SLOBOD - eSpona.me · 2018-06-20 · Da bude ponornica Ovo što sada protiče Svoja nas sjenka spotiče Lim nam se u nama davi Velimir Ralevi

3| GODINA III | BROJ 7 | JUN 2018. | BESPLATAN PRIMJERAKNOVASLOBODA

UMJESTO Uvodnika

Osnivač i zdavač

D.O.O. „Media cilj“ Glavni i OdGOvOrni urednik

Saša Radunovićurednik fOtOGrafije Adem Ado Softićtehnički urednik Dejan Ćoracredakcija

Braho Adrović dr Mirko Jakovljević mr Amer Ramusović Milija PajkovićlektOr

Prof. Tanja Radunoviće- mail [email protected]

kOmpjuterska Obrada

Siniša Marjanović Štampa

IGP „PEGAZ“ Bijelo Poljetiraž

1000

Upisom u Evidenciju medija od strane Mini-starstva kulture Časopis „Nova Sloboda“ os-novala je Tanja Radunović. Prvi broj časopisa izašao je iz štampe 2016. godine. Časopis je upisan pod rednim brojem 777. Potpisanim ugovorom o preuzimanju osnivačkih prava, osnivač i izdavač časopisa postalo je D.O.O. „Media cilj“.

Časopis izlazi četiri puta godišnje.

VLADA CRNE GOREMinistarstvo za kulturu

Štampanje pomoglo Ministarstvo kulture u okviru projekta “Podrška razvoju

medijskog pluralizma”.

NOVASLOBODAGodina III, broj 7, jun 2018.

besplatan primjerak

Nestajanje S Ristove limske ikone Čemerna zvijezda kanu Hoće i Lim da priklone Na ovu il’ onu stranu

Bar bola limskog da mi je Da prezrem blato i makve Кukaju crkve i džamije Ne šumi Lim za ovakve

Možda se i odselio Кo zna u stih krik ptica Zbog ovih i onih poželio Da bude ponornica

Ovo što sada protiče Viteza kostur je plavi Svoja nas sjenka spotiče Lim nam se u nama davi

Velimir Ralević

5| GODINA III | BROJ 7 | JUN 2018. | BESPLATAN PRIMJERAKNOVASLOBODA4 | GODINA III | BROJ 7 | JUN 2018. | BESPLATAN PRIMJERAKNOVASLOBODA

S T A V S T A V

Strateško opredjeljenje Crne Gore je dalji razvoj i unaprijeđenje turističkih potencijala. Pogotovo na sjeveru zemlje. Berane ima u toj oblasti izazovne razvojne

šanse kroz brojne afirmisane turističke manifestacije i dolazak gostiju na već prepoznate turističke destinacije o kojima se dovoljno zna.

Svakako da turistički poslenici razmatraju i rade na uvođenju novih sadržaja. Ipak, na osnovu brojnih pokazatelja i ličnih iskustava ukazali bismo, onima koji sprovode javnu politiku u toj oblasti kao i onima koji mogu da utiču na dalji razvoj turističkih potencijala, da ne propuste šansu koja se otvara u oblasti turističke privrede.

Za ljetnji period predlažemo da jedan od zadataka turističkih organizacija na sjeveru, pa i u Beranama, bude i angažovanje volontera, kako bi se ojačao tim koji bi idejama i radom na terenu uslovio i bolje rezultate. Pažnja bi mogla biti usmjerena na osposobljavanje i registraciju planinarskih vodiča, dobijanje informacija o turama i smještaju. Trebalo bi da se ojača saradnja sa domaćim i stranim organizacijama i agencijama. Ovdje uključiti mlade Berance i pripremati ih za tu granu privređivanja. Jedna od avanturističkih disciplina koja sve više privlači pažnju je slobodno penjanje. U okolini Berana, na Sjelači, uzbudljivo je suočavanje sa planinom, sa unutrašnjim potencijalima sopstvenog bića i vertikalama stijena, otvorenim ka tridesetak smjerova, ka visinama. I ljubitelji speleologije mogu pronaći zanimljive sadržaje. Župan pećina je najduža pećina u opštini Berane i veliki je arheološki, paleontološki i biološki lokalitet. Istraženo je 1160 m kanala Župan pećine i do dubine oko 22 metara sa visinskom razlikom od 30 metara. Biciklizam sve više zaokuplja pažnju istinskih sportskih zaljubljenika. Planinski tereni koji okružuju Berane idealni su za vožnju dvotočkašem jer su, recimo, planinski vrhovi zatalasani, zatravnjeni, sa prosječnom nadmorskom visinom i do 843 metra nad morem.

Postojeća staza Budimlja-Banjevac u dužini od 22,25 kilometara počinje na četvrtom kilometru od centra Berana i kroz šume, preko mostića, duž ravnice pored rijeke, na pojedinim dionicama i makadamskim putem do kraja rute i mjesta gdje se odvaja put koji vodi prema tom mjestu i Bjelasici, spaja se sa gotovo idealnom biciklističkom stazom “Top Trail 3“.

Kada je riječ o ugostiteljskoj ponudi neophodno je pribaviti recepte i tehnologiju pripreme originalnih osvježavajućih pića. Prije svih, boze i nadasve čuvenog afrodizijaka salepa. Gotovo da nijedan turista ne bi izbjegao da uživa u toj originalnoj ponudi. Takođe, otvaranjem specijalizovanog lovačkog restorana i probranim jelovnikom, jagnjećim pečenjem, posebno pripremljenim lovačkim sosovima ,,alla wild“ i dodatnim specijalitetima od heljde i divljači toliko tražene u svijetu, uz tradicionalnu crnogorsku trpezu, značajno bi se podigao kvalitet gastronomske usluge.

Treba pomenuti i da su smještajni kapaciteti i uopšte ponuda za boravak u gradu na Limu

primjetno poboljšani ponovnim početkom rada hotela Berane. Naime, hotel sa četiri zvjezdice ima i sopstvenu plažu, bežični internet i parking sa dovoljno mjesta. Na raspolaganju je i hotel u Jelovici udaljen oko trinaest kilometara od grada i još par hotela u gradu. Poseban užitak turistima pruža boravak na selu. Bračni par Kljajić iz Lubnica prepoznao je velike mogućnosti u oblasti seoskog turizma. Maja i Milan proizvode organski med, med sa voćem, medovinu i rakije od meda, ali i malinu, šargarepu, krompir. Boravkom u seoskom domaćinstvu turisti će saznati i recepte za sokove i salate, za zdrav život. U porodičnoj kući izgrađenoj prije stotinu godina, postavljen je mali etnografski muzej sa kolijevkom, drvenim posuđem i kalupima za pravljenje opanaka, kao i predmetima koji obilježavaju 20. vijek.

U oblasti zimskog turizma, uz već dobro uhodane aktivnosti na poznatim terenima i skijalištima u susjednim opštinama, predlažemo da se angažuju već afirmisani skijaši u svim disciplinama, pa i nordijskim, i u saradnji sa organizatorima sličnih manifestacija, a zašto da ne, i organizovanjem sopstvene turno staze, ponude skijaški izazov svima koji traže veći stepen rekreativnosti kada su zimski sportovi u pitanju. Berane ima dugu skijašku tradiciju, zahvaljujući ski-centru Lokve. Nakon nekoliko godina, ski-liftovi u sezoni rade i velike su mogućnosti zabave i uživanja u skijanju na planini Cmiljevici. Osim zabave, i škola skijanja sa kvalifikovanim instruktorima pruža idealan rad sa grupama i pojedincima.

Na kraju, nije na odmet još jednom reći da planine, rijeke, kanjoni, planinska jezera, raznovrsna flora i fauna, ambijent i postojeći tereni za raznovrsne sportske aktivnosti, kulturno istorijsko nasljeđe manastira Đurđevi stupovi, Ćelije u Kaludri, Šudikova i Vakufska kuća, otkrivaju duhovna bogatstva beranskog kraja i, jednostavno, pozivaju u goste turiste, zaljubljenike u zdrav način ishrane i života uopšte.

Dr Mirko Jakovljević

VELIKA RAZVOJNA ŠANSA TURISTIČKE PRIVREDE

Unaprijediti postojeće i osmisliti nove turističke sadržaje

Zahvaljujući bogatstvu prirodnih resursa, kulturno-istorijskom naslje-đu i tradicionalnom gostoprimstvu, Berane je izazovna destinacija prven-stveno za turiste koji vole prirodu i avanturu.

4 | GODINA III | BROJ 7 | JUN 2018. | BESPLATAN PRIMJERAKNOVASLOBODA

Kamp plac hotela “Berane”,1979.

Bjelasica - hotel “Jelovica”


Tri neuspjela pokušaja zaposlenih u Agenciji za razvoj i izgradnju Berana da uklone tende sa lokala u glavnoj beranskoj ulici Mojsija Zečevića, protest ugostitelja i višegodišnje ne-

sprovođenje sopstvene Odluke od strane Op-štine Berane, rezultirali su dogovorom zainte-resovanih za održavanje sastanka na kojem bi se pokušalo doći do kompromisa.

Kako je dogovoreno na sastanku predstav-nika ugostitelja sa predstavnicima Opštine, održanom 7. juna, tokom protesta vlasnika lokala u glavnoj beranskoj šetačkoj zoni, novi sastanak bi trebao da se održi između 11. i 15. juna (kada ovaj tekst već bude u štampi), a organizovaće ga Novica Obradović - pred-sjednik SO Berane. Sastanku bi trebalo da pri-sustvuju: čelnici nadležnih službi i sekretarija-ta, predstavnici vlasnika lokala i predsjednici

klubova odbornika zastupljenih u lokalnom parlamentu, pa, nakon svega, ostaje nada da će se iskristalisati rješenje koje će zadovoljiti sve zainteresovane strane.

Nakon svega viđenog, a u tri neuspjela po-kušaja, bilo je svega, od polivanja benzinom pojedinih terasa kako bi se spriječili radnici Agencije da izvrše zadatak, do aplauza gosti-ju pojedinih lokala koji su prisustvom i mir-nim protestom „branili“ tende, upućenih istim tim radnicima, ali i pripadnicima Komunalne policije i službenicima Centra bezbjednosti Berane, koji su trebali da im pruže asistenciju, ostaje pitanje: „Šta se to desilo sredinom maja i početkom juna u Ulici Mojsija Zečevića?“

Nakon skoro četiri godine od donošenja va-žeće Odluke Skupštine Opštine Berane da na terasama lokala u Ulici Mojsija Zečevića

mogu biti samo suncobrani, a ne tende, 16. i 17. maja službenici Opštine Berane poku-šali su da uklone već postavljene tende. Kako su tada saopštili vlasnici lokala, oni će tende „braniti i životom”. Naglašavali su da su u toj borbi, trenutno, sami, ali da će, ako ne budu elementarno ispoštovani od strane Opštine, imati podršku i od drugih privatnika i građa-na, te da će se do kraja oduprijeti bahatosti lokalne uprave.

„Da se razumijemo, mi znamo za Odluku da sa lokala u glavnoj ulici moraju biti uklo-njene tende i da na terasama budu postav-ljeni jednobrazni suncobrani. Ali, isto tako, svi u Crnoj Gori znaju kakva je ekonomska i finansijska mogućnost građana na sjeve-ru države, a posebno u Beranama, te da to mnogi od nas nijesu bili u stanju da urade. Izgleda da to znaju svi, osim čelnika Op-štine koji su nam juče poslali radnike da ruše tende, a to su isto pokušali i danas. Oba puta su se vlasnici lokala usprotivili tome, a to ćemo uraditi i svaki naredni put kada pokušaju da urade isto. Oni ne žele da postignu dogovor sa nama od kojih i primaju plate, već da dokazuju samovolju. E, to nećemo dozvoliti. I neka ne misle da blefiramo. Gledali su juče dok je jedan od nas polivao benzinom terasu da je zapali i da na isti način i sebe povrijedi, a na takve i slične radikalne mjere su spremni i drugi”, istakli su neki od vlasnika ugostiteljskih obje-kata u beranskoj glavnoj ulici sa kojima smo razgovarali. Takođe, kažu da su, čim su saznali

TEMA BROJATEMA BROJA

NAKON TRI GODINE IGNORISANJA SOPSTVENE ODLUKE, LOKALNA UPRAVA U BERANAMA SE „SJETILA“ DA UKLANJA TENDE U GLAVNOJ ULICI

Suncobranom na tendu

Zaposleni u Agenciji za razvoj i izgradnju Berana u tri na-vrata bezuspješno pokušali da uklone tende sa terasa loka-la u glavnoj ulici. Tražena asistencija policije. Vlasnici lokala i zaposleni u kafićima u Ulici Mojsija Zečevića održali protest ispred zgrade Opštine Berane. Zbog protesta prekidana i sjednica SO Berane. Dogovoreno održavanje novog sastanka, na kojem će se tražiti kompromis.

za namjere lokalne uprave, tražili prijem kod predsjednika Opštine, Dragoslava Šćekića, čak i kolektivnim pisanim zahtjevom, ali sa te adrese nije bilo nikakvog odgovora.

„Već desetak dana čekamo odgovor Op-štine za organizovanje sastanka na kojem bismo pokušali da se dogovorimo. Uvjere-ni smo da bi dogovorom mogli da dođemo do obostrano korisnog rješenja, ali oni nas ignorišu. Znaju u kakvom ekonomskom ambijentu poslujemo i da na početku ljet-nje sezone, kada treba nešto da zaradimo, nijesmo u mogućnosti da sprovedemo od-luku, ali ih to ne dotiče. Neće, čak, ni da razgovaraju sa nama. Mada primaju plate od poreza koje mi plaćamo, ignorišu nas. A, ova ulica, odnosno lokali u njoj, pred-stavljaju jedinu “privredu” u našem gradu. Ovdje je zaposleno stotinak radnika, znači da toliko porodica preživljava od toga što zarade ovi lokali, ali birokratski način raz-mišljanja kao da ne može da shvati kakav nam problem prave”, isticali su nezadovoljni privrednici.

Nakon prvih pokušaja skidanja tendi i njihove

odbrane od strane vlasnika i osoblja lokala, činilo se da se pronašao nekakav kompromis, makar i „prećutni”, da bi nakon dvadesetak dana, 6. juna, bilo zakazano novo uklanjanje tendi. Za razliku od prethodnog, kada je ten-de trebalo ukloniti sa svih lokala, u trećem pokušaju je bilo zakazano njihovo ukljanjanje samo sa Poslovnog centra “Evropa”.

U sedam sati ujutru, ispred “Evrope” su bili svi pozvani: zaposleni u Agenciji za razvoj i izgradnju Berana, službenici Komunalne policije i tri pripadnika Centra bezbjedno-sti Berane, vlasnik objekta, Goran Zečević, ali i vlasnici još pet lokala u beranskoj glavnoj ulici i gosti koji su negodovali zbog namjere lokalne uprave. Na početku ulice nalazila se parkirana cisterna Vatrogasne jedinice, kao i još jedan kamion i vozilo CB-a Berane… U rukama angažovanih radnika, bili su kram-povi, pijuci, sjekire, kao i stepenice naslonje-ne na stub jedne od tendi. Nakon 65. minuta „igre nerava“, radnici Agencije su se, ispraćeni aplauzima gostiju pune terase, zajedno sa

zaposlenim u Komunalnoj policiji, „povukli“ iz glavne ulice. Vlasnici lokala su dogovorili da se obrate Centru bezbjednosti Berane sa zahtjevom da im omogući održavanje dvo-časovnog protesta sa zaposlenima i ostalim građanima ispred zgrade Opštine Berane, a da u tom periodu lokali budu zatvoreni.

„Znamo šta su odluke i da se one trebaju po-štovati. No, znamo i šta je život i kakav je on u Beranama. Mi, jednostavno, ljetos ni-jesmo u mogućnosti da tu Odluku sprove-demo u djelo. Da su nam na vrijeme, prošle jeseni ili tokom zime, saopštili da moramo ukloniti tende, razumjeli bi i snašli bi se. Ovako, dovode nas pred svršen čin, a znaju da, nakon ulaganja koja smo imali, danas ni finansijski, ni vremenski, nemamo mo-gućnosti da uklonimo tende i postavimo suncobrane umjesto njih. Tendama niko od nas nije zauzeo ni metar prostora do-dijeljenog nam za terase. Zašto onda, na-kon toliko godina od donošenja Odluke, odjednom, tolika izražena želja za sprovo-đenjem iste u periodu kada za to vrijeme nije”, istakli su tada okupljeni vlasnici lokala u glavnoj ulici.

Dan kasnije, kao što su i najavili, vlasnici loka-la u glavnoj beranskoj ulici i njihovi zaposleni, njih oko 50, održali su dvočasnovni protest, a njihovi objekti su bili zatvoreni. U protestu im se pridružila i većina kolega koji nijesu di-rektno pogođeni odlukom lokalne uprave o uklanjanju tendi na terasama lokala, pa su, u periodu od 10 do 12 časova, od 15-ak kafe ba-rova radila samo tri.

Tokom protesta, došlo je i do razgovora izme-đu privrednika i predstavnika Opštine, koji je trajao više od 90 minuta i u toku kojeg je postignut dogovor o održavanju novog sa-stanka.

S. Radunović

Ako je suditi prema onome o čemu je bilo riječi na sastanku, na novom se može očekivati razgovor sa mnogo širim dijapazonom tema od samog postavlja-nja i uklanjanja tendi, jer su nezadovoljni privrednici osim isticanja nezadovoljstva namjerom lokalne uprave da sada, kada počinje sezona, uklanja postavljene ten-de, iznijeli i zamjerke na cijene koje pla-ćaju za zakup terasa.

S druge strane, predstavnici Opštine su naveli zamjerke na postavljanje ljetnjih bašti prije nego što lokali dobiju odobre-nja za to, kao i buku koju stvara muzika u pojedinim lokalima u centru grada.

Zbog prote-sta ugostite-lja prekinuta sjednica SOTreba reći da je protest nezadovoljnih privrednika održan u periodu kada je sa radom nastavljana Prva redovna sjedni-ca SO Berane. Na samom početku rada, odbornik Bogdan Fatić - predsjednik OO DPS, zatražio je tridesetominutnu pauzu, kako bi se u konsultacijama šefova klubo-va odbornika pokušalo iznaći rješenje za probleme okupljenih vlasnika lokala, što je i prihvaćeno od strane predsjednika SO.

Odluka „stara“ više od tri godineOdluka kojom je precizirano da u Uli-ci Mojsija Zečevića na terasama lokala mogu biti postavljeni samo suncobrani, „stara” je više od tri godine i do sada nije poštovana, niti je lokalna uprava insisti-rala na njenom poštovanju.

Uklanjanje tendikad vrijeme nijeKako ističu nezadovoljni privrednici, nema lokala u Ulici Mojsija Zečevića za čiji zakup terase lokalna uprava ne ubira od 800 do 1.200 eura mjesečno, dodaju-ći da oni uredno izmiruju svoje obaveze i da je neshvatljivo da u ljetnjem peri-odu, kada pokušavaju da zarade nešto, Opština hoće da ih, uklanjanjem tendi i tjeranjem na nove finansijske izdatke, kao i gubitkom vremena za nabavku sun-cobrana, finansijski uništi.

Iz tog razloga, kažu, ne preostaje im ništa drugo već da pokušaju da se bore.

Sekretarijat za inspekcijske poslove: Striktno sprovođenje OdlukeNakon prvog neuspjelog pokušaja uklanjanja tendi u glavnoj beranskoj ulici, Dragan Ze-čević - sekretar Sekretarijata za inspekcijske poslove u Opštini Berane, 17. maja je u telefonskom razgovoru saopštio Esponi da se Sekretarijat obratio policiji Zahtjevom za asistenciju i da će oni uraditi svoj posao, odnosno sprovesti u djelo donešeno Rješenje.

„Tačno je da nijesmo uklonili tende, jer smo spriječeni u tome. Kad se steknu zakon-ski uslovi za asistenciju policije, kojoj smo se obratili, uradićemo svoj posao. Ovdje se ne radi o bilo čijem hiru, već o pokušaju striktnog sprovođenja Odluke i Rješenja o uklanjanju tendi”, zaključio je tada Zečević.

Komunalna policija: Dužni smo da pružimo asistencijuKako je 17. maja saopštio Aco Ojdanić - načelnik Komunalne policije, postu-pajući po Rješenju koje je proizašlo iz Odluke o komunalnom uređenju, Sekre-tarijat za inspekcijske poslove je dužan da skupštinsku Odluku sprovede u djelo. Kako je kazao, on nije upoznat sa detalji-ma Rješenja, te da se za to obratimo Se-kretarijatu za inspekcijske poslove.

„Ono što mogu da saopštim jeste da je Komunalna policija dužna da pruži asistenciju u ovakvim i sličnim situaci-jama”, kratko je kazao Ojdanić.


INTERVJU INTERVJU

»

8 | GODINA III | BROJ 6 | MART 2018. | BESPLATAN PRIMJERAKNOVASLOBODA

PROF. DR RADOVAN STOJANOVIĆ - PROFESOR NA ELEKTROTEHNIČKOM FAKULTETU U PODGORICI

Sadašnje Berane bez „duše“ i „šmeka“

Dr Radovan Stojanović, dr tehničkih nauka rođen je 1965. godine u Beranama i pred-stavlja još jedan izdanak beranskog kraja koji je iznjedrio veliki broj umnih ljudi, akade-mika, univerzitetskih profesora, intelektualaca i sjajnih umjetnika, i jedan od onih koji je, može se slobodno reći, mnogo poznatiji van Crne Gore nego u svojoj državi. Baveći se naukom nije izgubio ništa od života kojim živi većina ljudi njegovog kova. Naprotiv, omi-ljen kod svojih sugrađana, u ophođenju sa studentima i saradnicima i svima onima koji stupaju u kontakt sa njim ili traže njegov savjet. Zalaže se za afirmaciju nauke i tehnolo-gije, a naročito pomaže razvoj naučnog i tehničkog stvaralaštva mladih. Govori engleski i grčki jezik, a služi se i ruskim. Brojni su razlozi što smo se odlučili za razgovor upravo sa profesorom Stojanovićem.

Kao rodjeni Beranac možete li nam nešto više reći o vašem životnom putu?

Prvo da se zahvalim na Vašem interesovan-ju za razgovor za Novu Slobodu koja je meni i ostalim Berancima, nakon nekadašn-je Slobode, sada novi vjesnik zavičaja. Is-tina, nerado prihvatam intervjue za naše medije, ali Berane mi je uvijek u srcu i nar-avno da sam prihvatio ovaj razgovor. Što se tiče odgovora na vaše pitanje biću jasan , tj.onoliko koliko seže moje pamćenje. Pokušaću da budem što kraći, što nije lako kada je u pitanju životopis.

Kao najmladje dijete poslijeratnih prosv-jetnih radnika, učitelja, Dmitra i majke Ljubice (rodjenje Joksimović) počinjem se sjećati od Rovaca, živopisnog planinskog sela, a potom pitome Donje Ržanice, koja je za mene ostala najljepše selo na svijetu. U Ržanici sam počeo formalno da idem u školu, ali stvarno mnogo ranije. U tadašn-jim seoskim školama je postojao smeštaj za učitelje, pa sam, od kada znam za sebe, boravio u školi, provodeći mnogo vreme-na u učionici ravnopravno učeći sa đaci-ma moje pokojne majke. Tako sam se vrlo rano opismenio, pa mi početak škole nije teško pao. U Ržanici, moj prvi učitelj je bio pokojni Dušan Jolić, fantastičan učitelj, inspirativan čovjek, entuzijasta, koji je kod svakog učenika razvijao neviđen osjećaj za maštu i kreativnost, što je najvažnije za formiranje karaktera. Selimo se u Berane i nastavljam četvrti razred u Osnovnoj školi „Vuk Karadžić“, gdje me ponovo za-pade dobar učitelj, Mito Veljić, strog, ali pravedan. Svako Mitovo odjeljenje bilo je nabolje. Ravnopravno sam se nosio sa, za mene tadašnjom, „gradskom“ djecom, jer su kod Mita hrlila djeca gradskih uglednika. Kasnije mi je razredna bila Olga Joksimov-ić, koja je dodatno podhranila moju ljubav

prema pisanoj i izgovorenoj riječi, koju sam vjerovatno naslijedio od oca, nastavnika tadašnjeg srpsko-hrvatskog jezika. Ali eto, ta moja ljubav prema jeziku i pismu osta-de da tinja u drugom planu, jer mi ljubav prema fizici i tehnici razviše briljantni nas-tavnici, pokojna Vera Rajković i Dragomir Ivanović. Vera me je napravila takmičarom u fizici, gdje sam imao dosta uspjeha kroz osnovnu školu i gimnaziju. Dragomir me je uveo u tadašnju Narodnu tehniku, gdje sam počeo da se bavim elektrotehnikom i modelarstvom. Kasnije sam shvatio da su ta dva komunistička projekta Nauka mladi-ma i Narodna tehnika bili mnogo bolji od mnogih današnjih Evropskih obrazovnih projekata. Koliko su samo razvili briljant-nih naučnika i inženjera. Moram pomenuti Ferida Nikšića, beransku legendu tehničke kulture i modelarstva. Sa koliko je ljubavi i

entuzijazma taj čovjek radio sa nama. To je danas nezamislivo. Beransku gimnaziju sam završio po reformisanom, takozvanom „Šu-varovom modelu“. Iako tim eksperimentom oslabljena, bila je još uvijek dobra škola sa sjajnim profesorima. Pored Jezda Ćulafića, razrednog starješine i omiljenog profeso-ra, nekako se najviše sjećam Ljuba Bojo-vića, Uroša Bukumire, Draga Vukićevića, Lepe Šekularac, Krune Babić....I oni koje nijesam pomenuo podjednako su mi dra-gi i uticali su na mene. Stekao sam zvanje „pomoćni istraživač u fizici“ i kasnije sam se u jednom od intervjua, kada sam već postao redovnim profesorom i shvatio da je „neznanje“ najšira naučna oblast, našal-io da je to najhrabrija naučna titula koju sam stekao. U Gimnaziji smo stekli široko znanje. Danas mi je veoma čudno kako mlade generacije slabo vladaju društvenim

Uzorna karijera i brojni projekti

Po povratku iz Grčke pokušao sam da prenesem stečena znanja i iskustva kako u nastavi, tako i u projektima. Nastavio sam sa međunarodnom aktivnošću, boraveći na velikom broju međunarodnih univerziteta i naučnih institucija. Nekako se to poklopilo sa počecima CG integracija pa sam medju prvima po-čeo dobijati međunarodne projekte. Rukovodio sam sa 4 Tempus - Erasums+

projekta, 2 NATO projekta, 1 FP6 i 1 FP7 projektom, 4 bilateralna projekta, 5 nacionalnih projekta i 1 WUS projektom, dok sam u svojstvu saradnika učestvovao u velikom broju istih. Nominovan sam za eksperta Evropske Komisije u programima EACEA i EURAMET kao i Makedonskog fonda za inovacije. Bio sam (ili sam) još uvijek član mnogih timova Ministarstva nauke Crne Gore i Ministarstva prosvjete Crne Gore, Odbora za prirodne i tehničke nauke CANU, Borda direktora EUROMICRO (Evropske asocijacije za mikroe-lektroniku), Senata Univerziteta Crne Gore, Odbora za doktorske studije Univerziteta Crne Gore, nacionalni predstavnik za program H2020-oblast ICT itd.

Uručivanje Plakete MECO konferencije nobelovcu Danu Schetmanu od strane Prof. Stojanovića

Prof. dr Radovan Stojanović


TEMA BROJA KULTURAnaukama i filozofijom, što je tada bio speci-jalitet naše Gimnazije. Tu se završava faza mog beranskog školovanja.

Prirodan izbor su bile studije elektroteh-nike koje sam započeo na Univerzitetu „Veljko Vlahović“ u tadašnjem Titogradu, naravno, poslije odsluženog vojnog roka u Delnicama. Diplomirao sam 1990. godine kao drugi u klasi i zasnovao radni odnos na Katedri za elektroniku i električna mjerenja kao asistent pripravnik, a potom kao asist-ent. Na istom fakultetu sam magistrirao i biran u zvanje asistenta pripravnika i asis-tenta. Razvijena ljubav prema praktičnoj nauci opredijelila me je da diplomiram i magistriram kod prof. dr Zorana Mijano-vića, kojeg smatram, neka se drugi ne naljute, najboljim živim inženjerom Crne Gore. Stipendiju Vlade Grčke dobijam 1997. godine i upisujem doktorske studi-je na Univerzitetu u Patrasu, jednoj od najačih tehničkih škola u Grčkoj, gdje dok-toriram, 2001. kod prof. Georgiosa Pap-adopoulosa, briljantnog profesora koji se ranih 60-ih vratio u svoju domovinu sa čuvenog američkog MIT-a i napravio jednu od najjačih laboratorija za primjenjenu ele-ktroniku na Balkanu. Kasnije je sam izjavio, kada sam ga u znak zahvalnosti pozvao kao gostujućeg predavača u Crnoj Gori, da sam ja bio njegov najbolji doktorant koji je najbrže završio. Doduše, najbrže sam dok-torirao kod njega, ali bio sam i jedan od bol-jih, jer je taj profesor u svojoj karijeri izveo oko 30-tak doktoranata. Htio je po svaku cijenu da me zadrži, pa sam nastavio da ra-dim na Univerzitetu u Patrasu do 2003. go-dine, kada se konačno vraćam na UCG, gdje sam u medjuvremenu bio izabran u zvanje docenta . Možda ne bih prelomio da se vra-tim da nije bilo tadašnjeg rektora prof. Miša Obradovića, koji je tolerisao moje dugo odsustvo i eliminisao birokratske barijere povratka. Mnogo je mladih ljudi taj čovjek izškolovao vani i uspio da ih vrati, što je danas nemoguće.

Šta smatrate Vašim najvećim naučnim doprinosom?

Smatram svojim najvećim dostignućem predlaganje „LED-LED tehnike“, koju sam, eto više slučajno, predložio u oblasti sen-zorike, ali je kasnije na osnovu nje objavl-jeno čak pet američkih patenata od strane kompanija kakav je i sam Google i naprav-ljeno više proizvoda. Da ironija bude veća, ja tu tehniku nijesam patentirao, ali su oni veoma korektno naveli da je uvedena sa moje strane.

Tu je svakako MECO konferencija koju sam osnovao zajedno sa Lechom Jozwiakom i Dmitrijem Tarasovim, najindeksiranija Crnogorska naučna konferencija do sada, koja je ove godine imala za čast da ugos-ti drugog nobelovca u svojoj istoriji. To je jedina naša konferencija sa koje čuvena izdavačka kuća Elsevier objavljuje specijal-ni broj svoga časopisa sa SCI naučne liste. Tada mi obično dodje veliki broj naučnih prijatelja iz Evrope i svijeta i veoma sam ponosan da mogu da im vratim dio gosto-primstva i pokažem ljepote naše Crne Gore.

Interesantno je da pripadate malom broju profesora tehnike koji su pre-poznatljivi u društvenom životu, nara-vno kao pobornik demokratije, akadem-skih sloboda, slobode mišljenja ...

Nekako je za to kriva Beranska gimnazija i dobro filozofsko obrazovanje koje nam je podarila. Tu sam naučio „da i ono što je suprotno podjednako je tačno“, „da sve teče i da se sve mijenja“.... Kasnije sam to „posložio“ u Grčkoj, jer to je jedini narod koji sam sreo u svojim putešestvijima, sa osjećajem za iskonsku demokratiju. Tamo sam dodatno naučio podjednako cijeniti pragmatičnog Aristotela i prkosnog Dem-ostena.

Vrlo sam ponosan što sam bio jedan od stu-dentskih lidera u pisanju najslavnijih strani-ca crnogorskog studentskog pokreta, 1988. godine, prije pada Berlinskog zida. Začeli smo tada klicu demokratije u Crnoj Gori, i evropski kult, onako iskreno, ne znajući šta to znači i nosi, ali mladalački sa punim srcem i osjećajem za pravdu. Niko od tih momaka nije od toga profitirao, ostali su skromni porodični ljudi.

Jedan sam od prvih ko-direktora NATO projekata u CG , još od 2008. godine, kada je to bilo veoma hrabro i neizvjesno.

Nemam od tih aktivnosti nikakve koristi, niti želim, jednostavno to je bila moja obav-eza u jednom trenutku vremena.

Ono po čemu ste prepoznati je vaš omiljeni projekat MECO konferencija na

kojoj je gostovao jedan nobelovac. Re-cite nam nešto više o tome?

Da, već sam rekao MECO je moj omiljeni projekat. Sedmi MECO (Mediteranska kon-ferencija o ugrađenim kompjuterskim sis-temima) održana je ove godine u Budvi od 10. do 14. juna. Uvodno predavanje održao je Tim Hunt, nobelovac iz oblasti medicine za 2001. godinu. Tu su i ostali predavači po pozivu sa najjačih univerziteta, kao što su MIT, Harward, ETH Zurich, University of Bristol, Cornegie Mellon University, RWTH Aachen. Imali smo selektovanih preko 140 radova iz 35 zemalja širom svijeta. MECO ima preko 4000 citata u Google Scholary. Tim je drugi nobelovac koji nam je došao u goste. Prvi je bio Dan Shechtman iz oblas-ti hemije, prije dvije godine. Nije prvi put da dolaze nobelovci u Crnu Goru, ali je to iz oblasti prirodnih nauka ipak rijedak slučaj. Svakako, to nam je veliko priznanje za našu konferenciju i impuls da istrajemo.

Na kraju, šta biste imali da poručite za „ Novu Slobodu“?

Bio sam iskren. To govori koliko cijenim „Novu Slobodu“. Ovo je i suviše skromno u poredjenju sa poznatim ljudima Limske doline koji su pisali za nekadašnju Slobodu. Dodatno, i porodično imam obavezu kao vječiti Beranac. Moj bliski rodjak po ma-jčinoj strani, pokojni prof. Milorad Joksi-mović je živio za nju.

Razgovor vodio: mr. Amer Ramusović

Nedostaje znanje, ideja, preduzetništvo i energija

Berane je nekada bilo industrijski centar Sjevera. A sigurno i jedan od dva kul-turna centra Crne Gore. Imalo je specifičnu „dušu“ i „šmek“. To je jednostavno bio grad inteligencije. Aerodrom, Dom kulture, Bioskop, jaka Bolnica ... Neću biti neskroman, ali u vremenu koje sam opisivao bilo je „jače“ od Podgorice, koja mi je tada izgledala nekako vještačka, tj. socrealistična. Ono što je bilo

karakteristično za Berane bio je potpuni sklad, kako se to tada nazivalo, „naroda i na-rodnosti“.

Malo je šta od toga ostalo. Tranzicija je uništila grad moje mladosti. Nema industrije, nezaposlenost, sirotinja, ljudi odlaze, a naročito mladi. Partijska podijeljenost, pregla-savanje. Nekada sam ljut što je došlo višestranačje u moj rodni grad. Što je najgore, nedostaje znanje, ideje, preduzetništvo i energija. Mnogo je birokratije za malu lokalnu sredinu.

Ono za šta sam se ja zalagao jeste da Berane postane akademski grad. Grad sa najma-nje 2-3 visoke stručne škole. Ne fakulteti, ima ih svuda kao pečuraka. Kvalitetne stučne škole. Ako nema interesa moj univerzitet, onda se vrlo lako može naći ko hoće, makar bio i strani obrazovni partner. Grad privlačan za preduzetnike, sa smanjenim taksama i ostalim olakšicama. Sa tim se mijenja i drugo nabolje. Tu lokalna samouprava mora da odigra ključnu ulogu i mora imati neki plan razvoja, pa korak po korak. Tamo gdje su njene nadležnosti mora biti „maštovitija“. Kako mi se čini ide se na preživljavanje, što nije dobro.

Dušan Mašović moderni tradicionalist, kako bi rekao Lazar Trifunović, zauzima značajno mje-sto u heterogenoj sceni savremene likovne um-jetnosti Crne Gore.

Njegova duša prenosila je na slikarsko platno najčešće planinsko i livadsko cvijeće vasojevićkog kraja, Lim, brda Gornjeg Polimlja. Ponekad, na svojim slikama, prikazao bi i vasojevićke gorštake, ali i lica crnogorskih žena, majki.

Snažno je volio svoj zavičaj i do poslednjeg trena nastojao je da zavičaju ne ostane dužan. U poslednjim godinama života, iz sopstvenih sredstava, sagradio je galeriju u Treš-njevu, u kojoj je ostavio veliki dio svog slikarskog opusa. Cijeli život slikao je zavičaj. Gotovo najveći dio slika, osta-vio je zavičaju pored Lima.

Dušan Mašović rođen je 1921. godine, u Trešnjevu, kod An-drijevice. Osnovnu školu završio je u Zabrđu, višu realnu gimnaziju u Beranama, zbog izbijanja Drugog svjetskog rata prekinuo je studije medicine, a poslije rata završio pra-va, u Beogradu.

Učesnik je NOR-a od 1941. godine. Bio je zatvorenik Кola-šinskog zatvora, u istoj sobi s Mihailom Lalićem, i zaro-bljenik, do kapitulacije Italije 1943. godine, u blizini Peru-đe, u Italiji.

Radio je u Saveznom sekretarijatu za unutrašnje poslove – služba državne bezbjednosti, Vladi SFRJ, Predsjedništvu SFR Jugoslavije, a penzionisan kao direktor „Službenog li-sta SFR Jugoslavije”, u Beogradu.

Bio je u bezbjednosnoj pratnji predsjednika Tita, kada se sretao sa liderima nesvrstanih. Čak je na jednom putova-nju, kao zemljačku pomoć, držao rasvjetu čuvenom snima-telju Stevanu Labudoviću.

Slikarstvo je učio od Svetolika Lukića, Aleksandra Toma-ševića, Miloša Bajića. Bio je član Likovne grupe „13. maj” u Beogradu, kao i član ULUS-a, od 1968. godine (predsjednik ULUS-a je tada bio Zuko Džumhur).

Na jubilarnoj izložbi likovnih radova pripadnika organa Službe državne bezbednosti SFRJ 1964. godine dobio je Srebrnu plaketu, a povodom tridesetogodišnjice rada ULUS-a – Plaketu ULUS-a. Dobio je i nekoliko nagrada na kolektivnim izložbama, ali i Nagradu oslobođenja Andrije-vice „17. jul“, za doprinos u oblasti likovne umjetnosti za 2001. godinu.

Samostalno je izlagao u Beranama i Andrijevici 1985, u Кo-lašinu 1986, Novom Beogradu 1987, i u Herceg-Novom 1995. godine (ovu i izložbu u Beranama otvorio je Mihailo Lalić). Pored slikanja, bavio se i ilustrovanjem knjiga.

Njegova energija u likovnosti dosegla je ljepotu u punom smislu kada je otišao u penziju, i kada je slikao u svojim ate-ljeima u Beogradu i Herceg Novom. Činio je to sa najvećom pažnjom i ljubavlju, satima, danima. U njegovim ateljeima, zračili su Vasojevići, Berane, Andrijevica, Trešnjevo i Lim, kao najljepši zraci sunca. Njegovi ateljei bili su, zapravo, le-gati vasojevićkih pejzaža i gorštaka Gornjeg Polimlja.

Autor ovih redova fotografisao je oko 3000 njegovih rado-va. A bio je darežljiv, prijatelje je za novogodišnje praznike uvijek iznenađivao svojom minijaturom, najčešće cvije-ćem, pa se tako njegova slikarska produkcija i ne može prebrojati.

Кnjiževnik Dobrašin Jelić više godina priprema objavljiva-nje monografije: Dušan Mašović, slikar.

Ovo je sjećanje na divnog čovjeka i velikog slikara.

Marko Jelić

SLIKARSTVO DUŠANA MAŠOVIĆA

Čovjek koji je volio Lim

Nedavno, napustio nas je Dušan Mašović (1921–2017), veliki slikar i stamen čovjek. Uz Jovana Zonjića, Mila Stojkovića, Vladislava Mili-ćevića, Vuka i Vučka Mirčića, Dragiše Marsenića Marsa, najznačajniji je vasojevićki slikar.


RETROVIZOR RETROVIZOR

BERANSKI MEMENTO:

PRVI BERANSKI TAMBURAŠKI

ORKESTAR

Uskoro će se navršiti sto godina od formiranja prvog tambu-raškog orkestra u Beranama. Osnovao ga je povlašćeni knji-žar MILUTIN LABUDOVIĆ u okviru Društva trezvene mladeži pod nazivom TAMBURAŠKI ORKESTAR TREZVENE MLADEŽI.

Na fotografiji staroj skoro čitav jedan vijek snimljenoj na Đurđev-danskom uranku 6. maja 1921. kod Manstira Đurđevi stupovi, s’ li-jeva na desno sviraju: STEVAN NEDELJKOVIĆ, MILUTIN LABUDOVIĆ, JOSO LONČAREVIĆ, SPASO DIMIĆ i GOŠA PIPER. Najatraktivniji i Berancima najsimpatičniji od svih bio je Joso Lončarević sa svojim ogromnim kontarabasom kome je od milošte dao ime Debele Berta.

VRIJEME I LJUDI:

MILOŠ CVETKOVIĆ (1936 - 2002)

Prvi bojadžija i vlasnik prve hemijske čistionice u Ivangradu bio je MILOŠ CVETKOVIĆ. Po dolasku iz Leskovca 1962. godine, sa suprugom Ružom i djecom nastanio se iza nekadašnje „Husove gvož-đare“ u kući Božovića u čijem je prizemlju i otvorio

prvu ivangradsku bojadžijsku radnju. Sredinom šezdese-tih kupio je plac i sagradio svoju kuću u kojoj je otvorio prvu ivangradsku, ali i jednu od prvih u Crnoj Gori, savre-meno opremljenu radnju za hemijsko čišćenje i bojenje.

Tradiciju ivangradskih prvjenaca nastavili su i njegovi si-novi Zoran i Dragan - Dace koji su, sa pojavom novih tren-dova u ugostiteljstvu, početkom osamdesetih godina u prizemlju nove kuće otvorili jedan od prvih ivangradskih kafića i jedini od njih koji već 36 godina uspješno odolijeva konkurenciji i vremenu, među Berancima i danas standar-dno popularni kafe bar „Video“.

Prvi tamburaški orkestar

Subota u Ivangradu 1965.

