SINH LÝ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN

Introduction to Growth & Development

SINH LY SINH TRƯƠNG VA PHAT TRIÊN


1) Sinh trương (Growth)

a) Sinh trương la qua trinh gia tăng kich thươc cua tô chưc (mô) băng cach tăng sinh cac tê bao bao mơi co câu truc tương tư đê tao ra cac mô va cac cơ quan tô chưc

b) Qua trinh gia tăng kich thươc va trong lương tô chưc cơ quan say ra trong xuôt qua trinh sông (over time of age)

c) Chi tiêu xac đinh sinh trương ngay tư khi mơi sinh la trong lương va cac chiêu đo

d) Ty lê sinh trương đươc kiêm soat bơi nhiêu yêu tô: Giơi tinh, dinh dương, gene,môi trương,giai đoan sinh ly, sưc khoe


0

200

400

600

800

1000

2 4 6 8 10 12 14 16

Age (months)

Live

wei

ght

(lbs)


b) Qua trinh sinh trương

1) Tăng trương băng tao thêm tê bao mơi Hyperplasia – Tăng sinh tao thêm nhiêu tê bao (cơ)

mitosis


Chât dinh dương

HormonesGrowth Factors

2) Gia tăng kich thươc nôi sinh tê bao Hypertrophy – Gia tăng kich thươc tê bao băng cach đông hoa cac chât dinh dương tư môi trương bên ngoai


c) Cac giai đoan sinh trương

1)Sinh trương trong gia đoan bao thai – Sinh trương phôi, bao thai va nhau thai

2)Sinh trương cân khi sinh (ngay trươc khi đe)

3)Sinh trương sau khi sinh đên trương thanh thê voc. Trương thanh vê thê voc la giai đoan thê trong tơi han va không thê tăng trong trong thêmf

2) Phat triên Development

3) Gia tăng vât chât tich luy ơ gian bao (khoang không giưa cac tê bao cell connect space)


a) Cac dang mô khac nhau cua cơ quan tô chưc đa biêt hoa hoan toan, ôn đinh vê tô chưc hoc đê thưc hiên vai tro chưc năng cua tô ây môt cach hoan chinh

b) Sư phat triên cua cơ quan tô chưc theo trât tư tư thâp tơi cao thê hiên sư tiên bô cua no trong môt chinh thê phưc tap trong xuôt đơi sông cac thê

c) Câu tao va chưc năng- Form and function

1) “Biêt hoa” tê bao – Tao ra tinh đa dang sinh hoc cua tê bao vơi nguyên tăc “câu tao đi liên vơi chưc năng”

2) Đinh nghia phat triên



Cơ-Muscle Xương-Bone

Mơ-Fat

Thân kinh CNS

Sư biêt hoa tao ra cac dang tê bao khac nhau va tư dang thưc câu tao đo qui đinh chưc năng riêng biêt cua cac nhom tê bao. Gene kiêm soat qua trinh đo

2n

2 to 6 cell embryo


Tư 2 đên 6 tê bao phôi cell

embryo

Biêt hoa thanh môt bao thai vơi nhưng cơ quan bô phân khac nhau ca vê câu truc va chưc

năng


1) Tiên trinh biêt hoa mô bao gôm nhiêu công đoan: (a) Tăng trương băng tao tê bao mơi Hyperplasia, Gia tăng kich thươc nôi sinh - hypertrophy, Thay cu đôi mơi tê bao apoptosis (programmed cell death) (b) Thay đôi hinh thai tô chưc bao gôm thay đôi dang thê, kich thươc, vi tri va hoat đông tê bao

d) “Biêt hoa mô-Morphogenesis” – Biêt hoa câu tao va hinh thai mô tư nhưng tê bao biêt hoa


e) Cac giai đoan phat triên – Đô dai cua môi giai đoan phat triên ơ môi loai bao gôm:

1) Thu tinh – hinh thanh cơ quan truc – sư phat triên cua cac cơ quan

2) Bao thai phat triên: tư khi cơ quan truc hinh thanh đên khi sinh

3) Nhưng quan điên truyên thông

Sir John Hammond – early to mid 1900





a) Sir John Hammond – Early to mid 1900 Ngươi đưa ra nhưng luân điêm sinh ly va sinh hoc sinh trương đâu tiên

Sinh trương la qua trinh san xuât cac mô va tich luy no trong cơ thê

b) C.P. McMeeken

1) Cơ xương va mơ co nhưng giai đoan phat triên khac nhau (Xương>Cơ>mơ)

2) Mưc đô sinh trương phu thuôc vao lương ăn vao cac chât dinh dương


Lương ăn vao cac chât dinh dương (nutrient) co anh hương sâu săc đên mô bao va cơ quan tô chưc

c) R. Berg and R. Butterfield

Đăc tinh cua sinh trương va phat triên cua mô khac nhau tuy loai

d) Thư tư ưu tiên dinh dương

Tê bao thân kinh > tê bao sinh san > tê bao xương > tê bao cơ > tê bao mơ



Documents

SINH LÝ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN