VươngQuyền

SĂNHỌCBỔNG

BảnquyềntiếngViệt©2014CôngtyCổphầnSáchAlpha

NHÀXUẤTBẢNDÂNTRÍ

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfree

CộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

Lờitựa

Khôngngừngsống,khôngngừngphấnđấu

Đây làcuốnsáchchiasẻkinhnghiệmhọctiếngAnhcủatôi,vàcũng làcuốnsáchchứngminhchoquátrìnhtôi-trưởng-thành.

Ởcuốnsáchnày,tôimuốnchiasẻmọiphươngántừchuẩnbị,lênkếhoạchchođếnsửdụngsáchvởvàtàiliệuchocáckỳthitiếngAnhmàmìnhtừngtrảiqua;chiasẻtấtcảphươngphápvàđườnghướnghọctiếngAnhcủatôi;chiasẻnhữngnếmtrảithấtbạicũngnhưthànhcôngtrongviệcnỗlựclàmtấtcảđểnângcaonănglựctiếngAnhcủachínhmình.Vàhơnthế,tôicònmuốnchiasẻcảmnhậncủatôivềcuộcđời–vàolúctôixuốngdốc,bănkhoăn,đơnđộchaydaođộng;chiasẻquanniệm,suynghĩcủacánhântôiliênquanđếnsựkiêntrì,phấnđấu,ướcmơvàcảnhữnggìtôihọcđược,chiêmnghiệmđượctrênđườngđicủamình.

VềphươngdiệnhọctiếngAnh, trongcuốnsáchnàykhôngcónhữngcâugiáođiều,càngkhôngcónhữngcâuyêucầubạn“phải”thếnàyhay“phải”thếkia,màchỉcónhữngchiasẻgầngũi,giảnđơn.Phươngpháphọctậpcũnggiốngnhưquanđiểmnhìnnhậnsựvật,mỗingườiđềucómộtcáchnhìnriêngvềmộtsựvậtnàođó.Nếubạncảmthấyphươngpháphọctậpcủatôiphùhợp,thìbạnsẽrấthàilòngvàthấycuốnsáchnàycóíchchobạn;cònnếubạncóthể“gạnđụckhơitrong”,chọnlọcraphươngpháphọctậpphùhợpvớibạntừphươngpháphọctậpcủatôi,vậythìcuốnsáchnàythậtsựđạtđượctácdụng“thảconsănsắt,bắtconcárô”,đồngthờithểhiệnđượcgiátrịcủanó.

Tôihyvọngđâysẽlàmộtcuốnsáchbổích,ýnghĩa–giúpbạnbiếtcáchhọctiếngAnhvàlậpkếhoạchhọctậpnhưthếnào.Hyvọngnócóthểtạorasựtươngtácgiữangườiđọcvàngườiviết,cóthểlàmbạnkhôngkhỏinghiềnngẫm,suytư,đọcđiđọclại.Ngoàira,tôicũnghyvọngcuốnsáchcủatôicóthểtiếpthêmchobạnsứcmạnhvàonhữnglúcbạncôđơn,yếuđuối,cóthểlàmtâmhồnbạntrởnênthưthái,dễchịu,cóthểđốithoạivớibạn,vàkhiếnbạnnhớmãi.Tómlại,tôimongrằngđâysẽlàmộtcuốnsáchthậtsựhữudụngđốivớibạn.

VươngQuyên

–ThànhphốSaintLouis,tiểubangMissouri,nướcMỹ,thángBanăm2011.

Chương1.HọctiếngAnhđểrửamốihận“báccảnăm”

ThờicấpI

(TừthángChínnăm1991đếnthángBảynăm1996)

"WaterSpirit-Tinhthầncủanước

1.Lúcnàocũngcóthểtìmđượcđườngra.

2.Khigặptrởngại,sẽtậptrung

mọisứclựcđểvượtqua.

3.Kiêntrìbềnbỉchảymãichotớiđích." BốmẹđặtchotôitênmụlàDiễmDiễm,chữdiễmcónghĩalàsắctháitươitắnhayxinhđẹp.Cólẽ,bốmẹđặtchotôitênnàyvớihyvọngtôisẽlàmộtcôgáingoanngoãn,dịudàngvàxinhđẹptừtấmbé.Ướcmuốncủabốmẹthậtđẹp,tiếcrằngtôilạikhácxavớinhữnggìhọmongđợi.Thuởnhỏ,tôiđểlôngmàyngang,tócngắn,ngườigầynhomnhưconkhỉ,trướcnămmườitámtuổi,tôichưatừngmặcváy.Phạmvihoạtđộngcủatôichỉgóigọntrongphòng,trêncâyvàkhuvựcxungquanhcánhcửasắtngoàicổngnhàmàthôi.Nếubạnquayngượcthờigiantrởvềnhữngnămđầuthậpkỷ90củathếkỷ20,vàtìnhcờbắtgặptôi,chắchẳntrongđầubạnsẽhiệnrabatừkhóa:“Conbéđiên”,“Tomboy”,“Chuyêngiagâyrối”.Hồiđó,tôicórấtnhiềuướcmơngớngẩnnhư,tôiướcsaunàymìnhsẽtrởthànhmộtnữtrinhsátchuyênđiềutracácvụánlykỳ,mộtnữphihànhgiacóthểbayvàovũtrụ,cũngcókhitôiướcmìnhlàmộtnữhiệpkhách,hànhhiệptrượngnghĩa,cướpcủangườigiàuchiachongườinghèo.Cóđiều,tôichưabaogiờướcmình“trởthànhmộtcaothủhọctiếngAnh”.

Thậtlòngmànói,hồicònbétíti,tôicănbảnchẳngbiếtgìvềsựtồntạicủanhữngáplựcđếntừtiếngAnh.Hồitôihọctiểuhọc,cuộcsốngcủamọingườivẫncònnhiềubếtắc,chưacómáytính,chưacómạnginternet,ngayđếnnhữngthứtươngtựnhưđiệnthoạidiđộngcũngkhôngcó.Vảlại,lúcđó,tưtưởngcủatôicũngrấtấutrĩ,tôiluônchorằngtiếngHánlàngônngữduynhất,chorằngTrungQuốclàcảthếgiớinày.TôinhớmộthômnàođóvàonămlớpMột,tanhọc trở về nhà, tôi chăm chú xem tivi chiếumột đoạnquảng cáo xà bông, trongđoạnquảngcáođócómộtcôgáiphươngTâyxinhđẹp,tócvàng,mắtxanh,dángcao.Vừanhìnthấycô ấy, tôi bỗng cảm thấy ngạc nhiên, khó hiểu: “Ơ, trông cô này chẳng giống người bìnhthường!”Côgáinằmtrongbồntắm,lấytayhớtnhẹnhữngcụmxàbôngtrắngmuốtmêhoặc,cuốichươngtrình,cônhìnvàođámxàbôngmềmmại,buôngmộtcâu“Iloveyou”.Tôiquayngaysanghỏimẹ:“Côấyvừanóigìvậymẹ?”Mẹđáp:“CôấynóitiếngAnhconạ.”Tôirốiríthỏitiếp: “TiếngAnh là tiếng gì hảmẹ?”Mẹ bảo tôi, tiếngAnh là ngôn ngữ chính của các nướcphươngTây.Ngheđếnđây,tôibịchấnđộngngaytứckhắc:“Ồ,thìratrênthếgiớicòncómộtloạingônngữkhác,gọilàtiếngAnhcơđấy…”

Nếuđổi lại lànhữngđứatrẻcóchí tiếnthủcao–khibắtgặptìnhhuốngnày,chắcchắn

chúngsẽcảmthấyvôcùnghiếukỳ,cáctếbàonãobịkíchthíchkhaokhátđitìmhiểutrithức,rấtcóthểcònchâmlênnhiệttìnhhọctiếngAnhtrongconngườichúng.Song,thuởnhỏtôikhôngnhữngnghịchngợmmàhọchànhcũngchẳngđếnnơiđếnchốn,lúcnàocũngchỉmonggiảmthiểutốiđaviệchọc.Hễngheđếnnhữngchủđềuyênbácnhư“mộtngônngữkhác”làtôilạitảnglờnhưkhôngbiết.Thếnên,saukhinghemẹphổcậpkiếnthứcliênquanđếnngoạingữ,tôilậptứcchạybiếnrakhỏinhà,cùngmấyngườibạnnhỏcủamìnhởtrongsânchơitrò“thámhiểm”.

Trườngtiểuhọcthựcnghiệmcủachúngtôihồiđóchủyếuthựchiệnhaichếđộgiảngdạy:Mộtlàchiachếđộgiáodụcnghĩavụchínnămthànhnămnămtiểuhọcvàbốnnămtrunghọc,phânbiệtvớichếđộgiáodụcphổthôngbaogồmsáunămtiểuhọcvàbanămtrunghọc;hailàbắtđầutriểnkhaigiảngdạymôntiếngAnhtrongnhàtrườngtừnămlớpBatiểuhọc.Lúcđó,địaphươngtôicònđiđầutrongviệcápdụngchếđộgiáodụcnày,mọingườiđềuchorằngđâylàmộtviệchếtsứcmớimẻ.Còntôimơmơhồhồchẳnghiểuthếnàolàthựcnghiệm,thếnàolàgiáodục,hoàntoànkhôngcóchúthứngthú.Tôichỉbiết,bắtđầutừnămlớpBacómộtmônhọcthườngxuyênxuấthiệntrênlịchhọccủatôi,là:TiếngAnh.QuátrìnhhọctiếngAnhkéodàisuốtmườilămnămcủatôicũngbắtđầutừđây.

LúcmớibắtđầuhọctiếngAnh,tôichẳngnhớgìđếnđoạnquảngcáoxàbôngnămnào.TôinhìnchòngchọccuốnsáchtiếngAnh,bêntrongchichítnhữngchữnhưconsâuróm,hoàntoànlạlẫm.Mỗibuổilênlớp,thầygiáonghiêmtúcdạychúngtôicáchsửdụngtiếngAnh,đọccácchữsốẢRập,chàohỏivàhỏiđườngnhưthếnào,vậymàtôichẳngtậptrungnghegiảng,cóđiềusựmấttậptrungấycũngđềuliênquanđếntiếngAnh.Tôitốnrấtnhiềuthờigiansuynghĩhaivấnđề:Mộtlà,tôilàngườiTrungQuốcsinhravàlớnlêntrênmảnhđấtnày,tôikhôngtớinướcAnh,cũngkhôngnóichuyệnvớingườiAnh(lúcđótôicứnghĩ,chỉcóngườiAnhmớinóitiếngAnh),tạisaotôinhấtđịnhphảihọctiếngAnh;hai là,vàocáithờixalắcxalơcủanhânloại,dịchgiảTrungQuốcđầutiêntronglịchsửlàmsaobiếtappletrongtiếngAnhtươngđươngvớiquảtáotrongtiếngHán?

Nhưng,bấtluậnlàtôiphântâm,phárối,nằmngủhaychuyềngiấytronggiờhọc,thìmôntiếngAnhvẫncứtồntại.Chonên,tôicũngxácđịnhsẵnlàmìnhsẽphảichịusự“hànhhạ”củacácloạibàitậpvàthicửmôntiếngAnh.TôinhớtrongmộtlầnthicuốikỳmôntiếngAnh,thầygiáođọcsốđiệnthoạibằngtiếngAnh,yêucầuchúngtôinghexongrồiviếtlại.Tôiđoánmòramấydãysốđầu,híhoáyviết,cũngchẳngbiếtlàđúnghaysai.Đếndãysốcuối,thầygiáonângcaođộkhócủa“tròchơi”.Thầykhôngđọctừngchữsốnhưtrướcnữa,màđọcdoublefive.Tôinhẩmtínhtrongđầu:“Fivelànăm,chắcchắnkhôngsai.Nhưngtừđứngtrướcnólàtừgìnhỉ?Nghecóvẻgiống‘dabo’,chẳngnhẽlà…‘báccảnăm’?”

Khôngcầnnghĩcũngbiết,điểmthi lầnđórất tệ,việcnày tạo thànhvết thươngnặngnềtrongtâmhồncònnonnớtcủatôi.Thuởnhỏ,tôirấtthiếubìnhtĩnh,tôikhôngkiềmchếđượccảmxúccủamìnhmỗikhiđượcbiểudương,càngkhôngkiềmchếđượccảmxúccủamìnhmỗikhibịđảkích,tôithuộctuýpngườicóđượcmộtchútthànhcôngthìkhôngcònbiếttrờicaođấtdàylàgì,cònchịumộtchútthấtbạithìchánnảnêchề.Sauvếtthương“báccảnăm”,tôingầmthề:TừnayvềsaumìnhkhôngbaogiờthèmđộngvàotiếngAnhnữa!

Mấylầnthicửsauđó,thànhtíchcủatôingàymộtxuốngdốc.MẹthấyđiểmsốmôntiếngAnhcủatôikhôngnhữngkhôngtiếnbộ,ngượclạicònthụtlùi,bènkiênquyếtđăngkýchotôimộtlớphọcthêmtiếngAnhvàokỳnghỉđôngnămlớpBốn.Lúcđó,tronglòngtôivẫncómột“chânlý”vĩnhviễnkhôngthayđổi:Chỉcóđứadốtmớiđihọcthêm.Nênkhimẹbắttôiđihọcthêm,tôicảmthấytrờisắpsậpđếnnơirồi.Nhưngdùtôichốngđốithếnào,thìcũngchỉlà

châuchấuđáxe,chonêncuốicùngtôiđànhphảimiễncưỡngnhậnlờimẹ,đivàoconđườnghọcthêmtiếngAnh.

Côgiáolớphọcthêmlúcđóthuêmộtphònghọcnhỏtrongtrườngđạihọcđểlàmlớphọc.Mùađông,bênngoàigióthổitừngcơn,trờilạnhcắtdacắtthịt,ngaycảởtrongphòngcũngkhôngthấyấm,côgiáobắcmộtcáibếplòsưởiấmchotụihọctròchúngtôi.Bướcvàolớp,tôichuitọtxuốnggóccuối,kéokhănquàngcổchekínmặtchỉđểhởmỗihaiconmắt,vìkhôngmuốnmọingườinhậnramộthọcsinhghéplớphọckémlàtôiđây.Lúcđó,cảlớpđanghọcbài,tôiphảisuynghĩmấtmộtlúclâumớihiểura,chủđềngàyhômấylàhọccáchbiểuđạtmàusắcbằngtiếngAnh.Đếngiờluyệntập,côgiáochochúngtôiluânphiênnóichiếcáokhoácmìnhđangmặctrênngườicómàugì.Tôinghĩbụng:“Thôi,chếtmìnhrồi,lượngtừvựngcủamình,ngayđến‘dabo’cũngchẳngbiếtlàgì,vậythìlàmsaobiếtđượcmàugìvớimàugì!”Tuykhôngbiếttừbiểuthịmàusắc,nhưngđượccáitôilạigiỏibắtchước.Vìvậy,mỗilầnđếnphiêntôi,nghebạnđằngtrướcnóithếnào,tôiliềnbắtchướcnóithếấy.Mặcdùphátâmkhôngchuẩn,phảnứngchậm,nhưngítratôicũngquađượcmấyvòng.Đếnlượtcuốicùng,bạnđằngtrướcnóiblack,tôicũngnóitheo“bờ-lai-cờ”.Tôivừamớidứtlời,cảlớpđãimphăngphắc,côgiáolộccộcđiđếnchỗtôi,dịudàngnhìncôhọctrònhỏrồiđưaánhmắtlướtquachiếcáokhoáccủatôi,hỏi:“Emxácđịnhchiếcáođangmặctrênngườiemcóphảimàuđenkhông?”Tôicúiđầunhìn,tấtnhiênlàkhôngphảimàuđenrồi,quáđaukhổ.Kếtthúctiếthọcđầutiên,tôibuồnrườirượi,thầmnghĩ:“Thếlàmìnhvừađểlạimộtấntượngđầutiên‘tốtđẹp’ởtronglòngmọingườirồi,thểnàocácbạncũngnghĩ–conchimngungốcvừamớitớiđó,chẳngnhữngphảnứngchậmchạp,lạicònmùmàunữachứ.”

CôgiáolớphọcthêmcủachúngtôihọTrương,côlàmộtngườidịudàng,đoantrang, lạinhiệttình,rộngrãi.Mẹbảotôi,côTrươnglúcđómớingoàibamươituổinhưngđãtừngđiduhọcbênAnh,chuyênngànhphươngphápgiảngdạyAnhvăntheongữcảnh.Saukhihọcxong,côvềnước,mộtmìnhđứngramởlớphọcthêmnày.PhươngphápdạyhọccủacôTrươngquảlàcóchỗđộcđáo,trướcsaucôkhôngbaogiờépchúngtôihọctừvựng,đọcbàikhóa.Ngượclại,côluônmượnrấtnhiềutìnhhuốngkhácnhautrongcuộcsốngđểchúngtôitựvậndụngcáccâuthoạitiếngAnh,họctừvựngvàcấutrúccâuquahìnhthứcđóngvaichocácbạnxem.Mặcdùhồinhỏ, tôibướngbỉnhnghịchngợm,nhưng trínhớcủa tôi rất tốt,học cái gì cũng rấtnhanh,phươngpháphọctậpthúvịnàyngaylậptứctạochotôisựhứngthú,tựnhiêntôinhớtoànbộnhữnggìđượchọctrongquátrìnhthamgiatròchơiđóngvai.Trongmộtthờigianngắn,thànhtíchcủatôinhanhchóngvượtquacácbạncùnglớphọcthêm.CôTrươngcònkhenngợilàmtôicảmthấycóđộnglựcvôhạn.

Cũngnhờnhữngkiếnthứchọcđượctừlớphọcthêm,thànhtíchmôntiếngAnhcủatôiởtrườnghọccũngđượcnângcaochútít.Khôngbiếttừlúcnào,tôilạithíchtiếngAnhmấtrồi.Giờnghĩlại,cảmgiáclúcđócũngkhônghẳnlà“thích”,màđúnghơnlà“bảnthânmìnhcảmthấytốt”thôi,bởilúcđómụctiêuduynhấtđểtôicốgắnghọctậpchínhlàmuốnrửa“mốihậndabo”trongkỳthicuốikỳnămấy.BanămtiểuhọctừlớpBachođếnlớpNămlàthờigianmởmangconđườnghọctiếngAnhcủatôi,còncôgiáoTrươngcủalớphọcthêmtrởthànhngườithầyđầutiênlàmtôithayđổitrênconđườngnày.

Tốtnghiệptiểuhọc,tôilơngơbướcvàocấpII,mangtheohànhtranglàđiểmlênlớpkhôngmấyxuấtsắc,tínhcáchbướngbỉnhtinhquáivàcáitêntiếngAnhlàJoy,docôgiáoTrươngđặtchotôi.Chàođóntôilàngườithầythứhailàmtôithayđổi,cùngvớicuộcsốngbốnnămtrunghọccơsở–ngâythơ,dạidột.

Chương2.Cáigiáphảitrả

CuộcsốngcấpII

(TừthángChínnăm1996đếnthángBảynăm2000)

Bạncóthểhamchơi,nhưngnênnhớ,bạnsẽphảitrảgiáchoviệchamchơiấy.Bạnmuốncóđượcthứnàythìsẽphảimấtthứkia.Ôngtrờicôngbằng,khôngchoaitấtcả.Cáigọilàchèothuyềnngượcdòng,khôngtiếnắtlùi,chínhlànóibạnhamchơitronglúcngườikhácđềuđangphấnđấu,thìsẽbịthụtlùiởphíasau. Ngàyđầutiênkhaigiảngbậctrunghọccơsở,nhàtrườngphổbiến:MôntiếngAnhởcấpIIbắtđầuhọctừABC.Nghetinnày,tôisướngnhưđiên.Tôimauchónglàmmộtphéptínhnhỏtrongđầu:“ChẳngphảitrướcđâymìnhtừnghọctiếngAnhvớimộtvịtiếnsĩđiduhọcvềsao.Giờhọclạitừđầu,thìquáđơngiản,vậy,cónghĩalà…mìnhcóthểtiêuxàithoảimáivốnkiếnthứcđãhọcđượctrướcđó?”Nghĩđếnđây,tôikhôngkhỏinhếchmiệnglêncười,khẩntrươngbắttayvàoviệcphácthảocuộcsốngtrunghọccơsởmuônmàumuônvẻ.Thuởnhỏtôinhưvậyđấy,vừathôngminhvừalanhlợi,mỗitội“ócngắn”,mớihọcđượcmộtchútchữnghĩađãkhoekhoang,mớicóđượcmộtchútthànhtựuđãđắcý.Mẹluônnhắcnhởtôi:“Làmviệcphảichắcchắn,làmngườiphảivữngvàng.”Nhưngcómộtvàiđạolýchỉsaukhibảnthânmìnhtrảiquasựđảkíchnặngnềhaythấtbạitolớnmớicóthểnhậnthứcđược,cònbâygiờchỉnghengườikhácnóirarảbêntaithìcũngchẳngđivàotronglòng.

VàotiếthọctiếngAnhđầutiênởtrườngcấpII,cómộtcôgiáobướcvàocửachínhcủalớphọc.Côtrạcngoàibamươituổi,tócngắnnăngđộng,quầnáotrênngườitoátlêncốtcáchnhàgiáo, cô trangđiểmkhéo léo,phong tháiđĩnhđạc, tạochongườiđốidiệncảmgiáccôgiỏigianghơnngười.Trongtaycôkhôngcầmbấtkỳmộtcuốngiáoánsoạnsẵnnào,côđứngtrênbụcgiảngtrựctiếpgiảngbài.Đầutiên,côdùngtiếngTrunggiảngvềtầmquantrọngcủatiếngAnh,vídụnhưtiếngAnhlàngônngữphổbiếnnhấtthếgiới,nólàmộttrongnhữngngônngữquanphươngcủaLiênhợpquốc,chỉcóhọctiếngAnhchúngtamớicóthểgiaotiếpđượcvớitoànthếgiới.Côcógiọngnóito,rõràng,tốcđộnóivừaphải,cônóiliêntụchơnhaimươiphútmàkhôngbịvấpchỗnào.Tôichămchúlắngnghe,lạlàtôichẳngbuồnngủvìtínhnghiêmtúccủachủđề.

Mộtlúcsau,côngừngnói,rồisauphúttạmdừnggiánđoạnđó,từmiệngcôlạiphátrathứngônngữtiếngAnhlưuloát.Mặcdùlúcđó,tôichưathểhiểuhếtýcô,nhưngtôicảmnhậnrấtrõgiọngnóiêmnhưrucủacô,thậmchítôicòncảmthấymìnhsaysưatiếpnhậnbàigiảngcủacô.Suốtbốnmươilămphútđồnghồ,baonhiêucặpmắtnhỏcủacảlớpđềuđổdồnvàongườicô,khôngcótiếngnóichuyệnrìrầm,cũngkhôngcótiếngngápngắnngápdài.Mãiđếnkhicôgiáokếtthúcbàigiảngcũnglàlúctiếngchuôngbáohiệuhếtgiờvanglên,cảlớpmớitrầmtrồthánphục,rồiđứngdậyvỗtayràorào.Côgiáokhẽmỉmcười,sảibướcđirangoàilớphọc.Thuởnhỏ,tôivẫnthíchlàmmộtngườigiỏigiang,phóngkhoángnhưnhữngnữđặccônghaynữcảnhsátchẳnghạn.Nhưngđếnkhigặpcôgiáonày,lầnđầutiêntôimớibiết,thìracôgiáotiếngAnhcũngcóthểgiỏigiang,phóngkhoángnhưthế!Từđó,tôicàngmêcôhơn.

ĐâychínhlàcôgiáoNgô,ngườithầythứhailàmtôithayđổitrênconđườnghọctiếngAnh.CôNgôkhôngnhữngcóphươngphápgiảngdạyphùhợp,màngayđếntínhcáchcủacôcũng

rấtcươngtrực,quyếtđoán.ĐiềukhiếnchúngtôikhóquênnhấtlàlúcnàocôgiáocũngtrựcsẵncâucửamiệngFiftytimes–bàitậpbắtbuộcphảilàmhàngngàylàhọcthuộctừvựng,nếubạnnhớsaimộttừ,côsẽnghiêmgiọngnóivớibạn:Fiftytimes(chéplạitừnàynămmươilần).Thuởnhỏ,tôilàđứabộpchộp,làmviệcgìcũngthiếusuynghĩ,nênmặcdùtôiđãhọcthuộctừvựngrồi,nhưngmỗilầnkiểmtra,tôivẫnviếtsai,khôngthiếuthìthừachữcái,vàkếtquảlàphảilĩnhhìnhphạtFiftytimes.ChođếnnămlớpChín,chồngvởchéptừvựngcủatôiđãchấtcaolênđếnmấychụccuốn.Nhưngcóchođithìsẽđượcnhậnlại,quảđúnglàđạolý.Nhờchépđichéplạitừvựngnhiềulần,tôidầndầnrènđượctínhnhẫnnạicủamình,vàcũngnhờcáchdạykýâmvàphátâmtàitìnhcủacôgiáoNgô,saunàylêncấpIII,tôikhôngcònmắclỗiviếtsaitừvựngnữa.

VàonămtôihọclớpBảy,ởthànhphốchỗchúngtôibắtđầuxuấthiệnhàngloạtsáchMọtsáchcủaNhàxuấtbảnĐạihọcOxford.ĐểtôicóthêmhứngthútrongviệchọctiếngAnhvàcũnglàđểnângcaokỹnăngđọchiểucủatôi,mẹtớihiệusáchmuachotôimộtcuốnMọtsách.TôicònnhớcuốnđầutiênbàmuachotôilàJaneEyre,đólàmộtcuốnsáchkhámỏng,bìamàuxanhsẫm,nhìnrấtbắtmắt,sờrấtsướngtay,bốcụcchươngmụchợplý,ngoàiracònsửdụngsongngữTrung–Anhnữa,nếuđọctiếngAnhkhônghiểu,tôicóthểtrađoạnTrungvăntươngứng.Hômcầmcuốnsách,tôigiammìnhtrongphòngngủ,ngấunghiếnđọcxongchỉtrongnửangày.Sautôinhậnthấyđọcmộtcuốnchẳngnhằmnhògì,thếlàngayngàyhômsau,tôikéomẹtớihiệusáchthacảbộMọtsáchvềnhà.Hàngngày,chỉcầnlàmxongbàitập,tôilạicặmcụiđọcchúng.LâudầntrongtôixuấthiệncảmgiácđốivớitiếngAnh,nhưmọingườivẫnnóithìđógọilà“ngữcảm”.

Nóimộtcáchđơngiản,“ngữcảm”làkhảnăngcảmnhậnnhạybénmộtngônngữnàođótrongquátrìnhhọctập.Cònnóimộtcáchnômnadễhiểu, thì “ngữcảm” làhọc“theocảmgiác”.Cũnggiốngnhưchúng tađọcTrungvănvậy, chodùbạnkhôngbiếtđâu làđịnhngữ,trạngngữ,bổngữtrongcâu,khôngbiếtrốtcuộccâuvăncómạchlạchaykhông,chỉcầnbạnđọcđiđọclạimấylầnlàcóthểcảmnhậnđược.Câusaingữpháp,đọcthếnàocũngthấytrúctrắc;còncâukhôngcóvấnđềvềngữpháp,đọcthếnàocũngthấyxuôi.Cóthểnói,tôithuđượcnhiềukiếnthứcnhấtvềngữcảmchínhlànhờquátrìnhđọcMọtsách.Cũngchínhvìvậymàmặcdùkhiđótôikhônghọcgiỏingữpháp,nhưngrấtítkhimắclỗikhigiảiloạibàitậpnày.

HồicấpII,tôicómộtngườibạnthân,sởthíchlớnnhấtcủahaichúngtôilàháttiếngAnh.Vìvậy,chúngtôithườngxuyêntớihiệusáchlùngsụcbăngcassetteghicakhúcchínhtrongcácbộphimhoạthìnhcủahãngDisney,băngmàuvàngnhạt,cókèmtheolờibàiháttiếngAnh,mộtbộgồmbốncuộn.Banđầutôicònchịukhótranghĩatừngcâuhát,nhưngvềsautôitrôngmèovẽhổ,bắtchướccáchphátâmcủangườita,chỉtậptrungnghetiếnghát,màchẳnghềđểýgìđếnýnghĩalờibàihát.Thờiđiểmđóchưacómáytính,cũngchưacóMP3,khôngcóthứgìcóthểmangtheobênmìnhđểnghe,tôichỉcóthểbỏcuộnbăngcassettevàotrongđài,nghetừnglượt,họctừngcâu,bắtchướctừngtímột.Tôisuynghĩnghiêmtúccáchphátâmmỗitừvựngcủacasĩ,vàcònhọccảnhữngchỗngắtnghỉlênxuống.Vềsau,tôinghiễmnhiênbiếnthànhmộtcái“máyhát”,saumộtgiâykhởiđộng,thìlậptứcphátratiếnghát,màtiếnghátlạicòncóhồn,cóđiệunữachứ.

Mộthôm,tôiđangđọcbàikhóatiếngAnh,côNgôđộtnhiênkhentôiphátâmchuẩn,giọngđọctruyềncảm.Tôisungsướngnhưmuốnnhảycẫnglên.Mỗilầndùchỉđượckhenngợitítithôi,tôicũngthổiphồngnólêngấpmười,gấptrămlầntrongsuốtthờigianhọctậpsauđó.NghecôNgônóivậy,tôikhôngcósuynghĩ,côthậtsựchorằngtôiđãcótiếnbộ,hayđóchỉlà“lờinóidốingọtngào”màcôthườngdùngđểkhíchlệhọcsinh.Ngượclại,tôitinlờicô,quảquyếtchorằngđólàdohiệuquảnhấtđịnhcủaviệcbắtchướchọcháttiếngAnh.Từchuyệnnày,tôipháthiệnra:TôicóthểcảithiệnkỹnăngphátâmtiếngAnhcủamìnhbằngcáchbắt

chướccáchphátâmcủangườikhác.Từsaulầnđượccôgiáokhenngợiấy,tôicàngmạnhdạntích cựcphátbiểu tronggiờ tiếngAnh.Cô giáo càngkhenngợi tôi, tôi cànghọc tiếngAnhnghiêmtúc,thànhtíchhọctậpcủatôicàngcao,saunàytôicòngiànhđượcphầnthưởngvìthamgiacáccuộcthitiếngAnh.

NhữngthắnglợitrênphươngdiệntiếngAnhgiúpthờigianhainămđầucấpIIcủatôingậptrànniềmvuitựanhưthếgiớithầntiên.Côgiáolúcnàocũngbiểudươngtôi,cònbạnhọcluônkéonhautớihỏitôicácvấnđềvềtiếngAnh,lúcđótôicócảmgiácmìnhđangsốnggiữahoatươivànhữngtràngpháotay tánthưởng.Nhưđoạntrướctôimớinóiđến, thuởnhỏtôi làngườicóđượcmộtchútthànhtựuthìkhôngcònbiếttrờicaođấtdàygì,họcđượcmộtchútchữnghĩađãtựchorằngmìnhnắmvữngtấtcả.Nênhễhoànthànhbàitậplàtôilạichạybắnrasânthểdụcchơiđácầu,đuxàvàđánhcầulông,khôngngóngànggìđếnviệcchuẩnbịbàimớivàôntậpbàicũ.Ấyvậymà,thànhtíchmôntiếngAnhcủatôivẫnđạtgiỏi,thànhtíchmônNgữvănđạttrêntrungbình,cònthànhtíchmônToánhọccũngngấpnghémứctrungbình(lúcđóđộkhócủamônToánhọcvẫnnằmtrongkhảnăngchốngđỡcủatôi),trongbảngxếphạnghọclựchọckỳIInămlớpBảy,têntôivẫnởquanhvịtríantoàn,làmộttrongmườibạnđứngđầulớp.Bấygiờtôinghĩ:ThậtracấpIIcũngchỉthếmàthôi.

BikịchthậtsựbắtđầutừhọckỳII,nămlớpBảy.NhàtrườnglầnlượtđưamônVậtlý,HóahọcvàSinhvậtvàochươngtrìnhhọc,độkhócủamônToánhọccũngđượcnhânlên.Khônghiểutạisao,ngaytừngàyđầutiênhọcLý,Hóa,Sinh,tôiđãchẳngcóthiệncảmvớinhữngmônnày.Theotôi,cólẽlàvìyếutốthiênbẩmtrongcơthểtôikhôngcóchỗchocáctếbàokhoahọctựnhiên.Tôikhôngsaohiểuđược,lớnlêntôikhônglàmmộtnhàkhoahọc,saocứphảibắttôihọcnhữngthứtrừutượngnày.DokhôngcóhứngthúđốivớiLý,Hóa,Sinhnêntôikhôngbỏthờigianvàcôngsứcvàođó.Cóthểdùngcụmtừ“thấtbạihoàntoàn”đểmiêutảlầnthiđầutiênbamônLý,Hóa,Sinhcủatôi.Cũngtừđây,tôidánchomìnhcáimác–“Khôngđếmxỉađếnkhoahọctựnhiên”.NếunhưnóilýdolúcđótôivứtbỏbốnmônVậtlý,Hóahọc,SinhvậtvàToánhọclàvìtôicảmthấychúngquátrừutượng,thìlýdosaunàytôivứtbỏbamônChínhtrị,LịchsửvàĐịalýlạilàvìtôicảmthấychúngquánhàmchán.Trongchínmônhọc,tôiđãvứtbỏcảthảybảymôn,vịchichỉcònlạihaimônlàTiếngAnhvàNgữvăn,tôiphảilàmsaomớiđihếtnhữngnămthángcònlạicủathờicấpII?

“Làmsaođihết?Đếnđâuhayđếnđấyvậy!”ĐólàcâutrảlờicủatôithờiTrunghọccơsở.Tínhcáchchốngđốivàkhônganphậnkhiến tôikhôngbiếtsợ làgì, càngngàycàngphóngtúng,buôngthả.Từsau“thấtbạihoàntoàn”tronglầnthiđó,tôibắtđầungủtronggiờhọc,vềnhàthìmảimiếtchơi,chépbàitậpcủabạnkhác,kỳthisátnútrồivẫnkhôngôntập.Tôinhớmangmáng,trongmấylầnthisauđó,têntôidầndầntụtxuốngvịtrímườisáu,haimươimốt,haimươitám,lầnthitệnhấthìnhnhưtôicònxếpthứbamươisáuthìphải.Khôngcóbạnnàotớihỏitôicácvấnđềliênquanđếnhọctập,cũngkhôngcóthầygiáocôgiáonàokhenngợitôinữa,ngượclạithầycôđềunhìntôibằngánhmắtthấtvọng.Nhìnthấycụcdiệnnày,mẹsốtsắngđăngkýchotôibalớphọcthêmLý,Hóa,SinhvàmộtlớphọcthêmToán.ĐồngthờibàcũngkhôngquênviệccủngcốtiếngAnhchotôi,nênlạiđăngkýthêmmộtlớphọcthêmtiếngAnh.LênđếnlớpChín,đứngtrướckỳthicấpIII,áplựctừnhiềuphíagiốngnhưtrậnlũlụtbấtngờậpđến,làmtôikhôngkịptrởtay.Tôihậmhựctráchmẹ,nóimẹđừngbắttôihọcnữa,tôivốndĩkhôngthểhọcmà,baonhiêumônnhưthế,làmsaotôicóthểứngphóchođược?

Vềsau,quảthậttôikhôngứngphónổi.SaukhicôngbốkếtquảkỳthicấpIII,tôikhócđếnnỗicảngườiướtđẫmnướcmắt.MấyngườibạnthâncủatôiởcấpIIđềuđỗvàotrườngTrunghọcphổthônggiỏinhấtthànhphố.Còntôi?Điểmthicủatôikhôngnhữngcáchxađiểmchuẩncủatrườngđómườivạntámnghìndặm,màcònkhôngđủđiểmvàonhữngtrườngcấpIIIcóđiểmchuẩnthấptớimứckhôngthểthấphơn.Cólẽsuốtđờinàytôicũngkhôngthểquênkỳ

nghỉhètốtnghiệpcấpIInămấy.Ngàynàyquangàykhác,tôinằmlìtrongnhàlolắngvàsợhãi,tôisợnhậnđiệnthoạicủangườithânvàbạnbè,sợhọhỏitôi:“DiễmDiễmthicấpIIIsaorồi?Đỗtrườngnào?”Tronglòngtôirấtbuồnbựckhóchịu,tôikhôngmuốngặpai,đãnhiềungàytrôiquatôichẳngbướcchânrakhỏinhà.Mẹlotôiquárầurĩ,nênmuốndẫntôirangoàidạophố.Tôiníutayáomẹ,ngânngấnnướcmắthỏibà,cóphảitôikhôngđượcđihọcnữakhông…

Nămđó,tôimườilămtuổi.Lầnđầutiêntrongcuộcđời,tôiđãphảitrảgiávìkhôngcóchítiếnthủ.

KếtthúccuộcsốngTrunghọccơsở,vềphươngdiệntiếngAnh,tôicóđượchứngthúvànhiệttìnhtrongviệchọctậpmônhọcnày.QuantrọnghơnlàtôihọcđượcmộtsốkiếnthứcnềntảngtừchỗcôgiáoNgô,vídụnhưkýâm,phátâmvàtừvựng.Lầucaovạntrượngđềutừdướiđấtxâylên,nắmchắckiếnthứcnềntảngluônlàbướcquantrọngnhấtđểhọcgiỏimộtmôntrithứcnàođó.Vìvậy,tôivẫnluônbiếtơncôgiáoNgô.HồicấpII,dotuổicònnhỏ,bấtluậnlàvềnhậnthứchayvềkỹnăng,tôiđềuchưahìnhthànhphươngpháphọctậphệthốngcủamình.Vảlại,lúcđó80%tinhthầnvàsứclựccủatôiđềutậptrungvàochơibời.Chonên,saucúnhảyvọtvềmộtsốkỹnăngcơbảntrongtiếngAnh,tôichẳngcótiếnbộgìđángkể.

Nhưng,quãngthờigianbốnnămcấpIIlạigiúptôihiểurađạolý:“Cóchođithìsẽcónhậnlại.”Đólàbàihọcxươngmáucủatôi.Àkhông,tôichưađổmáu,tôimớichỉkhóclócthôi,nên,chúngtahãygọiđólà“bàihọcđẫmnướcmắt”nhé.Thậtratrongđạolý“Cóchođithìsẽcónhậnlại”–khôngchođithìlàmsaobạncóthểnhậnlạiđượcgì?Cònnếubạncảmthấymìnhđãchođimàvẫnchưanhậnđượcbáođáp,vậythìelàbạnchođichưađượcbaolâuhoặclàhàmlượng“vàng”trongcáigọilà“chođi”ấyquáthấp.HồicấpII,tôibỏcôngsứcvàohọcmôntiếngAnh,nênmớicóthànhtíchtốt,chỉcóđiềuhàmlượng“vàng”khôngcao,nênthànhtíchcủatôicũngchẳngcógìxuấtsắc.Bêncạnhđó,tôigầnnhưkhôngngóngànggìđếncácmônhọckhác,nênđươngnhiênkhôngcóthànhtíchtốtởcácmônhọcnày,vàcuốicùng,tôichỉcóthểchuốclấythấtbạitrongkỳthicấpIIIsaunày.

Nhưngrõràng,từthấtbạiấy,tôirútrađượcmộtbàihọc,đólà:Bạncóthểhamchơi,nhưngnênnhớ,bạnsẽphảitrảgiáchoviệchamchơiấy.Bạnmuốncóđượcthứnàythìphảimấtthứkia.Ôngtrờicôngbằng,khôngchoaitấtcả.Cáigọilàchèothuyềnngượcdòng,khôngtiếnắtlùi,chínhlànóibạnhamchơitronglúcngườikhácđềuđangphấnđấu,thìsẽbịthụtlùiởphíasau.Ôngtrờichỉchochúngtanếmtrảihaimùivịcủacuộcđờilàvịđắngvàvịngọt.Nếunửađờitrước,bạnchọnchịukhổrồi,thìnửađờisaucóthểhưởnglạc.Cònnếunửađờitrước,bạnchọnhưởnglạc,vậythìhãychuẩnbịchịukhổsuốtphầnđờicònlạiđilàvừa.

Nếunhưtôicóthểhiểurađạolýnàysớmhơnmộtchút,nếunhưtôithậtsựđặtbàihọctừkỳthicấpIIIởtronglòng,nếunhưtrongtínhcáchthuởnhỏcủatôicónhiềuphầnvữngvàng,ítphầnnôngnổi,cólẽtôisẽkhôngthuathêthảmtrongkỳthiđạihọcsaunày…

Vềsaumẹchạyngượcchạyxuôihỏimấytrường,cuốicùngcũngđăngkýđượcchotôivàomộttrườngcấpIIItưthụctrướckhicáctrườngtrunghọcphổthôngkhaigiảngnămhọcmới.ThángChínnăm2000,khinhữngngườibạnthâncủatôiđềucắpcặpsáchmớitớingôitrườngcấpIIIgiỏinhấtthànhphố,hămhởbướcvàomôitrườngmới,họckỳmới,tôingậmngùitheobốtớingôitrườngtưthụcởphíaNamthànhphốnhậphọc.Mộtkhoảngthờigiansauđó,đámbạnthâncùnghọccấpIIđềukhôngbiếttôiđiđâu.Vìkhiđótrườngtưthụccủatôivừamớixâyxong,nênkhôngaibiếtđến.Lúcchúngtôiđếnnhậphọc,kýtúcxácủanhàtrườngvẫncònchưasơnsửaxong,saucơnmưaconđườngởtrướccổngtrườnglầylộibùnđất,khôngcóchỗ

đặtchân,saunàybốnóivuilà“NamNêLoan”.

CuộcsốngcấpIIIcủatôibắtđầutừnỗibuồnnhưthế.

Chương3.Giâyphútnày,tôiđãhiểura

KýứccấpIII

(TừthángChínnăm2000đếnthángBảynăm2003)

"Vàogiâyphútđứngởcổngtrườngngàyhômấy,tôiđãnghĩthôngsuốtmọichuyện.Dùlúcđó,tôivẫnchưathểđưaracâutrảlờitườngtậnchocâuhỏitrướcđócóliênquanđếnviệctạisaoconngườicầnphảihọctập,tạisaoconngườicầnphảiphấnđấu,nhưngtừtrongsâuthẳmđáylòngtôivanglênâmthanhhếtsứcrõràng,máchbảotôirằng:"Mìnhkhôngthểcứnhưthếnàycảđờiđược!Mìnhnhấtđịnhphảithayđổi!"Đólàvàonăm2003,tôibắtđầuphấnđấutừđây." TôicảmthấybiếtơnvìhồicấpIII,cuốicùngtôicũngtìmđượctrườngđểhọc.Dùkhôngcónhữngngườibạnthânởbêncùngtôitrảiquanhữngnămthángphổthôngđẹpnhất,tôivẫnrấtvui,bởivìcuốicùngtôicũngcóthểtrởlạitrườnghọc.TrướclúckhaigiảngcấpIII,tôitừngthềthốtchânthànhvớibốmẹ:“Connhấtđịnhsẽhọcgiỏihơnmỗingày,connhấtđịnhsẽkhôngthuakémbạnbè.”Thuởnhỏ,tôihiếmkhichịuhứa,nếucóhứathìcũngchỉhứavớibốmẹmàthôi.Tôiluônnghĩ,họclàhọcchobốmẹ:Mìnhhọcgiỏi,bốmẹsẽđượcnởmàynởmặt;cònmìnhhọcdốt,cũngchỉlàmmấtmặthọmàthôi.Khiđó,tôichưabaogiờýthứcđượcrằng,thậtratừnhỏtớilớn,mỗiviệctôilàm,mỗibướcđườngtôiđi,dùtốtdùxấucũngđềuindấutrongcuộcđờitôi,vĩnhviễnkhôngthểxóanhòa.Dùnóithếnàođinữa,tôicũngđượcđihọcrồi!Tuyngôitrườngmớichỉlà“NamNêLoan”,nhưngởtronglòngtôi,nóvẫnhiệnlênđẹpđẽ.Cũngthậttrùnghợp,côgiáochủnhiệmcủatôilúcbấygiờcũnglàmộtcôgiáotiếngAnh.TrongmộtbàikiểmtratrắcnghiệmtiếngAnhmấytuầnđầu,tôiđứngthứnhấtdựavàonhữngkiếnthứcnềntảngđượctíchlũytừthờicấpII.Vìvậy,tôivuinhưhoanở,thầmnghĩ:“ThìratiếngAnhcấpIIIcũngkhôngquákhó,cơbảnmìnhchẳngcầnhọchànhchămchỉcũngvẫncóthểđạtđiểmsốcaongất!”Thựctế,ởngôitrườngtưthụclúcấy,họclựccủacácbạntronglớpđềukém,nhưngtôilạilầmtưởng,kếtquảkiểmtratốtlàvìbảnthânmìnhcóthựclực…NhữngngộnhậnvềvịtríđứngđầubảngxếphạngmôntiếngAnhmộtlầnnữalạilàmtôibuônglỏngcảnhgiác.Saukhicó“tiếnbộ”,tôiquẳnglờihứacủamìnhđốivớibốmẹlênchíntầngmây.Lúcđónhàtrườngthựchiệnphươngthứcdạyhọckhépkín,hầuhếthọcsinhđềuởnộitrú.Nhàtôiởtrongthànhphố,vốndĩcóthểlựachọnkhôngởnộitrú,nhưngvìmuốnbồidưỡngkỹnăngsốngtựlậpchotôinênmẹđăngkýchotôiởlạitrường.Ngoàimỗicuốituầnvềnhàlấyquầnáothaygiặtra,gầnnhưtoànbộthờigiantôiđềuởtrường.Từlúcsinhrađếngiờ,đâylàlầnđầutiêntôixanhà,nênmớiđầuchưathíchnghiđược,tôirấtnhớbốmẹ.Nhưnglâudần,tôilạicócảmgiácthoátkhỏi“móngvuốtmaquỷ”:“TrờicaoHoàngđếởxa”,mìnhlàmgì,họcgì,họcthếnàoởtrongtrường,bốmẹlàmsaobiếtđược.Mỗilầnbốmẹhỏithămtìnhhìnhhọctập,tôiđềucườihìhì,nóidốichoqua.Thậtra,hơnmộtthángsaungàykhaigiảng,tôiđãtrởvềtrạngtháichánchườngtrướcđây.Bêncạnhvừakhôngcóthầycôtốtđônđốc,khíchlệ,vừakhôngcóbạnhiềntácđộngtíchcực,tôichẳngcóbấtkỳmụctiêugìđángnóitrênphươngdiệnhọctập.Tôi,hoặclàsuốtngàybuônchuyện,chơibàicùngcôbạncùngphòngtrongkýtúcxá,hoặclàmộtmìnhngồitrongtiệminternetchơigameonline,xemphimHànQuốc.Lúcđó,tôithườngxuyêntrốnhọc,việcngồithâuđêmsuốtsángởtiệminternetcũngđãsớmtrởthànhchuyệncơmbữarồi.Thờigiankhôngchờđợiaicả,hơnnửahọckỳđãtrôiqualộnxộnvậyđấy.Mộtbuổitốimùađông,bốtớitrườngthămtôi.Lúcđóchúngtôiđangcógiờtựhọc,ôngđứng

nấpphíasaulớphọc,lénquansáttìnhhìnhhọctậpcủatôiqualớpcửakính.Theomiêutảsaunàycủabố,thìlúcđótôiđangnhiệttìnhtángẫucùngmấyđứabạnxungquanh,vừanóicười,vừachuyềngiấy,khoachânmúatay.Trôngthấycảnhtượngấy,lòngbốđóngbăng–hóaramỗitốicongáiđềukhôngchămchỉ,chịukhótựhọcgiốngnhưlờinónói.Ôngvộivànggọiđiệnchomẹ,kểrõ tìnhhình,mẹnghexongcũngcảmthấysốtruột.Suốtđêmhômđó,haingườibànbạcđốisách,vàđưaraquyếtđịnhcuốicùnglàphảichotôichuyểntrường!“Chuyểntrường?”Vừanghethấyhai từnày, tôiđã“sửngcồ” lên:“Chẳngdễgì conmới làmquen được với môi trườngmới, bây giờ bốmẹ lại bắt con chuyển đi nơi khác? Bọn trườngchuyên,lớpchọnliệucócoitrọngmộtđứahọcsinhdốtnátđượcchuyểntớitừtrườngtưthụcnhưconkhông?Conkhôngchuyển,nhấtquyếtkhôngchuyển!Thàlàmđầugàcònhơnlàmđuôiphượng!”Đểtiếnthêmmộtbướctrongviệcthuyếtphụctôi,mấytốiliềnbốđềuđưatôitớingôitrườngmớixem.Haibốcontôiđứngởsânthểdụctrongtrườnggiữacáilạnhsesắtmùađông,ôngvẫnnhẫnnạikhuyênbảotôi,còntôivẫncốchấpchốngđối.Saucùng,vẫnlàtrứngkhôngchọiđượcvớiđá,tôikhôngthểvượtquaquyềnlựccủaphụhuynh,miễncưỡngđồngýchuyểntrường,rờihọckỳIInămlớpMườisangmộtngôitrườngmới.NgôitrườngmớicủatôilàngôitrườngcấpIIIduynhấttrongthànhphốtrựcthuộcSởgiáodục,đâycũnglàngôitrườngđứngthứnhất,nhìtrongbảngxếphạngcáctrườngtrunghọcphổthôngtoànthànhphố.Mẹngọtnhạtbảotôi,đếnngôitrườngmới,tôiphảihoàntoànchấmdứtcuộcsốngbuôngthảnửanămtrướcởtrườngTưthục,sớmđivàonềnnếpmàmộthọcsinhTrunghọcphổthôngcầncó.Bướcvàolớphọcmới,tôitrốmắtngạcnhiênvìnhìnthấyrấtnhiềugươngmặtthânquen,vềsautôimớipháthiệnrarấtnhiềubạntrướcđâyđềuhọccùngtrườngcấpIIvớitôi.Cónhữnggươngmặtthânquenbêncạnh,việclàmquenvớimôitrườngmớicủatôikhôngthànhvấnđề.Quảnhiên,mấytuầnsau,tôilạihiệnnguyênhìnhlàmộtđứathích “gâychúý”. “Vết thương” thi trượtcấp III trướcđóvàsónggióchuyển trườngđể lạitronglòngtôiđãhoàntoànbìnhphục.LênđếnlớpMườimột,chúngtôiphảiphânban.Vìtôi“khôngđếmxỉađếnkhoahọctựnhiên”,nênlẽtấtnhiênphảichọnbankhoahọcxãhội.Nhìnchung,lúcđócóhailoạihọcsinhsẽchọnbankhoahọcxãhội:Loạithứnhấtbaogồmnhữnghọcsinhthậtsựyêuthíchkhoahọcxãhộivàcóthànhtíchhọctậpkhágiỏiởcácmônhọcthuộcbannày;cònloạithứhailàhọcsinhdốt.Lýtrímáchbảotôithuộcloạihọcsinhthứhai.Maymắnsao,giáoviênchủnhiệmbankhoahọcxãhộilàmộtcôgiáotiếngAnh,sựxuấthiệncủacôkhẽđánhthứcnhữngtếbàotiếngAnhvốnđãngủquêntừlâucủatôi.CôgiáochủnhiệmphụtráchgiảngdạymôntiếngAnh,đâmratôichẳngdámhọchànhchểnhmảngnhưtrướcnữa.Tôiquyếtđịnhbắtđầuhọcthậtgiỏi,nắmchắctiếngAnhmộtlầnnữa.VìhồihọccấpII,tôinhậnra,đọccáctácphẩmAnhvănnổitiếngrấtcóhiệuquảtrongviệcrènluyệnkỹnăngđọchiểuvàngữcảm,nêntôiđimuanhiềubảninđầyđủcáctácphẩmvănhọcnổitiếngcủaphươngTây,hàngngàylàmxongbàitập,tôilạingồitrongnhàđọcsách.Banđầutôiđọctrầytrật,vìcácchươngsáchphủkíntừmới,tôiphảibấmbụngtracứutừngtừ,từngchữkhôngbiết.Vềsau,tôichángiởtừđiển,bènnàinỉmẹmuachomộtchiếckimtừđiểnVănKhúcTinh.Saukhicókimtừđiển,tôiđọcsáchnhanhhơn.Cảmthấyhàilòng,tôitựnhủ:“Mìnhcứkiêntrìđọchếtmấycuốnsáchnày,thìthểnàođiểmkiểmtragiữakỳmôntiếngAnhcủamìnhcũnglàmmọingườikinhngạcchoxem.”Lúccókếtquảthilầnđầutiên,tôibỏquađiểmthimấymônkhác,nhìnthẳngsangđiểmsốmôntiếngAnh.Tôinhìnchằmchằmvàođó,rồithấtvọng:Điểmkhôngnhữngkhôngcaonhưtôidựđoán,lạicònthấphơnsovớimấyđứabạncóvẻchẳngchịukhóhọchành!Nhìnlạibảngxếphạng, tôicàngchánnảnhơn:Điểmtổngkếtcácmôncủatôikhôngnằmtrongtopđầu,ngaycảđiểmtiếngAnhcũngxếpmãicuốibảng.Từđâyvềsau,tôinhưconếchlâunayvẫnngồidướiđáygiếng,bỗngcómộtngàyđượcđưalêntrênmặtđất,khôngnhữngnhìnrõtrìnhđộtiếngAnhthậtsựcủamình,màcònnhậnramìnhkhôngthểtheokịplựchọccủacácbạntrườngđiểm.HồicấpII,tôitiếnbộnhanhchóngtrongmôntiếngAnh,quaphươngphápđọccáctácphẩmAnhvănnổitiếng,chonêntôinghĩrằngmìnhđãtìmđượcđườngtắthọctiếngAnh,nghĩrằngmìnhchỉcầntiếptụcđọcnhưthế,thìđảmbảosẽđạtđiểmcaotrongcáckỳthi.Aingờ,tiếngAnhbậcTrunghọcphổthôngvượtxatiếngAnhbậcTrunghọccơsởcảvềđộkhó,độsâuvàđộrộng.Khôngchỉlượngkiếnthứccủa

tôi khôngđápứngđủyêu cầu củamôn tiếngAnhởbậcTrunghọcphổ thông,màngay cảphươngpháphọctậpđọccáctácphẩmAnhvănnổitiếngcũngkhôngthểđemlạichotôiđiểmsốcaotrongcáckỳthi.Lúcnày,tôithừanhậnnănglựccủamìnhgầnnhưbằngkhông,tôikhôngthểvượtquađượckhókhăn,cũngkhôngthểchịunổiđảkích,ýnghĩđầutiênxuấthiệntrongđầutôinếugặpphảimộtchúttrởngạitrênchặngđườngphíatrướclàtừbỏ.Vìthế,sauthấtlạitronglầnthiđầutiên,tôichẳngnhữngkhôngsuynghĩđếnviệcđiềuchỉnhlạiphươngpháphọctậpcủamình,chẳngnhữngkhôngsuynghĩđếnviệchọchỏikinhnghiệmhọctậpcủacácbạnhọcgiỏitronglớp,ngượclạicònđánhtrốngrútlui.Tronglòngtôivẫnấmứctựhỏi:“Lầnnàymìnhbỏrabaonhiêucôngsức,nhưngbùlạimìnhchẳngnhậnđượcgì.Đãvậythìmìnhcầngìphảiphísức?”Vàthếlà,mộtlầnnữa,tôilạicótâmtrạngchánhọc,khôngthểcứuvãnnổi.Lênlớp,tôinóicười,đùanghịchhoặcgụcđầuxuốngngủ,nghĩđủmọicáchgiếttừnggiâytừngphútchohếtbốnmươilămphút.Tanhọctrởvềnhà,tôicốtlàmchoxongbàitập,còncácloạisáchvởkháccóthểkhôngđọcthìkhôngđọc,cóthểkhônglàmthìkhônglàm.Tôiđặtrachomìnhmộtchâmngônvềphươngdiệnhọctập:Kiênquyếtkhôngbỏquánhiềucôngsứcvàoviệchọc,thềchếtcũngkhôngtốncôngsuynghĩnhữngđiềuthừathãi.Khảnăngquansátcủacôgiáochủnhiệmcựckỳtốt,côpháthiệnratháiđộhọctậpcủatôikhôngđúng,nêndứtkhoátchuyểntôilênngồibànđầu.Côchorằng,chỉcầnđưatôivàotầmmắtcủathầycô,thìtôisẽphảidèchừnghơn.Côkhôngngờ,saukhichuyểnlênngồibànđầu,tôivàcôbạnTiểuDiTử–saunàylàbạnthânnhấthồicấpIIIcủatôi–trởthànhbạncùngbàn.Đượcdịpngồicùngbàn,tìnhbạncủachúngtôinhanhchóngpháttriển,tínhcáchcủaTiểuDiTửcũngsôinổinhưtôi,nênhaiđứaluânphiêndiễntrò.Trongkýứccủatôi,nhữngnămthángcấpIII,mộtgiâydàitựamộtnăm,áplựcvôhìnhtừkỳthiđạihọclàmtôingạtthở.Sáchbàitập,sáchđềthithử,vốntôikhôngbaogiờlàmhết,lạicộngvớinhữngcuộcthilớn,cuộcthinhỏngàycànggiatăngđãchoánhếtthờigiannhànrỗicủatôi.Lúcđó,tâmtrạngcủatôihoàntoànbịchiphốibởiđiểmsố:Hômnaythitốt,tâmtrạngvuivẻ;ngàymaithikém,tâmtrạngủê.Cáchduynhấtđểtôiđốiphóvớiáplựccựclớnnàylàchạytrốn.TôinhớmìnhvàTiểuDiTửthườngtrốnhọcrasânbóngrổxemcácbạnnamđẹptraiđánhbóng;nhớnhữnglúcdiễnrahoạtđộnglớn,chúngtôinằmtrênbãicỏtrongtrường,vừamútmátquekemvừalắngnghebảnnhạctrongtrẻo,tựnhiêncủaBandari;nhớnhữngngàymùađông,chúngtôibùngtiết,rangoàichơinémtuyếtchođếnlúccảngườiđôngcứngmớithôi;nhớmỗilầnquaytrởvềlớphọcsaukhikếtthúchoạtđộnglớn,pháthiệnratrênbànxếpđốngcácloạiđềthithửcủatrườngHoàngCương,trườngHồBắc,trườngBắcKinhsố4,baonhiêulầntôilấytrộmchúngmangvàonhàvệsinhxénát,rồixốinướctrôituộtđi…Vàomùaxuânnăm2003,khikỳthiđạihọcđangđếngần,thìthànhphốchỗchúngtôibùngnổdịchSARS,cảtrườngđềuđượcnghỉhọc.Banđầubiếtđượcthôngtinnày,tôicảmthấyvôcùngsungsướng,vìcuốicùngtôicũngkhôngphảitớitrườngnữarồi.Nhưngkhôngngờ,cuộcsốngcôlập,khôngđượcgặpbạnbè,ngàyngàynằmtrongnhàđốidiệnvớicuốnđềthithửkhóhiểu,cànglàmtâmtrạngcủatôidânglênđếncựcđiểm.Ngàynàotôicũnggiảiđềthitheođúngthờigianquyđịnh,nhưngchẳnglầnnàođạtđượcđiểmsốdựkiến.Tôikhócrưngrức,hỏimẹ:“Concóthểkhôngthamgiakỳthiđạihọcđượckhôngmẹ?”Mẹchỉkhuyêntôimộtcâu:“Concứcốgắnghếtsứclàđược.”Mấyngàytrướckhithiđạihọc,mỗimộtgiây,mộtphútđầutôiđềuđaunhưbúabổ.Mẹnhẹnhàngbảotôi:“Concùngmẹrangoàitảnbộđi,đãmấyngàynayconkhôngrakhỏinhàrồi.Cứtiếptụcnhưthếnàythìkhôngđược,consẽbịtrầmcảmmất…”Bâygiờnghĩlại,tôithấylúcđómìnhđãlàmquámọiviệclên,nàolàkhóclóc,nàolàđauđầu,nàolàtrầmcảm…Nhưngvàothờiđiểmbấygiờ,tôinhậnthấynhữngcảmgiácđóthậtsựđangtồntại,mỗibuổitốitôiđềunằmmơthấymìnhcốgắngvật lộnthếnàocũngkhôngthểbướcquađượcngưỡngcửanày.Tôithấpthỏmdõitheotừngthôngtinliênquanđếnkỳthiđạihọc,vìtôisợgiốngnhưtrướcđây,mỗilầnthamgiamộtkỳthilớn,tôiđềutrượtthẳngcẳng.Maylàđềthiđạihọcnăm2003quákhó,rấtnhiềuthísinhphảnánhđềthikhônglýtưởng,chonênđiểmchuẩncủacáctrườngđạihọclớntrongcảnướcvàonămđóđềurấtthấp,khôngíttrườngcuốicùngphảihạthấpđiểmchuẩnxuốngđểxéttuyểnbổsungsinhviên.Nhờvậy, tôi trởthànhmộttrongnhữngngườimaymắn.Nóiđúngrathìvềsautôicũngđượcmộttrườngđạihọcởđịaphươngnhận

vớt.Saunàythămdòtintức,tôimớibiết,điểmthiđạihọccủamìnhđứngthứhaiởlớp,từdướilên.Aicũngnói“lúctreotêntrênbảngvàng”làmộttrongnhữngniềmvuilớnnhấtđờingười.Cuốicùngcũngcótrườngđạihọcnhậntôirồi,lẽratôinênvuimừngmớiđúng.Nhưnglúcđótôichẳngcảmthấyvuimừngchútnào.Vàokỳnghỉhèkếtthúckỳthiđạihọcấy,dườngnhưlịchsửbanămtrướclạilặplạimộtlầnnữa:NhữngngườibạnthâncủatôitừthờicấpIIchotớicấpIIIđềuthivàoĐạihọcBắcKinh,ĐạihọcThanhHoa,ĐạihọcPhúcĐán;cònnhữngngườibạncùnglớpcấpIIItôimớiquensaunàycũngthivàoĐạihọcTriếtGiang,ĐạihọcNamNinh,ĐạihọcHạMôn…DùkhôngtrúngtuyểnnguyệnvọngI,cácbạncũngmuađượctấmvéđáptớinguyệnvọngII.Nămđó,mọingườiđềutrònmườitámtuổi,aicũngsửasoạnhànhtrang,từbiệtngười thânvàbạnbè,hămhởđiđếnnhữngthànhphố lớnbênngoài tìmướcmơcủamình.Còntôi?TôichỉcóthểtiếptụctrảiquatuổimườitámtạichínhthànhphốphíaBắc,nơiđãsinhravànuôilớntôi,sốngmộtcuộcsốngkhôngmụctiêu,khôngsứcsống.Nghỉhènămấy,cácbạnnhộnnhịpbướctrênconđườngnốivớithếgiớibênngoài,tôikhôngmuốnnhìnthấycảnhnày,nêntrướcsaukhôngđitiễnđứanào.Mãiđếnsaunày,ngườiduynhấttôitớigatàuhỏatiễnbiệt,chỉcómộtmìnhTiểuDiTử.Ngàyhômấychiatay,mưaphùnlấtphấtbay,bạnđứngtrêntàuvẫytayvềphíatôi,tôigượngcười,nhắnnhủbạnđếnchỗmớinhớphảichămsóctốtchobảnthânmình,dũngcảmthựchiệnướcmơ.Chiếctàuhỏachởbạnkhuấtxadần,mộtmìnhtôiđứnglặngdướimưa:Bạnbèđềuđicảrồi,chỉcònmìnhvẫnởlạinơinày.Ngàythángsaunày,mìnhphảilàmsaođây…Thờigiankhôngchờđợimộtai,tôicònchưalàmtốtcôngtácchuẩnbị,thìthángChínnăm2003đãđến,lầnnàycũngvẫnlàbốđưatôitớitrườngnhậphọc.Tôiđeocặpsáchmới,đứngởcổngtrường,bướcchânlầnlữa.Trênbiểungữtreotítnơitòanhàchínhởtrongsântrườngviếtdòngchữ“Chàomừngtânsinhviênkhóa2003vềnhậptrường”.Nhìnhàngchữmàutrắngtrênnềnđỏđó,tronglòngtôibỗngnhiênxuấthiệnmộtcảmgiácthậtkhódiễntảbằnglời,tôicũngkhôngthểgọitênchínhxáccảmgiácđólàgì.Tôitựhỏichínhmình:“Đâychínhlàđạihọcư?Tiếpsauđây,mìnhphảilàmgì?Tạisaomìnhphảilênđạihọc?Đạihọclàgì?Mìnhphảilàmsaomớivượtquađượcbốnnămđạihọcnày?Suychocùngtấtcảnhữnglựachọnnàycóđúngkhông?Cuộcđờilàgì?Ýnghĩacủacuộcđờinằmởđâu?Rốtcuộc,mìnhphảilàmsaovớicuộcđờicủamình?Rốtcuộcphảilàmthếnào?Tạisaotrướcđâymìnhlạithấtbạisovớicácbạn?Rốtcuộc,mìnhsaiởđâu?Chỉvìmìnhkhôngđủchịukhóhọcư?Nếunóinhưvậythìconngườihọcvìcáigì?Phấnđấuvìcáigì?Kiêntrìvìcáigì?Vàsốngvìcáigì?”Tôiđangtrầmtưsuynghĩ,thìnướcmắttựnhiênrơira,ướtđầykhuônmặt,tấtcảnhữnggìđãxảyratựanhưmộtthướcphimkhôngtiếng,chầmchậmhiệnratrướcmắttôi.Từnhỏtớilớn,từchuyệnhọcthêmtớichuyệnchuyểntrường,tôingốnhếtbaonhiêuđồngtiềnmồhôicủabốmẹ,lạicònhaophívôsốthờigianvàsứclựccủahọ.Nhưngcòntôi?Tôikhôngnhữngkhôngbiếtthươngchonỗikhổcủabốmẹ,màcòntựchomìnhthôngminh,nhiềulầnnuốtlờihứa,khôngcầutiến,rồihưhỏng…Sướngtrướckhổsau,saukhiđiquanhữngniềmvui,thìkếtquảnhưthếnàyđây.Điềulàmtôicảmthấybuồnbãvàáynáynhấtlà,khitấtcảđãngãngũ,bốmẹvẫnkhôngtráchmắngtôinửalời.Tôiluônchorằng,kỳthiđạihọckhôngthểquyếtđịnhtoànbộsốphậncủamộtngười,songtôicũnghoàntoànđồngývớiquanđiểm,kỳthiđạihọccóthểlàmảnhhưởngđếntưtưởngcủamộtngườiởmộtmứcđộnàođó.Ngườithanhniênvừatrònmườibảy,mườitámtuổiphảibiếtđưaralựachọnquantrọngđầutiêntrongcuộcđờivàphảigánhchịutráchnhiệmcholựachọnđó.Chuyệnchọnchuyênban,đăngkýtrườnghọccũngtươngtựnhưchuyệnthayđổimộtquâncờ–cũngcónghĩalàthayđổicảbàncờ.Đốivớitôi,kỳthiđạihọcdườngnhưlàmộtlầngộtrửatinhthần,trảiquarồi,tôimớibiếtkiểmđiểmbảnthânvàsuynghĩthậtsựnghiêmtúcvềcuộcđời.Tôichợthiểura,khilớnlên,đếnmộtlúcnàođó,tôikhôngthểtiếptụcdựadẫmvàongườikhác,cũngkhôngthểđểngườikhácgánhchịutráchnhiệmchonhữngviệcmìnhđãlàm.Tấtcảnhữngviệctôilàmtrướcđâyđềukhôngphảilàlàmchobốmẹ,màlàlàmchobảnthântôi.Khisựviệcpháttriểnkhôngđượcnhưýmuốn,tôikhôngthểtráchcứngườikhác,cũngkhôngthểoántráchhoàncảnh,vìtấtcảđềulàlựachọncủachínhbảnthânmình,làsailầmcủachính

bảnthânmình.Tôicầnphảibiết,bắtbuộcphảibiếtgánhchịutráchnhiệmđó,tuyệtđốikhôngđượctrốntránh.Tôinghĩ,tạisaonhữngngườicùngđượcđàotạotừmộtcáilòcấpI,cấpIIra,saukhitốtnghiệpcấpIIIlạibướcđitrênnhữngconđườngkhácnhauđếnthế?Vìtôikhôngbằngngườikhác?Khôngphải.Vì chỉ số IQcủa tôi thấp?Khôngphải.Vìhoàncảnhsốngcủachúng tôikhônggiốngnhau?Cũngkhôngphải.Tấtcảđềukhôngphải,vậytạisaoviệcngườikháclàmđược,tôilạikhônglàmđược?Tôicamtâmkhông?Khôngcamtâm!Nghĩđếnđây,tôibỗnghiểuchuyện.Nếubạnhỏivìsaotôihiểuchuyện,thìtôicũngkhôngbiếtphảigiảithíchthếnào.Tôichỉcảmthấy,saukhitrảiquanhiềuvấpngãdochínhmìnhtạora,độtnhiêntôihiểurõ“đạolýlớn”màngườilớnvẫnthườngnói.Saunàymẹtôigọiđólàtôiđã“đốnngộvềmặttinhthần”.Gọilàhiểuchuyệnhaylàđốnngộcũngđềuđược,tómlại,vàogiâyphútđứngởcổngtrườngngàyhômấy,tôiđãnghĩthôngsuốtmọichuyện.Dùlúcđó,tôivẫnchưathểđưaracâutrảlờitườngtậnchocâuhỏitrướcđócóliênquanđếnviệctạisaoconngườicầnphảihọctập,tạisaoconngườicầnphảiphấnđấu,nhưngtừtrongsâuthẳmđáylòngđãvanglênâmthanhhếtsứcrõràng,máchbảotôirằng:“Mìnhkhôngthểcứnhưthếnàycảđờiđược!Mìnhnhấtđịnhphảithayđổi!”Đólàvàonăm2003,tôibắtđầuphấnđấutừđây.

Chương4.Sựphấnđấucủatôi Nhữngnămthángđạihọc(ThángChínnăm2003đếnthángBảynăm2007)"Chodùbạntừđâutới,chodùbạnbìnhthườngnhưthếnàođinữa,thìvớiướcmơ,tấtcảmọingườiđềubìnhđẳngnhưnhau.Chodùbạncảmthấybảnthânmìnhnhỏbénhườngnào,bạnvẫncóquyềntheođuổiướcmơcaoquý.Chỉkhidámướcmơ,bạnmớicócơhộithựchiệnđượcđiềumìnhmơướcbằngchínhsựnỗ lựccủabạn.Nếunhưngaycảướcmơbạncũngchẳngdámnghĩtới,vậythìchẳngphảilàbạnkhôngcómảymayxácsuấtthànhcôngnàoư?"TỉnhngộvàvùngdậymạnhmẽConđườngphấnđấubắtđầutừđâyThờiđạihọccóhaisựviệcmàtôiđángphảicảmơnnhất,đólà:Gặpđượcthầytốtvàbạnhiền.Tôitừngthấtbạimấylần,thếnhưngôngtrờivẫnkhôngbỏmặctôi,chotôicơhộitiếptụcđượcđếntrường,khôngnhữngvậy,ôngtrờicònmangthầytốt,bạnhiềnđếnbêntôi.Tôiluônchorằng,đâynhấtđịnhlàphúcphậntôituđượctừkiếptrước.NgườithầytốttôigặpđượctrongtrườngđạihọcchínhlàcôgiáoTrịnh,ngườithầythứbalàmtôithayđổitrênconđườnghọctiếngAnh.CôgiáoTrịnhgiúpđỡtôirấtnhiềutrênphươngdiệnhọctậptiếngAnh,hơnnữa,côcònthayđổihoàntoànnhânsinhquancủatôi.Vớitôi,côgiốngnhưmộtvịnữthần,luônbanphátthứánhsángrựcrỡkhôngthểchạmtới–nhưngnólạitồntạithậtsự.Côkhôngchỉđemđếnchotôitrithức,màhơnthế,côcònnuôidưỡngtinhthầncủatôi,tấtcảlànhờvàoniềmtinkiênđịnhcùngtráitimnồngấmcủacô.Chínhtráitimấyvẫnluônủnghộtôikhôngngừngphấnđấu.TrướclúcbiếtcôgiáoTrịnh,tôinghecácanhchịsinhviênnămthứba,thứtưtrongtrườngnói:SovớicuộcsốngcấpIII,cuộcsốngởbậcđạihọcthoảimáihơnnhiều,cácemcóthểthamgiavàocácđoànthểxãhội,cóthểlàmcánbộtrongcáctổchứccủasinhviên,vàcòncórấtnhiềuhoạtđộngvănhóavănnghệ,thểdụcthểthaokhác.Thếnên,nhàtrườngvừamớikhaigiảngchưađượcmấyngày,tôiđãhíhửngkéobạnhọcđiđăngkývàomấyvịtrímớituyểncủacácloạiđoànhộinhư:Câulạcbộguitar,câulạcbộhip-hop,câulạcbộmáytính,…nhưngngaysaungàyđăngký,tôiđãbiếtcôgiáoTrịnh.Đếnnaytôivẫnnhớnhưinhìnhảnhlầnđầutiêncôgiáobướcvàolớphọc,mỉmcườichàomọingười,dườngnhưtôinhìnthấycảmộtmùathutỏanắngtrongnụcườiđó,cảmgiácấmáptronglòng.Côchớpđôimắtđẹpdịuhiền,tưởngchừngnhìnthấutâmcanchúngtôi.Côkhôngchỉcódungmạoxinhđẹp,khiếnngườikhácrungđộng,màcôcòncóbảnlĩnhvữngvàng,tínhcáchgiảndị,dễgần.Giờhọcđầutiên,côsaysưachiasẻvớimọingườicâuchuyệncủamình.CôkểlạilịchsửphấnđấucủamìnhtrongthờigianhọcđạihọcvàthờigianhọccaohọctheochươngtrìnhtraođổihọcviênvớiĐạihọcBắcKinh,sauđócôcònkểvềướcmơduhọc.Kểxonglịchsửphấnđấu,côbắtđầuchiasẻcảmnhậncủacánhâncô.Cônói,đờingườicầnphảiphấnđấu,gặphoàncảnhthuậnlợicũngphảiphấnđấu,gặphoàncảnhđốinghịchthìcàngphảiphấnđấunhiềuhơn.Vìnhờphấnđấu,cuộcđờimớitrởnênýnghĩa;khôngcóphấnđấu,conngườichẳngkhácnào“khốithịt”biếtđi.Chỉcóthôngquaquátrìnhphấnđấu,bạnmớicóthểthựchiệnđượckếhoạchvàlýtưởngcủamìnhđốivớitươnglai.Thầycôcầnđộngviênkhíchlệtấtcảcácbạnsinhviên,dùhoàncảnhcủacácbạnnhưthếnào,thìcácbạncũngcầnphảicódũngkhíkiêntrìđitớiướcmơcủamình,vìchỉcầnchịukhổ,dũngcảmkiêntrì,mỗingườiđềucókhảnăngthànhcông.Nhữnglờicôgiáonóingàyhômấynhưhồichuôngcảnhtỉnhtôi,cólẽđâycũngchínhlàbàigiảngmanglạichotôinhiềuđộnglựcnhấtmàtôitừngđượcnghetrongsuốtcuộcđờimình!Trongtíchtắc,tôisựchiểura:Thìramìnhluôncảmthấycuộcsốngcủamìnhmấynămtrởlạiđâythậtđaukhổ,vìmìnhchưabaogiờphấnđấu,chỉbiếtsốngchoquangày,ngudốtdạidột,khôngcómụctiêu,cũngkhôngcóướcmơ.Bâygiờmìnhmuốnthayđổi,vậythìbắtbuộcphảitìmramụctiêu,sauđóphấnđấungaylậptức!Hếtgiờhọc,côgiáobướcrakhỏilớp,tôivộivãđuổitheocôrangoàigiốngnhưđangđuổitheomộtchòmsao,tôihỏicôrốtcuộcmìnhphảiphấnđấunhưthếnào.Cônhìntôi,mỉmcười,nóitôinênbắtđầutừviệchọctốtkiếnthứcchuyênngành.Tôinhanhnhảuhỏitiếp:Làmthế

nàođểhọcgiỏitiếngAnh?Côđáplạimộtcâuđơngiản:Làmviệccầnlàmvàkiêntrìđếncùng.Côđikhỏi,mộtmìnhtôitrơtrọiởlạikhôngbiếtphảilàmsao:Ngọnlửanhiệthuyếtđangsụcsôitrongconngườitôi,nhưngvìchưacómụcđíchvàphươngpháphọctậprõràng,nêntôicảmthấydùcảngườimìnhtrànđầysứclựcnhưnglạikhôngsửdụngđược.Chodùnhưvậy,tôicũnghiểurõmộtđiều:Kỳthựccuộcsốngbốnnămtrongtrườngđạihọckhônghềthoảimái,ítnhấtlànếubạnmuốncómộtcuộcsốngthoảimáitrongtươnglaisaunày,thìcuộcsốnghiệntạicủabạnởtrườngđạihọcắtsẽphảikhôngthoảimái.Vìvậy,tôiquyếttâmvứtbỏýnghĩtheođuổicuộcsốngungdungthoảimáitrongnhữngnămthángđạihọc,rúttênkhỏitấtcảcácđoànhội,hạquyếttâmbướcvàoconđườngphấnđấucủa“thầytukhổhạnh”từđây.LầnđầutiêntôiđứngthứnhấtCôgiáoTrịnhdạychúngtôi,làmbấtcứviệcgìcũngcầnphảinắmrõkếhoạch,vìcókếhoạchrồimớicómụctiêu,cómụctiêurồimớicóđộnglựcđểlàm.Khéplạituầnhọcđầutiên,tôixácđịnhchomìnhmộtmụctiêungắnhạn.Lúcđó,tôicảmthấytiếntrìnhgiảngdạycủanhàtrườnghơichậm,nêntựđặtrachomìnhmộtmụctiêu:TựhọchếtbốncuốngiáotrìnhExtensiveReadingvàIntensiveReadingtrongmộthọckỳ.Sauđó,tôithựchiệnđềuđặnmỗitốitựhọcnăm,sáubài.Vàothờiđiểmđó,mỗibuổitốiăncơmxong,tôiđềurủcôbạncùngphòngtrongkýtúcxáđitựhọc,vềsaubạnấykhôngmuốntốinàocũngđitựhọc,nêntôiphảiđikhắpnơitìmbạnhọccùng.Tìmtớitìmluicũngchẳngtìmđượcngườiphùhợp,thếlàtiếnđộtựhọccủatôibịchậmlại.Đúnglúctôiđangkhốnkhổ,phầnvìkhôngcóbạnhọccùngliềumạngphấnđấuvớitôi,phầnvìnghịlựccủatôikhôngđủmạnh,thìtừvũtrụbaolabỗngđâuxuấthiệnmộtnhânvậtquantrọngtrongcuộcđờitôi.CôấylàCáBéoƯớpMuối,ngườibạnhiềncùnglớpđạihọcvớitôi.BiệthiệunàybắtnguồntừbàihátCáướpmuốicủanhómMayday–kểtừkhichúngtôicùngnắmtaynhauđitrênconđườngphấnđấu,bàihátnàyđãcổvũchúngtôikhôngbiếtbaonhiêulần,nênchúngtôiđặtchonhaucáitênlàCáBéoƯớpMuốivàCáGầyƯớpMuối.TôiquenCáBéoƯớpMuốitronggiờhọccầulông.Vàotiếthọccầulôngđầutiên,chúngtôixếphàng,CáBéoƯớpMuốiđứngngaytrướcmặttôi.Tôitrôngbạnấyquenquen,bènhỏicóphảibạnấycũnghọckhoatiếngAnhvớitôikhông,bạnấytrảlờiđúng.Vềsauchúngtôinóichuyệnthânmậthơnrồimớinhậnracảhailàbạncùnglớpcủanhau.TôibảoCáBéoƯớpMuối,buổitốitôikhôngtìmđượcbạncùngđitựhọc,thànhrakhôngdámđi,vìtôirấtsợđimộtmìnhvềkýtúcxálúctrờikhuya(kýtúcxácủachúngtôiởbênngoàitrường).Nghevậy,haimắtCáBéoƯớpMuốisángbừnglên,CáBéoƯớpMuốinóibạnấycũngđangtìmbạnhọc.Vừakhéohaiđứatôikếthợpthànhmộtcặp.Từđótrởđi,CáBéoƯớpMuốitrởthànhngườibạnhiềntrênconđườngphấnđấucủatôi,chotớibâygiờcũngđãđượctámnămrồi.CáBéoƯớpMuốilàmộtngườivôcùngquantrọngtrongcuộcđờitôi,thậtkhóđểmiêutảhếtbằnglời.Côấykhôngchỉlàđồngminhlớnnhấtmàcũnglàtrikỷtốtnhất.Côấyđảkíchtôimỗikhitôikiêucăng,ngạomạn,đồngthờikhíchlệtôimỗikhitôichánnản,nhụtchí.Baonhiêucanđảmvànghịlựccủatôiđềucóđượctừsựđộngviên,khíchlệcủacôấy.CáBéoƯớpMuốithườngnóivớitôi,bọnmìnhđềulàngườibìnhthường,đềulà“cáướpmuối”,nhưng,bọnmìnhlà“cáướpmuối”cóướcmơ.Điềuquantrọngnhấtđốivớimộtngườiđangphấnđấuvìướcmơlàcầnphảicócanđảm,cầnphảicóđammêvàtráchnhiệm.Khôngphảibạncứbahoachíchchòethìsựviệccóthểđitớithànhcông,bạnbắtbuộcphảitựlàmmọiviệc,vàbắtbuộcphảilàmtừđầu.TừkhikếtbạnvớiCáBéoƯớpMuối,mỗitốichúngtôiđềucùngnhauđitựhọc,bảnthântôicũngsắpxếplạikếhoạchtựhọccủamình.MụctiêutựhọccủatôivẫnchỉđơngiảnlàtựhọchếtbốncuốngiáotrìnhExtensiveReadingvàIntensiveReading.Lúcđótôivẫnchưahìnhthànhphươngpháptựhọchệthống,nênmớiđầutôicònkhôngbiếtphảihọcthếnào,tôiđịnhđọcmộtlượtbàikhóa,nắmnộidungtưtưởngcủabàivàlàmhếtcácbàitập,chỉthếmàthôi.Đạikháiđâylàlầnđầutiêntrongđời,tôihọctậpmộtcáchnghiêmtúc.Từnhỏtớilớn,đâylàlầnđầutiêntôiđọchếtsáchgiáotrìnhcủanhàtrườngmàkhôngbỏsótmộtchữnào.Saumỗibuổitốitựhọc,tôiđềucảmthấyhưngphấn,trướcđótôichưatừngcócảmgiácnày.Mỗilầnhoànthànhmộtnhiệmvụđãđượcđềratrongbảnkếhoạch,tôiđềucảmthấyhàilòng.Khiphấnđấu,thờigianluôntrôiđivộivã.Vừamớibắtđầuvàohọcchưađượcbaolâu,chúngtôiđãbướcvàokỳthigiữakỳđầutiêntrongtrườngđạihọc.Tôiđãtựhọcgiáotrìnhmộtlượt,lênlớplạiđượcnghecôgiáogiảnglạimộtlầnnữa,cóthểnóikiếnthứctiếngAnhcủatôicũng

khávững,nênlầnthiđótôithểhiệnkhôngtồi.BấtngờnhấtlàtôiđứngđầulớptrongbàithiExtensiveReadingcủacôgiáoTrịnh.Tôinhớrấtrõ,lúcđócôgiáocầmbàithicủatôitrêntay,nhậnxétchữviếttiếngAnhtrongbàithirấtđẹp,bàiluậntươngđốisâusắc,hànhvăncócảmgiácnhưnativespeaker.Lúcđó,tôiđangngồidướilớp,nghenhữnglờikhennày,cảmthấyxốnxangtronglòng,mộtmặthyvọngngườicônóiđếnlàmình,nhưngmặtkháclạikhôngdámchắcmộttrămphầntrămđócóphảilàmìnhhaykhông.Mộtlúcsau,cônói:“Tôirấtmuốnbiếtbạnnày.”Nghecôgiáođọctêncủamình,tôibỗngrùngmìnhnhưcóluồngđiệnchạyqua,từtừđứngdậynói:“Thưacô,làemạ!”Côgiáonhìntôi,ngỡngàngnhậnratôichínhlà“côbéđuổitheochòmsao”hỏichuyệncôhồiđầunămhọc,vìthếcôcườinói:“Ồ!Thìralàbạnà,khôngsai,bạnngồixuốngđi.”Quảthật,tôivôcùngsungsướng,bềngoàitôivẫncốtỏrađiềmtĩnh,từtốngậtđầu,rồingồixuống,chứthậtratronglòngđãtunghoachomìnhrồi.Saukỳthigiữakỳ,rấtlâusautôikhôngthểbìnhtâmtrởlại.Tôicầmbàithicủamìnhxemđixemlạikhôngbiếtbaonhiêulần,đâylàlầnđầutiêntrongcuộcđờitôiđứngởvịtríthứnhất,tráitimbénhỏcủatôikhôngchứanổivinhdựnàyđâu!NgẫmrahồicấpII,cấpIII,muốntìmtênmìnhtrênbảngxếphạng,tôiđềuphảidòtừgiữabảngtrởxuống,cònbâygiờ?Têncủatôiđứngđầu!Còncónguồnđộngviênnàotạorasứcmạnhlớnhơnthế?Kểtừkhiđứngđầukỳthigiữakỳ,tôicàngkhôngthểthulạinhiệttìnhmàmìnhđãdànhchotiếngAnh.Cũngtừđây,tôibắtđầuhọctiếngAnhmộtcáchđiêncuồng,têncủatôiliêntụcxuấthiệnởvịtríđầutiêntrongbảngxếphạngcáckỳthilớnnhỏ.Bốnnămđạihọc,khônghềcómộtngoạilệ.Họctừvựngnhưthếnào?Ngoàiviệccùngnhautựhọcra,tôicònchiasẻvớiCáBéoƯớpMuốichuyệnhồiđầunămhọctôihỏicôgiáoTrịnhphươngpháphọctập,cônóiđiểmmấuchốtđểhọcgiỏitiếngAnhlà“làmviệccầnlàmvàkiêntrìđếncùng”.CáBéoƯớpMuốibịkíchđộngngaylậptức,bạnấyhỏitôicâu“làmviệccầnlàm”nghĩalàgì,tôinóitôicũngkhôngbiết.Haiđứatôisuynghĩhồilâurồiđưarakếtluận,mộtcaonhânnhưcôgiáoTrịnhchắcchắnphảicóhẳnmộtcuốn“sáchquý”vềhọctập,vìthếchúngtôiđánhliềuđếnhỏicômộtlầnnữa.Nhậnthấytấmlòngkhaokháthọctậpcủahaiđứatôikhônggìsosánhđược,côkhôngnhịnđượccười,nóihồiđầunămhọccũngcómộtbạnnamtronglớphỏicôvề“sáchquý”đó.Chúngtatạmgọibạnnamấylàbậcthầyngônngữhọcnhé,vìtừngàymởmônngônngữhọcchođếngiờ,bạnnamấyluônpháthuythứánhsánglạkỳtronggiớingônngữhọc.Vớisựthamgiacủabậcthầyngônngữhọc,chúngtôitạothànhmộtnhómhọcgồmbangười.Lòngnhiệttìnhvôhạncủatôi,lạiđượctiếpthêmsứcmạnhbởinhữngngườiđồngchícócùnghướngphấnđấuvàsựbồidưỡngcủacôgiáoưutú,nêncácbạncóthểhìnhdungrakhíthếhọctậpcủatôilúcđómạnhmẽnhườngnào.NhómhọcbangườichínhthứcđượcthànhlậpvàohọckỳII,nămthứnhất.CôgiáoTrịnhdạychúngtôi:TừvựnglànềntảnghọctiếngAnh,nếukhôngbiếttừvựngthìđọckhônghiểu,nghekhônghiểuvàcũngkhôngviếtđược,ngayđếngiaotiếphàngngàyvớingườikháccũngkhôngbiếtdiễnđạtrasao.Chonên,muốnhọcgiỏitiếngAnh,bắtbuộccácbạnphảinắmvữngtừvựngtrước.Mớiđầuhọc từvựng, côquẳng cho chúng tôimỗiđứamột cuốn từvựng tiếngAnhchuyênngànhcấp4,nói:“Cácbạnvềhọcđinhé,mỗingàyhọcthuộcmộttrămtừ,vịchimộttuầnlàbảytrămtừ,cuốituầntôisẽkiểmtracácbạn.”Tôingẩntòte,thỏthẻ:“Côơi,ngàytrướchọccấpIII,mỗingàybọnemchỉhọcmườitừthôiạ…”Côđáp:“Bâygiờcácbạnđanghọcđạihọc,khôngphảilàhọccấpIII.Họcđi,cuốituầntôikiểmtra.”Côđãnóirarồithìthểnàocuốituầncũngsẽkiểmtra.Vậynênchúngtôichỉcònmỗinướccốmàhọc.Hàngngày,ăncơmtrưaxong,tôivàCáBéoƯớpMuốilạivùiđầuhọctừvựng.Lầnđầutiêngiởsáchtừvựngra,tôisắpphátkhóc,mộttrămtừsờsờởbêntrongchẳngbiếttôi,tôicũngchẳngbiếtchúng,làmsaocóthểnhớhếttrongvòngmộtngày!Lúcđótôichorằngmỗingàyhọcmộttrămtừvựng,đúnglàchuyệnhếtsứchoangđường,dùcôgiáocóđánhchếttôi,tôicũngchẳngthểnàohọcđược:mớihọcđếntừthứbốnmươiđãquênbéngtừthứmườibảy;mớihọcđếnngàythứbađãquênhếtsốtừvựngđãhọchaingàytrước.Saumộttuầnbùđầu,kếtcụcthậtthảmhại.Lúccôgiáokiểmtra,cótớihơnmộtnửasốtừvựngtôikhôngbiết.TôinóivớicôgiáoTrịnh,đầuóctôibị“trúngđộc”rồi,mộttrămtừmộtngàylàquánhiều,tôikhôngthểhọcthuộcđược,xincôcóthểgiảmbớtmỗingàyhọcítđimộtchútkhông,vídụnhưnămmươihaytámmươitừcũngđược.Nhưng,côgiáokiênquyếtkhôngchotôi“thuốcgiải”,

cũngkhôngnhântừvớitôi,cônóivẻnvẹnmộtcâu:“Bạnkhônghọcthuộcđượclàbìnhthường,họcđihọclạinhiềulầnchínhlàđiểmmấuchốt.Mộttrămtừmỗingày,khôngthểíthơn,tiếptụchọcđinhé.”Bấtđắcdĩ,tôichỉcóthểquayvềtiếptụcnhồinhéttừvựngvàođầu.Áplựccũngchínhlàđộnglực,quảđúnglàđạolýnày.Sangtuầnthứhai,tôivàCáBéoƯớpMuốiquyếtđịnhthựchiệncơchếgiámsátlẫnnhau:Sángsớmhọcthuộcmộtlượtmộttrămtừvựng,saubữatrưakiểmtrachéo,hễbịđốiphươngpháthiệnrachưathuộctừnào,thìphảikhoanhtròntừđólại,đọclạitừđócùngvớiýnghĩatươngứngcủanótrongtiếngTrungmườilần.Làmvậykhôngnhữngbảnthânngườimắclỗicóthểghinhớtừvựng,màđốiphươngcũngcóấntượngsâuhơnvềtừđó.Chúngtôithốngnhấtsángsớmhàngngàyhọcthuộctừmới,cònbuổichiềuvàbuổitốiđềukiểmtralạimộtlượt.Cơchếhọctừvựngnhưthế,nghecóvẻmáymócnhưngthựctếlạicóhiệuquảđốivớicảhaibên.Chúngtôituânthủnghiêmngặtlờidạycủacôgiáo:Họcđihọclạinhiềulầnchínhlàđiểmmấuchốt.Vìvậy,chúngtôigầnnhưdànhtoànbộthờigiansaugiờlênlớpvàohọctừvựng,hễcóthờigian,chúngtôilạihọclạitừvựngmộtlầnnữa.Trongthờigianđó,lúcđi,lúcngồichúngtôicũngđềuhọctừvựng,lúcăncơmthìkiểmtralẫnnhau,ngaycảtrongmơcũngtoànmơthấytừvựng.CáBéoƯớpMuốiquenviếttừkhôngbiếtvàolòngbàntay,còntôiquenviếttừkhôngbiếtvàocuốnsổtayluônmangtheobênmình,khixếphànglấycơmtrongcanteen,chúngtôicũngphảichìatayhaymởsổraxem.Lúcđócuốntừvựngchẳngkhácnàobạntraicủahaiđứatôi,buổitốiđingủchúngtôicũngômcuốntừvựngngủ,chỉtiếclàkhôngthểsốngcùngnósuốtđời.Giờnghĩ lại, tôithấymìnhhồiấyvừagiốngngườimáyvừagiốngmộtđứangốc,nhưngbảnthântôilúcđólạiđượctậnhưởngcảmgiácthànhtựuvìbiếtđặtramụctiêuvàhoànthànhmụctiêu,pháthiệnkhókhănvàkhắcphụckhókhăn.Cóchođithìsẽcónhậnlại,haithángsau,tôivàCáBéoƯớpMuốidầndầnnhậnra,chúngtôihoàntoàncóthểtiêuhóamộttrămtừvựngmỗingày.Khôngnhữngvậy,tốcđộhọcthuộcmộttrămtừvựngcũngcàngngàycàngđượcrútngắn:Banđầuchúngtôiphảimấtcảmộtngàytrờimớicó thể thuộchếtmột trămtừvựng,nhưngsauđóchỉmấtmộtbuổisángvàmộtbuổichiều,vềsauthìchỉcầnhai,batiếngđồnghồlàcùng,đếnkhihọcthuộchếtcuốnsách,chúngtôicóthểnhớkỹmộttrămtừvựngtrongvòngmộttiếng,cólẽlàvìđầuócchúngtôiđãquenvớicườngđộhọctậpnàyrồi(tấtcảnhữngcụmtừ“họcthuộctừvựng”đượcnóiđếnởđâyđềuđơnthuầnchỉhọcthuộctừvựng,tứclànhìnthấymộttừtiếngAnhbấtkỳ,bạncóthểlậptứcnóiraýnghĩathườngđượcsửdụngnhấtcủanótrongtiếngTrung).Saumấytuầncôgiáokiểmtratừvựng,đểkhuấyđộng“tròchơi”,chúngtôiđưaramộtquytắcmới:Aitrongbađứanóisaimộttừsẽbịphạtmộtđồng.Đợiđếnkhitíchđủnămđồng,ngườiđượcthưởngsẽchiêuđãiđốiphươngmóncơmhộp.TôivàCáBéoƯớpMuối luônđứngởcùngmộtphe,dùquytắcđãđượcđềranhưngbấtkểaitronghaiđứatôigiànhphầnthắngcũngđềuchẳngmờibậcthầyngônngữăncơm.Chúngtôirasứchọctừvựng,khôngdámthờơbỏquabấtcứtừnào.Đểhọctừvựngmộtcáchhệthốnghơn,tôiquyếtđịnhtiếnhànhphânchialạicuốntừvựng.Cáchlàmcủatôilà:Chiamỗimộttrămtừvựnglàmmộtphầnvàcóđánhdấu,bắtđầutừtừvựngđầutiêntrongcảcuốnsách.Mộttrămtừđầuđánhdấu“(1)”,mộttrămtừtiếptheođánhdấu“(2)”,cứnhưvậychotớihếtcuốnsáchthìthôi.Vớimỗiphầntừvựng,tôicònghichútấtcảsốlầnhọcthuộccùngvớiphạmvisốtrangtừvựngcủaphầnđóởngoàibìasách,vídụ:(1),bảylần,trang1-18.Muốnhọclạiphầntừvựngnào,tôicóthểnhanhchónggiởđếnphầntừvựngđó,vảlạitôicòncóthểnắmrõsốtừvựngcủamỗiphầntronglòngbàntay.Trướckhiôntậptừvựng,tôilàmghichúchocuốntừvựngcủamìnhtrước,vídụchấmtrònbiểuthịnhớsaimộtlần,gạchchânbiểuthịnhớsaihailần,ngôisaobiểuthịnhớsaibalần.Tôiviếtnhữngghichúnàyởtrangđầutiêncủacuốnsách.Lầnthứnhấtôntập,tôisẽvẽchấmtròntrướctừmìnhkhôngbiếtvàdùngbútchìgạchnhẹtừmìnhbiết.Lầnthứhaiôntập,tôinhìnvàonhữngtừcóchấmtròntrước,nếucótừnàokhôngbiết,tôisẽgạchchântừđó,đọcthầmnămlần;sauđóônlạinhữngtừđãđượcgạchnhẹbằngbútchì.Nếupháthiệntrongsốnhữngtừđãđượcgạchnhẹđócótừnàokhôngbiết,tôisẽvẽchấmtrònvàotừđó.Lầnthứbaôntập,tôixemnhữngtừbịgạchchântrước(vìtôinhớsainhữngtừnàyhailần),nếutrongđócótừnàokhôngbiết,tôisẽvẽngôisaotrướctừđó,đọcthầmnămlần;sauđóchuyểnsangnhữngtừ

cóchấmtròn,gạchchântừkhôngbiết;cuốicùngtôiônlạinhữngtừđãđượcgạchnhẹbằngbútchì,nếucótừnàokhôngbiết,tôilạivẽchấmtrònvàotừđó.Đếnlầnthứtưôntập,tôixemnhữngtừcóngôisaotrước(vìtôinhớsainhữngtừnàybalần),sauđóxemnhữngtừbịgạchchân,rồiđếnnhữngtừcóchấmtròn,cứtuầntựnhưvậy.Phươngphápnàynghecóvẻrắcrối,phứctạp,nàolàchấmtròn,nàolàgạchchân,rồilạicònngôisaonữa,nhưngýnghĩacơbảncủanólàgiúptôighinhớsâutừngtừmộtquanhữnghoạtđộngtuầnhoànlặpđilặplại,cànglàtừkhôngbiếtcàngphảihọcđihọclạinhiềulần.Vềsauviệcnắmvữngtừvựngtrởnênkháđơngiảnvàhiệuquả:Chỉcầnnhìnvàonhữngtừmangkýhiệuchấmtròn,gạchchân,ngôisao,tôisẽbiếtngayđólàkẻthùlớncủamình,cầnphảinhớthườngxuyênôntậplại.TôichiasẻphươngpháphọctừvựngcủamìnhvớiCáBéoƯớpMuối,bạnấytỏrarấtthíchthú,ngayngàyhômsauCáBéoƯớpMuốiđãvẽchichít“hoahồngliễuxanh”vàocuốntừvựngcủamình.Saumộtthờigiankiêntrì,CáBéoƯớpMuốiphảicôngnhậnvớitôirằng,phươngphápnàyquảlàcótácdụng.Trongkhoảngthờigiancònlạicủanămthứnhấtđạihọc,hàngngàyhaiđứatôiđềusửdụngcơchếgiámsátlẫnnhautrongquátrìnhhọctừvựng,từđóđạtđượchiệuquảcao.Nhữnglúccôgiáokiểmtra,chúngtôichưabaogiờphảimấtmộtđồngchobậcthầyngônngữ.Họcthuộctừvựnglàmộtviệcgiankhổ,nênnếucóthểtìmđượcbạnhọccùng,chúngtakhôngnhữngcóthểđộngviên,khíchlệ,giámsátlẫnnhaumàcòncóthể“phạt”mộtbữacơmđể“uyhiếp”bạnmỗikhibạnmuốnbuôngxuôinữa.Cóthểnói,việctìmđượcbạnhọcđemlạichochúngtarấtnhiềulợiích.SanghọckỳIInămthứnhất,cuốntừvựngtiếngAnhchuyênngànhcấp4củatôivàCáBéoƯớpMuốiđãtrởnênnhàunhĩ,chúngbị“chianămxẻbảy”,“tannáttơibời”,đếnnỗilongcảbìa,cònchữnghĩabêntrongcũngbaybiến,nhòenhoẹthếtcả.Chúngtôikhôngthểkhôngmuacuốnmớivề.Dùvậy,haiđứatôivẫnkhôngcảmthấychán,tiếptục“vẽvời”lêncuốnsáchmới.Chúngtôicườikhúckhích,nói:“Họctừvựnglàphảinhưthếnày!”CómộtdạotôimêmẩnngàyđêmtheodõibộphimMynameisKimSamSoon(TêntôilàKimSamSoon), tôinhậnra lúcđi, lúcngồitrongđầutôitoànxuấthiệnhìnhảnhcủaHyunBin,ngaycảbuổitốiđingủ,tôicũngchỉmơthấyanhấy.Naychuyệnhọctừvựngcũngtươngtựnhưvậy.Khihọctừvựngtrởthànhmộtphầntrongcuộcsốngcủachúngtôi,hàngngàytrongđầuchúngtôicũngtoànnghĩđếntừvựng.VínhưkhitôivàCáBéoƯớpMuốiđitảnbộtrongtrườngvàbắtgặpmộtcâytùngcaolớnbênrìađường,tôisẽđốCáBéoƯớpMuối“câytùng”trongtiếngAnhnóinhưthếnào,sauđóchúngtôitậphợptoànbộsốtừvựngtiếngAnhvềcácloàicây,họclạimộtlượt.Thêmmộtvídụnữa,khiăncơmtrongcanteen,thấymộtbạnsinhviênnữbànbêncạnhcườilớntiếng,chúngtôisẽnóiramộtloạttừtiếngAnhmiêutảcáckiểu“cười”.Lúcđó,chúngtôiđãđạtđếnđộsaymêhọcAnh,nhưđộtnhiênnhớđếnmộttừnàođóđãhọcthuộcmấyngàytrước,nhưngchẳngthểnhớnổirốtcuộcđólàtừgì,chúngtôilậptứcbuôngbátđũaxuống,giởcuốntừvựngratracứungay,tìmbằngđượctừđómớithôi.Mỗilầncácbạnkhácnhìnthấychúngtôicónhữngcửchỉ,hànhđộngkỳquặcnhưvậy,ánhmắtcủabọnhọsẽlộvẻngạcnhiên,khóhiểuhoặckhinhkhỉnhgiễucợt,tựanhưđanglẩmbẩm:“Lạicònđếnmứcấycơà.”Lúcđó,chúngtôiđềuươngbướngtrừngmắtnhìnlại,ngầmnói:“Hừm,cậuthìbiếtcáithágì.”Lúcđó,chúngtôitựtổnghợprấtnhiềutừđồngnghĩa,từtráinghĩa,vàcònnóiđùanhaulà“nữvươngtổnghợptừvựng”.KhôngngờmấynămsautớiTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớiởBắcKinh,chúngtôimớipháthiệnraởđócóbánsáchtừđồngnghĩa,từtráinghĩa,haiđứatôimuamấycuốnsáchnày,trêunhaubọnmìnhđúnglàcótầmnhìnxa.“Đặtbútnhưcónửathần”,“Xuấtkhẩuthànhnửabài”CôgiáoTrịnh thườngnói:Học thuộc từvựngkhôngphải làmụcđích saucùng,điểmsốcaotrongcáckỳthicũngkhôngphảilàmụcđíchsaucùng,màmụcđíchsaucùnglàphảithậtsựnângcaođượcnănglựctiếngAnhcủamìnhquacácphươngpháphọctậpkhácnhau.Côdạychúngtôi:Cảnhgiớicaonhấttronghọcngônngữlàbạncóthểđiềukhiểnđượcnó,tứclàbạncóthểdiễnđạttrôichảyýnghĩmìnhmuốnnóiramàkhônglàmtròcườichongườita.Côthấuhiểusâusắcđạolýnày,chonêncùngvớiviệchọctừvựng,côcũngđônđốcchúngtôiluyệnviếtvàluyệnnói.Banđầutôivẫnchorằng,đểcóthểviếtđượcmộtbàivăntiếngAnhsúctíchvàýnghĩahoặccóthểnóitiếngAnhtrôichảymượtmàvàkhôngvấpvápchútnàogiốngnhư

côgiáoTrịnhhaycôgiáoNgôthờicấpIIlàmộtviệcvôcùngkhó.Vìvậy,tôiquyếtđịnh,đểmìnhcũngtrởnênlợihạinhưhaicôgiáo,tôinhấtđịnhphảirènluyệnbảnlĩnhtiếngAnhđạtđếntrìnhđộ“đặtbútnhưcóthần”và“xuấtkhẩuthànhthơ”.Mớiđầu,tôirấtphiềnmuộnvềviệcluyệnviết,vìmỗilầnđặtbútviết,tôiđềucảmthấymiễncưỡng,gượnggạo, lúcthìtôikhôngmuốnviết, lúcthìtôikhôngbiếtviếtthếnào.Dobịchiphốibởitâmtrạng,nênkếhoạchviếtláchcủatôicũngbịtrìhoãnmộtthờigiandài.Vềsau,tôivàCáBéoƯớpMuốinghĩ,chúngtôiđãdùngcơchếgiámsátlẫnnhauđểhọcthuộctừvựng,vậythìtạisaokhôngthửvậndụngcơchếnàyvàophươngdiệnrènluyệnkỹnăngviết?Vàthếlà,haiđứatôibắtđầuthựchiệnkếhoạchviếtvăn:Mỗingàyviếtmộtđoạnvănngắnkhoảnghaitrămchữtrongthờigianquyđịnh,chủđềtựchọn,cóthểviếttintứcthờisự,cũngcóthểmiêutảcuộcsống.Aikhônghoàntấtbàiviếtsẽphảimờiđốiphươngăncơm.Khiquyđịnhnàyđượcđưara,haiđứatôilạibắtđầuhoạtđộngđiêncuồngtrongvòngquaymới.CôgiáoTrịnhhướngdẫnchúngtôi:YêucầucơbảnnhấtcủamộtbàivăntiếngAnhhaylàphảicókếtcấuhoànchỉnh.Phầnmởbàiphảiđưarađượctưtưởngtrọngtâmcủacảbàithôngquamộtcâuvănnòngcốt.Mỗimộtđoạnluậnđiểmtrongphầnthânbàiđềuphảitriểnkhairõràng,mạchlạccácluậnđiểmbộphận,luậnchứng,luậncứvàcâuchủđề.Phầnkếtbàicầnnhắclạimộtlầnnữatrọngtâmcủacảbài,vàcũngcóthểviếtmởrộng.Nghevậy,tronglòngtôicảmthấybốirốikhóhiểu:“ĐâychẳngphảilàbayếutốcấuthànhmộtbàivănnghịluậntrướcđâymìnhtừnghọctrongmônNgữvănư?SaovănchươngtiếngAnhcũngphảiviếtnhưthếnhỉ?”Banđầutôicảmthấykếtcấunàychặtchẽnhưngcóvẻquácứngnhắc,nênkhôngmuốnviết.CôgiáokhuyếnkhíchchúngtôiđọcnhiềubàiviếttrênmộtsốbáovàtạpchíAnhvăn,thưởngthứccáigọilàvănbátcổtrongtiếngAnh.TôichạyratiệminternetđọcmấybàiviếttrêntrangTheNewYorkTimes(ThờibáoNewYork),pháthiệnrangônngữviếtcủatácgiảrấtdídỏmhàihước,hànhvănlưuloátuyểnchuyển,cócảmgiácnhưmâybaynướcchảy,nhưngđếnkhitìmhiểukỹ,thìtôinhậnthấy,quảthậtkhungxươngcủabàibáotuântheokếtcấucôgiáonói.Từđó,tôituyênbố,muốnđạtđượcđếntrìnhđộđặtbútviếtnhưcóthầngiúp,mìnhphảibắtđầu từ việc nắmvững kết cấu bài văn.Khi có giàn khung tốt rồi, nhìn vào “hình thức bênngoài”củabàivăn,ngườiđọcsẽcảmthấyưngmắt,họdễdàngnhậnratưtưởngcủangườiviếtthểhiệnquabàivănđó.Nếubàivănkhôngcókếtcấuchặtchẽ,khôngcóđầukhôngcócuối,câucúrờirạc,luậnchứng,luậncứkhôngbổsungchonhau,thìdẫungườiđọcđọcđiđọclạibaonhiêulầncũngvẫncảmthấylùngnhùng,khônghiểu“môtê”gìcả.Bấygiờkhẩuhiệucủachúngtôilà:Trướchếtphảiviếtđượcmộtbàivăncókếtcấuhoànchỉnh,khôngcầnbiếtcâutừcóbóngbảyhaykhông,luậnchứngcómớimẻhaykhông,vìsaukhiviếtxongchúngtavẫncóthểsửachữa,bổsungmà!Hưởngứngkhẩuhiệucủamình,tôivàCáBéoƯớpMuốibắtđầuđặtbútviết.Mấybàiđầuchúngtôiviếtnhưcơmnguội,bàivănchỉcómỗibộkhungcứngnhắc,viếtxongngayđếnbảnthânmìnhcònchẳngbuồnđọclại.Nhưngcàngvềsau,nhờluyệntậpkhôngngừng,chúng tôicó thểviết ranhữngbàivănmàbản thânmìnhcảmthấychấpnhậnđược,thậmchícònhơihàilòng.Khiviếtvăn,tôikhôngquênnhắcnhởbảnthânmìnhphảivậndụngtốiđanhữngtừmớiđãhọcvàobàiviết,vìtôithườngnhớrấtkỹmỗitừvựngmìnhtừngsửdụngqua.Ngoàira,mỗilần viết bài xong, tôi vàCáBéoƯớpMuối lại ngồi sửabài chonhau, chỉ ra lỗi sai củađốiphươngvàgópýxâydựng.Tôihọcđượcrấtnhiềuquanđiểmvàgócđộkhácnhautrongviệcnhìnnhận,phântíchsựviệctừbàiviếtcủaCáBéoƯớpMuối,ngượclạiCáBéoƯớpMuốicũnghọcđượcrấtnhiềucáchdiễnđạtvàphươngthứccấutạocâutiếngAnhtrongbàiviếtcủatôi.Chúngtôikiêntrìluyệnviếtnhưvậytrongvòngnửanăm.Khichưaluyệntập,chúngtôichẳngbiếtgì,đếnkhiluyệntậpđãvỡvạcranhiềuthứ,kếtquảmanglạicũngkhác.Vềsau,mỗilầnthimônviết,tuychúngtôichưađạttớimức“đặtbútnhưcóthần”,nhưngítnhấtcũnglà“đặtbútcónửathần”,chúngtôicấutứ,viếtvăn,hoànthànhbàiviết,rồinộpbàimộtcáchnhanhchóng,vàđạtđiểmsốrấtcao.Sovớiluyệnviết,luyệnnóilàmộtquátrìnhtươngđốigiannanvàkhóxử.CôgiáoTrịnhdạychúngtôi:Khôngcóđườngtắtgiúpnângcaokỹnăngnói,cácbạnchỉcòncáchdũngcảmmởmiệngnóithôi.BanđầutôivàCáBéoƯớpMuốirấtngạinói,mỗikhichúngtôiquyếtđịnhbắtđầunóitiếngAnhtừgiâyphútnày,thìynhưrằngmộtgiâysauchúngtôilạiimthinthít,phầnvìkhôngbiếtphảinóinhữnggì,phầnvìsợmìnhnóisai.Vềsaucôgiáogợiýchúngtôinênbắt

đầuluyệnnóitừmộtviệcđơngiảnnhưthuậtlạicuộcsốnghàngngày.Vìthế,chúngtôibắtđầuthửdùngtiếngAnhmiêutảmộtngàycủamìnhchođốiphươngnghe,vídụnhưnóivàobuổisáng,buổitrưavàbuổitối,bạnlàmnhữngviệcgì,lênlớphọcnhữngbàinào,gặpnhữngai,họcđượcnhữngkiếnthứcmớinàovàcónhữngcảmnhậnmớigì…Vìhàngngày,tôivàCáBéoƯớpMuốiđềuđihọcvàtựhọccùngnhau,nênnộidungcâuchuyệncũngtừatựanhưnhau,nhờvậychúngtôicó thểbiếtrõnhữngđiềuđốiphươngnóicóchínhxácvàđầyđủhaykhông.KhikhôngbiếtdiễnđạtýmìnhmuốnnóibằngtiếngAnhnhưthếnàohoặckhimắclỗisaivềngữphápkhẩungữ,chúngtôisẽchỉralỗisaichođốiphươngvàcùngnhaugiảiquyếtkhókhăn.Trongtrườnghợpcảhaiđứađềukhôngbiếtdiễnđạtthếnào,chúngtôisẽcắmcúitratừđiển,họccáchdiễnđạtmới,rồiviếtnóvàocuốnsổtay,đặtnhiềucâubằngcáchdiễnđạtmớiđểghinhớsâuhơn.Dùngkhẩungữthuậtlạicuộcsốngmộtngàycủamìnhcóvẻlàmộtviệcrấtđơngiản,thậmchícònhơimáymóc,nhưngtheotôi,đâylàmộtphươngpháptốtdànhchonhữngngườimớibắtđầuluyệnnói,vìbạnkhôngcầnphảiquálolắngđếnchuyệnkhôngbiếtnóigì,bạnhoàntoàncóthểsửdụngkhẩungữtiếngAnhdiễnđạtnhữngchitiếtđơngiản,như:“Hômnaytôithứcdậylúcbảygiờsáng,saukhiđánhrăngrửamặtxong,tôivộivãđitớitrường.”Đếnkhichúngtôicóthểdiễntảcuộcsốnghàngngàymộtcáchthuầnthục,thìbướctiếptheolàthửsửdụngkhẩungữhìnhdungvềmộtsựvậthaymộtnhânvật.Bướcthứhaikhônggiốngvớibướcthứnhấtởchỗ,chúngtôiphảitựvắtócsuynghĩ,nhớlạitấtcảnhữnghìnhdungtừmàmìnhtừnghọctrướcđó.Chúngtôiđưarachođốiphươngmộtchủđề,vídụ:“Bạnhãymiêutảmẹcủabạnlàmộtngườinhưthếnào?”,“Bạnhãyhìnhdungsântrườngđạihọccủachúngtalànơinhưthếnào?”,“Bạnhãyhìnhdungvềngườimàbạnthầntượngnhất”…Chúngtôicònyêucầuđốiphươngđưaravídụtrongquátrìnhnói,vídụnhư:“Bạnhãyđưaravídụchứngminhvìsaobạnchorằngmẹcủabạnlàmộtngườithầyvĩđại”,“Bạnhãyđưaravídụchứngminhvìsaobạnchorằngbàấyrấtbiếtquantâmđếnngườikhác”…Luyệnnóiđếnbướcnàylàtươngđốikhó,vìmuốnhìnhdungđầyđủvềmộtsựviệcnàođó,bạnbuộcphảinắmvữngmộtlượngtừvựngnhấtđịnh.Lúcnày, tôimớinhận thứcsâusắcrằng,những từvựngmình từnghọctrướcđâytoànlàtừ“chết”,bởivìtôikhôngthểsửdụngchúngmộtcáchlinhhoạtvàonhữngphútquantrọng.Phươngphápgiảiquyếtvấnđềnàycủatôilà,vừatracứuvừasửdụng,vừasửdụngvừaghinhớ,nhớrồithuộcvàsaukhisửdụngđisửdụnglạinhiềulầnthìsẽghinhớkỹhơn.Đơncửnhưkhitôihìnhdungmẹcủatôilàmộtngườiphụnữ“thanhlịch,bìnhthản,quảquyết,kiênđịnh”,nhưngbanđầutôikhôngbiếtmộthìnhdungtừtiếngAnhnàotrongmấytừnày.Vìvậytôibắtđầumởtừđiểnratracứu,tìmđượcmấytừlà“gracious,even-tempered,resolute,steadfast”.Thậtra,trướcđâytôicũnghọcthuộcmấytừnàyrồi,nhưngđếnkhinóikhẩungữ,tôilạichẳngthểnhớrađểsửdụng.Bởivậy,tôinhanhchóngviếtchúngvàocuốnsổtay,mỗilầnnóiđếnmẹcủamình,tôiluôncóýthứcsửdụngchúng,càngsửdụngcàngyêuthích,càngsửdụngcàngthànhthạo.Dầndần,quaquátrìnhtíchlũykhôngngừngvàsửdụngđisửdụnglạinhiềulần,càngngàycàngcónhiềutừ“chết”được“sốnglại”.Từđơnhaytừghépcũngđềunhưvậy.KhinóitiếngAnhtrởthànhthóiquensinhhoạt,chúngtôikhôngcòncảmthấylo lắngnhưtrướcđâynữa.Bấtkểđitớixóxỉnhnàotrongtrường,tôivàCáBéoƯớpMuốicũngđềunóichuyệnoangoangbằngtiếngAnh,chúngtôicoimỗimột lầnđốithoại làmộtcơhộitốtđểluyệnnói.Tôinhớcómộtlầnđidạophố,haiđứatôicũngnóitiếngAnhởtrongtrungtâmmuasắm,bìnhphẩmxembộquầnáonàođócóđẹphaykhông,đôigiàynàođócóxinhhaykhông.NhânviênbánhàngdùngtiếngTrunghỏichúngtôicócầngiúpđỡgìkhông,chúngtôigiảbộkhônghiểu,đáplạingườita:“Sorry,wedon’tspeakChinese.”Nhânviênbánhàngnghexong,quayngườichạymất.DohồicấpIIhọctiếngAnh,côgiáoNgôdạyrấtgiỏivềmặtkýâmvàphátâm,nênlúcnàytôikhôngphảilolắngvấnđềphátâmnhưthếnào,màchỉcanhcánhnỗilongữđiệu.NămthứnhấtcùngCáBéoƯớpMuốiluyệnnói,tôiluôntậptrungcaođộ,nêncũngkhôngmấtnhiềuthờigianđiềuchỉnhngữđiệucủamình,tôichỉmongnhanhchóngnângcaokỹnăngnói, ítnhấtcũngphảiđạttớitrìnhđộkhônggặptrởngạitronggiaotiếphàngngàyhaydiễnđạtquanđiểmcánhân.VìhọckỳIInămthứnhất,tôikiêntrìluyệnkhẩungữmỗingày,cộngthêmviệcsửdụngtiếngAnhtrongtoànbộchươngtrìnhhọccủakhoa,nênhơnnửanămsau,kỹnăngnóicủatôiđượccảithiệnrấtnhiều,tôikhôngcònnóingắcngangắcngứ,ậmàậmừnữa,tráilại

còncóchútcảmgiác“xuấtkhẩuthànhnửabài”.“Chuyếnđiđảkíchướcmơ”Vàokỳnghỉhèsaukhikếtthúcnămhọcthứnhất,đểtiếnthêmmộtbướctrongviệcluyệnnóivàcũnglàđểrangoàithămthúthếgiớirộnglớnnày,tôivớiCáBéoƯớpMuốicùngbậcthầyngônngữcùngnhauđăngkýmộtlớpluyệnnóitiếngAnhcủaTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớiởBắcKinh.Chúngtôiđãchuẩnbịđầyđủcholớpluyệnnóilầnnày.VìlúcđótôivàCáBéoƯớpMuốiluyệnnóiquáhăngsay,lạicóchút“tiếngtăm”trongkhoa,mỗikhinhắcđếnchúngtôi,mọingườiđềunói:“ChínhlàhaibạnđiđếnđâucũngnóitiếngAnhsangsảngsangsảngđấy…”Chonênchúngtôimặcnhiênnghĩrằngmìnhrấtgiỏi,trướckhiđiBắcKinhhọc,tronglòngchúngtôiđềuâmthầmhyvọngmìnhcóthểtỏasángởlớpluyệnnói.ĐólàlầnđầutiêntôivàCáBéoƯớpMuốicùngđiBắcKinhmộtmình,ướcmơđếnnơikháchọccủachúngtôingàytrướcđềuchưatrởthànhhiệnthực,nênchuyếnđilầnnàycoinhưlà“chuyếnđithựchiệnướcmơ”.Lúcngồitrêntàuhỏa,haiđứatôirấtphấnchấntinhthần,gặpaicũngnóichúngtôiđangđiBắcKinhhọc.ChúngtôiđếnBắcKinhvàođúng“ngàyxônghơi”trongmùahèởđây–nắngnónglênđếnđỉnhđiểm.Cảngườinhễnhạimồhôi,nhưngdườngnhưhaiđứakhôngcảmthấynóng,cũngchẳngcảmthấymệt,hămhởđeochiếcbalôtođùngđoàngbước lên chuyếnxebusđưa thẳngđếnnơi cầnđến.Những lần trướcđếnBắcKinh,chúngtôiđềuđitheobốmẹ,nênchẳngphảilochuyệnănở,vìđãcóbốmẹlohếtrồi.Lầnnàychúngtôitựđi,chưacókinhnghiệmgì,đếnnơimớibắtđầutìmchỗở.Thậtmaymắn, lúcchúngtôiđếncănnhàchothuênằmđốidiệnvớiTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớiđangcònmộtphòngtrống,nênchúngtôithuêluôn.Buổitốiđầutiênởđây,chúngtôiđithámthínhđịahình,đứngởtrướcTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMới,chúng tôingẩngđầu lênnhìn trường trong lòngvôcùngngưỡngmộ, thầmnghĩ:Bọnmìnhchínhthứcbắtđầu“chuyếnđithựchiệnướcmơ”trongtâmtưởng.Sángngàyhômsaulênlớp,lúcnàochúngtôicũngởtrongtrạngtháicăngthẳng,kíchđộng.Giảngviêntrànđầynhiệthuyết,dùngtiếngAnhgiớithiệuvềmình,ngônngữnóidídỏmhàihướclàmchođámsinhviênởdướicườirầmrộ.Tronggiờgiaolưutươngtác,cácbạnlầnlượtđứnglêntrênbụcgiảngphátbiểu,từngngườitừngngườimộtđềunóigiọngMỹhoặcgiọngAnhchuẩn.Bọnhọnóilưuloát,nhưngcũngkhôngthiếuvẻhàihước,ngữâmphongphú,ngữđiệutrầmbổng,thầygiáohếtlờikhenngợi.Tôibỗngnhiêntrởnênnhútnhát,rútvộicánhtaynãygiờvẫngiơlên,hỏinhỏCáBéoƯớpMuối:“SaonhữngbạnnàyđềunóitiếngAnhgiỏithếnhỉ?HìnhnhưbọnhọđềuhọcchuyênngànhtiếngAnhthìphải?”Sau tiếthọc,chúngtôihỏithămmọingườimớibiết,thìrabọnhọđềukhôngphảilàdânchuyênngànhtiếngAnh,hầuhếtlàsinhviênchuyênngànhvậtlý,hóahọchoặccôngnghệthôngtin.ChúngtôibịđảkíchvìbọnhọkhôngphảilàsinhviênchuyênngànhtiếngAnhnhưngcònnóitiếngAnhgiỏihơncảnhữngsinhviênchuyênngànhtiếngAnhnhưchúngtôi.Trongtíchtắc“chuyếnđithựchiệnướcmơ”lầnnàybiếnthành“chuyếnđiđảkíchướcmơ”.ChuyếnđitớilớpluyệnnóiởTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớilầnđóđểlạitrongtôinhiềucảmxúcsâusắc,tôikhôngnhữngđượcmởmangtầmmắt,màcònquenđượcrấtnhiềungườithựcsựtàigiỏi,trongđócónhữngthầycôgiáovàcácbạncùnglớp.Gặpngườigiỏi thựcsự, tôimớihiểu:Thìrađứngthứnhất,cóchút tiếngtămgìgìđóđều làphùvân,ngườithựcsựgiỏiđangởbênngoàikiakìa.TrênđườngtừBắcKinhtrởvề,tôirấtphiềnnão,trongđầucứmiênmansuynghĩ:Trênđờicónhiềungườigiỏinhưthế,chodùmìnhnỗlựcthếnàocũngchẳngthểvượtquađược,vìbọnhọquảthậtquágiỏi,quámạnh.Nhữngtếbàomuốnbuôngxuôimỗikhichịuđảkíchcủatôihồinhỏlạibắtđầuhoạtđộng.Đúnglúcnày,CáBéoƯớpMuốiđưaramộtchânlýlớn,bạnấynói:“Bọnmìnhkhôngnênnảnchí,vì‘nhânngoạihữunhân,thiênngoạihữuthiên’.Bọnmìnhkhônggiỏihơnngườikhác,nhưngbọnmìnhphảigiỏihơnchínhmình.Mặcdùbọnmìnhvẫncònkémxanhữngngườitàigiỏi,nhưngsovớichínhbảnthânbọnmìnhthìchẳngphảibâygiờbọnmìnhđãtiếnbộhơnmộtnămtrướcrấtnhiềurồisao!”Tôibỗngnhiêntỉnhngộ.Trướcđây,hễgặpkhókhănvàđảkíchlàtôilạimuốnbuôngxuôi,vìtôicảmthấymìnhđãcốgắng,nỗlựcnhưngrốtcuộcvẫnchẳngbằngngườikhác,nêntôichánnảnthấtvọng,khôngmuốnthửlạilầnnữa.Nhưng,cáchnghĩnhưvậythậtlàsailầm,vìtôicủangàyhômnaytốthơntôicủangàyhômqua,chứkhôngnênđemmìnhsosánhvớingườikhác.Chuyệntôicầnphảihọctậpngườixuấtsắckhôngcógìlàsai,nhưngvìtôivàngườixuấtsắc

khôngcócùngđiểmxuấtphát,khôngcócùngphươngpháphọctậpvàcũngkhôngcócùngkhảnăng,nêntôikhôngviệcgìphảichánnản,thậmchílàmấthếtniềmtinvàobảnthânmình.Tôicầnphảikiêncường,vượtquathấtbại,mộtlầnkhôngđượcthìthửlầnthứhai,hailầnkhôngđượcthìthửlầnthứba,chỉcầntiếptụckiêntrìthìtôisẽtừtừtiếnbộquathờigiantíchlũy.Saukhinghĩthôngtỏđạolýnày,tôitrởnêntươitỉnh.TôirấtbiếtơnquátrìnhhọctậpởTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMới,biếtơn“chuyếnđiđảkíchướcmơ”lầnđó.Khibạncóthànhtựunhỏ,sựđảkíchởmộtmứcđộvừaphảicóthểgiúpbạnnhìnnhậnrõbảnthân,đồngthờigiúpbạnhiểurõhaiđạolý:Mộtlà,phấnđấulàđểchomìnhtrưởngthành,đểchomìnhtrởnênlớnmạnh,chứkhôngphảilàđểđisobìvớingườikhác.Hailà,conđườngphấnđấulàconđườngkhôngcóđiểmkếtthúc.Cámơnnăm2003Vìhọchànhnghiêmtúc,chămchỉnêntôiđãhoànthànhđượckếhoạchtựhọcmàmìnhđãđềra ban đầu. Trong học kỳ I năm thứ nhất, tôi tự học hết giáo trình Extensive Reading vàIntensiveReadingcủabốnnămđạihọc;sanghọckỳIInămthứnhất,tôihọcthuộctoànbộtừvựngtiếngAnhchuyênngànhcấp4,vàcòntạoramộtbướcđộtphákhôngnhỏtrênphươngdiệnviếtvànói.Vậylàtrongnămhọcthứnhất,lượngtừvựngcủatôităngbảy,támnghìntừ.Tronghaikỳthicuốikỳcủanămhọc,tôiđềuđứngthứnhấttoànkhoa–việcchưatừngxảyra.Lầnđầutiêntrongđời,tôinhậnhọcbổngloạiI,sốtiềnkhôngnhiềunhưngcũngđủlàmtôivuimừngđếnnỗisuốtđêmkhôngngủđược.Tôiđưatiềnhọcbổngchomẹnhưmộtlờicảmơnbà.Mẹbảotôi,đâylàsựđềnđápchonhữnggìtôiđãbỏra,vìnămthứnhấtđạihọclàlầnđầutiêntronglịchsửtôihọchànhnghiêmchỉnh,vàthậtsựhiểuđượcýnghĩacủaviệchọcvàphấnđấu,cảmnhậnđượccảmgiácthànhcôngsaunhữnggìmìnhbỏra.Lúcđó,tôicàngcảmnhậnsâusắchơn,từkhibướcsangtuổimườitám,tôiđãlàngườitrưởngthành,điềuđócónghĩalàkểtừđây,tôiphảibiếtchịutráchnhiệmchocuộcđờicủamình.Làmbấtcứviệcgìcũngđềuphảigánhchịuhậuquả–hoặctốthoặcxấucủanó.Baonhiêunămqua,tôimảimêchơibời,coithườngviệchọc,hậuquảlàtrongkỳthiđạihọc,tôikhôngthểthiđỗvàongôitrườngđạihọcmàmìnhaoướcgiốngnhưnhữngngườibạnhọccủamình,đólàcáigiáphảitrảchoviệclàmcủatôi.Mẹluônnóivớitôi,khisựviệckhôngđượcnhưýmuốn,trướchếttôiphảikiểmđiểmbảnthân,chứkhôngđượctráchcứngườikhác,oántráchhoàncảnhmộtcáchmùquáng.Lúcnày,tôibắtđầuxemxétlạibảnthânmìnhtrongmườitámnămqua.Trướcđây,mỗikhikhôngđạtkếtquảtốttrongthicử,tôithườngtráchthầycôdạykhôngtốt,tráchcácbạnkhác làmảnhhưởngđếnmình tronggiờhọc, tráchđề thiquákhó,quá lệch,trướcsautôichưabaogiờsuynghĩxemliệuđócóphảilàdobảnthânmìnhlàmchưađúnghaykhông.Trướcđây,tôibiếtrõmìnhnênlàmgì,nhưngtôiluôntìmđủlýdochốngđỡ,hoặclàlầnlữakhôngmuốnbắttayvàolàm,hoặclàlàmquaquýtchoxong.Trướcđây,tôichưabaogiờtínhtoán,lênkếhoạchchotươnglai,hàngngàyđềumangtháiđộhưởnglạc,sốngngàynàohayngàyấy,chodùvàolúccầnkíp,miễncưỡngphảisắpxếpmộtkếhoạchhọctập,thìtôicũngcoibảnkếhoạchnhưtờgiấyloại.Trướcđây,tôicũngnóinhữngcâuđạiloạinhư“Conxinthềvớitrời,từnayvềsauconnhấtđịnhsẽ…”hếtlầnnàyđếnlầnkhác,nhưngngayngàyhômsau,tôilạitrơmặt,quẳnglờithềthốtđi,tiếptụcchơibời.Mộtloạtnhữngthấtbạitrongquákhứ,cuốicùngcũngkhiếntôitỉnhngộ.SựxuấthiệncủacôgiáoTrịnhgiúptôitiếnthêmmộtbướctrongviệcnhìnnhậnphươnghướnghọctậpcủamình,hiểuđượcýnghĩacủaphấnđấu.Lầnđầutiêntôithấuhiểutriệtđể,mìnhcầnphảilênkếhoạchhọctập,càngcầnphải lênkếhoạchchocuộcđời.Rốtcuộctôicũnghiểuramộtđạolýđơngiản:Khôngđượcnóinhữnglờikhôngđứngđắn.Mìnhđãhứavớibảnthânmìnhthìphảithựchiệnbằngđược.Nếumìnhkhôngthểthựchiệnđượclờihứavớichínhmình,thìsaunàylàmsaocóthểkhiếnngườikháctintưởng?Vìvậy,tôitừtừthửlậpkếhoạchchocuộcsốngcủamình:Mấygiờthứcdậy,mấygiờđingủ,mấygiờhọctừvựng,mấygiờđọcsách,hômnaycầnphảihoànthànhnhiệmvụhọchànhnào,tuầnnàycầnphảihọcxongnhữngbàinào,thángnàycầnphảihọcthuộcbaonhiêutừvựng…Tôitừtừrènluyệnkỹnănglậpkếhoạchvàthựchiệnkếhoạchtừnhữngkếhoạchnhỏđó.Saukhicókếhoạchsơbộ,tôibắtđầucuộcsống“quânsựhóa”:Mỗisángtôiđitớitrườngkhinhữngtianắngđầutiênchiếuxuốnglòngđường,vàbuổitốitôitrởvềkýtúcxákhitrăngđãlêncao.Dầndầntôitìmđượccảmgiácvữngchãivàcảmgiácthỏamãntronghọctập.Dotrướcđâytôi

khôngchịukhóphấnđấu,nênbâygiờtôikhôngdámbỏhaichữ“phấnđấu”ởsau,cũngkhôngdámnóimàkhônggiữlời,khôngdámcoikếhoạchlàtờgiấyloại.Saunàynhìnlạicuộcsốngnămthứnhấttrêntrangblog,tôibìnhluận:“Lúcchânướtchânráobướcvàođạihọc,tôigiốngnhưcônhócvừamớithòđầurathếgiớibênngoài,thấycáigìcũngđềumớilạ.Tôithoátkhỏicơnácmộngcủamộthọcsinhdốt,bắtđầulậpchílàmmộtsinhviêngiỏi. Để đạt được thành công, tôi quyết định phấn đấu thực sự từ ngôi trường bình thường,chẳngcótêntuổinày.Mặcdùnhữngthànhtựutôiđạtđượcchưacógìnổibật,songđâylàmộtnămthayđổihoàntoàncuộcđờitôi.Vìvậy,tôiphảicảmơnnăm2003.”GHICHÚNHỎVềhọcthuộctừvựngCórấtnhiềuphươngpháphọcthuộctừvựngkhácnhau.Cóngườithíchdùngphươngphápchéplạitừvựng,vídụnhưcôgiáoNgôthờicấpIItừngápdụngphươngphápFiftytimesgiúpchúngtôiđạthiệuquảtrongviệchọcthuộctừvựng.Bêncạnhđó,cũngcóngườithíchhọcthuộctừvựngthôngquaphươngphápđọchiểu,tứclàviếtranhữngtừvựngmàbạnkhôngbiếtkhiđọcbài,điềunàygiúpbạnvừahọcđượctừmới,vừahiểurõcáchdùngdựavàongữcảnhtrongbài.Quanhữngtrảinghiệmthựctiễnvàđốichiếusosánhtrongmộtthờigiandài,tôimớitìmraphươngpháphọcthuộctừvựngphùhợpnhấtvớimình.Tôichorằng,tấtcảcácphươngpháphọcthuộctừvựngđềukhôngcóranhgiớirạchròiphânbiệtđâulàphươngpháptốt,đâulàphươngpháptồihayđâulàphươngphápđạthiệuquảcao,hiệuquảthấp.Đểxemxétmộtphươngpháphọctậpnàođócótốthaykhông,chủyếulàchúngtaphảixemnóđượcápdụngvớingườinào.Mỗingườiđềucó thóiquenhọc tậpkhácnhau, chỉ cầnbạn tìmraphươngpháphọcthuộctừvựngphùhợpvớibảnthânmình,vàkiêntrìđitheonó,thìđósẽlàphươngpháphọctừvựngtốtnhất.Cònnếubạnkhôngkiêntrì,thìdẫucóphươngpháphọctừvựngtốttớiđâucũngchẳnggiảiquyếtđượcvấnđềgì.KiêntrìvàdaođộngvàonămthứhaiđạihọcChotớinămthứhaiđạihọc,tôivẫnkhôngdámrờichânkhỏiconđườngphấnđấu.Saukhinếmtrảiđảkíchtrongkỳnghỉhè,tôicàngnhắcnhởbảnthânmìnhphảicótháiđộhọctậpthậtsựnghiêmtúc,phải thửthayđổidầndầnnhữngthóihưtậtxấucủamìnhthuởnhỏ,khôngđượcđắcýquênhình,cũngkhôngđượctựtimặccảm,màphảinỗlựchếtmình,khôngtínhtoánthiệthơn.Conđườngphấnđấusaunàyvẫncònrấtdài,nếukhôngcómộtquyếttâmlớnlao,thìlàmsaocóthểkiêntrìđếncùng.ĐốivớisinhviênchuyênngànhtiếngAnh,kỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4(TEM-4)làmộttrạmkiểmsoátquantrọngđầutiêntrongtrườngđạihọc.KỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4diễnravàothángTư,họckỳIInămthứhai.Vì“kẻthùlớn”đangởtrướcmặt,nêntôichẳngdámhọchànhchểnhmảng.BắtđầuvàohọckỳInămthứhai,tôiđãxácđịnhchomìnhmộtmụctiêurõràng:Phảiđạthạng“ưu”(từ80điểmtrởlên)trongkỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4.Giốngnhưtrướcđây,tôivàCáBéoƯớpMuốilạiđihỏicôgiáoTrịnhkỹxảo“diệtrồng”.Cônóirõquanđiểm:“Khôngcókỹxảo,cũngkhôngcóđườngtắt,cácbạnnghiêncứuđềthicácnămtrướclàđượcrồi.”Nghecôgiáonóivậy,chúngtôiliềnchạytớihiệusáchmuatuyểntậpđềthitiếngAnhchuyênngànhcấp4củacácnăm.Côdạychúngtôi:Phươngphápgiànhđiểmcaotrongcáckỳthilàphântíchcấutrúcđềthi,xemđề“khoanhvùng”nhữngnộidungnào,đánhgiáđộkhó,sauđógiảiquyếttừngphầncủađềthi.Nghelờicô,trướctiên,tôidànhmấytiếngđồnghồlàmmộtđềthitiếngAnhchuyênngànhcấp4cũnhấtmàkhôngtínhđếmthờigian.Saukhilàmxong,tôinhậnthấyphầnnghevàphầnđọctươngđốikhóđốivớimình,vìvậytôiquyếtđịnhtậptrungsứclựcvàohaiphầnthilàmtôibịmấtnhiềuđiểmnhấtđó.Saukhiđềrakếhoạchôntậpsơbộ,tôilạichạyđếnhiệusáchmuatàiliệuôntập.TronghiệusáchbàylaliệtcácthểloạitàiliệuôntậptiếngAnhchuyênngànhcấp4vớinhữngcáititlecâukhách, nào là “Cuốn sáchduynhất được tổ chuyên gia tiếngAnh chuyênngành cấp4 giớithiệu”,nàolà“VượtquakỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4”.Tôinhấccuốnnàylênđặtcuốnkiaxuống,đắnđokhôngbiếtchọncuốnnàothìhơn.Đúnglúcđó,độtnhiêntôinhớramộtcâuchuyệnkểvềmộthọcsinhnghèoởvùngsâuvùngxa,khôngmuađượctàiliệuônthiđạihọc,hàngngàybạnấyhọcđihọc lạicuốnsáchgiáokhoamàmìnhcóchođếnkhi thuộcnhuầnnhuyễncáckiếnthứctrongđó,vàcuốicùngbạnấyđãthiđỗmộttrườngđạihọcxuấtsắcdựa

vàochínhnhữngkiếnthứcbạnấyhọcđượctừcuốnsáchđó.Nghĩđếnđây,tôichorằng,cólẽviệclựachọncụthểmộtcuốnsáchôntậplàcuốnnàyhaycuốnkiacũngkhôngcótínhquyếtđịnhđếnsựthànhbạicủakỳthi,màquantrọnglàmìnhcầnphảinắmđượctinhthầncủacuốnsách,làmhếtcácbàitập,hiểutạisaomìnhlàmđúngcũngnhưlàmsai.Nếukhôngnghiêncứusáchvởkỹcàng,thìdẫucómuatớimườicuốnsáchôntập,nổihứnglàmmỗichỗmộtítrồinémsangmộtbên,cũngchẳngcótácdụnggìnhiều.Nóitómlạimộtcâu,tàiliệuônthi“quýhồtinh,bấtquýhồđa”.TôiquảquyếtchọnsáchluyệnthitiếngAnhchuyênngànhcấp4củaNhàxuấtbảnGiáodụcNgoạingữThượngHải.TôichọnbộsáchnàyvìkỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4dotrườngĐạihọcNgoạingữThượngHảirađề,lúcđótôichorằngtậpđềthicủahọxuấtbảnsẽcóhiệuquảhơnchútít(đâyđơnthuầnlàýkiếnchủquancủatôi).LuyệnnghenhưthếnàyPhần thiđầu tiênvàcũng làphần thi chiếmđiểmsốrất lớn trongkỳ thi tiếngAnhchuyênngànhcấp4làthinghe,vìvậytôiđặttrọngtâmcủakếhoạchôntậpvàophầnnghe.Trướcđây,tôichưabaogiờluyệnnghemộtcáchhệthống,hồicấpII,cấpIIIchúngtôicũngcógiờluyệnnghetrênphòngmáy,tuynhiênmỗilầnlênlớp,cácbạnđềuchămchúluyệnnghe,còntôilúihúichơiđiệntửbêndưới,nênkhôngcótiếnbộgì.Saunày,tôiluyệnnghedướihìnhthứcxemphimMỹcùngmẹ.Nhưng,thậtra,cáchlàmđócũngkhônghẳnlàluyệntập,màchỉlàmưadầmthấmđất.Bởivậy,cóthểnói,tôibắtđầuluyệnnghemộtcáchhệthốngtừkhichuẩnbịchokỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4vàonămthứhaiđạihọc.TôicũngchưabaogiờlàmquenvớibàinghetintứctrongphầnthinghecủakỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4,nênđươngnhiênphảicoiđâylàmộtphầnquantrọngtrongnhữngphầnquantrọngcầncôngphá.TôivàCáBéoƯớpMuốiquyếtđịnhbắtđầunghetintứctrênđàiphátthanhnướcngoàitừđây.Lúcđó,chúngtôichưacóđàixịnnhưbâygiờ,chiếcđàiloạinhỏchúngtôiđangsửdụngthunhiềutạpâmcủacácchươngtrìnhphátthanhtrongnước.Vìthế,haiđứatôiquyếtđịnhracửahiệumuamộtcáiđàitửtếcóthểthuđượccáckênhnướcngoài.Haiđứaxămxắnbướcvàocửahiệu,cảmgiácnhưmìnhđangchấphànhnhiệmvụ,rồihướngđếnkhuvựcbánđài,trựctiếphỏinhânviênbánhàng:“Bọnemmuốnnghechươngtrìnhphátthanhnướcngoài,vídụnhưkênhVOA,BBC,thìnênmualoạiđàinào?”NhânviênbánhànggiớithiệuchochúngtôihaichiếcđàiđượcsảnxuấttừĐức,mộtchiếcnhỏgọn,tinhxảo,cònmộtchiếctonhưcụcgạch.Chúngtôihỏivềđiểmkhácbiệtgiữahaichiếcđài,nhânviênbánhàngchobiết,mộtchiếctiệnmangđimanglạinhưngtínhiệungheđàikhôngrõ,mộtchiếcbắttínhiệurấtrõnhưngkhôngtiệnmangtheo,vảlạikhôngđẹpmắtnữa.Tôinghĩbụng:Đãđếnthờikhắcquantrọngnàyrồi,thìcòncầngìđẹp?Vìthế,chúngtôicắnrăngmuahaicáiđàitonhưcụcgạchđóvề.Đấylàlầnđầutiêntôiđầutưchoviệchọcnhiềutiềnđếnthế.Saukhicóđàitrongtay,tôinhanhchóngdòbăngtầnvàthờigianphátsóngcủakênhVOA,tôipháthiệnraVOAphátchươngtrìnhthờisựbắtđầutừsáugiờđếntámgiờsánghàngngày.Vìvậy,tôivàCáBéoƯớpMuốihẹnnhaucùngluyệnnghevàosáugiờsánghàngngày.Mấyngàyđầu,mớisớmratôichẳngthểnàobòdậy,uểoảingóđầunhìnrangoàicửasổthấybênngoàilàmộtmảngmàutốiđennhưmực,thờitiếtmùađônglạnhđếnđôngcứng.Thếrồitôilạichuivàotrongchăn,nhẩmtính:“Cóchănấmđệmêmchẳngnằm,lạicònmuốnchạyđiluyệnnghetronggiórét?Thếchẳngphảilàmitựchuốclấyphiềnphứcư?Cứngủnướngcáiđã…”Mỗilầnnhưvậy, trong tôi lại vang lênmộtgiọngnóikhácgắt lên: “Mi cònmuốnngủnướngư?Kếhoạchmàmiđãđềralạisắpbiếnthànhtờgiấyloạirồi?Minóimàkhônggiữlời?Muốnngủnướngư?Đợisaunàymichếtđirồi,thìthahồmàngủ!Cònnhiệmvụcủangàyhômnaybắtbuộcphảihoànthànhtrongngàyhômnay!Maudậyđi!”Nghĩđếnđây,tôi liềnnhảy“phịch”xuốnggiường,vộivàngđánhrăngrửamặt,thudọncặpsách,ômđàixuốngdướitầng.Mớiđầunghechươngtrìnhphátthanh,tâmtrạngcủatôirấtbuồnbực,bởivìtôikhôngngheđượcmộtcâunàohoànchỉnh.Phátthanhviênnóiquánhanh,tôichỉngheramộtvàitừ,vàsuyđoánnộidungbảntinquachuỗitừvựngđó.Saumộttuần,khôngcótiếntriểngì.TôirầurĩhỏiCáBéoƯớpMuối: “Cậunghe cóhiểugì không?Tớ chẳnghiểungười tanói cái gì?Phátthanhviênnóinhưbắnsúngliênthanhý,ngaycảngắtnghỉcũngkhôngcó.”TìnhtrạngcủaCáBéoƯớpMuốicũngkhônghơngìtôi.Haiđứavácbộmặtthiểunãotớihỏicôgiáo.Cônói:“Cácbạnkhôngnhữngphảinghebằngtráitimmàcònphảikiêntrìnghe,dầndầnsẽhiểu.”Tôiấmức:

“Lầnnàocôgiáocũngbảolàphảikiêntrì,nhưngmìnhchẳngcóchúttiếntriểnnào,rốtcuộcphảikiêntrìbaolâunữađây?”Sauđó, tôichạytớichỗbậcthầyngônngữthanthở,ngàynàotôicũng luyệnnghe,vậymànghevẫnkhônghiểu.Bậcthầyngônngữhỏitôi:“Cậuluyệnngheđượcbaolâurồi?”Tôiđáp:“Hơnmộttuầnrồicòngì.”Cậutatỏracoithườngtôi:“Vừamớingheđượchơnmộttuầnmàcậuđãmơtưởngcaoxa,monghiểuhếtlờingườitanói?Khôngphảicậuxuấthiệnảogiácđấychứ?Nghekhônghiểulàbìnhthường,cònnghemàhiểuđượcmớilàbấtbìnhthườngđấy.Nếubâygiờcậunghehiểuhếtlờingườitanói,thìcòncầnluyệntậplàmgìnữa?”Quảlàmộtcâunóiđánhthứcngườitrongmộng!Bâygiờnghekhônghiểu,chứngtỏtôicòncầnnhiềuthờigianđểtiếnbộ,chứngtỏtôicầnphảinỗlựckiêntrìluyệnnghekhôngngừngchođếnngàytôicóthểnghehiểumọiđiềungườitanói!Saukhihiểurõđạolýnày,tôitựngồixuốngxemxétlạibảnthân,phântíchnghiêmtúcnguyênnhântạisaomìnhnghekhônghiểu.Từđótôinhậnra,đốivớitôi,cóhainguyênnhândẫntớitìnhtrạngnày:Nguyênnhânthứnhất,làtôikhôngbiếtnhữngcáchdùngtừhaycáchdiễnđạttrongchươngtrìnhphátthanh;nguyênnhânthứhai, lànóimộtcáchkháchquan, tôi luyệnnghecònquáítnênchưaquentốcđộnóicủaphátthanhviên.Tổngkếtnguyênnhânrồi,bướctiếptheochínhlàviệckhắcphục.Tôinghĩtớinghĩlui,chorằngphươngánkhắcphụcnguyênnhânthứnhấtlàtiếptụchọctừvựng,vàtíchlũyphươngthứcdiễnđạt.NếunhưnóibanđầuhọctừvựngtiếngAnhchuyênngànhcấp4,tôichỉchútrọngđếnsốlượng,chứchưachútrọngđếnchấtlượng,thìbâygiờ,tôicầnphảighinhớcảnhữngtừghép,đoảnngữđượckếthợptừtừngtừđơnlạivớinhau.Cònphươngánkhắcphụcnguyênnhânthứhaithìnhưýkiếncôgiáođưarachotôi:Kiêntrìluyệnnghevànghebằngtráitim.Phươngán“nghebằngtráitim”đó,nóithìdễ,làmmớikhó.Vìkhinghebằngtráitim,tôicầntuânthủnguyêntắc:khôngđượcvừanghevừanóichuyện,khôngđượcvừanghevừanhìnsách,khôngđượcvừanghevừađểýnhấtcửnhấtđộngcủamọingườixungquanh.Khinghe,nhấtđịnhphảitoàntâmtoànýtậptrungvàonghevàchỉnghethôi.Nghebằngtráitimtứclàphátthanhviênnóimộtcâu,trongđầumìnhsẽcóphảnứngnhanhnhấtxemanhtađangnóinhữngtừnào,vànhữngtừđócónghĩalàgì.Lúcđó,tôithửquarấtnhiềuphươngphápkhácnhau,saucùngtôinhậnra,đốivớitôi,phươngphápđọctheocóhiệuquảhơncả.Đọctheocónghĩalàsaumộtđếnhaigiâyphátthanhviênnóiramộtcâu,tôilậptứcnóilạicâutôivừangheđược.Nếutôicóthểđọctheođượccónghĩalàtôicóthểhiểuđượctám,chínmươiphầntrămýnghĩadiễnđạtcủacâunóiđó.Cònnếutôikhôngđọctheođược,thìthôngthườnglàvìtôikhôngngherõngườitađangnóigì.Tuytôiđãtìmđượcphươngphápluyệnnghephùhợpvớimình,nhưngmỗilầnnghetôivẫncảmthấyrấtkhókhăn,vấtvả,vìlúcmớiluyệnnghekiểunày,tôikhôngđọctheođượcngườita:Phátthanhviênnóivớitốcđộnhanh,còntôikhôngnhữngchậmmànóicònchậmhơn,chonênthờigianđầutôichỉđọctheokiểu“bìbàbìbõm”–bảnthântôicũngkhôngbiếtmìnhđangnóigì.Nhưng,trảiquathờigianluyệntậpliêntụchơnbatháng,tôiđãcótiếnbộ:Tôicóthểđọctheongườitarấtnhiềucâu,ngaycảtốcđộnóicủatôicũngnhanhhơntrướcrấtnhiều.Vàomộtsángnọ,tâmtrạngcủatôirấttốt,tôimởđàilên,vừađiđánhrăngvừangheVOA.Bấygiờ,tôiđộtnhiênpháthiệnramìnhnghehiểurồi!TôicònnhớlúcđóVOAphátbàiphátbiểucủatổngthốngMỹ,tôinghehiểutừngtừ,khônghềnhầmlẫn!Lúcđó,tôisướngquá,suýtchútnữanuốtcảkemđánhrăngxuốngbụng.SaukhicótiếnbộrõrệtkhingheđàiVOA,tôithửchuyểnsangngheđàiBBC.Lúcđó,BBCphátsóngchươngtrìnhchàohỏivàokhunggiờtừbốnđếnnămgiờchiều.MớiđầutôikhôngnghequengiọngAnhcủacácphátthanhviênbênđàiBBC,nhưngvềsautôivẫnkiêntrìnghetiếp,tôivậndụngsongsongnguyêntắckiêntrìvàphươngphápđọctheođểcôngpháBBC.Nếu như nói, nghe chương trình phát thanh tiếng Anh là phương pháp tôi luyệnExtensiveListening, thìphươngpháp luyện Intensive Listening của tôi là nghe giáo trình Stepby step(NhậpmônnghetiếngAnh)củaNhàxuấtbảnĐạihọcSưphạmHoaĐông.Lúcđó,tôichọnbộgiáotrìnhnàykhôngvìbấtkỳmộtlýdonàođặcbiệt,tôiquyếtđịnhmuabộsáchnàychỉvìnódùngchocảgiáoviênvàsinhviên,sáchđượcchialàmbốntậpvớicácmứcđộtừdễđếnkhó,từnôngđếnsâu.Côgiáodạychúngtôi:Sáchvở“quýhồtinh,bấtquýhồđa”,saukhichọnđượcmộtcuốnsách,cácbạncầnphảihiểuthấunó.Chonên,từngàyđầutiênmuagiáotrình

