Şenel ŞEN-Türkiyede ve Dünyada İş Sağlığı ve Güvenliği

8/3/2019 enel EN-Trkiyede ve Dnyada Sal ve Gvenlii

1/25

enel ENenel EN

TRKYEDE VE DTRKYEDE VE DNYADAADA SALII VE GVENL SALII VE GVENL

enel ENenel ENnaat Mhendisinaat Mhendisi

SG Uzman (A Snf)SG Uzman (A Snf)


2/25

enel ENenel EN

TRKYEDE SALII VE

GVENLlkemizde alma hayat ile ilgili birok kurum ve kurulu vardr:alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl, iveren sendikas (TSK) ve iisendikalar(Trk-, Hak-, DSK), niversiteler, sivil toplum kurulular,meslek rgtleri (TTB, TMMOB, Trk Hemireler Dernei) gibi.

Trkiyede i sal ve gvenlii konusunda devleti temsilenalma ve Sosyal Gvenlik Bakanl bulunmaktadr. Bakanln anahizmet Birimi konuyla ilgili almalar yrtmektedir. Bunlar: Sal veGvenlii Genel Mdrl (SGM Laboratuarlar alt ilde bulunmaktadr), Tefti Kurulu Bakanl ve ASGEM (alma Ve Sosyal GvenlikEitim ve Aratrma Merkezi) dir.

alma hayat ile i sal ve gvenliine ilikin almalarnbaarya ulamas iin btn sosyal taraflarn ortak rolleri ve gelitirdikleridzenlemeler hayata geirilmeli ve taraflarca benimsenerek uygulanmaldr.


3/25

enel ENenel EN

ALIMA VE SOSYALGVENLK BAKANLII

alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl'nn ilk ekirdei 1930'lu yllardaktisat Vekleti iinde olumutur. 27 Mays 1934 tarih ve 2450 sayl ktisatVekleti Tekilat ve Vazifeleri Hakknda Kanunla, bu Bakanlk bnyesinde ve iler Brosu Kurulmutur. 8 Haziran 1936 tarih ve 3008 sayl Kanunuyla ve iler Brosu, Dairesi haline getirilmitir.

alma Bakanl, Devlet Dairelerinin Bakanlklara Ayrlmas Hakkndaki3271 sayl Kanunun 1. Maddesine dayanlarak, Babakann 7 Haziran 1945tarih ve 6-376/6 sayl teklifi zerine 7 Haziran 1945 tarih ve 4/591 saylCumhurbakanl tezkeresi ile kurulmu hemen arkasndan 22 Haziran 1945tarih ve 4763 sayl alma Bakanl'nn Kurulu ve Grevleri HakkndakiKanun karlmtr.(R.G. 27 Haziran 1945) 28 Ocak 1946 tarih ve 4841 sayl

alma Bakanl'nn Kurulu ve Grevleri Hakknda Kanun (R.G. 30 Ocak1946) 4763 sayl Kanuna gre daha geni bir grev tanm yapm, merkez vetara tekilat ile ilgili dzenlemeler getirmitir.

Daha sonra, 17.11.1974 tarih ve 41040 Sayl Cumhurbakanl Tezkeresiile Sosyal Gvenlik Bakanl kurulmu, Sosyal Sigortalar Kurumu ile Ba-Kur buBakanla balanmtr.


4/25

enel ENenel EN

13 Aralk 1983 tarih ve 184 sayl alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl'nnTekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname (R.G. 14 Aralk1983) le alma Bakanl ve Sosyal Gvenlik Bakanl birletirilerek alma veSosyal Gvenlik Bakanl adyla yeniden tekilatlandrlmtr. 184 sayl KHK, ayn

zamanda 4841 sayl Kanunu yrrlkten kaldrmtr.alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnn Tekilat ve grevleri hakkndaKHK ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnn Tekilat ve grevleri hakknda184 Sayl KHKnin Baz Hkmlerinin Deitirilmesi Hakknda KHK Deitirilerek09.01.1985 tarihinde 3146 Sayl Kanun yrrle girmitir.

Daha sonra, 04.Ekim 2000 tarihinde yrrle giren 618 Sayl KHK ile

Bakanlk yeniden yaplandrlarak Sosyal Gvenlik Kurumu Bakanl, Sal veGvenlii Genel Mdrl kurulmu ve D likiler ve Yurtd i HizmetleriGenel Mdrl yeniden yaplandrlmtr.


