transportation of South Korea have reached an agreement about this. Therefore, by initiat-ing this scheme, the problems of transportation will be ad-

justed in modern system at first in Kabul City and then in provincial level. Ministry of transportation of South Korea has promised to co operate Afghanistan in master plan sec-tion, design and reconstructing transportation projects. In the memorandum between Afghanistan and South Korea, both sides have reached the agreement that the ministry of avia-tion and transportation of South Korea helps Afghanistan in technical section and also makes an institute of transportation and in the field of launching underground metro helps our country. Even though the speaker of aviation and transportation min-istry confirms the services and flights of private airways companies, he says amongst them Safi Airways Company is equivalent to international standards and also from the point of flight time it is well- scheduled and from the point of ser-vices it has been able to compete with the big, international companies and work continuation of this company is promis-ing so it can become a good, international company in the future. He says all the airplanes of Safi Airways are new hav-ing credible international documents. On the other hand, all personnel of technical section of this company are academic and professional people and these specialties of Safi Airways Company have caused this company to attain promotion and reputation day by day.






UAE: +971 4 2951040

INDIA: +91 11 41600010 / 11 www.safiairways.com

REDISCOVER

AFGHANISTAN





UAE: +971 4 2951040

INDIA: +91 11 41600010 / 11 www.safiairways.com

REDISCOVER

AFGHANISTAN

Embassy of The United Arab EmiratesShah Mahmud Ghazi Watt Tel: 0202 101 389E-mail: [email protected]

Embassy of IranPeace Avenue, Charrahi SirpurTel: 0202 101 391Fax: 0202 101 396E-mail: [email protected]

Embassy of the United KingdomOff Street 15, Roundabout, Wazeer Akbar KhanP.O.Box 334Tel: 0700 102 273Fax: 0093 70 010 2250E-mail: [email protected]

Embassy of the United States of AmericaGreat Masoud RoadTel: 0700 108 001E-mail: [email protected]

ATMs Kabul City Center, Shahr-e Naw (AIB)

AIB main office, opposite of camp Eggers (AIB)

AIB Shahr-e Naw Branch, next to Chelsea Supermarket (AIB)

HQ ISAF, Outside Cianos Pizzeria, US Embassy Street (AIB)

KAIA Military Airbase, Outside Cianos Pizze-ria, Airport (AIB)

Finest Supermarket, Wazeer Akbar Khan (AIB)

World Bank Guard Hut, Street 15, Wazeer Akbar Khan (Standard Chartered)

Stnadard Chartered Branch, Street 10, Wa-zeer Akbar Khan (Standard Chartered)

HOTELS

Safi Landmark Hotel & SuitesCharahi Ansari www.safilandmarkhotelsuits.com Tel: 0202 203 131

Kabul Star HotelZabbaq Square Ankara Street.www.kabulstarhotel.comTel: 0797 601 111

North GateEmail:[email protected]:0795 988 830

Camlot National Aviation Road PD9, Kabul, AfghanistanTel:0790 845 973Email: [email protected]: www.camelot-ibq.com

The Intercontinental HotelBaghe Bala Roadwww.intercontinentalkabul.comTel:0202 201 321

Kabul Serena HotelFroshgah Streetwww.serenahotels.comTel: 0799 654 000

The International ClubHaji Yaqoob Square, Street 3, Shahr-e NawTel: 0774 763 358

Golden Star HotelHaji Yaqoob Square, Shahre-e Nawwww.kabulgoldenstarhotel.comTel:0799 333 088, 0799 557 281

Roshan HotelCharaye Turabaz Khan, Shahr-e nawTel: 0799 335 424

Diana Inn Hotel & RestaurantStreet 15 Left on Lane 3, Wazeer Akbar KhanRESTAURANTS

EMBASSIES

Embassy of Canada House #256, Street 15, Wazeer Akbar KhanP.O.Box 2052Tel: 0799 742 800E-mail: [email protected]

Embassy of ItalyGreat Masoud RoadTel: 0202 103 144E-mail: [email protected]@esteri.it

Embassy of ChinaShah Mahmood Ghazi Watt Tel: 0202 102 545Fax: 0202 102 728E-mail: [email protected]: Zheng Qinqdian

Embassy of the NetherlandsHouse #2&3, Street 4, Ghiassudeen WattShahr-e NawTel: 0700 286 641E-mail: [email protected]

Embassy of TajikistanTel: 0202 300 392E-mail: [email protected]

Embassy of IndiaMalalai Watt, Shahr-e NawTel: 020 220 0185Fax: 0093 202 203 818E-mail: [email protected]@mea.gov.inWeb:meakabul.nic.in

Embassy of PakistanHouse #10, Najat Watt Road, Opposite (WHO office) Wazeer Akbar KhanTel: 0202 300 911E-mail: [email protected]/afghanistan.af

Embassy of SpainRight Lane 3, Shirpur Tel: 0202 203 787E-mail:[email protected]


IndianNamasteStreet 15, Left Lane 4, Wazeer Akbar KhanTel: 0799 567 291

Delhi DarbarShahr-e Naw, Close to UK sportsTel: 07099 324 899

Anaar RestaurantLane 3, Street 14, Wazeer Akbar KhanTel: 0799 567 291

ChineseGolden Key Seafood RestaurantLane 4, Street 13, Wazeer Akbar KhanTel: 0799 002 800, 0799 343 319

ThaiMai ThaiHouse 38, Lane 2, Street 15, Wazeer Akbar KhanTel: 0796 423 040

KoreanNew WorldBetween Charrahi Haji Yaqoob and Charrahi Ansari , on the right, Shahr-e NawTel: 0799 199 509

Supermarkets, Groceris & Butchers A-oneBottom of Shahr-e Naw Park

ChelseaShahr-e Naw main Road, Oppsite of Kabul Bank SpinneysWazeer Akbar Khan, Opposite of British Embassy

FinestWazeer Akbar Khan Roundabout

Fat Man ForestWazeer Akbar Khan, main Road

EnayatModern ButcherQala-e Fatullah, Main Road, Near Street 4

ShaamianaCharahi Ansari, Shahre nawwww.safilandmarkhotelsuits.com Tel: 020 444 4444

Japanese RestaurantFine Japanese Cuisine Tel:0795 857 127

BoccaccioRestaurant+93 799 200 600 [email protected]

SufiStreet 1 Qalae Fatullah Main Rdwww.sufi.com.af Tel: 0774 212 256, 00700 210 651

Herat RestaurantShahr-e Naw main Rd, Diogonally oposite of Cinema Park

Khosha RestaurantAbove the Golden Star HotelTel: 0799 888 999

Marcopolo INN3rd Taimani StreetKabul Afghanistan Tel: 0775 549 700UAE: +1 510 759 0250

Le Dizan(formerly L’Atmosphere)Street 4, TaimaniTel: 078 224 982, 0798 413 872

Flower Street Cafe Street 2, Qala-e FatullahTel: 0700 293 124, 0799 356 319

Habibi’s SteakhouseStreet 15, Right Lane 2, Wazeer Akbar KhanTel: 079 336 3725

Kabulk cofeehouse & CafeStreet 6, On the Left, Qala-e Fatullah Tel: 0752 005 275

AfghanJirga Restaurant

Street 10, Left Lane 1, House #255Tel: 077 730 0090

Red Hot Sizzlin’ SteakhouseDistrict 16, Macroyan 1, Nader Hill Area,0799 733 468

Le Pelican Cafe du KabulDarulaman Road, opposite to Russian Embassy

Tex MexLa CantinaThird Left off Butcher Street, Shahr-e Naw

LebaneseTaverne du LibanStreet 15, Lane 3, Wazeer Akbar Khantel: 0799 828 376

The GrillStree 15, Wazeer Akbar Khan,Tel: 0799 792 879

Cedar HouseBehind kabul City Center, Shahr-e NawTel: 0799 121 412

Turkish “Istanbul,,Main Road, On th Left, Between Massoud Circle jalal Abad Road, RoundaboutTel: 0799 407 818

Iranian “Shandiz,,Pakistan Embassy Street, off Street 14, Wazeer Akbar KhanTel: 0799 342 928

Italian “Everest Pizza,,Main Road,Near Street 12,Wazeer Akbar Khanwww.everestpizza.comTel: 0700 263 636, 0799 317 979

Bella ItaliaStreet 14, Wazeer Akbar KhanTel: 0799 600 666

Springfield Pizza Take AwayDutch Embassy Street, Shahr-e NawTel: 0799 001 520



Officials in Chamber of Com-merce and Industry inform of in-crease in quantum of exports in the first three months of the current year. Qurban Haqjo, chairman of cham-ber of commerce and industry said in a press conference, “The quantum of Afghanistan’s exports in the past three months shows forty percent in-crease in the current year comparing with last year.” Chairman of chamber of commerce and industry of the country ex-pressed optimism and also said with increase of fruit products, the quan-tum of exports increased this year and they are hopeful that by reach-ing autumn and harvest it will be doubled comparing with last year. Meanwhile Majeed Qarar, speaker in ministry of agriculture and live-stock, said to the reporter of Safi Magazine, “This year’s crops have been safe from the natural pests comparing with last year’s crops and in most regions of the country this year’s agriculture has had better condition than last year’s.” Mr. Qarar also said that the minis-try of agriculture and livestock also had had wide plans for the provinc-es in which there had been fear of natural pests affecting the fields and they had sprayed pesticides on the fields of wheat, rice, and grape vines regularly. Afghanistan is a country whose 70% economical income of the citizens is provided by agricul-ture and livestock. For this reason, officials of chamber of commerce

and industry express hope that in-case the crops are secured from natural pests; exports in this section out of the country will be multiplied comparing to previous years and both the farmers and the business-men will get a good income through this. Afghanistan crops, amongst them dry fruits have global fame and ex-perts of economical affairs believe that incase dry fruits of this country are processed and packed properly; they can gain a proper position in world market and can be sold at a high price. Right now raisin, pistachio, apri-cot nut and almond are amongst the fruits that are exported to coun-tries such as, India, Turkey, United Arab Emirates, Pakistan, Iran, Ja-pan, Canada and some of the Eu-ropean Countries. Pomegranate of Kandahar and pomegranate of Ni-jrab District of Kapissa Province are amongst the fruits that have proper fame in the world market. Saifuddin Saihoon, lecturer at eco-nomics faculty of Kabul University, in a reply to a question regarding the positive effects of agricultural products of Afghanistan on self-sufficiency of the country said, “If the government of Afghanistan pays serious attention to the quality and process of the main items such as, carpet, dry fruit, fresh fruit, qara qul (lamb skin) and other agricultural products, it will help the economy of Afghanistan.” Mr. Saihoon emphasizes that atten-tion to agriculture section without doubt can improve the economy be-cause Afghanistan is an agricultural country and most of its citizens are farmers. Therefore, supporting the agriculture and livestock section will provide the chance for both the citizens to become self-sufficient

and for the national businessmen to gain good marketing from the point of economy in a short time by ex-porting fruits and other items of Af-ghanistan to foreign countries. Mr. Saihoon also said if the gov-ernment of Afghanistan especially ministry of agriculture and livestock holds on regular and long-term schemes in support of farmers, the government can increase its annual income from agricultural product tax and this is not only a step to-wards self-sufficiency of the citizens but also of the government. In most of the regions natural pests caused the decrease of agricultural products last year. On the other hand, transportation and customs problems with Paki-stan caused the trader income not to be satisfactory. Qurban Haqjo, chairman of chamber of commerce and industry says, “We had export of dry fruits and other Afghan goods at the cost of sixty-four million American Dollars at the beginning of first three months of last year, but Afghan Businessmen have exported goods at the cost of more than one- hundred million dollars from the be-ginning of March to the end of May of the current year, which has been satisfactory for them up to some ex-tent.” Despite this, there are challenges on the way of exporting Afghan goods to other countries that national busi-nessmen have complaints about. Transit problems, inexistence facili-ties of processing and packing fruits, extortion on the highways, transit problems with neighboring coun-tries amongst them Pakistan are the serious challenges and according to officials of chamber of commerce and industry these challenges have obstructed the improvement and ex-pansion of trade in Afghanistan, but the new scheme which has been pre-sented by economy commission of the government has brought out op-timisms and by putting this scheme into action the chance of improve-ment for big investments will be provided for the national business-men. In-flight Magazine 43


“At summer nights it has cool and pleasant weather, but daily commuting and getting down and getting up from the road to top of the mountain is so hard especially for women, girls and small boys going to school and for those who bring necessary items from the city. I must walk forty minutes to reach my destination; it doesn’t have road for the cars and the footpath is so damaged and if you fall, you surely break part of your body.” What is written in the above is the direct speech of 55-year-old man who lives on the hillside of Kabul television. His house has the distance of nearly 600 to 700 meters from the main road along Dehma-zang Boulevard. The houses that are made on television and Shirdarwaza hillsides are without design and city master plan. These houses didn’t have electricity a year ago and they are without the system of city canal. Extension of water supply in most areas of television and Shirdarwaza hills is impossible. Officials of Kabul munici-pality say they have tried to supply water to the places being possible, but the height of these areas from the city level and drinking water storages has caused them to be unable to sup-ply water to all the houses and streets of settlers in these areas.

Which people live on the hillsides of television? I asked this question from a man carrying two gallons of thirty liter water across from the Red Crescent building located in Pul-e-Artal (Artal Bridge) to his house. He said, “99% settlers of televi-sion hillside are the citizens who are very poor and needy. The majority of dwellers are the people who just earn a living for a night by working and getting daily pay and spend the nights with their families. Most of them are porters, laborers, roadside sellers and the people who are busy in hard work. This man who is named Izzatullah is from Logar Province. He returned from Pakistan to Afghanistan after the collapse of Taliban regime. Izzatullah says, “A house was inherited from our father in Chehlsotoon area of Kabul, but it was damaged during the civil war in the year 1993 and we three brothers were living there together and shared this house, but I sold my share to my brothers and made a house on this hillside in the year 2004. It is a clay house having three rooms.” Izzatullah says, “It is satisfying for me that I live along with my family peace-fully, but living on top of this mountain is hard and full of challenges in every season of the year, but there is no remedy


except this.” Mountain dwellers of Kabul face a lot of difficulties during winter season. Limitless cold-ness causes the footpaths to freeze and this makes it difficult for the people to come down and go up. My talk was still continuing with Mr. Izzatullah that two middle aged women came near us and each one was carrying two-two plastic bags having more than 4kg weight. It was clear that inside the bags were the needed items for the house that they had bought from city. Hot weather and limitless slope of footpath had teased them, but they had to walk to reach their hous-es. I wanted to talk to these women as well; one of them said, “Our circumstance is clear and it doesn’t need explanation; it is life and it is passing by; we must provide everything with this hardship even the water that we wash our clothes. Summer is good it is just hot and most of the time we go to the zoo and wash our clothes there, but winter is a hell for us and we are the hellish. The second lady who was some steps back from the first lady said, “Last winter my eleven-year-old son fell on the frozen footpath and broke his leg and he is not still recovered; he is recovered but not very well. He is disabled and walks with difficulty. We have no rem-edy except this.” I ask them how they feel about the government ser-vices and aid; they pause; maybe they didn’t under-stand my question, but not; the fact was opposite my imagination; one of them after a short pause says, “We are still waiting what the government does for us. If other things are impossible, in health section they can make one or two mobile clinics and I don’t think it is difficult for the government. It is so dif-ficult for the pregnant women to come down and go up. Unfortunately nothing has been done yet. The only thing which has been done is providing electric-ity to all.” Narrow lanes, connected clay walls to one another, canals that pass at the side of doors and walls are the different specialties of this area than the other areas of Kabul citizens. Small shops are seen at the side of houses and beginning of the streets and they are only retail selling shops and food item shops. Ha-meedullah, who is a sixteen-year-old boy, has a retail selling shop on the highest part where clay houses exist. I asked him why he doesn’t bring food items and other necessary things of people from the city. He said smilingly, “When I bring a fifty-kilo- sack of rice from the city, it takes forty minutes from the road up to here. It is not possible. Carrying the items which have a lot of weight is so difficult.

There is no vehicle way and the footpaths are so dam-aged and if someone falls, they surely break a leg. The people themselves carry their necessary items with difficulty from city up to here, so it is too dif-ficult to carry massive items for the shop up to here.” I discussed the problems of Kabul mountain dwellers with Mohammad Murid, architecture at construction section of Kabul municipality and asked him what will be done and how the dwellers can get rid of these problems. Mr. Murid said, “More than one million population of Kabul live on the hillsides such as, television hill-side, Shirdarwaza hillside, Khairkhana hillside, Kart-e-Naw hillside, Kart-e-Mamoreen hillside, the hill located at the back side of Bagh-e-Babur and other mountainous areas. At the present situation and short time it is impos-sible to change their life situation from the point of citizenship.” Mr. Murid clarified that the first prob-lem is that these houses on the hills have been made without design and city master plan and documents and it is itself a big challenge. Secondly the govern-ment doesn’t have facilities to give the people that live in the above mentioned areas land and place for the housing. And the third one the government can provide a se-ries of facilities for these people in one case, but there are so many challenges in Kabul City that Kabul mu-nicipality should cover the city areas which are built according to design and master plan and then solve problems of these people. On the other hand, the budget of Kabul municipal-ity is less than what the people think of. At the pres-ent time Kabul municipality, ministry of health and ministry of education can provide a series of schemes and work for people of these areas which are feasi-ble. Kabul municipality can make water storages in the areas that have vehicle way and store the water in these storages by vehicles so that the people may get rid of water problems. The ministry of public health can develop mobile clinics and if someone gets sick during the day or at night, they should provide them emergency health services. Also the ministry of education can devel-op primary schools in these areas for the small kids who have problem of coming down and going up to their houses. These kids can study up to class three in these schools. It is hoped that the government should pay attention to the most problems of these poor and needy people in long-term duration so that can han-dle the legitimate demand of these people.

