Karkonosze - Związek Miast i Gmin BEZPŁATNEZima 2009/2010

Wyrusz z nami w najwyższe góry Czech…

Projekt był współfinansowany z budżetu kraju kralowohradeckiego i libereckiego.

Zima, zima, zima! Mróz i hałdy śniegu. Szykuj się do zjazdów, szykuj się do biegów ...

• Karkonosze – raj narciarstwa biegowego• Wyprawa w Himalaje – 30 lat minęło• Dziewczęta z pokoju 28• Hokejowy narybek

• Ośrodki narciarstwa zjazdowego• Powrót łyżwiarstwa szybkiego• Życzymy smacznego!

Sezon naKarkonosze Dobre rady

i ciekawostki nie tylko dla turystów

www.krkonose.eu

Szanowni Czytelnicy „Sezonu na Karkonosze“,kochani Turyści i Mieszkańcy!

Z życia Związku Miast i Gmin Karkonosze

Jubileuszowy, dziesiąty już, numer gazety turystycznej oznacza, że już piąty rok dzielimy się z Państwem informacjami dotyczącymi najwyższych gór Czech oraz ich przedgórza. Staramy się wybierać tematy nie tylko ciekawe, ale i pożyteczne. Wiemy, że chętnie Państwo czytacie, jednocześnie odpoczywając i poszerzając swe horyzonty, ale równie ochoczo uprawiacie sporty albo chodzicie pieszo na wycieczki. Mamy nadzieję, że sprawia Państwu przyjemność przebywanie w górskich czy podgórskich rejonach, które bliskie są również naszym sercom. Bo tyle radości może przecież przynieść lśnienie milionów kryształków śniegu na zalanych słońcem górskich grzbietach albo zapach obsypanych letnimi kwiatami łąk. Dlatego korzystajcie Państwo w zdrowiu z życia i darów karkonoskiej przyrody nie zapominając odwdzięczyć się jej dbałością i opieką. Mamy nadzieję, że pomoże w tym i wzbogaci Państwa niniejsze wydanie „Sezonu na Karkonosze“.

Życzymy Państwu spokojnego i przyjemnego pobytu! Karkonosze – związek czterdziestu miast i wsi

Benecko, Bukovina u Čisté, Čermná, Černý Důl, Dolní Branná, Dolní Dvůr, Dolní Kalná, Dolní Lánov, Harrachov, Horní Branná, Horní Kalná, Horní Maršov, Hostinné, Jablonec nad Jizerou, Janské Lázně, Jilemnice, Je-střabí v Krkonoších, Klášterská Lhota, Kořenov, Košťálov, Kunčice nad Labem, Lánov, Malá Úpa, Martinice v Krkonoších, Mladé Buky, Paseky nad Jizerou, Pec pod Sněžkou, Poniklá, Prosečné, Rokytnice nad Jizerou, Roztoky u Jilemnice, Rudník, Strážné, Studenec, Svoboda nad Úpou, Špindlerův Mlýn, Vítkovice, Vrchlabí, Vysoké nad Jizerou, Žacléř

Jan SobotkaPrzewodniczący Związku Miast i Gmin Karkonosze (Svazek měst a obcí Krkonoše)

Jan HřebačkaDyrektor Zarządu Karkonoskiego Parku Narodowego (Krkonošský národní park, KRNAP)

Adolf KlepšNaczelnik Pogotowia Górkiego (Horská služba), rejon Karkonosze

Helmut DohnálekZastępca hetmana Kraju Kralowohradeckiego

Lidie VajnerováZastępca hetmana Kraju Libereckiego

Pavel KosařDyrektor państwowej agencji CzechTourism

W zeszłym roku turyści krajowi i zagraniczni mogli odwiedzić prezentacje na targach turystycznych i wystawach w wielu miejscach, zarówno na terenie Czech jak i za granicą – w Polsce, Niemczech, Holandii – i za ich pośrednictwem szczegółowo zapoznać się z ofertą rekreacyjną, możliwościami noclegów, pomysłami na spędzenie czasu wolnego.

Skład Rady Związku Miast i Gmin Karkonosze. Na zdjęciu od lewej: Václav Nosek – burmistrz Jablonca nad Jizerou, Jiří Vancl – burmistrz Lánova, Lenka Cincibusová - burmistrz Košťálova, Přemek Vodseďálek – zastępca burmistrza Harrachova, Jana Čechová - zastępca burmistrza Jilemnice, Zdeněk Kraus – burmistrz gminy Černý Důl, Jan Sobotka – burmistrz Vrchlabí i przewodniczący Związku Karkonosze, Miroslav Vlasák – burmistrz Žacléřa, Václav Němec – burmistrz Janskich Lázní, Karel Klíma – burmistrz Hostinnégo. Foto: Kamila Antošová.

Karkonosze ściśle związane są z turystyką mając w tym względzie bogate i długoletnie – bo trwające od ponad 150 lat – tradycje. Góry te zalicza się do najważniejszych regionów turystycznych w Czechach i Europie Środkowej. Dlatego w 2000 roku powstała, stowarzyszająca 40 członków, regionalna organizacja turystyczna o nazwie Krkonoše – svazek měst a obcí, czyli Karkonosze – Związek Miast i Gmin. Związek obejmuje obecnie obszar ponad 80 000 hektarów na terenie dwóch krajów (czyli województw) Kraju Kralowohradeckiego i Libereckiego, rozciągając się od Kořenova na zachodzie aż po Žacléř na wschodzie. Mieszka tu 60 000 stałych mieszkańców, co roku przyjeżdża zaś kilka milionów turystów z kraju i zagranicy.

Głównym celem Związku Miast i Gmin Karkonosze jest realizacja projektów wspierających turystykę na terenie całego regionu turystycznego oraz zapewnienie ich finansowania.

Narada robocza grupy marketingowej – przedstawicieli karkonoskich ośrodków informacji.

Cyklobusy – autobusy, w których przewozić moż-na także rowery – przemierzają Karkonosze ze wschodu na zachód i z powrotem. W lecie 2009 r. z cyklobusów korzystali przede wszystkim Czesi, można więc wywnioskować, że w Karkonoszach nastąpił gwałtowny wzrost krajowej klienteli.

Walne zebranie – spotkanie „starostów”, czyli burmistrzów i wójtów czterdziestu członkowskich miast i wsi, partnerów i innych gości.

Na rowery w Karkonosze – impreza rowerowa z konkursami i wspaniałymi nagrodami z okazji uruchomienia letnich połączeń cyklobusów.

Karkonosze – Związek Miast i Gmin – stowarzyszenie typu non-profit działające na rzecz wsparcia turystyki na terenie najwyższych czeskich gór.

Oznakowanie tras poza terenem parku narodowego, doposażenie w mapy i elementy tzw. małej architektury to kolejne zadania pracowników Związku Karkonosze.

Targi i wystawy turystyczne w kraju i za granicą to okazja do nawiązania nowych kontaktów roboczych i partnerskich.

Współpraca ze Związkiem Gmin Karkonoskich (na zdjęciu po lewej dyrektor Witold Szczudłowski), z reprezentantami CzechTourism w Warszawie (na drugim zdjęciu Ivana Bílková, najbardziej po prawej stronie) i innymi partnerami w Polsce to dziś już stała praktyka Związku Karkonosze.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 3Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

Karkonosze – góry wrażeńGościom krajowym i zagranicznym kompleksowo przedstawiamy najwyższe góry Czech

Karkonosze – Związek Miast i Gmin uruchomił nową czterojęzyczną stronę internetową

www.krkonose.euAktualności, informacje śniegowe, kamery internetowe, opis ratrakowanych tras biegowych oraz szereg innych ciekawych informacji dla turystów wraz z ogólnokarkonoskim systemem kwaterunkowym Deskline.

Czy wiedzą Państwo dokąd i kiedy udać się w poszukiwaniu wrażeń?

Podpowiedzią może być Kalendarz Planowanych Imprez!

Karkonosze – Związek Miast i Gmin regularnie wydaje prosty pod względem formy drukowany materiał promocyjny – Kalendarz Planowanych Imprez (Kalendář očekávaných událostí). Kalendarz zawiadamia o lokalnych imprezach ludowych i folklorystycznych, o dniach tradycyjnych rzemiosł, odpustach, świętach piwa oraz innych wydarzeniach towarzysko-kulturalnych organizowanych na terenie regionu turystycznego Karkonosze i Podkrkonoší, a także po stronie polskiej.

Kalendarz otrzymać można za darmo w karkonoskich ośrodkach informacyjnych.

Klára Kroupová, dyrektor Regionalnego Centrum Informacyjnego (RTIC) Karkonosze z siedzibą w Vrchlabí, uzupełnia:„Będziemy się cieszyć, jeśli o organizowanych przez siebie imprezach i działaniach będą nas w następnych latach na czas informować także pozostali organizatorzy. Jest to skuteczna i bezpłatna możliwość zwiększenia atrakcyjności i odwiedzalności regionu. Kontaktowy e-mail: info@krkonose.eu“

Karkonosze, leżące bądź co bądź na terenie dwóch państw, coraz bardziej stają się górami bez granic. Przyczyniają się do tego nie tylko wspólne czesko-polskie i polsko-czeskie transgraniczne i przygraniczne projekty, ale także rozmaite umowy partnerskie i zapoznawanie się z zaprzyjaźnionymi sąsiednimi regionami. Ponieważ liczba turystów z Polski w czeskich Karkonoszach i na odwrót stale rośnie, koniecznym wydaje się, aby przedsiębiorcy i pracownicy branży turystycznej znali swoich sąsiadów i ich środowisko, wiedzieli co i jak polecać mają zainteresowanym turystom, którzy pragną zapoznać się z sąsiednim krajem.A najlepsze są doświadczenia osobiste. Dlatego również w tym roku przedstawiciele karkonoskich ośrodków informacyjnych pojechali do swoich sąsiadów do Polski, żeby

Wśród ciekawych informacji na stronie odnajdziemy także rozdział „Karkonosze dla wszystkich” („Krkonoše pro všechny”) poświęcony osobom niepełnosprawnym. Zarząd czeskiego Karkonoskiego Parku

Najlepiej osobiścieKarkonosze, leżące bądź co bądź na terenie dwóch państw, coraz bardziej stają się górami bez granic. Przyczyniają się do tego nie tylko wspólne czesko-polskie i polsko-czeskie transgraniczne i przygraniczne projekty, ale także rozmaite umowy partnerskie i zapoznawanie się z zaprzyjaźnionymi sąsiednimi regionami.

osobiście przekonać się, jak różnorodna i ciekawa jest tamtejsza oferta turystyczna.Warte wymienienia jest Muzeum Dom G. Hauptmanna w Jagniątkowie, Wodospad rzeki Podgórnej w Przesiece, Skocznia narciarska Orlinek w Karpaczu, Sandra SPA w Karpaczu a także dolnośląskie uzdrowiska w Kudowie Zdroju i w Cieplicach, Western City Ściegny, ruiny zamku Chojnik, sztolnie w Kowarach i szereg innych atrakcji.

Karkonosze dla wszystkich –przyszłość najbliższych lat Po raz pierwszy oficjalnie nowa strona internetowa Związku Miast i Gmin Karkonosze zaprezentowana została jesienią 2009 r. w nowej reprezentacyjnej Książnicy Karkonoskiej w Jeleniej Górze. Pracownicy karkonoskich ośrodków informacji oraz polscy partnerzy zapoznani zostali z systemem redakcyjnym. Strony przetłumaczone są na cztery języki i mają kilka niewątpliwych ułatwień dla użytkownika

Narodowego (Správa KRNAP) intensywnie zajmuje się remontami szlaków, które powinny służyć nie tylko ludziom z ograniczonymi możliwościami poruszania się, rodzicom z wózkami lub małymi dziećmi, ale także osobom na

wózkach, które zapragną wyruszyć na wycieczkę na łono natury. Teren, po którym osoby takie się poruszają, musi być łagodny, łatwy do przejścia, wyposażony w specjalnie dostosowane miejsca do siedzenia, ławki, mapy i inne

elementy tzw. małej architektury. Osoby na wózkach zazwyczaj nie wędrują same, lecz w grupach. Dlatego należy liczyć się ze zwiększonym popytem z ich strony. Przygotowywany projekt „Karkonosze dla wszystkich” dotyczy też częściowo polskiej strony gór i realizowany jest przy wsparciu Euroregionu Glacensis. Odnosi się także do oferty noclegowej i gastronomicznej. Testowaniem przygotowanych tras zajmie się stowarzyszenie No limits, natomiast informowanie o efektach projektu jest zadaniem Związku Miast i Gmin Karkonosze .

www.karkonosze.euwww.krkonose.eu

Osoby pragnące dowiedzieć się jeszcze więcej zapraszamy do zajrzenia na stronę internetową www.karkonosze.eu, a najlepiej – do osobistego odwiedzenia polskich Karkonoszy.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 4

www.krkonose.eu

Karolína ErbanováUrodziła się 27.10.1992 r. w Vrchlabí. Liceum w Vrchlabí umożliwiło jej indywidualny tok nauczania. Jest zawodniczką juniorów w łyżwiarstwie szybkim na torze długim; dostała się do zespołu NOVIS Team Martiny Sáblíkovej. Od czwartego do dziewiątego roku życia rodzice zabierali ją do Skiareálu Špindlerův Mlýn, aby uprawiała narciarstwo zjazdowe. Od dziesiątego do trzynastego roku życia reprezentowała Vrchlabí w hokeju, zwyciężając wraz ze swoją drużyną w mistrzostwach województwa. Później były transmisje z zawodów łyżwiarstwa szybkiego z olimpiady zimowej w Turynie i trener A. Suk od razy wiedział, gdzie zgłosić ma na treningi swoją zawodniczkę. Pomyślnie przejeździła pierwszy łyżwiarski sezon, znajdując swoje miejsce w drużynie. Okazało się, że nawet jej kostki mogą przyzwyczaić się do łyżwiarskich butów, które – w odróżnieniu od tych narciarskich – wcale ich nie usztywniają.

Łyżwy – zabawa na lodzie

Wycieczka w głąb historiiNa temat, kiedy człowiek wpadł na pomysł wykorzystania możliwości szybkiego i lekkiego poruszania się po zamarzniętej wodzie, dokumentów brak. Prawdopodobnie jednak korzystali z tego środka lokomocji myśliwi podczas polowań oraz długiego tropienia zwierzyny. Ówczesną technikę jeżdżenia na łyżwach opisać można jako ślizganie

się po lodzie, od którego łyżwiarz odpychał się za pomocą tyczek. Znaleziska archeologiczne świadczą o tym, że już w starożytności istniały swego rodzaju łyżwy, wykonane z kości. Znajdowano je w Skandynawii, Rosji, Anglii. Znaleziska takie nie są rzadkością także na terenie naszego kraju. W okresie celtyckim kościane łyżwy zastąpiono lepszymi,

wykonanymi z żelaza. Najstarsze znane żelazne łyżwy liczą

sobie 2000

lat. W okresie późnego średniowiecza i na początku czasów nowożytnych jeżdżenie na łyżwach było stosunkowo popularną zabawą ludu i szlachty. Widać to na obrazkach łyżwiarzy na holenderskich kanałach. Istnieje informacja z roku 1610 o karnawale na lodzie, zorganizowanym na dworze Rudolfa II. Pomimo wzrastającej popularności, łyżwy miały też szereg przeciwników. Na przykład wielki skądinąd promotor ćwiczeń fizycznych J. A. Komenský, łyżwiarstwo określił jako „zabawę niebezpieczną dla życia i niegodną“. Inne zdanie mieli Goethe i Schiller, którzy łyżwom poświęcili szereg swych dzieł. W 1742 roku w Edynburgu powstał pierwszy klub łyżwiarski. Z roku 1772 pochodzi pierwsza książka o łyżwiarstwie autorstwa oficera Roberta Johnsa, który opisał podstawowe figury łyżwiarskie.

Rossler–Ořovský – nie tylko nartyŁyżwiarstwo szybko zyskiwało na popularności. Również u nas w kraju stawało się ulubioną zabawą i to nie tylko Prażan, którzy do jeżdżenia wykorzystywali zamarznięte wody Wełtawy. Do rozwoju tego sportu przyczyniła się w wielkim stopniu także pierwszy podręcznik metodyczny pt. „Nauka jeżdżenia na łyżwach“ („Nauka bruslení“) wydany w 1887 r. Jego autorem był Augustin Krejčí, który opisał dokładnie poszczególne elementy i figury. Na rozwój łyżwiarstwa wpłynął też dr Josef Rössler-Ořovský, znany promotor narciarstwa i innych sportów w Czechach, który w 1889 r. założył w Pradze słynny Łyżwiarski Klub Zawodowy (Bruslařský závodní klub, BZK). W tym samym czasie inż. Fiedler przywiózł ze swoich wojaży

zagranicznych pierwszy model łyżew na stałe przyczepionych do butów. Łyżwiarstwo stopniowo stało się samodzielną dziedziną sportu, w której czechosłowackim sportowcom udało się osiągnąć niemałe sukcesy (łyżwiarstwo szybkie, figurowe, hokej).

W 1933 r. pod byłym kąpieliskiem w Špindlerovym Mlýnie wybudowane zostały korty tenisowe, które w zimie przekształcano w lodowisko. Przyjezdni i miejscowi mieli gdzie grać w hokeja i jeździć na łyżwach. Na stadionie trenowały podobno nawet drużyny z Pragi. Špindlerovski Związek Sportów Zimowych, który powstał w roku 1902, miał swoją drużynę hokejową młodzieży i dorosłych. Jak widać na starej fotografii – łyżwy w tzw. „Špindlu“ to dobra zabawa.

Osiągnięcia:• 2007 / 2008 – mistrzyni juniorów RCz • 2008 w wieloboju na torze długim, mistrzyni juniorów na 500 m, mistrzyni juniorów na 3 km.• 2008 / 2009 – MS juniorów w Zakopanem, debiut w PŚ seniorów solo i w biegu drużynowym (+ Sáblíková, Jirků), pierwsze punkty w PŚ, debiut na ME seniorów 2009 w wieloboju (18. miejsce, najmłodsza uczestniczka), w premierowym PŚ juniorów medal + pierwsze miejsce na dystansie 1500 m oraz trzecie na 3 km. Mistrzostwa RCz: mistrzyni juniorów w wieloboju, 3. wśród kobiet na 500 m, 4. wśród kobiet w wieloboju. Członkini zwycięskiej drużyny RCz (Martina Sáblíková, Andrea Jirků, Karolína Erbanová) w klasyfikacji końcowej PŚ seniorów w biegu kobiet,

współzwycięzczyni (+ Sáblíková, Jirků) w zawodach PŚ team pursuit w Erfurcie 01.02.2009 r. Mistrzostwa świata seniorów na pojedynczych torach w Richmond / CAN: 7. Team pursuit (+ Martina Sáblíková, Andrea Jirků), 21. indywidualnie na 1500 m. Tak mocną i pełną ambicji drużyną juniorów nie może pochwalić się żaden inny czeski zimowy sport olimpijski.2009 / 2010 – Olimpiada w Vancouver. Trzymamy kciuki!!!Fascynującahistoria wskrzeszenia czeskiego

łyżwiarstwa szybkiego przez trenera Petra Nováka, które rozpoczęło się od Martiny Sáblíkovej, nadal trwa. A Karolína Erbanová, karkonoskie dziewczę,

kursuje między zawodami juniorów i seniorów, stanowiąc wyraźny element drużyny...

Zbliża się olimpiada zimowa – święto wszystkich sportowców.

Co można na ten temat powiedzieć z punktu widzenia przygotowań, odczuć, oczekiwań? Karolína Erbanová na pytanie odpowiada: „Przygotowania są oczywiście ciężkie i ukierunkowane na olimpiadę. Jest to najtrudniejsze z dotychczasowych wyzwań i cieszę się, że jak na razie daję radę. Odczucia mam rozmaite. To

wszystko wydarzyło się bardzo szybko. Przed chwilą stałam na vrchlabskim lodzie ubrana w strój do hokeja a teraz krążę po lodzie z jedną z najlepszych łyżwiarek świata. Jestem skromna, więc nie mam wielkich oczekiwań. Na olimpiadzie chciałabym przede wszystkim stać pod czeską flagą i po boku Martiny, a także pozostałych członków drużyny, starać się o jak najlepszy wynik, na który cały czas pracowaliśmy“

Na wyprawy nie powinno się wyruszać samemu. No a teraz już wejdźmy na lód.

Źródło: Internet.

Stadiony zimoweStadion HC Vrchlabí: www.hcvrchlabi.czStadion HC Trutnov: www.hctrutnov.czKlub Łyżwiarski Nová Paka: www.hokejnp.czStadion zimowy Dvůr Králové nad Labem v Podzvičinsku: www.mudk.cz

Sztuczne lodowiskaKunčice nad Labem – lód na boisku asfaltowym. Špindlerův Mlýn w dolinie Svatý Petr koło hotelu HORAL – ślizgawka. Černý Důl koło Peca pod Sněžkou niedaleko Lesní boudy – ślizgawka.

Podczas ostrej zimy na łyżwach jeździć można po zbiornikach przeciwpożarowych i stawach. Miłośnicy tego sportu w regionie Podzvičinko jeżdżą dosłownie po każdej kałuży. Panowie spotykają się przy ważnych meczach hokejowych. Płeć piękna zabawia się, wykonując piruety i inne figury.Łyżwy na łonie naturyHorní Branná – staw, który w zimie umożliwia jazdę na łyżwach na świeżym powietrzu, z widokami na piękne zimowe krajobrazy, znajduje się za grobowcem Harrachów (kaplica św. Krzyża) przy niebieskim szlaku.

Nová Paka – stawek we Štikovie – (część miasta Nová Paka) znajdziemy po prawej stronie szosy kierunek z Novej Paki na Přibyslav, za fabryką włókienniczą. Co roku pokryty jest lodem, który sprawia wiele radości zarówno dużym, jak i małym ludziom.

Nová Paka – Farský – staw hodowlany leży ok. 400 metrów od stadionu zimowego w Novej Pace w kierunku na Starą Pakę na ul. Havlova. Znajduje się w cichej peryferyjnej dzielnicy miasta, otoczony jest lasami i łąkami.

Inne naturalne zbiorniki i kąpieliska wykorzystywane do jazdy na łyżwach w regionie Podzvičinsko:Lužany, Velký Vřešťov, Dubina - Bílá Třemešná, Vlčkovice v Podkrkonoší, Zdobín, Boháňka, Pardoubek - Lázně Bělohrad, Třebihošť, Lukavec u Hořic, Konecchlumí, Bílsko u Hořic, Mlázovice, Šárovcova Lhota, Třebnouševes, Kovač, Třtěnice, Chodovice, Dobrá Voda, Domoslavice.

Jeżeli ciekawi Państwa historia tych terenów oraz sportów zimowych, radzimy odwiedzić muzea Zarządu Karkonoskiego Parku Narodowego (Správa KRNAP) i inne wystawy prezentujące życie naszych przodków. www.krnap.cz i www.krkonose.eu

Karolína Erbanová

Andrea Jirků, Martina Sáblíková i Karolína Erbanová.

Zdjęcie z Mistrzostw Świata w Vancouver.

Kiedy zimowy krajobraz chowa się pod białą kołdrą a mróz zamknie wody rzek i stawów pod twardą skorupą lodu, dla miłośników turystyki oznacza to tylko jedno: rower trzeba zamienić na biegówki a trampki na zimowe buty. Ale wyprawy na łono natury mogą trwać nadal. Wędrówki po cichej zimowej krainie mają swój urok. A po takiej przechadzce obowiązkowo należy zasiąść w miło ogrzanej gospódce przy szklance gorącego grogu lub grzanego wina. Gwizd lodowatego wiatru w uszach, widok dziewiczego śniegu na powierzchniach stawów, po których przejechaliśmy jako pierwsi, są jak narkotyk. Na łyżwach można jeździć praktycznie po wszystkich – byle dobrze zamarzniętych – zbiornikach wodnych. Osoby, które z zapałem wykorzystują każdą możliwość, żeby uprawiać ten sport, zapraszamy do przeczytania tego tekstu. Można się tu dowiedzieć paru rzeczy na temat łyżew w Karkonoszach i przedgórzu.

