39
7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 1/39  Disponible en: http://www.redalyc.org/src/inicio/ArtPdfRed.jsp?iCve=58922946006  Redalyc Sistema de Información Científica Red de Revistas Científicas de América Latina, el Caribe, España y Portugal Bödeker, Hans Erich Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual. Temas, problemas, perspectivas Historia y Grafía, núm. 32, 2009, pp. 131-168 Departamento de Historia Distrito Federal, México  ¿Cómo citar? Número completo Más información del artículo Página de la revista Historia y Grafía ISSN (Versión impresa): 1405-0927 [email protected], [email protected] Departamento de Historia México www.redalyc.org Proyecto académico sin fines de lucro, desarrollado bajo la iniciativa de acceso abierto

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 1/39

 

Disponible en: http://www.redalyc.org/src/inicio/ArtPdfRed.jsp?iCve=58922946006

 

RedalycSistema de Información Científica

Red de Revistas Científicas de América Latina, el Caribe, España y Portugal

Bödeker, Hans Erich

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual. Temas, problemas, perspectivas

Historia y Grafía, núm. 32, 2009, pp. 131-168

Departamento de Historia

Distrito Federal, México

  ¿Cómo citar? Número completo Más información del artículo Página de la revista

Historia y Grafía 

ISSN (Versión impresa): 1405-0927

[email protected], [email protected]

Departamento de Historia

México

www.redalyc.orgProyecto académico sin fines de lucro, desarrollado bajo la iniciativa de acceso abierto

Page 2: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 2/39

Sobre el perl metodológico

de la historia conceptual.emas, problemas, perspectivas * ** 

Hans EricH BödEkEr

Max Planck Institute of Gottingen

resumenEt atílo po y poa la opó la htoa optalpopta po Rhat Kollk oo a htoa oal o a hto-a la tala ato habla oao optalt;

aá la to y lao popta po t ato t o-pto, palaba, objto y o.

Palaba la: laj, ao, a, o, otto.

* Ua ó alá t tto apaó o l títlo “Ro übBfhht al Mtho”, Ha Eh Bök (op.), Begrifsges-chichte, Diskursgeschichte, Metapherngeschichte , Gota, Wallt, 2002, pp.73-121.** Nota l tato. Dbo a la lta paa o Alaa b-

bloaía pañol aa la pla, y a o aa at y a tta ao ya oo o ato po oto, hé ao, ta ta-ó, olo oa aa oba lé, pal Te History o Political and Social Concepts, Ml Rht (Na Yok, Oo U-ty P, 1995), y Te Meaning o Historical erms and Concepts. New Studies on Bfhht, oplao po Hatt Lha y l o MlRht (Wahto, dc, Ga Htoal Ittt, 1996). A popóto opto a pa y aaa y o a laa taó o aa oba láa la pla, h o po oa l o-

b alá y aa t paét taó; aq lo h tao la a lo pobl, h to q a oloo, “tpoal-zaó” paa ta Verzeitlichung .

Historia y Grafía, UIA, núm. 32, 2009

Page 3: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 3/39

132 / Hans Erich Bödeker

O n  the   methOdOlOgic  prOfile  Of  cOnceptual histOry .

s ubjects , prOblems , perspectives .

Tis article sets out and poders the conception o conceptual history proposed 

by Reinhart Koselleck as a social history or a history o mentalities o speech

acts ordered conceptually. Dealing with the distinctions and relations pro- posed by this author between concept, word, object and speech.

Key words: language, meaning, reerence, speech, context.

a htoa lo opto to tto –RhatKollk oló a z tat– a taa 

htooáa: ot la htoa la oaó o-pto, plo y abo”.1 S objto to la h-toa óa y, ob too, aóa lo ao o lüíto aoat oo, yo aál, tato “otaó oo ao”,2 oa a “aa l oto htóo”.3 Coo “opto la loto htóo”, o ao pt t-ta pa y otto aotto la “longue 

durée” . La htoa lo opto o htoa optal (Be-

 grifsgeschichte ) toa – tato htoa lo ao téo oo– aa l ala oal lo opto pto otto htóo; tatza la pota -

1 Rhat Kollk, “Bfhhtlh Pobl Va-

hhthb”, Rhat Kollk, Gegenstand und Begrife der Veras-sungsgeschichtsschreibung (D Staat, Bht 6), Blí, 1983, pp. 15, 7-21, y “A Rpo to Cot o th ‘Ghhtlh Gbf’ ”, HattLha y Ml Rht (op.), Te Meaning o Historical erms and Con-cepts. New Studies on Begrifsgeschichte, Wahto, Ga Htoal Ittt,1996, pp. 62, 59-70.2 Rhat Kollk, “Elt”, Otto B, W Coz y RhatKollk (op.), Geschichtliche Grundbegrife. Historisches Lexikon zur poli-tisch-sozialen Sprache in Deutschland , Stttat, Kltt-Cotta, 1972, ol. i, pp.

 xxii, xiii-xxviii.3 Ibid., p. xxii. Ibid., p. xiii y .

“L

Page 4: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 4/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 133

lat, añaoa, aatzaoa lo opto po po-líto y oal; y aalza l abo ttal l ábto la époa, la oa y la políta tato ét aalzabloo abo la pa, la ptata y la toía.5 Eto téo laa oal o políta o tptaopo lo htoao optal oo ao la -taa talüíta taa po llo –po jplo,la taoaó tta oal at lo poo h-tóo–, tato oo to o paa op lopoo oal. “Sólo ta obl oa op llaj oo ao y ato l étoo la htoa op-tal otty apo taó popo”.6 Et opto a o pa tóa tal: po lao, la t q la htoa ta y atla opto, y ta oa p tptaa, y, po oto, la t q toopto t a htoa q ja oba a taé lotpo: “La htoa optal t po ta la oa opto htoa”.7 Aí ó ta oaó Kollk, aa apoíta, l objto ooto la pla.

Dho ato baya t o t la htoa optal.8 E p la, éta “ étoo palzao la íta la t”9 q aalza l plo optooopolíto tal, a pla ala paa la a

5 Ibid., passim.6 H Shltz, “Bfhht Atatohht”, R-hat Kollk (op.), Historische Semantik und Begrifsgeschichte , Stttat,Kltt-Cotta, 1978, pp. 5, 3-7-5.7 Rhat Kollk, “Rhtl ü a Lko polth-ozal Bf Nzt”,  Archiv ür Begrifsgeschichte, ú. 5, 1972, pp. 86, 81-99.8 Kollk, “Elt”, op. cit., y “Rhtl ü a Lko...”, op. cit.;aá, Rhat Kollk, “Bfhht Sozalhht”, Chta Lz (op.), Soziologie und Sozialgeschichte. Aspekte und Probleme ,Opla, Wtth Vla, 1972, pp. 116-31. Véa tabé Hlt B-

, “Bfhht Sozalhht”, Historische Zeitschrit, ú.223, 1976, pp. 98-110.9 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 120.