Stepbystep(NhậpmônnghetiếngAnh),tôivàCáBéoƯớpMuốiđãquyếtđịnhnghethấugiáotrìnhnày!Cảbộsáchluyệnnghenàycótấtcảbốntập,nămthứhaiđạihọctôinghetậpmộtvàtậphai,cònhaitậpbavàbốntôichiaranghevàonămthứbavànămthứtưđạihọc.Phươngphápnghecủatôirấtđơngiản.Mỗingàynghemộtphầnnhỏ,làmbàitậptrước,luyệnIntensiveReadingsau.Khilàmbàitập:Tôinghemộtlượttrước,điềnđápán,rồinghelạimộtlầnnữa,kiểmtrađápáncủamình,sauđóđốichiếuđápáncủamìnhvớiđápánngườibiênsoạnđưaratrongsách.Nếuđúngthìtiếptụclàmcâutiếptheo;cònnếusai,thìnghelạimộtlầnnữa,tiệnthểtìmhiểuxemmìnhnghesaiởchỗnào.Saukhibiếttạisaomìnhnghesai,tôilạitiếptụclàmsangcâukhác;nếukhôngbiếttạisaomìnhnghesai,tôisẽnghelạichođếnkhinàotìmra lỗisaimới thôi.Khi luyện IntensiveReading:Nếunghehiểurồi, tôicầnnghe lạinhiềulầnnữađểnắmchắcbàinghe,cốgắngghinhớcáchphátâmcủatừngtừvựng,nhấtlàcáchphátâmnhữngtừmàmìnhítsửdụng.Nếunghekhônghiểu,tôicàngphảinghelạinhiềulần,nếungheđinghelạimàvẫnthậtsựkhônghiểu,tôisẽmởphầnnguyênvănraxemrốtcuộcđólàcâunào,sauđóphântíchnguyênnhântạisaomìnhnghekhônghiểu,làdokhôngbiếttừđơn,khôngbiếttừghép,khônghiểubốicảnhtrithức,haylàdonốiâmnuốtâm?Đốivớivấnđềkhôngbiếttừđơn–từghép,tôichéplạinhữngtừkhôngbiếtđó,họcthuộcbấtcứlúcnào;đốivớivấnđềkhônghiểubốicảnhtrithức,tôitíchlũydầndầntừngtímột;đốivớivấnđềphátâm,tôingheđinghelạinhiềulần,ghinhớcáchphátâmcủatừđó.Bấtluậnlàvềnốiâmhaynuốtâm,tôiđềuphảicốgắngnhớkỹcáchphátâmvàotrongđầu,đếnlầnsaunghelạimớicóthểnhậnbiếtmộtcáchnhanhchóngvàchínhxác.SaukhihoàntấtquátrìnhlàmbàitậpvàluyệnIntensiveReading,tôigấpcuốnsáchlại,nhắmmắt và nghe lại một lượt. Phương pháp nghe lúc này cũng giống như phương pháp nghechươngtrìnhphátthanh:Nghebằngtráitim(Phảinhắmmắtlại,khôngđượcnhìnvàonguyênvănbàinghe.Bằngkhônggọilàđọc,chứchẳngphảilànghe).Tronglúcluyệnnghe,bạnnhấtđịnhphảithậtchútâm,cảmgiácsaukhinhắmmắtlại,nghemộtcâunàođódườngnhưmìnhcóthểtưởngtượngracâuđóđượcgõtrênmànhìnhmáytính.Bạncầnvậndụngphươngphápnàynghemãichođếnkhinghehiểutừngtừvựng,thìcóthểkhéplạiphầnluyệntậpnày.Lúcluyệnnghe,tôiphảimangđàibênmình,vìmỗiđoạnngheđềuphảingheđinghelạinhiềulần,nêntôiluônphảituađitualạibăngcassettenhiềulần,làmlãngphírấtnhiềuthờigian.Vềsauđểluyệnnghehiệuquảhơn,tôiracửahiệumuamộtcáimáyđọclại,tiếtkiệmđượckhôngítthờigian, lạicòncóđộnglựchọc.Cũngmay,trướckhibướcvàokỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4nămthứhaiđạihọc,tôiđãkịpthờitìmđượcphươngphápluyệnnghephùhợpnhấtvớimình.Lúcđó,đểôntậptiếngAnhchuyênngànhcấp4,mỗingày,tôingheVOAtừsáugiờbamươiphútđếntámgiờsáng,ngheBBCtừbốnđếnnămgiờchiều,buổitốidànhhaitiếngluyệnIntensiveReadingtheogiáotrìnhNhậpmônnghetiếngAnh.ChođếnkhithixongtiếngAnhchuyênngànhcấp4,tôicũngvẫnkhôngbỏthóiquennày,tôiduytrìbanămchođếnkhitốtnghiệpđạihọcmớithôi.Trìnhđộnghecủatôicũngđạtđượcnhữngsựtiếnbộvượtbậckểtừkhiấy.Cùngvớinhữngtiếnbộtrongviệccôngphákỹnăngnghe,tôicũngtiếnhànhcôngphákỹnăngđọc.PhầnđọccũngchiếmđiểmsốkhálớntrongbàithitiếngAnhchuyênngànhcấp4,nhưngtôikhôngbỏmộtlượngthờigianvàcôngsứcvàoluyệnđọctươngđươngnhưluyệnnghe.Vì,thứnhất,từcấpIIđếncấpIII,tôiđãđọcrấtnhiềutácphẩmAnhvănnổitiếng,tôitựnhậnthấytrìnhđộđọchiểucủamìnhrấttốt,chonêntôihoàntoànxemnhẹviệcluyệnđọc.Tiếcrằnglúcđó,tôikhônghiểuđượcđạolý,đọchiểuvănchươngkhôngcónghĩalàbạncóthểlàmđúngbàithi.Thứhai,trướcđâytôitừnglàmngẫunhiênmấybộđềthiđọchiểutiếngAnhchuyênngànhcấp4,saibebét,nêntronglòngsinhratâmlýchốngđối.Cảmgiáccủatôilúcđógiốngnhưthếnày,trênmặttrậnnghekhôngngừngvanglênnhữngtiếngkènlệnhchiếnthắng,còntrênmặttrậnđọclạiliêntụcthấtbạithảmhại.Lúcđó,tôivạchkếhoạchluyệnnghevàhọctừvựngtheotiếnđộtừngngày,chỉcóluyệnđọclàtheotiếnđộmỗituần,thậmchílàtheotiếnđộhaituầnmột.Mãiđếnmấytuầntrướckhidiễnrakỳthi,tôimớimangtấtcảsốđềthichuyênngànhtiếngAnhcấp4ranghiêncứucẩnthậnmấybộ,nhưngcũngkhôngcóhiệuquảrõrệt.Vềphầnthiviết,dotừnămthứnhấtđạihọc,tôithườngxuyênluyệnviếttheocácchủđề,nêncũngkhôngmấtquánhiềuthờigianôntậpphầnnày.Mấytuầntrướckhithi,tôichỉviếtmấybàitheođề

thicủacácnămtrướcđểtìmcảmgiác.CòncácphầnkháctrongkỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4như,điền từ/cụm từvàochỗ trốngvàngữpháp, tôi tìmhiểudầndầnquaquá trìnhnghiêncứuđềthitrongbộsáchluyệntậpcủatrườngĐạihọcNgoạingữThượngHải.Haituầntrướckhithilàthờiđiểmcựckỳquantrọng,vìphảitổchứcthithử.Mỗibuổitối,tôivàCáBéoƯớpMuốiđềuđếnphòngtựhọc,tậpthithử.Chúngtôisửdụngđềthicủacácnămtrước,từphầnngheđếnphầnviếttấtcảđềuđượctiếnhànhgiốngynhưkỳthithật.Tầnsuấttổchứcthithửlàhaingàymộtlần:Ngàythứnhất,thithử,đánhgiáchođiểmlẫnnhau;ngàythứhai,phântíchbàithithửtrướcđó.Đểtăngthêmđộkhóchomấylầnthithửcuốicùng,trừphầnthinghera,cònlạichúngtôiđeotaingheđangmởnhạctrongquátrìnhlàmcácphầnthikhác,điềunàycótácdụngmôphỏngnhữngâmthanhhỗntạptrongphòngthi,làmtăngkhảnăngchốngnhiễucủabảnthân.ThixongtiếngAnhchuyênngànhcấp4,tôicảmthấymìnhlàmbàikhôngđượctốtcholắm,mộtlàvìcuộnbăngpháttrongphầnthinghexảyravấnđềlàmlãngphíhơnchụcphút,nêntôilàmphầnthinghekhôngnhưdựkiến;hailàvìtôigầnnhưkhôngcócảmgiácgìđốivớiđềthiđọc,tôitoànchọnđápándựavàongữcảm,đếnlúcsosánhđápánđềthicùngcácbạntronglớpsaukhithixong,tôicònchẳngnhớbannãymìnhchọnđápánnào,nênkhôngdámchắcđiềugì.NgàythứhaisaukhikếtthúckỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4,tôilạikéoCáBéoƯớpMuốiđitựhọc.Trongthờigianchờđợikếtquảkỳthi,chúngtôiluônởtrạngtháilolắng,bấtan.Rấtlâusau,khichúngtôisắpquênhẳnchuyệnthicửtiếngAnhchuyênngànhcấp4,thìnhàtrườnglạiđưarabảngđiểm.Tôiđạthạng“ưu”,điểmthicủatôicaohơnnhiềusovớidựkiến,cuốicùngtôicũngcóthểthởphàođượcrồi.KỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4làkỳthitiếngAnhtổnghợpđầutiêncóquymôtươngđốilớnmàtôitừngthamgiatrongthờigianhọcđạihọc,tôiđãthựchiệnđượcmụctiêubanđầumàmìnhđãđềra,tronglòngcảmthấymãnnguyện.Nhưngmỗikhicómộtchútýnghĩrằngbảnthânmìnhrấtgiỏi,tôilạinghĩđến“chuyếnđiđảkíchướcmơ”trướcđây,nghĩđếncaothủtrênthếgiớinhiềunhưmây,vìvậytôilậptứcanphận.Tôikhôngdámdừngchântrênmỗichặngđườngphấnđấu,vìtronglòngtôihiểurõ,tươnglaicòncórấtnhiềumụctiêuđangchờtôicôngphátừngcáimột,tươnglaicòncórấtnhiềuconđườngđangchờtôiintừngdấuấnvữngchãilêntrênđó.Thấtbại–Lựachọn–Daođộng–TừbỏSaukhivượtquakỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4vàohọckỳIInămthứhaiđạihọc,tôivàCáBéoƯớpMuốinhanhchóngchuyểnmụctiêucủamìnhsangkỳthiGRE(kỳthiđầuvàocaohọccủacáctrườngđạihọcởkhuvựcBắcMỹ).Thậtra,tôicómongmuốnranướcngoàitừrấtlâurồi.HồicấpII,tôithíchkoala,lạicộngthêmtínhcáchcổlinh,tinhquái,nênbạnbèđặtchotôicáitênlà“KoalaXiaowu”.Thuởđó,tôithườngướcmơsaunàysẽcómộtngày,tôicócơhộitớiAustralia,tậnmắtnhìnthấyconkoalabằngdabằngthịt,vuốtve,ômẵmnó.Saunàylớnlên, tôi càngmuốnbiếnướcmơranướcngoài thànhhànhđộngcụ thể,nhờsựđộngviên,khuyếnkhíchcủacôgiáoTrịnhvàCáBéoƯớpMuối,đếnnămthứhaiđạihọc,tôichínhthứcđặtchuyệnđiduhọcvào“chươngtrìnhnghịsự”hàngngàycủamình.Tôiluônnghĩ:Hồithiđạihọc,mìnhkhôngthểthiđỗmộttrườngđạihọcởnơikhác,đólàmộtsựhốihận,saunàythicaohọc,mìnhkhôngnhữngphảiđikhỏichỗnày,màcònphảiđikhỏiđấtnướcnàytớimộtnơixahơn,mởrộngtầmmắtrathếgiớirộnglớnhơn,thuhoạchnhiềukiếnthứcphongphúhơn.Tuylúcđótôiđãxácđịnhmụctiêuđiduhọc,nhưngvìtôihọcchuyênngànhtiếngAnh,nênranướcngoài học sẽ gặpphải vấnđề chuyểnngành, cụ thể là phải chuyển sangmột chuyênngànhmới–điềunàythìtôivẫnchưanghĩra.Cómộtthờigiantôicảmthấyrấthoangmang,vàcũngkhôngcóđộnglựchọcnhưtrướcđâynữa,tôichỉbậntâmsuynghĩrằng:Sớmmuộngìcũngphảiđiduhọc,sớmmuộngìcũngphảithiGRE,màchứngchỉGREcóhiệulựcnhữngnămnăm,bâygiờmìnhthiđỗrồithìđỡđượcmộtnỗilosaunày.TrướcgiờmọingườivẫnnóiGRElà“đỉnhnúiChomolungma”trongcáckỳthitiếngAnh,bấtkỳmộtkỳthitiếngAnhnàocũngkhôngthểbìvớiGREvềđộkhócủatừvựngvàđộbiếnhóacủađềthi.Vừanghĩđếnđiềunày,tôilạicảmthấysợsệt,chạyđixinkinhnghiệmcủacôgiáoTrịnh.Nhưng,lầnnàyngaycảcôcũngkhôngthểgiúpđượcgìchochúngtôi,vìnămxưacôthiGREthếhệcũ.Saunhữngcảicáchmạnhmẽ,GREthếhệmớimangmộtdiệnmạohoàntoànmới.Tôithầmnghĩ:Mìnhkhônghỏiđượckinhnghiệmgìtừchỗcôgiáo,vậythìđihỏicácchị

khóatrênvậy.Bởivậy,cómộtthờigian,mỗibuổitốitrởvềkýtúcxá,tôivàCáBéoƯớpMuốiđềuchạysangtòanhàkýtúcxãnữcủacácchịsinhviênnămthứba,thứtư,hỏi:“Cácchịchobọnemhỏi,cóchịnàoởđâytừngthiGREchưaạ?Cácchịcóthểchobọnemmộtvàilờikhuyênôntậpđượckhôngạ?”Phầnlớnnhữngngườiđượchỏiđềunhìnchúngtôinhưngườingoàihànhtinh,chỉcósốítsinhviêntốtbụngmuốnnóichuyệnhỏichúngtôimộtcâu:“GRElàgìcơ?”Bấtđắcdĩ,tôivàCáBéoƯớpMuốingồixuốngnềnnhànghĩ:Thìra,ởtrườngbọnmình,phầnlớnsinhviênđềunghĩsaukhitốtnghiệpsẽtranhthủtớinhữngthànhphốlớnnhưBắcKinh,ThượngHảitìmcôngviệctốt,hoặccóthểthiđỗcaohọcởcácthànhphốlớn,rấtítngườinghĩtớichuyệnranướcngoài(lúcđóchuyệnđiduhọccònchưaphổbiến).ChonênhaiđứatôithậtsựđơnthươngđộcmãtrongtrậnchiếnvớikỳthiGRE.TôiđộngviênCáBéoƯớpMuối:“Cậuđừngsợ,vạnsựkhởiđầunan,bọnmìnhphảikiêntrì.GREcókhóthếchứkhónữathìnócũngchỉlàmộtkỳthimàthôi.Màđãlàthicửthìnhấtđịnhphảicócấutrúcđềthi,bọnmìnhbámvàođóôntập,giốngnhưkỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp4,bắtđầutừtừvựngnhé.”Vìthế,chúngtôimớicó lầnđầutiêntiếpxúcthânmậtvớicuốnsáchbìađỏ(sáchtừvựngGRE).Trướcđây,tôivẫnnghemọingườinóitừvựngGRErấtkhó,rất“biếnthái”,nhưngtôichưatừnggặpqua.Lầnđầutiênmởcuốnsáchbìađỏra,cuốicùngtôicũngbiếtthếnàolà“biếnthái”thậtsự.Tôiđưamắtnhìn,cảcuốnsáchcógầntámnghìntừvựng,màtôikhôngbiếtlấymấytừ.Khôngnhữnglàkhôngbiếttừvựng,ngaycảýnghĩaTrungvăncủanhữngtừđócũngcổquáihiếmthấy.Tôitiệntaymởmấytrangraxem,trongsốtừvựngbắtđầubằngchữAcó:“Thầydòng”,“thuậtgiảkim”,“lờitiêntri”,“thầybói”–saolạithầnbíthế?TrongsốtừvựngbắtđầubằngchữCcó:“Xácchếtđãthối”,“nhânmã”,“sĩquanchỉhuymộttrămquânlính”,“độithậptựchinh”…Xemđếnđây,tôiđóngsậpcuốnsáchlại,vỗvaiCáBéoƯớpMuối,hỏi:“Này,cậuxácđịnhbọnmìnhmuađúngsáchđấychứ?”Sựthậtchứngminh,chúngtôimuađúngsách,cóđiềuđộkhó,độrộng,độbiếnhóacủatừvựngtrongGREkhiếnngườitathậtkhócóthểtinđược.Tôinghĩbụng:Haylàđimuabộđềthicủacácnămtrướcvềcoithử,dùsaocũngnênngóquaxemđềthithếnào,vìmìnhrấttòmòmuốnbiếtrốtcuộcnhữngtừvựng“biếnthái”đóxuấthiệntrongbàithidướihìnhthứcnhưthếnào.Nghĩlàlàm,tôichạyrahiệusáchtìmmuatuyểntậpđềthiGRE.Saukhichạykhắpcáchiệusách,tôisữngsờ–cáchiệusáchlớnđềukhôngbántuyểntậpđềthiGRE.Chủmộthiệusáchchotôibiết,saumộtthờigiandàibàybántuyểntậpđềthiGREmàkhôngaicónhucầu,họkhôngnhậptuyểntậpđềthiGREvềnữa.Cảmộtthànhphốrộngnhưthếnày,thếmàmuốnmuamộtbộđềthicũngkhôngmuađược,làmtôithấyrấtkhóchấpnhận.Ngàythángsauđó,tôinhưngườimấthếtsứcsống,đứngtrướcmộtkỳthilớn,đầygiannan,phứctạp,tôicănbảnkhôngbiếtmìnhphảibắttayhànhđộngthếnào.Vềsau,tôinghiếnrăngnghiến lợi,quyếtđịnhđăngkýmột lớp luyệnthiGREcủaTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMới,hyvọngsaukhitớiBắcKinh,tôicóthểmuađượctàiliệuôntập,tìmđượcphươngphápôntập.Lúcđó,tôiđăngkýkỳthiGREdiễnravàothángMườinăm2005,nênmọingườigọilàkỳthi10G.ThángNămnămđó,tôigấprútghitênđăngkýmộtlớpluyệnthicấptốccủaTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớiởBắcKinhvàothángBảy.Giờnghĩlại,tôithấythậtratrướckhivàolớpluyệnthi,tôiđãrấtchánnảnrồi,tôithừabiếtmìnhdànhmấythángngắnngủiôntậpchomộtkỳthikhókhănnhưthế,chắcchắnlàkhôngđủ,nhưngbảnthântôilạikhôngchịuchủđộngcốgắng,màtoàntâmtoànýđặthyvọngrằnglớpluyệnthicấptốcđósẽgiúptôivượtquacửaảinày.TrướckhilênđườngđiBắcKinh,tôimớixemcuốnsáchbìađỏđượchaibalần,tôichủyếu“xem”,chứchưa“thuộc”.Ngoàira,tôichẳngbiếttígìliênquanđếnđềthiGRE.MộtngàyhèthángBảynăm2005cũngnhưngàyhèmộtnămtrước,mộtlầnnữatôilạiđitàuhỏatớiBắcKinh,mộtlầnnữatôilạicảmnhậnđượccái“ngàyxônghơi”độcnhấtvônhịcủamùahèBắcKinh,vàcũngmộtlầnnữatôilạingồitrongphònghọcrộnglớncủaTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớiquen thuộc.Hơnmột tháng tiếp theođó, thầycô luânphiêngiảngbàiđiềntừ/cụmtừvàochỗtrống,tìmtừđốinghĩa,đọchiểu,viếtluận,toánhọc,trongkhitôivẫnchưachuẩnbịgìcảvềtâmlýlẫnkiếnthức.Thầycôđứngtrênbụcgiảng,cảmxúcdạtdào,họkhôihàikểlạinhữngcâuchuyệntriếtlýnhânsinhnhằmcổvũýchícủasinhviên,từngcâu,từnglờithầycônóiđềudộivàomàngnhĩcủatôi.Đốidiệnvớinhữngngười

thầy,ngườicôtậntâmtậnlựctruyềnđạtkiếnthứcnhưthế,tôicảmthấyvôcùngáynáyvàtựtráchmìnhđãkhôngchuẩnbịgì.Cómộtthầygiáonói:Hàngnămđidạy,thầynhậnthấytrongcáclớphọckhácnhauởcáckhuvựckhácnhaucótớihàngtrămhàngnghìnsinhviênômgiấcmơđiduhọc,nhưngchỉchưađếnmộtphầnmười trongsốđócó thểvượtquanhững thửtháchchấtchồng,cuốicùngthựchiệnđượcgiấcmơđiduhọcvượttrùngdương.Theotínhcáchthườngngàycủatôi,nghethấycâunày,nhấtđịnhtôisẽkiêungạochorằng:Chắcchắnmìnhnằmtrongsốmườiphầntrămđó.Ấyvậymà,lúcđótôilặnglẽnóivớichínhmình:Mườiphầntrămđóchắcchắnsẽkhôngcóphầncủamình.Hoànthànhkhóahọc,tôimuamộtchồngtàiliệuhọctập,làmmộtđốngsổtayhọctập,mangnhững“thànhquảchiếnđấu”đótrởvềquêhương.Lầnthứhaichịuđảkích,lầnthứhaitỉnhngộ,tôiýthứcđượcrằng,mìnhcòncórất,rấtnhiềuchỗyếukém,mìnhcòncórất,rấtnhiềubàitậpcầnphảilàm…ThángTámnămđó,tôiđặtrachomìnhmộtkếhoạch“điênrồ”làcôngphákỳthiGREtrongvònghaitháng.Tôichothêmdấungoặcképvàohaichữ“điênrồ”,vìđâyvốndĩlàmộtýnghĩ“điênrồ”,nhưngsaucùngtôichẳng“điên”,màcũngchẳng“rồ”.Ngượclại,tôinhậnthứcrấtrõ,mìnhđangchuẩnbịlàmmộtconthiêuthânlaođầuvàolửa,bấtkểngàyđêm.Trongkếhoạchhaitháng,đánglẽtôicóthểôntậpthêmcácphầnđiềntừ/cụmtừvàochỗtrống,tìmtừđốinghĩa,đọchiểuvàviếtluận,nhưngtôilạiđánhtrốngrútlui:Chỉlàmmộtphầnbacuốnđiềntừ/cụmtừvàochỗtrống,làmmộtnửacuốntìmtừđốinghĩa,vàmớiluyệnviếtđượctấtcảbốnbàitronghaiphầnthiviết.Cònphầnđọchiểuthìcàngthảmhơn,cảmộtcuốnđọchiểu,tôimớiônđượcbabàimàthôi.Trướcđó,tôicũngvẫnphấnđấunhưngchưabaogiờcảmthấymệtmỏi,vậymàkỳnghỉhènămthứhaiđạihọcnàylạilàmtôicảmthấymệtmỏitừthểxácchođếntinhthần.Bướcvàophòngthi,tôicòncảmthấyhơihốihận,tôinghĩlẽramìnhkhôngnênđăngkýthiGREsớmthếnày,đếnthờigianôntậpcũngchẳngcó.Nhưng,thậtratronglòngtôihiểurõ,thantráchkhôngcóđủthờigianôntậpchỉlàmộtcáicớthiếusứcthuyếtphụcbaobiệnchomìnhmàthôi.Kếtquảkỳthicònđaukhổhơnnhữnggìtôinghĩ.Tôichorằng,thấtbạiđầutiêncủatôitrongkỳthiGRElàthấtbạiởtâmtrạngtiêucực.Tôichẳngnhữngkhôngchủđộngtíchcựcứngchiến,màtronglòngcònchuẩnbịsẵntâmlýchịuthua,suốtngàynghĩnhữngcâunảnchínhư:“Khóthếnàythìmìnhtiêuđờirồi.”Khôngnhữngvậy,tôicònhồnnhiênchorằng,trongmộtkhoảngthờigianngắnngủi,lớpluyệnthicấptốccóthểgiúptôichiếmlĩnhđỉnhnúinày.Nhầmlớn.Ngay từđầu tôinênhiểu:Trênconđườngphấnđấu, tôi chỉ có thểdựavàochínhbản thânmình.Đểcóthểthựchiệnđượcmụctiêusaucùng,tôiphảithựcsựbỏtấtcảcôngsứcra,chứkhôngphảibấtcứthứnàokhác.KếtthúckỳthiGRE,nhữngđiềutrướcđótôihoangmang,naylạicànghoangmanghơn.Tôinghĩ:Vốndĩngôitrườngmìnhđangtheohọckhôngphảilàmộttrườngđạihọcnổitiếngtrongnước,lầnnàylạithicửchánngắt,thêmvàođó,mìnhcònkhôngbiếttígìvềviệcxinđiduhọc,rốtcuộcphảichuẩnbịnhữngtài liệugì,quy trình làmhồsơduhọcnhưthếnào,phảihọcchuyênngànhnào,làmsaomớicóthểnhậnđượchọcbổng,mìnhhoàntoànkhôngbiết.Chonên,saunhữngbănkhoăn,dodự,tôiquyếtđịnhtừbỏýnghĩđiduhọc.Thờigianđó,lúcnàotôicũngbịmọingườichếgiễu,từbạnhọcchotớithầycôđềuhỏitôi:“Ơ?Dạotrướckhíthếlắmcơmà,bâygiờsaorồi?Rốtcuộclànộilựckhôngđủhaylàthùngrỗngkêuto?”Tôicảmthấykhóchịutronglòng,cóđiềutôikhôngcảmthấykhóchịubởinhữnglờichâmchọccủangườikhác,màtôicảmthấykhóchịubởitôikhônghiểutạisaomìnhcóthểdễdàngtừbỏướcmơduhọcđếnthế.Tôisợmìnhlạitrởvềtrạngtháisangã,khôngcóchítiếnthủgiốngnhưthuởnhỏ;sợmìnhlạiyếuđuối,khôngchịunổisựđảkíchvìthấtbạigiốngnhưthuởnhỏ.Tôiphiềnmuộnvìbiếtrõtronglòngmìnhcómộtướcmơcaoxa,thếmàtôilạikhôngnhìnrõđườngđicủanó.Vàđiềukhiếntôiphiềnmuộnhơnlàhọcxongnămthứhaiđạihọc,CáBéoƯớpMuốiđộtnhiênchuyểntrọngtâmcuộcsốngtừchịukhóhọctậpsangtíchlũykinhnghiệmlàmviệc.Côấyđãquyếtđịnhsaukhitốtnghiệpsẽđilàmmấynămtrướcđã,đợiđếnkhitíchlũyđủkinhnghiệmlàmviệcmớinghĩtớichuyệncóđiduhọcnữahaykhông.Đốivớitôimànói,tinnàykhácnàosétđánhgiữatrờiquang.Tôivốnđãbótaychịutrói,nayngườibạnduynhấtcùngchíhướngphấnđấucũngbỏtôiđi.Vậylà,tôiphảichiếnđấumộtmìnhthậtrồi.Tôibắtđầusuynghĩ,tấtcảnhữnggìtôilàm,rốtcuộclàđúnghaysai.Tôicónênbắtchước

ngườikhác,anphậnthủthường,họctheolịchtrìnhcủanhàtrường,thamgiacáchoạtđộngngoạikhóa,tranhgiànhlàmcánbộlớp,mởrộngmốiquanhệ,đểtínhtoántìmviệclàmsaukhiratrườngkhông?Saunàytốtnghiệp,tôiphảilàmgì?Liệutôicónênởlạithànhphốnày,tìmmộtcôngviệcnhẹnhàng,rồigảvàomộtgiađìnhtốt,hưởngthụcuộcsốngvuivẻnhànnhãtrongvốnthờigianhữuhạncủacuộcđờimình?Nghenhữngđiềunàycóvẻhợptìnhhợplý,nhưngtạisaotôiluôncảmthấykhôngcamlòng,luôncảmthấycuộcsốngkhôngnêndừnglạiởđây,luôncảmthấymìnhchỉcómộtlầnđượcsống,khôngnênđitheodấuchânngườikhác,cảmthấymìnhnênđểlạinhữngdấuấnriêngtrongcuộcđờicủamình,đểlạinhữngdấuấnngoạnmục,đángnhớ,đángthánphục,đểđếnkhichuẩnbịrờixathếgiớinày,ítratronglòngtôicũngkhôngcógìphảihốitiếc.TôilấycuộnbăngNhậpmônnghetiếngAnhtrongmáyđọclạirarồibỏalbumcủaPhạmVĩKỳvào,ngânngaháttheobàiƯớcmơbanđầuhếtlượtnàyđếnlượtkhác.Conngườilàvậyđấy,khi trong lòng có tâm sự, thì nghe bài hát nào cũng đều cảm thấy bài hát đó đang kể câuchuyệncủamình.Tôisuyngẫmvềlờibàihát,cảmthấysựkiêungạolúcđầucủamìnhđãbịhiệnthựcđánhgụcrồi,tôihiểumìnhphảicốgắng,nỗlựcnhiềuhơnnữamớicóthểđiđếnphươngxa.Saunàyướcmơcủatôitrởnênxavời,tôibènđitìmđôicánhtànghìnhcóthểbanchomìnhsứcmạnh.Vàolúcchánchườngsaukhibịthấtbại,tôicảmnhậnrõsứcnặngcủasựcôđộc,tôibắtđầuhoàiniệmvềnhữngthángngàytôivàCáBéoƯớpMuốicùngsátcánhphấnđấutrướcđây.Nhớhaiđứacùngđitrênmộtconđường,cùngphấnđấu,vuivẻtrongsuốtmộtthờigiandàinhưthế,vàtinrằnglúcxuyênquacơngió,vượtquakhúcquanh,tráitimcủachúngtôivẫnluônhướngvềnhaugiốngnhưtrướckia.Tôihỏichínhmình,rốtcuộctôiphảilàmthếnào,rốtcuộctôiphảilựachọnrasao,tôithậtsựnêntừbỏ?Haynêntiếptụckiêntrì?Nếutừbỏ,thìtiếpsauđâytôiphảilàmgì;nếukiêntrì,liệuđiểmkếtthúcđócóđườngrakhông?Tôikhôngbiết,thậtsựkhôngbiết…Từkhilênđạihọc,đâylàlầnđầutiên,tôicảmthấyhoangmang,sợhãi,côđộcvàkhôngbiếtxoaysởthếnào.Tôikếtthúcnămhọcthứhaitrongimlặng.Nămđó,tôitrònhaimươituổi.Nămđó,tôiđạthạng“Ưu”trongkỳthiTiếngAnhchuyênngànhcấp4,thựchiệnđượcmộttâmnguyệnnhỏcủamình.Nhưng,cũngchínhnămđó,tôiđaukhổvìkỳthiGRE,tôicócảmgiácmấtmát,trốngrỗngvìướcmơcủamìnhbịvỡvụn.TrongkỳthiGRElầnđó,tôilàmkẻđàongũtừđầuđếncuối,mộtmặttronglòngtôimuốnthidựavàovốnkiếnthứcmàmìnhđãtíchlũyđượctrướcđó,mặtkháctôikhôngchịuluyệntậpmộtcáchthậtsự,nghiêmtúcdướiáplựcnặngnề.Đếncuốicùng,ngườichịuthiệtvẫnlàmình.Vìvậy,tôihiểurõmộtđạolý:Luyệntậpvàtíchlũyluônluônlàconđườngđúngđắn,đừngbaogiờnghĩtớichuyệnchuiquakẽhở,vìvốndĩchẳngcókẽhởnào có thể chui qua, cũngđừngbaogiờnghĩ tới chuyệnđi đường tắt, vì vốndĩ chẳng cóđườngtắtnàocóthểđiqua.SaunàytôivàCáBéoƯớpMuốirấtítkhiđitựhọccùngnhau,mặcdùbạnấytrởthành“gươnglàmviệc”,còntôitrởthành“gươnghọctập”,nhưngchúngtôivẫnlànhữngngườibạntốtnhấtcủanhau.Chúngtôiđi trênnhữngconđườngkhácnhau, theođuổinhữngướcmơkhácnhau,nhưngcùngmangmột trái timđồngcảm.Tôi thật lòng tinrằng,mainàysẽcómộtngàynàođó,haiconđườngcủachúngtôisẽcóđiểmgiaonhau.GHICHÚNHỎVềluyệnngheGiốngnhưphươngpháphọcthuộctừvựng,chúngtacũngcóvôsốphươngphápluyệnnghe:Có người thích luyện nghe bằng phương pháp ám tả, có người lại thích luyện nghe bằngphươngphápxemphimnhưphimtruyềnhìnhMỹchẳnghạn.Tôichorằng,khôngcóphươngphápnàolàtốthoàntoàn,cũngkhôngcóphươngphápnàolàxấuhoàntoàn.Bạnnênlựachọncụthểmộtphươngphápdựavàothóiquenhọctậpcủamình.Quantrọngnhấtlàbạncầnlựachọnphươngphápluyệntậpphùhợpnhấtvàkiêntrìtheođuổinó.PhươngphápluyệnnghecủatôilàluyệnIntensiveListeningtheogiáotrìnhNhậpmônnghetiếngAnhvàchươngtrìnhphátthanhtiếngAnh.Phươngphápnàyrấtphùhợpvớitôi.Nhờvậy,khikiêntrìluyệntậpsuốtbanămtrời,tôiđãđạtđượcbướctiếnlớntrongviệcnângcaokỹnăngnghe.Nhưng,liệurằngphươngphápnàycóthậtsựphùhợpvớibạnkhông?Câutrảlờilàcóthểcómàcũngcóthểkhông,bởivìkhôngcómộtphươngánnàocóthểlàmchuẩnchotấtcảmọingười.Bạncầnthunhậnvàhọctậpphươngphápcủatôimộtcáchcóchọnlọc,cóphảnxạ.Bạnchỉcóthểtừtừtìmramộtphương

pháp luyệnnghe thuộcvềmình,phùhợpvớimình thôngquaquá trìnhkhôngngừng thựchành,khôngngừngthửnghiệm.VềlựachọntàiliệuhọctậpLựachọntàiliệuhọctậpcũnggiốngnhưlựachọnphươngpháphọctập,quantrọnglàcácbạn“thấyvừamắt”.Cácbạncầnphảihiểurõmộtđạolý:Khichọntàiliệuhọctập,bấtkểbạndùngcuốnsáchnào,muaấnbảnnào,muasáchcủanhàxuấtbảnnào,điểmquantrọngnhấtlàphảitìmhiểuthấuđáocuốnsáchđó.TôisửdụngcuốnNhậpmônnghetiếngAnh,vàngheđàiVOA,đàiBBC,điềuđókhôngcónghĩachúnglàconđườngduynhấtgiúpbạnnângcaokỹnăngnghe,cũngkhôngcónghĩabạnchỉcầnsửdụngchúnglàhoàntoàncóthểnângcaokỹnăngnghecủabạn,đặcbiệt,điềuđócàngkhôngcónghĩacáctàiliệukháckhôngthểđạtđượchiệuquảtươngtựhaytốthơntàiliệunày.Saukhitìmđượctàiliệumìnhthíchvàphùhợpvớimình,bạncầnkiênđịnhsửdụngchúng,chođếnkhinghiêncứuthấutriệtcuốnsáchđórồi,bạnmớiđimuacuốnsáchkhác.Nếubạnkhôngnghiêncứunghiêmtúccuốnsáchđó,khôngnắmrõnhữnggìviết sẵn trong cuốn sáchđó trong lòngbàn tay, thì chodùbạn sửdụngấnbảnvôđịchdothượngđếbiênsoạn,thiênđườngxuấtbản,cũngchưachắccóhiệuquả.Khiluyệnnghe,ngoàimấyloạitàiliệukểtrênra,tôichưatừngsửdụngmộtloạitàiliệunàokhác,nêntôikhôngcóquyềnbànluậnvềtínhhiệuquảcủacácloạitàiliệuđó.Kỳthực,chỉcầnbạnsửdụngtài liệunghedonativespeakerthuâm,chỉcầnbạnkiêntrì luyệntập,thìnhấtđịnhsẽthấyhiệuquả.Chúngtacầnlàmrõmộtvấnđềliênquanđếnluyệnnghe:Mấuchốtcủaviệcluyệnnghelàở“kiêntrì”,chứkhôngphảilàbạnnghecáigì.Hơnnữa,bâygiờđanglàthờiđạisốhóa,gầnnhưtấtcảtàiliệuđềuđượcđưalênmạng,bạncóthểdownloadrấtnhiềutàiliệudướiđịnhdạngdigitalchẳnghạn.Tuynhiên,bạncũngđừngnghĩrằng,bạnxàitámtiếngđồnghồcủamìnhlênmạngdownload6Gdữliệudigitaltứclàbạn“nỗlực” luyệnnghe.Nếubạndownloadvềbỏkhông,hoặctùytiệnnghemột lượtchoxongchuyện,thìdẫubạndownloadđược60Gđichăngnữa,cũngchẳngcótácdụnggì.Trọngtâmcủaviệc“luyệnnghe”là“luyện”trong“luyệntập”,“tôiluyện”,“huấnluyện”và“thụcluyện”.Bạnkhông“luyện”,màchỉlừadốibảnthânlàmravẻluyệnnghe,thìchẳngănthuagì.Cuốicùng,tôimuốnnóirằng,ngônngữlàmộtloạikỹnăng.Bạnkhôngthểnângcaokỹnăngtrongbabốnngày,càngkhôngcóchuyện,bạncóthểtìmra“đườngtắt”trong“truyềnthuyết”gìgìđó.Khôngkhổcông,kiêntrìrènluyệnbốnkỹnăngnghe,nói,đọc,viết,tốithiểulàtừbathángtrởlên,thìsẽkhôngcóhiệuquảrõrệt.Bởivậynếumuốntìmphươngphápđúng,muốntìmtàiliệuchuẩn,bạnhãytôirènlỗtaicủamìnhngaytừbâygiờnhé!BướcngoặtvàquyếtđịnhtrongnămthứbađạihọcĐạihọcBắcKinhcứurỗitôiTrướckhikếtthúcnămthứhaiđạihọc,cómộttin“độngtrời”ậpđến,phátancuộcsốngtrầmlặngcủatôi.CóngườitrongkhoanóirằngtrườngchúngtôicómộtchươngtrìnhtraođổisinhviênvớiĐạihọcBắcKinh,sinhviênnàonhậnđượccơhộitraođổinàycóthểtớikhoatiếngAnhcủatrườngĐạihọcBắcKinhhọctậpnửanămvàohọckỳInămthứba.TôivàCáBéoƯớpMuốivẫn luônkhaokhátđượcđếnmộtvùngđấtkháchọc,huốnghồđây lại làĐạihọcBắcKinh–nơichúngtôichỉdámnghĩtớitrongmơ!Khinhàtrườngchínhthứcbắtđầutiếpnhậnđơnxinđihọc,haiđứatôiquảquyếtnộpđơn,rồithànhkhẩnchờđợitớimộtngàykiacảhaiđềuđượcđếnĐạihọcBắcKinhhọc.Hômđơnxinđihọccủachúngtôiđượcphêchuẩn,haiđứacùngômchầmlấynhau,hétto:“ĐạihọcBắcKinh!Chúngtớtớiđây!”ThếlàkhihọckỳInămthứbacònchưabắtđầuvàohọc,tôivàCáBéoƯớpMuốiđãđitàuhỏatớiBắcKinhnhậptrường.SântrườngĐạihọcBắcKinhquảlàrấtrộng,rấtđẹp,đâuđâucũnglàcảnh,cũnglàngười.Haiđứatôihứnglênmuahaichiếcxeđạp,đạpxelượnkhắpsântrường.Cuốicùngchúngtôicũngnhìnthấy“nhấttháphồđồ”(thápBácNhã,hồVịDanhvàđồthưquánBắcĐại),nhìnthấyHọcviệnQuảnlýQuangHoa,nhìnthấygiảngđườngmộttrămnămtuổinổitiếng,nhìnthấyđộingũtiếpđóntânsinhviênhùnghậucủacáccâulạcbộ,nhìnthấycanteencóđủloạiđồdùngdụngcụđặcsắc…trongtrườngĐạihọcBắcKinh.Đượctậnmắtnhìnthấytấtcảnhữngthứnày,tôithậtsựquáphấnkhích,kéohaitayCáBéoƯớpMuối,nói:“CáBéoƯớpMuốinày,bọnmìnhphảiphấnđấu!Phảiphấnđấu!Phảiphấnđấunhé!”Hồimớivàohọc,ngàynào tôicũngcảmthấyrấtcăng thẳng, tôivàCáBéoƯớpMuốichuixuốnggóccuốicùngcủalớphọc,hàngngàylênlớp,chúngtôichủyếuquansátlàchính,chẳng

dámchủđộnggiơtayphátbiểu,cũngchẳngdámthamgiathảoluận.Chúngtôicảmthấythầycôgiảngbàinhanhnhưgió,cònkhôngkhílớphọcthìcựckỳsôinổi,chỉcầnlơđãngmộttílàđãbỏquarấtnhiềuđiểmquantrọngcủabàihọc.Chúngtôihọcbởhơitaimớihếtmộttiết,thếmàlạiphảivộivãđạpxesangkhugiảngđườngkháchọctiếtkhác.Saumộttuần,tôicảmthấyquámệtmỏi,vừakhôngtheokịptiếnđộhọctậpcủamọingười,vừakhôngthểtiêuhóahếtkiếnthứcđãhọc.Kếtthúctuầnhọcđầutiên,cảtôivàCáBéoƯớpMuốiđềucảmthấyhơichánnản,chúngtôicùngngồilạiphântíchmộtcáchnghiêmtúcnguyênnhânhaiđứakhôngtheokịptiếnđộhọctậpcủacácbạntronglớp,vàthấyrằngnguyênnhânchủyếuởđâylàdochúngtôichưachuẩnbịthậtkỹbàihọctrênlớp.ChúngtôimớibắtđầuhọcvàothángChín,đếnthángMườiđãphảithiGRE,chonênlúcđó,chúngtôiđặtrấtnhiềutâmtưvàthờigianvàokỳthiGRE,hàngngàyđềubịnólàmchokiệtquệ.MãiđếnkhithixongGRE,chúngtôimớibắtđầutoàntâmtoànývàoviệchọc.Lúcđó,tấtcảcácmônhọcmàtôichọnđềunằmtrongchươngtrìnhhọccủakhoatiếngAnh,cònCáBéoƯớpMuốixácđịnhmụctiêucủamìnhlàđilàm,nênbạnấychọnmấymônhọccủaHọcviệnQuảnlýQuangHoađểlàmnềntảngchoviệctìmviệcsaunày.Vậylàhàngngàyhaiđứatôihoạtđộngởnhữngkhugiảngđườngkhácnhau,họcchươngtrìnhhọckhácnhau,tuynhiênchúngtôivẫnhẹnnhaucùngăncơmtrưavàcơmtối,buổitốichúngtôivẫncùngnhautựhọc,khiđóichúngtôicònthườngmuađồănđêmvềkýtúcxácùngăn,vừaănvừaxemphimKhangHyđếnrồi,ănxonglạitiếptụcchongđènmãiđếnrạngsángmớiđingủ.Thờigianđó,dotôihọchăngquánêndẫnđếnđồnghồsinhhọckhôngđitheoquyluật,mặcdùvậy,hàngngàytâmtrạngcủatôivẫnrấttốt,bởitôichịuảnhhưởngtừmôitrườngtíchcựcxungquanhmình.Dầndần,lênlớp,tôibắtđầulenlênngồibànđầu,tíchcựcthamgiathảoluậncùngcácbạntronggiờhọcvàphátbiểuquanđiểmcủamình,lúcnghỉgiảilaogiữagiờ,tôicũngmạnhdạnchạylênhỏibàithầycôgiáo.Kếtthúcmộthọckỳ,tôicảmthấymìnhhọcđượcrấtnhiềukiếnthứcvềmặtchuyênngành.Ngoàinhữngtiếnbộtronghọctậpra,còncómộtvàichuyệndiễnraởĐạihọcBắcKinhmàcólẽcảđờinàytôicũngkhôngthểnàoquên.Chuyệnthứnhấtlà,tôigặpanhThànhLongtrongmột lầnnhà trườngchiếuphimThầnthoạiởgiảngđườngmột trămnămtuổi.Lúcđó,anhđứngtrênsânkhấuchỉcáchchỗtôingồichừnghaimét,mặcbộđồmàutrắngmàmọingườivẫnthườngmặcnhữnglúcluyệntậptháicựcquyền,tócđennhánh,vànụcườithânthiệnluônthườngtrựctrênmôi.Chuyệnthứhailà,cũngtrongmộtbuổichiếuphim,tôiđãgặpanhLýLiênKiệt,anhcònbiểudiễnmộtđoạnvõthuậtởngaytạiđólàmtôicảmthấyrất“đã”mắt.Chuyệnthứbavàcũnglàchuyệnquantrọngnhấtmàtôitừngtrảiqualàtôicómaymắnthamgiavàochươngtrình“Khaimạcdiễnđànnhânvậtkinhtếcủanăm”đượctổchứctạiĐạihọcBắcKinhvàocuốinăm2005,ởđótôigặpPhanCương,chủtịchTậpđoànDoãnLợivàLưuTường,quánquânOlympic.Tôicònmaymắnbốctrúngphầnthưởngdànhchokhángiả,đượcbướclênsânkhấuvàđượchọtặngmộthìnhBéPhúc,LưuTườngkýtặngtôingaytạiđó.Bêncạnhđó,tôicònnghebàidiễnthuyếtcủaLýNgạnHoằngvàMãVântạibuổikhaimạcdiễnđàn, và cóđặt câuhỏi choLýNgạnHoằng.Về sau,CCTV2phát sóng chương trìnhnày, rấtnhiềucâuhỏiởhiệntrườnghômđóđềubịcắt,chỉriêngcâuhỏicủatôiđượcphátsóng,mẹgọiđiệntừnhàlên,xúcđộngnóivớitôirằng,bànhìnthấytôitrêntivi.Nhữngchuyệnnhưgặpngườinổitiếng,đượctặngchữkýhayđượclêntiviđềukhôngquantrọng,cảmxúcquantrọngnhấtmàtôicảmnhậnđượcsaukhithamgiacáchoạtđộngnàylàthếgiớithậtrộnglớn.Ngàytrướchọctậpvàphấnđấuởthànhphốcủamình,tôichỉbiếtthếgiớibênngoàirấtlớn,phongcảnhbênngoàirấtđẹp,hyvọngsớmđượcrangoàixôngxáo,ngoàirakhôngbiếtrốtcuộcthếgiớibênngoàiđặcsắcnhưthếnào.SautấtcảnhữnggìtrảiquaởĐạihọcBắcKinh,thếgiớiấymớithậtsựhìnhthànhtrongđầutôi,hìnhảnhcủanóhiệnlênchânthựctrướcmắttôinhưthếnày:ChínhtaitôingheanhThànhLongnói:“Nếucóướcmơ,bạnhãydũngcảmnắmbắtnó”;chínhtaitôingheanhLýLiênKiệtchiasẻanhđãthayđổinhânsinhquansaukhichứngkiếnthảmcảnhsóngthầnởMaldives;chínhtaitôingheMãVânkểanhkiênđịnhvượtquatừngbướcđigiannannhưthếnàotrênconđườngsánglậpTậpđoànAlibababắtđầutừkhianhtốtnghiệp đại học chuyên ngành tiếng Anh; chính tay tôi nhận cuốn Cạnh tranh kinh doanh ởThunglũngSilicondođíchthânLýNgạnHoằngtraotặngvàngheanhkểlàmsaoanhtừbỏtất

cảnhữnggìmìnhđangcóởMỹđểtrởvềnướcgâydựngcơnghiệp,khôngsợkhó,khôngsợkhổ,thựchiệnlờihứacủaanhvớichínhbảnthânmìnhtừngchútmột.Trướcđâytôicũngbiếtđếnnhữngcâuchuyệnnày,cóđiềubảnthântôichưatừngtrảiquanhữngviệctươngtự.CảmgiácgặptrựctiếpnghedanhnhândiễnthuyếtkháchẳncảmgiácnghehọnóitrongđĩaCD.Nhữngngườicómặttạikhánđàiluôncócảmxúcxúcđộng,thậtkhódiễntảbằnglời.Tấtcảcácdanhnhânđềutruyềntảimộtthôngđiệpchung:Họcũngtừnglànhữngngườirấtđỗibìnhthường,cũngtừngbănkhoăn,dodự,cũngtừngthấtbạivàcũngtừnggặpphảinhữngsựđảkích,khókhăntrắctrởrấtlớn,nhưnghọvẫnkiêntrìtheođuổiướcmơcủamình,trướcsaukhônghềdaođộng.Họchưabaogiờđểýđếnnhữnggiankhổvàthấtbạitrướcmắt,cũngchưabaogiờđểýđếnchuyệnngườikháccườinhạovàchếgiễumình,họchỉômtrọnướcmơ,ngàyngàymiệtmàiđặttừngdấuchânvữngchãitrênconđườngtiếnvềphíatrước.Đểrồicuốicùngcómộtngày,họthànhcông.Danhnhânnghĩnhưvậy,vànhữngsinhviênĐạihọcBắcKinhởxungquanhtôicũngnghĩnhưvậy.Mẹthườngnói:“Hầuhếtnhữngngườixuấtsắctrởnênxuấtsắclàvìhọtừngphấnđấu.Conkhôngnênchỉnhìnvàonhữngánhhàoquanglấplánhbênngoàiconngườihọngàyhômnay,concầnphảihọctậpsựcầncùchịukhómàhọđãbỏrangàyhômqua.Connênnhớ,đằngsaumỗingườithànhcôngchắcchắncòncómộtcâuchuyệnmàmọingườivẫnchưabiếtđến.”Tôinghĩ,sởdĩnhữngsinhviênĐạihọcBắcKinhcóthểđỗvàotrườngnàychínhlànhờvàonhữngnỗlựchọđãbỏrabanđầu.Khitôitrốnhọc,ômquảcầulôngrangoàiđánhcầulông,bọnhọđanghọc;khitôinằmbòtrướcmáyđiệntửchơitrògiảiphóngmặtbằngthỏathêmêmệt,bọnhọđanghọc;khitôingủgật,viếtthơ,truyềngiấytronggiờhọc,bọnhọđanghọc;khitôibùnggiờlớphọcthêm,ngàyngàygiếtthờigianởtiệminternet,bọnhọđanghọc.Vàquantrọnghơnlà,bọnhọcũngtừngphiềnmuộn,từnggặptrắctrở,từnghoangmang,vàcũngtừngthấtbại,nhưngdùthếnào,bọnhọcũngvẫntiếptụckiêntrì.Đểrồicuốicùnghọthànhcông.Nhưngcòntôi?Nhữnglựachọnkhókhănmàtôigặptrướcmắtđãlàgì?Dùsosánhvớinhữngđạiminhtinhhaylàsosánhvớinhữngngườidânbìnhthườngđichăngnữa,chútkhókhănđócủatôi,thậtchẳngđángnóiđến.ChỉvìmộtthấtbạinhỏtrongkỳthiGREmàtôimuốntừbỏướcmơduhọcmàmìnhấpủbấylâuư?Nếutừbỏ,tôicóthểđiđượcbaoxatrênconđườngduhọc?Chodùtươnglaitôithậtsựđượcranướcngoài,thìvớitưtưởngnày,liệutôicóthểkiêntrìtrongbaolâu?Áynáy,hổthẹn,tôicảmthấymìnhthậtsựquáyếuđuối.Vàocuốihọckỳ,tôiquenrấtnhiềubạncùnghọcởĐạihọcBắcKinh.Họkhôngnhữngchămchỉchịukhó,màcòncóđịnhvịvàquyhoạchrấtrõràngchocuộcđờicủamình.Bấtkểmụctiêucủahọlàgì,khinóichuyệncùnghọ,tôicũngđềucảmnhậnrấtrõsựkiênđịnhđangcháytronghọ.Họhỏitôimuốnlàmgìsaukhitốtnghiệp,tôidodựhồilâu,rồimớilínhítrảlờilàtôimuốnđiMỹhọccaohọc,lúcđóthậtsựtôirấtsợhọsẽcườinhạotôi.Nhưngkhông,họlàmtôingạcnhiênbởihọkhôngnhữngkhôngcườinhạo,ngượclạicònkhíchlệtôicầnphảikiêntrìtheođuổiướcmơcủamình.Họbảotôi,chodùbạntừđâutới,chodùbạnbìnhthườngthếnàođinữa,thìvềướcmơ,tấtcảmọingườiđềubìnhđẳngnhưnhau.Chodùbạncảmthấybảnthânmìnhnhỏbénhườngnào,bạnvẫncóquyềntheođuổiướcmơcaoquý.Chỉkhidámướcmơ,bạnmớicócơhộithựchiệnđượcướcmơbằngchínhsựnỗlựccủamình.Nếunhưngayđếncảướcmơbạncũngchẳngdámnghĩtới,vậythìchẳngphảilàbạnkhôngcómảymayxácsuấtthànhcôngnàoư?Tôichợttỉnhngộ.Thìra,từtrướctớigiờ,tôivẫnluôncótháiđộlệchlạc:Dobanđầuthiđạihọc,tôikhôngđỗđượcvàomộtngôitrườngnổitiếngtrongnướcgiốngnhưnhữngngườibạnhọccủamình,nêntôivẫnluôncảmthấyrấttựti,kểcảkhitớiĐạihọcBắcKinhhọcrồi,tôicũngvẫnngạingùng,nóivớimọingườirằng,tôichỉlàsinhviêndiệntraođổimàthôi.Mặcdùởtrườngcủatôi,tôiđứngthứnhấttoànkhoa,nhưngtôivẫnluôncảmthấymìnhcònkémxanhữngbạnhọctạingôitrườngdanhgiánày.Bởivậy,tôikhôngthểnàothoátkhỏisựtróibuộccủatâmlýtựtiấy,khicóướcmơđiduhọc,tôicũngvẫnkhôngthểdũngcảmtheođuổinó,ởsâuthẳmđáylòngmình,tôikhôngtinmìnhthậtsựcóthểlàmđược.Nhưng,sauthờigianhọctậpởĐạihọcBắcKinh,cuốicùngtôicũnghiểura,nhữnghốihậnvàthấtbạitrongquákhứkhôngthểthaythếchotươnglai,cũngkhôngthểquyếtđịnhtươnglai.Phấnđấukhôngbaogiờlàmuộn.Chỉcầnhạquyếttâm,lấyhếtdũngkhítheođuổiướcmơ,thìtôivẫncócơhộithựchiệnđượcướcmơcủamìnhgiốngnhưcácbạnkhác!SaunhữnggìtrảiquaởBắcKinh,tôihiểurằng,

ướcmơcủamìnhthuộcvềmình,chỉcómìnhmớicóquyềnnói“Có”hay“Không”vớinó.Việcmìnhcóthểthựchiệnđượcướcmơhaykhông,cănbảnkhôngđượcquyếtđịnhbởisựphủđịnhhayhoàinghicủangườikhác.TuytôichỉhọcởĐạihọcBắcKinhbốntháng,nhưngđiềuđóđãgiúptôixâydựnglạinhânsinhquanvàgiátrịquancủamình.TôichorằngtấtcảnhữnggìtôiđãtrảiquaởĐạihọcBắcKinhđãcứurỗitôi,cứurỗiướcmơcủatôi.Nókhôngnhữnggiúptôikiênđịnhtheođuổinhữngýnghĩmìnhđặtratrướcđây,mànócònkhiếntôingộranhiềuđạolýmàtôivốndĩkhônghiểu.Bởivậy,tôibiếtơnĐạihọcBắcKinh,biếtơnmôitrườngđóđãchotôitầmnhìn,canđảmvàcảsựtựtin.MùađôngnămấyrờixaBắcKinh,tôiđưarahaiquyếtđịnhvôcùngquantrọng:Mộtlà,tuyệtđốikhôngđượcnhắclạihaichữ“Từbỏ”;hailà,thicaohọctrướcrồimớiđiduhọc.Khôngsai,tôimuốnthicaohọcvàomộttrườngđạihọctốthơnởtrongnước,mộtmặtchotôiđủthờigiansuynghĩrõràngtấtcảnhữngnghihoặctronglòngvềviệcđiduhọc,mặtkháctôicóthờigian tích lũykinhnghiệm, “nếmmậtnằmgai”, lấyviệchọc caohọcởmộtngôi trường tốttrongnướclàmbànđạpchoviệcnộphồsơxinvàomộttrườngđạihọchàngđầucủaMỹ!Chodùconđườngnàyrấtdài,rấtrắcrối,rấtgiannanvàrấtvấtvả,chodùtôikhôngbiếtrốtcuộclàmvậytôicóthểđihếtconđườngnàyhaykhông,nhưngtôiquyếtđịnhthửdũngcảmmộtlần.Nếukhôngthử,thìlàmsaotôibiếtđượcmìnhcóthểđihếtconđườnghaykhông?Thicaohọc:Đãthiphảithitrườngtốtnhất–HọcviệnPhiêndịchCaocấp,tôitớiđây!Saukhixácđịnhchomìnhmụctiêuthicaohọc,tôikhôngcòncảmthấyhoangmangnữa,cảmgiáccôđộcvàcảmgiáctrốngrỗngtrướcđócũnglậptứcbiếnmất.Đểchàomừngcuộcsốngmới,tôichạyratiệminternet,lêntrangSina,lậpmộtcáiblog,đặttênlàNơicưtrúcủaKoalaXiaowu.Thờiđiểmđó,blogmớinổi lên, tôiquyếtđịnhchạytheotrào lưucủathờiđại,ghichépquátrìnhphấnđấucủamìnhquaphươngthứcviếtblog.Tôinhắcnhởbảnthânmình,lầnnàyphảinỗlựcthựcsự.Tôicũnghứavớibảnthânmìnhrằng,từnayvềsautronglòngphảitintưởngvàochínhmình,tintưởngvàoướcmơcủamình,bấtluậnngườikhácnóigìhaylàmgì,bấtluậngặpkhókhăn,trởngạihaythấtbạigì,cũngđềuphảikiêntrì.TôighinhớthậtkỹtấtcảnhữnggìmìnhđãtrảiquavàđãcảmnhậnđượctạiBắcKinh,lúcnàocũngdặnmình:Tuyconđườngduhọcgiannan,trắctrở,nhưngchỉcầnkiêntrìkhôngtừbỏmụctiêu,nhấtđịnhsaunàysẽcómộtngàymìnhđạtđượcướcnguyện!Việccầnlàmhiệngiờlàcoiconđườnghọccaohọcởtrongnướcgiốngnhư“đườngvòngcứunước”,chỉkhiđặtđượcmộtbướcđivữngchắcnày,mìnhmớicóthểthựchiệnđượcướcmơđiduhọc!Từđây,tôibắtđầuchọntrườngthicaohọc.VìtôihọcchuyênngànhtiếngAnh,nêntôiquyếtđịnh chọn thi cao học vàomột trườngđại học ngoại ngữ. Thông thường sinh viên chuyênngànhtiếngAnhcóbahướngthicaohọcchủyếu:Phiêndịch,vănhọcvàngônngữhọc.Tôihoàntoànkhôngcóhứngthúvớihaiphươnghướngphíasau,tôichỉcóhứngthúvớihướngđithứnhất,vìvậytôixácđịnhhọccaohọctiếngAnhtheochuyênngànhtiếngAnhphiêndịch.Theobảngxếphạngcáctrườngđạihọcngoạingữtrongcảnướclúcbấygiờ,chuyênngànhphiêndịchcủatrườngĐạihọcNgoạingữBắcKinhđứngthứnhất.Tôinghĩ,khôngthithìthôi,đãthithìphảithitrườngtốtnhất.Bởivậynên,tôidứtkhoátxácđịnhmụctiêuthicaohọccủamìnhlàHọcviệnPhiêndịchCaocấpthuộctrườngĐạihọcNgoạingữBắcKinh.Ngườixưanói,biếtmìnhbiếttatrămtrậntrămthắng.Muốnthànhcôngtrongmộtlầnratrận,nhấtđịnhphảibắtđầutừviệcnghiêncứukỹ“tìnhhìnhquânđịch”,chonêntôiquyếtđịnhtrướchếtphảibắttaytìmhiểuHọcviệnPhiêndịchCaocấp.Lầnđầutiênratiệminternet,tôitrararấtnhiềuthôngtinliênquanđếnHọcviệnPhiêndịchCaocấp,ĐạihọcNgoạingữBắcKinh.Đúnglàkhôngtrakhôngbiết,trarathìgiậtnảymình,HọcviệnPhiêndịchCaocấpkhônghổdanhlàhọcviệnđứngđầucảnướcvềchuyênngànhtiếngAnh,tỷlệhọcviêntrúngtuyểnvàotrườngrấtthấp.Tôinhảyvàocácdiễnđànthicaohọcngónghiêng,thấymọingườiđềubànluậnthicaohọcHọcviệnPhiêndịchCaocấpcựckỳkhó,mỗinămcómấychụcnghìnthísinhđăngkýdựthi,nhưngchỉcómấychụcngườimaymắntrúngtuyển.TôibáochoCáBéoƯớpMuốibiếtsốliệukhủngkhiếpấy,thếmàbạnấyvẫncòncổvũtôi:“TừkhithànhlậpHọcviệnPhiêndịchCaocấpđếnnay,sốngườithiđỗvàotrườngnàycũnglêntớimộtnghìntámtrămngườirồiđúngkhông?Nhữngngườitrúngtuyểnđócũnglàconngười,trongđókhôngthiếugìcongái,bọnhọđềulànhữngcôgáikhảái,chứcũngchảphảilà‘DiệtTuyệtsưthái’.Bọnhọcó

thểthiđỗ,cậudựavàođâumànóimìnhkhôngthểthiđỗ?”LờiCáBéoƯớpMuốinóiđãtiếpchotôirấtnhiềusứcmạnh.Tôilậptứcphấnchấnlên:“Đúngvậy,ngườikháccóthểthiđỗ,cớsaomìnhlạikhôngthểthiđỗ?Mìnhnhấtđịnhphảicólòngtinvàobảnthân,khôngthểbịkẻđịchdọachếtkhiếptrướckhimởmànkhaichiếnđược.”Vàothángba,họckỳIInămthứbađạihọc,đểhiểungọnngànhvềHọcviệnPhiêndịchCaocấpvàcũnglàđểnắmbắtthôngtinthicử,tôicấtcôngđitàuhỏađếnBắcKinhmộtlầnnữa,khảosáttìnhhìnhthicaohọcvònghaicủaHọcviệnPhiêndịchCaocấpnămđó,vàtôicũngmuốnnhâncơhộinàyhọchỏikinhnghiệmôntậpcủacáchọcviêncaohọcvàcácanhchịsinhviênthamgiathivònghai.Chuyếnđiđócóthuhoạchrấtlớn,ngoàiviệccáctiềnbốicởimởchiasẻkinhnghiệmra,bọnhọcònbảotôi,quátrìnhnângcaokỹnăngdịchrấtcựckhổ,điểmquantrọngnhấtlàcầnphảikiêntrìluyệntậpkhôngngừngnghỉ.Bọnhọđềunói,thậtrathivàoHọcviệnPhiêndịchCaocấpcũngkhôngkhónhưmọingườiđồnđoán,chẳngqualàrấtítngườicóthểkiêntrìôntậpmàthôi.Trênchuyếntàutrởvềthànhphốcủamình,tôiluôntrăntrởsuynghĩ:CólẽthivàoHọcviệnPhiêndịchCaocấpcũngkhôngkhónhưmìnhnghĩ,nóvẫnnằmtrongtầmvớicủamình,giốngnhưđạolýtrèolênmáinhà:Tuyrằngmáinhàrấtcao,nhưngnếubạncốgắngđibằngmũichân,thìnhấtđịnhsẽtrèolênđược.Tôikhôngngừngkhíchlệbảnthân:Thờigianvôcùngquýbáu,mộtkhiđãhạquyếttâmrồi,đãđưaralựachọnrồi,thìtuyệtđốikhôngđượctiêuphíthờigianlolắngnhữngchuyệnđâuđâu,khôngđượcsuốtngàysuynghĩ,bịđảkíchrồidaođộngbởinhữngcâuhỏiđạiloạinhư:“Rốtcuộcmìnhcóthiđỗđượckhông?”–vìnhữngsựhoàinghinàychẳngnhữngkhôngcóbấtkỳgiátrịthựctếnào,màngượclạicònănmònniềmtincủamình.Kẻđịchđangởtrướcmắt,nhấtđịnhphảinóivớibảnthânmìnhrằng:Thi,nhấtđịnhthiđỗ,vấnđềlàphảithinhưthếnào!Dànhtâmtrísuynghĩxemmìnhnênthi“nhưthếnào”cònhơnlàsuynghĩxemmình“cóđỗkhông”!Saukhichínhthứcbướcvàogiaiđoạnônthicaohọc,tôicũngtiếnhànhôntươngtựnhưkhithamgiacáckỳthikhác.Trướctiên,tôitìmhiểumộtlượtđềthicaohọccủacácnăm,làmrõcấutrúcđềthivànộidungthi,sauđólậpkếhoạchôntập.TôinghecáchọcviênđanghọccaohọctrongHọcviệnPhiêndịchCaocấpnói,đọctạpchíTheEconomist(Nhàkinhtếhọc)rấtcóíchchokỳ thi,vì thế tôimua từBắcKinhvềrấtnhiềusốđãpháthànhcủaTheEconomist.Hàngngày,tôidànhbađếnbốntiếngbuổisángđọccácbàiviếttrongcuốntạpchíliênquanđếnmộtsốnướclớnnhưTrungQuốc,Mỹ,Anh,Nga,vàluyệndịch.Lúcmớibắtđầuđọccuốntạpchínày,tôicảmthấylốihànhvănbêntrongvừadàidòngvừalủngcủng,cònnhữngcâutôidịchrathìvừakỳcụcvừatrúctrắc.Vềsau,quamộtngườibạncùngônthicaohọc,tôiđượcbiết,nếumìnhkhôngbiếtdịch,thìcóthểđọcEnglishDigest(TríchdịchAnhvăn),vìcuốnnàytríchdẫnmộtsốbàiviếthaytrêncáctậpsannướcngoàirồidịchsangtiếngTrung,ngoàirahọcònphântíchtổngkếtnhữngcâumangthôngtintrọngđiểm.TôiliềnchạyngayrahiệusáchmuabảnhiệuđínhcủacuốnEnglishDigest,luyệndịchTrung–Anh,Anh–Trunghếtbàinàyđếnbàikhác.BắtđầutừthángBa, tôisắpxếpthờigiancủamìnhnhưsau:SángsớmmỗingàyngheđàiluyệnExtensive Listening và luyệnđọc, sauđóđọc tạp chíTheEconomist. Buổi trưa học từvựng,buổichiềuluyệndịchTrung–Anh,Anh–TrungdựatheocuốnEnglishDigest.BuổitốiluyệnIntensiveListeningtheocuốnNhậpmônnghetiếngAnhvàôntậpngữpháp.Tôikhôngngờ,luyệndịchcònvấtvảhơncảluyệnnghehayluyệnnói.Mớiđầuluyệndịch,tôidịchmỗicâuđềurấtchậtvật,nghĩnátócmớidịchđượcmộtbàimàmìnhtựcảmthấylàrấttốt,híhửngmởcuốnEnglishDigest (TríchdịchAnhvăn)ra,đốichiếubảndịchcủamìnhvớibảndịchtrongsách,rồisauđótôivỡmộng.Bấtluậnlàvềdùngtừhaylàvềcấutrúccâu,bảndịchcủahọđềuđúng,đềuhay.Mấtmột thờigiandài, tôi luẩnquẩnsuynghĩ:Nhữngbàidịch trongEnglishDigestlàcủamộtngườidịchrahaylàkếtquảlàmviệcchungcủacảmộttậpthể?Saumỗilầnbịđảkích,niềmtincủatôilạitụtxuốngđáy,tôikhôngkhỏichorằng,dịchthuậtlàmộtconđườngvừagậpghềnhkhúckhuỷuvừakhôngcóđiểmcuối,dùmìnhluyệntậpbaonhiêulâucũngvẫnkhôngđạttớitrìnhđộdịchcủacaonhân.CuốithángTư,tôihọcrấtmệt,tôinghĩmìnhđọcbáo,đọctạpchí,ngheđài,luyệndịchcũngđượcmộtthờigiandàirồi,vậymàvẫnkhôngthấythànhquảđâu.Tôinhớ,ngàytrướcônthitiếngAnhchuyênngànhcấp4vàGRE,tôiđềucóthểlàmđềthi,dùđúngdùsaicũngcómột

đápánđúngrõràngởđó.Họctừvựngcũngnhưvậy,tronglòngtôibiếtrấtrõlàmìnhhọcthuộctừvựngrồihaylàchưa.CònônthivàoHọcviệnDịchthuậtCaocấplàphảinângcaokỹnăngdịch,màviệcnângcaokỹnăngdịchlạitiếntriểnrấtchậm,khôngthểcóhiệuquảtrongngàymộtngàyhai.Huốngchi,dịchthuậtlàthứmỗingườimộtý,cóthểdịchthếnày,màcũngcóthểdịchthếkia,bạncảmthấymìnhdịchrấthayrồinhưngvẫnluôncócáchdịchhayhơnthế,đóchínhlàýnghĩacủacâu:“Khôngcótốtnhất,chỉcótốthơn.”Thếnên,lúcđótôicảmthấycànghọccàngchán.“Triếthọccủachàngngốc”Mộthôm, tôinhậnđược tinnhắncủaanhbạn thamgia thi caohọcvònghaivàoHọcviệnPhiêndịchCaocấpmàtôiquenhồiởBắcKinhvàothángBa.Anhtaphấnkhởibáotinchotôibiết,anhtavàbạngáiđềutrúngtuyểnHọcviệnPhiêndịchCaocấp.Trongkhoảnhkhắcđọcmẩutinnhắnđó,tôivừamừngchohọ,vừalochomình,tôinghĩtầmnàysangnăm,liệumìnhđược treo tên trênbảngvànggiốngnhưhaingườibọnhọkhông?Nhìnđống tài liệungổnngangtrướcmặtcònchưađọchết,rồicòncuốnsổtayghichichítnhữngbàidịchxanhxanhđỏđỏ,tôibậtkhóc.Dướiáplựcnặngnề,conngườitatrởnênyếuđuốinhưvậyđấy.Tôingẫmnghĩ,từkhivàođạihọcchođếnbâygiờ,tôivẫnluônđặtranhữngyêucầukhắtkheđốivớibảnthânmình,yêucầumìnhphảibùđắpchonhữngthiếusóttrướcđây,yêucầumìnhphảihoàntoàntạmbiệtconngườikhôngcóchítiếnthủlàtôingàytrước,yêucầumìnhphảithayđổisốphậncủamìnhbằngchínhsựphấnđấu,nỗlực.Vìvậy,tôixácđịnhchomìnhtừngmụctiêumột,càngngàymụctiêucàngcaohơn,càngkhóhơn.MụctiêuthiđỗvàoHọcviệnPhiêndịchCaocấplàmụctiêulầnđầutiêngâyáplựcchotôi,khiếntôicảmthấykhôngthểthởnổisuốtmộtthờigiandài.TuyđợtthiGREcũngrấtkhổsởnhưngítratôikhôngvìthitrượtGREmàkhôngđượcđihọc.Cònlầnthicaohọcnàykhôngđơnthuầnlàmụctiêuđihọctiếp,mànócònchởcảkỳvọngvàướcmơcủatôiđốivớitươnglai.Nếukhôngthiđỗcaohọc,cóthểsaunàytôikhôngthểđiduhọc,khôngthểthựchiệnđượcnhữnglýtưởngtiếptheo.TôiđộtnhiêncảmthấymụctiêuvàoHọcviệnPhiêndịchCaocấpcaonhưthế,ngộnhỡmìnhtrượtchânténgã,chẳngnhữngngãgãychân,màcòntổnthươngýchícủamình.Vìquácoitrọngnó,quáđể tâmđếnnó,nên tôi trở thànhngườinặngvềđược-mất, thậmchí tôicònchẳng thểhoànthànhkếhoạchđơngiảncủamỗingày,thànhra“runtheomụcđích”.Lầnđầutiêntôisuysụptinhthầnkểtừkhihọcđạihọcđếnnay.Nhữnglúctâmtrạngkhôngtốt,tôivàCáBéoƯớpMuốithườngthíchtớimộtquántrànằmđốidiệncửaphíaĐôngcủatrường,ngồiuốngtràvànóichuyện,dốcbầutâmsự.Quántràchialàmhaitầng,tầngtrênvàtầngdưới,khônggianyêntĩnh.Chúngtôichọnmộtchỗngồicốđịnhởtầngdưới.Ởđócóánhđènấmáp,vàmộtcáixíchđuđượclàmtừcâymâynguyênchất.Lầnnàytâmtrạngxuốngdốc,tôilạihẹnCáBéoƯớpMuốiđếnquántràtròchuyện.Tôinóivớibạnấyrằng,tôicómộtchútchánnản,sợmìnhthikhôngđỗ.Bạnấyhỏi,khôngphảitrướcđâytôirấtcólòngtinư?Saođộtnhiênlạicảmthấymìnhthikhôngđỗ?Tôinóitôiôntậprấtlâurồi,nhưngchẳngcótiếntriểngìcả,tôihoàinghihaylàmìnhđặtramụctiêuquácao,liệumìnhcónênsuynghĩchuyểnsangthitrườngkháchaykhông.CáBéoƯớpMuốinói:“Cậucóbiếttạisaochàngngốccóthểthànhcôngkhông?Vìchàngngốcquángungốc,chonênbấtkểchàngtacólàmđượcviệchaykhông,bấtkểngườikháccườinhạochàngtarasao,bấtkểgặpbaonhiêukhókhăn,chàngtavẫnchỉlàmviệcnhưmộtthằngngốckhônghơnkhôngkém.Cònngườithôngminhthìquáthôngminh,nênsẽluônsuynghĩxemmụctiêutrướcmắtcủamìnhcóđúnghaykhông,cóphươngphápnàotốthơnhaykhông,cóđườngtắtrútngắnthờigianhaykhông.Cuốicùngngườithôngminhchọnhếtconđườngnàyrồi lạiđếnconđườngkhác,vớimỗimộtconđường,anhtachỉvừamớiđiđượcmộtđoạnđãlạichuyểnsangđườngkhác,chonênanhtaquanhquẩnởchỗkhôngxa.Trongkhichàngngốclạiđisuốtmộtconđường,tuychàngtađivớitốcđộchậm,nhưngchàngtaluônkiêntrì.Saucùng,chàngngốcđếnđíchtrướcngườithôngminh.Thậtra,triếthọcthànhcôngcủachàngngốckhôngcógìphứctạpkhóhiểu,cũngkhôngcógìcaosiêuthâmthúy,màchỉcóhaichữ,đólà‘kiêntrì’.”CáBéoƯớpMuốiluônnghĩrarấtnhiềuvídụthiếtthựcđểhìnhdungvềtìnhhuốnghiệntạicủatôi.Nghebạnnói, tuyngoàimiệngtôivẫnđáp“Cậunóihaythậtđấy”,nhưngtronglònglạicảmthấyrấtáynáy,vìtôibiếtmìnhđangthiếutinhthầnkiêngancủachàngngốckia.Lúcđó,tôinghĩ,mỗingườichúngtađềutựchomìnhthôngminh,chomìnhnhấtđịnhbiếtvận

dụngphươngánthôngminhhơnvàogiảiquyếtsựviệchiệntại.Rồi,cảnhữngconngườichorằngmìnhkhôngđủthôngminhcũnglàmmọicáchđểchomìnhtrởnênthôngminhhơn.Vìvậy,chúngtađổihếtconđườngnàysangconđườngkhác,hếtphươngphápnàysangphươngphápkhác,hếtkếhoạchnàysangkếhoạchkhác,làmviệcgìkhôngcóđầumàchẳngcócuối,khôngkiêntrìlàmbấtkỳmộtviệcnào,đếncuốicùngtấtcảđềuthấtbại.TôibảoCáBéoƯớpMuối:“Cậuthấycónựccườikhông, tớ luônoántráchbảnthânmìnhkhôngthểthànhcông,luôn lo sợvềconđườngtương lai, sợ tương laikhôngđượcnhưnhữnggìmìnhmongmuốn,nhưngthậtra,tớchưalàmgìcả,nêntấtnhiênsẽchẳngcótươnglai.”Đúngvậy,tôichưalàmgìcả,tôimớichỉluyệndịchtrongvòngbamươingàytừthángbachođếnthángtư.Tôivẫnchưanỗlựckiêntrìtrongmộtthờigiandài,thìdựavàođâumàhyvọngtươnglaichóngđến?Mỗingàytôiđềucảmthấykhôngđủthờigian,mỗingàytôiđềucảmthấynhiệmvụquákhókhăn,mỗingàytôiđềulãngphísốthờigianítỏicònlạilolắngvềtươnglai,cănbảnkhôngdànhthờigianchonhữngnỗlựcthiếtthực,vậythìtươnglaicóthểđếnkhông?Đươngnhiênlàkhôngthể!Trongtíchtắc,tôinghĩthôngrồi!Tôilậptứclấycuốnsổtayra,dùngbútviếtmộtcâunhưthếnày:“Tôi chỉmongnhữngđiều tốtđẹpnhất sẽđến trong tương lai, và xácđịnh chomìnhkếhoạchchắcchắnnhất,chứtuyệtđốikhônglãngphíthờigianlolắngnhữngchuyệnđâuđâu,vìtôibiếtrằng,chỉcầntôitựhứavớibảnthânmìnhsẽthayđổithựctế,thìtươnglaicủatôisẽkhôngchỉlàmộtgiấcmơ.”Sauđó,tôicònđăngcâunóinàylênblog,mỗilầnmởblogra,dòngchữnàylạiđậpvàomắttôi,nhắcnhởtôi,cảnhcáotôiphảidànhthờigianchonhữngnỗlựchiệuquả,chứđừngkhócgióthanmâykhichưachịulàmgìhết!MạnhTửnóikhôngsai:“Trờitraonhiệmvụcaocảchongườinàođó,ắtphảilàmkhổtâmtrícủaanhta,làmvấtvảgâncốtcủaanhta,làmđóibụngcủaanhta,làmkhốnkhổthânxáccủaanhta,vàlàmđảolộnhànhvicủaanhtatrướctiên.Sởdĩngàilàmvậylàvìmuốntâmýcủaanhtabịchấnđộng,tínhtìnhcủaanhtatrởnênkiênnhẫn,vàbồiđắpkhảnăngcủaanhta”.Đểthựchiệnnhữnglýtưởnglớnlaosaunày,ngaytừbâygiờtôiphải“bồiđắpkhảnăng”củamìnhquanhữngthửtháchnày.Cũnggiốngnhưtrướcđây,tôitừngngộrarấtnhiềuđạolýquakỳthicấpIIIvàđạihọc,ngaylúcnày,kỳthicaohọccũngđangdạytôihiểuranhiềuđạolýhơn.Vìvậy,thángTư,tôiquyếtđịnhtiếptụcthựchiệntấtcảnhữngkếhoạchmàmìnhđãđềra,thửlàmviệcmìnhcầnlàmvớitháiđộvuivẻ,tíchcực,khôngnôngnổinữa,khôngbănkhoănnữa,kiêntrìtheođuổiướcmơbanđầu.Dịchthuật:Từ“Mônđồ”lộtxácthành“Caothủvõlâm”Saukhi tâm trạng chuyểnbiến tốt lên, ngàynào tôi cũng cắmđầuhọc rất chăm.Tôi cũngkhôngsuynghĩquánhiềuđếnnhữngthứkhôngcầnthiết,cứcốgắnghoànthànhnhiệmvụcủatừngngày.Quảnhiên,cóchođithậtsựthìsẽcónhậnlại,sauhơnbathángliêntụccốgắngvàtíchlũy,cuốicùngtôicũngnhậnthấymìnhcótiếnbộtrênphươngdiệndịchthuật.Cảmnhậnlớnnhất là, lúcdịch từtiếngAnhsangtiếngTrung, tôibiếtdiễnđạt “hợptìnhhợp lý”:Câumìnhdịchrakhôngcònlủngcủng,lúcđọclêncòncócảmgiácbắtsóngtintứcnhanh.Trongquátrìnhdịchsongngữ,tôidầndầnbiếtcáchphábỏgiớihạnvàsựbóbuộccủacấutrúccâutrongngônngữnguồnđốivớingônngữđích,vậndụngnhữngtừghéptiếngAnhvừamớitíchlũyđượctrướcđóvàobàidịch.Quaviệcôntậpnhiều,tôirútrahainhậnđịnhvềphươngdiệndịchthuật.Thứnhất,dùlàdịchthẳnghaylàdịchýcũngđềuđượcquyếtđịnhbởiđộchínhxácvàđộgiốngcủabàidịch:Nếubàidịchrachínhxáchơn,trungthựchơnsovớinguyêngốcvàgiốngvớinguyêngốchơn,thìđólàdịchthẳng;cònngượclạilàdịchý.Nhưng,dohailoạingônngữlàtiếngHánvàtiếngAnhrấtkhácbiệt,chonênyêucầucơbảnvềdịchthẳngcũngtươngtựnhưyêucầucơbảnvềdịchý,ngườitathườngkếthợphoànhảohaiyêucầunàylạivớinhau,đâycũngchínhlàmộtphươngphápdịchkháphổbiếntronggiớidịchthuậthiệnnay.Tuynhiên,việckếthợpgiữadịchthẳngvàdịchý,nóithìdễ,làmmớikhó,muốnkếthợpnhuầnnhuyễngiữahaiphươngphápnày,muốntruyềntảihayhơnýnghĩacủanguyênvăn,chúngtabắtbuộcphảikhôngngừngtìmtòi,họchỏidầndầnquathựctiễn.Banđầu,tôiluyệndịchmộtcáchmáymóc,hoặclàtôidịchthẳng,hoặclàtôidịchý,đếnkhihiểuđượccáchkếthợpgiữadịchthẳngvàdịchý,nhìnlạinhữngthứmìnhdịchra,tôithấychúngmớitrúctrắclàmsao.Vềsauluyệndịchhơnnửanăm,quaviệcsosánh,đốichiếu,phântíchgiữabàidịchcủamìnhvàbàidịch

thamkhảo,tôimớidầndầntìmđượccảmgiácdịchthuật.Thứhai,phiêndịchlàviệcthậtsựrấtkhó.Đólàsựthật.Nóvừađòihỏibạnphảicómộttrìnhđộhiểubiếtnhấtđịnhvềhailoạingônngữ,vừađòihỏibạnphảicómộtlượngkiếnthứcnhấtđịnhvềrấtnhiềulĩnhvựcnhưchínhtrị,kinhtế,vănhóa,lịchsử,vănhọc.Nếukhông,thứbạndịchra,hoặc làđọc lênrấtkỳcục,hoặc làđọc lênrấtrốirắm,khôngđạtđếnđộgiốngnhưnguyênvăn.Chonên,cóhaiđiểmcơbảnnhấtcầnphảilàmđểnângcaokỹnăngphiêndịch:Mộtlà,nắmvữngkỹnăngnângcaohailoạingônngữ;hailàtíchlũykiếnthức.Bấtkỳđiểmnàotronghaiđiểmtrêncũngđềulàmộtcôngtrìnhđồsộ,vàcũngđềumấtrấtnhiềuthờigianxâyđắp.Mỗikhitôicảmthấymìnhbỏrarấtnhiềunhưngchẳngnhậnđượcbaonhiêutiếnbộ,tôilạinghĩđếnhọcgiảLâmNgữĐường.Ônglàchuyêngiadịchthuậttôikínhtrọngnhất,cảđờiôngđềudốcsứcvàovănhọc,ngônngữhọcvàdịchthuậthọc,ôngdùngthờigiancủamộtđờingườimớivươntớiđỉnhcao.Sovớimộtdịchgiảnhưông,nhữngviệctôilàmcònquánhỏbé.Phiêndịchrõrànglàrấtkhó,nhưngtạisaocóngườicóthểdịchhay,còncóngười lạidịchkhônghay?Tôinghĩ,ngườidịchkhônghaycólẽvìtrìnhđộchưatới.Cũngnhưluyệncông,nhânvậtthuộchàngsưtổtrongtiểuthuyếtvõhiệpthườngtuhànhtronghangnúi,còncácnhânvậtnhỏbélạisavàonhữngcuộcchiếnácliệttrongchốngianghồ.Khingườikhácđangmảiđấuđánhau,“nhânvậtlớn”chuyêntâmtuluyện,cuốicùngcũngmấtmộtthờigianrấtdàimớiluyệnthànhvõcôngcáithế.Tôinghĩ,luyệndịchcũnggiốngnhưđạolýluyệncông.Càngkhólàmthìcàngphảidàycôngkhổluyện,tôinónglòngmongđợithànhcônggiốngnhưtrướcđâylàkhôngđúng.Nếunóimụctiêucủatôilàtrởthànhvõlâmcaothủ,thìngaylúcnày,tôicầnphảinhẫnnại,bỏnhiềutâmtưsuyxétkỹcàngvềnó,bỏnhiềuthờigiancàycuốcnghiêmtúcnó,mớicóthểtừmônđồlộtxácthànhcaothủvõlâm.Bởivậy,tôimuarấtnhiềusáchsongngữcủacáctácphẩmvănhọcnướcngoàinổitiếngvềđọcgiốngnhưhồicấpII,cứcóthờigianrảnhlàtôilạinghiêncứuxemngườitađi“ngaodu”giữahailoạingônngữnhưthếnào.Lúcđó,tôimuarấtnhiềusách,bấtluậnlàvănhọchaytạpchícũngđềulàsáchsongngữAnhHán.Thờigiantrướcđâyđượcdùngvàoviệchọctừvựng,nayđềuđượcchuyểnsangđọcsáchsongngữ,lúcđọcsáchtôisẽngầmdịchtrongđầu,sauđóxembảndịchcủangườita.Kểcũnglạ,saukhiđọcnhiềudịchphẩm,tronglòngtôixuấthiệnmộtloạicảmgiácgọilà“chỉkhảýhội,bấtkhảngôntruyền”.Dầndần,tôicũngkhôngtùytiệndịchmộtcâumàchưasuynghĩkỹcànggiốngnhưtrướcđâynữa,bởivìsaunàyđốichiếugiữabảndịchvộivàbảndịchthamkhảo,tôihiểumìnhkhôngđượcxemnhẹvấnđềchuẩnxácvàvănphong của bản dịch chỉ vìmuốn dịch nhanh. Tôi cũng hiểumình không được hoàn thànhnhiệmvụmộtcáchqualoachoxongmàcầnphảibỏnhiềuthờigianhơnđắnđo,cânnhắcbảndịch.Mỗingàyluyệndịch,tôiđềunhắcnhởbảnthânmình:Mụctiêucủamìnhkhôngphảilàxemtrìnhđộcủamìnhhơnkémngườitabaonhiêu,màchủyếulàngàyhômnaymìnhhọcđượcbaonhiêukỹxảo,tíchlũyđượcbaonhiêukiếnthức,chỉcónhưvậymìnhmớicóthểtiếndầntừngbước,từtừtiếnbộ,từtừtựtin,đitừngbướcvữngchắctrênconđườngphíatrước.TráitimrộnglớnbaonhiêuthìvõđàirộnglớnbấynhiêuVàokỳnghỉhènămthứbađạihọc,tôicảmthấymìnhđãđạtđượctiếnbộrấtlớntrênphươngdiệndịchthuật,nênquyếtđịnhđặttrọngtâmônthicaohọcvàocácphầnkhác.Cũngtrongkỳnghỉhènày,tôilạilàmmộtchuyếnđếnBắcKinhthamgiamộtlớphọcthêmchínhtrịônthicaohọc.MộtmìnhtôithuêmộtcănphòngnhỏởkhuHảiĐiến,sốngcùngmộtnhómcongáiBắcPhiêudễmến.Trongsốhọ,cóngườivừamớitớiBắcKinhtìmviệc,cóngườiđãphấnđấunhiềunămởBắcKinh,cóngườiđếnBắcKinhthicaohọc,cũngcóngườiđếnBắcKinh lậpnghiệp,mỗingườiđềucómộtcâuchuyệnriêng,nhưngđềukhôngngừngtheođuổiướcmơvàkiên trìđứngvữngkhikhôngngừngvachạmvớicuộcsống.Trongchuyếnđinày, tôiquenđượcrấtnhiềungườibạn,nhấtlànhữngngườibạncùngônthicaohọcnhưtôi.SaunàyrờixaBắcKinh,họvẫnluônđộngviên,khíchlệtôirấtnhiều.Sựxuấthiệncủanhữngngườibạnđógiúptôicảmnhậnđượcrằng,cólẽthờigianquenbiếtdàihayngắnkhôngquantrọngbằngviệcmốiquanhệbạnbètốthayxấu.Tìnhbạncũnggiốngnhưtìnhyêu,đềudựavàoduyênphận.Trongsốnhữngngườiđiquacuộcđờichúngta,cómộtvàingườiđúnglàcàngđicàngxa,lâungàykhônggặp,đếnkhigặpnhaucũngchỉhỏihandămbacâu;cònmộtvàingườikháccócùngmụctiêuphấnđấuvàcùnglýtưởngcuộcđờithìdùcócáchxabaonhiêu,cũngvẫnquantâm,độngviênnhau,càngngàycàngtrởnênthắmthiết.

