UGOVORI.Pravna osnova Evropske unije su ugovori izmeu njenih
lanica. Oni sudonoeni tokom godina. Prvi takav ugovor je Ugovor u
Parizu(1!1" kojim je o#ormljenaEvropska zajednica za ugalj i elik
izmeu est evropskih zemalja. Ovaj ugovor je istekaoprije donoenja
docnijih ugovora. $a druge strane% &imski ugovor (1!'" i dalje
traje%poslije njega je donesen astrihtski ugovor (1)"% koji je
Evropsku uniju konstituisao
pod tim imenom. *ajvie amandmana na &imski ugovor se ticalo
pristupa 1+ novihlanica1. maja)++,.-lanice EU su se nedavno
dogovorile oko teksta Evropskog Ustavakoji e% ako se rati#ikuje od
strane lanica% postati prvi zvanini ustav EU zamjenjujuisve
dotadanje ugovore./ko Ustav ne proe prilikom rati#ikacije svih
lanica% onda 0i0ilo neophodno ponovo otvoriti pregovore u vezi
njegovog donoenja. eina politiara idr2avnih zvaninika se sla2u oko
toga da je sadanji pred3ustav nije odgovarajui zatrenutnih )'
dr2ava lanica (kao i za 0udue". $tariji politiari (naroito u
4rancuskoj"imaju stav da ako ustav ne rati#ikuje nekoliko lanica
tre0a 5nastaviti 0ez njih5.
Evropska komisijaje politiko i glavno izvrno tijelo Evropske
unije. *aziva se jo iladom Evropske unije. Evropska komisija
zamiljena je kao tijelo koje djeluje tako da
je odluivanje u njemu neovisno od volje dr2ava lanica
(nadnacionalni karakter".6ajedno s Evropskim parlamentom i ijeem
Evropske unije% ini tri glavne institucijekoje vode Evropsku uniju.
$jedite Evropske komisije je u 7ru8ellesu.Evropska komisijasastoji
se od povjerenika koji dolaze iz dr2ava lanica. 7roj povjerenika se
tokomvremena poveavao% a danas je taj 0roj )' povjerenika. lade
dr2ava lanica iza0irupovjerenike prema vlastitim kriterijima. andat
povjerenika traje pet godina% i poklapa ses mandatom Evropskog
parlamenta. *akon iz0ora i konstituiranja novog
Evropskogparlamenta% imenuju se i novi lanovi Evropske komisije
kako 0i Parlament imao uticajna iz0or i rad 9omisije.Predsjednika
9omisije 0ira Evropsko vijeenakon to se vladedr2ava lanica usaglase
o kandidatu% a iz0or mora 0iti potvren u Evropskom parlamentu.ijee
Evropske unije kvali#icirano veinom% a u dogovoru s predsjednikom
9omisije%
usvaja listu povjerenika. :ijelu 9omisiju potvruje Evropski
parlament% a na kraju ijeeEvropske unije imenuje novu
9omisiju.Evropski parlament mo2e u svakom trenutnuraspustiti
9omisiju% na nain da joj izglasaju nepovjerenje% ali ne mo2e
smijenjivatipojedine povjerenike.Osnovni zadatak Evropske komisije
je pripremanje i predlaganjepropisa. 7udui da je 9omisija zamiljena
kao tijelo koje predstavlja interese graanaEvropske unije%
nezavisno od dr2ava lanica% povjerenici ne mogu primati upute
vladedr2ave lanice koja ih je iza0rala.
Sud pravde Evropskih zajednica% poznatiji kao Evropski sud
pravde% je vrhovni sudEvropske unije.On tumai odred0e osnivakih
ugovora i rjeava sporove po tu20amadr2ava lanica i graana ija su
prava povrijeena nekom od odluka tijela Unije. ;akoer%ima opu
odgovornost za tumaenje odred0i prava Evropske unije i
o0ez0jeivanjunjihove stalne i jednake primjene. On omoguava
istovremeno tumaenje zakona6ajednice na njenoj teritoriji putem
saradnje sa nacionalnim i opinskim sudovima krozprethodni postupak
za tumaenje prava 6ajednice.*a kon#erenciji odr2anoj )
7/24/2019 Sistem evropske unije
2/3
iskusnih pravnika% a mandat im je est godina. ijee Evropske
unije mo2e tra2iti da se0roj pravo0ranitelja povea. Predsjednik se
0ira na period od tri godine% ali mo2e 0itiponovo iza0ran.$ud
zasjeda ili u plenumu svih sudaca ili u manjim grupama
sudacaodnosno sudskim vijeima koje odluuju o pojedinim vrstama
predmeta.60ogpreoptereenosti $uda pravde E63a 1@@. godine osnovan
je Prvostepeni sud Evropskih
zajednica.$ve do Ugovora iz *ice )++1. godine% ovaj je $ud
djelovao kao pridru2enotijelo $uda pravde% a ne kao zase0an
sud.
Evropski parlamentAB u okvirima kompetencija EU% sa
$avjetomko3zakonodavno tijeloEvropske unije.Evropski parlament ima
'z praktinih razloga% meutim%tokom veeg dijela mjeseca% pripremne
zakonodavne radnje% sjednice od0ora% i dodatneplenarne sjednice se
odr2avaju u 7riselu% gdje su locirane i ostale institucije
Unije.$ekretarijat Evropskog parlamenta% koji upoljava najvei dio
oso0lja% nalazi se u=uksem0urgu. Evropski parlament je nekoliko
puta zahtijevao pravo da sam odredi
mjesto zasjedanja i eliminie sistem sa dva sjedita% ali su
evropske vlade to pravozadr2ale za se0e.
DILEMEPostavlja se pitanje da li je nama u interesu da nam
0riselska 0irokratijaodreuje koliko sati radnici smeju da rade%
prodavnice da ostaju otvorene ili da li pivomo2e imati , ili ! F
alkohola. 6ar ne 0i 0ilo 0olje ostati van% ne prihvatiti
0irokratizaciju2ivota i rada (Gtiraniju sitnih pravilaH"% i upravo
na tom li0eralizmu% slo0odi od krutih iponekad antitr2inih pravila
privui strane investitore i 0iti uspeanI U takvom sluaju%mogue je
imati strategiju integracije (glo0alizacije" koja ne ukljuuje i
integraciju uEvropsku Uniju. Ulaskom u Europsku Uniju postat emo
radna snaga na peri#eriji%izgu0it emo kulturni inentitet i prirodne
resurse% a zemlju e preplaviti je#tini radnici izistonih zemalja.
60og #leksi0ilnosti granica odljev mozgova e se poveati% troit
emojo vie.Prevelika regulacija i centralizacija kao neprijatelji
slo0ode i prosperiteta. Evropaje nekada 0ila dinamian kontinent
zahvaljujui konkurenciji na svim nivoima. Danas jeskoro nemogue nai
deo drutva koji nije pogoen preteranom regulacijom EU. EU#unkcionie
kao superdr2ava kojom upravljaju etatisti opsednuti
regulacijom.Evropskaunija je antislo0odarska jer koncentrie previe
vlasti u centralizovanom 0irokratskomsistemu nerazumljivom ljudima
izvan njega.