Page 5: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 5/39

134 / Hans Erich Bödeker

“htóa” oal y l laj. El hho q l htoaoba t t l laj la t y l laj la a o, t ota oa –oo l ato ha otao–, a la htoa optal. Kollk otata tabé oa o-t q “lo a htoa lóa lo opto o t o otpoáa”.10 E o la, a tha oó t la pla y la htoa oaltaa la htoa la tta. La htoa optal, to oo, la “conditio sine qua non paa la pta o-ohtóa”,11 pto q oplta lo aál óo la htoa oal q tatza tao y tao t-poal o aál aóo lo q tpta l a-bo a lao plazo l ao lo opto. Jtatta laaó poa opto pt abo a lao plazo la tta. Dtá ta aaó ta la t Kollk q tato la htoa loopto oo la htoa oal o tata pa lía aotto úo ptbl, o q aalza á bpto y tta tata.12 S bao, tao- apaa t aál popo la htoa lo op-to y aál l ábto la htoa oal qa ataa l pto ta l étoo, ao o l ato -oao: alt, la pa pa la ó baa la a la a q pl toolóat o poo, ottyéo aí a pla tía 

yo objto l aál la pó lüíta l abo la pa y la toía. E , la htoa optal o a a “htoa total” y taa poyto loó-o paallo; pt alta abo époa paa loa,

10 Rhat Kollk, “Vahhthb”,  Kollk, Gegens-tand und Begrife der..., op. cit., p. 13, y “A Rpo to Cot...”, op. cit.,

pp. 65 y .11 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 127.12 Kollk, “Vahhthb”, op. cit., passim.

Page 6: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 6/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 135

ta aa, a ó la oa, aí oo a oa á aa la popa époa po pat lo hto-ao. Al aa aa la laó tpoal t hho y tta, aí oo la ltaa y la o ltaa opto y tao la oa, allaa l ao paa aa-o ttal q p ola oo tplaoíta y aío a a htoa oal q p ha la-o o tta y ltaa.13

La htoa optal bozaa po Kollk aál t-tal htóo-íto, pobla atal y tóo-htooáo,tooloía htóa y oolóa, aí oo oq aalítoolóo y ooaolóo toao pétao la l-üíta.1 Et platato htóo-optal la t-aó ta laat otao l pto ta  la htoa la a o lo zo llao a abo la Rpúbla Fal Alaa at lo año ta o la ala a a tha oopaó t la htoa y la a oal táta. La htoa optal ó opoó a a htoa políta otaa a la ó ooló-a aotto, a a ta la htoa potta y atao q laba l plo híto toía hpót, aí oo a a htoa la a pa lotto políto y oal tato la la ottohtóo al oala immutable ideas (Ath O. Lojoy).15 

13 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., pp. 122 y . Ela p. 12 l: “E po to q la htoa lo opto p poaooto q aál atal o t ta. El laj lo opto í o ott paa tatza la apaa ptaó y olz la toía”.1 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.15 Aa t otto, éa ppalt Ml Rht, Te History o  Political and Social Concepts. A Critical Introduction, Na Yok/Oo, O-

o Uty P, 1995; tabé, Chto Dpp, “D ‘GhhtlhGbf’. Vo Bfhht z To htoh Zt”, Historische Zeitschrit, ú. 270, 2000, pp. 281-305.

Page 7: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 7/39

136 / Hans Erich Bödeker

S bao, ltaía añoo qpaa la htoa op-tal, otaa a la htoa la tta, o a íta lhtoo, ya q la pa “ apla –oo Kollk ñalóala z– a ólo htoo”.16

La taó l ábto la htoa lo opto Alaa laoa p that o l poyto loao Geschichtliche Grundbegrife. Historisches Lexikon zur 

 politisch-sozialen Sprache in Deutschland [gg] (Conceptos básicos en

historia. Diccionario histórico del lenguaje político y social en Ale-

mania ). La hpót tabajo q ó l oao q tó poo oao Sattelzeit , tao t 1750y 1850, ao, la optalzaó políta y oal, aopaña-a po la oló la oa la, tató laatbo a la oa. La taó htoa optaltá p a al oao aq o ja a hpó-t tabajo; l o Kollk ha olao ttt a al b “t opto ha llao a o áq a ha aaza l poyto […] D alq oa la hpó-t ob la ta poo jat o pta  papl l étoo ao la Bfhht”.17 Paa lto l ábto la htoa lo opto o á -potat ota hpót. Et lla, la obaó Kollk  q tato oalt plal lazao opto al y lao a la oó “la po”; q opto alt ólo ooo t lo -

po á to o poat oto -tato oal (Demokratisierung , oatzaó); q toopto báo ao too lo pobl oo aa la po-léa y a oa aao abüa (Ideologisierbar-

keit , olozaó), y q, oo t, to “opto oto” aao ptata y objto, y

16 Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 71.17 Kollk, “Rpo”, op. cit., p. 69.

Page 8: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 8/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 137

to otao al to, olo á habtal a ota  la pa htóa a a llo. Kollk ta obaó lo téo “tpoalzaó” (Verzeitlichung ) y “poltzaó” (Politisierung ).18

Et bozo poaáto a “áta htóa” b aoo, aq, po l otao, la páta la htoa optal lo atílo lo Geschichtliche  Grundbegrife at taa po hab qao to pto ta bozo.19 E patla, pao l potololóo y la apta plaa a pta htóo-o-ptal ob a oal y oata, oaopo to –y aú hoy– aao.20 E l to la í-ta poía ota a y ota z la ló la t lo atílo, q ozoat oía a “o pola b la htoa la a”, bo a q aoíaa lo a tóo “aozao”, Atótl hata KalMa, “ ota ptata oal aa to l oa políto otao”.21 Dbo a llo, o paba la taoal toía la a y o plía la apaóoohtóa, paa a taé la a a t p-tata l pto ta oal. La potta ota la 

18 Kollk, “Elt”, op. cit., pp. v y vii.19 E to, éa Hlt B, “Bfhht” Lz (op.),Soziologie und Sozialgeschichte..., op. cit.; Ja Shha, “Bfhht:Toy a Pat”,  Journal o Modern History, ú. 50, 1978, pp. 312-

9; éa alo apto tao Ftz Ha, “Spa-hhht al Mtaltäthht. Übl z S Fo Gta htoh Satk”, Aa Gat, Kla J. Matth y Oka Rha (op.), Sprachgeschichte des Neuhochdeutschen. Gegenstän-de, Methoden, Teorien, ba, 1995, pp. 85, 69-102.20 Véa Pt o Polz, “Rzo ‘Ghhtlh Gbf’ ”,

 Zeitschrit ür Germanistische Linguistik, ú. 1, 1973, pp. 239, 227-1, y Sh-ha, “Bfhht: Toy a Pat”, op. cit.21 Rol Rhat, “Elt”, Rol Rhat y Ebhat Shtt (op.),

Handbuch politisch-sozialer Grundbegrife in Frankreich, 1680-1820 , Ht 1/2,Mh, Olbo, 1985, pp. 25-6, 39-18; éa tabé Shltz, “Bf-hht Atatohht”, op. cit., p. 50.

Page 9: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 9/39

138 / Hans Erich Bödeker

ltaó a tto tóo “ptato” lo atílo o ato a la íta a a la ta ta-alt aóa lo to htóo-optal -tt.22

Po, ob too, la íta tó ato al oqtóo y toolóo la htoa optal; patla lolüta tao lo léto ato toolóo,tat t la pa tóa lüíta y la htoo-áa.23 E to, lo aao la htoa optal opoía a a toía la áta htóa aa la a l laj. U lto tal la íta -taa po lo lüta la tó la htoa optalt palaba y opto, aí oo t htoa la palaba htoa l opto, a la q hay q a la objó q la laa oohtóa la htoa lo opto y, o lla,la apaa lo opto t a la htoa atal oqaba atao tóat aa ot.

E taa, apto ta íta ha opoao labo ppta la taó q Rol Rhat ha obo y taoao platato.2 Eta aat l ábto la htoa optal ba ta la pl “-o po la b”, taa o jta. El Handbuch

 politisch-sozialer Grundbegrife in Frankreich 1680-1820 ( Manual 

de conceptos básicos políticos y sociales en Francia entre 1680 y 1820 )ha o po a azó a tto al aát olto

oo t pltaa. Eto al pal paa oa-

22Véa to la íta Shha, “Bfhht: Toy a Pat”, op. cit.23 Et llo, ppalt, Dth B, Historische Semantik. Analyse eines Programms , Stttat, Kltt-Cotta, 1987. Véa alo atílo Kollk  Rhat Kollk, Historische Semantik und Begrifsgeischictite, op. cit .2 Véa Rol Rhat, “Z Ghht polth-ozal Bf Fak-

h zwh Abolt Rtaato. Votll Foho-hab”,  Zeitschrit ür Literaturwissenschat und Lingustik, ú. 12, Ht 7,1982, pp. 9-7, y Rhat, “Elt”, op. cit.

Page 10: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 10/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 139

o, lopa, ta, póo, lblo, alaaq, at-o y potoolo oa boáto, q alúa aa táta. Aí, l Handbuch pt poba q, lohho, la htoa optal a atalt la htoa la a a la ja aza y, tabé, q p a htoa tato lo o oáto oo la oa pa olto. Ua oó pa paa ta ataó la t l aát oal l laj o; ta qKollk aa aú q lo opto lat lpto ta htóo y oal tato ao pootao la htoa al oo ato htóo,25 l pla-tato htóo-optal Rhat, ao la o-oloía, tpta lo opto ta ólo oo ato al.26

Paa la pobla y la ltao l plata-to htóo-optal ao pta aa la ottó l “ao” (iii) q al paa tatza la po-bláta la apaa la “palaba” paa a la “oa”(iv); la htoa optal, tt oohtóa, t- p t opto y oa, y laoa al o o l oto. Ko-llk atby a alo t otto al hho opobao q la htoa lo opto o p plaza a la hto-a atal, aí oo tapoo a la htoa lo aottoy la tta. abé Rhat, q aa a la o-loía a ayo “áa patla”, ppo baoq opto y ato b atalt to.

Po últo, ha tataa al o la pobl laot la htoa lo opto y la htoa l o (v).Eta taó b tala al “opto” oo objto -tó la pa (ii), pto q a pat la íta a la ottó tóa la pla lta la a a toía l opto pjoa l pto ta 

25 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xiv.26 E to, éa Rhat, “Elt”, op. cit., p. 67.

Page 11: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 11/39

140 / Hans Erich Bödeker

lüíto.27 Co to o po za ha alaa, aqí ata poo á, lo étoo y lo toat a pobl toía la htoa optal, aú abto hoapto. Eta o pt ha á tapat la oplja la ó l ábto la htoa ta pla.

ii

El “opto” ppto po la htoa optal oo la “tlzaó l téo la looía l laj paa a a lo pao o ao yo ao obto a taé opao abtaó”.28 E to, la htoa optal pza po la palaba,29 pto q o-ta po l “hlo oto la palaba al”,30 o lo q aboa la pobláta tó lüíta, bóla y tóa – l plao la toía l ooto– t palaba y o-pto.31 E la htoa optal, palaba y opto o-a, qíoat, o ta aa q, blaoaa t í, po ala tta. E ta a-taó, lo opto la, tato “palaba p-al”, la “palaba pl”. E ao tto, Kollk ha tatao b y pla tóat ta tó,32 q

27 E tal o a, éa B, Historische Semantik. Analyse eines…, op.cit., pp. 80 y .28 Ha Ulh Gbht, “Fü phäooloh F ozalh-toh Bfhht”, Kollk, Historische Semantik und Begrifsges-chichte, op. cit ., pp. 8, 75-101.29 Véa Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 3:“Wothht al Et”.30 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.31 Véa B, Historische Semantik. Analyse eines …, op. cit ., pp. 50 y .32

Kollk pla “opto” oo hpóo “palaba”; éa Kollk,“Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 119; bao, o ta ta oa otat; al pto, éa Pt o Polz, “Rz-

Page 12: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 12/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 141

alt tpta oo a tó t tpo aao o tao l o plao oaó.

El ao la palaba –ñala a oaó oa paaáta– t p a lo ao, a azoa-to, a tao oa, téta, y aí ah pl ao a la palaba, aq alta alt lotto, hablao o to, y opo ltáa-t o la taó a la q al. Ua palaba optoao t otto aó, l q –y po l q– la palaba tlzaa, a la palaba. El opto aha la palaba po al o tpo á q lla.33

Lo opto t aí la palaba pl po a apaa aó otta oo t qo o ayo pó. Lo opto o palaba la q la “plt […] otto aó, lq […] a […] la palaba q tlzaa”.3 La palabat, oo a to, “pobla aó”; lo o-pto, abo, ú í “plt ao” y o,“a a la palaba, p abo”.35 “La plt ao ot q l opto o ja t pobla aó”.36 S tal óla ot-by a t l opto aboao po Kollk, to- ét ob l “opto ‘palaba’ ba a oo

ptat lo otto htóo-ltal lo q t-

o ‘Ghhtlh Gbf’ ” op. cit., p. 237: “Lo opto o aqía la opltat pal palaba a tato a pó l laj […] Po oto lao, l opto tabé o aqíoo a oto l laj…”.33 Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 86.3 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxii.35

Ibid., pp. xx, xxii y .; éa tabé Kollk, “Bfhht So-zalhht”, op. cit., p. 123.36 Ibid., p. 127.

Page 13: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 13/39

142 / Hans Erich Bödeker

la tlzaó”.37 Po llo lo “opto” t la pl palaba, “otao oo oto -ato q ah a la palaba y po a alahtóa q , í, t…”. Y Kollk otúa: “Loao la palaba p tablo o attat o; lo opto ólo p tpta-o”.38 Paa q a palaba l a la atoía optoo p ja aalza totalt, pto al ta la la oo ao pto a la tó oata oo tao oa. La ploao l ato ob l “o-pto” ba aa a lo ao lüíto ot-tó la pa oal y pt aolla otto aó q pa po l plo o lüítopatla: “U opto – Kollk–, t ólo a-o aqllo ao téo la q ñala tao oa opato ta o y o jao otto á allá pl o otata”.39

Co llo, o laat lo otto ooto y tptaó, a lo q al al pla opto lo a-to oato, lo q lo htoao optal pt- ala o tto ó “opto” y lo qb ott l objto to la taó htóo-áta.

U to paa aatza l “opto” , ú Kollk,la “abüa” o la “ltpla ao”,0 q p-

37 Cl Kobloh, “Übl z To Bfhht apah- kokatowhatlh Sht”,  Archiv ür Begrifsge-schichte, ú. 37, 1993, pp. 13, 7-2.38 Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 86.39 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxiii.0 Kollk t éat a z y ota t apto; lo ha p-o “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., pp. xxii-xxiii; Gt Sholtz,

“Bfhht al htoh Phlooph phloophh Hto”, Gt Sholtz (op.), Die Interdisziplinarität der Begrifsgeschichte, Ha-bo, Fl M, 2000, pp. 183-200; p. 193, habla ataat

Page 14: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 14/39

Page 15: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 15/39

144 / Hans Erich Bödeker

ta á apat oto ao. Aí lo op-to báo o at opljo. Ello p o tatoototo oo tao. E to lo q ha q taao htóo y ba l o téo pat té-o o pooal. N la aó políta, la ota oalp a ala ía ta opto bá-o q haya pao lao poo, habo apa-o pt, apao y apao; o habo otaoao ápa o ltat. Po lo tato tal optob tptao paa pla últpl ao,otao ta y aplao aaa t -tato oal.2

E l ao l bat ob lo “opto báo”, hatabl la otoa too a lo lít la atoaoal paa . “E lo opto ptao lo po o-al atla oa poaáta ta, olala aloao í o aí oo ppta oal,pa la ta ota, y tabé ó bóla a,la lao oopolíta poat”.3 Q o pobla, l pto ta lüíto, l téo “o-pto báo” l téo “opto”, ya ha pto l l ppo.

Paa la htoa optal –q, otat o la pa a áta lüíta, q t l opto oo

haz pa y ptata, oo y o-

2 Kollk, “A Rpo to Cot”, op. cit., pp. 6-5.3 Et apto ha o tao tt, laó o la htoa lo opto, po Ml Rht, “Coptalz th Cottabl: ‘Bf-hht’ a Poltal Copt”, Sholtz (op.), Die Interdisziplinarität der Begrifsgeschichte, op. cit., pp. 135-3, y po Ka Palo, “D Uttt-ht Bf b Ma Wb”, ibid ., pp. 15-58.

Véa Rol P. Hota, “Kt ü Gbf. Ak z Dko”, Kollk, Historische Semantik und Begrifsgeschchte, op.cit., pp. 37-2.

Page 16: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 16/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 145

lo plaó la ala htóa–, l opto ólo opto t oto la.5 U opto apa pt a a oto,6 pto q ta lppo qa optal, otlao tóa, oao opto. E tato htoa l oo-to tato po l laj, la htoa optal b t- p ta, po tato, la tta ta laot opto, ya q o l opto patla l q úto otty l objto lo zo l ao la -pla, o la totala a ípoa y atal op-tala; lo opto, oazao ojto ttao, y pla tat. La htoa optal hato la laó lo opto t í objto t-o l ozo; olao ota aa: aalza hoopto oo lto apo áto o lüíto, b opto ha la títlo la ayo pat lo ao. La taó htóo-optal baa laatla toloía y la htoa l opto patla y aolla -tta áta. Aalza la po opta, a y paalla lao o la palaba l títlo tao. Jto a lo óo y po qalt, t objt-o tabé a la ató a lo opto alo o, y,aí, a la oa q tatza ala l pobl aátoptto o tatéo la o y lo o l o-pto. Eto “opot toal”, q b ota

o ólo oa al, o tabé at ao y hablat al, lta alo ao a y ota z la ottalzaó aa o lo t tto optalzaó la htoa l opto. E ólo aí oola tata a aa a lo otto oal.7

5 Folao apoyo a Kt Rütt, “Phloophh Bfhht”,

Dialektik, ú. 16, 1988, pp. 158-76.6 Kollk, “Rhtl ü a Lko…” op. cit., y “Elt”, op. cit.7 Véa a ppta lüíta al pto, ob too B, Historische 

Page 17: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 17/39

146 / Hans Erich Bödeker

E la ota ó Kollk ob la “htoa loopto” en passant t tpo opto q lato, bao, o ota á tallaat. E to-ó al Geschichtlichen Grundbegrifen oa, aa poáa, opto ottoal, palaba la, a-o í o, opto oto, opto tal,téta.8 Po á lla aó o añao“opto lha”, “opto aó”, “opto t-o”, “opto ppta”, “opto ala”, “o-pto ptata”, “opto opaó”, “opto taó”, téta,9 p oa pobl o lo opto otto oopolíto y po l qllo o lat al ooto tóo. Co“opto lha”, po jplo, a l ato la ópaáta q p pl a palaba la pta políta;“aao”, oo ha otao taat,50 “o-pto lha” lo oao pao 1800 y ta,p, a “aa poléa” a ota “la ata oa la” y la “ala jía lata”. “Caao” aí, tato a palaba añaa a l lo xviii, “o-pto lha” q aa o plo laaba to oo la pta ala políta ota too lo qía plo htao. “Caao” ta a la z, oa atpatoa, “ olo ottoal a a-lza”.51 Et tpo olao ta habtalt

Semantik. Analyse eines…, op. cit., p. 6.8 Kollk, “Elt”, op. cit.,  passim.9 Kollk, “Rhtl ü a Lko…”, op. cit., pp. 92 y . E l í Rhat Kollk, Vergangene Zukunt. Zur Semantik geschichtlicher Zeiten, Fat l Ma, Shkap, 1979, apa alo o oa t-po opto. Eta palaba oa pobl o lo ottooopolíto, aq b alaa q to opto o p a 

la ó l ooto tóo.50Véa Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., pp. 117 y .51 Ibid ., p. 113.

Page 18: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 18/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 147

Kollk, po jplo, ao ñala q “lo opto to” ía paa “ola oátat poo” qpt aa l to po alatao,52 ao aa q la oaa oo “opto ptata” pja pa-latat a toa la ota oa ottoal “a la lal-a”,53 y ao ot oo t q a lo lao l aollohtóo lta aa z ayo l “ahlo alzaó o-to” ho opto.5 “Copto oto”q paa l ato o oa oata o típo t t poaáto oto optal. a-bé p ta aa la ó l ao l op-to q la laat oobl a palaba, la al apaa ólo oba objto o tao oa, al -o tpo pa paa atla b. Sú Kollk to laat oobl, po a pat, l o l -o alá –zu verwirklichende  (lzao), zu errigende  (aj-ao), téta y, po ota pat, la palaba “lala”y “ahlo”. Co to po ato q l to y la ó lo opto htóo-políto báo aa b. Kollk o ólo ja p la pat ptal ao l opto, o tabé la ppta, o,oo tabé lo p llaa, l ao otolóo lo la.55

52 Idem.53 Ibid ., p. 123.5 Ibid ., p. 118; éa tabé Kollk, “A Rpo to Cot”, op. cit.,pp. 60-1. Fatal paa ta ataó lta l atílo RhatKollk, “ ‘Eaha’ ‘Ewathozot’ – zw htoh Ka-to”, Ulh Elhat, Volk Sll y Hot Stk (op.), Soziale Bewegung und politische Verassung. Beiträge zur Geschichte der modernen Welt ,Stttat, 1976, pp. 13-33.55 Véa Ftz Ha, “Doth atolo. E lth Bta z Itptato Gob Poa (1959) Sozalokat-

h Pat Dthla”, Jo Kl (op.), Politische Semantik. Bedeu-tungsanalytische und sprachkritische Beiträge zur politischen Sprachverwendung,Opla, Kltt-Cotta, 1989, pp. 69-19.

Page 19: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 19/39

148 / Hans Erich Bödeker

Aqí apa a ó la htoa lo optoq l ato a pla la toía, po q a y ota ztatza oo plíto: pat la q lo optooal htóo-políto báo tty y o tlzaopo pato q al o tpo ta o-ao llo;56 aa ptó lo l a la a, y po oo l pato, p ppto, b toao ta paa q l opto pa t ottoto. Caa o opto otby, po tato, a ota-l o ol obolto o oto o l laj. Eta op-ta lo opto y ao t, bao,té htóo pat bo a q la a lo l laj a aopañaa a a l o lpato. “Co aa opto o platao taohozot po tabé lít a la pobl taó y a la toía aabl”.57 S t, ao o Kollk, lopto oo a, oo hílo l pato, tolta lao q l plo habtal tao optopla pa ajao la ta. Po to tabé l o-pto t, paa Kollk, ta poa áa at oola palaba: “Él o , oo”,58 y pat -at l o.

Eto oq l aál l opto oo ó oopltao po ato aabl, to , oq o a-loaó l aát pato, q p á ta a 

la o htóo-optal. A pat l éa la atalza oal l laj, R-

hat po a la za laata téo htóo lo aál l opto.59 

56E to, éa Kollk, “Bfhht Sozalhht”,op. cit.57

Kollk, “Rhtl ü a Lko…”, op. cit., p. 89.58 Kobloh, “Übl z To …”, op. cit., pp. 22, 7-2.59Véa Rhat y Shtt (op.), Politisch-soziale Begrife in…, op. cit ., p. 5.

Page 20: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 20/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 149

La htoa optal o p t paa él la ó -plaza la htoa ú la ta q tal a y ota z Kollk p a la aao ota, o q blta a popo papl: l b l bto la ataa oal htóa lo ao lüíto laát tpoalt alao l ooto oal.60

Lo o lüíto, oto objto l aál loapo áto, o Rhat ao “títlo” ya úa ó ot ota lo tlazato pto-lóo, aq o a llo a za ottta la oa. S platato l ao la áta lapo la palaba 61 ta lo to téo alao a-lzao po la htoa optal, tato ta, t ota,tta áta y paátat atlaa palaba áta la otto lüíto. Eta la -tao op tabé too lo opto tát-o opto –atoa oal– l opto tao. Coayo za q la páta lo atílo l Geschichtlichen

Grundbegrife , l aál áto l apo la palaba Rhat toa oaó tátat l ao oal ptaó, l ábto o la po o-ata lo lo t éo ttal, y la apa ptaó lo opto, aá aboa po q aplq l “poto la paáta ttal htóa”.62 

E alq ao, él o úa paat la pobloa lo ltao aál: al o tpoq éto latza l opto la opoó áta, él

60 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., p. 70.61 Véa, jto a Rhat, Politisch-soziale Begrife in..., op. cit., l oato, “Wotl – Bl – Sath Ntz. Bpl tzplä

Qll Mtho Htoh Satk”, Sholtz  (op.), Interdisziplinarität der Begrifsgeschichte, op. cit., pp. 111-33.62 Véa Rhat, Politisch-soziale Begrife in..., op. cit ., p. 36.

Page 21: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 21/39

150 / Hans Erich Bödeker

la pobl a a “opó aplaa l aooáto”63 l hozot.

iii

Mta la laó t opto, ao y o a -pla, la ptó la htoa optal, oo htoa looto oal otto a taé l laj y la p-a htóa, o patt l plo qa pl htoa la a.6 “La htoa lo opto ólo ot áta htóa ao b la ooa-ó la pa htóa oo poo la ottó ao lo ato lüíto patla”.65 Ptaob l ao lta patlat oplao a-to a opto políto y oal tat paa la pla oo “tabajao”, “bé” y “oaa”, aq tabépto a oto q p ao oo atoía tatopta oo olóa. Natalt, ta o o zla habtalt l o tal opto; lota a otpoáo aba o, po lo h-toao b a toa ota oala po paao aál. Dtá lla o l t pobla la to-ía l ao:66 ¿pta “ta” ota o abtata– l to a áta alta– po l lal ao a pó? ¿O l ao o

oáto oa a ó l to a á-ta paáta? E l bat tóo ob l ao -ta o olo tptato: po lao, boo popa l o oáto o la a; po oto, tpta oo poo o l o lüíto ólo po-

63 B, Historische Semantik. Analyse eines…, op. cit ., p. 70.6

Sob l otto tóo, éa ibid., pp. 39 y .65 Ibid., p. 28.66 Ibid., p. 5.

Page 22: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 22/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 151

tao to ao a a ó l ato o-ato. Eto, l ao a pó alt la oa y la aa ala.67

Lo aao zo alzao l ao la htoa optal paa obt a ataó tóa o ha po-o pla o a l opto “ao”. Po lao, paa ttat palaba y ao; po oto, aa otatoa, ao y opto oa po looú oa paalla. Eta altaa aatíta p-at la tpaa ó toolóa plaa poKollk. E la tal tto optal-zaó, t ato aa: “El ao a palaba tp a lo ao, a ét pato o a oa. Dta oa ah l ao a la palaba, po l ooo alta l oto tal popto, l otto,to o hablao, y la taó oal”.68 Co to, Kollk paa l ao la palaba, po lao, y la laó a, po oto. No la palaba la q t a lo a-o, o l ao o.69 El ato oao toaqí la laó la palaba o l pato, q añaa la laó l o o la oa ota la opóláa l o. Sú él, ta aa, pato, palaba y oa a lo ao. Ahí o la toía lo ooloa l pato, Kollk túa l ao. “El -ao o po lo tato la laó o o lo ao,

o a ta ptolóa o a o ayo póq p ta at laó o lo ao”.70

67 Véa ibid., pp. 53-, y, l o ato, “Kokat Hal alpahthoth Goll htoh Satk”, Lw Jä(op.),  Zur historischen Semantik des deutschen Geühlswortschatzes. Aspekte,Probleme und Beispiele seines lexikographischen Erassens,  Aqá, 1988, pp.252 y ., 28-77.68

Kollk, “Elt”, op. cit., pp. xxii, xiii.69 Ibid., p. xxii.70 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., p. 27.

Page 23: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 23/39

152 / Hans Erich Bödeker

Sú ta tptaó, l “ao” alo a-ho al o lüíto. Y, al ob l “ao” oopopa l o, a aát poo. Ello a la -pó q lo htoao optal ppo o-tat la t q “ao” y “to” po a ta atal y o ophbl aa éta. Y tal opó alta, q tpta la lao ípo-a t o lüíto y ao oo lao ayo o o a ja, o taaño aabl, atbytabé la poó to la oaó lüíta a lo ao état to lo -o lüíto patla. El o, l plo l opto, tpta oo alo atal l ao. La opó lo “opto” oo “palaba q ot paltao” ly, to, últa taa, “la óta téo ooto lo ato oatoq otty opto”.71 “La abtaó ‘ao’ lo o al a abtaó la oa lo a-to”.72 La pobabl aa la pobla aóy la pbl pa l otto y la taó lo lo o lüíto apa úa olo tptaó htóo-optal oo ét.

La laó t aoloía y ooaoloía,73 a la qKollk oa a y ota z pabl lo tabajoalzao l ao la pla, ta alq ao

q ato ot q l aát poo la oaó lüíta y la ottó ao bpa ala oa. “E opó, ólo p a-lzaa pa, oa al, l to la alat la pó lo ato oato oo l-

71 Ibid., p. 105.72

Idem.73 Véa Kollk, “Rhtl”, op. cit., pp. 83 y ., y alt Kollk,“Rpo to ot…”, op. cit., pp. 6 y .

Page 24: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 24/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 153

a la alzaó l to q l állo lo atoatúa oo oó pa ato oto laó oó paa la ottó l to oato”.7

Lo zo optalzaó l ao la pla o p ha apao al plo ñala lo “opto” y l “ao” oo “a” á o o táta, oo “bo-ao”. E la páta htóo-optal lo atílo lGeschichtlichen Grundbegrife, llo ojo habtalt al -to la htoa la a taoal. Aí lo toob l apot píat lüíto a la ottó ooto y ala o pltao o a la páta.

La tó, p, l ao la htoa optal, -t “palaba pl” y “opto” laó o la otaa  ao, ata la t q alo to últo la htoa oltaa plo aopta ol ayo q oto. Q lo lüta o opata la pta apaa aó tta lo o l-üíto75 o aba q l poo la alzaó l to la taó oata o l ozo ppo la optalzaó htóo-optal. E té-o ta tptaó, la ta éa Kollk q a l o lo opto otto htóo,to to á aplo, p oa aqí, alal q pta aa l cui bono y l “ala oal”

lo opto.76 E at platato po a optalzaó htóo-optal, ato plata la po-bla t l opto oo a atoía q obla ptao ota laó o ato oaó

7 B, Historische Semantik, Analyse eines..., op. cit ., p. 91.75

Ibid., pp. 80 y .76 Véa olat Kollk, “Elt” op. cit., pp. xxii-iii, y, l oato, “Rhtl ü a Lko…”, op. cit., p. 87.

Page 25: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 25/39

154 / Hans Erich Bödeker

lüíto.77 Eta ó ya oa la toó alGeschichtlichen Grundbegrifen: “U opto […] b pa- abo paa po opto. […] Lo ao lapalaba p tao o att at -o, po lo opto ólo p tptao”.78

No obtat, la otó htóo-optal lootto aó tato o o lüítopatla q, oo tal, lta oo y otao -tta a aaa poía obaloa la ó opto alao l oto ato oato y tto,y, ta oa, hpotaa la a oáta, q ólo otty, ao t l htoao optal, a-to atal la ooaó la oa. E a taé la ó aalíta –ta oo “ó al” la obao t ñal áta, tato tt-a pobla potal plo– oo lo optoaq la potaa paa l aál la oa q lohtoao optal l atby, y o oo a lo lüíto á t, l q la palaba p t ao atal.

Co ayo ta q lo htoao optal qlo po, Rhat baya l apot ottto l l-aj, p a ot tabé la hpoté tabajo q la htoa b a “ala atal” tá apot, q,oo tal, p htóo y po tato lato. “La htoa

lo opto –ata ota Kollk– [o ] htoa o-al [...] poq lo opto, á o o alao, j la 

77 Eto ya lo ha plao tpaat Kollk “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 118: “Etá lao q l to po [ o-pto] ólo lta […] otto, po tabé b o la taó l ato y l tatao, aá q la taó políta y ltao al la oa la ata Pa o tabé a oa, oo

tabé b opo l o lüíto l ato, otpoáoy la aó ato o q él ó a oa oáta”.78 Kollk, “Elt”, op. cit., pp. xxii y .

Page 26: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 26/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 155

ala atal l paao, o, ppalt, poq éta p-po l aát oal l laj”.79 A a lo hho la taoal htoa lo opto, Rhat ba -t, po a pat, t la ala oal lo ptopt htóo, q la htooaía p ot aa á abaaoa al ta t otaa aat-zaoa, y o “plt” toa, l poo htóo y po la ota pat, ba t la oa htóa lata  pto otpoáo, aaa po l ootolüítat otto. Qa lao q Rhat ooq la oa oa y oto a époa oaatzaa po la t “ttoal”, tato oo po la ó oal, ao ot q

lo ao lo opto [oa] at paotaa taa poo “ooto oal” olüíto lo al otby a la taó la ppó ob la ló ta y la ottó o-to hata a la oao lo “poo ottó to”.80

Eto poo p aí ob la ala, ú Rhat, l otto la oaó lüíta y oal. Al o oall laj aalzao pt tato la oaó otaa  tto y poo oal oo la ó ob ta 

ala. La páta htóo-optal b po ota á allá l aál ttoo lüíto patla-: a la oa oáta y a la oo la oaataa lla. No obtat, t oq o apta a a “ottó” la “oa” a taé l habla to

79

Rhat y Shtt (op.), Handbuch politisch-sozialer Grundbegrife ..., op.cit ., p. 52.80 Ibid ., p. 53.

Page 27: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 27/39

156 / Hans Erich Bödeker

aplo, o al tpao y a la ltaó aoa y bl to to y ao potal.81 Dhollo o aza, “La oaó oal otty l objto to tato típat oaa y a, po lla o otty l ‘atal’ oao aa tpaoa”.82 Eta ó la htoa optal tapoo a ta ljo oopaa tpta “ao” oo “o” l to aal q Lw Wttt lo ha. Eto ta oa, l o-oto ob l plo a palaba ía l oo-to alo oato y, á pat, l ooto “ao”.83

iv 

Sú lo htoao optal, lo opto o apo q laoa la palaba o la taa h-tóa y b tpta otto htóo, to l to á aplo.8 E pat to lo q t htoa l aál lüíto oal. La htoa optal,“al tata la laó la ‘palaba’ o l ‘objto’ ( la ‘pa-laba’ al ‘ta’), l opto oao téo políta-oal y o ó lüíta”,85 y , to,o ólo a htoa lo opto to tto, oa htoa la lao lo opto o la palaba y o la taa htóa. La taó htóo-o-

ptal pla p aál, po a pat, la ló

81 Véa, pto a t oq, Ha-Ulh Gbht, “Fü phäo-oloh F ozalhtoh Bfhht”, Kollk,Historische Semantik und Begrifsgeschichte, op. cit., pp. 75-101, al q Rhat plítat.82 Kobloh, “Übl z To ...”, op. cit., pp. 10.83 Aa la ó ob “ao” oo “o lüíto”, éa B,

Historische Semantik und Begrifsgeischichte, op. cit., pp. 11-22.8 Véa Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 118.85 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.

Page 28: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 28/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 157

la “htoa ta” y, po la ota, la la ao ípoat éta y la htoa lo opto. La htoa optalpt oo q la ala htóa tá laa al la- j y q ólo abl tato tal,86 o lo q la laó tla “palaba” y la “oa” l o lo pobla pt-olóo la la pla. Kollk hzo ota ta laóao oó al laj la t a époa t-aa “táoa paa la htoa”.87 E ota olaó ápoa, la htoa optal t la “oa o-pto htoa oo ta”. “La htoa ía to htoa tato q haya o ya ta aí. E téo la toía looto, aa htóo había o o hba olaboao optalt”. El o ato, tóat o-t ñala al o tpo q aha “ta la t la o-a l plo alt la htoa optal”.88

La htoa lo opto htooáat apo to t lo ábto pala qlo opto t y l laj q atla.89 La ala htóa, po a pat, y l laj, po ota, t t hozot tptato, aa o po lao, popa h-toa y áa htóa la, q, po últo, la -tao htóo-optal b y at a.E tptao ta pobláta, Kollk alta t t poo tóa. Po lao, la htoa o-ptal, ú él, apta a la “htoa objta” “pat

l abo pta aolóa y ooaolóa”.90 Sbao, at l aa haa la “oa” a, ta aa qíoa la opó la optala épo-

86 Véa Kobloh, “Übl z To Bfhht...”, op. cit.,pp. 13 y .87 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xiii.88

Véa Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 125.89 Ibid., pp. 119 y ., y l o ato, “Elt”, op. cit., p. xxii.90 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 127.

Page 29: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 29/39

158 / Hans Erich Bödeker

a ato: “El objto lo to htóo-optalo l óo htóo opo, o jo la oa a taé l laj. La htoa lo opto opta p qé ha o la oaó (Hhat) ‘ í’, oqé ha o to oo tal po lo o atao”.91

La htoa optal t to la taa aalza tao, tato aóa oo óat la -laó t palaba y oa. E tato, o t tapoo a azó paa pa l póo la taoaó htóo-optal, po lo o o ta “laj” y “oa” téjto a abo.

