Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    1/17

    T.C.

    MLL E

    TM BAKANLI

    I

    MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES

    PROJES)

    SERAMK VE CAM TEKNOLOJS

    ANKARA 2007

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    2/17

    340

    SERAMK VE CAM TEKNOLOJS ALANI

    Bu renme faaliyeti ile seramik ve cam teknolojisi alan altndaki meslekleritanyabileceksiniz.

    A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEOrganik olmayan maddelerin ekillendirilerek, gerek srl gerekse srsz olarak

    yksek scaklklarda piirilmesine seramik denir. Dier bir tanmla, topraktan

    ekillendirilerek piirilmi hereye seramik denir.Seramiin tarihesi insanlarn atei bulmalar ile balamaktadr. Suyu tamak,muhafaza edebilmek iin kaplar yapma zorunluluundan seramik domutur. Yzyllar

    boyunca, kap kacak yapmnda kullanlm, gerek eski alarda gerekse gnmzde yaptulas retiminde yararlanlan bir gere olmutur.

    Seramik insanlk tarihi kadar eski, kkl bir ura olarak gnmze kadar uzanr.Bilim ve teknolojinin doruk noktaya ulat gnmzde seramik, plastik sanatlarn bir dalolarak sanatla, gnlk yaantdaki teknik rnlerle endstride, bilimsel almalarla en fazlagelien alanlardan biri olmutur.

    Anadolu topraklar klasik seramik sanat iin zengin kaynaklara sahiptir.Gnmzde seramik alanndaki eitim dzeyi asndan Avrupa lkeleri ile Trkiye arasndafark bulunmamaktadr.

    RENME FAALYET -37

    AMA

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    3/17

    341

    Seramik ve ini sanatlar lkemizin birok blgesinde birbirine balantl ve genibir sektr olarak yaamn srdrmekte ve bu alanda nemli almalarda bulunulmaktadr.

    Seramik, yksek sda piirilmi topraktr. Geleneksel anlamda seramik rnlerinorganik endstriyel hammaddelerin belirli oranlarda kartrlp ekillendirildikten sonrapiirilerek sertletirilmesi suretiyle elde edilen malzemelerdir. nsanlk tarihi incelendiinde,dnyann en eski rnleri arasnda seramii grmekteyiz.

    Seramik, kaplama malzemeleri, salk gereleri, sofra ve ss eyas ile elektrikyaltmnda kullanlan teknik seramiklerle, fayans ve porselenlerden olumaktadr.

    Seramik sektr zellikle 1990l yllarn bandan itibaren hzla byyen ve gelien,bugn 1.5 milyar dolar aan bir ticaret hacmine ulamtr. Trk seramik sektr, Trkiyesanayinin yurt dnda rekabet deneyimine sahip en nemli sektrlerinden biri olmazelliini de gstermektedir. % 95 orannda yerli ham madde kullanmyla retim yapan ve20 ylda dnyann en nemli retici ve ihracatlar arasna girmitir. hracatnn% 60ayaknn AB lkelerine gerekletiren Trk seramik sektr, en ok Almanya, ngiltere,

    ABD, srail ve Fransaya ihracat yapmaktadr.Seramik sektr iinde en yksek ihracat ve retim oran seramik kaplama

    malzemeleri rn grubundadr. Bugn, seramik salk gereleri sektr, retiminin yaklak% 70ini ihra etmektedir. Trkiye bu sektrde Avrupada en fazla ihracat yapan lkekonumundadr.

    2003 ylnda Trk seramik salk gereleri sektr bir nceki yla gre deer baznda% 24, miktar baznda ise % 12 artla 115.3 milyon dolar ve 84 bin ton ihracatgerekletirmitir. Seramik salk gereleri ihracatnda en nemli lkeler srasyla ngiltere,Almanya, ABD, Bulgaristan ve spanyadr.

    Halen 24 reticinin faaliyet gsterdii sektrn, retim faaliyetinin % 40 Bilecik-Eskiehir, % 20si zmir-Aydn, % 15i Ktahya-Uak, % 25i ise anakkale blgesindegerekletirilmektedir. Fiili olarak 20 bin kiinin istihdam edildii seramik sektrnn

    istihdam kapasitesi, bu sektre hizmet veren yan sektrler ve ham madde retenfirmalardadnldnde150binekadarulamaktadr.

