24
Czym jest kształcenie dualne? – wywiad z Tomaszem Haidukiem Innowacyjny program kształcenia Siemensa Chińska fabryka cyfrowa ustala standardy jakości Siemens dla przemysłu Nr 3 (6) | 2016

Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Czym jest kształcenie dualne? – wywiad z Tomaszem Haidukiem

Innowacyjny program kształcenia Siemensa

Chińska fabryka cyfrowa ustala standardy jakości

Siemens dla przemysłuNr 3 (6) | 2016

Page 2: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy
Page 3: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Szanowni Państwo,

bieżący numer „Siemens dla Przemysłu” dedykowany jest kwestiom edukacji oraz bezpieczeństwa. Zapraszam serdecznie do zapoznania się zarówno z wywiadem z Tomaszem Haidukiem na temat kształcenia dualnego inżynierów i rynku pracy w dobie Industry 4.0 jak i z artykułem „Innowacyjny program kształcenia Siemensa”. Opisujemy w nim w jaki sposób Politechnika Lubelska realizuje innowacyjny program Siemens Mechatronic System Certifcation Program (SMSCP) mający na celu przekazanie praktycznej wiedzy, przydatnej w zawodzie we współczesnych nowocześnie zarządzanych zakładach produkcyjnych. Opiekunem programu na lubelskiej uczelni jest Mirosław Kuligowski. Na stronach 8-9 z Tomaszem Haidukiem, dyrektorem branż przemysłowych rozmawiamy o tym w jaki sposób Siemens rozumie kształcenie dualne i jakie korzyści przynosi ono zarówno kształconym pracownikom jak i pracodawcom.

Nie zabrakło także artykułów poświęconych cyfryzacji, tematyce Industry 4.0. oraz kwestiom bezpieczeństwa. Na stronie 4 znajdą Państwo artykuł „Technologia 3D”. Nowe rozwiązania umożliwiają produkowanie komponentów palnika i łopatek turbin na drukarce 3D. W publikacji opisujemy w jaki sposób Siemens wyprzedza konkurencję planując dalszy rozwój i promowanie technologii opracowywania i wdrażania komponentów wytwarzanych przyrostowo – Additive Manufacturing. Kolejny artykuł mówi o najnowocześniejszej fabryce należącej do firmy Siemens, która powstała w Chengdu, w samym sercu południowo-zachodnich Chin. W zakładzie tym, który jest modelowym przykładem koncepcji „Przemysł 4.0”, maszyny i produkty komunikują się ze sobą w czasie rzeczywistym, a wszystkie procesy zarządzane są i optymalizowane za pomocą systemów informatycznych.

Warto także zapoznać się ze regulacjami prawnymi, jakie niesie za sobą Dyrektywa Maszynowa oraz idące w ślad za nią normy prawne określające reguły jakimi powinni kierować się inżynierowie i decydenci odpowiedzialni za wdrażane rozwiązania w zakresie m.in. automatyki przemysłowej.

Tradycyjnie zapraszam naszych czytelników do kontaktu. Jesteśmy otwarci na uwagi i sugestie dotyczące prezentowanych treści. Chętnie podzielimy się z czytelnikami informacjami o sukcesach wdrożeń, które udało się Państwu zrealizować, pomożemy w wypromowaniu osób i w kontaktach z klientami pokazując ich sylwetki w naszym magazynie.

Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: [email protected]

Zapraszam do lektury! redaktor naczelny

Spis treści

Kontakt z redakcją: [email protected]

Druk: Akcydens s.j. Copyright: Siemens sp. z o.o.

Omega Communication

Opinie wyrażone w artykułach autorów zewnętrznych są poglądami własnymi i nie zawsze są tożsame ze stanowiskiem firmy Siemens.

Wszystkie określenia użyte w stosunku do produktu mogą stanowić znaki towarowe lub nazwy własne produktów firmy Siemens, bądź firm dostawczych. Wykorzystanie ich przez strony trzecie dla celów własnych może stanowić naruszenie prawa własności.

Informacje branżowe .................................4

Produkty Na drodze do Przemysłu 4.0 – Siemens podczas SPS Drives w Norymberdze .............6

Okiem eksperta Wywiad z Tomaszem Haidukiem ..................8

Opinie Integracja funkcji bezpieczeństwa w mechatronicznych projektach maszyn ....10

Technologie na świecie Siemens otwiera centra operacyjne cyberbezpieczeństwa do ochrony obiektów przemysłowych ..........................12

Studium przypadku Innowacyjny program kształcenia Siemensa ..14

Technologie na świecie Chińska fabryka cyfrowa ustala standardy jakości .......................................16

Współpraca i rozwój TOCK-AUTOMATYKA ..................................18

Felieton Pokolenie Y jak InżYnier ............................21

Moje hobby i pasje ..................................22

Siemens dla przemysłu | 3

Page 4: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Informacje branżowe

Technologia 3D

Nowe technologie umożliwiają produkowanie części składowych palnika i łopatek turbin na drukarce 3D. W aspekcie opracowania i wdrażania komponentów wytwarzanych przyrostowo – Additive Manufacturing – Siemens wyprzedza konkurencję planując dalszy rozwój i promowanie związanych z nimi technologii.

Wytwarzanie przyrostowe, znane również jako druko-wanie 3D, umożliwia kreację elementów warstwa po warstwie w tzw. procesie przyrostowym na podstawie trójwymiarowych danych projektowych. Wytwarzanie to odbywa się z użyciem tworzyw sztucznych, metali i innych materiałów, umożliwiając kompleksowe two-rzenie obiektów geometrycznych w sposób płynny, czyli metodą, która nie jest możliwa przy konwencjonalnej produkcji przemysłowej. Additive Manufacturing pozwa-la w szczególności wytwarzać w warunkach przemysło-wych przedmioty trójwymiarowe charakteryzujące się złożoną strukturą wewnętrzną, mającą kształt spirali lub muszli. W ten sposób produkowane są łopatki turbiny o nieregularnych, wewnętrznie pustych przestrzeniach, wymaganych do chłodzenia aktywnych elementów. Kon-wencjonalna technologia wymagała dotychczas łączenia dwóch części poprzez zespawanie ich ze sobą. Additive Manufacturing pozwala uzyskać skomplikowany kształt w jednolitej strukturze, która rośnie w trakcie produkcji i nie wymaga łączenia. Komentujący możliwości tej tech-nologii analitycy mówią wręcz o rewolucji w produkcji i przewidują, że światowy rynek tego rodzaju kompo-nentów (materiałów, urządzeń, oprogramowania i zwią-zanych z nimi usług) do 2022 roku będzie wart około ośmiu miliardów euro. Daje to ogromne możliwości rozwoju dla Siemensa. „Dzięki Additive Manufacturing możemy łączyć świat produkcji, stanowiący dotychczas domenę Siemensa, z cyfrowym światem wirtualnym” – wyjaśnia profesor Siegfried Rußwurm, Chief Technology Officer w firmie Siemens.

Lepsze komponenty, szybszy rozwój Zakłady wykorzystujące turbozespoły gazowe zyska-ją ogromny wzrost wydajności dzięki temu, że nowa konstrukcja zapewnia bardziej efektywne spalanie lub chłodzenie, a także ze względu na wykorzystanie bar-dziej ekonomicznych dysz wtryskowych. To samo odnosi się do silników elektrycznych. Nowe geometrie i różne materiały mogą zwiększyć gęstość mocy nawet o 50 procent.

Szybsze będzie także wdrażanie innowacji. Producenci liczą na to, że czas produkcji prototypów łopatek wirnika i łopatek prowadzących do turbozespołów gazowych może zostać zmniejszony o około 75 procent, a związany z nim czas naprawy palników turbiny gazowej zmniejszy się o 90 procent. Również branża usług skorzysta na no-wej technologii. Części zamienne będą wytwarzane szyb-ciej i będą mogły być w większym stopniu dostosowane do potrzeb klientów i lepiej zoptymalizowane.

Wiedza i doświadczenie Rozwój technologii korporacyjnej (Corporate Technology) przyczynia się do rozwoju wiedzy na temat materiałów i symulacji procesu produkcyjnego. Nie jest to jednak łatwe zadanie. Obecnie proces zgrzewania laserowego to jedna z najważniejszych metod stosowanych przez firmę Siemens w dziedzinie Additive Manufacturing. W procesie tym stosowany laser topi metalowy proszek, a następnie buduje przedmiot warstwa po warstwie do momentu aż zostanie on skonstruowany. W czasie milisekund docho-dzi do wzrostu temperatury o 1000 stopni Celsjusza na przestrzeni kilku mikrometrów.

W związku z tym, że pracownicy odpowiedzialni za roz-wój powinni rozwijać swoją wiedzę w zakresie projektów i aplikacji w obszarze Additive Manufacturing, firma Siemens opracowała specjalne szkolenia Professional Education, Campus Learning we współpracy z najlepszymi uniwersytetami w Niemczech.

4 | Siemens dla przemysłu

Page 5: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Certyfikat bezpieczeństwa w procesie rozwoju produktów automatyki firmy Siemens

• Certyfikat TÜV SÜD stworzony w oparciu o normę IEC 62443 potwierdza bezpieczeństwo rozwiązań dostarczanych przez firmę Siemens w procesie rozwoju produktów z branży automatyki

• Siemens jest pierwszą firmą na świecie z certyfikatem TÜV SÜD przyznanym w oparciu o normę IEC 62443-4-1

• Bezpieczny rozwój jest ważnym elementem koncepcji tzw. głębokiej ochrony

Siemens jest pierwszą organizacją, której został przy-znany certyfikat TÜV SÜD w oparciu o normę IEC 62443-4-1 dla całego interdyscyplinarnego procesu rozwoju produktów z zakresu automatyki i napędów, w tym oprogramowania przemysłowego. Firma otrzymała ten certyfikat bezpośrednio dla siedmiu lokalizacji produk-cyjnych w Niemczech. Zakłady te produkują między innymi sterowniki przemysłowe SIMATIC S7, komputery przemysłowe SIMATIC, urządzenia z grupy SIMATIC HMI (Human Machine Interface) do kontroli i monitorowania operatorów maszyn oraz napędy SINAMICS, jak również oprogramowanie inżynierskie TIA (Totally Integrated Au-tomation) Portal. Międzynarodowa seria norm IEC 62443 określa środki bezpieczeństwa dla systemów automatyki przemysłowej. W części 4-1 tej normy opisywane są wy-magania procesu rozwoju produktu u producenta.