E t to, la htoa optal ta la op-ó l o époa paaa y óo op a ía ta últa ao ta y pa loopto plao. Eta po tato o ólo la laó thtoa la palaba htoa atal, o tabé l aoy la taó lo opto ao y ato lopoo htóo oaó to. Ua htoa op-tal ta ta aa o ólo t q o l joy la jaó optal lo óo oal, o tabé aa taal o l poo paó tltal.El poyto Kollk o po o llo a opoa  po t palaba, opto y taa htó-a. Él o ñala la taao q la “tlzaóotaa a palaba, oaa í a, o -

o t taa aabl”.92 So patla paa y la oplaa ao t palaba,opto y poo htóo, la q t l té -taal la htoa lo opto:

91 Véa Dth Hl, 12 “T z Bfhht”, “Potokoll a üb Mthoa polth-htoh Satk”, a-

to, 1975, t. Ha-Kt Shlz, “Mätk Bfhht”, Kollk (op.), Historische Semantik, op. cit., pp. 23, 22-61 y .92 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.

Page 30: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 30/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 159

El étoo htóo-optal op […] l ílo ooq t la palaba a la oa […] Má b, t a t-ó t opto y taa q oa pa, oa  ab at, oa pa olbl. Ua y ota z pobl ta hato t la taa oal y l olüíto q al o t a lla. La taoaó l ao la palaba y la taoaó objta, l a-bo taó y la oblaó a a oao opo oa t lo o o lo oto.93

E l bozo toolóo la htoa optal, olaoppalt po Kollk, ot ta a, po lao, la ppta la laó palaba y oa oo a laó ta t o ato q p a lla o p-t t í y, po oto, la tptaó la ta y la oa oato o oo la oó pa loto. Ala la laao Kollk ob la op-talzaó la pla pa baya l pl aátal l opto. E aí oo t oaa q l aál htóo-áto bía “bla htoa atal q ya ta lo opto”.9 No últola apa –al tpta to últo oo “ao” loto htóo– l plo a otoloía alta qt la “taa htóa” oo “ta”.95 ¿S - ja tpta, bao, tal taa htóa la 

a oa q la oa la a otaa? ¿Et alt objto o tao oa “bé”, “obl”, “lb”, té-ta? E tato a po, lo “opto” , úKollk, palaba y taa “Pto taóat, loopto o oo labo laj o y l o -

93

Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 125.9 Kollk, “Rhtl ü a Lko...” op. cit., p. 86.95 Kollk, “Elt” op. cit., pp. xxvi-vii.

Page 31: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 31/39

160 / Hans Erich Bödeker

ta-lüíto” .96 Éta alt la azó po la al l atop tpta lo opto oo ao y ato la a oal y políta.

S últpl platato tao a jo ta laó lta, bao, ao. E aí oo p l llo: “palaba y taa t la a a la ota”, “opo la a o la ota” y “ ta tóla a o la ota, po o o aboba la a po laota”, y halla olao oo “la htoa lo op-to atta tao oa”97 q at p la paa-ó t la ala, tato éta paa a l laj,y la oaó lüíta.

Lo htoao optal pat q a taa htóa tabé p apha, últa taa,ptt a lüíta. Eto ,po jplo, Kollk, bo a q la ó lüíta ottta l objto tá aao laa a palaba alaaq o hha “opto” o aalíto.98

Ft a la pto la toía lüíta, Kollk ha laao ttt q la ó oopolíta la laó t palaba y oa l ta tal la htoa lo opto. El laj ooao htóat, y la a oa lo la htoa. oa pa haa a-

q ólo at l laj, y ólo to ha pobl la h-toa. “El laj y la htoa pa a laó ta a q l o olt al oto. D ta oa -a p a obl tó: t a htoa q alza a í a y pobltaó a taé l laj, aí oo t

96 Kollk, “A Rpo to Cot”, op. cit., p. 61.97

Kollk, “Elt”, op. cit., p. xv - xiv: “Nto étoo o laboa ú tao oa”.98 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., p. 8.

Page 32: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 32/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 161

a htoa paaa y poó lüíta”.99 Kollk -t tapjo q laj htoa bía paa -bo a q o p o opltat al oto. Ea pblao, ozao po la lo año ohta,l ato ha ttao pla ta pa:

Et po tato toa la ao q o a a h-toa lto to, po y poto al laj. Elloo poo la oo ltal, oáa, bo-lóa y zoolóa q y toa pó ob la ottó haa lo aotto oal […] [E-to] qto po al laj o [ bao] paopo l hao a taé l laj y tato l -o oto o ata y to.100

 Al t o lo tóo ttalta l o po-a aa, Kollk ha plao o too tall o-ptalzaó l ílo t palaba y oa, t laj y ala, t ato y o. oao l jplo la Rol-ó aa, l ato taa t oa pobl laó:

a) El laj p to atalt a-a ttal y tao a ppta oo-lüíta ó lo po aó políta,

99 Rhat Kollk, “Nzt. Z Satk o Bwbf”, Kollk, Vergangene Zukunt…, op. cit., p. 300.100 Kollk, “Sozalhht Bfhht”, Wola Sh y Volk Sll (op.), Sozialgeschichte in Deutschland , ol. 1, Die Sozialgeschich-te innerhalb der Geschichtswissenschat , Gota, Vahok Rpht,1986, pp. 95, 89-109. Véa la atal o aa la laót laj htoa Rhat Kollk, Historik und Hermeneutik , Rhat Kollk y Ha Go Gaa, Hermeneutik und Historik , H-

lb, C. Wt Utatla, 1987, pp. 9-28; aí oo, l oato, “Spahwal Ehht”,  Merkur, ú. 3, 1989, pp.657-73.

Page 33: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 33/39

162 / Hans Erich Bödeker

o lo q pa póo la aí llaaa htoa al.

b) Laj y ala p tao laó í-poa a taé la taó a, o totalt l o al oto. Paa Lka,po jplo, tata o lüíto ao ao q tato ab pobla pa l o al oo la . Yo o tlzo paa la htoa optal t obl apto, ú l al laoto opto otty tato atol oto htóo oo ao o-to. La ala p tá aa po l laj,lo q o ala l hho q tabé t o-o ottó o lüíta la ala.

) La ta pobla ta opoó ta a la pa: ao o lla, lo tto o toaopo la a ala, a poó Foalt q Gl-hao ha aalzao.

 La talzaó la laó oal lo tto y la qpa-aó, l pto ta la toía l ooto, toa pobla ata l tto al tto q pa lío oo t alo. Et platato Glhao toolóat ot po ja ab-to toat: ao o él, la htoa ólo tá a al

laj. Po lo o, ía ot aa q o po-bl b a htoa alaa ob tto a o al é,o lo q la htoa aía l plo ólo obbloo htoa la oa.101

101 Rhat Kollk, “Pobl Rlatobt t z -oltoä Wklhkt”, Rhat Kollk y Rol Rhat (op.),

Die Französische Revolution als Bruch des gesellschatlichen Bewusstseins , Mh,1988, R. Olbo Vla, pp. 66-6; éa tabé Jaq Glhao,“D Rtät ozal Bwt: o Ah z Bf”,

Page 34: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 34/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 163

La ata Kollk pto a la oló la h-toa l o a t q “ú ato habla [] l ato o [...] q él aya a ppaa, a ata y a jta”.102 E ota pat, bao, pa apta tato laát ato l laj oo l papl, la ottó ao, lo ato habla alzao t ato htó-o, aq to t la ólo o a a a tóa,y l ato p aa la ó lüíta lo hhohtóo: “aq too habla ha, o too hho ato habla”.103

Lo ato Kollk o tá opltat lb la laó t, p ploa, al oa lo ato habla oo “plt” lüíto y a lo hho oo“o” lüíto, p a q al o tpo taa l aátaalíto la tó t habla y ata.10 Po lo ato habla y hho b a l aál, o ly tat aa atal. Ya y t-pao Kollk tptó oo o lüíta la ta-a q b aalza téo htóo-optal; alo tpo, bao, po l l hho q loaotto y la tta htóa a óloa taé l otto o la palaba ñalaa oo ta-o oa ot, o lo q t la otaó.El ato ha oao aí la pobla la htoa o-ptal a la búqa otto apopao plo paa 

taa too oo ya aba y ppta laál. El plo q bya ta ppta l q la pla j oo q la ala htóa tá laa al laj y q ólo lta abl a taé él. La ó

ibid ., pp. 666-8.102 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 9.103

Rhat Kollk, “Fbf”,  Jahrbuch der Deutschen Akademie ür Sprache und Dichtung, 1993, pp. 8, 83-90.10 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 95.

Page 35: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 35/39

164 / Hans Erich Bödeker

ottta objto y ao ét ólo la apta la h-toa optal ppto. Lo q pobablt t o lo zo alo ptat poaalza “tta”, “oto” y “otto” q llo p-po a la htoa to lüíto.

La áta oohtóa Rhat, aa la o-oloía, a ba taa íta l poaa Kollk, -ñala q lo “opto y ao opot” oo “pl ao la htoa atal o apaa ppó oal, oa olta y tatato atoao q o po aát al o q la laoatal”.105 Co llo, la optala oopolíta o ja paat oo ao taa taaa l laj, o ho á taalt oo ato oopolíto po í o, oo lto oao oa y q po ao, pto q la áta oohtóa ppo l aát oal l laj.

 v 

E opoó tta a la htoa la a taoal, tatohtoa la pta immutable ideas , la htoa lo o-pto tata aa to: “o l o l laj pío tao, to la al lo opto o aollaoy ao po hablat pío”.106 La tao htó-

o-optal oza p, po lo al, o l aáll opto tó q, bao, ly lppo apo áto to oo oto otto atoal lao opto. A la hto-a optal l o lüíto al l oo pto

105

Rhat y Shtt (op.), Handbuch politisch-sozialer Grundbegrife ...,op. cit ., p. 53.106 Kollk, “A Rpo to Cot...”, op. cit ., p. 62.

Page 36: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 36/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 165

pata tao y atalt oo tí-tlo paa lta apo taó. E oto té-o: la pla baa tóat l ppo l plao la palaba la y l plao l tto la; o llo, o tata alt la htoa la la o, poplatato, lo oablao, “too to llaj”.107 A taé la taó ta lao -t opto, la tta opto o la -áta, q ja l aál l o la palaba oo oto, la htoa optal ab poblaal aál pozao la ottó l ooto otto htóo. La lao t opto alao opalaba aalza tabé oo lao t ao,t opljo ao o t oo átaplíta paa lo ao la palaba, lo ao y lo opljo ao.108 Et bto lo o-tto optal a al o tpo b atoptolóo lo q otpoáo o aatot, ya q lo jza atal. S bao, lo olüíto otto htóo ólo p aalzaott toa oaó papl lo o-tto htóo ó, la oo tt-oal y potaota o toa la oo taaly a. D ao o popa ó, la htoa optal q a htoa la pa q la

tato poo la pa oal.E to, t a pat la a q lo op-

to p “tá í oalt jao” y q aatza“l laj la taó oal”.109 E to lo q bya la pta Kollk aa la “taó políta” l

107 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., pp. 95-6.108

Véa la tat ataó al pto H Shltz, “Bf-hht Atatohht”, op. cit ., pp. 3-72.109 Rütt, “Phloophh Bfhht”, op. cit ., p. 161.

Page 37: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 37/39

166 / Hans Erich Bödeker

o lo opto, “la to tá” l plo la palaba y oto oal y políto, y l cui bono y lo “tatao” lo opto.110 Lo zo t a-to too a la ataó tóa la htoa op-tal pao tpaat lo tata tao bozopoaáto l Geschichtliche Grundbegrife , y ya t 1981 y 1983 Kollk ató q la “htoa lo opto” o a  ala a oaó aaa paa tao,ya q ot “a la lóa”, p: “ opto ya añao a opota ta tato tal al abo”;lo q aba o l opto, o “o lüíto”.111 Ua a ata lo atílo l ato aqí oao ta q éta a ta a htoa oal y a htoa latala ato habla otao optalt.

La htoa optal píat ota a h-toa abtata la a […]; ota ppalt al olüíto oto la a oal, políta y jal. E lla o a la pa y la ptata ota tal oop ota l to lüíto lo ptoábto jío, oal y políto. Paa llo ta -p opto tal, q ot po pat ptotóa ao abtaó á o o alto. La hto-a optal po la a aa la atlao qpo a oó t l plao ttal y lüíto la

t y la ala políta y oal.112

Lo to ao o l otto la poó Kollk, lo al ha oloao á allá la htoa 

110 Véa Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit ., p. 88.111 Kollk, “Bfhhtlh obl Vahhth-

b”, op. cit ., pp. 1, 3.112 Ibid ., p. 5; éa, tabé Kollk, “A Rpo to Cot...”, op.cit ., pp. 61-2.

Page 38: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 38/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 167

optal paa alaza l aál l o oohtóo,113 po p al plto poaa á q loatílo l Geschichtliche Grundbegrife .

E l plao tóo, la htoa optal o olaya lo t- oato y la pobla o to taoa-l lo ato htóo. El té plíto po la aatl hablat y l oyt l plao la to la o-aó tbjta, po lo ooato bjtoy taoal l o o lo olo atal htóo-políto plao él, t á allá la htoa o-ptal taa oo a páta la htoa la a. La htoa optal q pt la la htoa l pa y lhabla o la htoa la tto, lo hho y lo aot-to tta optal b t po o-plto oo otto o o lo o lüíto a y, aí, tpta al o tpo ta-t. Kollk ha otatao tt, oo pta a a pat íto, la ala ta t a htoa  lo opto y a htoa lo o, o aópa la áa paáto-a q lo optop pla la oaó oal:

 Aq lo opto báo o p to o, llo o pot q a lta alo l a-to. Po ta azó o o q la htoa lo opto

y la htoa l o pa oaa oo o-patbl y opta. Caa a p lblt la ota. U o q opto báo paa pa alopo oplto. Y l aál lo opto ta oatato l otto lüíto oo l talüíto, lto popooao po l o. Sólo o t ooto

113 Véa Wllbal Sttz, Das Sagbare und das Machbare. Zum Wandel poli-tischer Handlungsspielräume: England 1780-1867 , Stttat, Kltt-Cotta, 1993.

Page 39: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 39/39

168 / Hans Erich Bödeker

l otto p l aál ta lo q optoúltpl a, oto, potaa y la tó lo q pta.11

U aál táto la pobla y la ltao a oopaó t la htoa lo opto y la hto-a lo o aloaaa apa ha ozao, y loha hho taíat,115 po lo q la tao á po-a aú tá pt. Ella bía t ta, aa z q oa lo tto t ooto y lat pa tóa, t la q ta la t-

ta o laj, la opo t ob la laó t laj y ala htóa, y la tptaot lo ato habla.116

11 Kollk, “A Rpo to Cot…”, op. cit ., p. 65.115 Al pto, éa ppalt Ml Rht, Te History o   Political and Social Concepts…, op. cit ., pp. 12-2, aí oo la att taaa JohC. A. Pook, “Copt a Do: A Df Clt? Coto a Pap by Ml Rht”, Lha y Rht (op.), Te   Meaning o  Historical…, op. cit ., pp. 7-58.116 Ua pa ó to ato apaó o l títlo “Copt– Ma – Do. Bfhht Ro”, Ia Haph-

Mok, Ka la y Fak a V (op.), History o Concept. Compara-tive Perspectives , Ata, Ata Uty P, 1998, pp. 52-6,251-.