5/25

enel ENenel EN

Bakanlmzn Yurtd Tekilat, 1960'l yllarn bandanitibaren gelien ve lkemiz iin yeni bir olgu niteliindeki sanayilemi

Avrupa lkelerine dzenli Trk igc sevkiyat ile doan ihtiyasonucu ihdas edilmitir. Bata Almanya Federal Cumhuriyeti'ne olmakzere, dier Avrupa lkelerine giden Trk igcnn lkemizdekinden farklve yabanc toplumsal evrede ve deiik yaam koullarnda Devlet eliyledestek grmesi ve sorunlarna zm bulunmas amacyla bulunduklarlkelerdeki Bykeliliklerimizin nezdinde alma Mavirlikleri veBakonsolosluklarmz bnyesinde de alma Ataelikleri kurulmasyoluna gidilmitir.


6/25

enel ENenel EN

Grevi:

alma hayatn, ii-iveren ilikilerini, i

sal ve gvenliini dzenlemek, denetlemekve sosyal gvenlik imknn salamak, bu

imkn yaygnlatrmak ve gelitirmek, yurt

dnda alan iilerimizin alma hayatndandoan hak ve menfaatlerini korumak ve

Gelitirmek.


7/25

enel ENenel EN

SALII VE GVENL GENEL SALII VE GVENL GENELMDRLMDRL

Sal ve Gvenlii Genel Mdrlnn grevleri unlardr: Sal ve Gvenlii Genel Mdrlnn grevleri unlardr:a)a) sal ve gvenlii konularnda, mevzuatn uygulanmasn salamak ve sal ve gvenlii konularnda, mevzuatn uygulanmasn salamak vemevzuat almas yapmak.mevzuat almas yapmak.b) Ulusal politikalar belirlemek, bu politikalar erevesinde programlar hazrlamak.b) Ulusal politikalar belirlemek, bu politikalar erevesinde programlar hazrlamak.c) Ulusal ve uluslararas kurum ve kurulularla ibirlii ve koordinasyonu salamak.c) Ulusal ve uluslararas kurum ve kurulularla ibirlii ve koordinasyonu salamak.d) Etkin denetim salamak amacyla gerekli nerilerde bulunmak, sonularn izlemek.d) Etkin denetim salamak amacyla gerekli nerilerde bulunmak, sonularn izlemek.

e)e) (Deiik: 15/5/2008(Deiik: 15/5/20085763/31 md.)5763/31 md.) Standart almalar yapmak, normlarStandart almalar yapmak, normlarhazrlamak ve gelitirmek.hazrlamak ve gelitirmek.f)f) (Deiik: 15/5/2008(Deiik: 15/5/2008--5763/31 md.)5763/31 md.) retilen ve ithal edilen kiisel koruyucuretilen ve ithal edilen kiisel koruyucudonanmlarn piyasa gzetimi ve denetimini yapmak, bu hususlarda usul ve esaslardonanmlarn piyasa gzetimi ve denetimini yapmak, bu hususlarda usul ve esaslarbelirlemek.belirlemek.g) sal ve gvenlii ile i kazalar ve meslek hastalklarnn nlenmesi konularndag) sal ve gvenlii ile i kazalar ve meslek hastalklarnn nlenmesi konularnda

inceleme ve aratrma almalarn planlamak, programlamak ve uygulanmasninceleme ve aratrma almalarn planlamak, programlamak ve uygulanmasnsalamak.salamak.h) Faaliyet konular ile ilgili yayn ve dokmantasyon almalar yapmak veh) Faaliyet konular ile ilgili yayn ve dokmantasyon almalar yapmak veistatistikleri dzenlemek.istatistikleri dzenlemek.i)i) Meslek eitim grenler, rehabilite edilenler, zel risk gruplar ve kamuMeslek eitim grenler, rehabilite edilenler, zel risk gruplar ve kamuhizmetlerinde alanlar da dahil olmak zere tm alanlarn i kazalar ve meslekhizmetlerinde alanlar da dahil olmak zere tm alanlarn i kazalar ve meslek

hastalklarna kar korunmalar amacyla gerekli almalar yaparak tedbirlerinhastalklarna kar korunmalar amacyla gerekli almalar yaparak tedbirlerinalnmasn salamak.alnmasn salamak.


8/25

enel ENenel EN

j)j) (Deiik: 15/5/2008(Deiik: 15/5/2008--5763/31 md.)5763/31 md.) Sal ve Gvenlii Enstits ile Sal ve Gvenlii Enstits ile Sal ve Gvenlii Enstits Blge Laboratuar MdrlklerininSal ve Gvenlii Enstits Blge Laboratuar Mdrlklerininalmalarn dzenlemek, ynetmek ve denetlemek.almalarn dzenlemek, ynetmek ve denetlemek.k)k) (Ek: 15/5/2008(Ek: 15/5/2008--5763/31 md.)5763/31 md.) yerindeki salk ve gvenlik riskleriniyerindeki salk ve gvenlik risklerininlemek ve koruyucu hizmetleri yrtmek zere grevlendirilecek iyerinlemek ve koruyucu hizmetleri yrtmek zere grevlendirilecek iyeri

hekimleri, i gvenlii uzmanlar ve dier grevlilerin i sal ve gvenliihekimleri, i gvenlii uzmanlar ve dier grevlilerin i sal ve gvenliiile ilgili eitim ve belgelendirme usul ve esaslarn belirlemek.ile ilgili eitim ve belgelendirme usul ve esaslarn belirlemek.l)l) (Ek: 15/5/2008(Ek: 15/5/2008--5763/31 md.)5763/31 md.) sal ve gvenlii alannda lm, sal ve gvenlii alannda lm,analiz, teknik kontrol, risk analizi ve deerlendirmesi, eitim, danmanlk,analiz, teknik kontrol, risk analizi ve deerlendirmesi, eitim, danmanlk,uzmanlk hizmetlerini yapmak ve bu tr hizmetleri verecek zel ve tzel kiiuzmanlk hizmetlerini yapmak ve bu tr hizmetleri verecek zel ve tzel kiive kurulularn niteliklerini belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek,ve kurulularn niteliklerini belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek,

kontrol ve denetimini salamak.kontrol ve denetimini salamak.m) Bakanlka verilecek benzeri grevleri yapmak.m) Bakanlka verilecek benzeri grevleri yapmak.(Deiik: 15/5/2008(Deiik: 15/5/2008--5763/31 md.)5763/31 md.) Sal ve Gvenlii Enstits ile Sal ve Gvenlii Enstits ile Sal ve Gvenlii Enstits Blge Laboratuvar Mdrlklerinin almaSal ve Gvenlii Enstits Blge Laboratuvar Mdrlklerinin almausul ve esaslar ile personelin grev, yetki ve sorumluluklar ynetmelikleusul ve esaslar ile personelin grev, yetki ve sorumluluklar ynetmelikledzenlenir.dzenlenir.


9/25

enel ENenel EN

SGMSGM

i Sal ve Gvenlii Merkezi Mdrl'nn ksaltlm addr.i Sal ve Gvenlii Merkezi Mdrl'nn ksaltlm addr.SGM, alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl'nn bilimsel, tbbiSGM, alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl'nn bilimsel, tbbi--teknik nitelikteknik niteliktayacak bir organ olarak dnlm ve kurulmutur. imdilerde, alma vetayacak bir organ olarak dnlm ve kurulmutur. imdilerde, alma veSosyal Gvenlik Bakanl, i Sal Daire Bakanl'na bal olarak grevSosyal Gvenlik Bakanl, i Sal Daire Bakanl'na bal olarak grevyapmaktadr. SGM Ankara'da bulunan Merkez birimi ile stanbul, Bursa,Kayseri,yapmaktadr. SGM Ankara'da bulunan Merkez birimi ile stanbul, Bursa,Kayseri,

zmir, Adana ve Zonguldak'ta etkinlikler gsteren SGM Blge laboratuarlarndanzmir, Adana ve Zonguldak'ta etkinlikler gsteren SGM Blge laboratuarlarndanolumaktadr. Blge laboratuarlarnn personel kadrolar, Merkeze gre dar veolumaktadr. Blge laboratuarlarnn personel kadrolar, Merkeze gre dar vedonanmlar da snrldr.donanmlar da snrldr.

T.C.Hkmetiyle Birlemi Milletler Kalknma Program (zel Fon)T.C.Hkmetiyle Birlemi Milletler Kalknma Program (zel Fon)erevesinde yrtlen ilemler ve szlemelerle ilgili olarak 1968 ylna kadarerevesinde yrtlen ilemler ve szlemelerle ilgili olarak 1968 ylna kadaruzanmaktadr. Bakanlar Kurulunca 26.3.1969 tarihinde onaylanan uygulamauzanmaktadr. Bakanlar Kurulunca 26.3.1969 tarihinde onaylanan uygulama

plannda taraflarn parasal katklar dahil karlkl ykmllkleri, SGM nplannda taraflarn parasal katklar dahil karlkl ykmllkleri, SGM nTrkiye'de almann gelimesine katkda bulunmak olarak zetlenebilir.Trkiye'de almann gelimesine katkda bulunmak olarak zetlenebilir.


10/25

enel ENenel EN

Bu dorultuda alanlarn salklarnn kollanmas, alma ortamndaki iBu dorultuda alanlarn salklarnn kollanmas, alma ortamndaki ikazalar, meslek hastalklar risklerinin en aza indirilmesi iin, (1) teftii rgtnekazalar, meslek hastalklar risklerinin en aza indirilmesi iin, (1) teftii rgtnetbbitbbi--teknik destek, (2) iilere, (3) iverenlere eitim, yol gstericilik ileviniteknik destek, (2) iilere, (3) iverenlere eitim, yol gstericilik ilevini

stlenmesi, (4) ii sal ve i gvenlii konularnda aratrma, yaynlar yapmasstlenmesi, (4) ii sal ve i gvenlii konularnda aratrma, yaynlar yapmasbiiminde saptanmtr. SGM n ilevlerinin yrtm iin u blmlerbiiminde saptanmtr. SGM n ilevlerinin yrtm iin u blmleroluturulmutur: Gvenlii Blm, Sal Blm, Hijyeni Blm ve darioluturulmutur: Gvenlii Blm, Sal Blm, Hijyeni Blm ve dariBlm. Blmlerde makine, kimya, elektrik, inaat, maden, ziraat mhendisleri gibiBlm. Blmlerde makine, kimya, elektrik, inaat, maden, ziraat mhendisleri gibideiik dallarda mhendisler, hekimler, eczaclar, kimyagerler, fizikiler, biyologlar,deiik dallarda mhendisler, hekimler, eczaclar, kimyagerler, fizikiler, biyologlar,psikologlar ve idari yardmc personel altrlmasna olanak salayan kadrolarpsikologlar ve idari yardmc personel altrlmasna olanak salayan kadrolar

vardr.vardr. sal, i hijyeni laboratuarlarnda solunum fonksiyon testleri, atomik sal, i hijyeni laboratuarlarnda solunum fonksiyon testleri, atomikabsorpsiyon cihazlar, gaz kromatografisi, toz lm/sayma, grlt lme aletleriabsorpsiyon cihazlar, gaz kromatografisi, toz lm/sayma, grlt lme aletlerigibi alma ortam koullarn deerlendirme kullanlan aragibi alma ortam koullarn deerlendirme kullanlan ara--gerelergerelervardr.SGM'n imdiye dek yrtt balca almalar yle sralanabilir:vardr.SGM'n imdiye dek yrtt balca almalar yle sralanabilir:Deiik ikollar iyerlerinde grlt lmleri, kurun zehirlenmesi olgularnnDeiik ikollar iyerlerinde grlt lmleri, kurun zehirlenmesi olgularnn

saptanmasna ynelik tarama muayeneleri, asbest tozuna maruziyet taramalar,saptanmasna ynelik tarama muayeneleri, asbest tozuna maruziyet taramalar,Zonguldak kmr ocaklarnda pnmokonyoz (akcier toz hastal) taramalar,kaakZonguldak kmr ocaklarnda pnmokonyoz (akcier toz hastal) taramalar,kaakolarak piyasaya srlen yaptrclarn ierdii benzen, heksan kullanm sonucuolarak piyasaya srlen yaptrclarn ierdii benzen, heksan kullanm sonucuortaya kan meslek hastalklar (kan kanseri, kol bacak felleri) olgularnnortaya kan meslek hastalklar (kan kanseri, kol bacak felleri) olgularnnsaptanmas olmutur.saptanmas olmutur.


11/25

enel ENenel EN

TEFT KURULU BAKANLII Tefti Kurulu Bakanl, Bakan adna aadaki grevleri yapar:

a) alma hayat ile ilgili mevzuat erevesinde programl veya program

d tefti, inceleme, soruturma yapmak, gerekli nlemleri almak veyaaldrmak.b) Uluslararas szlemeler erevesinde i yerlerinde uygulamalarincelemek ve izlemek,c) alma hayat ile ilgili mevzuatn uygulanmasn izlemek.

d) alma hayat ile ilgili mevzuat almalar yapmak, gerektiinde, teftive denetimler sonucunda, mevzuatn aksayan ynleri, uygulanabilirlii,sektrel bazda ilgili kurum ve kurulularca alnmas gereken nlemleribelirleyen Genel Deerlendirme Raporu hazrlamak.e) Denetim sonularna ilikin istatistikleri tutmak, deerlendirmek veyorumlamak.

f) zel kanunlarla verilen dier grevleri yapmak.g) Mfettilerin i teftii ile ilgili faaliyet ve ilemleriyle ilgili tefti, inceleme vesoruturmalar yrtmek.h) Bakanlk makam tarafndan verilen benzeri ileri yapmak. Tefti Kuruluve mfettilerin grev, yetki ve sorumluluklar ile alma usulleri tzk ile

dzenlenir


12/25

enel ENenel EN

ALIMA VE SOSYALGVENLK ETM VEARATIRMA MERKEZ

ASGEM, 1955 ylnda Yakn ve Orta Dou alma Enstits (YODE)adyla stanbul'da kurulmutur.

YODE, Uluslararas alma rgt (U) ve Trkiye Hkmeti arasnda17.01.1955 tarihinde, 5 Eyll 1951 tarih ve 6114 sayl Kanuna dayanarak hazrlanan13 Sayl Ek Anlama ile kurulmu ve ayn gn faaliyetine balamtr. Antlamaya

Trkiye hkmeti adna Esat Sbay, U adna Paul Casson imza atmlardr. Bu EkAntlama, Trkiye Hkmeti ile 5 Eyll 1951 de Birlemi Milletler, Birlemi MilletlerGda ve Tarm Tekilat, Uluslararas alma rgt ve Dnya Salk rgtarasnda imzalanan Esas Antlama uyarnca aktedilmitir. Ad belirtilen kurulular ilehkmet arasndaki esas antlamann amac; Hkmet dairesinde ve hkmettarafndan ele alnm bulunan alma artlar, ii sal ve i gvenlii, ii-iveren

ilikileri, igc ve sosyal gvenlik mevzularnn dzenlenmesi ve denetimi ilerindegrevli bulunanlarn bu sahalardaki bilgilerini arttrmak ve uzmanlk edinmelerinimmkn klmak iin Trkiye'de bir alma enstits kurulmas arzusudur. 13 Sayl EkAnlamann 1.maddesinin 2.fkrasnda Enstitnn gerekletirmesi planlananhizmetlerin hangi noktalar etrafnda toplanaca belirtilmitir.


13/25

enel ENenel EN

Buna gre;a) Ek anlamann balang ksmlarnda belirtilen; alma artlar, ii sal vei emniyeti, ii-iveren mnasebetleri, i gc ve sosyal gvenlik mevzularnndzenlenmesi ve denetimi konularnda grevli devlet dairelerinin gelimesikonusunda devletin yetkili makamlar ile grmek suretiyle incelemeler yapmak

ve bunlarla ilgili programlarn hazrlanmasna yardmc olmak,b) lgili memurlarn yetitirilmelerini salamak iin izlenecek usulleri idareninalma artlarna uyumlatrmak amacyla gerekli incelemeleri yapmak,

c) alma servislerince uygulanan usul ve esaslar hakknda alma sorunlar ile

grevli memurlar iin merkezde uygun gelime kurallarn dzenlemek,


14/25

enel ENenel EN

d) Talep halinde, vesaik temin etmek ve danmanlk hizmetinde bulunmakveya ilgili dairelerde retici denemeler ve gsteriler dzenlemek veya teknikdkman, dinleme ve grsel malzeme, el kitaplar ve eitim rnekleri salamaksuretiyle renilen usul ve esaslarn ilgili daireler tarafndan uygulanmasnayardm etmek olarak belirlenmitir. Be yllk uluslararas dnemin ardndan 17Ocak 1960 tarihinde YODE, Trk idaresine resmen gemitir. YODE nin

Trkiye Hkmeti'ne devrolunmas ile ilgili olarak 27 ubat 1960 tarihinde 7460Sayl Kanun ile kurumun Tekilat Kanunu kartlmtr. Ad geen kanundaEnstitnn grevleri ayrntl bir ekilde tespit edilmi bulunmaktadr.Anlamann 1.maddesinde Enstitnn statsne ilikin olarak yledenmektedir; Esas Teknik Yardm Anlamasna mtedair 6114 sayl kanunaistinaden Hkmetimizle Milletleraras alma Tekilat arasnda 17 Ocak1955 tarihinde imzalanan 13 sayl Ek Anlama ile kurulmu bulunan ve idaresiHkmetimiz tarafndan devralnm olan Yakn ve Orta Dou almaEnstits mali ve idari bakmdan alma Vekaletine (Bakanlna) bal olupbu Bakanln denetim ve kontrolne tabidir. Kanunun ikinci maddesindeEnstitnn grevleri maddeler eklinde belirlenmi bulunmaktadr.


15/25

enel ENenel EN

Buna gre artk Bakanln bal bir kuruluu olan Enstit aada sralanangrevleri ifa etmek amacyla faaliyet gsterecektir.a) alma hayat, sosyal gvenlik, i sal ve gvenlii, ii iveren ilikileri, istihdam,verimlilik, toplam kalite ynetimi, i piyasas ettleri, ergonomi, evre, ilk yardm, iistatistikleri ve benzeri konular ile iyerindeki salk ve gvenlik risklerini nlemek vekoruyucu hizmetleri yrtmek zere grevlendirilecek iyeri hekimi, mhendis, teknikeleman, hemire ve dier salk personeline i sal ve gvenlii konusundagerektiinde Bakanlk birimleri veya ilgili kurum ve kurulular ile birlikte, eitimprogramlar hazrlamak, eitim vermek veya eitim hizmeti satn almak,sertifikalandrmak, bu konularla ilgili aratrmalar yapmak veya yaptrmak,b) Bakanlk, bal kurulular ile ilgili kurulularnn personeli ile zel veya kamusektrnde faaliyet gsteren iyerlerindeki ii, iveren veya ynetici personel iineitim, seminer ve konferanslar tertip etmek veya bu konularda tertiplenmi eitim,konferans ve seminerlere itirak etmek,"c) alma meseleleri zerinde milli ve milletleraras blge seminerleri tertip etmek,d) alma mevzular ile ilgili aratrmalar ve incelemeler yapmak ve bu mevzulardavesaik toplamak,


16/25

enel ENenel EN

e) lgililerin talebi veya muvafakati ile i yerlerinin alma mevzular ve i verimiile ilgili meselelerini inceleyerek istiare ve tavsiyelerde bulunmak,f) mknlar nispetinde istatistikler hazrlamak,g) Trke ve yabanc dillerde gayesi ile alakal derleme ve neriyat yapmak.Enstit 1972 ylnda Ankara'ya nakledilmitir. Bu naklin en temel sebebi

alma Bakanl ve bal kurulularn Ankara'da oluu ve bunun yanndaU'nn stanbul'da yer alan Faaliyet Merkezinin de Ankara'ya tanmolmasdr. Daha sonraki srete kurum 09.01.1985 tarih ve 3146 saylKanunla, Bakanln bal kurulular arasnda yer alm ve bamsz bteyekavumutur. 2003 senesine kadar arlkl olarak i sal ve gvenlii ile imevzuat eitimleri dzenleyen kuruluun ad, 16.07.2003 tarihinde 4947 saylkanun ile 7460 sayl YODEM Tekilat Kanunu'nda yaplan deiiklik sonucu,

"alma ve Sosyal Gvenlik Eitim ve Aratrma Merkezi" (ASGEM)olarak deitirilmitir.


17/25

enel ENenel EN

DNYADA GVENL

ULUSLARARAS ALIMA RGT- ILO

Uluslararas alma rgt, 1919da imzalanan Versay Anlamasnda ngrlenMilletler Cemiyeti ile ortaya kmtr. Ama, Birinci Dnya Savandan sonra giderek byyensorunlara ynelik sosyal reform niteliinde zmler bulmak ve reformlarn uluslararasdzeyde uygulanmasn salamakt.

kinci Dnya Savandan sonra, Filadelfiya Bildirgesi ile birlikte, ILO'nun temel ama veilkeleri yeniden oluum ve genileme srecine girmitir. Birlemi Milletler yeleri iinde yalnzcaILO l bir yapya sahip bulunmaktadr; iveren ve ii temsilcileri ekonominin "sosyal taraflarpolitika ve programlarn ekillendirilmesinde, nc taraf oluturan hkmet temsilcileri ile eitsz hakkna sahiptirler.

ILO, sosyal ve ekonomik konularda ve baka alanlarda geerli ulusal politikalarn

gelitirilmesinde ve duruma gre uygulanmasnda sendikalar ve iverenler arasndaki sosyaldiyalogu gelitirerek ayn l yaplanmay ye lkelerde de tevik etmektedir.


18/25

enel ENenel EN

Uluslararas asgari alma standartlar ve ILOnun geniletilmi politikalar, heryl toplanan Uluslararas alma Konferansnda belirlenmektedir. ILO yesilkeler tarafndan finanse edilen alma program ve btesi ise her iki yldabir ayn Konferans tarafndan benimsenmektedir. Konferansta ayrca, dnyada

alanlarn durumu ve sosyal konulardaki sorunlar ile ilgili tartmalarnyapld uluslararas forumlar gerekletirilmektedir. Her ye lkenin, ikihkmet temsilcisi, bir iveren ile konferansa katlma hakk vardr. Budelegeler, bamsz olarak sz alabilirler ve oy verebilirler. Konferansn yllkoturumlar arasndaki ILO almalar ise, 28 Hkmet temsilcisi ile 14 ii ve14 iveren temsilcisinden oluan Ynetim Kurulu tarafndan srdrlr.


19/25

enel ENenel EN

ILO sekreteryas, merkez brolar, aratrma merkezi ve basmeviCenevredeki Uluslar aras alma Ofisinde faaliyet gstermektedir. 40' aknlkede ILO'nun blge, alan ve lke ofisleri bulunmaktadr ve yerinden ynetimilkesine gre almaktadr.

Ynetim Kurulu ve Ofisin almalarna, temel sanayi kollarndaoluturulan gene l yapdaki komiteler yardmc olmaktadr. Bunlarn yansra,

mesleki eitim, ynetim gelitirme, i gvenlii ve sal, endstriyel ilikiler,alanlarn eitimi ve kadn ve gen iilerin zel sorunlar konularnda uzmankiilerden oluan komiteler de bu almalar desteklemektedir.

ILO ye lkelerinin blgesel toplantlar, blge ile ilgili zel konulardeerlendirmek zere dzenli olarak yaplmaktadr. ILOnun drt temel stratejikhedefi vardr:

alma yaamnda standartlar, temel ilke ve haklar gelitirmek vegerekletirmek. Kadn ve erkeklerin insana yakr ilere sahip olabilmeleri iin daha fazla frsat

yaratmak, Sosyal koruma programlarnn kapsamn ve etkinliini artrmak. l yapy ve sosyal diyalogu glendirmek.


20/25

enel ENenel EN

Bu hedefler bir dizi yolla gerekletirilmektedir: Temel insan haklarn gelitirmek, alma ve yaam koullarn iyiletirmek,istihdam olanaklar yaratmak zere uluslararas politika ve programlarnoluturulmas. Uluslararas alma standartlarnn oluturulmas; bu standartlarnuygulanmasnn izlenmesi iin uygun mekanizmann oluturulmas,standartlarn ulusal merciilere, sz konusu politikalarn hayata geirilmesinde,yol gsterici olmaktadr. lkelerin sz konusu politikalar pratikte fiilen gerekletirmelerine yardmcolmak iin, kapsaml bir uluslar aras teknik ibirlii programnn, sosyaltaraflarn aktif ortakl ile oluturulmas ve uygulanmas. Bu abalarn tmnn gelitirilmesi iin eitim, retim, aratrma ve yaynfaaliyetlerinde bulunulmas.

Halen ILOya ye lke says 220 olup Trkiye 1932 ylnda yeolmutur.


21/25

enel ENenel EN

DNYA SALIKRGT-WHO

1945 ylnda ABDnin San Francisco kentinde toplanan Birlemi Milletler Konferans,bu dnemde btn halklarn salnn, dnyada bar ve gvenliin salanmas asndantemel nem arz ettiini kabul ederek in ve Brezilyal delegelerin bir Uluslararas Salkrgt kurulmas amacyla toplant dzenlenmesi oybirliiyle kabul edilmitir.

19-22 Temmuz 1946 tarihleri arasnda New Yorkta toplanan Uluslararas Salk

Konferansnda, Trkiyenin de iinde bulunduu 61 lkenin temsilcileri tarafndan WHOAnayasas imzalanarak en az 26 ye lkenin resmi kabulu ile yrrle girmesi iin ilembalatlmtr.

Trkiye 2 Ocak 1948 tarihinde Dnya Salk rgtne ye olmutur.26 ye lkeninresmi kabul ilemi 7 Nisan 1948 tarihinde netlemi ve 7 Nisan gn tm Dnyada DnyaSalk Gn olarak kabul edilmitir.

Trkiye Cumhuriyeti,9 Haziran 1949 tarih ve 5062 sayl Kanunla Dnya Salk

rgt Anayasasn onaylayarak WHOya resmen ye olmutur.lk Genel Kurulda blgesel rgtlenme tartlm ve oluturulan Komisyonun yapt

alma sonucu Blge Ofisi kurulmas kararlatrlmtr. Blge Ofislerinin balcaamalarndan biri de WHO ile Ulusal Hkmetler arasnda etkin bir ilikinin salanmasdr.


22/25

enel ENenel EN

WHOya, Mays 2000 itibariyle 191 lke yedir ve 2 lke de ortak ye statsndedir.DSnn amalarna ulamak iin yerine getirdii grevler unlardr:a. Salk alannda uluslararas nitelik tayan almalarda ynetici ve koordinatrmakam sfatyla hareket etmek.b. BM, htisas Kurulular, salk idareleri, meslek gruplar ve keza uygun grlecekdier rgtlerle fiili bir ibirlii kurmak ve srdrmek.

c. Hkmetlere, istek zerine, salk hizmetlerinin glendirilmesi iin yardm yapmak.d. Uygun teknik yardm yapmak ve acil durumlarda, hkmetlerin istekleri ya dakabulleri ile gereken yardm yapmak.e. BMin istei zerine, manda altndaki lkeler halk gibi zellii olan topluluklarasalk hizmetleri gtrmek ve acil yardmlar yapmak ya da bunlarn salanmasnayardm etmek.f. Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil olmak zere gerekli grlecek idari ve

teknik hizmetleri kurmak ve srdrmek.


