Siâp a Gofod

GRADD

Rydym yn defnyddio graddau (e.e. 90°) i fesur onglau

Ongl Sgwâr(90°)

Llinell Syth(180°)

Troad Cyfan(360 °)

Ongl Lem(llai na 90°)

Ongl Aflem(llai na 180°, mwy na 90°)

Ongl Atblyg(llai na 360°, mwy na 180°)

TRIONGLAU

a b

c

MAE’R ONGL AR LINELL SYTH YN 180°

a + b + c = 180°

FELLY MAE CYFANSWM ONGLAU TRIONGL YN 180°

HAFALOCHROG

60°

60° 60°

ISOSGELES

ONGL SGWÂR

??

ANGHYFOCHROG

34°a

b

68°

c

d42°

e

f

140°g

h

42°i

j

YMARFERION

Mae pob un o’r canlynol yn drionglau isosgeles. Darganfyddwch yr onglau sydd wedi eu marcio gyda llythrennau.

LLINELL SYTH (180°)

Nid ydym bob amser yn darganfod onglau drwy eu mesur. Gallwn gyfrifo onglau.

Mae onglau ar linell syth yn adio i 180°

80°a

a = 180° – 80°a = 100°

162°b

b = 180° – 162°b = 18°

YMARFERION

Cyfrifwch yr onglau sydd wedi eu marcio â llythrennau

50°a

138°

cb65°

d

117°

72°e

103°f

30°g

20°

50°

h100°

i

64°

YMARFERION

Cyfrifwch yr onglau sydd wedi eu marcio â lythrennau

a 40°135°

b

cd

145°35°

29°151°

fe40°

i

g

h

150°

kL j

35°

m

n o 77°pq

r

tu

s

Onglau C

Dyma enghraifft o fath arbennig o bâr o onglau – ongl C. Fe’i gelwir yn onglau C gan fod y siâp yn debyg i siâp C.

Er mwyn bod yn onglau C rhaid bod yna bâr o linellau paralel. Os oes, gwn fod y ddwy ongl mewnol yn adio i 180o.

60o

43o

Onglau F

60o 60o

Os oes gennym bâr o linellau paralel a llinell syth yn cysylltu â’r pen, mae gennym siâp F, a gwyddom felly fod yr onglau cyfatebol o’r un faint.

43o

82o

Onglau Z

30o Pan fo gennym bâr o linellau paralel, gyda llinell syth yn cysylltu un pen â phen gyferbyn yr ail linell, mae gennym ongl Z.

62o

86o