Nie zapominajmy!Najważniejszy jest dobry lód. Udowodniono, że lód o grubości 5 cm jest w stanie unieść człowieka. 7 cm wystarczy, żeby można było jeździć na łyżwach, a 25-centymetrowy lód uniesie samochód. Liczby te obowiązują pod warunkiem mocnego lodu w dniach, kiedy temperatura jest ujemna. Nadtopionego lodu podczas odwilży raczej unikajmy. Twardość lodu można wypróbować. Wystarczy na brzegu znaleźć kamień o wadze ok. 1 kg i rzucić go w górę tak, żeby spadł na lód. Jeżeli nie przebije lodu, to możemy na lód wejść. Trzeba tylko pamiętać, że lód nie ma tej samej grubości na całej powierzchni. Przy brzegu, w rejonie stawideł, w pobliżu ujścia bywa cieńszy. Uważać trzeba na przysypane przez śnieg dziury, które właściciele stawów robią, żeby umożliwić rybom oddychanie. Pułapki te zazwyczaj odróżnimy po ciemniejszym kolorze. Cieńszy lód jest też pod mostami, nawet pod tymi wysokimi. Dobrą podpowiedzią może być dla łyżwiarza dźwięk wydawany przez lód pod nogami. Głośne jak dzwon wystrzały na dużych powierzchniach są spowodowane napięciami w lodzie powstałymi pod wpływem zmiany temperatury. Inaczej w przypadku cichego suchego stukotu przy każdym kroku i pęknięcia pojawiającego się przy łyżwie. To powinno

być znakiem

ostrzegawczym i zagonić nas z powrotem

na brzeg. Jeżdżenie na łyżwach jest bezpieczne – jeśli zachowa się przy nim rozsądek i jest się ostrożnym.

W miejscowości Vysoké nad Jizerou na łyżwach jeżdżono jeszcze w XIX wieku – na rynku, na stawku, który jednak w roku 1834 wysechł podczas pożaru miasta i został zasypany. Zanim łyżwy zostały zastąpione przez narty, jeżdżono też po ulicach oraz ze skarp i zboczy. Jeszcze na początku wieku XX raz chyba (patrz zdjęcie) wykorzystany został do jeżdżenia na łyżwach znajdujący się w parku i nazywany „sokolną“ plac ćwiczeń organizacji Sokol.Obecnie uczniowie tutejszej szkoły jeżdżą czasami na łyżwy do Lomnice nad Popelkou albo do Semily. Na naturalnych lodowiskach się nie jeździ.

„Tylko raz jedyny w historii vysockiego sportu pomyślano też o łyżwiarzach. Na początku stycznia 1911 r. na „sokolnie“ otwarto sztuczne lodowisko. Ponieważ natura jakoś zapomniała pod tym względem o Vysokim i zamiast pomagać utrudnia, utrzymanie lodowiska jest zbyt kosztowne, zakończyło się na tej jednej próbie i więcej lodowiska nie zakładano.“ (cytat z Albumu Antonína Junka. Rok 1905-1914. Muzeum Kraju Ojczystego – Vlastivědné museum pro Vysoké nad Jizerou a okolí, inv. č. 15.107, sign. AJ. 1., s. 21.) Foto: stereofotografie Josefa Hladíka z lodowiska na sokolskim placu ćwiczeniowym na skraju parku miejskiego w Vysokim nad Jizerou, prawdopodobnie styczeń roku 1911.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 5Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

HC KrkonošeHokej to cieszący się dużym powodzeniem, i to nie tylko w Europie, sport zespołowy. Szereg młodych chłopców marzy nocami o zawrotnej karierze, za wzór obierając sobie któregoś z graczy – na przykład Jaromíra Jágra. Ale hokej to nie tylko zabawa. To twardy sport, wymagający dyscypliny, siły i czasu. Wyrzeczenia, ciężka praca i znowu wyrzeczenia. I nie dotyczy to tylko samych sportowców, ale – w przypadku trenujących dzieci – wymaga również ogromnej tolerancji ze strony całych ich rodzin.

W Karkonoszach i przedgórzu także wspiera się marzenia młodych ludzi

o cudownej chwili zwycięstwa na lodzie. Hokejowym

narybkiem zajmuje się klub HC Krkonoše, który powstał przed dwoma laty.

„Sekcje młodzieżowe znajdowały się zarówno w

Vrchlabí, jak i w Trutnovie oraz okolicznych

miastach,“ wyjaśnia Aleš Kmoníček, dyrektor sportowy klubu HC Vrchlabí. „Ale dla kariery młodych hokeistów ma sens gra w wyższych kategoriach. Do tego jednak związek hokeja określa warunki, które trzeba spełnić,

Karkonosze przez długie stulecia stanowiły naturalną granicę między Królestwem Czeskim a Śląskiem. Aż do XII wieku pokryte były nieprzeniknionym lasem. W wieku XII, w czasach rozwoju państwa Przemyślidów (czeska dynastia wywodząca się od legendarnego Przemysła – przyp. tłum.), w Karkonosze zaczęli przybywać i osiedlać się tu Czesi z centralnej części kraju, ale przede wszystkim – w drugiej połowie XIII w. – grupy niemieckojęzycznych kolonizatorów przybyłych z terenów dzisiejszych Niemiec, Austrii i Szwajcarii. Następna duża fala kolonizacyjna z krajów niemieckojęzycznych przybyła w Karkonosze w XVI w. Można powiedzieć, że obok siebie mieszkała tu czeska mniejszość (z wyjątkiem regionu Jilemnicko, gdzie Czesi stanowili większość) oraz niemieckojęzyczni przybysze, którzy stopniowo się zadamawiali i stworzyli grupę tzw. Niemców Sudeckich. Czesi i Niemcy żyli w dość odizolowany sposób, ale w przyjaźni i bez specjalnych konfliktów. Zmiana nastąpiła pod koniec XIX wieku, a zwłaszcza po I wojnie światowej i po powstaniu niepodległej Czechosłowacji. Trzy miliony Niemców Sudeckich nagle – i wbrew swej woli – znalazły się w państwie czechosłowackim. Niezadowolenie w pełni uwidoczniło się w latach 30-tych XX wieku, kiedy dali oni w dość jasny sposób do zrozumienia, że chcieliby wydostać się z państwa czechosłowackiego, wyrażając wsparcie dla faszystowskich Niemiec.

a jednym z nich jest liczba uczniów w p o s z c z e g ó l n y c h kategoriach. Dlatego Vrchlabí i Trutnov wraz z okolicą połączyły się. Powstało stowarzyszenie HC Krkonoše, które zajmuje się młodzieżą praktycznie z całego regionu. W kategorii od klasy 4. do 9. grają na najwyższym poziomie – w tzw. młodzieżowej lidze krajowej.” W Vrchlabí dzieci trenuje od roku 1998 Petr Srnský, manager młodzieży. Dzieci podzielone są na dziesięć kategorii zależnie od wieku, najmłodsi zawodnicy zaczynają w wieku czterech lat. Nabór przeprowadza się w przedszkolach. Obecnie w hokeja gra ok. 150 dzieci. Liczby te co roku się zmieniają, młodszych zazwyczaj

Niemcy Sudeccy a rozwój narciarstwa

Doskonały atleta – wysoki, o szerokich ramionach – jednocześnie buntownik gardzący spokojem i bezpieczeństwem. Był członkiem HDW . Już w młodości zadziwiał na skoczniach nie tylko odwagą i długością skoków, ale także głębokim pochyleniem i aerodynamicznym stylem, w jakim wtedy skakali tylko niektórzy Norwegowie. Oprócz zwycięstw w skokach odnosił też sukcesy w kombinacji norweskiej. Dwa razy reprezentował Czechosłowację na Olimpiadzie Zimowej – w Chamonix w 1924 r. w skokach był dziesiąty, w Sankt Moritz w 1928 r. poddał się podczas biegu w kombinacji norweskiej. Na mistrzostwach świata najlepszy wynik osiągnął w 1925 r. w Janskich Lázniach – brązowy medal w skokach i czwarte miejsce w kombinacji. Również na mistrzostwach świata w 1927 r. stanął na podium – brązowy medal w kombinacji norweskiej, siódme

Pochodził z Peca pod Sněžkou, gdzie reprezentował miejscowy klub. Był prototypem karkonoskiego narciarza – chudy, żylasty, śmiały i odważny, o wyjątkowej sile woli i nadludzkich prawie możliwościach fizycznych, którymi nadrabiał niedociągnięcia techniczne. Podczas biegu narciarskiego nie wykorzystywał ślizgów – jego bieg stylem przypominał lekką atletykę. Długo utrzymywał się ze zwózki drewna ze szczytów Karkonoszy. Znany był też z braku dbałości o wyposażenie, stając się często celem kpin widzów. Jego gwiazda zajaśniała w roku 1923, kiedy został mistrzem Czechosłowacji w biegu na 18 km i mistrzem Niemiec w kombinacji norweskiej, w tym samym roku na zawodach w Harrachovie został pierwszym reprezentantem Europy Środkowej, któremu udało się pokonać zwycięzców z Holmenkollen i innych Norwegów światowej ekstraklasy. Na I Olimpiadzie Zimowej w 1924 r. w Chamonix był najlepszym reprezentantem Czechosłowacji – w kombinacji norweskiej zajął świetne szóste miejsce za czterema

Niemiecki związek sportów zimowych, który w

międzywojniu miał siedzibę w Libercu,

skupiając sportowców narodowości

niemieckiej na terenie

całej ówczesnej

Czechosłowacji. Syn

špindlerovskiego hotelarza, pod względem technicznym

najlepszy skoczek swych czasów. W skokach pokonywał nawet Norwegów. Dzięki dobremu

Najwyraźniejsza postać karkonoskiego niemieckiego narciarstwa. Berauer znany był z idealnego i ścisłego przestrzegania zdrowego trybu życia bez nikotyny i alkoholu. Swoją niezwykłą skuteczność zawdzięczał m.in. temu, że od siódmego roku życia w zimie codziennie biegał osiem kilometrów na nartach do szkoły. Kiedy dorósł, pracował w lecie jako kierowca samochodu ciężarowego w firmie brata, w zimie zaś zarabiał jako instruktor narciarstwa w schronisku Luční bouda. Zaczynał jako narciarz zjazdowy, osiągał sukcesy przede wszystkim w kombinacji podwójnej, na którą składają się aż cztery różne konkurencje: bieg i skok, zjazd i slalom. Później odnosił sukcesy w kombinacji norweskiej. Kiedy w roku 1935 zwyciężył na mistrzostwach HDW w biegu na 18 km, został wytypowany do udziału w IV Olimpiadzie Zimowej w 1936 r. w niemieckim Garmisch-Partenkirchen, gdzie jednak nie zajął żadnego znaczącego miejsca. O jego wszechstronności

przybywa, odpadają jednak niektórzy starsi, którzy wybierają inne zainteresowania i przestają grać. Dla najmłodszych

treningi prowadzone

są trzy razy w tygodniu, dla ligi uczniowskiej 4 razy w tygodniu. Sezon zaczyna się

w sierpniu a kończy w marcu. Później miesiąc wolnego i znów przygotowanie letnie przerwane miesiącem wakacji.„Niektóre dzieci trenują w Trutnovie, inne w Vrchlabí,“ mówi dalej pan Kmoníček. „Staramy się zminimalizować koszty, ale z drugiej strony zależy nam, aby je dzielić sprawiedliwie między wszystkich. Na zawody jeździmy razem. I chociaż połączenie tych dwóch grup przynosi sporo drobnych problemów, to na razie nie mieliśmy żadnego

poważnego problemu, a osiągnięte wyniki w poszczególnych kategoriach wiekowych są całkiem niezłe.“

W tegorocznym sezonie – po raz pierwszy w historii hokeja młodzieżowego w Vrchlabí i Trutnovie – nasi młodzicy będą uczestniczyć w rozgrywkach ligi młodzików. Chodzi o kategorię młodzików młodszych (zawodnicy z roczników `94 i `95). Ich przeciwnikami będą drużyny z grupy Střed.

„Ludzi, którzy przyjeżdżają w Karkonosze, zapraszam na nasze strony internetowe, gdzie można dowiedzieć się, kiedy gramy. Można przyjść na mecz popatrzeć; przychodzi do nas wielu cudzoziemców. Są mile zaskoczeni wspaniałą atmosferą, która towarzyszy meczom. Warto przyjść,“ zaprasza czytelników Sezonu na Karkonosze pan Aleš Kmoníček.

Ale cofnąwszy się o kilkadziesiąt lat, do ostatniego dwudziestolecia XIX wieku, możemy zobaczyć, że nie tylko polityką, ale też kulturą i sportem zajmowali się ówcześni mieszkańcy naszych gór. Podobnie, jak w pozostałej części Czech, również tu kwitło życie towarzyskie i stowarzyszeniowe. W znaczny sposób przyczynili się do tego właśnie Niemcy Sudeccy, którzy bez wątpienia od początków narciarstwa należeli do elity tego sportu. Z wielu świetnych sportowców wybraliśmy i opisaliśmy cztery postaci:

Franz Wende (1904-1968 nebo 1969, Svoboda nad Úpou)miejsce w skokach, a siedemnaste w biegu na 18 km. W

roku 1931 w Oberhof pożegnał się z reprezentacją, zajmując dwunaste miejsce w kombinacji

norweskiej i dziewiętnaste w skokach. W 1932 r. na własnej skórze odczuł to, że

na III Olimpiadę Zimową w Lake Placid czesko-niemieckich zawodników nie wysłano. Rok wcześniej Wende wygrał bowiem mistrzostwa HDW w kombinacji norweskiej, w tej samej dyscyplinie oraz w biegach na 18 km

był w 1932 r. mistrzem Czechosłowacji, obronił też swój tytuł z roku 1928.

Swojemu związkowi HDW nie przysparzał jednak tylko radości – ponieważ zawsze

brakowało mu pieniędzy, sprzedał nawet swoje nagrody. Po zakończeniu kariery narciarskiej utrzymywał się, żyjąc w Janskich Lázniach jako instruktor narciarstwa a w lecie jako trener tenisa. Po 1945 r. zajmował się tym samym, ale w Bad Harzburg. Zmarł w biedzie i zapomnieniu.

Josef Adolf (1898-1952, Pec pod Sněžkou), pseudonim Philipp-SeffNorwegami i Szwedem. Na mistrzostwach świata w 1925 r. w Janskich Lázniach zajął w biegu na 18 km oraz na 50 km czwarte miejsca, swe zdolności pokazał także w kombinacji norweskiej, gdzie był drugi za Otakarem Německim. Na mistrzostwach świata w1927 r. w Cortina

d’Ampezzo wziął udział w biegu na 18 km (miejsce 20.), w skokach (17.) i w kombinacji norweskiej (7.).

Gustl Berauer (1912-1986, Pec pod Sněžkou)świadczą dwa tytuły mistrza Czechosłowacji w biegu na 18 km (1936 i 1937) oraz dwa takie same tytuły w kombinacji alpejskiej (1937 i 1938). Po oderwaniu od Czechosłowacji

terenów pogranicza jesienią 1938 r., reprezentował Niemcy. W ich barwach osiągnął swój największy sukces na mistrzostwach świata w 1939 r. w Zakopanem, gdzie zwyciężył w kombinacji norweskiej, przerywając hegemonię Norwegów w tej dyscyplinie. W latach 1939-41 był pięciokrotnym mistrzem Niemiec w kombinacji norweskiej i w biegu na 18 km. Podczas wojny został członkiem elitarnej Niemieckiej Piechoty Górskiej, dostał się na front, gdzie został ciężko ranny, co nie pozwoliło mu na powrót do kariery sportowej po wojnie. Po wypędzeniu do Niemiec został działaczem sportowym, w latach 1952-70 był wiceprezydentem

Niemieckiego Związku Narciarstwa, jednocześnie pracował jako długoletni przewodniczący komisji FIS biegu złożonego (dziś kombinacja norweska).

Vinzenz Buchberger (1895 - 1970, Špindlerův Mlýn), pseudonim Buchvinzbiegowi był świetny w kombinacji

norweskiej. W 1922 r. wygrał niemieckie mistrzostwa w

kombinacji norweskiej, dwa lata później został mistrzem Austrii. Brał udział w zawodach na Holmenkollen. Szczytem kariery był start w Olimpiadach

Zimowych w Chamonix (1924) oraz w Sankt Moritz

w 1928 r., gdzie występował w barwach reprezentacji Czechosłowacji, zajmując w kombinacji norweskiej siódme i dwudzieste drugie miejsce. Martin Bartoš

Z Karkonoszy pochodzi szereg świetnych czeskich sportowców. Także dziś na stokach tutejszych gór trenuje wiele talentów, które mają za sobą niejeden sukces. Warto wspomnieć, że sporty zimowe są wśród Czechów – również młodych – bardzo popularne. Swoje pierwsze sportowe szlify zdobywają tu młodzi narciarze zjazdowi, snowboardziści, biegacze, biathloniści, narciarze akrobatyczni i oczywiście także hokeiści.

www.hckrkonose.cz

Foto: www.fotokraus.cz

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 6

www.krkonose.eu

Okolica atrakcyjna Romantyczne krajobrazy i jednocześnie ostra zima stanowią inspirację dla wielu artystów. Majestatyczne góry, dalekie panoramy, urokliwość zaśnieżonych karkonoskich pejzaży, ale także okrutne oblicze zimy są niewyczerpanym źródłem rozmaitych historii. Karkonosze często bywają celem filmowców. Bohaterowie filmów przeżywają tu zarówno szczęśliwe jak i mniej radosne chwile życia. Dla przypomnienia...

Po czesku „Sedmá velmoc”. Jedyny film dźwiękowy reżysera Přemysla Pražskiego, który zasłynął przede wszystkim jako autor niemego filmu „Batalion” (1927 r.). Trzech reporterów wraz z koleżankami po fachu znalazło się na tropie jednej z wielu afer szpiegowskich... Reżyseria: Přemysl Pražský, Pomysł: Eduard Šimáček. W rolach głównych: Lída Baarová, Vladimír Havlíček, Antonín Novotný, Václav Vydra st. i in.

Siódme mocarstwo (1933)

Zawieja (1962)

Dziewczyna do zabicia (1975)

Po czesku „Holka na zabití“. Komedia kryminalna, której bohaterka stara się dowiedzieć prawdy o zaginionej w zagadkowych okolicznościach przyjaciółce. Do górskiego hotelu przybywa młoda i bardzo ciekawska dziewczyna Anna, która poszukuje swojej koleżanki. Obie znają się z domu dziecka, koleżanka podobno winna jest Annie pieniądze. Pracownicy hotelu mówią jej, że koleżanka zniknęła już jakiś czas temu, pewno znalazła coś lepszego. Ale Annie taka informacja nie wystarcza, ma przy sobie wysłaną przez przyjaciółkę pocztówkę, z której wynika, że myślała o wszystkim innym, ale nie o odejściu z pracy. Anna nie ma dokąd pójść, od opuszczenia domu dziecka wiedzie jej się różnie, przyjmuje więc miejsce pomocy w hotelowej kuchni. Jednocześnie zaczyna poszukiwania zaginionej koleżanki. Jej dociekliwe pytania wkrótce przynoszą efekty – ktoś stara się ją zabić. Reżyseria: Juraj Herz. W rolach głównych: D. Veškrnová, I. Prachař, V. Olmer, K. Augusta, V. Lohniský, J. Lír i in.

Po czesku „Vánice”. Zimowe Karkonosze zastawiają wiele pułapek, zwłaszcza na kogoś, kto zbytnio obawia się ich zdradliwego piękna. Cokolwiek nie-bohaterskim bohaterem filmu jest listonosz, który zostaje dobrowolnym członkiem pogotowia górskiego. Dopiero podczas zamieci śnieżnej pokonuje swój strach przed lawinami, ratując życie dwojga turystów, których zaskoczyło nagłe pogorszenie pogody. Okazję do zaprezentowania swoich umiejętności narciarskich mieli ówcześni członkowie pogotowia górskiego.

Reżyseria: Čeněk Duba

Występują: Ivo Palec, Zuzana Fišárková, Josef Mixa, Michaela Bendová, Vladimír Menšík.

Karkonosze oferują naprawdę atrakcyjne przestrzenie. Sztaby filmowe i telewizyjne do dziś z lubością wykorzystują różnorodność terenu do kręcenia ciekawych dokumentów lub filmów.Nagrodzony został na przykład projekt dawnej kopalni Kovárna pod Śnieżką, który pojawił się w dokumencie z serii Toulavá kamera, czyli „Wędrująca kamera“.

Pocałunek na śniegu (1935)

Po czesku „Polibek ve sněhu“. Buny, młody szef firmy odzieżowej wyrusza wraz ze swoimi sześcioma modelkami w podróż promocyjną. W interesie swojego przedsiębiorstwa zabrania dziewczętom zawierania znajomości z mężczyznami. W hotelu uzdrowiskowym ośrodka sportów zimowych sytuacja wymyka mu się jednak spod kontroli. Najładniejsza z modelek, Jana, wygrywa podczas balu konkurs na najlepszą maskę. Nagrodą w konkursie jest pocałunek popularnego aktora Petra Barda. Reżyseria: Václav Binovec, występują: Jožka Koldovská, Ela Šárková, Valtr Taub, Rolf Wanka, Růžena Šlemrová, Antonín Holzinger, Jaroslav Stein.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 7Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

także dla filmowców

Biuro matrymonialne (1932)

Podróż przedślubna do Ilji (1983)

Pan Tau w górach (1971)

Po czeski „Pan Tau na horách“. Emil i jego klasa jadą na wycieczkę narciarską. Obecność pana Tau spowoduje, że nic nie dzieje się normalnie. Pan Tau to znana również w Polsce postać z filmu telewizyjnego zagrana przez Ottę Šimánka. Scenariusz do filmów nakręconych w koprodukcji czechosłowacko – niemieckiej napisał Ota Hofman, późniejsze części wspólnie z Jindřichem Polákiem. Charakterystyczne elementy ubioru pana Tau to czarny melonik, czarny parasol i czarny garnitur z białym kwiatem w klapie. Reżyseria: Jindřich Polák. W rolach głównych: J. Filip, V. Štekl, I. Zelníčková – Trumpová i in. Muzyka: J. Malásek, J. Bažant, V. Hála.

Po czesku „Sňatková kancelář”. Komedia sytuacyjna o tym, co należy zrobić, żeby mogły zacząć bić weselne dzwony. Głównym bohaterem jest energiczny pan Kubr, właściciel biura matrymonialnego „Vrkůůů“ (po polsku “grochuuu...”, czyli dźwięk wydawany przez gołąbki...), który co prawda nie może służyć swej firmie jako reklama, ponieważ właśnie się rozwodzi, jednak poza tym jego wyniki są nadzwyczaj satysfakcjonujące. Nic dziwnego, pan Kubr wykorzystuje w swojej pracy szereg nowatorskich, czasem poniekąd nietypowych metod. Dlatego właśnie do niego zwraca się o pomoc fabrykant Košek i jego żona, którzy pragną, aby ich syn Emil ożenił się z Lidią, córką posła Sahuli. Za to prokurent Titěra zwraca się do biura z zupełnie inną sprawą. Chce, żeby Kubr zebrał dowody niewierności jego żony Heleny. Starając się o dostateczną liczbę klientów, na zebraniu Ligi Budzących się Kobiet Kubr obiecuje, że starać się będzie o uchwalenie ustawy o obowiązkowym małżeństwie, którego część stanowiłby niemały podatek kawalerski. Tym samym ściąga na siebie gniew Klubu Starych Kawalerów. Zanim sytuacja się uspokoi, Kubr decyduje się na wyjazd. Wraz ze swoim bratankiem Josefem, odnoszącym sukcesy sportowcem, wybiera się na urlop w góry. Nawet tu jednak nie znajduje spokoju od pracy – przypadkiem spotyka nie tylko rodzinę fabrykanta Koški i posła Sahuli, ale także państwa Titěrów. Znowu pojawia się przed nim zadanie do wykonania. Reżyseria: S. Innemann. Pomysł: J. Neuberg, J. Hlaváč, F. Tichý. W rolach głównych: J. Plachta, J. Král, Z. Baldová, J. Svatá, T. Pištěk, M. Gampeová, E. Fiala, J. Šejbalová, i in.

Po czesku „Svatební cesta do Jiljí”. Adepci małżeństwa, zanim się zdecydujecie, wypróbujcie swój związek za pomocą wspólnego urlopu. Libuše Šafránková i Josef Abrhám w popularnej komedii telewizyjnej. Obsada: J. Kodet, J. Větrovec, B. Holišová, P. Maršálková, Z. Svěrák, L. Smoljak, J. Skopeček, K. Augusta, V. Vydra, V. Maurer i inni. Scenariusz: M. Skála. Zdjęcia: J. Tarantík. Reżyseria: H. Bočan.

www.aquaparkspindl.cz

AQUAPARK | NOCLEGi | RESTAURANT

Hotel AQUA Park Špindlerův MlýnRecepce: Tel.: +420 499 523 040

Bazén: +420 499 523 036 Email: info@aquaparkspindl.cz

Główny sezon19. 12. 2009–01. 01. 201023. 01. 2010–12. 03. 2010

Poza sezonem02. 01. 2010–22. 01. 2010

Mały sezonPoczątek sezonu – 18. 12. 2009

13. 03. 2010 – Zakończenie sezonu

Dorośli Dzieci Jun. i sen. Dorośli Dzieci Jun. i sen. Dorośli Dzieci Jun. i sen.

1 dzień

6 dni

700

3200

450

2060

550

2510

600

2740

400

1830

500

2290

500

2290

350

1600

450

2060

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 8

www.krkonose.eu

Wspaniałym pomysłem na upamiętnienie życia w górach było umieszczenie ksiąg pamiątkowych w poszczególnych karkonoskich schroniskach górskich. Pierwsze takie księgi pojawiły się w latach 1903 – 1906 w Benecku, na wzgórzu Žalý, w Dvorskich boudach, na Martinovej, Petrovej, Mísečnej, Labskiej i Voseckiej Boudzie, na Śnieżce czy na Rezku.

Księgi pamiątkowe na grzbietach gór

Czym dla turystów i narciarzy było schronisko w Karkonoszach?Zdecydowanie tym, czym dla podróżnego jest hotel. Schronisko górskie to dla narciarza i turysty dom. A jego właściciel to co najmniej dobry wujaszek, który dba o swoich gości i którego ofiarność w kryzysowych chwilach nigdy nie zawiedzie. Dlatego stosunki między właścicielem schroniska, narciarzem i turystą od dawien dawna są serdeczne. Dlatego nie powinno nas zaskakiwać, że księgi pamiątkowe w karkonoskich „budach“ pełne są wpisów, w których goście albo wyrażają uznanie, chwaląc schronisko, albo polecają je pozostałym.

Księgi pamiątkowe – zwierciadło czasówKsięgi pamiątkowe odzwierciedlają nie tylko historię Czeskiego Klubu Narciarskiego (ČSK, Český Ski Klub), ale też historię narciarstwa i turystyki w ogóle. Życie w górach odbija się w nich jak w zwierciadle czasów. I nie jest ważna sytuacja ekonomiczna ani polityczna, jaka w kraju w danej chwili panuje. J. Rössler-Ořovský, który był pomysłodawca ksiąg, regularnie przekazywał je właścicielom schronisk.

Krótkie wpisy pokazują życie w górachDnia 13 lipca 1906 r. turysta skarży się w Dvoračkach: „Na całej drodze wokół nie usłyszałem ani jednego czeskiego słowa. Czesi, gdzieście?“Dnia 27 czerwca 1907 r. w Benecku ktoś wpisuje: „Tak piękny zakątek naszych gór, a tak mało odwiedzany! Szkoda, wielka szkoda!“

W okresie rozwoju sportu narciarskiego, w chwili, kiedy narty odpoczywały właśnie na strychach i za szafami w oczekiwaniu na kolejny sezon, wybuch ła wojna. Wpisy z lata zostały przerwane, przez cały miesiąc w góry zajrzało tylko kilka osób z terenów podgórskich.Pierwszym wpisem wojennym jest wpis Ambroža z 2 sierpnia 1914 r. w Martinovce: „Jest szósty dzień mobilizacji, wspaniała pogoda, jednak wszędzie pusto w górach.“W Dvorskiej boudzie J. Buchar napisał 10 sierpnia 1914 r.: „Smutno u nas na dole, jednak tu jeszcze bardziej.”Dopiero 21 sierpnia przyjechał znowu ktoś, a 23 sierpnia w Labskiej boudzie wpisuje się Aleš narciarz: „Wojna daleka, Karkonosze bliskie, piękniejsze, sławniejsze niż najbardziej zwycięska wojna. Dlatego zapragnąłem was i was popieściłem. Góry dostojne, które byłyście dla mnie zawsze tak bliskie,

jak najlepsi ludzie, z którymi kiedykolwiek się spotkałem czy to twarzą w twarz, czy w ich dziełach nieśmiertelnych, artystycznych, literackich i plastycznych.“Niestety w owym zachwycie Aleša nie mogło uczestniczyć wielu innych naszych członków, którzy rozsiani po wszystkich frontach byli na nich do samego końca a niektórzy wcale nie wrócili. W Mísečkach członek ČSK Hradec Králové zapisuje 28 września 1914 r.: „Nawet chyba nie domyślacie się, wy wspaniałe ciche góry, że gdzieś śpiewają działa swą straszną pieśń umierania, i że w tych chwilach właśnie umierają serca tych, którzy kłaniali się waszemu wyniosłemu pięknu. Kto pierwszy powie wam, że padł ostatni wystrzał i nastąpił upragniony pokój?“

Jak daleko było wtedy to tego pokoju. Jak to wyglądało w Niemczech opowiada jowialny żytawianin, który w Martinovce 12 sierpnia 1916 r. napisał: „Jak by było cudnie, gdyby nie było wojny. I tego jedzenia już tylko okruchy, za pieniądze się nic nie dostanie i nawet piwo ma zniknąć, to jest już naprawdę niewesoły żywot.“Hymny pochwalne poświęcone są schroniskom Labska, Vosecka i Mísečna bouda, która 14 czerwca 1916 r. nazwana została „najbardziej schroniskowatym schroniskiem“. A 22 lipca znów w Labskiej: “Czesi chyba wolą jeździć za granicę, niż w nasze czeskie góry.”W 1917 r., kiedy bieda ogarnęła wszystko wokół a dobre piwo zatajane było najpoczciwiej przed niepowołanymi spragnionymi, znajdujemy w Rezku zaskakujący wpis z 22 kwietnia: „Ze Štěpanic do Rezka droga długa, dla

piwa się w nią wybiorę.“ Nie był to jedyny pochwalny wpis. W Benecku 28 lipca 1918 r. wpisuje się przed odjazdem na pole walki architekt Vávra: „Wszystko się kończy, nasz pobyt w pięknym Benecku także. Krótkie są chwile wspomnień o was, piękne góry, brońcie swojej wolności. Brońcie też wolności i swobody naszej kochanej ojczyzny. Ciebie zaś, potężny duchu przyrody i historii, ty jedyna odwieczna sprawiedliwości, proszę chroń tu te ukochane chatki przed nieprzyjacielem, który chciwe swe ręce z potwornymi pazurami przez grzbiety do nich wyciąga.“Po wojnie liczba wpisów o treści patriotycznej gwałtownie rosła. W Martinovce 7 lipca 1920 r. wpisano napomnienie: „Mówcie i piszcie po czesku. Nie wpisujcie się do księgi gości po niemiecku.“

Dnia 5 lipca tego samego roku w Labskiej boudzie ktoś napisał: „Wokół piękno nas otacza, moje serce wszak rozpacza, Niemcy tłumnie tu bywają, Czesi gór nie odwiedzają.“W hotelu Slavia w Špindlerowym Mlýnie w 1923 r. wpisano: „Nie trzeba ani uważać na Niemców, jak na Czechów ciamajdów, którzy więcej nam szkodzą niż Niemcy.“Wspomniane księgi zawierają też dużo wpisów niemieckich. Niektóre nie świadczą o tolerancji narodowościowej, inne jednak płyną z głębokiej miłości do przyrody.Zbytni i przesadzony patriotyzm wypominany jest we wpisie w Martinovce dnia 26 czerwca 1920 r.: „Nie mówcie: do tego czy tego schroniska nie chodźcie. Powiedzcie naszym ludziom – w Karkonosze chodźcie, wtedy będzie tak, jak wszyscy sobie tego życzymy.“ W pierwszych latach rozwoju narciarstwa najważniejsze było dowiedzieć się, czy jest śnieg, ile i jaki. Narciarz jednak z trudnością

zdobywał takie wiadomości. Zazwyczaj niektórzy członkowie poświęcali się, jadąc w góry i przywożąc lub fotografując raporty na temat stanu śniegu, żeby przynajmniej do piątkowego zebrania Klubu w Pradze wiadomości zostały przekazane.Kto pierwszy w danym roku wszedł na śnieg, głośno to ogłaszał i na rok stawał się sławną osobistością. Istniały podejrzenia, że kilku członków ČSK Praga w poszukiwaniu pierwszego śniegu przedsiębrało specjalne wyprawy, którym – aby prawdziwy cel podróży nie został zdradzony – dawało powód zupełnie inny. A więc Rossler – Ořovský jeździł w Karkonosze na polowania. A żeby to potwierdzić jak się patrzy, wpisywał w księgach w Mísečkach, w Dvoračkach (i gdzie indziej), jak słyszał ryczące jelenie. Ambrož znowuż kontrolował stan flory... I tak dalej... Ale zawsze okazywało się, że najważniejsze jest być pierwszym na śniegu. Później z tego współzawodnictwa rozwinęły się specjalne raporty. Nacisk kładziono na takie

ich sporządzenie, żeby sprostały także wymaganiom nauki.

Wybór z Rocznika Č.S. K. Praga z lat 1887 – 1927.

Jeżdżący na zabytkowych drewnianych nartach pasjonaci organizują w Karkonoszach stylowe spotkania – rozrywkowe, ale zawierające też element współzawodnictwa. Również Państwo możecie dołączyć do zabawy, najlepiej w starodawnym ubiorze. Takie imprezy na drewnianych nartach lub tradycyjnych karkonoskich saniach rogatych odbywają się w Vysokim nad Jizerou, w Benecku, w Špindlerowym Mlýnie, w Rokytnicach nad Jizerou, na Przełęczy Okraj, w Kowarach, w Vrchlabí oraz w innych miejscach. Kiedy i gdzie dokładnie dowiedzieć się można w karkonoskich ośrodkach informacji, gdzie na pewno jakaś życzliwa dusza Państwu poradzi.

www.krkonose.eu

Dawni narciarze i saneczkarzeW Karkonoszach i na terenie przedgórza do dziś zachowały się starodawne zwyczaje, folklor i literatura. Stosunkowo często w terenie

spotkać można ludzi, którym używanie drewnianych nart z minionych lat weszło w krew. W zapoznaniu się z historią regionu, początkami narciarstwa i lokalnymi tradycjami pomogą karkonoskie muzea w miejscowościach Vysoké nad Jizerou, Jilemnice, Paseky nad Jizerou,

Vrchlabí i in. Pracownicy ośrodków informacji pomogą Państwu wybrać muzeum znajdujące się najbliżej miejsca, w którym właśnie Państwo przebywają.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 9Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

„Pomysł zorganizowania karkonoskiej ekspedycji w Himalaje dojrzewał przez kilka lat. Nadzieje na zrealizowanie tego pomysłu nie były wielkie, mimo to przygotowania trwały. I stało się: dnia 16 maja 1979 r. grupie zapalonych alpinistów obiecano możliwość wejścia na niedostępny dotychczas szczyt Manaslu North II o wysokości 7 157 m. Po załatwieniu formalności administracyjnych przeszedł 12 czerwca. Z Nepalu przysłano ostateczne pozwolenie na wspinaczkę. Najważniejsze mieliśmy, teraz już tylko od nas zależało, jak uda nam się zwieńczyć sukcesem potężne przedsięwzięcie“ cytujemy z książki „Expedice Himálaj - Manáslu 79“ („Ekspedycja Himalaje – Manaslu `79“).

Z Karkonoszy w Himalaje Trzydziestolecie ekspedycji

Karkonosze nie mają naturalnych terenów odpowiednich do uprawiania wspinaczki. Zgodnie z regulaminem czeskiego Karkonoskiego Parku Narodowego KRNAP do wspinaczki letniej wyznaczone są miejsca: Emin kámen koło Bártlovej lávki niedaleko Špindlerovego Mlýna, Hnědé skály w dolinie Klínovego potoka koło Strážnego, Hranostají skála we Strážnym i Lubošské skály w Mumlavskim dole koło Harrachova. Możliwości wspinaczki zimowej nie ma. W kilku miejscach do dyspozycji są sztuczne ścianki. Najlepsze skałki polskich Karkonoszy to Krucze Skały w Karpaczu. Za najlepsze tereny wspinaczkowe w Polsce południowo-zachodniej uchodzą Góry Sokole popularnie zwane Sokolikami.

„Szczegółowo opracowany został plan, zdobyte wszelkie potrzebne materiały, załatwione formalności związane z wyjazdem. Dzięki pełnemu zrozumienia podejściu przedsiębiorstwa ČSAD n. p. Hradec Králové (czeski odpowiednik PKS – przyp. tłum.) wynajęliśmy samochód ciężarowy Škoda LIAZ 100 05, na ostatnią chwilę dostosowując go do przewozu osób i sprzętu. Wreszcie 7 sierpnia 1979 r. odjeżdżamy ze Špindlerovego Mlýna w kierunku południowy wschód. O samej podróży do Nepalu powiedzieć wystarczy, że w niektórych krajach w związku z ówczesną sytuacją polityczną podróż była bardziej skomplikowana, może nawet niebezpieczna, ale to wpisane jest w ryzyko ekspedycji. Przez cały czas trwania ekspedycji w Himalajach zatrudniamy pięciu miejscowych: oficera łącznikowego nepalskiej armii, szerpów – sirdar – prowadzącego i wysokościowego tragarza, kucharza i jego pomocnika. Do przetransportowania 2,5 ton rzeczy koniecznie potrzebnych w górach wynajmujemy 75 tragarzy dolinowych, w tym ich poganiacza. Waga przenoszonych bagaży to 2 280 kg. W 150-kilometrowy, piętnastodniowy marsz doliną rzeki Buri Gandaki do obozu wyjściowego wyruszamy w końcowym okresie monsunowym. Kilka dni nieznośnego upału, kilka w ulewnym deszczu, po wąskich ścieżynkach, między pólkami ryżowymi, później przez dżunglę subtropikalną, przez wiele grzbietów górskich oraz rzek, w wyższych rejonach puszcze sosnowe, świerki, jodły, modrzewie i brzozy, a w końcu roślinność alpejską aż do miejsca naszego tymczasowego pobytu – obozu wyjściowego. Stąd zaczyna się już walka o górę, szukanie drogi, po której przedtem nie szedł żaden człowiek, budowanie obozów, transport sprzętu w dół, na górę, w żarze słońca na ścianach z lodu, a jeszcze częściej w padającym i padającym śniegu. Pięć obozów, czym wyżej tym skromniejszych“.

Przyszedł ten dzień„15 października 1979 r. późnym popołudniem radiostacja oznajmiła, że pierwsza para Červinka – Srovnal pokonała najtrudniejszy pod względem wspinaczki odcinek i na wysokości 6 420 m n.p.m. rozbiła namiot. W głosach czuć było napięcie, zmęczenie. Kolejnej nocy nadajnik z piątego obozu zameldował: „Byliśmy na szczycie“. Od razu wszyscy odetchnęliśmy i szczerze pogratulowaliśmy obu alpinistom. Szczyt zdobyty. Pierwszy siedmiotysięczny dziewiczy szczyt w Himalajach, na którym ludzka stopa nie stała. Jak się cieszyliśmy! I jakby z każdego z nas opadło nagle zmęczenie i napięcie tych ostatnich dni.

Zejście kolejnej pary, która zdobyła szczyt w dwa dni później, z pewnością nie było dla kogoś o słabych nerwach. Tej mroźnej nocy 18 października, siedząc w czwartym obozie oczekiwaliśmy najgorszego. Dach namiotu biczował wicher, był mróz. Nowy dzień był pogodny i jeszcze bardziej mroźny. W namiocie odmrażaliśmy sobie nogi. Tuż po ósmej złapaliśmy komunikat, że para Krupička – Novotný zdobyła szczyt i w nocy zeszła do piątego obozu. Wreszcie w nadajniku usłyszeliśmy drżący głos Vladimía: „Schodzimy. Jesteśmy nieźle przemarznięci“.

Spowiedź„Pod ogromnymi lodowymi wieżami tam wysoko w Himalajach, podczas pokonywania na wpół zawianej przez śnieg szczeliny lodowej runął wraz ze mną jej skraj. Gdyby nie Standa, który w pogotowiu mocno trzymał linę i pomógł mi, chyba bym z niej nie wyszedł. Nie wiedzieliśmy wtedy, że w tym samym czasie niedaleko nad nami odegrał się inny dramat. Tam spadł do szczeliny Vladimír, z wypchanym plecakiem z radiostacją karkonoskiego Pogotowia Górskiego, nową puchówką i innymi rzeczami. Sporo wysiłku kosztowało go wydostanie się z niej, czego dokonał dzięki pomocy Mirka. Czas mijał. Już idą. Wybiegłem w ciemność z termosem gorącej herbaty. Dwie ciemne postaci

w czerwonych wiatrówkach schodziły na czworaka. Powoli się zbliżały. Łyk górskiej herbaty dla obu odwodnionych i wyczerpanych alpinistów był zbawieniem. Tej nocy gotowaliśmy chyba do północy. Nogi przyjaciół są pewno odmrożone, ale najważniejsze, że obaj są tutaj“.

Emocje„Znowu po długich tygodniach pełnych niezapomnianych wrażeń, kłopotów, wyczerpania psychicznego i fizycznego, spotkaliśmy się wokół masztu z flagami państwowymi Nepalu i Czechosłowacji. Z daleka patrzyła na nas uporczywie fantastyczna biała i już teraz „nasza“ góra. Już nie jest dziewicza. A my znowu jesteśmy razem. Wszyscy! To po zakończeniu działań w tak ciężkich warunkach wysokogórskich jest najważniejsze. 16 października 1979 r. na szczycie niezdobytego dotąd himalajskiego siedmiotysięcznika po raz pierwszy załopotały flagi czechosłowacka i nepalska. W plastikowym opakowaniu pozostawiona została wiadomość – po angielsku i czesku – podpisana przez wszystkich członków ekspedycji oraz pięciu Nepalczyków, którzy

dzielili nasz los w górach. Kaligraficznym pismem Honzy Kynčla napisane jest w niej: „Życzymy pracowitemu ludowi królestwa Nepalu szczęśliwej przyszłości i rozkwitu jego bogatego i przepięknego kraju. Niech umacnia się przyjaźń między narodami ČSSR i Nepalu. Pokój ludziom całego świata!“Na zawsze grzbiet północny, którym wspinaliśmy się na szczyt, nosić będzie nazwę „Grzbietu Jana Messnera i Štefana Spusty“ – członków pogotowia górskiego, którzy zginęli podczas zimowej akcji ratowniczej u podnóża

Śnieżki.“

Na zakończenie„Wszyscy ciężko pracowali, byli wyczerpani i chorzy, dokonali niezmiernego wysiłku, żeby

czterech z nich po raz pierwszy w historii alpinistyki

czechosłowackiej mogło stanąć na

szczycie dziewiczego nepalskiego

siedmiotysięcznika. W obozie bazowym

spotykamy się po 35 dniach morderczych starań zmierzających do

tego, by odległy i wysoki cel został wreszcie osiągnięty. Toast, potem uroczysta kolacja

z resztek, radość, piosenki – nasze czeskie i nepalskie – wspomnienia i tęsknota do domu. Późno w nocy po raz ostatni rozgrzewamy lodowate śpiwory a wcześnie rano opuszczamy nasz tymczasowy dom. Zmęczeni, ale zadowoleni czynimy pierwsze kroki czternastodniowej podróży powrotnej. W Himalajach zaczyna się malownicza jesień.“

Himalaje – Nepal – ManasluHimalaje to największe i najpotężniejsze góry świata. Mówi się, że gdzie kończą się wszystkie góry świata, tam zaczynają się Himalaje. Mierzący prawie 2500 km długości grzbiet główny ciągnie się przez Pakistan, Chiny, Indie i Nepal. Jego szerokość to 200 – 300 km a średnia wysokość przekracza 6 000 metrów. Onieśmiela nie tylko przez swoją wysokość i majestatyczność, ale także przez to, że stanowi jakby niezrozumiałą naturalną barierę, mur między niziną indyjską na południu a tybetańską wyżyną i szerokimi azjatyckimi pustyniami na północy. Ponad grzbietami wznosi się 10 z 14 istniejących na Ziemi ośmiotysięczników.

Kilka informacji„Termin ekspedycji: 7 sierpnia – 4 grudnia

1979 r. Miejsce: Nepal – Himalaje Środkowe, obszar Gorkha, grupa Manaslu góra Manaslu North – wysokość 7 157 metrów nad poziomem morza. Transport: auto ciężarowe LIAZ 10005, przyczepa z łukami i plandeką, przerobiona, jedna trzecia powierzchni załadowczej do przewozu osób i rzeczy potrzebnych w podróży, dwie trzecie zapełnione były sprzętem, wyposażeniem, jedzeniem oraz pozostałymi rzeczami potrzebnymi do osiągnięcia założonych celów sportowych i naukowych ekspedycji. Łącznie przejechano: 22 000 km. Trasa: Karkonosze – Węgry – Jugosławia – Bułgaria – Turcja – Iran – Pakistan – Indie – Nepal – Katmandu – Trisuli.“

Ciekawostki„W celu przewiezienia materiałów i artykułów spożywczych wyprawa zużyła 85 papierowych kartonów, 40 szt. szczelnych i bardzo lekkich beczek z tworzywa sztucznego, zabezpieczonych przeciw kradzieży kłódką, 12 szt. blaszanych skrzynek z aluminium lub blachy cynkowanej podlepionych pianką przeciw kurzowi i zaopatrzonych w dwie kłódki, 15 sztuk worków żeglarskich oraz 3 szt. beczek z tworzywa sztucznego z szerokim gardłem do transportu wyposażenia kuchni, do noszenia wody pitnej. Niektóre opakowania musiały być pokryte nieprzemakalną folią, skrzynki i beczki osobiste posiadały kłódki. Opakowania do marszu w góry dla ekspedycji w górach ważyły ok. 30 kg, co odpowiada warunkom tragarzy. Ekspedycja to zawsze sprawa trudna, zarówno jeśli chodzi o kwestie organizacyjne, jak i sprzętowe. Wymagania co do artykułów spożywczych określiliśmy zgodnie z opracowanym uprzednio planem. Opakowanie przeciwpleśniowe dostało 150 kg świeżego chleba, szczelne wilgocioodporne opakowania posiadały materiały filmowe, urządzenia oraz sprzęt badawczy. Powierzchnia załadowcza zawierała 800 kg konserw mięsnych, gotowych zakonserwowanych porcji jedzenia,

pasztetów w konserwach, pieczeni rzymskiej w konserwach; prawie 60 kg kiełbasy węgierskiej i turystycznej, kiełbasy Poličan oraz boczku, konserw rybnych, 150 kg chleba, 25 kg chałek, 8 kg czekolady, 5 kg cukierków, 10 kg zup i kostek, 10 kg napojów w proszku, 100 kg cukru, 50 kg ryżu, 10 kg knedli, racuchów i naleśników w proszku, 200 kg produktów mlecznych i sproszkowanych mlecznych, trochę mniej rodzynków, orzechów, orzeszków ziemnych, przypraw, budyniów oraz inne artykuły spożywcze i używki. Niewiele brakowało a mielibyśmy dwie tony. Do tego sprzęt kuchenny, butle, palniki. Jeśli chodzi o zaopatrzenie w artykuły spożywcze, to byliśmy przygotowani na 110 dni planowanego czasu trwania ekspedycji.“ „Na „cele lekarskie“ oraz w związku z tym, że przez Iran nie wolno było przewozić alkoholu, rum i śliwowica były zapuszkowane w konserwach i opatrzone etykietą >mięso<,“ dodaje Jan Červinka.

Z redakcyjnymi przeróbkami z książki „Ekspedycja Himalaje – Manaslu `79“, w której powstawaniu uczestniczyli, każdy na swój oryginalny sposób, prawie wszyscy członkowie ekspedycji.

Szczyt zdobyty. W dniach 16 – 18 października 1979 r. pierwsza karkonoska ekspedycja pokonała niezdobyty dotąd północny szczyt Manaslu (7 157 m n.p.m.) – na zdjęciu Jan Červinka.

W ekspedycji Himalaje – Manaslu `79 uczestniczyli: Vladimír Krupička – kierownik ekspedycji, Blahoslav Braun, Jan Červinka – zasłużony mistrz sportowy, kierownik techniczny wspinaczki, Tomáš Filka, Jan Kynčl, doktor Miroslav Novotný, Milan Rusý, Otakar Šrovnal, Stanislav Šafář, Jan Šturza.

Jan Červinka – zasłużony mistrz sportowy, kierownik techniczny wspinaczki – po trzydziestu latach wspominał i uzupełniał:„Na ówczesne czasy to było całkiem niezłe osiągnięcie. Była to mała ekspedycja i nie wszyscy byli alpinistami. Razem nosiliśmy bagaże, robiliśmy rozpoznanie terenu, ponieważ w tych rejonach nikt jeszcze nigdy nie był. W tych czasach u nas w kraju były problemy, ponieważ możliwości uzyskania dewiz były ograniczone. Dlatego również my musieliśmy liczyć się z pewnymi ograniczeniami i wszystko zapakować sobie jeszcze w kraju. No i na koniec, kiedy przejedzie się w góry, wszyscy są, jak to mówią, rozentuzjazmowani i chcą się wspinać, tylko że pobyt na takich wysokościach niesie wiele problemów, do których należy też to, że często się choruje. To już taka zasada. No i wszystko długo trwa, w przypadku dużej ekspedycji jest się w terenie nawet 5 miesięcy, podczas małej dwa do trzech miesięcy, więc wszyscy chcą, żeby ktoś wreszcie wszedł na ten szczyt. Z dziesięciu członków ówczesnej ekspedycji dwóch zmarło a jeden zaginął w zagadkowych okolicznościach. Wspólnie już nigdy nigdzie nie weszliśmy. Spotykamy się jednak dość regularnie, a tegoroczną okrągłą rocznicę obchodziliśmy pod koniec września.“

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 10

www.krkonose.eu

Skiregionwww.skiregion.cz

Jest to największy region narciarski w Republice Czeskiej, leży na granicy Karkonoszy Zachodnich i Gór Izerskich. Powstał poprzez połączenie za pomocą jednego karnetu narciarskiego (tzw. permanentka) kompleksów narciarskich: Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Paseky nad Jizerou, Rejdice i Příchovice.Parametry: 36 wyciągów narciarskich, 6 wyciągów krzesełkowych, 40,5 km tras zjazdowych – przepustowość ok. 30000 osób/godz., przygotowanych ok. 200 km tras biegowych – od małych pętli wokół miejscowości po partie grzbietowe gór.

Parametry: 8,5 km tras zjazdowych, 3 wyciągi krzesełkowe i 6 wyciągów narciarskich, 7,9 km tras sztucznie naśnieżanych, 110 km tras biegowych połączonych z trasami

w Polsce (Jakuszyce) i Górach Izerskich (Malá Jizerka), przepustowość 6050 osób/godz., snowpark, skocznie narciarskie, tor saneczkowy. Skocznie z punktem krytycznym 40 m (w narciarskiej terminologii oznaczane jako K40), 70 m (K70) i 90 m (K90). Ostatnia z wymienionych skoczni od 1997 roku pokryta jest igielitem produkcji firmy SAJA Korpi z Finlandii, możliwe jest więc skakanie z niej w lecie. Na górze Čertova hora znajduje się

teren dużych skoczni z punktem krytycznym 120 m (K120) oraz skocznia mamucia, która od ostatniej przebudowy w 2000 r. ma punkt krytyczny na 185 m.

Telefon: +420 481 529 353, Fax: +420 481 529 320E-mail: areal@harrachov.cz | www.skiareal.com

Tereny narciarskie w Pasekách nad Jizerou znajdują się na rozległych zboczach Hořenska. Miłośnicy snowboardingu na terenie kompleksu Pizár znajdą odpowiednie warunki do uprawiania każdej odmiany tego sportu.Parametry: 10 km tras zjazdowych, 5 wyciągów narciarskich, 6 km tras sztucznie naśnieżanych, 25 km tras biegowych w okolicach, przepustowość 4850 osób/godz.

Telefon: +420 481 523 589 | 481 522 122| e-mail:obec@paseky.cz |pizar@mybox.cz | www.paseky.cz | www.pizar.cz

Miejscowość Rokytnice nad Jizerou należy do największych ośrodków narciarskich zachodniej części Karkonoszy. Jest tu kilka kompleksów narciarskich, z których najbardziej znany to Skiareál Horní Domky rozciągający się na zboczach wzgórza Lysá hora. Wyciąg krzesełkowy Lysá hora mierzy 2198 m i jest drugim co do długości w całych Czechach. Teren ten cieszy się dużym powodzeniem, głównie ze względu na dużą różnorodność nartostrad o zróżnicowanym stopniu trudności.Parametry: 22,3 km tras zjazdowych, 2 wyciągi krzesełkowe, 23 narciarskie, 16 km tras sztucznie

naśnieżanych, 56,7 km tras biegowych, przepustowość 15895 osób/godz., snowpark z wyciągiem narciarskim. Dla dzieci park dziecięcy z ruchomym chodnikiem dla zupełnych początkujących. Wyciąg krzesełkowy Lysá hora – tylko w zimie. Wyciąg krzesełkowy Horní Domky – całoroczny.

Spartak Rokytnice, a.s., 512 45 Horní Rokytnice nad Jizerou 702Telefony: Studenov: +420 481 522 970 | +420 481 522 969

Horní Domky: +420 481 522 380 | +420 481 522 833E-mail: info@skiareal-rokytnice.cz | www.skiareal-rokytnice.cz

Benecko zaskoczyć nas może przepięknymi widokami, podziwiać tu można m.in. grzbiety Karkonoszy. Ośrodek jest idealny dla rodzin z dziećmi, dla początkujących narciarzy i snowboardzistów. Zniżki na kartę gościa. Parametry: 3,5 km tras zjazdowych, 1 wyciąg krzesełkowy, 12 wyciągów narciarskich, 1,52 km tras sztucznie naśnieżanych, 39 km tras biegowych, przepustowość: 8900 osób/godz., snowpark, tor crossowy, skoki, snowtubing, nocne jazdy w godz.19.00 – 21.00.

Obecní úřad BeneckoTelefon: +420 481 582 606 | 481 582 625

E-mail: flora@benecko.comobec.benecko@worldonline.cz

www.benecko.infowww.benecko.com | www.benecko.cz

www.skiareal-benecko.cz

Górski ośrodek rekreacyjny Strážné leży 6 kilometrów od Vrchlabí (kierunek na Špindlerův Mlýn). Stanowi idealną bazę wypadową dla miłośników narciarstwa biegowego. Tutejszy teren narciarski, przeznaczony dla rodzin z dziećmi oraz początkujących, zaspokoi również potrzeby niewymagających narciarzy zjazdowych. Parametry: 1,6 km tras zjazdowych, 4 wyciągi narciarskie, 800 m tras sztucznie naśnieżanych, 55 km tras biegowych, przepustowość: 3500 osób/godz., freestyle snowpark.

Obec Strážné (Gmina), Telefon: +420 499 434 174, +420 606 724 878E-mail: technik@strazne.eu | starosta@strazne.eu

www.strazne.eu

1.

2.

3.

4.

5.

1.

2.

3.

4.5.

7.

8.

9.

10.

Parametry: 5,1 km tras zjazdowych, 4,7 km tras sztucznie naśnieżanych, 1 kolejka linowa, 7 wyciągów narciarskich, park dziecięcy z ruchomym chodnikiem, snowpark z wyciągiem, nocne jazdy na 4,1 km tras, przepustowość 7700 osób/godz. Skipark Mladé Buky leży w Karkonoszach Wschodnich, niedaleko miasta Trutnov, niecałe dwie godziny od Pragi. Dzięki swej szerokości i profilowi trasy odpowiednie są dla rodzin z dziećmi i narciarzy szukających łagodniejszych stoków i wyciągów bez kolejek. Zwolennicy snowboardów i freestylu skorzystać mogą z oferty snowparku. Dla dzieci i początkujących narciarzy do dyspozycji wydzielony został specjalny KIDpark z ruchomym chodnikiem, wyciągiem, figurkami i przejazdami dla zabawy.

Skipark Mladé Buky, DIKRAM s.r.o., Horská 35, 54101 Trutnovsnow info: +420 773 663 930, +420 775 340 712

e-mail: info@skipark-mladebuky.czwww.skipark-mladebuky.cz

6. Skipark Mladé Buky (550 - 670 m n.p.m.)

Strážné (800 m n.p.m.)

Benecko – teren narciarski (610 – 970 m n.p.m.)

Rokytnice nad Jizerou – Lysá hora (1.344 m n.p.m.)

Paseky nad Jizerou (620 – 860 m n.p.m.)

Kompleks sportowy Harrachov (1.020 m n.p.m.)

Autobus dla narciarzy

Nie zapomina się też o najmłodszych sportowcach – przykładem mogą być śniegowe place zabaw dla dzieci.

Zniżki na karnetySłońce, mało ludzi, spokój

Tuż koło kompleksów narciarskich znajdują się narciarskie trasy biegowe dla amatorów i zawodowców. Z ośrodków narciarstwa zjazdowego we wszystkich kierunkach poprowadzone są trasy stworzone w ramach projektu „Karkonosze – raj narciarstwa biegowego“.

Wiosenne narciarstwo

w Karkonoszach

Oferta dla dzieci

Prawie każdy ośrodek zimowy ma w ofercie transport skibusem.

Sponsor Karkonoskiej Magistrali Narciarskiejs

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 11Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

Karkonosze mają licencję na zabawy na śniegu. A bawić się można na nartach zjazdowych, snowboardach, biegówkach, rakietach śnieżnych, pontonach do snowtubingu a także pieszo na ubitych szlakach. No i codziennie można wybierać inne miejsce na zimową śniegową zabawę, do wyboru jest bowiem kilka ośrodków, które przedstawiamy poniżej.

Przyjechać też już można praktycznie bez sprzętu. Na miejscu znajdziemy zarówno wypożyczalnie nart, jak i snowboardów, szkółki narciarskie oferują zaś dla każdego coś miłego. Możemy zapisać się na nauczanie indywidualne, możemy też skorzystać z kursu grupowego. W repertuarze są też biegówki, wycieczki na rakietach śnieżnych czy saniach. Poprowadzą nas zawodowcy znający lokalne warunkiPobyt w górach to wiele wrażeń. Urlop w Karkonoszach umożliwia przeżycie ciekawej przygody, pozbycie się stresu, relaks. Przyczynia się do tego świeże powietrze i naturalne otoczenie. Nawet w zimie nigdy nie wyjeżdżajcie w góry bez strojów kąpielowych, okularów przeciwsłonecznych i kremu do opalania. Bo ciągle się coś dzieje – czasem to może być wizyta w aquaparku lub opalanie się na leżaku, czasem przejażdżka na ciągniętych przez konie saniach, czasem szaleństwo na natrostradach. Zawsze odkryć można coś nowego.

Siła gór – bezgraniczna pasja Skiarena KARKONOSZE

Skiarena Karkonosze powstała poprzez połączenie 6 kompleksów narciarskich Karkonoszy Wschodnich (Černá hora – Janské Lázně, Pec pod Sněžkou, Černý Důl, Velká Úpa, Malá Úpa i Svoboda nad Úpou). Jest to największy obecnie kompleks narciarski, w którym narciarze mogą wykorzystywać wspólne bilety (skipasy). W okresie głównego sezonu narciarskiego (25.12.-14.03.) przewozy narciarzy między poszczególnymi kompleksami zapewniają tzw. skibusy.

Parametry: 6 kolejek linowych, 39 wyciągów narciarskich, 36,8 km tras zjazdowych, 26,1 km tras sztucznie naśnieżanych, przepustowość: 39445 osób/godz.

Do wyboru są wspólne karnety (skipas) obowiązujące w kilku ośrodkach i karnety punktowe. Przypominamy, że zima podzielona jest na sezony główne i poboczne, które stanowią ciekawą ofertę z uwagi na niższe ceny karnetów jednodniowych. Skorzystajmy więc z różnorodnej oferty. Co wybierzemy – zależy już tylko od nas...

Golden Pass - Połączenie trzech kompleksów narciarskich doliny Vítkovické údolí (Aldrov, Vurmovka i Janova Hora) za pomocą jednego systemu odprawy, a więc także jednego karnetu (permanentka). Między kompleksami kursują skibusy. Golden Pass jest ważny na przejazd kolejką linową oraz 5 wyciągami narciarskimi na 8 trasach zjazdowych. Parametry: 5,2 km tras zjazdowych, 1 wyciąg krzesełkowy, 5 orczyków, 4,2 km tras sztucznie naśnieżanych, 20 km tras biegowych, przepustowość: 6000 osób/godz.

Vítkovice Skiareál AldrovTelefon: +420 481 582 925 | E-mail: obec@vitkovicevkrk.cz

www.skialdrov.cz

Parametry: Parametry: 25 km tras zjazdowych, 5 wyciągów krzesełkowych i 11 orczyków, 24 km tras sztucznie naśnieżanych, 85 km tras biegowych w okolicy, przepustowość: 20000 osób/godz., snowpark, karnet punktowy. možnost nákupu jízdenky přes internet .

SKIAREÁL Špindlerův Mlýn, a.s.Telefon: +420 499 467 102 / 106

E-mail: skiareal@skiareal.cz l www.skiareal.cz

Głównym kompleksem narciarskim regionu Žacléřsko są tereny ARRAKIS. Do dyspozycji narciarzy jest tu szeroki, północno-wschodni stok o długości 1,1 km i różnicy wysokości 250 m (powolny, ze stromym końcem, którego nie da się objechać). Stok podzielony jest na kilka nartostrad o długości 5 km. Sztucznie naśnieżanych jest 80% wszystkich tras zjazdowych. Na terenie kompleksu znajdują się cztery wyciągi o łącznej przepustowości 3 000 osób / godz. W okolicy znajduje się 28 km ratrakowanych tras biegowych. Można wejść na wysokość 1 000 m n.p.m. do schroniska Rýchorska bouda i dalej przemieszczać się w głąb Karkonoszy Wschodnich lub skorzystać z mniej trudnego terenu znajdującego się w kierunku na Královec, Bernartice i Křenov

ARRAKIS, s.r.o., Prkenný Důl č.p.1, Žacléř Telefon/Fax: +420 499 776 555 | GSM: +420 603 827 575

E-mail: arrakis@tiscali.cz | www.skizacler.com

Znajduje się 400 metrów od starówki miasta Vrchlabí (na obwodnicy Praga – Špindlerův Mlýn). Wyciągiem dostać się możemy na szczyt Kněžický vrch z pięknymi widokami na miasto i panoramę Karkonoszy. Wygodny dostęp do tras biegowych w Benecku i Horních Mísečkach o dł. nawet 50 km. Dla narciarzy do dyspozycji 3 orczyki i 1 kolejka linowa o łącznej przepustowości 4100 os./godz. Trasy zjazdowe

naśnieżane, teren idealny dla początkujących i rodzin z dziećmi. Na terenie kompleksu parking dla narciarzy, bufet tuż przy dolnej stacji orczyka, WC, wypożyczalnia nart, serwis, szkółka narciarska, szkółka snowboardowa i snowpark.

Ski areál Vrchlabí - Kněžický vrch, Stavidlový vrch 504, 543 02, Vrchlabí 4

Telefon: +420 602 401 306, +420 603 253 250E-mail: l.ottova@centrum.cz , info@skiareal-vrchlabi.cz

E-mail: imlauf.jan@seznam.czwww.skiareal-vrchlabi.cz, www.skilenka.cz

SKIRESORT ČERNÁ HORA jest to nowy region narciarski ze wspólnym karnetem. Powstał przez połączenie kompleksów narciarskich w Janskich Lázniach, Černym Dole i Svobodzie nad Úpą. Kompleks w Janskich Lázniach dysponuje 8-osobową kabinową kolejką linową, trasami zjazdowymi o wszystkich stopniach trudności, należącymi do najdłuższych w Czechach (długość do 3 km). Saneczkarze skorzystać mogą z Černohorskiej sáňkařskiej cesty, czyli trasy saneczkarskiej o długości 3,5 km. Kompleks w Černym Dole charakteryzuje się romantyczną i spokojną atmosferą, posiada szerokie trasy zjazdowe, nowocześnie wyposażony park dla dzieci przeznaczony do nauki jazdy na nartach (KIDpark) oraz SNOWpark ze specjalnymi przeszkodami i skoczniami. Kompleks we Svobodzie nad Úpą ma raczej rodzinny charakter. Oferuje gratis trasę slalomową (stałą) z pomiarem czasu, można ją zarezerwować na prywatne imprezy. W okresie głównego sezonu narciarskiego (25.12 - 14.03.) między poszczególnymi kompleksami kursują skibusy. Nocne jazdy: godz. 18.00 – 21.00 (w Janskich Lázniach na nartostradzie Protěž o dł. 1600 m z 4-krzesełkową kolejką linową, zawsze od 15.12. do 31.03. – pod warunkiem korzystnych warunków śniegowych).Parametry SKIRESORTU: 20 km tras zjazdowych, 4 kolejki linowe, 22 wyciągi narciarskie, 15,4 km tras sztucznie naśnieżanych, 70 km tras biegowych w okolicy, przepustowość 22700 osób/godz.

MEGA PLUS s.r.o. , Janské Lázně 265, PSČ 542 25Telefon: +420 499 875 186 | E-mail: megaplus@megaplus.cz

www.cerna-hora.cz

Żadnych kolejek, spokojne i bezpieczne jeżdżenie na nartach dla całej rodziny. Gratis mały wyciąg narciarski dla początkujących. Nocne jazdy: środa, piątek, sobota od godz. 19.00 do 21.00.Parametry: Wyciąg narciarski – typ: bębnowy dwumiejscowy BLV 2, długość skos: 740 m, różnica wysokości: 166,6 m, prędkość: 3,2 m/s, kompleks wyposażony w system sztucznego śnieżenia (armatka, lanca).

Urząd Gminy PonikláTelefon: +420 603 569 389 | E-mail: obec@ponikla.cz

www.ponikla.cz

7.

8.

9.

10.

11.

12.

12.

SKIAREÁL Špindlerův Mlýn (Pláň 1.196 m n.p.m.), Medvědín 1.235 m n. m., Labská (1.070 m n.p.m.)

SKIRESORT Černá hora (530 – 1.260 m n.p.m.)

Žacléř - Prkenný Důl (580 - 830 m n.p.m.)

Teren narciarski Vrchlabí – Kněžický vrch (550 – 710 m n.p.m.)

Poniklá kompleks narciarski „HOMOLE“

Vítkovice v Krkonoších - Aldrov (733 – 860 m p.m.)Kalendarz imprez

sportowych

W sezonie zimowym w ośrodkach narciarskich mają miejsce różne mniej ważne, ważniejsze i najważniejsze zawody. Odbywa się też mnóstwo innych imprez sportowych czy ludowych, które mogą być ciekawe dla widzów. Warto o nich wiedzieć i warto je odwiedzić. Ich terminy wraz z programem znaleźć można na www.krkonose.eu i www.holidayinfo.cz lub na stronach internetowych każdego ośrodka narciarskiego.

6.

Wspólny karnet – skipas

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 12

www.krkonose.eu

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 13Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

115

4a

3

3b

3a

5

5a

6a6b

6

5b

8

9

12

11

16

17

20

1b

13

14

24

18

22

19

23

21

40 41

42 43

26

2728

28a27a

22a

20b

20a16b16a

25a

43a

23a

24b

11a

1

1

23

21

22

22

15

17

16

20

16

151

19

1920

22

21

23

22

1

22

2

3

4

4

6

6

7

7

5

12

13

13

1

1110

2

14

14 14

12

8

7

7

9

4

Szklarska Poreba

4

4b

1a

2

2b

10a

10

25

21b

21a

2a

7

4c

3

1

1

1

1

1

1

12

22

18

Jizerská magistrála

Královec

16

HRADEC KRÁLOVÉ

LIBEREC

Karkonosze

LEGENDAGranica państwowa

Krkonošská magistrála

Ratrakowane trasy biegowe oznakowane

Ważne zimowe trasy tyczkowane

Trasy biegowe zawodnicze

Kolejki linowe

Kolejka linowa towarowa

Wyciągi narciarskie

Trasy zjazdowe

Tor saneczkowy

Muzeum

Ośrodek informacji

Wieża widokowa

Punkt widokowy

Kościół, kaplica

Pałac

Ruiny zamku

Skały

Schronisko, bufet

Kemping

Kąpielisko

Ratrakowane trasy biegowe pozostałe

Trasy biegowe zawodnicze Jakuszyce

4

Przejście graniczne szosowe

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 14

Warto przypomnieć ich pochodzenie. Tak zwane znaki nieme stworzył praski artysta malarz Kamil Muttich (1873 - 1924). Często bywał w miejscowości Vysoké nad Jizerou, chętnie jeździł na nartach. Kiedy powstała potrzeba stworzenia dla Karkonoszy systemu piktogramów, zgłosił swój projekt. Jego nieme znaki z grubej blachy po raz pierwszy zainstalowane zostały w najbardziej reprezentatywnych miejscach Karkonoszy od Harrachova aż po Janské Lázně w zimie 1923/24. Ich autor krótko potem, 6 listopada 1924, zmarł. Znaki sprawdziły się. Czerwone piktogramy są dobrym uzupełnieniem klasycznego oznakowania turystycznego. Przy niskich temperaturach, silnym wietrze i dużej wilgotności powietrza płaskie kierunkowskazy łatwo pokrywały się warstwą szadzi, przestając być czytelne. Piktogramów Mutticha nie zakryje nawet gęsta szadź i w dodatku – co ważne – zrozumiałe były i są nie tylko dla czeskich, ale też zagranicznych turystów i narciarzy. A kiedy w zimie będziemy przechodzić na biegówkach czy pieszo koło któregoś z tych znaków, przypomnijmy sobie, co według pana Mutticha miał każdy z nich oznaczać. Choć niemy, niech do nas przemówi.

Na przykład gwiazdka oznaczająca Harrachov – Nový svět przypominać miała błysk kryształów z tamtejszych słynnych hut szkła, krzyż jak

Szanowni miłośnicy narciarstwa biegowego!

Trasa ta zaczyna się na rozdrożu U Krásné Pláně, jest więc połączona z trasą nr 4 – Przez Struhadla. Z rozdroża U Krásné Pláně prowadzi koło Kopřivníka, górnej stacji kolejki linowej na Pláni i dalej w kierunku Stohu na rozdroże U Srubu, gdzie łączy się z Magistralą Karkonoską. Jest to trasa z większą różnicą wysokości, ma 3,9 km długości.W punktach oznakowanych symbolem znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Trasa osiowa, wcześniej nazywana Karkonoską Drogą Narciarską (Krkonošská lyžařská cesta), zaczyna się w Žacléřu na rynku Rýchorské náměstí strzałką wskazującą na początek przecieranej trasy znajdujący się nad zamkiem w Žacléřu. Prowadzi przez Rýchorský kříž – Rýchorską boude - Horní Maršov - Reissovy Domky - Krausovy Boudy – Velké Pardubické Boudy - Kolínską boudę - Pražską boudę - nad Tetřevími boudami – po Liščí cescie – pod Friesovými boudami - pod Klínovką – koło Srubu – przez Krásną Pláň - Svatý Petr – Špindlerův Mlýn , most przez Łabę – dolną stację kolejki linowej na Medvědín - Horní Mísečky - Zlaté návrší, Vrbatovą boudę - U čtyř pánů – Vosecką boudę - Mumlavską boudę i kończy się w Harrachovie koło kempingu. Jest to prowadząca przez całe Karkonosze trasa osiowa o długości 71 km.W punktach oznakowanych symbolem znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Trasa zaczyna się w miejscowości Horní Mísečky (stadion narciarski) i prowadzi przez Třídomí – Rovinkę - po Velbloudí ceście na Křížovky. Jest to nietrudna trasa o długości 14 km.W punktach oznakowanych symbolem znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Trasa osiowa Karkonoszy Zachodnich. Wykorzystuje możliwości wejścia na trasę w innych punktach przez narciarzy korzystających z kolejki linowej (Vítkovice – Aldrov /kolejka Prezidentský expres, czyli Ekspres Prezydenta/, Harrachov – Čertova hora). Trasa zaczyna się w Vítkovicach – Aldrov i prowadzi przez Rezek – Exkurzní cesta (Trasa wycieczkowa) – przełęcz Sedlo pod Dvoračkami – Dvoračky – Ručičky – Studenov – pod Čertovą horą (można dołączyć od strony kolejki Čertova hora) – Na Kamlu – Malinová cesta – Na Mýtě.Jest to trasa trudniejsza, ma 23 km długości. W punktach oznakowanych symbolem © znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Szlak zaczyna się w Vrchlabí koło kina, narty przypiąć możemy po 300 metrach w znajdującym się trochę wyżej Parku miejskim. Dalej trasa prowadzi przez Vápenice na Strážné - Šestidomí - Zadní Struhadlo, kończąc się na rozdrożu U Krásné Pláně. Jest to trasa o średnim stopniu trudności, o długości 13 km, z łagodnymi i ostrymi podjazdami. W niższych partiach (Vrchlabí – Strážné) trasa jest przecierana w zależności od ilości śniegu. W punktach oznakowanych symbolem znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Projekt „Karkonosze – raj narciarstwa biegowego“ oplata siecią ratrakowanych tras całe Karkonosze, utrzymując je tym samym na europejskim poziomie. Już od roku 2000 w każdym sezonie zimowym – dzięki staraniom praktycznie wszystkich ośrodków, kompleksów i klubów narciarskich, a także niektórych miast i gmin – przygotowanych jest dla gości odwiedzających Karkonosze kilkaset kilometrów oznakowanych i regularnie przecieranych narciarskich tras biegowych. Szacuje się, że z oferty przejażdżki po dobrze przygotowanym śladzie prowadzącym przez piękne pod względem przyrodniczym rejony, korzysta w sezonie zimowym około miliona turystów przyjeżdżających w Karkonosze.

www.krkonose.eu

Trasa 1 MAGISTRALA KARKONOSKA Trasa 2 PRZEZ ROVINKU

Trasa 4 PRZEZ STRUHADLA

Trasa 5 PRZEZ PLÁŇ

Trasa 22 VÍTKOVICE - HARRACHOV

z kilkoma rodzajami oznakowania tras narciarskich. Oznakowanie pomoże nam się zorientować i wybrać trasę o odpowiednim dla nas stopniu trudności.

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 25 metrów)

Przez całe Karkonosze od Harrachova aż do Žacléřa prowadzi trasa osiowa o długości 71 km, zwana Magistralą Karkonoską. Z nią łączy się ponad 400 km lokalnych tras narciarskich i pętli. Trasy biegowe z wyjątkowymi widokami na Karkonosze znaleźć można nie tylko w części środkowej gór, ale też na przedgórzu. Poprowadzić nas mogą w piękne, często mniej uczęszczane, a więc mało jeszcze odkryte, rejony Karkonoszy.

W terenie spotkać się możemy

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 25 metrów)

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 20 metrów)

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 50 metrów)

skrzyżowanie dróg oznacza Špindlerův Mlýn. Oczywiste wyjaśnienie mają też znaki inicjałowe oznaczające górskie schroniska: D jak Dvoračky, K jak Klínové boudy, P jak Petrovka, M jak Martinovka

itp. Najbardziej wymowny jest chyba jednak znak dla schroniska Hrnčířské boudy, czyli

Garncarskie Budy. Jest nim – jakże by inaczej – garnek.

Inaczej jest w przypadku np. schroniska Černa bouda na Černej horze. Dlaczego dla jej oznaczenia Muttich wybrał romb? Kiedy zdamy sobie sprawę z tego, że kiedyś schronisko to nazywało się Na Černé pasece, czyli „Na czarnej porębie“, jasne staje się, że

romb oznacza kształt owej poręby, późniejszej enklawy łąkowej.

Ciekawe są losy znaku schroniska Luční bouda. Żeby go zrozumieć, musimy obejrzeć symbole Hřebenu – a więc pełen trójkąt – i Śnieżki – kontury trójkąta. Znak Luční boudy też bowiem początkowo wyglądał jak trójkąt, tylko że umieszczony na równej linii. Pokazywać miał Białą Łąkę (Bílá louka) i stojące na niech schronisko. Ale w szadziowej szacie znak wyglądał podobnie do symbolu Hřebenu i jeśli ktoś by się podczas złej pogody pomylił, to mogłoby to mieć bardzo złe konsekwencje. Dlatego symbol Luční boudy odwrócono o 180°, przez co nie jest co prawda zbyt logiczny, ale za to dobrze rozróżnialny. A o to przecież chodzi!-JZ a AZ-

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 100 metrów)

Znaki Muttichajedyne w swoim rodzaju symbole graficzne

do orientowania się w górach

Opisane tu trasy biegowe zaznaczono na mapie na str. 12 – 13.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 15Zima 2009/2010

Trasa zaczyna się koło Rýchorskiego kříža, na Magistrali Karkonoskiej. Dalej prowadzi wzdłuż granicy państwowej z Polską (po drodze piękne widoki) do Horních Albeřic a następnie koło Lysečinskich boud przez Cestník do kościoła w Dolnej Malej Úpie i kończy się na parkingu w Hornej Malej Úpie . Jest to trasa o średnim stopniu trudności i o długości 15 km. W punktach oznakowanych symbolem znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Trasa prowadzi nas leśną drogą z pięknymi widokami na Karkonosze Zachodnie i ich przedgórze. Rozpoczyna się pod schroniskiem Vosecka bouda i kończy się w Harrachovie koło budynków byłej straży granicznej. Jest to powiązana z Magistralą Karkonoską trasa łącząca Karkonosze i Góry Izerskie. Jest nietrudna, ma 12,5 km długości. W punktach oznakowanych symbolem znajdują się miejsca, w których można coś zjeść.

Magistrala Karkonoska łącząca Harrachov na zachodzie z Žacléřem na wschodzie oznakowana jest za pomocą czerwonego rombu.

Z trasą osiową połączone są inne ratrakowane trasy biegowe, tzw. turystyczne. Oznakowane są za pomocą dwóch rodzajów kierunkowskazów. Pomarańczowe kierunkowskazy informują o celach i odległościach.

www.krkonose.eu

Trasa 12 LYSEČINSKÁ

Trasa 15 JANOUŠKOVA CESTA

SITOUR ČR – najlepszy pomocnikNajczęściej i najchętniej wykorzystywanym źródłem informacji jest

program telewizyjny PANORAMA oraz www.holidayinfo.czInformacje na temat krajowych ośrodków narciarskich – aktualne raporty z czeskich gór codziennie w programie PANORAMA w godzinach porannych w programie drugim Telewizji Czeskiej – ČT 2.Kamery panoramiczne przekazują autentyczne zdjęcia z ośrodków narciarskich.Wywołują pozytywne nastawienie i dobry humor turystów.

Zimą program telewizyjny oglądany jest przez miliony widzów. Ich zainteresowanie nie słabnie.

Aktualne informacje na temat czeskich gór w Internecie.Dane na temat ośrodków narciarskich znaleźć można – zamieszczone w przejrzystej formie – na stronie www.holidayinfo.cz.Informacje o trasach zjazdowych i biegowych, kolejkach linowych i wyciągach, cenach biletów, grubości pokrywy śnieżnej, zdjęcia z kamer panoramicznych i internetowych.Strona powiązana jest z prezentacjami poszczególnych kompleksów i ośrodków górskich.NOWOŚĆ – do dyspozycji również system rezerwacyjno – informacyjny dotyczący bazy noclegowej, infrastruktury regionu oraz kalendarza imprez. Widzowie telewizyjni korzystają ze strony 190. teletekstu na obu programach Telewizji Czeskiej.Serwis informacyjny Sitour to komplet raportów śniegowych oraz aktualnych informacji z 96 kompleksów narciarskich, emisja na żywo z 36 panoramicznych i 33 internetowych kamer, 85 map panoramicznych, oferta 600 miejsc noclegowych z możliwością rezerwacji on-line, kalendarz imprez i wiele innych atrakcji...

SITOURwww.holidayinfo.cz

ČT2 – Panorama: pon. – pt. 8:30-9:10, sob. - niedz. 7:50-8:30Teletekst ČT: str. 190

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 25 metrów)

Profil wysokościowy:(oś pionowa – wysokość, co 25 metrów)

Kolejnymi trasami są trasy zawodnicze, które oznakowane są kierunkowskazami niebieskimi. Trasy te znaleźć można tylko w kilku miejscach Karkonoszy – w Harrachovie, na Horních Mísečkach i w Benecku. Bardzo popularne są trasy zawodnicze w polskich Jakuszycach, które powiązane są z siecią tras biegowych w Harrachovie.

6

Dla uzupełnienia oznakowania na drobnych odgałęzieniach użyte są kierunkowskazy zielone.

- miejsce do którego z chęciąbędziecie wracać

Szczegółową mapę ratrakowanych tras (patrz fotografia) znaleźć można przy ośrodku narciarstwa biegowego w Jakuszycach w Polsce (ok. 2 km przed Harrachovem).

trasy narciarskie pierwszej kategorii przygotowania (zawsze od 15.12. do 30.03.) oznakowanie w punktach tras narciarskich

inne trasy narciarskie

euroregionalna trasa narciarska Nová hřebenovka (Nowy Szlak Grzbietowy)

szlaki piesze zamknięte w okresie od 15.12. do 30.03.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 16

www.krkonose.eu

Wasz projekt też może zostać dofinansowany Lokalna Grupa Działania Karkonosze (Místní akční skupina Krkonoše o.s., MAS Krkonoše) przygotowała w minionych latach swój Plan Strategiczny LEADER, na którego podstawie pozyskała dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na realizację propozycji projektowych podmiotów działających na obszarze MAS – a więc w środkowej części regionu turystycznego Karkonosze. O udzielenie dofinansowania zwracać się mogą np. gminy, rolnicy, początkujący przedsiębiorcy, mikroprzedsiębiorstwa, organizacje typu non profit i inni. Rocznie podzielonych bywa ok. 4 milionów czeskich koron. Wśród wspieranych działań znajdują się takie, jak np. budowa bądź renowacja obiektu noclegowego lub gastronomicznego o małej liczbie miejsc, wypożyczalni sprzętu sportowego, obiektów sportowych – np. boiska, kąpieliska, padoki, stanice konne oraz zakup wyposażenia (wniosek nr 1 – Wizyta). Kolejną grupą dofinansowanych inicjatyw jest modernizacja podstawowej infrastruktury komunikacyjnej i technicznej oraz wyglądu miejscowości, np. drogi lokalne, ogólnodostępne miejsca publiczne, chodniki, założenia parkowe, utwardzanie powierzchni, wodociągi, kanalizacje i oczyszczalnie ścieków (wniosek nr 2 – Wygląd miejscowości); budowa lub renowacja obiektu na cele gospodarcze, zakup nowej technologii i modernizacja produkcji (wniosek nr 3 – Firma); odnowienie lub wybudowanie obiektu celem zabezpieczenia zaplecza dla mieszkańców w dziedzinie szkolnictwa, usług socjalnych, opieki nad dziećmi, kultury, ochrony zdrowia, infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, wychowania fizycznego oraz zintegrowanych ośrodków informacyjnych i edukacyjnych – np. modernizacja szkół,

renowacja kuchni szkolnych, przebudowy boisk szkolnych, remonty ośrodków zdrowia, modernizacja remiz strażackich i sprzętu strażackiego, stworzenie zaplecza dla działalności stowarzyszeniowej, stworzenie i modernizacja obiektów sportowych z boiskiem wielofunkcyjnym, oświetlenie, tablice informacyjne, itp. (wniosek nr 4 – Wyposażenie gminy i edukacja); stajnie dla krów, jałówek, byków, owiec, kóz, koni, dojarnie i pastwiska,

hale do hodowli drobiu, zbiorniki, zbiorniki na gnojówkę, zabudowania magazynowe, ogrodowe, obróbka biomasy i biogazu (wniosek nr 5 – Przedsiębiorczość ekologiczna). Te właśnie dziedziny powinny zyskać wsparcie w ramach tegorocznego naboru. Więcej informacji na

www.mas-krkonose.cz

Kupujmy prawdziwe karkonoskie produktyPodczas zakupów natrafić możemy na produkty oznakowane specjalnym logotypem Krkonoše – originální produkt®, czyli Karkonosze – oryginalny produkt. Markę tę posiadają wyroby, które przeszły przez skomplikowany proces certyfikacyjny – gwarantujący klientowi, że produkt rzeczywiście pochodzi z Karkonoszy. Ponadto możemy być pewni, że produkt, który „przyczyniać się musi do zachowania dobrego imienia regionu“, został wykonany w odpowiedniej jakości, nie szkodząc środowisku naturalnemu. Wyrób powinien powstać w tradycyjnych technologiach, ręcznie lub z lokalnych składników, winien być również wyjątkowy pod względem jakości. W ten sposób oznakowane produkty kupić można między innymi w ośrodkach informacji turystycznej na terenie całego regionu.

Eva Říhová

Przygotowujemy Radio Kulíšekkarkonoskie internetowe turystyczne radio dla dzieci

W 2000 r. „Kulíšek“ znalazł się wśród pierwszych stacji interneto-wych nadających na www.internetradio.cz.Po dwóch latach z przyczyn technicznych emisję zakończono. Obecnie wszystkie problemy są już rozwiązane, dlatego radio „Kulíšek“ zaproponowało Związkowi Miast i Gmin Karkonosze projekt turystycznego radia internetowego. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, turyści odwiedzający nasze góry będą mogli posłuchać ciekawostek

turystycznych już w nadchodzącym sezonie letnim.

Co będzie znajdowało się w ofercie programu

karkonoskiego radia turystycznego? Będą to informacje

o: komunikacji i transporcie – remonty, niebezpieczne miejsca w zimie i w lecie, trasy turystyczne – rowerowe, piesze, biegowe, przewozy dla turystów – pociągi z możliwością transportu rowerów, cyklobusy, skibusy,

kultura – wystawy, koncerty, imprezy.Jana Tauchmanová

Lista sklepów, w których sprzedawane są produkty serii „Karkonosze – oryginalny produkt“:

Markowy sklep Tęczowego domu, dům QUISISANAČernohorská 85, Janské LázněTel.: +420 777 070 819, +420 777 070 864www.duhovydomov.cz

Regionalne centrum informacji turystycznych KRKONOŠEKrkonošská 8, VrchlabíTel.: +420 499 405 744, www.krkonose.eu

Miejski ośrodek informacji centrum Wesoła Wyprawa Temný DůlTemný Důl 46, Horní MaršovTel.: +420 499 874 298, www.veselyvylet.cz

Miejski ośrodek informacji centrum Wesoła Wyprawa Pec pod SněžkouPec pod Sněžkou 196, Tel.: +420 499 736 130www.veselyvylet.cz

Muzeum rzemiosł karkonoskichPoniklá 156, Tel.: +420 481 585 262+420 732 326 198www.krkonose-muzeum.cz

Dom pod Jesionem – Muzeum tkactwa i warsztat rzemieślniczy, Voletiny 22, TrutnovTel.: +420 736 275 025www.dumpodjasanem.cz

Rautis, a.s., Poniklá 151, PonikláTel.: +420 483 300 036, +420 736 109 917www.rautis.cz

Ośrodek informacji JilemniceMasarykovo náměstí 140, JilemniceTel.: +420 481 541 008www.mestojilemnice.cz

Sklep „Krakonošovo“Krkonošská 21, VrchlabíTel.: +420 603 707 282Godziny otwarcia: pon.-pt. od 9:00-12:00 i od 13:00-17:00, sob. od 9:00-12:00. Dla grup czynne także w niedzielę.

Klub dla dzieci „Palcát“ grupa pochodzących z Karkonoszy dziewcząt i chłopców, których ciekawi nie tylko słuchanie radia, ale też tworzenie go. W 1994 roku założono w lánovskiej szkole podstawowej radio dla dzieci „Kulíšek“ (www.radio-kulisek.cz). W 1999 r. zaczęto współpracę z internetowym radiem dla dzieci „Domino“. Ekipa z „Kuliška“ czasem pojawia się na falach Czeskiego Radia (Český rozhlas) i co weekend informuje o aktualnej pogodzie w audycji Radia OK.

Dotychczas MAS „Přiďte pobejt!“ ogłosiła dwa nabory wniosków p r o j e k t o w y c h : efektem jest pierwszych 24 wspartych projektów w kwocie łącznie prawie 13 milionów koron. W listopadzie 2009 r. odbędzie się nabór trzeci. Wśród dofinansowanych inicjatyw znajdziemy projekty dotyczące remontów kapliczek i

Karkonosze Zachodnie pełne życiaLokalna Grupa Działania (MAS) „Přiďte pobejt!“ to stowarzyszenie działające w Karkonoszach Zachodnich na obszarze od Horek i Čistej po Rokytnice, Vysoké i Paseky nad Jizerou. Już drugi rok zajmuje się redystrybucją dofinansowania europejskiego, które pozyskała na rozwój swego obszaru w ramach programu Leader. Wszystko odbywa się zgodnie z ustalonymi zasadami, których zatwierdzenie przez organy kontrolne było jednym z warunków udzielenia wsparcia.

krzyży przydrożnych, obiektów rolniczych ( c i e l ę t n i k ) , kościelnych dachów, modernizacji firmy kamieniarskiej, a także modernizacje p o m i e s z c z e ń wspólnych skautów ( o d p o w i e d n i k harcerzy), strażaków,

towarzystwa Sokół czy gmin. Oprócz dotacji stowarzyszenie oferuje także ciekawe wycieczki tematyczne. Dzięki nim

zainteresowani mogli wybrać się na Morawy, gdzie prywatna osoba dysponuje automatem wydającym mleko, i na Šumavę, gdzie zapoznawali się z tamtejszymi doświadczeniami w dziedzinie tras konnych. Do cyklicznych imprez MAS należy organizowany 22 kwietnia na Dzień Ziemi program edukacyjny dla szkół regionu Jilemnicko oraz Dzień Otwartych Drzwi związków i stowarzyszeń – zawsze jesienią.

Zdeňka FlouskováMAS Jilemnicewww.maspridtepobejt.cz

NEWTON Media, a.s. jest największą ponadnarodową środkowoeuropejską spółką zajmującą się monitoringiem rynku medialnego. Oferuje – w formie elektronicznej – kompleksowy przegląd raportów z prasy (gazety, czasopisma), programów informacyjnych nadawanych w radiu oraz telewizji, informacji z agencji prasowych i Internetu. Treść czasopism firma pozyskuje na podstawie umowy bezpośrednio w redakcjach oraz od wydawców, a następnie opracowuje je w formie jednolitej platformy – archiwum. Archiwum medialne zawiera 59 milionów artykułów w pełnym brzmieniu (dla porównania największy czeski portal internetowy www.seznam.cz posiada 55 milionów artykułów).

Firma oferuje klasyczny monitoring (dostarczanie wycinków w formie elektronicznej), analizy medialne, wybory branżowe, produkty managerskie, raporty wczesnego ostrzegania i inne usługi. W październiku firma zaprezentowała nowy produkt – NEWTON News – monitoring on line Internetu.Produkty i usługi firmy są zawsze w maksymalny sposób dostosowane do wymogów poszczególnych klientów. Spółka działa w Republice Czeskiej, na Słowacji i w Polsce. NEWTON Media a.s. wspiera szereg organizacji pozarządowych typu non-profit, przywiązując dużą wagę do działalności charytatywnej.

Spółka NEWTON Media, a.s. zaoferować może pełen serwis. Monitoring medializacji Państwa osoby umożliwi Państwu przygotowanie się z wyprzedzeniem na nieprzyjemne pytania dziennikarzy, pokaże, jak Państwo oraz Państwa agencja widziana jest nie tylko przez prestiżowe media, ale także przez czasopisma lifestylowe. Dzięki profesjonalnemu monitoringowi będą Państwo mogli śledzić i odpowiednio reagować na wydarzenia wokół, nie dając się zaskoczyć nieoczekiwanym wydarzeniom.

W 2003 roku spółka NEWTON Media, a.s. została członkiem organizacji FIBEP

(Fédération Internationale des Bureaux d` Extraits de Presse), stowarzyszającej obecnie ponad dziewięćdziesiąt znaczących firm zajmujących się monitorowaniem mediów z całego świata.Ta międzynarodowa asocjacja organizuje regularnie raz na 18 miesięcy międzynarodowy kongres w którymś z krajów członkowskich. W maju 2008 roku zaszczytną funkcję gospodarza kongresu – 42. jego edycji – pełniła Praga. Spółka NEWTON Media, a.s. uczestniczyła w organizacji tej ważnej imprezy. Kongres zaszczycił patronatem Václav Havel.

Spółka NEWTON Media, a.s. współpracuje

ze Związkiem Miast i Gmin Karkonosze, będącym wydawcą gazety turystycznej „Sezon na Karkonosze“. Profesjonalny monitoring mediów prowadzony przez spółkę NEWTON Media, a.s. umożliwia członkom Związku nie tylko obserwowanie, ale także szybkie reagowanie na obraz Karkonoszy w prasie lokalnej i ogólnoczeskiej, w radiu i telewizji, a także koordynowanie ogólnokarkonoskich projektów i promowanie rozwoju turystyki.

Dagmar Kuncová, web: www.newtonmedia.cz

www.mediainfo.cz

NEWTON Media, a.s.

SKLEPZ KARKONOSKIMI PRODUKTAMI

KRKONOŠSKÁ 21, VRCHLABÍ(NAPRZECIWKO HOTELU GENDORF)

PRODUKTY MISTRZÓW: snycerzy, szklarzy, jubilerów, kowali, ludwisarzy

MIÓD KARKONOSKI – MEDOVINA,NAPOJE KITLA, KANAFAS

i wiele innych!

Wybierając się w góry, nie zapominajmy zwracać uwagi na odcinki oznakowane nowym znakiem drogowym „Wyposażenie zimowe“ (na niebieskim tle u góry biały samochód, pod nim biały płatek śniegu). Na te odcinki nie wolno wjeżdżać na letnich oponach – pod groźbą otrzymania mandatu i punktów karnych.

Co to jest znak drogowy „Wyposażenie zimowe“?Obowiązuje od 1 listopada do 30 kwietnia,

chyba że pod nim będzie umieszczona

dodatkowa tabliczka określająca inny termin. Koniec odcinka, na którym

znak obowiązuje, oznakowany jest

znakiem „Wyposażenie zimowe – koniec“ (przekreślony na czerwono znak „Wyposażenie zimowe“). Znak nakazuje kierowcom samochodów osobowych posiadanie opon zimowych o bieżniku o głębokości co najmniej 4 mm na wszystkich kołach. Dla samochodów z masą powyżej 3500 kg

przewidziano minimalną głębokość bieżnika wynoszącą 6 mm.

KRAJ LIBERECKI • Dolní Rokytnice - Horní Mísečky • Rokytnice nad Jizerou - Rezek KRAJ KRALOVOHRADECKI • Trutnov - Voletiny - Královec • Lampertice - Prkenný Důl • Temný Důl - Pomezní Boudy • Trutnov (Horní Staré Město) - Babí - Žacléř • Horní Maršov - Dolní Lysečiny - Albeřice • Bohuslavice - Velké Svatoňovice • Bernatice - Bečkov • Vrchlabí (Hořejší Vrchlabí) - Benecko • Vrchlabí (Hořejší Vrchlabí) - Strážné - Lá-nov • Herlíkovice - Špindlerův Mlýn • Čistá - Černý Důl - Janské Lázně - Hofma-novy boudy • Mladé Buky - Pec pod Sněžkou

W górach zapomnijmy o istnieniu letnich opon

hotele | pensjonaty | apartamenty | chaty i chałupy

Noclegi Czechy z 10% zniżkou!

www.noclegi.cz

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 17Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

„Kudy z nudy“ na Facebookuwww.kudyznudy.cz/cs/o-nas/facebook

Śladami szklanych szopek

Przyjedźcie Państwo w zimie do Železnego Brodu, miasta z długimi tradycjami produkcji szkła. Będzie można podziwiać pokazy różnych rzemiosł szklanych i jednocześnie kupić czeskie szkło bezpośrednio od producentów. Swoją wizytę połączyć można ze zwiedzaniem tutejszej architektury ludowej – domów zrębowych. W zabytkowej części miasta w 2007 r. otwarta została ścieżka edukacyjna Trávníky (Poznávací okruh Trávníky). Ciekawe miejsca, w których zapoznać się można z historią i współczesnością tutejszego szklarstwa, odwiedzać można też w inne dni tygodnia, jednak w piątek otwartych jest ich najwięcej jednocześnie.

Więcej informacji: • Miasto Železný Brod

www.zeleznybrod.cz, www.travniky.info• Średnia szkoła rzemiosł szklarskich, www.supss.cz• Muzeum miejskie w Železnym Brodzie – ekspozycja szklarskawww.zelbrod.cz/volnycas• Sklep z koralikami i prezentacją procesu pro-

dukcji KORTAN-SKLO BIŽUTERIEwww.kortanglass.com

• GALERIA NA RYNKUwww.galerienarynku.wbs.cz

Sklep firmy DETESK www.detesk.cz

W czasie Adwentu, Bożego Narodzenia oraz po Bożym Narodzeniu zapraszamy na wycieczkę do Železnego Brodu. Nazywany on bywa miastem szkła, nikogo więc nie dziwi, że w domach miejscowych hutników szkła, przede wszystkim figurkarzy, pojawiają się na Boże Narodzenie szklane szopki. W niektórych rodzinach szopki takie przekazywane były z pokolenia na pokolenie.

1 grudnia 2009 r. – 31 stycznia 2010 r.

Portal „Kudy z nudy“, czyli „Dokąd z nudów?“ znalazł się na jednej ze stron społecznościowych. Najlepszy portal prezentujący różne propozycje wycieczek po Czechach ma swoje konto na Facebooku. Agencja CzechTourism, która prowadzi „Kudy z nudy“ zwraca się w ten sposób do kolejnych potencjalnych turystów. Konta na Facebooku ma już ponad 1,3 miliona Czechów, dwie trzecie z nich mają poniżej 35 lat.

„Dzisiejsi użytkownicy Internetu nie chcą pa-sywnie przyjmować informacji. Chcą dzie-lić się doświadczeniami z innymi ludźmi. Dla centrali ruchu turystycznego – jak CzechTou-rism – sieci typu Facebook stanowią idealne miejsce, gdzie można użytkowników „wcią-gnąć w grę“ i jednocześnie uniknąć niepr-zyjemnych sytuacji, które towarzyszą forom dyskusyjnym. Na Facebooku użytkownicy występują pod swoim własnym nazwiskiem, w reakcjach są więc ostrożniejsi niż w przy-padku anonimowego wyrażania zdania w internetowych dyskusjach,“ mówi Štěpán-ka Orsáková z agencji CzechTourism, kie-rownik projektu „Kudy z nudy“.

„Strona „Kudy z nudy“ na Facebooku ma być przede wszystkim miejscem, gdzie ludzie będą mogli wymieniać między sobą wraże-

nia z podróży po Czechach, polecać róż-ne miejsca, mówić o swoich doświadczeni-ach, publikować fotografie i dyskutować,“ wyjaśnia Pavel Kosař, dyrektor agencji CzechTourism.

„Kudy z nudy“ na antenie czeskiego radiaInformacje z portalu „Kudy z nudy“ do grud-nia pojawiają się regularnie na falach czeski-ego radia Impuls. Można się tu dowiedzieć, dokąd warto pojechać, a także usłyszeć rady na drogę oraz spoty promujące portal „Kudy z nudy“ i urlop w Czechach. „Radio Impuls intensywnie zajmuje się tematami związa-nymi z podróżowaniem, dlatego udało nam się znaleźć od razu kilka audycji, przy których do grudnia będziemy współpracować. Jest to sposób na zwrócenie uwagi na konkretne miejsca lub imprezy w ofercie portalu »Kudy z nudy«“, mówi Pavel Klicpera, kierownik działu marketingu agencji CzechTourism.

„Jesienne prezentacje radiowe stanowią nawiązanie do letniej kampanii telewizyjnej, podczas której zaprezentowane zostały zwy-cięskie oferty z konkursu O nagrodę »Kudy z nudy«,“ dodała na koniec Štěpánka Or-sáková.

Więcej: tel: + 420 221 580 486E-mail: orsakova@czechtourism.cz

Na portalu internetowymwww.orlickehory-cz.infoznaleźć można gazetkę „Orlovinek – občasník z Orlických hor a Podorlicka“.

W zimie do Czeskiego Raju? Czemu nie!Mimo że Czeski Raj znany jest raczej jako cel letnich urlopów, to również w zimie wart jest uwagi. Zima bowiem za pomocą śniegu i mrozu wyczarowuje zupełnie nowe krajobrazy. Ruchliwe szlaki zmieniają się w spokojne białe płaszczyzny, skalne wieże zakładają śniegowe czapy, drzewa zrzucają liście jak kurtynę, ukazując dalekie widoki, o których pojęcia nie mają letni goście. W zimie możemy spokojnie, nie obijając się o tłumy innych turystów, rozsmakowywać się w pełnych majestatu pejzażach skalnych miast, podziwiać ucichłe sylwetki zamków i romantyczne zakątki pełne drewnianych domków, jak z bożonarodzeniowych pocztówek malowanych przez Josefa Ladę.

A jeżeli nawet w Czeskim Raju nie chcemy rezygnować z nart, możemy wypróbować trasy zjazdowe na górze Kozákov, które wieczorami są oświetlane, żeby móc umożliwić nocną jazdę. Możliwości jazdy na nartach oferują także miasta Turnov i Semily – tam trasy odpowiednie są przede wszystkim dla początkujących i dla rodzin z dziećmi. Również miłośnicy biegówek znajdą tu coś dla siebie. Mogą wybrać – w zależności od swych umiejętności i wytrzymałości – krótką wycieczkę albo trasę prowadzącą aż w Karkonosze.

A kiedy zima nie będzie się nadawać dla narciarzy? Nawet wtedy nie powinniśmy wpadać w rozpacz. Zamek Sychrov, bozkovskie jaskinie dolomitowe a także większość muzeów miejskich są otwarte przez cały rok. A żeby odpocząć aktywnie, skorzystać można z aquaparku w Jičínie oraz nowego krytego basenu w Turnovie, hal sportowych w większych miastach albo ze ścianek wspinaczkowych.

Jeżeli będziemy zmęczeni i zziębnięci, to na pewno sprawi nam przyjemność odwiedzenie którejś z przyjemnych gospódek, przekąszenie czegoś dobrego czy zagrzanie się jakimś dobrym napojem... W Czeskim Raju wiele jest wspaniałych gospod i kawiarni; tylko od nas zależy, k t ó r ą wybierzemy. Każdemu się tu spodoba!

Więcej informacji na www.cesky-raj.info

• co miesiąc 52 strony • jeden numer za 38 CZK

• roczna prenumerata 396 CZK• redakcja Krkonoše,

Dobrovského 3, 543 11 Vrchlabí • telefon +420 499 456 333 • e-mail krkonose@krnap.cz

• internet http:\\krkonose.krnap.cz

czasopismo o przyrodzie i człowieku

Černý Důl charakteryzuje się romantyką i spokojem, oferując jednocześnie dobrą jakość usług sportowo-rekreacyjnych. W zimie skorzystać można z oferty świetnego ośrodka narciarskiego typu rodzinnego z szerokimi nartostradami, KIDparkiem dla dzieci i SNOWparkiem. Kompleksy Černý Důl, Janské Lázně i Svoboda nad Úpou zrzeszyły się jako SKIRESORT ČERNÁ HORA, który – wzorem ośrodków alpejskich – oferuje zakwaterowanym gościom wspólne karnety-skipasy oraz transport między ośrodkami za pomocą bezpłatnych skibusów.

Kačenka i Rampušák

www.vitkovicevkrk.cz www.skialdrov.cz

VÍTKOVICKÉ ÚDOLÍ - 3 KOMPLEKSYTel.: +420 481 582 925, +420 481 582 730, E-mail: obec@vitkovicevrk.cz

Zimowe Szklane Piątki4 grudnia 2009 r. – 19 marca 2010 r. oprócz piątków 25 grudnia i 1 stycznia (święta – zamknięte)

Więcej informacji o Karkonoszach www.krkonose.eu

www.orlickehory.eu

„Rampušákovy listy“wydanie zimowe gazety turystycznej z Gór Orlickich.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 18

www.krkonose.eu

Karkonosze Wschodnie – od Peca pod Sněžkou po Trutnov – wyspecjalizowały się przede wszystkim w zapewnianiu rozrywek przyjeżdżającym w te tereny rodzinom z dziećmi. Zgodnie z tą koncepcją realizuje się tu szereg projektów i oferuje wiele usług, których zadaniem jest zapewnienie atrakcyjnego pobytu gościom przyjeżdżającym zarówno na jeden jak i na więcej dni.Jednym z pierwszych projektów, który działa w Karkonoszach Wschodnich już od czterech lat, jest zabawa turystyczna „Wędrówki po Królestwie Ducha Gór“ („Putování Krakonošovým královstvím”). Projekt zachęcić ma rodziców z dziećmi do zapoznawania się z ciekawymi miejscami Karkonoszy Wschodnich oraz przedgórza, czyli tzw. Podkrkonoší. Zabawa trwa także w zimie. Jak do niej dołączyć, dowiedzą się Państwo w ośrodkach informacji.

Głównie z myślą o dzieciach przygotowano na zimę wiele ciekawych atrakcji i ułatwień. W ośrodkach narciarskich znaleźć można nowocześnie wyposażone dziecięce parki narciarskie o bogatym programie i z profesjonalnymi instruktorami, np. „KIDpark Milka“ w Černym Dole, „Dětský park Klondike“ w Pecu pod Sněžkou czy „Kidpark Balda“ w Mladych Bukach. W Horní Malej Úpie powstał nowy park dziecięcy „Dětský SKIMU park“; dla dzieci do lat sześciu jeżdżenie na nartach na terenie kompleksu jest darmowe. Atrakcyjne możliwości rekreacji nie tylko dla dzieci oferuje „Relaxpark“ w Pecu pod Sněžkou. Dzięki oświetleniu i nowoczesnym

WSPANIAŁE PRZEŻYCIA W KRÓLESTWIE DUCHA GÓR

technologiom działa tu górski tor bobslejowy (również wieczorem). Po dniach spędzonych na nartach lub snowboardzie warto – dla urozmaicenia – zrobić sobie wycieczkę kolejką linową na Śnieżkę albo też odwiedzić centrum wellnes w hotelu Horizont. A jeżeli pogoda nie będzie sprzyjała sportom zimowym, polecić możemy wycieczkę do niedalekiego Trutnova, miasta pełnego legend, historii, tradycji i nowoczesnych obiektów kulturalnych, sportowych itp.

Szeroka gama innych ciekawych propozycji dostępna jest bezpośrednio u organizatorów, informacje posiadają także hotelarze. Warto także pytać w ośrodkach informacji. A jeżeli będą Państwo mieli jakieś uwagi, prosimy o przesyłanie ich na: info@vychodnikrkonose.cz. Będziemy wdzięczni za każdą radę.

Związek Gmin Karkonosze Wschodniewww.vychodnikrkonose.cz

Jedyna czeska kolej zębata prowadzi w Karkonosze Przejedźmy się perłą czeskiego kolejnictwa

Na trasie początkowo jeździły lokomotywy parowe, następnie spalinowe typu 404.0 i T426.0, wyprodukowane w wiedeńskiej fabryce lokomotyw SGP Floridsdorf. Dzisiejsze lokomotywy spalinowe nie potrzebują mechanizmu zębatego. Wykorzystują go tylko zabytkowe pociągi z unikatowymi lokomotywami, których przejazdy – wraz z programem towarzyszącym – organizuje kilka razy w roku organizacja pożytku publicznego Železniční společnost Tanvald o.p.s.Między najniższą stacją Tanvald (466 m) a najwyżej położonym Harrachovem (740 m) znajduje się pięć tuneli i trzy mosty. Najdłuższym tunelem jest mierzący 940

metrów Polubenský, najbardziej znanym mostem zaś Most Izerski o długości 115 metrów i wysokości 25 metrów. Po nim kolej wjeżdża w Karkonosze.

Trasa z Tanvaldu do Harrachova należy do najpiękniejszych i najciekawszych w Czechach. Uznana została na narodowy zabytek kultury.

Kolej zębatą (w Czechach zwaną „zubačką“) z Tanvaldu do Kořenova zbudowano w latach 1899 – 1902. Uroczyste uruchomienie odbyło się 30 czerwca 1902 r., a więc przed 108 laty. W Tanvaldzie kolej zębata łączyła się z linią z Železnego Brodu (z Pardubic w 1875 r.) i z Liberca (1894 r.). W Kořenovie z „zubačką“ łączyła się kolejna trasa przez dzisiejszy Harrachov do Szklarskiej Poręby i dalej do Jeleniej Góry. Między Tanvaldem a Kořenovem, gdzie na przestrzeni niecałych siedmiu kilometrów różnica poziomów wynosi 235 metrów, wykorzystano podwójną listwę zębatą systemu Abta, nachylenie w tych miejscach sięga 58 ‰. Nowa linia kolejowa o łącznej długości 59 km służyła do połączenia rozwiniętego pod względem przemysłowym regionu libereckiego (huty szkła i fabryki włókiennicze) z bogatym w węgiel zachodnim Śląskiem. Już w roku 1923 niemiecka linia z Kořenova została zelektryfikowana. W czasie wojny i po niej transport międzynarodowy przestał na tych odcinkach praktycznie istnieć. Dopiero w 2010 r. połączenia zostaną wznowione.

MUZEUM KOLEI ZĘBATEJNa stacji Kořenov w sezonie zimowym od 1 stycznia do 30 marca otwarte jest muzeum kolei zębatej z bufetem i punktem sprzedaży pamiątek. Więcej informacji na www.zubacka.cz Aktualne godziny otwarcia na www.zubacka.cz albo w ośrodkach informacji. Najprawdopodobniej od 26.12. do 02.01. otwarte będzie codziennie, później od wtorku do niedzieli od godz. 9:00 – 16:00. W okresie przed feriami wiosennymi w Czechach tylko w weekendy.

Nie ma tu przepełnionych parkingów i długich kolejek na wyciągi, a mimo to narciarze – również ci wymagający – mogą na dużym, kilometrowym stoku szlifować swe umiejętności. Świetne warunki oferuje kompleks narciarski Arrakis w Prkennym Dole. Drugi, Family ski park Bret, także w Prkennym Dole, nadaje się dla dzieci, rodzin z dziećmi i początkujących. Wygodny wyciąg krzesełkowy, snowtubing, łączka dla dzieci z ruchomym dywanem i różnymi atrakcjami, nocne jazdy... W obu ośrodkach do dyspozycji Państwa są doświadczeni instruktorzy narciarstwa. A o zaspokojenie głodu zadbają świetni kucharze w kilku restauracjach. Że

Žacléř – Spokój, pogoda, nastrójParę propozycji z bogatej oferty zimowej w regionie ŽacléřskoMimo że Žacléř nie jest tak znanym ośrodkiem sportów zimowych, jak na przykład Harrachov, Špindlerův Mlýn czy Pec pod Sněžkou, to narciarze, turyści i inni przygodni goście znajdą tu coś, czego w tzw. „Špindlu“ czy Pecu już nie znajdą – spokój i romantyczność.

zapomnieliśmy o narciarzach biegowych? Nie, nie zapomnieliśmy. Nad miastem Žacléř, koło zamku, na wysokości 650 m n.p.m. można wejść na ratrakowany ślad prowadzący w piękne Rýchory. W zimie można się tu poczuć jak w bajce, dostając się na wysokość 1000 m n.p.m. Bardziej wytrzymali mogą wbiec nawet na Pomezní boudy (Okraj). Proszę nam wierzyć – aż chce się wracać do Žacléřska. A jeżeli potrzebować będą Państwo jakichś informacji, warto skontaktować się z ośrodkiem informacji na placu Rýchorské náměsti w siedzibie Muzeum Miejskiego Žacléř. Czekamy na Państwa.www.zacler.cz

Biuro Tłumaczeń Hans-Jürgen Warsow Tłumaczenia na język niemiecki przez native speakera w korzystnych cenachSzerokie spektrum tematyczne – m.in. biznes i marketing, prawo, ekonomia, rachunkowość, strony internetowe, turystyka, ekologia, technika.

• Wieloletnie doświadczenie w branży • Tłumaczenia regionalnych czasopism, wydawnictw popularno-naukowych i wystaw.• Nowoczesny sprzęt i oprogramowanie.

Kontakt: Hans-Jürgen Warsow, 541 02 Trutnov, Tovární 494, CzechyTel.: +420 604 159 390, +420 499 733 760E-mail: h.warsow@volny.cz

Karkonosze - Harrachov

NOWY SKI AREAL

Dzi

eci do 6 lat

w y c i ą gDARMOWY

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 19Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

Dziewczęta z pokoju numer 28„Czas płynie jak woda, każdej chwili szkoda“

Co roku w Karkonosze przyjeżdża grupka kobiet. W tym roku już jedenasty raz. Dlaczego? Dlatego, że niektórym z nich zostały w sercu szczęśliwe wspomnienia z dzieciństwa, kiedy – jeszcze przed wojną – jeździły w góry z rodzicami.

Łączy je przeszłość w getcie w Terezinie. Pokój nr 28, jasny punkt w okrutnych czasach holokaustu. Na trzydziestu metrach kwadratowych pokoju nr 28 w Terezińskim Getcie mieszkało trzydzieści dziewcząt. Spały na trzypiętrowych pryczach, pośrodku stał stół, dwie ławy i dwa krzesła. W przeciągu trzech lat przez pokój przewinęło się 60 dziewcząt. Holokaust przeżyło tylko 15 z nich.

„Byłyśmy wdzięczne żydowskim opiekunkom. Pomagały nam przetrzymać całe to zło i trudne czasy. Zastępowały nam mamy, dodawały siły wewnętrznej, utrzymywały wspólnotę, uczyły tolerancji, chęci pomocy. Wspaniałe kobiety.W tajemnicy, bo nie było wolno, uczyli nas żydowscy nauczyciele. Kiedy matematyk musiał pójść „do gazu“, nauki nie było. Potem znowu przychodził inny pedagog, który przerabiał z nami geografię... I tak to się ciągnęło dalej...Przy zdrowych zmysłach trzymało nas przekonanie, że wojna nie będzie przecież trwała wiecznie... Cieszyłyśmy się, że kiedy się skończy, wyśpimy się w białej, czystej pościeli, najemy się do syta.“

Powiedziały sobie, że po wojnie spotkają się na praskim rynku pod zegarem, tzw. „orlojem“. Nie było to jednak łatwe. Najpierw kwarantanna, problemy z nadwerężonym zdrowiem, poszukiwanie krewnych, dokończenie szkoły. Nie było rodziców, wymordowano całe rodziny, żyło się bardzo ciężko. Myślały, że kiedy wojna się skończy, zaczną życie tam, gdzie przerwały. Stało się inaczej. Nie było domu, nikt nie przeżył. Miały trzynaście lat i stały same przeciw światu.

„Czterdzieści lat od wojny upłynęło jak woda. Mówi się, że ludzie z obozu koncentracyjnego są dziwni. Jest w tym trochę prawdy. Nie wyrzucamy ani kawałka jedzenia, zabolałoby nas to duchowo i chyba też fizycznie,“ opowiadają zgodnie. Jedna z nich mówi: „Po wojnie zamieszkałam w kraju, gdzie nadwyżki jedzenia wyrzucano. Ach, jak mnie to bolało. Chleb był w czasie wojny ceniony ponad złoto.“

Kiedy w 1986 roku Gmina Żydowska ogłosiła spotkanie dzieci z Terezína, w Czechach niewiele o tym wiedziano. Ela, w tym czasie zadomowiona już w USA, przekazała informację pozostałym. A jak powstał pomysł napisania książki? „Podczas wojny dziewczęta w wieku jedenastu, dwunastu, trzynastu lat oderwano od rodzin i wywieziono do Terezína, gdzie większość z nich zginęła. Kiedy potem, po tych czterdziestu latach, spotkałyśmy się, uświadomiłyśmy sobie, że pamięć o nich musimy zachować i wszystkim przekazać. Przyszły wspomnienia i tak to się zaczęło.“

Z książki:„Jesteś moją sprytną dziewczynką, dasz radę, powiedziała jej mama. Był koniec sierpnia 1938 roku, ośmioletnia dziewczynka stała na balkonie i patrzyła, jak oddalająca się postać znika jej z oczu.”„Ciągle to widzę, jak mama mnie opuściła. Stałam tam i płakałam,“ przypomina sobie pani Helga Pollaková – Kinsky, dziś siedemdziesięciopięcioletnia dama z Wiednia. Notatki, które pieczołowicie robiła w dzienniku, po prawie siedemdziesięciu latach umożliwiły niemieckiej dziennikarce Hannelore Brenner–Wonschick stworzenie książki „Dziewczęta z pokoju 28“. Przyczyniły się także do ponownego spotkania kilku

kobiet, które jako małe dziewczynki dzieliły pokój w terezinskim domu dla dziewcząt i przez czterdzieści lat się nie widziały. Od owego sierpniowego dnia Helga nie widziała mamusi przez osiem lat. Rodzice schowali ją u krewnych w Kyjovie, bo w Wiedniu nasiliły się prześladowania Żydów. „Ty żydowska świnio!“ krzyczano czasami na małą Helgę na ulicy. Wtedy tego jeszcze nie rozumiała.Kyjovskim Żydom długo udawało się unikać transportów, ale oczywiste było, że to tylko kwestia czasu. 17 stycznia 1943 r. Helga zapisała: „Pakujemy jedzenie do toreb. Za 12 godzin mieszkanie ma zostać opuszczone.“ Do Terezína dotarła pieszo i z gorączką. Położyła się na materacu leżącym na zimnej podłodze. Nie mogła uwierzyć w to, co ujrzała: brzydkie stare koszary, mury, szlabany. A wokół ludzie – chorzy, głodni, chudzi. To jest ten Terezín? Gdzie ja się znalazłam?

Z „dziewczętami z pokoju nr 28“ m i a ł a m s p o t k a n i e , które głęboko p r z e ż y ł a m . Kilka razy byłam na g r a n i c y łez. Kiedy Ela wyjęła gwiazdę, którą Żydzi musieli nosić przyszytą do ubrania w w i d o c z n y m miejscu, nie wytrzymałam – łzy same popłynęły mi z oczu. W dłoni trzymałam symbol ludzkiego cierpienia, smutną milczącą relikwię strasznych czasów, które ja znam tylko z filmowych dokumentów. Mam córkę w wieku tych dziewczynek, zmuszonych do pobytu w obozie koncentracyjnym Terezín. Wiele z nich posłano do gazu. Zaczęłam głęboko odczuwać grozę i poniżenie, które te dzieci i dorośli musieli przeżywać...

Z książki:„Posłali ją do budynku nr L 410, był to dom dziecka dla dziewcząt. Kiedy cichutko przedstawiła się w drzwiach pokoju nr 28, ze wszystkich stron patrzyły na nią pary oczu zdające się mówić: „Skąd wzięła się tu ta nowa? I tak jest tutaj już pełno!“ W dzienniku zapisała: „Jest to słoneczny pokój. Chciałabym ciągle patrzeć z okna, widać z niego piękne góry. Dziewczęta nie zrobiły na mnie dobrego wrażenia. Nalegały na opiekunkę, żebym się do nich nie wprowadzała.“ „Ty po prostu byłaś rozczarowana, że nie przywitałyśmy cię głośnym hura!“ – śmieje się dziś z tego pani Anna Flachová, a Helga tylko wzrusza ramionami.Nie od razu się z nimi zżyła. Dziewczynki znały się długo, ona była obca. Ale już wtedy zwróciła uwagę na przyjaźnie nastawioną Annę o przezwisku „Flaszka“, na gadatliwą Elę Steinovą, na śliczną Evę Landovą.Na trzydziestu metrach kwadratowych

mieszkało trzydzieści dziewczynek. Spały na wąskich trzypiętrowych pryczach i wspólnie jadły szczupłe racje żywnościowe. Kiedy któraś z nich opuszczała pokój, walczyły o lepsze łóżko – bardziej na górze, bardziej przy oknie... A wieczorami marzyły. Helga o mamusi i o Anglii, Eva o Pradze, Flaszka o konserwatorium.Jak to się stało, że mając naście lat nie oszalały z przerażenia i z tęsknoty za rodzicami?„Ja z początku byłam nawet szczęśliwa, że nie będę już słuchać okrzyków „Żydówka“, że nie będę musiała chodzić z gwiazdą,“ wyjaśnia Judith. Eva mówi: „Wychowawczynie starały się, żebyśmy były ubrane oraz w miarę możliwości czyste i uczesane. Wyobraźcie sobie tylko, trzydzieści dziewcząt w tak problemowym wieku!“

S a m o r z ą d ż y d o w s k i miał kredo: Nie możemy dopuścić do tego, żeby te dzieci zupełnie z a p o m n i a ł y , co to jest dobro. Jedną z wychowawczyń była surowa Tella. Kiedy u jednej d z i e w c z y n k i

znalazła w jednym miejscu grzebień pełen włosów, brudne majtki i szczoteczkę do zębów, ukarała cały pokój. Ale dziewczynki ją kochały.Za każdym razem o siódmej rano słychać było: „Dzieci, wstawać!“ To oznaczało zejście na dół do dużej, zimnej umywalni i czekanie w kolejce przed prymitywnymi toaletami. Na 120 dziewcząt mieszkających w domu dziecka toalety były dwie. Do umycia rąk wystarczyć musiała kropla lizolu, prysznic był raz na miesiąc, zimny. O dziewiątej rano przychodzili nauczyciele. Ponieważ nauka była zabroniona, nazywano to „pracą“.Dziewczęta szybko nauczyły się reagować na zdanie „Idą Niemcy!“. Wszystkie zeszyty i książki szybko chowano i zajmowano się dozwolonymi zajęciami. W pokoju 28 najczęściej był to śpiew. Do środka esesmani na szczęście nigdy nie weszli. Nawiązane przyjaźnie zaczęły wkrótce przerywać transporty na wschód, zwane marszami śmierci. Nie uniknął tego też pokój 28. W niedzielę 5 września 1943 r. Helga zanotowała: „Już po wszystkim. Od nas idzie Pavla, Helena, Zdenka, Olile i Popinka. O szóstej wieczorem ruszyły.“ Wrześniowy transport był pierwszy. W pół roku wszystkich z niego posłano w Oświęcimiu do gazu. Z pokoju stopniowo odeszły Eva, Judith, Hanka. „Poczekamy na siebie w pierwszą niedzielę po wojnie pod orlojem na rynku Starego Miasta w Pradze,“

obiecywały sobie dziewczęta i za każdym razem szeptem dodawały tajne zaklęcie: „Wierzysz mi – wierzę ci, wiesz i wiem, jak by nie było, nie zdradzisz – nie zdradzę.“ Jesienią 1944 roku pokój przestał istnieć.”