Miljan Miljanić u Beranama na proslavi 75. godina beranskog fudbala 1995.

Miloš Cvetković

VRIJEME I LJUDI:

DR DRAGOMIR - DAŠO (NIKOLE) NEDELJKOVIĆ (1924 - 1988)

Kad je prvi saveznički avion sletio na Ovsine Dašo Nedeljković bio je gimnazijalac. Iskoristio je priliku i ispunio sebi želju da to ovje-kovječi. Nakon rata i studija, kao ljekar opšte prakse i specijalista pneumoftiziolog u Ivangradu i Rožajama, svojim radom i huma-

nošću sebe je OČOVJEKOVJEČIO.

BERANSKI MEMENTO:

PRVI BICIKLISTIČKI

KLUB U BERANAMA

Od pojave prvog bicikla u Beranama početkom dvade-setog vijeka pa sve do završetka Drugog svjetskog rata biciklizam ovdje nije bio tretiran kao sportska disciplina. Prvi Biciklistički klub u formi organizovanog sportskog

društva u Beranama osnovan je tek 1948. i ove, jubilarne beran-ske biciklističke godine navršava se sedam decenija od njegovog osnivanja.

Predsjednik Finske Urho Kekkonen u posjeti Ivangradu 1963.

Transport balvana Limom 20. septembra 1958.

Uređuje: Ado Softić


BERANSKI MEMENTO

Kultura sjećanja je armatura u te-meljima veličanstvene građevine zvane Opšta kultura bez koje bi se ona vrlo brzo urušila. Neke stvari o ovom gradu nemamo pravo da

zaboravljamo jer zaboravom urušavamo same temelje njegove kulture koja ga čini gradom, čime pravimo neoprostiv grijeh i zločin prema njemu i prema ljudima koji su pronosili njegovu slavu, zločin prema nama samima i, što je najtragičnije, prema potomcima koji, nažalost, neće imati čega da se sjećaju i čime da se ponose.

Ovih dana navršilo se 70 godina od osniva-nja Kulturno-umjetničkog društva „Dušan

Bošković“, lučonoše ivangradske kulture, kulturnog jezgra, rasadnika i avangarde ne samo Ivangrada i Crne Gore, već i čita-vog regiona. Možda i najznačajniji jubilej iz oblasti kulture ovoga grada prošao je pot-puno nezapaženo. Kulturne institucije Be-rana su ga prespavale. Niko ga se nije sjetio niti uopšte registrovao, još manje obilježio. A i ko bi i zašto danas to uradio bez po-zamašnog granta IPA fondova, dnevnica i provizije profesionalnim vodičima kroz donatorske lavirinte, i to još mimo izborne kampanje i bez direktive partijskih apa-ratčika zaduženih za promociju stranačkih, nacionalnih i, naravno, sopstvenih interesa

i interesa istaknutih članova svoje uže i šire familije?

Prije punih 70 godina grupa entuzijasta nadovezala se na ratom pokidanu dugu kulturnu tradiciju Berana i svoj mladalački zanos, individualizam i kreativnost udružila u Sindikalno kulturno umjetničko društvo koje su nazvali imenom svoga poginulog druga, revolucionara Dušana Boškovića. Kulturne slobode i potrebe građana navi-knutih na njihovo redovno konzumiranje od početka XX vijeka ponovo je inicirao 1943. godine u tek oslobođenim Beranama Ilija Ika Dimić, pa je nepunih pet godina na-kon toga grad i zvanično dobio instituciju

oko koje su se okupljali građani svih gene-racija željni kulturne emancipacije.

Društvo je formirano krajem aprila 1948. i njegov prvi pretsjednik bio je Marko Zeče-vić koji je vrlo brzo to mjestu prepustio Mi-leti Radeviću. U okviru Društva formiran je folklor, dramska i muzička sekcija. Dramsku sekciju vodio je Čedo Dragović, pozorišna legenda i čovjek čije bi ime ovdje moralo da se izgovara stojeći, dok je Muzičku sek-ciju preuzeo Srbo Veličković i odmah po nabavci instrumenata u okviru nje formirao bleh orkestar koji je pratio sve veće grad-ske i republičke manifestacije, i uličnom svirkom budio Berance svakog Prvog maja u šest ujutru. Poseban kuriozitet vezan za ovo Društvo je činjenica da je odmah na-kon formiranja bleh orkestra KUD Dušan Bošković osnovalo prvi džez orkestar u Cr-noj Gori kad ga ni Tivat, Kotor i ostali pri-morski gradovi nisu imali, kao ni mnogi veći gradovi regiona. Vodio ga je Srbo Veličković a kroz njega su prošle na desetine Ivangra-đana, ljubitelja džeza, muzičkog pravca koji se svega tridesetak godina ranije prvi put pojavio na tlu Evrope. Nije zgoreg prisjetiti se ovom prilikom nekih od njih. Bili su to: Čedo Dragović, Mišo Lekić, Mileta Radević, Bećo Mandžukić, Vlasto Gerić, Sveto Lazare-vić, Slavko Šoškić, Kemo Osmanović, Vesko Bogavac, Dujo Veljić, Golub Bojović, Joja Kastratović, Mujo Zečević, Čedo Novović, Srejo Zečević, Jovo Nedeljković, Malić Adro-vić, Milo Ristić i mnogi drugi.

Prostorije KUD-a Dušan Bošković nalazile su se u centru Ivangrada, pored stare zgra-de Pošte, na mjestu današnje Penzionerske kafane, u maloj kamenoj zgradi šindrači po-znatijoj pod imenom “Grozdovača” koje je, kao italijanski zatvor, dobila po imenu ne-kadašnje vlasnice kuće Grozde Mimović, a pozorišne predstave i koncerti održavali su se u zgradi Doma trezvenosti.

Kao i orkestar, Amatersko pozorište pod rukovodstvom Čeda Dragovića nizalo je uspjeh za uspjehom i osvajalo brojne na-grade i priznanja na festivalima od Skoplja do Hvara izvodeći čak i do sedam premijera godišnje. Ovo je prilika da se pomenu i ime-na nekih od brojne glumačke ekipe Dram-ske sekcije KUD-a: Čedo Dragović, Đoko Popović, Uglješa Čukić, Milka Raičević, Na-zif Lucević, Bećo Mandžukić, Komnen Vuja-dinović, Olivera Simović-Rakočević, Vlado Rakočević i njegova braća, Olga Radonjić, Jovo Dašić, Ljuba Milović, Branko Božo-vić, Nada Nešković, Blago Vasiljević, Zora Šćepanović, Desa Tmušić, Slavka Rmuš, Mano Veljić, Đoko Šćekić, Nata Jojić, Zeno Pačariz, Vekica Đolević, Banjo Šoć, Živko Vešović, Ljubinka Milikić, Bilja Dabetić, Ve-rica Golubović, Ruža Mesar, Nata Ojdanić, Buća Garčević, Ljubo Krivčević, Šabo Man-džukić, Rada Bogojević, Drago Lončarević i mnogi drugi iza scene među kojima prije svih moram pomenuti scenografa, slikara profesora Alja Smailagića, majstora scene Osmana Rugovca, i majstora svjetla Dušana Cara Đolevića, te umjetničkog rukovodioca Društva profesora Rajka Bogojevića, kao i režisera i glumca Milovana Miša Koraća koji je sedamdesetih godina oživio i ponovo podigao na noge uspavanu ivangradsku

pozorišnu scenu. U okviru pozorišne sekcije KUD-a profesor Dujo Veljić formirao je već pedesetih godina Kamerni orkestar koji je pratio predstave dajući im toplinu i drama-tiku muzičkim efektima - uživo. Folklornu sekciju vodili su Pero Barjaktarović, Nikica Vujadinović i Minjo Sekulović, a horove profesori Niže muzičke škole u Ivangradu: Nena Bošković, Jojo Joksimović, Golub Bo-jović i ostali.

Izgradnjom nove zgrade Doma kulture (1960) i uključivanjem Međurepubličke za-jednice za kulturu sa sjedištem u Pljevljima koju je vodio legendarni Kemo Šećerkadić a čiji je predsjednik Skupštine bio akademik Ćamil Sijarić, proširila se kulturna ponuda u Ivangradu pozorišnim predstavama, kon-certima i nastupima najvećih pozorišnih, filmskih, muzičkih, književnih, slikarskih i folklornih imena SFRJ i Evrope, a Ivangra-đanima se pružila mogućnost da svoj rad predstave i publici 22 opštine na tromeđi Socijalističkih Republika Srbije, Bosne i Her-cegovine i Crne Gore i učestvuju na njiho-vim smotrama i festivalima. Bilo bi preskro-mno da u ovom podsjećanju, samo zbog činjenice da se radi o mome ocu, ne po-menem i jednog od prvih potpredsjednika KUD-a Dušan Bošković i dugogodišnjeg direktora Doma kulture i Centra za kulturu Safeta Safa Softića koji je svojim entuzijaz-mom ostavio neizbrisiv trag u kulturnom životu Ivangrada.

Desetogodišnjica osnivanja KUD-a Du-šan Bošković obilježena je aprila 1958. a 25 godina rada Društvo je obilježilo dese-todnevnom manifestacijom od 22. aprila do 2. maja 1973. u okviru koje su održani koncerti, izložbe, pozorišne predstave „Bašta sljezove boje“ i „Fistikovi šejtanlu-ci“, koncert Folklornog ansambla „Šoto“ iz Prištine, književne večeri „Četvrtkom u 18“, serije filmova... a Organizacioni odbor na čelu sa tadašnjim predsjednikom Društva Bećom Mandžukićem, prije Svečane akade-mije posjetio je porodicu pokojnog Dušana Boškovića u porodičnoj kući Boškovića u današnjoj Teramskoj ulici.

Uvođenjem interesa kao osnovnog para-metra i u oblast kulture, te gašenjem en-tuzijazma, početkom osamdesetih krenulo je gašenje i ovog kultnog ivangradskog Društva. Grad koji je još prije skoro jednog vijeka imao tri tamburaška i bleh orkestra, muzičku školu, prvi džez orkestar u Crnoj Gori i regionu, kamerni orkestar, horove, festivale „Prvi glas Polimlja“ i „Mikrofon je Vaš“, bioskope, jednu od prvih pozornica sa muzičkom jamom u Crnoj Gori, amatersko pozorište regionalnih razmjera, ništa manje poznati likovni klub, književne večeri sva-kog četvrtka u 18, reprezentativni folklorni ansambl, domove kulture i biblioteke u sva-kom selu, slikare, vajare, pozorišne, filmske, muzičke, književne i pjesničke veličine i ma-nifestacije od kojih zastaje dah, danas ima partijsko-plemensko-grantovsku simulaci-ju kulturnog života i kulturno životarenje od koga nastaje zadah. I, naravno, vještu i dobro plaćenu propagandnu mašineri-ju koja taj zadah na volšeban način svake četvrte godine inauguriše u Potemkinovu kulturnu parfimeriju globalnih razmjera.

A i šta će kome danas knjiga, pjesma, slika, simfonija ili stih kad svega toga u neograni-čenim količinama imamo u mobilnom tele-fonu, dok u stabilnom kulturnom poniranju imamo svoju omiljenu kafanu, partiju i po-litičkog vođu za koje bi u svako doba stavili glavu u torbu i ruku u džep? Naročito tuđi, što takođe važi i za glavu.

Grantohleplje je do nogu potuklo i potpu-no iskorijenilo entuzijazam pa smo zato da-nas, nažalost, tu gdje jesmo, na kulturnom i moralnom nivou prvobitne zajednice. I dok kulturni poslenici zaboravljaju ovakve da-tume a nadležni posrednici već pri samom pomenu bilo kakve manifestacije prevas-hodno zahtijevaju odgovor na najznačaj-nije pitanje današnjice: „A gdje sam tu ja?“, kao odgovor, samo po sebi nameće se još jedno, mnogo važnije: „A gdje smo tu MI?“

Adem Ado SoftićBerane, 29. April 2018.

BERANSKI MEMENTO

Sedamdeset godina od osnivanja KUD-a “Dušan Bošković”

Odbor za proslavu 25 godina od osnivanja KUD-a “Dušan Bošković” u posjeti njegovoj porodici ispred kuće Boškovića u Teramskoj, aprila 1973. godine Dušan Bošković

Orkestar KUD-a “Dušan Bošković” ispred kuće Grozde Mimović, tzv. “Grozdovače” u kojoj se od samog osnivanja nalazilo sjedište Društva


PODSJEĆANJE PODSJEĆANJE

U SUSRET 150-GODIŠNJICE POSTOJANJA OSNOVNOG ŠKOLSTVA U BERANAMA (1869-2019)

Varoška osnovna škola

Prva učiteljica beranske Osnovne škole bila je Darinka Živanović Čukić- baba čuvene filmske i pozorišne dive Vere Čukić- Mihić, a prvi diplomira-ni učitelj Milan Maksima Popović, koji je stradao u Sloveniji 1945. godine.

Razvoj osnovnog školstva u Berana-ma datira dvadeset godina docnije po formiranju varoškog naselja. Najstarija četvororazredna „Iptidajija“ otvorena je najprije u Haremima a potom u va-

roši za potrebe obrazovanja turske i musliman-ske djece, a pohađala su je i pravoslavna djece trgovaca i zanatlija. Zapisi hroničara iz 1890. godine pominju početak rada „Ruždije“, rang osmogodišnje škole, u dvije zgrade namijenje-ne školstvu podignute na lokalitetu današnje Gimnazije.

Sa dolaskom pravoslavnog življa u Berane i nji-hovog stalnog uvećavanja nastala je potreba za formiranjem i podizanjem svetovne pravoslav-ne škole u varoši, čija izgradnja je započela apri-la 1882. dobrovolnim prilozima njenih doselje-nika kao i pomoći iz ostalih krajeva Crne Gore i Hercegovine. Škola je sagrađena i počela sa ra-dom sedam godina kasnije, a nalazila se u blizi-ni turskih škola. Bila je to prostrana dvospratna građevina sa velikim školskim dvorištem. Osim ove, korišćena je i jedna manja kuća koja je ka-snije postala vlasništvo porodice popa Dragi-še Popovića. Neposredno pred Prvi balkanski rat 1912. godine, Turci su zapalili veću zgradu škole, dok je manja preživjela burnu istoriju i konačno porušena prilikom renoviranja gimna-zije sa okolinom.

Prve školske 1889/1890. godine, koja se smatra početkom rada varoške svetovne srpske škole, postojala su tri razreda sa dvadesetak učeni-ka među kojima i četiri učenice. Prvi učitelj je bio Sava Lazović iz Beograda, svršeni učenik

tamošnje učiteljske škole bez položenog ispita zrelosti, kojeg je naredne godine zamijenio Dolačanin Miljan Veljić, sa sve-ga dva razreda osnovne škole, inače prvi učitelj iz Berana u ovoj ustanovi sve do školske 1898/1900. godine. Tada za učitelja i upravitelja dolazi Milan popa Maksima Popović sa potpuno završenom Bogoslov-sko-učiteljskom školom u Prizrenu, koji će ovu dužnost vršiti neprekidno do penzio-nisanja, juna 1936. godine. Među brojnim učiteljima/cama ne treba zaboraviti jednu od prvih učenica kasnije i prvu beransku učiteljicu Darinku Živanović udatu Čukić.

Interesantni su podaci i o finansiranju škole. Na početku rada izdržavana je od strane roditelja đaka, tokom 1894-1897. od stra-ne Raško-prizrenske eparhije, da bi 1897. godine školu preuzela Knjaževina Crna Gora.

Svetovna osnovna škola u Haremima, pred-građu Berana, poznatija kao „Osnovna škola sa desne obale Lima“ počela je sa radom školske 1913/14. godine i u potpunosti zamijenila raniji Mejtep u čijim je prostori-jama nastavila rad. Njen prvi učitelj bio je Đukan Labudović, a kao ostali nastavnici pominju se Bisenija Vukanić, Toma Joksi-mović, Bogdan Obradović, Avram Čukić, Miloš Nedić, Petar Radunović, Novak i Marko Josimović i Vukajlo-Kajo Babović.

Tokom međuratnog perioda, usljed po-manjkanja školskog prostora korišćena je kuća u glavnoj ulici, iznad česama (današ-njoj lokaciji Suda) čije gornje dvije prostori-je su korišćene za učionice, dok se u prize-mlju nalazila kafana koju su učitelji koristili za kancelarijske potrebe.

Novo zdanje moderne, planski građene škole, podignuto je 1923. godine na loka-ciji današnjeg „Stadiona malih sportova“ u kojoj je do 1929. bila smještena Učiteljska

škola. Zgrada je korišćena do oktobra 1943. kada su je, zajedno sa ostalim javnim objek-tima u varoši, spalili Njemci.

Tekst i foto: Zoran Zečević

Učitelji beranske Osnovne škole

Tokom prvih sto dvadeset i devet godina postojanja beranske Osnovne škole „Varoši Berana“ u koju su uračunati učitelji/ce Osnovne škole „Sa desne oba-le Lima“ iz Harema, radila su ukupno 64 prosvjetna radnika od kojih 48 učitelja

i vjeroučitelja i 16 učiteljica.

Adžić Halit-vjeroučitelj, Arsenijević Mileva, Arsenijević Miličko, Babović Radi-sav-vjeroučitelj, Babović Vukajlo-Kajo, Bakić M. Miloš, Bojičić Đorđije, Bojović Jeremija, Bojović Milun, Cemović Milan, Cemović Milivoje, Cemović Milonja, Čukić Avram, Čukić Darinka, Čukić Ivan, Ćatović Iljaz-vjeroučitelj, Dabetić Mi-lutin, Dabetić Miraš, Dević Vukajlo, Dobrašinović Vidak, Dragović Novica, Drešević Melila-Malića-vjeroučiteljica, Đurašković Jelena, Grubović Milosav, Ivanović Darinka, Jočić Miraš-upravitelj, Joksimović Marko, Joksimović Novak, Joksimović Toma, Jovanović/Krstić Nadežda, Labudović Đukan, Lazović Sava, Lekić Milo-upravitelj, Lekić Pavić, Leposavić Ivan, Marsenić Miloš, Milićević Anka, Nedić Hrisanta, Nedić Ljubomir-školski nadzornik, Nedić Miloš, Nerado-vić Aleksandar, Obradović Bogdan, Popović Jelena, Popović Luka, Popović M. Milan-upravitelj, Popović Zagorka, Radović Vojin-vjeroučitelj, Radunović Petar, Raičević Malvina, Ralević Miloš, Ramusović Afis-vjeroučitelj, Saičić Anđa, Simić Filipina, Softić Rašid-vjeroučitelj, Šarović Stanica, Tomašević Radomir, Veljić Mi-ljan, Vešović Irina, Vukanić Bisenija, Zečević Danojla, Zečević Ljubomir, Zejni-lović Ibrahim-vjeroučitelj, Zejnilović Mustafa-vjeroučitelj.

»Zgrada srpske Osnovne škole, oko 1909. Foto Arhiv Jugoslavije.

Đaci Varoške OŠ školske 1903-1904. sa upraviteljem, Foto arhiva: Polimski muzej Berane


Obraćanjem čelnika lokalne uprave i prigodnim kultur-no-umjetničkim programom, u Petnjici je obilježeno pet godi-na od obnavljanja statusa opšti-

ne. Ističući da se obilježava značajan datum za stanovnike Bihora, Mehmed Adrović - predsjednik Skupštine opštine (SO), ka-zao je da je vraćanje statusa opštine ovom području mnogo značilo.

„Mi se ponosimo ostvarenim rezultati-ma koje smo postigli uz iskrenu podršku Vlade Crne Gore, naše dijaspore i stra-nih i domaćih razvojnih agencija. Ovaj uspjeh predstavlja uspjeh svih nas i tako ga i doživljavamo. Želimo da svi zajed-no doprinesemo da naša sredina bude razvijena i da se u njoj može pristojno živjeti”, istakao je, između ostalog, Adro-vić, dok je Muslija Kalić - potpredsjednik Opštine, obraćajući se u ime Odbora za vra-ćanje statusa opštine, podsjetio na pređeni put kako bi Petnjica povratila status koji je izgubila 1957. godine.

„Sve partijske razlike ostavljene su po strani, a svi smo krenuli putem koji nas je vodio do zajedničkog cilja. Cilj je bio vraćanje statusa opštini Petnjica“, kazao je Kalić i dodao „da je Odbor pokazao je-dinstvo, slogu, mudrost, upornost i od-lučnost”, naglasio je Kalić.

On je kazao da su argumenti članova Od-bora nailazili na razumijevanje kod zvanič-nika, te da je Odbor vodio računa da ne po-vuče ni jedan pogrešan potez.

„Na sjednici Odbora održanoj 13.11.2011. godine donijeli smo jed-noglasnu Odluku kojom ovlašćujemo poslanike Rifata Rastodera, Draga Čan-trića i Fahrudina Hadrovića da u ime gra-đana područja Petnjice mogu pokrenuti Inicijativu za vraćanje statusa opštine Petnjica. Na osnovu Odluke, 28. decem-bra oni su podnijeli Skupštini CG Predlog Zakona o izmjenama i dopunama Zako-na o teritorijalnoj organizaciji CG, sa Stu-dijom opravdanosti osnivanja opštine Petnjica, a odbornici u SO Berane sa po-dručja Petnjice dr Erol Muratović, Hazbo Ćeman, Izet Škrijelj i Muslija Kalić, upu-tili su Predlog Odluke o raspisivanju opštinskog referenduma. SO Berane je na osnovu Predloga donijela Odluku o raspisivanju opštinskog Konsultativ-nog referenduma o osnivanju opštine Petnjica, za četvrti avgust 2012.g. Na referendumu, od ukupno izašlih 4.674 glasača, “ZA” vraćanje statusa opštine je bilo 4.642, “PROTIV” 9 i 23 “NEVAŽEĆA” glasa. Dugotrajan i mukotrpan proces je završen 28. maja 2013. godine, kada je Skupština Crne Gore usvojila Izmjene i dopune Zakona o teritorijalnoj organi-zaciji po kojima Petnjica postaje opšti-na”, podsjetio je Kalić.

Prema riječima Samira Agovića - predsjed-nika Opštine, Petnjica i Petnjičani treba da uvažavaju zaslužne ljude, pojedince i insti-tucije koji su pomogli u tom procesu.

„Danas je sa nama i bivši predsjednik opštine Berane, Vuka Golubović, koji je

PODSJEĆANJE JUBILEJ

Prvi učitelj beranske Osnovne škole, sa završenom potpunom učiteljskom školom, je Milan Popović. Bio je upravitelj, školski nadzornik u dva mandata, nacionalni radnik, ratnik četiri rata, poslanik Podgoričke skupštine, delegat i

zapisničar Sreske narodne skupštine jula 1914. godine, odbornik Odbora oslobo-đenja, narodni tribun, građanski političar-prvak Demokratske stranke, honorarni učitelj na radu u Gimnaziji i Učiteljskoj školi.

Milan Maksima Popović je rođen 25. maja 1878. godine u Lušcu kod Berana, od oca sveštenika Maksima Popovića i majke Divne Nikoletić. Osnovnu školu poha-đao je kod manastira Đurđevi Stupovi, XXI kolo Bogoslovsko-učiteljske škole završio školske 1897/98. u Prizrenu, sa odličnim uspjehom. Prosvjetnu službu započeo je 1. septembra 1898. kao učitelj i upravitelj Osnovne škole u Beranama na dužnosti koju je obavljao sve do penzionisanja 8. juna 1937. godine.

Zbog nacionalno-oslobodilačkog rada hapšen je i zatvaran u sjeničkom zatvoru pri-je balkanskih ratova. Učesnik je ratova od 1912-1918. Početkom Prvog balkanskog rata imenovan je za člana Vojnog suda a po oslobođenju Berana za člana Oblasnog suda.

Prvi svjetski rat proveo je u internaciji, u logoru Nađmeđeru. Tokom međuratnog perioda obavljao je brojne funkcije: prvi načelnik Beranskog sreza (1918); posla-nik Velike narodne skupštine u Podgorici (1918) i član delegacije koja je regentu Aleksandru uručila Rezoluciju o ujedinjenju; odbornik Opštine. Ustaničkih dana jula 1941. biran je za delegata i zapisničara Sreske narodne skupštine i odbornika Odbora oslobođenja.

Za nacionalno-prosvjetiteljski rad odlikovan je: Ordenom petog stepena Кnjaza Da-nila Prvog (1907), Ordenom Sv. Save petog reda (1923), Ordenom Sv. Save četvrtog reda (1928. i 1940), Spomenicom za rat 1914-18. (1925), Spomenicom za ratove 1912-13. (1927), Ordenom Jugoslovenske krune petog stepena (1932).

Кao eksponiran monarhista-nacionalista interniran je maja 1943. u Italiju, a po ka-pitulaciji deportovan u Njemačku. Nakon povratka iz ropstva ponovo se priključio četničkim jedinicama. U odstupnici, zarobljen je od strane pripadnika Jugosloven-ske armije (JA) i strijeljan na Pohorju kod Maribora u Sloveniji, maja 1945. godine.

Prva učiteljica: Darinka D. Čukić

Darinka D. Živanović, udata Čukić, (Berane 1885 - Beograd 1969), prva je učiteljica beranske osnovne škole. Tri prva razreda pohađala je u Be-ranama (1893-1896) kod učitelja Miljana Veljića, četvrti kod Manastira

Đurđevi Stupovi (1897), četiri razreda Niže gimnazije u Skoplju, peti i šesti u Solunu, sedmi razred Učiteljske škole u Skoplju 1903/1904. godine.

Tokom prosvjetne karijere službovala je u Beranama, Gornjim selima-Lubnice, Donjoj Ržanici, Podgorici, a nakon Prvog balkanskog rata u Donjoj Ržanici, Peći, Beranama, Đurđevim Stupovima. Nastavila je rad kao učiteljica u Berana-ma 1919. do penzionisanja 1921. godine nakon čega se preselila u Beograd. Bila je udata za učitelja Ivana Čukića iz Donje Ržanice.

Darinka je baba eminentne filmske i pozorišne dive Vere Čukić-Mihić koja je ustupila fotografiju sa podacima autoru teksta na čemu joj se svesrdno zahva-ljujemo.

Prvi diplomirani učitelj: Popović Maksima MILAN (1878-1945)

Darinka Čukić, rođena Živanović (1885-1969) prva učiteljica u Beranama,

Foto arhiva Vere Čukić-Mihić iz Beograda

Upravitelj Beranske OŠ Milan popa Maksima

Popovića, oko 1910. godine.

ODRŽANOM AKADEMIJOM OBILJEŽENA PETOGODIŠNJICA OBNAVLJANJA STATUSA OPŠTINE PETNJICA

Status opštine predstavljao korak ka ekonomskom oporavku, a ne romantičarsku ideju

Upriličenom svečanom akademijom i obraćanjem zva-ničnika te opštine, obilježena je peta godišnjica obnav-ljanja statusa opštine Petnjica. Akademiji su prisustvovali predstavnici državnih institucija, bivši i sadašnji poslanici, predstavnici više crnogorskih opština. Kako se čulo u obra-ćanjima govornika, poslije pet godina funkcionisanja kao opština, pokazalo se da to nije bila romantičarska ideja, već „da je Petnjica, danas, uspješna priča”.

»Foto: Ado Softić


Prava je rijetkost među istaknutim sportistima, a pogotovu onima iz borilačkih vještina kao što su boks i kik boks, sresti nekog poput Be-ranca, Veselina Veska Čejovića,

čovjeka u kojem su spojeni odlično znanje, fakultetska diploma i vrhunski sportski re-zultati. Zapravo, kada je Vesko Čejović za-počinjao školovanje sve je nagovještavalo da će od početka do kraja školovanja biti posvećen samo sticanju znanja u nauci. Osnovnu školu „Vuk Karadžić“ završio je sa peticama bez ijedne četvorke, a sa istim uspjehom i Gimnaziju „Panto Mališić“ gdje je uz to bio i ubjedljivo najbolji ma-tematičar u svojoj generaciji. Kao takav upisao je jedan od najtežih fakulteta, Elek-trotehniku u Podgorici gdje je, takođe, bio jedan od najboljih studenta. Od čovjeka takvih preokupacija i opredjeljenja u no-ramalnim okolnostima se i ne očekuje ni-šta manje. Završiti elektrotehniku, u onom vremenu, u Podgorici, zaista nije bilo lako. A on je to uspio, što je bez sumnje, ravno podvigu, pogotovo kada se ima na umu da je svrstavan među bolje u svojoj generaciji. Međutim, Veselin Vesko Čejović je uporedo sa tim ostvario i vrhunske rezultate i to u jednom od najtežih sportova - kik boksu,

i to ne samo na crnogorskoj i jugosloven-skoj, nego i na evropskoj i svjetskoj sceni.

Prvi sportski učitelj - Ljubisav Baćo Milović

Berane je oduvijek bio i ostao grad spor-tista i to u skoro svim oblastima, pa i u naj-težim-borilačkim vještinama. U toj oblasti, naročito u boksu i karateu, ovaj grad je imao, a i danas ima sportiste koji su ostvari-vali velike rezulate na borilištima širom Ju-goslavije. Međutim, samo su karatisti Ra-doslav Rajo Cemović (utemeljivač ovog sporta u gradu na Limu) i Vesko Mićović, bokser Vukašin Dobrašinović i kik bokseri Radomir Rajo Božović i Veselin Vesko Če-jović, uključujući i karatiskinju Mladenku Bogavac, osvajali medalje na balkanskim, evropskim pa i svjetskim prvenstvima. Ime Veselina Veska Čejovića je i u ovako jakoj konkurenciji, među najzaslužnijima.

Čejović je svoju sportsku karijeru započeo rano, u svojoj petnaestoj godini života, kada je kod legendarnog beranskog bok-serskog trenera Ljubisava Baća Milovića počeo da trenira boks u BK „Ivangrad“. Kao takmičar učestvuje u uvodnim borbama

na ligaškim takmičenjima BK „Ivangrad“ i na juniorskim takmičenjima. Sa seda-mnaest godina zabilježio je prvi značajniji takmičarski uspjeh kada je 1981. godine, na Juniorskom prvenstvu Crne Gore u tadašnjem Titogradu, postao omladinski prvak u velter kategoriji. Sljedeće 1982. godine osvojio je drugo mjesto na Junior-skom prvenstvu Crne Gore u kategoriji do 71 kilogram. Zbog nastavka školovanja na Elektritehničkom fakultetu, Čejović napu-šta Berane i seli se u Podgoricu gdje se više posvetio učenju nego treninzima, iako ih nije u potpunosti zapostavljao. Tako je bilo sve dok nije apslorvirao, kada je odlučio da malo prolongira sticanje diplome da bi na-doknadio ono što je dijelom bio zaposta-vio kada je u pitanju sport. Na sreću, i ovaj potez mu se, bar kada je riječ o sportskim rezultatima, posrećio.

Prvo je u sezoni 1988/89. boksovao kao takmičar BK „Berane“, koji se te godine ta-kmičio u drugoj ligi, gdje je imao nekoliko veoma značajnih borbi u poluteškoj kate-goriji sa poznatim bokserskim imenima toga vremena. Nakon završetka te sezone Čejović definitivno prelazi u kik boks iako je u tom periodu povremeno nastupao i na

JUBILEJ SPORTdao nemjerljiv doprinos za vraćanje sta-tusa opštini Petnjica. Takođe mi je drago što su danas sa nama i naši intelektualci, kao i onda kada je bilo najteže. Dakle, i akademska zajednica, nevladin sektor i dijaspora, svi su danas ovdje i svi smo ponovo zajedno, ali nijesmo na početku posla već smo u trenutku kada slavimo i kada želimo da damo doprinos afirmaci-ji zajedništva, sloge i dobročiniteljstva. Petnjica je danas uspješna priča”, istakao je Agović, dodajući da nije bilo lako krenuti i realizovati viziju kako dalje.