    Sonu olarak; Trkiye her geen yl, ihracat yapt lkelerdeki pazar paynartrarak ve yeni pazarlarla kalc ilikiler kurarak gsterdii etkin baarlarla dnyann ndegelen ihracat lkesi olma yolunda hzla ilerlemektedir. leriki yllarda da Trk seramiksektr ihracatndaki geliimin artarak devam edecei dnlmektedir. Trkiyenin seramikretiminde kullanlan ham maddeler bakmndan zengin bir lke olmas, yetimi insan gcve nemli pazarlara corafi yaknl nedeniyle, Trkfirmalarnn Uluslar aras pazarlardakigenilemesi byk bir hzla srecektir.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    4/17

    342

    Cam inorganik saylan hammaddelerin oluturduu karmlarn yksek scaklklardaeritilerek, oda scaklnda hzl biimde ekil verilerek soutulan, effaf, krlgan, amorf(yar dzenli) yapda ileri teknoloji rndr.

    Cam sanayi, lkemiz ihracatnda nemli bir yere sahiptir. Sektr zelinde

    bakldnda sektrde ihracatn ithalattan yksek olduu grlmektedir.Trkiye ie ve Cam Fabrikalar retiminin drtte birden fazlasn ihra etmektedir.hracatn ou Avrupa lkelerine gereklemektedir. Sektrde d ticaret yapsnn istikrarlve salam bir grnm sergiledii sylenebilir.

    Cam sektr bata dz cam ve cam ev eyas olmak zere, yurt ii talebin zerinde bir retim potansiyeline sahiptir. Bu nedenle ihracat, cam sektr iin hayat bir nemtamaktadr.

    Trk cam sanayi, dnya genelindeki yeniden yaplanma ve youn rekabete paralelolarak i gc verimliliini arttrmaya ynelik nlemleri almaktadr. Sektrde almastandartlar ve i gc maliyeti Trkiye ortalamasnn zerindedir. Ancak verimlilii vemaliyetleri kontrol etme zorunluluu, bymeye ramen istihdamda son yllarda daralmayaneden olmutur.

    Gnmzde cam hlen binlerce yl ncesinde olduu gibi, beceri gerektirengeleneksel el imalat yntemleri (fleme yntemi)ile retilmektedir. Cam retimi stanbul,Denizli, Sinop, Ktahya,zmir,Antalya,Eskiehir,Konyada gelimi ve gelimekte olan camsektrnde yetimi ara elaman ihtiyac bulunmaktadr.

    Trk cam sanayii gerek lke imalt sanayiinde, gerek dnya cam sanayi esasalndnda gelimi bir sanayi daldr. Trk cam sanayi, dnya retiminde drdnc, AvrupaBirlii lkelerinin toplam retiminde ise ikincidir.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    5/17

    343

    B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER inici Al Model Kalp Tornada Form ekillendirmeci Sr st Dekorlamac Serbest Seramikekillendirmeci Vitray Tezyinat ndirme Cam ekillendirme

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    6/17

    344

    NCTanm

    Trk ssleme sanatlarndaki ini motifleri ile klasik ve zgn desen oluturabilen,desenleri tekniine uygun ineleyip oaltabilen, desenleri form yzeylerine aktarp, sr altteknii ile tahrir ve boyama ilemleri ile srlama ve piirim yapabilen nitelikli kiidir.

    Grevleri organizasyonu yapmak. Trk Ssleme Sanatlarnda kullanlan motifleri izmek. Trk Ssleme Sanatlar motiflerini kullanarak, farkl formlara uygun desen

    izmek. izdii desenleri inelemek. Desenleri uygun formlara (Tabak, vazo, Karo vb.) aktarmak. Sr Alt tekniinde tahrir uygulamalar (Kenar kontur izimleri) yapmak. Sr Alt tekniinde renklendirme (Boyama)uygulamalar yapmak. Srlama ve piirim yapmak. Mesleki eitime ilikin faaliyetleri yrtmek.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    7/17

    345

    TORNADA FORM EKLLENDRMECSTanm

    ark tornasnda serbest el ile farklekil ve yapdaki eitli formlarekillendirerekbasit dekorlar yapabilen, ablon tornasnda i ve d svama yntemleri ile eitli formlarekillendirebilen, ekillendirme, kurutma, rtu, astarlama ve biskvi piirimi teknik

    bilgisine sahip nitelikli kiidir.

    Grevleri organizasyonu yapmak. ekillendirilecek form ve modelleri belirlemek. amurlar retim iin hazrlamak. ark tornas ile ara ve gereleri retim iin hazrlamak. Farkl l ve biimlerdeki formlar ark tornasnda ekillendirmek. Dip alma ve ayak kartma ilemlerini yapmak. Formlar zerine eitli dekorlar uygulamak. ablon tornay retime hazrlamak.

    ve d

    s

    vama yntemleri ile form ekillendirmek. Yar mamulleri rtulayarak astarlamak. Biskvi piirimi yapmak. Mesleki eitime ilikin faaliyetleri yrtmek.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    8/17

    346

    ALI MODEL KALIPISITanm

    Al model ekillendirmeye ynelik basit form tasarmlar yapabilen, eitlitekniklerde model ekillendirip retim ve teksir kalbn alabilen, ekillendirme, kalplama,dkm ve srlama teknik bilgisine sahip nitelikli kiidir.

    Grevleri

    organizasyonu yapmak. Model tasarm yaparak teknik resmini izmek. Model kalp ncesi hazrlk yapmak. eitli tekniklerde al model ekillendirmek. Modellerin al kalbn almak. Kalplarn bakmn yapmak. Teksir kalb almak. Kalplarn deneme dkmn yapmak. Srlama ve piirim yapmak. Mesleki geliime ilikin faaliyetlere katlmak.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    9/17

    347

    SIR ST DEKORLAMACITanm

    Sr piirimi yaplm seramik rnler iin, form yapsna ve tekniine uygun desenhazrlayabilen, farkl tekniklerde sr st dekor uygulamalar yapabilen, dekorlama tekniklerive dekor piirimi teknik bilgisine sahip nitelikli kiidir.

    Grevleri organizasyonu yapmak. Sr st boyalar kullanma hazrlamak. Sr st dekorlamaya uygun desen almalar yapmak. El dekoru uygulamalar yapmak. Sr piirimi yaplm seramik rnlere kartma yapmak. kartmas yaplm olan seramik rnlerin kontr (tahrir) izgilerini izmek. Serbest el dekoru yapmak.

    Firitleme yapmak. Firitlemeyi renklendirmek. File ekmek. Altn gm dekorlu piirim yapmak. Elek bask teknii iin kalp hazrl yaparak bask yapmak. Tambur Bask yapmak. ndirekt Bask teknii iin kalp hazrl yapmak. Mesleki geliime ilikin faaliyetlere katlmak.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    10/17

    348

    SERBEST SERAMKEKLLENDRCSTanm

    boyutlu form ve yzey deerlendirmelerine dayal eitli tasarmlar yapabilen butasarmlar serbest ekillendirme yntemleri ile ekillendirebilen, kurutma, dekorlu-dekorsuz,srl-srsz piirimlerini tekniklerine uygun yaparak eitli rnleri ortaya kartabilennitelikli kiidir.

    Grevleri organizasyonu yapmak. Form tasarm yapmak. Form tasarmlarn kada aktarmak. Yaplan tasarmlar kat zerinde renklendirmek. Seramik formu ekillendirmek. Yar maml zerinde yzey dekor uygulamalar yapmak. Formlar kurutmak. Maml (Biskvi)piirimi yapmak. Sr hazrlamak. Srlama yapmak. Sr piirimi yapmak. Sr st dekor boya almalar yapmak. Sr st piirim yapmak. Mesleki geliime ilikin faaliyetlere katlmak.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    11/17

    349

    VTRAYCITanm

    Vitray tekniklerine uygun desenler tasarlayan, renkli renksiz camlar tekniineuygun kesen, i ve ilem basamaklarn takip ederek eitli vitray uygulamalar yapannitelikli kiidir.

    Grevleri Elde ya da bilgisayarda vitray deseni hazrlayarak deseni llendirmek ve

    renklendirmek. Desene gre cam kesmek. Cam boyamak. Vitray tekniklerini kullanarak Vitray yapmak. Kumlama yapmak. Bizote-Rodaj yapmak. Koparma yapmak.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    12/17

    350

    NDRMECTanm

    ndirme iin elde yada bilgisayarda desen hazrlayarak,indirme tekniklerinin tmnkullanarak,kesme dekor, asitleme, gravr ve pantoraf uygulamalari ile cam zerindeandrma ile dekorlama yapabilen nitelikli kiidir.

    Grevleri Kumlama yapmak. Bizote yapmak. Rodaj yapmak. Malatura yapmak. Kesme dekor yapmak. Koparma yapmak. Cam gravr yapmak (Elde Yada Bilgisayarda). Pantoraf yapmak.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    13/17

    351

    TEZYNATCITanm

    Geleneksel ve artistik desenleri bilgisayar yada elde hazrlayarak,Cam zerine eldekoru,cam ssleme ve tezyin uygulamalar ile cam boyalarn kullanarak cam zerinessleme yapan nitelikli kiidir.

    Grevleri Geleneksel artistik desen hazrlamak. Cam zerine el dekoru yapmak. Cam zerine ssleme yapmak. Tezyin uygulamalar yapmak. Cam boyalar hazrlamak.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    14/17

    352

    EKLLENDRMECTanm

    Basit cam form tasarmlar yaparak harman hazrlay p, basit camekillendirme,fleme,artistik ekillendirme,fzyon cam ekillendirme ,yar otomatik makinelarla vefabrikasyon ekillendirme yapan nitelikli kiidir.

    Grevleri Basit cam form tasarm yapmak. Harman hazrlamak. Cam ekillendirme yapmak. Artistikekillendirme yapmak. Yar otomatikekillendirme yapmak. Fabrikasyon ekillendirme yapmak.

    C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ZELLKLERSeramik ve cam teknolojisi alan altnda yer alan eitli dallarda teknisyen olmak

    isteyenlerin; aratrmac ve yeni teknolojik bilgileri renmeye ak olmalar, estetik grsahibi, el ve gzlerini e gdmle kullanabilen yaratc, zaman iyi kullanarak pratik ve hzlalabilen, i ve iyeri alma prensiplerine uymaya zen gsteren, sabrl ve sorumluluksahibi, uzun sre ayakta durabilecek kadar bedenen gl kimseler olmalar gerekir.

    Bu alandaki mesleklerde alacak kiilerin; El ve gzlerini e gdml kullanabilen, Estetik gr sahibi, Renk ve ekilleri ayrntl alglayabilen, Dikkatli ve sorumluluk sahibi,

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    15/17

    353

    Grdklerini zihninde canlandrabilen Tasarm ve grsel yeterliliine sahip, Doru yazl ve szl anlatm yapan, Kendini yenileyebilen, Aratrmac ve yaratc kiiler olmalar gerekmektedir.

    D. ALIMA ORTAMI VE KOULLARISeramik ve cam teknolojisi alan altnda yer alan dallardan mezun olan renciler;

    meslei ile ilgili dallarda faaliyet gsteren fabrika ve atlyelerdeki grevlerde al r. Ayrcakendi i yerini aarak meslei ile ilgili almalar yapabilir.

    alma koullar faaliyet gsteren dala ve rn eidine gre farkllklar gsterir.Seramik sektrnn retim departmanlar tozlu, nemli, yksek sya sahip ve ayn zamandagrltldr. Ortamda malzeme ile ilgili uygun koullarn hazrlanm olmas, nceliklealan kiiyi i kazalarna ve yaralanmalara kar koruyacaktr. Bunun yan sra scaklk,nem, k, hava sirklsyonu, kullanlacak ara -gere-donanm ve malzeme alma

    alanlarna uygun olarak oluturulduunda alma verimi daha ok olacaktr.alma birinciderecede malzeme ile ilgili olup bakalar ile szel iletiime ok fazla gereksinim duyulmaz

    Cam retimi yaplan ortam grltl, tozlu, yal ve yksek s altndadr. nlemalnmad takdirde cam kesmesi ve yank problemleriyle karlalmaktadr. Camimalatlar, cam fabrikalar ve cam atlyeleriyle ekip halinde alrlar. Cam hammaddedepartmann da alan kiiler koruyucu gzlk, maske ve eldiven kullanmazlarsa eitlisolunum yolu rahatszlklaryla karlaabilirler. Donanm ve ekipmann alma artlarnauygun hazrlanm olmas gerekir.

    E. BULMA MKNLARISeramik sektrnde; kamu ve zele ait iletmelerinin model retimi, dekorlama,

    srlama, al ve kalp blmlerinde alabilirler. Kendi adlarna atlyede aabilirler. Mesleki

    eitimini tamamlayarak mezun olan rencilerimiz Seramik sektrne ait; Seramik Fayans ve yer karosu Vitra Porselen Tula kiremit Ak iniAlanlarnda retim yapan seramik fabrikalarnn eitli departmanlarnda

    alabilirler.lkemizde zellikle; Ankara, Eskiehir, Ktahya, Bozyk, St, anakkale, an,

    zmit, zmir, stanbul, Avanos ve Denizli yrelerinde seramik sektrnn eitli alanlarndaretim yapan fabrika ve atlyelerde i bulabilirler.

    lkemizde cam imalatlna ynelik belli bal byk fabrikalarn bulunmasnnyan sra irili ufakl cam atlyeleri de mevcuttur. Bu fabrika ve atlyeler de zellikle cam daikincil ilemler denilen cam indirme, tezyinat, vitray gibi cam dekorlama ve cam sslemealanlarnda yetimi elemanlara youn talep vardr.

    Ayrca mezunlar cam sektrnn; muhtelif eya yapm, s cam imalat, tbbi camretimi, zcaciye cam eya imalat, gzlk optik cam, oto cam, frn cam, pencere cam,ayna, levha ve plaka dz cam imalat gibi alanlarda i bulabilmektedirler. Kendi atlyeleriniaarak alabilirler.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    16/17

    354

    F. ETM VE KARYERMKNLARIMeslek eitimi; meslek liselerinin (ML; AML; TL ve ATL) Seramik ve Cam

    Teknolojisi Alannda diploma programlar ile Mesleki Eitim Merkezleri, Halk EitimMerkezleri ve eitli yaygn eitim kurumlarnda sertifika programlaryla verilmektedir.

    Liseden sonra, yksek renime gei snavn baaranlar lisan programlarna devamedebilirler ya da meslek yksek okullarnn ilgili blmne snavsz gei yapabilirler.Meslek yksek okulunu bitirenler, dikey gei snav ile lisans programlarna geebilirler.

    Meslek yksek okullarnn (2 yllk n lisans) Seramik ini ilemecilii Cam seramik Endstriyel seramik

    Mimari dekoratif sanatlarblmlerine snavsz gei hakkna sahiptir.Ayrca; bu n lisans programlarn baar ile bitirenler SYM tarafndan yaplan

    dikey gei snavnda DGS baarl olduklar takdirde Seramik Mhendislii Seramik retmenlii Seramik Sanatlar Seramik Seramik ve Cam Cam Ana sanat Dal Eski ini Onarmlar Geleneksel Trk El Sanatlar retmenlii

    drt yllk lisans programlarna dikey gei yapabilirler.

    Mesleki Eitim Fakltelerinin (4 yllk lisans) Seramik retmenlii (zel yetenek snavndan geerek)

    blmn okuyarak alan retmeni olabilirler.

    Eitim Fakltelerinin (4 yllk lisans) Resim retmenlii (zel yetenek snavndan geerek)

    blmn okuyarak Resim retmeni olabilirler.Ayrca, zel yetenek snav ile Gzel sanatlar fakltesinin ilgili blmlerine

    girebilirler.

    Gzel Sanatlar Fakltelerinin (4 yllk lisans) Seramik Heykel Grafik Animasyon mimari Cam Ana Sanat DalBlmlerine (zel yetenek snavndan geerek) girerek yksek renim yapabilirler.

  • 8/3/2019 Seramik Ve Cam Teknolojisi MEB Bilgilendirme

    17/17

    355

    Mesleki Eitim Merkezleri raklk eitimi uygulama kapsamna alnan illerde vemeslek dallarnda aday rak, rak, kalfa ve ustalara eitim vermek ve eitli meslek kurslar

    amak suretiyle sanayinin ihtiya duyduu nitelikli ara insan gcn yetitirmek amacylaalan eitim kurumlardr.Halk Eitimi Merkezleri yaam boyu renme perspektifi ierisinde her zaman ve

    her yerde uygulanabilecek yaygn eitim programlar ile her ya ve dzeyde bireylere eitimsunmaktadr.

    Mesleki Eitim Merkezlerinde, Seramik ve Cam Teknolojisi alannda eitimverilmektedir. Modler programlarla meslek liseleri arasnda paralellik salandndandolay yatay ve dikey geiler olabilecektir.

    Eitimini tamamlayarak gerekli yeterlikleri kazanan kiiler Seramik ve Cam ile ilgiliiletmelerde kariyer yapabilirler