23/25

enel ENenel EN

g. Epidemik, andemik vb. hastalklarn ortadan kaldrlmas yolundakialmalar tevik etmek ve gelitirmek.h. Gerektiinde dier htisas Kurulular ile ibirlii yaparak kazalardan doanzararlar nleyebilecek nlemlerin alnmasn tevik etmek.j. Gerektiinde dier htisas Kurulular ile ibirlii yaparak, beslenme, mesken,

elence, ekonomik ve alma koullarnn ve evre sal ile ilgili dier btnunsurlarn iyiletirilmesini kolaylatrmak.k. Saln gelitirilmesine katkda bulunan bilim ve meslek gruplar arasndaibirliini kolaylatrmak.l. Uluslararas salk sorunlarna ilikin szlemeler, anlamalar ve tzklerteklif etmek, tavsiyelerde bulunmak ve bunlardan dolay rgte debilecek ve

amacna uygun grevleri yerine getirmek.


24/25

enel ENenel EN

m.Ana ve ocuk sal ve refah lehindeki hareketleri gelitirmek, ana veocuun tam bir deime halinde bulunan bir evre ile uyumlu halde yaamayaolan kabiliyetlerini arttrmak.n. Ruh sal alannda zellikle insanlar arasnda uyumlu ilikilerinkurulmasna ilikin her trl faaliyetleri kolaylatrmak.o. Salk alannda aratrmalar tevik ve rehberlik etmek.p. Salk, tp ve yardmc personelin retim ve yetitirilme normlarnn

iyiletirilmesini kolaylatrmak.r. Gerekirse dier ihtisas kurulular ile ibirlii yaparak kamu sal, hastanehizmetleriyle sosyal gvenlik de dahil koruyucu ve tedavi edici tbbi bakmailikin idari ve sosyal teknikleri incelemek ve tantmak.s. Salk alannda her trl bilgi salamak, tavsiyelerde bulunmak ve yardmlaryapmak.t. Salk bakmndan aydnlatlm bir kamuoyu oluumuna yardm etmek.u. Hastalklarn, lm nedenlerinin kamu sal uygulama metodlarnn

uluslar aras nomanklatrlerini tayin etmek ve ihtiyaca gre yeniden gzdengeirmek.v. Tehis yntemlerini gerektii kadar standart hale getirmek.y. Yiyeceklere, biyolojik, farmastik ve benzeri rnlere ilikin uluslar arasnormlar gelitirmek, kurmak ve bunlarn kabln tevik etmek.z. Genel olarak rgtn amacna ulamak iin gereken her nlemi almak.


25/25

enel ENenel EN

AVRUPA KOMSYONU SALII VE GVENL

AJANSI-OSHAOSHAnn kurulu amac: Avrupa Birliinde iyerlerinin daha salkl, gvenli ve

retken olmalarna katkda bulunmaktr.Ajans, i sal ve gvenlii konusunda lkelerin geliimi ve konuyla ilgili bilgi

paylamn salamaktadr. Ajans l bir yapda organize olup karar verici konumda olanher bir ye devletin devlet, ii ve iveren temsilcilerini bir araya getirmektedir.

Ajansn kuruluu ve aktiviteleri Direktifle dzenlenmitir: 2062/94 , 1643/95ve 1654/2003. Ajans merkezi spanyann Bilbao kentindedir. Btn ye lkeler devlet,ii ve iveren taraflar ile Ajansa yedirler. Yaklak 50 kiinin grev ald Ajansn oksayda yayn ve yllk dzenli aktiviteleri bulunmaktadr. Ayrca her yl Ekim aynn ikincihaftasn i sal ve gvenlii haftas olarak kutlamakta ve deiik etkinliklerdzenlemektedir.

Ajansn btn ye ve aday lkelerce ayn formatta dzenlenen bir internetsayfas ve bilgi a mevcut olup bu sayfa aracl ile tm ye lkelerin konu ile ilgili bilgialveriinde bulunmalar salanmaktadr.

Trkiye Ajansa aday lke olarak gzlemci statsnde katlmaktadr.

Documents

Şenel ŞEN-Türkiyede ve Dünyada İş Sağlığı ve Güvenliği