„Činjenica je da je 28. maja demokratska i evropska Crna Gora iskoračila i time pokazala da zaista želi da bude i demo-kratska i da poštuje standarde i da, prije svega, poštuje plebiscitno izjašnjavanje građana Petnjice. Ono što je najvažnije, nijesmo dozvolili da ovo bude, prije sve-ga nacionalno-romantičarski poduhvat. Ovo je bio poduhvat za ekonomski oporavak ovoga kraja, za prosperitet i sveukupni razvoj. Danas smo svjedoci da ovo nije ona ista Petnjica. Mnogo je promijenjena u svim oblastima života naših građana. Najvažnije od svega je što smo nastavili da njegujemo tradicio-

nalne vrijednosti koje smo ovdje čuvali vjekovima, multietnički sklad, toleran-ciju i suživot”, naglasio je Agović, dodajući da je Petnjica danas inkluzivnija, naprednija i progresivnija opština, koja ima svoje pla-nove i viziju.

„Danas Petnjica želi da bude dio savre-mene Evrope i sva naša pregnuća i sva naša dostignuća bila su dovoljno velika da demokratsku Crnu Goru guraju ka evropskim stremljenima. Želim da se

podsjetim dana kada se donosila odluka u Opštini Berane i koristim priliku da se zahvalim svim ljudima koji su tada činili vlast, ali i ljudima koji su bili u opoziciji. Tada je lokalni parlament jednoglasno dao saglasnot za referendum za našu Petnjicu, pa je naša obaveza da se uvi-jek zahvalimo SO Berane i tadašnjem predsjedniku opštine Vuki Goluboviću koji je dao saglasnot na jedan takav čin. Sa današnjeg aspekta, to zaista izgleda veliko i zaista izgleda demokratsko i, prije svega, humano, ljudsko i komšij-sko. To ne smijemo da zaboravimo i zato jeste ova akademija u službi toga, da se uvijek prisjetimo onih ljudi koji su nam davali podršku. Danas smo posebno za-dovoljni što imamo prijatelje i u Bijelom Polju, Mojkovcu, Nikšiću, Rožajama, Pla-vu, Andrijevici, i svi su ti ljudi i te opštine pomogli na početku. Zaista je to veliko i divno kada osjetite da vam ljudi pomažu onda kada vam je najteže. Činjenica je i da smo imali snažnu podršku od strane Vlade Crne Gore bez obzira ko je bio na njenom čelu, od Igora Lukšića, Mila Đu-kanovića pa do aktuelnog Duška Mar-kovića”, istakao je predsjednik Opštine Petnjica, saopštivši da je u prethodnom pe-togodišnjem periodu u Petnjicu investirano preko osam miliona eura.

S. Radunović

Status obnovljen iz petog pokušaja

Inicijativa za vraćanje statusa opštine području Petnjice koja je, sa opštinom Andrijevica, izgubila taj status 1957. godine, pokretana je više puta, ali je, za razliku od Andrijevice, koja je status obnovila 1991. Petnjičanima to pošlo za

rukom 2013. godine. Nakon neuspjelih pokušaja 1991, 1998, 2002. i 2005. godi-ne, Petnjičani su status opštine obnovili 2013. godine.

Zahtjev Petnjičana na referendum podržali i Beranci

Skupština opštine Berane je na zasijedanju održanom 11. juna 2012. donije-la Odluku o raspisivanju opštinskog Konsultativnog referendum, radi pret-hodnog izjašnjavanja građana o osnivanju opštine Petnjica, za 4. avgust

iste godine. Glasačako pravo je imalo oko 29.000 građana opštine Berane. Na referendum je izašlo 7.416 glasača na teritoriji tadašnje čitave beranske opštine, a za odvajanje Petnjice izjasnilo se njih 6.998, dok je protiv glasalo njih 418.

Referndumsko prebrojavanje glasova, Petnjica, 4. avgust 2012. godineFoto: Ado Softić

IZ ALBUMA ZASLUŽNIH SPORTISTA BERANA

Vesko Čejović - sportsko ime svjetskog i evropskog sjaja

Među imenima najboljih beranskih sportista u borilačkim vještinama, koji su osvajali medalje na evropskim i svjetskim šampionatima, svakako je i ime kik boksera Veselina Veska Čejovića, diplomira-nog elektroinženjera i aktuelnog vlasnika i trenera Kik boks kluba „Perjanik“.

21| GODINA III | BROJ 7 | JUN 2018. | BESPLATAN PRIMJERAKNOVASLOBODA

»


SPORTpojedinim bokserskim revijama i turnirima. Trenirao je u tada poznatim klubovima kik boksa: BIG Babol, Ariston i „Rad“ i sport-ski rezultati su počeli da se ređaju jedan za drugim.

Na prvenstvu SFRJ u Kutini (Hrvatska) koje je održano 1990. godine, Čejović je sti-gao do finala gdje je izgubio od tadašnjeg velikog hrvatskog šampiona u kik boksu u teškoj kategoriji do 91 kilogram. Ono što je propustio u Kutini nadoknadio je već sljedeće 1991. godine na prvenstvu SFRJ u Beogradu, kada je u teškoj kategoriji, u disciplini Lou kik, osvojio titulu prvaka. Iste rezultate na prvenstvima Jugoslavije po-novio je još tri puta i to 1992, 1993 i 1995. godine i tako postao četvorostruki prvak u ovoj veoma teškoj sportskoj diciplini. Čejo-vić je u tom periodu ređao rezultat za rezul-tatom i na brojnim drugim takmičenjima, a ne samo na prvnstvima Jugoslavije. Tako je 1993. godine, kao prvak Jugoslavije, osvo-jio i zlatnu medalju na profi reviji „Zlatni kik bokser“ u Podgorici, a kao državni (jugoslo-venski) reprezentativac na svjetskom pr-venstvu u Budimpešti, osvojio je bronzanu medalju.

Svjetsko zlato izmaklo zbog sudijske nepravde

Veselin Čejović je kao prvak Jugoslavije tre-balo da 1992. godine učestvuje i na Evrop-skom prvenstvu u Kavali u Grčkoj, ali je zbog povrede arkade morao da odustane od tog puta, pa je umjesto njega na ta-kmičenje u ime Jugoslavije pošao Predrag Mitrović, koga je na Prvenstvu Jugoslavi-je Čejović u finalu lako pobijedio (Mitro-vić je na tom prvenstvu osvojio bronzanu medalju, što znači da i u tom takmičenju, da je mogao da učestvuje, Čejović ne bi ostao bez odličja). Rezultati vrhunskog beranskog sportiste, naravno, time nijesu okončani. Naprotiv. Na Prvenstvu svijeta u kik boksu koje je održano u Kijevu (Ukra-jina) 1995. godine osvojio je srebrnu me-dalju i, po ocjenama mnogih izvještača i kik-bokserskih stručnjaka, nezasluženo u finalu izgubio od tada svjetski poznatog imena tajlandskog boksa Lari Lindvala iz Švedske. Čejović se, naravno, uporno pripremao da na ringu ispravi ono što mu je, po mnogima, nepravdom oduzeto, i da osvoji i titulu prvaka svijeta. Godine 1996. na Prvenstvu Evrope u Beogradu osvojio je bronzanu medalju. Dvije godine kasnije 1998. u Beranama je deklasirao poznatog bugarskog kik boksera Valentina Vrbano-va i, kao peti na svjetskoj rang listi profesi-onalnih kik boksera, stekao pravo da se kao prvi izazivač bori za titulu profesionalnog prvaka Evrope u teškoj kategoriji protiv ta-dašnjeg prvaka Aki Rožea, koji je preuzeo titulu od našeg proslavljenog karatiste i kik boksera Samira Usenagića. Međutim, taj meč koji je trebalo da se održi u Podgorici, u zadnjem trenutku je otkazan jer je prvak Evrope kao uslov da bi došlo do organizaci-je meča tražio da se obezbijedi deset hilja-da maraka, što u uslovima ekonomske krize koja je tada vladala, Čejoviću nije pošlo za rukom i pored svih obećanja. Tako je, stica-jem okolnosti, ovaj uzorni beranski spor-

tista ostao i bez šanse da se bori za titulu profesionalnog prvaka. Ipak, i pored toga, njegovo ime će u analima beranskog spor-ta ostati upisano zlatnim slovima.

Poslije mnogih jugoslovenskih, evropskih i svjetskih borilišta, nakon završenog elek-trotehničkog fakulteta, Vesko Čejović (55) se vratio u Berane gdje sada živi i radi kao inspektor MUP-a Crne Gore u RJ Direktorata za vanredne situacije. Živi životom mirnog i spokojnog čovjeka sa suprugom Valenti-nom-Vanjom, sinom Ognjenom, studen-tom i kćerkom Oliverom, učenicom trećeg razreda Gimnazije „Panto Mališić“. O sport-skim rezultatima, uspjesima i priznanjima

ima kompletnu autentičnu dokumentaciju. Čuva i brojne novinske i televizijske zapise o svom sportskom radu i svega se rado sje-ća. Jedino mu je žao, a čini nam se da je to i velika sportska nepravda, što po sadašnjim propisima nije uspio da se kao zaslužan sportista izbori za sportsku nadoknadu, tako da, po osnovu rezultata na evropskim i svjetskim takmičenjima, ne može ništa da ostvari. Kada se donosio taj zakon, kik boks nije uvršten u njega, za razliku, primjera radi, karatea koji je znatno sigurniji a čiji ta-kmičari imaju na to pravo.

Braho Adrović


Treneri i sportisti koji su pomogli razvoju Čejovićeve karijere

Za svoje vrhunske sportske rezultate pored upornog i napornog rada i treniranja Vesko Čejović, pored Ljubisava Baća Milovića, ističe kao zaslužne i sve trenere sa kojima je radio: Gojka Radunovića, Ismeta Methadževića, Milojka Vrača-

ra, Peđu Golovića, Veselina Piletića i Peđu Lekića iz Crne Gore, kao i Miodraga Jotića, Nebojšu Neca Miloševića i Nevena Dondura. Veoma mu je pomoglo, kako kaže, treniranje kao i druženje sa Ivanom Strugarom, Goranom Šćekićem, Samirom Usenagićem, Mirkom Vlahovićem, Šabom Đukićem i Darkom Miloševićem iz Crne Gore, zatim sa Milovanom Gašićem, Jovanom Nikolićem, Radojicom Vakirevićem, Draganom Nerićem, Nebojšom Miloševićem i Zoranom Šijanom, kao i sa Radomi-rom Rajom Božovićem, Berancem koji živi i radi u Beogradu.

Documents

SLOBOD - eSpona.me · 2018-06-20 · Da bude ponornica Ovo što sada protiče Svoja nas sjenka spotiče Lim nam se u nama davi Velimir Ralevi