Saukhitừlớphọcthêmtrởvề,tôicàngthêmkiênđịnhvềsựlựachọncủamình,nênnộitâmcũngrộnglớnhơnrấtnhiều.Mùahèsântrườngvắngvẻ,yêntĩnh,mộtmìnhtôiđiđilạilại,hóaralạithành“kịsĩcôđộc”đúngnghĩa.Cũnggiốngnhưcâunói,côđộclàcáigiáphảitrảchotựdo.Tôikhôngsợcôđộc,khôngsợmộtmìnhđitựhọcvàcũngkhôngcòncảmthấycôđơnquạnhquẽnhữngkhiởmộtmình,vìtronglòngtôicóánhsángcủaướcmơ,cóhyvọng,cókếhoạchchotươnglai.Mỗingàytôihọcmườibốntiếngđồnghồ,nhưngtrướcsautôikhôngcảmthấymệt,ngượclạitôicòncảmthấyvuivẻvàhưngphấn,chỉmongsaobuổitốisaukhikýtúcxátắthếtđiện,tôivẫncóthểchongđènthêmhai,batiếngnữa.CáBéoƯớpMuốivẫnthườngxuyêncổvũtôi:“CáGầyƯớpMuối,cậuthựcsựkhôngbiếtcậucósứcmạnhlớnnhưthếnàođâu.”Côấybảotôi,rồisẽcómộtngàytôithànhcông,nêntuyệtđốikhôngđượcbuôngxuôi,bởivìngườibuôngxuôilàngườihènnhát.Suốtcuộcđờitôikhócóthểquênnămthứbađạihọc.TừchuyếnđiđếnĐạihọcBắcKinhlầnđó,tôirútramấyđiềutâmđắc.Thứnhất,conngườikhôngnênbịbóbuộcbởihoàncảnh.Nếuởvàohoàncảnhtiêucực,bạnnênchủđộngthửthayđổihoàncảnh,chứkhôngphảibịhoàncảnhlàmchothayđổi.Cònmộtkhikhôngthayđổiđượchoàncảnh,thìbạncầnphảinỗlựcthayđổitháiđộcủamình,mởramộtlốiđitrongnghịchcảnhbằngtháiđộtíchcựccủamình.Cómộtcâunóirấthayrằng:Đừngthíchứngvớihoàncảnhsinhtồncủabạnmộtcáchmùquáng,vìrấtcóthểbảnthânhoàncảnhđókhôngphùhợpvớisựpháttriểncủaxãhộinày.Thứhai,conngườicầnvượtrangoàiđámđôngxungquanh,cótưtưởngvàướcmơcủariêngmình.Tưtưởngvàướcmơcủađámđônglàtưtưởngvàướcmơthuộcvềquầnchúng,nêndùtốtdùxấucũngđềukhôngliênquanđếnmình.Bạncầnhấpthụnhữngthứtíchcực,tiếnbộ,đồngthờiloạibỏnhữngthứtiêutực,nhụtchí.Bạnlàmộtcáthểđộclậptrongđámđông,lúcnàocũngphảicóướcmơcủariêngmình,mụctiêucủariêngmình.Bấtluậnthếnào,bạncũngphảigiữchođầuóctỉnhtáo.Bạncầnnhìnrõbảnthânmình,lấyưuđiểmbùkhuyếtđiểm.SaukhitrởvềtừĐạihọcBắcKinh,tôihiểuđượcthếnàolàxuấtsắchơn.Bằngsựcốgắng,nỗlựcsaunày,tôinhậnramìnhcóthểđạttớitrìnhđộxuấtsắcđó,khôngcótrìnhđộcaotớimứckhôngthểvớitớiđượcgiốngnhưmọingườinói.Mặtkhác,tôicũngnhậnra,dùmìnhlàmộtsinhviênđạihọcbìnhthườngđếntừmộtngôitrườngchẳngcóchúttiếngtămgì,thìmìnhcũngvẫncóquyềnướcmơ,vàcũngvẫncócơhộitheođuổiướcmơ,miễnlàmìnhdámnghĩdámlàm.Đógọilà“tráitimrộnglớnbaonhiêu,võđàirộnglớnbấynhiêu”.VàohọckỳIInămthứba,nhờviệcnhàtrườngbốtrígiảngdạymôndịchvàbảnthânnghiêmtúcôntập,nêntôiđãđạtđượcnhữngtiếnbộrấtlớnvềphươngdiệndịchthuật.Nếunhưnămthứtưkhôngxảyrachuyệnđượcchuyểntiếpcaohọc,chắcchắntôivẫnsẽtiếptụcôntậptheophươngánônthicaohọccủamình:Ôntập,thicaohọc,sauđóchờkếtquả.Nhưngvìsaunàyđượcchuyểntiếpcaohọcnêntấtcảkếhoạchcủatôiđềubịđảolộn,đểrồicuốicùngtấtcảnỗlựccủatôitrongviệcônthicaohọccũngchẳngđượcchứngthực.Tuyvậy,tôivẫnkhắccốtghitâmnămthứbađạihọc.GHICHÚNHỎVềcácloạisáchphụcvụcôngviệcdịchthuậtDịchthuậtkhónhưvậychắcchắnphảicókỹxảogiốngnhưluyệnvõ–tứclàsẽcónhữngbộsáchquýđểmọingườihọctheo.Trênthịtrườnghiệncóvôsốsáchvởbànvềkỹnăngdịch,lýluậndịch,ởmỗimộtlĩnhvựcdịchthuậtkhácnhaulạicómộthệthốngquytắcnhỏcầnphảituântheo.Vìlúcđó,tôimuốnthicaohọcvàoHọcviệnPhiêndịchCaocấpcủatrườngĐạihọcNgoạingữBắcKinh,nêntôichỉđọcmộtcuốnsáchmangtínhkỹnăng,đólàcuốnGiáotrìnhgiảnlượcphiêndịchAnhHándothầyTrangDịchTruyềnởHọcviệnPhiêndịchCaocấpbiênsoạn.Tôichorằng,chỉcầnchọnmấycuốnsáchtươngtựnhưvậylàđủ,đọchiểu,đọcthấu,sauđóphảivậndụngnhữngkỹnăngtrongsáchvàoquátrìnhluyệntậpthựctếcủamình.Nếubảnthânbạnkhôngluyệndịch,màchỉhọckỹnăngsuông,thìchẳngkhácnàobạnchỉđọccuốn“sổtaytuyệtkỹdạyđixeđạp”,nhưngkhôngthửđi.Dùkỹxảothâmthúyđếnđâu,đạolýđúngđắnđếnđâu,cũngđềuphảipháthuyánhsángcủanóquathựctiễnluyệntập.Về“kiêntrìmộtcáchlýtrí”với“cốchấpmộtcáchmùquáng”Ởđoạntrên,tôicónóiđến“sựkiêntrìcủachàngngốc”.“Chàngngốc”làchỉngườikhôngbậntâmsuynghĩnhiềuđếnnhữngđiềukhôngcầnthiết,màchỉđơnthuầnlàmviệcmìnhcầnlàm.Khigặpkhókhăn,chúngtadễdaođộnghoặcthayđổimụctiêu,cóthểlàvìtasợphiềnphức,

sợthấtbại,khôngmuốnbỏcôngsức,thìgiờhoặclườibiếng.Nhưngthựcra,dùbạnchọnconđườngnàođinữa,thìbấtcứlúcnàobạncũngcóthểgặpkhókhăn,trởngạitrênconđườngđó,giốngnhưcâu“whole-packege-deal”mọingườivẫnthườngnóivậy.Bấtluậnsựviệccókhóđếnđâu,thìchỉcầnkiêntrìlàđược,sẽluônluôncómộtngàybạncóthểgiảiquyếtđượcsựviệc.Bạncũngcóthểthayđổimụctiêu,nhưngtôihyvọngmỗibướcđicủabạnđềutiếnvềphíatrước,chứkhôngphảilàchạytrốn.Cáigọilà“kiêntrì”làchỉsựkiêntrìlýtrí,cụthểlàbạncầnphântích,đánhgiámộtcáchkháchquanvềđiềukiện,hoàncảnhcủamình,từđóxácđịnhchomìnhvàchocuộcđờicủamìnhmộtmụctiêuđúngđắn,hợplý.Nếubạncảmthấymìnhđãxácđịnhđượcmộtmụctiêuhợplýrồi,thìbạnhãyđươngđầuvớinhữngkhókhăn,trởngại,tiếptụctiếnbước;cònnếubạnnhậnthấymụctiêumàmìnhđãxácđịnhkhôngđượchợplý,thìhãyđiềuchỉnhchophùhợp,sauđótiếptụctiếnvềphíatrước.“Kiêntrì”ởđâykhôngphảilà“sựcốchấpmùquáng”,vídụnhưbiếtrõlàmìnhđãđivàongõcụtnhưngvẫnkhôngchịuquayđầulại–cũngnhưđiểmkhácbiệtgiữa“biếtchấtvấn”và“tựlàmkhómình,“quantrọnghóavấnđề”,“bệnhđanghi”.Về“đườngvòngcứunước”Tôiquyếtđịnh,saukhitốtnghiệpđạihọc,tôisẽởlạitrongnướchọccaohọcrồimớiđiduhọc,tôinghĩđâylàmộtphươngánhaytươngtựnhư“đườngvòngcứunước”.Bởi,lúcđótôikhôngbiếttígìvềviệcxinđiduhọc,tôicứtưởngrằngchỉcósinhviêncủacáctrườngđạihọcnổitiếngmớicóthểgửihồsơvàomộttrườngđạihọctốtởnướcngoài,tưởngrằngmìnhcóthểbùchođiểmtrừvềxuấtphátđiểmlàmộttrườngđạihọcbìnhthườngbằngcáchhọccaohọctạimộttrườngđạihọcgiỏiởtrongnước.Nhưngtrênthựctế,thứhạnghaydanhtiếngcủacáctrườngđạihọc,tuycũngcóảnhhưởngnhấtđịnhđếnviệcxinđiduhọc,nhưngnókhôngphảilànhântốquyếtđịnh,khôngphảichỉcósinhviênnhữngtrườngđạihọcđứngđầubảngxếphạngcáctrườngđạihọctrongcảnướcmớicóthểđượcnhậnvàocáctrườngđạihọccủanướcngoài, càngkhôngphải làsinhviêncủanhững trườngđạihọcbình thường thìkhôngđượcnhậnvàomộttrườngđạihọctốt.Thậtsự,nhântốđóngvaitròquyếtđịnhđếnviệcxétduyệthồsơduhọclàtrìnhđộtổnghợpxuấtsắccủabạn.Trìnhđộxuấtsắccủabạnđượcthểhiệnquatấtcảcáctàiliệumàbạnnộpchotrườngbênkia,cáctàiliệuđóbaogồm–nhưngcũngkhônggiớihạn–bảntrầnthuậtcánhân/viếtbàivănmẫu(thểhiệnlýlịchcánhân,lýdoxinđinhậphọcvàtrìnhđộviếttiếngAnhcủabạn),sơyếulýlịch(thểhiệnkinhnghiệmlàmviệc/thựctậpcủabạn),điểmthichứngchỉngoạingữduhọc(tứclàGRE/GMAT,TOEFL/IELTS,…thểhiệncáckỹnăngnghe,nói,đọc,viếttiếngAnh),thưgiớithiệu(thểhiệntốchấtnhânphẩmvàkỹnăngchuyênnghiệpcủabạn),bảngđiểm(thểhiệnthànhtíchhọcchuyênngànhcủabạn)…Đôikhinhữngtàiliệunàycòncótácdụngbổsungbùđắpchonhau,vídụ,mặcdùbạnđếntừmộtngôitrườngxếphạngbìnhthườngởtrongnước,nhưngnếubạncókinhnghiệmlàmviệcxuấtsắchoặclàđượcmộtngườicóuytínviếtthưgiớithiệu,thìđiềuđócóthểnângcaokhảnăngtrúngtuyểncủabạn.Vìthế,ngoàiconđườnglớndẫnthẳngđếnthànhRomara,khôngphảichỉcómộtcon“đườngvòngcứunước”.Nếunhưtrườnghọchoặcthànhtíchhọctậpcủabạnkhôngquánổitrội,thìbạncũngcóthểbùđắpbằngnhiềucáchkhácnhaunhư,tốiưuhóasơyếulýlịch,tìmngườitàigiỏiviếtthưgiớithiệu.Cóthểlấylýlịchcánhâncủatôilàmmẫuchẳnghạn,mặcdùnócũngkhôngphảilàconđườngduynhất.TrămvịcuộcđờinămthứtưđạihọcKhúcbiếntấuchuyểntiếpCaohọcNgày17tháng9năm2006làngàyđầutiênbắtđầunămhọcthứtư,chúngtôivinhdựtrởthànhnhữngsinhviênđànanh,đànchị.Vàongàyđầutiênkhaigiảngnămhọcmớinày,toàntrườngtổchứcđạihộiđộngviênsinhviêntốtnghiệpdànhchosinhviênnămcuối,chủđềchunglàtìmviệclàm,thicaohọcvàđộngviêntinhthầnchotoànthểsinhviên.Cũngtrongđạihộiđộngviên,thầygiáonóichínhsáchchuyểntiếpcaohọccủacảnướccóthayđổi,nămnaycảbakhoangoạingữtrongtrườngchỉđượclấytấtcảchínbạnchuyểntiếpsinhcaohọc,trongđókhoatiếngAnhđượcnămngười,haimươibạncóthànhtíchhọctậpđứngđầukhoađềucótưcáchnộpđơnxinchuyểntiếpcaohọc.Mọingườilậptứcbàntánxônxaothôngtinnày.Bốmẹvàcácbạnhọcxungquanhtôiđềuchorằngđâylàmộtcơhộirấttốt,bọnhọkhuyêntôinênthửnộpđơn.Vìvậy,tôiquyếtđịnhnộpđơnxinchuyểntiếpcaohọc,đồngthờitiếptụccố

gắngduytrìkếhoạchônthicaohọccủamìnhtrongthờigianchờđợinhàtrườngxétduyệt.Ngờđâu,cuộcsốngônthicaohọcbìnhlặngcủatôitrướcđóbắtđầunổisónggiótừngàyhômấy.Từhômnộpđơnxinchuyểntiếpcaohọc,ngàynàotôicũngchạyđichạylạigiữavănphòngkhoa,phònglàmviệccủanhàtrườngvàphònggiáovụtìmthầycôgiáoviếtthưgiớithiệu,tìmnơiinbảngthànhtích,vàtìmlãnhđạoxinchữký,trongnhiềungàyliêntụctôikhôngthểăncơmđúnggiờ,buổitốicũngkhôngthểngủyêngiấc.Trảiquamỗikhókhăn,trởngạibấtngờậpđến,tôicảmnhậnđượctừngcungbậccảmxúcmongđợi,lolắng,thấtvọng,buôngxuôi,phẫnnộ,tranhthủtừngphúttừnggiờ,vàvuimừngkhônxiết.Tấtcảnhữngcảmxúcđóđềugópphần tạonênnămvịđắng, cay, chua,ngọt,mặncủacuộcđời.Nửa thángngắnngủiđótưởngnhưdàichínnăm.ĐaphầncáctrườngđềusắpxếpđợtthivònghaichonhữngsinhviênđượcchuyểntiếphọcvàokhoảnggiữathángMười,nhưnglúcđóđãlàcuốithángChínrồimàtôivẫnsuốtngàybậnbịulàmcácloạigiấytờ,thủtục,khôngthểchuyêntâmônthivònghai.Mộthômtôiđitìmbốkhóclóctỉtê,tôinóicuộcsốngcủamìnhdạonàyrất“điênloạn”,cóquánhiềuviệccầnphảilàmmàchẳngbiếtkếtquảcuốicùngsẽnhưthếnào,rấtcóthểtôikhôngnhữngkhôngđượcchuyểntiếpcaohọcmàcònlỡdởviệcônthibìnhthường,cóquánhiềuthứkhiếntôikhôngthểkiểmsoátđược,tôinóitôihốihậnvìđãnộpđơnxinchuyểntiếpcaohọc.Saukhinghetôikểlể,bốyênlặngngẫmnghĩrồinói:“Haylàbốđưaconđithảonguyênchơimộtlầnnhé,đượckhông?”Tôingạcnhiên,đưacặpmắtđỏhoenhìnbố.Bốhỏitôicómuốnđikhông,tôinóitôikhôngbiết.Vìvậy,bốnóidứtkhoátnhưchémđinhchặtsắt:“Thôiđượcrồi,bốthấyconcũngkhôngcóchủkiếngì,vậythìnghelờibốđi.Chúngtađi,bâygiờxuấtphát!Tớithảonguyênởmộttốirồisángmailạivề.Haibốconmìnhtựláixeđidulịchmộtchuyếnchoconcảm thấy thoảimái, dễ chịuhơn.Con thật sựquámệtmỏi rồi.” Bốmau chóng gọi điện chongườicủacôngtyxinnghỉ,rồithudọnhànhlý.Tôimụmẫmcảngười,hỏilại:“Thậthảbố?Bâygiờmìnhđiluôn?”Mộttiếngsau,chúngtôiđãbắtđầuláixechạytrênconđườngcaotốcdẫntớithảonguyên.Trênxechỉcóbangười,gồmtôi,bốtôivàhướngdẫnviêndulịchtưnhân.Bốmỉmcườixoađầutôi,nói:“CóthểcoiđâylàtourdulịchVIPdànhchohaingườilàbốvàcongáibốđấy.”Tôinhìnnụcườicủabố,nướcmắtcứthếtràora.Vàthếlàtôikhócsuốtdọcđườngđi,tôimuốnkhócchohếtnhữnguấtức,tủihờntronglòng.Tôinhìnbầutrời,ngỡngàngbởimàuxanhdatrờitrongvắtcủanó,ởtrongthànhphốtôichưabaogiờnhìnthấymộtmàuxanhthuầnkhiếtnhưthế.Bốmởrấtnhiềubàihátvềthảonguyênchotôinghe,nghenhữngbàihátđóluônlàmchotâmtrạngconngườitrởnênthưthái,rộngmở.Khixechạymentheosườnnúi,bốvừaláixevừanóivớitôi:“Connhìnngọnnúixaxakia,mộtlátnữachúngtasẽđiđếnđó.”Tôingẩngđầunhìn,hítvàomộthơithậtsâu,thầmnghĩ:Ngọnnúiđócaovàxathậtđấy,cũnggiốngnhưcuộcđờimỗingườiluôncónhữngngọnnúicaonốiđuôinhauchạydài,đợitavượtqua.Xe chạy rất lâu, rồi cuối cùng cũngđếnđược thảonguyên.Bố tìm cho tôimột đoànngựa,hướngdẫntôicưỡingựa.ChúngtôicưỡingựađếnmộtcáiNgaoBao,hướngdẫnviêndulịchnóiởđâycómộttruyềnthuyết:CầmbahònsỏiđivòngquanhNgaoBaobavòngtheochiềuthuậnrồiđingượclạibavòng,sauđócầunguyệnmộtđiềuước,némsỏivàoNgaoBao,tâmnguyệnsẽtrởthànhhiệnthực.TôilượmsỏivàcũngbắtđầuđivòngquanhNgaoBao,vừađivừakhóc,nóihếtnhữngđiềutronglòngmìnhmuốnnóichoNgaoBaonghe.Sauđó,tôinémsỏivàoNgaoBao,cúingườicầunguyện:“Xinthầnlinhchoconcótâmtríkiêncườngđểconcóthểvượtmọichônggai,bướcđitrênconđườngmìnhđãchọn.”Trởvềtrại,đoànchúngtôingồiquâyquầnbênđốnglửaănmónthịtdêđặcsảnvànhảymúa,cahát.Tôichơi“thảga”suốtmộtbuổitối.Tôinghĩtừkhivàođạihọc,dườngnhưtôiđãbiếnthànhmộtngườihoàntoànkhác,khôngcònphóngtúng,khôngcònmảichơinhưtrướcđâynữa,đâylàlầnxảhơiđầutiêncủatôitrongbanămtrởlạiđây.Hơnmườihaigiờđêm,lửatrạisắptàn,mọingườiđềumệt,bangườichúngtôivềlềucủangườiMôngCổnghỉngơi.Banđêmởthảonguyênquảthậtrất lạnh,tôinằmxuốngthảm,đắpbaonhiêulớpchăn,màvẫntrằntrọc,khôngsaongủđược.Độtnhiênbốvỗvỗngườitôi từphíasau,khẽnói:“Dậyđicon,bốconmình láixe trênthảonguyên!”Tôicúiđầunhìnđồnghồ,cũnggầnmộtgiờsángrồi.Tôinói:“Hả?Bâygiờsắpmộtgiờsángrồimàbố!”Bốcườibíhiểm,nóichắcnịch:“Dậyđi,bốđưaconđitìmmộtcảnhgiới…”Tôi

ngâyngôkhônghiểu:“Cảnhgiớigìạ?”Bốđáp:“Ởsâutrongthảonguyêncócảnhgiớigọilà...”Tôichưakịphỏithêm,thìđãbịbốkéorakhỏilều.Mộtgiờsáng,khôngkhírất lạnh.Bố láixechởtôi từkhu lềucủangườiMôngCổtrênthảonguyênchạythẳngrađườngquốc lộtrongđêmtối.Tôivẫnởtrongtrạngtháingơngác,vìkhôngbiếtbốmuốnlàmgì,nhưngkhuônmặtbốtoátlênvẻhàohứng,đắcý.Banđêmcórấtítxecộqualạitrênđườngquốclộ,thithoảngchúngtôimớigặpmột,haichiếcôtôtảiđingượclại.Mỗikhiphíatrướccómộtchiếcxechạytới,bốđềuchuyểnđènxetừđènchiếuxathànhđènchiếugần.Saukhibốchuyểnđènxe,đốiphươngcũngsẽlàmnhưvậy.Chodùngườiláixebênkiakhônglàmvậy,bốvẫnlịchsựchuyểnđènxe.Bốnói:“Conxem,đólàsựngầmhiểuvàtôntrọnglẫnnhaugiữangườivớingườikhiđiđườngtrongđêmtối.Chodùhọkhônglàmvậy,thìconcũngnênlàmvậy,vìđólàviệclàmđúng.Bấtluậnngườikhácđốixửvớiconnhưthếnào,concũngphảilàmnhữngviệcđúngđắn.”Xechạytrênđườngquốclộướcchừnghơnchụcphútrồirẽvàosâutrongthảonguyên.Bốđộtnhiêndừngxelại,nói:“Conthửláixenhé.”Tôithíchláixecủabốnhất,nghelờiđềnghịđó,tôihăngháinhảyvàoghếláixe.Nhưng,saukhixekhởiđộngtôibắtđầucảmthấysợhãi,vìthảonguyênđangđượcbaobọctrongmànđêmđenkịt,khôngcóphươnghướng,khôngcóđườngđi.Đixeởđâygiốngnhưlàđixetrongmộtđườnghầmtốiomom.Tôicốbanhmắtnhìnrađằngxa,nhưngvẫnkhôngnhìnrõđường.Tôicăngthẳng,kêutướnglên:“Bố,conphảiláiquachỗnàođây?Trờitốiquá,conkhôngnhìnthấyđường!”Bốngồiởghếphụxe,nhẹnhàngdùngtaytráiláivô-lăng,nói:“Conkhôngcầnnhìnraxathếđâu,concúiđầunhìnngaychỗđènxechiếuxuống,chỉcầnnhìnvàochỗcáchxenămmétvềphíatrước,tựnhiênconsẽtìmthấyđườngđi.”Tôibènthutầmmắtlại,nhìnxuốngmặtđấtgầnnơiđènxerọixuống,quảnhiêntìmđượcđườngđi.Chạyxemộthồilâu,chúngtôiđỗlạitrênthảonguyên,tắtđèn,tắtga,chỉmởnhạctrongxe,bốbậtbàiVẻđẹpbanđêmcủathảonguyênchotôinghe.Haigiờsáng,tôinằmtrênmuixe,xungquanhlàmộtmàuđen,utịch,chỉcótiếngnhạc,tiếnghítthởvàtiếnggióthổinhènhẹ,đâylàlầnđầutiêntrongđời,tôicảmnhậnđượckhônggianyêntĩnh,tịchmịchvàtốiđennhưmực,chìabàntayrakhôngnhìnthấynămngón.Tôingẩngđầunhìnmànđêm,ởđâysaođầytrời.Cũnglâulắmrồitôichưangẩngđầungắmsao,sựrốiren,phứctạpcủachốnđôthịthậmchícònkhiến conngườiquênđimất vẻđẹp củabầu trời banđêm.Nhữngngôi sao trên thảonguyênđềurấtsáng,tôicócảmgiácchúngởrấtgầnmình,gầnđếnmứctưởngchừngnhưtôicóthểđưatayvớitớiđược.Tôivàbốbắtđầutìmcácchòmsao,chúngtôitìmđượcchòmsaoBắcĐẩuvàchòmsaoOrionlâungàychưanhìnthấy…trongphútchốcngắmnhìntrờisao,lòngtôimởrộngra.Bâygiờtôiviếtnhữngcảmnhậnđóvàođây,cólẽbạnkhôngthểtưởngtượngđược,nhưnghễnhắmmắtlại,tôilạicóthểmườngtượnglạirõràngnhữngcảmxúcđó.Sánghômsau,chúngtôi láixequaytrởlạithànhphố.Khôngkhítrongthànhphốvẫnngộtngạt,giaothôngvẫntắcnghẽn,nhưngtâmtrạngcủatôikhônggiốngnhưvậy.Chuyếnđitớithảonguyênquảlàđãxoaychuyểncụcdiện,mangtớivậnmaychotôi,vàolúcthángChíntrắctrởsắpsửaquađi,tôiđượcchuyểntiếpcaohọc,tiếptheođótôilậptứctriểnkhaicôngtácchọn trường. Vì vốn dĩmục tiêu thi cao học của tôi làHọc viện Phiên dịch Cao cấp thuộctrườngĐạihọcNgoạingữBắcKinh,chonênngôitrườngđầutiêntôichọnlàĐạihọcNgoạingữBắcKinh,ngoàiratôicònchọnHọcviệnNgoạingữsốhaiBắcKinh–mộtngôitrườngcũngrấtmạnhvềchuyênngànhtiếngAnh.Saukhichọnđượctrường,tôibắtđầuchuẩnbịtàiliệuchomộtvòngchiếnđấumới,downloadmẫuđơnxinnhậphọc,điềnthôngtin,inấn,chỉnhsửavàinlạilầnnữa.Sauđótôiđựngtấtcảthưxinhọc,bảngđiểm,thưgiớithiệu,bảnsaocácloạigiấytờ,chứngthực…vàcảniềmhyvọngchanchứatronglòngvàomộtphongthưkhổlớn,cùngbỏvàotronghộpthưmàuxanh,gửiđếnphươngxa.Gửihồsơxong,tôilạibắtđầunônnóngchờđợi.CuốithángChín,tôivẫnchưanhậnđượcbấtcứthôngtingìliênquanđếnviệcthivònghai.Lúcđó,tôichẳngcònlòngdạnàomàhọc,toànbộviệcôntậpđãbịdừnglại,hàngngàytôiđềusốngtrongtâmtrạnglolắng,phiềnmuộn.ĐếnkhiHọcviệnPhiêndịchCaocấp,ĐạihọcNgoạingữBắcKinhthôngbáovềđợtthivònghaithìđãlàđầuthángMườirồi,thờigianthiđượcấnđịnhvàongày11thángMười.Tôigiởcuốnlịchraxem,chỉcòncómườingàyôntập,cảmgiáctrờisắpsậpđếnnơi.Nhưng,tôicũngchẳnghơiđâumàbận tâmsuynghĩnhiềuchuyệnnhưthế, tôi chuyển toànbộ tài liệuôn tậpvềnhà,

chuẩnbịlợidụngkỳnghỉQuốckhánhkéodàibảyngàyđểởnhàôntập.Đầutiên,tôilênmạngnghiêncứunộidungthivònghaicủaHọcviệnPhiêndịchCaocấp,vànhậnthấyđềthicóbaphần:Dịchnghe,dịchnhìnvàphỏngvấn(nămđóchúngtôithivònghainhưvậy,khôngbiếtbâygiờcócònthinhưvậynữakhông).Trướcđó,tôichưaôntậpmộtphầnnào.BắtđầutừngàythứnhấttrongkỳnghỉQuốckhánh,cứsáugiờsánghàngngàytôithứcdậy,nghebảntintrênVOAluyệnphầndịchnghe,buổichiềuvàbuổitốiluyệnphầndịchnhìn,mãiđếnhaigiờsángmớiđingủ.Luyệntậpròngrãbảyngàytrời,cổhọng,mắt,đầuvàcảngườitôiđềuđaunhưmuốnnổtungra.Tốingàythứtám,tôingồitàuhỏađiBắcKinh,trongtayvẫnômkhưkhưcuốnTheEconomist(Nhàkinhtếhọc)luyệndịchnhìn.Khicuốnlịchđượclậtsangngày11cũnglàlúctôiphảiđốimặtvớikỳthicaohọcvònghaivàoHọcviệnPhiêndịchCaocấp,ĐạihọcNgoạingữBắcKinh.Tôicoikỳthinàylàthờikhắcquyếtđịnhvậnmệnhcủamình,vìĐạihọcNgoạingữBắcKinhlànơitôihướngđếntừrấtlâurồi,tôirấtrấtcoitrọngnó,cảmgiáclầnthinàychứađựngtấtthảyướcmơcủatôitrongtươnglai.Nhưngsựthậttànkhốclàtôichỉcómườingàychuẩnbị,bấtluậnlàvềkháchquanhayvềtâmlýchủquan,tôiđềucảmthấymìnhchưachuẩnbịchuđáo.Quảnhiênkhôngnằmngoàidựliệu,tôithiếumấyđiểmnữamớivớitớiđượcngôitrườnglýtưởngcủamình.Nhưngbâygiờnghĩlại,tôichorằnglầnthấtbạiđócũngkhônghẳnlàmộttrảinghiệmtồitệ.Mẹnói,bấtcứnhữnggìcontrảiquađềucóýnghĩacủanó,conphảibiếthọchỏikinhnghiệmtừtrongnhữngtrảinghiệmthànhcông,đồngthờirútrabàihọctừtrongnhữngtrảinghiệmthấtbại.CólẽtôicũngxácđịnhtrướcrằngmìnhkhôngcóduyênvớitrườngĐạihọcNgoạingữBắcKinh.Chả là,nếunhư lúcđầutôi thiđỗĐạihọcNgoạingữBắcKinh, thìsẽkhôngcótấtcảnhữngchuyệnsaunày.Nhưđoạntrêntôicónói,thayđổimộtquâncờcũngcónghĩalàthayđổicảbàncờ.Nêndùcónuốitiếcnhưngtôikhônghốihận.“PhạmTiếnthiđỗ”MấyngàysauđóởBắcKinh,tôingơngácnhưngườimấthồn:KhôngthiđỗĐạihọcNgoạingữBắcKinh,cònHọcviệnNgoạingữsốhaiBắcKinhvẫnchưacótintứcgì,khôngbiếtmìnhcócơhộithivònghaivàotrườngnàyhaykhông.Tôigọiđiệnđếnhỏi,lầnnàonhàtrườngcũngtrảlờilàchờđợi.Tôikhôngnhớrõmấyngàyhômđómìnhsốngnhưthếnào,tôibắtđầuhoàinghilựachọnchuyểntiếpcaohọcliệucóđúngđắnkhông,bắtđầusuynghĩnếunhưkhôngđượcchuyển tiếpcaohọc,mìnhcứchỉnchuôn tập theomục tiêuđãđịnhcóphải tốthơnkhông.TôimuốnlênmạngxemđợtthicaohọcvònghaicủaHọcviệnNgoạingữsốhaiBắcKinhsẽthinhữnggì,nhưnglúcđó,tôithậtsựkhôngchonổicáigìvàođầu.Mỗingàytôiđềucảmthấysợhãi,vìkhôngbiếttươnglaisẽxảyrachuyệngì.Điệnthoạidiđộngcủatôiliêntụcréo,gửiđếnhếttinmừngnàyđếntinmừngkhác:NhữngbạnhọckhácđượcchuyểntiếpcaohọclụctụctrúngtuyểncáctrườngĐạihọcBắcKinh,ĐạihọcNhândânTrungQuốc,ĐạihọcPhúcĐán,ĐạihọcSơnĐông,…chỉcònmìnhtôilàvẫnởtrongtrạngtháilơlửng.Nhìnkhuônmặttiềutụycủamìnhởtronggương,tôicốđộngviênbảnthânbằngcâu“Trờitraonhiệmvụcaocảchoai…”nhưngtấtcảnhữngsựđộngviên,khíchlệấyđềuchẳngcótácdụng.Mộtmìnhtôilêntàuđiệnngầmrangoàigiảitỏacảmxúc,ngồitrêntàutôivẫnkhôngngừngnghĩngợilungtung,tronglòngcórấtnhiềulờikhôngbiếtnóicùngai:Tôikhôngdámnóivớibốmẹ,vìkhôngmuốnđểhọ lo lắngchotôi; tôicũngkhôngdámnóivớibạnhọc,vìkhôngmuốnlàmảnhhưởngđếntâmtrạngônthicaohọccủahọ.Đangsuynghĩmônglungnhưvậy,tôibậtkhóc,mọingườiởtrêntàunghĩtôibịđiên.Đúnglúcđó,tôinhậnđượcmộtcuộcđiệnthoạitừsốmáylạ.Tôinhấcmáy,vìsóngkém,đầudâybênkianóicónhiềutạpâm,nêntôichỉngheloángthoángcâuđượccâuchăng:“BantuyểnsinhcaohọcHọcviệnNgoạingữsốhaiBắcKinh…hồsơcủabạn…bướcđầuthẩmxét…ngày15…thivònghai…mờibạnkiểmtrathôngtintrênmạng…”Trongphútchốcngheđược tinnày, tôinhưđược tiêmmột liềudope, lập tứcđứngphắtdậy,xuốngtrạmxegầnnhất,xộcthẳngvàomộttiệminternet,lênmạngkiểmtrathôngtin.Làthật,đúnglàthậtrồi!Ôngtrờikhôngtuyệtđườngcủaconngười!Hômđólàvàongày13,haingàysausẽlàđợtthicaohọcvònghaivàoHọcviệnPhiêndịchCaocấp!Tôithudọnhànhlýnhanhnhưchớp,từkhuHảiĐiếnchuyểnđếnkhuTriềuDương.Tấtcảnhữngviệcdiễnrasaunàyđềuthuậnlợiđếnmứckhótin.Mặcdùchưacóbấtkỳsựchuẩnbịnào,nhưngnhờvàotháiđộtíchcực,tôiđãthểhiệnxuấtsắctrìnhđộcủamìnhtrongđợtthicaohọcvònghaivàoHọcviệnNgoạingữsốhaiBắcKinh.Tuylúcđóvẫnchưabiếtkết

quảthi,nhưngtôitinchắcrằngmìnhthắng.Hômsauvềđếnnhà,tôicảmthấytấtcảnhữnggìmìnhđãtrảiquatrongmấyngàyvừarồiởBắcKinhtựanhưmộtgiấcmơ,cảmthấytấtcảvừaxaxôivừachânthật.Sauđólàthờigianchờđợidài lêthê.Ngàybiếtkếtquả,tôivẫnđangmiênmanngủ.Khôngbiết tôiđãngủđượcbao lâurồi,bỗngnhiênnghethấytiếngchuôngđiệnthoại,tôiuểoải,ngápngắnngápdài,cầmlấyđiệnthoại,đầudâybênkialàmộtgiọngnữtrongtrẻo,nói:“Chàobạn,tôilàngườiđạidiệnchobantuyểnsinhcaohọcHọcviệnNgoạingữsốhaiBắcKinh,tôigọiđiệnthôngbáochobạnmộttinlàbạnđãtrúngtuyển.”Tôikhôngdámtinvàotaimình.Tôinémđiệnthoạiđi,chạynhưbayđếntrướcchiếcmáyvitính,quảnhiêntìmđượctêncủamìnhtrongdanhsáchtrúngtuyểncaohọcđăngtảitrênwebsitecủanhàtrường.Tôiđưataygạtvộigiọtnướcmắtướtnhòekhóemiđểnhìnmànhìnhchorõ,nhưngnướcmắtlạiàoàotuônrơi.Lầnđầutiêntôihiểuđượccảmgiác“PhạmTiếnthiđỗ”.Viếtđếnđây,tôithấymìnhhơilố,nàocóphảilàtôiđỗĐạihọcHarvard,ĐạihọcYalegìchocam,chuyệnbétíxíunhưthếmàcũngcóthểlàmtôikíchđộngđếnvậy.SovớinhữngsinhviênxuấtsắcvừađượcchuyểntiếpnghiêncứusinhtạiĐạihọcBắcKinh,ĐạihọcThanhHoa,tôichỉlàmộttiểutửvôdanh,thànhtíchítỏiđócóđángkểgì.Nhưng,đốivớicánhântôimànói,vàolúctôinghĩrằngmìnhphảinhìnlạitấtcảmọithứtừnhữngsựthấtbạithuởnhỏchođếnsựđốnngộthờiđạihọcvàcảnhữngđảkíchliêntiếpxảyrasaunày,lạicómộtniềmvuibấtngờhiệnraởtrướcmắtmình,nêntôikhôngthểnénđượcniềmvui.Cuốicùngsaunhữngcốgắng,nỗlựctrongbốnnămđạihọc,tôiđãthựchiệnđượcnguyệnvọnghồiđithiđạihọcnămđólàthiđỗmộttrườngđạihọcởnơikhác.Vàquantrọnghơnlà,bằngchínhsựnỗlựccủamình,tôiđãđặtbướcchânđầutiêntrênconđườngđiđếnmụctiêulớnhơn:Duhọc!Độtnhiên,tôicảmthấytấtcảnhữnggìmìnhđãbỏratrướcđâyđềuxứngđáng.Banămtrướcđóngàynàotôicũngthứcdậyvàolúcsáugiờsáng,phấnđấutừlúcmặttrờimọcchođếnlúcmặttrờilặn,khingườikhácchơi,tôihọc;khingườikhácdạophố,tôihọc;khingườikhácchìmtronggiấcngủ, tôihọc;khingườikhácnghỉăntết, tôihọc.Cuộcsốngcóphầnđơnđiệu, tẻnhạt,nhưngtrướcsautôikhôngquáxótxachobảnthânmình.Kểra,lúcđótôicũngthậtngungốc,tôichỉtâmtâmniệmniệmlàmìnhphấnđấuvìướcmơ,nênhàngngàycứrasứcphấnđấu.Nhớdịptrungthunămthứhaiđạihọc,nhànhàđoànviên,ngaycảnhữngngườibạntừtỉnhkhácđếnđâyhọccũngtúmnămtụmbaănuốnglinhđình,thếmàtôikhôngvềnhàănbữacơmđoànviêncùngmọingười,mộtmìnhởtrongphòngtựhọc.Phònghọctrởnênyêntĩnh,vắngvẻ,tôivừangắmnhìnnhữngtràngpháohoanởbunggiữamànđêm,vừalẩmnhẩmhọctừvựng,cảmthấymìnhrấthạnhphúc.Lúcđó,mỗingàytôiđềuđặtrachomìnhmộtkếhoạchkínmít,nếucóthểhoànthànhnhiệmvụcủamộttuần,tôisẽtựthưởngchomìnhmộtbuổichiềuchủnhậtlênthưviệnxemmộtbộphim,cònbuổitốivẫntiếptụctựhọcnhưthường.Đáng,tấtcảđềuthựcsựxứngđáng!TiếpxúcthânmậtvớitổphụđềVườnđịađàngLúcbấygiờởtrênmạngđangthịnhhànhcâunói:Cuộcsốngcủangườiđượcchuyểntiếpcaohọcgiốngnhưheo,cuộcsốngcủangườiđilàmgiốngnhưchó,còncuộcsốngcủangườiônthicaohọcthìchẳngbằngheo,cũngchẳngbằngchó.Quảnhiên,saukhiđượcchuyểntiếpcaohọc,tôisốngmộtcuộcsốnggiốngnhưheo,khôngphiềnmuộnvềchuyệnônthicaohọc,cũngkhôngcónhữngáplựctìmviệcsaukhitốtnghiệp.Cuốicùngsaubốnnămđạihọc,lầnđầutiêntôicũngbiếtthếnàolàcảmgiácbuổisángmuốnngủđếnmấygiờthìngủ.Khôngnhữngvậy,tâmhồnhamchơicủatôibịbóbuộcsuốtbốnnămquacũngđượchồisinh.Tôilênmạngchatchit,xemphimtruyện,lùngphimHàn,chơigameonline,hátkaraoke…Tấtnhiênlàphảithật“rìnhrang”đểtựthưởngchomình.Cólẽconngườicầnphảimấtmộtthờigianrấtdàimớicóthểtừtrạngtháisangãvươnđếntrangtháiphấnđấu,nhưngchỉcầnmộtcáichớpmắtlàtacũngcóthểtừtrạngtháiphấnđấurớtxuốngtrạngtháisangã.Tuầnđầutiênsốngnhưconheo,tôicảmthấyrấtổn.Tuầnthứhai,cảmthấythoảimái.Tuầnthứba,cảmthấytựtại.Tuầnthứtư,cảmthấybấtan…MặcdùtôivẫnphảiđốidiệnvớikỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp8,đốidiệnvớiviệclàmkhóaluậnvàbảovệkhóaluậnvàohọckỳIInămthứtư,nhưngtôikhôngmuốnnóilờitạmbiệtcuộcsốngnhànrỗinàyquásớm,tínhlườibiếngvôtìnhkéotôingàymộtrờixaconđườngphấnđấu.Khitôiđangtựthưởngchomìnhmộtkỳnghỉlớn,vuichơikhôngbiếtchán,thìcómộtsựvật

mớilạbướcvàocuộcsốngcủatôi,đólàtổphụđề.Thậtra,tôibắtđầumêphimÂuMỹtừhồicấpII,vìlúcđótôithườngxuyêncùngmẹxemcácbộphimđiệnảnhlớncủaMỹchiếutrênRạpháttrungthựcvàCCTV6.Vềsau,nhàtôimuađầuDVD,cuốituầnnàotôicũngtớicửahàngbăngđĩathuêrấtnhiềuđĩaphimvềxemcùngvớimẹ.Tuytôivẫnmêxemphim,nhưngtôichẳngcóbấtkỳkháiniệmgìvềphụđề,thậmchítôicònkhôngbiếtđếnsựtồntạicủanó.TôihồđồchorằngphụđềtiếngTrungcủamỗibộphimđềuđikèmvớibộphimđósaukhinóđượccôngchiếu.Một lần, tôivàmẹthuêphimNationaltreasure (Khobáuquốcgia)ởcửahàngbăngđĩavềxem,phụđềtiếngTrungdịchhỏngbét,thậtkhôngbiếtdùnglờinàođểhìnhdungnữa.Trongphimcómộttìnhtiếtmàđếngiờtôivẫnnhớ:NicolasCagephảnánhvớinhânviênbảovệcủabảotàngrằngcóngườiđịnhđánhcắpTuyênngônđộclập,monghọđưarabiệnphápbảovệ,nhưnghọkhôngthèmđếmxỉađếnlờicảnhcáocủaanhta.NicolasCagequágiậndữ,bỏrangoàiđứngởđạisảnh,nhìnchằmchằmvàoTuyênngônđộclập.Caothủmáytínhởbêncạnhhỏianhtatínhlàmthếnào.AnhtanóimộtcâutiếngAnhđượccoilàđiểmsángđánhdấusựchuyểnhướngtoànbộnộidungcủaphim,đạiýlà:Bọnhọđãkhôngchịuđềphòngtêntrộm,đểTuyênngônđộclậpkhôngbịngườikháctrộmmất,tôichỉcòncáchlấytrộmnótrước.Xemđếnđây,tôicườihaha,nhưngmẹkhôngcóphảnứnggì.Tôihỏisaomẹkhôngcườithế?Bàhỏilạitôisaophảicười?Tôitualạiđoạnphimđó,xemphụđề,trờiơi,thìraphụđềtiếngTrungđangkểmộtcâuchuyệnhoàntoànkhác…Từđó,tôingầmhạquyếttâm,hyvọngsaunàysẽcómộtngàymìnhcócơhộidịchphim,hyvọngbộphimmìnhdịchcóthểlàmmẹhiểunộidungcâuchuyện,làmmẹkhócchỗđángkhócvàcườichỗđángcười,vậylàtôimãnnguyệnrồi.Từkhicóquyếttâmnày,mỗilầnxemphim,tôithườngđặcbiệtchúýđếnphầnphụđềcủabộphim.Vàonămthứbađạihọc,đàitruyềnhìnhFoxcủaMỹchiếubộphimPrisonbreak(Vượtngục),nhưmộtcơnlốccuốnvàoTrungQuốcđạilục.Trướcđây,mọingườigặpnhauđềuhỏi“Anhăncơmchưa?”,bâygiờcâucửamiệngbiếnthành“TuầnnàyanhxemPrisonbreak(Vượtngục)chưa?”.Đươngnhiên,tôicũngnằmtrongnhómmêPrisonbreak,tuầnnàođếngiờchiếuphimtôicũngchămchúngồixem,tâmtrạngcũngthayđổilúcvuilúcbuồn,lúclênlúcxuốngtheodiễnbiếncủabộphim.Tôilàđứachậmhiểu,mãiđếnkhixemđếntậpmườimấyrồi,tôimớichợtnhậnracuốiphimcómộtdòngphụđề,ghithôngtintuyểndụngcủatổphụđềVườnđịađàng.Tôicựckỳhưngphấn,trongtíchtắctôiquyếtđịnhvàotopiccủatổphụđềghitênứngtuyểnmàkhônghềdodự,sauđóbắtđầuthànhkhẩnchờđợi.Khônglâusau,cómộtngườilạhoắcnhắntinvàoQQcủatôi,tựgiớithiệulà“ngườiđiềuhànhtổphụđềVườnđịađàng”,tôibỗngcảmthấycăngthẳng.Tôivốntưởngrằng,nhânvậtthuộccấpbậcđiềuhànhphảilàngườicựckỳnghiêmkhắc,nhưngsaukhitraođổivớingườinày,tôimớinhậnrabạnấylàmộtngườinhiệttình,thânthiện,vàcũnglàmộtnữsinhdễmến,rấtsaysưatìmhiểutiếngAnhvàphimảnh.Bạnấychotôidịchthửmộtbộphimtàiliệu,nóivềmộtnhómngườichơitròchơiôchữ.Đểhoànthànhbàiphụđềnàyvớichấtlượngcao,khôngbiếttrướcsau,tôiđãxemđixemlạibộphimvàphụđềbaonhiêulần,nghiềnngẫmtừngcâutừngchữmột,cốgắngdịchranhữngcâuthoạiTrungvănphùhợpnhấtvớitìnhtiếtcủabộphimvàgiọngđiệucủanhânvật.Tuychỉcóbatrămcâuphụđềngắnngủi,nhưngtôiphảilàmviệcliêntụcsáutiếngđồnghồtrongtiệminternetmớihoànthànhxong.Lầnsaucùng,tôibậtphụđềxemphim,thấycâumìnhdịchxuấthiệnởphíadướimànhìnhvàkhôngngừngthayđổitheotiếttấulờithoạicủanhânvật,tôicảmthấythậtkỳdiệu.Nộpxong“bàitập”,tôicứthấpthathấpthỏm.Khôngngờ,saumấyngàynónglòngchờđợi,bạnđiềuhànhdễmếnlạigửichotôibàidịchthửlầnhai,bạnấymongtôidịchthửmộtlầnnữađểkiểmtraxemtrìnhđộcủatôicóổnđịnhhaykhông.Bâygiờ tôikhôngnhớrõbộphimthứhai tôidịch thử làbộphimnào,nhưngcómộtđiềuchắcchắnlàtôivẫnlàmviệcbằngtháiđộcẩntrọng,hoànthànhnhiệmvụvớithờigiannhiềugấpđôithờigiandịchthửlầnmộtvàđộtỉmỉcaogấpmườilầntrước.Vàcuốicùng,tôicũngvượtquahaivòngkiểmtrasáthạch,đườngđườngchínhchínhgianhậptổphụđềVườnđịađàng!Saukhithamgiavàotổphụđề,tôimớinhậnrađâylàmộtđạigiađìnhấmcúngnhườngnào.Dùmọingườikhôngquenbiếtnhautrongcuộcsống,dùmỗingườicómộthoàncảnhkhácnhau,vàđếntừnhữngngànhnghềkhácnhau,nhưngtấtcảđềucóchungmộttìnhyêuđốivới

phimtruyện,phimtruyềnhìnhMỹ,tiếngAnh,vàcómốiliênhệmậtthiếtvớinhaubởitổphụđềthầnbínày.Quátrìnhlàmviệccùngtổphụđềlấpđầykhoảngtrốngtrongcuộcsốngvàtâmhồncủatôitừsaukhitôibướcvàothờikỳnảnchívìđượcchuyểntiếpcaohọc.Tôitựanhưngọncỏnhỏbéđã lâurồichưađượctướinước,nênthỏathuêhútnhựasốngtừviệcnhậnnhiệmvụlàmphụđềchotừngbộphim.Thờigianđầumớinhậndịchphụđề,tôilàmviệcrấthăngsay,tôikhôngphânbiệtthểloạiphim,khôngphânbiệtphimcũphimmới,cũngkhôngphânbiệtphimcósựthamgiadiễnxuấtcủangôisaolớnhaykhông,chỉcầncóphimmớiralàtôinhấtđịnhsẽnhậnbatrămcâuphụđề.Dầndần,tôiđãyêucôngviệclàmphụđềnày,mỗilầnnhậnnhiệmvụmới,tôiđềudụngtâmlàmviệcgiốngnhưlầnđầutiên.Saukhidịchxong,tôisẽgắnphụđềvàothướcphim,xemđixemlạinhiềulầnchođếnkhinàođảmbảokhôngcóbấtkỳmộtsaisótgìmớinộpsảnphẩm,chodùlàmộtdấucâuhaymộtkýhiệutôicũngđềukhôngchịubỏqua.Saukhingườihiệuđínhsửalạiphụđềtôidịch,tôisẽtiếnhànhsosánhđốichiếutỉmỉgiữabảnphụđềgắntrênphimtrướckhihiệuđínhvàsaukhihiệuđínhxemrốtcuộcmìnhsaiởđâu,cóchỗnàokhônghiểusẽlạihỏimọingười.Côngviệclàmphụđềrấtvấtvả,vìhaimắtphảidánvàomànhìnhmáytínhhànggiờđồnghồ,liêntụccắtchỉnhgiữahaikhungđốithoạicủaphimvàphụđề,đồngthờiđầuóccũngphảisuynghĩnhạybénvềviệcdịchcâutiếngAnhkianhưthếnàosaocho“đúngvị”.Nhiềukhitôimảilàmđếnquênăn,ngồitrongtiệminternetliềntùtìbảytámtiếngđồnghồ.Tuyvấtvảcựcnhọclàthế,nhưnggiâyphútnhìnthấyhaichữ“KoalaXiaowu”xuấthiệntrênmànhìnhtivi,tôicảmthấybaonhiêuvấtvảcũngđềuxứngđáng.Trongquátrìnhlàmphụđề,tôidầndầnnhậnthấy,xemphimhọcphụđềcũnglàmộtphươngpháphọctậprấtcóhiệuquảnângcaonănglựctiếngAnh.Trướcđâyxemphim,tôichỉxemqualoa,cốtlànắmđượcnộidungbộphim,chứchưabaogiờtôithậtsựđểýtìmhiểuýnghĩacụthểcủatừngcâuthoại.Nhưng,từkhibắtđầulàmphụđề,dođặcthù“côngviệc”củatôiyêucầutôibắtbuộcphảihiểuýnghĩachínhxáccủatừngcâuthoại,phảitracứurõràngnhữngtừghép,từđịaphươngkhônghiểu,chỗnàokhôngbiếtthìtuyệtđốikhôngđượcdịchbừa,nếukhôngrấtcóthểsẽmắcphảilỗisaitươngtựnhưtrongbộphimNationaltreasure(Khobáuquốcgia)màtôitừngxem.Ngoàira,tôikhôngnhữngphảihiểuchínhxácýnghĩaAnhvăn,màcònphảidịchphụđềsangtiếngTrungtheothóiquennóichuyệncủangườiTrungQuốc.Tuychúngtacóthểtómgọncảquátrìnhnày lạibằnghaichữ“hiểu”và“dịch”,nhưngquaquátrìnhlàmphụđề,tôihọcđượcrấtnhiềukiếnthức,khôngchỉvềtiếngAnh,màcònbaogồmcảvănhóavàlịchsửphươngTây.Tôicócảmnhậnlàmphụđềcũnggiốngnhưhồiđầutôiluyệndịchtintức,chẳngqualàchuyểnsangmộtđốitượngdịchkhác,thúvịhơn.Sựtiếpxúcthânmậtgiữatôivàtổphụđềtựanhưsựtántỉnh,yêuđươnggiữahaingườiđangyêunhau,bathángđầugầnnhưlàyêuđiêncuồng.Kỳnghỉđôngthamgiavàotổphụđềnămđó,gầnnhưtôiđãhysinhcảkỳnghỉcủamìnhchosựnghiệplàmphụđề.TôicũngquênbéngmấtkỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp8sắpdiễnravàcoinhẹviệclàmkhóaluậntốtnghiệptuầntựtừngbước,tôiungdunghưởngthụcuộcsốngsaukhiđượcchuyểntiếplêncaohọc,ngàyngàycắmchốtởtiệminternet,đánhvậtvớimỗicâuphụđề.Cóchođithìsẽcónhậnlại,khônglâusautôiđượcthăngchứclàmhiệuđínhphụđề,gánhtrênvainhiệmvụnặngnềhơn,tôikhôngnhữngphảisửachỗsaitrongbàidịchcủangườikhác,màcònphảitrauchuốt,tôđiểmchongônngữdịchcủangườita.Dướisựgiớithiệucủangườiđiềuhànhtổphụđề,tôilạibắtđầubướcchânvàoviệcdịchnghetrailerphimvàdịchnghecácbộphimlớn,phimhot,vềsaulại làmhiệuđínhbộphậndịchnghe.Càngngàycôngviệccàngcónhiềuthửtháchhơn,nhưngcũngthúvịhơn,vàquantrọnglàtôicũnghọchỏiđượcnhiềuthứhơn.Tôinhớ,lúcđóphimThepursuitofhappyness(Mưucầuhạnhphúc)dodiễnviênWillSmiththủvaichínhlàmộtbộphimlớnđầutiêntôinhậndịch,tôimớixemhơnmộtnửabộphimđãcảmthấyvôcùngxúcđộngrồi,nênlậptứcđăngkýthamgiadịchnghe.Tôibậnsuốthaingàyởtiệminternet,cuốicùngcũnghoànthànhnhiệmvụ,tronglòngtrànđầycảmgiácthànhtựu.Tôitừngnhậnmộtnhiệmvụdịchnghethúvịnhất,đólàdịchbộphimMr.Bean’sholiday(KỳnghỉcủaMr.Bean),anhchàngBeantrongphimtrướcsaunhưmột,luôntỏralàmộtngườihómhỉnh,hàihướcvàngờnghệch,tôivừaxemphim,vừalàmphụđề,cườilănlộntừđầuđếncuối,chonênlàmxongphụđềtôikhônghềcảmthấymệtchútnào.NhiệmvụdịchnghekhókhănnhấtcủatôilàdịchbộphimPiratesoftheCaribbean3:AtWorld’sEnd(Cướpbiểnvùng

Caribbean3:Nơitậncùngcủathếgiới),nữdiễnviênNaomieHarristrongphimmangđậmchấtgiọngJamaica,điềunàyđãlàmkhótôi.Saunàytôimớibiết,thậtraNaomieHarrissinhraởAnh,côvốncómộtgiọngnóiLondonchuẩn,còngiọngnóitrongphimlàdobàmẹngườiJamaicacủacôhuấnluyệnchocômàra.CáithứtiếngAnhJamaicamàcuốicùngcôluyệnrađókhiếntôitiêutốnkhôngbiếtbaonhiêungàyđêm.NhiệmvụdịchlàmtôicảmđộngnhấtlàbộphimThebuketlist(Niềmsống)doMorganFreemanvàJackNicholsonthủvaichính,kểvềcâuchuyệncủahaingườibạngià tưởngchừngnhưchẳngcóđiểmtươngđồngnàovềtínhcách,nhưngsốphậnrunrủi,cănbệnhungthưgiaiđoạncuốilạighépcảhaivàochungmộtphòngbệnh,họcùngnhaulênkếhoạchthửsốngvuivẻtrongnhữngnămthángcònlạicủacuộcđời,vìquáyêuthíchbộphimnàynêntôinhậnhiệuđínhtoànbộ1052câuphụđề.Khihiệuđínhphụđề,tôicốgắnglụclọitrongđầunhữngtừtiếngTrungcảmđộngnhất,cốgắngtruyềntảiýnghĩdiễnviênmuốndiễnđạtbằngnhữngcâuthoạitiếngTrunghaynhất.Chođếntậnbâygiờ,thỉnhthoảngtôivẫntìmlạibộphimđó,xemquamộtchút,nhìnvàonhữngdòngphụđềtiếngTrungchạyphíadướimànhình,tôilạibồihồinhớlạicảnhtượngvàcảmnhậncủamìnhkhilàmnhiệmvụlúcđó.Bêncạnhđó,còncónhiệmvụdịchngheđángsợnhấtlàtrailerphimSaw4(Lưỡicưa4),tôinhớtrongđócómộtcâuthoạilànhânvậttrongphimhétlênkhiđanghoảngsợ,đểngherõcâunày,tôiphảiliêntụcchochạylạiđoạnphimđó,mỗilầnxemlạilàmộtlầnsợhãi,vìsợhãinênnghelạimộtlầnkhôngrõ,tôilạiphảinghelạilầnnữa,vàmộtlầnnữalạisợhãi…BắtđầutừnămthứtưđạihọcchotớitrướckhiđiMỹ,tôilàmviệcởtổphụđềướcchừnghơnhainăm,từmộtthànhviênbìnhthườngđếnmộtngườiđiềuhànhdàydạnkinhnghiệm,trướcsautôiđãlàmphụđềchohơnhaitrămbộphimtruyện,phimtruyềnhìnhMỹvàtrailerphim,trongthờigiannàytôicòncóvinhdựđặcbiệtkhiđượcchuyểntừtổphimtruyệnsangtổphimtruyềnhìnhlàmphụđềchomấytậpphimPrisonbreak,xemnhưtôiđãhoànthànhđượcmộttâmnguyệnnhỏcủamìnhlàdịchbộphimPrisonbreakmàtôicựckỳyêuthích,mộtđỉnhcaocủanghệthuậtthứbảy.Tronghainămđó,tôihọchỏiđượcrấtnhiềuđiềuởtổphụđề,khôngchỉlàvềphươngdiệntiếngAnh,màhơnthế,tôiđãcómộttrảinghiệmýnghĩavàkhóquên.LầnđầutiêntôicảmnhậnđượccảmxúcmãnhliệtcủanhữngngườiyêuthíchphimảnhvàtiếngAnhcùngtụtậpcốgắngvìcôngviệcchung;lầnđầutiêntôihiểuđượcthếnàolàngoàingườicóngười,ngoàitrờicótrời,rồngnúphổnằm,caothủnhiềunhưmây;vàcũnglầnđầutiêntôicảmđộngbởitìnhyêucủatấtcảmọingườitrongtổdànhchotiếngAnhvàsựcốnghiếnvôtưcủahọ.Vìtôiđãtừngtrảiquacôngviệclàmphụđềnêntôihiểutoànbộquátrìnhnàyvấtvảnhưthếnào.Ởđây,tôixingửi lờitriânđếntấtcảnhữngngườilàmphụđềchophimtruyệnvàphimtruyềnhìnhMỹ.TrờichỉgiúpngườinàobiếttựcứulấymìnhThếgiớikỳdiệutrongphimvẫnluônkhéplại.Mỗikhixemxongmộtbộphim,làmxongmộtphầnphụđề,rakhỏitiệminternet,trởvềkýtúcxá,tôikhôngmuốnmìnhbịkéovềcuộcsốnghiệnthực,nhìnvàogương,tôitựnóivớimình:“MikhôngphảilàcôbạnhọctrongSpider-Man(Ngườinhện), cũngkhôngphải làngườiđẹp trongPiratesof theCaribbean (CướpbiểnvùngCaribbean), mi chỉ làmột sinh viên năm cuối củamột trường đại học bình thường, sắp tốtnghiệp,tươnglaicònphảidựavàosựphấnđấucủachínhbảnthânmi,nếunhưmikhôngchịuphấnđấuthìtươnglaicủamisẽchỉlàconsốkhông.”Trướcđây,tôivẫnluônnhắcnhởbảnthânmình:Ngàytrướcmìnhhọcbạtmạngnhưthế,giờtựthưởngchomìnhmộtchútcũnglàlẽđươngnhiên.Nhưng, thời giannhưbóng câu lướtqua cửa sổ, chớpmắtđãquahơnhaithángrồimàtôivẫnchomìnhnghỉngơivôthờihạn.Cảmgiácáynáyngàymộttănglên,cảmgiáclolắngcũngngàymộtnặngthêm.Tôibiếtcòncórấtnhiềuviệcđangđợitôilàm,tôibiếttôiđanglãngphíthờigian, lãngphícuộcđời,tôibiếttôicầnphảithayđổi,nhưngtôihoàntoànkhôngcóđộnglực.Tôitựhỏi:Rốtcuộcmìnhphảilàmthếnào?Mẹtôiquảlàmộtngườiphụnữtinhtếvànhạycảm,bàlờmờnhậnrasựthayđổicủatôi.ĐầuthángGiêng,bàthấybốnnămhômtôiđềuởlìtrongnhà,thứcsuốtđêmlênmạng,bènhỏitôi:“KhinàoconthitiếngAnhchuyênngànhcấp8?Conôntậpđếnđâurồi?”Nghemẹhỏivậy,tôibỗngcảmthấycăngthẳng,mặtdàytrảlời:“ThángBaconmớithicơạ,khôngviệcgìphảivội.”Nóixongtôicũngkhôngdámtinvàotaimìnhlàtôivừanói“khôngviệcgìphảivội”,vìthậtratrong lòng tôinóngnhư lửađốt rồi!Mẹ lạihỏi tiếp: “Mấyhômnay conkhôngkiên trì nghe

chươngtrìnhphátthanhtiếngAnhnữaà?”Tôi lạimặtdàythêmlầnnữa,nóidối:“Con vẫnngheđấychứmẹ.”Đólàmộtlờinóidốitrắngtrợn,thựctếthìquảpintrongchiếcđàiđãchảynướcrarồi.Saukhimẹ“gạnhỏi”xong,mặttôiđỏbừng,tôikhôngcònmặtmũinàođểđốidiệnvớisựquantâm,lolắngcủamẹ,vìthếtôitrốnvềkýtúcxá.Tôinghĩ,chắclàtôibịbệnhmấtrồi,bệnhtâmlý!Trởvềtrường,tôingẩnngườikhitrôngthấycôbạncùngphòngởtrongkýtúcxá,bạnấynóibạnấychỉđảovềnhàlấyítđồ,rồilạilậptứcquaylạitrườngtiếptụctựhọc.Bạnấyvừadọndẹpđồđạc,vừanóivớitôi:“Gầnđâymọingườiđềusốngrấtkhổsở,ngườithìkhổvìônthicaohọc,ngườithìkhổvìđitìmviệc,aicũngcónỗikhổriêngcủamình.”Bạnấyvừanóidứtlời,tôiliềnhỏi:“Vậycậuthấydạonàytớsốngthếnào?”Bạnấychậmlời,nói:“Tớcảmthấycậucómộtsốphiềnmuộn,thànhrakhôngtựtin.”Nghevậytôidựngđứngngười,bạnấynhìnratâmsựcủamìnhrồi!Tôisợlàmmấtthờigiancủabạnấy,nêncũngkhôngnóichuyệnnhiều,cốlàmravẻbìnhtĩnh,leolêngiườngđingủtrưa.Tỉnhdậy,tôinhìnthấytrênbàncómộtmẩugiấy,làbạncùngphòngđểlạichotôi.Bạnấyviết:“Bạnyêudấu,tỉnhdậyhãyvuilênnhé!Quamộtnămchuyệntròqualạivàsốngcùngcậu,thậtlòngtớcảmthấyrấtvuivàtựhàovìcómộtngườibạntốt,tínhtìnhrộngrãi,tựtôn,nhạycảm,kiêncườngvàhòađồngnhưcậu,thậtratớđãxemcậunhưchịemgáicủamìnhtừrấtlâurồi!Cậuđãtừngleolênngọnnúirấtcaocủacuộcđời.Ngườixưanói,trờichỉgiúpngườinàobiếttựcứulấymình.‘Dụccùngthiênlýmục,cánhthướngnhấttằnglâu!’Bọnmìnhcùngcốgắngnhé!”Xemxongmẩugiấy,nhữngphiềnmuộndồnnénbấylâutronglòngtôiđềuđượctrútsạch.Bạnấynóiđúng,trướcđâytôitừngleolênngọnnúirấtcaocủacuộcđời.“Dụccùngthiênlýmục,cánhthướngnhấttằnglâu.”Cuộcđờisẽkhôngngừnglạichỉvìtôiđãleolênđượcmộtngọnnúinàođó.Trongbứctranhtươiđẹpcủacuộcđờimình,vẫnluôncónhữngngọnnúihùngvĩhơn,caohơnvàxahơn,đợitôichinhphục.Nếuvìđạtđượcmộtthànhtíchnhỏ,màdừngbướcchântiếnvềphíatrước,thìcuộcđờicủatôisẽchỉcónhữnghồiứcđángtiếc.Thànhcôngtrongquákhứkhôngthaythếđượcchohiệntại,vàcàngkhôngchiếurọiđượcchotương lai.Khihoànthànhmụctiêucủamộtgiaiđoạn,tôicầnphảixóasạchtấtcảnhữnggìmìnhđãđạtđược,cầnphảiphấnđấulạitừđầu.Mẹtôinói,sựđốnngộcủaconngườixảyratrongtíchtắc.Lúcđó,tôilạiđốnngộmộtlầnnữa.Cáicảmgiácthanhthản,thoảimáiđógiốnghệtnhưcảmgiácđốnngộhồitôiđứngởcổngtrườngnhìnhàngbiểungữchàomừngtânsinhviênvàongàyđầutiênnhậphọc.Trờichỉcứungườinàobiếttựcứulấymình,nếutôikhôngtựcứulấymìnhthìcònaicóthểcứuđượctôi?Sángsớmngàyhômsau,đúngsáugiờbamươiphútchuôngđồnghồbáothứckêuinhỏi,tôichoàngmởmắt,từtrêngiườngbậtxuốngđất,vộivàngđánhrăngrửamặtrồicầmchiếcđàibámđầybụixuốngdướitầng.Tôilắpchonóquảpinmớimua,sauđódòkênhVOA,vàthếlàtôilạiđượcnghenhữngâmthanhquenthuộc.Trênconđườngđitớitrường,bầutrờitoànlàmộtmàutốiđennhưmực,nhưngtronglòngtôirựcsáng,dườngnhưtôinhìnthấyánhsángdẫnlốitớitươnglai.Cuốicùngtôicũngtìmlạiđượcquyếttâm,nghịlực,canđảmvàkiênđịnhcủamình.Cảmgiácvữngtâmđãlâurồimớithấylạiấylàmtôicảmthấythậtdễchịu.Cuốicùngtôicũngchiếnthắngchínhmình,tựcứulấychínhmình.Giờnhìnlại,tôithấychuyệnnàyhơicómùikhócgióthanmưa–mộtngườiđượcchuyểntiếpcaohọc,cótưcáchgìmàoántráchnhữngđiềukhôngvừaýtrongcuộcsống?Nhưng,cónhiềukhi,tôicảmthấycuộcsốngnhànrỗicủamìnhgiốngnhưnữyêudướilòngbiển–bọnhọdịudàngxinhđẹp,nhưnglạimangđộctốchếtngười,cóthểlàmtêliệtnãobộcủatôi,làmnhụtýchícủatôi.Tuyviệcđượcchuyểntiếpcaohọcgiúptôiloạitrừđượcmốilotrongmộtkhoảngthờigianngắnsaukhitốtnghiệp,nhưngnókhôngthểđemlạichotôicảmgiácantoànvềlâudài.Từnhữngviệcđãtrảiqualầnnày,tôihọcđượcmộtđạolýlớnnhấtlàkhôngtínhtoánthiệthơn,tứclàconngườikhôngnênvìthấtbạimànảnchíbuôngxuôi,càngkhôngnênvìthànhcôngmàđắcýquênhình.Thuởnhỏ,tôiđãtừngvấpphảinhữngđạolýnhưthếnàyvôsốlần,giờtôicũnglĩnhngộđượcýnghĩasâuxacủachúngquanhữngtrảinghiệmthựctếcủamình.“Tiêudiệt”kỳthiTiếngAnhchuyênngànhcấp8vàcảmnghĩtốtnghiệpKhithậtsựtìmlạiđượccảmgiácphấnđấu,tôichỉcòncáchthờigiandiễnrakỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp8hơnmộttháng.TôimangtấtcảsốtàiliệuôntậptiếngAnhchuyênngành

cấp8màmìnhđãmuatừtrướcraxem,vạchmộtkếhoạchôntậptườngtận.Nhìnvàobảnkếhoạch,baonhiêusứcmạnhtrongconngườitôilạitrỗidậymạnhmẽ.PhươngphápôntậpchokỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp8cũngtươngtựnhưphươngphápôntậpcáckỳthikháctôitừngthamgiatrướcđó.Bướcđầutiên,tôiphântíchđềthitiếngAnhchuyênngànhcấp8,làmrõcấutrúcđềthivàphạmvikiểmtra.Bướcthứhai,tôilàmthửmộtđềthitiếngAnhchuyênngànhcấp8cũđểđánhgiáxemkhảnănghiệngiờcủamìnhnhưthếnào,xemmìnhbịmấtnhiềuđiểmởphầnnào,vàcầnôntậpbổsungphầnnào.Trọngtâmcủaphầncầnôntậpbổsunglàphảitậptrungôntậpnộidungcốtlõi.Cònnhữngphầnkhácthìcóthểduytrìtrìnhđộquaviệcgiảiđềthi.Lúcđókếhoạchôn tậpcủa tôi là:Phầnnghe–vẫnkiên trìngheđàiVOAvàBBCđể luyệnExtensiveListeningvàExtensiveReading,vàtiếptụcluyệnIntensiveListening theogiáo trìnhNhậpmônnghetiếngAnh.Phầnđọc,tôitiếptụckiêntrìđọctạpchíTheEconomist(Nhàkinhtếhọc).Ngoàira,tôicònlàmcácbàiđọchiểutrongtàiliệuôntậptiếngAnhchuyênngànhcấp8củaNhàxuấtbảnGiảngdạyNgoạingữThượngHải.Phầnkiếnthứcnhânvăn–chỉcómộtchữlàhọcthuộc.Phầnsửasai–luyệntậptheonhữngcuốnsáchviếtriêngvềphầnsửasaitrongtủsáchLoạtsóngxungkích.Phầndịch–vẫnôntậptheophươngphápôntậpdịchthuậttrướcđây,luyệndịchsongngữAnhHándựavàocuốnEnglishDigest(TríchdịchAnhvăn).Bêncạnhđó,tôivẫndànhthờigianlàmphụđềphim.Vềphầnviết– lúcđótôikhôngchămchỉluyệntập,mãiđếnkhisátnútkỳthi,tôimớihoànthànhmấybàiviết.Còntấtcảsốthờigianítỏicònlại,tôiđềudùngvàoviệchọctừvựngtiếngAnhchuyênngànhcấp8.Vìtôibắtđầuôntậplúcchỉcáchkỳthimộttháng,nênthờigianrấteohẹp,nhiệmvụôntậpmỗingàyrấtnặngnề,thờigianbiểukínmít,từsáugiờsángđếnmộtgiờđêm,lúcnàotôicũngởtrongtrạngtháichiếnđấucăngthẳng,khôngcónghỉngơigiảilao.Hàngngày,tôivừahọctậpvừalolắng,sốtruột,nhìnthờigianngàymộtítđimàtôivẫncònbaonhiêunhiệmvụchưahoànthành.Mẹbảotôi:“Contuyệtđốikhôngđượcgậtgùđắcývìcònnhiềuthờigianôntập,càngkhôngđượctựkhinhkhivìcònítthờigian,conphảihọcdầndầntừngchútmột,nhấtthiếtkhôngđượcnảnchíngãlòng.”Lúcđó,trườngtôivắngvẻ,rộngrãivìcácbạnthixongcaohọcđềuvềnhàăntếthếtrồi.Trườngbướcvàokỳnghỉ,chỉcósinhviênchuyênngànhtiếngAnhphântánrảirácởcácphòngtựhọckhácnhau,chịukhóhọctập.TôivàCáBéoƯớpMuốinghelạibàihátCáướpmuối,dùngcâu“Bạnthậtsựkhôngbiếtbạncósứcmạnhlớnnhưthếnàođâu”cổvũnhau.Saubamươingàyôntậpvấtvả,cuốicùngcũngđếnngày“khổtậncamlai”.TuysaunàyđiểmthitiếngAnhchuyênngànhcấp8củatôiởdướimứchạng“Ưu”mộtđiểm,chodùcómộtchútnuốitiếc,nhưngtựđáylòng,tôivẫncảmthấyhàilòngvìhọckỳIInămthứtưđạihọctôiđãchiếnthắngđượcchínhmình.SaukỳthitiếngAnhchuyênngànhcấp8,tôichuyểnsanghoànthiệnkhóaluậntốtnghiệpvàchuẩnbịtrảlờiphảnbiện,khôngkịpnghỉngơi.Nhưngvìsắpsửatốtnghiệp,tôiluônởtrongtâmtrạngbuồnbãvàkhôngnỡrờixamáitrường,cũngvìthếkhôngthậtchútâmvàokhóaluận.Ngàyratrường,nhìncảnhtượngnhânviênlàmviệcởtòanhàchínhđangchếtácbiểungữchàođóntânsinhviênkhóa2007,tôibỗngbịkéovềbốnnămtrướckhitôivừamớichânướtchânráobướcvàotrường.Lúcđó,tôicảmthấyhoangmangđơnđộcvàbấtlực,tôikhôngbiếtmìnhphảilàmsaomớicóthểvượtquabốnnămcựckhổdàiđằngđẵngnày.Vềsau,sựxuấthiệncủacôgiáoTrịnhđãlàmtôithayđổihoàntoàn,côdạytôihiểuđượcgiátrịcủaphấnđấuvàýnghĩacủaviệchọc.CònsựxuấthiệncủaCáBéoƯớpMuốilạikhiếntôikhôngcòncôđơn,khôngcònlưỡnglựtrênconđượcphấnđấunữa.Mỗimộtthànhcôngcũngnhưmỗimộtthấtbại–dùlớn,dùnhỏmàtôitừngtrảiqua,vôhìnhgiúptôikhônlớnvàtrưởngthành.Mỗimộtngàytrongbốnnămquadườngnhưđanghiểnhiệnởngaytrướcmắttôi.Khiquayđầunhìnlạisântrườngnày,tôicảmthấynólànơiđẹpnhất,cótòanhàđẹpnhất,hồnướcđẹpnhấtvànhữngkhuônmặtcườiđẹpnhấtthếgian.Lúcđầu,tôichỉmongsớmđikhỏinơinày,đicàngxacàngtốt,nhưngđếnkhithựcsựphảirờixanó,tronglòngtôilạicónghìnvạnlầnkhôngnỡ.Cuốicùngtôicũnghiểu,thìrahoàncảnhkhôngquyếtđịnhsốphậnconngười,mànóchỉcóảnhhưởngtíchcựchaytiêucựctớitamàthôi.Nếutráitimcủabạnđủkiênđịnh,vàmạnhmẽ,thìbạnhoàntoàncóthểtácđộngngượctrởlạihoàncảnh,chứkhôngphảibịhoàncảnhnuốtchửng.Thờiđiểmmớitớiđây,ởsâutậnđáylòngmình,tôiluôncảmthấytựti,vìnhữngngườibạnthântừthuởấuthơcủatôiđềubướcrathếgiớirộnglớnbênngoài,cònmìnhtôivẫnởlại

mảnhđấtnày.Nhưng,saubốnnăm,tôikhôngcòncảmthấytựtinữa,cũngkhôngcòncúigằmmặtvìnhữnggìmìnhtừngtrảiquatrướcđâynữa,ngượclại,tôicảmthấyhãnhdiệnvềngôitrườngcủamình,cảmthấytựhàovìmìnhlàmộtthànhviêntrongđó.Tôikhôngsợthấtbại,cũngkhôngsợbịténgãnữa,vìtôihiểu,sẽluôncócơhộinằmtrongkhókhăn,trởngại,dùbịténgã,tôicũngsẽđứngdậymộtlầnnữa,tiếptụctiếnvềphíatrước.Tuổitrẻkhôngsợthấtbại.Chỉcầncontimvẫnđập,thìtấtcảvẫncòncóhyvọng.Bốnnămđạihọcđãlàmtôithayđổihoàntoàn–tôikhônghềnóiquá.Lầnđầutiêntôihiểuđượcýnghĩacủaviệchọc,ýnghĩacủaphấnđấu;hiểuđượclàmthếnàomìnhmớicóthểlàmchocuộcđờitrởnênvuivẻ,hưngphấn;hiểuđượclàmthếnàomìnhmớicóthểkhôngoántráchkhônghốihận;hiểuđượcthờigianđầuvàođạihọcsởdĩmìnhcảmthấyhoangmanglàvìkhôngcómụctiêu,khôngcókếhoạch;hiểuđượcchỉcónăngtìmtòi,năngthựchànhmớicóthểtìmđượchướngđiphùhợpvớimình.Bốnnămtrởlạiđây,mỗikhigặpviệcđộtxuất,tôikhôngcònnổigiậnđùngđùngnhưtrướcnữa,cũngkhôngnướcmắtngắndàihỏimẹtìmcáchgiảiquyết,màtrướchết,tôisẽtrấntĩnh,tựnóivớibảnthânmìnhrằng:Đừngrối,cốgắngnhìnrõxemnútthắtcủavấnđềnằmởđâu,sauđóphântáchvấnđềlớnthànhnhữngvấnđềnhỏ,giảiquyếttừngcáimột.Trongbốnnămđạihọc,tôibiếtlậpkếhoạchvàthựchiệnkếhoạch,biếtlàmviệccóđầucóđuôi,biếtchịutráchnhiệmvớicuộcđờicủamình,vàbiếtgiữlờihứavớibảnthânmìnhcũngnhưgiữlờihứavớingườikhác.Nhìnlạibốnnămđạihọc,tôicóbaocảmxúcđanxenlẫnlộn.Nhữngnămthángsinhviênđểlạitrongtôimộthồiứckhóquên,trongnhữngbướcchânindấutrênchặngđườngphấnđấuđócócảmồhôi,nướcmắtvànhữngnụcườixuấtpháttừđáylòng.Nếunhưcóbạnhỏitôi:Emphảilàmthếnàomớicóthểkhiếnbốnnămđạihọctrôiquamộtcáchýnghĩa?Tôinghĩ,chắcchắnmìnhsẽtrảlờibạnđórằng:Bốnnămnghecóvẻkhádài,nhưngthờigiankhôngchờđợiaicả,dùbạncómuốnhaykhông,thìcontàuthờigiancũngvẫnlặnglẽchạyvềphíatrướcmàchẳngđợibướcchâncủabạn,càngchẳngbậntâmđếntâmtrạngcủabạn.Dùbạnđãchuẩnbịtốthaychưa,thìthờigianbốnnămcũngsẽnóitạmbiệtvớibạnchỉtrongchớpmắt.Chonên,nhữngngườihiểurõướcmơcủamình,hãymaumauđitìmconđườngthựchiệnướcmơ;cònnhữngngườikhônghiểurõướcmơcủamình,hãyđọcnhiềusáchvởhơn,suyngẫmnhiềuhơn,thựchànhnhiềuhơn,đểsớmtìmraướcmơthuộcvềmình.Bạnmuốnlàmviệcgìthìhãycanđảmlàmviệcđó,nếucóướcmơ,bạnhãycanđảmgiữlấynó,dùlúcđầutẻnhạtcũngkhôngsao,hãygiữướcmơchothậtchặt.Trongbốnnămđạihọc,cólúctôitừngnghiêmtúc,cólúctôitừnghồđồlàmnhiềuviệc“điênrồ”.Giờnhìnlại,tôithấymìnhhọcđượcrấtnhiềutừnhữngkinhnghiệmthànhcông,vàcòncónhiềuthuhoạchhơntừchínhnhữngbàihọcthấtbại.Chonên,đốivớibốnnămđómànói,tôithậtsựkhôngoántrách,cũngkhôngnuốitiếcđiềugì.Nhưng,giốngnhưcâunóingườibạncùngphòngtrongkýtúcxánhắcnhởtôi:“Dụccùngthiênlýmục,cánhthướngnhấttằnglâu.”Muốnđạtđượctiếnbộlớnhơntrongcuộcsốngsaunày,tôiphảixóasạchtấtcảnhữnggìmìnhđạtđượctrướcđây–bấtluậntôiđạtđượcthànhtíchnhưthếnàotrongthờiđạihọc,thìkểtừngàyđầutiêntốtnghiệp,sẽphảicốgắnglạitừđầu.Tươnglaicònchưabiếtthếnào,vềcuộcsốngcaohọc,chứngchỉngoạingữduhọc,vềxinhọcbổng,vềlựachọn,vềkiêntrì…còncóbaonhiêuviệctôicầnlàm.Mộtvòngphấnđấumớisắpbắtđầu.GHICHÚNHỎVề“xemphimtruyện,họctiếngAnh”Cóngườichorằng,chúngtathậtsựcóthểnângcaokỹnăngnghe,nóitiếngAnhcủamìnhbằngcáchxemnhiềuphimtruyệnÂuMỹvàphimtruyềnhìnhMỹ,nhưngcũngcóngườichorằng,đếncuốicùngphươngphápđócũngchỉ làcáicớnhằmthỏamãnướcmuốnxemphimchosướngmắtmà thôi.Nhưđoạn trên tôi từngnói, có thể coi việc xemphim truyệnvàphimtruyềnhìnhMỹlàmộtphươngpháphọctiếngAnh,cóđiềutínhhiệuquảcủaphươngphápnàycòntùythuộcvàotừngngười.Nếubạntìmphươngphápđúng,điconđườngđúngvàkiêntrìtrongmộtthờigiandài,thìđươngnhiêncóthểcoiđâylàmộtphươngpháphọctậphiệuquả:Trongphimvừacótìnhtiếtsinhđộng,vừacóngônngữbảnđịa,nghiễmnhiênnhữngcuộcđốithoạigiữacácnhânvậtcũngcóthểcoinhưbàiluyệnngheTOEFL.Nếunghiêmtúc,bạncòncóthểnắmđượcmộtsốbốicảnhtrithứcvănhóaphươngTâyvàtừngữđịaphương,hàcớgì

khôngvừaxemphimvừahọctiếngAnh?Songmấuchốtcủacâuhỏirốtcuộcphươngphápnàycóhiệuquảhaykhôngnằmởbachữ“họctiếngAnh”,chứkhôngphảilà“xemphimtruyện”.Khôngítngườixemphimrồibịcuốnvàonhữngtìnhtiếttrongphim,“xaođộng”theodiễnbiếnnộidungcâuchuyện,cuốicùnglàthưởngthứcphimchứchẳnghọcđượccâutiếngAnhnàorahồn.VậylàmsaomớicóthểvậndụngphươngphápnàyvàohọctiếngAnhmộtcáchhiệuquả?Nếubạnmuốndùngphươngphápnàyđểluyệnnghe,thìmấuchốtnằmở“nghe”.Đầutiên,bạntìmmộtbộphimmàmìnhthích,sauđólênmạngdownloadbảnphụđềtiếngAnhvàphụđềtiếngTrungcủabộphimđó.Việcdownloadphụđềchínhxácrấtquantrọng,vìnógiốngnhưbạncầmnguyênvănbàinghetrongtaykhiluyệnnghevậy.Saukhihoàntấtcôngtácchuẩnbị,bạncóthểbậtphầnphụđề,xemhếtbộphimmộtlượt.Đếnkhihiểuđượcnộidungbộphimrồi,bạnhãyxemlạibộphimtừđầuđếncuối,nhưnglầnnày,bạnphảitắtphầnphụđềtiếngAnhvàtiếngTrungđi,chămchúnghetừngcâu.Nghemộtlầnkhônghiểuthìnghelạilầnnữa,nếuthậtsựvẫnkhônghiểu,lúcnàybạnmớimởphầnphụđềtiếngAnhraxemrốtcuộcngườitanóicâuđócóýnghĩagì.QuátrìnhluyệntậpnàycũngnhưphươngphápluyệnIntensiveListeningtronggiáotrìnhNhậpmônnghetiếngAnhmàtôiđãnóiđếnởtrên.Nếubạnmuốndùngphươngphápxemphimđểluyệnnói,thìvừaphảixemphimvừaphảiđốichiếuphụđềtiếngAnh,mỗikhigặpmộtcâumàmìnhkhônghiểucáchdiễnđạtcủangườita,bạncầnkhẩntrươngtracứuýnghĩacụthểcủanó,sauđóghivàosổtay.Năngtíchlũy,ghinhớvàthửvậndụngtrongquátrìnhmìnhnóikhẩungữ.Ngoàira,còncómộtphươngphápluyệnnóikháclàtrựctiếpmởphầnphụđềtiếngTrungraxemmìnhcóthểdùngtiếngAnhdiễnđạtýnghĩachínhxác,hợplýcủamỗicâuphụđềtiếngTrunghaykhông.Vídụ,xemmộtcâuphụđềtiếngTrungnói“Rachel,anhyêuem,suốtđờinàyanhsẽkhônglấyaingoàiem”,bạnphảithửsuynghĩ,nếubảobạndiễnđạtýnghĩacủacâu“khônglấyaingoàiem”bằngtiếngAnh,thìbạnsẽnóinhưthếnào?BạnhãythửnóicâunàybằngtiếngAnhmộtlần,sauđóxemlạinhânvậttrongphimnóinhưthếnào.Lâudần,bạncóthểtíchlũyđượcrấtnhiềucáchdiễnđạtcủangườibảnđịa.VậyphảixemphimnàomớiphùhợpvớiviệchọctiếngAnh?Trướctiên,bạncầnphảixácđịnhxemkỹnăngtiếngAnhhiệngiờcủamìnhđangởmứcnào.NếubạnchorằngkỹnăngtiếngAnhcủamìnhthuộctrìnhđộsơcấp,bướcđầuhọcnghevàsốlượngtừvựngvẫncònítỏi,thìbạncóthểbắtđầuxemnhữngbộphimcơbảnnhưmộtsốphimhoạthìnhrấtphổbiếncủaMỹ.NếubạnchorằngkỹnăngtiếngAnhcủamìnhthuộctrìnhđộtrungcấp,nghekháổnvàcómộtlượngtừvựngnhấtđịnh,thìbạncóthểtínhđếnviệcxemmộtsốbộphimnóivềcuộcsốnghàngngàyphalẫnyếutốhàihướcnhẹnhàng,đặcbiệtbạncóthểlựachọnmộtsốbộphimmàcácnhânvậttrongđónhấnmạnhphátâmtheođúngquychuẩn,chứkhôngtheosựsắpđặtcủavaidiễn.NếubạnchorằngkỹnăngtiếngAnhcủamìnhthuộctrìnhđộcaocấp,bạnmuốntíchlũythêmmộtsốtừngữđịaphươnghoặchọcthêmmộtsốtrithứccóliênquanđếnvănhóaphươngTây, thìbạncóthểmạnhdạnlựachọnmộtsốbộphimtruyệnvàphimtruyềnhìnhMỹmangtínhchấtchuyênngành.ĐiểmquantrọnglànếubạnthậtsựmuốnhọctiếngAnhbằngcáchxemphimtruyện,màchỉxemmỗiphimmộtlầnthìchắcchắnkhôngđủ,vìđiềuđóchẳngkhácnàobạnchỉnghemỗitàiliệumộtlần,sẽchẳngcótácdụng.Bạnnhấtđịnhphảinhẫnnại,nghiêncứunghiềnngẫmbộphimthìmớicóthểđạtđượcmụcđíchhọctập.Nóicáchkhác,bấtcứphươngphápnào,tàiliệunàocũngđềucóthểmanglạihiệuquảtrongviệchọctậptiếngAnh,nângcaokỹnăngtiếngAnh,quantrọnglàbạnvậndụngnónhưthếnàovàbạncóthểkiêntrìđitheonósuốtmộtthờigiandàihaykhông.

Chương5.Nhậtkývượttrùngdươngcủatôi Cuộcsốngcaohọcởtrongnước(TừthángChínnăm2007đếnthángMườihainăm2008)Chỉcầncónộitâmđủmạnhmẽ,quyếttâmđủkiênđịnh,hànhđộngđủquyếtđoán,kiêntrìđủlâubềnvànắmchắctừngcơhộiđếnvớimình,thìaicũngđềucócơhộitrởthànhkẻmạnh,trởthànhngườithànhcông.Haycũngchínhlànói:Tráitimrộnglớnbaonhiêuthìvõđàirộnglớnbấynhiêu.Bạnvừaphảidámnghĩ,vừaphảidámlàm,saukhixácđịnhđượcmụctiêutronglòng,hãysảichântiếnbướcvềphíatrước,làmmộtđấusĩdũngcảmtheođúngnghĩa.GhichépvềchiếnthắngviênmãntrongkỳthitoeflTuầnđầutiênhọccaohọc,ngàynàotôicũngởtrongtrạngtháivuimừng,phấnkhởi,vìcuốicùngtôicũngthựchiệnđượcướcmơtớinơikháchọcmàmìnhômấpbấylâu.Vàobuổilễkhaigiảng,tôichúýlắngnghetừnglời lãnhđạonhàtrườngnói,đồngthờitiếpthusâusắcnhữnglờicăndặncủahọdànhchohọcviênkhóamới.Tôinghĩ,quabốnnămđạihọc,tôiđãthayđổiđượcsốphậncủamình,vậythìbâygiờ,tôiphảisửdụngthậttốtquãngthờigianbanămhọccaohọc–đểmộtlầnnữasớmđạtđượcướcmơđiduhọc.ChuyênngànhcaohọccủatôilàlýluậnvàthựctiễnphiêndịchAnhHán,trướckhivàohọc,tôinghiêncứulịchhọccủahọcviên,xemnhữnghômnàophảilênlớp,nhữnghômnàokhôngphảilênlớp,rồitừđólậpchomìnhmộtthờigianbiểutựhọc.Lúcbấygiờ,tôivẫnchưanghĩramìnhsẽhọcchuyênngànhnàokhiđiduhọc,nênmớitạmchọnmộthaichuyênngànhcókhảnăngtheohọcdựavàosởthíchcủamìnhlàdulịchvàtruyềnthông.Cũngvìvậymàtôitừngnghĩtớichuyệnhọcchuyênngànhhai,nhưngvềsaukhôngthựchiện.Mởmàn,mẹmuachotôimộtchiếcmáytínhxáchtaylàmphầnthưởng,chúcmừngtôiđỗcaohọc.Buổitốiđầutiênvàoởkýtúcxá,tôidànhthờigianvạch“kếhoạchvượttrùngdương”.Vìngàytrước,tôitừnggặpthấtbạithảmhạitrongcuộcchiếnGRE,nênlầnnàytôiquyếtđịnhthiTOEFL(TOEFLiBT)trước,rồimớithilạiGRE,vìdùsaothiTOEFLcũngdễhơnthiGREmộtchút,tôicóthểdầndầnnângđộkhó.Saukhixácđịnhthứtựthamgiacáckỳthiquantrọng,tôiđăngkýthiGREtrênmáyvàođầuthángBavàthiGREtrêngiấyvàothángSáunămsau.DosốlượngngườiđăngkýdựthiTOEFLrấtđông,nênlúcđầutôikhôngđăngkýđược,nhưngđểkhônglàmchậmtiếnđộôntập,tôiquyếtđịnhôntậptrước,đợimộtthángsauđăngkýlại.TôilậptàikhoảnmớitrêndiễnđànJituovàdiễnđànTaisha,mởmộtvàimụctinhhoacó liênquanđếnkỳthiTOEFL,nhặtranộidungquantrọngtrongđórồiđọcthậtkỹ.Đọcđiđọclại,tôicảmthấynhữngđiềumọingườinóihơitrừutượng,bởivậytôiquyếtđịnhmuamấycuốnsáchthamkhảovềxemtrước,trướctiêncũngphảixemđềthiTOEFLdàingắnthếnàođã.Lầnđầumuatàiliệuôntậpởtrênmạng,tôiđặtmuabacuốnsách:MộtcuốnlàTheOfficialGuidetotheTOEFLiBT(HướngdẫnchínhthứcchokỳthiTOEFLiBT,gọitắtlà“OG”),cònhaicuốnkháclàMôphỏngvàgiảithíchcặnkẽtoànbộđềthiTOEFLiBT(gọitắt là“Barron”)vàChiếnlượcchuẩnbịchokỳthiTOEFLiBTvàmôphỏngđềthi(gọitắtlà“Delta”).Saukhiđặtmuaxong,tôinónglòngchờđợithờikhắcnhậnsáchthamkhảo,chờđợimìnhxămxắnbướctrênconđườngphấnđấuhoàntoànmới,chờđợitráitimmìnhsớmlắnglại,vàchờđợitấtcảmauchóngđivàoquỹđạocủanó.Lúcđó,tôivừaphảihọccaohọc,vừaphảiônthiTOEFL,vừaphảitìmkiếmviệclàmđểtíchlũykinhnghiệmlàmviệccủamình,nhưngtrướcsautôikhônghềcảmthấyvấtvảvàmệtmỏi,khônghềoántráchmìnhphảilàmquánhiềuviệchayáplựcquálớn,màtôichỉcảmthấytấtcảđềurấttốtđẹp,cuộcsốngrấtcótriểnvọng.Tronglòngtôihiểurõ,tôikhôngđượcquáthươngxótbảnthân,cũngkhôngđượcquánuôngchiềubảnthân,nhấtlàtrênchặngđườngphấnđấunày,tôikhôngđượcquámềmlòngvớichínhmình,tôicóthểchịukhổ,vàphảidũngcảmchịukhổ.TôinhớlúcđótôirấtthíchbộphimErinBrockovichcủaJuliaRobert,thíchtínhcáchcủanhânvậtnữchính,thíchphongcáchđượcăncảngãvềkhôngvàcáchđốinhânxửthếđúngmựccủacôấy.Cómộtcâunóirấthayrằng:Thànhcôngchỉcáchbạnmộtcánhcửa,dámđẩycửabướcvào,bạnsẽcóthêmmộtcơhội.Giốngnhưnhânvậtnữchínhtrongbộphimlàmviệcgìcũngkhôngchịubuôngxuôi,khôngchịuthỏahiệp,khôngđểchobấtkỳmộtcơhộinàovuột

khỏimình,cốcắnrăngchịuđựngđếncùng.Bộphimcótácdụngkhíchlệtôitrongmộtthờigiandài,tôiluônnghĩ,chodùconđườngduhọcnàykhókhănđếnmấy,tôicũngvẫnphảikiêntrìđếncùng,nếukhôngcảđờinàytôisẽsốngtronghốihận.Tôinhấtđịnhphảivượtquatừngkhókhănmột,kiênquyếtkhônglàmkẻđàongũ!Dấutíchphấnđấu–Lờinóiphấnđấu[ThángChínnăm2007]Tuầnthứhaihọccaohọc,cuộcsốngcủatôidầnđivàoquỹđạo.Sáugiờbamươiphútsáng,tôithứcdậy,ngheVOAtrênđườngđitớitrườnggiốngnhưhồitrước,mộtlầnnữatôilạiômkhưkhưchiếcđài“cụcgạch”vôcùngthânthiếtđãlàmbạncùngtôisuốtbốnnămđạihọc.Đúngtámgiờtòanhàtựhọcmởcửa,tôirảobướcđivàochiếmchỗngồi,bắtđầumộtngàytựhọc.Lúcđó,trongbảyngàytrongtuần,tôithíchnhấtnhữnghômcảngàykhôngphảilênlớphọchoặclàthứbảy,chủnhật,vìvàonhữngngàyđó,tôikhôngbịảnhhưởngbởibấtkỳđiềugì,thahồtựhọc!MụctiêumangtínhgiaiđoạncủatôilúcđólàTOEFL,phươngphápônthiTOEFLcũngtươngtựnhưphươngphápôntậpcáckỳthikhácmàtôitừngthamgiatrướcđây.Bướcđầutiênlà“xóamùchữ”:Tìmhiểucấutrúcđềthivàphạmvikiểmtra.Vìthế,vàongàyđầutiêntựhọc,tôichỉmangcuốnOGđếntrường,tìmhiểunghiêmtúctoànbộcấutrúcđềthiTOEFL,xemđềthiđượccấuthànhtừnhữngphầnnào,mỗiphầncóbaonhiêucâuhỏiứngvớibaonhiêuđiểm,vàphânbổthờigianlàmbàinhưthếnào.Sauđóđếnbướcthứhailàthửgiảimộtđềthinhằmđánhgiátrìnhđộhiệngiờcủamình.TrongOGcóthêmmộtsốcâuhỏitrắcnghiệmrấtthựctế,tôiđánhgiátrìnhđộhiệngiờcủamìnhquanhữngcâuhỏiđó.OGviếtkháđơngiản,lúcđótôichỉ làmsáubàitrắcnghiệm,vậymàcũngsaitớimườihaicâu.Thậtđaukhổ!Saukhinhậnthứcđược tínhnghiêm trọngcủavấnđề, tôikhôngdámhờihợt,bắt tayngayvàoviệc lậpphươngánôntậpcẩnthận,nghiêmtúc.LúcmớiônthiTOEFL,tôihơi“chủquankhinhđịch”.VìtôiluônchorằngthiTOEFLđơngiảnhơnthiGRE,nênkhôngcầnphảiônngàyônđêmgiốngnhưhồiônthiGRE,nhưngthựcratừkhikỳ thiTOEFLcảibiến thànhkỳ thiTOEFL(iBT) thếhệmới,nhữngyêucầuvềkỹnăngnghe,nói,đọc,viếtđềucaohơntrước,chảthếmàtrênmạngcóngườioánhận“iBT,thậtBT”(haichữcáiB,TtrongtiếngAnhphátâmgầngiốngtừ“biếnthái”trongtiếngTrung).TôinhớlầnđầutiênlàmbàithinóiTOEFLtheođúngthờigianquyđịnh,tôicứngmồmđờlưỡi,chỉbiếtấpaấpúng,bốnmươilămphúttrôiquanhanhchóng,sắphếtthờigianđếnnơimàtôivẫnkhôngnóiđượcgì.Tôichịusựđảkíchnặngnềsaulầnthithửđó,tôitựvéovàocánhtaycủamình,nói:“MicònchorằngthiTOEFLđơngiản?Dámchủquankhinhđịch?Hoanhoanhỉhỉ.Cũngmaybâygiờchỉlàluyệntập,chứchưaphảilàthichínhthức.Mihãymaumautỉnhngộđi,khôngphảihàngngàymimơmộngviểnvôngthìkỹnăngnóisẽtốtlên,cũngkhôngphảihàngngàymicứtựdốimìnhlừangườithìcóthểlàmbàithiđọcmộtcáchngonnghẻ!Michỉcómộtcáchduynhấtlàluyệntập!Luyệntập!Vàluyệntậpmàthôi!”Conngườitôi làvậy,khôngthiếuchítiếnthủvàtínhhiếuthắng,màchỉthiếucáitâmbìnhthườngmỗikhiđốidiệnvớisựviệc.Tôiluônmongmuốnbảnthânmìnhcóthểlàmviệctốthơnmộtchút,mộtchútnữa,nêntôikhôngchophépbảnthânmắcsai lầmdù lànhỏnhất,nhưngđếnkhithậtsựxácđịnhđượcmụctiêu,vìmuốnthựchiệntốtmụctiêuđềranêntôicảmthấyáplựclớn,vìmuốntiếnlênnêntôicảmthấysợhãivàthụtlùi.Nóimộtcáchđơngiảnlàtôirấtsợxảyrachuyện“runtheomụcđích”mộtlầnnữagiốngnhưtrướcđây.CáBéoƯớpMuốiluônkhuyêntôi:“Thảlỏngđi,cậukhôngphảilàthầnthánh.”Nếuthậtsựcóthểlàmmọiviệcmộtcáchthuậnlợithìkhôngthểgọilàcảmgiácthànhtựu.Cảmgiácthànhtựulàcảmnhậnxuấthiệntronglòngchúngtasaukhitrảiquamuônvànkhókhăn,khắcphụcmuônvànkhókhăn,cuốicùngđạtđượcthànhcông.Hơnnữa,hiếmcókhókhănhaytrởngạinàothậtsựlàđòntrímạng.Chỉcầntiếptụckiêntrì,khôngbuôngxuôi,nhấtđịnhsẽcómộtngàytìmrahướnggiảiquyết.TuykỳthiTOEFLcóýnghĩarấtquantrọngđốivớiviệcxinđiduhọc,nhưngtôiphảigiữtâmtrạngbìnhổn.Tâmtrạngbìnhổntứclàquângiặcđếnthìtướnggiỏirađánhdẹp,nướcdângtràothìđắpđấtngănlại,khôngđượcnónglòngnhưlửađốtchỉvìmộtchútcảntrở.Chẳngphảimìnhkhôngbiếtnóiư?Hãynóinhiềuvào!CáBéoƯớpMuốinóirấthay:“Làmviệccầnlàm,đừngnghĩquánhiều!”Saukhitrảiquasựđảkíchvềphươngdiệnnói,tôibìnhtâmlại,nghiên

cứucấutrúcđềthiTOEFL,sauđóđiềuchỉnhkếhoạchhọctậpcủamình.Ngàyđầutiênthựchiệnkếhoạchhọctậpmới,mớihơnsáugiờsáng,tôiđãxuấtpháttừkýtúcxátớitrường,trênđườngđitôiluônlẩmnhẩmluyệnnói.ĐềluyệnnóiđềulànhữngđềthinóikinhđiểncủakỳthiTOEFL,vídụnhưnơitôithíchnhất,ngườitôiyêuquýnhất,ngàylễtôithíchnhất,việctôikhóquênnhất,…Tôingỡngàngnhậnra,khitôimởmiệng,dũngcảmnói,thìnóthựcsựkhôngkhónhưtôitưởng.Ngàyhômđó,tôicònnghekỹđápánthamkhảophầnthinóitrongcuốnOG,từtàiliệuđó,tôitìmrađặcđiểmchungcủacácđápánđạtđiểmtốiđatrongphầnthinóiTOEFL:Điềukiệntiênquyếtlàphátâmchuẩn,chỉcầntrảlờimộtcáchhệthống,nóirõràng,mạchlạc,khôngngắcngứ,ậmừ,thìdùchưanóixongmàđãhếtgiờ,cũngvẫncóthểđạtđiểmtốiđa,vìthậtra,ngườichấmđiểmchỉmuốnbiếtngườitrảlờicókỹnăngdiễnđạtkhẩungữhaykhôngmàthôi.Mấytuầntiếptheo,hômnàotôicũngdànhramộttiếngđồnghồkiêntrìluyệnnói,buổisángnghebàinói,vàghichépcẩnthậnbàinghe.Thờigiancònlại,tôitiếnhànhtổngkếtvềbàinóisố1vàbàinóisố2,hàngngàytôiôntậptheokhuônmẫucủamìnhvàkhôngngừngtổngkếttrongkhoảnghaitháng.Lúcđó,nơitôithíchnhấtlàphòngtựhọc,đóithìxuốngcanteen,mệtthìnhoàingườiraghế,nghỉgiảilao,phiềnthìxáchbìnhnước,đeoMP3,tuồnrasântậpvừađibộvừanghelạibàinói.Lúcđi,lúcngồi,tôiđềuluyệnnói:Khilênlớphọc,mắttôiluônởtrongtrạngtháivôhồn,vìthậtratôiđangâmthầmluyệnnói;khinhàtrườngmởđạihộithểdụcthểthao,yêucầungàynàochúngtôicũngphảitớisântậpxếphànghìnhvuông,tôicũngvừaxếphàngvừaluyệnnói.TôicứmảimiếtôntậpphầnnóinhưthếrồichẳngbiếtTếtTrungthuđếntựbaogiờ.MônnóicủalớpluyệnthiTOEFLởTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớigiúpíchđượcchotôirấtnhiều,nhờhọctậpmộtcáchhệthốngtheobàigiảngcủathầygiáo,tôikhôngnhữngchéphếtmộttậpsổtay,màcòncóthểluyệntậpcùngvớitiếnđộgiảngdạycủathầy.TrướcTếtTrungthu,tôiđãnghehếttoànbộmônnói.Đểtựthưởngchomình,tôivàomộtcửahàngnhỏtrongtrường,muamộtchiếcbánhtrungthutrịgiánămđồng.Mộtmìnhtôivừaănbánhtrungthuvừađitảnbộtrongsântrường.Nhiệtđộkhôngkhíbuổitốivừaphải,dễchịu,tôilữngthữngbướcđitronglốinhỏdướiánhđènvàngvọt,nghĩmìnhđangkhắcphụctừngkhókhănnhỏ,khôngngừngphấnđấuvìướcmơ,tôicảmthấytronglòngrấthưngphấn,vàhạnhphúc.Thờigianđócómộtbộphimđãkhíchlệtôirấtnhiều,bộphimcótênlàHomelesstoHarvard(TừvôgiacưđếnHarvard).Thuởnhỏ,Liz,nhânvậtnữchínhtrongphimcómộtsốphậnbithương,dườngnhưtấtcảnhữngnỗibấthạnhđềurơivàongườicô:Bàmẹnghiệnrượunặng,mắcbệnhtâmthầnphânliệt,cònôngbốđiênđiênkhùngkhùngcũngsốngởtrạitậptrung,cảhaiđềubịAIDS.Vềsaubàmẹchết,ôngbốgầnnhưbỏmặccô,nămmườilămtuổicôtrởthànhmộtđứatrẻvôgiacư.Thếnhưng,côchưatừngoánhậnhọ,ngượclạitronglòngcôvẫntrànđầyyêuthươngvàhyvọng.Từnhỏ,côđãhiểurõmìnhcầnphải làmgì.Tuyvẫnluônsốngtronghoàncảnhtồitệ,nhưngcôbiếtmìnhphảicốgắngthoátkhỏihoàncảnhđóđểđiđếnnơimìnhmuốnđến.Vìvậy,côđãquyếttâmgiànhlấycơhộiđượcđihọcbằnglòngcanđảm.Thuởnhỏ,nhữngngườixungquanhluônnóicôlàđồbỏđi,nênlầnđầutiênthầycôgiáoởtrườngtuyênbốcôđứngthứnhấtbảngxếphạngthànhtích,côthậmchícònkhôngdámtinvàotaimình.Lúcđó,ngườikhácđâuthấyđượccôđãphảicốgắnghơnngườikhácgấptrămngànlần.Vìcôđihọcmuộnhơnsovớicácbạncùngtuổi,nêntrongkhingườikhácphảimấtbốnnămmớihọcxongchươngtrìnhtrunghọcphổthông,thìcôbắtbuộcphảihoànthànhchươngtrìnhhọctrongvònghainăm,cónhưvậycômớicóthểvàođạihọcHarvardtrongmơcủacô–cùnglúcvớicácbạncùngtranglứa.Trongmộthọckỳ,ngườikhácchọnnămmôn,còncôchọntấtcảmườimôn.Côvừaphảilàmthêmvừaphảihọctập,nhưngtrướcsaucôchưahềoántráchmộtcâu,lúcrửabátđĩacôcũngđọcsách,lúcđitàuđiệnngầmcôcũngđọcsách,mườihaigiờđêmmớirờitrườnghọc.Quabaongàyphấnđấunỗlựchọctập,cuốicùngcôcũngthànhcông,vàođạihọcHarvard,ngôi trườngcô luônnghĩđếntronggiấcmơ.Vềsau,bắtđầucóngườitándươngcô làmộtthiêntàinhỏ, thậtkhôngngờ, từmột“đồvôdụng”ngàyxưachođếnmột“thiêntàinhỏ”ngàynaychỉcáchnhaucómấynăm,baonhiêuđắngcayngọtbùitrongsuốtquãngthờigianđónàocóaibiết,ngoàimộtmìnhcôra.Tôinghĩ,tuynhữngviệctôilàmhàngngàyđềurấtđơngiản,thậmchícòncóphầnmáymóc,vả

lạicũngchẳngbiếtkếtquảsaunàysẽnhưthếnào,nhưngtôivẫnvuivẻ,bởivìtôicómộtcuộcsốngcómụcđích,cótriểnvọng.NgườitôikhâmphụcnhấtchínhlàngườicómụctiêucủamìnhvàkhôngngừngđitớimụctiêuấygiốngnhưLizvậy.Chodùmọingườixungquanhđốixửvớihọ,cườinhạohọ,coithườnghọnhưthếnào,chodùmôitrườngxungquanhxấuxarasao,họcũngchẳngbaogiờđểýđến,vìtấtthảynhữngđiềuđóđềuchẳngcóliênquangìđếnviệchọđitớimụctiêucủamình.Họchỉchuyêntâmnỗlực,làmviệcmìnhcầnlàm,sốngđơngiản,bấtluậnthếnàocũngkhôngbaogiờtừbỏướcmơvàhyvọng.Đếnmấynămsau,họthànhcông,lúcngườingoàitrầmtrồngưỡngmộrằngbọnhọthậtmaymắn,thìchỉtronglònghọmớihiểumìnhđãtừnglàmviệcnhưthếnào.TôitựnhủmìnhphảihọctậpLiz,dùkhôngbiếtmìnhcóthểthựchiệnđượcướcmơ trong tương lai haykhông, nhưng tôi tuyệtđối khôngđượcbỏdởgiữađường.Bấtluậnconđườngphíatrướcdàiđếnđâu,tôicũngnhấtđịnhphảiđiđếnđiểmcuốicùng.[ThángMườinăm2007]VàodịpQuốckhánh,tôivẫnvùiđầuôntậpTOEFL.Nhữnglúcnghỉngơi,tôivẫnsẽsuynghĩvềrấtnhiềuvấnđề.Tôinghĩ,đứngtrướctôilàconđườngduhọcrấtdài,tôiphảiđánhbạikỳthiTOEFL,vàtuyênchiếnvớikỳthiGRElầnthứhai,sauđócònphảitriểnkhailàmhồsơduhọc,kếtquả thếnàovẫn còn chưabiết.Trêndiễnđàn cóngườinói, duhọc là “một conđườngkhôngcóđườngvề”,khókhănnàychồnglênkhókhănkia.Tôihỏimẹxembàcảmthấyrốtcuộctôicóthểđiduhọcđượchaykhông.Mẹlạikểchotôinghecâuchuyệnngựaconquasôngmộtlầnnữa:Contrâunóinướcsôngkhôngsâulàvìngườinótolớn,cònconchuộtnóinướcsôngrấtsâulàvìnóbétí,rốtcuộcnướcsôngcósâuhaykhông,thìchỉbảnthânmìnhtựđithửmớibiếtđược.Chonên,tôinhấtđịnhphảithử,khôngthửxemkếtquảthếnào,tôisẽkhôngtừbỏướcmơ.Kếtthúckỳnghỉkéodàimườingày,tôiđãtổngkếtđượckhuônmẫucủasáubàithinóivàluyệnnóibàisố1vàbàisố2nhiềulầntheonhữnggìmìnhđúcrútđược.Saukhiôntậpxongphầnnói,tôibắtđầuchuyểnsangchiếnđấuvớicácphầnthikhác.Bâygiờnghĩlại,tôithấythậtralúcđómìnhkhôngnênchấmdứthoàntoànviệcluyệnnói,nếukhôngthìcũngkhôngcóhiệntượngsaunàynóikémđi.Nhưng,vìlúcđóthờigianeohẹp,đãsangthángMườirồimàtôivẫnchưaôntậpđượccácphầnkhác,nênđànhphảisắpxếpkếhoạchôntậpkhôngđượcthỏađángcholắm.Dùnóithếnào,thìkhiquyếtđịnhchuyểnsangôntậpcácphầnthikhác,tôicũngphảixâydựngmộtkếhoạchhọctậpmới.Saukhitriểnkhaikếhoạchmới,ngàynàotôicũngnghebàingherấtnghiêmtúc,vàluyệntập,ghichéptheobàigiảngcủathầycôgiáo,đồngthờitôicũngcảmthấyhăngháihọctậptrướcnhữnglờiđộngviên,khíchlệcủathầycô.ThầyMãTuấndạymônnghetừngnóimộtcâukinhđiển:“Khibạncảmthấyđaukhổ,bithương,điênkhùng,uấtức,chánnản,tuyệtvọng,muốncầmdaođâmvàomình,vậythìxinchúcmừngbạn,bạnđangđilêndốc!Bạnđangtiếnbộ!Nếutrảiquacuộcsốngnhưthếthậmchícựckhổhơnthìcàngphảichúcmừngbạn,bạnđãthànhcôngmộtnửa.Nhưng,khibạncảmthấyrấttốt,rấtsảngkhoái,rấthưngphấn,rấtvuivẻ,cảmthấycuộcsốngthậtthoảimái,vừahọcvừanhẩnnhacắnhạtdưa,ănkhoaivànghenhạc,vậyxinchia buồn cùng bạn, bạn đang đi xuống dốc, đừng hy vọng gì nữa…”ThầyMãTuấn còn nói:“Đườngtắtluônlàconđườngtrảiđầykhókhănvàđaukhổ,chínhvìvậymàrấtítngườicóthểthànhcôngnhờđitheođườngtắt.”Haicâunóinàynhư“cúhích”tinhthầnđốivớitôi,vàthầyMãTuấncũngtrởthànhthầntượngcủatôitrongmộtthờigianrấtdài.Tôikhôngdámômtí ti tháiđộhọchànhchểnhmảng,kiênquyếtkhôngdámđiđườngtắt,nghiêmtúcnghehếttấtcảgiáotrình.Saukhinghexongtoànbộgiáotrình,tôibướcvàogiaiđoạnôntậpđộclập,tôilạilậpkếhoạchôntậpchogiaiđoạnmới,tínhtheođơnvịtuần.Tuầnđầutiênlàtuầnthửnghiệm,kếhoạchcủatôilàbuổisángônphầnđọc,buổichiềuônphầnnghe,buổitốiônphầnviết.TàiliệusửdụngôntậpchínhlàcuốnDeltavàBarronmàtôiđãnóiđếnởtrên.Vềphươngdiệnđọc,trướchếttôilàmnghiêmtúctoànbộđềthiđọctrongDelta,cảmthấyđộdàivàđộkhócủanócũngtươngđươngđềthithật.Sauthờigiandàiluyệntập,tôirúttamộtđiềutâmđắc:ĐápánchínhxáccủaphầnthiđọcTOEFLnằmngaytrongnguyênvăn,hiếmkhiđápánnằmởýnghĩamặtchữcủađoạnvănvàđòihỏibạnphảisuyluận.Chonên,chỉcầnkiênnhẫnđọcbài,kiênnhẫnphântích,nhấtđịnhsẽtìmrađápánchínhxác.Cólẽđâycũngchínhlà

điểmkhácnhaugiữađềthiđọccủakỳthiTOEFLvàđềthiđọccủakỳthiGRE(đâylàcảmnhậncủacánhântôilúclàmđềthiởthờiđiểmbấygiờ,chưachắcphùhợpvớitìnhhìnhthicửhiệnnay).Phươngpháp luyệntậpphầnnghecủa tôichịuảnhhưởngrấtnhiều từphươngpháp luyệnngheTOEFLcủathầyMãTuấn,tôixintríchdẫnmộtcâunóicủathầy:“Ngheviếtlàconđườngduynhấtgiúpbạnnângcaokỹnăngnghe.Bạnđừnghỏi,bạnhãyngheđi!”Tôilàmtheohướngdẫncủathầy,triểnkhailuyệnngheviếtchămchỉcựcđộ,tàiliệuluyệntậpchínhlàcácđềthiTOEFLcũ.Banđầu,đầutôichỉcóthểdungnạpđượcnhữngcâucóđộdàikhoảngmườilămtừ.Sauthờigiandàiluyệntập,tôicóthểviếtlạimộtcâucóđộdàitừmườitámđếnhaimươihaitừ.Cóđiều,việcnàycũngđượcquyếtđịnhbởimứcđộquenthuộccủatôiđốivớinộidungtàiliệunghe,nếunộidungnghethuộcphạmvikiếnthứcđịalý,đầutôichỉcóthểdungnạpđượcnhữngcâucóđộdàitrêndướimườibatừ.TuyphầnnghecủacácđềthiTOEFLcũtươngđốiđơngiản,nhưngtôikhôngdámtùytiệnbỏquanó,vìdùsaonócũnglàđềthithật.Đềthithậtnàocũngđềucógiátrịnghiêncứu,tìmhiểu.Chonên,tôinghemộtcâuviếtmộtcâu,“càyxới”đoạnnghetrongcácđềthiTOEFLcũvôsốlần.Mỗilầnlàmxongmộtđề,tôisẽnghiêncứunguyênvănphầnngheđómộtcáchnghiêmtúcgiốngnhưnghiêncứubàiđọcvàphântíchkỹlốirađềthicủamỗiđềthi.Tiếnđộôntậpphầnviếtcựckỳchậm.ThầygiáodạyphầnviếtchotôilàthầyLýTiếuLai,thầyluônnhắc đámhọc viên chúng tôimỗi ngàyđềuphải đọcmột lượt khođề viết của kỳ thiTOEFL,songtôilàmrấtquaquýt,mộttuầnbảyngàytôimớiđọctổngcộngcóhailượt.Lẽraphảisớmphânloạikhođềthiviết,nhưngtôilạikềcàkhôngbắttayvàolàm,tôikhôngmuốnviết,cũngkhôngmuốnluyệntập,nhìnvàofilewordtrốngtrơntôichẳngcóchútđộnglựcnào.CáBéoƯớpMuốiđộtnhiêngọiđiệnchotôivàođúnglúckếhoạchôntậpcủatôiđanggặpphảinútthắtđầutiên.Vàthếlà,tôithaothaobấttuyệt,kểkhổvớibạnấy,tôibảongàynàotôicũngônthiđếnsắpphátđiênrồi,tôikhôngdámđộngbútviết,cũnglâurồikhôngluyệnnói,hơnnữatôivẫnchưađăngkýđượctêndựthiTOEFL,vìmọingườiđăngkýhếtchỗrồi,tôirấtsốtruột.Ngheđếnđây,CáBéoƯớpMuốilạibắtđầuđộngviêntôigiốngnhưnhữnglầntrước.Bạnấycươngquyếtnóivớitôi:“CáGầyƯớpMuốinày,cậuthậtsựkhôngbiếtcậucósứcmạnhlớnnhưthếnàođâu.Sựviệcsẽkhôngtrởnênđơngiản,dễdàngvìcậuluônlolắng,suynghĩ;màngượclại,sựviệcsẽcàngtrởnênkhókhănhơnnếucậukhônghànhđộng.Việccậuphảilàmbâygiờlàcốgắngdẹpbỏnhữngsuynghĩvớvẩnấyđi,vàhànhđộngthậtchắcchắn.Vềvấnđềđăngkýdựthi,mỗingàycậuchỉcầndànhranửatiếngđồnghồlênmạng,chenchânđăngkýlàđượcthôi.Việcnàycũngkhôngphảicậucứlolắng,sốtruộtlàtựdưngngườitachừaramấychỗtrốngchocậuđăngkýđâu.Vìvậychonên,cậutuyệtđốikhôngđượclàmrốiđịahìnhchỉvìmộtvàithứnằmngoàisựkiểmsoátcủamình.”Kếtthúccuộcđiệnthoạikéodàinhữngbốntiếngđồnghồđó,tôinhưngườivừachếtđisốnglại.Đúngvậy,tạisaotôilạilolắngphầnthiviết?Vìcơbảntôichưaluyệnviết!Tạisaotôilạilolắngphầnthinói?Vìtôiđãgáclạiviệcluyệnnóitừnnămtrước!Tôivẫnchưalàmgìhết,nênđươngnhiênsựtiếnbộcủatôibằngkhôngrồi,đươngnhiêntôiphảilolắngrồi!Tạisaotôikhôngnhìnrađạolýđơngiảnnàychứ?Tôitỉnhngộ:Nóivàviếtđãlàgìchứ?Mìnhmuốnđiduhọcthìkhônggìcóthểcảnnổibướcchâncủamìnhranướcngoài!Nếukhôngluyệnnóivàluyệnviết,mìnhkhôngthểvượttrùngdương!Nếukhôngluyệnnóivàluyệnviết,mìnhkhôngthểđidạotrênbãibiểnCalifornia!Nếukhôngluyệnnóivàluyệnviết,mìnhkhôngthểchụpảnhvới chuộtMickeyởDisneyland!Luyện tập!Luyện tập!Luyện tập!Mìnhphải luyện tậpngaylậptức!Saukhitháogỡđượcnútthắttrongviệcôntập,tôinhanhchóngvạchkếhoạchôntậptuầnthứhai,mụctiêuchínhlàphátannhữngvướngmắctrongphầnnóivàviết,đồngthờinắmchắcbốnkỹnăngnghe,nói,đọc,viết!Trongtuầnthứhaiôntập,vềphầnđọc,tôivẫntiếptụctiêuhóadầnđềluyệnđọctrongcuốnDelta.Vềphầnnghe,tôicũngvẫntiếptụcthựchiệnkếhoạchcủatuầntrướclàcôngphácuốnDelta.Trọngtâmôntậpcủatuầnthứhainằmởphầnnóivàviết.Saukhikhắcphụcđượctâmlýtiêucựccủamình,tôiđãcómộtbướcđộtphátrênphươngdiệnnói:Tôiphânloạilạibàithinóisố1theotừngnộidungchủđề,tổngkếtlạicácchủđềnóivềnhânvậtvàđịađiểmtrongtuầnđầutiênvàluyệnnóimộtlượttheođúngthờigianquyđịnh.Trongquátrìnhluyệnnói,tôinhận

thấychưamộtlầnnàomìnhnóixongtrongvòngbốnmươilămphút,vìmỗiđềnóitôiđềuđưaraba lýdovàtrìnhbày lần lượtba lýdođó.Tuytốcđộnóicủatôicũngnhanh,nhưngvẫnkhông thểnàonóixong.Đếncuối cùng tôivẫnkhônggiảiquyếtđượcvấnđềnày.Cóđiều,giốngnhưtrướcđâytôitừngnói,chodùchưanóixong,nhưngchỉcầntrảlờirõràng,mạchlạc,phátâmchuẩnvàkhôngngắcngứtronglúctrảlời,tôivẫncóthểđạtđiểmcao.Nhiệmvụôntậpphầnviếtmớiphiềnphứcnhất:Tôivừaphảiđọckhođềthi,vừaphảilậpđềcương,cònphảiphânloạikhođềthivàkhôngngừngluyệnviếttheotừngloại.Bêncạnhđó,tôicònphảithuthậpvídụvàcấutrúccâuphongphú.Nhấtthời,tôikhôngbiếtmìnhphảibắtđầutừđâu.TôilạinhớđếncâunóicủaCáBéoƯớpMuối:“Cậuhãylàmđi,đừngnghĩquánhiều.”Vìvậy,tôinghĩ,trướchếtmìnhphảiphânloạikhođềthi:Đọcđềthinào,tôisẽphânloạivàlậpđềcươngchođềđó,saukhiđọchếttoànbộkhođềthi,tôibắtđầuluyệnviết.Tôicứlàmtuầntựnhưvậy,nênchỉ trong tuần thứhai, tôiđã “tiêuhóa”hếtmấychụcđề thi, rất cócảmgiácthànhtựu.Saukhicómộtbướcđộtphánhỏởtuầnthứhai,tôicảmthấythậtsựrấtvui!Sựthậtchứngminh,đứngtrướckhókhănmàchùnchânbógối,bảosaonghevậy,chẳngkhácnàotựsát.Chibằngkhông làm cònhơn.Vàonhững lúcnhư thế, nhấtđịnhphải coi thườngkhókhăn, coithườngthửthách,khôngbịđánhngã,khôngbịlậtnhàogiốngnhưconlậtđật,nhấtlàđốivớinhữngthứ“biếnthái”giốngnhưkỳthiTOEFLvàGRE.Tôitựnhủ,đềthilàthứchết,mìnhlàthứsống,thứsốngnhấtđịnhcóthểthắngthứchết!Liềumạngnào!Vìtuầnthứhaimọiviệcdiễnrarấtthuậnlợi,nênđếntuầnthứba,tôiquyếtđịnhtiếptụcthựchiệnkếhoạchôntậptươngtựnhưtuầntrước.Tuầnthứba,tôilàmhếtđềthiđọcvàđềthinghetrongcuốnDelta,vàbắtđầuchuyểnsanglàmcuốnBarron.TôinhậnthấybàiđọctrongcuốnBarronviếtrắcrốihơn,tốcđộnóitrongbàinghecũngnhanhhơn,nhưngcũngkhôngkhónhưmọingườivẫnnói,chỉcầnchútâmhơnmộtchút.Cònkếhoạchôntậpphầnnóivàviếtcũngvẫnnhưtuầntrước,tiếptụctổngkếttừngloạiđềthinóivàphânloạikhođềthiviết.BấygiờđãlàcuốithángMười,tôidựđoánkỳthiTOEFLsẽdiễnravàođầuthángMườihai,nhưngđếntậngiờtôivẫnchưađăngkýthiđược.Đểcóthêmxácsuấtđăngkýthi,tôiquyếtđịnhmỗingàybỏramộttiếngđồnghồđăngkýthitạikýtúcxá.Quyếtđịnhsailầmđómởcửachosựlườibiếngcủatôi.Saumỗisángmấtmộtgiờđồnghồlênmạngđăngkýthi,tôikhôngngănnổisuynghĩ:Mìnhcốđợithêmnửatiếngnữa,khôngchừngmộtlúcnữacóthểđăngkýđượcrồi.Chínhvìnghĩnhưvậy,nêntôi lãngphíbiếtbaonhiêuthờigianquýbáucủabuổisángởtrênmạng.Màmộtkhilãngphíthờigian,tôikhôngthểhoànthànhkếhoạchcủangàyhômđónhưdựđịnh,vềsautoànbộkếhoạchkhôngthểkhôngbịkéodàitớivôhạn.Tôigọiđiệnchomẹthanvãn,tôiđãlãngphírấtnhiềuthờigianvàoviệcđăngkýdựthi,saumỗilầnlãngphíthờigianquýbáucủabuổisáng,ynhưrằngbuổichiềutôikhôngmuốntớitrườngtựhọcnữa,vìnghĩthờigiancònlạiítnhưthế,tôilàmsaocóthểhọchếtbaonhiêuthứ.Mẹbảotôi:“Thờigiankhôngđượcdùngđểtínhtoán,màtahưởngthụvàsửdụngnó.Chonênconđừnglolắngvìmấtđimộtchútthờigian,conphảibiếtsửdụngthờigiancònlạimộtcáchhiệuquả.Tuythờigianítỏi,nhưngnếuconsửdụngthờigianvớihiệusuấtcao,thìconvẫncóthểlàmđượcrấtnhiềuviệc.”Tôinghĩ,đốivớitôibâygiờmànói,thờigianlàthứquýgiánhất.Tôicầnphảisửdụngvốnthờigianhữuhạncủamìnhvàonhữngviệccóích,thayvìlãngphíthờigianquýbáulolắngnhữngviệcvôvị![ThángMườimộtnăm2007]Thờigianquanhanhnhưbay,chẳngmấychốcđãbướcsangthángMườimột,tuylúcnàytôivẫn chưađăngkýdự thiTOEFLđược,nhưngđiềuđó cũngkhông làmảnhhưởngđếnviệcchuyêntâmchuẩnbịchokỳthicủatôi.Tôidốctoànbộtâmtưvàoôntập,thithoảngmớiđểýđếnthôngtinđăngkýdựthi.Cuộcsốngluôncónhữngđiềukỳdiệunhưthếnày:Khibạnmuốncóđượcmộtthứnàođó,thìnóẩntàngkhôngchobạnnhìnthấy;nhưngkhibạnbỏmặcnó,thìnólạimauchóngtìmđếngõcửabạn.Lúctôiquênhếttấtcả,mộtlòngmộtdạtậptrungôntập,thìvàogiữathángMườimột,tôilạiđăngkýthiđượcrồi!Ngàyđăngkýđượctên,tâmtrạngtôivôcùngkíchđộng,dườngnhưcómộtcáihạnchótđượcấnđịnhsẵnvàongàyhômđóvậy,nólậptứcchotôithêmđộnglực,nhưngcũnggiatăngáplựcchotôi.Lúcđóchỉcòncáchkỳthihaimươibốnngày,tôihỏatốcchạytớitrườnghọc,sắpxếplạibảnkếhoạch,phânbổnhiệmvụôntậpbốnkỹnăngnghe,nói,đọc,viếtcònđangdangdởvàothờigianmỗingày.Tôidựđịnhtiếp

tụcduytrìphươngphápôntậptrướcđây:TiếptụclàmcácđềthiđọcvàthinghecònlạitrongcuốnBarron;cònvềphầnnóivàphầnviết,thìmauchónggiảiquyếthếtsốđềthicònlạitrongcuốnDeltarồichuyểnsangcuốnBarron.Từkhicólịchthichínhthức,chươngtrìnhôntậptrởnênsátsao,tôikhôngdámbỏlỡthờigiandùchỉmộtgiây,mộtphút,ngàynàocũngtiếnhànhôntậpkhắtkhetheođúngkếhoạch,họclúccầnhọc,nghỉlúccầnnghỉ.Khiđó,tôicảmthấymìnhgiốngnhưmộtanhlínhđangchấphànhnhiệmvụ,yêucầuphảivượtquamộtngọnnúito(TOEFL).Ngọnnúiđókhôngquácao(thiTOEFLtuykhó,nhưngkhôngkhóbằngGRE),nhưngvìnólàmộtngọnnúimới(TOEFLthếhệmới),nênđườngđigậpghềnhtrắctrở,trongkhikhôngtìmđượcđườnglênnúi,tôitìnhcờpháthiệnradấuchâncủanhữngngườiđitrướcđểlại.Tôiđịnhlầntheodấuchâncủangườikhác,nhưngngườiđểlạidấuchânnàylàai,sứckhỏethếnào,chântohaychânnhỏ,cuốicùngcóthểtrèolênđượcngọnnúihaykhông,tôikhôngbiết.Tôichỉcóthểthamkhảoconđườngbọnhọđãđi.Cólẽlựachọnmộtconđườngkhác,hoặcgiảsửdụngmộtphươngthứcleonúikhác,sẽphùhợphơnvớitôichăng?Tấtcảđềuchưabiếtthếnào.Việctôicóthểlàmchỉlàthửđithôi,quaquátrìnhthửđithửlạinhiềulần,tôisẽtìmraconđườngvàphươngthứcleonúiphùhợpnhấtvớimình,rồibắtđầuleo,mệtthìnghỉ,nghỉxongrồilạitiếptụcleo,mặttrờilênthìđi,mặttrờilặnthìnghỉ.GiữathángMườimột,tôibướcvàothờikỳmệtmỏi,tôichẳngcómấytiếnbộtrêntấtcảcácphươngdiện,nênrấtkhócóthểtạoramộtbướcđộtphálớn.Trongthờigianngắn,tôikhôngthểnàonângcaokỹnăngđọcvànghecủamìnhthêmđượcnữa,làmbàitốtvàlàmbàikhôngtốtchỉkhácnhauởchỗcócẩnthậnhaykhôngmàthôi.Chỉcầntôichịusuynghĩcẩnthận,kỹcàngmỗikhilựachọnđápán,sauđóxácđịnhlạivịtrícâutrảlờitrongnộidungbàiđọchoặcnhớlạiđoạnhộithoạivừamớinghe,thìcơbảnlàlàmđúng.Lúcđó,tôiđãlàmxongtoànbộsốđềthitrongcuốnBarron,tỷlệsaisótrấtthấp,phầnlớnnhữngcâutôilàmsaiđềulàdosơýmàra.Vềphầnviết,tôivẫnthúcépbảnthânmìnhmỗingàyviếtmộtbàiluậnđềuđặn,lúcđó,phươngphápthúcépbảnthâncủatôilàluyệnviếtvàođúngnămgiờbamươiphútchiềuhàngngày.Mỗilầntôiđềunóivớimình:“Bâygiờbắtđầuviếtbàiluậntheothờigianquyđịnh,nếuhếtgiờmàvẫnchưaviếtxong,thìtốinayđừnghòngăncơm.”Vìkhôngchịunổiđóibụng,nêntôichỉcóthểmauchóngbắttayviết.Phươngphápnàyvôcùnghiệunghiệm,tôithửbaonhiêulầncũngđúng.TôiluyệntậphếtsốđềthinóitrongcuốnOG,Delta,Barron,vàcòntổngkếtmộtlượtnhữngloạiđềthimàtôicóthểnghĩrađược,viếtđápáncủamình,rồiintấtcảramộttậpgiấydàycộp.Nhưng,vìhọcmệtquá,nêntôikhôngkiêntrìluyệntậphàngngày.Lúcđó,tôiđặtrachomìnhmộtyêucầukhibứtpháởkỳthitrướcmắtlà:Phảiluyệntậptấtcảnhữngđềthinóimàmìnhđãinrađếnmứcthuộcnhưcháochảy,hễnhìnthấymộtđềbài,thìlậptứctrongđầusẽxuấthiệnđoạnnóiđó,sauđóbắtđầunói,chứkhôngđượcsuynghĩnhiều,vì lúcthichỉcómườilămgiâychuẩnbị.Thầygiáomônnóicủachúngtôithườngnhấnmạnh,tốtnhấtlàtrongphầnthinóiTOEFL,cácbạnhãychuẩnbịthậtnhiều“đoạnvạnnăng”,dùngườitarađềthếnào,thìcácbạncũngcóthểlồng“đoạnvạnnăng”vào,vànhớlàphảihọcthuộclàulàunhữngđoạnđó.Làmvậymớikhôngxảyrasaisóttrongtrạngtháicăngthẳng.Lúcđó,tôichưaluyệnđếntrìnhđộnày,nênvẫnphảiluyệntậpthêm!Luyệntậpthêm!Luyệntậpthêmnữa![ThángMườihainăm2007]KhichỉcòncáchkỳthiTOEFLđúngmườingày,tôibắtđầuluyệnthithử.Lúcnày,tôisửdụngbabộđềthicũnhấtcủacuốnBarronvàbốnbộđềthitrongphầnmềmluyệnthiTOEFLcủaKaplan.Tôikhôngquantâmđếnđiểmsốcủabàithithử,chỉhyvọnglàmhoànchỉnhmấyđềthitừđầuđếncuốiđểmìnhquenvớicảmgiáclàmbàiởcườngđộcaotrongbốngiờliêntục.Quátrìnhthithửquảlà“tànnhẫn”,vìtôibắtđầuluyệnchốngnhiễutừđềthithửthứnhất.TôibắtđầuhìnhthànhthóiquenluyệnchốngnhiễulúcônthitiếngAnhchuyênngànhcấp4hồiđạihọc,bởimộtlẽđơngiản:Khichínhthứcbướcvàophòngthi,tôithườngtrởnênvôcùngnhạycảm,mỗilúcmuốntậptrungtinhthầnvàsứclựcđọcđềthi,ngườikháchomộttiếnghoặcbậtlòxoruộtbútbicũngcóthểlàmtôiphântántưtưởng.Khithamgiacáckỳthikhác,tôiđềunhưvậy,cònđốivớikỳthiTOEFL,tôilomìnhcònmấttậptrunghơnthế.Từcácdiễnđàn,tôiđượcbiết,khithiTOEFL,vìthờigianmọingườibắtđầulàmbàikhônggiốngnhau,nênrấtcóthểlúctôiloayhoaylàmphầnđọc,ngườikhácđãbắtđầulàmphầnnghe;lúctôilàm

phầnnghe,ngườikhácđãbắtđầuồmồmnóikhẩungữ.Chonên,ởtìnhhuốngnày,tôichorằngluyệnchốngnhiễulàhếtsứccầnthiết,tôibắtbuộcphảibồidưỡngkỹnăngchốngnhiễucủamìnhchothậttốtbằngmộtphươngphápluyệntập“tànnhẫn”.Cóthểnóiphươngphápmôphỏngcáctácnhângâynhiễucủatôikhônggìtànnhẫnhơn:Đầutiên,mởtiếnggióthổivùvùtrongmáytính,rồibậtphim;tiếpđến,mởWindowsMediaPlayer,bậtchươngtrìnhtọađàm;sauđó,mởTTPlayer,bậtbàihát.Saukhivậnhànhcảbanguồngâynhiễucùngmộtlúc,tôibắtđầugiảiđềthi.Banđầu,tôiđểnhữngâmthanhgâynhiễuđóởmứcâmlượngnhỏ,theotiếntrìnhthithử,lúclàmmấybộđềthithửsaunày(ngoàiphầnnghera),âmthanhgâynhiễucàngngàycàngto.Lúcđó,tôiluyệnthithửtổngcộngbảylần,thờigianluyệnthithửcũngtươngtựnhưthờigianlàmbàithithựctế,mụcđíchtôilàmvậylàđểđiềuchỉnhhứngthúlàmbàicủamìnhsangbuổisánghàngngày.Saubảylầnthithử,điểmsốcủatôidaođộngtrongkhoảng102điểmđến113điểm(điểmtốiđalà120).Tôiphântíchkỹtừngbộđềthithử,xemtạisaomìnhlàmđúng,tạisaomìnhlàmsai.Sauđó,ngheđinghelạitừngbàinghekhôngbiếtbaonhiêulầntheophươngphápListeningIntersivecủacuốnNhậpmônnghetiếngAnh,đồngthờinghiêncứumộtlượtnộidungbàiđọc.Kếtthúcquátrìnhluyệnthithửkéodàitấtcảbảyngày,tôidọnhànhlýđếnởtạimộtkháchsạnnhỏngaycạnhđịađiểmthi,nghỉngơilấysứcchokỳthithậtdiễnravàongàymùng10thángMườihai.TôiđọcđượcmộtbàiviếtcủamộtbạncùngthiTOEFLởtrênmạng,cậutachốthạmộtcâutổngkếttoànbộtâmtrạngkỳvọngcủamìnhtrongkỳthilầnnày:“Linhcảmcủathiênngoạiphitiêntựnhiênđến,chứchẳngthểcưỡngcầu,chỉcầnpháthuyđượctinhthầnlàmbàiổnđịnhvữngvànglàmìnhmãnnguyệnrồi.”Tôicảmthấycâunóinàydườngnhưcũngphảnánhđúngsựkỳvọngcủatôiđốivớibảnthânmình,tôichỉmongmìnhcóthểpháthuyphongđộlàmbàiổnđịnhhàngngàylàđượcrồi.Tôisợnhấtlà“runtheomụcđích”,hyvọngmìnhđừngvìquácoitrọngkỳthimàđánhmấtphongđộhàngngày.Bìnhtâm,thậtsựlàquantrọngnhấtnhất.ThiTOEFLđạtkếtquảviênmãn–Năm2007viênmãnBốntiếnglàmbàithitrôiđirấtnhanh.Nóithực,từlúcbắtđầuvàothi,tôivốnchẳngcótâmtưđâumànghĩđếnthờigian.Tôichỉchútâmnhìnvàotừngtrangđềthixuấthiệntrênmànhìnhmáytính.Thậtkhôngmay,lầnđótôigặpđềthiđọchócbúa,vềsaumọingườibàntánrầmrộởtrênmạngrằng:“ĐềthiđọccủakỳthiTOEFLkhóngangđềthiGRE.”Làmxongphầnđọc,haibàntaytôigiánhưbăng,bụngbảodạnếulầnnàymìnhthihỏngthìtrămphầntrămlàtạibàiđọc.Cũngmay,ôngtrờicònchiếucốchotôicộngđiểmởphầnthinghe(tứclàlàmbàinghetốthơn).Mặcdùlúcthinghe,tôicóhơirốitrívìbịảnhhưởngtừphầnthiđọctrướcđó,nhưngtôivẫncốgiữbìnhtĩnh,làmhếtbài.Cònđộkhócủaphầnthinóicũngtươngđươngđộkhócủacácđềthithửhàngngày.Trongsáubàithinóingàyhômđó,khôngcómộtbàinàolàtôinóihoànchỉnh,lầnnàotôicũngđangnóidởthìbịbáohếtgiờ,nhưngtôicảmthấymìnhđãpháthuyđượctrìnhđộlàmbàimọikhi,ítnhấtlàtrongthờigiancóhạnđó,tôivẫnnóiliêntùtìkhôngnghỉ,dùchỉmộtphút.Đếnkhilàmbàithiviết,tôicảmgiáctoànthântêdại,cảngườitừtrênxuốngdướiđềukhôngcònchútsứclựcnào,dườngnhưnhữngtếbàonãocũngsắpbịvắtkiệt.Tôilàmbàithiviếtrấtbảothủ,vìtôichỉsửdụnglốivănbátcổcứngnhắc,cảmgiácbàiluậnchẳngcóýgìmớimẻ.Rakhỏiphòngthi,tôikhôngđủsứcđibộ,bènngồilạitrạmxebusbênđường,gọiđiệnthoạichomẹ,bênngoàinhữngbônghoatuyếtđangtungbaygiữatrời.Tôinóitôilàmbàithikhôngđượcnhưý,nhấtlàphầnđọc,tôicảmthấynórấtkhó.Mẹnóikhôngsao,tôiđãcốgắnghếtsứclàđượcrồi.Ngồitrênchuyếnxebustừđịađiểmthivềtrường,tôimongsaochuyếnxebusnàycóthểđichậmlại,chậmlạimộtchútnữa.Tôiquansátconngườivàcảnhvậtbênngoàiqualớpcửakínhmờđụctrênxe,chợtnhậnralâurồimìnhchưaquansátthếgiớimộtcáchlặnglẽnhưthếnày.Tôinghĩ,mỗimộtngườiđangđitrênphốđềucóthânphậnvàcâuchuyệnriêngcủamình,đềutừngtrảiquanhữngbithươngcũngnhưvuisướngcủacuộcđời.Vàtôicũngvậy:Tôimấtmộtthờigianônthilâunhưthế,vốntưởngsaukhithixong,tôisẽchạyvọtrakhỏiphòngthi,đitìmđámbạncủamình,cùngnhauănmừng,nhưngtôikhônglàmvậy.Tôibắtđầulolắng,phảinóilàrấtlolắnglàđằngkhác,giốngnhưtrướcđây,saukhithamgiamộtkỳthi,tôiđềulolắngkếtquả.Tôikhổsởchờđợiđiểmthi,ngàynàocũngthấymọingườitrongdiễnđànbànluậnđủkiểuvề

kỳthi,nhưngchẳngmấykhitôiphảnhồi,tôigianhập“băngnhómngầm”rồi.TôibáochoCáBéoƯớpMuốibiếttôithikhôngtốtnhưmìnhnghĩ,tôinóirằngtôithậtngốc,vìđãbỏcảlịchhọctrêntrường,dốctoànbộthờigianvàoônthi.Bạnấyhỏitôi:“Đãcóđiểmthirồià?”Tôitrảlờivẫnchưacó.Bạnấycườinói:“Vẫnchưacóđiểmthicơmà,cậulonghĩvớvẩngìthế?”CáBéoƯớpMuốinói,chodùkếtquảthithậtsựkhônglýtưởng,thìtôicũngkhôngđượcvìthếmànghingờkhảnăngcủamình,thậmchínghingờliệumìnhcóthểđạtđượcướcmơhaykhông.CáBéoƯớpMuốicònđộngviêntôicầnphảicanđảmlên,vàcanđảmhơnnữa,chodùconđườngphíatrướcnhiềugiannan,tôicũngvẫnphảibướctiếp.Nóicáchkhác,khôngaicóthểgiúpđượcbạn,chỉcóbảnthânbạnmớicứuđượcbạnthôi.TrướccửatòanhàtựhọctrongtrườngcómộtbứctượngnửangườicủaChuthủtướng,màuđen,rấtcaovàrấttrangnghiêm,phíatrướcbứctượnglúcnàocũngcónhữngbônghoatươiđượcxếpngayngắn.Vàonhững lúcnghỉngơi,đi tảnbộmộtgiờđồnghồ, tôi thườngđứngtrướcbứctượng,nóichuyệnvớithủtướngnửatiếngđồnghồ.Tôiluônnghĩrằng,mộtngườicaitrịđấtnướcnhưôngắtphảigặpnhiềukhókhănmànhữngngườibìnhthườngnhưchúngtakhócóthểtưởngtượngđược,nhưngôngchưabaogiờchịucúiđầukhuấtphục,chưabaogiờchịubuôngxuôi,cũngchưabaogiờchịurútlui,cònchúngtamớigặpmộtvàikhókhăn,áplực,trởngạibébằngconkiếnđãkêucarồi?Khitôimuốntừchốiđitiếpchỉvìchútchuyệncỏnconnhưthikhôngtốtchẳnghạn,tôisẽtưởngtượng,nếuChuthủtướnglàmình,ôngsẽlàmthếnào.Nghĩnhưvậy,tôisẽcócanđảm,bởitôibiếtchắcôngsẽbấtchấptấtcả,kiêncườngbướctiếp.Lúcđó,Chuthủtướngchínhlàthầntượngcủatôi.Mỗikhitôinỗlực,tôisẽvuivẻchạyđếntrướcmặtông,báocáothànhtíchtốt;mỗikhitôisangã,thườngthìmấyngàyliềntôihổthẹn,khôngđithămông,vìtôisợnhìnthấy“dángvẻthấtvọng”(đơnthuầnlàảotưởngcủacánhântôi)củaông.Thờigianđó,tôiđọcrấtnhiềutruyệnkýcủadanhnhân,tôimuốntìmmộtthứgìđóởbêntrongcóthểlàmnộitâmcủatôitrởnênmạnhmẽ,kiêncường.Khiđọcsách,tôicảmthấycuộcsốngthậtđơngiản,tinhthầnthậtthoảimái.Tôicảmthấyconngườiluôntồntạitrongxãhội,cuộcsốnghốihảnênđôikhichúngtacũnghốihảtheo,thậmchícònsốngvộihơnbảnthânxãhội.Chỉcósáchvàsứcmạnhcóđượctừtrangsáchmớicóthểgiúpchúngtatrầmlắng,tĩnhlặng.Saukhitĩnhlặng,chúngtamớicóthểtìmrahướngđibanđầucủamình.Tôinhớcóngườitừngnói,đọcsáchtứclàbạnđangđốithoạivớitácgiả,từđódựnglênmộtthếgiớinộitâmmạnhmẽ,vàchínhthếgiớiấysẽbảovệbạnkhỏinhữngảnhhưởng,tácđộngcủathếgiớibênngoài,bảovệbạnkhôngbịthahóa,sađọa,đồngthờigiúpbạntrởnênkiênđịnh,vàtinvàosựlựachọncủamình.Khiđọcthấytấtcảnhânvậtđượcviếttrongsáchđềuphảitrảiquasựđảkíchrấtlớn,rấtgaygắtvàothờiđiểmmớibắtđầuphấnđấu,tôichợtnhậnramìnhquáyếuđuối,mìnhcầnphảitôirèn,cầnphảimạnhmẽ,kiêncườngvàonhữnglúcquantrọng.ThixongTOEFLlàđếnsinhnhậtmẹvàGiángsinh.ĐểchúcmừngsinhnhậtmẹvàđónGiángsinhcùngbạnbè,tôichomìnhnghỉngơixảlánghơnhaituần,quênhếtchuyệnđiểmchác.Nhưng,đúnglúctôigầnnhưkhôngnhớgìđếnđiểmthinữa,thìđộtnhiênngườitalạicôngbốđiểmthi.Saunhữngphútchờđợicăngthẳngtộtcùngtrướcmáytính,mộtdãysốđậpngayvàomắttôi:đọc26điểm,nghe28điểm,nói28điểm,viết30điểm,tổngcộng112điểm(thangđiểmtốiđacủamỗiphầnđềulà30điểm,thangđiểmtốiđacủacảbàilà120điểm).Lúcvừamớitrarađiểmthi,tôivàcôbạncùngphòngtrongkýtúcxáômchầmlấynhau,cùnghétlênsungsướng“112”,tôikhôngbiếtlàmìnhđangnằmmơhaylàsựthật,thànhtíchnàyvượtxasovớilúcđầutôinghĩ.Saukhibìnhtĩnhtrởlại,tôinghiêncứukỹđiểmthi.Phầnđọc26điểm,tôilàmbàiđọckhôngđượcnhưý,quảnhiênđâylàphầnthiđạtđiểmthấpnhấttrongbốnphần.Phầnnghe28điểm,lẽratrongbốnphầnthilúcđóchỉcóphầnnghelàtôicókhảnăngđạtđiểmtuyệtđối,nhưngcuốicùnglạikhôngđạtđiểmtuyệtđối.Trongkhiđóphầnviếtlạiđạtđiểmtuyệtđối,xemramỗibuổitốitôiômbụngđóingồihọc,kiêntrìmỗingàyviếtmộtbàiluận,quảlàcóhiệuquả.Bấtngờnhất làphầnnóiđạt28điểm!Tôinhớ lạicảnhtượngmột thángtrước, tôiđứngởngoàihànhlangđiêncuồngluyệnnói.Vìlúcđó,tôisợnóinêncứlầnlữamãikhôngdámbắtđầuluyệnnói,mãiđếnkhichỉcònmườimấyngàynữalàthi,tôimớihạquyếttâmintấtcảsốđềnóira,luyệnđiluyệnlạitừngđềmột.VàothángMườihai,thờitiếtcàngngàycànglạnh,đứngtronghànhlangcũngvẫnrétcămcăm,ấyvậymàngàyngàytôiđềukéocáighếđẩutrong

phòngtựhọcrangồiởlốihànhlang,đặtmáytínhlênđùi,vừabấmthờigianluyệnnói,vừaghiâmgiọngnóicủamình.Nóiđềnàoghiâmđềấy,saukhighiâmxong,tôicẩnthậnnghelại,nếukhôngvừaý,tôisẽghiâmlạichođếnkhinàocảmthấyhoàntoànhàilòngthìmớitiếptụcluyệnđềkhác.Lúcđó,tôiđangnắnchỉnhrăng,cảhàmtrênvàhàmdướiđềuđeoniềngrăngcuốnđầydâythépnhỏxíu,vìcớsựluyệnnóimàmôivàlưỡicủatôibịsứtsởkhôngbiếtbaonhiêulần,giólạnhluồnquacànglàmrănglợibuốtnhói,lúcăncơmrấtkhónhai,tôithườngxuyênđóibụng.Tôitừngbậtkhócvìchuyệnnày,nhưngnaynghĩlại,tôicảmthấynhưvậycũngđáng!Tôitừngthậtlòngphấnđấu,thậtlòngmệtmỏi,thậtlòngbậtkhócvàthậtlòngmỉmcườivìmộtviệc,nênđếnkhiđạtđượckếtquảnhưý,tôicảmthấyrấtsảngkhoái.Tuytôihiểurõ,cóngườigiỏicóthểđạtđiểmtốiđatrongkỳthiTOEFL,vàcũngkhôngthiếugìngườichỉcầnôntậpmộtthờigianngắnlàcóthểđạtđiểm115+,nhưngđốivớimộtngườibìnhthườngnhưtôi,mỗingàyđềuchậtvật trênconđường lộtxác từmộtngườikémcỏi thànhmộtngườigiỏigiang,sốđiểm112nàythậtsựđãlàmtôirấtmãnnguyện.Tấtnhiênsốđiểmnàylàsựbáođáptốtnhấtchotấtcảnhữnggìtôiđãbỏratrongmộtgiaiđoạn.ThắnglợitrongkỳthiTOEFLđánhmộtdấutrònxoevàobứctranhnăm2007củatôi,vànócũngđặtbướcchânvữngchắcthứhaitrênconđườngvượttrùngdươngcủatôi.Tạmbiệtnăm2007,chàođónnăm2008.Đốivớingườidâncảnướcmànói,năm2008lànămchúngtamỏimắtchờđợiTrungQuốcđăngcaitổchứcThếvậnhộiMùahè.Cònđốivớiriêngcánhântôi,năm2008lànămtôiphảinghênhchiếnvớicuộcthiGRElầnthứhaivàbắtđầutriểnkhaihồsơduhọc.Hảohánbấtđềđươngniêndũng,tôinhắcnhởbảnthânmìnhphảilậptứcbướcrakhỏithắnglợinhỏtrongcuộcthiTOEFLđó,trầmtĩnhlạirồimauchóngbướcvàomộtvòngchiếnđấumới.Tấtcảnhữnggìtôibỏratrongquákhứđềuđãđượcbáođáp,đólàchuyệntốt.Nhưngđểcóthểnhậnđượcnhiềubáođáphơnnữatrongtươnglaimainày,tôibắtbuộcphảitiếptụcbỏcôngsứcramàkhôngđượcngơinghỉ!Greơi,tôiyêubạnnhườngnàoĐiểmtâmđắccủabàiluận5.5điểmlàởmộtchữ“Viết”[ThángMộtnăm2008]Tuầnđầu tiêncủanăm2008,nămmớiđếnmang theocảnhsắcmới!Tôi sắpphảinghênhchiếnvớikỳthiGRElầnthứhai.LầnđầuthiGRE,tôivẫnlàsinhviênđạihọcnămthứba,dotâmlýyếukémcộngthêmtưtưởngđàongũ,nêncuốicùngbạidướichânnó.Tôihiểutrong“cuộcchiến”lầnnày,tôituyệtđốisẽkhôngdễdàngđạtđượcmộtdấumốcnàođó,bởivìtrướcđâytôitừngthiGREmộtlầnrồi.Đểrửamốihậnlầntrước,lầnnàytôibuộcphảidốctoànbộtâmtưứngphónó,thềchếtcũngkhônglàmkẻđàongũ!Vàokỳnghỉđông,tôimangtấtcảtàiliệuôntậpvềnhà,khimọingườiđềuđanghưởngthụkỳnghỉ,đónnămmới,tôikhôngthểkéodàithêmthờigian,vộivàngbướcvàohànhtrìnhchinhphụckỳthiGRE.Đầutiên,tôibỏracảmộtngàythuthậpcácloạitàiliệuônthiGREtrêndiễnđàn,downloadcácmụctinhhoa,xóamùchữ,kinhnghiệm,chiasẻ,rồichỉnhlýcẩnthận,đọckỹcàng.TôigiởcuốnlịchtreotườngmớimuađếnthángBa,dùngbútmàuvẽmộtvòngtròntotướnglêntờlịchngàymùng3thángBa,ghichú:“KoalanghênhchiếnAW!”(phầnthiviếttrongkỳthiGREgọilàAnalyticalWriting,viếttắtlàAW).PhầnthiviếtGREnghiễmnhiêntrởthànhmụctiêuphấnđấucủatôitronggiaiđoạntrướcmắt!PhầnthiviếtGREgồmhaibàilàIssue(vănnghịluận,từ“issue”trongtiếngAnhphátâmgầngiốngtừ“yiti”trongtiếngTrung)vàArgument(vănbiệnluận,từ“argument”trongtiếngAnhphátâmgầngiốngtừ“agou”trongtiếngTrung).Đểhiểurõthếnàolàmộtbàivănmẫuxuấtsắc,tôilênmạngmuahaicuốnsáchthamkhảolàcuốn5.5điểmphầnthiviếtGRE–bàiISSUEvàcuốn5.5điểmphầnthiviếtGRE–bàiARGUMENT.Saukhimuađượcsáchthamkhảo,tôixemlạivởghihồicònhọclớpluyệnthiGREởTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMới.MặcdùtôitừngthamgiathiGREmộtlầnvàonămthứbađạihọc,tínhđếnbâygiờmớiđượccóhainăm,vậymànhữngkýứcvềnóđãhoàntoànnhạtnhòa,tôiđànhphảilàmlạitừđầu.Kếhoạchôntậpcủatôilúcđólàxemlạitoànbộvởghitrênlớptrướcthềmnămmới,rồiănTếtxongmớibắtđầukếhoạchôntậpđộclậpcủamình.Đểhoànthànhnhiệmvụđúngthờigianđãđịnh,mỗingàytôiônlạihaibàiyitivàhaibàiagoutrongvởghi.LầnđầuthiGRE,tâmtrạngcủatôikhôngvữngvàng,nênlúcđótôicũngchưathựcsựkhổcôngônluyện,tuythời

gianhọccũngkhádài,nhưngrốtcuộctôitiếpthuđượcrấtítkiếnthức.Cólẽcũngchínhvìvậymàđếnlầnôntậplại,tôichẳngcònnhớgìnữa,đọcsốđềthiviếttrongkhođềthi,tôicócảmgiácvôcùnglạlẫm,cứnhưchưatừngxemquabaogiờ.Dùvậy,nhờnhậnđượcbàihọcthấtbạitronglầnthitrước,nênkhithilầnhai,tôicóthểđốimặtvớicuộcthiGREmộtcáchnghiêmtúc,thànhthật.Gặpmỗiđềthiviết,tôiđềuchủđộngsuynghĩđềthi,chứkhôngdámtựhuyễnhoặcbảnthân.Tôicònnghiêmtúcônlạivởghitrênlớpluyệnthi,khôngdámhọchànhlớtphớt.Chẳngmấychốc,tôiđãôntậpxongtoànbộvởghibàigiảngAWtrongthờigianhơnhaituần,hoànthànhnhiệmvụnàytrướckhiđónnămmới.Nếutínhchilira,ngoàimấyngàyTếtvànhữnglúcphátsinhmộtsốviệcđộtxuấtnhưđithămhỏingườithânvàbạnbè,thờigianôntậpcủatôichỉcònlạibamươingày.Lúcđó,tôicănbảnkhôngnghĩđếnnhữngthứkhôngcầnthiếtkhác,màchỉnghĩlàmsaovắtkiệtthờigianhiệncóxemmìnhcóthểôntậpbaonhiêuthìôntậpbấynhiêu.[ThángHainăm2008]SangthángHai,việcđầutiênđặtratrướcmắttôilàlàmsaophânbổthờigianmộtcáchhợplý,hiệuquả.KhođềthiviếtcủaPangdacótấtcả244đềthiyitivà242đềthiagou,trongbamươingàyngắnngủi, tôivừaphảiđọckhođề thi, lậpđềcương,vừaphải luyệnviết,vàcònphảichuẩnbịkiếnthứcnền,thuthậpcácloạivídụlàmluậnchứngchobàiluận,tôiphảiphânbổthờigiannhưthếnàođây?Tôitrăntrởrấtlâuvềvấnđềnàynhưngvẫnchưatìmraphươngánnàokhảthi.Vềsau,tôiđộtnhiênnghĩrằng,đâylàphầnthiviết,vậythìphươngántốtnhấtcóthểkiểmtra,đánhgiákỹnăngviếtcủamìnhchỉcómộttừ:Viết!Thậtra,đâycũngchẳngphảilàsáchlượctotátgìchocam,nóchỉlàmộtđạolýmàtấtcảmọingườiđềubiếtcảrồithôi.Suychocùng,dùtôicósẵnmộtđốngkiếnthức,họcthuộcmộtđốngcâuchữ,lậpxonghếtđềcương,thìcuốicùngcũngvẫnphảidùngbàntayvàkhốióccủamìnhtáihiệnlạitấtcảnhữngthứấylêntrêntranggiấy.Chứnếucảngàytôikhôngđặtbútluyệnviết,thìdùtíchlũyđượcbaonhiêuthứđinữacũngđềuvôích.Vềbàiagou,sáchlượccủatôicũngchỉcó:Viết.Tôitựnóivớibảnthânmình:“Khôngcầnbiếtngônngữcủamicósắcbénhaykhông,chỉcầnmibiếtchỗnàomắclỗilogic,rồihãyviếtbàibácbỏnhữnglậpluậnsơhởnằmđầytrongbàiđóquanhữngvídụmàmiđưara.Tạmthờimikhôngnênquálolắngvềvấnđềlựachọncâuchữ,miễnsaomibácbỏnóbằngngônngữthôngdụngnhất,vàtrìnhbàyrõrànglýlẽcủamilàđược.Trướctiên,cầncótưduybiệnchứng,cònnhữngvấnđềnhưtrauchuốtngôntừđơngiảnhơnrấtnhiều.”Banđầutôichưatínhđếnchuyệnlậpđềcươngchotừngđềagou,tôidựđịnhđọcnghiêmtúcmấychụcđềthi,nắmchắcquyluậtlậpluậnsailogicởtrong,rồisaumớibắtđầutổngkếtlạiđềcương.Cònvềbàiyiti,thìvìnólàvănnghịluận,nênquantrọnghơnlàphảiviếtnhiều.TôinhớhồiôntậpphầnviếtTOEFL,vìmấyngàycuối,tôikiêntrìmỗingàyviếtmộtbài,nênmớicótiếnbộtrênphươngdiệnviết,cuốicùngđạtđiểmtuyệtđốinhưvậy.Thựclòngmànói,tôiluôncảmthấyphầnviếtrấtkhó,bởivìxéttừgócđộtâmlý,tôisợnó,khôngdámviết.Lầnnày,đểcanđảmcầmbútviết,tôiđặtrachomìnhmộtnhiệmvụbấtdibấtdịch:Phânloạikhođềthiyititheotừnglĩnhvực,sauđóchọnranhữngđềthixuấthiệnvớitầnsuấtcaotrongmỗilĩnhvực,mỗingàyviếtmộtbài,từkhóaởđâylà“mỗingày”!Bởivậy,đầuthángHai,tôivạchkếhoạchhọctậpđạiđểnhưsau:Vềbàiagou,mỗingàyphântíchmườiđềthi,tìmrakẽhởởđềbài,tổngkếtvàghinhớnhữngloạicâubiệnluận,đồngthờimỗingàyphảiviếtítnhấthaibàiluậnagoutheothứtựtầnsuấtxuấthiệnđềthiđótrongkhođềthitừcaođếnthấp;vềbàiyiti,mỗingàytổngkếtmộtloạiđềthivàlậpđềcươngtheotừnglĩnhvựcliênquan(nhưgiáodục,khoahọc,vănhóavàlịchsử,…),đồngthờimỗingàyviếtmộtbàiluậnyititheothứtựtầnsuấtxuấthiệnđềthiđótrongkhođềthitừcaođếnthấp.Ngoàira,tôisửdụngtoànbộsốthờigianítỏicònlạitrongngàyvàoviệc“đọcrộngthithư”,sưutầmvídụ.Tuầnđầutiênthựchiệnkếhoạchmới,tôibỏramộtbuổisángnghiêncứukỹtiêuchuẩnchođiểmcủaViệnkhảothíGiáodụcHoaKỳ,sauđólạinghiêncứumộtcáchrấtnghiêmtúccácbàivănmẫucủaphầnagouvàyitidoETScungcấp.Tôinghiêncứuthấutriệtcácvấnđềvềkếtcấuchỉnhthể,khởithừachuyểnhợp,luậnchứngluậncứ,vàcấutạocâutừ,…củabàivănmẫutới

mứckhông thể thấu triệt hơnđượcnữa.Nghiên cứu xong, tôi đột nhiênngộ ramột điểmchunggiữanhữngbàivănmẫuđóvàbàivănđạtđiểmcaotrongkỳthiGREmàmình“chỉkhảýhội,bấtkhảngôntruyền”,đólàđặtvàocùngmộtthướcđonhấtđịnh,nhữngbàivănđạtđiểmcaocũngcóquyluậtcóthểtuântheo,vàcũngcókhuônmẫucóthểthamkhảo(ởphầnghichúnhỏ).Sẵncócảmnhậnđó,tôilậptứcchọnramộtđềagouxuấthiệnnhiềunhất,múabútthànhvăn,viếtmộtbàiagouđầutiêncủamình.Tôichẳngbậntâmcâuchữmượtmàhaykhông,chỉcốtlàmsaotưduybiệnchứnghoànchỉnh,cắmcúiviếtmộtbàiluậngầnbảytrămtừtrongthờigianquyđịnh.Viếtxong,tronglòngtôicảmthấyrấtsảngkhoái,tốtxấugìthìtôicũngđãđặtbướcđiđầutiêntrênconđườngôntậpphầnviết.Điềunàycànglàmchoquyếttâmcủatôitrởnênsắtđáhơn:Mìnhnhấtđịnhphải“kiêntrìviết”,“viếtmỗingày”mộtbàiyitivàhaibàiagou,tuyệtđốikhôngthayđổi!Từlúctriểnkhailuyệnviết,tôiđãhóathânthànhmộtngườimáyđượclêndâycót,đúngbảygiờsánghàngngàymộtmìnhđạpxetớitrườngtựhọc,đếntámchíngiờtốimớitrởvềphòng,saysưathựchiệnkếhoạchôntậpcủamìnhmàkhôngbiếtchán,viếthếtbàiluậnnàylạiđếnbàiluậnkhác.Saukhihoànthànhmộtnhiệmvụcủangày,tôisẽgạchnhiệmvụđóđitrênbảnkếhoạch,tronglòngcựcvui.Ngườikhácđềubậnrộnsắmsửađồtết,hưởngthụbầukhôngkhívuivẻtưngbừngcủanămmới,chỉcómìnhtôilủithủiônbài,chẳngdámlàmchậmtiếnđộôntập.Baonhiêulầnngườinhàvàbạnbèrủđiăn,tôiđềutừchối,mặcdùtronglòngtôirấtmuốnđitụtậpcùngmọingười,nhưngnhìnngàythingàycàngđếngần,nhìnnhiệmvụkínmíttrênbảnkếhoạch,tôithậtsựkhôngdámlàmlỡviệc.Mẹbảotôi,bàcảmthấyrấtxótchotôi,vìngàynàobàcũngtrôngtôikhổsởnhưthế,nhưngbảnthântôilạikhôngcảmthấymìnhvấtvả,khổsởtẹonào.Ngượclại,mỗikhihoànthànhđượcmộtnhiệmvụnhỏnàođóhoặcsaunhữngbướcđộtphávềtrìnhđộviết,tôiđềucảmthấyvôcùngsungsướng.Cảmgiáchưngphấnvàcảmgiácthỏamãnđócònlàmchotôivuihơntết.Tronglòngtôirấtrõ,mộtkhitôilựachọnđiduhọc,tứclàtôiđãxácđịnhmìnhsẽphảibướcđitrênconđườngvấtvảkhổsở,xácđịnhmìnhsẽphảitừbỏrấtnhiềuthứ,vàxácđịnhmìnhsẽphải trảiquamột cuộc sốngkhôngnhẹnhàng.Cóđiều, tôi vẫn luôn tin chắc rằng,khôngcóđaukhổthìkhôngcóhạnhphúc,hômnaychịukhổ,nhấtđịnhngàymaisẽnhậnđượcbáođáp,chodùngàymaichưanhậnđượcbáođáp,thìngàykia,ngàykìa,haynhiềungàysau,sớmmuộngìcũngsẽcóbáođáp.Khôngcósựtíchlũynàolàsựtíchlũyvôích,khichúngtatíchlũyđaukhổđếnmộtmứcđộnhấtđịnh,chắcchắnnósẽcósựbiếnđổivềchất,chắcchắnnósẽmangnhữngkhảnăngmớivàhyvọngmớichocuộcđờichúngta.Trongđầutôinghĩnhưvậylàđểtựkhíchlệbảnthân,cònvềhànhđộngthựctế,thìtôivẫntiếptụcluyệntậpkhôngngừngnghỉgiốngnhưmộtngườimáy.Dobảnthântôikhánhạybénvớingônngữlạicộngthêmviệcluyệntậpvớicườngđộcao,nênchỉsauhơnmộttuầnlễ,tôiđãđạtđượcsựtiếnbộrấtlớn.Saukhiviếtxấpxỉmườibàiyitivàhaimươibàiagou,tôicảmnhậnrõsựtiếnbộđó:Tốcđộviếtmỗingàymộtnhanh,thờigiansuynghĩngàycàngrútngắn,sốchữtrongbàithìkhôngngừngtănglên,đếnlốitưduycũngrộngmởhơn.Saukhinắmvữnglốihànhvăncốđịnh,tôiviếtrấttrơntru,vàcũngkhôngcầnphảilolắngvềđộdàicủabàiluận.CáBéoƯớpMuốigiúpđỡtôirấtnhiềutrongquátrìnhluyệnviết.Mỗikhiviếtxongmộtbàiluận,tôisẽgửichobạnấyxem,rồihỏicảmnhậncủabạnấy.CáBéoƯớpMuốigópýrấtchânthành:“Tuyvăncậuviếtcàngngàycàngdài,ngônngữviếtđọclêncũngcàngngàycàngcócảmgiácnhưnativespeaker,nhưngtớcảmthấyluậnchứngcủacậucònhơisáorỗng,vídụcònhơinghèonàn.”Tôibỗngtỉnhngộ!Mọingườiđềunói,luậnchứngsinhđộngcósứcthuyếtphụcnhất,nếucứmộthainóinhữngđạolýđaotobúalớn,cứngnhắc,thìngườikhácrấtkhócóthểnghetheoquanđiểmcủabạn.Vềsau,tôiquyếtđịnhbỏnhiềuthờigianhơnvàoviệcthuthậpvídụvàtíchlũyluậncứ.Vừahaylúcđó,tôicóquenmộtngườibạncùngônthiGRE,anhtađưaramộtýkiếnrấthayvềphươngdiệnthuthậpvídụ:Mỗingàydànhnửatiếngđồnghồtổngkếtmộtvịdanhnhân,xemlướtquamộtlượtnộidungliênquanđếncuộcsống,côngviệc…củavịdanhnhânđó,sauđócóthểđưanhữngnétnổibậtcủahọvàobàiviết,vàtiếnhànhchỉnhlý.Tôinhậnthấyýkiếnnàyrấthay,nêncũngbắtđầuthựchành.Tôikiêntrìtíchlũynhưvậyhơnhaimươingày,trướcsautổngkếtvídụvềhơnhaimươidanhnhân.Dầndần,tôihọcđượckhôngíttừcâuchuyệncủacácvịdanhnhântrongnhiềulĩnhvực,hơnnữađóđềulànhữngvídụđộcđáomàhiếmcóthísinhnàodùngđến.Vậylàtôicóthểvậndụngmộtcáchlinhhoạt

hơncácvídụ,cácluậnchứngmàtôiđưaratrongbàicũngvừasắcsảovừadídỏm,rõràngvàđángtincậyhơn.Tấtnhiênsaunàytôicũngsửdụngnhữngvídụtổngkếtđượcđóvàobàithicủamình.MấyngàyTết,cuốicùngtôicũngkhôngthểcưỡnglạiđượcsứcmêhoặccủathếgiớibênngoài,tôitấtbậtđithămhỏibàconhọhàng,bạnbè,vàănuốngvuichơi,thànhthửtiếnđộôntậpbịchậmlại.Mấyngàyhômđó,tôichỉsắpxếplạimộtvàiđềcương,chứhầunhưkhôngviếtđượcbàiluậnnàohoànchỉnh,ngayđếnphầnmềmluyệnthiviết,cũngchưasờđến,nêncảmthấyrấtáynáy.Vàongàymùng4Tết,tôihạquyếttâm,cầmbútviếtmộtbàiyitivàmộtbàiagou,kếtcụcthậtthảmhại:Mặcdùtôiviếtbàiyitichưahếtthờigianlàmbài,nhưngtôicảmgiácthứvănmìnhviếtratrởnênsáorỗng,quáchămchútvàocâutừ,làmlãngphíbaonhiêuthờigian;cònvềbàiluậnagou,vìtôitừngxemquabàivănmẫu,biếtmìnhcầnphảiviếtthậtcụthể,nêntôiluônnhắcđinhắclạibảnthânrằngphảiviếtcụthể,viếtcụthể,thếnhưngtôilạiviếtvượtquárấtnhiềuthờigianchophép.Saukhithithử,tôicảmthấyrấtlolắng,buồnphiền.Sựthấtbạitrongbàithi thửlầnnàychứngminhmộtviệc:Tuyệtđốikhôngđượcngừngluyệnviết!Dùmỗingàychỉcònmộthơithở,tôicũngbắtbuộcphảikiêntrìviếthàngngày!Bấtluậnthếnàocũngphảiviếthàngngày!Viếthàngngày!Viếthàngngày!Saumộtbướclùinhỏđó,tôinhắcnhởbảnthân:Cứtiếptụcnằmởnhànhưthếnàycũngkhôngphảilàcách,vừahaytếtnhấtcũngquarồi,mìnhvẫnnênmauchóngquaytrởlạiBắcKinhđểcóthểtìmđượccảmgiáchọctậpởtrongphòngtựhọccủanhàtrường.Vìthế,tôiquyếtđịnhlậptức“thuquânvềkinh”,chuẩnbịchothờigianôntậpgắtgao,luyệntậpnhiềuhơn,viếtláchnhiềuhơn,tìmlạicảmgiáctíchcựctrướcđâyvàomườimấyngàycuốicùng.LúctôivềđếnBắcKinh,trườnghọcvẫnchưabắtđầuvàohọc,điđếnđâucũngthấyvắngvẻquạnhquẽ.Hòavàocảnhtượngđìuhiucủasântrườngvàonhữngngàymùađônggiárétnày,tâmtrạngcủatôicũngbuồnbãtheo.Hàngngàyởtrongkýtúcxá,tôikhôngmàngănuống,chỉlênmạngxemphim,làmphụđề.Mỗilầnđịnhlêntrườngtựhọc,tôilạitưởngtượngracảnhmộtmìnhmìnhngồithulutrongphòngtựhọcmớitộinghiệplàmsao,thếlàýnghĩđitựhọcđónhanhchóngtiêutan,vàtôilạitiếptụcởkýtúcxálênmạng…Tôicũngchẳnghiểutạisaomìnhlạinhưvậy,chỉcònnửathángnữalàthirồi,vậymàtôilạichánchường,cứnằmdàitrongkýtúcxá!Độnglựcmấtdần,tinhthầnsasút,ngaycảnhữnglờilẽhùnghồnmàtôitừngnóivớimìnhkhingồi trêntàuhỏa,cũnghoàntoànquênsạch.Tôivàodiễnđàn,ẩnmìnhquansáttrạngtháicủacácbạncùngthiđợtấy,thấymọingườiainấyđềuđangchuẩnbị“rùmbeng”chokỳthi,chỉcómộtmìnhtôilàvẫnnằmđây,bìnhchânnhưvại.Tôitựhỏi:Tháiđộchuẩnbịtíchcựcchokỳthitrướcđâyđãbiếnđiđâumấtrồi?Tôiđợihếtngàynàyquangàykhác,hyvọngtheodòngchảythờigian,tâmtrạngtiêucựcsẽtanbiến,thayvàođólàtâmtrạngtíchcực,nhưngngờđâucàngngàytôicàngbuồnchán,càngngàycàngmấtkhíthế,vàcàngngàycàngtrốngrỗng.Tôichợtnhớ,saukhiđượcchuyểntiếpcaohọcvàonămthứtưđạihọc,tôicũnggặpphảithờikỳsuysụptinhthầnnhưthếnày,cũnggặpphảicảmgiáctrốngrỗng,sangãnhưthếnày,vàlúcđócũngnhưbâygiờ,tôiđịnhđợithờigianquađirồicảmgiácsẽtựnhiênquayvề.TôinhớlúcđóCáBéoƯớpMuốicónóivớitôi:“Tâmtrạngkhôngtốtkhôngcónghĩalàcứngồiđómàsuynghĩthìcóthểtìmlạitâmtrạng.”Đúngvậy,tạisaotôilạikhôngnhớracâunàynhỉ?Khôngphảibạncứsuynghĩlungtung,vớvẩnlàcóthểtìmlạitâmtrạng,màbạncầnphảihànhđộng,phảiđạtđượctiếnbộthôngquahànhđộng,rồitừđókhẳngđịnhđượcbản thânmình,nhờkhẳngđịnhđượcbản thân,bạn sẽ cảm thấy trong lòngvữngvàng,sauđómớicóthểtìmlạitâmtrạngvàcảmgiác.Tôiđitheoýniệmnày,ngaysángngàyhômsau,dùtâmtrạngtốthayxấu,tôicũngépbảnthânmìnhlêntrườngtựhọc.Tuychỉhọcnửangày,hiệusuấtcũngkhôngcao,nhưngvìtôiđãbắttayvàohànhđộngnênkhôngcòncảmthấybuồnchánnhưtrướcnữa.Ngàythứbatiếptụchọc,tâmtrạngcủatôichuyểnbiếnkháhơn.Đếnngàythứtư,nhìnvàokếhoạchmìnhđãhoànthànhbangàytrước, tâmtrạngcủa tôi thựcsựtốt lên, tuychưatớimứchăngsayhọc tập,nhưngtôicảmnhậnrõtâmtrạngcủamìnhđangchuyểnbiếntốtlêntừngngày.Vìnămngàytrước,tôikhôngchịukhóhọchành,tiếnđộôntậpbịchậmlạirấtnhiều,nêntừđấyvềsau,mỗingàytôibuộcphảităngtốcđộhọclêngấpđôimớibùđắpđượcsựtrễnảicủamìnhtrướcđótrongkếhoạchôntập.Lúcđó,chỉcònmườibangàynữalàthi,tôitựnhủ:Dùcóđụngvỡđầu,mìnhcũngphảitiếptục

kiêntrì.Tuymấyngàygầnthi,tôicảmthấyvôcùngkhóchịu,cảtinhthầnvàthểxácđềumệtmỏirãrời,nhưngtuyệtđốikhôngthểđểchonhữngcốgắngbấylâunayđềuđổxuốngsôngxuốngbiển,nhấtđịnhphảikiêntrìđếncùng!Tôiquyếtđịnhviếtlạitoànbộsốđềcươngđềthiviếttrongkhođểcóthểghinhớsâuhơn,vìthếtốcđộviếtcủatôilàmỗingàyviếtnămmươiđềcươngbàiagouvànămmươiđềcươngbàiyiti,vừaviếtvừanhớ,giốngnhưhọctừvựng.Cứnhưvậy,tôihọcbấtkểngàyđêm,khôngđếnmấyhômđãviếtxongtấtcảđềcương.Tôiintoànbộsốđềcươngđóra,nhìnvàothànhquảcủamình,tronglòngtôibỗngdânglêncảmgiácrấtcóthànhtựu.Hàngngàyđiđâu,làmgì,tôicũngđềumangtheonhữngbộđềcươngnày,tiệntaymởraxem,mauchóngnângcaođộquenthuộccủatừngđềthitrongkhođềthi.Khichỉcòncáchkỳthimộttuần,tôichuyểnphắtsanggiaiđoạnbứtphátrướckỳthi.Tôibắtđầuthửsứcmỗingàyviếthaibàiyitivàhaibàiagou,chỉcókhinàokhônghoànthànhđượccáckếhoạchkhác,tôimớigiảmxuốngviếtmộtbàiyitivàmộtbàiagoumộtngày.Từkhinângcaocườngđộôntập,tôiđạtđượcnhữngtiếnbộlớnhơn,nhanhhơn.Đểtăngđộkhóchobảnthân,tôiấnđịnhthờigianlàmbàiluậnlàbốnmươiphútchophầnyitivàhaimươilămphútchophầnagou(mỗiphầngiảmmườilămphútsovớithờigianquyđịnhlàmbàithithật),vàmỗi lần làmbài, tôiđều tạo tiếngồn,gâynhiễu (vídụnhưmởphim, tọađàmhoặcnhạc…trongmáytính)nhằmtôiluyệnchomìnhkhảnăngchốngnhiễukhiviếtluận.Chẳngmấychốc,tôiđãtìmlạiđượccảmgiácnhưhồiôntậpphầnviếttrongkỳthiTOEFL.Lúcđó,tôibốtríthiviếtvàothứHai.Tôisắpxếplịchtrìnhmộttuầnnhưsau:ThứTư,đọclướtquatoànbộsốđềcươngtheothứtựtầnsuấtxuấthiệnđềthiđótrongkhođềthitừcaođếnthấp;thứNăm,quaylạicácbàivănmẫucũnhất,nghiêncứuchúngmộtcáchcẩnthận,kỹcàng;thứSáu,chỉnhlýmộtlượtcuốicùngnhữngngôntừvănvẻtrongphầnyitivàagouđượctíchlũytừcácbàivănmẫu;thứBảy,đọc lạimột lượtvídụmàmìnhtựtổngkếtvềcácvịdanhnhân;Chủnhật,xuấtpháttớikhuvựcxungquanhđịađiểmthitìmchỗở.Nóira,sựphấnđấucủatôivàomấyngàytrướckỳthicóvẻhơikịch.Trướcđây,vìthiTOEFL,tôiquenmộtngườibạntốttênlàBìNặcTào,quasựgiớithiệucủaNặcTàotôilạiquenthêmmấyngườibạncũngthichứngchỉngoạingữduhọcnhưmìnhnhưĐậuĐậuvàSảngSảng, từđómọingười tạothành“phânđộinhỏnhảyquaJituo”manguylựcvôsong(từ“Jituo”trongtiếngTrungcóphátâmgầngiốnghaichữcáiđầuG,TcủatừGRE,TOEFLtrongtiếngAnh).KểtừkhitôibắtđầuchiếnđấuđiêncuồngvớikỳthiGRE,ngàynàotôicùngcácthànhviêncủaphânđộinhỏcũngcùngtựhọc,mặcdùmỗingườiphấnđấuchomộtkỳthikhácnhau,nhưngđềucóchungmộtướcmơ.Từđó,tôikhôngcòncảmgiáccôđơnnữa:Mộtngườisuysụp,cảđộicùngtruyềnsứcmạnhcho;mộtngườitạorađộtphá,cảđộicùngchúcmừng.Vìcósựcổvũ,khíchlệcủacácthànhviêntrongphânđộinhỏ,tôikhôngdámlườibiếng,mộttuầnôntậpsaucùng,tôirấtphiêu,hoànthànhvượtmứckếhoạchhọctập.Cùngvớiđó,tôicũngkhôngquênbồidưỡngnhânphẩm:Hễnhìnthấytrongsântrường,trongcanteen,haytrongphòngtựhọc,chỗnàocórácthảicầnlượmnhặt,giấyloạicầnthudọn,bátđĩacầnbưngbê,tôiđềunhanhchânchạyđếnlàm.Cóaiđóđếnhỏitôikinhnghiệmhọctập,tôiđềucởimởchiasẻtấtcảkinhnghiệmhọctậpcủamình,từnhữngkiếnthứcmìnhtíchlũyđượcchođếnnhữngtàiliệuhọctập.Ngoàira,hàngngàytôivẫntròchuyệnđềuđặnvớibứctượngcủaChuthủtướng,báocáosựtiếnbộcủamình.Ngàynàotôicũngnóivớiông:“Xinngàihãyphùhộchoconpháthuyđượcphongđộlàmbàinhưthườngngày,vìthicửđángghétnhưthế,conthựckhôngmuốnmìnhphảithilạilầnthứbađâu!”[ThángBanăm2008]Đợimãicuốicùngcũngđếncuốituầntrướchômdiễnrakỳthi,vàongàythứBảy,mộtmìnhtôichuyểntớiởtạimộtcáikháchsạnnhỏgầnđịađiểmthi.Đêmđầutiênchuyểnđếnđó,tôihoàntoànkhôngcótâmtrạnghọc,xemxonghaibộphim,tôingủthiếpđilúcnàokhôngbiết.Đêmthứhai,tôigặpácmộng,tôimơthấylúcthihầunhưmìnhkhôngbốcđượcmộtcâunàocósẵntrongkhođềthi,vàthếlàtôichẳngbiếtlàmbàinhưthếnào,vềsaunghengóng,tôimớivỡlẽ,thìralàETStráokhođềthi!Tôihoảnghốt,giậtmìnhtỉnhgiấc,maymàđóchỉlàmơ,cảngườitoátmồhôilạnh.Vàohômthi,tôitớiđịađiểmthitừsángsớm.Nhưngvìtrướclúcđiềnthôngtindựthi,tôicứcảmthấybụngmìnhấmaấmách,nênphảichạyrachạyvàophòngvệsinh.Trênđườngđitớiphòngvệsinh,độtnhiêntôinhớramộthômnàođóxemđềcương,khônghiểuvìsao,tôiluôn

códựcảmrằngmìnhsẽbốcphảiđềyitisố51.Vìthế,nhânlúcchưavàophòngthi,tôinhẩmtínhtrongđầu:“Nếuđúngnhưmìnhbốctrúngđềyitisố51,thìmìnhsẽviếtthếnào…”Vàothi,tôibỏquamấybướchướngdẫnđầutiêntrênmànhìnhmáytính,trựctiếplàmbài.Mànhìnhhiệnrađềthiyitigồmhaicâuchọnmột,tôinhìnchòngchọcvàođó,sữngsờ!Chẳngnhữngtôitừngviếthaibàiluậnđótrongquátrìnhluyệntậptrướcđây,màtrongđócòncómộtđềyitirơitrúngvàođềsố51!Gặptìnhhuốngnày,khỏicầnnóicũngbiếtlúcđótronglòngtôivuisướngcỡnào!Tôitủmtỉmcườilénhaiphút.Vìđợtthithử,tôiấnđịnhchomìnhthờigianlàmbàiluậnlàbốnmươiphút,nêntôidùngmườimấyphútdưrasuynghĩthậtkỹvềviệclựachọnđềthinàođểviết.Mặcdù,tôitừnglàmcảhaiđềthinàyrồi,nhưngtôivẫncảmthấyđềyitisố51cógìđódễviếtvănvẻhơn,chonênquyếtđịnhchọnnó.Saukhiphóngbút,viếtmộtbàiyitilailángdàihơnchíntrămtừ,chuyểnsangđềagou,tôicũngbắtgặpđềthitừngxuấthiệnnhiều lầntrongkhođềthi.Vậy là, tôimởcờtrongbụng,mườiđầungóntay lướtnhanhnhưbaytrênbànphím,đầukhôngngừngsuynghĩ:“Tấtcảnhữnggìmìnhbỏrađềukhôngtốncôngvôích,tấtcảnhữngphẩmchấtconngườimìnhđềuđánggiá,khôngđếnnỗivứtđi!”Từphòngthiđira,tôicườinghiêngngả.Trướckhithi,tôitừngtuyênbốvớicácthànhviêntrongphânđộinhỏlànếunhưtôibốcđượcđềthixuấthiệnvớitầnsuấtcaotrongkhođềthi,thìkhiđithivề,nhấtđịnhtôisẽviếtmộtbàicótựađềTôibốctrúngmộtđềthixuấthiệnvớitầnsuấtcaotrongkhođềthitrênblog.Vừakhéo,tôibốcđượcnhữnghaiđềthinhưthế.Ngồitrênchuyếnxebusđitừđịađiểmthivềtrường,tôicócảmgiácvữngchãivàthoảimáigiốngnhưlầnngồixevềtrườngsaukhithixongTOEFLvàobathángtrướcđó,tôikhẽtựađầuvàocửakínhtrênxenghỉngơi.Tôinhắmmắt,miênmansuynghĩ.Trongđầudườngnhưcònhồitưởnglạidángvẻmấyngàytrướctôiđiêncuồngluyệnviết,vậymàtrongnháymắt,tôiđãthixongrồi,ngẫmranhữngngàyphấnđấutrôiquathậtnhanh.Tuylúcđó,tôivẫnchưabiếtđiểmbài luận,nhưngvì tôicảmthấymìnhđãpháthuyrất tốtphongđộ làmbàihàngngày,nêntronglòngrấtmãnnguyện.Tôibỗngnhậnra,trướckhilàmmộtviệcnàođó,tôiđềucảmthấyrấtvấtvả,rấtkhổsở,dườngnhưlàviệcđóquákhó,nhưngmỗikhikhắcphụcđượccảmgiácđaukhổđó,vàchínhthứcbắttaylàmviệc,tôilạicảmthấy,thậtranhiềukhisựviệckhôngkhónhưnhữnggìmìnhnghĩ.TrongbangọnnúilớnlàkỳthiTOEFL,kỳthiGREtrênmáy,vàkỳthiGREtrêngiấytrênconđườnglàmhồsơduhọc,hiệntạitôiđãchiếmlĩnhđượchaingọnnúirồi.Tôinhấtđịnhphảinhânđàthắnglợi,tứctốctấncôngngọnnúithứba!Conđườngtươnglaicòncórấtnhiềugiannan,trởngại,tôiphảitiếptụccốgắng!Xônglên!Xônglên!Vàxônglên!MườingàykhiêuchiếnvớitừvựngGREVấnđềquantrọngbậcnhấtcủakỳthiGREtrêngiấylà:TừvựngGRE!LầnnàyhọclạitừvựngGREcũngcáchlầntrướchainămcólẻ.Tôimangcuốnsáchtừvựngbìamàuđỏđangphủđầybụibặmraxem,giởquagiởlạivàitrang,tôinhậnthấymìnhchẳngbiếtmộttừnàocả.Tôithầmnghĩ:TừvựngGREquảlàcóđặcđiểmriêngcủanó,nếubạnkhôngthườngxuyênsửdụngđếnnó,thìsẽnhanhchóngquênsạch.NgàytrướcônthiGRE,tôihọcphầntừvựngrấtqualoađạikhái,chưathểgọi là“thuộc”,vì lúcđótôichỉdốimìnhđọctừvựngdămba lượt choxongchuyệnmà thôi.Đếnkỳ thiGRE lầnnày, tôinhấtđịnhphảihạquyếttâmlớn,đốiđãivớinómộtcáchnghiêmchỉnhmớiđược.Tôilênmạngsưutầmrấtnhiềubàiviếtcủa“nhữngngườiđitrước”liênquanđếnvấnđềhọctừvựngGRE.Đọcđiđọclại,tôinhậnthấynhântốchủyếuquyếtđịnhđếnviệcchiếnthắngtừvựngGREnằmởtámchữ:Tậptrung,ngắnhạn,hàngloạt, lặplại.VìkỳthiGRElà“đỉnhnúiChomolungma”trongcáckỳthitiếngAnhtrêntoànthếgiới,nóđượcrấtnhiềungườinóiđùalàkỳthitiếngAnh“biếnthái”nhấttronglịchsử,chonênxétvềmặttừvựng,nhữngphươngpháphọctừvựngthôngthườngkhócóthểhàngphụcđượcnó.Tôichợtnhớ,hồiđạihọc,côgiáoTrịnhtừngnóivớichúngtôimộtcâunhưthếnày:HọctiếngAnhphảibắtđầutừtừvựng,nếukhôngbiếttừvựngthìđọckhônghiểu,nghekhônghiểu,vàcũngkhôngthểdiễnđạttrôichảyýmìnhmuốnnóihaymuốnviết.XétvềkỳthiGREnàymànóithìcàngđúngnhưvậy,nếukhôngbỏthìgiờtiêudiệttừvựngtrongmộtkhoảngthờigianngắn,chắcchắnsaunàygiảiđềthi,tôisẽthườngxuyênbịnóquấynhiễu.Đãvậythìđaulâuchẳngbằngđaungắn,tôinhớkỹcâu“châmngôntámchữ”,quyếtđịnhthử

họctừvựngtheophươngphápcủaDươngBằngtrongcuốn17ngàygiảiquyếttừvựngGRE.Saukhimuađượccuốnsáchđó, tôiđọckỹmột lượttừđầuđếncuốivànhậnraviệckhiêuchiếnvớitừvựngcủaGREcũngchẳngcógìlàlớnlao.Banđầutôicảmthấyrấtsợhãi,bụngbảodạ, nếunhưmìnhkhôngkiên trì học theophươngpháp của anh ta, vừa làm rối “lòngquân”,vừalãngphíthờigian,háchẳngphảilàrấtbấtlợi?Nghĩđinghĩlại,tôiđộtnhiênnhớramột câunóimình từngđăng trênblog: “Tôi chỉmongnhữngđiều tốtđẹpnhất sẽđến trongtươnglai,vàxácđịnhchomìnhkếhoạchchắcchắnnhất,chứtuyệtđốikhônglãngphíthờigianlolắngnhữngchuyệnđâuđâu,vìtôibiếtrằng,chỉcầntôitựhứavớibảnthânmìnhsẽthayđổithựctế,thìtươnglaicủatôisẽkhôngchỉlàmộtgiấcmơ.”Đúngvậy,nếumuốnnhữngđiềutốtđẹpnhấtsẽđếntrongtươnglaithìkhôngđượcsuytínhthiệthơn,cóngườiđãtừnghọctheophươngphápnàyvàđạtđượcthànhcông,vậytạisaotôilạikhônglàmđược?Huốnghồ,khôngthử,thì làmsaobiếtđượcmìnhcólàmđượchaykhông?Bởivậynên,tôiquyếtđịnhkhônglãngphíthờigiansuynghĩnhữngchuyệnđâuđâunữa,màchỉđểýđếnviệclậpmộtkếhoạchchắcchắnchotươnglaivàthựchiệnnónghiêmchỉnh!TôigiởlạicuốntừvựngGREbìamàuđỏ,nhìnvàotừngtừngữcổquái,hiếmgặpđó,tôilạinhớnămxưalầnđầutiênmởcuốnsáchnàyrahọctừvựng,tôicứngỡmìnhmuanhầmsách,giờnghĩlạivẫnthấybuồncười.Tôiquyếtđịnhvậndụng“đạipháphọctừvựng”màtôitừngphátminhratronglúchọctừvựngtiếngAnhchuyênngànhcấp4,vẽcáckýhiệunhưchấmtròn,ngôisao,…vàotrangđầutiêncủacuốnsáchđỏ.Duychỉcómộtđiểmkhácbiệtlàtrướcđâytôichiamỗimộttrămtừvựngtrongcuốnsáchtừvựnglàmmộtnhóm,cònnaytôiphânchiacuốnsáchđỏnàydựavàosốbàicủanó.Tôivạchchomìnhmộtkếhoạchhọctừvựngsơlượctrongvònghaituần.Vàbắtđầuhànhđộngđiêncuồng![Ngàythứnhất]Tôibắtđầuphấnđấutừngày17thángBa.Nhiệmvụhọctừvựngtrongngàyđầutiêncựckỳđơngiản:Họctừvựngtừbài1đếnbài3.Tôinhữngtưởngmìnhcóthểhọchếtsốtừvựngđótrongvòngmột,haitiếng,nhưnglúcđanghọc,tôichợtnhớracáchđâyrấtlâurồi,tôitừngmuamộtđĩaCDgiảngvềtừvựngGREcủathầyDuMẫnHồngởhiệusáchcủaTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMới,bènlấyranghe.ThầyDugiảngbàinàotôihọcthuộcbàiấy.Nhữngbàigiảnggiảiphântíchtừvựngcủathầyđãcứuvớtcuộcđờitôi,vìđâyquảthậtlàmộtphươngpháphọctậphiệuquả!Quađó,tôicũngnhậnramộtsựthậtđaulòng,dùtrướcđâytôitừnghọcthuộctừvựngGRE,nhưngđếngiờhọclạicórấtnhiềutừtôichẳngcònmộtchútấntượngnào.Tôicẩnthậnđánhdấunhữngtừmìnhkhôngbiếtbằngnhữngkýhiệukhácnhauvớinhữngmàusắckhácnhau.Mỗilầnđọcbài,tôiđềuhọcnhữngtừmìnhkhôngbiếttrướctiênđểnhớkỹhơn.Cứnhưvậy,tôihọcđihọclạitừvựngcủababàiđầuhơnnămlượt.Đượccáinhiệmvụcủangàyđầutiênvẫncònít,nêntôikhôngcảmthấyquávấtvả.Nhiệmvụcủamấyngàysausẽngàymộtnhiềulên,tôinhấtđịnhphảikiêntrì![Ngàythứhai]Nhiệmvụcủangàythứhai làhọc thuộctừvựngtừbài4đếnbài6vàôntậpbabài trước.Phươngpháphọcgiốngnhưngàyđầutiên:VừangheđĩaCDgiảngtừvựng,vừahọctừvựngtheotiếnđộbàigiảng.Tôithựchiệnkếhoạchôntậpngàythứhaicũngrấtthuậnlợi,hoànthànhnhiệmvụđúngthờigianđãđịnh.Khiônlạibabàitừvựngđầutiên,cũngcómộtvàitừtôikhôngnhớnổi,vìvậytôiđánhdấuthêmchữNvàotrướcnhữngtừnày.Saukhihoàntấtnhiệmvụhọctừvựngcủangàythứhai,tôichợtnhậnrakếhoạchhọctừvựngGREtrongmườibảyngàylàquáchậm,mỗingàyhọcbabàithìchẳngbiếthọcđếnbaogiờmớixong.Vảlại,tôicũngcầnôntậpmấyphầnkháccủađềthi,nếudànhtoànbộthờigianmỗingàyvàotừvựng,thìthờigianôntậpcácphầnkhácsẽquáít.Lúcnày,tôinghĩtớihaitừ“ngắnhạn”và“tậptrung”trongcâu“châmngôntámchữ”,vìvậykiênquyếttăngkhốilượngnhiệmvụcủamỗingàytừbabài lênsáubài,chuyểnmụctiêukhiêuchiếnvới từvựngGREtrongmườibảyngàysangmụctiêukhiêuchiếnvớitừvựngGREtrongmườingày!Nghekếhoạchnàycóvẻthậtđiênrồ,nhưngtôiquyếttâmthựchiệnbằngđược![Ngàythứba]Tôithựchiệnthànhcôngnhiệmvụhọctừvựngcủangàythứba,đọctấtcảtừvựngmườihaibài:baogồmsáubàimớivàsáubàicũ.Lúcôntậpbàicũ,cảmgiácsuysụplạidânglêntronglòngtôi,bởivìcórấtnhiềutừvựngrõrànglàtôivừamớihọchaingàytrước,thếmàđếnngày

thứbatôiđãchẳngnhớgì.Quaquátrìnhhọctừvựng,tôi từtừrútramột loạt“đạolý”đểkhíchlệbảnthânmình:Lúchọctừvựng,đừngsợkhôngnhớnổitừvựng,vìaicũngnhưaicảthôi.Nếulầnđầutiênhọctừvựng,bạncóthểghinhớtoànbộsốtừvựngđãhọcvàmấyngàysauvẫnkhôngquên,vậythìsẽcóhaikhảnăngxảyra,hoặclàbạnkhôngbìnhthường,hoặcbạnlàthiêntài.Bởivậynên,nếubạnkhôngnhớđượcnhữnggìmìnhđãhọc,thìxinchúcmừngbạn,bạnrấtbìnhthường.Bạnđừngsợquêntừvựng,chỉcầnbạnchịukhóđọcđiđọclại,nhớđinhớlạilàcóthểhọcthuộctừvựng.Dùđãhọcthuộctừvựng,nhưngđếnkhigiởraxemlại,bạnpháthiệnramìnhđãquênmấtmộtnửasốtừđãhọc,nhấtthờibạnsẽcảmthấythấtvọngtràntrề,nhưngtuyệtđốikhôngđượcnảnchí,màcầnphảitiếptụchọclạimấylượtnữamớiđược.Họctừvựngvốnlàmộtquátrìnhkhôkhan,đểbảnthânmìnhkhôngcảmthấynókhôkhan,nhàmchán,tôithườngđặtranhiềutìnhhuốngđốithoạivớicuốntừvựnglàmbảnthânmìnhvuilên.Mỗikhiquêntừvựng,tôisẽgiậmchânbìnhbịch,hấttóc,quáttotừvựngđórằng:“Bạnkhôngđểchotôinhớbạnhả?Bạnhãyxemtôithuphụcbạnnhưthếnàonhé!”Sauđó,tôikhôngnghĩgìhết,tiếptụchọclạitừđóbalần!Nhưng,mộtlúcsauquaylại,rấtcóthểtôilạipháthiệnramìnhlạiquênnórồi,lúcđó,tôitiếptụcgiậmchânvỗngực,nóivớitừđó:“Saolạilàbạnthế?Lúcnàocũngcảnđườngtôi!Tôikhôngtintôikhônglàmgìđượcbạn!”Sauđó,tôikiêntrìhọclạitừđónămlượt!Đồngthờighitừđóvàosổtay,lúcăncơm,lúcnằmngủhaylúcđiđường,tôiđềumangraxem.Theotôi,nếubạnkhôngtừbỏquyếttâmhọctừvựng,thìchẳngcótừvựngnàocóthểlàmkhóbạn.Cáichínhlà:Mấuchốtnằmởlặplạivàbắtbuộcphảilặplạivôsốlầnkhôngchán![Ngàythứtư]Ngàythứtư,tôihoànthànhnhiệmvụhọcsáubàitừvựngmớivàôntậpmườihaibàitừnghọctrướcđó,vịchilàmườitámbàitấtcả.SựbiếntháicủatừvựngGRElàmtôikhôngthểkhôngthừanhận:Trínhớcủaconngườithậtkỳlạ,babàitừvựngđầutiênlàbabàitừvựngtôihọcsớmnhất,vàvẫnluônônlạisuốtmấyngàynay,nhưngđếnngàythứtưxemlại,tôinhậnthấycóhaitừvựngmàmìnhkhôngbiết,hơnnữalàhoàntoànkhôngbiết,cứnhưchưabaogiờnhìnthấyvậy.Nhìntrừngtrừnghaitừđó,tôibịkíchđộngtớimứcchỉmuốnlôichúngratừtrongtrangsách,rồinuốtchửngvàobụngchoxong.Tuycảmthấyphẫnnộvàbấtlực,nhưngtôikhôngthểkhôngsửdụngphươngphápvừamớinóilàgắnghọclạinhiềulượt.Nhưchươngtrêntôitừngđềcậpđếnvấnđềcórấtnhiềuphươngpháphọctừvựngkhácnhaunhư:Phươngphápghinhớtheosựliêntưởng,phươngphápámtả…Phươngpháphọctừvựngbanđầucủatôichỉlàđọclướtquavàđọclạinhiềulượt.Tiếpđếnlàviếtnhữngtừmìnhkhôngnhớvàosổtayhoặccánhtay,bấtcứlúcnàocũngcóthểxemlại.Vềsau,cómộtvàitừvựngdùhọcthếnàocũngkhôngnhớnổi,tôiphảiđộngnãonghĩramộtsố“đườngngangngõtắt”đểghinhớtừvựng.Cómộtlần,tôithựcsựkhôngnhớđượcýnghĩacủatừ“harridan”là“bàgiàxấuxí”,vìthếtôiđổitênQQcủamìnhthànhHarridan.Mỗilầnmọingườigọitôilà“KoalaXiaowu”,tôiđềunóivớimọingười:“Xinlỗi,thờigiannàymìnhlấytênlàHarridan,mongbạnhãyđổicáchxưnghô.”Từđóvềsau,tôinhớkỹtừnày.Lúcđó,tôihọctừvựnggầnnhưđiên,tụcngữnói“Bấtkểmèođenhaymèotrắng,miễnsaobắtđượcchuộtthìlàmèotốt”,nêntôicũngkhôngđisâunghiêncứuphươngpháphọctừvựnglàmgì.Chỉcầncómộtphươngphápnàođócóthểgiúpbạnghinhớtừvựng,thìđóchínhlàphươngpháptốt.[Ngàythứnăm]Nhiệmvụngàythứnămlàhọcthuộcsáubàimớivàôntậpbàicũ.Hàngngàytôihọcmảimiết,điên cuồng, chẳng haymìnhđã tiêu diệt hếtmột nửa cuốn sách đỏ trong vòng nămngày.Nhưng,trongquátrìnhôntập,tôikinhhoàngpháthiệnra,trongmộtnửacuốnsáchđó,sốtừtôikhôngbiếttănglênđángkể,sợlànhiềubằngsốtừvựngcủahaibài,cộngthêmsốtừvựngtôichỉnhớmangmáng,cólẽtấtcảsốtừtôichưanắmvữngrơivàokhoảngnămbài.Ngoàira,saunămngàyliêntụchọctừvựng,bấtluậnlàvềtâmlýhaylàvềthểchất,tôicũngđềucảmthấymệtmỏivôcùng,lúcnàytôithậtsựlĩnhhộiđượcchânlýcủacâu“họctừvựngGREcũngcầncósứckhỏe”.Bởivậy,tôinghĩ,trongtìnhhuốngnày,nếumìnhngumuộihọctiếp,thìcũngchẳngcóhiệuquảcao.Chonên,tôiquyếtđịnhsửdụngthờigiancủangàythứsáucủngcốtừvựngcủahaimươibốnbàiđãhọc,ônđiônlạichođếnkhinắmvữngtoànbộsốtừvựngđómớithôi.[Ngàythứsáu]

Ngàythứsáutôitiếnhànhôntậptheođúngkếhoạchđãđềratrướcđó.Tôilậtđilậtlạicuốnsách,họctừvựngkhôngbiếtbaonhiêulần.Vàtôilạipháthiệnramộtsựthật:Cónhữngtừvựngthuộcvềtôi,tứclàdùnócókhóđếnđâu,dùnócótồicỡnào,thìchỉcầnđọclướtquamộtlượtlàtôicóthểghinhớ;bêncạnhđó,cũngcónhữngtừvựngthậtsựkhôngthuộcvềtôi,tôikhông tàinàonhớđượcchúng.Bấtđắcdĩ, tôimởmột filewordđặt tên là “TừvựngKoalakhôngbiết”trướcmànhìnhmáytính,liệtkêratấtcả250từvựngkhôngbiết,mộtconsốđẹpbiếtbao!Tôithậtsựchẳngbiếtgìvề250từhayhođó,cứnhưlàtôichưatừnggặpchúngbaogiờvậy.Tôiđặtchochúngcáitên“250biếnthái”.Cảbuổitốingàythứsáutôivậndụngcácloạiphươngpháphọctừvựngvàohọc“250biếnthái”,tiêudiệtđượchơn230từ.Saucùngtôicũngphảichịuthuadướichânmườimấytừcònlại,chúngthuộcloạivừamớihọcmộtgiâytrước,mộtgiâysauđãquênmấtrồi.Ngàythứsáuchậtvậtđếnnỗitôibuồnnôn.Gầnmộttuầnnay,ngàynàotôicũngkhônglàmviệcgìkhác,chỉchămchămhọctừvựng,thậtsựlàtôihọctừvựngđếnsắpphátđiênlênrồi.Nhấtlàlúcpháthiệnramộtvàitừvựngchếttiệtnàođómàtôikhônglàmsaonhớnổi,tôibịkíchđộngđếnmứcchỉmuốnxétancuốnsáchra.Buổitốingàythứsáu,tôisuysụptinhthần,chạyxuốngsânquầnvợtdướitòanhàtựhọc,đáloạnxạvàocâymâygiàkhẳngkhiu,rồihaihàngnướcmắtđuanhauchảyxuống.Nhữngkhitâmtrạngkhôngtốt,tôithườngsuynghĩlungtung,tôibựcbảnthânmìnhtạisaophảitựlàmkhổmìnhđếnthế,tạisaophảiđiduhọc,tạisaophảimuadâybuộcmình,tôikhôngngừngđưaramộtđốngcâuhỏitạisaolạithếnày,tạisaolạithếkiađểchấtvấnbảnthân.Saunửagiờxảstress,tôilạilaukhônướcmắt,lêntầngtiếptụchọctừvựng.Tôicònnhớlúcđómìnhcónóimộtcâunóithếnày:Dẫuđibằngđầugốicũngphảilếthếtconđườngmìnhđãchọn.Khôngkiêntrìđếncùng,thìlàmsaobiếtđượcrốtcụccóngàynhìnthấyhyvọnghaykhông?Khôngkiêntrìđếncùng,thìlàmsaocóthểtìmrađápánchonhữngcâuhỏi“tạisao”đó?Sautrậnxảstresscủatôi,cácthànhviêntrongphânđộinhỏquyếtđịnhtậphợpýkiếncủamọingười,cùngphátminhranhữngphươngpháphayđểcổvũnhauhọctừvựng.Tôinhớnhấttròchơicướpđápán.Vàogiờănhàngngày,mỗingườichúngtôisẽcầmmộtcuốnsáchbìamàuđỏcủamìnhđốnhautừvựng.Tôitỏra“nhamhiểm”,mỗilầnđếnlượttôiracâuđố,tôithườngtìmnhữngtừvựngbiếntháinhư“đườngbiênbênrìađường”hay“cộttrụởbêncạnh cửa sổ”.Mọi người sôi nổi, tranhnhau trả lời, rất là vui. Về sau sự thật chứngminh,phươngpháphọctậpthúvịđógiúpchúngtôinhớđượckhôngíttừvựngbiếnthái.Kếtthúcmộtngàytựhọc,mấyngườichúngtôiđềuhôtokhẩuhiệu“Khôngtừbỏ,khôngtừbỏ”ởgiữasântrườngtrongmànđêmtĩnhmịch,làmbừnglêncảmxúcmãnhliệt.Giờnghĩlạimớithấy,việchọctừvựngkhôkhan,tẻnhạtnhưvậymàchúngtôiđãbiếnnóthànhthậtvuivẻ,ýnghĩa.[Ngàythứbảy]Vìngàythứsáuchưahọctừmới,chonêntôiquyếtđịnhngàythứbảyhọctámbàimớivàôntập“250biếnthái”cùngvớichínbàitừvựngmớihọcgầnđâynhất.Tôikhônggặpkhókhăngìtrongquátrìnhhọcbàimới,ônbàicũ,nhưnglạimắcnạnở“250biếnthái”n lần.Lầncuốicùngđọcchúngvàomộtngàytrước,chỉcònlạivàitừlàtôikhôngbiết,chảhiểuthếnàođếnngàythứbảyđọclại,sốtừtôikhôngbiếtlạitănglênđếnmấychụctừ.Lúcđó,tôichỉcómộtcảmgiácthất-vọng-tràn-trề!Chỉsaumộtgiấcngủthôimàlạikhôngnhớnổi!Nhưtôiđãnóithìnhữngtừnàythậtsựkhôngthuộcvềtôi,họcthếnàocũngkhôngthuộcđược.Tôigầmlêngiậndữ,cựckỳphẫnnộ!Bấtlực!Uấtức!Nhìntrờitrờikhôngxanh,nhìnđấtđấtkhôngtròn!Tôiômcuốnsách từvựngbìamàuđỏđã lỏnggáy từ lâu,hỏihàngvạn lần:“Tại sao khôngthuộc?Tạisaokhôngthuộc?Tạisaokhôngthuộc?”Saucơnsuysụptinhthần,tôichỉcóthểlặngthinhnóivớichínhmình:Dùsaocũngcấmcóđượcđiên,phảikiêntrì.Mìnhphảilàmthếnàovớinhữngtừkhônghọcthuộcđượcđây?Tiếptụchọcđi!DươngBằngnói,trongnhiệmvụcủamỗingày,dùbạnkhôngthuộchếttừmới,thìcũngphảiônlạitừcũ,vìcủngcốtừvựngmớilàquantrọngnhất.Bởivậy,tôichéplại“250biếnthái”ramộttờgiấy,tiếptụcphát“lệnhtruynãnghiêmtrọng”.Buổitốihômđó,tôingủkhôngngongiấc,trongđầucứlởnvởnxuấthiện“bộdạngxấuxa”của“250biếnthái”.[Ngàythứtám]Cólẽlàvìtốihômtrướcbịkíchthích,hoặclàvìđạinãocủatôiđãquenvớiviệchọctậpởcườngđộcaonhưthếnàyrồi,nênsangngàythứtám,đầutôicănglên.Buổisáng,tôiôntập

haimươibàicũ,buổichiềuôntậpmườihaibàicũ,buổitốihọcsáubàimới,vịchicảngàyhômđó,tôihọctấtcảlàbamươitámbài.Tuytôikhôngcảmthấyquámệt–vìtôiđãbịtêdạirồi–nhưngtôilạicảmthấycựckỳnhàmchán.Tôinói“cựckỳnhàmchán”ởđâythựcsựlà“cựckỳ”nhàmchán,vìtôihọcđihọclạitừvựngquánhiềulầnlàmbảnthâncảmthấynhàmchánđếnmứcbuồnnôn.Nhưngcũngchẳngcòncáchnàokhác,tôivẫnphảitiếptụckiêntrìthôi.Cũngmay,cuốnsáchbìamàuđỏtôimuacòncótínhngười,saumỗibàitừvựngđềuinmộtcâukhíchlệýchíngườihọc,thànhthửlúcnàotôicũngđượccổvũ.Tôicũngviếtratâmtrạngcủamìnhtronglúchọctừvựngvàomặtsaucủamỗibàiđểtiệnđộngviênchínhmình.Cànghọcnhiềutừ,tôicàngnhậnra:Khônghọcthuộctừvựngcũngchẳngsao,vìđâylàmộtquátrìnhlâudài,cầnphảitíchlũyhàngngày,khôngthểhọcthuộctrongmộtchốcmộtlát,nênnhấtđịnhphảilặplạinhiềulần.Kếtthúcngàythứtámnhàmchánđếnsắpmứcsụpđổtớinơirồi,cảngườiđềucảmthấybuồnbựckhóchịu,nhưngnhìncuốnsáchbìamàuđỏsắpbịmìnhtiêudiệtxong,tronglòngvẫnrấtcócảmgiácthànhtựu.QuảthậtđúngnhưnhữnggìCáBéoƯớpMuốinói,trướckhilàmviệckhôngđượcsuynghĩnhiều.Nếutrướckhihọctừvựng,tôicứsuynghĩlẩnthẩn“Trờiơi,hômnaymìnhphảiđọcnhữngbamươitámbài,quákhó,quánhiều,chắcchắnlàmìnhkhôngthểđọchếtrồi”,thìthểnàotôicũngkhônghọchết,bởingaytừkhibắtđầutôiđãchưacóđủniềmtinvàochínhmình.Ngượclại,trướckhihọctừvựng,tôikhôngsuynghĩgìnhiều,chỉcắmcúihọchếttừnàyđếntừkhác,dởhếttrangnàyđếntrangkhác,thìtừvựngsẽđượctiêudiệttừngtừmột.Chonên,cầnphảikiêngkỵsuynghĩlungtungtronglúclàmviệc,cómộtcâukhẩuquyếtthếnày:Phảilàmcáigìthìlàmcáiđó,đừngnghĩđâuđâu.[Ngàythứchín]Bướcsangngàythứchín,nhìnvàokếhoạchđiênrồhoànthànhnhiệmvụkhiêuchiếnvớitừvựngGREtrongvòngmườingày,tôikhôngngănđượcsựkíchđộngvàhưngphấntronglòng.Buổisángngàythứchín, tôivẫnônlạihaimươibàiđãhọctrướcđó,đếnbuổichiềuônlạimườibàikếtiếpvàbuổitốitôihọcbảybàimớiđểhoànthànhkếhoạchmườingàytheothờigianđãđịnh.Lúchọcmỗimộtbàitừvựng,tôicũngkhôngsuynghĩnhiều,chỉchútâmhọctừngchúttừngchút,rồichẳngbiếtmìnhhọcxonglúcnào.Ngàythứchín,tôivẫncảmthấyrấtmệt,nhưngtôinhậnracànglúctôicàngănnhiềuhơn,tôiănnhiềutớimứccóthểgọilàăncả“thùngcơm”,cólẽlàvìtríóccầnnhiềunănglượnghơnnênlượngthứcănđưavàocơthểcũngtănglên.Kếhoạchcủangàythứmườilàhọcsáubàimới–từbài46đếnbài51,vàtổngkếttoànbộsốtừvựngchưanhớkỹcủanửasaucuốnsáchbìamàuđỏ,họclạichothuộclòng.Buổitốingàythứchínnằmtrongkýtúcxá,tôitrằntrọctrởmình,khóđivàogiấcngủ,nghĩngàymailàngàycuốicùngthựchiệnkếhoạchhọctừvựngđiênrồnàymàmìnhcũngsắphoànthànhrồi,tôilạikíchđộngkhôngthôi![Ngàythứmười]Ngày26thángBalàngàykếtthúckếhoạch“MườingàykhiêuchiếnvớitừvựngGRE”.Cólẽvìđâylàngàycuốicùngcủakếhoạch,nêntâmtrạngcủatôivuivẻlạthường,khảnăngthựchiệnnhiệmvụrấtcao,mỗibộphậnbêntrongcơthểđềucănglên,hoànthànhtấtcảnhiệmvụvớihiệusuấtcaovàđúngthờihạn.Lúcnhìnvàotrangtừvựngcuốicùng,taytôirunrun,mắtnhìnchòngchọccâybútdạquangmàuxanhđượcdùngítmộtchođếnhết.Vừakhéo,câybúthếtmựcđúnglúctôihọcxongtừvựngcuốicùng.Vậylà,tôithậtsựhọcxongtừvựngGREcủacuốnsáchdàycộptrongvòngmườingày,thậtsựlàmđượctámchữ“tậptrung,ngắnhạn,hàngloạt,lặplại”.Mặcdùtôichỉsửdụnghếtmườingày,nhưngphải thừanhậnrằngcáchghinhớtừvựngtheođườngcongghinhớHermannEbbinghausđượcđưaratrongcuốnsáchcủaDươngBằngrấtcóhiệuquả.Cũngtừđây, tôinhậnrarằngtrínhớvàtiềmnăngcủaconngườithậtđángkinhngạc,lầncuốicùngxemlạicuốntừvựng,tôinhớxấpxỉ95%từvựng.Bấtluậncácthànhviêntrongphânđộinhỏthửtàitôibằngnhữngtừhócbúathếnào,tôicũngđềutrảlờiđược.Trướcsautôidùngphươngthứcđọclướtquatoànbộcuốnsáchđểhọcthuộctừvựngmấylượt:Đạiđểhọcmườilămlượt24bàiđầutiên,nhớkỹnhất;từbài25đếnbài41họcchínlượt,khôngnhớkỹbằngphầntrước;mườibàicuốicùnglàtừmới,chỉhọcbốnlượt,nhớlơmơnhất.Tôichéptấtcảnhữngtừchưahọc thuộc trongcuốnsáchvàomột tờgiấymới,mặt trướcghi từ tiếngAnh,mặtsaughiýnghĩaTrungvăntươngứng,quyếtđịnhmộttuầnsaubắtđầuđánhtanbọnchúng.

SaukhithựchiệnxongkếhoạchđiênrồkhiêuchiếnvớitừvựngGREtrongvòngmườingày,tôicàngtinvàođạolýmọisựthànhhaybạiđềudoconngườiquyếtđịnh.Tôinhậnra,trướckhilàmmộtviệc,cólẽnhiềungườiluôncảmthấyđólàmộtviệckhóhoặcnghengườikhácnóiđólàmộtviệcvôcùngkhó,nênsợhãirồitừbỏ,chẳngdámlàmthử.Cómộtcâunóirấthaynhưthếnày:Bạnthửthìcókhảnănggiànhphầnthắng;cònnếubạnkhôngthửthìchắcchắnsẽthua.Riêngviệcbạntừbỏthửsứcđãchothấythếnàobạncũngthấtbại.Thậtra,đôikhikhôngphảilàbảnthâncôngviệcsiếtcổbạn,màlàbảnthânbạntựsiếtcổmình.Quảthật,đểcóđượcthànhcông,bạnphảitrảgiábằngvấtvả,cựcnhọcnhưngnhiềukhiđiềuđókhôngkhónhưnhữnggìchúngtanghĩ.Thànhcôngcũngnhưhọctừvựng,họctiếngAnh,đềuchẳngcóbấtkỳđườngtắtnào,nóchỉđòihỏibạnlàmhàngngày,vàkiêntrìquanămnàythángnọ.Mườingàythoátlyhoàntoàn,chỉđểchuyêntâmvàohọctừvựng,cuộcsốngcủatôirấtđơngiảnvànhàmchán:Bảygiờsángthứcdậy,tớitrườnghọctừvựng;mườimộtgiờtrưaăncơm,nghỉngơinửatiếng,đếnmườihaigiờlạihọctừvựng;nămgiờchiềuăntối,nghỉngơibamươiphút,sáugiờtốitiếptụchọctừvựng;mườimộtgiờđêmtrởvềkýtúcxá,lênmạng,mườihaigiờthìđingủ.Vàngàyhômsaulạitiếptụcguồngquaynhưvậy.Tuycuộcsốngđơngiảnnhưvậy,nhưngvìngàynàocũngởbênbờsụpđổ,họctừvựngđếnphátchán,nhấtlàtừngàythứnămđếnngàythứtám,mỗingàyhọchaimươi,bamươibài,giởđigiởlạivẫncòncảmộttậpdày,lạithêmmộtsốtừvựnghọcđihọclạihọctáihọchồivẫnkhôngnhớ,nêncũngcólúc,tôithật sựmuốnquẳng cuốn sáchđi, vĩnh viễnkhôngmuốnnhìn thấynónữa.Mỗi lầnmuốnquẳngsáchđi,tôilạiépbảnthânmìnhhoặclàxuốngtầngchạymộtvòng,hoặclàrangoàiđidạomộtlúc,thayđổikhôngkhí,đếnkhibìnhtĩnhtrởlại,tôilạiquaylêntiếptụchọctừvựng.Trướcđây,tôitừngđọcđượcmộtbàiviếttrêndiễnđàn,nóithiGREgiốngnhưdùimàikinhsửởdướiđịangục,mọingườithườnggiảiđềthiđếnsắpphátkhóc,rồichạyrasânthểdụcđậpđầuvàothâncây,hétthậttomấytiếng,trúthếttâmsự,sauđólặnglẽtrởvềphònghọc,tiếptụclàmđềthi.LầnđầutiênthiGRE,tôikhôngđểtâmôntậpnênkhiđọcđượcbàiviếtnày,tôicườihahả,khônghiểutạisaomọingườilạicảmthấykhổsởnhưthế.Nhưngđếnlầnthithứhai,tôithậtsựkhổtâm,vàthấuhiểusâusắcnỗikhổbịmangxuốngđịangụcấy.Thậtra,tôichorằng,chẳngcóbấtkỳconđườngthànhcôngnàomãimãitrảiđầyniềmvui.Muốncóđượcthứnàođó,bạnbuộcphảibỏsứcra,đólàlẽđươngnhiên.Chỉkhitrảiquagiankhóvàvẫntiếptụckiêntrì,conngườimớicóthểđếnđượcbếnbờthànhcông.Tôixindẫnramộtvídụmàaicũngbiết:KhiThomasEdisonđangcốphátminhrabóngđènđiện,ôngđãphảitrảiquanthínghiệmthấtbại,chođếnthínghiệmthứn+1,ôngmớithànhcông.Nếuđểchobạnlàmmộtviệctươngtựnhưvậy,thửhỏibạncóthểkiêntrìđếnlầnthứn+1không?Elàhầuhếtmọingườiđềukhông thểkiên trìđếnvậy.ThomasEdisoncóbíquyết thànhcôngchăng?Thưakhông.Vậyôngấydựavàođâumàthànhcông?Đólàvìôngấykiêntrìlâuhơnbạnmột ngày, chỉ một ngày mà thôi. Có người luôn viện cớ rằng: “Không phải vậy, ông ấy làThomasEdisoncơmà,ôngấythànhcôngbởivìôngấycóthiênbẩmthôngminh,bởivìôngấylàthiêntài.”Khôngsai,thiênbẩmcốnhiênlàmộtyếutốquantrọng,songnếuchỉdựavàothiênbẩmmàkhôngnỗlựckiêntrì,liệuThomasEdisoncóthểthànhcôngkhông?Khôngthể.Nămnọ,trướckhiBillGatesthànhlậpcôngty,ngàynàoôngcũngcắmchốttrongphòngcủamình, tiêu tốnhơnmộtvạngiờđồnghồnghiêncứuchuyênsâuvề lập trình,nếuôngnghĩmìnhlàBillGatesmàkhôngchịubỏramộttítivấtvả,thìliệurằngôngcòncóthànhcôngnhưngàyhômnaykhông?E làkhông thể.Quả thậtkhông thểphủnhậnThomasEdison làmộtthiêntài,nhưngngaycảbảnthânthiêntàicũngnói:Thiêntàiđượctạonêntừ1%cảmhứngvà99%mồhôinướcmắt,chứkhôngphải“thiêntàiđượctạonêntừ1%mồhôinướcmắtvà99%cảmhứng”.Vìvậy,mồhôinướcmắtquantrọnghơn,nhữnggìbỏrathậtsựquantrọnghơn.Chúngtađãthuộclàulàucâuchuyệncủanhữngvịdanhnhânấy,nhưngaithựcsựtinđiềuđó,thựcsựvậndụngđiềuđó?Thườngcókhôngítngườihỏitôi,rốtcuộcphảihọctiếngAnhnhưthếnào?Chịcóbíquyếtgìkhông?Cómẹogìhọcthuộctừvựngkhông?Cóđườngtắtgiúpnângcaokỹnăngnghekhông?EmbỏbẵngtiếngAnhnhiềunămrồi,giờchịcóphươngpháphọctậptăngtốcnàogiúpemnângcaokỹnăngtiếngAnhkhông?Mỗilầnnhậnđượcnhữngcâuhỏinhưvậy,tôiđềurấtchânthànhchiasẻvớihọkinhnghiệmhọctiếngAnhcủachínhmình:“Tôikhôngcóbíquyếthayđườngtắtnàocả,bạnchỉcầntìmramộtphươngpháphọctậpphùhợpvớibảnthânmìnhvàluônkiêntrì

đitheonó,thìnhấtđịnhsẽnângcaođượcnănglựctiếngAnh.”Hầuhếtnhữngngườingheđượccâutrảlờinàyđềuravềvớibộmặtthấtvọng.Nhưngtrênthựctế,đóthậtsựlàcảmnhậnvàcũnglàkinhnghiệmcủabảnthântôi.Tôikhôngphảilànhântài,vềphươngdiệnngônngữ,tôicũngkhôngcótưchấtthiênbẩmgìhơnngười,vốntiếngAnhcủatôilàdotôitíchlũytừngchút,từngchútmộtmànên.Làmthếnàođểnângcaokỹnăngngheư?Bạnhãynghenhiều!Làmthếnàođểnângcaokỹnăngnóiư?Bạnhãynóinhiều!Làmthếnàođểnângcaokỹnăngđọcư?Bạnhãyđọcnhiều!Làmthếnàođểhọcthuộctừvựngư?Bạnhãyhọclạinhiềulần!Trongmườingàyhọc tậpđiên cuồng, tôi khôngnhững thuộc rấtnhiều từmớivà từ “biếnthái”,màquantrọnghơnlàtôihiểuchínhmình.Sựthắnglợicủakếhoạch“MườingàykhiêuchiếnvớitừvựngGRE”,đặtnềntảngvữngchắcchoviệcônthiGREtrêngiấysaunày,đồngthờicổvũtinhthầncủatôi.Tuynhiên,nhớkỹtừvựngkhôngcónghĩalàtôicóthểkêcaogối,vôlovônghĩ.Chỉhọcthuộctừvựngthôilàchưađủ,quantrọngnhấtlàcầnphảibiếtvậndụngtừvựng.Đốidiệnvớicácbàithiđọchiểu,tìmtừđốinghĩa,điềntừ/cụmtừvàochỗtrốngtrongkỳthiGRE,tôicònphảiđicảmộtquãngđườngrấtdàitronghaithángtới.QuaylạiniếtbànsaukhithiGREtrêngiấyRenéDescartesnói:“Quảthậtcóquánhiềuthứtrênđờinàycầnphảihọc,nhưngđợiđếnlúcgầnnhưhọcxong,tacũngsắpchếtrồi.”Tôinghĩ,conđườngduhọcluôncóthửtháchnọnốitiếpthửtháchkia,vàvẫncònđórấtnhiềuviệccầnhọc,rấtnhiềuviệccầnlàm.Mặcdùđôikhitôicảmthấyrấtkhôngvui,áplựclớn,nhưngthànhquảcủaviệchọcluônđemlạichotôimộtvàithứnhưcảmgiácthànhtựu,cảmgiáchưngphấnvàsựtiếnbộthậtsự.Tôinghĩ,mìnhgomvấtvảđổilấyniềmvui,chonêntôinhấtđịnhphảiđónnhậnnhữngkhókhăn,vấtvảđếnvớimìnhbằngtâmthếbìnhtĩnh.Làmvậythìmộtkhixuấthiệnniềmvuinhonhỏ,tôicũngcảmthấycựckỳvuisướng.SaukhihọcxongtừvựngGRE,tôichophépmìnhnghỉnguyênmộtngày.Ngàyhômđócũnglàmộtniềmvuinhỏcủatôi.Thậtra,nóilànghỉ,nhưngtôicũngkhônglàmviệcgìxaxỉ,chỉnằmtrongkýtúcxángủnướngvàxemphimmàthôi.Dùlànhưvậy,tôicũngcảmthấyrấtvui.Mỗikhitôikhôngchịulàmgìmàbỏđinghỉ,tronglòngtôiluôncảmthấybứtrứtkhôngyên,thậmchíáynáyvôcùng;nhưngkhitôinghỉngơisaumộthànhtrìnhphấnđấuđiêncuồng,tôilạicảmthấythoảimái,dễchịu.Vàsaunhữnggiâyphútấy,tôilạitiếptụcxáchbalôlênđường,đốimặtvớinhữngsónggiódữdộihơn.[ThángTưnăm2008]Khitôikhôiphụclạitrạngtháihọctậpmộtlầnnữathìcũnglàlúcchỉcòncáchkỳthivừavặnhaitháng,tôinhanhchóngđặtrachomìnhmộtkếhoạchhọctậpmới.Kếhoạchmớiđượctínhtheođơnvịtuần,trướchếttôilậpmộtkếhoạchsơlượcchobốntuần,mỗicuốituần,tôisẽcósựđiềuchỉnhnhỏchokếhoạchtuầntiếptheodựavàotìnhhìnhkếhoạchcủatuầnđó.Kếhoạchmỗituầnđềuchínhxácđếnhànggiờđồnghồvàcómụctiêumangtínhgiaiđoạn.Lúcđó,kếhoạchôntậpchungcủatôilà:ÔnlạimộtlượtvởghiluyệnthiGREtrướcđây,sauđóbắtđầulàmđềthi,cuốicùngtiếnhànhthithử.Cùngvớiđó,tôicũngtiếptụchọclạicuốnsáchtừvựngbìamàuđỏvôsốlầnđểnắmchắchơntừngtừvựng.Cácbậctiềnbốinói,trongkỳthiGRE,conđườnghọctừvựngkhôngcóđiểmkếtthúc,ngàynàochưabướcvàophòngthi,thìngàyđókhôngđượcbuôngbỏsáchtừvựng.Đólàchânlý.Lậpxongbảnkếhoạchcủatuầnđầutiên,tôithúcgiụcbảnthânchạyngayđếnphòngtựhọc,bắtđầuhọc.Saukhicóáplựcđếntừviệcthayđổikếhoạchhọctập,tôicóthểcảmnhậnrõcảmgiácôntậpgấpgáp,khôngđượcchậmtrễ,dùchỉmộtngày.Trongkếhoạchcủatuầnđầutiên,nhiệmvụthứnhấtlàcủngcốtừvựng.Tôitừnghoàinghi,phảichăngmìnhbỏquánhiềuthờigianvàoviệchọctừvựng,nhưngvềsautôinhậnra,họcthuộctừvựngcóthểnângcaohiệusuấtrấtlớnlúclàmbàitìmtừđốinghĩa,điềntừ/cụmtừvàochỗtrống.Lúccủngcốtừvựng,tôiđọckỹtừngtừ,vàchépnhữngtừcóýnghĩahiếmgặpvànhữngtừmìnhkhôngthểnóiraýnghĩachínhxáccủanótrongvòngnămgiâythànhmộtbảng.Kểtừđó,bảngtừvựngluônlàngườibầubạncùngtôi,lúcđi,lúcngồi,đềukhôngphútnàorời,pháthuymạnhmẽtácdụnghọcđihọclạinhiềulần.NhiệmvụthứhaicủatuầnđầutiênlàôntậpnghiêmtúctấtcảvởghiluyệnthiGRE.Saumộtkhoảngthờigiansốtsắngchờđợi,sangtuầnthứhaitôicũngnhậnđượctoànbộsốsáchbàitậptrướcđóđãđặtmuatrênTaobao.Tôiphânbổsốlượngbàitậpcủamỗicuốnvàothờigiancònlạitrongngày,kếhoạchcủatôilàbuổisánghàngngàylàmsáubàitìmtừđồng

nghĩa,bốnbàitìmtừtráinghĩa;buổitrưahọctừvựng;buổichiềulàmchínbàiđiềntừ/cụmtừvàochỗtrống;buổitốiluyệnphầnđọc.Lúcđó,tôigiảiđềthirấtnhanh,chủyếumuốnbỏphầnlớnthờigianvàophântíchđềthi.Bứtphálớnnhấtcủatôitrongtuầnthứhailàởphầnđọc.Bởivìtrướcđó,tôisợphầnđọc,cótưtưởngchốngđốinó,chonêntôidầndầngạtnórakhỏithờigianbiểu,bỏbênólâulắmrồi.Đếntuầnthứhaiôntập,tôiýthứcsâusắcđượcrằngmìnhkhôngcóđủthờigianôntập,vìvậytôinhắmmắtđưachân,quyếtđịnhônluyệnphầnđọc.Saukhikhắcphụcđượcnhữngtrởngạivềmặttâmlý,chínhthứcbắtđầuluyệntập,tôimớingỡngàngnhậnra,phầnnghekhôngkhónhưlúcđầutôitưởngtượng.Nhờdốclòngôntậpphầnđọcdựatheocuốn39+6ngàytổngtấncôngphầnđọctrongkỳthiGRE,tôihiểurabấtcứthứgì,dùcókhókhănđếnmấycũngvẫncóconđườngbứtphá,cáichínhlàlàmsaotìmraconđườngbứtpháấyquaquátrìnhluyệntập.Giữniềmtinkiênđịnhnày,tôikhôngcònsợhãinữa.Thậtra,đạolýởđâylà:Bạnhọckhôngthuộcthìhọclạinhiềulần,đọckhônghiểuthìđọclạinhiềulần,nghekhônghiểuthìnghelạinhiềulần.Đừngcólúcnàocũngnghĩrằng:“Hả,luyệnnghe?Tôiphảibổsungvốntừđã,bằngkhôngtôisẽchẳnghiểugìcả.”Vì,thứnhất,đâylàlýdotạisaotrướcđâytôinhiềulầnnhắcđinhắclạilàcầnphảigiảiquyếtvấnđềtừvựngđầutiên;thứhai,luyệnnghelàluyệnnghe,hãybắtđầunghengaytừbâygiờđi.TôicònnhớtrướcđâytôitừngđọcđượcmộtbàiviếttrêndiễnđànTaisha,tácgiảbàiviếtcónóivềvấnđềnàynhưsau:Tậpđixeđạp,thìkhôngcầnphảibiếtchạybộ,luyệncơbắp,đithăngbằngtrước,bạnhãytrựctiếpngồilênxe!Tácgiảcòndẫnramộtcâuchuyệnthúvị,trongmộtcôngtynướcngoàicómộtnhânviênnữthànhđạt,mộthômcôngtytiếnhànhcảicáchnhằmnângcaonăngsuấtlaođộng,yêucầutoànbộnhânviênphảisửdụngmộtloạtphímtắttrênmáytính,khôngđượcphépsửdụngchuộtnữa.Nếulàngườikhác,chắchẳnhọsẽbắtđầuchấphànhchínhsáchmớibằngviệchọcthuộcphímtắttrướcđã.Nhưng,nữnhânviênthànhđạtkialạiliềulĩnhvàcanđảmthựchiệnngaychínhsáchmới,côtrựctiếpnémconchuộtđi!Tuycâuchuyệnnóiquásựthật,nhưngnộidungchủyếumàtácgiảmuốntruyềnđạtlà:Muốnlàmnênmộtviệc,thìhãychạythẳngtớimụctiêu,chặtđứtđườnglui,đậpnồidìmthuyền,chứđừngrẽtráiquẹophải.Tấtnhiênđiđườngvòngmộtcáchlýtríthìcũngcóthểchấpnhậnđược,cóđiềubạnkhôngđượcđểchosựvòngvèođótrởthànhcáicớchoviệcbạnkhôngmuốnlàmviệchoặcsợlàmviệc.Kếtthúctuầnthứbavàtuầnthứtưôntập,tôiđãgiảivàphântíchxongmộtlượtbàitậptronghaicuốntìmtừđốinghĩavàđiềntừ/cụmtừvàochỗtrống.Sauđó,tôigiảilạibàitậpvớitốcđộcựcnhanh,kếhoạchcủatôilàphảixemlạimỗicuốnsáchítnhấttámlầntrướckhibướcvàokỳthi.Cũngtrongtuầnthứtư,tôibắtđầuôntậptoánhọc,vìtrướcđâytôihọctoándốtđặc,nênmặcdùtrêndiễnđànJituoluôncóngườinóirằng,độkhócủaphầntoánhọctrongkỳthiGREchỉtươngđươngđộkhócủamôntoáncấpII,cấpIIItrongnướcmàthôi,nhưngtôivẫnkhôngdámcoi thườngnó.Tôiđọcnghiêmtúccuốnsách toánhọccủa tácgiảTrầnHướngĐông,ghichéprấtnhiềuvàhọcthuộctừngcôngthức.Tuytôichưađạtđượcnhữngtiếnbộrõràng,nhưngítratôicũngđãbướcmộtbướcnhỏtrênphươngdiệntoánhọc,vìvậytronglòngtôikhôngcòncảmthấyhoangmang,losợnữa.[ThángNămnăm2008]Khichỉcòncáchkỳthibốntuần,tôibắtđầuthithử.CầmmấycuốntuyểntậpđềthiGREcủacácnăm,tôiquyếtđịnhthithửtừđềthithángMườinăm1990,mỗibuổisánglàmmộtđề,vịchiđếnđềthithángTưnăm1999làtôithithửhaimươisáulần.Lúcđó,cácthànhviêntrongphânđộinhỏchúngtôicùngnhauthithử,đúngtámgiờsánghàngngày,mấyngườibọntôiđứngchầutrựcsẵnởcửaphòngtựhọcđợingườitamởcửa.Mộtkhicánhcửamởra,chúngtôisẽlậptứcxôngthẳngvàophòng,chiếmcứvịtrícólợinhất,chuẩnbịphấnđấuchocảmộtngàydài.Phươngphápthithửcủachúngtôilúcbấygiờlà:Đúngtámgiờbamươiphútsáng“bắtđầulàmbàithi”,hoàntoànkhôngcónghỉgiảilaogiữagiờ,toànbộquytrìnhđềudiễnragiốngynhưkhuônmẫucủakỳthichínhthức,ngayđếnphiếuđiềnđápáncũngđượctôvẽcẩnthận.Ngoàira,chúngtôicũngphảichuẩnbịrấtnhiềubútchì2B,đặtởbêncạnh,phòngkhicầndùngđến.Saukhithixong,mọingườichấmđiểmlẫnnhau,cùngphântíchđápánđúng,vàcùngnghiêncứuđápánsai.Mớiđầuthựchiệnthithử,tâmtrạngcủatôibịảnhhưởngrấtnhiềutừđiểmsốcủabàithithử:Điểmcaothìtôicảmthấythếgiớinàythậttươiđẹp;cònđiểmthấpthìtôilạicảmthấydường

nhưmọinỗlựccủamìnhđềutrởthànhcôngcốc.Vềsau,tôidầnnhậnra,điểmsốcủabàithithửkhôngphảilàđiềuquantrọngnhất,vìdẫubàithiđótôicóđạtđiểmcaohơnnữahaythấphơnnữa,thìđócũngchỉlàthithử,chứkhôngphảilàthithật.Điềuquantrọngnhấtlànhữnggìtôithuhoạchđượctừquátrìnhhuấnluyệnthithửvớicườngđộcao,vídụnhưhìnhthànhcáinhìntoàndiệnvềthicử,phảiphânbổthờigianlàmbàinhưthếnào,phảinắmchắcnhịpđộlàmbàirasao,từtừbồidưỡngcảmgiácbằngcáchliêntụclàmbàithivớicườngđộcao.Cùngvớiviệcthithử,hàngngàytôivẫnđiêncuồnghọctừvựng,luyệnphầnđọc,họctoánvàlàmbàitìmtừđốinghĩa.Lúcđó,tôiđãxemcuốnsáchtìmtừđốinghĩatớitámlượt,duytrìxácsuấtgiảiđúngbàitậplà100%hoặcchỉsaimộtcâu.Nghiêncứuđinghiêncứulạicuốnsách,tôipháthiệnra,điểmmấuchốtnhấtcủabàitìmtừđốinghĩalàphảihiểumốiquanhệgiữahaitừ,làmrõchúngcóliênhệvớinhaunhưthếnào,đólànguyêndotạisaobạnphảinắmvữngýnghĩachínhxáccủatừngtừvựng,bằngkhôngrấtdễbịmêmuội,chọnsaiđápán.Bêncạnhđó,tôicũngxemsáchđiềntừ/cụmtừvàochỗtrốngđượcsáulượt,nênđãhìnhthànhcảmgiácđốivớibàiđiền từ/cụmtừvàochỗ trốngquaquá trìnhôn tập, liên tụcgiảibài tậpvới sốlượnglớn,tôingẫmra,đúngthậtmấuchốtcủabàiđiềntừ/cụmtừvàochỗtrốnggiốngnhưlờitácgiảTrầnThánhNguyênnói:Tìmtừkhóatrongcâuvàtìmđitìmlạitrongcâuđó.Cụthể,muốngiảiđượcbàiđiềntừ/cụmtừvàochỗtrống,bắtbuộcbạnphảitựmìnhnhậnbiếtbằngcáchlàmnhiềubàitập,vàlàmđilàmlạibàitậpchođếntrìnhđộ“đọcsáchtrămlần,tựkhắchiểuýnghĩatrongđó”nhưmọingườivẫnnói.Đọcsáchlàvậy,làmbàithicũngvậy.[ThángSáunăm2008]Cuốicùngcũngtớingàythi.TôiquaylạiđịađiểmthimàmìnhtừngnghênhchiếnvớikỳthiTOEFLcáchđónửanăm.Trướckhibắtđầuthi,tôirấthồihộp,lolắng,mặcdùtôiđãôntậprấtlâurồi,mặcdùtôiđãhọctừvựngrấtnhiềulầnrồi,nhưngtronglòngtôivẫnlấncấn,vướngbận,bởinhữngámảnhthấtbạiởlầnthitrước.Ynhưrằng,vàothi,tôikhôngpháthuyđượctinhthầnlàmbàitốtnhất,vẫnthuaởphầnđọc,nhưngdùlàmbàithikhôngđượclýtưởngnhưmìnhnghĩ,thìvềsautôivẫncócảmgiácrấthàilòng.LầnđầutiênthiGRE,tôilàmộtkẻđàongũtừđầuđếncuối,cảmgiácmìnhquángudốt.Cònlầnthứhainghênhchiếnvớikẻthùlớnnày,tôithậtsựdụngtâm,liềumìnhvìnó,chonêndùkếtquảkhôngđượcnhưý,tôicũngcảmthấykhôngcógìphảioántrách,hốihận.TrongnhữngngàyônthiGRE,mỗimộtnụcười,mỗimộtgiọtnướcmắt,mỗimộtmuộnphiền,mỗimộtphấnchấnđềucódưvịđặcbiệtcủanó.Tuycómệtmỏi,nhưngcólẽlànhữngcảmgiácđó,kýứcđóvẫnsẽcònvẹnnguyệntrongmộtvàinămsau,thậmchílàmấychụcnămsaumỗikhitôihồitưởnglại.Tôichorằng,nhữngtrảinghiệmđómanglạichotôinhiềuýnghĩahơnsovớicáiđiểmsốđơngiảnkia.Saukhikếtthúctấtcảcáckỳthi,tôibắtđầudọndẹpcănphòngcủamìnhtrongkýtúcxá.Lúccầmlêncuốntừvựngbìamàuđỏmàtrướcđómìnhkhônglúcnàorờitay,mộtcảmgiácthânthuộc,gầngũilạiùavềlàmcảngườitôithoángtêdại.Tôinghĩ,bướctrênconđườngnày,tấtcảnhữngkhókhăn,trởngạitrongkỳthiTOEFLvàGREđềugiốngnhưnhữnghốđầmlầyhaynhữngngọnnúinhỏbàyragiữavùngđồinúixaxôiđangđợitôibăngqua.Saunhữngcuộctròchuyệnvớirấtnhiềubạnđiduhọc,tôinhậnramọingườiđềucóchungmộtcảmnhận:Xétởmộtgócđộnàođó,nhữngkỳthinàykhôngđơnthuầnlàthicử,màchúngtacònhọcđượcrấtrấtnhiềuđiềutrongcảquátrìnhôntậpvàthicử.Nếunóivềcáimất,thìngoàiviệcmấttiềnmuacácloạisáchôntập,đềthi,tàiliệu,inấnvàđăngkýdựthira,tôicòncắtxéngiấcngủ,bùnghọctrêntrường,bỏdạophố,bỏtrangđiểm,bỏhẹnhòvàbỏcáchoạtđộngđoànthể,vuichơigiảitrí…Nhưng,nếunóivềcáiđược,thìquảthậttôinhậnđượcbaonhiêuthứ:Lượngtừvựngtăngvọt,cáckỹnăngnghenóiđọcviết,kỹnăngtưduy,biện luậnvềmộtvấnđề,kỹnăng lậpkếhoạchvàthựchiệnkếhoạch,sứchànhđộng,nghịlực,nhẫnnại,niềmtin,quyếttâmđềuđượcnângcaovàcònnhậnđượccảnhữngtrảinghiệmmàsuốtđờinàytôicũngkhôngthểnàoquên…Mọingườiđềunóicóchođithìmớicónhậnlại.Bởivậynên,đốivớicánhântôi,tấtcảnhữnggìtôimấttrongquátrìnhnàyđềulàxứngđáng.Saukhikếtthúckỳthi,tôicũngnhưrấtnhiềungườikhác,đềumắcphảihộichứngsaukhithirấttrầmtrọng.Conngườiđangsốngtrongtrạngtháicăngthẳngcựcđộ,độtnhiênquayngoắtsangtrạngtháivôcùngnhànrỗi,nênmộtchốcmộtlátkhôngbiếtmìnhphảilàmgì.Mấyngày