0799 44 65 [email protected]

SwIµ{ ÁI]¸@@@@ÄH

آب سرانۀ درآمد " ملل سازمان های گزارش بربنیاد میدهند. از دست آشامیدنی صحی آب به دسترسی عدم دلیل به را شان های جان شان تن 161داد." به کشورهای همجوار برق و آب بر ضرورت کشورخود میتوان ازین آب ها عالوه استفادۀ درست درافغانستان 2775 متر مکعب میباشد. در صورت

المللی بین انکششاف اداره USAIDیا از عبارتند مینمایند وهمکاری حمایت افغانستان آب کار روند در که خارجی وادارات کشورها از برخی آب ی وبازساز مالی حمایت ،GTZ آلمان تخنیکی مؤسسه متحد، ملل سازمان وخوراکه زراعت اداره اروپا، اتحادیه جهانی، بانک امریکا، اداره کانادا، المللی بین انکشاف اداره یونسکو، موسسه ایران، دولت هندوستان، دولت جاپان، المللی بین کمک های ادارۀ ،KfW وهرات کابل متحد. ملل هبیتات موسسه و امریکا متحده ایاالت جیولوجی سروی ادارۀ چین، یونسیف، موسسه ناروی، دنمارک، انگلستان، المللی بین انکشاف رسید، نشر به افغانستان رادیوملی طریق از که اش رادیویی بیانیۀ ترین تازه در جمهورکشور رئیس کرزی، حامد که درحالیست این حیات منبع آب " است: گفته جمهورکشورهمچنان گیرد.رئیس صورت استفاده درست گونۀ به کشور آبی منابع از باید که است گفته گیرد." صورت مسلکی و معیاری گونۀ به باید چاه حفر بنأ مگردد، ها چاه دیگر در آب کاهش سبب غیرفنی گونۀ به عمیق های چاه حفر و است سال طی باران ریزش عدم بلکه نیستند، مواجه آشامیدنی و صحی آب کمبود به افغانستان شهروندان تنها که است گفتنی شود. روبر کاهش با شان زراعتی محصوالت و شده مواجه جدی مشکالت با نیز کشاورزان که گردیده باعث پسین های

دربیشترمناطق افغانستان به شمول کابل پایتخت، نه تنها از آب چاه های عمیق برای زراعت استفاده صورت میگیرد؛ بلکه از آب این چاه ها برای نوشیدن نیز استفاده میکنند.آگاهان امورصحی و دوکتوران به این نظر اند که بسیاری از این چاه ها به گونۀ غیر معیاری حفر شده و استفاده از آب آنها خطرات جدی و بیماری های گوناگونی را به بار میآورد. باوجودیکه به آبرسانی سیستم به شهرکابل مناطق از بسیاری صورت مدرن مجهز میباشد، اما تعدادی از شهروندان کابل از آب های چاه های عمیق و نیمه عمیق که به گونۀ غیر معیاری حفر گردیده اند، استفاده میکنند این آب از استفاده اموربهداشت، باورآگاهان به که چاه ها خطرات جدی محیط زیستی را درقبال دارد. این درحالیست که دربیشتر والیت های افغانستان استفاده از آب چاه های نیمه عمیق معمول بوده و حتی آبرسانی فعال نشده تاکنون سیستم در مرکزوالیات سیستم نبود پهلوی در آشامیدنی آب کمبود است. کانالیزاسیون شهری در افغانستان از مشکالت جدی به شمار میرود که شهروندان کشور به آن مواجه هستند. ازاین نگرانی دوکتوران حال درهمین عمیق نیمه و عمیق حفرچاههای که دارند

انواع آمدن میان به باعث ها چاه این آب از استفاده و گونۀغیرمعیاری به هم آن " میگوید: داخله امراض متخصص شریفی دوکتورعثمان شد. خواهد بیماری انواع از پر که دارند قرار ها تشناب نزدیکی در میشوند حفر که هایی چاه از بسیاری " دارد. قبال در را گوناگونی خطرات ها چاه این آب از استفاده و میباشند میکروب آبهای ازمنابع سرشار افغانستان زیستی، محیط امور آگاهان باور به آنکه با ازبیشترازهشتاد امکانات نبود و مالی مشکالت نسبت اما میباشد، طبیعی و شیرین آب این از و نمیگیرد صورت کشوراستفاده وطبیعی شیرین های آب از درصد میکنند. استفاده رایگان گونۀ به پاکستان و ایران جمله از همسایه کشورهای ها بررسی " میگوید: آب و انرژی وزارت در آبیاری عمومی ریس محمد سلطان اینجینر در آب مترمکعب 75میلیارد حدود ساالنه که میدهد نشان شده انجام که هایی میکنند." استفاده آن درصد 25 از تنها کشور شهروندان اما میشود، تولید افغانستان

آب کمبود باعث گذشته سال چند در درپی پی های سالی هم خشک سویی از گردیده و این وضعیت در افزایش آلوده گی هوا نیز نقش داشته و خطرات زیست محیطی وزات در آبرسانی بخش مسووالن که درحالیست این است. داده افزایش درکشور را در را امنیتی مشکالت و مالی مشکالت و کافی بودجۀ موجودیت عدم آب و انرژی برنامه های از جمله اساسی ترین چالش ها در راستای عملی شدن بیشترمناطق کشور شان در بخش های ایجاد آب گردان های کالن و شبکه های آبرسانی عنوان میکنند. برای ملل سازمان ادارۀ یا یونسیف سوی از شده ارائه های گزارش اساس به دست دور مناطق و روستاها در ویژه به کودک ها ده از بیشتر ساالنه کودکان، میدهند. دست از را شان های جان صحی غیر آبهای از استفاده دلیل به افغانستان کودک هزار جمع از افغانستان، در ساالنه " : است آمده نهاد این ساالنه گزارش در



مشخص گردیده است، بنأ کسانی که خود را به انتخابات ریاست جمهوری نامزد میکنند باید مطابق ویژه گی های که در قانون برای نامزدان در نظر گرفته شده داشت. نخواهند را انتخابات در نامزدشدن حق آن غیر در باشند، برابر است امنیتی نیروهای گی آماده و توانایی از امنیتی مسووالن هم سویی از سخنگوی صدیقی صدیق میگویند. سخن انتخابات امنیت تامین برای مسلکی روزتاروز ملی پولیس سربازان " میگوید: افغانستان امورداخله وزارت گی آماده روز هر کشور در امنیتی های مسوولیت گرفتن برای و ترمیشوند است. امنیتی نیروهای توانایی دهنده نشان خود این که است شده بیشتر ها انتخابات برگزاری روز در امنیت تأمین " گفت: همچنان آقای صدیقی به امنیتی نیروهای دیگر و پولیس سربازان خطیر و جدی های مسوولیت از پولیس همه برنامه های جدی دارند که اند و آنان در تالش اما شمار میرود، برگزاری روز در تنها نه باشد، و شهروندان محافظ کشور جا در همه و روزه های مسوولیت مهمترین از انتخابات روزبرگزاری در امنیت تامین انتخابات، انتخابات زیرا میرود، شمار به امنیتی نیروهای دیگر و ملی پولیس سربازان به افغانستان وشهروندان دولت برای ترین موضوعات اساسی و ترین از مهم حساب میآید، بنأ وزارت امور داخله و دیگر نهادهای امنیتی تالش همه جانبه و امن فضای در کشور شهروندان انتخابات برگزاری روز در تا کرد، خواهند خاطر صدیقی آقای بروند. رای های صندوق پای به هراس و ترس بدون ریاست و ملی دفاع وزارت با درهماهنگی داخله امور وزارت که کرد نشان روی را هایی برنامه انتخابات برگزاری امنیت تامین برای کشور ملی امنیت دست دارند که به صورت متداوم و مسلسل در این خصوص کار جریان دارد.گسترش از انتخابات مستقل کمیسیون سخنگوی هم سویی از های والیت و پایتخت کابل در دهی رای های کارت توزیع دفاتر بیشتر نگرفته رای کارت تاکنون که شهروندانی از تعداد آن برای افغانستان میدهد. خبر است گردیده مفقود شان پیشین های کارت یاهم و اند

به گفته آقای نور هر روز تعدادی اشتراک کننده گان که جهت گرفتن کارت های رای دهی به مراکز ثبت نام مراجعه میکنند بیشتر میشود، که این نشان دهنده اشترک و سهم گیری شهروندان کشور در پروسه انتخابات آینده میتواند تقلی شود. برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و دیگر انتخابات ها در کشور نه تنها مسوولیت دولت افغانستان، بلکه مسوولیت هرشهروند نیز به شمار میرود، از این رونیاز است تا همه شهروندان افغانستان برای برگزاری انتخابات شفاف وعادالنه در کشور تالش کرده ومسوولیت خویش در قبال این پروسه ملی و مردمی انجام دهند. ملک ستیزمسوول شبکه جامعه مدنی افغانستان میگوید: " انتخابات از اساسی ترین مؤلفه های دموکراسی به شمار میرود، از طریق انتخابات است که شهروندان، را شهروندان انتخابات بنأ مسوولیت اصلی در انتخاب میکنند، را دولت مردان به دوش دارند وهر شهروند مکلف است تا از روند انتخابات و شفافیت انتخابات نظارت کند، رای بدهند و به اساس شایستگی و برنامه های نامزدان باید رای خود را به صندوق بریزند. اقای ستیزهمچنان تاکید کرد که سرنوشت کشور و ملت به برنامه نامزدان ربط دارد و این سرنوشت با رای هر شهروند نیز بستگی دارد، بنأ تمام مردم افغانستان در هر نهاد دولتی و یا غیر دولتی که کار میکنند، مسوول و مکلف هستند که از پروسه انتخابات حمایت کنند و برای برگزاری انتخابات شفاف و عادالنه تالش کنند و دولت و مسووالن کمیسیون انتخابات و دیگر نهادهای یاری رسانند. را همکاری و دارند انتخابات مسوولیت برگزاری راستایی که در در شان اشتراک از که آن با نیز افغانستان شهروندان از شماری از میگویند، سخن نظرشان مورد نامزد برای دهی رای و انتخابات پروسه هستند. انتخابات برگزاری روز در امنیت تأمین نیزخواهان امنیتی نهادهای درماه افغانستان والیتی وشوراهای جمهوری ریاست انتخابات قراراست زنیهایی گمانه اما گردد، برگزار مردمی گستردۀ حضور با 1393 حمل شد؟ برگزارخواهد شفاف بصورت انتخابات این آیا که دارند نیزوجود


پس از سرنگونگی رژیم طالبانی در کشور، شهروندان افغانستان دو انتخابات موفقیت با را پارلمانی انتخابات دو و والیتی شوراهای و جمهوری ریاست صفت به را کرزی حامد دوره دو در شان اشتراک با و سرگذارنیده پشت مجلس به نیز را شان گان نماینده همچنان و نموده انتخاب جمهور رئیس درعرصه افغانستان گان نمانیده مجلس مدت این در که آوردند گان نماینده جهان، تاکنون زمان آن از که نموده تصویب را قانون ها ده مختلف های افغانستان رابه عنوان یک کشور صاحب دموکراسی و حکومت مردمی میشناسد دارد. همکاری افغانستان دولت با جهانی جامعۀ مشروعیت این اساس به و اساسی از خورشیدی 1393 سال جمهوری ریاست انتخابات برگزاری افغانستان دولت برای بلکه مردم برای تنها نه موضوعات مهمترین و ترین انتخابات برگزاری برای افغانستان دولت های مقام تالشهای میرود. به شمار محسوس دارد ارتباط انتخابات به که های بخش همه در جمهوری ریاست امنیتی نیروهای روز روزتا گی آماده و سازی نیرومند است، مالحظه قابل و شهروندان اشتراک بیشتر تشویق برای ها تالش امنیت، تامین برای کشور نهادهای دیگر و انتخابات مستقل کمیسیون توسط انتخابات پروسه در ها برنامه ترین ازعمده همگانی های رسانه همکاری به دولتی غیر و دولتی از انتخابات قانون تصویب با اما دارند، جریان کنون هم که میرود شمار به شفافیت جمهورکشور، رئیس کرزی حامد توسط آن توشیح و پارلمان سوی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تضمین گردید. این قانون بر اساس فرمان خواهدبود. تطبیق قابل و نافذ توشیح از رئیس جمهورکشور پس کرزی حامد اند باور این به کشور در انتخابات حامی های نهاد مسووالن از برخی افغانستان شهروندان جمهور، رئیس سوی از انتخابات قانون توشیح با که شفافیت گونه به جمهوری ریاست انتخابات که کردند حاصل اطمینان این آنان باور به زیرا شد، برگزارخواهد قانون این پرتو در عادالنه و

است. کرده تضمین را انتخابات مستقل کمیسیون استقاللیت قانون جانداد سپین غر ازمسووالن بنیاد انتخابات آزاد وعادالنه افغانستان میگوید: انتخابات در برگزاری به خاطر بزرگترین و موجه ترین سند انتخابات قانون "برگزاری پروسه حقیقت در قانون این توشیح با و میرود شمار به افغانستان قانون در مندرج مواد اساس به که گردید درکشورمشخص ها انتخابات های صالحیت وهمچنان شفاف انتخابات برگزاری چگونگی میتوان مذکور کمیسیون مستقل انتخابات به عنوان نهاد مسوول را تعریف و شناسایی کرد." هرچند شماری از اپوزیسیون و احزاب سیاسی، حکومت را متهم به برگزار متداوم و مسلسل های برنامه و ها تالش اما میکنند، آینده انتخابات نکردن دولت افغانستان برای برگزاری انتخابات آینده نشان دهندۀ این واقعیت است که دولت افغانستان نه تنها برای برگزاری انتخابات عالقه مند است، بلکه با جدیت تالش دارد تا انتخابات آینده در فضای امن و به گونه شفاف و عادالنه برگزارشود. توشیح قانون انتخابات توسط حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان نشان دهنده پذیرفتن مکلفیت و مسوولیت دولت برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آینده است، مساله ای که شایعه پراگنی های بی اساس را برای شهروندان افغانستان روشن ساخت که دولت برای برگزاری انتخابات همچنان مصمم و اراده جدی دارد. در همین حال نورمحمد نورسخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات به خبرنگار است گردیده درج انتخابات قانون در آنچه اجرای برای " مجله صافی گفت: را است شده داده انتخابات صالحیت مستقل کمیسیون برای قانون دراین و تصریح نور آقای کرد." خواهند عمل آن اساس به و دانسته خود مسوولیت مستقل کمیسیون های برنامه تمامی انتخابات قانون توشیح از پس که کرد انتخابات به اساس این قانون قابل اجرأ خواهد بود." سخنگوی کمیسیون مستقل گی ویژه و مشخصات چگونگی انتخابات قانون در که کرد تاکید انتخابات ملی و شورای پارلمانی انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات نامزدان برای ها

شجاع را کسب کرده است میگوید، گمان نمیکرد که وی از میان چندین بانو از افغانستان که در این برنامه اشتراک کرده بودند برنده شود، زیرا به باور وی زنان افغانستان مستحق خدمات بیشترهستند و برای این که جامعه زنانه افغانستان به رفاه و آسایش واقعی دست یابد، نیاز به تالش و کارهای دست به را آن نمیتوان مدت کوتاه در که است زیادی آورد، اما این که شهروندان افغانستان به وی اعتماد کرده اند، قضاوت به دست خود شان است. برایش رای داده و برگزار المللی بین نهاد از سوی یک که برنامه این میشود در هر بخش برای کسانی که کار و فعالیت چشم برنامه طوری روال میدهد. جایزه باشند ساالنه کرده گیر میکنند نامزد را خود تن چندین بخش هر در که است برای مردم بوک فیس اجتماعی های رسانه طریق از و نامزدان رای میدهند و کسی که بیشترین رای را داشت از سوی این نهاد برنده جایزه اعالن میشود. از افغانستان نیز چندین بانو امسال در این برنامه نامزد بودند که بانو مسعوده کروخی توانسته با بیشترین رای برنده این برنامه در بخش شود. مدنی، جامعه و زنان حقوق عرصه در فعال زن بانو کروخی میگوید از زمانی که برایش خبر دادند که میکند احساس است، شده شناخته جایزه این برنده وی با خود وعده کرده بنأ بیشتر شده است، مسوولیت هایش است که باید تالش کند تا برای مردمش به خصوص زنان و دختران کشورش بیشتر خدمت کند و همچنان تعهدسپرده است که برای رفاه و آسایش بانوان کشورش از هرممکنی برایش میسرشود، استفاده کند. وی تصریح میکند که که سبب جایزه این اما ندارد، مفهوم برایش جایزه گرفتن پذیرتر را مسوولیت او و فعال شود بیشتر که وی میشود این در که کسانی که این و است ارزشمند برایش کند برنامه به وی اعتمادکرده و برایش رای داده اند این خودش رای برایش که را کسانی واعتماد است ارزش یک نیز نادیده نخواهد گرفت. را هیچ وقت برنده شود تا اند داده بهترین شایسته افغانستان زنان کروخی بانو باور به ظلم شان درحق متمادی های سال زیرا هستند، ها زیادکار آنان برای باید رو این از اند دیده ستم و شده ولی کنند، پیدا دسترسی دارند نیاز آنچه به تا شود کارهای کالن های هزینه مصرف وجود با متاسفانه است. نگرفته صورت راستا این در چشمگیری


طی سال های گذشته تعداد قابل مالحظه ای از جوانان از طریق برگزاری کارگاه های مختلف که از سوی حکومت افغانستان به کمک و تمویل نهادهای کمک رسان وموسسات خارجی راه اندازی آن از اند که آموزش دیده میان مدت در بخش های مختلف و بود، در مراحل کوتاه مدت شده ازجوانان درکابل و والیت های این کارگاه تعدادی برنامه گپ جوان است که در جمله یکی هم افغانستان اشتراک کرده و در بخش های فن رسانه یی، مانند، تصویربرداری، عکاسی، خبرنگاری، گوینده گی و تمثیل به صورت تیوری و عملی آموزش دیده اند. برنامۀ گپ جوان که ممکن است بسیاری ها به نام این برنامه آشنا باشند، یک برنامه یی رسانه یی است که برای کشف استعدادهای نهفته و ناشگفتۀ جوانان افغانستان راه اندازی گردیده است. جشنواره مهارت رسانه ای "گپ جوان" در اواخر سال 2010 به حمایت موسسۀ انترنیوز راه اندازی شد که چندی پیش سومین جشنوارۀ آن افغانستان برگزار گردید وصدها تن از جوانان از شش والیت کابل، بلخ، قندهار، در خانۀ فرهنگ هرات، ننگرهار و بامیان پس از آموزش بخش های ذکرشده سند فراغت به دست آوردند و کارهای جوان گپ جشنواره سومین کنندۀ هماهنگ روهی خان سید گذاشتند. نمایش به را شان عملی تشکیل دختران را آنان درصد 35 که ازجوانان تن از صد بیش تاکنون گذشته سال از " گفت: تهیۀ و نویسی وبالگ برداری، تصویر عکاسی، اجتماعی، و آنالین های رسانه زمینۀ در میدهد فلم، آموزش دیده اند که برای اشتراک کننده های مرکز و والیت این کورس ها تصدیق نامه ها اعطاء گردید. مربیان این برنامه میگویند، هدف ازایجاد این برنامه، دادن فرصت برای جوانان است، این بیان کنند. از طریق رسانه ها آیندۀ خویش را دربارۀ بتوانند نظریات و آرزوهای شان آنان تا برنامه نسل بعدی رهبران را توانمند میسازد تا قدرت خالقیت خود را بشناسند و بیاموزند که چگونه ابزار مدرن رسانه یی، مانند رادیو، تلویزیون، از رسانه ها و دسترسی به با استفاده صدای شان را انترنت، وبالگ، عکاسی، پوسترها، هنر و موسیقی بیان کنند. محمدجاوید مهربان یکی از جوانان اشتراک کننده در این جشنواره گفت، نظر به عالقه یی که به هنر عکاسی داشت او را وادار نمود تا در این کورس ها اشتراک کند که یکی از عکس های گرفته شدۀ آن هم کاندید این جشنواره بود. یاسمین یکی دیگر از اشتراک کننده گان سومین جشنوارۀ گپ جوان که در بخش وبالگ نویسی از اندازه ای که یک شخص و عکاسی به مدت 9 روز آموزش دیده است گفت، در این مدت به این رشته ها فارغ گردد موضوعات زیادی را یاد گرفته است. فهیمه ازشهرهرات که در بخش تهیۀ فلم آموزش دیده و یکی از فلم هایش در این جشنواره به نمایش گذاشته شده میگوید، انسان در پیشرفت و برسد خود آرزوی به میتواند باشد داشته اعتماد خود به و بگیرد تصمیم که هرحالت کند. برخی از جوانان اشتراک کنندۀ سومین جشنواره گپ جوان میگفتند، پیش از این هیچ تجربه یی رسانه یی نداشته و جشنوارۀ گپ جوان فرصت خوبی برای شان در زنده گی قرار گرفته است.این جشنواره حضور داشت گفت، در افغانستان که ابراهیمی مسوول خانۀ فرهنگ معصومه این آموزش ها خیلی ضروری است و در نظر دارند بعد از این به صورت آنالین هم این کورس ها را در مرکز و والیات ادامه بدهند تا استعداد جوانان رشد یابد و بتوانند در رسانه ها کار پیدا کنند. در سال های پسین برگزاری کارگاه های رسانه یی برای جوانان از سوی نهادهای مختلف در مرکز و والیت های کشور موثریتی قابل مالحظه ای داشته و ده ها جوان پس از فراگیری آموزش های کوتاه مدت و میان مدت توانسته اند در رسانه های، دیداری، شنیداری و نوشتاری مصروف کار شوند که هم اکنون بیشتر از90 در صد دست اندرکاران رسانه های غیر دولتی درکشور را قشرجوان تشکیل میدهد.

پس از سقوط رژیم طالبان در افغانستان، زنان مجال آن را یافتند تا درکنار مردان در عرصه های سیاسی و اجتماعی سهم گرفته و کارنمایند. توجه به امور زنان و سهم و مشارکت این طبقه در جامعه از اولویت های کاری دولت افغانستان و تعهدات جامعه جهانی به کشور تلقی میشد، زیرا در دوران امارت طالبان بیشتر ازهر طبقه دیگر در حق زنان ظلم و ستم از سوی این گروه روا داشته شده بود از همین رو جامعه جهانی و دولت افغانستان به کمک یکدیگر زمینه مشارکت زنان را در اجتماع مساعد کردند. در مدت دوازده سال گذشته تعداد زیادی از زنان افغانستان در بخش های سیاسی، اجتماعی، ورزشی و فرهنگی سهم گرفته و نقش فعاالنه ایفا کردند که کارکردها و دست آوردهای شان امروزه درهمه بخش ها محسوس و قابل مالحظه است. و گان نماینده مجلس در هرات مردم منتخب نماینده کروخی بانومسعوده از سوی اخیرأ که است مدنی جامعه و زن در عرصه حقوق فعال زنان از یکی کرده کسب را سال شجاع بانوی جایزه نامزدی مقام المللی بین نهاد یک آورد. دست به را اش جایزه و برود امریکا به آگست ماه اخیر در است قرار و وی در گفتگو با خبرنگارمجله صافی از کارکردها و فعالیت هایش گفته است

و این که به چه دلیل وی برنده این جایزه شناخته شده است میگوید که فشرده متن آن را در زیر میخوانید:

بانو کروخی از دورانی که دانش آموزمکتب بوده به عرصه سیاست و فعالیت های مدنی عالقه مندی داشته است که به گفته خودش هنوز دانش آموزصنف

هفتم مکتب بوده است که رادیو میشنیده و برنامه های سیاسی و خبری را تعقیب میکرده است. بانو کروخی در ولسولی کروخ والیت هرات زاده شده و

دوره متوسطه را در زادگاه هش به پایان رسانیده و پس از آن باخانواده اش به شهر هرات مرکز آن والیت کوچیده است و دوره لیسه را در آنجا سپری کرده

است. وی از تربیه معلم شهرهرات فارغ گردیده و سپس در یکی از لیسه های آن

والیت به صفت معلم ایفای وظیفه کرده است. این نماینده مردم هرات میگوید، تربیه نسل جوان به خصوص دختران که برایش بخش دراین کار و بوده آرزوهایش از هستند دیده ستم و محروم قشر شغل پهلوی در اما است، بوده مسلکش عاشق همیشه و داشته واقعی معنای و مدرن های ارزش سازی نهادینه و سازی فرهنگ های درعرصه آموزگاری، بانو کروخی در دوران نیزفعالیت داشته است. مدنی، دادخواهی و عدالت خواهی ها زمینی زیر در و مخفیانه صورت به ننشسته آرام نیز درکشور طالبانی رژیم درعرصه فعالیت از هرچند او است. میداده آموزش را هراتی دختران از تعدادی مدعی و دارد شکایت گذشته های سال طی بخش این تربیه و زنان نقش نگرفته صورت افغانستان زنان برای کاری میرفت انتظار که آنگونه است، و اند شناخته را خود حق افغانستان زنان امروزه که میکند تاکید اما است، است. آورد دست بزرگترین خود این که اند شده فعال شان حق گرفتن برای

از بانوکروخی پرسیدم که چی انگیزه باعث گردیده تا در انتخابات پارلمانی نامزد شود و به مجلس نماینده گان راه پیداکند؟

" من فکر میکردم از طریق مجلس نماینده گان و با استفاده از کرسی پارلمان بانوان کشورم خدمت کنم، برای به خصوص برای مردمم بیشتر بهتر و میتوانم فکر میکردم، بخشی ازخواسته ها و حقوق زنان که تا کنون نتوانسته اند آن را به دست بیاورند میشود به ساده گی و با استفاده از موقف پارلمانی آن را برای زنان به مجلس آمدنم انگیزه ترین اصلی و ترین اساسی این و کشورم مساعد سازم نماینده گان بود، اما متاسفانه آنگونه هم نبود و شاید طوری که دیگران از ما انتظار داشتند نتوانستیم مصدر خدمت به آنان شویم، ولی تالش و سعی خود را میکنم تا مسوولیت خود را به عنوان نماینده مردم در مجلس ایفا کنم با وجود مشکالت و چالش هایی که وجود دارد." مسعوده کروخی در مورد این که نامزدی جایزه زن


:

است، این فلم هم اکنون در میان فلم های یازده کشورجهان رقابت میکند و هم اکنون در فستیوال جهانی هند دربخش جایزه، رقابت دارد. این فلم فلم 2600 بین از امریکا متحده ایاالت در بوستون جهانی فستیوال در مقام چهار فلم برتر را گرفت که مقام دوم را از آن خود کرد و همچنان در این فلم کاندید جشنواره است و رقابت اسپانیا، هم کوریا، چاپان، کانادا و پنجم چگونگی وضعیت زن آرزوی در مردی فلم اصلی موضوع میکند. قول به میگیرد. بر رادر افغاستان در رایج های رواج و رسم و گی زنده یا آنرا بدون دنباله روی ازکسی اینست که این فلم کارگردان فلم، خوبی جایی، بامشخص کردن سبک وروش سینمای افغانی، با در نظر داشت این که سینمای افغانستان بتواند با سینما های دیگر کشورها رقابت کند، ساخته است. درین فلم تالش شده است که افغانستان و فرهنگ غنی آن به معرفی گرفته شود و این که ما کی هستیم؟ سبک و شیوۀ زنده گی ما چگونه است؟ ارزش های هنری و فرهنگی ما چیست؟ تعلقات ما چیست؟ و اینکه ما پنج هزار سال تاریخ داریم، همۀ این ها درمقابل دیده گان تصویر کشیده شده وباقی میمانند. درین فلم بازیگران از میان شهروندان افغانستان انتخاب شده اند و به همین دلیل این فلم توانسته در چندین جشنواره تاکنون نامزد شود، اما در میان شان هنرمندان سابقه دارسینمای افغانستان مانند میمونه غزال، نسیمه یارمل، صدیقه تمکین، آقای صمدو زبیده جان نیز نقش ایفا کرده اند.عابدی آقای برای شد بالیود سینمای فلم عضو آلتن که آن از پس بالیود کارگردانی جواز بالیود سینمای سوی از فلم آلتن موسسۀ رئیس تا قراراست و زدند را بالیود نیزنشان فلم آلتن موسسه برای و دادند را این بازشدن با که یابد گشایش زودی به شهربالیوود در فلم آلتن دفتر به صورت رسمی افغانستان از خارج در میتوانند فلم آلتن دفتر مسووالن به یک وقتی بالیود نمایند. داد قرار نیز با موسسات جهانی و بسازند فلم قباًل و باشد داشته توانایی که میدهد عضویت خارجی سینمایی موسسۀ از یکی و باشد کارکرده اکادمیک شکل به باشد، ساخته قوی های فلم

همین به و باشد داشته اقتصادی قدرت که اینست آن دیگر شرایط میکند. معنوی و مادی حمایت ازاین پس را فلم التن موسسۀ منظور آقای عابدی میگوید آنان در حال حاضر دو فلم بلند دیگرروی دست فلم این که کرد خواهند آغاز را کار آنها باالی نزدیک درآیندۀ که دارند تیم مشخص یک با عابدی آقای میشوند. ساخته افغانستان داخل در ها کار فلم آلتن درموسسه هستند افغانستان سینماگران بیشترشان که میکند وفعالیت ها و دست آوردهای شان را محصول زحمات و همدستی افغانستان بازرگانان کمک به میگوید میداند.او نهاد این در همکارانش این در و میسازد فلم دارند، تجارتی های فعالیت کشور از درخارج که درچندین تاحاال و است کرده گذاری سرمایه تاحدی نیز خودش بخش پروژه در بخش ساخت فلم سرمایه گذاری کرده و به آینده خوشبین است. زمینه برای رشد سینما درافغانستان مساعد است، اما کم توجهی حکومت کارهای که است گردیده باعث فرهنگ و اطالعات وزارت خصوص به متاسفانه نشد و سینماگران انجام میشد، باید که طی دوزاده سال گذشته افغانستان حمایت نشدند. از سویی هم عدم توجه و نظارت وزارت اطالعات و فرهنگ به بخش سینما باعث گردیده است که فلم های بسیار هرزه و بی ارزشی به بازار بیایند که این فلم ها باعث بدنامی سینمای افغانستان شده اند. اما در این میان کارهای خوبی هم صورت گرفته است. طی این رقابت کردند و المللی بین افغانستان در جشنواره های فلم های سال ها برندۀ جایزه های واالیی شدند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت، اما در کل سینمای افغانستان و سینماگران افغان به حمایت مادی و معنوی دولت و دیگرنهادهای حامی سینما و آزادی بیان نیاز دارند. اگر سینمای افغانستان دست میتواند مدت کوتاه در قراربگیرد بازرگانان و دولت حمایت مورد آوردهای خوبی داشته باشد، زیرا افغانستان پر از سوژه است و درصورتی که ازاین سوژه ها فلم ساخته شود، بدون شک مورد توجه جهان قرارخواهند پیدا خواهند کرد. بینندۀ خودرا افغانی فلم های به سطح جهانی و گرفت


صدیق اهلل عابدی سینماگر و فلم ساز افغان:

سینما باید معرف فرهنگ جامعه باشد

عالقه که آنانی برای آشنا فلمسازی موسسۀ نام فلم آلتن صنوبر به بیشتر که انداز، چاپ وفلم هستند، فلم و سینما مند نقش به سینمایی موسسۀ این محصول نخستین دارد، شهرت است. افغانستانی سینماگر و ساز فلم عابدی اهلل صدیق آفرینی صحنه شد، ساخته ازبکستان در طالبان دورۀ در انداز چاپ فلم میکند گمان بیننده که است شده نظرگرفته در قسمی فلم این های افغان شهروندان بیشتر را انداز چاپ فلم است. افغانستان درداخل روستاییست گی زنده از حکایت هایش جلوه که فلمی اند، دیده است. کشیده تصویر به را افغانستان نشینان روستا رواج و رسم و در این شماره خبرنگارمجلۀ صافی در موردچگونگی وضعیت سینمای آلتن موسسه رئیس عابدی اهلل صدیق با داشته گفتگویی افغانستان، خودش مورد در کمی نخست در اما افغانستان، گرمطرح سینما و فلم است؟ داشته سینما درعرصۀ آوردهایی دست چه کنون تا که این و آقای عابدی از رشتۀ ادبیات فارغ گردیده و به شعر و ادبیات نیزعالقه های ونشریه مجالت در وی از شعر ها ده کنون تا دارد، فراوان مندی برخی خودش گفتۀ به که است رسیده چاپ به افغانستان مرزی برون خارجی درنشریات و شده نیزبرگردان خارجی زبانهای به ازاشعارش شد. خواهد چاپ شان شعری مجموعۀ وعنقریب اند یافته چاپ اقبال از آنجایی که مهاجرت و آواره گی، زنده گی بسیاری از شهروندان افغانستان را دگرگون ساخته است، آقای عابدی نیز سال های متمادی را دردیارغربت وبه دورازوطن و هموطنانش زنده گی به سربرده است و همین هم دلیلی برای سرایش شعر درپهلوی مسلک اصلی اش یعنی سینما وفعالیت های سینمایی بوده است.نیزهستند سناریست مینویسند، داستان که این درپهلوی عابدی آقای تاحال " میگوید: او اند. نوشته را فلم چندین سناریوی کنون تا و این از پیش کردم، کارگردانی وهمچنان نوشتم را فلم پنج سناریوی کردم، بازی را مرکزی های نقش کشور درخارج فلم درچندین نیز " بسازم. را تر پرقدرت و جالبتر های فلم که شدم مصمم وسپس

سقوط از پس فلم این است، عابدی از صدیق کار نخستین غربت میگوید، عابدی آقای است. شده ساخته طالبان، دست به شهرمزارشریف افغانستان حمله از این که طالبان به شمال ازبکستان، پس فلم غربت در در را فلم آلتن سینمایی موسسۀ نیز سال همان در و شد ساخته کردند آغازکرد درازبکستان را هایش فعالیت اما بود، کرده تأسیس مزارشریف فلم شد. ساخته فلم سپس و شده نوشته غربت فلم داستان آنجا در و که است افغانستان به طالب افگنان هراس هجوم از تصویری غربت را شان عریان دشمنی و میکنند غارت را چیز همه گروه این چگونه است. کشیده تصویر کشوربه طبیعت و افغانستان شهروندان برابر در صدیق آقای کارگردانی به فلم آلتن محصول دومین ابرها فلم حتی و داخلی گان بیننده میان در گرم استقبال به که است، عابدی را خود مندان عالقه کنون تا و گردید مواجه افغانستان خارج در هراس ارزشی ضد و انسانی ضد عملکرد ابرهاچگونگی درفلم دارد. و ظلم چی آنان که این و است شده کشیده تصویر به طالب افگنان میکند. حکایت میدارند، روا افغانستان شهروندان حق در را استبدادی است فلم آلتن سینمایی موسسۀ محصوالت از دیگر یکی عصیان، که از چگونگی وقوع جنگ در افغانستان حکایت دارد، این که عامل های که میچرخد برآن فلم موضوع بود، چگونه جنگ وانگیزۀ بود چی جنگ اندیشۀ بدون و تعمق بدون که کشورماست به ها روس وتجاوز مداخله با هستند، مسلمان افغانستان ملت که بدانند که مذهبی و جغرافیایی های جنگ به منجر تجاوز این و شدند افغانستان داخل باوری خوش اثار آن هنوز هم باقی است. در فلم عصیان عساکر روسی خونین شد که سرپیچی شان خود که قوانینی واز میشوند، افغانستان داخل زور به کردند، حمله آنان باالی ناگزیر مردم و کردند ظلم مردم باالی و کردند و جالب سوژۀ دلیل به عصیان کشورگردید، در جنگ آغاز به منجر که شد. جایزه برندۀ جهانی فستیوال چندین در داشت که توجهی قابل مردی در آرزوی زن پنجم، تازه ترین فلم به کارگردانی آقای صدیق عابدی


با آن که بیانش کودکانه است؛ اما از البالی حرف هایش میتوان اهداف و احساساتش را درک کرد؛ زیرا او اهداف بسیار بزرگی دارد که همانا دسترسی همساالنش به مجله کودک است، او آرزو دارد روزی برسد که در دست هر کودک کشورش یک مجله کودک باشد.سی به ازنزدیک پس که افغان ساله دوازده دختر حسینامعاصر او است، کرده اندازی راه را کودک بارمجله نخستین برای سال با را سرزمینش کودکان آرزوهای مجله این صفحات البالی در حسینا است. کشیده تصویر به برانگیز عاطفه جمالت و تصاویر مکتب هشتم آموزصنف دانش و دارد سال دوازده معاصرکه است، افغان کودک ماهنامه مسوول مدیر و امتیاز است، صاحب است. داده سویه امتحان مکتب در سال سه میگوید، حسینا درافغانستان بیشتر دختران هم سن و سال حسینا نه تنها به مجالت و ادبیات کودک دسترسی ندارند، بلکه در مناطق دور دست حتی از رفتن به مکتب و آموزش و پرورش محروم هستند، اما این کودک افغان دست به این ابتکار زده و حد اقل برای تعدادی ازهم سن وساالنش درکابل ماهنامه ای را تحت عنوان کودک افغان را اندازی کرده است. خبرنگار مجله صافی در گفتگوی ویژه ای که با حسینامعاصر داشته، حرفها و اظهارات وی را جویا شده است که فشرده متن آن را در زیر میخوانید:که آن وبا بسیارخالیست جایش افغانستان در کودک ادبیات در این بخش ضرورتی سخت احساس میشود، اماکماکان طی سی سال گذشته کاری در بخش ادبیات کودک صورت نگرفته است، کم گردیده باعث رسانه اصحاب و همچنان معارف مسووالن توجهی های رسانه انبوه درمیان هم کودک مجله یک حتی که است نوشتاری وجود نداشته باشد، اما اینک نتیجه زحمات و تالش یکساله حسینامعاصر این نیاز را تا اندازه ای رفع نموده و دست کم برای تعداد اندکی از کودکان کابلی یک مجله کودک وجود دارد، هرچند نمیتوان گفت یک ماهنامه برای کشوری که بیش ازپنج میلیون جمعیت آن را کودکان تشکیل میدهند، بسنده است، اما این حرکت را میتوان تقدیر کرد تا باشد که حسینا های دیگری نیز در گوشه و کنار افغانستان دست به چنین ابتکاری بزنند تا در دروازه هر مکتب غرفه های فروش افغان رویا هایشان را در صفحات این مجله ایجاد شود و کودکان مجالت به تصویر بکشند، آروزیی که حسینا نیز آن را در سر میپروراند. حسینا میگوید، پس از آن که ماهنامه کودک افغان را منتشر کرد، هم صنفی هایش اشتیاق بسیارنشان دادند و بسیاری ها در صدد را اندازی مجله شدند و برخی هایشان نیز به وی وعده سپرده اند که در شماره های بعدی مجله اش مقاله بدهند و همکاری کنند. اما تنها هم صنفی ها و هم ساالن حسینا معاصر نیستند که از این ابتکار به شمول افغانستان مقام های دولت بلکه اند، وی شگفتزده شده حامدکرزی رئیس جمهور کشور و والی کابل نیز این ابتکار وی را تقدیر کرده و حسینا را به حضور پذیرفته اند. او میگوید، هیچ گمان نمیکردم به خاطر این کارم روزی مرا به ریاست جمهوری دعوت کنند و رئیس جمهور با من مالقات کند، اما پس از آن که مورد تشویق قرارگرفتم،

احساس عجیبی داشتم و تعهدم برای ادامه این کارچند برابر گردیده است. اوهمچنان گفت: " رئیس صاحب جمهور ازمن به خاطر انتشار این مجله اظهارتشکر کرده و برای چاپ و نشر شماره های بعدی این مجله وعده همکاری داده است." حسینا میگوید، آنانی که به روی دختران دانش آموزکشورش تیزاب میپاشند، باید بدانند که ما برای فراگیری آموزش آماده هستیم و این هراس افگنی و دهشت گری ها کودکان افغانستان را از فراگیری درس و تعلیم بازنخواهد داشت. اما با وجودی که هنوزدنیایش کودکانه است، این دخترکودک میگوید او است، کرده درک را سرزمینش کودکان وآرزوهای دنیا فضای در افغانستان کودکان همه که برسد روزی دارد آرزو بخوانند. درس شان آینده برای و بروند مکتب به امنیت و صلح درافغانستان نه تنها بزرگ ساالن و زنان طی سال های جنگ و هم اکنون از سوی هراس افگنان طالب مورد خشونت های گوناگون قرار میگیرند، بلکه کودکان نیزهمواره خشونت های گوناگون را متحمل شده اند. حسینا از خانواده و پدران و مادران همه کودکان افغانستان میخواهد که بافرزندان شان برخوردسالم کنند. اومیگوید: " تمامی پدران و مادران باید فرزندان شان را تشویق کنند تا درس بخوانند، این مسوولیت آنان است، زیرا آینده افغانستان در دست کودکان امروزی است بنأ ضروری است تا ما، در آینده نسل درس خوانده و تحصیل کرده باشیم تا بتوانیم نباشیم. ها و محتاج خارجی بزنیم رقم را سرنوشت جامعه خویش نان اقتصادی و غم با آن که میگوید مشکالت حسینامعاصر یکی از جدی ترین چالشها در راستای زنده گی شهروندان افغانستان به شمار میرود، اما تاکید دارد که پدران و مادران تاحد امکان باید خودشان کار کنند و زمینه درس را برای فرزندان شان مساعد سازند. به شان دختران رفتن مانع که مادرانی و پدران آن برای حسینا تغییر بدهند، زیرا دختر را تا طرز دیدشان مکتب میشوند میخواهد مانع رو این از دارند همسان و حق جایگاه خداوند نزد در پسر و شدن از رفتن دختران به مکتب خود جفایی در حق دختران است.پند برگیرنده در افغان کودک ماهنامه در شده چاپ مطالب برای تنها نه خواندنی و جالب های رهنمایی سرگرمی، اندرز، و کودکان بلکه برای مادران نیز میباشد، زبانی که او در مطالب این و است وصمیمیت مهر و عاطفه از مملو است برده کار به مجله همچنان ناگفته های زنده گی کودکان کشورش رابه گونه ای که مخاطبان اصلی اش یعنی کودکان آن را بفهمند، به بحث گرفته استفکاهی، قصه، ای، برگیرنده در افغان کودک مجله "و کارتون کودکان، های پیام شعر، سرگرمی، چیستان، آن خواننده که است ساده کلمات و بیان با نصیحت و پند گرفت." خواهند یاد آن از را زیادی چیزهای کودکان هم شماره 500 تیراژ به افغان" کودک " مجله شماره نخستین منتشرشده است، اما صاحب امتیاز این ماهنامه میگوید، در صورت که امکانات مالی به دست بیاورد تعداد شمارگان مجله اش را در آینده این مجله دسترسی پیدا کنند. تا کودکان بیشتر به باال خواهد برد


حسینا معاصر دختر ۱۲ساله، صاحب امتیاز نخستین ماهنامه کودک درکابل


از بخش زراعت و مالداری زمینه سازخواهد شد که از نظر اقتصادی درکوتاه مدت هم شهروندان به خودکفایی دست یابند و هم تجار ملی میتوانند افغانستان اقالم دیگر و میوه صادرات بابت از کمایی خود برای خوبی بازار کشور از خارج به کنند. آقای سیحون همچنان گفت که اگر دولت مالداری و زراعت وزارت به خصوص افغانستان از در حمایت را دراز مدت و منظم برنامه های کشاورزان روی دست گیرد، دولت از بابت مالیات را اش عواید ساالنه میتواند زراعتی محصوالت بلند ببرد که این خود گامی به سویی خود کفایی نه تنها شهروندان بلکه دولت نیز محسوب میشود. آفات مناطق بسیاری در گذشته سال شده زراعتی محصوالت کاهش باعث طبیعی و ترانسپورتی مشکالت هم سویی از و بود بود گردیده باعث پاکستان کشور با گمرکی که عواید تجار از این بابت قناعت بخش نباشد. صنایع و تجارت اتاق رئیس حقجو قربان به مجموعأ پار سال اول ماه سه در " میگوید: میوه بابت از امریکایی دالر میلیون 64 ارزش خشک و دیگر کاال های افغانی صادرات داشته اند، از اول حمل سال جاری تا آخرماه جوزا بیشتر به افغانی تجار امریکایی دالر میلیون 100 از رقم این اند که از کشور کاالصادر کرده بیرون است." بخش قناعت ای اندازه تا آنان برای با وجود این هنوزهم چالش هایی در راستایی وجود کشورهای به افغانستان کاالی صادرات دارد که تجار ملی از آن شکایت دارند. مشکالت برای امکانات نبود کشور، داخل در ترانزیت اخاذی موجودیت میوه، پروسس و بندی بسته با ترانزیت مشکالت و ها درمسیرشاهراه ها کشورهای همسایه از جمله پاکستان ازچالشهای جدی به شمار میروند که به گفتهء مسووالن اتاق تجارت و صنایع افغانستان مانع رشد و گسترش جدیدی طرح اما اند؛ شده درافغانستان تجارت ارائه دولت اقتصادی کمیسیون سوی از که آورده است به وجود را گردیده، خوشبینی هایی که با عملی شدن آن زمینه رشد و سرمایه گذاری های کالن برای تجار ملی کشورمهیا خواهدشد.

افزایش از وصنایع تجارت اتاق مسووالن جاری سال اول ماه درسه صادرات میزان اتاق عامل رئیس حقجو قربان خبرمیدهند. رقم " گفت: خبری نشست در وصنایع تجارت گذشته ماه سه طی افغانستان صادرات میزان درصد چهل پار سال با مقایسه در جاری سال افزایش را نشان میدهد. رئیس عامل اتاق تجارت ابراز خوشبینی همچنان گفت با و صنایع کشور که با افزایش حاصالت میوه امسال رقم صادرات رسیدن تا امیدوارند آنان و است داشته افزایش فصل پائیز و حاصل برداری ها این رقم دوبرابر یافت. خواهد افزایش گذشته سال به نسبت این درحالیست که مجید قرار سخنگوی وزارت زراعت و مالداری به خبرنگار مجله صافی گفت: "حاصالت زراعتی امسال نسبت به سال گذشته بیشترمناطق در و بوده امان در طبیعی آفات از گذشته سال به نسبت امسال زراعت کشور وضعیت بهتری داشته است."آقای قرار همچنان های برنامه مالداری و زراعت وزارت که گفت گسترده یی را در برخی والیت هایی که بیم آن میرفت کشتزارها به آفات طبیعی روبروشوند، روی دست داشته و زمین های گندم، شالی و تاکستان های انگور را به صورت منظم دوا پاشی کرده اند. افغانستان کشوریست که بیشتر ازهفتاد درصد درآمد اقتصادی شهروندانش از مجرای کشاورزی اتاق اینرو مسووالن از میشود تامین مالداری و

در که میکنند ابرازامیداوری صنایع و تجارت آفات از کشور زراعتی محصوالت که صورتی طبیعی در امان بماند، صادرات این بخش به خارج برابر چند گذشته های سال به نسبت کشور از افزایش خواهد یافت که درآمدی هم کشاورزان و هم بازرگانان از این بابت به دست خواهند آورد. محصوالت زراعتی افغانستان از جمله میوه خشک از شهرت جهانی برخوردار است و آگاهان امور اقتصادی به این باور اند که در صورتی که میوه خشک این کشور به گونه درست پروسس میتواند جهانی بازارهای در شود، بندی بسته و گزاف قیمت با و برخوردارشده جایگاه خاص از پسته، کشمش، اکنون هم برسد. فروش به های هستند میوه جمله از بادام و زردآلو خسته متحده امارات ترکیه، هند، کشورهای به که برخی و کانادا جاپان، ایران، پاکستان، عربی، قندهار انار صادرمیشوند. نیز اورپایی کشورهای ازجمله کاپیسا والیت نجراب ولسوالی انار و بازارهای در که هستند افغانستان های میوه برخوردارمیباشند. خوبی ازشهرت جهانی سیف الدین سیحون استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه کابل به این پرسش که میوه خشک و دیگر محصوالت زراعتی افغانستان تا چی اندازه در خود کفایی این کشور میتواند تاثیر مثبت داشته باشد، گفت: " در صورتی که دولت افغانستان به کیفیت تازه میوه قالین، چون عمده اقالم پروسس و ومیوه خشک، قره قل و دیگر محصوالت زراعتی افغانستان اقتصاد به باشد، داشته جدی توجه تاکید سیحون آقای کرد." خواهد کمک بسیار میکند که توجه به بخش کشاورزی بدون شک میتواند سبب رشد اقتصادی شود؛ زیرا افغانستان بیشترشهروندان و است زراعتی کشور یک حمایت بنأ هستند، پیشه زراعت هم افغانستان



نیزسخن خورشیدی جاری سال در وزارت این وگسترده کالن های برنامه از ملکی وهوانوردی ترانسپورت وزارت سخنگوی حال همین در از ساخت عیار مدرن سیستم به را وزارت این های برنامه میتوان آن مطابق که جهانی معیارهای با برابر ترانسپورت قانون ساختن میگوید. تقریبأ افغانستان ترانسپورت وزارت قانون میگوید. سخن آن از هوانوردی و ترانسپورت وزارت سخنگوی که میآید حساب به کارهای مهمترین است. المللی بین ترانسپوتی مدرن معیارهای فاقد و کهنه بسیار قانون این ترانسپورتی امور باورآگاهان به که بود شده ساخته پیش سال هفتاد کشورهای به را ملکی هوانواردی انیستیتوت دانشجویان از تن ها ده جاری سال در هوانوردی و ترانسپورت وزارت که گفت همچنان وال قالت آقای های بخش در و برگشته کشور به دوباره بودند رفته بورسیه به گذشته های سال که دانشجویان از تن ها ده همچنان و است فرستاده بورسیه به مختلف کابل شهر نقل و حمل سیستم است قرار " گفت: همچنان هوانوردی و ترانسپورت وزارت سخنگوی میکنند. اجرأ وظیفه هوانوردی و ترانسپورت به مربوط تغییر کند که با آمدن تغییر در این سیستم وزارت ترانسپورت و هوانوردی ملکی تالش نهایی خواهد کرد تامشکالت حمل و نقل در شهرکابل به حد اقل برسد. رسیده تفاهم به جنوبی کشورکوریای هوانوردی و ترانسپورت وزارت با مورد این در افغانستان هوانوردی و ترانسپورت وزارت شد. خواهد عیار مدرن سیستم به والیات سطح به آن پس و شهرکابل در نخست نقل و حمل مشکالت برنامه این اغاز با بنأ است، کند. همکاری را افغانستان ترانسپورتی پروژه های بازسازی و دیزاین ماسترپالن، بخش در که است سپرده تعهد جنوبی کوریای ترانسپورت وزارت کمک تخنیکی های بخش در را افغانستان کوریا، وهوانوردی ترانسپورت وزارت که اند رسیده تفاهم به طرفین وافغانستان کوریا بین درتفاهمنامه میکند. همکاری کشورما با نیز زمینی زیر متروهای اندازی راه زمینۀ در و بسازد افغانستان برای نیز نقل و حمل انستیتوت یک وهمچنان کند میان این در که میگوید اما میکند، تایئد را خصوصی هوایی های شرکت پروازهای و خدمات هرچند هوانوردی و ترانسپورت وزارت سخنگوی شرکت با توانسته خدمات نظر از هم و است برابر وزمان وقت به پرواز نظرزمان از هم و بوده برابر المللی بین معیارهای با صافی هوایی شرکت شود. تبدیل خوب المللی بین شرکت یک به بتواند آینده در که است امیدوارکننده شرکت کاراین ادامه که کند رقابت المللی بین بزرگ های این تخنیکی بخش کارمندان همه هم سویی از و هستند المللی بین معتبر اسناد دارای و جدید صافی هوایی شرکت های هواپیمایی تمامی میگوید او کند. کمایی بیشتر اعتبار و رشد روز تا روز شرکت این تا است شده باعث صافی هوایی شرکت گی ویژه این که هستند اکادمیک و مسلکی افراد شرکت


دیگری قرار داد شده بود، اما به دلیل تعهدشکنی و سهل انگاری مسووالن آن شرکت که کار در زمان تعیین شده اش تکمیل نگردید، قرار داد فسخ شد ودوماه به اکنون هم و شد دیگرقرارداد داخلی شرکت یک با فرودگاه این کار پیش درحال فرودگاه احاطۀ کار که دارد جریان کارآن برنامه طبق و عادی صورت تکمیل شدن است و به زودی خط پرواز و دیگربخش های آن آماده خواهد شد. بر بنیادمعلومات وزارت ترانسپورت وهوانوردی در سال جاری خورشیدی نسبت به سال های گذشته تقاضا برای سرمایه گذاری ترانسپورت هوایی در کشور افزایش یافته است. آقای قالت وال تصریح کرد که تا کنون چند شرکت بزرگ هوایی بین المللی تقاضای سرمایه گذاری در بخش ترانسپورت هوایی درافغانستان را کرده اند؛ KLM شرکت امارات به زودی پروازهایش را به افغانستان آغاز خواهد کرد و شرکتهالند و کشور سویس نیز تقاضا دارند که به افغانستان پرواز داشته باشند. او تأئید میکند که فرودگاه بین المللی کابل درحال حاضرظرفیت وامکانات تقاضای تمامی این پرواز ها را برآورده کرده نمیتواند، اما یک شرکت جاپانی برای توسعۀ فرودگاه کابل و افزایش ظرفیت این فرودگاه وعده سپرده است و یک قراد داد 27 میلیون دالری نیز با این شرکت جاپانی امضا شده است که امیدواریم کار آن به زودی آغاز گردد.

درسال ملکی هوانوردی و ترانسپورت وزارت جاری خورشیدی، پروژه بازسازی حدود ده فرودگاه را در والیت های مختلف افغانستان روی دست دارد. ترانسپورت وزارت سخنگوی وال قالت ننگیالی گفت: صافی مجله با درگفتگو ملکی، وهوانوردی خورشیدی، جاری سال پایان تا است قرار "غزنی، بامیان، بدخشان، های فردوگاه کاربازسازی فراه و نمیروز تکمیل و به بهره برداری سپرده شود." آقای قالت وال همچنان گفت که هم اکنون کارساخت دیوارهای اطراف فرودگاه والیت غزنی درحال تکمیل شدن است وقراراست درآیندۀ نزدیک کارساخت خط وزارت سخنگوی گفتۀ به آغازگردد. نیز آن های دیگربخش و وپرواز نشست توسعوی ازبودجۀ غزنی والیت فرودگاه ساخت هزینۀ هوانوردی و ترانسپورت کننده کمک کشورهای اما میشود، پرداخته هوانوردی و ترانسپورت وزارت اند. کرده را کمک وزارت این کشور های فرودگاه از بسیاری بازسازی در نیز وی تصریح کرد که کارساخت فرودگاه والیت غزنی که پیش از این با شرکت


نقلیه وسیله سریع ترین کالیفرنیا در شرکت یک دوکارۀ جهان را ساخته که میتواند مستقیم از خشکی

به درون دریا برود و ظرف 15 ثانیه به یک قایق تغییر شکل دهد. این موتر که به شکل جیپ ساخته شده،

به میتواند در آب و نام گرفته Panther یوزپلنگ از 45 بیش یعنی قایق سرعتی سرعت متوسط یک

یک به مجهز ابداعی وسیله برسد. ساعت در میل و فایبرگالس بدنه ،V6 لیتری 3،7 سفارشی موتور

شاسی فوالدی سبک است و میتواند بر روی خشکی به سرعت ۸0 میل در ساعت برسد. طراحی این موتر

اما است، Scrambler Jeep CJ۸ اساس بر شاسی است، سنگین آب برای جیپ شاسی چون

شده ساخته chromoly فوالد از آن سبک وزن به گیرد، قرار آب درون در موتر که هنگامی است.

طور قابل توجهی به یک قایق 4،6 متر باثبات تبدیل close -cell میشود. بدنه این موتر با پلی استایرن

همچنین کند. کمک آن شناورماندن به تا شده پر موتور نسل آخرین عهده بر ابداع این شتاب دهی است. 6-liter VTEC V-3.7 Acura

ساخت سریع ترین موتر دو کارۀ جهان

طور به ناخنهایش طول میکنید مشاهده که خانمی

میانگین و مجموعا به 20 فوت یا 6 متر میرسد، اما با

این وجود او 5 فرزند قد و نیم قد دارد که خودش به

کرده و کارهای منزلش را انجام تنهایی از انها مراقبت

میدهد. کریس والتون، خواننده و نوازنده آمریکاییست

نام خود به را ناخنهای دنیا ترین که رکورد طوالنی

سال 19 از که است مدعی وی است. کرده ثبت

همیشه و نکرده کوتاه را ناخنهایش تاکنون، پیش

در انتظار روزی بوده است که بتواند رکورد بلندترین

شهرت دالیل از یکی همچنین بزند. را دنیا ناخن

روی بر او اده الع فوق گی نوازنده والتون، کریس

سازی مانند پیانوست. اما بلندی ناخنهایش تأثیری بر

راحتی به سابق همانند و نداشته او گی زنده روند

خرید و رانندگی یا پیانو ن نواخت مانند فعالیتهایی به

میپردازد. کریس این رکورد را در سال 2012 کسب

کرده است، اما پیشتر از وی این رکورد به نام زنی بود

ده بود اما سال که سال 200۸ این عنوان را کسب کر

ناخنهایش شکست. تمامی تصادف اثریک بر 2009

زنده گی عجیب صاحب رکورد بلندترین ناخن دنیا


افتاده ای در جنوب هند را دهکده ای کوچک و دور میتوان دهکده دوقلوها نامید. در دهکده کودینجی در ایالت کاروالی هند صد جفت دوقلو زندگی میکنند و هنوز مشخص نیست علت ازدیاد این دوقلو ها در دو بوده است. مردم محلی این روستا چه در اخیر دهه آنان رویداد لطف خدا در حق این باورند که این بر است. البته در این دهکدۀ عجیب افزون بر دوقلوهای میشوند. دیده نیز همسان قلوهای سه همسان،

دهکده ای که همه در آن صاحب دو قلو میشوند

اکثر خانواده هایی که دارای فرزندان چند قلو هستند

هستند. یکدیگر از آنها تشخیص مشکل دچار

مکتب جمله از جامعه محیط به کودکان این وقتی

ایجاد هم دیگران برای مشکل این میشوند وارد

فرزند دارای که ای خانواده چین کشور در میشود.

این اند. داده انجام جالبی ابتکار هستند قلو چهار

و پدر که هستند هم شبیه قدری به چهارقلوها

ها را از یکدیگر تشخیص دهند مادر آنها نمیتوانند آن

کودکان این معلم برای مشکل این اینکه برای و

را ساله شش کودکان این آنها مادر شود کمتر

است برده اه آرایشگ به تحصیلی سال شروع برای

است. تراشیده شماره صورت به را آنها موهای و

روش خنده دار خانواده ای برای تشخیص چهار قلوها

یکی از رکوردهای اصلی در مورد سبیل بلندترین آن

در را رکورد این حال به تا نفر چندین که است ها

اختیار در روزها این اما رکورد این اند. داشته دست

دارد. قرار "رام سینگ چوهان" نام به مردی هندی

سبیل امروز به تا 1970 سال از ساله 5۸ مرد این

این تا باعث شد این و است نکرده کوتاه را هایش

سانتی 30 و متر 4 به نزدیک او های سبیل روزها

به روزها این مرد این باشند. داشته طول متر

میشود. شناخته هند در خود روستای نماد عنوان

بسیار ها سبیل این از نگهداری میگوید سینگ رام

آن تار تار مراقب باید همیشه که چرا است سخت

او هر 10 روز سبیل های خود را می شوید و باشد.

او استفاده میکند. نیز از روغن های مخصوص البته

بیشتر مواقع سبیل های خود را به دور گردنش میپیچد.

بلندترین سبیل دنیا



بلوچستان و سواحل به نیز امتداد مییابند امتداد رود سند به طرف جنوب که در اقیانوس هند میانجامد که به گفتۀ آقای فرهادی راه های اصلی کشورهای مجاور پامیر یعنی افغانستان، پنجاب، ترکستان، کاشغر و ایران از میان همین سلسله کوه پامیر و ولسوالی واخان والیت بدخشان، زمین میگذرد. در دامنه های مربوط به های زراعتی و دشت های فراخ نیز موقعیت دارند. هرچند تعداد جمعیتی که در پامیر زنده گی دارند حدود بیشتر از370 خانواده هستند، اما این باشنده گان به صورت کوچ بلندتر های قله به تابستان فصل در یعنی دارند، گی زنده کوچی و سیار میکنند و با فرا رسیدن فصل خزان و آغاز سرما دوباره از تپه ها به مناطق پاهین و دشت ها برمیگردند، زیرا هم ضخامت طبقۀ برف و سردی بیش از حد هوا مانع زنده گی آنان در کوه ها میشود و هم مواشی آنان طاقت سردی بیش از حد هوا را ندارند و در صورت ماندن در بلندای کوه تلف میشوند، ازهمین رو ساکنان پامیری مجبورهستند تابستان را در یک منطقه و زمستان در منطقۀ دیگر مسکن گزینند. آثار حکیمی روزنامه نگار و پژوهشگر میگوید که باشنده گان اصلی پامیر را حکومت برعلیه کودتا از پس آنان تعداد که میدهند تشکیل وترک قرغیز قوم محمد داوود و آغاز حکومت های کمونیستی در افغانستان در 1357 خورشیدی، به مختص زبان پامیریان گزیدند. مسکن آنکشور در و شده مهاجر ترکیه به مربوط مناطق گان باشنده میان در اما دارند، پامیری زبان نام به را خودشان مونجانی، َیزُغالمی، اشکاشمی، شغنانی، واخانی، چون: های زبان پامیر به برتنگی و بجوی نیز رایج است که باشنده گان این منطقه به این زبان ها تکلم طبیعی یخچال هزار از بیش به را پامیر های یخچال تعداد هرچند میکنند. بلندی های قله دل در میگوید، حکیمی آقای که آنگونه اما اند، کرده قلمداد نا شده موجود است ندارد، هزاران یخچال کشف آنجا وجود به امکان رفتن که هستند. برجا پا هم وهنوز بوده تگرگ و یخ از پر سال هزاران طول در که تنگستن، مولیبدن، مانند: طبیعی منابع از پر پامیر های کوه میشود گفته آن سنگ معروفترین که است کریستالی های وسنگ میکا کمیاب، فلزات مربوط منطقۀ و بدخشان والیت منجان کران ولسوالی در که است الجورد های کوه سلسله از دیگر بخشی دل در میشود گفته است. زمین پامیر به نیز طال ذخایر دارند، امتداد بدخشان والیت درواز ولسوالی سوی به که پامیر موجود است، اما تاکنون به صورت مسلکی باالی آن کار صورت نگرفته است. که است شده تقسیم پامیرغربی و شرقی پامیر دوقسمت به پامیر منطقۀ بلند های سرزمین به بسیاری شباهت و است العبور والیتی صعب پامیرشرقی،

تبت و َقره قوم دارد وکوه های آن با وجود ارتفاعی بین 5000 تا 6000 متر، به فالت های کم ارتفاع شبیه اند و دشت های پامیر در ارتفاع 4000 تا 5000، متری متری تا 550 ارتفاع 450 در برف اندازه ضخامت طبقه های اند، گسترده شده قرار دارد، درجه حرارت، دارای اختالف شدید در سایه و آفتاب است و گاهی به 4۸ تا 55 درجه زیر صفر میرسد. خاک آن شور، بیشتر یخزده و در پاره ای اوقات پوشیده ازخاک های توندرایی است، بادهایی که در این منطقه میوزند، از قله های کوه ها میگذرند، ازینرو با بارش اندکی بین 75 تا 100 میلیمتر درسال، همراه اند.

درآمد اقتصادی پامیریان اصیل را به دلیل سردی هوا و مناسب نبودن دیگرکار ها، تنها مالداری تشکیل میدهد، اما باشنده گان مناطق مربوط به پامیردر ولسوالی های واخان و شغنان، در پهلوی مالداری، کشاورزی و تجارت نیز مینمایند. پامیر در پامیری های غژگاو و اشتران که است سبز سر و فراخ های چراگاه دارای فصل در اما هستند، رها گله گله صورت به ها چراگاه این در تابستان فصل اندازه به برف زیرا ضخامت تهیه گردد، آن ها برای باید تابستان علوفه خشک ایست که حیوانات قادر به برون کردن علوفه از زیر برف درفصل زمستان نیستند.دارند. رسم را به خود وابسته پامیریان موسیقی محلی و فرهنگ و عنعنات پامیر امتداد در که هایی ولسوالی گان باشنده به نسبت آنان محلی های رواج پامیری نویسندۀ و شاعر جوشن محمد دولت دارد. بسیار تفاوت دارند، موقعیت در دیگرمناطق به پامیری گان باشنده آمد و رفت عدم که است، نظر این به شان خود به مختص فرهنگ آنان که است شده باعث متمادی سالیان طول پس که است قسمی پامیریان عروسی مراسم مثال، نمونۀ به باشند. داشته را تا و عروس برود خانه عروس به ندارد اجازه داماد سال تا یک نکاح مراسم از چند همین تا گلی خانه پامیر در کند. گی زنده باید پدرش خانۀ در سال یک ، پشم غژگاو اشتر نمد پشم از نداشت و خانه های شان سال پیش هم وجود به محل یک از گی ساده به هم خاطر همین از میشد ساخته گوسفند پشم و میکنند. بنأ جای هر در را شان های وخرگاه خیمه و میکوچند دیگر محل بیشتر لباس ها و پای پوش های پامیریان از پشم گوسفند و پوست گوسفند است، زیرا سردی هوا در پامیر بیش از ندازه است، اما لباس و کفش های پشمی با پوشیدن این لباس کمتر سردی هوا را احساس و پوستی بسیار گرم است که و غژگاو شیرگوسفند، ماست، پنیر، حیوانی، مسکۀروغن زرد، روغن میکنند. پامیران است. رایج و همیشگی از غذاهای شتر، قروت غژگاو، وگوشت گوسفند


پامیر با آن که نام و شهرتش جهانگیر است و قله های سر به فلک کشیدۀ آن بر زمین و زمینیان فخر میفروشد و لقب بام جهان را ازآِن خودکرده است، در دل این دژ استوار رازهایی نهفته است که تاکنون بشر قادر به کشف و شناخت آن نشده است. به بار این خویش تحقیقی و تولیدی گزارشهای سلسلۀ به صافی مجلۀ معرفی پامیر سرزمین افسانه ای که در شرق افغانستان موقعیت دارد پرداخته است. پامیر سرزمینی که به بام جهان مشهور است، بلند ترین قلۀ جهان در این منطقه است، مکانی که نام آهوهانش در جهان شهرت خود را دارد واین مکان کوهستانی با کوه های سربه فلک کشیده و همیشه پوشیده ازبرف، مرتفع ترین منطقه درجنوب این میباشد، افغانستان به مربوط که داده تشکیل را مرکزی آسیایی قاره شرق منطقه روزگاری به نام خدای خورشید مشهور بود. این واژه از پای میر به معنای پای میترا گرفته شده است، در زبان محلی باِم دنیا یا بام جهان نیزگفته میشود.مربوط منطقه این از بخشی " افغانستان عمومی جغرافیه ازکتاب نقل به به کشورهای همسایۀ شمالی افغانستان، تاجیکستان و قرقیزستان و یک قسمت آن مربوط به کشور پاکستان میشود، سمت شرقی آن به دشت ها و ریگزارهای ترکستان و چین منتهی است و آنگونه که پیداست ازشمال به فرغانه و در غرب میگراید پستی به میشود تشکیل ها آن از آمودریا که هائی سیالب طول در درحدود پامیر های کوه است. واقع قرا قوروم های کوه سلسله آن جنوب در و 70000 کیلو مترمربع مساحت دارد. ارتفاع این سرزمین که ازسطح دریا در حدود 4000 متر است که منجر به سختی آب و هوای آن شده است؛ چنانکه زمستان این منطقه هفت ماه طول میکشد و تنها در یک ماه جنوری، شب ها شبنم در خشک نسبتأ هوایی پامیر میرسد." درجه 70 به گاه روزها حرارت و نمیباشد

باران و برف دراین منطقه کمتر میبارد. بادهای آن بسیار سرد است ولی دارد و شدید نیست، اما با وجود خشکی آب و هوا دریاچه های متعدد و همیشه جاری از هردره و دامنه ی تپه هایش جاری است. دریاچه های آن شامل قره گول با 300 هزارمترمربع مساحت و ساری گول با 4267 مترمربع مساحت به دریای آمو میریزند. به پامیر توریستی درموسسۀ توریزم بخش مسوول فرهادی الدین امام مجلۀ صافی در این مورد گفت: " بیشترمسیرهای آبی یی که از کوه های پامیر های آب دیگر بخش اما میروند، شمار به آمو دریای معاونان میشوند، سرازیر تاریم رود به که میریزند چین به مربوط منطقۀ یعنی شرق طرف به پامیر گفت همچنان فرهادی آقای میشود." سرازیر چین کشور طرف به شده یکجا های کوه دارد. ارتفاع متر 7۸99 که دارد نام تغارمه پامیر کوه ترین مرتفع که تیانشان است، پامیر تشکیل شده و درشمال رشته کوه های دامنۀ از دیگری که ازکوه های دارند و در جنوب امتداد تا داخل ترکستان و چین از حوالی سمرقند است. شده تشکلیل اند پیوسته هم به همه که هیمالیا و قراقروم کوین لُن، حبیب اهلل آریا استاد بخش جغرافیه در دانشکدۀ زمین شناسی دانشگاه کابل در این مورد میگوید:" پامیر به همان اندازه که در جهان شهرت دارد به همان میزان سر زمینی نا شناخته و مبهم باقی مانده است، زیرا بلندی و سردی هوای این منطقه باعث شده است که تحقیقات دراین موردکمترصورت گیرد و از سوی دیگر مشکالت و نابسامانی های مداوم و چند دهۀ گذشته در افغانستان باعث گردیده است که مجال تحقیق به گونۀ اکادمیک در رابطه به شناخت مناطق مهم و طبیعی ازجمله پامیر صورت نگیرد."در قسمت غربی پامیر سلسله کوه های هندوکش قرار دارند که دنباله آن، کوه بابا، مانند سلسله کوه های سلیمان و کوه های شمال خراسان؛ سپیدکوه، سیاه کوه

پامیر، سرزمینی مشهور؛ اما ناشناخته

¾±Ãw ÂG°ö [ºoM ¸ÄoU Â²Iø

·ITw»k¹À n¼z¨ pH Â²¼~d¶

Finaly

The Best

Choice

افغان تلوېزیونونه ډیجټلي سیستم ته اوړي


تلویزیون لومړني ډیجیتلي سیستم د جوړېدو جواز نن د افغانستان کې د په اسیا مشورتي شرکت ته ورکړل شو چې تر راتلونکو شپږو میاشتو پورې به یې عملي چارې په کابل کې فعالیږي. د ټلویزیونونو لپاره د ډیجیټل سیستم د جوړېدو طرح تېر کال د افغانستان د کابینې لخوا ومنل شوه. افغان چارواکي وایې ددغه سیستم په فعالېدو سره غواړي افغانستان هم د نړۍ د نورو هیوادونو په څېر د پرمختللې ټکنالوژۍ څخه برخمن شي. فریبا ظاهر پخپل راپور کې وايي، د افغانستان د مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ وزیر ددغې چارې جواز د اسیا مشورتي شرکت ته ورکړ. امیر زي سنګین وویل چې نوی ډیجټلي سیستم به د خپرونو د لوړ کیفیت ترڅنګ د فریکانسونو په اسانتیاوو کې هم مرسته وکړي: ۵۰ میلیون ډالر ›‹دا څو مشخصې ګټې لري، لومړی دا چې ډیجیټل تلویزیون شبکه کې هم تصویر او هم د غږ لوړ کیفیت لري، بل هغه فریکانس تلوېزیونونه پنځلس یې بڼه کې فعالیت کوي، ډیجیټل پکې تلوېزیون یو چې ځایېدلی شي‹‹. ښاغلی سنګین وایې دا مهال اټکل دا دی چې دغه شرکت به په پنځو کلونو کې پنځوس میلیونه ډالره پانګه ونه وکړي او وایي په دغه موده کې دولت ته هم له دې اړخه ډېر عواید ترالسه کېدای شي: ›‹د دولت

لپاره درې شیان په پام کې نیول شوي، دغه شرکت به د کال له ټولو عایداتو دوه سلنه دولت ته ورکوي، که ګټه وکړي او یا یې ونه کړي، هرڅومره چې له موږ فریکانسونه اخلي، متناسب به د فریکانس فیس ورکوي‹‹. ښاغلی سنګین وایی د پالن له مخې باید د اسیا مشورتي شرکت له نن څخه تر راتلونکو شپږو میاشتو پورې دغه سیستم په کابل کې فعال کړي، په دریو کلونو کې به یې د والیتونو مرکزونو تر پوښښ الندې راولي. د دې ټولې سیمې افغانستان به د او وروسته ته رسوي سیستم په فعالېدو سره اړ نه یاست چې له خپل انالوګ تلویزیونونو کار وانه خلئ بلکې د سټ اپ باکس په نوم یوې دستګاه په اخیستلو سره تاسو کولی شئ دغه سیستم په خپلو ټلویزیونونو کې فعال کړئ. اوس مهال په افغانستان کې شاوخوا دیجتلي د خبره په چارواکو د چې کوي فعالیت چاینلونه تلویزیوني اتیا څلور سیستم په رامنځته کیدو سره به خلک د افغانستان په ګوټ ګوټ کې نه یوازې د افغانستان چینلونو بلکې د نورې نړۍ چاینلونو ته هم السرسی ولري.د نړیوال ټېلي کمونیکیشن سازمان د سپارښتنې پر اساس، ټول هېوادونه مکلف دي چې تر ۲۰۱۵ کال پوري خپلې ټلویزیوني شبکې ډیجیتل سیستم ته وا ړوي چې ډیرو هیوادونو دا سیستم پلي کړی او په یو شمیر نورو کې هم دا چاره د عملي کېدو په حال کې ده.


د زمري ۲۸ د خپلواکۍ ۹۴ کلیزه دهد دوشنبې پر ورځ )اسد ۲۸( د افغانستان پالزمېنې کابل په ګډون په ځینو ښارونو کې د خپلواکۍ ۹۴ مراسمو کې ګډون هغو ننه د وزارت دفاع د حامد کرزی ولسمشر افغانستان د شوه. ولمانځل کلیزه کړی، چې د کابینې وزیران او بهرني دیپلوماتان ورغلي وو. ولسمشر کرزي د ازادۍ پر څلي د خپلواکۍ د ورځې په مناسبت د ګالنو ګېډۍ کېښودې. د افغانستان پخواني پاچا غازي امان اهلل خان ټیک ۹۴ کاله خپلواکۍ د ننه د وزارت دفاع د وکړ. اعالن اخیستو خپلواکۍ د انګریزانو له ورځ پر همدې وړاندې مراسم د ۲۱ توپونو په ویشتلو سره پیل شول. دفاع وزارت کې د لویو افغان اتالنو انځورنه اېښودل شوي لمانځغونډې جوړولې. به چې خلکو لکه پخوا نه وو لمانځلو مراسم هغسې وو. د سږ کال د خپلواکۍ تر ډېره د دغو محدوده لمانځلو دليل کلېکاږل ناامنۍ ښودل شوي. پنځه کاله وړاندې کله چې د مجاهدينو د بري د ورځې په لمانځغونډه بريد وشو او درې تنه په کې ووژل شول، دغه غونډې محدودې شوې. له ننه پوره ٩٤ کلونه مخکې د افغانستان او برتانوي ښکېالک د استازو تر درې پړاويزو خبرو اترو وروسته د افغانستان د خپلواکۍ السوند د افغانستان د هغه مهال د بهرنيو چارو د وزير محمود طرزي او برتانوي استازي دا پس له خوا السليک شو. تر دې وروسته امان اهلل خان پاچا د پالزمېنې کابل خلک او حکومتي کارکونکي عيد ګاه جومات ته ور وبلل او د افغانستان د خپلواکۍ زېرى يې پرې وکړ، ورسره جوخت برتانیايي هم د افغانستان خپلواکي په رسميت وپېژندله. له کلونو کلونو د زمري اسد ٢٨ نېټه د افغانستان په کليز کې عامه رخصتي وي، د جګړو تر کلونو مخکې دا جشن په خورا رنګينو، زړه راښکونکو، او شاندارو مراسمو لمانځل کېده. خو سږکال په خواله رسنيو او ځانګړي ډول فېسبوک کې افغان وګړو د انځورو، شعرونو او پيغامو په خپرولو سره دا ورځ د بلې هرې ورځې په پرتله په پراخه کچه لمانځلې ده او ال يې لمانځي.


کرېکټ: د ۲۰۱۵ نړېوال جام مهالوېش اعالن شو

کړی خپور وېش مهال لوبو د کرېکټ د کې کال ۲۰۱۵ په مسوولينو جام نړېوال د کرېکټ د اې په دي. شوي شامل کې ګروپ بي په هند سيال هغه د او پاکستان مخې له مهالوېش دغه د دی. الرې له سياليو د چې لوبډلې هغه نورې دوه او زيالند نوی سريالنکا، استراليا، انګستان، کې ګروپ انديز، ويسټ هند، پاکستان، افريقا، جنوبي کې ګروپ بي په دي. شاملې رسوي، ځان ته جام دغه شاملې کوي، ځای يو ورسره ځان به وروسته تېرولو له سياليو د چې لوبډله بله يوه او ايرلنډ زمبابوې، ده. موندلې الره ته جام نړېوال وړاندې له ال ايرلنډ ډلې له هېوادونو درجې دويمې د کرېکټ دي.د د افغانستان کرېکټ لوبډله به هم دغو لوبو ته هغه مهال الره پيدا کړي چې د کرېکټ د دويمې درجې له هېوادونو سره د لوبو له کولو ورسته په سر او يا دويمه لوبډله کې راشي.د ۲۰۱۵ کال د کرېکټ نړېوال جام پایلوبه به د استراليا په ملبورن ښار کې ترسره شي. په وروستي ځل په دغه لوبغالي کې د نړېوال جام پايلوبه په ۱۹۹۲ کې وشوه، چې د عمران خان په مشرۍ پاکستان وګټله. د کرېکټ نړېوال جام لوبې په لومړي ځل په ۱۹۷۵ کې ترسره شوې او په ۲۰۱۵ کال کې به يې د لومړي نړېوال جام ۴۰ کاله پوره به ۴۴ ورځې جام دغه او په ۱۴ ښارونو کې کېږي لوبې ټولټال ۴۹ سياليو کې په جام نړېوال د شي. وشي. کې ښارونو ويلنګټن او ايډيليډ سډني، ملبورن، په به پايلوبې نيمه يا فاينل کوارټر ولري. ادامه

د چاغښت زياتوالي جين په ګوته شوی

له ډلې نړیوالې د ساینسپوهانو د اوس زياتوالي سبب ګرځي غوړو د بدن کې په انسان د جین چې هغه دغه چاغښت د ډېروي. خطر چاغښت د کې بدن په چې دی جین ارثی یو دا دی. شوی معلوم خوا نه و. اوس څېړنې ډول جين چې )اېف ټي او( نومېږي د ګېډې غټوالي سره تړلی و، خو علت یې معلوم خوړو هغو انسان وي، لوړه کې بدن په کسانو چاغو د کچه هورمون ګریلین د که چې کړې معلومه کوي. راپيدا لوږه کې انسان چې دی هورمون داسې ګریلین وي. زیات یې غوړ کېږي چې زړه ډېر ته چاغښت له کورنۍ سره ډېر تړاو لري، یعنی که په کورنۍ کې مور یا پالر چاغ وي نو د بچیانو د چاغښت ګریلین د کسانو چاغو د چې شوې معلومه کې څېړنه یوه په پوهنتون کالج لندن د ډېرېږي. یې خطر کچه له ډوډۍ خوړلو وروسته هم لوړه وي، او هم د دغو کسانو د ګریلین کچه د نورو پر تله ډېره ژر وکړي. مخنیوی چاغښت د شي کېدای کړي نښه په ګریلین چې درمل داسي وايي لوړېږي.کارپوهان ماغزه ویلي، د چاغو کسانو ته بي سي بي ده پر غاړه يې بترهام چې د دغې څېړني مشري ډاکتر ریچل داسي عیار شوي وي چې غوړ خواړه خوښوي. وایل کېږي د بایسکل چلول د ګریلین د سطحې په راکښته یې زیات وي د ګریلین سطحه راکښته کوي. پروټین او هم هغه خواړه چې زیاته مرسته کوي کولو کې


الوتکې د لمر په انرژۍ الوتنه وکړه

که دا پوښتنه تاسو ته درنه ښکاري نو لږ تر لږه دا ویلی شئ چې آیا هغه کار مو خوښ دی چې ترسره کوئ یې او د هڅېدنې احسان کوئ؟ که تاسو ځواب نه و نو فکر مه کوئ، تاسو یوازې نه یاست، په امریکا کې په سلو کې ۷۰ کسان له هغو کارونو نه چې ترسره کوي یې خوند نه اخلي او په نورو ځایونو کې هم کارکوونکي په همدې نظر دي. نو بیا څه کوالی شو؟ په برتانیا کې د مایکروسافټ د کمپنۍ مشر ډېوف کاپلن په دې هکله څو وړاندیزونه لري او د کار کولو د طریقې په هکله هم ځینې تجربې شریکوي. نوموړی خلکو ته له خپل کار نه د خوند اخیستلو د الر ښودولو په پرخه کې ډېر لیواله دی. همدا خبره یې په خپل نوي کتاب کې چې عنوان یې دی »سوداګري په نوې بڼه« هم کړې ده. هغه وايي اصلي ستونزه دا ده چې د کار کولو اوسنۍ طریقه سمه نه ده. موږ د کار په ځای کې داسې احساس کوو چې ګواکې په کانتینر کې بند یو حال دا چې موږ باید کار ته د یوه په زړه پورې فعالیت په سترګه وګورو. ښاغلی کاپلن وايي کار کولو مهم دی، دا مهمه نه ده چې کار له کومه ځایه کېږي. دی وايي له هرځایه کار کوالی شي. ډېوف کاپلن په دې نظر دی چې ټکنالوژۍ هم یو څه ستونزه پیدا کړې ده. د ده په اند همدې ټکنالوژۍ په ځینو مواردو کې د کار د اسانولو پرځای کار سخت کړی دی. هغه وايي په خپل کوچینوالي کې یې کتابونه لوستل او فلمونه یې لیدل خو د اوسني نسل لپاره ټکنالوژي یو پنجره ګرځېدلې ده. کاپلن د ایمیل د ډېر کارونې پلوی هم نه دی. دی وايي موږ ساعتونه د ایمیلونو په لوستلو تېروو. ټکنالوژۍ زموږ د ژوند واګي په الس کې اخیستي او موږ یې غالمان کړي یو. دی وايي موږ د اوسنۍ ټکنالوژۍ د ناسمې کارونې پرځای باید خپلې سترګې پرانیزو او د ټکنالوژۍ په کارولو سم ځان پوه کړو.

آیا په خپل کار کې خوشحاله یاست؟

برخې وروستۍ سفر د کې امريکا په اخيسته، لمره له انرژي يې توګه بشپړه په چې الوتکه ستره يوه سولر او چلوله، سويسيانو دوو چې الوتکه شوه.دغه راکښته کې نيويارک په سره، کولو پوره شوه. راکښته ځمکه پر وروسته الوتنې ساعته ۱۸ له نه سي ډي واشنګټن له نومېږي، امپلس د او وزن موټر واړه يوه د اوږدوالی، وزرونو الوتکې جېټ جمبو د الوتکه امپلس سولر د اېف )جې د کې نيويارک په چې دې له مخکې الوتکه، دغه وه شوې ټاکل لري. ځواک سکوټر يو تېره ډول ډراماټيک په پاسه له مجسمې ازادۍ يا لېبرټي د ورسېږي، ته ډګر هوايي کېنېډي( د درز، يې کې جوړښت يوه د وزرونو، سپکو خورا او غټو الوتکې د چې وه داسې پېښه خو شي. شوه. راکښته مخکې ساعته څو وخت شوي پالن له الوتکه او راوست، بدلون کې الره الوتنې بېټرۍ د هم کې تياره شپې د څېر په رڼا ورځې د چې کړه ثابته وړتيا دا خپله الوتکې بيا ځل يو خو مې تېره چې سفر دغه ده. کړې توليد حجرو زرګونو لمر د چې شي، الوتلی کارولو په انرژۍ هغې دمو دغو دي. کړې هم دمې اوږدې ځله څو يې کې اوږدو الرې د و، شوی پيل کې کليفورنيا په هغومره ده، اختراع ټکنولوژيکي يا دوام اوږده د خبره چې څومره ګواکې راغبرګاوه واقعيت دا لري پالن اوس ډله سويسۍ ترشا پروژې دې د ده. تړلې هم سره مسئلې دودنۍ انرژۍ پاکې د وکړي. الوتنه چاپېر نړۍ د سره انرژۍ لمريزې ډول بشپړ په او سفر، اوږده ال ډک هيلو له


په ټوله نړۍ کې د موبايل د غال د مخنيوي په اړه هڅې روانې دي او په دې لړ کې د امريکا په نيويارک او سان فرانسسکو کې نوي ګامونه پورته شوي دي. چارواکي د موبایلونو د غال د مخنيوي لپاره په آيفون فايو او سمسونګ ګلکسي ايس فور باندې دغه ازموینې ترسره کوي. په ازموينه کې به دا معلومه شي چې نوي ګامونه څومره کولی شي د غلو د تکتيکونو پر وړاندې اغېزمن پرېوځي. د نړۍ د سترو ښارونو چارواکو پر موبايل جوړوونکو کمپنيو فشار زيات کړی چې د موبایل د پټېدو پر وړاندې اړين ګامونه پورته کړي. د لندن ښاروال بورېس جانسن د ايپل، سمسونګ، ګوګل او د موبايل نورو کمپنيو ته يو ليک استولی او له کمپنيو يې غوښتي چې د موبايل د ورکېدو مسله جدي ونیسي: »که موږ د موبایلونو غال ورکېدل غواړو او د دا وړ جرمونو مخه نیسو، نو کمپنيو ته په کار دی چې اغېزمن ګامونه پورته کړي. ستاسو کمپنۍ بايد د دغې ستونزې د حل په تړاو خپله ذمه واري بشپړه کړي.« امريکايي چارواکو هم تېره مياشت د مبايل جوړلو له کمپنيو سره ناسته کې همدا دريځ غوره کړی وو. دوی له کمپنيو غوښتي وو، چې په موبايل کې دې د )کٍل سوېچ( يا داسې تڼۍ ولګوي چې د موبايل له ورکېدو وروسته موبايل له کاره وغورځوي او د غله په درد ونه خوري. د امريکا د فدرالي سوداګريز کمېسيون د شمېرو له مخې په دغه هېواد کې هر دريم موبايل د غال موبايل دی. په نيويارک کې ۴۰ سلنه غال د موبايلونو کېږي. او دا غال دومره عادي ده چې پولیسو پرې د )مڼې د اخيستو يا اوچتولو( نوم اېښی دی. دغسې په لندن کې هم د موبايلونو د پټولو اندازه زياته شوې ده. د لندن د ښاروال د دفتر د معلوماتو پر بنسټ د غال ۷۰ سلنه د موبايلونو ده او هره مياشت ۱۰۰۰۰ موبايلونه پټېږي.

له غلو د موبايل ساتلو هڅې، يوه تڼۍ غواړي

وزن دې ډېر دی، له هېواده ووځه

په نیو زیالنډ کې چارواکو یوه اشپز ته چې د سوېلي افریقا دی ویلي چې په دغه هېواد کې د خپل وزن البرټ بیوټن هویس ۱۳۰ او چاغۍ له امله نور ژوند نه شي کوالی. د کډوالۍ د ادارې چارواکي وايي کیلو وزن لري چې دا په نیو زیالنډ کې د روغتیا له معیارونو نه زیات وزن دی. البرټ شپږ کاله د مخه کم کړی وزن ګرامه کیلو یې ۳۰ راهیسې مهال هغه له او شو ګډه ته ښار کرایس چرچ نیوزیالند د کیلو وزن ۱۶۰ البرټ د نو الړل ته زیالنډ نیو کله چې دوی وايي یې ښځه او اشپز دغه اوس دی. کیلو ګرامه وزن هم کم کړی دی یې ۳۰ اوس چې ویل شوي خو و، نه ورته څه مهال هغه و ګرامه ویزه کاري خپله البرټ هرکال پورې اوسه تر وايي ښځه هغه ووځي.د هېواده له چې شوي ویل ورته نوې کوله هېڅ ستونزه نه وه خو اوس ده ته نه یوازې ویزه نه ده ورکړل شوې بلکې ورته ویل شوي چې ته عریضه کړې خو د کډوالو د او د هغه مېرمنې د کډوالو وزارت البرټ نه ووځي. اوس نیوزیالنډ له چارو وزارت یوه ویاند ویلي چې د هغه عریضه یې ځکه رد کړې چې د هغه د چاغۍ له امله ورته ډېرې ناروغۍ متوجه دي. لکه د زړه ناروغي، شکرې او وینې فشار. نیو زیالند یو له هغو هېوادونو دی چې ګڼ شمېر خلک په کې د ډېر زون لروونکي دي. د دې هېواد نژدې ۳۰ سلنه وګړي له مناسب وزن نه ډېر وزن لري. اوس چارواکي وايي هر هغه څوک چې نیوزیالنډ ته راځي باید له معیار سره سم وزن ولري.


انگلستان او ويلز کې د سيمه ييزو شوراگانو مشرانو خبردارى ورکړى، چې په ناقانونه توگه خال وهنه د تور زيړي په ناروغۍ او د ايچ اى وي په ويروس د مشتريانو د اخته کولو سبب کېږي. د سيمه ييزو شوراگانو يوې ټولنې ويلي چې په دغو ناروغيو د مشتريانو د اخته کېدو احتماالت ځکه شته چې ناقانونه خال وهوونکي له بي کيفيته وسايلو او ناسمو تکنيکونو څخه کار اخلي. د ټولنې په وينا په دې برخه کې بل خطر دا دى چې دغه غيرمسلکي خال وهونکي د خال وهنې پرمهال د مشتريانو عمر او روغتيايي مخينې ته هم پام نه کوي.ا ټولنه وايي دغه ډول خال وهونکي په خپلو کورونو، بڼونو، کلبونو او رسټورانټونو کې فعاليت کوي. د ټولنې په باور يوشمېر کسان ځکه دوى ته ورځي چې په خپلو ارزانو بيو سره خلک تېرباسي. د دغې ټولنې يو چارواکی محمود خان وايي دغه ډول خال وهونکي چې د فعاليت اجازه نه لري، د برتانيا په لرو بر کې په فعاليت بوخت دي او د خلکو د وجود په بېالبېلو برخو کې خالونه وهي او انځورونه باسي. د ښاغلي خان په وينا د تور زيړي په ناروغۍ او د ايچ اى وي په ويرويس پر اخته کېدو سربېره د دغه ډول غيرمسلکي خال وهنې په نتيجه کې، ښايي د مشتريانو په وجود کې ټپونه پيدا شي او د وجود بڼه يې بيخي بدلون ومومي. ښاغلى خان هغو کسانو ته چې په خپل وجود کې د خال وهنې ليوالتيا لري الرښوونه کوي چې داسې کسانو ته ورشي چې مسلکي وي او د دې چارې اجازه ولري. د سيمه ييزو شوراگانو ټولنه وايي، برتانيا کې د خال وهنې ١٥٠٠ قانوني ځايونه شته او د دې هېواد د وگړو د هرو لسو تنو څخه درېیو يې په خپل وجود خالونه وهلي دي. هغه کسان چې په غيرقانوني او جرېمې سره مخامخ کېږي. له دوه کلن سزا بند د له مخې قوانينو د برتانيا د بيايي پرمخ توگه دغه کار

خال وهنه پر ايچ اى وي د اخته کېدو خطر لري

دومره لکۍ يې ولې چې کړې حل معما دا تړلې سره تکامل له طاووس د پوهانو ساينس کې امريکا په سترگو د چې کارولو په کمرو داسې د ډلې يوې څېړونکو د پوهنتون ديوک د ده. رنګينه او لويه دي. ښکونکي را زړه څه کې لکۍ په نارينه د ته طاووس ښځينه چې کړې مالومه دا څاري، فعاليت د ډاګه کوي چې په دا او بيولوژۍ مجله کې خپرې شوې ازمويښتي يا تجربوي د پايلې د څېړنو د دوى ښځينه طاووس پام ځانته اړول څومره ستونزمنه چاره ده. د جوړه کېدو په موسم کې طاووسان سره غونډېږې په پوه شي چې ولې دغه مرغان او خوځوي. څېړونکو غوښتل ته خپلې لکۍ غوړوي او خپلو شونو جوړو تدريجې ډول دا راز لويو او اوږدو بڼکو کې څرګند شول چې د چټکتيا مخه يې نيسي او له ښکاريانو نه يې د تېښتې وړتيا کموي.څېړونکو ۱۲ ښځينه طاووسانې وروزلې او داسې کمرې ورپرسر کړې چې د هغوى پسې پرله په پاملرنه طاووس ښځينه د چې وښووله فېلمونو شويو اخيستل څارۀ. يې خوځښت سترګو د بلې ته اوښته. دېوې نورو شاو خوا شيانو اړولو هڅه کوله پام ور نه چې ځانته يې د دې د نارينه له توگه پام بيا په بشپړه توگه يوۀ موږک ته اوښتی و چې څېرمه تېرېدۀ. ساينس پوهان وايي د دوى څېړنو څرگنډه پر يې بيا او پام ځانته ورواوړوي ننگونکې چاره ده چې د خپلو جوړو لپاره دا څومره کړه چې طاووسانو ځان را ټول وساتي. دغه څېړنه ښيي چې د نارينه طاووس لکۍ بايد دومره کچې ته ورسېږي چې د ښځينه جوړې پام وراړولو لپاره د سيالۍ له نور شيانو لوړه وي. څېړنې دا پوښتنه هم راپورته کړې چې که ښځينه نيسي. لوړې دومره بڼکې نارينه يې ولې نو غونډوي، برخه ښکتنۍ پر لکۍ نارينه د پام ډېر خپل طاووس

څېړنې د طاوس لکۍ راز سپړلی

۱ تلویزیونتلویزیون قاتل عشق است. در این مورد هیچ شکی نداشته باشید! غذا خوردن جلو تلویزیون را قدغن کنید. هر شب غذا خوردن جلوی تلویزیون به

همراه گویندگان نمیگذارد حواستان به یکدیگر باشد، از آن گذشته آن قدر جلوی تلویزیون به تماشای فلم مشغول بوده اید که وقتی به رختخواب میروید ، حتی دیگر وقت ندارید با هم حرف بزنید و از حال یکدیگر باخبر شوید. تنها چاره کار این است که این دشمن را از زنده گی عاشقانه بیرون

بیندازید. برای آنکه در این کار زیاد سخت گیری نکرده باشید ، میتوانید موافقت کنید که در هفته ، چهار شب تلویزیون خاموش باشد.

۲ خانه نشین نشویددیگر بیرون نمیروید. دیگر از گردش های دونفره و شب نشینی های رمانتیک خبری نیست. باید دوباره آن حال و هوا را به دست آورید و به اتفاق

یکدیگر از خانه بیرون بروید.

۳ استفاده ساعات اضافیدیگر دیر از سر کار به خانه برنگردید. نه تنها برای خودتان وقت ندارید بلکه عالوه بر آن خستگی و عصبانیت تان را با خود به خانه میآورید که

حقیقتا موضوع خوشایندی برای همسرتان نیست. تنها کافی است که کار، تمام زنده گیتان را به خود مشغول کند، به سرعت تنها موضوعی میشود که از آن در خانه حرف میزنید. سعی کنید تا قبل از شام کمی وقت برای خودتان و یا با هم بودن داشته باشید. به شرطی در این مدت جلوی

تلویزیون الت نشوید و خصوصا برای آنکه توجه بیشتری به یکدیگر داشته باشید، هر ازگاهی کار را از یاد ببرید.

۴ عدم رسیده گی به وضع ظاهر فکر نکنید چون دیگر زن و شوهر هستید و چندین سال از زنده گی مشترکتان میگذرد، باید نسبت به وضع ظاهرتان بی خیال شوید. به خودتان برسید. همسرتان مطمئنا شما را همانگونه که هستید دوست دارد، با این حال چرا سعی نمیکنید خود را به بهترین

شکل نشان دهید؟

۵ بی توجهی به تغییرات همسر یکی دیگر از دشمنان بزرگ زن و شوهرها ، بی توجهی است. در اینجا منظور از توجه کردن گل خریدن و یا هدیه دادن نیست بلکه تنها نگاه کردن به همسرتان است. زمانی که همسرتان تغییری کرده و یا لباس جدیدی خریده است به او توجه نشان دهید؛

به خصوص زمانی که او را شیک و زیبا میبینید.

۶ نوع ارتباط با خانوادۀ همسر تفاهم بین همسر و خانواده شما اغلب میتواند گرم و صمیمانه باشد. اما نکته مهم آن است که بدانید زمانی که این تفاهم به حد کافی وجود دارد ، چیزی را به همسرتان تحمیل نکنید. چنانچه احساس میکنید که همسرتان از رفت وآمد های آخر هفته کم کم خسته میشود به او اصرار نکنید آخر

هر هفته برای یک مهمانی با خانوادۀ شما باشد.

۷ نبود برنامهتشکیل خانواده به معنای گذراندن زنده گی بدون در نظر گرفتن آینده نیست. شما باید به اتفاق هم آینده تان را بسازید. بی درنگ در مورد آینده تان و

اینکه چگونه با آن روبرو میشوید فکر کنید.

۸ سکوت های بیجامطمئنا عدم گفت وگو برای زنده گی زناشویی مضر است. این امر بنا به دالیل مختلف اغلب ناشی از کمبود وقت و یا بی توجهی زن و مرد نسبت به

یکدیگر است که در باال از آنها نام برده ایم. در این حالت، موضوعی را با هم مطرح کنید و سعی کنید حقیقتا حرف طرف مقابل تان را بفهمید.


اینها دشمنان زنده گی زناشویی تان هستند. آنها را هرچه سریع تر از بین ببرید.برای آنکه زنده گی زناشویی تان به خوبی پیش رود، بی خود به دنبال شگردهای معجزه آسا نباشید.

در عوض، میتوانید از برخی از تله هایی که احتمال دارد در درازمدت رشته های پیوند دهنده بین شما را سست ویا ضعیف کند، دوری کنید. در اینجا راهنمایی کوچکی در مورد عادات بدی که کامال باید کنار بگذارید ارائه میدهیم:


رودخانه های جاری در والیات مختلف افغانستان اینگونه برشمرد: دریای آمو درشمال شرق افغانستان که از دامنه های کوه های پامیر سرچشمه میگیرد، افغانستان حدود 22 میلیارد مترمکعب آب دارد. حوزۀ هلمند درجنوب شرق حدود 9 میلیارد مترمکعب آب دارد. دریای هریرود دروالیت هرات درغرب افغانستان، 2۸ ملیارد مترمکعب آب دارد. دریای کوکچه از والیت بدخشان الی والیت قندوز، بزرگترین دریای همیشه جاری است که بخش بزرگی از آبهای افغانستان را تشکیل میدهد. چاه چشمه ها، آب های باران نیز بخش دیگری از منابع آبی افغانستان را تشکیل میدهند. آبهای سطحی جوی ها، دریاچه ها، دریاها، بندها و حوض های طبیعی و مصنوعی یخچال های کوهها وُقلل ، به شمار میروند. افغانستان آبهای جاری در از نیز بخش دیگری و بخارات معین وزارت انرژی و آب همچنان میگوید که سروی آنان نشان میدهد که قسمت های مرکزی کوهای هندوکش و بابا که والیت های پروان، میدان وردک، بامیان، دایکندی، چغچران، پلخمری و والیت سرپل را احتوا نموده است، این اساس به میآید که به حساب آبی کشور بزرگ منبع از بخش دیگری سروی ۸0 در صد منابع آبی افغانستان را کوه های هندوکش تشکیل میدهد. افغانستان دارای صدها رود کوچک و بیشر از 25 دریای بزرگ میباشد که مهمترین رودهای افغانستان که از کنار دشت های پهنآور میگذرد، عبارتند از: رودآمو در والیت بدخشان، رودهلمند و دریاچه های آن در والیت جنوبی هلمند، رودکابل در مرکز افغانستان، دریای اندراب یا قندوز در والیت های آبهای آب و انرژی وزارت مرغاب. رود و هریرود دریای و بغالن و قندوز که آمو رود حوزۀ از: عبارتند که است کرده تقسیم حوزه پنج رابه کشور و قندوز والیت الی بدخشان از کوکچه رود واخان، رودهای از متشکل ولسوالی های اندراب و خنجان والیت بغالن، حوزۀ رود شمال که متشکل است از رودهای بلخاب و والیت سرپل، حوزۀ رود غربی که متشکل است ادرسکن، کوشان، قیصار، از رودهای هریرود مرغاب، شرین تگاب، کشک، گلران خاشرود در والیت هرات، حوزۀ هلمند که در برگیرندۀ هیرمند متشکل از رودهای ارغنداب، غزنی، ترنگ، ارغستان و موسی قلعه مربوط به والیت هلمند میباشد. همچنان حوزۀ پنچم منابع آبی حوزۀ کابل میباشد که متشکل وعلینگار. علیشنگ کنر، لوگر، کابل، پنجشیر، گلبهار، رودهای از است امیر بیک وفایی انجینیر بخش آبیاری در یکی از موسسات خارجی که در بخش ساخت و ساز بند های کوچک فعالیت دارد، میگوید: " بزرگترین پوشیده بلند و همیشه برف هایی که در کوه های را، افغانستان آبی منابع "کوه هندوکش باور آقای وفایی به از برف موجود است، تشکیل میدهند. را افغانستان خاک فیصد 75 تراز باال تقریبًا که آن کوچک های وشاخه درین بارنده گی اوسط که میباشد کیلومتر دارای طول 966 پوشانیده است آبی بزرگ منبع ویک است درسال متر ملی 450 الی 250 از مناطق پامیر کوهای در گی بارنده که است باور این به موصوف بشمارمیرود." دارای شرقی هندوکش های قله اکثر و میباشد سال در متر هزارملی الی بزرگ منبع که میباشند برف از پوشیده همیشه و دایمی های یخچال چشمه ها به حساب میآیند. ساحات کوه بابا مملو از تپه های خاکی است که شدن گرم با تابستان درفصل و کرده ذخیره را آب زمستان در تپه ها این هوا آبها جاری میشوند که منبع بیشترچشمه های جاری به حساب میآیند و بیشترین نقاط پر آب و شاداب را قسمت شمال شرقی افغانستان مانندکنرها، نورستان، دره های پنجشیر و والیت های بدخشان وتخار تشکیل میدهند." دکترسخی اشرف زی آگاه امور اقتصادی به این باور است که استراتیژی

اقتصادی رشد برای ها گزینه ازبهترین یکی افغانستان آبهای کنترول میتواند باشد؛ زیرا ذخایر آب افغانستان مانند نفت یک ثروت ملی به حساب میآیند و درصورتی که این منابع درست مدیریت شوند و مورد بهره برداری همسایه، کشورهای به آب سهمیۀ فروش ازبابت افغانستان قرارگیرند، المللی بین ساحۀ در آب قیمت میتواند آورده بدست را دالر ها میلیارد توسط ایران کشور میباشد، امریکایی دالر دو الی ونیم یک مترمکعب فی فروش به قیمت همین به کشورکویت برای را خود آب بزرگ، های لوله میرساند، اما آب دریای هلمند که ازرش آن به میلیون ها دالر میرسد، بصورت اگرافغانستان " میگوید: زی اشرف آقای سرازیرمیشود. ایران به رایگان بگیرد، دالر یک ِصرف آب مکعب متر فی قیمت به همسایه ازکشورهای باشد داشته دالرعاید میلیارد پنجاه مبلغ ازدرک صادرات آب میتواند ساالنه " بیشتراست. تمام کشور در و مس نفت ذخایرگاز، به نسبت آن ارزش که ازطرفی افغانستان با داشتن اراضی وسیع درشمال، جنوب وغرب، ظرفیت عظیمی برای کشاورزی و تهیۀ موادغذایی به سطح منطقه دارد، اما به دلیل نبود سیستم آبرسانی، بیشتر زمین های زراعتی در این اراضی بدون کشت مانده وکشورما ساالنه صدها هزار ُتن گندم و دیگر مواد غذایی را از بیرون به ویژه از پاکستان و ایران وارد میکند که هزینه های هنگفتی درین زمینه میپردازد. گفته میشود اگرکار اعماربند کمال خان که برروی دریای هلمند، درولسوالی چهاربرجک والیت نیمروز قراردارد، به پایۀ اکمال برسد ودشت های وسیع والیت نیمروز آبیاری شوند، احتیاجات مواد غذائی تمامی کشور را بسنده میکند. بندکمال اعمار کار که گفت آب و انرژی وزارت آبیاری ادارۀ رئیس با دالرامریکایی میلیون 33 هزینۀ به داوود محمد حکومت زمان در خان وضعیت شدن بحرانی دلیل به اما گردید، قرارداد چکسلواکیا حکومت پیش چندی بند این کار اما افتاد، تعویق به آن عملی اجرای افغانستان است. گرفته صورت هایی پیشرفت آن درساخت و شده سرگرفته از با تکمیل شدن پروژۀ بند کمال خان، بربنیاد آمار وزارت انرژی وآب هزاران کیلووات انرژی برق از این بندتولید میشود که ارزش برق تولید شدۀ آن به بیست ودو میلیارد دالرخواهد رسید ونه تنها این برق برای افغانستان بسنده است، بلکه از این انرژی نیز میتوان، به کشور پاکستان صادرکرد." معین وزارت انرژی و آب، بندسلما در دریای هریرود را نیز یکی دیگر از بزرگترین به گفتۀ وی کارساخت آن افغانستان میگوید که انرژی در برای آبی منابع جریان دارد. بند سلما ظرفیت ذخیرۀ بیش از پنجصد میلیون مترمکعب آب را دارد که از آن به منظور آبیاری زمین ها استفاده خواهد شد که زمینۀ آبیاری هفتاد هزارهکتار زمین کشاورزی رافراهم کرده میتواند و در پهلوی آن از این بند میتوان 42 میلیون میگاوات انرژی برق نیز تولید کرد. بندسلما نیز در زمان حکومت داوودخان به کمک هند تهداب گزاری شد، اما جنگهای سی وچند ساله کار احداث این بند را متوقف ساخت. احداث بند سلما بار دیگر در سال 2005 میالدی توسط هندی ها قرار داد گردید، اما به دلیل مشکالت امنیتی تا کنون کارآن تکمیل نشده که امید میرود در ماه های بعدی افتتاح گردد. با اینحال مسؤوالن در وزارت انرژی و آب، نبود امکانات مالی برای ایجاد آب گردان ها در داخل کشور و آبیاری دشت های فراخ را از مهمترین چالشها در راستای عملی ساختن برنامه های شان عنوان میکنند و همزمان ابراز امیدواری میکنند که باعملی شدن برنامه های شان، افغانستان به مرور زمان هم از نظر یابد. از نظرانرژی به خود کفایی دست با تولید موادغذایی و هم کشاورزی


به بشریت درعالم گی زنده ادامۀ برای منبع ونخستین حیات مایۀ آب انسانها، برای تنها نه گی زنده نمیداشت، وجود آب اگر زیرا شمارمیرود؛ میشد. ناممکن زمین روی در ونباتات زنده موجودات تمامی برای بلکه و رشد برای ومنبعی ضروریات مهمترین از آب دنیا کشورهای همۀ در زیرزمینی آبی منابع از سرشار آنکه با افغانستان اما و میآید حساب به توسعه است. نتوانسته کرده اندکی استفادۀ منابع این از است، جاری وآبهای انجینیر سلطان محمود رئیس عمومی ادارۀ آبیاری افغانستان در وزارت انرژی وهمیشه جاری های دریا افغانستان، در آبی منابع مهمترین " میگوید: آب و خروشان میباشد که در طول چهار فصل آب آنها جریان دارد، اما در حال حاضر را افغانستان آب بقیه و قرارمیگیرند استفاده مورد آبها ازاین درصد سی حدود

کشورهای همسایۀ ایران و پاکستان استفاده میکنند." هرچند تاکنون به صورت دقیق ارقامی از میزان آب های افغانستان در دست نیست و در این خصوص به وزارت که را تخمینی ارقام اما است، نگرفته تحقیقی صورت صورت سراسری میلیارد از75 بیشتر به میکند، آب های جاری کشورما ارائه و آب کشور انرژی مترمکعب میرسد که از این میان تنها 25 تا 30 درصد آن در داخل مورد استفاده قرار میگیرد و حدود 70 درصد آن توسط همسایگان افغانستان به مصرف میرسد. انجینیرشجاع الدین ضیایی، معین وزارت انرِژی و آب به خبرنگارمجله صافی گفت: " ازمجموع ذخایر آبی کشورکه حدود 75 میلیارد مترمکعب آب تخمین زده شده است، 20 میلیارد متر مکعب آن را آب های زیرزمینی و بقیه را آب های جاری تشکیل میدهد."معین وزارت انرژی و آب برخی ازمنابع آبی افغانستان را به اساس

آبهای افغانستان، سرمایۀ هنگفتی که هدرمیرود


فرهنگ دراین زمینه ناچیز است، بنأ آنان خواستار کمک های بیشتر در بخش بازسازی بناهای تاریخی دروالیت هرات هستند. کشورهای کمک کننده از جمله ایتالیا، عالقه مند به سهم گیری در بازسازی بناهای تاریخی والیت هرات هستند، اما نیاز جدی است تا وزارت اطالعات و فرهنگ کشور در این راستا اقداماتی جدی انجام دهد." رئیس اطالعات و فرهنگ والیت هرات همچنان گفت: " ازجمله 430 ساحۀ باستانی و میراث فرهنگی در والیت هرات بیش از70 درصد آن درحال تخریب است و اگر دولت به وضعیت این میراث ها توجه نکند در آیندۀ نه چندان دور بیشتر آن ها تخریب خواهند شد.شیرنوایی امیرعلی عصرتیموری، تاریخی روایات براساس آرامگاه کنار در مکان درهمین هرات تیموریان عصر وشاعر وزیر به تیموری عصر پادشان از میرزا همسرشاهرخ بیگم گوهرشاد خیابان سرک ابتدای در دومقبره این است. شده سپرده خاک به سالیانی از که دارد قرار تاریخی مصلی نزدیک در هرات است. شده مسمی هرات زنانه باغ نام به مکان این طرف این امیرعلی شیرنوایی، متفکر بزرگ، شاعر، ادیب و نویسندۀ چیره شناخته و معروف شخصیت سیاست، مرد عصرتیموریان، دست مصادف میالدی 1441 سال فبروری نهم تاریخ به جهانی شدۀ روشنفکر و متدین خانوادۀ یک در قمری هجری ۸44 سال با سالگی چهار در وی گشود. جهان به چشم هرات، والیت در تحصیالت ابتدایی را آغاز و در ده سالگی شروع به سرایش شعر کرد. علی شیر نوایی شاعرذواللسانین بود، یعنی به زبانهای ترکی و دری اشعار و داستان های زیادی نوشته است. او در نوشته هایش توده ها را به نیکی، راستی، تقوا، طهارت و آموزش و پرورش فرا خوانده است. یکی از آثارگرانبهای وی "کلیات خمسه" است. او در آثار و اشعار ترکی اش »نوایی« و در نوشته هایش به زبان فارسی دری »فانی« تخلص میکرد. ازینکه علی شیرنوایی شاعر و دانشمند مدبر و نویسنده و سیاستمدار با تدبیر بود و درعین حال برادر رضاعی سلطان حسین بایقرا، مورد اعتبار و اعتماد سلطان قرار گرفت و در پست های حساس دولتی ایفای وظیفه نمود و به مقام های عالی نایل گردید. را ناپذیری خستگی مساعی و پیگیر های تالش نیز نوایی جهت تقویت و استحکام حکومت سلطان حسین بایقرا به خرج داد و پیروزمندانه از آب درآمد. وی در آبادانی و شکوفایی خراسان آن زمان نقش سازنده و عمده ای را بازی کرد. مکتب ها، مدرسه ها، مساجد و بیمارستان ها و پل های زیاد در دوران حکومت بایقرا ایجاد نمود که تعداد کارنامه هایش از 370 بیشتر است. وفاتش درسال 906 هجری قمری درهرات اتفاق افتاد و در سرک خیابان هرات مدفون گشت.


آرامگاه امیرعلی شیرنوایی واقع در خیابان هرات است که پس از یک سال، طی یک پروژه، کار بازسازی آن به پایۀ اتمام رسید. این پروژه همزمان با گرامیداشت از روزمیراث فرهنگی هرات به بهره برداری سپرده شد. آریا رؤوفیان رئیس اطالعات و فرهنگ والیت هرات به خبرنگار مجله صافی گفت: " کار بازسازی آرامگاه امیرعلی شیرنوایی به هزینۀ سه میلیون و سه صد هزار افغانی از بودجۀ وزارت اطالعات و فرهنگ و با طرح و معماری اصیل هرات، طی هشت ماه گذشته تکمیل گردید."

براساس 13۸3خورشیدی درسال نیز ازاین پیش هرات، فرهنگ و اطالعات رئیس گفتۀ به امیرعلی شیرنوایی تخریب گردید، آرامگاه بود، ازبکستان صورت گرفته با کشور قراردادی که یک اما کار آن، به دلیل ممانعت ادارۀ یونسکو، از نوع معماری دیزاین شده، متوقف شده بود، یک سال رسید. اکمال پایه به مدت این طی و آغاز دوباره هرات اصیل معماری دیزاین با آن کار پیش

ایام الدین اجمل مسؤول آبدات تاریخی والیت هرات گفت:" آرامگاه امیرعلی شیرنوایی با زیر بنای 49 مترمربع وارتفاع 9 متر، به گونۀ مربع 7 در7 متری، ساخته شده است.این مقبره به سبک قدیمی و معماری اصیل ساخته شده و در قسمت هایی ازاین مقبره کاشی های هراتی نیز به کار رفته است."

از سویی هم ریاست اطالعات و فرهنگ هرات هرچند از بازسازی ده ها بنای تاریخی در والیت هرات سخن میگوید، تاکید دارد که، باتوجه به کمیت بناهای تاریخی در این والیت، بودجۀ وزارت اطالعات و


س: روش تحقیق تان درجمع آوری وثبت آثار برچه منوال بوده؟کریمی: درتحقیقات انجام شده درین نمایشگاه روش کاربرپایۀ مشاهدۀ عینی نشریات، بررسی مطالب وفهرستهای موجود در تک تک ازنشریات دست داشته بوده است. ازینرو هرسند ومدرکی را که نشانی ازمطبوعات حوزۀ غرب افغانستان درآن یافت میشد، بااشتیاق ازنظرگذرانیده ودردوسیه های جداگانه گردآورده ایم. یکی ازراه های اولیه کارتحقیقاتی من وهمکارانم مراجعه به آرشیفهای شخصی اهالی مطبوعات بودکه ضمن دیدار وگفتگو با انها امکان استفاده ازین نشریات دربرگزاری نمایشگاه میسر گردید. جا دارد ازفرهیختگانی درین زمینه ماراهمکاری نمودند تشکروقدردانی نمایم.

س: چه مدت کارکردید تا نمایشگاه برگزارشد آیا حمایت مالی شدید؟صورت عرصه درین وتحقیق آثار آوری فراهم کاردر یکسال از بیش کریمی: مالی حمایت تاجرملی ویا فرهنگی ویا شخصیت نهاد هیچ ازجانب است گرفته وهمکارانم من ازبودجه شخصی نمایشگاه برگزاری های هزینه وتمام ام نشده تامین شده است. وی گفت که در این نمایشگاه اثار از نسخه های اصلی روزنامه مطبوعات، اهل از های عکس دارد، قدامت 93سال از بیش که اسالم اتفاق خلق های رژیم های اطالعیه از آثار ها، روزنامه نشر ابتدایی آالت سامان وپرچم، شب نامه های مجاهدین، عکس های از هنرمندان تیاتر، عکس از عالمه استاد محمد سعید مشعل هنرمند پادشاه مصر وعکس با الدین سلجوقی صالح ایران به نمایش گذاشته شده است. ونقاش وشاهر با محمد رضاشاه پهلوی شاه بگفته موصوف آنها بیش از دوصد قطعه عکس تاریخی از اهالی مطبوعات موفق مالی مشکالت نسبت متاسفانه که اند داشته دراختیار را هرات وفرهنگ آقای بگذارند. نمایش به شده قاب بصورت را عکسها این همه اند نشده مربوط نمایشگاه این چاپی نسخه قدیمیترین که نمود اشاره همچنان کریمی این است. اسالم اتفاق روزنامۀ واز خورشیدی 1299 سال سنبلۀ اول تاریخ به باز بازدیدکنندگان روی به برگزاری درمحل روز چهار مدت برای نمایشگاه اند. نموده دیدن ازآن ومطبوعات فرهنگ ازمشتاقان تن هزارن روزانه که بوده فریدون احمدی یکتن ازجوانان بازدیدکننده حین دیدار ازین نمایشگاه احساسات درمیان صافی مجلۀ خبرنگار با چنین این نمایشگاه برگزاری به نسبت را خود برای که است افتخار بس جای شهروند یک عنوان به من برای گذاشت:"

نمایشگاه هم این میشوم. نمایشگاهی ازچنین دیدار به موفق درعمرم بار اولین ازنگاه تاریخی وهم ازنگاه فرهنگی ومطبوعاتی برای ما باز دیدکننده گان بسیار حاصل آشنایی هرات دیرینۀ ومطبوعات فرهنگ با ازینطریق من بود. آموزنده کشیدند. زحمت عرصه درین که دوستانی از میکنم تشکر بسیار که نمودم روح افزاء عفت یکی از خانمهای بازدیدکننده این نمایشگاه نیز ازبرگزاری این نمایشگاه ابراز خرسندی نموده ازینکه به فرهنگیان و دست اندرکارن عرصۀ مطبوعات هرات خصوصا دربخش خانهما که یادکردهایی صورت گرفته وبه آنان احترام گذاشته شده اظهار سپاس وشکران نمود. خانم عفت برگزاری نمایشگاه هایی ازین دست را برای آشنایی نسل جوان به ثقافت گذشته این خطۀ باستانی با اهمیت دانسته آرزو برد تا اهالی فرهنگ ودانش ازجمله نهاد های مربوطۀ دولتی درین راستا توجه جدی داشته باشند. اخیر نمایشگاه درکناراینکه معرفی نشریات چاپی هرات درصد سال درین صورت گرفته؛ تصاویر خاطره انگیز وتاریخی از اصحاب مطبوعات وشخصیتهای فرهنگی هرات باستان نیز با سلیقۀ خاصی ترتیب وبه نمایش گذاشته شده است. اسالم اتفاق گذشته، سال ده در مطبوعاتی ازرفتگان یادی چون: عبارتهای نخستین نشریه واولین روزنامه درهرات، مطبعۀ سنگی نخستین چاپخانه درهرات، مدیر ترین خوردسال حکمت احمد ویس درهرات، نسوان نشریه اولین مهری درهرات دانشجویی نشریۀ اولین پگاه نشریۀ هرات، دیباچه کوچکترین مسوول، میکند. جلب بخود نمایشگاه دراین را هربیننده چشم که عناوینیست ازجمله طی علمی شخصیتهای ظهور جایگاه پرارجش تاریخی پیشینۀ با هرات درتمام را افتخاراتی توانسته تاریخی خاص های ودربرهه بوده متمادی قرون هرات در مطبوعات بزند. رقم خود بنام مطبوعات عرصۀ ازجمله ها عرصه آزادی به آنان نگرش شیوه و کابل در مختلف های ر ژیم تغییر از تاسی به پشت گذشته سال صد یک حدود طی را نشیبی و فراز پر دوران مطبوعات، نبض هنوز که است مسئله برهمین دال نیز نمایشگاه این است. سرگذرانده دارد وعطش تپیدن این خطه اوالد در رگ رگ وفرهنگی علمی وتالش تکاپو شماری دارد. دیارهیاهو این امروز ونسل مردم تشنۀ درکام فرهنگی اعتالی کشورهای به نمایشگاه این برگزاری خواهان نگاران روزنامه و فرهنگیان از همسایه شدند تا فرهنگ مردمان این والیت ها به سایر کشور ها معرفی گردد.


برگزار کنندگان نمایشگاه

صدسال با مطبوعات درهراتاولین نمایشگاه تحقیقی-پژوهشی مطبوعات بتاریخ روز سه شنبه۱۳9۲/۵/۲9 درهرات برگزارگردید.

س: هدف ازبرگزاری این نمایشگاه چیست؟خورده گره آن وتاریخ هرات نام با وفرهنگ مطبوعات واژگان شود. پرداخته دیار درین گی زنده مختلف های گوشه به باید که رادارد این ارزش هرات کریمی: است. به نظر من برای شهر فرهنگی چون هرات خوشآیند نمیبود اگراقدامی جهت معرفی وآرشیف فعالیتهای مطبوعاتی آن نمیشد. برای اولین بار این امر مهم را باشیم باستانی کرده این خطۀ آثار مکتوب اقدامی هرچند کوچک درراستای حفظ نمایشگاه یک این با تدویر باشد تا من وهمکارانم درین مجموعه مد نظر گرفته ودرحقیقت منتظر نماندیم تا دیگران بیایند وبرای ماکاری انجام بدهند. به همین منظور تالشهایی برای آرشیف نمودن وثبت مطبوعات چاپی درهرات ووالیات حوزۀ ادبی هرات شکل گرفت ودرکنار آن سعی بعمل اتفاق اسالم ومجلۀ از سوی مدیریت مجلۀ دوربین آغازشد ونخستین تحقیقات مان باالی روزنامۀ افغنستان غرب آمد تا کلیه نشریات مستقل وغیر مستقل فعال وغیر فعال جمع آوری وآرشیف گرددکه درحال حاضر صدها عنوان نشریه درین نمایشگاه به معرفی گرفته شده اند.

س: پیشینۀ چاپ ونشررادرهراتچگونه مطالعه نمودید؟کریمی: براساس تحقیقاتی که تیم کاری ما حین برگزاری این نمایشگاه بیش از یکسال انجام داده اند، طی یازده سال گذشته بیش از240 عنوان نشریه درداخل هرات

به چاپ رسیده است که متاسفانه درحال حاضرتعداد اندکی ازین نشریات فعالیت دارند وعلت رکود اکثراین نشریات مشکالت اقتصادی وبعضا فشارهایی چون عدم موجودیت آزادی بیان به معنی واقعی وموضعگیریهای اربابان قدرت بوده است.

این گشایش درمراسم آورد. چشم پیش را افغانستان غرب در مطبوعاتی فعالیت سال نمایشگاهی صد در هرات، در اجتماعی و فرهنگی ماهنامه دوربین، دانشگاه استادان والیتی، شورای و ملی شورای در هرات مردم گان نماینده محلی، اداره مقامات از شماری با هرات، والی وحیدی اهلل فضل سید نمایشگاه، همکاری وبه دوربین ماهنامۀ مدیرمسوول نوراحمدکریمی آقای همت به نمایشگاه این داشتند. اشتراک مردم و نگاران خبر فرهنگیان، از زیادی شمار و هرات نخستین خود ذات در که است گردیده دایر هرات باستانی درشهر بلخی محمد الدین جالل درتاالرموالنا مطبوعات عرصۀ اندرکاران ودست ازفرهنگیان جمعی ونشر وچاپ مطبوعات صنعت است. گردیده مواجه والیت دراین فرهنگی مختلف طیفهای گرم استقبال به که بوده هرات دروالیت دست ازین کارفرهنگی نمایشگاه این برگزاری است. افغانستان معاصر تاریخ از سال صد تقریبا راستا درین باستان هرات سهم که دارد را سال صد از بیش دیرینۀ سابقۀ درافغانستان مصاحبۀ یک طی نمایشگاه ازین دیدار ضمن صافی خبرنگارمجلۀ بوده. پیشقدم ونشرسالهایی چاپ درعرصه هرات که میسازد معترف را همه نکته این به مینماییم. دعوت آن مطالعۀ به را گرامی خوانندگان شما که پرسیده نمایشگاه این وچونی ازچند نمایشگاه این برگزارکنندۀ کریمی نوراحمد با اختصاصی


مامور مذهبی و اموردینی در که افرادی همان یا ها خلیفه که ربابی با ندارند جداگانه موسیقی بخش هر عروسی مراسم در که این دیگر و بنوازند هستند، دارد، به نمونۀ مثال وقتی که شاه )داماد( را لباس میپوشانند موسیقی و شعر خاص میکنم. ذکر اینجا را شعر آن از بیت یک مثال نمونه به من که دارد را خود

شامبارک باد ای، پادشاه مبارک باده... بعدش هم مناسبت که سرکلی شاه است که او را به نام) سرتراشان( یاد میکنند.

امروز چی روز سرتراشان است–شاجانک جان جانی جانان است... به همین گونه در موسیقی هرات و تخارچیزهای تازه وجود دارد.

یافتید؟ والیات این موسیقی بین مشترکاتی چه س: هایی مناسبت و مراسم دارند، باهم همخوانی شان های سبک دقیقأ ج: نشان همه اینها هستند نزدیک بسیار هم با میشود اجرا موسیقی آن در که قدامت آن با پربار فرهنگ هستیم، مشترک فرهنگ دارای ما که میدهد است. ملت یک افتخار و است داده پیوند هم با را ها ملت که کهن تاریخی

س: در یک بررسی کوتاه وضعیت موسیقی در افغانستان را چگونه ارزیابی میکنید؟

ج: خوب کارهای زیادی در بخش موسیقی صورت گرفته است، اما یکسری مشکالت و کاستی های که وجود دارد من میخواهم آن را به عنوان کم تجربه گی شماری از آوازخوانان افغانستان عنوان کنم، اما به آینده امیدوار هستم به خصوص به جوانان وطن که کار کنند نه تنها در بخش هنر موسیقی بلکه در همه بخش ها باید تالش کنند. چقدر میکنند، اجرا آهنگ رپ به سبک جوانان از تعدادی س: میتواند این سبک ها در افغانستان جایگاه پیدا کند و مخاطب داشته باشد؟

ج: نو آوری بدنیست کاری خوب است، اما باید توجه داشت که هرچیز به

یک زیر بنا نیاز دارد باید زیربنا را دیده باز در طبقه های بعدی آن ساختمان ایجاد موسیقی رو از همین کرد، ایجاد منزل بلند نمیشود باشد خام زیربنا وقتی کرد، رپ در افغانستان فکر نکنم مخاطب داشته باشد، اما میشود نوآوری کرد، به نمونۀ دار خودش در حقیقت الدین، معصومه سلسله مثال آهنگ مشهور مرحوم سیف رپ است، میشود ساختار شکنی کرد و یک شعر اعتراضی را به سبک این آهنگ اجرا کرد، اما این که ما تقلید از آهنگ های رپ غربی کنیم، درآنجا همه چیزش نباشد برانگیز احساس و جالب ما مخاطب برای شاید موزیکش است، بیگانه شعرش شاید آن گونه که آن ها اجرا میکنند و واژه های را که استفاده میکنند در افغانستان کاربرد ندارد از اینرو من فکر میکنم میشود موسیقی خودمان را هم باشد. داشته ما جامعه با همخوانی که موزیکی و شعر با خواند رپ صورت به که اید کرده فکر ایا است، مناسبتی بیشتر تان های آهنگ س: اید؟ نخوانده آهنگ آن به نسبت تاکنون که باشد مانده مسایلی

فرصت اگر که دارم درنظر من مثال مانده، بسیاری های مناسبت بلی ج: بزرگترین فردوسی شهنامۀ مثال عنوان به کنم خوانی حماسه شود، مساعد برایش ها آهنگ بلکه آهنگ یک تنها نه که است نیاز و است حماسه به شود. افغانستان موسیقی شامل باید خوانی شهنامه و شود خوانده است. دیگر مناسبت وصدها شود خوانده آهنگ باید مهرگان جشن مناسبت بگوئید؟ ما گان خواننده برای را تان پیام آخر در س: ج: پیام من برای نسل جوان این است که نگران آینده نباشند، بلکه امیدوار به آینده باشند و با امیدواری کارکنند، خود سرنوشت کشور را در دست بگیرند برای آیندۀ مملو از خوشی و رفاه کار کنند، همدیگر پذیرباشند و داشته های خود را قدر کنند، این کشور از ماست و ما برای آن و برای خود کار میکنیم، بنأ جای نگرانی نیست.


وحیدقاسمی هنرمندی که در دل همۀ شهروندان افغانستان جای دارد و همه گان او را به عنوان هنرمند محبوب و مردمی میشناسند. او از37 سال به این سو با هنرموسیقی سروکار دارد و به گفتۀ خودش با موسیقی زنده گی میکند و با هنرموسیقی عجین شده است. وحید قاسمی در یک خانوادۀ هنرمند زاده شده است و به همین دلیل هم هنرموسیقی را بصورت مسلکی و اکادمیک میداند. وی برعالوه از این که هنرمند خوش صدا و شناخته شده است درعرصۀ هنرموسیقی تحقیق کرده و حتی سبکهای مختلف موسیقی محلی افغانستان را به یکدیگر آشتی داده است. وی برعالوه از این که به سبک غزل آهنگ میخواند چندین آهنگ محلی را با وسایل و آالت موسیقی محلی به زیبایی تمام اجرا کرده است. وحیدقاسمی به مناسبت های مختلف آهنگ خوانده است، مناسبت به آمد نوروز هله آهنگهایش ترین محبوب جملۀ از عالقه که است ها آریایی بزرگ جشن یا جمشیدی جشن میوه آشتی آشتی مشهور آهنگ وهمچنان دارد بسیار مندان اهنگ این افغانستان اکثرشهروندان بدون شک شیرین خدا که را شنیده و عالقه مند آن هستند. از استاد قاسمی ده ها آهنگ که است نیزموجود افغانستان ملی رادیوتلویزیون آرشیف در دارد. را خود خاص مندان عالقه هنوزهم هایش آهنگ بیشتر خبرنگارمجله صافی این بار به سراغ آقای قاسمی رفته و در

نخست از وی پرسیده است که:

چی انگیزه ای باعث گردید تا در رابطه به موسیقی محلی افغانستان تحقیق کند؟ ج: مقولۀ معروفی است که معرف هرملت فرهنگ آن است. من هم به خاطر فرهنگ پربارسرزمینم وعالقه مندی وعشقی که به داشته های فرهنگی کشورم به خصوص هنرموسیقی داشتم، این انگیزه برایم پیدا شده که دربخش موسیقی ما چیزهایی است که نیاز به تحقیق و بازیابی دارد، از همین رو درسال 2009 میالدی دررابطه با موسیقی محلی چند والیت از جمله، موسیقی محلی هرات ، موسیقی محلی تخار و بدخشان تحقیق کردم و برعالوه از این که به صورت عملی آهنگ های محلی را به صدای آوازخوانان محلی این والیت ها ثبت کردم به صورت تئوری یک رساله ای نیز در این مورد تحت عنوان زیربم موسیقی محلی درافغانستان نوشتم که به صورت مختصر در مورد موسیقی محلی و سبک های موسیقی محلی افغانستان تحقیق کرده ام و امیدوارم چیزی به درد بخور بوده باشد تا نسل جوان ما بتوانند از آن استفاده کنند. تان چیست؟ : در تحقیقی که درمورد موسیقی محلی داشتید،یافته های س بدخشان موسیقی های سبک بود، وجالب داشت گی تازه چیزبرایم همه بلی ج: شان همۀ موسیقی این های مناسبت میشود، خوانده شعرهای پامیری، موسیقی یاهمان از است، ملت یک و جامعه یک پربار فرهنگ از نشانۀ که بود ومتفاوت جدید برایم میشد. معرفی جهانیان به باید فرهنگی های داشته این و فرهنگ این تا بود رونیاز این س: چند مورد از تفاوت ها و تازه گی های این موسیقی را برای خواننده گان ما بگوئید؟

مراسم در تنها که است سنتی موسیقی پامیری، موسیقی های تفاوت از یکی : ج سوگواری یا مناسبت های مذهبی خوانده میشود، نوازنده گان این موسیقی را کسانی تشکیل با مسایل مذهبی آشنایی دارند، شعرهای که میخوانند مثل نعت شریف بیشتر میدهند که اجازه دیگر کسان وحتی میشود اجرا مذهبی و سوگواری های مناسبت در تنها و است


وحید قاسمی هنرمندی مردمی:

"بزرگترین سرمایۀ من مردمم هستند!"

+ 9 3 ( 0 ) 7 9 9 4 4 6 5 6 0i d e s i g n . a f @ g m a i l . c o mm a r k e t i n g @ i d e s i g n . a f

w w w. i d e s i g n . a f

kÄ¼{ tIµU ¾M I¶ IM RIº°øH ÁHoM

سالم دوستان همدل ومسافران گرامی!

ایم نموده فراهم تانرا خرسندی موجبات صافی پرواز داخل مجلۀ شمارگان از دیگر یکی انتشار با ازینکه خوشحالم نمایید. علمی واستفادۀ بوده سرگرم وزین مجلۀ این سودمند مطالب خوانش با را لحظاتی صافی پروازهای با وشما دراین شماره نیز نهایت کوشش نموده ایم تا بخاطر موجب رضایت هرچه بیشترتان مطالب و موضوعات مختلف فرهنگی،

تاریخی، علمی، ورزشی و جالب و خواندنی را در صفحات وزین این شماره بگنجانیم. نودوچهارمین از تجلیل یعنی ملی رویداد یک از بزرگداشت درآستانۀ افغانستان کشورما هستید آگاه طوریکه داشتند. راگرامی فرخنده جشن این افغانستان مسلمان ومردم قرارداشته استقالل استرداد سالگشت

امروزه افغانستان عزیز با استفادۀ بهینه ازامکانات موجود وکمکهای جامعۀ جهانی پله های ترقی وتعالی رادرعرصه های مختلف علمی، فرهنگی، اقتصادی و ورزشی پیموده است.

ملی تیم رادمرد جوانان افغانستان استقالل استرداد از ازتجلیل بعد یکروز روان سال اسد 29 بتاریخ اخیرا نمایش به را افغانها ومردانگی شجاعت روحیه پاکستان ملی تیم درمقابل مردانه بازی دریک کشور فوتبال بزرگ پیروزی این دادند. شکست برصفر سه نتیجۀ با را پاکستان ملی تیم دوستانه، ودرمسابقۀ گذاشته مینماییم. را بیشتر موفقیتهای آرزوی نموده عرض وتهنیت تبریک افغانستان قهرمان ملت پیشگاه به را داشته خوبی دستآوردهای ورزشی های درعرصه میتوانند که کردند ثابت بزرگ بازی درین افغان جوانان ودهشت. وحشت و وجنایت جنگ سرزمین تا بود خواهد وبرادری ودوستی صلح خانۀ افغانستان واینک باشند نسل امروز افغانستان نسل عرصه های دانش وفرهنگ و ورزش است وافغانستان میتواند جاده های ترقی وتعالی را بپیماید

و درزمینه های مختلف دستآوردهایی داشته باشد. پس ای نسل امروز وامیدهای فردای افغانستان! بیائید این شعار زیبا را باهم سردهیم که " ما میتوانیم".

افغانستان قهرمان ملت تا دارند انتظار سترگ پیروزی این تبریک ضمن صافی مجلۀ اندرکاران دست بزرگ آزمون یک که 1393 سال وانتخابات بدرآید موفق تاریخ آزمونهای درهمه جوان نسل ویژه به زنند. رقم بخوبی را وباستانی سترگ خطۀ این درخشان وآیندۀ نموده سپری موفقانه نیز را تاریخیست مطالعه دقیقا را شماره این مطالب تا مینمایم دعوت و مینماییم آرزو را ومستریحی سفرخوش تان برای اخیر در و نموده ارسال مان برای [email protected] آدرس ایمیل به را خود پیشنهادات و نظرات نموده نمایید. توصیه آن مطالعۀ به رانیز ودیگران باشید داشته خود با را مجله جلدازین یک میتوانید لزوم درصورت

سیدزاهد دانیال مدیرمسئول


kÃ¹¨ ¦Ä¯ ¥¼M uÃÎ nj HnI¶ ¾dÿÅ

Sa� Airways In-Flight Magazine

مدير مسئول: سيدزاهد دانيالويراستار: استاد سيديحيي حزين

گرافيک ديزاينران: ضيأ سلطانی و روح اهلل کبيردستيار ديزاينر: سيدراشد سادات

طراح ديزاين: شرکت تبليغاتی آی ديزاينمترجم: فردين عثمانی

گزارشگر: جاويد روستاپوربازاريابی: شرکت تبليغاتی آی ديزاين

برای اعالنات با ما در تماس شويد: 60 65 44 799 )0( 93+In-flight Magazine 4

فهرست

صدسال با مطبوعات درهراتدوربین، ماهنامه فرهنگی و اجتماعی در هرات، در نمایشگاهی صد سال

فعالیت مطبوعاتی در غرب افغانستان را ..

آبهای افغانستان، سرمایۀ هنگفتی که هدرمیرود آب مایۀ حیات ونخستین منبع برای ادامۀ زنده گی درعالم بشریت به

شمارمیرود؛ زیرا اگر آب وجود...

دشمنان زنده گی زناشویی تان را اخراج کنید اینها دشمنان زنده گی زناشویی تان هستند. آنها را هرچه سریع تر از بین

ببرید. برای آنکه زنده گی زناشویی تان به خوبی پیش رود...

د زمري 28 د خپلواکه 94 کلیزه دهافغانستان پالزمېنې کابل په ګډون په ځینو ښارونو کې د خپلواکۍ ۹۴ کلیزه

ولمانځل شوه...

اقتصادی افزایش چهل درصدی صادرات، روزنه امیدی برای رشد اقتصاد و

خودکفایی افغانستان...تهیه شده در

شماره تماس00937994465600097150742۸273

پست الکترونیکي[email protected]

ویب سایتwww.idesign.af

kÃ¹¨ ¦Ä¯ ¥¼M uÃÎ nj HnI¶ ¾dÿÅ

Sa� Airways In-Flight Magazine

10

14

16

22

32


UAE: +971 4 2951040

INDIA: +91 11 41600010 / 11www.safiairways.com

www.safiairways.com

Documents

Safi Airways In-flight Magazine Issue 18th ـJuly-August 2013