Post scriptumPrzez długie czterdzieści lat nic o sobie nie wiedziały. Prawie pół stulecia minęło, zanim się znowu znalazły, było to w październiku 1991 r. Przyjechały z Izraela, Ameryki, Austrii, Rosji. W foyer praskiego hotelu śmiały się i płakały, ludzie ze zdziwieniem zatrzymywali się, patrzyli. „Miałam wrażenie, że rozstałyśmy się dopiero wczoraj,“ opowiada Anna.Od 1998 roku zaczęły się spotykać w Špindlerowym Młynie. Abraham Weingarten, mąż Hanki, popatrzał tam pewnego razu na dziennikarkę Hannelore i powiedział: „Wszyscy tutaj, oprócz ciebie i mnie, przeżyli holokaust. Są z nich już babcie, ale popatrz na nie! Jak się śmieją i śpiewają, jak są razem szczęśliwe. Życie jest mocniejsze. Czy to nie cud?“

Anna „Flaszka“ Flachová – Hanusová, ur. 26.11.1930 r. Witalna i optymistyczna Anna, która do Terezína trafiła w dniu swoich jedenastych urodzin, miała szczęście. Jej rodzice i rodzeństwo holokaust przeżyli. Po wojnie Anna zaczęła nowe życie, wyszła za mąż za oboistę Vítězslava Hanusa. Do dziś pracuje jako nauczycielka śpiewu, z muzyki żyje też jej syn Tomáš.

Eva Landová – Evelina Merová, ur. 25.12.1930 r. Z Terezína wędrowała przez Oświęcim do Guttau. Ojciec zginął zagazowany, mama zmarła z głodu i wyczerpania. Sama Eva prawie zamarzła. Z sowieckimi żołnierzami, którzy ją znaleźli, dotarła do rosyjskiego Syran, gdzie zaadoptował ją major Armii Czerwonej doktor Mer. W Leningradzie rozpoczęła nowe życie z nową tożsamością, wyszła za mąż za rosyjskiego architekta. Dopiero w 1960 roku dostała pozwolenie na podróż do Czechosłowacji. Tutaj została tymczasem uznana za zmarłą, całe mienie przepadło. Dziś mieszka w Pradze, jej syn w Niemczech, a córka w

Rosji.Helga Pollaková – Kinsky, ur. 04.11.1931 r. Z Terezína dostała się do Oświęcimia, przeszła badania u doktora Mengele, który wybierał sobie kobiety do eksperymentów. Do domu wróciła tylko z ojcem i kuzynką, sześćdziesięciu trzech członków rodziny zginęło. W 1946 roku przeprowadziła się do mamy do Londynu, potem z mężem mieszkała w Tajlandii i Addis Abebie. Do Wiednia wróciła w 1957 r., żeby dać możliwość wykształcenia się córce, która urodziła się głuchoniema. Dziś często podróżuje i organizuje spotkania z ludźmi, którzy przeszli przez Terezín.

Judith Schwarzbartová – Rosenzweigová, ur. 02.03.1930 r. W Terezínie byli oboje jej rodzice, wszyscy potem wywiezieni zostali do Oświęcimia. Mała Judith cudem przeżyła Bergen – Belsen. Ojciec po tzw. selekcji został posłany do gazu, mama zmarła tuż po zakończeniu wojny. Przeżyła tylko ona i dwoje rodzeństwa, z którymi wróciła na Morawy. W 1948 roku wyjechała do Izraela, ma troje dzieci i mieszka w Haifie.

Ela Steinom – Weissbergerová, ur. 30.06.1930 r. Ta pełna temperamentu dziewczyna jako jedna z niewielu została w Terezínie aż do końca, unikając marszu śmierci na wschód. Po wojnie mieszkała u cioci w Kolínie, potem wraz z matką i siostrą w Pradze. W roku 1949 wyemigrowała do Izraela, wyszła za mąż i przeniosła się do USA. Ma dwoje dzieci, mieszka w Nowym Jorku.

Hanka Wertheimerová – Weingartenová, ur. 12.12.1929 r. Sportowo utalentowana Hanka doszła do pokoju 28 jako jedna z ostatnich, w pół roku później wędrowała z transportem do Oświęcimia. W tym czasie zagazowano brata jej mamy z rodziną. Hanka przeszła przez selekcję, przeżyła też piekło Bergen – Belsen, ale straciła prawie całą rodzinę. Jej mama tuż po wojnie zmarła na tyfus. W 1949 roku Hanka dostała się do wyśnionego Izraela. Ma trzech synów, mieszka w Tel Avivie.

D. Palátková i M. Riebauerová

Dziewczęta z pokoju 28.Wspólną fotografię w hotelu Horal we Špindlerowym Mlýnie wykonała D. Palátková.

Przyjazd do Terezína, zdjęcie z książki „Dziewczęta z pokoju 28“.

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 20

www.krkonose.eu

Na narty tylko w kasku!Karkonoskie ośrodki narciarskie są niezwykle zainteresowane bezpieczeństwem narciarstwa i snowboardingu. Dlatego poświęcają wiele uwagi długoterminowym projektom dotyczącym ochrony zdrowia sportowców na trasach zjazdowych. W niebezpiecznych miejscach oraz na zakrętach umieszczane są ochronne sieci. Hydranty, które są niezbędne do sztucznego naśnieżania stoków, zaopatrzone są w ochraniacze. W innych niebezpiecznych miejscach wieszane są transparenty zalecające wolniejszą jazdę…

Wpisy do dziennika Pogotowia Górskiego Na temat urazów pojawiają się niestety codziennie. Rosnąca liczba koniecznych interwencji i pomocy osobom poszkodowanym podczas uprawiania sportu, przede wszystkim na trasach zjazdowych, jest alarmująca. A ciężkie następstwa takich urazów zmuszają do zastanowienia – co i jak ulepszyć, co zrobić, żeby liczba i powaga urazów nie rosła.

Urazy są częste, niebezpieczne i bolesne Ich liczba na trasach zjazdowych rośnie. Związane jest to przede wszystkim ze stylem narciarstwa. Jazda jest coraz szybsza, ludzie coraz mniej wiedzą, ryzyko rośnie. Częste są urazy głowy, skomplikowane złamania, głębokie rany cięte, niestety także urazy kręgosłupa, utrata przytomności...

Bądźmy ostrożni i nie narażajmy na niebezpieczeństwo siebie i ludzi wokół!

Dla miłośników narciarstwa najciekawsze będzie zapewne połączenie trzech ośrodków narciarskich w Černym Dole, Janskich Lázniach i Svobodzie nad Úpou w jedną całość –SKIRESORT ČERNÁ HORA. Wzorem ośrodków alpejskich wszystkie te trzy kompleksy mają nie tylko wspólny karnet (skipas), ale też kursują między nimi bezpłatne skibusy. Jest to oferta

ciekawa przede wszystkim dla gości, którzy są tu zakwaterowani, ponieważ umożliwia im wybór dowolnych tras zjazdowych zgodnie z umiejętnościami i wymaganiami. Skiresort oferuje naprawdę duży wybór tras (20 km) oraz bogate zaplecze (4 kolejki linowe i 22 orczyki).

W malowniczym ośrodku górskim Malá Úpa wybudowano nowy kompleks narciarski SKIMU – Pomezky leżący w sercu miejscowości, nad ośrodkiem informacyjnym, ok. 200 m od przejścia granicznego z Polską (Przełęcz Okraj). W tym sezonie po raz pierwszy można będzie jeździć na jednej z najwyżej położonych tras zjazdowych w kraju, na kilometrowej

nartostradzie oznakowanej kolorem czerwonym. W najliczniej odwiedzanym ośrodku narciarskim Pec pod Sněžkou – Velká Úpa obok bogatego zaplecza turystycznego dobrej jakości przygotowano projekt KARTA HOSTA, czyli „karta gościa“, oferujący zakwaterowanym turystom wiele rabatów i bonusów zgodnie z mottem: „Pec…miasto w ruchu“. W podgórskim ośrodku Mladé Buky, gdzie długie już lata działa wysokiej jakości kompleks narciarski, wyrósł na przyległym polu golfowym nowy kompleks hotelowy. Karkonosze Wschodnie oferują osobom pragnącym przyjemnie spędzić swój wolny czas szeroki wybór z wachlarza sześciu terenów narciarskich i ponad 400 schronisk, pensjonatów i hoteli wszystkich typów i kategorii. Nie tylko ośrodki górskie przygotowały wiele ulepszeń i nowości. Jeszcze inne nowinki i aktualności z życia w krainie pod Śnieżką znajdą Państwo nawww.vychodnikrkonose.cz

NOWOŚCI W KRAINIE POD ŚNIEŻKĄ

www.horskasluzba.cz

Malownicze miasteczko górskie Pec pod Sněžkou (z Velką Úpą) należy do największych i najważniejszych karkonoskich ośrodków rekreacyjnych. Naszym gościom przez cały rok oferujemy bogaty wachlarz usług. Nocleg znajdzie u nas każdy. Przygotowane są zarówno luksusowe hotele, jak i przytulne rodzinne pensjonaty z niezapomnianą atmosferą. A okoliczne restauracje oferują różne specjały z kuchni krajowej i zagranicznej

Pec pod Sněžkou jest idealną bazą wypadową do wycieczek na Śnieżkę (1602 m). Można na nią wejść pieszo, ale też skorzystać z kolejki linowej. Na szczycie znajduje się najwyżej położona placówka Poczty Czeskiej, skąd można wysłać widokówkę z unikatową pieczątką.

Narciarzom proponujemy dwa kompleksy narciarskie oraz szereg mniejszych wyciągów. W godzinach wieczornych można skorzystać z 3 oświetlonych wyciągów narciarskich. Jeden ze stoków – nartostrada Javor – jest najdłuższym oświetlonym stokiem w całych Czechach. Na miłośników snowboardingu i freestyle`u czeka snowpark. Początkującym narciarzom i snowboardzistom proponujemy usługi szkółek narciarskich. Dla narciarzy biegowych przygotowano trasy Magistrali Karkonoskiej oraz pętle prowadzące wokół miasta Pec pod Sněžkou.

Po ciężkim dniu warto się zrelaksować – w saunie, na basenie, fitness, wellness, można też zagrać w squasha, ricochet czy kręgle.Bogata oferta skierowana jest też do nie-narciarzy. Z dziećmi można jeździć na sankach, przejechać się saniami konnymi albo odwiedzić jedną z nowości – karkonoski górski tor bobslejowy (czynny też w zimie i wieczorem).Dla wszystkich gości, którzy u nas zamieszkają, przygotowaliśmy zniżkową Kartę Gościa (Karta hosta). Należy poprosić o nią w miejscu zakwaterowania.Serdecznie zapraszamy do Peca pod Sněžkou, swoim przyjazdem sprawią nam Państwo radość!

Punkt kontaktowy obszaru Telefon kontaktowy stacja HS Harrachov +420 481 529 449 stacja HS Luční bouda +420 499 736 219 stacja HS Pec pod Sněžkou +420 499 896 233 stacja HS Rokytnice n. Jiz. +420 481 523 781 stacja HS Strážné +420 499 434 177 stacja HS Špindlerův Mlýn +420 499 433 230

Tylko w okresie zimowym stacja HS Benecko +420 724 091 541 stacja HS Černý Důl +420 721 488 470 stacja HS Janské Lázně +420 499 895 151 stacja HS Pomezní boudy +420 499 891 233 stacja HS Rokyt.- Studenov +420 481 523 781 stacja HS Velká Úpa +420 607 120 045 stacja HS Vítkovice v Krk. +420 720 486 037 stacja HS Žacléř +420 721 031 928

Pogotowie górskie KARKONOSZE

Turystyczny region Karkonosze Wschodnie, leżący w dolinie rzeki Úpy pod najwyższą górą Republiki Czeskiej Śnieżką (1602 m n.p.m.) i w okolicy Černej hory (1299 m n.p.m.), również w tym roku przygotował nowości, które z pewnością zadowolą każdego turystę.

Nie wszyscy zostaną mistrzami świata.Ale wszyscy będą wiedzieć, że nanartach się jeździ w kasku.

Rozum wygrywa!

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 21Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

Przygotowanie:Mięso z kurczaka pokroić w poprzek włókien na niewielkie kawałki. Drobno pokrojoną cebulę obsmażyć delikatnie na słoninie (pokrojona i częściowo roztopiona). Dodać przygotowane mięso, obsmażyć. Dodać pokrojone w cienkie plasterki lub słupki podduszone w osolonej wodzie warzywa. W zależności od potrzeb dosolić, dodać masła, krótko podusić. Jako dodatek podawać makaronowy ryż. Jako ozdobę położyć marchewkowy bukiecik z paprykowym środkiem, dwoma kwiatkami i łodyżką z gałązki pietruszki.

Składniki na dwie porcje:ziemniaki 120 g • mleko 20 ml • mąka 40 g • 2 ząbki czosnku sól 2 g • 1 jajko • majeranek, szczypta • mięso od szynki 150 gtłuszcz 50 g

Składniki na surówkę:kapusta • sól 8 g • jabłka 40 g • marchew 30 g • cukier 20 g • ocet 30 g • seler 20 g

Przygotowanie:Mięso z kurczaka pokroić w poprzek włókien na niewielkie kawałki. Drobno pokrojoną cebulę obsmażyć na różowo na słoninie, którą przedtem pokroiliśmy na kawałki. Dodać przygotowane mięso, połamany listek bobkowy, mielony pieprz. Wszystko delikatnie obsmażyć. Następnie mieszankę obsypać mąką, dodać masło, oczyszczone i pokrojone na plasterki pieczarki. Wszystko znowu obsmażyć, delikatnie posolić, podlać wodą i winem, krótko podusić, dodać dżem i sok z cytryny do smaku. Serwować tuż po przygotowaniu.

Dodatek:Suszone zacierki najpierw obsmażyć w rondelku na oleju (na złoty kolor). Następnie zalać wodą i gotować. Ugotowane zacierki odcedzić i zmieszać z pokrojoną drobno natką pietruszki. Ozdobić gruszką z kompotu.

Przygotowanie::Jabłka pokroić w cienkie plastry, dodać laskę cynamonu. Wszystko włożyć do szklanego dzbanka, zalać litrem wrzącej wody a następnie dzbanek zamknąć. Po ok. pół godzinie posłodzić miodem, dodać sok z jednej cytryny, ew. nalać trochę wódki lub śliwowicy.Podawać ciepłe.

Radość dla oczu, rozkosz dla podniebienia

Szkoła oferuje swoim uczniom możliwość nauki na trzech kierunkach: hotelarstwo i turystyka, zarządzanie w turystyce i usługach oraz kierunek handlowy. Zajęcia teoretyczne uzupełniane są praktykami, podczas których uczniowie

sprawdzić mogą, jak udało im się opanować teorię oraz czy i jak są w stanie

wykorzystać zdobytą wiedzę w pracy kelnera, kucharza, przewodnika, pracownika biura podróży lub recepcjonisty. Umiejętności uczniów sprawdzane są też podczas praktyk zagranicznych. W zależności od zainteresowania uczniowie mogą pojedynczo lub w grupach pracować kilka tygodni lub nawet miesięcy w krajach angielsko- lub niemieckojęzycznych. W

Przygotowanie:Ajerkoniak nalać do ogrzanej szklanki. Gorącą kawę lekko posłodzić i dodać do likieru. Ozdobić bitą śmietaną, odrobiną kawy rozpuszczalnej i kakao.

Średnia szkoła hotelarsko-biznesowa (Střední škola hotelnictví a podnikání) Hronov, s.r.o otworzyła w Vrchlabí swoją filię przed pięcioma laty. Była to z pewnością dobra decyzja. Który bowiem region może pochwalić się tak bogatym ruchem turystycznym, jak właśnie region vrchlabski? A gdzie jest turystyka, tam potrzebni są absolwenci szkoły hotelarskiej.

lecie uczniowie miewają praktyki także w Grecji, a w przyszłości szkoła pragnie umożliwić praktyki we Włoszech. Oczywista jest konieczność znajomości języków.Oprócz regularnej nauki i praktyk szkoła organizuje też kursy, podczas których uczniowie mogą podnieść kwalifikacje w danej dziedzinie. Są to kursy np. przygotowywania kawy, zimnych przekąsek, kurs sommelierski, barmański, cukierniczy. Szkoła regularnie otwiera się dla mieszkańców Vrchlabi. Dwa razy w miesiącu mają oni możliwość pozyskania informacji na temat nowości w gastronomii i tego, jak wzbogacić swoje menu. Uczniowie pod okiem nauczycieli przedmiotów zawodowych pokazują, jak przygotować najbardziej typowe dla danej pory roku dania. Dowiedzieć się też można, jak podać do stołu. O tematach spotkań mieszkańcy informowani są za pośrednictwem czasopisma Puls oraz tablicy ogłoszeń.

Kotlet wieprzowy Ondřáš, surówka z kapusty z jabłkami

Przygotowanie:Obrane i wypłukane kartofle drobno zetrzeć, zostawić, żeby odstały a następnie odcedzić wodę. Dodać mleko, jajko, przesianą mąkę, starty czosnek, sól i majeranek. Wszystko dobrze wymieszać – powstanie ciasto.Mięso od szynki pokroić w poprzek włókien na plastry, naciąć je na brzegach, dobrze rozbić i posolić, a następnie obsmażyć na niewielkiej ilości tłuszczu, aż mięso częściowo zmięknie. Następnie zdjąć z patelni i obtoczyć w kartoflowym cieście. Usmażyć w gorącym tłuszczu po obu stronach na złoty kolor. Jako dodatek podawać ziemniaczane koszyczki.

Oczyszczoną główkę kapusty przykroić, wyjąć głąb i pokroić w cienkie paski. Opłukać wodą, pozostawić do odcieknięcia. Następnie posolić, dobrze wymieszać i pozostawić, żeby poleżała. Dodać wymyte starte na grubej tarce jabłka, marchew, seler, ocet, cukier. Dokładnie wymieszać i znowu pozostawić do odstania. Surówkę podawać najlepiej schłodzoną.

Pierś z kurczaka z jarzynami

Składniki na dwie porcje:pierś z kurczaka 200 g • cebula 40 g • słonina 30 g • jarzyny 40 g • woda pitna 50 g • sól 6 g • masło 10 g

Mięso z kurczaka po myśliwsku z zacierkami i gruszką

składniki na dwie porcje:czyste mięso z kurczaka 200 g • słonina bez skóry 30 g • cebula 20 g• listek bobkowy oraz pieprz zmielony 0,2 g • mąka tortowa 4 g • masło 20 g • pieczarki 30 g • sól 6 g • woda 60 g • czerwone wino 40 g • dżem porzeczkowy 40 g • cytryna 20 g • drobne zacierki suszone 150 g • gruszka z kompotu 30 g • natka pietruszki 50 g

Café Amsterdam

Składniki na jedną szklankę:3 – 4 cl ajerkoniaku • 1 filiżanka mocnej gorącej kawy • 1 łyżeczka cukru • 1 – 2 łyżki ubitej śmietany • kawa rozpuszczalna, kakao

Poncz jabłkowy na jesienny dzień

Składniki:4 jabłka • cynamon (w całości) • cytryna lub pomarańcza • miódtrochę alkoholu (wódka, śliwowica)

Przepisy zamieszczone na tej stronie nie są co prawda prawdziwymi karkonoskimi specjalnościami, ale przygotowali je i sfotografowali specjalnie dla Państwa – Czytelników Sezonu na Karkonosze – uczniowie szkoły hotelarskiej wraz ze swoimi nauczycielkami. Smacznego!

Szkoła organizuje też dni otwartych drzwi, podczas których można zapoznać się z możliwościami nauki w szkole, zwiedzić budynek szkolny i spróbować przygotowanych przez uczniów pokarmów. Można oczywiście wymieniać kolejne ciekawostki, najlepiej będzie jednak tu przyjechać i samemu zobaczyć.

HOTEL ARNIKA

Hotel ARNIKA543 72 Rudník 134Tel.: +420 499 440 321Fax: +420 499 440 480E-mail: info@arnika-rudnik.czwww.arnika-rudnik.cz

• pobyty tygodniowe i weekendowe• ratrakowane trasy biegowe

• świetne warunki narciarskie tuż koło hotelu• basen - sauna – masaże

Vrchlabí - Karkonosze

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 22

www.krkonose.eu

HISTORIA RUREK Z HOŘICDziękować należy Napoleonowi, ponieważ to właśnie na skutek jego porażki w Rosji miasto Hořice pochwalić się może nie tylko wspaniałymi zabytkami z piaskowca, ale też cudownym smakołykiem. Podczas odwrotu w 1812 r. zmęczona i zabiedzona armia rozbiła obóz koło miasta Hořice. Zostali przyjęci dobrze, zadbano o nich, opiekowano się. A kucharzem Napoleona zajęła się jedna z kobiet – pani Líčkova. Kucharz w podzięce za uratowanie życia podzielił się z nią tajemnicą ulubionego smakołyku cesarza – rurek. Pani Líčková początkowo wykorzystywała powierzony sobie przepis tylko podczas rodzinnych uroczystości, z czasem jednak wiadomość o cudownym smaku rurek rozeszła się po mieście. Nie chcąc zdradzić receptury, pani Líčková chodziła po sąsiadkach

Dwa największe smakołyki Przedgórza Karkonoszy i ich historiaProduktów kulinarnych takich jak „hořické trubičky“ (rurki z kremem) albo „miletínské modlitbičky“ (dosłownie „modlitewki z Miletina“) mieszkańcom tego regionu przedstawiać nie trzeba. Ale Państwu, którzyście tu przyjechali odpocząć i na pewno chętnie spróbujecie tutejszych smakołyków, opowiemy ich historię. Jak się wszystko zaczęło...

Do kompleksów narciarskich Podzvičinska należą:

• Trasa zjazdowa naZvičině www.zvicina.wz.cz

• Trasa zjazdowaSeverka (Dolní Brusnice)E-mail: eva.vavrova@stranskyapetrzik.cz

• Trasa zjazdowa we Staré Pace www.starapaka.cz

• Trasa zjazdowana Pecce www.vlekpecka.unas.cz

• Trasa zjazdowa w Mezihoří www.skikaras.czE-mail: skikaras@seznam.cz

• Trasa zjazdowa w Mostku www.skiareal.mostek.cz

• Trasa zjazdowa i snowtubing Na Menšině - Borovnice, www.namensine.cz

Zpracovala: Ludmila Škvrnová

grudzień 2009 – styczeń 2010 Bożonarodzeniowe ZOO www.zoodk.cz

5. 12. 2009 Targi Adwentowe – Hořice, rynek nám. Jiřího z Poděbrad przez cały dzień, www.horice.org

grudzień 2009 Orkiestra Václava Hybša – koncert bożonarodzeniowy połączony z przypomnieniem 80. rocznicy wybudowania sali Koruna, Hořice. www.horice.org

1. 1. 2010 Noworoczne sztuczne ognie – Dvůr Králové nad Labem - www.mudk.cz

Dvůr Králové nad Labem Miejski Ośrodek Informacji Dvůr Králové nad Labemnám. T. G. Masaryka 2544 01 Dvůr Králové nad LabemTel./fax: +420 499 321 742E-mail: info@mudk.czwww.dvurkralove.cz

HořiceMiejski Ośrodek Informacji Hořicenám. Jiřího z Poděbrad 3508 01 HořiceTel./fax: +420 493 620 121E-mail: infocentrum@horice.orgwww.horice.org

O Bożym Narodzeniu...

Szopki Třebihošť

W miejscowości Třebihošť w stylowym wiejskim domu pod numerem 87, w romantycznej scenerii na poddaszu skrywa się kolekcja szopek. Obejrzeć tu można piętnaście dużych i dwadzieścia małych szopek betlejemskich oraz wiele tematycznie z nimi związanych przedmiotów. Unikatem jest duża třebihošťska szopka z ruchomymi figurkami. Inne szopki są dziełem mniej lub bardziej znanych autorów, jak np. Lada, Aleš, Haldová, Procházka, Knapovský, Landman, Pražáková, Škopek, Bačák, Horálková i wielu innych. Zapraszamy do obejrzenia kolekcji – i to nie tylko przed Bożym Narodzeniem, kiedy wszystkim tak się spieszy... Szopki, po uprzednim uzgodnieniu, oglądać można przez cały rok.Kontakt: Ladislav VoňkaTelefon: +420 605 287 065www.betlemy.vonka.sweb.cz

www.podzvicinsko.cz

Bożonarodzeniowe zoo

Ogród zoologiczny w Dvorze Králové od 1 grudnia do 31 stycznia posiada świąteczny wystrój i specjalne oświetlenie. Jest też dłużej otwarty – do godz. 19:00. Czas ten jest jedyną okazją do skorzystania z czarownej atmosfery świątecznego ZOO. Do dyspozycji zwiedzających jest kilka ogrzewanych pawilonów. A cóż może być przyjemniejszego w zimie, niż posiedzieć chwilę w cieple i pozachwycać się tropikalną roślinnością i fauną w ekspozycji „Ptasi Świat” albo „Wodne Światy”. Wielu zwierzętom nie da się zabronić wychodzenia na dwór nawet w zimie, można więc podziwiać na przykład tygrysa syberyjskiego brodzącego w zaspach śniegu – podobnych do tych w jego domu. Ale o dziwo także większość zwierząt egzotycznych uwielbia śnieg, na zewnątrz więc z ciekawością wychodzą także żyrafy, nosorożce i lwy.

www.zoodk.cz

Lázně Bělohrad Miejski Ośrodek Informacji Lázně Bělohradnám. K. V. Raise 160,507 81 Lázně BělohradTel.: +420 493 792 520E-mail: hoska-tour@hoska-tour.czwww.hoska-tour.cz

Holovousy z powodu przebudowy do wiosny nieczynnyOśrodek Informacji gminy HolovousyHolovousy 39, 508 01 HořiceTel.: +420 493 691 031E-mail: info@holovousy.cz

krzyżyk. Lata powojenne przerwały na dobre trwającą czterdzieści dwa lata rodzinną tradycję. W roku 1949 firma została znacjonalizowana. Namiastkę modlitewek (po czesku nazywają się miletínske modlitbičky) produkowały przedsiębiorstwa Pardubický perník, Hradec Králové, później Jednota, Hořice a w końcu Východočeské pekárny a cukrárny Pardubice („Piekarnie i Cukiernie Wschodnioczeskie Pardubice“). Tradycyjne modlitewki były ignorowane przede wszystkim ze względu na nazwę – nawiązującą do chrześcijaństwa. Wyjątkiem był miletínski jarmark – tu asortyment został poszerzony o namiastkę nazywaną „Miletínky“.Do tradycji rodzinnych nawiązano po roku 1991. Dziś już szóste pokolenie Erbenów produkuje i sprzedaje modlitewki. Nie zapomnijmy zatrzymać się w Miletínie i spróbować tego słodkiego specjału z karkonoskiego przedgórza.

i przygotowywała rurki u nich. A zapłata, którą za to otrzymywała, stała się wkrótce jej źródłem utrzymania. Rurkowa baba – tak mówili na nią

miejscowi. Chodziła od domu do domu, od wsi do wsi, w koszyku mając szczypce do wafelków i piekła, piekła... Przepis odziedziczyły po niej córki, dziedziczono je bowiem po kądzieli. Największą sławę rurki zdobyły po ślubie wnuczki pani Líčkovej, która wyszła za mąż za cukiernika Karla Kofránka. Ów – dzięki zmysłowi handlowemu – rozsławił hořickie rurki na całym świecie. Rurki Kofránka zdobyły ok. 65 nagród w krajach dawnej Austrii.

Eksportowano je do Francji, Anglii, Niemiec, Ameryki, Turcji i Chin. Po gwałtownym rozwoju nastąpił ponury okres nacjonalizacji. Wiele firm produkujących rurki musiało zakończyć

działalność. Produkcję przejęła fabryka „n. p. Pardubický perník” („przedsiębiorstwo krajowe Piernik Pardubicki“), a następnie „Průmysl trvanlivého pečiva Praha” („Zakład Pieczywa Trwałego Praga“). Na szczęście w całej okolicy stało się popularne pieczenie po domach. Ponowny rozwój rurkarstwa nastąpił po 1989 r. Obecnie na rynku działa ponad 20 firm zajmujących się produkcją hořickich rurek. Ich oryginalność gwarantuje znak towarowy UE.

HISTORIA MILETÍNSKICH MODLITEWEKHistoria słodkiego piernikowego smakołyku rozpoczęła się w 1864 r., kiedy miletínski cukiernik Josef Erben, widząc kobiety wracające z kościoła z książeczką do nabożeństwa, wpadł na pomysł. Wykonał mały graniasty piernik z nadzieniem orzechowym ozdobiony lukrem i

migdałami – słodką miniaturę książeczki do nabożeństwa. W tym samym roku zaprezentował

ją na tradycyjnym miletínskim jarmarku odpustowym organizowanym pod koniec kwietnia. Nowość spodobała się. Ręcznie robiony piernik stał się w piernikarskiej rodzinie Erbenów specjalnością, która zdobywała nagrody

na niejednej wystawie (w 1894 r. na wystawie przemysłowo-etnograficznej w Hradcu Králové, w 1903 r. na wystawie Czech północno – wschodnich w Hořicach, w 1935 w Novej Pace, w 1936 r. na wystawie tekstylno-regionalnej w Dvorze Králové, w Trutnovie i Jaroměřu). Produkt stał się głośny także za granicą. Był w dystrybucji nie tylko w Czechach; eksportowano go także do Austrii, Niemiec i Francji. W roku 1913 dostał ochronny znak towarowy. Okres prosperowania i sławy przerwany został przez ustanowienie protektoratu. Zamiast migdałów był już cukrowy

Ośrodki informacji

1. 12. 2009 – 24. 1. 2010 Biblia w oczach Świata - Muzeum Miejskie – Dvůr Králové nad Labem

8. - 10. 1. 2010 XII edycja Zimowego obozowiska na Zvičinie, www.kct-horice.sweb.cz

9. 1. 2010 XXIX edycja Zimowego przejazdu i przejścia Zvičiny, www.kct-horice.sweb.cz

marzec 2010 Dni R. A. Dvorskiego, przegląd orkiestr swingowych zorganizowany w drugiej połowie marca przez placówkę kulturalną MKZ Hankův dům, www.hankuv-dum.cz Rezerwujemy sobie prawo do zmian w programie

Zapraszamy na ciekawe imprezy

Narciarstwo w PodzvičinskuPodczas ładnej zimowej pogody w Podzvičinsku czynne są wyciągi narciarskie odpowiednie dla rodzin z dziećmi albo dla początkujących narciarzy. Zimowe minikompleksy narciarskie znajdują się na Zvičinie, w Mezihoří, koło Mostku i Pecki. Kolejki do wyciągów są rzadkością, można więc do woli korzystać z zimowych zabaw. Więcej informacji na temat możliwości narciarskich oraz atrakcji w okolicy Podzvičinska uzyskać można na www.podzvicinsko.cz

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Strona 23Zima 2009/2010

www.krkonose.eu

Wycieczka na rowerze w wielu wariantach. Dla dzieci,

ale też dla prawdziwych sportowców. Szeroka gama

tras rowerowych w Karkonoszach i Przedgórzu dla

rowerów zwykłych oraz górskich. W górę i w dół.

I zawsze można odkryć coś nowego.

Imprezy, jarmarki,spotkania folkowe,tradycyjne jarmarkiodpustowe, małei duże... przez całyrok. I wszystkie ciekawe...

Współistnienie natury i najnowocześniejszej techniki bywa ciekawe i robi wrażenie. Najwyższe szczyty gór są łatwe do osiągnięcia. Wystarczy wsiąść i wjechać. Kolejki linowe to bezpieczny sposób dostania się w góry. W lecie pomagają znaleźć się w dobrym punkcie wypadowym do wycieczki pieszej lub rowerowej, w zimie umożliwiają uprawianie sportu.

Góry i ja. Relaks czy wyzwanie? Siła i wytrwałość czy tylko spacer?Adrenalina, endorfina? Sami mogą Państwo wybrać.

Zaproszenie w wiosenne, letnie i jesienneKarkonosze i i ich przedgórze, czyli

Podkrkonoší – całoroczna możliwośćurlopu w górach i dolinach

Znajdziemy tu różne wariantyi stopnie trudności ścieżek oraz szlaków dla małych i dużych, juniorów i seniorów. Nie trzeba się bać – kto nie chce pod górkę, nie musi. Jeśli zaplanujemy skorzystanie z kolejki linowej, to góry okażą się przyjazne.

Karkonosze – zielone płuca. Wieluludzi dba o tutejsze wyjątkowe krajobrazy. Każdy powienien mieć możliwość kontaktu z naturą, ona bowiem daje nam siłę. Dzięki niej zapominamy o codziennych zmartwieniach i troskach.

Karkonosze zawsze służą

odpoczynkowi i relaksowi.

Można nabrać sił na cały rok...Tyle rzeczy można przeżyć. Nie tylko wycieczki czy wizyty w muzeach.Można też na życie i otaczający nas świat spojrzeć z ptasiej perspektywy,z końskiego grzbietu, z toru bobslejowego, z podwieszonych podkoronami drzew linowych mostków, z golfowego pola albo... poprostu z wanny z hydromasażem... Dzięki temu przestaniemy myśleć o codziennych zmartwieniach.

A brzuchy? Jedzenie najlepiej smakuje po wysiłku sportowym albo po górskiej wędrówce. Wybór jest duży, a gościnność totutejsza tradycja!

Czyste i świeże powietrze, wspaniałe widoki, chwile warte wspomnienia, wspaniałe wrażenia... Łatwo zapomnieć o codzienności...

Č E S K Á R E P U B L I K A

P O L S K O

Śwleradów-Zdrój

Drwale

JakuszyceSzklarskaPoreba

Gorzynlec

Kromnów

KopaninaPiechowice

Podgórzyn

Sosnówka

Przesleka

Borowice

MilkówŚclegny

Karpacz

Kowary

Lomnica

Myslakowice

Wojków

StruznicaKarpniki

Mledzianka

Wielkie Janowice

Mniszków

Redziny

Czarnow Raszów

Szarocin

RozdrozeIzerskie

Gleraltowek

Stog Izerski

Proszowa

Jaroszyce

Harrachov

PříchoviceHorní Mísečky

Špindlerův Mlýn

Velká Úpa

Pec pod Sněžkou

Temný Důl

Horní Maršov Žacléř

Janské Lázně

Mladé Buky

Javorník

Rudník

Svoboda nad Úpou

Dolní Dvůr

Vrchlabí

StrážnéBeneckoJestřabí v Krkonoších

Rokytnice nad Jizerou

Roztoky u Jilemnice

Poniklá

Malá Úpa

Lubawka

Sedzislaw

Marciszów

Blazkowa

Paprotki

Niedamirów

Trutnov

Jilemnice

Kunčice

Studenec

Dolní KalnáHostinné

ChotěvicePilníkov

Volanov

Bernartice

Jelenia Góra

Horní KalnáBukovina u Čisté

Dolní BrannáDolní Lánov

Lánov

Jablonec nad Jizerou

Klášterská Lhota

Kořenov

Košťálov

Martinice v Krkonoších

Vítkovice

Muzeum Karkonoskie Vrchlabí – Augustiniánský klášter – budynek klasztora augustia-nów, czynne wt.–niedz., telefon: +420 499 456 708, E-mail: muzeum@krnap.cz

Muzeum Karkonoskie Vrchlabí – Trzy Zabytkowe Domki – domy nr 222 - 224 na placu Náměstí Míru, czynne wt.–niedz., tel.: +420 499 421 474, E-mail: his@krnap.cz

Muzeum Karkonoskie Jilemnice – zamekczynne wt.–niedz., tel.: +420 481 543 041, E-mail: kmjilemnice@krnap.cz

Muzeum Karkonoskie Paseky nad Jizerou – Pomnik Zapomnianych Patriotówczynne wt.–niedz., tel.: +420 481 523 609, E-mail: muzeumpaseky@krnap.cz

Wystawa leśnictwa i myśliwstwa w Harrachovie „Šindelka“czynne wt.–niedz., tel.: +420 481 528 310, E-mail: sindelka@krnap.czUwaga! Ważna informacja! Z POWODÓW TECHNICZNYCH OD DNIA 21.10.2009 NA CZAS NIEOKREŚLONY ZAMKNIĘTA BĘDZIE EKSPOZYCJA ŠINDELKA W HARRACHOVIE. Dziękujemy za wyrozumiałość!

Ośrodek informacji VrchlabíTel.: +420 499 421 474, E-mail: his@krnap.cz

Ośrodek informacji HarrachovStała wystawa „Piętra wegetacji w Karkonoszach“Tel.: +420 481 529 188, E-mail: tesharrachov@krnap.cz

Ośrodek informacji Špindlerův Mlýn - stała wystawa „Przemiany historyczne przyro-dy i krajobrazu Karkonoszy“, tel.: +420 499 433 228, E-mail: tesspindl@krnap.cz

Ośrodek informacji Pec pod Sněžkou – Obří důl – stała wystawa ekologiczna „Przyroda człowiekowi – człowiek przyrodzie“, tel.: +420 499 736 311, E-mail: isobridul@krnap.cz

Ośrodek informacji Pec pod SněžkouTel.: +420 499 896 213, E-mail: tespec@krnap.cz

Karkonosze - Związek Miast i Gmin Zima 2009/2010Strona 24

KARKONOSZERegionální turistické informační centrum Krkonoše, 543 01 Vrchlabí, Krkonošská 8Tel./fax: +420 499 405 744 • info@krkonose.eu • www.krkonose.eu • www.muvrchlabi.cz

Infocentrum Flora Benecko, 512 37 Benecko 200Tel.: +420 481 582 606 • Fax: +420 481 582 016 • info-flora@benecko.com • www.benecko.com

Turistické informační centrum Černý Důl, 543 44 Černý Důl, Úřad městyse 48Tel.: +420 499 429 618 • Fax: +420 499 429 620 • infocentrum@cernydul.cz • www.cernydul.cz

TIC Harrachov, 512 46 Harrachov, Centrum 150Tel.: +420 481 529 600 • tic@harr.cz • www.harrachov.cz

IC Veselý výlet Horní Maršov, 542 26 Horní Maršov, Temný Důl 46Tel.: +420 499 874 298 • Fax: +420 499 874 221 • info@veselyvylet.cz • www.veselyvylet.cz

Informační centrum Hostinné, 543 71 Hostinné, Náměstí 70Tel./fax: +420 499 404 746 • infocentrum@muhostinne.cz • www.infocentrum.hostinne.info

Informační centrum a cestovní agentura Janské Lázně542 25 Janské Lázně, Černohorská 265Tel.: +420 499 875 186, +420 499 875 007 • Fax: 499 875 008 • info@megaplus.czinfo@janskelazne.cz • www.janskelazne.cz

Informační centrum Jilemnice, 514 01 Jilemnice, Masarykovo nám. 140Tel./fax: 481 541 008 • info@jilemnice.cz • www.mestojilemnice.cz

Informační středisko Jzerky pro Vás, 468 48 Kořenov - Příchovice 370Tel.: +420 725 805 2664 • ic@jizerkyprovas.cz• www.jizerkyprovas.cz

Venkovské infocentrum mikroregionu Lánov, 543 41 Lánov, Prostřední Lánov 39Tel.: +420 499 432 083 • infocentrum@lanov.cz • www.lanov.cz

Infocentrum Malá Úpa, 542 27 Malá Úpa, Horní Malá Úpa 129Tel.: +420 499 891 112 • info@malaupa.cz • www.info.malaupa.cz

Infocentrum Turista Pec pod Sněžkou, 542 21 Pec pod Sněžkou 188Tel.: +420 499 736 280 • Fax: +420 499 736 410 • turista@turistapec.cz • www.turistapec.cz

Městské IC Veselý výlet Pec pod Sněžkou, 542 21 Pec pod Sněžkou 196Tel.: +420 499 736 130 • info@veselyvylet.cz • www.veselyvylet.cz

Informační centrum Rokytnice, 512 44 Rokytnice n. Jizerou, Dolní nám.449Tel.: +420 481 522 777 / 867 • book@rvclub.cz • www.rokytnice-info.cz • www. rokytnice.com

Turistické informační centrum Svoboda nad Úpou, 542 24 Svoboda nad Úp., nám. 527Tel.: +420 499 871 167, +420 499 871 216 • info.ets@tiscali.cz • www.chatycechy.cz

Turistické informační centrum Špindlerův Mlýn, 543 51 Špindlerův Mlýn, Svatopetrská 173Tel.: +420 499 523 656 • Fax: +420 499 523 818 • tic@mestospindleruvmlyn.cz • www.mestospindleruvmlyn.cz

Turistické informační centrum Trutnov, 541 01 Trutnov, Krakonošovo nám. 72Tel./fax: +420 499 818 245 • vesely@trutnov.cz • www.trutnov.cz/infocentrum

Hlavní informační středisko Správy KRNAP, 543 01 Vrchlabí, nám. Míru 223Tel: +420 499 421 474, +420 499 456 761 • his@krnap.cz, www.krnap.cz

Turistické informační centrum Žacléř, 542 01 Žacléř, Rýchorské nám. 10Tel.: +420 499 739 225 • Fax: +420 499 739 210 • muzeum@zacler.cz • www.zacler.cz

Ośrodki informacji turystycznej

TANVALDSKOwww.tanvaldsko.infoJILEMNICKOwww.jilemnicko-so.czHORNÍ LABEVÝCHODNÍ KRKONOŠEwww.vychodnikrkonose.czŽACLÉŘSKOPOJIZEŘÍwww.pojizeri.czJESTŘEBÍ HORYwww.jestrebihory.net PODKRKONOŠÍwww.podkrkonosi.info

Karkonosze w Internecie Mikroregiony w Karkonoszach

Stopka redakcyjna • Ewidencja: MK ČR E 16345 • Wydawnictwo zrealizowane dzięki pomocy finansowej Kraju Kralowohradeckiego i Libereckiego. • Wydał: Krkonoše – svazek měst a obcí, Zámek 1, 543 01 Vrchlabí we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Informacji Turystycznej RTIC Krkonoše z siedzibą w Vrchlabí. Wydanie nr 10. Listopad 2009. • Celkový náklad 60 000 kusů. • Rada redakcyjna: Dáša Palátková, Klára Kroupová, Michal Vávra. • Współpraca: Radek Vich, pracownicy karkonoskich ośrodków informacyjnych. Mapa: Jan Petera • Fotografie: Archiwum Správa KRNAP, Dáša Palátková, Mirka Chaloupská, Ing. Pavel Kraus • Tłumaczenie: Hans J. Warsow, Helena Jankowska • Podręcznik graficzny: David Škodný • Opracowaniegraficzne: IP-Design.CZ • Druk: Merkurtisk a.s., Náchod • Uwagi i pytania prosimy kierować na adresy: dasa-palatkova@volny.cz a kroupova@muvrchlabi.cz

www.krkonose.eu

Szanowni Czytelnicy,przygotowaliśmy dla Państwa konkurs z nagrodami. Wystarczy poprawnie odpowiedzieć na trzy poniższe pytania, a pisemne odpowiedzi przesłać na nasz adres.

Otázka: 1. Jak nazywa się łyżwiarka szybka z Vrchlabí, z zespołu Martiny Sáblíkovej?

2. Przed iloma laty odbyła się wyprawa alpinistyczna z Karkonoszy w Himalaje?

3. Ile kilometrów narciarskich tras biegowych ratrakuje się w ramach trasy osiowej zwanej Magistralą Karkonoską?

Nagrody:1. Romantyczny długi weekend (4 dni) dla 2 osób w pensjonacie z najpiękniejszym widokiem na Karkonosze, ze śniadaniem, w terminie czerwiec – wrzesień 2010 r. Nagrodę ufundował ośrodek informacji Infocentrum ROKY,www.infocentrumroky.eu

Konkurs Wygraj nagrody2. - 3. Kitl Šláftruňk – lecznicze wino. www.kitl.cz4. - 5. Szklana biżuteria firmy Kortan sklo Železný Brod. www.kortanglass.com6. - 7. Karkonosze – oryginalny produkt, www.domaci-vyrobky.cz (upominki ufundowali: firma Rautis, a.s., firma Emba spol. s r.o., Jan Lukáš Hrdlička, Hana Wondráčková, Lenka Máslová Špetlová)

Będzie nam miło, jeżeli do odpowiedzi dołączą Państwo również parę zdań na temat oceny „Sezonu na Karkonosze” a także opiszą swoje doświadczenia z pobytu w Karkonoszach.Zamknięcie konkursu:31 maja 2010 r.

Losowanie zwycięzców:Czerwiec 2010 r.

Odpowiedzi należy przesyłać na adres:Regionální turistické informační centrum KrkonošeKrkonošská 8, 543 01 Vrchlabí Česká republika

Benecko, www.benecko.czBukovina u Čisté, www.bukovina.czČermná, www.obec-cermna.czČerný Důl, www.cernydul.czDolní Branná, www.dbranna.czDolní Dvůr, www.dolnidvur.cz Dolní Kalná, www.dolnikalna.czDolní Lánov, www.dolnilanov.czHarrachov, www.harrachov.czHorní Branná, www.hbranna.czHorní Kalná, www.hornikalna.czHorní Maršov, www.hornimarsov.czHostinné, www.hostinne.czJablonec nad Jizerouwww.jablonecnjiz.czJanské Lázně, www.janske-lazne.czJilemnice, www.mestojilemnice.cz

Jestřabí v Krkonošíchwww.jestrabivkrk.czKlášterská Lhotawww.klasterskalhota.czKořenov, www.korenov.czKošťálov, www.kostalov.czKunčice nad Labem, www.kuncice.czLánov, www.lanov.czMalá Úpa, www.malaupa.czMartinice v Krkonošíchwww.martinicevkrk.czMladé Buky, www.obecmladebuky.czPaseky nad Jizerou, www.paseky.czPec pod Sněžkouwww.pecpodsnezkou.czPoniklá, www.ponikla.czProsečné, www.obecprosecne.cz

Rokytnice nad Jizerouwww.mesto-rokytnice.czRoztoky u Jilemnicewww.roztoky-u-jilemnice.czRudník, www.rudnik.czStrážné, www.oustrazne.czStudenec, www.studenec.czSvoboda nad Úpouwww.svobodanadupou.czŠpindlerův Mlýnwww.mestospindleruvmlyn.czVítkovice, www.vitkovicevkrk.czVrchlabí, www.muvrchlabi.czVysoké nad Jizerouwww.vysokenadjizerou.czŽacléřwww.zacler.cz

Karkonosze - Związek Miast i Gmin

Muzea, stałe wystawyi ośrodki informacji Zarządu parku narodowego KRNAP

www.krnap.cz

www.karkonosze.eu

www.krkonose.eu

Zwiazek Gmin Karkonoskich

POLSKAJelenia Góra, Centrum Informacji Turystycznej i Kulturalnej, Książnica Karkonos-ka, ul. Bankowa 27 • Tel.: +48 75 76 76 925 • Fax: +48 75 76 76 935 • it@jeleniagora.pl • www.jeleniagora.pl

Karpacz, Informacja Turystyczna, ul. Konstytucji 3 Maja 25,Tel./Fax: +48 07 57 61 97 16 • Tel.: +48 07 57 61 86 05 • it@karpacz.eu • www.karpacz.eu

Szklarska Poręba, ul. Jedności Narodowej 1ATel.: +48 07 57 54 77 40 • Fax: +48 07 57 54 77 42 • it@szklarskaporeba.pl • www.szklarskaporeba.pl

Kowary, ul. 1 Maja 1a, Tel./Fax: +48 07 57 18 24 89 • it@kowary.pl • www.kowary.pl

Turystyka:www.krkonose.eu

Biuro:www.krkonose-smo.cz

Inne ciekawe strony:www.holidayinfo.cz www.krnap.czwww.horskasluzba.czwww.czechtourism.czwww.kudyznudy.cz

www.kralovehradeckyregion.czwww.ic-hk.czwww.hradecko-info.czwww.liberecky-kraj.cz www.orlickehory-cz.info www.cesky-raj.infowww.jizerky.cz www.kladskepomezi.cz

www.hory-krkonose.czwww.domaci-vyrobky.czwww.trutnovinky.cz

Vysokénad Jizerou

Paseky nad Jizerou