Bezpieczeństwo poprzez projekt Certyfikat TÜV SÜD oparty jest na normie IEC 62443-4-1 (Secure Product Development Lifecycle Requirements, Draft 3 Edition 10, 01.2016). Norma ta zawiera wyma-gania obejmujące kwestie bezpieczeństwa, takie jak predyspozycje i wiedza, bezpieczeństwo komponentów

pochodzących z firm zewnętrznych, proces i zapewnie-nie jakości, bezpieczna architektura i projekt, problemy związane z obsługą oraz aktualizacje zabezpieczeń, po-prawki i zarządzanie zmianą.

Siemens, będąc liderem rynku w obszarze dostarcza-nia oprogramowania dla automatyki i przemysłu, stale udoskonala swoje produkty i rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa przemysłowego. Obejmuje to również certyfikację w oparciu o normę IEC 62443-4-1. Dzięki temu osiągnięciu firma uzyskuje potwierdzenie słusz-ności przyjętego podejścia do tych zagadnień zawarte-go w koncepcji „Bezpieczeństwo poprzez projekt” dla produktów automatyki. Jednocześnie dostarcza inte-gratorom i operatorom przejrzysty wgląd w środki bez-pieczeństwa informatycznego. Integratorzy i operatorzy wykorzystują technologię firmy Siemens do opracowania i realizacji procesów automatyzacji oraz do implemen-tacji systemów, a także stosują podejście polegające na tzw. głębokiej ochronie (Defense in Depth).

Głęboka ochrona Aby zapewnić kompleksową ochronę zakładów prze-mysłowych przed cyberatakami wewnętrznymi i ze-wnętrznymi wszystkie poziomy firmy muszą być chro-nione jednocześnie – od strefy zarządzania zakładem do poziomu pracowników działających w terenie oraz od kontroli dostępu do ochrony przed kopiowaniem. Kompleksowe podejście do ochrony pozwala uzyskać na wszystkich poziomach tzw. głęboką ochronę. Koncepcja ta jest zgodna z zaleceniami normy ISA99 / IEC 62443 – najważniejszego standardu bezpieczeństwa dla aplikacji przemysłowych.

W celu uzyskania dalszych informacji prosimy o od-wiedzenie strony internetowej: www.siemens.com/industrialsecurity TÜV Süd: Certyfikacja odbyła się na podstawie normy IEC 62443: http://www.tuev-sued.de/home-en/focus-topics/embedded-systems/industrial-it--security/certification-acc.-to-iec-62443

Page 6: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Produkty Na drodze do Przemysłu 4.0 – Siemens podczas SPS Drives w Norymberdze

Siemens prezentuje aplikacje dla klientów:

■ Cyfrowe Przedsiębiorstwo (Digital Enterprise) w przemyśle

■ Symulacje łączą świat rzeczywisty i cyfrowy

■ Siemens rozszerza swoją ofertę dla Cyfrowego Przedsiębiorstwa (Digital Enterprise) o nowe produkty

Przedsiębiorstwo Cyfrowe

„Siemens aktywnie przyczynia się do postępów transformacji cyfrowej. W tym celu stworzyliśmy spójne dodatki do naszej oferty Cyfrowego Przedsiębiorstwa (Digital Enterprise), w szczególności w dziedzinie platform danych w chmurze, które utorują drogę dla nowych, cyfrowych modeli biznesu” – mówi Klaus Helmrich, członek zarządu Siemens AG – „Innowacje te umożliwiają naszym klientom – średnim i dużym firmom – inwestować w bardziej zintegrowane podejścia do cyfryzacji w pełnym zakresie – end-to-end”.

MindSphere pozwala tworzyć aplikacje i usługi oparte na danych. Aplikacje te mogą być dostarczane przez

firmę Siemens i przez zewnętrznych dostawców, pozwalając zarządzać konserwacją, danymi z branży energetycznej lub optymalizować zasoby. W ten sposób MindSphere oferuje klientom środowisko programistyczne, w którym mogą integrować własne aplikacje i usługi.

Modelowanie i symulacje

Siemens pokazał praktyczne możliwości swojej technologii w zakresie rozwiązań cyfrowych prezentując dwa atrakcyjne eksponaty wystawiennicze. Pierwszą atrakcją dla firm z branż nie przetwórczych jest model pilotażowego zakładu przemysłowego ilustrujący efektywność oprogramowania Mechatronics Concept Designer dostarczanego przez Siemens PLM Software. Wszystkie moduły, które tworzą zakład zostały ze sobą połączone tworząc model kinematyczny umożliwiający uzyskanie szczegółowych cyfrowych kopii wszystkich jego elementów. Model ten jest zdolny do odwzorowania cech funkcjonalnych i symulacji zachowania zarówno fizycznego (fizyka wieloobiektowa) jak i automatyki. Dzięki wykorzystaniu wirtualnej kopii zakładu przemysłowego użytkownicy mogą przeprowadzać symulacje i optymalizacje poszczególnych sekwencji działań poprzedzających uruchomienie rzeczywistej produkcji.

Podczas targów SPS IPC Drives 2016 Siemens zaprezentował elementy swojej oferty Cyfrowego Przedsiębiorstwa (Digital Enterprise), które już dziś umożliwiają realizację wizji Przemysłu 4.0. Pod hasłem wdrażania Cyfrowego Przedsiębiorstwa Siemens pokazuje zintegrowane aplikacje, które klienci mogą wykorzystywać do optymalizacji swoich systemów i procesów produkcyjnych w całym cyklu życia zarówno kompletnych zakładów przemysłowych, jak i poszczególnych produktów. Współpracując z klientami zarówno z branży przetwórczej jak i z firmami z innych branż Siemens opracowuje nowe rozwiązania dla zakładów. Podczas targów odwiedzający mogli zapoznać się na żywo z możliwościami, jakie daje ekosystem Internetu Rzeczy.

6 | Siemens dla przemysłu

Page 7: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Mechatronics Concept Designer udostępnia również otwarte interfejsy dla dodatkowych narzędzi oraz wykres Gantta przedstawiający wszystkie fazy i zależności. Oznacza to, że już na wczesnym etapie projektowania zakładu konstruktorzy są w stanie wykryć gdzie potrzebne są kolejne działania lub kiedy możliwe jest wykonanie równoległych czynności. Dla projektantów zakładów przemysłowych oznacza to realne skrócenie czasu realizacji projektu i szybszy rozruch. Ponieważ istniejące dane mogą być ponownie wykorzystane, możliwe jest także znacznie prostsze projektowanie identycznych lub podobnych zakładów.

Wirtualna rzeczywistość z oprogramowaniem COMOS

Kolejna atrakcja zaprezentowana podczas targów to stworzony w oparciu o rzeczywiste projekty przykład zastosowania pompy

poddawanej regularnej optymalizacji w całym cyklu życia elektrowni. Korzystając z oprogramowania COMOS, jako centralnej platformy inżynierskiej oraz do zarządzania danymi udostępniona została standaryzowana i stale aktualizowana baza danych dla wszystkich zainteresowanych stron już na etapie planowania. Pozwoliło to zapewnić spójne zarządzanie danymi. Wirtualna, identyczna kopia zakładu przemysłowego wybudowanego w fazie inżynierii projektowej – cyfrowy bliźniak – może być używana do symulacji i optymalizacji procesów uruchomienia, eksploatacji i konserwacji. Platforma Comos Walkinside zapewnia użytkownikowi wirtualną rzeczywistość 3D o wysokiej rozdzielczości, przedstawiającą wizualizację wszystkich danych technicznych. Pozwala to użytkownikowi poruszać się po wirtualnej kopii zakładu od samego początku jego planowania i weryfikować dostępność

krytycznych dla działania zakładu zasobów. Funkcjonalność systemu kontroli jest testowana przy użyciu oprogramowania symulacyjnego Simit, które umożliwia wykrycie ewentualnych błędów we wczesnym stadium i zapobieganie im jeszcze przed rozruchem zakładu. Dwukierunkowa wymiana danych pomiędzy platformą COMOS i oprogramowaniem Simatic PCS7 zapewnia, że „cyfrowy bliźniak” jest zawsze w pełni zaktualizowany. Operatorzy w zakładzie przemysłowym korzystają ze spójnego, zoptymalizowanego przepływu informacji na każdym etapie procesu produkcji i podczas całego okresu użytkowania. Intelligence Operations Software XHQ przetwarza duże ilości danych (Big Data) w Smart Data udostępniając je i zapewniając w ten sposób możliwość podejmowania decyzji zarządczych oraz najświeższe opracowane dane dotyczące procesów, jak i całego zakładu niemal w czasie rzeczywistym. Ekspozycja dostępna na stoisku Siemens pokazuje optymalną interakcję pomiędzy wszystkimi składnikami użytymi w instalacjach elektrycznych, automatyzacji i digitalizacji na przykładzie prawdziwego układu napędowego pompy. Prosta integracja energooszczędnych rozwiązań napędów do zastosowań klienta i jego środowiska automatyki (Integrated Drive Systems) w ciągu całego cyklu życia danego zakładu przemysłowego, pozwala klientom skrócić czas zwrotu z inwestycji.

Wirtualna, identyczna kopia zakładu przemysłowego wybudowanego

w fazie inżynierii projektowej – cyfrowy bliźniak – może być

używana do symulacji i optymalizacji procesów uruchomienia, eksploatacji i konserwacji.

Page 8: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

W jaki sposób należałoby kształcić kadrę techniczną przygotowując ją jednocześnie do wyzwań rynku pracy, który podlega ciągłym zmianom?

Odpowiedzią na to pytanie jest tzw. kształcenie dualne. Jest to forma edukacji pozwalająca połączyć profilowanie pod kątem wykonywanego zawodu w szkole lub uczelni z możliwościami jakie dają praktyki w zakładzie pracy. Dzięki temu, przynajmniej częściowo, można rozwiązać problem niedopasowania na rynku pracy. To zagadnienie szczególnie dotkliwe dla polskiego przemysłu. Wydaje się, że zbyt długo zastanawiając się nad barierami rozwoju koncentrowaliśmy się na zwiększaniu nakładów na innowacje i szukaniu poza systemem edukacji recepty na wyczerpujące się rezerwy wzrostu opartego na

niskich kosztach pracy. Podczas gdy właściwe rozwiązanie problemów

związanych z gospodarką tak naprawdę leży zupełnie gdzie indziej – właśnie w systemie kształcenia. Deficyt

odpowiednich pracowników, także na poziomie procesów

produkcyjnych, stanowi zdecydowanie jedną

z najpoważniejszych barier rozwoju

przedsiębiorstw w Polsce. I nie

dotyczy to jedynie

przedsiębiorstw o kapitale rodzimym, bo koncerny zagraniczne chętnie otwierają w kraju swoje oddziały produkcyjne. Często jednak napotykają na barierę związaną z niedopasowaniem całkiem licznej siły roboczej do jej konkretnych wymagań w zakresie kompetencji technicznych. Powinniśmy szukać w tym zakresie dobrych wzorów i zmierzać w kierunku krajów Unii Europejskiej, gdzie dualny system kształcenia zawodowego się sprawdza. Według danych sprzed zaledwie kilku lat w Niemczech ponad 60% zatrudnionych to osoby wykształcone w systemie dualnym.

Czy nasze władze, od których najwięcej zależy w dziedzinie edukacji, rozumieją ten problem i podzielają ten pogląd?

Moim zdaniem jak najbardziej tak, co widać zarówno w słowach jak i w czynach. Mam tu na myśli zwłaszcza deklaracje składane przez przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki. Resort ten zapowiada rewolucyjne zmiany w zakresie rozwoju szkolnictwa desygnując jednocześnie 200 mln zł na ten cel, wsparty dodatkowo funduszami pochodzącymi z Unii Europejskiej. Widać, że Ministerstwo Gospodarki właściwie podchodzi do tego zagadnienia, bo stawia przede wszystkim na współpracę z przedsiębiorstwami. Warto nadmienić, że ten projekt już teraz jest wdrażany w życie. Niektóre firmy już zaczęły kształcić pracowników w systemie dualnym tworząc sprofilowane klasy patronackie w szkołach średnich. Najwięcej doświadczeń mają pod tym względem przedsiębiorstwa z Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, leżącej relatywnie blisko granicy z naszymi zachodnimi sąsiadami. W miejscowych szkołach zorganizowano już 10

Siemens wspiera koncepcję dualnego systemu kształcenia zawodowego. Odbywa się ono poprzez realizowanie zajęć praktycznych u pracodawców i zapewnienie możliwości kształcenia w zawodzie przez przedsiębiorcę, które jednocześnie daje większe szanse na zatrudnienie. Z Tomaszem Haidukiem, dyrektorem branż przemysłowych Siemens rozmawiamy o tym, w jaki sposób rozumiane jest kształcenie dualne i jakie korzyści przynosi ono zarówno kształconym pracownikom, jak i pracodawcom.

Okiem eksperta Czym jest kształcenie dualne? – wywiad z Tomaszem Haidukiem

8 | Siemens dla przemysłu

Page 9: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

sprofilowanych klas pod patronatem działających w Strefie dużych koncernów przemysłowych. Uczniowie kształcą się w nich m.in. na operatora i programistę maszyn CNC, elektromechanika, montera mechatronika lub automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. W ten sposób młodzi ludzie zdobywają doświadczenie zawodowe w firmach, w których będą potem pracować, co przynosi korzyści zarówno im, jak i przedsiębiorstwom, które zyskują pewność, że zatrudnieni posiadają potrzebne fachowe kwalifikacje.

Wspomniał Pan o problemie niedopasowania edukacji do bieżących potrzeb przemysłu. W jaki sposób Siemens przygotował się do wyzwania jakim jest współcześnie pozyskiwanie wykwalifikowanych pracowników poprzez realizację koncepcji kształcenia dualnego?

Jeszcze 10 lat temu 50% pracowników Siemensa pochodziło z Niemiec. Obecnie jest to zaledwie 30%, natomiast rośnie liczba pracowników z innych krajów. Tworzy to potrzebę zatrudniania w różnych regionach świata wykwalifikowanej kadry inżynierów, posiadających kompetencje techniczne. Był to jeden z powodów, dla których firma utworzyła w Berlinie Akademię Siemensa. Celem tej uczelni jest prowadzenie zaawansowanych, międzynarodowych programów kształcenia oraz koordynacja certyfikacji. Akademia Siemensa jest akredytowaną przez państwo uczelnią, którą wyróżnia innowacyjne podejście do sposobu nauczania, zapewniające kompetencje techniczne będące idealnym połączeniem teorii z praktyką.

Jakie korzyści daje kształcenie w Akademii Siemens?

Akademia Siemensa opracowała certyfikowany, praktyczny i międzynarodowy program kształcenia z mechatroniki, który jest obecnie wprowadzany na uczelniach w poszczególnych krajach. Podzielony na 3 poziomy program zajęć może być obecnie dodawany do toku nauczania studentów uczelni technicznych. Obiekt, na którym prowadzone będzie nauczanie poddawany jest procesowi weryfikacji. Do wprowadzenia zajęć z mechatroniki na uczelnię konieczna

jest certyfikacja minimum 2 osób prowadzących zajęcia. Ważne jest także uprzednie przygotowanie i uzgodnienie programu kształcenia przygotowującego do egzaminu. Program firmy Siemens zapewnia pracę na rzeczywistych obiektach mechatronicznych, a nasze certyfikaty z mechatroniki są uznawane na całym świecie. Dzięki dostępowi do unikalnych i ciągle doskonalonych programów kształcenia rozwijane są pożądane przez wielu pracodawców umiejętności z zakresu systemów mechatroniki.

W zakresie jakich produktów odbywa się kształcenie?

Warto podkreślić, że program ten nie jest szkoleniem produktowym, ale zapewnia kształcenie w zakresie nabywania kompetencji z tego obszaru wiedzy. Podczas szkolenia kładziemy nacisk na praktyczne zrozumienie działania układów mechatronicznych oraz podniesienie umiejętności sprawnego i skutecznego rozwiązywania napotkanych trudności. Dzięki centralnej certyfikacji, ciągłemu monitorowaniu i podnoszeniu jakości kształcenia stworzyliśmy ujednolicony międzynarodowy standard kształcenia zgodny z aktualnymi wymaganiami pracodawców.

Czy Siemens oferuje możliwość kształcenia w Polsce?

Pierwszą w Polsce uczelnią realizującą innowacyjny program Siemens Mechatronic System Certifcation Program (SMSCP) jest Politechnika Lubelska. Program ma na celu przekazanie praktycznej wiedzy, przydatnej w zawodzie we współczesnych nowocześnie zarządzanych zakładach produkcyjnych, wyprzedzających konkurencję pod względem adaptacji technologii cyfrowych.

Jakie kompetencje można zdobyć uczestnicząc w tym programie kształcenia?

Aż 70-80% procent zajęć w programie to zajęcia praktyczne. Omawiane są m.in. systemy RFID, systemy wizyjne współpracujące z najnowszymi sterownikami SIMATIC S7-1500 oraz z robotami przemysłowymi. Program podzielony został na 3 poziomy, które zajmują 270 godzin kształcenia każdy. Plan dydaktyczny został tak opracowany, że zapewnia studentom kontakt z urządzeniami wykorzystywanymi obecnie na obiektach przemysłowych. Według filozofii Industry 4.0 cyfryzacja

zapewnia wykorzystanie różnego rodzaju narzędzi symulacyjnych podczas tych zajęć, jednak odwzorowanie prawdziwej linii produkcyjnej występującej w zakładzie przemysłowym i zastosowanie obecnie używanego sprzętu w praktyce, takiego jak sterowniki, ma kluczowe znaczenie w procesie kształcenia umożliwiając w interesujący dla

studenta sposób przekazywać mu specjalistyczną wiedzę techniczną.

Czy projekt edukacyjny kształcenia dualnego realizowany na Politechnice Lubelskiej jest częścią programu Akademia Siemensa?

Jak najbardziej tak, realizowany przez Politechnikę Lubelską projekt jest fragmentem większego programu o którym mówiliśmy – Akademii Siemensa. To właśnie Akademia Siemensa opracowała certyfikowany, praktyczny i międzynarodowy program kształcenia z dziedziny mechatroniki którym posługuje się lubelska uczelnia. Programem nauczania i studentami, którzy otrzymają certyfikat ukończenia kursu zainteresowane są lokalne przedsiębiorstwa. Sądzę, że właśnie takie podejście zapewni polskim przedsiębiorstwom właściwe rozwiązanie problemu niedoboru kadr w najbliższej przyszłości i stworzy bazę do skoku w rzeczywistość przemysłu 4.0.

Dziękujemy za rozmowę.

Akademia Siemensa jest akredytowaną przez

państwo uczelnią, którą wyróżnia innowacyjne podejście do sposobu

nauczania, zapewniające kompetencje techniczne

będące idealnym połączeniem teorii

z praktyką.

Siemens dla przemysłu | 9

Page 10: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Najważniejsze regulacje związane z bezpieczeństwem maszyn opie-

rają się na Dyrektywie Maszynowej WE/42/2006. Sama Dyrektywa Ma-szynowa jest adresowana do rządów państw, które na swoich wewnętrz-nych rynkach wdrażają działanie dyrektywy uwzględniając wewnętrzne systemy prawne. W Polsce postano-wienia Dyrektywy Maszynowej zostały wprowadzone do prawodawstwa poprzez rozporządzenie krajowe (Dz.U. z 2008 r. nr 199, poz. 1228) wraz z późniejszą zmianą tegoż rozporządze-nia (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 701). Rozporządzenie to łączy się z ustawą o systemie oceny zgodności (tekst jed-nolity Dz.U. z 2016 r. poz. 655).

Najprostszą, chociaż nie jedyną, ścież-ką uzyskania bezpiecznej maszyny jest postępowanie projektowe uwzględ-niające normy. Zadaniem projektanta i obsługi technicznej jest stosowanie norm zharmonizowanych z Dyrektywą

Maszynową. Cały proces kończy się nadaniem oznaczenia CE oraz wysta-wieniem deklaracji zgodności produk-tu maszyny z Dyrektywą Maszynową.

Bezpieczna maszyna definiowana jest jako taka, która niesie ze sobą ryzyko wystąpienia urazu lub wypadku na tak zwanym akceptowalnym poziomie. Proces oceny i analizy ryzyka jakie ma-szyna stwarza dla otoczenia (obsługi, środowiska lub innych maszyn, itp.) został szczegółowo opisany w normie PN-EN 12100 „Ogólne zasady projek-towania – Ocena ryzyka i zmniejszenie ryzyka”. Działania projektowe zostały podzielone tam na następujące kroki:

• Bezpieczne projektowanie

• Zastosowanie środków technicz-nych

• Informacja użytkownika o ryzyku pozostałym

Bezpieczne projektowanie zakłada powstanie konstrukcji lub rozwiązania „genetycznie” bezpiecznego. Innymi słowy konstrukcja lub rozwiązanie pro-jektowe powinno być bezpieczne samo w sobie. Przykładem takich działań jest projektowanie maszyn wyposażonych w skuteczne osłony, ochraniające użyt-kownika przed ruchomymi elementami maszyn, czy też osłony zabezpie-czające operatora przed wyrzutem obrabianych elementów. Do grupy zabezpieczeń „genetycznych” zaliczyć można także ochronę przed szkodli-wym promieniowaniem, stosowanie atestowanych materiałów konstrukcyj-nych, czy też implementację rozwiązań technicznych zgodnie z przyjętymi dobrymi praktykami inżynierskimi. Projektowane cechy użytkowe i funk-cjonalne maszyny w żadnym wypadku nie powinny być źródłem niebezpie-czeństwa, które można wyeliminować już na etapie projektowania.

Autor: Wojciech Szczepka Siemens

Opinie Integracja funkcji bezpieczeństwa w mechatronicznych projektach maszyn

Bezpieczeństwo jest jednym z najważniejszych wyznaczników poprawności projektu maszyny. Dyrektywa Maszynowa oraz idące w ślad za nią regulacje prawne i normy, szczegółowo określają reguły jakimi powinni kierować się inżynierowie i decydenci odpowiedzialni za wdrażane rozwiązania.

10 | Siemens dla przemysłu

Page 11: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Oczywiście, zaprojektowanie w stu procentach bezpiecznej maszyny nie jest możliwe, dlatego też w celu eliminacji zagrożeń stosuje się środki techniczne w postaci dodatkowego wyposażenia instalowanego w maszy-nie lub w jej otoczeniu.

Celem użycia środków technicznych jest dodatkowe, znaczące obniżanie ryzyka wystąpienia urazu lub awarii. Istnieje bardzo szeroka gama środ-ków technicznych, które mogą zostać użyte, a wybór urządzeń lub rozwią-

zań technicznych powinien wynikać z analizy ryzyka. Użycie środków technicznych łączy się nierozerwalnie z powstaniem funkcji bezpieczeństwa. Często aby obniżyć ryzyko należy zastosować wiele różnych funkcji bezpieczeństwa powiązanych łańcu-chem logicznych zależności. Norma PN-EN ISO 13849-2 „Bezpieczeństwo maszyn – Elementy systemów stero-

wania związane z bezpieczeństwem – Część 1: Ogólne zasady projektowania” pozwala na opisanie zastosowanych funkcji bezpieczeństwa pod wzglę-dem użytej struktury, czyli urządzenia zewnętrznego bezpieczeństwa lub funkcji zintegrowanej, struktury jedno lub wielokanałowej. Do opisu nie-zawodności funkcji bezpieczeństwa zastosowano wielkość PFHD – praw-dopodobieństwo wystąpienia uszko-dzenia niebezpiecznego na godzinę pracy układu. Wartość tę rozpatruje się wspólnie z innymi parametrami funkcji, takimi jak: Pokrycie Diagno-styczne (DC), Współczynnik uszkodzeń spowodowanych wspólną przyczyną (CCF), Kategoria struktury (Cat).

Ostatnim krokiem jest poinformowa-nie użytkownika o tak zwanym ryzyku resztkowym. Zawsze istnieje zagroże-nie, które może powodować awarie lub urazy powstałe na przykład w wy-niku użytkowania maszyny niezgodnie z przeznaczeniem lub instrukcją ob-sługi. Przykładowe środki informujące użytkownika o ryzyku resztkowym to: Instrukcja obsługi i instrukcja stano-wiskowa, znaki i opisy informujące o zagrożeniu, wymóg stosowania do-datkowej ochrony osobistej w postaci rękawic, okularów lub innych środków, konieczność cyklicznego prowadzenia szkoleń w zakresie obsługi maszyny i BHP.

Przedstawiony proces osiągania bezpieczeństwa przy projektowaniu i konstrukcji maszyn jest procesem ite-racyjnym. Może się okazać, że pomimo zachowania właściwych reguł, w wyni-ku projektowania nie został zapewnio-ny właściwy poziom bezpieczeństwa. W takim przypadku należy powtórzyć cały proces projektowania.

Bezpieczne projektowanie zakłada powstanie

konstrukcji lub rozwiązania „genetycznie” bezpiecznego.

Innymi słowy konstrukcja lub rozwiązanie projektowe

powinno być bezpieczne samo w sobie.

Siemens dla przemysłu | 11

Page 12: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Technologie na świecie Siemens otwiera centra operacyjne cyberbezpieczeństwa do ochrony obiektów przemysłowych

Autor: Dr. David Petry Siemens AG

■ Centra obsługi w zakresie bezpieczeństwa przemysłowego w Europie i USA

■ Ciągły nadzór obiektów przemysłowych na całym świecie

■ Wczesne wykrywanie ryzyka i skoordynowane przeciwdziałanie

Siemens otworzył swoje centra operacyjne cyberbezpieczeństwa („Cyber Zabezpieczenia Operation Center” – CSOC) do ochrony obiektów przemysłowych. Specjaliści z zakresu bezpieczeństwa przemysłowego firmy Siemens monitorują obiekty przemysłowe z zagrożeniami cyberbezpieczeństwa na całym świecie.

12 | Siemens dla przemysłu

Page 13: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Firma Siemens otworzyła swoje „Centrum Operacyjne

Cyberbezpieczeństwa” (Cyber Security Operation Center – CSOC) przezna-czone do ochrony obiektów prze-mysłowych w trzech lokalizacjach – w Lizbonie, Monachium i w Milford (Ohio) w Stanach Zjednoczonych.

Usługi bezpieczeństwaSpecjaliści w zakresie bezpieczeństwa z firmy Siemens w tych trzech miej-scach monitorują obiekty przemys- łowe na całym świecie pod kątem zagrożeń cybera-takami, ostrzegają przedsiębiorstwa w przypadku incydentów związanych z bez-pieczeństwem i koordynują wpro-wadzanie proak-tywnych środków zaradczych.

Właśnie te środki zapobiegawcze są częścią rozległych usług firmy Siemens w zakresie bezpieczeństwa zakła-dów przemysłowych (Plant Security Services), dzięki którym firma wspiera przedsiębiorstwa z branży produkcji i przetwórstwa w starciach ze stale zmieniającymi się zagrożeniami bez-pieczeństwa i zwiększającą się podat-

nością zakładów na potencjalne ataki.

Podwyższone standardy bezpieczeństwaZwiększona współpraca infrastruktury przemysłowej w sieci internetowej („Internet Rzeczy”, „Przemysł 4.0”) nakazuje podjęcie odpowiednich działań ochronnych dla środowiska w którym pracują instalacje automa-tyki przemysłowej. W tym miejscu wkracza firma Siemens ze swoimi

usługami w zakresie bezpieczeństwa zakła-dów przemysłowych – Plant Security Services: usługi te obejmują ocenę bezpieczeństwa (Security Assessments) i instalację środków zapobiegawczych, takich jak firewall i ochrona antywiru-sowa (implementacja zabezpieczeń – Security Implementation), aż do ciągłego nadzoru cyber-bezpieczeństwa zakła-dów przemysłowych (Managed Security

Services). Jeśli eksperci Siemens wykryją zwiększone ryzyko cyberataku, przekazują klientowi wczesne ostrzeże-nie, przygotowują zalecenia w sprawie podjęcia proaktywnych środków zapo-biegających i koordynują ich wdraża-nie. Środki zaradcze zależą od tego, na ile krytyczny był to incydent i jaki

może być jego prawdopodobny wpływ na działalność klienta. Działania obej-mują modyfikację reguł firewall’a lub wykonanie aktualizacji oprogramowa-nia w celu zamknięcia luk w bezpie-czeństwie. Ponadto Siemens zapewnia kryminalistyczne analizy incydentów związanych z bezpieczeństwem. Firmy uzyskują wówczas raporty, które są zgodne z międzynarodowymi standar-dami takimi jak ISO 27002 lub IEC 62443.

Współpraca z firmą IntelTo jednak nie wszystko, czym dys-ponują eksperci Siemens zajmujący się cyberbezpieczeństwem. Firmy otrzymują również przejrzysty wgląd w stan zabezpieczeń swoich zakładów przemysłowych. Usługi Plant Security Services firmy Siemens korzystają z produktów partnera firmy – Intel Security. Do aplikacji Intel Security, z których korzysta Siemens, należą: McAfee VirusScan, McAfee Application Control, McAfee ePolicy Orchestrator (ePO) oraz McAfee Enterprise Security Manager i Security Information and Event Management.

Cyberbezpieczeństwo

Digitalizacja zasobów informacyjnych i powszechne wykorzystywanie nowo-czesnych technologii sprawia, że sprawna realizacja celów biznesowych w produkcji zależy w coraz większym stopniu od bezpieczeństwa zasobów informacyjnych i usług oraz infrastruk-tury teleinformatycznej umożliwia-jącej korzystanie z cyberprzestrzeni. Cyberprzestrzeń stwarza nowe moż-liwości będąc jednocześnie źródłem zagrożeń dla całego przedsiębiorstwa. Zagrożenia te są tak poważne, że wymagają zaangażowania wielu osób w firmie. Praktycznie każdy pracow-nik mający dostęp do informacji musi posiadać przynajmniej podstawowe przeszkolenie w tym zakresie.

Istnieje liczna grupa zagrożeń w cyber-przestrzeni. Część z nich ma na celu

przechwycenie informacji chronio-nych prawami autorskimi (Intellectual property). Grupy przestępcze wynaj-mowane są w celu podejrzenia tech-nologii rozwijanych przez firmy kon-kurencyjne lub wręcz wykradania ich. Czym innym jest z kolei cyber-terroryzm. Cyberterroryzm to wyko-nywanie aktów terroru przy pomocy zdobyczy technologii informacyjnej. Ma ono na celu wyrządzenie szkody z pobudek politycznych lub ideolo-gicznych przedsiębiorstwom, zwłasz-cza w odniesieniu do infrastruktury o ważnym znaczeniu dla gospodarki lub obronności atakowanego kraju. Cyberterroryzm, w skrócie, polega na celowym zakłóceniu interaktywnego, zorganizowanego obiegu informacji w cyberprzestrzeni.

Firewall

Firewall czyli zapora sieciowa (ang. ściana przeciwogniowa) to jeden ze sposobów zabezpieczania sieci i ochrony systemów przed intruzami. Termin może odnosić się do dedyko-wanego sprzętu komputerowego wraz ze specjalnym oprogramowa-niem, a także do samego oprogra-mowania blokującego niepowołany dostęp do komputerów użytkowni-ków. Firewall pełni rolę połączenia ochrony sprzętowej i programowej sieci wewnętrznej w przedsiębior-stwie LAN (Local Area Network) oraz sieci przemysłowych przed dostępem z zewnątrz, czyli z tzn. sieci publicz-nych – Internetu. Firewall chroni też przed nieuprawnionym wypływem danych z sieci lokalnej lub przemy-słowej na zewnątrz. Firewall reali-zowany bywa na pojedynczym kom-puterze wyposażonym w osobny system operacyjny (np. Linux, BSD) z odpowiednim oprogramowaniem. Do jego podstawowych zadań należy filtrowanie połączeń wchodzących i wychodzących do sieci firmowej oraz odmawianie żądań dostępu uznanych za niebezpieczne.

Jeśli eksperci Siemens wykryją zwiększone ryzyko cyberataku,

przekazują klientowi wczesne ostrzeżenie,

przygotowują zalecenia w sprawie podjęcia

proaktywnych środków zapobiegających i koordynują ich

wdrażanie.

Siemens dla przemysłu | 13

Page 14: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Politechnika Lubelska jest pierwszą w Polsce uczelnią realizującą innowacyjny program Siemens Mechatronic System Certifcation Program (SMSCP) mający na celu przekazanie praktycznej wiedzy, przydatnej w zawodzie we współczesnych nowocześnie zarządzanych zakładach produkcyjnych, wyprzedzających konkurencję pod względem adaptacji technologii cyfrowych.

Podczas szkolenia największy nacisk kładziony jest na prak-tyczne zrozumienie działania

układów mechatronicznych oraz umie-jętność radzenia sobie z problemami technicznymi.

Opiekunem programu jest Mirosław Kuligowski z firmy Siemens.

„SMSCP jest innowacyjnym pro-gramem szkolenia zapewniającym kompleksowe podejście do edukacji w duchu koncepcji Industry 4.0. Nauczanie w ramach programu prowadzone jest w sposób holistyczny, a jego elementy opierają się na wiedzy z zakresu fizyki, układów elektrycznych, mechaniki i automatyki w powiązaniu z aktualnymi trendami, ale mają przede wszystkim aspekt praktyczny – przekazują wiedzę potrzebną obecnie w zakładach prze-mysłowych. Jednocześnie program bazuje na ogromnym doświadczeniu Siemensa w procesie kształcenia własnych pracowników, które od wielu lat z sukcesem stosowane jest w strukturach firmy. Osoba otrzymu-

jąca certyfikat będzie wiedziała jak w samodzielny i efektywny sposób rozwiązać wiele problemów występu-jących w zakładach przemysłowych, będzie miała również możliwość uzyskania kompetencji projektanta systemów mechatronicznych” – mówi Mirosław Kuligowski.

Największy nacisk w programie kładziony jest na zdobycie praktycz-nych kwalifikacji oraz aktualizację wiedzy o współczesnych systemach

mechatronicznych, które niezbędne są w pracy inżyniera. Realizowany przez Politechniką Lubelską projekt edukacyjny oznacza ścisłą współpracę z Akademią Techniczną Siemensa w Berlinie. Ukończenie programu kształcenia gwarantuje uzyskanie certyfikatu. Warunkiem koniecznym włączenia uczelni lubelskiej do programu kształcenia Siemens z zakresu SMSCP było odbycie przez wykładowców biorących udział w projekcie szkolenia w Berlinie

Studium przypadku Innowacyjny program kształcenia Siemensa

Autor: Mirosław Kuligowski Siemens

W programie 70-80% zajęć to zajęcia praktyczne. Wykorzystywane są różne systemy m. in. RFID, systemy wizyjne wraz z najnowszymi sterownikami SIMATIC S7-1500 współpracującymi z robotem przemysłowym.

Stanowisko z robotem

Linia mechatroniczna

14 | Siemens dla przemysłu

Page 15: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

obejmującego uzyskanie wymaganych kwalifikacji. Certyfikowane jest także laboratorium, gdzie prowadzone są zajęcia i bazuje ono na realnym układzie mechatronicznym, z którym studenci pracują. Kurs może być zintegrowany z programem nauczania albo być oferowany w formie zajęć fakultatywnych dla studentów lub pracowników przemysłu chcących podnieść swoje kwalifikacje. Dzięki programowi możliwe będzie także prowadzenie projektów badawczo rozwojowych, co przyczyni się z pewnością do obrony większej liczby dysertacji na uczelni.

„W programie 70-80% zajęć to zajęcia praktyczne. Wykorzystywane są różne systemy m. in. RFID, systemy wizyjne wraz z najnowszymi sterownikami SIMATIC S7-1500 współpracującymi z robotem przemysłowym. Całość nauczania podzielona została na 3 poziomy obejmujące 270 godzin kształcenia każdy. Nauczanie powinno umożliwić studentowi kontakt z urządzeniami wykorzystywanymi

na obiektach przemysłowych. Oczywiście digitalizacja zgodnie z koncepcją Industry 4.0 pozwala na korzystanie z różnego rodzaju narzędzi symulacyjnych, jednak odwzorowanie rzeczywistej linii produkcyjnej i zastosowanie wraz z tymi elementami obecnie używanego sprzętu w praktyce, np. sterowników ma kluczowe znaczenie w naszym programie i całym procesie kształcenia pozwalając w praktyczny i interesujący dla odbiorcy sposób przekazywać specjalistyczną wiedzę.” – twierdzi Mirosław Kuligowski.

Realizowany przez Politechnikę Lubelską projekt jest fragmentem większej całości – Akademii Siemensa. To właśnie Akademia Siemensa opracowała certyfikowany, praktyczny i międzynarodowy program kształcenia z dziedziny mechatroniki, który jest obecnie wprowadzany na uczelniach wielu krajów świata. Program zajęć dołączany jest na ogół do toku naucza-nia studentów uczelni technicznych, ale może być prowadzony także

przez inne jednostki dydaktyczne. Warto zaznaczyć, że także obiekt, na którym prowadzone jest nauczanie poddawany jest procesowi weryfikacji. Wprowadzenie zajęć z mechatroniki na uczelnię wymaga również certyfikacji minimum 2 osób prowadzących zajęcia.

Programem nauczania i studentami, którzy otrzymają certyfikat ukończenia kursu zainteresowane są lokalne przedsiębiorstwa.

„Dzięki centralnej certyfikacji zaadaptowaliśmy ujednolicony międzynarodowy standard kształcenia zgodny z aktualnymi wymaganiami pracodawców. Reakcja ze strony zakładów jest bardzo pozytywna, a każdy z uczestników kursu, który go ukończy i otrzyma certyfikat będzie mile widziany przez pracodawcę.” – dodaje Mirosław Kuligowski.

Linia mechatroniczna Moduł linii - sterownik SIMATIC S7-1500

Siemens dla przemysłu | 15

Page 16: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Na pierwszy rzut oka Chengdu wygląda jak każde inne miasto przemysłowe

południowo-zachodnich Chin: zwykłe betonowe wieżowce i wielopasmowe autostrady otaczają małą dzielnicę starego miasta, gdzie można skosztować pikantnych potraw typowych dla prowin-cji Syczuan i zaobserwować nieco bardziej kameralny sposób życia mieszkańców niż w Pekinie. Ale dla wielu spośród 15 milionów mieszkańców Chengdu to miasto boomu gospodarczego. Podczas gdy na początku inwestorzy zwracali uwagę na ten region przede wszystkim z powodu niskich cen ziemi i niskich zarobków w kraju, teraz Chengdu przy-ciąga ich dzięki swojemu doświadczeniu w dziedzinie cyfryzacji, które, w porów-naniu do średniego poziomu wiedzy w tej dziedzinie w kraju Środka, jest ogromne. Wielu producentów produktów high--tech właśnie tutaj założyło swoją działal-ność w Chinach. Ponadto, rząd tworzy korzystne warunki dla firm rozpoczynają-cych produkcję pomagając w ten sposób przyciągnąć kolejnych inwesto-rów. Chengdu udowadnia, że innowacje high-tech w Chinach nie są już domeną stolicy Pekinu lub dużych, nadmorskich

miast jak Szanghaj i Shenzhen. Tysiące odwiedzających rocznie Siemens Electronic Works Chengdu

(SEWC) jest doskonałym przykładem digitali-zacji produkcji. Jest to unikalne w Chinach miejsce dla firm, które chciałyby podejrzeć jak można wprowadzić cyfryzację produkcji, obserwując ten proces na żywo. „Nasz zakład

notuje ponad 5000 osób odwiedzających rocznie” – mówi szef fabryki Li Yong Li. – „Do SEWC przyjeżdżają delegacje z naj-większych chińskich zakładów przemysło-

Technologie na świecie Chińska fabryka cyfrowa ustala standardy jakości

wych, aby poznać naszą produkcję ste-rowników SIMATIC i innych elementów elektronicznych.” Najbardziej interesuje ich to, w jaki sposób w tym obiekcie udało się wdrożyć koncepcję Digital Enterprise (Cyfrowego Przedsiębiorstwa). W fabryce SEWC produkcja jest rejestrowana, moni-torowana, analizowana i optymalizowana – wyłącznie za pośrednictwem urządzeń cyfrowych.

Fabryka powstała na południowym zachodzie Chin od zera w ciągu zale-dwie dwóch lat. „Krótki czas budowy nie jest jednak w Chinach niczym niezwykłym” – mówi Li. Działalność fabryki zaczęła się pod koniec 2013 roku. Wyjątkową jej cechą jest poziom technologiczny samej produkcji – fabryka produkuje rocznie prawie trzy miliony produktów końcowych z rodzaju SIMATIC PLC, SIMATIC HMI i z rodziny przemysłowych komputerów osobistych. Wszystkie produkty są prze-znaczone do monitorowania, kontroli, zarządzania i automatyzacji maszyn i urządzeń, co pozwala oszczędzać czas i pieniądze oraz poprawiać jakość produktów. Dzięki tym sterownikom można zarządzać wszystkim począwszy od systemów pokładowych na statkach wycieczkowych i procesów przemysło-wych w przemyśle samochodowym na systemach zamontowanych w wycią-gach narciarskich kończąc. Siemens jest światowym liderem w tej dziedzinie. Zakład ma wskaźnik jakości na pozio-

W Chengdu, w samym sercu południowo-zachodnich Chin, działa jedna z najnowocze-śniejszych fabryk w kraju, należąca do firmy Siemens. W fabryce, która jest modelowym przykładem koncepcji „Przemysł 4.0”, maszyny i produkty komunikują się ze sobą w czasie rzeczywistym, a wszystkie procesy są zarządzane i optymalizowane za pomocą systemów informatycznych. W efekcie udało się osiągać wyjątkowy stopień wydajności i jakości.

Chengdu jest jednym z najszybciej rozwijających się miast na świecie. Miasto napędza rozwój gospodarczy chińskiej prowincji Syczuan.

„(...), jeśli robot lutuje element na płytce

drukowanej, wówczas nasze systemy najpierw sprawdzają czy ta część działa poprawnie, a dopiero potem element ten

zostaje przekazany dalej.”

16 | Siemens dla przemysłu

Page 17: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

mie 99.99885 procent, a stanowiska testowe rejestrują bardzo małą liczbę błędów. Sześćdziesiąt procent produk-cji przeznaczone jest na rynek chiński, natomiast pozostałe 40 procent sprze-dawane jest na całym świecie.

Sklonowana fabrykaZakłady produk-cyjne, które mają tak bardzo wyso-kie oceny jakości procesów na ogół nie powstają „z dnia na dzień”. Sukces SEWC byłby prawie niemożliwy bez fabryki, która jest wizytówką cyfro-wej produkcji firmy Siemens działającej w Niemczech. Fabryką tą jest zakład elektroniki w Amberg („EWA”), gdzie Siemens produkuje programowalne sterowniki logiczne (PLC) SIMATIC od 1989 roku.

„Odwzorowaliśmy procesy z zakładu Amberg w Chengdu w skali 1:1”, wyja-śnia dr Gunter Beitinger, odpowiedzialny za Oddziały Cyfrowych Fabryk Siemensa w Amberg, Fürth i Chengdu. Cały sprzęt w zakładzie produkcyjnym w Chengdu jest klonem sprzętu z fabryki w Amberg – od parku maszynowego i narzędzi programistycznych począwszy po system realizacji produkcji SIMATIC IT, który reje-struje i kontroluje cały proces produkcji od początku do końca na poziomie wir-tualnym, a tym samym tworzy centrum digitalizacji.

Tysiące odwiedzających rocznie Podczas fazy rozruchu w zakładzie w Chengdu zespoły z Amberg spędziły wiele miesięcy uruchamiając produkcję i szkoląc swoich chińskich pracowni-

ków. „Teraz wśród 390 zatrudnionych w Chengdu jedynym niemieckim pra-cownikiem zatrudnionym na stałe jest szef sekcji handlowej” – mówi z dumą Beitinger – „Wszystkie współpracujące z nim osoby pochodzą z Chin.” Recepta

na sukces zakładu EWA w Niemczech, który sam w sobie przyciąga wielu turystów – w tym kanclerz Angelę Merkel – sprawdza się tak samo w Chengdu. „Na przykład, jeśli robot lutuje element na płytce drukowa-nej, wówczas nasze systemy najpierw sprawdzają czy ta część działa poprawnie, a dopiero potem element ten zostaje przekazany dalej,” – wyjaśnia Beitinger.

Wynikiem takiej kontroli jest stabilność procesu w połączeniu z wysoką jakością. Tymczasem w wielu chińskich zakładach produkcyjnych kontrola jakości odbywa się dopiero po zakończeniu procesu pro-dukcyjnego, co powoduje powstawanie większej liczby odpadów.

Poza wysokim poziomem automatyzacji i kontroli jakości w zakładzie w Chengdu wszystkie procesy produkcyjne są również rejestrowane cyfrowo. System otrzymuje około 13 milionów nowych danych dzien-nie, z czego większość z nich stanowią informacje dotyczące procesów produkcji. Informacje te wspierają również pracę około 50 projektantów produktów, których zadaniem jest stałe ulepszanie produktów wytwarzanych w Chengdu, szczególnie na rynek azjatycki. Dzięki oprogramowaniu Digital Factory PLM (np. Siemens NX i Teamcenter), dane produk-cyjne generują przepływy bezpośrednio w procesach wytwórczych.

Chińska droga do fabryki cyfrowej „Trudno byłoby znaleźć fabrykę w Chinach, która działa na tym poziomie zaawansowania” – mówi Beitinger. Choć w zakresie automatyki zakłady prze-mysłowe w Chinach poczyniły znaczne postępy, jednak tak wysoki poziom wartości dodanej może być osiągnięty jedynie dzięki dokładnym analizom i optymalizacji procesów podstawowych krok po kroku. Beitinger wierzy, że jest to warunkiem wstępnym przy tworzeniu cyfrowej fabryki. Ale pomimo to dodaje, że „nikomu z pracowników tej fabryki nie można już zarzucić niewiedzy na temat koncepcji Przemysłu 4.0 (Industry 4.0).”

Wiele chińskich przedsiębiorstw podej-muje energiczne wysiłki w dążeniu do realizacji koncepcji Industry 4.0. Nazwa Przemysł 4.0 odnosi się do przebie-gającej obecnie Czwartej Rewolucji Przemysłowej, która następuje po wynale-zieniu maszyny parowej, linii montażowej i zautomatyzowanej produkcji maso-wej. Chiny widzą ogromne możliwości w zamianie swoich stołów roboczych na cyfrowe fabryki.

Jakość w zakładzie SEWC sprawdzana jest po każdym etapie procesu produkcyjnego danego produktu.

Za wyjątkiem kierownika handlowego wszystkie stanowiska w SEWC są całkowicie obsadzone przez Chińczyków.

Siemens Electronic Works Chengdu (SEWC)

jest doskonałym przykładem digitalizacji

produkcji. Jest to unikalne w Chinach

miejsce dla firm, które chciałby podejrzeć jak

można wprowadzić cyfryzację produkcji.

Siemens dla przemysłu | 17

Page 18: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Współpraca i rozwój TOCK-AUTOMATYKA

Posługiwanie się najnowszymi technologiami wymaga wiedzy, którą przekazać mogą jedynie specjaliści podczas zajęć łączących przygotowanie teoretyczne z praktycznymi umiejętnościami. O szkoleniach z obsługi obrabiarek CNC i systemów sterowania Sinumerik 808D/828C/840D sl Operate firmy Siemens rozmawiamy z Krzysztofem Toczydłowskim, właścicielem TOCK-AUTOMATYKA.

TOCK-AUTOMATYKA jest certyfikowa-nym przedstawicielem firmy SIEMENS prowadzącym profesjonalne, praktyczne szkolenia w zakresie obsługi i progra-mowania układów sterowania SINUME-RIK 828D/840D sl Operate z ShopMill i ShopTurn oraz twórcą i producentem systemu edukacyjnego EXPERT CNC-FMS oraz lekkich obrabiarek CNC. Szkolenia prowadzone są w pracowni EXPERT CNC-FMS wyposażonej w specjalistyczne lekkie centra narzędziowo-szkolenio-we CNC ze sterowaniami Sinumerik 828D/840D sl Operate, 8 stacji kompute-rowych PC z programami SinuTrain oraz komputer trenera, spiętych razem w we-wnętrzną sieć Ethernet oraz programami firmy Siemens do pracy z konturami do 2.5 osi (dla frezarek) i 2 osi (dla tokarek): Solid Edge 2D i CAD-Reader. Komputer trenera jest połączony w trybie on-line siecią Ethernet z obrabiarkami CNC w pracowni (frezarka-3 osie + wrzeciono oraz tokarka 2 osie + wrzeciono). Funk-cjonalność zapewnia program RCS firmy Siemens oraz specjalistyczne oprogra-mowanie pracowni SOFTLAB.

W jaki sposób Pana zdaniem uczelnie techniczne powinny przygotowywać absolwentów do zawodu? Czego Pana zdaniem brakuje w programach kształcenia? Kluczem do prawidłowego kształcenia zawodowego jest konieczność położe-nia akcentu na elementy praktycznej edukacji w standardach przemysło-wych, czyli takich, jakie są konieczne w warunkach realnej pracy w prze-myśle. Właśnie w ten sposób należy określić cel kształcenia zawodowego. Realizacja tego planu jest możliwa tylko dzięki połączeniu w jedną spójną całość programów i organizacji kształcenia z odpowiednimi do tego celu, często specjalistycznymi środkami technicz-nymi nauczania: obrabiarkami CNC, urządzeniami i oprogramowaniem komputerowym zawartym w jednym kompletnym systemowym rozwiązaniu. Uczniowie, studenci oraz pozostałe

kształcące się osoby należy traktować analogicznie do efektu produkcji prze-mysłowej, jako „produkty nauczania”. Ich jakość po ukończonej ścieżce kształ-cenia jest splotem jakości technologii i warsztatu kształcenia jakim dysponują szkoły, uczelnie lub ośrodki kształce-nia oraz ich indywidulanych zdolności i zainteresowania nauką. Na czynniki ludzkie mamy ograniczony wpływ, zaś na pozostałe aspekty nauczania – zdecydowanie większy. Z powyższych powodów obrabiarki CNC stosowane w kształceniu powinny być wytworzone lub dostosowane specjalnie do proce-sów edukacji. Ich cechy techniczno-eks-ploatacyjne powinny pozwalać maksy-malizować efekty kształcenia poprzez możliwość osobistej obsługi i progra-mowania przez osoby uczące się, tak jak obrabiarki produkcyjne są projektowane i wytwarzane dla osiągnięcia maksymal-nych efektów produkcyjnych. Często są to inne cechy, uniemożliwiające zastosowanie „zwykłych obrabiarek” do efektywnego kształcenia. Niestety, w zawodowym szkolnictwie krajowym dominują obrabiarki produkcyjne, co stanowi problem w procesie realizacji kształcenia praktycznego i dodatkowo jest nieefektywne w wymiarze finan-sowym. Pracownie i warsztaty szkolne są wyposażone w zbyt różnorodne wyposażenie techniczne, niespójne

z oprogramowaniem CAD/CAM/CNC, co uniemożliwia nowoczesne kształcenie i jego standaryzację. Widząc i rozumie-jąc powyższe problemy prowadziliśmy od lat szeroko zakrojone prace rozwojo-we ukierunkowane na stworzenie sys-temowego i uniwersalnego rozwiązania skierowanego na rynek kształcenia CNC i robotyki obejmujące wszystkie grupy wiekowe i poziomy kształcenia. W ra-mach tych działań prowadzone były prace nad zaprojektowaniem i produk-cją krajowych specjalistycznych obrabia-rek narzędziowo-szkoleniowych CNC. W 2016 r. zostały one wdrożone do pro-dukcji. Są to unikalne na rynku obrabiar-ki łączące uniwersalizm zastosowania i niskie koszty eksploatacji z najnow-szymi technicznie napędami i sterowa-niami firmy Siemens. W zadanym na początku pytaniu padło sformułowanie dotyczące oceny programów kształce-nia. Naszym zdaniem istnieje koniecz-ność całkowicie nowego, całościowego spojrzenia na kształcenie zawodowe, w którym zasadą musi być kompletność metod i narzędzi kształcenia. Nawet najlepsze programy i metody kształce-nia przy braku środków na realizację nie zapewnią podniesienia jakości i efektywności nauczania. Technologia edukacyjna EXPERT CNC-FMS jest naszą odpowiedzią na potrzeby współczesne-go kształcenia.

18 | Siemens dla przemysłu

Page 19: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

W jaki sposób przekazywana jest wiedza o obrabiarkach CNC i syste-mach sterowania Sinumerik i w czym pomocne są mobilne laboratoria EXPERT CNC? Kształcenie w zakresie obsługi i progra-mowania obrabiarek CNC odbywa się w ramach systemowego rozwiązania pod nazwą Technologia Szkoleniowa EXPERT CNC-FMS opracowanego w naszej firmie. Jest to kompletne rozwiązanie techniczno-metodyczno-organizacyjne służące efektywnemu i nowoczesnemu kształceniu praktycznemu w zakresie CNC i robotyki. Całość uzupełniają spe-cjalistyczne obrabiarki narzędziowo-szko-leniowe CNC, stanowiska komputerowe z oprogramowaniem CAD/CAM/CNC oraz techniczne wyposażenie pracowni. Wszystkie te czynniki odpowiednio ze sobą połączone wraz z wykształconymi trenerami CNC stanowią unikalne na ryn-ku narzędzie praktycznego kształcenia CNC o najwyższej jakości, nowoczesno-ści i efektywności kształcenia. Mobilne laboratoria EXPERT CNC spełniają dwa główne zadania. Po pierwsze mają na celu dotarcie z najnowszą technologią CNC wprost do przemysłu, szkół i uczelni technicznych. Po drugie dają możliwość przeprowadzenia specjalistycznych szkoleń w miejscach pozbawionych bazy szkoleniowej, ale znajdujących się blisko miejsc pracy i zamieszkania pracowni-ków. Oba powyższe zadania umożliwiają potencjalnym użytkownikom nowych technologii praktyczny kontakt z nią i wyrobienie osobistego przeświadczenia o korzyściach, jakie może ona przynieść.

Jak weryfikowane jest opanowanie wiedzy przez uczestników szkolenia? Jakie certyfikaty otrzymuje uczestnik po odbyciu szkolenia? Szkolenia prowadzone są według specjalnie opracowanych procedur obsługi i programowania obrabiarek CNC. W podstawowym szkoleniu CNC mamy siedem procedur kończących

się wykonaniem zadania osobiście na obrabiarkach. Po zakończeniu każdej z procedur przeprowadzany jest krótki praktyczno-teoretyczny sprawdzian z jej zakresu. Jego pozytywne zaliczenie pozwala przejść do kolejnej procedury. Możliwe jest powtórzenie sprawdzianu. Cząstkowe zaliczenia zdecydowanie ob-niżają stres uczestników szkolenia, nie powodują zaległości w trakcie szkoleń pozwalając płynnie opanować wszyst-kie umiejętności. Podejście to ułatwia także dostosowanie tempa szkolenia do percepcji uczestników. Szkolenia mają także wyzwolić aktywność i za-angażowanie uczestników. Są one też uwzględniane w całkowitej ocenie oraz stanowią kluczowy czynnik powodzenia szkolenia.

W przypadku pozytywnych wyników zaliczeń uczestnik szkolenia uzyskuje certyfikat jego ukończenia.

Na czym polega stosowana podczas kursu metoda szkoleń? Podstawową zasadą szkoleń jest pełny osobisty dostęp Uczestników w trakcie szkolenia do obrabiarek CNC i komputero-wych symulatorów sterowania. Stosu-jemy opracowaną i wdrożoną przez nas metodę kształcenia pod nazwą „spirala wiedzy” polegającą na wprowadzeniu teoretycznym do ćwiczenia i prezentacji praktycznego wykonania zadania przez trenera-nauczyciela CNC, a następnie powtarzaniu osobiście przez kursantów ćwiczenia pod jego nadzorem, aż do jego opanowania. W naszych szkoleniach nie ma klasycznego podziału na część teoretyczną i praktyczną. Są one wza-jemnie połączone i przeplatają się dając dwa efekty jednocześnie. Pierwszym jest ciągłe nabywanie umiejętności praktycz-nych ściśle powiązanych z ich teoretyczną podstawą i uzasadnieniem wykonywa-nych praktycznie czynności zaś drugim stałe podtrzymywanie zainteresowania Uczestników i wyzwalanie w nich chęci

do nauki. Jak pokazują nasze doświadcze-nia, Uczestnicy wzajemnie się dopingują i rywalizują w jak najlepszym wykony-waniu ćwiczeń. Wytworzone wysokie zaangażowanie uczestników powoduje bardzo duży wzrost efektów nauczania czego wyrazem jest wcześniejsze zakoń-czenie planowanych zajęć oraz możliwość realizacji dodatkowych ćwiczeń utrwa-lających i dodatkowych tematów. Grupy szkoleniowe liczą maksymalnie osiem osób. Oprócz usług szkoleniowych do-starczamy wraz z wdrożeniem kompletne laboratoria EXPERT CNC do szkół, uczelni i ośrodków szkoleniowych. Produkujemy też specjalistyczne narzędziowo-szko-leniowe obrabiarki CNC z najnowszymi systemami napędowymi i sterowania CNC firmy Siemens. Łączymy tradycyjne i sprawdzone metody kształcenia z naj-nowszą technologią, kształcenie teore-tyczne z praktycznym.

Czy podczas szkolenia udaje się przekazać praktyczne umiejętności potrzebne do obsługi obrabiarek CNC z przemysłowymi sterownikami Sinumerik? Główną zasadą naszych propozycji szkoleniowych jest bezpośrednia przydatność zdobytych umiejętności do pracy zawodowej w warunkach przemysłowych. Zapewnia to prowa-dzenie kształcenia na obrabiarkach CNC wyposażonych w najnowsze przemy-słowe sterowania Sinumerik. Omijamy etap kształcenia na symulatorach CNC na rzecz praktycznej nauki na realnych sterowaniach CNC wprost przydatnej do wykorzystania w aktywności zawodo-wej inżynierów i techników. Znajduje to potwierdzenie w opiniach uczestników szkoleń , szczególnie podkreślających korzyści wynikające z pełnego dostępu do praktycznej nauki na obrabiarkach CNC z przemysłowymi sterownikami Sinumerik. Dominująca w szkoleniach praktyczna forma zajęć wykonywanych osobiście w połączeniu z ciekawą formą połączenia teorii z praktyką w jedną całość są wskazywane jako główna róż-nica z innymi formami kształcenia CNC spotykanymi do tej pory. Kompletne wyposażenie szkoleniowe laboratorium EXPERT CNC w stanowiska CAD/CAM/CNC i specjalistyczne obrabiarki CNC w przemysłowym standardzie wykona-nia ułatwia przyswojenie wiedzy. Dla uczestników zaletą jest to, że nie jest to szkolenie na symulatorach lub tylko zdalna prezentacja. Niemal wszyscy de-klarują chęć wzięcia udziału w kolejnych szkoleniach.

Siemens dla przemysłu | 19

Page 20: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy
Page 21: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Autor: Marek Rzewuski redakcja

Zawód inżyniera nie budzi emocji, ale przecież to co się w nim liczy to dobre zarobki i szacunek ludzi ulicy.

Mianem pokolenia Y określa się ludzi urodzonych w Polsce między 1984

a 1997, a w innych krajach np. USA oznacza pokolenie wyżu demograficznego z lat 80. i 90. XX wieku. Inna nazwa dla tego pokolenia to „millenialsi”, „następna generacja” lub „pokolenie cyfrowe” . To pokolenie wychowane na rapie, techno i polskim hip hopie. Grupie tej przypisu-je się szereg cech odróżniających ją od wcześniejszego pokolenia X. Socjologowie zwykli twierdzić, że stabilna praca w jednej firmie nie jest dla nich wartością i że nie są przesadnie lojalni wobec swoich praco-dawców. Być może te statystyczne „fakty” mają odzwierciedlenie w statystycznej rzeczywistości, ale chyba nie dotyczą one inżynierów i nie należy przykładać do nich zbyt dużej wagi, bo jak zauważył ponad wiek temu Mark Twain: „są trzy rodzaje kłamstw: kłamstwa, bezczelne kłamstwa i statystyki.”

Wymagana przez współczesną cywilizację sprawność intelektualna pozwalająca szyb-ko przyswajać wiedzę techniczną i łatwo poruszać się w tematach technologicznych przekłada się na popularność zawodu inżyniera. W ogłoszeniach o pracy oferty zawierające słowo „inżynier” należą do naj-popularniejszych. Znajdziemy tam zatem „Inżyniera produkcji”, „Inżyniera konstruk-tora”, „Inżyniera automatyki”, ale też tak niszowe zawody inżynierskie, jak „Inżynier dźwięku” wyspecjalizowany w technice nagrywania , nieco dziwacznie brzmiącego „Inżyniera sprzedaży” czy „Inżyniera pola walki” – tytuł nadawany przez Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Lądowych.

Zawód inżyniera, z trudnych do wyjaśnie-nia powodów, nie cieszy się popularnością w świecie mediów. Z inżynierami nie robi się wywiadów w prasie kobiecej. Nikt nie rozpisuje się co słychać u znanych polskich inżynierów. Znacznie więcej informacji znajdziemy w mediach o życiu drugoplano-wych aktorów, przeciętnych muzyków czy innych celebrytów znanych jedynie z tego, że są znani. Gdybyśmy zrobili na ulicy sondę i poprosili o odpowiedź na pytanie: „Jakiego znanego inżyniera może pan/pani

wymienić z nazwiska”, to zapewne usłysze-libyśmy co najwyżej odpowiedź „Inżynier Stefan Karwowski”, który jako jedyny taki wyjątek zagościł w rodzimej popkulturze. Mało kto pamięta o Erneście Malinowskim, polskim inżynierze drogowym i kolejo-wym, który zasłynął jako budowniczy kolei w Peru i Ekwadorze, twórca Centralnej Kolei Transandyjskiej. Zaprojektowana i nadzorowana przez niego linia kolejowa wznosiła się na wysokość prawie 5000 m n.p.m. stając się ewenementem ówczesnej techniki. Warto też wspomnieć o najwięk-szym amerykańskim budowniczym mo-stów, które to miano nosi Rudolf Modrze-jewski, pionier w budownictwie mostów wiszących. Zbudował w USA prawie 40 mostów na największych rzekach Ameryki Północnej, a jego uczniem był m.in. twórca słynnego mostu Golden Gate w San Franci-sco – Joseph B. Strauss.

Inżynierom w Polsce nie pisana jest sława, ale na pewno jest coś, co jest w sta-nie wynagrodzić im ten brak rozgłosu medialnego. Brak „fejmu” w dużej mierze kompensują bowiem zarobki inżynie-rów, które należą do wyższych. Według Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń

przeprowadzonego przez firmę Sedlak & Sedlak zarobki osób posiadających dyplom magistra inżyniera są średnio o 20% wyższe niż osób, które ukończyły studia jedynie z tytułem magistra.

Pieniądze to jednak nie wszystko, bo to co się liczy to szacunek ludzi ulicy, jak twierdzi ikona pokolenia Y – raper Peja. Ankieterzy CBOS-u postanowili sprawdzić kogo społeczeństwo darzy największym zaufaniem. W badaniu „Prestiż zawodów” inżynier znalazł się bardzo wysoko, bo aż na 5 miejscu, zaraz za strażakiem, profesorem uniwersyteckim, robotnikiem wykwalifikowanym i górnikiem. To bardzo dobry wynik, oznaczający, że ludzie szanu-ją naszą pracę. W pokonanym polu zostały pielęgniarki, nauczyciele, lekarze, żołnierze czy sędziowie...

W USA inżynierów można rozpoznać po „Żelaznym pierścieniu” (Iron Ring) noszo-nym na małym palcu. Symbol ten ma przy-pominać inżynierowi o tym, by pamiętał o składanej przysiędze, przywoływać dumę z wykonywanego zawodu i przypominać o oddaniu profesji inżyniera.

Felieton Pokolenie Y jak InżYnier

Siemens dla przemysłu | 21

Page 22: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Proszę powiedzieć nam kilka słów o drużynie, której Pan kibicuje? Skąd zainteresowanie akurat tym zespołem ligowym? Od czego się to wszystko zaczęło?

Legia to dwunastokrotny mistrz Polski, osiemnastokrotny zdobywca Pucharu Polski oraz drużyna, która po dwudzie-stu jeden latach przerwy reprezentuje ponownie nasz kraj w Lidze Mistrzów. Drużyna, która jest w stanie w obec-nych rozgrywkach tejże ligi, grać jak równy z równym, zdobywać punkty oraz bramki równie ładne, jak najlep-sza drużyna Europy. Zainteresowanie Legią nie byłoby może nietypowe, gdyby nie moje pochodzenie oraz miejsce zamieszkania. Urodziłem się i mieszkam na Śląsku. Do dzisiaj wielu

moich znajomych i przyjaciół nie jest w stanie zrozumieć tego „fenomenu”. Wszystko zaczęło się w czasie trwania olimpiady w Barcelonie w 1992 roku, podczas której Nasza drużyna zdobyła wicemistrzostwo. Wówczas byłem zafascynowany grą Wojciecha Kowalczyka. Zacząłem interesować się historią jego klubu oraz tym, jak rozwija się jego kariera właśnie w barwach Legii. Oglądałem każdy mecz, nawet po jego transferze do ligi hiszpańskiej. Legia weszła mi w krew i tak zostało aż do dzisiaj. Moje serce jest trójkolorowe.

Proszę opisać swoją historię kibico-wania. Do jakich miast europejskich udawał się Pan w ślad za drużyną?

Jeśli chodzi o mecze wyjazdowe do miast europejskich, to przeważnie jestem z Legią myślami. Wynika to raczej z ograniczeń czasowych, natomiast obecność zgłaszam zawsze, kiedy Stołeczni grają mecze wyjazdowe na terenie Śląska. Co prawda jestem wtedy jedynym kibicem Legii na śląskiej trybunie, jako lokalny patriota walczą we mnie dwie lojalności – regionalna – w stosunku do Śląska oraz sportowa – do uko-chanej drużyny. Udało mi się również uczestniczyć w meczu wyjazdowym w Poznaniu oraz w meczu obecnych rozgrywek Ligii Mistrzów, gdzie najważniejszy nie był ani wynik, ani gra, lecz atmosfera.

Na czym polega w Pana przypadku kibicowanie?

Kibicowanie to przede wszystkim oglądanie meczy drużyny we wszyst-kich możliwych rozgrywkach, relacji z treningów i zgrupowań. To wszystko odbywa się oczywiście w klubowej koszulce oraz szaliku.

Poza tym ciągła aktywność na forach, uczestniczenie w wirtualnym życiu klubu. Obowiązkowa prasówka to: legia.net, legioniści.pl, czarna-elka.pl.

Jaki jest „kodeks kibica”? Co kibicowi wolno, a czego nie wolno robić przed meczem i w trakcie meczu zwłaszcza na tak zwanej „żylecie”?

Obowiązek kibica to nieustanna wiara w końcowy sukces swojej drużyny, radość po zwycięstwie, trwanie w porażce, ale również szacunek dla drużyny przeciwnej. Prawdziwy kibic to taki, który jest z drużyną na dobre i na złe, a nie taki, który jest kibicem

Autor: Marcin Koter Siemens

Moje hobby i pasje

O tym, że miłości się nie wybiera, honorze kibica i trójkolorowym, legijnym szaliku rozmawiamy z rodowitym Ślązakiem – Marcinem Koter z firmy Siemens.

22 | Siemens dla przemysłu

Page 23: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

tylko wtedy, gdy drużyna zdobywa trofea. Godnie reprezentować klub oznacza honorowo się zachowywać. W Legii honor / kodeks kibica funkcjo-nuje bardzo silnie.

Na „żylecie” podstawą jest zaanga-żowanie, uczestniczenie w dopingu, w oprawie meczu, z której Legia znana jest w całej Lidze Europy. Warto podkreślić, że w cenie jest kulturalny doping. Obowiązek to oczywiście biały strój.

Warto wspomnieć o całej części historycznej, z którą Legia w sposób pierwotny się identyfikuje, oddając hołd i szczególny szacunek powstańcom z 1944 roku i żołnierzom wyklętym. Legia nierozerwalnie związana jest z Warszawą – jak głosi częsty trybunowy napis: „Niepokonane miasto, niepokonany klub”. Mam w pamięci oprawę meczu poświęconą prezydentowi Stefanowi Starzyń-skiemu. Legia ma też dwie patronackie twarze: Kazimierza Deyny i Lucjana Brychczego.

Z jakimi drużynami przyjaźni się Pana drużyna, a z jakimi „ma kosę”? Z czego wynikają te historyczne zaszłości?

Drużyny stające do rywalizacji sporto-

wej powinny darzyć się wzajemnym szacunkiem, ale powinni to robić przed wszystkim kibice obu drużyn i w sposób kulturalny dopingować swoich piłkarzy, aby razem z nimi tworzyć niezapomniane widowisko piłkarskie, po którym – z jednej strony będą się cieszyć ze zwycięstwa swojej drużyny, a z drugiej – będą mogły obdarzyć należytym szacunkiem drużynę która poniosła porażkę.

Sympatie i animozje oczywiście istnieją. Legia trzyma sztamę z Zagłębiem Sosnowiec i Olimpią Elbląg. Niesnaski kibicowskie wynikają głównie z ambicji i chęci dominacji w tabelach.

Kibicowanie i wyjazdy na mecze ligowe wiążą się zapewne z licznymi przygodami i wspomnieniami. Czy może Pan podać jedną lub więcej historii, które ubarwiły Pana wyjazdy na spotkania meczowe?

Jedna z ciekawszych historii, którą będę pamiętał na długo, to spotkanie w ramach rozgrywek pucharu polski w Zabrzu. Było to w czasie, gdy studiowałem i mieszkałem w Gliwi-cach. W środowe popołudnie, zaraz po zajęciach, razem z moim znajomym postanowiliśmy wybrać się na mecz do Zabrza. Przyjechaliśmy na stadion

dużo wcześniej i chcieliśmy wejść na sektor Legii, ale niestety okazało się, że nie posiadamy odpowiednich identyfikatorów. Pogoda (bo jest ona dość istotna w tej historii) była w kratkę – czasem słońce czasem deszcz. Ja ubrany w koszulkę klubową oraz kurtkę chroniącą przed deszczem. Ze względu na fakt, iż była to nasza pierwsza wizyta na tym stadionie, postanowiliśmy zasiąść w miejscu, które wówczas wydawało nam się najbardziej optymalne do oglądania meczu. W przeciągu dosłownie kilku minut na tej samej trybunie pojawiło się kilka tysięcy zagorzałych kibiców drużyny miejscowej. Nie było już możliwości zmiany miejsc, a do pełni szczęścia na niebie pojawiło się przepiękne słońce. Po przyśpieszonej analizie nie pozostało mi nic innego jak zapiąć kurtkę pod samą szyję. Musiał to być dość zabawny widok jak wszyscy w wokoło kibicowali bez koszulek, a wśród nich ja – zapięty w kurtce podczas 30 stopniowego upału. Na szczęście pomimo, iż był to mecz pucharowy, nie była potrzebna dogrywka. Na żadnym innym meczu nie okazywałem radości po zdobyciu bramki przez swoją drużynę w sposób tak nieuzewnętrzniony. Żaden inny mecz też nie dłużył mi się tak bardzo, jak właśnie ten.

Kibice znani są z twórczości wierszo-wanej powstającej „na cześć” innych drużyn oraz sławiące czyny i zasługi własnych piłkarzy. Czy może Pan zacytować niektóre ze znanych sobie „przyśpiewek”? .

Będąc na kilku stadionach niektóre „przyśpiewki” obiły mi się o uszy, ale moim zdaniem mają one zastosowanie oraz swoją specjalną moc głównie w czasie trwania święta, jakim dla każdego kibica jest mecz swojej ulubionej drużyny.

Hymnem Legii jest „Sen o Warszawie” Czesława Niemena – wszyscy kibice na wejście drużyny na stadion w tym czasie stoją, dumnie prężą pierś i prezentują szaliki. Jest to dość wzruszająca chwila dla wszystkich. Przyśpiewką na wejście jest także: „Mistrzem Polski jest Legia, Legia najlepsza jest, Legia to jest potęga, Legia CWKS”

Siemens dla przemysłu | 23

Page 24: Siemens dla przemysłu nr 01 dla... · pokazując ich sylwetki w naszym magazynie. Uwagi i propozycje tematów prosimy zgłaszać na adres: ... metodą, która nie jest możliwa przy

Rozwiązania dla przemysłu

www.siemens.pl/solutionpartner

Zamień zwykły projekt automatyki w rozwiązanie najwyższej jakości

Poszukują Państwo sprawdzonych firm do wymagających zastosowań przemysłowych? Powinni Państwo zaufać firmom o statusie Siemens Solution Partner Automation – certyfikowanym wg jednego światowego standardu partnerom Siemensa - dostawcom rozwiązań

z zakresu automatyki przemysłowej i techniki napędowej bazujących na produktach i systemach Siemensa. Ci wybrani integratorzy systemów gwarantują zindywidualizowane i innowacyjne rozwiązania pozwalające na uzyskanie trwałej przewagi konkurencyjnej.

Zapewniamy naszym Partnerom indywidualne wsparcie w każdym sektorze przemysłu. Niezależnie od projektu mogą Państwo liczyć na najwyższą jakość rozwiązań, wysoką niezawodność, innowacyjność rozwiązań oraz kompetencje techniczne Solution Partnerów poparte certyfikatem.