30
SOCIOLOGJI 1. Shkruani për metodën e të vërejturit, cilat janë format e të vërejturit? Me metodën e të vërejturit ose observacionit në sociologji në kuptimin shkencor kuptohet përfshirjandijore në mënyrë të planifikuar dhe sistematike e fakteve, ku hulumtuesi merr qëndrim aktiv dheperceptim ndaj objekteve hulumtuese. Qëllimi kryesor i të vërejturit është konstatimi i rregullave tëcaktuar dhe përsëritje në suazat e një dukurie shoqërore, e cila hulumtohet. Të vërejturit është një ndërmetodat e përgjithshme në shkencë, e cila përdoret gati në të gjitha shkencat, si në shkencat natyroreashtu edhe në ato shoqërore. Por, të vërejturit ndryshon në shkencat natyrore. Kjo metodë pa dyshimështë një ndër metodat më të vjetra dhe me të natyrshme, e cila përdoret në hulumtimin e shoqërisë dhedukurive të saj edhe për grumbullimin e fakteve të materialeve.Metoda e të vërejturit është shumë e zhvilluar në shkencën e sociologjisë, veçmas në sociologjinëbashkëkohore. Disa teorikë dallojnë disa forma të të vërejturit sociologjik, si janë p.sh.:a) Të vërejturit sintetik,b) Të vërejturit direkt,c) Të vërejturit me pjesëmarrje,d) Të vërejturit masovik,e) Të vërejturit e rasteve të veçanta e tjera.Mirëpo, duke i lënë anash shumë forma të të vërejturit, si më kryesore janë: të vërejturit e tërthortë(indirekt) dhe të vërejturit direkt ose të drejtpërdrejtë. 2. Çka kuptoni me emancipimin e femrës, cilët janë faktorët që e pengojnë dhe ata që e ndihmojnëemancipimin e femrës? Shumë mendimtarë të lëmive të ndryshme dhe sociologë kanë thënë se shkalla e emancipimit të njëshoqërie njerëzore matet me shkallën e emancipimit të femrës, ose thënë qartë, shoqëria është eemancipuar aq sa femra është e emancipuar në atë shoqëri.Gjatë rrugës së edukimit dhe emancipimit të femrës paraqiten pengesa të natyrës së ndryshme. Pengesatlindin nga natyra e femrës dhe natyra e punëve të saj, nga bindjet dhe niveli i vetëdijes shoqërore.Pengesat nga natyra e femrës janë se ajo e kryen funksionin biologjik të lindjes, lind fëmijë. Ndërsa përnga natyra e punëve të saj ajo i kryen vet punët e shtëpisë, siç janë: rregullimi i banesës, pastërtia ebanesës, përgatitja e ushqimit dhe rritja e fëmijëve. Këto janë pengesa që e vështirësojnë mundësinë dheangazhimin e femrës jashtë punëve të shtëpisë.E drejta vlen për të gjithë, të gjithëve u garanton kushte të barabarta edhe femrës. Femra që ta realizojëkëtë të drejtë duhet të jetë e emancipuar, duhet t’i krijohen kushte të cilat i mundësojnë asaj që punët në shtëpi t’i kryej për një kohë më të shkurtër. Për ta bërë këtë,

Socio Log Ji

Embed Size (px)

Citation preview

SOCIOLOGJI1.Shkruani pr metodn et vrejturit, cilat jan format e t vrejturit?Me metodn e t vrejturit ose observacionit n sociologji n kuptimin shkencor kuptohet prfshirjandijore n mnyr t planifikuar dhe sistematike e fakteve, ku hulumtuesi merr qndrim aktiv dheperceptim ndaj objekteve hulumtuese. Qllimi kryesor i t vrejturit sht konstatimi i rregullave tcaktuar dhe prsritje n suazat e nj dukurie shoqrore, e cila hulumtohet. T vrejturit sht nj ndrmetodat e prgjithshme n shkenc, e cila prdoret gati n t gjitha shkencat, si n shkencat natyroreashtu edhe n ato shoqrore. Por, t vrejturit ndryshon n shkencat natyrore. Kjo metod pa dyshimsht nj ndr metodat m t vjetra dhe me t natyrshme, e cila prdoret n hulumtimin e shoqris dhedukurive t saj edhe pr grumbullimin e fakteve t materialeve.Metoda e t vrejturit sht shum e zhvilluar n shkencn e sociologjis, vemas n sociologjinbashkkohore. Disa teorik dallojn disa forma t t vrejturit sociologjik, si jan p.sh.:a)T vrejturit sintetik,b)T vrejturit direkt,c)T vrejturit me pjesmarrje,d)T vrejturit masovik,e)T vrejturit e rasteve t veanta e tjera.Mirpo, duke i ln anash shum forma t t vrejturit, si m kryesore jan: t vrejturit e trthort(indirekt) dhe t vrejturit direkt ose t drejtprdrejt.2.ka kuptoni me emancipimin e femrs, cilt jan faktort q e pengojn dhe ata q e ndihmojnemancipimin e femrs?Shum mendimtar t lmive t ndryshmedhesociolog kan thn se shkalla eemancipimit t njshoqrie njerzore matet me shkalln e emancipimit t femrs, ose thn qart, shoqria sht eemancipuar aq sa femra sht e emancipuar n at shoqri.Gjat rrugs s edukimit dhe emancipimit t femrs paraqiten pengesa t natyrs s ndryshme. Pengesatlindin nga natyra e femrs dhe natyra e punve t saj, nga bindjet dhe niveli i vetdijes shoqrore.Pengesat nga natyra e femrs jan se ajo e kryen funksionin biologjik t lindjes, lind fmij. Ndrsa prnga natyra e punve t saj ajo i kryen vet punt e shtpis, si jan: rregullimi i baness, pastrtia ebaness, prgatitja e ushqimit dhe rritja e fmijve. Kto jan pengesa q e vshtirsojn mundsin dheangazhimin e femrs jasht punve t shtpis.E drejta vlen pr t gjith, t gjithve u garanton kushte t barabarta edhe femrs. Femra q ta realizojkt t drejt duhet t jet e emancipuar, duhetti krijohen kushte t cilat i mundsojnasaj q punt nshtpi ti kryej pr nj koh m tshkurtr. Pr ta br kt,ekonomia familjare duhet t jet e pajisur memjete bashkkohore t amvisris, duhet ta liroj nga disa obligime shtpiake, qoft edhe duke i paguarndihmse n shtpi. Kur i krijohen kto kushte ajo sht aktive n shoqri dhe n punt jasht shtpis.

3.Martesa dhe llojet e martess?Martesa sht lidhje e dy personave me gjini t kundrt t cilt bashkohen, dhe me kt krijojn familje.Martesa e parahistoris ka kaluar npr kto faza:a)Martesa grupore:endogamia, ekzogamia,b)Martesapoligamike,eventualisht edhesindijazmike, dhec)Martesamonogame.Grupe t veanta martesore kan qen:sororati e levirati.Sipas forms martesa sht br me robrim t femrs, me grabitje t saj, me blerje t grave, memarrveshje t lir n mes t mashkullit dhe femrs dhe me ndrrim t femrave.Egzogamiasht form e marrdhnieve t mashkullit dhe femrs q nuk i takojn nj fisi. Ktojan martesa q jasht lidhjes s gjakut.Meendogamiduhet kuptuar marrdhniet martesore brenda fisit, dikur gjinis apo klanit. Siformmartesore kaqen eshprehur paraekzogamis.Me martesnpoligamikeduhet kuptuar formn martesore, kur burri (individi) ka shum partnerepr t hyr n marrdhnie martesore.Poligjiniadhepoliandriajan dy variante t poligamis.Poligjiniasht martes e nj mashkulli me shum gra.Ndrsapoliandriasht lidhja e seksuale e nj gruaje me shum burra.Variantet q e kufizojn martesn me shum gra jan:bigamiadhebiandria.Bigamiasht institucion martesor i nj burri me dy gra.Biandriasht kur gruaja gjendet n raportin martesor me dy burra.Sororatisht institucion i till martesor, ku burri martohet me motrn e gruas. Kjo formmartesore bhet zakonisht pas vdekjes s gruas, por ngjan q ajo martes t bhet edhe sa shtgjall gruaja.Leviratisht institucion martesor, kur vllai i gjall apo ndonj mashkull tjetr i familjes svllait tvdekur, Kthen gruanmartohet me gruan e vllait t vdekur.4.Shkruani pr nacionalizmin klasik dhe postkolonial?Nacionalizmiklasikka t bj me nacionalizmin q shoqrohet me lindjen e shtetit komb n Evropaty nga shek. XVIII e ktej. Kjo form gjendet n krijimin e shteteve si Franca, Britania, Gjermania oseItalia. Lindja e nacionalizmit klasik ishte i lidhur ngusht me zhvillimin e nj sistemi arsimit masiv.Nacionalizmipostkolonialka t bj me lvizjet dhe idet nacionaliste q u shfaqn n zona t botsdikur t kolonizuara nga vendet evropiane. Kjo form zakonisht luajti rol n luftrat kundr kolonializmit.Megjithat n shum rajone koloniale shteti ekzistonte vetm se vendi kolonizues e kishte vendosur at.Pas lirimit nga kolonizimi, shum vende ish-koloniale ishin shtete, por atyre u mungonte ndjenja ekombite identitetit kombtar. Ato prbheshin nga komunitete dhe kultura t pabarabarta, t cilatqeverit prpiqeshinti integroninme gjith prarjet fisnore dhe ndarjet tjera. N shum vende t tillaidentiteti kombtar akoma sht pak i zhvilluar.5.Shkruani pr nacionalizmin nnkulturor?Nacionalizminnkulturorka t bj me forma t kundrta t lvizjeve nacionaliste q zhvillohenbrenda shtetkombeve t formuara. Sot gjejm shum shembuj, duke filluar nga nacionalizmat qndihmuan n shprbrjen e Bashkimit Sovjetik, tek nacionalizmi Skocez, nacionalizmi Katalon(n Spanj) dhe nacionalizmi i Kebekut (n Kanada).Nacionalizmi klasik duket se sht m tepr n rnie n ditt e sotme, ndrkoh q nacionalizminnkulturor sht n rritje. Nacionalizmi nnkulturor sht n njfar mnyre nj reagim ndaj globalizmitt jets sociale dhe ekonomike. Identitetet rajonale bhen m t theksuara n reagim dhe mbrojtje ndajndikimit n rritje t bots s gjer n jetn ton; n t njjtn koh, shtetkombet dobsohen n disaaspekte.6.Shkruani pr partit politike, kur sht br paraqitja e tyre dhe n cilin shtet, bni klasifikimin epartive politike?Parti politike d.m.th. grup i njerzve me mendime, qllime dhe pikpamje t njjta ndaj rregullimitshtetror, me intenc dhe luft pr prvetsimin e qllimeve t veta.N kuptimin shkencorsociologjik partit politike shpjegohen nga aspekte t ndryshme. N radh tpar partit politike jan form kryesore e superstrukturs juridikepolitike. Ato jan organizata t ciltkan jo vetm interesat e njjta politike, por edhe ideologjin e njjt, e cila shprehet n programingjegjs politik t partis. Jan organizata politike t cilat i jan adaptuar demokracis.Partit politike jan instrumentet e mbartjes s lufts demokratike n suazat e pushtetit politik, form eveant e jets politike dhe t strukturs politike t shoqris. Esenca e partive moderne politike qndronn luftn pr prvetsimin dhe mbajtjen e pushtetit, gatishmria luftarake, organizimi i lart dhe disiplina,jan vetit kryesore dhe t domosdoshme t partive politike.Origjina e partive sht e lidhur me origjinn e shoqris klasore. Ato e kan prejardhjen e tyre qysh nkohrat m t lashta t Antiks s vjetr. Grupacionet e tilla n rendin shoqror skllavopronar dhe feudalnuk kan pasur kuptim t plot t partive politike.Si u cek, partit politike origjinn e tyre e kan n botn antike, por partit me statut dhe program tshkruar jan t dats s vonshme.Konsiderohet se Anglia sht djep i partive politike. Kshtu kah fundi i shek. XVII formohen dy partipolitike: partia e pronarve t mdhenj dhe partia e shtresave t mesme, prej s cils m von z fill Partiakonzervativiste dhe Partia liberale.Partit politike mund t klasifikohen sipas natyrs s prbrjes klasore, ktu sht fjala pr partitpolitiketcilat pasqyrojninteresat e klasave shoqrore.7.Shkruani pr religjionin, cilat jan besimet monoteiste, shkruani pr seciln prej tyre?Religjioni sht nj ndr format m t vjetra t vetdijes shoqrore, por gjer m sot forma m e prhapure vetdijes shoqrore. Ai si form e vetdijes shoqrore prfshin superstrukturn paraklasore dhe shtnj ndr elementet bazike t kulturs s shoqrive t hershme, dhe po ashtu si dukuri shoqrore vazhdonedhe sot n do popull.Religjioni sht sistem idesh t prcjella me ndjenja t caktuara, q shpjegon esencn e bots dhepozitn e njeriut n mnyr me ann e fakteve n t cilat mund t besohet.Besimet monoteiste jan:judaizmi, krishterimi, islamizmidhe religjionet e shumta monoteiste.-Judaizmisht feja m e vjetr monoteiste, e cila sht paraqitur njmij vjet para Krishtit.Judaizmi sht fe e hebrenjve.-KrishterimiFeja q ka pr profet Krishtin, quhet krishterim. Krishterimi sht nj vazhdimsi ejudaizmit, por n rrethana t reja. Krishterimi ishte feja m revolucionare e paraqitur n fillim tepoks son. Krishterimi lindi fe e masave t varfra popullore.Degzimet kryesore t krishterimit jan katolicizmi romak, protestantizmi dhe ortodoksizmi lindor.-Islamizmisht fe q ka pr profet t vetin Muhamedin, i cili ka jetuar n shek. VII-t t ers son.Sipas islamizmit nuk ka zot tjetr prve Allahut, ndrsa Muhamedi sht apostull i Allahut. dobesimtar i islamizmit i ka obligimet e veta, si jan: dshmia (Shehadeti), falja e 5 vakteve tnamazit do dit, mbajtja e Ramazanit nj muaj n vit, dhnia e lmoshs pr t varfrit, si dheshkuarja nj her n jet n Haxh. Myslimanizmi sht feja e dyt e Shqiptarve. Ata kan qenkatolik ortodoks para se t kalojn n islamizm.8.Shkruani pr metodn Sociometrike, shnoni ka sht sociodrama?Pr ta kuptuar individin n grup dhe sjelljet e grupit si trsi, sht e nevojshme t njohim strukturnspontane t grupit. Pr kt qllim shrben metoda sociometrike, themeluesi i t cils sht JakobMoreno, sociologu Amerikan, me origjin Austriake.Moreno me hulumtimin e grupit shoqror ka ardhur gjer n prfundim se brenda disa grupeve, disaindivid n mes veti jan m tepr trheqs e disa tjer refuzohen, ndrsa disa mes veti jan indiferent.Kjo metod konstaton simpatin dhe antipatin, trheqsin dhe refuzimin e individve brenda grupit. Mesociometri, n kuptimin metodologjik, kuptohet faktikisht matja e dukurive dhe proceseve shoqrore.Sociometria pr ti realizuar qllimet e veta t caktuara hulumtuese, i ka elementet e veta t caktuara, sijan:sociodrama, psikodrama dhe sociogrami.Sociodramasht ajo form e lojs n t ciln marrin pjes t pjestart e grupit, ndrsa grupi tjetrprfaqson publikun. N loj hyn i tr nj grup para t cilit duke luajtur role t caktuara sa sht emundur n mnyr reale. Publiku prjeton n rolet prkatse dhe fillon t marr pjes n loj mereaksione spontane.9.Shnoni ka sht psikodrama?Psikodrama ndryshon prej sociodrams n baz t asaj q ka m tepr kujdes pr individin se sa prgrupin. Psikodrama sht eksperiment sociometrik n t cilin individve t caktuar u jepet t luajnndonj rol n prputhje me rolet e tyre n jetn e rndomt.10.Shkruani pr qasjen marksiste pr shoqrin?Marksi dhe Engelsi kan qen analitik t studimit t shoqris kapitaliste. Pr studimin e asaj shoqrieata morn pr baz jobarazin e njerzve n shoqri.Edhe themeluesit e sociologjis, Sen Simoni dhe O. Konti bn prpjekje pr krijimin e nj shoqriehumane dhe t barabart pr t gjith njerzit.Marksi dhe Engelsi propaganduan iden e revolucionit n shoqri dhe t rolit t masave popullore nprcaktimin e fatit t tyre ekonomik dhe politik. Sipas Marksit dhe Engelsit sociologjia ka pr detyranalizn e procesevereale t njeriut, se far bjn e veprojn njerzit n procesin eprodhimit.Klasikt e marksizmit u jan qasur problemeve sociologjike pa e prmendur sociologjin si shkenc.11.ka kuptoni me kombin e kulturs dhe kombin e shtetit, cekni shtetet respektive n t cilat kanqen karakteristike kto dy mnyra interpretimi pr kombin?Kombet mund t ndahen n kombe t kulturs dhe kombe t shtetit, n t tilla q mbshteten mbi njpasuri t caktuar kulturore, q sht prjetuar dikur bashkarisht, dhe n t till q mbshteten m sshumti n fuqin bashkuese t nj historie e t nj kushtetute t prbashkt politike.Shkolls s shtetit t kombit i shrbejn si shtete historike referimi Franca dhe Britania e Madhe, SHBAdhe Zvicra. N kto shtete pas revolucionit Francez kombi u kuptua si nj njsi politike qytetarsh tbarabart para ligjit, pavarsisht nga pozicioni shoqror, prejardhja, gjuha ose feja.Ndryshe nga kjo, interpretimi i kombit t kulturs i referohet kryesisht Gjermanis dhe Italis, kundjenja e prkatsis s prbashkt u mbshtet mbi gjuhn dhe kulturn, pr shkak t mungess s shtetit.Shkolla e par e t menduarit niset nga nocioni politik i kombit, q sht kristalizuar n nj shtet qekziston. Drejtimi i dyt orientohet kah nocioni etnik, i cili ka si kusht paraprak ekzistencn e popujve, qjan m s shumti pa shtet.12.Pse sipas Tomas Hobsit njeriu pr njeriun sht ujk?Sepsegjendja natyrore e cila i paraqitet shtetit, karakterizohet me luftn e t gjithve kundr t gjithve:,ka tregon se njeriu nuk sht shoqror pr nga natyra, si thoshte Aristoteli.13.Spenseri dhe qasja evolucioniste e tij?Njri nga dijetart e shquar q me punn e tij kontribuoi pr themelimin e shkencs s sociologjis, e nveanti pr themelimin e drejtimit evolucionist n sociologji, ka qen bashkkohaniku i Kontit, filozofianglez Herbert Spenser. Kur flasim pr drejtimin evolucionist n sociologji , n fakt flasim pr shtjense ka ka menduar Spenseri pr lndn e sociologjis. Ndonse me pikpamjet e tij pr lndn esociologjis ka qen m kritik dhe m realist se Konti, Spenseri sht pajtuar me qndrimin e Kontit prnjohjen e shkencs s sociologjis.Lnda e sociologjis n frymn e parimeve evolucioniste, sipas Spenserit sht rritja, zhvillimi,funksionimi dhe struktura e grupit shoqror. Grupin shoqror e prbjn vetit e prbashkta q i kannjerzit, si dhe karakteristikat speciale t tyre. Sipas ksaj del se njsi themelore sociologjike sht grupishoqror.Spenseri ka menduar se njerzit ngriten n nivel t grupit shoqror vetm ather kur n mes tyre ekzistonjobarazia n raport me organet e pushtetit. Nga kjo del se barazia dhe jobarazia jan karakteristikathemelore t raporteve n mes t njerzve. Ka menduar se pabarazia dhe barazia e njerzve jan cilsi eprhershme e natyrs s njeriut, sepse ato lindin vetm n jetn e prbashkt ndrmjet njerzve nshoqri.14.Pse sht i nevojshm shteti sipas Tomas Hobsit?Pr Hobsin shteti sht i nevojshm sepse te ai dominon pikpamja se shteti nuk sht as krijes hyjnore eas e mbinatyrshme, por vepr e vet njerzve. Kt mendim Hobsi e thekson n veprne tij Leviathan.Sipas Hobsit gjendja natyrore q i paraprin shtetit, karakterizohet meluftn e t gjithve kundr tgjithve, ka tregon se njeriu nuk sht shoqror pr nga natyra, si thoshte Aristoteli.15.ka kuptoni me Shtetin e Zotit?Me shtetin e Zotit kuptojm at q sht personifikim i s mirs dhe jo i s keqes, mkatit, dreqit. Kyshtet sht krijuar nga nj lloj dashurie, shteti i zotit apo mbretria e qiellit sht krijuar nga dashuria ndajzotit, e cila arriti deri te prbuzja e vetvetes.Shteti i zotit n t vrtet sht imperatoria romake. Ajo merret si realizim i ides s shtetit t zotit ntok me papn si kryetar.Procesi historik zhvillohet sipas ligjeve deterministe t cilat caktohen nga vullneti i zotit. Prandaj edheqllimi i historis sht vendosja e unitetit t plot me zotin.16.ka sht sociodrama?Sociodramasht ajo form e lojs n t ciln marrin pjes t pjestart e grupit, ndrsa grupi tjetrprfaqson publikun. N loj hyn i tr nj grup para t cilit duke luajtur role t caktuara sa sht emundur n mnyr reale. Publiku prjeton n rolet prkatse dhe fillon t marr pjes n loj mereaksione spontane.17.ka kuptoni me teorin ciklike t Iben Haldunit?Me teorin ciklike t Iben Haldunit kuptojm procesin e lvizjes historike, ku sipas Haldunit ka karakterciklik. Ky e respekton ligjin e evolucionit n procesin e zhvillimit historik, ligj i cili manifestohet sefenomenet e ndryshme shoqrore dhe format shoqrore (si p.sh., imperatorit, popujt, qytetrimet, et.)kan fillimin, rrjedhn dhe fundin e tyre.18.Metoda e IntervistsIntervista paraqet nj ndr format kryesore t komunikimit shoqrore ann e s cils hulumtuesi i bnpyetje t ndryshme individit mbi dukurit e caktuara shoqrore gojarisht ose me shkrim.Intervista vemas luan rol n planin e grumbullimit t materialeve faktike.Metoda e intervists prdoret edhe n sociologjin bashkkohore pr verifikimin dhe themelimin eshnimeve t cilat m par jan fituar me ndihmn e metodave t tjera hulumtuese.Intervista prbhet prej biseds dhe prej mbledhjes s shnimeve nga ana e intervistuesit.Intervistat mund t jen:-T lira dhe t mbyllura,-T organizuara dhe t paorganizuara.Intervistat e organizuarajan intervista t atilla, kur pyetja e pyetsit drejtohet me nj mnyr tfiksuar m par.Ndrsa te intervistat e paorganizuarapyetjet nuk vihen n baz t skems s paraprgatitur, por nmnyr spontane dhe t lir.Liri t madhe japin intervistat e ashtuquajtura intervistat e thella, t cilat ia bjn t mundshme tpyeturit q t prgjigjet n mnyrn m t themelt dhe m t gjer e m detajisht.Ndr format e intervists sht intervista panl. Ajo sht intervist q n disa intervale t kohsprsritet. Detyra e saj sht t konstatoj ndryshimet t cilat jan shfaqur te dukurit e caktuara nintervalet n mes t intervists s mparshme dhe intervists q vjen. Me ndihmn e intervists panldukurit prcillen pr nj periudh t gjat.19.N cilat raste prdoret intervista e hapur dhe e mbyllur?Intervistat e hapura prdoren n rastet kur i pyeturi ka t drejt dhe liri t plot q n prgjigjet e veta tjet i shkurtr, por nga ana tjetr, mund ta bj edhe n form bisede.Ndrsa intervistat e mbyllura prdoren n rastet kur i pyeturi prgjigjet me po ose jo.20.Metoda e t testuaritMe an t ksaj metode studiohen vetit e individve dhe vetit e grupeve n baz t reaksioneve t tyrense i ekspozohen veprimit t stimulimit apo t ngacmimit.Metoda e testeve shpesh prdoret pr studimin e inteligjencs s nj personi apo t nj grupi, pastaj prstudimin e karakterit, temperamentit, vetive t temperamentit t njeriut etj. Me an t testmetodsmund t studiohet edhe vmendja, meq njeriu shti disponuar ti reflektojdukurit e jashtme n vete.Testi sht nj instrument sociologjik, me t cilin ngacmohet dhe matet ndonj aktivitet, rezultatet earritura krahasohen me rezultatet e individve t tjer t cilt kan arritur n situat prkatse.Testi sht instrument i detyrimit t reaksioneve, t diskonimeve dhe qndrimeve t individit.21.Sa elemente kryesore shquheshin te koncepcioni i Aristotelit?Ishin dy elemente kryesore: - elementi i empirizmit, dheai i metafiziks.22.Numro prfaqsuesit e kontrats shoqrore t veant?ThomasHobsi,XhonLoku,ZhanZhakRuso,Spinoza,Boden,Makiavelli,Graciusetj.23.VEPRATPlatoniShteti; PolitejaAristoteliKushtetuta eAthinsAugustiniMbi shtetin e ZotitHobsiLeviathanOgyst KontiKursi i FilozofisPozitiveMarksiKapitali; Tetmbdhjet Brymerii Lui BonapartitEngelsiPozita e klass puntore nAngli; Origjina e Familjes, pronsprivate dhe shtetitRusoKontrata Shoqrore;Origjinaepabarazis n mes t njerzveMakiavelliSundimtari24.Llojet e feveNdr fet m t vjetra ka qen totemizmi.Totemizmi dhe animizmi kan qen format m t vjetra t besimeve fetare.Fjala totemisht prdorur pr t treguar speciet e kafshve ose pemve q besohej se kan fuqimbinatyrore.Animizmi, pr ndryshim nga totemizmi, sht besim shpirtror, q mendohet se popullojn tnjjt bot si qeniet njerzore. Shpirtrat mund t jen dashamirs dhe keqdashs dhe si t tillamund t ndikojn n sjelljen e njerzve n shum drejtime.MonoteizmiFet monoteiste q kan pasur n rrjedhat historike t popujve kan qen:Judaizmisht feja m e vjetr monoteiste, e cila sht paraqitur njmij vjet paraKrishtit. Judaizmi sht fe e hebrenjve.KrishterimiFeja q ka pr profet Krishtin, quhet krishterim. Krishterimi sht nj vazhdimsi ejudaizmit, por n rrethana t reja. Krishterimi ishte feja m revolucionare e paraqitur n fillim tepoks son. Krishterimi lindi fe e masave t varfra popullore.Degzimet kryesore t krishterimit jan katolicizmi romak, protestantizmi dhe ortodoksizmi lindor.Islamizmisht fe q ka pr profet t vetin Muhamedin, i cili ka jetuar n shek. VII-t t ersson. Sipas islamizmit nuk ka zot tjetr prve Allahut, ndrsa Muhamedi sht apostull i Allahut.do besimtar i islamizmit i ka obligimet e veta, si jan: dshmia (Shehadeti), falja e 5 vakteve tnamazit do dit, mbajtja e Ramazanit nj muaj n vit, dhnia e lmoshs pr t varfrit, si dheshkuarja nj her n jet n Haxh. Myslimanizmi sht feja e dyt e Shqiptarve. Ata kan qenkatolik ortodoks para se t kalojn n islamizm.N grupin e feve t lindjes s largt bjn pjes 4 fe t njohura n historin e njerzimit, e ato jan:Hinduizmisht feja m e vjetr n grupin e feve jo vetm t lindjes s largt. Kjo sht nj fepoliteiste q sht e prbr prej shum kultesh lokale, kshtu q, praktikat fetare jan t lidhurame pak besime t prgjithshme. N kt fe shumica e pranojn doktrinn e ringjalljes.Budizmika lindur n pikpamjet e Buds, nj njeri iluminist q ishte princ hindus n njmbretri t vogl t Nepalit jugor n shek. e VIt para ers son. Esenca e ktij besimi qndronn t dhnn se qeniet njerzore mund ta shmangin ciklin e metamorfozs nprmes heqjes dordshirat. Rruga e shptimit gjendet n nj jet t vetdisiplinuar dhe n meditim t mnjanuar ngadetyrat e bots toksore. Objekti i prgjithshme i budizmit sht arritja e Nirvans.Konfuianizmisht fe e grupeve sunduese n Kin. Konfuie sht emr q lind nga emratKong Fu-Tzu, q jetoi n shek. VII para ers son. Konfuie ishte msues, e jo profet fetar, sipasstilit t udhheqsve fetar n Lindjen e Mesme. Doktrina e konfuionizmit sht ta rregulloj jetnnjerzore sipas harmonis s brendshme t natyrs, duke theksuar nderimin e thell tstrgjyshve.Taoizmidoktrinn e vet e mbshtet n antidhun si garanc t nj jete m t lart. Ndikimi itaoizmit n Kin ka qen shum si rrjedhoj e kundrshtimeve t vendosur t qeveris.25.FamiljaFamilja paraqet nj ndr krijimet m komplekse shoqrore, e cila qndron dhe prbhet prej elementevet nduarnduarshme, t cilat jan me origjin biologjike, sociale e tjera. Ajo sht institucion shoqror meelemente t akcentuara biologjike.Familja sht nj ndr institutet tejet me rndsi dhe paraqet formn e veant dhe specifike tmarrdhnieve shoqrore. Ajo n nj kuptim qndron n vet bazat e shoqris ekzistuese. Familja sot, nbaz t kulturs dhe civilizimit t prgjithshm , qndron mbi familjen e vjetr patriarkale. Familja shtform e bashksis shoqrore, e cila pas lidhjeve bashkshortore n kuptimin e lidhjeve seksuale, ka edhefunksione tjera t shumta.Funksionet m t rndsishme t familjes patriarkale numrohen kto funksione:a)Funksioniriprodhues;b)funksioniekonomik;c)funksioniimbrojtjessociale;d)funksioniiplotsimit tinstinktit seksualdhefunksionimotiv;e)funksioniedukativdhearsimor;sidhef) funksioni religjioz e tjera.26.Shteti dhe teorit e tij?Pr shtetin dhe formimin e tij ka teori t shumta e t ndryshme. Mund t themi pjesa m e madhe esociologve, politologve e juristve, si dhe mendimtarve t lmive t tjera vshtir se kan ln anashshtjen e shtetit dhe formimit t tij.Shteti nuk ka ekzistuar gjithmon. Kan ekzistuar kohra t shumta, t ndryshme dhe t gjata ku shtetinuk ishte i organizuar dhe nuk funksiononte. Shteti sht paraqitur von, sht paraqitur n nj shkall tcaktuar t zhvillimit ekonomik dhe emancipimit shoqror. sht paraqitur ather kur jeta u b epakuptimt, ather kur dokush vepronte jo me rregulla e kode t shkruara apo morale, por vepronte nraport me forcn. Kur n shoqri vepronte dhe dominonte frika, shqetsimi, pasiguria, kur njeriut icenohej e drejta themelore jetsore, kur njerzit e pan se jeta e ktill sht e pakuptim, ata menduan dhee organizuan shtetin.N fillim shum mendimtar shtetin e kan identifikuar me shoqrin, dhe sa her q e kan prmendurfjaln shtet e kan kuptuar shoqrin. Kjo form e t kuptuarit sht gabua, sepse shteti dhe shoqriadallojn. Shoqria sht trsia e strukturave, shtreszimeve, raporteve shoqrore dhe qytetart n trsi,ndrsa shteti sht institucion me organizim dhe ndikim t veant shoqror e cili nxirret nga shoqriadhe ngritt mbi shoqrin me mundsi q antart e shoqristi detyroj q ata qndrimet, sjelljet e vetatia prshtatin sistemit juridik t shtetit, duke marr prsipr edhe garantimin e lirive dhe t drejtave tqytetarve.Shtet demokratik sht ai shtet organet e t cilit zgjedhen n mnyr demokratike nga populli.27.Endogamia sht:-Martes jasht fisit-Martes me gruan e vllait-Martes brenda fisit.28.Cila prej ktyre besimeve fetare ka filluar n shekullin e VII p.e.s:-Budizmi-Konfucionizmi-Hinduizmi29.Besimi n ndonj qenie, bim apo gjsend sht:-Monoteizm-Politeizm-Totemizm.30.Vepra e Tomas Hobsit sht:-Politika-Leviatani-Shteti.31.Norma normale sht:-E trashguar dhe pranohet si e till-sht universale dhe vlen pr t gjitha kohrat dhe pr t gjitha rethanat-sht dinamike dhe e ndryshueshme32.Shteti demokratik sht:-Kur organet e shtetit emrohen nga qeveria-Kur organet e shtetit emrohen nga kryetari i shtetit-Kur organet e shtetit zgjidhen drejtprsdrejti nga populli33.Me familje patriarkale kuptojm:-Sundimin e gruas n familje-Barazin n mes burrit dhe gruas-Sundimin e kryefamiljarit34.N ciln prej ktyre periodave sht studiuar njeriu:-Natyrorohistorike-Antropologjike-Kosmologjike35.Me nocionin sovranitet shtetror, kuptojm:-Mungesa e pushtetit shtetror brenda kufijve shtetror-Zotrimi i pushtetit nga ana e nj qeverie brenda kufijve shtetror t prcaktuar qart-Sundimi me dhun brenda nj territori t caktuar36.Me emancipimin e femrs kuptojm:-Shkeljen e t drejtave dhe lirive t femrs-Arsimimin dhe pavarsimin e femrs-Mos arsimimin dhe mos inkuadrimin e femrs n jetn shoqrorepolitike37.Hipoteza n metodologji sht:-Prgnjeshtrimi i ndonj teorie shkencore-Supozim apo mendim ende i pa verifikuar-Mendim i verifikuar dhe i vrtet38.Kombi i kulturs mbshtetet:-N gjuh, kultur dhe origjin t prbashkt-N organizimin territorial t shtetit-N religjion t prbashkt39.Metoda Eksperimentale n Sociologji:-Ka prdorim t gjer-Nuk prdoret fare-Ka prdorim t kufizuar40.Shnoni mekanizmat ndihmse q prdor Metoda Sociometrike:____________________________________________________________41.Cila nga kto fe ka lindur n shekullin e VII t ers son:-Islamizmi-Krishterizmi-Totemizmi-Judaizmi42.Shteti komb sht karakteristik e:-Shoqris Primitive-Mesjets-Shoqris moderne43.Cili nga kta autor sht prfaqsues i Pozitivizmit n Sociologji:-Herbert Spenseri-Karl Marks-Ogyst Kont44.Shteti sht:-Institucion q mbron interesat e grupeve t caktuara shoqrore-Institucion q mbron interesat vetm t nj klase-Institucion i organizuar i cili mbshtetet n nj sistem t organizuar ligjor q u garanton qytetarve tdrejtat pa dallim45.Me konceptin Poligjinikuptojm:-Martesn e burrit apo gruas me m shum se nj partner n t njjtn koh-Martesn e gruas me m shum se nj bur n t njjtn koh-Martesn e burrit me m shum se nj grua n t njjtn koh46.Me studimin e popullsis dhe lvizjeve t saj merret:-Sociologjia-Demografia-Psikologjia47.Ciln prej ktyre veprave e ka shkruar Ogyst Konti:-Kursi i filozofis politike-Kursi i filozofis pozitiviste-Kursi i filozofis sociale48.Egzogamia sht:-Martes brenda fisit-Martes me motrn e gruas-Martes jasht fisit49.Cili nga kta autor sht themeluesi i Metods Sociometrike n Sociologji:-Emil Dyrkem-Jakob Moreno-Ogyst Kont50.Shnoni llojet e nacionalizmit:_______________________________________________________________51.Ciln prej ktyre veprave e ka shkruar Nikola Makiaveli:-Mbi frymn e ligjeve-Kontrata sociale-Sundimtari52.Partit politike angazhohen n radh t par pr:-Demokratizimin e jets shoqrore-Pr ta mbrojtur apo marr pushtetin-Pr prmirsimin e standardit t qytetarve53.Familja Nukleare prbhet nga:-Prindrit dhe fmijt e tyre-Bashksia e gjer familjare-Prindrit, fmijt dhe t afrmit e tjer54.Besimi n nj zot ose qenie mbi natyrore, quhet:-Politeizm-Totemizm-Animizm-Monoteizm55. Njeriu pr nganatyra etij shtqeniepolitike (zoon politikon), ka thn:-Platoni-Hobsi-Aristoteli-Rusoi56.Partit politike jan formuar pr her t par n:-Franc-SHBA-Angli-Gjermani57.Veprat e Zhan Zhak Rusos jan:-Origjina e pabarazis n mes t njerzve-Leviatani-Kontrata shoqrore-Shteti dhe morali-Etika58.Edukata sht:-Rezultat i angazhimit t nj grupi njerzish-Rezultat i angazhimit t nj klase shoqrore-Rezultat i angazhimit t trsishm shoqror q ka pr qllim formimin e njerzve59.Shteti ligjor duhet t prkrah dhe mbroj:-Nj klas shoqrore-Nj parti politike-Ligjin dhe t drejtn.60.Cila nga kto forma t vetdijes shoqrore sht paraqitur m hert:-Ideologjia-Religjioni-Shkenca61.Kur jan studiuar fenomenet shoqrore:-N kohn e mesme-Me formimin e Sociologjis si shkenc apo-N Greqin e vjetr62.Ciln prej ktyre veprave e ka shkruar Aristoteli:-Shtetin-Leviatanin-Kushtetutn e Athins63.Mendimtart e mesjets u takonin drejtimeve:-Humaniste-Natyralistehistorike-Dialektike-KristianoreligjiozeEGZOGAMIsht martes e cila lidhet jasht fisit.ENDOGAMIAsht marrdhnie martesore brenda fisit.POLIGAMIAsht form martesore, kur buri ka shum partnere pr t hyr n marrdhnie martesore.PLOIGJINIAsht martesa e nj mashkulli me shum gra.POLIANDRIAsht lidhja e bashksis seksuale e nj gruaje me shum burra.BIGAMIAsht martesa e nj burri me dy gra.BIANDRIAsht martesa e nj gruaje me dy burra.SORORATIsht institucion i till martesor, kur burri martohet me motrn e gruas.LEVIRATIsht institucion martesor, kur vllai i gjall apo ndonj mashkull tjetr i familjes s vllaittvdekur, Kthen gruan martohet me gruan e vllait t vdekur.

1.Shkruani per metoden sociometrike dhe mekanizmat ndihmes te saj-kuptimin etyre ?1.Me sociometri, ne kuptimin metodologjik, kuptohet faktikisht matja e dukurive dhe proceseveshoqerore.- Kjo metode konstaton simpatine edhe antipatine,terheqesine dhe refuzimin e individevebrenda grupit.- Mekanizmat ndihmes temetodes sociometrike jane :sociodrama,psikodrama dhe sociogrami .- SOCIODRAMA sht form e lojs nt ciln marrin pjes t gjithpjestart e grupit, ndrsagrupi tjetr prfaqson publikun.PSIKODRAMA sht eksperiment sociometrik n t ciln individve t caktuar ujepte te luajnndonj rol n prputhjet me rolet e tyre n jetn e rndomt.SOCIOGRAMI ka t bj me mardhnjet e njerzeve n mes grupeve.2.Shenoni format e metodes se te verejturit dhe shkruani per metoden e teverejturit ne pergjithsi ?2.Metoda e t vrejturit sht nj ndr metodat m t vjetra dhe m tnatyrshme e cilaprdoret hulumtimin e shoqris dhe dukurive t saj edhe pr grumbullimin e fakteve tmaterialeve pra metoda e te vrejturit n sociologji n kuptimin shkencor kuptohet prfshirjandijore n mnyr t planifikuar dhe sistematike e fakteve,- Forma tt vrejturit siciologjik jan : t vrejturit sinteti,direkt,me pjesmarrje , masovik ,tevrejturit e rasteve t veqanta ttjera.3.Herbert Spenseri dhe qasja evolucioniste e tij ?3.Spenseri dhe qasja evoluniste e tij- njri nga dijetart e shquar q me punn e tij kontribojpr themelimin eshkencs s sociologjis e nveqanti pr themelimin e drejtimit evolucionistn sociologji ka qen bashkohaniku I kontit filozofi anglez Herber Spenser,lnda e sociologjisn frymn e parimeve evolucioniste sipas Spenserit sht rritja,zhvillimi,funksionimi dhestruktura e grupit shoqror.4.Shkruani pr metodn e intervists,dhe ne cilat raste prdoret intervista e hapurdhe ajo e mbyllyr4.Intervista ze vend terendesishem neprocesin e rritjes seinteresimit per hulumtimin empiricte dukurive qenese dhe proceseve kryesore, te cilat jane karakteristike per shoqerine.- Metodae intervistes perdoret ne sociologjine bashkekohore per verifikimin dhe themelimin eshenimeve te cilat me parejane fituar me ndihmen e metodave tetjera hulumtuese.- Intervista eshte njera nder format kryesore tekomunikimit shoqerore ,me ane tese cileshulumtuesi I ben pyetje te ndryshme individit mbi dukurite e caktuara shoqerore.- Intervistat e hapura apo te lira perdoren kur I pyeturi ka te drejte dhe ka liri te plote nepergjigjjet e veta tecilat mund te jene te shkurtra ,por nga ana tjeter mund te beje edhe neforme bisede.- Intervistat e mbyllura perdoret gjate pergjigjeve te cilat I jep me po ose jo .5.Shkruaj per kuptimin e kombit dhe llojet e saj ?.Kombi eshte komunitet specific popullor I njerzeve I lindur ne baz te ndarjes shoqrore teprones,perkatsisht meshthurjen e shoq.feudale dhe fillimine shoq.kapitalisteElementet e kombit :Origjina e perbashket,gjuha e perbashket,lidhja e gjakut,territori,kultura,zakonet,simbolete perbashkta,historia e perbashket etj.6.Sipas Tomas Hobsit njeriu per njeriun eshte ujk ( gjendja natyrore sipas Hobsit ) ?6.Sipas Hobsit gjendja natyrore qe i parapriu shtetit qe i karakterizohet me luftene e te gjithvekunder te gjithve,me kete tregon se njeriu nuk eshte shoqeror per nga natyra siq ka cekAristoteli: per te mos shfarosur krejtsisht njerzit ne luften ndermjet tyre qe shfaqen medoemos pasi qdo njeri deshiron ti plotsoj nevojat e veta.pa ua ve veshin te tjerve.behetmarveshja me te cilin shtetasit japin tedrejtat e vetasunduese.7.Shkruaj per nacionalizmin dhe llojet e saj ?Nacionalizmika ndikim t dyanshm ne zhvillimin social. N njrn an ndjenjat enacionalizmit jan meprirje drejt demokracis dhe nann tjetr disanacionalizma kan shkaktuar antagonizma dhe konflike shkatrruese n shek.19dhe 20.1-nacionalizmi klasik2-nacionalizmi postcolonial3-nacionalizmi nnkluturor8.Martesa dhe llojet e saj ?Martesa me paraqitjen e forms semonogamis merr formn e plote te institucionitshoqrore,ku lindja e fmijve dhe edukimi i tyre behet ne mnyre me te organizuar se mehert.Lojetemarteses-Martesa grupore endogamia dhe egzogamia-Martesat poligamike- martesat monogame- Martesa egzogamia-sht forme kur mashkulli dhe femra nuk i takojn nj fisi.- Martesa endogame-sht form kur mashkulli dhe femra jan te nje fisi-klani.- Martesa poligamike-kur burri ka me shume gra.Ndrsa grupe te martesave te veqanta kane qeneSORORATI dhe LEVRATI.9.Statika sociale dhe dinamika sociale sipas Ogyst Kontit?Statistika Socialee- studion perberjen e shoqerisDinamika sociale- studion zhvillimin eshoqeris..10.Norma morale eshte ?a.e trasheguar dhe pranohet si e tillb.eshte universale dhe vlen per te gjitha koherat dhe per te gjitha rrethanatc.eshte dinamike dhe e ndryshueshme11.Shkruaj per Emancipimin e femres ?N drejtim temancipimit tfemrs dalin shum pengesa t natyrave t ndryshme t cilatedhe mund t tejkalohen me njangazhim. Kto pengesa jan t natyrs s femrs dhetnatyrs s punve t saja. Pengesat e natyrs s femra jan se ajo kryen funksionin biologjikI lind fmijt ndrsa pengesat q dalin nga natyra e punve t saja jan se ajo I kryen punt eshtpis. Kto e pengojn femrn q tangazhohet jashta tyre.N mnyr q ajo tI tejkalojkto pengesa dhe t realizoj tdrejtn e saj, ajo duhet tpajiset me mjete bashkohore prtu liruar nga punt e shtpis qoft edhe duke paguar nja ndihmse pr punt e shtpis. Edrejta vlen pr t gjithajo ju garanton kushte te barabarta edhe femrs.Me an tsa drejtsfemra hyn n marrdhnje martese dhe sht prapa e drejat ajo q rregullon n rast tshkurorzimit.12.Koncepcioni i Marksit dhe Engelsit per shoqerin ?Marksi dhe Engelsi kan qen analitik te studimit teshoqeris kapitaliste.Per studimin e asajshoqerie ata moren per baz jobarazin e njerezve ne shoqeri..sipas Marksit dhe Engelsittsociologjia ka per detyr analizen e proceseve reale te njeriut,se qfar bejn e veprojn njerezit neprocesin e prodhimit.Percaktimin historik te shoqerive marksi e ben si sociolog duke u nisurnga baza e sigurimit te ekzistences se vet njeriut se pari per te jetuar,duhet te hash e tepiish,te kesh nje banes,veshje dhe gjera te tjera..Engelsi ne vepren e tij''Pozita e klases puntore ne Angli''mandej ' Origjina e prones privattedhe eshtetit'' shtron qeshtje relevante sociologjike.Klasiket marksizmit ujan qasurproblemeve sociologjike pa e permendur sociologjin si shkence...13.Koncepcioni i Platonit per shtetin ?Mos pajtime me teshpeshta ne literatur ekzistojn rreth koncepcioneve shoqerore te Platonit.teparaqitura ne vepren e tij'' Shteti''Ideali i teashtuquajturit shtet tedrejt i platonit eshte idealizmi i shoqeris klasoreantike.idealizmi icili synonte ruajtjen e shoqeris meklasa dhe amshimin epolisit.i pakenaqurme gjendjen ekzistuese dhe duke kundershtuar Demokracin atinase Platoni krijon tipin e polisitideal pikerisht per te penguar shkaterrimin e polisit antik dhe te sistemit skllavopronar.Qellimi ishtetit eshte realizimi i sedrejtes.sikurse shpirti i njeriut qe perbehet prej pjesevekryesore:Intelektit,vullnetit(energjis),dhe epsheveteulta(pasioneve) dheshteti perbehetprej3kastave:kastes sefilozofeve(qe eshteintelekti i shpirtit), kastesseluftetareve(vullneti,energjia,)dhe kastesse zejtarevedhe tregtareve.14.Shkruani fete etike te lindjes se Larget ?Hinduizmi,Budizmi,KonfucianizmidheTooizmi15.Qka kuptoni me kombin e kultures dhe kombin eshtetit ,cekni shtete respektivenete cilat kan qen karakteristike keto dy menyra interpretimi per kombin (ese)Kombi klasifikohet ne dy grupe ne : a)komb I kultures dhe b)komb I shtetit.- Keto dy kombe mbeshteten mbi nje pasuri te caktuar kulturore, qe eshte perjetuar dikurbashkarishte dhe si e tille mbeshtetet me teper ne fuqin bashkuese te nje historie e ten jekushtetute teperbashketpolitike.- Rrenjet jane mete fuqishme dhe me organike kurse plebishiti eshte I pasigurte por eshteedhe me I fuqishem.- Shtetet si Franca dhe Britania e Madhe, SHBA dhe Zvicra pas Revolucionit Francez kombin ekuptuan si nje njesi politike qytetaresh te cilet jane tebarabarte perpara ligjit ,pavaresisht ngapozicioni shoqeror, prejardhja ,gjuha ose feja , ndersa sipas Gjermanis dhe Italise kombin embeshtesin mbi gjuhen dhe kulturen e atij shteti.- Nliterature autort interpretimin e kombit tshetit e quajn koncept perendimor, kursekonceptin e kultures e quajten koncept evropiano-qndror16.Partit politike jane formuar per her te pare?a)Gjermanib)Anglic)Francd)SHBA17.Cila nga keto fe ka lindur ne shekVll te eres sone?a)Krishterizmib)Islamizmic)Budizmid)Konfuqizmi18.Nacionalizmi postkolonial ka qen karakteristik per shtetet si?a.gjermanib.austric.ganed.nigeri19.Nacionalizmi nenkulturor paraqitet?a.me lindjene shtetit kombb.si levizje brenda shtete-kombeve te formuara me heretc.ne vendet te cilat kan qe dikur te kolonializuara20.Endogamia eshte ?a)Martes jashta fisitb)Martes me gruan e vellautc)Martes mbrenda fisit21.Me familjen patriarkale kuptojme ?a)Sundimin egruas ne familjeb)Barazin ne mes burrit dhe gruasc)Sundimin e kryefamiljarit22.Perkufizimi i partive politike, kur eshte bere paraqitja e tyre dhe ne cilin shtetdhe beni klasifikimin e tyre ( dmth klasif. epartive ) ?.Partit politike do te thotgrup i njerzve me mendime ,qllime dhe pikpamje te njjta ndajrregullimit shtetror me intenc dhelufte pr prvetsimin e qllimeve te veta. Ngaanashkencore zgjerimi i tyre zgjerohet :Atojan forme kryesore esuperstrukturs juridiko-politike.Ato jane organizata me interes tenjejt politik ,ideologji te njjte te cilat shprehen ne programine tyre. Atojan bartse te interesave te grupeve shoqrore pr marrjen e pushtetit politik nemnyr demokratike dhe pr mbrojtjen e interesave te grupeve .Ato jane shfaqur si rezultat idiferencimit shoqrore, politik dhe ideor,ne baze te synimeve te disa grupeve te veantashoqrore. Origjinn e kane qysh nga antika kurse Anglia konsiderohet si djepi i partivemoderne politike. Partit politike mund te klasifikohen sipas prbrjes klasore ,mirpo nuk dote thot sekjo pasqyron ndarjen themelore teklasave qe ekzistonin ne at shoqri23.Kombet - shtetet u krijuan ?a)Si rezultat i sovranitetitm te shteteve dhefuqise bashkuese tetyreb)Si rezultat i ngjashmerive te kultures,gjuhes dhe historisc)Si rezultat i religjionit teperbashket24.Per cila shtete ka qene karakteristik Nacionalizmi klasik ?Francen,Gjermanin,Britanin dhe Italin25.Me konceptin poligjeni kuptojme ?a)Martesen e burrit spo gruas me m shume se nje partnere ne te njejten koheb)Martesen e gruas me me shum se nje burr ne te njejten kohec)Martesen e burrit me me shum senje grua ne te njejten kohe26.Qka kuptoni me nocionin familje ?Familja sht nj ndr institutet m merndsi dhe paraqet formn e veqant dhe specifike tmardhnieve shoqrore.27.Cili eshte dallimi ne mes familjes patriarkale dhe nukleare ?Dallimi ne mes familjes Patrialkale dhe nukleare qendron se ne familjen patrialkale cdo gje irefrohet kryefamiljarit, kurse nefamiljen nukleare kemi nje harmoni nemese anetarve tefamiljes28.Levirati dhe karakteristikat e saj ?Levirati eshte kur ndonje mashkull i familjes se vellaut tevdekur ''kthen gruan '' martohet megruan e vellaut te vdekur29.Koncepcioni i Stalinit per kombin ?'Kombi eshte nje bashkesi e qendrueshme njerzish e lindur historikisht e ngritur mbi bazen ebashksis se gjuhes,te territorit,te jetesekonomike dhe akrakterit psiqik qe shprehet nebashksin e kultures''30.Shkruani rreth moralit ?Funksion kryesor shoqror i moralit sht rregullimi i veqnt i sjelljeve dhe marrdhnjevendrmjet njerzve. Morali prher fillon me vetdijn shoqrore dhe sht nj ndr rregullatkryesor t shoqris. At prbjn rregullat dhe normat e sjelljes ne mes t njerzve n kuadrt shoqris.Morali nuk sht veti e tasheguar por shte momentit krijohet ne momnetin ecaktuar.Dallimi kryesor n mes t moralit dhe jurisprudencs qendron se pas jurisprudencsqndron fuqia materialiste e shteit ndrsa pas moralit qndron brejtja e ndrgjegjs pra nuk kasanksion.31.Mendimet e mesjetes cilave drejtime u takojn ?Koncepcioni I shoqris n epokn e shkatrrimit t shoqris skllavoproare dhe te zhvillimit tfeudalizmit u shpreh ne dy forma: n kristiane-religjiose dhe n natyrale-historike.32.Cilet nga keta autore permendet ne tekstet sa i perket aplikimit te metodeskompearative krahasuese ?a)Marksib)Hobsic)Dyrkemid)Rusoi33.Cili nga keta autoreshte perfaqesues i drejtimit funksionalist ne sociologji ?a)Hobsib)Talkot Parsonsc)Ferdinand Tenisd)Robert Merton.34.Ne cilen periudhe eshte studijuar njeriu ?Ne periudhen e Antropologjis35.Shkruaj per Sororatin dhe Leviratin ?Sororati -kur burri (dhenderri) martohet me me motren e gruas, .Kjo forme e marteses behetzakonisht pas vdekjes se gruas, por ngjan qe ajo martese te behet edhe sa eshte gjalle gruaja.Levrati kurvellai gjalleapo ndonjemashkull tjeterifamiljesse vllautte vdekurKthengruanmartohetme gruane vellautte vdekurpra mete vejene tij.36.Kush eshte prfaqsues i teoris organike mbi shtetin ?a)Ogyst Kontib)Toma Akuinic)Herbert Spenserid)Augustini37.Kush eshte themelues I teoris s materializmit historik ?a)Engelsib)Aristotelic)Platonid)Marksi38.Qfar eshte hipoteza nesociologji ?Hipoteza ne sociologji eshte supozim apo mendim ende i paverifikuar .39.Prfaqsues I teoris mbi epshin seksuallibidosi sht ?a)Talkot Personsb)Sigmund Frojdc)Herbert Spenserid)Fridman40.Njeriu per nga natyra e tij eshte qenie politike ka thene?a)Platonib)Aristotelic)Haldunid)Hobsi41.Biandria ka te bej ?a)me martesen e nje burri me dy grab)me lidhjen e bashkesise seksuale te nje gruaje me me shume burra apo meshkujc)kur gruaja gjendet ne raportin martesor me dy burra42. Cila fjale perdoret per identifkimit te kombit ne vendet Arabe?Umma43. Llojete martesavePoligamike?PoligjiniaPoliandriaBigamiaBiandria45.Drejtimet e mendimit mbi etnin?Primordialisttpr t cilt etnjia prfaqson diqka t ndryshme e cila prcaktohet ngaprejardhja dhe kultura e prbashkt. Dhe-Konstruktivistt- t cilt vendosin n plan t par rrethann q etniciteti prfaqson njmnyr modern pr ti organizuar ndryshimet kulturore n mnyr sociale dhe politike.Primordialistt tejetinja shohin diqka tdhn m hertndras konstruktivistt diqka qlindkur bhen shkmbime t ndrsjellta n mes tgrupeve. Feja, gjuha dhe zakonet e kultura nukajn n gjendje q tvetme t krijojn nj identitet etnik.46. Permend tri llojete Rendeve me Europen Mesjetare?Kleri I lartPronaretQytetaria47.Flisni per Familjen NukleareKy tip i familjes prbehet nga prindrit dhe fmijt e tyre. Zhvillimi teknik dhe teknologjik kabere zhdukjen e formave te vjetra te familjes ku funksion kryesor ishte prodhimi. Nderfunksionet mete reja jan funksioni edukativ dhe mnyra e socializmit tefmijve ne familje.Karakteristik tjetr e ksaj familje sht rnia emortalitetit dhe natalitetit. Ne ket rniendikojn punsimi i femrs, arsimimi isaj, integrimi i saj neshoqri etj. Ne ket zhvillimparaqitet lvizja feministe e cila lufton pr drejta te barabarta me mashkullin ne shoqri.48.Cilat nga ketofe konsiderohen monoteiste?a)Hinduizmi,Taoizmib)Judaizmi, Krishterimi, Islamic)Anemizmi,toteizmi49.Ceshte Toteizmi dhe Anemizmi?Toteizmibesim n kafsh dhe pem se kan fuqi mbinatyroeANIMIZMI- besim se shpirarat e popullojn botn t njejten koh si qeniet njerzore.50.Numro se paku 3 metoda teSociologjise?a.METODA E T VREJTURITb.METODA EEKSPERIMENTITc.METODA STATISTIKORE