Sayı 7 - 2017 Kendi Kültürümüzü Yenidenbeyogluanadoluihl.k12.tr/pdf/dergiler/vuslat-2.pdf · 2018-03-19 · “Okudukça” Projesi Bir Ekol Bir Okul 38 43 45 46 49 52 54 58

İmtİyaz SahİbİbEyOĞLU aNaDOLU İmam hatİP LİSESİ

tEtKİK EDENRaGIP KÜÇÜKER

yayIN KURULUSÜLEymaN OCaKCIm.SaLİh ÖzDEmİRENGİN ÖzDEmİR

taSaRImCİhat aCaR

KaPaKCİhat yILmaz

İRtİbatİmrahor Cad. No:88

Sütlüce beyoğlu/İstanbul0212 210 24 130212 210 24 14

[email protected]

Sayı 7 - 2017

Mahmut YELEKOkul Müdürü

Eğitim faaliyetlerinin günden güne daha yoğun emeklersarfetmemizi zorunlu kıldığı verimli bir dönemde yaşıyoruz.Rabbimizinizniylegeleceğinmimarlarıolacağındaneminolduğumuzgençlerimizle birlikte, sosyal ve pozitif bilimlerdeki gelişimlerininyanısıradinîbilgileriaçısındandagündengünekendisinegeliştirenbirkuşağınellerimizdebüyüpgelişmesibizlereenerjiveriyor. Hayat gayemiz uğrunda değerlendirmek istediğimiz buenerjiyle bizler, gençlerimizin hem okul başarılarını artırmak hemde entelektüel gelişimlerine katkı sağlamak adına dergilerimizlesürdürdüğümüz seyir vesilesiyle, yüreklerimizde büyük bir sürurhissediyoruz.Vuslat’ımızaylardırseyrinisürdürüyorvebuvesileyebinaengençlerimizinöğretmenlerindenaldıklarıışıklahergeçengünyazıhayatındailerlemeleribizleriçokmutluediyor. Bu sayımızda dergimiz, Suriye’ye dair farklı bir röportajlabaşlıyor.GençlerimizHalep’invehergeçengünyıkılıpyokedilmekteolankültüreldeğerlerininizleriniarıyorlar.Öncekisayımızdaolduğugibi,kültürümüzünmenşeinihudutlarlasınırlıgörmüyoruzvesınırlarötesindegörünenyürekcoğrafyamızınkayıpdiyarlarınıilgiyletakibealmayadevamediyoruz.Sonrasında15Temmuzruhunudiritutmayıasla unutmuyoruz. Halkın iradesine darba yapma teşebbüsündebulunan zihniyetin muharref tarih algısına karşın, gençlerimizinözgün araştırmalarından “Darbelerle Tarihimiz”i inceliyoruz.Ardısıra15Temmuz’adairbiröyküiletaçlandırıyoruzbukonuyu. İmamHatipliolmanınşuuruyla,buneslinöncüismiCelaleddinÖktenHocamızadairrahmetdualarınavesileolmasınıumduğumuzkısabirbiyografidenememizvarayrıca.YineöğrencilerimizinKonyagezimizedairtuttuğunotlardan,busayı içerisindeHalepilekonyaarasında gönülden gönüle bağlantılandırdığımız meridyenlerimizikalın çizgilerle belirginleştiriyoruz. İnceleme yazılarımız arasındaşiir eleştirilerimize ve “Mecelle-i Ahkam-ı Adliye”ye dair özet birçalışmaya yer veriyoruz. Özellikle böylesi yazılarımızın her birsatırında,yineunutulmamasıgerekendeğerlerimizedeğiniyoruz. Dergimizin elinizdeki sayısında, önceki sayılarımızdasürdürdüğümüzçizgidoğrultusundaİslamkültürdünyamızınönemlideğerlerindenMevlanaveMevlevilikhakkındayineaydınlatıcıbiryazınınyanısıra,günümüzsorunlarınaAsım’ınnesliolarakMehmedAkif’ineserlerindençözümaramayadevamediyoruz. Beyoğlu İmam Hatip Lisemiz bünyesinde kendilerinigeliştirmekte olan genç kalemlerin heyecanını ve irfan arayışınıyansıtan dergimiz, inşallah daha pek çok sayıda kültürümüzünyansımalarınısizleresunmayadevamedecektir. Bir kez daha bu kültür yolculuğumuzda emeği geçen tümdeğerliöğrencilerimizitebrikediyor,onlarıgeleceğeizlerbırakacakbirerneferolarakyetiştirentümöğretmenlerimizedeteşekkürübirborçbiliyorum.

Kendi Kültürümüzü Yeniden İnşa Ederken

04 12 14

18 33 36

Suriye : Kan ve Gözyaşının Başkenti

Halep Bizim Neyimiz Olur

Halepli İbrahim

Bir Nesil ÖncüsüM.Celalettin ÖKTEN

KınalıDarbeler Tarihi

Suriye : Kan ve Gözyaşının BaşkentiHalep Bizim Neyimiz OlurHalepli İbrahimHalep - ŞiirDarbeler TarihiDarbelerin Gölgesinde ...Modern Kıyam 15 TemmuzKınalıBir Nesil Öncüsüİslam Kardeşliği

04121416182832333637

Konya GezisiMevlana ve MevlevilikŞeb-i ArusBir Şiir Bir YorumUnutulan Değerimiz - MecelleSafahat Işığında Günümüz SorunlarıDünden Bugüne Din İstismarcılarıİstanbul Gezi Rehberi“Okudukça” ProjesiBir Ekol Bir Okul

38434546495254586163

45 49 52Şeb-i Arus Unutulan Değerimiz

Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye

Safahat Işığında Günümüz Sorunları

UNUTULAN DEĞERİMİZ

MECELLE-İ AHKÂM-I ADLİYYE

4Beyoğlu Anadolu İmam Hatip Lisesi

Günümüzde Halep özelinde İslamümmetinin çeşitli coğrafyalarında; gören gözünsabredemeyeceği katliamlar yapılmakta, işitenkulağın dayanamayacağı çığlıklar yükselmekte,anaların feryatları yürekleri dağlamaktadır..Cennette ekmek yiyebilmek için bir an önceölmekisteyençocuklarınacıdurumu,bölgedekiahvali yansıtmaktadır. Toplumunher cenahınınibret alacağı bir nokta bulunan bu tabloda bizde üzerimize düşeni almak uğruna birşeyleryapmaya gayret ettik. Okulumuz Arapçahocalarından Nasrullah Abdo ile yaptığımızröportajda kentin eski durumu hakkındabilgi aldık. Hocamız Suriyeli olup eğitimamacıyla savaştan önce Türkiye’ye gelmiş birisiolarak durumu, sorularımızın çerçevesindedeğerlendirmişvebizleribilgilendirmiştir.

Soru 1: İlkolaraksizdeSuriyehalkındanbirisinizve bölgeyi kendi gözlerinizle gördünüz. Savaşöncesindeki Halep şehrinden biraz bahsedermisiniz..?

Cevap: EsasenHalepşehriSuriye’dekienbüyükşehirdir. Bu şehir başkent Şam’dan da büyükolup ikisi bu hususta Türkiye’deki İstanbul veAnkara’yaçokbenzemektedir.Halep şehri sınai, ticari ve iktisadi açıdan enbüyükmerkezolarakkarşımızaçıkıyor.Tarihinçeşitlidönemlerindenkalanbirçokeserinyeraldığışehirmilattanöncesineaitolanbirçokesere de sahip çıkmaktaydı. İslami dönemiyansıtan birçok eserin yanı sıra bu dönemleri

izleyen diğer birçok döneme ait eserler debulunmaktadır.Aynızamandabüyükbirkültürbaşkenti olan Halep sadece Suriye için değildiğer islam beldeleri içinde de önemli kültürelözelliklere sahiptir. 2006 senesinde islamkültürbaşkenti olarak Mekke den sonra gelen şehirolarakseçilmesibunadelilteşkiletmektedir.Mekke ilk sıradaydı ve Halep ondan sonrageliyordu. Baktığımız zaman Kültürel özelliktaşıyan birçok eser ve yapı Halep’in birçokbölgesindekültürelmerkezlerşeklindekarşımızaçıkıyor. Örneğin Milli Kütüphane bunlardanbiridir.Bununyanındabirçokedebiyatkulüplerive100000 öğrencinin eğitim gördüğü büyük HalepÜniversitesidebukonudaverilebilecekyerindevegüzelörneklerarasındadır.Halepşehriaynızamandadünyadaemsalineazrastlanan, islam öncesinde ve sonrasında çeşitlizaman dilimlerine ait birçok eser barındırantarihibirşehirdir.En meşhur eserler arasında bulunan Halepkalesi MÖ. yüzyıllar öncesine dayanmaktadır.Bazılarının tarihini M.Ö. binyıllar olarak ifadeettiği kalede çeşitli asırlarda tecdit çalışmalarıyapılmıştır.BirdiğermeşhurörnekiseBüyükEmeviCamii’dir.Abbasiler dönemine ait birçok Medreseninbulunduğu şehirde savaşta yıkılasıya kadarayakta olan Osmanlılara ait de birçok medresebulunmaktadır.Savaşta bu eserlerin birçoğu Esad, ordusu veİran’ınparalıaskerleri tarafındanyıkılmış,yerle

SURİYEKAN VE GÖZYAŞININ BAŞKENTİ

M.Serdar CEVHERLİİ.İkbal EKİCİM.Bilal KOŞAR


biredilmiştir.Halepşehrindeçokdeğerlibirçokalim, üniversite hocası, imam, Şeyh ve hafızyaşamaktadır. Eğer savaş öncesindeki Halepşehrinden ve ehemmiyetinden bahsedecekolursak, ticari, sınai, iktisadi ve aynı zamandakültürel anlamda en önemli şehir olduğununaltınıçizmek istiyorum.Halepşehridiniaçıdandaenönemlimerkezolupbirçokcamimedreseveenönemlisibirçokkuranhafızınaevsahipliğiyapmaktadır. Bu hafızlar yaz kış demeden ilimile iştigal etmektedir. Tasavvufi açıdan da çokönemli birmerkez olan şehirde tekke-zaviyevebunabenzeryapılardaçokçabulunmaktadır. Soru 2: Halep şehrinin Müslümanlar vemuhalifler açısından önemi nedir ? Neden ?Cevabınızdaşehrintarihi,kültürelvedemografiközelliklerindenbahsedermisiniz?Cevap : ŞehrinMüslümanlariçinönemindenbahsedecek olursak, daha önce de ifade ettiğimgibi dini açıdan önemli bir merkez olup, diğerşehirlerden daha muhafazakâr bir şehirdir.Halkı da muhafazakâr olup hassasiyetleri olanvebunariayetedenbirhalktır.İslamdünyasınınbirçokbölgesindenbinlerceöğrenciokullarında,Camilerinde, tekke ve zaviyelerinde eğitimgörmek için Halep e gelmektedir. Muhalifleriçin önemine gelince gerçekten büyük önemesahiptirçünküilkolarak,TürkiyeyeyakındırveMuhalifler için bu büyük önem arz etmektedir.

Muhalifler savaşın başından beri bu sınırdangirip çıkabilmekteydi ve çıkmak isteyen sivilleryine bu sınırdan çıkıp Türkiye’ye giriyorlar.Hastalar da Türkiye’ye giriş de bu güzergahıkullanmaktadırlar.MuhalifleraçısındanBirdiğerönemi ise halkın durumu ve çokluğudur. Busebepten Esad rejimi de Halep e hakim olmakistiyor.Halepinhakimiyetivehalkınınkalbininkazanılmasıbüyükçoklukifadeediyor.

Soru 3:Halepşehriveçevresigeçtiğimizyüzyıldada aynı yapı tarafından da katliamlara maruzkalmışmıydı?Bundanbirazbahsedermisiniz?

Cevap:Halepşehritarihiyöndençokbüyükbirönemesahip.İslam’danöncebölgedekienönemliticaret merkezlerinden biriydi ve ipek yolununsonunda bulunuyordu. Ticaretle uğraşanlar hertaraftanHalepgelirlerdiveAsyadangelenipekyoluüzerindekienönemliduraklardanbiriydi.İslam’dan sonra bu önemini yüzyıllarcakorudu. İslam’dansonraönemiBizanssınırındabulunmasısebebiyle iyicearttı.Bizanslılar islamdevletine savaş açmak istediklerindekarşılarınaçıkanşehirHalepolurdu.Bizanslılarislamdevletitopraklarına girdikleri zaman daha doğrusugirmek istedikleri zaman Halep şehri islamdevletiniBizanshücumlarındankoruyordu.Aynı zamanda Halep şehri Osmanlı Devletizamanında da muazzam bir öneme sahipti.


Osmanlı devletinden İstanbul ve Kahire’densonraki3.şehirdi.

Halepdahaöncedesöylediğimgibitarihiaçıdanenönemlimerkezlerdenbiridir.İçerisindebirçokmedeniyet yaşamış ve Halep içinde yaşayanuygarlıklar için önemli bir ticaret merkeziolmuştur. Bunlara Aramlar, Asurlar, İranlılar,Helen uygarlığı, Romalılar, Bizanslılar ve sonolarakİslamuygarlığıörnekverilebilir.

Halepdemografikaçıdanyadahalkınçeşitliliğiaçısından gerçekten güzeldir ve Halep’in içindesayılamayacak kadar çok ırk bulunur. Halep’iniçindeyaşayaninsanlarınçeşitliliğihaletifikrivekültürel açıdan geliştirmiştir. Halep’te yaşayaninsanların arasında, farklı ırklardan olmalarınarağmen çok sıkı bir dostluk vardır. Halep’teyaşayan ırklar; Araplar, Kürtler, Türkmenler,Arnavutlar,şamlıaileler,Ermeniailelervediğer

başka ırklardan insanlar vardır. Bu insanlarınarasındaki ilişkiler daha öncede söylediğim gibiçokiyi

Halep’te yaşanan katliamlara bakacak olursak“evet” arada yaşanan bazı katliamların [yeganesebebi] baaspartisidir vebuolaylarBaaspartisi1960’larda iktidara geldiğinden beri devamediyor.Baaspartisikendigörüşüyletersdüşenleri,kendisiyle birlikte yürümeyenleri, düşünürleri,şairleri ,yazarları ,edebiyatçıları ,aydınları ,siyasetçileri, yaşlıları, kadınları ve çocuklarıöldürüyor bu partiyi yönetenlerin hiçbirisiinsanlıktannasibinialmamış.

BeşarEsed’inbabasıolanHafızEsedzamanındaHalep’te [tarihininenkanlıve]ençokkatliamınolduğu zamandır ve bu katliamlarda binlerceinsancanvermiştir.Bukatliamdanyaşadığı1979-1987 yılları arasında yani yaklaşık 3 senelik busenezarfındabinlerceinsanöldürüldü.

Halep o dönemde şiddetli bir abluka altınaalındı. Ordu Kuvvetleri polisler ve Hafız Esedidestekleyen silahlı gruplar Halep’e girdi vebinlerceHalepliyihapsettiler.VebusilahlıgruplarHalep’in bazı mahallelerine girerek insanlarıoturduklarıyerlerdenbaşlarınıbuyrukbirbiçimdeçıkarmayabaşladı,ellerindekimiçıkaracaklarınadairherhangibirlisteyoktu.

Bir kezHalep’inmeşhurmahallelerinden birinegirdiler ve oradakileri toplayıp öldürdüler.Öldürülenlerin arasında Kadınlar çocuklar veyaşlılardavardıbunuyaptıktansonraneyaptılardersiniz? İnsanları öldürdükten sonra onlarıgömmeye başladılar ve gömülenlerin arasındahalahayattaolanlarveyaralıolanlarvardıonlarıhayattaykengömdüler.

BuablukasebebiylebinlerceinsansırfMüslümankardeşler cemaatine mensup oldukları içinöldürüldüveülkenindışınagöçettivebaasrejimidaha vahşi oldu [öyle ki]Müslüman kardeşlerebağlıolduğunudüşündüğüherkesiidamediyorduvehattaSuriyeanayasasındaMüslümankardeşlercemaatine bağlı olan herkesin mahkemeyeçıkmadanidamedilmesiniiçindebulunduranbirdeğişiklikyaptılar.

1980 katliamını yaşayan yaşlıların anlattıklarınagöreşehreinsanlarıezmekveonlarıöldürmekiçingelen subaylardan birisi hatırladığım kadarıyla5 Nisan 1980 de tankın üstüne çıkıp yüksek


bir sesle; her gün Halep’te yaşayan 1000 kişiyiöldürmek istiyorumtakiMüslümankardeşlerinfarelerindenHalep’tekimsekalmayıncayakadar.

O katliamlardan biride 11 Ağustos 1980’deRamazan Bayramı sabahı gerçekleşti. Yanidüşünsenize bir yönetim kendi ülkesininevlatlarını Ramazan Bayramı sabahı öldürüyor.YanibunusadeceAmerikaSaddam’ıIrak’taidamettiği zaman yapmıştı. Bildiğiniz gibi AmerikaSaddam’ı Kurban Bayramı sabahı idam etti.Bunlarındüşünceleribir.

SizeanlattığımkatliamdanbirgünsonraRamazanbayramı katliamında ve Suriye’de “Meşarika”katliamı olarak bilinir ve meşarika bir mahalleismidir.Ordubirliklerindenbirisibukatliamdan1günsonrabaşkamahallelerdegirmeyebaşladıve o günlerde “bustan’ül kasr” denilen birçokkatliamda onlarca genci bağlayıp kelepçeledilerve onları mahallelerde bir yere koyup kurşunadizdiler

Ayrıca şehirde bir mahalleye daha girdiler.Müslüman kardeşler Halep sorumlusu bumahallede idi .O mahalleye bu görevlidenintikam almak için girdiler [başka bir şey içindeğil].Omahalleyegirdiktensonrabumahalleninyerleşimyerlerindenbirtanesinde2000’denfazlagenci idam ettiler, Neden? Çünkü MüslümanKardeşlerinHalepsorumlusuomahalledendi.

Soru 4 : Halep’incoğrafiolarakTürkiye’yeyakınolmasısavaşöncesindehalkınasıletkilemekteydi

vesavaşsırasındanasıletkilemektedir?Cevap :Halep’insavaştanönceTürkiyeileilişkilerinasıldı? Yani sizin de soruda söylediğiniz gibiHaleponabüyükbirönemkazandıranTürkiye’yeyakınbircoğrafikonumasahip.VetabikiHalepSuriye’ninbirparçası.SuriyesavaştanönceTürkiyeileilişkileriiyiolanbir ülkeydi. Türkiye’nin Suriye’ye, Suriye’ninTürkiye’yeaçılankapısıydı.Sadeceticariyöndendeğil aynı zamanda Suriye Türkiye ilişkilerisadece ticarî yönden değil aynı zamandaakrabalık ilişkileri yönünden de bağlantılıydı,buyüzdenTürkiye’yiziyaretetmekSuriyelilerinadetlerindendi.

Savaştan önce Türkler ticaret yapmak amacıylaHalep’e gelirlerdi. Yani Türkiye’ye geldiğimzamanHalepli olduğumu öğrenince bana orayagittikleriniveoradanmalalıpsattıklarısöylerlerdi.YaniTürktanıdıklarımençokHalep’inTürkiye’yeyakınlığı sebebiyle Oraya gitmiş insanlardı.Sadece Halep’in Türkiye’ye coğrafi yakınlığıdeğil aynı zamanda gelenek göreneklerinin veHalepmutfağınınTürkgelenekgöreneklerineveTürk mutfağına yakın olması sebebiyle Halep’eziyaret eden birine Halep Türkiye’den çok dafarklıgelmez.UzunlafınkısasıHalepTürkiye’ninSuriye’yeveSuriye’ninTürkiye’yeaçılankapısıdırHattaşunudasöyleyebilirizkiHalepTürkiye’ninbütünArapdünyasınaaçılankapısıdır

Savaştan sonra -sanırım bunu daha önce desöyledik- Halep Suriyelilerin Türkiye’ye kadaruzanantekgeçidiydivebudurumTürkleriçinde


böyleydi. Yardımlar Halep’e gelirdi ve Suriyelihastalar, Türkiye’ye götürülürdü. SığınmamıntıkalarındaTürkiye’ninhemenyanınaHalepyakınlarınakurtulurdu.

Soru 5: Anlattıklarınızdanyola çıkarakHalep’indüşmesi durumunda, yani şu andan itibarensavaşınseyriNasıldeğişecek?Sonuçlarıneolacak?

Cevap :KuşkusuzHalep’tekisavaşçokönemlibirsavaşve rejimsavaşagirildiğindenberidiyorki“Halep,savaştanöncesinegöreçokfarklıolacak.”RusyadaRejimsayesindeHalep’e çokgüçlübirbaskıuyguluyor.HalepSuriye’nineniyişehriykenmaalesef ki şu anda enkaz kümelerinden ibaretbir şehir haline geldi. Halep’teki savaş Rejimve müttefikleri için çok önemli bir sembolkenaynı şekilde Özgür Suriye Ordusu ve onudestekleyenleriçindeönemlibirsembol.Halep’in düşmesinin ardından da biz halaiyimseriz çünkü bölgede çok sayıda savaş var.Birisini kazanıyorsun, bir sonraki seferde isekaybediyorsun. Aslında Halep’teki savaşınkaybedilmesininbüyükbiretkisivar,gerekbölgeiçingerekseSuriye içindedahabüyükbiretkisiolacaktırgelecekte.İranlı askerler, Lübnanlı ve Afganistanlı Şiiaskerler de şu anda Halep’te ve orayı Şii birkentolarakilanettiler.BundansonradaÖSO’yudiğer bölgelerden savuşturup oraları da istilaedeceklerinisöylediler.Rejim belki çok küçük bir bölgede Daeş’le

savaşmıştır.Daeş Halep’e yakın bir bölgeninkontrolünü elinde tutuyor, bundan dolayı daHalep’i Daeş’ten kurtaranın Rejim olduğusanılıyordünyada.Yanigözükenbu.Halep düştü ve direnenler kaybetti. Oradaçocuklarımız ve arkadaşlarımızdan birçoğunukaybettik.MaalesefşöyledebirşeyvarkiEsed’idestekleyenler onu her şekilde destekliyorlar.Uçaklarıyla,askerleriyle,paralarıyla yani herşeyleriyle. Ama ÖSO’yu destekleyenler ise veyasadeceelinikaldırıpdestekliyormuşgibigörünenlerise her türlü desteği verebilecek olmalarınarağmen(uçaklarıyla,askerleriyle,paralarıyla)oradaolmadılar,olmuyorlar.SavaştansonraHalepmutlakadeğişecektir.Halepsakinleri ise şu anda İdlib’e ve diğer şehirleregöçüyorlar.İdlib daha öncesinde Nusayriler veDaeş tarafından kontrol altında tutulmuştu vebizim korkumuz da Rejimin Daeş bahanesiyleİdlib’e ilerleyip orda da korkunç bir katliamyapması, aynenHalep’te olduğugibi. Tabiki bizbununlaberaberAllah’ınbizimleolacağınıvebizibırakmayacağınıumuyoruz.

Soru 6 : ÖnümüzdekiyıllardaHalep’inTürkiye’yeilhakı gündeme gelirse neler düşünürsünüz vetavrınızneolur?Neden?

Cevap :Halep’in gelecekte Türkiye’ye katılmasıkonusunda bir Suriyeli olarak ve Suriyeliler‘in çoğunun da aynı şekilde düşündüğünübildiğimden Suriye ve Halep halkının herhangi


bir devlete katılma fikrinin desteklenmediğinibiliyorum.İrandaazöncesöylediğimgibizatenorayıŞiibirşehirilanetti.Suriyehalkı5senedenberioradabinlercekayıplar,şehitlerverdi.Hattason seferde koca bir tabur şehit edildi. Tabi bukayıplardan,kurbanlardansonraSuriyelilerböylebirşeyi(başkabirülkeyekatılma)desteklemezler,gelişmişbirdevletolsabile;Suriye’ninkuzeyindeÖSO’yu destekleyen Sünni bir ülke var. Biz budurumu desteklemiyoruz. İnşallah Suriye’yiözgürleştirirseniz Halep, Suriye’nin başkentiolur.Hem turistik,hemkültürel,hemde sanayialanlarında.

Soru 7: SavaşsonundaSuriye’ninbölünüp,SünniArap Müslümanlara başkenti Halep olan birdevlet verilmesi gündeme gelirse halkın tepkisineolur?

Cevap : Suriye’de en çok korktuğumuz şeybölünmek.Esad’an askerleri başta insanları bukonuyla korkutuyordu. “Eğer giderseniz, Suriyebölünecek, insanlar birbirini öldürecek. HafızEsadazınlıklarıtaşıdıveSuriye’ninbirkısmındaİslamDevleti kurulmasına izin vermedi. “Onlarsürekli aynı lafları tekrar ediyorlar o da şu ki“Suriye gelecekte bölünecek.” Aslına bakarsakSuriyegeçmiştebirinciDünyaSavaşındansonrayapılanSykesPicotantlaşmasıilebölündü.Şuanbizim için en korkunç şey ülkenin bölünmesi.Esed savaşlardan birini kaybettiği zaman onundestekçileriSuriye’ninsahilindebirAlevidevletikurulacağını söylüyorlardı Suriye’nin sahili

Akdeniztarafındadıronlarınaklındakişeyhepşu:eğersavaşkaybedilirsesahilkentlerineVeoradabulunanköyleredoğruhareketedeceklerilavetenŞam’ı da ,kurup yönetecekleri alevi devletinedahil edecekler .geriye ise Halep ve Sünni olanbazışehirlerkalıyoraslınabakarsanızbazıAleviköyleri haricinde tüm Suriye Sünni yani buşehirlerde ve buralarda Sünni devleti kurulacakama biz asla böyle bir şey düşünemeyiz hattaHalepbaşkentbileolsabugerçektenkorkunçbirşey geçmişte yeterince bölündük ama batı biziyinebölmeksonundadayıkmak istiyor inşallahböylebirşeyolmayacak.

Soru 8 :6yıldıryaşananlar,özellikledeHalep’teyaşanan bu kadar zulüm ve yıkım göz önünealındığındasizcebusavaşgereklimiydi?

Cevap :BazıBeşşarEsaddestekçilerideaynışeyisöylüyorlardı.Hayatçokgüzeldiherşeyçokucuz,üniversitelerbedavaydışeklindesöylemlervardı.Her şeyin çok ucuz olduğu gerçeği hiçbir şeyideğiştirmiyor, bunu söyleyenler insan hayatınadeğer verilmediğini unutuyorlar her şeyimizvardı lakinhürriyetimizyoktubusözüsöyleyeneşekdestekçileribunugözardıettilersaygısevgitoplumda eksikti emniyet güçleri üniversiteyegidip öğrencilerle oturuyordum bir çok öğrenciSuriye istihbaratı için rapor yazmaya mecburbırakılıyordu,devletteçalışacakherkesiçinBaas’tanolmasızorunluydunefesalmamızakonuşmamızabilemüsaadeedilmiyordubirkimseninbabasınınkardeşlerininönündekonuşmasıdüşünülemezdi


bile aynı evde babanın evlatlarından evlatlarındababalarındanşüphelendibiryerdehayatucuzolsaneoluristihbaratajanıysavegüvenmiyorsanherşeybedavaolsaneolur işteböylebirortamvardı önceden her yer büyük zulümlere sahneoluyordu biz yaşamıyor biliyorduk ediyordukadeta ve değişim şart olmuştu savaş gerekliydiartık tabii kibizler savaş istemedikSuriyehalkıilkçıktıklarındaçiçeklersunuyorlardıveEsed’indeğişmesinden bahseden yoktu sadece bazımüziklerimizi istiyoruz dediler hayallerimi çokbasitti valinin değişmesini istemek suç mu ?Polisin halk üstündeki baskısını istemiyordukaynievdebabamızdanşüphelenerekkardeşimizeajan mı diye bakmak istemiyorduk tümbunlar istihbaratın eseriydi ve halk artık bunuİstemiyordu sadece yaşamak istiyorduk nasılolursa olsun tek istediğimiz yaşamaktı amasonrasındahardfarzoldudiyebilirizhalkınçiçektaşımasına karşın Beşşar Esad askerlerine vuremri verdi. Bir eve gidiyor ve bir adamı arıyordiyelim, eğer bulamazlarsa annesini bacısınıalıyorlar ırzına geçiyorlar her türlü kötülüğüyapıyorlardı bir keresinde bir adamı arıyorlardıama evinde bulamadılar 40 günlük çocuğunuveeşinibuluncaannesiningözleriönünde canlıbebeğimbuaradılardilegetirilmeyenvehesabısorulmayanokadarçoksuçlarıvarkibizhiçbirşekildeharbiistemedikamabutürolaylarpolisleremniyetgüçleripolisveemniyetgüçlerienbaştanberi canavar gibi davranıyorlardı çocuklarıkesiyor işlerini kırıyorsun her türlüsüne maruzkalanhalkisesabrediyorvedurumundeğişmesini

temenni ediyor ama hiçbir şey değişmedi halksavaştankaçtıkçarejimzorladıçünkükonuşmakistemiyordu. Halkın sözlü muharebedekendisinden iyi olduğunu bilen rejimi güçlerisavaşiçinarabaiçinellerindengeleniyaptılarbizisavaşa iken söylendiği gibi Amerika Batı değileşimin halk herkesin zannettiği gibi dışarıdanbiretkilediğibututumakarşıolansavaşınhiçbirzaman istemiyorumamabunamecburbırakıldıbaşladıktansonrabitirmekiçinbirçokfırsatvardıözellikleacilvedışarıdanetkiolmadanbitecekbirseçimdebeşerkaybedecekvesavaşbitecektiamaoöylenededikkoltuğunubırakmakistemiyor40senedirbudeğişimgerekliydiAslılarkontrolelinialdığındanbuyanayasözleyasavaşlabudeğişimolacaktıbiz istedikkiolaysızamadahaöncedebelirttiğimgibibiryerdensonrasavaşkaçınılmazoldubununmüsebbibiderejimgüçleridir

Soru 9: Halep düşse bile oradaki rejimin halkatahakkümü mümkün müdür ? Nedenleriylebirlikteaçıklarmısınız?Cevap : Rejimin kendi eliyle aldığı, düşürülenbütün bölgelerde zulmüne ve baskısına aravermeden devam ediyor. Muhasara ve iktisadibaskılarınadaaslaaravermiyorveartırarakdevamediyor. Rejim in tahakkümü mümkün değildirdiyerek abartmak istemiyorum. Zaten şehrinYarısınahakimdiveordayaşayaninsanlarrejiminemrialtındaydı.Bazılarıisteyerekdesteklerkenbirkısıminsandaistemedenordabulunuyordu.ŞehrindiğerkısmındayanimuhasaraaltındaolanDoğuHalepdekiinsanlarmuhalifgruplardırve


rejim oradaki insanları kovmak suretiyle birçokyaptırım uyguluyor. Kendisine muhalif herkesikovuyor ve Rusya da bombalıyor. Sonunda isetaş üstünde taş kalmayan şehirde binlerce insanşehit edildi. Bu şekilde rejim diğer insanlara daeğeremrine itaatedilmezseonlarıdaaynısonunbeklediğini göstermek istiyor. İnsanların hiçbirşeyi kalmadı. Rejim suyu ve erzakı kısıtlıyor.İstihbarat, polis vb. unsurlar tüm caddelerde vehalkınhiçbirşeyiyok.Gereksilaholarakgereksediğer imkanlar olarak hiçbir şeye sahip değiller.Eğer ellerine gerekli silahlar ve imkanlar geçersemuhasarayı kırabilirler. Halep in dışındaki veköylerindeki kuvvetler bu imkanlara sahip olsarejimişehirdenkovabilirleramaşuankidurumdatüm İmkanlara sahipolankısım rejimgüçleridir.Halkın ise suyunu elektriğini kesiyorlar, bazensuya zehir bulaştırıyorlar, su ve elektrik teminedilen yerleri bombalıyorlar. Açıkçası zulmünhertürlüsüHalephalkıüzerindetecrübeediliyorve baskı giderek artıyor. İnsanları toprakları,kızları ve eşleri ile tehdit ediyorlar. Halka karşıher türlüzulümuygulanıyor.Halktanbirçokşeyçalıyorlar,kızlarının ırzınageçiyorlar.Tümenvaizulüm mevcut durumda Halep’te.. Halkın isekuvvetigittikçeazalıyorveözellikledesilahlarınınkalmamasıgüçlerinidahadatüketiyor..

Soru 10: SonolarakşuankidurumugerekHalep’teyaşananlar, gerekse dünyada verilen tepkilerolarak,açıklarmısınız?

Cevap : Halep’tekidurum,başındanberikötüydü.Rejim,orayıdoğuvebatıolmaküzereikiyeböldüvebatıkısmınıyönetti.Onlarınmilislerigeldilerveayrıcaİran,Rus,Afganaskerleriyabancıaskerlerdeonlarlaberaberdilervebölgeyiberaberyönettiler.Düşünsenize gelip sizin şehrinizde geziyorlar,nekadargariphissedersiniz.Tabiburejiminyönettiğikısımdaolanlar.Birdemuhaliflerinyönettiğiyerdeolanlarvar,onlarıdüşünmesibilezor.Rejimin yönettiği yerde savaş yoktu ama onundışındaherşeyvardı.Meselasokaktakızkardeşinveya annenle beraber yürüyemezsin,çünkü eğeronlar güzel bir kadın görürlerse onu alırlar.Aleviler,yadaEsed’inaskerleridiyelim,isterAleviolsunisterSünni,işteonlarınahlaklarıyok.İnsanlarısebepsizce öldürüyorlar.Mesela ona baktın diyeseni öldürürler yani onlar ahlaktan nasibinialmamış insanlar.Onların idaresinde yaşayaninsanlar genel manada ahlaklı,tebiyeli,saygılıinsanlar amao bölgede güvenyok.Rejimin orayıele geçirmesinden sonra oradaki aileler göç etti.Rejim onları öldürdü,çoğunu da kovdu.Onlara

biremanetveripsonrasındadaonlarıöldürdüler.Aslında orada bu fiilleri rejimden daha çok adıHizbullaholanLübnanlıMilisleryaptı.Şia’nınSünnilerekarşıbirhıncıvar.MeselaSünnibirinigördüklerindeonuöldürmeninonlarıAllahıyaklaştıranbiribadetolduğunudüşünüyorlar.BirSünniMüslümanıöldürdüklerinde“BuHüseyin’efedaolsun.”diyorlar.RejimHaleptekilere“Halep’iboşaltıpgüvenlibirşekildeuzaklaşın”dedi.Amaoradanayrılankafileyoldayken Hizbullah orada bulunan yüzlercegenci tutukladıveonlarcasınıdaöldürdü.Üstelikdehaksızve sebepsizyere.Onları konuşmak içintopladıklarında “Hüseyin’e feda olsun.” diyereköldürdüler.Onlar evlere girdiler ve birçok şeyçaldılar.Basın yayın organlarında da bu konuylaalakalı çok sayıda fotoğraf var.Evdekileri,buzdolaplarını,çamaşır makinelerini,evde nebuluyorlarsa çalıyorlar.Eğer ilgilerini çeken birşey bulamazlarsa da evi yakıp evden çıkıyorlar.Yanikısacasıgirdikleribubölgelerdeakıllarınanegelirseonuyapıyorlar.Tabikişuandahavaşartlarıdaçokkötüobölgede.Kar,yağmur,rüzgar...İnsanlar sokaklarda,evsiz...Evindençıkıpdabaşkayeregidenlerindegittikleriyerdeçadırlarvar,evyok.Hayaledin,hemenevinibırakman gerekiyor.Yanında tüm anılarını daoradabırakıyorsun.Trajikbirdurum.Orada kadınlara sokakta tecavüz ediliyor veöldürülüyorlar.Çocuklardababalarınıngözlerininönündeöldürülüyorlar.Orada binlerce insan enkaz altında kaldı.Çünküuçaklar her yeri gelişigüzel bombalıyorlar.Halep,altında binlerce ölüsü ve dirisiyle adetabir enkaz şehri haline geldi.Yaşayanlar daölecek,çünkü enkaz altındalar.Ama bu olayadünyanın verdiği tepkiler,sizin de gördüğünüzgibi ,mesela Türkiye’de yapılanlar başka hiçbirülkede yapılmadı.Büyük bir millet olan TürklerHalep’e bombardıman başladığı zaman gecesaat 3’teRusBüyükelçiliği önündeeylemdelerdi.DiğerhalklardandazatenSuriyelilerbilebir şeybeklemiyor.Mesela Avrupa.Ne bekleyebilirizki Avrupa’dan?Onlar bir taraftan Esed’idesteklerken,diğer taraftan da bizim yüzümüzegülüyorlar.Onlar Halep için bir şey yapamazlarbulunduklarıyerde.Onlarınsavaştazatenbirtarafıvar ve Esed’i destekliyorlar.Belki halktan bazıkesimlerolaylarıprotestoetmekiçinbirikikezçıktı.Ama daha sonrasında işlerine dönüyorlar,çünküherşeybitmişoluyor.AynıHalepşehrinindebitişigibi...


Çocuktum. Kaç yaşımda olduğumubile hatırlamıyorum.Doğup büyüdüğümköyGökçeli Köyü ve komşu köylerinin isminibiliyordum.Hattabuköyhangiilehangiilçeyebağlı bu il Türkiye’nin neresinde bunları hiçbilmiyordum. O yıllarda dünyam yaşadığımGökçeliköyüilecivarköylerdenibaretidi. BirgünakrabalarımızdanVeliamcalarınevindenevimedönerkenVeliAmca ‘Mehmet nereye gidiyorsun’ dedi. Bendegayriihtiyaribirhalde, ‘HALEP’e.Dedim.VeliAmcaveoradabulunan diğer akrabalarım gülmüştü. Dahasonradakarşılaştığımızdabenimbucevabımıhatırlatıpsüreklimuhabbetkonusuyapmışlardı.Bana o gün Halep cevabını verdiren, kendiyaşadığımşehrinadınıbilebilmezkenHalep’ibilebilmem acaba neyin sonucuydu. Fikirler,deacabakalıtsalmıydı?Halepşehri ilebizimkültürümüzünbirbağıvarmıydı?VeyaHalepbizim neyimiz oluyordu? Tabi çocuk aklımlabusorularacevaparamadım.TakiyıllarsonraTarihokuyanakadar.EvetHalepneresiydi? Tarihi MÖ 3000’lere dayanan,Mezopotamya, İran, İskender, Roma,Bizans, Arap, Selçuklu, Memlük ve Osmanlıhakimiyetlerini gören Halep şehri, Arapça’da‘süt veren’ anlamına gelir. 1.Dünya SavaşısonucundaönceİngilizdahasonradaFransızişgaline uğrayanHalep 20 Ekim 1920Ankara

Antlaşması ileFransamandasındakiSuriye’yebırakılmış,Türkiye’ningüneyindeGaziantep’e90kmmesafededir. Halep, 1920’de resmen sınırlarımızdışında kalsa da medeniyet coğrafyamızdanve kültürel hafızamızdan asla ayrılmamıştır.Halep,Osmanlıİmparatorluğu’nunenönemlikentleriarasındayeralan,TürkçedeyimlereveTürkedebiyatınayerleşmiştir.“Haleporadaysaarşınburada”deyimi,AşıkÖmer’in“İştegeldimgidiyorumşenolasınHalepşehri”beyiti,AşıkEmrah’ınsevdiğiniHalep’tearaması,Kerem’inAslı’nın ateşineHalep’te yanıp kül olması bumeyandasayılabilir. Kısacası Halep hala bizim kadimbir şehrimiz olup kalesiyle, mahalleleriyle,Ulu Camisiyle, yemekleriyle, deyimleriyle,hanlarıyla, hamamlarıyla, çarşı vebedestenleriyleburamburamTürkkokmakta.Yurt dışına çıkan bir vatandaşımız Halep’egitseneyurtdışınaçıkmışsayılırnedeoradaoluşturmaktaydı. 2011’de başlayan Suriye iç savaşı,kimlerin planı veya neyin amacıydı? 20.yybaşlarındakadimOsmanlıtopraklarıüzerindeameliyat gerçekleştirip tek bir İslam devletiniparçalara ayırarak Ortadoğu’da sömürüdüzenini devam ettiren emperyalist devletler,21.yy başlarında da Arap Baharı adı altındaArap Karakışını kurgulamaları buz düzenin

HALEP BİZİM NEYİMİZ OLUR?

Mehmet ÖZKARAMAN


devamıdır. Tunus, Libya, Mısır ve Cezayir’deyaşananların en kanlısı ve şiddetlisinin Suriyetopraklarında yaşandığını ibretle ve kaygıylaizlemekteyiz. Suriye genelindeHalep özelindebutektaraflıinsankıyımıgörünüştekatilEsad’ıdevirmeyeçalışanmuhaliflerle,muhalefetiyoketmek isteyenEsadarasındakibir iç savaşmı?BenimbusoruyavereceğimcevapkocabirHayır.Suriye’de yapılan her türlü mücadele çözümedeğilçözümsüzlüğeatılanbireradımdır. Satrançoyununubirgözönünegetirelim.Piyonlar, atlar, filler, kaleler, vezirler ve Şah.Hemenherbiridiğeriniyer.ÖrneğinŞahvezire,vezir kaleye, kale file galip gelir. Ama oyunuyönlendiren bunları, kurgulayan, gerçektekazananvekaybedenbunlarınhiçbiriolmayıpsatrancı oynayanlardır. Suriye iç savaşında dagalipvemağluplarneEsad,nemuhaliflernedeşuursuzcakandökenterörörgütleridir.Bunlarınhepsi büyük fotoğrafa baktığımızda birerpiyondur. Oyunu kurgulayan ve kazanmaktaolan yine ABD, Rusya, İsrail ve İran olup buoyunun mağlubu mağdur ve mazlum Suriyehalkıdır. HalepSuriye’ninikincibüyükşehriolupbu mağduriyeti ve zulmü en fazla hissedenyakın tarihin Gazze’sidir, Saraybosna’sıdır,Musul’udur, Arakan’ıdır, Keşmir’idir,Çeçenistan’ıdır.

Halep’i kendi Şahlarına, vezirlerine(terör örgütlerine) galip getiren emperyalistdevletlerSuriye’ninkuzeyinde bir terör koridoru açıp Türkiye’ninbölgedeki Müslümanlarla bağını koparmayıtasarlamaktadırlar. Osmanlı yetimi mazlumHalep halkı ise bu kanlı eylemlere ve kirliamaçlarakurbanedilmektedir. 20. Başlarında başımıza gelenparçalanmayaveişgallerehazırlıksızyakalananümmetimizin 21 yy Başlarında da benzer birameliyata tabi tutulması birlik ve dirliktenyoksunluğumuzun bir sonucudur. Halep’inKayseri’denveyaEdirne’denfarkınınolmadığınıidrakettiğimizdesanırımümmetolmabilincinekavuşmuş oluruz. Temennim bir anda önceümmetin kendine gelmesi ve Allah’ın dayardımıyla Medeniyet Coğrafyamız ve kadimİslam beldelerinde uyanış ve dirilişin ortayaçıkmasıdır.


Göktenbirbombadahadüştü.Paramparçaoldu ortalık, yerle bir. Halep’in insansız kalmışsokaklarına füzeler yağdı. Mazlum gözyaşıdöktü yine, insanlık ağladı. Ciğeri dağlandıMüslümanların,ümmetinsesiduyulmadı...

“Gözlerimi kapatsam babam yanımdaolurmueskisigibi?Kulaklarımıkapatsamkurşunsesleriyinedelermibeynimi?Sonrayinegözlerimikapatsam, annemin gül yüzünü görür müyümkarşımda? Bağırsam zulmü duyurur muyuminsanlıksızinsanlara?Hiçkonuşmadanbağırsam,duyanolurmubeni?Şikayetetsemâlemi,âlemiYaradan’a; zulmü durdurur muyum? Ve ölsem,lokmagörmemişkarnımıdoyururmuyum?”

Savaş başlayalı 5 yıl olmuştu. Bu, 5yıldan beri hayatın duruyor olması demekti.Ulaşılamayan kuyular, yenemeyen ekmekler,mideyegirmeyenlokmalar,sugörmeyenmidelervb... Savaş, hürriyet yoksunluğudemekti.Keşkebatılı özgürlüğünü kastetmiş olsam, dedi. Buyorumlarıhepbabasındanöğrenmişti: “Batılınınözgürlüğü hayatın tadını çıkarıp cehennemdekiazabını artırmaktır. En ulaşılmaza ulaşmakister hep. Elindeki mala mislini ekler de yinede doymaz, bildiğimiz ademoğlu!” dedi. Oysa

kendinin sahip olduğu bir şey yoktu ki. Buaçıdanayrılmıştızatenbatınınveled-izinasından.Televizyonda görmüştü yıllar önce. Michaelisimliçocuk,8yaşınagirerkenailesionatelefon,bilgisayar almıştı. Hatta gelecek sene için neyapacaklarını düşünmeye başlamışlardı dahaönlerinde koskoca bir yıl varken. İbrâhim’inise bisikleti vardı sadece. Ne 8 yaşındaydı nede ailesinin durumu ona telefon alacak kadarelverişli idi. İbrâhim’in bir bisikleti vardıküçükken.Babasıalmıştıona.Savaşbaşlamadanikiyılevveldi.İbrâhim6yaşında,küçükbacaklarıpedal çevirirken binbir acı çekiyordu.O günleriözlemişti. 7 yıl ne çabukgeçmişti. Savaştahayatdursa da zaman durmuyordu. Şimdi ne bisikletvardınedesürmeyiöğretecekbirbaba.

Babası şehid düşmüştü. Hem de savaşınilk günlerinde. Hanım, demişti. “Müslüman’ınşahsiyeti, “lâ” deme üzerine kurulmuştur,Allah’tan gayrısını reddetmek. Bugün keferebize saldırıyor, yerden gökten. Kölelik sunuyorbize. (Buna modern kölelik de denir.) Bizim lâdememiz lâzım. Ben lâ demeye gidiyorum. Senve oğlum İbrâhim, asıl sahibiniz olan Allah’aemanettir.Hakkınıhelalet.”dediveçıktıevden.

HALEPLİ İBRAHİM

M.Yasir DEMİRKOL


Ogünbugündürbabasınıgörmediİbrâhim.

Geçen 5 senede çok şey değişti. İnsanlıkinsanlık değildi eskisi gibi. Dünya ahiretinönüne geçmişti. “Isırılmış elma”ya binlercelira savuranlar, dünyadaki adaletsizliği tesisedenlerden başkası değildi. Üretimin kat ve katartmasına karşın israf da artıyordu. Aç kalannüfussayısıdabunlaradoğruorantıylahergeçengünartıyordu.Batıdaobezitedenölenlervarken,güneydevedoğudaaçlıktanölüyorduinsanlar...

Evet artık Kur’an diye bir kitaba bağlıkalmıyorduinsanlar.Yenibirçözümarayışındaydıherkes.Dahamoderni lazımdı. Bulunamadı hiç,taklitçiyle doldu sokaklar. Sonuç hüsran oldu,İslâmsızinsanolunamadı.

13 yaşında bu lafları ediyordu İbrâhim.Babasıydı bunun kaynağı. Eğitimini babasıvermişti.DersokuttuğukitapKur’an’dı...

“Bukadaranıtazelemekyeterliolsagerek”dedi kendi kendine. Ortada özlenecek bir ailevardıdoğru.Amadüşünce insanlıkdahauzaktı,ençokonahasrettitoplum.

İbrâhim bu düşünce dünyasındaykenyanındaki kulübeye havan mermisi düşmüştü.İbrâhimgaripsemedi budurumu.Zaten 5 yıldırdurum buydu. Suskun dünya, suskun Ümmet.Müslümanlar üç maymun; insanlık kayıp,müebbed.

“Neden kimseden ses gelmiyor? Pek birşey beklemiyorum ama hümanist batı nedenkatledilen insanlığa ses çıkarmıyor? Bizimmüslumankardeşlerimizvardı,onlarnerde?İslâmbizi kardeş kılmıştı. Bumuydu kardeşlik? Sahi,birzamanlarbizdeümmettik,birelinparmaklarıgibiydik...”

İran keferesi de kan emmeye girişmişti.Bu daha da üzüyordu. Müslüman’ım deyipkâfirle anlaşıyorlardı. Sonra Müslüman kanıdöküyorlardı. En çok bu acıtıyordu İbrâhim’inkalbini.

Hiçbir tanıdığı kalmamıştı Suriye’de.“Bendeçıksam,şehidolsam”dedi.Yaşıitibariyleöldüğü vakit cennetlikti zaten. Yine de şehadetarzuladı. Hiç bu kadar istememişti daha önce.“Kâfirin topu, tüfeği varsa benim Kur’an-ı

Hakîm’im var” dedi. Bisiklet kalmıştı, sapankalmıştı babasından geriye. Babası: “Müslüman,hiçbircanlınıncanınıyakmazevlat!Busapanıkuşvur diye yapmadık. Bilakis eğer bir gün, zeytindalıtaşıyanbarışgüvercinivurulursa,sendeonuvuranıvur...”demişti.

Boynunda babasından geriye kalmışKur’an, bir elinde sapanla bisiklet üzerindeilerliyordu. Moloz yığınları arasında eminadımlarla ilerliyordu. Aklında bir plan vardı.Müslüman isminikullananbirmünafığıvursambana yeter, dedi. Şii karargâhına doğru sürdübisikletini. Cebinde taşlar, boynunda Kur’an-ıKerîm, altında bisiklet. “Şurda, yakınlarda birkarargâholmalıydı”dedi.Birkaçpedalçevirdiveilerdekikarargâhıgördü.

Hızlandırdı pedal çevirişini. Dilindetekbir,şehadet,şehadeteyolalıyor...Kalpatışlarıiyice artmıştı artık. Belki bir yol olur benimşehadetim,belkiümmetdoğrulurazdaolsa,dedi.Karargâhınkapısındaikiaskerbekliyordu.Sapanıcebine sokmuştu, görünmüyordu dışardan.Girmekistiyorum,birkonuhakkındakonuşmamgerekiyor, dedi. Pek sorgulamadı askerler.Küçük boyuna bakarak tehlikeli görmediler.İçeri girdi. Komutanın karşısında durdu. “Sen,benimbabamıncanınıaldın.Senümmetinkanınıakıttın.”dedi.Komutansarıdişlerinigöstermektenimtina etmedi. O pis gülüş esnasında çıkardısapanı İbrâhim.Kafasına nişan aldı ve gözününüzerine fırlattı. Can havliyle bir çığlık. Askerleriçeriyedoluştu.Tekbirdiyordu İbrâhim,Allah-uEkber, Firavun’u yendim. Bütün mermileri cılızbedenineboşalttılar.Sonkelimeleri,“Kâfirleredeki:Yenileceksinizve cehennemesürüleceksiniz.”mealindeki ayet oldu, şehadet getirdi sonra vegözleritekraraçılmamaküzerekapandı.

Güvercinler uçuşuyordu cennetbahçelerinde. Zeytin dalları tutuyorlardı.Dolaşıyordu bahçeler içinde İbrâhim.Gövdesindeki kurşun sayısınca güvercin gördü,zeytin dalı. Babası ve annesini gördü sonra.Ebediyen beraberlerdi artık. Sonra peygamberefendimiz aleyhisselam seslendi onlara: “Siz,İslâm’ı müdafaa pahasına canlarınızı verdiniz.Cennetsizehasretti,hoşgeldiniz...”


Birsesduyduküçük,birçığlıkAnnesiydibağıranenkazınaltındaHayatmematarasındabiranlık

Sonbirdamlagözyaşıgözpınarlarında

KüffarnedirbilmezdiozamanTekbildiğicansızbedeniannesininSoğukbeyazelleriydiaklındakalanBirdehatırası,karşılıksızsevdiğinin

Dünyasıyıkıldı,yıkılaneviylebirAltındakalanannesibirdehayalleri

Ardındanbirçığlıkhepbirden,Tekbiir..!KapladıgönlünüAllahuekbersesleri

EyümmetiislamyokmuiçinizdenbirerSoracakhesabınıbuzulmünzalimdenEriyorannelerimizadetatekerteker

DuaedendahiyokoncaMüslümandenilenden..

ZamanakardönerbirgündevranRazıdeğilimseyirciolanhiçbirMüslümandan

GözyaşımlaIslandıcesed-icananAdıMüslümandiyorlar,neredekardeşlik,neredeiman..?

Benufacıktım,harbinortasındaHalep’teHergünyüzlercekefenbirbiriüstündeKimiyaşlıkimikadınkimiçocuk..Dünyaekranında,katledilmekte

HavakankokuyorannekorkmuyorumSanakıyanlaçarpışmaktayımZalimeaslaboyuneğmem

İmanımdankuvvetalmaktayım

SondamlasınadekdamarlarımdakikanınBuyolunbirneferiyimannemRızasıuğrundayüceyaradanınBuyolabaşkoymuşumannem

M.Bilal KOŞAR


Suriye’debirduvaryazısı:“Suriye de akan çocuk kanları petrol olsaydı dünyadan çıkmayacak ses kalmazdı.” Mazlumların uğradıklar zulümleribirdeçocuklardandinleyelim. Açlıktanacıçekişenküçükçocuğunferyadı: Allah’ım ölmek istiyorum ekmeğimiz yok bizi cennete al da ekmek yiyelim.

Bombalamadan sonra fotoğrafçekecek kişiye kız çocuğunun sözü:“Amca Allah rızası için fotoğrafımı çekme örtülü değilim.” Bombalama yapılırken küçük birkızçocuğununsonvasiyetmektubu:Bu benim vasiyetimdir. Canım Annecim! senden benim güzel gülüşlerimi hatırlamanı ve yatağımı olduğu gibi bırakmanı istiyorum ve sen Ablacığım! arkadaşlarıma de ki: O açlıktan öldü... Sen Abiçiğim! üzülme: ikimiz birlikte biz açız!.. dediğimizi hatırla. Ey ÖLÜM MELEĞİ! acele et ve ruhumu al ki artık cennette yemek yiyeğim. Ben çok açım ve Ey Ailem! benim için korkmayın. Bensizin yerinizede cennette yiyebildiğim kadar çok yiyeceğim.

Küçük bir yavrunun ölmeden hemenöncesöylediğiarşıtitreteceksöz:

Her şeyi Allah’a şikayet edeceğim.Derleyen : Y. Furkan DENİZLER


Millet olarak geçmişten bugünedarbelerden muzdarip bir milletiz. Moderntarihimizdebudurumbazıtarihçileregöre1876yılındagerçekleşenSultanAbdulaziz’inkatliylebazı tarihçilere göre ise 1913’ün 23 Ocak günügerçekleşenBab-ıAliBaskınıilebaşlar.Yazımdamilletimizin darbelerle olan tarihini anlatmayaçalışacağım.

30 Mayıs 1876 Darbesi 2. Mahmud’un oğlu olan 32. OsmanlıHükümdarı111.İslamHalifesiSultanAbdülazizkardeşiSultanAbdülmecid’invefatıüzerinetahtageçmiştir. Osmanlı’nın sıkıntılı dönemlerindenbirinde tahta çıkmış bir padişah olan SultanAbdülaziz Devlet-i Aliyye’yi eski günlerinekavuşturmak için çalışmalaryapmıştır.Orduyuçağının en modern silahlarıyla donatmıştır.İngiltere ve Fransa’dan sonra OsmanlıDonanması’nıdünyanınenbüyüküçüncügücühaline getirerek donanmayı eski ihtişamınakavuşturmayı amaçlamıştır. 450 km olandemiryolu uzunluğunu üç katına çıkarmıştır.BusayedeOsmanlıbüyükgüçlerinhedefihalinegelmiştir. Sadrazamın Ruslarla olan iyi ilişkiside bu durumu iyice körükleyerek İngilizler’ingözlerini Osmanlı’ya çevirmiştir. İngilizlerher zamanki gibi Osmanlı ile uğraşmayabaşlamışlardır. Bu süreçte Parlementer bir

Osmanlı ve yeni bir anayasa isteyen YeniOsmanlılar’ı desteklemişlerdir. Mason LocalarıdaboşdurmayarakAmcasıAbdülaziz’inyanındaAvrupa’ya giderek Masonlarla tanışan VeliahdMurat aracılığı ile Osmanlı üzerinde planlarınıuygulamayabaşlamışlardır.KullandıklarıadamisebirzamanAbdülaziz’insadrazamlığınıyapanMithadPaşaidi.MithadPaşapadişahtankurtulmaamacıylaadamlarınıtoplamayabaşladı.Seraskerolacak Hüseyin Avni Paşa, Sadrazam olacakMütercim Mehmet Rüşdi Paşa, ŞeyhülislamolacakHasanHayrullah ile konuşmalar yapıldıveneleryapılacağıiçinanlaşıldı.FatihveBeyazıtmedreselerindekiöğrencilerayaklandırılacaktı. Plan uygulanmaya başlandı.11 Mayısgünü Fatih Medreselerindeki öğrencilergösterilere başladı. Maksatlarını şöyle ifadeediyorlardı. “ Devlet ve memleketin hukukve istiklali çiğnendiği bir zamanda derslerleuğraşmak hamiyet ve diyanet şiarı değildir.Sadrazam ve Şeyhülislam’ı istemiyoruz.”Öğrenciler Bab-ı Ali önüne geldiler. OnlargelmedenönceSadrazamMahmutNedimPaşave Şeyhülislam Hasam Efendi kalmışlardı.Abdülazizbununbiröğrenciayaklanmasıdeğilhalkgaleyanıolarakyorumladı.Birbölükaskergönderdi hepsinin dağılacağını biliyordu amayinedeSeryaverveBaşmebeyinci’yigöndererekyatıştırmaya çalıştı. İstediklerini bulamayanöğrenciler isteklerini sıralayıp dağıldılar. Fakat

Darbeler Tarihi

Erkam ÜNAL


17Mayıs günü tekrar toplanacaklardı. Bütünbuolanlarınsonucunda12MayısgünüSadrazamveŞeyhülislamazledildive sadrazamlığaMütercimRüşdi Paşa, şeyhülislamlığa Hasan Hayrullah,seraskerliğe HüseyinAvni ve Devlet nazırlığınaMithad Paşa getirildi. Böylece Mithad Paşa veadamları kabinedeki görevlilerini aldılar vedarbeninsonplanlarınıyavaşyavaşuygulamayabaşladılar. Darbeden bir gün önce 29 Mayıs günüŞeyhülislam Hasan Hayrullah’dan padişahınindirilmesi için fetva alındı. Herşey hazırdı.Darbe 31 Mayıs günü için planlanmıştı.HüseyinAvniveSüleymanPaşa’nıngörüşmelerisonucu30Mayıs’aalındı.FakatbuVeliahdMurat’asöylenmedi. 30 Mayıs günü 300 Harbiyeli ve TürkçebilmeyenSuriye’dengelenArapbölükSüleymanPaşa ile birlikte Dolmabahçe’ye vardılar. Buaskerlerepadişahı korumak için saraymuhasaraedilecek denmişti. Saray kuşatıldı. Abdülaziztahttan indirildi ve Süleyman Paşa refakatiylekayığa bindirilerek götürüldü. Darbe fetvaylaberaber halka duyuruldu ve yeni padişahaçıklandı.Fetvadapadişahınaklıkusurluolduğusöylendi. Buhalk için çok etkileyici birşeydi. Bufetva için ilk Peygamberimizin soyundan gelenŞerifAbdulmuttalipEfendiilegörüşülmüşamaoşereflizatbunukabuletmemişti. 30 Mayıs günü askerler Mason Sultan 5.Murat’ı almaya geldiklerinde Murat darbeninerkene alındığını bilmediğinden darbe başarısızoldu sandı. Hatta aklının bir kısmını buradakaybettiğisöylenir.Sarayagetirtildi.Devletricalleribiatettiler.Fakatdarbegizliolduğundanbirçoğubiat merasiminde yoktular. Hatta her padişahıncülustörenindeolanBayramTahtıunutulduonunyerineSeraskerliğinenlükskoltuğugetirildi. Darbeden5günsonraFeriyeSaraylarındaSultanAbdülazizölübulundu.Bileklerikesilmişhaldeydi. Masonların ve İngilizlerin oyunuylatahttanindirilenpadişahAbdulazizkatledilmişti.Devletine bağlı milletinin iyiliği için çalışanAbdülazizöldürülmüştü.Birmilletinbaşınanicemusibetleraçacakbiryolunbaşlangıcıydıbu.

31 Mart Vakası 31MartVakasıdenilenolaysözdeirticacışeyhlerinsofularınhalkı“Şeriatisteriz!Dinelden

gidiyor.” yalanlarıyla kandırıp İstanbul’un altınıüstüne getirerek gerçekleştirdikleri, sonucundaSelanik’den yola çıkan Herekat Ordusu’nunİstanbul’a varıp Kızıl Sultan Abdulhamit’ihal etmesiyle sona bulan bir olaydır. Fakattarihimizdeki çoğu olay gibi yalanlarla doludur.İrtica kelimesiyle anlatılmak istenen iseİslamiyettir.Neyazikkibudurumunne şeriatlanedeİslamenufakbiralakasıyoktur.İşinaslınıanlatmadan önce Kızıl Sultan denilen Sultan 2.Abdulhamid’itanıyalımbiraz. UluHakanSultanAbdulhamidabisiilkvetekmasonpadişaholan5.Murat’dansonra1876yılında 34. Devlet-i Aliyye Padişahı 113. İslamHalifesi olarak tahta çıkmıştır. Saltanatı boyuncabu kötü gidişe bir dur demeye çalışmıştır.İlk günlerinde Rus Harbi ile sıkıntıya düşenOsmanlı’yı ayağa kaldırmaya çalışmıştır. İlerikigünlerdeAvrupa’nınbirbirinedüşeceğinitahmineden Ulu Kağan Yunanlar ve Bulgarları kilisesorunuyla oyalayarak batıya karşı dengeci birpolitikaizlemiştir.(NeyazıkkidahasonraİttihatveTerakkibuYunanveBulgararasındakisorunubitirerek bize karşı birleşip Balkan Harbi’nibaşlatmalarını sağlamıştır.) Devletini çakallaradomuzlara ayılara yedirmemek için müthişpolitikalar sergileyen Abdulhamid diğer çalışankimseler gibi itiraf ve karalamaların da hedediolmuştur. Filistin toprakları üzerinde bir devletkurmak isteyen Yahudiler Sultan’ın huzurunaçıkaraktopraklarısatınalmakistemişbunakarşılıkdevletintümborçlarınıödemeyiteklifetmişlerdir.Heyetin bu talebine çok öfkelenen Abdulhamid“Şehitkanıylasulanantopraklarparaylasatılmaz!Defolun!” diyerek onları koymuştu. Fakatkovulanlardan biri olan Emanual Karaso dahasonra Abdulhamid’e hal tebliğini sunan heyetarasında yerini alacaktı. Sadece bu bile 31 Mart


Vakası’nın amacının ne olduğunu anlamamızısağlar. 31 Mart Vakası’ndaki Yahudilerin amacıbu idi fakat İttihatçılara el altından yardim edipişbirliği yapan İngilizlerin gayesi ne idi? Asılhedefleri tabiki Hilafet Müessesesi idi. Bunuzamanın Sömürgeler Bakanı olan Gladistonunşumeşhur sözlerindenanlayabiliriz. “BuKur’an,Müslümanların elinde oldukça onlara hâkimolamayız.Neyapıpetmeliyiz,yaKur’an’ıortadankaldırmalıyız, yahut Müslümanları ondansoğutmalıyız.Birdehilâfetmüessesesinimutlakaortadankaldırmalıyız.”31MartOlayındansonraİttihatveTerakki’ninöndegelenisimlerindenRızaTevfik batılı büyükelçiliklere teşekkür ziyaretinegitmek istemişti. İngiltere büyükelçisi tarafındankabul edilmemişti. Buna çok şaşıran Rıza Tevfik

yıllar sonra İngiltere’de okuyan oğlunu ziyaretetmek için gittiğinde emekli olmuş büyükelçiylegörüşürveogünnedenkabuledilmediğinisorar.“DostumRızaTevfikBey…BizJönTürkleriteşvikettik.Onlardanbüyükbirneticebekliyorduk.İhtilalolacak;istibdatileberaberSultandavebahusus(bilhassa)temsilettiğihilâfetmüessesesidealaşağıedilecek. Fakat aldanmış olduk. Beklediğimizneticeyi alamadık. Zira ihtilal yaptınız, gerçikanun-uesasigeldi,fakatSultandavehelehilâfetmüessesesideyerindebaki…“CevabınıalanRızaTevfikhilafetinnedenİngilizlerialakadarettiğinisorar. Buna karşılık aldığı cevap ise ileride bazıİttihatçıların anlayıp pişman olacağı birşeydi.Abdülhamid’i ve onun düşmanlarını tanıdıktansonra31MartVakası’nageçelim. Abdulhamid ilk Meşrutiyet’i ilan etmiştilakin bunun devleti azınlıkların idaresinebırakmasından farklı bir yanı yoktu. BununsonucuAbdulhamidMeclisitatiletti.Bunakarşılık

dönemin etkili siyasi oluşumu İttihat ve TerakkiSelanik’te toplanıp padişaha ültimatom vermeyekarar verdiler. Padişah da Meclisi toplantıyaçağırdı. Bu sayede 2.Meşrutiyet de ilan edilmişoldu.Milletiniçindebirümitkabardı.Lakinkısasüredehüsranadöndü.İttihatveTerakkipadişahınyetkisinin kısıtlandığı ülkede iktidar olmuştuama ülke olumsuzlara sürükleniyordu. Bunakarşılık İttihat veTerakki yaptıklarınıdüzeltmekyerineeleştirenleriağırbirşekildesusturuyordu.Ordu ve memurlar arasında büyük tasviyebaşlatıldı. Muhalafet yazarları sokak ortasındavurduruluyordu.( Ahmet Samim ve Fehmi Bey)ArtıkhalkSultanAbdulhamid’imumlaarıyordu.Yetkinin tamamen elinde olmasını isteyen İttihatveTerakkiplanlamalarabaşlamıştı. 12 Mart 1909 günü cuma selamlığındandönen askerler Taşkışla koğuşlarında sarıklıcübbeli adamlar görürler. Bunların HassaOrdusunun emriyle geldikleri söylenir. Oysakomutanlarınbuemirdenhaberleriyoktur.31Mart1909sabahıkışladabirpaşaaskerinkarşısınaçıkarvepadişahtandiyerekbirfermanokur.Fermandabundan sonra askerlerin Avrupa askerleri gibisiperlikli şapka giyeceği yazıyordu. Aslındapaşa da yanındaki subaylar da sahte üniformagiydirilmiş İttihat ve Terakki yöneticileridir.Bunlar Bahaeddin Şakir, Mithat Şükrü Bleda,ÖmerNaci’dir.Sakallıcübbelihocalarilebaşlayangavurşapkasıpropagandasıartarakdevameder.Artık askerler için son damla taşmıştır.Askerlerkışladan meclisi doğru marşlarla yürümeyebaşlar.Yoldaaskerlerinarasında“Gavurişişapkagiydireceklermiş.Şeriatisteriz.Dineldengidiyor.”diyenler de eklenir. Meclise yaklaştıkları zamanHüseyinCahit sanılanLazkiyemilletvekiliŞekipArslan vurulur. İsyancılara yatıştırmak isteyenAdalet Bakanı da başkası sanılarak vurulur.Hükümetistifaeder. Artık 31 Mart senaryosu işe yaramışİstanbul kaos ortamı içindedir.Abdülhamid soncumaselamlığıöncesisubaylarınıçağırır.Fermanınkendisine ait olmadığını, Harekat Ordusu’nunyakınolduğunukesinliklebirçatışmaistemediğinisöyler.Askerlere iletilmesi için şu sözleri söyler.“31Martgünüokunanfermanbenimdeğildir,buhadisebazıdüşmanlartarafındantertiplenmiştir.Sizleri aldatmışlar, kötü emelleri için teşvik vetahriketmişler.Askerevlatlarımbunlarakesinlikleinanmasınlar. Kışlalarında sakin olsunlar, silah


kullanmasınlar…”Abdülhamidocumaaskerinegeçtitöreniyaptırmaz.Ensessizcumadırogün.Askerler kışlaya döndüklerinde sadece AlbayİsmailHakkı’yıbulurlarkarşılarında.Diğer tümsubaylaryoktur.İsmailHakkıdaaskerleretahrike

kapılmamalarıtekrarlar.Ancakogececephaneyegirilereksilahlarvemühimmatkoğuşlarataşınır.Bu sırada komutanlar Abdulhamid’e HarekatOrdusu’nu dağıtmak için izin isterler. Sadeceİstanbul Muhafızları bile Harekat Ordusu’nubastırabilecek kuvvettedir. Fakat Abdülhamidmüslümanı müslümana kırdırtmayacağınısöyleyerek red etti. Harekat Ordusu’nunİstanbul’a girmesiyle Avcı Taburu arasındaçatışma başladı. Taşkışla Taksim DavutpaşaKışlalarıAvcıTaburununmerkezi idi.Buralardaçokkandöküldükışlalartopatutuldu.2günsürenkuşatma sonucu İstanbul Harekat Ordusu’nunelinegeçti.DahasonraEnverPaşakışlalaragirişyapar.Askerleritelkinveteskinedenpadişahınabağlı bir subay olan İsmail Hakkı Enver Paşatarafından tokatlanır. Buna karşılık İsmailHakkıEnverPaşa’nınyüzünetükürür.Buşerefliaskerinsonukurşunadizilmekolur.DahasonraYıldızSarayıyağmasıbaşlar.Padişahındevletinkötü günleri için sakladığı altınlar bulunamaz.Haremağası Cevher Ağa nerede olduğunusöylemez. Asılarak idam edilir. Nadir Ağa isesöylemek zorunda kalır. Böylece bir devir sonaerer.DevamındaiseBalkanlareldençıkar.DahasonraAlman sevdası sonucu 1.Dünya Savaşınagirilir.Koskocadevletinsonunugetirecekolanbirdönemböylecebaşlamışolur.

Bab-ı Ali Baskını Tarih 23Ocak 1913 BalkanHarbi devamediyor.BulgarlarEdirneveÇatalcaönlerindeler.

Yanisavaşınkaybedileceğianlaşılmış. İttihat ve Terakki yöneticileri toplantıda.Talat Paşa, Enver Paşa, Ziya Gökalp, FethiOkyar, Cemal Paşa ve diğer önde gelen isimlerhararetlibirtartışmaiçindeler.Ülkeninbekasınıdüşünüyorlar. Bekası için yapılması gerekenise şu anki hükümetin düşürülmesi. Yalan birdedikodu ile Edirne’nin Bulgarlara bırakılacağıaçıklanacaktı.(HalbukidarbedensonrakendileriEdirne’yi Bulgarlara bıraktılar.) Halk galeyanagetirilipBab-ıAlibasılacakKamilPaşahükümetidevrilecekti. 23 Ocak Perşembe günü Talat Beyhazırlıkları denetledi. Hüsamettin Ertürkbaskınınsızmamasıiçinpolismüdürlüğü,merkezkomutanlığı,postave telgraf idaresigibiönemlinoktaları ele geçirmek için tetikte bekliyordu.Emir geldi. Hüsamettin Bey ve ekibi önemlinoktaları ele geçirmek için düğmeye bastılar.İttihat ve Terakki’ye bağlı subaylar Bab-ı Alietrafındakidevriyelerikaldırdılar.EnverPaşa’yada beklenen emir geldi. Kendisini bekleyen atabinerekBab-ıAli’yedoğrusürmeyebaşladı.Onutoplantıdaayarlanması içingörüştükleri fedailer

takipediyordu.Bab-ıAli’yikoruyanUşakTaburuda İttihatçılar tarafından ele geçirilmişti. EnverPaşadevamederkenÖmerNaciyetişti.YanındadaÖmerSeyfettinvardı.İkiustahatipkonuşmayabaşladılar. “Vatandaşlar Edirne Bulgarlaraveriliyor. İçeride anlaşmalar imzalanıyor.”Ömer Naci’nin usta hitabeti işe yaramıştı. Hergeçen dakika kalabalık artıyordu. Kalabalıkiçeriye girmek için hızla ilerliyordu. Kalabalığıgören Doktor Ağabeydin Bey “Kapıları hemenkapatınız.” diyerek. Bir nebze olsun kalabalığıyavaşlattı.Fakatengelolamadı.ArtıkEnverPaşavearkadaşları içerideydiler.GürültüyüduyuncaSadaretYaveriNafizBeysilahınıalıpsalonakoştu


amavücudunaisabetedenkurşunlarayereyığıldı.HarbiyeNazırı Nazım Bey’in yaveri Tevfik Beyde cansız yere düştü.Silah seslerini duyanHarbiyeNazırıNazımBey salona koştu.Karşısında EnverPaşa ve arkadaşlarınıgörünce öfkeyle “Asiherifler bu ne cüret!Aklınızca sadaretimi basacaksınız.”K a r ş ı l ı k l ıtartışmalardan sonraYakup Cemil Paşa’nınsakağına silahınıdayayıpateşetti.EnverPaşa’nın “Buna gerekvar mıydı?” sorusuna. Yakup Cemil “ Bunlaralafanlatılmaz.”diyerekcevapverdi.DahasonrailkişleriSadrazamKamilPaşa’yıbulupistifasınıimzaladılar. Aynı gün istifayı kabul eden 5.Mehmet büyük bir baskı ile Mahmut ŞevketPaşa’yisadrazamolarakatadı. Önlerindeikiseçenekvardı.YaBulgarlarlabarış ya da savaşa devam. Savaşa devamedildi. Ağır bir hezimetle kaybedilerek LondraAntlaşması imzalanarak Edirne Bulgarlarabırakılmış ve ağır barış koşulları kabul edilmişoldu. Devamında kendilerine muhalefet olanlartutuklanmayadevamedildi. Bu sayede Devlet-i Aliyye Osmanlı’nındağılmasınayolaçacakolaylarbaşlamışoldu.

1960 DarbesiTarih 23 Mayıs 1960 günlerden pazartesi. MilliBirlik Komitesi toplanmış. Darbe ile ilgilikararlar alınmıştı. Harekat tarihi 25 Mayısolarak kararlaştırılmış. Zamanında gerçekleşirse“Dündar Seyhan’ın oğlu sınıfı geçti. Şayetgerçekleşmezse “Dündar Seyhan’ın oğlubütünlemeye kaldı” olarak şifreler belirlenmişti.27Mayıs1960günüsaat3.15’tepiyadebirliklerivesüvarigurubu,3.30daisetankbirliklerihareketegeçti.Saat4.36’dadahasonradarbeyekarşıtlıktansürgüne gönderilecek olan Albay AlparslanTürkeş radyoda okuduğu bildiri ile harekatTürkiyeve tümdünyaya ilanedildi.SabahartıkbütünüyleMilliBirlikKomitesiülkeyönetimine

el koymuş durumdaydı. 37 subaydan oluşankomitemeclisifethetti.Tümsiyasiolaylaraskıya

alındı başta DemokratParti lideri olan AdnanMenderes olmak üzereCumhurbaşkanı CelalBayar ve birçok DP’liyitutuklattı. Tutuklananlararasında GenelkurmayBaşkanı RüştüErdelhun, İstiklal Savaşık a h r am a n l a r ı n d a nAli Fuat Paşa ve Koregazisi Tahsin Yazıcı davardı. Bu darbe emirkomuta zinciri altındagerçekleşmeyen birdarbeydi. Tutuklular bir

süre Ankara’ da göz altında tutulduktan sonrabir çok drama şahit olacak Marmara’ dakiYassıada’ya götürüldü. MBK Başkanı CemalGürsel Orgeneralliğe getirildi. Aynı zamandabaşbakanlık ve milli savunma bakanlığıgörevlerinideüstlendi.Hemenyenibiranayasaiçin faaliyetlere başlandı. 12 Haziranda geçicianayasahazırlandı.SıraTürkiyeSilahlıKuvvetleriiçindeki darbe karşıtlarına gelmişti. 235 generalve amiral ile yaklaşık 4000 subay emekli edildi.MilliBirlikKomitesiiçindeayrılmalarbaşlamıştı.Dahasonra14lerolarakanılacakekipkomitedenihraç edildi. Daha sonra sıra yargılamayagelmişti.14EkimdeYüksekAdaletDivanıadıylaolağanüstü bir mahkeme kuruldu. 14 Ağustos1961yılındakadarsürecekyargılamalardadevrikcumhurbaşkanı Celal Bayar ve devrik başbakanAdnanMenderes dahil 15 kişi ölüme, 32 kişideömürboyuhapiscezasınamahkumedildi.FakatdahasonraAdnanMenderes,HasanPolatkanveFatih Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezalarıömür boyu hapse çevrilecekti. Türk demokrasitarihinde büyük hizmetler gören, bir ülkeyibaştansonakalkındırmayaçalışanveonsenelikbirdönemedamgavuranbirbaşbakan17Eylül1961’de çalışma arkadaşları Hasan Polatkan veFatihRüştüZorluisebirgünönceidamedildiler.Bu Türk demokrasi tarihine silinmez bir lekeolarakyerinialdı1990yılındaiade-iitibaryapılsada... İşte darbe ve sonrasında olaylar böylegerçekleşti. Peki tüm bu olanların sebebi ya dasebeplerinelerdi?


Sene 1959 darbe sonucu idam edilen üçadam Adnan Menderes, Hasan Polatkan, FatihRüştü Zorlu Amerika’ya gittiler. Burada ABDBaşkanı Roosevelt ile görüşen ekip 300 milyondolar kredi talep ettiler. “Siz tarım ülkesisiniz.ZatenNATOtarafındanyeterliyardımyapılıyor.Kurulu düzeni bozmayın.” diyerek onlarıreddedenRoosevelt’den sonra çalınacak tekkapıolarak Rusya kalıyordu. Dönemin Rusya DevletBaşkanıKrusçevolabilircevabınıverincedarbeninayak sesleri duyuluyordu. Bunun kanıtı olarakda darbe sonrası ilk açıklama olarak “NATO’yabağlıyız.”açıklamasınıgösterebiliriz. TabikigerçekleşentümdarbelerinaltındaüstündeyanındayadamerkezindeolanCHPdeortamı hazırlamaya başlamıştı. 1957 seçimindekikısmıbaşarısındancesaretleçıktığıgezilerdetahrikamaçlı konuşmalar yapanparti yöneticileri halkıkaosa sürüklemeye çalışıyorlardı.Hatta daha dailerigiderek“Zalimleriyıkmakiçingereklikuvvetbizim gençlerimizde ve ordumuzda vardır.”diyerek açıp bir şekilde mesajını veriyordu.Gençleri kullanmak için çalışmalara başlayanCHP üniversitelerdeki bazı profesörlerle anlaşıpgençleri kendi safına çekmeye çalışıyordu.Dahasonra profesörler ve akademisyenler Menderestarafından “kara cübbeliler” olarak anılacaktı.Olaylarbaşlamıştı. 28Nisan1960günübaşlayan

öğrenciolaylarındakullanılanslogan“Kahrolsunhükümet. Menderes istifa.” idi. Gaz kullananpolis olayları durduramayınca araya süngülüaskerlergirdi.Tambusıradaöğrenciler“Yaşasınordu! yaşasın Türk askeri!” diye slogan atmayabaşladılar. Daha sonra duran askerler öğrencilerile kucaklaşmaya başladılar. Böylece iktidarakarşıöğrenciveordu ittifakıortaya çıkmışoldu.Askerlerpolislerintutuklayıpgözaltınaaldıklarıöğrencileri serbest bıraktılar.Daha sonraBeyazıtMeydanında toplanan öğrenciler sert bir şekildeeyleme devam ettiler. Bu eylem sırasında TuranEmeksizadlıbiröğrencivurularaköldü.Birdeliseöğrencisi tank altındakalarak canverdi. Bugüntarihe“KanlıPerşembe”olarakgeçti.DahasonrabenzereylemlerAnkara’dadabaşladı.İstanbulveAnkara’dasıkıyönetimilanedenhükümetolaylarıyatıştırmaya çalıştı. 22MayıstaAnkara’da sessizyürüyüş yapan Harp Okulu öğrencileri iktidarakarşı gelişen bu gizli ordu ittifakını göstermişoldular. Bu durumdan rahatsız olan subaylarMilliBirlikKomitesi’nikurarakdarbeplanlarınabaşladılar. Daha sonra yukarıda anlatılan şeyleryaşandı. Türkiye Cumhuriyeti tarihine bir karalekeolarakgeçecekşeyler.

1980 DarbesiTBMM kapatıldı. Anayasa ortadan kalktı. Siyasipartilerkapatıldı.650binkişigözaltınaalındı.1milyon 683 bin kişi fişlendi. 7 bin kişi için idamistendi.517kişiidamcezasıaldı.50’siasıldı(18solgörüşlü,8sağgörüşlü,23adlisuçluve1ASALAmilitanı)30binkişisakıncalıolduklarıgerekçesiyleişten atıldı. 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı.300kişi sebebibilinemeyenbir şekildeöldü. 171kişinin işkenceden öldüğü belgelendi. 937 filmyasaklandı. Gazeteler 300 gün yayın yapmadı.39tondergivegazeteimhaedildi.Cezaevlerinde299 kişi öldü. 95 kişi çatışmalarda öldürüldü. 43kişinin intiharettiğibelirlendi.Bunlarveniceleri


12 Eylül 1980Darbesi’nin bilançosu. 80DarbesiTürkiyeCumhuriyetitarihindeinsanlarıbelkideenderindenetkileyenolaydır. 80Darbesi’ningerekçelerinebakıldığındaBaşbakanSüleymanDemirel’in70sentemuhtacızsözüyle açıkladığı ekonomimiz, her güninsanlarınbirgazeteciyadasiyasetçicinayetiylegüne başlaması, gittikçe artan sağ-sol çatışmasıolarak gözükür. Ülke büyük bir kaos içindesürüklenirken bazı kesimler askeri beklemeyebaşlamıştıbile.Askeriseyavaşyavaşolayadahilolmaya başlamıştı. 27 Aralık 1979’da KenanEvren Milli Güvenlik Kurulu Başkanı sıfatıylaCumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e bir mektupyolladı.Korutürk’ün80yılınınbaşındaaçıkladığımektupta şöyle yazıyordu. “Türk SilahlıKuvvetleri ülkemizin bugünkü hayati sorunlarıkarşısındasiyasipartilerimizdenbiranönce,millimenfaatlerimizi ön plana alarak, anayasamızınilkeleri doğrultusunda veAtatürkçü bir görüşlebir arayagelerek anarşi, terörvebölücülükgibidevletiçökertmeyeyönelikher türlühareketlerekarşı bütün önlemlerimüştereken almalarını vediğeranayasalkuruluşlarındabuyöndeyardımcıolmalarını ısrarla istemektedir.”Gözardı edilenbu mektup aslında ordu tarafından yapılan biruyarıydı. Ortalık yavaş yavaş iyice karışıyor.Postalsesleriartıkdahanetduyuluyordu. Bir iddiaya göre 11 Eylül 1980 akşamıABD Başkanı Jimy Carter’a Türkiye SilahlıKuvvetleri’nin bir darbe yapacağı haberi verilir.Soğuk Savaş zamanı Rusya’nın yanı başındabir ülkenin siyasi bir boşluğa düşmesiCarter’inisteyeceği son şeydi. Fakat darbecilerin “NATOve diğer müttefiklerimize sadik kalacağız.”açıklamasıonlarırahatlatmayayetmişti.Darbedensonra ise “Bizim çocuklar halletmişler.” diyerek

kutlama yapıldığı ABD Dış İlişkiler UzmanıPaun Henze tarafından söylenmiştir. Neden bukadar sevindiklerini ise darbeden sonra yaptığıaçıklama ile dönemin CIA Başkanı StanfieldTurner şöyle açıklıyor: “Türkiye ile dostaneilişkilerisürdürmek,bizimiçininsanhaklarındanya da orada kimin iktidarda olduğundandaha önemlidir. Birinci özellik iyi ilişkilerdir.Hükümetin şekli ikinci sıradadır. Harhangi birülkenin lideri iyi bir adam olmayabilir. Önemliolan bizim adamımız olmasıdır yani komünistolmamasıdır.” Bu sebeplerden darbeyi sadeceTürkiyeodaklıdüşünemeyiz. 12Eylül1980sabahıTürkSilahlıKuvvetleriyönetimeemirkomutazinciri altındaeykoydu.Bur radyo bildirisiyle halka ve tüm dünyayailan edildi. 5 Paşalı bir MGK kuruldu. Tümyetkiler buraya bağlandı. Daha sonra tüm partiliderleri MGK kararıyla belli yerlerde ikametetabii tutuldular. Demirel, Ecevit Hamzakoy’a;Erbakan ise İzmir Uzunada’ya gönderildi.Akşam açıklanan bir bildiriyle THK, ÇocuğuEsirgemeKurumuveKızılaydışındatümdernekfaaliyetleri durduruldu. Daha sonra KenanEvren’in deyimiyle 2 sağdan 2 soldan idamlaronaylanmaya başlamıştır. Ne hikmetse olaylarbıçak gibi kesilmiştir. Kenan Evren’e “ Darbeiçin en uygun zaman bu zaman mıydı? Yoksabekledinizmi?”KenanEvren’inverdiğicevapisedüşündürücüdür“Yokdahaöncedeyapabilirdiklakin şartların olgunlaşmasını bekledik.” 12Eylül’den sonra önceki senelerdeki gazeteci vesiyasilerincinayetleribirerbirerçözülüyorfailleribulunuyordu.EnçokkorkulanhattaçatışmalarınolmasıbeklenenDİSKmeselesi iseçokkolaybiryoldan çözülüyordu. Yöneticilerin çoğu gelipteslimolmuşlardı.Böyledevamederkeninfazlar


devam ediyordu. 12 Eylül’ün en dramatikolayı gerçekleşti. 16 yaşındaki Erdal Eren yaşıbüyütülerek idam edilmişti. Kenan Evren’esorulduğunda “ İdam etmeyelimde besleyelimmi?” ve “Bir sağdan bir soldan asalım ki taraftutuyoruzsanmasınlar.”sözleritarihegeçti. Yavaş yavaş sıkıyönetim kaldırılıyordu.1987’ye geldiğimizde tüm illerde sıkıyönetimkaldırılmıştı.Böylece80Darbesikapkarabirlekeolaraktarihteyerinialdı.

28 Şubat 1997 Her şey Refah Partisi’nin sandıktanbirinci parti çıkmasıyla başladı. Türkiye,Aralık1995’teyapılanseçimlerdebirilkiyaşamıştı.MilliGörüş’ün lideri Necmettin Erbakan sandıktanzaferle çıkmış, yüzde 21 oyla Meclis’teki 550sandalyenin158’inikazanmıştı.UzuncasayılanbirsürecinardındanRefahPartisiileDYPkoalisyonkurmuşNecmettinErbakaniseBaşbakanolmuştu. Huzursuzluğun ilk sinyali Ağustos1996’daki YAŞ’ta belirmeye başladı. Erbakan’ınYAŞüyelerineverdiğiyemekteOramiralGüvenErkaya’nın garsona ‘bana rakı getirin evladım’demesigazetemanşetlerinetaşınmıştı. Bugelişmelerinardındandemeçlerbirbiripeşine gelmeye başladı. Barolar Birliği BaşkanıEralpÖzgenileYargıtayBaşkanıMüfitUtku,adliyılaçılışındakikonuşmalarındaşeriatvelaikliğigündemetaşıdılar. 2haftageçmemiştikibudefadaTÜSİAD’ınaçıklamaları gündeme oturdu. TÜSİAD, erkenseçim talebini dile getirdi.Gerekçeleri iseekonomininkötüyegitmesiydi.Erbakan’ınönceİrangezisiardındanEkim1996’dakiMısır,LibyaveNijeryaüçlüsüneyaptığıziyareteleştirilmeyebaşlandı.HattaLibyagezisiiçinmeclisteErbakanhakkındagensoruverildiancakkabulgörmedi. 23 Ekim 1996’da meydana çıkanAczimendilerleişinboyutubaşkayönekaydırıldı.2 ay sonrada Fadime Şahin olayı patlak verdi.Aczimendilerin lideriMüslümGündüz FadimeŞahin’le bir evde basıldı. Operasyon ise adetacanlı yayınlandı. Medyada bu olay günlercetartışılırken dindar insanlar töhmet altındabırakıldı.SonrasındaisesahteşeyhAliKalkancıtelevizyonlara çıktı. Tabii o da operasyonlaradahiledildi.

3 Kasım’da meydana gelen Susurlukkazası ve Erbakan’ın bu olay için ‘fasa fiso’demesi kendisini siyasi anlamda etkiledi. Buolayın ardından İçişleri Bakanı Mehmet Ağaristifaetti,yerineMeralAkşenergetirildi. Tarih7Aralık’ıgösterirkenAnkaraDGMsavcısı Nuh Mete Yüksel, Başbakan Erbakan,ÇalışmaBakanıNecatiÇelikilebazımilletvekillerihakkındasuçduyurusunabulundu. 10Aralık’ta toplananRektörler komitesiyayınladığı deklarasyonda, hükümete susurluk

ve basına baskı konusunda sert uyarılardabulundu. Deklarasyonu YÖK Başkanı KemalGürüz okudu. 2 hafta sonra ise, oluşan kaygansiyasizemindeDYP’libazıvekiller istifaederekHüsamettin Cindoruk Liderliğinde DemokratikTürkiyePartisiniKurdu. 11 Ocak 1997’de “Meşhur İftar” yemeği


gerçekleşti. Dönemin Başbakanı NecmettinErbakan, 11 Ocak 1997 Cumartesi günü,Başbakanlık Konutunda tarikat liderleri veşeyhlereiftaryemeğiverdi. Medyada da art arda çıkan “Taksim’ecami”,“Ayasofyaibadeteaçılacak”,“500tarikat5binşeyh”,“Defileleryasaklanıyor”gibimanşetleraskerleridehareketegeçirdi.BuolaylarüzerineyüksekrütbelisubaylarGölcük’teirticatoplantısıgerçekleştirdi. Gazetelerde bu toplantıyıorgeneral rütbesindeki 9 komutanın 72 saatboyuncaüstüstetoplantıyaptışeklindeduyurdu.Yüksek rütbeli subaylarınGölcük’te toplanarakirticanın iktidardaolduğunu tartıştıkları yazılıpçizildi.TarihiMGK’ya1aykalaartıkmanşetleriyiceirticahaberleriylesüsleniyordu. 30 Ocak gecesi Sincan Belediyesi’nindüzenlediği ve İran Büyükelçisi Ali RızaBugheri’nin de katıldığı Kudüs Gecesidüzenlendi. Gecede sahneye konulan “Cihat”oyununun manşetlere taşınması adeta bardağıtaşırdı.BelediyebaşkanıBekirYıldız,İranbüyükelçisininmisafir olduğu gecede sahneye konulan cihadoyunu basında tepki oluşturdu. Star muhabiriIşın Gürel saldırıya maruz kaldı. Bekir Yıldıztutuklandı, mahkûm edildi.Ertesi gün önceYargıtayCumhuriyetBaşsavcılığı,SiyasiPartilerKanununa aykırı davrandığı için RP’yi uyardı.Ardından dönemin başsavcısı Vural SavaşErbakan’ın ülkeyi iç savaşa sürüklediğini ilerisürdü. Demokrasiye balans ayarı tanklarlayapıldı.BuçerçevedeAnkaraSincan’datanklarlageçişyapıldı.4Şubat’taSincan’daaskerler20tankve15zırhlı araçlageçişyaptı.DenizKuvvetleri

Komutanı Oramiral Güven Erkaya ‘irtica,PKK’dandahatehlikeli’dedi. ŞubatayınınbaşlarındadöneminANAPGenel Başkanı Mesut Yılmaz “Türkiye kaosagidiyor.Güçbirliğiyapmayahazırız.”açıklamasıyaparken, Cindoruk “RP düzeni silahladeğiştirecek” beyanını verdi. 5 Şubat’taCumhurbaşkanı Süleyman Demirel, BaşbakanErbakan’abirkaçmektupgönderdi.Başbakan Erbakan karşılığında “Ordu da,Demirel de bizden çokmemnun”dedi ancak 5Şubat’ta Demirel’in gönderdiği uyarı mektubuherşeyiözetliyordu. 11Şubat’taŞeriataKarşıKadınYürüyüşüAnkara’dayapıldı.Korku senaryolarıyla ilgili her gün ekranlardahaberler yapılıyor, gazetelere manşetleratılıyordu. Muhalefet, sendikalar, iş dünyasıaynıkorkulardanbahsediyordu.Okorkununadı“İrtica”ydı. Ve Tarih 28 Şubat 1997... En uzunMilli Güvenlik Kurulu toplantısının ardındanBaşbakanNecmettinErbakan’a yapılan baskılariyice arttı.OMGK’da “bin yıl sürecek”denilensüreçiçinönemlibirvirajdönülüyordu. Gazeteler günlerdir birinci sayfalarındaişaretettiğitarihiMGKtoplantısıyapıldı.Alınankaralar hükümete bidirildi, laiklik konusundayasalarınuygulanmasıistendi.4Mart’taBaşbakanErbakan, MGK kararları yumuşatılmazsaimzalamayacağını söyledi ve imzalamadı.13Mart’ta 5 günlük direncin ardından BaşbakanNecmettinErbakan,MGKkararlarınıimzalamakzorundakaldı.Erbakandahasonrabukararlarıimzalamadığını sadece ön yazıyı imzaladığınısöyledi.MGK kararlarını uygulama komitesi


kurularakülkeçapındairticacıavıbaşlatıldı. 21 Mayıs’ta Yargıtay Başsavcısı VuralSavaş,‘’Ülkeyiiçsavaşasürüklediğini’’söyleyerek,RP’ninkapatılmasıiçindavaaçtı. Olayları fişlemeler takip etti.Akademisyenler, subaylar ve yöneticilergörevlerindenuzaklaştırıldı. Meslek liselerinin ortaokul kısımlarıkapandı. Bazı öğrencilerin üniversitelere girişi,katsayıuygulamasıileengellendi.3Haziran’daSusurlukDavası7ayaradansonraDGM’debaşladı. 7 Haziran’da Genelkurmay, irticaifaaliyetleri desteklediğini iddia ettiği firmalaraambargokoydu. 10 Haziran’da Anayasa Mahkemesi,Yargıtay ve Danıştay başkan ve üyeleriGenelkurmayBaşkanlığı’naçağrılarakkendilerineirticakonusundabrifingverildi. 18 Haziran’da Necmettin Erbakanbaşbakanlıktan istifa etti. İstifasının nedenininbaşbakanlığıTansuÇiller’edevretmekolduğunubelirtti. 19Haziran’da Cumhurbaşkanı SüleymanDemirel, hükümet kurma görevini o sıradaarkasında TBMM çoğunluğu olan DYP lideriTansu Çiller’e vermeyip, ANAP Genel BaşkanıMesut Yılmaz’a verdi.30 Haziran’da MesutYılmaz,BülentEcevitveHüsamettinCindoruk’labirlikteANASOL-DHükümeti’nikurdu. Eski Genelkurmay BaşkanlarındanOrgeneralHüseyinKıvrıkoğlu “28 şubat bin yılsürecek” demiş olsa da Türkiye’nin toplumsalve siyasi ortamındaki büyük çaplı değişimler

daha güçlü çıktı; yaklaşık 5 yıl sonra kararlarınhedefindeki siyasi oluşumun bünyesinden çıkanRecepTayyipErdoğanvepartisihükümetoldu. Yıllarsonraortayaçıkanbilgivebelgeler28 Şubat sürecine yeni bir boyut kazandırdı.Ergenekon ve Balyoz soruşturmaları 28 Şubat’akadar uzandı.2012 yılında TBMM, darbeleriaraştırma komisyonu kurmuş ve 28 Şubatbaşta olmak üzere askeri darbeleri araştırmayabaşlamıştır.Busürecinyargılanmasıise28Şubattaetkin rol oynayanların tutuklu yargılanmasıile başlamıştır.2 Ekim 2012 tarihinde DöneminBaşbakanYardımcısıveDYPGenelBaşkanıTansuÇiller‘mağdur’sıfatıylaifadevermiştir. Müslümanların başına çok büyükmusibetlerin geleceği günler yakındı. Gençkızlarbaşörtüleriyüzündenüniversiteyegirişineizin verilmeyecek ya da ikna odalarına alınıpikiyüzlülükyapmasıistenecekti.FethullahGülenise darbeyi övecek “ Başörtüsü teferruattır.”diyerek kendi öğrencilerinin başını açmasınıemredecekti. Seçilmiş milletvekili olan MerveKavakçı başörtülü bir şekilde meclise girinceEcevit “Bu kadına haddini bildirin.” diyecekti.Devamında başörtüsü yasağı yüzünden liselikızlar derse alınmayacak kendilerini okulduvarlarına zincirleyeceklerdi. Derse başörtüsüilegirenöğrencilerpoliseşliğindeyakapaçadışarıçıkarılacaktı. İşte müslümanları bekleyen kötügünlerbunlardı.Bizşuanbulunduğumuzokuldarahatça ders işliyorsak bu zamanında abilerimizveablalarımıztarafındanbununbedeliödendiğiiçindir.Cefasıçekileninsefasınısürüyoruz.


15 Temmuzdarbe girişiminden sonra ençok konuşulan meselelerden birisi de şüphesizcemaat ve tarikatlar oldu. FETÖ, darbeyibaşaramadı belki ama milletçe bizi en derindeğerimizdenvurdu:Cemiyetanlayışı...

Cemiyetdedimçünküdarbeyi enbaştan“cemaat” ismini kullanarak vurdu: Gülencemaati...Kendikiriyle kirlettiği cemaat ismininyanına tarikatlarda eklendidarbegirişimimdensonra.

Bukısımçoktartışılır,bizimtafsilattançokmeseleyigenelhatlarıylaelealmamızgerekiyor.

Cemaatler ve tarikatlar, anlam itibariyleİslâmiyet’indoğuşuylaberaberortayaçıkmışlardır.Darü’l Erkam yahut Mekteb-i Suffe dediğimizmeclisler, ilk cemaat(topluluk) örneklerini teşkiletmiştir. Hâl böyleyken İslâmiyet’in, İslâmîtoplumların, hülâsa Müslüman’ın cemaat vecemiyetlerdenmüstağniolması, sözkonusubileolmamalıdır.

“O hâlde, emrolunduğun gibi dosdoğruol! Berâberindeki tevbe edenler de!Ve (Allah’ınkoyduğu) hudûdu aşmayın! Çünki O, neyaparsanız hakkıyla görendir.”(Hûd Suresi 112.Ayet)ayetikerimesibizeistikametüzereolmayıemretmiştir.

Sizin de takdirinizdir ki birey, hiçbirdestek,fikirvb.şeyler,kısacayardımalmadanneemrianlayabilirnedeemrebağlıolan istikametüzereolmayı.

Cemaatlerin ve tarikatların amacı aslaşeyhi uçurup kaçırmak, üflemek, mıh yutmak,duvaryürütmekolmamıştırveolmayacaktırda.

Cemaatlervetarikatlarbizlerebukonuda(emir ve istikamet) yardımcı olmak için vardır.Hakk’a davettir cemiyetlerin amacı. Mekke’deDarü’l Erkam nasıl Hz. Ömer’i Müslümanyaptıysa, onların varisleri olan cemaatlerinyegane amacı da istikamete iletmektir bireyleri.Zulmden,zalimdenuzaktutmaktır.

Yukarda geçen ayetin devamında“Zulmedenlere de meyletmeyin! Yoksa ateşsize dokunur! Hem sizin, Allah’dan başkahiçbir dostunuz yoktur; sonra size yardımedilmez.”(Hûd Suresi 113. Ayet) buyuruyorAllahTeala.

Ne demek bu zulmedenler, ne demekistikamet?

Kısa tanımıyla; İslâm olmayan insan hernekadarinsancıldaolsabiryerdenpatlakveripzalimolur.Cemaatvetarikatlarinsandakizalimiöldürüpkişiyibuayetlerebinaenistikametüzereyapmayıgayeedinmişlerdir,edinmelidirler.

Buraya kadar olan kısımda cemaat vetarikatları savunduk. Lügat-ı Cedîd’imizdekianlamıyla cemaatçi. Ne kadar doğrudur ki bu“-cı,-ci”ekleri?

Yukarda dediğimiz gibi ilk cemaat vecemiyet örneklerini nebevî eğitim yuvası olan

DARBELERİN GÖLGESİNDE TARİKATLER, CEMAATLER VE İSTİKAMET MEFHUMU

M.Yasir DEMİRKOL


Darü’l Erkam ve Mekteb-i Suffe göstermişti.Asıl amaç dediğimiz istikamet üzere olmayı bumeclisler sağlıyordu. Sahabedeki istikamet üzereolmayı,nebevîbirörnekledahaiyianlayabiliriz:

Peygamber efendimiz aleyhisselam savaşvb.toplumsalbirolayhakkındabirkararverdiğindeashab,“Buvahiymidiryoksaseninkendigörüşünmü ya Rasulallah?” derlerdi. Onların inancındaöncelikleAllahveO’nunyetkileridahilindeAllahRasulu. İstikamet üzerine olan inançları onlarabu soruyu sordurmuştu. Peygamber ne kadarAllah’tanolsadaistikametüzereolmakHakk’tangeleniaratıyordu...

Kısa tanımıyla cemaat ve tarikatlarınöğretisi olan istikamet, putları reddetmek, atgözlüğünüçıkarmak,bağnazveyobazgörüşlerdenkurtulmakdemektir.Cemaatvetarikatlaradüşenbireylervekendileriiçin“RabbimizAllah’tırdeyipihlâsla istikamet üzere olmalarıdır. Bu istikametüzereolunduğundaayetindevamındakimüjdeyenail olunur: “Şübhesiz ki “Rabbimiz Allahdır”deyip,sonra(ihlâsile)dosdoğruolanlarınüzerine(ölüm ânında, kabirde ve haşir meydanında):“Korkmayın, üzülmeyin ve va‘d olunupdurduğunuz Cennetle sevinin!” diye melekleriner.”(FussiletSuresi30.Ayet)

İslâm üzerine istikamet tutmak isterkenyoldan sapmak ne akıl kârı bir iştir ne deMüslümanca bir davranış. Biz İslâm’ı doğruincelediğimizdeputperestliğireddederiz.KafirunSuresiyeterbelkidebuna.

Bizim özgürlüklerimiz Kur’an-ı Hakîm’insınırkoyduğuyerdebiter.Kur’anîbiremri“gayrıİslâm” bir eylemedönüştürmekmünafığın işidirMüslümanın değil. Bu perspektifte ayrılırızcemaatten,diğertürlübaştaKur’an-ıKerîm’indershalkasında olmak üzere İslâm cemiyet üzerinekurulmuşturzaten.

Şahısların evhamı, “cemiyetler kapatılsınfetoyetişiyororalarda.”demeleri,Kur’an’ıdiliyleokuyup kalbiyle anlamadığını gösteriyor. AklıselimherMüslüman’ınanlayacağıüzeretarikatvecemaatlerHakk’adavet,istikametüzeresabitleyicirehberlerdir.Reddedilmesigerekenyeganehusus,putlaştırılmış cemaatler ve liderleridir ki bunlarİslâm’ıntahrifçileridirler.

Bu hususta söyleyecek pek bir şeykalmadı. Bu yazıyı cemaat ve tarikatların halküzerinde nasıl bir görevi olduğunu anlatanayetlesonlandırıyorum.Duamodurki,buyazıyıokuduktan sonra hayra çağıran bir topluluğu,düşünmeyipsüfehagibieleştirenler,körfikirleriyleeleştiriden vazgeçerler. İslâm’ın felâhı ve refahıancak kör fikirler ve tağutlardan kurtuluncasağlanır.

“O hâlde içinizden, hayra da‘vet eden veiyiliğiemredipkötülüktenmen‘edenbirtoplulukbulunsun! Ve işte kurtuluşa erenler, ancakonlardır.”(Âl-iİmrânSuresi104.Ayet)

“Selâm,hidayetetâbiolanlarınüzerineolsun.”




15 Temmuz gecesi 248 kişi can verdi.Bir o kadar da yaralandı. İnsanlar vatanlarınıne kadar sevdiklerini uğruna canlarını bileverebileceklerini göstermiş oldular. Köprününkapatıldığı, tankların meydanlara çıkarakhalkı ezdiği, Meclis’in F-16’larla bombalandığı,darbecilertarafındanhalkınüzerineateşaçıldığı,TRT’de zorla bildiri okunduğu o gece milletinaklınaunutulmayacakbirşekildekazındı. Saat 22.25’te Fatih Sultan Mehmet veBoğaziçi Köprüsü’nü askerler tanklarla kapattı.Bu haber hemen insanlar arasında yayıldı.Birileri tatbikatderkenbirileri ise terör saldırısıiçin askerin korumaya aldığını söyledi. Yarımsaat sonra Başbakan Binali Yıldırım bazıkendini bilmez askerlerin emir-komuta zincirlialtında gerçekleşmeyen bir darbeye teşebbüsettikleriniduyurdu.Saat23.11’deEmniyetGenelMüdürlüğü tüm personeli göreve çağırdı. Tümbunlar olurken insanlarne olduğunuanlamayaçalışıyorlardı. Bizim gibi hayatının tamamıAKP iktidarı içinde olan gençler için çok farklıbirşeydi.İnsanlargerçektentamolarakfarkındadeğillerdi ta ki TSK’nın internet sitesindekiaçıklamadan sonra bir de TRT’de bildiriokunmasıyla işin ciddiyeti anlaşıldı. İnsanlarcumhurbaşkanlarının emriyle sokağa akmayabaşladı. Daha sonra 1. Ordu Komutanlığındanyapılan açıklamada darbesinin TSK tarafındandesteklenmediğiniaçıkladı.Milletindedesteğiyledarbe yavaş yavaş sindirilmeyebaşlamıştı. TSKdarbecilerin kullandığı bir Skorsky helikopteridüşürdü. İstanbul Belediyesinde, VatanCaddesi ve köprüler başta olmak üzere sivildireniş devam ediyordu. Onlarca insan şehitoldu. Teslim olan askerler omuzlarda taşındı.

Ankara’da helikopterden halkın üzerine ateşaçıldı. İnsanlar tanklarla ezildi. Buna rağmenşehadet parmakları yukarıda diğer elde bayrakdireniş devam ediyordu. Ankara Gölbaşı ÖzelHarekatDaireBaşkanlığındaşiddetliçatışmalargerçekleşti.17özelharekatpolisimizşehitoldu.3. Ordu Komutanı Orgeneral Erdal Öztürkcanlı yayına çıkarak darbeye katılan tümaskerlerekışlayadönçağrısıyaptı.Saatgece3’eyaklaşırkenTBMMbombalanmayabaşladı.Dahasonra darbeci askerler tarafından alıkoyulanOrgeneral Hulusi Akar kurtarıldı. Saat sabah5’te Atatürk Havalimanı’nda konuşan RecepTayyipErdoğandarbeyekarşıbirlikçağrısıyaptı.Sabah gün aydınlanırken köprüdeki askerlerinteslimolmasıyladarbeninsonunagelinmişoldu.Artıkişadaletekalmıştı.İştebirmilletiderindenyaralayanbirdarbedahadarbeolamadankaldıama bir darbe kadar insanların yüreğinde izbıraktı. Humeynigibidarbeyapıpuçaklaülkeyegiriş yapmahayalleri kuranCebrail parti kursaoyvermemdiyen,başörtüsüteferruattırdiyerekAllah’ın emrini yoka sayan, Meclis’e başörtüsüile giren vekile haddini bildirin diyen Ecevit’eşefaatçiolacağımdiyen,MaviMarmaraolaylarısonrasında İsrail’den izin alınmalıydı diyen,28 Şubat olayları sonrası Erbakan başbakanlığıbıraksın diyen Fethullah Gülen’in ve onundestekçisi müttefikimiz olan darbeden sonrayanındayız mesajı veren ama Gülen’i iadeetmeyendarbecigenerallerlegörüşmeayarlayanSuriye’de düşmanımız YPG’yi destekleyen vebesleyen Amerika’nın hayallerı suya düşmüşoldu.

MODERN KIYAM

15 TEMMUZErkam ÜNAL


Güneş ışığı genişçe bir ovanın içindeki iki katlıahşapevintüllerindeniçeriyesüzülürkenhasırınüzerinde kıvrımlı süslemeler oluşturuyor.Duvardaharikabirhatyazısıylayazılmışihtişamlı

ال غالب إال هللا

yazısıaltınişlemelizeminüzerindenveçerçevedenkendine bakanı selamlıyor. Hazım Ağa öğlenamazınınsonsünnetinibitiriyor.

Allah’ım, sen bize yardım et, İslam’ın son kalesinin düşmesine mahal verme! Ümmetin tekrar tevhid etmesini sağla! Üzerimizde oynanan oyunları kuranların başlarına geçir! Ümmet içinde tefrika çıkarmaya çalışanlara fırsat verme! Sen tuzak kuranların en hayırlısısın!

Bir kaç tane toz odada uçuşurken alt kattakioturma odasının kenarında aynanın önündekıtipiyoz eski bir radyo, yüksek sesle türküçalmaya başlıyor. Hazım Ağa açmış, çalışırkenşenolmalı, böylecemeyvelerininve sebzelerinindeböyleceşenolduğunainanıyor.

Neylerem köşkü sarayı,

Çulbanayeter

Hazim Ağa başında eskimiş kasket ve atletiyleevininönündebahçesine inip işlenirken türküyeeşlikediyor,ektiğidomateslerebakıyor.

Oooo..

Kıpkırmızı olmuş bunlar. Bayrak kırmızısı gibi.Songünlerdeheryerdebayrakgörmeyebaşlandızaten. Bitkiye zarar vermemeye özen göstererekermişolanlarıkoparıyor.

Taaaaaak….

Odunluktan bir ses.. Hay Allah, Alaattin yineodunlarıdevirmiş.Songünlerdeiyiceenerji

doldu kedileri. Kuş filan avlayıp evin ortasınagetiriyor, oyuncak gibi oynuyor. Adını Alaattinkoymuşlar, sırf torunları Enes Alaattinin SihirliLambasıçizgifilminiseviyordiye.

Kınalıdauzaktankoşuyorbir şeymioldudiye,sonra Alaattini görünce rahatlıyor köpek. Azarçekermiş gibi bir iki havlıyor. Yok, ötekininumrunda değil. Kuyruğunu titreterek koşmayabaşlıyor,Kınalıdakovalıyor.HazımAğa’nıneşiEmineHanımbirbayramdaelinekınayakarkenküçükköpekgelipkınanıniçinebatmış,ensesindekına renginde bir kısım var. Tam isim ararkenköpeğeKınalıdeyivermişler.

Neylerem atlas libası,

Şalbanayeter

Kedi ağaca tırmanıyor, arkadaşı da bir şeyyapamayacağınıanlayanıncaincirağacınınaltına

KINALI

C.Mehmet Akif BALCI


oturuyor.Güneşufuktagünevedaederken,kızılkızıl ışıklar, yağmurdanağacınyaprağınadüşenve oradan oraya çarpıp yere süzülen küçükdamlalar gibi yapraklar arasına girip çıkıyor.Yerdeoluşturduğugölgemuazzam.

Hazim Ağa hüzünleniyor, kederleniyor. Eminehanım kahve yapmış, evinin önünde oturupiçmeye başlıyor. Torunlarını özlemiş, aslındageleceklerdiancak,geçmikaldılarne?

-Hanım,yavbizimevlatneredekaldı?

-Gelirlerşimdi,azdahasabret.

Kınalı yine havlamaya başlıyor. Uzaktan birduman bulutu, içinden sanki ağır çekimdeymişgibibircipçıkıyor,iştegeldiler.KüçükoğlanEnesarabanınarkacamkısmınaoturmuş.Birdeliselivar,15’liyaşlarında.Yasin.

-Dedeeeeeeeemm!

-Yavruuuuum.

Hazim Ağanın gözleri doluyor, işte geldiler!Torununu doya doya kucaklıyor. Bir bayramhavası var evin önünde. Hepsinin hayattaolduğunubilsedegözüylegörmesiçokönemli.

Bir ay evvel kaç kişi şehid oldu...

Yanağında güller açmış,

Alsam satar mı?

-Dede,

-söyleyavrucuğum.

-Benimatımlaarabalarımnerede?

HazimAğamüstehzi,

-Bak, koş buradan, orada arpa evinde köşededuruyorhepsi.

Koşuyor.Atdediğidebulduğubirsopanınucunateldenbirşeykoymuş,atkafasınabenzetiyor.

(...)

Gün bitiyor, gece saatleri. Tatlı bir yaz rüzgarıuyuyan kedinin tüylerini okşuyor. Küçük EnesKınalı ile oynuyor. Ailenin geri kalanı koyubir sohbet içinde, çay-çekirdek yapıyorlar.

Gülüyorlar,bazenüzülüyorlar,duygulanıyorlar.

SadeceAğasessiz.Arabanınüzerindesabitlenmişbayrağa dalmış. Şanlı Türk bayrağı. Bu seferarabanınradyosuaçık,HasanMutlucançalmayabaşlıyor.

Kırım’dan gelirim adım Sinan’dır

Kılıcımın suyu kandır dumandır.

Hazım Ağa’nın canı sıkılıyor bu türküyü busanatçıdanduyunca.Derinbirofçekiyor.

-Dede,

-EfendimYasin’im

-Nedüşünüyorsun?

-Düşünüleceknevarbeyavrum,bumemleketinbaşındanhaineksikolmazmı?

-Çalanokalınsesliadamkim?

-Hasan Mutlucan o. Neden canım sıkıldıanlamıyorsundeğilmi?

-Hayır.

-Bak yavrum, sen o zamanlar yoktun, baban daseninşimdikiyaşındanazdahaküçüktü.Birsabahuyandık, sokak başında askerler bekliyor. Neolduğunu anlayamadan televizyonu açtık, siyahbeyazekrandaHasanMutlucançalıyor.Askerleresoruyoruz,askeryönetimeelkoydudiyorlar.

-Geçenaykigibimi?

-Evet. Biz geceleyin uyurken darbe olmuş.Binlerceinsaniçeritıkılmış.Akılalmazişkenceler,eziyetler,haksızlıklar...

-Kimyapmıştıbudarbeyi?

-Kenan Evren ve yanında 4’er tane generaldiyorlardı, ancak yıllar geçtikçe farkettik ki işinarkasındabaşkalarıdavarmış.

-Nasılyani!?

-Bakyavrum,bazıgüçodaklarıDünya’nınçeşitlicoğrafi öneme sahip bölgelerinde hakim güçolmak isterler. Komşumuz Orta Doğu ve biz,Türkiye, bu önemli bölgelerin başını çekiyoruz.Bu odakların bölgede üs olarak kullanabileceği


ülke bizdik. Ülke sürünmekte olmasına rağmenkontrolbudarbeylekülliyenelegeçirilmişoldu.

Hazımağagözlerinidiktiğibayraktanbaşınıyavaşyavaş çeviriyor. Bir anda sanki tüm aile fertlerianlaşmış gibi susuveriyorlar. Derin bir sessizlik.YalnızcaEnesveKınalınınseslerigeliyoruzaktan.

-İyide,elinadamıkendinebukadaruzakolanbiryeriniyekontroletmekistesinki?

-Bunun ne savaşı olduğunu biliyor musun senbakalım?

-Nasılyani?

-Verilen mücadele aslında Hilal ve haçınmücadelesi,veHaçlıdaHilal’ibölmekiçinelindengeleniyapıyor!Veoralarısömürmekiçin.

-Buyüzdenmikontroletmekistiyorlar?

-Aynen öyle. Dikkat edersen ne zaman kontrolüelimize almaya çalışsak başımıza bir musibetgelir. Önceden askerimiz Nemçeliyle Moskoflasavaşırdı,gazaederdi,şimdikendihalkınasıkıyor!SenKazımAmca’nıtanırmısın?

-Hayır.

-Babanın amcası, benim kardeşim! 12 Eylül’deiçeride işkenceden dolayı öldü, anlıyor musun,öldü! 3 ay haberini alamadık, sonra öldüğünüöğrendik. Hiçbiriniz bilmiyorsunuz, çünkü sizesöylenmedi!Onun gibi yüzlercesi de öldü, sakatkaldı. Saatlerce falaka yemek, ıslak zemindeelektrik, dayak, tecavüz... Ülkede her biriminbaşına askerler getirildi, bizi korusun diyegörevlendirdiğimiz askerimiz, bize silah tuttu.Bakevlat!Askerimizcanımızdır.Belinetaktığımızsilahıbizikorumakiçinkullandığısürececanımız,namusumuzdur.Amaosilahıbizedoğrultunca...12 Eylül’den sonra her yerde sıra beklenmeyebaşlandı, un yok, ekmek yok, halk perişan, heryerdekrizvar.Askerlergetirildikleriyerlerinasılyöneteceklerinibilmiyorlar.Darbeanayasasızorladayatılıyor. Eğer ki bu girişim başarılı olsaydıbundançokdahakötüsüneşahidolurduk.Bumilletgeçen ayneden sokağadöküldü zannediyorsun?Çünkü biliyorlar ne olacağını! Çünkü bunuistemiyorlar. Artık hainlerin hıyaneti âşikar. Buinsanlar,halk,böylebirbirlikiçerisindeolursaherzaman,başaramazlar.ŞimdidebuBirliğibozmakisteyecekler,Allahfırsatvermesin.

KüçükEnesbilehernekadarbirşeyanlayamasadadinliyor.

-Ama dede, uçaklar çok güzel uçuyordu! Askeramcalarınsilahlarıdaçokgüzeldi.

-Senneredengördünonlarıbakalım,

Çocuğunanne-babasınabakıyor.

-Bunudamıçıkardınızsokağa!

Verecekcevapbulamıyorlar,birisigeveliyor.

-Babaoankiheyecanlaneyapacağımızıbilemedik!

-Yinedeiyiyapmışsınız.Buçocuklarolaylaraşahitolacaklarkitarihetanıklıkedebilsinler.

Yinebirsessizlik.

-Bu girişim başarılı olsa şu an burada oturuyorolmazdık.Halaaklımalmıyor...YaYasin,anlıyormusun? Bak bazı şeyleremuhalefet edince nelerolabiliyor,amaAllahbüyüktürevlat.Bizdekuşlarfilleri de , insanlar uçağı, tankı da yener. İnanç,imanenönemlişey.

Yasin derin düşüncelerde. Hiç dedesinin baktığıaçıdanbakmamıştıolaylara.Sankibaşınınüzerindebirampulyanıyor,taşlaryerineoturuyor.

-Anlıyorum...

Dedesibaşınıokşuyoryavaşça,

-Dahaçokgençsinyavrucuğum.Kanındeliakar.Amadüşünmelisin.Düşünce...

LenEnes!

-Dedem,

-Git şu radyodan başka bişeyler aç, şu kalın sesiduymakistemiyorum!

Ayva turunç narım var,Benim ah-u zarım var.Hep derdinden ağlarım,Bir vefasız yarim var...


1882’de, Trabzonda başladı onun hikayesi. Derdi Allah ve Peygamber aşkı olan, derdi kendini rahatsız eden biriydi. Genç iken Hakk’a verdiği ahdi hakkıyla yerine getirebilen bir “öncü” hikayesi... Annesini ve babasını küçük yaşlarında kaybeden Celaleddin Ökten, uzun bir müddet dedesi ve babaannesiyle beraber yaşar. Hafızlığını küçük yaşlarında tamamlar. Günümüzde ortaokul ve lise yerini tutan rüşdiye ve idadiyi Trabzon’da tamamlar. İdadide okuduğu sıralarda medresede de tahsil görür. Aynı dönem içerisinde imam olan dedesi Ömer Feyzi Efendi’nin yerine Trabzon Çarşı Camii’nin imam-hatipliğini yapar. Rivayet odur ki, 17 yaşındayken bir Ramazan günü ikindi vakti camide müezzin Kur’an okurken kendinden geçerek içten bir dille der ki “Ya Rabbi! Sen bana bu kitabın lisanını anlamayı nasib eyle, ben de ölene değin senin kitabının dellalı (ilan edicisi) olayım!”. Yıl 1905... Sultan Abdülmecid Dönemi’nde açılan, rüştiyelere erkek öğretmen yetiştirmek için açılan Daru’l-Muallim-i Aliyye’ye gider. Bir nevi Eğitim Fakültesi... Zamanın meşhur alimleri olan İzmirli İsmail Hakkı’dan, Mehmet Akif’ten, Babanzade Ahmed Naim’den ders alır. Arapça, fıkıh, kelam, felsefe ve mantık alanlarında diz çürütür. Bir müddet Arapça hocalığı yapar. Muallimlik onun nezdinde o kadar mühimdir ki “Derse gelmediğim gün, cenazeme gelin!” dediği söylenir. Kendine özgü öğretim yöntemi, öğrencileriyle ilişkileri namının yürümesine sebep olur. Celal Hoca’nın öğrenciler arasında da bir lakabı vardır. “Sıfırcı Celal”... Mütareke döneminde kayınpederi yerine Vasat Atik Ali Paşa Camii’nin on yıl kadar imamlık görevini üstlenir. Cumhuriyetin kurulmasının ardından alelacele

çıkarılan Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun aleyhine konuştuğu iddiası üzerine açığa alınır ancak yapılan tahkikatın ardından görevine iade edilir. Şimdiki ismi İstanbul Erkek Lisesi olan İstanbul Sultanisi’nde Arapça öğretmenliği yapar. Harf inkılabından dolayı Arapça derslerinin kaldırılması, Celal Hoca’nın Türkçe öğretmenliği vazifesini devralmasına sebep olur. Uzun yıllar boyunca İstanbul’da çeşitli okullarda Türkçe, Edebiyat, Mantık ve Felsefe dersleri okutur. 1947 yılında Vefa Lisesi’nden emekli olur. Emeklilikten sonra rahatının değil, davasının peşindedir. Zira işi vaktine sığmamaktadır. Halihazırda var olan ama yetersiz kalan İmam-Hatip Kursları’nı genişletme mücadelesine başlar. Sadece pratik olarak imam yetiştirmeyi hedefleyen bu 10 aylık kursların daha kapsamlı olması gerektiğini düşünür. Yeterli ilgi görmediğinden kapatılması planlanan kurslar, Celal Hoca’nın sokaktaki amelelere “Ne kadar kazanıyorsanız gelin ben vereyim. Yeter ki sınıfta oturun, müfettiş geldiğinde öğrenci yok diye kursu kapanmasın.” der.Dönemin Millî Eğitim Bakanı Tevfik İleri dahil olmak üzere birçok yetkili ile görüşür. Uzun uğraşları meyvesini verir ve İmam-Hatip Okulları’nın açılması kararlaştırılır. 17 Ekim 1951... İlk İmam-Hatip Okulu olan İstanbul İmam-Hatip Okulu Celal Hoca’nın gayretleri sayesinde açılır ve ilk müdürlüğünü yapar. Kimi zaman tadilat-tamirat, kimi zaman elinde süpürgeyle temizlik, kimi zaman tahtaya geçip hocalık yapar. Bir neslin, hayır, bir milletin tükenmekteki dini bağlarını kurtarması, öncümüz yapmıştı Celal Hoca’yı...

BİR NESİL ÖNCÜSÜ

M.CELALETTİNÖKTEN

M.Halit KAYAY.Salih MAMUR


Yaşamalı.Amaneden?İnsanoğlu...Yeryüzünün kadim misafirleri. Milyonlarca yıldır“yaratılmışların en güzeli” sıfatıyla ,cüz-i de olsairadesiyleyerküreninhakimi.Amainsanınbuhakimiyetimutlakdeğildir.Sorumluluklarınıberaberindegetirenbir hakimiyet. Bu sorumluluklardan en önemlisi -yahutyeganeşartı-yaşamaktır.

Pekiyaneden?Sondönemde insanoğlunun enbüyüksorunudabu‘neden yaşamalıyım’ sorusuna cevap bulamamaktır.Psikologların son bir ayı dolmuş randevu defterleri,eczacıların sattığı kutu kutu antidepresan haplar,hergün artan intihar oranları... İşte bu amacınıkaybetmiş ruhların, neden yaşadığını bilmeyenkafataslarının ve yaşamak için yaşayanların en barizportresidir.

Herşeyin maddi ideolojiler üzerine inşaa edildiğigünümüz dünyasında hedeflerimize de enaniyetbulaşmışdurumda.Öylekiinsanbuhedeflereulaşınca- yahut yegane ulaşamayınca- ‘neden yaşamalıyım?’sorusubirdahagündemegelir.Enbüyüktehlikeninenbüyükhabercisidebudur:Amaçsızlık.

Kurtuluşnedir?Nerededir?Kitleselbirkurtuluşunilkşartışudur;bireylereneydenkurtulmasıgerektiğiniöğretmek.Düşmanınıiyitahliletmişbirtoplum,kazandığıbilinçlesavunursa-yahutsaldırırsa-zaferçokyakınolur.

Pekibizimaslidüşmanımızkim?İtina ile bizleri kültürümüzden sıyırmaya çalışan,

içi boşaltılmış bir kelime dahi olsa “kültürelemperyalizmin”kanemicivampirleridirdüşmanımız.Bizlerbudüşmanınkimolduğunubiliyoruz.Amaona-onlara-karşıbirtürlübilinçlenemiyoruz.

Eksikkalanne?Günümüz islam coğrafyasının yegane kurtuluş şansı- aynı zamanda günümüzmüslümanlarının en zayıfkarnı-tekbirolgudur:KARDEŞLİK.İlkadımdabireyinçöküşünden,amaçsızlıktan,büyükresimdeiseyeganedüşmanındişlerindenkurtulmanınyoludur.

İslamın kanbağı kardeşliğinden ötede tuttuğu dinkardeşliği-nitekimaslikardeşlikbudur-topyekünbirkurtuluşuntekçaresidir.

Yaşatmakiçin!İşte kardeşlik olgusunun en temel felsefesi. Yalnızcakendi için yaşayan bir insanın halet-i ruhiyesindekibüyük kaos şudur:sen bu evrende gereksiz birnoktadanfarksızsın.Milyonlarcagalaksiiçindeufacıkbirgezegendeyaşayan7milyargereksiznokta.Oysafikrin tılsımını haykırırcasına dışa vuran, onbinlerceküçüknoktadanoluşan,kelimelerdir.Birnoktaancakcümleiçindeanlamlıdır.Bizyokuzdiyeislamıncümlesiyok olacak değildir. Evvelden ahire, hak ile batılınsavaşısürecektir.Önemliolanbizneredeolacağız?

Zaferinşartı“KARDEŞLİK”Biz müslümanlar kendimiz için istemediğimizikardeşlerimiz için de istemedikçe ne imanlarımızkurtulacak, ne de topyekün bir zafere ulaşabileceğiz.Zerrelerimizde imanın bize aşıladığını hissetmedikçe“hastaadam”kalmayadevamedeceğiz.

İSLAM KARDEŞLİĞİ

M.Eray KARABULUT


17 Aralık günü okuldan altı arkadaş vetarih öğretmenimiz Mehmet Özkaraman hocaile günü birlik Konya gezisindeyidik, diğer birifadeileMevlana’nınRabbine,sevgiliyekavuşmagecesi yani düğün günü, Mevlevilikteki adı ile“Şeb-iArus”günü. Gezi yolculuğumuz hızlı trenle İstanbulPendik Garı’nda saat: 07.30’da başladı. Ne varkibirkaçhaftaöncebaşlamıştıgezimiz,MehmetHoca’nın dönüş uçak biletlerimizi almak içinTCkimlik numaralarımızı istemesiyle.O zamanhaberdar olmuştuk Konya’ya gideceğimizden.O gün akşam daha önceden yalnızca isminiduyduğumuz Şeb-i Arus’u araştırmayabaşlamıştım. Farsça olan Şeb-i Arus kelimesiTürkçede“DüğünGecesi”demek.Mevlanaölümgününü“Hakk’avuslat”yani“YaratanaKavuşma”(Düğün Günü-Gecesi) saymıştır, “Herkesayrılıktan bahsetti, bense vuslattan” der. ÖlümMevlana için kişinin aslına dönüşü, kaynağınınilahibircevherolmasınedeniyle“Allah’adönüş”olarakyorumlar.Birbaşkaifadeyleölüm“cisminortadankalkmasıdeğil,Allah’adoğruuçmasıdır”. YolculuğumuzunKonya’ya oluşu, dahasıbirde hızlı trenle gerçekleşiyor olması kafamdageçmişe dair çağrışımlar yaptı. Öyle ya, hiçmir müridi, Mevlana’ya bizim gibi hızlı trenlegitmemişti, kolayca. Zorluk çekmişlerdi onaulaşmak için, belki günlerce tekbaşlarınayayanyürümüşlerdi ona. Bense beş arkadaşım ve birhocamlagidiyordum,dahasıhızlı trenle; gecedeuçaklageridöneceğizAllah’ınizniyle.

Koca bir medeniyetin,Anadolu SelçukluDevleti’nin yıllarca başkentliğini yapmışolan Konya’ya nihayet varmıştık. Şehir bizibeklediğimizden soğuk karşılamıştı -8 dereceve yerlerde kar ile. Konya’ya vardığımızda öğlenamazına az bir vakit kaldığından yönümüzühemen Alaaddin Keykubat Camii’ne çevirdik.Ne var ki, tüm ihtişamı ile bize bakan yapınıntamamına yakını restorasyonda idi. Öyle ya,o açık kalan küçük kısmında bile tek bir safıdolduramıyoruz,onayanalım. ÖğlenamazınıedaettiktensonradoğrucaKonya’nınmeşhurtandırkebabınıhalkındeyişiyle“FurunKebabı”nıyemekiçinbirlokantayagirdikveyarımyağlıkuzuetiniyediktensonraherkesinresimlerdenvefotoğraflardanaşinaolduğu;oyeşilkubbeye, “Kubbe-i Hadra”ya doğru yola çıktıkyolda Şeb-iArus’un Türkçe ve İngilizce tanıtımpankartlarının yanında Farsça pankartların daolması bizi şaşırtmıştı, kendi kendime İran’dannekadarkişigelebilirki?Farsçapankartgereksizdiye düşünmüştüm lakin yeşil kubbeye yaniiçinde Mevlana’nın türbesinin de bulunduğuMevlana Müzesi’ne varınca durumun pek dedüşündüğüm gibi olmadığını anladım. İran’dangelenler (özellikle bayanlar) saatler öncesindentürbeye gitmiş, içeridemüsait bulduğu bir yereoturmuş ve kendi hallerinde kuran okuyor vezikir çekiyorlardı. Mevlana Müzesi de hemgünün önemi hem de girişinin ücretsiz olmasımünasebetiyle çok kalabalıktı. Huzur-i Pir yanitürbe ziyaretinde izdihamdan kaynaklı zorluk

KONYA GEZİSİ

M.Furkan AKBAŞOĞLU


çektik. Müzedençıkıncaikindinamazınıkılmakiçin Konya’nın önemli camilerinden olan XII.YüzyıldaŞeyhŞerafettintarafındanyaptırılmışve1336 yılında tamamen yıktırılarak kubbesini onfilayağıtutacakşekildetekrardaninşaettirilmişŞerafettinCamii’ndecemaatleedaettik.ŞerafettinCamii’nindebirkısmırestorasyondaidi.Namazıkıldıktansonrahemyorulmamızhemdeüşümüşolmamızhasebiyle sıcakbir çay içmekniyetiyleşehirmeydanındakahvehanearamayabaşladık.İşteşehirturunuaslındaozamanyapmışolduk,oraseninburabenimkahvehanearamabaşladıkveennihayetindebirhanıniçindeküçük,sobaylaısınan bir kahve bulduk ve oturduk. SohbetederkenKonya’yakadargelmişkenbıçakarasıveetliekmekyemedendönmekolmazdedik.Buseferdeşehirmerkezindeetliekmekyiyebileceğizbirlokantaaramayabaşladık,girdiğimizherlokantada sıravardı.Üç-dört lokantayagirip çıktıktansonraboşbir lokantabuldukveoturduk.Yayıkayranı ile beraber etli ekmek, bıçak arası, bıçakarasıMevlanapidelerini afiyetle yedikten sonraakşamnamazınıkılmakiçinyönümüzüSelimiyeCamii’ne çevirdik. Selimiye’de akşam namazınıeda ettikten sonra Konya’ya gelmemizin asılamacı olan Şeb-i Arus programına gitmek içindolmuşaatlayıpprogramındüzenlendiğiKonyaBüyükşehir Belediyesi Spor ve KongreMerkeziSalonu’na gittik ve programı seyretmek içinyerimizi aldık. Program Türkçe, İngilizce veFarsçatanıtımilebaşladıveakabindenormaldeher sene Şeb-i Arus’a katılım sağlayan ama busene programının yoğunluğundan ötürü iştirakedemeyenSn.CumhurbaşkanımızRecepTayyipErdoğan’ın göndermiş olduğu mesaj okundu.Sonra da Kayseri Büyükşehir Belediye BaşkanıSn.MustafaÇelik’inaçılışkonuşması iledevametti. Daha sonra mikrofonu Kültür Bakanı Sn.

NabiAvcıdevraldıvegününanlamveöneminebinaen bir konuşma yaptı. Akabinde sunucu,konuşmasınıyapmaküzereTC26.BaşbakanıSn.AhmetDavutoğlu’nukürsüyedavetedinceKonyahalkı alkış ve tezahüratlarla Sn. Davutoğlu’nubağrına bastı. Ahmet Davutoğlu da Mevlevilikkültürününtemelesaslarınadeğinenbilgiyüklübir konuşma yaptı. Ve sırada solistliğini ünlüsanatçı Ahmet Özhan’ın yaptığı konser var,kıymetlisanatçımızhakikatenkulağımızınpasınısildidiyebilirim.SonrasındadaAv.ÖmerTuğrulİnançerHocaMevlevilikhakkındabirkonuşmayaptı. Ve semazen… Girişleri, duruşları,oturuşları,ahesteahestedönüşleri;derkenAllahaşkından kendilerinden geçişleri… Renkler desemazenlerle birlikte dans etti adeta. Salon kahbeyazlaaydınlandı,kahyeşillerebüründü,bazendekızılaboyandı. Programınbitimiilebirtaksiçevirdikveyedi kişi artı bir şoför sekiz kişi bir araca sığıpKonya Havalimanı’na gittik. Biletlerimizi alıpyatsı namazını kıldıktan sonrauçağı beklemeyebaşladık. Uçağın Havalimanı’na gelmesiylebirlikte uçağa bindik. Yeni bilgiler öğrenmiş,bir şehri yeniden tanımış ve görmüş olmanınmutluluğuileİstanbul’adöndük.Budabizimiçinböylebirhatıraoldu. Gezi yazımıHz.Mevlana’nın kendisi ileilgiliMesnevi’sindezikrettiğivehadisleKur’an-ıKerim’in ayrılmaz bütünlüğünü vurguladığışu sözü ile bitmek istiyorum: “Ben yaşadıkçaKur’an’ın bendesiyim/ Ben Hz. Muhammed’inayağınıntozuyum/Biribendenbundanbaşkasınınaklederse,/Ondanbizarım,osözdendebizarım,şikayetçiyim”Selam,muhabbetveduaile…




Şu müstesnâ şahıs, Celaleddin-i Rûmî-i kalender,Mesnevî-i Bercestede nâs-ı târumara ne söyler?

Hamlığı, pişmeyi, ve yanmayı biteviye öğütler, Makul kelamları ile hemdem olur ser-i giriftler.

Canhıraş bir zamanda ortaya çıkan kamer-i dildâr, Hazreti Mevlana, asr-ı vakinin tiryâkı muteber,

Dinlerken onu şad kişiler, üflediği nây-ı nigar, Sağken kurana bende olan molla, behçet-i nâs olur.

C.Mehmed Akif BALCI


Mevlana şu sıralarda Afganistansınırları içerisinde kalan Belh şehrindenartan Moğol tehditleri ve babası BahaeddinVeled’in Harezmşah hükümdarı ile ilişkilerininbozulmasındandolayıKonya’dabitecekbiryurtarama girişimine başladı babası ile beraber. Buyol üzerindeki birçok ketten biriydi NişaburkentiveoradaFeriüddin-iAttaradındaünlübirşeyh karşıladı. Sultanü’l Ulema olarak meşhurMevlana’nınbabasıileFeriüddin-iAttararasında Celaleddin’indedinlediği zamanzaman içindebulunduğu sohbet meclisleri oldu. Şehirdenayrılırlarken Feriüddin-i Attar Celaleddin’eEsrarname adlı ünlü kitabını hediye etti ve babasına dönüp şöyle dedi: Umarım yakın bir gelecekteoğlunuz alemhalkının gönlüne ateş verecekveonlarıyakacaktır.

Böylelikle Celaleddin ve babası yurtarama çalışmalarına uzun yollar kat ettiktensonra Konya’da son verdiler. Başta AlaeddinKeykubat olmak üzere şehrin ileri gelenleriBahaeddinVeled’inkıymetiniiyibildilerveonaihtiramgösterdiler.

Babasının vefatından sonra onun yerineCelaleddin geçti. Olaylar bu şekilde devamederken Celaleddin’in hayatını baştan sonadeğiştirecek çok büyük bir hadise gerçekleşti.

Şems-i Tebrizi ile tanıştı. Artık Celaleddin içineskiyaşamıçokfazlabirdeğerifadeetmiyordu.Müritlerinin meclislerine katılmıyor, vaazvermiyor kısacası toplumun içindeki eskikonumundaolmakistemiyordu.Mevlana’nınbuhalinekızanlarbundanşikayetçiolanlaroldu.Bugelendervişinkimolduğunumerakedenlerdenniye Celaleddin’in artık insan içine çok nadirçıktığını soranlara kadar birçok insan vardı.Hatta olay öyle bir raddeye vardı ki bazılarıŞems’iölümletehditettiler.

Bu olaylar üzerine Şems bir süreliğineMevlana’dan ayrılıp Şam’a gitti. Fakat buMevlana içinkatlanılamazbirhalalmıştı.Bunuüzerine Mevlana’nın oğlu ve yanında yaklaşık20 kişi Şems’i geri getirmeye Şam’a kadargittiler.Mevlana’nınburicasınıkıramayanŞemsKonya’ya döndü. Sonrasında Konya ahalisi ileŞems arasında kısa süreli bir barış yaşansa dainsanlar Mevlana ve Şems’in eski rutinlerinedöndüklerinigörüncebu iştenşikayetçiolmayabaşladılar. Şems iseMevlana’ya artık kendisinikimsenin göremeyeceği bulamayacağı biryere gideceğini söyledi. Konya’dan ayrıldı.Fakat Şems’in Konya’da aleyhinde olan kişilertarafındanöldürüldüğünüsöyleyenlerdevardır.

Mevlana ve

Mevlevilik

B.Selim ALİREİSOĞLU


Şems’inölümündensonraMevlanaonunyerinebazı insanlarıkoymayaçalıştı.Bunlardanbiri olanHüsameddinÇelebi’nin de istekleri ile6 ciltlik Mesnevi ortaya çıkmıştır. Mesnevi’ninilk 18 beyiti Mevlana’ya ait olup sonrası yineMevlana’nın ağzından söylenen temsiller vehikayeler şeklinde olup Hüsameddin Çelebitarafından yazıya geçirilmiştir. Ayrıca MesneviMevleviliğin de temel ve öğretici kitabı olarakkabuledilir.

Mevlevilik ise kurumsallaştırılmasıMevlana’nın ölümünden sonra olan fakatMevlana tarafında ana hatları belirlenen vetemeliatılanbir tarikattır.ZamanlaMevlana’nınfikirleri yayıldı ve toplantılarına katılmakisteyenlerin sayısıarttı.Bukişilerinbazıları İranveArabistangibiyabancıülkelerdengeliyorlardı.Mevlana toplantılara düzen vermek için bazıkurallar koydu. Bu düzen Mevlevilik tarikatıritüellerinin kökenini oluşturacaktı. Gönüldostu Şems’i kaybettikten sonra Mesnevi’yiyazdırır.OğluSultanVeled talebesiHüsamettinÇelebi ve ardından gelenler bunu geliştiripönce Anadolu’ya daha sonra da diğer yörelere

yaymışlardır.Mevlana’nın torunlarındanbiri deKütahya’da Dönenler Camii’nde yatmaktadır. Mevlana’nın oğlu SultanVeled postnişin(şeyh)olduktansonrabirtarikatmerkezi(tekke)inşa edildi. Bu tekkede Kur’an ve Mesneviokunuyordu.BöyleceMevlevilik sufitarikatlardanbiri haline geldi. Mevlana’nın yakınları vedostlarınındefnedilmişolduğuKonya’dakiYeşilKubbe(Kubbe-iHadra) tarikatınmanevimerkezihalini aldı. Bugün de pek çok Müslüman butürbeyiveyanındaki tekkeyiziyaret etmektedir. Mevleviliğinin başlangıcında sema ayini dervişlerin vecde gelmesiyle başlıyordu. UluArifÇelebi zamanında semadanönceKur’anvegazellerokunmayabaşladı.SemaayiniMukabeledenilen günümüzdeki şeklini 15. yüzyılda PirAdilÇelebizamanındaaldı.

Osmanlı padişahlarının çoğunun daMevleviliğe sıcak bakmaları sayesinde hattabazılarınınMevleviolması sayesindeMevlevilikfaaliyetleri cumhuriyetin ilanına kadar sıkıntıçekmedenyürütülmüştür.


Şeb-i Arus genel olarak MevlânaCelaleddinRumi’ninölümyıldönümüneverilenisimdir. Şeb-i Arus’u detaylıca anlatmadanönce ünlümutasavvıfMevlevi yolunun öncüsüMevlânaCelaleddinRumi’yi tanıyalım.MevlânaHorasan’ın Belh bölgesinde doğmuştur. Babası«Sultan-ülUlema” sıfatıyla tanınanMuhammedBahaeddin Veled ; annesi ise Belh EmiriRukneddin’inkızıMü’mineHatundur.Babasınınölümünden sonra hayatının büyük bölümünügeçireceğiKonya’yagelmiştir.BuradaünlüeseriMesnevi’yi yazmıştır. Hayatını tasavvufa veMesneviliğe adayan Mevlana 17 Aralık 1273’derabbineduyduğuaşktandolayıŞeb-iArus(DüğünGecesi) dediği günde vefat etmiştir. LakabıCelaleddin’dir. Bir diğer lakabı olan Mevlâna(Efendimiz) iseonuyüceltmekiçinsöylenmiştir.Hüdavendigar,MollaHünkar,Molla-yıRumgibilakaplarıdavardır.

Yukarıda da belirttiğim gibi Mevlânakendi ölüm gecesine rabbine duyduğu aşktandolayısankisevgilisinekavuşacağıgünmüşgibidüğüngecesimanasınagelenŞeb-iAruzdemiştir.HerseneAralıktarihinegelenbugünetkinliklerdüzenlenir. Bu güne aynı zamanda Arapçadadüğün gecesimanasına gelen Leyletü’lArus dadenilir.

Mevlâna bir eserinde “Ölümümüzdensonra mezarımızı yerde arama, arif kişileringönlündedir bizim mezarımız. Burada ölümtezahürediyorsadaoradadoğumdur.”der. İşteMevlâna ölümün sadece bu fani dünyadan göçolduğunuengüzelşekildeanlatmış.Asılhayatınölümle başladığını da vurgulamıştır. Mevlânabaşkabireserindeşusözlerisöyler:Ölmekşeker

gibi tatlıbir şey, canı senaldıktansonra seninleoluncadatatlıcandandatatlıdırölüm.Mevlânabu sözlerinde ise rabbinden gelen ölümün bileşekergibiolduğunuçünküsonundaensevgiliyeulaştıran bir vasıta olduğunu düşünmüştür.Böylelikle bizim o çok korktuğumuz ölüme çokbaşkabirboyutkazandırmıştır.

BizbugecedeMevlâna’nıncanınınbedenkafesinden kurtularak aslında döndüğü günüyad ederiz. İşte Mevlâna bu geceye “VuslatGecesi” der. Çünkü canı o çok sevdiği rabbinekavuşmuştur.

Yazımı son olarak tüm bu yazdıklarımınözeti olan Mevlâna Celaleddin Rumi’ningazellerindenbirparçaylasonlandırmakisterim.

Öldüğüm gün tabutum götürülürken, bende bu dünya derdi var sanma…

Benim için ağlama, yazık, vah vah deme;

Şeytanın tuzağına düşersen, o zaman eyvah demenin sırasıdır,

Cenâzemi gördüğün zaman firâk, ayrılık deme,

Benim kavuşmam, buluşmam işte o zamandır,

Beni toprağa verdikleri zaman, elvedâ elvedâ demeye kalkışma,

Mezar, cennet topluluğunun perdedir.

Şeb-i Arus

Erkam ÜNAL


Müslümanlıksizigayetsıkı,gayetsağlam,

Bağlamaklazımiken,anlamadım,anlıyamam,

Ayrılıkhissinasılgirdisizinbeyninize?

Fikr-ikavmıyyetişeytanmısokanzihninize?

Birbirindenmuteferrikbukadarakvamı,

Aynımilliyetinaltındatutanislam’ı,

Temelindenyıkacakzelzele,kavmiyettir.

Bunubirlahzaunutmakebedihaybettir...

Arnavutlukla,Araplıklabumilletyürümez..

Sonsiyasetsebu!Hiçböylesiyasetyürümez!

SizibiraileefradıyaratmışYaradan;

Kaldırınayrılıkesbabınıartıkaradan.

Sizbudavadaikenyoksa,iyazen-billah,

Ecnebilerolacaksahibimülkünnagah.

Diyedursunatalar:‘Kal’aiçindenalınır.’

Yokkihiçbirkişiden...Millet-imerhumesağır!

Birdeğilmahvedilendevlet-iislamiyye...

Girdileraynısiyasetlebütünmakbereye.

Girmedentefrikabirmillete,düşmangiremez;

Topluvurdukçayürekler,onutopsindiremez.

Bırakıneskihükümetlerimeydandakiler

Yetişir,şöylebakıpibretalanvarsaeğer.

işteFas,işteTunus,işteCezayir,gitti!

işteIrak’ıdataksimediyorlarşimdi

BİR ŞİİR BİR YORUM

C.Mehmed Akif BALCI


İstiklal şairimiz Mehmed AkifErsoy’un 1923 yılında kaleme aldığı, içindebulunduğu devletin tarumar olmuş durumvegidişatınabirtepkiolarakdoğan,bukötüdurumdaki düşünce tarzlarından yanlışgördüğü bazı noktaları eleştirmek amacıylave bahsi geçen dönemdeki hali kendi bakışaçısından gördüğü tehlikeyi tavzih etmekistediği şiirdir. Bilindiği üzere bu canhıraşdönemlerde I.Dünya savaşınarsistBatı’nınbirtakımdesiseleriylekaybedilmiş,Mondrosve Sevr gibi antlaşmalarla devletin hertürlü gelirlerine, kaynaklarına el konulmuş,ordusu dağıtılmış, kurumları işlemez hâlesokulmuşveneredeyseyaşamabileelindenalınmak istenmişti. Bu olayların akabindeKurtuluş Savaşı’nın cansiperane verilmesiisemübremidi.Ersoy’undurumuböylesinekötübirraddeyegetirmişolduğunainandığımesele ise ‘kavmiyyetçilik’ veya ‘ulusçuluk’mefkuresidir.

BİÇİM

Şiir biçim zaviyesinden tadkikedilecek olursa, aruz ölçüsünün kullanılmışolduğu anlaşılacaktır. Beyitler şeklindeyazılmış olan şiir, aruz ölçüsünün yanındaşairin genelde tam kafiye ve yanında redifkullanmış olması hasebiyle cazibesini herdaim yüksek düzeyde tutmayı başarmıştır.Kafiye ve redifin böylesine bir ustalıklaisti’mal olunmuş olması ve bazı beyitlerinkendi içinde ses tekrarı yapılmış olması,elbette şiirin tekrar ve tekrar okunmasınavesileolacaktır.

FİKİR VE KONU

Osmanlı Devleti’nin çok uluslu birdevlet oluşu malumdur. Yüzyıllar boyuncabu uluslar müslümanlar ve gayrimüslimlerolmak üzere iki ‘millet’ olarak yaşamayıbilmişler, ancak 1789 Fransız İhtilaliyleyayılan ulusçuluk akımı elbette tek birOsmanlı çatısı altında yaşayan farklı etnikunsurların düşünce tarzlarında birtakımdeğişiklikleryapmıştır.Bunlaraörnekolarakherulusunkendisiniötekiuluslardanüstüngörmesi verilebilir ki bu, devlet içindekietnik çatışmanın başlamak üzere olduğunabirdelildir.Zatenzayıflamaktaveeprimekteolanyapı, buna ilavetenbu tür çatışmalarlayüzyüzekalıncadurumçokdahavahimbirhalalmıştır.

1914 yılında Osmanlı Devleti’ninittifak devletlerinden taraf savaşa iştirak


etmesinin akabinde, bazı uluslarınkendi bağımsızlıklarını ilan etmek içinisyanlara kalkışması, zaten gidişatıOsmanlı içinpekdeiyiolmayansavaşıntemelli kaybedilmesine sebep olmuş vebudadevletinyıkılmasındakisondarbeolmuştur.

İşteşairimizMehmetAkifErsoy’uneleştirdiğidüşünce,devletinyıkılmasındaen büyük paya sahip olan etkenlerdenbiri olan ‘ulusçuluk’tur. Ersoy şiirindeEmperyalist Batı’nın İslam Ümmeti’niiçeriden taksim ederek ‘böl, parçala,yut’taktiğinikullandığına

Diye dursun atalar: ‘Kal’a içinden alınır.’

Yok ki hiç bir kişiden... Millet-i merhume sağır

beyitinde dikkat çekmiştir. Kaleniniçindenalınması,kaleahalisininbirbirinedüşürülmesivenihayetindekaleninzayıfdüşmesiyoluylayapılmıştır.

Türk, Arap, Kürt, Arnavut,Ermeni, Boşnak’ın birbirini yemesi,belki de birbirini yerken Batı’yı mesnetbilmesi bittabi Batı muhasarasının işinikolaylaştırmıştır. Şairin gördüğü bugerçeği, ‘pan-ulusçular’ göremeyincemilletiniçinetefrikalargirmişve

Girmeden tefrika bir millete, düşman giremez;

Toplu vurdukça yürekler, onu top sindiremez

Beyitininanlattığıgerçeğintamzıttıgörülmüştür. Tüm bunların sonucundaise ağyar yine mülkün sahibi olmuş,

Cezayir’i, Fas’ı, Tunus’u ve maalesef kiIrak’ıdataksimedebilmişlerdir.

Bir diğer taraftan bakılınca da,be beyitin ikinci bercestesinde cinaskullanılmışolması,dilinenyüksekzevkderecesinde kullanılmış olduğunu işareteder. Yürekler toplu vurdukça doğacakolan kuvveti hiçbir top veya silah gücüyenemez.

GÜNCEL

Yaklaşık bir yüzyıl önce yazılmışbir şiirde günümüzdeki bazı durumlaradair pek çok teşbih yapılabilir. İslamÜmmeti’nin parçalanmasına sebep olanulusçuluk, hala ümmeti bölmeye devametmekte, bu görüşü savunan insanlar,dindaşlarına sırtlarını dönmektedirler.Sonuç olarak ise, birleşmiş bir Batıkarşısında yapılacak tek şey, birliğisağlamakolacaktır.

Bununenyakınörneğiiseyakınzamandaşahit olduğumuz 15 Temmuz darbegirişimidir. Aynı bercestede belirtildiğigibi

Toplu vurdukça yürekler, onu top sindiremez

vatandaşlarımızın çoğunun yüreği topluvurmuş, ve hainlerin ellerindeki toplaragalip gelmiştir. Birlik olunduğu sürecetümdünyanınülkenpmizveümmetimizüzerinde oynadığı oyunlar biiznillahbozulacak,vezaferbizimolacaktır.

Vesselam...


YENİ BİR FIKIH KİTABINA GÖSTERİLEN TEPKİLER “Mecelle-iAhkâmıAdliye”1 isimli eser fıkıh ilmi içinde önemli bir yer tutar.Mecelle vücudageldiği andan itibaren gerek Osmanlı topraklarında gerekse Osmanlı toprakları dışında büyük sesgetirmiştir.DolayısıileMecelleküçükmakaleleredeğilbüyükmakaleleresığmayacakkadargenişbirkonudur.2Mecelleüzerinebirçokçalışmayapılmışolmasıbununenbarizdelilidir.

Mecelle, 1800’lü yıllarda Osmanlıda var olan bir tartışmanın ürünü ve bu tartışmanın etkisisonucundakalemealınmıştır.DolayısıileMecelle’yianlamakiçinyazıldığıtarihebakmakveilm-ifıkıhhakkındabirkaç cümleyidilegetirmek faydalıolacaktır.Aksi takdirde“Mecellenedir?Mecelleniçinyazıldı?Mecelleyidiğerfıkıhkitaplarındanayıran,farklıkılanenönemliözelliknedir?Yazıldıktansonraamacınaulaştımı?”gibisorularacevapbulunamayacaktır.

1800 yılların başında Osmanlıda Ali Paşa, Fuat Paşa ve Kabuli Paşa fikirlerini şöyledillendiriyorlardı:“Fıkıhilmibugüniçinyetersizdir,problemlerimizeçareüretemiyor;fıkıh,mezheplerarası ihtilaf göstermekte ve bu bir muammalık içinde devam etmekte, diğer taraftan fıkıh kitaplarıarasındangerekliolanhükümve fetvayıbulmakoldukçazordur.Düzyazıvenesirhalindeyazılmışolmasıişidahadazorlaştırmaktadır.”

Bu paşalar, bir manada fıkıh ilminin gereksizliğini, ondan kurtulmanın yollarını arıyorlardı.Hâlbukifıkıhilmiinsanhayatınıkuşatan,ölümdenönce,ölümdensonrahattadoğumdanöncekizamanadairhükümlergetirmişbirilimdir.BunuyaparkenEhl-isünnetölçülerinegöreönceKur’ansonraSünnet-iNebevi, İcma-i Ümmet ve Kıyas-i Fukaha diye adlandırılan deliller ışığı altında gerçekleştirmiştir.Aslındabuaçıdanbakıldığında“Fıkıhilmiyetersizdir,çağınproblemlerineçözümlerüretemiyor”fikrinisavunanlarbirmanada“Kur’anvesünnetyetersizdir”demekistemişlerdir.Böylebiryaklaşımenhafiftabiriyle“Tehlike”ifadeedenbircümleolduğunusöylemektir.Sözkonusupaşalardahadailerigiderek:“İştebunun içindirki İslamfıkhı terkedilmelibununyerineFransızmedenikanun tercemeedilerekuygulamayageçilmelidir.”diyerekFransızmedenikanununageçilmesialandagayretsarfetmişlerdir.Diğer tarafta bunlara karşı ŞirvanizadeRüşti veAhmetCevdet Paşalar; yerli, İslami kökten ve fıkıhkitaplarımızdanistifadeedilerekproblemlerimizeçareüretmeninmümkünolabileceğihattabualandadört mezhebin görüşlerinden istifade ederek taknin edilmiş (kanunlaştırılmış-maddeleştirilmiş) bireserinyazılabileceğinisavunuyorlardı.VebunudabirşaheserolarakMecelle’yiyazarakbaşarmışlardır.İşte Mecelle-i Ahkâm-ıAdliyye böyle bir ortamda doğmuştur. Ancak böyle bir ortamın doğmasınaitenveyasevkedeniçvedışsebeplerdevardır.Buradabusebepleredekısacatemasederekunutulandeğerimizkonusu–Mecelle-dahadaiyianlaşılacaktır.

MECELLE’NİN DOĞUŞUNU HAZIR LAYAN AMİLLER Yukarıdatemasedildiğigibi1800’lüyıllarınOsmanlısındaİslamhukukununtartışılanbirkonuhalinegelmesiveyaterkedilmesikonusunagelinmesineelbetteiçvedışfaktörleretkiliolmuştur.

1 Fıkh-i Hükümler Mecmuası2 Geniş bilgi için: “Mirat-ı Mecelle, İslam Hukuk Tarihi, Hayrettin KARAMAN

UNUTULAN DEĞERİMİZ

MECELLE-İ AHKÂM-I ADLİYYE

Ahmet YAVUZBakırköy İlçe Vaizi


1. DIŞFAKTÖRLER

• İngiltere,Fransa,Rusya,Almanya,Avusturyagibidevletleriçişlerimizekarışarakyenimahkemelervekanunlaryapmayabizizorlamaları.

• ÖzellikleFransızMedeniHukukuntercümesindeFransızbüyükelçisiningayretleriveOsmanlınıniçindengördüğüdestek

2. İÇFAKTÖRLER

• Fıkıh kitaplarımızın düz yazı, metin halinde (kompozisyon şekline) yazılı olmasısebebi ile okunanı anlamak, uygulamak ve tatbik noktasında çok zor olduğununyaygınbirkanaathalinegelmişolması.Bunabağlıolarakdakodifikasyon3hareketimeylininartmışolması.

• Metinhalinde yazılı olan fıkıh kitaplarındangerekli ahkâmınbulunup çıkarılması,anlaşılıptatbikedilmesiiçingereklihâkimlerinbulunamaması

• Zamanın değişmesi ile örf ve âdete dayalı bulunan fıkhı hükümlerin değişmesineduyulanihtiyaç

MECELLE’NİN KALEME ALAN ÂLİMLER VE EN ÖNEMLİ ÖZELİĞİMecelle’ninyazımınabaşlanılmasıvebitirilmesi1868–1889yıllarıarasındadır.21yılgibibirçalışmasonucundameydanagelendevbirfıkıheseridir.Bueseridiğerfıkıhkitaplarındanayıran,içtevedıştasesgetirentekveenönemliözelliği‘Taknin’yanimaddeleştirilmişolmasıdır.Mecelle-iAhkâm-ı Adliye fıkıh kitabı toplamda 1851 maddeden oluşmaktadır. Bu çalışma devrin adaletbakanı ve büyük bir İslam âlimi olanAhmetCevdet Paşa’nın başkanlığında 14 kişilik birUlemaHeyetitarafındanyazılmıştır.Buheyet-Allahonlararahmeteylesin-aşağıdaölümtarihleriyleberaberverilmiştir.

1.AhmetCevdetPaşa(vefatı:1895)

2.AhmetHilmiEfendi(vefatı:1888)

3.SeyfettinİsmailEfendi(vefatı:1882)

4.FilibeliHalilEfendi(vefatı:1885)

5.ŞirvanızadeAhmetHulusiEfendi(vefatı:1889)

6.KaraHalilEfendi(vefatı:1882)

7.İbn-iAbidinzadeAlauddinEfendi(vefatı:1889)

8.ÖmerHilmiEfendi(vefatı:1889)

9.BağdatlıMuhammedEminEfendi(vefatı:1891)

10.ÖmerHulusiEfendi(vefatı:1875)

11.YunusVehbiEfendi(vefatı:1904)

12.KırımlıAbdussettarEfendi(vefatı:1887)

13.AbdullatifŞükrüEfendi(vefatı:?)

14.İsaRuhiEfendi(vefatı:1880)

3 Madde halinde yazma, Maddeleştirme


Mecelle-iAhkâm-ıAdliyye ile ilgili üzerinde durulmasıgereken önemli noktalardan biri de şudur: Bilindiği üzereMecellede toplam 1851madde vardır. Bunların ilk 100maddesifıkıh ilminin genel kuralları mesabesindedir. Günün ifadesi ilehukuknormlarıyahutevrenselhukukanlayışının temel taşlarınıoluşturmaktadır. Bunun içindir ki öteden berimedreselerimizde100maddeninezberletilmesibirgelenekhalinegelmiştir.Bu100maddeye bakıldığı zaman İslamHukukunun ulaştığımedeniyetseviyesinigörmekteyiz.Batınınulaştığıbugünkühukuk seviyesiveya BM İnsan Hakları Beyannamesi daha doğmamışken 1500seneöncesinden İslam, insanavermesi gerekendeğeri vermiştir.Batı, bugün olduğu gibi insan haklarını sadece kendi insanıiçin kullanmakta, başkaca din mensupları onları hiç mi hiçilgilendirmemektedir.Hattaonlarıinsankabuletmezkionlarahaktanısın.İşteSuriye,Filistin,Irak,Myanmargibiyerlerdeyaşananlar!Hatta kendi ülkelerinde yaşayanMüslümanlara reva gördüklerimuameleyionlarınmedeniyetseviyelerinigöstermektedir.

İşteMecellenininsanadeğerverenaltınkaidelerindenbirkaçı:

1.Mecellenindebirincikaidesinioluşturan بمقاصدها MecelledekiMirat-ı االمور tercümesiyle ‘Bir iştenmaksat ne ise hüküm ona göredir’.Yolda yürürken bir insan para dolusu bir çanta bulsa korumakmaksadıileoparayıbulduğuyerdenkaldırabilir,ancakkendinediyeniyetedecekolursaonaelsüremez.

.günahsızdırvesuçsuzitibarenandandoğduğuaslolanİnsandaasıldır.”zimmetBeraatı“االصل براءة الذمة .2Dahasonra(büyüdüğünde)suçişlersesuçlukonumadüşer.

Birdardır.dairesiharamgenişdairesihelalYanimubahlıktır.”olanasılEşyada“االصل في االشياء اباحة.3başkaifadeileİslamyasaktanyanadeğilhelaldenyana,serbestliktenyanatavıralır.

4. االسالم في والضرار الضرر “İslam’da zarara uğramakve zarara uğratmak yoktur.” gibi kurallar insanhayatınayönveistikametverenaltınkurallardır.

Buradabelirtmemizgerekenbirbaşkahususdaşudur:

NeyazıkkiMecelle-iAhkâmıAdliyeeserindefıkıhilmininbütünkonularımaddeleştirilmesineengelolunmuştur.Mirashukuku,ailehukuku,şahıshukukugibikonularyukarıdabelirttiğimiziçvedış sebeplerdendolayı -direniş, karşı çıkış itirazları nedeni ile -maddeleştirilememiştir.ÖzellikleAliPaşa’nın: “Avrupaülkelerindenbirinin kanununu alıp tercüme edelimdehangisi olursa olsun.” vb.itirazlarıengelsebeplerineörnekverilebilir.57seneOsmanlıdauygulananbirMecellezamanınadaletbakanıM.EsadBozkurt’unyaptığısertkonuşmalarla17Şubat1926dalağvedildi.

ÖzetleMecelle-iAhkâm-ıAdliyeyaklaşık60yılgibibirsüreileOsmanlıdauygulanan,tatbikedilenbueser1926dalağvedilmesi,Batıdünyasıileİslamdünyasıarasındayadaherikimedeniyetarasındavarolanhakvebatılveyaküfürveİslammücadelesininbirdevamıolduğunugöstermektedir.Bumücadelekıyametekadardadevamedecektir.Bizimburadadüşünmemizgerekenşey60yıldanberiAvrupa’danhalamedetumaroluşumuzdur.Bubekleyişimizinbeyhudebirbekleyişolmasıdır.Günümüzdünyasındabugünartıkbubekleyişinmanasızveboşbirbekleyişolduğubirkezdahaaçıkbirşekildegörülmüştür.YoksabatıdünyasınınTürkiye’yeolandüşmanlığıbaşkanasılizahedilebilir.SonolarakMecelle-iAhkâmıAdliye’ninbirderskitabıolarakgerekmedreselerdegereksebütünimamhatiplerde,ilahiyatfakültelerindehattahukukfakültelerindeokutulmasınıYüceRabbimdenniyazederim.


SAFAHAT IŞIĞINDA GÜNÜMÜZ SORUNLARI

Her gün çeşitli sıkıntılarla yüzleştiğimizve sık sıkbuproblemleri tartıştığımızbir çağdayaşıyoruz. Ve maalesef ki bu tartışmalar genelolaraköznelveyahayalikavramlarınzikredildiğive tartışma sonunda da herkesin bir şeykazanmadan kalktığı sohbetler olmaktan öteyegidemiyor.Bununengüzelörneğinideşuşekildegörüyoruz ki: Yüz sene önce yazılmış herhangibir kitabı okuyuncadert yanılan, sızlanılan tümsıkıntıların maalesef ki günümüzde de devamettiğini anlıyoruz. İşte bugün bu sıkıntılarızamanında en iyi şekilde irdeleyip, kelimeleredökenİstiklalŞairimizMehmetAkifErsoyışığındatekrar bir irdeleyelim ve anlayalım istedim. MehmetAkif’ianlamadanönceyaşadığızamanaveozamanınolaylarınakısacagözatmakgerekir:

20. yüzyıl başında meydanaçıkan 1908 devrimi ile ortaya çıkanİslamcılar üç grupta incelenebilir: 1- Derviş Vahdeti’nin başında bulunduğuİttihad-ı Muhammedi Cemiyeti 2- Cemiyet-i İlmiye-i İslamiye adlı derneketrafında toplanan ve liderliğini Mustafa SabriEfendi gibi muhafazakârların yaptığı grup 3-Sırat-ıMüstakim/SebilürreşaddergisietrafındatoplananyenilikçiMüslümanaydınveulemaAkifbunlardan3.fırkayabağlıolsadaonundüşüncesiİslam’ı milliyetçilik etkisi altında bırakmadankapsayıcı olmasını tekrardan sağlamaktı.MüslümanlarıyozlaştıranşeyOsmanlı’yıyıkanlaraynıydı:taklit,cehalet,atalet,esaret.

Akif’e göre bunların arasından bizi

çöküşe götüren en büyük neden körü körünetaklittir. Çünkü batı taklit edilmeye çalışılırkenbizi biz yapan değerlerden vazgeçilmiştir.Nitekim Mehmed Akif bir konuşmasında: “Dinî taklit, dünyası taklit, adatı taklit, kıyafetitaklit, kelamı taklit, hülasa her şeyi taklit birmilletin efradı da insan taklidi demektir kikabil değil, hakiki bir heyet-i içtimaiye vücutlagetiremez;binaenaleyhyaşayamaz.”

Yinebizisonasürükleyendiğerbiretkenisecehalettir.Vebunungetirisiolarakdaiktisattagerilik,dışabağlılıktır.BukonuhakkındadaAkif:

“Kurtuzaklardanbakar,dalgıngörürmüşmerkebi, saldırırmış ansızın yaydan boşanmış ok gibi, Lakin aşk olsun ki aldırmaz da otlarmış eşek, Sanki tavşanmış gelen yahut kılıksız köstebek! Kar sayarmış bir tutam ot fazla yutmayı... Hasmı, derken çullanırmış yutmadan sonlokmayı!..”

“Eyvah! Bu zilletlere sensin yine illet... Ey derd-i cehalet, sana düşmekle bu millet, Birhalegetirdinkinedinkaldı,nenamus!”

Gerçektenbukadar acı veuzunbir olayancakbukadargüzeltasviredilir.

BirbaşkaşiirindeAkifİslamDünyası’nıokadargüzelözetliyorkibunun100yılöncesineaitolduğunainanmakzor.

“Bilirsiniz ki: Mısır, kainat-ı İslam’ın O sıska gövdesin üstünde adeta kafası;

M.Halit YÜRÜK


Diyar-ıHind ise,göğsündekalbihassası; Sizinkiler de, kımıldanmak isteyen koludur. Kiboşbırakmayagelmez,neolursakorkuludur! Biz İngilizler olup hali önceden müdrik; O beyne pençeyi taktık, o göğse yerleştik. O halde bir kolu kalmış ki bizce çullanacak, yolundadır işimiz bağladık mi kıskıvrak! Hem öyle zorla değil, çünkü ‘fikr-i kavmiyyet’ Eder bu gayeyi teshile pek büyük hizmet. O tohmu la’neti baştan saçıp da orta yere, Arap’la Türk’ü ayırdık mi şöyle bir kere, Ne çarpınır kolu artık, ne de çırpınır kanadı; Halife’nindekalırsadebirsevimliadı!”

Akif’in sertçe karşı çıktığı konulardanbiri de aşırı milliyetçilik, diğer bir deyişlekavmiyetçiliktir. Bu sorunun da hala İslamDünyası’anekadarzararlıolduğunudüşünerekAkif’inmısralarınıokumayadevamedelim.

“Müslümanlıksizigayetsıkı,gayetsağlam, Bağlamak lazım iken, anlamadım, anlayamam, Ayrılık hissi nasıl girdi sizin beyninize? Fikr-i kavmiyyeti şeytan mı soktu zihninize? Birbirinden müteferrik bu kadar akvamı, Aynı milliyetin altında tutan İslam’ı, Temelinden yıkacak zelzele kavmiyettir Bunu bir lahza unutmak ebedi haybettir. Arnavutlukla, Araplıkla bu millet yürümez. SonsiyasetiseTürklük,osiyasetyürümez.”

“Girmeden tefrika birmillete, düşman giremez; Toplu vurdukça yürekler onu top sindiremez.” Gerek kürsülerde, gerek kitaplarındasürekli bu eksiklerin üzerine parmak basanAkif, sürekli ümmetten silkinmesini, taklitçiliği

bırakmasını,Avrupa kültürünün tamamı yerinesadece fenni yönden gelişmiş özelliklerininalınmasını istemiş ve bunu da şiirlerinde ihmaletmemiştir:

“Yıllarca, asırlarca süren uykudan artık, Silkin de muhitindeki zulmetleri yak, yık! Bir baksana: gökler uyanık,yer uyanıktır; Dünyauyanıkkenuyumakmaskaralıktır!”

“Çünkü milletlerin ikbali için evladım, Ma’rifetbirdefazilet,ikikudretlazım.”

“Olmazya...Tabi’i...Biriinsan,birihayvan! Öyleyse, “cehalet” denilen yüz karasından, Kurtulmaya azmetmeli baştanbaşa millet. Kâfi mi değil yoksa, bu son ders-i felaket? Son ders-i felaket neye mal oldu? Düşünsen: Beynin eriyip yaş gibi damlardı gözünden! “Son ders-i felaket” ne demektir: Gelmezse eğer kendine millet, gidecektir! Zira, yeni bi sadmeye artık dayanılmaz; Zira;buseferuykuölümdür:Uyanılmaz!”

Mehmet Akif’ten seçmelerle günümüzsorunlarını bir parça incelemeye çalıştık.Ancak bunları okuduktan sonra bize düşenyüz yıldır süregelen yanlışları tekrar yapmakyerine, hayatımızı Mehmet Akif, Necip Fazılgibi üstatların ışığında hayatımıza çeki düzenvermekvebaşta“emr-ibi’lma’rufusnehy-ian’ilmünker” olmak üzere tüm hayatımızı İslamiahlak çerçevesine oturtmaktır. Yazdıklarımızınsadece bir tadımlık olduğunu, Safahat’ın bunlargibimükemmeldahapekçokşiiribarındırdığınıhatırlatıyor;raflardatozlanmasüresininbittiğineinanaraksiziAllah’aemanetediyorum.


Din istismarıHabil ileKabil den berisüregelen insanların veya toplumların dinalgısını kendi amacı içinkullanmaeyleminedenir bu konuda özellikle dini istismareden kişilerin çoğunlukla hayatı yararcı(pragmatik) bir bakış açısıyla bir başkadeyişle her türlü metadan yararlanmayaçalışma amacı içinde olduklarını görürüz.bu kişilerin dini duyguların istismar etmeeğilimleri çevrelerinde en çok etkisi olanolgunun din olmasından dolayıdır .Nitekimbukişilerhayatlarındaençokbaskıyıdindendolayı hissetmişler ancak en çok faydayı dadindenkazanmışlardır.Buçerçevedebirdinistismarcısının temel amacı en basit örneğiilehayattagördüğüengüçlüolguolandinibir silah bazen de bir zehir gibi kullanarakinsanları etkilemek yahut onların kuvvetleriilebaşetmeksuretiileonlaraensevdikleriileyaklaşarakonlarıköleleştirmektirkiinsanoğluözellikle Kabil'in cinayetinden sonra şununfarkınavardıkikendiamacınıgerçekleştirmekiçininanmasabileodinikullanabiliryinebutürkişilerçoğunlukladininüstünlüğüaltındaezilmişancakbununaltındakalmayıkendineyediremeyen kişilerdir. Nitekim bu kişiler

insanlar üzerinde etkilerini arttırabilmeleriiçinsalihkimselergibiveyahutdinalimigibigözükerek Öncelikle kendilerini toplumakabulettirirlervebizbununilkörneklerindenbiriniKur'an'daSamirikıssasıilegörüyoruz.

Ayrıca bu tür istismarcı kişilerçoğunlukladiniotoriteboşluklarındanyahuthalkınsafiyaneduygularıileoynayabileceklerialanlardaortayaçıkarlar.Samiri,MüseylemevebirimparatorluklararasıistismarcıolarakHasanSabahöneçıkanörneklerdendir.Şimdiİslami literatürde geçen Samiri modeliniinceleyelim.

İlk istismarcı: Samiri

Kuranı Kerim'de Taha suresindebahsedilmektedir kendisinden. Kendisi HzMusa'nınvahiyalmakamacıylaTurDağı'nagittiği zaman ve yerine Hazreti Harun'unbıraktığın zaman ortaya çıkmıştır. Ziyneteşyalarından altın bir buzağı inşa ederekinsanları putperestliğe çağırmıştır Buradadikkat çeken ayrıntı ise Kur'an'a görebuzağınınsesçıkarmasıvealtındanyapılmış

DÜNDEN BUGÜNE DİN İSTİSMARCILARI

M.Said AKCA


olmasıdır.BunoktadaSamiri'ninbuzağıyıendeğerlimadendenyapmasıvebubuzağınınses çıkarması özelliği ilgiyi üzerine çekmeamacıylayapıldığınıgöstermektedir.Nitekimtarihe bakıldığı zaman Yahudi toplumubirinciolarakaltını(parayadüşkünbirtoplumolmalarınedeniyle)Samiriiçindebulunduğutoplumun en değer verdiği nesne ile inşaederek insanların ilgisini çekmeye bir başkadeğişleonlarıdaharahattavlamakamacıylabuzağıyıaltındaninşaetmiştir

AyrıcaçoğuİslamaliminegöreSamiriisrail oğulları'nın ileri gelenlerindendir.Bu nedenle toplum üzerindeki otoritesinibu şekilde yeniden sağlamaya çalışmışolabilir. Nitekim Zemahşeri Samiri ‘ninaslen ineğe tapan bir topluluktan geldiğinikaydetmektedir.BuçerçevedenbakıldığındaiseSamiri'nineskiinançlarınıterkedemediğiniancakHazretiMusaAleyhisselam'ınotoritesinedeniylemünafıkolmayıtercihettiğiveenküçük boşluğu değerlendirmeye çalışarakeskiinancınıtoplumaempozeetmeyeçalışanbir“darbeci”profilikarşımızaçıkmaktadır.

Bu noktada Samiri ve Samiri'nindiğertürevlerinindinebakışaçılarıüzerindedurmak istiyorum. Samiri’nin bakış açısıbir dine nasıl yararcı( pragmatik( açıdanyaklaşılabileceğini göstermektedir. Örneğin

Samiri ‘nin buzağısını ziynet eşyalarındaninşa etmesi onun dini olgulara pragmatikaçıdan yaklaştığını ,insanlar indiğindedeğerliolanolgularındiniboyuttadadeğerifadeedebileceğinibirbaşkadeğişlemaneviolgularıinsanlarıyönetimiaracıolarakkabulettiği içindiniögelerisayılabilenölçülebilenolgularsaymaktaolduğunugörmekteyiz.

Müseyleme el kezzap

Arabistan Yarımadası'nın nüfuzlukabirlerinden birinin lideri olanMüseylemeİslam'ın ortaya çıkışı ile birlikte kabileiçerisindeki otoritesini birçok kişininMüslüman olması nedeniyle kaybetmiş vebununüzerineKabilesiüzerindekiotoritesiniyeniden sağlamak için Medine'ye giderekrasul ile dini “bölüşmek” için anlaşmayaçalışmıştır ancak başaramayınca köşesineçekilmiş,sonraMüseylemeileResularasındamektuplaşmalar gerçekleşmiştir, rivayetleregöre Müseyleme bu mektuplardan birindeİslamı kabul etmiştir ancak sonrasında yinefesadı yaymaya çalışmıştır. Çünkü bir dinistismarcısınınenönemliözelliklerindenbiride her zaman ilgi odağı olmak istemesidir.Bu amacı uğruna kimi zaman kıtalararası“hicret” adı altında yolculuklar düzenler,kimizamanzühtvetakvasınıgöstermekiçinkürsülerdegözyaşılarınaboğulur,bayılır,kimizaman cennetten arsa satar , kimi zamanise dine “yenilik” adı altında çeşitliputlaştırmalara, “mehdilik” adı altında yeniotoriteler ihdas etmeye çalışır ki toplumiçerisindeki “popülaritesini” kaybetmesin,bu“süperegonun”altındakizayıfkarakteriortaya çıkmasın. Zaten bir din istismarcısıçoğunlukla zayıf bir karaktere sahiptir. Bunedenledirkihayatındakiengüçlükavramayanidinebirsülükgibiyapışır.Böylecehayatıboyuncahemonaengelolanhemdeençokkazancı barındırdığını gördüğü dinden buşekildeintikamdaalmışolur.

Yukarıda zikredildiği gibi toplumüzerindekiotoritesiniyenidenkazanmakiçinbuseferderesuleİslamıkendikabilesiileKureyşkabilesiarasındabölmeyiteklifetmiştir.Ancak bunu reddetmesi üzerine kabilesine


geri dönmüş ve Resûl'ün vefatından sonraHazreti Ebubekir’in hilafeti sırasında isyanetmiştir.Bu davranışı bize bir istismarcının“otorite boşluğundan yararlanma” özelliğinigöstermektedir. Nitekim ilk istismarcılardanolanSamiri’dedegörmekteyiz.

Yemame Savaşı'ndan önce iki kezİslam ordularını yenilgiye uğratmıştır. Enson Halid Bin Velid kumandasındaki İslamordusu Yemame denilen yerde Müseyleme‘yiyenmiştir.BirrivayetegöreMüseylemeyiHazretiVahşiöldürmüştür.

Bunoktada

Rasul zamanında ortaya çıkanMuseyleme profili kim Samiri ‘den berideğişmeyen bir profildir. Nitekim Samiriözellikle Yahudi toplumunda çok önemli biryerişgaledenaltınıİlgiçekmekiçinkullanırkenMüseyleme dinin kureyş ile kendi Kabilesiarasında bölüştürülmesi hususunda aynıtürdebireylemtarzıilehareketetmiştirşöylekiMüseylemeO zamankiArap toplumundaönemlibiryerteşkiledenkabileciliğikullanarak

kendiKabilesiüzerindehemdinihemdesiyasialandabirotoritekurmayaçalışmıştır.Ayrıcabazı rivayetlere göre kendi peygamberliğiniilan eden bir kadın ile evlenmesi insanlarüzerindekietkisiniarttırmayayöneliktir.Dahaöncedebahsettiğimizgibidinistismarcılarıenönemlisilahlarındanbirideprestijdir.Seyyid,imam,peygambergibisıfatlarıistismarederekkendilerini toplum gözünde yüceltmeyeçalışırlar .Bir din istismarcısı Samiri veMüseyleme örneklerinde gördüğümüzgibi din istismarcıları halkın eğilimlerinigelenekleriniörfleriniveinançlarınıkullanarakhalkın gözünde kendilerini kutsallaştırmanoktasında birleşirler Müseyleme Rasul’ünotoritesini yıkamayacağını görünce ve halkgözündeki popülaritesini kaybedeceğinianlayınca popülaritesini yeniden kazanmakiçinRasul’ükabulettiancakotoriteninelindenkaybolduğunuİslamıgeçtiğinigörüncedebusefer de Rasul’e otoriteyi paylaşmayı teklifetti.Budavranış şekliMüseyleme ‘ninResulkarşısındaki acizliğini gösterir.Bu kendisinide Rasul gibi toplum karşısında saygıdeğerbir kişi haline getirme çabasıdır. Bu sayedetoplum gözündeki eski statüsünü yenidenyakalayabilecektir Ancak bu çabası da boşaçıkmıştır. Peygamberin vefatından sonrakaybettiği statüsünü yeniden kazanmak içinhareketegeçervepeygamberliğiniilaneder.

Bazı rivayetlere göre zinayı serbestkılmış sabah ve akşam namazlarınıkaldırmıştır. bu eylemleri toplum üzerindekaybolanotoritesinisağlamakiçinİslamıılımlıhala getirmeye çalışmıştır. Yine bu noktadabu tür kişilerin tipik davranışlarından birinigörüyoruz. İnsanları kendine bağlayabilmekiçin, insanların zaaflarından yararlanmataktiği. Bilindiği üzere insanlar çeşitlieğilimlerüzerineyaratılmışlardır.Kimi insanmal konusunda zayıfken , kimisi de içkikonusunda zayıftır. İnsanın dini eğilimlerideböyledir .Kimisi ibadetten ,zühttenzevkalırkenkimisifıkıhtanzevkalır.İştebunedenledini ibadetlere önem verdiği müezzin tayinettiği ve şarabı yasakladığına dair rivayetlerde mevcuttur. Din istismarcısı aslında birtoplumu çok iyi okur. İşte bu nedenle biristismarcınınizindeoncainsancihatettiğini,


rabbinehizmet ettiğini sanır, hatta buyoldaölenlerişehitdahiaddeder.

Bir din istismarcısının en büyükproblemi kendini nasıl tanrılaştıracağıdır.Eğerbunubaşarabilirseinsanlarhakkahizmetedercesine ona hizmet edecektir.Nitekiminsan, eğer kendini bir olguya inandırır vebu olguyla duygusal ve pragmatik bir bağkurarsa;aklınıdevredençıkararakbuolguyatapmayabaşlar.

Aynı zamanda bu rivayetlerdenyola çıkarak Müseyleme’nin Resulü taklitederek toplum üzerindeki etkisini yenidenelde etmeye çalıştığını tek amacının dindeğil insanları etkileyerek kendi otoritesinitoplumüzerindeyenidensağlamakolduğunugörmekteyiz .Hatta bir ara otoritesini(Yani insanlar üzerindeki etkisini )o kadarkuvvetlendirdi ki İslam ordularını iki kezyenme kuvvetine ulaşmıştır. Ancak tümbunlararağmenhakbatılıyenmiş,MüseylemeHz.Vahşi’ninmızraylacanvermiştir.

Hasan Sabah

Babası Şia bilginlerinden olan HasanSabbah'ın şianın merkezlerinden biri olanKum şehrinde doğmuştur. 17 yaşına kadar

İmamiyeye bu yaştan sonra bir Fatımımisyoneri nedeniyle İsmailiye mezhebinegeçerekFatımiDevletiiçinçalışanbirmisyonerolmuş, Maveraünnehir bölgesinde İsmailİmisyonerliği yapmıştır Fatımi Devleti'ndekihalife değişimi nedeniyle Alamut Kalesineçekilerekkendidevletinikurmuştur.Buradankendimisyonerlerineğiterekçeşitlisuikastlersebepolmuştur.BusuikastlerdenenönemlileriNizamülmülk ve Melikşahtır. Tüm çabalararağmen öldürülemeyenHasan Sabbah, 1124yılındaAlamutKalesi'ndeölmüştür

İsmail'i mezhebine tabiiyetinindensonra kendini İsmail'i öğretisini yaymayaadamıştır .zaten İsmail öğretis isiyasi biröğreti olduğu için , Hasan Sabbah'ın FatımiDevleti ilearasıbozulduktansonra İsmailiğiiyi kendi yararına kullanabileceğini anlamışve İran'da ismaililiği kabul etmemekiçin direnen bir halkı 3 senelik bir uğraşneticesinde kendine bağlamıştır Burada birdin istismarcısınınenönemliözelliklerindenbiri olan Azim faktörünü görüyoruz Öyleki bir din istismarcısı kendi egosunu tatminetme aracı olan azim en sonunda kendinitatminedebileceğinedairgüvenineticesindeortaya çıkar .Hasan Sabbah'ın en önemliözelliklerindenbirisidekendiyolunukendineinandırmasıdırki,SelçukluveFatımiDevletlerigibidevrinİkisüpergücünükarşısınaalmışve bundan hiç çekinmemiştir çünkü kendiside yoluna inanarak hem egosunu hem dekurduğu sistemle misyonerlerin egolarınıtatmin etmiştir. Bu sayede çevresinde birçok insan toplamayı başarmıştır .Özelliklemisyonerlerin Haşhaş ile tatmin etmesionların Hem ona olan inancını pekiştirmişhemdeheristismarcınınyaptığıgibiOnlarında onların tatmin olmasını sağlayarakihanet duygularını ortadan kaldırmıştırHasan Sabbah’ınbir din istismarcısı kılanbaşka bir özellik ise misyonerlere eğitimive öğretimi yasaklamasıdır. Nitekim hiçbiristismarcı sorgulanmak istemez bu nedenleya yöneticilerin yerin el ile uğraşacak birkonuveriryahutonlarıeğitimdenuzaktutarveyahut da onları aşırı gereksiz bilgiler veritüeller ile meşgul ederek düşünmeleriniengeller.


İstanbul,

Azizİstanbul,

Cânımİstanbul…

Buyazıyıyazmadanönceşugüzelistanbul’unhangigüzelliğiniyazsamdiyeçokdüşündümvebunudüşünürkenyazınınkonseptinideazçokkafamdaoluşturdum.Şusonucavardım;Kısabilgilervererekçokyerintanıtımınıyapacağım.Zirabucennetşehringüzellikleriarasındaseçimyapamayacağım.

1-EMİNÖNÜ

Eğerİstanbul’ageldiysenizveEminönü’negitmediyseniztamolarakİstanbulhavasınıalmışsayılmazsınız.Balıkekmekyemezsenizmidenizogüzelliktenmahrumkalacak.HemucuzalışverişyapmakiçindeEminönübiçilmişkaftan.

2-GALATA KULESİ

HarikabirmanzaraistiyorsanızGalataKulesitamdasizegöre.Yerliziyaretçileriçinkuleye

çıkmaücreti6.5tliken,yabancıziyaretçileriçin13tlolarakbelirlenmiş.Eğerparanızvarveaçsanızrestoranındandayararlanabilirsiniz.

3-RUMELİ HİSARI

OsmanlıdönemindeİstanbulfethisırasındaAnadoluHisarı’ndanhalatçekmekiçinyapılmışolanetrafıkalelerlekaplıRumeliHisarıbugünençokziyaretedilenyerlerdenbiridir.AilenizialıpbirPazarkahvaltısınadagötürebilirsiniz.

4-ÇIRAĞAN SARAYI

Eskiismi“BeşiktaşSarayı”olanveSultanAbdülaziztarafındanyaptırılanÇırağanSarayıbüyükbirihtişamevegörkemesahip.BugündüğünbalogibietkinliklerekucakaçanÇırağanSarayıcebinizideçokseviyor.

İSTANBUL GEZİ REHBERİ


5-KAPALI ÇARŞI

Çokeskibirtarihesahipolupaynızamandaherşeyiarayıpbulabileceğinizharikabirçarşı.Amasizyinedecüzdanınızasahipçıkın.

6- ANADOLU HİSARI

14y.y.daYıldırımBayezidtarafındanyaptırılmıştır.EskidenbalıkçıköyüolanAnadoluHisarışimdirenklievleriiledikkatçekiyor.TamdaRumeliHisarınınkarşısındabulunuyor.

7-SÜLEYMANİYE CAMİİ

İstanbuldeyinceaklazatencamilerigeliyor.Hiçşüphesizbucamilerarasındabircamiivarki

tambirmühendislikvemimarlıkharikası.EvetSüleymaniyeCamiindenbahsediyorum.Sakıngörmedendönmeyin.

8-AYASOFYA MÜZESİ

BizanszamanındaHıristıyanlarınenönemlimekanözelliğinesahipolanAyasofyaFatih’incamiyeçevirmesindensonrabizimiçinbüyükönemtaşırhalegeldi.Sadeceİstanbul’undeğildünyanınenönemliyapıtlarındanAyasofyaMüzesigörmenizgerekenyerlerarasında.

9-YEREBATAN SARNICI

Bizansdönemincebüyükbiryerkaplayan,imparatorlarınikametettiğibüyüksarayvebölgedekidiğeryerleriçinsudeposuolarakkullanılmıştır.Şuançokkapsamlıbirtadilatabaşlanmıştır.


10-GÜLHANE PARKI

Tartışmasızİstanbul’unengüzelaçıkhavamerkeziolanGülhaneParkıOsmanlıdönemindeTopkapıSarayınınhasbahçelerindenbiriydi.Güzelvakitgeçirmek,yürüyüşyapmakiçintamdasizegöre.

11-TOPKAPI SARAYI

1478yılındaİstanbul’unFatihiFatihSultanMehmettarafındanyaptırılanTopkapıSarayıkonumu,ihtişamıvemimarisiylebüyüleyicibiryapı.BirçokpadişaheviolanTopkapıSarayı,günümüzdekutsalemanetlergibipekçokönemlideğeredeevsahipliğiyapıyor.Buyüzdendirkiheryılmilyonlarcaturistburayauğruyor.

12-MİNİATÜRK

BirçokeserinmaketininsergilendiğiyerolanminiatürkTürkiye’dekibütüngüzeleserlerinminiğinisizesunuyor.2003deaçılanminiatürkturistlerinİstanbul’ageldiğindeilkuğradıklarıyeroluyor.Eğerminiatürkegelirsenizhemenkarşısındaduranokulumuzauğrayıpbirçayımızıiçmeyiunutmayın.

Aklımagelenyaklaşık50güzeleserdenbirhülasaniteliğindekibu12esersizlerinbanagöreilkgitmesigerekenyerlerarasında.

Azizİstanbul’unazizmisafirlerinekucakaçanbugüzideeserlermuhteşembirtariheevsahipliğiyapıyor.Büyükbirkültüresahipolduğumuzubirkezdahaanlayacakvegururduyacaksınız.

M.Akif SiNAN


Okumakinsanınkişiselgelişiminisağlayan önemli etkenlerden biridir;insanındüşünceyapısını,hayaldünyasınıgeliştirir, sözcük dağarcığını arttırır,insana bilgi ve birikim kazandırır. Sporyapmakvücutiçinnasılegzersizimkânısağlıyorsa; kitap okumak da beyninkapasitesini artırmada egzersiz işlevigörmektedir.

Okuma becerisinden okumaalışkanlığına geçiş, özel bir eğitimgerektirmektedir. Okuma alışkanlığıkazanmışbirkişigününbellisaatlerindebirsüreokumayıdoğalbirihtiyaçhalinegetirir. Proje ile okumabecerisine sahipöğrencilerin güçlü okuma alışkanlığınasahip olmalarına katkı sağlayacakfaaliyetlerplanlanmıştır.

Her gün 20 dakika kitap okuyanbir öğrenci, yılda 7300 dakika kitapokumuş olmaktadır. Bu süre sonundaöğrenci yaklaşık 1.460.000 kelimeokumuşolacaktır.Buda200sayfalık29

kitabakarşılıkgelmektedir.Busayıkişiyikuvvetli okuma alışkanlığına sahip birokuryapmakiçinyeterlidir.

İnsanlarıniletişimsağlayabilmelerive kendilerini ifade edebilmelerikelimelerle mümkün olmaktadır. Etkilibir iletişim için tarafların sahip olduğukişisel kelime servetinin de yeterliseviyedeolmasıgerekir.Kelimeservetiniartırmada en etkili yollardan biriokumaktır.

Okuma, öğrencilerin okuldakiderslerde okuduklarını daha iyianlamalarına, daha iyi öğrenmelerine,birbirleriyle iyi seviyede iletişimkurabilmelerineveöğretmeninanlatmakistediğinidaha iyi anlamalarınakatkıdabulunmaktadır.

Okuma alışkanlığı, öğrencininokul başarısını etkilemektedir. Etkinokuyan ve okuduğunu anlayan biröğrencinin başarı seviyesi yüksekolmaktadır. Okuma alışkanlığının

“OKUDUKÇA”

PROJESİ

M.Fatih TİFTİKM.Eray KARABULUT


matematik, fizik gibi sayısal derslereyararı, sosyal derslere yararı kadarfazla olmaktadır. Araştırmalar okumaalışkanlığına sahip bir öğrencinin,okuma alışkanlığı olmayan aynı zekadüzeyindebiröğrenciyegörematematikproblemini %35 daha hızlı çözdüğünüotaya koymaktadır. Bu, bir saatlik birsınavdaöğrencinin20-25dakikagibiçokönemli bir zaman kazanması anlamınagelmektedir.

Okuma alışkanlığı, öğrencilerinnot ortalamalarına da yansımaktadır.Araştırmalarda okuma alışkanlığıseviyesi yükseldikçe öğrencilerin notortalamasınındayükseldiğigörülmüştür.Elbetteokumaalışkanlığıileokulbaşarısıarasındaki ilişkide tek etken okumaalışkanlığı değildir.Ancak güçlü okumaalışkanlığının okul başarısını büyükoranda etkilediği net bir şekilde ortayaçıkmaktadır.

Amacımız Türkçenin doğru vegüzelkullanılmasınısağlama,okuduğunuanlama ve anlatım becerileriningeliştirilmesinisağlamaktır.

Hedefler

Okul genelinde okunan kitap/sayfasayısınıartırmak

Öğrencilere güçlü okumaalışkanlığıkazandırmak.

Ayda 2 veya daha fazla kitapokumalarınısağlamak

Okulumuz kütüphanesindekikitapsayısınıartırmak.

Okuma hızını ve okuduğunuanlamabecerisiniartır

Okulkütüphanesineyeniçıkmışkitaplar temin edilerek okulkütüphanesinin öğrencilerimiziçin daha cazip hale gelmesisağlanacaktır.

Okuldaki bir pano, okumafaaliyetleri ödül panosu olarakdüzenlenecektir.. Belirlenensıklıklarda (haftalık, aylık veyayıllık), ödüle layık görülenöğrencilere ait resim vebilgiler sergilenip. törenlerdeduyurulacaktır. Her dönemsonunda ilk 5 öğrenciye En Fazla Kitap Okuyan ÖğrenciBelgesi ile çeşitli hediyelerverilecektir.

Cevher Grubu Oluşturmak

Okulumuzun Cevher Grubudiye adlandırdığımız öğrenci grubuylayazarların buluşturulduğu söyleşiprogramları organize edilecektir. Aylıkolarak yapılacak olan bu etkinlikteöğrencilere yazarın kendisi ve eserlerihakkında bilgilendirme yapılıp buetkinliğekatılmalarısağlanacaktır.

Kitap Özeti Defteri

Kitap Özeti Defteri etkinliğiçerçevesinde her öğrencinin bir kitapözetdefteriedinerek,okuduğukitaplarınözetlerini ve kitapların yazarları ileolan bilgileri bu deftere yazmasısağlanacaktır.Bu defterlerin kontrolüTürk Dili ve Edebiyatı öğretmenleritarafından yapılacak olup dönem sonuitibariyle öğrencilerin performansdeğerlendirmeleriyapılacaktır.


Güzelbiryüzmehavuzu

Sauna

Halısahavebasketbolsahası

Görkemlibirmimari

Tamteşekküllüsınıflar

Labaratuvarlarvebilgisayarodaları

Haliçmanzaralıiyibirkonum

Seçmehocalar

Yurtdışıprogramları

Üstdüzeydileğitimi

İlahiyatfakültesidüzeyindedinieğitim

Yüzdeyüzeyakınüniversitebaşarısı

İdealist ve öğrencisi için emekharcayan birmüdür

Deneyimliidarikadro

Ve tabi bunaltın getirisi olarak Seçkinöğrenciler

Dışarıdan bakıldığında Beyoğlu Anadoluİmam Hatip Lisesi hakkında insanlarınbildiğibazıbilgileriböylesıralayabiliriz.Birdeokuldakiöğrencileringözündenbakarsak;

Yüksek duvarlarla çevirili kaçması zor birokul

Uzunzamangurbettekalma(Anadolululariçingeçerli)

Sabahın6buçuğundauyandırma

Akşamokulaerkengirme

Akşamakadardersgörme

Herseneyenibelletmenler

Haftasonuetütleri

Yazınsıcağındakurslar

BİR “EKOL” BİR “OKUL”

A.Eyüp ARCAKLIOĞLU


Telefontoplamakutuları

Tümarkadaşlarındanayrılma

Yaşıtlarındanbiraltsınıftaokuma

Bir ortamda kaçıncı sınıfa gidiyorsundenildiğindekemkümetmekveherseferinetektekaçıklamayapmakzorundaolmakkibenceenkötüsübu

Buzorgözükenözelliklerinerağmenokulunsonsınıflarıolan 11 sınıftaokuyanyüze yakın kişinin bu sınıfa kadar devametmesi(ailesininzoruylaokuldabulunanlarısaymıyorumki onların çoğudabugörüşte)ve bunların herhangi birine etrafındanokulunuzutavsiyeedermisinçocuğumuzugönderelim mi diye sorduğunda cevabınevet olması hatta kardeşlerini burayagetirenlerinolmasıbuözelliklerinötürleyenhattabunlarıiyiyedöndürenbaşkaşeylerdedöndüğünügösterirbutuhafokulda.Tamolarakdışarıdakileringördüğüofizikişartlarveimkanlardeğilbenceçünküsabah8denakşam 5 e ve akşam 7 den uyuyana kadarbu imkanları kullanacak çok fazla vakitolmadığından haliyle geri kalan zamandabırakınhavuzumaçı aklımızagelen ilk şeyyatağayatıpgüzelbiruykuçekmekoluyor.

Ben size bu işin asıl nedeninisöyleyeyim. Bize katmış olduğu ahlakideğerlerin yanında sorumluluk bilincikazanmış dava şuuru barındıran birbirinederdini açabileceği ,birbirine baktığındaokul arkadaşı değil de birer kardeşgören donanımlı insanlar yetiştirdiği içinolabilirmimesele veya günün en bereketlivaktininAllah’ın kelamı ile iştigal edilerekdoldurulduğuiçinbelki.kendiöğrencileriniimamete geçirip arkasında namaza duranmuhterem hocalar sayesinde olabilirmi, kiöğretmenlere tecrübeli ve işini bilen kişilerolarak değil de bu şekilde bakarsak dahasağlıklıolacağınıdüşünüyorum.

Doğrudur zorluklar yaşadık, sabahuyanamadık annemizin yemekleriniözledik,sınavgecelerisabahladık,bunaldıkhatalaryaptıkkendi içimizdehaklıdaolsaksert bir dille uyarıldık içimizden gitmekgeldi bırakmak geldi pes etmek geldi amaçoğumuz etmedik zira bu zorlukların

hattımızıngerikalankısmındabize tecrübeolarak büyük bir katkısı olacağı aşikâr.Herşeyden evvelYunusEmre nin “gezdimHalepiŞam’ıeyledimilmi talepmeğer ilimgerideymişillaedepillaedep”lafınabinaenedep ve adab-ı muaşeret kurallarını nakışişler gibi karakterimize işleyen bu okuldankazandığımız en önemli şey ne olursakolalım edepli olmadığımız sürece bir hiçolacağımızdır.İlk başlarda anlaşılmasa dazamaniçindeherşeyaçıklığakavuşuyor.

HaniderleryaTürkiyedeöğretimvarama eğitim yapmıyoruz sıkıntımız bu diyebu okulun bu sıkıntıyı aştığını rahatlıklasöyleyebiliriz.

Şöylegeriyedönüpbirbaktığımızdabukadaremeğinuğraşın boşagitmediğinimezun abilerimizle yapılan çalışmalardananlayabiliriz.

Kibizimonlarlabuluşmamızyapılangüzelçalışmalardanbiridir.

Onların bize tavsiyelerindenanlayabiliyoruzki şubitmesini istediğimiz!zamanlarıilerideçokarayacağız

‘Bakbuortamıbirdahabulamazsınız’

‘ Liseyi iyi değerlendirin bu arkadaşlıklarıüniversitedebulamazsınız.

Binaenaleyh bu kadar cefanınsonucunda bu gençlik zamanlarına dönüpkeşke diyenlerden değil de geçmişegururla geleceğe umutla bakan bir nesilolacağımızakalbimizmutmeindir.Bilindiğiüzere zahmetsiz rahmet olmaz. Bugünlerinmeyvesini elbet gelecekte yiyeceğiz. VeHzAli’ninbanabirharföğreteninbinyılkölesiolurum sözü kabilince üzerimizde emeğiolan herkese dualarımızla destek oluruz.EsselamuAleyküm

Documents

Sayı 7 - 2017 Kendi Kültürümüzü Yenidenbeyogluanadoluihl.k12.tr/pdf/dergiler/vuslat-2.pdf · 2018-03-19 · “Okudukça” Projesi Bir Ekol Bir Okul 38 43 45 46 49 52 54 58