36
Schrijven voor een Schrijven voor een ruim publiek ruim publiek Persdienst K.U.Leuven Persdienst K.U.Leuven 23712 23712 [email protected] [email protected] e e

Schrijven voor een ruim publiek

  • Upload
    nanda

  • View
    52

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Schrijven voor een ruim publiek. Persdienst K.U.Leuven 23712 [email protected]. Mijn doctoraat. www.kuleuven.ac.be/doctoreren/ mijn_doctoraat.htm Populaire samenvatting Zodra datum en tijd van verdediging bekend zijn www.kuleuven.ac.be/ doctoraatsverdediging. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Schrijven voor een ruim publiek

Schrijven voor een ruim Schrijven voor een ruim publiekpubliek

Persdienst K.U.LeuvenPersdienst K.U.Leuven

2371223712

[email protected]@dcom.kuleuven.ac.be

Page 2: Schrijven voor een ruim publiek

Mijn doctoraatMijn doctoraat

www.kuleuven.ac.be/doctoreren/www.kuleuven.ac.be/doctoreren/mijn_doctoraat.htmmijn_doctoraat.htm

Populaire samenvattingPopulaire samenvatting Zodra datum en tijd van verdediging Zodra datum en tijd van verdediging

bekend zijnbekend zijn www.kuleuven.ac.be/www.kuleuven.ac.be/

doctoraatsverdedigingdoctoraatsverdediging

Page 3: Schrijven voor een ruim publiek

Waarom een populaire Waarom een populaire samenvatting?samenvatting?

In sommige universiteiten al In sommige universiteiten al verplichtverplicht

Stijgende nood aan PR voor Stijgende nood aan PR voor onderzoeksinstellingenonderzoeksinstellingen

Stijgende vraag naar verantwoordingStijgende vraag naar verantwoording Stijgende algemene interesseStijgende algemene interesse Stijgend aantal vragen van de mediaStijgend aantal vragen van de media

Page 4: Schrijven voor een ruim publiek

VaststellingenVaststellingen

Vaak is er nog een te grote Vaak is er nog een te grote terughoudendheid (artikel terughoudendheid (artikel NatureNature))

De huidige vulgariseringen zijn te De huidige vulgariseringen zijn te moeilijk (artikel moeilijk (artikel De StandaardDe Standaard))

Page 5: Schrijven voor een ruim publiek

TegenargumentenTegenargumenten

Makkelijk is niet altijd mogelijkMakkelijk is niet altijd mogelijk Geen tijdGeen tijd Niet gewaardeerdNiet gewaardeerd Specifiek over de pers: verslaggeving Specifiek over de pers: verslaggeving

over wetenschap is slechtover wetenschap is slecht

Page 6: Schrijven voor een ruim publiek

Begrijpelijk schrijven komtBegrijpelijk schrijven komtaltijd van pasaltijd van pas

PresentatiePresentatie RapportRapport AanvraagAanvraag WebsiteWebsite NieuwsbriefNieuwsbrief PromotiePromotie PersberichtPersbericht

Page 7: Schrijven voor een ruim publiek

Begrijpelijk schrijven voor een Begrijpelijk schrijven voor een ruim publiekruim publiek

==Helemaal andersHelemaal anders

gaan denkengaan denken

Page 8: Schrijven voor een ruim publiek

Voor je gaat schrijven …Voor je gaat schrijven …

Wat wil je bereiken?Wat wil je bereiken?

Voor wie schrijf je?Voor wie schrijf je?

Welk medium schakel je in?Welk medium schakel je in?

Page 9: Schrijven voor een ruim publiek

Wat wil je bereiken?Wat wil je bereiken?

Wat moet je lezer weten?Wat moet je lezer weten? Wat moet je lezer vinden?Wat moet je lezer vinden? Wat moet je lezer kunnen?Wat moet je lezer kunnen?

Wat is het centrale thema/de kern Wat is het centrale thema/de kern van je boodschap?van je boodschap?

Wat is het verhaal errond?Wat is het verhaal errond?

Page 10: Schrijven voor een ruim publiek

Voor wie schrijf je?Voor wie schrijf je?

Stel je doelgroep Stel je doelgroep vast:vast:

Wie behoort ertoe?Wie behoort ertoe? Wat weten ze?Wat weten ze? Wat denken ze?Wat denken ze? Wat doen ze?Wat doen ze? Wat kunnen ze?Wat kunnen ze? Wat lezen ze?Wat lezen ze?

keuze van het keuze van het medium medium

Page 11: Schrijven voor een ruim publiek

Klassiek communicatieplanKlassiek communicatieplan

Wie?Wie? Wat?Wat? Welk effect?Welk effect? Hoe doelgroep bereiken?Hoe doelgroep bereiken? Tijdsverloop/middelenTijdsverloop/middelen EffectmetingEffectmeting

Page 12: Schrijven voor een ruim publiek

Problemen bij communicatieProblemen bij communicatie

Er is een Er is een overaanbodoveraanbod

Lezers ‘lezen’ niet Lezers ‘lezen’ niet maar ‘scannen’maar ‘scannen’

Volledig en Volledig en genuanceerd is genuanceerd is vaak onmogelijkvaak onmogelijk

Je moet meteen de Je moet meteen de aandacht trekkenaandacht trekken

Je boodschap moet Je boodschap moet er uitspringener uitspringen

Je moet kiezen voor Je moet kiezen voor een standpunteen standpunt

Page 13: Schrijven voor een ruim publiek

Hoe ‘pak’ je een lezer?Hoe ‘pak’ je een lezer?

Hij ontdekt een mogelijk voordeelHij ontdekt een mogelijk voordeel Hij ontdekt een link naar zijn eigen Hij ontdekt een link naar zijn eigen

dagelijkse levendagelijkse leven Hij ziet een verhaal over Hij ziet een verhaal over

‘soortgenoten’‘soortgenoten’

IDENTIFICATIEIDENTIFICATIE Zoek een link met de actualiteit (het Zoek een link met de actualiteit (het

‘collectieve bewustzijn’)‘collectieve bewustzijn’)

Page 14: Schrijven voor een ruim publiek

Kies het standpunt van je lezerKies het standpunt van je lezer

Niet:Niet:‘Ik heb een fantastische ‘Ik heb een fantastische uitvinding gedaan’uitvinding gedaan’

Maar:Maar:‘U kunt voortaan een ‘U kunt voortaan een fantastisch voordeel halen fantastisch voordeel halen

uit uit mijn uitvinding’mijn uitvinding’

Page 15: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele algemene basisprincipesEnkele algemene basisprincipes Schrijf zoals je vertelt:Schrijf zoals je vertelt:

– Als je het kunt zeggen, kun je het Als je het kunt zeggen, kun je het zeker schrijvenzeker schrijven

– Oefen met iemand die niet vertrouwd Oefen met iemand die niet vertrouwd is met je onderwerpis met je onderwerp

– Gebruik spreektaalGebruik spreektaalIn plaats van te voorzien in een passieve uitkering werd meer In plaats van te voorzien in een passieve uitkering werd meer en meer benadrukt dat uitkeringsgerechtigden door het en meer benadrukt dat uitkeringsgerechtigden door het OCMW geactiveerd moeten worden.OCMW geactiveerd moeten worden. Het OCMW Het OCMW moet werklozen weer aan een job helpenmoet werklozen weer aan een job helpenin plaats van ze gewoon een uitkering te geven.in plaats van ze gewoon een uitkering te geven.

Page 16: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele algemene basisprincipesEnkele algemene basisprincipes

Bouw een rechtlijnig verhaalBouw een rechtlijnig verhaal

– Zorg voor een logische voortgangZorg voor een logische voortgang– Maak duidelijke overgangenMaak duidelijke overgangen

Zie teksten ‘Griepvaccinatie’ en ‘RSI’Zie teksten ‘Griepvaccinatie’ en ‘RSI’

Page 17: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele algemene basisprincipesEnkele algemene basisprincipes

Schrijf zoveel mogelijk vanuit het Schrijf zoveel mogelijk vanuit het standpunt van je doelgroepstandpunt van je doelgroep

We hebben een nieuwe therapie gevonden om Parkinson-We hebben een nieuwe therapie gevonden om Parkinson-patiënten beter te laten lopen.patiënten beter te laten lopen. Parkinson-patiënten kunnen beter lopen dankzij een nieuwe Parkinson-patiënten kunnen beter lopen dankzij een nieuwe therapie.therapie.

Benoem mensen en zaken zo Benoem mensen en zaken zo concreet mogelijkconcreet mogelijk

OOnderzoekers hebben een Egyptische ruïne gevonden.nderzoekers hebben een Egyptische ruïne gevonden. Archeologen van de K.U.Leuven hebben de grondvesten van Archeologen van de K.U.Leuven hebben de grondvesten van een oude Egyptische stad blootgelegd nabij Gizeh.een oude Egyptische stad blootgelegd nabij Gizeh.

Page 18: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele algemene basisprincipesEnkele algemene basisprincipes

Geef precieze feiten en cijfersGeef precieze feiten en cijfersDe bijeenkomst trok veel volk.De bijeenkomst trok veel volk. 650 huisartsen volgden het symposium. 650 huisartsen volgden het symposium.

Het project kost dik een half miljoen.Het project kost dik een half miljoen. De renovatie kost 512.000 euro. De renovatie kost 512.000 euro.

Vermijd zoveel mogelijk vaktermen Vermijd zoveel mogelijk vaktermen en moeilijke woordenen moeilijke woorden

Oligohydramnion kan leiden tot pulmonale hypoplasmie.Oligohydramnion kan leiden tot pulmonale hypoplasmie. Als de ongeboren baby in te weinig vruchtwater drijft, is er Als de ongeboren baby in te weinig vruchtwater drijft, is er kans dat de longen zich te weinig ontwikkelen.kans dat de longen zich te weinig ontwikkelen.

Page 19: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele algemene basisprincipesEnkele algemene basisprincipes

Typisch voor abstracten en Typisch voor abstracten en vulgariseringen: ‘we’- vormvulgariseringen: ‘we’- vorm

Vervangen door derde persoon Vervangen door derde persoon enkelvoudenkelvoud

Page 20: Schrijven voor een ruim publiek

Opbouw van een berichtOpbouw van een bericht

Titel/kopTitel/kop InleidingInleiding ToelichtingToelichting Alinea’s in dalende orde van Alinea’s in dalende orde van

belangrijkheidbelangrijkheid Contactmogelijkheden (kader)Contactmogelijkheden (kader)

Page 21: Schrijven voor een ruim publiek

Titel/kopTitel/kop

Kort, krachtig, Kort, krachtig, concreetconcreet

Bij voorkeur met Bij voorkeur met persoonpersoon

Bij voorkeur Bij voorkeur enkelvoudige zinenkelvoudige zin

Actief is beter dan Actief is beter dan passiefpassief

Belg moet dringend Belg moet dringend meer bewegenmeer bewegen

Kwetsbare plek Kwetsbare plek ontdekt in ontdekt in inlogsysteem inlogsysteem Ontdekking van Ontdekking van kwetsbare plek in kwetsbare plek in inlogsysteeminlogsysteem

Page 22: Schrijven voor een ruim publiek

InleidingInleiding Sluit aan bij de titelSluit aan bij de titel Begint met het nieuwsBegint met het nieuws

Voor de eerste maal heeft grootschalig onderzoek Voor de eerste maal heeft grootschalig onderzoek aangetoond dat de combinatie van chirurgie en aangetoond dat de combinatie van chirurgie en chemotherapie echt werkt bij de behandeling van chemotherapie echt werkt bij de behandeling van longkanker.longkanker.

Bij relatief onbekende onderwerpen: Bij relatief onbekende onderwerpen: eventueel eerst duidingeventueel eerst duiding

COPD is een chronische ontstekingsziekte van de COPD is een chronische ontstekingsziekte van de luchtwegen die tot 10 procent van de bevolkingluchtwegen die tot 10 procent van de bevolkingboven de 50 jaar treft.boven de 50 jaar treft.

Page 23: Schrijven voor een ruim publiek

InleidingInleiding Vangt aandacht/geeft belang aanVangt aandacht/geeft belang aan

Vandaag studeren aan de K.U.Leuven de eerste tandartsen Vandaag studeren aan de K.U.Leuven de eerste tandartsen af die gespecialiseerd zijn in gerechtelijke tandheelkunde.af die gespecialiseerd zijn in gerechtelijke tandheelkunde.

Slaat brug tussen auteur en lezerSlaat brug tussen auteur en lezerJe kunt ouders niet altijd met de vinger wijzen als hun kind Je kunt ouders niet altijd met de vinger wijzen als hun kind probleemgedrag vertoont.probleemgedrag vertoont.

Wie, wat, waar, wanneer, waarom, Wie, wat, waar, wanneer, waarom, hoe?hoe?

De kraamafdeling van UZ Leuven lanceert vandaag een De kraamafdeling van UZ Leuven lanceert vandaag een nieuw initiatief voor kersverse ouders: e-Baby, eennieuw initiatief voor kersverse ouders: e-Baby, eenfoto die je kunt bekijken op internet.foto die je kunt bekijken op internet.

Page 24: Schrijven voor een ruim publiek

InleidingInleiding

Geeft relevantie of autoriteit van de Geeft relevantie of autoriteit van de bronbron

De taal in de Belgische wetgeving moet beter. Dat is de De taal in de Belgische wetgeving moet beter. Dat is de belangrijkste conclusie in het doctoraatsonderzoek van belangrijkste conclusie in het doctoraatsonderzoek van Karl Hendrickx van het Centrum voor Nederlandse Karl Hendrickx van het Centrum voor Nederlandse Rechtstaal aan de K.U.Leuven.Rechtstaal aan de K.U.Leuven.

Gebruik de onvoltooid of voltooid Gebruik de onvoltooid of voltooid tegenwoordige tijdtegenwoordige tijd

Page 25: Schrijven voor een ruim publiek

Verder verloop van de tekstVerder verloop van de tekst

Bouw een skelet aan de hand van Bouw een skelet aan de hand van kernzinnenkernzinnen

Zorg voor logische overgangen Zorg voor logische overgangen tussen de alinea’stussen de alinea’s

In lange teksten: zorg voor een In lange teksten: zorg voor een dalende orde van belangrijkheiddalende orde van belangrijkheid

ContactmogelijkhedenContactmogelijkheden Zie tekst ‘RSI’Zie tekst ‘RSI’

Page 26: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele stilistische principesEnkele stilistische principes

Schrijf korte, logische zinnenSchrijf korte, logische zinnenHet werd reeds aangetoond dat de inname van creatine zowel Het werd reeds aangetoond dat de inname van creatine zowel in jonge gezonde vrijwilligers als in patiënten met in jonge gezonde vrijwilligers als in patiënten met aandoeningen die gepaard gaan met spieratrofie een positieve aandoeningen die gepaard gaan met spieratrofie een positieve invloed kan hebben op de functionele capaciteiten van de invloed kan hebben op de functionele capaciteiten van de spieren.spieren.

Creatine innemen kan een positieve invloed hebben op de Creatine innemen kan een positieve invloed hebben op de functionele capaciteit van de spieren. Dat werd niet alleen functionele capaciteit van de spieren. Dat werd niet alleen aangetoond bij jonge, gezonde vrijwilligers, maar ook bij aangetoond bij jonge, gezonde vrijwilligers, maar ook bij patiënten die onder andere spieratrofie hebben.patiënten die onder andere spieratrofie hebben.

Hoe klinkt het in een radiobericht?Hoe klinkt het in een radiobericht?

Page 27: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele stilistische principesEnkele stilistische principes Vermijd het passiefVermijd het passief

Het schrijven van Bragg roosters werd in een tweede fase Het schrijven van Bragg roosters werd in een tweede fase getest met een holografische methode.  Het getest met een holografische methode.  Het interferentiepatroon van twee kruisende laserbundels werd interferentiepatroon van twee kruisende laserbundels werd hierbij gekopieerd in de polymeervezels door een permanente hierbij gekopieerd in de polymeervezels door een permanente verandering van de brekingsindex. Wanneer fotochrome verandering van de brekingsindex. Wanneer fotochrome dopanten gebruikt werden, was zelfs een reversibele dopanten gebruikt werden, was zelfs een reversibele verandering mogelijk.  Het gevormde Bragg rooster kon verandering mogelijk.  Het gevormde Bragg rooster kon achteraf terug gewist worden.achteraf terug gewist worden.

In een tweede fase testte Peeters het schrijven van Bragg-In een tweede fase testte Peeters het schrijven van Bragg-roosters met een holografische methode. Hij kopieerde daarbij roosters met een holografische methode. Hij kopieerde daarbij het interferentiepatroon van twee kruisende laserbundels in de het interferentiepatroon van twee kruisende laserbundels in de polymeervezels door een permanente verandering van de polymeervezels door een permanente verandering van de brekingsindex. Als hij fotochrome dopanten gebruikte, was brekingsindex. Als hij fotochrome dopanten gebruikte, was zelfs een reversibele verandering mogelijk. Het gevormde zelfs een reversibele verandering mogelijk. Het gevormde Bragg-rooster kon hij achteraf weer wissen.Bragg-rooster kon hij achteraf weer wissen.

Page 28: Schrijven voor een ruim publiek

Enkele stilistische principesEnkele stilistische principes

Gebruik treffende beelden en Gebruik treffende beelden en voorbeelden (tekst voorbeelden (tekst Stroboscopic Stroboscopic Detection)Detection)

Gebruik geen superlatievenGebruik geen superlatievenDeze opzienbarende doorbraak opent geweldige Deze opzienbarende doorbraak opent geweldige perspectieven en moet ontegensprekelijk beschouwd perspectieven en moet ontegensprekelijk beschouwd worden als de grootste stap op weg naar de ultieme worden als de grootste stap op weg naar de ultieme oplossing.oplossing.

Page 29: Schrijven voor een ruim publiek

Checklist na het schrijvenChecklist na het schrijven Kijk altijd hoeveel je woorden je kunt Kijk altijd hoeveel je woorden je kunt

schrappen zonder dat je informatie schrappen zonder dat je informatie verliestverliest

De recent vastgestelde hoge concentraties aan De recent vastgestelde hoge concentraties aan afgedreven stedelijke vervuiling boven het Arctisch Bassin afgedreven stedelijke vervuiling boven het Arctisch Bassin suggereert de mogelijkheid van een klimaatsverandering suggereert de mogelijkheid van een klimaatsverandering door de interactie van de vervuiling met zonnestraling. De door de interactie van de vervuiling met zonnestraling. De aanwezigheid van de vervuilde laag zal leiden tot een aanwezigheid van de vervuilde laag zal leiden tot een verhoogde opname van zonnestraling in de atmosfeer.verhoogde opname van zonnestraling in de atmosfeer.

De stijgende luchtvervuiling boven het Arctisch Bassin De stijgende luchtvervuiling boven het Arctisch Bassin kan daar leiden tot een klimaatsverandering, doordat de kan daar leiden tot een klimaatsverandering, doordat de atmosfeer nu meer zonnestraling gaat opnemen.atmosfeer nu meer zonnestraling gaat opnemen.

Page 30: Schrijven voor een ruim publiek

Checklist na het schrijvenChecklist na het schrijven Controleer de schrijfwijze van Controleer de schrijfwijze van

persoonsnamen en instellingenpersoonsnamen en instellingen Check datums en gegevens; schrijf Check datums en gegevens; schrijf

afkortingen minstens éénmaal voluitafkortingen minstens éénmaal voluit Geef altijd informatie over Geef altijd informatie over

contactmogelijkheden; wees contactmogelijkheden; wees bereikbaarbereikbaar

Geef kort je profiel als je nog niet Geef kort je profiel als je nog niet eerder gecommuniceerd hebteerder gecommuniceerd hebt

Page 31: Schrijven voor een ruim publiek

Checklist na het schrijvenChecklist na het schrijven

Lees een tekst grondig na op papier, Lees een tekst grondig na op papier, en laat hem indien mogelijk nalezen en laat hem indien mogelijk nalezen door iemand andersdoor iemand anders

Lees hem eventueel nog een keer Lees hem eventueel nog een keer hardop nahardop na

Page 32: Schrijven voor een ruim publiek

Tekst via e-mailTekst via e-mail

Zorg voor een correct geschreven Zorg voor een correct geschreven teksttekst

Denk goed na voor je de mail Denk goed na voor je de mail verstuurt: alles zorgvuldig ingevuld?verstuurt: alles zorgvuldig ingevuld?

Vul altijd de subjectregel duidelijk en Vul altijd de subjectregel duidelijk en pakkend inpakkend in

Voor pers: geen bijlagen, wel Voor pers: geen bijlagen, wel mogelijkheden tot extra infomogelijkheden tot extra info

Page 33: Schrijven voor een ruim publiek

Schrijven voor het schermSchrijven voor het scherm

Beeldschermlezers zijn nog Beeldschermlezers zijn nog ongeduldigerongeduldiger

Teksten moeten nog korter en Teksten moeten nog korter en duidelijker ingedeeld in alinea’s duidelijker ingedeeld in alinea’s (witregels)(witregels)

Gebruik visuele elementen zoals Gebruik visuele elementen zoals kopjes en fotobijschriftenkopjes en fotobijschriften

Gebruik opsommingslijstenGebruik opsommingslijsten

Page 34: Schrijven voor een ruim publiek

Persaandacht vragenPersaandacht vragen

Moeilijkheid: journalisten/redacties Moeilijkheid: journalisten/redacties worden bestookt met ‘nieuws’worden bestookt met ‘nieuws’

Alleen als je echt nieuws te melden Alleen als je echt nieuws te melden hebt of als je een nieuwe hebt of als je een nieuwe bijdrage/invalshoek kunt leveren aan bijdrage/invalshoek kunt leveren aan de bestaande actualiteitde bestaande actualiteit

Page 35: Schrijven voor een ruim publiek

Persaandacht vragenPersaandacht vragen

Voordelen:Voordelen:– Er is een groot braakliggend terreinEr is een groot braakliggend terrein– Journalisten willen tijd winnen en zijn op Journalisten willen tijd winnen en zijn op

zoek naar goede communicatorenzoek naar goede communicatoren– Als je de media geeft wat hun lezers Als je de media geeft wat hun lezers

willen, ligt de weg al voor een deel openwillen, ligt de weg al voor een deel open

Page 36: Schrijven voor een ruim publiek

Persaandacht vragenPersaandacht vragen

‘‘Verken’ de media; zoek journalisten Verken’ de media; zoek journalisten die schrijven over je onderwerpdie schrijven over je onderwerp

Bepaal het beste medium voor je Bepaal het beste medium voor je doelgroepdoelgroep

Ga na wat de deadlines zijnGa na wat de deadlines zijn Alle contactpersonen zijn even Alle contactpersonen zijn even

belangrijk!belangrijk!