đầu,tôiđườngđường“thahóa”ngaytrongkýtúcxácủamình,tôilướtweb,buônchuyện,xemphim,làmphụđề.ThỉnhthoảngcònghévàodiễnđànJituovàTaisha,ẩnmìnhtheodõimọingườibànluậnvềkỳthi,khithấymọingườiđềucathánđềthilầnnàykhó,tôisẽcảmthấylòngmìnhgiãnramộtchút;nhưngkhicóngườinóiđộkhócủakỳthivẫncònbìnhthường,tôilạicảmthấykhóchịu,rồiđiêncuồnglùngsụcdấuvếtcủacáckỳthitrướcđótrongmụccũhơnđểdựđoánđiểmthicủamình,nếucảmthấylầnnàymìnhchắcchắntiêuđờirồi,tôisẽlậptứctắthếtcáctrangmạng.Mặcdùcóđôilúctôicũnglolắngchoconđườngduhọcsắptới,songtôiluônchorằngphảicókếtquảthiGREthìmìnhmớicóđộnglựcbắtđầuphấnđấuchogiaiđoạntiếptheo.Bâygiờnghĩlại,tôithấyđấychỉlàmộtlýdonựccườibaobiệnchosựchâylườicủamình.Saumộtthờigiandàichờđợi,cuốicùngcũngcókếtquảcủakỳthiGRE.Banđầutôiđặtrachomìnhmụctiêu:600điểmbàingữvăn,800điểmbàitoánhọc,và6.0điểmbàiluận(điểmtốiđachomỗibàilầnlượtlà800/800/6.0),kếtquảthựctếcủatôilà590/770/5.5.Điểmthilầnnàycaohơnhẳnlầntrước,cóđiềutôivẫncảmthấyhơihốihậnvìkhôngđạtđượcmụctiêudựkiến củamình.Nhưng cũng chính sựhốihậnđóđãbiến thànhđộng lực lớnnhất trên conđườngphấnđấulàmhồsơduhọccủatôisaunày.Tôiýthựcđượcrằng,tôibắtbuộcphảitiếptục sửdụng thờigianquýbáucủamìnhvàoviệc làmhồsơduhọc, cụ thể là chọnchuyênngành,chọntrườnghọc,viếtbàitựgiớithiệubảnthân,viếtsơyếulýlịch,…tôibắtbuộcphảisửdụngtriệtđểcácloạiphươngphápnhằmlàmtăngsứccạnhtranhcủamìnhtrênphươngdiệnchuyênngành.Nhưng,sựthựccũngchứngminh,chấtlượngcủahồsơduhọccònquantrọnghơnnhiềuđiểmthiGRE,đángphảibỏnhiềutâmtưvàthờigianhơnvàođây.Đúnglúcnày,tôiđưaramộtquyếtđịnhbấtngờ:Nếucóthểthànhcôngtrongmộtlầngửihồsơduhọc,mìnhsẽlàmthủtụcxinthôihọcởtrường,sangthẳngMỹhọccaohọc.Thậtra,tôivẫnluôncóýnghĩnày,cóđiềutôidùngdằngchẳngquyết.Sởdĩcuốicùngtôiđưaraquyếtđịnhnày,một làvìsaukhiđisâuvàochuyênngànhphiêndịchAnhHán, tôinhậnramìnhkhôngmấyyêuthíchnó,khônghyvọngmấtnhiềuthờigianhơnởphươngdiệnnày;hailàvìlúcđócónhiềungườibạnthânxungquanhtôiđềulầnlượtđiduhọclàmtôithêmnônnóng,sốtruột,nêntôicũngmuốnmìnhsớmthựchiệnđượcướcmơtrongnhiềunămqua.Lúcđó,tôisắpxếpbađiềukiệncứngcủamình:TOEFLđạt112điểm,GREđạt1360+5.5,thànhtíchGPAđạt3.85/4.00.Bướctiếptheolàphảibắtđầuxâydựngkỹnăngmềm.Bởivậy,conđườngDIYlàmhồsơduhọccủatôichínhthứcđượcbắtđầutừthángBảynăm2008.GHICHÚNHỎVềlốihànhvăncủabàiluậnYêucầuquantrọngnhấtcủamộtbàivănnghịluậntiếngAnhxuấtsắclàởkếtcấuchặtchẽnêncũngkhôngthểthiếumộttrongbabộphậnluậnđiểm,luậncứvàluậnchứng.NếuviếttảnvăntiếngAnhriêngtư,bạncóthểmặcsứctheođuổicảnhgiới“hìnhtảnthầnbấttản”.Nhưng,muốnđạtđiểmcaotrongphầnthiviếtcủacáckỳthichứngchỉngoạingữduhọc,tốtnhấtbàiluậncủabạncầnphảicó“hình”.Vậynên,bạnhãynhớ,mộtbàiluậncầnphảicógiànkhungnhưsau:Đoạnthứnhất:Đoạnmởđầu–trựctiếpđưaraýchính,bắtbuộcphảicócâutrungtâmrõràng!Đoạnthứhai:Đoạnluậnchứng1(luậnchứngchínhdiện):1.Đưaralýdogiảithíchtạisaobạnchorằngđiềuđólàquantrọng,bắtbuộcphảicócâuchủđề;2.Luậncứ:Đưaravídụ.Dùngvídụthựctếchứngminhtạisaophảicólýdođó;3.Câukếtluận:Thậtracâukếtluậncóthểnhắclạiýnghĩacủacâuchủđềmộtlầnnữabằngcáchnóikhác.Đoạnthứba:Đoạnluậnchứng2(luậnchứngphảndiện):1.Đưaralýdothứhaigiảithíchtạisaobạnchorằngđiềuđólàquantrọng,bắtbuộcphảicócâuchủđề;2.Luậncứ:Đưaravídụ,dùngvídụthựctếchứngminhtạisaophảicólýdođó;3.Câukếtluận:Thậtracâukếtluậncóthểnhắclạiýnghĩacủacâuchủđềmộtlầnnữabằngcáchnóikhác.Đoạnthứtư:luậnchứng3(luậnchứngphảndiện):

1.Khôngcóđiềuquantrọngđóthìsẽcóhậuquảkhôngtốtnhưthếnào,đưaramộthậuquảxấu,bắtbuộcphảicócâuchủđề;2.Luậncứ:Đưaravídụ.Đưaramộtvídụthựctếvềhậuquảxấukhithiếuthứđó;3.Câukếtluận:Thậtracâukếtluậncóthểnhắclạiýnghĩacủacâuchủđềmộtlầnnữabằngcáchnóikhác.Đoạnthứnăm:Đoạnkếtluận–nhắclạitrọngtâmcủacảbài,bắtbuộcphảicócâukếtluận!Thậtracâukết luậnchínhlànói lạicâutrungtâmcủacảbàibằngmộtcáchdiễnđạtkhác.Đoạnkếtluậncóthểmởrộngchủđềởmứcđộvừaphải,nhưngđừngquákhuếchtrương.Tronggiànkhungnày,bắtbuộcphảicóđoạnthứnhất(ởbấtcứtrườnghợpnàocũngđềuphảicóđoạnđó)!Từđoạnthứhaichođếnđoạnthứtư,bạnmuốnnóibaonhiêulýdothìnóibấynhiêulýdo,thườngthìítnhấtphảicóhailýdo.Hailýdođócóthểlàmộtlýdochínhdiệnvàmộtlýdophảndiện,hoặccũngcóthểlàhailýdochínhdiện.Song,tôicũngkhuyếnkhíchmọingườinênviếtmộtlýdophảndiện,mộtlàvìtínhchặtchẽcủaluậnchứng,hailàvìsốchữ.Cònđoạnkếtluậnsaucùng,thườngkhôngyêucầubắtbuộcđốivớiluậnvănởcáctrườngđạihọcnướcngoài,nhưngthiTOEFL,IELTS,GRE,nếuthờigianchophép,bạncốgắngviếtđoạnkếtluậnđểchokếtcấucủabàiluậnthêmhoànchỉnh.Khitrìnhbàyluậnchứngphảndiệnởđoạnthứtư(đoạnluậnchứng3),bạncóthểxemxétvấnđềtừmộtgócđộkhác,tứclà:Điềuđóquantrọng,nhưngđặtvàomộttrườnghợpkhácnóchưachắcđãquantrọng.Sauđó,đưaravídụgiảithíchtrongtrườnghợpđặcbiệt,nókhôngquáquantrọng,cuốicùngviếtcâukếtluậncủađoạnvăn.Cầnlưuý,viếtnhưvậyđểchứngminhbạnlàmộtngườibiếttưduybiệnchứng,chứtuyệtđốikhôngphảilàngườisuynghĩmộtphía,haylàtựmìnhphủđịnhluậnđiểmtrungtâmcủamình.Đoạnkết luậnnhấtđịnhphảinhấnmạnhmộtlầnnữa,điềuđóquantrọngtrongrấtnhiềutrườnghợpnhư–vídụ1,vídụ2,nhưngchỉkhôngquantrọngtrongmộtsốíttrườnghợp–vídụ3.Cáchviếtnàyhơicótínhthửthách,bạnhãyvậndụngcẩnthận!Về“MườingàykhiêuchiếnvớitừvựngGRE”Trongphần“MườingàykhiêuchiếnvớitừvựngGRE”,cáitôigọilà“họcthuộctừvựng”đơnthuầnlàhọcthuộctừvựng,tứclàhễnhìnthấymộttừtiếngAnhnàođó,trongđầubạnlậptứchiệnramộtýnghĩatiếngTrungthườngdùngnhấtcủanó.Trongmườingàyđó,chỉcầntôilàmđượcnhưvậythìcoinhưlàhọcthuộctừvựngrồi.Cònvềcáchdùng,phốihợptừ,ýnghĩađặcbiệt,…đềukhôngphảilànộidungcầnquantâmtrongmườingàyđó,nhữngnộidungnàylànhiệmvụcầnphảigiảiquyếtlúccủngcốtừvựngsaunày.“MườingàykhiêuchiếnvớitừvựngGRE”khôngcónghĩalàmườingàynắmchắctừvựngGRE,cũngkhôngcónghĩalàsaukhihoànthànhnhiệmvụcủamườingàyđóthìchẳngcầnlonghĩgìvềmặttừvựng.Saumườingàyđó,tôimớichỉnhớđược95%từvựngcủacuốnsáchởnhữngmứcđộkhácnhau(cụthểlàmứcđộnhậnbiếttừvựngkhiđọcnguyênvăn).Chúngtavẫnphảinoitheotinhthầncủacuốnsách,ngàynàochưabướcvàophòngthi,thìngàyđókhôngđượcbỏtừvựng,nhấtđịnhphảikhôngngừngônđiônlạiđểnhớkỹhơntừngtừ.Nhưbanđầutôitừngnói,thựctếlúcđótôikhiêuchiếnvớitừvựngGRElàhoàntoànchuyêntâm.Hàngngàyngoàinhữnglúcăncơm,nằmngủvàvệsinhcánhânra,tôisửdụngtoànbộthời gian còn lại vàohọc từ vựng, kiên trì suốtmườingày. Sởdĩ banđầu tôi thử sửdụngphươngphápnàylàvìtôikhôngcónhiềuthờigianôntập.Đólàphươngphápôntậpcủatôinênchưachắcphùhợpvớimọingười,bạnhãythamkhảophươngphápnàymộtcáchcóchọnlọcdựavàosựsắpxếpthờigianvàthóiquenhọctậpcủamình.ConđườngDIYbướcvàongôitrườngnổitiếngnướcMỹcủatôiKhácnghềnhưcáchnúi–PhiềnnãochuyệnchuyểnchuyênngànhCửaảikhókhănđầutiêntrênconđườngduhọccủatôilàvấnđềchuyểnchuyênngành.Hồihọcđạihọcvàcaohọc,tôiđềuhọcchuyênngànhtiếngAnh,saunàyđiduhọc,tôikhôngmuốnmìnhlạihọcchuyênngànhnàynữa,nênphảiđauđầusuynghĩvềviệcchuyểnchuyênngành.Lúcđó,tôixemtrênmạngcórấtnhiềubàiviếtliênquanđếnviệcsinhviêntốtnghiệpchuyênngành tiếng Anh xin chuyển chuyên ngành khi đi du học, tôi nhận thấy rất nhiều bạn họcchuyênngànhtiếngAnhnhưtôiđềuthanvãnrằng“sinhviênchuyênngànhtiếngAnhkhôngcóchuyênngànhcơsở,đếnlúcđiduhọc,muốnchuyểnsangchuyênngànhnàocũngkhó”.Cácbạnnóikhôngsai,khácnghềnhưcáchnúi,quảthậtviệcchuyểnchuyênngànhkhiđiduhọccó

mộtsốkhókhănnhấtđịnh.Song,bấtkểviệcgìcũngđềucótínhhaimặtcủanó,cómặtxấuắtcũngcómặttốt,tuysinhviênchuyênngànhtiếngAnhkhôngcóchuyênngànhcơsở,nhưngbùlại,tacónhiềucơhộilựachọnchuyênngành.TacóthểlựachọnnhữngchuyênngànhcóliênquanđếntiếngAnhnhưgiáodục,phiêndịch,ngônngữ,vănhọc,Hánngữđốingoại,truyềnthông,dulịch…Vảlại,còncóđạolý“ngựaconquasông”:Mặcdùrấtnhiềungườitrênmạngđềunóikhóchuyểnchuyênngành,nhưngtôicảmthấymìnhcầnphảiphântíchvấnđềnàymộtcáchkháchquan,xemrốtcuộcvấnđềnàylàkhóhaylàdễvớimình,mìnhcầnphảicốgắng,nỗlựcnhưthếnàothìmớicóthểđạtđượcmụctiêuđó.Vấnđềthứnhấtcủaviệcchuyểnchuyênngànhlà:Chuyểnchuyênngànhgì.Tôiđắnđosuynghĩvấnđềnàybaonhiêulâurồi.Tôichorằng,nếuđãphảichuyểnchuyênngành,thìnhấtđịnhphảichuyểnsangmộtchuyênngànhmàmìnhthậtsựyêuthích,vìhứngthú,đammêlànhântốvôcùngquantrọngtạonênthànhcông.Chonên,tôibắtđầunghiêmtúcphântích,mổxẻhứngthú,sởthíchcủamình.Từtrướctớigiờ,tôivẫnrấtthíchgiúpđỡngườikhác,nóimộtcáchchínhxác,tôirấtthíchđộngviên,khíchlệngườikhác,nhấtlàlứatuổithanhthiếuniên:Tôithíchlắngnghecácemtrútbầutâmsự,kểvềnhữngphiềnnãocủamình,rồidốchếtsứcgiúpcácemgiảiquyếtnhữngvấnđềphiềnnãođó,dẫndắtcácem,khíchlệcácem,đểchocácemtìmlạiđượchướngđi trongcuộcđờicủamình.Bởitrướcđây, tôicũngtừngnhậnđượcsựđộngviên,khíchlệvàgiúpđỡcủathầytốt,bạnhiềnvàonhữnglúctôichánnản,thấtvọng,đếnbâygiờtôivẫnkhôngngừngcảmkíchhọ,nêntôihyvọngmìnhcũngcóthểtrởthànhmộtngườigiốngnhưhọ,khôngngừngđộngviên,khíchlệthanhniên.Thậtra,đâycũngchỉlàmộtcáchnghĩđơngiản:“Tôitừngđượcngườikhácgiúpđỡ,nênbâygiờtôimuốngiúpđỡnhiềungườikhác.”Tôisuynghĩrấtlâu,vànhậnrarằng,hứngthúnàyvượtxatấtcảnhữnghứngthúkhác,bởivậytôixácđịnhhướngđilớncủamìnhlàởđây.Sauđó,tôibắtđầulênmạngsearchthôngtin,chợtpháthiệnranghềbácsĩthamvấntâmlýtrênmột trangwebgiáodụccủanướcngoài.Đi theo từkhóađó,quảnhiên tôi tìmrabaonhiêubàiviếtgiớithiệungànhnghềnày.Càngđọccàngyêuthích,càngđọccàngnhiệthuyết,tôicảmthấycôngviệcthamvấntâmlývừaphùhợpvớihứngthúcủamình,vừaphùhợpvớicátínhcủamình,cảmthấydườngnhưtôiđãtìmđượcngànhnghềmàmìnhvẫnhằngnghĩđếntrongmơ!Tôicòntìmrarấtnhiềubàiviếtkháctrênmạng,đọctỉmỉ,kỹcàngtừngbàimột,rồinhậnratôicóthểđivàolĩnhvựcnàythôngquahaihọcvị:Mộtlàtâmlýhọc(Psychology),vàhailàcôngtácxãhội(SocialWork).Tuylúcbấygiờ,tôimớichỉtìmrahaichuyênngànhnàythôi,nhưngchúnggiúptôirấtnhiềutrongviệcđịnhhướngchuyênngànhsaunày.Banđầutôihoàntoànkhôngcóhướngđinàohết,tôikhôngbiếttìmđâurachuyênngànhliênquanđếnhaihọcvịđó.Vềsau,tôiđộtnhiênnhớramộtthầygiáocủaTậpđoànCôngnghệvàGiáodụcPhươngĐôngMớitừngnhắcđếnmộttrangweblàUSNEWS,tôimòmẫmmãimớivàođược trangwebnày tra cứu thông tin.Đúng làkhôngđọckhôngbiết,đọc rồimớingỡngàng, tài liệu trênwebsiterất toàndiện.Từwebsiteđó, tôi tìmđọcmộtsốbàigiới thiệuchuyênngànhđàotạocủanhữngtrườngđạihọcquymôlớn,tôinhậnrangànhcôngtácxãhộilàngànhgầnnhấtvớicôngviệcmàtôimongmuốn.Chonên,bướcđầutôiquyếtđịnhthửxinđiduhọcngànhnày.Lúcđó,TrungQuốcvẫncòncónhậnthứctươngđốithấpvềngànhcôngtácxãhội,hiếmngườitừngnghenóiđếnnó,trênmạngcũngcórấtítthôngtingiớithiệuvềnó,cònnhữngngườicókinhnghiệmduhọcngànhnàylạicàngíthơn.Bỗngmộthôm,tôicócơduyênmaymắnđọcđượcmộtbàiviếttrênmạnggiớithiệucặnkẽvềMSW(MasterofSocialWork,thạcsĩcôngtácxãhộihọc).Cóthểcoiviệcpháthiệnrabàiviếtnàynhưlàmộtbướcđộtphánhỏtrongquátrìnhlàmhồsơduhọccủatôi,mộtlànógiúptôithêmkiênđịnhvớisựlựachọnchuyênngànhnày;hai lànógiúptôicócáinhìntoàndiệnhơn,cụthểhơnvềquytrìnhlàmhồsơduhọcchuyênngànhnày.Quabàiviết,tôiđượcbiếtngànhcôngtácxãhộiđãpháttriểnkhákiệntoànởHồngKông,nhưngchưapháttriểntrongkhuvựcTrungQuốcđạilục,nóchỉmớimanhnhahìnhthànhởmộtvàithànhphốlớnnhưThượngHải,BắcKinh.CònhệthốngcôngtácxãhộiởMỹđãcólịchsửhơnmộttrămnămnay,hiệntạitrongcácngànhnghềcủaMỹđềuthấpthoángbóngdángcủacôngtácxãhội.Đọcxongbàiviếtnày,tôihừnghựckhíthế,hạquyếttâmlàmhồsơduhọcchuyênngànhcôngtácxãhội.Nghệthuậtchọntrường

Saukhixácđịnhđượcchuyênngànhrồi,bướctiếptheotôiphảitiếnhànhchọntrường.Banđầuchọntrường,vìchẳngbiếtgìvềkhâuđoạnnày,nêntôiđinhiềuđườngvòng.Tôithườngthấycáctopictrêndiễnđàncóngườinói“trườnghợpcủatôilà…tìmvịtrítrườnghọc”.Trongmộtthờigiandài,tôikhôngbiếtcụthể“tìmvịtrítrườnghọc”chỉcáigì,cũnghoàntoànkhôngbiếtmìnhphảixemthứhạngcủacáctrườngđạihọckhichọntrường.Lúcđó,tưtưởngcủatôivẫncònlạchậu,dokhônghiểunhiềuvềcáctrườngđạihọcởMỹ,nêntôiluônnhắmvàocácthànhphốlớn,tôichorằngchỉcócáctrườnghọcđóngtạicácthànhphốlớnmớilàtrườngtốt,thànhthửmấyngôitrườngtôichọnlúcđầuđềubịmọingườiđánhgiálàthiếulýtrí.Sauthấtbạilầnđầutrongviệcchọntrường,tôichămchỉlênmạngđọccácbàiviếtliênquanđếnvấnđềchọntrường.Saukhiđọchếtmấymụctinhhoa,tôinhậnraviệcchọntrườngcũngđòihỏiphảicóhiểubiết,cónghệthuật,cókỹxảođángnói:Cầnphảidựavàothứhạngcủatrườngchọnramột,haitrườngxuấtsắcđểbứtphá,ba,bốntrườnggiỏilàmđốitượngtấncôngchính,sauđóchọnmột,haitrườngđứngcuốibảnglàmdựtrù.Vìđâylàduhọcthạcsĩ,nênchủyếuthamkhảothứhạngchuyênngànhvàthứhạngviệnđàotạosauđạihọc,cònthứhạngtổnghợpcủatrườngchỉlànhântốthamkhảobổsung.Ngoàira,khichọntrườngcũngnênsuynghĩđếnnhiềunhântốnhư,họcbổng,họcphí,vịtríđịalýcủatrường,…Biếtđượcnhữnglưuýnày,tôilậptứcvàotrangwebcủaUSNEWS,bắtđầuthuthậplạithôngtintổnghợpcủacáctrườngđạihọctrênnhiềuphươngdiện.Lúcđó,dotôimùmờvềquytrìnhlàmhồsơduhọc,nênkhôngdámchắcđiềugìcả.Đểnângcaoxácsuấtthànhcông,tôiquyếtđịnhgửihồsơlàmhaiđợt:Đợtmộtlàvàokỳnhậphọcmùaxuânnăm2009,đợthailàvàokỳnhậphọcmùathunăm2009.Tôinghĩ,chodùmìnhthấtbạitrongđợtgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùaxuân,thìvẫncònđợtgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùathuchốngcháy.Đợtgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùaxuânlàđợtmởmàn,làmquenvớiquytrìnhlàmhồsơduhọc,thămdòđườngđilốilại,cònngôitrườnggửihồsơduhọckỳnhậphọcmùathumớilàđốitượngtấncôngchínhcủatôi.Vìkhôngcónhiềutrườngtuyểnsinhvàomùaxuân,nênquátrìnhchọntrườnggửihồsơduhọckỳnhậphọcmùaxuânkhôngtốnquánhiềuthờigian.Tôixemđixemlại,chỉưngmộttrườngduynhấtlàĐạihọcWashingtonởSt.Louis(gọitắtlàUW).TheobảngxếphạngcáctrườngđạihọcởMỹdoUSNEWSđưaravàonăm2008,ĐạihọcWashingtonlàngôitrườngđứngthứnhấtvềchuyênngànhcôngtácxãhội,vàđứngthứmườimộttrongbảngxếphạngtổnghợpcáctrườngđạihọc,họcviệntoànnướcMỹ.Khiđọcđượcthôngtinnày,timtôiđậpthìnhthịch,thầmnghĩ:“Trờiơi,đâychínhlàdreamschoolcủamìnhrồi!Khôngngờ,mộtđứathổdântépriunhưmìnhlạicócơhộitiếpxúcvớingôitrườngdanhtiếnglẫylừngởkhoảngcáchgầnnhưthếnày,liệucuốicùngmìnhcóthểvớitớikhông?Dẫusaođợtgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùaxuânlầnnàycũngchỉlàmộtlầnthửsức,dùthấtbạimìnhvẫncònđợtgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùathunữacơmà.Đờingườingắnngủi,hàcớgìkhôngđiênmộtlần?”Vìthế,tôiquyếtđịnhgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùaxuânvàotrườngUW.Cònđợtgửihồsơduhọckỳnhậphọcmùathucónhiềutrườngđểlựachọn,nêntôikháđauđầu.Đểsuynghĩrõrànghơn,vàthuthậpthôngtinhoànchỉnhhơn,tôimởmộtfileExceltrongmáytính,ghithôngtincơbảnvềcáctrườngđạihọcnhưthứhạng,địachỉ,điệnthoại,email,ngườiliênhệ,tàiliệucầnchuẩnbịchohồsơduhọc,lệphínộphồsơduhọc,hạnchótnộphồsơduhọc…Bêncạnhđó,tôicònghitiếnđộgửihồsơcủamỗitrườngcùngvớimốiliênhệqualạigiữatôivàhọ,vínhưkhinàonộpnhữngtàiliệunào,khinàotraođổiquađiệnthoạihayemail,cótiếntriểnrasao.Lúcchọntrườnggửihồsơduhọckỳnhậphọcmùathu,tôinhặtramộttrămtrườngđứngđầubảngxếphạngtổnghợp,tiếpđếnloạibỏnhữngtrườngkhôngcóchuyênngànhMSWtrongtốpmộttrămđó,sauđóloạibỏnhữngtrườngnằmngoàidanhsáchbốnmươitrườngđứngđầubảngxếphạngngànhMSW.Trongsốnàycómộtsốtrườngyêucầungườinộphồsơtừnghọccácmôntựchọnnhưthốngkêhọc,tâmlýhọctrongthờigianhọcđạihọc,tôichưahọcnhữngmônnày,bảnthâncũngcảmthấyyêucầunàykhônghợplý,nêncũngloạimấytrườngđóra.Sauđợtsànglọcđầutiên,chỉcònlạitrêndướibamươitrường.Điềukiệncủađợtsànglọcthứhaimangmàusắcsởthíchcánhân,thậtralàcómộtchút“tâmtrạngbấtổn”.Vídụnhư,tôiloạibỏmấytrườngcóvịtríđịalýquáchếchvềphươngNam,hoặcquálệchvềphươngBắc,vìtôikhôngthíchnhữngnơiquánóngbứchoặcquálạnhgiá(đâyđơn

thuầnlàsởthíchcánhân,khôngcógiátrịthamkhảo).Tấtnhiên,điềukiệntiênquyếtđểtôiloạibỏnhữngtrườngnàyvẫnlàởthứhạngcủatrường.NếulàHarvard,thìdùnócóởtrongkhenúi,tôicũngkhôngthểloạiđược.Sauđợtsànglọcthứhai,chỉcònlạihaimươitrường.Tôibắtđầucuộctiếpxúcthânmậtlầnthứnhấtvớihaimươitrườngnày:Tôitíchcựcviếtmộtbứcthưtrànđầynhiệthuyếtgửiđếnngườiphụtráchcôngtáctuyểnsinhcủanhữngtrườngđạihọcđó,giớithiệuquavớihọvềtrườnghợpcủamình,bốicảnhgiáodục,hứngthúxinnhậphọc,việcchuyểnchuyênngành,điểmGTvàGPA…Cuối thưcònhỏimấycâuhỏinhưquýtrườngcótraohọcbổng,sắpxếpchuyênngành,địnhhướngpháttriểnsaukhitốtnghiệpchohọcviênquốctếkhông.Vìemailđầutiênchỉcótácdụngdòđườngxemtôivànhữngtrườngđócóthưtínqualạihaykhông,nênnộidungbứcthưgửichomỗitrườngđềunanágiốngnhau,vàkhôngtheokhuônmẫucủatrườngnàohết.Saukhiđínhkèmsơyếulýlịchvàbảngđiểm,tôiấnnútgửiđi.ĐầuthángTám,tôilầnlượtnhậnđượchồiâmchonhữngbứcthưdòđường.Đọchồiâmcủacáctrườngđạihọc,tôicảmthấyđâyquảlàmộtnướccờđúng,mộtmặtgiúptôihiểuhơnyêucầulàmhồsơxinduhọc,mặtkhácgiúptôitiếnthêmmộtbướctrongcôngtácsànglọccáctrườngđạihọc.Trongthưphúcđápcủacáctrườngnày,cótrườngnóithẳngchotôibiếtđiềukiệncủatôiđủđểgửihồsơxinnhậphọctrườngcủahọ,nhưngcũngcótrườngtrảlờirấtrõràngrằngđiềukiệncủatôikhôngđápứngđượcyêucầuchuyểnchuyênngành(chủyếulàdohồiđạihọctôichưatíchlũyđủhọcphầncủacácmônkhoahọcxãhội).Bêncạnhđó,cótrườngdùnglờilẽnhiệttình,cótrườngdùnglờilẽlạnhbăng.Dựavàotìnhhìnhtraođổi“mộthỏimộtđáp”đó,tôibỏbớtnhữngtrườngtôikhôngđủtưcáchnộphồsơxinnhậphọc,nhữngtrườngkhônghồiâmchotôi,vàcảnhữngtrườngđểlạiấntượngkhôngtốtchotôi.Sauđó,tôichỉnhlýtấtcảthôngtin,hoànthànhbảngliệtkêdanhsáchcáctrườngđạihọcduhọcMỹ.Trongđó,tổngcộngcóbảytrườngtấtcả.NhómđầutiêngồmcóhaitrườngđạihọclàĐạihọcWashingtonởSt.LouisvàĐạihọcColombia,chúngđềunằmtrongtốpmườilămtrườngđứngđầubảngxếphạngtổnghợpvàbảngxếphạngchuyênngành,lànhữngtrườngxuấtsắcmàtôinhấtđịnhphảithửbứtphá.Tôithầmnghĩ:Hồsơxinnhậphọccủamìnhcóđượcchấpnhậnhaykhônglàmộtviệc,saukhithửgửihồsơítnhấtđờinàymìnhcũngsẽkhôngphảihốihận.Tiếptheo,nhómthứhaicóĐạihọcNamCalifornia,ĐạihọcNewYorkvàĐạihọcWashingtonởSeattle,batrườngđạihọcnàyđềulàđốitượnggửihồsơchính.Saucùng,cóhaitrườngđạihọcnằmtrongnhómthứbalàĐạihọcTiểubangOhiovàĐạihọcTiểubangNewJersey,thuộctrườngdựtrù.PS,iloveyouSaukhixácđịnhđượctrườnghọcvàchuyênngành,tôibắttaychuẩnbịhồsơduhọc.Vìhạnchótnhậnhồsơduhọccủanhữngtrườngnhậphọckỳmùaxuânđếnsớmnhất–hạnchótnhậnhồsơduhọccủaUWlàngày15thángMườichonêntôibắtđầulàmhồsơtừUW.LúctôibắtđầuchuẩnbịlàmhồsơduhọcđãlàgiữathángTámrồi,bấygiờtôimớibiếtquátrìnhchọntrường,chọnngànhtrướcđócănbảnchẳngcógìlàkhókhăn,vấtvảcả,màthậtrasựkhókhăn,vấtvảnhấtvẫnnằmởphíasau.Tronghồsơduhọc,tàiliệulàmkhóngườitanhấtlàbàitựgiớithiệubảnthân(PersonalStatement,gọitắtlàPS).LúcmớibắtđầuviếtPS,baonhiêulầntôimởfilewordtrốngtrơnra,thìbấynhiêulầnvìkhôngbiếtbắtđầutừđâunênlạitắtđi.Baonhiêulầntôinghĩnátóc,viếtđượcmấycâumởđầu,nhưngrồicảmthấymìnhviếtrấttồinênlạivộivàngxóasạch.Baonhiêulầntôitúmtócmình,hétlên:“PS,Ihateyou!”Tôithậtsựkhôngbiếtphảitómtắtquátrìnhtrưởngthànhcủamình,phảitrìnhbàylýdoxinnhậphọccủamình,vàphảichứngminhmìnhlàứngviênphùhợpnhấtnhưthếnàotronghaitranggiấyngắnngủi.Tôirơivàomộtnútthắt,cảmgiácrấtbuồnbực.Càngkhôngbiếtviếtnhưthếnàothìcàngsợhãi,càngsợhãithìcàngkhôngbiếtviếtnhưthếnào,vìtôichorằngmìnhchắcchắnkhôngthànhcông,nênnhiềulầntừngnghĩđếnchuyệntừbỏ.Saunhiềungàyđaukhổ,nhiềungàysasúttinhthần,tôichợtnhớramộtđạolýngàytrướcmẹtừngnóivớitôikhitôithấtbại:Khôngcóconđườngnàoluônluônsuônsẻ.Khôngbaogiờđượcnghĩ:Khôngđỗđượccaohọcthìđilàm,khôngtìmđượcviệcthìthicaohọc;khôngbonchenđượcởtrongnướcthìranướcngoài,khôngbonchenđượcởnướcngoàithìvềnước.Thậtra,khôngcóconđườngnàolàdễđi,bấtluậnbạnlựachọnconđườngnàođinữacũngsẽđềugặpkhókhăn,giankhổtrênconđườngđó.

Nếucứchạytrốnkhókhăn,thì,elàphảichạytrốncảđời,cuốicùngchẳnglàmnêntròtrốnggìđâu.Muốnthànhcôngtrongcuộcsốnghaycôngviệc,thìbắtbuộcphảitôirèntínhbềnbỉ,nhẫnnạicũngnhưýchívànghịlựccủamình.Nếunghĩrằng,khôngđiđườngAthìđiđườngB,khôngđiđườngBthìđiđườngC,vậythìcuốicùng,bạnđềukhôngđihếtbaconđườngABC.Kỳthựctìmviệc,thicaohọc,điduhọchaybấtkỳmộtconđườngnàokháctrongcuộcđời,cóconđườngnàodễdànggiúpbạnđạt được thành công không?Không có. Chonên, bản thânmình thích conđườngnàothìdũngcảmlựachọnconđườngđó,saukhilựachọnxong,hãykiêntrìbướcđi.Tôinghĩ,conđườngduhọcthậtlàgiannan,cáckỳthilớnnhỏcũngđủlàmmình“rụnghàmnắmtóc”.Vấtvảlắmmìnhmớithicửxongxuôi,giờchưakịpnghỉngơiđãphảilàmhồsơduhọc,viếtbàiluận,đithựctập.Liệurằngsautấtcảnhữnggìmàmìnhbỏra,tươnglaiđangchờmìnhởphíatrướclàthànhcônghaythấtbại,vẫnchỉlàmộtẩnsố.Mỗilầnnghĩđếnđây,tôilạicảmthấyvôcùnghoangmang,hoảngsợ,khôngbiếtmìnhcóđángphảibỏratấtcảnhữngthứnàyhaykhông.Nhưngnghĩlạithìđánghaykhôngđáng,cũngchỉsaukhikiêntrìđếncùng,tôimớinhìnrõđược.Trướcđây,ngườinóithềchếtcũngphảiđiduhọclàtôi,bâygiờ,ngườimớigặpmộtchútkhókhănđãmuốntừbỏcũngvẫnlàtôi.Tạisaotôilạikhônglàmđượcnhưlờimìnhnói?Chẳnglẽtôivẫnmuốnphạmphảisailầmnóimàkhônggiữlờigiốngnhưthuởnhỏhaysao?Tôiđộtnhiênnhớtớimộtcâunóicủabốnămxưa:Khiconkhôngnhìnrõđườngđi,conkhôngcầnnhìnquáxa,chỉcầntậptrungnhìnrachỗcáchconnămmétvềphíatrước,thìnhấtđịnhconsẽtìmđượcphươnghướng.Tôitựnhủ:Đúnglàđạolýnàyrồi,khilàmviệckhôngđượcnghĩnhiềunhưthế,hãyđặtbướcchânvữngchắctrênđoạnđườngtiếptheorồihãynói.KhiphảiviếtPSthìviếtPS,khiphảiviếtsơyếulýlịchthìviếtsơyếulýlịch.Tuycôngtrìnhrấtlớn,nhưngnếucoicôngtrìnhlớnhóanhỏ,côngtrìnhnhỏhóakhông,thìnhấtđịnhmìnhcóthểhoàn thành toànbộ việcnày.Dù thếnàođi nữa,mình cũngphải khẳngđịnhbản thân, tintưởngbảnthân,vàonhữnglúcquantrọng,mìnhtuyệtđốikhôngđượcchàđạplênướcmơcủachínhmình!Vìvậy,tôiquyếtđịnhdẹpbỏhếttấtcảnhữnglonghĩvớvẩntrongđầuđi,dồntoànbộcônglựchiệngiờvàoPS.Tôinghĩ,tronghaitranggiấyngắnngủi,tôinhấtđịnhphảitómlượcđượctấtcảnhữnggìmàmìnhđãtrảiquatrongcuộcsống,vàphảixâuchuỗinhữngtrảinghiệmđóvàomộtchủđềnổibật.Nhưng,tôiphảilựachọnchủđềnàođây?Tôilạinghĩ,mỗimộttrườngđạihọcđềucóyêucầuriêngvềPS,PScủatôiphảiđượcviếtdựatrênyêucầucủamộttrườngđốivớiPS,chứkhôngđượctùyýviếtbừa.Vìthế,tôivàowebsitecủaHọcviệnCôngtácXãhộihọc,trườngĐạihọcWashingtonxemxét,nghiêncứu,tìmhiểuphongcáchgiảngdạyvàsắpđặtchuyênngànhcủahọ,cũngnhưnhữngđặcđiểmchungcủahọcviêntrườnghọ.Tìnhcờ,tôiđọcđượcmộtcâunhưsautrêntrangchủcủawebsite:“Họcviênchúngtôiđếntừmọinơitrênthếgiớicùngtụhọpởđâyvìtinhthầnvuivớiviệcgiúpđỡngườikhác.”Trướcmắttôinhưsángbừnglên:“Đúngrồi,‘vuivớiviệcgiúpđỡngườikhác’sẽlàchủđềPScủamình!Chẳngphảisởthíchcủamìnhcũngnằmởđâysao?”Vàthếlà,tôitứctốcđặtbútviếtbảnthảoPS.Tôibắtđầuviếttừxuấtthâncủamình,viếttạisaomìnhthíchgiúpđỡngườikhác,viếtvềsựphấnđấuvàthànhtíchcủamìnhtrongthờiđạihọc,viếtvềnhữnggìmìnhhọcđược,cảmnhậnđượckhiđithựctậpởHiệphộiTìnhnguyệnviênlúchọccaohọc,viếtvềdựđịnhhọctậpcủamìnhtrongtươngtai,viếtvềkếhoạchlàmviệccủamìnhsaukhitốtnghiệp,viếttạisaomìnhlạicóhứngthúđốivớingànhcôngtácxãhội,tạisaomìnhlạicóhứngthúđốivớiUW,viếtmìnhdựđịnhlàmthếnàodunghòanềngiáodụcđãtiếpnhậnởTrungQuốcvànềngiáodụcsắptiếpnhậnởMỹđểcóthểhọctậphiệuquả,từđógiúpđỡđượcnhiềungườihơn.Saunhiềuđêmtrăntrởkhôngngủ,cuốicùngtôicũngviếtxongbảnPSđầutiên.Tôisốtruộtđọclạimộtlượt,vàtổngkếtbàiPSbằngbốntừ:Vôcùngthảmhại.Dùvậy,tôivẫncảmthấyvuimừngkhônxiếttựanhưmìnhvừagiànhđượcmộtthắnglợiquantrọngvậy.ĐốivớimộtbàiluậnPSmànói,khóviếtnhấtlàlúcmớibắtđầuđặtbútviết,tachỉcầndũngcảmvượtquabướcthứnhấtnày,saukhihoànthànhbảnđầutiên,tasửađisửalạinhiềulần,bàisẽhayhơn.Nhânlúcmìnhcònhàohứngviếtluận,tôinhanhchónggửibàichorấtnhiềungườixem,mọingườiđềunhiệttìnhgópýchotôi.Dựavàonhữngýkiếnđó,tôibắtđầusửalạibài,từcấutrúc,nộidung,khởithừachuyểnhợpcủabàiviếtchođếnlựachọntừngữvàkếthợpcâu,từđầu

đếncuối,tôisửahếttấtcảbamươilần,khôngbiếtmìnhbỏrabaonhiêucôngphu.LúcbảnthảoPScuốicùngralò,thờigianđãthấmthoắtbướcsangthángChín.ViệcviếtPSkéodàirấtlâu,nhưngvàolúchoànthànhbảncuốicùng,tôicũngcóthểthởphàođượcrồi.TôicầmbảnPSsaucùngđọclạicẩnthận,cảmthấybàiviếtnàyđúnglàgầnnhấtvớicâunóiliênquanđếncảnhgiớicaonhấtcủamộtbàiPStrongmụctinhhoatrêndiễnđàn–trongbàikhôngđượccómộtcâunàothừa,sựcómặtcủamỗicâuđềuphảiphụcvụchoýchínhcủacảbài.Tôinghĩ,bàiviếtnàycólẽlàbàitổngkếthoànhảonhấtvềnhữnggìtôitừngtrảiquatrongmấynămtrởlại đây. Nhìn hai trang giấy kínmít chữ, tôi vừa cảm thấy hưng phấn, vừa cảm thấymãnnguyện,đếnlúckhắcchếđượckẻthùlớnnày,tôilạikìmlòngkhôngđặng,muốnnóivớinómộtcâu:PS,Iloveyou.Sau khi hoàn thành bài PS, tôi công phámột bài luận khác trong hồ sơ du học cũng bằngphươngphápgiốngnhưvậy.Thôngthường,tronghồsơxinnhậphọcchuyênngànhMSWđềucóyêucầungườigửihồsơnộpmộtbàiviếtmẫu(WritingSample).Nóimộtcáchdễhiểu,thìtrườngbênkiađưarayêucầunàynhằmhaimụcđích:Mộtlàhọmuốnđánhgiákhảnăngviếtláchcủangườinộphồsơnhưthếnào;hailàhọmuốnbiếtngườinộphồsơcócáinhìnsâusắcvàcókiếngiảiđộclậpvềmộtvàivấnđềthuộcphạmvichuyênngànhhaykhông.Lúcđó,đềbàibàiviếtmẫuUWyêucầutôiviếtlà:“Bạnhãytrìnhbàykiếngiảicủamìnhvềmộtvấnđềxãhộinàođóvànóirõtheobạncầnphảigiảiquyếtvấnđềđónhưthếnào,khônggiớihạnsốchữ.”Tôisuynghĩrấtlâu,đồngthờinghiêncứu,tìmhiểurấtnhiềuthôngtinởtrênmạng,cuốicùngquyếtđịnhlựachọnvấnđềgiáodụctrẻemtrongcácgiađìnhlaođộngnhậpcưđểviết.Tôilựachọnchủđềnày,thứnhất làvìcánhântôirấtcóhứngthúđốivớicácvấnđềvềtrẻemvàthanhthiếuniên,thứhailàvìlúcbấygiờvấnđềnàyđangnhậnđượcsựchúýcủaxãhội.Đểthểhiệnsựquantâmvàtầmhiểubiếtcủamìnhvềvấnđềnày,trướctiêntôitìmđọcrấtnhiềuluậnvăntiếngTrungviếtvềphươngdiệnnày,tiếptheothuthậpbáocáotrongmấynămgầnđâyliênquanđếntìnhtrạnggiáodụctrẻemtrongcácgiađìnhlaođộngnhậpcư.Lúcđặtbútviết,tôigiảithíchhiệntrạnggiáodụctrẻemtrongcácgiađìnhlaođộngnhậpcưquahàngloạtsốliệuxácthực,vàđưarahướnggiảiquyếtvấnđềtừnhiềugócđộ,tầngbậckhácnhau.Tuyquátrìnhviếtbàiviếtmẫucũngvấtvả,khổsởynhưquátrìnhviếtPS,nhưngvìtôitừngnếmtrảikhókhăntrướcđórồi,nênlầnthứhaiviếtbàiluậnđạthiệusuấtcaohơnhẳn.VàogiữathángChín,tôigiảiquyếtxonghaibàiluậnquantrọngnhấtlàBàitựgiớithiệubảnthânvàBàiviếtmẫu,nhưngtôivẫnchưabắttayvàonhữngviệcvụnvặtkhác.Lúcđó,chỉcòncáchhạnchótnộphồsơxinnhậphọcUWđúngmộttháng,tôicònrấtnhiềuviệccầnlàmnhư:Làmbảngđiểm,viếtsơyếulýlịch,tìmngườiviếtthưgiớithiệu…Tôiliệtkêtấtcảnhữngviệccầnlàmthànhmộtdanhsáchtrongcuốnsổtay,nhìnvàodanhsáchdàidằngdặcđócùngvớiquỹthờigianngàycàngítđi,tôimuốnngấtxỉu.Lúcấy,đểkhôngchobảnthânmìnhsụpđổ,hàngngàydùbậnđếnmấy,tôicũngdànhthờigianlênmạngđọcmộtvàicâuchuyệnnhỏcótácdụngkhíchlệýchívàtruyệnkýcủadanhnhân.Bêncạnhđó,nhữngthànhviêntrongphânđộinhỏvẫnluônphấnđấucùngtôicũngđangbậnrộnchuẩnbịchokỳthiGREdiễnravàothángMười.Tôiđộngviênbọnhọcốgắngthicử,cònbọnhọđộngviêntôicốgắnglàmhồsơduhọc,chúngtôigiốngnhưmộtđámđấusĩnhạycảmmangtrongmìnhướcmơcháybỏng,vẫnluôndìudắt,nângđỡnhautiếnbướctrênconđườngtrảiđầychônggai.ChờđợilàmộtsựdàyvòđaukhổCuốicùngđếnđầuthángMười,tôicũnghoàntấthồsơxinnhậphọcUW.Lúcnày,tôicựckỳkíchđộng,nhưngcũngrấtcăngthẳng,tôibắtđầugửihồsơchoUWquamạng.HạncuốigửihồsơxinnhậphọccủaUWlàngày15thángMười,ngày4thángMười,tôichínhthứcgửihồsơ.Bâygiờtôivẫnnhớnhưinkhoảnhkhắcclickvàoô“gửi”,taytôirunlẩybẩy,tôikiểmtrađikiểmtralạiemailkhôngbiếtbaonhiêulần,chỉsợnhỡcóchỗnàođiềnsaihayđínhsai.Đâylàlầnđầutiêntrongđời,tôigửihồsơduhọctớimộttrườngđạihọccủaMỹ,vảlại,đâycònlàdreamschool! Saukhi gửi xonghồ sơ, tôingồingâyngốc trướcmáy tính chừngnămphút,trongđầubắtđầutưởngtượngđầubênkiasẽcóphảnứngnhưthếnàokhinhậnđượchồsơcủatôi.Saunhữngphútngâyngốcđó,tôicuốngcuồngcheckmail,nhưngngoàimộtemailxácnhận“đãnhậnđượchồsơ”donhàtrườngtựđộnggửilại,thìchẳngcógìhết.Kểtừlúcđó,checkmailvàchờđợitrởthànhgiaiđiệuchủđạotrongcuộcsốngcủatôi.Buổitốihômđóđi

ngủ,tôivẫncầukhẩn:Ngàymaitỉnhdậy,hyvọngtronghòmthưcủamìnhsẽcóthưmới!Tiếclàlờicầukhẩncủatôikhôngtrởthànhhiệnthực,sángngàyhômsauhòmthưvẫntrốngkhông.Saukhigửihồsơquamạngxong,tôicònphảitiếptụcchuẩnbịnhữngtàiliệubằnggiấynhưbảngđiểmchẳnghạn,gửitrựctiếpchoUW.Đểcóthểđểlạimộtấntượngđầutiênhoànhảo trongmắt ngôi trường du học, tôi không những làm bảng điểm theo đúng yêu cầu củatrường,màcòndùngloạigiấythượngđẳnginmộtláthưviếtchoỦybantiếpnhậnhồsơduhọc.Ngoàira,tôicòndùngnhữngchiếckẹpnhỏvớiđủmàusắckhácnhauđểkẹpgiữcácloạigiấytờ,tàiliệutheotrậttựquycủ,mặtngoàicùngcònkẹpmộtbảngghichúgiúpđốiphươngtiệnbềkiểmtratàiliệu.Saukhichuẩnbịxongtấtcảcáctàiliệu,tôichạyđếnTrungtâmchuyểnphátnhanhDHLcủatrườngĐạihọcBắcKinh,gửibưukiện.Nhânviênlàmviệcởđấychotôibiếtsaubốnngàylàmviệc,phíabênkiasẽnhậnđượcbưukiện,tôingớngẩnhỏiđihỏilạingườitanlần:“Liệubưukiệncóbịthấtlạckhông?Liệubưukiệncóbịthấtlạckhông?”Haitaytôirunrunđặttúihồsơvàotrongtúichuyểnphátnhanhcủangườita,điềnxongbảngthôngtinchuyểnphátnhanh,lạikiểmtrađikiểmtra lạin lần,chỉsợxảyranhầmlẫn.Bưukiệnđóbaogồmtấtcảkỳvọng,phỏngđoán,lolắng,ướcmơ,hạnhphúc,vàcầukhẩn…củatôi–sẽvượtđạidươngtheotúichuyểnphátnhanh.KếtthúcviệcgửihồsơtớiUW,tiếptheođây,chỉcóchờđợi–chờđợitrongsựđaukhổvàsốtruộtvôcùng.SaukhilàmxonghồsơxinnhậphọcUW,tôiđãquenvớitoànbộquytrìnhlàmhồsơduhọc,nênđươngnhiêntôi làmhồsơcủamấytrườngcònlạidễdànghơnnhiều.Tôisắpxếpsáutrườngđótheothứtựhạnchótnộphồsơ,tracứuyêucầucủatừngtrườngđốivớihồsơxinnhậphọc.Khixemkỹthôngtin,tôimớibiếttrongsốnhữngtrườngnàycótrườngnhậntoànbộhồsơquamạng,cótrườngnhậntrựctiếptoànbộhồsơ,vàcũngcótrườngnhậncảbảnđiệntửvàbảngiấy.Saukhiliệtkêtấtcảnhữngviệccầnxửlý,tôipháthiệnrakhốilượngcôngviệckhônghềnhỏchútnào,vìthếtôikhôngdámlườibiếng,khẩntrươngbắttayvàolàm.Tuyphầnlớncácbộhồsơduhọcđềugiốngnhau,chỉkhácnhaumộtsốchỗkhôngđángkể,nhưngtôikhôngdámchủquanxemnhẹ,màvẫnnghiêncứucẩnthậnchươngtrìnhđàotạocủakhoavàchuyênngànhcủamỗitrường,làmhồsơxinnhậphọctheokhuônmẫucủatừngtrường.Nhữnglúcbậnrộn,thờigiancũnghốihảtrôiđi,thếmàtôivẫnởtrongtâmtrạnghưngphấnvàvuivẻ.MỗilầnngồitàuđiệnngầmđếnĐạihọcBắcKinhgửihồsơduhọc,tronglòngtôiluôncảmthấyđâylàconđườngdẫntớiướcmơ.CuốithángMười,trongkhingườikhácvẫnđangbậnlàmhồsơduhọc,tôiđãhoànthànhtấtcảhồsơduhọccủabảytrườngđạihọc.Tôiđạtđượcmụctiêudochínhmìnhđềralàlàmmộtconchimngungốcbayđitrước.Mặcdùlúcđótôivẫnchưanhậnđượcbấtkỳtintứcgì,mặcdùlúcđócảngàytôivẫnsốtruộtchờđợi,nhưngtựđáylòng,tôicảmthấymìnhlàngườichiếnthắngtrongchiếndịchnày.Trongcảquátrìnhlàmhồsơduhọc,tôihọchỏiđượcrấtnhiềuđiều,cảmnhậnđượcrấtnhiềuđiều,bởivìtôiđãđiđượcđếnđiểmcuốicùngtrênconđườnggiannanấy.Từtrạngtháimùtịtthôngtinlúcđầuchođếnngàyhômnayhoànthànhtoànbộhồsơduhọc,tôiđãbỏrabaonhiêuvấtvả,mặtkhác,tôicũngnhậnđượcsựgiúpđỡvàchỉdẫncủakhôngítngười,tôikhôngthểdiễntảhếtlòngbiếtơncủamìnhđốivớihọ.Saukhikếtthúctoànbộnhiệmvụlàmhồsơduhọc,cuộcsốngcủatôibỗngyêntĩnhtrởlại,thậtkhónóiracảmgiácthưtháitronglòng.“Đếnlúcphảiđirồi.”–Tôitựnóivớimìnhnhưvậy.Lúcđó,tôinghecóngườitrêndiễnđànnói,saukhigửihồsơduhọc,nhữngbạnlàmhồsơthườngđiviếngchùaNgọaPhậtởHươngSơn,BắcKinhbáilạy,vìcáchphátâmcủatừ“chùaNgọaPhật”trongtiếngTrunggầngiốngcáchphátâmcủatừ“offers”trongtiếngAnh.Tôinghĩ,mìnhchưalàmchuyệnnàybaogiờ,saokhôngthửmộtlầnchoyêntâm.Vìvậy,tôilênđường,bắthếttuyếnxebusnàyrồi lạichuyểnsangchuyếntàuđiệnngầmkia,cuốicùngcũngđếnđượcchùaNgọaPhật.Tôivàochùathắphương,thànhtâmbáilạychưphật.Đôikhiconngườilàmộtloàiđộngvậtthậtkỳlạ.NgàyhômđóởchùaNgọaPhật,tôilạibắtđầunóichuyệnvớiphậttổgiốngnhưtrướcđâytôithườngnóichuyệnvớibứctượngcủaChuthủtướng.Hễnhìnthấyphậtlàtôibáilạy,tôibáilạytừvịphậtthứnhấtđếnvịphậtsaucùng,lầnlượtkểchohọnghecâuchuyệncủamình.Hếtlầnnàyđếnlầnkhácmặcniệm:“Tuytrướcđâyconlàmộtđứatrẻhưhỏng,khôngbiếtphảihọctập,khôngbiếtphảitiếnbộ,làmchobốmẹđauđầusuynghĩ,

nhưngbâygiờconđãthựcsựthayđổirồi,concủahiệntạilàmộtđứatrẻngoanngoãn,biếtnỗlực.Lầnnàyconđãdốchếtsứcmình,ngàiởtrêntrời,xinhãybanchoconmộtchútmaymắn…”Đangnóilạibậtkhóc.TừchùaNgọaPhậtđira,tôicuốcbộđếntrạmxebus,dọcđườngliêntụcđưataylênquệtnướcmắt,tôirútđiệnthoạiraghiâmchomìnhmộtđoạnđộcthoạirấtkịch.Lờimởđầugiốngnhưđoạnbácsĩthamvấntâmlýhaybácsĩthầnkinhghiâmchongườibệnhtrongnhữngvụánđiểnhìnhtrênphim:“2:45chiều,ngày28tháng10năm2008.HômnaytôiđiviếngchùaNgọaPhật,trướcđâytôichưatừngcótínngưỡngtôngiáo,nhưnghômnaykhônghiểuvìsaotôilạiđặtchânđếnđây,hơnnữatôicònbái lạychưphậtvàkhóc,trôngrấtxấu.Tôikhôngmuốnnhữngnỗlựccủamìnhbấynhiêulâuđềuđổxuốngsôngxuốngbiển,tôiđãcốgắng,nỗlựcvìmụctiêuduhọctrongsuốtquãngthờigianbốnnămhọcđạihọcvàmộtnămrưỡihọccaohọc.Tôikhôngbiếtngườitacócầntôihaykhông,nhưngtôikhôngmuốnbọnhọghétbỏmình…Tôithậtsựmuốnđihọc,nêntôihyvọngmìnhcómộtkếtquảtốtđẹp.Nhữnggìcóthểcốgắng,tôiđềuđãcốgắngrồi,giờchỉcóthểnghetheomệnhtrờithôi.Ôi,cảmgiácnghetheosựsắpđặtcủaôngtrờimớithậttồitệ.”MấyngàysauchuyếnđichùaNgọaPhậtvề,cuộcsốngcủatôiphẳnglặng,khôngmộtchútgợnsóng.Chuyệnlànhưthếnày:Trongthờigianphấnđấu,tôicóthểghinhớtừngchitiết,sựviệctrongđó.Nhưngkhicuộcsốngphẳnglặng,tôichẳngthểlưugiữbấtcứthứgìvàođầu.Tôichỉnhớtôibỏrấtnhiềuthờigianđitảnbộtrongsântrường,thithoảngngẩngđầulênnhìnbầutrờibanđêm,nhưngchẳngtìmđâuthấycảnhsaođầytrời.Tôilạinhớhồiđạihọc,bốláixeđưatôitớithảonguyênngắmsao,nhữngvìsaoởđâygiăngkínbầutrờitựanhưdòngsông,nhậpvớiđườngchântrờixatíttắplàmmột,cảmtưởngcóthểđưatayvớitớiđược,quảthậtrấtđẹp.Bốbảotôi,khikhôngnhìnthấyđườngđi,tôichỉcầnhướngmắtrachỗcáchxamìnhnămmétvềphíatrướclàđược.Nhưng,lúcnày,“nămmétvềphíatrước”vẫnchỉlàchờđợi,thithoảnggửithưtớitrườnghỏitiếnđộxétduyệthồsơ,vànhậnnhữnglờitừchốikháchkhí.Hồiđó,tôighétnhấtlàthứbảy,chủnhật,vìcuốituầntronghòmthưcủatôikhôngcóbấtkỳmộtthưmớinào.Cònthờigianvuinhấtlàsauchíngiờtốimỗingàylàmviệc,vìlúcđóchínhlàlúcbắtđầumộtngày làmviệcmớibênMỹ.Mỗi lúcnhưvậy, tôiphảingồi trướcmáy tính,checkmail.Bấtluậnlàmgì,tôicũngvẫnmởtrangemail,cáchmấyphútlạicheckmailmộtlần.MỗikhitrôngthấyphíasauHộpthưđếnxuấthiệnmộtdấu“(1)”,tôivuimừngkhônxiết;cònnếuHộpthưđếnvẫntrốngkhông,tôisẽlạichánnản,thấtvọng.Hômnàongồicanhemailđếnrạngsáng,haiconngườitrongtôilạitranhluận:Mộtbênnói:“Saophảitốncôngngồiđây,sángmaithứcdậyrồikiểmtrahòmthưcũngthếmà?”,cònmộtbênlêntiếngrằng:“Đợithêmmộtlúcnữa,mộtlúcnữađi,khôngchừngmấyphútnữasẽcóthưmớiđấy.”Ômmongngóngvàhyvọngmởhòmthư,rồilạiômthấtvọngvàdùngdằngchẳngnỡđónghòmthưlạigầnnhưtrởthànhmộtviệcbắtbuộcphảilàmhàngngày.Tôinhớtrướckhilàmhồsơduhọc,tôithườngdạoquanhcácdiễnđànvàthấyrấtnhiềubàiviếtcótựađềnhư“chờđợilàmộtsựdàyvòđaukhổ”.Lúcđó,tôicảmthấyrấtkhóhiểuvềngườiđăngbàiviếtđó,nghĩbụng:“Cógìdàyvòchứ,nênchơithìchơi,nênthảlỏngthìthảlỏngđi.”Nhưngbâygiờ,ngườichờđợilàtôi,ngườitrảiquatấtcảnhữngcungbậccảmxúcnàycũnglàtôi,tôimớithậtsựtrảinghiệmđược,thấuhiểuđượcsựdàyvòđó.Tôibắtđầutánđồngquanđiểmcủahọ,ủnghộhọ,thậmchítôicònđăngbàiviếtbàytỏcảmgiácbấtlựccủamình.Conngườilàvậy,khinàobảnthânmìnhchưatừngtrảiquachuyệnnàythìchẳngthểhiểurõnhữngcảmnhậnđó,đếnkhisắpsụpđổtớinơirồi,mớinghĩ:Tintốtcũngđược,tinxấucủađược,miễnlàchotôimộtcáitin,đừngđểtráitimthấpthỏmmongchờnhưthế…CuốicùngcũngnghethấytiếngƯớcmơthànhhiệnthựcSangthángMườimột,tintứcnhậphọcvẫnbặtvôâmtín.Tôigiếtthờigian,buônglỏngbảnthân,vàcảmnhậncuộcsốngbằngnhiềuphươngthứcvuichơigiảitrínhưxemphim,làmphụđề,hátkaraoke.Songmụcđíchsaucùngcủatấtcảnhữngtròtiêukhiểnnàychỉcómột, là:Chuyểnsựchúý.Lúcnàycácthànhviêntrongphânđộinhỏcủatôicũnglụctụckếtthúccáckỳthichứngchỉngoạingữ,chúngtôiquyếtđịnhcùngnhauđiviếngchùaNgọaPhậtmộtlầnnữa.Cũngvẫnnhưlầntrước,hễnhìnthấyphậtlàtôibáilạy,vôcùngthànhkính.Buổitốihômấybáiphậtxong,chúngtôihàohứngkéonhauđiănmón“cánhgàanhnăm”nứctiếngnhấttrênđườngDongsiShitiao.Cảbuổitối,chúngtôinóicườihuyênthuyên,cùnghồitưởnglạinhững

niềmvuivànỗikhổtrênconđườngduhọc.Tôinghĩ,conđườngnàythậtsựrấtcựckhổ,nếukhôngcóbọnhọ,chắcchắntôisẽcònkhổhơntrênhànhtrìnhcủamình.Có lẽđâycũnglànguyêndotạisaotrongcuộcđờimỗiconngườiluôncầnđếnmộtngườiđóngvai“bạn”.Vìvậy,tôibiếtơntừngngườitrongbọnhọ.Quabaonhiêungàychờđợikhổsở,vàongày11thángMườimột,tôiđộtnhiênnhậnđượcmộtthưmới!“Trờiơi,cuốicùngUWcũnggửitinrồi!”Timtôiđậpdồndập,tôikhấpkhởivuimừngmởthưraxem,nhưngbêntrongchỉcóvẻnvẹnmộtcâu:“DựkiếnvàogiữathángMườimột,chúngtôisẽđưaraquyếtđịnhnhữngaitrúngtuyểnvàtraohọcbổng.”Đọcđượcbứcthưnày,nhữngtếbàothầnkinhtrongtôivẫntảnmátđâuđó,bỗngchốccănglên.“GiữathángMườimột?Hômnayđãlàngày11,cónghĩalàtrongmấyngàysắptới,lúcnàomìnhcũngcóthểnhậnđượctin?”Trốngngựcvẫnkhôngngừngđậpthìnhthịch,tôihồihộp,căngthẳng.Khẩntrươngclickvàoô“Trảlời”,hỏitrườngbênkiacóthểchotôimộtmốcthờigiancụthểhơnkhông.Năngsuấtlàmviệccủanhàtrườngrấtcao,họnhanhchónghồiâmchotôi:“Đầutuầnsau.”Tốihômđótôimấtngủ,lănqualănlạimãivẫnkhôngsaođivàogiấcngủđược.Mẹbảotôithảlỏngtâmtrạng,nhưngcănbảntôikhônglàmđược.Haiconngườitrongtôilạibắtđầucãinhauchíchóe:Bênnàynói:“Đừngnghĩquátốtđẹp,cànghyvọngnhiều,càngthấtvọngnhiều;càngtrèocao,càngngãđau,nêntínhđếntrườnghợpxấunhất!”;bênkianói:“Miđãrấtdụngtâmlàmhồsơ,nóikhôngchừngnhữngtìnhtiếtbấtngờtrênphimsẽxảyravớimi,nóikhôngchừngmisẽtrởthànhngườimaymắn.”Mấyngàyliền,tôiđềukhôngngủđược,đồnghồsinhhọctựgiácchuyểnđếnbốngiờbamươiphútsáng.Mỗihômđếnbốngiờbamươiphúttôiđềubuồnngủríucảmắt,quờquạngmởđiệnthoạikiểmtrahộpthư,rồilạiđemthấtvọngchìmvàogiấcngủ.Saumỗitốingủsay,tôiđềumơnhữnggiấcmơgiốngnhau:TôimơUWnhậntôivàohọc,tôimơrõrànglàmìnhnhìnthấyrànhrànhtừngcâu,từngchữtrongthư,vàcònmơthấyngườitatraochotôisuấthọcbổngtrịgiábốnmươinghìnđô-la,mơthấymìnhbịkíchđộngđếnnỗiômchặtlấymẹ,nói:“Mẹconmìnhkhônglokhôngđượcđihọcnữarồi.”Nhưngmỗilầncảnhtrongmơcàngtrởnênchânthực, tôi càng trở nên sợ hãi, vì nhữngngười lớn luônnói rằng: Chuyện trongmơ thườngngượcvớithựctế.Tôicốchịuđựngquahaingàycuốituầnđó,rồithứhai–cáingàytrànđầymongngóngtrongtôicũngđến.Nhưngkinhnghiệmcủatôichothấy,ngườiMỹcũngkhôngquanniệmquácứngnhắcvềmặtthờigian.Saungàythứhai,hòmthưcủatôivẫnkhôngcótintứcgì.Thứba,hòmthưvẫntrốngkhôngnhưthế.Thứtư,hòmthưchỉnhậnđượcmộtthưrác.Đếnthứnăm,tôicócảmgiáchòmthưcũngphátchánmìnhrồi,vìmỗingàytôikiểmtranóđếnnghìnlần.Sangngàythứsáu,tôiđãphátđiênlênrồi,mộtmìnhtôiởtrongkýxá,gàothét:“Saocácvịnóimàchẳnggiữlời? ‘Đầutuần’khôngbáokếtquả,thìtừgiờđừnghồiâmchotôinữa!Tạisaođưangườitalênthiênđường,rồilạiđạpmộtphátchongườitangãxuốngđịangụcthếnày!”Từthứhaichođếnthứsáu,nămngàynàyđốivớitôimànóitựanhưnămthếkỷ.Tôinhìnvàocuốnlịch,ngẫmnghĩ,tuầnsaulàđếnLễTạơnởnướcMỹrồi,bọnhọsắpcómộtkỳnghỉlớn,cònainhớgửithưchomình.“Cólẽmìnhtiêuđờirồi,caothủquảnhiên‘giếtngườibằngvũkhíhóahọc’,đầutiêntácđộngđếnmình,rồiphớtlờmình,cuốicùnggiếtmìnhtrongimlặng,quáđộcác…”Vìđangmangtâmtrạngnặngtrĩu,nêntốithứsáutôichỉviếtmộtbứcthưsơsàigửiĐạihọcNamCalifornia,hỏihọcónhậnđượchồsơxinnhậphọctôigửikhông.VàcũngvìquáyêuthíchUW,nêntôivẫntậptrungtoànbộsựchúýcủamìnhvàonó,khôngbuồnliênhệvớicáctrườngkhác,hoàntoànquênmấtrằngchiếnthuậtbanđầucủatôilà:“NộphồsơchoUWchỉlàđểdòđường,còncáctrườngkhácmớilàđốitượngtấncôngchính.”Viếtxongthư,tôileolêngiườngđingủ.Sáugiờsángthứbảytỉnhdậy,theobảnnăng,tôisờđiệnthoạinằmdướigối,mởmáy,kếtnốimạng,rồiđăngnhậpvàohòmthư.Tốcđộvàomạngrấtchậm,tôivừachờvàomạng,vừangủthiếpđi.Đếnlúcchoàngmởmắtthìđãlàtámgiờsáng.Tôidụimắt,nhìnvàomànhìnhđiệnthoại,thấyphíasauhộpthưđếncómộtdấu“(1)”.Tôithầmnghĩ,ĐạihọcCaliforniahồiâmnhanhthế.Tôiclickvàoôbênphảikiểmtrangườigửiđến,bấtthìnhlìnhnhìnthấydòngchữ“PhòngtuyểnsinhHọcviệnGeorgeBrown,ĐạihọcWashingtonởSt.Louis”.Tôimởbanhhaiconmắt,vộivàngclickvàoemailđọcnộidung,mạngchậm,thànhratôingồitrêngiườnglo

lắngsuông.Mãimớimởđượcnộidungbứcthư,tôingấunghiếnđọc,đạiýlà:“Chúngtôiđãhoàntấtviệckiểmtrađánhgiácuốicùngtoànbộhồsơduhọc.Quaquátrìnhxemxétcẩntrọng,chúngtôiđưaraquyếtđịnhnhậnbạnvàohọc.Xinhãyđăngnhậpvàowebsitecủahọcviệnxemkếtquảtrúngtuyển.”Trongtíchtắc,tráitimtôinhưnhảyrakhỏilồngngực,đầuóccũngngừngchuyểnđộng,tôiđưađiệnthoạichocôbạncùngphòngđọcthậtkỹvìsợmìnhlóamắt.Bạnấyxemquađiệnthoại,rốirítnói:“Cókếtquảrồi,maumởmáytínhđi!”Lúcđótôibịđơ,lừđừmặcquầnáo,xuốnggiường,mởmáytính.Tôicó thểngherõnhịp timcủamìnhđậpthìnhthịch.Lòdòđăngnhậpvàoemail,cuốicùngtôicũngđọcđượctinthôngbáo.Chữđầutiêncủađoạnđầu tiên trongnộidungbức thư là:Congratulations!Nướcmắtngânngấnkhóemi làm tôikhôngnhìnrõcáigì,tôicốlaunướcmắt,nhưngnólạituônrơilãchã.Tôitìmkhăngiấydíhẳnvàohốcmắt,kiêntrìđọctiếp.Chẳngbiếttôiđọcđiđọclạibaonhiêulần,rồimớidámchắc,thìra là thật, tôiđượcnhậnrồi!Tôiđượcnhậnrồi!Tôi làPhạmTiến!Tôicũngđỗrồi!Khi tôimongnóđến,thìnóchẳngđến,đếnkhitôimấtniềmtinvàonó,thìnólạinệnmộtđònđauvàođầutôi.Tôilậptứcgọiđiệnthoạichomẹ,giọnghãycònrunrun,bảomẹrằnggiấcmơcủatôiđúngmộtnửa:“Đúnglàcontrúngtuyểnrồimẹạ,nhưnghọcbổnglàbánphần,khôngphảilàtoànphần,concónênđihọckhônghảmẹ?”Mẹthétchóitai:“Conbéngốcnàynghĩcáigìthế?Đươngnhiênlàphảiđichứ!”Giâyphútấy,dườngnhưtôinghethấytiếngướcmơtrởthànhhiệnthực,nghethấytiếnglýtưởngtrởthànhhiệnthực.Tấtcảnhữngcốgắngcủatôitrongbấynhiêulâu,thậtsựlàkhônguổngcông.Tấtcảnhữnggìtôibỏra,thậtsựđãđượcđềnđáp.Sựcanđảmthửsứccủatôilầnnày,thậtsựđãthànhcông.Giấcmơđiduhọctôiômấpbaonămqua,cuốicùngcũngtrởthànhhiệnthựcrồi!Rõrànglàrấtchânthật,nhưngtalạicảmthấykhôngthậtchútnào,bâygiờtôivẫncóthểcảmnhậnrõcảmgiáclúcđó.Tôinghĩ,vàokhoảnhkhắcđó,tấtcảnhữnglolắng,khổsở,mồhôi,nướcmắt,côđộc,mệtmỏicủatôisuốtmộtthờigiandàitrongquákhứđềuđánggiá.Quảthật,bấynhiêuphấnđấu,bấynhiêucôngsứcchỉlàđểđợiđếngiâyphútnày.Từnhỏđếnlớn,tôivẫnluônướcmơ,saunàylớnlêncóthểđiđâyđiđó,thămthúthếgiớirộnglớnnày.Saubaothángngàylặnglẽphấnđấu,thìngàyđócũngđếnthậtrồi.Tôilàmđượcrồi.Dựavàosựnỗlựckhôngmệtmỏicủamình,tôithậtsựlàmđượcrồi!Trảiquathờigianphấnđấulâunhưvậy,mộtlầnnữatôiđãthayđổiđượcsốphậncủamình,thựchiệnđượcướcmơcủamình.Vàquantrọnghơnlàtôihiểurõmộtđạolý:Chỉcầncónộitâmđủmạnhmẽ,quyếttâmđủkiênđịnh,hànhđộngđủquyếtđoán,kiêntrìđủlâubềnvànắmchắctừngcơhộiđếnvớimình,thìaicũngđềucócơhộitrởthànhkẻmạnh,trởthànhngườithànhcông.Haycũngchínhlànói:Tráitimrộnglớnbaonhiêuthìvõđàirộnglớnbấynhiêu.Bạnvừaphảidámnghĩ,vừaphảidámlàm,saukhixácđịnhđượcmụctiêutronglòng,hãysảichântiếnbướcvềphíatrước,làmmộtđấusĩdũngcảmtheođúngnghĩa.Tâmtrạngkíchđộngcủatôilúcmớinhậnđượctintrúngtuyển,rốtcụccũngchỉkéodàimộtngày.Rấtnhanhsauđó,tâmtrạngkíchđộngấybịbaotrùmbởinhiềuchuyệnnhỏnhặtkếsau.Việclàmvisacủatôigặpmộtvàitrởngại,nhưngcũngmaylàcuốicùngvẫnđượcthôngqua.Sauđó,tôibậnởcácnơicácxó,nàolàcáobiệthọhàng,nàolàtụtậpvớiđámbạnthân,rồicònthudọnhànhlý,đónggóiđồđạc.Khoảngthờigianngắnngủicuốinăm2008trôiđithậtgấpgáp,nhưngdùbanngàybậnđếnmấy,buổitốitôicũngởnhàvớimẹ,cùngbàtưởngtượngxemnướcMỹnhưthếnào,cuộcsốngởđórasao.Tôikhómàlộttảhếtđượccảmxúctronglòngmìnhvàolúccầmtấmvémáybayđưatôisangbờbênkiađạidươngởtrêntay:Háohức,mongchờ,lolắng,sợhãi,kíchđộng,dodự,căngthẳngvàhàngvạnđiềukhôngnỡ…Cũngtrongthờigianđó,tôibắtđầulaovàoviếtmộtloạtbàicảmơntrênblog.Cảmơnmẹlàmngườibạntốtnhấtcủatôi,cảmơnmẹvìdạytôiđạolý“ngựaconquasông”,cảmơnvìđãanủi,khíchlệtôi,cảmơntấtcảsựhysinh,quantâmbàdànhchotôi,cảmơnvìđãluônủnghộvàyêuthươngtôibằngtìnhyêuvôbờbếncủabà.Cảmơnbốlàmhậuthuẫnvữngchắccủatôi,cảmơnôngchỉchotôibiết“conphảinhìnrõconđườngcáchconnămmétvềphíatrước”,cảmơnôngđãchotôibiếttôilàmộtđứacongáikiêncườngvàxuấtsắc,cảmơnôngvìđãmãimãiyêuthươngtôi.Cảmơnbốmẹkhônghềtráchmóc,mắngmỏ,vứtbỏtôi,chodùtrướcđâytôilàmộtđứaconhư.CảmơnCáBéoƯớpMuốilàmtrikỷvàchiếnhữucủatôi,cảmơnbạnđãcảnhtỉnhtôimỗikhitôikiêucăng,ngạomạn,đồngthờitiếpthêmcanđảmchotôimỗikhitôi

yếuđuối,hènnhát,cảmơncâunói“cậuthậtsựkhôngbiếtcậucósứcmạnhlớnnhưthếnàođâu”củabạn,cảmơnvìđãluôntintưởngvànhườngnhịntôi,vàđãluôncùngtôitrênconđườngphấnđấunày.TôicũngcảmơncácthànhviêntrongphânđộinhỏcủadiễnđànJituovànhữngngườibạncùngphòngtrongkýtúcxácừkhôinhấtcủatôi,cảmơnsựđộngviên,khíchlệ,ủnghộ,cảmthôngvàlặnglẽquantâmcủacácbạn,cảmơnvìđãluônsátcánhchiếnđấucùngtôi.Cảmơntấtcảnhữngngườibạntốttừnggiúpđỡtôitrênchặngđườnglàmhồsơduhọcvàcùngtôitrảiquagiaiđoạnđó.Thiếubấtkỳmộtaitrongsốbọnhọ,cólẽchặngđườngcủatôisẽcàngkhóđihơn.Tôivĩnhviễnkhôngthểnóihếtlờicảmơncủamình.Cuộcđờicủamỗingườilàmộtchuỗidàinốitiếp,thiếuđimộtmắtxíchnàotrongđócũngđềukhôngđếnđượcbếnbờướcmơ.Tôicócảmgiáccảmộtnăm2008trôiquarấtchậm,cóquánhiềuviệcxảyra.Nhưngbâygiờhồitưởng,tôilạicảmthấynótrôiđirấtnhanh.Trongmộtnămđó,tôitrảiquamộtkỳthitiếngAnhđượcvínhưlàđỉnhnúiChomolungma,mặcdùchưađạtđượcmụctiêudựkiếncủamình,nhưngtôicảmthấymìnhđãthắnglợi,bởivìtôihọcđượcrấtnhiềuđiềutrongquátrìnhôntậpvàthicửđó,tôikhôngnhữngnângcaođượcnănglựctiếngAnhcủamình,màquantrọnghơnlàtôitrởnênchínchắnhơnvềtâmtrívàtưtưởng.Mộtnăm2008đó,tôihoàntấttoànbộquátrìnhlàmhồsơduhọc,từviệcchọntrường,chọnchuyênngànhbanđầuchođếnviệclàmvisasaucùng,cũngđồngnghĩavớiviệctôithựchiệncuộclộtxáctừmộthọcviêncủamộtngôitrườngbìnhthườngđếnmộthọcviêncủamộttrườngđạihọcdanhtiếngnướcMỹ.Trướckhitrảiquatấtcảnhữngviệcnày,tôiluônhènnhátsuốtmộtthờigiandài,vìtôicảmthấysợẩnsốcủatươnglai.Nhưng,saukhidũngcảmđặtbướcđiđầutiên,tôinhậnramỗiviệctrongđóđềukhôngkhónhưbanđầutôinghĩ.Dầndầntôihiểu,gặpmộtviệckhó,tôicầnphảiphântíchnómộtcáchlýtrí,phảitìmhiểunómộtcáchnhẫnnại,phảigiảiquyếtnómộtcáchnghiêmtúc,vàcàngphảisángsuốthơnvàonhữnglúcmộtmìnhhoangmang,sợhãiởtronghốđen.Tấtcảnhữngtrảinghiệmtrongnăm2008đềuvôcùngýnghĩatrongcuộcđờitôi.Ngàylênđườngđiduhọc,bố,mẹ,emhọvàCáBéoƯớpMuốicùngđưatôirasânbay.Mọingườiđềunóicườivuivẻ,khôngainhắcđếnhaitừ“chialy”ấy.Tôicốýnánlạihồilâu,khôngmuốnbướcvàocửakiểmtra.Đếnlúckhôngthểkhôngđi,tôiômchặttừngngườivàtraochohọnụcườitươirói,rồi“nhẫntâm”quayngườirờiđi.Trongkhoảnhkhắcquayngườibướcđi,nướcmắttràorakhỏikhóemắt,nhưngtôikhôngdámquayđầulạinhìnthêmmộtcái…Trướcđó,tôicóxemsaođoánsố,ngườitanóinăm2009củatôiứngvớisaoThiênXướng,đâysẽlàmộtnămcónhữngtrảinghiệmvàthửtháchrấtlớn.Tôihiểurõthửtháchtôiphảiđốimặttrongnăm2009:Mộtnămđó,tôiphảichuyểntớimộtmôitrườngmới,đókhôngchỉlàngôitrườngmới,chuyênngànhmới,thầycômới,bạnbèmới,màngônngữnóivàcảnềnvănhóamàtôitiếpxúccũnghoàntoànmới.Tôibiếtconđườngtươnglaivẫnrấtkhóđi,vìánhtrăngphươngTâychẳngtròntrịabằngánhtrăngquênhà.Conđườngtươnglaichắcchắnsẽcònnhiềukhókhănvàtrởngạihơn,tôinhấtđịnhphảiđốidiệnvớinóbằngýchíchiếnđấumạnhmẽ.Tôiphảiquýtrọngbộiphầnthànhquảđượcđổibằngvấtvả.Tínhratừnhỏtớilớn,tôihọctiếngAnhcũnggầnmườilămnăm,nhưngnhữngkiểmnghiệmvềnănglựctiếngAnhcủatôi,thựcsựvừamớibắtđầuthôi…GHICHÚNHỎVềquytrìnhlàmhồsơduhọcTrongtrườnghợpthôngthường,quytrìnhlàmhồsơduhọcgồmmấybướcsauđây:1. Bước thứ nhất, chuẩn bị cho các kỳ thi chứng chỉ ngoại ngữ, bao gồm GRE/GMAT,TOEFL/IELTS;2.Bướcthứhai,chọntrườnghọc,chọnchuyênngành;3.Bướcthứba,chuẩnbịhồsơduhọctheonhữngyêucầukhácnhaucủamỗitrường,baogồm:Bàitựgiớithiệubảnthân/bàiviếtmẫu,sơyếulýlịch,thưgiớithiệu…;4.Bướcthứtư,nộphồsơduhọc;5.Bướcthứnăm,chờđợi;6.Bướcthứsáu,nhậntintrúngtuyểnvàxinhọcbổng.7.Bạncóthểtìmđượcnộidungchitiếtcủatừngbướctrongquytrìnhtrênởbấtcứmộtbàiviếttinhhoanàotrêncácdiễnđànduhọc.8.Còncụthểquytrìnhtrêntốnmấtbaonhiêuthờigianthìtùyvàođiềukiệncủamỗingười

màcósựkhácnhau:Ítthìmộtnăm,nhiềuthìnnăm,tấtcảđềuphụthuộcvàosứclàmviệcmạnhmẽ,hammuốnđiduhọccủacánhânvàđộtiếntriểnthuậnlợicủasựviệc.VềxinhọcbổngduhọcCókhôngítngườihỏitôi:“Trongquátrìnhlàmhồsơduhọc,emphảilàmthếnàomớicóthểxinđượchọcbổng?”Trướchết, tôimuốnnói rõ rằng, tôikhôngphải là chuyêngiavềphươngdiệnduhọc,nênnhữngquanđiểmcánhântôiđưaradướiđâychỉmangtínhchấtthamkhảo.Chúngtacầnlàmrõmộtviệc,ngườixinhọcbổngphảilàngườicótốchấttổnghợprấtcao,chonênởđây,tôinhấnmạnhđếntốchất“tổnghợp”.Mộtbộhồsơduhọcđượccấuthànhtừrấtnhiềuphầnkhácnhau,baogồmđiểmthichứngchỉngoạingữduhọc,bảngđiểmđạihọc,sơyếulýlịch(gọitắtlàCV),thưgiớithiệu,bàitựgiớithiệubảnthân/bàiviếtmẫu…Khiđưarahọcbổng,mỗitrườngđềuxemxéttổnghợptấtcảcáctàiliệumàbạncungcấp.ĐiềunàykhôngcónghĩalàcứđiểmGREcủabạncaovút,cònnhữngcáikhácchỉbìnhthường,thìngườitasẽtraohọcbổngchobạn;cũngkhôngcónghĩalàkinhnghiệmlàmviệccủabạnrấtphongphú,cònchấtlượngcácbàiluậnkhácchỉbìnhthường,thìngườitasẽtraohọcbổngchobạn;càngkhôngcónghĩalàthờiđạihọc,thànhtíchhọctậpcủabạnluônđứngthứnhấttoànkhoa,nhưngcácmặtkhácchỉbìnhthường,thìngườitasẽtraohọcbổngchobạn.Tấtcảnhữngquanniệmđóđềukhôngđúng.Trườngđạihọcbênkiachỉtraomộtsốlượnghọcbổnghữuhạnchonhữngbạnhộitụcảphẩmchấtđạođứcvàthànhtíchhọctậpxuấtsắc–tứclàngườivừacókỹnăngcứngxuấtsắc(điểmthichứngchỉngoạingữvàbảngđiểmđạihọc),vừacókỹnăngmềmxuấtsắc(sơyếulýlịch,thưgiớithiệu,…).Nếumộtvàingườixinhọcbổngcótốchấttổnghợpngangngửanhau,cóthểnhàtrườngsẽsửdụngđếnphươngthứcphỏngvấntrựctiếphoặcphỏngvấnquađiệnthoạiđểhiểurõhơnvềtừngứngviên,từđóđưaraquyếtđịnhtraohọcbổngchongườinàotrảlờiphỏngvấntốthơn.Bởivậy,muốnxinđượchọcbổng,bạnbắtbuộcphảidốchếtsứcchuẩnbịnhữngđiềutốtnhấtchotừngphầncủabộhồsơduhọc.Nóitómlạimộtcâu,trườngbênkiachỉmongmuốntraohọcbổngcủahọchonhữngngườithậtsựxuấtsắcvàxứngđángcóđượchọcbổngđómàthôi.Ngoàira,còncórấtnhiềunhântốbấtđịnhcóthểlàmảnhhưởngđếnviệctraohọcbổngmàchúngtacũngcầnphảinghĩđến.Vídụthứnhất,hầuhếtcáctrườngđạihọcđềutraohọcbổngdựatrênnguyêntắcbìnhđẳng,vìthếhọsẽlấymộttỷlệtraohọcbổngnhấtđịnhgiữahọcviêntrongnướcvàhọcviênquốctế.Trongsốhọcviênquốctế,họcũngsẽtraohọcbổngchocáchọcviênđếntừnhiềunướckhácnhau,chứkhôngthểtraotấtcảcácsuấthọcbổngchohọcviênTrungQuốc.Vídụthứhai,cónhữngtrườngcóthểsẽưutiênhơnchohọcviênTrungQuốcvìnhiềunguyêndonhư,việntrưởng,hiệutrưởngcủahọlàconcháucủangườiHoa,việntrưởng,hiệutrưởngcủahọcótìnhcảmnồnghậuvớiTrungQuốc,bạnhọcTrungQuốccủahọtừngcónhữngcốnghiếnquantrọnghoặctừngcóquyêngóplớnchotrường.Trongtrườnghợpnày,cóthểhọcviênTrungQuốcsẽcónhiềutỷlệnhậnhọcbổngnhất.Vídụthứba,việctraohọcbổngcũngcòntùythuộcvàotừngtrườnghọccụthể,từngchuyênngànhcụthểhoặctừnghọcvịcụthể.Cótrườngquyđịnhrõrànglàkhôngtraohọcbổngchohọcviênquốctếnămthứnhất,cóchuyênngànhhoặchọcvị(thườnglàhọcvịthạcsĩkhoavăn)từxưađếnnayrấtkhócóthểtraohọcbổngchohọcviên,khôngphảivìhọkhôngmuốntraotặnghọcbổngmàvìhọkhôngcóđủngânsáchđểtraohọcbổng.Tổngkết,xinhọcbổnglàmộtviệcbaogồmcảyếutốchủquanvàyếutốkháchquan.Vềmặtchủquan,bạncầnphảidốchếtsứcchuẩnbịtốtnhấtchotừngphầntrongbộhồsơduhọccủamình.Vềmặtkháchquan,bạncầnphảitìmhiểukỹcàngvềtrườnghọctrướckhilàmhồsơduhọc:Nhàtrườngcócấphọcbổngchohọcviênquốctếkhông,tỷlệhọcviênTrungQuốckhóatrướcgiànhđượchọcbổngnhưthếnào,địnhmứchọcbổnglàbaonhiêu,saukhinhậnhọcbổngduhọcbạncócơhộinhậnđượccácloạihọcbổngkháchaykhông.Nênnhớ,bạnchỉcóthểgiảiquyếttừngkhâurắcrối,phứctạptrongquátrìnhthẩmđịnhhọcbổngnàybằngcáchlàmtốthồsơduhọccủabạnvàlàmtốtconngườibạn.

Chương6.SốngtrênđấtMỹ (TừthángMộtnăm2009đếnnay)"Cómộtcâunóirấtýnghĩarằng:Hômnayrấttànkhốc,ngàymaitànkhốchơn,ngàykiarấttươiđẹp,nhưnghầuhếtmọingườiđều"chết"vàođêm"ngàymai",nênkhôngnhìnthấyánhmặttrờicủa"ngàykia".Âucũnglàmộtđạolý.Nếuquansátkỹ,cóthểbạnsẽnhậnra,ngườithànhcôngnhấtthườnglàngườikiêntrìlâunhất,vàđiđượcxanhất."Lạinóivề“nghenóiđọcviết”SaukhiđếnMỹ,tôicũnggiốngnhưbaonhiêulưuhọcsinhkhác,hàngngàyđềuphảitrảiquacácbàikiểmtra,đánhgiákỹnăngtiếngAnhcủamình.ChodùtrướcđâyởtrongnướctôihọcchuyênngànhtiếngAnh,chodùtrướcđâytôitừngđọcrấtnhiềusáchnguyênvăntiếngAnh,từnghọcthuộcrấtnhiềutừvựngvàluyệnnghe,luyệnnóisuốtmộtthờigiandài,chodùhiệnnaytôiđãởMỹđượchainăm,songmỗilầnđốidiệnvớibàitiểuluậnhaycôngtrìnhnghiêncứu,tôivẫncảmthấydườngnhưmìnhđangđứngtrướcmộtkỳthilớn,vẫncảmthấymìnhđanghứngchịubaonhiêuđảkíchlớnđảkíchnhỏtrêncácphươngdiệnnghe,nói,đọc,viết.Cũngmay,tôibâygiờkhôngcònlàtôithuởnhỏ.Mườinămqua,khithìleolênđỉnhnúi,khithìtụtxuốngthunglũng,thấtbạiliêntiếpxảyra,nhưngrồitôilạilópngópbòdậy,khôngngừngbướctiếp.Từsựvachạm,cọxátvớithựctế,tôidầndầnbiếtđươngđầuvớikhókhăn,thửthách;từsựkiêntrì,nhẫnnại,tôidầndầnbiếttìmraconđườnggiảiquyếtvấnđề.Tôikhôngcònlolắngsốtruột,cũngkhôngcònnghĩtớichuyệnbuôngxuôinữa,màdồnhếttinhthầnvàsứclựcvàoviệclàmsaochiếnthắngđượckhókhăn,đồngthờicoimỗikhókhănđếnvớimìnhlàmộtbướcngoặttiếnbộ,mộtkinhnghiệmtrưởngthành.TrậnchiếngiằngcovớiNgheTôibànvềphươngdiệnnghetrướcnhé.LầnđầutiêntôibịmộtchấnđộngnhỏởphươngdiệnnghelàlúcmáybayvừamớiđápxuốngsânbayquốctếChicago,tôibắtđầuđặtchânđếnnướcMỹ,nhânviênphụcvụthôngbáochochúngtôibiết,nhữnghànhkháchnàomuốnđitớimộtthànhphốkhácsẽphảiquácảnhởnhàgacuốicùng.Giọngchịtanhẹnhàng,ấmáp,nhưngtốcđộnóinhanhnhưgió.Khôngbiếtvìnhânviênphụcvụnóiquánhanhhaylàvìtâmtrạngcủatôingàyhômấyquáphấnkhởi,quácăngthẳng,màtómlạilàchịtanóimộttràng,nhưngtôichẳnghiểutừnàocả.Nhânviênphụcvụlàmviệcrấtchuyênnghiệp,chịtatómtắtlạithôngbáovừarồi,tôingồiđóchămchúnghegiốngnhưtinhthầnngheđàiphátthanhtrướcđây,vậymàvẫnchỉnghebậpbõmđượcmộtvàitừ.Cảmgiáccủatôilúcđóvôcùnghoangmang,hoảnghốt,tựxétlạitronglòng:SaongườiMỹnóinhanhvậy,mìnhgầnnhưkhônghiểugì!Saunàybắtđầuđihọc,kếtbạnmới,tôimớidầnnhậnratốcđộnóicủangườiMỹquảthậtrấtnhanh,họnóinhanhhơnnhiềusovớitốcđộnóitrongphầnthinghecủacáckỳthitiếngAnhởtrongnước,thậmchícókhicònnhanhhơntốcđộnóicủacácnhânvậtđốithoạitrênphim.Vàohọckỳđầutiên,lúcnàotôicũngphảidồnhếtsứclắngnghetừngcâuthầycôgiáonói,vìchỉcầnmộtphútlơlà,họđãnóiliêntằngtằngđượcrấtnhiềucâu.Đãvậy,cácbạnhọccủatôicònnóinhanhhơncảthầycô.Cóthểdùngcụmtừ“nóinhanhnhưcướp”miêutảtốcđộnóicủasinhviên,họcviênMỹ.Hồiđó,tôisợnhấtlàviệcthảoluậnnhómtừbađếnnămbạn,mỗingườinóimộtcâu,tốcđộnóinhanhhơnbìnhthường.Banđầutôikhôngnóichenđượcvào,vìtrướchếttôicầnmộtthờigiannhấtđịnhđểphảnứngtrướclờinóicủacácbạn,phânbiệtxemmỗingườinóiýgì,thểhiệnquanđiểmgì,tiếpđếnhìnhthànhýnghĩ,quanđiểmcủamìnhởtrongđầu,sauđósắpxếpnhữngýnghĩđóthànhcâuvăntiếngAnhhoànchỉnh.Vớitốcđộ“nóinhanhnhưcướp”ấy,đợiđếnkhitôikếtthúcquátrìnhsuynghĩ,thìmọingườiđãthảoluậnxongnvòngtừhọtớitôirồi.Saumấytuầnđầuchịuđảkích,tronglòngtôichỉcómộtnghihoặc:ChẳnglẽtrướcđâymìnhhọctiếngAnhđềulàhọcvẹt?Tôitranhluậnvớimẹ,tôihọctiếngAnhởtrongnướcnhiềunămnhưthế,tựchorằngmìnhgiỏigianglắm,nhưngđếnkhisangMỹrồi,tôimớivỡlẽmìnhhoàntoànkhôngtheokịptiếnđộcủangườita,đơngiảnlàvìtôihọcvẹt.Mẹnói:“Khôngphảilà‘họcvẹt’,màlà‘họcchưađếnnơiđếnchốn’.BìnhthườngconnóitiếngHáncũngrấtnhanh,nhưngtạisaomẹvẫnnghehiểuđược?ĐólàvìmẹnóitiếngHáncảđời,nóvôcùngquenthuộcvớimẹ.Vớimộtthứvôcùngquenthuộc

đốivớicon,chodùnócókhó,cónhanhđếnđâuđinữa,thìcũngkhôngthểđánhgụccon.”Trongtíchtắc,tôihiểuramộtđạolý.Tôiđãthựchiệnxonggiaiđoạnhọctậpởtrongnước,bâygiờđếnMỹ,tôibắtđầutriểnkhaicácbàihọcmới,nhưngđiềuđókhôngcónghĩalàtôihoàntoànchấmdứtquátrìnhhọctiếngAnh.SaukhiđếnMỹ,tôivẫnphảitiếptụcsống,vẫnphảitiếptụchọc,vàcàngphảitiếptụcquátrìnhhọctiếngAnhcủamình.TôihọctiếngAnhlàđểnângcaomộtloạikỹnăng,nênkhôngcócáigọilà“điểmkếtthúc”.Cũngcóthểbạnhọcrấtgiỏirồi,nhưngbạnvẫnluôncókhônggiantiếnbộnhiềuhơnnữa.Trướcđây,tôihọctiếngAnhởtrongnướckhôngphải làhọcvẹt,cănbảncũngkhôngthểhọcvẹtđược.Quatrảinghiệmthựctế,giờtôinhậnramìnhhọcchưađủ,tôicầnlợidụngtốthơnmôitrườngxungquanhmìnhđểnângcaokỹnăngtiếngAnhcủamình.Khicònởtrongnước,tôiluyệnnghebằngcáchngheđài,xemphim,hiệntạixungquanhtôitoànlànhữngngườinóitiếngAnh,bấtcứlúcnàocũngcóthểluyệnnghe.Vậytạisaotôikhônglợidụngthậttốtcơhộitốtnày?Vìvậy,tôithayđổitâmtrạng,nghiêmtúclợidụngtừngcơhộinhỏđểluyệnnghe.Khilênlớp,tôirấtchúýnghegiảng,cóchỗnàokhônghiểutôisẽtùycơhỏibạnMỹởbêncạnh.Khihếtgiờ,tôicũngthườngdỏngtai“nghetrộm”câuchuyệnphiếmcủacácbạnMỹngồigần.Bìnhthườngđitrongsântrường,khicócácbạnMỹđilướtquavaimình,tôicũngcốýnghexemhọđangnóinhữnggì.Lâudần,tôinhậnracàngngàymìnhcàngnghehiểunhiềuthứ,càngngàymìnhcàngquenvớitốcđộnóinhanhcủabọnhọ.Phântíchkỹ,tôichorằng,đốivớitôimànói,cóthểcómộtsốnguyênnhândướiđâylàmtôiđôikhinghekhônghiểu:Thứnhất,thiếuhiểubiếtvềnộidungchủđềcâuchuyện.Đơncửnhưmộtvídụđiểnhìnhlà:Tôngiáo.Khiđicùngbạntớinhàthờ,tôikhônghiểuphầnlớnnộidungthầytunói.Tôi“khônghiểu”khôngphảilàvìtôinghekhônghiểulờiôngtanói.Tôiđềuhiểuhếtlờiôngtanói,nếuđưachotôimộtquyểnsổ,tôicóthểchéplạiynguyêntừngcâuôngtanói.Nguyênnhândẫnđếnviệctôinghekhônghiểuởđâylàtôikhônghiểubốicảnhtrithứcnằmtrongnộidunglờinóicủaôngta,vídụnhưlịchsửdiễnbiếncủamộtgiáopháinàođó,tínngưỡngcủamộtgiáopháinàođó,haynộidungnghithứccủamộtgiáopháinàođó…Thứhai,córấtnhiềutừđịaphươngmàtôikhôngbiếtýnghĩacủanólàgì.TiếngAnhlàmộtngônngữpháttriển,diễntiếnrấtnhanh.Trướcđây,nóbaogồmrấtnhiềutừđịaphươngvàtừlóng,nhưngvìbâygiờmạnginternetthịnhhànhnênlượngtừmớitănglêngấpbội.Mặcdùhồiởtrongnước,tôitừngđọcquarấtnhiềuthứnhư“tổnghợptừđịaphươngthườngsửdụngtrongtiếngAnh”,haytôitừnghọcđượcrấtnhiềutừđịaphươngbằngcáchxemphimtruyện,nhưngđếnkhithựcsựbướcvàomôitrườngrộnglớnnày,tôimớinhậnranhữnggìmìnhbiếtchỉlàmộthạtcáttrongsamạc,vẫncòncórấtnhiều,rấtnhiềuthứtôicầnphảihọctậpvàcầnphảitíchlũy.Thứba,vấnđềgiọngnói“khủngbố”.Đâycũnglàmộtnguyênnhântạonênnhữngtrởngạivềphươngdiệnnghe.CóthểnghehiểugiọngMỹhoặcgiọngAnhchuẩnđãlàkhórồi,nghegiọngkhôngchuẩncàngkhóhơnnữa.ỞMỹ,ngườidâncủacáckhuvựckhácnhau,cácsắctộckhácnhauđềumanggiọngnóiđặctrưngcủamình,cũngnhưcácđịaphươngởTrungQuốcđềucógiọngnóivàphươngngôncủađịaphươngmình,đôikhinhữngngườiđếntừhaimiềnNamBắccũngnghekhônghiểutiếngđịaphươngcủanhau.ỞMỹ,nhiềukhingườidatrắngcũngkhônghiểuthứtiếngAnhngườidađennói,ngườiphươngBắccũngcảmthấygiọngnóicủangườiphươngNamrấtkhónghe.NgườiMỹcònnhưthếnữalàđámsinhviên,họcviênquốctếsangđâyhọctập.Muốnkhắcphụcbanguyênnhântrênđểtừngbướcnângcaokỹnăngnghecủamình,tôichỉcóthểthíchứngdầndầnquaquátrìnhrènluyện,tíchlũysuốtmộtthờigiandài.Đốivớinguyênnhânkhônghiểunộidungcâuchuyện,tôilênmạngtracứutàiliệuhoặcđọcsáchđểmởrộngkiếnthứccủamình.Đốivớinguyênnhânnghetừđịaphươngmới,tôitiệntayviếtlại,trarõýnghĩavàcốgắngsửdụngnótrongquátrìnhgiaotiếphàngngày.Haycũngchínhlàđạolý:Chỉkhibảnthânchủđộngvậndụngtrithứcthìmớicóthểnhớkỹđượcnó.Cònvềvấnđềgiọngnói,tôichỉcóthểnângcaokỹnăngnghebằngcáchnóichuyệnnhiềuvớingườikhác.Đâylàmộtquátrìnhlâudài,vàcũnglàmộtquátrìnhhìnhthànhthóiquen,giốngnhưmộtngườiPhương Bắc lần đầu chuyển đến ThượngHải sinh sống không thể hiểu tiếng ThượngHải,nhưngmưadầmthấmlâu,quamộtthờigiandài,nhấtđịnhngườiđósẽdầndầnhiểuđược.TừkhiđặtchânđếnMỹchotớinay,tôiđãcókhoảngthờigianhơnhainămsốngtrongmôi

trườngnày.Nóithực,tôivẫnchưahiểuđược100%lờingườikhácnói.Cólẽcũngkhôngthểdùngconsố100%đơngiảnấyđểhìnhdungviệcnày.Nhưngtôicảmnhậnrõrệtsựtiếnbộcủamình,tôinghequengiọngnóicủangườiđịaphương,thậmchítôicònnhậnrangườinàolàngườiđếntừnơikháctrongmộtđámngườiMỹquagiọngnóicủahọ.Bảnthântôinhậnthấyrằng,nhữngtiếnbộtrênphươngdiệnngheđếnrấtchậm,nhưngchúngtatuyệtđốikhôngđượcvìthếmàtừbỏviệcluyệntập,tuyệtđốikhôngđượclầmtưởngrằngmìnhđãđạtthànhquảcựclớnkhichỉmớiluyệntậptrongvòngmột,haithángngắnngủi.Chúngtaphảikiêntrì,kiêntrì,kiêntrìnhiềuhơnnữa;phảitíchlũy,tíchlũy,tíchlũynhiềuhơnnữa.Ngoàira,còncómộtđiểmvôcùngquantrọnglàchúngtađừngtínhđếmsựtiếnbộcủamìnhtheođơnvịngày,vìlàmvậydễdẫnđếnhaihệquảtiêucực:mộtlàănxổiởthì,hailàdễbịđảkích.Nếuthậtsựmuốnnângcaokỹnăngnghetừgốcrễ,chúngtanhấtđịnhphảichuẩnbịgiằngcotrongthờigianlâudài.Bạnphảitinrằng,tiếnbộlớnđượctạonêntừrấtnhiềutiếnbộnhỏcũngnhưtươnglaiđượctạonêntừrấtnhiều“ngàyhômnay”.Chỉcầnmỗingàybạnlàmmộtítvàkhôngbỏdởgiữachừng,thìtươnglaimainàynhấtđịnhbạnsẽcảmthấytựhàovìsựtiếnbộcủamình.Khibạnquayđầunhìnlạinhữngdấuchânđãquacủamình,bạnsẽcầmlòngkhôngđặngmàthốtlênrằng:Trờiơi,thậtkhôngngờ,tronglúckhôngđểý,tôiđãđixađượcđếnvậy.NângcaokỹnăngnóibắtđầutừviệcdũngcảmmởmiệngnóiỞMỹ,cóthểnóivấnđềlàmtôiđaukhổtộtcùnglàsựđảkíchtrênphươngdiệnnói.Tôitừngđạt28điểmtrongphầnthinóiTOEFL,nênhồnnhiênchorằngmìnhkhôngcóvấnđềgìvềkỹnăngnói.ChotớikhisangMỹ,tôimớingớngườinhậnrasuynghĩcủamìnhthậtlàấutrĩ!Vàotiếthọcđầutiêncủahọckỳthứnhất,thầygiáochomọingườiluânphiên,tựgiớithiệuvềmình.CácbạnkhácđềulàngườiMỹnênnóitrôichảyvàtốcđộnóicũngnhanh,tôicảmthấysợhãi,timđậpthìnhthịch.Tôingầmtổchứcngônngữ,chọnlọccâutừởtrongđầu,giậnbảnthânmìnhtạisaotrướcđókhôngchuẩnbịsẵnmộtbàigiớithiệunhỏvềbảnthân.Khithứtựcàngchuyểngầnđếnphiêntôi,timtôicàngđậpmạnh,đếnkhibạnnữsinhngồibêncạnhtôibắtđầunói,tôicócảmgiáctimmìnhsắpnhảyrakhỏilồngngực.Vàkhiđếnlượttôi,thìtôinóiliêntằngtằng,gầnnhưtôikhôngbiếtmìnhđangnóigì,nhưngtôicóthểnghethấygiọngmìnhrunrun,cảmgiácmặtđỏđếntậnmangtai.Tôivừanói,vừacảmthấyrấtcăngthẳng,cómỗimộtcâumànóiđinóilạimãi,đếnbảnthânmìnhnghecũngcảmthấychốitainữalà.Mọikhitôilàđứanóinhiều,hơnnữatốcđộnóitiếngTrungcủatôicũngrấtnhanh,dùgặpngườiquenhayngườikhôngquen,tôicũngđềunóichuyệnrômrảvớingườita.NhưngtừsaugiờhọcđầutiêntrênđấtMỹ,tôikhôngcòntựtinvàokhảnăngnóitiếngAnhcủamình,lầnđầutiêntronglịchsử,tôibiếnthànhmộtngườitrầmlặngítnói:Vàolúcnghỉgiữagiờ,tôikhôngdámngẩngđầulên,giảbộnhưmộtngườiđangcúiđầuviết,vìtôisợcóngườichạytớibắtchuyệnvớimình,sợkhôngbiếtnóivớingườitanhữnggì,sợnóisaisẽbịngườitacườichê;đếnkhitanhọc,tôicũngchẳngdámtròchuyệnvớicácbạncùnglớp,mọingườiđềunóinóicườicườibànluậnvềcácloạichủđề,cònmìnhtôilủithủivềnhànấucơm,nhétđầycáidạdàycủamình.Trốntránhmãikhôngphảilàcách,nhấtđịnhphảitìmrakếsáchđốiphó.Tôisuynghĩkỹrồinhậnra,mộttrongnhữngmốilolớnnhấtcủamìnhtrênphươngdiệnnóilàvấnđềngữđiệu.Trướcđâytôitừngngheđoạnghiâmkhẩungữcủamình,cảmthấyngữđiệuđềuđều,nhưngngườiMỹlạirấtnhấnmạnhvàongữđiệukhinói,cảmgiácngữđiệutrầmbổngdudương.Vìthế,đểluyệnngữđiệutrầmbổngchomình,tôibắtđầubắtchướcngữđiệungườikhácnói.Vídụ,khiđisiêuthịmuađồ,tìnhcờngheđượccâuchuyệnhaivợchồngnhànọbànxemnênmuacáigì,tôisẽlẩmnhẩmbắtchướcngữđiệucủahọởtronglòng,tựnóilạinhiềulần.Hoặclàkhixemphim,nghengữđiệucủamộtcâunàođócóvẻlạlẫm,tôisẽchotạmdừngđoạnphim,bắtchướcngữđiệucâunóiđónhiều lần.Vàonhững lúcnóichuyệnbìnhthường, tôicũngchúývậndụngngữđiệumìnhhọcđượcvàonói.Dokhảnăngbắtchướccủatôirấtcao,nênsauhainămluyệntập,tôinhậnthấythứtiếngAnhmìnhnóicũngdầndầncóhồncóđiệu.Mốilolớnthứhaicủatôitrênphươngdiệnnóilàkhôngbiếtphảidiễnđạtýmìnhmuốnnóinhưthếnào,vìtôiluônbịhạnchếvềlượngtừvựngvàcấutrúccâu.Saunàyphảimấtmộtthờigiannghiêncứu,tìmhiểurấtlâu,tôimớinghĩramộtphươngpháptốtnhất–ítnhấtlànótốtnhấtđốivớitôi–đólànănggiaolưuvớingườikhác,họccáchnóihaynhấtphátratừmiệngngườikhác,sauđóghinhớnóvàvậndụngnó.Vídụ,ngàythứnhấtnóichuyệnvớibạnA,tôi

họcđượcmấycáchdiễnđạt củabạn,buổi tối tôi lênmạng tra rõýnghĩavàcáchsửdụngnhữngcâuđórồighivàosổtaycủamình.Đếnngàyhômsau,tôisẽcốýsửdụngnhữngcáchdiễnđạtmớihọcđượctronglúctròchuyệncùngbạnB.Thậtra,phươngphápnàynghecóvẻngốcnghếch,nhưngchẳngphảihàngngàychúngtacũnghọchỏitheokiểunàyư.Vídụnhưkhitừ“banchosứcmạnh”vừamớixuấthiệntrênmạnginternetcũnglàmộttruyềnmười,mườitruyềnmộttrăm.Mộtngườinàođóbiếttừđótrước,hàngngàycứmởmiệngralànóiđếnnó,banđầubạncũngchẳnghiểutừđócónghĩalàgì,nhưngvềsaubiếtđượcýnghĩacủanó,bạncũngbắtđầusửdụngnóhàngngàyvàngườikháclạihọccáchsửdụngnótừchỗbạn.CómuônvàncáchdiễnđạtkhácnhautrongtiếngAnh,chúngtahãymởrộnglượngtừvựngkhẩungữcủamìnhthôngquaquátrìnhtíchlũydầndần,đồngthờinắmvữngtừvựnghơndựavàoviệcthườngxuyênluyệntập,vậndụngtừvựngtrongthựctiễn.Mốilolớnthứbacủatôitrênphươngdiệnnóilàvấnđềthểdiện.Thậtlòngmànói,đôikhitôikhôngdámnóitiếngAnhlàvìnhữngtácđộngrấtlớnvềmặttâmlý:sợnóisai,sợbịngườikháccườinhạo,sợmấtthểdiện.Nhưng,khôngténgã,làmsaobiếtđi?Khôngsặcnước,làmsaobiếtbơi?Cócâudanhngôn, thấtbại làmẹthànhcông,khôngcó thấtbại, thửhỏi lấyđâurathànhcông?Sợsai,thìlàmsaocóthểtiếnbộ?Sựthậtđúnglànhưvậy:Mỗikhitôitừchốigiaotiếpvớingườikhácvìsợsai,sợmấtthểdiện,tôiluôncảmthấyrấtáynáy,rấtkhóchịu,vàcũngvìmấyngàykhôngmởmiệngnóimàtrìnhđộnóicủatôicàngkémhơn.Ngượclại,mỗikhi tôimangtâmtrạngchẳngsợmắc lỗi,dũngcảmmởmiệngnói, tôi lạicảmthấyrấtvui,trìnhđộnóicủatôicũngcótiếnbộnhờviệckhôngngừngluyệntập.Thựctiễnchứngminh,chodùbạnhọcđượcnhiềucáchdiễnđạt,tíchlũyđượcnhiềutừđịaphươngđếnđâuđinữa,nếukhôngchịumởmiệngnói,bạnsẽchẳngcóbấtkỳtiếnbộgìvềkỹnăngnói.Kiến thứckhôngđượcvậndụngđều làkiến thứcchết, chỉcókiến thứcđượcvậndụngmớilàkiếnthứcsống.TươngtựnhưviệctôinóitiếngHánlưuloátlàbởivìtừlúcsinhrachođếngiờ,ngàynàotôicũngnóitiếngHán.Mặcdùtôichưaýthứcđượcđiềuđó,nhưngkỳthựctôiđãtíchlũyvốnliếngtiếngHánhơnhaimươinămquaquátrìnhluyệntậphàngngày.NếutôichỉnghengườikhácnóitiếngHán,nhìnngườikhácviếttiếngHán,cònbảnthântôikhônghềnóimộtcâunào,thìvàolầnđầutiênmởmiệngnóitiếngHán,chắcchắntôicũngcăngthẳng,hồihộpnhưnóitiếngAnhmàthôi.Chonên,muốnnângcaokỹnăngnói,bạnnhấtđịnhphảibắtđầutừviệcdũngcảmmởmiệngnói.“Quanhệsongsinh”giữaĐọcvàViếtỞMỹ,saumỗigiờhọc,thầycôgiáocủamỗimônđềucăndặnhọcviênđọcvôsốtàiliệu,sáchvở.Khôngđọc,thìlênlớpkhônghiểunộidungbàigiảngcủathầycô.Khôngđọc,thìlênlớpkhôngthểthamgiathảoluậntronggiờ.Khôngđọc,thìvềnhàchắcchắnsẽkhôngviếtđượcbàitiểuluận,chodùviếtxong,thầycôcũngcóthểyêucầubạnviếtlạivìlýdonộidungbàiviếtrỗngtuếch.Chonên,đọcsáchchuyênngànhtrởthànhmộttrongnhữngviệcquantrọngnhấttrongcuộcsốngcủatôi.Banđầu,cầmmấycuốnsáchdàycộp,tôikhôngbiếtphảibắtđầuđọctừđâu.Tôitiệntaymởmộtcuốntrongsốđóra,saukhiđọcnghiêmtúcmộtchương,tôinhậnthấymìnhphảimấthơnmộttiếngđồnghồmớiđọcxongmộtchương,tốcđộđọcchậmnhưrùabò.Nghiêncứuđinghiêncứulại,tôipháthiệnrakẻthùlớnnhấtlàmchậmtốcđộđọccủamìnhvẫnlàvấnđềvềlượngtừvựng.NgàytrướchọctừvựngGRE,tôibịsuysụptinhthầnnênđốivớiviệcđốncáicâyđạithụnày,tôithềlàsaukhithiGRExong,tôituyệtđốisẽkhôngđộngvàosốtừvựngxấuxađónữa.Tôithấycóngườiởtrênmạngnói:“KhiđếnMỹhọccaohọcrồi,tôimớibiếttừvựngGREcũnghữudụng.”Lúcđó,tôicảmthấykhóhiểu,thầmnghĩ:“Làmsaocóthể?Saolạicóngườisửdụngnhữngtừvựngkhôngcó‘nhântính’,tốinghĩa,‘biếnthái’nhưthếvàobài viết củamìnhđượcnhỉ?”Nhưng từkhi thực sựđếnMỹ, thực sựphải làm tiểu luậnnghiêncứuhọcthuật,phảiđọctàiliệuchuyênngành,tôimớinhậnra,hóaratừvựngGREcóíchởmọichỗ.Đúngvậy,GRElàkỳthiđầuvàocaohọcởBắcMỹ,nếunhưtrongquátrìnhhọccaohọcởBắcMỹkhôngcầnsửdụngnhữngtừvựngđó,thìngườitabắtbạnthilàmgì?Họbắtbạnphảithithìnhấtđịnhphảicómụcđíchcủanó.Khôngbiếttừvựng,mộtmặtkhôngthểhiểucặnkẽnộidungbàihọc,mặtkháccònlàmchậmđángkểtốcđộđọc,bởivậynênchúngtabắtbuộcphảinắmvữngtừvựngGRE!Kẻthùlớnthứhailàmchậmtốcđộđọccủatôichínhlàphươngphápđọcsáchcủatôi.Mỗihọc

kỳcóbaonhiêumônphảihọc,mỗimônlạicóbaonhiêusáchthamkhảophảiđọc,nếuđọctừngtrangmột,thìđếnkhiđọcxongnhữngcuốnsáchđó,cólẽhoacũnghéotàn,cònđợiđếnkhiviếtxongtiểuluận,erằngthầycôcũngsắpvềhưuđếnnơirồi.Vìvậy,tôibắtđầunghĩcáchrútngắnthờigianđọcsách,tôiquyếtđịnhchỉđọctrọngtâmcủamỗicuốnsách.Saukhicóýnghĩnày,tôilạicódịppháthuykỹnăng“tìmcâunòngcốt,tìmcâuchủđề”màmìnhtừnghọcđượctrướcđây.Phươngphápnàykhôngnhữnggiúptôitìmratrọngtâm,nhậnbiếtluậncứ,màcòngiảmthiểurấtnhiềuthờigianđọcsách.Vìvậy,tôibiếtơntừngnỗivấtvảmàmìnhbỏravàtừngkỹnăngmàmìnhhọcđượctrongquátrìnhôntậpphầnđọccủakỳthiTOEFLvàGRE.Lầnsauvềnước,nhấtđịnhtôisẽtìmlạicuốn39+3ngàytổngtấncôngphầnđọctrongkỳthiGRE,nghiêncứunghiêmtúcnămlượt!Mụcđíchđọcsáchthamkhảolàđểviếttiểuluậntốthơn,nhưngtrongbốnphầnnghe,nói,đọc,viết,tôilạichịuđảkíchlớnnhấtởphầnviết.TrướcđâyônthiTOEFLvàGRE,tôikhôngkiênnhẫnluyệnviết,mỗingàyđềuphảisửdụngphươngpháp“khôngviếtxongbàithìkhôngăncơm”,gượngépbảnthânmauchónghoànthànhnhiệmvụviếtluậntheothờigianđãđịnh.Lúcđó,tôichưatừngnghĩtớichuyệnkỹnăngviếtmàmìnhrènluyệnđượcđólạicứuvớttôivôsốlần,giúptôigiànhbaonhiêuđiểmAsaukhivượttrùngdương.VìởMỹhàngngàyđềucócácbàitậptiểuluận,chonêntôiphảiépmìnhviếtthườngxuyên.Lầnđầutiênviếtmộtbàitiểuluậnchínhthức,tôicảmthấyrấtkhôngquen,vìthầycôkhôngnhữngcóyêucầucựckỳkhắtkhevềnộidungbàiviết,màcòncóquyđịnhnghiêmngặtcảvềcănlề,dãndòngtrongtrangword.Banđầu,tôihoàntoànkhôngbiếtphảibắtđầuviếttừđâu,vềsaulầnmòdầndần,tôinhậnramỗibàitiểuluậnđềugiốngnhưmộtbàivănbátcổđồsộ,kếtcấucủabàitiểuluậncũnggiốngnhưkếtcấuhànhvăncủamộtbàivănnghịluậnmàtôiđãnóiđếnởchươngtrên.Quantrọnghơnlà,quathựctiễnluyệntập,tôinhậnrađọcvàviếtnhưmộtcặpchịemsinhđôi:Cáinàođọccàngnhiềuthìviếtracànghay,càngtrôichảy;cáinàoviếtcàngnhiều,thìđếnkhiđọcsáchcàngdễtìmratrọngtâm,vìlúcđóbạnhiểurõkếtcấucơbảncủamộtbàiviếtrồinênsẽbiếtmìnhnênđọckỹnhữngphầnnào,nênđọclướtquanhữngphầnnàokhikhôngcóđủthờigian.Hainămtrởlạiđây,kỹnăngviếttiếngAnhcủatôiđượcnângcaonhờđọcmộtsốlượnglớnsáchchuyênngành,điềunàychứngtỏđọcchắcchắngiúpíchrấtnhiềuchoviết,cáiđógọilàcó“vào”mớicó“ra”.Nhưngcũngcầnphảinhấnmạnhrằng,muốnnângcaokỹnăngviếttừcơbản,bạnvẫnphảidựavàoviệc tựmìnhcầmbútviếtmớiđược.Chỉ có cầmbút luyệnviếtnhiều,bạnmớicóthểbiếtmìnhsaiởđâu:Làsaiởngữpháp?Saiởkếtcấu?Saiởdùngtừnghèonàn?Haylàsaiởluậnchứngsuông?Tronghainămhọccaohọc,tôicũnggiốngnhưcácbạnlưuhọcsinhkhác,viếtmấychụcbàitiểuluậnlớnnhỏ,tổngcộngcũngđếnmườimấyvạntừvựng.Cảmnhậnbanđầukhiviếtlàsợhãi,mệtmỏi,chánnản,têdại,nhưngđếnkhikếtthúctoànbộquátrìnhhọctập,tôinhậnrakỹnăngviếtcủamìnhtốthơntrướcrấtnhiều.Quảđúnglàcóchođimớicónhậnlại.ThứtiếngAnhnày!ThứtiếngAnhnày–nóimộtcáchchínhxáchơnlà–thứngônngữnày,vốncóđầuchẳngcóđuôi.Quátrìnhhọcngônngữkhácgìđitrênmộtconđườngcóđiểmkhởiđầumàkhôngcóđiểmkếtthúc.Ngônngữlàmộtloạikỹnăng,đãlàkỹnăngthìchỉcầnchămchỉluyệntập,chắcchắnsẽngàymộtnhuầnnhuyễnquasựtíchlũyliêntụcquanămtháng.CũnggiốngnhưtrìnhđộtiếngAnhcủatôibâygiờtốthơnhồiđạihọcrấtnhiều,còntôicủanămnămsau,nhấtđịnhcòngiỏihơntôicủangàyhômnaygấpnhiềulần.Cóthểnóitôiđạtkếtquả“viênmãn”trongchiếndịchtiêudiệthaikỳthiTOEFLvàGREởtrongnước,nhưngđóchỉlànhữngkỳthiđánhgiátrìnhđộtiếngAnhcủatôimàthôi.Điểmsốcaotrongnhữngkỳthiđókhôngđồngnghĩavớiviệctôicựckỳnắmvữngloạikỹnăngnày,haynóicáchkhác,tôivẫnphảitừngbướcnângcaonóquaquátrìnhkhôngngừngluyệntập,khôngngừngtíchlũy.Giờnghĩlại,tôicảmthấyviệccôngphácáckỳthitiếngAnhcũngtươngđốiđơngiản,chỉcầnhọcthuộctừvựng,muatuyểntậpđềthicủacácnămvềđánhdẹptừngtrang,làmnhiềuđềthilàđược.CònlàmsaonângcaokỹnăngtiếngAnhtừcơbản,làmsaotiếnbướctrênconđườngbủagiăngtầngtầnglớplớpkhókhăn,thìvẫncầnphảikiêntrì.Cáckỹnăngnghe,nói,đọc,viếttrongtiếngAnhcómốiquanhệbổtrợchonhau,khôngthểtáchrời.Họcgiỏimộtkỹnăngcóthểgiúpíchđượcchobakỹnăngcònlại.Ngườixưacócâu

“Sáchđọcvỡmuônquyển.Hạbútnhưcóthần”,mốiquanhệtươngtácgiữađọcvàviếtkhôngchỉđúngvớitiếngTrung,màcònđúngvớicácloạingônngữkhác.Thêmmộtvídụnữa,trẻconhọcnói,cókhilàdophụhuynhdạytrẻnóitừngtừmột,cũngcókhilàdotrẻnghephụhuynhnóinhiềurồitựbiết.Từđócóthểthấy,nghebổtrợchonói.Chúngtacóthểlấythêmmộtsốvídụcụthểxungquanhmìnhđểchứngminhchođạolýnày,vàđểhiểurõhơnvềchúng.Chonên,trongquátrìnhluyệntiếngAnh,nhiềungườiphântáchrạchròibốnkỹnăngnghe,nói,đọc,viếtlàmộtcáchlàmrấtkhônghợplý.Ngoàira,xét từgócđộcánhântôi,chungquytấtcả“bíquyết” liênquanđếnviệc làmsaothànhcôngđềunằmởhaichữ:Kiêntrì.Nóithìdễ,làmmớikhó.Mỗingườiđềucóthểcảmnhậnhaichữnàytừnhiềuconđườngkhácnhau,vídụbạnkiêntrìđọcsáchtrongnhiềunăm,mọingườisẽgọibạnlàngườicókiếnthứcsâurộng;bạnkiêntrìrènluyệnsứckhỏetrongnhiềunăm,ắthẳncómộtcơthểsănchắc;thậmchíbạnkiêntrìlênmạnglướtquatintứcgiảitríhàngngày,thìsẽtrởthànhngườitinhthông“bátquái”;haybạnkiêntrìchơiWarcrafthàngngày,thìsẽluyệnthànhvuaWarcraftmangsứcmạnhvôđịchtrongvũtrụ.Bất luậnlàcóýthứchaykhôngcóýthức,bạncũngsẽnhậnramìnhlàmviệcnhiềurồitựnhiênthànhquen.HọctiếngAnhcũngtươngtựnhưđạolýnày.Từnhỏtớilớn,tôichỉsửdụngmộtphươngpháp,mộttàiliệuhọctiếngAnhđơnnhất,nênkhingườikháchỏitôimộttàiliệunàođócótốthaykhông,mộtphươngpháphọctậpnàođócóhiệuquảhaykhông,tôiđềukhôngthểđưaracâutrảlờithỏađáng,vìtôichưatừngthửsửdụngquatàiliệuđó,phươngphápđó.SuốthànhtrìnhhọctiếngAnh,tôichỉlàmmộtviệcđơngiảnlàlàmviệccầnlàmtạimộtgiaiđoạnnàođó:Khiđứngtrướckỳthi, tôinghiêmtúcnghiêncứu,tìmhiểuđềthicủacácnăm;khinângcaokỹnăng,tôichọnlấymộtphươngpháprồikiêntrìđiđếncùng.Tôi chợt nhớ thuở nhỏ tôi rất sợ tiếngAnh, tôi cho rằng chỉ những người có tư duy khácthường,diệnmạokhácthườngmớicóthểnắmvữngngônngữcủamộtnướckhác.Bâygiờtôimớinhậnra,thậtrahọcngoạingữcũngkhôngphảilàmộtquátrìnhquákinhkhủnghayquágiannan,cũngkhôngcócáigìgọilà“bíquyết”,“bíthư”hay“đườngtắt”đángnóiởđâycả.Yêucầuduynhấtcầnphảilàmlàtìmmộtphươngphápthậtsựphùhợpvớibạnvàkiêntrìđitheonóđếncùng.TiếngAnhcủatôicũngbắtđầutừ“báccảnăm”,sauđóliêntiếpphảinếmtrảithấtbạivàđảkích, song tôivẫn “mặtdàynhưcái thớt” tiếp tụckiên trì,khôngngừng thửnghiệm,khôngngừngluyệntập,khôngngừngtíchlũynênmớiđitớiđượcngàyhômnay.Nóimộtcáchcôngbằng,nếubạnchorằngtrìnhđộtiếngAnhcủatôigiỏihơnbạn,thìchẳngqualàvìtôikiêntrìlâuhơnbạn,maymắntìmđượcphươngpháphọctậpthíchhợpvớimìnhvàluônkiêntrìđitheophươngpháphọctậpđó,chứkhôngđổiđiđổilại,naythếnày,maithếkhác.Thếnhưng,cùng lúcnày,chắcchắntrênthếgiớivẫncòncóhàngnghìnhàngvạnngườicótrìnhđộtiếngAnhgiỏihơntôirấtnhiều,vìthựcsựtôicũngchưabỏranhiềucôngsứcvàohọctiếngAnh,tôivẫncầnphảitiếptụckiêntrì,tiếptụcnỗlựctrongthờigiantới.CảmnhậnvềsựtrưởngthànhVềkiêntrìXuyênsuốtcuốnsáchdàinhưthếnày,tôiluôntrởđitrởlạinhấnmạnhhaichữ:Kiêntrì.Hễđộngđếnchủđềkiêntrì,tôilạithấyquákhónói,cảmgiácđâydườngnhưlàmộtconđườngtốiđennhưmực,khôngcóánhsáng,cũngkhôngbiếtnódàibaonhiêu,rộngbaonhiêu,thậmchítôicònchẳngbiếtđiểmđếnphíatrướccólốirahaykhông.ĐơncửchúngtahãynhìnchuyệnkiêntrìvôhìnhvôảnhnàytừgócđộhọctừvựngGREnhé.TôibiếttừvựngGREvừanhiều,vừakhó,songtôicũnghiểurõ,tôibắtbuộcphảihoànthànhviệcnày,vìnếukhônglàmvậy,tôisẽchẳngthểnàoôntậpđượccácphầntiếptheotrongkỳthiGRE.Nên,mặcdùtronglònghoàntoànkhôngmuốnhọc,nhưngtôivẫnphảicốgòmìnhhọc.CáBéoƯớpMuốitừngnói,khilàmviệcthìchỉlolàmviệc,đừngsuynghĩlungtung.Vìvậy,tôikhôngdámnghĩnhiềuđếnchuyệnngàysausẽnhưthếnào,tôichỉtâmtâmniệmniệmmỗingàyhãysốngchohiệntại,ngàynàolohoànthànhnhiệmvụcủangàyấy.Nếucóthểhoànthànhnhiệmvụtrongngày,thìđếntốiđingủtôisẽcảmthấyrấthàilòng,rấthưngphấn;cònnếukhônghoànthànhnhiệmvụtrongngày,đếntốichắcchắntôisẽcảmthấyrấtáynáy,daydứt,ngàyhômsauắthẳnsẽdậysớmhơnđểlàmbùnhiệmvụvẫncònđangdangdởtrướcđó.Nhưvậymỗimộtngàytrôiqua,tôivôhình“kiêntrì”thêmmộtchút!Trongquátrìnhkiêntrìnày,tôicũngkhônglãngphíthờigiansuynghĩ:“Hãyxem,tôiđâyđangkiêntrì,nhưngliệusau

nàytôicóthểtiếptụckiêntrìđượcnữakhông?”Quảđúnglàđạolý:Bạnđừngnghĩ,bạnhãylàmđi!Cómộtcâunóirấtýnghĩarằng:Hômnayrấttànkhốc,ngàymaitànkhốchơn,ngàykiarấttươiđẹp,nhưnghầuhếtmọingườiđều“chết”vàođêm“ngàymai”,khôngđượctậnmắtnhìnthấyánhmặttrờicủa“ngàykia”.Âucũnglàmộtđạolý.Nếunhưquansátkỹ,cóthểbạnsẽpháthiệnra,ngườithànhcôngnhấtthườnglàngườikiêntrìlâunhất,điđượcxanhất.Tôiquansátthấy,nhữngnhânvậtxuấtchúngởcáclĩnhvựckhácnhautrênthếgiớitrướcnayđềucóchungmộtđặcđiểmlàluônchuyêntâmlàmviệc,dùgặpkhókhăn,đảkíchgìđichăngnữa,họcũngvẫnchuyêntâmgiảiquyếtvấnđềkhókhănvàtiếptụccôngviệccủamình.Khinhậnramìnhkhôngcònhamthíchlàmviệcgiốngnhưtrướcđây,họcũngsẽkhôngnghĩtớichuyệntừbỏ,màchỉnghĩ làmthếnàokhôngngừngsángtạotrênnềntảngvốncó, làmthếnàovượtquachínhmình,mỗingàymộttốthơn.Trongquátrìnhkiêntrì,nếucảmthấykhôngcótâmtrạngvàđộnglựcphấnđấuvìgặpthấtbại,bạnphải làmsaođây?Lúcnày,bạnhãychọnphươngándũngcảmthayđổitâmtrạng,đừnglẩntránh,hoặclàchẳnglàmgì,chờtâmtrạngquayvềtìmbạn.Cảmgiácvữngchãi,cảmgiácantoànvàtâmtrạngđềuđượctạonêntừsựnỗlựchọctập,nỗlựclàmviệc,nàophảisuynghĩvẩnvơlàcóđược.Chỉkhinắmđượcthànhquảđạtđượctrongtaybằngnhữngsựcốgắng,nỗlựcthiếtthực,chúngtamớicảmnhậnđượcsựantoànvàvữngchãi.Đólàmộtmốiquanhệnhânquảtinhtế,kỳdiệu,tuyệtđốikhôngthểđảongượcvịtrí.Theotôi,nếumộtngườimuốnlàmmộtviệcnàođó,nhưnglạicảmthấykhôngcóđộnglực,thìđiềuđóchứngtỏhammuốnlàmnênviệcđócủaanhtakhôngđủmạnh,hoặclàáplựckhôngđủlớn,hoặclàthậtratrongsâuthẳmđáylòng,anhtađãsẵnsàngđónnhậnhậuquảcủaviệckhônglàmnênviệcđó.Giảsửkhônghoànthànhnhiệmvụcủangàyhômnayhoặckhôngđạtđượcmụctiêunàođó,anhtasẽchếtngaykhichuôngđồnghồđiểmmườihaigiờđêm,vậythìanhtacócòncảmthấykhôngcóđộnglựckhông?Trướcđâytôilàmộtngườicóđượcmộtchútthànhcônglàdễdươngdươngtựđắc,vênhváokiêungạo.Trướckhiđiduhọc,tôisaytrongniềmvuichiếnthắng,vìnghĩmìnhchịukhổnỗlực trongnhiềunăm, cuối cùng cũng vượt quađượcbaonhiêu khó khăn về tiếngAnh rồi.Nhưng,cũngchínhvàolúctôichorằngmìnhtàigiỏilắmấy,tôilạichịusựđảkíchnặngnềtrênđấtMỹ:Nóikhôngđược,nghekhônghiểu,cũngkhôngbiếtphảibắtđầuđọccuốnsáchchuyênngànhdàycộptừđâu.Một,haithángđầumớiđếnMỹ,tôisuynghĩrấttiêucực,rấttuyệtvọng,khônghiểutạisaobảnlĩnhcủamìnhlớnnhưthếmàsangđâylạithấytựti.Mỗingàytôiđềughi lạinhữngýnghĩcủamìnhlênblog,nhằmbộc lộcảmnhậnthôngquaphươngthứcviếtlách,từđótìmlạitâmtrạngphấnđấutrướcđây.Songvẫnlàđạolýnày,nếutôikhônglàmgì,thìkhôngthểtìmlạitâmtrạng.Lúcbấygiờ,tôilạinhớđếncâunóikinhđiểncủathầyMãTuấn:Khibạncảmthấykhổsở,giannan,uấtức,bithương,muốncầmdaođâmvàomình,thìcónghĩalàbạnđangđilêndốc.Mỗicơhộiđi lêndốcđềukhókhăn,chậtvậtnhưngđólại làmộtcơhộitôirèn.Chẳngphảiconngườicũngtrưởngthànhtrongquátrìnhkhôngngừngcọxátvớikhókhănư?Trongquákhứ,tôivốnlàmộtđứahưhỏng,trảiquanhiềulầnthấtbạivàchịusựđảkích,tôimớiquyếtđịnhbắtđầuthayđổisốphậncủamìnhbằngchínhsựphấnđấucủamình,chodùquátrìnhnàyvôcùngkhổcựcđinữa, tôivẫn luônkiêntrì,vìmộtnguyênnhânduynhất là tôikhôngmuốnquaylạiquákhứ,khôngmuốnđểlạibấtcứsựhốihậnnàokhihồitưởnglạinhữngchuyệnđãquavàocuốiđời.Vềsau,quasựphấnđấucủamình,tôidầndầnthựchiệnđượctừngướcmơnhỏ.Cònbâygiờ,tôiđangđitrênnhữngướcmơnhỏđóđểđếnvớinhữngướcmơlớnhơntrongtươnglai.Bởivậynên,tôichorằngchịuđảkíchcũnglàmộtviệctốt,vìnhờcóđảkích,bạnmớicóthểnhìnrõbảnthânmình,mớicóthểbiếtmìnhcònkémcỏi,từđómớicóthểkhôngngừngtiếnbộ.Vàquantrọngnhấtlà,chodùchịuđảkíchnhưthếnào,chodùtrảiquathấtbạirasao,bạncũngkhôngđượcthayđổiướcmơtrong lòng,khôngđượcthayđổi lý tưởngmàmìnhtheođuổi.Bạnphảikiêntrì,kiêntrì,vàkiêntrìhơnnữa.Hãytinrằng,mỗibướcchânbạnđiquađềuindấuvàomộtthờikhắcnàođóởtươnglai,khiđiđếnchỗgậpghềnh,trắctrởbạnsẽnhìnthấycảnhđẹptừtronggiankhó.Vềđộclập

QuaquátrìnhduhọcởMỹ,tôicảmnhậnsâusắcrằng,đếnmộtlúcnàođótrongcuộcđời,tasẽkhôngthểdựadẫmmãivàobốmẹcũngnhưdựadẫmvàongườikhác.Lúcnày,tacầnphảiđộclập.Trướcđây,tôicũnghiểuđạolýnày,nhưngtôichưabaogiờnhậnthứcsâusắcvềnó.Ởđiểmnày,tôinhậnthấyngườiMỹgiỏihơnchúngta.PhầnlớnthanhniênMỹtừmườitámtuổi,thậmchílàtừmườisáutuổitrởlênđềuchuyểnrangoàiởriêng,tựchitrảhọcphívàsinhhoạtphícủamìnhdựavàođồnglươngkiếmđược.Dùbốmẹcũngchođượcíttiền,nhưngsớmmuộngì,họcũngtiêuhếtsạch.Chonên,thanhniênMỹmộtmìnhlănlộntrongxãhội,phụcvụbưngbê,bánquầnáo,làmtìnhnguyệnviên,tiếpxúcvớirấtnhiềungànhnghềkhácnhau,tíchlũyđượcbaonhiêukinhnghiệm,hiểumìnhphảilàmgì,mìnhthíchgìvàmìnhcóthểlàmđượcgì.Trongkhiđó,nhiềuhọcsinh,sinhviênTrungQuốcđếntầmtuổinàyvẫncònquendựadẫmbốmẹ,dựadẫmngườikhácgiúpđỡmìnhvềkinhtế,dựadẫmngườikhácđưaraquyếtđịnhthaychochúngtavàonhữnglúccầnphảigiảiquyếtviệclớn,chúngtachorằngbốmẹlàmvậylàđiềuhiểnnhiên,nếuhọkhônglàmvậy,cókhichúngtacònsinhragiậndỗi.ĐếnMỹlàlầnđầutiêntôicáchxagiađìnhmuôntrùngmuônnẻo.HainămnayởMỹ,tôicũnggiốngnhưtấtcảcácbạnlưuhọcsinhkhác,thựcsựbướcvàomộtcuộcsốngđộclập,tựchủ.Tựđisiêuthịmuarau,muagạo,muathịt,tựquyếtđịnhmónănhàngngày.Trướcđây,tôichưabaogiờnấunổimộtmóntửtế,nhưnggiờthìtôicóthểnấunướngthànhthạocácmónchiên,hầmxương,làmbánhkem,nấucanhvịngọt.Tôibiếtmuaôtônhưthếnào,sửaxerasao,tíchlũynhữngkinhnghiệmnhỏvềluậtphápởnướcMỹnhưláixechạyquátốcđộchophéplàphạmluậtchẳnghạn.Ngoàira,tôicònbiếttựđônđốcbảnthân,tựkhíchlệbảnthân,biếtcânbằnggiữacuộcsốngvàcôngviệc,họctập,biếtkhôngluốngcuốngchântaykhiphátsinhtìnhhuốngkhẩncấp,khôngnổigiậnđùngđùngkhibịngườikháchiểunhầm,vàdùxảyrachuyệngì,tôicũngbiếtnóivớimẹmộtcâutrongđiệnthoại:“Mọichuyệnđềuổn,mẹyêntâm.”Sốngđộclậprấtquantrọng,nhưngquantrọnghơnlàtinhthầnđộclập.Xãhộihiệnnayngàycànglộnxộn,phứctạp,córấtnhiềuthôngtin,rấtnhiềulựachọnđếnvớibạn,songcũngđầycámdỗ.Hiếmngườimuốnsuynghĩđộclậphoặclàmuốndụngtâmđitìmmộtconđườngthậtsựthuộcvềmình.Chúngtaluôncósuynghĩ,bạnAcócáinày,mìnhcũngphảicócáiđó;bạnBtừngđiđếnđây,mìnhcũngphảiđiđếnđó;bạnCtừnglàmviệcnày,mìnhcũngphảilàmviệcđó.Lâudần,chẳngnhữngchúngtakhônghoàntoànbiếnthànhbạnA,bạnB,bạnC,màcònquênmấtmìnhlàai.Cóthểlàmvậycũngkhônghẳnlàsai,miễnnókhônglàmảnhhưởngđếnbạn,thìcũngkhôngsaohết.Cóđiều,bạnđãbaogiờnghĩ,bạncótráchnhiệmvớicuộcđờicủamình?HaylàcótráchnhiệmvớicuộcđờicủabạnA,B,C?RấtnhiềungườiMỹđềucảmthấyhọsốngrấthạnhphúc,hỏilýdo,thìhọnóilàvìhọđanglàmviệcmìnhthích.Họquyếtđịnhlàmnhưvậy,chủyếulàvìhứngthú,sởthíchvàmongmuốncủamình, chứ chẳngmấy khi chạy theo phong trào. Bởi vậy, bạn sẽ thấy họ thường kiêmnhiệmcùngmộtlúcrấtnhiềuviệc,trongđócómộtviệcđemlạithunhậpchohọ,cònmấyviệckhác là làmtìnhnguyệnviênvàobuổi tốihoặccuối tuần.Họcó thể làmhướngdẫnviênởvườnthú,làmthầycôgiáoởcônhiviện,làmngườihướngdẫnởtrạihèthanhthiếuniên,vàđôikhihọcònbỏcảcôngviệccủamìnhđểđếncácnướcchâuPhilàmviệctìnhnguyện.Họbiếtlàmthếnàođểcuộcsốngcủamìnhtrởnênýnghĩa,độcđáo,vàthuộcvềmình.Họcũnghâmmộngườikhác,nhưnghọkhônglàmmộtviệcmùquánglàđisobìcuộcsốngcủamìnhvớicuộcsốngcủangườita.Họhiểurấtrõrằng:Dẫuthếgiớirộnglớnnàyrựcrỡsắcmàuđếnđâu,thìtôivẫnphảisốngmộtcuộcsốngmangmàusắccủariêngmình.Mỗingườichúngtađềulàmộtcáthểđộclập,cósởthích,cókhảnăng,cóđặcđiểm,cótínhcáchvàcóphươngthứctưduyriêng,chonênchúngtacầnkhéoléovậndụngnhữngđiểmnàyđểpháthiệnrahứngthúcủamình,khámpháratiềmnăngcủamình,cuốicùngtìmđượcconđườngphùhợpvớimình,thuộcvềcuộcđờimình.Tôinhớmìnhtừngđọcđượcmộtcâunhưthếnàytrongcuốnsáchnàođó:Tốtnhấtlàchúngtakhôngnênthayđổibảnthânmìnhchỉvìnhữnglờibìnhphẩmcủangườikhác,bởilẽbảnthânnhữngngườichỉtaynămngónđócũngchẳngbiếthọtuântheoquytắcnào.Đạolýởđâyrấtđơngiản:Lựachọnnhữnggìmìnhthíchvàkiêntrìđitheonó,chodùkếtquảcuốicùngnhưthếnàođinữa,thìđếnkhingườikháchỏitạisaobạnmuốnlàmviệcnày,ítnhấtbạncũngcóthểvuivẻtrảlời“Vìnóphùhợpvớitôi”hoặc“Vìtôithíchnó”,chứkhôngphải“Vìhiệnnaymọingườiđềulàmnhưthế,chonêntôicũnglàmtheo”.

Tuynhiêncũngphảinói rằng, từnhỏđến lớn tiếpnhậnnềngiáodục trongnước,chúng tađượcdạyphảiđọcthuộcsách,chéplạisáchvàtintưởngsách.Từbé,chúngtađãquanniệm,kiếnthứcviết“trongsách”làkiếnthức“đúngđắn”.Cànghọcthuộcsáchlàulàucàngnắmchắckiếnthức.Chonên,chúngtanhiệttìnhđưanhữngkiếnthứcđóvàocáiđầuvốnchậtchộicủamìnhmàkhônghềhoàinghi,khônghềsànglọc.CấpItinvàosách,cấpIItinvàosách,cấpIIItinvàosách,chođếnkhitrưởngthành,lốitưduyquántính,thiếuphảnbiệnđóđãănsâuvàomáuchúngtarồi.Dầndàthànhra:Trongsáchviếtcáigì,tôitincáiđó;ngườimôigiớinóicáigì, tôi tincáiđó;sốđông loantruyềncáigì, tôi tincáiđó.Chúngtarất ítkhisuynghĩxemnhữngđiềuđóliệucóđúnghaykhông.Lâudần,chúngtalườisuynghĩđộclập.Lâudần,chúngtamấtđikhảnăngsuynghĩđộclập.Nóivậycũngkhônghẳnlàtấtcảcácýkiến,quanđiểmvànhậnđịnhcủangườikhácđềuvôgiátrị.Bạncóthểthamkhảotấtcảcácýkiếncủangườikhác,nhưngchỉdừnglạiởthamkhảomàthôi.Tạisaobạnkhôngtổnghợpýkiến,quanđiểmcủangườikhácrồiphântíchxửlýchúngquabộnãocủamình,cuốicùngđưarakếtluậncủachínhbảnthânbạn?Tạisaocàngngàybạncànglàmchomọiviệcrốitinhrốimù?Tạisaolúcnàobạncũnglàmviệcqualoađạikhái?Tạisao lúcnàobạncũngchỉbiếtbảosaonghevậy?Tạisao lúcnàobạncũngbắtchướcngườikhác?Tạisaobạnlạinhẹdạcảtin?Tạisaobạnvộivàngđoánđịnhsựviệc?Tạisaobạnkhôngbiếttưduysángtạo?Tạisaobạnkhôngbỏthờigiantìmhiểuxemthậtrabạnchảhiểucáigìcả?Tạisaongayđếnbảnthânmìnhmuốngì,bạncũngchưatừngnghĩqua?Tạisaobạnkhôngthểthànhthậtvớichínhmình?Nếu thiếukhảnăng tưduyđộc lập,bạn sẽdễdàng tinvàoquanđiểmcủangườikhác,nóinhữnglờingườikhácnóisai,làmnhữngviệcngườikháclàmsai,đivàoconđườngbấtchínhngườikháctừngđi,mắcphảisailầmngườikháctừngmắcphải.Khibạn“quanmộtcũngừ,quantưcũnggật”,thìngườibiếtsuynghĩđộclậptựtrảinghiệm,tựphánđoánvàtựdòraconđườngđiphùhợpvớimình.Đếnkhibắttayvàolàm,nghengườikhácnóiviệcnàykhólàm,bạncũngcảmthấykhóđểrồitừbỏ,thìngườibiếtsuynghĩđộclậpđãsắpxếphànhtrang,đitheoconngườianhtachọnchomình.Khiđạtđượcthànhtíchnhỏ,anhtasẽvuivẻnóivớimình,hướngđiđólàđúng;cònkhigặpkhókhănhaythấtbại,anhtasẽlạcquantựnhủ,mìnhphảisửachữasailầmvàtiếptụctiếnvềphíatrước.Ngườibiếtsuynghĩđộclậpluônđúckếtkinhnghiệmthôngquathànhcông,đồngthờirútrabàihọctừtrongthấtbại.Họbiếttậptrungphântíchvàlàmrõđạolý:Thậtra,cáingườinóiconđườngđórấtkhóđiấy,cũngchưađiđếncuốiconđườngđâu,chẳngqualàvừamớiténgã,họđãgụcđổhoàntoànrồi.Chonên,mỗingườiđềucầncócáiđầubiếttưduybiệnluậnmộtcáchđộclập,biếtphântíchýkiến,quanđiểmcủangườikháccũngnhưnhữnggìđangdiễnraquanhmình.Bạnnêncẩnthậntrướcnhữnglờioántráchcủangườithấtbại,khôngnênnghĩbiquannhưhọ.Bạncóthểthamkhảokinhnghiệmcủangườithànhcông,nhưngkhôngthểrậpkhuôntheohọ.Vì,dùđócólànhữnglờiphátratừmiệngthánhnhânđinữa,thìđặtvàohoàncảnhcủabạncũngchưachắccótácdụng,vìbạnđâuphảilàthánhnhân.Bởivậy,bạnphảibiếtsuynghĩđộclập,khôngđượcnhấtnhấtnghetheongườikhác.Hãysànglọctấtcảquabộcóccủamìnhrồimớiđưaralựachọn.VềmụctiêuCómộtđiềuhếtsứcrõrànglàđờingườicầnphảicómụctiêu.Vì,khôngcómụctiêuthìkhôngcóđộnglực,khôngcómụctiêuthìkhôngcóphươnghướng.Mộtkhixácđịnhđượcmụctiêutronglòngrồi,conngườimớicảmthấyhăngháilàmviệc.Nhưngthựctế,phầnlớnmọingườithườngkhôngbiếtmụctiêucủacuộcđờimìnhlàgì,khôngbiếtmìnhthíchgìvàcũngkhôngbiếtmìnhcóthểlàmđượcgì.Mọingườichỉcómộthìnhảnhmờmờảoảovềcuộcsốngtươnglaimainàymàmìnhmongmuốn,songcũngchẳngrõhìnhảnhđócóhìnhthùthếnào,nónằmởđâuvà làmsaomớivớitớiđược.Nóithực,đâycũnglàchuyệnhếtsứcbìnhthường.Nếuchúngtabiếtrõtấtcả,thìđãchẳnggọilàđờingười,màgọilànhữngbộphimdàitậpvừamớixemđoạnđầuđãbiếttỏngđoạncuối.Sởdĩđờingườithúvịlàvìkhảnăngthiênbiếnvạnhóavàkhôngthểlườngtrướcđượccủanó.Vậy,phảilàmsaomớitìmđượcmụctiêunửaẩnnửahiệntrongcuộcđờimỗingườiđây?Thuởnhỏ,tôitừngcórấtnhiềumụctiêu,cómụctiêudungdị,bìnhthường,nhưngcũngcó

mụctiêuđiênrồ.Banđầutôimuốnlàmcôgiáo,vìmẹtôilàmộtcôgiáorấtxuấtsắc,córấtnhiềuhọcsinhđềuyêumếnbà,chonêntôicũngmuốntrởthànhmộtcôgiáo“oaiphonglẫmliệt”giốngnhưbà.Nhưngsaunày,tôinhậnra,nghềgiáoviênkhôngphùhợpvớimình,phầnvìtôilàngườinóngvội,nhiềukhithiếunhẫnnại,phầnvìhồinhỏtôihọcrấtdốt,tôichẳngbiếtsaunàymìnhcóthểdạyngườikhácđượcnhữnggì,nêntôitừbỏmụctiêuđó.Vềsau,cómộtthờigian,tôicómộtmụctiêuđiênrồlàmuốnlàmmộtnghệsĩdươngcầm,vìthuởnhỏtôirấtmêdươngcầm,tôitừngnănnỉbốmẹmuachomìnhmộtcâydươngcầmđểluyệntậpởnhà.Aingờthuởđó,tôikhôngcónhiềunghịlực,họcđượcmộtthờigian,tôiliềnbỏxócâyđàn,thànhthửướcmơ làmnghệ sĩdương cầmcũng tan tànhmâykhói.Bâygiờ cho tôingồi vào câydươngcầm,elàtôikhôngchơinổimộtbàihoànchỉnh.Mãiđếnsaunàyvàođạihọc,tôimớihọctiếngAnhmộtcáchnghiêmtúc,đếnkhihọcgiỏihơnmộtchút,tôibắtđầuđichiasẻvớicácemsinhviênkhóadướinhữngđiềutôitâmđắctronghọc tập. Dần dần, tôi nhận ra, tôi vô cùng sung sướngmỗi lần nghe người khác nói rằng,phươngpháphọctậptôidạygiúpíchđượcchohọrấtnhiều,vàcũngtừđótôimớihiểuđượccảmgiáchưngphấnvìgiúpđỡngườikhác.Vềsau,tôitừngbướchìnhthànhmộtphươngpháphọctậptươngđốihệthống,từquátrìnhkhôngngừnghọchỏivàrènluyện,tôichẳngnhữngđạtđượcrấtnhiềutiếnbộtrênphươngdiệnchuyênngành,màcàngngàytâmtrícủatôicàngtrởnênlớnlao.Vìthế,khicácemsinhviênkhóadướitớitìmtôi,tôikhôngchỉchiasẻvớicácemphươngpháphọctậpcủamình,màcònkểchocácemnghecâuchuyệnkhíchlệcủamìnhnhằmđộngviên,khuyếnkhíchcácemhamhọchỏihơn.Rồithờigianquađi,cácemnóivớitôi,sovớiphươngpháphọctậpcủatôi,thìchínhnhữngcâuchuyệnkhíchlệcủatôilạiđemđếnchocácemnhiềusứcmạnhhơn,đạthiệuquảkhíchlệlâuhơn.Đếnkhihọccaohọc,sốngườitìmđếntôixinđượcchỉgiáovềhọctậpngàymộtnhiều,tôibènkểchođámsinhviênmớinhiềucâuchuyệnkhíchlệhơn.Mọingườiđềusaysưanghenhữngcâuchuyệnđó,vàrồicácemcũngbắtđầutâmsựvớitôicâuchuyệnnhỏcủachínhcácem.Ngoài chuyện phương pháp học tập ra, các em còn kể cho tôi nghe chuyện tình cảm, trảinghiệmcuộcđờivàthếgiớinộitâmcủacácemnữa.Lúcnày,tôibỗngnhậnrarằng,lắngnghengườikháctâmsựcâuchuyệncủahọvàgiúphọgiảiquyếtnhữngphiềnmuộntronglònglàmộtviệccóýnghĩa,khinghecácemsinhviênnói“Quảthậtchịđãgiúpemrấtnhiều”,hoặc“chịđãlàmemthayđổi”,tôicảmthấydườngnhưmìnhcònvuihơnchínhcácem.Sauđó,tôibắtđầusuynghĩ,thìragiúpđỡngườikháccũnglàmộtviệclàmchoconngườicảmthấyvuivẻvàthỏamãn,thìrahứngthúcủatôilàgiúpđỡngườikhác,cụthểlàgiúpngườikhácnhậnbiếtchínhmình,giúpngườikháctrởnênvuivẻ,giúpngườikháctiếngầnhơnđếnướcmơ.Tiếpđếntôilênmạngtìmhiểuxemtrênthếgiớicóngànhnghềgiúpđỡconngườiđókhông,cuốicùngtôicũngtìmđượcbàiviếtgiới thiệuvềbácsĩ thamvấntâmlý.Ngàytìmđượcthôngtinnày,tôicựckỳvuisướng,tôicócảmnhậnrõràngrằng,tôiđãtìmđượccôngviệcmàmìnhthậtsựthíchlàm!Chonênsaukhihạquyếttâmrấtlớn,tôixácđịnhmụctiêucủamìnhlàlàmmộtbácsĩthamvấntâmlý.Tuytôicũngchưaxácđịnhđócóphảilàmụctiêucảđờicủamìnhhaykhông,nhưngítnhấtlàtrongmộtgiaiđoạnngắnđó,nóchotôiđộnglựcrấtlớn.Bởivậy,tôiquyếttâmphảitớiMỹhọcchuyênngànhcôngtácxãhộiởngôitrườngtốtnhấtđấtnướcnày.Saunày,tôichẳngnhữngmaymắntrúngtuyểnngànhcôngtácxãhộicủatrườngĐạihọcWashingtontạiSt.Louis,màtôicònmaymắnthuậnlợitốtnghiệptrongvònghainămnỗ lựcphấnđấu.Dườngnhưtôiđã tiếngần thêmmộtbướcđếnvớimục tiêucủamình.Vậynên,tôichorằngchẳngphảichúngtangồichếtdítrongnhà,suynghĩtrêntrờidướiđấtlàcóthểtìmramụctiêu.Tiềnđềcủaviệcxácđịnhmụctiêuphùhợpvớibảnthânlàbạnphảicóđủhiểubiếtvềchínhmình,mànềntảnglàsựtừngtrảicủabạn.Muốntìmmụctiêu,trướchếtbạnphảiđọcsách,cảmnhận,phảirangoài,trảinghiệm.Vídụ,bạntựahồcảmthấymìnhrấtcóhứngthúvớinghệthuật,bạnchorằnglàmmộthọasĩrấtlãngmạn,vậythìbạnphảiđicảmnhậnởchỗcóhọasĩ,phảiđithỉnhgiáonhữnghọasĩđúngnghĩa,hỏihọlàmnghềnàythếnào,hỏihọlàmnghềnàycóthậtsựlãngmạnnhưnhữnggìbạnnghĩkhông.Hoặcgiả,bạncảmthấymìnhrấtnhạybénvớitintức,bạnmongmuốntrởthànhmộtphóngviên,vậythìbạnphảitớinhữngnơicóphóngviênnhưtòasoạnbáo,tòasoạntạpchí,thôngtấnxãvàđàitruyềnhình,làmquenvớicácphóngviênđúngnghĩa,hỏihọxemlàmnghềnàythếnào,cóbaonhiêukhổ

cực,ngườilàmphóngviêncầnhộitụnhữngtốchấtgì,mộtngàylàmviệcbìnhthườngrasao.Thậmchílàkhicóthờigian,bạnnênđếnnhữngnơiđóthửđóngvaingườibạnmuốnlàm,tiếpxúcvớingườicùngnghề,cảmnhậncôngviệcquathựctiễncuộcsống.Chỉcóthôngquathựctiễn,bạnmớihiểurõmộtngànhnghềnàođócóphùhợpvớimìnhhaykhông,cónênxếpvàomụctiêucủamìnhhaykhông.ChủtịchMaoTrạchĐôngtừngnói:“Bạnmuốnbiếtmùivịcủaquảlênhưthếnào?Vậybạnhãytựmìnhnếmthử.”Tìmmụctiêucũngnhưvậy.Khibạnkhôngbiếtmìnhthíchđiềugì,thìhãycanđảmthửnghiệm.Tuổitrẻkhôngsợthấtbại,ngãrồilạiphủibụiđứnglên.Sẽluôncómộtngày,bạntìmđượccôngviệcthậtsựphùhợpvớimình.Kìthực,thấtbạikhôngđángsợ,vấpngãkhôngđángsợ,nhụtchíkhôngđángsợ,hènnhátkhôngđángsợ,lườibiếngkhôngđángsợ,lạcđườngkhôngđángsợ!Điềuđángsợnhấtlàbạnđánhmấttráitimdámtheođuổiướcmơ.Mấynămqua,tôidầncảmnhậnsâusắcmộtđạolýnghecóvẻcũkỹ,nhưnglạilàmộtđạolýlớn:Tráitimrộnglớnbaonhiêuthìvõđàirộnglớnbấynhiêu.Dùởtronghoàncảnhthuậnlợihayởtronghoàncảnhngangtrái,chúngtacũng luônphải làmviệcnghiêmtúc,chắcchắn,phảisốngcanđảm,sángsuốt,phảilàmngườithànhthật,kiêncườngvàphảithànhtâmthànhýướcmơnhữngđiềutốtđẹp.Tómlạimộtcâu,vĩnhviễnđừngbaogiờquênmấtmụctiêucủacuộcđờimình,làmviệcchắcchắn,làmngườitrungthực,còntấtcảnhữngcáikhácđềukhôngquantrọng.Trênđâylàtấtcảsuynghĩ,cảmnhậncủatôitronghainămsốngởMỹcùngvớinhữnghồiứcvàtổngkếtvềhaimươisáunămđãqua.Đểcónhữnghồiứcnhưtrên,tôithầmcảmơnhaimươisáunămcủacuộcđời,vàthànhtâmhướngtớihaimươisáunămlầnthứhai,haimươisáunămlầnthứba,thậmchílàhaimươisáunămlầnthứtư…Chỉcầnsứckhỏechophép,tôivẫnsẽhănghái,nhiệttìnhbướcquatừngcộtmốchaimươisáunămnhưthế.Tuytuổitáckhôngngừngtănglên,nhưngcũngmaylàtôivẫncómộttráitimthơtrẻ,mộttráitimkhỏemạnh,tươimới,biếtcảmơn,biếtvuivẻ,biếtchúcphúc,biếtsống,biếtlaođộngchămchỉ,biếtnghỉngơicóchấtlượng,biếtcămghétcáiácđếntậncùng,biếttínhhaimặtcủasựviệc,biếtmục tiêu cùngvớikhảnăng củamình,biết giao thiệp,biết lênkếhoạch,biết thựchiệnkếhoạch,biếtướcmơ,biếtthựchiệnướcmơ,biếtlấyđiểmmạnhbùđiểmyếu,biếtkhôngsobì,tịnạnh,biếtcóthamvọnglànhmạnh,biếtthếnàolàđủ,biếtmọiviệcđềucầnphảicóthờigianvàquátrình,biếtquyluậtpháttriểncủasựvật…Dùvậy, tôicũnghiểurõcónhiềuđiềutôivẫncònmítđặcnhưtôikhôngbiếtgìvề lịchsử,khôngbiếtgìvănhọc,khôngbiếtgìvềngônngữ,khôngbiếtgìvềxãhội,khôngbiếtgìvềbảnthân, khôngbiết gì vềviệcngười, khôngbiết gì vềbệnh tật tinh thần, khôngbiết gì về cáichết…Trongnhaimươisáunămsắptới,tôicòncórấtnhiềuviệcphảilàm,còncórấtnhiềuướcmơđangchờđợitôiphấnđấu.ConđườngphấnđấukhôngcóđiểmcuốicũnggiốngnhưconđườnghọctiếngAnhcóđiểmbắtđầumàkhôngcóđiểmkếtthúc.Vậynên,giaiđiệuchínhcủa cuộc đờimỗi người là: Không ngừng sống, không ngừng phấnđấu. Xin gửi đến nhữngngườitôiyêuvàyêutôilờicảmơnsâusắcvàxingửiđếntươnglailờichàothânái.

Lờicuối TrênđườngđiChồngtôithườnghayhỏitôi,sứcmạnhnàogiúpmộthọcsinhTrungQuốcnhưtôichởbaonhiệttìnhsangnướcMỹxaxôicầuhọc.Tôithầmnghĩ,đócólẽlàsứcmạnhcủaướcmơ.Ướcmơlàthứkhôngnhìnthấyđượcvàcũngkhôngsờthấyđược.“Cônàng”nàyđứngởmộtnơikhôngxa,vẫytay,mỉmcườihướngvềphíata,dùcó lúcrụtrè,nhútnhát, tacũngvẫnthấpthoángnhậnraướcmơđangtừtừphátraánhsánglàmcảngườitatrởnênấmáp,mạnhmẽ.Ướcmơ, không chỉ giúp tôi vượtquamuônvànkhókhănvànghịch cảnh trong cuộc sốngtrướcđây,mànócòntiếpsứcchotôiđisuốtconđườngthựchiệngiấcmơduhọcmàmìnhômấpbấylâu.Mỗikhinhớlạitấtcảnhữnggìđãtrảiqua,tronglòngtôiđềunghẹnngàocảmxúc.HạĐạt,họasĩvẽtruyệntranhnói,cáigọilàthànhcônglàcảmộtchặngđườngtínhtừđiểmkhởiđầuchođếnđiểmkếtthúc,rấtnhiềungườimuốnthànhcôngđềucốgắng,nỗlựcđitrênconđườngđó,nhưngvìkhôngcóđủnghịlực,khôngcóđủnhẫnnạinênhọlầnlượttừbỏgiữachừng, saucùngchỉ cómộtphần trămtrongsốhọcó thểđiđếnđiểmkết thúc.Mọingườithườnggọinhữngngườiđiđếnđiểmkếtthúcđólà“ngườithànhcông”,nhưngthậtrahọchỉlàngườiđilâuhơnmàthôi.Còncáigọilàđiểmkếtthúcấy,đốivớihọmànói,lạilàmộtđiểmkhởiđầumới.Vàothờiđiểmviếtxongcuốnsáchnày,tôiđãtốtnghiệpthạcsĩtrườngĐạihọcWashingtontạiSt.Louis.Khitôiđiđếnđiểmcuốicùngnàycũnglàlúcnómởrachotôimộthànhtrìnhmớivẫncònđanglàẩnsốtrongcuộcđờitôi.Từconngườisinhviênchuyểnsangconngườixãhội,tươnglaivẫncònconđườngdàibấttậnđangchờtôikhámphá,vẫncònvôsốkhókhănđangchờtôichinhphục.Dùvậy,tôicũngvẫnsẽthắpsángướcmơtronglòngmìnhgiốngnhưmọikhiđểcóđủcanđảm,niềmtin,ýchívàquyếtđoánđểphânbiệtđúngsai,đồngthờivượtquatừngtrởngại.Tuychưabiếttươnglaithếnào,nhưngtôivẫnluônmongmuốnnhữngđiềutốtđẹpnhấtsẽđếnvàlậpkếhoạchchắcchắnnhằmthựchiệnlờihứacủatôiđốivớibảnthânmìnhrằngsẽthayđổithựctiễn.Tôisẽmộtlòngtuântheođạolýđơngiảnđó,indấumỗibướcchâncủamìnhtrênhànhtrìnhđiđếntươnglai.TôihyvọngmìnhcóthểgiốngnhưHạĐạt,làmviệclâuhơnvàvẫn“đitrênđường”…Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach